Dorpsketting 2803

Page 1


De-Najaar-Tips-Ketting

Weekblad de Dorpsketting

Datum 13-10-2025

Nr.2803

Oplage: 492 papier/168digi

Spreuk van de week:

Herfst, een mooi excuus om geen blad voor de mond te nemen Loesje

Voorlichtingsavond pagina 5

Foto: Jan vd Sman

Grote winsten pagina 19+20

Groep 7/8 op kamp pagina 8

Redactie en druk: Simone, Wilma, Marianne, Trees en Yvon Nieten en vouwen: Ria, Gerda, Annemarieke en John Redactieadres: Dr. v. Noortstraat 92b, Kopij inleveren: Maandag tot uiterlijk 18.00 uur E-mail: redactie@dorpsketting.nl

Website/Facebook www.stompwijk.nl www.facebook/dorpsketting Bezorging: Door vrijwilligers. Bij vragen: redactie@dorpsketting.nl

Bron illustraties: Illustraties komen (deels) uit freepik/pixabay

Gratis publicaties: Gevonden, verloren, ingezonden

Tarieven: €5,50 1/8p, €11,00 ¼p, €22,00 ½p, €33,00 ¾p, €44,00 1 pagina

Tarieven extra kleur:€7,50 1/8p, €15,00 ¼p, €30,00 ½p, €45,00 ¾p, €60,00 1 pagina

Najaarstips

Hoewel het nog lekker zacht weer is, zitten we toch echt alweer dik in de herfst! De bomen krijgen weer prachtige kleuren en de paddenstoelen schieten uit de grond. De herfstvakantie begint volgende week.

In deze Dorpsketting volop tips om veilig op weg te gaan. Bespaar stookkosten met tips om je huis goed te ventileren. Tips om nu de bloembollen te poten zodat je straks weer een fleurige tuin hebt. Tips voor een goede voorbereiding bij overlijden. Tips over hoe te handelen in noodsituaties. Tips om ongedierte tegen te gaan - dat is dan wel weer een nadeel van een zacht najaar.

Tip van de redactie: Kruip lekker met de Dorpsketting op de bank met een lekker bakkie!

Veel leesplezier

Uitreiking Lodewijk van Vliet Award

Afgelopen vrijdag was het zover: de uitreiking van de Lodewijk van Vliet Award door de Burgerkrachtcentrale. Van de vijftien genomineerden waren uiteindelijk vijf partijen over. En De Dorpsketting was er daar één van! Met veel plezier maken onze vrijwilligers al 55 jaar iedere week (!) een blad voor Stompwijkers. En ook voor steeds meer mensen uit Wilsveen, Zoeterwoude en Leidschendam. Heel leuk dat de Burgerkrachtcentrale heeft gezien dat we hier een mooie plek geven aan iedereen die iets te vertellen heeft. Of je nu een inwoner, vereniging, vriendengroep of organisatie bent.

Winnaar

Uiteindelijk reikte Marinka, de dochter van Lodewijk van Vliet, de award uit aan Stadstuin Rusthout. Deze is gelegen tegenover de Mall of the Netherlands en werkt met 90 vrijwilligers aan hun groene oase. Zo hebben schoolkinderen een tuintje en kunnen mensen elkaar ontmoeten met een kopje koffie of thee. Wij weten in Stompwijk hoe fijn het is als je groen en gezelligheid om je heen hebt, dus wij willen Stadstuin Rusthout heel hartelijk feliciteren met hun prijs!

Samen blijven vernieuwen

Op de feestelijke middag zelf hebben we gekeken hoe we als inwoners alle mooie ideeën in de samenleving kunnen samenbrengen. Dat vraagt zowel actie van ons als inwoners als van onze gemeente. Samen kom je verder. Wij zien iedere dag dat je in een dorp als Stompwijk veel kunt betekenen voor elkaar. Vaak door maar gewoon van start te gaan én te doen. En wij zijn als Dorpsketting trots dat wij een podium geven aan al deze mooie, verbindende ideeën.

Hartelijk dank

Wij bedanken u allemaal voor het stemmen op De Dorpsketting, John en Annette voor de nominatie, de Burgerkrachtcentrale voor de feestelijke middag, IBCE voor het te gast mogen zijn op hun locatie, de gemeente voor de samenwerking, Midvliet voor hun mooie reportages en iedereen die namens inwoners zijn best doet voor mooie initiatieven.

Simone Romijn, Wendy Gehrmann en José van Santen

5 tips om veilig de weg op te gaan in de herfstvakantie

Zaterdag 18 oktober start in Zuid-Holland de herfstvakantie. Ga je deze vakantie met de auto op pad? Dan is het belangrijk om je goed voor te bereiden. Herfstweer kan autorijden namelijk lastiger maken. Regen, bladeren op de weg en beginnende vorst zorgen voor gladheid en minder zicht. Dat betekent: extra opletten! Met deze vijf tips ga je deze herfst veilig de weg op.

1. Controleer je bandenspanning

Banden verliezen elke maand een beetje lucht, gemiddeld zo’n 0,1 bar. Controleer de spanning dus regelmatig, zeker voor een langere rit. Met een verkeerde bandenspanning heb je minder grip op de weg, heb je een langere remweg en is de kans op een klapband groter. De juiste spanning vind je in het instructieboekje, op een sticker aan de binnenkant van de deur of tankklepje, of op watismijnbandenspanning.nl. De adviesspanning verschilt per maat banden. Welke maat jouw banden zijn? Dat staat op de zijkant van de band. Veel nieuwe auto's hebben een bandenspanningscontrolesysteem (TPMS). Gaat het waarschuwingslampje op je dashboard branden? Check dan direct je banden. Let wel op: TPMS geeft pas een seintje als de spanning flink te laag is. Dan ben je eigenlijk al te laat. Controleer je bandenspanning daarom zelf regelmatig, bijvoorbeeld voor elke vakantie.

2. Meet de profieldiepte van je band

Voldoende profiel op je banden is met herfstweer essentieel voor grip. Controleer makkelijk de profieldiepte van je banden met een 1-euromunt voor zomerbanden of een 2-euromunt voor winterbanden. Plaats de munt in de groef van je band. Zie je vanaf de zijkant de gouden rand? Dan is de profieldiepte niet genoeg en is het belangrijk de band zo snel mogelijk te vervangen. Tip: door regelmatig de banden op spanning te brengen, slijten ze minder snel. En kan je dus langer veilig op je banden doorrijden.

3. Houd meer afstand

Op een nat wegdek heb je een langere remweg. Houd daarom tijdens het autorijden meer afstand van andere auto’s dan dat je normaal gesproken zou doen. Zeker op de snelweg of bij druk verkeer.

4. Matig je snelheid

Het is belangrijk om je snelheid aan te passen aan de weersomstandigheden. Rijd je door een herfstbui, over natte bladeren of door ochtendmist? Matig dan je snelheid. Dit geeft je meer tijd om te reageren op onverwachte situaties.

5. Wat te doen als je de grip verliest

Glij je weg of voel je dat je auto geen grip meer heeft? Blijf rustig. Laat langzaam het gas los en probeer niet te sturen of te remmen. De auto zal vanzelf de grip weer terug vinden.

VrouwActief ..... oktober

Dinsdag 14 oktober beginnen wij om 20.00 u met de voorlichtingsavond over digitale veiligheid en fraude onder leiding van de beleidsadviseur OOV van de gemeente. Veel leden hebben zich al opgegeven voor deze avond. Mocht je dit nog niet gedaan hebben, maar toch op het laatste moment nog willen komen, dan kan dat.

Het is van groot belang om fraude of phishing te herkennen op je laptop of smartphone. Helemaal uitsluiten kun je het niet, maar er op voorbereid zijn helpt in ieder geval mee om er niet in te trappen.

Tot de 14e.

Namens bestuur VrouwActief, Ria Luiten

Klaverjassen Dorpspunt

Vrijdag gaan we dan eindelijk weer van start! Elke week gezellig een kaartje leggen met onder het genot van een bakkie en drankje met vaak een lekker hapje!

Lijkt het jou ook leuk om te leren klaverjassen? Schroom niet en loop eens binnen op vrijdagavond. Er is altijd wel iemand aanwezig die jou dit leuke spel wil leren.

