In de Remekerstraat in Wemmel zorgt een ingenieus natuurlijk infiltratiesysteem bestaande uit drie wadi’s op een hondenweide aan Beverbos voortaan voor een vertraagde afvoer van regenwater in de Maalbeek. Zo krijgt het water de kans om langzaam in de bodem te sijpelen. Dat verlaagt het risico op overstromingen stroomafwaarts en draagt bij aan een klimaatbestendige vallei. Het project is een initiatief van het programma WaterLand-Schap van de Vlaamse overheid in samenwerking met lokale besturen, provincies, regionale landschappen en lokale actoren.
‘De Maalbeek en haar zijbeken vormen samen met de Tangebeekvallei de blauw-groene ruggengraat van het open ruimtegebied ten noordwesten van Brussel’, vertelt projectregisseur Wim Solie van het Regionaal Landschap Brabantse Kouters (RLBK). ‘De vallei staat onder druk door de toenemende bebouwing, verharding en de steeds vaker voorkomende extreme weersomstandigheden. Droogte, wateroverlast na hevige regenbuien en de daaruit volgende erosie vormen een probleem en zullen de vallei steeds vaker teisteren. Bovendien zijn de beekvalleien hier smal en wurmen ze zich door de woonkernen van Wemmel, Meise, Grimbergen en Vilvoorde. Dat maakt ze extra overstromingsgevoelig. Door slimme maat-
regelen zoals deze nieuwe wadi’s aan Beverbos herstellen we de sponsfunctie van het landschap en wapenen we ons tegen de toenemende klimaatuitdagingen.’
De gemeente Wemmel zag bij de opmaak van het hemelwater- en droogteplan een kans om de hondenweide aan te pakken. ‘In de Remekerstraat lag al een gescheiden riolering, maar het regenwater stroomde nog rechtstreeks naar de Maalbeek’, zegt schepen van Leefmilieu en Duurzaamheid Erwin Ollivier (LB Wemmel). ‘Bij veel regenval legde dat extra druk op de waterloop. Dat regenwater laten we nu vertraagd infiltreren via een cascade van drie wadi’s, goed voor een buffering van 455 m³ water. Dit project past in een groter geheel aan maatregelen waarbij we ook buffering voorzien op de Reekbeek en op de Amelvonnesbeek.’
Het unieke in Wemmel is de combinatie tussen waterbeheer, natte natuur en beleving. ‘Het gebied kreeg immers een extra functie als hondenlosloopzone’, zegt Ollivier. ‘Door het realiseren van veel variatie en structuur wordt dit een attractief gebied voor mens, dier en natuur.’ De uitvoering van dit natuurlijke infiltratiesysteem en de landschapsinrichting kostten 114.000 euro, waarvan 91.200 euro gesubsidieerd door de Vlaamse overheid. (JH)
Grote werken aan de
Op het Luitenant Graffplein is gestart met de prefase van de heraanleg van de de Limburg Stirumlaan. Alle nutsleidingen op het plein, de de Limburg Stirumlaan en een stukje Steenweg op Brussel worden vernieuwd. Pas daarna begint de grote werf met de volledige heraanleg van de belangrijke verbindingsweg.
‘Tot eind september worden de nutsleidingen vernieuwd en uitgebreid. De werken situeren zich op de voetpaden. Soms is er een oversteek nodig, maar de weg zal nooit helemaal openliggen. De gascabine op het Luitenant Graffplein wordt bovengronds gebracht. Alle aansluitingen aan de huizen worden nagekeken en indien nodig vervangen’, zegt schepen van Grondgebiedzaken Raf De Visscher (LB Wemmel).
‘Pas daarna kan het eigenlijke rioolproject van start gaan. Het Luitenant Graffplein komt eerst aan bod. Na deze prefase zal van eind september 2025 tot januari 2026 de Steenweg op Brussel en de de Limburg Stirumlaan tot aan de Vijverslaan worden aangepakt.
Limburg Stirumlaan
Van januari 2026 tot april 2026 volgt de de Limburg Stirumlaan tussen de Vijverslaan en de De Ridderlaan. Daarna is het de beurt aan de de Limburg Stirumlaan tussen de De Ridderlaan en de Burvenichlaan; in De Hene tot de zomer van 2026. Fase 4 loopt van augustus 2026 tot september 2026 in de J. Bogemansstraat tussen De Hene en de Vander Vekenstraat.’
Pas na de werken aan de nutsleidingen beginnen de grote rioleringswerken op de de Limburg Stirumlaan. De precieze fasering van de rioolwerken ligt nog niet vast. ‘De rioleringswerken verlopen stroomopwaarts. Dat betekent dat eerst de Faymonvillesquare - Steenweg op Brussel ter hoogte van de Maalbeeklaan aan de beurt is. We werken dus richting Ring’, zegt De Visscher. ‘Deze werken gaan van start na de nutswerken, wellicht vanaf najaar 2026 - voorjaar 2027. Een exacte datum is voorlopig moeilijk te bepalen.’
Het rioleringsproject en de heraanleg van de de Limburg Stirumlaan is geraamd op 9 miljoen euro, waarvan zo’n 3,5 miljoen euro wordt gesubsidieerd. (JH)
Meer info: www.wemmel.be
Telex
• 7.081 verkeersovertredingen. Dat heeft de mobiele flitscamera Dikke Bertha sinds oktober 2024 vastgesteld.
• De bibliotheek zoekt vrijwilligers voor haar jeugdwerking, onder andere voor het voorlezen, spelletjes spelen, boekenpakketten samenstellen, zetelen in de leesjury. Info: bib@wemmel.be.
• In de opslagplaats van Natuurpunt Wemmel aan het complex Zijp is voor de derde keer ingebroken, deze keer zonder buit. De garage is inmiddels extra beveiligd door de gemeente.
• Na zijn fietstocht in 2022-2023 door alle (toen nog) 581 Belgische gemeenten ten voordele van de Vakantiekampen van To Walk Again trekt Dirk Vandervelden (47) uit Wemmel deze keer zijn stapschoenen aan om de volledige Belgische kust (65 km) af te wandelen ten voordele van hetzelfde goede doel. Meer info vind je op de Facebookpagina van Dirk Vandervelden.
• Samen met Enchanté vzw en tal van vrijwilligers en ambassadeurs zorgde Lidl met het project Brooddoosnodig voor een voedzame maaltijd in 21 deelnemende Brusselse en Vlaamse scholen, waaronder ook de Go Inclusie Campus Wemmel. In totaal werden tijdens de eerste schoolweek zo’n 7.000 brooddozen gevuld.
• De hele maand oktober staat Wemmel in het teken van de Beweegmarathon met tal van sportieve bewegingsactiviteiten. Info: www.wemmel.be.
• De weergoden waren de jaarmarkt gunstig gezind. Het was dan ook plezant kuieren tussen de vele standjes, kermisattracties, kinderrommelmarkt en dierenprijskampen. Het Jaarmarktfestival was opnieuw een schot in de roos met opvallend veel jongeren.
• De betonblokken op de Markt, Dries en Reigerslaan zijn weggehaald. Na de werken aan de Steenweg op Brussel zal ook het betonblok in de De Ridderlaan verdwijnen. Daar komt een proefopstelling voor eenrichtingsverkeer in de richting van de Steenweg op Brussel naar het Cdt. De Blockplein.
• Clem en Hilda Van Malderen-Leemans zijn 60 jaar getrouwd en dat werd gevierd. Beiden zijn altijd leerkracht geweest. Clem in het zesde leerjaar van de gemeentelijke basisschool waar hij ook 20 jaar directeur was. Hilda was heel haar loopbaan actief als leerkracht in de lagere school van Droeshout (Opwijk).
• Merryl Dieleman kwalificeerde zich met haar paard Up and Down voor de finale van het Belgisch Kampioenschap Jonge Paarden. Haar vijfjarige hengst werd geboren op de stoeterij van Wemmel.
• Aan de Amelvonnesbeek op de Windberg, op de grens met Hamme, wordt een bufferbekken en een erosiepoel aangelegd in het kader van de bestrijding van wateroverlast. Er wordt ook een overstortconstructie geplaatst.
