Speech Freek De Jonge

Beste geachte meneer Rutte Neemt u me niet kwalijk dat ik aarzel hoe u aan te spreken.

Dat komt omdat u op dit moment formeel eigenlijk helemaal niks bent en dierbare vriend lijkt me door zijn intieme gemoedelijkheid ongepast gezien de ernst van deze zaak We zitten hier gevangen in een onveilige gevangenis.

Dat waren bijna de eerste woorden die ik hoorde tijdens mijn werkbezoek aan Groningen Godlinze om precies te zijn ter voorbereiding op de verkiezingsconference Terwijl ik onderweg naar die afspraak door de telefoon nog beweerd had geen geklaag te willen horen en geen actie te willen voeren alleen maar oplossinggericht te willen meedenken was ik in een klap medegevangene

Ik was afgereisd met de randstedelijke superioriteit Wat zitten die provincialen toch te zeuren d’r zal vast wel wat verzakt zijn een scheurtje hier en daar maar daar is met een zak geld en een fijne organisatie op gereageerd Netjes geregeld Wat dat betreft meneer Rutte herkende ik me wel in uw houding en woorden toen in een talkshow de kwestie Groningen ter tafel kwam.

De tweede keer toen ik u over hetzelfde onderwerp in een talkshow zag zat u buitengewoon ongemakkelijk tegenover een groep woedende Groningers. en toen begreep ik die Groningers weer beter Tijdens mijn oriĂŤntatieweek begin januari had ik door de bevingen getroffen mensen ontmoet Richard en zijn vrouw Jacqueline in Borgsweer Murw gebeukt door de bureaucratie die de waarde van hun huis door verzakking en scheuren aanzienlijk in waarde hadden zien verminderen

Waardoor hun toekomst door sluipende ziekten toch al onzeker een treurig vooruitzicht werd Een boer in Noordbroek halverwege de jaren 50 uit Zeeland gekomen die bij het herstel van zijn monumentale kophalsromp boerderij het heft maar in eigen hand had genomen omdat het hem allemaal te lang duurde John Lanting ontmoette ik In zijn verzakte huis in Uithuizen krijger vanaf het begin Een klokkenluider die de geschiedenis gelijk zal gaan geven maar die nu als lastig ervaren wordt en als een crimineel behandeld Hij citeerde onlangs in zijn verweer voor de rechter Martin Luther King A riot is the language of the unheard vrij vertaald burgerlijke ongehoorzaamheid is de taal van de mensen waar niet naar geluisterd wordt Wij weten inmiddels dat het verkeerde soort populisme

deze groep van onbegrepenen aan zich weet te binden Je kunt je afvragen wat het meest bedreigend is Maar er is nog een derde weg Ik dacht hoe is het mogelijk dat na alles wat Groningen Nederland aan welvaart geschonken heeft De inwoners van die provincie nu alleen de lasten moet dragen die wij met elkaar veroorzaakt hebben Ik herinner mij De Ramp van 1953 toen ons land zich als een man achter de Zeeuwse Bevolking schaarde Het kan toch niet zo zijn dat er pas bij een zeker aantal doden de ernst van de zaak tot ons door gaat dringen Ik zag u nog een derde keer op televisie en kreeg plaatsvervangende schaamte Nog steeds leek de omvang van het probleem niet tot u doorgedrongen.

En dat terwijl in de ene na de andere uitspraak in gevoerde processen van gedupeerden de NAM en de Staat in het ongelijk werden gesteld.

De Onderzoeksraad Voor de Veiligheid kwam met een voor de overheid vernietigend rapport wees op de psychische schade die zich aandiende en het blijvende veiligheidsrisico Minister Kamp moest op last van de rechter en daarna op advies van het Staatstoezicht op de Mijnen de gaswinning terugdraaien Van de plannen van Nationaal Coรถrdinator Groningen en zijn Centrum Voor Veilig Wonen Woningen herstellen en bevingbestand maken kwam nauwelijks iets tot niets terecht.

Genoeg geklaagd Nu komen wij met de petitie Wij in eerste plaats natuurlijk alle mensen die bij de opstelling en technische realisatie ervan hebben geholpen betrokken burgers die u als politicus en landsbestuurder moet koesteren en natuurlijk die 208 000 ondertekenaars die de moeite hebben genomen hem te ondertekenen De petitie

waarvan de inhoud u inmiddels bekend moet zijn Een petitie die gezien moet worden als een positieve noodkreet Want wij opstellers en de ondertekenaars geloven in de wegen van de democratie Ondanks alles Daar wil ik u als ik u deze petitie aanbied graag van doordringen Er bestaan nog mensen die nog in de derde weg geloven Aan u als onderhandelaar in een zeer complexe formatie Aan u als vermoedelijk nieuwe minister president de taak dat geloof niet te beschamen Niet af te wachten tot het te laat is tot een calamiteit u zou dwingen krokodillentranen te komen plengen.

Een petitie die overigens nog doorloopt tot 30 juni Maar u bent nu in Groningen Waarvoor hulde En op uw verzoek sta ik hier om u het voorlopige resultaat te overhandigen Wij vragen Een ruimhartige compensatie van schade en waardevermindering van huizen

Een betrokken verzorging van mensen die psychisch en lichamelijk in de problemen zitten Een overheid die zich geheel terugtrekt uit de afhandeling van de materiĂŤle fysieke en psychische schaden En een overheid die investeert in de toekomst van deze geweldige provincie We Nederlander hebben een ereschuld aan Groningen en de Groningers wij hopen dat besef terug te vinden in de aanstaande regeringsverklaring In die hoop sluit ik af Hoop die zo mooi verwoord door de grote Groningse bard Ede Staal Het het nog nooit nog nooit zo donker west Of het wurd altied wel weer licht