Pysgota yn Sir Gaerfyrddin

Pysgota YN SIR GAERFYRDDIN DE ORLLEWIN CYMRU

darganfodsirgar.com

Cyflwyniad Dyma sir sy’n llawn o draethau anghysbell a childraethau creigiog, milltiroedd o afonydd eog a brithyll môr o’r radd flaenaf, llynnoedd hardd a llety pwrpasol ar gyfer pysgotwyr, a fydd at ddant genweirwyr a’u teuluoedd oll.

Mae Sir Gaerfyrddin yn berffaith ar gyfer holl ofynion genweirwyr – o ddiwrnod ar un o draethau tywod Baner Las Bae Caerfyrddin, wrth i’r teulu gasglu corgimychiaid yn y pyllau glan môr, i bysgota am frithyll yng Nghronfa Ddŵr anghysbell Wysg, a phrofiadau arbennig i enweirwyr ar Afon Tywi, mae cyfleoedd di-ri i bysgota yn y sir hardd a gwledig hon.

Rob Yorke - “Rwy wedi bod yn pysgota yng Nghymru ers oeddwn i’n 10 mlwydd oed, ond rwy wedi fy nghynhyrfu’n lân ers symud yn agosach i Sir Gaerfyrddin gan fy mod i bellach yn ddigon agos i allu manteisio ar y cyfleoedd cyfoethog ac amrywiol sydd yma i bysgota”.

1

Afon Tywi

Game River

Afon Tywi yw un o’r afonydd gorau yn Ewrop i bysgota sewin, neu frithyll môr, ac nid oes angen ei chyflwyno.

O fis Ebrill i fis Medi, gall y sewin a’r eog gael eu dal mwy neu lai ar hyd holl lannau’r afon, o’r rhannau sydd heb eu pysgota lawer ger Llanymddyfri, i’r rhan isaf ger Caerfyrddin. Mae’r afon yn enwog am bysgota sewin yn y nos:

ar bigau wrth daflu’r lein, a chewch

arhoswch i’r ystlum cyntaf

brofiad anhygoel wrth weld y sewin

ymddangos, llusgwch eich silver

cyntaf yn neidio o’r dŵr. Gwialen yn

stoat ar draws y pwll a’ch synhwyrau

gyffro i gyd.

2

Afon Teifi

Game River

Dyma ail afon fwyaf y sir. Mae’n tarddu o ardal Elenydd ym Mynyddoedd Cambria, ac yn llifo tua’r gorllewin ar hyd ffin ogleddol Sir Gaerfyrddin.

Mae’n enwog am bysgota eog, ac mae’r sewin hefyd yn mwynhau adfywiad diweddar yn yr afon hardd a chyflym hon. Mae’r brithyll brown mawr i’w ganfod yn y rhannau uchaf gwyllt, ac mae gwahanol gymdeithasau

dir agored cyhoeddus a thafarndai yn

genweirio yn cynnig hyd at gyfanswm

agos at lan yr afon fel y gall teuluoedd

o 50 milltir o bysgota. Llifa Teifi drwy

wylio wrth i’r un sy’n darparu’r swper

amryw drefi a phentrefi, gyda digon o

fwrw lein i’r dŵr.

3

Afon Cothi

Game River

Mae llawer o barch i’r afon hon, un o brif isafonydd Tywi, ac meddai llawer ei bod cystal â Thywi ei hun gan fod hyd at 40% o’r sewin a’r eog yn y system yn bwrw i fyny’r afon hon. Gall y sewin cyntaf gael ei ddal ym mis Mai ar afon ar lifeiriant, ac mae’r mwydyn neu’r troellwr fel arfer yn llwyddiannus ar ddŵr llif lliw sy’n gostwng, wrth i’r afon ymlwybro drwy’r coed. Mae angen dŵr

wedi’u hamgylchynu â thir ffermio.

clirio er mwyn pysgota â phlu wedi

Mae digonedd o lety yn yr ardal, sy’n

iddi dywyllu, ac mae’r math hwn o

cynnig gwybodaeth am bysgota yn

bysgota yn haws yn y rhannau is sydd

ogystal â gwely a bwyd.

