DB TrainGuide 2012 - Belgische versie

EEN TOERISTISCHE UITGAVE VAN DEUTSCHE BAHN - 2012

TRAINGUIDE

85

AVONTUURLIJKE TREINREISTIPS

in Duitsland & Zwitserland

+7 TREINREISAANBIEDINGEN

H URBAN COOL H ECO COOL H CULINAIR H DESIGN H EXTREMEN H DE MOOISTE ROUTES EN TRAJECTEN

Heel Duitsland vanaf 39 euro Reis snel, comfortabel én groen met ICE

De trein brengt je al vanaf 39 euro enkele reis naar hartje centrum van alle Duitse bestemmingen.

Inclusief grensplaatsen als Salzburg en Basel.

‘Dichtbij-bestemmingen’ als Düsseldorf, Essen en Keulen al vanaf 19 euro. Kijk op www.bahn.com/be of bel ons, telefoon 070-654321 (0,15 €/min).

INHOUD 04 THE GREEN MACHINE Alles over trein en milieu 07 RESTAURANT OP WIELEN 08 URBAN COOL Berlijn, München, Hamburg en nog veel meer schatjes 22 ECO COOL Goed, beter, Groen 30 CULINAIR Met wijn en bier veel plezier en de machinist is de Bob 38 DESIGN Duitse stijliconen 46 EXTREMEN Plekken met een ‘WOW-factor’

54

72 78 82

TRAJECTEN & ROUTES Van A naar Beter met de mooiste treinreizen door Zwitserland en Duitsland CITY NIGHT LINE Avontuurlijk (en luxe) reizen in je hotelkamer op wielen TREINREISTIPS Soorten tickets; zo scoor je voordeel en hier kun je boeken AANBIEDINGEN Vijf pagina’s met aantrekkelijke reisaanbiedingen

COLOFON De TrainGuide is een speciale uitgave van Salt magazine in opdracht van DB Bahn | Tijden en prijzen in deze TrainGuide zijn onder voorbehoud. | REDACTIE Ard Krikke, Bart Giepmans, Natasha Bloemhard | VORMGEVING Chris Pollen, Laura Luykenaar | COPYRIGHT Rebel Media Creators BV, Kleine Koppel 48, 3812 PH Amersfoort +31 (0)33 8200252 | www.GetSalt.com | Foto’s: Deutsche Bahn AG, Swiss-Image, DZT, Hamburg Tourismus GmbH, Ruhr Tourismus GmbH, Tourismus-Marketing Brandenburg GmbH, Düsseldorf Marketing & Tourismus GmbH, Aachen Tourist Service, Leipzig Tourismus und Marketing GmbH, Tourismus-Marketing Baden-Württemberg GmbH, Kassel Marketing GmbH, Heidelberg Marketing GmbH, Regensburg Tourismus GmbH, BIS Bremerhaven Touristik, Tourismusamt München.

2012 DB TRAINGUIDE

3

THE GREEN MACHINE OVER DE TREIN EN HET MILIEU Sinds de groene revolutie op volle toeren draait, is ook de manier van reizen een enorme aandachtstrekker. Hoe vaak reizen we en nog belangrijker, hoe doen we dat? Dat we het milieu met ons reisgedrag belasten is voor niemand meer een verrassing, maar thuisblijven is ook niet echt een optie. Reizen leert ons immers de wereld verkennen, in de breedste zin van het woord. Maar door vaker voor de trein te kiezen, beperk je niet alleen de milieuschade, maar kies je ook voor comfort en avontuur. Hoe veel meer goede redenen heb je nog nodig, zou je zeggen.

4

DB TRAINGUIDE

2012

Trein tot 5 x schoner Volgens een rapport* van de UNEP september 2011, was de toeristische sector verantwoordelijk voor 5% van de carbon footprint van de wereld. Milieubelasting door toerisme wordt voor een belangrijk deel bepaald door de bijdrage aan klimaatverandering als gevolg van het verbranden van fossiele brandstoffen. Met name door wat vaker voor de trein te kiezen in plaats van het vliegtuig of de auto, kun je het milieu aanzienlijk sparen. Een retourtje Brussel - Frankfurt is per trein ruim 5 x schoner dan met het vliegtuig.

Retourtje Brussel - Frankfurt.

Vervoermiddel - trein - auto - vliegtuig

Kg CO2 per reiziger 12,8** 47,9** 68,7**

* climate Change and Tourism Policies in OECD Countries sept 2011 ** www.ecopassenger.org

2012 DB TRAINGUIDE

5

Schwarzwaldbahn

Dit doet Deutsche Bahn Spoorwegmaatschappijen zijn voortdurend bezig om CO2-uitstoot en energieverbruik te verminderen. Deutsche Bahn wil in 2050 volledig CO2-vrij vervoer aanbieden. Daarom wordt voortdurend geïnvesteerd in alternatieve groene energie.

Zo heeft DB 25 windmolens onder contract die goed zijn voor de productie van 74 gigawatt uur energie (vergelijkbaar met het jaarlijks stroomgebruik van een stad van 50.000 inwoners).

Om energie te sparen tijdens de reis krijgen alle machinisten speciale trainingen, zodat ze zuiniger rijden, minder remmen en treinen vaker ´uit kunnen laten rollen´. Remmen machinisten wel, dan vloeit een deel van de elektriciteit terug in het net. Op deze manier werd in 2010 bijna 9% van het totale elektriciteitsverbruik ‘terugverdiend’. Een ander leuk milieuweetje is 6

DB TRAINGUIDE

2012

dat het glasdak van Berlin Hauptbahnhof 78.000 zonnecellen bevat die jaarlijks net zo veel stroom leveren als 40 vierkoppige families verbruiken.

Lees meer over de milieumaatregelen van Deutsche Bahn op www.deutschebahn.be/ environment.

Vergelijk zelf In de reisplanner op www.bahn.com/be kun je bij elke gewenste treinverbinding precies zien hoeveel energie je bespaart door voor de trein te kiezen. Kies na de gewenste verbinding te hebben opgevraagd voor de optie ‘UmweltMobilCheck’. Je ziet naast een vergelijking van energieverbruik en uitstoot van kooldioxide en fijnstof ook de reistijden van station tot station met de trein, de auto en het vliegtuig.

RESTAURANT OP WIELEN

Lekker eten in de Bordbistro Eén van de vele voordelen van reizen per trein is dat je lekker kunt eten en drinken terwijl het landschap aan je voorbij raast. Wat dacht je van lekker wakker worden met een krantje, verse koffie en een verse croissant, of ’s avonds genieten van een heerlijke soep en pasta met rode wijn? Uiteraard kun je ook gewoon een koud Weissbiertje drinken. Ook zijn steeds vaker biologische of Fairtrade producten in het assortiment opgenomen. Zo wordt iedere maand een ander biologisch gerecht op de kaart gezet. Kortom, keuze genoeg. Vrijwel alle ICE’s en Intercity’s beschikken over een Bordbistro of Bordrestaurant.

In de 1e klas word je aan je zitplaats bediend.

Oma’s gerechten Naast klassiekers als Currywurst en Chili con Carne, dook de DB in oma’s kookboeken en zette

voor 2012 een paar lekkere gerechten uit vroegere tijden zoals goulash en rollade op het menu.

Duitse wijnen Aangespoord door internationale wijnkenners die Duitse wijnen steeds meer roemen, biedt Deutsche Bahn in haar treinen alleen nog maar wijnen aan die uit Duitsland komen. Zo staan op de wijnkaart drie rode wijnen (zoals de biologische Urschrei), drie witte wijnen (bijvoorbeeld Weissburgunder) en twee soorten sekt. De keuze is tot stand gekomen in samenwerking met het Deutsche Weininstitut.

Hierdoor weet je 100% zeker dat je de lekkerste wijnen geschonken krijgt.

2012 DB TRAINGUIDE

7

URBAN COOL WEGWIJS IN DE URBAN JUNGLE

Berlijn, München, Frankfurt en Hamburg, wie kent ze niet? Maar wist je dat steden als Bremen, Heidelberg, Kassel of Mannheim tot de best bewaarde geheimen van Duitsland behoren? Unieke stadsparken, sprookjesachtige kastelen, mooie historische binnensteden en interessante musea, met de trein loop je binnen een paar uur in een van deze ‘stadsschatten’ rond. Deutsche Bahn maakt je wegwijs in de ‘urban jungle’.

10/11 12/13 13 14 15 16 17

8

DB TRAINGUIDE

2012

H Berlijn 18 H München 19 H Weimar H Duisburg 20 21 H Essen H Hannover H Bremen H Wiesbaden H Bad Homburg

H Regensburg H Karlsruhe H Frankfurt H Heidelberg H Kassel

Skyline Frankfurt

Fast facts

Â&#x2021; +HW %HUOLMQVH 7HPSHOKRI LV PHW KHFWDUH JURWHU GDQ &HQWUDO 3DUN LQ 1HZ <RUN Â&#x2021; +HW JURRWVWH NXQVWIHVWLYDO WHU ZHUHOG KHHW 'RFXPHQWD HQ ZRUGW HHQ NHHU LQ GH YLMI MDDU LQ .DVVHO JHKRXGHQ Â&#x2021; 'H LQGUXNZHNNHQGH .|OQHU 'RP LV PHW PHHU GDQ PLOMRHQ EH]RHNHUV SHU MDDU GH EHVW EH]RFKWH EH]LHQVZDDUGLJKHLG LQ 'XLWVODQG Â&#x2021; 'XLWVODQG KHHIW PDDU OLHIVW ERXZZHUNHQ ORFDWLHV HQ ODQGVFKDSSHQ RS GH 81(6&2 ZHUHOGHUIJRHGOLMVW VWDDQ 2012 DB TRAINGUIDE 9

Groene long

Tempelhof / Berlijn

Station Berlin Hauptbahnhof Enkele reis vanaf € 39,Waar Als er een plek in Berlijn is waar je geweest moet zijn, dan is het wel Tempelhof gelegen in het zuiden van de Duitse hoofdstad.

Doen omdat Tempelhof is een voormalig vliegveld dat in 2008 na bijna 100 jaar haar deuren sloot en sindsdien is omgetoverd tot het grootste stadspark van Berlijn; het is met circa 400 hectare zelfs groter dan Central Park in New York.

Waar vroeger vliegtuigen de dienst uitmaakten - Orville Wright gaf hier in 1909 een van zijn eerste ‘vlieglessen’ - wordt nu volop gewandeld, geskate, gefrisbeed en ’s winters zelfs gelanglauft. In de komende jaren moet de oude Flughafen uitgroeien tot de groene long van Berlijn.

Tip Een ‘must see’ is de 1230 meter lange vertrek10

DB TRAINGUIDE

2012

Reistijd vanaf Brussel-Zuid 6:46 uur Overstappen 1 x hal met Art Deco elementen die in de jaren ’30 werd gebouwd. Kom tijdens een rondleiding alles te weten over de indrukwekkende geschiedenis van dit op vier na grootste gebouw ter wereld.

Meer weten? www. tempelhoferfreiheit.de

Mannen van staal

Molecule Man / Berlijn

Station Berlin Hauptbahnhof Enkele reis vanaf € 39,Waar De Spree is een bijna 400 kilometer lange rivier die dwars door Berlijn loopt en in het stadsdeel Spandau uitmondt in de Havel.

Doen omdat Wil je echt iets unieks zien, pak dan een van de vele rondvaartboten die de Spree op- en afvaren en bewonder de Molecule Man. Je vindt deze 30 meter hoge aluminium reuzen tussen de Elsenbrücke en de Oberbaumbrücke.

De Amerikaanse kunstenaar Jonathan Borofsky wilde met dit beeld het samensmelten van Oost en West verbeelden.

Tip De hipste strandtenten van Duitsland bevinden zich niet langs de Noordzeekust, maar in…

Berlijn, langs de oevers van de Spree om precies te zijn. Zo ga je naar Spindler & Klatt

Laat je verblinden

Reistijd vanaf Brussel-Zuid 6:46 uur Overstappen 1 x (www.spindlerklatt.com) om te loungen, lekker te eten en uiteraard om gezien te worden.

Meer weten? www.visitberlin.de

Festival of Lights / Berlijn

Station Berlin Hauptbahnhof Enkele reis vanaf € 39,Reistijd vanaf Brussel-Zuid 6:46 uur Overstappen 1 x Waar Kris kras door heel Berlijn.

Doen omdat Een jaarlijks terugkerend festival dat je echt niet mag missen is het Festival of Lights. Tijdens dit lichtfeest wordt de hele stad bijna twee weken lang op spectaculaire wijze uitgelicht. Zo staan hotspots als de Brandenburger Tor, de Gedächtniskirche en de Potzdamer Platz in ‘lichtelaaie’ en portretteren lichtkunstenaars overal in de stad hun creaties op gebouwen, bushokjes en zelfs bomen.

Houd de onderstaande site voor het programma en de data van de 2012-editie in de gaten!

Tip Een leuke manier om je in korte tijd te laten verblinden door de sprookjesachtige lichten is door met Lightseeing Tours op pad te gaan. Hun ‘lichtvloot’ bestaat uit bussen, fietsen, boten en limo’s.

Meer weten? www.festival-of-lights.de 2012 DB TRAINGUIDE

11

Tollwood

BMW Welt

Das ist toll Tollwood / München

Olympiapark

Station München Hauptbahnhof Enkele reis vanaf € 39,Reistijd vanaf Brussel-Zuid 6:45 uur Overstappen 1 x Waar Op de Theresienwiese in het zuidwesten van München (wintereditie) en in het Olympiapark (zomereditie) in het noordelijk stadsdeel.

Doen omdat Een van de leukste festivals van Duitsland is misschien wel het Tollwood Festival dat zowel ’s zomers als ’s winters in München bijna een maand lang haar tenten opslaat.

Tijdens dit evenement kun je je vergapen aan grote theaterproducties, op een van de vele marktjes van lekkernijen uit de hele wereld proeven, een concert bijwonen of helemaal los gaan op een van de vele feesten. De toegang voor de meeste evenementen is gratis.

12

DB TRAIN GUIDE

2012

Houd de site voor de laatste updates in de gaten.

Tip Als je de komende zomer toch in het Olympiapark bent, maak dan een wandeling over het glazen dak van het oude Olympisch stadion en geniet van het uitzicht over München. Te saai?

Adrenalinejunkies kunnen van het dak abseilen of met een Flying Fox het hele stadion overvliegen.

Meer weten? www.tollwood.de, www.olympiapark.de, www.muenchen.de/tam

Dope voor autojunkies

BMW Welt / München

Station München Hauptbahnhof Enkele reis vanaf € 39,Waar In de buurt van het Olympiapark.

Doen omdat In BMW Welt gaat het hart van iedere auto- en motorliefhebber automatisch een paar slagen sneller kloppen. Het futuristisch uitziende gebouw is namelijk het visitekaartje van de Duitse autobouwer. Zo is BWM Welt Plaza de natte droom voor autofreaks; hier staan niet alleen alle huidige modellen te pronken, je ziet aan de hand van tekeningen, films en computermodellen ook hoe bepaalde BMW designs tot stand zijn gekomen. In het naastgelegen Museum kom je alles te weten over de meer dan 90 jaar oude geschiedenis van het roemruchte Beierse automerk.

Werelderfgoed bewonderen Station Weimar Enkele reis vanaf €39,Waar Weimar is een historische stad van bescheiden formaat (bijna 65.000 inwoners) in het hart van Duitsland.

Doen omdat “Kunstwerken zijn geen bezit, zij behoren de hele beschaafde mensheid toe”, vond Goethe. Daarom kun je bij een bezoek aan Weimar heel wat dingen afvinken die op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO staan.

De stad heeft drie vermeldingen: het ‘Memory of the World’-archief met handgeschreven manuscripten van Goethe; meerdere Bauhausgebouwen; en een collectief van gebouwen en architectonische klassiekers die bij elkaar op een kleine twintig plekken verspreid door de oude binnenstad liggen.