• Aan het grasveld en het bosje op het doodlopende stuk van de Steenweg op Merchtem ter hoogte van de Windberg zijn een hele reeks paaltjes geplaatst. Die moeten vermijden dat bestelwagens, van voornamelijk pakjesdiensten, zich in het gras draaien en bij regenweer voor modder op de rijbaan zorgen. De paaltjes verhinderen ook dat er naast de betonblokken kan worden doorgestoken naar de Windberg. (JH)
RSCA Women, de vrouwenploeg van Anderlecht, is als recordkampioen een vaste waarde aan de top van het Belgische voetbal. Een pionierende Wemmelse vrouwenploeg ligt aan de basis van dit succesteam.
Al sinds de Eerste Wereldoorlog wordt er gevoetbald in Wemmel. Eerst door Wemmel Sportif, nadien door Vlug Op Wemmel, dat in 1930 werd opgericht. In 1977 werd FC Play Boys Wemmel de rivaal van VO Wemmel. Tot het in 1988 tot een fusie kwam en KVK Wemmel het licht zag. Maar in 1971 had Vlug Op Wemmel ook een damesploeg opgericht. Die zou meteen in de hoogste regionen van het vrouwenvoetbal spelen, tot het team bij RSC Anderlecht werd ondergebracht.
Constant Vanden Stock
Over de geschiedenis van het vrouwenteam van Anderlecht schreef Lucien Paulis het boek De andere kleedkamer van RSC Anderlecht. Paulis was vroeger docent lerarenopleiding aan de Rijksnormaalschool in Laken, voetbalde zelf eerst bij Royal White Star AC en uiteindelijk bij Vlug Op Wemmel. Niet
lang nadat VO Wemmel Dames was opgericht, stemde hij toe om coach te worden, op voorwaarde dat de zaak ‘serieus’ zou worden genomen. Paulis zou 39 jaar trainer blijven, en ook in de Anderlechtse periode nog veel successen behalen.
Lucien Paulis: ‘VO Wemmel Dames begon juist voor er in 1971 voor het eerst een Belgische competitie voor vrouwenteams werd opgericht. Die telde drie evenwaardige reeksen, en wij eindigden in dat eerste seizoen als tiende op twaalf ploegen in onze reeks. In het volgende seizoen ’72-’73 waren er al vier evenwaardige reeksen, en werd beslist dat de vier besten uit elke reeks het seizoen nadien de allereerste ‘Eerste Nationale Afdeling’ voor dames zouden vormen. Het lukte ons om daarbij te zijn, want we werden tweede na HO Merchtem.’
Ook op dat hoogste niveau volgden successen, vertelt Paulis. ‘Toen de vrouwen niet langer deel moesten uitmaken van een mannenclub, werden ze onafhankelijk als ‘Wemmel Dames 71’, en verhuisden ze van het terrein aan de Robbrechtsstraat naar het B-veld aan de Brusselsesteenweg. We werden toen in 1975 meteen derde.’
In 1976 verdween Wemmel D71 uit de gemeente. Omdat het sportcomplex aan de Brusselsesteenweg werd uitgebouwd, klopte Paulis aan bij Racing Jet, dat op de kleine Heizel speelde. ‘Een fusie met Racing Jet kwam er niet, maar van de stad Brussel mochten we de terreinen van de Heizel blijven gebruiken. Daarom is de naam van de club in juli 1978 veranderd in Brussel Dames 71.’
In 1984 won Brussel D71 een eerste keer de Belgische bekerfinale. Bij een tweede
Van links naar rechts: Imelda Spoelders, Lydia Desmet, Danny Ottoy en Mia Spoelders.
finale een jaar later, die vlak na het Heizeldrama in het stadion van Anderlecht werd gespeeld, was Anderlechtvoorzitter Constant Vanden Stock er bij. Na nog een aantal kampioenschappen en bekers, nodigde Vanden Stock Paulis en diens vrouw in 1993 uit op zijn kantoor. ‘Hij stelde een aantal vragen, en toen duidelijk was dat we niet om geld kwamen bedelen, was de zaak beklonken.’ In ’94 wonnen de kersverse Anderlechtvrouwen meteen weer de Beker van België.
Tussen pot en pint
Volgens Jean-Paul Aerts, die vroeger speler was bij de eerste mannenploeg van Vlug Op, was het na een titel van de junioren bij de mannen dat tussen pot en pint beslist werd om met onder meer de moeders van een aantal spelers een vrouwenploeg op te richten. ‘Jef Van Humbeeck was de eerste trainer. Daarna volgde Pitou Goossens en dan Lucien Paulis. In eerste instantie moesten ze nog zoeken naar tegenstanders. Maar eenmaal in competitie ging het snel. Al waren er na een jaar al niet veel speelsters meer over van dat oorspronkelijke elftal.’
Wie het wel lang volhield, was JeanPauls eigen moeder Ferdinanda Munster. ‘Zij was beginnen te voetballen omdat die sport in haar lichaam zat. Ze ging ook elke week mee naar Anderlecht kijken met mij en mijn vader. En ook vandaag volgt ze de ploeg nog van nabij.’
Vlug Op-voorzitter Albert Lambert stond een ‘onderbestuur’ toe voor het vrouwenteam, waartoe behalve Paulis’ vrouw Chris Vandenbossche ook Jeanine Huygens behoorde. Zij was de vrouw van topscheidsrechter Marcel Van Langenhove en ook een van de eerste speelsters. Nog een pionier was Jacqueline Willems. Zij was de eerste keepster, een tijdlang secretaris, en ook de uitbaatster van restaurant Parkhof, dat lang als uitvalsbasis fungeerde voor
sportgeschiedenis
het team. Eugène Beutels was lang voorzitter, en zijn dochter Marina een Wemmelse speelster.
Ex-international
Speelden in het begin nog verschillende Wemmelse vrouwen mee, dan werden al snel ook speelsters van elders naar de club gehaald, ook internationals. Maar Lydia Desmet, nu 69 jaar, was en is nog altijd een echte Wemmelse, die zowat de hele jaren 70 voor de club speelde, en toen ook werd geselecteerd voor de nationale ploeg. ‘Ik was maar 13 jaar en een half toen ik begonnen ben bij Vlug Op. Ik ben dus lang de jongste gebleven. Ik leerde voetballen tussen de jongens op het pleintje aan de J. De Ridderlaan, waar nu residentie Geurts staat. Dat was de beste leerschool. De schoonvader van Marcel Van Langenhove was melkboer en zag mij altijd op straat spelen. Hij zei tegen mijn ouders dat zijn dochter Jeanine Huygens, de vrouw van Marcel, een ploeg zou opstarten. Zo is het begonnen. In het begin waren er dames bij die veel ouder waren, maar veel van hen zijn ook snel weer gestopt. Het leven was ook anders. Je deed het er als vrouw wat bij, en je stopte natuurlijk voor je studies of je kindje.’
Steun voor de vrouwenploeg was er nochtans wel. De sponsor die voor kleding en sporttassen zorgde, was Jan Van De Voorde van nieuwkuis Mireille. Lydia: ‘Als de publiciteit leesbaar was in de krant, kreeg de ploeg wat extra centen. Dan was je zo fier als een gieter. Mijn papa kocht dan drie kranten. Lokale supporters kwamen ook kijken naar het volk dat ze kenden. De accommodatie was natuurlijk niet altijd geweldig. Op verplaatsing was er in plaats van douches soms alleen maar een bak met water.’
Niet voor het geld
RSCA Women a débuté à Wemmel
Le RSCA Women, l’équipe féminine à succès d’Anderlecht, trouve ses origines à Wemmel. En 1971, Vlug Op Wemmel a fondé une équipe féminine qui a immédiatement participé à la nouvelle compétition féminine belge. Sous la houlette de l’entraîneur Lucien Paulis, l’équipe est devenue une valeur sûre, d’abord sous le nom de Wemmel Dames 71, puis sous celui de Brussel Dames 71.
Les moments forts ont été les victoires en coupe en 1984 et 1985. En 1993, à la demande du président d’Anderlecht, Constant Vanden Stock, l’équipe a rejoint le RSCA. De nouvelles coupes et de nouveaux titres ont suivi. De nombreuses pionnières et joueuses, telles que Lydia Desmet, ont contribué à ce succès, souvent par pure passion pour le jeu.
