HỆ THỐNG CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM KHÁCH QUAN NHIỀU LỰA CHỌN CHƯƠNG “ĐỘNG HỌC CHẤT ĐIỂM” VẬT LÍ 10

SỬ DỤNG CÂU HỎI TNKQNLC DẠY HỌC VẬT LÍ

vectorstock.com/28062424

Ths Nguyễn Thanh Tú eBook Collection

XÂY DỰNG VÀ SỬ DỤNG HỆ THỐNG CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM KHÁCH QUAN NHIỀU LỰA CHỌN CHƯƠNG “ĐỘNG HỌC CHẤT ĐIỂM” VẬT LÍ 10 THPT (2018) WORD VERSION | 2018 EDITION ORDER NOW / CHUYỂN GIAO QUA EMAIL TAILIEUCHUANTHAMKHAO@GMAIL.COM

Tài liệu chuẩn tham khảo Phát triển kênh bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đơn vị tài trợ / phát hành / chia sẻ học thuật : Nguyen Thanh Tu Group Hỗ trợ trực tuyến Fb www.facebook.com/DayKemQuyNhon Mobi/Zalo 0905779594

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘI 2 KHOA VẬT LÝ

O

BÙI KIM NGỌC

FF IC IA L

---------&----------

Y

N

H

Ơ

N

XÂY DỰNG VÀ SỬ DỤNG HỆ THỐNG CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM KHÁCH QUAN NHIỀU LỰA CHỌN CHƢƠNG “ĐỘNG HỌC CHẤT ĐIỂM” VẬT LÍ 10 THPT

D

ẠY

KÈ

M

Q

U

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC

HÀ NỘI – 2018

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘI 2 KHOA VẬT LÝ

BÙI KIM NGỌC

FF IC IA L

---------&----------

H

Ơ

N

O

XÂY DỰNG VÀ SỬ DỤNG HỆ THỐNG CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM KHÁCH QUAN NHIỀU LỰA CHỌN CHƢƠNG “ĐỘNG HỌC CHẤT ĐIỂM” VẬT LÍ 10 THPT

N

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học

KÈ

M

Q

U

Y

Chuyên ngành: Lí luận và phƣơng pháp dạy học bộ môn vật lí

D

ẠY

TH.S: Nguyễn Anh Dũng

HÀ NỘI – 2018

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

LỜI CẢM ƠN Tôi xin chân thành cảm ơn ban chủ nhiệm Khoa Vật lý trường Đại học

FF IC IA L

Sư phạm Hà Nội 2; các thầy, cô giáo trong khoa đã tận tình giảng dạy, tạo điều kiện giúp đỡ tôi hoàn thành khoá luận tốt nghiệp này.

Đặc biệt tôi xin bày tỏ biết ơn sâu sắc tới thầy giáo Nguyễn Anh Dũng

người đã trực tiếp hướng dẫn, chỉ bảo tận tình trong suốt quá trình tôi thực hiện đề tài nghiên cứu.

Hà Nội, tháng 5 năm 2018 Sinh viên

D

ẠY

KÈ

M

Q

U

Y

N

H

Ơ

N

O

Tôi xin chân thành cảm ơn !

Bùi Kim Ngọc

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

LỜI CAM ĐOAN Khoá luận tốt nghiệp Xây dựng và sử dụng hệ thống câu hỏi trắc

FF IC IA L

nghiệm khách quan nhiều lựa chọn chƣơng “Động học chất điểm” Vật lí

10 THPT được hoàn thành dưới sự hướng dẫn tận tình của thầy giáo Nguyễn Anh Dũng.

Tôi xin cam đoan đề tài này là kết quả nghiên cứu do tôi thực hiện và không trùng lặp với bất kì kết quả nghiên cứu của tác giả nào khác. Các thông

Hà Nội, tháng 5 năm 2018 Sinh viên

D

ẠY

KÈ

M

Q

U

Y

N

H

Ơ

N

O

tin trích dẫn trong khóa luận đều được ghi rõ nguồn gốc.

Bùi Kim Ngọc

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG KHÓA LUẬN Chữ viết đầy đủ

1

Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa

2

Giáo dục và Đào tạo

3

Giáo sƣ. Tiến sĩ

4

Giáo viên

5

Học sinh

6

Kiến thức mới

7

Kiểm tra đánh giá

8

Nghiên cứu tài liệu mới

9

Phƣơng pháp dạy học

10

Sách bài tập

11

Sách giáo khoa

12

Sách giáo viên

13

Trung học phổ thông

14

Trắc nghiệm

15

Trắc nghiệm khách quan

GD & ĐT GS.TS

M

Q

U

Y

N

H

Ơ

N

O

HS

Trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn

KTM

KTĐG NCTLM PPDH SBT SGK SGV THPT TN TNKQ TNKQNLC

Thực nghiệm sƣ phạm

TNSP

18

Trắc nghiệm tự luận

TNTL

Trung ƣơng 2

TW2

ẠY

17

19

D

CHXHCN

GV

KÈ

16

Chữ viết tắt

FF IC IA L

STT

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

MỤC LỤC Trang MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1

FF IC IA L

1. Lí do chọn đề tài .......................................................................................... 1

2. Mục đích nghiên cứu của đề tài ................................................................. 3

3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của đề tài ............................................ 3 3.1. Đối tượng nghiên cứu ............................................................................... 3

3.2. Phạm vi nghiên cứu .................................................................................. 3

O

4. Giả thuyết khoa học .................................................................................... 3

5. Nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài ................................................................. 3

N

6. Phƣơng pháp nghiên cứu............................................................................ 4

Ơ

7. Đóng góp của đề tài ..................................................................................... 4

H

8. Cấu trúc của đề tài ...................................................................................... 4

N

CHƢƠNG I: CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ TRONG DẠY HỌC Ở TRƢỜNG PHỔ THÔNG ............................... 6

Y

1.1. Cơ sở lí luận về kiểm tra đánh giá trong dạy học ................................. 6

U

1.1.1. Khái niệm về kiểm tra đánh giá ........................................................ 6

Q

1.1.2. Mục đích của kiểm tra đánh giá ....................................................... 6

M

1.1.3. Chức năng của kiểm tra đánh giá..................................................... 7

KÈ

1.1.4. Các yêu cầu sư phạm đối với việc kiểm tra đánh giá ....................... 9 1.1.5. Nguyên tắc chung cần quán triệt trong kiểm tra đánh giá ............... 9 1.1.6. Các hình thức kiểm tra, đánh giá cơ bản ....................................... 10

D

ẠY

1.2. Mục tiêu dạy học .................................................................................... 11 1.2.1. Tầm quan trọng của các mục tiêu dạy học ..................................... 11 1.2.2. Cách phát biểu mục tiêu ................................................................. 11 1.2.3. Phân biệt các mục tiêu nhận thức................................................... 12 1.3. Phƣơng pháp và kỹ thuật TNKQNLC ................................................. 13 1.3.1. Các hình thức TNKQ ...................................................................... 13

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

1.3.2. Tiến trình soạn thảo một bài TNKQNLC........................................ 15 1.3.3. Một số nguyên tắc soạn thảo những câu TNKQNLC ..................... 17 1.4. Cách trình bày và cách chấm điểm một bài TNKQNLC ................... 18

FF IC IA L

1.4.1. Cách trình bày bài TNKQNLC ....................................................... 18 1.4.2. Chuẩn bị cho học sinh .................................................................... 18 1.4.3. Công việc của giám thị ................................................................... 18 1.4.4. Chấm bài ......................................................................................... 19 1.4.5. Các loại điểm của bài trắc nghiệm ................................................. 19

O

1.5. Phân tích câu hỏi .................................................................................... 20 1.5.1. Mục đích của phân tích câu hỏi ...................................................... 20

N

1.5.2. Phương pháp phân tích câu hỏi ...................................................... 20

Ơ

1.5.3. Giải thích kết quả ............................................................................ 21

H

1.6. Phân tích đánh giá bài trắc nghiệm thông qua các chỉ sô thống kê .. 23

N

1.6.1. Độ khó của bài trắc nghiệm............................................................ 23 1.6.2. Độ lệch tiêu chuẩn .......................................................................... 23

Y

1.6.3. Độ tin cậy ........................................................................................ 23

U

1.6.4. Sai số tiêu chuẩn đo lường.............................................................. 24

Q

1.6.5. Độ giá trị ......................................................................................... 24

M

1.6.6. Đánh giá một bài trắc nghiệm ........................................................ 25

KÈ

1.7. Thực trạng của việc sử dụng hệ thống câu hỏi TNKQNLC trong dạy học chƣơng “Động học chất điểm” Vật lí 10 THPT .................................. 25 1.8. Sử dụng câu hỏi TNKQ để xây dựng kiến thức mới .......................... 26

D

ẠY

KẾT LUẬN CHƢƠNG I .............................................................................. 27 CHƢƠNG II: SOẠN THẢO HỆ THỐNG CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM KHÁCH QUAN NHIỀU LỰA CHỌN CHƢƠNG “ĐỘNG HỌC CHẤT ĐIỂM” VẬT LÍ 10 THPT ............................................................................ 28 2.1. Đặc điểm cấu trúc nội dung chƣơng “Động học chất điểm” Vật lí 10 THPT .............................................................................................................. 28 2.1.1. Đặc điểm nội dung chương “Động học chất điểm” ....................... 28

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

2.1.2. Sơ đồ cấu trúc nội dung chương “Động học chất điểm” ............... 28 2.2. Nội dung về kiến thức, kỹ năng học sinh cần có sau khi học ............. 29 2.2.1. Nội dung kiến thức .......................................................................... 29

FF IC IA L

2.2.2. Các kỹ năng cơ bản học sinh cần rèn luyện ................................... 30 2.3. Các sai lầm phổ biến của học sinh ........................................................ 31

2.4. Soạn thảo hệ thống câu hỏi trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn chƣơng “Động học chất điểm” Vật lí 10 – THPT ...................................... 31 2.4.1. Bảng trọng số và bảng phân bố câu hỏi theo mục tiêu giảng dạy . 32

O

1.4.2. Bảng ma trận hai chiều................................................................... 33

N

2.4.3. Hệ thống câu hỏi TNKQNLC chương “Động học chất điểm” Vật lí 10 THPT ban cơ bản ................................................................................. 36

Ơ

2.5. Quy trình sử dụng câu hỏi TNKQNLC trong dạy học bài mới......... 54

H

KẾT LUẬN CHƢƠNG II............................................................................. 58 CHƢƠNG III: THỰC NGHIỆM SƢ PHẠM ............................................. 59

N

3.1. Mục đích và nhiệm vụ của thực nghiệm sƣ phạm .............................. 59

Y

3.2. Đối tƣợng thực nghiệm sƣ phạm .......................................................... 59

U

3.3. Phƣơng pháp thực nghiệm .................................................................... 59

Q

3.4. Tiến hành thực nghiệm sƣ phạm .......................................................... 59

M

3.4.1. Nội dung bài kiểm tra ..................................................................... 59 3.4.2. Trình bày bài trắc nghiệm .............................................................. 60

KÈ

3.4.3. Tổ chức kiểm tra ............................................................................. 60

D

ẠY

3.5. Kết quả thực nghiệm sƣ phạm .............................................................. 61 3.5.1. Kết quả thực nghiệm ....................................................................... 61 3.5.2. Đánh giá theo mục tiêu bài trắc nghiệm ........................................ 65 3.5.3. Đánh giá câu trắc nghiệm qua chỉ số độ khó và độ phân biệt ....... 67 3.5.4. Đánh giá tổng quát bài trắc nghiệm ............................................... 75 3.5.5. Phân tích phương án nhiễu ............................................................. 76

KẾT LUẬN CHƢƠNG III ........................................................................... 83

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

KẾT LUẬN .................................................................................................... 84

D

ẠY

KÈ

M

Q

U

Y

N

H

Ơ

N

O

FF IC IA L

TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 86

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

MỤC HÌNH Trang

FF IC IA L

Hình 2.1. Sơ đồ cấu trúc nội dung chương “Động học chất điểm”. ............... 29 Hình 3.1. Đồ thị phân bố điểm theo 11 bậc. ................................................... 64

D

ẠY

KÈ

M

Q

U

Y

N

H

Ơ

N

O

Hình 3.2. Đồ thị phân bố tần suất điểm theo 11 bậc. ...................................... 64

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

MỤC BẢNG Trang Bảng 3.1. Điểm thô và điểm chuẩn (quy tròn – QT) 11 bậc của HS. ............. 61

FF IC IA L

Bảng 3.2. Tần số, tần suất điểm chuẩn (QT – 11 bậc) bài làm của HS. ......... 63

Bảng 3.3. Phân bố các loại điểm. .................................................................... 63

Bảng 3.4. Đánh giá mức độ đạt được kiến thức và kỹ năng của HS theo mục tiêu. .................................................................................................................. 65 Bảng 3.5: Số HS chọn phương án A, B, C, D ở mỗi câu TN. ........................ 67

D

ẠY

KÈ

M

Q

U

Y

N

H

Ơ

N

O

Bảng 3.6. Đánh giá câu TN thông qua chỉ số độ khó, độ phân biệt của 30 câu TN. ................................................................................................................... 73

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

MỞ ĐẦU 1. Lí do chọn đề tài T sau Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI 1986 , Đại hội đã đưa đất

FF IC IA L

nước ta tiến hành công cuộc đ i mới toàn diện nh m mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công b ng, dân chủ, văn minh, đất nước ta đã không ng ng đ i

mới và phát triển. Tại Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ VIII của Đảng Cộng

Sản Việt Nam quyết định đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Nghị quyết T 2 Khóa VIII xác định “Muốn tiến hành c ng nghiệp hoá, hiện đại

O

hóa thắng l i phải phát triển mạnh giáo dục – đào tạo, phát hu nguồn lực

con người, ếu tố cơ bản của sự phát triển nhanh và bền vững”. Bởi vậy, “GD hội phát triển giáo dục nh m

N

& ĐT là quốc sách hàng đầu. Nhà nước và

H

nước CH HCN Việt Nam .

Ơ

nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dư ng nhân tài” Điều 35 Hiến pháp

N

Trước những đòi hỏi của sự phát triển đất nước và thực trạng của nền

Y

giáo dục, những năm gần đây Đảng và Nhà nước ta đã tiến hành đ i mới nền

U

giáo dục một cách toàn diện về mục tiêu, chương trình, nội dung giáo dục,

sinh.

Q

phương pháp dạy học, phương pháp kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học

M

Trong nhà trường, việc dạy học không chỉ chủ yếu là dạy cái gì mà còn

KÈ

là dạy như thế nào. Đ i mới phương pháp dạy học là một yêu cầu cấp bách có tính chất đột phá để nâng cao chất lượng dạy học. Muốn đ i mới phương

ẠY

pháp dạy học, trước hết phải đ i mới phương pháp kiểm tra đánh giá kết quả

D

học tập của học sinh.

T trước đến nay chúng ta đã vận dụng nhiều hình thức thi và kiểm tra

trong giáo dục. Các phương pháp kiểm tra đánh giá rất đa dạng, mỗi phương pháp đều có ưu điểm và nhược điểm riêng, không có một phương pháp nào là hoàn mĩ với mục tiêu giáo dục. Thực tiễn cho thấy dạy học không nên chỉ áp

1

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

dụng một hình thức thi, kiểm tra cho một môn học mà cần thiết phải tiến hành kết hợp các hình thức thi, kiểm tra một cách tối ưu. Hiện nay có hai phương pháp được sử dụng là trắc nghiệm tự luận và trắc nghiệm khách quan.

FF IC IA L

Trắc nghiệm tự luận là một phương pháp kiểm tra truyền thống có

những hạn chế như chỉ cho phép khảo sát một số ít kiến thức trong thời gian

nhất định, chấm điểm mất nhiều thời gian, thiếu khách quan, khó ngăn chặn các hiện tượng tiêu cực, không sử dụng được các phương tiện kĩ thuật hiện

đại để chấm bài và phân tích kết quả kiểm tra. Trong khi đó trắc nghiệm

O

khách quan có thể bao quát một phạm vi rộng của nội dung chương trình, có

tiêu chí đánh giá đơn nhất, không phụ thuộc vào ý muốn chủ quan của người

N

chấm, sự phân bố điểm của các bài kiểm tra được trải trên một ph rộng, có

Ơ

thể sử dụng các phương tiện kĩ thuật hiện đại để chấm bài và phân tích kết

H

quả kiểm tra.

N

Chính vì vậy mà Bộ GD & ĐT đã chủ trương sử dụng phương pháp

Y

TNKQ vào một số kì thi Quốc gia quan trọng và sử dụng trong một phần

U

KTĐG HS ở các cấp học.

Q

Tuy nhiên, việc xây dựng một hệ thống câu hỏi trắc nghiệm khách quan không hề đơn giản, cần có các nguyên tắc, quy trình cụ thể. Mặc dù hiện nay

M

có rất nhiều tài liệu tham khảo viết câu hỏi trắc nghiệm nhưng không phù hợp

KÈ

vì hầu hết chúng không tuân thủ các quy tắc của việc xây dựng câu hỏi trắc nghiệm. Nhiều câu hỏi với các phương án nhiễu không phản ánh được các tư

D

ẠY

duy sai lầm khác nhau của học sinh.

Xuất phát t những nhận thức, suy nghĩ ở trên và qua thực tiễn giảng

dạy môn vật lí ở trường THPT tôi lựa chọn đề tài Xây dựng và sử dụng hệ thống câu hỏi trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn chương “Động học chất điểm” Vật lí 10 THPT làm khóa luận tốt nghiệp.

2

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

2. Mục đích nghiên cứu của đề tài Xây dựng và sử dụng hệ thống câu hỏi TNKQNLC trong dạy học

khác nhau trong quá trình dạy học.

3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của đề tài 3.1. Đối tượng nghiên cứu

FF IC IA L

chương “Động học chất điểm” Vật lí 10 THPT để sử dụng vào các mục tiêu

- Kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh chương “Động học chất điểm” Vật lí 10 THPT thông qua hệ thống câu hỏi TNKQNLC.

O

- Quy trình xây dựng và quy trình sử dụng hệ thống câu hỏi TNKQNLC của

N

chương “Động học chất điểm”.

3.2. Phạm vi nghiên cứu

Ơ

- Nghiên cứu về phương pháp KTĐG.

H

- Nghiên cứu và xây dựng hệ thống câu hỏi TNKQNLC trong dạy và học

N

chương “Động học chất điểm” Vật lí 10 THPT.

Y

- Nghiên cứu về quy trình dạy học.

U

- Thực nghiệm trên một số lớp ở trường THPT Trung Giã.

Q

4. Giả thuyết khoa học

Nếu xây dựng và sử dụng được hệ thống câu hỏi TNKQNLC phù hợp

M

với mục tiêu dạy học và nội dung kiến thức chương “Động học chất điểm”

KÈ

SGK 10 THPT thì có thể đánh giá một cách chính xác, khách quan kết quả học tập của HS trong chương này, góp phần nâng cao hiệu quả dạy và học vật

ẠY

lí ở trường THPT.

D

5. Nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài - Nghiên cứu cơ sở lí luận và kỹ thuật xây dựng câu hỏi TNKQNLC. - Nghiên cứu nội dung chương trình Vật lí 10 THPT nói chung và chương “Động học chất điểm” nói riêng. Trên cơ sở đó xác định trình độ của mục tiêu nhận thức với t ng kiến thức mà HS cần đạt được.

3

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

- Nghiên cứu điều tra các sai lầm mà HS hay mắc phải khi học chương “Động học chất điểm” Vật lí 10 THPT. - Vận dụng cơ sở lí luận xây dựng hệ thống câu hỏi TNKQNLC cho chương

FF IC IA L

“Động học chất điểm” Vật lí 10 THPT.

- Thực nghiệm sư phạm để đánh giá tính khả thi, hiệu quả của hệ thống

câu hỏi đã soạn thảo và việc học tập của HS nh m nâng cao chất lượng dạy học.

- Xây dựng quy trình sử dụng câu hỏi TNKQNLC trong dạy học một số bài

O

trong chương “Động học chất điểm”.

6. Phƣơng pháp nghiên cứu

N

- Nghiên cứu các tài liệu lí luận dạy học vật lí ở trường THPT, các tài liệu về

Ơ

KTĐG.

H

- Nghiên cứu chương trình SGK, SBT, SGV, công trình nghiên cứu có liên

N

quan. T đó phân tích, t ng hợp, vận dụng để xây dựng cơ sở lí luận của đề

Y

tài và hệ thống bài tập chương “Động học chất điểm” Vật lí 10 THPT.

U

- Phương pháp điều tra.

Q

- Thực nghiệm sư phạm.

7. Đóng góp của đề tài

M

- Làm tài liệu tham khảo về đánh giá trong bộ môn vật lí ở trường THPT.

KÈ

- Bộ câu hỏi TNKQNLC có thể xem như là một hệ thống bài tập mà thông qua đó người học có thể tự kiểm tra, đánh giá được kết quả học tập của mình.

