KỸ NĂNG TƯ DUY THỰC NGHIỆM TRONG DẠY HỌC PHẦN CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT VÀ NĂNG LƯỢNG Ở THỰC VẬT

RÈN

-

Lý - Hóa Sinh 8-2019

CN

................................................................................................ 24 .............................................................. 28 ................................................................................ 28

................................................................. 4 ....................................................................................... 5

2.2.2.

................................................................................... 5

........................................................................... 28 ....................................................................................... 34

........................................................................... 6 ........................................................................... 6 ............................................................................................. 72

............................................................................ 6 ..................................................... 7 ................................................................... 7 ............................................................ 8

2.3.1.

2.3.2. Qui trình chung......................................................................................... 73 HS. ....................................................................................................................... 76

.................................................... 8

.................................................................................. 82

.......................................................................................... 9

..................................................... 82

.................. 9 1.1.

1.1.1.

................................................................... 82

............................................................. 9 ........................................................................ 9 ..................................................................................... 10 ................................................................... 13 .......................................................... 15 ................. 15 ...................................... 21 .................................................................................. 23

.................................................................................. 73

.............................. 83 3.2.1.

.......................................................................... 83 ....................................................................... 83 ........ 84 .................................................. 87 .................................................................................. 92 ........................................................................... 93 ................................................................................. 95 ............................................................................................................ 97

..................................................................................................... 24

-

V

BT BTTN

p hành

DH GV

Giáo viên [1].

HS KN

.

KNTN

là chính.

NL NLTN SGK

Sách giáo khoa

BTTN.

THPT TN GV ít chú còn pháp

HS không

H

HS .

S

duy khi

: ng nghiên c u -

Các BTTN và quy trình -

, v

5.2. Ph m vi nghiên c u -

duy

D

C

-

-

-

S

BTTN chuyên gia.

-

n

- Sinh -

KN cho HS

-

c nghi

m

.

.

7.

1.1.

1.1.1. , p

TN

. I.A

- Sinh .V . Skinner (1904-1990)

-

hành[7].

- Xâ

KN t

cho HS

-

.

-S

- Xá

hành

TN. * Nh

,

+

Các nhà ngh

1.1.2. B a. Khái ni m bài t p thí nghi m

+

-

17].

+

.

22]. b. *

* +

+

+ 1.1.3 n.

a

+

c BTTN

-

trí thông Thông . b. k

18].

*

-

- suy

Phân tích -

chung.

* *

17].

1.2.1

thông thông, chúng tôi s

*

-

a.

ng

tác

2

í

(%)

(%) Có

100%

GV

HS

Không

0%

80,8%

62,1%

0%

19,2%

35,3%

0%

2,6%

0%

0%

7,5%

92,5%

2

,

45,0% 37,5% 17,5%

. khâu

.1 Tuy nhiên, c

b.

các

3

4

duy Không e xuyên

xuyên 200

SL

TL%

0

0

SL 11

TL% 27,50

SL

TL%

29

.

5.

72,50 5

12

30,00

5

12,50

23

M

57,50

A. Có.

56

28,00

102

51,00

42

21,00

23

11,50

25

12,50

102

51,00

51

25,50

85

42,50

3. Lí do

65

32,50

không yêu

37

18,50

13

6,50

1. Yêu thích

16

40,00

4

10,00

20

50,00 C. Không.

3 - hoàn 2. Lí do yêu

cho HS

d 4

KN cho HS Th

SL

TL%

SL

TL%

SL

TL%

SL

TL%

4

10

12

30

24

60

0

0

thích. sau này.

35

17,50

112

56,00

27

13,50

26

13,00

54

27,00

82

41,0

00%; không thích: 21,00

(56,00%). .

bài.

ng 51

25,50

13

6,50

110

55,00

31

15,50

43

21,50

16

8,00

33

16,50

0 00

B.

1.2.2

-

khi

quan

61

30,5

-

pháp TN yêu thích:

83

41,50

23

11,50

lý

ên

ít

ít

n .

-

* Nguyên nhân khách quan :

-

-

-

L này. viên.

