ASSEMBLING MEMORIES - ART CATALOG

denny theocharakis assembling memories

denny theocharakis assembling memories

Σοφία

Θοδωρής

Μανώλης

Ζωγραφική

Denny

Paper

Βιογραφικό

Ντένη

Συναρμολογώντας μνήμες

ΠΈΡΑΣΑΝ Έ ΊΚΟΣ Ί Έ ΝΝΈΑ ΧΡ Ο Ν Ί Α από τότε που έκλεισε το μοναδικό εργοστάσιο συναρμολόγησης αυτοκινήτων στην Ελλάδα. Ήταν μία επένδυση στον χώρο της βιομηχανίας τεράστιας σημασίας για τη χώρα μας. Ένα φιλόδοξο όραμα της οικογένειάς μου που έγινε πραγματικότητα.

Χρόνια ήθελα να επισκεφθώ τους χώρους του, όμως δεν τολμούσα. Ήξερα ότι δεν θα ήταν εύκολο για εμένα. Ίσως το καλλιτεχνικό κομμάτι του εαυτού μου με κάνει πιο ευαίσθητη, όμως πιστεύω ότι από μόνη της όλη αυτή η ιστορία είναι συγκλονιστική. Ποιος θα πίστευε τότε ότι μια τέτοιου μεγέθους επένδυση θα ζούσε μόνο δεκαπέντε χρόνια; Μέσα στα χρόνια της λειτουργίας του εργοστασίου, συναρμολογήθηκαν συνολικά 175.000 αυτοκίνητα που κατέκλυσαν τους ελληνικούς δρόμους. Κάποια από αυτά ακόμη κυκλοφορούν. Πέρασαν χρόνια για να βρω τη δύναμη να επισκεφθώ τις εγκαταστάσεις. Πολλά χρόνια, φθαρμένες μνήμες. Μόλις έφτασα στους εγκαταλειμμένους χώρους ένιωσα συντετριμμένη. Βίωνα το παρελθόν και το παρόν ταυτόχρονα. Οι εικόνες που αντίκρυζα με δυσκολία θύμιζαν το παρελθόν.

Οι χώροι του εργοστασίου ερήμωσαν και έγιναν λεία κάποιων ασύδοτων; Επιτήδειων; Τόσοι αγώνες, τόσες επενδύσεις, τόσοι εργαζόμενοι, τέτοια αξεπέραστη ποιότητα παραγωγής, τι να πρωτοθυμηθώ; Το εργοστάσιο έλαβε την ανώτατη τιμητική διάκριση: βραβεύθηκε με το «Μεγάλο 10 στην Ποιότητα»!

Ήμουν μικρό κορίτσι, όταν ο πατέρας μου μού είπε ότι, μετά από πολλές διαπραγματεύσεις, οι Ιάπωνες εκχώρησαν στην οικογένειά μου την άδεια για να κατασκευαστεί ένα εργοστάσιο συναρμολόγησης αυτοκινήτων στην Ελλάδα. Τον άκουγα με το στόμα ανοιχτό. Καταλάβαινα ότι επρόκειτο για κάτι εξαιρετικά σημαντικό αλλά δεν μπορούσα να προσδιορίσω το πόσο. Ώσπου ήρθε η μέρα που έμαθα ότι θα πηγαίναμε στον Βόλο για τα εγκαίνια του εργοστασίου. Ήταν χειμώνας όταν ανέβηκα σε ελικόπτερο για πρώτη φορά. Θυμάμαι αμυδρά την προσγείωση σε ένα μεγάλο χωμάτινο χωράφι. Χωράφι, και τι χωράφι, μία έκταση 264 στρεμμάτων. Στο χωράφι δεν υπήρχε εργοστάσιο ή κάποιο κτίσμα, κάτι που να υποδηλώνει αυτό που θα ακολουθούσε. Έβλεπα μόνο κάποιες εκσκαφές και τίποτα άλλο. Ήταν η ημέρα που τοποθετήθηκε η πλάκα των θεμελίων του εργοστασίου. Ανατρέχοντας στο φωτογραφικό αρχείο βρήκα την ημερομηνία: 27 Ιανουαρίου 1979. Εκείνη τη μέρα όλη η οικογένειά μου ήταν εκεί. Ο παππούς μου έδειχνε περήφανος και πολύ χαρούμενος. Ήταν πράος και έξυπνος άνθρωπος. Αυτοδημιούργητος. Μέσα από τις φωτογραφίες ξαναζώ στιγμές. Στα θεμέλια τοποθετήθηκε η μαρμάρινη πλάκα με το όνομα του εργοστασίου «Τεοκάρ ABEE Θεμελίωση Βιομηχανικού Συγκροτήματος Αυτοκινήτων…» και πιο κάτω αναγραφόταν το όνομα του τότε Υπουργού Εμπορίου. Βλέποντας τις εικόνες της τελετής θεμελίωσης με κατακλύζουν ένα σωρό αναμνήσεις και συναισθήματα. Ως παιδί ήταν αδύνατον να συλλάβω το μέγεθος και τη σημασία του όλου εγχειρήματος. Όμως εκείνη την ημέρα γραφόταν μια νέα σελίδα στην ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας.

Έναν χρόνο αργότερα, τον Φεβρουάριο του 1980, το εργοστάσιο έμπαινε σε λειτουργία. Το εγκαινίασε ο πατέρας μου, αφού ο παππούς μου δεν ζούσε πια. Στα εγκαίνια ήταν μεγάλη μας τιμή που ήρθε ο ίδιος ο τότε πρόεδρος της αυτοκινητοβιομηχανίας, Takashi Ishihara.

Τα χρόνια πέρασαν και μεγαλώνοντας έζησα το εργοστάσιο στις καλύτερες στιγμές του.

Η επαφή μου μαζί του έγινε συχνή, αφού εργαζόμουν στις επιχειρήσεις της οικογένειας. Οι επισκέψεις στις εγκαταστάσεις πύκνωσαν προκειμένου να ενημερώνομαι για τη λειτουργία του, τα νέα προϊόντα και τις νέες επενδύσεις.

Το εργοστάσιο υπήρξε υποδειγματικό. Στα χρόνια που ακολούθησαν έγιναν τεράστιες επενδύσεις για τον εκσυγχρονισμό και την επέκτασή του, αλλά και για την αύξηση της ελληνικής προστιθέμενης αξίας της παραγωγής. Κατασκευάστηκαν άλλα δύο εργοστάσια. Συνολικά, οι στεγασμένοι χώροι παραγωγής έφτασαν τα 35.000 τετραγωνικά μέτρα, ενώ εργάζονταν γύρω στα 700 άτομα. Πολλές επενδύσεις, πολλές οικογένειες…

Έμπαινες μέσα στο εργοστάσιο και πρόσεχες να μην το λερώσεις με τα παπούτσια σου. Διέθετε αθλητικές εγκαταστάσεις (γήπεδα τένις, βόλεϊ, μπάσκετ, ποδοσφαίρου), τραπεζαρία με μάγειρα για το προσωπικό, φαρμακείο, λεωφορεία για τη μεταφορά των υπαλλήλων. Ενώ όλοι παίνευαν το εργοστάσιο, συνέβαινε το εξής παράδοξο: στις διαφημίσεις της εταιρίας δεν αναγράφαμε ότι επρόκειτο για ελληνικό προϊόν, αφού εκείνα τα χρόνια οι Έλληνες διακατέχονταν από έντονη ξενομανία και δεν εμπιστεύονταν την ποιότητα των ελληνικών προϊόντων. Δεν γνώριζαν όμως… Κι αν κατείχαμε την 1η θέση πωλήσεων για δεκατέσσερα χρόνια, ήταν επειδή αγόραζαν τα αυτοκίνητά μας ως ιαπωνικά.

Έζησα όμως και το κλείσιμο του εργοστασίου. H Ευρωπαϊκή Ένωση; H κυβέρνηση; Oι ξένοι; O ανταγωνισμός; Δεν έχει και σημασία ποιος ευθυνόταν περισσότερο. Ποιος περίμενε ότι θα διαρκούσε τόσο λίγο; Μεγάλη στενoχώρια. Πουλήθηκαν τα ρομπότ στην Αίγυπτο. Άδειασε ο χώρος από μηχανήματα και ανθρώπους. Το εργοστάσιο σύντομα λεηλατήθηκε, συλήθηκε.

Στην είσοδο, στο φυλάκιο, δεν υπάρχει πια κανείς. Κάποια δέντρα έχουν πέσει και κλείνουν τους διαδρόμους. Τα κτίρια ερειπωμένα. Το λεωφορείο μεταφοράς των εργαζομένων από και προς τη Λάρισα στέκεται ακόμη εκεί, με τα καθίσματά του φθαρμένα.

Μπαίνοντας στον κύριο χώρο του εργοστασίου ανατριχιάζεις. Ανατριχιάζεις ως επισκέπτης, πόσο μάλλον ως μέλος της οικογένειας που αγωνίστηκε για να δημιουργηθεί μια απαράμιλλη βιομηχανική μονάδα. Σε ποιο σημείο άραγε να βρίσκεται θαμμένη η πλάκα των θεμελίων; Περιφέρεσαι στους εγκαταλειμμένους, άδειους σχεδόν χώρους συναρμολόγησης. Στην είσοδο κάπου βρίσκονταν τα ρομπότ. Δεν κατάφερα να εντοπίσω το σημείο. Στη θέση τους βλέπεις μόνο πάτωμα. Ενώ όμως βλέπεις την εγκατάλειψη, ακόμη αισθάνεσαι μία γλυκιά αύρα γύρω σου. Είναι η αύρα της ανάμνησης των ανθρώπων που δούλευαν και κόπιαζαν με αγάπη και ζήλο; Είναι η θύμηση μέσα από τα δικά μου μόνο μάτια; Είναι ο χρόνος που στο πέρασμά του σβήνει την πίκρα και αφήνει μόνο όμορφες αναμνήσεις;

Θυμάμαι, όταν πήγα στο εργοστάσιο για να δω τα τότε νέα, υπερσύγχρονα ρομπότ στη γραμμή παραγωγής. Τα πρώτα ήταν κίτρινα. Εντυπωσιακά. Αργότερα ήρθαν κι άλλα δύο ζευγάρια. Κόκκινα. Τα κίτρινα συναρμολογούσαν το πάτωμα του αυτοκινήτου, ενώ τα κόκκινα τα πλαϊνά του μέρη. Τα έβλεπες με δέος να κινούνται κάνοντας τις ίδιες πολύπλοκες κινήσεις που χέρι ανθρώπινο είναι αδύνατο να φτάσει. Άλλωστε τα ρομπότ είναι προγραμματισμένα να μην κάνουν λάθη.

Περπατάς και ακούγονται τα βήματά σου. Βλέπεις πεταμένα υφάσματα, παλιά κιβώτια συσκευασίας των ανταλλακτικών, σκισμένα, τρυπημένα από την πολυκαιρία. Βλέπεις κάποια παλιά γραφεία εργασίας, σπασμένες και ξεφτισμένες καρέκλες, πεταμένα αντικείμενα και σημειώσεις εργασίας. Ακόμη υπάρχουν επιτοίχιες επιγραφές που υπενθυμίζουν σε όλους ότι πρέπει να φορούν το κασκέτο τους. Τι ειρωνεία, δίπλα σε μία τέτοια πεσμένη επιγραφή είναι αφημένο εδώ και χρόνια ένα κασκέτο.

Έρχονται στη μνήμη σου εικόνες όπου βλέπεις τους εργαζόμενους να δουλεύουν με σταθερό ρυθμό για να προλάβουν να εκτελέσουν τη δουλειά τους σε συγκεκριμένο χρόνο πριν έρθει το επόμενο αυτοκίνητο. Θυμάσαι να παρακολουθείς με θαυμασμό τη συγκόλληση των εξαρτημάτων σε όλα τα στάδια. Εντυπωσιακές εικόνες ζωής.

Στο βάθος διακρίνεται κρεμασμένη από το ταβάνι μία σκουριασμένη επιγραφή του Τμήματος denny theocharakis assembling memories

Τελικού Ελέγχου «Final Repair Shop». Εκεί γινόταν ο τελικός ποιοτικός έλεγχος της γραμμής παραγωγής. Η επιτυχία του ιαπωνικού συστήματος βασιζόταν στο εξής: ο τελικός έλεγχος έπρεπε να πραγματοποιείται δύο φορές, από διαφορετικά άτομα. Μόνο τότε διασφαλιζόταν η ποιότητα του προϊόντος που είχε παραχθεί.

Ακόμη βλέπεις στον τοίχο με μεγάλα γράμματα ένα «FINAL OK».

Οι τοίχοι είναι πια ξεφτισμένοι από το πέρασμα των χρόνων και σε διάφορα σημεία οι σκεπές μπάζουν νερά. Ακόμη βρίσκονται αναρτημένα πανό στους τοίχους που μιλούν για εκείνο το «Μεγάλο 10 στην Ποιότητα». Για να μην ξεχνούν οι εργαζόμενοι πόσο μεγάλη τιμή ήταν γι’ αυτούς το βραβείο αυτό, αλλά και πόσο σημαντικό ήταν να διατηρήσουν την υψηλή ποιότητα του προϊόντος σε κάθε στάδιο εργασίας.

Πάλι οι μνήμες…

Θυμάμαι έναν διευθυντή του εργοστασίου να μου εξηγεί πόσο δύσκολη ήταν η διατήρηση της σταθερής ποιότητας και πόσο εξαιρετικό επίτευγμα αποτελούσε το απόλυτο 10 στην ποιότητα. Ήταν κάτι σαν ISO εργοστασίου, όπου βαθμολογούνταν σε καθημερινή βάση η εργασία κάθε τμήματος σε όλα της τα στάδια. Τα ISO στις εταιρίες εισήχθησαν πολύ αργότερα ως διαδικασία.

«Χρησιμοποίησε περισσότερο το μυαλό σου και λιγότερο τα χέρια σου» γράφει κάποια επιγραφή καρφωμένη στον τοίχο. Καθώς η γραμμή παραγωγής επιβάλλει την επανάληψη των ίδιων κινήσεων χωρίς σκέψη ήταν συνεχής η ενθάρρυνση των εργαζομένων ώστε να συμμετέχουν ουσιαστικά και να προτείνουν νέες ιδέες για τη βελτίωση της παραγωγής. Διοργανώνονταν διαγωνισμοί με σκοπό να αναδειχθούν θέματα όπως η ασφάλεια, η ποιότητα, η καθαριότητα μέσα από επιγραφές που σχεδίαζαν και ζωγράφιζαν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι. Σε κάποιους τοίχους υπάρχουν ακόμη αναρτημένες επιγραφές των εργαζομένων με τη μορφή σκίτσων σε όμορφα χρώματα: «Δώσε σωστό προϊόν στον επόμενο», «Καθάρισε και συντήρησε τα εργαλεία σου». Μία άλλη μιλά για «κύκλους ποιότητας». Μάζεψα κάποιες από αυτές για να τις περισώσω.

Στην εποχή μας οι επιγραφές αυτές μπορεί να φαίνονται αφελείς, παρωχημένες. Αυτές όμως, έδειχναν στους εργαζόμενους μια πορεία, τους έκαναν να αισθάνονται ότι έχουν ενεργό ρόλο στην παραγωγή. Γι’ αυτό και ένιωθαν περήφανοι για το κάθε νέο αυτοκίνητο που έβγαινε από τα χέρια τους και έφερε το αποτύπωμά τους.

Βγαίνοντας έξω, έψαξα να βρω τον χώρο όπου είχα πρωτοδεί τις καλίμπρες. Τι περίεργο συναίσθημα. Δυσκολεύτηκα να τον εντοπίσω. Εκεί όπου βρίσκονταν οι καλίμπρες έχει φυτρώσει ένα δέντρο που απλώνεται προς τα έξω για να βρει φως. Θυμάμαι με πόσο θαυμασμό έβλεπα τις τότε νέες καλίμπρες αυτοκινήτων που είχαμε καταφέρει να κατασκευάσουμε εγχώρια. Ήταν εφάμιλλες των εισαγόμενων! Οι πρώτες και τελευταίες καλίμπρες αυτοκινήτων που κατασκευάστηκαν στην Ελλάδα.

Κατευθύνθηκα προς το κτίριο του Χημείου που κατείχε ένα νευραλγικό κομμάτι της δραστηριότητας του εργοστασίου. Ήταν απροσπέλαστο από τους θάμνους και τα δένδρα. Ανέβηκα πάνω σε ένα παράθυρο και πήδηξα με δυσκολία μέσα στον χώρο του εργαστηρίου. Βρήκα τα ντουλάπια ξεχαρβαλωμένα, γεμάτα σκόνες. Στον υπόλοιπο χώρο υπήρχαν παντού μπουκάλια με υγρά βαφής, άλλα γεμάτα, άθικτα και άλλα μισοάδεια.

Απομακρύνθηκα και έφτασα στον πρώην τελωνιακό χώρο των αυτοκινήτων, δίπλα στις παλιές αθλητικές εγκαταστάσεις όπου έβλεπες παραταγμένα τα έτοιμα αυτοκίνητα που θα ξεχύνονταν στους ελληνικούς δρόμους. Στη θέση τους, σήμερα, υπάρχουν σειρές φωτοβολταϊκών. Τι ειρωνεία. «Ανθίζει» ένα μέρος της γης εκεί που κάποιο άλλο ρημάζει.

Έφυγα και κατευθύνθηκα προς το κτίριο όπου ήταν τα κεντρικά γραφεία. Αντίκρυσα μία εικόνα καταστροφής. Ανέβηκα προσεκτικά τις σκάλες. Μόλις έμπαινες μέσα έβλεπες μία τεράστια μακέτα του εργοστασίου. Θυμάμαι όταν την είδαμε για πρώτη φορά και τη θαυμάζαμε μαζί με

τον πατέρα μου. Τώρα η μακέτα του εργοστασίου δεν είναι πια εκεί. Στη θέση της έχει απομείνει μόνο η βάση της. Παντού σπασμένες πόρτες, κατεστραμμένα δάπεδα, σπασμένα τζάμια, κρεμασμένα ταβάνια. Οι πάνω χώροι γραφείων, πλήρως λεηλατημένοι. Η αίθουσα συσκέψεων έχει μόνο δύο διευθυντικές καρέκλες που στέκονται ακόμη εκεί ξεφτισμένες, σκονισμένες, μόνες τους. Ενώ βρίσκεσαι μέσα στα ερείπια βλέπεις έξω από το παράθυρο νταλίκες να περνούν για να παραδώσουν ίσως εμπορεύματα σε άλλα εργοστάσια.

Στο κτίριο όπου ήταν η τραπεζαρία θυμάμαι που κόβαμε την πρωτοχρονιάτικη πίτα και ο χώρος γέμιζε ζωή. Τα μεγάλα ταψιά της τραπεζαρίας είναι πεταμένα στο πάτωμα, τα σκαμπό διάσπαρτα αναποδογυρισμένα στον χώρο. Σε μία άκρη βλέπεις πεσμένες μεγάλες πινακίδες, φθαρμένες από τον χρόνο. «ΤΕΟΚΑΡ τεχνολογική πρωτοπορία», «ΤΕΟΚΑΡ σταθερή πορεία στο μέλλον», γράφουν δύο από αυτές. Τις θυμάμαι αναρτημένες.

Το εργοστάσιο διέθετε δικό του φαρμακείο, γεγονός που για τα δεδομένα της εποχής ήταν ιδιαίτερα πρωτοποριακό και μαρτυρούσε το αληθινό ενδιαφέρον για κάθε εργαζόμενο. Άδειο το φαρμακείο πια, το αναγνωρίζεις μόνο από το χαρακτηριστικό του σήμα. Ξεφτισμένοι οι τοίχοι, σκόνες και μικρά αντικείμενα στροβιλίζονται με το φύσημα του αέρα στον χώρο. Στον τοίχο δίπλα του διαβάζεις μια επιγραφή «Παρακαλώ διατηρείτε τους χώρους καθαρούς».

Μία διπλή πόρτα οδηγεί στα παλιά γραφεία. Τρύπες στα πατώματα. Προσέχεις τα βήματά σου. Τα καλώδια, οι πρίζες, οι τουαλέτες, όλα σπασμένα, βανδαλισμένα ή κλεμμένα. Βλέπεις παντού αναποδογυρισμένους φωριαμούς, πεταμένα ντοσιέ, υφάσματα, χαρτιά. Έσκυψα πάνω από μία στοίβα χαρτιά και βρήκα εκτυπώσεις με παλιά σχέδια συναρμολόγησης των αυτοκινήτων. Μάζεψα μερικά και τα πήρα στην αγκαλιά μου. Μύριζαν υγρασία; Μούχλα; Μα όχι! Μύριζαν πανέμορφα! Θα ήθελα να μπορούσα να τα πάρω μαζί μου όλα, να μην τα αφήσω να καταστρέφονται άλλο εκεί. Μάζεψα κάποια. Αυτά αποτέλεσαν μία νέα αρχή για εμένα.

Μέρες και μήνες κοίταζα και άγγιζα τα σχεδόν σκισμένα χαρτιά του εργοστασίου. Χαμένη μέσα στις καλλιτεχνικές ιδέες μου, απέραντα συγκινημένη που θα αξιοποιούσα τα τελευταία του απομεινάρια. Πώς θα τα κολλούσα στους καμβάδες μου, τι υλικά θα χρησιμοποιούσα; Τι θα έφτιαχνα για να μην εξαφανιστεί το παρελθόν τους;

Οι οικογενειακές αναμνήσεις αλλά και εκείνες από το εργοστάσιο σε λειτουργία με ξαναπήγαν στους χώρους του. Με δυσκολία πια προσεγγίζεις κάποιους χώρους. Η παλιά είσοδος του εργοστασίου, από όπου για να περάσεις όφειλες να έχεις πάρει ειδική άδεια, είναι απροσπέλαστη. Η πινακίδα της εισόδου «Χώρος Τελωνείου» δεν διακρίνεται εύκολα αφού έχει περικυκλωθεί από φυτά. Και ενώ οι θάμνοι και τα δένδρα απλώνονται γύρω από τα κτίρια νιώθεις ότι δίνουν ζωή στους άδειους χώρους. Σου θυμίζουν ότι η ζωή συνεχίζεται και αλλάζει μορφές προσκαλώντας

μας να αλλάξουμε μαζί της, να χαράξουμε νέες διαδρομές.

Μία χειμωνιάτικη μέρα έβρεχε καταρρακτωδώς όταν μπήκα στον κυρίως χώρο. Ο αέρας έφερνε διάφορους ήχους. Ήχους εγκατάλειψης. Αφημένα αντικείμενα στις ίδιες σχεδόν θέσεις. Σαν να είχε παγώσει ο χρόνος. Τα νερά έσταζαν από παντού δημιουργώντας λίμνες, και πάνω στην επιφάνειά τους καθρεφτίζονταν τα χρώματα και τα σχήματα των γύρω αντικειμένων.

Οι σκάλες που οδηγούν στους χώρους γραφείων μέσα στο εργοστάσιο είναι βανδαλισμένες και επικίνδυνες. Τα φυτά έχουν σκεπάσει τα παράθυρα –δεν μπορείς να δεις έξω– ετοιμάζονται να ορμήσουν στο εσωτερικό. Περπάτησα με δυσκολία ανάμεσα σε νερά, σπασμένα τζάμια και πολλά μικροαντικείμενα σκόρπια στο πάτωμα. Είχε αρχίσει να νυχτώνει όταν το βλέμμα μου έπεσε πάνω σε κάποια παρατημένα ρυζόχαρτα, πεταμένα στα βρόμικα νερά. Ανοίγοντάς τα, διέκρινα παλιά σχέδια ανάπτυξης του εργοστασίου. Ανατρίχιασα. Με προσοχή τα τράβηξα και τα μάζεψα σαν να ήταν πολύτιμοι λίθοι. Δάκρυσα.

Έφυγα με τη φωτογραφική μου μηχανή γεμάτη φωτογραφίες καθώς και με έναν πάκο από χαρτιά και βρεγμένα, λασπωμένα ρυζόχαρτα, αποφασισμένη να τους ξαναδώσω ζωή.

Όμως, κάτι περίεργο μου συμβαίνει. Σαν να μη μου αρκεί η καλλιτεχνική αναβίωση του εργοστασίου. Κάπως έτσι, μία άλλη, πολύ ζεστή μέρα του καλοκαιριού, βρέθηκα πάλι στο αυτοκίνητό μου denny theocharakis assembling memories

με κατεύθυνση προς τον Βόλο. Στο παλιό, αγαπημένο μου εργοστάσιο. Είχε 48 βαθμούς Κελσίου. Δεν ήξερα, δεν μπορούσα να προσδιορίσω ακριβώς τα συναισθήματά μου, ήθελα όμως να το ξαναδώ, να αιχμαλωτίσω κι άλλες εικόνες με τη φωτογραφική μου μηχανή. Περιφερόμουν ακούραστη στους χώρους του. Ήθελα να το γυρίσω όλο. Να μη χάσω ούτε μία σπιθαμή του. Πήγα στον άδειο χώρο, εκεί όπου άλλοτε ήταν τα ρομπότ και κοντοστάθηκα. Πώς θα το κάνω να ξαναζήσει; Πώς; Τόσα πράγματα, τόσοι άνθρωποι έρχονται και φεύγουν από τη ζωή μας. Πώς να του ξαναδώσω ζωή; Χρόνια η ερώτηση αυτή τριβελίζει το μυαλό μου. Η ανάγκη να βρω λύσεις και νέες ιδέες πραγματικής αναβίωσης –και όχι μόνο εικαστικής– ξαναγυρνά ασταμάτητα· άκαρπα στη σκέψη μου.

