Het geheime dagboek van een onderwijssmokkelaar

Page 1

HET GEHEIME

DAGBOEK VAN EEN ONDERWIJSSMOKKELAAR



HET GEHEIME

DAGBOEK VAN EEN ONDERWIJSSMOKKELAAR



SHIT MOOI MOED DAPPER DURF VERLANGEN GEWOON DOEN AANPAKKEN ORDE HOUDEN GRIP WILLEN CREATIEF ZIJN OMDENKEN FANTASEREN BEDENKEN VERZINNEN BELACHELIJK MAKEN VERVLOEKEN HUILEN LACHEN TWIJFELEN INSPIREREN DROMEN HET IS EEN SOORT VAN KUNST ONDERWIJS KUNST



1. GEHEIME INLEIDING Dit geheime dagboek is gevonden. Ergens. Niemand weet waar. Ik kreeg het toegestuurd met de vraag het uit te geven. Omdat het volgens de vinder een unieke blik geeft in onderwijs. Alsof je in iemands hoofd en hart mag meekijken. Over dingen die je meer denkt dan hardop zegt. Ongenuanceerd. Eenzijdig soms. En toch lijken het verhalen van meerdere personen te zijn. Afgeluisterd en opgetekend ergens ooit? Het zijn geen complete verhalen. Meer flarden die je aan het denken zetten. Of die je misschien zelf ook wel eens denkt of dacht. Het bevat uitgescheurde artikelen, plaatjes, teksten. Shit. Mooi. Moed. Dapper. Durf. Verlangen. Gewoon. Doen. Aanpakken. Orde houden. Grip willen. Creatief zijn. Omdenken. Fantaseren. Bedenken. Verzinnen. Belachelijk maken. Vervloeken. Huilen. Lachen. Twijfelen. Inspireren. Dromen. Het is een soort van kunst. Onderwijs kunst. Dit geheime dagboek is in jouw handen gevallen. De fragmenten uit het dagboek zijn echte opgetekende verhalen. Gedachtes. Verlangens, twijfels, fantasie en werkelijkheid. Doe er mee wat je wil. Het dagboek is nu van jou. Het is aan jou. Duik er mee onder de onderwijs oppervlakte. Lees. Kras. Krul. Vink. Schrijf. Deel. Verstop verberg. Kopieer. Er zit boosheid in het dagboek en schaamte en onrust. Je leest verlangen en passie en energie. Het lijkt soms stellig en dan weer niet weten. Het ene zegt rechts het andere links. Toch lees en voel ik ook een rode draad. Iets dat een oproep doet aan willen en geloven en toch doen en ondanks alles blijven gaan voor HET KAN WEL. Misschien lees ik die rode draad om dat het de mijne is. Het dagboek legt ook stukken van mijn eigen verlangen bloot. Je kunt kiezen. Zelf. Bij welke mensen wil jij horen. Welke utopie heb je voor ogen? Durf je te zeggen/doen wat je denkt? Je bent niet alleen. Er zijn meer mensen die dit willen wat jij ook wil. Is de vlam aan? Als passend onderwijs WEL Kan. Waarom doen we het dan niet gewoon overal? Maken we het scherp in het kleinste verhaal, de kleine actie, woord, zin, waar het over gaat. Je MOET het WEL Willen om het te gaan Kunnen en doen...Wat wil jij zelf eigenlijk? Waar schaam je je voor? Waar word je gelukkig van? Waar zit jouw onderwijstrots. Passend onderwijs. Het is mijn passie. En het is mijn werk. Ik zoek naar wegen waarmee onderwijs mensen blijven geloven en bewegen. Waar de passie en energie gebundeld wordt. Ik verlang naar een onderwijs wereld waar we er niet om heen draaien, maar gewoon doen wat de bedoeling is. Met harde hand en zachte macht.


Niet alleen over de rechte paden, maar vooral ook door het zoeken naar de echte paden. Al lopen die soms langs grillige wegen en over verstopte smokkelroutes. Ik geloof in onderwijs met vakmanschap en kwaliteit. Vanuit openheid en creativiteit, oplossingsgericht. Niet lullen, maar poetsen. Voeten op de grond. Hoofd in de wolken. Samen Werkend aan het ombuigen van systemen zodat ze ruimte geven aan kinderen. Veel meer ruimte nog dan er nu al is. Al doen we het in ons land niet slecht. Het kan altijd nog veel beter. Voor veel meer kinderen. Misschien heeft iedereen wel zo’n geheim dagboek nodig dacht ik. Jij als leerkracht, als bestuurder, als ouder, als directeur, onderwijswethouder, ondernemer, jongeren coach, wie je ook bent. Voor jou een geheim dagboek in plaats van papieren notitie nummero zoveel. Een plakboek dagboek vol van eigen wijze en niet wijze flarden. Met die reden is de helft van dit boek ook leeg gelaten. Met ruimte voor de flarden van jezelf.. Geef ze de ruimte. Geef je zelf de ruimte die je nodig hebt opdat je kinderen de ruimte kunt laten die zij nodig hebben. Alle kinderen. Er is genoeg onderwijs ruimte voor ons allemaal. - BeginBaas OnderwijsSmokkelaars




2. MOED Om hier te kunnen zijn heb ik even moed moeten vergaren. Er ligt nog zoveel ander werk. Werk dat af moet. Dat niet kan blijven liggen. Werk wat ook moet. Dit moet ook. Dit mag ook. Ik wil bezig zijn met wat er gloeiend toe doet. Dichtbij mijn gevoel. Werken vanuit mijn hart. Soms is het goed om te verstillen. Soms goed om in een vloeiende lijn vooruit te gaan. HarteKracht vooruit.