4 6

Afonydd Gwendraeth, Game Aman River

5

Llwchwr,

Yn nwyrain sir Gaerfyrddin mae nifer o afonydd wedi mynd yn angof, bron, yng nghysgod y rhai mwy adnabyddus. Un o’r rhain yw Afon Llwchwr, sydd wedi ei glanhau ers amser o achosion o lygredd a fu’n

dan gysgod y Graig Fawr. Ceir

rhwystro’r pysgod rhag dod i’r

cyfleoedd i bysgota’n rhatach nag

system, ac mae yma nifer o glybiau

arfer am frithyll môr ac eog ar hyd yr

yn cynnig cyfleoedd i bysgota am

afonydd hyn, a siawns am ddarn

frithyll a brithyll môr, gyda chyfle

rhydd o afon hefyd.

hefyd i ddal eog yng nghefn gwlad

7

Afon Gwili

Game River

Un arall o isafonydd Tywi, ond nid mor adnabyddus â Chothi, yw Gwili.

Afon fer a dramatig ydyw, sy’n troelli tua’r gogledd o Gaerfyrddin drwy geunentydd coediog a dwfn, gan ddilyn rhannau o heol A484 tua Chastellnewydd Emlyn. Gallai troellwr Toby llai wedi’i fwrw ar draws rhan gyflym ddal brithyll brown bach neu sewin 4 pwys, yn

sewin yn y system. Dyma afon sy’n

dibynnu beth a ddaeth i mewn

hawdd i’w chyrraedd o’r heol, ac

gyda’r llanw diweddar. Mis

mae’n bosib dal pysgod mor fawr ag

Gorffennaf fel arfer yw’r gorau am

sydd i’w cael yr afonydd mwy.

8

Afon Taf

Game River

Afon araf ar y tir isel yw Taf, a arferai fod ag enw da am eogiaid yn y gwanwyn.

Mae hi bellach yn profi adfywiad o ran pysgota eog, ac mae’r brithyll brych hefyd yn cael ei ail-stocio ym mlaen yr afon. Yn dilyn llif ffres o ddŵr, rhowch gynnig ar fwrw ychydig fwydod i rai o’r trolifau dyfnach, neu ddefnyddio llithiwr Flying C lliw ar draws y dŵr cyflymach ar ben y pwll. Mae glannau Taf yn fwy clir na rhai glannau rhai o’r afonydd eraill, felly mae pysgota â phlu

Ddu ac Oren Dyfi ar draws y cerrynt a

yn fwy dymunol, gan weithio Pluen

disgwyl am dyniad pysgodyn.

Afon Cowin, 10 Cynin, 11 Dewi Fawr 9

Ni thalwyd rhyw lawer o sylw i’r casgliad cudd hwn o isafonydd bach sy’n rhedeg tua’r gogledd o ardal Sanclêr i aber afon Taf. Syndod yw hynny, o ystyried yr hanes ymysg pysgotwyr lleol o ddal sewin 22 pwys yng Nghynin, ac eog 52 pwys yng Nghywyn. Mae coed ar hyd glannau’r afonydd gan fwyaf, ac fel yn achos holl afonydd Sir Gaerfyrddin, mae’r pysgota ar ei orau yn dilyn llifeiriant sy’n gostwng, ond rhaid ichi fwrw iddi ar frys cyn i’r dŵr ostwng ormod. A byddwch yn barod i ddal rhywbeth mwy na’r

Game River

disgwyl. Pysgota â mwydyn yw’r ffordd orau o ddal pysgod yn yr afonydd caeedig hyn, er i’r troellwr ddod yn fwy poblogaidd gan lawer. Wrth ddefnyddio gwialen 7 troedfedd a chan fwrw’r bluen yn fedrus, gall pysgota â phlu hefyd fod yn llwyddiannus, er yn heriol.

Ceir llwybrau troed cyhoeddus ger afon Cynin, sy’n wych i’r teulu wrth i’r genweirwyr droi at eu camp, a cheir digon o sgyrsiau am bysgota wedyn yn nhafarndai Meidrim a Bancyfelin.