Καθώς περπατούσα γεμάτη συναισθήματα και έτρεχα μέσα στους χώρους φωτογραφίζοντας, είδα ξαφνικά σκοτεινιασμένες εικόνες στον φακό μου. Ορμητικοί καπνοί φωτιάς άλλαξαν μεμιάς το χρώμα του ουρανού. Κάπου είχε πιάσει φωτιά. Εκεί δίπλα, στο Βελεστίνο! Έπρεπε να φύγω βιαστικά. Στη διαδρομή της επιστροφής άκουσα ότι η φωτιά κατευθυνόταν προς τη ΒΙΠΕ, όπου ήταν το εργοστάσιο. Τι σοκ! Τι θα γινόταν; Θα καιγόταν το ρημαγμένο εργοστάσιο; Θα ερχόταν το απόλυτο τέλος του; Η φωτιά αποφάσισε να αλλάξει πορεία. Όπως συμβαίνει σε πολλά πράγματα στη ζωή μας. Ντένη Θεοχαράκη

Τελετή θεμελίωσης βιομηχανικού συγκροτήματος ΤΈΟΚΑΡ ΑΒΈΈ, 27 Ίανουαρίου 1979

Foundation ceremony of the industrial complex of TEOCAR S.A., January 27, 1979

Denny Theocharakis

Assembling memories

IT HAS BEEN TWENTY-NINE YEARS since the one and only automobile assembly plant in Greece was shut down. It was an investment of major importance in our country’s industrial sector; an ambitious vision of my family that came true.

I’ve been meaning for years to visit its premises, but I didn’t dare. I knew it wouldn’t be easy for me. Perhaps I am more sensitive on account of my artistic self, however I believe this story is astonishing on its own right.

Who would believe that an investment of this magnitude would last only fifteen years? During the plant’s lifespan, 175,000 cars were assembled that swarmed Greek roads; some are still in circulation.

It took me years to find the strength to visit the factory. Many years have gone by and memories fade away. Once I arrived there, I felt torn apart. I was experiencing past and present all at once. What I saw barely bore any resemblance to the past.

The plant’s premises were deserted and had become prey of some, say, unscrupulous people? Crooks? So many efforts, such an investment, so many employees, such an unequalled quality production; too much to remember. The industrial unit had received the highest honorary distinction: it had been awarded with the absolute quality score; straight 10!

I was a little girl when my father told me that, after many negotiations, the Japanese had granted my family permission to undertake the construction of a car assembly plant in Greece. I was listening to him dumbfounded. I could tell it was something of extreme importance but I couldn’t really grasp its magnitude. Until one day I heard that we would go to Volos for the plant’s inauguration. It was a winter’s day the first time I got on a chopper. I have a faint recollection of landing upon a field; and what a field indeed, spreading across 65 acres! There was no industrial plant or any buildings yet, something that would suggest what was to ensue. I only saw some excavations and that was all. That was the day the foundation stone was laid. Flicking through the photo archive, I found the date: January 29th,1979. My whole family was present that day. My grandfather seemed proud and overjoyed. He was a mild-mannered and clever man; self-made. Through the photos I relive the moments. A marble plaque was placed unto the foundations, reading “Teocar Establishment of an Industrial Automotive Complex…”, and further down an inscription with the name of the then minister of Commerce. Upon seeing the images of the foundation’s ceremony, I’m overwhelmed by all sorts of memories and emotions. It was impossible for me, a mere child then, to grasp the scale and meaning of the whole venture. Yet, on that day a whole new chapter was being written for the history of modern Greece.

A year later, in February 1980, the plant would be set into operation. It was inaugurated by my father, for my grandfather had died by then. Takashi Ishihara himself, then chairman of the Japanese car industry, attended the event; a great honour for us.

Years passed and while I was growing up I experienced the plant at its best. My contact with it became frequent, for I worked in the family business. The unit was exemplary. I visited it regularly in order to be kept abreast with its operation, new products and investments. During the following years, huge investments were made, aiming at modernising and expanding it, as well as at increasing the added value of Greek production. Two more plants were being constructed. The total indoor production area amounted to 376,700 square feet, employing around 700 persons. A grand investment, involving many families…

Once, upon entering the plant, you were mindful not to soil it with your shoes. It featured sports facilities (tennis, volleyball and basketball courts, and a football pitch), a canteen hall with a cook for the personnel, a chemist’s shop, staff shuttle buses. While the factory was everybody’s pride and joy, there was something weird going on: in our commercials there was no mention at all that the product was Greek, because at the time Greeks wouldn’t trust the quality of Greek products. Little did they know… And if we were the sector’s number one company for fourteen consecutive years, it was because consumers bought our cars thinking they were made in Japan. Still, I also experienced the closure of the plant. Was it on account of the European Union? Of the government? Of other countries? Of the competition? It doesn’t matter whose blame was the most. Who’d expect it would last for such a short time? It was heart-breaking. The robots were sold to Egypt. The area was cleared of machinery and humans. Not before long, the plant was looted, plundered.

At the entrance, at the gatehouse, there is nobody. Some trees have fallen, blocking the pathways. The buildings are dilapidated. The shuttle bus for the transfer of the employees to and from Larissa still stands there, its seats being battered and tattered. As a visitor, you get the shivers upon entering the main area of the plant, let alone if you are member of the family who struggled hard to create such an incomparable industrial unit. Where might really be the spot where the foundation stone is buried?

You wander around the deserted, almost empty car assembly areas. Somewhere near the entrance stood the robots. I didn’t get to trace the spot; all you can see is the floor. Though you see dereliction, you still sense pleasing vibes around you; vibes reminding of those who worked and toiled with love and zest. Could it be that this memory comes to mind only through my own eyes? Is it the passage of time that erases bitterness leaving behind only beautiful memories?

I remember going to the plant to see the once upon a time state-of-the-art robots at the assembly line. At first, there were the yellow ones; impressive. Later, two more pairs arrived; red ones. The yellow ones assembled the cars’ floor pan, whereas the red ones the lateral parts. You’d watch them in awe as they moved performing the same complex moves, impossible to be attained by human hand. Robots, after all, are programmed not to make mistakes. You can hear your footsteps as you walk. You see fabrics and old spare parts packaging crates scattered all over, torn and hole-ridden from time that hasn’t been gentle with them. There are some old office desks, broken and tattered chairs, objects thrown here and there as well as notes. There are also painted signs mounted on the walls reminding everyone to wear their safety helmets; such an irony that one such helmet has been left for years next to one of the signs. Images of the employees come to mind as they worked at a steady pace trying to perform their task on the preordained time before the next car in line stopped in front of them. You remember yourself being dazzled as you were watching all stages of soldering together the various parts of the cars. Stunning life images.

A rusty sign can be seen dangling from the ceiling: “Final Repair Shop”. That was where the final quality control of the assembly line was taking place. The success of the Japanese system was based on this: the final control had to be done twice, by different persons. Only then the quality of the product was ensured. Today, one can still see upon the wall “FINAL OK” written in huge characters.

Time has left the walls flaking, and water trickles through various spots of the roof. Posters reading “The Top Quality 10” are still hanging from the walls, their purpose being to remind the employees of the great honour this prize represented as well as the importance of maintaining the quality of the product constant in each and every stage of production.

Memories keep coming…

I remember a manager of the factory explaining to me how hard it was to maintain quality consistency and what an amazing achievement it was to be given the absolute 10 in quality; it was

denny theocharakis assembling memories

something like an ISO, whereby all stages of a task of every department were being marked. The procedure of ISO corporate standards was not to be introduced until much later.

A sign mounted on the wall reads: “Use your brain more and your hands less.” As the assembly line necessitates the repetition of identical moves without thought, employees were constantly encouraged to engage actively and to come forward with fresh ideas concerning production improvement. Contests with signs designed and painted by the employees themselves were being organised aiming at highlighting issues such as safety, quality and cleanness. On some walls there are still signs featuring sketches in attractive colours: “Hand over to the next employee the right product”, “Keep your tools clean and well-maintained.” Another one refers to “quality cycles.” I took some of them with me in an effort to salvage them. Nowadays, these signs may seem naïve, obsolete even. These, however, showed the employees a course; they made them feel they had an active role in the production process. That was why they felt proud of every new car coming out of their hands, bearing their imprint.

As soon as I found myself out, I searched for the spot where I had first seen the jig equipment. Such a strange feeling. I had a hard time locating it. A tree is standing where the machinery once was, spreading its branches to reach for the sunlight. I remember myself admiring the then new jig equipment that we had managed to construct locally; it was as good as the imported one! The first and last jig equipment for cars manufactured in Greece.

I directed myself to the Chemistry building that played a vital role in the unit’s activity. Shrubs and trees had rendered it inaccessible. I climbed on a window and managed to take a leap and found myself indoors. I saw rickety cupboards covered by dust. Bottles containing liquid dye were all over the place, some of them being full and intact, and some others half-empty.

I walked away and reached the former car customs area, next to the old sports facilities, where the new cars once were being lined up ready to flow into the Greek roads; now rows of photovoltaic panels spread across the surface. What an irony; one part of the land is blooming whereas another one is decaying.

I left and walked towards the building of the headquarters. I saw a spectacle of destruction. I climbed carefully the staircase. Back then, once you got in, you’d see a huge scale model of the venture. I remember the first time I laid my eyes upon it, admiring it with my father. Now, it’s not there. The only thing left is its display base. Broken down doors, ruined floors, shattered glasses, leaking ceilings; the offices upstairs are utterly looted. Only two managerial chairs remain standing, all tattered and covered by dust in the meeting room. Whilst you’re amidst ruins, outside the window you see lorry trucks driving by, perhaps on their way to deliver goods to other factories.

I remember the building housing the canteen hall, where we used to cut the New Year’s pie, and the place buzzing with life. The large baking trays are thrown all over the floor and the stools are scattered upside down across the hall. Some big signs were lying on the floor, two of them reading, “TEOCAR state-of-the-art technology”, “TEOCAR steady course towards the future”. I recall them hanging on the wall.

The factory featured its own chemist’s shop, which was particularly ahead of its time, testifying a real interest for every employee. The shop, empty now, is recognisable only by its distinctive sign. Walls are chipping, dust and small particles swirl by the blowing air across the space. On the wall next to it there is a sign: “Please keep the areas clean.”

A double door leads to the old offices. There are holes on the floor. You watch your step. Wires, sockets, lavatories, everything is vandalised or stolen. Filing cabinets are turned upside down, binders, fabrics, papers thrown all over the place. I bent over a heap of papers and found old blueprint printouts. I collected some of them and held them in my hands. Was there a smell of dampness? Mould, maybe? But no. The smell was wonderful! I wish I could take them all with me, not to let them be damaged there any longer. I took some. These became a fresh start for me.

For days and months, I looked at and touched the almost torn papers I had found at the plant. I was lost amongst my artistic ideas, immensely touched that I would tap into its last remains. How was I to apply them onto my canvases, what materials would I use? What would I create so that their past wouldn’t vanish?

Family memories as well as those from the functioning plant guided me once more to its premises. Some areas are hard to approach. The old entrance of the plant, through which once you had to have special permission, is inaccessible. The sign “Customs area” is barely readable, for it is surrounded by foliage. And whereas shrubs and trees spread around the buildings, still you sense they give life to the empty spaces. They remind you that life goes on and changes forms, inviting us to change along with it, to chart new courses.

It was a winter’s day with pouring rain when I revisited the place. I entered the main area. Various sounds could be heard by the blowing wind; sounds of dereliction. Objects being left almost as they once were. As if time had frozen. There was water leaking everywhere, forming little pools all over, and on their surface one could see the reflection of the colours and shapes of the surrounding objects.

The stairs leading to the offices within the factory have been vandalised and are unsafe. Verdure is covering the windows – no way to see outside –, it is about to break in. I trudged and sloshed through water, shattered glass and a jumble of little objects scattered around. It was getting dark when I caught sight of some sheets of rice paper, thrown in the filthy water. As I unfolded them, I saw old development plans of the plant area. I got the chills at their sight. I fished the papers out of the water carefully and picked them up as if they were precious stones. My eyes filled with tears.

I left with my camera full with photos as well as with a stack of papers and wet, muddy sheets of rice paper, and was determined to bring them back to life.

And yet, something strange is happening to me. It feels as if the artistic revival of the industrial plant is not enough. So, another blazing hot, summer day, I found myself in my car driving towards Volos; to my old, favourite plant. The temperature was as high as 48 degrees Celsius. I didn’t know, I couldn’t know, what exactly I was feeling, but I needed to see it again, to capture more images with my camera. I was wandering relentlessly around its premises. I wanted to go around every inch of it. I went to the empty space where the robots used to be, and I stood there. How would I give it back its life? How indeed? So many things, so many people coming into and going out of our lives. I’ve been pondering over this question for years. The need to find ways and ideas of true – not only artistic – revival keeps haunting my mind; to no avail.

Filled with emotions, as I walked and dashed around the space taking photos, suddenly I saw some blurry images through my lens. The billowing fire smoke changed all at once the colour of the sky. There was fire somewhere; close by, at Velestino! I had to make haste. On the way back, I heard that the fire was spreading towards the industrial area where the factory was. How shocking! What was going to happen? Was the dilapidated plant going to be burned down? Would that be its ultimate end?

The fire changed its course; as it happens with many things in life.

Denny Theocharakis

Δρ Θοδωρής Κουτσογιάννης Ιστορικός της Τέχνης

Το εικαστικό σύμπαν της Ντένης Θεοχαράκη

Where is the Life we have lost in living?

Where is the wisdom we have lost in knowledge?

Where is the knowledge we have lost in information?

Thomas Stearns Eliot, The Rock (1934)

denny theocharakis assembling memories

Η ΤΑΞΊΔIΩΤΊΣΣΑ ΤΟΥ ΒΛΈΜΜΑΤΟΣ Ντένη Θεοχαράκη μας προσκαλεί σε έναν θαυμαστό παλαιό–νέο κόσμο αισθημάτων και εμπειριών, σε μια καταβύθιση στο καταγωγικό παρελθόν της ελληνικής και συνάμα παγκόσμιας πραγματικότητάς μας, μέσα από το οποίο σκηνοθετεί ένα εικαστικό μνημονικό σύμπαν. Η έκθεση Assembling Memories που αναπτύσσεται στον Ελληνικό Κόσμο (6 Μαρτίου – 31 Μαΐου 2024) συνιστά ένα φιλόδοξο σχέδιο της καλλιτέχνιδος, όχι απλώς ένα σύνολο εικαστικών έργων, αλλά ένα συνολικό εικαστικό project, με την δημιουργό του σε ρόλο σκηνοθέτη του ίδιου της του εαυτού και του κόσμου αναφοράς της.

Το οικουμενικό και πολύτροπο βλέμμα της Ντένης

H Ντένη Θεοχαράκη έχει εκθέσει έργα της σε αρκετές και σημαντικές ομαδικές εκθέσεις, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Ιδίως στις ατομικές εκθέσεις της στην Αθήνα, ανά τακτικά χρονικά διαστήματα (2013–2017–2021), μας παρουσίασε με τρόπο συστηματικό τις πολύτροπες και συνεχώς ανανεούμενες εικαστικές αναζητήσεις της. Ο κόσμος των εικόνων της βασίζεται στην παρατήρηση, στην προγραμματική αποτύπωση παραστάσεων και προσώπων που από την καθημερινότητά τους, σε διαφορετικά μήκη και πλάτη της γης, ανάγονται σε παγκόσμια εμπειρία, συναίσθημα, μνήμη, πάντοτε μέσω της αμεσότητας του βλέμματος.

Στις δύο πρώτες εκθέσεις της, το 2013 με τίτλο «macro-micro-cosmos» και το 2017 τιτλοφορημένη «Meta-synthesis» – τίτλοι που καθαυτοί αποκαλύπτουν τις προθέσεις της δημιουργού τους – παρουσίασε φανταστικά τοπία και βιομορφικά στοιχεία της Φύσης, ενώ στην τρίτη έκθεση, το 2021, εξέθεσε κυρίως εξπρεσιονιστικά πορτραίτα, υπό τον τίτλο «Η σιωπή της ματιάς», κι ακόμη σπείρες, δίνες, λαβυρίνθους. Σε όλη αυτή την ποικίλη εικαστική παραγωγή έχει επιδοθεί σε διαφορετικές τεχνικές, βασιζόμενη πάντοτε σε στέρεο, λεπτομερές και σχεδόν επίπονο σχέδιο, για να φτάσει σε παραστάσεις που άλλοτε εμμένουν σε μία σχεδόν μινιατουρίστικη προσέγγιση κι άλλοτε καταλήγουν σε μεγάλης κλίμακας συνθέσεις, ολόκληρους κόσμους, με στοιχεία είτε της φυσικής είτε της ανθρώπινης δημιουργίας.

Η Ντένη Θεοχαράκη καταπιάνεται με πολύπλευρα και πολυεπίπεδα εικαστικά σύνολα, χωρίς να φείδεται ατελείωτων ωρών εργασίας, με επίμονη επίδοση στη λεπτομέρεια, για να συνθέσει το όλον. Εκκινώντας από επιμέρους αναγνωρίσιμες φόρμες, μεταμορφώνει πολλές φορές τα στοιχεία του υπαρκτού κόσμου σε συνθέσεις φανταστικές, σουρεαλιστικού χαρακτήρα. Επανέρχεται ξανά και ξανά σε θέματα και τεχνικές, για να ενσωματώσει νέες ιδέες και εμπειρίες της, επεξεργάζοντας με προσήλωση την αντίληψή της για τον κόσμο και οπτικοποιώντας τη κάθε φορά με νέα ένταση.

Συνειδητά δεν επιθυμεί την ταύτιση με μία ορισμένη εικαστική γραφή – αναγνωρίσιμη αλλά και «εύκολη» άπαξ και κατακτηθεί από την δημιουργό της – τουναντίον, διακατέχεται από την τάση για συνεχή πειραματισμό και εξέλιξη. Η πρωτοτυπία, μέσω της εξελικτικής διαδικασίας, αποτελεί το πλέον εμφατικό και ενδιαφέρον χαρακτηριστικό της καλλιτεχνικής δημιουργίας της, αποπειρώμενη συνεχείς δοκιμές πάνω στην οπτική ερμηνεία της του σύμπαντος. Κατ’ αυτήν την έννοια, δρα ως ένας εικαστικός Οδυσσέας, που με βλέμμα πολύτροπο προσπαθεί να ταξιδέψει, εικονικά, σε όλη την οικουμένη, προσφέροντάς μας μία καλειδοσκοπική θέαση του κόσμου.

Ο μνημονικός κόσμος της Teocar Η Ντένη Θεοχαράκη είναι de facto μία πολίτης του κόσμου και μία εικαστική καλλιτέχνης παγκόσμια. Τα στοιχεία ωστόσο της εξέλιξης και της οικουμενικής θέασης, που προγραμματικά και συνειδητά έχουν τεθεί ως desiderata στο έργο της, καθόλου δεν την έχουν αποκόψει από αναφορές στο παρελθόν, την εντοπιότητα, τη μνήμη, την καταγωγή. Όντας άλλωστε ενεργό στέλεχος της οικογενειακής επιχείρησης, δεν θα μπορούσε παρά η επιχειρηματική ιστορία της να επηρεάσει (και) το εικαστικό έργο της, πολλαπλώς. Αυτή η σχέση αναφοράς εμφαίνεται, εν μέρει, σε αρκετά από τα προηγούμενα έργα της, ενώ

συνολικά παρουσιάζεται ακριβώς με το προκείμενο εικαστικό project Assembling Memories, καθώς βασίζεται, κυριολεκτικά και μεταφορικά, στον μνημονικό κόσμο της Teocar. H Τεοκάρ ΑΒΕΕ, πρότυπο εργοστάσιο συναρμολόγησης αυτοκινήτων στη βιομηχανική περιοχή Βόλου, παρέδωσε, από το 1980 και για δεκαπέντε χρόνια, πλήθος αυτοκινήτων στην ελληνική αγορά και αναδείχθηκε σε βιομηχανική μονάδα πρωτοποριακή, τεχνολογικά προηγμένη, υψηλών προδιαγραφών και παραγωγικότατη, βραβευμένη για την ποιότητα της παραγωγής της. Παρά την μοναδική της σημασία, από πολλές απόψεις, για την ελληνική οικονομία, η Τεοκάρ έκλεισε και οι εγκαταστάσεις της εγκαταλείφθηκαν.

Σήμερα, το πάλαι ποτέ εργοστάσιο της Τεοκάρ έξω από τον Βόλο, κοντά στο Βελεστίνο, αποτελεί μνημείο της αποβιομηχανοποίησης της Ελλάδας, καθώς οι κτηριακές εγκαταστάσεις της έχουν ερειπωθεί, τα στοιχεία της φύσης – οι καιρικές συνθήκες και η έντονη βλάστηση – κατατρώγουν τα δομικά στοιχεία της κατασκευής, παραδομένα, μαζί με εξοπλισμό και αφημένες πρώτες ύλες, στη φθορά του χρόνου, αλλά και στην λεηλασία τους από σύγχρονους πλιατσικολόγους.

Η Ντένη έχει έντονες μνήμες από το εργοστάσιο του Βόλου, ακόμη περισσότερο άμεση συναισθηματική σύνδεση με αυτόν τον «μαγικό» – στα παιδικά της, τότε, μάτια – κόσμο της Τεοκάρ. Γι’ αυτό και η ερείπωση και – χειρότερα – η λεηλασία του θαυμαστού, κάποτε υπερ-παραγωγικού κόσμου (της) επέχει θέση βεβήλωσης και σύλησης – όχι (μόνον) των υλικών και του κτηρίου, αλλά των συναισθημάτων, αναμνήσεων, εμπειριών που έχουν βιωθεί στους χώρους του εργοστασίου.

Συνειδητά λοιπόν επέλεξε να διατηρήσει αυτή την σχέση ζωής μαζί του, ακόμη περισσότερο να την ανατροφοδοτήσει. Έχει επισκεφθεί ξανά και ξανά, τα τελευταία χρόνια, το οικογενειακό εργοστάσιο, σε ένα αέναο ταξίδι επιστροφής και μνήμης, όχι απλώς ως ιστορική ή/και νοσταλγική καταγραφή, αλλά ως δημιουργική επανασύνδεση.

Το εικαστικό σύμπαν της Θεοχαράκη

Το ερειπωμένο εργοστάσιο της Τεοκάρ ίσταται ως ένα αρχετυπικό αστικό ερείπιο, ακόμη ειδικότερα ως ένα βιομηχανικό ερείπιο της σύγχρονής μας εποχής. Η Ντένη Θεοχαράκη αποπειράται στην συνεχώς εν εξελίξει σειρά έργων της «Teocar Series» όχι απλώς να διατηρήσει την ατομική και συλλογική μνήμη από τη δραστηριότητα της Τεοκάρ, αλλά να της εμφυσήσει εκ νέου ζωή, μεταμορφωμένη καλλιτεχνικά, και να την μνημονεύσει/μνημειώσει, αφ’ ενός μέσω της πρώτης ύλης του εργοστασίου, αφ’ ετέρου μέσω της βιωμένης ζωής του κτηρίου συνολικά. Σε ένα πρώτο επίπεδο, έχει καταγράψει φωτογραφικά το κτήριο της Τεοκάρ, εγκλωβίζοντας οπτικά την σημερινή του κατάσταση, με ενσωματωμένη την διαλυτική δράση του χρόνου αλλά και την αύρα της δημιουργικής δράσης που είχε λάβει χώρα εκεί.

Σε δεύτερη φάση, αξιοποιεί υλικά παρατημένα στο εργοστάσιο, που δεν πρόλαβαν να χρησιμοποιηθούν στην παραγωγή του, όπως υφάσματα και δέρματα, κυρίως όμως χαρτιά, ως φορέα των δικών της πρωτότυπων εικαστικών απεικονίσεων. Το είδος των χαρτιών της Τεοκάρ που η Ντένη δουλεύει καλλιτεχνικά επάνω τους είναι ρυζόχαρτα με σχέδια ανάπτυξης του εργοστασίου και, συνήθως, blueprints, σχέδια δηλαδή μοντέλων για την συναρμολόγηση των αυτοκινήτων. Σε τέτοιους είδους χαρτί άρχισε ήδη από το 2016 να φιλοτεχνεί τα δικά της πρωτότυπα σχέδια με μελάνι αρχικά, αργότερα και ζωγραφικά έργα με λαδοπαστέλ και μεικτές τεχνικές, ενταγμένα ωστόσο στην ευρύτερη θεματική που κάθε φορά την απασχολούσε. Αυτά τα έργα, που εντάσσονται στις προηγούμενες ενότητες της δημιουργού, αλλά έχουν χρησιμοποιήσει ως υπόστρωμα την πρώτη ύλη της Τεοκάρ, φέρουν εν σπέρματι ατόφια αποτυπώματα της δραστηριότητάς της, ενώ κατ’ αυτόν τον τρόπο τα blueprints διασώζονται ως βιοδηλωτικά ίχνη του εργοστασίου.