Lydia ging ook nog even bij Roosdaal en Begijnendijk spelen, maar als ze was ingegaan op het voorstel van topclub Standard Fémina, zou ze haar ouders te veel gemist hebben. De talrijke buitenlandse reizen met de dames van Wemmel én de nationale ploeg leverden genoeg goede herinneringen op. ‘Voor ons was dat uniek: op reis met vriendinnen onder mekaar en zonder ouders.’
De enige vraag die Lydia wel eens hoort, is of ze wel alles uit haar carrière heeft gehaald. ‘Misschien was ik beter wat braver geweest,’ lacht Lydia, ‘maar als ik op zaterdagavond wilde uitgaan, dan deed ik dat. Wat anders? Voor het geld moest je het zeker niet doen, wel voor het plezier. Op dat moment kon je als vrouw niet meer van het voetbal verwachten.’
Michaël Bellon
verenigingsnieuws
woensdag 1 oktober
Start kaartenverkoop sinterklaastoneel ‘Een circus voor Sinterklaas’ Grensland vzw
9 uur – online
Vertoning sinterklaastoneel op zondag 30 november om 15 uur. prijs: kinderen en volwassenen 10 euro, ter plaatse te betalen info: www.grensland.org of 0476 35 88 19
vrijdag 3 oktober
Kaas- en wijnavond
N-VA Wemmel
18.30 uur – GC de Zandloper prijs: 25 euro per persoon – op voorhand inschrijven kan, maar is niet verplicht, via jan.dauchy@telenet.be of Marc Joseph, 0477 89 43 42 info: jan.dauchy@telenet.be
dinsdag 7 oktober
Lezing over de roofkunst tijdens
WO II door Geert Sels Willemsfonds Wemmel
14 uur – GC de Zandloper
Tijdens WO II roofden de nazi’s massaal Belgische kunstwerken. Geert Sels reconstrueerde hoe handelaars, verzamelaars en veilinghuizen meewerkten aan deze kunstroof. gratis
Leer onze gezellige cafetaria kennen en ontdek de warme sfeer in ons woonzorgcentrum. info: Phaedra Mouriss, 0493 65 18 90, phaedralynn.mourisse@armonea.be
Bart Kerremans over één jaar Trump
Op 5 november 2024 werd Donald Trump voor de tweede keer verkozen tot president van de Verenigde Staten. Wat betekent dat voor het land en voor de rest van de wereld?
De Davidsfondsafdelingen van Wemmel en Grimbergen halen niemand minder dan professor Bart Kerremans naar Wemmel om zich tijdens twee avondlezingen te buigen over de vraag ‘Wat na één jaar Trump?’.
Bart Kerremans behaalde zijn doctoraat in de Politieke en Sociale Wetenschappen aan de Universiteit Antwerpen en was ook gastprofessor aan de George Washington University en aan de University of Illinois at Urbana-Champaign. Bovendien is hij gespecialiseerd in handelspolitiek. Dat maakt van de politicoloog en hoogleraar, die aan de KU Leuven vakken over internationale betrekkingen en Amerikaanse politiek doceert, een graag geziene media-analist als het gaat over de Verenigde Staten.
Kerremans gaat op zoek naar de eventuele logica en samenhang in het (buitenlandse) beleid van de Trump-administratie. Is er wel sprake van echt beleid? Heerst de chaos, of is er wel degelijk een Trump-doctrine in de maak die de wereldorde ingrijpend zal veranderen? (MB)
Trump-doctrine? Prangende vragen over het Amerikaanse buitenlandse beleid GC de Zandloper - dinsdag 14 en 21 oktober, van 19.30 tot 21.30 uur
i.s.m. Davidsfonds Wemmel en Grimbergen prijs: leden 25 euro, niet-leden 44 euro info en inschrijven: davidsfonds.be
vanaf vrijdag 17 oktober
Fototentoonstelling
Reine Jacquemijn
Fotoclub de Korrel
tijdens de openingsuren – WZC Hestia (Zijp 20) gratis
info: Herman Cloet 0475 55 14 48, info@fotoclubdekorrel.be, fotoclubdekorrel.be
vrijdag 24 oktober
Ledfakkeltocht bij valavond in Beverbos
Natuurpunt Wemmel
Samenkomst om 19.10 uur op het grasperk tegenover café Mirage (J. Vanden Broeckstraat). Vertrek om 19.30 uur, aankomst in Villa Beverbos om 20.15 uur met gratis drankje en versnapering. gratis, inschrijven verplicht vóór 20 oktober. Ledfakkel beschikbaar voor 5 euro (cash ter plaatse).
info: L. Reynaerts, 02 460 50 06, natuurpuntwemmel@gmail.com
zaterdag 25 oktober
Run & MTBike
WTC Wielerclub van het kapelleke
10.30 uur – de Zijp (Zijp 101, Wemmel)
Voor jong en oud. Daginschrijving: 9.30 - 10.15 uur. prijs: 10 euro per persoon - met vergunning, 12 euro per persoon - zonder vergunning info: voorzitter Bernard Desmedt, 0476 32 80 48, wtcwemmel.be
zaterdag 25 oktober
Spaghetti Smash
AVO Wemmel
12 uur – sporthal Dijck (Dijck 24)
info: gertvenken@telenet.be, 0474 63 42 19
woensdag 29 oktober
Walibi
Tienerwerking Wemmel
hele dag
prijs: 25 euro (inwoners van Wemmel), 30 euro info: Inge Bellemans of Lionel Heremans, info@tienerwerkingwemmel.be, 0479 93 10 17, tienerwerkingwemmel.be
Warm Wemmel zoekt vers bloed
Burgerbeweging Warm Wemmel liet de afgelopen tien jaar geregeld van zich horen met verschillende activiteiten die Wemmelaars van alle slag dichter bij elkaar brachten. Wie herinnert zich bijvoorbeeld nog de talentenshows
Wemmel’s Got Talent! in de Zandloper, de picknicks en de zomerbar van Bar Châto, of de acties voor de zorg tijdens covid? Daarnaast ondersteunde Warm Wemmel ook bestaande initiatieven zoals de Jaarmarkt, de Kerstmarkt, of Zorgzame buurten. Eventuele opbrengsten van initiatieven gingen naar de strijd tegen kinderarmoede in Wemmel, huiswerkbegeleiding, of kinderkampjes. Warm Wemmel stelt ook materialen als tenten en herbruikbare drinkbekers ter beschikking voor de organisatie van straatfeesten of evenementen andere Wemmelse verenigingen.
‘Warm Wemmel steunt volledig op vrijwilligers’, vertelt Diana van Bergeijk, die tot de stichters behoort. ‘We werken met een kerngroep van vrijwillige initiatiefnemers, die dan weer kunnen rekenen op een netwerk van vrijwilligers die bijspringen op de geplande evenementen. Het is die kernploeg die na tien jaar de fakkel wil doorgeven aan een nieuwe generatie Wemmelaars. Zonder nieuwe voortrekkers en initiatiefnemers zal Warm Wemmel wellicht niet kunnen voortbestaan. Misschien zijn er ondertussen wel nieuwe individuen, vriendengroepen of mensen van andere verenigingen die het zien zitten om de werking van Warm Wemmel verder te zetten op hun manier, en de vereniging zo een nieuwe injectie aan vers warm bloed te geven.’
Warm Wemmel staat dus in de etalage. ‘Kandidaat-overnemers’ kunnen rekenen op de knowhow en het netwerk van Warm Wemmel. Ook de bestaande vzw-structuur, de website, de mailbox, en materiaal zoals tenten, vlaggetjes en bekers staan allemaal klaar om door nieuwe krachten gebruikt te worden. (MB) Geïnteresseerd? Meld je via warmwemmel@gmail.com
Lezing ‘Waarop letten bij een verhuis naar een woonzorgcentrum?’
De Wemmelse seniorenvereniging Okra Sint-Servaas organiseert samen met de Vlaamse Kring een informatieve lezing over woonzorgcentra. Iedereen is welkom, ook niet-leden.
Een verhuis naar een woonzorgcentrum is een grote stap, zowel voor de toekomstige bewoner als voor de mantelzorgers. Er rijzen heel wat vragen: wat kost het?, waar moet je op letten?, hoe bereid je je goed voor? Okra helpt je graag op weg, met onder meer een online tool om alle prijzen van woonzorgcentra in VlaamsBrabant te vergelijken.
