DUIC Krant NR 215 - 17 maart

4 Column Koos Marsman

5 DUIC in Beeld Utrechters naar de stembus

7 Zorgen over nieuwe aanvliegroute Meer vliegtuigen boven Utrecht?

8 Harde keuzes Bibliotheek Utrecht

11 Uittips

14 Utrecht volgens... Oud-Utrecht-voorzitter Dick de Jong

15 Op pad met Oud-Utrecht

Kanaleneiland: is het goedgekomen?

17 Herkomst straatnamen

Colofon

Kwam het boekenpaleis aan de Neude vorige week nog in het nieuws vanwege het wanstaltige/prachtige (doorhalen wat niet van toepassing is) nieuwe kunstwerk, deze week hebben we ander nieuws over Bibliotheek Utrecht. Erten mogelijk zes vestigingen de deuren sluiten. Dat zou eenin er steeds meer gewaarschuwd wordt voor ontlezing. We hebben het ook niet over een paar ton, maar over miljoenen euro’s. Niemand zal ontkennen dat bibliotheken belangrijk zijn, maar het lijkt mij ook niet de bedoeling dat de gemeente direct de portemonnee trekt om elke noodlijdende instelling maximaal te ondersteunen. Om te helpen bij de afwegingen zijn er deze week twee rapporten verschenen die die-

DE VERANDERENDE STAD IN BEELD

WILLEM BARENTSZSTRAAT

Utrecht is constant in beweging. Er wordt gebouwd en gesloopt. Hierdoor ziet de stad er op sommige plekken heel anders uit dan vroeger, terwijl andere straten en pleinen juist al decennia hetzelfde blijven. In deze rubriek laten we dat zien.

Ga naar DUIC.nl voor meer oude en nieuwe foto’s van de stad.

een vertrouwd gezicht voor al uw

vragen

per ingaan op de oorzaak van het geldtekort en de mogelijke oplossingen. Er wordt wel enige hoop gevestigd op geld uit Den Haag, maar dat is nu nog onzeker. Vorig jaar kreeg de bibliotheek nog 1 miljoen euro als doekje voor het bloeden, het lijkt erop dat er dit jaar weer zo’n doekje nodig is. De doekjestieve keuze moeten worden gemaakt. Wat voor bibliotheek willen we in Utrecht, en hebben we daar ook het geld voor over? Het is uiteindelijk aan de gemeenteraad. We spraken met de directeur van Bibliotheek Utrecht, Deirdre Carasso over de toekomst. Lees verder op pagina 8.

Robert Oosterbroek

Advertenties

U bent altijd welkom voor een open gesprek.

Bel 0800 - 023 05 50 of ga naar monuta.nl/ utrecht

Soworker maakt delen op Social media makkelijk!

Boost je content en benut de kracht van je collega’s als ambassadeurs; 8 x meer bereik, 7 x hogere conversie en aanzienlijk meer sollicitanten.

Test gratis ons platform!

Arjan den Boer, Bas van Setten, Bo Steehouwer, Floor Vervoort, Ilana Noot en Lisette Oorschot ddk.nl en redactie DUIC

Berna Hofmans Utrecht

DUIC IN BEELD

Kerken, bibliotheken, musea, scholen, het stadhuis en gymzalen; Utrechters konden woensdag tijdens de Provinciale Statenen waterschapsverkiezingen bij meer dan 160 locaties hun stem uitbrengen. Het stembureau op station Utrecht Centraal opende al om 06.45 uur en alle andere lokalen gingen om 07.00 uur open. Op het moment van schrij-

ven was de uitslag nog niet bekend, maar landelijk gezien was de opkomst in de middag iets hoger dan vier jaar geleden. Hoe hoog de opkomst uiteindelijk was en wat de samenstelling van de provinciale staten in Utrecht wordt is allemaal nog onbekend, maar het feest van de democratie werd wel weer gevierd, zo ook hier in deze gymzaal.

Fotogra e: Robert Oosterbroek

COLUMN

Trouwe

Trouwfeesies werde vroeger in ons buurstie gevierd in ’t buurthuis Ons Ondiep en vaok ook in zaolecentrum Olympia op de Straotweg. Je kon d’r de klok op gelijk zette over hoe da ging. Eers was d’r ’n rezepsie voor bekende en kelega’s die je nie op je feesie wilde hebbe (’t was al duur genog) en daorna vollegde dan ‘t feesie mè ’n bandsjie da meestal ’t orkes Pouw heette of de Vormers. Twee mannen waore da, de een op ’n orregel en de ander op ’n drums. Altijd was ’t eerste dansie van ’t bruidspaor en dan kwaome de ouders. Hawwe da gehad, waore d’r daorna verschillende optredes van femilie die wa leuks hadde bedach, zo as ’n toneelstukkie waorin ‘n heul allefabet voorbij kwam en waorin bruid en bruidegom werde besproke. Harstikke leuk, op papier, maor in werkelijkheid duurde da altijd veuls te lâng en was gaopend saai. Daorna was d’r ’n ome Jan of Piet die ’n liedsjie zong terwijl ie ’n broek anhad waor drie bêne uitstake. Ik ken de teks nie meer, maor u voel ‘m da da heul dubbelzinnig mot zijn gewees. Laoter op de avond ging ’t bandsjie over op rock ’n roll en ook de betere carnavalsmuziek zoda er ruiger gedans wer en de pollenaise steeds langer ging worre. Vergeet nie da ’t bruidpaor dan al ’n paor keer op de schouders was gewees en as ’t teuge viel ook op de grond had gelege.

Zo rond hallef een kwam een van de vaoders naor vore en kreeg ’t bruidspaor ’n hotelbon om diezellefde nach nog te gaon slaope (!) in hotel Smits op ’t Vreeburreg (en da in ’n tijd waor niemand van ons in ’n hotel kwam). Ondertusse kwaome de kelners mè ko e anlope, gevolleg door staopels witte puntbroadsies waorop kaos en wors zat. Daormee zat ’t feesie d’r op en ging ied’reen huiswaorts.

Da ammoal komp bij me op as ‘k de eksposisie zie ‘Gewoon Getrouwd’ in ’t Volleksbuurtmuseum. Ga zellef maor ’s kijke, hoe heerlijk gewoan da inderdaod was, maor ook zo bizonder da’k bes nog heul erreg mis.

BINNENKORT IN DE HELLING

Advertenties

BINNENKORT IN DE HELLING

VR 24/03 030303

MET I-F, ALBERTA BALSAM, PURITA D. & 030303 DJ’S

ZA 25/03

TROPEN ROOSTER LATIN, DANCEHALL & AFRO TUNES

VR 31/03

155 SMACK DOWN

EEN NACHTELIJKE SHUFFLE EXTRAVAGANZA VAN DJ’S & PERFORMERS, GEHOST DOOR 155

ZA 01/04

HUSH.

1 YEAR ANNIVERSARY MET MARCO

TROPEANO, DAF & MORE

VR 07/04

LA CASSETTE

NACHTELIJK HIPHOP-ODE MET DIYMENTALITEIT

ZA 08/04

KISS ALL HIPSTERS

INDIE & ECLECTIC POP CLUBAVOND

WO 19/04

MULTITRACK

MASTER QUIZ

UNIEKE UITDAGENDE MUZIEKQUIZ MET QUIZMASTER MATTIE

ZO 23/04

AVIANA + INVISIONS + EARTH CALLER + DEAD LIKE JULIET

WO 26/04

RELOAD

KING’S NIGHT SPECIAL MET MALA, TMSV, NALA BROWN EN MEER VR 28/04

WELSHLY ARMS GENRE OVERSTIJGENDE ALTERNATIEVE ROCKBAND

BEKIJK HET VOLLEDIGE PROGRAMMA OP DEHELLING.NL

Koos Marsman is ambesedeur vollekstaol en commetator. Hij schrijf tweewekelijks voor DUIC, natuurlijk in de Uterechse vollekstaol

MEER VLIEGTUIGEN BOVEN UTRECHT?

Veel onrust en onduidelijkheid over nieuwe aanvliegroute over provincie Utrecht; wat weten we over het plan?

Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat wil een vierde aanvliegroute voor passagiers- en vrachttoestellen over provincie Utrecht en Gelderland naar Schiphol aanleggen. De nieuwe aanvliegroute over de twee provincies zorgt voor onbegrip en onrust onder bewoners, (natuur)organisaties, bestuurders en andere betrokkenen. Het plan roept dan ook veel vragen op. Wat is er op dit moment bekend over de aanvliegroute?