Πλέον, σε ένα πιο προχωρημένο, τρίτο στάδιο, η Ντένη επιδόθηκε, από το 2019 και μετά, στην εικαστική μεταγραφή του κόσμου της Τεοκάρ, με απόψεις εσωτερικών χώρων της. Σε αυτές denny theocharakis assembling memories

αποτυπώνει επιλεκτικά αποσπασματικές όψεις του εσωτερικού του εργοστασίου, με έκδηλα τα σημάδια της ερήμωσης και της διακομμένης δραστηριότητας. Δεν έχουμε να κάνουμε με απολύτως ρεαλιστικές καταγραφές των χώρων και του εξοπλισμού τους, εν είδει εικονογραφικών τεκμηρίων, αλλά με καθαρά ατομική προσέγγιση της καλλιτέχνιδας στο οπτικό πεδίο του εργοστασίου.

Το εικαστικό project Assembling Memories περιλαμβάνει έργα από την Τεοκάρ, είτε με την έννοια του υλικού υποστρώματος – του ρυζόχαρτου ή του blueprint από τις ξεχασμένες στοίβες υλικών – είτε με την απεικόνιση τμημάτων του εργοστασίου. Κατά μία έννοια λοιπόν πρόκειται και για summa της καλλιτεχνικής πορείας της Ντένης Θεοχαράκη. Σε κάθε περίπτωση, τα έργα της Teocar Series έχουν να κάνουν, άμεσα ή έμμεσα, με τα σπαράγματα μνήμης από τον κόσμο του εργοστασίου, όπως η καλλιτέχνις μάς τα διέσωσε – κυριολεκτικά και μεταφορικά – τα ανάπλασε και τα ξαναπρόσφερε στον κύκλο της ζωής, αναβαπτισμένα με τρόπο άκρως καλλιτεχνικό.

Λειτουργεί η καλλιτέχνις ως ένας «μηχανικός της εικόνας», αφού επιλέγει συνειδητά να σχεδιάσει τις περίπλοκες εικαστικές φόρμες της – όπως φανταστικά τοπία, δίνες, σπείρες – σε σχέδια βιομηχανικού σχεδιασμού, όπου και πάλι τα προϋπάρχοντα και υποφαινόμενα στοιχεία της μοντελοποίησης μοιάζουν με «υποδείξεις» για τις επινοημένες από την ζωγράφο μας συνθέσεις. Στα έργα της τελευταίας περιόδου, όπου απεικονίζονται όψεις του εργοστασίου, η Ντένη Θεοχαράκη έρχεται να αναμετρηθεί με τον θραυσματικό, πια, κόσμο της Τεοκάρ. Με την δεξιοτεχνία που διακρίνει το σχέδιό της, καταφέρνει να αποδώσει σχηματικά τον χώρο ως σκηνικό μέσα στο οποίο αναπτύχθηκε η πορεία της επιχείρησης. Ωστόσο, αυτή η εικαστική καταγραφή έχει φιλτραριστεί έντονα από την προσωπική ερμηνευτική ματιά της καλλιτέχνιδας. Πρόκειται για τις οπτικές γωνίες – ξανά κυριολεκτικά και μεταφορικά – της Ντένης, που προσφέρουν μία πολύσημα «λοξή» και εξόχως διεισδυτική ματιά: τα δομικά στοιχεία του εργοστασιακού χώρου αλλά και τα παραπληρωματικά στοιχεία του (ατάκτως, πλέον, ερριμμένα υλικά κάθε είδους) διακρίνονται ξεκάθαρα, αν εστιάσει κανείς και περιηγηθεί, οπτικά, σε ένα ένα τα περιγραφόμενα αντικείμενα, ενώ την ίδια στιγμή κυριαρχεί η συνολική εντύπωση, ωσάν μόλις την προηγούμενη στιγμή εκεί να εκτυλισσόταν η δυναμική παραγωγική δράση του εργοστασίου, η οποία αίφνης διακόπηκε, κατά τρόπο ανεξήγητο, έχοντας αφήσει την σκηνή μετέωρη. Επιμέρους τμήματα αυτών των απόψεων μοιάζουν όντως με σύγχρονες ερειπιογραφίες εμποτισμένες στη μνήμη, το συναίσθημα, την βιωματική εμπειρία.

Τελικά, η Ντένη καταφέρνει όχι να αναπαραστήσει τον κόσμο της Τεοκάρ και της επιχείρησης Θεοχαράκη, αλλά να τον μεταμορφώσει, έστω αποσπασματικά, σε πρώτη ύλη για νέα δημιουργία και να τον ερμηνεύσει, έστω εικονικά, σε άυλη ενέργεια και έρμα ζωής.

Το εικαστικό project Assembling Memories αποτελεί κορύφωση ενός πρώτου μεγάλου δημιουργικού κύκλου της καλλιτέχνιδάς μας, καθώς εδώ συμπυκνώνεται, με τρόπο στέρεο καλλιτεχνικά, άρτιο αισθητικά και μεστό νοηματικά, η προοδευτική ανέλιξη της Ντένης Θεοχαράκη, μέσα από την προσωπική της πορεία, ατομική και συνάμα συλλογική, καθώς δεν αφορά μόνον την ίδια και τον κόσμο της, αλλά όλους μας, σε σχέση με το παρελθόν μας και τις πολυεπίπεδες εγγραφές του στο δημιουργικό παρόν μας.

Επιπλέον μιας – ακόμη – έκθεσης ζωγραφικής, η δημιουργός σκηνοθετεί το συγκεκριμένο σύνολο έργων στον Ελληνικό Κόσμο, θέλοντας να εισάγει τον θεατή στον θαυμαστό κόσμο της Τεοκάρ, μετατρέποντας την επίσκεψη στην έκθεση σε αισθητηριακή εμπειρία. Έχοντας εντάξει οργανικά, σχεδόν νομοτελειακά, αντικείμενα από το εργοστάσιο στην εκθεσιακή αφήγηση, ως ready made θραύσματα αναμνήσεων, ο χώρος λειτουργεί ως οιονεί κιβωτός του δυναμικού παρελθόντος. Και από αυτήν επίσης την άποψη, η Ντένη καταφέρνει μέσα από τα σπαράγματα μνήμης της να αναδημιουργήσει το εικαστικό σύμπαν της Θεοχαράκη.

Θοδωρής Κουτσογιάννης

Dr Thodoris Koutsogiannis Art historian

The visual universe of Denny Theocharakis

Where is the Life we have lost in living?

Where is the wisdom we have lost in knowledge?

Where is the knowledge we have lost in information?

Thomas

Stearns Eliot, The Rock (1934)

DENNY THEOCHARAKIS’S EXHIBITION invites us to embark on a bold journey into a brave, familiar yet freshly reimagined world, brimming with emotions and experiences that immerse us in the ancestral past of both Greece and the world. Through her art, the artist welcomes us to a visual universe of memory. The exhibition ‘Assembling Memories’, hosted at the Hellenic Cosmos Cultural Centre, represents a remarkable undertaking by Denny Theocharakis – beyond an ordinary exhibit of visual works, she presents a total art project.

Denny’s universal, prismatic gaze

Denny Theocharakis has been featured in numerous and significant group exhibitions globally. Her solo exhibitions in Athens, held at regular intervals between 2013 and 2021, have consistently presented her multifaceted and ever-evolving artistic explorations. Her visual world is rooted in keen observation and the programmatic portrayal of scenes and individuals from many different parts of the planet, eliciting a global experience, sentiment, and memory, all seen through the immediacy of her gaze.

In her first two exhibitions, tellingly titled ‘macro-micro-cosmos’ (2013) and ‘meta-synthesis’ (2017), she unveiled fantastical landscapes and biomorphic elements of nature. In her third exhibition, ‘The Silence of the Glance’ (2021), the centrepiece was expressionist portraits, on view alongside spirals, vortices, and labyrinths. Throughout this diverse body of work, Theocharakis has employed a variety of media, always founded on meticulous and painstaking draughtsmanship. This approach has led her to create representations that sometimes lean towards a near-miniaturist style and at other times expand into grand compositions, forming entire worlds, encompassing elements of both nature and human creation.

Denny Theocharakis develops multifaceted and multilayered visual sets, dedicating countless hours of committed work into rigorously crafting each set. Often, she transforms elements of the real world into fantastical, surreal compositions. She revisits themes and techniques to incorporate new ideas and experiences, reshaping her perception of the world and presenting it with renewed intensity.

She consciously avoids comfortably adhering to a specific art style that, once mastered, becomes readily recognisable and predictable. Instead, she is driven by a penchant for continuous experimentation and evolution. The hallmark of her artistic creation is its originality, forged through an ongoing iterative process. She strives continually towards a personal interpretation of the universe through images. A modern-day Ulysses of painting, she embarks on a virtual journey around the world through her intelligent, multifaceted gaze, offering viewers a kaleidoscopic view of the universe.

A world of remembrance

Denny Theocharakis is de facto a global citizen, and a global visual artist. However, her commitment to constant development and her global vision, the ideals that act as desiderata in her work, in her work, do nothing to severe her ties to the past – her sense of place, memory, and origin. As an active stakeholder in a large family business, she has inevitably been influenced in her creative practice by her family’s entrepreneurial history in a number of ways.

This connection is evident in much of her earlier work. However, it is most evident and explicit in her current project, ‘Assembling Memories,’ which is rooted both literally and metaphorically in a universe of memory, the past of Teocar.

Teocar S.A. was exemplary automobile assembly plant located in the Volos industrial area. Supplying the Greek market with numerous cars for a period of 15 years since 1980, the factory grew into an innovative, technologically advanced industrial entity of high standards and productivity, renowned for the quality of its production. However, despite its significance for the Greek economy, Teocar eventually shut down, and its facilities were abandoned.

Today, the former Teocar factory plant near Velestino, outside Volos, stands as a monument to Greece’s deindustrialisation. The facilities have fallen into disrepair. The ravages of nature, including weather conditions and overgrowth, have taken their toll on the structural elements. The site has been left to crumble, along with equipment and raw materials, vulnerable to the passage of time and robbery.

Denny has vivid memories of the Volos plant and a profound emotional connection to Teocar’s ‘magical’ world as seen through her young, impressionable eyes. Consequently, the decay and, worse yet, the despoliation of this, once highly productive world weigh heavily on her. On top of the desecration of materials and infrastructure, it amounts to a desecration of feelings, memories, and experiences once lived on the factory premises.

For this reason, she chose to consiously and actively maintain her deep personal connection to the factory and, more so, to rekindle it. Over the past few years, she has revisited the family’s factory time and time again, embarking on an ongoing journey of rediscovery and remembrance. More than an exercise in nostalgia, beyond historical documentation, this is a creative reconnection.

The visual universe of Denny Theocharakis

The deserted Teocar automotive plant stands as an iconic urban ruin, more specifically a modern industrial ruin. In her ongoing ‘Teocar’ series, Denny Theocharakis seeks not only to preserve the memory of the factory’s activity – a memory both personal and collective – but moreover to breathe new life into it, in an act of commemoration through art. And she achieves it by introducing the factory’s raw materials as media in her work as well as by revisiting the lived experience of the plant itself.

In the first stage, she photographically documented the current state of the Teocar plant, capturing what’s left of the productive aura that once thrived within its walls, as well as the effects of the inexorable passage of time. In the second phase, she employed materials that never made it into production and were abandoned on the factory floor, including fabric, leather, and, most notably, paper, using them as media for her original visual representations.

The specific kind of paper from Teocar that Denny works on is tracing paper with industrial designs – mostly blueprints for the automotive assembly process. She began using tracing paper as early as 2011, creating original designs, initially in ink and later expanding her repertoire to include oil pastels and mixed media. Utilising Teocar’s materials as their base layer, these works from her earlier series are trace fossils that preserve evidence from the factory’s life.

In an advanced, third stage, starting in 2019, Denny began capturing the essence of the factory’s interior spaces in painting. These works selectively portray aspects of the factory’s interior, offering glimpses of abandonment and interrupted activity. They do not purport to be realistic depictions of the spaces and equipment, mere iconographic documents; instead, they convey impressions of these settings through the artist’s intimately personal perspective.

The project ‘Assembling Memories’ features Teocar-inspired works, either incorporating materials from the plant as a medium, including tracing paper and blueprints from the abandoned stacks of materials, or depicting specific areas of the factory. In many ways, the series represents the culmination of Denny Theocharakis’s creative journey, linked, whether directly or indirectly, to fragmentary memories from the factory’s universe. These works encapsulate the artist’s experiences, the elements she has salvaged – both literally and metaphorically – and her creativity, which transfigured it all into art.

Denny acts as an ‘image engineer,’ opting to craft her complex visual forms – fantasy landscapes, vortices, and spirals – within the framework of industrial design plans. Here, existing and underlying modelling elements serve as blueprints for her own inventions.

In her depictions of the factory interior of this period, Denny confronts Teocar’s world in its current, dilapidated state. Using her extraordinary draughtsmanship, she turns this setting of manufacturing operations into a theatrical stage. Her representations, however, are filtered through her personal interpretive lens, her own perspective – both literal and metaphorical – offering a multifaceted, oblique view of extraordinary insight.

The structural elements of the factory plant and the objects and materials it contains, now scattered, can be identified upon close observation. Yet, the overall impression prevails, as if the hustle and bustle of factory productivity had suddenly ceased, leaving the scene suspended. These images can in fact be seen as a modern equivalent of ‘ruin’ paintings, imbued with memory, emotion, and experiential depth.

Ultimately, Denny manages, not only to replicate the world of Teocar and the Theocharakis family business, but to transform them, albeit in fragments, into raw material for original creations, virtually translating them into intangible energy and living matter.

The culmination of a significant phase for the artist, ‘Assembling Memories’ traces Denny’s personal creative journey in a solid gesture of high artistic value – a journey that extends beyond herself and her own world to encompass all of us, inviting us to contemplate our past and assess its multifaceted impact on our present.

In addition to an exhibit of paintings, what the artist has staged at the Hellenic Cosmos is a multimedia sensory experience. This immersive experience introduces visitors to Teocar’s captivating world, making their visit an all-encompassing sensorial journey incorporating painting, photography, and video, as well as readymade objects from the factory plant, into the exhibition narrative as fragments of memory. Here, space serves as a repository for an exciting and energetic past. Assembling her memories by virtue of the different kinds of materials she has salvaged in her creative exploration, Denny Theocharakis offers a glimpse into her inner visual universe.

Thodoris Koutsogiannis

Ζωγραφική Painting

2017

μικτή τεχνική σε παλιό σχέδιο συναρμολόγησης εφαρμοσμένο σε καμβά, 102 x 222 εκ. (40,1 x 87,4 ίν.)

2017

mixed media on old factory blueprint applied on canvas, 102 x 222 cm (40.1 x 87.4 in.)

2017 | 2019

λάδι, μελάνι, λαδοπαστέλ σε παλιό σχέδιο συναρμολόγησης, 100 x 135 εκ. (39,4 x 53,1 ίν.)

2017 | 2019

oil, ink, oil pastels on old factory blueprint applied on canvas, 100 x 135 cm (39.4 x 53.1 in.)

2011

μελάνι σε δέρμα για την επένδυση καθισμάτων αυτοκινήτων, 184 x 176 εκ. (72,4 x 69,3 ίν.)

2011

ink on leather used for car seats, 184 x 176 cm (72.4 x 69.3 in.)

2017

Teocar II

μελάνι, λαδοπαστέλ σε παλιό σχέδιο συναρμολόγησης εφαρμοσμένο σε καμβά, 84 x 264 εκ. (33,1 x 103,9 ίν.)

2017

Teocar II

ink, oil pastels on old factory blueprint applied on canvas, 84 x 264 cm (33.1 x 103.9 in.)

2018

λάδι, μελάνι, λαδοπαστέλ σε παλιό σχέδιο συναρμολόγησης εφαρμοσμένο σε καμβά, 98 x 132 εκ. (38,6 x 51,9 ίν.)

2018

oil, ink, oil pastels on old factory blueprint applied on canvas, 98 x 132 cm (38.6 x 51.9 in.)

2018

λάδι, μελάνι, παστέλ, σκόνες αγιογραφίας σε παλιό σχέδιο συναρμολόγησης εφαρμοσμένο σε καμβά, 109 x 145 εκ. (42,9 x 57,1 ίν.)

2018

oil, ink, pastels, hagiography painting powders on old factory blueprint applied on canvas, 109 x 145 cm (42.9 x 57.1 in.)

2016

Teocar I – Συλλογή της Εθνικής Πινακοθήκης – Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου μελάνι σε παλιό σχέδιο συναρμολόγησης εφαρμοσμένο σε καμβά, 84 x 258 εκ. (33,1 x 101,6 ίν.)

2016

Teocar I – Collection of the National Gallery – Alexandros Soutsos Museum ink on old factory blueprint applied on canvas, 84 x 258 cm (33.1 x 101.6 in.)

2019

λάδι, μελάνι σε παλιό σχέδιο συναρμολόγησης εφαρμοσμένο σε καμβά, 99 x 135 εκ. (39 x 53,1 ίν.)

2019

oil, ink on old factory blueprint applied on canvas, 99 x 135 cm (39 x 53.1 in.)

2019

λάδι, μελάνι, scripts σε παλιό σχέδιο συναρμολόγησης εφαρμοσμένο σε καμβά, 74 x 99 εκ. (29,1 x 38,9 ίν.)

2019

oil, ink, scripts on old factory blueprint applied on canvas, 74 x 99 cm (29.1 x 38.9 in.)

λάδι, μελάνι, λαδοπαστέλ σε παλιό σχέδιο συναρμολόγησης εφαρμοσμένο σε καμβά, 75 x 100 εκ. (29,5 x 39,4 ίν.)

oil, ink, oil pastels on old factory blueprint applied on canvas, 75 x 100 cm (29.5 x 39.4 in.)

2019

2019

Λεπτομέρεια έργου σελίδας 49

Detail of artwork on page 49

denny theocharakis assembling memories

2019

μελάνι σε παλιό σχέδιο συναρμολόγησης εφαρμοσμένο σε καμβά, 74 x 100 εκ. (29,1 x 39,4 ίν.)

2019

ink on old factory blueprint applied on canvas, 74 x 100 cm (29.1 x 39.4 in.)

2019

λάδι, μελάνι, scripts σε παλιό σχέδιο συναρμολόγησης εφαρμοσμένο σε καμβά, 75 x 100 εκ. (29,5 x 39,4 ίν.)

2019

oil, ink, scripts on old factory blueprint applied on canvas, 75 x 100 cm (29.5 x 39.4 in.)

2019

λάδι, μελάνι σε παλιό σχέδιο συναρμολόγησης εφαρμοσμένο σε καμβά, 68 x 92 εκ. (26,8 x 36,2 ίν.)

2019

oil, ink on old factory blueprint applied on canvas, 68 x 92 cm (26.8 x 36.2 in.)

2019

μελάνι σε παλιό σχέδιο συναρμολόγησης εφαρμοσμένο σε καμβά, 74 x 98 εκ. (29,1 x 38,6 ίν.)

2019

ink on old factory blueprint applied on canvas, 74 x 98 cm (29.1 x 38.6 in.)

2020

2019

μελάνι σε παλιό σχέδιο συναρμολόγησης εφαρμοσμένο σε καμβά, 74 x 100 εκ. (29,1 x 39,4 ίν.)

ink on old factory blueprint applied on canvas, 74 x 100 cm (29.1 x 39.4 in.)

2019

λάδι, μελάνι σε παλιό σχέδιο συναρμολόγησης εφαρμοσμένο σε καμβά, 100 x 134 εκ. (39,4 x 52,7 ίν.)

2019 oil, ink on old factory blueprint applied on canvas, 100 x 134 cm (39.4 x 52.7 in.)

2019

μικτή

2019

τεχνική σε καμβά, 120 x 120 εκ. (47,2 x 47,2 ίν.)

mixed media on canvas, 120 x 120 cm (47.2 x 47.2 in.)

2020

λάδι, μελάνι, κολάζ σε καμβά, 162 x 162 εκ. (63,8 x 63,8 ίν.)

2020

oil, ink, collage on canvas, 162 x 162 cm (63.8 x 63.8 in.)

Λεπτομέρεια έργου σελίδας 63

Detail of artwork on page 63

denny theocharakis assembling memories 62

2019

κάρβουνο, μελάνι, κολάζ σε παλιό σχέδιο συναρμολόγησης εφαρμοσμένο σε καμβά, 100 x 134 εκ. (39,4 x 52,7 ίν.)

2019

charcoal, ink, collage on old factory blueprint applied on canvas, 100 x 134 cm (39.4 x 52.7 in.)

2019

κάρβουνο, κολάζ σε παλιό σχέδιο συναρμολόγησης εφαρμοσμένο σε καμβά, 90 x 154 εκ. (35,4 x 60,6 ίν.)

2019

charcoal, collage on old factory blueprint applied on canvas, 90 x 154 cm (35.4 x 60.6 in.)

2019

μελάνι, κάρβουνο σε παλιό σχέδιο συναρμολόγησης εφαρμοσμένο σε καμβά, 102 x 137 εκ. (40,1 x 53,9 ίν.)

2019

ink, charcoal on old factory blueprint applied on canvas, 102 x 137 cm (40.1 x 53.9 in.)

2019

κάρβουνο, κολάζ σε παλιό σχέδιο συναρμολόγησης εφαρμοσμένο σε καμβά, 74 x 99 εκ. (29,1 x 39 ίν.)

2019

charcoal, collage on old factory blueprint applied on canvas, 74 x 99 cm (29.1 x 39 in.)

2019

κάρβουνο, κολάζ σε παλιό σχέδιο συναρμολόγησης εφαρμοσμένο σε καμβά, 75 x 100 εκ. (29,5 x 39,4 ίν.)

2019

charcoal, collage on old factory blueprint applied on canvas, 75 x 100 cm (29.5 x 39.4 in.)

Λεπτομέρεια έργου σελίδας 73

Detail of artwork on page 73

denny theocharakis assembling memories 72

κάρβουνο σε παλιό σχέδιο συναρμολόγησης εφαρμοσμένο σε καμβά, 74 x 99 εκ. (29,1 x 39 ίν.)

2019

2019

charcoal on old factory blueprint applied on canvas, 74 x 99 cm (29.1 x 39 in.)

2019

κάρβουνο σε παλιό σχέδιο συναρμολόγησης εφαρμοσμένο σε καμβά, 98 x 200 εκ. (38,6 x 78,7 ίν.)

2019

charcoal on old factory blueprint applied on canvas, 98 x 200 cm (38.6 x 78.7 in.)

2020

μελάνι σε χειροποίητο χαρτί από το Βιετνάμ, 41 x 51 εκ. (16,1 x 20,1 ίν.)

2020

ink on handmade paper from Vietnam, 41 x 51 cm (16.1 x 20.1 in.)

2020

μελάνι σε χειροποίητο χαρτί από το Βιετνάμ, 44 x 54 εκ. (17,3 x 21,3 ίν.)

2020

ink on handmade paper from Vietnam, 44 x 54 cm (17.3 x 21.3 in.)

Λεπτομέρεια έργου σελίδας 79

Detail of artwork on page 79

denny theocharakis assembling

2023

μελάνι σε χειροποίητο χαρτί, 80 x 98 εκ. (31,5 x 38,6 ίν.)

2023

ink on handmade paper, 80 x 98 cm (31.5 x 38.6 in.)

2021

μελάνι σε χειροποίητο χαρτί από το Βιετνάμ, 44 x 54 εκ. (17,3 x 21,3 ίν.)

2021

ink on handmade paper from Vietnam, 44 x 54 cm (17.3 x 21.3 in.)

2019

μελάνι σε χειροποίητο χαρτί από το Βιετνάμ, 43 x 53 εκ. (16,9 x 20,9 ίν.)

2019

ink on handmade paper from Vietnam, 43 x 53 cm (16.9 x 20.9 in.)

2019

μελάνι σε χειροποίητο χαρτί από το Βιετνάμ, 51 x 63 εκ. (20,1 x 24,8 ίν.)

2019

ink on handmade paper from Vietnam, 51 x 63 cm (20.1 x 24.8 in.)

κάρβουνο, χρωματιστό κάρβουνο, μελάνι, παστέλ σε παλιό σχέδιο συναρμολόγησης εφαρμοσμένο σε καμβά, 99 x 189 εκ. (39 x 74,4 ίν.)

denny theocharakis assembling memories

2024 charcoal, colored charcoal, ink, pastels on old factory blueprint applied on canvas, 99 x 189 cm (39 x 74.4 in.)

2018

κολάζ ενός χειροποίητου χαρτιού σε παλιό σχέδιο συναρμολόγησης εφαρμοσμένο σε καμβά, λάδι, μελάνι, scripts, 125 x 272 εκ. (49,2 x 107,1 ίν.)

