DocLife: Συμβουλές για καλές διακοπές

Page 1

docLife Documento Κυριακή 21 Ιουλίου 2019

Ειδική έκδοση για θέματα υγείας

καλές διακοπές

© PHOTO BY ERIK DUNGAN ON UNSPLASH

Συμβουλές για

Τα κείμενα επιμελήθηκαν οι Αντιγόνη Μιχοπούλου, Λαμπρινή Παπαδοπούλου, Νίκος Σπυρόπουλος


2

Life ΕιδικήΕκδοση

Κυριακή 21 Ιουλίου 2019 | Documento

Το… savoir vivre στη φύση και την παραλία Απλοί κανόνες και συμβουλές για ένα όμορφο και ασφαλές καλοκαίρι με σεβασμό στη φύση

Ρεπορτάζ

Τ

Λαμπρινή Παπαδοπούλου ο καλοκαίρι έχει κάνει ήδη την εμφάνισή του και οι μικρές ή μεγάλες αποδράσεις στην παραλία ή στα βουνά έχουν ξεκινήσει για την πλειονότητα του κόσμου. Πώς θα μπορέσουμε όμως να απολαύσουμε με ασφάλεια τη φύση χωρίς να ενοχλήσουμε τους άλλους ζωντανούς οργανισμούς; Η ΑΝΙΜΑ – Σύλλογος Προστασίας Αγριας Ζωής και το ΚΕΕΛΠΝΟ έχουν καταρτίσει μια σειρά απλών κανόνων και συμβουλών για ένα όμορφο και ασφαλές καλοκαίρι με σεβασμό στη φύση. Ασφαλείς φυσιολάτρες • Οταν βρισκόμαστε στη φύση δεν καίμε ξερά χόρτα, κλαδιά ή σκουπίδια. Δεν ανάβουμε υπαίθριες ψησταριές και δεν πετάμε ποτέ αναμμένα τσιγάρα. • Αν αντιληφθούμε φωτιά στο δάσος, τηλεφωνούμε άμεσα στην Πυροσβεστική Υπηρεσία (199), δίνουμε σαφείς πληροφορίες για την τοποθεσία και το σημείο στο οποίο βρισκόμαστε, προσδιορίζουμε την κατεύθυνση της φωτιάς, περιγράφουμε το είδος βλάστησης που καίγεται. • Αν το σπίτι μας βρίσκεται κοντά στο δάσος, καθαρίζουμε τον γύρω χώρο από τα ξερά χόρτα. Κλαδεύουμε τα γύρω δέντρα σε ύψος μέχρι τρία μέτρα και προμηθευόμαστε κατάλληλους πυροσβεστήρες και σωλήνες νερού. Ετσι θα αποφύγουμε όσο γίνεται να απασχολήσουμε τους πυροσβέστες σε περίπτωση πυρκαγιάς, ώστε να μπορούν να σώσουν το δάσος. • Οταν βρισκόμαστε στην εξοχή φροντίζουμε να μην προκαλούμε έντονους θορύβους. • Δεν πατάμε και δεν κόβουμε μικρά φυτά, δέντρα και λουλούδια. • Παρατηρούμε τους ζωντανούς οργανισμούς με διακριτικότητα, χωρίς να τους βλάπτουμε και χωρίς να τους ενοχλούμε. Δεν πλησιάζουμε ποτέ σε φωλιές για να τις δούμε ή να τις φωτογραφίσουμε.

• Περπατάμε σε μονοπάτια και όταν βγαίνουμε από αυτά δείχνουμε μεγάλη προσοχή στον περιβάλλοντα χώρο. • Αν είμαστε ορειβάτες ή αναρριχητές, προσέχουμε ιδιαίτερα κατά την αναπαραγωγική περίοδο (Φεβρουάριο έως Ιούνιο). Ενδέχεται να υπάρχουν φωλιές με αυγά ή νεοσσούς στους βράχους. • Εννοείται ότι η χρήση μηχανών τύπου cross μέσα στο δάσος ή σε υγρότοπους είναι εξαιρετικά επιβλαβής, και λόγω του παραγόμενου θορύβου αλλά και γιατί καταστρέφει τα φυτά και τις φωλιές που ενδεχομένως είναι στο έδαφος. Συνήθως οι «πίστες» αυτού του τύπου δεν είναι νόμιμες. • Πρόβλημα επίσης μπορεί να αποτελέσουν οι πτήσεις με παραπέντε κατά την αναπαραγωγική περίοδο των πουλιών όταν γίνονται σε περιοχές όπου υπάρχουν αποικίες ή και μεμονωμένες φωλιές αρπακτικών. • Παρόμοια προσοχή, ειδικά κατά την αναπαραγωγική περίοδο, πρέπει να δείχνουμε όταν προσεγγίζουμε με σκάφος απομονωμένες βραχονησίδες. Ενδέχεται σε αυτές να φωλιάζουν σπανιότατα πουλιά. • Δεν αφήνουμε τον σκύλο μας ελεύθερο στο δάσος, σε υγρότοπους ή σε βραχονησίδες κατά την αναπαραγωγική περίοδο των άγριων ζώων. • Οσο κι αν φαίνεται αυτονόητο, δεν πετάμε ποτέ τίποτε στη θάλασσα και την παραλία. • Στην ιστιοπλοΐα και την πλοήγηση φροντίζουμε να μην ενοχλούμε τα θαλάσσια θηλαστικά αν τα συναντήσουμε. Βοηθάμε στη συγκέντρωση στοιχείων και επιστημονικών πληροφοριών που σχετίζονται με αυτά και τα στέλνουμε στους φορείς που ασχολούνται με την προστασία τους. • Δεν αγκυροβολούμε ποτέ με σκάφος πάνω στην ποσειδωνία, η οποία αποτελεί καταφύγιο και χώρο αναπαραγωγής για εκατοντάδες θαλάσσιους οργανισμούς. • Στην ερασιτεχνική αλιεία σεβόμαστε τη νομοθεσία και δεν ψαρεύουμε ποτέ είδη μικρότερα από το ελάχιστο μέγεθος που επιτρέπεται ούτε είδη που κινδυνεύουν με εξαφάνιση. • Δεν ψαρεύουμε σε λίμνες όπου

μπορεί να διαβιώνει κάποιο από τα μοναδικά ελληνικά ενδημικά είδη του γλυκού νερού.

Τι προσέχουμε όταν περπατάμε στο δάσος, δικαιώματα και υποχρεώσεις για υπεύθυνους λουόμενους

Με κανόνες και στις παραλίες • Ολες οι παραλίες είναι κοινόχρηστου χαρακτήρα και επιτρέπεται η ελεύθερη πρόσβαση των πολιτών. Στις οργανωμένες παραλίες θα πρέπει να προβλέπεται ελεύθερος χώρος και για τους υπόλοιπους λουόμενους. • Η χρέωση για τη χρήση ομπρέλας και ξαπλώστρας θα πρέπει να είναι αναρτημένη σε τιμοκατάλογο σε εμφανές σημείο. • Θα πρέπει να εκδίδεται απόδειξη παροχής υπηρεσιών. • Οσες παραλίες έχουν αντίτιμο εισόδου είναι υποχρεωμένες να έχουν ικανό αριθμό ναυαγοσωστών κατά τους μήνες Ιούνιο – Αύγουστο και τις ώρες 10.30-17.30. • Στις οργανωμένες εγκαταστάσεις πρέπει να υπάρχει επισήμανση –με

ευδιάκριτους πλωτούς σημαντήρες– των ορίων όπου μπορούν να φτάνουν οι λουόμενοι. • Σε παραλίες με εγκαταστάσεις θαλάσσιων μέσων αναψυχής είναι υποχρεωτικό να υπάρχει διάδρομος μέσα στη θάλασσα πλάτους 7 έως 15 μέτρων και μήκους σύμφωνα με τις ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής. • Απαγορεύονται τα θαλάσσια μέσα αναψυχής (σκι, αλεξίπτωτο, έλκηθρο κ.λπ.) και τα θαλάσσια μοτοποδήλατα (jet ski, surf jet, sea beetle, sea bike) σε απόσταση μικρότερη των 100 μέτρων από τους σημαντήρες. • Η κυκλοφορία των παραπάνω θαλάσσιων μέσων απαγορεύεται τους μήνες Ιούνιο – Σεπτέμβριο μεταξύ των ωρών 14.00 και 17.00. • Τα wind surf πρέπει να κινούνται έξω από τους σημαντήρες ή 200 μέτρα από το σύνηθες σημείο των κολυμβητών.



4

Life ΕιδικήΕκδοση

Κυριακή 21 Ιουλίου 2019 | Documento

Προστασία από τον ήλιο • Ανανεώνουμε το αντηλιακό ανά τακτά χρονικά διαστήματα ακόμη κι αν βρισκόμαστε κάτω από ομπρέλα • Φοράμε πάντα καπέλο • Προστατεύουμε τα μάτια μας από την ακτινοβολία του ήλιου με σκουρόχρωμα γυαλιά ηλίου • Καταναλώνουμε υγρά. Οχι ανθρακούχα και αλκοολούχα, μόνο νερό και φυσικούς χυμούς • Ενυδατώνουμε το δέρμα μας μετά τη θάλασσα • Φοράμε ανοιχτόχρωμα ρούχα

Ο ήλιος δεν είναι μόνο εχθρός μας

νήσει στα οκτώ ή στα δέκα χρόνια». Οπως εξηγεί ο δερματολόγος: «Το καλύτερο αντηλιακό, ειδικά για τα παιδιά, είναι το αδιαφανές ύφασμα. Οι προστατευτικές μπλούζες για τα παιδιά είναι πολύ καλές».

