28
De Heraut woensdag 11 mei 2016
Om en nabij de stations van Berkel en Rodenrijs naar Duitsland. De oude spoorrails heeft net niet de honderd jaar bereikt, want na de opening van de lijn in 1908 werd deze in 2006 omgebouwd tot RandstadRail. Het stationsgebouw was al eerder niet meer als zodanig in gebruik.
Berkel en Rodenrijs kende van 1908 tot 1965 twee stations, namelijk station Berkel en station Rodenrijs. Nadat station Berkel in 1965 was gesloten, werd station Rodenrijs omgedoopt in station Berkel en Rodenrijs. Na het stoppen van de Hofpleinlijn en met de komst van de RandstadRail werd het in 2006 weer alleen Rodenrijs, terwijl ook de nieuwe halte Berkel Westpolder in gebruik werd genomen.
De Hofpleinlijn is door de ZuidHollandsche Electrische SpoorwegMaatschappij aangelegd en in 1908 in gebruik genomen en verbond Rotterdam Hofplein via Den Haag met Scheveningen. Op 1 oktober 1908 reden hier de eerste elektrische treinen van Nederland over een traject van 28,7 kilometer. Aanvankelijk was de lijn geëlektrificeerd met een bovenleidingspanning van 10.000 Volt 25Hz (eenfase wisselspanning). In 1926 werd dit gewijzigd in 1500 Volt gelijkspanning, de nieuwe standaard voor Nederlandse spoorlijnen. Oorspronkelijk reden de treinen van Rotterdam Hofplein naar Scheveningen via station Den Haag HS, waar ze kop maakten (van rijrichting veranderden). Nadat de lijn naar Scheveningen in 1953 werd gesloten, hadden de treinen aanvankelijk Den Haag HS als eindpunt, maar na het gereedkomen van de toenmalige nieuwbouw van station Den Haag Centraal reden de treinen daar heen. In de zomer van 2006 werden in het kader van RandstadRail aanpassingen verricht teneinde de lijn geschikt te maken voor een metrodienst.
Snackbar ‘t Tunneltje
Er was wel degelijk een verschil tussen de beide stationsgebouwen. Het station Berkel (dat overigens identiek was aan het station Pijnacker) is te herkennen aan het laag doorlopende dak, tot vlak boven de ramen. Het station Rodenrijs heeft een dak dat veel hoger eindigde. Op deze foto Station Berkel met stationschef Louis van Viegen in ongeveer 1960. Foto: aangeleverd door Nel van Viegen.
& Verleden
Heden
In deze aflevering van Heden & Verleden een verhaal over de twee toenmalige stations van Berkel en Rodenrijs. Wie wil reageren of zelf een foto in deze rubriek met anderen wil delen, kan contact met de redactie opnemen door een e-mail te sturen naar redactie@de-heraut.nl of te bellen 010 – 511 88 92. Door Ed Jensen
Reina en Peet van den Berg namen in 1975 snackbar ’t Tunneltje over. Ze hebben gedurende ongeveer 25 jaar ’t Tunneltje, gevestigd aan de achterkant van het station, beneden aan de weg, gerund. Omdat ze daar weg moesten begonnen ze in 2000 restaurant Naar Boven aan de andere kant van het spoor. De voormalige stationslocatie Rodenrijs (zowel de oude wachtruimte als de woning van de stationschef) werd omgebouwd tot een sfeervol restaurant. Ze maakten er ook een snackbar naast (aan de achterzijde), maar die werd in 2005 al gesloten omdat de combinatie van snackbar en restaurant te druk werd. Joost en Renata Suijten namen in 2008 Snackbar ’t Tunneltje. hoofdstuk Oorlogsjaren). Door het woningtekort na de oorlog werd het druk in het Stationskoffiehuis, op een gegeven moment woonden er 22 personen: opa en oma Benschop en de familie Adrie Rozendaal (met op een gegeven moment tien kinderen) op de benedenverdieping en toen ook de familie van Ewoud sr. Benschop (met
uiteindelijk hun zes kinderen) op de bovenverdieping. Onbekend is wanneer het Stationskoffiehuis stopte met de horeca, maar nog steeds is het een herkenbaar punt in het Rodenrijs. Bron: website Oud Berkel Rodenrijs (bronnen, indien bekend, aldaar vermeld).