2018

single piece collage of handmade paper on old factory blueprint applied on canvas, oil, ink, scripts, 125 x 272 cm (49.2 x 107.1 in.)

2023

κολάζ ενός χειροποίητου χαρτιού σε παλιό σχέδιο συναρμολόγησης εφαρμοσμένο σε καμβά, λάδι, μελάνι, scripts, 100 x 134 εκ. (39,4 x 52,7 ίν.)

2023

single piece collage of handmade paper on old factory blueprint applied on canvas, oil, ink, scripts, 100 x 134 cm (39.4 x 52.7 in.)

2024

κολάζ ενός χειροποίητου χαρτιού σε παλιό σχέδιο συναρμολόγησης εφαρμοσμένο σε καμβά, λάδι, μελάνι, scripts, 99

x 194 εκ. (39 x 76,4 ίν.)

2024

single piece collage of handmade paper on old factory blueprint applied on canvas, oil, ink, scripts, 99 x 194 cm (39 x 76.4 in.)

2013

μικτή τεχνική

2013

mixed

συναρμολόγησης

σε παλιό σχέδιο

εφαρμοσμένο σε χαρτόνι, 64 x 39 εκ. (25,2 x 15,3 ίν.)

media on old factory blueprint applied on hardboard, 64 x 39 cm (25.2 x 15.3 in.)

2019

κάρβουνο, χρωματιστό κάρβουνο, μελάνι σε χειροποίητο χαρτί από το Λάος εφαρμοσμένο σε καμβά, 97 x 76 εκ. (38,2 x 29,9 ίν.)

2019

charcoal, colored charcoal, ink on handmade paper from Laos applied on canvas, 97 x 76 cm (38.2 x 29.9 in.)

2023

λάδι σε δέρμα για την επένδυση καθισμάτων αυτοκινήτων, 58 x 30 εκ. (22,8 x 11,8 ίν.)

2023

oil on leather used for car seats, 58 x 30 cm (22.8 x 11.8 in.)

2019

λάδι, μελάνι, παστέλ σε παλιό σχέδιο συναρμολόγησης εφαρμοσμένο σε καμβά, 100 x 74 εκ. (39,4 x 29,1 ίν.)

oil, ink, pastels on old factory blueprint applied on canvas, 100 x 74 cm (39.4 x 29.1 in.)

2019

2019

κάρβουνο σε παλιό σχέδιο συναρμολόγησης εφαρμοσμένο σε καμβά, 102 x 136 εκ. (40,2 x 53,5 ίν.)

2019

charcoal on old factory blueprint applied on canvas, 102 x 136 cm (40.2 x 53.5 in.)

2023

λάδι σε παλιό σχέδιο συναρμολόγησης εφαρμοσμένο σε καμβά, 100 x 134 εκ. (39,4 x 52,7 ίν.)

2023

oil on old factory blueprint applied on canvas, 100 x 134 cm (39.4 x 52.7 in.)

λάδι σε παλιό σχέδιο συναρμολόγησης εφαρμοσμένο σε καμβά, 98 x 132,5 εκ. (38,6 x 52,2 ίν.)

oil on old factory blueprint applied on canvas, 98 x 132,5 cm (38.6 x 52.2 in.)

2023

λάδι σε παλιό σχέδιο συναρμολόγησης εφαρμοσμένο σε καμβά, 100 x 134 εκ. (39,4 x 52,7 ίν.)

2023

oil on old factory blueprint applied on canvas, 100 x 134 cm (39.4 x 52.7 in.)

2023

λάδι σε παλιό σχέδιο συναρμολόγησης εφαρμοσμένο σε καμβά, 114 x 90 εκ. (44,9 x 35,4 ίν.)

2023

oil on old factory blueprint applied on canvas, 114 x 90 cm (44.9 x 35.4 in.)

2023

λάδι σε ξύλινη επιφάνεια, 114 x 90 εκ. (44,9 x 35,4 ίν.)

2023

oil on wooden surface, 114 x 90 cm (44.9 x 35.4 in.)

2024

3D, πινακίδα ασφαλείας εργοστασίου teocar εφαρμοσμένη σε φωτογραφία, 84 x 124 εκ. (33,1 x 48,8 ίν.)

2024

3D, safety sign from teocar factory applied on photograph, 84 x 124 cm (33.1 x 48.8 in.)

2024

3D, πινακίδα ασφαλείας εργοστασίου teocar εφαρμοσμένη σε φωτογραφία, 84 x 124 εκ. (33,1 x 48,8 ίν.)

2024

3D, safety sign from teocar factory applied on photograph, 84 x 124 cm (33.1 x 48.8 in.)

2024

3D, πινακίδα ασφαλείας εργοστασίου teocar εφαρμοσμένη σε φωτογραφία, 84 x 124 εκ. (33,1 x 48,8 ίν.)

2024

3D, safety sign from teocar factory applied on photograph, 84 x 124 cm (33.1 x 48.8 in.)

Φωτογραφία Photography

Μανώλης Μπαμπούσης Eικαστικός καλλιτέχνης, φωτογράφος, αρχιτέκτονας

«Έφυγα με τη φωτογραφική μου μηχανή γεμάτη φωτογραφίες καθώς και με ένα πάκο από χαρτιά και βρεγμένα, λασπωμένα ρυζόχαρτα, αποφασισμένη να τους ξαναδώσω ζωή».

Nτένη Θεοχαράκη

Η ΝΤΈΝΗ Θ ΈΟΧΑΡΑ ΚΗ, ζωγράφος, φωτογράφος, οικονομολόγος και επιχειρηματίας, βίωσε και αγκάλιασε με την προσωπική της ματιά, το ερειπωμένο Βιομηχανικό Συγκρότημα Αυτοκινήτων Τεοκάρ ABEE στον Βόλο, το μοναδικό εργοστάσιο συναρμολόγησης αυτοκινήτων που υπήρξε ποτέ στην Ελλάδα (1980-1995).

Στην έκθεσή της παρουσιάζει πρόσφατα και παλαιότερα έργα της, φωτογραφικά, ζωγραφικής αλλά και σχεδίων πάνω στα μεγάλα ρυζόχαρτα μηχανολογικών σχεδίων, συναρμολόγησης αυτοκινήτων και ανάπτυξης του εργοστασίου, που ανέσυρε από τα απομεινάρια του.

Η Θεοχαράκη, ενώ έχει στραμμένο το βλέμμα της στο μέλλον και την καινοτομία, δεν παύει ν’ αντλεί από το ορατό και αόρατο της μνήμης και της εμπειρίας. Εμπνέεται από το παρελθόν, την επαφή με τη ζωή και τη διαφορετικότητα. Τα συναρμολογεί όλα σε εικόνες, φωτογραφίες, σχέδια και ζωγραφική. Οι φωτογραφίες της καλλιτέχνιδας αποτυπώνουν την ιδιαιτερότητα της αρχιτεκτονικής, των μηχανημάτων και των αντικειμένων μίας εποχής. Παραπέμπουν στην βιομηχανική αρχαιολογία, ως προστατευόμενο πολιτιστικό αγαθό, την παραγωγική ικανότητα της εταιρείας, τον βαθμό καινοτομίας της ή το έπος της τεχνολογίας και του ανθρώπινου μόχθου των περίπου 700 εργαζομένων.

Ο Walter Benjamin το 1931, στη «Μικρή Ιστορία της Φωτογραφίας», ανέφερε ότι μία απλή αναπαραγωγή της πραγματικότητας δεν μας αποκαλύπτει τίποτα για την ίδια την πραγματικότητα, επιστρατεύοντας την περίφημη ρήση του Bertolt Brecht, σύμφωνα με την οποία «μία φωτογραφία του εργοστασίου Krupp ή της AEG, σχεδόν, δεν δείχνει τίποτα για αυτούς τους θεσμούς». Πόση πραγματικότητα μπορούν να δείξουν σήμερα οι φωτογραφίες της Ντένης Θεοχαράκη, πέρα από τα λίγα ίχνη που απέμειναν να μας θυμίζουν την πρώην λειτουργία του εργοστασίου; Αν η δημιουργός φωτογράφιζε, εκείνα τα χρόνια, οι φωτογραφίες της θα μετέδιδαν την ιδέα του εκσυγχρονισμού, της ανάπτυξης, της τεχνολογίας, θα έκαναν ένα άνοιγμα στα γεγονότα, στις διαφορετικές ιδεολογικές αναφορές στον χώρο του εργοστασίου, τις πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες της εποχής. Τώρα, εκεί όπου σταμάτησε τη δραστηριότητά του ο άνθρωπος, η φύση τα καλύπτει όλα.

Οι φωτογραφίες της καλλιτέχνιδας δεν αγνοούν τη ρομαντική παράδοση του 19ου αιώνα, της λατρείας των ερειπίων που γέμιζαν ζωγραφικούς πίνακες με τη σιωπή και τη γαλήνη, τοπία στα οποία έχουμε την ψευδαίσθηση ότι ο χρόνος ακυρώνεται, όπως σ’ εκείνα του Caspar David Friedrich. Ο Percy Bysshe Shelley φανταζόταν έναν Παράδεισο ερειπωμένο, ο John Ruskin τη διατήρηση των ερειπίων και την αποδοχή του θανάτου ενός κτιρίου, ως ένα φυσικό γεγονός. Ο 20ός αιώνας μάς άφησε τα ερείπια και τα τραύματα του Πρώτου και του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Τα διαδέχθηκαν η ανάπτυξη και η κατανάλωση, οι νέοι πολιτικοί και οικονομικοί όροι, τα διαλυμένα εργοστάσια.

Οι εικόνες της Ντένης Θεοχαράκη προσεγγίζουν τον χώρο της βιομηχανίας και της εργασίας, υπενθυμίζουν πολιτικές επιλογές, την οικονομική κρίση και την εγκατάλειψη.

Αναφέρονται στην αντικειμενική και ουδέτερη φωτογραφία, χωρίς να ανακαλούν την αυστηρή καταγραφή των βιομηχανικών τυπολογιών της Φωτογερμανικής Σχολής της δεκαετίας του ’80, την κλίμακα των τεράστιων εγκαταλελειμμένων εγκαταστάσεων της αυτοκινητοβιομηχανίας Ford στο Ντιτρόιτ ή τις κοινωνικές διεκδικήσεις και επεμβάσεις στα άδεια κτίρια των Gordon Matta - Clark και George-Rousse.

Η καλλιτέχνιδα, επιλέγοντας τον υπάρχοντα φωτισμό και τις κατάλληλες οπτικές γωνίες, με τις φωτογραφίες της διερευνά μεθοδικά και εύστοχα τις προηγούμενες δράσεις και τα επιμέρους αντικείμενα, τα οποία διασώζουν τα ίχνη μιας παρελθούσας συλλογικής και οικογενειακής μνήμης. Αποκαλύπτει και αποτυπώνει με οδύνη, αγωνία και συγκίνηση την απώλεια ενός δημιουργικού οράματος -κοινού παρονομαστή της ενασχόλησης της ίδιας με την τέχνη και το επιχειρείν. Το απογυμνωμένο κέλυφος του εργοστασίου μετατρέπεται σε σύμβολο και μνήμη μίας παρακμής που ανήκει στην ευρύτερη πραγματικότητά μας.

Η δημιουργός αναρωτιέται και προβληματίζεται γύρω από τις δυνατότητες αναβίωσης και εξόδου από τα ερείπια.

Ανασύρει από τα απομεινάρια του εργοστασίου τα μεγάλα ρυζόχαρτα, με τα τεχνικά σχέδια του εργοστασίου, τυπωμένα στα χαρτιά blueprint, εφεύρεση του John Herschel, στον οποίο οφείλεται και το όνομα «φωτογραφία».

Τα ξεδιπλώνει και απλώνει ένα μαγικό χαλί· το ταξίδι αρχίζει.

Τα μελάνια καλύπτουν την επιφάνεια του φωτοευαίσθητου φορέα.

Οι δυνατές καθαρές γραμμές της και τα φωτεινά χρώματα συμπληρώνουν και συνδιαλέγονται με τα υπάρχοντα σχέδια και τα χαρτιά από την Ανατολή.

Η Θεοχαράκη αντιπαραθέτει δύο παγκόσμιες γλώσσες, την εικαστική και την τεχνική, την αυθόρμητη χειρονομία με τον ακριβή υπολογισμό, τον ρεαλισμό με τη φαντασία, την κόλαση με τον παράδεισο.

Οι γραμμές της γίνονται πέτρα, βράχοι, δένδρα, δάση, κάστρα, κατακόρυφες πόλεις, κατακόρυφοι, παράλληλοι, διασταυρούμενοι λαβύρινθοι.

Κάθε σχέδιο προσθέτει ένα επιπλέον σκαλοπάτι, ένα ακόμη κομμάτι γης, μία εμμονή που γεμίζει κάθε σπιθαμή. Η επανάληψη, ο ρυθμός κατευνάζουν.

Η φαντασία γεννάει πυκνά αρχιτεκτονικά μοτίβα, καλωσορίζει και συσσωρεύει παραδόσεις, πραγματικούς και ουτοπικούς οικισμούς.

Υψώνονται νέα τοπία, νέα φωτισμένα εργοστάσια, νέα ζωή, αξίες και φωνές.

Μανώλης Μπαμπούσης, Παρίσι 2024

“I left with my camera full with photos as well as with a stack of papers and wet, muddy sheets of rice paper, determined to bring them back to life.”

Denny Theocharakis

Manolis Baboussis Visual artist, photographer, architect

DENNY THEOCHARAKIS, painter, photographer, economist and businesswoman, experienced and embraced with her own eyes the dilapidated Automotive Industrial Complex of Teocar Industrial & Commercial S.A. in Volos - the only car assembly plant that ever existed in Greece (1980-1995).

At her exhibition recent and older works, photos and paintings are being displayed, as well as drawings on large rice papers of engineering plans, car assembly and development of the plant that she dragged up from its remnants.

Theocharakis, while gazing into the future and innovation, does not cease to draw upon the visible and the invisible areas of memory and experience. She is inspired by the past, the contact with life and diversity. She puts everything together into images, photographs, drawings and painting. The artist’s photographs depict the particularity of the architecture, of the engines and objects of an era. They make reference to industrial archaeology, as a protected cultural property, the production capacity of the company, the level of its innovation or the saga of technology and of the around 700 employees’ human toil.

In 1931, Walter Benjamin in his Little Story of Photography mentions that a simple reproduction of reality does not reveal anything about reality itself, tapping the formidable saying by Bertolt Brecht, according to which “a photograph of the Krupp works or the AEG reveals almost nothing about these institutions.” How much reality can the photographs by Denny Theocharakis show today, besides the few traces left to remind us the former operation of the plant? If the artist was taking photos during those years, her photographs would impart the notion of modernisation, development, technology; she would be taking a peek to events, to the various ideological references across the space of the factory, to the political and social conditions of the time. Where there used to be human activity, now nature covers everything.

The artist’s photos do not overlook the romantic tradition of the 19th century, the worship for the ruins filling paintings with silence and peacefulness; landscapes creating the illusion that time is neutralised, like those painted by Caspar David Friedrich. Percy Bysshe Shelley imagined a deserted Paradise; John Ruskin, the maintenance of ruins and the acceptance of the demise of a building as a natural event. The 20th century has left us with the ruins and traumas of the First and the Second World Wars. These were succeeded by development and consumption, new political and economic terms, rundown factories.

Denny Theocharakis’ images approach the space of industry and employment, they remind of political choices, of the economic crisis and waste.

They make reference to objective, neutral photography, without revoking the strict documentation of the industrial typologies of the 1980s German School of Düsseldorf, the scale of the immense dilapidated facilities of the Ford automobile industry in Detroit, or the social claims and interventions at the empty buildings we see in the work of Gordon Matta-Clark and George Rousse.

By selecting the existing light and the appropriate angles, through her photographs the artist probes systematically and aptly the previous actions and individual objects that rescue the traces of a past collective, as well as family, memory. She unveils and captures painfully, agonisingly and emotionally the loss of a creative vision - common denominator of her own involvement with art and enterprise. The stripped shell of the factory transforms itself into symbol and reminiscence of a decline as part of our wider reality.

The creator wonders about, and is concerned with, the possibilities of revival and of exiting from the ruins.

Amidst the remains of the factory she retrieves the large rice papers depicting the technical plans of the plant, in blueprints, invented by John Herschel, also father of the term “photography”. She unfolds them and spreads out a magic carpet; the journey begins.

Ink covers the surface of the photosensitive material.

Her sharp, distinct lines, as well as the bright colors, complement and converse with the existing drawings and the papers from the East.

Theocharakis juxtaposes two universal languages; the language of the visual arts and the one of the technical world; the impulsive gesture with the precise calculation, realism with imagination, hell with heaven.

Her lines become stone, rocks, trees, forests, castles, vertical cities, vertical, parallel and crossing labyrinths.

Each and every drawing adds one more step, one more piece of land, an obsession filling every inch. Repetition and rhythm are soothing.

Imagination gives birth to dense architectural patterns, welcomes and accumulates traditions, real and fictitious settlements.

New landscapes are being raised; new, lit factories, new life, values and voices.

Manolis Baboussis, Paris 2024

Σοφία Έ. Πελοποννησίου-Βασιλάκου Μουσειολόγος

Όταν συλλογιστώ για κάθε τι που αξαίνει πως στην ακμή του στέκει μόνο μια στιγμή, πως τούτη η θεόρατη σκηνή μόνο ίσκιους παρασταίνει, που τ’ άστρα τους σχολιάζουνε μ’ επήρεια μυστική, όταν θωρώ πως οι άνθρωποι σαν τα φυτά ωριμάζουν με τη στοργή κι οργή του ίδιου αυτού ουρανού, καυκιόνται όσα ‘χουν νέους χυμούς, ακμάζουν, παρακμάζουν κι η ωραία στολή τους πάει της λησμονιάς και του χαμού, τότε, όταν πιάνει ο νους μου αυτή την άστατη σειρά, στην όψη μου σε φέρνει νιότη πάμπλουτη, κι ο χαλαστής ο χρόνος συζητάει με τη φθορά

να κάμει την αυγή σου νύχτα ζοφερή.

Μα εγώ για την αγάπη σου θα πολεμάω τον χρόνο, κι ότι σου παίρνει αυτός εγώ θα σου το αναπληρώνω.

Ουίλιαμ Σαίξπηρ, Σονέτο 15 Μετάφραση Βασίλη Ρώτα

ΠΡΙΝ ΑΠ Ο ΑΡΚ Έ ΤΑ ΧΡ Ο ΝΙΑ και λίγο προτού αλλάξει για όλους μας η ζωή, θα ήταν ίσως το 2018, είδα ένα έργο της Ντένης Θεοχαράκη που με συγκίνησε βαθιά. Όπως μου εξήγησε η ίδια, το χαρτί στο οποίο το είχε σχεδιάσει ήταν από το μεγαλύτερο εργοστάσιο συναρμολόγησης αυτοκινήτων της Ελλάδας. Μιας επένδυσης που δεν έκρυβε μονάχα μια οξυδερκή επιχειρηματική κίνηση μιας οικογένειας, αλλά το όραμα που είχαν κάποιοι άνθρωποι για τη χώρα.

Το εργοστάσιο στα δεκαπέντε χρόνια της λειτουργίας του άγγιξε το θαύμα, πέτυχε τους στόχους του, δημιούργησε εκατοντάδες θέσεις εργασίας με πολύ καλές συνθήκες και αμοιβές. Ενώ το εργοστάσιο άκμαζε, μια σειρά από πολιτικές αποφάσεις και ίσως η κακοδαιμονία της χώρας για τέτοια θέματα, καταδίκασε την επένδυση και οδήγησε στο κλείσιμό του. Το τραύμα για όσους το έζησαν από κοντά θα ήταν μεγάλο, πόσο μάλλον για ένα μέλος της οικογένειας που μεγάλωνε μαζί του· ένα κορίτσι, περήφανο για το δημιούργημα της οικογένειάς του, να δει το τέλος, την απογύμνωση και τη λεηλάτησή του.

Και μπορεί όλοι να συνέχισαν τον δρόμο τους, αλλά η παρακμή δεν είναι κάτι που ξεχνιέται από τους ανθρώπους που έχουν μέσα τους αγάπη και ευαισθησία.

Αυτά τα συναισθήματα είναι φανερό πως έκαναν την καλλιτέχνιδα να μη ξεχάσει ποτέ την ιστορία του εργοστασίου της ΤΕΟΚΑΡ, που θαύμασε για την αδιάλειπτη υποδειγματική του οργάνωση, τη μοντέρνα για εκείνους τους καιρούς αντίληψη για τη θέση του εργαζόμενου στην αλυσίδα της παραγωγής, τη βαρύτητα της επένδυσης για την ελληνική πραγματικότητα. Η ΤΕΟΚΑΡ αποτέλεσε κομμάτι των νεανικών της χρόνων που επηρέασε τον μετέπειτα αξιακό της κώδικα και ενέπνευσε βαθιά την εικαστική της ταυτότητα.

Για χρόνια περιπλανήθηκε όπως όλοι εκείνοι που αγαπούν το ταξίδι του Οδυσσέα. Έζησε, δημιούργησε τη δική της οικογένεια, σπούδασε, καταξιώθηκε. Αλλά η δική της Ιθάκη ήταν ακόμη σε εκείνο το εργοστάσιο στον Βόλο. Έτσι λοιπόν, μετά από χρόνια, μετά από εκθέσεις σε όλο τον κόσμο, σε μια ώριμη φάση στη ζωή και στην τέχνη της, η Ντένη Θεοχαράκη επιστρέφει σε κάτι που αγαπά και ταυτόχρονα την πληγώνει. Βρίσκει τη δύναμη να δει από κοντά την καταστροφή και να σώσει ό,τι μπορεί και να του δώσει μια καινούργια ζωή. Άλλωστε όπως είχε πει και ο Paul Klee «η ζωγραφική δεν αναπαράγει το ορατό. Καθιστά κάτι ορατό».

Για καιρό η καλλιτέχνις θα ξαναγυρνά στο εργοστάσιο με όπλο τις αναμνήσεις της και τη φωτογραφική της μηχανή. Με δύναμη ψυχής θα κοιτάξει κατάματα τη φθορά, την παρακμή, την εγκατάλειψη και θα επιλέξει μέσα σε όλο αυτό να μη λυγίσει. Σαν διασώστης πολύτιμων αναμνήσεων, όχι μόνο δικών της αλλά όλων όσων κάποτε σχετίστηκαν με το εργοστάσιο, θα τσαλαβουτήσει σε ένα σχεδόν δυστοπικό τοπίο, κατεστραμμένο, βανδαλισμένο και ίσως και επικίνδυνο, για να μαζέψει σχέδια, χαρτιά, ρυζόχαρτα και ό,τι θα μπορούσε να σωθεί. Όμως αυτό δεν της φτάνει, δεν επιθυμεί να συλλέξει αντικείμενα για να διατηρήσει κάποιες αναμνήσεις. Επιθυμεί να νικήσει τη φθορά, τη θνητότητα.

Επιθυμεί ίσως με το πινέλο της και τις φωτογραφικές της λήψεις να πολεμήσει τον χρόνο και να μοιραστεί μια προσωπική ιστορία, μια κατάθεση ψυχής; Επιθυμεί να θυμίσει σε όλους μας ποια θα μπορούσε να είναι η τύχη αυτού του εργοστασίου -αλλά και της χώρας- αν είχαν παρθεί οι σωστές αποφάσεις; Επιθυμεί να ανοίξει τις πύλες ενός ένδοξου παρελθόντος στο κοινό που την παρακολουθεί, προσφέροντας μια μορφή αθανασίας σε κάτι που έπαιξε έναν τόσο σημαντικό ρόλο στην ελληνική κοινωνία; Τα έργα που παρουσιάζονται σε αυτή την ενότητα δεν είναι μόνο μια προσωπική ιστορία ενός καλλιτέχνη. Είναι μια απεικόνιση σκηνών εγκατάλειψης, φθοράς, όπου πάνω στα πολυκαιρισμένα χαρτιά του εργοστασίου εξυμνείται αριστοτεχνικά το παρόν με το παρελθόν και εξυφαίνεται το μέλλον. Θα θυμίζουν πάντα τον αγώνα και την αγωνία του κάθε ανθρώπου να νικήσει τη λήθη, να αλλάξει τη μοίρα, να γεννήσει ζωή.