Πώς θα προφυλαχτούμε ώστε να έχουμε σύμμαχο τις ακτίνες του ήλιου

Ρεπορτάζ

Γ

Αντιγόνη Μιχοπούλου ια την έκθεση στον ήλιο έχουν ακουστεί πολλά, κυρίως αρνητικά, ωστόσο οι ακτίνες του έχουν ζωτική σημασία για τον άνθρωπο, όπως και για τα ζώα και τα φυτά. Με την καθοδήγηση των ειδικών και την κατακόρυφη αύξηση των ποσοστών των καρκίνων του δέρματος ο άνθρωπος έφτασε στο σημείο να αποφεύγει τον ήλιο, με αποτέλεσμα να αυξάνονται συνεχώς τα κρούσματα έλλειψης βιταμίνης D. Είναι όμως ο ήλιος μόνο καταστροφικός ή μήπως έχει και θεραπευτικές ιδιότητες; Προσφέρει η ηλιακή ακτινοβολία οφέλη στην υγεία μας; Η απάντηση φυσικά είναι καταφατική, καθώς οι αρνητικές επιπτώσεις του ήλιου προκύπτουν κυρίως από την υπερβολική έκθεση σ’ αυ-

τόν χωρίς να λαμβάνονται οι απαραίτητες προφυλάξεις. Ο δερματολόγος – αφροδισιολόγος Κωνσταντίνος Μηλεούνης μιλώντας στο Documento αναφέρει ότι «στα θετικά της ηλιοθεραπείας εκτός από τη βελτίωση της διάθεσης είναι και η βελτίωση της εικόνας διάφορων νόσων όπως η ακμή και η ψωρίαση. Εχει αποδειχτεί ότι στην πλειονότητά τους οι ασθενείς που πάσχουν από ακμή ή ψωρίαση παρουσιάζουν βελτίωση τους καλοκαιρινούς μήνες καθώς η υπεριώδης ακτινοβολία διώχνει τα φλεγμονώδη κύτταρα». Ο κ. Μηλεούνης διευκρινίζει «ότι υπάρχουν και λιγοστές περιπτώσεις ασθενών με αυτές τις νόσους που δεν βελτιώνεται η εικόνα τους κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Αυτές αποτελούν την εξαίρεση στον κανόνα». Ο ήλιος έχει δείξει τα δόντια του Είναι προφανές ότι η έκθεση του δέρματος στην υπεριώδη ακτινοβολία χωρίς σύνεση μπορεί να προκα-

λέσει ανεπανόρθωτα προβλήματα υγείας. Ο ήλιος μπορεί να είναι θεραπευτικός σε διάφορες περιπτώσεις αλλά όταν η έκθεση του δέρματος σε αυτόν ξεπερνάει το επιτρεπτό παραμονεύουν κίνδυνοι. Στο ερώτημα πόση ώρα τελικά μπορεί να κάτσει κάποιος στον ήλιο ο κ. Μηλεούνης απαντά: «Το πόσο θα κάτσει κάποιος στον ήλιο έχει να κάνει με το χρώμα του. Ο μελαχρινός έχει τη δυνατότητα να κάτσει περισσότερη ώρα απ’ ό,τι ο ανοιχτόχρωμος». Αυτό που είναι απόλυτα απαγορευτικό είναι να αφήνουμε το δέρμα να κοκκινίσει. «Απαγορεύεται, ειδικά σε μικρές ηλικίες, να αφήσουμε τον ήλιο να προκαλέσει έγκαυμα και συγκεκριμένα μέχρι τα 18 του χρόνια ένας νέος δεν πρέπει να καεί, διότι έγκαυμα σε μικρή ηλικία σημαίνει μεγάλη δόση ακτινοβολίας η οποία κάνει ζημιά στο DNA του κυττάρου, η οποία μπορεί να μεταφραστεί σε μελάνωμα δεκαετίες μετά. Το μελάνωμα που βγάζει κάποιος στα 50 του χρόνια δεν ξεκίνησε ούτε στα 50 ούτε στα 40, μπορεί να έχει ξεκι-

«Στα θετικά της ηλιοθεραπείας εκτός από τη βελτίωση της διάθεσης είναι και η βελτίωση της εικόνας διάφορων νόσων όπως η ακμή και η ψωρίαση»

Μύθοι για τα αντηλιακά Ο υψηλός δείκτης προστασίας των αντηλιακών δεν προσφέρει τίποτε παραπάνω από ένα αντηλιακό που έχει δείκτη προστασίας 25. «Από τους 25 βαθμούς προστασίας και πάνω δεν παρέχουν κάποια παραπάνω προστασία» εξηγεί ο κ. Μηλεούνης. «Σε κάθε περίπτωση τα αντηλιακά προστατεύουν για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα». Συγκεκριμένα, τα αντηλιακά προστατεύουν δυο τρεις ώρες, ωστόσο όταν κάποιος ιδρώνει ή βρέχεται απαιτείται άμεση ανανέωση. Ο δερματολόγος – αφροδισιολόγος εφιστά την προσοχή στους ανθρώπους που πάσχουν από νόσους οι οποίες επιδεινώνονται με τον ήλιο, όπως ο λύκος και η λεύκη, καθώς στην πρώτη περίπτωση η νόσος υποτροπιάζει με την έκθεση στον ήλιο ενώ στη δεύτερη η έλλειψη μελανίνης εκ μέρους των ασθενών επιβάλλει προστασία από τον ήλιο δώδεκα μήνες τον χρόνο. Παράλληλα, από την ηλιακή ακτινοβολία πρέπει να προστατεύονται και οι ασθενείς που παίρνουν φάρμακα τα οποία προκαλούν φωτοευαισθησία και ιδιαίτερα όσοι κάνουν χημειοθεραπεία ή αεροθεραπεία. Τέλος, ο δερματολόγος συστήνει την προστασία του προσώπου καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους καθώς είναι το μέρος του σώματος που δέχεται τη μεγαλύτερη ακτινοβολία.



6

Life ΕιδικήΕκδοση

Κυριακή 21 Ιουλίου 2019 | Documento

Κίνδυνος για τέσσερις κατηγορίες ασθενών

γόνα μικρόβια, που ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες μπορεί σε έναν διαβητικό ή καρδιοπαθή ασθενή να προκαλέσουν την πνευμονία της λεγεονέλλας ή αλλιώς την άτυπη πνευμονία. Δεν περνάει καν από το μυαλό του ασθενούς –λόγω της απουσίας βήχα– ότι έχει πνευμονία, όμως είναι πολύ σοβαρά άρρωστος με υψηλό πυρετό και μπορεί να καταστραφεί μεγάλο κομμάτι του πνεύμονα αν δεν πάει έγκαιρα στον γιατρό του».

Του Ισαάκ Αγγελίδη

O Ισαάκ Αγγελίδης είναι ειδικός παθολόγος – αγγειολόγος

Ο

σο σημαντικό και αν είναι το καλοκαίρι για την ψυχική και σωματική χαλάρωση των ανθρώπων, υπάρχουν συγκεκριμένες κατηγορίες ασθενών, όπως καρδιοπαθείς, ασθματικοί, διαβητικοί και υπερτασικοί, οι οποίοι θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί. «Το πιο σημαντικό είναι να έχουμε καλή ρύθμιση των βασικών παραγόντων» ανέφερε στο Documento ο Ισαάκ Τοπαλίδης, ειδικός παθολόγος – αγγειολόγος. «Δηλαδή, ένας υπερτασικός πρέπει να προσέχει την υπέρτασή του, να κάνει μετρήσεις μία φορά την ημέρα ώστε να ξέρει ότι οι τιμές του δεν είναι ούτε πολύ υψηλές ούτε πολύ χαμηλές, αφού με την αλλαγή των καιρικών συνθηκών μπορεί να υπάρξουν αυξομειώσεις στην πίεση. Ο συστηματικός έλεγχος του υπερτασικού ασθενή είναι πολύ σημαντικός. Μπορεί να χρειαστεί να αυξήσει ή να μειώσει κάποια φάρμακα, διότι ενδέχεται να πέσει απότομα η πίεσή του και να δημιουργηθεί υποτασική κατάσταση, ειδικά με τις μεγάλες ζέστες στην Ελλάδα». «Το ίδιο βέβαια ισχύει και για τον διαβήτη. Ο διαβητικός πρέπει να μετράει τακτικά το σάκχαρό του για να μην έχει υπεργλυκαιμικές καταστάσεις. Το καλοκαίρι συνήθως στην Ελλάδα υπάρχουν τροφές όπως το καρπούζι, το πεπόνι ή το ροδάκινο, οι οποίες έχουν μεγάλο γλυκαιμι-

κό δείκτη και χωρίς να το καταλάβει ο ασθενής μπορεί να αυξηθεί το σάκχαρό του. Οπότε απαιτείται μεγάλη προσοχή στις ποσότητες λήψης αυτών των φρούτων. Επίσης υπάρχει το ζήτημα του αλκοόλ, αφού οι Ελληνες το καλοκαίρι πίνουν περισσότερο». Καύσωνας και κλιματισμός Γενικότερα το μεγαλύτερο πρόβλημα το καλοκαίρι «είναι η επίδραση του ήλιου. Ο καύσωνας της Ελλάδας πρέπει να καταστήσει ιδιαίτερα προσεκτικές τις επίμαχες πληθυσμιακές ομάδες. Πρέπει να προσέχουν τις θερμοκρασίες, να είναι σε κλιματιζόμενους χώρους, να μη λαμβάνουν μεγάλο θερμικό φορτίο, ώστε να μην πάθουν θερμοπληξία, καθώς επίσης να αποφεύγουν να επιτελούν πολλές εργασίες σε εξωτερικούς χώρους όταν υπάρχουν υψηλές θερμοκρασίες». Για τους καρδιοπαθείς και τους διαβητικούς ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται και τους καλοκαιρινούς μήνες στις λοιμώξεις «που συνήθως σχετίζονται με τον κλιματιζόμενο χώρο. Είναι πολύ επικίνδυνο γι’ αυτούς να βρίσκονται σε κλιματιζόμενο χώρο στον οποίο υπάρχει μεγάλη διαφορά θερμοκρασίας σε σχέση με το περιβάλλον». Αναφορικά με τον κλιματισμό, ο κ. Τοπαλίδης εστίασε «στον καλό καθαρισμό και στο σέρβις των κλιματιστικών – και των αυτοκινήτων–, επειδή μέσα στα φίλτρα κρύβονται πολλά παθο-

«Γενικότερα το μεγαλύτερο πρόβλημα το καλοκαίρι είναι η επίδραση του ήλιου. Ο καύσωνας της Ελλάδας πρέπει να καταστήσει τις επίμαχες πληθυσμιακές ομάδες ιδιαίτερα προσεκτικές»