We starten om 20.00 en de zaal is open om 19.45 uur. We kaarten zonder stress en zonder prijzen, gezelligheid staat voorop. Jong en oud, beginner en gevorderd, iedereen is van harte welkom.

Let op: Vrijdag 30 oktober is er geen klaverjassen i.v.m. een Halloween feest in het Dorpspunt.

Tot vrijdag!

Groetjes, Wilma

Bloembollenactie Stichting Duurzaam L-V: zondag 19 oktober 11-13 uur Stadstuin Rusthout

Stichting Duurzaam Leidschendam-Voorburg organiseert op zondag 19 oktober van 11-13 uur in Stadstuin Rusthout een bloembollen-actie. Deze actie is één van de Green Challenges van Stichting Duurzaam L-V met als doel onze gemeente groener en duurzamer te maken. De bloembollen zijn namelijk biologisch geteeld en bevatten geen bestrijdingsmiddelen.

U kunt die middag voor slechts € 5, een pakket van 50 biologisch geteelde bloembolletjes ophalen bij Stadstuin Rusthout. Een mooie gelegenheid om de Stadstuin in herfstkleuren te zien!

De duurzame bloembollen zijn bedoeld om te planten in uw geveltuintje, bij een boom in uw straat of wijk, of in een berm of plantsoen. Ze zijn dus niet bedoeld voor uw eigen tuin, maar juist om de gemeente fleuriger te maken. De bloembollen zijn geschikt voor verwildering. Eén keer planten betekent dus een paar jaar plezier! Hoe u de bloembollen moet planten staat in een praktische handleiding die u mee krijgt. Zo kunt u uw eigen straat of wijk groener en mooier maken, een kleine moeite!

Als tegenprestatie vragen we u waar u de bollen wilt planten. Een foto als de bolletjes zijn uitgekomen, in het voorjaar, zullen we graag plaatsen in onze Duurzame Flits!

Stadstuin Rusthout is zondag open vanaf 10.30 uur, de bloembollen kunt u bij het theehuis afhalen tegen contante betaling of met een tikkie (geen pin aanwezig). Max. 1 zakje per persoon. Elk pakket bevat narcissen, krokussen, blauwe druifjes, tulpen en/of anemonen. De zakjes kunnen iets verschillen van inhoud.

Stompwijkse-rood-met-witte-stippen-Paddenstoelen

Foto’s: Jan van der Sman

Stadstuin Rusthout wint de Lodewijk van Vliet Award 2025

Stadstuin Rusthout heeft op 10 oktober de Lodewijk van Vliet Award gewonnen, de prijs voor het beste burgerinitiatief in de gemeente LeidschendamVoorburg. Deze prijs wordt jaarlijks door de BurgerKrachtCentrale uitgereikt.

Stadstuin Rusthout is een oase van groene rust, waar getuinierd kan worden, waar schoolkinderen een tuintje hebben en waar mensen elkaar kunnen ontmoeten met een kopje koffie of thee. En dat allemaal dankzij de inzet van zo’n 90 vrijwilligers.

De uitreiking van de derde editie van de Lodewijk van Vliet Award vond plaats op de lokatie van IBCE, de organisatie van de vorig jaar genomineerde Zeynep Killi.

Voorafgaand aan de uitreiking dansten de aanwezigen onder leiding van dansleraar Vincent Boers de tango, onder het motto ‘it takes two to tango’, immers burgerparticipatie is alleen maar mogelijk als alle partijen willen samenwerken. Bij de tango workshop blijkt dat er zelfs meer dan ‘two’ nodig zijn voor de tango. Net als bij burgerparticipatie….

Dit jaar werd de prijs niet uitgereikt door Lodewijk van Vliet maar door zijn dochter Marinka die werkzaam is als participatie adviseur. Zij benadrukte in haar speech dat bij burgerparticipatie een positieve houding van alle partijen essentieel is.

Na de tango workshop hebbende genodigden gewerkt aan een op te stellen burgerverkiezingsprogramma door in een speeldate-achtige omgeving een aantal maatschappelijke thema’s verder uit te diepen. Met deze invulling heeft de BurgerKrachtCentrale het thema van de derde uitreiking van de Lodewijk van Vliet Award ‘de loka onderstroom’ verder vorm willen geven. De Onderstroom is een door professor Jan Rotmans geïntroduceerd begrip. Wanneer je naar de zee kijkt, zie je de golven en die vertegenwoordigen in dit geval de overheid en de massamedia. Maar uiteindelijk is de niet zichtbare onderstroom veel krachtiger, dit zijn de initiatieven vanuit de samenleving. Innovatie komt altijd vanuit de onderstroom, bottom up, omdat de overheid door haar manier van werken in systemen hier niet goed toe in staat is. Het mooiste is het wanneer de overheid de onderstroom omarmt want dan kunnen transitie en innovatie pas echt versneld worden opgepakt.

Op kamp met groep 7/8

Zuid-Hollandse ondernemers goed op weg met cybersubsidie

Nog maar enkele weken om subsidie aan te vragen voor cyberveiligheid

Hollandse ondernemers maken goed gebruik van de subsidieregeling ‘Mijn Cyberweerbare Zaak’ (MCZ). Ruim 16% van de huidige aanvragen komt uit deze provincie. Inmiddels is landelijk al bijna de helft van het beschikbare subsidiebudget van 1 miljoen euro aangevraagd.

Om nog deel te nemen, moeten ondernemers snel zijn: de regeling loopt alleen nog tijdens de cybersecuritymaand en sluit op 31 oktober 2025. Daarna vervalt de mogelijkheid om tot wel € 1.250,— subsidie te krijgen voor maatregelen die bedrijven beschermen tegen cybercriminaliteit. MCZ helpt kleine ondernemers hun digitale weerbaarheid te versterken met maatregelen als het laten maken en testen van back-ups, veilige netwerktoegang en cyber awareness trainingen.

“Met deze subsidie helpen we ondernemers om werk te maken van hun cyberweerbaarheid en te investeren in concrete maatregelen. Als je er nog van wil profiteren, moet je je aanvraag zo snel mogelijk indienen. De subsidies worden namelijk toegekend op volgorde van binnenkomst tot het maximale budget of de einddatum bereikt is”, aldus Martin Jan Hurenkamp, manager van het Digital Trust Center (DTC).

Meeste aanvragen voor veilige netwerktoegang en back-ups

Met bijna een derde van alle aanvragen, is het instellen van veilige netwerktoegang/wifi de meest aangevraagde beveiligingsmaatregel. Naast veilige netwerktoegang/wifi (30%) maken kleine bedrijven ook veel gebruik van het instellen en testen van back-ups (19%). Hiermee worden automatisch kopieën van hun belangrijke bestanden, systemen en gegevens gemaakt. Andere aangevraagde beveiligingsmaatregelen met behulp van de subsidie zijn:

- Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E): 16%

- Cyber awareness trainingen: 11%

- Tweefactorauthenticatie (2FA), tweestapsverificatie en multifactorauthenti catie (MFA): 8%

- Antivirussoftware 7%

- Patch-management: 6%

- Wachtwoordmanager: 3%

Nog minder dan 4 weken: aanvragen in 3 stappen

Ondernemers kunnen de subsidie nog tot en met 31 oktober aanvragen, zolang het budget strekt. Het proces bestaat uit drie eenvoudige stappen:

- Stap 1: Vul de CyberVeilig Check in en ontvang je persoonlijke actiepun ten.

- Stap 2: Schaf producten of diensten aan die vallen in een van de 8 catego rieën (zoals back-ups, 2FA of cyber awareness trainingen).

- Stap 3: Dien de aanvraag in via de RVO-website. Hiervoor hebben onder nemers de volgende zaken nodig: e-Herkenning inlog, actielijst van de Cy berVeilig Check (PDF) en facturen en betaalbewijzen van de aangeschafte producten en/of diensten (PDF).

Over de subsidieregeling

De ‘Mijn Cyberweerbare Zaak’ subsidie is een initiatief van het DTC en is bedoeld om kleine bedrijven te helpen investeren in hun digitale veiligheid. De subsidie dekt 50% van de kosten van een cybermaatregel, tot een maximum van 1.250 euro. De subsidie is voor bedrijven met 1 tot en met 50 werknemers en een jaaromzet van maximaal 10 miljoen euro.

