als een vorm van aangeleerd gedrag dat weer afgeleerd moet worden: het leer- of gedragstherapeutisch model. Weer een ander legt de nadruk op de sociale omstandigheden waarin iemand verkeerde, bijvoorbeeld in het gezin (micro-sociaal) of in de maatschappij (macrosociaal): het sociale model. Elk model heeft natuurlijk zijn beperkingen. Bij de meeste verslaafden gaan niet factoren uit één maar uit meerdere modellen op. “Soms krijg ik de vraag: ‘waarom ben je gaan gebruiken?’. Tja, daar kan ik een boek over schrijven. Er spelen zoveel factoren mee. Als mens sta je aan heel veel invloeden bloot: muziek, televisie, je thuissituatie, de vrienden waar je mee omgaat. Elke schakel maakt deel uit van het geheel, dat bijdraagt aan jouw verslaving.” Hans, verslaafd aan heroïne We zullen uit de diverse modellen enkele belangrijke factoren voor het ontstaan van verslaving lichten.
Het gezin Het gezin is van het grootste belang voor de lichamelijke en geestelijke ontwikkeling van een kind. Dr. E.H. Prins, onderzoeker bij de GGD in Rotterdam (Prins 1995), stelt dat voor tweederde van de harddrugsverslaafden geldt dat ze in hun jeugd emotioneel verwaarloosd zijn en dat dát de reden van het gebruik is. Het zogenaamde ‘hechtingsproces’ heeft niet of onvoldoende plaatsgevonden. Met hechting wordt bedoeld de liefdevolle en betrouwbare relatie van een verzorger, bijvoorbeeld de moeder, en een kind. Die relatie is voor de groei van het kind even belangrijk als eiwitten en vitaminen. Het kind heeft een grondig basisvertrouwen nodig in de mensen en de dingen om zich heen. Vanuit dit grondvertrouwen en een basishouding van hoop en optimisme zal het kind op den duur de wereld gaan onderzoeken en er zich een plaatsje in verwerven. Een
7