D

ẠY

8. Cấu trúc của đề tài Ngoài phần mở đầu, kết luận, phụ lục và tài liệu tham khảo, đề tài gồm

3 chương: Chƣơng 1: Cơ sở lí luận và thực tiễn về kiểm tra đánh giá trong dạy học ở trường ph thông.

4

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

Chƣơng 2: Xây dựng hệ thống câu hỏi trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn chương “Động học chất điểm” Vật lí 10 THPT.

D

ẠY

KÈ

M

Q

U

Y

N

H

Ơ

N

O

FF IC IA L

Chƣơng 3: Thực nghiệm sư phạm.

5

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

CHƢƠNG I CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ TRONG DẠY HỌC Ở TRƢỜNG PHỔ THÔNG

FF IC IA L

1.1. Cơ sở lí luận về kiểm tra đánh giá trong dạy học 1.1.1. Khái niệm về kiểm tra đánh giá

Đánh giá được hiểu là sự theo dõi tác động của người kiểm tra đối với người học nh m thu được những thông tin cần thiết để đánh giá. Theo

J.M.Deketle: “Đánh giá có nghĩa là em ét mức độ phù h p của tập h p xác định nh m đưa ra qu ết định nào đó” [6].

O

thông tin thu thập đư c với một tập h p các tiêu chí thích h p của mục tiêu

N

Theo GS.TS Phạm Hữu Tòng: “Kiểm tra là sự theo dõi, tác động của

Ơ

người kiểm tra đối với người học nh m thu đư c những thông tin cần thiết để

H

đánh giá”. Như vậy, kiểm tra là nh m theo dõi, thu thập số liệu, chứng cứ để

N

đánh giá kết quả học tập, nh m củng cố, tăng cường việc học tập và phát triển

Y

tư duy của HS [7].

U

Kiểm tra và đánh giá là hai công việc có nội dung khác nhau nhưng liên

Q

quan mật thiết với nhau vì đều nh m miêu tả và tập hợp các b ng chứng về

M

kết quả học tập của HS. Kiểm tra là phương tiện để đánh giá, muốn đánh giá thì phải tiến hành kiểm tra.

KÈ

1.1.2. Mục đích của kiểm tra đánh giá [7] Tùy theo đối tượng cụ thể mà KTĐG hướng vào các mục đích khác

ẠY

nhau.

D

- Đối với HS: + Xác định năng lực và trình độ của HS để phân loại, tuyển chọn và

hướng học cho HS đánh giá đầu vào). +

ác định kết quả học tập của HS theo mục tiêu chương trình môn

học.

6

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

+ Thúc đẩy, động viên HS cố gắng khắc phục những thiếu sót, phát huy năng lực của mình để học tập đạt kết quả tốt hơn. + Đánh giá sự phát triển nhân cách nói chung của HS theo mục tiêu

FF IC IA L

giáo dục đánh giá đầu ra).

- Đối với GV:

+ Cung cấp thông tin về đặc điểm tâm, sinh lí và trình độ học tập của HS.

+ Cung cấp thông tin cụ thể về tình hình học tập của HS, làm cơ sở cho

O

việc cải tiến nội dung và PPDH nh m nâng cao chất lượng, hiệu quả giảng dạy.

N

- Đối với cán bộ quản lí và nghiên cứu giáo dục:

Ơ

+ Cung cấp thông tin, làm cơ sở cho việc cải tiến mọi hoạt động của

H

giáo dục t phát triển chương trình, biên soạn SGK đến đào tạo, bồi dưỡng

N

GV, xây dựng cơ sở vật chất, quản lí nhà trường…

Y

+ Cung cấp thông tin cần thiết cho việc đánh giá các cơ sở giáo dục.

U

1.1.3. Chức năng của kiểm tra đánh giá [5]

Q

GS.TS Trần Bá Hoành đề cập ba chức năng của đánh giá trong dạy học: Chức năng sư phạm, chức năng xã hội, chức năng khoa học.

M

- Chức năng sư phạm: KTĐG thể hiện ở tác dụng có ích cho bản thân

KÈ

HS được kiểm tra cũng như chất lượng dạy của GV trong việc thực hiện nhiệm vụ giáo dục. Qua đó làm sáng tỏ thực trạng, định hướng và điều chỉnh

D

ẠY

hoạt động dạy và học.

- Chức năng xã hội: Công khai hóa kết quả học tập của mỗi HS trong

tập thể lớp, trường, thông báo kết quả học tập, giảng dạy trước phụ huynh HS,

trước các cấp quản lý giáo dục.

7

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

- Chức năng khoa học: Nhận định chính xác về một mặt nào đó trong thực trạng dạy và học, về tính hiệu quả của việc thực hiện một cách sáng kiến hay một cải tiến nào đó trong hoạt động dạy và học.

FF IC IA L

Theo GS.TS Phạm Hữu Tòng, dạy học ở ph thông chủ yếu quan tâm đến chức năng sư phạm, được chia nhỏ thành ba chức năng: Chức năng chẩn

đoán; chức năng chỉ đạo, định hướng hoạt động học; chức năng xác nhận thành tích học tập, hiệu quả dạy học. + Chức năng chẩn đoán:

O

Các bài kiểm tra có thể sử dụng như một phương tiện để thu thập thông

tin cần thiết cho việc xác định hoặc cải tiến nội dung, mục tiêu và PPDH. Nhờ

N

việc xem xét kết quả KTĐG kiến thức mà người dạy biết rõ trình độ xuất phát

Ơ

của người học, t đó điều chỉnh nội dung và PPDH cho phù hợp, cho phép đề

H

xuất định hướng b khuyết những sai sót, phát huy kết quả trong cải tiến hoạt

N

động dạy học đối với những phần kiến thức đã giảng dạy.

Y

+ Chức năng định hướng hoạt động học:

U

Nếu GV thường xuyên kiểm tra việc học của HS b ng các bài kiểm tra

Q

được soạn thảo một cách công phu có thể được xem như một cách diễn đạt mục tiêu dạy học cụ thể đối với các kiến thức, kỹ năng nhất định. Nó có tác

M

dụng định hướng hoạt động học tập tích cực, tự chủ của HS. Việc xem xét

KÈ

thảo luận về các câu hỏi TN được t chức một cách khoa học, đúng lúc có thể xem như một PPDH tích cực giúp cho người học chiếm lĩnh được kiến thức

ẠY

một cách tích cực, sâu sắc và vững chắc. Đồng thời có thể giúp cho người dạy

D

kịp thời b sung, điểu chỉnh hoạt động dạy có hiệu quả. + Chức năng xác nhận thành tích học tập, hiệu quả dạy học: Với chức năng này đòi hỏi phải soạn thảo nội dung các bài kiểm tra TN và các tiêu chí đánh giá căn cứ theo các mục tiêu dạy học cụ thể đã xác định

8

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

cho t ng kiến thức kĩ năng. Các bài kiểm tra TN như vậy có thể được sử dụng để nghiên cứu đánh giá mục tiêu dạy học và hiệu quả của PPDH. 1.1.4. Các yêu cầu sư phạm đối với việc kiểm tra đánh giá [5]

FF IC IA L

1.1.4.1. Đảm bảo tính khách quan trong quá trình đánh giá

- Phản ánh trung thực kết quả lĩnh hội nội dung tài liệu học tập của HS so với yêu cầu chương trình quy định.

- Nội dung kiểm tra phải phù hợp với các yêu cầu chương trình quy định.

- T chức thi phải nghiêm minh.

O

Để đảm bảo tính khách quan trong KTĐG t khâu ra đề, t chức thi tới

N

khâu cho điểm; xu hướng chung là tùy theo đặc trưng môn học mà lựa chọn 1.1.4.2. Đảm bảo tính toàn diện

Ơ

hình thức thi thích hợp.

H

Trong quá trình KTĐG kết quả học tập của HS phải chú ý đánh giá cả

N

số lượng và chất lượng, cả nội dung và hình thức.

Y

1.1.4.3. Đảm bảo tính thường xuyên và hệ thống

U

- Cần kiểm tra, đánh giá HS liên tục, thường xuyên trong mỗi tiết học,

Q

sau mỗi phần kiến thức, mỗi chương và học kì.

- Các câu hỏi kiểm tra cần có tính logic và hệ thống.

M

1.1.4.4. Đảm bảo tính phát triển

KÈ

- Hệ thống câu hỏi t dễ đến khó, t cụ thể đến tr u tượng.

- Trân trọng sự cố gắng của HS, đánh giá cao những tiến bộ trong học

ẠY

tập của HS.

D

1.1.5. Nguyên tắc chung cần quán triệt trong kiểm tra đánh giá [5] Để đảm bảo tính khoa học của việc KTĐG kiến thức, kĩ năng thì việc

đó phải được tiến hành theo một quy trình hoạt động chặt chẽ như sau: - ác định rõ mục đích KTĐG.

9

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

-

ác định rõ nội dung cụ thể của các kiến thức, kĩ năng cần KTĐG, các tiêu

chí cụ thể của mục tiêu dạy học với t ng đơn vị kiến thức, kĩ năng để làm căn cứ đối chiếu các thông tin cần thu và sẽ thu được trong kiểm tra. ác định rõ hình thức kiểm tra phù hợp với đặc điểm của nội dung kiến

FF IC IA L

-

thức, kĩ năng cần kiểm tra, phù hợp với mục đích kiểm tra.

- Xây dựng các câu hỏi, các đề bài kiểm tra, các bài TN cho phép thu lượm các thông tin tương ứng với các tiêu chí đã xác định.

- Tiến hành kiểm tra, thu lượm thông tin, xem xét kết quả và kết luận đánh

O

giá.

1.1.6. Các hình thức kiểm tra, đánh giá cơ bản [6]

Ơ

N

Trong đề tài này ta chỉ đi sâu nghiên cứu hai loại trắc nghiệm: Trắc nghiệm tự luận (TNTL) và trắc nghiệm khách quan (TNKQ).

H

* Trắc nghiệm tự luận: Là loại hình câu hỏi hoặc bài tập mà HS phải tự viết

N

đầy đủ các câu trả lời hoặc bài giải theo cách riêng của mình.

Y

- Ưu điểm:

U

+ Tạo điều kiện để HS bộc lộ khả năng diễn đạt những suy luận, phân

Q

tích, t ng hợp dữ kiện theo lời lẽ riêng của mình. + Có thể thấy được quá trình tư duy của HS để đi đến đáp án.

M

+ Soạn đề dễ và mất ít thời gian.

KÈ

- Nhược điểm:

D

ẠY

+ Thiếu tính toàn diện và hệ thống, thiếu tính khách quan. + Việc chấm bài khó khăn, mất nhiều thời gian. + Không thể sử dụng phương tiện kĩ thuật hiện đại để chấm bài cũng

như phân tích kết quả kiểm tra.

* Trắc nghiệm khách quan: Là loại hình câu hỏi, bài tập mà các phương án trả lời đã có sẵn hoặc nếu HS phải tự viết câu trả lời thì câu trả lời phải là câu ngắn và chỉ có duy nhất một cách viết đúng.

10

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

- Ưu điểm: + Có thể bao quát một phạm vi rộng của nội dung chương trình. + Tiêu chí đánh giá đơn nhất, hoàn toàn không phụ thuộc vào ý muốn

FF IC IA L

chủ quan của người chấm.

+ Sự phân bố điểm của các bài kiểm tra được trải trên một ph rộng.

+ Sử dụng được các phương tiện kĩ thuật hiện đại trong việc chấm điểm và phân tích kết quả kiểm tra.

- Nhược điểm:

O

+ Không đánh giá được năng lực diễn đạt và quá trình suy nghĩ của HS khi trả lời một câu hỏi hoặc giải đáp một bài tập.

Ơ

N

+ Việc biên soạn đề kiểm tra rất khó và mất nhiều thời gian.

1.2. Mục tiêu dạy học

H

1.2.1. Tầm quan trọng của các mục tiêu dạy học [5]

N

- Có được phương hướng, tiêu chí quyết định về nội dung, phương pháp,

Y

phương tiện dạy học.

U

- Có được ý tưởng rõ ràng về nội dung cần KTĐG khi kết thúc môn học hay

Q

trong quá trình giảng dạy t ng kiến thức cụ thể.

- Thông báo cho người học biết những cái mong đợi ở đầu ra của sự học là gì?

M

Điều này giúp họ tự t chức công việc học tập của mình.

KÈ

- Có được ý tưởng rõ ràng về kiến thức, kĩ năng, thái độ cần có của GV. 1.2.2. Cách phát biểu mục tiêu [5]

ẠY

Các câu phát biểu mục tiêu cần:

D

- Phải rõ ràng, cụ thể.

- Phải đạt tới được trong khóa học hay đơn vị học tập.

- Phải bao gồm nội dung học tập thiết yếu của môn học.

- Phải quy định rõ kết quả của việc học tập, nghĩa là các khả năng mà người học sẽ có được khi họ đã đạt đến mục tiêu.

11

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

- Phải đo lường được.

- Phải chỉ rõ những gì người học có thể làm được vào cuối giai đoạn học tập.

1.2.3. Phân biệt các mục tiêu nhận thức [6]

FF IC IA L

Benjamin Bloom đã xây dựng các cấp độ mục tiêu giáo dục, thường

được gọi là thang đo Bloom. Trong đó ở lĩnh vực nhận thức chia thành sáu

mức độ tư duy được sắp xếp t đơn giản nhất đến phức tạp nhất: Nhận biết, thông hiểu, vận dụng, phân tích, t ng hợp, đánh giá.Với các bài ở trong SGK chuẩn, mức độ nắm vững kiến thức chỉ giới hạn ở ba cấp độ đầu tiên.

O

1.2.3.1. Nhận biết (Knowledge)

Đây là mức độ thấp nhất trong các mức độ tư duy của lĩnh vực nhận

N

thức, thể hiện ở khả năng nhận ra được, nhớ lại được, phát biểu lại được đúng

H

nào? Thực hiện A như thế nào?”.

Ơ

sự trình bày kiến thức đã có. Giải đáp được câu hỏi thuộc dạng “A là gì? Thế

N

1.2.3.2. Thông hiểu (Comprehension)

Y

Mức độ này thể hiện ở khả năng giải thích, minh họa được nghĩa của

U

kiến thức, áp dụng được kiến thức đã nhớ lại hoặc đã được gợi ra để giải

Q

quyết những tình huống tương tự với tình huống đã biết, giải đáp được câu hỏi thuộc dạng “A giúp giải quyết

M

giải quyết vấn đề

như thế nào?” (Kiến thức A giúp bạn

như thế nào?).

KÈ

1.2.3.3. Vận dụng (Application) Mức độ này thể hiện ở khả năng lựa chọn, áp dụng tri thức trong tình

ẠY

huống có biến đ i so với tình huống đã biết, nhận ra r ng có thể giải quyết

D

tình huống đã cho b ng cách vận dụng phối hợp các cách giải quyết các tình

huống theo các mẫu đã biết, giải đáp được câu hỏi thuộc dạng: “Các kiến thức

A nào giúp giải quyết vấn đề X và giải quyết như thế nào?”.

12

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

1.3. Phƣơng pháp và kỹ thuật TNKQNLC 1.3.1. Các hình thức TNKQ [5, 6] 1.3.1.1. Trắc nghiệm đúng – sai

FF IC IA L

Loại câu này được trình bày dưới dạng một phát biểu và HS phải trả lời b ng cách chọn đúng Đ hay sai S .

- Ưu điểm: Đưa ra nhiều nội dung trong một thời gian ngắn, dễ biên soạn.

- Nhược điểm: Có thể khuyến khích sự đoán mò nên khó có thể xác

O

định sai lầm chủ yếu của HS khi học một kiến thức cụ thể, độ tin cậy thấp.

- Phạm vi sử dụng: Thích hợp cho kiểm tra vấn đáp nhanh. Thường sử

N

dụng khi không tìm được đủ phương án cho câu nhiều lựa chọn.

Ơ

1.3.1.2. Trắc nghiệm ghép đ i

H

Loại câu này được trình bày thành hai dãy: Dãy bên trái là phần dẫn,

N

trình bày những nội dung muốn kiểm tra, dãy bên phải là phần trả lời trình

Y

bày các nội dung phù hợp với nội dung phần dẫn. Nhiệm vụ của HS khi làm

U

bài là ghép chúng lại một cách thích hợp. Để tránh sự đoán mò của HS, khi

Q

soạn đề nên để số câu lựa chọn ở hai dãy không b ng nhau.

M

- Ưu điểm: Các câu ghép đôi dễ viết, dễ dùng; có thể kiểm tra nhiều nội dung trong thời gian ngắn và chiếm ít chỗ trang giấy kiểm tra.

KÈ

- Nhược điểm: Dễ trả lời thông qua việc loại tr , khó đánh giá được

mức độ tư duy ở trình độ cao. HS mất nhiều thời gian làm bài vì mỗi câu hỏi

ẠY

phải đọc lại toàn bộ những câu lựa chọn, có cả những câu rõ ràng là không

D

thích hợp.

- Phạm vi sử dụng: Thích hợp với việc kiểm tra kiến thức cơ bản sau

khi học xong một chương, một chủ đề.

1.3.1.3. Trắc nghiệm điền khuyết

13

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

Có thể có hai dạng, chúng có thể là những câu hỏi với giải đáp ngắn, hay cũng có thể gồm những câu phát biểu với một hay nhiều chỗ trống mà HS phải điền vào một t hay một cụm t .

FF IC IA L

- Ưu điểm: Dễ soạn đề và HS có cơ hội trình bày những câu trả lời khác thường, phát huy óc sáng kiến, suy luận và khảo sát được khả năng luyện trí nhớ. HS mất cơ hội đoán mò, có độ tin cậy cao hơn.

- Nhược điểm: Cách chấm điểm không dễ dàng, mất nhiều thời gian,

thiếu yếu tố khách quan khi chấm điểm. Phạm vi các vấn đề khảo sát hẹp và

O

không có khả năng kiểm tra phát hiện sai lầm của HS.

- Phạm vi sử dụng: Thích hợp cho các môn ngoại ngữ, xã hội, nhân

Ơ

N

văn.

1.3.1.4. Trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn.

H

Dạng TNKQNLC là dạng TN được sử dụng nhiều nhất hiện nay. Đây

N

là loại câu hỏi mà chúng tôi sử dụng trong chương sau của khóa luận.

Y

Một câu hỏi dạng nhiều lựa chọn gồm hai phần: Phần gốc, phần lựa

U

chọn.

Q

- Phần gốc: Là một câu hỏi hay một câu bỏ lửng chưa hoàn tất). Yêu cầu phải tạo căn bản cho sự lựa chọn, b ng cách đặt vấn đề hay đưa ra một ý

M

tưởng rõ ràng giúp cho người làm bài có thể hiểu rõ câu hỏi ấy muốn đòi hỏi

KÈ

điều gì, t đó có thể lựa chọn câu trả lời thích hợp.

- Phần lựa chọn: Gồm có nhiều giải pháp có thể lựa chọn, trong đó có

ẠY

một lựa chọn được dự định là đúng hay đúng nhất, còn những lựa chọn còn lại

D

là những “mồi nhử”. Điều quan trọng là làm sao cho những “mồi nhử” ấy đều hấp dẫn ngang nhau đối với những HS chưa học kĩ hay chưa hiểu kĩ bài học.

Trong đề tài này, tôi chọn TNKQ 4 lựa chọn vì theo tôi nếu ít lựa chọn hơn thì không bao quát được sai lầm của HS, nhiều lựa chọn hơn thì có những mồi thiếu căn cứ.

14

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

- Ưu điểm: + Có thể tiến hành KTĐG trên diện rộng trong thời gian ngắn. biệt kĩ càng trước khi trả lời câu hỏi; độ tin cậy cao. + Đảm bảo tính khách quan khi chấm. + Phân tích được tính chất “mồi” của câu hỏi.

FF IC IA L

+ Yếu tố đoán mò, may rủi giảm nhiều nên HS phải xét đoán và phân

+ Tính chất giá trị tốt hơn, có thể đo được khả năng nhớ, vận dụng, khả

năng suy diễn, t ng quát hóa… tạo điều kiện cho HS tự đánh giá kết quả học

O

tập của mình một cách chính xác.

N

+ Có thể sử dụng phương tiện hiện đại để chấm bài và phân tích kết quả.

Ơ

- Nhược điểm:

H

+ Khó khăn trong việc biên soạn các câu hỏi, tốn nhiều thời gian.

N

+ Các câu TNKQNLC có thể không đo được khả năng phán đoán tinh

U

hỏi tự luận soạn kĩ.

Y

vi và khả năng giải quyết vấn đề khéo léo một cách hiệu nghiệm b ng loại câu

Q

+ HS dễ nhắc nhau khi làm bài. + Tốn nhiều trang giấy kiểm tra.

M

- Phạm vi sử dụng: Có thể dùng cho mọi hình thức KTĐG. Rất thích

KÈ

hợp cho việc đánh giá xếp loại HS.

