12
Als de wind flink waait, schijnt de zon meestal niet op zijn felst en omgekeerd. In het elektrici teitsnet kan er dankbaar gebruik gemaakt worden van dit natuurverschijnsel. Opgewekte zon- en windenergie sluiten zo goed op elkaar aan dat er op de plek waar de windturbines en zonneparken staan maar één aansluiting op het elektriciteitsnet nodig is in plaats van twee. Dat bespaart projectontwikkelaars met één of twee turbines al snel tussen de 20.000 en 60.000 euro. Voor grotere parken is dit nog meer. Bovendien spaart de netbeheerder kosten uit voor netverzwaringen, netverliezen en onderhoud. DOOR MARTIJN BONGAERTS
D
e netaansluiting van een windturbine of windpark beslaat gemiddeld zo’n tien procent van de totale investering. Meestal wordt dit als een vast gegeven beschouwd waar weinig invloed op uitgeoefend kan worden. Dit hoeft echter niet zo te zijn. Door slimme combinaties te maken zijn kosten te besparen op de aansluiting en ook nog in het onderliggende openbare net (figuur 1). Dit wordt ook wel Smart Design genoemd. Hierdoor zijn hoge kosten voor de maatschappij te vermijden. Uiteinde lijk leidt dit tot méér duurzame energie voor minder geld. Een van de Smart Design-principes is het combineren van zonnecentrales met windturbines op één aansluiting. Deze opwekkers zijn voor een groot deel complementair aan elkaar, waardoor ze heel goed hun aansluiting kunnen delen. Dit wordt cable pooling genoemd.
Zon zoekt Wind! Infrastructuur efficiënt benutten Nuon heeft onlangs bekend gemaakt dat ze in Nederland zes grootschalige zonneparken wil gaan bouwen bij windparken. Nuon wil op die manier 70 MW opgesteld vermogen zonneenergie installeren (fig. 2) Het gaat om zo’n 250.000 panelen. Ze willen het grootste zonnepark realiseren in de Wieringermeerpolder, waar dit najaar de bouw start van een nieuw wind-
Fig. 1 Bron: Liander (2017). Typische kostenverdeling van ontwikkelingen en netkosten van wind- en zonneparken.
Special: Zon
Kosten bij combinatie Wind en Zon
5+5% HS
10 + 10 %
gesocialiseerde
DSO kosten TSO kosten
100%
Slechts 1% opwekverlies
MS
gesocialiseerde
Totale Integrale Kosten /kWh: 2 x 108 %; Verlaging: (130-108)/130 = 17%
WINDNIEUWS - NR.2 2017
Investeerder
Aansluiting
inverter
inverter
10%
5+ 5 %
op bestaande Wind Kosten opbouw % [ /kWh] Wind
O
Inverter
O
5+5%
20%
DS O 10%
MS
Verbruiker (N-1)
Windmolen resp. PV Panelen Integrale kosten
Slechts 3% opwekverlies
80%
0,7 x C [MW]
C [MW]
Zon
DS
inverter
(70%)
[ /kWh]
TS
80% 100%
Wind
Investeerder
C [MW]
Verbruiker (N-1)
TS O 20%
Integrale kosten
C [MW]
Kosten opbouw %
HS
Zon
PM
80%
PV Panelen
PM
10%
Inverter
PM
0
PM
0
PM
0
Aansluiting gesocialiseerde
DSO kosten gesocialiseerde
TSO kosten
Kosten Zon/kWh voor Investeerder : 100 + 0 – 10 = 90% Verlaging: 10% Integrale kosten Zon/kWh: 130 – 10 – 10 – 20 = 90% Verlaging: 30%