Globus
6
ČETVRTAK, 24. 1. 2013.
BUDUĆNOST EVROPSKE ZAJEDNICE
Kameron ruši “most” između Britanije i Evropske Unije
Evropski lideri najavu referenduma o britanskom članstvu u EU ocijenili kao sebičan i opasan potez
Kako izaći iz EU PARIZ - U osvrtu na proceduru koja bi se primijenila u slučaju izlaska iz EU, francuski Figaro konstatuje da Lisabonski sporazum sadrži klauzulu o povlačenju koja predviđa da “svaka država članica može da odluči, u skladu sa svojim ustavnim propisima, da se povuče iz Unije”. Ta klauzula, odnosno član 50 sporazuma o Evropskoj uniji, nikada nije primijenjena, ali se o njoj otvoreno raspravljalo u jeku grčke krize, kada je zaključeno da je izlazak iz eurozone praktično nemoguć sa pravnog stanovišta, te je jedina realna opcija koja se nudila Atini bila da napusti EU na osnovu člana 50. Ukoliko odluče da napuste EU, Britanci bi trebalo da tu odluku dostave Evropskom savjetu, a potom da pregovaraju o modalitetima izlaska. Sporazum o povlačenju se može zaključiti ukoliko ga odobri kvalifikovana većina država članica, pošto ga prethodno odobri Evropski parlament. Od tog momenta, raskid je definitivan i sprovodi se u roku od najviše dvije godine, tako da, teoretski, Britanija može da izađe iz EU najkasnije 2020. godine, ukoliko njeni građani tako odluče na referendumu, koji bi se, prema planu koji je Kameron iznio, održao 2017. godine. Nijedna država se do sada nije povukla, iako je Grenland koji pripada Danskoj 1985. godine nakon referenduma napustio Evropsku ekonomsku zajednicu, prethodnicu EU. Jedina država članica u kojoj je do sada bio održan nacionalni referendum o povlačenju bila je Velika Britanija i to 1975. godine, kada je 67,2 odsto birača odlučilo da ipak treba ostati u EEZ.
L
ONDON - Britanski premijer, u dugoočekivanom govoru o budućnosti EU, najavio je da će, ako na izborima 2015. pobijede konzervativci, do 2017. godine biti održan referendum o izlasku Velike Britanije iz EU. U besjedi koju je trebalo da održi ranije, a koja je odložena zbog talačke krize u Alžiru, Dejvid Kameron iz finansijskog centra Londona upozorio je da bi Britanija, šesta ekonomska sila u svijetu, mogla da istupi iz članstva ukoliko EU ne sprovede korjenite reforme.
Kameron je tako okončao višemesečne spekulacije, zanemarivši upozorenja da bi referendum mogao da ugrozi diplomatske i ekonomske izglede Britanije i otuđi je od saveznika, izvijestio je Rojters. Britanski premijer je istakao da će, ukoliko budu uspostavljeni novi odnosi između Britanije i EU, kakvi odgovaraju Londonu, on biti više nego srećan da se založi za ostanak zemlje u Uniji. On, međutim, nije precizirao kakva ovlašćenja želi za Britaniju u okviru “novih odnosa”, naveo je Bi-Bi-Si. Kameron je kazao da Britanija ne želi da digne most između
ostrva i kontinenta niti da se povuče iz svijeta, ali da je razočaranje javnosti po pitanju EU dostiglo vrhunac i da građani smatraju da “EU ide u pravcu za koji se Britanci nisu opredijelili”. Mnogi Britanci, prema njegovim riječima, osjećaju da se EU miješa u njihov svakodnevni život i da određuje bespotrebna pravila i propise. “Vrijeme je za britanski narod da kaže šta misli. Vrijeme je da riješimo pitanje Britanije i Evrope”, rekao je on. “Kada budemo pregovarali o novom rješenju, omogućićemo britanskom narodu da se na referendumu izjasni da li želi da
Rezultati parlamentarnih izbora u Izraelu Izraelski premijer Benjamin Netanjahu obećao je da će formirati široku koaliciju i najavio da će glavni prioritet nove vlade biti borba protiv iranskog nuklearnog programa, nakon što je njegova stranka Likud u savezu sa ultranacionalističkom strankom Izrael Beitenu osvojila tijesnu pobjedu na parlamentarnim izborima u toj zemlji. Njegova desna alijansa imaće 31 poslanika u parlamentu, što je znatan pad u odnosu na 42 mjesta, koliko su do sada imali. Veliko iznenađenje predstavlje rezultat stranke centra Ieš Atid (Postoji budućnost), koja je osvojila 19 poslaničkih mjesta, dok je Radnička stranka treća sa 15 mandata. Izlaznost na izborima bila je 66 odsto, što je najveći odziv od 2003. godine. Grafik prikazuje raspodjelu mjesta u novom Knesetu (izraelski parlament) na osnovu 99 odsto prebrojanih glasova. Lijevi centar Ultra-Ortodoksne 48 mjesta partije18 mjesta Hatnua 6 Radnička partija15 Ujedinjeni Torah Judaizam Merez 6 7 Šas 11 Ieš Atid 19
Desne partije 42 mjesta Likud-Izrael Beitenu koalicija 31 Beit Jehudi 11
Kadima 2
120-članova Kneseta Ujedinjena arapska lista - Taal 5 Balad 3 Arapske partije12 mjesta Hadaš 4
Izlaznost 66 %, Rezultat na osnovu 99 % obrađenih glasova © GRAPHIC NEWS
ostane u EU pod novim uslovima... To će biti referendum za ili protiv.” Dužnička kriza eurozone je glavni razlog zbog kojeg Britanija mora da preispita odnose sa EU, rekao je on, dodajući da cilj Britanije nije još čvršća Unija. Kameron je, takođe, ocijenio da novi odnosi Britanije i EU treba da se temelje na jedinstvenom tržištu. Rezultati nedavnih anketa pokazuju da su Britanci za izlazak zemlje iz EU, jer smatraju da se Brisel miješa u unutrašnja pitanja i da se razbacuje novcem u vrijeme kada se uvode mjere štednje.