-

nâng cao -

Olympic.

:

(

:

, )

-

- Phân tích k 2.1.

Bài 3. Thoát

-

lá -

-

-

Bài 4. Vai trò

-

thí

-

khoáng Bài 1.

(

quá trình hút -

Bài 5, 6. Dinh

)

-

Bài

2.

Quá

Dòng m

-

-

-

hành:

-

-

-

-

cây,

Bài 7.

-

Bài

Thí

12.

-

Hô

phóng khí CO2 và - Phân bón có vai -

phân bón

cây

Bài 13.

-

-

hành:

-

Phát -

Bài

8,

và carôtenôit

9.

cacbohidrat và khí oxi 2 và

-

-

Bài 10.

-

Bài 14.

2

hành:

Phát 2

-

2

2

-

-

2.2.

2.2.1 a.

BTTN à

ng o

HS

, rèn

,

ác

ê

BTTN

,

, KN,

b. BTT

í ra

thái ng

ng thay

í

. í

c. BTTN ù HS trung bình,

quá

, không quá khó

á,

, kém. Có nh

êu

, không .

Phân tích quy trình

d.

í B

BTTN á DH

à

,

,

1:

, phù Có nh

,

â

àá BTTN

à mang tí 2.2.2 BTTN

Vi BTTN

xác

BTTN

Các BTTN

BTTN

.

BTTN

:

BTTN

bài

gì T

BTTN

N BTTN

-

BTTN

-

BTTN

-

BTTN

BTTN

BTTN -

-

BTTN

.

phân bón, c. H

í

í

-

BTTN

-

sau: Cho các ngu

BTTN

BTTN

thí

, BTTN thí

thí

thí

BTTN í

BTTN :

. Khi

í

d ch, l m cho dung d ch c m u xanh. M

2.2.3 .

mêtilen.

2:

a. a.

b.

, rút ra

2.

Hình 2.1 a. T b.

a.

a. Th nghi m: minh h a v

ch h t b

ng th i ch ng minh t nh

th m ch n l c c a m ng sinh ch t!

3:

b. Khi ta ngâm b r v o dung d ch xanh mêtilen, c c phân t xanh mêtilen h t b m trên b m t r v ch d ng l i mêtilen ko c n thi

c v o trong t b o, v xanh (hình 2.2A)

i v i t b o. T nh th m ch n l c c a m ng sinh ch t ko cho 2.B.

ng b r v o dung d ch CaCl2 th c c ion Ca2+ v Cls b h tv or v

y c c phân t xanh mêtilen h t b m trên b m t r v o dung a. b.

sai? Vì sao?

ch nh l m u xanh c a xanh

A

(

(B

B

Hình 2.3 Hình 2.2 chính xác. a. Ý goài qua lá, khi

b.

4: Hình 2.3B thí ngh k 5:

3A.

3B. 30 phút a. b.

4.

làm

Hình 2.5

7:

Hình 2.4

+

quá trình gì?

2.

6:

2

(hình 2.5 8:

-

phút quan sát N

6.

-

in.

Hình 2.6

:

-

+

Bài t p 9:

2

Ti n hành thí nghi m

c chi

n hai lá cây cùng lo ,m

c chi

48 gi trong t i,

2

c màu

m màu c hai lá b ng i t. Hãy cho bi t: a, M

a thí nghi m.

b, Vì sao ph c, Hi n

lá cây trong t

c khi làm thí nghi m?

ng thí nghi m và gi i thích hi

ng

a. Thí nghi

CO2,

b. Ba(OH)2

phân

CO2, HCl trung hòa Ba(OH)2

-

trung hòa.

CO2

CO2

Ba(OH)2

Ba(OH)2

2

=> Cây A là cây C3, cây B là cây C4.

:

12: kính có

Cho thí

:

sau: 2

Thí

Cây A

Cây B

20

40

35

41

a. Thí í

b. trên?

3

và cây C4.

: Cây C3

4

3 có HHS còn C4không có quá trình này.

