De zwembadmoord in koelen bloede
Liquidatie van een sportman, motief onbekend Op 10 juli 2012 wordt in Marum, het lintdorp langs de A7 tussen Groningen en Drachten, de 40-jarige Jan Elzinga bij het plaatselijke zwembad geliquideerd. Een dag later meldt Dagblad van het Noorden dat de politie geen idee heeft wat het motief is achter de moord op de fanatieke motorcrosser. Bijna anderhalf jaar later - in oktober 2013 - worden twee mannen veroordeeld tot 15 en 18 jaar celstraf. Opmerkelijk is dat er ook na de veroordelingen geen duidelijkheid bestaat over het motief. Nog opmerkelijker: justitie vermoedt dat er een derde verdachte is, maar heeft de zaak desondanks gesloten.
Het is de grote vraag: waarom werd Jan Elzinga doodgeschoten? In het vonnis schrijft de rechtbank Noord-Nederland dat door de onduidelijkheid over het motief de verwerking van het verlies van een dierbare voor de nabestaanden verder wordt bemoeilijkt. Tijdens de rechtszaak zegt een broer van Jan Elzinga tegen de rechters dat de familie wordt gekweld door vragen. ‘Geruchten in de media als zou Jan iets met drugs te maken hebben, kwamen voor ons als een donderslag bij heldere hemel.’ Een zus: 'Was er dan een grijs gebied in zijn leven waar wij niet van weten?' De man die volgens de politie de waarheid kent, zwijgt. In het dorp Marum wordt zoals dat heet geschokt gereageerd op de moord op klaarlichte dag. In Marum gebeurt niet zo veel. Hooguit een keer een dronkemansvechtpartij bij de plaatselijke discotheek die in goede tijden op zaterdagavonden honderden jongeren uit de regio trok. Maar de grote misdaad is aan het forenzendorp voorbij gegaan. Het meest opzienbarende aan Marum is misschien wel dat je er legaal kamelen kunt huren. Jan Elzinga, zeggen Marumers die hem kennen, was een aimabele en sportieve man. Niet iemand die in verband wordt gebracht met criminaliteit en het criminele circuit. Elzinga verkocht als vertegenwoordiger bij een bedrijf in Drachten motoronderdelen en -accessoires. Een zorgzame man ook. Drie keer per week bezocht hij zijn hoogbejaarde moeder in het verzorgingstehuis om met haar te wandelen. Vanuit haar kamer heeft moeder Elzinga zicht op het zwembad, ze kan de plek waar haar jongste zoon werd doodgeschoten bijna zien. Ze is aanwezig bij de rechtszaak. Ze hoort officier van justitie Debbie Homan zeggen dat haar zoon een harde werker was, de benjamin uit een groot gezin, een allemansvriend, maar die niet altijd even eerlijk was. Hij mocht graag opscheppen en was gek op geld. Maar bovenal, een op en top sportman. Motorcross, fietsen, fitness, zwemmen. Een stoere man ook. Zijn lijfspreuk was, zo weet een bekende: 'Watjes worden geboren, echte kerels worden gemaakt.' Op 10 juli 2012, een dinsdag, doet Jan Elzinga wat hij bijna dagelijks doet: vroeg in de ochtend fietst hij naar het zwembad om er een paar baantjes te trekken. Het zwembad zal hij die dag niet halen. Even voor zeven uur komt bij de politie een melding binnen dat in Marum nabij het zwembad, op de weg er naar toe, een man op een grond ligt die onwel is geworden. Vrijwel direct daarop volgt een tweede melding: man is niet onwel, maar neergeschoten. Er wordt groot alarm geslagen. Om 07.12 uur is de eerste politie-eenheid ter plaatse. Het kinderdagverblijf dat vlakbij ligt, wordt ontruimd. Vanuit Groningen wordt een helikopter de lucht in gestuurd om uit te kijken naar verdachte auto’s. Twee getuigen, toevallige passanten, zeggen dat ze drie knallen hebben gehoord en toen een auto zagen die hard wegreed. Het was een paarse auto, een terreinwagen, met opvallende goudkleurige letters op de zijkant.