Economy Today - October 2023

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

FOCUS

14 COVER STORY: ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΣΕ ΑΕΙΦΟΡΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ

- Συνέντευξη του Γιώργου Γεωργίου, CEO του Ομίλου Green Energy

20 ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ

ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ

- Ενώπιον πολλών προκλήσεων η δικαιοσύνη στην Κύπρο

- Υπουργός Δικαιοσύνης: Κοινός στόχος η ταχεία και ποιοτική απονομή δικαιοσύνης

- Αχιλλέας Κ. Αιμιλιανίδης: Η μέχρι σήμερα πορεία της Δικαστηριακής Μεταρρύθμισης

- European Legal Training Centre: Υψηλής ποιότητας νομική εκπαίδευση και κατάρτιση

- Chambersfield Economides Kranos:

Πλοήγηση στο εξελισσόμενο νομικό τοπίο

- ΣΚΟΡΔΗΣ, ΠΑΠΑΠΕΤΡΟΥ & ΣΙΑ Δ.Ε.Π.Ε.: Ιστορία ενός αιώνα στα νομικά δρώμενα της Κύπρου 38 ΣΤΗ ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΚΑΛΠΗΣ ΟΙ ΔΙΚΗΓΟΡΟΙ - Το Μεγάλο Debate των υποψηφίων προέδρων του Παγκύπριου Δικηγορικού

Συλλόγου

8 Βρασίδας Νεοφύτου: Η πορεία του Πετρελαίου στα $100, οι γεωπολιτικές ανησυχίες και το βάρος του πληθωρισμού

54 Συνάντηση στο γραφείο με τη Χριστίνα Θεμιστοκλέους

58 Εξωσωματική γονιμοποίηση: Μία κρατική επένδυση με υψηλές αποδόσεις;

64 Μιχάλης Βασιλειάδης: Επενδύσεις και ιδιωτική κατανάλωση τροφοδοτούν την ανάπτυξη του 2023

66 Νικόλ Φινοπούλου: Πληθωρισμός, επιτόκια και η διελκυστίνδα για τους δανειολήπτες

68 «Windfall tax»: Οι προθέσεις του υπουργού Οικονομικών, τα 8 σημεία των τραπεζών και ο πανικός στις αγορές

74 Τάσος Γιασεμίδης: Διατήρηση της ανάπτυξης και συγκράτηση δαπανών

76 Πωλίνα Άνιφτου: Brics: Από την αποδυτικοποίηση στην καταχρηστική αποδολαριοποίηση

84 Κυριάκος Ε. Γεωργίου: Κλιματική Αλλαγή και δασικές πυρκαγιές

ΜΟΝΙΜΕΣ ΣΤΗΛΕΣ

4 EDITORIAL

5 EI-KONOMIA

6 MARKETWATCH

96 ΝΕΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ

98 ΙΣΤΟΡΙΑ ενός brand

ΚΑΙ ΑΚΟΜΗ…

88 Οι ροζ πάνθηρες των «λεφτών» αισθημάτων

92 ΑΘΛΗΤΙΚΟ: NBA Vs Ευρώπη – Δεν είμαστε πλέον στα 1992

ΘΕΜΑΤΑ/ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ/ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

εξάρτηση της κυπριακής οικονομίας από τις Άμεσες Ξένες Επενδύσεις είναι δεδομένη και παραδεκτή από τους αξιωματούχους, αλλά και όλους τους οικονομικούς δρώντες στο νησί. Σα -

φώς, η άρρηκτη σχέση εισροής ξένων κεφαλαίων

με την οικονομική μεγέθυνση δεν είναι κυπριακό ατού, αφού οι πλείστες οικονομίες των αναπτυγμένων χωρών εξαρτώνται από την προσέλκυση νέων ξένων επενδυτών. Το προβληματικό στην εν λόγω εξίσωση είναι το γεγονός ότι για την προσέλκυση νέων επενδύσεων και ιδίως αν θέλουμε να

είναι υγιείς, πρέπει να πληρούνται και οι λογικές

προϋποθέσεις που θέτουν όσοι θέλουν να επιχειρήσουν την κάθοδό τους στην Κύπρο. Σύμφωνα με τους δείκτες του Doing Business της Παγκόσμιας Τράπεζας, στην Κύπρο η εκδίκαση μιας υπόθεσης

χρειάζεται 1100 μέρες, ενώ ο μέσος όρος για τις

χώρες του ΟΟΣΑ είναι περίπου οι μισές, δηλαδή

589,6 μέρες, ενώ για τις χώρες της Ευρώπης και της Κεντρικής Ασί -

ας ο μέσος όρος

είναι ακόμα πιο

κάτω, στις 496,4

μέρες. Εννοείται

ότι υπάρχει και το

παράδειγμα της

Σιγκαπούρης που

βγάζει δικαστική

απόφαση μέσα σε 120 μέρες. Δηλαδή, εμείς χρει -

αζόμαστε περίπου 3 χρόνια για την εκδίκαση μιας

απλής υπόθεσης, ενώ στη Σιγκαπούρη η εκδίκαση

γίνεται μέσα σε 4 μήνες. Η βιβλιογραφία της Οικονομικής Μεγέθυνσης δείχνει ότι ο συσχετισμός

ξένων επενδύσεων με την αποτελεσματικότητα της Δικαιοσύνης αποδεικνύεται πέραν πάσης αμφιβολίας. Συνεπώς, ενώ πιστώνουμε ότι έχουν γίνει βήματα προς τη βελτίωση της απόδοσης Δικαιοσύνης, ιδίως με τις νέες νομοθεσίες που έχουν περάσει στα πλαίσια της «μεταρρύθμισης της Δικαιοσύνης», απομένει να μεταβούμε από τα λόγια στην πράξη. Όταν δώσουμε το σήμα ότι στην Κύπρο δεν υφίσταται το «Δικαιοσύνη που καθυστερεί παύει να είναι Δικαιοσύνη», η προσέλκυση νέων υγειών επενδύσεων θα είναι θέμα χρόνου.

ΜΕΓΑΡΟ ΔΙΑΣ

Λεωφόρος Άντη Χατζηκωστή και γωνία Λεωφόρου Αρχαγγέλου 31, 2057, Στρόβολος, Λευκωσία Τηλ.: 22580580

Φαξ: 22580675

ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ:

Ξένιος Μεσαρίτης

ART DIRECTOR:

Ελένη Νικολάου

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ: Έμιλυ Μιντή, Άγγελος Αγγελοδήμου, Ευδοκία Παπαδοπούλου, Έλενα Καλυφόμματου, Θεόδωρος

Καυκαρίδης, Άννα Κριθαρίδου, Ναταλία Γεωργιάδου

ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΟΙ/ΑΝΑΛΥΤΕΣ:

Τάσος Γιασεμίδης, Βρασίδας Νεοφύτου, Πωλίνα Άνιφτου, Κυριάκος Ε. Γεωργίου, Αχιλλέας Αιμιλιανίδης ΔΙΟΡΘΩΣΗ: Μαρία Ζερβού

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟ ΤΜΗΜΑ SALES EXECUTIVE: Καρολίνα Νεοκλέους neocleousc@diasmedia.com

22580491

CLIENT SERVICE: Ελισάβετ Ηρακλέους iracleouse@diaspublishing.com

22580487

MARKETING EXECUTIVE: Κλέλια Γιασεμίδου

CLIENT SERVICE SUPERVISOR: Μαρία Χαραλάμπους

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΥ: Οδυσσέας Κωνσταντίνου ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ: Σάββια Αριστείδου

EΚΔΟΤΗΣ

ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΟΙΚΟΣ ΔΙΑΣ ΛΤΔ ΙΔΡΥΤΗΣ: Κώστας Ν. Χατζηκωστής

ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ: Χρύσανθος Τσουρούλλης ΕΚΤΥΠΩΣΗ: NBF Graphic Solutions Ltd ΔΙΑΝΟΜΗ: Πρακτορείο Τύπου Κρόνος

ΓΛΏΣΣΑ ΤΏΝ ΑΡΙΘΜΏΝ ΣΤΗΝ ΚΎΠΡΟ

MARKET WATCH

6+1 ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΝΕΑ

ΛΙΜΑΝΙ ΛΑΡΝΑΚΑ: ΕΠΕΝΔΥΕΙ

ΣΕ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΥΣ

ΚΡΟΥΑΖΙΕΡΑΣ

CIM: ΝΕΑ ΣΥΝΘΕΣΗ ΤΟΥ

ADVISORY BOARD

Το CIM-Cyprus Business School, ανακοίνωσε τη σύνθεση του Advisory Board του για το 20232024 κατά τη διάρκεια επίσημου γεύματος που πραγματοποιήθηκε στο «MAP Hotel Nicosia» την Τετάρτη 13 Σεπτεμβρίου 2023. Η σύνθεση του Advisory Board για το ακαδημαικό έτος 2023/24

έχει ως εξής: Πρόεδρος – Μάριος Καπιρής – Director, Kyndryl Cyprus. Μέλη: Γλαύκος Μαύρος, πρώην γενικός διευθυντής Ελληνικής Τράπεζας, Άννα Αντωνίου, Marketing Manager, Ειδικές Εκδόσεις, Θεοφάνης Χατζηγιάννης – Chancellor, CIM, Νικόλας Δευτεράς – CEO, FOREXTIME, Garo Dadzigian –Sales Manager, TOYOTA, Γιώργος Γεωργίου – CEO, Green Energy

INVEST CYPRUS:

ΠΡΟΣΕΛΚΥΣΗ

ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΓΙΑ

ΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟ

Group, Αντώνης Καρπασίτης, πρώην γενικός διευθυντής, METLIFE, Γεωργία Χρυσάνθου – Director, House of Brands, Αντώνης Παπάς – Marketing & Communications Manager, Lanitis Group, Πάολα Ιωάννου, CFO, Εθνική Τράπεζα Κύπρου, Σωτηρούλα Σωτηρίου, διευθύντρια Μάρκετινγκ και Εταιρικής Εικόνας, Χαραλαμπίδης Κρίστης, Δάφνη Προδρόμου, Σύμβουλος Στρατηγικής και Επικοινωνίας, Γιώργος Χρυσοχός, διευθυντής, Cyfield, Σπύρος Βασιλείου, Managing Partner, Spyros Vassiliou LLC, δρ Νικόλας Μαστρογιαννόπουλος, Founder & Managing Partner, W11 Ventures, δρ Χρίστος Χατζηγιάννης – Dean, CIM, Γιάγκος Χατζηγιάννης

– CEO, CIM, δρ Μύρια Κκάλη - Εκπρόσωπος Καθηγητών Λευκωσίας, δρ Κατερίνα Παύλου - Εκπρόσωπος Καθηγητών Λεμεσός.

Στους προορισμούς κρουαζιέρας στην Ανατολική Μεσόγειο, επενδύει το λιμάνι Λάρνακας, στελέχη του οποίου συμμετείχαν με εκπροσώπους του Υφυπουργείου Τουρισμού στο Αμβούργο στη μεγαλύτερη έκθεση κρουαζιέρας στην Ευρώπη, «Seatrade Europe 2023». Σε ανακοίνωση της Kition Ocean Port, διαχειρίστριας εταιρείας του λιμανιού και μαρίνας Λάρνακας, αναφέρεται ότι στην έκθεση το λιμάνι της πόλης Λάρνακας είχε το δικό του περίπτερο προβολής, στο οποίο στελέχη της διοίκησης και μέλη του τμήματος Marketing «ανέδειξαν την προνομιακή θέση της Λάρνακας στην Ανατολική Μεσόγειο». Η Kition Ocean Holdings, προστίθεται, προχώρησε στην πρόσληψη των Five Senses, παγκοσμίου φήμης συμβούλων με εμπειρία στον τομέα της κρουαζιέρας, με στόχο να δημιουργηθούν συνεργασίες με άλλα λιμάνια της και εταιρείες κρουαζιέρων της Ευρώπης. Προστίθεται ότι «με τη συνδρομή του Υφυπουργείου Τουρισμού, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, της ΕΤΑΠ Λάρνακας και άλλων τοπικών φορέων, η Kition Ocean Port σχεδιάζει στο εγγύς μέλλον οργανωμένες εκδρομές για τουριστικούς πράκτορες και εταιρείες κρουαζιέρων. Στόχος είναι να προσελκύσει τουρίστες από νέες αγορές, προσφέροντάς τους αναβαθμισμένες τουριστικές εμπειρίες».

Σε ένα από τα κορυφαία συνέδρια του

κλάδου του τουρισμού και της φιλοξενίας, το IDEEA Hospitality Investment Forum που πραγματοποιήθηκε στις

18-20 Σεπτεμβρίου στην Πράγα και το

οποίο προσέλκυσε επιχειρηματίες και

επενδυτές με βάση και δράσεις σε χώ -

ρες της Κεντρικής Ευρώπης, συμμετείχε

ο Invest Cyprus.

Ως ένας από τους κύριους χορηγούς του

IDEA, ο Invest Cyprus έδωσε δυναμικά

το «παρών» του, παρουσιάζοντας τα

πλεονεκτήματα της Κύπρου ως επενδυτικό προορισμό, τις επενδυτικές

ευκαιρίες που παρουσιάζονται γενικά

στην αγορά, τα κίνητρα που υπάρχουν για επενδυτές και πως έχει πλέον διαμορφωθεί ο τομέας, βάζοντας ξανά την

Κύπρο στον χάρτη των κύριων και ανταγωνιστικών τουριστικών προορισμών.

Ο Οργανισμός συμμετείχε σε ένα από τα κεντρικά πάνελ του Συνεδρίου, μαζί με τους αντίστοιχους οργανισμούς της Ελλάδας και της Αλβανίας, Enterprise Greece και Albania Investment Corporation, με θέμα συζήτησης: «Markets on the Rise: What do they do better?».

Έμφαση δόθηκε στα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας μας για προσέλκυση επενδύσεων στον τουριστικό τομέα, όπως είναι η δυναμική της οικονομίας μας και του τομέα του τουρισμού, η

γεωγραφική μας θέση και έχοντας το πλεονέκτημα να είμαστε η μοναδική ευρωπαϊκή χώρα με άμεση πρόσβαση σε Μέση Ανατολή και Ασία καθώς και το ελκυστικό φορολογικό μας σύστημα.

IMPERIO: 20 ΧΡΟΝΙΑ ΕΠΙΤΥΧΟΥΣ ΠΟΡΕΙΑΣ

Είκοσι χρόνια επιτυχημένης παρουσίας στον τομέα των ακινήτων στην Κύπρο συμπλήρωσε η Imperio. Η εταιρεία γιόρτασε τα 20χρονά της στο πλαίσιο μιας λαμπερής εκδήλωσης, η οποία πραγματοποιήθηκε στις 7 Σεπτεμβρίου 2023 στο The Icon στη Λεμεσό, στην παρουσία επιχειρηματιών και άλλων παραγόντων της κυπριακής κοινωνίας, συνεργατών και εργαζομένων. Μιλώντας στο πλαίσιο της εκδήλωσης, ο ιδρυτής και διευθυντής της Imperio, Γιάννης Μισιρλής εξέφρασε την ικανοποίησή του για την πορεία της εταιρείας, ενώ ευχαρίστησε θερμά τους συνεργάτες και τους εργαζόμενους της Imperio για τη συμβολή τους στην εξέλιξή της. Με προσανατολισμό τη βιωσιμότητα και την καινοτομία, η Imperio ειδικεύεται στον σχεδιασμό, στην κατασκευή και την προώθηση μοντέρνων οικιστικών έργων υψηλής ενεργειακής απόδοσης. Από το 2003 μέχρι σήμερα, η Imperio κατάφερε να δημιουργήσει ένα αξιοζήλευτο πορτφόλιο από βραβευμένα έργα υψηλών προδιαγραφών, αποκτώντας φήμη και κύρος στην αγορά της Κύπρου και του εξωτερικού.

H NOVIBET ΕΠΕΚΤΕΙΝΕΤΑΙ

ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

Η Novibet, ανακοίνωσε την είσοδό της στην αγορά της Κύπρου ενδυναμώνοντας περαιτέρω τη

θέση της στον κλάδο του GameTech παγκοσμίως.

Από το 2010, που ξεκίνησε να δραστηριοποι-

ΔΙΑΓΡΑΦΕΣ

ΧΡΕΟΥΣ

ΔΡΟΜΟΛΟΓΕΙ Η

ΤΡ. ΚΥΠΡΟΥ

Περίπου 1000 δανειολήπτες

πρόκειται να καλέσει στο τραπέζι

για διαπραγματεύσεις η Τράπεζα

Κύπρου προκειμένου να βρεθεί η

«χρυσή τομή» για Μη Εξυπηρετούμενα Δάνεια (ΜΕΔ), τα οποία έχουν υποθήκη κύρια κατοικία αξίας μέχρι €350.000 και βρίσκονται αυτή την περίοδο σε νομική διαδικασία (εκκρεμοδικία). Σε αυτό το πλαίσιο, ο διευθύνων Σύμβουλος της Τράπεζας Κύπρου, Πανίκος Νικολάου, συναντήθηκε πρόσφατα με την ηγεσία του Συνδέσμου Προστασίας Δανειοληπτών Τραπεζών (ΣΥΠΡΟΔΑΤ), προκειμένου να τους ενημερώσει

για τις λύσεις που επεξεργάζεται το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα. Χαρακτηρίζοντας τη συνάντηση ως «ιδιαίτερα εποικοδομητική, η διευθύντρια του

ΣΥΠΡΟΔΑΤ, Τζένη Παπαχαραλάμπους, ανέφερε πως «ήταν προϊόν πρωτοβουλίας της Τράπεζας Κύπρου, την οποία και χαιρετίζουμε».

είται στον κλάδο της διαδικτυακής ψυχαγωγίας, βρίσκεται σε συνεχή αναπτυξιακή τροχιά, με παρουσία πλέον σε εννέα χώρες σε Ευρώπη και Αμερική: Ελλάδα, Κύπρο, Ιταλία, Ιρλανδία, Μεξικό, Βραζιλία, Καναδά, Εκουαδόρ, Χιλή. Προτεραιότητα της εταιρείας παραμένει το να προσφέρει κορυφαία και προσωποποιημένη εμπειρία ψυχαγωγίας στα μέλη της, επενδύοντας σταθερά στην ανάπτυξη τεχνολογίας αιχμής. Κατά τη διάρκεια της χρονιάς η Novibet έχει υλοποιήσει μία σειρά στρατηγικών κινήσεων, χαρακτηριστικών της ανοδικής τροχιάς στην οποία κινείται. Βασικοί δείκτες της ανάπτυξης της εταιρείας είναι η συνεχής αύξηση του ανθρώπινου δυναμικού, το οποίο τα τελευταία δύο χρόνια έχει διπλασιαστεί, η επέκταση σε πέντε νέες αγορές ήδη εντός του 2023, καθώς και η ανακοίνωση μεγάλων χορηγικών συνεργασιών με ομάδες στις χώρες δραστηριοποίησης και αθλητές παγκόσμιας εμβέλειας. Ο Γεώργιος Αθανασόπουλος, Chief Executive Officer της εταιρείας, με αφορμή την επέκταση της παρουσίας της Novibet στην Κύπρο, δήλωσε: «Η Κύπρος για εμάς αποτελεί μια στρατηγική επιλογή, στο πλαίσιο της συνεχούς ανάπτυξης μας σε νέες αγορές. Στόχος μας είναι πέραν της αναβαθμισμένης εμπειρίας ψυχαγωγίας που προσφέρουμε μέσα από την καινοτόμα και βραβευμένη τεχνολογική πλατφόρμα μας, να εδραιώσουμε τη θέση μας στην Κύπρο με μία σειρά από συνεργασίες που θα αναδείξουν τις αξίες που πρεσβεύουμε. Έως το τέλος του έτους ακολουθούν πολλοί ακόμα σημαντικοί σταθμοί στην πορεία μας, διατηρώντας ως έναν από τους βασικούς πυλώνες της επέκτασής μας την επένδυση στον τοπικό αθλητισμό κάθε χώρας στην οποία εισερχόμαστε».

ΡΩΣΊΑ ΚΑΊ ΣΑΟΥΔΊΚΉ

«ΑΡΑΒΊΑ ΣΥΜΦΩΝΉΣΑΝ

ΓΊΑ ΠΕΡΊΚΟΠΕΣ ΣΤΉΝ

ΠΑΡΑΓΩΓΉ ΩΣΤΕ ΝΑ

ΑΥΞΉΣΟΥΝ ΤΊΣ ΤΊΜΕΣ ΤΟΥ ΠΕΤΡΕΛΑΊΟΥ

Και ξανά προς τη δόξα τραβά το πετρέλαιο, καθώς τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του Brent και του WTI ξεπέρασαν το φράγμα των $90 το βαρέλι στα μέσα Σεπτεμβρίου και οδεύουν ολοταχώς προς το ψυχολογικό επίπεδο των $100.

Η

επάνοδος το πετρελαίου κοντά στα $100 το βαρέλι, συνιστά το υψηλότερο επίπεδο από τις αρχές Νοεμβρίου του 2022, προκαλώντας πονοκέφαλο όχι μόνο στους καταναλωτές, αλλά και στις κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο στην προσπάθειά τους να τιθασεύουν τον πληθωρισμό.

Αντανακλώντας τις ανησυχίες σχετικά με τη μειωμένη παγκόσμια προσφορά, τα χαμηλά επίπεδα αποθεμάτων πετρελαίου, παράλληλα με τη σημαντική αύξηση της ζήτησης, οι τιμές πετρελαίου αυξήθηκαν σχεδόν κατά 30% από τα χαμηλά Ιουνίου, σκαρφαλώνοντας πέραν των $90 το βαρέλι, παρά τους κινδύνους για μια νέα παγκόσμια κρίση.

ΟΙ ΘΕΜΕΛΙΏΔΕΙΣ

ΚΑΝ Ο ΝΕΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑ Σ ΠΕΤΡΕΛΑ Ι ΟΥ

Το πετρέλαιο, όπως και τα υπόλοιπα εμπορεύματα σαν τις ντομάτες, τα αγγουράκια, ο χαλκός, το σίδηρο και άλλα, επηρεάζονται από τη δυναμική της «προσφοράς

και ζήτησης» για την εξεύρεση της τιμής πώλησής τους σε καθημερινή βάση.

Έτσι και στο τελευταίο διάστημα, η ζήτηση πετρελαίου ξεπερνά την προσφορά του για τους λόγους που θα αναλύσουμε πιο κάτω, πιέζοντας τις τιμές ανοδικά στα σημερινά

επίπεδα κοντά στα $100 το βαρέλι.

Σε αυτό το κλίμα, το διεθνές αργό πετρέλαιο Brent σκαρφάλωσε μέχρι τα $95

το βαρέλι στα μέσα Σεπτεμβρίου, ενώ το αμερικανικό αργό πετρέλαιο WTI ανέβηκε

μέχρι τα $92 το βαρέλι στο ίδιο διάστημα.

ΠΑΡΑΤΑΣΗ ΣΤΙΣ

ΠΕΡΙΚΟΠ Ε Σ

ΠΑΡΑΓΏ Γ Η Σ ΑΠ Ο ΤΗ

ΣΑΟΥΔΙΚ Η ΑΡΑΒ Ι Α ΚΑΙ

Ρ Ώ Σ Ι Α

Το πετρέλαιο ξεπέρασε τα $90 το βαρέλι

στα μέσα Σεπτεμβρίου μετά την ανακοί -

νωση της επέκτασης των εθελοντικών περικοπών παραγωγής και εξαγωγών κατά 1 εκατομμύριο βαρέλια ημερησίως από

τη Σαουδική Αραβία και των 300.000 βαρελιών από τη Ρωσία μέχρι τα τέλη Δεκεμβρίου 2023.

Οι δυο πετρελαιοπαραγωγοί συμφώνησαν να επεκτείνουν τις περικοπές μέχρι το

τιμών πετρελαίου (που είχαν κατρακυλήσει μέχρι τα $70 τον Ιούνιο) και τη σταθερότητα στις παγκόσμιες αγορές πετρελαίου.

Είχε προηγηθεί η εθελοντική περικοπή

του Απριλίου κατά 1,16 εκατομμύριο βαρέλια ημερησίως, που συμφωνήθηκε από αρκετούς παραγωγούς του ΟΠΕΚ+, η οποία εκτείνεται μέχρι το τέλος του 2024. Ο Όμιλος των χωρών του ΟΠΕΚ+ είχε θεωρήσει αναγκαίες τις πρώτες περικοπές του Απριλίου, καθώς είχαν ανεβεί οι ανησυχίες για μειωμένη ζήτηση πετρελαίου λόγω της τότε τραπεζικής κρίσης του Μαρτίου και το κλείσιμο μερικών συστημικών τραπεζών σε ΗΠΑ και Ελβετία.

Ο ΟΠΕΚ και η Ρωσία είχαν ξεκινήσει τις πρώτες περικοπές κατά 2 και 0,5 εκατομμύριο βαρέλια ημερησίως αντιστοίχως τον Οκτώβριο του 2022 υπό τον φόβο μειωμένης ζήτησης από την Κίνα λόγω οικονομικής κρίσης.

Συνυπολογίζοντας όλες τις εθελοντικές μειώσεις της παραγωγής από τον ΟΠΕΚ και τη Ρωσία, ο ΟΠΕΚ+ θα έχει αποσύρει

από την αγορά αθροιστικά περίπου 4,6 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως μέχρι τα τέλη Δεκεμβρίου του 2023, που ισοδυναμεί με το 4,4% της παγκόσμιας ζήτησης των 102 εκατομμυρίων βαρελιών ανά ημέρα.

Ο ΟΠΕΚ μαζί με τη Ρωσία παράγουν περίπου το 40% του παγκόσμιου πετρελαίου και έως εκ τούτου οι αποφάσεις τους έχουν πάντα σημαντικό αντίκτυπο στις διεθνείς τιμές και στον πληθωρισμό.

ΙΣΤΟΡΙΚΈΣ Π Έ ΡΙΚΟΠΈΣ ΠΑΡΑΓΩΓΉΣ

ΑΠ Ο ΤΟΝ ΟΠ Έ Κ

Ο ΟΠΕΚ έχει την εμπειρία να παρεμβαίνει στην

αγορά και να προκαλεί σοκ στην παγκόσμια προσφορά πετρελαίου, όπως αυτό συνέβη στο αραβικό εμπάργκο πετρελαίου το 1973 εναντίον των δυτικών χωρών που υποστήριζαν το Ισραήλ και στην ιρανική επανάσταση του 1979. Ιστορικά, ο ΟΠΕΚ μειώνει την παραγωγή και την προσφορά πετρελαίου τους κάτω από τα επίπεδα της παγκόσμιας ζήτησης, προκαλώντας ένα μίνι ενεργειακό σοκ το οποίο με τη σειρά του προκαλεί βραχυπρόθεσμα την αύξηση των τιμών ενέργειας και πληθωρισμού στις οικονομίες.

Ή Γ Έ ΩΠΟΛΙΤΙΚΉ Σ Ή ΜΑΣ Ι Α

Τ Ή Σ ΣΥΜΜΑΧ Ι ΑΣ ΣΑΟΥΔΙΚΉΣ

ΑΡΑΒ Ι ΑΣ-ΡΩΣ Ι ΑΣ Μ Έ Ο ΠΛΟ

ΤΟ Π Έ ΤΡΈΛΑΙΟ

Τόσο ο διάδοχος του θρόνου της Σαουδικής Αραβίας

Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, όσο και ο Ρώσος πρόεδρος

Βλαντιμίρ Πούτιν πανηγυρίζουν αυτό το διάστημα

καθώς με τις δικές τους περικοπές της παραγωγής

πετρελαίου κατάφεραν να σταματήσουν την κατρακύλα

του πετρελαίου κοντά στα $70 το βαρέλι τον Ιούνιο και να τις οδηγήσουν πίσω στο ψυχολογικό επίπεδο των $100 σε μόλις 3 μήνες.

Η Σαουδική Αραβία έχει πολλάκις προειδοποιήσει

ότι τα $70 το βαρέλι είναι το τελευταίο όριο που ενεργοποιεί σχεδόν πάντα τα αντανακλαστικά επι -

βίωσή της, προκειμένου να στηρίξει τις τιμές μέσω

της μείωσης της προσφοράς (περικοπές).

Το ΔΝΤ εκτιμά ότι η Σαουδική χρειάζεται ένα εύρος τιμών πετρελαίου κοντά στα $80-$85 το βαρέλι, που είναι και το νέο επίπεδο των τιμών που χρειάζεται το βασίλειο προκειμένου να ισοσκελίσει τον προϋπολογισμό του.

Το ακριβότερο πετρέλαιο σημαίνει περισσότερα χρήματα-έσοδα στα κρατικά ταμεία των πετρελαιοπαραγωγών χωρών, χαροποιώντας πλήρως τους υπουργούς οικονομικών της Σαουδικής Αραβίας και της Ρωσίας.

Η μεν Σαουδική Αραβία θα εκμεταλλευτεί τα επιπλέον έσοδα για να χρηματοδοτήσει τα δικά της φιλόδοξα κατασκευαστικά σχέδια -με το κτίσιμο ολόκληρων πόλεων στην έρημό της- ενώ η Ρωσία θα έχει περισσότερο χρήμα για την πολεμική της βιομηχανία

εν μέσω ενός πολύ ακριβού εν εξελίξει πολέμου στην Ουκρανία.

Τα δύο κράτη συμμάχησαν με όπλο το πετρέλαιο εναντίον ενός κοινού εχθρού: του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, ενόψει των προεδρικών εκλογών του 2024 στις ΗΠΑ.

ΔΎΟ ΚΡΑΤΗ

του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, ενόψει των προεδρικών εκλογών του 2024

Η άνοδος του πετρελαίου θα οδηγήσει σε ένα νέο γύρο αύξησης στις τιμές βενζίνης, βασικός παράγοντας κόστους για πολλούς καταναλωτές και επιχειρήσεις στις ΗΠΑ και η οποία «δυνητικά» θα μπορούσε να πληγώσει τη δημοτικότητα του προέδρου

Μπάιντεν ενόψει της διεκδίκησης επανεκλογής του στον Λευκό Οίκο.

Αυτή θα είναι η δεύτερη δοκιμασία για τον πρόεδρο Μπάιντεν όσον αφορά τις υψηλές τιμές βενζίνης, οι οποίες σκαρφάλωσαν μέχρι τα $5/λίτρο μετά

την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία στις αρχές

του 2022.

Προ του φάσματος κοινωνικής αστάθειας από τις δια-

μαρτυρίες των καταναλωτών στις ΗΠΑ, η κυβέρνηση

Μπάιντεν αναγκάστηκε να απελευθερώσει μεγάλες

ποσότητες πετρελαίου από το SPR- το Στρατηγικό

Αποθεματικό Πετρελαίου των ΗΠΑ, καταφέρνοντας να ρίξει τις τιμές κοντά στα $2/λίτρο. Πλέον οι τιμές

έχουν ανέβει στα $2,70/λίτρο, με τον φόβο να ξεπεράσουν τα $3 μέσα στον χειμώνα.

Η Ρωσία και η Σαουδική Αραβία συνεργάζονται

πλέον σε όλα τα επίπεδα, βαθαίνοντας το ρήγμα στις

σχέσεις των δυο πρώην μακροχρόνιων συμμάχων

ΗΠΑ-Σαουδικής Αραβίας, η οποία χειροτερεύει από

τη συνεχή άρνηση της Σαουδικής να ικανοποιήσει το αίτημα της κυβέρνησης Μπάιντεν για περισσότερο

και φθηνότερο πετρέλαιο εν μέσω της ενεργειακής κρίσης.

Αυτό οφείλεται στην αποφασιστικότητα του Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν, του διαδόχου του θρόνου και ισχυρού άνδρα της Σαουδικής Αραβίας, να κινηθεί αυτόνομα στη γεωπολιτική σκακιέρα, αδιαφορώντας για τις ενστάσεις των ΗΠΑ για την επέκταση της εμπορικής και πολιτικής συνεργασίας του με τη Ρωσία και την Κίνα.

Η Ζ Η ΤΗΣΗ ΠΕΤΡΕΛΑΊΟΥ ΑΝ Ε ΒΗΚΕ ΣΕ ΕΠΊΠΕΔΑ-ΡΕΚΟ Ρ

Αυτό που αιφνιδιάζει την αγορά και τους αναλυτές ενέργειας, είναι ότι η παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου βρίσκεται σε υψηλά ρεκόρ και πρόκειται να επεκταθεί περαιτέρω λόγω αυξημένης ζήτησης από την Κίνα και την Ινδία, πιέζοντας ανοδικά τις τιμές πετρελαίου.

Παρά τους φόβους για μια παγκόσμια οικονομική κρίση, την κατασκευαστική κρίση στην Κίνα και τα υψηλά επιτόκια για την καταπολέμηση του πληθωρισμού, η κατανάλωση πετρελαίου σκαρφάλωσε σε επίπεδα-ρεκόρ των 102,6 εκατομμυρίων βαρελιών την ημέρα, σύμφωνα με τον ΔΟΕ. Το τι εκπλήσσει τους αναλυτές, είναι η υψηλή ζήτηση πετρελαίου προερχόμενη από την Κίνα, καθώς η χώρα μαστίζεται από μια σημαντική κρίση στην αγορά ακινήτων, η οποία αποτελεί το 30% της οικονομικής της δραστηριότητας.

Παρότι την κρίση στα ακίνητα και στη μεταποιητική βιομηχανία, η Κίνα αύξησε τη ζήτηση για καύσιμα κίνησης όπως το ντίζελ και βενζίνη, ενώ εκτοξεύτηκε η ζήτηση αεροπορικών καυσίμων όπως η κηροζίνη. Ο λόγος είναι απλός: Μετά από 3 χρόνια σκληρού lockdown (κατ’ οίκο περιορισμό) λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, οι κάτοικοι της Κίνας επιδόθηκαν στα ταξίδια με αεροπλάνο και αυτοκίνητο, αυξάνοντας τη ζήτηση για τα εν λόγω καύσιμα. ΚΊΝΑ & Ί ΝΔΊΑ: ΣΗΜΑΊΝΕ Ί Ζ Η ΤΗΣΗ ΠΕΤΡΕΛΑΊΟΥ Όταν μιλάμε για ζήτηση πετρελαίου, τότε μιλάμε για Κίνα, καθώς η χώρα έχει ξεπεράσει τις ΗΠΑ ως ο μεγαλύτερος εισαγωγέας πετρελαίου στον κόσμο από το 2017, ενώ είναι η μεγαλύτερη πηγή πρόσθετης ζήτησης πετρελαίου στα τελευταία 30 χρόνια, όταν και άνοιξε την κλειστή -τότε- οικονομία της στο παγκόσμιο εμπόριο.

Ενδεικτικό το γεγονός ότι η κατανάλωση πετρελαίου της Κίνας έχει σχεδόν τριπλασιαστεί από τότε που εντάχθηκε στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου

Η ΚΙΝΑ

ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΎΕΙ ΠΕΡΙΠΟΎ ΤΟ 75%

ΤΗΣ ΠΡΟΣΘΕΤΗΣ

ΑΎΞΗΣΗΣ

ΤΟ 2023, ΑΚΟΛΟΎΘΟΎΜΕΝΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΝΔΙΑ, ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ

ΜΕΓΑΛΗ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΟΎ ΚΟΣΜΟΎ

το 2001, ενώ σε μερικές άλλες χώρες έχει μειωθεί λόγω χρησιμοποίησης άλλου είδους ενέργειας για κίνηση (EV) και ηλεκτροπαραγωγή (ΑΠΕ, πυρηνικά).

Η Κίνα και η Ινδία, οι νο.1 και νο. 3 εισαγωγείς πετρελαίου στον κόσμο, αντίστοιχα, αναμένεται ότι θα συνεισφέρουν μαζί τα 2 από τα 2,4 εκατ. βαρέλια την ημέρα στην αύξηση της ζήτησης πετρελαίου το δεύτερο εξάμηνο του 2023, σύμφωνα με τον IEA (Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας).

Η Κίνα αντιπροσωπεύει περίπου το 75% της πρόσθετης αύξησης πετρελαίου το 2023, ακολουθούμενη από την Ινδία, την επόμενη μεγάλη οικονομία του κόσμου, που θα πάρει τη σκυτάλη της χώρας με τη μεγαλύτερη κατανάλωση πετρελαίου έως το 2050.

Παρότι η Κίνα είναι από τις μεγαλύτερες σε έκταση

χώρες στον κόσμο, το υπέδαφός της είναι σχεδόν άδειο σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο, καλύπτοντας μόνο το 30% των αναγκών της (παραγωγή 4 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα).

Η μειωμένη εγχώρια παραγωγή αναγκάζει την κυβέρνηση να βγει στην παγκόσμια αγορά για να καλύψει το υπόλοιπο 70% των αναγκών της, συνήθως από εισαγωγές από Μέση Ανατολή και Ρωσία.

Παρόμοια εικόνα και στην αναδυόμενη Ινδία, η οποία καλύπτει μόνο το 15% των αναγκών της από εσωτερική παραγωγή πετρελαίου, καλύπτοντας το υπόλοιπο με εισαγωγές από τη Μέση Ανατολή κυρίως.

ΜΕΙΩΜ Ε ΝΑ ΑΠΟΘ Ε ΜΑΤΑ

ΠΕΤΡΕΛΑ Ι ΟΥ

Υποστηρικτικά στις τιμές του πετρελαίου επιδρούν και

τα μειωμένα καταγεγραμμένα αποθέματα πετρελαίου

σε όλο τον κόσμο, τα οποία έχουν μειωθεί κατά τους καλοκαιρινούς μήνες λόγω της μείωσης παραγωγής

από τον ΟΠΕΚ+ και της αυξανόμενης ζήτησης κατά

την τουριστική περίοδο.

Ο IEA εκτιμά ότι τα αποθέματα πετρελαίου ενδέχεται

να μειωθούν κατά 2,2 εκατ. βαρέλια την ημέρα το

τρίτο τρίμηνο του 2023 και 1,2 εκατ. βαρέλια το

τέταρτο τρίμηνο, δίνοντας ακόμα μεγαλύτερη ώθηση στις τιμές πετρελαίου.

ΔΥΝΗΤΙΚΟ Ε ΛΛΕΙΜΜΑ

ΠΡΟΣΦΟΡΑ Σ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ

Το ράλι στις τιμές πετρελαίου στηρίχτηκε και από τα σχόλια του ΔΟΕ-Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας –(ΙΕΑ-International Energy Association), που προειδοποίησε ότι οι περικοπές παραγωγής του ΟΠΕΚ+ θα δημιουργούσαν «σημαντικό έλλειμμα προσφοράς» κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2023. Δήλωση που εν τέλει συμβάλλει στην περαιτέρω άνοδο στις τιμές πετρελαίου εν μέσω υψηλής γεωπολιτικής και οικονομικής αστάθειας.

Πιο συγκεκριμένα, ο IEA είπε ότι από αυτόν

τον μήνα, οι περικοπές παραγωγής του ΟΠΕΚ+ θα «οδηγήσουν σε σημαντικό έλλειμμα προσφοράς κατά το τέταρτο τρίμηνο».

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η Rystad εκτιμά ότι η παγκόσμια ζήτηση υγρών καυσίμων θα ξεπεράσει την προσφορά κατά περίπου 2,7 εκατομμύρια bpd το επόμενο τρίμηνο.

ΤΙ Λ Ε ΝΕ ΟΙ ΠΡΟΒΛ Ε

ΨΕΙΣ;

Οι περισσότεροι αναλυτές θεωρούν δεδομένο ότι οι τιμές πετρελαίου θα παραμείνουν στα τωρινά υψηλά

επίπεδα και ίσως ξεπεράσουν και το όριο των $100 το βαρέλι καθώς οι περικοπές από τον ΟΠΕΚ+, η δυνατή ζήτηση και η μείωση των αποθεμάτων θα

πιέσουν τις τιμές στους επόμενους μήνες.

Το σκηνικό μπορεί να αναστραφεί μόνο με την προ -

ϋπόθεση ο ΟΠΕΚ και η Ρωσία να περιορίσουν τις

περικοπές στην παραγωγή τους το 2024, καθώς

θεωρείται δεδομένο ότι θα δεχτούν αφόρητη πίεση από τη διεθνή σκηνή και ειδικά από τους σταθερούς

πελάτες τους όπως η Ινδία, Κίνα, Ιαπωνία, Νότιος Κορέα και Ευρωπαϊκή Ένωση για αύξηση της παραγωγής και αποκλιμάκωση των τιμών πετρελαίου στα υποφερτά επίπεδα των $80 το βαρέλι.

Ιστορικά, οι υψηλές τιμές πετρελαίου βοηθάνε να περιοριστεί η ζήτηση για το ίδιο το πετρέλαιο και των υποπροϊόντων του (καύσιμα-πετροχημικά) από τους καταναλωτές και επιχειρήσεις, καθώς λειτουργεί ως ανασταλτικός παράγοντας στην αύξηση των τιμών του πετρελαίου.

Ο ΑΝΤ Ι ΚΤΥΠΟΣ ΣΤΟΝ ΠΛΗΘΩΡΙΣΜ Ο

Οι εθελοντικές περικοπές από τη Σαουδική Αραβία και τη Ρωσία έχουν επαναφέρει τις ανησυχίες για τον αντίκτυπο των υψηλών τιμών πετρελαίου και ενέργειας στον πληθωρισμό και στην οικονομική πολιτική της παγκόσμιας αγοράς. Οι υψηλές τιμές πετρελαίου θα αυξήσουν ξανά τις τιμές των καυσίμων, τροφίμων, λιπασμάτων, το κόστος μετακίνησης του πληθυσμού και λειτουργίας των επιχειρήσεων και εργοστασίων, και τελικά να οδηγήσουν σε επιτάχυνση των τιμών σε όλο το φάσμα των προϊόντων.

Δυστυχώς, οι υψηλότερες τιμές του πετρελαίου θα αυξήσουν την πιθανότητα μεγαλύτερης δημοσιονομικής σύσφιγξης από τις κεντρικές τράπεζες για τον περιορισμό του πληθωρισμού, συνεχίζοντας την αύξηση των επιτοκίων και διατηρώντας τα σε υψηλά επίπεδα για περισσότερο διάστημα απ’ ό,τι αρχικά υπολογιζόταν.

Με τον χειμώνα στο Βόρειο Ημισφαίριο (ΕυρώπηΑσία-Βόρεια Αμερική) προ των πυλών και με την αναμενόμενη αύξηση της ζήτησης για θέρμανση, μένει να αποδειχθεί εάν τελικά αυτή η κατάσταση θα οδηγήσει πράγματι σε μια νέα παγκόσμια ενεργειακή κρίση, το οποίο θα ήταν ολέθριο για την παγκόσμια οικονομία και ειδικά για την ενεργειακά-ευάλωτη Ευρώπη.

ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ

«Ως κράτος χρειάζεται να προβούμε σε διαρθρωτικές αλλαγές και μεταρρυθμίσεις για να βελτιώσουμε το επιχειρείν και να προσελκύσουμε παραγωγικές επενδύσεις στον τομέα της ενέργειας», τονίζει ο CEO του Ομίλου Green Energy, Γιώργος Γεωργίου.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ

Η ΠΑΡΑΤΕΤΑΜΕΝΗ ΑΝΑΒΟΛΗ ΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ

ΤΗΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ, ΔΙΑΙΩΝΙΖΕΙ ΤΗΝ ΟΜΑΛΗ ΠΡΑΣΙΝΗ ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ

αξιοποίηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, το άνοιγμα της Ανταγωνιστικής Αγοράς Ηλεκτρισμού και η πράσινη μετάβαση αναμφίβολα, αποτελούν πόλο έλξης επενδύσεων» υπογραμμίζει σε συνέντευξή του στο περιοδικό Economy Today ο CEO του Ομίλου Green Energy, Γιώργος Γεωργίου Τονίζοντας τη σημασία της αξιοποίησης των ΑΠΕ και της πράσινης μετάβασης ο κ. Γεωργίου υποδεικνύει ότι «τα περιθώρια έχουν στενέψει» και καλεί όλους τους αρμόδιους φορείς και τις εταιρείες σε συνεργα-

σία ώστε «να καταλήξουμε στρατηγικά σε μια λύση που να είναι προσοδοφόρα όχι μόνο για το κράτος αλλά κυρίως για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις». Όπως υπογραμμίζει, «η μετατροπή της Κύπρου σε ένα αειφόρο επιχειρηματικό και εμπορικό κέντρο της Ευρώπης, επιβάλλεται». Ακολούθως, ο κ. Γεωργίου μάς μιλά για το στρατηγικό πλάνο του Ομίλου αλλά και για την Εnergy & Βeyond, που δραστηριοποιείται στην προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας, ως ανεξάρτητος

Προμηθευτής συμμετέχων στην Αγορά Ηλεκτρικής Ενέργειας.

Η πρόσφατη ενεργειακή κρίση και η ανάγκη για πράσινη μετάβαση έχουν επανατονίσει την τεράστια σημασία της αξιοποίησης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Πώς βλέπετε την εξέλιξη του τομέα των ΑΠΕ στη χώρα μας; Αναμφίβολα, οι οικονομικές επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία, η ενεργειακή κρίση και ο παρατεταμένος υψηλός πληθωρισμός του τελευταίου έτους, δημιούργησαν σημαντικές αναταράξεις στην κυπριακή οικονομία, στα νοικοκυριά και στις επιχειρήσεις. Αν και η θωράκιση των πολιτών και των επιχειρήσεων με συγκεκριμένα προγράμματα αξιοποίησης των

ΑΠΕ, ήταν στις προτεραιότητες των εκάστοτε κυβερνήσεων, εντούτοις οι αποφάσεις και οι σχεδιασμοί

που παρουσιάζονται κατά καιρούς, για την περαιτέρω διείσδυση των ΑΠΕ στην αγορά ενέργειας, ενδεχομένως να αποτελέσουν τροχοπέδη στην ουσιαστική πράσινη μετάβαση της χώρας μας. Χωρίς τις κατάλληλες υποδομές για αποθήκευση ενέργειας και την αναπροσαρμογή των στόχων κινδυνεύουν οι επενδύσεις των ΑΠΕ, οι οποίες θα επηρεάσουν σημαντικά την επίτευξη των ενεργειακών

στόχων με σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις για τους πολίτες. Ελλοχεύει, ταυτόχρονα, ο κίνδυνος διάλυσης ιδιωτικών επιχειρήσεων ΑΠΕ αλλά και η μείωση του ενδιαφέροντος για νέες επενδύσεις στον τομέα. Ευελπιστώ ότι τους επόμενους μήνες οι εμπλεκόμενοι φορείς θα δείξουν πνεύμα συνεργασίας ώστε να καταλήξουμε σε μια στρατηγικά βιώσιμη πολιτική, ειδικά σε ό,τι αφορά στις νέες επενδύσεις ΑΠΕ και την αποθήκευση ενέργειας.

Με ποιο τρόπο οι ΑΠΕ μπορούν να συμβάλουν στην ενίσχυση του τομέα των επενδύσεων;

Τα οφέλη από τις επενδύσεις σε ΑΠΕ επεκτείνονται

όχι μόνο σε οικονομικό αλλά και σε κοινωνικό-τοπικό

επίπεδο. Η αξιοποίηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, το άνοιγμα της Ανταγωνιστικής Αγοράς Ηλεκτρισμού και η πράσινη μετάβαση, αναμφίβολα, αποτελούν πόλο έλξης επενδύσεων. Η ταυτόχρονη εναρμόνιση των επενδυτικών προγραμμάτων με την αξιοποίηση των Ανανεώσιμων

Πηγών Ενέργειας αποτελεί επιτακτική ανάγκη για ενίσχυση της οικονομίας, της έρευνας αλλά και της ενεργειακής και τεχνολογικής αναβάθμισης της χώρας μας.

Συγκεκριμένα, η επένδυση σε επιχειρήσεις στον τομέα των ΑΠΕ συμβάλλει στην αύξηση της έρευνας στον τομέα, στη δραστηριοποίηση περισσότερων επιστημόνων και μηχανικών στις νέες ενεργειακές τεχνολογίες και στην αύξηση των καινοτομιών. Ταυτόχρονα, η προώθηση των επενδύσεων στις νέες τεχνολογίες πράσινης ενέργειας έχει σαν αποτέλεσμα την τεχνολογική αναβάθμιση και ενίσχυση του παραγωγικού δυναμικού της χώρας. Συνεπώς, η χρήση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας έχει πολλαπλά οφέλη και οι στρατηγικές επενδύσεις σε ΑΠΕ δημιουργούν πολλές θέσεις εργασίας και μείωση της ανεργίας. Είναι σημαντικό να αναφέρω, ότι πολλές εταιρείες

ΚΑΙΝΟΤΟΜΕΣ ΛΎΣΕΙΣ ΑΠΟΘΗΚΕΎΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ, Η ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΟΎ

πλέον αναζητούν και επενδύουν σε λύσεις εξοικονόμησης ενέργειας όχι μόνο για μείωση του λειτουργικού κόστους, αλλά πολύ περισσότερο για την εναρμόνιση-υιοθέτηση ESG κινήτρων, ώστε να καταστούν στρατηγικά βιώσιμες με ανοδική πορεία.

ΠΡΑΣΙΝΑ…ΚΙΝΗΤΡΑ

Πόσο σας ικανοποιούν τα κίνητρα που παρέχονται από το κράτος για επενδύσεις στην πράσινη οικονομία;

Ως κράτος χρειάζεται να προβούμε σε διαρθρωτικές αλλαγές και μεταρρυθμίσεις για να βελτιώσουμε το επιχειρείν και να προσελκύσουμε παραγωγικές επενδύσεις στον τομέα της ενέργειας.

Εάν θέλουμε να διαμορφώσουμε ένα κράτος δίκαιης και ισότιμης πρόσβασης, όπου όλοι οι πολίτες και επιχειρήσεις θα έχουν πρόσβαση σε εναλλακτικές

μορφές ενέργειας, τότε οφείλουμε να προωθήσουμε περαιτέρω την αποκέντρωση της παραγωγής, να επενδύσουμε σε υποδομές αποθήκευσης και να εκσυγχρονιστούμε υιοθετώντας πρακτικές ανταγωνιστικής αγοράς και αποφεύγοντας αυτές του μονοπωλιακού καθεστώτος.

Θεωρώ, επίσης, αναγκαία την εφαρμογή πράσινης

φορολογίας και τον καθορισμό κινήτρων που θα

προσελκύουν επενδύσεις στον τομέα των ΑΠΕ αλλά και την πράσινη τεχνολογία.

Σε ένα νησί όπου κυριαρχεί η ηλιοφάνεια, οι επενδυτικές δυνατότητες είναι πολλές, αρκεί ο σχεδιασμός των κινήτρων να είναι τέτοιος ώστε να επιτρέπει τη διείσδυση περισσότερων ΑΠΕ και τη στήριξη πρωτοβουλιών από ιδιώτες.

Ποιες οι εισηγήσεις σας για τόνωση του τομέα και του ενδιαφέροντος;

Η Κύπρος αποτελεί μια ενεργειακά ιδιόμορφη περίπτωση, εξαιτίας του απομονωμένου δικτύου της. Η

εξάρτησή της από εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα αλλά και η αδυναμία διείσδυσης ΑΠΕ, την οδηγούν σε

διατάραξη της σταθερότητας και της ασφάλειας του δικτύου. Επιπρόσθετα, η παρατεταμένη αναβολή της διαδικασίας φιλελευθεροποίησης της Ανταγωνιστικής Αγοράς Ηλεκτρισμού, διαιωνίζει την ομαλή πράσινη μετάβαση του νησιού μας και απομακρύνει τη χώρα από την επίτευξη των στόχων της.

Θεωρώ ότι το άνοιγμα της αγοράς, η επίσπευση των νομοθετικών πλαισίων και ρυθμίσεων για νέες τεχνολογικές λύσεις, η επιτάχυνση διαδικασιών

αδειοδότησης, η εισαγωγή καινοτόμων λύσεων

αποθήκευσης ενέργειας, η αναβάθμιση υποσταθμών

δικτύου και η προώθηση του πράσινου υδρογόνου, σε συνδυασμό με τη στήριξη της πολιτείας και των χρηματοοικονομικών ιδρυμάτων, θα κεντρίσουν

ακόμα πιο πολύ το ενδιαφέρον για επενδύσεις και

ανάπτυξη στον τομέα.

Παράλληλα, ο εκσυγχρονισμός του υφιστάμενου

μετάβαση

Ποιες είναι σήμερα οι σημαντικότερες προκλήσεις στον τομέα των ΑΠΕ αλλά και των επαγγελματιών-επιχειρήσεων;

Μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε σήμερα είναι η απόρριψη «πράσινης»

ενέργειας από το δίκτυο, λόγω του ετεροχρονισμού μεταξύ ΦΒ παραγωγής και ζήτησης των καταναλωτών. Το φαινόμενο αυτό οδηγεί τον Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου (ΔΣΜΚ) και τον Διαχειριστή Συστήματος Διανομής (ΔΣΔ) σε περικοπές παραγόμενης ενέργειας από ΑΠΕ λόγω δυσκολίας διαχείρισής της. Aξίζει να αναφέρω ότι μέσα σε 18 μήνες, εφταπλασιάστηκαν οι περικοπές σε μεγαβατώρες συγκριτικά με το πρώτο εξάμηνο του 2022. Αυτό το φαινόμενο έχει ως αντίκτυπο να χαθούν 47χιλ. MWh που αντιστοιχούν σε €9 εκ. χαμένης παραγωγής από τους επενδυτές-παραγωγούς.