REAKCIJE IZ BRISELA EU NIJE JELOVNIK SA KOGA SVAKO NARUČUJE ONO ŠTO VOLI Brisel je oštro reagovao na najavu britanskog premijera da će raspisati referendum o članstvu Velike Britanije u EU ako se ne udovolji njegovim zahtevima. Na-
javu Dejvida Kamerona evropski lideri odbacili su, opisujući je kao sebičnu i potencijalno opasnu. “Ne treba ni Britanija da nas gleda iz doverske luke, nego kao punopravni član”, napisao je na svom tviter nalogu Martin Šulc, predsjednik Evropskog parlamenta, i dodao da “EU a la kart” za koju se Kameron zalaže “ne dolazi u obzir”. Njemačka kancelarka Angela Merkel rekla je da je Njemačka spremna za razgovor o britanskim željama, ali je dodala da EU i Britanija moraju da budu spremne za kompromis. “Njemačka i ja lično želimo da Britanija bude važan dio i aktivan član Evropske unije. Spremni smo da razgovaramo o britanskim željama, ali uvijek treba da imamo na umu da druge zemlje imaju drugačije želje i da moramo naći fer i kompromisno rješenje”, rekla je Merkel novinarima. Ona je najavila da će se intenzivno razgovarati sa Londonom
o njegovim idejama, ali i istakla da za to ima vremena u narednim mjesecima, prenosi Rojtrs. Švedski ministar inostranih poslova Karl Bilt se nadovezao riječima da je “jedno biti fleksibilan, a drugo tražiti EU sa 28 brzina”. “To onda nije EU, nego rusvaj”, napisao je Bilt na Tviteru. Francuski ministar inostranih poslova Loren Fabijis je još prije govora, čiji je sadržaj dostavljen medijima nekoliko sati ranije, upozorio Kamerona da “EU nije jelovnik sa koga svako naručuje ono što voli”. “Nedavno sam imao sastanak s britanskim poslovnim ljudima, kojima sam rekao: ‘Slušajte, ako Velika Britanija odluči da napusti Evropu, prostrijeti ćemo vam crveni tepih’”, kazao je francuski ministar Radiju Frans, aludirajući sa cinizmom na nedavnu Kameronovu izjavu da je Britanija spremna da prostre crveni tepih kompanijama koje zbog povećanja poreza napuštaju Francusku.
KOSOVO I METOHIJA
Prodavac kupusa zapucao na Srpkinju i opštinsku kuću Novi incidenti na Kosovu, pucano na zgradu opštine Istok, molotovljevi kokteli bačeni na srpsku kuću u selu Bresje BEOGRAD, KOSOVSKA MITROVICA - Na Kosovu je juče došlo do novih incidenata. Dvojica Albanaca iz sela Zablaća pucala su na ženu u selu Osojane na Kosovu. Ona tom prilikom nije povrijeđena. Pucano je i ka zgradi opštine Istok. Odmah nakon incidenta, policija je blokirana zgradu opštine i počela uviđaj. Predsjednik opštine Istok Dragoljub Repanović rekao je juče da je jedan Albanac pucao na zgradu opštine u selu Osojane, ali da u incidentu nije bilo povrijeđenih. On je za agenciju Beta kazao da je riječ o Albancu koji svakodnevno prodaje povrće ispred zgrade Opštine. Prema njegovim riječima, čovjek je pucao u pravcu zgrade iz
automobila, a nakon verbalne prepirke sa jednom Srpkinjom. “Nismo mogli ne da pretpostavimo da neko, ko svakodnevno prodaje kupus u centru sela, može da bude naoružan i da puca”, rekao je predsjednik opštine i dodao da su se “žitelji okupili u centru sela i očekuju da se počinilac pronađe i kazni”. Osojane je prvo povratničko selo u Metohiji, a u 14 sela u opštini Istok ima oko 2.000 srpskih povratnika. Nepoznate osobe bacile su u noći između utorka i srijede na domaćinstvo braće Aleksandra i Nebojše Jovanović iz Bresja u opštini Kosovo Polje dva molotovljeva koktela, koja su pričinila manju materijalnu štetu, prenio je KIM radio. Aleksandar Jovanović je KIM radiju ispričao da su molo-
tovljevi kokteli bačeni na štalu, da niko nije povrijeđen i da je šteta minimalna. Porodica Jovanović je jedna od preostalih 15 srpskih porodica u Bresju, a tokom prošle godine oni su u svojoj štali zatekli naoružanog Albanca, koga su tu držali zatvorenog dok policija nije došla. Takođe, do sada nepoznati počinioci su im na parceli zapalili preko dvije hiljade bala sijena. Udruženje novinara Srbije i Društvo novinara Kosova i Metohije zatražili su danas od OEBS-a i međunarodnih misija na Kosovu da odmah zaustave medijsku histeriju i objavljivanje netačnih vijesti kojima se optužuju Srbi za rušenje svojih grobalja. Zahtjev je upućen i medijskim udruženjima, ambasadama u Prištini i Beogradu.