Reistijd vanaf Brussel-Zuid 6:45 uur Overstappen 1 x Tip Een aanrader is de ‘Werkführung’. Tijdens deze rondleiding in de fabriek krijg je een kijkje achter de schermen van het productieproces en zie je hoe van een klomp staal een gestroomlijnde BMW wordt gebouwd.

Meer weten? www.bmw-welt.com, www.muenchen.de/tam

Klassiek Weimar / Weimar Reistijd vanaf Brussel-Zuid 6:37 uur Overstappen 1 x Tip Bezoek een van de vele historische tuinen en parken waar ooit grootheden als Goethe, Nietzsche, Schiller en Bach op een bankje hebben gezeten. Als je meer over deze historische helden wilt weten, ga dan naar de Anna Amalia Bibliotheek (hier bevindt zich het Nietzsche archief) of bezoek de werkkamer van Goethe in het Goethehuis.

Meer weten? www.weimar.de

Landschaftspark

Zollverein

Sterk staaltje

Landschaftspark Nord / Duisburg

Station Duisburg Hauptbahnhof Enkele reis vanaf € 29,Waar Op de plek waar ooit rookpluimen van hoogovens als armen van god richting de hemel kronkelden, ligt nu Landschaftspark DuisburgNord. Neem tram 903 vanaf het station.

Doen omdat Tweehonderd hectaren aan industriële woestenij is tussen 1991 en 2002 omgetoverd tot een multifunctioneel park. Cultureel industrieel erfgoed is hier gecombineerd met natuur en recreatie. Zo kun je (sport)klimmen op de wanden van oude ertsbunkers; duiken in het grootste kunstmatige duikcentrum van Europa (een reusachtige oude gastank; 21.000 m3, 13 meter diep) en bovenop Hoogoven 5 van het uitzicht genieten. In de fabrieksgebouwen waar vroeger machines monotoon hun werk deden, 14

DB TRAINGUIDE

2012

Reistijd vanaf Brussel-Zuid 2:43 uur Overstappen 1 x bruist het nu van de culturele evenementen.

Denk hierbij aan pianoconcerten, beeldenexposities, maar ook aan circussen, fakkeltochten en lichtshows.

Tip In de weekenden is het industriële complex ’s avonds op spectaculaire wijze verlicht.

Meer weten? www.landschaftspark.de www.ruhr-tourismus.de/vakantie

Het nieuwe zwarte goud

Werelderfgoed Zollverein / Essen

Station Essen Enkele reis vanaf € 29,-

Reistijd vanaf Brussel-Zuid 2:56 uur Overstappen 1 x

Waar In het noorden van Essen, midden in het Ruhrgebied.

Doen omdat Het ‘Zollverein’ (‘Tolverbond’) is ooit opgericht met als doel om de handel en industrie in het Ruhrgebied te bevorderen.

Nu prijkt het voormalige industriële complex trots op de Werelderfgoedlijst van UNESCO en staat het bekend als ‘de mooiste kolenmijn ter wereld’. De oude mijninstallaties halen al jarenlang geen karrenvrachten kostbare kolen meer boven de grond. In plaats daarvan worden de gebouwen nu gebruikt voor andere doeleinden, waaronder: concerten, tentoonstellingen (het Red Dot design museum is in een oude oven gevestigd), dansvoorstellingen (in de oude

Boeddhistisch klooster

waskamers), workshops en beurzen.

Tip Vergeet in de winter je schaatsen niet mee te nemen. Als het kwik ver genoeg onder nul zakt, kun je hier namelijk over een 150 meter lange ijsbaan tussen de oude fabrieksgebouwen schaatsen.

Meer weten? www.ruhr-tourismus.de/vakantie

Vien Giac / Hannover

Station Hannover Enkele reis vanaf € 39,Waar Het Vien Giac klooster bevindt zich in het stadsdeel Hannover-Mittelfeld.

Doen omdat Vien Giac is een van de acht kloosters van Vietnamese boeddhisten in Duitsland en is met een oppervlakte van 3000 m2 een van de grootste boeddhistische kloosters in Europa. Ook als niet Vietnamees ben je echter van harte welkom om dit heiligdom met eigen ogen te bewonderen. Zo kun je dagelijks (’s morgens: 05:45 uur en ’s avonds: 16:55 uur) een gebedsdienst bijwonen. Heb je nog geen kaas van het boeddhisme gegeten, regelmatig worden er inwijdingscursussen voor ‘dummies’ gegeven.

Tip In de zomermaanden knalt het spreekwoordelijke dak van Hannover er tijdens de jaarlijkse ‘Feuerwerk’ wedstrijden af. Internationale teams

Reistijd vanaf Brussel-Zuid 4:53 uur Overstappen 1 x veranderen de nachtelijke hemel boven de noordDuitse stad met hun vuurwerk in verbluffende mozaïeken van kleuren en vormen. Kijk op www.hannover.de (belevenispakketten) voor meer informatie.

Meer weten? www.viengiac.de

2012 DB TRAINGUIDE

15

Duitse schatkamer

Hanzestad / Bremen

Station Bremen Hauptbahnhof Enkele reis vanaf € 39,Waar Bremen in het noordwesten van Duitsland vormt samen met Bremerhaven de deelstaat Vrije Hanzestad Bremen.

Doen omdat Bremen is misschien wel een van de best bewaarde geheimen van Duitsland.

Of wist jij dat de ‘schatkamer’ van deze 1200 jaar oude Hanzestad tot aan de nok toe gevuld is met juweeltjes als de Dom, het raadhuis in Renaissancestijl, de historische ‘Marktplatz’ (UNESCO Werelderfgoed), de idyllische stadsparken, de gezellige Freimarkt en uiteraard de muziekspelende dieren, beter bekend als de Bremer Stadsmuzikanten, uit het gelijknamige wereldberoemde sprookje van de gebroeders Grimm?

Tip Als we hier toch een wijk uit zouden moeten 16

DB TRAINGUIDE

2012

Reistijd vanaf Brussel-Zuid 6:49 uur Overstappen 1 x lichten, dan is het wel het Viertel. Deze wijk ligt net ten oosten van de oude schipperswijk Schnoor, en is het creatieve hart van de stad. Je vindt er leuke winkeltjes, cafeetjes, hippe restaurants, galerieën en mooi gerestaureerde huisjes.

Meer weten? www.bremen-tourismus.de

Romeinse baden Kaiser-Friedrich-Therme / Wiesbaden Reistijd vanaf Brussel-Zuid 3:44 uur Overstappen 1 x

Station Wiesbaden Hauptbahnhof Enkele reis vanaf € 29,Waar Wiesbaden is de hoofdstad van de deelstaat Hessen en ligt aan de rechteroever van de Rijn.

Doen omdat De oude Romeinen wisten de 26 heetwaterbronnen van Wiesbaden al op hun waarde te schatten. Gebouwd op een oud Romeins badhuis zet de Kaiser-Friedrich-Therme deze eeuwenoude traditie voort. De uit 1913 stammende Therme in Jugendstil ziet er niet alleen aan de buitenkant briljant uit, ook het interieur is een plaatje. Hoogtepunt van al dit moois is het Iers-Romeinse bad dat volledig is gerestaureerd. Om dit bad bevinden zich verschillende gebouwen, waaronder een Russisch dampbad, een aromatische sauna, een bronwaterbad en een Romeins Sudatorium – de

Romeinse tijden herleven

voorloper van de sauna.

Tip Beklim na het relaxen de Neroberg, een 245 meter hoge heuvel aan de rand van de stad - je kunt ook met het treintje omhoog.

Meer weten? www.wiesbaden.de

Römerkastell Saalburg / Bad Homburg

Station Bad Homburg Enkele reis vanaf € 39,Waar Het oude Romeinse fort ligt ten noorden van Bad Homburg in de regio Rhein-Main.

Doen omdat De Saalburg in Bad Homburg is de enige volledig gerestaureerde Romeinse vesting ter wereld. Het fort maakte zo’n 2000 jaar geleden onderdeel uit van de Limes; een indrukwekkende reeks fortificaties bestaande uit kastelen, wachttorens en muren die tot doel hadden om barbaarse stammen, zoals de Germanen, buiten de deur van het machtige Romeinse rijk te houden. Het fort in Bad Homburg is een van de historische hoogtepunten van deze 550 kilometer lange grens. Op het moment dat je je binnen de muren van de Saalburg begeeft, komt de Romeinse geschiedenis vanzelf tot leven.

Reistijd vanaf Brussel-Zuid 3:38 uur Overstappen 1 x Tip Laat je in de Taberna (in het museum van het kasteel) authentiek Romeins eten voorschotelen.

Meer weten? www.saalburgmuseum.de

2012 DB TRAINGUIDE

17

Stap in een tijdmachine

Steinerne Brücke / Regensburg

Station Regensburg Hauptbahnhof Enkele reis vanaf € 39,Waar Regensburg ligt in het oosten van Beieren, aan de rivier de Donau.

Doen omdat Regensburg wordt vaak een van de mooiste steden van Duitsland genoemd. Niet voor niets besloot de UNESCO in 2006 om de middeleeuwse binnenstad op haar Werelderfgoedlijst te zetten. Als je in de ‘Altstadt’ rondloopt, is het inderdaad alsof je met een tijdmachine een paar honderd jaar terug in de tijd bent gezet; het 13e eeuwse Alte Rathaus, of de 2000 jaar (!) oude Romeinse stadspoort Porta Praetoria, alle gebouwen zien eruit alsof ze gisteren gebouwd zijn.

18

DB TRAINGUIDE

2012

Reistijd vanaf Brussel-Zuid 7:00 uur Overstappen 1 x Regensburgers zijn waarschijnlijk nog het meest trots op de Steinerne Brücke, een indrukwekkend staaltje bouwkunst dat al sinds de 13e eeuw de twee Donauoevers met elkaar verbindt en in de middeleeuwen werd beschouwd als een wereldwonder.

Tip Een feest waar je bij moet zijn is de ‘Regensburger Dult’ dat in mei en eind augustus plaatsvindt. Denk hierbij aan biertenten, kermissen, uitgedoste Regensburgers, lekker eten en vooral heel veel gemütlichkeit. www.dult-regensburg.de Meer weten? www.regensburg.de/tourismus

De kunst van media ZKM Medienmuseum / Karlsruhe Station Karlsruhe Hauptbahnhof Enkele reis vanaf € 39,Waar Ingeklemd tussen het Zwarte Woud in het zuiden, de Vogezen in het westen en het Pfalzgebergte in het noorden ligt Karlsruhe ‘verstopt’.

Doen omdat Waar je zeker een kijkje moet nemen is het Zentrum für Kunst und Medientechnologie, oftewel het ZKM (www.zkm.de), dat gevestigd is in een 300 meter lang oud fabrieksgebouw. Saai?

Nee, in dit mediamuseum vind je namelijk heel veel interactieve kunstvormen die gebruik maken van de nieuwste mediatechnologieën waarmee kunstenaars je willen uitdagen om na te denken over de rol van de media in onze maatschappij.

Daarnaast bevat het baanbrekende Europese en Amerikaanse kunst vanaf 1960 tot heden.

Reistijd vanaf Brussel-Zuid 4:33 uur Overstappen 1 x Tip Heb je genoeg kunst opgesnoven, bezoek dan (met je kinderen) de ‘Streichelzoo’ in de Stadt garten (de grootste stadstuin van Duitsland).

Meer weten? www.karlsruhe-tourism.de

Europa’s mooiste skyline Mainhattan / Frankfurt Station Frankfurt Hauptbahnhof Enkele reis vanaf € 39,Waar In Hessen, aan de rivier de Main.

Iedereen die de verlichte skyline wel eens heeft gezien, begrijpt waarom Frankfurt het ‘Mainhattan’ van Duitsland wordt genoemd.

Doen omdat De metropool aan de Main is net zoals zijn grote broer aan de andere kant van de oceaan het financiële hart van Europa. De futuristische wolkenkrabbers die ’s avonds voor het mooie silhouet zorgen, worden overdag bevolkt door Duitslands grootste banken en kredietinstellingen. Twee gebouwen die je echt gezien moet hebben zijn de 257 meter hoge Messeturm (een schitterend voorbeeld van postmodernisme) en de Commerzbank Tower. Deze laatste wolkenkrabber is met zijn 259 meter het op vier

Reistijd vanaf Brussel-Zuid 2:59 uur Rechtstreeks na hoogste gebouw van Europa. Voor een schitterend uitzicht over Frankfurt en de Rhein-Main regio ‘klim’ je naar het uitzichtplatform op de 56e verdieping van de 200 meter hoge Main Tower.

Tip Een goede plek om Europa’s mooiste skyline te bewonderen is vanaf de Eiserne Steg, een oude voetgangersbrug over de Main.

Meer weten? www.frankfurt-tourismus.de, www.wolkenkratzerfestival.de

2012

DB TRAINGUIDE

19

Uitzicht vanaf Schloss Heidelberg

Schloss Heidelberg

Kasteel in lichtelaaie

Heidelberger Schlossbeleuchtungen / Heidelberg

Station Heidelberg Hauptbahnhof Enkele reis vanaf € 39,Waar Heidelberg ligt in het noordwesten van Baden-Württemberg aan de Neckar.

Doen omdat Een van de beroemdste kastelen ter wereld is Schloss Heidelberg, waarvan de eerste steen rond 1300 op de Königsstuhl berg werd gelegd. Het kasteel geldt als een van de mooiste erfenissen uit de Renaissancetijd en wordt tot de belangrijkste cultuurschatten van Duitsland gerekend. Als je van plan bent om dit toppunt van romantische bouwkunst met eigen ogen te bekijken, houd dan 2 juni, 14 juli of 1 september in je agenda vrij. Op deze dagen vindt de Heidelberger ‘Schlossbeleuchtung’ plaats. Deze 400 jaar oude traditie, waarbij het slot met Bengaals vuurwerk zogenaamd in ‘lichtelaaie‘ wordt gezet, gaat 20

DB TRAINGUIDE

2012

Reistijd vanaf Brussel-Zuid 3:51 uur Overstappen 2 x terug naar de tijd waarin de Franse Zonnekoning Lodewijk XIV het kasteel echt platbrandde.

Tip Spring op een stalen ros en ontdek Heidelberg al fietsend. De klim naar het slot, dat op 100 meter hoogte ligt, is een ‘peulenschilletje’. Informatie over fietsverhuur vind je op www.eldorado-hd.de.

Meer weten? www.heidelberg-tourismus.de

Sprookjes bestaan

Wilhelmshöhe Berg Park / Kassel

Station Kassel Wilhelmshöhe Enkele reis vanaf € 39,Waar Je vindt de Duitse sprookjeshoofdstad in het hart van Duitsland.

Doen omdat Iedereen die ooit in Kassel is geweest is het over één ding eens: de stadsparken zijn met niets anders in de wereld te vergelijken.

Zo waan je je in het 240 hectare grote Wilhelmshöhe Berg Park in een compleet andere wereld.

Als je hier rondloopt verwacht je ieder moment Sneeuwwitje op de romantische Teufelbrücke te zien staan of Repelsteeltje achter de ruïnes van kasteel Löwenburg te zien wegspringen. Het zal je dan ook niet verbazen dat de gebroeders Grimm in Kassel hun sprookjes hebben gebundeld.

Tip Een van de hoogtepunten van het park zijn de spetterende waterwerken, die bij het Hercules

Feestje van de Moderne Kunst Station Kassel Wilhelmshöhe Enkele reis vanaf € 39,Waar De tentoonstelling strekt zich meestal uit over de hele stad, waarbij het museum Fridericianum het kloppende kunsthart vormt.