Met deze regeling streeft het DTC ernaar de digitale weerbaarheid van Nederlandse bedrijven te versterken en om schade door cyberaanvallen te voorkomen.

Over het Digital Trust Center

Het Digital Trust Center (DTC) is onderdeel van het ministerie van Economische Zaken en biedt ter ondersteuning van ondernemers een breed palet aan cybersecurity informatie en een gereedschapskist met cybertools. Ook werkt het DTC samen met diverse organisaties ter vergroting van de digitale weerbaarheid bij ondernemend Nederland.

Paardenpoep

Graag verzoek ik, denk ook namens iedereen in Stompwijk, om de paardenmest van jullie geliefde vriend, die voor een oprit ligt na jullie rondgang in en rondom Stompwijk weer op te ruimen!

Ik denk ook dat jullie het niet leuk zouden vinden om zoiets voor jullie huisdeur te vinden.

Overigens geldt dit ook voor hondenpoep op de stoep en op het achterpad.

Met vriendelijke groeten, een dorpsgenoot (naam bij de redactie bekend)

Herfstvakantie in de bibliotheek

Volgende week is het herfstvakantie.

De bibliotheek in het Dorpspunt is dan alleen open op: woensdagavond 22 oktober van half 7 tot half 8 en op vrijdagochtend 24 oktober van half 10 tot half 11

Op maandag, dinsdag en donderdag zijn we gesloten.

De week erna zijn we weer op alle gebruikelijke momenten open.

De medewerkers van de bibliotheek in het Dorpspunt

Schone lucht én een lage energierekening? 5 ventilatietips

voor het najaar

Het wordt weer kouder buiten. Dat betekent dat veel mensen hun ramen, deuren en zelfs ventilatieroosters dichthouden om geen warmte te verliezen. Terwijl ventileren ook dan belangrijk is. Want elke dag vervuilt je lucht en komt er zo’n 10 liter vocht in huis. Bijvoorbeeld doordat je kookt, doucht en zelfs doordat je ademt. Goede ventilatie zorgt ervoor dat vuile lucht en teveel vocht je huis uit gaat en schone lucht je huis in komt. Zo voorkom je vochtproblemen en schimmel en zorg je voor een gezond binnenklimaat.

Misschien heb je weleens last gehad van schimmel in huis. Niet zo gek, want in één op de tien woningen zit schimmel.[1] Ook hangt er in veel huizen meer fijnstof dan buiten. De oorzaak kan slechte ventilatie zijn. Daardoor hou je vervuilde lucht en vocht binnen. Maar hoe zorg je voor betere ventilatie, zonder dat je energierekening enorm stijgt? Deze vijf tips helpen je op weg.

Tip 1: Maak je roosters regelmatig schoon

Heb je ventilatieroosters? Zorg dan dat deze altijd open staan zodat er schone lucht naar binnen kan. Vergeet ook niet om deze roosters minstens één keer per jaar schoon te maken. Dit kan je doen met een borstel of stofzuiger.

Tip 2: Zorg dat lucht kan doorstromen

Overal waar lucht wordt afgezogen moet ook lucht toegevoerd worden. Anders werkt het ventilatiesysteem niet goed. Check daarom of er onder je binnendeuren minstens 1,5 cm ruimte zit, zodat schone lucht door je huis kan stromen. Is dit niet het geval? Maak je deuren korter, zet er een ventilatierooster in of zorg dat je deuren regelmatig op een kier staan.

Tip 3: Zorg voor zelfregelende roosters

Ga je het raam of kozijn vervangen? Overweeg dan om zelfregelende ventilatieroosters te plaatsen. Deze reageren op de winddruk. Als er veel wind op de roosters staat, gaan deze wat meer dicht. Is er minder wind? Dan gaan ze juist verder open. Zo ventileer je constant en vermijd je tocht. Dat is een stuk comfortabeler en energiezuiniger.

Tip 4: Maak je mechanische ventilatie slim met sensoren

Heb je een mechanisch ventilatiesysteem met een schakelaar? Die kun je in de meeste gevallen slimmer maken. Dat doe je door een CO₂-sensor te plaatsen in bijvoorbeeld de woonkamer en een vochtsensor in de badkamer. Die meten hoeveel frisse lucht nodig is. Als de CO₂ in een ruimte toeneemt, gaat het systeem automatisch harder werken. Zo ventileer je over het algemeen voldoende én alleen wanneer het nodig is. Dat is goed voor je gezondheid én je energierekening. Tip: begin met sensoren in ruimtes waar de meeste winst te behalen valt zoals de woonkamer, hoofdslaapkamer, keuken en badkamer.

Tip 5: Investeer in een beter ventilatiesysteem

Je kan er ook voor kiezen om een wat grotere investering te doen om zo de meeste energiewinst te behalen:

-13-

Werkt jouw mechanische ventilatiebox nog op wisselstroom? Vervang deze door een nieuwe gelijkstroom ventilatiebox. Deze gebruikt veel minder stroom.

Investeer in een nieuwe ventilatiebox die vraaggestuurd werkt op basis van sensoren.

Je kan een ventilatie-unit in de buitenmuur plaatsen. Die haalt schone lucht van buiten en warmt deze op met warme lucht van binnen. Dit heet lokale balansventilatie en ventileert één kamer, bijvoorbeeld de woonkamer. Heb je grote verbouwplannen? Dan kan een centraal balansventilatiesysteem voor het hele huis interessant zijn. De meeste nieuwbouwhuizen hebben dit al. Het is belangrijk dat je het systeem altijd aan laat staan. Maak verder de filters regelmatig schoon en vervang ze twee keer per jaar.

Vul de ventilatiecheck in

Kijk voor meer informatie over ventileren op verbeterjehuis.nl/isoleren-en-ventileren/ventilatie

Hier vind je ook de Ventilatiecheck, waarmee je kan zien hoe je de ventilatie in je huis kan verbeteren. Je ziet zo precies welke maatregelen bij jouw huis passen en wat ze kosten.

Gemeente Nieuwsflits

Doe het zelver? Pak uw subsidie Bent u een handige doe-het-zelver en wilt u met isolatie van uw huis aan de slag? Vanaf nu kunnen ook doe-het-zelvers subsidie voor isoleren aanvragen. Als u in aanmerking komt, kreeg u in de week van 6 oktober een brief met unieke code van de gemeente. Hiermee kunt u bij het Regionaal Energie Loket een waardebon aanvragen, de zogeheten Kadokaart, waarmee u isolatiematerialen kunt bestellen bij verschillende (online) bouwmarkten.

Spiegeltjes op de fiets voor ouderen

De gemeente vindt het belangrijk dat ouderen op een comfortabele en veilige manier kunnen fietsen. Daarom kregen ouderen tijdens Vitaliteitsdag gratis een spiegeltje voor op de fiets. Dit werd ter plekke op het stuur gemonteerd. Deze actie is onderdeel van de campagne ‘Kort ritje? Da’s zo gefietst!’ De campagne richt zich op het stimuleren van fietsgebruik voor korte ritten en biedt tegelijkertijd handige informatie over fietsveiligheid en –onderhoud.

Gemeente plaatst bladkorven tegen bladoverlast

De herfst brengt mooie kleuren, maar geeft ook veel bladeren van de bomen. Om overlast zo veel mogelijk te verminderen, heeft de gemeente meerdere bladkorven in Leidschendam en Voorburg geplaatst. De korven blijven tot eind december staan, als de meeste bladeren van de bomen zijn gevallen.

Rentepercentages

studiefinanciering

voor 2026 zijn bekend

Vandaag zijn de rentepercentages op studiefinanciering en studieschulden bekendgemaakt voor 2026. Deze rente is gekoppeld aan de rente die de overheid moet betalen voor leningen die zij aangaat. Nu deze is gewijzigd, veranderen ook de rentes op studiefinanciering; die zijn nu dichter bij elkaar gekomen. De nieuwe rentepercentages gelden voor alle studenten en voor een deel van de terugbetalers.

