Xác định sự phân bố kim loại nặng Zn, Cd, Cu, Pb và As trong đất trồng rau sạch vùng Kiến Thụy

1

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH

Tên học viên: Đỗ Thị Hảo

LUẬN VĂN THẠC SĨ Tên đề tài: XÁC ĐỊNH SỰ PHÂN BỐ KIM LOẠI NẶNG Zn, Cd, Cu, Pb VÀ As TRONG ĐẤT TRỒNG RAU SẠCH VÙNG KIẾN THỤY – HẢI PHÒNG

Chuyên ngành: Hóa Vô Cơ - Khóa: 17 Người hướng dẫn khoa học: PGS-TS. NGUYỄN HOA DU

Vinh, tháng 12 năm 2011

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

2

N

H

Ơ

N

LỜI CAM ĐOAN

U

Y

Tôi cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu,

TP

bất kỳ công trình nào khác. Nếu có xảy ra tranh chấp về quyền sở hữu đối với

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Đỗ Thị Hảo

D

IỄ N

Đ

ÀN

TO

ÁN

-L

Ý

-H

Ó

A

10 00

B

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

Người làm luận văn

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

G

Đ ẠO

một phần hay toàn bộ luận văn, tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

3 LỜI CẢM ƠN

H

Đầu tiên, tôi xin bày tỏ lòng kính trọng và lòng biết ơn sâu sắc đến

Ơ

N

Luận văn này được hoàn thành tại khoa Hóa Học, trường Đại học Vinh.

Y

N

PGS-TS. Nguyễn Hoa Du, người đã tận tình chỉ bảo và giúp đỡ tôi trong suốt

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến TS. Phan Thị Hồng Tuyết, TS;

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

G

Xin chân thành gửi lời cảm ơn đến Ban chủ nhiệm Khoa Hóa – Trường

H Ư

Đại học Vinh và quý thầy, cô kỹ thuật viên phụ trách phòng thí nghiệm đã tạo

TR ẦN

mọi điều kiện thuận lợi nhất cho tôi trong quá trình nghiên cứu.

Cuối cùng, xin gửi lời cảm ơn đến nhóm cao học Hóa vô cơ khóa 17 –

B

Hải Phòng, các đồng nghiệp, bạn bè, gia đình và người thân luôn động viên

Vinh, tháng 01 năm 2012. Đỗ Thị Hảo

D

IỄ N

Đ

ÀN

TO

ÁN

-L

Ý

-H

Ó

A

10 00

và giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn này.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

báu cho tôi trong quá trình làm luận văn.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

Nguyễn Quốc Thắng, TS; Nguyễn Xuân Dũng đã đóng góp những ý kiến quý

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

U

quá trình thực hiện đề tài.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

4 MỤC LỤC TRANG PHỤ BÌA……………………………………………….................... 1

Ơ

H

LỜI CẢM ƠN ……………………………………………………………….. 3

N

LỜI CAM ĐOAN……………………………………………………………..2

N

MỤC LỤC…………………………………………………………………….4

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

DANH MỤC CÁC BẢNG ………………………………………………...... 8 DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ VÀ ĐỒ THỊ………………………………... 9

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

G

1. Tầm quan trọng của đất và một số chỉ tiêu dinh dưỡng

H Ư

trong đất trồng trọt ........................................................................................ 14

TR ẦN

1.1. Tầm quan trọng của đất……………………………………………........ 14 1.2. Một số chỉ tiêu dinh dưỡng trong đất ………………………………….. 14

B

1.2.1. Đạm…………………………………………………………………... 15

10 00

1.2.2. Lân…………………………………………………………………… 15 1.2.3. Mùn…………………………………………………………………... 15

Ó

A

1.2.4. Canxi và magiê trao đổi……………………………………………… 16

-H

1.2.5. Độ chua………………………………………………………………. 16

Ý

1.2.6. Các nguyên tố vi lượng……………………………………………..... 16

-L

2. Ảnh hưởng của các kim loại độc chì, cadimi đối với cây trồng…………..17

ÁN

2.1. Ảnh hưởng chung của các kim loại độc đối với cây trồng……………...17

TO

2.2. Ảnh hưởng của các kim loại độc với các enzim ………………………. 18

D

IỄ N

Đ

ÀN

2.3. Ảnh hưởng của các kim loại độc đối với quá trình trao đổi chất……… .18

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Chương 1 TỔNG QUAN…………………………………………………… 14

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

MỞ ĐẦU…………………………………………………………………….10

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U

Y

DANH MỤC VIẾT TẮT……………………………………………………. 7

2.4. Ảnh hưởng của các kim loại độc đến quá trình sinh lý của thực vật…... 19 3. Dạng tồn tại của kim loại độc Pb, Cd, Cu và As trong đất và ảnh hưởng của chúng đối với cây trồng………………………………………………...........19 3.1. Nguyên tố Cd…………………………………………………………... 19 3.1.1. Các nguồn gây ô nhiễm cadimi………………………………………. 19

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

5 3.1.2. Ảnh hưởng và tác dụng sinh lý của cadimi........................................... 22 3.2. Nguyên tố chì .......................................................................................... 26

Ơ

H

3.2.2. Chì trong thực vật..................................................................................29

N

3.2.1. Dạng tồn tại của chì trong tự nhiên và các nguồn ô nhiễm chì............. 26

Y

N

3.2.3. Tác dụng sinh lý của chì....................................................................... 31

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

3.3. Nguyên tố Cu........................................................................................... 34

G

3.3.3. Tính độc của Đồng (Cu)........................................................................ 38

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

3.4.Nguyên tố kẽm.......................................................................................... 39 3.4.1 Dạng tồn tại của Zn trong đất.................................................................39

TR ẦN

3.4.2 Chức năng sinh lí của kẽm..................................................................... 40 3.4.3 . Tính độc của Kẽm (Zn)........................................................................ 41

B

3.5. Nguyên tố As............................................................................................42

10 00

3.5.1.Nguồn gốc ô nhiễm sen......................................................................

3.5.2. Độc tính của asen.................................................................................. 45

Ó

A

4. Các phương pháp nghiên cứu..................................................................... 46

-H

4.1. Phương pháp chung .................................................................................46

Ý

4.2. Một số đặc điểm phương pháp cực phổ................................................... 46

-L

4.2.1. Cơ sở của phương pháp.........................................................................47

ÁN

4.2.2. Cơ sở của phương pháp Vôn – Ampe................................................... 47

Đ

ÀN

TO

4.2.3. Các phương pháp định lượng bằng cực phổ..........................................49

IỄ N D

42

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

3.3.2 Chức năng sinh lý của Cu...................................................................... 35

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

3.3.1. Các dạng tồn tại của đồng trong tự nhiên và các nguồn gây ô nhiễm...34

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

U

3.2.4. Độc tính của chì.................................................................................... 32

4.3. Phương pháp phổ hấp thụ nguyên tử........................................................50 4.3.1. Cơ sở và nguyên lí của phương pháp phổ hấp thụ nguyên tử............... 50

4.3.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến phương pháp phân tích phổ hấp thụ nguyên tử .......................................................................................... 50 5. Điều kiện khí hậu đất đai của đất nông nghiệp huyện Kiến Thụy–Hải Phòng....................................................................... 51

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

6 6. Một số thông tin kết quả nghiên cứu của các tác giả về tình trạng ô nhiễm các nguyên tố Zn, Cu, Pb, Cd và As trong rau xanh ....................... 52

Ơ

H

6.2 . Khu vực ngoại ô Thành phố Hồ Chí Minh..............................................53

N

6.1 Khu vực huyện Đông Anh – Hà nội......................................................... 52

Y

N

Chương 2: KĨ THUẬT THỰC NGHIỆM....................................................... 54

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

2.1.1. Phương pháp lấy mẫu đất...................................................................... 54

G

2. 3. Quy trình thực nghiệm............................................................................ 56

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

2. 3.1. Pha chế các dung dịch cần cho phân tích............................................. 56 2. 3.2. X¸c định c¸c chØ tiªu chung của đất.............................................. ...... 60

TR ẦN

2. 3.3. X¸c ®Þnh hÖ sè kh« kiÖt cña ®Êt........................................................... 60 2. 3.4. X¸c định tæng kho¸ng trong đất........................................................... 61

B

2.3.5. X¸c ®Þnh pHH 2 O vµ pHKCl cña ®Êt.......................................................... 62

10 00

2.3.6. X¸c định độ chua thủy ph©n bằng phương ph¸p Kappen...................... 63 2.3.7. X¸c định tæng lượng mïn bằng phương ph¸p chiurin ..........................64

Ó

A

2.3.8. Xác định khả năng trao đổi cation của đất (CEC).................................66

-H

2.3.9. Xác định Cu,Zn ,Pb, Cd trong mẫu đât (H1 - H4; K1 - K4) và

-L

Ý

trong rau, hành, nước bằng phương pháp cực phổ Vôn- Ampe hòa tan....... 67 2.3.10. Xác định hàm lượng As trong đất, nước và rau ................................. 70

ÁN

Chương 3 KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN 3.2.Các nguyên tố kim loại nặng.................................................................... 77 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ...................................................................... 84 TÀI LIỆU THAM KHẢO.............................................................................. 85

D

IỄ N

Đ

ÀN

TO

3.1. Các chỉ tiêu chung của đất........................................................................72

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

2. 2. Hóa chất và dụng cụ máy móc................................................................ 55

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

2.1.2. Xử lý mẫu..............................................................................................55

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

U

2.1. Phương pháp lấy mẫu và xử lý mẫu.........................................................54

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

7 DANH MỤC VIẾT TẮT

Ơ

N

AAS: Phương pháp phổ hấp thụ nguyên tử.