Οι κίνδυνοι στη θάλασσα Οι περισσότεροι διαβητικοί μπορεί επίσης να έχουν «το λεγόμενο σύνδρομο του διαβητικού ποδιού, κάτι που ενδέχεται να μη γνωρίζουν. Ετσι αν περπατήσουν ξυπόλητοι στην παραλία, μπορεί να πατήσουν κάτι, να τραυματιστούν και σε αυτό το σημείο να δημιουργηθεί λοίμωξη που να προκαλέσει σοβαρό πρόβλημα». Αναφορικά με τους καρδιοπαθείς και υπερτασικούς ασθενείς «απαιτείται προσοχή στις ώρες που θα πάνε να κολυμπήσουν. Εγώ πάντα λέω στους ασθενείς μου ότι από τις 12 το μεσημέρι έως και τις 6 το απόγευμα καλό θα είναι να βρίσκονται σε κάποιο δροσερό μέρος και να μην κολυμπούν. Μπορεί να τους έρθει μια λιποθυμία ή μια υπόταση, γι’ αυτό ειδικά εάν είναι μεγάλης ηλικίας δεν πρέπει να πηγαίνουν μόνοι τους για μπάνιο. Διαβάζουμε κάθε χρόνο για περιστατικά πνιγμών, τα περισσότερα εκ των οποίων αφορούν ηλικιωμένους ανθρώπους που έχουν μάθει να πηγαίνουν μόνοι τους για μπάνιο, παθαίνουν όμως ένα λιποθυμικό επεισόδιο στη θάλασσα και πνίγονται, ενώ αν ήταν κάποιος μαζί τους δεν θα είχε αυτή την έκβαση το περιστατικό». «Το καλοκαίρι, επίσης, πρέπει να τρώμε περισσότερες φορές και από λίγο. Αν φάμε ένα βαρύ ελληνικό φαγητό και μετά πάμε να κολυμπήσουμε, θα μπορούσε να δημιουργηθεί πρόβλημα στον οποιονδήποτε, πόσο μάλλον σε έναν καρδιοπαθή ή κάποιον που αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα υγείας». Ασθμα και καλοκαίρι Οσοι έχουν κλασικό αλλεργικό άσθμα «γενικά δεν αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα το καλοκαίρι, διότι οι περισσότερες αλλεργίες προκαλούνται συνήθως την άνοιξη και το φθινόπωρο. Οσοι όμως έχουν ενδογενές άσθμα θα πρέπει σε κατάσταση έντονου στρες, όταν βρίσκονται σε πολυκλιματιζόμενο χώρο ή γενικότερα όταν επικρατούν ειδικές συνθήκες, να έχουν τα αισθητήρια όργανά τους ανοιγμένα για το πώς νιώθουν. Οι ασθματικοί επίσης δεν πρέπει να ξεχνούν να παίρνουν μαζί τους τα εισπνεόμενα φάρμακά τους, αφού το καλοκαίρι παρατηρείται έντονα αυτό το φαινόμενο. Δεν πρέπει να σταματούν τα εισπνεόμενα επειδή δεν υπάρχει ο χειμωνιάτικος βήχας και αισθάνονται καλά. Οι ασθματικοί που εκδηλώνουν σοβαρές κρίσεις άσθματος είναι οι λιγότεροι, όμως σε μεγάλες πόλεις όπου υπάρχει το πρόβλημα του νέφους, ειδικά το καλοκαίρι, πρέπει να είναι πιο προσεκτικοί, επειδή δεν φυσάει και συσσωρεύονται μικροσωματίδια από στεγνή σκόνη που αιωρούνται στον αέρα λόγω της κίνησης των αυτοκινήτων».


7

Documento | Κυριακή 21 Ιουλίου 2019

νέα καπνικά προϊόντα: την αίτηση για άδεια κυκλοφορίας προϊόντων καπνού (Pre-Market Tobacco Application – PMTA) που είναι το πρώτο βήμα για την αδειοδότηση ενός νέου προϊόντος και την αίτηση προϊόντος καπνού τροποποιημένου κινδύνου (Modified Risk Tobacco Product Application – MRTPA) που υποβάλλεται προκειμένου να είναι δυνατή η διατύπωση ισχυρισμών για σχετικό κίνδυνο ενός προϊόντος συγκριτικά με τα συμβατικά τσιγάρα. Ως επακόλουθο μιας αυστηρής, επιστημονικής αξιολόγησης από τον FDA το IQOS πρόσφατα έλαβε άδεια κυκλοφορίας στις ΗΠΑ. Ο οργανισμός επισήμανε ότι το προϊόν είναι κατάλληλο για την προστασία της δημόσιας υγείας διότι –μεταξύ άλλων σημαντικών παραγόντων που συνυπολογίστηκαν– τα προϊόντα παράγουν λιγότερα ή χαμηλότερα επίπεδα ορισμένων τοξινών συγκριτικά με τα συμβατικά τσιγάρα. Ωστόσο αυτό δεν σημαίνει ότι τα προϊόντα αυτά είναι ασφαλή ή «εγκεκριμένα από τον FDA» πρόσθεσε.

Τα εναλλακτικά προϊόντα καπνού στο επίκεντρο Οι προτάσεις για τη διακοπή του καπνίσματος απασχόλησαν το 2ο Επιστημονικό Συνέδριο για τη μείωση της βλάβης από το τσιγάρο

Ρεπορτάζ

Τ

Μαρία Κωνσταντινίδου ο ρεκόρ καπνιστών κατέχει η Ελλάδα όπου εκτιμάται πως το 37% των πολιτών καπνίζουν συστηματικά. Την ίδια ώρα τα διεθνή δεδομένα του ΠΟΥ δείχνουν μείωση στα ποσοστά των ενήλικων καπνιστών, κυρίως στις χώρες με υψηλά εισοδήματα, αν και ο συνολικός αριθμός των καπνιστών παγκοσμίως αυξάνεται. Τα παραπάνω στοιχεία παρουσιάστηκαν στο πλαίσιο του 2ου Επιστημονικού Συνεδρίου για τη μείωση της βλάβης από τον καπνό στην Αθήνα που διοργανώθηκε από το τμήμα Βιοχημείας – Βιοτεχνολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και το Εργαστήριο Μοριακής Βιο-

λογίας και Ανοσολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών στο Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Το παρών έδωσαν 142 συμμετέχοντες από 20 χώρες με εξειδίκευση στον έλεγχο και στη διακοπή του καπνίσματος, τη μελέτη των επιπτώσεων της νικοτίνης, των εθισμών αλλά και στη δημόσια υγεία και στις πολιτικές υγείας. Αποτελεσματικές πολιτικές Στο πλαίσιο του συνεδρίου η πνευμονολόγος Ζαφειρία Μπαρμπαρέσου υπογράμμισε ότι η διακοπή του καπνίσματος αποτελεί ιδιαίτερα υψηλή προτεραιότητα στους ασθενείς με νοσήματα του αναπνευστικού (ΧΑΠ, καρκίνο του πνεύμονα, άσθμα και φυματίωση) καθώς το κάπνισμα είναι μια από τις κύριες αιτίες των νοσημάτων αυτών, αλλά παράλληλα και αυτή που κατεξοχήν μπορεί να προληφθεί. Στο επίκεντρο βρέθηκαν και προ-

τάσεις για αποτελεσματικές πολιτικές κατά του καπνίσματος. Ο Μιχαήλ Τουμπής, πνευμονολόγος, παρουσίασε το κανονιστικό πλαίσιο του Οργανισμού Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) που διέπει την αξιολόγηση των εναλλακτικών προϊόντων καπνού ως μέτρο ενός ευρύτερου κανονιστικού πλαισίου που έχει ανακοινωθεί από το 2017 με σκοπό την αλλαγή της πορείας των σχετιζόμενων με το κάπνισμα νοσημάτων και θανάτων. Ειδικότερα, το όραμα του οργανισμού είναι «ένας κόσμος όπου τα καιόμενα τσιγάρα δεν θα δημιουργούν/ συντηρούν τον εθισμό, καθιστώντας δυσκολότερο εξαρχής για τις επόμενες γενιές να εθιστούν, και επιτρέποντας στους σημερινούς ήδη εθισμένους καπνιστές να διακόψουν το τσιγάρο ή να μεταβούν σε προϊόντα δυνητικά μειωμένης βλάβης». Ο FDA έχει θέσει σε εφαρμογή μια σειρά από νέες διαδικασίες για τα

Οι προτεραιότητες Οι συμμετέχοντες στη συζήτηση που ακολούθησε επικεντρώθηκαν στις προτεραιότητες της δημόσιας υγείας και πώς μπορούν να ενσωματώσουν καινοτόμες και παραδοσιακές προσεγγίσεις σε ένα αποτελεσματικό σχέδιο ελέγχου του καπνού.

Το Συνέδριο διοργανώθηκε από το τμήμα Βιοχημείας – Βιοτεχνολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και το Εργαστήριο Μοριακής Βιολογίας και Ανοσολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών στο Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Το παρών έδωσαν 142 συμμετέχοντες από 20 χώρες

«Η διακοπή του καπνίσματος είναι ένα από τα αποτελεσματικότερα μέτρα δημόσιας υγείας και η μείωση της βλάβης από το κάπνισμα μπορεί να αποτελέσει συμπληρωματική λύση στον έλεγχο του καπνίσματος»

Διακήρυξη Η oργανωτική επιτροπή του συνεδρίου συνέταξε με αφορμή την 31η Μαΐου, Παγκόσμια Ημέρα Κατά του Καπνίσματος, διακήρυξη με τίτλο «Η διακοπή του καπνίσματος είναι ένα από τα αποτελεσματικότερα μέτρα δημόσιας υγείας και η μείωση της βλάβης από το κάπνισμα μπορεί να αποτελέσει συμπληρωματική λύση στον έλεγχο του καπνίσματος» την οποία έθεσε σε διαβούλευση στους ομιλητές και τους συμμετέχοντες με σκοπό να συγκεντρώσει τη μέγιστη συναίνεση. Μεταξύ άλλων, στο κείμενο αναφέρεται: «Λαμβάνοντας υπόψη τις καταστρεπτικές επιπτώσεις στην υγεία και την κοινωνία από το κάπνισμα και αναγνωρίζοντας ότι είναι απαραίτητη η διεξαγωγή μακροχρόνιων επιδημιολογικών μελετών με σκοπό την ποσοτικοποίηση του σχετικού κινδύνου από τη χρήση των νεότερων καπνικών προϊόντων, θεωρούμε ότι τα προϊόντα μείωσης του κινδύνου από το κάπνισμα θα μπορούσαν να αποτελέσουν επιλογή για τους καπνιστές εκείνους που δεν επιθυμούν ή δεν μπορούν να διακόψουν το κάπνισμα με άλλες μεθόδους. Ενα κανονιστικό πλαίσιο το οποίο θα υιοθετήσει μια προσέγγιση σταθμισμένου κινδύνου, αφενός παρέχοντας στον πληθυσμό ισορροπημένη πληροφόρηση και εκπαίδευση και αφετέρου μια διαφοροποίηση και ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στα προϊόντα μείωσης του κινδύνου από το κάπνισμα έναντι του τσιγάρου, θα μπορούσε να μεγιστοποιήσει τα οφέλη και να ελαχιστοποιήσει τις πιθανές αρνητικές επιπτώσεις για τη δημόσια υγεία. Σε κάθε περίπτωση η συνέχιση του καπνίσματος αποτελεί τη χειρότερη δυνατή επιλογή για έναν καπνιστή».