Tekst: Floor Vervoort / Beeld: Lisette Oorschot

Vliegverkeer dat landt op Schiphol nadert de luchthaven nu nog vanaf drie plekken in Nederland. Daar komt over een aantal jaar een vierde naderingspunt bij: in het zuidoosten van de provincie Utrecht of het zuidwesten van de provincie Gelderland. De nieuwe aanvliegroute geldt voor zo’n honderdtwintig vliegtuigen per dag. Dat betekent dat elke zeven à acht minuten een vliegtuig via die route vliegt. De toestellen bevinden zich op een nog te bepalen denkbeeldig naderingspunt op zo’n zeventig kilometer afstand van Schiphol. Op dat punt vliegen ze op ongeveer twee kilometer hoogte en wordt de daling verder ingezet. Op deze hoogte kan een vliegtuig 65 decibel geluid bereiken, vergelijkbaar met het volume van een normaal telefoongesprek.

De vierde aanvliegroute moet voor meer ruimte voor de civiele en militaire luchtvaart zorgen. Door het bestaande militaire luchtruim in Noord-Nederland te vergroten, kan een kleiner militair luchtruim in zuidoost Nederland verdwijnen. Dat kleine luchtruim zorgt er nu nog voor dat vliegtuigen uit onder andere Centraal-Europa en het Midden-Oosten eerst naar het noorden van Nederland moeten vliegen om Schiphol te naderen. Door het verdwijnen van het kleine luchtruim kunnen landende vliegtuigen via de vierde aanvliegroute rechtstreeks Schiphol naderen en hoeven ze dus minder om te vliegen.

Door de luchtvaart en overlast te spreiden over het land, moet de druk op andere aanvliegroutes verminderen. De spreiding moet ervoor zorgen dat een vliegtuig minder rondjes boven Nederland hoeft te vliegen en rechtstreeks Schiphol kan naderen. Volgens minister Mark Harbers van Infrastructuur en Waterstaat zorgt dit voor minder uitstoot van schadelijke stoffen, besparing van brandstof en minder geluidsoverlast.

Onduidelijkheid over route

Het is nog niet duidelijk waar de route precies komt te liggen en wanneer die er komt. Ook is nog niet bekend via welke route de vliegtuigen gaan opstijgen. Er komen volgens het ministerie in ieder geval geen lange routes waar de vliegtuigen laag overvliegen. Minister Harbers liet eind 2022 weten dat het

tekenwerk en rekenwerk aan de nieuwe routes nog moest beginnen. "We weten nog niet waar de routes in de toekomst komen te liggen. De komende twee jaar wordt getekend, hoe de nieuwe routes eruitzien. Daarna komt zijner tijd ook iedereen weer wat van vinden. Pas als de routes vaststaan begint de uitvoering."

Actiegroep “Stop, een vierde route” (stop4deroute.nl) startte een petitie tegen de vierde aanvliegroute over provincie Utrecht en Gelderland. Deze was op 10 maart 2023 al ruim 30.000 keer ondertekend. De actiegroep heeft een kaart naar buiten gebracht met daarop haar inschatting van de route op basis van uitspraken en stukken van het ministerie. De groep noemt de nieuwe route ook wel ‘een snelweg boven provincie Utrecht’. Volgens haar inschatting bevinden de vliegtuigen zich op iets meer dan één kilometer hoogte van de grond zodra ze boven de stad van Utrecht vliegen.

De actiegroep reist door de provincies Utrecht en Gelderland om in te spreken bij vergaderingen van gemeenten. In vijf minuten geeft de groep informatie over de vierde aanvliegroute en brengt de geluiden van de bezoekers van haar website over aan de gemeenteraad. De actiegroep riep eerder dit jaar de gemeenten in Utrecht op hun krachten te bundelen en te protesteren tegen de aanvliegroute over Utrecht en Gelderland.

Gemeenteraad

Meerdere Utrechtse politieke partijen (PvdA, GroenLinks, PvdD, CU, D66, EenUtrecht, BIJ1 en Volt) stelden tijdens het wekelijkse vragenuur op 23 februari mondelinge vragen over het plan aan wethouder Eva Oosters. Zij deelt de mening van bovenstaande partijen dat een vierde aanvliegroute op Schiphol over de stad Utrecht en de omringende natuurgebieden ‘absoluut onwenselijk’ is. De gemeente heeft dan ook op verschillende manieren haar standpunt naar buiten gebracht richting het ministerie: de gezondheid van burgers moet goed zijn en stikstof en CO2 moet zoveel mogelijk worden verlaagd. De gemeente Utrecht gaat, in samenwerking met de provincie en buurgemeenten, deze maand verder in gesprek tijdens een bestuurlijk overleg

met het ministerie van I&W. Oosters: “Onze inzet is ook om het plan van tafel te krijgen.”

Na het overleg in maart zal Oosters de raadsleden verder informeren over de stand van zaken. Het onderwerp stond 7 maart ook op de agenda in de gemeenteraadsvergadering. Zo dienden negen partijen (PvdA, PvdD, GroenLinks, BIJ1, Student & Starter, CU, Volt, Denk en D66) gezamenlijk een motie in om de plannen voor de aanvliegroute te stoppen.

Zij lieten weten dat de vierde aanvliegroute op Schiphol tegenstrijdig is aan alles waar Utrecht voor staat: tegengaan van klimaatverandering, verbetering van luchtkwaliteit, tegengaan van geluidsoverlast en een leefbare stad voor huidige en toekomstige bewoners, mens en dier. De raadsleden droegen

het college op om deze mening kenbaar te maken bij het ministerie. De motie werd met 35 van de 43 stemmen aangenomen.

In de komende jaren moet duidelijk worden welk effect de herindeling van het luchtruim zal hebben. Zo worden er nog verschillende berekeningen gemaakt, zoals het effect op de natuurgebieden en de grootte van de geluidsoverlast. Dit jaar wordt de aanvliegroute verder ontworpen. Het ministerie liet weten dat provincies, gemeenten, de luchtvaartsector en bewoners- en natuurorganisaties mogen meepraten over het plan. In 2026 wordt ministerie.

Miljoenen euro’s nodig om sluiting van bibliotheekvestigingen te voorkomen

Er is elk jaar extra subsidie nodig om de sluiting van bibliotheekvestigingen in Utrecht te voorkomen. Hoewel eerst gesproken werd over het sluiten van drie tot vijf vestigingen blijkt uit de nieuwste ramingen dat er zes locaties dichtmoeten als er geen geld bij komt. Maar als er wel geld beschikbaar komt, groeit de bibliotheek met de stad mee en kan de organisatie een brede maatschappelijke rol vervullen. De keuze ligt uiteindelijk bij de gemeenteraad; een kleinere bibliotheek die de slechts een deel van de wettelijke taken vervult, een impactvolle bibliotheek die meehelpt sociale vraagstukken aan te pakken of toch een middenweg? Het college van B&W lijkt eerst te willen gaan voor een eenmalige bijdrage om de plannen verder te bekijken. We spreken Deirdre Carasso, sinds twee jaar directeur van de Bibliotheek Utrecht, over de toekomst.

Eerst maar even terug in de tijd. Vorig jaarvan vestigingen te voorkomen. De gemeente

kosten die daarmee samenhangen. Onder-

Afschalen

tigingen. Maximaliseren

wordt de vestiging in De Meern omgebouwd

en wordt er in de andere vestigingen be-

De voorkeur van Deirdre Carasso is geen

Tussenvariant Naast de twee uitersten is er ook nog een

Tekst: Robert Oosterbroek

van bibliotheken omschreven worden, denk daarbij aan educatie, ontmoeting en debatten organiseren, bewoners kennis laten maken met kunst en cultuur, digitale vaardigheden ontwikkelen en het bevorderen van lezen en literatuur.

Carasso: “Bibliotheken zijn ontmoetingsplekken waar mensen met alle leeftijden en achtergronden samenkomen om te leren. We werken aan kansengelijkheid, geletterdheid en helpen bewoners om mee te kunnen komen in de digitale samenleving. Onze functie groeit alsmaar, er zijn steeds meer educatieve, sociale en culturele initiatieven die georganiseerd worden in onze vestigingen. Door onszelf, maar zeker ook door andere partijen in de stad.” Het aantal leden van de bibliotheek steeg vorig jaar met 10.000 naar 87.000, ook waren er 1,6 miljoen bezoeken terwijl dat voor de coronacrisis nog 1,3 miljoen waren. Daarbij ziet Carasso ook dat de bibliotheek veel gebruikt wordt door Utrechters die geen lid zijn. “We zijn een bibliotheek voor alle inwoners, niet alleen de leden.”

Carasso: “Ondertussen bezuinigen we op de overige kosten waar mogelijk en proberen meer inkomsten te genereren. We zijn in goed overleg met de gemeente en ik realiseer mij heel goed dat zij keuzes moet mamaatschappelijk terrein. Maar het tussen- en bezuinigingsscenario zijn heel somber waarbij de bibliotheek uit veel wijken verdwijnt of vestigingen worden geminimaliseerd tot uitleenpunt. Er gaat dan een belangrijke sociale infrastructuur verloren, niet voor niets werden bibliotheken tijdens de coronacrisis

Terwijl de vraag naar de bibliotheek volgens Carasso groeit en de functie en het

bereik groter worden, stijgen de kosten ook explosief. In het onderzoek van AEF staat ook dat de opgave dus tweeledig is, de bibliotheek moet ontwikkelen om bij te kunnen dragen aan maatschappelijke opgaven maar

kort worden opgelost.

