32
De Heraut woensdag 9 november 2016
De bruggen rond de dorpskom van Bergschenhoek Bergschenhoek-dorp ligt binnen een ringvaart. Het dorp is alleen via een brug of een duiker in of uit te rijden. Tot de jaren dertig van de vorige eeuw was er nog scheepvaart naar en rond Bergschenhoek. De boot was lange tijd een belangrijk
transportmiddel. De verbindingswegen waren meestal moeilijk begaanbaar. De bruggen in de doorgaande vaarroute Hillegersberg- Bergschenhoek-Bleiswijk-Kruisweg, zoals de Hoeksekadebrug, waren allemaal beweegbaar. Over de vaart achter
het dorp om lagen tot 1900 vier hoge heulbruggen. Bij elkaar waren er toen vijf toegangsbruggen. De brug naar de parkeerkelder onder de Vlashoeck vormt tegenwoordig de zesde dorpstoegang.
De Bergwegbrug over de Domineesevaart in 1898. Een houten heulbrug, de Oranjeheul genaamd. Op het dorp zijn de N.H. kerk uit 1870 en café-uitspanning De Vlashandel te zien. Aan het begin van de Bergweg verdicht een stoomwals de puinverharding van het wegdek.
Een foto in de richting van de Bergweg in 1958. In 1905 werd de houten heulbrug vervangen door deze ijzeren ophaalbrug. Op de boog is ‘1890’ te lezen en aan de andere kant staat ‘1905’. Er was hier sprake van hergebruik. De bovenbouw werd in 1972 verwijderd. In 1980 werd de huidige betonnen brug gebouwd. Onder de boog zijn de ophaalbruggen naar het Polderhuis en Meubelfabriek Bergschenhoek te zien. Foto: Gré Kraaijenbos.
De bouw van de ijzeren ophaalbrug tussen de Oosteindseweg en de Dorpsstraat in 1900. Op de boog staat ‘1890’. Ook hier is sprake van een gebruikte brug. Op deze in de richting van de Oosteindseweg genomen foto zien we op de voorgrond met zomerhoed polderopziener Karel Buurman. Achter hem staat timmerman-aannemer Izaak Batenburg. In opdracht van het Waterschap bouwde hij in het begin van de twintigste eeuw drie ophaalbruggen bij het dorp. De leuningen kregen robuuste gietijzeren palen. Ze werden wel ‘poppetjes’ genoemd.
OUD Bergschenhoek OUD Berkel en Rodenrijs OUD Bleiswijk
Heraut_week_45_2016.indd 32
& Verleden
Heden
In deze aflevering van Heden & Verleden richten we onze blik op de bruggen die we (ooit) in Bergschenhoek zagen. Wie wil reageren op deze rubriek of zelf een foto met anderen wil delen, kan contact met de redactie van De Heraut opnemen: tel. 0105118892 of mail naar redactie@de-heraut.nl.
Door Fried Füss
De Hoeksekadebrug in 1958, vanouds de ‘Kabrug’. Een ijzeren ophaalbrug uit het begin van de twintigste eeuw. Eerder een houten ophaalbrug. In 1960 komt er in de plaats van de brug een lange duiker. Aansluitend wordt de Hoeksekade tot aan de Leeuwenakkerweg aangepakt. De slootjes verdwijnen en de kade wordt afgegraven. ‘De Ka’ krijgt daarna de naam ‘Julianalaan’. Links van de brug woont melkboer Piet van Dijk. In het pand verderop langs de Dorpsstraat is bakkerij Van Vliet en de Ridder gevestigd. Foto: Gré Kraaijenbos.
Een foto uit de jaren zestig van de vorige eeuw. De rond 1906 gebouwde brug naar de Berkelseweg als vervanging van de hoge heulbrug op die plek. Een lage brug dus. Een doorgaand rondje om het dorp varen kon toen niet meer. Maar voor de vele trekpaarden uit die tijd was het een grote verbetering. Eerst ‘de hol’ van de Berkelseweg op en dan de hoge heulbrug over was een zware beproeving. In 1971 kwam hier de huidige en veel bredere brug. Rechts de boerderij van M. (Thijs) van den Berg. Het is de negotiatieboerderij L.I.Z.B. nr. 12 uit 1906. Gesloopt in 1972 en sinds 1973 staan hier de Beukenhorst-bungalows.
De Oosteindsewegbrug rond 1953. Met het Raadhuis uit 1909. In 1955 werd deze brug gesloopt en vervangen door de huidige betonnen brug. Op de boog staat als bouwjaar ‘1905’. Hier had dus het echte bouwjaar 1900 geschilderd moeten worden.
Website oud Berkel en Rodenrijs: www.oudberkelrodenrijs.nl
De huidige rond 1955 van de vorige eeuw gebouwde Smitshoekbrug. De foto is uit 1998 met de Domineesevaart en de bebouwing uit die tijd. Hier lag eerder een uit rond 1906 daterende gemetselde brug met een ruimere doorvaarthoogte. Links op de foto is nog een stukje van de zogenaamde ‘kerkhuizen’ te zien. Sinds 2008 staat hier de ‘Bergschenhof’ en rechts kwam in 1999 gebouw De Smitshoek gereed. Foto: Gré Kraaijenbos.
Websites historische / oudheidkundige verenigingen: www.histverberkelenrodenrijs.nl www.den-berchsen-hoeck.nl www.ovmb.nl
08-11-16 14:49