8

Life ΕιδικήΕκδοση

Καλοκαίρι και πρώτες βοήθειες Πώς θα είμαστε ασφαλείς μικροί – μεγάλοι στη θάλασσα ή κάτω από τον ήλιο και πώς θα αντιμετωπίσουμε… έκτακτα περιστατικά

Ρεπορτάζ

Τ

Νίκος Σπυρόπουλος ο καλοκαίρι με τις απολαύσεις αλλά και τους… κινδύνους του είναι εδώ. Τα ξέγνοιαστα μπάνια στη θάλασσα με τις ατέλειωτες βουτιές και τα παιχνίδια, η χαλαρωτική ηλιοθεραπεία αλλά ακόμη και το απολαυστικό φαγητό θέλουν προσοχή διότι κρύβουν διάφορες παγίδες. Το Σώμα Εθελοντών Σαμαρειτών, Διασωστών και Ναυαγοσωστών του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού μας πληροφορεί για όλα όσα πρέπει να γνωρίζει ο καθένας μας. Δίνει συμβουλές για το πώς να προετοιμαστούμε κατάλληλα για το καλοκαίρι ενώ ταυτόχρονα ενημερώνει για τη σπουδαιότητα των πρώτων βοηθειών. Ασφάλεια στο νερό Το κεντρικό μήνυμα προς όλους είναι απλό: «Να είστε προσεκτικοί στο νερό». Σύμφωνα με τις οδηγίες του οργανισμού Life Saving Victoria που έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά και βρίσκονται διαθέσιμες στην ιστοσελίδα των Σαμαρειτών, το βασικό μήνυμα για τους γονείς και για όσους φροντίζουν παιδιά είναι το εξής: «Ποτέ μη γυρνάτε την πλάτη σας στα νήπια

Κυριακή 21 Ιουλίου 2019 | Documento

και τα παιδιά». Οπως αναφέρεται από εθελοντές των Σαμαρειτών, πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην ασφάλεια. Ειδικότερα συμβουλεύουν: • Διασφαλίστε ότι όλοι στην οικογένεια ξέρουν να κολυμπούν καλά. • Κολυμπάτε σε οριοθετημένες περιοχές και εποπτευόμενες από ναυαγοσώστες. • Να κολυμπάτε πάντα με παρέα και μην επιτρέπετε σε κανέναν να είναι μόνος του. • Ποτέ μην αφήνετε ένα παιδί χωρίς επίβλεψη oύτε να εμπιστεύεστε την επίβλεψή του σε άλλο παιδί. Μάθετε στα παιδιά να ζητούν πάντα άδεια για να πλησιάσουν το νερό. Για την επίβλεψη των παιδιών • Να µην αποσπάται ποτέ η προσοχή σας – να επαγρυπνείτε. • Επίβλεψη των παιδιών σηµαίνει συνεχής οπτική επαφή και όχι κάποια περιστασιακή µατιά ενώ διαβάζετε ή χουζουρεύετε. • Αν φύγετε από την πισίνα, το µπάνιο ή κάποιο χώρο µε νερό έστω και για µια στιγµή πάρτε τα παιδιά µαζί σας. • Να αδειάζετε τις παιδικές πισίνες όταν δεν χρησιµοποιούνται. Οδηγίες ασφαλείας στην παραλία • Να κολυµπάτε ή να κάνετε σέρφινγκ σε παραλίες οι οποίες εποπτεύονται από ναυαγοσώστες.

• Να κολυµπάτε ανάµεσα στις κόκκινες και κίτρινες σηµαίες, καθώς εκεί είναι το πιο ασφαλές µέρος για κολύµπι. • Να διαβάζετε και να τηρείτε τις πινακίδες ασφαλείας στο νερό. • Μην κολυµπάτε αµέσως µετά το γεύµα. • Μην κολυµπάτε υπό την επήρεια αλκοόλ ή ναρκωτικών. • Αν δεν είστε βέβαιοι για τις συνθήκες των κυµάτων, ρωτήστε έναν ναυαγοσώστη. Αν δεν µπορείτε να δείτε ναυαγοσώστη και δεν είστε βέβαιοι, µην µπείτε στο νερό. • Οι συνθήκες αλλάζουν συχνά, ελέγξτε τις προτού µπείτε στο νερό. • Αν αντιµετωπίσετε κίνδυνο σε επιτηρούµενη παραλία, παραµείνετε ήρεµοι, µείνετε στην επιφάνεια και σηκώστε ψηλά ένα χέρι έως ότου έρθει βοήθεια. • Ποτέ µην τρέχετε να βουτήξετε στο νερό, ακόµη και αν ελέγξατε τις συνθήκες νωρίτερα. Οι συνθήκες των κυµάτων και της παλίρροιας µπορεί γρήγορα να αλλάξουν. Πρώτες βοήθειες Αν και οι ειδικοί συμβουλεύουν ότι μονάχα πιστοποιημένος διασώστης με ειδικές γνώσεις μπορεί να παρέχει τις πρώτες βοήθειες, είναι πλέον σημαντικό όλοι ανεξαιρέτως να γνωρίζουν ορισμένα βασικά πράγματα. Ας δούμε μερικές καταστάσεις ενόψει του καλοκαιριού μέσα από τις ει-


9

Documento | Κυριακή 21 Ιουλίου 2019

δικές οδηγίες που παρέχει η επίσημη εφαρμογή (mobile app) πρώτων βοηθειών και αντιμετώπισης έκτακτων καταστάσεων του Τομέα Σαμαρειτών, Διασωστών και Ναυαγοσωστών του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού. Πνιγμός στη θάλασσα ή την πισίνα Ο πνιγμός στη θάλασσα ή σε πισίνα χρήζει ιδιαίτερης προσοχής ως προς το κομμάτι των πρώτων βοηθειών που μπορεί να δώσει ένας μη εκπαιδευμένος πολίτης. Αυτό επιβεβαιώνει στο Documento και ο Σπύρος Μητριτσάκης, καθηγητής Φυσικής Αγωγής και ειδικός εκπαιδευτής στη σχολή ναυαγογσωστικής Lifeguard Hellas. «Αυτό που πρέπει να κάνει κάποιος άμεσα είναι να πετάξει στο άτομο που πνίγεται κάτι που να επιπλέει. Σίγουρα θα υπάρχει κάτι. Μια μπάλα, ένα στρώμα, κάτι πλαστικό, μια σανίδα, ακόμη και μια πλαστική καρέκλα» σημειώνει ο κ. Μητριτσάκης, ενώ επισημαίνει ότι «σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να πάμε εμείς κοντά στο άτομο που πνίγεται εάν δεν διαθέτουμε γενική εξειδικευμένη εκπαίδευση. Είναι σχεδόν σίγουρο πως θα έχουμε δύο πνιγμούς». Οσον αφορά την εφαρμογή ΚΑΡΠΑ (καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση) όταν το θύμα έχει βγει από το νερό, ο εκπαιδευτής ναυαγοσωστικής συμβουλεύει: «Υπάρχουν βίντεο παντού για να δει κάποιος και να έχει γνώση της τεχνικής. Μπορεί να ξεκινήσει και να συνεχίσει τις επαναλήψεις μέχρι να παρασχεθεί ειδική ιατρική φροντίδα». Ηλίαση – θερμοπληξία Η θερμοπληξία είναι επικίνδυνη για τη ζωή. Ο όρος ηλίαση πρέπει να αντιδιαστέλλεται με τον όρο θερμοπληξία. Μεταξύ τους ως κλινικές καταστάσεις έχουν ομοιότητες, αλλά και θεμελιώδεις διαφορές. Τι να κάνετε

«Ποτέ μη γυρνάτε την πλάτη σας στα νήπια και τα παιδιά» είναι το πρώτο… καμπανάκι από τους Σαμαρείτες του Ερυθρού Σταυρού

Μετακινήστε το θύμα σε σκιερό, δροσερό ή κλιματιζόμενο μέρος. Αφαιρέστε ή χαλαρώστε τα σφιχτά ρούχα και εφαρμόστε τις κρύες βρεγμένες πετσέτες στο δέρμα. Κάντε αέρα στο θύμα. Εάν έχει συνείδηση, δώστε του μικρές ποσότητες κρύου νερού για να πιει αργά. Παρακολουθήστε εάν υπάρχουν αλλαγές στην κατάστασή του. Αν χρειάζεται, συνεχίστε την ταχεία ψύξη εφαρμόζοντας πακέτα πάγου ή παγοκύστες τυλιγμένες με ύφασμα πάνω στους καρπούς, στις μασχάλες, στους αστραγάλους, τους βουβώνες και στον αυχένα. Καλέστε άμεσα το 166 ή το 112. Εάν δεν μπορείτε, ζητήστε από κάποιον άλλον να το κάνει. Τσιμπήματα στη θάλασσα Πολλές φορές έχει τύχει να κολυμπάμε και ξαφνικά να αισθανθούμε ότι μας έχει τσιμπήσει κάτι. Από τσούχτρες, σαλάχι και διάφορα ακανθώδη ψάρια μέχρι το απλό πάτημα ενός αχινού, τι πρέπει να κάνουμε; Τσίμπημα τσούχτρας Τι να κάνετε