N

H

CEC: Khả năng trao đổi cation của đất.

Y

ALA: Alpha linolenic acid.

FAO: Tổ chức Nông - Lương của Liên hiệp quốc

N H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

KLN: Kim loại nặng

ÁN

-L

Ý

-H

Ó

A

10 00

B

TR ẦN

KPH: Không phát hiện

D

IỄ N

Đ

ÀN

TO

G

TCVN: Tiêu chuẩn Việt Nam

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Đ ẠO

WHO: Tổ chức Y tế thế giới

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

ARN: Axít RiboNucleic

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

U

ADN: Acid Deoxyribo Nucleic

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

8 DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 1.1: Hàm lượng cadimi có trong đá tự nhiên

Ơ

N

Bảng 1.2: Ảnh hưởng của kim loại Cu lên sự ra hoa và hoạt tính enzim của

N

H

cây

Y

Bảng 1.3: Ảnh hưởng của đồng lên sự sinh trưởng, hàm lượng protein, diệp

Bảng 3.1: Hệ số khô kiệt của đất

N

TR ẦN

Bảng 3.4: Độ chua thủy phân của đất

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Bảng 3.3: pHH2O và pHKCl của các mẫu đất

G

Bảng 3.2 Tổng khoáng trong đất

Bảng 3.5 : Hàm lượng mùn của các mẫu đất Bảng 3.6: Khả năng trao đổi cation của đất

10 00

B

Bảng 3.7. Hàm lượng các nguyên tố kim loại nặng Zn, Cu, Pb, Cd trong các mẫu

A

Bảng 3.8: Giới hạn hàm lượng tổng số của một số kim loại nặng trong đất

-H

Ó

(theo TCVN 7209: 2002) của một số loại đất

Ý

Bảng 3.9: Mức giới hạn tối đa cho phép của một số chất trong nước tưới

-L

Bảng 3.10: Mức giới hạn tối đa cho phép của một số vi sinh vật và hoá chất

D

IỄ N

Đ

ÀN

TO

ÁN

gây hại trong sản phẩm rau tươi

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Đ ẠO

do và amit ở cây cà chua

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Bảng 1.4: Ảnh hưởng của sự thiếu Zn, Mn và Cu lên hàm lượng amino axit tự

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

U

lục và quang hợp của cây cải xanh

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

9

DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ VÀ ĐỒ THỊ

Ơ

N

Hình 1.1: Đồ thị đường chuẩn

N

H

Hình 1.2: Sơ đồ lấy mẫu tại các ruộng

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

G

Hình 3.4 Biểu đồ so sánh độ chua thủy phân của các mẫu đất

H Ư

Hình 3.5 Biểu đồ so sánh hàm lượng mùn trong các mẫu đất

TR ẦN

Hình 3.7: Cực phổ xung vi phân của Zn, Pb, Cd, Cu trong mẫu H1, H2 Hình 3.8: Cực phổ xung vi phân của Zn, Pb, Cd, Cu trong mẫu H3, H4 Hình 3.9: Cực phổ xung vi phân của Zn, Pb, Cd, Cu trong mẫu K1, K2

10 00

B

Hình 3.10:Cực phổ xung vi phân của Zn, Pb, Cd, Cu trong mẫu K3, K4 Hình 3.11: Cực phổ xung vi phân của Zn, Pb, Cd, Cu trong mẫu đất

Ó

A

Hình 3.12: Cực phổ xung vi phân của Zn, Pb, Cd, Cu trong mẫu T1 và nước

-H

Hình 3.13: Cực phổ xung vi phân của Zn, Pb, Cd, Cu trong mẫu P1, P2

D

IỄ N

Đ

ÀN

TO

ÁN

-L

Ý

Hình 3.14: Cực phổ xung vi phân của Zn, Pb, Cd, Cu trong mẫu rau

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Hình 3.3 Biểu đồ so sánh pHH2O và pHKCl của các mẫu đất.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

Hình 3.2 Biểu đồ so sánh tổng lượng khoáng của các mẫu

.Q

Hình 3.1. Biểu đồ so sánh hệ số khô kiệt của các mẫu đất

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Hình 1.4: Sơ đồ lấy mẫu đất nghiên cứu tại xã Tú Sơn

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U

Y

Hình 1.3: Sơ đồ lấy mẫu trung bình

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

10

MỞ ĐẦU

Ơ

H

rắn (các khoáng trong đất). Trong khoảng mười năm trở lại đây, cùng với sự

N

Đất là thành phần phức hợp đặc trưng bởi phần khí, phần lỏng và phần

N

ra đời của hàng loạt các khu đô thị mới, diện tích đất nông nghiệp của Hải

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

nơi tiếp nhận toàn bộ nước thải công nghiệp và đô thị. Với tập quán sử dụng

TP

nước trong hệ thống tiêu thoát nước của thành phố là nước tưới nông nghiệp,

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

G

tôi tiến hành khảo sát nghiên cứu hàm lượng kim loại nặng trong đất và nguồn

H Ư

nước tưới ở vùng trồng rau thuộc huyện Kiến Thụy – Hải Phòng.

TR ẦN

Thành phố Hải Phòng hiện có trên 55.000 ha đất nông nghiệp tập trung ở các huyện Tiên Lãng, Vĩnh Bảo, An Lão, Kiến Thụy. Trên địa bàn thành phố

B

phát triển nhiều vùng chuyên canh sản xuất nông sản hàng hoá đáp ứng nhu

10 00

cầu tiêu dùng ở đô thị và xuất khẩu, nâng giá trị sản xuất nhiều cánh đồng.

A

Trong đó huyện Kiến Thụy có xã Tú Sơn chuyên canh sản xuất rau sạch cung

-H

Ó

cấp cho toàn thành phố.

Ý

Huyện Kiến Thụy nằm ở phía Nam của Thành phố Hải Phòng, diện tích

-L

tự nhiên 10.000 ha, thuộc vùng ngập nông, nguồn nước ngọt dồi dào, đất đai

ÁN

màu mỡ thích hợp cho việc phát triển sản xuất nông nghiệp theo hướng đa

TO

dạng hóa. Xu thế địa hình toàn huyện bằng phẳng thuận lợi cho canh tác nông

D

IỄ N

Đ

ÀN

nghiệp. Địa hình của huyện ở ven sông Văn Úc là các dải đất phù sa ven sông

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

tượng chịu ảnh hưởng không nhỏ. Để góp phần làm sáng tỏ vấn đề này, chúng

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

môi trường đất và trầm tích ở các vùng trồng rau ngoại thành Hải Phòng là đối

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U

Y

Phòng đã bị thu hẹp một lượng đáng kể. Các sông thoát nước của Hải Phòng là

và ven các kênh rạch lớn lâu đời , nguồn nước ngọt dồi dào quanh năm, thuận lợi phát triển chuyên canh rau sạch.

Mang cấu trúc chung của thành phố Hải Phòng cũng như vùng Đồng bằng sông hồng là loại trầm tích ven sông. Loại đất được hình thành trên phù sa cổ có bề dày từ 2 – 7m chủ yếu là đất cát, cát pha thịt nhẹ, dễ bị rửa trôi,

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

11 nghèo chất dinh dưỡng. Từ các đặc điểm địa chất và địa hình đã tạo nên lớp

N

H

khoảng 500 ha rau xanh, được trồng nhiều ở các xã Tú Sơn, Thụy Hương,

Ơ

Hiện toàn huyện Kiến Thụy có trên 3.000 ha đất nông nghiệp, trong đó có

N

vỏ thổ nhưỡng thể hiện cấu trúc đất đai khác nhau giữa các vùng trong huyện.

U

Y

Thuận Thiên, Kiến Quốc, Đại Đồng, Hữu Bằng.... Rau xanh ở xã Tú Sơn đã

TP

nghiệp khác. Rau xanh ở vùng này có đặc điểm phát triển nhanh hơn, cây rau

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

G

đến nay. Hiện nay ở khu vực huyện Kiến Thụy thì xã Tú Sơn có diện tích

H Ư

trồng rau nhiều nhất và rau trồng tại đây có màu sắc đẹp và hương vị đậm đà đây ngày càng được nâng cao, bộ mặt nông thôn thay đổi rõ rệt, giao thông đi

B

lại thuận tiện dễ dàng.

10 00

Xác định được những tiềm năng, lợi thế của rau sạch trong việc phát triển kinh tế, kế hoạch sản xuất cây rau sạch trong thời gian tới là đưa nhiều

Ó

A

giống rau mới vào sản xuất và phát triển diện tích trồng rau lên 800 ha vào

-H

năm 2020, khuyến khích đẩy mạnh sản xuất theo hướng hàng hoá đáp ứng

-L

Ý

nhu cầu tiêu dùng trong thành phố .