Het rentepercentage waar (oud-)studenten mee te maken krijgen is afhankelijk van de terugbetalingsperiode: studenten betalen óf in 35 jaar óf in 15 jaar hun eventuele studieschuld terug.

Bijna alle huidige studenten (ruim 820.000) mogen na hun studie in 35 jaar de studieschuld terugbetalen. Voor hen is het rentepercentage iets gedaald, het is vastgesteld op 2,33% (was: 2,57 %).

Voor hbo- en universitaire studenten die nog onder het oude stelsel studeerden (voor 2015) én een deel van de mbo-studenten geldt een aflostermijn van 15 jaar. Voor deze studenten is het rentepercentage licht gestegen naar 2,29% (was: 2,21%).

Op dit moment betalen ongeveer 264.000 oud-studenten hun studieschuld in 35 jaar en 780.000 oud-studenten hun studieschuld in 15 jaar terug. Een deel van deze terugbetalers, ongeveer 260.000 oud-studenten, krijgt in januari te maken met het nieuwe rentepercentage.

Studenten die mails van DUO willen ontvangen, krijgen vandaag een vooraankondiging met daarin hun rentepercentage voor volgend jaar. Terugbetalers voor wie het nieuwe percentage gaat gelden, krijgen maandag een mail. Uitgebreide informatie over rente is te vinden op duo.nl/renteberekening

Eerder aflossen

De bekendmaking van het rentepercentage is voor veel (oud-)studenten een trigger om alvast te starten met de terugbetaling van hun schuld. In Mijn DUO was de mogelijkheid om via Ideal af te lossen alleen mogelijk vanaf de aanloopfase; in januari na behalen van het diploma. (Oud-)studenten die eerder wilden aflossen konden dat alleen via een overschrijving doen. Het is nu ook voor studenten (en net afgestudeerden) mogelijk om via Ideal alvast terug te betalen.

Effect rente op studenten en terugbetalers

Studenten die gebruikmaken van studiefinanciering, bouwen vanaf de eerste maand eerst een studieschuld op. Ook wanneer zij niet lenen, maar alleen een prestatiebeurs ontvangen (basisbeurs, aanvullende beurs en/of studentenreisproduct). Bovenop die schuld komt rente. Zolang de studie duurt, wordt het rentepercentage steeds voor 1 jaar vastgezet. Het nieuwe rentepercentage voor 2026 geldt dan ook voor alle studenten die in 2026 een prestatiebeurs en/of een lening krijgen. Maar haalt de student binnen 10 jaar een diploma, dan wordt het deel prestatiebeurs omgezet in een gift, inclusief de daarover opgebouwde rente. Voor mbo 1 en 2 zijn de basisbeurs, aanvullende beurs en het studentenreisproduct geen prestatiebeurs, maar altijd een gift.

Voor oud-studenten die een studieschuld moeten terugbetalen, wordt het rentepercentage telkens voor 5 jaar vastgezet. Het nieuwe rentepercentage voor 2026 geldt dan ook niet voor alle oud-studenten. Alléén oud-studenten die in

-152025 voor het laatst studiefinanciering krijgen én terugbetalers bij wie de rentevaste periode van 5 jaar afloopt op 31 december 2025, krijgen te maken met het nieuwe rentepercentage. Voor hen begint vanaf januari 2026 de eerste of een nieuwe rentevaste periode van vijf jaar.

Koppeling met kapitaalmarkt

In de Wet Studiefinanciering 2000 is vastgelegd dat de rente op studieleningen is gekoppeld aan de rente die de overheid moet betalen voor leningen op de kapitaalmarkt. Dat vloeit voort uit het feit dat de overheid zelf eerst geld moet lenen voordat ze het weer uit kan lenen. Daarbij wordt voor de verschillende rentepercentages gekeken naar een andere resterende loopduur van de staatsobligaties en naar een andere periode.

Het rentepercentage onder de terugbetalingsregels van 35 jaar wordt berekend door de gemiddelde rente met een resterende looptijd van vijf jaar van oktober tot en met september het jaar daarna. Dus over een periode van 12 maanden.

Het rentepercentage onder de terugbetalingsregels van 15 jaar hangt af van de gemiddelde rente op obligaties met een resterende looptijd van drie tot vijf jaar in de maand september. Dus de rente in alleen die ene maand.

Door dit verschil kunnen er ook verschillen ontstaan in de rentepercentages en kan in dit geval dus het ene rentepercentage dalen en het andere rentepercentage stijgen.

DUO voert voor het ministerie van OCW onder andere wetten en regelingen uit op het gebied van bekostigen van onderwijsinstellingen, verstrekken en innen van studiefinanciering en tegemoetkoming schoolkosten en het verzorgen van het proces diploma-erkenning en -legalisatie.

Inschrijving Stompwijkse Popquiz 14 november geopend

Op vrijdag 14 november is er weer een nieuwe editie van de Stompwijkse Popquiz in het Dorpspunt en vanaf vandaag is de inschrijving geopend.

Wees er snel bij, want de afgelopen editie zaten we aan het maximale aantal van 18 teams en hebben we zelfs al teams teleur moeten stellen.

Tijdens deze muzikale quiz krijgen de deelnemende teams weer de nodige hits in allerlei bewerkingen voorgeschoteld, waarvan zij dan de artiest en titel moeten benoemen.

Meedoen kan met een team van maximaal 6 personen en de kosten zijn €10,per team. Inschrijven kan via popquiz@ftlom.nl De zaal gaat op 14 november om 19.30 uur open en de quiz begint om 20.30 uur.

Zoals altijd bestaat de quiz uit 3 rondes met ieder 3 subrondes.

Welke rondes we spelen maken we de komende weken weer bekend.

-16-

Indrukwekkend bouwmoment: plaatsing liggers “Broekwegviaduct” (voor fiets– en voetgangers) over de N206 in Valkenburg

Het nieuwe fiets- en voetgangersviaduct over de N206 ter hoogte van de Oude Broekweg in Valkenburg – het Broekwegviaduct – krijgt steeds meer vorm. Op maandag 6 oktober zijn de bijna 50 meter lange betonnen liggers door aannemer Boskalis op hun plek gehesen. Een grote operatie waarvoor de N206 afgesloten moest worden.

Provinciebestuurder Frederik Zevenbergen (mobiliteit) is trots op de geslaagde plaatsing: “We maken het Broekwegviaduct als onderdeel van het R-net programma. R-net is openbaar vervoer dat betrouwbaar en regelmatig rijdt, waardoor de bereikbaarheid in onze provincie verbetert. Mooi dat we met zo’n regionale aanpak óók echt iets kunnen betekenen voor de lokale verbindingen hier.”

Groot transport

In de nacht van vrijdag op zaterdag trok een bijzonder transport door de regio. De kolossale liggers werden tegen het verkeer in, over afgesloten wegen naar Valkenburg gereden. Bij kruisingen moest het transport meerdere keren steken om de bochten te halen, terwijl verkeersregelaars de situatie overzagen. Een indrukwekkend schouwspel midden in de nacht.

Door de harde wind op zaterdag en zondag konden de liggers pas op maandag geplaatst worden. Drie grote kranen hesen de liggers met uiterste precisie op de twee steunpunten aan weerszijden van de N206. Aan het einde van de ochtend lag de overspanning van het Broekwegviaduct op z’n plek.

Wethouder Gerard Mostert: “Het hijsen van zulke enorme bouwdelen is een indrukwekkende operatie. Mooi dat een plan waar we met zoveel partijen en bewoners voor om de tekentafel stonden, nu zichtbaar wordt. Valkenburg

krijgt er met dit viaduct een veilige fietsverbinding bij.” Er is een video gemaakt van het transport en het inhijsen van de liggers: : https://youtu.be/BXpGPe852eg

-17-

De film staat ook op de site van R-net. Te zien via de volgende link: Bekijk de film over de bouw van het Broekwegviaduct

Meer dan een viaduct

Het Broekwegviaduct verbindt Valkenburg met de toekomstige woonwijk Valkenhorst. Aan de Valkenburgse zijde krijgt het viaduct een bekend gezicht: hier wordt het kunstwerk ‘Vensters in het landschap’ met de drie paarden teruggeplaatst, dat vroeger langs de Ir. G. Tjalmaweg stond. Aan de kant van Valkenhorst komt het viaduct uit op een plein met een nieuwe bushalte en een fietsenstalling voor 400 fietsen. In de toekomst wordt dit plein ingericht als mobiliteitsknooppunt met verschillende voorzieningen.