Βγείτε άμεσα από το νερό. Ξεπλύνετε την περιοχή του τσιμπήματος με μεγάλες ποσότητες ξιδιού για τουλάχιστον 30 δευτε-

Το φαρμακείο των διακοπών To καλοκαίρι έφτασε και οι προετοιμασίες για τη «μεγάλη φυγή» έχουν ξεκινήσει. Ειδικά όταν στις οικογένειες υπάρχουν και ανήλικα παιδιά πρέπει όλα να είναι οργανωμένα. Πέρα από την απόφαση για τον προορισμό και την επιλογή του καταλύματος οι γονείς πρέπει να οργανωθούν ώστε να μην ξεχάσουν να πάρουν μαζί τους όλα τα απαραίτητα. Αυτό που προέχει είναι να οργανώσουν το οικογενειακό φαρμακείο, ιδιαίτερα αν έχουν επιλέξει κάποιον απομακρυσμένο προορισμό. Σε αυτή την περίπτωση το φαρμακείο πρέπει να περιέχει τα απαραίτητα σκευάσματα ώστε να μπορείτε άμεσα να επέμβετε σε περίπτωση τσιμπήματος, πτώσης ή μιας απλής καλοκαιρινής ίωσης, ώστε να υπάρχει η άνεση χρόνου για να μετακινηθείτε – αν χρειαστεί – στο πλησιέστερο ιατρικό κέντρο. Οπως αναφέρουν φαρμακοποιοί, η λίστα πρέπει να περιλαμβάνει τα παρακάτω προϊόντα, ωστόσο σε περίπτωση που το παιδί ή ο ενήλικας νοσεί από κάποια χρόνια ασθένεια πρέπει να προστεθούν και τα φάρμακα που έχει προτείνει ο γιατρός. • Αναλγητικά – αντιφλεγμονώδη • Υγρό για τα τσιμπήματα από κουνούπια • Αμμωνία για τσίμπημα τσούχτρας • Κορτιζονούχα αλοιφή σε περίπτωση μόλυνσης από τσίμπημα • Γάζες, ιώδιο και οξυζενέ για τα χτυπήματα • Αλοιφές και σπρέι για εγκαύματα • Ενεση αδρεναλίνης σε περίπτωση αλλεργικού σοκ • Αντιισταμινικό σιρόπι • Ενεση κορτιζόνης • Αντιεμετικό χάπι • Χάπι για τη διάρροια • Ηλεκτρολύτες • Αυτοκόλλητη γάζα • Αυτοκόλλητα ράμματα. Και φυσικά πρέπει να είναι αποθηκευμένα τα απαραίτητα τηλέφωνα του Κέντρου Υγείας του τόπου όπου θα διαμείνετε και του Κέντρου Δηλητηριάσεων.

ρόλεπτα. Εάν το ξίδι δεν είναι διαθέσιμο, δοκιμάστε να χρησιμοποιήσετε πολτό από μαγειρική σόδα. Μη χρησιμοποιήσετε αλμυρό νερό διότι μπορεί να αυξήσει τον πόνο. Μην αγγίζετε την προσβεβλημένη περιοχή με γυμνά χέρια. Οταν το αρχικό τσούξιμο σταματήσει, φροντίστε για τον πόνο ρίχνοντας στην περιοχή ζεστό νερό. Εάν είναι δυνατό, το άτομο πρέπει να κάνει ένα ζεστό ντους διάρκειας 20 λεπτών. Καλέστε το 166 ή το 112 εάν το άτομο αρχίζει να έχει δυσκολία στην αναπνοή, έχει ιστορικό με σοβαρές αντιδράσεις σε τσιμπήματα θαλάσσιων οργανισμών ή έχει τσιμπηθεί στο πρόσωπο ή στον λαιμό. Τι να κάνετε εάν πατήσετε αχινό, σας τσιμπήσει σαλάχι ή ακανθώδες ψάρι

Ξεπλύνετε την πληγή με νερό βρύσης. Εδώ μπορεί να χρησιμοποιηθεί και θαλασσινό νερό. Κρατήστε το τραυματισμένο μέρος σε ζεστό νερό για 20 λεπτά ή έως ότου ο πόνος ελαχιστοποιηθεί. Καθαρίστε την πληγή και εφαρμόστε ελαστικό επίδεσμο. Τσίμπημα σκορπιού Οι σκορπιοί ζουν σε περιοχές με ξηρό και θερμό κλίμα. Ζουν κάτω από πέτρες, σε κορμούς και ορισμένοι στον φλοιό δέντρων. Καλέστε το 166 ή το 112 αν υποψιάζεστε ότι ένα άτομο έχει τσιμπηθεί από σκορπιό ή εάν εκδηλώσει κάποια αλλεργική αντίδραση. Μερικά τσιμπήματα σκορπιών μπορεί να είναι απειλητικά για τη ζωή των ανθρώπων, ιδιαίτερα των μικρών παιδιών και των ηλικιωμένων. Τι να κάνετε

Πλύνετε την πληγή με άφθονο νερό. Απλώστε αντιβιοτική αλοιφή και εφαρμόστε ελαστικό επίδεσμο. Τοποθετήστε πακέτο πάγου στην περιοχή για να μειωθεί ο πόνος και το οίδημα. Ενθαρρύνετε το άτομο να αναζητήσει ιατρική βοήθεια αν δεν έχει γίνει κλήση στο 166 ή το 112. Αν μεταφέρετε το άτομο σε ιατρική μονάδα, κρατήστε την τσιμπημένη περιοχή χαμηλότερα από το επίπεδο της καρδιάς. Δάγκωμα φιδιού Ισως το πιο τρομακτικό που μπορεί να σας τύχει το καλοκαίρι. Τα δηλητηριώδη φίδια στην Ελλάδα είναι επτά αλλά μόνο πέντε από αυτά μπορούν να θεωρηθούν επικίνδυνα για τον άνθρωπο. Ολα είναι οχιές. Ενα άτομο που έχει δαγκωθεί από φίδι θα νιώθει συνεχή πόνο στην περιοχή του δαγκώματος. Ψάξτε για σημάδια δοντιών και οίδημα. Τι να κάνετε

Καλέστε άμεσα το 166 ή το 112 εάν ένα άτομο έχει δαγκωθεί από δηλητηριώδες φίδι. Αφαιρέστε δαχτυλίδια και άλλα κοσμήματα. Ξεπλύνετε απαλά το τραύμα. Κρατήστε το σημείο του δαγκώματος σταθερό και χαμηλότερα από το επίπεδο της καρδιάς. Κάντε μια ελαφριά επίδεση σε ένα σημείο ανάμεσα από το τραύμα και την καρδιά.

Κρατήστε το άτομο ήρεμο και μην το αφήσετε να περπατήσει εκτός εάν είναι απαραίτητο. Πνιγμονή (φαγητό, αντικείμενο) Από ένα αθώο γεύμα μπορεί να προκύψει σοβαρό πρόβλημα. Το ίδιο και εάν καταπιούμε (κυρίως παιδιά) ένα αντικείμενο. Ως πνιγμονή ορίζεται η μερική ή ολική απόφραξη του αεραγωγού από ξένο σώμα. Τι να κάνετε

Δώστε άμεσα έως και πέντε σταθερά χτυπήματα ανάμεσα από τις ωμοπλάτες. Συνεχίστε με έως πέντε γρήγορες κοιλιακές ωθήσεις. Αυτές οι τεχνικές δημιουργούν δυνατή ταλάντωση και πίεση στον αεραγωγό, ωθώντας το ξένο σώμα προς τα έξω και απελευθερώνοντας τον αεραγωγό. Το θύμα θα αναπνεύσει ξανά. Μη δοκιμάζετε αυτή την τεχνική εάν το θύμα βήχει και προσπαθεί από μόνο του. Σε κάθε περίπτωση πνιγμονής καλέστε το 166 ή το 112. Εάν δεν μπορείτε, ζητήστε από κάποιον άλλον να το κάνει. Πώς θα κάνετε σωστά τις κοιλιακές ωθήσεις;

Σταθείτε πίσω από το άτομο που κινδυνεύει. Περάστε τα χέρια σας κάτω από τις μασχάλες και αγκαλιάστε το. Σχηματίζοντας γροθιά με το ένα χέρι, τοποθετήστε την πάνω από τον αφαλό. Πιάστε τη γροθιά με το άλλο χέρι και τραβήξτε απότομα προς τα μέσα και προς τα επάνω έως πέντε φορές. Η τεχνική αυτή ονομάζεται χειρισμός Heimlich. Μη χρησιμοποιείτε αυτή την τεχνική σε παιδιά κάτω του ενός έτους. Πώς να χειριστείτε ένα παιδί που παθαίνει πνιγμονή;

Η ίδια τεχνική αντιμετώπισης απόφραξης αεραγωγού με αυτήν του ενήλικα, δηλαδή πέντε χτυπήματα ανάμεσα στις ωμοπλάτες και πέντε κοιλιακές ωθήσεις, μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σε παιδιά μεγαλύτερα του ενός έτους ή όταν το επιτρέπει η σωματική τους διάπλαση. Η κοινή φράση «ο νονός, ο νονός», την οποία οι παλαιότεροι έλεγαν στα παιδιά με σκοπό να κοιτάξουν ψηλά για να καταπιούν το ξένο σώμα, δεν έχει αποτέλεσμα και μπορεί να επιδεινώσει την κατάσταση. Σε καμία περίπτωση μην προσπαθήσετε να γυρίσετε το παιδί ανάποδα κρατώντας το από τα πόδια. Δεν είναι αποτελεσματικό και σίγουρα υπάρχει κίνδυνος να το τραυματίσετε. Πώς να αντιμετωπίσετε την πνιγμονή σε βρέφος;

Για τα βρέφη (κάτω του ενός έτους) κρατήστε το κεφάλι τους χαμηλά υποστηρίζοντας με το χέρι σας και τον αυχένα τους. Στη συνέχεια δώστε έως πέντε χτυπήματα με την παλάμη σας ανάμεσα στις ωμοπλάτες. Αν η παραπάνω τεχνική δεν φέρει αποτέλεσμα, τότε στη συνέχεια με τα δάχτυλά σας κάντε πέντε θωρακικές ωθήσεις ακριβώς στη γραμμή των θηλών. Επαναλάβετε τη διαδικασία εάν χρειάζεται. Επαναλάβετε τη διαδικασία έως ότου το αντικείμενο βγει απελευθερώνοντας τον αεραγωγό ή το βρέφος κλάψει.