ÁN

Có nhiều yếu tố quyết định đến năng suất và chất lượng của cây rau như:

TO

cây giống, nguồn nước, kỹ thuật canh tác, phân bón, đất trồng,… Chất lượng

Đ

ÀN

môi trường đang có xu hướng ngày càng bị suy thoái bởi nhiều nguyên nhân

IỄ N D

TR ẦN

hơn những nơi khác, do có giá trị kinh tế cao nên đời sống của người dân ở

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

những đặc điểm nổi trội hơn những loại cây khác nên được duy trì, nhân rộng

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

xanh, non hơn, ít sâu bệnh hơn và ăn ngon hơn rau ở các vùng khác, do có

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

có danh tiếng lâu đời và có giá trị kinh tế cao hơn so với các loại cây nông

trong đó có ô nhiễm môi trường do chất thải sản xuất công nghiệp có chứa các kim loại nặng độc tính cao. Kinh tế xã hội phát triển do hoạt động đô thị hoá công nghiệp hoá cũng là nguy cơ gây ô nhiễm môi trường do chất thải. Khả năng bền vững, tồn lưu cũng như khuếch đại kim loại nặng trong môi trường

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

12 và hệ sinh thái chính là nguy cơ tiềm ẩn để gây ra các tác động xấu đối với

N

H

mới cần được nghiên cứu. Tuy nhiên, theo những tài liệu và nguồn thông tin

Ơ

Các nguyên tố kim loại nặng được các nhà khoa học coi như một đề tài

N

chất lượng môi trường và sức khoẻ con người.

U

Y

mà chúng tôi có được, thì vấn đề nghiên cứu về các kim loại nặng trong đất

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

Zn, Cd, Cu, Pb và As trong đất trồng rau sạch vùng Kiến Thụy - Hải

H Ư

phòng" làm đề tài luận văn tốt nghiệp cao học, nhằm góp phần xác định Pb và As có trong đất và nước tưới, có cơ sở đánh giá nguy cơ ô nhiễm kim

10 00

B

loại nặng trong rau xanh.

Với đề tài này chúng tôi nghiên cứu những nội dung nghiên cứu như sau:

Ó

A

1. Xác định một số thông số chung đặc trưng về thổ nhưỡng của các mẫu

-H

đất.

Ý

2. Xác định hàm lượng tổng số của Zn, Pb, Cd, Cu và As trong đất bằng

ÁN

-L

phương pháp cực phổ.

TO

3. Xác định hàm lượng tổng số của Zn, Pb, Cd, Cu và As trong nước tưới

Đ

ÀN

và trong rau bằng phương pháp cực phổ, từ đó có nhận xét về mức kim loại

IỄ N D

TR ẦN

những số liệu cơ bản về thành phần của các nguyên tố kim loại nặng Cd, Cu,

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

G

Vì vậy chúng tôi thực hiện đề tài: “Xác định sự phân bố kim loại nặng

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

suất nông sản và đặc biệt quan trọng với sức khỏe con người.

TP

cứu cụ thể, mặc dù chúng là yếu tố rất quan trọng đối với chất lượng, năng

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

trồng rau sạch ở xã Tú Sơn – Kiến Thụy – Hải phòng còn chưa được nghiên

nặng trong đất trồng rau và khả năng tích tụ của chúng trong rau.

Trong phạm vi đề tài này mặc dù có thể chưa đánh giá một cách đầy đủ

sự ô nhiễm của đất trồng rau nơi đây, nhưng chúng tôi mong rằng những kết quả thực nghiệm thu được trong đề tài này góp phần cung cấp một số số liệu

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

IỄ N

D

ÀN

Đ

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

A

Ó

-H B

10 00 TR ẦN G

N

H Ư

Đ ẠO

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Ý

-L

TP

Y

U

.Q

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ÁN

TO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

N

Ơ

H

N

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

13

cơ bản về kim loại nặng trong đất trồng rau của vùng Kiến Thụy –Hải Phòng,

tạo cơ sở cho việc khai thác sử dụng đất được hiệu quả và bền vững.

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

14

CHƯƠNG 1

N

trồng trọt.

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

Đất đai là tài nguyên vô cùng quý giá. Đất là giá đỡ cho toàn bộ sự sống

G

nghiệp. Vai trò của đất đai càng lớn hơn khi dân số ngày càng đông, nhu cầu

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

dùng đất làm nơi cư trú, làm tư liệu sản xuất… ngày càng tăng và nông nghiệp phát triển, trở thành ngành kinh tế chủ đạo. Vì vậy phải nghiên cứu,

TR ẦN

tìm hiểu quy mô, đặc điểm đất đai để bố trí cơ cấu cây trồng thích hợp nhằm phát triển sản xuất nông nghiệp, nâng cao đời sống nhân dân.

B

Đất đai là sản phẩm của sự tác động đồng thời của nhiều yếu tố tự nhiên

10 00

và kinh tế-xã hội. Địa hình đa dạng, khí hậu nhiệt đới, ẩm, gió mùa mang tính

A

chất chuyển tiếp, mạng lưới sông ngòi, nguồn nước ngầm khá phong phú,

Ó

thảm thực vật khá đa dạng, dân số đông, lực lượng lao động dồi dào, tình hình

-L

Ý

cho đất đai.

-H

kinh tế, xã hội ổn định đã có nhiều thuận lợi và cũng gây ra không ít khó khăn

ÁN

Mỗi loại đất phù hợp với những loại cây trồng, cơ cấu mùa vụ khác nhau.

TO

Vì vậy, cần nắm được đặc điểm của từng loại đất để đề ra phương hướng, giải

IỄ N

Đ

ÀN

pháp và mô hình sử dụng đất đai phù hợp.Trong đó một số loại đất thuận lợi

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

điểm đất đai ảnh hưởng lớn đến quy mô, cơ cấu và phân bố cuả ngành nông

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

của con người và là tư liệu sản xuất chủ yếu của ngành nông nghiệp. Đặc

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U

Y

1.1. Tầm quan trọng của đất.

D

Ơ

H

1. Tầm quan trọng của đất và một số chỉ tiêu dinh dưỡng trong đất

N

TỔNG QUAN

cho phát triển nông nghiệp nhưng cũng có những loại đất cần được cải tạo.

Cho nên, cần nắm vững đặc điểm từng loại đất, lựa chọn cơ cấu cây trồng, cơ cấu mùa vụ thích hợp nhất để nâng cao hiệu quả kinh tế trong quá trình sử dụng đất.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

15 1.2. Một số chỉ tiêu dinh dưỡng trong đất.

N

H

động của các vi sinh vật cố định đạm, tác dụng của sấm sét có thể oxi hóa

Ơ

Nitơ trong đất ngoài nguồn từ phân bón còn do các nguồn khác, như tác

N

1.2.1. Đạm

Y

đạm ở nitơ trong khí quyển và do nước tưới đưa đạm vào đất (chủ yếu là dạng

TP

khoảng 95 - 99%, còn lại một phần rất nhỏ dưới dạng vô cơ (các ion: NH4+,

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

G

tiêu. Mặc dù đạm tổng ít, có ý nghĩa đối với dinh dưỡng trực tiếp nhưng vẫn

TR ẦN

1.2.2. Lân

Lân trong đất tồn tại dưới ba dạng: Lân dễ tiêu, lân hữu cơ, lân vô cơ.

B

- Lân hữu cơ phụ thuộc vào lượng mùn và hòa tan trong môi trường

10 00

kiềm.

- Lân vô cơ tồn tại dưới dạng muối photphat và bị hòa tan trong môi

Ó

A

trường axit.

-H

- Lân dễ tiêu trong đất: được cây hấp thụ dưới dạng các ion trong dung

-L

Ý

dịch như: H2PO4 - , HPO42 - , PO43 - . Cây có thể lựa chọn hút loại ion nào trong

ÁN

ba ion trên phụ thuộc vào pH của đất.

TO

Lân đóng vai trò quan trọng quyết định chiều hướng và cường độ các quá

Đ

ÀN

trình sinh trưởng, phát triển của cơ thể thực vật.

IỄ N D

H Ư

được phân tích đánh giá vì nó thể hiện độ phì nhiêu tiềm năng của đất.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

sử dụng đạm dưới dạng khoáng (NH4+, NO3 -), thường là dưới dạng nitơ dễ

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

NO3 - khoảng 1 - 5%). Đối với cây trồng và thảm thực vật nói chung đều chỉ

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

U

muối nitrat: NO3-). Đạm trong đất chủ yếu tồn tại ở dạng hữu cơ chiếm

1.2.3. Mùn Mùn là do kết quả phân hủy xác động thực vật và các vi sinh vật. Mùn là yếu tố thường xuyên tác động vào sự hình thành, phát triển, duy trì và cải tạo độ phì nhiêu của đất như: tham gia biến đổi đá và khoáng, tầng tích tụ làm đất tơi xốp, chống được hiện tượng rửa trôi và có khả năng lưu giữ nước cho đất,

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

16 mùn càng lớn thì tính đệm đất càng cao sẽ giúp đất chống chịu sự thay đổi đột ngột về pH, đảm bảo các khả năng chuyển hóa của các phản ứng hóa học xảy

Ơ

N

ra bình thường, giúp duy trì đặc tính trao đổi ion, lưu giữ chất dinh dưỡng của

N

H

đất.

Y

1.2.4. Canxi và magiê trao đổi

TP

mặt dinh dưỡng đối với cây trồng, nó tham gia các hoạt động sinh lý, sinh hóa

G N

http://daykemquynhon.ucoz.com

nhiều phân vô cơ.

H Ư

1.2.5. Độ chua

TR ẦN

pH là yếu tố ảnh hưởng đến chỉ tiêu dinh dưỡng của đất. Nếu bón phân không cân đối và không chú ý đến cải tạo pH thì đó sẽ là nguyên nhân làm

B

cho đất bạc màu và dẫn đến đất bị thoái hóa làm cho năng suất cây trồng bị

10 00

giảm.