Tijdens de voordracht in Wemmel met specialist Johan Truyens is er toelichting over de officiële gegevens van woonzorgcentra in de buurt - personeelsbezetting, dagprijzen, inspectieverslagen, aard van het beheer … Tot slot komen de vragen aan bod die je kan stellen aan een woonzorgcentrum. ’Na de voordracht bieden we de deelnemers nog een drankje aan’, zegt Karine Rombauts van Okra Sint-Servaas, dat momenteel zo’n 120 leden telt. (MB)
Dinsdag 21 oktober • 19u – GC de Zandloper • OKRA / Vlaamse Kring • gratis
uit de gemeente
woensdag 1 oktober
Kick-off beweegmarathon
Lokaal dienstencentrum
14 uur – Campus W (J. De Ridderlaan 49) Tijdens deze voetbalwedstrijd draait alles om teamwork, inzet en plezier. Iedereen is welkom.
prijs: vrije bijdrage voor het goede doel (Rode Kruis Wemmel-Meise)
10 uur – Campus W (J. De Ridderlaan 49) Voor baby's vanaf 6 weken tot als ze kunnen kruipen.
gratis
info: huisvanhetkind@wemmel.be, 0492 34 55 56
Versterk
team Wemmel!
Het lokaal bestuur Wemmel bouwt aan een samenleving die warm, verbonden en dynamisch is, voor jong tot oud, en met oog voor de generaties na ons.
Sluit je aan bij team Wemmel waar jobfierheid, samenwerking en impact centraal staan. Of je nu pas afgestudeerd bent of al ervaring hebt, in dit team is er altijd een plek voor talent!
Check de vacatures op www.wemmel.be/nl/ openstaande-vacatures.
INFORMATIE
uit de gemeente
Academie Wemmel
Directeur Gerard geeft
fakkel door aan Boudewijn
Elk schooljaar neemt directeur Gerard De Clercq (64) van de academie voor Muziek, Woord en Dans afscheid van studenten die hun diploma behalen. Maar het afgelopen schooljaar was hij zélf aan de beurt om af te zwaaien. Gitaarleerkracht Boudewijn Cox staat nu aan het hoofd van de academie.
‘Ik begon hier in 1991 toen de academie nog gehuisvest was in de klaslokalen van de gemeentelijke basisschool (GBS)’, vertelt Gerard.
‘We groeiden van een 400-tal leerlingen toen tot 654 vandaag. Onze klassen zijn verspreid over de Pastorij, het complex Zijp, de Zandloper en de turnzaal van de GBS.’
Vier burgemeesters
‘Ik werkte onder vier burgemeesters: Jos Geurts, Marcel Van Langenhove, Chris Andries en Walter Vansteenkiste en ken ook de toekomstige burgemeester en eerste schepen Erwin Ollivier. We kregen steeds veel vrijheid van het gemeentebestuur om de academie uit te bouwen. Dat maakt het fijn werken, in een heel leuke sfeer. We zijn in al die jaren ook geëvolueerd: de academie is al lang geen eiland op zich meer. We participeren in de gemeenschap en werken samen met alle socioculturele
spelers in de gemeente: het onderwijs, de kerkfabriek, de Zandloper … We komen ook meer naar buiten. Zo organiseren we al zowat vijftien jaar de jazzcombo’s tijdens de Dag van de Markt, de eerste zondag van juni. Daarnaast richtten we ook een jazz-, pop- en rockafdeling op. Het optreden Sibeljazz is inmiddels een jaarlijkse traditie.’
Gerard koestert twee mooiste momenten van het schooljaar. ‘Als startende leerlingen de kist krijgen met hun instrument in en die kist gaat open, dan zien we telkens een schittering in hun ogen. Maar ook de jaarlijkse uitreiking van diploma’s van leerlingen die op hun achttiende afstuderen, is telkens een mooi moment. Wij hebben ze in al die jaren gevormd, dat schept een band. We zijn ook fier op hen. Je mag niet vergeten dat ze dit als hobby doen en toch in klasverband onderwijs volgen in
hun vrije tijd. Daar heb je moed voor nodig. Ik heb daar veel respect voor.’
Nieuw hoofdstuk
Inmiddels is er al een opvolger gevonden: gitaarleerkracht Boudewijn Cox (60) zal de academie vanaf dit schooljaar leiden. ‘Hij is hier al dertig jaar leerkracht en kent het huis door en door. De toekomst is verzekerd’, weet Gerard.
‘Gelukkig had ik een goede voorganger’, knipoogt Boudewijn. ‘Ik ben hier in 1993 begonnen en Gerard was toen twee jaar directeur. Ik heb hier heel graag lesgegeven, onder meer gitaar en samenspel, en ik heb ook de jazzafdeling mee opgericht. Maar het is tijd voor een nieuw hoofdstuk. Verscheidene studenten hebben wel een traan gelaten toen ik stopte, maar ik kan met een gerust hart mijn opvolgers begeleiden. De academie is in goede handen, ik zal er in de eerste plaats voor zorgen dat de erfenis van
Boudewijn Cox
Gerard De Clercq
De ballonloods in Relegem
Soms zijn monumenten ruïnes. Denk maar aan de overblijfselen van de oude ballonloods op de huidige terreinen van het PIVO in Relegem.
Gerard geconsolideerd blijft. Hij heeft hier echt zijn stempel gedrukt.
Dankzij zijn zorgzame beleid is de academie blijven groeien en blijft ze letterlijk naar buiten komen. Het is een warme, familiale academie en het percentage leerlingen uit de eigen gemeente ligt enorm hoog. De leerkrachten doceren hier graag. Het geeft ook een goed gevoel dat de gemeente ons steunt in wat we doen.’
Breder aanbod
‘Dit schooljaar breidt ons aanbod overigens uit. Een aantal jaar geleden is de koperklas verdwenen nadat de fanfare hier was gestopt. Maar nu gaan we, naast saximprovisatie, opnieuw trompet aanbieden. Er komt bovendien ook jazz-poprockzang én een opleiding harp. Voor die laatste cursus zijn er al drie leerlingen ingeschreven. Omdat ik zelf geen les meer geef en gezien het bredere aanbod, hebben we tien extra leerkrachten aangetrokken. In totaal zijn er 40 mensen actief in dienst, onder wie 37 lesgevers en drie mensen voor het secretariaat. Inmiddels zijn de lessen gestart en loopt alles vlot op onze drie locaties.’
Joris Herpol
Het aanzicht is intrigerend. Drie hoge, door een ijzeren geraamte gestutte muren worden overwoekerd door al bijna even hoog opgeschoten struikgewas en onkruid. Niets doet dan ook vermoeden dat deze vervallen constructie beschermd is. Evenmin zal de argeloze voorbijganger er de illustere ballonloods in zien die het gebouw ooit geweest is.
Serge Eckstein
Waar het PIVO (provinciaal instituut voor vorming en opleiding) nu gevestigd is, stond honderd jaar geleden namelijk de voormalige luchtvaartkazerne Serge Eckstein, die in 1920 werd gebouwd en nadien nog is uitgebreid. De luchtmachtbasis vlak bij de spoorweg Brussel-Dendermonde diende voor het herstellen en het vervaardigen van vliegtuigen. Serge Eckstein was een kapiteincommandant van het Belgische leger die als militaire ballonvaarder op 5 oktober 1918 op verkenning werd neergeschoten boven Passendale, in de laatste weken van de Eerste Wereldoorlog.
De kazerne zou uitgroeien tot het belangrijkste Belgische centrum voor militair luchtverkeer en ballonvaart. De indrukwekkende ballonloods speelde daarbij een centrale rol als opslag- en herstellingsplaats voor heteluchtballonnen. Die luchtballonnen werden alleen gebruikt voor militaire en klimatologische waarnemingen, en dus niet in gevechten. Het ging om zogenaamde
kabelballons, die door middel van een stalen kabel en een telefoonlijn met de begane grond verbonden waren.