10

Life ΕιδικήΕκδοση

Κυριακή 21 Ιουλίου 2019 | Documento

Οι μολύνσεις που κρύβονται στην άμμο και στις πισίνες

μινθος μπορεί να εμφανιστεί σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος και χαρακτηρίζεται από ομάδες ροδόχροων βλατίδων που φέρουν κεντρική εμβύθιση. Στους ενήλικες, επίσης, εμφανίζεται συνήθως στη γεννητική χώρα. Παιδιά με ατοπική δερματίτιδα είναι επιρρεπή στη λοίμωξη από τον ιό. Η πιθανότητα μετάδοσης αυξάνεται σημαντικά έπειτα από μηχανικό τραυματισμό, χωρίς όμως αυτό να είναι απαραίτητο. Δεν έχει συνοδά συμπτώματα και συνήθως όταν έρχονται στον δερματολόγο εμφανίζουν αρκετές βλάβες. Η νόσος είναι καλοήθης και η θεραπεία δεν κρίνεται πάντα απαραίτητη καθώς η μολυσματική τέρμινθος φυσιολογικά υποχωρεί αυτόματα. Εάν χρειαστεί θεραπεία συνιστάται ελαφρά ψύξη ή επιφανειακή απόξεση, όμως υπάρχει και ειδική λοσιόν για θεραπεία στο σπίτι.

Tης Κατερίνας Λαμπρινοπούλου

Η Κατερίνα Λαμπρινοπούλου είναι MD, PhD, δερματολόγος – αφροδισιολόγος, διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών

Τ

ο καλοκαίρι στις παραλίες ή τις πισίνες ο τρόπος ζωής μας αλλάζει, αφού οι συνήθειές μας ως προς την υγιεινή γίνονται πιο χαλαρές με αποτέλεσμα οι μολύνσεις να είναι πιο συχνές. Το ότι τα παιδιά παίζουν στην άμμο με τα κουβαδάκια φορώντας μόνο το μαγιό τους ή εμείς καθόμαστε στην άμμο και όχι στην ψάθα ή περπατάμε στην παραλία χωρίς παπούτσια είναι από τις κυριότερες αιτίες πρόκλησης πολλών μολυσματικών δερματοπαθειών. Το μολυσματικό κηρίο, η μολυσματική τέρμινθος, οι μυρμηγκιές και οι μυκητιάσεις είναι οι συχνότερες από αυτές. Το μολυσματικό κηρίο Είναι λοίμωξη του δέρματος που προκαλείται συχνότερα από τον χρυσίζοντα σταφυλόκοκκο ή πιο σπάνια από τον πυογόνο στρεπτόκοκκο. Το μολυσματικό κηρίο εμφανίζεται συνηθέστερα στο πρόσωπο, γύρω από τη μύτη, στα παιδιά τους χειμερινούς μήνες, ενώ το καλοκαίρι μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε περιοχή του σώματος είναι ακάλυπτη και έρχεται σε επαφή με άμμο ή με οτιδήποτε γύρω από την πισίνα. Αρχικά η βλάβη έχει τη μορφή φυσαλίδας, η οποία εξαπλώνεται

και μετατρέπεται κατά την αποδρομή της σε μελιτόχροη εφελκίδα. Οι εφελκίδες μπορεί επίσης να απουσιάζουν και η βλάβη να είναι ερυθηματώδης με διαβρώσεις και πομφόλυγες αν το άτομο είναι συνέχεια μέσα σε νερό, οπότε η βλάβη δεν προλαβαίνει να στεγνώσει. Υπάρχουν περιπτώσεις που οι βλάβες του δέρματος είναι εκτεταμένες. Οι ήπιες περιπτώσεις αντιμετωπίζονται επαρκώς με τοπική εφαρμογή αντιβιοτικών, κυρίως μουπυροσίνης, τρεις φορές την ημέρα για επτά ημέρες. Χρήσιμη είναι η απομάκρυνση των εφελκίδων και η καλή υγιεινή της περιοχής. Σε εκτεταμένη προσβολή δίνεται συστηματικά αντισταφυλοκοκκική αγωγή που περιλαμβάνει αμοξυκιλλίνη ή ερυθρομυκίνη ή άλλες αντιβιώσεις ευρέος φάσματος. Σε περιπτώσεις μολυσματικού κηρίου που οφείλεται σε σταφυλόκοκκο ανθεκτικό στην ερυθρομυκίνη, που απομονώνεται πολύ συχνά στα παιδιά, η αμοξυκιλλίνη σε συνδυασμό με κλαβουλανικό οξύ είναι αποτελεσματική εναλλακτική θεραπεία. Η μολυσματική τέρμινθος Αποτελεί βλατιδώδη βλάβη του δέρματος που οφείλεται στον ιό της μολυσματικής τερμίνθου (ΙΜΤ). Στα παιδιά η μολυσματική τέρ-

Το κάθισμα χωρίς ψάθα και το βάδισμα στην άμμο χωρίς σαγιονάρες είναι από τις κυριότερες αιτίες πρόκλησης μολυσματικών δερματοπαθειών

Οι μυρμηγκιές Οφείλονται στον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων. Εμφανίζονται στα γυμνά μέρη του σώματος, κυρίως στα πέλματα και στις παλάμες, συνήθως χωρίς πόνο εκτός από αυτές των πελμάτων που ο ασθενής αισθάνεται ότι έχει πατήσει ξένο σώμα. Στα παιδιά ένα μεγάλο ποσοστό αυτοϊάται, σπανίως όμως αυτές των πελμάτων. Θεραπευτικά τις αντιμετωπίζουμε με υγρό άζωτο που παγώνει τη βλάβη, με αποτέλεσμα αυτή να νεκρώνεται και να αποπίπτει. Με laser που γίνεται το ίδιο αλλά με θερμότητα, επίσης διάφορα καυστικά μείγματα που συνταγογραφεί ο δερματολόγος στο σπίτι βοηθούν ή και θεραπεύουν τη νόσο. Οι μυκητιάσεις Υπάρχουν τρεις ομάδες μυκητών που προσβάλλουν τον άνθρωπο: οι ανθρωπόφιλοι, οι ζωόφιλοι και οι γεώφιλοι μύκητες, ανάλογα με τον ξενιστή που μεσολαβεί ώστε να γίνει η μόλυνση. Πλακέ, συνήθως ρόδινη με περιφερειακή απολέπιση και κεντρική ίαση είναι η συνήθης εικόνα στο δέρμα. Μπορεί να συνυπάρχει κνησμός. Μυκητιάσεις όμως έχουμε και στα νύχια, ιδίως των γυναικών που εξαιτίας των αισθητικών παρεμβάσεων έχουν απομακρύνει το δέρμα που καλύπτει τα όρια του νυχιού και έχουν κόψει τις άκρες αυτού με αποτέλεσμα να μπαίνουν πιο εύκολα μικροοργανισμοί. Μια συχνή μυκητίαση είναι η κολπίτιδα στις γυναίκες και οφείλεται σε βρεγμένο μαγιό αλλά και σε νερά όπου κολυμπούν πολλοί άνθρωποι και είναι στάσιμα. Για τη θεραπεία συνταγογραφούνται αντιμυκητισιακά τοπικά και από το στόμα σε συνδυασμό με αντισηπτικά σαπούνια. Τώρα προκύπτει το ερώτημα: τι είναι πιο ασφαλές, η θάλασσα ή η πισίνα; Αν η πισίνα ανήκει σε μεγάλο ξενοδοχείο ή γυμναστήριο ή είναι δική μας, τότε ελέγχεται και είναι ασφαλής. Θα πρέπει να προτιμούμε τις πισίνες που έχουν χλώριο για καλύτερη αποστείρωση του νερού. Σε ό,τι αφορά τη θάλασσα, να προτιμάμε τις ανοιχτές, χωρίς πολύ κόσμο και στάσιμα νερά, ώστε να είναι καθαρό το νερό όπου κολυμπάμε. Πρέπει να μάθουμε να συμπεριφερόμαστε όπως τον χειμώνα, δηλαδή να φοράμε σαγιονάρες και να καθόμαστε δίπλα στη θάλασσα ή την πισίνα σε ξαπλώστρα, αφού έχουμε απλώσει ψάθα ή πετσέτα.



12

Life ΕιδικήΕκδοση

Κυριακή 21 Ιουλίου 2019 | Documento

Θερμικές διαταραχές και αντιμετώπιση

και αποπροσανατολισμός), τα νεφρά, η καρδιά, οι πνεύμονες και το ήπαρ, που μπορεί να οδηγήσει σε επιληπτική κρίση, κώμα ή και θάνατο.

Του Αναστάσιου Γιακουμή

Ο Αναστάσιος Γιακουμής είναι ειδικός παθολόγος, διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Αθηνών και επιμελητής ΕΣΥ, ΓΝΑ «Γ. Γεννηματάς»

Η

πιθανότητα ανάπτυξης θερμικής διαταραχής αυξάνεται όταν υπάρχει αιφνίδια έκθεση σε θερμότητα, όπως για παράδειγμα όταν ένα παιδί παραμείνει σε κλειστό αυτοκίνητο μια ζεστή καλοκαιρινή ημέρα. Το καλοκαίρι η θερμοκρασία στο εσωτερικό ενός κλειστού αυτοκινήτου μπορεί να αυξηθεί από 27 σε 49 βαθμούς μέσα σε 15 λεπτά. Οταν οι άνθρωποι εκτίθενται σταδιακά σε παρατεταμένες περιόδους ζέστης και υγρασίας το σώμα προσαρμόζεται και μπορεί καλύτερα να διατηρήσει φυσιολογική τη θερμοκρασία του. Αυτή η διαδικασία ονομάζεται εγκλιματισμός και συμβαίνει πιο γρήγορα σε νέους ή σωματικά δραστήριους ανθρώπους από ό,τι σε ηλικιωμένους ή σωματικά αδρανείς. Οι παράγοντες κινδύνου που αυξάνουν την ευαισθησία στις επιδράσεις των θερμικών διαταραχών είναι οι εξής: • Η πολύ μικρή ή πολύ μεγάλη ηλικία • Το θετικό ιστορικό για νόσους της καρδιάς, των πνευμόνων, των νεφρών ή του ήπατος