1.2.6. Các nguyên tố vi lượng

Ó

A

Trong cơ thể thực vật người ta tìm thấy 74 nguyên tố hóa học thì trong

-H

đó có 11 nguyên tố đa lượng (chiếm 99,95% khối lượng đất khô), 63 nguyên

-L

Ý

tố còn lại là vi lượng và siêu vi lượng, chỉ chiếm 0,05%. Tuy nhiên chúng lại

ÁN

có vai trò rất quan trọng đối với sinh trưởng và phát triển của cây trồng. Do

TO

đó, nhiều nghiên cứu về thành phần nguyên tố vi lượng của đất trồng đã được thực tế đem lại hiệu quả lớn cho nông nghiệp.

D

IỄ N

Đ

ÀN

thực hiện, nhiều loại phân bón vi lượng cũng đã được sử dụng rộng rãi trong

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

vào quá trình kiềm hóa khi đất phải chống lại sự suy thoái do việc bón quá

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

của tế bào thực vật, đặc biệt ion Ca2+, Mg2+ được xem là chất đệm tham gia

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

U

Hai ion của nguyên tố kiềm thổ Ca2+ và Mg2+ có vai trò quan trọng về

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

17 2. Ảnh hưởng của các kim loại độc đối với cây trồng.

N

H

nhiều mặt. Chúng kìm hãm sự trao đổi chất trong cây, tác động xấu đến quá

Ơ

Các kim loại độc ảnh hưởng đến sinh lý trong đời sống cây trồng về

N

2.1. Ảnh hưởng chung của các kim loại độc đối với cây trồng.

U

Y

trình sinh lý và sinh hóa, ảnh hưởng đến quá trình quang hợp, tổng hợp chất

TP

bệnh vi khuẩn, làm giảm sức đề kháng của cây đối với các điều kiện bất lợi

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

G

bất bình thường và cho năng suất thấp, chất lượng nông sản kém. Khi nồng độ

H Ư

các kim loại độc tăng chúng dần thay thế vai trò quan trọng của các nguyên tố

TR ẦN

vi lượng, dẫn đến tình trạng kìm hãm hoặc phá vỡ các quá trình sinh hóa của cây trồng, dẫn đến cây chậm phát triển và nhiễm bệnh ngay khi có đầy đủ các

B

nguyên tố đa lượng.

10 00

Các kim loại độc còn có thể xâm nhập và tham gia vào các enzim của thực vật, các vitamin và các chất sinh trưởng làm chúng bị phá vỡ.

Ó

A

2.2. Ảnh hưởng của các kim loại độc với các enzim.

-H

Việc nghiên cứu và phát hiện khả năng kìm hãm, phá vỡ của các kim loại

-L

Ý

độc đối với hoạt tính của các enzim, là cánh cửa giải thích sự đầu độc của các kim loại độc trong quá trình trao đổi chất và năng lượng. Trong hệ thống các

ÁN

enzim khác nhau, người ta thấy đều chứa kim loại hoặc được kim loại hoạt nhân của phức chủ yếu là kim loại. Nếu phức này chứa kim loại độc thì làm

giảm hoạt tính xúc tác của mỗi thành phần đi rất nhiều, làm rối loạn sinh lý của cây. Trong mỗi phức giữa kim loại và enzim có ba mối quan hệ [10]

D

IỄ N

Đ

ÀN

TO

hóa. Mối quan hệ giữa kim loại và enzim thường hình thành một phức mà

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

thay thế vai trò của các nguyên tố vi lượng, cây trồng sinh trưởng, phát triển

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

của môi trường như: nóng, lạnh, hạn, úng, ngập… Do đó khi các kim loại độc

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

diệp lục, làm giảm khả năng chống chịu của cây đối với các bệnh như: nấm,

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

18 - Kim loại là thành phần cấu trúc của enzim, trong trường hợp này kim loại liên kết chặt chẽ với enzim, nếu thay đổi bằng kim loại khác thì tính chất

N

H

- Kim loại tạo liên kết kém bền vững đối với các enzim và không có tính

Ơ

N

của enzim hoàn toàn thay đổi.

Y

đặc trưng, vì mỗi enzim có thể kết hợp với các ion kim loại cùng hóa trị, ảnh

TP

enzim là loại liên kết chelat.

Protein

 →

Metalloenzim.

http://daykemquynhon.ucoz.com

H Ư

2.3. Ảnh hưởng của các kim loại độc đối với quá trình trao đổi chất.

TR ẦN

Quá trình trao đổi chất ở sinh vật nói chung và thực vật nói riêng, muốn thực hiện được phải có sự tham gia của các enzim. Khi các kim loại độc thay

B

thế vị trí của các nguyên tố vi lượng trong enzim, chúng sẽ ảnh hưởng tiêu

10 00

cực đến quá trình trao đổi chất, đến sự tổng hợp và phân giải các axit amin.

A

Các kim loại độc kìm hãm quá trình phân giải tinh bột của hạt nảy mầm,

Ó

giảm khả năng tổng hợp tinh bột, làm rối loạn chức năng hô hấp ở lá, phá vở

-H

các chức năng dự trữ các aminoaxit không thay thế. Các kim loại độc có ảnh

-L

Ý

hưởng mạnh mẽ đến quá trình tổng hợp protein - enzim từ đó ảnh hưởng đến

ÁN

quá trình sinh trưởng, phân hóa tế bào. Quá trình chuyển hóa, tổng hợp các

TO

hợp chất có hoạt tính sinh học như: vitamin, leuxin, gluxit, … khi bị tác động hợp các vitamin quan trọng.

D

IỄ N

Đ

ÀN

của các kim loại độc ảnh hưởng đến tác nhân hoạt hóa trong quá trình tổng

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

+

N

Ion kim loại

G

của phức enzim trong tế bào. (Payve, 1960), [10].

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

- Kim loại tự do trong môi trường cũng có tác dụng kích thích hoạt tính

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

U

hưởng đến quá trình xúc tác. Dạng liên kết không bền vững giữa kim loại và

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

19 2.4. Ảnh hưởng của các kim loại độc đến quá trình sinh lý của thực vật

N

H

kim loại khác trong nhiều enzim tổng hợp. Các kim loại độc không là thành

Ơ

các kim loại độc, đặc biệt là chì và cadimi tham gia xúc tác và thay thế các

N

Khi nghiên cứu các bệnh khó phát hiện của cây trồng người ta nhận thấy

Y

phần cấu trúc chính của các xúc tác enzim, nên khi chúng xâm nhập hoặc thay

TP

trao đổi chất và các biến đổi sinh lý của cây. Khi đó chúng làm cho quá trình

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

G

Các kim loại độc ảnh hưởng mạnh mẽ đến quá trình trao đổi nước (vận

H Ư

chuyển nước, thoát nước, hút nước). Các nguyên tố chì, cadimi làm giảm độ

TR ẦN

ngậm nước, do các nguyên tố này làm kìm hãm đến sự tổng hợp các chất ưa nước như: protein, axitamin… làm cho cây dần héo và lá đổi màu.

B

3. Dạng tồn tại của kim loại độc Pb, Cd, Cu và As trong đất và ảnh

10 00

hưởng của chúng đối với cây trồng 3.1. Nguyên tố Cd

Ó

A

3.1.1. Các nguồn gây ô nhiễm cadimi

-H

3.1.1.1. Cadimi có sẵn trong đất

Bảng 1.1: Hàm lượng cadimi có trong đá tự nhiên (ppm):

Đá trầm tích

Đá bazơ

Đá axit

0,17

0,13

0,09

D

IỄ N

Đ

ÀN

TO

ÁN

-L

Ý

Trong tự nhiên nguồn cadimi do đá mẹ sinh ra gồm các loại đá sau:

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

loạn

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

phosphoril hóa - oxi hóa tạo ATP trong quá trình hô hấp bị phá vỡ hay rối

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

U

thế vai trò của một kim loại nào đó thì nó kìm hãm sự hô hấp, sự tổng hợp

Hàm lượng trung bình 0,13

Trữ lượng của cadimi trong vỏ quả đất khoảng 7,7.10-6 % tổng số nguyên tử. Khoáng vật chính của cadimi là grenokit (CdS), khoáng vật này hiếm khi

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

20 ở độc lập riêng rẽ và thường lẫn với khoáng vật của Kẽm. Trong môi trường đất, tính di động của Cd phụ thuộc vào: pH, loại đất, thành phần vật lý. Các

Ơ

N

H

quan trọng nhất quyết định tính di động của Cd. Trong môi trường địa hoá

N

oxit kim loại trong đất, hàm lượng hữu cơ…trong đó pH được coi là chỉ tiêu

Y

thường Cd đi kèm với Zn và có ái lực lớn với S. cadimi linh động trong môi

TP

Nhân tố quyết định hàm lượng Cd trong đất là đá mẹ. Trong các lớp đá

N

G

0,13 - 0,22 mg/kg, đá sét là 0,3 mg/kg. Hàm lượng trung bình Cd trong đất

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

nằm trong khoảng 0,07 - 1ppm [35]. Tuy nhiên, hàm lượng nền của Cd trong

TR ẦN

đất không vượt quá 0,5 ppm và tất cả những giá trị cao hơn giá trị trên đều do tác dụng của con người gây ra đối với lớp đất bề mặt. Khi phân tích 1642 mẫu đất trên thế giới thì giá trị trung bình là 0,62 ppm [9]. Theo những nghiên cứu

10 00

B

trước đây cho thấy đất giàu chất hữu cơ như Histosol thì có hàm lượng Cd cao nhất, một số đất có nguồn gốc từ phiến sét thì hàm lượng Cd lên đến 8 ppm

Ó

A

[37].