NIET ALLEEN OVER DE RECHTE PADEN MAAR VOORAL OOK DOOR HET ZOEKEN NAAR DE ECHTE PADEN. AL LOPEN DIE SOMS LANGS GRILLIGE WEGEN.


3. WELKOM “Wij hebben zoveel zorgleerlingen al op deze school. Het lukt ons helaas niet om dit kind ook nog een plek te geven. Dat zou niet goed zijn. Voor niemand...� Ja wat FIJN dat je er bent! Natuurlijk ben je hier van harte welkom! We gaan er alles aan doen om ervoor te zorgen dat het hier wel gaat lukken. We weten nog niet precies hoe. Beginnen bij het begin. Kijken wat jij als kind nodig hebt. En wat wij dan gaan doen en laten om dat te realiseren. Om zo dichtbij mogelijk te komen. En wie weet komen we wel bij grenzeloos mooie mogelijkheden uit. Welkom betekent hier ook echt mogen zijn.

4. ACHTERDEUR Wat is de achterkant van Passend Onderwijs Wie glipt er door de achterdeur Wat ontglipt ons. Wie houden we aan de voordeur tegen Wat betekent toch al dat Onderwijs Shop gedrag Van ouders Shoppen Is dat van hen Of aan ons. Scholen. Bestuurders. Directeuren. Leerkrachten Is er ergens een sleutel die ergens past? En wie heeft die dan?



ALS HET OVER THUIS ZITTERS GAAT IK WORD DAN HEEL ERG BOOS


5. ONDERWIJSERGENIS Dat het zooooo lang duurt Dat het lijkt alsof er noooooit iets verandert Dat de kern vergeten lijkt door de SHIT er om heen Dat goeie ideeën als abnormaal worden gezien En abnormale dingen als gewoon Dat er zoveel kinderen ongelukkig zijn op school Dat zoveel ouders zich alleen voelen Dat er nog steeds scholen zijn die passend onderwijs onzin vinden Dat er nog steeds leerkrachten zijn die niet geloven in Dat er leerkrachten opgeleid worden die denken dat passend onderwijs een module is naast rekenen De gelatenheid Het is niet aan mij om de wereld te veranderen En we moeten immers wel realistisch zijn............

WAT IK ZOWIEZO WIL VERTELLEN IS DAT IK WEL KLAAR BEN MET DE ONDERWIJS BLA BLA BLA BLA BLA BLA BULLSHIT BLA AL HEEL LANG





6. ONAANGEPAST Ik word zelf ook steeds on aangepaster Van al dat onderwijs Ik zou nog wel on aan gepaster willen zijn. On (aan) gepaste dingen willen doen Geen passend onderwijs Maar ongepast On aangepast Niet gepast niet passend Onderwijs Uuuh Ho is even DAT doen we hier niet Ben je nu helemaal gek geworden Die kinderen Zitten hier wel Om een diploma te halen Natuurlijk Joh

7. BOEIEND Om eerlijk te zijn Ben ik door heel veel onderwijs mensen Ook totaal niet geboeid Of geraakt Ze raken me wel Maar meer door de eindeloze saaiheid Of niet in verbinding zijn Of geen enkele echte interesse tonen Of buiten het eigen schaap achtige kader kunnen komen HALLOOOOOO het hek staat open hoor Je hoeft niet in de modder te blijven ploeteren Kijk daar is de wei Waar de mensen wel leuk zijn En het gras groen


8. BETER VAN NIET Deze kinderen hebben meer behoefte aan structuur. Het is niet goed om steeds op zijn tenen te moeten lopen. Hij is hier niet gelukkig. De andere school kan meer bieden dan wij. We hebben al zoveel zorgleerlingen in deze groep. Ik wil wel maar mijn team is er nog niet aan toe. Ik wil wel maar al mijn collega’s moeten het wel met me eens zijn. Ouders protesteren dat hun kind niet genoeg aandacht krijgt. Ik moet wel in kunnen staan voor de veiligheid van andere kinderen. Kijk we zijn natuurlijk wel een school waar gewoon geleerd moet worden. Je kunt niet van mij vragen dat ik overal rekening mee houd. Hier ben ik niet voor opgeleid. Ik wil het wel hoor, maar straks in de bovenbouw blijft ze dan toch zitten. Er is teveel onrust geweest op school de laatste jaren. Ons gebouw is niet geschikt voor dit soort kinderen. Ik denk dat die ouders zich hier ook niet thuis zullen voelen. Mijn bestuur maakt zich al zorgen over ons imago. Ik leg het dossier neer bij degene die hier verantwoordelijk voor is. Het lijkt me beter dat we eerst even afwachten tot.