Ontstaan tekort

aan. Dit terwijl er meer maatschappelijke organisaties het op dit moment niet breed hebben. Het geldtekort bij de bibliotheek is vanwege verschillende reden zo groot geworden. In opdracht van de gemeente Utrecht heeft

nieuw meerjarenplan- en begroting maakte. Uit de actualisatie van het zogenoemde meerjarenonderhoudsplan, een document waarin de verwachte kosten voor onderhoud aan de panden staat, bleek dat er te weinig geïnvesteerd was in ICT en dat er sprake was van achterstallig onderhoud. Daar komen de grote prijsstijgingen van de afgelopen jaren overheen.

om te investeren in de ontwikkeling van de vestigingen.

tendeels aan bij eerdere berichten; de tekorten ontstaan door algemene prijsstijgingen, achterstalligheid in onderhoud en ICT en een benodigde professionalisering van de organisatie. Hierbij speelt ook mee dan de bibliotheek in 2013 verzelfstandigd is en dat afspraken die toen zijn gemaakt nu nadelig uitpakken.

EY noemt al deze ontwikkelingen onvermijdbaar, maar geeft wel aan dat er in het verleden keuzes zijn gemaakt waarbij mogelijk onvoldoende rekening is gehouden met de effecten op lange termijn. Dit werd duidelijk toen Carasso na haar aantreden een

EY heeft ook een aantal mogelijke oplossingen op een rijtje gezet. Net als AEF staat ook in het rapport van EY dat er gekeken moet worden naar het vestigingsbeleid, oftewel het verplaatsen, behouden of sluiten van locaties. Andere opties zijn het uitstellen van investeringen in innovaties, kan de bibliotheek meer eigen inkomsten gaan vergaren en zouden er betalingsafspraken gemaakt kunnen worden met de gemeente. Een andere optie is natuurlijk het verhogen van de subsidie van de gemeente Utrecht. Daarbij schrijft EY wel: “Wij adviseren de gemeente Utrecht, indien zij overwegen de subsidie te verhogen, om in deze afweging een duidelijke relatie te leggen tussen de maatschappelijke resultaten die een investering oplevert.” Een andere ontwikkeling die op de achtergrond loopt is dat het Rijk vanaf 2025 tientallen miljoenen euro’s beschikbaar gaat stellen aan bibliotheken in Nederland. Mogelijk kan er wat van dat geld naar Bibliotheek Utrecht gaan

Carasso zegt over het onderzoek van EY: “We hebben het afgelopen jaar intensief meegewerkt aan het onderzoek en Bibliotheek Utrecht is heel kritisch onder de loepele tekort en beoordeelt de oorzaken ervan als onvermijdbaar. Met de oplossingen die zij aandragen gaan de gemeente en wijzelf aan de slag.”

Keuzes

Nu moeten er dus keuzes worden gemaakt. Carasso schrijft daarover aan het college van B&W: “Idealiter kiezen we nu samen met u een structureel toekomstscenario, zodat we voort kunnen bouwen. Tegelijkertijd realiseop meer terreinen en dat u in de Voorjaarsnota voor moeilijke keuzes staat. We hebben er begrip voor dat u de aangekondigde rijksmiddelen mee wil nemen in uw afweging.”

Het college van B&W laat weten dat de twee rapporten ‘bouwstenen’ zijn om te kogezonde en toekomstbestendige bibliotheekorganisatie’. Alleen moeten er nog veel afwegingen en plannen worden gemaakt. Er wordt daarom nu nog geen structurele keuze gemaakt. Het college kijkt daarom in hoemogelijk is en wil dan het rest van het jaar gebruiken om tot een permanente oplossing te komen. Daarbij wordt ook gekeken naar geld vanuit het Rijk. Uiteindelijk als het over extra geld gaat is de gemeenteraad nog altijd aanzet. Voorlopig blijft de toekomst van Bibliotheek Utrecht nog onzeker.

'Het rapport bevestigt ons financiële tekort en beoordeelt de oorzaken ervan als onvermijdbaar'

Seizoenspresentatie

Waar: TivoliVredenburg

Wanneer: zaterdag 18 maart

Prijs: gratis

Het is tijd voor de seizoenspresentatie van 20232023. TivoliVredenburg presenteert alle klassieke concerten van komend seizoen. De programmeurs vertellen over hun persoonlijke hoogtepunten van de komende concerten. Na a oop is er uiteraard een borrel, en ruimte voor vragen. Om een plek te reserveren, dien je vooraf een gratis ticket te bestellen via de website.

United in Music

Waar: De Helling

Wanneer: zaterdag 18 maart

Prijs: 17,50 euro

De Helling organiseert op 18 maart een bene etavond met een dansbaar programma, waaronder vier bands. Tijdens deze avond komen de opbrengsten van de kaartverkoop ten goede van de NGO’s AHBAP (Turkije), opgericht door de Turkse muzikant Haluk Levent, die aanwezig is in het rampgebied van de aardbevingen en direct hulpacties coördineert, en MolhamTeam (Syrië), die in Syrië actief is om getro enen van primaire levensbehoeften te voorzien. De avond wordt geopend door muzikant Gharib. Hij ontvluchtte Syrië nadat hij vanwege zijn muziek was opgepakt en gemarteld. Gharib woont in Nederland en treedt met succes op in binnen- en buitenland. Hij is maatschappelijk zeer betrokken bij de ontwikkelingen in zijn vaderland en de in Nederland aanwezige Syriërs. Na optredens van de Boulevard, Wise ower en Longo Longo, wordt de avond afgesloten met een dj.

Missie Spacebot (6+)

Waar: De Vrijstaat - Het Gebouw

Wanneer: zondag 19 maart

Prijs: 0 tot 8 euro

SOS, hulp gezocht! In het ruimteschip van astronaut Jet klinkt een alarmsignaal: er is een spacebot in nood. Op duizenden kilometers afstand van de aarde dreigt een slimme computer uit te vallen. Deze AI moet snel gerepareerd! Schiet met ons mee de ruimte in en vind samen met Jet uit wat daarboven precies aan de hand is. Lukt het jou om de missies te voltooien en de AI weer aan de praat te krijgen? Doe-expositie en escaperoom Missie Spaceboot gaat over de relatie tussen mens en techniek. Kunstenaars

Joël Vegt en Niels Dielen transformeren Het Gebouw van De Vrijstaat tot een ruimtestation waar je kennis maakt met een defecte spacebot. Door verschillende missies leer je deze spacebot steeds beter kennen. Missie Spacebot is tot en met 26 november iedere zondag te bezoeken bij De Vrijstaat, locatie Het Gebouw. Een tijdslot kan online gereserveerd worden via de website.

030Netwerk Live Radio Show & Stream

Waar: dB’s

Wanneer: woensdag 22 maart

Prijs: gratis

Woensdagavond vanaf 20.00 uur kun je live komen kijken en luisteren naar de radioshow en stream van 030Netwerk. 030Netwerk is een platform voor artiesten en ondernemingen in en rondom Utrecht. DJ Triwish laat je tijdens de show de nieuwe hiphop- en urban tunes horen, doet interviews met artiesten en host kleine showcases. De avond is gratis te bezoeken in dB’s.

Hé koe, waar ga jij naartoe? 3+

Waar: Theater Lombok

Wanneer: woensdag 22 maart

Prijs: 4 tot 7 euro

Koe verveelt zich. Ze is het geloei moe en wil wel eens wat anders eten dan gras. Koe duikt in de rivier om iets nieuws te ontdekken. Maar als koe ver van huis is, is het water wel erg koud en diep. Ze mist haar warme bed van stro. Komt koe weer veilig thuis? Een vrolijke voorstelling gebaseerd op het gelijknamige prentenboek van Joes. Voor iedereen die zin heeft in een loeigoeie voorstelling!

Na a oop mag je zelfs BOE roepen! Het prentenboek is geïnspireerd op het waargebeurde verhaal van koe Leonarda 12, die tijdens de watersnoodramp van juli 2021 in Limburg 100 km door de Maas zwom. Het theater is voor kinderen van 3 tot 8 jaar en duurt 40 minuten. Kaarten zijn vooraf te koop bij ‘Schaatsenberg bedden- en babyhuis’ of een half uur voor de voorstelling bij Theater Lombok. De voorstelling is te bezoeken om 11.00 en 15.00 uur.