-H

Theo Page và Bingham [34] đất bắt nguồn từ đá núi lửa có chứa hàm

Ý

lượng Cd trong khoảng 0,1 - 0,3 mg/kg, những đá chứa hàm lượng từ 0,1 - 1,0

-L

mg/kg và những loại đá xuất phát từ đá ngầm chứa hàm lượng khoảng 0,3 -

ÁN

1,0 mg/kg. Nhìn chung các loại đất hầu hết có hàm lượng dưới 1 mg/kg, ngoại

IỄ N

Đ

ÀN

TO

trừ những chỗ bị ô nhiễm từ các nguồn riêng biệt hoặc phát triển trên những

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

trầm tích thường có hàm lượng Cd lớn hơn. Hàm lượng Cd trong đá bazan là

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

mẹ, Cd thường chỉ đạt ở mức 0,2 mg/kg. Các đá có nguồn gốc từ núi lửa hoặc

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

D

U

trường axit hơn kẽm.

đất chính với hàm lượng cadimi cao bất thường như những loại đá đen (hàm lượng khoảng 22 ppm).

3.1.1.2. Từ bùn của nước thải cống rãnh Con người bài tiết cũng có hàm lượng cadimi hay các chất thải công

nghiệp do các xí nghiệp xản suất, được các cống thoát nước đưa đi và chúng tích tụ dưới các lớp bùn. Hầu hết hàm lượng cadimi được tích tụ lại trong

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

21 nước cống, chúng đựơc thải ra trong quá trình xử lý bùn quánh. Người ta xác định được hàm lượng trung bình cadimi trong các loại bùn này trong các cống

Ơ

N

H

có trong môi trường từ sự thêm bùn vào đất khoảng 480 tấn/năm. Sự tập trung

N

rãnh là rất lớn 23 mg/kg. Theo Nriagu dự đoán hàm lượng cadimi bất thường

Y

kim loại trong các cống rãnh khác nhau rất cao, do quá trình thay đổi liên tục

N

G

0,1 kg/ha/năm và mức cao nhất cho phép khoảng 0,15 kg/ha/năm. Mặc dù khi xử lí rác thải bùn cống rãnh tạo ra nguồn phân khoáng vi lượng, phân N và P,

H Ư

TR ẦN

nhưng ngược lại nó cũng làm tăng nguy cơ đất nông nghiệp bi ô nhiễm cadimi và các kim loại khác, dẫn đến làm cho dinh dưỡng của cây trồng giảm sút, làm năng suất và sản lượng lương thực giảm.

10 00

B

Sự ô nhiễm môi trường do Cd gây ra trong những năm gần đây do hậu quả của việc tăng sử dụng Cd trong công nghiệp. Hiện nay với sự phát triển

Ó

A

không ngừng của khoa học công nghệ, ngày càng đưa các hợp chất kim loại

-H

nặng vào sản xuất ứng dụng đã gây ra các vùng ô nhiễm kim loại nặng cục bộ,

Ý

đặc biệt là các khu công nghiệp. Nhiều nghiên cứu cảnh báo rằng bón phân

-L

hữu cơ kể cả rác thải đô thị và các loại phân lân có thể làm gia tăng lượng Cd

ÁN

khá cao, tính trung bình có chứa 7mg/kg phân, khi bón vào những đất ít được

IỄ N

Đ

ÀN

TO

cày xới thì lượng Cd này sẽ được tích luỹ nhiều hơn [35].

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Theo FAO khuyến cáo hàm lượng cadimi cho phép ô nhiễm trong đất là

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

lượng cadimi nhất định trong mẫu bùn.

http://daykemquynhon.ucoz.com

D

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

ta đã khảo sát khoảng 70% các loại cống khác nhau đều tìm thấy có chứa hàm

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

U

của các hợp chất do thể tích và khả năng xử lý nước thải đưa vào cống. Người

Hiện nay, trong công nghiệp còn sử dụng bùn thải, nước thải của các khu

công nghiệp, đô thị làm phân bón cho cây trồng, việc này cũng đã mang vào đất một lượng Cd đáng kể. Đã có nhiều tác giả nghiên cứu hàm lượng Cd có trong bùn thải của các khu đô thị và đều cho kêt quả là trong bùn thải chứa một lượng đáng kể Cd khoảng từ 1mg/kg bùn. Sự tập trung kim loại nặng trong bùn thải và nước thải phụ thuộc vào đặc thù của từng ngành công

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

22 nghiệp cũng như tốc độ đô thị hoá. Trước đây, những chất thải này thường được đổ thẳng vào hệ thống sông và môi trường biển, nơi mà những kim loại

Ơ

N

H

rất nhiều hiện tượng ô nhiễm và phú dưỡng. Người ta nhận thấy dinh dưỡng

N

này và rất nhiều chất dinh dưỡng khác trong chất thải, là nguyên nhân gây ra

Y

trong nước thải là một nguồn tài nguyên quý, đồng thời bảo vệ chất lượng

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

trên thế giới [25]. Tuy nhiên, tốc độ sử dụng nước thải thường khá lớn do đó

G

cống rãnh được đưa vào dùng trong nông nghiệp ở vùng Netherlands dao

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

động từ 5mg/kg đến 20 mg/kg. Việc sử dụng bùn thải, nước thải công nghiệp,

TR ẦN

đô thị đã làm cho hàm lượng Cd trong đất tăng cao. Vì thế, rất nhiều nước đã tìm cách hạn chế lượng Cd đưa vào đất theo bùn thải, nước thải bằng cách

10 00

3.1.1.3. Các nguồn khác

Các nguồn khác có thể gây ô nhiễm Cd là các mỏ than, phân bón có xuất

Ó

A

xứ từ các quặng Cd và các quặng mỏ (các mỏ sielfhide có hàm lượng khoảng

-H

5% Cd). Sự tán xạ từ các nguồn này được gây ra bởi gió và nước và thông

Ý

qua sói mòn hạ nguồn các con sông từ các mỏ cũ và các nguồn phân khoáng.

-L

Đất bị ô nhiễm một cách nghiêm trọng bởi Pb và trong Zn đã tìm thấy hàm

Đ

ÀN

TO

ÁN

lượng Cd lên đến 450 mg/kg.

IỄ N D

B

quy định hàm lượng Cd tối đa được cho phép có trong bùn thải là 50 mg/kg.

3.1.2. Ảnh hưởng và tác dụng sinh lý của cadimi

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

nguồn chất thải. Theo một nghiên cứu gần đây cho thấy nồng độ Cd trong

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

sự ô nhiễm Cd trong đất là điều không thể tránh khỏi ở những nơi có sử dụng

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

U

nước, đang đóng góp vào vòng tuần hoàn chất thải trong đất ở rất nhiều nước

3.1.2.1. Đối với thực vật và vi sinh vật trong đất Cadimi được phát hiện là có ảnh hưởng tương đối lớn đến sự khoáng hóa

nitơ trong đất, được đánh giá theo thứ tự: Cr > Cd > Zn > Mn > Pd. Sự tích lũy của cadimi trong nhóm cây thực phẩm ở mức độ cao là nguyên nhân liên quan đến sự gia tăng ngộ độc thực phẩm. Theo Mitchell

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

23 đánh giá thứ tự độc tố của các nguyên tố kim loại gây ảnh hưởng đến lúa mì và rau diếp trên đất axit theo dãy: Cd > Ni > Cu > Zn. Tuy nhiên, độc tính của

Ơ

N

H

trạng ngừng phát triển, những biểu hiện này khó tìm ra nguyên nhân ngay

N

Cd gây cho cây nông nghiệp biểu hiện rõ nhất ở bệnh vàng lá, sự héo và tình

Y

được.

TP

nhưng nó vẫn được thực vật hấp thụ qua hệ thống rễ và lá. Cd là kim loại độc

N

G

phản ứng oxi hoá mà đáng lẽ chúng không nên có mặt. Cây trồng nhiễm độc

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Cd được thể hiện rất rõ ở chỗ mép lá có màu nâu, lá bị úa vàng, xoăn, rễ có

TR ẦN

màu nâu, thân còi cọc, cây chậm phát triển. Không những thế Cd còn ảnh hưởng đến quá trình trong cơ thể thực vật như làm thay đổi tính thấm của màng tế bào, kìm hãm quá trình sinh tổng hợp prôtêin, ức chế một số enzim,

10 00

B

ảnh hưởng đến quá trình hô hấp, quang hợp, ảnh hưởng đến quá trình mở lỗ khí và quá trình thoát hơi nước ở thực vật. Theo Bigkan F.T. và cộng sự

Ó

A

(1975)[34] đối với thực vật thì sự đồng hoá Cd giảm theo thứ tự: Lúa mạch>

-H

cây họ đậu > lúa nước > cây rau.

Ý

Nghiên cứu so sánh Cd trong rau sản xuất trong điều kiện không ô nhiễm

-L

ở rất nhiều quốc gia đã cho thấy nồng độ Cd cao nhất trong lá rau cải bina

ÁN

(0,11 ppm, trọng lượng tươi); rau xà lách là 0,66ppm (trọng lượng khô). Khi

D

IỄ N

Đ

ÀN

TO

thực vật được trồng trên đất ô nhiễm, Cd được tập trung ở rễ. Điều này chứng

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

sinh trưởng và phát triển của cây. Cd gây độc cho cây khi chúng tham gia

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

với cây trồng, khi vào cơ thể chúng được tích luỹ trong thân, ảnh hưởng đến

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

U

Mặc dù Cd được xem là nguyên tố không cần thiết đối với thực vật,

tỏ rằng những loại rau ăn lá như rau cải bina, rau ăn củ như cải củ là con đường chính đưa Cd vào cơ thể người. Hàm lượng nền của Cd trong hạt ngũ

cốc cũng như trong rau quả rất thấp và khá giống nhau. Tính theo trọng lượng khô thì hàm lượng Cd trong hạt ngũ cốc dao động trong khoảng 0,013 0,22ppm [35].