Πρόκειται για ένα αναμενόμενο φαινόμενο για απομονωμένα δίκτυα, με σημαντική διείσδυση ΑΠΕ και αδυναμία αποθήκευσης τής περίσσειας ενέργειας. Το πρόβλημα των περικοπών αγγίζει πλέον και τα μικρότερα συστήματα και δη, τους οικιακούς καταναλωτές που το εγκατεστημένο σύστημά τους διαθέτει τον εξοπλισμό Ripple Control, αφού βλέπουν πλέον και τη δική τους παραγωγή να απορρίπτεται όταν παραστεί ανάγκη.

«Πονοκέφαλος» για τους αρμόδιους φορείς και ιδιαίτερα για τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα της ενέργειας είναι και η αποτελεσματική λειτουργία μιας πραγματικά απελευθερωμένης Ανταγωνιστικής Αγοράς Ηλεκτρικής ενέργειας. Η Κύπρος είναι το μοναδικό κράτος μέλος της Ε.Ε. που δεν έχει ακόμη επιτύχει πλήρη ευθυγράμμιση με το καθορισμένο Net-Pool Model για τις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτή η συνθήκη, ταλανίζει

όλους τους εμπλεκόμενους φορείς από το 2015, όπου καθορίστηκε καταληκτική ημερομηνία υλοποίησής του (2019) και ακόμα δεν έχει εφαρμοστεί, λόγω σημαντικών καθυστερήσεων.

Το «Σχεδίο Ενισχύσεων» που εξήγγειλε το

Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, αποτελεί επίσης μια πρόκληση καθώς περιλαμβάνει μια «αμφιλεγόμενη ρήτρα», η οποία υποχρεώνει

τους νέους υβριδικούς σταθμούς αποθήκευσης, που ζητούν κεφαλαιακή ή λειτουργική ενίσχυση, να συνάψουν συμβατική συμφωνία με την ΑΗΚ.

Ουσιαστικά, η ρήτρα αυτή αποκλείει από το «Σχέδιο Ενισχύσεων», τους νέους υβριδικούς σταθμούς και τους υφιστάμενους παραγωγούς ηλεκτρικής

ενέργειας, εάν επιλέξουν να συνάψουν συμβατικές

συμφωνίες με ιδιωτικούς προμηθευτές ηλεκτρικής

ενέργειας που δραστηριοποιούνται επί του παρόντος στη μεταβατική αγορά.

Κατά συνέπεια, το Σχέδιο Ενίσχυσης, το οποίο

έχει σχεδιαστεί για να παρέχει στήριξη και κίνητρα στους παραγωγούς ΑΠΕ, ευνοεί αδικαιολόγητα

παρέχοντας επιπλέον πλεονεκτήματα στη δεσπόζουσα Αρχή.

Υπό αυτές τις συνθήκες, τα πισωγυρίσματα, οι

αναβολές στη διαδικασία οριοθέτησης της Ανταγωνιστικής Αγοράς και η αποτυχημένη εφαρμογή του νέου μοντέλου αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας θα οδηγήσουν στη διάλυση των ιδιωτικών προμηθευτών και παραγωγών ενέργειας από ΑΠΕ.

Όταν αναφερόμαστε στην πράσινη οικονομία, τι ακριβώς θα πρέπει να γνωρίζουν οι πολίτες αλλά και οι επιχειρήσεις;

Η πράσινη οικονομία αποτελεί ένα μακροπρόθεσμο όραμα, στο οποίο οι εταιρείες, οι αγορές, οι επενδυτές αλλά και οι ίδιοι οι πολίτες, δεσμεύονται για βιώσιμη ανάπτυξη που εγγυάται τη μακροπρόθεσμη κερδοφορία. Στόχος της πράσινης οικονομίας είναι η καταπολέμηση των ελλείψεων, καθώς και η μείωση των απειλών για το περιβάλλον και των εκπομπών άνθρακα. Η ίδια αποτελεί μέρος της κοινωνικής ευθύνης που έχουμε όλοι προς την αειφόρο ανάπτυξη.

Με το όραμα της πράσινης οικονομίας, όλες οι εταιρείες και οργανισμοί προσπαθούν να μειώσουν τους ρύπους CO2 που εκπέμπουν στο περιβάλλον, προβάλλοντας ανάμεσα σε άλλα τα πράσινα επαγγέλματα, πράσινες θέσεις εργασίας και εφαρμόζοντας ενεργειακές λύσεις που διασφαλίζουν χαμηλή ενεργειακή κατανάλωση, όπως η ανοικοδόμηση ενεργειακά αποδοτικών κτηρίων.

Εδώ και αρκετό καιρό οι καταναλωτές βρίσκονται αντιμέτωποι με τον πληθωρισμό και το

υψηλό κόστος της ενέργειας. Ποιο όφελος θα

προκύψει για τους καταναλωτές αν υπάρξει περαιτέρω αξιοποίηση των ΑΠΕ;

Στη Κύπρο διαθέτουμε τις κατάλληλες συνθήκες για εκμετάλλευση της ηλιακής ενέργειας, ενώ ταυτόχρονα οι πολίτες κινούνται θετικά στην εκμετάλλευση του

ηλιακού δυναμικού της χώρας. Με την περαιτέρω αξιοποίηση των ΑΠΕ, οι καταναλωτές, εκτός από τα σχέδια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας για ιδιοκατανάλωση, οι πολίτες θα έχουν τη δυνατότητα να επιλέγουν τον προμηθευτή τους με σκοπό τη μείωση του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας. Οι Ανεξάρτητοι Προμηθευτές, μπορούν να προμηθεύουν τους καταναλωτές φθηνότερη ενέργεια, ανεξάρτητα από τα σκαμπανεβάσματα των τιμών των ορυκτών καυσίμων, όπως επίσης και των τιμών του Χρηματιστηρίου των Ρύπων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EU-ETS).

Η ενέργεια που θα φτάνει στον καταναλωτή-πελάτη θα είναι στο σύνολό της πιο πράσινη και καθαρή, μειώνοντας το αποτύπωμα άνθρακα και συμβάλλοντας στη προστασία του περιβάλλοντος. Οι ιδιωτικοί προμηθευτές ενέργειας σε αντίθεση με τον κρατικό πάροχο, μπορούν να προσφέρουν καλύτερη εξυπηρέτηση στους πελάτες τους με αναλύσεις ενεργειακής συμπεριφοράς, βιώσιμες υπηρεσίες και ολοκληρωμένες ενεργειακές λύσεις.

Πολλές φορές έχετε τοποθετηθεί τονίζοντας την ανάγκη για «άνοιγμα» νέων υπηρεσιών και πιο συγκεκριμένα βιώσιμων υπηρεσιών. Ποιες είναι οι εισηγήσεις σας; Τα περιθώρια έχουν στενέψει. Η μετατροπή της Κύπρου

σε ένα αειφόρο επιχειρηματικό και εμπορικό κέντρο της Ευρώπης, επιβάλλεται! Όλοι οι αρμόδιοι φορείς

και εταιρείες καλούνται να συνεργαστούν ώστε να καταλήξουμε στρατηγικά σε μια λύση που θα είναι προσοδοφόρα όχι μόνο για το κράτος αλλά κυρίως για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις.

Ριζικές λύσεις και δράσεις, για ελαχιστοποίηση περικοπών ΑΠΕ και περαιτέρω διείσδυση καθαρής ενέργειας υπάρχουν. Είναι στο χέρι μας να τις κάνουμε πράξη.

Ως κράτος θα μπορούσαμε, για παράδειγμα, να διαμορφώσουμε ένα ρυθμιστικό πλαίσιο για διασύνδεση σημείων επαναφόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων με σύστημα διανομής. Να τηρήσουμε τα χρονοδιαγράμματα για ολοκλήρωση της εγκατάστασης έξυπνων μετρητών μέχρι το 2026 και να επενδύσουμε σε περιφερειακούς σταθμούς αποθήκευσης ενέργειας. Θεωρώ ότι η κυβέρνηση έχει μεγάλη ευθύνη να προβεί στις ρυθμίσεις ώστε όλα τα πιο πάνω να προχωρήσουν.

«FIT FOR 55»

Πώς προχωράμε με την υλοποίηση της δέσμης προτάσεων «Fit for 55» και ποιες οι προκλήσεις σε ό,τι αφορά την εφαρμογή τους στην Κύπρο;

Η υλοποίηση της δέσμης προτάσεων «Fit for 55» προϋποθέτει τη συμβολή όλων των εμπλεκόμενων

μερών και τη μεταξύ τους συνεργασία.

Έχω τονίσει και στο παρελθόν, ότι οι προκλήσεις

που είχαμε να αντιμετωπίσουμε ως κράτος ήταν

πολλές και ως εκ τούτου, η συμμόρφωση με τις οδηγίες αποτελούσε θέμα ιδιάζουσας σημασίας για επιχειρήσεις και κρατικούς φορείς.

Ο στόχος της κλιματικής ουδετερότητας για το 2030, κοντοζυγώνει και παρόλα αυτά, στη χώρα μας υπάρχουν ακόμα τεράστια περιθώρια βελτίωσης και αναβάθμισης για την υλοποίησή του. Εάν δεν επιταχυνθούν οι διαδικασίες αδειοδότησης για αποθήκευση, δεν προωθηθεί εντατικά η «Εξοικονόμηση Ενέργειας» και δεν οριοθετηθεί ένα ασφαλές για το δίκτυο πρόγραμμα αναβάθμισης, πολύ φοβάμαι πως θα επέλθουν αυστηρές κυρώσεις στη χώρα μας, τις οποίες θα επωμιστεί ο καταναλωτής.

ΤΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ

ESG

Πώς οι ESG παράγοντες καθορίζουν το αύριο των επιχειρήσεων;

H εξισορρόπηση της «πράσινης μετάβασης» και των προκλήσεων που δύναται να αντιμετωπίσει μια επιχείρηση, αποτελεί το κλειδί στη βιωσιμότητά της και κατ’ επέκταση την προσέλκυση νέων επενδύσεων. Η υιοθέτηση ESG παραγόντων, αποτελεί πλέον κοινωνικό αίτημα σε παγκόσμιο επίπεδο. Όμιλοι και επιχειρήσεις, όπως ο Όμιλός μας, υιοθετούν

ουσιαστικούς μοχλούς ανάπτυξης με επίκεντρο τη βελτίωση της ζωής των πολιτών αλλά και τη διάσωση του πλανήτη. Οι εταιρείες που υιοθετούν κριτήρια ESG κατορθώνουν να διασφαλίσουν καλύτερα καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό, να ενισχύσουν την αξία των εργαζομένων τους, να επικυρώσουν την ποιότητα των προϊόντων τους και να αντλήσουν κεφάλαια. Τα τελευταία χρόνια, οι Οργανισμοί έχουν κατανοήσει πλήρως ότι η διαφάνεια στις ESG επιδόσεις τους, η ανάπτυξη μιας υπεύθυνης εφοδιαστικής αλυσίδας με ψηφιακές και ESG στρατηγικές επενδύσεις είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με τη βιώσιμη ανάπτυξή τους. Προσωπικά, θεωρώ πως η υιοθέτηση τέτοιων κριτηρίων αποτελεί μονόδρομο στην αντιμετώπιση κρίσεων και δη της ενεργειακής κρίσης που μαστίζει το παγκόσμιο. Με πλήρη διαφάνεια στις διεργασίες και σύγχρονες πρακτικές, μπορεί μια επιχείρηση πλέον να μειώσει το αποτύπωμά της, να είναι σε θέση να διαχειρίζεται το ρίσκο και τις προκλήσεις, να πραγματοποιεί έρευνες και να αναπτύσσει τα προϊόντα της διασφαλίζοντας την αξιοπιστία και την ποιότητά τους.

Με αυτές τις πρακτικές, το επενδυτικό ενδιαφέρον θα τη βοηθήσει να αναπτυχθεί και να υλοποιήσει

το όραμά της, χωρίς αυτό να επηρεάζει τις προσπάθειες διάσωσης του πλανήτη.

ΣΤΑΘΕΡΑ ΠΡΩΤΟΠΟΡΟΙ

ΣΤΙΣ ΑΠΕ

Τι διακρίνει τον Όμιλο Green Energy και γιατί κρίθηκε αναγκαία η πρόσφατη επέκτα -

ση του δ.σ. του Ομίλου;

Ο Όμιλος δικαιωματικά κατέχει κυρίαρχη θέση

στον τομέα των ΑΠΕ. Κατατάσσεται ανάμεσα στους πιο αξιόπιστους ιδιωτικούς Οργανισμούς στο νησί, καθώς προσφέρει ολοκληρωμένες λύσεις για την υλοποίηση, διαχείριση, λειτουργία και συντήρηση ευρείας κλίμακας έργων. Μέλημά μας ήταν πάντοτε η σύναψη στρατηγικών συνεργασιών με διεθνώς αναγνωρισμένους εμπειρογνώμονες και εταιρείες κύρους για να εισάγουμε στην Κύπρο τεχνογνωσία και τεχνολογικά αναβαθμισμένα προϊόντα. Στο πλαίσιο αυτής της φιλοσοφίας, αποφασίσαμε πως ήρθε ο καιρός να ενισχύσουμε ακόμα περισσότερο τη δυναμική του Ομίλου. Εμπλουτίζοντας το διοικητικό συμβούλιο του Ομίλου με διεθνώς αναγνωρισμένους επαγγελματίες στον τομέα των ΑΠΕ και όχι μόνο, δίνουμε μια νέα ώθηση στην πορεία μας και ενισχύουμε την επιστημοσύνη των επαγγελματιών μας. Επιδιώκουμε σταθερά να πρωτοπορούμε σε έναν τομέα που συνεχώς εξελίσσεται, διαχέοντας τα οφέλη της δραστηριότητάς μας στους εργαζομένους μας και στους πελάτες μας. Αυτός είναι ο τρόπος που αντιλαμβανόμαστε τον ρόλο μας. Αφουγκραζόμαστε τις ανάγκες της αγοράς και είμαστε σε διαρκή αναζήτηση καινοτόμων λύσεων και προϊόντων ώστε να προσαρμόζουμε

τις υπηρεσίες μας σύμφωνα με τις ανάγκες των πελατών μας.

Τι περιλαμβάνει το στρατηγικό σας πλάνο σε

σχέση με την επέκταση του Ομίλου;

Ο Όμιλος Green Energy συνεχώς εξελίσσεται υιοθετώντας νέες πρακτικές, όπως οι ESG παράγοντες και καινοτόμες λύσεις, οι οποίες διασφαλίζουν εξοικονόμηση ενέργειας στο κοινωνικό σύνολο και συνδράμουν στην πράσινη ανάπτυξη του τόπου μας. Επενδύουμε συνεχώς σε νέες στρατηγικές συνεργασίες οι οποίες προσφέρουν ολοκληρωμένες

λύσεις στην κυπριακή αγορά για την εξοικονόμηση ενεργειακού κόστους.

Το 2016 με κύριο γνώ-

μονα τις εξελίξεις και

την προσαρμογή στις

αλλαγές της αγοράς

ενέργειας, δημιουργή-

θηκε η εταιρεία GDL Green Energy που με-

τεξελίχθηκε στον Όμιλο Green Energy.

Πρόκειται για καθετο-

ποιημένο Όμιλο που

προσφέρει ολοκλη-

ρωμένες λύσεις στους

τομείς των Ανανεώ-

σιμων Πηγών Ενέρ-

γειας, Εξοικονόμησης

Ενέργειας, Θέρμανσης/

Κλιματισμού, Φορ-

τιστών Ηλεκτροκί-

νησης, Ενεργειακών

Υπηρεσιών, Παραγω-

γής και Προμήθειας

Ηλεκτρικής Ενέργειας.

Διαχειρίζεται έργα στην

προμήθεια ηλεκτρικής

ενέργειας συνολικής

ισχύος 29MW. Εντός

του 2024, η δυναμική

του Ομίλου μας στην

προμήθεια ηλεκτρικής

ενέργειας, θα ξεπερά-

σει τα 45MW.

Μέρος του Ομίλου

αποτελεί και το Cyprus Energy Fund, ένα ειδι-

κό επενδυτικό ταμείο

για επενδύσεις έργων

Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εξοικονόμησης Ενέργειας.

Ο Όμιλος κατέχει, επίσης, Άδεια Προμήθειας

Ηλεκτρικής Ενέργειας

από το 2018 και από

τον Οκτώβριο του 2022, συμμετέχει στη Μεταβατική Ρύθμιση

της Ανταγωνιστικής

Αγοράς Ηλεκτρισμού.

Η πρόσφατη επέκταση του διοικητικού συμβουλίου

του Ομίλου αποτελεί μέρος μιας βιώσιμης στρατηγικής με συγκεκριμένους στόχους. Εμπλουτίζοντας

τη σύνθεση του δ.σ., με διεθνώς αναγνωρισμένους

επαγγελματίες και καταξιωμένους στον επιχειρη-

ματικό κόσμο, πρόκειται να εμβαθύνουμε περισσότερο στην Έρευνα και Ανάπτυξη νέων ενεργειακών τεχνολογιών.

Στόχος μας είναι η βιωσιμότητα και η ενίσχυση της αειφορίας, επεκτείνοντας τις επενδύσεις στον τομέα και αναπτύσσοντας μέχρι το 2025, επιπρόσθετα Φωτοβολταϊκά Πάρκα, συνολικής ισχύος 55MW.

Μιλήστε μας για την Energy & Βeyond. Σε ποιο τομέα δραστηριοποιείται, ποιες υπηρεσίες προσφέρει στους πελάτες της και ποια είναι τα ανταγωνιστικά της πλεονεκτήματα; H Εnergy & Βeyond, θυγατρική του Ομίλου Green Energy, δραστηριοποιείται στην προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας, ως ανεξάρτητος Προμηθευτής συμμετέχων στην Αγορά Ηλεκτρικής Ενέργειας, που παρέχει ήδη ενέργεια σε εμπορικούς και βιομηχανικούς καταναλωτές σε ανταγωνιστικές τιμές, με πρόσθετες υπηρεσίες εξοικονόμησης.

Στόχος της εταιρείας είναι να προσφέρει σε σύντομο χρονικό διάστημα, ηλεκτρική ενέργεια και σε οικιακούς καταναλωτές συνδυαστικά με άλλες ενεργειακές υπηρεσίες.

H Ε&Β, είναι υπεύθυνη για την αγορά, πώληση ενέργειας και ζήτησης στο πλαίσιο της Αγοράς Ηλεκτρισμού, περιλαμβάνοντας και τη διάθεση στην Αγορά ή σε τελικούς πελάτες της παραγόμενης ενέργειας από το συμβαλλόμενο παραγωγικό δυναμικό, ΑΠΕ και συμβατικές μονάδες ή εγκαταστάσεις αποθήκευσης. Η εταιρεία αντιμετωπίζει τους πελάτες της ως συνεργάτες, προσφέροντας συνεχή και άμεση επικοινωνία για επίλυση των ενεργειακών θεμάτων που αντιμετωπίζουν. Πρόκειται για την πρώτη ESCo εταιρεία που έχει συνάψει Σύμβαση Ενεργειακής Απόδοσης. Η εταιρεία έχει στόχο την προμήθεια ενέργειας, ποικιλοτρόπως. Ικανοποιώντας τις ενεργειακές ανάγκες των βιομηχανικών

και εμπορικών πελατών, αξιοποιεί τις συνέργειες

προς αμοιβαίο όφελος παρέχοντας ολοκληρωμένες

λύσεις, μη στατικές που διαμορφώνονται δυναμικά

και με βάση τις ανάγκες του πελάτη-συνεργάτη.

ΔΙΚΑΙΟΣ Υ ΝΗ

ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ ΓΙΑ ΤΟΝ

ΤΟΜΕΑ

ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ

Μετά τη μεταρρύθμιση οι προσδοκίες σε ό,τι αφορά τον Θεσμό της Δικαιοσύνης είναι αυξημένες αν και υπάρχουν ακόμα ανοικτά ζητήματα και εκκρεμότητες.

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΑΤΑΛΙΑ ΓΕΩΡΓΙΑΔΟΥ

ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ:

Μια νέα εποχή έχει αρχίσει για

την κυπριακή

Δικαιοσύνη μετά το ορόσημο της 1ης Ιουλίου όπου τέθηκε σε εφαρμογή η πολυσυζητημένη μεταρρύθμιση. Τα αποτελέσματα της μεταρρύθμισης αναμένεται βεβαίως να φανούν στην πράξη αλλά αυτό που τονίζουν ως σημαντικό, νομικοί κύκλοι, είναι πως παρά τις εκκρεμότητες που απομένουν, το πρώτο μεγάλο βήμα έχει γίνει.

Όπως και οι πλείστοι τομείς, έτσι και ο τομέας της Δικαιοσύνης βρίσκεται αντιμέτωπος με σωρεία προκλήσεων και διαχρονικών προβλημάτων. Ένα από τα πολλά παραδείγματα που αποτυπώνεται και στην έκθεση «The

2023 EU Justice Scoreboard»

είναι η αναποτελεσματικότητα σε ό,τι αφορά τη γρήγορη εκδίκαση υποθέσεων γεγονός που συμβάλλει αφενός στην απογοήτευση του κόσμου σε σχέση με τον χρόνο που απαιτείται για απονομή Δικαιοσύνης αλλά και στην αποθάρρυνση ξένων επενδυτών οι οποίοι λαμβάνουν σοβαρά υπόψιν τον παράγοντα «χρονοβόρες διαδικασίες».

Βεβαίως η μεταρρύθμιση για να είναι αποτελεσματική, αποδοτική, να αποκαθιστά και να αντανακλά το κράτος δικαίου χρειάζεται ακόμα χρόνο, σκληρή δουλειά και κυρίως συνεργασία από όλους τους εμπλεκόμενους και αρμόδιους φορείς. Και σίγουρα δεν είναι κάτι που θα επιτευχθεί εν μια νυχτί.

Το Εconomy Today, με αφορμή και την εκλογική διαδικασία του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου στο αφιέρωμα που ακολουθεί σκιαγραφεί τις εξελίξεις σε ό,τι αφορά τη μεταρρύθμιση της Δικαιοσύνης και επιχειρεί να παρουσιάσει τις σημαντικές εκκρεμότητες που απομένουν μέχρι την ολοκλήρωσή της. Στο πλαίσιο του ειδικού αυτού αφιερώματος φιλοξενούμε τις θέσεις και τις απόψεις της υπουργού Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως Άννας Κουκκίδη-Προκοπίου και του έγκριτου ακαδημαϊκού και νομικού δρα Αχιλλέα Κ. Αιμιλιανίδη, ο οποίος μάς παρουσιάζει τους σημαντικότερους σταθμούς και τις μεταρρυθμίσεις που προηγήθηκαν μέχρι να φτάσουμε στο σημείο που βρισκόμαστε σήμερα.

Παρουσιάζουμε ακόμη τα δικηγορικά γραφεία ΣΚΟΡΔΗΣ, ΠΑΠΑΠΕΤΡΟΥ ΚΑΙ ΣΙΑ Δ.Ε.Π.Ε. και Chambersfield Economides Kranos όπου καταγράφουμε τις απόψεις των επαγγελματιών του τομέα για νομικά ζητήματα στην Κύπρο κ.ά.. Τέλος, η κα Αντρούλλα Πουτζιουρή, ιδρύτρια του European Learning Training Centre, δικηγόρος και Trainer και η κα Γεωργία Ονουφρίου, COO του ELTC, δικηγόρος, Trainer μάς παρουσιάζουν το Κέντρο εκπαίδευσης και μάς μιλούν για τη σημασία που έχει η συνεχής επιμόρφωση γύρω από τα νομικά ζητήματα στην επαγγελματική ανέλιξη των δικηγόρων και όσων ασχολούνται με τον τομέα των νομικών υπηρεσιών.

Τέθηκε σε ισχύ από 1η Ιουλίου η μεταρρύθμιση στην ανώτατη βαθμίδα της απονομής Δικαιοσύνης, καθώς η ολομέλεια της Βουλής ενέκρινε πρόσφατα το νέο νομικό πλαίσιο. Με τις αλλαγές που εισάγονται ιδρύεται Εφετείο, το οποίο θα επιλαμβάνεται των εφέσεων κατά αποφάσεων όλων των Πρωτόδικων Δικαστηρίων στη Δημοκρατία και τρίτος βαθμός Δικαιοσύνης με σύσταση Ανώτατου Δικαστηρίου και του Ανώτατου Συνταγματικού Δικαστηρίου. Οι νόμοι που ψηφίστηκαν στις 22/6/2023 αφορούν, μεταξύ άλλων, τη δυνατότητα του Εφετείου να επιλαμβάνεται

της εκδίκασης των εφέσεων κατά των αποφάσεων των Επαρχιακών Δικαστηρίων, του Διοικητικού Δικαστηρίου, του Δικαστηρίου Ελέγχου Ενοικιάσεων, του Εμπορικού Δικαστηρίου και του Ναυτοδικείου. ΤΗΣ

Οι προκλήσεις στον τομέα της Δικαιοσύνης, είναι πάρα πολλές, παρά

τη μεταρρύθμιση που ψηφίστηκε τον περασμένο Ιούλιο.

Τα προβλήματα, εξακολουθούν να

υπάρχουν και ο ρόλος της πολιτείας

το επόμενο διάστημα είναι να βρει

τρόπους και να μελετήσει κι άλλες

μεταρρυθμίσεις ούτως ώστε η

εκδίκαση των υποθέσεων να είναι γρηγορότερη και να μην καθυστερεί

η απονομή της Δικαιοσύνης.

ΤΙ ΆΛΛΆΞΕ;

Ο διαχωρισμός του υφιστάμενου Ανώτατου Δικαστηρίου σε Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο και Ανώτατο Δικαστήριο, σύμφωνα με νομικούς κύκλους θα βοηθήσει στην εξειδίκευση, στη βελτίωση της ποιότητας και της ταχύτητας στην απονομή της Δικαιοσύνης και στον αλληλοέλεγχο των δικαστών

του και στον έλεγχο των αποφάσεων του Ανωτάτου Δικαστικού Συμβουλίου. Τα δύο ανώτατα δικαστικά όργανα θα αποφασίζουν

σε τρίτο και τελευταίο βαθμό και θα εκδικάζουν υποθέσεις μείζονος δημοσίου συμφέροντος ή γενικής δημόσιας σημασίας ή συνοχής του δικαίου επί συγκρουόμενων αντιφατικών αποφάσεων. Η δημιουργία Συνταγματικού Δικαστηρίου, ως ξεχωριστού δικαιοδοτικού οργάνου, θα διευκολύνει την περιφρούρηση, προώθηση και ασφάλεια του Κράτους Δικαίου. Κύρια αποστολή του είναι η διαφύλαξη της συνταγματικής τάξης, μέσω της ορθής συνταγματικής ερμηνείας, σε καίρια κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα και ως απόρροια τούτου, η λειτουργία του ως θεσμικού αντίβαρου, ως εγγυητή των δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών των πολιτών, αλλά και ως θεματοφύλακα της εύρυθμης πορείας της Πολιτείας. Η εγκαθίδρυση του νέου δικαστικού οργάνου, του Εφετείου, ως Δευτεροβάθμιου Δικαστηρίου επίσης είναι πολύ σημαντική. Στελεχώνεται από 16 δικαστές και δικάζει σε Τμήματα Πολιτικής, Ποινικής και Αναθεωρητικής Δικαιοδο-

Η ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ

ΚΑΘΟΔΗΓΗΣΗ, ΕΠΟΠΤΕΙΑ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ

ΤΟΥ ΑΝΏΤΑΤΟΥ

ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ, ΕΙΝΑΙ

ΕΝΑΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ

ΒΑΣΙΚΟΤΕΡΟΥΣ

ΠΥΛΏΝΕΣ ΣΤΗΡΙΞΗΣ

ΤΗΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ

ΤΟΥ ΟΛΟΥ

ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟΥ

ΕΡΓΟΥ

σίας. Πρόεδρος των δικαστών του Εφετείου είναι η Ρέα Λιμνατίτου, ενώ οι υπόλοιποι δικαστές είναι ο Αλέξανδρος Παναγιώτου, Σταύρος Σταύρου, Δημήτρης Κίτσιος, Χαράλαμπος Χαραλάμπους, Μιχάλης Αμπίζας, Αντώνης Κονής, Στέλλα Χριστοδουλίδου-Μέσσιου, Μαρίνα Παπαδοπούλου, Γιώτα Κυριακίδου, Μιράντα Τουμαζή, Αγνή Ευσταθίου-Νικολετοπούλου, Γιώργος Σεραφείμ, Ιφιγένεια Στυλιανίδου, Μιχάλης Πικής, Δημήτρης Λυσάνδρου. Με τις αλλαγές, πέραν του Εφετείου, δημιουργήθηκε τρίτος βαθμός δικαιοδοσίας, στοιχείο που συμβάλλει στην ασφάλεια δικαίου και στην περαιτέρω εμπέδωση αισθήματος εμπιστοσύνης του κοινού προς τη Δικαιοσύνη. Ακόμη, μέσω της εξειδίκευσης, αναμένεται η περαιτέρω ποιοτική αναβάθμιση της Δικαιοσύνης, αλλά και η συντομότερη εκδίκαση των υποθέσεων. Αυτά είναι τα μεγάλα οφέλη για την κατοχύρωση του κράτους δικαίου αλλά και για τον κάθε πολίτη ξεχωριστά.

ΕΝΏΠΙΟΝ ΠΟΛΛΑΠΛΏΝ

ΠΡΟΚΛΉΣΕΏΝ

Ή ΔΙΚΑΙΟΣΎΝΉ ΣΤΉΝ ΚΎΠΡΟ

ΕΠΊΤΕΥΞΗ ΣΚΟΠΟΥ

Το μεγάλο στοίχημα πλέον είναι η ομαλή λειτουργία της μεταρρύθμισης που θα βοηθήσει στη γρήγορη και αποτελεσματική διεκπεραίωση

των υποθέσεων, στην εξάλειψη

των καθυστερήσεων και η διατή-

ρηση και περαιτέρω αναβάθμιση της ποιότητας και του κύρους της Δικαιοσύνης, που είναι και ο στόχος της. Ταυτόχρονα, όμως, θα πρέπει να δοθεί έμφαση στη μεταρρύθμιση των πρωτόδικων δικαστηρίων, όπου παρατηρούνται και τα περισσότερα προβλήματα στη λειτουργία των δικαστηρίων

και στη διεκπεραίωση υποθέσεων. Αυτό βεβαίως, σύμφωνα με νομικούς κύκλους προϋποθέτει τη

συνεχή στήριξη της Πολιτείας με παροχή όλων των απαραίτητων μέσων. Είτε αφορά ανθρώπινο δυναμικό και αξιοπρεπών συνθηκών εργασίας, καθώς και κατάλληλα κτήρια εγκαταστάσεων, που είναι ένα από τα πολλά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο νομικός κόσμος. Επίσης, θα πρέπει να υπάρξει

αγαστή συνεργασία του δικηγορικού σώματος, αλλά και αλλαγή νοοτροπίας στον χειρισμό των υπό εκδίκαση υποθέσεων.

ΝΕΟΊ ΚΑΝΟΝΊΣΜΟΊ

Σημαντικό ρόλο στην επίτευξη του σκοπού της μεταρρύθμισης είναι βεβαίως και η άρτια κατάρτιση των δικαστών, τόσο σε ό,τι αφορά τους νέους Κανονισμούς Πολιτικής Δικονομίας, όσο και στον όλο τρόπο διαχείρισης εκ μέρους τους, των υποθέσεων που τίθενται ενώπιον τους. Βασικό ζητούμενο, είναι η ετοιμότητά τους, αλλά και η αποφασιστικότητα, να εφαρμόσουν τους νέους Κανονισμούς, προς την κατεύθυνση αποτελεσματικότερης

και πιο γρήγορης επίλυσης της μεταξύ των διαδίκων διαφοράς.

Λόγω και της «απότομης» ανέλιξης πολλών δικαστών, έχει σημασία η εξοικείωση όλων αυτών των δικαστών με τα νέα καθήκοντα και τις νέες δικαιοδοσίες που θα κληθούν να ασκήσουν. Γι’ αυτό τον λόγο το νέο Ανώτατο Δικαστήριο οφείλει,

κατά συνταγματική επιταγή και ως απόρροια του θεσμικού ρόλου που το περιβάλλει, να εποπτεύει, εμπνέει και καθοδηγεί τόσο τους πρωτόδικους δικαστές, όσο και τους δικαστές του νεοσύστατου Εφετείου. Η αποτελεσματική καθοδήγηση, εποπτεία και έλεγχος του Ανωτάτου Δικαστηρίου, είναι ένας από τους βασικότερους πυλώνες στήριξης της επιτυχίας του όλου μεταρρυθμιστικού έργου.

ΤΡΟΧΟΠΕΔΗ Η Κυπριακή Δημοκρατία, ως επενδυτικός προορισμός, ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η καθυστέρηση στην απονομή Δικαιοσύνης, γεγονός που αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα σε έναν επενδυτή να έρθει στη χώρα μας, με το τον φόβο ότι σε περίπτωση που συμβεί κάτι, δεν θα μπορεί να βρει το δίκιο του -τουλάχιστον- σ’ ένα εύλογο χρονικό διάστημα, αλλά μετά από πολλά χρόνια. Οι αρμόδιοι φορείς, σύμφωνα με Νομικούς οφείλουν να προχωρήσουν τάχιστα στη λειτουργία Εμπορικού Δικαστηρίου και του Ναυτοδικείου και Παρά τις πρόσφατες μεταρρυθμίσεις που έγιναν, η κυπριακή Δικαιοσύνη, βρίσκεται στον πάτο της Ευρωπαϊκής Ένωσης σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης «The 2023 EU Justice Scoreboard». Ως επί το πλείστον, η Κύπρος βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις σε θέματα αποδοτικότητας, δηλαδή την ικανότητα των Δικαστηρίων να μπορούν να αντιμετωπίζουν τον φόρτο εργασίας ειδικότερα όσον αφορά στις αστικές, διοικητικές και εμπορικές διαφορές και στην προσβασιμότητα της Δικαιοσύνης με ειδικές ρυθμίσεις σε θύματα βίας. Σε ό,τι αφορά στον

ταυτόχρονα να στελεχώσουν τα Δικαστήρια αυτά από εξειδικευμένους δικαστές, που μέσα από την ταχύτητα των δικαστικών διαδικασιών θα μπορούν να αποδίδουν δικαιοσύνη στα ζητήματα και διαφορές που θα εγείρονται ενώπιόν τους. Παράλληλα με την ίδρυση των δύο δικαστηρίων, σύμφωνα νομικούς, θα πρέπει επίσης να προωθηθεί και η εναλλακτική επίλυση διαφορών μέσω των διαδικασιών της διαιτησίας και της διαμεσολάβησης. Οι συγκεκριμένες δικαιοδοσίες αφορούν ευαίσθητους τομείς άρρηκτα συνυφασμένους με την αξιοπιστία και ανάπτυξη της οικονομίας του τόπου και του ονόματός της στους διεθνείς οικονομικούς, επιχειρηματικούς και ναυτιλιακούς φορείς. Ως εκ τούτου η αποτελεσματικότητα του δικαστικού συστήματος θα βοηθήσει στην κοινωνική σταθερότητα και την οικονομική ανάπτυξη. Εάν όμως τα προβλήματα του δικαστικού συστήματος συνεχίσουν στη χώρα μας θα αποτελούν τροχοπέδη για τις επενδύσεις, την επιχειρηματικότητα και την καθημερινότητα του πολίτη.

«ΑΝΕΞΕΤΑΣΤΕ Α» Η ΚΎΠΡΟΣ

αριθμό δικαστών μπορεί να υπάρξει αυξητική τάση, ωστόσο υπάρχει δρόμος ακόμα να καλυφθεί ένας ικανοποιητικός αριθμός και τέλος η διαθεσιμότητα κατάρτισης για δικαστές στην επικοινωνία. Ειδικά απογοητευτική η θέση της Κύπρου στη χρήση ψηφιακών εργαλείων, όπως η δυνατότητα των δικαστηρίων να επικοινωνούν ηλεκτρονικά μεταξύ τους, καθώς και τους επαγγελματίες του νομικού κλάδου με το Δικαστήριο. Όπως αναδεικνύει και η ίδια η έκθεση αυτό μπορεί να μειώσει τη χρήση φυσικής παρουσίας και φυσικά δικαστικών διαδικασιών

Η

Κύπρος συγκαταλέγεται στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις χαμηλότερες επιδόσεις, όσον αφορά στον χρόνο που απαιτείται για την εκδίκαση

των αστικών υποθέσεων.

ΤΗΣ ΑΝΝΑΣ ΚΟΥΚΚΙΔΗ-ΠΡΟΚΟΠΙΟΥ

Υπουργού Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως

Ηαπονομή της Δικαιοσύνης αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους πυλώνες του κράτους δικαίου και της προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών των πολιτών. Την ίδια στιγμή, ένα αποτελεσματικό δικαστικό σύστημα στηρίζει την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη του τόπου. Η καθυστέρηση στην απονομή Δικαιοσύνης, κάτι το οποίο αποτελεί σοβαρό πρόβλημα στη χώρα μας, δημιουργεί αρνητικό αντίκτυπο, τόσο στους πολίτες που εμπλέκονται σε δικαστικές διαδικασίες, όσο και σε βασικούς πυλώνες της οικονομίας, όπως η επιχειρηματικότητα κι οι ξένες επενδύσεις, επηρεάζοντας την ανταγωνιστικότητα και τη φήμη της Κύπρου ως διεθνούς κέντρου που προσφέρει επαγγελματικές

υπηρεσίες υψηλής ποιότητας. Η Κύπρος συγκαταλέγεται στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις χαμηλότερες επιδόσεις, όσον αφορά στον χρόνο που απαιτείται για την εκδίκαση των αστικών υποθέσεων και δυστυχώς, παρατηρείται σημαντική συσσώρευση τέτοιων υποθέσεων, τόσο σε πρώτο, όσο και σε δεύτερο βαθμό. Παρόλα ταύτα η μη γρήγορη εκδίκαση των υποθέσεων, σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως αδυναμία απόδοσης ποιότητας αξιοπιστίας.

Η κυπριακή Δικαιοσύνη ανέκαθεν απολάμβανε τη φήμη της αμεροληψίας και της ανεξαρτησίας.

Η ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ

ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ

Ως Πολιτεία αναγνωρίζουμε την υποχρέωση που έχουμε για την ύπαρξη ενός αποτελεσματικού, από άποψη χρόνου και ποιότητας, δικαστικού συστήματος, με τη δημιουργία των απαραίτητων προϋποθέσεων προς την κατεύθυνση αυτή. Γι’ αυτό ακριβώς τον λόγο, θέσαμε ως προτεραιότητά μας τη

ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ

ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ Σ’ ΕΦΑΡΜΟΓΗ

Η ΕΝΔΙΑΜΕΣΗ ΛΥΣΗ

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ

ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ

(I-JUSTICE). Η ΛΥΣΗ

ΑΥΤΗ ΕΘΕΣΕ ΤΑ

ΘΕΜΕΛΙΑ ΓΙΑ ΜΙΑ

ΟΜΑΛΟΤΕΡΗ ΜΕΤΑΒΑΣΗ

ΣΤΗΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΤΙΚΗ

ΨΗΦΙΑΚΗ ΕΠΟΧΗ

ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ

ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ, ΕΞΥΠΗΡΕΤΩΝΤΑΣ

ΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ

ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ ΣΕ ΜΙΑ

ΔΥΣΚΟΛΗ ΕΠΟΧΗ

συνέχιση και την περαιτέρω προώθηση του εκσυγχρονισμού των δομών και του πλαισίου που διέπει τη λειτουργία του συστήματος απονομής Δικαιοσύνης στον τόπο μας. Αυτό περιλαμβάνει τόσο την υλοποίηση των έργων που έχουν ήδη ξεκινήσει και βρίσκονται σε εξέλιξη, όσο και την ετοιμασία νέων νομοσχεδίων, με έμφαση την προώθηση της εκδίκασης των υποθέσεων στην πρωτοβάθμια δικαιοδοσία.

Όπως είναι γνωστό, την 1η Ιουλίου 2023 άρχισαν τη λειτουργία τους το νέο Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο και το νέο Ανώτατο Δικαστήριο, με απονομή και στα δύο αυτά δικαστήρια πρόσθετης δικαιοδοσίας τρίτου βαθμού σε συγκεκριμένες περιπτώσεις. Παράλληλα, λειτούργησε το Εφετείο, που πλέον αποτελεί τη δευτεροβάθμια δικαιοδοσία και λειτουργεί σε εξειδικευμένα τμήματα για τη γρήγορη εκδίκαση των εφέσεων. Αναμένεται, επίσης, η λειτουργία του Εμπορικού Δικαστηρίου και του Ναυτοδικείου που θ’ αναλάβουν την εκδίκαση, με ταχείες δι-

ΚΟΙΝΟΣ ΣΤΟΧΟΣ Η ΤΑΧΕΙΑ

ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΑΠΟΝΟΜΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ

αδικασίες, εμπορικών διαφορών μεγάλου ύψους επίδικης διαφοράς (άνω των δύο εκατομμυρίων ευρώ) και όλων των ναυτικών υποθέσεων. Η δημιουργία των εν λόγω Δικαστηρίων, πέραν της επίδρασης στη μείωση του χρόνου απονομής της Δικαιοσύνης, αναμένεται, σε συνδυασμό με τη δυνατότητα χρήσης της αγγλικής γλώσσας, να συμβάλει στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας

της Κύπρου ως κέντρου παροχής ποιοτικών υπηρεσιών και στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων. Ταυτόχρονα, βρίσκονται σε εξέλιξη διάφορα έργα εντός των Δικαστηρίων. Άμεση προτεραιότητα έχει δοθεί στο έργο της εκκαθάρισης των καθυστερημένων υποθέσεων στα Δικαστήρια, ενώ την ίδια στιγμή προωθείται η ψηφιοποίηση των Δικαστηρίων, με την ολοκληρωτική της εφαρμογή (e-justice) ν’ αναμένεται περί τις αρχές του 2024. Αυτή την περίοδο βρίσκεται σ’ εφαρμογή

η ενδιάμεση λύση Ηλεκτρονικής Δικαιοσύνης (i-justice). Η λύση αυτή έθεσε τα θεμέλια για μια

ΜΟΝΟ ΕΑΝ

ΕΡΓΑΣΤΟΥΜΕ ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ

ΜΕ ΘΕΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ, Θ’ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΤΟΥΝ

ΟΙ ΜΕΓΑΛΕΣ

ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΠΟΥ

ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΜΠΡΟΣΤΑ

ΜΑΣ ΚΑΙ ΘΑ ΕΠΕΛΘΟΥΝ

ΤΑ ΕΠΙΘΥΜΗΤΑ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

ΣΤΟ ΔΙΚΑΣΤΙΚΟ ΜΑΣ

ΣΥΣΤΗΜΑ, ΩΣΤΕ ΝΑ ΝΙΩΣΕΙ ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ ΤΑ ΟΦΕΛΗ, ΤΟΣΟ Ο ΠΟΛΙΤΗΣ, ΟΣΟ ΚΑΙ ΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ.

ΑΛΛΩΣΤΕ, ΚΟΙΝΟΣ ΕΙΝΑΙ

Ο ΣΤΟΧΟΣ ΟΛΩΝ ΜΑΣ, Η ΤΑΧΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΑΠΟΝΟΜΗ ΤΗΣ

ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ

ομαλότερη μετάβαση στην ολοκληρωτική ψηφιακή εποχή στον τομέα της Δικαιοσύνης, εξυπηρετώντας τη λειτουργία των Δικαστηρίων σε μία δύσκολη εποχή. Παράλληλα, προωθείται η Ακουστική Ψηφιακή Καταγραφή Πρακτικών Συνεδριάσεων Δικαστηρίου, με χρονικό ορίζοντα υλοποίησης του έργου το 2025. Όλ’ αυτά τα έργα περιλαμβάνονται στο Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Πολύ σημαντική, επίσης, είναι η εφαρμογή των νέων Κανονισμών Πολιτικής Δικονομίας, από την 1η Σεπτεμβρίου 2023. Οι νέοι Κανονισμοί απλοποιούν τις διαδικασίες που ακολουθούνται στις αστικές υποθέσεις, όπου παρατηρείται η μεγαλύτερη καθυστέρηση στον χρόνο εκδίκασης και διασφαλίζουν, μεταξύ άλλων, τον εξ αρχής έγκαιρο προγραμματισμό της υπόθεσης και τη δίκαιη κατανομή του δικαστικού χρόνου. Μέσα από γρήγορες, ευέλικτες και απλές διαδικασίες και την αυστηρή τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων, αναμένεται σημαντική εξοικονόμηση κόστους και χρόνου.

Εξίσου σημαντικό έργο που προωθείται είναι αυτό της αποτελεσματικής διοίκησης

των Δικαστηρίων, μέσα από μια νέα δομή που θ’ αποτελείται

από άτομα που διαθέτουν τα απαραίτητα προσόντα και τις ειδικότητες γι’ αυτό τον σκοπό. Αποδίδεται ιδιαίτερη σημασία, αφού η εφαρμογή του έργου θα απελευθερώσει πολύτιμο χρόνο από το δικαστικό σώμα που σήμερα αφιερώνει για θέματα διοίκησης. Επιπρόσθετα, ας μην ξεχνούμε την επιτυχή λειτουργία της Σχολής Δικαστών, ουσιώδους σημασίας για τη διασφάλιση της ποιότητας απονομής της δικαιοσύνης.

ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑΣ

Πέραν των πιο πάνω, το Υπουρ-

γείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως επεξεργάζεται αυτή την περίοδο νομοσχέδια, με σκοπό την ενίσχυση της πρωτοβάθμιας δικαιοδοσίας, τα οποία ήδη θέσαμε σε διαβούλευση, με στόχο να κατατεθούν σύντομα στη Βουλή των Αντιπροσώπων για τη συζήτηση και ψήφισή τους. Στο πλαίσιο αυτό, εντάσσεται η ενίσχυση των εναλλακτικών τρόπων επίλυσης των διαφορών, ως επίσης η ενίσχυση της νομοθεσίας για την εκτέλεση των δικαστικών αποφάσεων. Παράλληλα, διαβουλευόμαστε εκ νέου νομοσχέδιο που τροποποιεί τον περί Δικαστηρίων Νόμο και προνοεί την αύξηση της κλίμακας δικαιοδοσίας των επαρχιακών και των ανώτερων επαρχιακών δικαστών, γεγονός που θα προσφέρει περισσότερη ευελιξία στο σύστημα. Όλα αυτά αποτελούν μέρος της πολιτικής της κυβέρνησης, που αποσκοπεί στην αναβαθμισμένη και αποτελεσματική λειτουργία του συστήματος απονομής Δικαιοσύνης. Αυτή είναι, άλλωστε, η προσδοκία και η απολύτως δικαιολογημένη απαίτηση κάθε πολίτη και κάθε επιχειρηματία.

Το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως θα συνεχίσει να συνεργάζεται στενά και αποδοτικά με τους «φυσικούς του εταίρους», δηλαδή το Ανώτατο Δικαστήριο, το δικηγορικό Σώμα και τη Νομική Υπηρεσία, για την ολοκλήρωση των θεμάτων που εκκρεμούν, αλλά και την ετοιμασία και προώθηση πολλών άλλων, με σκοπό την περαιτέρω αναβάθμιση και αποτελεσματική λειτουργία του συστήματος απονομής Δικαιοσύνης. Μόνο εάν εργαστούμε όλοι μαζί με θετική προσέγγιση, θ΄ αντιμετωπιστούν οι μεγάλες προκλήσεις που βρίσκονται μπροστά μας και θα επέλθουν τα επιθυμητά αποτελέσματα στο δικαστικό μας σύστημα, ώστε να νιώσει επιτέλους τα οφέλη, τόσο ο πολίτης, όσο και οι επιχειρήσεις. Άλλωστε, κοινός είναι ο στόχος όλων μας, η ταχεία και ποιοτική απονομή της Δικαιοσύνης.

Τα ορόσημα και η μεγάλη πρόκληση της εφαρμογής της Μεταρρύθμισης της Δικαιοσύνης.

ΤΟΥ ΑΧΙΛΛΈΑ Κ. ΑΙΜΙΛΙΑΝΙΔΗ

Καθηγητή Νομικής και κοσμήτορα της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας

ΤΑ ΣΗΜΕΊΑ

ΚΛΕ Ί Δ ΊΑ ΤΗΣ «ΜΕΤΑΡΡΎΘΜ Ί ΣΗΣ

ΤΗΣ Δ Ί ΚΑ Ί ΟΣΎΝΗΣ»

Η δικαστηριακή μεταρρύθμιση

Ηδικαστηριακή με -

ταρρύθμιση ή όπως

είναι πιο γνωστή η

«Μεταρρύθμιση της

Δικαιοσύνης» είναι ένα μεγάλο

ζήτημα του οποίου η συζήτηση

κρατά αρκετά χρόνια εντός

της κυπριακής κοινωνίας. Πιο

κάτω παρατίθενται τα σημεία

κλειδιά ή τα κομμάτια του παζλ

που συνθέτουν το σύνολο της μεταρρύθμισης. Το ερώτημα

που αιωρείται είναι το αν η

προσπάθεια αυτή μπορεί να χαρακτηριστεί ως επιτυχής και αν από τα λόγια μεταβήκαμε στις πράξεις. Επ’ αυτού αναφέρουμε στο τέλος του παρόντος κειμένου τις μεγάλες προκλήσεις της υλοποίησης της «Μεταρρύθμισης της Δικαιοσύνης».

των τελευταίων ετών στηρίχθηκε στις πιο κάτω ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις:

• Επαναδιαχωρισμός του Ανώτατου Δικαστηρίου σε Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο και Ανώτατο Δικαστήριο Το κυπριακό Σύνταγμα προέβλεπε για δύο Ανώτατα Δικαστήρια, για ένα Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο που θα είχε δικαιοδοσία για θέματα Συνταγματικού και Διοικητικού Δικαίου και για Ανώτατο Δικαστήριο που θα λειτουργούσε ως Εφετείο για πολιτικές και ποινικές υποθέσεις. Μετά την αποχώρηση των δύο αλλοδαπών προέδρων των δύο Ανώτατων Δικαστη -

ΠΟΛΛΕΣ ΑΠΟ ΤΙΣ

ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ

ΘΕΣΜΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

ΔΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ

ΠΑΝΤΩΣ ΙΔΙΑΙΤΕΡΕΣ

ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΑ ΟΣΑ ΙΣΧΥΟΥΝ ΜΕΧΡΙ

ΣΗΜΕΡΑ

ρίων, ο περί Απονομής της Δικαιοσύνης Νόμος του 1964 τα ενοποίησε σε ένα ενιαίο Ανώτατο Δικαστήριο, το οποίο ασκούσε τις εξουσίες τόσο του Ανώτατου Συνταγματικού Δικαστηρίου, όσο και του Ανώτατου Δικαστηρίου. Αυτό το νέο Ανώτατο Δικαστήριο παρέμεινε σε λειτουργία σχεδόν για 60 χρόνια μέχρι την 1.7.2023 όταν τέθηκαν σε λειτουργία τα δύο νέα δικαστήρια. Το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο θα ασκεί τις εξουσίες Συνταγματικού Δικαστηρίου που προβλέπονται στο Σύνταγμα, καθώς και ως Τριτοβάθμιο Δικαστήριο σε υποθέσεις Διοικητικού Δικαίου, ενώ το Ανώτατο Δικαστήριο ως Tριτοβάθμιο Δικαστήριο σε υποθέσεις Αστικού και Ποινικού Δικαίου. Η εκδίκαση σε τριτοβάθμιο επίπεδο όμως θα γίνεται μόνο κατόπιν αδείας, οπότε δεν θα είναι αυτόματο δικαίωμα όπως σε δεύτερο βαθμό. Σε ορισμένες

Η ΜΈΧΡΙ ΣΗΜΈΡΑ ΠΟΡΈΙΑ ΤΗΣ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑΚΗΣ ΜΈΤΑΡΡΎΘΜΙΣΗΣ

περιπτώσεις που μια έφεση κρίνεται ως ιδιαίτερα σημαντική, θα μπορεί να εκδικάζεται απευθείας από το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο ή το Ανώτατο Δικαστήριο μετά από παραπομπή από το Εφετείο.

• Δημιουργία Εφετείου Από 1.7.2023 δημιουργή -

θηκε ένα νέο δικαστήριο, το Εφετείο, που αποτελείται από

16 δικαστές και έχει δικαιοδοσία για όλες τις εφέσεις, πολιτικές, ποινικές, διοικητικές.

Το νέο αυτό Εφετείο θα ασκεί ουσιαστικά το σύνολο της δευτεροβάθμιας δικαιοδοσίας, ενώ το Ανώτατο Δικαστήριο και το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο θα ασκούν κυρίως τριτοβάθμια δικαιοδοσία. Παρά την ονομασία του, το Εφετείο δεν δικάζει εκ νέου την έφεση όπως συμβαίνει σε κάποιες δικαιοδοσίες άλλων κρατών, αλλά λειτουργεί κυρίως αναιρετικά, εκδικάζει δηλαδή τις

Η ΣΎΣΤΑΣΗ ΕΜΠΟΡΙΚΟΎ

ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΎ ΚΑΙ

ΝΑΎΤΟΔΙΚΕΙΟΎ

ΕΧΕΙ ΨΗΦΙΣΤΕΙ ΜΕ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ, ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΕΧΟΎΝ ΑΚΟΜΑ ΤΕΘΕΙ ΣΕ ΛΕΙΤΟΎΡΓΙΑ ΤΑ ΝΕΑ ΑΎΤΑ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΑ

υποθέσεις με βάση το πρακτικό του κατώτερου δικαστηρίου

και κυρίως ως προς νομικά

σημεία ή περιπτώσεις που υπήρξε εμφανώς εσφαλμένη αξιολόγηση της μαρτυρίας.