Πάνω στα παλιά blueprints ή ρυζόχαρτα του εργοστασίου, η δημιουργός ξεδιπλώνει ποικίλες θεματικές πτυχές, άλλοτε με πενάκι, άλλοτε με κάρβουνο ή με ζωηρά χρώματα λαδιού, απεικονίζοντας -με διαφορετικές τεχνοτροπίες- ξεχωριστούς και ευφάνταστους κόσμους, που ακροβατούν ανάμεσα στο ρεαλιστικό και το υπερρεαλιστικό. Η Ντένη Θεοχαράκη μπορεί και να μην το ξέρει αλλά τελικά τα κατάφερε. Μετά από είκοσι εννέα χρόνια, μέσα από τη συγκεκριμένη δουλειά της, αναστήθηκε η ιστορία όχι μόνο ενός εργοστασίου αλλά και ενός οράματος μιας οικογένειας. Και αν κάποιες φορές χρειάστηκε να «αλλάξει» πορεία, η δύναμη της δημιουργίας στάθηκε πιο ισχυρή. Γιατί οι άνθρωποι που μάχονται νικούν τη μοίρα και τον χρόνο με το έργο τους και αυτό τελικά είναι και το μόνο που έχει σημασία και που μπορεί να μας συμφιλιώσει με το ανθρώπινο πεπρωμένο. Σοφία Έ. Πελοποννησίου-Βασιλάκου

Sofia E. Peloponnisiou-Vassilakou Museologist

When I consider everything that grows Holds in perfection but a little moment, That this huge stage presenteth nought but shows Whereon the stars in secret influence comment;

When I perceive that men as plants increase, Cheered and check’d even by the selfsame sky, Vaunt in their youthful sap, at height decrease, And wear their brave state out of memory;

Then the conceit of this inconstant stay

Sets you most rich in youth before my sight, Where wasteful Time debateth with Decay

To change your day of youth to sullied night; And all in war with Time for love of you, As he takes from you, I engraft you new.

William Shakespeare, Sonnet 15

SEVERAL YEARS AGO just before life changed for us all, in 2018 perhaps, I saw a work by Denny Theocharakis that moved me deeply. As she herself explained, the paper upon which she made her drawing she had found it at the largest car assembly plant in Greece. The investment, besides being a move of business acumen, revealed the vision of some people in the country.

In its fifteen years of operation, the specific car plant was almost a miraculous venture, achieved its goals, created hundreds of jobs under extremely good working conditions and wages. While the plant was thriving, a series of political decisions and perhaps the country’s state of misery on such matters, became the death sentence of the investment and led to its shutting down. The trauma for all those involved first hand must have been great, let alone for a member of the family who grew up along the venture; a girl who, proud of her family’s creation, saw it coming to its end, being stripped off and looted.

While all may have carried on in life, decay is not something to be ignored by loving and sensitive people.

Evidently, such feelings did not let the artist ever forget the story of the TEOCAR plant which she marvelled for its continuous exemplary organisation, its advanced perception regarding the status of the employees in the chain of production, the importance of the investment by Greek standards. TEOCAR became part of her youth, affecting her subsequent value system and inspiring deeply her identity as an artist.

For years she wandered like all those fond of Ulysses’ journey. She lived, created a family of her own, studied, became accomplished. However, her own Ithaca was still that plant in Volos.

Therefore, years later, after exhibiting all over the world, at a mature stage in life and in her art, Denny Theocharakis goes back to something she cherishes and is hurtful all at once. She finds the strength to see decay up close and salvage whatever she can, and infuse it with a new life. After all, as Paul Klee once said: “Painting does not reproduce the visible; it renders something visible.”

For quite some time, the artist would be going back to the plant’s premises armed only with her memories and camera. She finds the strength to look straight at decline, decay, abandonment, and she will choose not to crack amidst all this. Like a rescuer of precious memories, not of her own only but of all those once involved with the plant, she will trudge through an almost dystopic landscape, destroyed, vandalised and perhaps perilous, in order to collect drawings, paper sheets, rice papers and whatever could be salvaged.

Still, this is not enough for her for she does not wish to collect objects just for the sake of preserving a few memories. Her wish is to beat decay, mortality. With her brush and camera takes, perhaps she wishes to fight against time and share a personal story, some soul-searching maybe? Does she wish to remind all of us what might have been the fate of this factory -as well as of the country- had the right decisions been made? Could it be that she wishes to open the gates of a glorious past to the audience watching her, imparting some form of immortality to something that played such an important role to Greek society?

The art pieces presented in this section are more than a mere personal account of an artist. They represent images of desertion, disintegration, whereby present and past are masterfully extolled, and the future is plotted upon the timeworn paper sheets of the factory. They will always remind of the struggle and the suspense of every human being to defeat oblivion, to change fate, to give birth to life.

On the surface of the old blueprints or rice papers of the factory, the creator unfolds various themes, either in ink or in charcoal or bright oil colors, depicting - in different styles - unique and imaginative worlds moving on a tightrope between the real and the surreal.

Denny Theocharakis may not know it, but she finally made it. After twenty-nine years, the story not only of a production plant but also of the vision of a family was resurrected through this particular work of hers. And if occasionally she had to change course, the force of creation proved to be stronger. Because the people who fight defeat fate and time through their work, and this may be the only thing that matters and can reconcile us with human destiny.

Sofia E. Peloponnisiou-Vassilakou

Εργασία στη Διοίκηση

Επιχειρήσεων

Επιχείρηση:

ΤΕΟΚΑΡ ΑΒΕΕ

NTENH ΘΕΟΧΑΡΑΚΗ

Β’ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ, Α.Μ. 14440

«Πρόσφατα, ανακάλυψα τυχαία μια εργασία που έγραψα κατά τη διάρκεια των πανεπιστημιακών μου σπουδών με θέμα την χρηματοοικονομική ανάλυση και τις διαδικασίες παραγωγής του εργοστασίου της ΤΕΟΚΑΡ ΑΒΕΕ.

Παρά το ότι διασώθηκε το μεγαλύτερο μέρος της εργασίας αυτής, δυστυχώς έχουν χαθεί τα παραρτήματα, οι πίνακες και ο επίλογος».

Ντένη Θεοχαράκη

denny

Ι. Ιστορικό

Mία από τις σημαντικότερες εφαρμογές της τεχνολογικής επανάστασης του αιώνα μας, είναι η εισαγωγή του αυτοκινήτου στην καθημερινή μας ζωή. Η μαζική του παραγωγή οδήγησε στην ανάπτυξη ενός τεράστιου βιομηχανικού κλάδου σε ολόκληρο τον κόσμο, που αποτέλεσε μάλιστα και κλάδο κλειδί για την παγκόσμια βιομηχανία τα τελευταία 40 χρόνια, εξαιτίας των μεγάλων πολλαπλασιαστικών επιδράσεων που ασκεί στους διάφορους τομείς της οικονομίας.

Οι βιομηχανίες παραγωγής αυτοκινήτων μπορούν να χαρακτηρισθούν σαν υψηλής εντάσεως κεφαλαίου, αλλά και εργασίας. Συνεπώς, η οικονομική απόδοση μίας τέτοιας επένδυσης απαιτούσε μεγάλη τοπική αγορά, πράγμα που οδήγησε στην ανάπτυξη του κλάδου αρχικά στις μεγάλες ανεπτυγμένες χώρες. Με την πάροδο όμως του χρόνου η διάδοση του αυτοκινήτου, αλλά και η διεθνοποίηση των αγορών είχαν σαν αποτέλεσμα την δημιουργία αυτοκινητοβιομηχανιών και σε λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες. Στην δεκαετία του ’70, οι συνθήκες της ελληνικής αγοράς αυτοκινήτου είχαν αρχίσει να παρέχουν ενδείξεις ότι η δημιουργία μίας ελληνικής αυτοκινητοβιομηχανίας ήταν κάτι εφικτό. Κάτι τέτοιο βέβαια θα είχε γενικότερα οφέλη για την ελληνική οικονομία, αφενός μεν γιατί επιτυγχάνεται τεράστια εξοικονόμηση συναλλάγματος, που δαπανάται για την εισαγωγή αυτοκινήτων από το εξωτερικό, αφετέρου δε, γιατί οι παραγωγικές διασυνδέσεις μίας τέτοιας μονάδας με άλλους κλάδους της ελληνικής οικονομίας είναι πολλές και ποικίλες. Πέρα απ’ αυτό όμως, ασκούνται σημαντικές επιδράσεις τόσο στην προσπάθεια καταπολέμησης της ανεργίας όσο και στο επίπεδο των τιμών πώλησης των αυτοκινήτων.

ΙΙ. Προφίλ της επιχείρησης

Το 1976, στη βιομηχανική περιοχή του Βόλου, σε έκταση 200.000 τ.μ. ιδρύθηκε η ΤΕΟΚΑΡ ΕΠΕ., μία καθαρώς βιομηχανική εταιρία, με αντικείμενο την κατασκευή αμαξωμάτων. Το 1978, μετατράπηκε σε ανώνυμη εταιρία, την ΤΕΟΚΑΡ ΑΒΕΕ που με την τεχνική συνεργασία της NISSAN MOTOR CO LTD, άρχισε την οικοδόμηση του εργοστασίου παραγωγής αυτοκινήτων DATSUN (NISSAN). Το εργοστάσιο άρχισε την παραγωγή του τον Φεβρουάριο του 1980. Η διαδικασία τεχνικού ελέγχου που ακολουθείται, πιστοποιεί την υψηλή στάθμη ποιότητας των παραγόμενων αυτοκινήτων σε επίπεδα ανάλογα με τα ιαπωνικά standards.

Η επένδυση – σε αξίες του 1978 – πλησιάζει το ποσόν των 700 εκατομμυρίων δραχμών και με το κεφάλαιο κίνησης υπερβαίνει το 1.100 εκατομμύρια δραχμές. Το μεγάλο αυτό έργο, ενθάρρυναν και η ΕΤΒΑ και η ΕΤΕ, που το χρηματοδότησαν στο πλαίσιο των αναπτυξιακών νόμων 1078/71 και 1116/81. Η παραγωγή σε μία βάρδια ξεκίνησε με 1.000 αυτοκίνητα μηνιαίως, από τα οποία, τα 600 ήταν ελαφρά φορτηγά και τα 400 επιβατικά. Συνεχώς όμως προσαρμόζεται στις ανάγκες της αγοράς. Ο αριθμός των εργαζομένων φτάνει τα 405 άτομα (στοιχεία Οκτωβρίου ’83). Από αυτά, το 64,2% εργάζεται στη γραμμή συναρμολόγησης και το υπόλοιπο 35,8% εργάζεται στις υπόλοιπες δραστηριότητες – διοικητικά στελέχη, υπεύθυνοι αποθηκών, οδηγοί κλπ.

Η ΤΕΟΚΑΡ ΑΒΕΕ δεν παραμένει στάσιμη, μα διαρκώς αναπτύσσεται και σχεδιάζει νέες επενδύσεις, με σκοπό την αύξηση της προστιθέμενης αξίας των αυτοκινήτων που συναρμολογεί. Παράλληλα κινείται προς την κατεύθυνση των εξαγωγών στην Ευρωπαϊκή αγορά, αφού το προϊόν είναι εφάμιλλο των ξένων.

ΙΙΙ. Οργάνωση

Όπως βλέπουμε από το οργανόγραμμα (σελ. 2), δεν υπάρχει μεγάλη συγκέντρωση ευθυνών σε ένα άτομο. Βέβαια μία κάποια συσσώρευση τμημάτων υπάρχει στην διεύθυνση παραγωγής, όμως αυτό

είναι λογικό, καθώς μιλάμε για μία καθαρώς βιομηχανική εταιρία. Τμήμα πωλήσεων δεν υπάρχει, γιατί, όπως θα δούμε παρακάτω, η επιχείρηση έχει έναν μόνο πελάτη.

Το εργοστάσιο διοικείται από τον Γενικό Διευθυντή, ο οποίος ελέγχεται και αναφέρεται στο Διοικητικό Συμβούλιο. Σε αυτόν αναφέρονται απευθείας, ο Οικονομικός Διευθυντής, o Διευθυντής Παραγωγής και οι προϊστάμενοι του Μηχανογραφικού, του τμήματος ελέγχου παραγωγής και του τμήματος προσωπικού.

Ο Οικονομικός Διευθυντής, έχει την ευθύνη τεσσάρων τμημάτων: Λογιστηρίου (3.1.), του τμήματος Διοικητικού (3.2.), του τμήματος Προμηθειών (3.3.) και του τμήματος Οικονομικού Προγραμματισμού (3.4.).

Το (3.1.) έχει τη λογιστική παρακολούθηση της εταιρίας, καθώς και την ευθύνη κοστολόγησης.

Το (3.2.) έχει την διαχείριση παγίων στοιχείων και ασχολείται με εργασίες που αφορούν (1) εξωτερικούς οργανισμούς (κυβερνητικές υπηρεσίες και Τράπεζες), (2) γενικές υποθέσεις (υποδοχές επισκεπτών, ξεναγήσεις, τελετές κινήσεως αυτοκινήτων της εταιρίας, καθαριότητα, κηπουρούς, φύλακες εργοστασίου κλπ), (3) συναντήσεις Διευθυντών και Διοικητικού Συμβουλίου και (4) γενικές συνελεύσεις μετόχων.

Το (3.3.) ασχολείται με την παραγγελία μερών και υλικών, τη διαδικασία παραλαβής, εισαγωγής και μεταφοράς των υλικών, την έρευνα αγοράς για εξοπλισμό και υλικά, την ανάλυση και παρακολούθηση τιμών προμηθευτών, την έκδοση τιμολογίων πωλήσεων.

Τέλος, το (3.4.), ασχολείται με το cash flow της εταιρίας και με τον προϋπολογιστικό έλεγχο όλων των τμημάτων της επιχείρησης (budgetary control).

Ο Διευθυντής Παραγωγής ελέγχει τα εξής τμήματα:

α) Το Τμήμα Αποθεμάτων-Προγραμματισμού και ελέγχου παραγωγής (4.1.), το οποίο (1) καταρτίζει αναλυτικά προγράμματα παραγωγής με βάση την πολιτική παραγωγής της εταιρίας, (2) παρακολουθεί και σχεδιάζει την εισροή και εκροή υλικών (καθορισμός ποσότητας παραγγελίας, εκφόρτωση στο εργοστάσιο, φύλαξη, αποκιβωτισμός, αποστολή στις γραμμές παραγωγής, έλεγχος αποθέματος), (3) μελετά, εφαρμόζει και βελτιώνει τη μέθοδο αποθηκεύσεως της κωδικοποίησης των μερών και υλικών και της διακίνησης αυτών εντός του εργοστασίου, (4) ασχολείται με εργασίες που αφορούν την απόρριψη-καταστροφή υλικών και (5) ελέγχει το πραγματικό απόθεμα.

β) Το Τμήμα Συντήρησης (4.2.), που αναλαμβάνει εργασίες που αφορούν την συντήρηση εξοπλισμού, υλικών, παγίων, καθώς και εργασίες που αφορούν την δοκιμαστική παραγωγή.

γ) Το Τμήμα Μελετών (4.3.), το οποίο ασχολείται (1) με το LAY-OUT (δηλαδή με την μελέτη, σχεδίαση και διευθέτηση του χώρου, των μηχανημάτων των βοηθητικών εγκαταστάσεων, την συντήρηση και τη διόρθωση σχεδίων), (2) με ορισμένες εργασίες που αφορούν την σχεδίαση της παραγωγής, την επεξεργασία τεχνικών πληροφοριών, τους πρότυπους χρόνους, τις δοκιμαστικές παραγωγές, την ασφάλεια, την εργασία και την μελέτη των μερών που κατασκευάζονται στο εργοστάσιο κλπ. Για το τμήμα αυτό, υπάρχει προοπτική στο μέλλον, να αποτελέσει ξεχωριστή διεύθυνση, λόγω της σπουδαιότητας και του φόρτου εργασίας του. δ) Τα Τμήματα Παραγωγής Νο 1 (4.4.) και Νο 2 (4.5.), τα οποία έχουν μοιράσει το εργοστάσιο σε δύο μέρη: To πρώτο (4.4.) έχει υπό την ευθύνη του το τμήμα τελικού ελέγχου και διαρθρώσεων, το τμήμα σασί, το τμήμα διακόσμησης και το βαφείο. Το δεύτερο (4.5.) έχει το τμήμα διαμορφώσεως, το τμήμα συναρμολόγησης μεταλλικών μερών και το τμήμα πλαισίου.

Τέλος, υπάγονται κατευθείαν στην Γενική Διεύθυνση:

α) Το Τμήμα Μηχανογράφησης (2.1.), το οποίο ασχολείται με την μηχανογράφηση των κυριότερων διαδικασιών της επιχείρησης (γενική λογιστική, τιμολόγια, παρακολούθηση αποθηκών, μισθοδοσία, αρχείο αυτοκινήτων κλπ).

β) Το Τμήμα Ελέγχου Ποιότητας (2.2.) το οποίο και είναι ένα από τα μεγάλης σημασίας τμήματα και denny theocharakis assembling memories

ασχολείται με εργασίες που αφορούν τον έλεγχο ποιότητας. Εδώ, γίνεται και ρύθμιση δραστηριοτήτων σε όλες τις φάσεις της παραγωγικής διαδικασίας, με βάση προσχεδιασμένο διάγραμμα ροής. Γίνεται ακόμα και επαναπληροφόρηση (feedback) των τμημάτων παραγωγής, για αποφυγή επανάληψης λαθών. Το τμήμα αυτό ελέγχει και την ποιότητα των μερών προς συναρμολόγηση, καθώς και των υπόλοιπων υλικών και εξαρτημάτων, με την εισαγωγή τους στο εργοστάσιο.

γ) Το Τμήμα Προσωπικού (2.3.) ασχολείται με όλα τα θέματα που αφορούν το έμψυχο δυναμικό της εταιρίας (προσλήψεις, πολιτική μισθών, εκπαιδευτικά προγράμματα κλπ).

ΙV. Πολιτική Προσωπικού

Oι εργασιακές σχέσεις προσωπικού και εταιρίας βρίσκονται σε ένα πολύ ικανοποιητικό επίπεδο. Σε αυτό συμβάλλει η μέριμνα της εταιρίας, ώστε οι συνθήκες εργασίας να είναι όσο το δυνατόν καλύτερες. Η σημασία που δίνει στον ανθρώπινο παράγοντα, φαίνεται από την όλη πολιτική που ακολουθεί και εφαρμόζει με ποικίλους τρόπους. Ακολουθώντας αξιοκρατικά κριτήρια, παρέχει στον εργαζόμενο αυξήσεις και προαγωγές. Ανταμείβει με χρηματικά δώρα (bonus) εκείνους όσοι με τις ιδέες τους βοηθούν στην βελτίωση της παραγωγής, της ποιότητας και της ασφάλειας. Δίνει ακόμα μία σειρά επιδομάτων, που αποσκοπούν στη δικαιότερη αμοιβή, στην βελτίωση της απόδοσης της εργασίας, στην αύξηση της παραγωγικότητας και στην εν γένει εξύψωση του επιπέδου του εργοστασίου. Μεταξύ αυτών, είναι σκόπιμο να αναφερθούν το επίδομα παραγωγής, το επίδομα παρουσίας, το επίδομα πολυετίας, και πολλά άλλα. Έτσι, οι αμοιβές της φτάνουν σε επίπεδα πολύ μεγαλύτερα από τα εκάστοτε ΕΓΣΣΕ και ΣΣΕ (18% περίπου παραπάνω για το ανειδίκευτο προσωπικό και 20% περίπου παραπάνω για το ειδικευμένο). Οι απολύσεις αποφεύγονται με κάθε τρόπο και μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις η εταιρία αναγκάζεται να εφαρμόσει το μέτρο αυτό (το 1982 δεν απολύθηκε κανένας, ενώ το 1983 απολύθηκε μόνον ένας).

Μεγάλη σημασία δίνεται και στην εκπαίδευση του προσωπικού. Στην εταιρία λειτούργησε για 2.5 χρόνια η μοναδική στην Ελλάδα Σχολή εναλλασσόμενης εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας, με μαθητές από το ΚΕΤΕ Βόλου, που τελικά όλοι προσλήφθηκαν σε αυτή. Γίνονται ακόμα και εκπαιδευτικά ταξίδια στην Ιαπωνία, για μία πιο λεπτομερή και εξειδικευμένη κατάρτιση σε διάφορα στάδια παραγωγής.

Η Διεύθυνση της εταιρίας δείχνει ιδιαίτερη φροντίδα και για κάθε είδους πρόβλημα του προσωπικού, σχετικά με την οικογενειακή και προσωπική του κατάσταση και ειδικότερα για εκείνα που αφορούν την υγεία (παροχή υπηρεσιών νοσοκόμου και γιατρού). Έχει ακόμα προβλέψει για την δωρεάν μεταφορά του προσωπικού με λεωφορεία, για την επίλυση των προβλημάτων της μετακίνησης από και προς το εργοστάσιο.

Για την εξυπηρέτηση των εργαζομένων, το εργοστάσιο διαθέτει καντίνα, εστιατόριο και σούπερ μάρκετ, όπου τα διάφορα είδη προσφέρονται σε εξαιρετικά χαμηλές τιμές. Ακόμα γνωρίζοντας την ανάγκη ψυχαγωγίας και άθλησης του προσωπικού, έχει διαθέσιμους ειδικούς αθλητικούς χώρους, όπου δίνει την δυνατότητα σε αυτό να ασχοληθεί με το πινγκ-πονγκ, το μπάσκετ, το βόλεϊ, το τένις.

V. Παραγωγή

A) Διαδικασία παραγωγής των αυτοκινήτων Στο εργοστάσιο αυτοκινήτων του Βόλου παράγονται: το μικρό φορτηγό 1.150 κιλών ωφέλιμου φορτίου, σε δύο τύπους, το επιβατικό CHERRY σε 1.000 και 1.300 c.c. και το επιβατικό SUNNY σε 1.300 c.c. Η διαδικασία κατασκευής των αυτοκινήτων μπορεί να χωριστεί στις ακόλουθες βασικές γραμμές παραγωγής:

Τμήμα διαμόρφωσης (Press Shop)

Χώρος συναρμολόγησης των μεταλλικών μερών (Body and Metal Line)

Βαφείο (Paint Shop)

Tμήμα διακόσμησης (Trimming Shop)

Τμήμα συναρμολόγησης του πλαισίου (Frame Shop)

Γραμμή του σασί (Chassis Line)

Γραμμή ελέγχου (Final Test Line)

Xώρος διορθώσεων (Rectification Line)

Tα μεταλλικά μέρη του αυτοκινήτου (έτοιμα διαμορφωμένα από την Ιαπωνία) τροφοδοτούνται αρχικά από την αποθήκη στο τμήμα συγκόλλησης μεταλλικών μερών (Body Line). Εκεί συγκολλούνται μεταξύ τους και αποτελούν το σώμα του αυτοκινήτου. Αυτό προωθείται στην επόμενη γραμμή (Metal Line), όπου γίνονται ορισμένες επιπλέον ειδικές συγκολλήσεις και άλλες εργασίες (τρόχισμα κλπ.) και το σώμα εφοδιάζεται επιπλέον με πόρτες, φτερά, πορτ-παγκάζ, και καπώ. (Το φορτηγό εφοδιάζεται επιπλέον με την πίσω καρότσα R/R Body).

Στην συνέχεια προωθείται στο βαφείο (Paint Shop) που είναι και ένα από τα πιο εντυπωσιακά και σημαντικά τμήματα του εργοστασίου. Εκεί υφίσταται αλλεπάλληλες επεξεργασίες επικαλύψεως μέχρι την τελική βαφή. Επόμενο τμήμα είναι η γραμμή διακόσμησης (Trim Line), όπου στο αυτοκίνητο, που κινείται πάνω σε αυτόματη γραμμή τοποθετούνται άλλα υλικά. Στην επόμενη γραμμή (Chassis Line) τοποθετούνται η μηχανή, το κιβώτιο ταχυτήτων, οι αναρτήσεις, οι τροχοί, τα καθίσματα κλπ., ενώ το πλαίσιο του φορτηγού έρχεται έτοιμο στην αρχή της γραμμής από άλλο ξεχωριστό τμήμα (Frame Shop). Το έτοιμο πλέον αυτοκίνητο έρχεται στην γραμμή του τελικού ελέγχου (Final Test Line) όπου, αφού γίνει η πλήρωση με υγρά φρένων, ψυγείου και βενζίνης, περνά από τις τελικές ρυθμίσεις και ελέγχους. Αν στον τελικό έλεγχο παρατηρηθούν ατέλειες, το αυτοκίνητο μεταφέρεται στον χώρο διορθώσεων (Rectification Line), όπου γίνονται οι αναγκαίες ενέργειες. Από εκεί, το αυτοκίνητο, απόλυτα έτοιμο πια, παραδίδεται στον χώρο επιθεώρησης αυτοκινήτων για τον τελευταίο έλεγχο προ της παραδόσεως για εμπορία (Pre-Delivery Inspection).