Moderne liefde: De kunst van het samenzijn

Waar: TivoliVredenburg

Wanneer: maandag 20 maart

Prijs: gratis, aanmelden noodzakelijk

Op het hoogtepunt van onze relatie lijkt het prachtig. We leggen ons vast in huizen en huwelijken, beloven ten overstaan van vrienden en familie om er voor elkaar te zijn in voor- en tegenspoed. Maar hoeveel tegenspoed kan een relatie verdragen? Wat als ruzies zich blijven herhalen? Ongeveer 70 procent van de Nederlanders heeft weleens relatieproblemen. Dat leidt bij jonge mensen steeds vaker tot een liefdesbreuk, blijkt uit cijfers van het CBS. De belangrijkste reden: uitgekeken zijn op de ander. Zijn we te veeleisend naar onze partner? Wat is het geheim van een duurzame relatie? Met psycholoog prof. Johan Karremans, relatietherapeut Martijn Kemna en psycholoog prof. Catrin Finkenauer. De lezing is gratis te bezoeken, aanmelden is wel noodzakelijk via de website van TivoliVredenburg.

Boekenweek met Pepijn Keppel

Waar: Stadsklooster Utrecht

Wanneer: zondag 19 maart Prijs: 7,50 tot 10 euro

Zondag 19 maart is de laatste dag van de Boekenweek 2023. Met het thema ‘Ik ben alles’ viert de Boekenweek de diversiteit van onze identiteit. Op 19 maart gaat Pepijn Keppel, schrijver, milieuwetenschapper, journalist en sportcolumnist, dieper in op zijn boek ‘De laatste man’. De laatste man is een verhaal over anders zijn, jezelf worden en losbreken; een verhaal waarmee velen zich kunnen identi ceren. De ex-hockeyer durfde pas uit de kast te komen nadat hij op zijn twintigste de topsport had verlaten. Het boek verhaalt over Pepijns eenzame zoektocht naar zijn (seksuele) identiteit. Hoe is het hem uiteindelijk gelukt zijn identiteit onvoorwaardelijk te omarmen?

ONDERNEMER UITGELICHT

Founder en designer Leonie vertelt met psycholoog Elrike over SOIL

Sinds januari 2023 zet SOIL-founder en slow fashion designer Leonie Vlaar (32) mode in als middel om persoonlijke en creatieve ontwikkeling te stimuleren onder jongeren. Dat doet ze samen met psycholoog en ervaringsdeskundige Elrike Drooger (31). Tijdens het maak- en ontwikkelprogramma voor jongvolwassen wordt kleding ingezet als tool om mentale gezondheid, creatieve vaardigheden en persoonlijke ontwikkeling te bevorderen.

Na het afronden van de opleiding styling & productdesign begint Vlaar als slow fashion designer. Met haar bedrijf ‘Leonie Vlaar, Slow Fashion’ vraagt ze aandacht voor het maakproces en kleding die jarenlang meegaat. Tijdens het maken van de kledingstukken, merkt Vlaar dat de naaimachine dient als spiegel voor haarzelf. “Als ik zelf heel onrustig of gefrustreerd ben, dan breken de naalden of is het eindresultaat helemaal niet mooi.” Door haar eigen ervaring en kennis als creative coach beseft ze wat mode in combinatie met coaching voor jongeren kan doen. Inmiddels is het twee jaar geleden dat de onderneemster begon met het ontwikkelen van het concept SOIL, naast het begeleiden van jongvolwassenen bij haar huidige werk. Daar stopte ze vorig jaar oktober om zich volledig te kunnen storten op het concept.

Sinds november 2022 is Elrike Drooger betrokken bij SOIL. Drooger studeerde vorig jaar af als psycholoog en was op zoek naar een nieuwe uitdaging om al haar passies te kunnen combineren. “Ik wilde iets betekenen voor mensen vanuit mijn psychologische achtergrond, maar duurzame mode en ondernemerschap spraken mij ook aan”, aldus

Drooger. Ze raakt in contact met Vlaar: een gouden match, zo blijkt uit hun toekomstvisie en plannen voor SOIL.

Persoonlijk traject

SOIL, letterlijk vertaald ‘aarde’, staat voor een vruchtbare grond om vanuit te kunnen groeien. Het programma is bedoeld voor jongvolwassenen van 18 tot 28 jaar in Utrecht die hulp kunnen gebruiken bij hun persoonlijke

Tijdens een traject van een half jaar worden deze jongeren minimaal één keer per week creatief (door Vlaar) en mentaal (door Drooger) ondersteund om zo hun weg in de maatschappij terug te vinden. “We bieden jongeren de ruimte, middelen en tools aan om te groeien en om zich te ontwikkelen.

Hun uitdagingen worden omgezet in kledingstukken die symbool staan voor deze ontdekkingsreis. Iedere deelnemer bewandelt zijn eigen pad met zijn eigen persoonlijke en creatieve leerdoelen”, zo legt Vlaar uit. “We zijn gevestigd in het pand van kledingzaak Benjamins, waar we ook mee samenwerken. We willen met deze plek laten zien hoe een gezonde mode-industrie er ook uit kan zien en

hopen dat de jongeren ons op deze centrale locatie in de stad makkelijk kunnen vinden.”

Het traject bestaat uit vier fases. In de eerste fase ‘Identity’ wordt met behulp van verbale en visuele oefeningen ontdekt wie iemand is en waar diegene heen wil. In de tweede fase ‘Play’ experimenteren de deelnemers met materialen, naaimachines en wordt de persoonlijke stijl ontdekt. Tijdens ‘Craftsmanship’, de derde fase, gaan de jongeren stap voor stap aan de slag met hun eigen kledingstuk. In de laatste fase ‘Connection’ wordt het verhaal van de deelnemers naar buiten gebracht en maken zij een connectie met de buitenwereld, bijvoorbeeld met een fotoshoot of expositie. Drooger: “In deze vierde fase kijken we waar iemand past en behoefte aan heeft, een soort jobcoaching. Misschien wil iemand wel weer naar school of beginnen bij een nieuwe baan. Maar het is ook mogelijk om langer bij SOIL te blijven.”

Eerder deze week startten de eerste drie deelnemers met hun persoonlijk traject. Het

Advertentie

SFEERVOL VERGADEREN OP DE CAMPING AL

• 4 vergaderruimtes, van 2 tot 60 personen

• Op een unieke locatie in Utrechts nieuwstehotspot Rotsoord

• Altijd goed bereikbaar met trein, bus, boot, ets of auto

• Flexibele catering, van drankjes tot diners

VANAF € 100,PER DAGDEEL

interview vindt één dag hiervoor plaats. De twee onderneemsters kunnen niet wachten om aan de slag te gaan: “Dit is hét moment waarop ik twee jaar heb gewacht”, vertelt Vlaar lachend. “We hebben er heel erg veel zin in, misschien zo nog even een keer met de stofzuiger er doorheen en dan zijn we er helemaal klaar voor.”

Dromen

Ondanks dat de twee jonge ondernemers nog maar net zijn begonnen, blijven ze dromen. “In de maatschappij worden prestaties vaak gemeten en is de druk om keuzes te maken erg groot. Er wordt veel van ons gevraagd. We hopen dat het volgen van zo’n traject dan ook ‘normaal’ wordt in de toekomst, dat het stigma er meer vanaf gaat. We zouden heel graag willen uitbreiden met meer coaches en jongeren. Maar dat we deze week onze eerste deelnemers mogen ontvangen, is echt al een groot deel van de droom die uitkomt!”

• Volledig gefaciliteerd met o.a. led-scherm, supersnelle WiFi en whiteboard

• Standaard gratis zwarte ko e, thee en water

• Mooi uitzicht op de Vaartsche Rijn

• 365 dagen per jaar, ook in de avond

DIRECT RESERVEREN?

Dat kan eenvoudig online met het contactformulier op onze website of mail je wensen naar vergaderen@ganspoort.nl

Liever bellen?

We zijn te bereiken via 06-14415656

Kijk voor een indruk van alle zalen en mogelijkheden op

WWW.CAMPINGGANSPOORT.NL

Tekst: Floor Vervoort / Fotogra e: Bas van Setten

In deze rubriek staat een Utrechtse ondernemer of onderneming centraal.

OP BEZOEK BIJ LUXA SCHOENSERVICE

‘Het is nog nooit een week rustig geweest’

In de Vogelenbuurt kunnen Utrechters sinds 1963 terecht bij Luxa Schoenservice om hun schoenen te laten repareren. Kees van den Heiligenberg (82) staat inmiddels al zestig jaar in de zaak. Zijn zoon, René van den Heiligenberg (52), nam in 2008 het stokje van hem over. René is de derde generatie van schoenmakers in de familie. In de winkel hangen dan ook drie emaillen bordjes van het Schoenmakers Gilde. Het bordje van Renés opa is ruim honderd jaar oud.

Tekst: Bo Steehouwer / Fotogra e: Robert Oosterbroek

De lijmlucht is niet te missen als je de schoenmakerij binnenstapt. René en zijn vader ruiken die geur allang niet meer. Ook om de vele schoenen kan je niet heen. Op ieder vrij plekje staat wel een paar, keurig met een naamkaartje eraan. Hoewel het op het eerste gezicht misschien wat chaotisch oogt, weet René iedere keer als er een klant binnenkomt precies welk paar hij moet pakken. Iedere week krijgen ze zo’n 125 paar binnen. Van leren zakenschoenen tot hoge rode laarzen met naaldhakken in maat 47. Achter de toonbank staan verschillende machines om de reparaties mee uit te voe-

altijd gedaan.”

