Op pad met Oud Utrecht

In other news

You can’t build a bike nation just from loving bikes

Utrecht is weer eens op nummer 1 beland in een lijst met fetssteden. De Amerikaanse organisatie PeopleForBikes maakt jaarlijks een lijst met de beste fetssteden ter wereld en dit jaar staat Utrecht daarin op 1. De Domstad wordt op de voet gevolgd door Zwolle, Groningen en Amsterdam en pas op plek vijf staat een niet-Nederlandse stad.

Om een hoge plek op de lijst te krijgen, moeten de fetsomstandigheden in je stad goed zijn en er moet een stadsbestuur zijn dat die omstandigheden alleen nog maar beter probeert te maken. PeopleForBikes probeert Amerikaanse steden dan ook te helpen met bijvoorbeeld het uitbreiden en veiliger maken van fetspaden, zaken waar veel Europese steden al verder mee zijn. Bij het opstellen van de lijst kijkt PeopleForBikes onder meer naar hoe kwetsbare groepen mensen, zoals ouderen en kinderen, zich kunnen bewegen in een stad. Ze verzamelen dus data over fetspaden in een stad, maar vragen ook lokale bewoners hoe ze het vinden om in hun stad te fetsen. Het gaat dus vooral om de kwaliteit van fetspaden.

“Even if a city has a great network of trails for bicyclists, safety remains the number one concern. If people don’t think it’s safe, they won’t get on a bike”, aldus PeopleForBikes. “You can’t build a bike nation just from loving bikes. We have to make a built environment to match that love of bikes.” Wat dat betreft timmert Utrecht dus lekker aan de weg, anders had de stad wel lager op de lijst gestaan. a

In deze rubriek vertellen we het verhaal achter de straatnamen in de stad. Sommige namen zijn voor iedereen bekend, andere juist helemaal niet. Voor alle namen geldt dat ze niet zomaar gekozen zijn. Maar wat is eigenlijk de herkomst van de namen? Dat zoeken we ui

Herkomst straatnamen

Croeselaan

In sommige delen van de stad lijkt het wel alsof er altijd werkzaamheden zijn. Een voorbeeld daarvan is de Croeselaan in de Utrechtse Dichterswijk. Misschien ook geen verrassing. Bouwen en graven zitten namelijk diepgeworteld in de geschiedenis van de omgeving.

In de zeventiende eeuw graaft men een drietal grachten door de Dichterswijk. Goed voor de tuinbouw en het transport, beide belangrijke werkzaamheden in die periode. De ‘Laan van Croese’ is geschapen. De naam verwijst naar de familie Croes, die in de achttiende eeuw de steenbakkerij ‘Groenendaal’ bezat.

De tuinbouw blijft nog wel bestaan, tot ver in de negentiende eeuw. Langzaam maar zeker slokt de groeiende stad de ruimte voor de oogst op. Zo worden er grote kazernes voor dienstplichtige militairen gebouwd. De Kazerne der Vestingartillerie wordt tussen 1886 en 1889 gebouwd. De naam Hojelkazerne komt pas later. De kazerne bestaat nog tot 1990, maar moet dan tegen de vlakte. De naam hoor je nog wel terug: je vindt hier nu het Hojel City Center.

Nog even terug naar het begin van de vorige eeuw. De Moesgracht wordt in die tijd weer gedempt en maakt plaats voor verkeer over land. Dat moet wel, want er is ruimte nodig voor de weg en de trambaan over de toenmalige Croeselaan. Het zijn voorbereidingen voor een grote verhuizing: de veemarkt en de veiling komen in 1928 aan de Croeselaan te liggen.