9. HANDELINGSVERLEGEN Ik heb alles geprobeerd maar het lukt niet met dit kind Ik heb alles geprobeerd en nu weet ik het ook niet meer Ik heb alles geprobeerd ik vind dat het nu wel genoeg is Ik heb alles geprobeerd deze kennis heb ik gewoon niet in huis Ik heb alles geprobeerd nu mag iemand ander het proberen Ik vind dat ik wel genoeg van alles heb geprobeerd Ik zou het wel willen maar ik weet het gewoon niet meer Ik zou het dolgraag willen maar mijn manier werkt niet bij dit kind Ik ben hier niet voor opgeleid Dit is niet goed meer voor de ontwikkeling van dit kind Ik vind dat deze kinderen niet op gewone scholen horen Ik vind dat dit kind teveel tijd in neemt van de andere kinderen Ik word heel moe van dit kind Ik ben heel moe Ik heb te weinig tijd om steeds aparte dingen te bedenken Ik vind dit kind eigenlijk bloed irritant Dit kind maakt dat ik me een slechte leerkracht voelt Dit kind is geen reclame voor onze school Ik wou dat we dit soort kinderen konden opvangen maar dan is meer geld nodig, zijn meer handen in de klas nodig, is ander soort specialisme nodig Mensen die bedacht hebben dat dit soort kinderen in mijn klas horen staan zelf niet voor de klas Als ik op het formulier het woord handelingsverlegen invul moet er wel iets gaan gebeuren Ze zeggen tegen me dat dit handelingsverlegenheid heet Ik ben handelingsverlegen Ja echt


10. SLAAFSHEID Het echte probleem op school, schrijft Dirk in de krant. Dat zijn niet de hoge werkdruk maar de slechte beloning. Het zijn Slaafse docenten. Het zijn de docenten die niet zelf nadenken maar slechts regeltjes en protocollen volgen. Dit wordt zelden benoemt omdat leerkrachten het ervaren als een schop tegen het zere been, maar dit probleem ga ik wel benoemen. Het is tijd voor een ander geluid. Het echte probleem is het gemis aan logisch nadenkende, innovatieve leerkrachten die zelf hun onderwijs maken, ontwikkelingsgericht werken, speels omgaan met lesmethodes en aansluiten bij de behoefte van de leerling. De leerkracht hoort een rolmodel te zijn door zelf in de klas te experimenteren. We willen graag dat leerlingen rustig en zwijgzaam achter hun tafeltjes zitten en nadoen wat hun is voorgedaan. De toekomstige samenleving vraagt echter niet om leerlingen doe goed kunnen nadoen wat hun is voorgedaan. Wat nodig is zijn kinderen die later zelf kunnen en durven denken en die doordachte keuzes maken. Maar als we het zelf niet doen? Hoe kunnen we het dan verwachten van onze leerlingen.

11. FRUSTRATIE De ‘gewone’ kinderen die al verwezen worden. Enkelvoudige problematiek. Leerachterstand. Beetje druk. Ja ADHD. Wel diagnose natuurlijk. Want die heb je nodig. Moeilijk lerend. Wel heel lief en creatief. Maar ja kwetsbaar hè zo’n meisje. Veilige omgeving is beter. En dat het dan lukt om deze kinderen van school af te krijgen. Dat er niemand zegt ben je nu helemaal GEK geworden. Noem je dit problematiek? Ga jij eens even heel snel iets aan je onderwijs opvattingen doen. Misschien even een jaartje op een andere school. Dat je inderdaad met wat complexere kinderen te maken krijgt. Maar nee. Handelingsverlegen. Dus verwijzing. Dat dit bestaat en lukt. Daar word ik dan wel verdrietig van omdat ik dan denk aan de zoveel grotere verlangens die ik heb voor het onderwijs en voor zoveel andere kinderen. En als scholen en leerkrachten dat DIT niet eens voor elkaar krijgen. Hoe moet dat andere dan in vredesnaam ooit een kans krijgen. Hoe moeten die kinderen een eerlijke kans krijgen.



Waarom bellen er nooit leerkrachten naar het samenwerkingsverband omdat ze zich zorgen maken over collega’s die nog steeds aan zitten blijven en makkelijk verwijzingen doen? Waarom bieden directeuren niet ongevraagd hun school aan als geweldige plek om komend school jaar wat terugplaatsingen te doen? Waarom zitten er op het cluster4 zoveel allochtone jongens met een HAVO-Cito-score? Waarom vergaderen bestuurders in samenwerkingsverbanden met elkaar over geld en governance en niet over kinderen, directeuren, scholen en leerkrachten? Waarom praten we nog steeds in taal als arrangement, beschikkingen, toelaatbaarheidsverklaring, verwijzingspercentage, handelingsgerichtheid, zorgbehoefte? Waarom vinden we dat allemaal normaal?


AGRESSIE HET VERBAAST ME WEL EENS DAT ER NIET VAKER ONDERWIJSMENSEN OVER EEN TAFEL WORDEN GETROKKEN DOOR OUDERS EN LEERLINGEN VANWEGE HUN ONBESCHOFTE GEDRAG EN AANMATIGENDE TAALGEBRUIK NEE LUISTER JIJ EENS EVEN NU DAT DOEN WE HIER NIET. GA JIJ MAAR WEER NAAR BUITEN STEL JE EENS VOOR DAT JE GROENTEBOER ZO TEGEN JE PRAAT ALS JE MET JE MUTS OP DE WINKEL BINNEN KOMT




Want er moeten mensen zijn

Die met grote witte letters LIEFDE verven op het grijze asfalt

Mensen die in het land van orde houden en van regeltjes hun eigen pad blijven gaan Mensen die zonnen aansteken In de regen en dansen bij de regenboog