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

24 Sự hút thu Cd của cây trồng phụ thuộc rất nhiều vào pH của đất và hàm lượng chất hữu cơ trong đất . Kitagishi và Yamane (1981), công bố những kết

Ơ

N

H

khoảng pH từ 4,5 - 5,5 [34]. Bingham và các cộng sự (1980) [34] cũng cho

N

quả nghiên cứu và chỉ ra rằng sự hấp thụ cadimi bởi cây mạ cao nhất trong

Y

rằng hàm lượng Cd trong hạt thóc phụ thuộc nhiều vào pH đất, sự hấp thụ Cd

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

nhau. Có người lại cho rằng Cd trở nên linh động hơn trong môi trường kiềm

N

G

Theo sự nghiên cứu của Davis và Smith trên các cây lương thực cho rằng

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

củ cải, cải diếp, cần tây và bắp cải có xu hướng tích lũy cadimi với hàm lượng

TR ẦN

khá cao, trong khi các cây lương thực khác như: đậu tròn, ngô, khoai tây và đậu dài lại tích lũy với lượng ít cadimi. Bingham [33] nghiên cứu và đưa ra kết luận giảm ảnh hưởng độc tố cadimi trong một số loại rau màu theo thứ tự

10 00

B

sau: củ cải > đậu nành > cải xoang > ngô > cà rốt > củ cải ngọt > đậu > lúa mì > củ cải trắng > cà chua > bí > cải bắp > củ cải đường Thụy Sĩ > lúa vùng

Ó

A

cao. Sự hấp thụ và tích lũy Cd của cây trồng bằng con đường qua rễ cây rồi từ

-H

đó vận chuyển đến lá cây, các mô, các chồi cây.

Ý

Tuy nhiên, nồng độ Cd trong hạt lúa mạch và củ khoai tây được trồng

-L

trên đất bị ô nhiễm không được cao hơn 0,6 - 1ppm tương ứng. Dựa trên

ÁN

những phân tích rủi ro và có tính toán đến mô hình bão hoà của đất – mối

D

IỄ N

Đ

ÀN

TO

quan hệ kim loại với cây trồng, theo điều kiện thí nghiệm (pH của đất trung

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

thực vật hấp thụ Cd không phụ thuộc pH của môi trường đất.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

do quá trình hình thành những hợp chất phức hoặc che lát - kim loại, lúc đó

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

U

cao nhất ở pH = 5,5. Tuy nhiên lại có những kết quả nghiên cứu lại mâu thuẫn

lập), các nhà khoa học đưa ra kết luận rằng, đất có nồng độ Cd lên đến 30ppm vẫn an toàn cho sản xuất của các cây trồng.

Nồng độ cadimi trong các sản phẩm thực phẩm có thể được kiểm soát ở mức độ nhất định bằng cách giảm lượng hấp thu một số kim loại. Cd khá phổ biến trong các nhà máy sản xuất hiện đại, do đó việc quản lý tồn dư của nó

trong đất cần phải được xem xét. Phân có chứa Cd hấp thụ trong một số loại

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

25 cây trồng đã được khẳng định, nhưng tác dụng lâu dài của nó đối với nông nghiệp vẫn còn ít được biết đến và chậm phát hiện. Nói chung các hệ thống

Ơ

N

H

thay đổi liên tục về dạng di động của kim loại và tính chất sinh học của

N

trồng trọt ảnh hưởng đến các tính chất lý - hoá học đất. Chúng có thể tạo ra sự

Y

chúng. Ảnh hưởng của thực hành nông nghiệp, ví dụ: luân canh cây trồng, chế

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

các nhà khoa học chỉ ra rằng: nồng độ Cd trong hạt là cao nhất đối với lúa mì,

G

cadimi trong hạt lúa mì có thể bị ảnh hưởng bởi việc bón phân vi lượng kẽm.

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

Một số nghiên cứu cho thấy, sự hấp thu Cd của cây trồng giảm đi khi pH đất củ và hạt.

3.1.2.2. Đối với con người

10 00

B

Cd là nguyên tố thường đi kèm trong khoáng vật chứa kẽm. Trong thập kỷ 50 - 60 của thế kỷ trước đã xảy ra nhiều vụ nhiễm độc Cd ở Nhật Bản như:

Ó

A

Jintsu Valley hay Toyama xuất hiện loại bệnh itai - itai làm xương trở nên

-H

giòn. Ở nồng độ cao Cd gây ra đau thận, thiếu máu và phá huỷ xương, có thể

Ý

dẫn đến ung thư xương và tuỷ. Phần lớn Cd thâm nhập vào cơ thể được giữ

-L

lại ở thận và được đào thải. Một lượng nhỏ tham gia liên kết mạnh với protein

ÁN

của cơ thể tạo thành metan - thionin có mặt ở thận, phần còn lại dần tích lũy

Đ

ÀN

TO

giữ lại trong cơ thể và hàm lượng tăng dần theo tuổi tác. Đến khi hàm lượng

IỄ N D

TR ẦN

tăng. Do đó người ta đưa ra giải pháp thêm vôi để làm giảm nồng độ Cd trong

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

với hàm lượng ngày càng cao trong quá trình luân canh cây trồng; hàm lượng

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

thấp nhất đối với ngũ cốc; cadimi trong hạt lúa mì và củ khoai tây có thể tăng

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

U

độ bón phân,… Những kết quả thí nghiệm ở các địa điểm khác nhau cho phép

Cd đủ lớn sẽ thay thế vị trí của Zn trong các enzim quan trọng gây ra sự rối

loạn trong quá trình trao đổi chất.

Cd thâm nhập vào cơ thể qua con đường thực phẩm là chủ yếu. Theo nhiều nghiên cứu mới đây của các chuyên gia thì người hút thuốc lá cũng có nguy cơ bị nhiễm độc Cd. Đã có nhiều bằng chứng cho thấy Cd có thể gây ung thư phổi qua đường hô hấp. Tuỳ theo mức độ nhiễm độc Cd mà có thể

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

26 thủng vách ngăn mũi hay ung thư mũi, đặc biệt có thể gây tổn thương tuyến thận dẫn đến tổn thương tuyến tiết niệu. Ngoài ra khi bị nhiễm độc Cd còn

Ơ

N

ảnh hưởng đến tuyến nội tiết, máu, tim mạch…

N

H

3.2. Nguyên tố chì

U

Y

3.2.1. Dạng tồn tại của chì trong tự nhiên và các nguồn ô nhiễm chì

TP

tồn tại dưới các loại quặng galenit (PbS), cesurit (PbCO3) và anglesit (PbSO4).

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

G

trường, pH tăng thì độ tan giảm. Ngoài ra nó còn phụ thuộc vào các yếu tố

H Ư

khác như độ muối (hàm lượng các ion khác nhau) của nước, điều kiện oxi hóa

TR ẦN

khử. Hàm lượng chì trong nước có nguồn gốc tự nhiên chiếm tỷ lệ khiêm tốn, chủ yếu là từ đường ống dẫn các thiết bị tiếp xúc có chứa chì.

B

Trong khí quyển, hàm lượng chì tương đối giàu hơn so với các kim loại

10 00

nặng khác. Nguồn ô nhiễm chính của chì trong không khí là do sự đốt cháy nhiên liệu của động cơ đốt trong, các động cơ này dùng nhiên liệu xăng có

Ó

A

chứa chì được thêm vào làm tăng chỉ số octan, giảm gây nổ dưới dạng các

-H

hợp chất chì tetra metyl (Pb(CH3)4) và chì tetra etyl (Pb(C2H5)4). Cùng với các

-L

Ý

chất ô nhiễm khác chì được loại khỏi khí quyển do quá trình sa lắng khô và ướt (mưa). Kết quả là bụi thành phố và đất ven đường ngày càng giàu chì với

D

IỄ N

Đ

ÀN

TO

ÁN

hàm lượng điển hình vào khoảng 1000 - 4000 mg/kg.

Ngày nay, những nguồn ô nhiễm chì khác có thể là do sản xuất đồ chơi

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

chủ yếu thông qua độ tan của nó. Độ tan của chì phụ thuộc vào pH của môi

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

Trong môi trường nước, tính năng của các hợp chất chì được xác định

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

Chì là nguyên tố tương đối phổ biến trong vỏ quả đất. Trong tự nhiên chì

và trong các loại sơn có hàm lượng chì tương đối cao. Chúng được các nhà máy sản xuất kim loại nặng thải vào cống rãnh với hàm lượng lớn dưới sản phẩm mạ điện. Các nguồn ô nhiễm này đưa lượng lớn chì vào môi trường đất, dưới dạng tưới tiêu và phân bón làm từ rác thải mùn của cống rãnh.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

27 Chì nguyên chất hoà tan kém. Pb tồn tại chủ yếu ở dạng hóa trị II và thường gặp trong tự nhiên cùng với Zn. Lượng chì tăng thêm trong đất có

Ơ

N

H

Pb. Trong công nghiệp và cuộc sống hiện nay chì được ứng dụng rất rộng rãi.

