Installatietechniek
water voortdurend in de warmtapwaterinstallatie laten circuleren, komen vooral voor in de stapelbouw. Zo’n systeem bestaat uit ringleidingen en/of deelringen, waarin warm water circuleert en uit uittapleidingen naar de kranen van bijvoorbeeld douche, bad, wastafel en keuken wordt gevoerd.
Minder manuren, meer rendement Panen schakelde Van Bon Installaties en Technisch Beheer in voor de uitvoering van het project. Dit bedrijf is gespecialiseerd in klimaat-, regeltechnische, industriële en sanitaire installaties en werkt middels een speciale lean werkwijze nauw samen met de opdrachtgever aan optimale en kwalitatief hoogwaardige installaties met een zo kort mogelijke doorlooptijd. “We hebben Van Bon gevraagd om mee te denken over een oplossing die rendabel is en voor een energetische verbetering zorgt”, legt Panen uit. Alex van Heck en Sander van den Broek zijn namens Van Bon nauw bij het project betrokken. “In eerste instantie was het idee om het bestaande systeem te vervangen door een vergelijkbaar systeem”, aldus projectleider van Heck. “Maar na een grondige afweging besloten we toch om voor een andere oplossing te gaan. Een duurzame installatie met minder manuren en meer energetisch rendement.” De keuze viel op het Smartloop Inliner-systeem. “We hadden in eerdere projecten al kennis gemaakt met deze buis-in-buistechniek van Viega en toen waren de voordelen ons al duidelijk geworden”, legt werkvoorbereider Van den Broek uit.
Materiaal en manuren
Opmerkelijk: naast de bekende verticale installatie is het Smartloop Inliner-systeem hier ook deels horizontaal uitgevoerd.
Aan het Sweelinckplein in ‘s-Hertogenbosch staat sinds 1973 een appartementengebouw van twaalf verdiepingen en 108 appartementen. Na ruim veertig jaar waren de warmwater- en regeltechnische installaties, inclusief circulatieleidingen in het gebouw dringend aan vervanging toe. “De leidingen van het circulatiesysteem dateren van een tijd waarin isolatie nog niet was ingeburgerd”, vertelt Wil Panen van het gelijknamige bouwbureau, dat de trekker is van het project. De techniek in het appartementencomplex is ondergebracht in de technische ruimte en het ketelhuis op het dak van het gebouw. Hier staan onder meer in cascade-opstelling de verwarmingsketels en boilers opgesteld. De appartementen worden door deze installatie via een circulatiesysteem van warmwater voorzien. Collectieve warmwatercirculatiesystemen, die het warme
In veel gevallen wordt primair vanwege het comfort voor een circulatiesysteem gekozen. Het comfort zit bijvoorbeeld in de korte tijd die verloopt (wachttijd) tussen het opendraaien van het warmtapwater-tappunt (kraan) en het bereiken van de maximale temperatuur aan het tappunt. Maar een warmwatercirculatiesysteem kan ook uit energetisch en economisch oogpunt het meest aantrekkelijke alternatief zijn. Het Smartloop Inliner-systeem combineert het comfortgevoel met verschillende voordelen. Dat begint al met de opvallende buis-in-buisuitvoering van het systeem. “Er wordt slechts met één leiding gewerkt en je hoeft dus ook maar één leiding te beugelen en te isoleren en door het plafond te voeren”, legt Van Heck uit. “Dat bespaart niet alleen materiaal, maar ook manuren.”
Energetische voordelen Het hart van het systeem wordt gevormd door een aansluitstuk en eindafsluitstuk, waarmee de circulatiepomp warmwater door de binnenliggende Smartloopleiding aanzuigt. De circulatieleiding wordt zo vanzelf in de warmwaterstijgleiding geïsoleerd en er treedt daardoor geen warmteverlies op. Tijdens de circulatie wordt het water in de retourleiding juist weer opgewarmd. Dat betekent ook dat het water dat retour komt in de ketel
duurzaam gebouwd | december 2015
27