De omgeving van de Croeselaan blijft zichzelf heruitvinden. Sinds 2017 is die volledig aan het veranderen en dat komt vooral door de nieuwe hoogbouw aan de Jaarbeurszijde van het centrum. De binnenstad moet fink uitbreiden en dat doet het richting het westen. In december 2017 wordt de knoop onherroepelijk doorgehakt door de gemeente Utrecht. In het Beurskwartie en op het Lombokplein en Jaarbeursterrein komen 3.600 woningen. Hiervoor moeten wel veel woningen aan de Croeselaan gesloopt worden, waar fink protest tegen gevoerd wordt. Behalve woningen zijn er ook veel kantoorpanden, horeca, parkeergarages en nieuw groen in aanbouw. a

Toevallig groen: Hollandse bastaard iep in Lombok

Stedelijk groen bestaat vooral uit aangelegde tuinen, parken, bomen en plantsoenen. Maar de natuur kiest zelf ook plekken uit. Op verschillende plekken duiken struiken of bomen op die spontaan zijn ontkiemd. In een 12-delige serie artikelen in DUIC en een tvserie bij RTV Utrecht wordt een aantal van de markantste bomen geportretteerd.

Loop je op de Tanimbarkade in Lombok, dan wordt je zicht onderbroken door een prachtige boom op een bijzondere plek. De boom heeft meerdere stammen, staat half in een doorgang tussen twee gebouwen en de boomspiegel eromheen lijkt uit de gevel te komen. Dit is geen standaardbeeld van een boom in de stad. Hier lijkt de strakke stadse omgeving zich te buigen rondom de boom en niet andersom. Wat is hier aan de hand?

Tekst: Jessica van Essen en Frank van den Brink / Fotogra e: Bas van Setten

De boom blijkt een spontaan opgekomen Hollandse bastaardiep te zijn. Eentje met een beschermengel, want anders was hij allang weggehaald. Buurtbewoner Remco de Jong: “In 2003 kwamen we hier wonen en was de boom ongeveer een verdieping hoog. In 2014 werd het complex naast ons gesloopt en kwam er nieuwbouw. Ik heb me er toen hard voor gemaakt om deze boom te behouden, omdat ik erg geniet van natuur. De boom geeft een plek aan vogels, zorgt voor een groene onderbreking in de straat en op hete dagen ook nog voor verkoeling.”

De Jong vertelt dat de boom tot twee keer toe bijna is weggehaald. “De eerste keer door de bouwers van het complex. Maar gelukkig staat de boom binnen onze erfgrenzen en mocht dat niet. De tweede keer door de bekabelaars. Ik lag nog in bed en hoorde een van hen opperen de boom weg te halen. Ik zat meteen rechtop, maar een tweede stem zei: ‘Nee, de bewoner hiernaast wil de boom houden’ en ik kon met een gerust hart blijven liggen.”

“Maar het grootste geluk is dat het zaadje waaruit de iep gegroeid is”, gaat De Jong verder, “precies op de scheidslijn van twee aanrijdpunten van de brandweer is terechtgekomen. Als dat niet zo was geweest, was de zaailing allang weggehaald om veiligheidsredenen. Maar nu kan hij blijven en zijn de kabels en leidingen voor de nieuwbouw zelfs met een bocht om de boom heen gelegd!” Door de beschermende actie van deze bewoner is een klein stukje spontaan opgekomen ‘natuurlijk groen’ als een verrijking in het straatbeeld opgenomen. Inmiddels staat deze Hollandse bastaard iep in het bomenbestand van de gemeente, wat betekent dat hij een offciële verblijfstatus heeft en de gemeente de boom verzorgt. a

Ken jij ook een mooie zaailing van een boom? Meld deze dan op www.toevalliggroen.nl. Alle meldingen komen terecht op de kaart ‘Zaailingen van de stad’. Een selectie van deze bomen zal gedurende de looptijd worden toegevoegd aan de tentoonstelling ‘De botanische revolutie’ die van 11 september 2021 tot 9 januari 2022 in het Centraal Museum is te zien. De Hollandse bastaardiep (Ulmus hollandica) De Hollandse bastaardiep is een veel aangeplante boomsoort binnen de gemeentegrens van Utrecht. De boom is goed bestand tegen wind, luchtverontreiniging en verdraagt verharding goed. Groeit goed op zowel droge als natte gronden. De zaadval begint in april of mei en kan zeer heftig zijn, dit kan per jaar verschillen. Het hout is taai, hard en duurzaam. Het wordt veel gebruikt in historische gebouwen. De iep is onmisbaar voor diverse insecten, zwammen, korstmossen, de eikvaren maakt graag gebruik van deze boom.