B) Καθετοποίηση της παραγωγής Στο πλαίσιο των επιδιώξεων της εταιρίας είναι η πολιτική καθετοποίησης της παραγωγής της. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί είτε με παράλληλες επενδύσεις της ΤΕΟΚΑΡ είτε με την αυξανόμενη συνεργασία με άλλες ελληνικές βιομηχανικές μονάδες. Όσον αφορά το πρώτο σκέλος ήδη έχει δημιουργηθεί από την ΤΕΟΚΑΡ μία συμπληρωματική μονάδα παραγωγής καθισμάτων και καρότσας των αυτοκινήτων, η TECOM ABETE, συνολικού ύψους επένδυσης 200 εκατομμυρίων δραχμών περίπου, η οποία άρχισε την παραγωγή της τους τελευταίους μήνες του ’83. Όσον αφορά το δεύτερο σκέλος, γίνεται μία συνεχής προσπάθεια αύξησης των προμηθειών του εργοστασίου, με εξαρτήματα που κατασκευάζουν ελληνικές μονάδες, έτσι ώστε να φτάσουμε σε κάποιο σημείο, να εισάγονται μόνο τα απαραίτητα μέρη του αυτοκινήτου. Ήδη έχει αναπτυχθεί σημαντική συνεργασία με εταιρίες της ελληνικής αγοράς, στον τομέα των ελαστικών, μπαταριών, ψυγείων, τζαμιών, ηλεκτρικού συστήματος, λιπαντικών κ.α. Η διαδικασία όμως καθετοποίησης, απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή και ολοκληρωμένες μελέτες (τεχνικές και χρηματοοικονομικές), προκειμένου να εξασφαλιστεί η μείωση του κόστους και η ποιότητα της παραγωγής. Όσον αφορά την ποιότητα παραγωγής η εταιρία για οποιοδήποτε εξάρτημα που κατασκευαστεί εγχωρίως είτε από άλλες βιομηχανίες, είναι υποχρεωμένη να το στείλει στην Ιαπωνία για ποιοτική έγκριση, ώστε το τελικό προϊόν να συμφωνεί απόλυτα με τις αυστηρές ιαπωνικές προδιαγραφές ποιότητας.

denny theocharakis assembling memories

Σχετικά τώρα με την μείωση του κόστους, θα πρέπει να τονιστεί ότι η - κατά το δυνατόν – υποκατάσταση των εισαγωγών έχει ευνοϊκά αποτελέσματα και στην νομισματοπιστωτική πολιτική του εργοστασίου και αυτό γιατί έτσι θα μειωθούν οι πληρωμές σε συνάλλαγμα που με τις σημερινές συνθήκες διεθνούς νομισματικής αστάθειας ενέχουν πολύ μεγάλο συναλλαγματικό κίνδυνο.

Οι πληρωμές της ΤΕΟΚΑΡ προς την προμηθεύτρια εταιρία της Ιαπωνίας γίνονται σε Yen (JPY). Η ρύθμιση όμως αυτή, στην πράξη, σημαίνει αντιμετώπιση ενός τεράστιου πλέγματος προβλημάτων. Κατ’ αρχάς η διαφορά νομισματικής κατάστασης των δύο χωρών και συγκεκριμένα (1) η διαφορά ρυθμού πληθωρισμών (20% κατά μέσον όρο για την χώρα μας και 4% για την Ιαπωνία) και (2) το πρόβλημα ισοζυγίων πληρωμών των δύο χωρών δημιουργεί συνεχείς τάσεις υποτίμησης της δραχμής έναντι του Yen. Επιπλέον η μη διεθνοποίηση - ακόμα - του Yen σαν μέσο συναλλαγών, οδηγεί στην διαμόρφωση των ισοτιμιών του με ενδιάμεσους άλλα νομίσματα και κυρίως το δολάριο. Έτσι γίνεται αντιληπτό πόσο μεγάλος είναι ο βαθμός νομισματικής αβεβαιότητας του προγράμματος πληρωμών του εργοστασίου. Οι κίνδυνοι αυτοί επιτείνονται από το γεγονός ότι διαδικαστικά, από τον χρόνο αναγγελίας μίας παραγγελίας προς την Ιαπωνία και μέχρι την τελική πληρωμή της στην Ελληνική Τράπεζα, μεσολαβούν τουλάχιστον 6 μήνες. Αυτό σημαίνει ότι ο δραχμικός προσδιορισμός των παραγγελιών είναι πολύ δύσκολος στην εποχή που παίρνονται οι αποφάσεις για τον προγραμματισμό της παραγωγής. Παραπέρα το χρονικό διάστημα του 6μήνου που αναφέραμε υποδηλώνει και μία γενικότερη ανελαστικότητα για τυχόν αλλαγή του προγράμματος της παραγωγής. Αυτό πρακτικά δείχνει τους μεγάλους κινδύνους που προκύπτουν από ξαφνικές μεταβολές της ζήτησης για διάφορα μοντέλα, είτε αυτές είναι αποτέλεσμα ανταγωνισμού είτε προέρχονται από αποφάσεις και ρυθμίσεις κρατικών φορέων.

Από τα παραπάνω, γίνεται φανερό πόση σημασία αποκτά η προσπάθεια για την αύξηση της εγχώριας προστιθέμενης αξίας. Το πρόβλημα όμως σχετίζεται με την γενικότερη δομή και οργάνωση της Ελληνικής Οικονομίας και ξεφεύγει από το στενό πλαίσιο των αποφάσεων μίας μεμονωμένης εταιρίας. Γ) Προστασία του περιβάλλοντος Πριν αναφερθούμε στην πολιτική πωλήσεων να τονίσουμε ότι δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στο σοβαρό θέμα της προστασίας του περιβάλλοντος. Στο πλαίσιο της σχετικής πολιτικής της εταιρίας, λειτουργεί ειδικό σύστημα καθαρισμού αερίων λυμάτων,αξίας 25 εκατομμυρίων δραχμών (με τιμές του 1979) και σύστημα καθαρισμού υγρών λυμάτων, αξίας 50 εκατομμυρίων δραχμών (με τιμές 1979). Παράλληλα και σε έκταση 13 στρεμμάτων έχουν φυτευτεί δέντρα και καλλωπιστικά φυτά, αξίας 5εκατομμυρίων δραχμών (με τιμές 1979).

Τα ανωτέρω συστήματα διατηρούνται και βελτιώνονται ώστε να εκμηδενίζεται κάθε πιθανότητα μόλυνσης του περιβάλλοντος.

VI. Πολιτική πωλήσεων Διακίνηση προϊόντος: Όπως αναφέραμε και παραπάνω, η εταιρία είναι καθαρά μονάδα παραγωγής και δεν ασχολείται με την εμπορία των προϊόντων της. Διοχετεύει όλη την παραγωγή της σε έναν και μοναδικό πελάτη που αναλαμβάνει την προώθηση των αυτοκινήτων στην αγορά. Πρόκειται για την εμπορική εισαγωγική εταιρία ΝΙΚ. Ι. ΘΕΟΧΑΡΑΚΗΣ Α.Ε. Kατά συνέπεια η ΤΕΟΚΑΡ ΑΒΕΕ δεν έχει ιδιαίτερη πολιτική τιμών ή προβλήματα marketing. Η τιμολόγηση γίνεται στο μεγαλύτερο μέρος της με πληρωμή τοις μετρητοίς, ενώ η χρησιμοποιούμενη πίστωση αποτελεί πολύ μικρό μέρος του ύψους των πωλήσεων. Η διαμόρφωση των τιμών προσδιορίζεται κατά βάση από τις συνθήκες κόστους και το νόμιμο ποσοστό κέρδους. Εξαγωγική προσπάθεια: Στην παρούσα φάση η παραγωγή του εργοστασίου είναι προσανατολισμένη προς τις ανάγκες της

ελληνικής αγοράς. Μέσα από τις επιδιώξεις της διοίκησης του εργοστασίου βρίσκεται πάντα η πιθανή πραγματοποίηση εξαγωγών. Το πρόβλημα παρουσιάζεται όμως πολύ σύνθετο, εξαρτώμενο τόσο από παράγοντες που αφορούν το ίδιο το εργοστάσιο όσο από άλλους γενικότερους.

Ο σκληρός διεθνής ανταγωνισμός ανάμεσα στις κατασκευάστριες εταιρίες αυτοκινήτων των μεγάλων βιομηχανικών χωρών, τόσο στον τομέα της γεωγραφικής εξάπλωσης όσο και της τεχνολογικής εξέλιξης, προσδιορίζει τις διαστάσεις του προβλήματος. Για θετικά βήματα στον χώρο της διεθνούς αγοράς, απαιτούνται και υψηλά ποσοστά εγχώριας προστιθέμενης αξίας που τόσο η βιομηχανική υποδομή της χώρας μας όσο και η σχετικά σύντομη διάρκεια λειτουργίας του εργοστασίου δεν επιτρέπουν ακόμα την επίτευξή τους. Η εξέταση ολόκληρου του φάσματος των ανωτέρω προβλημάτων θα αποτελέσει το αντικείμενο ενός οργανωμένου τμήματος εξαγωγών που προβλέπεται να λειτουργήσει σε κάποια επόμενη φάση.

VII Ανάλυση ισολογισμών και οικονομικών αποτελεσμάτων

Στην ανάλυση των ισολογισμών της ΤΕΟΚΑΡ ΑΒΕΕ, για τα έτη 1980, 1981, 1982, χρησιμοποιούμε διάφορους αριθμοδείκτες που περιγράφουν τις συνθήκες της Κεφαλαιακής Διάρθρωσης της Ρευστότητας και της Αποδοτικότητας της εταιρίας.

* Ο υπολογισμός των τιμών των δεικτών παρουσιάζεται στον πίνακα VII2, στο τέλος του κεφαλαίου, ενώ στον πίνακα VII1 παρουσιάζονται συγκεντρωτικά τα αποτελέσματα και για τα τρία εξεταζόμενα χρόνια, χρησιμοποιώντας στην δεικτοποίηση το 1981 σαν έτος βάσης. Το 1981 θεωρήθηκε σαν πιο αντιπροσωπευτικό έτος γιατί τα οικονομικά μεγέθη του πρώτου χρόνου λειτουργίας αφορούσαν μόνον το τελευταίο 8μηνο του έτους. Η βασική πηγή πληροφοριών, για τον υπολογισμό των αριθμοδεικτών, ήταν οι ισολογισμοί της εταιρίας οι οποίοι και παρατίθενται στο τέλος του κεφαλαίου. Στη συνέχεια επιχειρείται η οικονομική ανάλυση των δεικτών σύμφωνα με τις προαναφερθείσες κατηγορίες.

Α. Ανάλυση δεικτών Κεφαλαιακής Διάρθρωσης Το Κεφάλαιο που κατατέθηκε από τους μετόχους στην αρχική χρήση του ’80 ήταν 240 εκατομμύρια δραχμές και αντιπροσώπευε το 14% των Συνολικών Απασχολουμένων Κεφαλαίων. Η σχέση όμως αυτή βελτιώθηκε ουσιαστικά στα επόμενα δύο χρόνια και έφτασε το 19,1% το ’81 και στο 25,26% το ’82. Η αύξηση αυτή οφείλεται αφενός μεν στην συνεχή αύξηση του Μετοχικού Κεφαλαίου από τους μετόχους (από 240 εκατομμύρια δραχμές σε 280 εκατομμύρια δραχμές το ’81 και 382 εκατομμύρια δραχμές το ’82, που μαζί με τα αποθεματικά φτάνουν για το ’82 στα 430 εκατομμύρια δραχμές) και αφετέρου στην εκ παραλλήλου συγκράτηση των υποχρεώσεων της εταιρίας. Αυτό φαίνεται καλύτερα τόσο από τον δείκτη Α2 του πίνακα που δείχνει την συνεχή αύξηση του Μετοχικού Κεφαλαίου ως προς το σύνολο των υποχρεώσεων όσο και από τον δείκτη Α3 που δείχνει την συνεχή βελτίωση της σχέσης ιδίων κεφαλαίων (Ι.Κ.) προς ξένα.

Όσον αφορά την σύνθεση των Ι.Κ. ο Α4 υποδηλώνει την συνεχή αύξηση των αποθεματικών, που αναλογούν διαχρονικά σε ένα μεγαλύτερο μέρος του μετοχικού κεφαλαίου. Την ίδια ένδειξη παρέχει και ο δείκτης Α5, που δείχνει την συνεχώς αυξανόμενη ποσοστιαία συμμετοχή των αποθεματικών στο σύνολο των Ι.Κ., γεγονός ενδεικτικό της ακολουθούμενης πολιτικής της εταιρίας για πλήρη απασχόληση των διαθέσιμων κεφαλαίων.

Γενικά πάντως η σχέση Ι.Κ./Συνολικά Κεφάλαια μπορεί να θεωρηθεί ικανοποιητική. Αυτό, γίνεται φανερό αν η ΤΕΟΚΑΡ συγκριθεί με άλλες ομοειδείς εταιρίες του ίδιου ή άλλου κλάδου. Είναι γνωστό ότι τα τελευταία χρόνια υπάρχει μία τάση μείωσης των Ι.Κ., παράγοντας που μεταξύ των άλλων έχει δημιουργήσει τα γνωστά προβλήματα της ελληνικής βιομηχανίας.

denny theocharakis assembling memories

Το ποσοστό των Βραχυπρόθεσμων και Μακροπρόθεσμων Υποχρεώσεων στα Απασχολούμενα Κεφάλαια, κατ’ αντιστοιχία, μειώθηκε σταδιακά από 86% στο 74,74%. Αναλυτικότερα από τα Απασχολούμενα Ξένα Κεφάλαια, οι Μακροπρόθεσμες Υποχρεώσεις αντιπροσώπευαν το ’80 το 37,2%, το ’81 το 46,36% και το ’82 το 40,48%. Οι Μακροπρόθεσμες αυτές Υποχρεώσεις συνίστανται σε ενυπόθηκα δάνεια των τραπεζών ΕΤΒΑ και ΕΤΕ που χορηγήθηκαν για την αρχική επένδυση. Οι συνάψεις των δανείων αυτών έγιναν στο πλαίσιο των διατάξεων των αναπτυξιακών νόμων 1078/71 και 1116/81.

Η αρχική πίστωση από την ΕΤΒΑ ανερχόταν σε 296 εκατομμύρια δραχμές που ανάλογα τον σκοπό χρήσης των επιμέρους κονδυλίων, επιβαρυνόταν με επιτόκια από 16% έως 18,5%.

Η αντίστοιχη αρχική πίστωση από την Εθνική Τράπεζα περιλάμβανε ένα δραχμικό δάνειο 97 εκατομμυρίων δραχμών με επιτόκιο 15,5% και ένα δάνειο 97 εκατομμυρίων δραχμών σε δολάρια με επιτόκιο 10,5%. Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι το δάνειο σε συνάλλαγμα συνάφθηκε κατόπιν επιθυμίας της τραπεζικής πηγής. Η συνεχής όμως υποτίμηση της δραχμής έναντι του δολαρίου είχε σαν αποτέλεσμα, παρ’ όλη την εμπρόθεσμη καταβολή των τοκοχρεωλυτικών δόσεων, το δάνειο να αυξάνει συνεχώς σε δραχμές αντί να μειώνεται. Συγκεκριμένα, ενώ αρχική αξία του δανείου ήταν 97 εκατομμύρια δραχμές, κατά το κλείσιμο του ισολογισμού της 31/12/82 ανερχόταν σε 121 εκατομμύρια δραχμές και σύμφωνα με πληροφορίες του λογιστηρίου, το ’83 ήταν 146 εκατομμύρια δραχμές.

Οι Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις αντιπροσώπευαν το ’80 το 62,8% των Ξένων Κεφαλαίων, το ’81 το 53,64% αυτών και το ’82 το 59,52%. Η παρατηρούμενη σταθερότητα του δείκτη στο 55% με 60% θα μπορούσε να θεωρηθεί ως ένδειξη ικανοποιητικής χρηματοοικονομικής λειτουργίας του εργοστασίου. Και αυτό, γιατί, παρ’ όλες τις συνεχώς αυξανόμενες ταμειακές ανάγκες του εργοστασίου που προέκυψαν από την εισαγωγή ενός νέου μοντέλου στην παραγωγή και την συνεχή ανατίμηση του YEN έναντι της δραχμής δεν αυξήθηκαν αναλογικά ο βραχυπρόθεσμος τραπεζικός δανεισμός και οι πιστώσεις προς τους προμηθευτές.

Σχετικά με την διάρθρωση των Βραχυπρόθεσμων Υποχρεώσεων, παρατηρούμε ότι η συμμετοχή του Τραπεζικού Κεφαλαίου στην Βραχυπρόθεσμη χρηματοδότηση της Βιομηχανίας από 60% περίπου το ’80 και το ’81 έπεσε στο 40,8% το ’82, γεγονός που οφείλεται εν μέρει και στην συσταλτική πιστωτική πολιτική προς τον ιδιωτικό τομέα, που ακολουθήθηκε τα τελευταία χρόνια. Θα μπορούσαμε να σημειώσουμε ακόμα, ότι τα υπόλοιπα των υποχρεώσεων προς τις τράπεζες, όπως εμφανίζονται στους ισολογισμούς, περιλαμβάνουν όχι μόνον το ανεξόφλητο μέρος των δανείων αλλά τις οφειλές από τόκους. Συνεπώς, ένα μέρος από την ετήσια αύξηση των Υποχρεώσεων προς τις Τράπεζες, αντιπροσωπεύει την προς τα πάνω αναπροσαρμογή των οφειλών με το ποσόν των τόκων.

Β. Ανάλυση Δεικτών Ρευστότητας

Σαν πρώτο δείκτη γενικής ρευστότητας της επιχείρησης χρησιμοποιούμε τον αριθμοδείκτη Κεφαλαίου Κίνησης. Διαιρώντας το Κυκλοφορούν προς τις Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις βλέπουμε με ποιο ποσοστό των Βραχυπρόθεσμων Υποχρεώσεων καλύπτεται το Κυκλοφορούν Κεφάλαιο. Όπως παρατηρούμε από τον πίνακα, οι τιμές του δείκτη είναι ανοδικές και φτάνει το 1981 μία μονάδα Βραχυπρόθεσμων Υποχρεώσεων να καλύπτεται από 1,1% μονάδες Κεφαλαίου Κίνησης. Εάν από τον αριθμητή του δείκτη αυτού (Β1) αφαιρέσουμε την αξία των αποθεμάτων, τα οποία κατά κάποιον τρόπο αποτελούν στοιχείο κεφαλαίου με μόνιμο χαρακτήρα και εξετάσουμε την κάλυψη των Βραχυπρόθεσμων Υποχρεώσεων της εταιρίας από τα πιο ρευστά στοιχεία του κεφαλαίου, παίρνουμε τις τιμές του δείκτη Β2. Επειδή οι δείκτες Β1 και Β2 έχουν στενή συσχέτιση, η διαχρονική εξέλιξή τους δίνεται καλύτερα από το κατωτέρω διάγραμμα:

Διάγραμμα: Τιμές Δείκτη B1, B2

Εύκολα παρατηρούμε ότι ο δείκτης Β2, το ’81 δεν ακολούθησε την ανοδική πορεία του Β1, πράγμα που οφείλεται στην μεγαλύτερη αναλογικά συμμετοχή των αποθεμάτων στο Κυκλοφορούν ενεργητικό. Οι δύο αυτοί αριθμοδείκτες, μπορεί να θεωρηθεί ότι παρέχουν μία ένδειξη για τον βαθμό ασφάλειας με τον οποίο η επιχείρηση μπορεί να ανταποκρίνεται στην πληρωμή των τρεχουσών υποχρεώσεών της. Όσο μεγαλύτερος είναι ο δείκτης, τόσο πιο άνετη είναι η αντιμετώπιση των απαιτήσεων. Χρειάζεται όμως προσοχή στο εξής σημείο. Τα αποθέματα έχουν μικρότερη ταχύτητα ρευστοποίησης από τα υπόλοιπα στοιχεία του Κυκλοφορούντος ενεργητικού, πράγμα που πρέπει να έχουμε πάντα υπόψη μας όταν βρίσκουμε υψηλές τιμές του δείκτη Β1. Στην συγκεκριμένη περίπτωση της ΤΕΟΚΑΡ φαίνεται εύκολα από το παραπάνω διάγραμμα, ότι η ικανότητα της επιχείρησης να αντιμετωπίζει τις τρέχουσες απαιτητές υποχρεώσεις της, σε γενικές γραμμές, πρέπει να ήταν μεγαλύτερη το 1980 και το 1982 έναντι του 1981.

Ο τρίτος δείκτης συνθηκών ρευστότητας της εταιρίας μας δείχνει τι ποσοστό από το Κυκλοφορούν μπορεί να θεωρηθεί Κεφάλαιο Κίνησης (Κυκλοφορούν – Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις). Ο δείκτης Β3, αρχικά παρουσιάζει αρνητικές τιμές, γιατί στην πρώτη φάση της λειτουργίας του εργοστασίου, οι Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις διογκώθηκαν πολύ ταχύτερα και πολύ περισσότερο από ότι οι απαιτήσεις της και τα εν γένει διαθέσιμά της. Ο ρυθμός αύξησης αυτών των δύο μεγεθών φαίνεται ότι εξισορροπήθηκε στον τρίτο χρόνο λειτουργίας του εργοστασίου, με αποτέλεσμα ο δείκτης να αποκτά μεγαλύτερη πληροφοριακή χρησιμότητα για την χρονιά αυτή. Συγκεκριμένα, από αρνητικές τιμές το 1980 και το 1981, φτάνει το 1982 στο 9,4%. Ο δείκτης αυτός συνδέεται άμεσα με τους δύο δείκτες που έχουμε ήδη αναφέρει, καθώς τα ίδια μεγέθη συσχετίζονται με διαφορετικό τρόπο. Ειδικότερα, οι αρνητικές τιμές του δείκτη Β3 αντιστοιχούν στις μικρότερες της μονάδας τιμές των Β1 και Β2. Με τον δείκτη Β4, μπορούμε να εκτιμήσουμε κατά πόσο το Κεφάλαιο Κίνησης μπορεί να χρηματοδοτήσει τα Αποθέματα. Η περιορισμένη ρευστότητα του εργοστασίου, στην πρώτη φάση λειτουργίας του, συνεπάγεται, όπως ήδη αναφέραμε, αρνητικό πρόσημο για το Κεφάλαιο Κίνησης. Κατά συνέπεια και οι τιμές του δείκτη Β4 για το διάστημα 1980 και 1981 είναι αρνητικές. Για το 1982 όμως ο δείκτης αυτός δείχνει ότι η εταιρία έπρεπε να «γυρίσει» πέντε φορές περίπου το Κεφάλαιο Κίνησής της για να καλύψει την αξία των αποθεμάτων.

denny theocharakis assembling memories

Με τον δείκτη Β5 προσπαθούμε να προσεγγίσουμε τον βαθμό επάρκειας της ταμειακής ρευστότητας της εταιρίας μιας και οι δείκτες της Β1 και Β3 συσχετίζονται ως εξής: Κ–Β.Υ Κ

Aπό αυτό φαίνεται ότι όταν α<1 τότε και (α-1 )/α < 0 και όταν το α ανεβαίνει, ανεβαίνει και η τιμή του κλάσματος (α-1 )/α .

Τα διαθέσιμα αποτελούν το πιο άμεσα ρευστό στοιχείο μίας εταιρίας. Δεδομένου ότι είναι δύσκολο να προσδιοριστούν επακριβώς οι Ληξιπρόθεσμες Υποχρεώσεις, χρησιμοποιούμε ενδεικτικά το σύνολο των Βραχυπρόθεσμων Υποχρεώσεων. Οι τιμές του δείκτη αυτού κυμαίνονται από 5% έως 6,5%. Οι τιμές αυτές βρίσκονται σε απόλυτη αναλογία με τον μέσο λόγο της ελληνικής βιομηχανίας, που για το 1980 και το 1981 ήταν 5,9%1

Γ. Ανάλυση λοιπών δεικτών επιχειρηματικής δραστηριότητας Ο δείκτης Γ1 μας παρέχει μία προσέγγιση του βαθμού ρευστοποίησης των πωλήσεων της εταιρίας. Πολύ μεγάλες απαιτήσεις σε σχέση με τις πωλήσεις δείχνουν έναν μικρό ρυθμό είσπραξης των απαιτήσεων, πράγμα που στην πράξη οδηγεί σε βραχυπρόθεσμο δανεισμό. Γενικά, οι απαιτήσεις μπορεί να έχουν την μορφή είτε ανοικτών λογαριασμών είτε γραμματίων πελατείας. Στην περίπτωση των γραμματίων πελατείας, η συνηθέστερη διέξοδος είναι η προεξόφλησή τους στις τράπεζες, με την επιβάρυνση του ανάλογου τραπεζικού κόστους. Συγκεκριμένα, όσον αφορά την TEOΚΑΡ, oι τιμές του δείκτη δείχνουν μία ικανοποιητική ταχύτητα είσπραξης των απαιτήσεων, καθώς αυτές κινήθηκαν από το ½ των πωλήσεων στην αρχική φάση, στο 1/13 αυτών το 1981 και στο 1/8 το 1982. Από μία άλλη πλευρά όμως, αυτό υποδηλώνει ότι υπάρχει μικρή πιθανότητα απώλειας επισφαλών απαιτήσεων. Πρέπει να τονιστεί όμως, ότι τα ανωτέρω δείχνουν ότι η διοίκηση του εργοστασίου ακολουθεί περιορισμένη πιστωτική πολιτική. Παρατηρώντας τους ισολογισμούς, διαπιστώνουμε ότι η πολιτική αυτή παίρνει περισσότερο την μορφή των ανοικτών λογαριασμών παρά την μορφή γραμματίων.