Από την άποψη αυτή το Εφετείο δεν διαφέρει ιδιαίτερα

σε σχέση με τις δικαιοδοσίες

του για εκδίκαση των εφέσεων από το παλαιό Ανώτατο Δικαστήριο.

• Νέοι Θεσμοί Πολιτικής

Δικονομίας

Μετά από μια μακρά διαδικασία τέθηκαν σε ισχύ από 1.9.2023 οι νέοι Θεσμοί Πολιτικής Δικονομίας, που αντικατέστησαν εξ ολοκλήρου τους προηγούμενους. Οι Θεσμοί Πολιτικής Δικονομίας αφορούν στη δικονομία, τη διαδικασία δηλαδή, με την οποία διεξάγονται οι πολιτικές δίκες, οι δίκες δηλαδή που αφορούν σε διαφορές ιδιωτικού δικαίου μεταξύ δύο ή περισσότερων

προσώπων, όπως διαφορές από συμβάσεις, από αδικοπραξίες (ατυχήματα, δυσφημίσεις κοκ), από ακίνητη ιδιοκτησία, από κληρονομική διαδοχή, εταιρικές υποθέσεις που χρειάζεται να εκδικαστούν από δικαστήριο κοκ. Οι νέοι Θεσμοί σε μεγάλο βαθμό αναπαράγουν αυτούσιο το κείμενο των αντίστοιχων αγγλικών Θεσμών Πολιτικής Δικονομίας και προσπαθούν να εισάγουν μεταρρυθμίσεις που είχαν γίνει πριν χρόνια στην Αγγλία, όπως την υποχρέωση να ακολουθούνται προδικαστηριακά πρωτόκολλα ώστε να αποφεύγεται η άσκοπη έναρξη δικαστικών διαδικασιών όταν μπορεί να επιτευχθεί συμβιβασμός, η ενεργός διαχείριση των υποθέσεων από το Δικαστήριο, η ανάπτυξη κουλτούρας συνεργασίας μεταξύ των διαδίκων και των δικηγόρων κοκ. Πολλές από τις διατάξεις των νέων Θεσμών δεν έχουν πάντως ιδιαίτερες

διαφοροποιήσεις από τα όσα ισχύουν μέχρι σήμερα.

• Απλοποίηση διαδικασιών στο Οικογενειακό Δίκαιο

Εντός του 2023 τέθηκαν σε

ισχύ νέες μεταρρυθμίσεις

στο Οικογενειακό Δίκαιο, με τις οποίες καταργήθηκαν τα Οικογενειακά Δικαστήρια Θρησκευτικών Ομάδων και δόθηκε ουσιαστικά δικαιοδοσία στα Οικογενειακά Δικαστήρια για σχεδόν όλες τις οικογενειακές διαφορές, προβλέφθηκε πως

στις δίκες διαζυγίου η εκδίκα -

ση θα μπορεί να γίνεται από

ένα δικαστή αντί για τρεις που

ίσχυε μέχρι σήμερα, καταργήθηκε το Δευτεροβάθμιο Οικογενειακό Δικαστήριο και

πλέον οι εφέσεις στο πεδίο του οικογενειακού δικαίου θα εκδικάζονται και αυτές από το νεοσύστατο Εφετείο. Επίσης θα υπάρξει προσπάθεια ώστε ο

ίδιος δικαστής να δικάζει όλες τις διαφορές Οικογενειακού Δικαίου των διαδίκων.

• Σύσταση Εμπορικού Δικα στηρίου/Ναυτοδικείου Η σύσταση Εμπορικού Δικαστηρίου και Ναυτοδικείου έχει ψηφιστεί με νομοθεσία, αλλά δεν έχουν ακόμα τεθεί σε λειτουργία τα νέα αυτά Δικαστήρια. Πρόκειται για εξειδικευμένα δικαστήρια, κυρίως για μεγάλες εμπορικές υποθέσεις ώστε να επιταχυνθούν οι διαδικασίες αυτές μέσα από την εκδίκασή τους από εξειδικευμένους δικαστές. Επίσης με μια αμφιλεγόμενη τροποποίηση δόθηκε η δυνατότητα να δικάζονται διαφορές και στην αγγλική γλώσσα όταν οι διάδικοι το επιθυμούν. Ως προς το Ναυτοδικείο σημειώνεται ότι τις υποθέσεις Ναυτοδικείου δίκαζε σε πρώτο βαθμό το Ανώτατο Δικαστήριο.

ΑΝ Ο ΠΟΛΊΤΗΣ

ΔΕΝ ΕΜΠΊΣΤΕΎΕΤΑΊ ΤΗ ΔΊΚΑΊΟΣΎΝΗ, ΤΟΤΕ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΊ ΝΑ ΛΕΊΤΟΎΡΓΗΣΕΊ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΊΚΑ ΟΎΤΕ Η ΟΊΚΟΝΟΜΊΑ, ΕΝΩ ΔΕΝ ΛΕΊΤΟΎΡΓΟΎΝ ΟΎΤΕ ΚΑΊ ΟΊ ΘΕΣΜΟΊ

• Σύσταση Διοικητικού

Δικαστηρίου

Σε αντίθεση με άλλες πτυχές της μεταρρύθμισης, η σύσταση Διοικητικού Δικαστηρίου έχει υλοποιηθεί εδώ και αρκετά

χρόνια μια και το Διοικητικό Δικαστήριο συστάθηκε από το 2016. Προηγουμένως το Ανώτατο Δικαστήριο εκδίκαζε τις υποθέσεις Διοικητικού Δικαίου και σε πρώτο βαθμό, ενώ με τη σύσταση Διοικητικού Δικαστηρίου διορίστηκαν εξειδικευμένοι δικαστές που ασχολούνται με το αντικείμενο αυτό. Ακολούθησε η σύσταση και Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας, ειδικά για προσφυγές αιτήσεων ασύλου και διεθνούς προστασίας, το οποίο έχει μεγάλο όγκο υποθέσεων και σε αντίθεση με το Διοικητικό Δικαστήριο εξετάζει, όχι μόνο τη νομιμότητα, αλλά και την ορθότητα των αποφάσεων της διοίκησης. Δεν δημιουρ-

γήθηκε αντίθετα ειδικό δικαστήριο για φορολογικές υποθέσεις, στις οποίες επίσης προβλεπόταν η δυνατότητα εκδίκασής τους ως

προς την ουσία και όχι μόνο ως προς τη νομιμότητα.

• Διορισμοί δικαστών

Τέθηκε σε ισχύ ένα νέο Γνωμοδοτικό Συμβούλιο. Αυτό συγκροτείται από τους δικαστές

του Ανώτατου Δικαστηρίου για τους διορισμούς νέου δικαστή

Ανώτατου Δικαστηρίου και από

τους δικαστές του Ανώτατου Συνταγματικού Δικαστηρίου για τους διορισμούς νέου δικαστή Ανώτατου Συνταγματικού Δικαστηρίου. Συμμετέχουν επίσης ο γενικός εισαγγελέας, ο πρόεδρος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου και δύο δικηγόροι, αλλά χωρίς δικαίωμα ψήφου. Τα νέα αυτά Γνωμοδοτικά Συμβούλια αποστέλλουν εισηγήσεις προς τον πρόεδρο της Δημοκρατίας πριν την άσκηση της συνταγματικής του αρμοδιότητας για διορισμό νέου

δικαστή στο Ανώτατο Συνταγμα-

τικό Δικαστήριο ή στο Ανώτατο Δικαστήριο. Περαιτέρω στο Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο

που έχει εξουσία για διορισμούς δικαστών άλλων από

τα δύο ανώτερα δικαστήρια συμμετέχουν οι δικαστές του Ανώτατου Δικαστηρίου, όπως και προηγουμένως, με δικαίωμα παρουσίας του γενικού εισαγγελέα, του προέδρου του Παγκύπριου

Δικηγορικού Συλλόγου και δύο δικηγόρων, αλλά και πάλι χωρίς δικαίωμα ψήφου. Για πρώτη φορά θα υπάρχει δυνατότητα ένστασης κατά των αποφάσεων του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου στο Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο.

ΤΟ ΜΕΓΆΛΟ

ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ Όπως γίνεται αντιληπτό έχουν γίνει πολλές μεταρρυθμίσεις

ταυτόχρονα. Η σύσταση Διοικητικού Δικαστηρίου, που είναι η μόνη που έχει υλοποιηθεί

ουσιαστικά – με την έννοια να έχει πλέον λειτουργήσει και να μπορεί να τύχει αξιολόγησης – κρίνεται θετικά, εφόσον οι δικαστές του Διοικητικού Δικαστηρίου είναι εξειδικευμένοι και αυτό συμβάλλει στην ορθότερη απονομή της διοικητικής δικαιοσύνης. Εντούτοις, ένας βασικός διακηρυγμένος στόχος που ήταν η ταχύτερη εκδίκαση των εφέσεων μετά τη μεταφορά του μεγάλου αριθμού διοικητικών υποθέσεων από το Ανώτατο Δικαστήριο στο νεοσύστατο Διοικητικό Δικαστήριο δεν επιτεύχθηκε στην πράξη.

Η δημιουργία του Εφετείου έχει σκοπό την ταχύτερη

εκδίκαση των εφέσεων. Ου-

σιαστικά έχουν δημιουργηθεί

τρία νέα δικαστήρια (Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο, Ανώτατο Δικαστήριο, Εφετείο) για να αντικαταστήσουν

το Ανώτατο Δικαστήριο, με σκοπό από τη μια να επιταχυνθεί η εκδίκαση των εφέσεων και από την άλλη να δημιουργηθούν Τριτοβάθμια Δικαστήρια και να μπορεί το Ανώτατο Δικαστήριο να ασκεί πιο αποτελεσματικά τις εξουσίες του για εποπτεία των κατώτερων δικαστηρίων. Κατά

πόσο η μεταρρύθμιση ως προς αυτό το σημείο θα κριθεί ως επιτυχής, είναι ένα ερώτημα που θα πρέπει να απαντηθεί στην πράξη μετά από κάποια χρόνια λειτουρ-

γίας των νέων δικαστηρίων.

Οι νέοι Θεσμοί Πολιτικής Δικο-

νομίας έχουν οπωσδήποτε δημιουργήσει αναταραχή, εφόσον τέθηκαν σε ισχύ εκατοντάδες σελίδες νέων διαδικασιών τις

οποίες δεν γνώριζαν επαρκώς

οι δικαστές, οι δικηγόροι και τα πρωτοκολλητεία. Η μεταρρύθμιση στην Αγγλία, η οποία

υπήρξε πρότυπο, παρουσίασε σημαντικά προβλήματα, οπότε ο δρόμος είναι δύσβατος. Η

αλλαγή κουλτούρας δικαστών, δικηγόρων και διαδίκων οπωσδήποτε δεν θα γίνει σε μια μέρα, ενώ στην Αγγλία σαφώς τα έξοδα των δικηγόρων είναι κατά πολύ υψηλότερα. Περαιτέρω, οι Θεσμοί Πολιτικής Δικονομίας δεν επιλύουν τα πρακτικά προβλήματα των δικαστηρίων που συμβάλλουν στις καθυστερήσεις (στεγαστικό, επαρκής αριθμός βοηθητικού προσωπικού στενογράφων), ενώ εξακολουθούν να υπάρχουν χιλιάδες καθυστερημένες υποθέσεις τις οποίες καλούνται να χειριστούν οι νέοι δικαστές που διορίστηκαν μετά τον διορισμό της πλειονότητας των προέδρων Επαρχιακών Δικαστηρίων στο νεοσύστατο Εφετείο ή στα δύο Ανώτατα Δικαστήρια. Οι προσδοκίες εξάλλου ότι Θεσμοί εναλλακτικής επίλυσης διαφορών όπως η διαμεσολάβηση, θα τύχουν ευρείας αξιοποίησης, παραμένουν χαμηλές.

Οπωσδήποτε η υλοποίηση της μεταρρύθμισης της Δικαιοσύνης είναι εξαιρετικής σημασίας τόσο για το κράτος δικαίου, όσο και για την κυπριακή πολιτεία γενικότερα. Αν ο πολίτης δεν εμπιστεύεται τη Δικαιοσύνη, τότε δεν μπορεί να λειτουργήσει αποτελεσματικά ούτε η οικονομία, ενώ δεν λειτουργούν ούτε και οι Θεσμοί. Η μεταρρύθμιση επικεντρώθηκε κατά βάση στη δημιουργία νέων δικαστηρίων και στη θέσπιση νέων Θεσμών Πολιτικής Δικονομίας, έργο που υλοποιήθηκε μετά από συλλογική προσπάθεια και με πολύ κόπο. Στο παρόν στάδιο η μεταρρύθμιση έχει ψηφιστεί και έχει τεθεί σε πορεία υλοποίησης, οπότε απομένει να δούμε αν θα επιφέρει μετρήσιμα αποτελέσματα τα επόμενα χρόνια που να μεταβάλουν θετικά τη σημερινή κατάσταση.

ΔΙΚΑΙΟΣΎΝΗ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ

Η εμπιστοσύνη του επιχειρηματικού κόσμου έχει συμβάλει στη σημερινή επιτυχία του Κέντρου και είναι η κινητήριος δύναμη για την ομάδα μας να συνεχίζει με νέα και καινοτόμα προγράμματα.

Το European Legal Training Centre ιδρύθη-

κε το 2020 και είχε ως

όραμα να προσφέρει σε δικηγόρους και άλλους επαγγελματίες, υψηλής ποιότητας νομική εκπαίδευση και επαγγελματική κατάρτιση με εξειδικευμένη προσωπική εξυπηρέτηση.

Από τότε το ELTC έχει δει μια

ραγδαία ανάπτυξη και έχει καθιερωθεί ως ένα από τα κορυφαία κέντρα εκπαίδευσης και κατάρτισης στον τομέα. Η εμπιστοσύνη

των νομικών της Κύπρου και των επαγγελματιών του επιχειρηματικού κόσμου έχει συμβάλει στη

σημερινή επιτυχία του Κέντρου

και είναι η κινητήρια δύναμη

της ομάδας για να συνεχίζει τη δημιουργία νέων και καινοτόμων εκπαιδεύσεων.

ΕΠΕΝΔΥΟΥΜΕ ΣΤΗ

ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗ

Το προσωπικό πάθος της ιδρύτριας του ELTC κας Αντρούλλας

Πουτζιουρή για διδασκαλία

και καθοδήγηση ήταν ίσως ο κύριος λόγος της δημιουργίας

του Κέντρου. Απολαμβάνουμε να

μεταφέρουμε σύνθετες και πολύπλοκες νομικές έννοιες με ένα απλό και συνάμα κατανοητό τρόπο. Η εκπαίδευση και επαγγελματική επιμόρφωση, αντιπροσωπεύουν μια μεγάλη πρόκληση για εμάς, καθώς αποτελούν έναν τρόπο να

συνεχίσουμε να μαθαίνουμε και να εξελισσόμαστε παράλληλα με τους συμμετέχοντες. Επιπρόσθετα και σύμφωνα και με τη δική μας εμπειρία, παρατηρήσαμε ότι υπήρξαν σημαντικές ελλείψεις στον τομέα της εκπαίδευσης. Συχνά, οι ενδιαφερόμενοι δυσκολευόντουσαν στο να κατανοήσουν πλήρως τα νομικά ζητήματα ή να τα εφαρμόσουν στην πράξη. Γι’ αυτόν τον λόγο, πρωταρχικός μας στόχος ήταν η δημιουργία πρακτικών και καινοτόμων σεμιναρίων που θα προσέφεραν στους συμμετέχοντες την απαραίτητη γνώση και καθοδήγηση που χρειάζονταν, μέσω σύγχρονων μεθόδων διδασκαλίας. Στόχος μας ήταν να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον όπου η εκπαίδευση θα είναι ενδιαφέρουσα αλλά και λειτουργική.

Θέλουμε να βοηθήσουμε τους εκπαιδευόμενους/επαγγελματίες να αναπτύξουν τις δεξιότητές τους, να ενισχύσουν την κατανόησή τους για το νομικό περιβάλλον και να τους εφοδιάσουμε με τα εργαλεία που χρειάζονται για να είναι επιτυχημένοι στον τομέα τους. Με απλά λόγια, στο ELTC, προσπαθούμε να κάνουμε τη νομική εκπαίδευση προσιτή, ενδιαφέρουσα και πρακτική, ώστε οι εκπαιδευόμενοι να είναι σε θέση να προσφέρουν εξειδικευμένες υπηρεσίες υψηλού επιπέδου.

ΣΤΟ ELTC

ΠΡΟΣΠΑΘΟΎΜΕ ΝΑ

ΚΑΝΟΎΜΕ ΤΗ ΝΟΜΙΚΗ

ΕΚΠΑΙΔΕΎΣΗ ΠΡΟΣΙΤΗ, ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΎΣΑ ΚΑΙ

ΠΡΑΚΤΙΚΗ, ΏΣΤΕ ΟΙ

ΕΚΠΑΙΔΕΎΟΜΕΝΟΙ

ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΣΕ ΘΕΣΗ

ΝΑ ΠΡΟΣΦΕΡΟΎΝ

ΕΞΕΙΔΙΚΕΎΜΕΝΕΣ

ΎΠΗΡΕΣΙΕΣ ΎΨΗΛΟΎ ΕΠΙΠΕΔΟΎ

ΟΙ ΑΞΙΕΣ ΜΑΣ

Αναμφισβήτητα οι βασικές αξίες τις οποίες πρεσβεύει το ELTC είναι οι ακόλουθες:

1. Ποιότητα: Ένας από τους κύριους πυλώνες του ELTC είναι η ποιότητα της εκπαίδευσης και της διδασκαλίας. Το κέντρο δεσμεύεται να παρέχει υψηλού επιπέδου εκπαίδευση που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες του χώρου της νομικής.

2. Συνεχής Μάθηση: Το ELTC προωθεί την ιδέα της συνεχούς υποστήριξης και εκπαίδευσης των νομικών στη διά βίου μάθηση. Αναγνωρίζει ότι οι επαγγελματίες χρειάζεται να ενημερώνονται συνεχώς για τις νομοθετικές αλλαγές και τις εξελίξεις στον τομέα τους. 3. Καινοτομία: Το Κέντρο είναι

αφοσιωμένο στη δημιουρ-

γία νέων και καινοτόμων

σεμιναρίων και στην ανάδειξη

ταλαντούχων νομικών. Προ-

σπαθεί να δημιουργήσει μια

υγιή δικτύωση στον δικηγορι-

κό χώρο.

ΥΨΗΛΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΝΟΜΙΚΗ

4. Εξειδίκευση: Η ομάδα εκπαι-

δευτών του ELTC αποτελείται

από έμπειρους δικηγόρους

με πολύχρονη ειδίκευση σε

διάφορες πτυχές του νομικού

τομέα. Αυτό ενισχύει την εξει-

δίκευση και την ποιότητα της

εκπαίδευσης που παρέχεται.

ΣΕ ΠΟΙΟΥΣ ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ

ΤΟ ELTC

Το ELTC απευθύνεται όχι μόνο σε δικηγόρους, αλλά και σε άλλους επαγγελματίες από

διάφορους τομείς που επιθυμούν να αποκτήσουν γνώσεις

και δεξιότητες στον νομικό χώρο προκειμένου να ανταποκριθούν

στις απαιτήσεις της επαγγελματικής τους δραστηριότητας.

Πιστεύουμε ότι όλοι οι επαγγελματίες από όλους τους τομείς

επωφελούνται από τη νομική

γνώση για πολλούς λόγους.

Η νομική γνώση βοηθά τους επαγγελματίες να κατανοήσουν

τους νόμους και κανονισμούς

για την προστασία από νομικούς κινδύνους και για να λαμβάνουν

προληπτικά μέτρα. Βοηθά επίσης στη συνεργασία με τους νομικούς συμβούλους αλλά και στην επίλυση των διαφορών τους.

ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ

Το Κέντρο μας προσφέρει μια ποικιλία σεμιναρίων και εκπαιδευτικών προγραμμάτων στον νομικό τομέα, τα οποία σχεδιάζονται προσεκτικά για να καλύπτουν διάφορες ανάγκες και επίπεδα γνώσης. Οι παράγοντες

που καθορίζουν τα προγράμματα που προσφέρουμε περιλαμβάνουν κυρίως τις ανάγκες του νομικού τομέα, τους στόχους και τις ανάγκες των συμμετεχόντων, την επιδίωξη της ποιότητας και τη συνεχή βελτίωση.

Κατά τη διάρκεια των τριών χρόνων λειτουργίας μας, το Κέντρο έχει σημειώσει σημαντική ανάπτυξη και επέκταση. Με υπερηφάνεια ανακοινώνουμε ότι προσθέσαμε στο εκπαιδευτικό μας κέντρο ακόμα περισσότερους δικηγόρους και εξειδικευ-

μένους εκπαιδευτές, προερχόμενους από την Κύπρο και την Ευρώπη γενικότερα. Έχουμε παρουσιάσει πάνω από 35 νέα σεμινάρια που έχουν εξαγγελθεί ή εξαγγέλλονται σε τακτική βάση. Αυτή η επέκταση στο πρόγραμμά μας αντανακλά τη δέσμευσή μας

να προσφέρουμε στους εκπαιδευόμενους ποικιλία εκπαιδευτικών επιλογών που καλύπτουν το ευρύ φάσμα των αναγκών τους στον νομικό τομέα.

ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Η ομάδα εκπαιδευτών του ELTC αποτελείται από έμπειρους δικηγόρους και νομικούς ειδικούς, οι οποίοι έχουν πολυετή εμπειρία και ειδίκευση σε διάφορους

νομικούς τομείς. Η εκπαιδευτική τους ομάδα συνεργάζεται στενά για να παρέχει εξαιρετική εκπαίδευση και επιμόρφωση στους εκπαιδευόμενους. Επιπλέον, προσπαθούμε να αναδείξουμε τους ταλαντούχους νομικούς τους Κύπρου και να δημιουργήσουμε ένα δίκτυο συνεργασίας όπου τα δικηγορικά γραφεία μπορούν να αποδείξουν τους γνώσεις και ταλέντο του γραφείου τους. Σ’ αυτό το πλαίσιο, συνεργαζόμαστε με την ακαδημαϊκή κοινότητα και τους επαγγελματίες του νομικού χώρου για να διαμορφώσουμε προγράμματα εκπαίδευσης και επιμόρφωσης που ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες και προκλήσεις του νομικού τομέα.

ΤΑ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΑ ΜΑΣ ΣΧΕΔΙΑ Πέρα από τα σεμινάρια και τα εκπαιδευτικά προγράμματα που προσφέρουμε, στα μελλοντικά μας σχέδια περιλαμβάνεται μια ευρύτερη προσέγγιση για την υποστήριξη και επαγγελματική ανάπτυξη των νομικών επαγγελματιών και άλλων επαγγελματιών του κλάδου. Συγκεκριμένα, επιθυμούμε μια πιο προσωπο-

ποιημένη προσέγγιση έτσι ώστε να προσφέρουμε συμβουλές και καθοδήγηση για την επαγγελματική ανάπτυξη των εκπαιδευόμενων και επαγγελματιών του κλάδου. Επιπρόσθετα επιθυμούμε να διοργανώσουμε κάποιες εκδηλώσεις και συνέδρια για τη διάδοση της νομικής γνώσης και τη δικτύωση μεταξύ επαγγελματιών, καθώς και να συνεργαστούμε με εταιρείες και Οργανισμούς για την παροχή εξειδικευμένων προγραμμάτων εκπαίδευσης και συμβουλευτικών υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένων και διεθνών συνεργατών.

ΜΕΘΟΔΟΣ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

Τα προγράμματα που προσφέρει το ELTC πραγματοποιούνται διαδικτυακά. Αυτό σημαίνει ότι οι εκπαιδευόμενοι μπορούν να συμμετέχουν στα σεμινάρια και τα προγράμματα του ELTC από οπουδήποτε με πρόσβαση στο διαδίκτυο. Αυτή η διαδικτυακή προσέγγιση προσφέρει ευελιξία και επιτρέπει σε επαγγελματίες από διάφορες γεωγραφικές τοποθεσίες να λάβουν την απαραίτητη νομική κατάρτιση χωρίς την ανάγκη να ταξιδεύουν για τη συμμετοχή τους σε διά ζώσης σεμινάρια. Προσφέρουμε προγράμματα διδασκαλίας τόσο στα αγγλικά όσο και στα ελληνικά, έτσι ώστε να μπορούν να επιλέγουν οι εκπαιδευόμενοι τη γλώσσα που τους εξυπηρετεί καλύτερα. Αυτή η προσέγγιση βοηθά στην ενίσχυση της κατανόησης και της επιτυχίας των συμμετεχόντων στα προγράμματά μας, καθώς αυξάνει την προσβασιμότητα και την εξατομίκευση της εκπαίδευσης.

INFO:

Περισσότερες πληροφορίες για τα σεμινάρια και τα προγράμματα που προσφέρει το Κέντρο στην ιστοσελίδα: ELTC | European Legal Training Centre (eltrc.com)

Οι δικηγόροι πρέπει να αναπτύσσουν νέες δεξιότητες για να ανταποκριθούν στις

νέες προκλήσεις και για να μπορούν να προσφέρουν εναλλακτικές λύσεις στους πελάτες τους.

Στις σημαντικές

προκλήσεις που

καλούνται να αντιμετωπίσουν σήμερα οι

δικηγόροι και οι επαγγελμα -

τίες στον τομέα των νομικών

υπηρεσιών καθώς και για την

ανάγκη για συνεχή κατάρτιση

και επιμόρφωση, αναφέ -

ρονται σε συνέντευξη που

παραχώρησαν στο περιοδικό

Εconomy Today η Ιδρύτρια του ELTC, δικηγόρος, Trainer κ. Αντρούλλα Πουτζιουρή και η COO του ELTC, δικηγόρος, Trainer Γεωργία Ονουφρίου Επιπρόσθετα, η κα Πουτζιουρή και η κα Ονουφρίου μάς μιλούν για το European Legal Training Centre, τα προγράμματα που

προσφέρει καθώς και για τον μελλοντικό σχεδιασμό του Κέντρου.

Ποιο όφελος μπορεί να έχει κάποιος που παρακολουθεί τα προγράμματά σας και ποιο είναι το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα του ELTC έναντι άλλων Κέντρων/προγραμμάτων; Η συμμετοχή σε σεμινάρια που προσφέρει το ELTC μπορεί να ενισχύσει τις νομικές γνώσεις και δεξιότητες, να διευρύνει το επαγγελματικό δίκτυο και να παρέχει επιπλέον εργαλεία για την επιτυχή επαγγελματική ανάπτυξη στον νομικό τομέα.

Οι εκπαιδευτές μας, εξειδικευμένοι σε νομικά θέματα, προέρχονται τόσο από την Κύπρο όσο και από διάφορες χώρες του εξωτερικού, προσφέροντας έτσι μια διεθνή προοπτική και εμπειρία. Τα προγράμματά μας είναι προσαρμοσμένα στις συγκεκριμένες ανάγκες

ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ

ΚΑΙ ΤΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΟΥ

ΠΡΟΣΦΕΡΟΥΜΕ, ΣΤΑ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΑ

ΜΑΣ ΣΧΕΔΙΑ

ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΤΑΙ ΜΙΑ

ΕΥΡΥΤΕΡΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ

ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ

ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ

ΤΩΝ ΝΟΜΙΚΩΝ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ ΚΑΙ

ΑΛΛΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ

ΤΟΥ ΚΛΑΔΟΥ

των νομικών επαγγελματιών και διαρκώς ενημερώνονται για να αντανακλούν τις νέες νομοθετικές αλλαγές και τις επικρατούσες τάσεις. Με πρακτικές ασκήσεις και πρακτικές εμπειρίες, ενισχύουμε τις δεξιότητες των συμμετεχόντων, ενώ παρέχουμε καθοδήγηση και υποστήριξη καθ’ όλη τη διάρκεια των προγραμμάτων μας. Τα περισσότερα προγράμματά είναι επιχορηγημένα από την ΑνΑΔ και πιστοποιημένα από τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο. Πιστεύουμε ότι ο αριθμός των συμμετεχόντων σε προγράμματα κατάρτισής μας αναδεικνύει το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα του ELTC έναντι άλλων.

Ποια προγράμματα έχουν τη μεγαλύτερη ζήτηση και από πού προέρχεται το μεγαλύτερο ενδιαφέρον, από ιδιώτες ή από επιχειρήσεις;

ΟΙ ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ

ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ

ΤΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ

ΤΟΥ ΔΙΚΗΓΟΡΟΥ

Αντρούλλα Πουτζιουρή

Έχουμε παρατηρήσει ότι οι επιχειρήσεις συχνά επιλέγουν προγράμματα που αφορούν την εκπαίδευση των νομικών επαγγελματιών που απασχολούν, ενώ οι ιδιώτες επιλέγουν προγράμματα που ταιριάζουν με τις προσωπικές τους επαγγελματικές ανάγκες και ενδιαφέροντα.

Τα σεμινάρια σχεδιάζονται με γνώμονα τις επικρατούσες

νομικές τάσεις και τις ανάγκες της αγοράς, προσφέροντας

ποιοτική εκπαίδευση που ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις όλων των ενδιαφερομένων.

ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΓΙΑ

ΤΟΝ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟ

ΚΟΣΜΟ

Ποιες είναι

WHOIS WHO

ΑΝΤΡΟΎΛΛΑ ΠΟΎΤΖΙΟΎΡΉ, ΙΔΡΎΤΡΙΑ ΤΟΎ ELTC, ΔΙΚΉΓΟΡΟΣ, TRAINER Ασχολήθηκε με τον τομέα της επαγγελματικής ανάπτυξης του νομικού επαγγέλματος γιατί της αρέσει να διδάσκει και να μεταφέρει με τον δικό της τρόπο στους εκπαιδευόμενους/επαγγελματίες σύνθετα και πολύπλοκα νομικά ζητήματα με ένα απλό και ταυτόχρονα κατανοητό τρόπο. Σπούδασε Bachelor of Laws (LLB) στην Αγγλία και Γαλλία και ολοκλήρωσε μεταπτυχιακές σπουδές LLM (International Legal Practice). Γεννήθηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο και ήρθε στην Κύπρο σε ηλικία 23 ετών, μιλώντας λίγα ελληνικά. Με επιμονή και θέληση κατάφερε να επιτύχει στις εξετάσεις του Νομικού Συμβουλίου για την άδεια άσκησης του δικηγορικού επαγγέλματος. Εργάστηκε ως

στούμε στις πιο σημαντικές οι οποίες περιλαμβάνουν τις πρόσφατες μεταρρυθμίσεις

στην αστική δικαιοσύνη στην Κύπρο, τις νέες τεχνολογίες και την ενσωμάτωση τους στην πολιτική δικονομία και τους εναλλακτικούς τρόπους επίλυσης διαφορών (ADR).

Τόσο οι νομικοί όσο και άλλοι επαγγελματίες του νομικού κλάδου πρέπει να παραμένουν ενημερωμένοι, να εξειδικεύονται σε νέους τομείς και να αναπτύσσουν δεξιότητες που θα τους επιτρέψουν να αντιμετωπίζουν αυτές τις προκλήσεις με αποτελεσματικότητα και επιτυχία. Θεωρούμε ότι οι ασκούμενοι δικηγόροι αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα όσον αφορά την εκπαίδευσή τους και τη σταδιοδρομία τους. Σίγουρα η παρακολούθηση πρακτικών προγραμμάτων, που προσφέρει το ELTC, θα

τους βοηθήσει και γι’ αυτό τον

δικηγόρος για πολλά χρόνια και ταυτόχρονα δίδαξε σε πανεπιστημιακό επίπεδο σε διάφορα αγγλικά πανεπιστήμια διάφορα μαθήματα του Bachelor of Laws (LLB) όπως το Ευρωπαϊκό δίκαιο, Συνταγματικό δίκαιο, Εταιρικό δίκαιο και άλλα. Τα τελευταία 4 χρόνια, υπήρξε λέκτορας στο πτυχίο νομικής του University of London ως Registered Teaching Centre.

ΓΕΩΡΓΙΑ ΟΝΟΎΦΡΙΟΎ, COO ΤΟΎ ELTC, ΔΙΚΉΓΟΡΟΣ, TRAINER Είναι απόφοιτος Πολιτικών Επιστημών αλλά άρχισε τα επαγγελματικά της βήματα ως Head of Corporate Department σε μεγάλο δικηγορικό γραφείο της Κύπρου. Κατά τη διάρκεια της επαγγελματικής της πορείας ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές της σπουδές και στη συνέχεια αποφάσισε να κάνει επαγγελματική στροφή, επιστρέφοντας στο πανεπιστήμιο όπου απέκτησε πτυχίο Νομικής. Μεταξύ της δουλειάς, του πανεπιστημίου και της ανατροφής των μικρών της παιδιών, η Γεωργία κατάφερε να φτάσει τον στόχο της και να γίνει μέρος του δικηγορικού χώρου. Εντάχθηκε στην ομάδα του ELTC ως συνέταιρος το 2021 και έκτοτε κατέχει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη και επιτυχία του Κέντρου.

σε όλα τα προγράμματα σε εγγεγραμμένους ασκούμενους δικηγόρους.

Πώς επηρεάζουν το επάγγελμα του δικηγόρου/ νομικού οι σύγχρονες προκλήσεις, η ψηφιακή μετάβαση, οι στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης κ.ά..

Η ψηφιακή εποχή έχει επηρεάσει σημαντικά το επάγγελμα του δικηγόρου και επέφερε σημαντικές αλλαγές στον τρόπο διαχείρισης πληροφοριών και επικοινωνίας, απαιτώντας από τους επαγγελματίες να είναι εξοικειωμένοι με νέες τεχνολογίες και νομοθεσίες που διέπουν τον ψηφιακό κόσμο. Επιπλέον, οι νομικές υποθέσεις σήμερα συχνά αντιμετωπίζουν πολυπλοκότερα ζητήματα που συνδυάζουν νομικά, τεχνολογικά και οικονομικά θέματα, απαιτώντας από τους δικηγόρους να είναι πολυτάλαντοι και ενημερωμένοι. Επιπρόσθετα, η αυξημένη ευαισθητοποίηση για θέματα βιώσιμης ανάπτυξης και κλιματικής αλλαγής έχει δημιουργήσει νέους νομικούς τομείς, νομοθεσίες περιβάλλοντος και ενέργειας. Οι δικηγόροι πρέπει να είναι εξειδικευμένοι σε τομείς για να παρέχουν συμβουλευτικές υπηρεσίες σχετικά με τη συμμόρφωση και με τις νομικές επιπτώσεις. Από την άλλη, η επίλυση συγκρούσεων εκτός δικαστηρίου και η διαμεσολάβηση κερδίζουν έδαφος, αλλάζοντας τον τρόπο επίλυσης νομικών διαφορών. Οι δικηγόροι πρέπει να αναπτύσσουν νέες δεξιότητες για να ανταποκριθούν σ’ αυτήν την ανάγκη και να προσφέρουν εναλλακτικές λύσεις στους πελάτες τους. Συνολικά, αυτές οι προκλήσεις έχουν επηρεάσει το επάγγελμα του δικηγόρου, καθιστώντας απαραίτητη τη συνεχή κατάρτιση και προσαρμογή στο εξελισσόμενο νομικό περιβάλλον.

να περιορι -

λόγο παρέχουμε 30% έκπτωση

Γεωργία Ονουφρίου

Η Καινοτόμος Προσέγγιση και Καθοδήγηση της Chambersfield Economides Kranos.

Στη σύγχρονη διαρκώς εξελισσόμενη παγκόσμια επιχειρηματική σφαίρα, η ζήτηση για νομική εμπειρογνωμοσύνη έχει ανέλθει σε κορυφαία επίπεδα. Σε αυτό το συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον, η Chambersfield Economides

Kranos, διακρίνεται για τη σταθερή διεθνή προσέγγισή της, αναδεικνύεται ως ηγέτης στον μετασχηματισμό των νομικών υπηρεσιών. Στόχος μας η διεύρυνση βαθύτερων εννοιολογικών πτυχών της εξειδικευμένης μας γνώσης.

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΟ ΦΑΣΜΑ ΝΟΜΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ

Η Chambersfield Economides Kranos εστιάζει στην παροχή εξατομικευμένων νομικών λύσεων τόσο για ιδιώτες όσο και για εταιρικές οντότητες. Η νομική μας τεχνογνωσία μάς δίνει τη δυνατότητα να παρέχουμε στους πελάτες μας ένα ολοκληρωμένο φάσμα νομικών υπηρεσιών. Επιδιώκουμε τη δημιουργία εξατομικευμένων λύσεων που ανταποκρίνονται στις μοναδικές ανάγκες κάθε πελάτη.

Η CHAMBERSFIELD ECONOMIDES KRANOS ΕΣΤΙΆΖΕΙ

Η τεχνογνωσία της Chambersfield Economides Kranos στο εταιρικό δίκαιο εξοπλίζει τις επιχειρήσεις, τοπικές και παγκόσμιες, με στρατηγική εταιρική διάρθρωση, συγχωνεύσεις και εξαγορές, επιδέξια διαπραγματεύσεις συμβάσεων και αταλάντευτη υποστήριξη συμμόρφωσης. Η συνεργασία μας διασφαλίζει την ομαλή λειτουργία και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Βασικός γνώμονάς μας, η διάπρευση των υπηρεσιών μας στο περίπλοκο τοπίο των διεθνών εμπορικών συμφωνιών και στις διαφοροποιημένες πτυχές της επίλυσης διαφορών.

Η Chambersfield Economides Kranos προστατεύει τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας μέσω μιας ολοκληρωμένης σειράς υπηρεσιών πνευματικής ιδιοκτησίας (IP), συμπεριλαμβανομένης της καινοτόμου καταχώρισης εμπορικών σημάτων, της δυναμικής προστασίας των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και της ισχυρής επιβολής πνευματικών δικαιωμάτων.

ΣΤΟ

ΕΞΕΛΙΣΣΟΜΕΝΟ

ΝΟΜΙΚΟ ΤΟΠΙΟ

ΣΚΙΑΓΡΑΦΗΣΗ

ΤΩΝ ΝΟΜΙΚΩΝ

ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ

ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

Διασυνοριακή

Δυναμική: Η αυξανόμενη φήμη της Κύπρου ως διεθνούς επιχειρηματικού κόμβου έχει οδηγήσει σε αύξηση των διασυνοριακών συναλλαγών.

Η Chambersfield Economides

Kranos, καλά προετοιμασμένη, περιηγείται στις περίπλοκες

νομικές πτυχές των παγκόσμιων επιχειρηματικών εγχειρημάτων, διασφαλίζοντας και συμβάλλοντας στην επιτυχία των Πελατών μας στα επιχειρηματικά επίπεδα. Βιωσιμότητα και εξέχουσα θέση ESG: Οι αξιολογήσεις περιβαλλοντικής, κοινωνικής και διακυβέρνησης (ESG) έχουν καταστεί ουσιώδεις πυλώνες της σύγχρονης επιχειρηματικής στρατηγικής.

Η Chambersfield Economides

Kranos προβλέπει μια αυξανόμενη ζήτηση για συμμόρφωση

με το ESG και είναι καθ’ όλα προετοιμασμένη να καθοδηγήσει τους πελάτες της σε αυτήν τη μετασχηματική πορεία.

Κατανοούμε τη σημασία της βιώσιμης επιχειρηματικής

δραστηριότητας και της κοινωνικής ευθύνης των επιχειρήσεων. Σ’ αυτό το πλαίσιο, διαμορφώνουμε στρατηγικές

που βοηθούν τους πελάτες μας όχι μόνο να συμμορφώνονται με τις προδιαγραφές ESG, αλλά και να επωφελούνται από τις ευκαιρίες που προκύπτουν από αυτήν την εξέλιξη. Πλοήγηση στον αντίκτυπο των κυρώσεων: Η πρόσφατη επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία, αδιαμφισβήτητα έχει επιφέρει ευρείες επιπτώσεις στο παγκόσμιο νομικό τοπίο.

Η Chambersfield Economides

Kranos παραμένει σε εγρήγορση, παρακολουθώντας

στενά τις διεθνείς εξελίξεις.

Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΦΎΣΗ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΑΣ, ΜΑΣ ΕΠΙΤΡΕΠΕΙ ΝΑ

ΎΠΟΣΤΗΡΙΖΟΎΜΕ

ΚΑΙ ΝΑ ΠΡΟΩΘΟΎΜΕ

ΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΣΎΝΕΡΓΑΣΙΑ, ΜΕ ΝΟΜΙΚΗ ΕΞΕΙΔΙΚΕΎΣΗ, ΔΕΞΙΟΤΗΤΑ

ΚΑΙ ΑΦΟΣΙΩΣΗ ΣΤΗΝ ΕΞΎΠΗΡΕΤΗΣΗ ΤΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ

ΤΩΝ ΠΕΛΑΤΩΝ ΜΑΣ

Γνώμονάς μας η καθοδήγηση

των πελατών μας στο συνεχώς εξελισσόμενο ρυθμιστικό τοπίο, παρέχοντας στρατηγικές συμβουλές όχι μόνο για τον μετριασμό των κινδύνων αλλά και για τη μόχλευση ευκαιριών μέσα σε αυτό το δυναμικό περιβάλλον. Στην παγκόσμια σκηνή, όπου οι νομικές απαιτήσεις είναι ποικίλες και σύνθετες, η ικανότητά μας να παρέχουμε προσαρμοσμένες λύσεις είναι ουσιαστική.

Ο ρόλος της τεχνολογίας στο νομικό πεδίο: Η Chambersfield Economides Kranos υποστηρίζει τον μετασχηματιστικό ρόλο της τεχνολογίας στη νομική πρακτική. Διαθέτουμε άψογα ενσωματωμένα νομικά τεχνολογικά εργαλεία αιχμής για έρευνα, διαχείριση εγγράφων και επικοινωνία. Η

ακλόνητη δέσμευσή μας στην καινοτομία εγγυάται αποτελεσματικές, οικονομικά αποδοτι-

κές νομικές λύσεις, διατηρώντας παράλληλα τα υψηλότερα πρότυπα εμπιστευτικότητας και ασφάλειας.

Τα τελευταία χρόνια, η Κύπρος έχει αναδειχθεί ως κορυφαίος προορισμός για την ψηφιακή καινοτομία και την επιχειρηματικότητα, προσελκύοντας ένα ευρύ φάσμα νεοφυών επιχειρήσεων (startups), επενδυτών και καθιερωμένων επιχειρήσεων. Αδιαμφισβήτητα η επιτυχία αυτή οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο υποστηρικτικό Νομικό σύστημα της χώρας, το οποίο παρέχει ένα ισχυρό πλαίσιο για καινοτομία, δημιουργικότητα και επιχειρηματικότητα. Η παροχή νομικών υπηρεσιών της Chambersfield Economides

Kranos εκτείνεται σε διεθνές επίπεδο. Προσανατολιζόμαστε σε αναδυόμενες νομικές τάσεις και προκλήσεις, ανά το παγκόσμιο. Η διεθνής φύση της εργασίας μας, μας επιτρέπει να υποστηρίζουμε και να προωθούμε την παγκόσμια επιχειρηματική συνεργασία, με νομική εξειδίκευση, δεξιότητα και αφοσίωση στην εξυπηρέτηση των αναγκών των πελατών μας. Η δυνατότητα να παρέχουμε στους πελάτες μας εξειδικευμένες, αλλά και προορατικές λύσεις αποτελεί τον πυρήνα της δραστηριότητάς μας. Η προληπτική, προνοητική προσέγγισή μας δεν προσαρμόζεται απλώς στην αλλαγή - χαράζει ένα νέο μονοπάτι, καινοτόμων και διεθνών συναλλαγών, προάγοντας την παγκόσμια επιχειρηματική συνεργασία.

Ο δικηγορικός οίκος ΣΚΟΡΔΉΣ, ΠΑΠΑΠΈΤΡΟΥ & ΣΙΑ Δ.Έ.Π.Έ. συνεχίζει να πρωταγωνιστεί στον τομέα των νομικών υπηρεσιών πιο σύγχρονος και ανανεωμένος, παρέχοντας υπηρεσίες διεθνούς εμβέλειας.

Ποιες νομικές υπηρεσίες προσφέρει ο δικηγορικός

Όμιλος ΣΚΟΡΔΗΣ, ΠΑΠΑΠΕΤΡΟΥ & ΣIΑ Δ.Ε.Π.Ε. σε ιδιώτες και επιχειρηματικούς πελάτες;

ΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΜΑΣ

ΕΙΤΕ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ

ΓΙΑ ΕΤΑΙΡΙΚΗ

«Στόχος μας είναι να συνεχίσουμε

να ηγούμαστε του τομέα μας, παρέχοντας πάντοτε ολοκληρωμένες υπηρεσίες υψηλού επιπέδου, με ιδιαίτερη έμφαση στο ψηλά καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό», υπογραμμίζει σε συνέντευξή του, στο Economy Today, ο κ. Κυριάκος Σκορδής, διευθύνων Συνέταιρος του Ομίλου ΣΚΟΡΔΗΣ, ΠΑΠΑΠΕΤΡΟΥ & ΣIΑ Δ.Ε.Π.Ε. Όπως εξηγεί, «για εμάς το μέλλον είναι δικηγορικοί οίκοι που προσφέρουν όλο το φάσμα των συμβουλευτικών συμβουλών και συναφών υπηρεσιών εκμεταλλευόμενοι τις συνέργειες που δημιουργούνται».

Όμιλος μας είναι σε θέση να παρέχει ολοκληρωμένες νομικές και άλλες συναφείς υπηρεσίες, καλύπτοντας πλήρως τις ανάγκες του επιχειρηματικού κόσμου στο σύγχρονο οικονομικό περιβάλλον. Ειδικότερα, η ΣΚΟΡΔΗΣ, ΠΑΠΑΠΕΤΡΟΥ & ΣΙΑ Δ.Ε.Π.Ε. προσφέρει ένα ευρύ φάσμα νομικών υπηρεσιών, τόσο στο πεδίο της συμβουλευτικής όσο και της δικαστηριακής δικηγορίας. Είμαστε σε θέση να υποστηρίξουμε εξαιρετικά σύνθετες διασυνοριακές ή εγχώριες συναλλαγές αλλά και να χειριστούμε απαιτητικές αντιδικίες ενώπιον όλων των μορφών δικαστηρίων και οργάνων (αστικών, διοικητικών, εμπορικών, διαιτητικών, οικογενειακών κ.τλ.), εντός των συνόρων αλλά και διεθνώς. Έχουμε εκπροσωπήσει δικαστικά πελάτες σε πολλά δικαστήρια και

Ο

ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ, ΘΕΜΑΤΑ ΞΕΠΛΥΜΑΤΟΣ

Ή ΥΙΟΘΕΤΗΣΗ

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΑ

ΒΙΏΣΙΜΏΝ ΚΑΙ

ΚΟΙΝΏΝΙΚΑ ΕΠΏΦΕΛΏΝ

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΏΝ

ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΔΙΕΘΝΗ

ΠΡΟΤΥΠΑ ΚΑΙ ΣΤΟΧΕΥΕΙ

ΣΤΟ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΤΑ

ΕΝΑ ΒΗΜΑ ΜΠΡΟΣΤΑ,

ΏΣ ΘΕΜΑ ΑΡΧΗΣ ΚΑΙ

ΜΕ ΚΟΣΤΟΣ, ΟΧΙ ΓΙΑ

ΝΑ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙ ΚΑΤΙ

ΠΟΥ ΕΓΙΝΕ ΤΗΣ ΜΟΔΑΣ.

ΠΙΣΤΕΥΟΥΜΕ ΣΤΙΣ

ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΕΠΙ ΤΗΣ

ΟΥΣΙΑΣ ΚΑΙ ΟΧΙ ΣΤΙΣ

ΤΥΜΠΑΝΟΚΡΟΥΣΙΕΣ

δικαιοδοσίες, από τη Νέα Υόρκη στη δύση μέχρι τη Σιβηρία στην ανατολή, ενώ έχουμε παραστεί και εκπροσωπήσει πελάτες μας σε διαιτητικές διαδικασίες σε Λονδίνο (LCIA), Ζυρίχη (ZCC), Στοκχόλμη (SCC), Γενεύη (GCIG), Αθήνα (ACCI), Μόσχα (MKAS/ ICAC) και φυσικά Κύπρο. Περαιτέρω, μέσω της SCORDIS, PAPAPETROU (Corporate Services) Ltd και των λοιπών εταιρειών του Ομίλου μας, παρέχουμε εξειδικευμένες διοικητικές και συναφείς υπηρεσίες, σε όλο το φάσμα τους και εξυπηρετούμε διεθνείς Οργανισμούς στην Κύπρο και το εξωτερικό.

Ποια θεωρείτε τα σημαντικότερα προβλήματα που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι επαγγελματίες δικηγόροι/ νομικοί σύμβουλοι;

Τα σημαντικότερα προβλήματα

που αντιμετωπίζουν οι επαγγελματίες δικηγόροι/νομικοί σύμβουλοι είναι η καθυστέρηση στην εκδίκαση των υποθέσεων, η

ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΝΟΣ

ΑΙΩΝΑ ΣΤΑ ΝΟΜΙΚΑ

ΔΡΩΜΕΝΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ

ΔΙΚΑΙΟΣΎΝΗ

δυσχερής εκτέλεση των δικαστι-

κών αποφάσεων (ο συνδυασμός

των οποίων οδηγεί σε απαξίωση

του Θεσμού της Δικαιοσύνης και

της εμπιστοσύνης στον δικηγόρο), αρκετές απαρχαιωμένες νομο-

θεσίες (των οποίων ο εκσυγχρο-

νισμός έχει καταστεί επιτακτική

ανάγκη) και η έλλειψη σεβασμού

προς τους βασικούς πυλώνες του επαγγέλματος.

Πώς σκιαγραφείτε το μέλλον

του τομέα των νομικών υπη-

ρεσιών στην Κύπρο; Το μέλλον βρίσκεται στη δημιουργία συνεργειών που θα επιτρέπουν την κάλυψη ενός ευρέως φάσματος εξειδικευμένων νομικών και άλλων υπηρεσιών. Ήδη διαφαίνονται νέοι τομείς, οι οποίοι είναι βέβαιο ότι μεσομακροπρόθεσμα θα δημιουργήσουν ανάγκες για εξειδικευμένες νομικές και άλλες υπηρεσίες καθώς και γεωπολιτικές εξελίξεις, οι οποίες οδηγούν στο άνοιγμα αγορών που μέχρι πρότινος ήταν απροσπέλαστες. Η διείσδυση και εδραίωση

στους νέους αυτούς τομείς /

αγορές θα είναι καθοριστική για το μέλλον των νομικών υπηρεσιών

και την ανάδειξη των αυριανών

πρωτοπόρων του κλάδου.

Πόσο επηρέασαν τον τομέα

των νομικών υπηρεσιών

στην Κύπρο οι κυρώσεις

κατά της Ρωσίας;

Οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας

ήταν ένα ισχυρό σοκ για την κυπριακή οικονομία αλλά και των

τομέα των υπηρεσιών γενικότερα. Δυστυχώς, η εφαρμογή τους

δεν έγινε ομαλά ούτε υπήρξε

κατάλληλη καθοδήγηση από

τους αρμόδιους φορείς, ενώ δεν υπήρξε καμία απολύτως πρόνοια για τις ιδιαιτερότητες που παρουσίαζε και παρουσιάζει η Κύπρος. Ωστόσο, το σοκ αυτό εξανάγκασε όλους τους εμπλεκόμενους να αναθεωρήσουν τις στρατηγικές τους και να απευθυνθούν σε άλλες αγορές, σπάζοντας μια στασιμότητα ετών.

ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ

ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ

Τι έχει αλλάξει με τη μεταρρύθμιση της Δικαιοσύνης;

Η μεταρρύθμιση της Δικαιοσύνης έφερε σημαντικές αλλαγές

στη δομή των δικαστηρίων, με

τη δημιουργία νέων δικαστικών σχηματισμών, αλλά και ριζική αλλαγή στη διαδικασία εκδίκασης των υποθέσεων. Κατ’ αρχήν, οι επιλογές που έγιναν φαίνεται να είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, αποσκοπώντας στη βελτίωση τόσο της ποιότητας όσο και της ταχύτητας απονομής δικαιοσύνης. Το κατά πόσο αυτό θα μεταφραστεί σε απτά και μετρήσιμα αποτελέσματα, μένει να φανεί στην πράξη.