Doen omdat Sinds 1955 wordt één keer in de vijf jaar de belangrijkste en grootste overzichttentoonstelling van hedendaagse kunst ter wereld gehouden, Documenta. In 2012 is het weer voor de 13e keer zover. Van 9 juni tot en met 16 september trekken kunstliefhebbers uit de hele wereld naar Kassel om zich onder te dompelen in alles wat enigszins met kunst te maken heeft.

Check de onderstaande website voor het volledige, 100 dagen durende programma.

Tip ‘Kneippheilbad’ Bad Wilhelmshöhe is al ruim 100 jaar de ideale plek om aan het einde van een

Reistijd vanaf Brussel-Zuid 4:55 uur Overstappen 1 x standbeeld beginnen en eindigen bij de grote fontein in de kasteelvijver, waar het water 52 meter de lucht in wordt gespoten. Overal stroomt water.

Met name ’s avonds, als de weg van het Hercules standbeeld tot aan slot Wilhelmshöhe wordt verlicht, moet je het park echt gezien hebben.

Meer weten? www.kassel-marketing.de

Documenta / Kassel Reistijd vanaf Brussel-Zuid 4:55 uur Overstappen 2 x dag vol indrukken weer even op adem te komen en je hoofd leeg te maken. Je voelt je als herboren als je naar www.kur-und-badehaus.de gaat.

Meer weten? www.kassel-marketing.de, www.documenta.de

ECO COOL GOED, BETER, GROEN

Als we politici en economen moeten geloven gaan we zeven magere jaren tegemoet. Wij zien het juist als dé kans om de bezem door de kast te halen en oude spullen weer op hun waarde te schatten.

In Duitsland hebben ze dit al lang door.

Door oude gebouwen, verlaten zoutmijnen en oude spoorlijnen nieuw leven als kunsthallen of fietsroutes in te blazen, lopen ze voorop in de recycle revolutie.

24 25 26 27 28 29

22

DB TRAINGUIDE

2012

H Leipzig H Hamburg H München H Bremerhaven H Rotkäppchenland H Andernach H Pfinztal H Freiburg H Sondershausen

Thomas Riese

Baumwollspinnerei Leipzig

Fast facts

(HQ YDQ (XURSD·V EHVWH VXUIVSRWV EHYLQGW ]LFK LQ « 0 QFKHQ YDQ 'XLWVODQG LV PHW ERVVHQ EHGHNW 'H WHUP ¶HFRORJLH· ZHUG YRRU KHW HHUVW LQ GRRU GH 'XLWVH ELRORRJ (UQVW +DHFNHO JHQRHPG :LVW MH GDW /HLSL]J PHHU EUXJJHQ WHOW GDQ KHW EHURHPGH 9HQHWLs" 'H UHF\FOLQJLQGXVWULH LV PHW HHQ RP]HWJURHL YDQ UXLP GH VWHUNVW JURHLHQGH EUDQFKH LQ 'XLWVODQG 2012 DB TRAINGUIDE

23

Baumwollspinnerei Leipzig

‘Spinnst du?’

Baumwollspinnerei / Leipzig

Station Leipzig Hauptbahnhof Enkele reis vanaf € 39,Waar Leipzig (in Saksen) is na Berlijn de grootste stad van het voormalige Oost-Duitsland. De Baumwollspinnerei bevindt zich in de wijk Plagwitz.

Doen omdat In Leipzig kwamen ze zo’n 20 jaar geleden op het briljante idee om een oud katoenindustrieterrein - ooit de grootste katoenspinnerij van Europa - tot een hippe kunstenaarswijk te ‘recyclen’ en deze om te dopen tot Baumwollspinnerei. Inmiddels spinnen honderden artiesten, designers, architecten, een (cult)bioscoop en een internationaal centrum voor dans en choreografie garen bij dit idee en is Leipzig uitgegroeid tot de creatieve hoofdstad van Duitsland. Jij kunt je in ieder geval dagenlang vergapen aan de meest uiteenlopende kunstexposities of dansvoorstellingen.

24

SALT DB GUIDE

Alsterarkaden Hamburg

2012

Reistijd vanaf Brussel-Zuid 7:55 uur Overstappen 1 x Tip Ontdek je creatieve kant door een theaterof dansworkshop te volgen die het hele jaar door in een van de oude fabriekshallen worden gehouden.

Meer weten? www.spinnerei.de, www.leipzig.travel

Ontsnap aan de urban jungle Station Hamburg Hauptbahnhof Enkele reis vanaf € 39,Waar Het Alstermeer lig in het hartje van de havenstad.

Doen omdat Een leuke manier om Hamburg te ontdekken is door met een kano, waterfiets of stand up paddle board (SUP) over de Alster, een groot binnenmeer midden in het centrum, of door Alsterkanäle dwars door de stad te varen. Dankzij deze waterwegen peddel of trap je zo vanuit de drukke ‘urban jungle’ de oorverdovende stilte in.

Tip Ben je niet zo’n waterrat, de pittoreske Alster Wanderweg langs de kronkelende Alster is een aanrader voor natuurliefhebbers. De wandeling brengt je via groene dalen met oeroude bomen naar het eindpunt Kayhude.

Surf city

Alster / Hamburg Reistijd vanaf Brussel-Zuid 6:47 uur Overstappen 1 x Omdat plaatsen die je onderweg tegenkomt goed met het openbaar vervoer zijn te bereiken, kun je de 37 kilometer lange route makkelijk inkorten.

Meer weten? www.hamburg-tourism.de

Eisbach / München

Station München Hauptbahnhof Enkele reis vanaf € 39,Reistijd vanaf Brussel-Zuid 6:45 uur Overstappen 1 x Waar De Englischer Garten begint bij het centrum (dichtbij de Odeonsplatz) en loopt helemaal door naar het noorden van de stad.

Doen omdat Toen de Beach Boys in de jaren ’60 zongen: “If everbody had an ocean. Across the USA. Then everybody’d be surfin’. Like CalifornI-A” hadden ze waarschijnlijk niet München in gedachten. Toch zie je in stadspark de Englischer Garten surfers vanuit de hele wereld op de woest stromende Eisbach rivier eindeloze golfritten maken. Niet voor niets wordt München de ‘capital of river surfing’ genoemd, zoals je kunt zien in de bekroonde documentaire Keep Surfing.

Heb je genoeg van deze ‘beach boys’, de Englischer Garten is met 370 hectaren een van de grootste parken van Europa, genoeg te doen dus.

Tip Dankzij een uitgebreid netwerk van wandelpaden, 75 kilometer in totaal, is het niet moeilijk om in de Englischer Garten aan de hectiek van de stad te ontsnappen. De inwendige mens verwen je in een van de vele Biergärten of in het Milchhaeusl waar je lekkere biologische gerechten uit de Beierse keuken voorgeschoteld krijgt.

Meer weten? www.muenchen-tourist.de 2012 DB TRAIN GUIDE

25

Lekker weertje

Klimahaus / Bremerhaven

Station Bremerhaven Enkele reis vanaf € 39,Waar Bremerhaven, in het noorden van Duitsland, vormt samen met Bremen (53 kilometer zuidelijker) de deelstaat Vrije Hanzestad Bremen.

Doen omdat Als er één gespreksonderwerp is dat nooit aan populariteit inboet, is het wel het weer. Maar welke factoren bepalen het klimaat eigenlijk? In Klimahaus Bremerhaven 8° Ost vind je hier fascinerende antwoorden op.

Zo loop je het ene moment al puffend en zwetend door een tropisch regenwoud terwijl je je het andere moment in een ijskoud poolstation bevindt. Het uiteindelijke doel van de ontdekkingsreis door verschillende klimaatzones is om er achter te komen welke invloed wij als mensen op ons huidige klimaat hebben.

26

SALT DB GUIDE

2012

Reistijd vanaf Brussel-Zuid 7:05 uur Overstappen 2 x Tip Neem vooral je fiets mee de trein in, want zeestad Bremerhaven is ook een paradijs voor tweewielers. Op http:// en.bremerhaven.de (experience the sea) vind je uitgebreide informatie over routes, verhuurmogelijkheden en fietsvriendelijke accommodaties.

Meer weten? www.bremerhaventourism.de

In het spoor van Roodkapje Bahntrassenradweg / Rotkäppchenland Station Treysa Enkele reis vanaf € 29,Waar De 70 kilometer lange fietsroute loopt van station Treysa naar station Bad Hersfeld, ten zuiden van Kassel.

Doen omdat Er was eens een klein meisje met een rood kapje dat… Hoe het sprookje afloopt weet je waarschijnlijk wel. Maar wist je ook dat je in de voetsporen van Roodkapje kunt treden?

Sinds kort is namelijk in ‘Rotkäppchenland’ - de streek net onder Kassel, waar de gebroeders Grimm inspiratie voor het bekende sprookje opdeden - de ‘Roodkapje-fietsroute’ geopend.

Het bijzondere van deze beschreven route is dat hij over oude spoorwegen loopt, waardoor je geen steile hellingen of afdalingen voor je kiezen krijgt en optimaal van de weilanden, bossen,

Reistijd vanaf Brussel-Zuid 5:15 uur Overstappen 1 x vakwerkhuizen en leuke dorpjes kunt genieten.

De routekaart en bijbehorende beschrijving vind je op de onderstaande site.

Meer weten? www.nordhessen.de; www.rotkaeppchenland.nordhessen.de

IJskoude douche Geysir/ Andernach Station Andernach Enkele reis vanaf € 29,Reistijd vanaf Brussel-Zuid 3:04 uur Overstappen 1 x Waar Het plaatsje Andernach ligt aan de Rijn tussen Keulen en Frankfurt in de Vulkaan-Eifel.

Op slechts 10 minuten lopen van het treinstation vind je hier ’s werelds grootste koudwatergeiser.

Doen omdat In tegenstelling tot wat je misschien zou denken hoef je voor het zien van een heuse geiser niet per se naar IJsland of het Amerikaanse Yellowstone af te reizen. In de Duitse Eifel ‘hebben’ ze namelijk een geiser met een spuithoogte van wel 60 meter!

Tip Als je even aan het ‘gegorgel’ en ‘gesis’ van de geiser wilt ontsnappen, kun je het omliggende

vulkaangebied induiken. Vulkanen? Jazeker, lang geleden was de Eifel een groot vulkanisch gebied.

Hoe, wat en waar ontdek je aan de hand van verschillende wandelroutes en uitdagende mountainbike trails.

Je vindt ze op http://vulkanpark.com/nl.

Meer weten? www.geysir-andernach.de 2012 DB TRAIN GUIDE

27

Een Bächle in Freiburg

Op huskysafari

Schwarzwald / Pfinztal

Station Berghausen Hummelberg Enkele reis vanaf € 39,Waar Het Schwarzwald, oftewel het Zwarte Woud, ligt in het uiterste zuidwesten van Duitsland, langs de Rijn en de grens met Frankrijk.

Doen omdat Heb je altijd al met husky’s op safari willen gaan, maar heb je geen tijd of geld om naar Canada of Noorwegen af te reizen, dan ben je bij Sleddogtours in Pfinztal aan het goede adres. In de winter kun je onder begeleiding van een zogenaamde ‘musher’ met sledehonden het noordelijke deel van het uitgestrekte Schwarzwald intrekken. Je hebt de keuze uit een simpele rondtocht van een paar uurtjes tot en met een tweedaagse cursus. Bij deze laatste ga je op een heuse safari in het besneeuwde woud en leer je hoe je deze intelligente honden naar jouw 28

DB TRAINGUIDE

2012

Reistijd vanaf Brussel-Zuid 5:04 uur Overstappen 3 x commando’s kunt laten luisteren.

Tip Pfinztal is omgeven door glooiende heuvels, bossen, weilanden en fruitvelden. Als de sneeuw in het voorjaar is gesmolten ligt een netwerk van aantrekkelijke wandel- en fietsroutes op je te wachten.

Meer weten? www.sleddogtours.de

Groenste stad

Bächle / Freiburg

Station Freiburg Enkele reis vanaf € 39,Waar Freiburg in Baden-Württemberg ligt aan de rand van het Schwarzwald in het uiterste zuidwesten.

Doen omdat Freiburg mag zich niet alleen de ‘hoofdstad’ van het Zwarte Woud noemen, het is ook de ‘groenste’ stad van het land. De inwoners zijn erg trots op hun middeleeuwse ‘woonkamer’ en hun uitgestrekte ‘achtertuin’. Om toekomstige generaties ook van al dit moois te kunnen laten genieten, voert de stad al jarenlang een zeer duurzaam beleid. Zo doet ze er alles aan om het autoverkeer terug te dringen en is ze heel zuinig op de uitgestrekte stadsbossen (43% van de stad). Dit alles zorgt ervoor dat als je in het historische centrum rondloopt de tijd stil lijkt te hebben gestaan; kenmerkend voor Freiburg zijn

Downhillen naar -700 meter Station Sondershausen Enkele reis vanaf € 39,Waar In het noordelijke puntje van de deelstaat Thüringen, pal in het midden van Duitsland, kun je afdalen naar de zoutmijnen van Sondershausen.

Doen omdat Meer ‘underground’ dan dit wordt het niet! Ooit gedacht dat je nog eens zou mountainbiken op een diepte van zevenhonderd meter? De gezouten Adventure Mine biedt je in de weekenden de mogelijkheid om letterlijk te downhillen. Je kunt natuurlijk je eigen mountainbike meenemen, maar als je die liever thuis laat kun je ook ter plekke een fiets en helm huren om vervolgens onder de grond te verdwijnen.

Tip De zoutmijnen zitten volgepropt met allerlei grappige activiteiten, zoals rutschen over de glijbanen die de mijnwerkers oorspronkelijk

Reistijd vanaf Brussel-Zuid 5:34 uur Overstappen 1 x de middeleeuwse Bächle, een 15,5 kilometer lang netwerk van waterstroompjes die door de gehele Altstadt lopen. Het water is zo schoon dat je het kunt drinken!

Tip Loop of neem de Schlossbergbahn naar de top van de Schlossberg voor prachtige uitzichten over de stad en het Rheintal.

Meer weten? www.freiburg.de

Zoutmijn / Sondershausen Reistijd vanaf Brussel-Zuid 7:32 uur Overstappen 2 x gebruikten om snel af te dalen. Trek je kontbeschermende ass Leder dus maar aan!

Meer weten? www.erlebnisbergwerk.com

2012 DB TRAINGUIDE

29

Wijnvelden in Baden-Württemberg

CULINAIR LIEFDE GAAT DOOR DE MAAG

Duitsland heeft een reputatie als het gaat om lekker eten en drinken. In iedere stad of streek vind je wel een lokaal gerecht, van Hausmannskost in Bremen tot Beierse Bratwurst met lokale mosterd in Regensburg, waar het water je van in de mond loopt. En wat is er fijner dan al deze lekkernijen weg te ‘spoelen’ met bijvoorbeeld een Riesling wijn of een Weissbiertje? Maak je geen zorgen over de BOB, de machinist knapt het vuile werk voor je op.

32 33 34 35 36 37

30

DB TRAINGUIDE

2012

H Bremen H Frankfurt H Ostfriesland H München H Keulen H Regensburg H Geisenheim H Kassel H Aken

Fast facts

Â&#x2021; ,Q 2VWIULHVODQG VWUXLNHO MH GDQN]LM GH 92& QX QRJ VWHHGV RYHU GH 7HHVWXEHQ Â&#x2021; 'XLWVODQG WHOW UXLP ELHUEURXZHULMHQ GLH VDPHQ ]R·Q ELHUVRRUWHQ EURXZHQ Â&#x2021; 'H RYHUEHNHQGH %RFNZRUVW ZHUG LQ GRRU GH %HUOLMQVH UHVWDXUDQWKRXGHU 5LFKDUG 6FKROW] XLWJHYRQGHQ Â&#x2021; 2S KHW 2NWREHUIHVW LQ ZHUGHQ PDDU OLHIVW PLOMRHQ 0DÂ&#x2030; OLWHUSXOOHQ ELHU ZHJJHSLPSHOG 2012 DB TRAINGUIDE

31

De Ebbelwei Express in Frankfurt

Culinaire wereldreis

Gastronomie an der Schlachte / Bremen

Station Bremen Hauptbahnhof Enkele reis vanaf € 39,Waar Bremen in het noordwesten van Duitsland vormt samen met Bremerhaven de deelstaat Vrije Hanzestad Bremen. De plek waar je de maritieme sfeer van Bremen kunt opsnuiven is de Schlachte, een culinaire promenade langs de oevers van de Wezer, in het hartje van de stad.

