3 minute read
Ważne badanie Pora zrobić lipidogram
Next Article
Pora zrobić
TEKST DIANA OŻAROWSKA-SADY
lipidogram
TO BADANIE Z KRWI polega na sprawdzeniu poziomu lipidów (różnego typu tłuszczów), które w niej krążą. Zalicza się do nich także cholesterol i triglicerydy. Ich nadmiar przyczynia się do rozwoju miażdżycy, a w efekcie także zawału serca i udaru mózgu.
Lipidogram warto robić w ramach profilaktyki. Szczególnie ważny jest zaś dla wszystkich osób z grupy podwyższonego ryzyka chorób układu krążenia.
Podstawowym parametrem, który pomaga ocenić zagrożenie, np. miażdżycą, jest pomiar tzw. cholesterolu całkowitego. Nie powinno go być więcej we krwi niż 190 mg/dl. Jeśli zbliżamy się do tej granicy lub już ją przekroczyliśmy, badania trzeba rozszerzyć i zrobić właśnie lipidogram. Oprócz cholesterolu całkowitego sprawdzany jest wtedy także poziom dobrego cholesterolu HDL, złego cholesterolu LDL oraz trójglicerydów. Co istotne, limit 190 mg/dl cholesterolu całkowitego wyznaczono dla osób zdrowych, bez dziedzicznych skłonności do chorób układu krążenia, ale też bez otyłości, niepalących i w najwyżej średnim wieku. Dla pozostałych normy są bardziej wyśrubowane (patrz ramka na stronie obok).
PRZYGOTOWANIE
NIE WYMAGA WIELKIEGO ZACHODU, ALE JEST WAŻNE, BY WYNIK NIE BYŁ ZAFAŁSZOWANY • Jeśli chcesz się zbadać w ramach NFZ, potrzebne ci będzie skierowanie, np. od lekarza rodzinnego. Prywatnie zrobisz lipidogram bez skierowania (koszt od 20-40 zł) • Przez 2-3 dni poprzedzające badanie nie zmieniaj diety (nie jedz więcej lub mniej słodkości czy tłuszczów niż zwykle), a przynajmniej dzień przed pobraniem krwi powstrzymaj się od picia alkoholu oraz stresu i intensywnego wysiłku. • Na pobranie krwi przyjdź rano w godz. 7.00-10.00, koniecznie bądź na czczo (ostatni posiłek ok. 10-12 godzin wcześniej). Przed wejściem do gabinetu wypij tylko niepełną szklankę wody. • Przyjmujesz leki? Wstrzymaj się (po konsultacji z lekarzem) z ich zażyciem, aż krew zostanie pobrana.
Po 50., nawet gdy wyniki są w normie, rób lipidogram co 2 lata. A jeśli masz podwyższony cholesterol – minimum co roku.
W GABINECIE
POSTARAJ SIĘ ROZLUŹNIĆ • Samo pobranie krwi trwa dosłownie chwilę. W przypadku lipidogramu robi się to zazwyczaj z żyły łokciowej. Załóż więc ubranie, które zapewni do niej łatwy dostęp. • Po tym, gdy już pie-
lęgniarka wyjmie igłę
i przyłoży do miejsca wkłucia gazik, przyciskaj go przez 5-10 minut. Nie zginaj jednak ręki w łokciu, bo sprzyja to tworzeniu się krwiaków. • Wynik powinnaś dostać w ciągu 24 godzin (zapytaj o możliwość przesłania go mailem).
REKLAMA
Cholefect
Suplement diety. Zawarte w produkcie: Monakolina K z fermentowanego czerwonego ryżu oraz sterole roślinne pomagają w utrzymaniu prawidłowego poziomu cholesterolu we krwi. Witamina B6 i B12 przyczynia się do utrzymania prawidłowego metabolizmu energetycznego. Kapsułki, 30 szt.
TAKIE SĄ NORMY
U zdrowych
W grupie podwyższonego ryzyka
U chorych ze stwierdzoną miażdżycą czy cukrzycą Cholesterol całkowity
<190 mg/dl (lub < 5,0 mmol/l). (nadciśnienie, palenie, ponad 55 lat) <175 mg/dl (lub < 4.5 mmol/l <100 mg/dl (lub < 2,5mmol/l)
<175 mg/dl (lub < 4,5 mmol/l). LDL (tzw. zły cholesterol) <115 mg/dl (lub < 3,0 mmol/l)
<70 mg/dl (lub < 1,5 mmol/l)
u wszystkich
HDL (tzw. dobry cholesterol) triglicerydy
u mężczyzny >40 mg/dl (lub > 1,2 mmol/l) u kobiety >45 mg/dl (lub > 1,2 mmol/l) <150 (lub > 1,7 mmol/l)
PO BADANIU
WYNIK DOSTANIESZ W FORMIE WYDRUKU
• Zawsze pokaż go lekarzowi. Oceni on parametry łącznie z innymi informacjami o stanie twojego zdrowia. W razie potrzeby skoryguje też dawki leków. • Od kilku lat na wydrukach można też zobaczyć cholesterol nie-HDL. Wynik uzyskuje się po odjęciu od cholesterolu całkowitego, cholesterolu HDL i porównuje z normami dla danej grupy.