De belangrijkste reden die we vandaag de dag kennen, is de recreatieve: jongeren beginnen vaak met het druggebruik uit verveling, uit nieuwsgierigheid, om erbij te horen, om stoer te doen. Maar dat druggebruik kan ontaarden in een vorm van ‘vluchtgedrag’, om er uit te zijn, even niet meer aan je problemen te hoeven denken. “Toen ik voor het eerst softdrugs gebruikte wist ik niet wat me overkwam. De hele wereld om mij heen was maf geworden. Iedereen was ‘cool’ en ‘tof ’, ik had de tijd van mijn leven. En bovenal: ik was niet meer verlegen ik praatte honderduit. Het was alsof ik herboren was. Dat het allemaal schijn was, daar kwam ik op een later tijdstip achter toen ik een keer niets te blowen had. Ik bleek nog steeds dezelfde verlegen knaap te zijn. Drugs was dus een leugen. Maar als alternatief was het nog steeds een prima optie.” Erik, ex-verslaafde 6
Van gebruik naar verslaving
Niet iedere gebruiker wordt een verslaafde. Maar gebruik van verslavende middelen is nooit vrijblijvend. Niemand van degenen die nu verslaafd zijn, begon met de wens om uiteindelijk verslaafd te raken. Nederland kent vele verslaafden: aan alcohol, tabak, medicijnen, gokken en - niet in de laatste plaats - drugs. Wat zijn nu factoren die ervoor zorg dragen dat de één wèl en de ander niet verslaafd raakt? Verslavingsdeskundigen dragen diverse mogelijke verklaringen aan. Volgens de een ontstaat de verslaving doordat de verslaafde langdurig bepaalde middelen/stoffen gebruikt heeft. Verslaving heeft in deze opvatting een puur lichamelijke oorzaak. We noemen dit het somatisch-medisch model. Volgens een andere deskundige is verslaving een symptoom van een dieperliggende, psychiatrische stoornis. Het komt er hierbij op aan dat voor de verslaving bepalende gebeurtenissen en situaties uit het verleden aan het licht komen. Dit wordt wel het psychiatrisch model genoemd. Een volgende beschouwt verslaving