Johan van der Hoek, directeur Boskalis Nederland; “Wij zijn trots dat we met de aanleg van deze vrijliggende R-net busbaan niet alleen werken aan een snelle en betrouwbare verbinding tussen Leiden en Katwijk, maar ook aan een veilige, groene en toekomstbestendige leefomgeving.”

Onderdeel van R-net busbaan Leiden-Katwijk

Het Broekwegviaduct is één van de projecten binnen het R-net programma, waarmee de provincie en gemeente werken aan een (deels) vrije busverbinding tussen Leiden en Katwijk. Onderdeel hiervan zijn ook de aanleg van een fiets- en voetgangerstunnel bij de N441, een nieuwe parkzone met Limesmonument en het Achterwegviaduct. Eerder werden het geluidscherm bij de wijk Tranendal en de nieuwe doorfietsroute door Duinvallei opgeleverd. De busbaan en de deelprojecten zijn naar verwachting medio 2026 klaar. Het Achterwegviaduct volgt eind 2026. Alle informatie over de R-net busbaan en de deelprojecten is te vinden op www.rnetbusbaan.nl.

Gemeente kan naar geld fluiten

De gemeente krijgt geen cent uit de boedel van het failliet verklaarde SlimScholenBouwen b.v., de onderneming die tussen 2017 en 2019 het Dorpspunt in Stompwijk bouwde. Er lag een gemeentelijke vordering van € 300.000 (september 2019). Twee maanden later claimde het Raadhuis dat het om € 121.308 ging.

SlimScholenBouwen ging in 2019 failliet. De destijds aangestelde curator trachtte € 492.819 aan betaalde btw terug te krijgen. De rechtbank in Den Bosch wees dat verzoek in 2023 af. Daarop stapte de curator naar de Hoge Raad. Die besliste op 12 september van dit jaar eveneens negatief.

Met de teruggave van btw hadden een aantal ingediende vorderingen betaald kunnen worden. Dat is nu niet het geval waarmee het faillissement is afgehandeld. In kas zit nu nog € 166,40. Dat bedrag gaat op aan kosten, die de curator maakt bij de afwikkeling van de zaak.

SlimScholenBouwen diende destijds facturen in ter waarde van € 3,25 miljoen inclusief btw. In de stukken wordt gesproken over een investeringssubsidie van de gemeente ter hoogte van € 3,13 miljoen. De bouw van het Dorpspunt kostte uiteindelijk zo’n € 4,5 miljoen; ongeveer 50 procent meer dan waarop gerekend was bij de start van het project.

Programma Voetbal

Uitslag klaverjassen Stompwijk ‘92

Hieronder de uitslagen van het klaverjassen van afgelopen vrijdag. Dit was weer de eerste keer na de zomervakantie. We klaverjassen iedere 2de vrijdag van de maand, dus de volgende is op 14 november.

1 Theo en Gerda vd Bosch 5251pnt

2 Ria vd Helm en Nel Turkenburg 5249

3 Arno Turkenburg en Lenie 5214

Troostprijs : Ria v Meurs en Annita Hoogeveen 3906pnt

Kaartcommissie Stompwijk ‘92

Dames 2 start competitie tegen Hellas

Ook de dames 2 startte afgelopen zondag haar competitie met een uitwedstrijd tegen Hellas dames 3. Sinds dit seizoen zijn er een aantal nieuwe meiden komen handballen en een aantal die er een seizoen tussenuit zijn geweest, dus het was even afwachten hoe we voor het eerst samen een wedstrijd zouden spelen.

Met Jaimy als invalkeepster en Esmee en Lynn van de A gingen we de wedstrijd heel positief in. Natuurlijk wilden we winnen, maar het belangrijkste was gewoon lekker handballen. En dat begon heel goed, de verdediging stond heel sterk, er werd goed gecommuniceerd en onze keepster stond alle ballen uit het doel te houden. De aanvallen liepen soepel en we konden het net goed vinden met leuke passes en door elkaar vrij te spelen. Dit resulteerde in een 0-10 voorsprong binnen 9 minuten. Wat een super goed begin! We scoorden lekker door en de verdediging bleef heel sterk staan. De ruststand was daardoor ook 5-19 in ons voordeel.

Even een positief praatje in de rust dat we zo door moesten gaan en dan komt het wel goed met deze grote voorsprong. De 2e helft begonnen we weer lekker met de verdediging dicht te houden en weer wat doelpunten te maken. Vanaf alle posities werden er de gehele wedstrijd mooie doelpunten gescoord en we zaten er lekker in. Tegen het einde van de wedstrijd speelde de vermoeidheid wel wat op met maar 2 wissels en moesten we toch wat meer tegendoelpunten incasseren dan in de 1e helft. Vooral hun cirkel was erg sterk en daar hadden we wat moeite mee. Uiteindelijk wonnen we deze pot met een ruim verschil met 16-35 en konden we zeker trots zijn op onszelf! We willen de meiden van de A en de keepster nogmaals heel erg bedanken voor het meespelen!

Dames 2

Heb je sportschoenen die niet meer passen, maar nog wel een ronde mee kunnen?

En iemand anders er nog plezier van kan hebben?

Hoe snel groeien we eruit! Dus heb je nog goeie sportschoenen neem ze mee naar de Meerhorst.

Programma handbal

Er zijn komend weekend geen wedstrijden i.v.m. de herfstvakantie

-20-

Stompwijk '92 houdt punten in eigen huis

Een ruime 33-19 zege op DIOS, wat onze meiden en de ganse begeleiding zeker goed zal hebben gedaan. Dat nog niet alles perfect was is zeker waar. Maar de punten zijn binnen en dat is heel belangrijk.

Na een 7-tal minuten in de wedstrijd hadden we een voorsprong van 2 punten (3-1). Gedurende de eerste helft bleef dit verschil bestaan, maar tegen het einde van de eerste helft nam Stompwijk '92 duidelijk de leiding in de wedstrijd om deze niet meer af te geven. Met de rust stond een stand van 15-9 op het scorebord mede doordat de verdediging als een stevige muur stond en Sanne van Boheemen een zeer solide indruk maakte in het doel en verschillende doelpunten voorkwam. Alle speelsters droegen hun steentje bij in de aanval en kwamen tot score.

In de rust afgesproken om alert aan de tweede helft te beginnen en de tegenstander niet het idee te geven dat er iets te halen was. DIOS scoorde nog wel de 15-10, maar de definitieve kloof werd snel gemaakt in de tweede helft. Van 15-10 liep Stompwijk '92 uit naar een voorsprong van 20-10. Daarna liep het verschil langzaam op mede doordat Stompwijk '92 goed bleef verdedigen, Sanne die de ene na de andere bal stopte en in de aanval de snelheid omhoog ging. Op die manier werd het voor Stompwijk '92 leuk om te spelen (en supporteren) en zonk de moed bij DIOS in de schoenen. We konden de wedstrijd afsluiten met een mooie 33-19 eindstand.

Een welgemeend compliment aan het team. Doorgaan op dit elan en vooral de goesting en de wil om te winnen blijven behouden. Over twee weken staat de wedstrijd tegen VELO op de planning. Een moeilijke wedstrijd, maar met de juiste instelling is er veel mogelijk.

Ook de DS2 van Stompwijk '92 is begonnen aan de competitie. De eerste wedstrijd was tegen Hellas en de dames lieten duidelijk merken wat de bedoeling was van dit team. Een ruststand van 5-19 leidde naar een eindstand van 16-35. De meiden van DS2 werden geholpen door twee speelsters uit de A-jeugd wat zeker heeft geholpen.