Doen omdat Behalve dat je langs de Wezer bootjes kunt kijken of flaneren, is de Schlachte vooral een culinaire ontdekkingsreis voor fijnproevers.

Van authentieke Duitse gerechten, zoals de lokale Bremer Hausmannskost (stevige traditionele ‘kost’) tot café’s waar ze ruim 50 internationale bieren schenken.

Tip Op het omgebouwde binnenvaartschip Bremen kun je behalve lekker eten ook van 32

DB TRAINGUIDE

2012

Reistijd vanaf Brussel-Zuid 5:46 uur Overstappen 1 x een theatervoorstelling of musical genieten.

Kijk op www.theaterschiff-bremen.de voor het programma.

Meer weten? www.bremen-tourismus.de, www.schlachte.de

De Schlachte

Een appeltje voor de dorst

Apfelwein / Frankfurt

Station Frankfurt Hauptbahnhof Enkele reis vanaf € 39,Waar De ‘appelwijnbuurt’ Sachsenhausen ligt net ten zuiden van het oude centrum, op de zuidoever van de Main.

Doen omdat Hoewel je het misschien niet van het ‘Mainhattan’ van Duitsland zou verwachten, heeft Frankfurt behalve een indrukwekkende skyline ook een indrukwekkende reputatie op het gebied van wijnen. Zo produceren de in de omringende heuvels liggende wijngaarden de beste wijnen van Duitsland. Een nog beter bewaard geheim zijn de appelwijnen, ook wel Ebbelwei of Äbbelwoi genoemd. Met name in het stadsdeel Sachsenhausen ‘struikel’ je over de kleine cafétjes die deze lokale lekkernij zelf brouwen.

Tip Als je de appelwijn te zuur vindt, vraag de

Theedrinken op zijn Ostfries Station Leer Enkele reis vanaf € 19,Reistijd vanaf Brussel-Zuid 6:43 uur Overstappen 1 x Waar Leer in Ostfriesland ligt aan de Nederlandse grens, ter hoogte van Groningen.

Doen omdat Van de eerste ladingen kostbare thee die de Verenigde Oost-Indische Compagnie, de eerste multinational ter wereld, in de 17e eeuw naar Nederland verscheepte, kwamen er ook een paar in Ostfriesland terecht. Sindsdien leeft een ware theecultuur in dit deel van Duitsland en drinkt de gemiddelde Ostfries elf keer zoveel thee als zijn landgenoten. Je vindt in heel Ostfriesland dan ook sfeervolle Teestuben (theelokalen) en in het plaatsje Leer is zelfs een Tee Akademie

Reistijd vanaf Brussel-Zuid 2:59 uur Rechtstreeks barman dan om een Gespritzter (met water) of een Süßgespritzter (met Sprite of Fanta) appelwijn. Maak je geen zorgen om een eventuele kater, volgens artsen is appelwijn goed voor de bloedsomloop, stimuleert het de hersenen en vertraagt het ouderdom.

Meer weten? www.frankfurt-tourismus.de, www.apfelwein.de

Tee Akademie / Ostfriesland opgericht. Hier leren knappe (thee)koppen je alles over de theegeschiedenis en kun je uiteraard verschillende theesoorten proeven. Volgens het plaatselijke ‘theegeloof’ moet thee vijf minuten trekken, van room en kandij worden voorzien en een beetje slurpend worden gedronken.

Tip Uitgeleut?

In Ostfriesland ligt een gigantisch netwerk fietsen kanoroutes.

Check www.paddelund-pedal.de.

Meer weten? www.tee-ostfriesland.de

2012 DB TRAINGUIDE

33

Lederhosen en literpullen Oktoberfest / München Station München Hauptbahnhof Enkele reis vanaf € 39,Reistijd vanaf Brussel-Zuid 6:45 uur Overstappen 1 x Waar De (bier)hoofdstad van de zuidelijke deelstaat Beieren.

Doen omdat Het Oktoberfest is uniek in de wereld en moet je (minimaal) een keer in je leven hebben meegemaakt. Dit grootste bierfestival ter wereld wordt jaarlijks door ruim zes miljoen bierfans bezocht. Op het feestterrein, de Theresienwiese, kun je terecht in een van de veertien kolossale tenten - de grootste biedt plaats aan zo’n tienduizend man - die vol staan met lange tafels en waar je onder het genot van ‘hoempapamuziek’ van bier en worst kunt genieten (je kunt ook kiezen voor talloze biologische producten). Het is overigens wettelijk vastgelegd dat alleen in München gebrouwen bier op het feest mag worden geschonken. Het Oktoberfest begint halverwege september en eindigt op de eerste zondag in oktober.

Tip Het zal je niet verbazen dat in München het enige echte Bier- und Oktoberfest Museum is gevestigd. Hier kom je alles te weten over dit eeuwenoude volksfeest. www.bier-und-oktoberfestmuseum.de.

Meer weten? www.oktoberfest.eu

De Chocoladefabriek in Keulen

Oktoberfest

Regensburg

34

DB TRAINGUIDE

2012

Sjakie en de Chocoladefabriek Station Keulen Hauptbahnhof Enkele reis vanaf € 19,-

Schokoladenmuseum / Keulen Reistijd vanaf Brussel-Zuid 1:50 uur Rechtstreeks

Waar Het zoetste museum van Duitsland ligt als een futuristisch schip in de eeuwenoude Rheinauhafen. Vanaf het station hoef je eigenlijk alleen maar als een ‘Sjakie’ je neus naar de ‘Chocoladefabriek’ te volgen.

Doen omdat Het museum neemt je mee langs drieduizend jaar chocoladegeschiedenis; van het Azteekse ‘godenvoedsel’ tot de reep van nu.

Baan jezelf een weg door de tropenhal waar niet alleen meerdere cacaobomen te zien zijn - zoals de populairste variant, ‘Theobroma cacao’ - maar waar ook vanille-, koffie- en bananenplanten staan. Vervolgens ga je via de productiezaal, met zijn chocolademelk spuitende fonteinen, naar de cultuszaal die gewijd is aan de ‘supersterren’ van

de industrie, zoals Mars, Milka en Lindt.

Tip Vergeet het panoramarestaurant van het museum niet. Hier kun je je tegoed doen aan veertien soorten chocolademelk en het uitzicht over de Rijn is wunderbar.

Meer weten? www.schokoladenmuseum.de

Oudste braadworst ter wereld

Wurstkuchl & Händlmaier Senf / Regensburg

Station Regensburg Enkele reis vanaf € 39,Waar Regensburg is een havenstad aan de Donau in het hart van Beieren. Omdat het vrijwel ongeschonden uit de Tweede Wereldoorlog kwam, behoort het middeleeuwse centrum tot de mooiste van Duitsland.

Doen omdat Regensburg is beroemd om zijn Beierse braadworst en mosterd. Natuurlijk smaakt de worst nergens beter dan bij de Wurstkuchl, de oudste braadworstkeuken ter wereld (Thundorfstrasse). Met uitzicht op de beroemde Steinerne Brücke over de Donau is het 100% genieten van de snack – uiteraard met heerlijke zuurkool en huisgemaakte mosterd. Een andere locale delicatesse is de Händlmaier Senf; een zoete mosterd die sinds 1914 volgens het originele recept wordt bereid.

Reistijd vanaf Brussel-Zuid 7:00 uur Overstappen 1x Tip Hoewel de Händlmaier Senf tegenwoordig overal te koop is, is een bezoekje aan de officiële Händlmaier winkel aan Hinter der Grieb eigenlijk verplichte ‘kost’.

Meer weten? www.wurstkuchl.de en www.haendlmaier.de

2012

DB TRAIN GUIDE

35

Eerste Riesling wijn ter wereld Station Geisenheim Enkele reis vanaf â&#x201A;Ź 29,Waar Schloss Johannisberg ligt in de Rheingau, een heuvelachtige wijnstreek ten westen van Frankfurt (regio Rhein-Main).

Doen omdat Iedere wijnliefhebber moet een keer in zijn leven in Schloss Johannisberg zijn geweest. Wijn en traditie gaan hier namelijk hand in hand. Zo werd al in 817 de eerste Riesling wijn op de Weinberg geproduceerd. En nog steeds ligt in de kelder van het eeuwenoude slot, de Bibliotheca subterranea genaamd, een fles Schloss Johannisberger uit 1748. Heb je van al het gedwaal in de kasteelgangen dorst gekregen, de Vinotheek biedt uitkomst. Behalve proeven kun je hier uiteraard ook een flesje Riesling voor je eigen wijnkelder aanschaffen.

36

DB TRAINGUIDE

2012

Schloss Johannisberg / Geisenheim Reistijd vanaf Brussel-Zuid 4:36 uur Overstappen 1 x Tip Ben je toevallig het tweede weekend van juli in de buurt, ga dan naar de 700 jaar oude lindeboom in het centrum van Geisenheim en stort je in het feestgedruis van het Lindenfest. www.geisenheim.de Meer weten? www.schloss-johannisberg.de

Honger als de boze wolf Sprookjeskoks / Kassel Reistijd vanaf Brussel-Zuid 4:55 uur Overstappen 1 x

Station Kassel Wilhelmshöhe Enkele reis vanaf € 39,Waar Kassel ligt niet alleen zo’n beetje in het midden van Duitsland, dankzij de gebroeders Grimm is het ook het kloppende sprookjeshart van het land.

Doen omdat Als je Roodkapje vroeger al eng vond, dan ben je in ‘Grimmstad’ Kassel aan het goede adres. Het is namelijk de enige plek in Duitsland waar je je tanden in de valse heks of de boze stiefmoeder kunt zetten. Verschillende restaurants serveren hier gerechten die geïnspireerd zijn op de beroemde sprookjes van de Grimm broertjes. Een speciale sprookjeskok laat je geheel in stijl het water in je mond lopen.

Tip Bezoek het Grimm museum in het historische Bellevue paleis en laat je kinderjaren herleven.

Koekenbakkers

www.grimms.de Meer weten? www.nordhessen.de/de/ maerchenkoeche, www.hotel-hans-im-glueck.de

Aachener Printen / Aken

Station Aachen Hauptbahnhof Enkele reis vanaf € 19,Waar Aken in Noordrijn-Westfalen ligt praktisch op de grens van Nederland en België.

Doen omdat Ooit bekend als de zetel van de machtige middeleeuwse keizer Karel de Grote, geniet Aken nu vooral bekendheid vanwege zijn beroemde Print koek; een soort kruising tussen peperkoek en speculaas. Jaarlijks vliegt een ongelooflijke 4500 ton aan Printen als de spreekwoordelijke zoete broodjes over de toonbank. Je kunt ze bij iedere bakker in de stad halen.

Tip Heb je net even te veel koeken naar binnen gewerkt, in het chique Carolus Thermen weten ze al eeuwenlang hoe ze je weer als herboren moeten laten voelen. De ontelbare baden, massagemethodes , relaxruimtes en het indrukwekken-

Reistijd vanaf Brussel-Zuid 1:11 uur Rechtstreeks de interieur zorgen ervoor dat je op een gezonde manier ‘bijtankt’. www.carolus-thermen.de Meer weten? www.aachen-tourist.de

2012

DB TRAINGUIDE

37

DESIGN DUITSE STIJLICONEN

Van oude barokke kastelen tot hypermoderne wolkenkrabbers, van socialistische woningbouw tot zakelijke Bauhaus-stijl; Duitsland is echt een schatkamer als het gaat om design. Gelukkig voor jou heeft de Deutsche Bahn de schatkaart van deze juweeltjes in handen, waardoor jij op het moment dat je de trein uitstapt al van al dit moois kunt genieten.

40/41 41 42 43 44 45

38

DB TRAINGUIDE

2012

H Hamburg H Dessau H Hohenschwangau H Frankfurt H Brandenburg H D端sseldorf H Mannheim H Bremerhaven

Hamburg Tourismus Speicherstadt, Hamburg

Fast facts

Â&#x2021; )UDQNIXUW DP 0DLQ ZRUGW YDQZHJH ]LMQ LQGUXNZHNNHQGH VN\OLQH RRN ZHO ¶0DLQKDWWDQ· JHQRHPG Â&#x2021; 'H JURRWVWH YHU]DPHOLQJ %DXKDXV JHERXZHQ VWDDW LQ 'HVVDX WH SURQNHQ Â&#x2021; 6FKORVV 0DQQKHLP LV PHW PHHU GDQ VFKLWWHUHQG LQJHULFKWH YHUWUHNNHQ KHW RS ppQ QD JURRWVWH EDURNNDVWHHO YDQ (XURSD Â&#x2021; +HW LQGUXNZHNNHQGH /HLS]LJ +DXSWEDKQKRI LV PHW HHQ RSSHUYODNWH YDQ P KHW JURRWVWH NRSVWDWLRQ YDQ (XURSD 2012 DB TRAINGUIDE

39

Elbphilharmonie, Hamburg

In hogere sferen

Elbphilharmonie / Hamburg

Station Hamburg Hauptbahnhof Enkele reis vanaf € 39,Waar Hamburgs gloednieuwe en prestigieuze concertgebouw Elbphilharmonie verrijst momenteel aan het einde van Hafencity, een landtong midden in de Elbe.

Doen omdat Wat het beroemde Opera House voor Sydney is, moet het in aanbouw zijnde Elbphilharmonie voor Hamburg worden. Duitse architecten kwamen namelijk op het briljante idee om een transparante concertzaal bovenop een oude industriële loods van bakstenen neer te zetten. Hierdoor kun je in de nabije toekomst niet alleen genieten van een concert op 37 meter hoogte, maar ook nog eens van een schitterend 360 graden panorama-uitzicht op de stad. Behalve meerdere concertzalen is in dit nieuwe design40

DB TRAINGUIDE

2012

Reistijd vanaf Brussel-Zuid 6:47 uur Overstappen 1 x icoon ook plaats ingeruimd voor onder andere restaurants, een hotel en een wellnesscentrum.

Tip Een compleet onverwachte kant van Hamburg vind je in het stadsdeel Blankenese. Door de prachtige witte villa´s in de heuvels aan de Elbe waan je je hier even aan de Middellandse Zee. Meer weten? www.elbphilharmonie.de/home.en, www.hamburg-tourism.de Dockland, Hamburg

Poort van de wereld

Hafencity / Hamburg

Station Hamburg Hauptbahnhof Enkele reis vanaf € 39,Waar Op iets meer dan een kilometer van Hamburg Hauptbahnhof vind je Hafencity, het grootste Europese stedenbouwkundige project van dit moment.

Doen omdat Hafencity was ooit een bedrijvig industrie- en havengebied en is nu deels getransformeerd tot een modern en duurzaam stadsdeel.

Hoewel het nu nog een en al bedrijvigheid is, kun je er al heerlijk eten en drinken, bijvoorbeeld in het hippe Wandrahm (www.wandrahm.de).

Als je wilt weten waarom deze havenstad zich de Tor der Welt noemt, ga dan langs Club Pauli (www.strandpauli.de) en zie vanuit je loungebank hoe gigantische zeeschepen over de Elbe varen.