1.3.2. Tiến trình soạn thảo một bài TNKQNLC [5]

ẠY

Để soạn thảo bài TNKQNLC đảm bảo chất lượng cần trải qua 4 giai đoạn sau:

D

1.3.2.1. Xác định mục đích của bài trắc nghiệm Một bài TN có thể phục vụ cho nhiều mục đích nhưng bài TN ích lợi và

có hiệu quả nhất khi nó được soạn thảo để phục vụ cho một mục đích chuyên biệt nào đó.

15

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

- Nếu là bài TN nh m kiểm tra những hiểu biết tối thiểu về một phần nào đó thì soạn thảo câu hỏi sao cho hầu hết HS đều đạt được điểm tối đa.

- Nếu bài TN là một bài thi cuối học kì nh m xếp hạng HS thì các câu

FF IC IA L

soạn phải đảm bảo điểm số được phân tán rộng, phân loại được HS.

- Nếu bài TN nh m mục đích chẩn đoán, tìm ra những điểm mạnh,

điểm yếu của HS, giúp GV điều chỉnh PPDH cho phù hợp thì các câu TN được soạn thảo sao cho tạo cơ hội cho HS phạm tất cả mọi sai lầm về môn học nếu chưa học kĩ.

O

1.3.2.2. Phân tích nội dung môn học

N

- Tìm ra những khái niệm quan trọng trong nội dung môn học để đem ra khảo sát trong các câu TN.

Ơ

- Phân loại hai dạng thông tin được trình bày trong môn học hay chương :

H

+ Những thông tin nh m mục đích giải nghĩa hay minh họa.

N

+ Những khái niệm quan trọng của môn học, lựa chọn những gì HS cần nhớ.

Y

- Lựa chọn một số thông tin và ý tưởng đòi hỏi HS phải có khả năng ứng dụng

U

những điều đã biết để giải quyết vấn đề trong tình huống mới.

Q

1.3.2.3. Thiết lập dàn bài trắc nghiệm Sau khi nắm vững mục đích của bài TN và phân tích nội dung môn học

M

ta lập được một dàn bài TN.

KÈ

Lập một bảng ma trận hai chiều, một chiều biểu thị nội dung chương,

bài, kiến thức), một chiều ghi các mức độ nhận thức cần đạt được (nhận biết,

ẠY

thông hiểu, vận dụng). Số câu hỏi cần được đưa vào trong mỗi loại phải xác

D

định rõ và ma trận này phải chuẩn bị xong trước khi các câu hỏi TN được viết ra.

Một mẫu dàn bài TN:

16

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

Trình độ

Các mức độ nhận biết

nhận thức Nội dung

Thông

biết

hiểu

Vận dụng Cấp độ

Cấp độ

thấp

cao

T ng cộng

FF IC IA L

kiến thức

Nhận

A B …

T ng cộng

O

%

N

1.3.2.4. Số câu hỏi trong bài TNKQNLC

Ơ

- Số câu hỏi trong bài TN phải tiêu biểu cho toàn thể kiến thức mà ta đòi hỏi ở HS phải có.

H

- Số câu hỏi phụ thuộc vào thời gian dành cho bài TN và loại câu hỏi được sử

N

dụng liên quan đến mức độ phức tạp của tư duy của HS)

Y

1.3.3. Một số nguyên tắc soạn thảo những câu TNKQNLC [5]

U

Viết các câu TN sao cho phân biệt được HS giỏi và HS kém.

Q

- Đối với phần gốc: Dù là một câu hỏi hay câu b sung đều phải tạo cơ sở cho

M

sự lựa chọn b ng cách đặt ra một vấn đề hay đưa ra những ý tưởng rõ ràng giúp cho sự lựa chọn được dễ dàng.

KÈ

+ Nếu phần gốc là một câu phủ định thì phải in đậm hoặc gạch dưới

ẠY

chữ diễn tả sự phủ định để HS khỏi nhầm. + Phần gốc khi kết hợp với phần lựa chọn phải mang lại ý nghĩa trọn

D

vẹn; tuy nhiên nên sắp xếp các ý vào phần gốc sao cho phần lựa chọn được ngắn gọn và người đọc thấy rõ nội dung cần kiểm tra.

- Đối với phần lựa chọn: + Nên có 4 đến 5 phương án lựa chọn. + Chỉ có một phương án đúng.

17

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

+ Nên tránh hai lần phủ định liên tiếp. + Câu lựa chọn không nên quá ngây ngô. + Độ dài các câu trả lời nên gần b ng nhau.

FF IC IA L

+ Các câu trả lời nên có dạng đồng nhất.

+ Các câu chọn đúng phải được sắp xếp ở các vị trí khác nhau.

1.4. Cách trình bày và cách chấm điểm một bài TNKQNLC [5] 1.4.1. Cách trình bày bài TNKQNLC Có hai cách thông dụng:

O

- Cách 1: Dùng máy chiếu. Mỗi câu, mỗi phần được chiếu lên màn ảnh trong

khoảng thời gian nhất định đủ cho HS bình thường có thể trả lời được. Cách

Ơ

N

này có ưu điểm: Kiểm soát được thời gian, tránh được sự thất thoát đề thi và gian lận.

N

1.4.2. Chuẩn bị cho học sinh

H

- Cách 2: In bài TN ra nhiều bản tương ứng với số người dự thi.

Y

- Báo trước cho HS ngày giờ thi, hình thức, nội dung thi. Huấn luyện cho HS

U

về cách thi TN, nhất là trong trường hợp dự thi lần đầu.

Q

- Nhắc nhở HS trước khi làm bài: + Lắng nghe và đọc kĩ càng chỉ dẫn cách làm bài TN.

M

+ HS phải được biết về cách tính điểm.

KÈ

+ Đánh dấu các câu lựa chọn một cách rõ ràng, sạch sẽ. Nếu có tẩy xóa

ẠY

thì phải tẩy xóa thật sạch. + Khuyến khích trả lời tất cả các câu hỏi dù không hoàn toàn chắc

D

chắn. + HS nên bình tĩnh khi làm bài TN, không nên lo lắng quá.

1.4.3. Công việc của giám thị - Đảm bảo nghiêm túc thời gian làm bài.

- Xếp chỗ ngồi cho HS sao cho tránh được nạn quay cóp, nhìn bài nhau.

18

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

- Phát đề thi xen kẽ hợp lý.

- Cấm HS đem tài liệu vào phòng thi.

1.4.4. Chấm bài

FF IC IA L

- Dùng máy chấm bài.

- Dùng máy vi tính chấm bài.

- Dùng bảng đục lỗ.

1.4.5. Các loại điểm của bài trắc nghiệm Có hai loại điểm:

O

* Điểm thô: Tính b ng điểm số cho trên bài TN. Trong bài TN mỗi câu

đúng được tính 1 điểm và câu sai là 0 điểm. Như vậy điểm thô là t ng điểm

N

tất cả các câu đúng trong bài TN.

Ơ

* Điểm chuẩn: Nhờ điểm chuẩn có thể so sánh điểm số của HS trong

H

nhiều nhóm hoặc giữa nhiều bài TN của nhiều môn khác nhau.

N

xx S

Y

- Công thức tính điểm chuẩn: Z 

U

Trong đó: x là điểm thô

Q

x là điểm thô trung bình của nhóm làm bài TN

S là độ lệch tiêu chuẩn của nhóm làm bài TN

M

- Điểm 11 bậc (t 0 đến 10) dùng ở nước ta hiện nay, ở đây chọn điểm

KÈ

trung bình là 5, độ lệch tiêu chuẩn là 2 nên V = 2.Z + 5. * Cách tính điểm trung bình thực tế, điểm trung bình lý thuyết của bài

D

ẠY

TN

- Điểm trung bình thực tế: T ng số điểm thô toàn bài TN của tất cả mọi

người làm bài trong nhóm chia cho t ng số người.

N

x

x i

N

19

i

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

- Điểm trung bình lý thuyết: Là trung bình cộng của điểm tối đa có thể có với điểm may rủi có thể làm đúng số câu chia cho số lựa chọn).

1.5. Phân tích câu hỏi [5]

FF IC IA L

1.5.1. Mục đích của phân tích câu hỏi

- Kết quả bài kiểm tra giúp GV đánh giá mức độ thành công của công việc giảng dạy và học tập để thay đ i phương pháp, cách thức làm việc.

- Xem xét HS trả lời mỗi câu như thế nào, nên sửa lại các câu hỏi ra sao để đo lường thành quả khả năng học tập một cách hữu hiệu hơn.

O

1.5.2. Phương pháp phân tích câu hỏi

Khi phân tích câu hỏi của một bài TN, ta thường so sánh câu trả lời của

N

HS ở mỗi câu hỏi với điểm số chung toàn bài, mong có nhiều HS ở nhóm

Ơ

điểm cao và ít HS ở nhóm điểm thấp trả lời đúng mỗi câu hỏi. Nếu kết quả

H

không như vậy, có thể câu hỏi viết chưa chuẩn hoặc vấn đề chưa được dạy

N

đúng mức.

Y

Để xét mối tương quan giữa cách trả lời mỗi câu hỏi với điểm t ng quát

U

chúng ta có thể lấy 25 - 27% HS có nhóm điểm cao nhất và 25 - 27% HS có

Q

nhóm điểm thấp nhất. Đếm số câu trả lời cho mỗi câu hỏi trong bài TN. Ở mỗi câu hỏi cần biết có bao nhiêu HS trả lời đúng, bao nhiêu HS trả lời sai,

M

bao nhiêu HS không trả lời. Khi đếm sự phân bố các câu trả lời như thế ở các

KÈ

nhóm có điểm cao, điểm thấp và điểm trung bình ta sẽ suy ra: - Mức độ khó của câu hỏi.

ẠY

- Mức độ phân biệt nhóm giỏi và nhóm kém của mỗi câu hỏi.

D

- Mức độ lôi cuốn của các câu hỏi.

Sau khi chấm một bài TN chúng ta thực hiện các giai đoạn sau đây: - Sắp xếp các bài làm theo t ng số điểm t cao xuống thấp.

- Chia tập bài thành 3 phần: + Phần 1: 25% hoặc 27% những bài điểm cao.

20

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

+ Phần 2: 50% hoặc 46% những bài điểm trung bình. + Phần 3: 25% hoặc 27% những bài điểm thấp.

- Lập một bảng có dạng như sau: Số người Câu trả lời

số

để chọn

FF IC IA L

Câu hỏi

T ng

Nhóm

Nhóm

Nhóm

giỏi

TB

kém

A

chọn

tr số kém

N

C

1

người

Số giỏi

O

B

số

Ơ

D

H

Bỏ trống + Hoàn thiện bảng đã lập.

N

T ng cộng

Y

+ Cột số giỏi tr số kém có thể có giá trị âm.

U

1.5.3. Giải thích kết quả

Q

1.5.3.1. Phân tích sự phân bố số người chọn các câu trả lời cho mỗi câu hỏi.

M

Phân tích xem các phương án nhiễu có hiệu nghiệm không. Nếu cột cuối cùng có giá trị âm và trị tuyệt đối càng lớn thì các phương án nhiễu càng

KÈ

hay. Nếu cột cuối cùng có giá trị b ng 0 cần xem xét lại các phương án nhiễu đó vì nó không phân biệt được nhóm giỏi và nhóm kém. Câu trả lời đúng bao

ẠY

giờ cũng có giá trị dương cao.

D

1.5.3.2. Độ khó của một câu hỏi (P) P

Sè häc sinh tr¶ lêi ®óng (0  P  1) Tæng sè häc sinh tham dù

P > 0,65 là câu hỏi dễ.

0,5  P  0,65 là câu hỏi có độ khó v a phải.

21

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

0,4  P  0,5 là câu hỏi hơi khó.

P < 0,4 là câu hỏi khó.

rủi kì vọng: 100 Sè lùa chän 2

100  Pvp 

FF IC IA L

Độ khó v a phải của một câu hỏi là trung bình cộng của 100% và tỉ lệ may

Một câu có giá trị và đáng tin cậy thường là những câu có độ khó xấp xỉ b ng 1.5.3.3. Độ phân biệt của một câu hỏi (D)

O

độ khó v a phải.

N

Khả năng của câu TN thực hiện được sự phân biệt năng lực giỏi, khá,

Ơ

trung bình, kém… của HS gọi là độ phân biệt.

HL n

N

H

D

H: Số người trả lời đúng nhóm điểm cao.

Y

L: Số người trả lời đúng nhóm điểm thấp.

U

n: Số lượng người trong mỗi nhóm.

Q

Dương Thiệu Tống đã đưa ra một thang đánh giá độ phân biệt dưới đây: Đánh giá câu

M

Chỉ số D

Rất tốt

KÈ

T 0,4 trở lên

Khá tốt, có thể làm cho tốt hơn

T 0,20 đến 0,29

Tạm được, cần hoàn chỉnh

Dưới 0,19

Kém, cần loại bỏ hay sửa lại

ẠY

T 0,30 đến 0,39

D

1.5.3.4. Tiêu chuẩn để chọn câu hỏi hay

- Các câu hỏi hay là những câu có các tính chất sau: + Hệ số khó vào khoảng 40% đến 62,5%. + Hệ số phân biệt dương khá cao. + Các câu nhiễu có tính chất hiệu nghiệm (lôi cuốn được HS ở nhóm kém).

22

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

1.6. Phân tích đánh giá bài trắc nghiệm thông qua các chỉ sô thống kê [6] 1.6.1. Độ khó của bài trắc nghiệm x c

0  §é khã  1

Trong đó: c là điểm tối đa b ng số câu của bài). x là điểm trung bình thực tế.

FF IC IA L

§é khã =

Độ khó của bài TN được xác định b ng cách đối chiếu điểm số trung bình của bài TN với điểm trung bình lí thuyết. Trong trường hợp điểm trung

O

bình thực tế quá xa với điểm trung bình lí thuyết thì bài TN ra là quá khó hoặc quá dễ.

N

1.6.2. Độ lệch tiêu chuẩn

Ơ

Một trong các số đo lường quan trọng nhất là độ lệch tiêu chuẩn.

H

Độ lệch tiêu chuẩn là số đo lường độ phân tán của các điểm số trong

N

một phân bố. Độ lệch chuẩn tính trên mỗi nhóm HS làm thực tế nên có thay

S

 d2

n 1

Q

U

Y

đ i. Để tính nó ta có thể sử dụng công thức:

Trong đó: n là sô người làm bài.

KÈ

M

d  x i  x với x i là điểm thô của mẫu thứ i

x là điểm trung bình cộng điểm thô của mẫu

ẠY

1.6.3. Độ tin cậy Độ tin cậy của đề TN là đại lượng biểu thị mức độ chính xác của phép

D

đo tức là bài TN tốt phải đo được cái cần đo ở mức độ chắc chắn và chính

xác nhất có thể được, nghĩa là có độ tin cậy cao. Độ tin cậy của bài TNKQ được xem như là một số đo về sự sai khác giữa điểm số quan sát được và điểm số thực.

- Điểm số quan sát được là điểm số trên thực tế HS có được.

23

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

- Điểm số thực là điểm số lí thuyết mà HS phải có. Để xác định độ tin cậy, người ta dùng hệ số tin cậy. Công thức căn bản

rtc 

K   p.q  1 2  K  1   

K: Số câu. p: Tỉ lệ số trả lời đúng cho một câu hỏi.  2 : Phương sai điểm số của bài TN

O

q: Tỉ lệ số trả lời sai cho một câu hỏi.

FF IC IA L

để phỏng định hệ số tin cậy của Kuder – Richardson:

r

1,0.

N

Độ tin cậy của một bài TN có thể chấp nhận được là 0,6

Ơ

1.6.4. Sai số tiêu chuẩn đo lường

Sai số tiêu chuẩn đo lường là một phong cách biểu thị độ tin cậy của

H

bài TN theo ý nghĩa tuyệt đối, nghĩa là không theo ý nghĩa tương đối như hệ

N

số tin cậy đã nêu.

Y

Công thức: SE m  Sx 1  rtc

U

Trong đó: SE m là sai số tiêu chuẩn đo lường.

Q

S x là độ lệch tiêu chuẩn của bài.

M

rtc là hệ số tin cậy của bài.

KÈ

1.6.5. Độ giá trị

Độ giá trị của đề TN là đại lượng biểu thị mức độ đạt được mục tiêu đề

ẠY

ra cho phép đo nhờ đề TN. Để đề TN có độ giá trị cao cần phải xác định tỉ mỉ mục tiêu cần đo qua

D

đề TN và bám sát mục tiêu đó khi xây dựng câu hỏi TNKQ. Để đảm bảo tính giá trị của bài kiểm tra cần phải quan tâm đến tính toàn diện của nó tức là cả chất lượng và số lượng. Trong quá trình KTĐG

tuyệt đối không được đánh giá phiến diện, riêng lẻ t ng mặt một.

24

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

1.6.6. Đánh giá một bài trắc nghiệm Đánh giá một bài TN là xác định độ giá trị và độ tin cậy của nó. Một bài TN hay phải có độ tin cậy cao, độ khó v a phải. Khi đánh giá giá trị, sự

FF IC IA L

phân tích nội dung thường quan trọng hơn là các số liệu thống kê. Khi đánh

giá độ tin cậy thì nên xem xét sai số chuẩn của phép đo. Việc phù hợp về độ

tin cậy, độ giá trị trong việc đánh giá và tuyển chọn các bài phải phù hợp với mục tiêu dạy học.

1.7. Thực trạng của việc sử dụng hệ thống câu hỏi TNKQNLC trong dạy

O

học chƣơng “Động học chất điểm” Vật lí 10 THPT

Trong nhiều năm gần đây, cùng với việc Bộ GD & ĐT chủ trương đưa

N

hình thức kiểm tra TNKQ vào kì thi tốt nghiệp THPT và thi Đại học ở một số

Ơ

môn trong đó có môn Vật lí thì việc KTĐG ở trường THPT cũng đã có sự đ i

H

mới. Các đề TNKQ được sử dụng trong các đề kiểm tra 15 phút và sử dụng

N

kết hợp với TNTL trong các đề kiểm tra 45 phút và học kì. Tuy nhiên, về mục

Y

đích sử dụng các đề kiểm tra, quy trình soạn thảo đề kiểm tra TNKQ và kĩ

U

thuật soạn thảo các phương án nhiễu của GV còn nhiều hạn chế. Điều này

Q

được thể hiện rõ như sau:

- Về mục đích sử dụng các đề kiểm tra, hầu hết là để kiểm tra với mục

M

tiêu đánh giá kết quả học tập và học lực (theo môn học ) của HS, một số ít

KÈ

dùng kết quả kiểm tra để tìm ra những chỗ mạnh, yếu của HS t đó giúp GV

ẠY

điều chỉnh phương pháp dạy cho phù hợp hơn.

- Về quy trình, kĩ thuật soạn thảo đề kiểm tra TNKQ: GV đều có kĩ

D

thuật trong soạn thảo đề TNKQ, thường kết hợp cả hai hình thức TNTL và TNKQ trong các đề kiểm tra 45 phút và học kì ở các khối lớp vì việc soạn được một đề kiểm tra TNKQ nói chung, các phương án nhiễu nói riêng là mất nhiều thời gian.

25

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

Nhìn chung, hoạt động KTĐG kết quả học tập môn Vật lí của HS ở trường THPT được tiến hành thông qua các bài kiểm tra thường xuyên, định kì. Hình thức kiểm tra chủ yếu là kết hợp giữa kiểm tra TNTL và TNKQ.

FF IC IA L

Hình thức kiểm tra TNKQ được áp dụng đối với HS khối 12, giúp các em làm

quen với hình thức kiểm tra TN chuẩn bị cho kì thi tốt nghiệp và thi Đại học, Cao đẳng.

1.8. Sử dụng câu hỏi TNKQ để xây dựng kiến thức mới [3]

Câu hỏi TNKQ là một phương tiện để truyền tải nội dung dạy học và

O

có tác dụng rất lớn trong các tiết học NCTLM. Đó là các tiết học mà HS chưa

t ng được biết hoặc chưa được biết một cách rõ ràng, chính xác. Tức là trong

N

tiết học đó, HS có thể thu được KTM, có cách hiểu mới về kiến thức đã học

Ơ

hoặc thấy rõ hơn giới hạn, phạm vi áp dụng của kiến thức. Trong các tiết học,

H

câu hỏi TNKQ giúp HS mở rộng kiến thức b ng cách đi sâu vào một khía

N

cạnh của vấn đề. Khi HS muốn trả lời đúng câu hỏi và lí giải đúng phương án

Y

trả lời thì cần phải sử dụng kiến thức đã biết và kiến thức SGK để t ng hợp

U

khái quát hóa xác lập phương án đúng. Qua đó HS có khả năng lập luận để

Q

hình thành và xây dựng kiến thức. Sử dụng TNKQ trong khâu hình thành và xây dựng KTM không phải chỉ dựa vào câu trả lời đúng mới hình thành được

M

kiến thức mà ngay cả trong những câu trả lời sai nếu HS lí giải được tại sao

KÈ

sai, t cái sai học được cái đúng. Sử dụng TNKQ vào xây dựng KTM đảm bảo thông tin hai chiều giữa người dạy và người học, làm cơ sở cho việc uốn

ẠY

nắn, chỉnh sửa những lệch lạc trong nhận thức của HS, là công cụ để kiểm tra

D

khả năng lĩnh hội kiến thức của HS. Tóm lại, sử dụng câu hỏi TNKQ có thể thực hiện được các mục tiêu hình thành KTM.