Handbal: Pupillen van de week

Afgelopen zondag 12 oktober waren er bij de handbalwedstrijd van ons eerste damesteam van Stompwijk ’92 tegen Dios 1 weer twee toppertjes die als “Pupil van de week” alle ins en outs hebben geleerd tijdens de teambespreking, warming up mee hebben gedaan, gescoord via een penalty, verwend met iets leuks en lekkers en natuurlijk genoten van de wedstrijd!

stellen zich nog even voor en zie ze eens stralen op

Grote belangstelling voor Nationale Online

Ouderavond Nee tegen Vapen

Duizenden ouders keken woensdag 1 oktober naar de Nationale Online Ouderavond Nee tegen Vapen. Vapen is erg schadelijk en supersnel verslavend. Door op tijd met je kind te praten kun je voorkomen dat hij of zij begint. Tijdens de Nationale Online Ouderavond Nee tegen Vapen legden longarts Frank Borm, neuropsycholoog Jelle Jolles en expert jeugd en middelen Heike Garritsen uit hoe je dat kunt doen. Heb je de ouderavond gemist? Je kunt het terugkijken via neetegenvapen.nl/ouderavond.

De belangrijkste tips uit de ouderavond:

1. Besef dat het brein van tieners nog in ontwikkeling is tot hun 25e Tieners zijn ‘werk in uitvoering’. Hun brein is nog niet af. Ze hebben veel minder kennis en ervaringen opgedaan dan volwassenen. Daarom zijn ze nog slecht in staat om de gevolgen van hun gedrag te overzien en risico’s in te schatten.

2. Stel je niet autoritair op, maar speel de rol van coach, inspirator, mentor, adviseur Ouders spelen een belangrijke rol in de ontwikkeling van een kind. Neem de regie. Bedenk dat je kind zijn gedachten nog niet goed onder woorden kan brengen. Praat met hem of haar en voer het gesprek met respect. Laat weten waarom jij je verantwoordelijk voelt voor je kind. Luister en toon interesse. Ook is het belangrijk om je kind weerbaar te maken voor de meningen van leeftijdsgenoten. Besef dat ‘het sociale brein’ van je kind vooral openstaat voor de meningen van leeftijdsgenoten, die net zoveel weten van de wereld als je kind. Je kind ervaart daarom druk. Ondersteun je kind en help om die groepsdruk te weerstaan.

3. Zorg dat je zelf de feiten over vapen op een rij hebt en weet wat het met je kind doet

Het helpt als je weet hoe schadelijk en verslavend vapen is, wat het doet met de gezondheid van je kind en waarom je regels stelt. Je kunt ook samen met je kind op zoek gaan naar betrouwbare informatie.

4. Stel open vragen en probeer niet te oordelen

Voorbeelden van open vragen zijn: ‘hoe denk jij eigenlijk over vapen?’,‘hoe denken je vrienden over vapen?’ of ‘hoe gaan ze bij jou op school om met vapen?’. Door open vragen te stellen, voorkom je dat je kind alleen ‘ja’ of ‘nee’ antwoordt.

5. Kies een ontspannen moment

Praten over lastige onderwerpen gaat beter als jij zelf tijd hebt om goed te luisteren. Het helpt ook als je kind zich niet gedwongen voelt om iets te vertellen. Dat is soms makkelijker als je elkaar niet direct hoeft aan te kijken, bijvoorbeeld tijdens een wandeling of onderweg in de auto.

Meer tips en hulpmiddelen voor het gesprek vind je op: neetegenvapen.nl/ouderavond.

XL pan met 90 kiphapjes €. 37,95

Een pan bevat o.a. hotwings, Indische borrelhapjes, borrelhapjes, kipballetjes, mini-kipsaté. Simpel en snel: na 20 min. warm op tafel.

De Stompwijkse kaasboer

Prins Frederikln :286a Leidschendam Bel en bestel: 070 3273808

Mits 3 dagen tevoren besteld kunt u op verzoek de pan ook in Stompwijk afhalen (Stompwijkseweg 82a).

ChristenUnie: “Geen kind mag zonder thuis opgroeien”

De ChristenUnie Leidschendam-Voorburg maakt zich zorgen over het groeiende aantal dak- en thuisloze mensen in de gemeente. Uit de recente ETHOS-telling blijkt dat er 130 inwoners geen vaste woonplek hebben, onder wie 26 kinderen.

Op Wereld Dakloze Mensen Dag heeft de fractie daarom schriftelijke vragen gesteld aan het college. Fractievoorzitter Frank Wilschut noemt de cijfers alarmerend: “Iedereen verdient een plek om thuis te komen, zeker kinderen. Dat er in onze gemeente 26 kinderen zonder vaste woonplek zijn, raakt ons. Geen kind mag zonder thuis opgroeien.”

De partij wil onder meer weten hoe het college toewerkt naar nul dak- en thuisloze mensen, of de vroegsignalering goed genoeg functioneert en welke rol Leidschendam-Voorburg zelf kan spelen in opvang en huisvesting. Ook vraagt de fractie aandacht voor het principe Housing First, waarbij mensen eerst een woning krijgen en daarna begeleiding.

Frank Wilschut benadrukt dat het probleem niet alleen grootstedelijk is, maar iedereen in de regio raakt: “We kunnen dit niet afschuiven op Den Haag of de regio. Ook hier moeten we kijken wat wij lokaal kunnen doen, als gemeente in samenwerking met woningcorporaties en zorgorganisaties. Alleen zo kunnen we echt verschil maken.”

Foto: Jan van der Sman

Overlijden van een naaste of uw eigen overlijden goed voorbereiden?

Dit overzicht helpt u op weg

Bij het overlijden van een naaste komt er veel op u af. Emoties, het afscheid en vaak ook praktische zaken rondom de uitvaart. Het kan dan lastig zijn om de zaken die geregeld moeten worden te overzien. Om deze zaken op een rij te zetten, helpt de overheid u op weg. Op www.rijksoverheid.nl/overlijden maakt u een overzicht voor uw situatie.

Het verliezen van een dierbare is vaak al zwaar genoeg. De rijksoverheid begrijpt dat u andere dingen aan uw hoofd heeft dan regelzaken. Met het overzicht dat u op www.rijksoverheid.nl/overlijden vindt, ziet u precies wat u voor en na de uitvaart kunt regelen. Zo bent u zo min mogelijk tijd kwijt aan regelzaken en kunt u zich focussen op wat echt belangrijk is: het afscheid van uw naaste.

Voorbereiden op eigen overlijden

Wilt u uw eigen overlijden goed voorbereiden? Bijvoorbeeld voor later, of omdat u weet dat u niet lang meer leeft? Op www.rijksoverheid.nl/overzicht vindt u onder Overlijden het overzicht ‘Voorbereiden op eigen overlijden’. Door een overzicht te maken van uw situatie ziet u meteen wat u kunt (laten) regelen voor uw eigen overlijden.

Als u een erfenis krijgt

Laat een naaste een erfenis na? Op www.rijksoverheid.nl/erven vindt u waarmee u rekening moet houden. Heeft u bijvoorbeeld recht op de erfenis, of een deel daarvan? Dan kunt u naast geld en bezittingen ook schulden erven. U moet er dan voor zorgen dat die worden betaald.

Welke andere zaken u moet weten en regelen, verschilt per situatie. Maak een overzicht op www.rijksoverheid.nl/erven Dan hebt u daarna meteen alle regelzaken duidelijk op een rij.

Verandert uw situatie? Kijk op

Verandert er iets anders in uw leven? Wordt u werkloos, gaat u verhuizen of krijgt u een kind? Of het gepland is of onverwacht; u moet vaak van alles regelen. Ook in deze situaties zet de overheid de belangrijkste dingen voor u op een rij.

Ga naar

Vul een korte vragenlijst in en krijg een handig overzicht van wat u moet regelen én waar u dat doet. Wilt u op een andere manier uitleg? Bekijk dan de video’s op de website.

Gevonden:

Deze sleutels zijn donderdagavond in de v. Merodestraat gevonden.

Kunnen worden afgehaald op nr 11.

Nederlanders zien kans op noodsituatie toenemen, een deel bereidt zich voor

6 op de 10 Nederlanders vinden dat de kans op een noodsituatie afgelopen jaar is toegenomen. Ze maken zich ook meer zorgen over noodsituaties, zoals een grote stroomstoring, extreem weer of een cyberaanval. Op dit moment zegt 3 op de 10 Nederlanders voorbereid te zijn, bijvoorbeeld met een noodpakket en noodplan, blijkt uit onderzoek van onderzoeksbureau Markteffect in opdracht van het ministerie van Justitie en Veiligheid.