Ποια είναι η στρατηγική προσέγγιση του Ομίλου σε ό,τι αφορά το θέμα της Βιωσιμότητας; Έχετε προχωρήσει με την εφαρμογή των κριτηρίων ESG;

Το γραφείο μας είτε πρόκειται για εταιρική διακυβέρνηση, θέματα ξεπλύματος ή υιοθέτηση περιβαλλοντικά βιώσιμων και κοινωνικά επωφελών στρατηγικών, ακο-

λουθεί διεθνή πρότυπα και πάντα στόχευει στο να είναι ένα βήμα μπροστά, ως θέμα αρχής και με κόστος, όχι για να διαφημίσει κάτι που έγινε της μόδας. Πιστεύουμε στις ενέργειες επί της ουσίας και όχι στις τυμπανοκρουσίες. Χαρακτηριστικά, προ-πανδημίας αποφασίσαμε την πλήρη ενεργειακή αναβάθμιση των γραφείων μας

στη Λευκωσία με μεγάλο κόστος

και επιβάρυνση στις εργασίες μας, αφού σήμαινε εργασίες μηνών (το γραφείο λειτουργούσε)

για την αντικατάσταση όλου του γυάλινου περιβλήματος (curtain wall), κλιματιστικών, μονώσεων, φωτιστικών κ.τλ.. Η ανταμοιβή

για την ταλαιπωρία όμως ήταν

η επίτευξη των ενεργειακών στόχων και δημιουργία καλύτερων συνθηκών και εργασιακού περιβάλλοντος.

Από την ίδρυση του αρχαιότερου μέλους

του δικηγορικού μας

γραφείου το 1922, από τον Α. Μιχαηλί-

δη στην Αμμόχωστο, μέχρι σήμερα, έχουμε διέλθει από πολλά ορόσημα, με σημαντικότερο ίσως αυτό των 100 χρόνων συνεχούς παρουσίας

στα νομικά δρώμενα του τόπου. Το 1973

υπήρξε κομβική

χρονιά καθώς τότε

πραγματοποιήθηκε η

συνένωση των δικηγο-

ρικών γραφείων των

Άντη Σκορδή (τότε στην Αμμόχωστο) και Μιχάλη Παπαπέτρου (στη Λευκωσία) με τη

σύσταση της ΣΚΟΡ-

ΔΗΣ, ΠΑΠΑΠΕΤΡΟΥ & ΣΙΑ που ήταν μια από τις πρώτες ομόρρυθ-

μες εταιρείες δικηγόρων στην Κύπρο και

η πρώτη με γραφεία

σε δύο πόλεις της. Το 2008, δημιουργήθηκε

η ΣΚΟΡΔΗΣ, ΠΑΠΑΠΕ-

ΤΡΟΥ & ΣΙΑ Δ.Ε.Π.Ε..

Έπειτα, ακολούθησαν

οι συγχωνεύσεις με τα δικηγορικά γραφεία

Αδάμος Κ. Αδαμίδης & Συνεργάτες και Μιχαηλίδης & Μιχαηλίδης

καθώς και η δημιουργία της SPA Financial Services Ltd. Σήμερα

ο Όμιλος απαριθμεί

πέραν από 60 ειδικευμένους δικηγόρους και

άλλους επαγγελματίες

και επιπλέον 40 άτομα διοικητικό προσωπικό, ενώ διατηρεί γραφεία στη Λευκωσία, Λεμεσό, Αθήνα, Βαλέτα

και Η.Α.Ε. (Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα).

Ποιος είναι ο ρόλος της

τεχνολογίας στον τομέα σας και πώς ανταποκριθήκατε

στην πρόκληση της ψηφιακής

εποχής;

Ήμασταν από τα πρώτα δικηγορικά γραφεία που αγκάλιασαν την τεχνολογία και χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών από τη δεκαετία του ’80 και συνεχίζουμε την παράδοση. Επενδύουμε κάθε έτος χρόνο και χρήμα τόσο για τη συνεχή αναβάθμιση των συστημάτων μας με την αγορά εξοπλισμού και λογισμικών, αλλά και την εκπαίδευση των μελών μας. Ταυτόχρονα, προσέχουμε ιδιαίτερα θέματα ασφάλειας και συνέχειας, αφού η τεχνολογία εκτός από πλεονεκτήματα εγκυμονεί κινδύνους και δημιουργεί εξάρτηση. Καλωσορίζουμε κάθε νέα εξέλιξη που μπορεί να βελτιώσει την ποιότητα των υπηρεσιών μας και την αποδοτικότητα του ανθρώπινου δυναμικού μας, επιλέγοντας τις πιο αξιόπιστες και ασφαλείς λύσεις.

Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια; Έχουμε εφαρμόσει πλάνο για διεύρυνση των εργασιών μας, τόσο από πλευράς αγορών όσο και υπηρεσιών. Το τμήμα φορολογικών υπηρεσιών μας, το μέγεθος και ο κύκλος εργασιών ο οποίος διπλασιάστηκε μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα είναι ένα παράδειγμα. Επενδύουμε στην ανάπτυξη, τόσο οργανικά όσο και με συνεργασίες στην Κύπρο και το εξωτερικό. Για μας το μέλλον είναι δικηγορικοί οίκοι που προσφέρουν όλο το φάσμα των συμβουλευτικών συμβουλών και συναφών υπηρεσιών εκμεταλλευόμενοι τις συνέργειες που δημιουργούνται. Στόχος μας είναι να συνεχίσουμε να ηγούμαστε του τομέα μας παρέχοντας πάντοτε ολοκληρωμένες υπηρεσίες υψηλού επιπέδου, με ιδιαίτερη έμφαση στο ψηλά καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό.

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ: www.scordispapapetrou.com

ΣΤΗ ΜΆΧΗ ΤΗΣ ΚΆΛΠΗΣ

ΤΟ ΜΕΓΆΛΟ DEBATE ΤΩΝ ΔΎΟ Ύ ΠΟΨΗΦΊΩΝ, Μ Ί ΧΆΛΗ ΒΟΡΚΆ Κ ΆΊ ΧΡΊΣΤΟ Ύ ΚΛΗΡΊΔΗ, Γ ΊΆ ΤΗΝ

ΠΡΟΕΔΡΊ Ά ΤΟ Ύ Π Ά ΓΚΎΠΡ Ί Ο Ύ Δ Ί ΚΗΓΟΡ Ί ΚΟΎ Σ ΎΛΛ Ο ΓΟ Ύ

ΤΟΥ ΞΕΝΙΟΥ ΜΕΣΑΡΙΤΗ

Στις 18 Οκτωβρίου ο δικηγορικός

κόσμος της Κύπρου αποφασίζει

ποιοι θα τον εκπροσωπήσουν για

την επόμενη τριετία. Το Economy

Today φιλοξενεί το μεγάλο Debate

με τους δύο πρωταγωνιστές που

διεκδικούν την Προεδρία του

Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου

οι οποίοι καλούνται να απαντήσουν

από κοινού 9 καίριες ερωτήσεις.

Αλφαβητικά ο Μιχάλης Βορκάς

και ο Χρίστος Κληρίδης κλήθηκαν

να απαντήσουν για τους βασικούς

πυλώνες του προγράμματός τους, το

μέλλον του Ταμείο Συντάξεως των Δικηγόρων, τις καθυστερήσεις στην

απόδοση δικαιοσύνης, την περίοδο που

τέθηκε στο στόχαστρο ο δικηγορικός

κόσμος με το Κυπριακό Επενδυτικό

Πρόγραμμα και τις Κυρώσεις κατά της Ρωσίας και την αποκατάσταση της φήμης του τομέα, την πρόκληση της τεχνολογίας και τον ρόλο που έχει ο ΠΔΣ σε σχέση με την εκτελεστική και νομοθετική εξουσία. Ο Χρίστος

Κληρίδης είχε κερδίσει τις εκλογές τον Οκτώβρη του 2020 και διεκδικεί ακόμα μια τριετία στην ηγεσία του Συλλόγου ενώ ο Μιχάλης Βορκάς, ως ο μέχρι

πρότινος Πρόεδρος του Δικηγορικού

Συλλόγου Λευκωσίας, θέτει

υποψηφιότητα για την Προεδρία του

Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου.

4.000 και πλέον δικηγόροι καλούνται

να αποφασίσουν για το ποιος θα ηγείται

και ποιοι θα εκπροσωπούν το Σώμα μέσω του Παγκύπριου Δικηγορικού

Συλλόγου κατά την επόμενη τριετία.

ΒΟΡΚΆΣ ΜΙΧΆΛΗΣ

Τι πρεσβεύει ο συνδυασμός σας στις επερχόμενες εκλογές του ΠΔΣ και ποιοι είναι οι βασικοί πυλώνες του προγράμματός σας; ΜΊΧΆΛΗΣ

ΒΟΡΚΆΣ

Tη συλλογικότητα, τη διαφάνεια και τη διάθεση για προσφορά προς όφελος του συνόλου των δικηγόρων.

Η λήψη των αποφάσεων θα γίνεται δημοκρατικά και συλ-

λογικά από όλα τα μέλη του Συμβουλίου του ΠΔΣ, καθώς όλα εκπροσωπούν ισότιμα όλους τους δικηγόρους. Το Συμβούλιο θα ενεργεί με διαφανείς διαδικασίες ώστε να διασφαλίζεται και να επιβεβαιώνεται από τα μέλη μας ότι η κάθε ενέργεια στοχεύει στην προώθηση των συμφερόντων

τους και δεν διαπνέεται από προσωπικές σκοπιμότητες, απωθημένα και φιλοδοξίες. Στα πλαίσια αυτά η συμμετοχή

του ΠΔΣ στο δημόσιο διάλογο θα πρέπει να γίνεται με

τρόπο που να περιορίζει τη δυνατότητα αυτοπροβολής

και τυχόν εκμετάλλευσης της θέσης, αλλά παράλληλα θα διασφαλίζει ότι δεν θα προβάλλονται αυθαίρετες θέσεις που θα εκθέτουν το Συμβούλιο και τον δικηγορικό κόσμο. Παράλληλα, προτεραιότητά μας θα είναι η άμεση αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των Θεσμών προς τον ΠΔΣ και η ενίσχυση της συνεργασίας με άλλους Οργανισμούς και Φορείς της κυπριακής κοινωνίας και οικονομίας για το καλό του δικηγορικού κόσμου αλλά και της οικονομίας. Ο συνδυασμός μας αφουγκράζεται τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι δικηγόροι και τον κίνδυνο εξαφάνισης που πλανάται πάνω από αρκετά δικηγορικά γραφεία και έχει τη

θέληση να βρει λύσεις. Η προσπάθεια να παρουσιαστεί

η εικόνα ότι είμαστε σε καλό δρόμο καταδεικνύει

είτε άγνοια της πραγματικής κατάστασης, είτε αδιαφορία για τους συναδέλφους.

ΧΡΊΣΤΟΣ ΚΛΗΡΊΔΗΣ

1. Μεταρρύθμιση Δικαιοσύνης στα Πρωτόδικα Δικαστήρια. Ανάθεση δικαιοδοσιών σε εξειδικευμένους τομείς, σε εξειδικευμένους δικαστές.

2. Υλοποίηση του Έργου της Ανεξάρτητης Υπηρεσίας Δικαστηρίων με την εμπλοκή εμπειρογνωμόνων και με τη συμμετοχή του ΠΔΣ και εκπροσώπους των τοπικών.

3. Επίσπευση των διαδικασιών για ανέγερση του Δικαστικού Μεγάρου στη Λευκωσία πριν το 2029 – 2030. Επίσης επίσπευση των εργασιών για το κτήριο Άστρα όπου σχεδιάζεται η στέγαση του Οικογενειακού Δικαστηρίου και Δικαστηρίου Εργατικών Διαφορών το 2025. Στόχος να γίνει η μεταστέγαση εντός του 2024. Αν για οποιονδήποτε λόγο θα μπορούσε να εξευρεθεί εναλλακτικός κατάλληλος χώρος σε σύντομο χρονικό διάστημα καλώς. Ήδη υπεβλήθησαν από εμένα διάφορες προτάσεις στο παρελθόν.

Συμπλήρωση των αναβαθμίσεων και βελτιώσεων στο

Επαρχιακό Λευκωσίας και η ανέγερση του νέου χώρου

φιλοξενίας επισκεπτών στην καφετερία του Επαρχιακού

Λευκωσίας στο προαύλιο του Δικαστηρίου. Ενεργοποίηση του συστήματος ασφαλείας του Δικαστηρίου και εκτός ωρών εργασίας, νύκτα μέχρι πρωίας.

4. Προώθηση ανεξάρτητης Επιτροπής Αναθεώρησης του Κυπριακού Δικαίου και εκσυγχρονισμού του (LAW Commission) και ενίσχυση του γραφείου Επιτρόπου Νομοθεσίας.

5. Επίσπευση των διαδικασιών για:

i. Ψηφιακή αποτύπωση των πρακτικών δικαστηρίου.

ii. ODR (Οnline Dispute Resolution) Eξ αποστάσεως ακροάσεις στις υποθέσεις και διαδικασίες όπου δεν θα ακουσθεί μαρτυρία. π.χ. διοικητικό δικαστήριο, ενδιάμεσες αιτήσεις, εφέσεις.

iii. Διορισμός συνταξιούχων δικαστών και δικηγόρων για το Back log. Κατάργηση του δικονομικού πλαισίου για Back Log Cases και αντικατάσταση με τους νέους Θεσμούς πολιτικής δικονομίας όπου είναι εφικτό.

iv. Βελτίωση του νομικού πλαισίου για παραπομπή Back Log Cases σε διαμεσολάβηση και διαιτησία. Διεύρυνση του καταλόγου δικηγόρων διαιτητών και πιλοτική παραπομπή σε συνεργασία με Ανώτατο Δικαστήριο για έκδοση οδηγιών παραπομπής υποθέσεων στο Κυπριακό Κέντρο Διαιτησίας και Διαμεσολάβησης ή σε διαιτησία.

Μ.ΒΟΡΚ Ά Σ

Η ΠΡΟΣΠΆΘΕΊΆ

ΝΆ ΠΆΡΟΥΣΊΆΣΤΕΊ

Η ΕΊΚΟΝΆ ΟΤΊ ΕΊΜΆΣΤΕ ΣΕ

ΚΆΛΟ ΔΡΟΜΟ καταδεικνύει είτε άγνοια

της πραγματικής

κατάστασης, είτε αδιαφορία για τους

συναδέλφους

6. Τροποποίηση του πλαισίου εισδοχής νέων δικηγόρων στο επάγγελμα με εκσυγχρονισμό του συστήματος εξετάσεων, θεματολογίας, εκπαίδευσης και άσκησης.

7. Υιοθέτηση πολύ επίπεδου συστήματος ταμείου για συντάξεις έτσι που το ταμείο συντάξεων να καταστεί πλέον βιώσιμο. Αποχώρηση όσων δεν επιθυμούν να μείνουν στο σύστημα, περιμετρικές αλλαγές και κατοχύρωση των συντάξεων όσων θέλουν να διατηρήσουν το υφιστάμενο σύστημα για αυτούς με αύξηση των συνεισφορών και όσοι δεν επιθυμούν αύξηση των συνεισφορών τους, μετάβαση σε ταμείο προνοίας αναλογικής φύσης.

8. Παροχή δικαιώματος στο δικαστήριο να καθορίζει και το ύψος των εξόδων κατ’ αποκοπή αφού θα προηγηθεί υποβολή καταλόγου εξόδων από

«

τους δικηγόρους των διαδίκων στο τελικό στάδιο των αγορεύσεων. Διορισμός συνταξιούχων ή

άλλων δικηγόρων για σύνταξη διαταγμάτων σε κάθε επαρχία.

9. Βελτίωση και αναθεώρηση του τρόπου εκδικάσεως

υποθέσεων για AML και KYC και sanctions. Μελέτη

για παραπομπή σε κλιμάκια έμπειρων δικηγόρων κατά

το πρότυπο των κλιμάκιων πειθαρχικών υποθέσεων.

Βελτίωση και ενίσχυση των πειθαρχικών κλιμακίων

και διαδικασιών.

10. Προώθηση για ψήφιση του νομοσχεδίου για εκτέλεση

των δικαστικών αποφάσεων. Το νομοσχέδιο συμφω-

νήθηκε με υπουργό Δικαιοσύνης και είναι ενώπιον

της Νομικής Υπηρεσίας για τελική επεξεργασία. Προ-

ώθηση των προτάσεων νόμων που εκκρεμούν όπως

για ηλεκτρονική ψηφοφορία και σύνταξη ορισμένων

συμβάσεων από δικηγόρους μόνο. Τα πιο πάνω αποτελούν συνέχιση των ουσιαστικών μεταρρυθμίσεων που έγιναν την προηγούμενη τριετία όπως μεταξύ άλλων των πιο κάτω. Στο πρόγραμμά μας είναι δεδομένο ότι θα συνεχίσουμε τις δραστηριότητές

μας και στους πιο κάτω τομείς για βελτίωσή τους και ενίσχυση και συμπλήρωση όπως χρειάζεται.

1. Μεταρρύθμιση Δικαιοσύνης

2. Ηλεκτρονική δικαιοσύνη i-justice σε e-justice.

3. Μητρώο Δικηγόρων: το μητρώο που τηρεί το Ανώτατο Δικαστήριο μεταφέρεται και στον ΠΔΣ και θεσπίζεται τέλος για ετήσια ανανέωσή του από τους δικηγόρους που είναι εγγεγραμμένοι αλλά δεν ασκούν μάχιμη δικηγορία. Εισάγεται ο Θεσμός της διά βίου εκπαίδευσης και για τους δικηγόρους.

4. Διεύρυνση και ενίσχυση Υπο-Επιτροπών του ΠΔΣ.

5. Κανονισμός για τη διαμεσολάβηση στο Οικογενειακό δίκαιο.

6. Κέντρο Διαιτησίας και Διαμεσολάβησης.

7. Εμπορικό Δικαστήριο και Ναυτοδικείο.

8. Επανέκδοση του Νομικού Βήματος.

9. Εφαρμογή ΠΔΣ στο κινητό.

10. Τεχνολογική αναβάθμιση ΠΔΣ.

11. Αύξηση δικηγορικής ύλης: συμφωνία με το Υπουργείο Εσωτερικών για αγορά υπηρεσιών από δικηγόρους για εξέταση των αιτήσεων πολιτικού ασύλου (και εκπαίδευση από τον ΠΔΣ) και το υπουργείο. Προώθηση νομοθεσίας για αναγκαιότητα σύνταξης ορισμένων συμβάσεων από δικηγόρους.

12. Τομέας Εποπτικού ελέγχου ΞΒΧ/Κυρώσεις, πλήρης

αναβάθμιση ελέγχου.

13. Ενεργός συμμετοχή στη δημιουργία Υπηρεσίας για Διαχείριση Δικαστηρίων

14. Νέοι Κανονισμοί ΠολΔικ (Θεσμοί).

15. Πειθαρχικό Συμβούλιο: κλείσιμο 1000 περίπου υποθέσεων που εκκρεμούσαν για χρόνια ως backlog.

16. Ταμείο Συντάξεων δικηγόρων: πρώτη φορά κερδοφορία στα τελευταία χρόνια και αντιμετώπιση

του χρόνιου προβλήματος με γενναίες αποφάσεις.

17. Εξωδικαστηριακές επιτροπές: λειτουργία και επίλυση εκατοντάδων υποθέσεων που εκκρεμούσαν για χρόνια ως backlog.

18. Κώδικας Δεοντολογίας: εκσυγχρονισμός

μετά από 20 χρόνια του κώδικα, κατόπιν

οριζόντιας και κάθετης διαβούλευσης.

19. Υιοθέτηση πλαισίου εταιρικής κοινωνικής ευθύνης:

20. Πρόγραμμα Νομικός Γραμματισμός σε συνεργασία με Υπουργείο Παιδείας – μπήκε ο ΠΔΣ σε σχολεία!

21. Πρόγραμμα JUSTICE FOR ALL.

22. Δράση Κοινής Αντίληψης για την Ισότητα.

23. Δημιουργία και λειτουργία ΤΑΜΕΙΟΥ ΥΠΟΤΡΟΦΙΩΝ ΠΔΣ.

24. Εσωτερική αναδιάρθρωση προσωπικού του ΠΔΣ: νέο οργανόγραμμα, σύστημα αξιολόγησης προσωπικού.

25. Επέκταση του ΠΔΣ από επαγγελματικό σώμα σε επιστημονικό και εκπαιδευτικό κέντρο των δικηγόρων.

26. Διεθνής παρουσία του ΠΔΣ: στο CCBE, IBA, ELF με ενεργό συμμετοχή κατά τα τρία χρόνια.

27. Αύξηση μισθού ασκούμενων δικηγόρων κατά 100 ΕΥΡΩ.

28. Πρώτη στα χρονικά έρευνα ανάμεσα στους Νέους δικηγόρους και καταγραφή αντιλήψεων και προβλημάτων που διαχειρίστηκε η νεοσύστατη Επιτροπή Νέων δικηγόρων.

29. Πρώτο Παγκύπριο συνέδριο Women in Law που λόγω της μεγάλης επιτυχίας καθιερώνεται ως θεσμός.

Χ. ΚΛΗΡΙΔΗΣ

ΚΑΝΈΝΑ

ΑΠΌ ΤΑ ΠΡΌΗΓΌΎΜΈΝΑ ΔΙΌΙΚΗΤΙΚΑ ΣΎΜΒΌΎΛΙΑ ΤΌΎ

ΤΑΜΈΙΌΎ ΣΎΝΤΑΞΈΩΣ ΔΙΚΗΓΌΡΩΝ

δεν τόλμησε να αγγίξει με ουσιαστικό τρόπο

τα προβλήματα. Κάτω από την Προεδρία μου

ΤΟ ΤΑΜΕΊΟ ΣΥΝΤΑ ΞΕΩΣ

ΤΩΝ Δ Ί ΚΗΓΟ ΡΩΝ

Είναι γνωστό ότι το Ταμείο Συντάξεως των δικηγόρων αντιμετωπίζει σοβαρότατο αναλογιστικό

έλλειμμα. Υπάρχει λύση ώστε να μην αδικηθούν

ούτε οι «βετεράνοι», ούτε οι νέοι δικηγόροι; Πώς

θα διασφαλίσετε τη βιωσιμότητα του Ταμείου Συντάξεως των δικηγόρων;

ΜΙΧΆΛΗΣ ΒΟΡΚΆΣ

Το ζήτημα της βιωσιμότητας του Ταμείου δεν είναι κάτι καινούργιο. Είναι από τα δυσκολότερα ζητήματα που

θα κληθεί να χειριστεί η νέα ηγεσία του Παγκυπρίου. Κι

αυτό θα πρέπει να γίνει χωρίς να αδικηθεί κανένας. Δεν

πρέπει να προσεγγιστεί ως ένα θέμα που απλά πρέπει να

εξαφανιστεί και να πάμε παρακάτω. Θα πρέπει να υπάρξει κατανόηση ότι αποτελεί ζήτημα σύνθετο και πολύπλοκο, αλλά κυρίως ευαίσθητο αφού επηρεάζει όλες τις ηλικίες συναδέλφων με διαφορετικό τρόπο. Και δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται επιπόλαια και να γίνονται χειρισμοί που προκαλούν αναστάτωση στους συναδέλφους, αλλά

και εντάσεις μεταξύ τους. Όλοι έχουν δίκιο. Από τη μια οι νέοι που δεν επιθυμούν να συνεισφέρουν χωρίς προοπτική να λάβουν κάτι στο μέλλον και από την άλλη οι παλαιότεροι που συνεισέφεραν και βασίζονταν στην προοπτική να λάβουν σύνταξη όταν θα αφυπηρετούσαν ώστε να έχουν μια καλύτερη ζωή στη συνταξιόδοτηση.

Το σίγουρο είναι πως κάποια μέρα θα φθάσουμε όλοι

στην ηλικία της σύνταξης και όλοι θα κοιτάξουμε πίσω.

Εύχομαι να μην είναι όμως αργά για κανένα μας.

Αυτό που έχει γίνει κατανοητό είναι ότι το υφιστάμενο σύστημα δεν μπορεί να συνεχίσει ως έχει. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να βρούμε εκείνο το σχήμα που θα εξυπηρετεί όλες τις ανάγκες. Προτού όμως γίνει αυτό, θα πρέπει κατ’ αρχάς να εντοπιστούν με αυστηρό έλεγχο όσοι δεν ασκούν πραγματικά τη δικηγορία και δεν συνεισφέρουν

στο Ταμείο ώστε να αποκλειστούν από δικαιούχοι. Παράλληλα, να διεξαχθεί αυτή τη φορά, ουσιαστική ενημέρωση

και διάλογος σε κάθε Επαρχία, τόσον με όλους τους εν ενεργεία δικηγόρους, αλλά και με τους συνταξιούχους δικηγόρους, για λήψη των απόψεων τους, οι οποίες στην συνέχεια θα τεθούν προς συζήτηση ενώπιον Έκτακτης Γενικής Συνέλευσης του Ταμείου Συντάξεως Δικηγόρων. Κατόπιν, θα πρέπει να ανατεθεί σε εμπειρογνώμονες η ετοιμασία συγκεκριμένης και τεκμηριωμένης λύσης με ειδικό γνώμονα την τήρηση της αρχής της αναλογικότητας

ούτως ώστε ακριβώς να υπάρξει αντιμετώπιση των προβλημάτων των νεαρών δικηγόρων που προσπαθούν να ορθοποδήσουν αλλά και των δικηγόρων που πλησιάζουν τη σύνταξη καθώς, βέβαια και των συνταξιούχων δικηγόρων. Θα πρέπει να αξιολογηθεί η προοπτική αποχώρησης

όσων μελών το επιθυμούν, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα ότι ο αριθμός αυτών που θα παραμείνουν θα διασφαλίζει

τη συνέχιση του ταμείου σε βιώσιμη βάση, είτε έστω τη μετατροπή του ταμείου σε άλλο σχήμα με την ταυτόχρονη κατοχύρωση κάποιων ηλικιών. Επαναλαμβάνω το ζήτημα του Ταμείου είναι και πολύπλοκο και ευαίσθητο και πρέπει να προσεγγιστεί με σοβαρότητα.

ΧΡΙΣΤΟΣ ΚΛΗΡΙΔΗΣ

Σύμφωνα με την έκθεση παρακολούθησης των επενδύ-

σεων για το 2ο τρίμηνο του 2023, η οποία υποβλήθηκε από τον Σύμβουλο Επενδύσεων του Ταμείου Συντάξεως Δικηγόρων, παρουσιάζονται τα εξής αποτελέσματα:

Το συνολικό ενεργητικό του Ταμείου κατά την ημερομηνία αναφοράς ανήλθε σε €84,1 εκ., με ποσό €15,8εκ. (π. 18,8% του Ταμείου) να βρίσκεται υπό διακριτική διαχείριση.

Το ποσό που βρισκόταν υπό επαγγελματική διαχείριση

ανερχόταν σε π. €57,9εκ. (69% του συνολικού ενεργητικού του Ταμείου), με το υπόλοιπο ενεργητικό να είναι επενδυμένο στις κατηγορίες μετρητών(καταθέσεις) και

ακίνητης περιουσίας.

Το επενδυτικό χαρτοφυλάκιο του Ταμείου είχε απόδοση

+1,3% για το 2ο τρίμηνο του 2023, ενώ για την περίοδο από έναρξης έτους μέχρι την 30 Ιουνίου 2023, το επενδυτικό χαρτοφυλάκιο του Ταμείου είχε απόδοση +3,7%. Κανένα από τα προηγούμενα Διοικητικά Συμβούλια του Ταμείου Συντάξεως Δικηγόρων δεν τόλμησε να αγγίξει με ουσιαστικό τρόπο τα προβλήματα. Κάτω από την Προεδρία μου και καθοδήγηση τολμήσαμε. Με δική μου πρωτοβουλία κάναμε τηλεφωνική δημοσκόπηση στην οποία συμμετείχαν πέραν των 3.000 μελών του Ταμείου, το αποτέλεσμα της οποίας ανέδειξε τρεις τάσεις. Περίπου οι μισοί ψήφισαν υπέρ της διάλυσης του Ταμείου, χωρίς αυτό να επηρεάζει τα δικαιώματα των υφιστάμενων συνταξιούχων. Οι άλλοι περίπου μισοί ψήφισαν υπέρ μίας εκ των πιο κάτω λύσεων: (α) Διατήρηση του ΤΣ με περιμετρικές αλλαγές που μπορεί να συνεπάγονται και αύξηση των ετήσιων εισφορών σε ποσά της τάξης των 2.000 ευρώ.

(β) Για όσους δεν μπορούν να συνεισφέρουν αυτά τα ποσά δημιουργίας Ταμείου Προνοίας αναλογικής μορφής, δηλαδή απόδοσης στον κάθε ένα των ποσών τα οποία θα συνεισφέρει και στα οποία θα πιστωθεί ο λογαριασμός του

και με προηγούμενες συνεισφορές. Είναι μία πολυεπίπεδη

λύση και για τον σκοπό αυτό δόθηκαν οδηγίες στους

αναλογιστές για να τη μελετήσουν από αναλογιστικής

άποψης κατά πόσον είναι βιώσιμη. Αναμένουμε.

Η ΚΑΘΥΣΤΈΡΗΣΗ ΣΤΗΝ

ΑΠΌΔ Ό ΣΗ ΔΙΚΑΙ Ό Σ Υ ΝΗΣ

Για την εκδίκαση μιας απλής υπόθεσης χρειάζο-

νται 5 με 6 χρόνια στα πρωτόδικα δικαστήρια και

ακόμα περίπου 4 με 5 χρόνια στο Εφετείο. Πώς

θα αντιμετωπιστούν αυτές οι καθυστερήσεις, που

πολλές φορές αντανακλούν και στην ποιότητα

των αποφάσεων των πρωτόδικων δικαστηρίων;

ΜΙΧΑΛΗΣ ΒΌΡΚΑΣ Η μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης στην πραγματικότητα

μικρές ουσιαστικές αλλαγές επέφερε που θα μπορέσουν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των σοβαρών προβλημάτων του συστήματος. Η μόνη ενδεχομένως αλλαγή που πραγματικά θα βοηθήσει, είναι η δημιουργία του Εφετείου το οποίο θα συμβάλει στη γρήγορη εκδίκαση των εφέσεων. Πέραν τούτου είδαμε κατά την τελευταία τριετία να αναλώνεται πολύτιμος χρόνος άσκοπα, σε συζητήσεις επί θεμάτων δευτερεύουσας σημασίας και χάθηκε πολύτιμος χρόνος που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί για να προχωρήσουμε σε ανάλυση των βασικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουμε, συμπεριλαμβανομένων και των καθυστερήσεων στα επαρχιακά δικαστήρια, που επηρεάζει και πλήττει τους δικηγόρους και την κοινωνία

Μ.ΒΌΡΚΑΣ

ΕΠΙΣΗΜΑ ΌΤΙ ΘΑ ΤΕΘΌΎΝ ΣΕ ΕΦΑΡΜΌΓΗ ΌΙ ΝΕΌΙ ΘΕΣΜΌΙ ΠΌΛΙΤΙΚΗΣ ΔΙΚΌΝΌΜΙΑΣ μετά από ένα μήνα, διαφάνηκε ότι δεν είχαμε προετοιμαστεί επαρκώς ή και καθόλου

περισσότερο. Εκεί το πρόβλημα των καθυστερήσεων είναι πιο σύνθετο και δυσκολότερο να αντιμετωπιστεί. Θα πρέπει όμως να πούμε το αυτονόητο, δεν είναι αυτοσκοπός να

εξαφανίσουμε τις υποθέσεις όπως - όπως για να λέμε

ότι δεν υπάρχει πλέον backlog. Υπάρχουν λύσεις, όμως πρωταρχικός στόχος πρέπει να εκδίδονται ποιοτικές και δίκαιες αποφάσεις.

Για να επιτευχθεί αυτό θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι πραγματικότητες και οι δυνατότητες των πλείστων

δικηγορικών γραφείων στην Κύπρο, αλλά κυρίως τα προβλήματα του όλου συστήματος. Το πρόβλημα των καθυστερήσεων δεν έγκειται σε ένα μόνο παράγοντα. Δεν είναι πρόβλημα που ανάγεται απλά στις διαδικασίες και

αλλάζοντας τους Θεσμούς θα λυθεί. Για να εκδικαστούν

οι υποθέσεις γρήγορα (αλλά παράλληλα ποιοτικά), θα πρέπει το όλο σύστημα να είναι σε θέση να λειτουργήσει. Χωρίς κτιριακές εγκαταστάσεις, επαρκή στελέχωση των

Πρωτοκολλητείων και δικαστών με προσωπικό και σταδι-

ακή τεχνολογική αναβάθμιση και αξιοποίηση σύγχρονων εργαλείων, δεν θα φτάσουμε στο ζητούμενο. Κι εκεί θα πρέπει πρώτιστα να επικεντρωθούμε.

ΧΡΙΣΤΌΣ ΚΛΗΡΙΔΗΣ

Είναι γνωστό ότι, δικαιοσύνη η οποία αργεί δεν είναι δικαιοσύνη. Με τη μεταρρύθμιση, τα έξι χρόνια στο νέο Εφετείο πλέον, όπου παραπέμπονται τα 2/3 των εφέσεων που καθυστερούν αναμένεται να εκδικαστούν σε περίοδο τριών ετών. Το υπόλοιπο 1/3 θα εκδικαστεί από το Ανώτατο Δικαστήριο και τούτο αφορά παλαιές υποθέσεις. Συνεπώς στο επίπεδο των εφέσεων το πρόβλημα έχει λυθεί. Παραμένουν οι καθυστερήσεις στην εκδίκαση των πρωτόδικων δικαστηρίων. Για τον σκοπό αυτό έχουμε συγκεκριμένες προτάσεις οι οποίες

θα επιλύσουν το πρόβλημα. Τις αναπτύσσω στην Ερώτηση 1 πιο πάνω, Παράγραφος 1(1) (2) (3) (5) (8) (10). Με

την υιοθέτηση πιο πάνω συγκεκριμένων προτάσεων μας τις οποίες υπέβαλα και στα αρμόδια όργανα του Συμβουλίου Ευρώπης αλλά και της Ευρωπαϊκής Ένωσης οδεύουμε προς τακτοποίηση και αυτού του προβλήματος. Πρωταρχικής σημασίας είναι και η επίλυση μέσα από τις προτάσεις μας αυτές των καθυστερημένων υποθέσεων που εκκρεμούν ήδη οι οποίες είναι της τάξης των 40.000 υποθέσεων. Η δημιουργία ειδικού σώματος δικαστών από συνταξιούχους δικηγόρους και δικαστές θα βοηθήσει στην επίσπευση εκδίκασης των καθυστερημένων υποθέσεων. Επίσης εισηγήθηκα τον διορισμό δικηγόρων, ικανών από κάθε άποψη, που ικανοποιούν κάποια κριτήρια, να διορίζονται για διετία προσωρινοί δικαστές (Ad Hoc Recorders) για να συνδράμουν στην εκδίκαση των καθυστερημένων υποθέσεων. Τέλος, η θέσπιση των νέων κανονισμών Πολιτικής Δικονομίας

για τους οποίους βλέπε κατωτέρω, θα βοηθήσουν στην επιτάχυνση των διαδικασιών.

Ό Ι ΝΈ Ό Ι ΚΑΝ Ό ΝΙΣΜ ΌΙ

Π Ό ΛΙΤΙΚ Η Σ ΔΙΚΌ Ν Ό Μ Ι ΑΣ

Την 1/9/23 η μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης

εισήλθε σε νέο στάδιο με την εφαρμογή των

νέων κανονισμών πολιτικής δικονομίας. Πώς

εντός του Σώματος ήταν δικαιολογημένες ή όχι;

ΜΙΧΑΛΉΣ ΒΟΡΚΑΣ Δεν νομίζω να υπάρχει οποιοσδήποτε που να μην επιζητεί την αναβάθμιση και την πρόοδο, τον εκσυγχρονισμό του συστήματος και σε αυτό το πλαίσιο θεωρώ ότι κάποιες

αλλαγές σε δικονομικές διαδικασίες που παρουσιάζουν κατά γενική ομολογία αδυναμίες θα πρέπει να γίνονται. Όμως η ενσωμάτωση των αλλαγών δεν πρέπει να γίνεται βίαια. Κυρίως όμως θα πρέπει να γίνονται με επίγνωση των δυνατοτήτων των πλείστων δικηγορικών γραφείων στην Κύπρο. Διαφορετικά θα οδηγηθούν στο κλείσιμο. Το προτεινόμενο κείμενο των νέων Κανονισμών είχε πράγματι δημοσιευτεί πριν αρκετό καιρό, όπως επίσης έγιναν πράγματι κάποιες προσπάθειες εκπαίδευσης μέσω σεμιναρίων. Όταν όμως ανακοινώθηκε επίσημα ότι θα τεθούν οι Θεσμοί σε εφαρμογή μετά από ένα μήνα, διαφάνηκε ότι δεν είχαμε πρετοιμαστεί επαρκώς ή και καθόλου. Καλώς ή κακώς αυτή ήταν η πραγματικότητα και όφειλε ο Παγκύπριος να την λάβει υπόψη και όχι να αγνοήσει και αδιαφορήσει για τα μέλη του. Η προσωπική μου προσπάθεια ως προέδρου του Δικηγορικού Συλλόγου Λευκωσίας προς τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο για σύγκληση συνεδρίας για συζήτηση του θέματος δεν έτυχε καν απάντησης. Προφανώς δεν υπάρχει αντίληψη των πραγματικοτήτων των πλείστων δικηγορικών γραφείων στην Κύπρο, η δυνατότητα, ο διαθέσιμος χρόνος και οι πόροι κυρίως των μικρότερων δικηγορικών γραφείων να αντεπεξέλθουν. Μια μικρή παράταση, μετά που έγινε

Χ.

ΚΛΉΡΙΔΉΣ

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΝΈΟΥΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥΣ

ΠΟΛΙΤΙΚΉΣ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΦΡΟΝΤΙΣΑΜΈ ΣΑΝ ΠΔΣ

ΝΑ ΠΡΟΒΟΥΜΈ ΣΈ ΔΙΈΥΘΈΤΉΣΈΙΣ

ούτως ώστε

κατανοητό από όλους ότι οι νέοι Θεσμοί ήταν μια πραγματικότητα, θα έδινε την ευκαιρία στους συναδέλφους να προετοιμαστούν καλύτερα και δεν νομίζω τέτοια μικρή παράταση να προκαλούσε οποιοδήποτε πρόβλημα.

Αυτό δυστυχώς δεν έγινε και πλέον θα πρέπει όλοι να βρούμε τον τρόπο να αντεπεξέλθουμε. Οι δικηγόροι έχουν αποδείξει στο παρελθόν ότι μπορούν να ξεπερνούν τις δυσκολίες, θα πρέπει όμως να επιδειχθεί, τον πρώτο τουλάχιστον καιρό, κατανόηση από τους δικαστές και να αποφευχθούν τυχόν κυρώσεις. Έχουμε ήδη εντοπίσει κάποιες αδυναμίες στο νέο πλαίσιο και πρόθεσή μας είναι άμεσα να συζητήσουμε και να μεταφέρουμε στο Ανώτατο Δικαστήριο αυτόύς τους προβληματισμούς ώστε να βρούμε τις κατάλληλες λύσεις.

ΧΡΙΣΤΟΣ ΚΛΉΡΙΔΉΣ

Θα ξεκινήσω από το ερώτημα κατά πόσον τα αιτήματα αναβολής και επιφυλάξεις ήσαν δικαιολογημένα. Θα ήθελα να υπενθυμίσω ότι το Σώμα των Δικηγόρων γνώριζε προ τριετίας ότι οι Θεσμοί αυτοί, γνωστοί σαν Θεσμοί του λόρδου Dyson, ο οποίος συνέβαλε με την οικονομική στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Συμβουλίου της Ευρώπης θα τίθενται σε εφαρμογή εντός της τριετίας. Άρα δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία για όσους συναδέλφους παρακολουθούν τις εξελίξεις και τις ανακοινώσεις του ΠΔΣ. Φροντίσαμε σαν ΠΔΣ να προβούμε σε διευθετήσεις ούτως ώστε οι δικηγόροι να εκπαιδευτούν και μέχρι και τον Σεπτέμβρη του 2023 έχουν εκπαιδευθεί πέραν των 3.000 δικηγόρων. Στο τελευταίο συνέδριό μας στη Λεμεσό είχαμε συμμετοχή πέραν των 400 δικηγόρων.

Επρόκειτο για ένα εκπαιδευτικό συνέδριο, ολοήμερο, με

τη συμμετοχή δικαστών και ξένων εμπειρογνωμόνων.

Στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία. Η συντριπτική πλειοψη-

προβλέπετε ότι θα κυλήσουν οι νέοι θεσμοί πολιτικής δικονομίας που έχουν τεθεί σε εφαρμογή τον Σεπτέμβρη; Τελικά τα αιτήματα αναβολής της εφαρμογής και οι επιφυλάξεις που υπήρχαν

φία των δικηγόρων βλέπει το μέλλον, βλέπει μπροστά, βλέπει τι είναι το συμφέρον του επαγγέλματος και της δικαιοσύνης. Το Ανώτατο Δικαστήριο στην απόρριψη

του αιτήματος υπενθύμισε ότι θα ετίθετο εν κινδύνω η αποδέσμευση ευρωπαϊκών κονδυλίων σε περίπτωση

αναβολής εισαγωγής των θεσμών. Υπέδειξε περαιτέρω

το Ανώτατο Δικαστήριο στην απόφασή του ότι ενήργησε

σε συνεργασία και με τον ΠΔΣ και υπενθύμισε το θεσμικό

πλαίσιο, ότι δηλαδή μόνο ο ΠΔΣ έχει λόγο σε θέματα

που αφορούν τους δικηγόρους παγκύπρια και ότι οι

Τοπικοί Δικηγορικοί Σύλλογοι έχουν δικαιοδοσία για

τοπικά ζητήματα. Η εφαρμογή των νέων κανονισμών

Πολιτικής Δικονομίας θα κυλήσει με κάποιες δυσκολίες μέχρι που να προσαρμοστούν τα Πρωτοκολλητεία, οι δικαστές και οι δικηγόροι. Πιστεύω ότι οι δικηγόροι θα προσαρμοστούν πιο γρήγορα και από τα Πρωτοκολλητεία και από τους δικαστές γιατί απέδειξαν ότι διαθέτουν ευελιξία, κουράγιο, υπομονή και επιμονή. Αρετές για τις οποίες είμαι περήφανος για τα μέλη μας. Στην Αγγλία χρειάστηκε μία περίοδος τριών ετών προσαρμογής όταν οι αντίστοιχοι Θεσμοί υιοθετήθηκαν το 1999 περίπου. Όταν αναλάβαμε σαν Συμβούλιο οι νέοι Θεσμοί είχαν ήδη τύχει επεξεργασίας από ομάδα δικαστών και δικηγόρων, εκπροσώπων του ΠΔΣ. Εμείς αναλάβαμε την προετοιμασία των δικηγόρων με απόλυτη επιτυχία η οποία και συνεχίζει. Εισαγάγαμε και ειδική πλατφόρμα ερωτήσεων και απαντήσεων την οποία διαχειρίζεται ο ΠΔΣ με τους εκπαιδευτές μας για να απαντούν στα ερωτήματα των διαβασμένων δικηγόρων. Οι νέοι Θεσμοί θα αναβαθμίσουν το επάγγελμα γιατί προϋποθέτουν ποιοτική δικηγορία και υψηλό επαγγελματικό επίπεδο.

ΤΑ ΖΗΤ Η ΜΑΤΑ AML

ΚΑΙ Η ΑΠΟΚΑΤΑ ΣΤΑΣΗ

ΤΗΣ Φ Η ΜΗΣ ΤΟΥ ΤΟΜΈΑ

Πόσο αποτελεσματικός θεωρείτε ότι ήταν ο έλεγχος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου για θέματα που άπτονται της καταπολέμησης του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος; Πώς τοποθε-

τείστε στην πρόταση που υπάρχει στον δημόσιο διάλογο ο έλεγχος AML για δικηγορικά γραφεία, λογιστικά γραφεία και εταιρείες να περάσει κάτω από μία άλλη ενιαία εποπτική αρχή;

ΜΙΧΆΛΗΣ ΒΟΡΚΆΣ

Εκ των πραγμάτων, ο έλεγχος μπορεί να κριθεί ως μη αποτελεσματικός, ενώ αφήνονται να πλανώνται πολλά ερωτηματικά. Το θέμα δεν είναι πόσα δικηγορικά γραφεία ελέγχθηκαν, πόσα δικηγορικά γραφεία καταδικάστηκαν ούτε πόσα χρηματικά ποσά εισέπραξε ο ΠΔΣ ως αποτέλεσμα. Ούτε πόσες σχετικές, με καταδιώξεις συναδέλφων, αναρτήσεις έγιναν σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή δηλώσεις σε μέσα μαζικής ενημέρωσης. Εξάλλου πρώτιστη σημασία για εμένα αποτελεί η προληπτική εποπτεία και όχι η εκ των υστέρων επιβολή προστίμων. Αυτά δεν τα θεωρούμε εμείς ως συνδυασμό αλλά ούτε και ευρύτερα οι συνάδελφοι και η κυπριακή κοινωνία, ως ενδείξεις αποτελεσματικότητας. Το αποτέλεσμα είναι εκεί, οι Θεσμοί, η κοινωνία, εντός και εκτός Κύπρου, δεν μας εμπιστεύονται, εξ ου και τίθεται από κάποιους

ζήτημα ενιαίας εποπτικής αρχής που θα απορροφήσει

τις εξουσίες του ΠΔΣ ως εποπτική αρχή.

Ασφαλώς δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε με τέτοια

εισήγηση, καθότι το δικηγορικό επάγγελμα και η παροχή

υπηρεσιών από δικηγόρους έχει πολλές ιδιαιτερότητες

που δεν μπορούν να παραγνωριστούν, με κυριότερο την

ανάγκη για διασφάλιση του δικηγορικού απορρήτου.

Αυτό δεν μπορεί καθ’ οιονδήποτε τρόπο να τεθεί σε κίνδυνο δίδοντας πρόσβαση σε ευαίσθητες πληροφορίες πελατών μας σε κρατική ή άλλη αρχή που δεν έχει αντίληψη της ιδιαιτερότητας, καθότι κάτι τέτοιο θα οδηγήσει σε έλλειψη εμπιστοσύνης και μείωση της δικηγορικής εργασίας. Επί τούτου θέλω να εκφράσω και την ανησυχία μου ως προς το κύρος της διαδικασίας που ακολουθήθηκε την προηγούμενη τριετία από τον ΠΔΣ στα θέματα εκδίκασης τέτοιων υποθέσεων. Τούτο πηγάζει από πρόσφατη απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου σε Αίτηση για άδεια Σερτιοράρι, η οποία δόθηκε και αφορά όσο γνωρίζω παράπονα ως προς τον τρόπο λειτουργίας της Εποπτικής Αρχής. Όποια και να είναι η εξέλιξη θεωρώ πως υπάρχει ζήτημα που χρήζει επείγουσας εξέτασης και λήψης των κατάλληλων μέτρων. Ένα από αυτά πιθανόν και με σκοπό την τήρηση της Αρχής της αμεροληψίας, της ανεξαρτησίας και διαφύλαξης της αρχής της φυσικής δικαιοσύνης και αποφυγής εκδήλωσης μη μεροληπτικών συμπεριφορών, θα ήταν η δημιουργία, κατόπιν νομοθετικής πρόβλεψης ενός εσωτερικού οργάνου που θα απαρτίζεται από δικηγόρους και που θα δημιουργήσει

ο ΠΔΣ, άλλου από το Διοικητικό του Συμβούλιο, που να επιλαμβάνεται του θέματος της εποπτείας.

Ο πρώτιστος στόχος θα πρέπει να είναι να κερδίσουμε

εκ νέου την εμπιστοσύνη της Πολιτείας και των Θεσμών, εντός και εκτός Κύπρου, καθότι η φήμη και το κύρος του Παγκυπρίου Δικηγορικού Σύλλόγου έχουν πληγεί το τελευταίο διάστημα με την επιφανειακή στάση στο θέμα των κυρώσεων, όπως επίσης συνεπεία άλλων σοβαρών θεμάτων που ανέκυψαν και είδαν το φως της δημοσιότητας. Όταν η Αρχή που εποπτεύει πέραν των 4000 επαγγελματιών παροχής υπηρεσιών δεν χαίρει εκτίμησης και εμπιστοσύνης, αναπόφευκτα τίθεται ευθέως ζήτημα αντικατάστασής της. Σε αυτή τη λυπηρή και συνάμα επικίνδυνη κατά την άποψή μου, κατάσταση για όλο τον δικηγορικό κόσμο τοποθετήθηκα, διαφωνώντας με τη στάση τις δημόσιες τοποθετήσεις του απερχόμενου προέδρου του Παγκυπρίου Δικηγορικού Συλλόγου.

ΧΡΊΣΤΟΣ ΚΛΗΡΊΔΗΣ

Δεν τίθεται θέμα ο εποπτικός έλεγχος να περάσει σε άλλη ενιαία εποπτική αρχή. Καταβλήθηκαν προσπάθειες ή τουλάχιστον έγιναν κάποιες σκέψεις. Δυστυχώς και κάποια από τα μέλη του Συμβουλίου είχαν την άποψη ότι δεν μπορούμε να αποφύγουμε το αναπόφευκτο. Διαφώνησα και διαφωνώ κάθετα. Δεν μπορώ να διανοηθώ κυβερνητικούς λειτουργούς να εισέρχονται στα δικηγορικά γραφεία και να ζητούν φακέλους δικηγόρων για έλεγχο. Η εμπιστευτικότητα και το προνόμιο της εμπιστευτικότητας των δικηγόρων αλλά και η εμπιστοσύνη των πελατών στα δικηγορικά γραφεία θα πληγούν ανεπανόρθωτα. Δεν θα δεχθούμε τέτοια προσβολή των

Θεσμών από οποιονδήποτε. Όμως, τα μηνύματα είναι θετικά. Λόγω ακριβώς των αποτελεσματικών ελέγχων στους οποίους προβήκαμε είχαμε ευμενή σχόλια και

από ξένους οι οποίοι παρακολουθούν επισταμένα την

κατάσταση στην Κύπρο. Είμαστε το μόνο επαγγελματικό

σώμα που ενήργησε αποτελεσματικά και έχουμε εισπράξει εγκωμιαστικά σχόλια. Ενδεικτικά έγιναν τα πιο κάτω:

1. Επιτόπιοι Έλεγχοι

Μέχρι 30/05/2023 έχουν διεξαχθεί οι ακόλουθοι

έλεγχοι

2021 - 10 εποπτευομένους του ΠΔΣ για πολιτογραφήσεις

- 3 εποπτευομένους του ΠΔΣ για Pandora

- 1 εποπτευόμενος του ΠΔΣ για ΑΜΛ

2022 - 17 εποπτευομένους του ΠΔΣ για πολιτογραφήσεις

- 160 εποπτευομένους για ΑΜΛ 2023 - 45 εποπτευομένους για ΑΜΛ

2. Κυρώσεις

38 μέλη μας, μας έχουν ενημερώσει ότι έχουν σχέση με πελάτες που είναι κάτω από το καθεστώς κυρώσεων.

15 υποθέσεις διερευνώνται από επόπτες.

Όπως προκύπτει από τα πιο πάνω η συντριπτική πλειο-

ψηφία των δικηγόρων έχουν συμμορφωθεί πλήρως με τη

νομοθεσία και τις οδηγίες του ΠΔΣ. Κάποιες παρατυπίες

παραπέμφθηκαν στις αρμόδιες αρχές για τα περαιτέρω

και για κάποιες άλλες επιβλήθηκαν διοικητικές ποινές

στα μέλη μας. Από τους 4.200 περίπου δικηγόρους μέλη μας μόνο ένα απειροελάχιστο ποσοστό φαίνεται να μην έχει συμμορφωθεί. Επίσης για τα θέματα των sanctions βρίσκονται σε εξέλιξη ελέγχοι. Κάποιοι δυστυχώς από τα μέλη μας και μέλη του Συμβουλίου και υποψήφιοι για την Προεδρία κατηγόρησαν με αφορμή τη γνωστή υπόθεση δικηγορικού γραφείου που μπήκε στα sanctions, τον Σύλλογο ότι απέτυχε στον ρόλο του. Μόνο από άγνοια θα μπορούσε να εκτοξευθεί αυτή η καταγγελία όπως καταδεικνύεται από τα πιο πάνω που ανέφερα. Καταφέραμε να πείσουμε αυτούς που έπρεπε να πείσουμε για την αξιοπιστία μας. Παράλληλα, να αναφέρω ότι, κάποιες υποθέσεις παραπέμφθηκαν και στο Πειθαρχικό. Στο Πειθαρχικό διεκπεραιώθηκαν 1000 υποθέσεις. Σχεδόν εξαλείφθηκε το backlog.