26

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

KẾT LUẬN CHƢƠNG I Trong chương I, chúng tôi đã hệ thống lại cơ sở lí luận về KTĐG nói chung cũng như cơ sở lí luận và kỹ thuật xây dựng các câu hỏi TNKQNLC

FF IC IA L

nói riêng. Qua đó, chúng tôi rút ra được kết luận sau:

- Lựa chọn được phương pháp KTĐG thích hợp cho phép đánh giá được kết quả của người học một cách chính xác, khách quan.

- Cách thức tiến hành soạn thảo câu hỏi TNKQ, soạn đề kiểm tra TN

phải bám sát mục tiêu giảng dạy, phải xác định được ma trận hai chiều về nội

O

dung giảng dạy và yêu cầu cần đánh giá về độ khó, độ phân biệt, độ tin cậy, độ giá trị của hệ thống câu hỏi TNKQ cũng như đề kiểm tra TNKQ.

N

- Vận dụng những điều trình bày ở trên để xây dựng và sử dụng câu hỏi

Ơ

TNKQNLC chương “Động học chất điểm” Vật lí 10 THPT và xây dựng

D

ẠY

KÈ

M

Q

U

Y

N

H

KTM mà nội dung nghiên cứu cụ thể sẽ được trình bày ở chương sau.

27

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

CHƢƠNG II SOẠN THẢO HỆ THỐNG CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM KHÁCH QUAN NHIỀU LỰA CHỌN CHƢƠNG “ĐỘNG HỌC CHẤT ĐIỂM” VẬT LÍ

FF IC IA L

10 THPT

2.1. Đặc điểm cấu trúc nội dung chƣơng “Động học chất điểm” Vật lí 10 THPT

2.1.1. Đặc điểm nội dung chương “Động học chất điểm”

Chương “Động học chất điểm” là chương đầu tiên n m trong phần Cơ

O

học của Vật lí lớp 10 THPT nghiên cứu về các loại chuyển động đơn giản.

N

Trong SGK Vật lí 10 THPT ban cơ bản, chương này đề cập tới các vấn đề 1. Chuyển động cơ.

H

2. Chuyển động thẳng đều.

Ơ

sau:

N

3. Chuyển động thẳng biến đ i đều.

Y

4. Sự rơi tự do.

U

5. Chuyển động tròn đều.

Q

6. Tính tương đối của chuyển động. Công thức cộng vận tốc.

7. Sai số của phép đo các đại lượng vật lí.

M

Các khái niệm liên quan đến chuyển động như chất điểm, quỹ đạo, hệ

KÈ

quy chiếu; các đại lượng đặc trưng cho chuyển động như thời gian, quãng đường, vận tốc, gia tốc; các dạng chuyển động và đặc điểm của chuyển động

ẠY

trong chương này sẽ giúp HS có nền tảng cơ sở vững chắc để lĩnh hội các

D

kiến thức khác trong chương trình Vật lí THPT. 2.1.2. Sơ đồ cấu trúc nội dung chương “Động học chất điểm” Đối tượng của cơ học là chất điểm. Để nghiên cứu chuyển động cần có hệ quy chiếu. T khái niệm hệ quy chiếu xuất hiện tính tương đối của chuyển động (chuyển động không như nhau trong các hệ quy chiếu khác nhau).

28

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

Bài toán cơ bản của cơ học là xác định vị trí của vật (chất điểm) trong không gian theo thời gian. Trong quá trình giải quyết bài toán đó phải xác định tọa độ, độ dời, quỹ đạo, quãng đường. T quỹ đạo cho phép xét hai dạng

FF IC IA L

chuyển động thẳng và tròn. Chuyển động rơi tự do được xem như một ví dụ về chuyển động thẳng nhanh dần đều [6].

Chuyển động cơ học

Chất điểm

Tính tương đối của chuyển động

O

Độ dời

Quỹ đạo

Bài toán cơ bản của cơ học

N

Quãng đường

N

H

Ơ

Tọa độ

Hệ quy chiếu

Chuyển động tròn

U

Y

Chuyển động thẳng

D

ẠY

KÈ

M

Q

Chuyển động thẳng đều

Chuyển động thẳng biến đ i đều

Chuyển động thẳng nhanh dần đều

Chuyển động thẳng chậm dần đêu

Chuyển động tròn đều

Chuyển động rơi tự do

Hình 2.1. Sơ đồ cấu trúc nội dung chương “Động học chất điểm”.

2.2. Nội dung về kiến thức, kỹ năng học sinh cần có sau khi học 2.2.1. Nội dung kiến thức Sau khi học xong chương “Động học chất điểm” HS cần nắm vững các nội dung kiến thức sau:

29

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

- Nêu được chuyển động, chất điểm, hệ quy chiếu, mốc thời gian, vận tốc là gì?

- Nhận biết được đặc điểm về vận tốc của chuyển động thẳng đều.

FF IC IA L

- Nêu được vận tốc tức thời là gì?

- Nêu được đặc điểm của vectơ gia tốc trong chuyển động thẳng nhanh dần đều, chậm dần đều.

- Viết được công thức vận tốc, phương trình chuyển động thẳng biến đ i đều. T đó suy ra quãng đường đi được.

O

- Nêu được sự rơi tự do là gì?

- Nêu được đặc điểm vectơ gia tốc của sự rơi tự do.

N

- Phát biểu được định nghĩa chuyển động tròn đều.

H

tốc trong chuyển động tròn đều.

Ơ

- Viết được công thức tính tốc độ dài và chỉ được hướng của vec tơ vận

N

- Viết được hệ thức liên hệ giữa tốc độ góc và tốc độ dài.

Y

- Viết được công thức cộng vận tốc.

U

- Phân biệt sai số tuyệt đối và sai số tỉ đối.

Q

2.2.2. Các kỹ năng cơ bản học sinh cần rèn luyện

M

- Kỹ năng vận dụng các công thức tính toán để giải bài tập một cách nhanh và chính xác.

KÈ

- Kỹ năng xác định hệ quy chiếu (vật làm mốc, hệ tọa độ gắn với vật

ẠY

làm mốc, chiều dương, gốc thời gian).

- Kỹ năng vận dụng kiến thức đã học về các loại chuyển động đưa ra

D

được một số ví dụ về các chuyển động đó; giải được các bài toán xác định vị trí của vật, xây dựng phương trình chuyển động, tính toán các đại lượng vật lí.

- Kỹ năng đ i đơn vị của các đại lượng cho phù hợp.

- Kỹ năng phán đoán, suy luận.

30

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

2.3. Các sai lầm phổ biến của học sinh - HS thường cho r ng chỉ có những vật có kích thước rất nhỏ mới coi là chất điểm trong khi không xét đến khoảng cách cần quan tâm.

FF IC IA L

- HS thường quên không xác định rõ hệ quy chiếu (vật làm mốc, hệ tọa độ gắn với vật làm mốc, chiều dương, gốc thời gian).

- HS thường nhầm giữa độ dời và quãng đường; tốc độ và vận tốc tức thời; phương trình tọa độ và công thức quãng đường; thời điểm và thời gian.

- HS thường nhầm lẫn trong chuyển động nhanh dần đều gia tốc luôn

O

dương, trong chuyển động chậm dần đều gia tốc luôn âm.

- HS thường sai lầm khi vẽ và phân tích đồ thị chuyển động của vật.

N

Nguyên nhân do HS chưa hiểu rõ đặc điểm t ng loại đồ thị của t ng loại

Ơ

chuyển động.

H

- HS nhầm lẫn trong quá trình biến đ i toán học.

N

- HS không đ i đơn vị của các đại lượng cho phù hợp.

Y

2.4. Soạn thảo hệ thống câu hỏi trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn

U

chƣơng “Động học chất điểm” Vật lí 10 – THPT

Q

Ở đây chúng tôi soạn thảo một hệ thống câu hỏi TNKQNLC cho chương “Động học chất điểm”, mỗi câu hỏi có bốn lựa chọn trong đó chỉ có

M

một lựa chọn là đúng. Các phương án nhiễu được xây dựng dựa trên sự phân

KÈ

tích những sai lầm của HS thường hay mắc phải khi học xong chương này.

Trong hệ thống các câu hỏi có thể dùng để làm bài kiểm tra 15 phút,

ẠY

kiểm tra một tiết hoặc kiểm tra cuối chương nh m KTĐG chất lượng kiến

D

thức của HS một cách sâu sắc và toàn diện theo các mục tiêu đề ra. Tùy vào mục đích và đối tượng kiểm tra mà GV có thể chọn số lượng câu hỏi và câu hỏi cụ thể.

31

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

Nghiên cứu về hoạt động nhận thức của HS, vận dụng vào phạm vi nghiên cứu của đề tài, chúng tôi chỉ quan tâm đến ba trình độ nắm vững tri thức: Nhận biết, thông hiểu và vận dụng.

FF IC IA L

Trong chương “Động học chất điểm”, chúng tôi chia ra thành bảy khối kiển thức cơ bản sau: 1. Chuyển động cơ.

2. Chuyển động thẳng đều.

3. Chuyển động thẳng biến đ i đều.

O

4. Sự rơi tự do.

5. Chuyển động tròn đều.

N

6. Tính tương đối của chuyển động. Công thức cộng vận tốc.

Ơ

7. Sai số của phép đo các đại lượng vật lí.

H

2.4.1. Bảng trọng số và bảng phân bố câu hỏi theo mục tiêu giảng dạy

3

ẠY

4

D

5

Tổng

Y

Q

Chuyển động thẳng đều

Chuyển động thẳng

KÈ

2

Chuyển động cơ

M

1

Nội dung

U

STT

N

Bảng trọng số:

biến đ i đều Sự rơi tự do Chuyển động tròn đều

Lý

Chỉ số

số tiết thuyết LT

Trọng số

Số câu

VD

LT

VD

LT

VD

1

1

0,7

0,3

6

2

2

1

1

1

0,7

0,3

6

2

2

1

3

2

1,4

1,6

12

13

3

4

2

1

0,7

1,3

6

11

2

3

2

2

1,4

0,6

12

5

3

1

2

1

0,7

1,3

6

11

2

3

Tính tương đối của 6

chuyển động. Công thức cộng vận tốc

32

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

Sai số của phép đo

1

các đại lượng vật lí T ng

1

0,7

12

Bảng phân bố số câu hỏi theo mục tiêu giảng dạy: Trình độ STT

0,3

nhận thức Nội dung

Nhận

Thông

biết

hiểu

Chuyển động cơ

1

1

2

Chuyển động thẳng đều

1

1

1

46

16

14

N

Cấp độ

Cấp độ

thấp

cao

Tổng

1

3

1

3

Ơ

2

2

7

1

1

1

2

5

1

2

1

1

1

2

1

1

1

7

9

9

N

Chuyển động tròn đều

54

2

đ i đều

5

1

H

Chuyển động thẳng biến Sự rơi tự do

2

O

1

4

2

Vận dụng

kiến thức

3

6

FF IC IA L

7

4

chuyển động. Công thức

U

6

Y

Tính tương đối của

1

5

Q

cộng vận tốc

M

Sai số của phép đo các đại lượng vật lí

KÈ

7

T ng

3 5

30

ẠY

2.4.2. Bảng ma trận hai chiều

D

Tên chủ đề

Nhận biết

Thông hiểu

(Cấp độ 1)

(Cấp độ 2)

Vận dụng Cấp độ thấp

Cấp độ cao

(Cấp độ 3)

(Cấp độ 4)

Chuyển

Nêu được chuyển -

ác định được - Biết cách chọn

động cơ

động cơ, chất điểm, vật chuyển động hệ quy chiếu cho

33

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

hệ quy chiếu, mốc nào được coi là phù chất điểm.

thời gian là gì?

hợp

với

t ng bài toán.

-

ác định được

FF IC IA L

trạng thái đứng yên hay chuyển

động của một vật là so với vật làm mốc nào.

O

- Nêu được chuyển - Lập được phương - Vận dụng được phương

N

động thẳng đều là trình chuyển động trình: x  x 0  vt của chuyển động để giải các bài toán 1 hoặc 2

gì?

Ơ

- Nêu được đặc thẳng đều.

H

đều.

bình và tính tốc độ + T đồ thị viết phương trình trung bình của vật chuyển động. chuyển động.

+ T đồ thị tìm được vị trí hai vật gặp nhau.

M

Q

U

thẳng đều

chuyển động thẳng niệm tốc độ trung với bài toán hai vật.

N

động

điểm về vận tốc của - Nêu được khái - Vẽ được đồ thị x t , v t đối

Y

Chuyển

vật chuyển động thẳng đều.

+ T

đồ thị v(t) tính quãng

KÈ

đường vật đi được.

ẠY

- Nêu được đặc - Nêu được ví dụ - Vận dụng được các công

Chuyển

D

động

thẳng biến đổi đều

điểm của vectơ gia về

chuyển

động

1 thức: s  v0 t  at 2 2 tốc, vận tốc, đồ thị thẳng biến đ i đều.

tọa độ, đồ thị vận - Viết được công tốc

trong

chuyển thức tính vận tốc và phương trình chuyển động:

động thẳng biến đ i và gia tốc trong đều.

v2  v02  2as

chuyển động thẳng 34

1 x  x 0  v0 t  at 2 2

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

để giải các bài toán 1 hoặc 2

thức liên hệ giữa gia

vật chuyển động thẳng biến

tốc, vận tốc, quãng

đ i đều.

đường trong chuyển

- Vẽ được đồ thị x(t). T đồ

động thẳng nhanh

thị x(t) lập phương trình

dần đều

chuyển động và phương trình

FF IC IA L

- Viết được công biến đ i đều.

vận tốc.

+ Vẽ được đồ thị x(t) hoặc v(t)

O

cho bài toán hai vật chuyển

động. T đồ thị x(t) tìm vị trí

Ơ

N

hai vật gặp nhau, t đồ thị v(t) tính quãng đường vật đi được.

H

- Nêu được sự rơi tự - Viết được công Áp dụng các công thức của thức tính vận tốc chuyển động rơi tự do trong

N

do là gì.

U

tự do.

KÈ

M

do

điểm của gia tốc rơi của chuyển động rơi tự do.

Q

Sự rơi tự

Y

- Nêu được đặc và quãng đường các bài toán 1 vật hoặc 2 vật rơi tự do.

- Phân biệt được chuyển động rơi tự do của vật.

ẠY

- Phát biểu được - Phân biệt được Áp dụng các công thức để giải

Chuyển

D

động tròn đều

định nghĩa chuyển chuyển động tròn các bài toán vật chuyển động động tròn đều.

đều của vật.

tròn đều (tính tốc độ góc, chu

- Viết được công - Viết được công kì, tần số, gia tốc hướng tâm, thức và nêu được thức tốc độ dài và bán kính quỹ đạo tròn). đơn vị đo tốc độ chỉ ra được hướng góc, chu kì, tần số.

của vectơ vận tốc.

35

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

- Viết được công - Nêu được hướng thức liên hệ giữa tốc của gia tốc và viết gia tốc hướng tâm.

- Tính tương đối của quỹ đạo và vận tốc. tƣơng đối

ác định được Giải được một số bài tập đơn

đúng trạng thái của giản về cộng vận tốc cùng

- Nêu được công vật là đứng yên phương

cùng chiều, ngược

hay chuyển động chiều).

thức cộng vận tốc.

của

so với vật nào?

chuyển

-

được

N

động

rõ

Chỉ

O

Tính

FF IC IA L

độ dài và tốc độ góc. được biểu thức của

v13 , v 23 , v12 là

Ơ

Công thức

vận

tốc nào trong các

cộng vận

H

bài toán để áp dụng

tốc

N

được

công

thức

Nêu được sai số Phân biệt được sai

U

Sai số của

Y

cộng vận tốc. ác định được sai số

tuyệt đối của phép số tuyệt đối và sai tuyệt đối và sai số tỉ

các đại

đo đại lượng vật lí là số tỉ đối.

M

đối trong các phép đo.

gì?

KÈ

lƣợng vật

Q

phép đo

lí

7 câu

9 câu

14 câu

câu

2,33đ

3đ

4,67đ

23,33%

30%

46,67%

ẠY

Tổng số

D

(điểm)

Tỉ lệ %

2.4.3. Hệ thống câu hỏi TNKQNLC chương “Động học chất điểm” Vật lí 10 THPT ban cơ bản Chuyển động cơ 36

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

Câu 1: Trong các phát biểu dưới đây, phát biểu nào đúng?

Chuyển động cơ là A. sự thay đ i hướng của vật này so với vật khác theo thời gian.

FF IC IA L

B. sự thay đ i chiều của vật này so với vật khác theo thời gian.

C. sự thay đ i vị trí của vật này so với vật khác theo thời gian.

D. sự thay đ i phương của vật này so với vật khác theo thời gian.

Mục tiêu: Nêu được chuyển động cơ là gì? Đáp án: Chọn C

O

Phân tích: Nếu nhớ được định nghĩa về chuyển động cơ thì sẽ chọn phương án đúng là C. Nếu không nhớ thì sẽ chọn phương án A, B hoặc D.

N

Câu 2: Hòa nói với Bình: “Mình đi mà hóa ra đứng, cậu đứng mà hóa ra đi”.

B. Bình

C. Cả Hòa và Bình

H

A. Hòa

Ơ

Trong câu nói này, Hoà đã chọn vật làm mốc là gì?

D. Mặt đất

ác định vị trí của một vật chuyển động trong hệ quy chiếu đã

N

* Mục tiêu:

U

* Đáp án: Chọn A

Y

cho.

Q

* Phân tích: Nếu xác định đúng vật làm mốc thì chọn phương án A. Nếu xác định sai thì chọn phương án B, C hoặc D

M

Câu 3: Vật nào dưới đây có thể coi như là một chất điểm?

KÈ

A. Trái Đất trong chuyển động tự quay quanh mình nó

D

ẠY

B. Hai hòn bi lúc va chạm với nhau C. Viên đạn chuyển động trong nòng súng D. Giọt nước mưa lúc đang rơi

* Mục tiêu: ác định được vật chuyển động nào được coi là chất điểm * Đáp án: Chọn D * Phân tích: - Nếu nhớ và hiểu được thế nào là chất điểm thì chọn phương án D.

37

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

- Nếu cho r ng chất điểm chỉ là những vật có kích thước rất nhỏ mà không quan tâm đến khoảng cách cần xét thì chọn phương án B hoặc C. Chuyển động thẳng đều Câu 4: Vận tốc của vật chuyển động thẳng đều A. có độ lớn không đ i và có dấu thay đ i.

B. không thay đ i cả về dấu và độ lớn.

C. phụ thuộc bậc hai vào thời gian.

O

D. có độ lớn thay đ i và có dấu không đ i.

FF IC IA L

- Nếu không hiểu thế nào là chất điểm thì chọn phương án A.

* Mục tiêu: Nêu được đặc điểm về vận tốc của chuyển động thẳng đều.

Ơ

N

* Đáp án: Chọn B * Phân tích:

H

- Nếu nhớ được đặc điểm về vận tốc trong chuyển động thẳng đều thì

N

chọn phương án B.

Y

- Nếu không nhớ, hiểu sai đặc điểm về vận tốc trong chuyển động

U

thẳng đều thì sẽ chọn phương án A hoặc D.

Q

- Nếu nhớ sai công thức tính vận tốc trong chuyển động thẳng đều thì chọn phương án C.

M

Câu 5: Một người chạy thể dục, trong 10 phút đầu chạy được 3,5 km; d ng

KÈ

lại nghỉ trong 5 phút rồi chạy tiếp được 3 km trong 10 phút tiếp theo. Tốc độ

ẠY

trung bình của người đó trên cả quãng đường là A. 325 m/ph

B. 26 m/ph

C. 32,5 m/ph

D. 260 m/ph

D

* Mục tiêu: Tính tốc độ trung bình của vật chuyển động

* Đáp án: Chọn D * Phân tích: - Nếu tính toán đúng thì chọn phương án D. - Nếu không tính đến thời gian nghỉ sẽ chọn phương án A.

38

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

- Nếu đ i nhầm đơn vị sẽ chọn phương án B hoặc C. Câu 6: Hai ô tô xuất phát cùng một lúc tại hai bến xe A và B cách nhau 112 km, đi ngược chiều nhau. Ô tô chạy t A có vận tốc 10 m/s; ôtô chạy t B có

FF IC IA L

vận tốc 20 km/h. Chọn bến xe A làm vật mốc, mốc thời gian là thời điểm hai

ôtô xuất phát và chiều dương là chiều t A đến B. Phương trình chuyển động của hai ô tô và khoảng thời gian hai ôtô gặp nhau lần lượt là A. x A  36t (km); x B  112  20t (km); t = 7 giờ

B. x A  112  36t (km); x B  20t (km); không tìm được thời gian

O

C. x A  36t (km); x B  112  20t (km); t = 2 giờ

N

D. x A  10t (km); x B  112  20t (km); t = 3 giờ 44 phút

N

* Đáp án: Chọn C

H

thẳng đều của một hoặc hai vật.