“Door de geopolitieke ontwikkelingen, maar bijvoorbeeld ook door steeds extremer weer, leven we in een onvoorspelbare tijd. Het is daarom belangrijk dat iedereen zichzelf 72 uur kan redden als vitale voorzieningen zijn uitgevallen en hulp langer op zich laat wachten. Vraag jezelf eens af: ben ik voorbereid op 72 uur uitval van dagelijkse voorzieningen? De komende periode gaan we extra aandacht besteden aan dit onderwerp, zodat iedereen in Nederland weet wat ze zelf kunnen doen om zich voor te bereiden”, aldus demissionair minister Foort van Oosten van Justitie en Veiligheid.

Eerste 72 uur kan hulp langer op zich laten wachten

De meeste Nederlanders verwachten dat de overheid bij een noodsituatie zorgt voor voldoende water (69%) en voedsel (61%) voor iedereen, zo blijkt uit het onderzoek. Bij een noodsituatie, zoals de langdurige uitval van stroom in grote delen van het land, moeten mensen de eerste 72 uur vooral thuis voor zichzelf en elkaar kunnen zorgen. Hulpdiensten kunnen dan niet overal op hetzelfde moment zijn. Een noodsituatie kan ook langer duren dan 72 uur. Maar in die tijd kan de overheid hulp beter organiseren en actuele informatie verspreiden.

Denk vooruit: ben je goed voorbereid?

Op www.denkvooruit.nl staan concrete handelingsperspectieven voor inwoners om zich voor te bereiden op een noodsituatie. Wie zich goed voorbereidt, kan zichzelf én anderen helpen als het nodig is. Ook staat er op de website uitleg over welke risico’s er zijn in Nederland. Dit najaar start ook een Denk vooruit-campagne die burgers informeert over hoe ze zich voor kunnen bereiden op 72 uur zonder stroom, water of internet. Centraal staan: maak een noodpakket, maak een noodplan en praat met elkaar en help elkaar. De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) coördineert de Denk vooruit-campagne. Dat doet de NCTV samen met nationale, regionale en lokale overheden, het bedrijfsleven en maatschappelijke partners.

*Over het onderzoek: In opdracht van het ministerie van Justitie en Veiligheid heeft onderzoeksbureau Markteffect onderzoek uitgevoerd over hoe Nederlanders kijken naar noodsituaties en hun voorbereidingen daarop. Aan het kwantitatieve online onderzoek namen 1.000 respondenten van 18 jaar en ouder deel. Het veldwerk is uitgevoerd tussen 25 en 30 september 2025. Het onderzoek download je hier.

Zacht najaar houdt ongedierte langer actief

De herfst is officieel begonnen, maar september liet nog veel zachte en droge dagen zien. Daardoor blijft ongedierte in Nederland langer actief dan vroeger. Uit recente Google-data blijkt dat Nederlanders in september massaal zoeken naar oplossingen voor rioolvliegjes (10.496 vertoningen), muizen in huis (ruim 8.000 vertoningen) en ook spinnen, die in de herfst vaker binnenshuis worden waargenomen. Opvallend genoeg waren er zelfs nog bijna 10.000 zoekopdrachten naar het verwijderen van wespennesten, terwijl wespen vroeger rond september vrijwel verdwenen waren.

Van wespen naar muizen en spinnen

De wisselende weersomstandigheden zorgen voor verschuivingen in plagen. De zomer van 2025 was een van de warmste ooit gemeten en september verliep warmer dan gemiddeld. Zo’n warm najaar is voldoende om het wespenseizoen te verlengen. Nu de herfst echt doorbreekt, trekken muizen en ratten massaal huizen binnen. Ook spinnen laten zich in deze periode vaker zien binnenshuis, een jaarlijks terugkerend fenomeen dat tot veel vragen en meldingen leidt.

Spinnenweb in de herfst. Spinnen worden in deze periode vaker binnenshuis waargenomen

“Wij merken dat wespen steeds vaker tot in oktober actief blijven,” zegt ‘Beestjes Kwijt’, het landelijke platform voor ongediertebestrijding.

“Tegelijkertijd krijgen we in deze weken veel meldingen van muizen die beschutting zoeken. En spinnen komen in dit seizoen nadrukkelijker in beeld, vooral omdat mensen ze vaker binnenshuis tegenkomen.”

Seizoensgrenzen vervagen

Wespen blijven op zoetigheid afkomen, zelfs tot laat in het seizoen. In warme en droge jaren kunnen wespen in de herfst nog in grote aantallen aanwezig zijn. Soms duurt het tot december voordat de meeste wespen uitsterven en de koninginnen in winterslaap gaan. Door het opwarmende klimaat duurt het wespenseizoen (en daarmee de overlast) steeds langer.

Door de zachtere winters van de afgelopen jaren blijven muizen en ratten langer actief. Waar ze vroeger in de koude maanden een natuurlijke pauze kenden, planten ze zich nu vaak het hele jaar door voort. Ook de strengere IPMwetgeving speelt hierin mee: omdat chemische bestrijding (gif) pas wordt ingezet als laatste stap, ontstaat er meer tijd voor populaties om te groeien voordat er wordt ingegrepen. Daardoor neemt de kans op overlast in woonwijken en horecagelegenheden toe.

Spinnen profiteren van de vochtige herfstdagen en worden binnenshuis vaker waargenomen. Het KNMI bevestigt dit beeld: de herfst verloopt tegenwoordig gemiddeld ruim een graad warmer dan het langjarig gemiddelde, waardoor natuur én ongedierte langer actief blijven.

-31Volksgezondheid en leefomgeving onder druk

De impact van deze verschuiving is groter dan alleen overlast. Volgens de NVWA werden in 2024 65 horecabedrijven tijdelijk gesloten vanwege muizenen rattenplagen. Dat is bijna een verdubbeling ten opzichte van 2023, toen 34 bedrijven dicht moesten. De stijging laat zien dat plaagdruk in stedelijke gebieden toeneemt en dat preventie en snelle opvolging steeds belangrijker worden.

Onderzoek van Wageningen University (WUR) laat bovendien zien dat een aanzienlijk deel van de ratten en muizen resistent is tegen gangbare bestrijdingsmiddelen. Bij een landelijk onderzoek bleek 38% van de huismuizen en 17% van de bruine ratten ongevoelig voor conventioneel gif.

Tegelijkertijd is in Nederland de IPM-aanpak (Integrated Pest Management) de norm. Dat betekent dat preventie en hygiëne voorop staan, en dat chemische bestrijding (gif) pas wordt ingezet als laatste redmiddel door gecertificeerde professionals. Resistentie onderstreept de noodzaak: plagen zijn lastiger uit te roeien, waardoor preventie en professioneel advies steeds belangrijker worden.

Muizen en ratten verspreiden ziekteverwekkers zoals salmonella en hantavirussen. Wespen en muggen kunnen allergische reacties of infecties veroorzaken. En bedwantsen en vlooien leiden vaak tot psychische stress, angst en slapeloosheid bij bewoners. “Het beeld dat ongedierte alleen een zomers ongemak is, klopt allang niet meer,” aldus Beestjes Kwijt. “We zien dat het een structureel probleem is geworden, dat zich steeds vaker ook in herfst en winter zichtbaar manifesteert.”

Wat jij kunt doen

Met een paar eenvoudige maatregelen kun je overlast in en rond het huis beperken:

• Sluit kieren en spleten goed af, zodat muizen en ratten minder makkelijk binnenkomen.

• Ruim gevallen fruit en noten op, zoals appels, peren, druiven en walnoten.

• Hang vogelvoer niet direct naast je woning; vetbollen en pindaslingers trekken knaagdieren aan.

• Houd je huis schoon en goed geventileerd om rioolvliegjes en spinnen te ontmoedigen.

• Bewaar voedsel in afsluitbare bakken en houd afvalcontainers gesloten.

Bij aanhoudende overlast is het verstandig om professioneel advies in te winnen.

Bron: Beestjes Kwijt

Verrassing

Ja, voor Rienus en Fietje, een verrassing!

