je op kwaliteit, niet op kwantiteit’ Iedere eerste donderdag en derde zondag van de maand komen de leden van de filatelievereniging Filakra - O. Bonnevalle samen om postzegels en postwaardestukken samen te bespreken. Op zondag lokken de vergaderingen nog tussen de 30 en 45 verzamelaars, maar het is niet gemakkelijk om nieuwe leden aan te trekken. ‘We tellen momenteel 110 leden, maar elk jaar kalft dat een beetje af, omdat er geen jongeren meer bij komen. De interesse bij hen is weg’, weet voorzitter Jef Van Eeckhoudt (77). Wat meteen in het oog springt, is de speciale naam van de vereniging. ‘De Gentse postzegelontwerper Oscar Bonnevalle was een kunstenaar die honderden postzegels heeft ontworpen’, vertelt Jef Van Eeckhoudt. ‘Naar aanleiding van het twintigjarige bestaan van onze club in 1995 hebben we een postzegel uitgegeven samen met Oscar Bonnevalle. Vandaar dat onze filatelievereniging Filakra - O. Bonnevalle heet. We zijn in 1975 ontstaan omdat er toen heel wat vraag was naar een postzegelclub in Kraainem en de oostrand rond Brussel. Er was eerder al een filatelievereniging, maar die was te gronde gegaan na taalperikelen. Ik werkte toen bij de politie en kende veel mensen. De contacten waren snel gelegd. Van het een kwam het ander en sindsdien komen we elke eerste donderdag en derde zondag van de maand samen om te vergaderen.’ Taalproblemen kent de postzegelclub niet. ‘We zijn een Vlaamse vereniging, aangesloten bij de cultuurraad, maar we hebben nooit problemen gehad met anderstaligen. We trekken natuurlijk een internationaal publiek aan. Er zijn ook Engelse, Duitse en Franse leden. Maar omdat het vaak over zo’n specifieke onderwerpen gaat, kan je niet vermijden dat de communicatie tussen twee anderstaligen bijvoorbeeld in het Frans verloopt. De veiling zelf en de communicatie via ons clubblad gebeuren in het Nederlands. Dat verloopt allemaal vlot. De leden kennen onze statuten.’ Big business ‘Een postzegel vertelt heel veel over geschiedenis, aardrijkskunde, maar ook bijvoorbeeld over de actualiteit of een
bijzondere gebeurtenis’, weet Jef. ‘De laatste jaren zien helaas steeds minder jongeren deze troeven in. Ze hebben andere interesses. Dat is deels ook gekomen met de komst van het internet en de e-mail, met als gevolg veel minder briefwisseling. Langs de andere kant is het ook allemaal ‘big business’ geworden. Wij kunnen B-Post niet meer volgen. Ze geven veel meer postzegels uit dan vroeger. Nu moet je al tien zegels kopen als je de hele collectie wil hebben, omdat de zegelranden op kleef briefjes verschillend zijn: de ene zegel is gekarteld langs één zijde, de andere langs een andere zijde of langs twee zijden. Een postzegel kost tegenwoordig ook al 71 cent. Wil je een unieke poststempel, dan moet je die zelf laten afstempelen in het lokale postkantoor. Tegenwoordig zijn alle postzegels afgestempeld in Brussel. Je hebt dus geen unieke stempels meer. Ik heb wel nog wat bronnen bij notarissen, ministeries en andere plaatsen waar veel briefwisseling per post is, maar het wordt toch moeilijker om het allemaal bij te houden.’ Overdaad schaadt De kracht van een goede verzameling ligt volgens Jef niet in de kwantiteit, maar in de kwaliteit. ‘Hoe de verzameling is opgebouwd, is zeer belangrijk. Per thema bijvoorbeeld. Zo heb ik een hele reeks over de natuur. Maar ook rond de oorlogsjaren, toen de postzegels werden uitgebracht in de bezette gebieden. Een zegel uit Pruisen is historisch zeer interessant. Je vindt ook tweetalige afstempelingen van tijdens de Eerste Wereldoorlog hier in ons land. Maar nu is het niet meer te volgen. Er zijn zeker 50 nieuwe uitgaven per jaar. Mensen haken dus af.’
Dat heeft spijtig genoeg ook gevolgen voor het ledenaantal van Filakra - O. Bonnevalle. Elk jaar zakt het ledenaantal met 5 tot 6 mensen, omdat er geen verjonging is. ‘We zijn momenteel met 110 leden, in totaal zijn er in die 36 jaar al zo’n 500 mensen lid geweest van onze vereniging. Ondanks de gestage daling van ons ledenaantal organiseren we nog steevast onze jaarlijkse nationale ruilbeurs in zaal Cammeland, goed voor een veertigtal verkopers en 300 tot 400 bezoekers. Het ledenfeest wordt helaas niet meer georganiseerd. Het is niet meer haalbaar omdat de kosten te hoog oplopen. Ook de clubuitstappen worden niet meer georganiseerd. We gingen vroeger op uitstap naar beurzen in Londen, Wenen, Parijs, Essen, Maastricht, Keulen ... Ik ben zelf meer dan tien keer naar beurzen in Praag geweest. Daar geraak je niet uitgekeken. Het waren allemaal zeer leerrijke uitstappen, maar het transport met de bus wordt duurder en het is moeilijk om een hele bus volgeboekt te krijgen. Maar niet getreurd: noteer alvast zaterdag 21 januari 2012, dan vindt onze grote jaarlijkse nieuwjaarsveiling plaats’, besluit Jef Van Eeckhoudt. Joris Herpol
3