Στον δείκτη Γ2 παρέχεται μία έμμεση ένδειξη της κεφαλαιακής διάρθρωσης της εταιρίας. Συγκεκριμένα από τα ενεργητικά στοιχεία της εταιρίας: Πάγια και Κυκλοφορούν, αφαιρούμε τις Υποχρεώσεις: Μακροπρόθεσμες και Βραχυπρόθεσμες. Η διαφορά αυτών δείχνει την Καθαρά Θέση (Κ.Θ.) επειδή οι Μακροπρόθεσμες Υποχρεώσεις χρηματοδοτούν τα Πάγια, υπολογίζεται η αλγεβρική τους διαφορά σαν το πρώτο συνθετικό της Κ.Θ.2 Με τον ίδιο τρόπο υπολογίζεται και η αλγεβρική τους διαφορά μεταξύ Κυκλοφορούν και Βραχυπρόθεσμων Υποχρεώσεων, σαν το δεύτερο συνθετικό της Κ.Θ. Ειδικότερα, για την ΤΕΟΚΑΡ, οι τιμές του πρώτου συνθετικού της Κ.Θ. είναι θετικές και για τα τρία εξεταζόμενα χρόνια, γεγονός άλλωστε όχι περίεργο, καθώς τα Πάγια Κεφάλαια χρηματοδοτήθηκαν, εκτός από τα μακροχρόνια δάνεια και από το μεγαλύτερο μέρος των Ι.Κ. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο και με τις τιμές του δεύτερου συνθετικού, οι οποίες είναι αρνητικές για το 1980 και το 1981 και θετική για το 1982. Για τους λόγους που η διαφορά Κυκλοφορούν – Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις είναι αρνητική, έχουμε ήδη αναφερθεί στον δείκτη Β3. Η Κ.Θ. όμως του εργοστασίου εμφανιζόταν αρνητική μόνο στην αρχική φάση της λειτουργίας του, καθώς οι Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις της ΤΕΟΚΑΡ ήταν πολύ μεγαλύτερες από το Κυκλοφορούν, σε βαθμό που κάλυπταν την θετική διαφορά μεταξύ Παγίων και Μακροπρόθεσμων Υποχρεώσεων. Στον δεύτερο χρόνο όμως, οι καλύτερες συνθήκες λειτουργίας του εργοστασίου επέτρεψαν την μείωση της διαφοράς μεταξύ Κυκλοφορούν και Βραχυπρόθεσμων Υποχρεώσεων, έτσι ώστε η συνολική Κ.Θ. να είναι θετική. Για το 1982 και τα δύο σκέλη είναι θετικά και η συνολική Κ.Θ. μεγαλύτερη κατά 30% περίπου από τον προηγούμενο χρόνο. Ο δείκτης Γ3 μας δίνει μία εικόνα του βαθμού κάλυψης των Παγίων ακινητοποιήσεων από κεφάλαια Μακράς διαρκείας. Σαν τέτοια, ως γνωστόν, θεωρούνται τα Ι.Κ. και ο Μακροπρόθεσμος Τραπεζικός

δανεισμός. Θεωρητικά για μία καλύτερη προσέγγιση αφαιρείται το 40% των Αφορολόγητων Αποθεματικών, πράγμα που επιτρέπει την ευρύτερη σύγκριση των τιμών του δείκτη με τους υπόλοιπους κλάδους της ελληνικής βιομηχανίας ή με επιμέρους επιχειρήσεις. Για τα δύο πρώτα χρόνια όμως δεν υπήρχαν Αφορολόγητα Αποθεματικά, γι’ αυτό η ανωτέρω ρύθμιση λήφθηκε υπόψη μόνον για το 1982, όπου και πάλι το ποσό ήταν αμελητέο. Συγκεκριμένα για την ΤΕΟΚΑΡ, ο βαθμός κάλυψης της Αναπόσβεστης Αξίας των Παγίων ακινητοποιήσεων από Κεφάλαια Μακράς διαρκείας, αυξήθηκε από 122% το 1980 σε 152% το 1981 και έφτασε σε 164% το 1982. Η εξέλιξη αυτή θεωρείται πολύ ικανοποιητική, ιδιαίτερα αν ληφθεί υπόψη ότι ο αντίστοιχος λόγος στο σύνολο της Βιομηχανίας παρουσιάζει σημαντική πτώση τα τελευταία χρόνια.

Συγκεκριμένα, αναφέρουμε ότι περιορίστηκε στο 111% το 1981, έναντι 120,7% το 1980 και 122,6% το 1979.

Η θετική εξέλιξη του δείκτη Γ3 στην ΤΕΟΚΑΡ, γίνεται ακόμα πιο ικανοποιητική, αν λάβουμε υπόψη μας ότι οφείλεται κυρίως στην συνεχή αύξηση των Ι.Κ., των οποίων το απόλυτο ύψος περίπου διπλασιάστηκε από το 1980 στο 1982. Η σημαντική συμβολή των Ι.Κ. φαίνεται καλύτερα στον δείκτη Γ4, ο οποίος μας δείχνει τον βαθμό κάλυψης των Παγίων μόνον από τα Ι.Κ. Οι τιμές του δείκτη, κινήθηκαν από 37,3% το 1980 σε 51,3% το 1981 και σε 76,2% το 1982, σε αντίθεση με τις τιμές του δείκτη Γ5 που παρουσίασαν μία διακύμανση κατά τα τρία αυτά έτη. Ο δείκτης αυτός δείχνει τον αντίστοιχο βαθμό κάλυψης των Παγίων από τις Μακροπρόθεσμες Υποχρεώσεις και κυμάνθηκε στο 85,06% το 1980, στο 100,44% το 1981 και στο 91,24% το 1982, υποδηλώνοντας έναν ταχύτερο ρυθμό αύξησης των Παγίων από αυτόν των Μακροπρόθεσμων Υποχρεώσεων.

Δ. Ανάλυση δεικτών Αποδοτικότητας Εξετάζοντας την αποδοτικότητα της επιχείρησης, υπολογίζουμε κατ’ αρχήν τον αριθμοδείκτη του Μικτού Περιθωρίου Κέρδους, διαιρώντας τα Μικτά Κέρδη προς τις Πωλήσεις χρήσης. Τον πρώτο χρόνο, όπως ήταν φυσικό, η τιμή του δείκτη ήταν χαμηλή (5,48%), αλλά στην συνέχεια, τα δύο επόμενα χρόνια, έφτασε σε 15,2% και 11,5% για το 1981 και το 1982 αντίστοιχα. Η μεμονωμένη όμως εξέταση του δείκτη αυτού, δεν μπορεί να θεωρηθεί επαρκές κριτήριο για την αποδοτικότητα της εταιρίας. Αυτό, φαίνεται καλύτερα από την εξέταση των τιμών του δείκτη Δ2, ο οποίος χρησιμοποιεί σαν αριθμητή τα Καθαρά Κέρδη χρήσης. Ο δείκτης αυτός έχει αρνητική τιμή για το 1980 και μηδενική περίπου για το 1981, πράγμα που δείχνει ότι τα Μικτά κέρδη της επιχείρησης δεν επαρκούσαν για την πλήρη κάλυψη των λειτουργικών εξόδων. Το 1982, όμως, παίρνει θετική τιμή και φτάνει τα καθαρά κέρδη να αντιπροσωπεύουν τα 2,3% των πωλήσεων. Θα πρέπει όμως να σημειωθεί ότι οι ανωτέρω δείκτες έχουν υπολογιστεί λαμβάνοντας υπόψη τα καθαρά κέρδη μετά την αφαίρεση των φόρων (2,4% το 1981 και 2,7% το 1982).

Για μία πιο σφαιρική εικόνα της αποδοτικότητας της επιχείρησης, πέραν από την συσχέτιση κερδών και κύκλου εργασιών, εξετάζουμε και την σχέση των καθαρών κερδών ως προς τα Ίδια Απασχολούμενα Κεφάλαια. Παρατηρούμε, ότι για το 1980, η τιμή του δείκτη αυτού ήταν και πάλι αρνητική και έφτανε το -18,5%, στην συνέχεια, για το 1981 κυμάνθηκε σε μηδενικά επίπεδα, όπως και στην περίπτωση του δείκτη Δ2, ενώ για το 1982 το ποσοστό των Ι.Κ. ανέβηκε στο 15,87%. Η αύξηση αυτή οφείλεται στον μεγαλύτερο ρυθμό αύξησης των κερδών, την χρονιά αυτή, από τον ρυθμό αύξησης των Ι.Κ. Βέβαια οι αυξήσεις των δύο μεγεθών δεν μπορεί να συγκρίνονται, γιατί, ενώ τα Καθαρά Κέρδη κινήθηκαν από τα 3 εκατομμύρια δραχμές στα 68 εκατομμύρια δραχμές, τα Ι.Κ. έφτασαν τα 430 εκατομμύρια δραχμές από τα 283 εκατομμύρια δραχμές. Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να αναφερθεί ότι το 65% των Καθαρών Κερδών διατέθηκε για αύξηση των Ι.Κ. με την μορφή είτε Τακτικού είτε Αφορολόγητου Αποθεματικού.

Στον δείκτη που ακολουθεί (Δ4), υπολογίζουμε το άθροισμα των Καθαρών Κερδών και των Εξόδων Χρηματοδότησης σαν ποσοστό επί των Συνολικών Κεφαλαίων. Συμπεριλαμβάνουμε τα Χρηματοδοτικά denny theocharakis assembling memories

Έξοδα στον αριθμητή, διαχωρίζοντάς τα από τα λοιπά λειτουργικά έξοδα, θεωρώντας ότι αντιπροσωπεύουν μία μορφή αμοιβής των Απασχολουμένων Ξένων Κεφαλαίων. Η θεωρητική θεμελίωση του λόγου, θα απαιτούσε την αφαίρεση του ύψους των Συμμετοχών, αλλά στην συγκεκριμένη περίπτωση της ΤΕΟΚΑΡ, αυτό στερείται πρακτικής σημασίας, καθώς δεν υπάρχουν Συμμετοχές. Για το 1980, παρ’ όλη την πρόσθεση των Χρηματοοικονομικών Εξόδων ο αριθμητής παραμένει αρνητικός (-0,4%). Στα επόμενα δύο χρόνια ο δείκτης κυμάνθηκε γύρω στο 10%-11%, που είναι λίγο μεγαλύτερος από την μέση τιμή του δείκτη για το σύνολο της ελληνικής βιομηχανίας. Εδώ θα μπορούσαμε να σημειώσουμε πως ένα από τα πιο έντονα προβλήματα αυτής, σύμφωνα με την άποψη των αρμοδίων φορέων της είναι η συνεχής αύξηση του κόστους χρηματοδότησης.

Σαν μία προσέγγιση σε αυτό, χρησιμοποιούμε τον δείκτη Δ5, ο οποίος μας δείχνει τι ποσοστό αντιπροσωπεύουν τα Έξοδα Χρηματοδότησης στο σύνολο των Τραπεζικών Υποχρεώσεων. Ο αριθμοδείκτης αυτός έχει μικρή τιμή για το 1980 και αυτό λόγω της σύντομης διάρκειας της λειτουργίας του εργοστασίου, αλλά και λόγω της δομής των Τραπεζικών …

1. Πηγή: ΣΕΒ, «Η Ελληνική Βιομηχανία κατά το 1980, 1981 και 1982».

2. Για κάθε χρονιά λαμβάνουμε υπόψη μας μόνο την Αναπόσβεστη Αξία των Παγίων Κεφαλαίων

Paper on Business Administration Company: TEOCAR SA

DENNY THEOCHARAKIS

2nd ECONOMICS, Reg. No. 14440

“Recently, purely by accident, I stumbled upon an essay of mine from my university studies performing an overview, including financial, economic and business analysis as well as production methods of the company Teocar S.A.

Most of the essay survived, however the conclusions, supporting tables and appendices have been lost”.

Denny Theocharakis

I. History

One of the most important applications of our century’s technological revolution was the introduction of the automobile into our daily life. Its mass production led to the growth of a massive industrial sector throughout the world, evolving into a vital part of global manufacturing in the past 40 years, as a result of the considerable multiplier effects it has on the various sectors of the economy.

Automobile manufacturers may be characterized as both capital intensive and labour intensive. Consequently, the industry initially emerged in major developed nations, as the economic viability of such an investment necessitated a substantial domestic market. Over time, however, the proliferation of automobiles and the internationalization of markets, eventually resulted in the establishment of automobile plants in less developed countries.

By the 1970s, the Greek automobile market started to show signs that a Greek car manufacturing industry was a feasible venture. This of course could have more general benefits for the Greek economy, firstly, by achieving substantial foreign exchange savings, from the import of cars from abroad, and secondly, due to the numerous and diverse productive transactions of such a plant with other branches of the Greek economy. On top of that, it has a significant effect on the efforts to alleviate unemployment and on car sales prices.

II. Company profile

TEOCAR LTD was founded in 1976, on a 200,000 sq.m. plot of land in the industrial area of Volos, as a purely industrial company for the manufacturing of car bodies. In 1978, it was converted into a société anonyme, TEOCAR S.A., which, via its technical partnership with NISSAN MOTOR CO LTD, began the construction of the DATSUN (NISSAN) automobile production plant. The plant commenced its operation in February 1980. The rigorous technical control procedure followed attests to the superior quality of the cars manufactured, which met the strict Japanese standards.

The investment – in 1978 values – was in the vicinity of 700 million drachmas and combined with the working capital, exceeded 1,100 million drachmas. This major project was encouraged by the Hellenic Industrial Development Bank (ETVA) and the National Bank of Greece (NBG), which financed it under development laws 1078/71 and 1116/81.

Production began in a single shift with an output of 1,000 cars per month - 600 of them light trucks and 400 passenger cars. It was however constantly adapting to market needs.

The employee headcount reached 405 people (October 1983 data). Of these, 64.2% worked on the assembly line and the remaining 35.8% in other activities – administrative staff, warehouse managers, drivers, etc. TEOCAR S.A. did not remain stagnant, but was constantly growing and planning new investments, with the aim of increasing the added value of the cars it assembled. At the same time, it began moving in the direction of exports to the European market, since the product was comparable to any foreign car.

III. Organization

As we see in the organizational chart (p. 2), there is no great concentration of responsibility onto one person. There is of course a certain accumulation of departments in the production division, but this is reasonable, as we are talking about a purely industrial company. There is no sales department, because, as we will see below, the business has one single customer.

The plant is managed by the General Manager, who is controlled by and reports to the Board of Directors. The Financial Manager, the Production Manager and the heads of the IT department, the production control department and the HR department report directly to him.

The Financial Manager is responsible for four departments: Accounting (3.1.), Administrative (3.2.), Procurement (3.3.) and Financial Planning department (3.4.).

— Department (3.1.) oversees the company’s accounting monitoring and costing activities.

— Department (3.2.) is responsible for the management of fixed assets and tasks related to (1) external organizations (government agencies and banks), (2) general affairs (guest receptions, guided tours, company car launching events, cleaning, landscaping, security guards etc.), (3) meetings of Managers and of the Board of Directors and (4) general meetings of shareholders.

— Department (3.3.) is in charge of various tasks, such as ordering parts and materials, receiving, importing and transporting materials, market research for equipment and materials, analyzing and monitoring supplier prices and issuing sales invoices.

— Finally, department (3.4.) deals with the company’s cash flow and with the budgetary control of all departments of the business.

The Production Manager oversees the following departments:

a) The Inventory-Planning and Production Control Department (4.1.), which (1) prepares detailed production schedules based on the company’s production policy, (2) monitors and plans the inflow and outflow of materials (determination of order quantity, unloading at factory, storage, unboxing, shipping to production lines, inventory checks), (3) studies, implements and improves the methods for the storage and codification of parts and materials and their movement within the factory, (4) deals with tasks related to disposal-destruction of materials and (5) checks the actual stock.

b) The Maintenance Department (4.2.), which undertakes works related to the maintenance of equipment, materials, fixed assets, as well as tasks related to production tests.

c) The Studies Department (4.3.), which is responsible for (1) the lay-out (i.e. the study, design and arrangement of spaces, the machinery of the auxiliary facilities, the maintenance and correction of plans), (2) certain tasks related to production planning, technical information processing, standard times, trial runs, safety, work and the design of parts manufactured in the plant, etc. This department has the prospect of becoming a separate division in the future, due to its importance and workload.

d) Production Departments No. 1 (4.4.) and No. 2 (4.5.), which have divided the factory into two parts: The first one (4.4.) is responsible for the final inspection and rectification line, the chassis line, the trimming shop and the paint shop. The second (4.5.) oversees the press shop, the metal parts assembly and frame shop.

Finally, the following departments report directly to General Management:

a) The IT Department (2.1.), which handles the computerization of the company’s main processes (general accounting, invoices, warehouse monitoring, payroll, vehicle records, etc.).

b) The Quality Control Department (2.2.), which is one of the most critical departments and is responsible for quality control tasks. All phases of the production process are regulated here, according to a pre-configured flow chart. There is also feedback exchanged between the production departments, to avoid any mistakes reoccurring. This department also checks the quality of the parts to be assembled, as well as the other materials and components, as they enter the plant.

c) The HR Department (2.3.) addresses all matters concerning the human resources of the company (recruitment, salary policy, training programs, etc.).

IV. Human Resources Policy

The employment relations between the personnel and the company are at a very satisfactory level. The company’s diligence contributes to this end, as it ensures the best possible working environment. The importance it places on its people can be seen from the overall policy it follows and implements in a variety of ways. Employees get raises and promotions always on the basis of merit. Bonuses are awarded to those individuals whose ideas help to improve production, quality and safety. They also receive a series of allowances, aimed at making their pay fairer, improving their performance at work, increasing productivity and generally raising the level of the plant.

denny theocharakis assembling memories

Is it worth mentioning the production allowance, attendance allowance, multi-year allowance, and many others. Thus, its salaries reach much higher levels than the respective ones mandated by the National General Collective Agreement and Collective Labour Agreement (by approximately 18% for unskilled staff and 20% for skilled staff). Redundancies are avoided by any means and only in exceptional cases is the company forced to implement this measure (no one was fired in 1982, while in 1983 only one person was let go).

Staff training is also highly prioritised. For 2.5 years, TEOCAR ran the only industrial placement program of the Ministry of Education in Greece, for students from the Technical Vocational Education Center of Volos, who all were eventually hired by the Company. Also included were educational trips to Japan, for a more thorough and specialized training in the various stages of production. The company management shows great care in addressing any issues faced by the workforce, either related to their family or personal circumstances, as well as their health, offering healthcare and medical services. To solve the commuting issue, it also provides free bus transportation to and from the plant for its staff.

To cater to the needs of the workers, the plant operates a canteen, a restaurant and a supermarket on its premises, offering a wide range of items at highly affordable prices. Furthermore, recognising the staff’s need for entertainment and exercise, it provides dedicated sports areas, where they can play table tennis, basketball, volleyball and tennis.

V. Production

A) Automobile production process

The Volos plant produces the following vehicles: the small pick-up truck, with a 1,150 kg payload, in two types, as well as the passenger CHERRY in 1,000 and 1,300 cc. and the passenger SUNNY in 1,300 cc The automotive manufacturing process can be distinguished into the following main production lines:

Press Shop

Body and Metal Line

Paint Shop

Trimming Shop

Frame Shop

Chassis Line

Final Test Line

Rectification Line

The metal parts of the car (that arrive ready pressed from Japan) are initially supplied from the warehouse to the Body Line. There, they are welded together and form the body of the car. The body is forwarded to the Metal Line, where some additional special welding and other works are carried out (grinding, etc.) and the body is further fitted with doors, fenders, trunk, and hood. (The truck is also fitted with the rear R/R Body).

It is then sent to the Paint Shop, which is one of the most impressive and key parts of the plant. There, it undergoes successive coating treatments until the final paint job. Next is the Trim Line, where other materials are placed on the car, as it moves along the automatic assembly line. After that, follows the Chassis Line, where the engine, gearbox, suspensions, wheels, seats etc. are installed, while the truck frame comes ready-made at the start of the line from a separate department (Frame Shop). The now finished vehicle arrives at the Final Test Line where, after it is filled with break and radiator fluids and gasoline, the final adjustments and checks are conducted. If defects are discovered during the final inspection, the car is taken to the Rectification Line, where the necessary actions are taken. From there, the car, now completely finished, is delivered to the car inspection area for the final pre-delivery inspection.

B) Vertical integration of production

Among its goals, the company introduced a policy for the vertical integration of its production line. This would require either parallel investments by TEOCAR or an increasing number of partnerships with other Greek industrial manufacturers. Regarding the first part, TEOCAR had already established a supplementary plant for the production of car seats and truck beds, TECOM S.A., by making a total investment of nearly 200 million drachmas, which launched production in the last months of 1983. In terms of the second part, a consistent effort was made to supply the plant with an increasing number of parts manufactured by Greek plants, in order to reach the point where only the necessary parts of the car would be imported. Several key partnerships had already been concluded with companies from the Greek market, spanning various industries such as tyres, batteries, refrigerators, glass, electrical systems, lubricants, and more.

The vertical integration process, however, requires meticulous attention and comprehensive studies (both technical and financial) to guarantee cost reduction and production quality. The company ensured that every part, whether produced domestically or by other plants, would undergo a thorough quality approval process in Japan, to ensure that the end product met the stringent Japanese quality standards.

As regards the reduction of costs, it is important to highlight that the replacement of imports, where possible, also had a positive impact on the plant’s monetary policy as it reduced payments in foreign currency, which due to the international monetary instability at the time involved a very high exchange rate risk.

TEOCAR’s payments to the Japanese supplier company were made in Yen (JPY). However, this arrangement, in practice, meant dealing with a wide array of issues. First of all, the difference in the monetary situation between the two countries, specifically (1) the difference in inflation rates (20% on average for Greece and 4% for Japan) and (2) the balance of payments issues of the two countries which put continuous depreciation pressures on the drachma in relation to the Yen. Moreover, the fact that the Yen had not yet achieved global status as an exchange currency meant that its exchange rates depended on other currencies, and mainly the US dollar. This shows the significant monetary uncertainty of the plant’s payments schedule. These risks were exacerbated by the fact that it would take at least 6 months from the time an order was placed with Japan until its final payment to the Greek Bank. This means that it was very difficult to valuate orders in drachmas at the point in time when production scheduling decisions were made. Furthermore, the 6-month period we mentioned also indicates a more general inflexibility as regards any change in the production schedule. This in fact demonstrates the great risks that can arise from sudden shifts in demand for various models, whether due to increased competition or as a result of decisions and regulations imposed by state bodies.

The above make clear the significance of the effort to increase the domestic added value. The problem, however, pertains to the overall structure and organisation of the Greek Economy, and extends beyond the limited scope of an individual company’s decisions.

C) Protection of the environment

Prior to discussing the sales policy, it is important to highlight the significant focus placed on the crucial matter of environmental protection. As part of the company’s environmental policy, a dedicated waste gas purification system was introduced, valued at 25 million drachmas (at 1979 prices) and a waste liquid puricifation system, valued at 50 million drachmas (at 1979 prices).

At the same time, trees and ornamental plants, worth 5 million drachmas, were planted on an area of 13 stremmas (at 1979 prices.

These systems were maintained and improved in order to eliminate any possibility of contamination of the environment.

VI. Sales policy

Product marketing:

As we mentioned above, the company operated as a purely production unit, and was not involved in the marketing of its products. All of its production output went to one single customer, which denny theocharakis assembling memories

undertook the promotion of the vehicles in the market. This was the commercial imports company Nic. J. Theocarakis S.A. Consequently, TEOCAR S.A. did not have any particular pricing policy or marketing issues. Most of the invoicing was conducted by cash payments, while the credit used accounted for a very small part of the sales. Prices were basically determined taking into account cost factors and the legal profit rate.

Exports:

At that time, the plant’s production was geared towards the needs of the Greek market. The potential of exports was always part of the aspirations of the plant’s management. Yet, this emerges as quite a complex problem, dependant on issues related to the plant itself and on other more general factors. The intense international competition among car manufacturing companies from major industrialized countries, both in terms of geographical reach and technological advancements, outlines the magnitude of the issue. To be able to reach an international market, it is crucial to have a significant amount of domestic added value. However, due to the limitations of our country’s industrial infrastructure and the factory’s relatively short period of operation, achieving this goal proved to be quite challenging. The comprehensive analysis of the full spectrum of these issues will become the focus of a well-structured exports department planned to operate at a later stage.

VII Analysis of balance sheets and financial results

For the analysis of TEOCAR SA’s balance sheets, for years 1980, 1981, 1982, we use a series of indicators that describe the company’s Capital Structure, Liquidity and Performance status.

* The calculation of the indicator values is shown in table VII2, at the end of the chapter, while in table VII1 we present the aggregated results for all three years in question, using 1981 as a base year in the indexation. 1981 was considered to be a more representative year because the financial figures of the first year of operation covered only the last 8 months of the year. The main source of information, for the calculation of the indicators, was the company’s balance sheets, which are listed at the end of the chapter.

An economic breakdown of the indicators is attempted below, according to the aforementioned categories.

A. Analysis of Capital Structure indicators

The Capital contributed by the shareholders in the first fiscal year of 1980 was GRD 240 million and represented 14% of the Total Capital Employed. However, this ratio improved substantially in the following two years and reached 19.1% in 1981 and 25.26% in 1982. This increase is due on the one hand to the successive Share Capital increases made by the shareholders (from GRD 240 million to GRD 280 million in 1981 and GRD 382 million in 1982, which together with the reserves amount to GRD 430 million in 1982) and on the other hand, to the parallel containment of the company’s liabilities. This is best seen both from the A2 indicator of the table showing the continuous increase of the Share Capital over total liabilities, and from index A3 showing the continuous improvement of the owner’s equity to liabilities ratio.