René vindt het mooi om zijn vader nog om zich heen te hebben in de zaak. “Ik ben heel blij dat hij hier nog rondloopt. Ik laat hem lekker zijn ding doen. Hij vindt het prachtig. Hij blij, ik blij.” En het zit in de familie, want de opa van René stond zelf tot zijn 86e nog in de schoenmakerij.

Kwartje per uur

“Mij zie je dat niet doen hoor, maar ik heb ook geen opvolger.”

In eerst instantie wilde René zijn vader ook niet opvolgen, totdat zijn vader ziek werd. “Ik kreeg een hernia en moest er een tijd uit”, zegt Kees. Het was de bedoeling dat René tijdelijk kwam helpen. “Maar toen kreeg hij er zin in”, zegt zijn vader. René: “Het was gezellig en het is een mooi vak. Je maakt iets dat heel slecht binnenkomt weer zo nieuw mogelijk. De reacties van de klanten zijn dingen waardoor je denkt: ‘Hier doe je het voor’.”

Finland

Een van hun specialiteiten zijn de Ierse Dubarry-jachtlaarzen. Ze werken inmiddels al dertig jaar voor het merk. Mensen van over de hele wereld sturen hun laarzen naar Utrecht. Laatst kreeg René nog een paar uit Finland. Maar ook Utrechters die naar andere steden verhuizen, blijven hun schoenen langsbrengen bij René en zijn vader. René wijst naar een paar zwarte leren enkellaarsjes op de toonbank. “Deze gaan binnenkort terug naar ie-

mand in Ermelo.” Door al hun vaste klanten is het nooit stil in de zaak. “Het is nog nooit een week rustig geweest”, zegt René. Vanaf zijn twintigste werkt hij fulltime in de schoenmavan zijn vader. In de jaren daarvoor was dat voor sommige mensen nog wel even wennen. Toen zijn vader ooit eens een weekje extra vakantie nam, bleven er mensen naar ‘de schoenmaker’ vragen. Nadat ze hoorden dat die op vakantie was, namen ze hun schoenen weer mee. Een week later kwamen ze terug met hun schoenen voor Kees.

“Daar had ik in het begin best moeite mee”, zegt René. Zijn vader: “Daarom nam ik op een gegeven moment wat meer afstand van de klanten. Ze moesten René leren kennen, want hij ging de schoenmakerij overnemen. Op een gegeven moment vroegen ze niet meer naar mij zoals vroeger, maar naar René. Dat was toen voor mij even moeilijk, maar ik was ook trots. We waren geslaagd. Zo kon hij het met een gerust hart overnemen en ik rustig op vakantie.”

ren. Daar zijn René en zijn vader dan ook het meest te vinden. Beiden dragen een schort: René één van bruin leer, zijn vader een donkerblauwe. Kees is druk bezig om een paar hoge laarzen van nieuwe ritsen te voorzien. Op zijn 82e is hij nog altijd vijf dagen per week in de zaak te vinden. “Maar elke dag om 12.00 uur gaat hij naar huis om met moeders een hapje te eten en even te kletsen”, zegt René. Zijn vader: “Zestig jaar lang ga ik tussen de middag thuis eten”, zegt hij. “Als ik dat niet doe, eet ik niet. Dan ga ik door. Dat heb ik

In 1963 kocht zijn vader zijn eigen schoenmakerij. Kees weet dat nog als de dag van gisteren. “Het was een strenge winter.” Hij begon in februari toen een paar panden verderop in de wijk. Daar zat sinds 1908 al een schoenmakerij, weet René te vertellen. Net als René, werkte Kees van jongs af aan ook al bij zijn vader. “Mijn vader was ook schoenmaker”, zegt Kees. “Toen ik nog op de lagere school zat, hielp ik mee in zijn werkplaats. Dat was rond 1953. Ik kreeg een kwartje per uur.”

Naast school bracht hij daar vele uren door. “Ik heb het altijd met liefhebberij gedaan. Anders kan je het niet opbrengen. Ik ben nu 82, maar ik ga nog iedere dag met plezier hierheen, vijf dagen in de week.” René:

'Ik ben 82 en ga nog iedere dag met plezier hierheen’

UTRECHT VOLGENS OUD-UTRECHT-VOORZITTER DICK DE JONG

‘Op elk hoekje in Utrecht is iets te beleven’

De Historische Vereniging Oud-Utrecht bestaat 100 jaar en heeft daarom deze maand een koninklijke onderscheiding gekregen. Meer dan 2300 leden zetten zich in voor het vergroten en verspreiden van kennis over het Utrechts erfgoed, zoals van de geschiedenis van Utrecht, archeologie en monumentenzorg. Het hele jaar organiseert Oud-Utrecht activiteiten om het jubileum te vieren. We vroegen voorzitter Dick de Jong waarom hij het zo leuk vindt om voorzitter te zijn en waar hij culinair kan genieten in Utrecht.

Tekst: Bo Steehouwer / Fotogra e: Bas van Setten

Hoe vieren jullie het 100-jarig jubileum van de vereniging?

“Met onder andere een tentoonstelling in het stadhuis, een wijkentour en een doe-boek voor Utrechtse basisscholen. De tentoonstelling is tot en met 24 maart te zien en reist daarna rond door de stad. Na het stadhuis gaan de tien tekeningen van tekenaars van stripcollectief De Inktpot naar het Utrechts Archief, daarna de wijken door. Met het wijkenprogramma organiseren we het hele jaarstocht of geschiedenisprogramma over de wijk. Elke maand een andere wijk is het idee.”

Waarom vind je het zo leuk om voorzitter van deze vereniging te zijn?

“Het is nu extra leuk, omdat de vereniging het heel goed doet en we de afgelopen jaren groeien. Het is een feestje, maar ook hard werken. Het is allemaal vrijwilligerswerk. Iedereen doet het naast zijn gewone op het moment dat je groeit, nieuwe plannen kan presenteren en dingen kan geven aan de stad, zoals het Doeboek voor scholieren. Daar zijn we een paar jaar mee bezig geweest. Verder hebben we een heel leuk bestuur, leu-

ke commissies en redacties. We houden ons bezig met een goed onderwerp, maar het is nog leuker als je dat met leuke mensen kunt doen.”

Wat doen jullie allemaal om kennis over het Utrechts erfgoed te verspreiden?

“We doen nieuwe dingen en mensen zijn er enthousiast over. Utrecht heeft ook gewoon heel veel te bieden qua monumenten, archeologie en geschiedenis. Zo maken we een podcast en vorig jaar organiseerden we de vijfde editie van de Nacht van de Utrechtse Geschiedenis. Ook hebben we altijd ons tweemaandelijkse Tijdschrift Oud-Utrecht. In juni komt er een dubbeldik nummer uit over mensen met een passie voor Utrecht, van vroeger en nu. In november is er weer ons Jaarboek. En deze maand presenteren we ons boek Post uit Utrecht, met daarin Utrechtse prentbriefkaarten uit de collectie van meneer Lisman. Daar zitten hele mooie tussen.”

Wat is een van jouw favoriete dingen in de stad als het gaat om Utrechts erfgoed?

“Ik woon aan de oostkant van Utrecht en als ik de stad in ga, kom ik langs de singel. Het

is mooi dat die weer rond is en je die weer rond kunt wandelen. In de binnenstad blijft de Domtoren voor mij bijzonder. Daar zijn zoveel verhalen over, zoals de Michaëlskapel binnen. Die is in de jaren 30 gerestaureerd. Dat is een bijzondere plek op hoogte in de stad. Architect George van Heukelom bedacht die destijds als een ontvangstruimte voor de stad. Maar de kelders onder het stadhuis, waar nu restaurant Humphrey’s zit, zijn ook bijzonder. Het is daar zo groot binnen, ongelofelijk. Dat hebben ze nergens zo. Paleis Lofen, tussen het Domplein en de Oudegracht, is ook echt zo’n Utrechts plekje. In dat soort plekken is Utrecht bijzonder.”

Waar kan je culinair genieten in Utrecht?

“Ik eet graag bij Madeleine op het Wed. Het is niet heel goedkoop, maar het is geweldig, verrassend en goed. Het is al een leuke plek om naartoe te lopen. Dat is de charme van Utrecht: op elk hoekje is iets te beleven.”

Wat mist Utrecht?

“Er is een Utrechtse Nachtvisie gepresenteerd, dat is goed. Er zijn hier zoveel doelgroepen. Hebben we genoeg voor iedereen te doen hier? Voor jongeren bijvoorbeeld. Ik

weet het niet.”

Waar ben je trots op als Utrechter?