Mensen Die van gevallen bladeren lente maken En van gevallen schaduw licht

En bij die mensen wil ik horen


12. BLIJ ZE MAKEN ME BLIJ. DE JONGENS. ELKE KEER WEER. MET HUN NIET MOTIVATIE EN ARGWAAN AAN HET BEGIN. GELIJK HEBBEN ZE. WAAROM ZOU JE ELKE BUITENSTAANDER ZO MAAR ALLE VERTROUWEN GEVEN. HOEVEEL STOMMITEIT HEEFT ONDERWIJS HEB AL NIET GEBRACHT. BLIJ OOK VAN DE HUMOR. DE LOL. HET SNELLE. JE KUNT NIET INSLAPEN. JE MOET ER BIJ BLIJVEN. SCHERP EN RELAXED TEGELIJK. GEEN NEPHEID. DAAR TRAPPEN ZE NIET IN. DWARS DOOR JE


HEEN. ECHTHEID. EN GEVAARLIJK OOK. KWETSBAARHEID. DAT KAN TEGEN JE GEBRUIKT WORDEN. DAAR WETEN ZE ALLES VAN. STRAAT LEVEN. ECHTER IS HET NIET. IK VOEL. IK GELOOF. IK ZIE. INTELLIGENTIE. WAKKER HEID. VERLANGEN. AMBITIE. TROTS. VEELTROTS. ONZEKERHEID. ALLES IS ER. EN ALS JE HET AAN RAAKT. ALS JE MENSEN MEE BRENGT DIE AAN KUNNEN RAKEN. ECHTE MENSEN. OPRECHTE MENSEN. MENS TOT MENS GEDRAG. GEEN DOCENT LEERLING GEDRAG. DAN......MAGIE


13. LACHEN Mijn dochter die zegt dat ze het zo jammer vindt dat Nick van school moest. Want met hem kon je in elk geval lachen. En hij hield je van je werk ja. Maar dat is soms ook best fijn. Nu is het zo serieus allemaal.

14. COMPLIMENTjes Karlijn wil haar complimentjes opdracht niet opnieuw doen. De juf vond de complimentjes die zij naar andere kinderen gemaakt had niet goed. “Je doet vaak gemeen” , had ze geschreven naar een kind waar ze vaak ruzie mee had, “maar je kunt wel heel goed tekenen”. Van de juf moest het anders. Karlijn weigert. Dit is tenminste echt waar. Niet zoals die nep dingen die de andere kinderen opschrijven. Vindt Karlijn. En daar durft ze ook voor te blijven staan. Daar word ik blij van. Van die moed en van die echtheid.

15. MEESTER Die jongen die ik nooit meer vergeet. Die jongen die huilde omdat ie het zo moeilijk had. Die jongen die zijn meester in vertrouwen durfde te nemen. Die jongen die ondanks alle tegenslag keihard zijn best doet elke dag. En stappen maakt. Die thuis in een situatie is die wij alleen maar uit verhalen van anderen kennen. Die mij zijn meester bedankt voor het jaar dat we samen hebben doorgemaakt. Die trots is. Enorm gegroeid is in alles. En hoe gelukkig mij dat als meester maakt.


Verkleden Vermoeid en natgeregend tot in mijn sokken kom ik thuis vanaf het station. In de huiskamer bouwen onze kinderen een hut van zo’n beetje alles. Ik vind ze, geef beiden natte kussen en zucht: “Ik ga me verkleden.” Onze jongste begint te stralen. “Als wat?”


16. AAN TAFEL Daghandeling Behandelplan Partijen Casus Onderwijsrijpheid Aanpak Overstap Arrangement Ze heet Marlieke en ze wil graag naar groep 3



IK WENS VURIG DAT DIT SOORT ONDERWIJS VUUR BLIJFT. EN VERDER VLAMT. OVERAL.

ONDERWIJSMENSEN. ECHT. IEDEREEN HEEFT DE BEHOEFTE EN HET VERLANGEN HET GOED EN BETER TE DOEN. DAT ZIT IN ELKE LEERKRACHT. DIE PASSIE. IK BLIJF DAAR IN GELOVEN.


17. ORDE Als ik een toverstokje had. Dan toverde ik voor de leerlingen die nu uitvallen. Een beeldschone toekomst die precies past bij de eigenschappen die gemaakt hebben dat ze er nu niet bij horen. Unieke persoonskenmerken die er voor zorgen dat je NIET in het systeem past. Hoe heerlijk zou het zijn. Als meer mensen die kans zouden krijgen. Niet te passen. Niet tot de orde behoren. En daarmee een nieuwe orde te creëren.

18. BROER De verhalen van de broer van Karin. Hoopvol en energie gevend. Zo’n leerkracht gun je iedereen. Wat een geluk om onderwijs mensen zoals hij te ontmoeten.