Πώς προτίθεστε να κινηθείτε την επόμενη τριετία σαν ΠΔΣ για την αποκατάσταση της φήμης της Κύπρου μετά την αμφισβήτηση που υπήρξε διεθνώς από το Πρόγραμμα Πολιτογραφήσεων

και τις αμερικανικές και βρετανικές κυρώσεις;

ΜΊΧΆΛΗΣ

ΒΟΡΚΆΣ

Όπως προανέφερα, το μεγάλο στοίχημα είναι να κερδί-

σουμε σαν ΠΔΣ εκ νέου την εμπιστοσύνη της Πολιτείας

και των Θεσμών, εντός και εκτός Κύπρου. Χωρίς αυτό, χωρίς σοβαρότητα και αξιοπιστία, πως μπορεί η αρχή αυτή να συμβάλει στην αποκατάσταση της φήμης της χώρας; Ένας αξιόπιστος και σοβαρός ΠΔΣ, με ενισχυμένο ακόμη

περισσότερο το τμήμα εποπτείας και συμμόρφωσής του,

ο οποίος θα εποπτεύει τα μέλη του με ζητούμενο την εκπαίδευση και υποβοήθησή τους ώστε να γνωρίζουν, ενσωματώνουν και ακολουθούν τις ορθές διαδικασίες, όπου η τιμωρία δεν θα είναι το ζητούμενο αλλά η έσχατη επιλογή εκεί και όπου δεν υπάρχει διάθεση συμμόρφωσης, θα έχει ως επακόλουθο την αποφυγή λαθών του παρελθόντος και κατά συνέπεια τη σταδιακή αποκατάσταση της φήμης των δικηγόρων αλλά και της Κύπρου στο εξωτερικό. Ασφαλώς δεν θα διστάσουμε να επιβάλουμε κυρώσεις εκεί και όπου εντοπίζονται σοβαρές παραβάσεις, αλλά επαναλαμβάνω αυτό δεν πρέπει να είναι αυτοσκοπός. Εξάλλου ήδη ανέφερα πως πρωταρχικός σκοπός δεν είναι η επιβολή κυρώσεων

από τον ΠΔΣ αλλά η προληπτική εποπτεία στα μέλη του.

Πιστεύω ειλικρινά ότι με την ορθή καθοδήγηση των μελών μας, είναι σε θέση να αντιληφθούν τις υποχρεώσεις τους

και να τις εκπληρώσουν.

Πέραν τούτου, θα πρέπει να υπάρξει συνεργασία μεταξύ πολιτείας και ιδιωτικού τομέα και ανάπτυξη κοινών δράσεων στο εξωτερικό για προώθηση της Κύπρου και των επαγγελματιών παροχής υπηρεσιών, ώστε να πείσουμε για τον επαγγελματισμό και το αξιόπιστο των δικηγόρων και του ιδιωτικού τομέα. Αν υπάρχουν εξαιρέσεις που δεν συμμορφώνονται θα πρέπει να εντοπίζονται, αλλά δεν θα πρέπει να γίνεται τσουβάλιασμα όλων των δικηγόρων. Παράλληλα, θεωρώ πολύ σημαντικό να αποφεύγει ο Παγκύπριος να συμβάλει στην ενίσχυση της κακής εικόνας. Θα πρέπει να προστατεύσει την εικόνα του τομέα και όχι με δημόσιες τοποθετήσεις του να στοχοποιεί τους δικηγόρους διαφημίζοντας ότι δεν συμμορφώνονται και γι’ αυτό τους τιμωρεί.

Είναι επίσης σημαντικό να αναφερθεί ότι το επόμενο μεγάλο στοίχημα θα είναι η συμμόρφωση με τον Κανονισμό

Ο ΠΡΏΤΙΣΤΟΣ ΣΤΟΧΟΣ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΚΕΡΔΙΣΟΥΜΕ ΕΚ ΝΕΟΥ ΤΗΝ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΏΝ ΘΕΣΜΏΝ, ΕΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΚΤΟΣ ΚΥΠΡΟΥ, καθότι η φήμη και το κύρος του Παγκυπρίου Δικηγορικού Σύλλόγου

έχουν πληγεί το τελευταίο διάστημα με την επιφανειακή στάση στο θέμα των κυρώσεων

(ΕΕ) 2019/452 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του

Συμβουλίου, σε σχέση με τον οποίο εκκρεμεί σχετικό νομοσχέδιο στη Βουλή και σχετίζεται με τη θέσπιση πλαισίου για τον έλεγχο των άμεσων ξένων επενδύσεων

στην Ένωση. Θα πρέπει τα μέλη μας να τύχουν επαρκούς ενημέρωσης και καθοδήγησης από τον Παγκύπριο για να αποφευχθούν λάθη που ενδέχεται να πλήξουν τη φήμη της Κύπρου περαιτέρω.

ΧΡΙΣΤΟΣ ΚΛΗΡΙΔΗΣ

Το πρόγραμμα πολιτογραφήσεων εισήχθηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση και έχει τερματισθεί. Για τις

κυρώσεις μέχρι στιγμής και εκτός από μία εξαίρεση η

οποία τελεί όπως γνωρίζουν όλοι υπό παρακολούθηση

δεν υπήρξαν οποιεσδήποτε παραβιάσεις. Η αποκατάσταση

της φήμης της Κύπρου σχετίζεται και με τις δραστηριότητες

της κυπριακής κυβέρνησης που αφορούν την προσέλκυση ξένων επενδύσεων. Το στοίχημα για τον νομικό κόσμο είναι να καταφέρουμε η Κύπρος να μπει στον χάρτη εκ νέου σαν μια χώρα η οποία δεν ανέχεται τη διαφθορά.

Σε συνεργασία με τις διάφορες άλλες υπηρεσίες προωθούμε τα σχέδια που αφορούν την εξασφάλιση διαμονής ακόμα και μόνιμης σε ορισμένες περιπτώσεις ξένων επενδυτών στην Κύπρο, τις φορολογικές ελαφρύνσεις οι οποίες αναμένουμε ότι θα ενισχυθούν. Συγκεκριμένα εργαλεία τα οποία επίσης πρέπει να αναθεωρηθούν αφορούν τα διεθνή καταπιστεύματα, τον απηρχαιωμένο νόμο για διαιτησία ο οποίος πρέπει να εκσυγχρονισθεί και την ενίσχυση και στελέχωση στου Κυπριακού Κέντρου Διαιτησίας και Διαμεσολάβησης που ανέλαβε ο ΠΔΣ.

Στόχος μας παραμένει να καταστεί η Κύπρος διεθνές

κέντρο διαιτησίας και διαμεσολάβησης όπως επίσης

και επίλυσης διαφορών πέραν των 2.000.000 ευρώ

Μ.ΒΟΡΚΑΣ

στο νεοϊδρυθέν Εμπορικό Δικαστήριο, τη στελέχωση

τού οποίου στοχεύουμε μέχρι το τέλος του χρόνου. Το

ίδιο ισχύει και για το Ναυτοδικείο το οποίο θέλουμε να επαναφέρουμε στις δόξες του της δεκαετίας του ’80. Η στελέχωση των δύο δικαστηρίων αυτών από ικανούς νομικούς, δικηγόρους/δικαστές είναι τεραστίας σημασίας.

Η αποκατάσταση της φήμης της Κύπρου θα επέλθει όταν υλοποιηθεί και η μεταρρύθμιση και ελαστιχοποιηθούν οι καθυστερήσεις στην απονομή της δικαιοσύνης. Θεωρώ

ότι χρειάζεται η επόμενη τριετία για να πετύχουμε τους στόχους αυτούς και είναι για αυτό που διεκδικώ με ικανά στελέχη ανανέωση της θητείας μας.

Η ΠΡΌΚΛΗΣΗ ΓΙΑ Τ ΌΥΣ

ΝΈ ΌΥΣ ΔΙΚΗΓΌΡ ΌΥΣ

Την τελευταία δεκαετία παρατηρείται κατακόρυφη αύξηση στις εγγραφές νέων δικηγόρων ταυτόχρονα όμως βλέπουμε και τη μαζική έξοδό

τους από τα δικηγορικά γραφεία σχεδόν αμέσως

μετά την ολοκλήρωση της άσκησής τους. Σε τι οφείλεται αυτό το φαινόμενο και πώς μπορεί ο ΠΔΣ να κρατήσει τους νεαρούς δικηγόρους εντός του επαγγέλματος;

ΜΙΧΆΛΗΣ

ΒΟΡΚΆΣ

Αυτό το φαινόμενο οφείλεται σε συνδυασμό παραγόντων. Μεταξύ αυτών είναι η χαμηλή μισθοδοσία ως αποτέλεσμα της αυξημένης προσφοράς σε αντίθεση με τη μειωμένη ζήτηση για εργοδότηση δικηγόρων, συνεπεία της μείωσης της δικηγορικής ύλης και των εσόδων, η

ΚΆΤΗΓΟΡΗΣΆΝ

με αφορμή τη γνωστή υπόθεση δικηγορικού

γραφείου που μπήκε

στα sanctions, τον Σύλλογο ότι απέτυχε

στον ρόλο του

αδυναμία να εμπνεύσουμε τους νέους δικηγόρους και να αγαπήσουν το επάγγελμα, συνεπεία των προβλημάτων και αδυναμιών που αντιμετωπίζει το όλο σύστημα, η έλλειψη κατά τα τελευταία χρόνια σεβασμού από την κοινωνία προς τους δικηγόρους και το σύστημα απονομής της δικαιοσύνης συνεπεία, μεταξύ άλλων, των μεγάλων καθυστερήσεων και της έλλειψης μέτρων εκτέλεσης, η μη επαρκής εκπαίδευσής τους στην περίοδο άσκησης. Η αύξηση της δικηγορικής ύλης, η αναβάθμιση του τρόπου άσκησης δίδοντας έμφαση στο πρακτικό κομμάτι, η επίλυση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν τα δικαστήρια ώστε να αποφεύγεται η ταλαιπωρία των δικηγόρων αλλά παράλληλα διασφαλίζοντας ότι εξυπηρετείται η κοινωνία, θα επιτρέψει στους νέους δικηγόρους να αντιληφθούν ότι το λειτούργημα είναι συναρπαστικό και δίνει προοπτικές για καριέρα.

Πιστεύω ότι θα πρέπει να υπάρξει στενή συνεργασία και με συχνή επαφή με τους νέους δικηγόρους, να τους ακούσουμε και να κατανοήσουμε πλήρως αυτά που τους απασχολούν ώστε να βρούμε τις λύσεις. Η παροχή διευκολύνσεων από τον ΠΔΣ για εκλογή αντιπροσωπευτικού συμβουλίου Ασκούμενων Δικηγόρων (οι εν λόγω διευκολύνσεις μπορεί να περιλαμβάνουν παροχή χώρου για εκλογή και για συνεδριάσεις καθώς και πρόσβαση σε πλατφόρμα Microsoft Teams) που θα εκπροσωπεί τους ασκούμενους δικηγόρους ενώπιον τόσον του ΠΔΣ όσον και του Νομικού Συμβουλίου, και θα εξετάζει τα προβλήματα των νέων δικηγόρων και να προωθεί

εισηγήσεις για βελτίωση των συνθηκών εργασίας τους, θα μπορούσε να συμβάλει προς αυτή την κατεύθυνση.

Το εν λόγω αντιπροσωπευτικό συμβούλιο θα αποτελεί επιτροπή σε ίση βάση με τις άλλες επιτροπές του ΠΔΣ και όχι ad hoc επιτροπή.

ΧΡΙΣΤΟΣ ΚΛΗΡΙΔΗΣ

Θα ήθελα να υπενθυμίσω ότι πριν μία δεκαετία περίπου οι δικηγόροι ήταν της τάξης των 2.000 ενώ σήμερα ο αριθμός αυτός έχει διπλασιαστεί. Σύμφωνα με το Scoreboard

της Ευρωπαϊκής Ένωσης για θέματα δικαιοσύνης είμαστε η δεύτερη χώρα στην Ευρώπη με τον μεγαλύτερο αριθμό

κατ’ αναλογία πληθυσμού 100.000 δικηγόρων, περίπου 500. Προηγείται το Λουξεμβούργο. Ο ΠΔΣ δι’ εμού, έχει καταλήξει σε συμφωνία με τον υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων για συνέχιση και ανανέωση του προγράμματος επιδότησης των ασκούμενων δικηγόρων μέχρι το 2027 με το πρόγραμμα «ΘΑΛΕΙΑ». Την

περίοδο 2017 έως το τέλος του 2023 αξιοποίησαν το πρόγραμμα πέραν των 2.000 ασκούμενων δικηγόρων

ηλικίας μέχρι 29 ετών. Έχουμε περίπου 400 νεοεισερχόμενους δικηγόρους ετησίως και ανανέωση αδειών ή και εγγραφών περίπου 4.200 δικηγόρων ετησίως.

Αναμφίβολα υπάρχει ένα σημείο όπου αριθμητικά δεν θα μπορέσει η οικονομία να απορροφήσει όλους τους δικηγόρους στη μαχόμενη δικηγορία Ήδη στο Νομικό Συμβούλιο με δική μου εισήγηση επεξεργαστήκαμε πρόνοια για αυστηροποίηση των κριτηρίων για ένταξη νέων δικηγόρων στο γενικό μητρώο των δικηγόρων και στη συνέχεια για ένταξη στο μητρώο των μαχόμενων δικηγόρων. Την επόμενη τριετία θα λάβουν σάρκα και οστά οι προτάσεις μας οι οποίες σκοπούν στην αναβάθμιση του επαγγέλματος και την έμφαση στην πραγματική άσκηση αλλά και στις εξετάσεις σε πρακτικές εφαρμογές του δικαίου. Αντιμετώπισα πολλά προβλήματα και ενστάσεις αλλά είμαι αποφασισμένος να προχωρήσω γιατί πιστεύω

ότι αυτό είναι προς το συμφέρον του επαγγέλματος για το οποίο συμφέρον εργαζόμαστε νυχθημερόν. Ο ΠΔΣ επίσης, όπως αναφέρω πιο πάνω προέβη σε μελέτες και έρευνες για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι νέοι δικηγόροι. Ένα από τα προγράμματα τα οποία εισηγήθηκα είναι ο κάθε νέος δικηγόρος να αναλάβει αριθμό δικηγόρων σαν μέντοράς τους και να τους συμβουλεύει για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν στην καθημερινότητα. Εισηγήθηκα επίσης ότι η άσκηση πρέπει

να είναι πραγματική άσκηση και να αναπτυχθεί μία νέα κουλτούρα και από τους ασκούμενους αλλά και από τους δικηγόρους που τους απασχολούν έτσι που η περίοδος

αυτή να αποδειχθεί στην πράξη η πιο χρήσιμη και εποικοδομητική αλλά και παραγωγική περίοδος στην καριέρα τους. Παράλληλα οι δικηγόροι μπορεί να αξιοποιήσουν

με θετικό τρόπο τις γνώσεις των ασκούμενων τους τις οποίες θα εφαρμόσουν στην πράξη για δικό τους έλεγχο.

Η ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚ Η ΕΞ Ε ΛΙΞΗ ΣΤΟ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟ ΕΠΆΓΓΕΛΜ Ά

Η ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας (blockchain, web3, τεχνητή νοημοσύνη) αναμένεται να επιφέρει δραστικές αλλαγές στο δικηγορικό επάγγελμα στο άμεσο και μεσοπρόθεσμο μέλλον. Πώς ανταποκρίθηκε ο ΠΔΣ μέχρι σήμερα στις τάσεις αυτές; Είναι έτοιμος ο δικηγορικός κόσμος της

Μ.ΒΟΡΚΑΣ

Η ΤΙΜΩΡΙΑ ΔΕΝ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΖΗΤΟΎΜΕΝΟ ΑΛΛΑ Η ΕΣΧΑΤΗ ΕΠΙΛΟΓΗ ΕΚΕΙ ΚΑΙ ΟΠΟΎ ΔΕΝ ΎΠΑΡΧΕΙ ΔΙΑΘΕΣΗ ΣΎΜΜΟΡΦΩΣΗΣ.

Αυτό θα έχει ως επακόλουθο την αποφυγή λαθών του παρελθόντος και κατά συνέπεια τη σταδιακή

αποκατάσταση της φήμης των δικηγόρων αλλά και της Κύπρου

στο εξωτερικό

Κύπρου; Ποιες οι ενέργειές σας σε περίπτωση εκλογής σας;

ΜΙΧΑΛΗΣ ΒΟΡΚΑΣ

Κατόπιν συζητήσεων μας με συναδέλφους από όλες

τις επαρχίες, έχει προκύψει με τρόπο έκδηλο ότι δεν είναι ενημερωμένοι για τις τεχνολογικές εξελίξεις. Και αυτό είναι κατανοητό στον καθένα από εμάς. Οφείλεται στον καθημερινό αγώνα κάθε δικηγόρου όχι πλέον να αναπτυχθεί αλλά να επιβιώσει, στη γενική οικονομική κατάσταση, στην απουσία ορθώς δομημένων ημερίδων όχι απλά ενημέρωσης του κάθε δικηγόρου για τεχνολογικά ζητήματα αλλά εκπαίδευσής του σε πρακτικά ζητήματα, αλλά και στην ανάγκη λήψης μέτρων για επιτάχυνση ολοκλήρωσης του έργου της Ηλεκτρονικής Δικαιοσύνης (i-justice).

Οι εξελίξεις στον τεχνολογικό τομέα μπορούν να συμβάλουν στη βελτίωση του επιπέδου παροχής υπηρεσιών, όμως θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί ώστε να μην υιοθετηθούν με τρόπο που θα επηρεάσουν δυσμενώς

θέσεις εργασίας, και παράλληλα έχοντας επίγνωση των δυνατοτήτων των περισσότερων δικηγορικών γραφείων

να ανταποκριθούν.

Σε περίπτωση που οι συνάδελφοι επιλέξουν τον συνδυ-

ασμό μας για εκπροσώπησή τους, θα προχωρήσουμε

πρώτα με τα του οίκου μας, δηλαδή με την υλοποίηση

του έργου της Ηλεκτρονικής Δικαιοσύνης.

Αναφορικά με την πρόσφατη απόσυρση του Νομοσχεδίου

που αφορά τη ρύθμιση των αποκεντρωμένων τεχνολογιών (blockchain), θα ζητήσουμε συνάντηση με τη Νομική

Υπηρεσία και την Εκτελεστική Εξουσία για συζήτηση τού εν λόγω θέματος, με διαφάνεια αλλά χωρίς μαυροπινακισμούς και εξάρσεις, έχοντας υπόψιν και τις πρόσφατες νομοθετικές εξελίξεις σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης.

ΧΡΙΣΤΟΣ ΚΛΗΡΙΔΗΣ

Έχοντας διαγνώσει τον ραγδαίο ρυθμό ανάπτυξης της τεχνολογίας και τις συνταρακτικές επιπτώσεις στον δικηγορικό κόσμο, ως πρόεδρος του ΠΔΣ, μετά την ανάληψη των καθηκόντων μου, ανέλαβα την πρωτοβουλία ενεργοποίησης της λειτουργίας της Επιτροπής Τεχνολογίας - η

οποία μέχρι τότε παρέμενε ανενεργή - στελεχώνοντάς την με αξιόλογα δικηγορικά μέλη με εγνωσμένη αξία και εμπειρογνωμοσύνη στα τεχνολογικά θέματα. Η επιτροπή Τεχνολογίας παρήγαγε πολυδιάστατο, πλούσιο έργο σε συνεργασία με την προεδρία/διοικητικό συμβούλιο του ΠΔΣ, αποκτώντας γενικότερη απήχηση στο δικηγορικό κοινό. Αναφορικά με τις δράσεις του ΠΔΣ κατά τη θητεία μου ως προέδρου, οι οποίες σχετίζονται με την ερώτησή σας, επισημαίνω ενδεικτικά τη συνεισφορά μας στην αλλαγή των διαδικαστικών κανονισμών για το i-justice και του συστήματος i-justice για ένα σύγχρονο και αποτελεσματικό σύστημα δικαιοσύνης και την επιμόρφωση των δικηγόρων για τη χρήση του συστήματος αυτού. Περαιτέρω, διοργανώσαμε σειρά επιμορφωτικών συνεδρίων και ανοικτών συζητήσεων αναφορικά με τη νομική τεχνολογία, την κυβερνοασφάλεια και τα οφέλη των καινούργιων και/ή αναδυόμενων τεχνολογιών στη νομική κοινότητα. Παράλληλα, ως ΠΔΣ εισηγηθήκαμε την επικαιροποίηση νομοθετημάτων για διευκόλυνση

της χρήσης τεχνολογικών μέσων και την τροποποίηση νομοσχεδίων αναφορικά με αποκεντρωμένες τεχνολογίες όπως είναι το blockchain και άλλα συναφή θέματα. Όπως πολύ καλά επισημαίνετε τίθεται εύλογα το ερώτημα της ετοιμότητας του δικηγορικού σώματος να αποδεχτεί, αφομοιώσει και εν τέλει χρησιμοποιήσει προς όφελός

του την τεχνολογία. Γνωρίζοντας την κοινότητα των δικη-

γόρων και την εφευρετικότητα και πρακτικότητα που τους χαρακτηρίζει, είμαι βέβαιος πως υπάρχει η ωριμότητα και η διάθεση σοβαρής αξιολόγησης και αποδοχής των τεράστιων ωφελημάτων που παρέχει η τεχνολογία. Θα

ενισχύσουμε το έργο της επιτροπής παντοιοτρόπως.

Να σημειώσω τέλος ότι, ο ΠΔΣ προωθεί μετά την εισαγωγή του i-justice την τελειοποίηση του συστήματος με e-justice και την ψηφιοποίηση όλων των φακέλων του δικαστηρίου. Ήδη στο Πειθαρχικό όλοι οι φάκελοι έχουν ψηφιοποιηθεί και το ίδιο γίνεται όσον αφορά τα αρχεία του ΠΔΣ. Δημιουργούμε επίσης μία ηλεκτρονική πλατφόρμα όπως αυτήν που έχουν τα πανεπιστήμια για e-learning, η οποία θα είναι διαδραστική με τους δικηγόρους και έχουμε εισάγει βεβαίως και πρόγραμμα για χρήση από τα κινητά τηλέφωνα των δικηγόρων. Δίδουμε έμφαση στην τεχνολογία εξ ου και προωθούμε μεταξύ άλλων το ODR (Online Dispute Resolution).

Η ΕΞΩΣΤΡ Ε ΦΕΙΑ ΤΟΥ ΠΔΣ ΚΑΙ

Η ΣΧ Ε ΣΗ ΜΕ ΤΟΥΣ ΘΕΣΜΟΥ Σ Τα τελευταία χρόνια και με διάφορες αφορμές, ο ΠΔΣ εκφράστηκε με έντονο τρόπο τόσο εναντίον ενεργειών του δικαστικού σώματος, όσο και εναντίον αποφάσεων της κυβέρνησης για τον τομέα της δικαιοσύνης αλλά και τον κλάδο των υπηρεσιών ευρύτερα. Θεωρείτε πως ο ΠΔΣ έχει απαξιωθεί και παραγκωνιστεί από τη δικαστική και εκτελεστική εξουσία; Πώς προτίθεστε να προωθήσετε αποτελεσματικά τις θέσεις και απόψεις του ΠΔΣ;

ΜΙΧΑΛΉΣ ΒΌΡΚΑΣ

Όντως ο ΠΔΣ έχει απαξιωθεί ένεκα ενεργειών, παραλείψεων, αυτοπροβολής, και μονομερών δηλώσεων στελεχών του. Αυτό οδήγησε σε αρκετές περιπτώσεις σε συγκρούσεις, αλλά κυρίως σε πλήρη παραγκωνισμό του κατά τη διαδικασία λήψης αποφάσεων, κυρίως από το Δικαστικό Σώμα. Οι έντονες παροτρύνσεις και η κριτική προς τους αρμόδιους, ακόμη και σύγκρουση σε κάποιες περιπτώσεις, επιβάλλεται να γίνεται, αλλά στοχευμένα και σε ουσιώδη θέματα κυρίως που ενδιαφέρουν τον δικηγορικό κόσμο. Η διαρκής στοχοποίησής τους επί παντός επιστητού μόνο περιθωροποίηση επιφέρει. Θα πρέπει να υπάρχει αμοιβαίος σεβασμός και στόχος θα είναι να αναδεχθεί ο Παγκύπριος ως ένας αξιόπιστος ετέρος με ικανότητα να συμβάλει θετικά προς εκσυγχρονισμό και αναβάθμιση. Γι’ αυτούς τους λόγους, προτείνουμε τη λήψη ενδεικτικά των ακόλουθων μέτρων: 1. Εισαγωγή Κανονισμών που αφορούν τη γραπτή δήλωση πιθανής ή πραγματικής σύγκρουσης συμφερόντων

καθώς και νέας επικοινωνιακής πολιτικής, ούτως ώστε να αποφεύγεται η αυτοπροβολή των μελών του

συμβουλίου του ΠΔΣ ή και η μεταφορά προσωπικών

ΔΙΚΉΓΌΡΌΎΣ, να τους ακούσουμε και να κατανοήσουμε πλήρως αυτά που τους απασχολούν ώστε να βρούμε τις λύσεις

απόψεων ως θέσεων που εκφράζουν τον δικηγορικό κόσμο.

2. Λήψη άμεσων μέτρων που αφορούν την επικοινωνία των αποφάσεων και εισηγήσεων του ΠΔΣ όχι μόνον προς τους συναδέλφους αλλά και προς ολόκληρη την κυπριακή κοινωνία σε μία προσπάθεια ανάκτησης του απολεσθέντος κύρους του ΠΔΣ αλλά και των δικηγόρων.

3. Θεσμοθέτηση επικοινωνίας και υποβολής εισηγήσεων προς Υπουργεία και άλλες κρατικές υπηρεσίες όπως το Κτηματολόγιο, ο Έφορος Εταιρειών, το Τμήμα Φορολογίας, καθώς και Ανεξάρτητες Αρχές όπως η Επιτροπή Προστασίας του Ανταγωνισμού, η Επίτροπος Διοικήσεως, η Επίτροπος Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, οι κατά τόπους Επαρχιακές Διοικήσεις και οι συναφείς με αυτά υπηρεσίες έχουν άμεση σχέση και με τα του Δικηγορικού Λειτουργήματος και με την Κυπριακή Οικονομία ευρύτερα.

Ως δικηγόροι πρέπει να είμαστε έτοιμοι πάντοτε να συζητήσουμε, να προτείνουμε και να συμφωνήσουμε με αλλαγές που θα κάνουν την προσφορά των κρατικών υπηρεσιών πιο εύκολη και σύγχρονη.

4. Συνέχιση και ενίσχυση της παρουσίας σε συνεδρίες των επιτροπών της Βουλής όταν εξετάζονται ζητήματα που αφορούν το δικηγορικό λειτούργημα, θεμελιώδη κοινωνικά δικαιώματα, καθώς και θέματα οικονομίας.

5. Έναρξη διαλόγου με τον επιχειρηματικό κόσμο, με στόχο την υλοποίηση εισηγήσεων των επιχειρήσεων προς βελτίωση των δεικτών της κυπριακής οικονομίας, περιλαμβανομένου του Κυπριακού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου, του Οργανισμού Εμπόρων

και Βιομηχάνων, του Κυπριακού Ναυτιλιακού Επιμελητηρίου και του Κυπριακού Συνδέσμου Επιχειρήσεων Διεθνών Δραστηριοτήτων (CIBA).

6. Διαβούλευση και συνεργασία του ΠΔΣ, με την Κεντρική Τράπεζα Κύπρου και τις ιδιωτικές τράπεζες, για συντονισμό και αποφυγή καθυστερήσεων και διακρίσεων στο άνοιγμα τραπεζικών λογαριασμών ξένων πελατών. 7. Δημιουργία επιτροπής η οποία θα προβαίνει σε εξαμηνιαία βάση σε σύνταξη έκθεσης για διεύρυνση της δικηγορικής ύλης μέσω, μεταξύ άλλων, μελέτης προγραμμάτων και πολιτικών άλλων ανταγωνιστικών επενδυτικών και χρηματοπιστωτικών κέντρων, με έμφαση στον τομέα της πνευματικής ιδιοκτησίας, ναυτιλίας, τεχνολογικής οικονομίας, ταμείων επενδύσεων, εταιρειών και εμπιστευμάτων, καθώς και ελέγχου άμεσων ξένων επενδύσεων.

8. Διοργάνωση ανοικτών ενημερωτικών ημερίδων του ΠΔΣ για θέματα που αφορούν την κοινωνία, καθώς και η δημιουργία ειδικού συνδέσμου ηλεκτρονικού ταχυδρομείου για αποστολή από κάθε μέλος της κοινωνίας ζητημάτων προς συζήτηση.

Το τι έχει σημασία δεν είναι ούτε η αυτοπροβολή, ούτε η επικράτηση πνεύματος άνισου ανταγωνισμού, αλλά η υγιής συνεργασία. Είμαστε έτοιμοι να βοηθήσουμε και να εκπροσωπήσουμε ολόκληρο τον Δικηγορικό Κόσμο σε μια νέα περίοδο συνεργασίας και ισότητας προς όφελος της κυπριακής κοινωνίας.

9. Είμαστε ένα υγιές κομμάτι της κυπριακής κοινωνίας

και σαν τέτοιο πρέπει να συμπεριφερόμαστε και στην

πράξη για να το κάνουμε αντιληπτό στα μάτια της. Ως

εκ τούτου και για το μείζον ζήτημα της καταπάτησης

και σφετερισμού των ελληνοκυπριακών περιουσιών στα κατεχόμενα εδάφη της Κυπριακής Δημοκρατίας, υποβάλλουμε την Πρόταση, η οποία θα πρέπει να συζητηθεί στα πλαίσια Δημόσιας Διαβούλευσης για τροποποίηση των περί Δεοντολογίας των Δικηγόρων Κανονισμών, για εισαγωγή συγκεκριμένου και ρητού καθήκοντος των Δικηγόρων, στα πλαίσια του ισχύοντος Καθήκοντος Συμμόρφωσης με τους Νόμους της Κυπριακής Δημοκρατίας, που να προβλέπει ότι: «Απαγορεύεται σε οποιονδήποτε Δικηγόρο, Δικηγορικό Συνεταιρισμό, Δικηγορική Εταιρεία και Εταιρεία Παροχής Διοικητικών Υπηρεσιών (ΕΠΔΥ) που ελέγχεται από Δικηγόρους, όπως παρέχουν οποιαδήποτε υπηρεσία ή αρωγή σε οποιαδήποτε πρόσωπα, Νομικά ή Φυσικά, που

είτε τα ίδια είτε γνωστοί συνεργάτες τους, προβαίνουν σε

ενέργειες που σχετίζονται με ή αποκομίζουν με οιονδήποτε τρόπο έσοδα από τον σφετερισμό των περιουσιών των εκτοπισμένων συμπατριωτών μας στα κατεχόμενα εδάφη της Κυπριακής Δημοκρατίας».

Περαιτέρω, εισηγούμαστε όπως διαπίστωση παράβασης τής πιο πάνω Απαγόρευσης θα σημαίνει αυτόματα και την απώλεια της Άδειας Ασκήσεως Επαγγέλματος από τους συγκεκριμένους Δικηγόρους, καθώς και Λειτουργίας των εν λόγω Δικηγορικών Γραφείων και ΕΠΔΥ.

Χρίστος Κληρίδης: Ο ΠΔΣ έχει υποχρέωση δυνάμει του περί Δικηγόρων Νόμου να ενεργεί προς το συμφέρον των δικηγόρων και της δικαιοσύνης με εντελώς ανεξάρτητο τρόπο έναντι της εκτελεστικής και δικαστικής εξουσίας. Μπορώ να πω ότι εκτός από την περίοδο της εισαγωγής ειδικών Θεσμών πολιτικής δικονομίας για το backlog σε υποθέσεις 2014 έως 2017, δεν είχαμε οποιαδήποτε ιδιαίτερη σύγκρουση με το Ανώτατο Δικαστήριο. Αντίθετα είχα μια άριστη και άψογη συνεργασία με το Ανώτατο Δικαστήριο, με την πρώην πρόεδρο του Ανωτάτου Δικαστηρίου την κα Περσεφόνη Παναγή την οποία γνωρίζω από τα φοιτητικά μας χρόνια στην Αγγλία και στη συνέχεια με τον πρώην πρόεδρο του Ανωτάτου Δικαστηρίου, Αντώνη Λιάτσο και τώρα με την πρόεδρο του νέου Ανωτάτου Δικαστηρίου κα Κ. Σταματίου. Συμμετέχουμε με εποικοδομητικό τρόπο στις δραστηριότητες του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου για τους διορισμούς και προαγωγές των δικαστών όπως και στο Γνωμοδοτικό Συμβούλιο το οποίο συμβουλεύει τον πρόεδρο για διορισμούς στην τριτοβάθμια δικαιοδοσία.

Για πρώτη φορά είχαμε διορισμούς έμπειρων δικηγόρων στο Εφετείο μέσα από τη συμμετοχή μας στο πιο πάνω Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο. Η συμμετοχή μας είναι μία τρανή απόδειξη ότι οι δικηγόροι σαν συλλειτουργοί

της δικαιοσύνης μπορούν και πρέπει να συνεργάζονται για θέματα που αφορούν τη δικαιοσύνη με τη δικαστική εξουσία. Όπου διαφωνούμε βεβαίως οφείλουμε να το λέμε και να ενεργούμε ανάλογα. Κι αυτό πράττουμε και θα συνεχίσουμε να πράττουμε. Ο ΠΔΣ βγαίνει από την τριετία της προεδρίας μου ενισχυμένος και με πολύ ψηλότερο επίπεδο εμπιστοσύνης της κοινωνίας σε αυτόν. Επιδείξαμε και πολυδιάστατο κοινωνικό έργο εξάλλου, όπως μεταξύ άλλων ο έρανός μας για τους πυρόπληκτους της ευρύτερης περιοχής Αρακαπά και για τους πυρόπληκτους της Ολυμπίας στην Ελλάδα όπου πρόσφατα παραδώσαμε μαζί με τον πρόεδρο της ολομέλειας Δικηγορικών Συλλόγων

ΑΛΛΑΞΟΥΜΕ ΤΑ ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΑ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ

αγάπη και το πάθος της για τη διά βίου

μάθηση την

οδήγησαν στη

θέση της επικεφαλής της Deloitte Academy. Ένας χώρος ο οποίος της

ταιριάζει απόλυτα όπως συνειδητο-

ποιούμε μέσα από τη συζήτηση που

είχαμε μαζί της στα γραφεία του

8ου ορόφου της Deloitte. Με εφό-

διο την 20χρονη επαγγελματική της

πορεία η κα Θεμιστοκλέους άρχισε

το νέο επαγγελματικό της ταξίδι με

στόχους και προσδοκίες.

Τι περιλαμβάνει το πρόγραμμα

μιας μέρας στο γραφείο;

Η κάθε μέρα, από το ξεκίνημά της, είναι δημιουργική, γεμάτη με πολλές

συναντήσεις και πάντα διαφορετική

από την προηγούμενη. Ξεκινώ τη

μέρα μου βάζοντας προτεραιότητες

στα to-do μου και προχωρώ με τον

WHOIS WHO

συντονισμό της ομάδας. Συνεχίζω με πολλές ενδιαφέρουσες συναντήσεις, διαδικτυακές και face-to-face, με διάφορους συναδέλφους, συνεργάτες και πελάτες. Από τη μέρα μου δεν λείπει το δημιουργικό κομμάτι καθότι με την ομάδα μου σε καθημερινή βάση συζητούμε τις εκπαιδευτικές ανάγκες της αγοράς.

Βάσει των αναγκών που εντοπίζουμε, προχωρούμε με τη δημιουργία και συγγραφή εκπαιδευτικών προγραμμάτων.

Ως επικεφαλής της Deloitte Academy ποιους στόχους έχετε θέσει;

Ο στόχος που έχω θέσει είναι να βοηθήσω τους πελάτες μας να ενισχύσουν τις δεξιότητες και ικανότητες του προσωπικού τους, ούτως ώστε να μπορούν να προσαρμοστούν στο συνεχώς εξελισσόμενο επιχειρηματικό περιβάλλον και να ανταποκριθούν στις μεταβαλλόμενες απαιτήσεις. Επιπλέον, οι επαγγελματίες της αγοράς μας να έχουν

Σπούδασα στο Ηνωμένο Βασίλειο Λο-

γιστική και Χρηματοοικονομικά, είμαι

μέλος του Συνδέσμου Εγκεκριμένων

Λογιστών Κύπρου και έχω περίπου 20

χρόνια επαγγελματικής εμπειρίας. Ξε-

κίνησα την καριέρα μου ως εκπαιδευό-

μενη λογίστρια, στη συνέχεια ως σύμ-

βουλος επιχειρήσεων στην Deloitte

από το 2008 και παράλληλα δίδασκα

σε πανεπιστήμιο σε φοιτητές που ήθε-

λαν να αποκτήσουν επαγγελματικό

τίτλο στη Λογιστική. Μέχρι τον Μάιο

πρόσβαση σε ευκαιρίες ανάπτυξης και να αποκτήσουν νέες δεξιότητες, για να βαδίζουν παράλληλα με τις εξελίξεις, καθώς και να μάθουν να προσαρμόζονται συνεχώς στους αναδυόμενους ρόλους. Στόχος μου, επίσης, είναι να καλλιεργηθεί μια εκπαιδευτική κουλτούρα όπου να έχει σαν βασικό στοιχείο τη συνεχή ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού και η οποία να προσφέρει ευέλικτες ευκαιρίες ανάπτυξης με εναλλακτικούς τρόπους εκμάθησης. Σκοπός είναι η κατάρτιση να ταιριάζει και να ευθυγραμμίζεται με την πραγματική εργασία, δίνοντας συγχρόνως προσοχή στην εμπειρία και στο ταξίδι μάθησης του εκπαιδευόμενου, έτσι ώστε να βρίσκουν και οι ίδιοι νόημα και ικανοποίηση στην εργασία τους.

Το προσωπικό μου στοίχημα είναι να κάνω τη διαφορά, να μετατρέψω τα προβλήματα σε ευκαιρίες, να αλλάξει ο παραδοσιακός τρόπος εκπαίδευσης και να γίνει αλλαγή στην εκπαιδευτική κουλτούρα.

του 2023 ήμουν Επιχειρησιακή διευθύντρια (Director) στο τμήμα διαχείρισης κινδύνων (Risk Advisory) της Deloitte, όπου απέκτησα πολύτιμες

εμπειρίες και γνώσεις. Η αγάπη και το

πάθος που έχω για τη διά βίου μάθηση

με οδήγησε να ηγούμαι στην Ακαδημία της Deloitte. Είμαι επίσης πιστοποιημένη εκπαιδεύτρια της ΑΝΑΔ και μέλος του ακαδημαϊκού προσωπικού του πανεπιστήμιου της Deloitte που εδρεύει στο Παρίσι.

ΑΓΑΠΗΜΈΝΟ ΒΙΒΛΙΟ: Find your Why by Simon Sinek

ΑΓΑΠΗΜΈΝΗ ΤΑΙΝΙΑ:

Eat Pray Love ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ

ΠΟΥ ΘΑΥΜΑΖΩ:

Τη μητέρα μου που βρίσκεται

πάντα δίπλα μου, με στηρίζει σε όλα τα στάδια της επαγγελματικής μου σταδιοδρομίας τόσο πρακτικά όσο και συναισθηματικά

ΚΑΤΙ ΠΟΥ ΘΑ ΗΘΈΛΑ ΝΑ ΑΠΟΚΤΗΣΩ: Νέα σφραγίδα στο διαβατήριο μου για τον προορισμό «Κένυα»

ΚΑΤΙ ΠΟΥ ΔΈΝ ΑΠΟΧΩΡΙΖΟΜΑΙ ΠΟΤΈ: Το κινητό μου

ΠΡΑΓΜΑΤΑ

ΤΟ ΜΟΤΟ

Ποιο έργο έχει να επιτελέσει

η Deloitte Academy;

Η Deloitte Academy σχεδιάστηκε

για να υποστηρίζει και να καθοδηγεί την επαγγελματική πορεία και την εξέλιξη στελεχών. Αυτό, μέσω

μιας ευέλικτης και πρακτικής

εκπαιδευτικής εμπειρίας, που

να τους δίνει την ευκαιρία να

αναπτύσσουν τις γνώσεις και τις

δεξιότητές τους, ενώ συγχρόνως να τους συνδέει με κορυφαία στελέχη της αγοράς.

Η Ακαδημία έρχεται να καλύψει την ανάγκη διαρκούς ενημέρωσης, επαγγελματικής κατάρτισης και επιμόρφωσης, σε μια εποχή

που οι εξελίξεις «τρέχουν» πιο γρήγορα από ποτέ, προσφέροντας μία ευρεία γκάμα εκπαιδευτικών προγραμμάτων. Στόχος της

Ακαδημίας είναι να προσφέρει στους συμμετέχοντες μια μαθησιακή εμπειρία που συνδέει

την επαγγελματική επιμόρφω-

ση με τις τάσεις, τις εξελίξεις και τις βέλτιστες πρακτικές της αγοράς. Να παρέχει εξειδικευμένα προγράμματα εκπαίδευσης και ανάπτυξης ικανοτήτων και τεχνικών γνώσεων, σε ένα ευρύ θεματολόγιο, συμπεριλαμβανομένων προγραμμάτων ηγεσίας, καθοδήγησης, παρακίνησης, αλλαγής κουλτούρας, καθώς επίσης και τεχνικά θέματα. Σχεδιάζονται και υλοποιούνται επίσης, εξατομι-

κευμένα προγράμματα ανάπτυξης

στη βάση των αναγκών και των στρατηγικών προτεραιοτήτων του πελάτη.

Τα σεμινάρια, οι ημερίδες και τα

συνέδρια που προσφέρονται από

την Deloitte Academy είναι ειδικά

σχεδιασμένα ώστε να μεγιστοποιούν τη μαθησιακή εμπειρία μέσα

από πρακτικές ασκήσεις, μελέτες περίπτωσης και ανοικτή συζήτηση. Πραγματοποιούνται είτε διά ζώσης ή διαδικτυακά και συνδυάζουν την πρακτική εκπαιδευτική

εμπειρία με σύγχρονες τεχνικές μάθησης. Οι εισηγητές μας διαθέτουν εκτενή εμπειρία στον τομέα τους και κατανοούν πλήρως τις επιχειρηματικές προκλήσεις.

Ποιες προκλήσεις καλείστε να αντιμετωπίσετε; Οι συνεχείς αλλαγές στο ρυθμιστικό πλαίσιο, η ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας και η παγκοσμιοποίηση είναι μερικές από τις νέες παγκόσμιες επιχειρηματικές προκλήσεις, έτσι ως Deloitte Academy προσπαθούμε

να διαμορφώσουμε ένα δυναμικό περιβάλλον που απαιτεί ετοιμό-

τητα και ευελιξία. Η νέα σειρά εκπαιδευτικών προγραμμάτων και σεμιναρίων που σχεδιάστηκε ανταποκρίνεται πλήρως στην ανάγκη συνεχούς βελτίωσης, συμπλήρωσης και αναβάθμισης

των γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων των επαγγελματιών για τη συνεχή προσαρμογή τους. Ειδικότερα, η πανδημία οδήγησε πολλές επιχειρήσεις στο να κατανοήσουν ότι οι δεξιότητες που θα χρειαστούν στο μέλλον είναι διαφορετικές από αυτές που είχαν ανάγκη μέχρι σήμερα. Ο αγώνας για εξεύρεση προσωπικού γίνεται συνεχώς δυσκολότερος και έχει παρατηρηθεί το φαινόμενο της μαζικής αποχώρησης, τα οποία αυξάνουν ακόμη περισσότερο την ανάγκη για κάλυψη κενών σε δεξιότητες και ικανότητες εντός των Οργανισμών. Η Deloitte Academy μέσω των σεμιναρίων της έχει στόχο να υποστηρίξει τους Οργανισμούς στην αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων, επενδύοντας στη συνεχή εκπαίδευση του υφιστάμενου προσωπικού για ενίσχυση των ικανοτήτων και δεξιοτήτων του (reskilling και upskilling).

Ποιοι σταθμοί καθόρισαν την επαγγελματική σας πορεία; Αρκετοί σταθμοί σημάδεψαν την επαγγελματική μου πορεία, όπως η συνεργασία μου με αξιόλογους επαγγελματίες στον χώρο, οι μέντορές μου, οι συνέταιροι με τους οποίους συνεργάστηκα, η ένταξή μου στην ομάδα της Deloitte, καθώς επίσης και η στροφή στην καριέρα μου που είχα κάνει στον ακαδημαϊκό χώρο. Αισθάνομαι όμως ότι την πορεία μου την καθόρισαν περισσότερο δυο άτομα: η μητέρα μου, που με τις ηγετικές της ικανότητες ήταν πάντα πρότυπο για εμένα και ο σύζυγός μου που για τόσα χρόνια στάθηκε δίπλα μου χωρίς «προϋποθέσεις» εμψυχώνοντάς με και πιστεύοντας σε μένα.

Ποιες νέες συνήθειες έχετε αποκτήσει στη μετά Covid-19 εποχή;

Οι νέες μου συνήθειες έχουν να κάνουν με περισσότερες

τηλεδιασκέψεις και εργασία από το σπίτι, όταν το επιτρέπουν οι συνθήκες. Παράλληλα υιοθέτησα νέες συνήθειες στο πλαίσιο της εξισορρόπησης προσωπικής

και επαγγελματικής ζωής, όπως γυμναστική και υγιεινή διατροφή.

Ήταν 25 Ιουλίου του 1978 όταν ο γυναικολόγος Patrick Steptoe και ο εμβρυολόγος Robert Edwards περνούσαν την πόρτα του χειρουργικού θαλάμου του Νοσοκομείου Royal Oldham στο Μάντσεστερ του Ηνωμένου Βασιλείου και ετοιμάζονταν για τη σημαντικότερη ίσως επέμβαση της σταδιοδρομίας τους.

Η συνέχεια έμελλε να αλλάξει για πάντα την ιστορία, αφού δεν θα αναπτέρωνε μόνο τις ελπίδες εκατομμυρίων ανθρώπων ανά το παγκόσμιο που

επιθυμούσαν -χωρίς όμως επιτυχία- να γίνουν

γονείς, αλλά θα έδινε ζωή σε συνανθρώπους μας

που, χωρίς την επιμονή των δύο αυτών επιστημόνων, δεν θα βρισκόντουσαν ποτέ ανάμεσά μας. Λίγες ώρες αργότερα, η είδηση της γέννησης της Louise Brown στο βρετανικό νοσοκομείο κάνει τον γύρο του κόσμου. Η πρώτη επιτυχημένη εξωσωματική γονιμοποίηση είναι πλέον γεγονός και η Louise παίρνει το προσωνύμιο «το πρώτο παιδί του σωλήνα».

Έκτοτε περισσότερα από 12 εκατομμύρια παιδιά

έχουν γεννηθεί παγκοσμίως με εξωσωματική γονιμοποίηση. Μάλιστα, εφτά χρόνια μετά την ιστορική

γέννηση της Louise και συγκεκριμένα το 1985, θα καλωσόριζε και η Κύπρος το πρώτο παιδί που θα γεννιόταν με τη μέθοδο της υποβοηθούμενης

αναπαραγωγής.

ΤΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΠΛΑ Ι ΣΙΟ Τριάντα ολόκληρα χρόνια χρειάστηκαν, ωστόσο, από τη γέννηση εκείνου του πρώτου παιδιού, προκειμένου να θεσπιστεί στην Κύπρο σχετική νομοθεσία, αφού μόλις το 2015 ψηφίζεται από τη Βουλή των Αντιπροσώπων ο περί της Εφαρμογής της Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής Νόμος.

Σύμφωνα με τη νομοθεσία «ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή» σημαίνει κάθε μέθοδο προς επίτευξη κυοφορίας που επιτυγχάνεται με μεθόδους άλλες, πλην της φυσιολογικής ένωσης άνδρα και γυναίκας και οι οποίες εφαρμόζονται σε ειδικά οργανωμένες μονάδες ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.

Τεχνητή σπερματέγχυση Εξωσωματική γονιμοποίηση και μεταφορά εμβρύων (IVF)

Ενδοσαλπιγγική μεταφορά γαμετών / ζυγωτών Ενδοωαριακή εισαγωγή σπερματοζωαρίου

Κρυοσυντήρηση εμβρύων και σπέρματος Προεμφυτευτική Γενετική Διάγνωση (PGD)

Υποβοηθούμενη εκκόλαψη Παρένθετη μητρότητα

Σήμερα, οκτώ συνολικά εξειδικευμένες μονάδες πραγματοποιούν θεραπείες εξωσωματικής γονιμοποίησης και μεταφοράς εμβρύων στην Κύπρο.

ΤΑ ΖΕΥΓΑ ΡΙΑ, ΟΙ

ΜΟΝΉΡΕΙΣ

ΚΑΙ Ο ΔΙΑΧΩΡΙΣΜ Ο Σ

Με βάση τον νόμο, δικαίωμα τεκνοποίησης μέσω μεθόδων ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής έχουν:

• «ζευγάρια» που έχουν τελέσει νόμιμα γάμο ή διατηρούν σταθερή και μόνιμη σχέση και

• «μονήρη άτομα», όρος που σήμερα ερμηνεύεται

πως αφορά κατ’ αποκλειστικότητα γυναίκες.

Παρόλα αυτά, για όσες γυναίκες δεν βρίσκονται «σε σταθερή και μόνιμη σχέση με άλλο πρόσωπο», η διαδικασία δεν είναι απλή, αφού, ανεξαρτήτως ηλικίας, είναι υποχρεωμένες να υποβάλουν αίτηση και να εξασφαλίσουν έγκριση από το Συμβούλιο Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής (ΣΙΥΑ).

Το ίδιο ισχύει και για τις γυναίκες άνω των 50 ετών.

ΔΡΟΜΟΛΟΓΟΥ ΝΤΑΙ

ΒΕΛΤΙ Ω ΣΕΙΣ

Με θετικό πρόσημο χαρακτηρίζει ο δρ Νίκος

Ζωττής, μαιευτήρας - γυναικολόγος στην Κλινική

Λήδρα και μέλος του διοικητικού συμβουλίου της

Παγκύπριας Μαιευτικής και Γυναικολογικής Εταιρείας, το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο.

Μιλώντας στο Economy Today, ανέφερε πως «το νομοθετικό πλαίσιο που ισχύει στην Κύπρο είναι πάρα πολύ καλό, ειδικότερα, σε σχέση με άλλες χώρες», επισημαίνοντας παράλληλα πως, «αυτό το διάστημα γίνονται διεργασίες για κάποιες βελτιώσεις οι οποίες βρίσκονται σε τροχιά άμεσης υλοποίησης».

Αξίζει να σημειωθεί πως σε κοινοβουλευτικό επίπεδο, βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη συζήτηση στην Επιτροπή Υγείας αναφορικά με την τροποποίηση του νόμου για την ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή.

Όπως εξηγεί ο δρ Ζωττής, οι αλλαγές που δρομολογούνται στο -υπό συζήτηση- νομοσχέδιο θα διευκολύνουν, μεταξύ άλλων, τις μονήρεις γυναίκες, αφού δεν θα χρειάζεται πλέον να εξασφαλίζουν έγκριση από το συμβούλιο για να προχωρήσουν

σε εξωσωματική θεραπεία.

Επιπρόσθετα, το ανώτατο όριο για τεκνοποίηση

θα αυξηθεί από τα 50, που ισχύει σήμερα, στα 53 έτη. «Σε ό,τι αφορά το ηλικιακό σκέλος, θα υπάρχουν συγκεκριμένες δικλείδες ασφαλείας», συμπληρώνει, περιγράφοντας πως «θα εξετάζεται εάν η ενδιαφερόμενη είναι σε θέση βιολογικά να προχωρήσει σε αυτή τη διαδικασία και σε συνάρτηση με την κλινική της εικόνα, η απόφαση θα είναι στη διακριτική ευχέρεια του γυναικολόγου». Η θεσμοθέτηση, τόσο της παράτασης του ορίου ηλικίας, όσο και του δικαιώματος στις μονήρεις γυναίκες να περνούν από την ίδια -πιο απλή- διαδικασία όπως τα ζευγάρια, είναι βαρύνουσας σημασίας, καθ’ ότι τα αιτήματα για παροχή εξαίρεσης που καλείται να εξετάσει το ΣΙΥΑ είναι πλέον πάρα πολλά, γεγονός που αντανακλά και τις ανάγκες της κυπριακής πραγματικότητας.

Ο δρ Ζωττής εκτιμά πως εντός της τρέχουσας κοινοβουλευτικής περιόδου, που ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο, το νομοσχέδιο θα ψηφιστεί από τη Βουλή και οι νέες πρόνοιες θα τεθούν σε εφαρμογή.

ΦΆΚΕΛΟΣ «ΕΠΙΔΟΤΉΣΕΙΣ»

ΓΎΡΩ ΣΤΆ €15 ΕΚ ΆΤΟΜΜΎΡΙ Ά

ΟΙ ΚΡΆΤΙΚ Ε Σ Δ Ά ΠΆΝΕΣ

ΣΕ Μ ΙΆ ΤΡΙΕΤ ΙΆ

430% η αύξηση από το 2016. Το κράτος παρέχει

προγράμματα επιδότησης υπογόνιμων ζευγαριών

από το 2002.

Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, η αύξηση του αριθ -

μού όσων στρέφονται σε μεθόδους υποβοηθού -

μενης αναπαραγωγής προκειμένου να τεκνοποιή -

σουν υπήρξε ραγδαία.

Το ίδιο και η αρωγή του κράτους.

Όπως καταδεικνύουν τα στοιχεία που εξασφάλισε

το Economy Today, από το 2016 μέχρι το 2022,

το Υπουργείο Υγείας επιδότησε συνολικά 7.977

πολίτες.