Tip De ruim 100 jaar oude Alsterdampfer stoom-

Strakke lijnen

Reistijd vanaf Brussel-Zuid 6:47 uur Overstappen 1 x schepen zijn ideaal om Hamburg vanaf het water te bekijken. Je vaart gemoedelijk over de Binnenen Außenalster, langs imposante villa’s, door het grootste pakhuisdistrict ter wereld (Speicherstadt) en langs ongerepte oevergebieden.

Meer weten? www.hafencity.com

Bauhaus / Dessau

Station Dessau Hauptbahnhof Enkele reis vanaf € 39,Reistijd vanaf Brussel-Zuid 8:39 uur Overstappen 2 x Waar Dessau vind je aan de oevers van de rivier de Mulde in het oosten van Duitsland.

Doen omdat Als je door het centrum van Dessau loopt, valt meteen op dat veel gebouwen in de strakke lijnen van de Bauhaus-stijl zijn opgetrokken. Hoewel de ‘roots’ van deze stijl in Weimar liggen, waar in 1919 de revolutionaire Bauhaus Akademie werd geopend, mag Dessau zich nu de Bauhaus hoofdstad van Duitsland noemen. Zo zijn het ‘Bauhaus’-gebouw (sinds 1996 op de UNESCO Werelderfgoedlijst) en de ‘Meisterhäuser’ met hun kubistische vormen en

functionele inrichtingen ultieme voorbeelden van Bauhaus. Ga met een gids van Stichting Bauhaus Dessau op pad en laat je alles vertellen over de strakke bouwstijl.

Tip Wil je geheel in stijl overnachten, boek dan een kamer in het strakke Prellerhaus, onderdeel van het beroemde Bauhaus.

Meer weten? www.bauhaus-dessau.de 2012 DB TRAINGUIDE

41

Disney kasteel Neuschwanstein / Hohenschwangau Station Füssen (Bayern) Enkele reis vanaf € 39,Waar Het 141 jaar oude kasteel ligt boven het dorp Hohenschwangau in de Beierse streek Allgäu. Vanuit Füssen pak je de bus naar Hohenschwangau.

Doen omdat Als je slot Neuschwanstein voor het eerst ziet, dan geloof je je ogen niet. Het kasteel ziet er namelijk zo sprookjesachtig uit dat het bijna niet echt lijkt. Dit wordt nog eens versterkt door het idyllisch berglandschap dat het slot omringt. Het zal je dan ook niet verbazen dat Neuschwanstein model stond voor de kastelen die Disney later in zijn pretparken heeft gebouwd.

Aanrader is de 2 uur durende wandeling vanaf de Tegelberg naar het slot. www.tegelbergbahn.de 42

DB TRAINGUIDE

2012

Reistijd vanaf Brussel-Zuid: 8:39 uur Overstappen: 2x Tip Wil je de lange rijen voor de kassa omzeilen, bestel je kaartje gewoon van te voren online.

Het mooiste uitzicht op het kasteel heb je overigens vanaf de Marienbrücke, op zo’n 10 minuten lopen van de hoofdingang.

Meer weten? www.neuschwanstein.de

Dineren in stijl

Kameha Suite / Frankfurt

Station Frankfurt Hauptbahnhof Enkele reis vanaf € 39,-

Reistijd vanaf Brussel-Zuid 2:59 uur Rechtstreeks

Waar De Kameha Suite ligt midden in het financiële hart van Frankfurt.

Doen omdat Als je een weekend in stijl in Frankfurt wilt doorbrengen, dan ben je in de Kameha Suite aan het goede adres. In deze uit 1898 stammende monumentale villa huizen twee van de beste restaurants van de stad. Behalve fantastisch eten kun je in de Suite ook onder het genot van een drankje, bijvoorbeeld de lokale appelwijn, relaxed loungen.

Tip Als de nacht jou niet lang genoeg kan duren, dan is de hippe King Kamehameha (www.kingkamehameha.de) aan de oevers van de Main ‘the place to be.’ Kijk op de site welke bands en dj’s Frankfurt de komende maanden onveilig gaan maken. Meer weten? www.kamehasuite.com

Socialistische heilstaat

Eisenhüttenstadt / Brandenburg

Station Eisenhüttenstadt Enkele reis vanaf € 39,Waar Eisenhüttenstadt in Brandenburg ligt op een uurtje treinen van Berlijn.

Doen omdat Eisenhüttenstadt (tot 1961 Stalinstadt) werd in de jaren ’50 van de vorige eeuw, ten tijde van de opkomende staalindustrie, door het Oost-Duitse DDR regime gesticht.

De bedoeling was dat Eisenhüttenstadt - vernoemd naar de aanwezige staalsmelterijen - zou uitgroeien tot hét voorbeeld van een socialistische Planstadt. Na de val van de Muur in 1989 was het snel gedaan met het socialistische ideaal en vertrokken veel arbeiders naar hun oorspronkelijke woonplaats. Wat achterbleef was een fraai staaltje van typische communistische architectuur aan de Oder. Als je langs de grijze

Reistijd vanaf Brussel-Zuid 8:28 uur Overstappen 3 x woonblokken loopt of in de verte de rookpluimen uit de fabriekspijpen van het staalcomplex ziet kronkelen is het alsof je een stap in het communistische verleden zet.

Tip De legendarische DDR-Kult-Gaststätte Aktivist is weer in ere hersteld. Je kunt hier weer in ‘communistische sferen’ dineren.

Meer weten? www.tor-eisenhuettenstadt.de

2012

DB TRAINGUIDE

43

Architectonische hoogstandjes

Medienhafen / Düsseldorf

Station Düsseldorf Hauptbahnhof Enkele reis vanaf € 19,Waar Het neusje van de architectonische zalm ligt op een kwartiertje lopen van de Altstadt.

Doen omdat Op de plek waar ooit een oude handelshaven lag, is de afgelopen decennia het hippe Medienhafen uit de grond gestampt. Deze ultramoderne wijk is uitgegroeid tot de thuishaven van veel Duitse media- en communicatiebedrijven en blinkt uit in moderne architectuur.

Je loopt hier langs talloze futuristische kantoren, waaronder de ‘dansende’ gebouwen van de wereldberoemde architect Frank Gehry (hij ontwierp o.a. het Guggenheim museum in Bilbao).

Tip Wat je niet mag missen is het adembenemende uitzicht vanuit het 174 meter hoge restaurant in de Rijntoren (240 meter) en de kleurrijke Flossis.

44

DB TRAINGUIDE

2012

Reistijd vanaf Brussel-Zuid 2:26 uur Overstappen 1 x Meer weten? www.duesseldorf-tourismus.de, www.medienhafen.de

Flossis

Pracht en praal

Barockschloss / Mannheim

Station Mannheim Hauptbahnhof Enkele reis vanaf € 39,Waar Mannheim is een stad in het zuidwesten van Duitsland en wordt vanwege het schaakbordpatroon waarin de stad is verdeeld ook wel Quadratestadt genoemd.

Doen omdat Wanneer je door het uitbundige versierde Barockschloss uit de 18e eeuw wandelt, waan je jezelf in een wereld van hoge pruiken, ballen en koetsen. Als je goed luistert, is het zelfs bijna alsof je Mozart in de ridderzaal hoort optreden. Deze zaal is met zijn prachtige parketvloer en betoverende plafondschilderingen overigens het perfecte voorbeeld van de overdadige pracht en praal die je in de rest van het gigantische slot kunt bekijken.

Tip In het kasteel worden ook speciale rondlei-

De wind in de zeilen

Reistijd vanaf Brussel-Zuid 3:28 uur Overstappen 1 x dingen voor kinderen gegeven. Kijk op de site onder het kopje Veranstaltung.

Meer weten? www.schloss-mannheim.de

Havenwelten / Bremerhaven

Station Bremerhaven Enkele reis vanaf € 39,Waar Als je vanaf het station richting het noordwesten kijkt, zie je de skyline van Havenwelten als een moderne vloot aan de horizon liggen.

Doen omdat Havenwelten is het resultaat van een complete ‘make over’ van de oude havens van Bremerhaven. Oude loodsen en kranen hebben plaatsgemaakt voor gebouwen met een vooruitstrevend design. Met name het museum Klimahaus 8°, het Sail City hotel en het Auswandererhaus museum vormen de eyecatchers van het gloednieuwe Havenwelten.

Andere niet te missen hoogtepunten zijn het Scheepsvaartmuseum en de dierentuin Zoo am Meer.

Reistijd vanaf Brussel-Zuid 7:05 uur Overstappen 2 x Tip Uiteraard is niet alles uit het verleden zomaar ‘overboord’ gegooid. Zo houdt de ruim 150 jaar oude neogotische Simon-Loschen vuurtoren nog steeds langsvarende schepen in de gaten.

Meer weten? www.bremerhaven-tourism.de

2012 DB TRAINGUIDE

45

Tiger & Turtle - Magic Mountain Duisburg

EXTREMEN GO BIG OR GO HOME

Het kan altijd groter, beter, sneller, hoger of gewoon mooier. Niets is zo leuk als je te verbazen, of het nu van bewondering of angst is, over de overtreffende trap.

Gelukkig struikel je in Duitsland over dingen die bovengemiddeld zijn. Salt bezocht negen plekken met een ‘WOW-factor’.

In de trein kun je weer bijkomen en bedenken welk verhaal je thuis aan je vrienden gaat ophangen om indruk te maken.

48 49 50 51 52 53

46

DB TRAINGUIDE

2012

H Oberhausen H Willingen H Heidelberg H Brandenburg H Bonn H Aken H Aken H Düsseldorf

Werner Hannappel

Fast facts

Â&#x2021; 'H 7LJHU 7XUWOH 0DJLF 0RXQWDLQ ]LH IRWR LQ 'XLVEXUJ LV GH HHUVWH DFKWEDDQ WHU ZHUHOG GLH MH ORSHQG NXQW GRHQ Â&#x2021; 'H =XJVSLW]H LV PHW PHWHU KHW ¶GDN YDQ 'XLWVODQG· Â&#x2021; 'H JURRWVWH ILHWV WHU ZHUHOG UXLP PHWHU KRRJ VWDDW LQ 6WRUNRZ Â&#x2021; 'H PLOMDUG 0DUN NRVWHQGH 5HJLHUXQJVEXQNHU LQ GH EXXUW YDQ %RQQ LV KHW GXXUVWH ERXZZHUN XLW GH 'XLWVH JHVFKLHGHQLV 2012 DB TRAINGUIDE

47

118 meter hoge gastank Gasometer / Oberhausen Station Oberhausen Enkele reis vanaf € 29,Waar De Gasometer ligt net over de Nederlandse grens bij het welbekende Oberhausen.

Doen omdat Dit industriële monument was vroeger de grootste gasopslag van Europa en een van de grootste van de wereld. Gelukkig bleef de 118 meter hoge Gasometer uit handen van slopers en worden tegenwoordig allerlei tentoonstellingen en evenementen in het kolossale ronde gebouw (met een diameter van 61 meter) gehouden.

Zo is de tentoonstelling ‘Magische Orte – Naturund Kulturmonumente der Welt’ die van 8 april t/m 21 oktober 2012 wordt georganiseerd een aanrader. Het interieur van de Gasometer is ronduit spectaculair te noemen. Het daglicht dat via de ramen in het dak naar binnen komt, spat 48

DB TRAINGUIDE

2012

Reistijd vanaf Brussel-Zuid 3:01 uur Overstappen 1 x op de zwarte wanden uiteen. Ook bijzonder is de akoestiek die ieder geluid met een zeven- tot achtvoudige echo weerkaatst.

Tip Heb je geen last van hoogtevrees, stap dan in de glazen lift die je naar het 118 meter hoge panoramaplatform brengt.

Meer weten? www.gasometer.de, www.ruhr-tourismus.de/ vakantie

Noordelijkste skigebied

Willingen skigebied / Sauerland Reistijd vanaf Brussel-Zuid 6:28 uur Overstappen 3 x

Station Willingen Enkele reis vanaf € 29,Waar Het plaatsje Willingen ligt verstopt in de heuvels van Sauerland.

Doen omdat Bij skiën, snowboarden of langlaufen denk je al snel aan de Zwitserse Alpen of de Italiaanse Dolomieten. Maar wist je dat je in het noorden van Duitsland, in Willingen om precies te zijn, ook sneeuwzekere hellingen hebt die jouw wintersporthart sneller doen kloppen?

Wat dacht je van 22 skiliften, 18 kilometer aan pistes, 104 kilometer aan perfect geprepareerde loipes en 30 kilometer aan geruimde winterwandelroutes? Niet slecht toch? Tel daar ook nog een supergezellige après-ski bij op en je weet eigenlijk al dat Willingen, het noordelijkste Duitse skigebied boven de Alpen, jouw volgende

wintersportbestemming wordt.

Tip Bekijk op een van de vele webcams (www. winterpark-willingen.info/nl/webcams/) de kwaliteit en de hoogte van de sneeuw.

Meer weten? www.winterpark-willingen.info

Oudste universiteit van Duitsland Station Heidelberg Hauptbahnhof Enkele reis vanaf € 39,Waar De universiteit bevindt zich midden in het oude centrum van de Zuid-Duitse stad.

Doen omdat De universiteit van Heidelberg stamt uit 1386 en is de oudste van Duitsland. Bekende knappe koppen als de filosoof Hegel en de scheikundige Robert Bunsen zaten hier braaf in de schoolbanken. En nog worden de geesten van studenten uit heel de wereld in de eeuwenoude klaslokalen geslepen. Omdat zo’n 25% van de Heidelbergse bevolking uit studenten bestaat, hangt er in de middeleeuwse stad altijd een relaxt sfeertje.

Tip Een plek waar studenten graag komen omdat het eten er betaalbaar is en omdat het zelfgebrouwen bier er rijkelijk vloeit, is de Heidelberger

Universität Heidelberg / Heidelberg Reistijd vanaf Brussel-Zuid 3:51 uur Overstappen 2 x

Kulturbrauerei (heidelberger-kulturbrauerei.de) in het centrum.

Meer weten? www.heidelberg-tourismus.de, www.facebook.com/Heidelberg

2012 DB TRAINGUIDE

49

Duingebied van Brandenburg

Grootste fiets ter wereld Storkow / Brandenburg Station Storkow Enkele reis vanaf € 39,Waar Als je in Berlijn op de trein stapt ben je zo’n 5 kwartier later in Storkow.

Doen omdat Wie kent ‘em niet, de in het rood verklede Tour de France ‘duivel‘ die onder het toeziende oog van de internationale media tientallen meters lang bergop met wielrenners in de Ronde van Frankrijk mee rent? Maar wist je dat deze in Storkow woonachtige duivel, die in het dagelijkse leven gewoon Didi Senft heet, zelf ook helemaal bezeten is van fietsen en meerdere wereldrecords op zijn naam heeft staan? Zo vind je in Didi’s museum onder andere de hoogste fiets (8,08 meter) en grootste fiets (7,80 meter lang en 3,32 meter breed) ter wereld.

Tip Net buiten Storkow kun je eindeloos dwalen 50

DB TRAINGUIDE

2012

Reistijd vanaf Brussel-Zuid 8:25 uur Overstappen: 3 x door het grootste inlandse duingebied van Brandenburg, de Binnendüne.

Meer weten? www.tourteufel.de, www.storkow.de

Duur, groot en geheim

Regierungsbunker / Bonn Reistijd vanaf Brussel-Zuid 3:22 uur Overstappen 2 x

Station Ahrweiler Enkele reis vanaf € 29,Waar De Regierungsbunker ligt verstopt in de heuvels van Bad Neuenahr-Ahrweiler, ten opzichte van Bonn een kilometer of 30 aan de andere kant van de Rijnoever.