19. WEL 1.. nee 2. niet 3. geen. 4. toch 5. akjdnf;esnbc;oudcjncdUH gvd... WE MOETEN WEL REALISTISCH ZIJN pppffffff jaaaaaaaa neeeee

20. AANwezig Ik kan niet overal aanwezig zijn. En ik zou het soms wel willen. Want als ik er ben. Dan escaleert het niet met die leerling. Dan kan ik niet even iets doen. Of voelen. Of kijken. Zodat het niet gebeurt. Die leerkracht kan dat niet. Ik weet ook niet waarom. Of het is chemie. Iets ongrijpbaars. Ik kan niet overal tegelijk zijn. Ik zou het wel willen. Ik voel het. Wanneer het nodig is. Iets. Het is zo klein. En in het verhaal achteraf is het niet aan te geven. Je kunt situaties niet altijd ANAlyseren. Voelen. Weten. Intuïtie. Aanwezig zijn. Er zijn. AAN. Zijn


21. TOT MORGEN Nieuwe klas. Eerste dag. Nieuwe school. Zenuwachtig. Door de gang lopen. Aarzelend. Nieuw indrukken. Zoveel mensen. Kinderen. Werken in een schrift. Hij gooit zijn pen neer. Schreeuwt door de klas. NEE. BAH. Staat op. Gooit zijn stoel om. Ik wil er UIT. Pakt zijn stoel weer. Zet hem recht op. Gaat zitten. Ik naast hem. Contact maken. Aanraken. Hand geven. Praten. Wat gaan we doen? Samen zitten. Even niet weten. Wel voelen. Er voor gaan. Pauze. Adem halen. Terugkomen. Samen iets bedenken. Afspraken. BOKS! Werken. Er zijn. Een succesje. Trots. YES! Ik kan het allemaal!! Tot morgen meester............

22. HULP Onze leerkrachten hebben het gevoel dat jullie naar hen kijken. In plaats van naar de kinderen. Het is het kind dat hulp nodig heeft. Niet de leerkracht. Mijn leerkrachten, die doen hun best echt hoor. Ik wil graag dat dit kind geleerd wordt hoe het zich in de klas gedraagt. Dat ie een goede werkhouding krijgt. Net als de andere kinderen. Daar wordt iedereen gelukkiger van.

23. BEWONDERING Wat ik nog kwijt wil is dat ik veel bewondering heb voor leerkrachten. Zij die gaan voor kinderen en staan voor hun vak. Ik wens vurig dat zij de ruimte krijgen om zich met zaken bezig te houden waar ze energie van krijgen en die ze inspireren. Dat ze gelijkgestemden ontmoeten , dat ze elkaar aanmoedigen om in hun denkwijzen te blijven geloven. Dat en mogelijkheden en momenten zijn dat ze weg mogen blijven van papier en wetgeving en registratie en plannen. Dat ze mogen werken aan het onderwijs waar ze in geloven.


24. DOEN? WAT GAAN WE DOEN? HEB JE EEN IDEE? WAT ZOU JE WILLEN? WAT DENK JIJ? HOE ZIE JIJ HET ? ZULLEN WE EENS KIJKEN? DURF JE? WIL JE? VERTROUW JE? MIJ? JEZELF? ONS? WAT GAAN WE DOEN? GAAN WE HET DOEN?


BEROEPSEED IK BELOOF PLECHTIG DAT IK VANUIT HET KIND KIJK, ALTIJD. IK BELOOF PLECHTIG DAT IK NOOIT MIJN SCHOUDERS OP ZAL HALEN ALS MET KINDEREN DINGEN GEBEUREN DIE MIJN PROFESSIONELE HART RAKEN IK BELOOF PLECHTIG NAAST KINDEREN TE BLIJVEN STAAN IN MOEILIJKE TIJDEN IK BELOOF PLECHTIG TE BLIJVEN GELOVEN IN MIJN ONDERWIJS DROOM IK BELOOF PLECHTIG SAMEN MET ANDEREN NAAR MOGELIJKHEDEN TE ZOEKEN ALS IK HET ZELF NIET MEER WEET IK BELOOF PLECHTIG VAN MIJN WERK TE BLIJVEN HOUDEN IK BELOOF PLECHTIG...


25. FEIT Passend onderwijs is een feit. We verwijzen geen kinderen meer. Voor elk kind is een plek op school. Daar waar het schuurt en wringt vraagt het systeem om aanpassing. Niet het kind. Leerkrachten die nog steeds doen of passend onderwijs niet bestaat of terug verlangen naar de goede oude tijd van moeiteloos verwijzen zijn niet meer in staat om onderwijs te bieden en zouden moeten opstappen in plaats van blijven klagen. Oh jee. Zei ik dat nou hardop...

26. TROTS Wat ik nog wil vertellen is dat onderwijs in mijn hart zit, maar ik me niet thuis voel bij de klaagcultuur die nu aan het ontstaan is. Ik ben trots op mijn vak. Wil trots uitstralen. Dat voelen kinderen en ouders dan ook. Je krijgt terug wat je uitstraalt.

27. FINLAND Passend onderwijs schijnt alleen in Finland te kunnen. Wat hebben we nodig dan? Eindeloze bossen en Noorderlicht? Finland is geen andere samenleving dan de onze. Leerkrachten zijn leerkrachten overal. In Finland hoorde ik een professor vertellen dat het begint met het denken in mogelijkheden. Oplossingsgericht denken. Altijd. Zoek uit wat werkt en doe hier meer van. Begin met de allerkleinste stap en ga verder. Vier het kleinste succes. Het hoeft niet altijd hemelbestormend te zijn.