• Η λήψη διουρητικών φαρμάκων • Προϋπάρχουσες ηλεκτρολυτικές διαταραχές • Προϋπάρχουσα κατάσταση αφυδάτωσης. Οι κατηγορίες Οι θερμικές διαταραχές διακρίνονται με σειρά σοβαρότητας στις εξής: Θερμικές κράμπες: έντονοι μυϊκοί σπασμοί λόγω παρατεταμένης άσκησης, έντονης εφίδρωσης και υπερβολικής αναπλήρωσης υγρών χωρίς ηλεκτρολύτες σε συνθήκες ακραίας ζέστης. Θερμική εξάντληση: υπερβολική απώλεια ύδατος/ηλεκτρολυτών λόγω έντονης εφίδρωσης σε συνθήκες ακραίας ζέστης με πιθανή αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος μέχρι τους 40 βαθμούς και ακόλουθη πτώση της αρτηριακής πίεσης, ταχυκαρδία, ταχύπνοια, ζάλη, αδυναμία, αμαύρωση της όρασης, πονοκέφαλο, μυαλγίες, ναυτία/εμετό και πιθανή λιποθυμία ή καταπληξία. Θερμοπληξία: ακραία και απειλητική για τη ζωή μορφή θερμικής εξάντλησης, με αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος πάνω από 40 βαθμούς και βλάβη ζωτικών οργάνων όπως ο εγκέφαλος (σύγχυση

Η θερμοκρασία στο εσωτερικό ενός κλειστού αυτοκινήτου μπορεί να αυξηθεί από 27 σε 49 βαθμούς μέσα σε 15 λεπτά κατά τους καλοκαιρινούς μήνες

Πώς αντιμετωπίζονται Σε όλες τις περιπτώσεις των θερμικών διαταραχών συνίσταται η επείγουσα διακοπή της δραστηριότητας, η απομάκρυνση του προσβεβλημένου ατόμου από τις συνθήκες υψηλής θερμοκρασίας ή/και υγρασίας και ανάπαυση σε σκιερό και δροσερό περιβάλλον. Ταυτόχρονα, αν η κατάσταση του προσβεβλημένου ατόμου το επιτρέπει, αναπληρώνονται τα υγρά και οι ηλεκτρολύτες είτε με ενεργειακά ποτά αθλητισμού είτε με διάλυμα 1-2 λίτρων νερού βρύσης με δύο μικρές κουταλιές οικιακού αλατιού. Στην περίπτωση των θερμικών κραμπών απαιτούνται επίσης διατάσεις των εμπλεκόμενων μυϊκών ομάδων προς ανακούφιση του πόνου αλλά και μαλάξεις. Στις σοβαρές περιπτώσεις θερμικής εξάντλησης και στην απειλητική για τη ζωή περίπτωση θερμοπληξίας αφού καλέσουμε επειγόντως ασθενοφόρο και ενώ το περιμένουμε απαιτούνται ψυχρά επιθέματα ή ψεκασμοί με κρύο προς χλιαρό νερό το οποίο εξατμίζεται με ανεμιστήρα, ακόμη και ολόσωμη βύθιση του προσβεβλημένου ατόμου σε κρύο νερό. Αφού γίνει η διακομιδή στο νοσοκομείο, εκεί θα χορηγηθούν πλέον ενδοφλεβίως τα υγρά και οι ηλεκτρολύτες, συχνά μάλιστα θα προτιμηθούν τα ψυχρά διαλύματα για περαιτέρω ψύξη του σώματος. Η πρόληψη Η πρόληψη των θερμικών διαταραχών έγκειται στη χρήση της κοινής λογικής. Για παράδειγμα: Τα παιδιά (όπως και τα κατοικίδια) δεν πρέπει ποτέ να μένουν σε κλειστούς και ελλιπώς αεριζόμενους χώρους, όπως ένα ζεστό αυτοκίνητο, έστω και για λίγα λεπτά. Κατά τη διάρκεια του καύσωνα οι ηλικιωμένοι και τα παιδιά θα πρέπει να διαμένουν μόνο σε κατοικίες με κλιματισμό. Αποφεύγουμε τη σωματική καταπόνηση σε συνθήκες ζέστης, υγρασίας και κακού αερισμού. Αν δεν μπορούμε να αποφύγουμε την εξωτερική δραστηριότητα, θα πρέπει να ενδυόμαστε με ελαφρύ ρουχισμό που εφαρμόζει χαλαρά και είναι κατασκευασμένος από υλικά που αναπνέουν, όπως το βαμβάκι. Επίσης θα πρέπει να κάνουμε συχνά διαλείμματα, να χρησιμοποιούμε ανεμιστήρα και να πίνουμε νερό κάθε τόσο ανεξαρτήτως δίψας. Η απώλεια ύδατος και ηλεκτρολυτών με την εφίδρωση μπορεί να αναπληρωθεί με την κατανάλωση είτε απλού επιτραπέζιου νερού είτε αναψυκτικών πλούσιων σε ηλεκτρολύτες όπως τα ενεργειακά ποτά αθλητισμού. Αν καταναλωθούν μεγάλες ποσότητες ύδατος θα πρέπει να αναπληρώνουμε παράλληλα και τους ηλεκτρολύτες με την κατανάλωση αλμυρών τροφών ή ενεργειακών ποτών αθλητισμού προκειμένου να αποφευχθεί η επικίνδυνη υπονατριαιμία εξ αραίωσης λόγω υπερβολικής ενυδάτωσης. Το αλκοόλ και ο καφές θα πρέπει να αποφεύγονται καθώς μπορεί να επιδεινώσουν την αφυδάτωση.


13

Documento | Κυριακή 21 Ιουλίου 2019

Οι γυναίκες είναι πιο ευάλωτες στην ουρολοίμώξη και γι' αυτό είναι σημαντικό να αποφεύγουν να κάθονται απευθείας πάνω στην άμμο αλλά και να αλλάζουν το μαγιό μετά το μπάνιο ώστε να εμποδίζεται ο πολλαπλασιασμός των μικροβίων

Ουρολοίμωξη, ο... ανεπιθύμητος επισκέπτης Για ποιους λόγους παρατηρείται έξαρση της ασθένειας αυτή την εποχή και πώς μπορούμε να προστατευτούμε

Ρεπορτάζ

Ε

Αντιγόνη Μιχοπούλου κτός από τις ανέμελες στιγμές που προσφέρει η θάλασσα, το καλοκαίρι μπορεί να κρύβει και δυσάρεστες εκπλήξεις. Ο αυξημένος αριθμός επισκέψεων σε γιατρό κατά τους καλοκαιρινούς μήνες για τη θεραπεία της ουρολοίμωξης δείχνει ότι το καλοκαίρι είναι η πιο επικίνδυνη εποχή γι’ αυτή την ασθένεια.

Οι ευάλωτες ομάδες που μπορεί να προσβληθούν από ελαφριού τύπου ουρολοίμωξη είναι οι γυναίκες κάθε ηλικίας για λόγους ανατομίας. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι οι ουρολοιμώξεις δεν αγγίζουν τους άντρες. Τα βρεγμένα μαγιό σε συνδυασμό με την αυξημένη θερμοκρασία και την αποβολή νερού από τον οργανισμό μέσω της εφίδρωσης είναι οι προϋποθέσεις ώστε να μολυνθεί η ουροδόχος κύστη. Οπως εξηγεί στο Documento o ουρολόγος Δημήτρης Μαλοβρούβας «με πολύ απλά λόγια, οι ουρολοιμώξεις χωρίζονται σε βαριές και ελαφριές. Οι βαριές ου-

ρολοιμώξεις αφορούν μικρόβια που έχουν προσβάλει και τους νεφρούς και κάνουν υψηλό πυρετό με ρίγη ενώ οι ελαφριές ουρολοιμώξεις είναι οι κυστίτιδες που προσβάλλουν κυρίως γυναίκες συνήθως το καλοκαίρι, όταν τα μικρόβια μπαίνουν στην κύστη της γυναίκας». Οι ελαφριές ουρολοιμώξεις αφορούν το κατώτερο ουροποιητικό σύστημα και σ’ αυτές τα μικρόβια εισβάλλουν στον οργανισμό αλλά δεν φτάνουν στο νεφρό. Είναι η στιγμή που ο ασθενής αρχίζει να έχει τσούξιμο κατά τη διάρκεια της ούρησης, αιματοουρία και πόνο χαμηλά στην

«Οι βαριές ουρολοιμώξεις αφορούν μικρόβια που έχουν προσβάλει και τους νεφρούς και κάνουν υψηλό πυρετό με ρίγη ενώ οι ελαφριές είναι οι κυστίτιδες που προσβάλλουν κυρίως γυναίκες» Δημήτρης Μαλοβρούβας Ουρολόγος