Nieuwe bestemming
Tussen de oorlogen kwam de expertise van de kazerne ook van pas bij de beroemde Gordon Bennett Cup voor ballonvaart, die in 1937 van start ging aan de Heizel. En ook bij de proefvlucht van ULB-professor Auguste Piccard, die in 1937 met een luchtballon in de stratosfeer wilde geraken, maar bij zijn poging het propaangas van zijn ballon vuur zag vatten.
Het begin van de Tweede Wereldoorlog betekende ook het einde van de militaire ballonvaart. De Duitsers bezetten de kazernegebouwen, en na de oorlog bracht het Belgische leger er een depot in onder dat lang de Belgische luchtmacht van materiaal en bevoorrading zou voorzien. In 1996 werd de kazerne definitief gesloten, waarna de provincie Vlaams-Brabant het domein kocht en een andere bestemming gaf.
Naar een nieuwe bestemming voor de loods begon toen een lange zoektocht. Die werd er niet gemakkelijker op wanneer het gebouw in mei 2000 werd beschermd, en nauwelijks een maand later zwaar beschadigd raakte door een onweer. Vorig jaar werd bekend dat de Belgo Aramese Jeugd vzw uit Asse er leslokalen wil onderbrengen. (MB)
nieuws uit het centrum
Samen postkaartjes schrijven
Van 4 tot 12 oktober vieren we de Week van het Nederlands. Vzw ‘de Rand’ en al haar gemeenschapscentra doen graag mee. Onze collega Karen Stals (team taalpromotie) vertelt wat er zoal te gebeuren staat!
‘Veel mensen die Nederlands leren, willen graag de taal oefenen of nieuwe mensen leren kennen. En veel Nederlandstaligen willen daarbij helpen. Alleen weten ze elkaar niet altijd goed te vinden’, legt Karen uit. ‘Daarom hebben we postkaartjes gemaakt met ludieke illustraties van Lise Vanlerberghe. Nederlands- en anderstaligen schrijven elkaar een kaartje of geven het persoonlijk af. Zo zetten mensen een eerste stap naar een fijn gesprek. Ook als dat soms een beetje extra tijd vraagt.’
‘Misschien zijn de kaartjes een aanzet om je nieuwe buren beter te leren kennen. Om meer Nederlands te praten met een collega. Om de vrijwilligers in het buurthuis te bedanken omdat ze tijd maken voor een gesprek. Om een ouder of een leerkracht van de school iets te vragen, om je waardering voor iemand die Nederlands leert te uiten of om samen naar een activiteit te gaan.’
Wie doet mee?
Gemeenten en organisaties in de Vlaamse Rand kunnen de kaartjes gratis bestellen bij vzw ‘de Rand’. ‘Dat deden er ook al heel wat’, vertelt Karen. ‘Gemeentediensten, bibliotheken, gemeenschapscentra, conversatiegroepen, scholen uit het volwassenenen secundair onderwijs … Ze willen de kaartjes in verschillende activiteiten en contexten inzetten.’
Gemeenten en organisaties buiten de Rand kunnen de kaartjes niet bestellen, maar kunnen de drukbestanden wel opvragen om de kaartjes zelf te laten drukken. zaterdag 4 tot zondag 12 oktober • Week van het Nederlands • Meer informatie over de postkaartjes: nederlandsoefenen@derand.be, www.derand.be/nl/ doe-mee-met-de-week-van-het-nederlands
Meer informatie over de Week van het Nederlands: www.weekvanhetnederlands.org
Koken met restjes
Wist je dat een gezin gemiddeld voor 417 euro eten weggooit per jaar? Dat komt overeen met drie winkelkarren. Die restjes belanden dan meestal in de duurdere restafvalzak, want bijna 20 % van ons restafval bestaat uit etensresten. Dubbel financieel verlies dus. Daarom begint de afvalintercommunale Intradura in oktober de campagne tegen voedselverspilling, Eten verspillen? Dat is niet wat we willen!?, met mediafiguur Otto-Jan Ham als een van de bekende gezichten die ons bewuster willen doen omgaan met etensresten. Eerst eens nagaan wat je allemaal weggooit om bewustzijn te kweken, dan beter leren bewaren, en ten slotte ook restjes redden met de hulp van leuke recepten: dat is het plan.
Om dat laatste wat makkelijker te maken, organiseert Avansa Halle-Vilvoorde een workshop waarin je leert koken met restjes uit de koelkast. Begeleidster Renate Coen heeft al sinds jaar en dag een passie voor eten, koken en duurzaamheid. Ze leert je verschillende ingrediënten optimaal benutten en omtoveren tot nieuwe, smaakvolle gerechten. Zelfs met onderdelen die je normaal niet gebruikt, zoals aardappelschillen, wortelloof of de stronk van broccoli, kan ze iets aanvangen. Deelnemers voorzien zelf een eigen schort, snijmesje, snijplank en keukenhanddoek. Restjes die je thuis hebt liggen, mag je meenemen. (Snel) inschrijven is verplicht. (MB) woensdag 22 oktober • 19.30 tot 22.30 uur GC de Zandloper • i.s.m. Avansa Halle-Vilvoorde prijs: 28 euro (maaltijd inbegrepen)
zaterdag 4 oktober
Luc Haekens Wereldberoemd
HUMOR
20 uur – GC de Muze
In deze show vertelt Luk Haekens welke truken hij heeft uitgehaald om beroemd te worden en welke flaters hij heeft begaan.
prijs: 16 euro (basisprijs), 14 euro (ABO), 10 euro (jongerentarief -21)
zondag 5 oktober
Along Comes Mary Er was eens …
MUZIEK
15 uur – GC de Zandloper
Along Comes Mary brengt je terug naar de gouden dagen van muziek.
prijs: 18 euro (basisprijs), 16 euro (ABO), 10 euro (jongerentarief -21)
Muziekstage voor kleuters en dagkamp voor scholieren
Tijdens de herfstvakantie voorziet GC de Zandloper een stage voor kleuters. Kinderen uit de eerste, tweede of derde kleuterklas kunnen zich van maandag tot woensdag muzikaal uitleven. Op een speelse manier leren ze de bouwstenen van muziek kennen: klank en ritme, hoog en laag, zacht en luid, alleen én samen. De kinderen maken ook kennis en experimenteren met muziekinstrumenten, zang en dans.
Voor leerlingen van het vierde, vijfde of zesde leerjaar is er op donderdag een dagkampje, volledig in het teken van film. Eerst kijken de kinderen samen naar de animatiefilm Red de Jungle, een stop-motionfilm over Kéria, een meisje dat met haar vader aan de rand van het oerwoud in Borneo woont. Nadien verzinnen de kinderen een eigen stop-motionfilm, die ze ook zelf gaan maken door te knutselen en te filmen. (MB)
maandag 27 oktober tot en met woensdag 29 oktober Muziekstage voor kleuters i.s.m. Muzische Workshops van 9 tot 16 uur (gratis opvang van 8 tot 17 uur) GC de Zandloper
donderdag 30 oktober
Dagkampje ‘Reis door de Tijd’ (4e-6e leerjaar) i.s.m. JEF (Jeugdfilm) van 10 tot 16 uur (geen opvang) - GC de Zandloper
Geef je kind een eigen lunchpakket, een drankje, een koek en een stuk fruit mee.
vanaf 8 oktober
Isabel Mombaerts – The quiet observer hears the whispers of the world
Fotografiecircuit
TENTOONSTELLING tijdens de openingsuren GC de Zandloper prijs: gratis
Vrijwilligers gezocht voor Conversatie in de keuken
Conversatie in de keuken is een lekkere, nieuwe formule om Nederlands oefenen terwijl je samen kookt en eet met mensen die je pas hebt leren kennen. In groep bespreek je een eenvoudig recept, dat je vervolgens ook samen leert bereiden. In Grimbergen en Meise bestaat de activiteit al langer. Ook GC de Zandloper in Wemmel wil in het voorjaar beginnen met een reeks.