N

nguồn gốc từ bụi không khí, sử dụng phân bón, hoá chất hay chất thải có chứa

Y

Trong công nghịêp chì được ứng dụng trong sản xuất sơn. ắc quy, được dùng

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

những ưu điểm trên chì càng được ứng dụng rộng rãi trong sản xuất.

N

G

có thời gian tồn lưu lâu. Những hợp chất của chì có khuynh hướng tích luỹ

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

trong môi trường đất và trầm tích sông hồ, làm ô nhiễm chuỗi thức ăn và ảnh

TR ẦN

hưởng đến quá trình trao đổi chất trong cơ thể con người. Chì phát thải trong môi trường đất bằng nhiều con đường khác nhau.

Trong khói thải của các phương tiện giao thông (ô tô, xe máy), khói thải

10 00

B

từ những nhà máy lọc dầu, nhà máy luyện kim, Pb được phát ra trong không khí dưới dạng các hạt bụi khói. Thời gian tồn tại của các hạt bụi này phụ

Ó

A

thuộc rất nhiều vào kích thước hạt bụi, thời tiết khu vực và độ cao của nguồn

-H

thải. Theo thời gian bụi chì được lắng đọng trong đất, pH của nước mưa sẽ

Ý

quyết định dạng Pb lắng đọng. Năm 1986, Zimmema, đã đưa ra nhận xét: độ

-L

hoà tan của chì trong khí quyển tăng đáng kể khi pH của nước mưa giảm từ

ÁN

6,4 và cũng vào năm này Grosh cũng đưa ra rằng chì được tìm thấy chủ yếu

D

IỄ N

Đ

ÀN

TO

dưới dạng lắng đọng ướt.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ô nhiễm chì, đặc biệt là môi trường đất. Khi phát thải vào môi trường đất, chì

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

Sự ứng dụng rộng rãi của chì đã làm cho môi trường sinh thái có nguy cơ

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

U

làm chất xúc tác và dùng trong xăng nhưng hiện nay đã cấm sử dụng. Với

Trong sản xuất nông nghiệp, sử dụng phân bón không những cung cấp

các chất dinh dưỡng cho cây mà còn đưa vào đất một lượng chì đáng kể. Phân supephotphat có chứa chì với hàm lượng 1000 mg/kg phân, trong phân N có chứa 220 mg/kg phân, bón vôi cải tạo đất chua cũng là một hình thức đưa chì vào trong đất . Trong nông nghiệp người ta còn sử dụng bùn thải, nước thải làm phân bón cũng đưa vào đất một lượng chì đáng kể. Hàm lượng chì có

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

28 trong bùn thải dao động từ 2 - 7000 mg/kg, nước thải có trong dòng chảy tràn có tới 19% lượng chì do bụi đường phố đem lại. Ở Mĩ người ta tính từ khi sử

Ơ

N

dụng xăng pha chì thì dòng nước mưa chảy tràn hàng năm đưa một lượng chì

N

H

là 8109 gam vào trong nước thải .

Y

Ô nhiễm chì thường cao ở tầng mặt do bụi Pb rơi từ không khí xuống tạo

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

tố khác có ảnh hưởng đến hàm lượng chì trong đất như: pH, CEC, PO43 - , …

N

G

tầng dưới. Theo Lidsay (1972) , lượng chì trung bình trong đất dao động từ

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

2mg/kg đến 200 mg Pb/kg đất. Theo Pendias và cộng sự (2001), chì có nhiều mg/kg).

Trong đất, tính di động của Pb phụ thuộc vào Eh, pH, thành phần cấp hạt

10 00

B

đặc biệt là sét, chất hữu cơ, xói mòn đất do nước và gió. Các muối chì clorat, sunfat, nitrat rất dễ hoà tan, trong khi các hợp chất của chì với cacbonat lại rất

Ó

A

bền vững. Khi vào đất Pb không giữ nguyên một trạng thái mà nó bị biến đổi,

-H

trong đất chì bị hấp phụ trên bề mặt các khoáng sét, chất hữu cơ hoặc các oxit

Ý

kim loại hoặc có thể tồn tại dưới dạng các hợp chất với chất khác như

-L

Pb(OH)2, PbO, PbCO3, Pb3(PO4)2… Trong đất chì hấp phụ trao đổi chiếm tỉ lệ

ÁN

nhỏ (<5% lượng chì trong đất), các chất hữu cơ có vai trò lớn trong việc tích

Đ

ÀN

TO

luỹ chì do đất hình thành các phức hệ với chì đồng thời chúng cũng làm tăng

IỄ N D

TR ẦN

trong các đá mẹ granit (24 mg/kg) và cát kết 12mg/kg), đá bazan có ít Pb (3

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

tạm thời. Trong đất chua và chứa nhiều axit fulvic, Pb có thể bị rửa trôi xuống

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

Trong nhiều trường hợp bón phân hữu cơ và phân lân có tác dụng cố định chì

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

U

ra các hợp chất tương đối bền vững với các chất hữu cơ. Ngoài ra một số yếu

tính linh động của chì khi các chất hưu cơ này có tính linh động cao. Khi chì tồn tại trong dung dịch đất ở dạng linh động nó sẽ bị thực vật hấp thụ trực tiếp và tích luỹ trong cây, gây ngộ độc cho cây trồng hoặc chúng theo chuỗi thức

ăn đi vào cơ thể người và gây ngộ độc. Trong đất Pb2+ có khả năng thay thế K+ trong hệ hấp phụ có nguồn gốc hữu cơ hoặc khoáng sét. Khả năng các

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

29 khoáng trong đất hấp phụ chì tăng theo thứ tự sau: Oxyt sắt > Allophan >

N

H

thành kết tủa Pb. Trạng thái tồn tại của chì trong đất phụ thuộc rất nhiều vào

Ơ

Khả năng hấp thụ chì sẽ tăng dần đến một mức nào đó mà tại đó hình

N

Caolilit > Humic > Montmorillonit.

Y

pH của đất, khi pH của đất thấp thì khả năng di động của chì tăng và ngược

N

G

đóng vai trò quan trọng nào trong quá trình trao đổi chất. Zimdahl và Hasset

H Ư

(1977), đã tìm ra sự hấp phụ Pb qua rễ và kết luận rằng Pb dược hút thu thụ

TR ẦN

động và tỉ lệ hút thu bị giảm do bón vôi và nhiệt độ thấp. Mặc dù Pb không bị hoà tan hoàn toàn trong đất nhưng nó vẫn được hấp thụ qua lông rễ và được

B

dữ trữ trong thành tế bào. Khi chì xuất hiện ở dạng hoà tan trong dung dịch

10 00

dinh dưỡng, rễ thực vật có khả năng hấp thụ một lượng lớn nguyên tố này, tỉ lệ hút thu tăng tỷ lệ thuận với việc tăng nồng độ chất dinh dưỡng trong dung

Ó

A

dịch với thời gian. Sự di chuyển của Pb từ rễ đến với phần thực vật trên mặt

-H

đất khá giới hạn, chỉ 3% Pb trong rễ được chuyển đến các phần non.

Ý

Zimdahl và Koeppe (1977), cho rằng mặc dù có ảnh hưởng nhẹ đến hàm

-L

lượng Pb trong mô thực vật, thực vật có khả năng hút thu Pb ở trong đất trong

ÁN

khoảng giới hạn. Các tác giả còn đưa ra giả thuyết để giải thích sự hút thu chì

IỄ N

Đ

ÀN

TO

từ đất trong tường hợp Pb không được hút thu trực tiếp từ đất bởi rễ thực vật,

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Mặc dù chỉ xuất hiện rất tự nhiên trong tất cả các thực vật, nó không

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Đ ẠO

3.2.2. Chì trong thực vật

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

TP

tủa Pb(OH)2

http://daykemquynhon.ucoz.com

D

.Q

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

U

lại khi pH của đất cao thi khả năng di động của chì bị cố định dưới dạng kết

nhưng khá dễ hút thu từ thực vật đã chết những nguyên tố tích lũy gần bề mặt.

Tuy nhiên có một sự thật hiển nhiên rằng Pb hấp thụ từ đất qua rễ dù ở nồng

độ thấp hay cao, thì quá trình này vẫn bị chi phối mạnh bởi các yếu tố của đất và các thực vật khác.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

30 Mặc dù, không có điều gì chứng tỏ Pb là cần thiết cho thực vật, nhưng cũng có rất nhiều nghiên cứu cho rằng một số muối chì (đặc biệt Pb(NO3)2,

Ơ

N

H

Do những phản ứng của Pb với các nguyên tố khác và với rất nhiều nhân tố

N

tuy ở nồng độ thấp nhưng cũng gây ra ảnh hưởng đến sự phát triển của cây.

Y

môi trường, vì vậy không dễ dàng để xác định nồng độ Pb gây độc cho cây.

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

quang hợp, sự phân bào, sự hút thu nước, tuy nhiên dấu hiệu độc trong thực

H Ư

N

độ 1ppm.

http://daykemquynhon.ucoz.com

TR ẦN

Một vài loại thực vật, kiểu sinh thái giống vi khuẩn có thể phát triển, trao đổi chất có Pb. Ngưỡng chịu đựng này dường như có quan hệ với đặc tính của màng tế bào. Những thực vật nhạy cảm hoặc giống với vi khuẩn hút thu

10 00

B

nhiều Pb vào tế bào hơn những thực vật có khả năng chống chịu với nồng độ Pb trong đất cao. Sự tích luỹ Pb trong màng tế bào ở những dạng không hoạt

Ó

A

động như Pb - pyrophotphat hoặc Pb - octophotphat.