κοιλιά. Οπως εξηγεί ο Δ. Μαλοβρούβας: «Οι ελαφριές ουρολοιμώξεις αντιμετωπίζονται με την κατανάλωση νερού» και συνεχίζει «η κύστη έχει την ικανότητα να αυτοκαθαρίζεται, ωστόσο για να συμβεί αυτό ο ασθενής πρέπει να πίνει πολύ νερό ώστε να δημιουργούνται πολλά ούρα». Τα βασικά βήματα Το πλύσιμο των χεριών πριν αλλά και μετά τη χρήση της τουαλέτας είναι από τους βασικότερους τρόπους προφύλαξης ώστε να αποφύγετε μια ουρολοίμωξη. Επιβάλλονται επίσης τα τακτικά ντους, διότι οι υψηλές θερμοκρασίες δημιουργούν ιδανικές συνθήκες για ανάπτυξη λοιμώξεων. Μεγάλη κατανάλωση νερού, διότι όταν ο οργανισμός ενυδατώνεται σωστά δημιουργούνται περισσότερα ούρα που βοηθούν τον αυτοκαθαρισμό της κύστης. Βαμβακερά εσώρουχα, ώστε να μπορούν να αναπνέουν καλύτερα τα γεννητικά όργανα. Παράλληλα είναι απαραίτητη η καθημερινή ατομική καθαριότητα των γεννητικών οργάνων, ανεξαρτήτως φύλου και ηλικίας. Το βασικότερο όμως όλων είναι η πλήρης κένωση της κύστης. Οι γυναίκες αλλά και οι άντρες πρέπει να προσέχουν ώστε να αδειάζει η κύστη. Με λίγα λόγια, δεν πρέπει να κρατάνε την κύστη τους γεμάτη, ιδιαίτερα πριν από κάθε δραστηριότητα η οποία μπορεί να περιλαμβάνει πίεση στην ουρήθρα, όπως η οδήγηση ή η σεξουαλική επαφή. Επίσης πρέπει να αποφεύγονται τα στενά παντελόνια και στην παραλία να μην καθόμαστε απευθείας πάνω στην άμμο αλλά και να αλλάζουμε το μαγιό μετά το μπάνιο ώστε να εμποδίζεται ο πολλαπλασιασμός των μικροβίων. Επιλέγει τα κορίτσια Οπως επισημαίνει ο κ. Μαλοβρούβας: «Λόγω ανατομίας τα κορίτσια έχουν αυξημένες πιθανότητες να πάθουν ουρολοίμωξη, ωστόσο αν ένα παιδί παρουσιάσει κυστίτιδα για πρώτη φορά, καλό θα είναι να μην το φορτώσουμε με αντιβιώσεις». Η αλήθεια είναι ότι όταν ένα παιδί που δεν μιλάει ακόμη υποφέρει από ουρολοίμωξη δεν μπορεί ο γονιός να βγάλει συμπέρασμα εύκολα. Ο μοναδικός τρόπος για να το διαπιστώσει είναι η επίσκεψη στον παιδίατρο. Σε ένα νήπιο που μπορεί να περιγράψει ακριβώς πού ενοχλείται η κατάσταση γίνεται ευκολότερη και για τους γονείς, αλλά κυρίως για το ίδιο το παιδί. Οι παιδίατροι αναφέρουν ότι υπάρχουν ορισμένες οδηγίες ώστε ένα παιδί να μειώσει τις πιθανότητες να νοσήσει από ουρολοίμωξη. Πρώτον, πρέπει να φοράει –όπως και οι ενήλικες– βαμβακερά εσώρουχα. Πρέπει να αλλάζει αμέσως μόλις βγει από τη θάλασσα, ενώ παράλληλα ειδικά τα κοριτσάκια δεν πρέπει να κάθονται κατευθείαν στην άμμο. Μάθετε –ειδικά στα κορίτσια– να σκουπίζονται σωστά όταν πηγαίνουν τουαλέτα. Δηλαδή από μπροστά προς τα πίσω, ενώ παράλληλα το παιδί πρέπει να είναι ενημερωμένο ώστε να μην κρατάει πολλή ώρα τα ούρα του. Σε περίπτωση που είναι μωρό, ο γονιός πρέπει να του αλλάζει πολύ συχνά πάνα, ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες.


14

Life ΕιδικήΕκδοση

Κυριακή 21 Ιουλίου 2019 | Documento

Ταξιδεύοντας στο εξωτερικό Ολα όσα πρέπει να γνωρίζουμε για ασφαλείς διακοπές εκτός συνόρων

Ρεπορτάζ

Α

Λαμπρινή Παπαδοπούλου ν και η Ελλάδα προσφέρει πλήθος επιλογών για καλοκαιρινές διακοπές, τα ταξίδια στο εξωτερικό δεν παύουν να αποτελούν διαρκή πρόκληση, μαγεύοντας με τις διαφορετικές εικόνες και εμπειρίες που υπόσχονται. Ωστόσο σε ορισμένες περιπτώσεις τα ταξίδια στο εξωτερικό κρύβουν και προβλήματα καθώς ειδικά οι εξωτικοί προορισμοί ενδέχεται να εγκυμονούν κινδύνους για τους ταξιδιώτες. Οπως αναφέρει το ΚΕΕΛΠΝΟ, οι κίνδυνοι που σχετίζονται με τα ταξίδια εξαρτώνται από παράγοντες όπως ο προορισμός, η εποχή,

οι συνθήκες και η διάρκεια της διαμονής, ο σκοπός της επίσκεψης και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ταξιδιώτη (ηλικία, φύλο, κατάσταση υγείας, συμπεριφορά). Επομένως, η αντιμετώπιση του ταξιδιώτη πρέπει να είναι εξατομικευμένη και να λαμβάνονται υπόψη η αξιολόγηση του κινδύνου και η κλινική εκτίμηση από τον επαγγελματία υγείας. Θα ήταν σκόπιμο τουλάχιστον 4-6 εβδομάδες πριν από το ταξίδι να προγραμματίζεται μια επίσκεψη σε επαγγελματία υγείας σε ένα από τα ιατρεία ταξιδιωτικής ιατρικής ή στην αντίστοιχη Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας της περιφέρειας. Αυτή η επίσκεψη είναι απαραίτητη έστω και την τελευταία στιγμή. Η επιλογή των εμβολίων εξαρτάται από την επιδημιολογία των νοσημάτων σε κάθε προορισμό, τα χαρακτηριστικά του ταξιδιού (π.χ. συνθήκες, σκοπός, διάρκεια), τις

δραστηριότητες του ταξιδιώτη και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του, όπως η ηλικία, το ιστορικό υγείας και εμβολιασμού και η συμπεριφορά του. Σύμφωνα με τις οδηγίες του κέντρου, ένα ταξίδι αποτελεί καλή ευκαιρία για να γίνουν επαναληπτικές δόσεις των εμβολίων ρουτίνας, όπως τετάνου/διφθερίτιδας, πολιομυελίτιδας και ιλαράς – παρωτίτιδας – ερυθράς (MMR), τα οποία πολλοί παραλείπουν να κάνουν στην ενήλικη ζωή τους και συνιστάται να γίνονται πριν από ένα ταξίδι στο εξωτερικό. Τα μόνα εμβόλια που απαιτούνται για να επιτραπεί η είσοδος σε ορισμένες χώρες είναι το εμβόλιο του κίτρινου πυρετού και το εμβόλιο του μηνιγγιτιδόκοκκου. Παρ’ όλα αυτά, κάθε ταξιδιώτης θα πρέπει να γνωρίζει ότι ο προληπτικός εμβολιασμός δεν προσφέ-

Κάθε είδος τροφής, ειδικά ωµής, πρέπει να θεωρείται δυνητικά μολυσμένο, σύμφωνα με τις οδηγίες του ΚΕΕΛΠΝΟ προς τους ταξιδιώτες

ρει πλήρη προστασία. Χρειάζεται να λαμβάνει τα γενικά προληπτικά μέτρα, π.χ. για δήγματα από έντομα και ζώα, για νοσήματα που μεταδίδονται από τρόφιμα και νερό, για σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα κ.ά. Οσον αφορά το ζήτημα της διατροφής, το ΚΕΕΛΠΝΟ τονίζει ότι οι ταξιδιώτες θα πρέπει να επιλέγουν µε προσοχή τις τροφές και τα ποτά που καταναλώνουν όταν βρίσκονται σε ξένη χώρα καθώς κάθε είδος τροφής και ειδικότερα ωµής πρέπει να θεωρείται δυνητικά μολυσμένο. Ορισμένες ακόμη απλές συμβουλές είναι οι εξής: • Θα πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή από τους ταξιδιώτες να γευματίζουν σε μέρη (εστιατόρια, ξενοδοχεία κ.λπ.) που είναι γνωστό ότι σερβίρουν φαγητό σε ξένους ή που τους έχουν συστήσει άλλοι ταξιδιώτες ως ασφαλή • Πιο ασφαλή θεωρούνται τα γεύματα που παρασκευάζει κανείς µόνος του • Το φαγητό των πολυτελών ξενοδοχείων δεν είναι απαραίτητα ασφαλές • Να τρώνε φαγητά που είναι καλά μαγειρεμένα και σερβίρονται ζεστά • Τα πιάτα που περιέχουν κρέας ή ψάρι θα πρέπει να καταναλώνονται µόνο εάν ο ταξιδιώτης γνωρίζει ότι είναι φρεσκοµαγειρεµένα και εφόσον του σερβίρονται αχνιστά, ζεστά (και όχι ξαναζεσταµένα) • Να προτιµούν τα φρούτα, τους καρπούς και τα λαχανικά που έχουν παχύ περίβληµα, φλούδα ή κέλυφος, τα οποία και πρέπει να πλένουν ή να ξεφλουδίζουν οι ίδιοι προτού τα καταναλώσουν • Να προτιµούν κονσερβοποιηµένες τροφές • Να καταναλώνουν αρτοσκευάσµατα που έχουν ψηθεί σε φούρνο, όπως ψωµί, µπισκότα, κράκερ, τορτίγια κ.ά. • Να πλένουν πάντα τα χέρια τους πριν από κάθε γεύµα και μετά την επίσκεψη στην τουαλέτα • Ασφαλές προς βρώση είναι οτιδήποτε ζεστό, αποξηραµένο ή ξεφλουδισµένο • Να αποφεύγουν κρύες, ωµές ή µισοψηµένες, µη παστεριωµένες τροφές • Να μην καταναλώνουν ωµά ή ανεπαρκώς µαγειρεµένα αυγά, πουλερικά, κρέατα, θαλασσινά και λαχανικά. Τα ωµά αυγά είναι πιθανό να µην αναγνωρίζονται σε ορισµένες τροφές όπως οι σάλτσες, οι σαλάτες (Caesar κ.λπ.), το τιραµισού, το σπιτικό παγωτό, η σπιτική µαγιονέζα ή η ζύµη • Τα πουλερικά και το κρέας θα πρέπει να είναι καλά µαγειρεµένα και να µην έχουν ροζ χρώµα στο εσωτερικό τους • Το κρέας, το ψάρι και τα οστρακοειδή που είναι ανεπαρκώς μαγειρεμένα ή ωµά µπορεί να περιέχουν διάφορα παθογόνα µικρόβια που προσβάλλουν τη γαστρεντερική οδό • Να μην καταναλώνουν µεγάλα σαρκοφάγα ψάρια, ειδικότερα από περιοχές µε υφάλους. Πολλά περιέχουν επικίνδυνες τοξίνες • Να μην καταναλώνουν φρέσκο γάλα εάν δεν το έχουν βράσει • Να μην καταναλώνουν µη παστεριωµένο γάλα ή άλλα µη παστεριωµένα γαλακτοκοµικά προϊόντα όπως τυρί και γιαούρτι.




Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.