Quooker: een duurzame keuze

Duurzaamheid is een thema wat steeds belangrijker wordt. Actie ondernemen vraagt voor ons gevoel vaak om grote aanpassingen. Soms zijn aanpassingen echter kleiner. Het formaat van een Quooker om precies te zijn. Een Quookerkraan voorziet u op elk gewenst moment van kokend water, en wordt opgeborgen in uw gootsteenkastje. Dit neemt kleine ruimte in, maar levert u grote voordelen op. De kraan zorgt ervoor dat u bespaart, op energie én op water.

Energie

Vaak horen wij dat men bang is dat zo’n Quooker juist veel energie kost. Maar wie meerdere keren per dag kokend water gebruikt, verbruikt niet meer energie dan met een waterkoker het geval zou zijn. Water wordt in een hoogvacuümgeïsoleerd reservoir bewaard, waardoor er slechts 10 watt nodig is om het op temperatuur te bewaren. Ter vergelijking, dat kost net zoveel energie als de wif-router. Daarnaast vergeet u het water ook niet. Hoe vaak gebeurt het niet dat u water kookt voor de thee, even wat anders tussendoor gaat doen, en de waterkoker vervolgens nog een keer aan moet zetten? Door binnen een paar seconden kokend water te hebben, gebeurt dit u nooit meer.

Water

Quooker-kranen besparen water. U kookt namelijk niet, zoals bij een waterkoker, meer water dan u nodig heeft, wat vervolgens door de gootsteen verdwijnt. Met een Quooker tapt u precies zoveel water als u nodig heeft. Het COMBI-reservoir levert niet alleen kokend, maar ook warm water. Daardoor hoeft u nooit meer water weg te laten stromen tot het eindelijk warm is.

Minder plastic afval

Quooker is bekend geworden als kokendwaterkraan, maar intussen kan de kraan veel meer! Naast kokend water kunt u uit de Quooker Cube ook gekoeld en bruisend water tappen. In plaats van dat u plastic fessen (bruisend) water koopt, heeft u dit water ook altijd binnen handbereik, zo uit de kraan.

Overtuigd? Koop uw Quooker-kraan dan bij Vink Witgoed in Westbroek. Wilt u een kraan die kokend water kan tappen, of een die ook koud en warm, koel bruisend en geflterd water tapt? Ontdek bij ons de Quooker die bij u past!

In de maand november krijgt u van ons een Quooker waterfes en het eerste uur montage cadeau.

Utrecht in woord en beeld

21

DUIC brengt eind januari een bijzonder koffietafelboek uit; DUIC in 2021. Het boek is een spectaculair overzicht van het jaar 2021 in Utrecht.

Als lokaal nieuwsmedium is DUIC 365 dagen per jaar bezig met alles wat er speelt in en om de stad. Volgens de redactie tijd om deze content te bundelen in een jaaroverzicht.

Het boek is op dit moment in de maak en zal eind januari beschikbaar zijn. Het staat vol met de meest bijzondere verhalen, spectaculaire nieuwsberichten en prachtige fotoreportages.

Een must-have voor alle inwoners van Utrecht!

Boek reserveren

Het boek DUIC in 2021 is vanaf eind januari te koop voor €24,95 bij duicshop.nl en diverse boekhandels. Vast een exemplaar reserveren?

Prijs

€24,95

*gratis verzonden