In de kerk uit handen van de burgemeester kregen wij een koninklijke onderscheiding: Lid in de orde van Oranje Nassau!

Jos Luiten kwam met het idee dat Rienus en Fietje wel een lintje verdienen, zij doen zoveel voor de gemeenschap! Onze Marjolein pakte dat op.

Wij hebben niet geweten dat er een onderscheiding ons toekwam. Initiatiefnemers, Stompwijkers, familie, bedankt voor dit vertrouwen!

Rienus en Fietje

RECTIFICATIE – Zingen is zilver, dansen is goud!

We moeten even iets rechtzetten voordat jullie massaal karaoke-sets gaan inslaan. In de Dorpsketting van vorige week stond dat op 8 november de grote bekendmaking is van de nieuwe Prins, Page en Opper, tijdens een themaavond genaamd The Masked Singer.

Maar… oeps! Dat had natuurlijk The Masked Dancer moeten zijn!

Tja, als alles nog zo geheim moet blijven omdat niemand onze identiteit mag weten, dan sluipt er wel eens een foutje in. Communiceren in het geniep is toch net wat lastiger dan normaal.

Want hoewel het motto dit jaar “TV-series uit Gaandrie” is, hebben wij geen stem waar je kippenvel van krijgt. Maar onze dansmoves? Die zijn zó soepel, daar zou zelfs Studio 100 een musical van maken.

Dus: geen zangwedstrijd, maar een mysterieuze dansshow en misschien een verdwaalde polonaise.

Binnenkort gaat The Masked Dancer van start op onze socials. En wie weet herken jij al een danspas, een armzwaai of een iets te enthousiaste sprong.

Dus zet 8 november in je agenda en fix alvast een oppas!!

Groetjes, de nieuwe PPO

-34-

Berichten RK Parochiekern H. Laurentius – Stompwijk

Onderdeel van de RK Parochie HH Petrus en Paulus

Contact met de pastoor bij ernstige ziekte of een persoonlijk gesprek

Pastoor Smith tel.071 513 07 00 E-mail: jhsmithpr@gmail.com

Telefonische bereikbaarheid:

Pastorie Dr. van Noortstraat 88 2266 HA Stompwijk tel. 071-5801604

Buiten openingstijden antwoordapparaat Kerk website: www.hhpp-oost.nl

Openingstijden parochiesecretariaat: Maandag, woensdag en vrijdag van 10.00 - 12.00 uur E-mail: sintlaurentius@hotmail.com

Bijdrage voor misintenties op rekening nr. NL36 RABO 0361500947 Donaties t.b.v. de H. Laurentiuskerk rekening nr. NL49 RABO 0361502168

Uitvaartverzorging:

Kees Onderwater en Yvonne Buijs Tel. 079- 342.2906 info@cuo-zm.nl of 06- 4432.2999 info@yvonnebuijs.nl

Kerkvieringen:

Donderdag 16 oktober 19.00 uur Rozenkrans gebed

Voorganger: Marianne Turk

Zondag 19 oktober 11.00 uur Woord en Gebedsviering met zang van het E.M.S. koor Voorganger: Marianne Turk

Misintenties 19 oktober:

Voor de overleden armen en weldoeners van onze parochie, Lenie de Jong, fam. de Jong- van de Poel, Piet Roeling, Arie en Rika van Santen- Verhagen, Kees van Dijk, Aad van Dijk, Willem van Dijk, Jaap Verburg, Adrie van Nierop, Nelly Ammerlaan- Overgaauw, Peter van Leeuwen, Joop Hilgersom, Jeannette Develing- Roest, Kees Knijnenburg, Leo van den Brink, Paula van HaastertOosterlaan, Theresia Frauenfelder- Mosheuvel

Kerkhulpen: Koster Lector

Peter Hilgersom E.M.S.

Doopviering: Wil jij je kindje laten dopen, ook al is het wat ouder geen probleem. Iedereen is van harte welkom. Aanmelden kan via het secretariaat of via sintlaurentius@hotmail.com Columbarium: Voor het in gebruik nemen van een nis in het columbarium kunt u contact opnemen met het secretariaat. Hebt u financiële problemen? Het Caritasfonds Stompwijk kan u wellicht met uw financiële problemen helpen. Uw aanvraag wordt vertrouwelijk behandeld. U kunt mailen naar PCIStompwijk@gmail.com of via een brief uw vraag stellen. Onze brievenbus vindt u uiterst rechts naast de voordeur van de pastorie.

Het secretariaat

-35Rozenkransgebed, lekker warm in de zaal

Donderdag om 19.00 uur bidden we weer het rozenkransgebed.

Omdat het inmiddels best wel wat fris wordt in de kerk, verplaatsen we het gebed naar de zaal van de pastorie. U bent natuurlijk van harte welkom om mee te bidden.

EMS-viering komende zondag

Zondag 19 oktober is er om 11.00 uur weer een EMS-viering. Het thema is: Altijd blijven bidden.

In de evangelielezing horen we de parabel over een vrouw die net zo lang bij een rechter blijft zeuren, tot ze krijgt waar ze recht op heeft.

Standvastig zijn, en misschien zelfs een beetje eigenwijs, is dus helemaal niet verkeerd.

Het EMS-koor heeft hard gerepeteerd, dus het belooft een mooie viering te worden. U bent van harte uitgenodigd om er bij te zijn en mee te doen.

Allerzielen, zondag 2 november

Voor de viering van Allerzielen liggen de lijsten waarop u de namen van overledenen kunt invullen weer achter in de kerk.

De viering is ’s ochtends om 11.00 uur. Na de viering brengen we een bezoek aan het kerkhof. Daarvoor zijn inmiddels ook weer graflichten verkrijgbaar.

Concert Fanfare, 2 november 15.30 uur

Op de middag van Allerzielen kunt u in de kerk genieten van een concert van Fanfare Juliana. Met stukken als ’The Panthom of the opera’, ’Moment for Moricone’ en ‘La Storia’ belooft het prachtig te worden.

Een zeer belangrijke rol is weggelegd voor het kerkorgel. De komende weken gaat gerepeteerd worden om te ervaren hoe dat samengaat.

Het is superspannend. Kom op 2 november luisteren en genieten.

Kerstmarkt op 22 november

Op zaterdag 22 november wordt weer de jaarlijkse kerstmarkt gehouden. De opbrengst daarvan wordt gebruikt om materiaal aan te schaffen voor de kerststukjes die in december worden gemaakt.

Heeft u nog spullen die overbodig zijn en een tweede bestemming verdienen?

Lever ze in bij de kerk of op Dr. Van Noortstraat 106.

Moet er iets worden opgehaald?

Bel even 06 30627336

Wij verkopen de spullen op 22 november voor heel vriendelijke prijsjes.

En bent u op zoek naar iets nieuws, iets aparts, iets wat ook bij een smalle beurs past? Kom langs op de kerstmarkt!

Marianne Turk

Deze week kookt

Deze week kookt Jos . . . . .

Mijn naan is Jos Olijhoek en ik woon samen met Carmen en Joysi aan het Oosteinde.

Ik was verrast toen ik hoorde dat Peter Verburg in mij een echte keuken prins zag.

Na wat probeersels in het verleden word ik door de dames alleen nog in de keuken verwacht om koffie te zetten en dat gaat wel goed. Nu kan ik een heel verhaal houden over een recept dat ik heb opgezocht maar ga het anders doen.

Dus als er van mij verwacht wordt om het eten te verzorgen zijn er 3 mogelijkheden:

1. Als we tijd genoeg hebben:

Gaan we uit eten en meestal naar een Italiaans restaurant of Waterfront Vlietland.

2. Iets minder tijd maar toch lekker eten:

Dan iets afhalen (tegenwoordig in Zoetermeer zoals Roti, Chinees of Italiaans)

3. Bij weinig tijd:

De frituurpan aan of een soepje van Boon’s Markt met een stokbroodje met kruidenboter.

Zoals ze al zeggen, wat je zelf niet kunt, moet je uitbesteden. Tot zo ver mijn bijdrage, doe er je voordeel mee.

Ik geef de pollepel door aan Frans Luiten aangezien hij tegenwoordig tijd genoeg heeft om wat lekkers te bedenken.

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.