Ơ

* Mục tiêu: Vận dụng được phương trình x  x 0  vt đối với chuyển động

* Phân tích:

U

Y

- T phương trình chuyển động thẳng đều, nếu xác định đúng x 0 và v

Q

của cả hai ô tô thì sẽ chọn phương án đúng là C. - Nếu xác định sai dấu vận tốc ô tô chạy t B thì sẽ chọn phương án A.

M

- Nếu xác định sai tọa độ ban đầu x 0A ; x 0B của hai ô tô và xác định sai

KÈ

dấu vận tốc ô tô chạy t A thì sẽ chọn phương án B. - Nếu quên không đ i đơn vị vận tốc của xe chạy t A t m/s sang

ẠY

km/h thì chọn phương án D.

D

Chuyển động thẳng biến đổi đều Câu 7: Phát biểu nào dưới đây là đúng?

A. Trong chuyển động thẳng nhanh dần đều vectơ gia tốc ngược chiều với vectơ vận tốc.

39

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

B. Trong chuyển động thẳng biến đ i đều vectơ gia tốc luôn cùng chiều với vectơ vận tốc.

C. Trong chuyển động thẳng chậm dần đều vectơ gia tốc cùng chiều với vectơ

FF IC IA L

vận tốc.

D. Trong chuyển động thẳng chậm dần đều vectơ gia tốc ngược chiều với vectơ vận tốc.

* Mục tiêu: Nêu được đặc điểm của vectơ gia tốc trong chuyển động thẳng biến đ i đều.

O

* Đáp án: Chọn D * Phân tích:

Ơ

biến đ i đều thì sẽ chọn phương án D.

N

- Nếu nhớ được đặc điểm của vectơ gia tốc trong chuyển động thẳng

H

- Nếu không nhớ được đặc điểm của vectơ gia tốc trong chuyển động

N

thẳng biến đ i đều thì sẽ chọn phương án A.

Y

- Nếu cho r ng vectơ gia tốc luôn luôn cùng chiều với vectơ vận tốc

U

trong chuyển động thẳng biến đ i đều thì sẽ chọn phương án B hoặc C.

Q

Câu 8: Biểu thức nào sau đây dùng để xác định vận tốc trong chuyển động thẳng chậm dần đều?

M

A. v  v 0  at a ngược dấu với v 0 và v)

D

ẠY

KÈ

B. v  v 0  at (a cùng dấu với v 0 và v) 1 C. v  v0 t  at 2 a ngược dấu với v 0 và v) 2

1 D. v  v0 t  at 2 (a cùng dấu với v 0 và v) 2

* Mục tiêu: Viết được công thức tính vận tốc trong chuyển động thẳng biến đ i đều. * Đáp án: Chọn A

40

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

* Phân tích: - Nếu nhớ được công thức tính vận tốc và đặc điểm của vectơ gia tốc, vectơ vận tốc trong chuyển động thẳng biến đ i đều thì sẽ chọn phương án

FF IC IA L

đúng là A.

- Nếu chưa phân biệt được chuyển động thẳng nhanh dần đều và

chuyển động thẳng chậm dần đều, mà công thức tính vận tốc cho hai dạng

chuyển động đều giống nhau ( v  v 0  at ) nên sẽ dễ nhầm dấu của hai đại lượng vận tốc và gia tốc. T đó sẽ chọn phương án B.

O

- Nếu nhớ nhầm công thức tính vận tốc thành công thức tính quãng

N

đường trong chuyển động thẳng biến đ i đều thì sẽ chọn phương án C hoặc D.

Ơ

Câu 9: Chuyển động nào dưới đây không là chuyển động thẳng biến đ i đều?

A. Viên bi lăn trên máng nghiêng

H

B. Viên bi rơi t trên cao xuống đất

N

C. Hòn đá bị ném theo phương ngang

Y

D. Hòn đá được ném lên cao theo phương thẳng đứng

U

* Mục tiêu: Kiểm tra trình độ nhận biết về chuyển động thẳng biến đ i đều.

Q

* Đáp án: Chọn C

M

* Phân tích: Nếu hiểu thế nào là chuyển động thẳng biến đ i đều thì sẽ chọn phương án đúng C. Nếu không hiểu thì sẽ chọn phương án A, B hoặc D.

KÈ

Câu 10: Một chiếc cano chạy với v = 16 m/s, a = 2 m/s 2 cho đến khi cano đạt

được v = 24 m/s thì bắt đầu giảm tốc độ cho đến khi d ng hẳn. Biết xe bắt

D

ẠY

đầu tăng vận tốc cho đến khi d ng hẳn là 10s. Quãng đường cano đã chạy là A. 152 m

B. 188 m

C. 400 m

D. 52 m

* Mục tiêu: Kiểm tra trình độ vận dụng công thức tính quãng đường trong chuyển động thẳng biến đ i đều. * Đáp án: Chọn A * Phân tích: 41

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

- Nếu nhớ công thức tính quãng đường trong chuyển động thẳng biến đ i đều và tính toán đúng thì sẽ chọn phương án đúng là A. - Nếu hiểu sai r ng gia tốc của cano khi đi trên cả quãng đường đều có

FF IC IA L

giá trị là 2 m/s 2 thì chọn phương án B.

- Nếu áp dụng đúng công thức tính quãng đường nhưng đều thay giá trị

t=10s vào công thức tính quãng đường lúc ca nô tăng tốc độ, giảm tốc độ) và công thức tính vận tốc (lúc cano giảm tốc độ) thì chọn phương án C.

- Nếu nhớ nhầm công thức tính quãng đường trong chuyển động thẳng

O

1 biến đ i đều thành s  at 2 (thiếu v 0 t ) và cho r ng gia tốc của cano khi đi 2

N

giảm tốc độ là 2 m/s2 thì chọn phương án D.

Ơ

Câu 11: Căn cứ vào đồ thị vận tốc theo thời gian của hai vật chuyển động vẽ

N

a 2  1 m/s 2 ; s 2  200 m

Y

A.

a1  2 m/s 2 ; s1  400 m

H

trên hình, gia tốc và quãng đường đi được của mỗi vật là

U

a 2  1 m/s 2 ; s 2  200 m

Q

B.

a1  2 m/s 2 ; s1  400 m

M

a 2  1 m/s 2 ; s 2  200 m

KÈ

C.

a1  2 m/s 2 ; s1  400 m

a 2  1 m/s 2 ; s 2  200 m

ẠY

D.

a1  2 m/s 2 ; s1  400 m

* Mục tiêu: Kiểm tra trình độ vận dụng đồ thị của chuyển động thẳng biến

D

đ i đều để giải bài tập.

* Đáp án: Chọn B * Phân tích:

42

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

- Nếu phân tích được đồ thị và áp dụng đúng công thức tính gia tốc của chuyển động thẳng biến đ i đều thì sẽ chọn phương án đúng là B. - Chọn các phương án A, C và D khi chưa hiểu rõ đặc điểm đồ thị vận

FF IC IA L

tốc theo thời gian của chuyển động thẳng biến đ i đều nên sẽ xác định sai vận

tốc ban đầu và vận tốc cuối ( v1  40 m/s; v01  0; v2  0; v02  20 m/s ) hoặc cho r ng vận tốc ban đầu là v và vận tốc cuối là v 0 khi áp dụng công thức tính gia tốc a 

v  v0 t

O

Câu 12: Một người đứng ở sân ga nhìn đoàn tàu chuyển bánh nhanh dần đều.

N

Toa 1 đi qua trước mặt người ấy trong t giây. Hỏi toa thứ n đi qua trước mặt

Ơ

người ấy trong bao lâu?

B. t( n  n  1)

C. tn

D. t

H

A. t n

N

* Mục tiêu: Kiểm tra trình độ vận dụng công thức tính quãng đường của

* Phân tích:

U

* Đáp án: Chọn B.

Y

chuyển động thẳng biến đ i đều.

Q

- Nếu nhớ công thức tính quãng đường của chuyển động thẳng biến đ i

M

đều, xác định thời gian toa thứ n đi qua là thời gian n toa đi qua tr cho thời

KÈ

gian n – 1 toa đi qua thì sẽ chọn phương án đúng là B. - Nếu nhầm lẫn r ng thời gian toa thứ n đi qua chính là thời gian n toa

ẠY

đi qua thì sẽ chọn phương án A. - Nếu nhầm lẫn r ng thời gian toa thứ n đi qua chính là thời gian n toa

D

đi qua; khi tính thời gian toa thứ n đi qua quên khai triển căn t công thức tính 1 1 2ns  tn) thì chọn phương án quãng đường (ns  v0 t  at n 2  at n 2  t n  2 2 a

C.

43

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

- Nếu nhớ công thức tính quãng đường của chuyển động thẳng biến đ i đều nhưng khi tính thời gian toa thứ n đi qua quên không khai triển căn thì sẽ chọn phương án D.

FF IC IA L

Câu 13: Một vật chuyển động thẳng nhanh dần đều có vận tốc đầu là 18 km/h. Trong giây thứ năm vật đi được quãng đường là 5,9 m. Gia tốc của vật là A. 0,2 m/s 2

B. -1,528 m/s 2

C. -2,69 m/s 2

D. 0,18 m/s 2

* Mục tiêu: Kiểm tra trình độ vận dụng công thức tính quãng đường của

O

chuyển động thẳng biến đ i đều.

N

* Đáp án: Chọn A

Ơ

* Phân tích:

- Nếu nhớ công thức tính quãng đường của chuyển động thẳng biến đ i

H

đều, xác định đúng quãng đường vật đi được trong giây thứ năm là quãng

N

đường vật đi được sau khoảng thời gian 5 giây tr đi quãng đường vật đi được

U

án đúng là A.

Y

sau khoảng thời gian 4 giây, đ i đúng đơn vị, tính toán đúng thì chọn phương

Q

- Nếu nhầm lẫn r ng quãng đường vật đi được trong giây thứ năm là quãng đường vật đi được trong 5 giây thì sẽ chọn phương án B.

M

- Nếu quên không đ i đơn vị vận tốc thì chọn phương án C.

KÈ

- Nếu nhớ nhầm công thức tính quãng đường thành công thức tính vận

tốc, nhầm lẫn r ng quãng đường vật đi được trong giây thứ năm là quãng

ẠY

đường vật đi được trong 5 giây thì sẽ chọn phương án D.

D

4. Sự rơi tự do.

Câu 14: Phát biểu nào sau đây không đúng?

A. Gia tốc rơi tự do thay đ i theo vĩ độ.

B. Tại cùng một nơi trên Trái Đất và ở gần mặt đất, gia tốc rơi tự do không đ i.

44

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

C. Vectơ gia tốc rơi tự do có phương thẳng đứng, hướng xuống.

D. Gia tốc rơi tự do là 9,8 m/s 2 tại mọi nơi trên Trái Đất. * Đáp án: Chọn D.

FF IC IA L

* Mục tiêu: Nêu được đặc điểm của gia tốc rơi tự do. * Phân tích: Nếu nhớ đặc điểm của gia tốc rơi tự do thì chọn phương án D. Nếu không nhớ thì chọn phương án A, B hoặc C.

Câu 15: Thả một vật rơi tự do t độ cao h xuống mặt đất. Vận tốc của vật ngay trước khi chạm đất có độ lớn C. v  2gh

O

A. v  gh

B. v = 2gh

D. v 

gh 2

N

* Mục tiêu: Viết được công thức tính vận tốc của chuyển động rơi tự do.

Ơ

* Đáp án: Chọn C

H

* Phân tích:

N

- Nếu nhớ công thức tính vận tốc của chuyển động rơi tự do và công

Y

thức liên hệ giữa vận tốc, gia tốc, quãng đường trong chuyển động thẳng

U

nhanh dần đều thì sẽ chọn phương án đúng là C.

Q

- Chọn phương án A nếu nhớ nhầm công thức liên hệ giữa vận tốc, gia

M

tốc và quãng đường thành v 2  v 0 2  as . T đó đưa ra công thức v 2  gh nên

KÈ

v  gh

- Chọn phương án B sau khi đưa ra được công thức v 2  2gh nhưng

D

ẠY

quên khai triển căn.

- Chọn phương án D nếu không nắm chắc tính chất rơi tự do và nghĩ

s h r ng vận tốc của vật tính theo công thức v   , thời gian tính theo công t t

45

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

1 thức s  h  gt 2 . T đó thay thời gian vào công thức tính vận tốc thì được 2 gh 2

FF IC IA L

v

Câu 16: Một vật rơi tự do tại nơi có gia tốc trọng trường g = 9,8 m/s 2 . Quãng đường vật rơi được trong giây thứ ba là A. 24,5 m

B. 44,1 m

C. 29,4 m

D. 9,8 m

* Mục tiêu: Vận dụng linh hoạt công thức tính quãng đường của vật rơi tự do

O

để giải bài tập. * Đáp án: Chọn A

N

* Phân tích:

Ơ

- Chọn phương án đúng là A nếu nhớ đúng công thức tính quãng đường

H

trong chuyển động rơi tự do và cho r ng quãng đường vật rơi trong giây thứ

N

ba b ng quãng đường vật rơi trong ba giây đầu tr cho quãng đường vật rơi

Y

1 1 1 trong hai giây đầu: s  s3  s 2  gt 32  gt 2 2  .9,8. 32  22   24,5 (m).

2 2 2

U

- Nếu không phân biệt được quãng đường vật rơi trong giây thứ ba và

Q

trong ba giây đầu nên áp dụng công thức tính quãng đường vật rơi trong ba

KÈ

M

1 1 giây đầu là s  gt 2  .9,8.32  44,1 (m) thì sẽ chọn phương án B. 2 2

- Nếu nhớ sai công thức tính quãng đường của vật rơi tự do thành công

ẠY

thức s  gt  9,8.3  29,4 (m) thì sẽ chọn phương án C. - Nếu nhớ sai công thức tính quãng đường vật rơi tự do thì tính được

D

s  s3  s2  gt 3  gt 2  9,8.3  9,8.2  9,8 (m) thì sẽ chọn phương án D.

46

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

Câu 17: Hai vật được thả rơi tự do đồng thời t hai độ cao khác nhau h 1 và

của vật thứ hai. Tỉ số độ cao A. 0,25

h1 là h2

B. 2

C. 0,5

FF IC IA L

h 2 . Vận tốc khi chạm đất của vật thứ nhất gấp hai lần vận tốc khi chạm đất

D. 4

* Mục tiêu: Vận dụng linh hoạt công thức tính quãng đường và vận tốc của vật rơi tự do để giải bài tập. * Đáp án: Chọn D.

O

* Phân tích:

chọn phương án D. 2

Ơ

N

1 - Nếu nhớ đúng công thức v  gt; h  gt 2 và tính toán cẩn thận thì sẽ 2

N

H

h t  v 1 - Nếu lập sai tỉ số 1   2   1   0,25 thì sẽ chọn phương án A. h 2  t1  v 2 4

U

Y

1 - Nếu nhớ nhầm công thức tính độ cao h  gt 2 thành công thức 2

Q

h t v 1 h  gt dẫn đến 1  1  1  2 thì sẽ chọn phương án B. h 2 t 2 v2 2

KÈ

M

1 - Nếu nhớ nhầm công thức tính độ cao h  gt 2 thành công thức 2

ẠY

h v t 1 h  gt và lập sai tỉ số 1  2  1  0,5 thì sẽ chọn phương án C. h 2 v1 t 2 2

Câu 18: Ném một viên bi lên theo phương thẳng đứng trong môi trường

D

không có sức cản, sau một thời gian nó rơi trở lại vị trí ban đầu. Ném lần thứ hai, thời gian lên xuống của bi tăng gấp đôi. Độ cao cực đại mà ở lần ném thứ hai viên bi đạt được hơn lần thứ nhất là A.

2 lần

C. 2 2 lần

B. 4 lần

47

D. 2 lần

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

* Mục tiêu: Vận dụng công thức tính quãng đường của chuyển động rơi tự do trong trường hợp vật bị ném lên theo phương thẳng đứng. * Đáp án: Chọn B.

FF IC IA L

* Phân tích:

1 - Nếu nhớ được công thức tính quãng đường s  gt 2 với t b ng một 2

nửa thời gian chuyển động của vật. Lập tỉ số

s1 sẽ chọn phương án đúng là s2

O

B.

- Nếu tính toán sai sẽ chọn phương án A hoặc C.

N

s1 t1  thì sẽ chọn phương án D. s2 t 2

Ơ

- Nếu lập sai tỉ số

H

Chuyển động tròn đều

Y

chuyển động tròn đều là

N

Câu 19: Công thức liên hệ giữa tốc độ dài và tốc độ góc của chất điểm trong A. v  .r

C.   v.r

D.   v 2 .r

U

B. v  2 .r

Q

* Mục tiêu: Viết được công thức liên hệ giữa tốc độ dài và tốc độ góc. * Đáp án: Chọn A.

M

* Phân tích: Nếu nhớ công thức liên hệ giữa tốc độ dài và tốc độ góc thì chọn

KÈ

phương án đúng là A. Nếu nhớ sai công thức thì chọn phương án B, C hoặc D.

ẠY

Câu 20: Nếu tăng tốc độ góc lên gấp đôi và giảm bán kính quỹ đạo của một

D

chuyển động tròn đều đi 4 lần thì gia tốc hướng tâm sẽ A. không đ i

C. giảm 2 lần

B. tăng 16 lần

D. tăng 8 lần

* Mục tiêu: Viết được biểu thức của gia tốc hướng tâm. * Đáp án: Chọn A

48

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

* Phân tích: - Nếu nhớ công thức tính gia tốc hướng tâm và tính toán đúng thì sẽ chọn phương án A.

đều thành công thức a ht 

FF IC IA L

- Nếu nhầm công thức tính gia tốc hướng tâm trong chuyển động tròn

2 thì sẽ chọn phương án B. R

- Nếu thiếu bình phương trong công thức tính gia tốc hướng tâm trong chuyển động tròn đều a ht  .R thì chọn phương án C.  thì chọn phương án D. R

N

đều thành công thức a ht 

O

- Nếu nhầm công thức tính gia tốc hướng tâm trong chuyển động tròn

Ơ

Câu 21: Một bánh xe đường kính 70 cm quay đều 10 vòng trong 5 giây. Gia

H

tốc hướng tâm của một điểm trên vành ngoài bánh xe có độ lớn là B. 3,45 m/s 2

C. 2,22.103 m/s2

N

A. 55,26 m/s 2

D. 55,26.102 m/s2

Y

* Mục tiêu: Giải được bài tập về chuyển động tròn đều (tính gia tốc hướng

U

tâm).

Q

* Đáp án: Chọn A. * Phân tích:

M

- Nếu tính đúng chu kì, nhớ công thức tính gia tốc hướng tâm, hiểu

KÈ

t ng đại lượng có trong công thức thì sẽ chọn phương án A.

ẠY

- Nếu nhớ đúng công thức v  r. nhưng nhầm T 

N thì sẽ chọn t

D

phương án B. - Nếu tính đúng chu kì T 

r t nhưng nhầm v  thì chọn phương án  N

C.

49

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

- Nếu tính đúng chu kì T 

t nhưng quên không đ i đơn vị bán kính N

thì sẽ chọn phương án D.

FF IC IA L

Câu 22: Một điểm n m trên vành ngoài của một lốp xe máy cách trục bánh xe

30 cm. Xe chuyển động thẳng đều. Để số chỉ trên đồng hồ tốc độ của xe sẽ nhảy một số ứng với 1 km thì bánh xe phải quay được số vòng là A. 3537 vòng

B. 1884 vòng

C. 1768 vòng

D. 531 vòng

* Mục tiêu: Giải được bài tập về chuyển động tròn đều.

O

* Đáp án: Chọn D * Phân tích:

N

- Nếu nhớ các công thức, tính toán đúng, xác định được r ng khi bánh

Ơ

xe quay được một vòng thì xe chạy được một quãng đường chính b ng chu vi

H

của vòng bánh xe thì sẽ chọn phương án đúng là D.

N

- Nếu nhớ nhầm công thức tính chu vi vòng bánh xe thành công thức

Y

tính diện tích vòng bánh xe (P  r 2 ) thì sẽ chọn phương án A.

U

- Nếu xác định sai số vòng bánh xe quay được là n = P.s (P là chu vi

Q

vòng bánh xe, s là quãng đường xe đi được) thì sẽ chọn phương án B.

M

- Nếu nhớ sai công thức chu vi vòng bánh xe thành công thức P  2r 2 thì chọn phương án C.