-

2

2

-> không?

c 3: Cây A: 2

QH

2

->IQH Cây B:

2 QH

=> Cây B không có HHS.

không Bình Bình

. Quan 8

-

-

-

b. BTTN r

Hình 2.8

-

2.

-

2,

còn

2

:

vì sao?

-

Hình 2.9

-

-

- So sánh:

Hình 2.10

TN 1( .

-

-

2

Vì sao? .

0

vì: 2.11B). ch t tr

2

3

và TVC4. Cây C3 s

c do có i m bù CO2 cao (30ppm) còn TV C4 có i m bù CO2 th p (0-

10ppm) . ra

* Thí nghi m 2: - Nguyên t c: D a vào hô h p sáng. Hô h p sáng ph thu c vào n ng h p sáng ch có

th c v t C3 không có

11

O2; hô

th c v t C4 nên khi i u ch nh O2 cao thì

n ng su t quang h p TV C3 gi m i.

-

4

5:

3 4

B

3

4: B (

C

A (B

(C

Hình 2.11

11

Hình 2.12

-

Hình 2.13

2 3

CO2 + Ca(OH)2

3

-

+ H2O 2

c.

1: 2:

2.14

.

2 Hình 2.14 cây, quá trình chuy a.

TN?

b.

- Gi i th ch: V c c nguyên t kho ng c vai tr r t quan tr tri n v ph t tri n

i v i sinh

th c v t

p 4: -

hông (không có lá) (hình

2.15A)

-

15B) 15C) 3: 2.15D)

-3 ngày?

gì.

-

2

-3 ngày

6: Hình 2.15

CO2.

-

Cây A là cây C4, cây B là cây C3 vì:

-

2

TVC3 và TVC4. Cây C3 ng ng quang h p do c n ki t CO2. Vì th c v t C3 có i m bù CO2 cao (30ppm) còn TV C4 có i m bù CO2 th p (0-10ppm).

2 2.

7:

5:

-3 ngày.

lá cây vào

16)

bình tam giác A 16)

-

2

Hình 2.16

3

CO2 + Ca(OH)2

3

+ H2O 2

9: 2

CO2

có khí CO2 8:

xilanh ?

Hình 2.18 a. Theo em thí

http://www.tutorvista.com/content/biology/biology-ii/respiration) Hình 2.1.7.

b

thí

2 bình a và b nêu trên? + c

thí

d thí

án: : a. í

là gì?

2

2:

CO2 ra ngoài. d.

Hình 2.19 ?

Hãy 1:

ánh sáng

B

.

2.20.

3:

.

chlorophyll là Fe và Mg. Hình 2.20. Thí này -

Dùng túi pôlyêtilen không màu qua lá, khi trùm kín nilon kh

5:

4:

.E

i ta phát hi n hai nguyên t

ng trong quá

trình t ng h p chlorophyll. Khi thi u m t trong hai nguyên t

u xu t hi n tình

tr ng vàng lá. nh hai lo i nguyên t và trình bày vai trò sinh lí c a hai lo i nguyên t i v i quá trình quang h p c a cây xanh. b) Thi t k thí nghi m nh ch ng minh vai trò c a hai nguyên t khoáng này.

a.

: Hình 2.21

6: : 50 ml có chia

tím. a. H

ng: nh s

qu quang h p l

i nh s ng tia xanh t m v

b.

a.

cm

cho hi u

nh s ng m u v ng?

?

b.

L

(

u ánh sáng vàng

-

ng tinh b t b ng -

thu c th

tinh b t.

N ul n oc m t c l hi u qu

m nh t th l

nh s

cho s n ph m quang h p nhi u nh t

i v i quang h p cao nh t v

cl i

b. Gi i th ch:

S , trong axeton, carotenoit tan trong benzen.

E xanhtím

h.C

Evàng

Edo

Vì

xanh tím

<

vàng

<

.

30 phút B

A E do

A Evàng

2.

A E Xanhtim

cây 1) > xanh tím (lá cây 3) > vàng (lá cây 2) 8: 2

22.

