ARCHEOLOGIA
Sezon grotów Najnowsze
o d k ryci a m i li ta ri ów w j e zi o r ach
północnej
Polski
i
Bornholmu
tekst i zdjęcia: Bartosz Kontny, Elżbieta Łuba Małgorzata Mileszczyk
Któż nie słyszał o słynnym Ekskaliburze? Za-
Wszystko to byłoby do dziś uważane jedynie za
zwyczaj pierwsze skojarzenie biegnie ku legendzie
porywającą fikcję literacką, gdyby nie dawno już
o mieczu wyciągniętym z kamienia przez później-
odkryte i przebadane przez archeologów obfitu-
szego króla Artura. W rzeczywistości legenda gło-
jące w broń bagna, które niegdyś były jeziorami.
si, że kiedy król stracił pierwszy miecz, otrzymał
Niemało takich miejsc zostało zlokalizowanych
kolejny – w podarunku od Pani Jeziora. Istnieje też
w północnej Europie, na czele z najlepiej znanym
wiele wariantów losów miecza po śmierci króla –
(popularnonaukowa książka na ten temat ukaza-
i tak na przykład w najbardziej chyba rozpo-
ła się także w polskim tłumaczeniu!) Illerup Ådal ze
wszechnionym w Polsce tłumaczeniu legend cyklu
wschodniej Jutlandii. Znamy je także z ziem celtyc-
arturiańskiego czytamy:
kich (choćby La Tène w Szwajcarii czy Llynn Cerrig Bach w Walii). Okazuje się, że zwyczaj ceremonial-
„(...) ujął miecz ów tak dobry i piękny w swą dłoń,
nego zatapiania broni w jeziorach był powszechny,
błyszczący jak najczystszy diament; rzucił go jednak
i to nie tylko w czasach legendarnego króla Artu-
tak daleko, jak tylko zdołał. Owóż w chwili, gdy miecz
ra. A przecież cenną broń wrzucano także do rzek!
miał dotknąć wody, ujrzał, jak wyłania się ręka, któ-
Ostatnie lata rzucają coraz więcej światła na ten
ra ujmuje go za rękojeść i trzy razy nim wymachuje,
rytuał, a to dzięki kolejnym znaleziskom, także z te-
za czym wszystko znika pod falą.”
renów Polski. Nie sposób nie wspomnieć o szeroko komentowanych odkryciach przypadkowych.
102
To Gilfet, syn Do, realizuje życzenie wyrażone
W 2017 roku media obiegło zdjęcie uradowa-
przez króla na łożu śmierci. Według innego wa-
nej siedmioletniej Matildy, która przypadkiem
riantu miecz zwrócił do wody inny rycerz, Sir Be-
znalazła w kornwalijskim jeziorku miecz, który
divere.
okazał się... rekwizytem filmowym. Rok później