28. EIGEN Wat zou je er van denken als het over je eigen kind ging. Als het jouw kind was dat bij die -ja hij functioneert iets minder deze leerkracht, maar goed hij moet nog maar twee jaar- in de klas moet. Zie je jouw kind rondlopen tussen alle agressie op het cluster 4 onderwijs? Jouw kind waarvan een leerkracht zegt dat ie maar eens normaal moet doen en luisteren. Jouw kind dat medicatie nodig heeft. Jouw kind dat zijn vrienden moet verlaten om met de bus naar school te gaan. Jouw kind waarvan leerkrachten zeggen dat ie niet past. Te lastig is. Te moeilijk. Te ingewikkeld. Een stoorzender voor andere kinderen. Stel je eens voor dat je werkt , als directeur op een school die je eigenlijk niet goed genoeg vindt voor je eigen kinderen. Stel je eens voor dat je als leerkracht collega’s hebt waar je je eigen kind nooit aan toe zou vertrouwen.

Waarom is dat allemaal dan wel oke voor andermans kinderen? 29. BLIJVEN Dit is wel een heel bijzondere vorm van autisme. Zo’n jongen hebben we nog niet eerder op school gezien. En daar zullen we in de toekomst ook niet veel kinderen van aan de voordeur krijgen. Zeldzaam. Ingewikkeld. Daar zullen we ons wel behoorlijk in moeten gaan verdiepen. En we zijn nog lang niet op de hoogte van de ‘knoppen’ die bij hem zullen werken. Dat blijft een soort van magie altijd. En we vinden het belangrijk om allerlei ‘soorten’ kinderen op school te laten leren met elkaar. Elk kind laat ons zien waar ons onderwijs schuurt. Dat is wel grappig soms, dat je dan denkt iets te bedenken voor een specifiek kind en dat dan veel meer kinderen daar baat bij hebben. Onze leerkrachten blijven er scherp van en creatief. We zouden het wel fijn vinden als jullie hem aan onze school zouden willen blijven toe vertrouwen. Ook al hebben we de specifieke expertise niet allemaal in huis. We hebben genoeg mensen om ons heen die we kunnen en zullen inzetten. Mag hij bij ons blijven?


30. COLLEGA Waar ik blij van word. Mijn collega van groep zeven die elke dag stralend voor de klas staat. Die muziek maakt met de leerlingen. Die ze vertrouwen geeft. Die mij vertrouwen geeft. Altijd enthousiast is over een idee of een project. Die gekke bekken trekt in de teamvergadering als mensen beginnen te zuchten over kinderen. Die met ouders in de kroeg een drankje doet. Die voetbalt op het plein met de jongens uit groep 8. Die zich niet gek laat maken. Die haar lessen altijd een eigen kleur geeft en haar rapporten een extra sticker. Waar kinderen de ruimte krijgen om zich zelf te zijn net zoals zij zichzelf is. Altijd. Al die jaren lang al.

31. BESTUURDER Waar ik blij van word. Die bestuurder waarvan andere mensen zeggen dat ie niet echt een bestuurder is. Hij is ook wat onopvallend in de vergaderingen van het beraad. En regelmatig is ie afwezig. Hij heeft een klein clubje scholen. Het zijn er maar zeven. Dat kun amper een schoolbestuur noemen, lachen de grote jongens. Hij kent namen van kinderen als ie op zijn scholen loopt. Dat wordt ook vreemd gevonden. Die nabijheid. Beetje ouderwets. En hoe dat kan? Ja. Hoe kan dat eigenlijk?

32. BAZEN die terugbellen Als ik een toverstokje had. Dan belden de BAZEN altijd de mensen terug. Gewoon uit zich zelf. De ouders en de kinderen. Die het moeilijk hebben. Waar gedoe is en gerommel. Misschien soms ook verdriet. Even een klein belletje. Om te laten weten dat ‘we bezig zijn, misschien de oplossing nog niet hebben, maar echt met alle mensen ons uiterste best doen’. En dat ze hun nummer achter laten. Gewoon rechtstreeks. 06... en je mag ook een appje sturen. Altijd.


33. OLIFANT op tafel Ik word blij van de echte gesprekken die ik nu steeds vaker voer. Ik zie het opeens haarscherp en zeg het ook. Vraag het? Benoem het. Soms zet ik in een gesprek wel drie olifanten op tafel. Er komt geen ruzie meer, wel wat over en weer gevraag, geharrewar, maar we komen wel ergens. We hebben het waar het echt over gaat. Wat ik en jij echt willen los van geld en hoe we het kunnen en willen regelen. En dat het ook een beetje spannend is. En eng is. Om ergens in te stappen waar je je als school niet zeker over voelt. En dan wel doen. Omdat je het wil. Omdat je wil dat dit kind BLIJFT

34. AU Als ik lees wat ik soms denk en niet hard op zeg. Ongenuanceerd. Het schopt me. Dat het bijna pijn doet en dat het echts iets oproept bij me. Van een diep verlangen naar durven dromen naar echt doen en meer en meer echt gaan spreken. Het is een niet te negeren urgentie die woorden geeft. En moed

35. AFGROND Kom naar de rand Kom naar de rand Nee ik ben bang om te vallen Kom naar de rand Nee het is te hoog Kom naar de rand Hij kwam Ze duwden Hij vloog