9:

2.

a.

b. : a. thêm NaHCO3

2 2

Hình 2.22

2

:

3

2

thì

2

và có màu

Nguyên lý: Cây C3

4

có 2

2.

a) 4 3,

b)

C4 và

3

không rõ màu.

CAM? Vì sao?

-

3

4

2 2

-

2 4, 2,

còn cây C3

vì cây C4 2

c. Enzim glicolatoxidaza 2

-

3

3.

2

:

xúc tác p

-

3

và cây C4

3.

a.

d.

b.

-

c. Enzim glicolatoxidaza d.

4

-

3.

4

và cây C3

3

4

không thay

CO2. Hãy

12:

2

-

a.

300ml

- Nút cao su có móc

-

-

-

a

-

ng 3:

a. -

40g

-

10 phút

2

-

a.

-

-

-

-

->CO2 -

-> axit piruvic -

-> CO2

-

2 2

TBC -> Không có CO2 bay ra.

4: Thí nghi m ch ng minh cây xanh th i CO2 trong quá trình hô h p x y ra trong u ki n nào? Trình bày thí nghi m và gi i thích k t qu ?

5:

p 13:

2.3.1. a. Phù

.

Hình 2.23 b.

: Cho m t túi h

y m m và các d ng c , hóa ch

trong phòng BT.

thí nghi m.

. GV a) Hãy thi t k m t thí nghi b) Vì sao l i s d ng h

ch ng minh hô h p sinh CO2 và t a nhi t. ym

th

.

ti n hành thí nghi m?

s d ng cho bài 14, 15 và bài 16):

-

-

-

d.

-

-120 phút (1,52

2.3.2. Qui trình chung 2.3.

phù

giá

sau:

L

bà

a

3:

-

KN

4:

5:

. rèn , vào

.

2.3.3 sai ?

HS. a.

3:

: -

-4 HS 4:

2:

5:

sau: - TN A.

B.

lá.

-

(

A

(B

B

b.

.

Bài 4 -

-

-

-

2:

2.

2:

:

. bรฌnh. C

. Em

3: -

-4 HS 4:

Khi so sรกnh HS 5: -

c

3:

.

B

-4 HS 4:

a.

b.

3: 5:

4: O2

2

trong

-

2

H

5:

d bài 9

3, C4 và

CAM.

a.

-

. êm NaHCO3

2:

.

2

b.

:

2

thêm NaHCO3

2

2.

2.

-

BTTN

duy -

-

.

3.2.1.

3 . + Bài -

+ Bài 7 : phân bón + Bài 12:

a.

THPT

-

xã Hoàng Mai.

p

PH M

- Ki

n c a gi thuy t khoa h

c nêu

11A2

40

THPT

11A3

41

THPT THPT

11A2

39

THPT THPT

tài.

11A3

41

THPT THPT

11A2

40

THPT THPT Hoàng Mai

11A3

39

THPT THPT Hoàng Mai

KN phân

1. Phân tích

Không phân tích h xác

tích thí

b. chính xác

TN

v TN

chí và the

Không

rút

ra

3.2.3 khám phá KN so

1.Phân tích TN Không phân tích các TN và xác

sánh

dung so sánh các tiêu chí và

sánh 1.

K

Tiêu chí nhau và khác

chính xác

các TN TN KN Không

rút

1. Trình bày Không trình bày

ra

TN

hành TN

khám phá KN

1. Phân tích Không phân tích

phán

chính xác TN

TN TN TN

chính xác

3. lý do vì sao có

Không

làm

qua 3

Tiêu

1.

chí

chí

1

sinh (n) SL

TL %

SL

TL %

SL

240

33

13,75

109

45,42

98

40,83

240

66

27,50

112

46,67

62

25,83

240

89

37,08

134

58,83

17

4,09

240

22

9,17

99

41,25

119

49,58

240

52

21,67

111

46,25

77

32,08

240

77

32,08

127

52,92

36

15,00

240

16

6,67

74

30,83

150

62,50

240

70

21,17

81

33,75

89

45,08

240

90

37,50

114

47,50

36

15,00

3 2

3

3.

