Peter de Haan
Kan plaveisel spreken? De Leeuwarder poëzieroute
Ja, als je op tal van plekken gedichten in het plaveisel legt, zoals in Leeuwarden het geval is. Dit essay gaat over de poëzieroute die in 1993 ter gelegenheid van het afscheid van burgemeester John te Loo (1928-2017) door maar liefst 32 bedrijven en andere organisaties aan de stad werd aangeboden. Te Loo viel die eer te beurt omdat hij in zijn speeches altijd veel poëzie verwerkte. Zijn passie voor poëzie was aangewakkerd tijdens de lessen klassieke talen die hij op het gymnasium te Kampen bij de beroemde dichteres Ida Gerhardt volgde. Hieronder ga ik met name in op het ontstaan van de route, de beweegredenen die daaraan ten grondslag lagen, de specifieke kenmerken van de route en de beheersmatige problemen, maar ook op de vrolijker stemmende momenten waarmee het bestuur wordt geconfronteerd.1 Aanvankelijk bestond de route uit tien gedichten van dichters die een relatie met de stad Leeuwarden (gehad) hebben.2 Als cadeau voor de vertrekkende burgemeester en de stad die hij diende, lag die link voor de hand. Later is die – onnodig beperkend werkende – relatie losgelaten. Het initiatief voor de poëzieroute is geboren in de kring van de Stichting Litteraire Activiteiten Leeuwarden (de dubbele ‘t’ was verordonneerd door Michaël Zeeman). Naar verluidt liet men zich inspireren door Tilburg waar een jaar eerder 28 poëzietegels rond de schouwburg waren gelegd (daarvan zijn inmiddels overigens al tien verdwenen.) Geart de Vries was ook toen al de spil; in de notulen valt te lezen dat met hem Gerard Tonen en Rob Hoele aan de wieg van het idee hebben gestaan. Vanaf het allereerste begin speelde Geart de Vries als literaire expert een vooraanstaande rol. Hij had steeds een bepalende stem bij het selecteren van dichters en gedichten; eerst als lid van de artistieke commissie, daarna als bestuurslid dat met die specifieke taak was belast. Later voerde hij ook de redactie bij alle publicaties die de stichting in de loop der jaren het licht deed zien. 36