KÈ

Tính tƣơng đối của chuyển động

D

ẠY

Câu 23: Công thức cộng vận tốc được xác định b ng biểu thức A. v13  v12  v 23

C. v 23  v12  v13

B. v13  v12  v 23

D. v 23  v12  v13

* Mục tiêu: Viết được công thức cộng vận tốc. * Đáp án: Chọn A * Phân tích: Nếu nhớ công thức cộng vận tốc thì chọn phương án đúng là A. Nếu nhớ sai công thức thì chọn phương án B, C hoặc D. 50

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

Câu 24: Đứng ở Trái Đất, ta sẽ thấy A. Mặt Trời đứng yên, Trái Đất quay quanh Mặt Trời, Mặt Trăng quay quanh Trái Đất.

FF IC IA L

B. Mặt Trời và Trái Đất đứng yên. Mặt Trăng quay quanh Trái Đất.

C. Mặt Trời đứng yên, Trái Đất và Mặt Trăng quay quanh Mặt Trời.

D. Trái Đất đứng yên, Mặt Trời và Mặt Trăng quay quanh Trái Đất.

* Mục tiêu: Xác định trạng thái vật đứng yên hay chuyển động so với vật nào?

O

* Đáp án: Chọn D. * Phân tích:

N

- Nếu cho r ng đứng ở Trái Đất nghĩa là chọn Trái Đất làm mốc thì sẽ

Ơ

chọn phương án đúng là D.

H

- Nếu xác định nhầm vật làm mốc thì sẽ chọn phương án A, B hoặc C.

N

Câu 25: Một chiếc thuyền buồm chạy ngược dòng sông, sau 1 giờ đi được

Y

10km. Một khúc gỗ trôi theo dòng sông, sau 3 phút trôi được 100m. Vận tốc

U

của thuyền buồm so với nước là

Q

A. 12 km/h

B. 8 km/h

C. 10 km/h

D. 3,33 km/h

* Mục tiêu: Áp dụng công thức cộng vận tốc để giải bài tập.

M

* Đáp án: Chọn A.

KÈ

* Phân tích:

- Chọn phương án đúng là A nếu thống nhất được đơn vị của các đại

ẠY

lượng; khi áp dụng công thức cộng vận tốc v13  v12  v 23 thì xác định chính

D

xác thuyền buồm là vật 1, nước là vật 2, bờ là vật 3; xác định được vận tốc của khúc gỗ chính là vận tốc của nước so với bờ v 23 . Vì thuyền buồm chạy

ngược dòng sông nên v12 và v 23 song song ngược chiều nhau. T đó tính được vận tốc của thuyền buồm so với nước (v13  v12  v23  v12  v13  v23 ) .

51

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

- Nếu sử dụng công thức cộng vận tốc không để dưới dạng vectơ mà dùng ngay công thức về độ lớn v13  v12  v23  v12 thì sẽ chọn phương án B. - Nếu hiểu sai r ng vì thuyền buồm chạy ngược dòng sông, sau 1 giờ đi 10  10 (km/h) 1

FF IC IA L

được 10km nên vận tốc của thuyền buồm so với nước là v12  thì sẽ chọn phương án C.

- Nếu tính đúng vận tốc của thuyền buồm so với nước (v12  3,33 m/s)

nhưng quên đ i đơn vị vận tốc t đơn vị m/s sang km/h thì sẽ chọn phương án

O

D.

N

Câu 26: Một chiếc ca nô chạy thẳng đều xuôi theo dòng chảy t bến A đến

Ơ

bến B phải mất 2 giờ và khi chạy ngược dòng chảy t bến B trở về bến A phải mất 3 giờ. Hỏi nếu ca nô bị tắt máy và thả trôi theo dòng chảy thì phải mất

H

bao nhiêu thời gian để trôi t A đến B? B. 4 giờ

N

A. 12 giờ

C. 2,4 giờ

D. 6 giờ

Q

* Phân tích:

U

* Đáp án: Chọn A.

Y

* Mục tiêu: Áp dụng công thức cộng vận tốc để giải bài tập.

- Vận dụng công thức cộng vận tốc, nếu xác định đúng thời gian ca nô

M

chạy xuôi dòng t A đến B thì sẽ chọn phương án đúng là A.

KÈ

- Nếu nhầm lẫn r ng khi ca nô bị tắt máy và thả trôi theo dòng chảy thì

vận tốc của ca nô đối với bờ sông b ng vận tốc của ca nô đối với dòng nước

D

ẠY

sẽ chọn phương án B. - Nếu tính toán sai thì chọn phương án C hoặc D.

Câu 27: Một chiếc thuyền chuyển động t điểm A của bờ bên này đến điểm B của bờ bên kia của con sông, do nước chảy xiết thuyền không đến được bờ B mà đến điểm C cách bờ B 180m (hình vẽ .

ác định vận tốc của thuyền so

với dòng nước biết sông rộng 240m, thời gian qua sông là 1 phút.

52

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

C 180m B. 5 m/s

C. 8 m/s

D. 4 m/s

B 240m

FF IC IA L

A. 2 m/s

* Mục tiêu: Áp dụng công thức cộng vận tốc để giải bài tập. * Đáp án: Chọn D. * Phân tích:

A

- Vận dụng công thức cộng vận tốc, xác định đúng vận tốc của thuyền

O

với bờ, thuyền với nước, nước với bờ thì sẽ chọn phương án đúng là D.

- Nếu áp dụng sai công thức cộng vận tốc thì chọn phương án A hoặc

N

C.

N

Sai số phép đo các đại lƣợng

H

với bờ thì chọn phương án B.

Ơ

- Nếu xác đinh sai vận tốc của thuyền với bờ, thuyền với nước, nước

Y

Câu 28: Sai số tuyệt đối của phép đo một đại lượng vật lí là

U

A. sai số ngẫu nhiên.

Q

B. t ng sai số ngẫu nhiên và sai số dụng cụ.

C. sai số hệ thống.

M

D. sai số tuyệt đối trung bình.

KÈ

* Mục tiêu: Nêu được sai số tuyệt đối của phép đo đại lượng vật lí là gì? * Đáp án: Chọn B.

D

ẠY

* Phân tích:

- Nếu nhớ thế nào là sai số tuyệt đối thì chọn phương án B. Nếu không

nhớ thì chọn phương án C hoặc D. - Nếu hiểu lầm sai số tuyệt đối thành sai số tuyệt đối trung bình thì chọn phương án A.

53

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

Câu 29: Chiều dài hộp đựng bút trong 5 lần đo đơn vị mm) là: 250; 252; 250; 248; 250. Sai số tỉ đối của phép đo trên là A. 0,4%

B. 0,8%

C. 4%

D. 8%

FF IC IA L

* Mục tiêu: ác định được sai số tuyệt đối và sai số tỉ đối trong các phép đo * Đáp án: Chọn B. * Phân tích:

- Nếu nhớ công thức tính giá trị trung bình, sai số tuyệt đối, sai số tỉ đối và tính toán đúng thì chọn phương án B.

O

- Nếu nhớ công thức tính giá trị trung bình, sai số tỉ đối, sai số tuyệt đối nhưng tính toán sai thì chọn phương án A, C hoặc D.

N

Câu 30: Chọn phát biểu không đúng về sai số tỉ đối

Ơ

A. Sai số tỉ đối là tỉ số giữa sai số tuyệt đối và giá trị trung bình

H

B. Sai số tỉ đối càng lớn thì phép đo càng chính xác

N

C. Sai số tỉ đối càng nhỏ thì phép đo càng chính xác A .100% A

U

Y

D. Công thức của sai số tỉ đối là A 

Q

* Mục tiêu: Phân biệt được sai số tỉ đối * Đáp án: Chọn C.

M

* Phân tích: Nếu hiểu thế nào là sai số tỉ đối và tính chất của sai số tỉ đối thì

KÈ

chọn phương án B. Nếu không nhớ hoặc không chú ý yêu cầu câu hỏi là lựa chọn phương án “không đúng” thì chọn phương án A, B hoặc D.

ẠY

2.5. Quy trình sử dụng câu hỏi TNKQNLC trong dạy học bài mới

D

* Câu hỏi TNKQ xây dựng KTM: Câu 31: Chọn phương án đúng. Trong chuyển động thẳng đều: A. Gia tốc b ng 0, vận tốc thay đ i B. Gia tốc b ng 0, vận tốc không đ i C. Gia tốc thay đ i, vận tốc thay đ i

54

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

D. Gia tốc thay đ i, vận tốc không đ i Câu 32: Chuyển động nào dưới đây là chuyển động rơi tự do?

A. Thang máy đi t trên cao xuống

FF IC IA L

B. Một viên bi được thả t trên cao C. Một chiếc lá rơi t trên cây xuống

D. Một vận động viên nhảy dù đang rơi khi dù đã mở Câu 33: Cho các công thức sau:

1 (5) x  x 0  v 0 t  at 2 2 1 (6) v  v 0 t  at 2 2 1 (7) x  x 0  at 2 2

(1) x  x 0  vt s t (3) x  x 0  at

N

O

(2) v 

Ơ

(4) v  v 0  at

đều là:

B. (1), (2), (4), (5)

Y

A. (1), (4), (5), (6)

N

H

Công thức tính vận tốc, phương trình chuyển động của chuyển động thẳng

D. (2), (3), (4), (5)

U

C. (3), (4), (5), (7)

Q

Câu 34: Một vật rơi tự do ở độ cao h so với mặt đất. Thời gian vật rơi tự do

M

cho đến khi chạm đất là: 2h g

B. t =

C. t 

2gh

KÈ

A. t 

2h g

D. t 

2h g

* Tiến trình sử dụng câu hỏi TNKQ trong bài “Chuyển động ném ngang”

ẠY

- GV đặt vấn đề: Khảo sát một vật bị ném theo phương ngang t một điểm O

D

ở độ cao h so với mặt đất với vận tốc ban đầu v 0 . Sức cản của không khí là

không đáng kể.

Khi rơi vật chịu tác dụng của những lực nào? Chuyển động có phải là rơi tự do không? Vì sao?

55

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

HS: + Vật chịu tác dụng của trọng lực. Không chuyển động rơi tự do vì quỹ đạo là đường cong. + Vật là chuyển động rơi tự do vì vật chỉ chịu tác dụng của trọng lực

FF IC IA L

- GV nhận xét => Với vấn đề đặt ra ở trên nên chọn hệ tọa độ nào là thích hợp nhất? Vì sao?

Gợi ý: Nên chọn hệ tọa độ sao cho khi chiếu, các chuyển động thành phần là một trong những chuyển động mà ta đã nghiên cứu.

HS: Nên chọn hệ tọa độ Đề-các vì khi phân tích sẽ được chuyển động theo

O

phương ngang và chuyển động theo phương thẳng đứng.

- Yêu cầu HS trả lời câu 31 và 32 để nhớ lại đặc điểm của gia tốc trong

N

chuyển động thẳng đều và đặc điểm của sự rơi tự do. T đó, tiến hành phân

Ơ

tích chuyển động.

H

- GV: Theo phương ngang vật chịu tác dụng của những lực nào? Vật chuyển

N

động như thế nào?

U

động thẳng đều.

Y

HS: Vật không chịu tác dụng của lực nào. Theo ĐL II Newton vật chuyển

Q

- GV: Theo phương thẳng đứng vật chịu tác dụng của những lực nào? Vật chuyển động như thế nào?

M

HS: Vật chịu tác dụng của trọng lực. Vật chuyển động rơi tự do.

KÈ

- GV yêu cầu HS trả lời câu 33 => Thiết lập phương trình của chuyển động thành phần theo phương ngang và theo phương thẳng đứng.

D

ẠY

HS: Theo phương ngang Ox: a x  0; vx  v0 ; x  v0t 1 Theo phương thẳng đứng Oy: a y  g; v y  gt; y  gt 2 2

- GV: T phương trình tọa độ của hai chuyển động thành phần, hãy xây dựng phương trình quỹ đạo:

56

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

x  v 0 t  t 

HS:

x v0

FF IC IA L

1 g 2 y  gt 2  y  x 2 2v0 2

- GV: T phương trình quỹ đạo, quỹ đạo chuyển động của vật có dạng như thế nào?

HS: Có dạng Parabol

- Sau khi GV thông báo thời gian chuyển động của vật ném ngang b ng thời

O

gian rơi tự do ở cùng độ cao thì yêu cầu HS trả lời câu 34 để xác định thời gian chuyển động của vật ném ngang.

Ơ H

1 2h HS: y  gt 2  t  2 g

N

Gợi ý: Khi vật chạm đất thì vật đã đi hết độ cao h.

N

- GV: Trong chuyển động ném ngang, thời gian rơi của vật có phụ thuộc vào

Y

vận tốc ném ngang ban đầu không?

U

HS: Không phụ thuộc.

Q

- GV: Vậy vận tốc ném ngang có vai trò gì đối với chuyển động của vật?

HS: Ném càng mạnh thì vật bay càng xa.

M

- GV: Hãy xác định tầm ném xa của chuyển động.

2h g

D

ẠY

KÈ

HS: L = L  x max  v0 t  v0

57

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

KẾT LUẬN CHƢƠNG II Các bài KTĐG b ng phương pháp TNKQNLC được xem như là phương tiện để kiểm tra kiến thức, kĩ năng trong dạy học. Vì vậy việc soạn

FF IC IA L

thảo nội dung của các bài kiểm tra có tầm quan trọng trong việc KTĐG kết quả học tập của HS.

Trong thực tế để viết được một bài TN đảm bảo về độ giá trị, độ tin cậy là một việc làm rất khó. Để cố gắng đạt được những điều đó, ở chương 2

chúng tôi đã thực hiện nghiên cứu đặc điểm cấu trúc và nội dung kiến thức

O

chương “Động học chất điểm”. T đó xác định mục tiêu về mặt trình độ nhận thức ứng với t ng kiến thức mà HS cần đạt được và kết hợp với việc vận

N

dụng cơ sở lí luận về KTĐG để soạn 30 câu hỏi loại TNKQNLC thuộc 7

Ơ

nhóm kiến thức (Chuyển động cơ, chuyển động thẳng đều, chuyển động thẳng

H

biến đ i đều, sự rơi tự do, chuyển động tròn đều, tính tương đối của chuyển

N

động. Công thức cộng vận tốc, sai số của phép đo các đại lượng vật lí) ở ba

Y

trình độ nhận thức (nhận biết, thông hiểu, vận dụng) nh m KTĐG kết quả học

U

tập của HS.

Q

Mỗi câu hỏi đều đưa ra mục tiêu kiểm tra cần đạt được, đảm bảo cấu trúc của một câu TNKQNLC, mỗi câu có bốn phương án lựa chọn trong đó có

M

một phương án đúng, các phương án nhiễu được phân tích dựa trên những sai

KÈ

lầm mà HS thường mắc phải.

Qua nghiên cứu chúng tôi nhận thấy có thể áp dụng phương pháp soạn

ẠY

thảo câu hỏi TNKQNLC cho các chương khác trong chương trình vật lí THPT

D

nh m không ng ng nâng cao chất lượng KTĐG, qua đó nâng cao chất lượng dạy học vật lí. Chúng tôi hy vọng r ng kết quả thực nghiệm sẽ cho chúng tôi những bài học b ích trong công tác giảng dạy và nghiên cứu sau này.

58

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

CHƢƠNG III THỰC NGHIỆM SƢ PHẠM 3.1. Mục đích và nhiệm vụ của thực nghiệm sƣ phạm

FF IC IA L

- Dùng hệ thống câu hỏi đã soạn thảo để đánh giá kết quả học tập của học sinh theo mục tiêu đề ra.

- Đánh giá độ khó, độ tin cậy của bài TN, phân tích các câu hỏi TN đã soạn theo các phương diện độ khó, độ phân biệt, phương án trả lời, các phương án nhiễu) t đó điều chỉnh, b sung hệ thống câu hỏi.

O

3.2. Đối tƣợng thực nghiệm sƣ phạm

Đối tượng tiến hành thực nghiệm là học sinh lớp 10 trường THPT

Ơ

3.3. Phƣơng pháp thực nghiệm

N

Trung Giã – Sóc Sơn – Hà Nội.

H

Thực nghiệm ở hai lớp 10, gồm 83 HS. Thời gian làm bài là 45 phút

N

với 30 câu hỏi TN. Nội dung bài kiểm tra là hệ thống câu hỏi TNKQNLC

Y

chương “Động học chất điểm”.

U

Trước khi làm bài kiểm tra HS được thông báo cách thức và nội dung

Q

kiểm tra để có kế hoạch ôn tập. Kết quả thực nghiệm được xử lý theo phương pháp thống kê, t đó rút ra nhận xét và đánh giá cần thiết.

M

3.4. Tiến hành thực nghiệm sƣ phạm

KÈ

3.4.1. Nội dung bài kiểm tra - Dựa trên việc phân tích các nội dung kiến thức cần kiểm tra và mục tiêu cần

ẠY

kiểm tra, chúng tôi đã soạn hệ thống câu hỏi gồm 30 câu, mỗi câu có bốn

D

phương án lựa chọn.

- Các câu hỏi được phân bố theo mục tiêu về kiến thức và nhận thức như sau:

59

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

Thông hiểu

Vận dụng

1

1

1

(Câu 1

( Câu 3)

(Câu 2)

1

1

(Câu 4)

(Câu 5)

1

2

(Câu 7)

(Câu 8, 9)

1

1

(Câu 14)

(Câu 15)

1. Chuyển động cơ 2. Chuyển động thẳng đều 3. Chuyển động thẳng biến đ i đều 4. Sự rơi tự do 5. Chuyển động tròn

3

(Câu 16, 17, 18) 1

Ơ

2

(Câu 23)

(Câu 24)

(Câu 25, 26, 27)

1

1

1

(Câu 28)

(Câu 30)

(Câu 29)

H

(Câu 20, 21)

N

Q

các đại lượng vật lí

(Câu 10, 11, 12, 13)

3

1

U

7. Sai số của phép đo

4

1

6. Tính tương đối của

cộng vận tốc

(Câu 6)

(Câu 22)

(Câu 19)

chuyển động. Công thức

1

Y

đều

1

Tổng

3

FF IC IA L

Nhận biết

O

Nội dung

N

Mục tiêu

3

7

5

4

5

3

M

3.4.2. Trình bày bài trắc nghiệm - Bài TN gồm 30 câu, mỗi câu có 4 phương án lựa chọn và HS chỉ được chọn

KÈ

1 phương án đúng. Mỗi HS làm bài trên phiếu trả lời TN riêng.

- Đảm bảo tính trung thực của bài TN, hạn chế tối đa sự nhìn bài nhau b ng

ẠY

cách in 4 mã đề khác nhau t đề gốc, các câu hỏi và các phương án đều bị đảo

D

lộn.

3.4.3. Tổ chức kiểm tra - Thực hiện kiểm tra ở hai lớp 10 trường THPT Trung Giã.

- Chấm bài và xử lý thông tin (sau khi chấm bài đã loại bỏ 3 bài không có giá trị vì HS bỏ trống quá nhiều).

60

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

- Phân tích kết quả trên 80 bài, t đó rút ra nhận xét đánh giá hệ thống câu hỏi và đưa ra những nhận định về chất lượng học tập của nhóm HS thực nghiệm.

3.5.1. Kết quả thực nghiệm

FF IC IA L

3.5. Kết quả thực nghiệm sƣ phạm Bảng 3.1. Điểm thô và điểm chuẩn (quy tròn – QT) 11 bậc của HS. Bài

Điểm

Điểm

số

thô

chuẩn

số

thô

chuẩn

1

27

2,06

9

41

18

2

26

1,82

9

42

3

26

1,82

9

43

4

26

1,82

9

5

25

1,59

8

6

25

1,59

7

25

8

24

9

24

10

24

– 11 bậc

chuẩn QT – 11 bậc

-0,07

5

18

-0,07

5

44

18

-0,07

5

45

18

-0,07

5

8

46

17

-0,30

4

1,59

8

47

17

-0,30

4

1,35

8

48

17

-0,30

4

1,35

8

49

17

-0,30

4

1,35

8

50

17

-0,30

4

1,11

7

51

17

-0,30

4

Y

U

O

5

N

-0,07

Q

M 23

18

23

1,11

7

52

17

-0,30

4

13

23

1,11

7

53

17

-0,30

4

14

22

0,88

7

54

17

-0,30

4

15

22

0,88

7

55

16

-0,54

4

16

22

0,88

7

56

16

-0,54

4

17

22

0,88

7

57

15

-0,77

3

18

22

0,88

7

58

15

-0,77

3

D

12

ẠY

KÈ

11

chuẩn QT

Điểm

N

Điểm

Điểm

Ơ

Điểm

H

Bài

61

0,88

7

59

15

-0,77

3

20

22

0,88

7

60

15

-0,77

3

21

22

0,88

7

61

15

-0,77

3

22

22

0,88

7

62

15

-0,77

3

23

21

0,64

6

63

14

-1,01

3

24

21

0,64

6

64

14

-1,01

3

25

21

0,64

6

65

14

-1,01

3

26

20

0,40

6

66

14

-1,01

3

27

20

0,40

6

67

14

-1,01

3

28

20

0,40

6

68

-1,01

3

29

20

0,40

6

69

13

N

-1,25

3

30

20

0,40

6

70

Ơ

13

-1,25

3

31

19

0,17

5

71

13

-1,25

3

32

19

0,17

5

72

12

-1,48

3

33

19

0,17

5

73

12

-1,48

3

34

19

0,17

5

74

12

-1,48

2

35

19

0,17

5

75

12

-1,48

2

36

19

0,17

5

76

12

-1,48

2

0,17

5

77

12

-1,48

2

Y

U Q

M 19

O 14

38

19

0,17

5

78

11

-1,72

2

39

19

0,17

5

79

11

-1,72

2

ẠY

KÈ

37

FF IC IA L

22

N

19

H

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

18

-0,07

5

80

10

-1,96

1

D

40

62

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

Bảng 3.2. Tần số, tần suất điểm chuẩn (QT – 11 bậc) bài làm của HS. Các

Tần số

0

1

2

3

4

5

6

0

1

6

17

11

15

8

0

1,25

7,5

Tần 21,25 13,75 18,75

8

9

10

12

6

4

0

10

7,5

5

0

15

N

suất

7

O

điểm

FF IC IA L

Điểm Điểm Điểm Điểm Điểm Điểm Điểm Điểm Điểm Điểm Điểm

loại

Dƣới trung bình

Y

Số bài

N

Các loại điểm

H

Bảng 3.3. Phân bố các loại điểm.