Doen omdat Op het hoogtepunt van de Koude Oorlog tussen Oost en West besloot de Duitse regering, toen nog gevestigd in Bonn, om in een oude spoorwegtunnel een supergeheime atoombunker te bouwen. In geval van oorlog moest deze 17,3 kilometer lange, 5 miljard mark kostende en met voedsel volgestouwde bunker onderdak bieden aan 3000 overheidsfunctionarissen. Gelukkig is de bom nooit gevallen waardoor jij je nu gedurende de 1,5 uur durende rondleiding kunt verbazen over dit frappante overblijfsel uit de Koude Oorlog.

Tip Als je vanaf station Ahrweiler een deel van de 35 kilometer lange Rotweinwanderweg volgt, kom je vanzelf langs de bunker. Surf naar ahr-rotweinwanderweg.de voor meer informatie over deze mooie hike door de wijngaarden.

Meer weten? www.bunker-doku.de

Grootste krantencollectie ter wereld Station Aachen Hauptbahnhof Enkele reis vanaf € 19,Waar Het in het Grosse Haus gevestigde Internationales Zeitungsmuseum bevindt zich midden in het centrum van Aken, op loopafstand van het station.

Doen omdat In het Internationales Zeitungsmuseum (IZM), oftewel het Krantenmuseum, kom je nooit zonder leesvoer te zitten. Het museum heeft namelijk een indrukwekkende collectie van circa 200.000 internationale kranten onder haar dak, waarvan de oudste al zo’n 500 jaar geleden werd gelezen. Het multimediale museum probeert je aan de hand van wisselende tentoonstellingen duidelijk te maken welke rol de media zowel vroeger als nu speelt.

Tip ‘Nachbilder’ is een foto-expositie die van

Internationales Zeitungsmuseum / Aken Reistijd vanaf Brussel-Zuid 1:11 uur Rechtstreeks

januari t/m april in het museum wordt gehouden en je laat zien dat persfoto’s heel makkelijk op verschillende manieren kunnen worden geïnterpreteerd.

Meer weten? www.izm.de

2012 DB TRAINGUIDE

51

Rustplaats Karel de Grote

Dom van Aken / Aken

Station Aachen Hauptbahnhof Enkele reis vanaf € 19,Waar In het uiterste westen van Duitsland, op nog geen steenworp van het drielandenpunt, ligt de lievelingsstad van Karel de Grote - Aken.

Doen omdat De Dom van was in 1978 het eerste Duitse bouwwerk dat het tot de Werelderfgoedlijst van UNESCO schopte. Wanneer je het imposante heiligdom binnen loopt begrijp je meteen waarom. Hier werden meer dan 30 Duitse koningen gekroond en niemand minder dan de middeleeuwse keizer Karel de Grote gaf Aken nog voor het jaar 800 de opdracht tot het bouwen van een gigantisch paleiscomplex, waar de kerk deel van uitmaakte. In de loop der jaren is de imposante Dom steeds verder uitgebouwd met prachtige gotische en barokke gedeelten, een 52

DB TRAINGUIDE

2012

Reistijd vanaf Brussel-Zuid 1:11 uur Rechtstreeks ‘must see’ voor iedereen die geïnteresseerd is in monumentale gebouwen.

Tip Bezoek in dit heiligdom het grafmonument van Karel de Grote. Of deze Europese vorst hier ook echt ligt, daar zijn de archeologen nog niet uit.

Meer weten? www.aachendom.de

Langste bar

Altstadt / Düsseldorf Reistijd vanaf Brussel-Zuid 2:26 uur Overstappen 1 x

Station Düsseldorf Hauptbahnhof Enkele reis vanaf € 19,Waar In de historische Altstadt.

Doen omdat Het zal je misschien niet verbazen, maar de langste bar ter wereld bevindt zich in Düsseldorf, spreekwoordelijk dan. In de oude binnenstad struikel je in de wirwar van smalle straatjes en steegjes over maar liefst 260 drankschenkende restaurants, kroegen en bierhuizen.

Gelukkig ligt het station om de hoek zodat je je geen zorgen hoeft te maken wie de BOB is. Viel Spaß! Uiteraard is de avond niet compleet zonder in de Fuechschen (een bekende kroeg) een varkenspoot met zuurkool te bestellen en deze met een lokaal gebrouwen Altbier weg te spoelen.

Tip Het spreekt hier voor zich dat je je ook ‘nuchter’ in Düsseldorf prima kunt vermaken. Zo kun je uren rondslenteren in de historische Altstadt met

Klein Tokio

kleine autovrije steegjes en zijn leuke mix van winkels, restaurants en galerieën. Shoppers gaan uiteraard naar de Königsallee: de grootste winkelstraat van de stad en de plek om leuke designer winkels te bekijken of gewoon om te flaneren.

Meer weten? www.duesseldorf-tourismus.de

Japanse wijk / Düsseldorf

Station Düsseldorf Hauptbahnhof Enkele reis vanaf € 19,Waar De Japanse wijk ligt op een paar minuten lopen van het station.

Doen omdat Nog nooit in Japan geweest?

Düsseldorf is met 7000 Japanners de op drie na grootste Japanse gemeenschap van Europa.

Door deze Japanse gemeenschap vind je in ‘Klein Tokio aan de Rijn’ allerlei leuke Japanse winkels, een Japanse tempel, een fraaie Japanse tuin en uiteraard goede Japanse restaurants. Je waant je bijna in het Verre Oosten. Tijdens de speciale ‘Japan-dag’ (juni 2012) kun je genieten van vele kosteloze culturele en culinaire activiteiten. www.japantag-duesseldorf-nrw.de Tip Loop een van de vele karaoke bars binnen en zing (vals) mee met een liedje.

Reistijd vanaf Brussel-Zuid 2:26 uur Overstappen 1 x Meer weten? www.duesseldorf-tourismus.de

2012 DB TRAINGUIDE

53

Bernina-Express, Zwitserland

TRAJECTEN & ROUTES NIET HET DOEL, MAAR DE REIS TELT

Of je vroeger nu wel of niet een spoorbaan door de huiskamer van je ouders had lopen, je nu wel of niet droomde van een baan als treinmachinist of conducteur; één keer op een trein stappen die in de volgende pagina’s wordt besproken en je bent op slag verliefd. Relaxed genietend van de mooiste uitzichten wordt het van A alleen maar Beter. Want eenmaal uitgestapt kun je de beentjes strekken op een van de vele wandel- en fietsroutes die op je liggen te wachten.

54

DB TRAINGUIDE

2012

56 58 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70

H Jungfraujoch (Zwitserland) H Bernina-Express (Zwitserland) H Schwarzwaldbahn H Panorama Radweg / Schwarzwald H Moselstrecke / Trier-Koblenz H Schmalspurbahnen / Harz H Mauerradweg / Brandenburg H Fulda-Radweg / Kassel H Zugspitzbahn / Garmisch H RuhrtalRadweg / Winterberg H Course 1 / Leipzig H Vulkanradweg / Frankfurt Rhein-Main H Rheinstrecke / Koblenz

Fast facts

Â&#x2021; +HW 'XLWVH VSRRUQHW EHVWDDW XLW WUHLQNLORPHWHUV ZDDUYDQ NLORPHWHU GRRU EHVFKHUPG QDWXXUJHELHG ORSHQ Â&#x2021; (XURSD·V KRRJVWH WUHLQVWDWLRQ OLJW RS GH WRS YDQ GH -XQJIUDX PHWHU

Â&#x2021; 'H =ZLWVHUVH %HUQLQD ([SUHVV LV ]R PRRL GDW GH 81(6&2 HHQ GHHO HUYDQ RS KDDU :HUHOGHUIJRHGOLMVW SODDWVWH Â&#x2021; 0HHU GDQ NLORPHWHU DDQ JRHG EHZHJZLM]HUGH ZDQGHOZHJHQ OLJJHQ LQ 'XLWVODQG RS MH WH ZDFKWHQ« 2012 DB TRAINGUIDE

55

Duizelingwekkend uitzicht Hoogste treinstation Europa / Jungfraujoch (Zwitserland) Station Grindelwald Enkele reis vanaf â&#x201A;Ź 58,Reistijd vanaf Brussel-Zuid 9:14 uur Traject Grindelwald - Jungfraujoch (reisduur: 1:35 uur) Waar De Jungfraujoch ligt midden in Zwitserland, in de Berner Alpen, op de grens van de kantons Bern en Wallis.

56

DB TRAINGUIDE

2012

Doen omdat Ruim honderd jaar geleden kwamen een paar knappe koppen op het idee om een tandradspoorbaan naar de top van de Jungfrau aan te leggen, zodat mensen konden genieten van het adembenemende uitzicht op 3454 meter.

Het kostte heel wat bloed, zweet en tranen, maar na zestien jaar lang met man en macht aan het spoor te hebben gewerkt, lukte het de Zwitsers om een 7 kilometer lange tunnel dwars door de noordwand van de Eiger te boren om

zo uiteindelijk op het ‘dak van Zwitserland’ een heus treinstation aan te leggen. Nu, precies een eeuw later, wordt de Jungfraubahn nog steeds als een wonder van spoorwegtechniek beschouwd en vieren de Zwitsers in 2012 dan ook trots het honderdjarig jubileum van hun spoorlijn. Want nog steeds neemt dit ‘oudje’ jaarlijks honderdduizenden toeristen mee naar boven en nog steeds benemen zowel de ijle lucht als het uitzicht op de machtige Aletschgletsjer en op de bergenreuzen Eiger, Mönch en Jungfrau je gegarandeerd de adem. Dus als liefhebber van treinen en bergen mag het hoogst gelegen treinstation van Europa

absoluut niet op je ‘things to do’ lijstje ontbreken.

Tip Wil je meedoen aan het Zwitserse jubileumfeestje, noteer dan de week van 30 april tot 7 mei in je agenda. Dit is namelijk de week dat je in het hele Jungfrau-gebied met twee personen voor de prijs van één kunt genieten. Dit betekent dat je voor de helft van de prijs een hotelovernachting kunt boeken en vervolgens zes dagen lang met de treinen van de Jungfraubahnen kunt reizen.

Check www.jungfrau.ch/national voor meer informatie.

Meer weten? www.jungfraubahn.ch 2012 DB TRAINGUIDE

57

Mooiste treinreis ter wereld Station Chur Enkele reis vanaf € 58,Reistijd vanaf Brussel-Zuid 9:19 uur Traject Chur – Tirano (reisduur: 4:04 uur) Waar De ruim 100 jaar oude Albula/Bernina spoorlijn van de Rhätische Bahn slingert 122 kilometer lang van Thusis in het noorden via St. Moritz naar Tirano (Italië) in het zuiden.

Doen omdat De wereldberoemde Bernina-Express kruipt als een rups langs bergbeekjes, gletsjers en vierduizenders, doorkruist de bossen van de Albulavallei en klimt via 55 viaducten, tunnels en 196 bruggen naar de Berninapas (2253 meter), waarbij de trein op eigen kracht stijgingspercentages van 7% overwint. Hierna daalt de Bernina als een achtbaan naar het 1800 meter lager geleden Tirano af. Kijkend door de panoramaramen is het alsof je in een 3D bioscoop zit en Moeder Natuur speciaal voor jou haar mooiste film afdraait.

Regelmatig lijkt de grond onder de ijzeren wielen van de wagon te verdwijnen. Het uitzicht verandert regelmatig van verblindend mooi naar bijna hoogtevreeswekkend en een gevoel van nietigheid bij het zien van zoveel natuurgeweld maakt zich vanzelf van je meester. De UNESCO was er in ieder geval zo van onder de indruk dat het in 2008 besloot om het traject tussen Thusis en Poschiavo op de Werelderfgoedlijst te plaatsen. Nieuwsgierig geworden? Reserveren kan via Treinreiswinkel en andere verkooppunten van Swiss Travel System.

Tip Het is nóg leuker om de route af te leggen met lokale treintjes. Deze stoppen op kleine stationnetjes, waar je diverse leuke hikes kunt maken en met een volgende trein verder kunt reizen.

Informeer naar de voordelige meer-dagen-passen van Rhätische Bahn.

Meer weten? www.rhb.ch, www.swisstravelsystem.ch, www.berninaexpress.ch 58

DB TRAINGUIDE

2012

Bernina-Express / Zwitserland

Albulavallei

2012 DB TRAINGUIDE

59

De favoriet van Hans & Grietje Station Karlsruhe Hauptbahnhof Enkele reis vanaf â&#x201A;Ź 39,Waar De Schwarzwaldbahn doorkruist, zoals de naam al verraadt, een gedeelte van het immense Zwarte Woud, van Karlsruhe naar Konstanz om precies te zijn.

Doen omdat Rustgevende bossen, zonnige wijngaarden, steile hellingen en nostalgische boerderijen kenmerken dit traject. Als je in de Schwarzwaldbahn stapt, dan kies je voor een van de meest pittoreske spoorwegen van Europa.

De trein is nog maar net op weg of in het Rijndal word je al getrakteerd op een fantastisch uitzicht; in het oosten strekt de noordelijke uitloper van het Zwarte Woud zich voor je uit en in het westen kun je bij mooi weer de Vogezen in Frankrijk zien liggen.

60

DB TRAINGUIDE

2012

Schwarzwaldbahn / Baden-WĂźrttemberg Reistijd vanaf Brussel-Zuid 4:33 uur Traject Karlsruhe - Konstanz (reisduur: 3:07 uur) Vervolgens begin je aan de afdaling naar de oorsprong van de Donau. De indrukwekkende kastelen, de weidse velden en de pittoreske stadjes houden je gegarandeerd aan het raam gekluisterd, totdat de Bodensee uiteindelijk het einde van je reis aankondigt.

Tip In het Zwarte Woud vind je de hoogste waterval van Duitsland. Vanuit Triberg brengt een 4 uur durende wandelroute (20 kilometer) je langs de 163 meter hoge waterval. Op de onderstaande site kun je terecht voor tien andere beschreven hikes (allemaal vanaf stations).

Meer weten? www.bahn.de/schwarzwaldbahn.

Genieten vanuit het zadel

Panorama Radweg / Schwarzwald

Station Pforzheim Enkele reis vanaf € 39,Waar De Schwarzwald Panorama Radweg loopt door het Zwarte Woud, van Pforzheim in het noorden tot Waldshut-Tiengen in het zuiden.

Doen omdat Dichte bossen, middeleeuwse stadjes, kastelen, authentieke vakwerkhuizen, lokale gerechten, de 280 kilometer Panorama Radweg, die dwars door het Zwarte Woud voert, schotelt je eigenlijk het beste van Duitsland voor. Denk nu niet meteen dat je een potentiële Tour de France winnaar moet zijn om deze met vierkante bordjes gemarkeerde route te fietsen.

Je trapt over stille wegen, waarbij steile hellingen zoveel mogelijk worden vermeden, zodat je aan het einde van de dag niet naar het zuurstof hoeft

Reistijd vanaf Brussel-Zuid 5:00 uur Route Pforzheim - Waldshut-Tiengen (280 km) te grijpen. De route is opgezet om onderweg vooral zoveel mogelijk van de verschillende panorama’s te genieten. Hiertoe is de Radweg in hapklare brokken, variërend van 30 tot 70 kilometer, opgedeeld. Je vindt deze dagetappes, plus een interactieve routeplanner op de onderstaande site. Hier kun je ook de hele route in zowel pdfals in gps-formaat downloaden (gratis).

Tip Als je de grootste koekoeksklok ter wereld wilt zien, ga dan naar Schonach. Een 4,5 meter grote koekoek komt hier ieder uur uit zijn huis, letterlijk.

Meer weten? www.schwarzwald-tourismus.info www.schwarzwald-panoramaradweg.info

2012 DB TRAINGUIDE

61

Treinen en wijnen

Moselstrecke / Trier-Koblenz

Station Trier Hauptbahnhof Enkele reis vanaf € 29,Waar De spoorlijn Trier-Koblenz, ook wel de Moselbahn genoemd, ligt midden in Duitslands bekendste wijngebied en volgt de loop van de Moezel.