Ειδικότερα, όπως φαίνεται στον πιο κάτω πίνακα, το 2016 το κράτος ενέκρινε για επιδότηση 416

άτομα προκειμένου να προβούν σε εξωσωματική

θεραπεία αναπαραγωγής. Στη συνέχεια, υπήρξαν διακυμάνσεις, για να εκτιναχθεί ακολούθως, ο

αριθμός των επιδοτήσεων τη διετία 2021-22 σε 4.307.

Συγκεκριμένα, 2.095 άτομα αιτήθηκαν και έλαβαν

κρατική επιδότηση το 2021, με τον αντίστοιχο αριθμό το 2022 να ανέρχεται στις 2.212, καταγράφοντας κατ’ επέκταση αλματώδη αύξηση της τάξεως του 430%.

Σε δηλώσεις της η υπουργός Υγείας, δρ Πόπη Κανάρη, τόνιζε πως η πρόταση «εντάσσεται στο πλαίσιο των προσπαθειών καταπολέμησης της υπογεννητικότητας».

Όπως έλεγε «η αναθεώρηση του σχεδίου κρίθηκε αναγκαία, προκειμένου να ενισχυθεί η προσπάθεια

για αύξηση του πληθυσμού της χώρας μας».

Η δρ Κανάρη σημείωνε τότε πως για να καταστεί

αυτό δυνατό το ποσοστό γονιμότητας θα πρέπει να

αυξηθεί από το 1,32% στο 2,2%.

«Σημαντική παράμετρος σ’ αυτή την προσπάθεια

είναι το γεγονός πως το 54% των γυναικών στην

Κύπρο, αποκτούν το πρώτο τους παιδί μετά την

ηλικία των 30 ετών. Αυτό συμβάλλει στη μείωση του ποσοστού γονιμότητας και είναι κάτι που

θέλουμε να αντιμετωπίσουμε μέσω του σχεδίου που ενέκρινε το Υπουργικό Συμβούλιο. Το σχέδιο

προσδοκούμε ότι θα βοηθήσει πολλά ζευγάρια

να αποκτήσουν παιδί», υπογράμμιζε η υπουργός Υγείας.

Οι προθέσεις μάλιστα θα εξαργυρώνονταν και

χρηματικά, με την δρα Κανάρη να προαναγγέλλει αύξηση του προϋπολογισμού των εν λόγω επιδοτήσεων.

«Με την εφαρμογή του αναθεωρημένου Σχεδίου Επιδότησης για κάλυψη της πρώτης θεραπείας με

ποσό μέχρι €3.500, ο συνολικός προϋπολογισμός

7.977 επιδοτήσεις

↑ 430%

≈ 2 / 8 «μονήρεις γυναίκες»

€ 14.055.000 σε 3 χρόνια

«ΌΠΛ Ό » ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΥΠ Ό Γ Ό ΝΙΜΌΤΗΤΑΣ

Με το κόστος μίας εξωσωματικής θεραπείας να

κυμαίνεται από €4.000 μέχρι €6.000, η επιδότηση από το κράτος ενδέχεται σε αρκετές περιπτώσεις να ξεπερνά το 85% της συνολικής δαπάνης. Επιπρόσθετα, μέχρι και τέσσερις φορές έχει κάποιος τη δυνατότητα να αιτηθεί και να λάβει χρηματοδότηση για να προβεί σε εξωσωματική θεραπεία.

Σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας, το ποσό των επιχορηγήσεων για το 2021 ανήλθε στα €4,5 εκατομμυρίων, ενώ το 2022 οι δαπάνες από το κράτος άγγιξαν τα €4.355 εκατομμύρια. Μέχρι πρόσφατα, το ποσό της επιδότησης καθοριζόταν στις €2.500 ανά φορά.

Με στόχο την αντιμετώπιση της υπογονιμότητας, το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε στις 21 Ιουνίου 2023 πρόταση του Υπουργείου Υγείας, για αναθεώρηση του Σχεδίου Επιδότησης.

Η πρόταση περιλάμβανε πρόνοια για αύξηση της επιδότησης της πρώτης θεραπείας εξωσωματικής γονιμοποίησης στις €3.500 αντί στις €2.500 που ίσχυε προηγουμένως.

του Τμήματος Ιατρικών Υπηρεσιών και Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας για το εν λόγω σχέδιο, αναμένεται πως θα ανέλθει στα €5,2 εκατομμύρια», επισήμανε.

Αξίζει επίσης, να σημειωθεί πως η φαρμακευτική αγωγή στο πλαίσιο της διαδικασίας διατίθεται δωρεάν, ενώ μέσω του ΓεΣΥ καλύπτονται αναλύσεις, επισκέψεις σε γυναικολόγους και διάφορες άλλες παροχές. Άρα, όπως μας εξηγούσαν οι αρμόδιοι του Υπουργείου Υγείας, οι πολίτες πέραν από τα δωρεάν φάρμακα και τη χρηματική επιδότηση, λαμβάνουν και υπηρεσίες μέσω του ΓεΣΥ.

ΠΛΗΘΑ Ι Ν ΌΥΝ Ό Ι Μ Ό Ν Η ΡΕΙΣ

ΓΥΝΑ Ι ΚΕΣ

Στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του, το ΣΙΥΑ αξιολογεί αιτήσεις που ανήκουν σε τρεις διαφορετικές κατηγορίες:

α. Παρένθετη Μητρότητα (ΖΠΘΜ)

β. Μονήρες Άτομο (ΜΝ)

γ. Εξαίρεση Ορίου Ηλικίας (ΟΗ)

Σύμφωνα με τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στην τετραετή έκθεση του συμβουλίου για τα έτη 2016-2020, το ΣΙΥΑ εξέτασε τη διετία 20182019, 56 και 74 αιτήσεις που αφορούσαν

μονήρεις γυναίκες. Παράλληλα, το διάστημα από

τον Ιανουάριο μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2020, οι

αντίστοιχες αιτήσεις ανήλθαν σε 43.

Ο αριθμός αυτός εκτοξεύθηκε τα επόμενα έτη, αφού αναλύοντας τα στοιχεία του Υπουργείου

Υγείας, συνολικά, 631 γυναίκες έλαβαν επιδότηση

το 2021 και άλλες 525 το 2022. Πρόκειται για

μία εντυπωσιακή αύξηση που αγγίζει το 1000% και η οποία συνεπάγεται διάφορες κοινωνικοοικονομικές προεκτάσεις.

Παράλληλα, για πρώτη φορά το 2022, ένας καθ’ όλα αμελητέος αριθμός ανδρών αιτήθηκε και έλαβε επιδότηση από το Υπουργείο Υγείας για να προβεί υποβοηθούμενη αναπαραγωγή. Όπως

μας λέχθηκε από το Υπουργείο Υγείας, οι εν λόγω περιπτώσεις αφορούν καρκινοπαθείς άνδρες, οι οποίοι επιδοτούνται για σκοπούς κρυοσυντήρησης σπέρματος.

ΟΙ Λ Ο ΓΟΙ Π Ι ΣΩ ΑΠ Ο ΤΟ ΦΑΙΝ Ο ΜΕΝΟ Ερωτηθείς για ποιο λόγο παρατηρείται αυξητική τάση στις εξωσωματικές θεραπείες, ο δρ Ζωττής, υποδεικνύει ως μία από τις βασικότερες αιτίες την καθυστέρηση των ζευγαριών να τεκνοποιήσουν.

«Κυρίως μετά τα 35 έτη, τα περισσότερα ζευγάρια συναντούν δυσκολίες στην τεκνοποίηση», σημειώνει.

Όπως εξηγεί, σε ό,τι αφορά τις γυναίκες, η γονιμότητα καταγράφει φθίνουσα πορεία σε συνάρτηση

με την ηλικία, ειδικότερα όμως μετά την ηλικία

των 35 ετών ο αριθμός των ωραρίων μειώνεται

σημαντικά.

Ωστόσο, η υπογονιμότητα δεν είναι μόνο γυναικεία υπόθεση, αφού και στους άνδρες το σπέρμα

φθίνει με την πάροδο του χρόνου, ιδίως μετά την ηλικία 40 ετών.

Εκτός από την ηλικία, όμως, υπάρχουν και άλλοι λόγοι πίσω από το φαινόμενο της υπογονιμότητας, οι οποίοι συνδέονται κυρίως με τον τρόπο ζωής στον δυτικό κόσμο.

«Οι βασικότεροι», αναφέρει ο δρ Ζωττής, «αφορούν τη μόλυνση του περιβάλλοντος, την κατανάλωση τροφών που περιέχουν συντηρητικά, αλλά και την παρουσία οξειδωτικών ουσιών, που μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά την ποιότητα του σπέρματος και των ωαρίων».

ΤΟ ΑΡΧΕ Ι Ο ΔΟΤΩ Ν ΠΟΥ..

ΑΓΝΟΕ Ι ΤΑΙ

Κατά τη συνεδρία της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στις 8 Μαΐου 2023

διαπιστώθηκε πως -8 χρόνια μετά την ψήφιση της σχετικής νομοθεσίας- το μητρώο για δότες ωαρίων / σπερματοζωαρίων που χρησιμοποιούνται

για ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή στην

Κύπρο ήταν ανύπαρκτο.

Η αποκάλυψη έγινε στο πλαίσιο της εξέτασης του

θέματος της ανωνυμίας του δότη σπέρματος / της δότριας ωαρίων και της ανάγκης εξισορρόπησης των δικαιωμάτων των εμπλεκόμενων μερών.

Η έλλειψη μητρώου συνεπάγεται αδυναμία επο -

πτικού ελέγχου και κατ’ επέκταση παραβίαση της

νομοθεσίας είχε λεχθεί στην Επιτροπή από εκπροσώπους των ιατρικών μονάδων.

Η πρόεδρος της Επιτροπής, Ειρήνη Χαραλαμπίδου ανέφερε πως

«Ακούσαμε με μεγάλη έκπληξη ότι οκτώ χρόνια μετά την ψήφιση της νομοθεσίας για την ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, δεν έχει ακόμα καταρτιστεί μητρώο δοτών». «Τα διάφορα κέντρα υποβοηθούμενης αναπαραγωγής από μόνα τους τηρούν τα απαραίτητα στοιχεία, χωρίς να εποπτεύονται από την αρμόδια αρχή που είναι το Συμβούλιο Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής και κατ’ επέκταση το Υπουργείο Υγείας».

ΤΟΥ ΜΙΧΆΛΗ ΒΆΣΙΛΕΙΆΔΗ Ερευνητή Οικονομολόγου στη Eurobank Research

του 2023

Ηισχυρή ανάπτυξη της οικονομίας

της Κύπρου το 2021 (+6,6%)

εξασθένησε μόνο ελαφρώς το 2022 (+5,6%), παρά τον πόλεμο στην Ουκρανία. Σ΄ αυτή την

εξέλιξη συνέβαλαν ως γνωστόν πρωτίστως ο τουρισμός, που ανέκαμψε ισχυρά για δεύτερη χρονιά, οδηγώντας σε σημαντική ενίσχυση

των εξαγωγών υπηρεσιών (+11,6%, κατόπιν +12,6% το 2021) και η κατανάλωση των νοικοκυριών που διευρύνθηκε σημαντικά (+7,8% από +4,5% στο προηγούμενο έτος), παρά την ταχεία άνοδο των τιμών καταναλωτή από το δεύτερο τρίμηνο του 2022 εξαιτίας του πολέμου, καθώς λήφθηκαν δημοσιονομικά μέτρα για την αντιμετώπιση των επιπτώσεών του στις τιμές. Η ιδιωτική κατανάλωση υποστηρίχθηκε και από το ότι δεν επιβλήθηκαν το 2022 περιορισμοί σχετικά με την πανδημία COVID-19 ύστερα από δύο διαδοχικά χρόνια μέτρων με αυτή τη στόχευση, γεγονός που ευνόησε και την απασχόληση, με το μέσο ποσοστό ανεργίας πέρυσι στο 6,8%, που ήταν το ελάχιστο 12 ετών. Η ιδιαίτερα σημαντική αναπτυξιακή δυναμι -

Η ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΔΕΝ ΑΝΑΜΕΝΕΤΑΙ ΝΑ ΕΠΗΡΕΑΣΤΕΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΣΤΟ

ΥΠΟΛΟΙΠΟ ΤΟΥ 2023 ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΠΙΠΤΏΣΕΙΣ

ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ ΣΤΗΝ ΟΥΚΡΑΝΙΑ

κή συνολικά πέρυσι μετριάστηκε το τέταρτο τρίμηνο του 2022, καθώς το ΑΕΠ ανήλθε κατά 4,4% σε ετήσια βάση, με την αύξησή του να επιβραδύνεται περαιτέρω στο πρώτο και το δεύτερο τρίμηνο του 2023, σε 3,4% και 2,3% αντίστοιχα. Η μικρότερη ένταση της ανάπτυξης στο πρώτο εξάμηνο φέτος προήλθε κυρίως από επιδείνωση του εξωτερικού ισοζυγίου. Οι εξαγωγές υποχώρησαν ήπια, κατά 2,3% σε ετήσια βάση (έναντι +21,2% την ίδια περίοδο του 2022), αποκλειστικά από λιγότερες εξαγωγές υπηρεσιών (-3,5%). Παράλληλα, οι εισαγωγές διευρύνθηκαν, αν και σαφώς λιγότερο από ότι πριν ένα έτος (+7,3% έναντι +24,5%), κυρίως λόγω περισσότερων εισαγωγών αγαθών (+15,1%), οι οποίες όμως σχετίζονται με επενδύσεις από τη ναυτιλία, οπότε η αρνητική επίδρασή τους στο ΑΕΠ εν πολλοίς αντισταθμίστηκε από την ισχυρή επέκταση του ακαθάριστου σχηματισμού παγίου κεφαλαίου (+9,9% από +9,5% στο α’ εξάμ. 2022). Εκτός του επιδεινωμένου εξωτερικού ισοζυγίου, η άνοδος της κατανάλωσης των νοικοκυριών, παρότι παρέμεινε ισχυρή στο πρώτο εξάμηνο, είναι εξασθενημένη συγκριτικά με το 2022 (+4,6% από +6,4%), με αντίκτυπο στην αναπτυξιακή δυναμική.

Ο ΤΟΜΈΑΣ ΤΗΣ Τ Έ ΧΝΟΛΟΓΊΑΣ

Η κυπριακή οικονομία δεν αναμένεται να επηρεαστεί

ΕΠΕΝΔΎΣΕΙΣ ΚΑΙ ΙΔΙΩΤΙΚΉ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΉ τροφοδοτούν την ανάπτυξη

κρανία, υποστηριζόμενη πρωτίστως από την κατανάλωση των νοικοκυριών σε συνθήκες υποχώρησης του πληθωρισμού, την περαιτέρω ανάκαμψη στον τουριστικό τομέα και τον τομέα Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ), με τις επενδύσεις από αυτούς τους τομείς καθώς και εκείνες σε κατοικίες επίσης να συμβάλλουν στην αύξηση του ΑΕΠ. Ο τουριστικός τομέας έχει ήδη δείξει σημάδια ισχυρότε -

ρης ώθησης στην ανάπτυξη το δεύτερο τρίμηνο

του 2023 έναντι του προηγούμενου, με τις

αφίξεις τουριστών να αυξάνονται κατά 24,9% σε ετήσια βάση και τις δαπάνες τους 27,4% υψηλότερα. Η έντονη κλιμάκωση της δραστηριότητας στο πεδίο των ΤΠΕ που ξεκίνησε πέρυσι οφείλεται στην κρατική στρατηγική για

την προσέλκυση ξένων επιχειρήσεων, η οποία οδήγησε έως τον Οκτώβριο του 2022 στην εγγραφή περισσότερων από 1100 εταιρειών με παραπάνω από 9000 εργαζομένους στη Μονάδα Διευκόλυνσης Επιχειρήσεων της Κύπρου. Ως αποτέλεσμα, η ανάπτυξη στον τομέα ΤΠΕ το 2022 ήταν η δεύτερη ισχυρότερη μεταξύ των βασικών οικονομικών τομέων, με το μερίδιό του στο ΑΕΠ να αυξάνεται κατά 0,8 π.μ., στο 10,4%, άνοδος μικρότερη μόνο εκείνης στον τουρισμό, ο οποίος όμως κατείχε σαφώς μικρότερο μερίδιο, επομένως παρουσίαζε μεγαλύτερα περιθώρια βελτίωσης (+1,0 π.μ., στο 3,9%). Οι ΤΠΕ παρέμειναν σε τροχιά σημαντικής, ωστόσο σαφώς ηπιότερης από ότι το 2022, ανόδου και στο πρώτο εξάμηνο φέτος, με διεύρυνση προϊόντος σε ετήσια βάση

ΠΙΘΑΝΕΣ ΕΣΤΙΕΣ ΕΠΙΤΑΧΥΝΣΗΣ ΤΟΥ ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΥ ΤΗΝ ΠΡΟΣΕΧΗ ΠΕΡΙΟΔΟ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΝΕΑ ΣΥΝΕΧΗΣ ΑΝΑΚΑΜΨΗ ΤΩΝ ΤΙΜΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΣ

κατά 5,2% (έναντι 16,7% ένα έτος νωρίτερα), υπολειπόμενης μόνο της ανάκαμψης στο χονδρικό-λιανικό εμπόριο, μεταφορές-αποθήκευση, ξενοδοχεία-εστιατόρια (+7,1%). Η ανερχόμενη δραστηριότητα στον τουρισμό και τις ΤΠΕ πέρυσι, και σε μικρότερο βαθμό, οι μεταναστευτικές ροές που προκλήθηκαν από τον πόλεμο στην Ουκρανία, αναθέρμαναν τη δραστηριότητα στις κατασκευές, με έμφαση στις κατοικίες, μια δυναμική που συνεχίζεται το τρέχον έτος. Η αύξηση της κατασκευαστικής δραστηριότητας είναι στενά συνδεδεμένη με τις χρηματοοικονομικές και ασφαλιστικές υπηρεσίες, επομένως αυτός θα είναι ένας ακόμη αναπτυσσόμενος κλάδος φέτος. Από την άλλη πλευρά, η άνοδος των επιτοκίων στην Κύπρο όπως διεθνώς, για την ανάσχεση του υψηλού πληθωρισμού, ασκεί πιέσεις στη ζήτηση δανείων, μετριάζοντας την τρέχουσα περίοδο την αναπτυξιακή δυναμική του χρηματοπιστωτικού τομέα.

ΟΙ ΕΞΕΛ Ι ΞΕΙΣ ΜΕ

ΤΟΝ ΠΛΗΘΩΡΙΣΜ Ο

Εστιάζοντας στις εξελίξεις στο πεδίο του πληθωρισμού, που επηρεάζουν το πραγματικό εισόδημα των νοικοκυριών και ακολούθως τις καταναλωτικές δαπάνες τους, κατόπιν της ανόδου του ρυθμού μεταβολής του εναρμονισμένου δείκτη τιμών (ΕνΔΤΚ) στην Κύπρο σε υψηλό όλων των εποχών τον Ιούλιο του 2022 (10,6%), έκτοτε οι πληθωριστικές πιέσεις υποχωρούν συνεχώς. Ο εναρμονισμένος πληθωρισμός υποχώρησε τον Ιούλιο του 2023 σε 2,4%, από την εξασθενημένη άνοδο των συνιστωσών του που τροφοδότησαν τη ραγδαία αύξηση στο αρχικό επτάμηνο πέρυσι (ενέργεια, τρόφιμα, καταλύματα), ενώ ο μέσος πληθωρισμός στο πρώτο επτάμηνο φέτος διαμορφώθηκε σε 4,6%, έναντι 7,7% πριν ένα χρόνο. Πιθανές εστίες επιτάχυνσης του πληθωρισμού την προσεχή περίοδο είναι μια νέα συνεχής ανάκαμψη των τιμών ενέργειας παγκοσμίως και η προσφάτως αποδειχθείσα από το ΔΝΤ υψηλή μετακύλιση του πληθωρισμού στους μισθούς στην Κύπρο (Country Report No. 23/192), που θα μπορούσε να πυροδοτήσει ένα spiral ανόδου τιμών-μισθών. Το μέσο επίπεδο του εναρμονισμένου πληθωρισμού το 2023 αναμένεται να διαμορφωθεί στην περιοχή του 3,7%, από 8,1% στο προηγούμενο έτος, και να επιδράσει λιγότερο περιοριστικά στην κατανάλωση των νοικοκυριών. Υπό τις πρόσφατες τάσεις και τις αναμενόμενες εξελίξεις στις συνιστώσες του εγχώριου προϊόντος, τόσο στην πλευρά της ζήτησης, όσο και σε εκείνη της παραγωγής, η αύξηση του ΑΕΠ της Κύπρου το 2023 εκτιμάται πως θα διαμορφωθεί στην περιοχή του 2,3%, με προοπτικές επιτάχυνσης στο επόμενο έτος, ελαφρώς υψηλότερα του 3,0%.

ΚΑΙ Η ΔΙΕΛΚΥΣΤΙΝΔΑ ΓΙΑ ΤΌΥΣ ΔΑΝΕΙΌΛΗΠΤΕΣ

Ηαύξηση των δανειστικών επιτο-

κίων ήδη από το 2022 κρίθηκε

από την Ευρωπαϊκή Κεντρική

Τράπεζα (EKT) αλλά και από την

Αμερικανική Κεντρική Ομοσπον-

διακή Τράπεζα (FED) ως η ταχύτερη θεραπεία

για συγκράτηση του πληθωρισμού, ο οποίος

έπληξε σε μεγάλο βαθμό τη διεθνή οικονομική

ανάκαμψη που επιχειρήθηκε μετά την πανδημία του κορωνοϊού. H EKT θεωρεί στο παρόν στάδιο πως η αύξηση των επιτοκίων είναι ο ταχύτερος

τρόπος για να επανέλθει ο πληθωρισμός σε χαμηλότερα επίπεδα και πιο κοντά σε στόχο 2% μεσοπρόθεσμα, καθώς θεωρεί πως ο πληθωρισμός επιβαρύνει τους πολίτες περισσότερο από

την άνοδο των επιτοκίων.

Αναπόφευκτα οι κυπριακές τράπεζες, καθώς λειτουργούν εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.)

και η Κύπρος όντας μέλος της Ευρωζώνης, έχουν υποχρέωση να λαμβάνουν υπόψιν τις αποφάσεις

της ΕΚΤ, είτε αυτές αφορούν την αύξηση των

ΟΙ ΔΙΑΡΚΕΙΣ ΑΥΞΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΔΑΝΕΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΤΟΚΙΩΝ ΑΠΟ ΤΟ ΠΕΡΑΣΜΕΝΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΑΣΚΟΥΝ ΠΙΕΣΗ ΣΕ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΑ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ, ΩΣΤΟΣΟ ΠΑΡΑΤΗΡΕΙΤΑΙ ΣΥΓΚΡΑΤΗΣΗ ΤΟΥ ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΥ

επιτοκίων, είτε την επιβολή αρνητικών επιτοκίων επί των καταθέσεων, όπως ίσχυε μέχρι πριν μερικά χρόνια. Είναι λογικό λοιπόν οι δανειολήπτες να ανησυχούν για τις πρόσφατες εξελίξεις, αφού αναπόδραστα επηρεάζεται το ύψος της δόσης των δανείων που καταβάλλουν. Σίγουρα οι διαρκείς αυξήσεις των δανειστικών επιτοκίων από το περασμένο καλοκαίρι ασκούν πίεση σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις, ωστόσο από την άλλη έχει αρχίσει να παρατηρείται συγκράτηση του πληθωρισμού, ειδικά στην Κύπρο. Ωστόσο, επειδή στην υπόλοιπη Ευρωζώνη ο πληθωρισμός συνεχίζει να βρίσκεται σε πολύ υψηλά επίπεδα, δεν αναμένεται μείωση των επιτοκίων τους επόμενους μήνες. Αντίθετα, κάποιοι κεντρικοί τραπεζίτες θεωρούν πως πρέπει να υπάρξει ακόμα μία απόφαση της ΕΚΤ για περαιτέρω αύξησή τους. Το σημαντικότερο βέβαια για τους δανειολήπτες, δεν είναι το πόσο θα αυξηθούν ακόμα τα επιτόκια αλλά το χρονικό διάστημα για το οποίο θα παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα.

ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΌΣ, ΕΠΙΤΌΚΙΑ

ΟΙ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΈΣ ΠΡΈΠΈΙ ΝΑ ΈΞΈΤΑΣΟΥΝ

ΤΑ ΔΈΔΟΜΈΝΑ ΤΟΥΣ

Οι κυπριακές τράπεζες είδαν τα επιτοκιακά τους έσοδα να αυξάνονται λόγω των αποφάσεων της ΕΚΤ και να καταγράφουν σημαντικά κέρδη μετά

από μία πολύ δύσκολη δεκαετία. Αυτό που παρατηρείται και αναμένεται άμεσα είναι να βρουν τη χρυσή συνταγή ώστε από τη μία ο πληθωρισμός

να συνεχίσει να μειώνεται και τελικά να σταθεροποιείται και από την άλλη να αποφευχθεί η πρόκληση άλλου είδους προβλημάτων σε μία ευάλωτη οικονομία όπως η κυπριακή. Την ίδια ώρα και οι ίδιοι οι καταναλωτές θα πρέπει να εξετάσουν τα δεδομένα τους στο νέο περιβάλλον που έχει δημιουργηθεί και να συζητήσουν διάφορες λύσεις με την τράπεζά τους. Πάντως, προκύπτει για ακόμα μία φορά το γενικότερο ζήτημα της χρηματοοικονομικής παιδείας ( Financial Literacy). Για παράδειγμα, γιατί στην Κύπρο είναι πολύ χαμηλό το ποσοστό

των δανειοληπτών οι οποίοι επιλέγουν σταθερό

επιτόκιο; Γιατί όσοι δανείστηκαν τα τελευταία χρόνια, που τα επιτόκια ήταν σε πολύ χαμηλό

επίπεδο και μόνο προς τα πάνω θα μπορούσαν

να πάνε, δεν το έλαβαν υπόψη στον προγραμματισμό τους; Πρόκειται για ένα ζήτημα το οποίο πρέπει επιτέλους να προβληματίσει σοβαρά την πολιτεία, αφού οι χρηματοοικονομικές γνώσεις, έστω οι βασικές, αποτελούν βασική παράμετρο για το βιώσιμο μέλλον κάθε χώρας.

Η ΚΑΥΤΗ ΠΑΤΑΤΑ

«WINDFALL ΤAX»

Σ’ αυτό το σκηνικό το οποίο επηρεάζει ολόκληρη

την Ευρώπη, αναπόφευκτα προέκυψε και το ζήτημα της έκτακτης φορολόγησης των τραπεζικών

κερδών (Windfall Tax), ειδικά μετά από τη σχετική απόφαση της ιταλικής κυβέρνησης. Οι περισσότερες απόψεις που προκύπτουν από οικονομικούς εμπειρογνώμονες, θεωρούν λανθασμένη τη συγκεκριμένη προσέγγιση, ειδικά για τις τράπεζες του ευρωπαϊκού Νότου, οι πλείστες εκ των οποίων ακόμα δεν έχουν ορθοποδήσει από τις επιπτώσεις της τραπεζικής κρίσης της προηγούμενης δεκαετίας. Προβάλλεται, επίσης, το επιχείρημα πως τυχόν έκτακτη φορολογία των τραπεζών εν τέλει θα οδηγούσε σε μια τριγωνική αλληλεξάρτηση όπου οι κεντρικές τράπεζες πληρώνουν τόκους στις ιδιωτικές τράπεζες, οι κυβερνήσεις αναπληρώνουν τα ίδια κεφάλαια των κεντρικών τραπεζών και τα «απροσδόκητα» έσοδα των τραπεζών φορολογούνται για να καλύψουν κυβερνητικές δαπάνες. Κι αυτός ο προβληματισμός υποστηρίζεται από το γεγονός της σημαντικής αύξησης του δημοσίου χρέους ως απότοκο της ανάγκης για κρατική στήριξη που δημιούργησαν οι επιπτώσεις της πανδημίας του κορωνοϊού.

Εκτιμάται ότι τους επόμενους μήνες θα κορυφωθεί η συζήτηση και ενδεχομένως η διαμάχη μεταξύ της ανάγκης συγκράτησης των τιμών την οποία επικαλούνται οι υπεύθυνες Αρχές για τη νομισματική πολιτική και του αιτήματος των κυβερνήσεων για χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής ώστε να μη γιγαντωθούν τα προβλήματα στον κοινωνικό ιστό, τα οποία ως γνωστό

πάντοτε έχουν πολιτικό κόστος.

Η εξίσωση προφανώς δεν είναι εύκολη. Kάθε πλευρά έχει τα επιχειρήματά της και συλλογικά πρέπει να εξεταστούν από όλους της φορείς. Οι πολίτες ( καταναλωτές) δυστυχώς θα πρέπει να αντιληφθούν πως χωρίς αυξημένα επιτόκια οι υψηλές τιμές θα επιμείνουν και αναμένεται να ζημιώνουν στο εγγύς μέλλον, ενώ με την πολιτική των υψηλών επιτοκίων, με τα σημερινά δεδομένα θεωρητικά ο πληθωρισμός θα συγκρατηθεί μέσα στους επόμενους μήνες.

«WINDFALL TAX»: ΟΙ

ενώ και οι τράπεζες επιχειρηματολογούν γιατί δεν θα

μια τέτοια φορολογία.

ΠΡΟΘΈΣΈΙΣ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΏΝ, ΤΑ 8 ΣΗΜΈΙΑ ΤΏΝ ΤΡΑΠΈΖΏΝ

Ο ΠΑΝΙΚΟΣ ΣΤΙΣ ΑΓΟΡΈΣ

Είναι τελικά ο περιβόητος φόρος στα απροσδόκητα κέρδη των τραπεζών («Windfall Tax») η λύση για την άμβλυνση των προβλημάτων των δανειοληπτών και την άσκηση κοινωνικής πολιτικής από πλευράς των κυβερνήσεων; Η αλήθεια είναι ότι η συγκεκριμένη φορολογία

δεν πρόλαβε να εφαρμοστεί σε καμιά χώρα αφού οι αγορές αντέδρασαν με έντονο τρόπο απλά και μόνο στην πρόθεση κάποιων χωρών (βλέπε Ιταλία) να προχωρήσουν σε κάτι τέτοιο. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα με τη δική της τοποθέτηση ήρθε να απομακρύνει ακόμα περισσότερο το ενδεχόμενο επιβολής τέτοιας φορολογίας, ωστόσο το θέμα συνεχίζει να αιωρείται όσο οι τράπεζες ανακοινώνουν κέρδη και την ίδια στιγμή οι δανειολήπτες δυσκολεύονται να εξυπηρετήσουν τις δόσεις τους. Στην περίπτωση της Κύπρου το θέμα έμεινε να αιωρείται για αρκετές μέρες ως πρόθεση της κυβέρνησης να χρησιμοποιήσει τη συγκεκριμένη φορολογία προς τις τράπεζες. Ωστόσο, όπως προκύπτει το θέμα δεν έφτασε ποτέ στο τραπέζι των

συζητήσεων ούτε και τέθηκε ως επίσημη πρόταση προς τις τράπεζες από πλευράς κυβέρνησης.

ΚΕΡΑΥΝΌΣ:

ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ

ΚΑΜΙΑ ΧΩΡΑ ΔΕΝ ΕΧΕΙ

ΕΠΙΒΑΛΕΙ ΤΕΤΟΙΟΥ ΕΙΔΟΥΣ

ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ.

ΜΙΑ ΤΕΤΟΙΑ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ

ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΩΣ ΝΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΕΙ

ΠΟΛΛΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ

ΓΙΑ ΤΟΝ ΛΟΓΟ ΑΥΤΟ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ

ΝΑ ΕΙΜΑΣΤΕ ΠΟΛΥ ΠΡΟΣΕΚΤΙΚΟΙ

ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΕΤΟΙΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ

Ο ίδιος ο υπουργός Οικονομικών σημείωσε προ ημερών για το θέμα ότι ο χειρισμός τέτοιων θεμάτων χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή για να μη δημιουργηθούν μεγαλύτερα προβλήματα.

Ας δούμε λοιπόν την κυβερνητική θέση επί του ζητήματος και τις προθέσεις του υπουργού Οικονομικών και από την άλλη, τα σημεία που βάζουν στο τραπέζι οι τράπεζες τονίζοντας την αντίθεσή

τους στην επιβολή μιας τέτοιας φορολογίας. Την

ίδια ώρα, το διεθνές περιβάλλον με την Ιταλία

να προκαλεί πανικό στις αγορές με την πρόθε -

σή της να επιβάλει το windfall tax αλλά και την ΕΚΤ να προειδοποιεί ότι η επιβολή ενός τέτοιου φόρου ενδεχομένως να δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα.

ΟΙ ΠΡΟΘΈΣ Έ ΙΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ

ΤΟΥ ΥΠΟΙΚ

Ο υπουργός Οικονομικών πραγματοποίησε αρκετές

επαφές με τις τράπεζες

και έστειλε το μήνυμα ότι

δεν μπορεί να υπάρξει υγιής

τραπεζικός τομέας χωρίς υγιή οικονομία. Γι’ αυτό θα πρέπει

να αναλάβουν το δικό τους μερίδιο ευθύνης και στα πλαίσια της εταιρικής τους κοινωνικής ευθύνης να λάβουν μέτρα προς όφελος των καταθετών και ταυτόχρονα να μειώσουν τις πιέσεις που δέχονται οι δανειολήπτες.

Μέσα σε αυτά τα πλαίσια, ενδεχομένως και ως μοχλός πίεσης, είχε αναφερθεί το ενδεχόμενο φορολόγησης των υπερκερδών των τραπεζών όπως είχε καθιερωθεί να λέγεται. Η ιδέα δεν προέκυψε στην Κύπρο, καθώς και άλλα κράτη

επιχείρησαν να προχωρήσουν σε μια τέτοια ενέργεια, με πιο γνωστή την περίπτωση της Ιταλίας. Ωστόσο, όπως πληροφορούμαστε, η ιδέα αυτή δεν μεταφράστηκε ποτέ σε επίσημη πρόταση ή

αίτημα προς τις τράπεζες από πλευράς Υπουργείου Οικονομικών.

Ο Μάκης Κεραυνός σχολιάζοντας προ ημερών το συγκεκριμένο θέμα ανέφερε ότι είχε και συνεχίζει να έχει επαφές με τις εμπορικές τράπεζες. Νομίζω, σημείωσε, ότι έχω πείσει για τις θέσεις μας και οι ίδιες οι τράπεζες έχουν αναγνωρίσει το πρόβλημα. Σ’ αυτά τα πλαίσια, συνέχισε βλέπουμε το τελευταίο διάστημα τα τραπεζικά ιδρύματα να ανακοινώνουν μέτρα όπως είναι μεταξύ άλλων η αύξηση των καταθετικών επιτοκίων και η δημιουργία νέων ελκυστικών δανείων. Έχω

ζητήσει από τις τράπεζες να αναλάβουν την εται -

ρική κοινωνική ευθύνη και να λάβουν μέτρα προς

αυτή την κατεύθυνση. Άλλωστε συμπλήρωσε, δεν

μπορεί να υπάρξει ένα υγιές τραπεζικό σύστημα

εάν η οικονομία είναι καταστραμμένη.

Όσον αφορά αυτό καθ’ αυτό το θέμα της φορο -

λόγησης των τραπεζών, ο υπουργός Οικονομικών σημείωσε ότι μέχρι σήμερα καμιά χώρα δεν έχει επιβάλει τέτοιου είδους φορολογία προς τις τράπεζες παρά τις προθέσεις που είχαν εκφράσει ορισμένες κυβερνήσεις. Όπως είπε χαρακτηριστικά ο κ. Κεραυνός, μια τέτοια φορολογία ενδεχομένως να δημιουργήσει πολλά προβλήματα και για τον λόγο αυτό θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί γύρω από τέτοια ζητήματα, ανέφερε. Κληθείς να σχολιάσει την αύξηση των δανειστικών επιτοκίων και την πίεση που νιώθουν οι δανειολήπτες στην εξυπηρέτηση των δόσεων τους, ο υπουργός Οικονομικών σημείωσε ότι ανησυχούμε και εμείς από την πλευρά μας γι’ αυτήν την εξέλιξη και για το ενδεχόμενο να αυξηθούν τα κόκκινα δάνεια. Ωστόσο ο καθ’ ύλην αρμόδιος που είναι ο διοικητής της Κεντρικής δεν βλέπει στο παρόν στάδιο να συμβαίνει κάτι τέτοιο βάση των ισολογισμών των τραπεζών. Ωστόσο, η κατάσταση παρακολουθείται και οι ίδιες οι τράπεζες λαμβάνουν μέτρα για να μην υπάρξουν τέτοια φαινόμενα.

Πέραν των πιο πάνω, ο υπουργός Οικονομικών

εμφανίστηκε διαίτερα επικριτικός όσον αφορά

στην πολιτική που ακολουθείται με τη συνεχόμενη

αύξηση των δανειστικών επιτοκίων.

Συγκεκριμένα, ο υπουργός Οικονομικών τοποθετήθηκε με πολύ έντονο και ξεκάθαρο τρόπο, στις δυο τελευταίες συνεδριάσεις του Eurogroup και

του Ecofin σε σχέση με την πολιτική αύξησης των

επιτοκίων, με στόχο να καταπολεμηθεί ο υψηλός

πληθωρισμός. Διαχωρίζοντας εν μέρει τη θέση

του από την πεπατημένη τακτική της ΕΚΤ, ο κ. Κε -

ραυνός σημείωσε ότι μετά από 10 αυξήσεις των

επιτοκίων, ο πληθωρισμός στην Ε.Ε. παραμένει σε ένα ποσοστό που φτάνει στο 6% αρκετά μακριά από τον στόχο του 2%. Την ίδια ώρα, χώρες όπως

η Κύπρος η οποία πέτυχε να μειώσει τον πληθω -

ρισμό γύρω στο 2-3% δέχεται τις επιπτώσεις της

αύξησης των επιτοκίων, με αποτέλεσμα να δημι -

ουργούνται σοβαρές στρεβλώσεις στην οικονομία.

Μάλιστα ο υπουργός Οικονομικών επισήμανε ότι στις τοποθετήσεις του βρήκε στήριξη από συναδέλφους του, οι χώρες των οποίων αντιμετωπίζουν τα ίδια προβλήματα με την Κύπρο.

ΤΑ 8 ΣΗΜΕΊΑ ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖ Ω Ν Οι τράπεζες αναγνωρίζουν τις ιδιαίτερες συνθήκες που διέρχεται η αγορά, όπως επίσης και την ψαλίδα που έχει ανοίξει μεταξύ δανειστικών και καταθετικών επιτοκίων. Αναντίλεκτο είναι επίσης το γεγονός ότι με την πλεονάζουσα ρευστότητα κατατεθειμένη στην ΕΚΤ και τη διατήρηση χαμηλών

ΕΚΤΑΚΤΗΣ ΦΌΡΌΛΌΓΊΑΣ ΕΠΊ ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΩΝ

1. Οι τράπεζες στην Κύπρο ήδη καταβάλλουν Ειδικό Φόρο, της τάξης του 0,15% επί των καταθέσεών τους.

2. Καταβάλλουν τον εν λόγω φόρο εδώ και χρόνια και μάλιστα σε περιόδους χαμηλών

ή αρνητικών επιτοκίων, κατά τις οποίες μάλιστα οι τράπεζες κατέγραφαν ζημιές ή ισχνή κερδοφορία.

3. Επίσης, ο Ειδικός Φόρος καταβαλλόταν και συνεχίζει να καταβάλλεται ανεξαρτήτως

συνθηκών στην οικονομία, στις τράπεζες, του ύψους των Μη Εξυπηρετούμενων Δα-

νείων ή του υψηλού ανελαστικού κόστους (εργασιακό κόστος, κόστος ενέργειας, έκτακτα μέτρα λόγω πανδημίας κ.ο.κ.).

4. Ταυτόχρονα οι τράπεζες έχουν σειρά εποπτικών στόχων που οφείλουν να διατηρούν ή να καλύψουν άμεσα (π.χ. κεφαλαιακή επάρκεια, προβλέψεις, διαθέσιμα ρευστά, MREL κ.ά.).

5. Εδώ και χρόνια στην Κύπρο το περιβάλλον χαρακτηρίζεται από υψηλό πιστωτι-

κό κίνδυνο, υψηλό κόστος λειτουργίας

για τις τράπεζες, χαμηλή απόδοση προς τους μετόχους -οι οποίοι σε περιόδους μεγάλων προκλήσεων- ενίσχυσαν με δισεκατομμύρια τις τράπεζες της Κύπρου σε ανάγκες ανακεφαλαιοποίησης.

6. Σημειώνεται ότι μέσω του Ειδικού Φόρου έχουν καταβληθεί προς το κράτος κατά τα τελευταία 5 χρόνια πέραν των €300 εκατ. ευρώ.

7. Για μια οικονομία όπως την Κύπρο είναι ιδιαίτερα σημαντικό να υπάρχει σταθερότητα στο νομικό πλαίσιο, φιλικό επιχειρηματικό-επενδυτικό περιβάλλον, αμεσότητα στην απονομή δικαιοσύνης και αποτελεσματικές διαδικασίες σε κάθε επίπεδο. Τα συγκεκριμένα στοιχεία θα λειτουργήσουν θετικά για τις αξιολογήσεις της χώρας και των τραπεζών, θα δημιουργήσουν ευνοϊκό περιβάλλον προσέλκυσης άμεσων ξένων επενδύσεων και θα απελευθερώσουν αναπτυξιακές προοπτικές, θα δώσουν ευελιξία εφαρμογής κοινωνικών πολιτικών και ευελιξίας σε σχέση με τη διαχείριση του δημοσίου χρέους.

8. Είναι άδικο μετά από ζημιές χρόνων και τεράστιων προσπαθειών για εξυγίανση των τραπεζικών ισολογισμών να ναρκοθετείται το θετικό αποτέλεσμα, το οποίο προκύπτει μια δεκαετία μετά την κρίση του 2013.

ΕΊΝΑΊ ΑΔΊΚΟ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΧΡΟΝΊΑ ΖΗΜΊΩΝ ΚΑΊ ΤΕΡΑΣΤΊΩΝ ΠΡΟΣΠΑΘΕΊΩΝ ΓΊΑ ΕΞΥΓΊΑΝΣΗ ΤΩΝ ΤΡΑΠΕΖΊΚΩΝ ΊΣΟΛΟΓΊΣΜΩΝ ΝΑ ΝΑΡΚΟΘΕΤΕΊΤΑΊ ΤΟ ΘΕΤΊΚΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ, ΤΟ ΟΠΟΊΟ ΠΡΟΚΥΠΤΕΊ ΜΊΑ ΔΕΚΑΕΤΊΑ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΚΡΊΣΗ ΤΟΥ 2013, ΑΝΑΦΕΡΟΥΝ ΜΕΤΑΞΥ ΑΛΛΩΝ ΟΊ ΤΡΑΠΕΖΕΣ

καταθετικών επιτοκίων στην αγορά, πραγματοποιούν κέρδη. Ωστόσο, ο αντίλογός τους είναι ότι μετά από μια δύσκολη πορεία χρόνων με ζημιές ή ελάχιστα κέρδη, καταφέρνουν φέτος να καταγράψουν αξιοσημείωτη κερδοφορία και θα ήταν λάθος να έρθει η κυβέρνηση και να επιβάλει φορολογία σε κέρδη τα οποία ίσως και να μην είναι επαναλαμβανόμενα. Όσον αφορά στο τελευταίο, δηλαδή στο ενδεχόμενο φορολόγησης των κερδών τους, ο εκπρόσωπος Τύπου του συνδέσμου τραπεζών Ανδρέας Κωστουρής ανέφερε στο Economy Today ότι παρά τη σχετική δημοσιότητα που έλαβε το θέμα, ουδέποτε έφτασε επίσημη πρόταση ή αίτημα από πλευράς της κυβέρνησης προς τις τράπεζες για φορολόγηση των κερδών τους. Ουδέποτε συζητήθηκε τέτοιο θέμα και ουδέποτε τέθηκε στο τραπέζι. Δεν γνωρίζουμε λεπτομέρειες γύρω από τις προθέσεις της κυβέρνησης, ούτε τι θέλει να φορολογήσει ούτε σε ποιο ποσοστό, ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Κωστουρής.

Στο σημείο αυτό αξίζει να αναφερθεί ότι οι πλείστες τράπεζες έχουν ετοιμάσει σχέδια προς τους δανειολήπτες θέλοντας να μειώσουν το συνεχώς αυξανόμενο

κόστος

βήματα προχωρεί και η αύξηση των καταθετικών επιτοκίων. Την ίδια ώρα οι τράπεζες κωδικοποιούν οκτώ σημεία στην επιχειρηματολογία τους γιατί δεν θα πρέπει να επιβληθεί αυτός ο ειδικός φόρος επί των κερδών τους, σημειώνοντας μεταξύ άλλων ότι ήδη φορολογούνται επί των καταθέσεων τους, με το κράτος να λαμβάνει τα τελευταία πέντε χρόνια πέραν των 300 εκατ. ευρώ.

Η ΜΕΛΌΝΙ, Ό ΠΑΝΙΚΌΣ ΣΤΙΣ ΑΓΌΡΕΣ ΚΑΙ Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΚΤ

Η ιταλική κυβέρνηση της πρωθυπουργού Τζόρτζιας

Μελόνι κατάφερε να στρέ-

ψει επάνω της τα φώτα των αγορών ανακοινώνοντας την πρό

θεσή της να επιβάλει φορολογία στα υπερκέρδη των τραπεζών. Ωστόσο, μετά τον αντίκτυπο που είχε στις αγορές η συγκεκριμένη ανακοίνωση, επήλθε αναδίπλωση της απόφασης, ενώ

λίγες μέρες αργότερα ακολούθησε και η τοποθέτηση

της ΕΚΤ, η οποία προειδοποιούσε για τις συνέπειες που

ενδεχομένως να είχε μια τέτοια απόφαση όπως ανακοι-

νώθηκε αρχικά.

Αναλυτικότερα, η ιταλική κυβέρνηση ανακοίνωσε

στις αρχές Αυγούστου «φορολόγηση του 40% από

τα επιπλέον κέρδη πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ

των τραπεζών» για το 2023. Ο φόρος αναμενόταν να

αποφέρει πάνω από 2 δισ. ευρώ στα κρατικά ταμεία.

Χαρακτηριστικό ήταν ότι η απροσδόκητη κίνηση έγινε

κατά τη διάρκεια της τελευταίας νυχτερινής συνεδρίασης

του υπουργικού συμβουλίου πριν από τις καλοκαιρινές

διακοπές. Η ανακοίνωση αφέθηκε στον Σαλβίνι, ηγέτη

του κόμματος της Λέγκας.

Δεν πέρασαν μερικές ώρες και η ιταλική κυβέρνηση

υπαναχώρησε εν μέρει στο σχέδιό της να επιβάλει έναν

νέο φόρο στα απροσδόκητα κέρδη των τραπεζών, ανακοινώνοντας ότι τελικά θα εισαγάγει ανώτατο όριο που θα περιορίζει τον αντίκτυπο σε πολλές από αυτές, έπειτα από το κύμα ρευστοποιήσεων στις αγορές που εξάλειψε περίπου 10 δισ. δολάρια από την κεφαλαιοποίησή τους μέσα σε μία μόνο ημέρα. Σύμφωνα με το Bloomberg, ο έκτακτος φόρος δεν θα υπερβαίνει το 0,1% του ενεργητικού μίας τράπεζας και όσες έχουν αυξήσει ήδη τα επιτόκια που δίνουν στους καταθέτες τους «δεν θα έχουν σημαντικό αντίκτυπο», όπως δήλωσε το Υπουργείο Οικονομικών της χώρας. Σημειώνεται ότι οι μετοχές των ιταλικών τραπεζών κατέρρευσαν στις αγορές με απώλειες από 7% έως 10% σε μια μέρα. Λίγες μέρες μετά την αναστάτωση που επέφερε στις αγορές η πρόθεση της ιταλικής κυβέρνησης, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα απάντησε σχετικά με τον προτεινόμενο wind fall tax της ιταλικής κυβέρνησης στα απροσδόκητα τραπεζικά κέρδη, λέγοντας ότι δεν λαμβάνει υπόψη τις μακροπρόθεσμες προοπτικές των δανειστών και μπορεί να καταστήσει ορισμένους από αυτούς ευάλωτους σε μια οικονομική ύφεση. Η Ρώμη αιφνιδίασε τους δανειστές της χώρας επιβάλλοντας εφάπαξ φόρο 40% στα κέρδη τους που προκύπτουν από υψηλότερα επιτόκια, αφού τους επέπληξε ότι δεν αυξάνουν τα επιτόκια των καταθέσεων. Οι τραπεζικές μετοχές υποχώρησαν προτού το Υπουργείο Οικονομίας της Ιταλίας ξεκαθαρίσει ότι ο νέος φόρος δεν θα υπερβαίνει το 0,1% του συνολικού ενεργητικού των δανειστών. «Το ποσό του έκτακτου φόρου ενδέχεται να μην είναι ανάλογο με τη μακροπρόθεσμη κερδοφορία ενός πιστωτικού ιδρύματος και την ικανότητα δημιουργίας κεφαλαίου του», ανέφερε μεταξύ άλλων η ΕΚΤ σε μια μη «δεσμευτική νομική γνώμη». «Ως αποτέλεσμα της γενικής εφαρμογής του έκτακτου φόρου, τα πιστωτικά ιδρύματα που έχουν χαμηλότερες θέσεις φερεγγυότητας ή επικεντρώνονται περισσότερο στη δανειοδοτική δραστηριότητα (όπως οι μικρές τράπεζες) ή έχουν δύσκολες κεφαλαιακές προβλέψεις θα μπορούσαν να γίνουν λιγότερο ικανά να απορροφήσουν τους πιθανούς καθοδικούς κινδύνους μιας οικονομικής ύφεσης», πρόσθεσε η ΕΚΤ.

είναι τα ζητούμενα στην πρόκληση κατάρτισης του Κρατικού Προϋπολογισμού του 2023, η διατήρηση

ανάπτυξης και η συγκράτηση των δαπανών.

Μέσα από την κατάρτιση του κρατικού προϋπολογισμού η κυβέρνηση, για πρώτη φορά, θα αποτυπώσει τις προτεραιότητές

της όσον αφορά στη δημοσιονομική

πολιτική και τα μέτρα που θέλει να υιοθετήσει και αφορούν στο σύνολό της την κοινωνία αλλά και την επιχειρηματική κοινότητα. Λαμβάνοντας υπόψη την αναμενόμενη επιβράδυνση της κυπριακής οικονομίας και την αναγκαιότητα επαναφοράς σταδιακά των ευρωπαϊκών οικονομιών εντός των στόχων του Δημοσιονομικού Συμφώνου, οι δαπάνες ενδεχομένως να παρουσιαστούν μειωμένες και συγκεκριμένα έργα να ανασταλούν. Tο μεγάλο στοίχημα για όλες τις κυβερνήσεις είναι οι δαπάνες που συμπεριλαμβάνονται στους προϋπολογισμούς να έχουν πολλαπλασιαστικό χαρακτήρα και να μην είναι ανελαστικές. Τους τελευταίους έξι μήνες υπήρξαν αποφάσεις, από τη μια για μείωση των εσόδων (μείωση του φόρου στις καταθέσεις) και από την άλλη αύξηση των δαπανών.

ΤΟΥΣ

ΝΑ ΠΡΟΣΈΞΟΥΜΈ ΤΟ ΈΊΔΟΣ ΤΩΝ ΔΑΠΑΝΩΝ

Οι παραινέσεις της διοικήτριας της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) προς τις κυβερνήσεις είναι να αποσύρουν οποιαδήποτε μέτρα ενισχύουν τις πληθωριστικές τάσεις (αυξάνουν τη ρευστότητα στην αγορά) κυρίως σε ό,τι αφορά στην αναπροσαρμογή μισθών και οριζόντιων μέτρων μείωσης των φόρων.

Ο προϋπολογισμός ετοιμάζεται και αναμένεται να

ψηφιστεί από τη Βουλή μέσα σε ένα δύσκολο εξωτερικό οικονομικό περιβάλλον γεμάτο ανισορροπίες. Η πολιτεία θα πρέπει να ισορροπήσει μεταξύ της διαφύλαξης της αναπτυξιακής πορείας και της συγκράτησης των δαπανών. Όταν τα πλεονάσματα μειώνονται, οι αποφάσεις κυρίως θα αφορούν στη μείωση των δαπανών που είναι μετρήσιμη, παρά την ενδεχόμενη αύξηση των εσόδων. Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο θα πρέπει να εντοπιστούν οι ανελαστικές δαπάνες και να περιοριστούν. Την ίδια στιγμή ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται στην κοινωνική πολιτική. Αν ο προϋπολογισμός για παράδειγμα οδηγεί στη μείωση των δαπανών για σκοπούς ανάπτυξης, ενίσχυση της επιδοματικής πολιτικής και διόγκωση της κρατικής μηχανής, τότε η οικονομία θα αντιμετωπίσει προβλήματα.