‘Dat past binnen onze ambitie om meer oefenkansen Nederlands voor anderstaligen in de vrije tijd te voorzien’, zegt centrumverantwoordelijke Kristof Smet. Met vzw ‘de Rand’ en GC de Zandloper willen wij al lang het toenemende aantal anderstaligen verwelkomen en kansen geven om het Nederlands dat ze geleerd hebben in lessen en cursussen ook in de praktijk te oefenen. Daarom zorgen we vanaf februari voor extra aanbod met een nieuw initiatief in samenwerking met de sociaal-culturele organisatie Avansa. Om de twee weken organiseren we op dinsdag een kookvoormiddag. Tijdens de activiteit kunnen de deelnemers automatisch hun Nederlands oefenen. Dat is geen vaste groep, het kunnen elke keer weer andere mensen zijn.’
donderdag 9 oktober
Nela Deleu VlaminGO
THEATER
NEDERLANDS OEFENEN
20.30 uur – GC de Zandloper Via een persoonlijk en herkenbaar liefdesverhaal schetst Nela Deleu in een intieme solo de weg die ze aflegt om ‘Vlaming’ te worden.
prijs: 7 euro – je kan met Randuitcheques betalen •
Meer info over : www.dezandloper.be/nl/taaliconen
Voor deze activiteit zijn de Zandloper en Avansa nog op zoek naar vrijwilligers. Kristof Smet: ‘We hebben al een paar mensen op het oog, maar we willen ook graag een publieke oproep doen naar kandidaatbegeleiders die al een aardig mondje Nederlands praten of die Nederlandstalig zijn. Zij krijgen van Avansa een korte training om de deelnemers te ontvangen en het koken te begeleiden. De ideeën voor de receptjes kunnen van iedereen komen. Voor de deelnemers is de activiteit gratis, de vrijwilligers krijgen een vergoeding.’ (MB) Meld je als vrijwilliger voor ‘Conversatie in de keuken’ bij larissa@avansa-hallevilvoorde.be, 0496 24 26 20.
Openingsuren: ma van 9 tot 12 uur, di, wo, do, vr van 9 tot 12 uur en van 14 tot 17 uur.
TICKETS EN INFO
GC de Muze van Meise, Ann Christy-plein 6 – 1860 Meise demuzevanmeise@meise.be, tel. 02 892 24 40 (bereikbaar: di tot vr 10-12 uur), www.demuzevanmeise.be
Openingsuren: di, wo en do 14 tot 17 uur, za 10 tot 12 uur
Twee broers die heel anders in het leven staan. In BOTSKOP levert het niet alleen een vuurwerk van emoties en woorden op. Het werkt ook heerlijk opluchtend. Zowel voor een publiek van ouders en hun kinderen als voor de acteurs Lander Severins en Thomas Van Caeneghem.
Waarover gaat BOTSKOP ?
Lander: ‘Het is het verhaal van twee broers met een totaal verschillende persoonlijkheid. De één is altijd vrolijk, de ander nooit. Die tegengestelde emoties zorgen voor de nodige botsingen.’
Thomas: ‘Samen gaan zij op zoek naar de oorzaak van hun vaak extreme emoties. Wat maakt dat de ene zo luchtig en de andere zo zwaarmoedig in het leven staat? Gaandeweg ontdekken zij dat in het luidruchtige en uitbundige gedrag van de ene misschien wel een verklaring voor de somberheid van de andere te vinden is.’
bepaalde woorden en zinnen voldoende herhaald worden, zodat ze echt binnenkomen.’
‘Soms vernemen we na de voorstelling via een mailtje van ouders dat hun kinderen geïnspireerd zijn geraakt om zaken waarover ze vroeger niet spraken, nu wel te benoemen. Zo was er een kind dat liet vallen: ‘Het was weer onweer in zijn hoofd.’ Knap toch! Dat dat gevoel op die manier bespreekbaar wordt.’
Lander: ‘Onlangs benaderde een moeder mij na een voorstelling. Ze kwam mij vertellen dat zij, dankzij BOTSKOP, taal had gevonden waarmee
‘Woorden aan gevoelens geven, is zo belangrijk ’
Lander: ‘Met het stuk willen wij kinderen handvatten geven waarmee zij openlijk over emoties kunnen praten. Woorden aan gevoelens geven, is zo belangrijk. Als kind maar ook als volwassene.’
Jullie noemen de voorstelling een cabaretfeest over (te) grote emoties voor kleuters. Vanwaar de term cabaret?
Lander : ‘Anders dan in een toneelstuk gaan wij in dialoog met ons publiek. Niet dat wij in die interactie met de toeschouwer overdrijven, maar je voelt duidelijk dat er een tweerichtingsverkeer plaatsvindt. En ook met onze liedjes vertellen we ons verhaal.’
Thomas: ‘Vandaag is er een overaanbod aan beeldend theater voor jongeren. Met BOTSKOP gaan wij de uitdaging aan om met woorden uiting te geven aan wat wij voelen. Wij zien erop toe dat
zij de depressie van haar partner in haar gezin bespreekbaar kon maken.’
Jullie werkten al eerder samen in de voorstelling Akke Akke Tuut. Hoe zouden jullie jullie synergie omschrijven?
Lander: ‘Wat een geluk dat Thomas en ik elkaar vijf jaar geleden zijn tegengekomen. Tijdens de repetities voelden we het meteen: wauw, wij hebben een echte klik!’
Thomas: ‘Ook buiten het werk komen wij graag samen. We vullen elkaar aan. Ik waardeer heel erg dat gevoel voor luchtigheid dat eigen is aan Lander. De lach is nooit ver weg bij hem. Ik heb veel meer gevoel voor donkerte. De donkerliefhebber in mij gaat dan ook graag op zoek naar diepgang. Iets wat ik vind bij Lander, maar gelukkig ook op tijd en stond doorbroken wordt door zijn talent voor lichtheid.’
Met Grof Geschud breng jij cabaret voor volwassenen. Wat drijft jou om ook cabaret voor kinderen te maken?
Lander: ‘Het is onze manier om in ons publiek van de toekomst te investeren. (lacht) Neen, alle gekheid op een stokje, het is gewoon leuk om te doen. Kinderen zijn zo veel ongeremder en directer in hun reacties. Driejarigen kunnen best genadeloos zijn. Als je er niet in slaagt hen te boeien, ben je ze kwijt en beginnen ze te babbelen tegen pluisjes die rondzweven in de zaal.’
Thomas: ‘Vandaar dat we ook al vroeg in het maakproces try-outs inplannen.
Zo komen we er tijdig achter wat werkt en wat niet. Lichtwissels wil je bijvoorbeeld niet te bruusk laten gebeuren. Kinderen reageren daar vrij hevig op.’
Lander: ‘Het is goed dat Thomas op tijd en stond rust brengt in mijn vloedgolf van emoties. Kinderen kunnen heel erg meesurfen op die hevige gevoelens die eigen zijn aan mijn personage.’
Jullie beschikken over heel wat fantasie. Waaruit putten jullie al jullie ideeën?
Thomas: ‘Heel veel komt uit mijzelf. Gewoon door onszelf te zijn, begint de fantasie te stromen.’
Lander: ‘Ook al zouden we personages spelen die niet aansluiten bij wie wij werkelijk zijn, dan nog zouden de ideeën blijven komen. Ik denk dat het komt omdat wij ons allebei misfits in deze gekke maatschappij voelen. Heel vaak heb ik het gevoel dat ik mij moet inhouden om niet als te gek weggezet te worden. Een gevoel dat voor jou, Thomas, ook heel herkenbaar is, niet?’
Thomas: ‘Helemaal. Vandaar dat het ons weinig moeite kost om op het podium die gevoelens uit te vergroten,
zodat ze ook voor ons publiek herkenbaar worden.’
Met jullie stuk stimuleren jullie de fantasie van kinderen. Waarom vinden jullie het belangrijk om de fantasie ook bij de allerjongsten aan te wakkeren?
Lander: ‘Je wil kinderen toch niet in een keurslijf dwingen. Dat zij zich maar eens goed laten gaan. Wij geven allerlei zaken aan, het is aan hen om die met hun fantasie in te vullen.’
Thomas: ‘Dat vind ik ook zo knap aan ons stuk. Wij gebruiken haast geen accessoires. Je krijgt een podium, een doek en ons. That’s it.’
Lander: ‘Regisseur Frans Van der Aa vat de essentie van kleutertheater goed samen: ‘Je hoeft niet te hurken, ga eerder op je tippen staan.’ Kinderen voelen inderdaad veel meer aan dan wij vaak vermoeden.’