(Từ 0 đến 4)

M

Tỉ lệ (%)

Q

Số bài

Trung bình

Giỏi

35

23

18

4

43,75

28,75

22,5

5

43,75

56,25

D

ẠY

KÈ

T ng

Khá

(Từ 5 đến 6) (Từ 7 đến 8) (Từ 9 đến 10)

U

Tỉ lệ

Ơ

%

63

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

Đồ thị phân bố điểm theo 11 bậc 18

17

14

12

12

11

10

8

8

6

6

6

Học sinh

4

4 2

FF IC IA L

15

1

0

0 1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

N

Điểm 11 bậc

O

Số học sinh đạt điểm

16

Ơ

Hình 3.1. Đồ thị phân bố điểm theo 11 bậc.

H

Đồ thị phân bố tần suất

N

25 21,25

18,75

Y U

M

Q

15

10

KÈ

Tần suất (%)

20

15 13,75 Tần suất

10

7,5

7,5 5

D

ẠY

5

1,25 0

0 1

2

3

4

5

6

Điểm 11 bậc

7

8

9

10

Hình 3.2. Đồ thị phân bố tần suất điểm theo 11 bậc.

Nhận xét: Bảng phân bố các loại điểm cho thấy số HS đạt yêu cầu của bài thực nghiệm là 56,25%, đồ thị phân bố có dạng hình chuông chuẩn Gauss, số

64

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

HS đạt điểm 3 là cao nhất. Kết quả của bài kiểm tra theo phân bố như trên là chấp nhận được.

3.5.2. Đánh giá theo mục tiêu bài trắc nghiệm

FF IC IA L

Phân tích kết quả sau khi chấm, chúng tôi sắp xếp kết quả của các câu theo các mức độ của mục tiêu nhận thức: Nhận biết, thông hiểu, vận dụng.

Bảng 3.4. Đánh giá mức độ đạt được kiến thức và kỹ năng của HS theo mục tiêu.

Thông hiểu

Vận dụng

Đúng

%

Câu

Đúng

%

1

77/80

96,25

3

68/80

85,00

4

55/80

68,75

5

25/80

7

65/80

81,25

8

14

57/80

71,25

9

19

41/80

51,25

23

78/80

28

59/80

N 31,25

Đúng

%

2

39/80

48,75

6

62/80

77,50

62,50

10

46/80

57,50

54/80

67,50

11

30/80

37,50

N

H

50/80

78/80

97,50

12

52/80

65,00

97,5

20

51/80

63,75

13

41/80

51,25

73,75

21

36/80

45,00

16

46/80

57,50

24

73/80

91,25

17

29/80

36,25

30

62/80

77,5

18

31/80

38,75

22

19/80

23,75

25

32/80

40,00

26

25/80

31,25

27

46/80

57,50

29

46/80

57,50

KÈ

M

Q

U

Y

15

ẠY D

Câu

O

Câu

Ơ

Nhận biết

Nhận xét: Ở đây kết quả của các câu đã được sắp xếp theo các trình độ của mục tiêu nhận thức: Nhận biết, thông hiểu, vận dụng.

Gồm: 7 câu hỏi thuộc trình độ nhận biết 65

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

10 câu hỏi thuộc trình độ thông hiểu 13 câu hỏi thuộc trình độ vận dụng Dựa trên bảng thống kê kết quả cho thấy:

FF IC IA L

- HS đạt trình độ nhận biết trả lời đúng chiếm tỉ lệ cao nhất 77,14% - HS đạt trình độ thông hiểu trả lời đúng chiếm tỉ lệ 69,03% - HS đạt trình độ vận dụng trả lời đúng chiếm tỉ lệ 48,57%

Như vậy trình độ vận dụng tỉ lệ HS trả lời đúng còn thấp. Điều này cho thấy khả năng vận dụng kiến thức để làm bài tập của HS còn kém.

O

* Ở trình độ nhận biết:

N

HS còn ghi nhớ một cách máy móc, không có hệ thống. Vì vậy HS chỉ nhớ một phần kiến thức hoặc nhớ không rõ ràng nên nhầm kiến thức này với

Ơ

kiến thức khác chẳng hạn như nhớ nhầm công thức tính gia tốc hướng tâm

H

thành công thức liên hệ giữa tốc độ dài và tốc độ góc, nhầm lẫn giữa gia tốc

N

của chuyển động thẳng nhanh dần đều với chuyển động thẳng chậm dần

U

* Ở trình độ hiểu:

Y

đều…

Q

Khả năng suy luận của HS còn kém, chưa phân biệt được các dạng chuyển động, trình độ tính toán của HS còn thấp.

M

* Ở trình độ vận dụng:

KÈ

HS thường xác định sai hê quy chiếu; quên không đ i đơn vị các đại

lượng cho phù hợp; nhầm lẫn giữa thời gian vật đi được trong n giây với thời

ẠY

gian vật đi được trong giây thứ n; bài tập liên quan đến đồ thị chuyển động

D

của vật sai rất nhiều; nhầm lẫn giữa tần số với chu kỳ trong chuyển động tròn đều.

- Các câu trả lời đúng có tỉ lệ cao tập trung ở các câu nhớ về các khái niệm, các công thức. Các câu trả lời đúng có tỉ lệ thấp tập trung ở các kiến thức như: Vận dụng công thức cộng vận tốc để xác định vận tốc tương đối,

66

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

vận tốc tuyệt đối, vận tốc kéo theo; dựa vào đồ thị chuyển động của vật tính toán các đại lượng (vận tốc, gia tốc, quãng đường); tính tốc độ trung bình; xác định vật làm mốc; bài toán xác định độ cao cực đại mà vật đạt được so với

FF IC IA L

mặt đất trong chuyển động rơi tự do.

Như vậy trình độ nhận biết yêu cầu khả năng tái hiện lại các kiến thức đã không gây nhiều khó khăn cho HS để lựa chọn câu trả lời đúng. HS chọn câu trả lời sai chủ yếu do khả năng nhớ kiến thức không mang tính hệ thống

và t ng quát. Trình độ vận dụng yêu cầu HS phải vận dụng kết hợp nhiều kiến

O

thức đã học ở chương “Động học chất điểm” cũng như các chương khác trong chương trình vật lí mà HS đã được học.

N

3.5.3. Đánh giá câu trắc nghiệm qua chỉ số độ khó và độ phân biệt

Ơ

- Chỉ số độ khó của câu là tỉ số phần trăm của t ng số những người trả

H

lời đúng câu ấy và t ng số người tham gia làm bài TN, chỉ số này càng lớn thì

N

câu hỏi càng dễ.

Y

- Độ phân biệt của một câu hỏi được tính b ng tỉ số của hiệu số người

U

nhóm giỏi trả lời đúng H và số người nhóm kém trả lời đúng L với số

Q

người trong mỗi nhóm (n).

Việc chọn phương án trả lời ở mỗi câu TN không có HS nào bỏ trống.

KÈ

M

Bảng 3.5: Số HS chọn phương án A, B, C, D ở mỗi câu TN.

D

ẠY

Câu

Câu 1

Số ngƣời

Số ngƣời

nhóm giỏi

nhóm

nhóm

ngƣời

trừ nhóm

chọn

TB chọn

kém chọn

chọn

kém

A

0

0

2

2

-2

-0,1

B

0

0

0

0

0

0

C

20

39

18

77

2

0,1

Phƣơng án

Số ngƣời

67

Tổng số Nhóm giỏi

H L 20

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

T ng

20

40

20

80

0

0

A

14

23

2

39

12

0,6

B

4

9

5

C

2

6

5

D

0

2

8

T ng

20

40

20

A

0

7

2

B

0

0

C

0

1

D

20

32

T ng

20

40

A

4

B

14

C

0

-1

-0,05

13

-3

-0,15

10

-8

-0,4

80

0

0

9

-2

-0,1

1

1

-1

-0,05

1

2

-1

-0,05

16

68

4

0,2

20

80

0

0

8

5

17

-1

-0,05

28

13

55

1

0,05

1

1

2

-1

-0,05

2

3

1

6

1

0,05

20

40

20

80

0

0

8

14

9

31

-1

-0,05

B

4

5

5

14

-1

-0,05

C

0

6

4

10

-4

-0,2

D

8

15

2

25

6

0,3

T ng

20

40

20

80

0

0

A

0

4

3

7

-3

-0,15

B

0

1

5

6

-5

-0,25

C

17

39

6

62

11

0,55

M

T ng

KÈ

A

D

ẠY

5

Câu 6

H

N

18

D

Câu

FF IC IA L

0

O

4

0

Ơ

Câu

1

N

3

0

Y

Câu

1

U

2

0

Q

Câu

D

68

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

T ng

20

40

20

80

0

0

A

0

2

1

3

-1

-0,05

B

1

7

2

C

0

1

1

D

19

30

16

T ng

20

40

20

A

14

26

10

B

0

0

C

6

13

D

0

1

T ng

20

40

A

3

B

0

C

-1

-0,05

2

-1

-0,05

65

3

0,15

80

0

0

50

4

0,2

1

1

-1

-0,05

8

27

-2

-0,1

1

2

-1

-0,05

20

80

0

0

4

8

15

-5

-0,25

4

2

6

-2

-0,1

17

30

7

54

10

0,5

0

2

3

5

-3

-0,15

20

40

20

80

0

0

20

19

7

46

13

0,65

B

0

6

4

10

-4

-0,2

C

0

11

6

17

-6

-0,3

D

0

4

3

7

-3

-0,15

T ng

20

40

20

80

0

0

A

2

17

10

19

-8

-0,4

B

15

11

4

30

11

0,55

C

2

10

4

16

-2

-0,1

M

T ng

KÈ

A

D

ẠY

10

Câu 11

H

N

10

D

Câu

FF IC IA L

0

O

9

0

Ơ

Câu

9

N

8

3

Y

Câu

6

U

7

3

Q

Câu

D

69

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

T ng

20

40

20

80

0

0

A

0

2

3

5

-3

-0,15

B

17

26

9

C

1

10

6

D

2

2

2

T ng

20

40

20

A

17

20

4

B

1

7

C

0

6

D

2

7

T ng

20

40

A

1

B

0

C

0

8

0,4

17

-5

-0,25

6

0

0

80

0

0

41

13

0,65

4

12

-3

-0,15

2

8

-2

-0,1

10

19

-8

-0,4

20

80

0

0

6

4

11

-3

-0,15

2

5

7

-5

-0,25

4

1

5

-1

-0,05

19

28

10

57

9

0,45

20

40

20

80

0

0

0

0

2

2

-2

-0,1

B

0

0

0

0

0

0

C

20

40

18

78

2

0,1

D

0

0

0

0

0

0

T ng

20

40

20

80

0

0

A

16

22

8

46

8

0,4

B

4

8

7

19

-3

-0,15

C

0

7

2

9

-2

-0,1

M

T ng

KÈ

A

D

ẠY

15

Câu 16

H

N

52

D

Câu

FF IC IA L

-0,05

O

14

-1

Ơ

Câu

5

N

13

2

Y

Câu

2

U

12

1

Q

Câu

D

70

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

T ng

20

40

20

80

0

0

A

4

9

2

15

2

0,1

B

1

13

8

C

1

8

5

D

14

10

5

T ng

20

40

20

A

5

5

5

B

13

15

C

0

11

D

2

9

T ng

20

40

A

17

B

2

C

1

-7

-0,35

14

-4

-0,2

29

9

0,45

80

0

0

15

0

0

3

31

10

0,5

4

15

-4

-0,2

8

19

-6

-0,3

20

80

0

0

19

5

41

12

0,6

10

12

24

-10

-0,5

1

1

3

0

0

0

10

2

12

-2

-0,1

20

40

20

80

0

0

18

26

7

51

11

0,55

B

0

5

4

9

-4

-0,2

C

1

4

7

12

-6

-0,3

D

1

5

2

8

-1

-0,05

T ng

20

40

20

80

0

0

A

9

19

8

36

1

0,05

B

5

9

6

20

-1

-0,05

C

4

5

2

11

2

0,1

M

T ng

KÈ

A

D

ẠY

20

Câu 21

H

N

22

D

Câu

FF IC IA L

-0,15

O

19

-3

Ơ

Câu

6

N

18

3

Y

Câu

3

U

17

0

Q

Câu

D

71

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

T ng

20

40

20

80

0

0

A

6

9

6

21

0

0

B

2

10

4

C

5

12

7

D

7

9

3

T ng

20

40

20

A

20

39

19

B

0

1

C

0

0

D

0

0

T ng

20

40

A

0

B

0

C

0

-2

-0,1

24

-2

-0,1

19

4

0,2

80

0

0

78

1

0,05

1

2

-1

-0,05

0

0

0

0

0

0

0

0

20

80

0

0

2

2

4

-2

-0,1

0

0

0

0

0

0

3

3

-3

-0,15

20

38

15

73

5

0,25

20

40

20

80

0

0

11

17

4

32

7

0,35

B

5

13

5

23

0

0

C

3

6

4

13

-1

-0,05

D

1

4

7

12

-6

-0,3

T ng

20

40

20

80

0

0

A

13

9

3

25

10

0,5

B

2

6

5

13

-3

-0,15

C

2

12

3

17

-1

-0,05

M

T ng

KÈ

A

D

ẠY

25

Câu 26

H

N

16

D

Câu

FF IC IA L

-0,1

O

24

-2

Ơ

Câu

13

N

23

4

Y

Câu

7

U

22

2

Q

Câu

D

72

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

T ng

20

40

20

80

0

0

A

0

3

2

5

-2

-0,1

B

6

7

5

C

0

3

8

D

14

27

5

T ng

20

40

20

A

1

3

4

B

19

30

10

C

0

2

D

0

5

T ng

20

40

A

0

B

19

C

0

1

0,05

11

-8

-0,4

46

9

0,45

80

0

0

8

-3

-0,15

59

9

0,45

4

6

-4

-0,2

2

7

-2

-0,1

20

80

0

0

12

8

20

-8

-0,4

22

5

46

14

0,7

3

3

6

-3

-0,15

1

3

4

8

-3

-0,15

20

40

20

80

0

0

0

6

2

8

-2

-0,1

B

0

3

2

5

-2

-0,1

C

19

29

14

62

5

0,25

D

1

2

2

5

-1

-0,05

T ng

20

40

20

80

0

0

M

T ng

KÈ

A

D

ẠY

30

H

N

18

D

Câu

FF IC IA L

-0,3

O

29

-6

Ơ

Câu

25

N

28

9

Y

Câu

13

U

27

3

Q

Câu

D

Bảng 3.6. Đánh giá câu TN thông qua chỉ số độ khó, độ phân biệt của 30 câu TN.

73

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

Kết quả về

phân biệt

câu hỏi

Kém

Không giữ lại

Rất tốt

Giữ lại

0,2

Tạm được

Giữ lại

Dễ

0,05

Kém

Giữ lại

31,25

Khó

0,3

Khá tốt

Giữ lại

62

77,5

Dễ

0,55

Rất tốt

Giữ lại

7

65

81,25

Dễ

0,15

Kém

Không giữ lại

8

50

62,5

V a phải

Tạm được

Giữ lại

9

54

67,5

Dễ

0,5

Rất tốt

Giữ lại

10

46

57,5

V a phải

0,65

Rất tốt

Giữ lại

11

30

37,5

Khó

N

0,55

Rất tốt

Giữ lại

12

52

65

V a phải

0,4

Rất tốt

Giữ lại

13

41

51,25

V a phải

0,65

Rất tốt

Giữ lại

14

57

71,25

Dễ

0,45

Rất tốt

Giữ lại

15

78

97,5

Dễ

0,1

Kém

Không giữ lại

16

M

Độ khó

Mức độ

làm đúng

(%)

khó

1

77

96,25

Dễ

0,1

2

39

48,75

Hơi khó

0,6

3

68

85

Dễ

4

55

68,75

5

25

6

46

57,5

V a phải

0,4

Rất tốt

Giữ lại

N

O

biệt

0,2

Ơ

H

Y

U

Q

phân

29

36,25

Khó

0,45

Rất tốt

Giữ lại

18

31

38,75

Khó

0,5

Rất tốt

Giữ lại

19

41

51,25

V a phải

0,6

Rất tốt

Giữ lại

20

51

63,75

V a phải

0,55

Rất tốt

Giữ lại

21

36

45

Hơi khó

0,05

Kém

Giữ lại

22

19

23,75

Khó

0,2

Tạm được

Giữ lại

23

78

97,5

Dễ

0,05

Kém

Không giữ lại

D

17

ẠY

Câu

FF IC IA L

Mức độ

KÈ

Độ

Số ngƣời

74

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

73

91,25

Dễ

0,25

Tạm được

Giữ lại

25

32

40

Hơi khó

0,35

Khá tốt

Giữ lại

26

25

31,25

Khó

0,5

Rất tốt

Giữ lại

27

46

57,5

V a phải

0,45

Rất tốt

Giữ lại

28

59

73,75

Dễ

0,45

Rất tốt

Giữ lại

29

46

57,5

V a phải

0,7

Rất tốt

Giữ lại

30

62

77,5

Dễ

0,25

Tạm được

Giữ lại

Nhận xét chung:

FF IC IA L

24

O

Với đối tượng HS thực nghiệm, hệ thống câu hỏi nhìn chung là v a sức HS.

N

- Về độ khó: Có 9 câu ở mức độ v a phải, 12 câu ở mức độ dễ, 6 câu ở mức

Ơ

độ khó, 3 câu ở mức độ quá khó.

- Về độ phân biệt: Kết quả cho thấy 17 câu có độ phân biệt rất tốt và 2 câu

H

khá tốt, 5 câu có độ phân biệt tạm được, 6 câu có độ phân biệt kém.

N

- Trong số 30 câu hỏi TN, cần loại bỏ 4 câu hỏi TN vì các câu đều dễ và có độ

Y

phân biệt kém.

U

3.5.4. Đánh giá tổng quát bài trắc nghiệm Các giá trị thu đƣợc

Q

Các giá trị lí thuyết - Điểm trung bình lí thuyết: 18,75

M

- Điểm trung bình toàn bài: 18,29 - Độ lệch chuẩn: 4,23

- Độ khó v a phải lí thuyết: 62,5%

KÈ

- Độ tin cậy: 0,69 - Độ khó của bài trắc nghiệm: 61,375%

ẠY

- Sai số tiêu chuẩn đo lường: 2,35

D

Nhận xét: - Điểm trung bình toàn bài thấp hơn điểm trung bình lí thuyết.

- Hệ thống câu hỏi có độ phân biệt trung bình là 0,37.

- Độ khó của bài TN là 61,375%.

75

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

Đối chiếu điểm trung bình thực tế của bài TN với điểm trung bình lí thuyết có độ lệch là: 18,75 – 18,29 = 0,46. Độ lệch này ở bài có 30 câu hỏi với điểm tối đa là 30 là độ lệch v a phải. Điều này cho thấy bài TN là v a

FF IC IA L

phải đối với HS thực nghiệm.

- Hệ số tin cậy là 0,69.

- Độ lệch chuẩn là 4,23 cho thấy độ phân tán điểm trong phân bố là lớn.

- Sai số tiêu chuẩn đo lường là 2,35.

Qua thực nghiệm, rút ra một số kết luận như sau:

O

- HS đạt điểm dưới trung bình chiếm tỉ lệ cao nhất 43,75%; t trung bình trở lên đạt 56,25%.

N

- Tỉ lệ trung bình kết quả đạt được theo mục tiêu đạt cao ở mức độ nhận biết

Ơ

và thông hiểu, thấp ở mức độ vận dụng.