“Ik heb hier gestudeerd, woon en werk hier en ik vind het leuk dat het een levende stad is. Het is geen museum dat stilstaat. Dat is de kracht van Utrecht: er gebeuren iedere keer weer nieuwe dingen. Oude gebouwen krijgen een nieuwe functie. Het oude postkantoor is een mooi voorbeeld. Op oude plekjes verschijnen weer nieuwe restaurantjes, winkels, enzovoorts. Zo blijft het leven in deze historische stad. Dat is belangrijk en zo kan je zo veel mogelijk genieten van Utrecht.”

Wat is je droomhuis in Utrecht?

“In Utrecht maakt het eigenlijk niet uit waar in de stad je woont: er zijn veel plekken waar je groen vlakbij hebt. Het Zocherpark bijvoorbeeld, maar ook andere parken. Het Máximapark is een van de grootste stadsparken van Nederland. Dat is ook de charme van Utrecht. Hier heb je een plek met veel voorzieningen, maar toch ook groen.”

Utrecht is… “…een stad van kennis, vol van leven, in een historisch decor.”

In de rubriek Utrecht Volgens spreken we een bekende of onbekende Utrechter. Vaak met een actuele aanleiding en altijd met een paar standaardvragen over het leven in Utrecht.

‘Het is hier geen museum dat stilstaat’

Kanaleneiland: is het goedgekomen?

De historische vereniging Oud-Utrecht maakt voor DUIC wandelingen door de stad, op zoek naar bijzonder erfgoed. Tijdens een wandeling door Kanaleneiland dwalen gedachten af naar problematiek die de wijk parten speelde. Is het goedgekomen?

Na de Tweede Wereldoorlog woonden veel jonggetrouwde stellen met kinderen bij de ouders. Er was een groot tekort aan woningen. Door de aanleg van het Amsterdam-Rijnkanaal ontstond met het Merwedekanaal en de Leidsche Rijn een eiland. Een nieuwe wijk - ‘Kanaleneiland’ - zou in zelfstandige woonruimte gaan voorzien. De stad Utrecht wilde snel bouwen enwen systeemwoningen. Bouwer VAM uit Den Haag opende op bedrijventerrein Kanaleneiland-Zuid een fabriek en daar ‘rolden’ vanaf 1957 woningen uit. Een jaar later werden de eerste woningen in Kanaleneiland opgeleverd. Veel jonge gezinnen waren blij met hun eerste huis.

Ruime woningen en blije eerste bewoners Rond 1970 was de wijk Kanaleneiland zo goed als af met eigen scholen, kerken en winkels. De plannen omvatten veel ruimte voor groen, sport en spel, maar geen of weinig ruimte voor het parkeren van auto’s. Dat deed menges en bergingen op de benedenverdieping, is te zien. Een groenstrook langs het Amsterdam-Rijnkanaal bood gelegenheid voor ontspanning en velen zwommen indertijd in het kanaal. Nu staat in de groenstrook een paviljoen ter herdenking van oud-bewoner Martin Bril, een in 2009 overleden schrijver. Lopend door de lanen is het beeld van

‘kraanbaanwoningen’ niet te ontwijken, de bouwwijze van geprefabriceerde delen onder een portaalkraan. Het zijn rijtjeswoningen, allemaal met een plat dak. Indertijd werden ze sober uitgevoerd want de hoeveelheid woningen was belangrijker dan ze te voorzien van een douche of centrale verwarming. Voor de jonge gezinnen maakte dat niet uit, de huizen waren ruim en door de grote ramen ook lichter dan wat Utrecht gewend was. Omdat de woningnood nog steeds niet was opgelost, ook niet toen Overvecht af was, kwamen er in de jaren 1970-1980 groeikernen in het land. Nieuwegein, Houten en Maarssenbroek werden plaatsen met een grotere variatie aan huistypes en wél met de luxe van een douche, CV en parkeergelegenheid. vertrokken in groten getale uit het Kanaleneiland. De vrijgekomen woningen hadden door de bouwwijze een lage huur en dat hielden ze ook na wat moderniseringen in de jaren 1980. Jonge gezinnen trokken erin. Velen waren immigranten ofwel nieuwkomers. Het waren gezinnen met lage inkomens zonder Het aantal jongeren nam toe. Wat had de wijk hun te bieden?

Brede stroken groen in de wijk boden ruimte voor recreatie en cultuur, van speelvelden, kinderbadjes tot beeldende kunst en kerken. De overheid nam standaard in begrotingen uitgaven voor de kunsten mee.

Het beeld 'Heracles met Hydra' van Nic Jonk aan de Marco Pololaan staat symbool voor de aandacht voor beeldende kunst in de periode wederopbouw (1945-1970).

Waarom ging het mis en komt het goed?

De reputatie van Kanaleneiland veranderde in de jaren 1990. De rector van het toenmalige Niels Stensen College luidde in 1998 de noodklok. Thuis was er niet voldoende ruimte voor het maken van huiswerk en hulp van de ouders was er niet. Maar de rector bedoelde iets anders: de leraren hadden moeite om orde te houden. Met de school kwam het niet meer goed en is zelfs gesloopt. Het naastliggende gebouw van scholengemeenschap Hendrik van der Vlist aan de Amerikalaan wacht datzelfde lot. Het in 1964 door architect Henk Dam ontworpen gebouw heeft nu een tijdelijke bestemming. ‘Krachtstation Kanaleneiland’ voorziet in studentenkamers, een sportschool, horeca en ateliers. Helaas staat het gebouw op de nominatie om gesloopt te worden. Met een centraal in het gebouw gelegen kuil en trappen, een verdiept multifunctioneel plein, is het een erfgoedwaardig scholencomplex uit de periode wederopbouw. Het Krachtstation blijft wel bestaan, in te realiseren nieuwbouw. Orde houden op scholen was niet het enige probleem. In de wijk woonden veel arme gezinnen. Stages van school zijn voor kinderen van nieuwkomers moeilijker te vinden en vast werk idem. Betaalbare kamers of wo-

ningen zijn nog steeds niet te vinden. Jongvolwassenen kunnen dan weinig anders dan thuis te blijven wonen. De wijk had steeds minder te bieden. De criminaliteit en onveiligheid namen toe. Daarom werd Kanaleneiland een Krachtwijk met allemaal plannen om de leefbaarheid te verbeteren. Wel is het zo dat er verschillend gedacht wordt over de oorzaken van de problemen van Kanaleneiland.

De wijk moest verbeterd worden. De Churchilllaan scheidt nu als een moderne nieuw aangelegde boulevard de wijk in noord en zuid. Het is de weg naar de Prins Clausbrug en Papendorp. In deze omgeving moet nieuwbouw het niveau van de wijk opkrikken. Woningbouwverenigingen Portaal, Bo-Ex en Woonin kennen weer buurtbeheerders en ligt op stoom en het zijn nog steeds ruime woningen. De gemeente zorgt voor meer groen in de wijk, wegen worden versmald. De muurschildering van Samira Charroud geeft kleur op de Cortezlaan. Het gaat beter met Kanaleneiland.

In juni bezoekt Oud-Utrecht in het kader van haar 100-jarig bestaan de wijk en kan de wijk ontdekt worden door middel van een historische wandeling met een gids of tijdens de Wijk Geschiedenis Quiz. Kijk voor het programma op de site van Oud-Utrecht.

Tekst: Bert Poortman / Fotogra e: Bert Poortman/Het Utrechts Archief

Martin Bril paviljoen Kanaleneiland Groenstrook Rooseveltlaan

Muurschildering van Samira Charroud op de at hoek Cortezlaan en Columbuslaan

Scholengemeenschap Hendrik van der Vlist Amerikalaan en de toenmalige Churchilllaan; luchtfoto uit 1999

Eisenhowerlaan Kanaleneiland, at met garages

Ach, Utrecht in de jaren zestig! Nozems, vetkuiven en sjorsklanten, Cartouche, de Raadskelder… Hoe was het ook alweer? Je hoort het tijdens onze:

UTRECHT

Of kies één van de vele andere themawandelingen en geniet van de mooie verhalen van onze enthousiaste stadsgidsen; sterke Utrechtse vrouwen, verdwenen kerken en kloosters, groen in de stad, de stadskranen van Utrecht en natuurlijk de hofjes en steegjes, de werven en grachten. Schrijf je in en ontdek!

VOORJAARSWANDELING SCAN MIJ

’50, ’60

MOORDSPEL

Ben je goed met puzzels en codes? Hou je van spellen zoals Cluedo en Escaperoom? Dan zou je weleens de moord op de camping op kunnen lossen. Probeer met jouw team erachter te komen wie de dader is.

Tip: kom voorafgaand (uiterlijk 19.00 uur) gezellig dineren bij Camping Ganspoort. Het 2 gangen-menu is dan € 38,50,- inclusief deelname.