Berkel Station Berkel werd in 1908 geopend en lag ongeveer 700 meter ten noorden van de huidige RandstadRailhalte Berkel Westpolder richting Pijnacker, tussen de overweg Klapwijkselaantje en de firma Sideron, dat nog steeds op die plaats is gevestigd. Bij het plaatsen van de gebouwtjes voor het onderstation van de RandstadRail kwam men de fundamenten van het oude station weer tegen hetgeen extra werk opleverde. Het station Berkel was ooit daar geplaatst voor een geplande uitbreiding van Berkel en Rodenrijs, echter is die pas vele, vele jaren later (en dan nog maar deels) hier gerealiseerd. Het station werd op 30 mei 1965 gesloten en midden jaren zeventig gesloopt. De blokpost Berkel bleef in gebruik en was ondermeer betrokken bij de bediening van de spooraansluiting
Station Rodenrijs, in 1908 (het jaar van de opening). Sideron. Met ingang van 29 mei 1972 is de spooraansluiting Sideron vervallen en per19 februari 1973 zijn alle zijsporen met de bijbehorende wissels en seinen opgebroken.
Naar Boven over en in 2013 werd het restaurant in het stationsgebouw veranderd in de Pannenkoe.
Rodenrijs
Op de Rodenrijseweg 367 staat een mooi woonhuis, bouwjaar begin 1900, met op de voorgevel de naam Stationskoffiehuis. Op de zijgevel staat boven het middelste raam ook de naam Koffiehuis, want gedurende de eerste periode was in plaats van dit raam hier de voordeur. Vanaf het begin was dit de recreatieruimte voor de treinreizigers die via station Rodenrijs (op 100 meter afstand) vertrokken, maar het werd ook bezocht door vele mensen van de veiling die na de komst van de Hofpleinlijn opbloeide. De eerste eigenaar was Cornelis Varkevisser, op de foto uit 1913 staande in de deuropening met zijn echtgenote. Lang heeft dit niet geduurd, in 1918 vertrok hij uit het pand. De nieuwe exploitant was Arie Benschop met zijn gezin die het heel wat langer heeft volgehouden. Tijdens de oorlogsjaren waren daar spannende situaties rond het koffiehuis. In het veilinggebouw naast het huis zaten de Duitsers, maar bij het gezin waren één zoon (Jan Benschop) en vier schoonzonen (Jan Hensen, Adrianus Haalboom, Adrie Rozendaal en ook commandant Jan Rozendaal) nauw betrokken bij het verzet. Het waren spannende tijden die zijn climax kreeg op bevrijdingsdag 5 mei 1945 toen de oorlog escaleerde in Rodenrijs (zie het volledige verhaal op de website Oud Berkel Rodenrijs bij het
Station Rodenrijs ging eveneens in 1908 open aan de Hofpleinlijn. Dit station was van grotere betekenis dan station Berkel. De reden hiervan was de veiling vlak naast het station. Ook de latere toenemende bebouwing lag meer in de buurt van station Rodenrijs dan in de buurt van station Berkel, dat tegen Pijnacker aan lag. De tuinbouwproducten gingen in 1927 voor 70% per trein
De Hofpleinlijn bij station Berkel met het materieel dat in 1909 de ‘Blokkendoos’ werd genoemd.
OUD Bergschenhoek OUD Berkel Rodenrijs OUD Bleiswijk
Heraut_week_19_2016.indd 28
Koffiehuis
Website Oud Berkel Rodenrijs: www.oudberkelrodenrijs.nl
Stationskoffiehuis.
De eerste eigenaar van het Stationskoffiehuis was Cornelis Varkevisser, op deze foto uit 1913 staande in de deuropening met zijn echtgenote.
Websites historische / oudheidkundige verenigingen: www.histverberkelenrodenrijs.nl www.den-berchsen-hoeck.nl www.ovmb.nl www.facebook.com/H.V.DenBerchsenHoeck
10-05-2016 14:03:26