Hoe waren jullie zelf als kind?
Thomas: ‘Ik was zoals Lander nu is: happy. Door volwassen te worden is dat gaan keren. Het leven deelt je nu eenmaal klappen uit en die hebben sporen achtergelaten.’
Lander: ‘Als kind zag ik de wereld in heel felle kleuren. Vandaag is dat niet anders. Pasteltinten zijn niet aan mij besteed.’
Thomas: ‘Dat bewonder ik zo erg aan
INFORMATIE
nieuws uit het centrum
vrijdag 10 oktober
Holy Rosita
FILM
14 uur – GC de Zandloper
Nieuw vanaf dit seizoen: Cinéma Pateeke, een arrangement met koffie of thee en een zoete traktatie in Cultuur Bar Bar! Opgelet, de plaatsen zijn beperkt. Bestellen kan tot en met vrijdag 3 oktober. prijs: 5 euro (film), 12 euro (film & Cinéma Pateeke) •
zaterdag 11 en zondag 12 oktober
Iskariot: Daphne Wellens, Jo Hens, Lotte Stevens, Milou Van Mieghem Ik leef voor jou – Ann Christy, tussen ster en moeder
MUSICAL
14 uur – GC de Muze prijs: 32 euro (basisprijs), 30 euro (ABO), 20 euro (jongerentarief -21)
zaterdag 18 oktober
Jeroen Lenaerts, Mandolinman & Mathijs Bertel
De Wolfmens
THEATER & MUZIEK
20 uur – GC de Muze
Jeroen Lenaerts brengt Houtekiet van Gerard Walschap, de historie van een onweerstaanbare oermens die een dorp sticht. prijs: 19 euro (basisprijs), 17 euro (ABO), 10 euro (jongerentarief -21)
zaterdag 25 oktober
Thomas Van Caeneghem en Lander Severins
BOTSKOP
FAMILIE
15 tot 15.40 uur – GC de Zandloper prijs: 11 euro, -21: 10 euro
jou: je hebt die kinderlijke vrolijkheid in jou behouden.’
Wat betekent deze voorstelling voor jullie zelf?
Thomas: ‘Na elke voorstelling voel ik mij een stukje lichter en opgewekter. Vooral omdat ik dan zie hoe er uit donkere gevoelens toch iets moois kan ontstaan.’
Lander: ‘Laten wij vooral voortgaan met het uitvergroten van onze gevoelens op het podium. Het werkt!’
De vrolijke Lander Severins en zijn zwaarmoedige broer Thomas Van Caeneghem in volle actie.
Groot tekort aan
huisartsen
in de Rand
‘Steeds meer patiënten belanden op de wachtlijst’
Volgens cijfers van het RIZIV stijgt het aantal huisartsen in ons land de laatste tien jaar. Tot daar het goede nieuws. Want ondanks de stijging kan het tekort toch niet worden opgevangen en al zeker niet in de groeiende Vlaamse Rand.
‘De bevolking neemt toe, zeker in de Vlaamse Rand. Maar het aantal huisartsen groeit niet evenredig mee’, zegt professor huisartsengeneeskunde Dirk Devroey (VUB). ‘Er zijn in ons land in 2023 wel 288 actieve huisartsen bij gekomen, maar om het tekort weg te werken, zouden dat er 500 moeten zijn. De druk op de artsen is hoog, want ze verzorgen ook meer patiënten dan de voorgaande jaren, mede doordat de wachtlijsten bij specialisten steeds langer worden. De bevolking wordt bovendien ook ouder en de pathologie complexer. Consultaties duren daardoor ook langer.’
Groepspraktijken
‘Maar de cijfers zeggen niet alles’, zegt Devroey. ‘Je moet de cijfers goed interpreteren. Heel wat oudere artsen in Overijse zijn gestopt, maar door de 4 groepspraktijken stijgt het aantal nu wel van 17 naar 21. Dat is ook het geval voor Hoeilaart (van 8 naar 10) en Tervuren (van 20 naar 25). Alleen werkt die stijging het tekort hier niet weg. Om een arts die met pensioen gaat en die in een solopraktijk ontzettend veel uren presteerde te vervangen, heb je tot 2 jonge artsen nodig. Een groepspraktijk
kan wel jonge artsen aantrekken, maar die presteren niet zo veel uren als in een solopraktijk. Vroeger was een arts bijna 7 op 7 onbeperkt beschikbaar. Dat zie je niet vaak meer, omdat jonge artsen een goede balans tussen hun werk- en privéleven steeds belangrijker vinden. Daarnaast zit je hier ook met de hoge vastgoedprijzen en de taalbarrière. Die eerste maken het nog lastiger om een eigen praktijk op te richten. In onze streek spreekt minder dan een derde van de patiënten Nederlands. Artsen moeten nu dus verschillende talen beheersen en dat blijkt voor velen toch een obstakel om zich in de Rand te vestigen.’
De faciliteitengemeenten
Opvallend is dat er, volgens de cijfers van het RIZIV (zie tabel) grote verschillen zijn tussen de gemeenten in de Vlaamse Rand. Zo daalde in de periode 2013-2023 het aantal huisartsen fors in Sint-Genesius-Rode (12 naar 9), Wezembeek-Oppem (14 naar 8) en Kraainem (14 naar 11), terwijl de bevolking net toenam. De situatie in alle drie de gemeenten is problematisch. Is het toeval dat dit faciliteitengemeenten zijn? ‘We weten dat de populatie in die gemeenten iets ouder is en dat er
minder groepspraktijken zijn’, zegt Devroey. ‘De vastgoedprijzen zijn er ook nog hoger dan elders in de Rand.’
Patiëntenstop uit noodzaak
Dokter Devroey is sinds 1991 huisarts in Overijse. Samen met zijn echtgenote had hij een duopraktijk, maar in 2016 richtten ze Dokterspraktijk 535 op. ‘Een groepspraktijk heeft als voordeel dat dokters elkaar kunnen afwisselen, zo is er altijd permanentie’, legt Devroey uit. ‘Jonge artsen kunnen zo beter de balans tussen werk en privé bewaken.’ Een van die jonge artsen is Roya Zolfaghari (30). Zij is al twee jaar vaste huisarts in Dokterspraktijk 535. ‘We zijn met een team van vier vaste artsen, een arts in opleiding en een praktijkmedewerker’, vertelt Roya. ‘Hoewel onze praktijk al vrij groot is, merken we dat er steeds meer werk is. Eerst hadden we een beperking op het aantal patiënten, ondertussen is er een patiëntenstop. Het blijft wel moeilijk om nee te zeggen. Maar op een bepaald moment kan je niet anders meer, omdat je anders steeds minder tijd hebt voor de patiënten die je opvolgt als huisarts. Ik blokkeer soms tijdsblokken in mijn agenda om mensen toch te kunnen zien.’
FC
Dirk Devroey
Roya Zolfaghari
Mark Huylebroeck
INFORMATIE
rand-nieuws
Roya legt uit dat mensen die geen huisarts meer vinden in hun eigen gemeente uit noodzaak dan maar opnieuw proberen in een buurgemeente. ‘We merken ook in de wachtpost dat er steeds meer patiënten komen uit Wezembeek-Oppem omdat er een patiëntenstop is. Maar ik merk ook dat er in Sint-Genesius-Rode, waar ik van afkomstig ben, een ernstig tekort is. Ik heb ook in de Zennevallei gewerkt en de wachtpost wordt er overbelast met mensen die geen huisarts vinden. Ze komen ook regelmatig langs voor een medicatievoorschrift, maar dat is natuurlijk niet de bedoeling. De wachtpost is er voor dringende medische vragen. Mensen worden dan boos, wat weer voor extra druk op de schouders van de artsen zorgt.’