ΤΟ «ΚΛΈΊΔΊ» ΤΑ ΈΥΡΩΠΑΪΚΑ

ΚΈΦΑΛΑΊΑ

Φυσικά αν καταφέρουμε ως χώρα να αντλήσουμε άμεσα

τα κεφάλαια από το Ταμείο Ανασυγκρότησης μέσω της

εφαρμογής των προαπαιτούμενων, αυτό από μόνο του

θα οδηγήσει στην πράσινη μετάβαση και την τεχνολογική

ΔΙΑΤΉΡΉΣΉ ΤΉΣ ΑΝΑΠΤΥΞΉΣ

και συγκράτηση δαπανών

αναβάθμιση. Η κυπριακή οικονομία αλλά και η κοινωνία έχουν σοβαρή ανάγκη από μεταρρυθμίσεις. Είναι επίσης αναμενόμενο ότι θα ενεργοποιηθούν και ιδιωτικοί πόροι για έργα και ενέργειες που συνδέονται με το Ταμείο Ανασυγκρότησης.

Ο εκάστοτε προϋπολογισμός, αποτυπώνει τις πολιτικές τις οποίες μια κυβέρνηση θέλει να προωθήσει, έχοντας υπόψη πάντοτε τα δημοσιονομικά όρια τα οποία δρουν ως κατευθυντήριες γραμμές και τους διεθνείς Οργανισμούς στους οποίους ανήκει η χώρα, οι οποίοι, επίσης, προωθούν συγκεκριμένες γραμμές δράσης.

Είναι σημαντικό ο προϋπολογισμός να παρέχει κίνητρα

για ανάπτυξη της οικονομικής δραστηριότητας, να προωθεί μέτρα που να βελτιώνουν τις υπηρεσίες του κράτους

προς τους πολίτες και να προωθείται μια γενικότερη ορθολογιστική χρήση των διαθέσιμων οικονομικών πόρων. Μπορούν με σχεδιασμό να απορροφηθούν εξωτερικοί κραδασμοί

Είναι βαρύνουσας σημασίας ο προϋπολογισμός να έχει τη δυνατότητα απορρόφησης των οποιωνδήποτε αρνητικών εξελίξεων και κραδασμών στην παγκόσμια και εγχώρια οικονομία διά μέσου του ορθού σχεδιασμού του. Είναι απαραίτητο να υπάρχουν οι μηχανισμοί αξιολόγησης της πορείας υλοποίησης του προϋπολογισμού

σε όλα τα υπουργεία και οι μηχανισμοί ελέγχου των κρατικών δαπανών για να δημιουργηθούν τα ανάλογα αναχώματα σε περίπτωση αρνητικών εξελίξεων, ούτως ώστε να λαμβάνονται διορθωτικά μέτρα εκεί και όπου χρειάζονται.

Περίοδοι ύφεσης και απρόβλεπτα γεγονότα στο διεθνές

περιβάλλον, όπως είναι η σύγκρουση στην Ουκρανία, είναι υπό καλύτερη διαχείριση όταν η παραγωγική βάση

της οικονομίας είναι διευρυμένη. Είναι σημαντικό το ΑΕΠ

της χώρας να προσδιορίζεται από πολλούς τομείς και να μην υπάρχει εξάρτηση μόνο από συγκεκριμένους.

Κάθε χώρα και κάθε κυβέρνηση πρέπει να αξιολογεί

το περιβάλλον στο οποίο βρίσκεται, ούτως ώστε να

σχεδιάζει και να προωθεί τις κατάλληλες και καλύτερες στρατηγικές για την ίδια, καθώς δεν υπάρχει ένα

καθολικό μοντέλο το οποίο πρέπει να ακολουθείται, όπως διδασκόμαστε και από την οικονομική θεωρία. Είναι σημαντικό να προωθούνται ενέργειες οι οποίες είναι συγκεκριμένες, καθώς επίσης σχεδιασμοί, οι οποίοι

μπορούν να υλοποιηθούν με την αξιολόγηση όλων των

διαθέσιμων πόρων της χώρας, αλλά και των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της.

Η φορολογία ως μέτρο εφαρμογής πολιτικής

Μέτρο το οποίο ίσως να άξιζε αξιολόγησης, είναι η

επαναφορά του φόρου ακίνητης ιδιοκτησίας για αδρανή ακίνητα, δηλαδή αυτά που δεν παράγουν φορολογητέο εισόδημα. Αυτό θα οδηγούσε στην ανάπτυξη αδρανών ακινήτων, καθώς με την αναμενόμενη αλλαγή των πολεοδομικών συντελεστών θα μπορούσε να αποτελέσει το μηχανισμό, μέρος του οφέλους που δημιουργείται προς το κράτος για εξάσκηση της κοινωνικής του πολιτικής. Φυσικά αυτό θα πρέπει να συνδυαστεί με μια πιο ολοκληρωμένη στεγαστική πολιτική.

Η φορολογία είναι ένα πολύ σημαντικό εργαλείο χάραξης δημοσιονομικής πολιτικής, καθώς επιτρέπει στην εκάστοτε κυβέρνηση να σχεδιάζει και να προωθεί τον αναπτυξιακό της σχεδιασμό, ο οποίος περιλαμβάνει γενικότερα την κοινωνική πολιτική αλλά και συγκεκριμένες πολιτικές (π.χ. πράσινη πολιτική).

Η κοινωνική συνοχή παράλληλα με τη δημιουργία

συνθηκών ανάπτυξης πρέπει να λαμβάνονται υπόψη στην προώθηση αυτών των πολιτικών, καθώς δεν πρέπει να εμποδίζονται οι καταναλωτικές συνήθειες των πολιτών και οι επιχειρηματικές επενδύσεις διά μέσου των φορολογιών που θα επιβάλλονται για την υλοποίησή τους.

Η

καυτή πατάτα του δημοσίου χρέους

Η πορεία του δημόσιου χρέους είναι ιδιαίτερα σημαντικός δείκτης για την οικονομία, εφόσον καταδεικνύει τις «αντιστάσεις» που έχει σε περίπτωση αρνητικών

εξελίξεων. Υψηλά ποσοστά δανεισμού επηρεάζουν τις

Η ΕΠΑΝΑΦΟΡΑ ΤΟΥ ΦΟΡΟΥ ΑΚΊΝΗΤΗΣ ΊΔΊΟΚΤΗΣΊΑΣ ΓΊΑ ΑΔΡΑΝΗ ΑΚΊΝΗΤΑ, ΔΗΛΑΔΗ ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΠΑΡΑΓΟΥΝ ΦΟΡΟΛΟΓΗΤΕΟ ΕΊΣΟΔΗΜΑ, ΕΊΝΑΊ ΕΝΑ ΜΕΤΡΟ ΠΟΥ ΑΞΊΖΕΊ ΝΑ ΜΕΛΕΤΗΘΕΊ

δυνατότητες της πολιτείας να εφαρμόσει τη δημοσιονομική της πολιτική αλλά και τη λήψη δραστικών αποφάσεων σε περιόδους ύφεσης. H ορθή διαχείριση του δημόσιου χρέους αποτελεί προτεραιότητα τόσο για τη δημοσιονομική όσο και τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα της χώρας, εφόσον μέρος του δημόσιου χρέους βρίσκεται στα χέρια των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων του τόπου, καθώς η οικονομία της χώρας μας επηρεάζεται από τις εξελίξεις στο ευρωπαϊκό

και παγκόσμιο οικονομικό σκηνικό.

Για την Κύπρο το 2024 υπάρχουν πέραν των δύο δισε-

κατομμυρίων ευρώ λήξεις ομολόγων, ενώ αρκετές είναι

οι λήξεις την περίοδο 2024 – 2028. Οπότε η χώρα, θα

πρέπει να βγει στις αγορές για αναχρηματοδότηση του

χρέους σε ένα περιβάλλον υψηλών επιτοκίων και μεγάλης μεταβλητότητας στις αγορές ομολόγων.

Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΝΟΣ ΚΟΙΝΟΥ ΝΟΜΙΣΜΑΤΟΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ BRICS ΘΑ

ΦΕΡΕΙ ΣΕ ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΔΥΣΚΟΛΗ ΘΕΣΗ ΤΗΝ ΚΙΝΑ, ΟΠΟΥ Η ΧΕΙΡΑΓΏΓΗΣΗ ΤΟΥ ΝΟΜΙΣΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΚΙΝΑΣ ΕΧΕΙ ΦΕΡΕΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ

ΚΟΣΤΟΣ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ BRICS

Η ΔΗΜΙΟΥΡΓ Ι Α ΤΩΝ BRICS

ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣ Ι Α ΤΟΥΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΓΚΟ ΣΜΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜ Ι Α Η δημιουργία πολιτικών και οικονομικών συνασπισμών μετά το τέλος του ΒΠΠ εστίασε στην ανάγκη η διεθνής κοινότητα να αποκτήσει μια επικοινωνία ώστε τα τεκταινόμενα σε περιφερειακό επίπεδο να ενέχουν και μια εξέταση από τη διεθνή κοινότητα. Οι συνασπισμοί σε διμερές, πολυμερές, περιφερειακό και διεθνές επίπεδο είχαν να κάνουν με τη δύναμη, τα ισχυρά κράτη ή τα κράτη που διεκδικούσαν για πρώτη φορά στη νεότερη ιστορία την ανεξαρτησία τους.

Η δημιουργία των BRICS ξεκίνησε το 2001 όταν

ο πολιτικός συνασπισμός περιλάβανε τις Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία και Κίνα (2009) ως BRICS και η Νότια Αφρική προστέθηκε το 2011, στα πλαίσια μας πολιτικής κίνησης που θα είχε και γεωγραφική επέκταση σε όλες τις ηπείρους, αλλά και θα στήριζε τα κινήματα της απο-αποικιοποίησης παγκοσμίως. Η πολιτική σημασία του Οργανισμού ήταν να συνασπιστεί η αγορά που δεν ανήκε στους ισχυρούς G-7, ώστε να αποτελέσει το αντίπαλο δέος σε πολιτικές και οικονομικές αποφάσεις που λαμβάνονταν σε επίπεδο ΟΗΕ και Παγκόσμιας Τράπεζας για τα διεθνή και δημόσια ανά κράτος δημοσιονομικά. Στον αστερισμό των «ομάδων G», το G7 είναι το Σώμα που φέρνει μαζί τις μεγάλες πλούσιες οικονομίες, η G77 είναι η διεθνής συνδικαλιστική ένωση των φτωχών αναπτυσσόμενων χωρών και η G20 προσπαθεί να διασφαλίσει ότι οι μεγάλες χώρες από τον παγκόσμιο Βορρά και

Νότο θα εργαστούν συλλογικά και όχι συγκρουσιακά για να αντιμετωπίσουν κοινές προκλήσεις. Στη λογική του το G20 προορίζεται να είναι το φόρουμ

των χωρών με παγκόσμια επιρροή: όλες οι χώρες

με παγκόσμια επιρροή μέσω της οικονομίας και επηρεάζουν την παγκόσμια πραγματικότητα και την πολιτική σκηνή σε στρατηγικά μεγέθη.

Η σημασία των BRICS και ιδιαίτερα της Κίνας και

της Ινδίας, δεν είναι ένα στοιχείο που δεν ενέχει ιστορικότητα, αφού οι δύο αυτές χώρες υπήρξαν

τα κύρια κέντρα εμπορίου παγκοσμίως ξεκινώντας από τον Δρόμο του Μεταξιού και τον Δρόμο των Μπαχαρικών αντίστοιχα. Οι δύο αυτές χώρες ήταν οι σταθμοί που ένωσαν τη Μεσόγειο και τον πολιτισμό της Μεσοποταμίας με την Ασία, και απέκτησαν από

πολύ νωρίς πολυμορφικό και πολυεθνικό χαρακτήρα την εποχή που το «έθνος» ή η «αυτοκρατορία» είχε μονολιθικό πρόσημο ως προς τα πολιτικά δικαιώματα. Αυτό επιβεβαιώνεται από στοιχεία που είναι διαθέσιμα για το πιο πρόσφατο παρελθόν. Το 1820, οι χώρες που σήμερα αποτελούν τους BRICS αντιπροσώπευαν το 57% του πληθυσμού και σχεδόν το 50% του παγκόσμιου εισοδήματος. Οι οικονομίες αυτές κινούνταν με παραδοσιακούς τρόπους εμπορίου και δεν είχαν ενστερνιστεί τη βαθμίδα της ανώτερης οικονομίας μέσω χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, έτσι η δημιουργία της χρηματιστηριακής αγοράς στα μέσα

του 1800 και η κατάργηση του αντιπραγματισμού

με την εισαγωγή νέου νομίσματος και πλασματικής

αξίας έφερε την άνοδο της Δύσης στα επόμενα 130 χρόνια και την πτώση των υπολοίπων.

Το 1950 οι BRICS αντιπροσώπευαν το 39% του παγκόσμιου πληθυσμού και το 19% του παγκόσμιου κατά κεφαλή εισοδήματος, δηλαδή μεταξύ 1820 και 1950 το μερίδιο των δύο Ασιατών γιγάντων στην παγκόσμια οικονομία (world income) μετακυλήθηκε

από 50% σε μόλις 9%, ενώ η περίοδος 1820-1950 υπήρξε εξαιρετικά θετική για τη Βραζιλία την οποία αύξησε το ΑΕΠ από 0,4% σε 3,2% και μια περίοδος με σχετικά καλές επιδόσεις από πλευράς της Νότιας Αφρικής. Η ιστορία ήταν ακριβώς η αντίθετη για τις δύο χώρες του νότου τη Βραζιλία και τη Ν. Αφρική κατά την περίοδο 1980- 2008, αφού οι πολιτικές αντιπαλότητες στο εσωτερικό και οι αλλαγές που ακολούθησαν έφεραν τη Ν. Αφρική να προσπαθεί

να κτίσει μια νέα χώρα στα χέρια του Μαντέλα και τη Βραζιλία να μην μπορεί να ακολουθήσει την άνοδο της Κίνας και της Ινδίας λόγω πολιτικών και κοινωνικών αναταραχών. Μεταξύ 1980 και 2013 η πτώση της ΕΣΣΔ και η σταθεροποίηση του ΝΑΤΟ δημιούργησε ρήξη μεταξύ της Δύσης και της Ανατολής, και ανάμεσα σε αναπτυσσόμενες και βιομηχανικές χώρες. Ξαφνικά το μερίδιο των BRICS στο παγκόσμιο ΑΕΠ τριπλασιάστηκε από 6% σε 19%, αφού οι βιομηχανικές χώρες χρησιμοποιούσαν τις πρώτες ύλες των BRICS για οικονομικά και πολεμικά οφέλη με την ανοικτή και ελεύθερη αγορά που πολλαπλασίασε τη ζήτηση αγαθών, ενώ η αναλογία τους στον παγκόσμιο πληθυ-

σμό μειώθηκε ελαφρώς από 41% σε 40%. Μεταξύ 1980 και 2013 το ποσοστό των αναπτυσσόμενων χωρών στο παγκόσμιο ΑΕΠ αυξήθηκε από 22% σε 37%, ενώ πληθυσμιακά αυξήθηκαν από 74% σε 81%. Σε έντονη αντίθεση, το ΑΕΠ των βιομηχανικών χωρών μειώθηκε από 68% σε 57%, και δημογραφικά μειώθηκαν από 17% σε 13%.

ΦΊΛ Ί Α ΠΥΡΑ ΚΑ Ί ΑΝΤΑΓΩΝ ΊΣΜΌΣ ΜΕΤΑΞ Υ ΤΩΝ BRICS

Το ακρωνύμιο BRICS άρχισε να ισχύει το 2004, επινοημένο από τον Jim O’Neill σε μια ερευνητική εργασία της Goldman Sachs για το αν οι αναπτυσσόμενες χώρες μπορούν να ανταγωνιστούν τις βιομηχανικές χώρες και τις χώρες τεχνολογικής παραγωγής.

Ο ίδιος ανέφερε στην εργασία αυτή πως τα BRICS

είναι μια σημαντική ομάδα που συγκεντρώνει τις

μεγάλες αναδυόμενες αγορές που υπό συγκεκριμένους όρους θα μπορούσαν να επέμβουν δυναμικά στο παγκόσμιο γίγνεσθαι. Σε κάθε ανάλυση άλλωστε η ποικιλομορφία των παραγόντων, η γεωγραφική

εξάπλωση, τα ανόμοια πολιτειακά συστήματα και αξίες και τα οικονομικά μοντέλα που καλύπτουν παρόμοιους συνασπισμούς μπορεί να αποτελέσουν και μια πηγή αλληλοκάλυψης στο παγκόσμιο τοπίο των διεθνών σχέσεων και στην οικονομία, μπορεί όμως ταυτόχρονα να δημιουργούν τεράστιες αντιθέσεις

που να μην οδηγούν σε μια κοινή γραμμή.

Οι BRICS περιλαμβάνουν εκείνες τις αναδυόμενες

δυνάμεις των οποίων οι ταχέως αναπτυσσόμενες οικονομίες, ο πληθυσμός και η στρατιωτική συνεργασία μεταφράζεται σε διευρυμένη διπλωματική προσέγγιση

και αύξηση ισχύος. Αν και οι BRICS απέχουν πολύ από το να είναι ομοιογενείς σε συμφέροντα, αξίες

και πολιτικές προτιμήσεις σε συστήματα διακυβέρνησης. Η ερώτηση και ο προβληματισμός για τα BRICS εστιάζεται στο αν μπορούν να αυτονομηθούν από τον αναπτυγμένο κόσμο και να ανατρέψουν το

ισχυρό νόμισμα του δολαρίου αλλά και αν οι πρώτες ύλες που παράγουν δύνανται να τις καταστήσουν μεγάλες δυνάμεις την καθεμία ή όλες μαζί ως ένα άξονα ανατροπής κυρίως της Δύσης.

Με την οικονομική άνοδο των χωρών BRICS, υπήρξε ένας αναδυόμενος ανταγωνισμός για τις πρώτες ύλες. Το 2010, οι πέντε κύριες αναδυόμενες οικονομίες κατανάλωναν το 54% των παγκόσμιων μετάλλων, εκ των οποίων μόνο το 6% προέρχονταν από την

Ευρώπη και τη Βόρεια Αφρική και εκ των οποίων το 76% προερχόταν από τέσσερις χώρες, συγκεκριμένα την Αυστραλία, Κίνα, Ινδία και Βραζιλία. Η

Κίνα είναι μία εκ των μεγάλων παραγωγών αλλά

και καταναλωτών πρώτων υλών, με στρατηγική

που αποτελεί υπόδειγμα για πολλές άλλες χώρες

για τη συμβατική ρύθμιση της πολιτικής εξαγωγής

πρώτων υλών με πρώτιστο μέλημα τις εγχώριες

της ανάγκες. Όσον αφορά πολλές πρώτες ύλες, η

Κίνα έχει γίνει ένα «Monopsonist» στην εξαγωγή

αλλά και σημαντικός αγοραστής που καθορίζει την τιμή - ειδικά για τον άνθρακα και τον χαλκό. Ήδη το 2017 ο κινέζικος κολοσσός Aluminum Corporation of China (Chinalco) αγόρασε το βουνό Toromocho στο Περού, που βρίσκεται 160 χιλιόμετρα από την

πρωτεύουσα Λίμα και είναι ένα από τα μεγαλύτερα

έργα χαλκού του Περού, αξίζει $1,355 δις και θα

εξασφαλίσει τον εφοδιασμό της Κίνας στη βιομηχανία για τα επόμενα 30 έως 40 χρόνια.

Και ενώ αναμενόταν οι χώρες των BRICS να έχουν μια κοινή γραμμή με έντονη ιδεολογική και οικονομική προτεραιότητα φαίνεται πως σε μερικά θέματα έχουν κοινά ενδιαφέροντα, ενώ σε άλλα ανταγωνίζονται και θα συνεχιστούν οι ανταγωνισμοί γιατί ο συνασπισμός δεν έχει κλειστό χαρακτήρα και άμεσες δεσμεύσεις και το κάθε μέλος κινείται πρωτίστως για τα δικά του συμφέροντα που πολλάκις εξακοντίζονται και με κάποιους δυτικούς συμμάχους και βιομηχανικές ηγεσίες στις οποίες και κάθε μέλος ενδέχεται να εμπλέκεται. Για παράδειγμα, το Νέο Δελχί δεν αρνήθηκε εκ πρώτης όψεως στο παρελθόν να συμμετάσχει στην Ουάσινγκτον σε σύσκεψη για μια αντισταθμιστική στρατηγική κατά του ταχέως αυξανόμενου στρατιωτικού αποτυπώματος και της διεκδικητικής συμπεριφοράς της Κίνας στην Ασία και τον Ειρηνικό, ακόμη και όταν συνεργάζεται με το Πεκίνο εναντίον της Ευρώπης και των ΗΠΑ σε θέματα κλιματικής αλλαγής.

Ακόμη και το άνοιγμα των BRICS σε Ιράν και Σα -

ουδική Αραβία γίνεται αγνοώντας τον γνώμονα

ασφάλεια και εθνικά συμφέροντα που συγκρούονται

με τη γεωπολιτική ισχύος στην Ασία. Η Ινδία και η

Ρωσία έχουν συνοριακά προβλήματα με την Κίνα,

η Σαουδική Αραβία τρέχει πρότζεκτ

Χαμενεϊ τους εξωθεί σε διαδηλώσεις κατά της Ινδίας και του Ισραήλ. Τα αντικρουόμενα εθνικά, θρησκευτικά και οικονομικά συμφέροντα του

κάθε μέλους είναι ένα από τα κύρια ζητήματα που αντιμετωπίζει βέβαια κάθε συνασπισμός κρατών αλλά στην περίπτωση των BRICS υποβόσκει και η παρουσία του αντίπαλου δέους δηλαδή της Δύσης μέσα στις ίδιες τις χώρες τους. Μετά τις εμπόλεμες ζώνες στην Αφρική σήμερα στις λίστες των επενδυτικών τραπεζών για τη χορήγηση δανείων και τραπεζικών διευκολύνσεων στα πλαίσια της κανονιστικής συμμόρφωσης εμπλέκεται και το θέμα των κινδύνων και της πολιτικής αστάθειας.

Η πανδημία των τελευταίων δύο χρόνων, η ένταση στον Ειρηνικό και στην Ταϊβάν από την Κίνα, ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία, η εύθραυστη ασφάλεια στην Ινδία, η εγκληματικότητά στη Βραζιλία, οι δημοσιονομικές απώλειες στη Νότιο Αφρική, τα ανθρώπινα δικαιώματα που δεν εφαρμόζονται, η παιδική εργασία, η στρατικοποιημένη πολιτική ζωή υπονομεύει την ίδια τη βάση τους για πιο ελεύθερη πολιτικά υφήλιο και αφαιρεί από την παγκόσμια τους επιρροή. Οι επενδυτές έχουν αρχίσει να αποχωρούν από το εύθραυστο και αβέβαιο περιβάλλον που έχουν οι αναδυόμενες αγορές και να επιστρέφουν στις ΗΠΑ και στη Δύση υπό τον φόβο κυρώσεων και

απαγορεύσεων από διεθνείς Οργανισμούς που επηρεάζει τις εργασίες τους. Αυτό είναι ιδιαίτερα δύσκολο για τις οικονομίες όπως η Βραζιλία και η Ινδία, των οποίων οι εισαγωγές υπερβαίνουν τις εξαγωγές και το κενό πρέπει να καλύπτεται μέσω δανεισμού από εξωτερικούς επενδυτές και έτσι το γενικό πλαίσιο περίπλοκης αλληλεξάρτησης έναντι της παγκόσμιας οικονομίας βρίσκει όλες τις χώρες των BRICS ακόμη και αν επιδιώκουν την αποδολαριοποίηση να εξαρτώνται από το παγκόσμιο τραπεζικό γίγνεσθαι.

ΤΟ ΚΥΝΉΓΙ ΕΝ Ο Σ ΚΟΙΝΟΥ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΟΥ

ΦΑΝΤΑ ΣΜΑΤΟΣ

Η δημιουργία ενός κοινού νομίσματος από τους BRICS θα φέρει σε ιδιαίτερα δύσκολη θέση την Κίνα, όπου η χειραγώγηση του νομίσματος της Κίνας έχει φέρει σημαντικό οικονομικό κόστος σε όλους τους BRICS. Η Βραζιλία έχει παραπονεθεί ότι οι αιχμηρές πρακτικές της Κίνας για συναλλαγές στο εθνικό της νόμισμα δημιουργούν καταστροφικές συνέπειες για την οικονομία της και δη όσον αφορά τις εξαγωγές στην Ευρώπη, υψώνοντας απότομα τους δασμολογικούς φραγμούς στις εισαγωγές από τη Βραζιλία. Από την άλλη η Κίνα έχει γίνει ο μεγαλύτερος εμπορικός

εταίρος της Αφρικής με περισσότερα από $282

δις αξία στο εμπόριο το 2022, ενώ περίπου το 16% των υλών που χρησιμοποιούνται σε εργοστάσια στην Αφρική προέρχονται από εισαγωγές από την Κίνα το 2018, σε μια ήπειρο που εξαρτιόταν για έναν αιώνα από την Ευρώπη. Η

κινέζικη επιρροή αυξήθηκε στο 12% περίπου της βιομηχανικής παραγωγής της Αφρικής με επενδύσεις περίπου $500 δις ετησίως. Στον τομέα δε των υποδομών, οι κινεζικές εταιρείες διεκδικούν σχεδόν το 50% των συμβάσεων της Αφρικής στην κατασκευαστική αγορά. Η κινέζικη εμπλοκή έχει προκαλέσει ανησυχίες σε πολλές χώρες της αφρικανικής ηπείρου μεταξύ των οποίων και της Νοτίου Αφρικής (που υπάρχει ανάπτυξη $ 20,2 δις στο εμπόριο μεταξύ Κίνας- Ν. Αφρικής) όπου βλέπουν τις κινέζικες άμεσες επενδύσεις να δημιουργούν μια αποικιακή σχέση στην οποία το Πεκίνο συμβάλλει στην αποβιομηχανοποίηση

της Αφρικής και στην αντικατάσταση των τοπικών προϊόντων από φθηνά κινεζικά προϊόντα που κατακλύζουν την Αφρική πλήττοντας τον τομέα της βιομηχανίας και καθιστώντας την απολύτως εξαρτώμενη από την Κίνα.

Η συνεργασία μεταξύ των 5 μελών άρχισε να παρουσιάζει προβλήματα από το 2010, πράγμα που δεν έχει λυθεί μέχρι σήμερα. Το καθεστώς

Η ΠΟΙΚΙΛΟΜΟΡΦΙΑ ΤΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ, Η ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΕΞΑΠΛΩΣΗ, ΤΑ ΑΝΟΜΟΙΑ ΠΟΛΙΤΕΙΑΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΞΙΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΜΟΝΤΕΛΑ ΠΟΥ ΚΑΛΥΠΤΟΥΝ ΠΑΡΟΜΟΙΟΥΣ ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΝ ΤΕΡΑΣΤΙΕΣ ΑΝΤΙΘΕΣΕΙΣ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΜΗΝ ΟΔΗΓΟΥΝ ΣΕ ΜΙΑ ΚΟΙΝΗ ΓΡΑΜΜΗ

των Η.Π.Α. και το δολάριο άρχισε να αντιμετωπίζει τον ανταγωνισμό ως το κορυφαίο παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα από τη Ρωσία και την Κίνα που εκτός από την αμφισβήτηση προς την παγκόσμια διακυβέρνηση άρχισαν να αμφισβητούν την ηγεμονία του δολαρίου. Οι δύο χώρες το 2010 συμφώνησαν να εκτελούν το διμερές εμπόριο σε εθνικά τους νομίσματα και μη εξαρτώμενες από το δολάριο. Το παράδοξο είναι πως αν και αυτή η κίνηση θα έπληττε το δολάριο και αναμενόταν η δημιουργία μιας κοινής παγκόσμιας οικονομικής πολιτικής από πλευράς Ρωσίας και Κίνας τονίζοντας την έννοια της αντι-αποικιοκρατίας μέσω της αποδολαριοποίησης και της αυτοδιάθεσης των διεθνών Οργανισμών από τη Δύση, το 2012 δεν κατάφεραν να οργανώσουν μια ενιαία εκστρατεία για κανένα από τους δύο υποψηφίους από χώρες του τρίτου κόσμου που προέρχονταν από τη Νιγηρία και την Κολομβία ως πρόεδρο της Παγκόσμιας Τράπεζας, παραδίδοντας το ρυθμιστικό όργανο της οικονομίας του κόσμου και πάλι στις ΗΠΑ. Το κοινό νόμισμα και η δημιουργία μιας άλλης διεθνούς τράπεζας δεν είναι κάτι καινούριο ή μη συμβατικό από τους BRICS. Ήδη από το 2012 είχαν αρχίσει οι συζητήσεις για μια τράπεζα ανάπτυξης των BRICS, που να δίνει κρατικά και ιδιωτικά δάνεια για να ενισχύσει το εμπόριο εντός και εκτός BRICS με αρχικό κεφάλαιο $50 δις. Οι BRICS επιδιώκουν τη χρήση της αναπτυξιακής τράπεζας για την κινητοποίηση πόρων για υποδομές και έργα βιώσιμης ανάπτυξης στις αναπτυσσόμενες χώρες εντός και εκτός BRICS. Ως εκ τούτου, η ιδέα αυτή έλαβε την υποστήριξη από το ΔΝΤ και την Παγκόσμια Τράπεζα με μια εμφανή στήριξη τα παγκόσμια όργανα να εμπλέξουν και άλλους παγκόσμιους τραπεζικούς Οργανισμούς για να σηκώσουν το βάρος της οικονομικής δυσχέρειας σε χώρες του τρίτου κόσμου.

Η κίνηση αυτή έδωσε την εντύπωση πως οι BRICS δεν προσπαθούν μόνο να πλαισιώσουν την ατζέντα για την παγκόσμια οικονομική διακυβέρνηση, αλλά επιθυμούν να χρησιμοποιήσουν μια δυνατή νέα παγκόσμια τράπεζα ως διαπραγματευτικό χαρτί για να αποκτήσουν μεγαλύτερη εκπροσώπηση και οι μεταρρυθμίσεις της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής αρχιτεκτονικής να συμπεριλάβουν και τα συμφέροντα και άλλων χωρών πέραν των G-7.

Παρά την πρόταση δημιουργίας της τράπεζας, στο Νέο Δελχί οι ηγέτες των BRICS κατάφεραν μόνο να ανακοινώσουν την έναρξη των επίσημων συνομιλιών για το καταστατικό της. Στη σύνοδο του Durban του 2013 όπου σκοπός ήταν να συμφωνηθεί η ίδρυση της τράπεζας με κεφάλαιο «ουσιαστικό και επαρκές ώστε η τράπεζα να είναι αποτελεσματική στη χρηματοδότηση των υποδομών» και η δημιουργία ενός ταμείου σταθεροποίησης του κοινού νομίσματος με κεφάλαιο

$100 δις για να αντισταθμίσει τη μελλοντική

πιθανή αστάθεια μιας τέτοιας προσπάθειας στις

διεθνείς αγορές, τα τελευταία 10 χρόνια οι συζη-

τήσεις αυτές δεν κατέληξαν σε καμία συμφωνία

με έντονες διαφορές μεταξύ των BRICS ως προς

τον ακριβή ρόλο της τράπεζας και τον τρόπο με

τον οποίο θα λάβει χρηματοδότηση.

Η ΔΙΕΎΡ Ύ ΝΣΗ ΚΑΙ ΟΙ PROXIES ΤΩΝ ΗΠΑ

Η διεύρυνση αν και διαφαινόταν ότι ερχόταν τα προηγούμενα χρόνια έγινε το 2023 στη σύνοδο του Durban. Νέα μέλη όπως το Ιράν και η Σαουδική

Αραβία θα πλαισιώνουν τους BRICS με σκοπό αφενός χώρες μεγαθήρια σε πηγές ενέργειας

όπως το Ιράν και αφετέρου χώρες με έντονη δραστηριότητα στις υποδομές και στη χρηματοδότηση τραπεζών όπως η Σαουδική Αραβία να στηρίξουν τη σταθεροποίηση του συνασπισμού. Μάλιστα οι δύο αυτές χώρες άρχισαν να έχουν ξανά διπλωματικές σχέσεις μετά τη διακοπή του 2016, όταν η πρεσβεία της Σαουδικής Αραβία στην Τεχεράνη καταλήφθηκε και καταστράφηκε

από Ιρανούς που διαμαρτύρονταν για την εκτέλεση Σιιτών στη Σαουδική Αραβία.

Αν και υπάρχει η άποψη πως η Σαουδική Αραβία ανεξαρτητοποιείται από τις ΗΠΑ με δική της εθνική στρατηγική, υποστηρίζω έντονα πως η ανάπτυξη των σχέσεων Ιράν και Σαουδικής εντάσσεται στο γενικότερο πλαίσιο του σχεδίου των ΗΠΑ, να υφίστανται όχι με στρατιωτική παρουσία στην περιοχή αλλά μέσω proxies, που ταυτόχρονα

με την άσκηση της αμερικανικής πολιτικής θα

εξυπηρετούν και τα δικά τους εθνικά συμφέροντα.

Η πρώτη κίνηση των ΗΠΑ για τη δημιουργία των proxies ήταν η αποχώρηση των ΗΠΑ από Ιράκ και Αφγανιστάν. Μετέπειτα ήταν η εξασφάλιση

του Ισραήλ που ήταν ο κύριος εκφραστής των

ΗΠΑ με τις Συμφωνίες των Αβραάμ το 2020

όπου οι σχέσεις του Ισραήλ ομαλοποιήθηκαν με τις αραβικές/μουσουλμανικές χώρες (Μπαχρέιν, ΗΑΕ, Μαρόκο, Σουδάν), που αν και η Σαουδική Αραβία παρακίνησε τις Συμφωνίες του Αβραάμ δεν έγινε μέλος. Ο λόγος που δεν έγινε μέλος ήταν κυρίως το γεγονός ότι οι ΗΠΑ σχεδίαζαν οι Σαουδάραβες να είναι αυτοί που θα προσέγγιζαν το Ιράν, μιας και το Ιράν θα αρνείτο μια στρατηγική συνεργασία με αραβικές χώρες που αναγνώρισαν το Ισραήλ και δη με το Μπαχρέιν που μέχρι το 1971 αποτελούσε μέρος του Ιράν και από το 2020 στεγάζει βάση του 5ου στόλου των ΗΠΑ στην περιοχή. Η Σαουδική Αραβία με ΑΕΠ $1108,15 δις το 2022 εκτελεί ότι δεν μπόρεσε το Ισραήλ να πράξει ένεκα του Παλαιστινιακού, να προσεγγίσει

κράτη που οι ΗΠΑ διπλωματικά δεν επιθυμούν ή

δεν μπορούν. Μια καλή σχέση μεταξύ Σαουδικής

και Ιράν περιπλέκει τα οικονομικά συμφέροντα

της Κίνας που το 2021 υπέγραψε οικονομική και

Η ΔΙΕΎΡΎΝΣΗ ΤΗΣ ΤΡΙΜΕΡΟΎΣ ΚΎΠΡΟΎΕΛΛΑΔΑΣ- ΙΣΡΑΗΛ

ΜΕ ΤΗ ΣΎΜΜΕΤΟΧΗ ΤΩΝ ΗΠΑ ΚΑΙ ΤΗΣ ΙΝΔΙΑΣ, ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΕΝΑ ΠΛΗΓΜΑ ΓΙΑ ΤΟΎΣ BRICS

εμπορική συμφωνία με το Ιράν για την αναζωπύρωση του Δρόμου του Μεταξιού αξίας $400 δις. Η συμφωνία αυτή θα ένωνε μια περιοχή από τη Σανγκάη ως τη Βηρυτό, με κύριο λιμάνι εξαγωγής για τα κινέζικα προϊόντα αυτό της Βηρυτού και εναλλακτική αυτό της Λατάκιας. Οι ΗΠΑ και το Ισραήλ αντέδρασαν στη Συμφωνία αυτή που θα ανταγωνιζόταν το λιμάνι της Χάιφα και παρόλο που η Συμφωνία Ιράν - Κίνας υπογράφηκε τον Μάρτιο του 2021, είχε ανακοινωθεί από τις αρχές του 2020 και εκτροχιάστηκε το σκέλος εξαγωγής των προϊόντων μέσω Βηρυτού λόγω της καταστροφής του λιμανιού από εκρήξεις το 2020. Η Συμφωνία Ιράν - Κίνας στον Δρόμο του Μεταξιού είναι μια συμφωνία που όχι μόνο θα βοηθούσε στην εξαγωγή κινέζικων προϊόντων στη Δύση από τον Λίβανο, αλλά θα δημιουργούσε μια οικονομική δομή εσωτερικής

χώρες με άμεση αντανάκλαση στο ΑΕΠ και στην πραγματική οικονομία και εμπόριο. Ο ηγέτης

της Κίνας έθεσε ως στόχο να ανοίξει την εγχώ -

ρια αγορά για τους παραγωγούς της Κεντρικής Ασίας. Ο Σι Τζινπίνγκ ανέφερε ότι το εμπόριο μεταξύ Κίνας και Κεντρικής Ασίας θα αυξηθεί στα $70 δις έως το 2030, ενώ οι επενδύσεις

της Κίνας στην περιοχή ανήλθαν σε $40 δις

στο τέλος του 2020, με τις κινεζικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Κεντρική Ασία να ανέρχονται σε 7.700 εγγεγραμμένες εταιρείες ως το τέλος του 2021. Από αυτή την παρουσία της Κίνας στην περιοχή κερδισμένο κυρίως θα είναι το Ιράν όπου τα προϊόντα του υλικά και άυλα (δημιουργία πνευματικών κέντρων) με τη στήριξη των κινέζικων υποδομών κέρδισαν χώρο στις χώρες της Κεντρικής Ασίας που είναι κατά το πλείστον περσόφωνες με το Ιράν να ελέγχει μεγάλο μέρος του εμπορίου στο Τατζικιστάν και στο νοτιοδυτικό Αφγανιστάν.

Από την άλλη η διεύρυνση της τριμερούς Κύπρου- Ελλάδας- Ισραήλ με τη συμμετοχή των

ΗΠΑ και της Ινδίας, αποτελεί ένα πλήγμα για τους BRICS που πλέον μετά την επίσκεψη Τραμπ τον Φεβρουάριο του 2020 (περίοδος που ανακοινώθηκε και η Συμφωνία Κίνας- Ιράν) ο Μόντι φέρνει την Ινδία πιο κοντά στα δυτικά συμφέροντα και γίνεται πόλος έλξης δυτικών εταιρειών στην περιοχή που θα συνεργάζονται με τη Σαουδική Αραβία. Ο εμπορικός δρόμος που ξεκινά από την Ινδία, μέσω Σαουδικής και καταλήγει μέσω Ισραήλ σε Κύπρο και Ελλάδα είναι ο θαλάσσιος δρόμος αντιπερισπασμού της Κίνας που η Συμφωνία με το Ιράν του 2021 περιλαμβάνει ένα κοινό δρόμο διά γης χωρίς ιδιαίτερα φυσικά εμπόδια όπως η ύπαρξη θάλασσας. Ο μόνος δρόμος για να καμφθούν τα εμπόδια ενός φυσικού εμπορικού δρόμου με την Ινδία είναι η ενσωμάτωση και του Ιράν στην όλη εξίσωση, μια εξέλιξη που Κίνα και Ρωσία δεν επιθυμούν, με απειλή την αποκοπή της παρουσίας του Ιράν στο ζωτικό του χώρο της Κεντρικής Ασίας και από την Κίνα και από τη Ρωσία με τη χρηματοδότηση αντι-Ιρανικών κινημάτων στην Κεντρική Ασία.

Σε μια άλλη εξέλιξη η AUKUS ενδιαφέρεται για μια πιθανή ένταξη της Νοτίου Αφρικής στον συνδυασμό ώστε οι κινέζικες δραστηριότητες να περιοριστούν διά θαλάσσης. Μια εξέλιξη που δεν αφήνει αδιάφορη τη Ν. Αφρική που επιθυμεί μεν να στηρίξει τους BRICS και να έχει την οικονομική συνεργασία με την Κίνα, επιδιώκει να συνεχίσει τις ιστορικές σχέσεις με το Ιράν (ο Χαμενεϊ όταν ο Μαντέλα ήταν στη φυλακή ήταν ο κύριος υποστηρικτής του και μάλιστα αντάλλαζαν και επιστολές. Προς τιμή της φιλίας αυτής η δεύτερη χώρα που ταξίδεψε μετά την αποφυλάκισή του ο Μαντέλα ήταν το Ιράν), όμως αντιλαμβάνεται την ανάγκη ένεκα της ύπαρξης 15% Ευρωπαίων στη χώρα να επωφεληθεί από τη Δύση οικονομικά και πολιτικά.

Οι BRICS λοιπόν διευρύνονται μεν, όμως η ύπαρξη μελών τους σε διαφορετικά στρατόπεδα περισσότερο δημιουργεί μια περιπλοκότητα στις σχέσεις τους και μια εξάρτησή τους από «proxies» της Δύσης που λειτουργούν στα παραδοσιακά όρια της αμερικάνικης πολιτικής. Είτε διπολικό είτε πολυπολικό το παγκόσμιο σύστημα στις διεθνείς σχέσεις, οι ΗΠΑ δεν επιθυμούν να έχουν πια έντονη παρουσία στην περιοχή και ισχυροποιούν τους παράγοντες της αλυσίδας των συμμαχιών να δρουν «αυτόνομα» στα πλαίσια που επιθυμεί ο κυρίαρχος δηλαδή οι ΗΠΑ, που κάνουν εκ των υστέρων σαφή την παρουσία τους σε διμερείς ή πολυμερείς συμμαχίες που έλκει μέρος- παράγοντας της αλυσίδας τους.

ΚΛΙΜΑΤΙΚΉ ΑΛΛΑΓΉ & Δασικές Πυρκαγιές

Ε. ΓΕΩΡΓΙΟΥ

Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του ΟΟΣΑ η συχνότητα και η σοβαρότητα των δασικών πυρκαγιών καθώς και η διάρκεια της περιόδου αιχμής, αυξάνονται σε πολλές περιοχές του κόσμου. Οι πυρκαγιές, οι δασικές πυρκαγιές ως επί το πλείστον, τα τελευταία χρόνια έχουν πλήξει σοβαρά την περιοχή της Μεσογείου κατά τη θερινή περίοδο από τον Ιούνιο έως τον Σεπτέμβριο, έχοντας σοβαρές και άμεσες επιπτώσεις στο περιβάλλον, τις τοπικές οικονομίες και κοινωνίες.

Ακόμη αυξάνεται η εμφάνιση ακραίων δασικών πυρκαγιών, οι οποίες είναι ιδιαίτερα σοβαρές όσον αφορά το μέγεθος, τη διάρκεια, την ένταση και τις επιπτώσεις.

Τα στοιχεία δείχνουν ανομβρία και αύξηση θερμοκρασίας στην Κύπρο

Τα τελευταία χρόνια συμμετέχουμε σε μια σειρά

από ερευνητικά έργα τα οποία αφορούν την κλι-

ματική αλλαγή, την πράσινη και κυκλική οικονομία, την έξυπνη γεωργία και τις φυσικές καταστροφές. Η έρευνα γι’ αυτό το άρθρο διεξήχθη στο πλαίσιο δύο έργων που χρηματοδοτούνται εν μέρει από την Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο του προγράμματος Erasmus The University Network for Disaster Risk Reduction and Management in Indian Ocean Rim και του έργου GEOCLIC–GEOinformation educational resources for CLImate Change Management.

Τα στοιχεία που παρουσιάζονται πιο κάτω στο Σχήμα 1: Παρατηρούμενη Μέση Ετήσια Μέση Θερμοκρασία για την Κύπρο 1901 -2021 και στο Σχήμα 2: Ετήσιες Βροχοπτώσεις δείχνουν δύο πολύ σαφείς τάσεις (α) η μέση ετήσια μέση θερμοκρασία της Κύπρου έχει αυξηθεί τις τελευταίες δεκαετίες κατά περίπου 2oC και (β) η μέση ετήσια βροχόπτωση έχει μειωθεί. Η μέση βροχό

ΕΤΉΣΙΑ ΒΡΟΧΟΠΤΩΣΉ 1901 – 2021 (ΣΕΙΡΑ 1: ΕΤΉΣΙΑ

Ανεπεξέργαστα δεδομένα που παρέχονται από τη Μετεωρολογική Υπηρεσία με επεξεργασία από τον συγγραφέα. http://www.moa.gov.cy/moa/dm/dm.nsf/home/home?openform

χρόνια υπήρξαν περισσότερα έτη κατά τα οποία η συνολική βροχόπτωση ανά έτος είναι κάτω από αυτό το όριο με αποτέλεσμα να παρατηρούνται παρατεταμένες περίοδοι ανομβρίας και ξηρασίας. Ιστορικά, στην Κύπρο, περίοδοι ανομβρίας παρατηρούνται κάθε δύο έως τρία διαδοχικά χρόνια, λόγω της μείωσης της βροχόπτωσης και επιπλέον, τα τελευταία πενήντα χρόνια, τα περιστατικά ξηρασίας έχουν αυξηθεί τόσο σε μέγεθος όσο και σε συχνότητα. Ακόμη, άλλες μελέτες έχουν δείξει ότι το διαθέσιμο υπόγειο νερό δεν αναπληρώνεται και το θαλασσινό νερό εισέρχεται για να πληρώσει τις υφιστάμενες κοιλότητες με αποτέλεσμα την εξάντληση του υδροφόρου ορίζοντα του νησιού.

Η ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΗ ΤΩΝ ΟΡΕΙΝΩΝ

ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΗ ΚΑΥΣΙΜΗ ΥΛΗ Όπως εξηγήθηκε στο προηγούμενο άρθρο, η μείωση του πληθυσμού των ορεινών περιοχών οδηγεί στην εγκατάλειψη των καλλιεργούμενων εκτάσεων και ως

εκ τούτου οι δασικές εκτάσεις αυξάνονται και η διαθέσιμη καύσιμη ύλη για πυρκαγιές αυξάνεται σημαντικά και ανεξέλεγκτα. Ενδεικτικά και αποκαλυπτικά είναι τα πιο κάτω από την Απογραφή Γεωργικής και Κτηνοτροφικής Παραγωγής του Τμήματος Γεωργίας για το 2020. Την περίοδο 2010-2020 καταγράφηκε μείωση στην Καρποφορία (29,6%), στα αμπέλια (13,4%) και στα εσπεριδοειδή (9,0%). Οπωροφόρα δέντρα

ΒΡΟΧΟΠΤΩΣΉ, ΣΕΙΡΑ 2: % ΔΙΑΚΎΜΑΝΣΉ)

όπως μήλα, αχλάδια, νεκταρίνια, βερίκοκα κ.λπ. και επιτραπέζια και οινοποιήσιμα σταφύλια είναι τα κύρια γεωργικά προϊόντα της περιοχής του Τροόδους. Οι περισσότεροι από τους ανθρώπους στην περιοχή που ασχολούνται με τη γεωργία, συμπεριλαμβανομένου

του συγγραφέα, το κάνουν παράλληλα με άλλες θέσεις

εργασίας που μπορεί να έχουν και συνήθως συμμετέχει όλη η οικογένεια.

Φέτος υπήρξε ένας άλλος επιβαρυντικός παράγοντας

που είχε να κάνει με τις εκτεταμένες βροχοπτώσεις

κατά τη διάρκεια του Μαΐου και του Ιουνίου σε όλη την περιοχή της Μεσογείου που παρήγαγαν ακόμη περισσότερη καύσιμη ύλη για καύση τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, όταν παρατηρήθηκαν πολύ υψηλές θερμοκρασίες.

Η ανασκόπηση της βιβλιογραφίας αποκαλύπτει συναίνεση μεταξύ των ερευνητών σχετικά με την καταστροφική φύση των δασικών πυρκαγιών και τι πρέπει να γίνει για να ελαχιστοποιηθούν οι επιπτώσεις τους. Οι διαπιστώσεις αυτές ενισχύονται από τα αποτελέσματα των διαθέσιμων επίσημων στατιστικών. Τα κύρια πορίσματα είναι τα εξής: α) κλιματική αλλαγή, όπως εκφράζεται, κυρίως, μέσω της αύξησης της μέσης ετήσιας μέσης θερμοκρασίας από περίπου 18°C τα έτη πριν από το 1990 σε σχεδόν 20°C το 2021 και παρατεταμένων περιόδων ξηρασίας ή χαμηλών ετήσιων βροχοπτώσεων. β) Η αλλαγή των κοινωνικών συνθηκών και της χρήσης της γεωργικής γης με την αστικοποίηση των ανθρώπων που ζουν γύρω από τις δασικές περιο-

χές έχει αυξήσει τη γη που δεν τυγχάνει ουσιαστικής

διαχείρισης, έχει αυξήσει τη διαθέσιμη καύσιμη ύλη

και έχει μειώσει τη διαθέσιμη πράσινη ζώνη μεταξύ

χωριών και δασών.

γ) οι συντηρητικές, παρωχημένες πολιτικές που υιο-

θετήθηκαν από διαδοχικές κυβερνήσεις όσον αφορά

τη διαχείριση των δασών είχαν ως αποτέλεσμα την

αύξηση της καύσιμης ύλης και την εξάλειψη των οδών

και μονοπατιών που πρέπει να χρησιμοποιούν οι πυ-

ροσβέστες για την κατάσβεση των πυρκαγιών·

Η ΑΝΤΙΜΕΤΏΠΙΣΗ ΤΗΣ

ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ

ΕΙΝΑΙ ΑΔΗΡΙΤΗ ΑΝΑΓΚΗ

Η προσπάθεια ελαχιστοποίησης ή αντιστροφής των

επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής θα πρέπει να απο-

τελεί κορυφαία προτεραιότητα για όλες τις κυβερνήσεις,

τους διεθνείς Οργανισμούς, τις επιχειρήσεις και τους

ανθρώπους. Είναι αναγκαίο να δαπανηθούν περισσότερα

χρήματα και πόροι για την πρόληψη και την ετοιμότητα

αντί της καταπολέμησης των δασικών πυρκαγιών και να

πραγματοποιηθεί ανάλυση κόστους-οφέλους του κατάλληλου συνδυασμού πολιτικών.

Η κυβέρνηση δαπανά πολλά χρήματα και πόρους για

την καταπολέμηση των δασικών πυρκαγιών, αλλά

δεν δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στην πρόληψη και σε

εκείνες τις μακροπρόθεσμες πολιτικές που μπορούν

να αποδειχθούν πολύ πιο αποτελεσματικές. Από την

ανασκόπηση της βιβλιογραφίας υπάρχουν επαναλαμβανόμενα μέτρα πολιτικής που μπορούν να λάβουν οι κυβερνήσεις για να μειώσουν τον αντίκτυπο κατά τη διάρκεια της θερινής περιόδου πυρκαγιών. Καταρχάς, είναι σημαντικό να διαχειριστούμε τα δάση με βιώσιμο τρόπο. Αυτό περιλαμβάνει την κατασκευή ενός οδικού δικτύου για την παροχή πρόσβασης στους πυροσβέστες, τη διαχείριση της διαθέσιμης καύσιμης ύλης με μείωση της πυκνότητας των δέντρων, την απομάκρυνση της υπερβολικής βλάστησης του εδάφους και των χαλαρών κλαδιών, τη δημιουργία ελεγχόμενων πυρκαγιών στην περίμετρο των δασών και των αγροτικών κοινοτήτων για την ελαχιστοποίηση της διαθέσιμης καύσιμης ύλης και του κινδύνου καταστροφικής πυρκαγιάς. Μπορεί επίσης να περιλαμβάνει περιορισμό της πρόσβασης και δυνητικά επικίνδυνες δραστηριότητες μέσα ή κοντά στα δάση. Η οικοδόμηση μιας πράσινης ζώνης γύρω από τις κοινότητες μπορεί επίσης να βοηθήσει στη διατήρηση περιουσιών και ζωών. Η πράσινη ζώνη μπορεί να είναι μια καλλιεργούμενη περιοχή με οπωροφόρα δέντρα, ελαιόδεντρα ή άλλα μακροπρόθεσμα φυτά όπως αμπέλια, φραγκόσυκα και κάκτους. Το μακροοικονομικό κόστος των δασικών πυρκαγιών προκύπτει από τον συνδυασμό του άμεσου κόστους (π.χ. απώλεια και ζημιά περιουσιακών στοιχείων, κόστος καταστολής δασικών πυρκαγιών κ.λπ.) και του έμμεσου κόστους (π.χ. απώλεια φορολογικών εσόδων, μειωμένη αξία ακινήτων, διακοπή εργασιών, μειωμένη παραγωγικότητα, κόστος αποκατάστασης κ.λπ.) Υπάρχουν λίγες μελέτες σχετικά με τις μακροοικονομικές επιπτώσεις των ακραίων δασικών πυρκαγιών, αλλά υπάρχουν αυξανόμενες ενδείξεις ότι ο αντίκτυπός τους είναι

OΝΈΟΣ CEO ΤΗΣ PAYPAL ΚΑΙ

ΤΑ ΑΝΟΙΓΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ

ΤΗΣ ΆΝΝΆΣ ΚΡΙΘΆΡΙΔΟΥ

Αδιαμφισβήτητα, τα χρήματα είναι η μεγαλύτερη κινητήριος δύναμη που υπάρχει στον πλανήτη. Ωστόσο, θα πρέπει να υπάρχει και ο κατάλληλος τρόπος διακίνησής τους, έτσι ώστε

να υπάρχει ασφαλέστερη εκτέλεση στις πληρωμές.

Ένας από αυτούς τους τρόπους είναι η υπηρεσία Paypal, την οποία πλέον διοικεί ο Alex Chriss.

