Kocaeli Rehberi
1339’da Rumeli fatihi şehzade Süleyman Paşa, ‹zmit’in ilk sancak beyi oldu. Çelebi Mehmed (1413-1421) döneminde, 1420’de ‹zmit Sancağ› Anadolu Eyaleti’ne bağland›. ‹zmit’in Kocaeli Sancağ› olarak Cezayir-i Bahr-i Sefid Eyaleti’ne bağlanmas› Sultan Dördüncü Murad dönemine (16231640) rastlar. Bu dönemden sonra şehir, büyük gelişim gösterdi ve önemli bir merkez olarak birçok bak›mdan mamur hale getirildi. Şehrin her köşesine köprü, mektep, medrese, çeşme, han, hamam, tersaneler, sanayi kuruluşlar›, cami ve saraylar inşa edildi.
Nikomedia’dan ‹zmit’e Yap›lan araşt›rmalar sonucunda, ‹zmit ve civar›nda, yaklaş›k olarak M.Ö. 3000’den itibaren insanlar›n yaşamakta olduğu ortaya ç›km›şt›r. Günümüze kadar devaml› iskân edilmiş olan ‹zmit’e ait ilk bulgular, M.Ö. 12. yüzy›la kadar dayanmaktad›r. Bu tarihlerde Frigler bölgeyi ellerinde tutmuş; ard›ndan Yunanistan’›n Megara şehrinden kendilerine yeni bir yer aramak için ç›kan göçmen bir grup, şimdiki Başiskele mevkiinde Astakoz ad›n› verdikleri şehri kurmuşlard›r. Trakia Kral’› Lysimakhos’un Astakoz’u tahrip ettirmesiyle bugünkü ‹zmit’in de üzerinde bulunduğu yamaçlara, Nikomedia ad›nda yeni bir şehir kurulmuştur. M.Ö. 262 y›l›nda şehri inşa ettiren Büyük ‹skender’in, Anadolu’yu zapt etmekle görevli kral› Nikomedes, şehre eşinin ismini vermiştir. Giderek yükselen Bitinya Krall›ğ›’n›n merkezi Nikomedia, büyük bir Hellenistik şehir olmuştur. Bitinya Krall›ğ› imtiyazl› bir eyalet olarak M.Ö. 91-94 y›llar›nda Roma ‹mparatorluğu’na bağlan›nca ‹zmit 20 y›l boyunca bu eyaletin merkezi olacak, imparatorluğun ikiye ayr›lmas›ndan sonra da Bizans egemenliğine geçecekti. M.S. 284 y›l›nda imparator Diokletionus, Nikomedia’y› yeniden başkent yapm›şt›r. Onun zaman›nda Nikomedia, Roma, Antakya, ‹skenderiye’den sonra dünyan›n dördüncü büyük şehridir. Nikomedia ad›, Araplar ve Selçuklular dönemlerinde Nikumidiya’ya dönüşmüş, Osmanl›lar’›n ilk döneminde ise ‹znikumid, bir süre sonra da ‹znikmid olmuştur. Türkçe kaynaklarda da ad› ‹znikmid olarak geçen şehrin ismi, zamanla ‹zmit biçimini alm›şt›r. Bölgeye daha sonra verilen Kocaeli ad› ise, Osman ve Orhan Gazi döneminde yöreye ak›nlar düzenleyen ve fetihten fethe koşan Akça Koca Gazi’nin ad›ndan kaynaklanmaktad›r. 108