Dokter Google
Dokter Mark Huylebroeck (65), ondervoorzitter van Huisartsenvereniging Harno regio Noordrand (150 huisartsen), verhuisde vorig jaar van Wemmel naar een groepspraktijk in Meise. ‘Ik woon in Meise, dus ik werk nu veel dichter bij huis’, zegt Huylebroeck. ‘We merken bij Harno dat jonge artsen er vroegtijdig mee stoppen, omdat de administratieve last te groot wordt en omdat de druk van de patiënten toeneemt. Patiënten worden steeds veelei -
sender. Dat heeft onder andere met ‘dokter Google’ te maken. Het internet zorgt ervoor dat mensen al een mening over hun situatie gevormd hebben, terwijl het toch nog steeds de arts is die de juiste diagnose moet stellen; niet het internet. Huisartsenwachtposten worden ook vaker geraadpleegd voor zaken die niet dringend zijn. Het remgeld bedraagt bij ons 6 euro, dus komen mensen zelfs met een insectenbeet of een sneetje, terwijl ze zoiets vroeger zelf thuis behandelden.’
‘Bij Harno proberen we oudere huisartsen te motiveren om toch nog een aantal uren te presteren. Ik word volgend jaar 65 en kan dus met pensioen, maar ik wacht nog even. Ik doe het nog heel graag. Het is wel zo dat in onze regio heel wat huisartsen tussen 55 en 65 jaar oud zijn. Je weet dus dat er tegen 2030 een pensioengolf aan komt. Hoe gaan we al die artsen vervangen? Als een voltijdse arts met pensioen gaat, moet die vaak vervangen worden door 2 jongere artsen, omdat zij een balans zoeken tussen gezin en werk. Steeds meer artsen kiezen er ook voor om zich te specialiseren, waardoor er minder polyvalente artsen zijn.’
Joris Herpol
GPs in short supply
Even with a rise in doctor numbers, the Flemish Rand municipalities ringing the BrusselsCapital Region face the paradox of a still-worsening GP shortage. ‘The population is growing, but the number of general practitioners is not keeping pace,’ says Professor Dirk Devroey of the Free University of Brussels (VUB), an expert in family medicine. The decline is most pronounced in municipalities enjoying special language status, where high property prices and an older population are key factors. Group practices offer some respite but ‘it often takes two young doctors to replace a single solo practice’. The pressure is a daily reality for young GPs such as Roya Zolfaghari: ‘Initially, we limited patient intake and now we’ve stopped taking new patients altogether. Still, it’s never easy to say no.’ The rising pressure hasn’t escaped Dr. Mark Huylebroeck’s attention either: ‘Patients are more assertive than ever, fuelled in part by information from ‘Dr. Google’. A wave of retirements is also expected by 2030, begging the question, how will we replace all those doctors?’
ZANDLOPER is een uitgave van het gemeenschapscentrum de Zandloper en vzw ‘de Rand’. De zandloper komt tot stand met de steun van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap en de provincie Vlaams-Brabant. REDACTIERAAD Inge Bex, Guido Deschuymere, Maurits Goeman, Maria Klein, Diana van Bergeijk, Kristof Smet, Bart Theys VORMGEVING jan@jeudeboels.be FOTOGRAFIE Tine De Wilde DRUK Drukkerij Van der Poorten
Cijfers van het RIZIV: het aantal huisartsen per gemeente. Waar mogelijk zijn bij deze berekening de werkadressen gebruikt (voor 75% van de mensen in 2013 tot 89% in 2023). Als er minder dan 5 huisartsen in een gemeente zijn, staat er < 5 wegens GDPR-wetgeving.
UITGEVER Jo Van Vaerenbergh, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel
ARCHIEF Je vindt deze editie en het volledige archief van de zandloper op www.dezandloper.be.
Manneken Fiets vijf jaar stevig in het
‘Wij zijn echt een buurtwinkel’
Bastien Ranschaert baat ondertussen vijf jaar met succes zijn fietswinkel Manneken Fiets uit. Wij stapten af aan de Steenweg op Merchtem om te kijken hoe de zaken daar draaien.
Voor een groot feest ter gelegenheid van de vijfde verjaardag van zijn winkel hebben Bastien en zijn drie werkkrachten weinig tijd, door al het werk dat staat te wachten. Maar voor een babbel bij een koffie maakt hij graag een halfuurtje vrij.
‘In de werkplaats hebben we met drie werkposten stilaan onze maximumcapaciteit bereikt’, vertelt Bastien, die als kleine jongen al leerde fietsen in Wemmel – zijn opa woonde hier. ‘Het is een uitdaging om korte reparatietijden te garanderen, maar het lukt. Zeker als mensen de gewoonte krijgen om hun onderhoud ook eens tijdens de winter in te plannen, in plaats van alleen in de lente of als ze terug naar het werk of naar school moeten. Wij geven ook de voorkeur aan herstellingen op afspraak. Door die planning kunnen mensen hun fiets meestal meteen op de dag van de herstelling weer mee naar huis nemen.’
Ook met de winkel gaat het goed. ‘We hebben ons klantenbestand al elk jaar zien groeien. We zijn de enige fietswinkel in de gemeente, en die lijkt ondertussen op een kleine fietsgemeenschap van Wemmelaars,
mensen uit het noorden van Brussel en uit andere randgemeenten. Er heerst hier nog een dorpsgevoel. We kennen de mensen die regelmatig op onderhoud komen ondertussen goed.’
Leasen is niet verliezen
Wat is het profiel van al die fietsers? Een opvallende trend is het succes van fietsleasing – fiscaal voordelige huur van fietsen via de werkgever, met aankoopoptie achteraf. Het gaat daarbij meestal om elektrische fietsen. Bastien: ‘Vijf jaar geleden lag het aandeel leasing misschien nog op 20 à 30 %. Nu leasen we voortdurend. Vanaf 3.500 euro kan je een heel deftige elektrische fiets kopen, maar veel leasingbudgetten zijn zelfs hoger. Dat heeft een positieve invloed op de fietsmarkt, en zeker op de kwaliteit en duurzaamheid van de fietsen die rondrijden.’
Veel van de klanten van Manneken Fiets gebruiken hun fiets niet enkel voor recreatie, maar vooral voor het dagelijkse woon-werkverkeer. Ook voor de verplaatsing naar school zit de fiets weer in de lift. Bastien: ‘Bij het begin van het schooljaar verkoop ik bijvoorbeeld geregeld ‘longtails’ met een
in Wemmel
verlengde bagagedrager, waarmee je kinderen naar school kan brengen.
Kinderfietsen zelf hebben ook weer succes. We waren daar een tijdje mee gestopt door de concurrentie van de grote ketens, maar de vraag is weer gestegen omdat er ook in die categorie veel innovatie is geweest. Als je iets meer betaalt, heb je een veel lichtere fiets. En gewicht is voor kinderen ongelooflijk belangrijk.’
Onderhoud is belangrijk
Bastien is het ermee eens dat nog veel lokale verplaatsingen die we nu met de auto doen evengoed met de fiets zouden kunnen. Maar pessimistisch is hij zeker niet. ‘De fietsinfrastructuur staat nog niet overal op punt, maar ook richting Brussel ben je meestal al sneller met de fiets. Van Wemmel tot het centrum van Brussel ben je 25 minuten onderweg met een e-bike. Dat haal je niet met een auto. Op de nieuwe fietspaden zie je dan ook steeds meer fietsers voorbijkomen. Mensen raken overtuigd van hun keuze omdat het goed is voor hun gezondheid en het milieu, maar ook omdat het aangenaam is en snel gaat. Momenten waarop het regent of te glad is, zijn er veel minder dan je denkt.’
Bastien gewaagt zelfs van een hernieuwde fietscultuur, ook door de populariteit van ‘de koers’ en de toegenomen interesse in sporten. ‘De meeste kinderen hebben nu opnieuw een fiets. Oudere tieners zelfs een e-bike in plaats van een scooter.’ Alleen de nodige kennis voor het basisonderhoud, zoals een band plakken of vervangen, ontbreekt nogal eens. Maar ook daarvoor kunnen fietsers terecht bij Manneken Fiets, dat buiten trouwens ook een reparatiestation heeft staan, waar iedereen gratis gebruik van kan maken. ‘We willen niet elitair worden. Ik zie Manneken Fiets echt als een buurtwinkel. Dat wil zeggen dat iedereen zijn fiets moet kunnen laten herstellen bij ons. Langs de andere kant moeten klanten die elke dag met de fiets rijden ook beseffen dat een fiets geen wegwerpobject is. Daarom geef je beter de voorkeur aan een goede fiets, waarvan je de langere levensduur nog kan verlengen door hem goed te onderhouden.’