TL %

SL

TL %

SL

TL %

240

32

13,33

116

48,33

92

38,34

240

51

21,25

125

52,08

64

26,67

240

98

40,83

132

55,00

10

4,17

240

37

15,42

99

41,25

104

43,33

240

75

31,25

112

46,67

53

22,08

240

101

42,08

119

49,83

20

8,09

240

29

12,08

58

24,17

153

63,75

240

71

29,58

103

42,92

66

27,50

240

89

37,08

121

50,42

30

12,50

TL % 2

1

SL

KN

2.

Tiêu

sinh (n)

KN

KN

4.

TN

Tiêu chí

Tiêu chí

1

2

3

4

sinh (n)

sinh (n) SL

TL %

SL

TL %

SL

TL %

240

23

9,58

115

47,92

102

42,50

240

61

25,42

112

46,67

67

240

110

45,83

104

43,33

240

22

9,17

97

240

60

25,00

240

122

240

SL

TL %

SL

TL %

SL

TL %

240

1

46

19,17

116

48,33

78

32,50

240

2

83

34,58

108

45,00

49

20,42

27,91

240

3

113

47,08

120

50,00

7

2,92

26

10,84

240

1

43

17,92

106

41,17

91

40,91

40,42

121

50,41

240

2

93

38,75

103

42,92

44

18,33

109

45,42

71

29,58

240

115

47,92

116

48,33

9

3,75

50,83

93

38,75

25

10,42

240

53

22,08

66

27,50

121

50,42

28

11,67

66

27,50

146

60,83

240

85

35,42

100

41,67

55

22,91

240

64

26,67

74

30,83

102

42,50

240

111

46,25

119

49,58

10

4,17

240

101

49,51

107

44,58

32

5,91

240

20

8,33

48

20,00

172

71,67

240

57

23,75

96

40,00

87

36,25

240

91

37,92

113

47,08

36

15,00

1

2

3

2, 3.3, 3.4, 3.5

L 1 khá cao

(8,33% - 22,08

tôi

tiên, , HS còn

,

92% - 15,00%), còn - 58,83%),

8% - 50,83

5.

KN

môn,

-

BTTN -

c 11

BTTN

ho HS trong

-

3 [1].

Môn Sinh , NXB.

[2].

, NXB.

[3]. . anh (2006),

[4]. g

THPT.

[5].

[6].

22.

-

[7].

147.

[8].

-

98.

[9].

41.

[10]. ,

[11].

35.

[12].

10 11.

[13].

Bài 2:

[14].

: - 39.

[15].

1996 cho giáo viên THPT [16].

-

[17].

.

[18].

, NXB. Giáo 1. Giáo viên:

[19].

m

III [20].

Lanh (2003),

, NXB.

[21].

[22].

-

i thích vì sao các

:

:

-

-

-

sau:

-

ThĂ nh

2: -

a. b.

:

:

:

: - Cây có lá -

-

3.

-

-

- 3 ngày.

-

thí

thí

-

c.

í

thí 1. Chia nhóm:

3 6 nhóm

GV c

8 HS:

2 : :

-

nhóm :

.

thí Nhóm coban clorua

thí T

thí h ngô khô, .

?

Tên cây

(cm/cây) :

III.

.

3.

V.

: -8 HS

**************************************************************

. :

1.

2.

a. H b.

: , so sánh

2.

thí

:

.

1. Giáo viên:2.

:-

2

: Cho m t túi h

y m m và các d ng c , hóa ch

í

trong phòng

mô

thí nghi m. a. Hãy thi t k m t thí nghi

ch ng minh hô h p sinh CO2 và t a nhi t.

b.Ti n hành thí nghi m, quan sát hi c. Vì sao l i s d ng h t

í

ng và gi i thích k t qu ? ym

ti n hành thí nghi m? hút O2

1.

4

GV:

-H

a ti t h c.

- Giáo viên nh n xét ti t th c hành. a.

a. Theo em thí

í í 2 bình a và b nêu trên? thí