Scan de code en doneer gemakkelijk online! PAASBRUNCH 1E PAASDAG, VANAF 10.30 MET KINDERACTIVITEITEN: PAASEIEREN ZOEKEN PAASEIEREN BESCHILDEREN VOORLEES VERHAALTJE GRAAG RESERVEREN VIA GANSPOORT.NL OF BEL 030-2006186 MEER INFO GANSPOORT.NL CAMPING GANSPOORT - HELLING 87, UTRECHT DINSDAG 21 MAART 2023 20.00 UUR TOT CA. 23.00 UUR MIN. 2 TOT MAX. 6 PERSONEN PER TEAM

DEELNAME € 17,50 P.P. MELD JE NU AAN VIA Meer info op onze website campingganspoort.nl

Straatnamen

Predikherenkerkhof

De Predikherenkerkhof is een honderdveertig meter lange straat in het centrum van Utrecht. De straat bevindt zich tussen de Van Asch van Wijckskade en het kruispunt van de Jacobijnenstraat, Breedstraat en Loeff Berchmakerstraat.

De straat heeft zijn naam te danken aan de predikheren. Zij vormden een kloosterorde, een orde van religieuzen die volgens een bepaalde regel leven. Deze werd in 1216 gesticht door Dominicus Guzman, ook wel Sint Dominicus genoemd. Langs de westgrens van het gestichte dominicaner Predikherenklooster lag een smalle doorgang tot de Lange Lauwerstraat. Na de sloop van het klooster in 1584 werd de steeg openbaar. Vijftig jaar later werd de steeg verbreed en bestraat.

De huizen in de straat Predikherenkerkhof hebben als gemiddeld bouwjaar 1793. Het

jongste huis in de straat is gebouwd in 1994. De oudste woning in de straat Predikherenkerkhof is 773 jaar oud en heeft als bouwjaar 1250. De panden met huisnummer 1, 6 en 24 zijn gemeentelijke monumenten. Drie andere gebouwen, met nummer 5, 7 en 9, zijn rijksmonumenten. Volgens ‘Utrecht. De huizen binnen de singles’ bevatten gebouwen aan de oostzijde nog restanten van de kloostergebouwen, zoals de zijgevels van de voorste beuk bij Predikherenkerkhof 1. Op nummer 9 is nog een deel van de zeventiende eeuwse spiltrap met dikke treden zichtbaar.

Volgende week vertellen we het verhaal achter de Lichte Gaard en Donkere Gaard. Kan jij ons meer vertellen over de herkomst van deze straatnaam? Laat het ons dan weten.

In deze rubriek vertellen we het verhaal achter de straatnamen in de stad. Sommige namen zijn voor iedereen bekend, andere juist helemaal niet. Voor alle namen geldt dat ze niet zomaar gekozen zijn. Maar wat is eigenlijk de herkomst van de namen? Dat proberen we te achterhalen.

In other news I

n het Merwedekanaal in Utrecht ligt een woonboot met een bijzonder verhaal. De ark is ontworpen door EVA Architecten. “Floating wooden houseboat by EVA Architecten embraces canal views in Utrecht”, schrijft designboom, een design- en architectuurmagazine uit Italië.

Designboom werd in 1992 opgericht in Milaan en heeft zich inmiddels verspreid over de wereld, naar Peking en New York. Naar eigen zeggen heeft de website een bereik van 3,5 miljoen lezers en 450.000 nieuwsbriefabonnees. Het magazine schrijft dagelijks artikelen over onderwerpen op het gebied van onder meer design en architectuur. Vorige week verscheen er een artikel over de woonboot in het Merwedekanaal.

De woonark, met de naam De Tivoli, heeft een op-

De stad in cijfers

In de rubriek Utrecht in Cijfers gaan we in op data over de stad. De gemeente Utrecht houdt van honderden onderwerpen bij hoe het er in de stad voorstaat, van aantal Utrechters dat een ets heeft tot hoeveel procent van de Utrechters last heeft van lawaai door verkeer of bedrijven in de stad. Elke week lichten we een van de onderwerpen uit.

Hdiefstallen in Utrecht is demen. In 2022 werd in de gemeente Utrecht maar liefst 4.101 keer aanterwijl dit aantal het jaar ervoor 3.034 bedroeg. Dat is een stijging van ruim 35 procent.

Van 2013 (3.092) tot 2015 (4.480)stal toegenomen in Utrecht, maar in de jaren daarna nam het gestaag weer af.

In 2018 bedroeg het aantal aangiftes nog 4.018, maar een jaar later zakte dat naar ver onder de 4.000 tot 3.196. In de daaropvolgende jaren zakte het aantal aangiftes van bleef het boven de 3.000) om in 2022 weer te stijgen tot 4.101.

In de binnenstad werden in Er werden toen 1.053 aangiftes ge-

#daan bij de politie. Het jaar daarvoor bedroeg dit aantal 691, een stijging van ruim 52 procent. Vanaf 2016 zakte het aantal aangiftes van 1.268 naar 617 in 2020, het laagste aantal tot nu toe (dat bekend is). De jaren daarna nam het aantal aangiftes weer toe.

De wijk Vleuten-De Meern kent het laagste aantal aangiftes vanvolgd door de wijken Zuid (293), Overvecht (296) en Zuidwest (306). In de wijken West en Noordwest werd afgelopen jaar 348 keer aanin Oost 361 keer, in Noordoost 443 en in de wijk Leidsche Rijn bedroeg dit aantal 482. Ook in al deze wijken gestegen ten opzichte van het jaar daarvoor.

Vooral rond drukke plekken zoals stations en winkelgebieden

pervlakte van 150 vierkante meter en ligt in Rivierenwijk. “The structure perches on a dark aluminum plinth while its facade is marked by a sequence of wooden slats punctuated by large glazed openings and black character”, schrijft designboom.

“This feature not only allows the open space to be subdivided into small areas, but it also enhances circulation and connectivity for communal living or privacy. Among the zones is a cozy living room with an intimate atmosphere, and a kitchen next to which a deep seating niche strengthens the relationship between inside and outside.”

Utrecht is dus weer een bijzonder architectuurproject rijker.

'Floating wooden houseboat embraces canal views in Utrecht'

PEP EN FRANS OVER FC UTRECHT

Pep en Frans zien hun club

een

punt pakken: ‘FC Utrecht is inmiddels in niemandsland aangekomen’

FC Utrecht heeft de draad weer langzaam opgepakt. Na nederlagen tegen Spakenburg en Fortuna Sittard werd er afgelopen weekend met 2-2 gelijkgespeeld tegen NEC. In Nijmegen zagen Pep en Frans hun club een punt uit het vuur slepen, werden ze jaloers op de grasmat in De Go ert en nemen ze afscheid van RVC-lid Kees (S) jansma.

“Afgelopen week was de teleurstelling groot, maar met de tijd slijt de meeste pijn vanzelf weer”, zo begint Frans. “We moeten als club weer vooruitkijken, al denkt niet iedereen zo. In het uitvak van het stadion zongen FC Utrecht-supporters de indrukwekkende tekst: ‘Wij willen vis uit Spakenburg’. Het was overduidelijk cynisch bedoeld. Daar moeten we langzaam wel mee stoppen. Het is inmiddels tijd om door te gaan.”

Klein meisje De wedstrijd tegen Spakenburg zit bij veel supporters dus nog vers in het hoofd. Ook Pep zag gelijkenissen met de bekeruitschakeling. “In de wedstrijd tegen NEC was de achterhoede wederom heel erg kwetsbaar. Debutant Ramon Hendriks speelde wel een leuk wedstrijdje. Hij bracht strijd en wilde laten zien wat hij waard was. Tegelijkertijd liet hij in de tachtigste minuut zijn tegenstander lopen. Doelman Vasilios Barkas kon ternauwernood redden, anders werd er weer verloren.” Frans reageert op zijn broer. “Barkas redt weer een punt voor de club. Toch was hij ook schuldig aan de tweede tegengoal. In Nederland wil-

SPORTUTRECHT

len keepers ten koste van alles opbouwen. Hij speelde Victor Jensen, die vier tegenstanders in zijn rug had, de bal toe. Jensen werd vervolgens als een klein meisje weggezet. Die slordigheden zullen moeten verdwijnen om de play-offs straks te winnen.”

Ondanks de vele fouten aan Utrechtse zijde keek Pep stiekem ook smullend naar het spel van NEC. “Het is achteraf onbegrijpelijk dat Oussama Tannane in Utrecht nooit heeft uitgeblonken. Die jongen legt bij iedereen de bal op de stropdas en kan bij elke eredivisieclub spelen. Ook rechtsback Bart van Rooij is een leuk spelertje. Hij kan Sean Klaiber hier uit de basis spelen. Aan de andere kant is het wel pijnlijk om te zien dat FC Utrecht een degelijke vleugelverdediger zelf niet meer kan opleiden. Op dat punt zijn we kennelijk aangekomen.”