Doen omdat Deze spoorweg bewijst dat treinen en wijnen uitermate goed samengaan. Vanuit je treinraam zie je een aaneenschakeling van heuvels die bedekt zijn met eindeloze rijen wijnstokken waaraan de druiven hun dagelijkse portie zon opslurpen. Uiteraard kun je zo vaak als je wilt uitstappen voor een ‘kroegentocht’ langs verschillende wijngaarden. Kijk vooral uit naar Straußwirtschaften. Dit zijn wijnboeren waar je niet alleen wijn kunt proeven en kopen,

62

DB TRAINGUIDE

2012

Reistijd vanaf Brussel-Zuid 5:43 uur Traject Trier - Koblenz (reisduur: 1:25 uur) maar waar je soms ook van streekgerechten kunt genieten. Duitse stadjes als Cochem, Pommern en Schweich waar je doorheen boemelt, zijn op en top Duitse kitsch, met smalle straatjes en eeuwenoude pleinen die zo uit een sprookje van de gebroeders Grimm lijken te komen.

Tip Wissel het treinen af met fietsen over de bekende (vlakke) Moezel-fietsroute (www.mosel-radweg.de). Het mooie van deze tocht (240 kilometer) is dat je verschillende stukken kunt overslaan door je fiets op de bus of een van de vele veerboten te zetten.

Meer weten? www.mosel.de

Schloss Wernigerode

Op stoom komen

Schmalspurbahnen / Harz

Station Nordhausen, Wernigerode of Quedlinburg Enkele reis vanaf € 39,Waar De Harz, Duitslands meest noordelijke middelgebergte (UNESCO Werelderfgoed), is verdeeld over de Bundesländer Saksen-Anhalt, Nedersaksen en Thüringen.

Doen omdat Als je in een van de Harzer Schmalspurbahnen stapt, is het alsof je in een Harry Potter film rondloopt. De tuffende oude stoomtreinen lijken je mee te voeren naar lang vervlogen tijden. Zo zie je diverse sprookjeskastelen en burchten in het natuurschoon opdoemen. Je hebt de keuze uit drie trajecten: de Harzquerbahn (van Nordhausen naar Wernigerode), de Selketalbahn (van Quedlinburg naar Eisfelder Tahlmühle) en de Brockenbahn (vanaf Drei Annen Hohne naar de top van de 1142 meter hoge Brocken).

Reistijd vanaf Brussel-Zuid 7 - 8 uur Traject 3 stoomtreinlijnen (140 km) Weer aangeland in de 21ste eeuw kom je er vanzelf achter dat de Harz vol ligt met wandel, fiets, mountainbike- en klimroutes. Ook skiën en zelfs hondenslee rijden behoren hier ’s winters tot de mogelijkheden. Een aanrader is de 97 kilometer lange Harzer-Hexen-Stieg (www.hexenstieg. de), een aantal jaar geleden nog verkozen tot de mooiste wandelroute van heel Duitsland.

Tip Struin langs de prachtige vakwerkhuizen in Wernigerode en bezoek het middeleeuwse Schloss Wernigerode met de huiveringwekkende Folterkammer.

Meer weten? www.hsb-wr.de, www.harztourist. de, www.schloss-wernigerode.de 2012

DB TRAINGUIDE

63

Fietsen door Oost- en West-Berlijn Mauerradweg / Brandenburg Station Berlin Hauptbahnhof Enkele reis vanaf € 39,Waar Door de Mauerradweg te volgen zie je de directe omgeving van Berlijn van een totaal onverwachte kant.

Doen omdat Door deze 160 kilometer lange fietsroute te volgen, duik je de bewogen geschiedenis van Berlijn in. Je fietst via speciale routebordjes niet alleen over fietspaden, maar ook over oude patrouillepaden en tolwegen. Hier kom je restanten van de roemruchte Berlijnse Muur tegen en lees je op veertig informatiepanelen langs de route alles over de bouw en de val van de Muur. Ook de natuur in de directe omgeving van Berlijn zorgt voor een aangename verrassing; uitgestrekte bosgebieden, koolzaadvelden, meren 64

DB TRAINGUIDE

2012

Reistijd vanaf Brussel-Zuid 6:46 uur Route Berlin Potsdamer Platz (160 km, begin- en eindpunt) en rivieren, moerasland en weidse vergezichten bepalen het landschap. De Mauerradweg is in 14 etappes opgedeeld, variërend in lengte tussen de 7 en 21 kilometer. Zo’n 18 kilometer lang fiets je overigens dwars door Berlijn heen. Doordat alle etappeplaatsen in en rondom de hoofdstad makkelijk met het openbaar vervoer zijn te bereiken, kun je zelf eenvoudig het start- en finishpunt bepalen.

Tip Het nabijgelegen Spreewald (www.spreewald. de) wordt het Venetië van Duitsland genoemd en is een paradijs voor wandelaars, fietsers en kanoërs.

Meer weten? www.reiseland-brandenburg.de/ themen/radfahren.html (gps-download), www.radeln-in-brandenburg.de

Watertrappelen

Fulda-Radweg / Kassel

Station Gersfeld Enkele reis vanaf € 39,Waar De gemarkeerde fietsroute (totale lengte: 205 kilometer) volgt de loop van de Fulda-rivier, vanaf de bron in het Rhön-gebergte tot aan de monding in Hannover Münden.

Doen omdat Nog voordat je maar één meter hebt getrapt, geniet je bij de bron van de Fulda op een hoogte van zo’n 900 meter al meteen van een mooi uitzicht over grote delen van het UNESCObioreservaat de Rhön. Eenmaal in het zadel is het bergaf richting Gersfeld, waarna je door een groen dal de waterweg blijft volgen. Mooie stadjes die je onderweg tegenkomt en waar je echt even een pitstop moet inlassen, zijn: Fulda (mooie Dom), Rothenburg (vakwerkhuizen) en uiteraard

Reistijd vanaf Brussel-Zuid 5:36 uur Route Gersfeld - Hannover Münden (205 km) Kassel met zijn sprookjesachtige parken. Surf voor de routebeschrijving, kaarten, fietsvriendelijke overnachtingsmogelijkheden en tips van andere fietsers naar www.fuldaradweg.de.

Tip Treed in de voetsporen van de broertjes Grimm en volg de 630 kilometer lange ‘Märchenstrasse’ die van Bremen in het noorden via Kassel naar Hanau in het zuiden loopt.

Uiteraard kun je de route makkelijk in behapbare delen knippen. Op www.deutsche-maerchenstrasse.com kun je de routekaart downloaden.

Meer weten? www.fuldaradweg.de

2012 DB TRAINGUIDE

65

Uitstappen op het dak van Duitsland Station Garmisch-Partenkirchen Enkele reis vanaf € 39,Waar De Zugspitze, Duitslands hoogste berg, torent met zijn 2962 meter hoog boven het beroemde plaatsje Garmisch-Partenkirchen uit en ligt op de grens tussen Oostenrijk en Duitsland.

Doen omdat Uiteraard mag een berg met het woord Zug (= trein) in zijn naam niet in dit rijtje trajecten ontbreken. Hoewel meerdere kabelbanen je op 2962 meter afzetten, is de Bayerische Zugspitzbahn natuurlijk de leukste manier om het ‘Dak van Duitsland’ te beklimmen.

Deze uit 1929 stammende geëlektrificeerde tandradbaan ‘tuft’ al ruim 80 jaar vanuit GarmischPartenkirchen onvermoeibaar naar de top van de Zugspitz omhoog, waarbij over een afstand van 66

DB TRAINGUIDE

2012

Zugspitzbahn / Garmisch

Reistijd vanaf Brussel-Zuid 8:33 uur Traject Garmisch - Zugspitze (reisduur: 1:13 uur) 19 kilometer ruim 2000 hoogtemeters worden overbrugd. Als je uit het treintje de ijle berglucht instapt, word je met een 360 graden uitzicht op meer dan 400 Oostenrijkse, Duitse, Zwitserse en Italiaanse bergtoppen getrakteerd op een van de mooiste Alpenpanorama’s.

Tip Heb je geen haast en ben je wel in voor een sportieve uitdaging, volg dan de 21,5 kilometer lange hike vanuit Garmisch via het Reintal naar Duitslands hoogste punt. Kijk ook op www.alpenverein-muenchen-oberland.de.

Meer weten? www.zugspitze.de

Ralph Lueger

Go with the flow RuhrtalRadweg / Winterberg - Duisburg Station Winterberg Enkele reis vanaf € 29,Waar Van Winterberg in het Sauerland tot Duisburg in Noordrijn-Westfalen volg je de loop van de Ruhr.

Doen omdat De RuhrtalRadweg is een 230 kilometer lang fietsfeest voor iedereen die op zoek is naar een mooie fietsroute die je kunt doen zonder hiervoor lang getraind te hebben. Volgens het ADFC (Allgemeiner Deutsche Fahrrad-Club) is de RuhrtalRadweg zelfs een van de mooiste van Duitsland! De route vertrekt vanuit het heuvelachtige Sauerland en kronkelt vervolgens dwars door het Roerdal richting Duisburg. Dit betekent dat beboste heuvels, dorpjes en weilanden worden afgewisseld met een ‘urban jungle’ in de vorm van

Reistijd vanaf Brussel-Zuid 2:43 uur Route Winterberg - Duisburg (230 km) bruisende steden, fabriekspijpen en oude kolenmijnen. In tegenstelling tot wat je zou verwachten word je in het Ruhrgebied niet van je sokken gereden door het drukke stadsverkeer.

De gemarkeerde route loopt namelijk zoveel mogelijk over autoluwe wegen langs de rivier, waardoor je verbazingwekkend genoeg in een oase van rust fietst. Trap naar de onderstaande website voor zeer uitgebreide informatie.

Tip Onderweg kom je vanzelf Kunstpfad Ruhr tegen; zeventien kunstwerken die langs de Ruhroever ‘verstopt’ in het landschap staan. Op de onderstaande site vind je een overzichtskaart.

Meer weten? www.ruhrtalradweg.de 2012 DB TRAINGUIDE

67

Kanoën in oude mijnen Course 1 / Leipzig Station Leipzig Hauptbahnhof Enkele reis vanaf € 39,Waar Het nieuwe waterrijke natuurgebied Neuseenland ligt op zo’n 10 kilometer ten zuidwesten van Leipzig.

Doen omdat Als echte waterrat moet je de onlangs geopende waterroute Course 1 (15 kilometer) tussen Leipzig (Haven) en het Cospuden-meer een keertje met een kano of zeilbootje gevaren hebben. Vanaf het water krijg je namelijk een goed beeld van Leipzigs fraaie parklandschap met 19e eeuwse villa’s aan de ene kant en het industriële (mijnbouw) verleden van de stad aan de andere kant. Zo is het Cospudenmeer een van 19 meren die deel uitmaken van het Leipziger Neuseenland; een oud open mijngebied

68

DB TRAINGUIDE

2012

Reistijd vanaf Brussel-Zuid 7:55 uur Route Leipzig - Cospuden (15 km) dat na de val van de Berlijnse Muur is omgetoverd tot een ecologisch merengebied. Dus waar ooit bruinkoolmijnen als open wonden het landschap verpestten, kun je nu in een schitterend natuurgebied rondvaren. Het uiteindelijke doel is om alle 19 meren met elkaar te verbinden zodat de industriële littekens uit het verleden voorgoed zijn uitgewist.

Tip Bezoek de drijvende kunst, onder andere in de vorm van een kerk, op de Störmthaler See door in een oud Amerikaans amfibievoertuig in te schepen. www.amphibientour.de Meer weten? www.leipzigerneuseenland.de, www.leipzig.travel

Fietsen over vuurspuwers

Vulkanradweg / Frankfurt Rhein-Main

Station Altenstadt Enkele reis vanaf € 39,Waar De Vulkanradweg (94 kilometer) slingert van Altenstadt (natuurgebied Wetterau) in oostelijke richting naar Schlitz.

Doen omdat Het bijzondere van de Vulkanradweg is dat je hier eigenlijk dwars door de Duitse ‘Ring of Fire’ variant fietst. De Hoge Vogelsberg is een natuurgebied waarvan het middelgebergte bestaat uit een rij van oeroude, uitgedoofde vulkanen. Gelukkig houden deze vuurspuwers al 7 miljoen jaar hun grote mond waardoor jij nu zonder problemen over deze vulkaanring kunt fietsen. Omdat de fietsroute voor een groot deel oude spoorlijnen volgt, hoef je je geen zorgen te maken over onmenselijke stijgingspercen-

Reistijd vanaf Brussel-Zuid 4:13 uur Route Altenstadt - Schlitz (94 km) tages en kun je onderweg volop genieten van imposante rotsformaties van basalt, uitgestrekte bossen en weilanden, en uiteraard stadjes waar ze vergeten zijn om met hun tijd mee te gaan.

Tip Maak gebruik van de VulkanExpress.

Dit is een streekbus die van mei tot oktober zonder probleem je fiets meeneemt, waardoor je na 94 kilometer bijvoorbeeld weer makkelijk bij het startpunt komt.

Meer weten? www.vulkanradweg.de

2012 DB TRAINGUIDE

69

Romantiek langs de Rijn

Rheinstrecke / Koblenz

Station Koblenz Hauptbahnhof Enkele reis vanaf € 39,Waar De spoorlijn Koblenz – Wiesbaden – die eigenlijk bij Keulen begint - wordt ook wel Rechte Rheinstrecke genoemd. De naam zegt het al; de spoorlijn loopt nagenoeg in zijn geheel langs de Rijn. Juist dit gedeelte van de Rijn in Duitsland is immens populair door de pracht van de rivier en haar oevers.

Doen omdat Misschien denk je bij de Rijn aan een saai stuk spoor langs een rivier. Niets is minder waar! De treinen slingeren evenwijdig aan de Rijnoever langs het mooiste stuk van de rivier. Met name het deel dat de Mittelrhein heet, is verrassend mooi. Het gedeelte van het Rijndal tussen Rüdesheim en Koblenz, dat op de UNESCO 70

DB TRAINGUIDE

2012

Reistijd vanaf Brussel-Zuid 3:17 uur Route Koblenz – Wiesbaden (reisduur: 1:31 uur) Werelderfgoedlijst staat, is versierd met smalle valleien en steile hellingen. De beroemdste hiervan is de Lorelei, een 132 meter hoge rots op de rechteroever in de buurt van Sankt Goarshausen.

Volgens de legende zou een zingende nimf met gouden haren schippers vanaf de Lorelei hebben gelokt, waardoor ze tegen de rots te pletter sloegen.

Tip Mocht je een dagje van vervoersmiddel willen wisselen, beproef dan je zeebenen en overweeg een dagtrip over het water. Rederij KD (www.k-d.com) biedt meerdere mogelijkheden.

Meer weten? www.koblenz.de; www.bahn.com/nl

DB HOTLINE VOOR AL UW TREINTICKETS & RESERVERINGEN

070 654321 Onze medewerkers staan u graag te woord (Nederlands- en Franstalig) en informeren u over: • Alle bestemmingen en tarieven van Deutsche Bahn • Voordelige Europa-Spezial tarieven vanaf € 19,• City Night Line en DB Autozug • Interessante groepstarieven • Arrangementen Bel ons: 070 654321 (€ 0,15/minuut) Maandag t/m vrijdag van 09.30 – 17.30 uur

Rechtstreeks van Brussel naar Keulen en Frankfurt ICE verbindt Brussel-Zuid, Brussel-Noord en Luik 4 keer per dag rechtstreeks met Aken, Keulen en Frankfurt. De reistijd Brussel - Frankfurt is minder dan 3 uur! ICE stopt ook op Frankfurt Flughafen.

Enkele reizen zijn al verkrijgbaar vanaf € 19,(Aken en Keulen) en € 39,- (Frankfurt).