Pysgota bras Tra bod afonydd Sir Gaerfyrddin yn llawn o bysgod gêm, mae yma hefyd ddigonedd o ddyfroedd llonydd a glannau cysgodol, ynghyd â phyllau pwrpasol wedi’u cynnal

bras ac felly mae yma ddigonedd o

yn dda sy’n dal pysgod bras fel gwrachen,

gyfleoedd yn yr ardaloedd gwledig hyn.

gwrachen ddu, cerpyn, rhuddbysgodyn,

Felly p’un a ydych awydd dal cerpyn 20

penhwyad a draenog. Mae’r holl sylw sy’n

pwys ar sesiwn drwy’r nos, neu gael

cael ei roi i eog a sewin yn golygu nad yw

cyflwyniad i’r draenog hawdd ei ddal, mae

pysgotwyr yn manteisio’n llawn ar bysgota

yma gyfle i bawb.

12

Pysgota Môr

Mae gan Fae Caerfyrddin y cyfuniad perffaith o draethau tywodlyd a chilfachau creigiog ac mae pob un ohonynt wedi ennill Baner Las, sy'n dangos bod gennym arfordir iachus yma yn y Sir. Cafodd nifer ohonom ein profiad 'pysgota' cyntaf yn sblasho mewn pyllau glan môr ac mae gan draeth Pentywyn nifer o'r pyllau hyn islaw'r

Mae Cefn Sidan, traeth tywodlyd hiraf

clogwyni trawiadol. Ymhellach i'r dwyrain,

Cymru, yn wych ar gyfer cŵn gleision yn yr

mae casglwyr pysgod cregyn yn casglu

haf. Gellir pysgota â phlu neu droellblu am

cocos. Ar draeth Talacharn gellir dod o hyd i

forleisiaid a mecryll oddi ar y llecynnau

lecynnau cudd gwych ar gyfer pysgota

creigiog yn Nhrwyn Ragwen a Thelpyn pan

draenogod y môr pan fo'r llanw i mewn.

fydd y llanw'n uchel.

13

Cronfa Ddŵr Wysg,

I’r rhai sy’n dymuno pysgota mewn dyfroedd tawelach, mae yma ddau lyn llonydd o waith pobl sy’n cynnig profiadau genweirio

14

Garn-ffrwd

Game Still Water Course

cyferbyniol. Mae Cronfa Ddŵr Wysg yn 280 erw, yn 1000 o droedfeddi uwch y môr ac wedi’i hamgylchynu â choedwig gonifferaidd

glasurol llyn pysgota â phlu, wedi ei stocio yn

drwchus ond â digon o dir agored ar y

wythnosol. Rhoddir cyfarwyddiadau i

glannau. Mae’n cynnig cyfle i bysgota am

ddychwelyd y brown, cadw’r seithliw, a

frithyll seithliw a brithyll brown, a hynny ar

pheidio â defnyddio tywyswyr o dan 5 pwys.

fwydyn, troellwr neu lithiwr. Ar lefel is, llyn 5

Digon o gampau i bawb! Cofiwch fod Sir

erw sy’n cael ei gyflenwi â ffynnon yw

Gaerfyrddin yn cynnig amrywiaeth ragorol o

Pysgodfa Garn-ffrwd. Coetir sy’n amgylchynu’r

ddyfroedd llonydd i bysgotwyr brithyll.

bysgodfa, a chaiff ei chynnal yn arddull

I Aberystwyth, go

16

15

A475

14 4

Caast C asttell as e Newydd Newyd N Newy e ydd d dd d Castell Emlyn Em Eml m 2 Afon Teifi

13 3 12 2

Llandysul

A484

11 1

A485

B

7 Afon Gwili

A478

Cynwyl Elfed

10

3 Afon C

11 Dewi Fawr

9

Caerfyrddin 10 Afon Cynin Meidrim 10 Hendy-gwyn Heen end nd n d SanclĂŞr

8 7

4 Gwendraeth Fa

Lacharn

A477 A4 5

4 Gwendraet

A4066 Llansteffan

I Penfro, Hwlffordd

Pentywyn Saundersfoot

4

A48

9 Afon Cowin

8 Afon Taf

6

A40

Glanyferi Glanyfferi A484 Cydweli

12 Traeth Pentywyn

Pen-bre 3

Dinbych y Pysgod

2

12 Traeth Cefn Sidan

Porth Tywyn

15

Bae Caerfyrddin

1

0

IA

1 milltir

Tua.