THE PAY LEADER

Τον Αύγουστο, η PayPal, όρισε ως νέο πρόεδρο

και διευθύνοντα σύμβουλό της, τον Alex Chriss, αντικαθιστώντας τον Dan Schulman, ο οποίος θα συνεχίσει την ενασχόλησή του με την εταιρεία ως μέλος του διοικητικού συμβουλίου μέχρι την ετήσια συνέλευση των μετόχων τον Μάιο του 2024. Παρόλα αυτά, ο Chriss φέρνει μια πληθώρα

ΤΟ PAYPAL ΩΣ ΤΟ ΠΙΟ

ΔΗΜΟΦΙΛΕΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΣ

«ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΠΟΡΤΟΦΟΛΙ»

ΠΑΡΕΧΕΙ ΤΗ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΓΙΑ

ΝΑ ΒΓΑΛΕΙΣ ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΡΤΑ

εμπειρία ηγεσίας στην τεχνολογία και τα προϊόντα, έχοντας υπηρετήσει ως εκτελεστικός αντιπρόεδρος και γενικός διευθυντής του Intuit’s Small Business and Self -Εργαζόμενη ομάδα από τον Ιανουάριο του 2019. Κατά τη διάρκεια της θητείας του εκεί, πέτυχε εντυπωσιακή ανάπτυξη, με την πελατεία και τα έσοδα να αυξάνονται με CAGR 20% και 23%, αντίστοιχα.

O Alex Chriss επιλέχθηκε μεταξύ εννέα υποψηφίων, ενώ η διαδικασία της επιλογής ξεκίνησε τον περασμένο Φεβρουάριο. Το διοικητικό συμβούλιο της Paypal, εντυπωσιάστηκε από τις επιδόσεις του Alex Chriss στην Intuit, ειδικά όσον αφορά στην εξαγορά της Mailchimp έναντι 12 δισ. δολαρίων.

Σημειώνεται ότι στον απόηχο της νέας πρόσληψης, η μετοχή της PayPal ενισχύθηκε κατά 2% στις προχρηματιστηριακές συναλλαγές.

ΤΙ Ε Ι ΝΑΙ Η PAYPAL

ΚΑΙ ΤΙ ΠΡΟΣΦ Ε ΡΕΙ

Η PayPal είναι μια απλή μέθοδος εκτέλεσης

πληρωμών εν κινήσει, χωρίς να πρέπει κάποιος να κοινοποιεί τα οικονομικά στοιχεία σας στους πωλητές. Εν ολίγοις, είναι μια αμερικάνικη πολυεθνική εταιρεία και αποτελεί μία έξυπνη εναλλακτική λύση στις παραδοσιακές μεθόδους που δεν προσφέρουν σχεδόν κανένα πλεονέκτημα. Από το 1998, το

έτος δηλαδή που ιδρύθηκε, δήλωσε έσοδα 25,37

δισεκατομμύρια δολάρια.

Επιπρόσθετα, είναι η μοναδική τράπεζα που

εγγυάται την ασφαλή παράδοση του αντικειμένου

και σε αποζημιώνει σε περίπτωση που χρειαστεί.

Με την PayPal, μπορεί κάποιος να κάνει άμεσα

συναλλαγές με φίλους και γνωστούς, καθώς και να

λάβει χρήματα όταν πρόκειται για PayPal Balance.

Επιπρόσθετα, μπορεί να μεταφέρει τα χρήματα σε

τραπεζικό λογαριασμό στην Ελλάδα μέσα σε 2

με 3 εργάσιμες μέρες. Τέλος, μπορεί να συνδέσει

μέχρι και μια απλή προπληρωμένη κάρτα Visa από

ελληνική τράπεζα και να ξεκινήσει άμεσα τις αγορές μέσω PayPal με ασφάλεια.

CRYPTO PROJECT

Το 2021, η Paypal ξεκίνησε να προσλαμβάνει υπαλλήλους για τα γραφεία της στην Ιρλανδία για διάφορες θέσεις εργασίας που σχετίζονται με κρυπτονομίσματα, σηματοδοτώντας έτσι τα σχέδια της εταιρείας για περαιτέρω επέκταση της παρουσίας της. Σύμφωνα με δημοσίευμα της ιρλανδικής εφημερίδας Independent, οι νέες θέσεις εργασίας στα γραφεία του Δουβλίνου και του Dundalk επικεντρώνονται στον τομέα της συμμόρφωσης με τις απαιτήσεις των κανονισμών για την κυκλοφορία κρυπτονομισμάτων και την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, καθώς και στην περαιτέρω ανάπτυξη των επιχειρήσεων σ’ αυτόν τον τομέα. Ο γρήγορος πολλαπλασιασμός ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων όπως το Bitcoin και το Ethereum συνέπεσε με μια τεράστια άνοδο των τιμών, η οποία ώθησε την αγορά κρυπτονομισμάτων σε σχεδόν 2,6 τρισεκατομμύρια δολάρια. Σημειώνουμε ότι το κρυπτονόμισμα

είναι μία peer-to-peer αποκεντρωμένη ηλεκτρονική

μορφή χρήματος η οποία βασίζεται πάνω στις αρχές της κρυπτογράφησης για τη διασφάλιση του δικτύου και την επαλήθευση των συναλλαγών.

ΔΎΟ ΑΠ Ο ΤΑ ΠΛΕΟΝΕΚΤΉΜΑΤΑ Τ Ή Σ Ψ Ή ΦΙΑΚΉΣ

ΤΡΑ ΠΕΖΑΣ Ε Ι ΝΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΚ ΑΤΩ:

- Aνταλλαγή συναλλάγματος: Oποιοσδήποτε μπορεί να μετατρέψει ένα νόμισμα σε διαφορετικό χάρη σε αυτήν την επιλογή πληρωμής. Τα δολάρια, για παράδειγμα, μπορούν να ανταλλαχθούν με ευρώ.

- Απλότητα κατά το άνοιγμα: Όταν θέλει κάποιος μπορεί να ανοίξει έναν τραπεζικό λογαριασμό ή να ζητήσει μια κάρτα που σχετίζεται με αυτόν

και πρέπει να εκτελέσει διάφορες διαδικασίες που

δεν είναι άμεσες. Με την Paypal, απλά με ένα email

μπορεί κάποιος, να ανοίξει τον λογαριασμό μόλις

μέσα σε λίγα λεπτά.

ΚΑΙ Δ Ύ Ο ΑΠ Ο ΤΑ ΜΕΙΟΝΕ -

ΚΤΉΜΑΤΑ Τ Ή Σ Ε Ι ΝΑΙ:

- Προμήθειες: Είναι μια πλατφόρμα που απαιτεί προμήθειες σε ορισμένες συναλλαγές. Η Paypal

χρεώνει προμήθεια στον πωλητή για τη χρήση του

Paypal ως πλατφόρμα πληρωμής εάν έχει οποιοδήποτε είδος επιχείρησης και η πώληση σχετίζεται με αυτήν. Ωστόσο, δεν χρεώνεται όταν πραγματοποιείται πληρωμή σε ιδιώτη ή εταιρεία που έχει ήδη καθορίσει την τιμή της πριν από το προϊόν που αγοράζεται. - Παρακράτηση πληρωμών: Οι εταιρείες που χρησιμοποιούν το Paypal ως μέθοδο διαδικτυακής πληρωμής μπορεί να βλάψουν αυτήν την πολιτική που μερικές φορές και ανάλογα με τις συναλλαγές που πραγματοποιήθηκαν, η πλατφόρμα μπορεί να εκτελεστεί.

3 PAYPAL TIPS ΣΤΙΣ ΜΙΚΡ Ε Σ ΕΠΙΧΕΙΡΉΣΕΙΣ - Χρησιμοποιήστε το machine learning Οι επιχειρήσεις προτείνεται να αξιοποιήσουν τη μηχανική μάθηση για να διευκολύνουν τον εντοπισμό και τον περιορισμό της απάτης σε πραγματικό χρόνο. Πολλά εργαλεία στην αγορά παρέχουν επίσης στις επιχειρήσεις τη δυνατότητα να προσαρμόζουν

τις σχετικές λύσεις για την αντιμετώπιση της απάτης με βάση τις ίδιες τις ανάγκες τους. Αυτό βοηθά τους εμπόρους να προσαρμοστούν στις μεταβαλλόμενες συνθήκες της αγοράς.

-Ανοιχτοί σε συνεργασίες

Η ιεράρχηση της προστασίας των ηλεκτρονικών συναλλαγών απαιτεί τεχνογνωσία και καλό θα είναι να γίνεται από το εξειδικευμένο προσωπικό της επιχείρησης σε άμεση συνεργασία με τους ειδικούς του συγκεκριμένου κλάδου. - Πρόληψη Απάτης Οι λύσεις προστασίας από αντιστροφές χρέωσης μπορούν κάλλιστα να βοηθήσουν μια επιχείρηση να διαχειριστεί αυτόματα τις αμφισβητήσεις συναλλαγών και λοιπές διαφωνίες και αντιπαραθέσεις, ανακτώντας παράλληλα πολύτιμο χρόνο και χρήμα.

ΟΙ «ΡΟΖ ΠΆΝΘΗΡΕΣ» ΤΩΝ «ΛΕΦΤΩΝ» ΆΙΣΘΗΜΆΤΩΝ

αθημερινά, χιλιάδες άνθρωποι ανά το παγκόσμιο, στρέφονται σε dating apps με σκοπό να γνωρίσουν κάποιον. Εντούτοις, όμως, αντί να βρουν τον ρομαντισμό ή τον αγαπημένο που αναζητούν, ορισμένοι έρχονται αντιμέτωποι με απατεώνες, οι οποίοι προσπαθούν να τους εξαπατήσουν και να τους αποσπάσουν υπέρογκα ποσά. Οι εν λόγω απατεώνες, επιλέγουν τη μέθοδο της «ρομαντικής απάτης» για να αποσπάσουν από τα υποψήφια «θύματα» αστρονομικά ποσά, σαν «δανεικά», χρησιμοποιώντας τη γοητεία και την πειθώ τους.

«ΑΠΑΤΗΛΈΣ ΙΣΤΟΡ ΙΈ Σ»

Κατά καιρούς, ακούμε διάφορες ιστορίες γυναικών που εξαπατήθηκαν σε ιστότοπους γνωριμιών και τους απέσπασαν υπέρογκα ποσά. Μια εξ αυτών, υπήρξε και η Βρετανίδα Rachel Illwell, η οποία, σύμφωνα με την «Daily Mail», ήρθε αντιμέτωπη με την πτώχευση καθώς μέσα σε λίγο χρονικό διάστημα έχασε 113.000 λίρες. Ο δικός της Γολγοθάς, άρχισε όταν μπήκε σε κάποιο site γνωριμιών, όπου εκεί «ερωτεύτηκε» έναν άνδρα, ο οποίος υποστήριζε ότι ήταν στρατιωτικός και χρειαζόταν «δάνειο», καθώς την έπεισε ότι η ζωή του βρισκόταν σε κίνδυνο. Η 50χρονη γυναίκα και όντας

ερωτοκτυπημένη, έστειλε στον εν λόγω άνδρα το υπέρογκο ποσό, χωρίς να γνωρίζει ότι όλο αυτό ήταν ένα απατηλό ψέμα. Μετά από κάποιο χρονικό διάστημα, η ίδια αντιλήφθηκε ότι όλο αυτό ήταν ένα «καθολικό»

ψέμα και προσπάθησε να πάρει πίσω τα χρήματά της από την τράπεζα που πήρε δάνειο, ωστόσο, αυτό δεν ήταν εφικτό. Μάλιστα, η ίδια ακόμη και μετά από τόσα χρόνια βρίσκεται σε απόγνωση και προσπαθεί να ξεχρεώσει το δάνειο που πήρε.

«Ο ΝΙΓΗΡΙΑΝ Ο Σ

ΑΠΑΤ Έ ΏΝΑΣ»

Ο Ramon Abbas θεωρείται από το FBI ως ένας από τους πιο μεγαλύτερους (ρομαντικούς) απατεώνες στον κόσμο, αντιμετωπίζοντας ποινή φυλάκισης έως και 20 ετών στις ΗΠΑ.

Σύμφωνα με το BBC, πηγή έμπνευσης

του Abbas, ήταν η φτώχεια που βίωσε στα παιδικά του χρόνια, στη Νιγηρία. Έτσι, δημιούργησε τους «yahoo boys», οι οποίοι είναι γνωστοί ως «ρομαντικοί απατεώνες».

Ένα από τα μεγαλύτερα «ρομαντικά εγκλήματά» του, ήταν το 2020, όπου ο Abbas, πήρε την ταυτότητα

ενός τραπεζίτη στη Νέα Υόρκη για να «εγκλωβίσει»

το θύμα του, έναν επιχειρηματία από το Κατάρ που

αναζητούσε δάνειο $15 εκατομμυρίων για να κτίσει

ένα νέο σχολείο.

Μεταξύ Δεκεμβρίου 2019 και Φεβρουαρίου 2020, ο Αbbas και μια συμμορία φερόμενων μεσαζόντων

στη Νιγηρία και στις ΗΠΑ «έκλεψαν» από το θύμα

περισσότερα από $1.000.000.

Κάποια από αυτά «ξεπλύθηκαν» με την αγορά ενός

ρολογιού αξίας $230.000, ωστόσο, οι «ρωγμές»

μεταξύ της συμμορίας άρχισαν να φαίνονται. Ένα

μέλος της συμμορίας, απείλησε να αποκαλύψει την

απάτη, καθώς ήταν δυσαρεστημένος για τα χρήματα

που έπαιρνε. Έτσι, ο Αbbas, πήρε δραστικά μέτρα και αποφάσισε να του κλείσει το στόμα, στέλνοντας, μήνυμα στην επαφή του –τον Νιγηριανό αστυνομικό Αbba Ciari, λέγοντας: «Θέλω να τον δείρετε!». Εικάζεται ότι ο Ciari, συνέλαβε παράνομα και κρατούσε τον μεσάζοντα για ένα μήνα σε ένα άθλιο νιγηριανό κελί. Το διάστημα αυτό, αναζητείται στις ΗΠΑ με κατηγορίες απάτης, νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και κλοπή ταυτότητας. Πάντως, ο ίδιος αρνείται οποιαδήποτε εγκληματική σχέση με τον Αbbas.

«ΈΡ Έ ΥΝ Έ Σ FBI»

Το FBI προειδοποίησε -πολλάκις- ότι μια τεράστια αύξηση των διαδικτυακών ρομαντικών απατών έκανε τους Αμερικανούς να χάσουν περισσότερα από

$113.000.000 από τις αρχές του 2021 και όλα αυτά γίνονται με την εξής απλή μέθοδο: βρίσκουν διαφόρων ειδών θύματα σε dating apps, τα δελεάζουν και οι απατεώνες εκμεταλλεύονται την ψευδαίσθηση μιας ρομαντικής σχέσης που προβάλλουν για να χειραγωγήσουν τους στόχους για την αποστολή. Πάντως, οι αναφορές εγκλημάτων στο Διαδίκτυο για το 2019 και το 2020 που δημοσιεύτηκαν από το Internet Crime Complaint Center του FBI, καταδεικνύουν ότι οι ρομαντικές απάτες έχουν κάνει δεκάδες χιλιάδες Αμερικανούς να χάσουν περισσότερα από $1 δισεκατομμύριο ($475 εκατομμύρια το 2019 και περισσότερα από $600 εκατομμύρια το 2020). Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός, ότι το FBI και το FTC εξέδωσαν κι άλλη προειδοποίηση για αύξηση τής εν λόγω απάτης, που επικεντρώνεται σε μέλη της κοινότητας LGBTQ+ , τα οποία χρησιμοποιούν εφαρμογές και ιστότοπους γνωριμιών.

«Ο ΒΑΣΙΛΙ Α Σ ΤΩΝ ΔΙΑΜΑΝΤΙ Ω Ν»

Το Netflix, έχει «αγοράσει» τα δικαιώματα για το ντοκιμαντέρ, με σημείο αναφοράς τον καταζητούμενο Simon Leviev, ο οποίος παρουσιαζόταν ως γόνος μιας ισραηλινής πλούσιας οικογένειας που ασχολείται με διαμάντια και «αλίευε» θύματα μέσω του Tinder. Στην εν λόγω πλατφόρμα, γνώρισε μια κοπέλα από τη Νορβηγία, όπου έκανε μεταπτυχιακό στο Λονδίνο. Εκείνος της παρουσιάστηκε ως «δισεκατομμυριούχος playboy» και κάπως έτσι άρχισε το παραμυθένιο ειδύλλιο που γρήγορα εξελίχθηκε σε «ρομαντική απάτη», καθώς άφησε εκτεθειμένη την εν λόγω κοπέλα και με χρέη άνω των $200.000. Ο Simon εκμεταλλευόταν οικονομικά τις γυναίκες που γνώριζε μέσω Tinder, κάνοντας μαζί τους πολυτελή ταξίδια, χρησιμοποιώντας χρήματα που είχε πάρει από

ΟΙ

άλλες γυναίκες. Έπειτα, τους ζητούσε πολλά χρήματα με διάφορα προσχήματα, συνήθως επικαλούμενος

λόγους ασφαλείας. Αξιοσημείωτο, είναι το γεγονός ότι μια εξ αυτών των απατημένων γυναικών, του την «έφερε», μιας και τον κατέδωσε στην Interpol, με

αποτέλεσμα την ημέρα της πτήσης του, με προορισμό

την Αθήνα, να συλληφθεί για πλαστογραφία. Αφότου, εξέτισε την ποινή του, ο Simon, εγκαταστήθηκε στο Ισραήλ, όπου εκεί εργάζεται ώς Χρηματοικονομικός Σύμβουλος ενώ διατηρεί σχέση με ένα μοντέλο. Τα θύματα μοιράζονται την ιστορία τους σε ένα συναρπαστικό ντοκιμαντέρ στο Netflix με τίτλο «The Tinder Swindler».

«ROM-COM ΠΑΡΑ ΓΟΝΤ Έ Σ/ ΣΥΜΒΟΥΛΈΣ»

Χωρίς αμφιβολία, η πανδημία (COVID-19), ενίσχυσε αυτού του είδους τις απάτες, καθώς περιόρισε τη δυνατότητα των ανθρώπων να αναζητούν γνωριμίες τετ-α-τετ, με αποτέλεσμα να οδηγήσει αρκετούς στο να στραφούν σε διαδικτυακές πλατφόρμες γνωριμιών.

Όλο αυτό, ελλοχεύει κινδύνους και γι’ αυτό θα ήταν

καλό να γνωρίζετε κάποιες ειδικές συμβουλές, για να αποφευχθεί το «μοιραίο». Παρακάτω θα βρείτε μερικές από τους κυριότερους παράγοντες που θα σας κάνουν να αντιληφθείτε ότι κάποιο κοντινό σας πρόσωπο «έπεσε» θύμα διαδικτυακής απάτης.

- Εάν αρνείται να μιλήσει για το άτομο που γνώρισε στο διαδίκτυο και βρίσκει δικαιολογίες για ποιο λόγο δεν έχουν συναντηθεί ακόμα ή δεν έχουν κάνει βιντεοκλήση.

- Φαίνεται να έχει εμμονή με κάποιο άτομο που γνώρισε στο διαδίκτυο πρόσφατα.

-Εάν ταράζεται, όποτε κάνετε πολλές ερωτήσεις σχετικά με τον ρομαντικό σύντροφό του/της, ενώ συχνά, δεν ξέρει και τι να σας απαντήσει.

-Εάν αναφέρει ότι έχει στείλει χρήματα ηλεκτρονικά σε κάποιο πρόσωπο, το οποίο δεν έχει γνωρίσει από κοντά.

αποτυχία των ΗΠΑ στο Μουντομπά-

σκετ άνοιξε εκ νέου τη συζήτηση για

την ψαλίδα ανάμεσα στους δύο καλαθοσφαιρικούς κόσμους. Υπάρχει ξανά

απειλή για την αμερικανική υπεροχή;

«Δεν είμαστε πλέον στα 1992. Το ευρωπαϊκό μπάσκετ ανεβαίνει συνέχεια και στέλνει μηνύματα. Μας το δείχνουν οι παίκτες που παίζουν στο ΝΒΑ. Θα πρέπει να παρακολουθούμε περισσότερο και την Euroleague.

Πρέπει όμως και εμείς να στέλνουμε ό,τι καλύτερο

έχουμε, όλους τους αστέρες μας». Συνοψίσαμε μέσα

σε μία δήλωση τοποθετήσεις από τον απόηχο της αποτυχίας των ΗΠΑ στο παγκόσμιο πρωτάθλημα μπάσκετ.

Της νέας αποτυχίας για να είμαστε πιο ακριβείς. Γιατί στη διοργάνωση αυτή οι ΗΠΑ έχουν πολλές. Το πιο σημαντικό είναι πως είναι τοποθετήσεις που είδαμε ξανά, ίσως λίγο διαφορετικές σε λεκτικό και σε διαφορετικές περιστάσεις. Οι ΗΠΑ για άλλη μία φορά νιώθουν απειλή στο άθλημα στο οποίο θεωρούνται μακράν καλύτεροι. Ας κάνουμε την καθιρωμένη μας ιστορική αναδρομή. Όλα

φυσικά αρχίζουν στα 1972 με την πρώτη ήττα σε Ολυμπιάδα από τους Σοβιετικούς. Τα δραματικά τρία δευτε-

ρόλεπτα με μπόλικη δόση αμφισβήτησης και έντασης. Η πρώτη ήττα έκανε πάταγο. Τηρουμένων των αναλογιών, όση αυτή της Βραζιλίας στο ποδόσφαιρο στα 1950. Δεν ήταν όμως μόνο η ήττα, ήταν η πρώτη ένδειξη ότι πλέον τα κολεγιόπαιδα τα έβρισκαν σκούρα με τους έμπειρους Ευρωπαίους. Οι Αμερικανοί μάλλον δεν το πήραν στα σοβαρά. Ήθελαν εκδίκηση. Σε Ολυμπιάδα. Αλλά το 1976 αντί των Σοβιετικών βρήκαν απέναντί τους τη Γιουγκοσλαβία. Το 1980 μποϊκόταραν τους Ολυμπιακούς, το 1984 είχαμε το Σοβιετικό μποϊκοτάζ και την ατυχία να μη δούμε τη σύγκρουση της καλύτερης κολεγιακής ομάδας των ΗΠΑ (με Τζόρνταν, Γιούινγκ και Μάλιν) απέναντι στην καλύτερη που ετοίμασε ποτέ η ΕΣΣΔ. Το 1988 ήρθε η ώρα της αναμέτρησης, αλλά οι ΗΠΑ έχασαν από την παρέα του Σαμπόνις. Τότε λήφθηκε η απόφαση να μπορούν να συμμετάσχουν οι

ΝΒΑers στις Εθνικές ομάδες. Έτσι η τελευταία κολεγιακή ομάδα των ΗΠΑ παρουσιάστηκε στο Μουντομπάσκετ

ΟΙ ΗΠΑ ΓΙΑ ΑΛΛΗ ΜΙΑ ΦΟΡΑ ΝΙΏΘΟΥΝ ΑΠΕΙΛΗ ΣΤΟ ΑΘΛΗΜΑ ΣΤΟ ΟΠΟΙΟ ΘΕΏΡΟΥΝΤΑΙ ΜΑΚΡΑΝ ΚΑΛΥΤΕΡΟΙ

του ’90, όπου την πέταξε εκτός τελικού η φοβερή τότε Γιουγκοσλαβία (η καλύτερη ίσως Εθνική που είδαμε ποτέ). Παρεμπιπτόντως οι ΗΠΑ κατέκτησαν μετά το 1972 μόνο το Μουντομπάσκετ στα 1986 και αυτό στον πόντο. Είχαν γενικώς τη διοργάνωση ως δευτερεύουσας σημασίας. Από την ώρα που μπήκαν στην εξίσωση οι ΝΒΑers, άλλαξαν όλα.

O ΣΤΑΘΜΌΣ ΤΌΥ 1992

Έτσι στα 1992 εμφανίζεται η Dream Team και σκορπά τρόμο. Έμεναν με ανοικτό στόμα οι θεατές και οι τηλε-

θεατές, ένιωθαν δέος οι αντίπαλοι (σε κάποιες στιγμές ένιωθες ότι χάζευαν). Μπασκετικό πάρτι, τεράστια σκορ

και διαφορές. Δύο χρόνια μετά οι ΗΠΑ στέλνουν επίσης

μία εξαιρετικά δυνατή ομάδα στο Μουντομπάσκετ.

Κάνουν και εκεί περίπατο. Η κυριαρχία τους είναι από-

λυτη. Μέχρι το 2002 σαρώνουν τα πάντα. Μοναδική

παρένθεση το 1998 όταν στο Μουντομπάσκετ έστειλαν

παίκτες που έπαιζαν στην Ευρώπη λόγω του Lock Down (πρακτικά την απεργία των παικτών) στο ΝΒΑ. Η δεκαετή τους κυριαρχία, μάλλον τους έκανε να νιώσουν ασφαλείς. Αλλά υπήρχε πάντα η παράπλευρη εξίσωση. Όταν εμφανίστηκε η Dream Team, συνέπεσε με τη διάλυση των δύο υπερδυνάμεων της Ευρώπης. Άλλο λοιπόν Γιουγκοσλαβία και ΕΣΣΔ και άλλο Σερβία, Κροατία, Λιθουανία, Ρωσία ξεχωριστά. Οι χώρες αυτές ήθελαν τον χρόνο τους για να δημιουργήσουν ισχυρά και πλήρη σύνολα. Η Ευρωλίγκα άλλαζε επίπεδο και ανέβαινε. Η

κάθοδος ξένων παικτών στο ΝΒΑ αυξήθηκε ραγδαία.

Δύο χώρες με μέση ισχύ στο μπάσκετ παρουσίαζαν ήδη

τεράστια άνοδο. Η Αργεντινή και η Ισπανία. Οπότε η τεράστια διαφορά ανάμεσα στις ΗΠΑ και στον υπόλοιπο

κόσμο ψαλιδιζόταν. Απόδειξη; Το 2004 η Αργεντινή αφήνει εκτός τελικού της Ολυμπιάδας τις ΗΠΑ, ενώ δύο χρόνια μετά η Ελλάδα κάνει το ίδιο στο Μουντομπάσκετ. Η συνέχεια; Η ίδια ιστορία; Οι Αμερικανοί ξυπνάνε και κερδίζουν τα Ολυμπιακά χρυσά το 2008, το 2012, το 2016 και τέλος στην Ιαπωνία. Πάνε με πανίσχυρες ομάδες στα Μουντομπάσκετ του 2010 και του 2014.

Ξανανιώθουν ασφαλείς και με δεύτερες επιλογές την πατάνε στα δύο τελευταία Μουντομπάσκετ.

ΑΜΕΡΚΑΝΙΚΑ ΣΥΝ ΚΑΙ ΠΛΗΝ

Οι ΗΠΑ είχαν πάντα ένα μειονέκτημα. Τις πολλές αλλα-

γές στο ρόστερ και το ελάχιστο διάστημα προετοιμασίας.

Σε 15-20 μέρες δεν φτιάχνεις ομοιογενή ομάδα. Το αναπληρώνεις με τρεξίματα, με τον αθλητικό παιχνίδι, την αλτικότητα, τη διαφορά ατομικής ποιότητας και το ταλέντο. Αλλά αυτό το πακέτο δεν αρκεί πάντα. Στην Ευρώπη οι ομάδες έχουν παίκτες που παίζουν χρόνια μαζί στις Εθνικές. Άρα σε χημεία υπερτερούν. Οι Αμερικανοί πλεονεκτούσαν όμως σε ένα άλλο σημείο. Σε τεράστιο βαθμό. Στην αγωνιστική ανάπτυξη και ετοιμότητα. Μπόλικη δράση και ένταση στο κολεγιακό, ακολουθούν από 82 μέχρι 100 αγώνες ετησίως στο ΝΒΑ. Οι Ευρωπαίοι κάλυψαν σε σημαντικό βαθμό το χάντικαπ. Πέραν των πολλών παικτών στο ΝΒΑ η Ευρωλίγκα και τα εγχώρια πρωταθλήματα σημαίνουν για τις κορυφαίες ομάδες (αυτές που διαθέτουν και τους διεθνείς) ένα μεγάλο αριθμό ανταγωνιστικών αγώνων. Οπότε το παζλ για την αποτυχία των ΗΠΑ στο Μουντομπάσκετ στήθηκε σιγά σιγά. Μειονέκτημα παντοτινό ότι στις μεγάλες διοργανώσεις ισχύουν οι ευρωπαϊκοί κανονισμοί. Μικρές διαφορές, αλλά μετράνε. Άλλο κομμάτι; Είπαμε για το το Small Ball. Η τάση για κοντά σχήματα και περιφερειακό παιχνίδι την τελευταία δεκαετία.

ΟΛΑ ΦΥΣΙΚΑ ΑΡΧΙΖΟΥΝ ΣΤΑ 1972 ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΏΤΗ ΗΤΤΑ ΣΕ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΣΟΒΙΕΤΙΚΟΥΣ

Από γκαρντ και σμολ φόργουορντ έπηξε ο τόπος. Στην

Ευρώπη όμως έμειναν σταθεροί στο κλασικό μοντέλο

και ποντάρουν πάντοτε και στα ψηλά κορμιά. Ο Κερ

πήρε μία κοντή ομάδα στο Μουντομπάσκετ. Κόντρα στις

δύο ευρωπαϊκές ομάδες που είχαν και καλούς ψηλούς και καλή περιφέρεια έχασε. Τώρα, θα πει κάποιος, ήταν αποτυχία για τις ΗΠΑ, όταν οι σούπερ σταρ του αθλήματος έλειπαν; Οκ, το Μουντομπάσκετ κατέκτησε η ομάδα που δεν είχε απουσίες. Οι Γερμανοί ήταν πλήρεις. Αλλά η δεύτερη Σερβία πήγε ας πούμε χωρίς στον Γιόκιτς. Η Λιθουανία (που κέρδισε τους Αμερικανούς) χωρίς 5 παίκτες. Η Γαλλία που πάτωσε είχε πολλές απουσίες. Η

Ελλάδα δεν είχε Γιάννη και 3-4 ακόμη παίκτες πρώτης

γραμμής. Θα πρέπει να δούμε ίσως και άλλες πτυχές

του ΝΒΑ. Είπαμε, small ball. Ακόμη και αν κατεβάσουν

τους Superstar τους στο Παρίσι, ο μόνος Αμερικανός

ψηλός ολκής είναι ο Άντονι Ντέιβις. Ο Αντεμπάγιο είναι

δεν είναι 2.06. Ο Γιόκιτς, ο Εμπίντ, ο Γιάννης (που δεν είναι καν σέντερ), o Πορζίνσκις, ο Τάουνς, Σαμπόνις Jr

είναι ξένοι. Θα είναι ένα θεματάκι αυτό. Είπαμε επίσης

για την παρουσία πολλών Ευρωπαίων στο ΝΒΑ που του επιτρέπει να κοιτάνε στα μάτια τους Αμερικανούς. Υπάρχει όμως και ένας τεράστιος αριθμός αλλοδαπών εκτός Γηραιάς Ηπείρου. Ο Καναδάς πήγε στο Μουντομπάσκετ σχεδόν μόνο με ΝΒΑers, η Αυστραλία είχε μία εξάδα. Οι

αλλοδαποί παίκτες είναι κοντά στους 140, το νούμερο 1 του ντραφτ του 2023 ήταν ξένος. Για 6η παρακαλώ φορά τα τελευταία 11 χρόνια.

Υπάρχει και η εξωαγωνιστική πτυχή. Η αγορά, το παζάρι, το μάρκετινγκ. Εδώ και πολλά χρόνια το ΝΒΑ επιχείρησε και πέτυχε για καθαρά οικονομικούς λόγους τη μεγάλη αποκέντρωση. Για χρόνια υπήρχαν οι τρεις πρωτεύουσες. Βοστώνη, Λος Άντζελες, Νέα Υόρκη (αυτή όχι για ιδιαίτερα αγωνιστικούς λόγους). Κάθε τόσο ξεπεταγόταν μια ομάδα από άλλη πόλη και κυριαρχούσε για λίγο. Μπουλς, Πίστονς, Χιτ, Σπερς, Γκόλντεν Στέιτ. Ποιος να φανταζόταν ότι σήμερα θα είχαν δακτυλίδια τίτλου το Κλίβελαντ, το Μιλγουόκι (αν και πήρε και πριν 50 χρόνια με Τζαμπάρ) το Ντένβερ και το Τορόντο. Μην

αποκλείσετε σε 2-3 χρόνια να δείτε τη νεανική Νέα Ορλεάνη ή το Μέμφις να κατακτάνε την κορυφή. Αυτό σημαίνει φυσιολογικά περισσότερο ανταγωνισμό. Αλλά η αλήθεια είναι πως το ΝΒΑ παραμένει ένα show μέχρι τους 55-60 αγώνες. Με χαλαρές άμυνες, με σκόρερ

35-40 πόντων, με σκορ απίστευτα, με συμμετοχή 1213 παικτών ανά ομάδα στα ματς. Οι ζώνες σφίγγουν προς το τέλος για όσες ομάδες τρέχουν να προλάβουν

τα πλέι-οφ και χαλαρώνουν για όσες είναι σίγουρες ότι μπήκαν. Μπάσκετ, σκυλίσιες άμυνες και τακτικές βλέπουμε ουσιαστικά όταν αρχίσουν τα πλέι-οφ. Στα

ΤΟ 1992

ΕΜΦΑΝΊΖΕΤΑΊ Η DREAM TEAM ΚΑΊ ΣΚΟΡΠΑΕΊ ΤΡΟΜΟ ΑΦΗΝΟΝΤΑΣ

ΜΕ ΑΝΟΊΚΤΟ ΣΤΟΜΑ ΘΕΑΤΕΣ, ΤΗΛΕΘΕΑΤΕΣ ΚΑΊ ΑΝΤΊΠΑΛΟΥΣ

οποία πρακτικά μπαίνουν πλέον 20 ομάδες (με τα πλέι ιν των ομάδων 7-10 στην κατάταξη κάθε περιφέρειας),

αντί 16. Η αποκέντρωση σημαίνει επίσης και κάτι άλλο.

Πολλοί ταλαντούχοι ή φτασμένοι παίκτες σπαρμένοι απο εδώ και από εκεί. Σε πολλές ομάδες να υπάρχει ένας που ξεχωρίζει. Συνεπώς πολύ περισσότεροι σταρ λάμπουν πριν καν φτάσουν στο πραγματικό επίπεδο λάμψης.

ΑΠΌ ΑΎΡΙΌ...

Οι ειδικοί λένε πλέον πως συναντώνται το λαμπερό (ΗΠΑ) με το κανονικό (Ευρώπη) μπάσκετ. Οι ΗΠΑ θα έχουν πάντα το πάνω χέρι. Θα έχουν πάντα περισσότερη ποιότητα και ποσότητα. Είναι και θέμα βάθους. Οι Αμερικανοί ανά πάσα στιγμή κατεβάζουν 12 παίκτες

και σχεδόν όλοι (έχουν πάντα 1-2 ρολίστες) μπορούν

να γυρίσουν ένα παιχνίδι από μόνοι τους. Η δεύτερή

τους πεντάδα μπορεί να αποδεικνύεται καλύτερα από την πρώτη. Οι Ευρωπαϊκές ομάδες δεν έχουν τέτοια

ισορροπία στην ποιότητα. Δεν έχουν τόσο βάθος. Οπότε. Παρίσι 2024. Οι ΗΠΑ θα κατεβάσουν ό,τι καλύτερο διαθέτουν. Μπορεί να δούμε last dance και από τον Λεμπρόν. Μπορεί και τον Κάρι. Θα δούμε λογικά Λίλαρντ, Μπάτλερ, Τζορτζ, Λέοναρντ, Ντέιβις, Τέιτουμ. Θα πάρουν το χρυσό. Άνετα ή δύσκολα θα φανεί. Πιθανότατα θα κατεβάσουν και ισχυρότατη ομάδα στο επόμενο Μουντομπάσκετ. Για να μην αποτύχουν τόσο πολύ. Το πού θα βρίσκεται η ψαλίδα τα επόμενα χρόνια, μάλλον θα εξαρτάται από την παραγωγή Ευρωπαίων παικτών. Αλλά με βάση την οπτική γωνία που βλέπουν οι Αμερικανοί την όλη ιστορία, μάλλον θα πρέπει να κατάλαβαν ότι θα πρέπει να ξαναμπούν στην πρίζα για κάποια χρόνια. Και να μη θεωρούν πια δεδομένη την επιτυχία.

ΝΕΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ

ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΗ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑ

ΑΠΟ ΤΗΝ EUROBANK ΚΥΠΡΟΥ

Συνεπής στη διαχρονική της προσήλωση για κοινωνική δράση και προσφορά, η Eurobank Kύπρου διοργάνωσε εθελοντική αιμοδοσία

για το προσωπικό της τη Δευτέρα, 11 Σεπτεμβρίου 2023, στα κεντρικά γραφεία της τράπεζας. Ανταποκρινόμενη για μια ακόμα φορά στο κάλεσμα για ενίσχυση των αποθεμάτων του Κέντρου Αίματος του Υπουργείου Υγείας, οι ανάγκες του οποίου έχουν αυξηθεί σημαντικά το τελευταίο διάστημα, η Eurobank Κύπρου κάλεσε τα μέλη του προσωπικού και τα διευθυντικά της στελέχη να αγκαλιάσουν αυτή την προσπάθεια. Η πρωτοβουλία αυτή ήταν η δεύτερη εντός του 2023 με στόχο την ενίσχυση του Κέντρου Αίματος. Σε δήλωσή του ο γενικός διευθυντής της τράπεζας, κ. Αχιλλέας Μαλλιώτης, αφού ευχαρίστησε το Κέντρο Αίματος για τη διαχρονική συνεισφορά του στην κυπριακή κοινωνία, εξέφρασε την ικανοποίησή του για τη συμμετοχή των μελών του προσωπικού της τράπεζας. Διαβεβαίωσε ότι η τράπεζα, με ευαισθησία και αμεσότητα, θα δηλώνει πάντα παρούσα στο κάλεσμα του Κέντρου Αίματος, αναγνωρίζοντας έμπρακτα τις συνεχώς αυξανόμενες ανάγκες που υπάρχουν, αλλά και το εξαιρετικό έργο που γίνεται στην προσπάθεια να σωθούν ανθρώπινες ζωές.

ΤΗΕΜΙΣ: ΝΕΟ ΠΡΟΪΟΝ ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ ΔΑΝΕΙΩΝ

Νέο προϊόν αναδιάρθρωσης δανείων που έχει ως στόχο τη διασφάλιση της πρώτης κατοικίας των δανειοληπτών αξίας μέχρι €350.000, ανακοίνωσε η Themis Portfolio Management Limited (Themis) αναφέροντας παράλληλα τη δέσμευσή της να συνεργαστεί με τους δανειολήπτες για εξεύρεση γρήγορων, διάφανων και συναινετικών λύσεων διευθέτησης πιστωτικών διευκολύνσεων.

«Το προϊόν απευθύνεται σε δανειολήπτες που μέχρι σήμερα δεν μπορούσαν να πληρώσουν τις δόσεις τους ή/και που το χρέος τους έχει υπερβεί κατά πολύ την αξία της πρώτης τους κατοικίας», αναφέρει σε ανακοίνωσή της η Themis. Προσθέτει ότι το «νέο πρωτοποριακό προϊόν» προσφέρει σταθερό επιτόκιο για 3 ή 5 χρόνια το οποίο μετατρέπεται σε κυμαινόμενο μετά τη λήξη της σταθερής περιόδου, μηνιαίες δόσεις που να ανταποκρίνονται στις οικονομικές δυνατότητες του δανειολήπτη και διάρκεια αποπληρωμής μέχρι και 25 χρόνια, νοουμένου ότι η ηλικία του δανειολήπτη δεν θα υπερβαίνει τα 70 έτη. Η Themis θεωρεί ότι «η συγκεκριμένη πρωτοβουλία είναι η πλέον στοχευμένη και ξεκάθαρη» και ευελπιστεί πως οι δανειολήπτες θα αξιοποιήσουν αυτή την ευκαιρία για να

επιλύσουν ένα πρόβλημα που τους απασχολεί εδώ και πολλά χρόνια.

ΑΛΛΑΖΕΙ

ΠΡΟΣΩΠΟ ΤΟ

CORAL BEACH

HOTEL & RESORT

Σε αναβάθμιση του

ξενοδοχείου Coral beach hotel & resort

στον Δήμο Πέγειας

προχωρεί η εταιρεία Leptos Calypso Hotels Public Ltd, μετά το πράσινο φως που άναψαν οι περι-

βαλλοντικές υπηρεσίες. Το κόστος της ανάπτυξης

αναμένεται να ανέλθει στα €45 εκατ.. Αναλυτι-

κότερα, όπως αναφέρεται στην περιβαλλοντική μελέτη του Τμήματος Περιβάλλοντος για την εν λόγω ανάπτυξη υπάρχει εν ισχύ πολεοδομική άδεια που ήδη καλύπτει / προβλέπει την ανέγερση των 3 υφιστάμενων κτηρίων, καθώς και 4 άλλων κτηρίων που δεν κατασκευάσθηκαν ακόμη (συνολικής δυναμικότητας 1.176 κλινών), καθώς και εξωτερικές εργασίες και άλλες εγκαταστάσεις. Συγκεκριμένα, τα 4 αδειοδοτημένα αλλά μη κατασκευασμένα κτήρια αντικαθίστανται με 3 κτήρια και οι ήδη αδειοδοτημένες 1.176 ξενοδοχειακές κλίνες αυξάνονται σε 1.370 κλίνες (948 ξενοδοχειακές κλίνες και 422 διαμερισματικές κλίνες). Η υφιστάμενη ανάπτυξη περιλαμβάνει 140 χώρους στάθμευσης στο ισόγειο του συγκροτήματος «Coral Beach Hotel». Με την υλοποίηση του προτεινόμενου έργου, αναμένεται να υπάρχουν συνολικά 486 χώροι στάθμευσης, εκ των οποίων οι 16 χώροι στάθμευσης θα είναι για ΑΜΕΑ και 3 χώροι στάθμευσης για λεωφορεία. Παράλληλα υπάρχει χώρος στάθμευσης ποδηλάτων. Το προτεινόμενο ύψος των υφιστάμενων κτηρίων 1 και 2 με την προσθήκη του ενός νέου ορόφου 3,5m, περίπου, θα ανέλθουν στα 37m και 34m, περίπου, αντίστοιχα.

ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ ΕΣΤΙΑ ΣΤΗΝ

ΠΑΛΙΑ ΛΕΥΚΩΣΙΑ

Υπογράφηκαν τα συμβόλαια για την

κατασκευή της φοιτητικής εστίας στις οδούς Βουλγαροκτόνου, Αρσινόης και Κομνηνού από

τον Δήμο Λευκωσίας. Πρόκειται για έργο που

θα περιλαμβάνει 50 δωμάτια, από τα οποία

το ένα πληροί τα πρότυπα σχεδιασμού για

ΑμεΑ. Το κάθε δωμάτιο θα είναι εξοπλισμένο με μονόπορτο ψυγείο, φούρνο μικροκυμάτων,

διπλή ηλεκτρική εστία, απορροφητήρα και κλιματιστικό θέρμανσης/ ψύξης. Επιπλέον θα

δημιουργηθούν δύο δωμάτια/ πλυσταριά με

12 πλυντήρια ρούχων και 12 στεγνωτήρια.

Ο

προϋπολογισμός του έργου αγγίζει τα

€3.821,462 πλέον ΦΠΑ και χρηματοδοτείται

από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Ε.Ε., στο πλαίσιο του Σχεδίου

Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας Κύπρου.

Οι εργασίες συντήρησης/ αποκατάστασης

αναμένεται να ξεκινήσουν στις 16 Σεπτεμβρίου 2023 και να διαρκέσουν 16 μήνες.

ΤΕΛΟΣ

ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ ΤΟ

11ο ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΣΥΜΠΟΣΙΟ

Στις 31 Οκτωβρίου 2023 θα πραγματοποιηθεί, από τις

09.00 μέχρι τις 15.00, το φετινό 11ο Ενεργειακό Συμπόσιο, στο Royal Hall στη Λευκωσία. Η διοργάνωση, η οποία

σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, συγκεντρώνει τεράστιο

ενδιαφέρον, φέρει τον τίτλο «Ώρα έργων για την ενέργεια»

και σ’ αυτήν κύριος ομιλητής θα είναι ο πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης. Το συνέδριο διοργανώνεται από το Ινστιτούτο Ενέργειας ΝΑ Ευρώπης (ΙΕΝΕ)

και την εταιρεία FMW Financial Media Way. Άλλοι ομιλητές που έχουν προσκληθεί για να μιλήσουν στο 11ο Ενεργειακό Συμπόσιο είναι η πρόεδρος της Βουλής, Αννίτα Δημητρίου, ο υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, Γιώργος Παπαναστασίου, οι υπουργοί Ενέργειας της Ελλάδας, του Ισραήλ και της Αιγύπτου, ο πρόεδρος της ΡΑΕΚ, Α. Πουλλικάς, ο διευθυντής της Εταιρείας Υδρογονανθράκων Κύπρου, η πρόεδρος της ΑΗΚ, ο πρόεδρος της ΔΕΦΑ, εκπρόσωποι των εταιρειών που εμπλέκονται στην κυπριακή ΑΟΖ, πρόεδροι Επαγγελματικών Συνδέσμων του τομέα ενέργειας, ακαδημαϊκοί, τεχνοκράτες, κ.ά. Το Συμπόσιο τελεί υπό την αιγίδα του ΚΕΒΕ.

ΓΑΛΛΙΚΟ GASTRO CLUB ΣΤΟ CITY OF DREAMS MEDITERRANEAN

Το City of Dreams Mediterranean παρουσίασε το

πρώτο γαλλικό Gastro Club της Κύπρου, δίνοντας

την ευκαιρία στους επισκέπτες του θερέτρου να

απολαύσουν γαστρονομικές προτάσεις εμπνευσμένες από την Κυανή Ακτή και να βιώσουν μοναδικές εμπειρίες ψυχαγωγίας και διασκέδασης. Το Anaïs αποτυπώνει την ουσία της γαλλικής γαστρονομίας και προσφέρει ένα ξεχωριστό καλλιτεχνικό πρόγραμμα, με ζωντανή μουσική, DJ sets και εντυπωσιακές χορευτικές παραστάσεις. Χρησιμοποιώντας

φρέσκα θαλασσινά, λαχταριστά λαχανικά, αρωματικά βότανα και εκλεκτά κρέατα, το εστιατόριο προσφέρει κλασικά γαλλικά πιάτα που συνοδεύονται από έξοχα φτιαγμένα κοκτέιλ που ικανοποιούν τον ουρανίσκο κάθε επισκέπτη. Η ατμόσφαιρα του χώρου συνθέτει μια πολυτελή ψυχαγωγική εμπειρία που συνδυάζει τη σύγχρονη κομψότητα με μια διαχρονική αύρα, καθιστώντας το Anaïs τον απόλυτο προορισμό για τους μπον βιβέρ.

ΦΠΑ ΣΕ ΒΑΣΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ

Την επέκταση της εφαρμογής

του μηδενικού συντελεστή

ΦΠΑ σε είδη πρώτης ανάγκης για άλλους έξι μήνες, αποφάσισε η κυβέρνηση

προσθέτοντας στον κατάλογο προϊόντων τον καφέ και τη ζάχαρη, ανακοίνωσε ο υπουργός Οικονομικών Μάκης Κεραυνός.

Σε δηλώσεις του ο κ.

Κεραυνός ανέφερε πως «η παράταση δόθηκε, αφού η υφιστάμενη διάρκεια ισχύος λήγει στο τέλος Οκτωβρίου. «Αποφασίστηκε να ανανεωθεί για άλλους έξι μήνες ο κατάλογος αυτός με τον μηδενικό συντελεστή για βασικά προϊόντα και έχουμε προσθέσει επίσης άλλα δύο προϊόντα καθημερινής χρήσης, τον καφέ και τη ζάχαρη», πρόσθεσε. Ερωτηθείς μεταξύ άλλων αν γίνονται σκέψεις για ενδεχόμενη επιδότηση του ηλεκτρικού ρεύματος και των καυσίμων, ο ΥΠΟΙΚ επανέλαβε

ΜΗΔΕΝΙΚΟΣ

Η εταιρεία Eastpak ιδρύθηκε το 1952, από τον Monte Goldman, με το όνομα Eastern Canvas Products USA. Στις

πρώτες δραστηριότητές της περιλαμβάνεται η παραγωγή μιας

σειράς τσαντών από μάλλινο ύφασμα, σακιδίων και εξοπλισμού

ασφαλείας για τον στρατό των ΗΠΑ.

Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΑΛΛΑΞΕ ΡΙΖΙΚΑ, ΟΤΑΝ Ο ΓΙΟΣ ΤΟΥ MONTE GOLDMAN, MARK GOLDMAN, ΠΡΟΣΧΏΡΗΣΕ Σ’ ΑΥΤΗΝ, ΤΟ 1976.

1977

Ο Mark Goldman μετασχημάτισε τη σειρά των

προϊόντων λιανικής πώλησης και λάνσαρε

την πρώτη σειρά από τσάντες και σακίδια σε

μία αθλητική εμπορική έκθεση, στο Σικάγο.

1980

Το 1980 προσχώρησε στην εταιρεία ο Norman Jacobs, και μαζί με τον Mark Goldman, κατέκτησαν

την ηγετική θέση στην αμερικανική κολεγιακή αγορά

στην Ανατολική Ακτή, στα περισσότερα χρόνια της δε

καετίας του ’80 και στις αρχές της δεκαετίας του ’90.

1985

Το 1985 η Eastpak χρησιμοποίησε φωτεινά χρώματα

και στάμπες στις τσάντες, επιβεβαιώνοντας την εξέλιξή

της σε μία εμπορική, αστική μάρκα.

Η Eastpak εισήχθη για πρώτη φορά στην ευρω πα ϊκή

αγορά το 1986 από τον Γάλλο Kostia Belkin, ο οποίος

συναντήθηκε με τον Mark Goldman και τον Norman Jacobs

στη Βοστώνη και τους έπεισε να αρχίσουν να διανέμουν

τα προϊόντα Eastpak στην Ευρώπη. Η μάρκα κατάφερε να

κερδίσει μια θέση στο Παρίσι, σχεδόν αμέσως με τα πρώτα προϊόντα που πωλήθηκαν από την ημέρα που τα λάνσαραν.

Η εταιρεία εξαγοράστηκε το 2000, από την VF Corporation, τον γίγαντα της ενδυμασίας, όπου εντάχθηκαν και άλλες μάρκες, όπως η Jansport, η The North Face, η Kipling, η Lee και η Wrangler. Οι πρώτες εξαγωγές της Eastpak ήταν στην Ασία, με πρώτες επιτυχίες στην Ιαπωνία, την Κορέα, τη Σιγκαπούρη και τις Φιλιππίνες.

2003

Το 2003 η Eastpak επιβεβαίωσε την πρώτη της συνεργασία, όσον αφορά στον σχεδιασμό, με τον Ολλανδό καλλιτέχνη τατουάζ Hendrikus («Hanky Panky») Johannes Everhardus Schiffmacher.

2004

Ακολούθησε η πρώτη συνεργασία μόδας, με τον Βέλγο σχεδιαστή μόδας Walter Van Beirendonck. Από τότε, έχουν παραχθεί από την Eastpak συλλογές σε συνεργασία με διάσημους σχεδιαστές, συμπεριλαμβανομένου του Kris Van Assche, Christopher Shannon, Raf Simons και πολλών άλλων.

Το 2012 ιδρύθηκε το Eastpak Artist Studio, το οποίο προσκαλεί καλλιτέχνες, σχεδιαστές και άλλες δημιουργικές προσωπικότητες από όλον τον κόσμο, για να γνωρίσουν ή/και να μετατρέψουν κενά Padded Pak’r σακίδια σε πρωτότυπα έργα τέχνης, τα οποία αργότερα, θα τεθούν σε πλειστηριασμό για φιλανθρωπικό σκοπό. Από την πρωτοβουλία αυτή, όλα τα έσοδα έχουν διατεθεί στον φιλανθρωπικό οργανισμό «Designers against AIDS» στην προσπάθεια αύξησης της ευαισθητοποίησης για τον ιό HIV και το AIDS.

2023

Η EASPAK ΣΥΝΕΧΙΖΕΙ ΤΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ ΤΗΣ

Η Eastpak εισήλθε στην αγορά των αποσκευών, το 1999 με το πρώτο τροχοφόρο καρότσι που παράχθηκε για την καταναλωτική αγορά.

ΤΑΞΙΔΙ ΠΡΟΣΦΕΡΟΝΤΑΣ ΜΙΑ ΕΥΡΕΙΑ ΓΚΑΜΑ ΑΠΟ ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΣΕ ΤΣΑΝΤΕΣ ΚΑΙ ΣΑΚΙΔΙΑ.

*ΜΕ ΠΛΗΡΟΦΟΡΊΕΣ ΑΠΟ WIKIPEDIA

Constant change can enable continuous opportunity

With advanced analytics and deep insight, KPMG professionals can help asset management firms embrace business transformation as state of mind. When you see change as opportunity, you can create sustainable, scalable growth across your business.