BUREN VAN DE MARKTEN Buurtbewoner Dominique Carlier In feite hadden ze toch een beetje gelijk want dat jaar heb ik via advertenties slechts twee werkaanbiedingen gezien waar men Frans moest kennen. Namelijk toeristische gids ergens in Frankrijk, en secretaris in een Frans-Welshe bedrijvenvereniging. Vandaar misschien hun mindere motivatie om Frans te leren.
©KATRIEN COLENBIE@STADSBIOGRAFIE
Dominique Carlier woont in de Onze-Lieve-Vrouw-ter-Sneeuwwijk, waar de bushalte Treurenberg zich bevindt. Naast zijn interesse in talen, kunst en cultuur is hij ook lid van het wijkcomité en vrijwilliger bij diverse organisaties. De Vijfhoek: Sinds wanneer woon je in de wijk? Dominique Carlier: Ik woon 25 jaar in de Onze-Lieve-Vrouw-ter-Sneeuwwijk. Een andere naam die men ook aan de wijk geeft is de Vrijheidswijk. Kan je dat voor onze lezers verduidelijken? In de wijk zijn er vier straten genoemd naar de vier grondwettelijke vrijheden van de eerste grondwet na de Belgische onafhankelijkheid in 1831. Op het Vrijheidsplein komen die straten samen: de Drukpersstraat (vrijheid van pers), Verenigingsstraat (vrijheid van vereniging), Eredienststraat (godsdienstvrijheid) en de Onderrichtsstraat (vrijheid van onderwijs). Ik woon in de Verenigingsstraat. Ik ben geboren in Jette en heb altijd in Brussel gewoond. Maar ik ben in Duinbergen naar school geweest tussen mijn
4 en 11 jaar en mijn humaniora voltooid in Ciney, ten zuiden van Namen. Daarna volgde de ULB. Je verbleef ook een jaar in Wales? In 1982-83 gaf ik er Franse conversatielessen aan leerlingen van 12 à 16 jaar. Die begrepen niet waarom men in het Verenigd Koninkrijk Frans moest leren, iedereen spreekt toch Engels, benadrukten ze. Toen ik hen vertelde dat in Brussel 80% van de werkaanbiedingen kennis van het Frans en Nederlands vereist en minder dan 50% van het Engels keken ze me verbaasd aan, met een blik in hun ogen van: wat een raar land is dat daar! Britten over het Kanaal Frans aanleren is niet zo evident? Inderdaad en hen uitleggen dat het nuttig kon zijn, daar konden ze zich niet in vinden.
Waar was dat in Wales? In Caerphilly, negen kilometer ten noorden van de hoofdstad Cardiff, toen een stadje van vijfentwintigduizend inwoners. Ik ben daar één schooljaar gebleven. In 1981, vlak na het behalen van mijn diploma psychologie aan de ULB, zag ik de kans om naar daar te gaan. Er bestond toen een culturele afspraak tussen België en Groot-Brittannië. Er werden jaarlijks 30 Franstalige Belgen en 30 Britten uitgewisseld. Ik had van die akkoorden nooit gehoord tot ik een radiospotje hoorde dat mijn interesse opwekte: “We zoeken Franstalige assistenten om in het Verenigd Koninkrijk les te geven.” Ik solliciteerde en mocht naar Wales vertrekken. Talen hebben me altijd geïnteresseerd. Heb je in Wales Welsh kunnen leren? Het Welsh is niet makkelijk, het behoort tot de Keltische talengroep die maar op vijf plaatsen in de wereld gesproken wordt: het Welsh in Wales, het Schots in Schotland, het Iers in Ierland, het Bretoens in Bretagne en het Galicisch in Spanje, Galicië. Ik zou wel Welsh geleerd hebben als ik
”
Taalhoffelijkheid vind ik heel belangrijk
daar langer kon verblijven, maar het was een contract voor één jaar en daarom zag ik er het nut niet van. Mocht het nu Spaans of Duits geweest, een alledaagse taal… Maar nee dus, ik heb geen Welsh geleerd. Ik spreek Frans, Nederlands en Engels. Als Franstalige Brussellaar heb je het Nederlands altijd belangrijk gevonden? Raar maar waar, ik heb Nederlands geleerd op school in Wallonië. Als Brusselaar ontdekte ik snel dat Nederlands een belangrijke rol zou spelen in het professionele en culturele leven. We waren daar op school met twee Brusselaars maar de Walen vonden het in die tijd helemaal niet interessant om tweetalig te zijn. Ondertussen is dat wel veranderd. Wat me wel opvalt is dat de laatste twintig jaren de kennis en de interesse van de Franstaligen voor het Nederlands toeneemt, wat niet altijd het geval is bij de Nederlandstaligen voor het Frans. De cijfers van de talenkennis bij Selor (selectiebureau van de overheid) staven dit. Spreek je dikwijls Nederlands? In Brussel tijdens ontmoetingen in de culturele sector en ook in de vrijwilligersactiviteiten spreekt iedereen zijn eigen taal. Taalhoffelijkheid vind ik heel belangrijk. Ik denk dat het normaal is zo-
veel mogelijk de voertaal te spreken op de plaats waar je naartoe gaat, zoals Nederlands in een gemeenschapscentrum. Ik vind het onbeleefd en zonder respect dat er Franstaligen naar een gemeenschapscentrum gaan, en luid enkel Frans praten zonder enkele woorden in het Nederlands te spreken. Daarom vind ik het belangrijk dat dit gesprek bijna helemaal in het Nederlands verloopt. Hoe is het leven in je wijk? Het is hier een leuke, mooie buurt. Ik hou van mijn wijk. Voor vele Brussellaars komt de omgeving hier vreemd over, omdat ze die niet kennen. Buitenstaanders beschouwen onze wijk als een kantoorwijk. Ze is afgelegen en doormidden gesneden door de Koningsstraat, de Wetstraat en de Kleine Ring. De buurt is een soort van eiland. De meest Brusselaars kennen de wijk alleen maar door het Koninklijk Circus en de cafés op het Vrijheidsplein. Zijn er veel winkels? Er zijn er wel maar meestal voor de mensen die hier komen werken. Een voorbeeld: de snackbars zijn tijdens de week open van 7u tot 15u en dan sluiten ze. In het weekend zijn ze dicht. Een groot minpunt, er is geen bakker meer in de wijk. De bakkerij die twee jaar geleden dichtging, was sowieso al tijdens het weekend gesloten. Gelukkig is er nu een wasserette voor de buurtbewoners. Er zijn veel cafés en restaurants maar
6
_DEMARKTEN_DeVijfhoek_DEC_2020.indd 6
23/11/2020 15:03