In terms of the owner’s equity composition, A4 indicates the continuous increase of reserves, corresponding over time to a larger part of the share capital. The same can be seen in indicator A5, which shows the continuously increasing percentage of reserves in the total owner’s equity, indicative of the policy followed by the company for full employment of the available capital.

In general, however, the owner’s equity/Total Assets ratio can be considered satisfactory. This becomes clear if TEOCAR is compared with other similar companies in the same or other industries. It is a known fact that in previous years there had been an owner’s equity reduction trend, a factor which, among others, had created the well-known problems in the Greek industrial sector.

The percentage of Current and Non-current Liabilities in Capital Employed, respectively, decreased gradually from 86% to 74.74%. In more detail, as regards Foreign Liabilities Employed, Non-current Liabilities accounted for 37.2% in 1980, 46.36% in 1981 and 40.48% in 1982. These Non-current Liabilities consist of mortgage loans from ETVA and NBG banks that were granted for the initial investment. These loans were concluded within the framework of the provisions of development laws 1078/71 and 1116/81.

The initial credit from ETVA amounted to GRD 296 million which, depending on the purpose for which the individual funds would be used, incurred interest from 16% to 18.5%.

The corresponding initial credit from the National Bank included a loan in drachmas, amounting to GRD 97 million with a 15.5% interest rate and a loan in US dollars, amounting to GRD 97 million with an interest rate of 10.5%. Here it should be noted that the foreign currency loan was concluded at the request of the bank. However, the continuous devaluation of the drachma against the dollar meant that, despite the fact that timely amortization payments were being made, the loan continuously increased in drachmas instead of decreasing. Specifically, while the initial value of the loan was GRD 97 million, at the closing of the balance sheet on 12/31/1982 it amounted to GRD 121 million and according to the accounting department’s information, in 1983 it had reached GRD 146 million.

Current Liabilities accounted for 62.8% of Foreign Capitals in 1980, 53.64% in 1981 and 59.52% in 1982. The stability we see in the indicator, at 55%-60%, could be considered an indication of the satisfactory financial operation of the plant. This was because, despite the ever-increasing cash needs of the plant resulting from the introduction of a new model in production and the constant appreciation of the YEN against the drachma, short-term bank borrowings and credits to suppliers did not increase proportionately.

Regarding the structure of Current Liabilities, we notice that the participation of Bank Capital in the Short-term financing of Industry from about 60% in 1980 and ‘81 fell to 40.8% in ‘82, which can be partly attributed to the contractionary credit policy that was implemented towards the private sector during that period. We could also note that the balances of liabilities to banks, as they appear in the balance sheets, include both the outstanding part of the loans and the due interest. Consequently, part of the annual increase in Liabilities to Banks represents the upward adjustment of debts to account for the accrued interest.

B. Analysis of Liquidity Indicators

We use the Working Capital ratio as a first indicator of the company’s general liquidity. By dividing Current Assets by Current Liabilities we see what percentage of Current Liabilities covers the Working Capital. As we can see from the table, the values of the indicator are rising and in 1981 one unit of Current Liabilities was covered by 1.1% Working Capital units.

If from the numerator of this indicator (B1) we subtract the value of inventories, which in a way constitute a capital asset of a permanent nature and examine the coverage of the company’s Current Liabilities by the more liquid capital assets, we get the values of the B2 indicator. Because indicators B1 and B2 are closely correlated, their evolution over time is best shown by the diagram below:

We easily observe that indicator B2, in 1981 did not follow the upward trend of B1, which is due to the proportionally greater participation of inventories in Current assets. These two indicators can be seen as a measure of the degree of certainty with which the company can meet its current financial obligations. The higher the indicator, the more comfortably it can meet its obligations. Nevertheless, there is one point that requires attention. Inventories have a slower liquidation rate than the other Current Assets, which should always be kept in mind when seeing high values in the B1 indicator. In the specific case of TEOCAR, it is easily seen from the diagram above, that the company’s ability to handle its current liabilities, in general, must have been better in 1980 and 1982 compared to 1981.

The third metric of our company’s liquidity shows what percentage of the Current Assets can be considered Working Capital (Current Assets - Current Liabilities). Indicator B3, initially takes on negative values, since in the first phase of the plant’s operation, Current liabilities increased much faster and much more than its receivables and its cash in general. The growth rate of these two figures seems to have balanced out in the third year of the plant’s operation, resulting in a greater informative value of this indicator for that year. Specifically, from negative values in 1980 and 1981, it reached 9.4% in 1982. This indicator is directly related to the two indicators we have already mentioned, as the same figures are correlated in a different way. In particular, the negative values of B3 correspond to values of B1 and B2 that are lower than 1.

With indicator B4, we can estimate whether the Working Capital can finance Inventories. The limited liquidity of the plant, in the first phase of its operation, results, as we have already mentioned, in a minus sign for Working Capital. Consequently, the values of the B4 indicator for the 1980 and 1981 period are negative. In 1982, however, this indicator shows that the company had to “turn over” its Working Capital approximately five times to cover the value of inventories.

With the B5 indicator we attempt to approximate the degree of adequacy of the company’s cash liquidity since B1 and B3 are correlated as follows:

Κ–Β.Υ

Κ

From this it appears that when α<1 then also Κ–Β.Υ Κ < 0 and when α goes up, so does the value of the fraction Κ–Β.Υ

Κ

Cash is a company’s most directly liquid asset. Since it is difficult to determine Overdue Liabilities with precision, we indicatively use the total Current Liabilities. The values of this ratio range between 5% and 6.5%. These values are in absolute proportion to the average ratio of Greek industry, which in 1980 and 1981 was 5.9%.1

C. Analysis of other business activities

Indicator C1 provides us with an approximation of the company’s sales liquidation rate. Very high receivables relative to sales indicate a low rate of receivables collection, which in practice leads to short-term borrowing. In general, receivables can take the form of either open accounts or promissory notes. In the case of promissory notes, the most common solution is to cash them in at banks, bearing the corresponding bank costs.

Specifically, as far as TEOCAR is concerned, the indicator’s values show a satisfactory collection rate of receivables, as they went up from ½ of sales in the initial phase, to 1/13 in 1981 and 1/8 in 1982. On the other hand, however, this suggests that there is a small chance of bad debt loss. It should be noted, however, that the above demonstrate that the plant’s management follows a restrictive credit policy. Looking at the balance sheets, we find that this policy takes the form of open accounts rather than promissory notes.

C2 provides an indirect indication of the company’s capital structure. Specifically from the company’s assets: Fixed and Current, we subtract Liabilities: Non-current and Current. The difference between these shows the Net Worth, and because Non-current Liabilities finance Fixed Assets, their algebraic difference is calculated as the first part of net worth2. The same method is used to calculate the algebraic difference between Current Assets and Current Liabilities, as the second component of net worth. For TEOCAR in particular, the values of net worth’s first component are positive for the three years in question, a fact that is not surprising, since Fixed Assets were financed, other that by long-term loans, also by the greatest part of equity. This is not the case with the values of the second component, which are negative for 1980 and 1981 and positive for 1982. As regards the reasons why the Current Assets - Current Liabilities difference is negative, we have referred to this in indicator B3. The plant’s net worth however appeared negative only in the initial phase of its operation, as TEOCAR’s Current Liabilities were much higher than Current Assets, to the extent that they covered the positive difference between Fixed Assets and Non-current Liabilities. In the second year, however, the plant’s better operating conditions allowed for the reduction of the difference between Current Assets and Current Liabilities, so that the total Net Worth was positive. In 1982, both components were positive and the total net worth was approximately 30% higher than the previous year.

Indicator C3 provides a picture of the degree of coverage of Fixed assets by Long-term capital. Owner’s Equity and Long-term Bank loans are considered as such. Theoretically, in a better approach, 40% of the Tax Free Reserves is deducted, which allows for a broader comparison of the indicator values with the other sectors of Greek industry or with individual companies. For the first two years, however, there were no Tax Free Reserves, which is why the above arrangement was taken into account only for 1982, where again the amount was negligible. Specifically for TEOCAR, the coverage rate of the Carried Value of Fixed Assets by Long-term Capital increased from 122% in 1980 to 152% in 1981 and reached 164% in 1982. This development is considered very satisfactory, especially if one takes into account that the corresponding ratio across the overall Industrial sector was in a significant decline in recent years.

Specifically, we mention that it was limited to 111% in 1981, compared to 120.7% in 1980 and 122.6% in 1979.

The positive evolution of the C3 indicator in TEOCAR, becomes even more satisfactory, if we take into account that it is mainly due to the continuous increase of owner’s equity, with its absolute amount nearly doubling from 1980 to 1982. The important contribution of owner’s equity is best seen in indicator C4, which shows us the coverage ratio of Fixed Assets only by owner’s equity. The indicator values ranged between 37.3% in 1980, 51.3% in 1981 and 76.2% in 1982, in contrast to the C5 values which fluctuated during these three years. This indicator shows the corresponding coverage ratio of Fixed Assets by Non-current Liabilities and ranged from 85.06% in 1980, to 100.44% in 1981 and to 91.24% in 1982, suggesting a faster growth rate of Fixed Assets than that of Non-current Liabilities.

D. Analysis of Performance Indicators

When reviewing the company’s profitability, we first calculate the Gross Profit Margin indicator by dividing the Gross Profit by the Sales of the fiscal year. In the first year, as expected, the ratio’s value was low (5.48%), but in the following two years, 1981 and 1982, it increased to 15.2% and 11.5%, respectively. However, this metric alone cannot be considered a sufficient criterion for assessing the company’s performance. It becomes more evident by examining the values of the D2 ratio, which has the Net Profits of the year as its numerator. This indicator is negative in 1980 and close to zero for 1981, indicating that the company’s Gross Profits were insufficient to fully cover operating expenses. In 1982, however, it turns positive, with net profits growing to 2.3% of sales. It should be noted, however, that the above indicators have been calculated using the net profit values after the deduction of taxes (2.4% in 1981 and 2.7% in 1982).

To get the full picture of the company’s performance, in addition to the correlation of profits and turnover, we also examine the ratio of net profits to Owner’s Equity Employed. We see that for

1980, the value of this ratio was again negative and reached -18.5%. Then, in 1981, it fluctuated at around zero, as in the case of D2, while in 1982 the percentage of owner’s equity rose to 15.87%. This increase is due to the higher growth rate of profits that year, compared to the growth rate of owner’s equity. Of course, the increases of these two figures cannot be compared, because, while the Net Profits increased to GRD 68 million from GRD 3 million, owner’s equity grew to GRD 430 million from GRD 283 million. In any case, it should be mentioned that 65% of the Net Profits were allocated to increase owner’s equity in the form of either Statutory or Tax Free Reserve.

With the following indicator (D4), we calculate the sum of Net Profits and Financing Costs as a percentage of Total Assets. We include Financing Expenses in the numerator, separating them from other operating expenses, considering them to represent a form of fee for Foreign Capital Employed. The theoretical foundation of the reason would require the deduction of the amount of Participations, but in the specific case of TEOCAR, this lacks practical significance, as there are no Participations. For 1980, despite the addition of Financial Expenses, the numerator remains negative (-0.4%). In the following two years, the indicator ranged at 10%-11%, slightly higher than the average value of the indicator for Greek industry as a whole. Here we could note that one of its most acute problems, according to the point of view of its competent bodies, is the continuous increase in financing costs.

We approach this by using the D5 indicator, which shows us what percentage of total Bank Liabilities is represented by Financing Expenses. This indicator has a low value for 1980 and this is due to the short duration of the factory’s operation, but also due to the structure of the Bank ...

1. Source: Hellenic Federation of Enterprises (SEV), “The Hellenic Industry in years 1980, 1981 and 1982”. 2. For every year we take into account only the Unamortized Value of Fixed Assets.

Βιογραφικό

Η ΕΙΚΑΣΤΙΚΟΣ ΝΤΕΝΗ ΘΕΟΧΑΡΑΚΗ λατρεύει να ταξιδεύει ανά τον κόσμο και να απαθανατίζει με την φωτογραφική της μηχανή εικόνες καθημερινής ζωής. Παρόλο που κάθε χώρα έχει τα δικά της ήθη και έθιμα, στις διαδρομές της δεν σταματά να εκπλήσσεται από τις ομοιότητες που διατρέχουν τις φαινομενικά διαφορετικές κουλτούρες των λαών.

Οι ταξιδιωτικές της εμπειρίες μετασχηματίζονται σε τέχνη. Μέσα από τα ποικίλα ερεθίσματα και συναισθήματα που βιώνει παρατηρώντας διαφορετικές πτυχές της παγκόσμιας καθημερινότητας, πλάθει στα έργα της μία νέα πραγματικότητα, φαινομενικά πολύπλοκη, δαιδαλώδη. Μία πραγματικότητα η οποία όπως και στην πραγματική ζωή είναι γεμάτη ξέχωρα μονοπάτια που οδηγούν σε διαφορετικούς προορισμούς. Η καλλιτεχνική της δημιουργία διαφοροποιείται, αρνούμενη να ταυτιστεί με συγκεκριμένα ρεύματα ή τεχνοτροπίες. Η γραφή της είναι ασυμβίβαστη και περιπετειώδης, και αναζητεί διαρκώς νέους τρόπους έκφρασης με διαφορετικά υλικά, υφές και τεχνικές.

Η Ντένη Θεοχαράκη έχει παρουσιάσει τα έργα της τόσο σε ατομικές αλλά και σε ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Έργο της έχει επιλεγεί να αποτελεί μέρος της συλλογής της Εθνικής Πινακοθήκης-Μουσείου Αλεξάνδρου Σούτσου.

Είναι κάτοχος ΜΒΑ από το NΥU Stern Business School, απόφοιτος του τμήματος Οικονομικών Σπουδών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και απόφοιτος της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών της Αθήνας.

Biography

THE ARTIST DENNY THEOCHARAKIS loves traveling around the world and using her camera to capture moments of everyday life at her destinations. Even though each country has its own culture and way of living, she never ceases to be amazed by how similar at their core these seemingly foreign and distant cultures are.

Her travel experiences form the basis of her artwork. Using the memories and feelings from her observations of the different aspects of daily life in the world she creates in her artwork a new, seemingly complicated, reality. A reality, that like in real life, is full of different distinct paths leading to different destinations.

Her art creations are constantly changing, evolving, as she refuses to be associated with a particular school of thought or style. Her style is uncompromising, adventurous. She is in constant search for new ways to express herself using different materials, textures, techniques.

Denny Theocharakis has presented her work in solo and group exhibitions in Greece and abroad. One of her paintings belongs to the collection of the National Gallery-Alexandros Soutsos Museum.

She holds an MBA from NYU Stern Business School, a BA in Economics from National and Kapodistrian University of Athens and she is a graduate of Athens School of Fine Arts.

Ατομικές εκθέσεις

assembling memories 2024, Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος», Αθήνα 2024

StART Art Fair London 2023, Saatchi Gallery, Λονδίνο 2023

η σιωπή της ματιάς, Evripides Art Gallery, Αθήνα 2021

StART Art Fair London 2021, Saatchi Gallery, Λονδίνο 2021

meta-synthesis, Evripides Art Gallery, Αθήνα 2017

macro-micro-cosmos, Έκφραση - Γιάννα Γραμματοπούλου, Αθήνα 2013

Ομαδικές εκθέσεις

CONTEXT art miami, One Herald Plaza,NE 14th Street, Alessandro Berni Gallery, Μαϊάμι 2023

14C New Jersey Art Fair, The Armory 678 Montgomery Street, Νιού Τζέρσεϊ 2022

CLIO Art Fair New York, 550 West 29th Street, Νέα Υόρκη 2022

StART Art Fair Seoul 2022, The Seouliteum, Σεούλ 2022

Μ’ένα αίσθημα ελπίδας..., Evripides Art Gallery, Αθήνα 2021

ArtBox Project Zürich, SBB Eventhall Zürich Main Station, Ζυρίχη 2020

There is more than one story, Evripides Art Gallery, Αθήνα 2019

In the wake of Art-Athina 2019, Evripides Art Gallery, Αθήνα 2019

Art-Athina 2019, 24η Διεθνής Συνάντηση Σύγχρονης Τέχνης, οργάνωση: Hellenic Art Gallery Association, Ζάππειον Μέγαρον, Αθήνα 2019

Art and Blue, Evripides Art Gallery, Μύκονος 2019

ArtBox Project New York, Γκαλερί Stricoff New York, Νέα Υόρκη 2018

Salon des Αrtistes Indépendants, επιμέλεια: Έμμυ Βαρουξάκη, Κάννες 2017

Κλίμακα Σχεδίου, Evripides Art Gallery, Αθήνα 2017

Piasa Auction House ‘Hellenic Art Auction’, επιμέλεια Laura Wilmotte- Koufopandelis, Παρίσι, 118 rue du Faubourg Saint-Honoré, 2015

Art-Athina 2014, 19η Διεθνής Συνάντηση Σύγχρονης Τέχνης, διοργάνωση: EuroMare, γήπεδο TaeKwonDo, Αθήνα 2014

Απόφοιτοι 2010-2011, Έκθεση αποφοίτων Α.Σ.Κ.Τ. Αθήνας, επιμέλεια: Μιχάλης Μανουσάκης, εκθεσιακός χώρος «Νίκος Κεσσανλής», Αθήνα 2014

Μιλώντας για το μέλλον, Πολιτιστικό Κέντρο «Μελίνα», επιμέλεια: Ίρις Κρητικού, Αθήνα 2013

12 Νέοι Εικαστικοί Καλλιτέχνες VI, Ο.Π.Α.Ν. Δήμου Αθηναίων - Εφημερίδα Αυγή, επιμέλεια: Λήδα Καζαντζάκη, Πολιτιστικό Κέντρο «Μελίνα», Αθήνα 2011

ImagINation, Εργαστήριο Φωτογραφίας Α.Σ.Κ.Τ. - περιοδικό Μητροπολιτικές Ιστορίες, επιμέλεια: Μανώλης Μπαμπούσης, Εταιρία Πολιτισμού «Χώρος 12Α», Αθήνα 2011 Με Ασβέστη και Θάλασσα - Εικαστικές προσεγγίσεις στην ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη, Έκθεση Ζ’ Εργαστήριο Ζωγραφικής Α.Σ.Κ.Τ. Αθήνας, επιμέλεια: Γιάννης Ψυχοπαίδης, Σπίτι της Κύπρου, Αθήνα 2011

6η Biennale Φοιτητών Ανωτάτων Καλών Τεχνών Ελλάδας, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης-κτήριο Μενάνδρου, Αθήνα 2011 Εξορίες-Μνήμες από το Παρόν, Έκθεση Ζ’ Εργαστηρίου Ζωγραφικής Α.Σ.Κ.Τ. Αθήνας, Σπίτι της Κύπρου, Αθήνα 2010

Athens Photo-Festival, 28 σπουδαστές της Α.Σ.Κ.Τ., Φουαγέ Θεάτρου-Φωτογραφίας της Α.Σ.Κ.Τ. Αθήνας, Αθήνα 2008

20ή Photo-Biennale Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη 2008

Solo Exhibitions

assembling memories 2024, "Hellenic Cosmos" Cultural Center, Athens 2024

StART Art Fair London 2023, Saatchi Gallery, London 2023

the silence of the glance, Evripides Art Gallery, Athens 2021

StART Art Fair London 2021, Saatchi Gallery, London 2021

meta-synthesis, Evripides Art Gallery, Athens 2017

macro-micro-cosmos, Ekfrasi-Yianna Grammatopoulou Gallery, Athens 2013

Group Exhibitions

CONTEXT art miami, One Herald Plaza,NE 14th Street, Alessandro Berni Gallery, Miami 2023

14C New Jersey Art Fair, The Armory 678 Montgomery Street, New Jersey 2022

CLIO Art Fair New York, 550 West 29th Street, New York 2022

StART Art Fair Seoul 2022, The Seouliteum, Seoul 2022

With a sense of hope..., Evripides Art Gallery, Athens 2021

ArtBox Project, Zürich, SBB Eventhall Zürich Main Station, Zürich 2020

There is more than one story, Evripides Art Gallery, Athens 2019

In the wake of Art-Athina 2019, Evripides Art Gallery, Athens 2019

Art-Athina 2019, 24th International Contemporary Art Fair of Athens, organization: Hellenic Art Gallery Association, Zappeion Mansion, Athens 2019

Art and Blue, Evripides Art Gallery, Mykonos 2019

ArtBox Project New York, Stricoff New York Gallery, New York 2018

Salon des Αrtistes Indépendants, curator: Emmy Varouxaki, Cannes 2017

Project Scale, Evripides Art Gallery, Athens 2017

Piasa Auction House Hellenic Art Auction, 118 rue du Faubourg Saint-Honoré, Paris, curator: Laura Wilmotte-Koufopandelis 2015

Art-Athina 2014, 19th International Contemporary Art Fair of Athens, organization: EuroMare, TaeKwonDo Stadium, Athens 2014

Graduates | Class 2010-2011, Athens School of Fine Arts Group exhibition, curator: Michalis Manoussakis, Exhibition Centre ‘Nikos Kessanlis’, Athens 2014

Speaking about the future, curator: Iris Kritikou, ‘Melina’ Cultural Center, Athens 2013

12 New Visual Artists VI, Organization for Sports, Culture and Youth Municipality of Athens‘Avgi’ Newspaper, curator Lida Kazantzakis, ‘Melina’ Cultural Center, Athens 2011

ImagINation, Photography Workshop of The Athens School of Fine Arts, curator: Manolis Baboussis, ‘Mitropolitikes Istories’ (Metropolitan Stories) magazine, Society for Culture ‘Choros 12A’, Athens 2011

Made of Whitewash and Sea | Visual approaches to the poetry of Odysseas Elytis, 7th Painting Workshop Exhibition of The Athens School of Fine Arts, curator: Jannis Psychopedis, House of Cyprus, Athens 2011

6th Biennale of the Greek Academies of Fine Arts, National Bank of Greece Cultural Foundation, Menandrou Str. Building, Athens 2011

Exiles - Memories from the Present, 7th Painting Workshop Exhibition of The Athens School of Fine Arts, House of Cyprus, Athens 2010

Athens Photo-Festival | 28 Students from the Athens School of Fine Arts, Athens School of Fine Arts Theatre Hall, Athens 2008

PhotoBiennale | 20th International Photography Meeting of Thessaloniki, Thessaloniki 2008

Ο κατάλογος «denny theocharakis | assembling memories»

τυπώθηκε τον Μάρτιο του 2024 με την ευκαιρία της ατομικής της έκθεσης στο Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος». The catalogue “denny theocharakis | assembling memories” was printed in Μarch 2024 on the occasion of her solo exhibition at Hellenic Cosmos “Cultural Center”.

Θερμές ευχαριστίες στην Ιωάννα Μακρή και την Μαρία Παπαδάκη για την πολύτιμη συμβολή τους στην διοργάνωση της έκθεσης. Warm thanks go to Ioanna Makri and Maria Papadaki for their valuable contribution to the organization of the exhibition.

ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΉ ΕΠΙΜ Ε ΛΕΙΑ: Θύμιος Πρεσβύτης

EΠΙΜΕΛΕΙΑ KAI ΜΕΤAΦΡΑΣ Ή ΚΕΙΜΕΝΩΝ: Δέσποινα Αλεξανδρή

ΜΕΤΑΦΡΑΣ Ή ΚΕΙΜΕΝΟΥ «Το εικαστικό Σύμπαν της Ντένης Θεοχαράκη» : Δημήτρης Σαλταμπάσης

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΕΡΓΩΝ ΖΩΓΡΑΦΙΚ Ή Σ ΝΤΕΝ Ή Σ ΘΕΟΧΑΡΑΚ Ή : Νηρέας Εκδόσεις Τέχνης, Αφοί Κατούφα

ΠΡΟΣΑΡΜΟΓ Ή ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ ΓΙΑ ΕΚΤΥΠΩΣ Ή :

L,a,boutique Fine Art

FINE ART, PRINTING & FRAMING: Sdralis Artworks

FRAMING:

Φ. & Γ. Φόρτωμας

ΕΠΙΜ Ε ΛΕΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓ Ή Σ: Θοδωρής Αναγνωστόπουλος, Peak Publishing

GRAPHIC DESIGN: Thymios Presvytis

EDITING AND TRANSLATION: Despina Alexandri

TRANSLATION ΤΕΧΤ “ The visual universe of Denny Theocharakis ”: Dimitris Saltabassis

PHOTOS OF DENNY THEOCHARAKIS’ S PAINTINGS: Nereus Publishers, Katoufas Brothers

PHOTOS’ ADAPTATION FOR PRINTING:

L,a,boutique Fine Art

FINE ART, PRINTING & FRAMING: Sdralis Artworks

FRAMING:

F. & J. Fortomas

PRODUCTION:

Thodoris Anagnostopoulos, Peak Publishing www.dennytheo.com |