GeK Raar CrEAtief DANSEN op de TAFELS Snel denken en dan... PAT S! RUST EN NOG MEER RUST Om vervolgens weer te kunnen KNALLEN VIEZE KLEUTERHANDJES STAMPEN IN DE PLASSEN Met VIEZE REGENLAARZE N in de klassen ZINGEN en MUZIEK LACHEN en GELACH Â DAT SOORT DINGEN, DAA R WORD IK BLIJ VAN



36. LIJNTJES En dan denk ik aan zo’n kind. Dat denkt. Er is geen plaats voor mij. Ze willen me niet. Ik denk hoe zo’n kind zich voelt. Ik ben teveel werk. Te moeilijk. Te ingewikkeld. Er is geen tijd voor mij. Ik ben niet de moeite waard. Blij ben ik om van betekenis te kunnen zijn. Om verschil te kunnen maken. Ik denk dat buiten de lijntjes kleuren bij me past. Dat deed het altijd al. Vroeger als kind ook. En nu weer. Nog steeds. En als het dan werkt. Wow. Ja. Dat dus.

37. BESMETTELIJK Dit gaat me aan het hart. Deze energie, deze bevlogenheid voelen ook bij andere mensen. En dan ook weer bij mezelf. We hebben zo’n mooi vak. Ik ben trots en blij hier te mogen zijn. Om hier deel van uit te maken. Het werkt besmettelijk als je dit met mensen deelt die ook zo voelen en in hun vak staan. Het geeft energie en moed en alles. Ik wil hier wel meer van. Ik wens dat deze olievlek zich verspreidt. Zodat nog meer kinderen gezien worden.

YES DAT JE HET GEVOEL KRIJGT VAN YES! NATUURLIJK!! ZO FIJN. ZO EENVOUDIG. ZO SIMPEL. DAT GAAN WE DOEN! WANT WAAROM ZOUDEN WE HET LATEN?


38. WIL Het begint bij de leerkracht die WIL. Een leerkracht die echt aan tafel zit. Die wiebelt op zijn stoel. Vragen. Bevragen. Onderzoeken. Twijfelen niet weten. Maar WILLEN zo erg wel willen. Dat is het aangrijpingspunt voor alles. Die wil. Die wil passen en meten en veranderen en uitproberen. Die ook snapt dat er geen rechtstreekse route kaart is of recept.

39. PROFESSIONEEL OUDER ZIJN Wat ik ook nog wil vertellen is dat wij als onderwijsprofessionals zelf ook ouder zijn van kinderen met onderwijsvragen. Dat het met onze kinderen ook niet altijd goed gaat op school. En dat je dan als ouder eens ervaart hoe het is om aan de andere kant van de tafel te zitten. Wat een impact het heeft als school en leerkrachten dingen van je kind vinden. Hoe onwerkelijk het is wanneer je met mensen te maken krijgt die hun vak niet verstaan en die je dingen hoort beweren over onderwijs en hoe het hoort waarvan je weet als professional dat dit niet klopt. En hoe je dan realiseert dat andere ouders zonder professionele achtergrond zich hier niet tegen kunnen verweren. In elk geval niet met onderwijs inhoudelijke argumenten kunnen komen. Ineens voel je dan ook de woede en het verdriet van binnen. Het helpt mij in mijn werk om van pet te kunnen wisselen. Misschien zouden we dat veel vaker moeten doen. Kijken naar een professionele situatie met ons eigen kind voor ogen. Stel je voor dat je eigen kind bij deze niet competente leerkracht in de klas moet onderbrengen? Stel dat het je eigen kind waarvan een school zegt dat het hier niet meer past. Terwijl je weet dat de school niet aan de basis ondersteuning voldoet. En dat ook niet wil. Stel je voor dat..........


IDEE DAT DE SCHOLEN NA VERWIJZING EEN FORMULIER KRIJGEN MET DAAROP EEN VRAAG EN TWEE HOKJES U HEEFT EEN KIND VERWEZEN VANWEGE HANDELINGS VERLEGENHEID A) JA INDERDAAD IK BEN HANDELINGSVERLEGEN TEN AANZIEN VAN DEZE ONDERWIJSVRAAG EN DAT WIL IK GRAAG ZO HOUDEN. DEZE HANDELINGS VERLEGENHEID KAN AANGEMERKT WORDEN ALS CHRONISCH. B) NEEM ZO SNEL MOGELIJK CONTACT MET ME OP. WANT IK WIL GEHOLPEN WORDEN. DEZE HANDELINGSVERLEGENHEID WIL IK GENEZEN!!!



40. SSSSSSTTTTTTT Oh ja ook nog. Wie heeft er toch ooit bedacht dat kinderen beperkende, prikkelvrije niet uitdagende leeromgevingen nodig hebben. Scholen die met grote letters SSSSSSSSTTTTTT op de muren schrijven. Die van leegstaande lokalen stilte plekken maken. Waarom zou je dat doen? Iedereen met een koptelefoon op en dan in de stilte werken. Stil; stiller stilst. Wie heeft dat toch bedacht? Is daar een cursus voor? Op welke manier draagt dit bij aan het welbevinden van kinderen? Waarom lijken de meeste scholen meer op kantoren dan op ateliers en werkplaatsen? Waarom? Waarom? Waarom? In Rotterdam mag je Ravottuh. Op braakliggende plekken in de stad worden speelplekken voor kinderen gemaakt. Ruige terreintjes midden in de stad. En ze hebben eigen Ravottuh Zeep. Want van spelen word je vies. Ja toch. Niet dan.