CITY NIGHT LINE HOTELKAMER OP WIELEN

Avontuurlijk, maar toch een beetje luxe: zo kun je het reizen met de nachttrein City Night Line het beste omschrijven. Terwijl de machinist op volle toeren over het spoor zoeft, trek jij de deur van je hotelkamertje achter je dicht om de volgende ochtend heerlijk uitgerust in de bergen of in een stad wakker te worden. Geen files, overvolle wegrestaurants en stress onderweg. Idealer kan het niet.

Reizen per trein biedt je het beste van twee werelden; aan de ene kant hebben de perrons, de rijtuigen en het voorbij razende landschap iets nostalgisch, terwijl het aan de andere kant een van de meest efficiënte (weinig overstappen) en comfortabele vervoersmiddelen van deze tijd is. Bovendien is het betaalbaar, duurzaam en uiteraard gewoon leuk! Je vliegt als het ware door tijd en ruimte, waardoor het zo maar kan gebeuren dat je ‘plotseling’ op de plaats van bestemming bent.

72

DB TRAINGUIDE

2012

De voordelen op een rijtje: • Slapen onderweg, ’s ochtends vroeg aankomen in hartje centrum van diverse Europese steden.

• Tijd en kostbare hotelovernachtingen besparen en het maximale uit je verblijf halen.

• Eenvoudig fiets, ski’s of snowboards meenemen.

2012 DB TRAINGUIDE

73

CITY NIGHT LINE

Kies je eigen comfortcategorie 1. Relaxfauteuil of zitplaats Comfortabele, naar achter verstelbare relaxfauteuil met eigen leeslampje. Of zitplaats in compartiment. Toiletten en wasruimtes bevinden zich op de gang.

Enkele reis vanaf € 29,2. Couchetterijtuig Kiezen uit een 6- of 4-persoonscompartiment met comfortabele banken die om te toveren zijn in ligplaatsen. Toiletten en wasruimtes zijn aanwezig op de gang. Enkele reis vanaf € 49,-.

74

DB TRAINGUIDE

2012

3. Slaaprijtuig In het slaaprijtuig bevinden zich 1-, 2- , 3- en 4-persoonscompartimenten. Elk compartiment beschikt over een eigen wasgelegenheid. Toiletten en douches zijn aanwezig op de gang. Top of the bill zijn de compartimenten Deluxe Single en Double die zelfs over een eigen douche en wc beschikken.

De crew maakt het compartiment gereed voor de nacht. ‘s Morgens wordt het ontbijt in je rijdende hotelkamer geserveerd.

Enkele reis vanaf € 69,-

Loungen Nog geen zin om te gaan slapen?

In het lounge-rijtuig (niet op elke lijn beschikbaar) zijn tot 02.00 uur â&#x20AC;&#x2DC;s nachts drankjes, snacks en lichte maaltijden verkrijgbaar.

Roomservice is uiteraard mogelijk.

Meer info: www.bahn.com/be 2012 DB TRAINGUIDE

75

ELKE NACHT RECHTSTREEKS VANUIT KEULEN BEREIKBAAR MET CITY NIGHT LINE: FREIBURG KOPENHAGEN BASEL BERLIJN ZÜRICH DRESDEN ULM PRAAG MÜNCHEN KOLDING ODENSE

Kopenhagen

Kolding Odense

Hamburg Berlijn

Keulen

Warschau

Dresden

Brussel

Praag

Freibourg Basel Brig

76

DB TRAINGUIDE

2012

Ulm

Zürich

München Innsbruck

Wintersport per trein Uitgerust op je wintersportbestemming aankomen? ‘s Winters vertrekken treinen vanuit Keulen naar diverse skigebieden:

Kopenhagen

Oostenrijk • Stubaital • Regio Seefeld • Zillertal • Innsbruck

Zwitserland • Berner Oberland • Wallis

www.bahn.com/be

Praag München

Zürich

2012 DB TRAINGUIDE

77

TREINREISTIPS Er bestaan heel veel soorten treintickets en je wilt natuurlijk ook altijd de beste prijs. Naast de reguliere tarieven (Normalpreis), zijn er diverse voordelige tarieven beschikbaar waarmee je voordelig naar en binnen Duitsland en Europa kunt reizen.

Deze weetjes en boekingstips helpen je bij het verkrijgen van de beste deals.

78

DB TRAINGUIDE

2012

REIZEN NAAR DUITSLAND VANAF € 19,Europa-Spezial tarieven

Bestemmingen in Oostenrijk en Zwitserland vanaf € 58,-

• Met de voordelige Europa-Spezial tarieven kun je vanaf elk station in België elke bestemming in Duitsland bereiken vanaf slechts € 39,- (2e klas) of € 69,- (1e klas).

• Ook de grensbestemmingen Basel en Salzburg zijn met dit tarief bereikbaar.

• Tickets naar ‘dichtbij-bestemmingen’ zoals Keulen en Düsseldorf zijn er zelfs al vanaf € 19,-.

• Houders van een BahnCard 25 krijgen bovendien nog eens 25% korting op deze Europa-Spezial tarieven.

• Ook Oostenrijk en Zwitserland bereik je met de trein heel voordelig. Reis je overdag met ICE, dan zijn de meeste bestemmingen te bereiken vanaf € 58,- enkele reis.

• De nachttrein City Night Line rijdt vanaf Keulen rechtstreeks naar Basel en Zürich en biedt zitplaatsen aan vanaf € 29,enkele reis.

Bel de DB Hotline: 070 654321 (€ 0,15/minuut) voor informatie over voordelige tarieven.

REIZEN BINNEN DUITSLAND VANAF € 8,Voordelige nationale ‘rondreis-tickets’ in Duitsland

Ländertickets: ideaal voor wandelaars en fietsers

• Met het Quer-durchs-Land-Ticket kun je doordeweeks na 9.00 uur de hele dag met alle regionale treinen onbeperkt door heel Duitsland reizen voor slechts € 42,-*.

De 2e t/m 5e persoon betaalt slechts € 6,p.p. extra!

• Het Schönes-Wochenende-Ticket is een hele zaterdag of zondag geldig in alle regionale treinen van Deutsche Bahn en eveneens in het openbaar vervoer van vrijwel alle Duitse steden. Prijs: € 40,-* voor maximaal 5 personen die op één ticket kunnen reizen.

Dit is dus slechts € 8,- per persoon.

Met Ländertickets reis je met maximaal 5 personen voordelig een hele dag met alle regionale treinen en het openbaar vervoer door één bepaald Bundesland. De Ländertickets zijn zaterdag of zondag geldig of op doordeweekse dagen ná 9.00 uur.

De prijzen variëren per Bundesland: Nordrhein-Westfalen € 37,50* Rheinland-Pfalz v.a. € 21,-* * Koop je je ticket aan de balie van de DB-Reisezentra in Duitsland zelf, dan wordt er € 2,- extra gerekend.

Meer info: www.bahn.com/be of DB Hotline: 070 654321 (€ 0,15/minuut) 2012 DB TRAINGUIDE

79

Moezel, Duitsland

Zwitserland Swiss Travel System

InterRail ticket: kriskras door Europa

Met de Swiss Pass of Swiss Flexi Pass kun je vanaf 3 dagen onbeperkt door Zwitserland reizen met trein, bus, boot en openbaar vervoer in vele steden. Inclusief gratis toegang tot meer dan 400 musea. www.swisstravelsystem.ch.

Wil je een paar dagen of zelfs een aantal weken rondreizen door Europa? Met een InterRail ticket op zak is het een kwestie van rugzak op en gaan. Europa ligt aan je voeten… Je kunt kiezen uit de InterRail Global Pass voor 30 landen in Europa, of de InterRail One Country Pas. De InterRail Global Pass is al verkrijgbaar vanaf € 267,- (5 dagen, 2e klas) of € 638,- (1 maand, 2e klas).

80

DB TRAINGUIDE

2012

Hoe heb je de meeste kans op een voordelig tarief?

• Vroeg boeken: dagtreinen zijn drie maanden voor reisdatum te boeken, nachttreinen vaak 6 maanden voor reisdatum.

• Drukke reisdata vermijden: voordeeltarieven zijn op zaterdagen in schoolvakanties bijvoorbeeld vrijwel niet beschikbaar.

• Reizen op de doordeweekse dagen dinsdag, woensdag en donderdag geeft de meeste kans op voordeeltarieven.

Fiets mee?

• Binnen Duitsland kun je op veel langeafstandsverbindingen (vrijwel alle IC/EC en CNL-treinen) je fiets meenemen. In de hogesnelheidstrein ICE is dit helaas niet mogelijk.

• Ideaal is de nachttrein City Night Line, die vanuit Keulen rechtstreeks naar o.a.

München, Freiburg, Basel en Zürich rijdt. Zo zijn de Duitse, Oostenrijkse en Zwitserse Alpen uitstekend met de fiets, zonder vele overstaps, te bereiken.

• Op alle regionale treinen kun je de fiets meenemen, in sommige regio’s zelfs kosteloos.

• Bel voor meer informatie met de DB Hotline: 070 654321 (€ 0,15/minuut) • Fietstickets België - Duitsland kosten € 10,- per fiets per enkele reis.

In langeafstandstreinen is het verplicht om fietsplaatsen te reserveren.

Verkooppunten Treintickets zijn op de volgende manieren verkrijgbaar: • www.bahn.com/be • DB Hotline: 070 654321 (€ 0,15/minuut).

• NMBS-stations met internationale verkoop • Het NMBS Europe Contact Center Internationaal: 070 - 79 79 79 (€ 0,30/minuut) • www.nmbs-europe.com • Bij door de NMBS Europe erkende reisagentschappen TREINREISAANBIEDINGEN

REISPLANNER OP BAHN.COM/BE

Meer info: www.bahn.com/be of DB Hotline: 070 654321 (€ 0,15/minuut) 2012 DB TRAINGUIDE

81

AANBIEDINGEN 5 dagen

€ 575,-­

incl. treinpas

€ 25,-­

korting per boeking actiecode Trainguide 2012/CH009

Treinrondreis Graubünden en Bernina Express Reisprogramma Dag 1 Reis comfortabel met de hogesnelheidstrein ICE via Basel naar Bergun Dag 1 - 5 Verblijf 4 nachten in een gezellig hotel met zonneterras, op 200 meter van het station.

Excursie met de Bernina Express. Drie dagen onbeperkt rondreizen met openbaar vervoer (trein, bus) door het hele kanton Graubünden. Zie pagina 58-59.

Dag 5 Terugreis naar België met de ICE

1E KLAS REIZEN VANAF € 725 p.p.

De mooiste treinreizen van Deutsche Bahn

Prijzen gelden vanaf elk station in België; geldig t/m december 2012

3 dagen v.a. € 176,-­

3 dagen dynamisch Berlijn

Reis vanaf elk NMBS-station per IC comfortabel naar de dynamische Duitse hoofdstad (reistijd Amersfoort 5:40 uur). Verblijf in hotel Savoy***: centraal bij de Kurfürstendamm. Voormalig herenhuis, kleurrijke ontbijtruimte, ruime kamers. Treinstation Zoologischer Garten op ca. 400 meter. Alle kamers met do/wc.

Rustige straat, bijna alle kamers aan de achterkant.

3 dagen v.a. € 190,-­ incl. uitgebreid excursiepakket

3 dagen Hanzestad Bremen & Klimahaus Bremerhaven Verblijf in hotel*** vlakbij het station.

Maritieme stad met bruisende charme.

INBEGREPEN: • treinreis vanaf elk Belgisch station • entree Überseemuseum Bremen • retourticket Bremen – Bremerhaven • toegang Klimahaus: één van de meest boeiende musea van Duitsland (zie pagina 26).

www.bahn.com/be 070 654321 (€ 0,15/minuut)

AANBIEDINGEN

5 dagen

€ 625,-­ p.p. incl. treinpas

€ 25,-­

korting per boeking actiecode Trainguide 2012/CH008

VIP Berner Oberland – 100 jaar Jungfraubahnen Hoogste treinstation van Europa

Reisprogramma Dag 1 per directe ICE via Basel naar Lauterbrunnen.

Dag 1-5 verblijf in mooi hotel*** met prachtig uitzicht over de Staubbachfälle.

Inbegrepen is de VIP-Pass Jungfraubahnen voor onbeperkt treinen.

Hoogtepunt: het hoogstgelegen treinstation van Europa, het Jungfraujoch op 3454 meter (zie pagina 56-57). Schitterend uitzicht over de langste gletsjer in de Alpen.

Nieuw in 2012: de belevenis-grot op weg naar het IJspaleis.

Dag 5 terugreis naar België met ICE.

VIER MEE – 100 JAAR JUNGFRAUBAHNEN MET JUBILEUMPRIJS: € 625,- (2e KLAS), € 745,- (1e KLAS)

De mooiste treinreizen van Deutsche Bahn

Prijzen gelden vanaf elk station in België; geldig t/m december 2012

2 dagen Documenta in Kassel

2 dagen v.a. € 125,-­

Elke vijf jaar vindt in Kassel de Documenta plaats: 100 dagen wereldwijde toonaangevende moderne kunst.

Van 9 juni t/m 16 september 2012.

Dag 1 ’s ochtends comfortabel per ICE naar Kassel.

Hotel*** bij station en Documenta.

Dag 2 hele dag tijd voor de Documenta, eind namiddag terugreis naar België • Verlenging mogelijk.

• Entree Documenta: 1 dag € 20,- / 2 dagen € 35,• 1e klas reizen vanaf € 165,- p.p.

5 dagen v.a. € 283,-­ incl. treinreis en hotel**** 5 dagen Zwarte Woud Per ICE via Frankfurt en Freiburg naar het hart van het Zwarte Woud, de Titisee. Kuuroord, veel wandelmogelijkheden. Mooie excursies naar de Feldberg (1.493 meter) en per trein door de Ravennaschlucht.

Bezoek Freiburg met de gotische Münster en de unieke “Bächle”. Inclusief Hochschwarzwaldkarte: gratis met alle bussen, treinen en bergbanen; toegang tot diverse musea en zwembaden.

www.bahn.com/be 070 654321 (€ 0,15/minuut)

AANBIEDINGEN € 25,-­

6 dagen v.a. € 430,-­

korting per boeking actiecode Trainguide 2012/DE003

6 daagse treinrondreis fascinerend Oost-­Duitsland: Weimar, Leipzig en Dresden Reisprogramma Dag 1 Per ICE naar Weimar, stad van Goethe en Schiller. Idyllische pleinen en steegjes.

Dag 2 Weimar: bezoek ook de zomerresidenties.

Dag 3 Leipzig: stad van handel en literatuur.

1e klas reizen Dag 4 Dresden: het Florence aan de Elbe. v.a. € 510,- p.p.

Dag 5 Dresden, kunst- en cultuurmetropool van Duitsland.

Dag 6 Terugreis met ICE naar België.

De mooiste treinreizen van Deutsche Bahn

Prijzen gelden vanaf elk station in België; geldig t/m december 2012

Checklist Frankfurt am Main

! ! ! ! !

Van Apfelwein leren houden De Museumoever ontdekken Wolkenkrabbers beklimmen In Goetheâ&#x20AC;&#x2122;s voetsporen treden Duitse geschiedenis beleven

www.frankfurt-tourismus.de

e.

b

o t

e c a l p

e h t

Berlijn is de stad van de verandering.

Ruim 20 jaar na de val van de Muur komen geschiedenis, veelzijdigheid, creativiteit en culturele diversiteit elkaar hier op unieke wijze tegen. Dat onderscheidt Berlijn van andere steden.

Ontdek Berlijn met de Berlin WelcomeCard: gratis openbaar vervoer en vele kortingen!

Meer informatie (Nederlandstalig): visitBerlin.com

be open, be free, be berlin.