Interview Jaak Vlasveld bij afscheid als directeur Green IT Amsterdam:
‘Veel bereikt, maar nog veel meer te doen’ Op 31 januari 2019 nam Jaak Vlasveld na vijf jaar afscheid als directeur van Green IT Amsterdam. Deze stichting houdt zich al jaren bezig met ‘greening of IT’ en ‘greening by IT’. Als directeur heeft Jaak Vlasveld een grote bijdrage geleverd aan de bewustwording rond duurzaamheid en datacenters. Er is de afgelopen jaren veel bereikt, maar - zo stelt hij in dit artikel - we zijn er nog (lang) niet. Hij constateert echter wel dat we de komende jaren grote stappen vooruit kunnen zetten. Waarbij voluit gebruik kan worden gemaakt van de grote hoeveelheid kennis en technologie die onder andere via Green IT Amsterdam beschikbaar is gekomen.
In 2009 trok de Guardian stevig aan de bel, vertelt Vlasveld: web providers moeten de ‘carbon footprint’ van het internet zien in te dammen, want de ongeremde groei brengt de energievoorziening in gevaar. De boodschap, gebracht door de pers en door de industrie zelf, was helder: de exponentiële vraag naar cloud-diensten gaat gepaard met een vergelijkbare groei in energieconsumptie. En zonder buiten gewone inspanning gaat dit problemen opleveren.
Weerklank De boodschap vond flink weerklank in Amsterdam. In 2007 had de gemeenteraad haar nieuwe klimaatbeleid aangenomen, waarin de doelstelling werd geformuleerd om in de stad 40% reductie in CO2-uitstoot te realiseren in 2025 - ten opzichte van peiljaar 1990. Nu is Amsterdam een internet-hub van wereldformaat, maar in 1990 - vier jaar voor de oprichting van de AMS-IX op het Science Park Amsterdam - was de CO2-impact van IT verwaarloos baar. Nu de smeltende ijskappen en opkomende energiecrisis aan beleid- en keukentafel voor verhitte discussies zorgden, was de vraag al snel gesteld: past die nieuwe industrie wel in onze toekomstige, mooie en duurzame hoofdstad?
22
Alles over innovatie in ICT
Er werd een werkgroep gestart met gemeente, ‘captains of industry’ uit de IT-sector en de wetenschap. Ik schoof bij deze werkgroep aan, om de kennis te verbinden en te bewaren. En om uit te zoeken of er beleid of samenwerkingen elders in de wereld waren, die ons aan een oplossing konden helpen.
Duurzaamheidsdoel De werkgroep concludeerde dat de ICT-sector de grootste bijdrage aan de CO2-doelstellingen kon leveren als zij niet alleen aangespoord werden om te besparen, maar ook om nieuwe kansen te creëren. Ook zakelijke kansen, als zij zich niet alleen zouden gedragen als leverancier, maar ook als meedenker. Ideologische en commerciële samenwerking ter ondersteuning van een lokaal duurzaamheidsdoel, door inzet van duurzame ICT en door inzet van ICT voor duurzaamheid. Dat was nog nergens gedaan - en dat was waarom de gemeente Amsterdam in 2009 de bedrijven en kennisinstellingen in de regio vroeg zelf een samenwerking daartoe te starten. Tien jaar later werkt deze organisatie Green IT Amsterdam - nog steeds samen met Amsterdam, de omliggende gemeenten en vele andere regio’s in Europa om goede
ideeën om te zetten in haalbare kansen voor bedrijven.
Beyond PUE De sector en de overheid wilden graag samenwerken om op een meetbare manier de efficiëntie te vergroten. Om zo te laten zien dat ICT - wanneer correct ingezet ook besparingen in andere sectoren kan realiseren. De bekendste energiegerelateerde metriek was de PUE - een metriek die bijzonder geschikt was voor intern gebruik, die af en toe misbruikt werd voor marketingdoeleinden, en waarvan enkele ambtenaren dachten dat hij geschikt zou zijn voor handhaving van eventuele milieunormen. In 2010 hebben wij een brede dialoog gevoerd onder de naam ‘Beyond PUE’, waarin we landelijk publiek-privaat afgestemd hebben dat het gebruik van de PUE zich zou blijven beperken tot interne beheersmaatregelen. Met als gevolg dat de datacenters in Nederland zich meer dan in omringende landen open opstellen in gesprekken over energiegebruik. Hier werd besproken dat er behoefte was aan nieuwe business modellen, aan heldere voorbeelden die kansen voor besparingen inzichtelijk maken, en aan het adopteren en zo nodig introduceren van nieuwe metrieken om de business modellen te ondersteunen.
Kosten In 2011 is vervolgens in kaart gebracht hoe de positieve duurzaamheidsbijdrage van ICT zich kan verhouden tot de duurzaamheids kosten: wat is de energiebesparingshefboom van slimme inzet van ICT? Het rapport ‘Green Ocean’zet uiteen hoe nieuwe slimme ICT tussen vier en tien keer zo veel energie kan besparen als de additionele