A

B

C

D

E

F

L

G

H

I

J

K

L

ogledd Cymru

Llanbedr Pont Steffan A485

Sir Gaerfyrddin I Brecon, Llandrindod Wells

Llanybydder

Rhandirmwyn Pumsaint Cynghordy

A482

A483

Llanymddyfri Talyllychau Talley

Brechfa Llangadog

Cothi

ŵr W Wysg 13 Cronfa Ddŵr

A40

1 Afon Tywi

Llandeilo

A40

A4069

Dryslwyn

6 Afon Amann

ach

14 Garnffrwd A4068

Rhydaman

th Fawr

A474 A476

M4

Llanelli lanelli

5 Afon Lwchwr

M4

Casllwchwr

Abertawe, Caerdydd, Bristol

GOGLEDD GOGLE O M

N

O

P

Q

S

U

V

W

X

Tywyswyr pysgota Angling Worldwide First Nature Fly Fishing Wales Kim Tribes River to River Teifi River Guides

01559 364999 01239 851952 07868 782843 01639 639076 01437 731259 01239 614254 / 07770817602

Mae gan nifer o glybiau a chymdeithasau eu canllawiau pysgota eu hunain. Cysylltwch â'r clybiau'n uniongyrchol: darganfodsirgar.com/pysgota

Siopau offer pysgota LLANELLI Anglers Corner - 80 Station Road, Llanelli SA15 1AN. Rhif ffôn: 01554 773981.

Fly shack - 38 Swansea Road Llanelli SA15 3YT. Rhif ffôn: 01554 776001.

CAERFYRDDIN West Wales Tackle - 51 King St., Cerfyrddin, Sir Gaerfyrddin SA31 1BH. Rhif ffôn: 01267 243900.

Ask for a fishery permit.

The shops will have the latest news on what tactics to use and type of baits to use.

Bydd arnoch angen Trwydded Gwialen Bysgota Asiantaeth yr Amgylchedd i bysgota ar afonydd a llynnoedd, yn ogystal â thocynnau dydd sydd ar gael mewn pysgodfeydd neu siopau offer pysgota. Nodwch ein bod yn cymeradwyo dal a rhyddhau eog a sewin a'r holl bysgod bras. O fis Ebrill 2013, bydd corff amgylcheddol newydd o'r enw Cyfoeth Naturiol Cymru. Mae'r sefydliad hwn yn cynnwys yr hen Gomisiwn Coedwigaeth, Asiantaeth yr Amgylchedd Cymru a Chyngor Cefn Gwlad Cymru.

Sir Gaerfyrddin

Al

ba

dd

er

L eg

r

co m

mru

dar

g a r e. r i s d o f n ga

Sir Gaerfyrddin

lo

Cy

P'un a ydych chi'n ymweld â Sir Gaerfyrddin ar gyfer gwyliau teuluol neu ar gyfer taith bysgota benodol neu os hoffech gael y profiad o bysgota yn ystod eich gwyliau, gallwch gael gwybodaeth ynghylch syniadau am lety, cynigion arbennig a llawer mwy ar ein gwefan: www.darganfodsirgar.com neu cysylltwch ag un o'n staff cymwynasgar yng Nghanolfan Groeso Caerfyrddin drwy ffonio 01267 231557.

n

on Iw

‘Mae Sir Gaerfyrddin awr yn unig o Bont Hafren ar hyd yr M4 ac yn ymestyn o Gronfa Ddŵr Wysg ym Mannau Brycheiniog hyd at afon Teifi sy'n llifo i Fae Ceredigion a hyd at yr arfordir sy'n edrych dros Benrhyn Gŵyr’.

Yr