Biljartlaken en loopgraven

De mannen zijn dus een beetje jaloers op de Nijmegenaren. Ook de Utrechtse terreinmeesters mogen volgens Pep wel een kijkje gaan nemen in De Goffert. “De grasmat van NEC was om van te genieten. De grasmeesters knipten vlak voor de wedstrijd nog met

Eelco Veldhuijzen voelt zich een spin in het web

Het is een hele mond vol, Manager Sports en Performance. Maar wat doet deze Eelco Veldhuijzen (38) nu eigenlijk precies en waarom? Deze voormalig nationaal topatleet, met als specialisatie de 400 meter horden, begint zijn maatschappelijke carrière als fysiotherapeut. Vanuit zijn eigen ervaringen en vanuit zijn werk met veel sporters merkt hij al snel dat niet alleen de technische vaardigheden van een talentvolle sporter een van de pijlers tot succes is. Hij krijgt de kans zich naast zijn medische vaardigheden meer en meer te ontwikkelen op het gebied van fysieke trainingen, data-ontwikkeling en begeleiding in de meest brede zin van het woord. Via Medicort, de Bergman kliniek, de beachvolleyballers in Aalsmeer, hockeyclub Almere, Medicort bij SV Kampong en het Team NL rolstoelbasketbal wordt hij bij de academie van FC Utrecht aangesteld als performance manager. “En dit betekent dat eigenlijk alles wat niet met de technische kant van een sport te maken heeft tot mijn werkgebied behoort.”

Veldhuijzen is nu aangesteld in deze functie in de Multi-Sportcampus Traiectum. Een samenwerking tussen SV Kampong, UZCS Utrecht, Hellas, Volleybalvereniging Utrecht en FC Utrecht. Deze partijen brachten samen met het Sportakkoord en een subsidie van SportUtrecht en de gemeente Utrecht het geld op tafel om dit kansrijke initiatief met een nieuwe insteek te kunnen ontwikkelen. “De start is om de aanwezige kennis en kunde binnen de topsport van de clubs te verbinden; waar is overlap tussen één of meerdere clubs en wat kunnen we van de verschillende expertise leren of gebruiken? En dat is een heel mooie puzzel, want al deze clubs hebben hun zaken prima voor elkaar en weten heel goed wat een talent of topsporter nodig heeft. En je praat

Pep en Frans, twee broers die al sinds jaar en dag iedere wedstrijd van FC Utrecht volgen, maken een column voor DUIC. In de column wordt de week van FC Utrecht doorgenomen. Martijn Kramer schrijft het verhaal op.

een nagelschaartje de laatste grassprietjes. In de Galgenwaard ligt er allesbehalve een biljartlaken. Steker nog, op sommige plekken lijkt het alsof de Russen er loopgraven hebben aangelegd. Op een normaal veld staan onze spelers al te glibberen en te glijden, dat is nu alleen maar erger. Het thuisvoordeel wat er in de Galgenwaard normaal gesproken is, wordt hierdoor tenietgedaan.”

Kees (S)jansma Tot slot willen de broers het over iets heel anders hebben. Afgelopen week werd bekend dat Tom Egbers (tijdelijk) niet meer NOS Studio Sport Eredivisie presenteert. Op de werkvloer van de NOS zou grensoverschrij-

dend gedrag zijn vertoond. Volgens Frans zijn de dagen van Kees Jansma, voormalig verslaggever van de NOS, bij FC Utrecht nu ook geteld. “Kees Jansma staat in de voetbalwereld toch bekend als ‘geile Keessie’ of ‘Kees Sjansma’. Als alle geruchten kloppen dan gaat het onderzoek achterhalen dat Jansma behoorlijk stout is geweest. FC Utrecht is inmiddels in niemandsland aangekomen. De club staat geïsoleerd op de zevende plaats en dus gaan we richting de play-offs. Laten we hopen dat onze spelers de rest van het seizoen opdragen aan Kees Sjansma. Als de spelers net zo ondeugend spelen als dat Kees is geweest, dan moet dat zeker gaan lukken.”

Voordat het applaus klaterend opklinkt voor een (top)sporter heeft deze een lange weg afgelegd. Vele jaren aan intensieve trainingsarbeid, reistijd en een strakke planning gaan hieraan vooraf. En natuurlijk is de steun van gezin, school, vereniging en vrienden onontbeerlijk voor een talentvolle sporter. Marina van Huissteden-Kaspers sprak voor Sport Utrecht en DUIC dit keer met Eelco Veldhuijzen, sinds januari werkzaam als Manager Sports en Performance bij de Multi-Sportcampus Traiectum.

nu in deze constructie ook over verschillende sporten, dus ook over heel verschillende culturen. Maar de verschillende besturen hebben ingezien dat samenwerken op bijvoorbeeld aandachtsgebieden als mentale training, voeding, scholing en maatschappelijk carrière grote voordelen oplevert. Heel veel zaken die hier voor de topsport aan de orde komen, zijn rechtstreeks ook door te voeren in de breedtesport en daar ligt uiteraard de basis tot het succes van een (top) sporter. En in deze dus ook voor de recreanten en voor de vele onmisbare vrijwilligers, trainers en coaches”, aldus Veldhuijzen. De aanstelling van een Manager Sports en Performance betekent voor alle betrokkenen een uitdaging. “We hebben inmiddels binnen Traiectum een vijftal aandachtsgebieden

vastgesteld. Dat is het uitgangspunt, de stip op de horizon waar we werken naar een innovatieve en cluboverstijgende sportcampus waar dus kennis en ontwikkeling centraal staan. Hoe en wat precies de behoeftes zijn?

Daarover zijn we in gesprek met de diverse clubs. Hieruit moet een duurzaam traject komen. Kijk bijvoorbeeld naar de accommodatiebehoefte. Naast de krapte die er al is aan zwembadwater, sportzalen en -velden, zijn we voor andere faciliteiten, zoals bijvoorbeeld een gym, veelal tweede gebruiker. Willen we de verbinding vinden om de clubs verder te laten excelleren, dan is een eigen plek belangrijk.” Het is duidelijk, Veldhuijzen is

de man die de sport in het oostelijk deel van Utrecht nog steviger op de kaart moet zetten naar het idee (Topsport Corridor Oost, red.) van de daar gehuisveste clubs. Hij voelt zich dan ook een spin in het web. “Ik heb het geluk dat ik door mijn ervaring heel veel specialistische kennis heb bij mensen die ook al werkzaam zijn binnen diverse sportculturen. En daar moeten we het echt van hebben, willen we dit project ook effectief maken voor de breedtesporters en voor alle stakeholders die hierbij betrokken zijn. Op die manier kunnen we Utrecht laten zien dat wat wij doen echt heel erg waardevol is.”

Advertentie

Nieuwe wet beperkt aantal koolmonoxidevergiftigingen

Eigenaren van een cv-ketel, geiser, gashaard of gaskachel zijn vanaf 1 april 2023 verplicht schakelen voor installatie, onderhoud en

inhuren, is vanaf 1 april niet meer toegestaan.

Oorzaak koolmonoxidevergiftiging

Vaak komt koolmonoxide (CO) een huis binnen door een niet goed geïnstalleerde of onderhouden gasverbrandingsinstallatie. Dit is gebleken uit onderzoek van de Onderzoeksraad voor de Veiligheid (OvV). Op aanbeveling van de OvV is daarom nieuwe regelgeving gemaakt: het wettelijk CO-stelsel.

Koolmonoxide: een levensgevaarlijk gas

Koolmonoxide is een levensgevaarlijk gas. Je ruikt, proeft en ziet het niet, maar mensen die het inademen, kunnen ernstige gezondheidsklachten krijgen en zelfs overlijden. Jaarlijks zorgt koolmonoxidevergiftiging voor tien tot twintig doden en ten minste tweehonderd ziekenhuisopnames.

Bedrijven in CO-vrij register

bedrijven terug te vinden in het ‘register gasverbrandingsinstallaties’ op www.co-vrijregister.nl. Een installateur draagt ook (digitale) legitimatie bij zich waarmee hij bedrijf werkt.

Voorlichtingscampagne ‘Stop CO-vergiftiging’ De Nederlandse Brandwonden Stichting, het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en Brandweer Nederland voeren samen de voorlichtingscampagne ‘Stop CO-vergiftiging’ om mensen te wijzen op de gevaren van koolmonoxide en hen te informeren over de nieuwe regelgeving.

Kijk voor meer informatie op www.co-wijzer.nl.

OPLOSSING ZOEK DE VERSCHILLEN LOCATIE OUDEGRACHT

Nieuwbouwproject Havenkwartier in Nieuwegein. Gelegen in Rijnhuizen aan het Merwedekanaal.

Van extreem energiezuinige woningen t/m nul-op-de-meter-plus-woningen. Comfortabel en luxe wonen | Omringd door water en groen | Volop genieten aan de gezellige haven | Optie tot het kopen van een eigen ligplaats in de haven bij de 14 havenwoningen | Weinig tot geen energiekosten | Prognose start bouw: juli 2023

17.500 v.o.n.

Blok

Blok

Blokken

Blok 2

Blok 3

Blok 7

Blok 8