41. BLIJ VAN Blij word ik van leerkrachten die in stilte hun werk doen. Die je niet hoort in de teamvergadering. Alleen op de momenten dat het er toe doet. Dan doen ze hun mond open. Soms met een glimlach soms stevig. Altijd gaat het over kinderen. Goed willen zijn voor kinderen. De leerkrachten die zeggen doe hem maar bij mij. Het lukt wel. Ik heb een fijne groep dit jaar. Hij past er goed in. Het zal hem goed doen. Leerkrachten die bijna elk jaar vinden dat ze een fijne groep hebben. Die geen gedoe hebben. Weinig. Bescheiden zijn ze. Misschien te bescheiden kun je vinden. En toch is die bescheidenheid en die rust ook waar kinderen rustig van worden zonder stil te hoeven zijn. Leerkrachten die niet begrijpen waarom hun collega’s zoveel druk ervaren. Die oprecht met hen te doen hebben soms ook. En denken dat het toevallig is misschien dat zij het anders ervaren. Blij word ik van leerkrachten die zeggen dat ze het soms wel lastig vinden om altijd een andere mening te hebben dan hun collega’s. Die geen rebel willen zijn en toch vaak een andere kant op willen dan de rest. Leerkrachten die zeggen dat ze soms maar wat doen, gewoon iets uitproberen met een kind en dat het dan werkt. Wow ja echt toeval. En wat heerlijk voor dat kind. Leerkrachten die humor hebben. Waarmee je kunt lachen. Die grapjes maken op het randje. Die niet braaf zijn. Die weten wat leven is. Die ook snappen dat het leven thuis en op straat anders is dan op school en achter de brave voordeuren. Die het avontuur daar van zien ook. En de talenten die je vanuit je leven mee krijgt net zo waardevol zijn als die schoolse vaardigheiden. Leerkrachten die altijd blijven geloven in kinderen en dat ook echt doen. Die leerlingen vertrouwen geven ook als ze het niet verdienen. Omdat ze meer oog hebben voor WEL dan voor NIET. Van die leerkrachten zouden we kuddes vol moeten hebben. Ik kan er geen genoeg van krijgen.



JOUW EIGEN GEHEIME

DAGBOEK


........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................


........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................


........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................


........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................


........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................


........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................


........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................


........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................


SMOESJES SMOESJESSMOESJESSMOESJES

........................................................................ - Nee ik wil het wel hoor, maar iedereen moet het wel eens zijn. ........................................................................ - Ik heb alles al geprobeerd ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................


........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................


........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................


........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................


........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................


........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................


........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................


........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................


........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................


........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................


........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................


Wat je woedend maakt:

........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................


........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................


........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................


........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................


Wat je denkt maar niet hardop durft te zeggen:

........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................


Maak een omtrek van je hand

Schrijf in elke vinger een woord over jouw onderwijsverlangen. .Kies er eentje uit. En schrijf je handpalm vol over je verlangen


........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................


........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................



........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................


........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................


........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ Waar je blij van wordt:


Waar je je voor schaamt:

........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................


........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................


........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................


.......... .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .... .............................. .......... .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .... .............................. .......... .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .... .............................. .......... .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .... .............................. .......... .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .... .............................. ............ .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................. ............ .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................. ............ .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................. ............ .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................. ............ .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................. ............ .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................. ............ .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................. ............ .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................. ............ .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................. .............. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................. .............. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................. .............. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................. .............. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................. .............. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................. .............. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..............................


.................. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................... .................. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................... .................. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................... .................. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................... .................. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................... .................. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................... ........ .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...... .............................. ........ .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...... .............................. ........ .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...... .............................. ........ .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...... .............................. ........ .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...... .............................. ........ .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...... .............................. .......... .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .... .............................. .......... .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .... .............................. .......... .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .... .............................. .......... .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .... .............................. .......... .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .... .............................. .......... .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .... .............................. .......... .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .... .............................. .......... .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .... ..............................


........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................


........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................ ........................


Als je een toverstokje had. Wat zou je dan?

........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................


........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................


........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................


........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................


........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................


........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................


Het kind dat je nooit vergeet........

........................................................................



........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................


........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................


Hoe jij de wereld zou willen veranderen als alles kon?

........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................


........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................


........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................


........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................



........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................

Š 2018 Concept: Sandra van Kolfschoten, Onderwijskunst In opdracht van: Luuk van Aalst, Onderwijssmokkelaars Tekst: Sandra van Kolfschoten en vele anderen Vormgeving: Charlotte Porskamp, Dik&Stijlloos Drukker: Drukkerij aan de Vecht, Maarssen ISBN: 978-90-825469-2-7 www.onderwijssmokkelaars.nl




Dit geheime dagboek is gevonden. Ergens. Niemand weet waar.. Er zit boosheid in en schaamte en onrust. Je leest verlangen en passie en energie. Het lijkt soms stellig en dan weer niet weten. Het ene zegt rechts het andere links. Misschien heeft iedereen wel zo’n geheim dagboek nodig. Jij als leerkracht, als bestuurder, als ouder, als directeur, onderwijswethouder, ondernemer, jongeren coach, wie je ook bent. Een plakboek dagboek vol van eigen wijze en niet wijze flarden. Š 2018


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.