H

- T chỉ số độ khó của các câu, nhận thấy r ng các câu hỏi dễ và có độ khó

N

v a phải tập trung vào kiến thức có sẵn hoặc các bài toán chỉ áp dụng quy tắc,

Y

công thức ở tình huống quen thuộc. Mức độ khó có nhiều biến đ i giữa các

U

kiến thức.

Q

3.5.5. Phân tích phƣơng án nhiễu Để giải thích tại sao độ tin cậy không cao, cần phân tích t ng phương

M

án nhiễu. Qua đó, rút ra phương hướng điều chỉnh để có độ tin cậy đủ lớn.

Nội dung

KÈ

Câu hỏi

ẠY

- Đáp án đúng là C 77/80

D

Câu 1

- Chỉ có 3/80 HS lựa chọn sai, câu hỏi quá dễ, độ phân biệt kém.

Chất lượng của phương án nhiễu chưa tốt, ít HS chọn.

- Kết luận: Cần loại bỏ câu hỏi.

- Đáp án đúng là A 39/80

Câu 2

- Hơn nửa HS lựa chọn sai phương án. Do đó độ khó chấp nhận được. Các phương án B, C, D có số HS lựa chọn khá đồng đều,

76

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

độ phân biệt rất tốt.

- Kết luận: Câu hỏi tốt. Không cần chỉnh sửa.

- Đáp án đúng là D 68/80

Câu 3

FF IC IA L

- Câu hỏi quá dễ, độ phân biệt chấp nhận được. Hai phương án B

và C có tỉ lệ lựa chọn rất ít. Phương án A có số HS lựa chọn khá nhiều so với phương án B và C.

- Kết luận: Giữ lại câu hỏi. Tuy nhiên cần điều chỉnh phương án B và C sao cho tương đương với phương án A.

O

- Đáp án đúng là B 55/80

chọn khá chênh lệch so với hai phương án nhiễu còn lại. Phương

Ơ

Câu 4

N

- Phương án A khá tốt 25% HS chọn , bên cạnh đó lại có tỉ lệ lựa án C chỉ có 2 HS chọn nên chưa thực sự phát huy được tính gây

H

nhiễu.

N

- Kết luận: Giữ lại câu hỏi. Cần điều chỉnh lại phương án nhiễu C.

Y

- Đáp án đúng là D 25/80

U

- Chất lượng các phương án nhiễu khá tốt, điển hình là phương án lựa chọn cao hơn so với đáp án đúng và có tỉ lệ lựa chọn khá chênh lệch so với hai phương án còn lại.

M

Câu 5

Q

A. Dẫn đến độ khó phù hợp. Tuy nhiên phương án A có tỉ lệ HS

KÈ

- Kết luận: Độ phân biệt chấp nhận được, tỉ lệ các phương án

D

ẠY

nhiễu không đồng đều. Do đó cần điều chỉnh lại các phương án

Câu 6

nhiễu.

- Đáp án đúng là C 62/80 - Các phương án nhiễu đều có HS chọn và lựa chọn khá đồng đều.

- Kết luận: Giữ lại câu hỏi.

Câu 7

- Đáp án đúng là D 65/80 - Phương án nhiễu B có 10 HS lựa chọn, nhiều hơn so với hai 77

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

phương án nhiễu A và C chỉ có 2 – 3 HS chọn .

- Kết luận: Câu hỏi dễ, có độ phân biệt kém. Cần loại bỏ. Nếu giữ lại cần chỉnh sửa phương án A và C cho phù hợp.

FF IC IA L

- Đáp án đúng là A 50/80

- Phương án nhiễu C có 27 HS chọn, đây là phương án nhiễu

tương đối tốt. Các phương án B và D chỉ có 1-2 HS lựa chọn, Câu 8

không gây nhiều khó khăn cho HS. Do vậy cần sửa lại hai phương án nhiễu này.

O

- Kết luận: Câu hỏi có độ khó v a phải, độ phân biệt tạm được.

Ơ

- Đáp án đúng là C 54/80

N

Giữ lại câu hỏi.

- Các phương án nhiễu đều có HS lựa chọn. Phương án A có số

H

HS lựa chọn nhiều nhất 15 HS , tuy nhiên lại có tỉ lệ lựa chọn khá chênh lệch so với hai phương án nhiễu còn lại.

N

Câu 9

Y

- Kết luận: Câu hỏi dễ, độ phân biệt rất tốt. Giữ lại câu hỏi. Cần

U

điều chỉnh các phương án nhiễu sao cho đồng đều.

Q

- Đáp án đúng là A 46/80 - Số HS lựa chọn phương án sai là rất nhiều 42,5% . Đặc biệt

M

phương án C có số HS lựa chọn nhiều nhất 17 HS , chứng tỏ mức độ đánh l a HS ở phương án này là cao. Hai phương án

KÈ

Câu 10

D

ẠY

nhiễu còn lại có số HS lựa chọn ít hơn và khá đồng đều.

Câu 11

- Kết luận: Câu hỏi có độ khó v a phải, độ phân biệt rất tốt. Giữ lại câu hỏi.

- Đáp án đúng là B 30/80 - Hơn một nửa số HS trả lời sai. Nhìn chung chất lượng các phương án nhiễu là khá tốt. Hai phương án A và C có số HS lựa chọn khá nhiều 16-19 HS), riêng phương án D có số HS lựa chọn 78

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

ít hơn 5 HS , cần điều chỉnh lại cho phù hợp.

- Kết luận: Câu hỏi khó. Độ phân biệt tốt. Giữ lại câu hỏi.

- Đáp án đúng là B 52/80

Câu 12

FF IC IA L

- Câu hỏi có độ khó v a phải, độ phân biệt rất tốt. Phương án C

đánh l a HS khá tốt 17 HS . Số HS lựa chọn phương án C lại chênh lệch nhiều so với hai phương án A và D.

- Kết luận: Giữ lại câu hỏi. Tuy nhiên, cần điều chỉnh phương án A và D sao cho tỉ lệ lựa chọn tương đương nhau.

O

- Đáp án đúng là A 41/80

được tính hiệu quả là đánh l a được HS, đặc biệt là phương án D

Ơ

Câu 13

N

- Gần nửa số HS lựa chọn sai. Các phương án nhiễu đều phát huy có số HS lựa chọn nhiều nhất 19 HS .

N

lại câu hỏi.

H

- Kết luận: Câu hỏi có độ khó v a phải. Độ phân biệt rất tốt. Giữ

Y

- Đáp án đúng là D 57/80

chọn nhiều nhất và số lựa chọn khá chênh lệch so với hai phương

Q

Câu 14

U

- Có 28,75% HS lựa chọn sai. Phương án A khá tốt, có số HS lựa án nhiễu còn lại. Cần điều chỉnh lại hai phương án B và C.

M

- Kết luận: Câu hỏi dễ. Độ phân biệt rất tốt. Giữ lại câu hỏi.

KÈ

- Đáp án đúng là C 78/80 - 97,5% lựa chọn đáp án đúng. Phương án B và D không có HS

D

ẠY

Câu 15

nào lựa chọn, phương án A có 2 HS lựa chọn. Nhìn chung các phương án nhiễu chưa tốt, không phát huy được hiệu quả.

- Kết luận: Câu hỏi dễ. Độ phân biệt kém. Không giữ lại.

- Đáp án đúng là A 46/80

Câu 16

- Các phương án nhiễu đều có HS lựa chọn. Phương án B khá tốt, có 19 HS lựa chọn. Hai phương án C và D có số HS lựa chọn ít 79

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

hơn phương án B nhưng tỉ lệ lựa chọn đồng đều nhau.

- Kết luận: Câu hỏi có độ khó v a phải. Độ phân biệt rất tốt. Giữ cho tỉ lệ lựa chọn là tương đương nhau.

- Đáp án đúng là D 29/80

FF IC IA L

lại câu hỏi. Tuy nhiên cần điều chỉnh các phương án nhiễu sao

- Câu hỏi khó, có 63,75% HS lựa chọn sai. Các phương án A, B, Câu 17

C đều phát huy được tính gây nhiễu và tỉ lệ lựa chọn là khá đồng đều.

O

- Kết luận: Câu hỏi mang tính phân loại HS cao. Giữ lại câu hỏi.

- Các phương án nhiễu đều có khá nhiều HS lựa chọn, đánh l a

Ơ

Câu 18

N

- Đáp án đúng là B 31/80

được HS và có tỉ lệ lựa chọn là tương đương nhau.

H

- Kết luận: Câu hỏi khó. Độ phân biệt rất tốt. Giữ lại câu hỏi.

N

- Đáp án đúng là A 41/80

là hai phương án nhiễu tốt. Tuy nhiên phương án C chỉ có 3 HS

U

Câu 19

Y

- Phương án B có 24 HS chọn, phương án D có 12 HS chọn. Đây

Q

lựa chọn, độ chênh lệch khá lớn. Cần chỉnh sửa lại phương án C. - Kết luận: Độ khó v a phải. Độ phân biệt tốt. Giữ lại câu hỏi.

M

- Đáp án đúng là A 51/80 - Các phương án nhiễu khá tốt, phân loại được HS và tỉ lệ lựa

KÈ D

ẠY

Câu 20

Câu 21

chọn phương án là đồng đều.

- Kết luận: Câu hỏi có độ khó v a phải. Giữ lại câu hỏi.

- Đáp án đúng là A 36/80 - Các phương án đều có HS lựa chọn và khá tốt. Đặc biệt, phương án B có 20 HS lựa chọn chiếm 25%. Hai phương án C và D có số lựa chọn ít hơn nhưng phân bố đồng đều.

- Kết luận: Câu hỏi hơi khó. Độ phân biệt kém. Cần điều chỉnh 80

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

các phương án nhiễu để có độ phân biệt tốt hơn. Giữ lại câu hỏi.

- Đáp án đúng là D 19/80 - Các phương án nhiễu khá tốt, đều có số HS lựa chọn cao hơn

Câu 22

FF IC IA L

hoặc xấp xỉ với đáp án đúng. Phương án B có tỉ lệ lựa chọn ít hơn và không đồng đều như phương án A và C.

- Kết luận: Câu hỏi khó. Độ phân biệt tạm được. Cần điều chỉnh phương án B sao cho tỉ lệ lựa chọn phương án là tương đương nhau.

O

- Đáp án đúng là A 78/80

không có hoặc chỉ có 2 HS chọn. Không phát huy được tính gây

Ơ

Câu 23

N

- Các phương án nhiễu B, C, D chưa tốt, quá dễ và quá lộ nên nhiễu.

H

- Kết luận: Câu hỏi dễ. Độ phân biệt kém. Cần loại bỏ câu hỏi.

N

- Đáp án đúng là D (73/80)

phương án B là không có HS nào chọn nên không gây khó khăn

U

Câu 24

Y

- Câu hỏi dễ. Hai phương án A và C đều có HS lựa chọn, chỉ có

Q

cho HS. Cần sửa lại phương án nhiễu B. - Kết luận: Độ phân biệt tạm được. Giữ lại câu hỏi.

M

- Đáp án đúng là A 32/80

KÈ

- Câu hỏi hơi khó. Hơn một nửa số HS lựa chọn sai. Phương án B

D

ẠY

Câu 25

khá tốt nhưng tỉ lệ lựa chọn không đồng đều với hai phương án C và D. Cần chỉnh sửa lại các phương án nhiễu sao cho tỉ lệ lựa chọn là đồng đều nhau.

- Kết luận: Câu hỏi có độ phân biệt khá tốt. Giữ lại câu hỏi.

- Đáp án đúng là A (25/80)

Câu 26

- Các phương án nhiễu khá tốt, đều có số HS lựa chọn b ng hoặc xấp xỉ với đáp án đúng.

81

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

- Kết luận: Câu hỏi khó. Độ phân biệt rất tốt. Giữ lại câu hỏi.

- Đáp án đúng là D (46/80) - Phương án A và C có số HS lựa chọn khá nhiều, đánh l a được HS. Tuy nhiên phương án B chỉ có 5 HS lựa chọn. Cần sửa lại

FF IC IA L

Câu 27

phương án B. - Kết luận: - Đáp án đúng là B 59/80

- Các phương án nhiễu khá tốt, tỉ lệ HS lựa chọn các phương án là đồng đều.

O

Câu 28

Ơ

- Đáp án đúng là B 46/80

N

- Kết luận: Câu hỏi dễ. Độ phân biệt rất tốt. Giữ lại câu hỏi - Các phương án nhiễu khá tốt, đặc biệt là phương án A có 20 HS

hợp.

N

phương án C và D. Cần chỉnh sửa lại phương án C và D cho phù

Y

Câu 29

H

lựa chọn. Tuy nhiên tỉ lệ lựa chọn lại không đồng đều với hai

U

- Kết luận: Câu hỏi có độ khó v a phải. Độ phân biệt rất tốt. Giữ

Q

lại câu hỏi.

- Đáp án đúng là C 62/80

M

- Các phương án nhiễu đều đánh l a được HS. Hai phương án B và D có tỉ lệ HS lựa chọn là b ng nhau.

KÈ

Câu 30

D

ẠY

- Kết luận: Câu hỏi dễ. Độ phân biệt tạm được. Giữ lại câu hỏi

82

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

KẾT LUẬN CHƢƠNG III Hệ thống câu hỏi TNKQ soạn thảo kiến thức chương “Động học chất điểm” Vật lí 10 theo các mục tiêu nhận thức đã được thực nghiệm trên 80 HS.

FF IC IA L

Kết quả làm bài của HS được dùng làm cơ sở để đánh giá hệ thống câu hỏi và đánh giá kết quả học tập chương “Động học chất điểm” của HS ở nhóm thực nghiệm. * Hệ thống câu hỏi

- Hệ thống câu hỏi có độ phân biệt trung bình là 0,37 khá tốt .

O

- Độ khó trung bình của bài TN là 61,375%, nghĩa là mức độ khó v a

N

phải.

Ơ

- Phân bố điểm tương đối tốt, số HS đạt yêu cầu của bài TN là 56,25%. * Đối với kết quả thực tế của bài

H

- Theo mục tiêu thì điểm trung bình đạt cao ở mức độ nhận biết và

N

thông hiểu, thấp ở mức độ vận dụng. Phần đông HS còn nhớ máy móc, không

Y

mang tính hệ thống và t ng quát, vì thế không hiểu bản chất hiện tượng vật lí.

U

- Thực tế cho thấy một số câu hỏi kiểm tra kiến thức cơ bản của chương

Q

nhưng nhiều HS trả lời sai chẳng hạn như công thức liên hệ giữa tốc độ dài

M

và tốc độ góc . Nguyên nhân chủ yếu là do HS còn học lệch, nặng về ghi nhớ.

Các câu hỏi khó tập trung chủ yếu ở mức độ vận dụng, khả năng vận dụng

D

ẠY

KÈ

kiến thức để giải các bài tập phức tạp của HS còn kém.

83

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

KẾT LUẬN KTĐG kết quả học tập của HS là một bộ phận hợp thành rất quan trọng của toàn bộ quá trình dạy học. KTĐG khách quan, chính xác sẽ phản ánh

FF IC IA L

đúng được việc dạy của thầy, việc học của trò; t đó giúp cho người thầy có

phương hướng để điều chỉnh hoàn thiện PPDH của mình. Thực tế cho thấy,

với phương pháp kiểm tra truyền thống, các bài tự luận thật khó có thể cho GV thông tin phản hồi nhanh và chính xác trên một vùng kiến thức rộng. uất

phát t cơ sở thực tiễn và lý luận chúng tôi thấy bên cạnh các phương pháp

O

KTĐG truyền thống cần kết hợp sử dụng các phương pháp KTĐG b ng

N

TNKQ, trong đó có TNKQNLC.

Ơ

Đối chiếu với nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài và giả thuyết khoa học đã đề ra, chúng tôi đã đạt được các kết quả sau đây:

N

phương pháp TNKQ nói riêng.

H

- Hệ thống lại cơ sở lí luận về KTĐG nói chung và cơ sở lí luận của

Y

- Đề tài chúng tôi đã chỉ ra tính khả thi, đưa ra phương pháp và kĩ thuật

U

xây dựng hệ thống câu hỏi TNKQNLC.

Q

- Trên cơ sở lý luận về KTĐG và xuất phát t mục tiêu cần đạt được

M

khi giảng dạy chương “Động học chất điểm” lớp 10 THPT và do thời gian có hạn chúng tôi đã xây dựng được một hệ thống gồm 30 câu hỏi TNKQNLC.

KÈ

Các câu hỏi đều có đáp án và dự đoán sự lựa chọn các mồi nhử của HS. Với kết quả đạt được ở trên, đề tài đã đạt được các nhiệm vụ đặt ra.

D

ẠY

Qua quá trình nghiên cứu đề tài, chúng tôi rút ra được các bài học: - Phương pháp TNKQNLC là loại TN có thể cho thông tin phản hồi

nhanh về tình hình, khả năng học tập của học sinh. T đó GV có thể nhận định về tình hình chung của nhóm HS với những khó khăn, sai lầm mà họ gặp phải làm cơ sở để cải tiến PPDH.

84

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

Cũng qua bài kiểm tra, HS có thể tự đánh giá mình, tự nhận ra những sai lầm thường mắc để có kế hoạch tự b sung, hoàn thiện sai lầm để có kế hoạch tự b sung, hoàn thiện kiến thức. Với phương pháp này có thể tránh

FF IC IA L

được tình trạng học tủ, học lệch, quay cóp.

- Mỗi câu TN muốn đạt được độ khó, độ phân biệt mong muốn phải được thử nghiệm, phân tích và điều chỉnh nhiều lần trên các mẫu khác nhau;

sau đó nhập vào ngân hàng câu hỏi ở trường THPT. Giúp cho việc soạn đề thi

dùng kiểm tra kết quả học tập trở nên dễ dàng, đáp ứng yêu cầu KTĐG của

O

môn học.

- Việc KTĐG chỉ đạt kết quả tốt khi thầy cô dạy kĩ, dạy tốt.

N

- Cần nâng cao tính tự học, phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động,

Ơ

sáng tạo của HS, tự nghiên cứu tài liệu dưới sự hướng dẫn của thầy cô giáo thì

H

mới đạt mục tiêu đào tạo, cần kết hợp đánh giá của thầy và đánh giá của trò.

N

Do điều kiện về mặt thời gian và khuôn kh của khóa luận nên TNSP

Y

mới chỉ tiến hành ở hai lớp 10 trường THPT Trung Giã, vì vậy việc đánh giá

U

còn có những hạn chế nhất định. Nếu có điều kiện chúng tôi sẽ tiến hành

D

ẠY

KÈ

M

Q

TNSP trên quy mô rộng hơn để thu được kết quả đáng tin cậy hơn.

85

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

TÀI LIỆU THAM KHẢO

FF IC IA L

[1]. Lương Duyên Bình – Nguyễn uân Chi đồng Chủ biên) - Tô Giang - Vũ Quang - Bùi Gia Thịnh (2008), Bài tập Vật lí 10, NXBGD Việt Nam.

[2]. Lương Duyên Bình Chủ biên) - Nguyễn Xuân Chi - Tô Giang - Trần Chí Minh – Vũ Quang – Bùi Gia Thịnh (2008), Vật lí 10, NXBGD Việt Nam.

[3]. Nguyễn Thị Chi (2015), Hình thành một số kiến thức mới b ng giải bài tập vật lí 10 THPT, Khóa luận tốt nghiệp.

O

[4]. Nguyễn Quang Hiệu (2008), Xây dựng hệ thống câu hỏi trắc nghiệm

N

khách quan nhiều lựa chọn nh m đánh giá mức độ nắm vững kiến thức

Ơ

chương “Các định luật bảo toàn” của học sinh lớp 10 THPT, Luận văn Thạc

H

sĩ.

N

[5]. Nguyễn Văn Lâm 2009 , Soạn thảo hệ thống câu hỏi trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn sử dụng trong kiểm tra đánh giá mức độ nhận thức một

Y

số kiến thức thuộc chương “Từ trường” lớp 11 – THPT (Chương trình nâng

U

cao), Luận văn thạc sĩ.

Q

[6]. Bùi Thị Nguyệt (2010), Xây dựng và sử dụng hệ thống câu hỏi trắc

M

nghiệm nh m kiểm tra đánh giá mức độ nắm vững kiến thức chương “Động

KÈ

lực học chất điểm” (Vật lí đại cương) của sinh viên trường Cao đẳng Kinh tế - Kỹ thuật Vĩnh Phúc, Luận văn Thạc sĩ.

[7]. Bùi Thị Phúc (2013), Xây dựng và sử dụng hệ thống câu hỏi trắc nghiệm

ẠY

nh m kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh trong dạy học chương

D

“Động học chất điểm” Vật lí 10 THPT, Luận văn Thạc sĩ.

[8]. Lê Hồng Tùng (2015), Các phương pháp dạy học và kĩ thuật dạy học tích cực sử dụng trong nhà trường, Tư liệu giáo dục, Trường THCS Chuyên Ngoại.

86

D

ẠY

KÈ

M

Q

U

Y

N

H

Ơ

N

O

FF IC IA L

Bùi Kim Ngọc – ĐHSPHN2

87