-H

Sự biến động hàm lượng chì trong thực vật bị tác động bởi một số nhân

Ý

tố môi trường như là quá trình địa hoá, ô nhiễm, thay đổi màu và khả năng di

-L

truyền. Hàm lượng chì dễ tiêu tăng ở vùng không bị ô nhiễm được nhiều tác

ÁN

giả công nhận ở thập kỷ 1970 - 1980, dao động trong khoảng 0,001 – 0,08

Đ

ÀN

TO

ppm (trọng lượng tươi) hoặc 0,05 – 3 ppm (trọng lượng khô). Hàm lượng Pb

IỄ N D

G

điện tử. Những phản ứng này bị ảnh hưởng khi hàm lượng Pb thấp, ở nồng

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

quan đến sự cản trở quá trình hô hấp và quang hợp do phá vỡ phản ứng truyền

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

vật là không đặc trưng. những ảnh hưởng phụ của Pb đối với mô thực vật liên

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

U

Vài nghiên cứu cho rằng Pb có ảnh hưởng độc trong một số quá trình như

trong hạt ngũ cốc ở rất nhiều quốc gia có vẻ giống nhau và biến động trong

khoảng 0,01 – 2,28 ppm (trọng lượng khô). Một vài loại thực vật thích nghi phát triển trong điều kiện có Pb cao. Sự tích luỹ sinh học cao nhất của Pb chủ yếu là qua lá (đặc biệt là rau xà lách). Những thực vật phát triển ở khu vực tái chế kim loại sẽ hút thu Pb cả từ không khí và đất. Chì trong không khí là

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

31 nguồn gây ô nhiễm chính, ở dạng này Pb hấp thụ qua tán lá do Pb lắng đọng trên bề mặt và lá và bị hấp thụ qua những tế bào lá này.

N

H

Tác dụng sinh lý của chì chủ yếu là tác dụng của nó tới sự tổng hợp máu

Ơ

N

3.2.3. Tác dụng sinh lý của chì

U

Y

dẫn tới phá vỡ hồng cầu. Chì ức chế một số enzim quan trọng của quá trình

TP

chất. Hợp chất kiểu này thường gặp là delta - amino levunilicanxit (ALA –

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

G

enzim, do đó giai đoạn tiếp theo tạo thành prôphbiliogen không thể xảy ra.

H Ư

Kết quả là phá hủy quá trình tổng hợp Hemoglobin cũng như các sắt tố hô hấp

TR ẦN

khác cần thiết trong máu như cytochromes.

Cuối cùng chì cản trở việc sử dụng oxi và glucoza để sản sinh năng

B

lượng trong quá trình sống. Sự cản trở này có thể tìm thấy khi nồng độ chì

10 00

trong máu khoảng 0,3ppm. Ở các nồng độ cao hơn có thể gây hiện tượng thiếu máu, nếu hàm lượng chì trong máu khoảng 0,5 - 0,8ppm gây ra sự rối

Ó

A

loạn chức năng của thận và phá hủy não.

-H

Dạng tồn tại của chì trong nước điển hình là hợp chất Pb2+ có nồng độ

Ý

trung bình 0,1mg/lít, làm kìm hãm các hợp chất oxi hóa vi sinh, các hợp chất

-L

hữu cơ và đầu độc các hợp chất vi sinh vật bậc thấp, nếu trong nước chứa hàm

ÁN

lượng đạt tới 0,5mg/lít thì nó kìm hãm quá trình oxi hóa amoniac thành nitrat

D

IỄ N

Đ

ÀN

TO

cũng như phần lớn các kim loại nặng, chì tích tụ lại trong cơ thể thực vật sống

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

amino levunilicanxit thành porphobiliogen. Chì gây ức chế ALA - dehyrase

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

dehyrase). Một pha quan trọng của tổng hợp máu là do sự chuyển hóa delta -

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

tổng hợp máu do sự tích lũy các hợp chất trung gian của quá trình trao đổi

trong nước. Đối với các loại thực vật bậc cao hệ số tích lũy làm giàu có thể lên đến 100 lần và ở loại béo có thể đạt tới trên 46 nghìn lần.

Trong cơ thể người xương là nơi tập trung tàng trữ và tích tụ chì. Các lượng chì này tương tác với photphat trong xương, phá vỡ các mạng lưới enzim và protein trong cấu trúc của xương, chì thể hiện độc tính độc hại khi

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

32 nó chuyển vào các mô mềm của cơ thể. Chì có thể nhiễm vào cơ thể ngoài con đường thực phẩm nó còn có thể nhiễm qua da, đường tiêu hóa, hô hấp.

Ơ

N

Người bị nhiễm độc chì mắc một số bệnh biểu hiện như: thiếu máu, đau đầu,

N

H

chóng mặt, sưng khớp.

Y

Chính vì những tác hại nguy hiểm của chì đối với con người như vậy,

H Ư

đất nông nghiệp là 70mg/kg

TR ẦN

+ TCVN: 5649 - 2006 quy định cho phép hàm lượng chì tối đa trong lượng thực, thực phẩm không quá 0,1 mg/kg chất khô.

B

3.2.4. Độc tính của chì

10 00

Có thể nói chì là kim loại độc điển hình hay gặp nhất. Hầu như mọi sinh vật đều không có nhu cầu sinh học về chì, chứng thiếu máu do nhiễm độc chì,

Ó

A

cũng như thiếu máu do thiếu sắt còn do kìm hãm enzim pyrimidin - 5 -

-H

nucleosidase vốn có liên quan tới sự gia tăng số lượng hồng cầu lưới. Ngưỡng

-L

Ý

chì có khả năng ức chế enzim này là 44 mg/dl.

ÁN

Hệ thống thần kinh cũng là một cơ quan rất dễ bị tấn công bởi chì khi bị

TO

nhiễm độc chì, với hàm lượng chì trong máu cao hơn 80 mg/dl có thể xảy ra

IỄ N

Đ

ÀN

các bệnh về não. Qua nghiên cứu người ta nhận thấy chì là yếu tố gây tổn

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

N

G

+ TCVN: 6498 - 1999 quy định cho phép tối đa hàm lượng chì có trong

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

nước không quá 0,1 mg/lít.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

+ TCVN: 6773 - 2000 quy định cho phép tối đa hàm lượng chì có trong

http://daykemquynhon.ucoz.com

D

.Q

với hàm lượng chì tối đa cho phép trong các tiêu chuẩn sau:

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

U

nên các nước và các tổ chức trên thế giới đều đưa ra các quy định chặt chẽ đối

thương đến các tiểu động mạch và mao mạch dẫn tới phù não, tăng áp suất dịch não tủy, gây thoái hóa các neuron thần kinh và có sự tăng sinh thần kinh đệm. Trạng thái này được kết hợp với các biểu hiện lâm sàng mật điều hòa, vận động khó khăn, giảm ý thức, ngơ ngác, hôn mê và co giật. Khi phục hồi

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

33 thường kéo theo các di chứng như động kinh, sự đần độn và trong vài một

N

H

nào cho thấy chì gây ung thư thận ở người. Nhiễm độc cấp tính do chì thường

Ơ

Chì gây ung thư thận ở chuột, nhưng cho đến nay chưa có nghiên cứu

N

trường hợp bị bệnh thần kinh thị giác dẫn đến mù lòa.

Y

làm thay đổi hình thái và chức năng của các tế bào ống thận. Chì ảnh hưởng

N

G

tetraetyl (Pb(C2H5)4) chúng dễ dàng xâm nhập vào cơ thể qua con đường hô

H Ư

hấp hay tiếp xúc qua da. Chúng thâm nhập trực tiếp vào dây thần kinh gây

TR ẦN

nên các bệnh về não.

Trong sản xuất công nghiệp chì có vai trò quan trọng, tuy nhiên nó là

B

nguyên tố kim loại có tính độc hại đối với cơ thể người và sinh vật. Việc bị

10 00

nhiễm độc chì có thể là cấp tính hoặc tích lũy nhiều năm qua chuỗi thức ăn của hệ sinh thái. Không khí, nước, lương thực và thực phẩm bị ô nhiễm chì

Ó

A

đều rất nguy hiểm, nhất là trẻ em đang phát triển và động vật. Chì ảnh hưởng

-H

đến sự phát triển não bộ của trẻ em, chì gây ức chế các hoạt động của các

Ý

enzim, không chỉ ở não mà còn ở các bộ phận sản sinh ra hồng cầu, nó là tác

-L

nhân phá hủy hồng cầu.

ÁN

Vì thế tốt nhất là tránh những nơi có hàm lượng chì nhiều ở bất kỳ dạng

IỄ N

Đ

ÀN

TO

nào, đồng thời trong dinh dưỡng chú ý dùng các loại thực phẩm có hàm lượng

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Các hợp chất hữu cơ của chì như: chì tetremetyl (Pb(CH3)4) và chì

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

thai và thai chết lưu.

http://daykemquynhon.ucoz.com

D

TP

với giao tử của con đực và con cái, dẫn đến xuất hiện, hiện tượng vô sinh, sảy

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

U

độc hại đến các chức năng sinh sản, chủ yếu là do độc tính của nó gây nên đối

chì dưới quy định cho phép, như loại thực phẩm giàu canxi và magiê làm hạn chế tác động của chì. Vì dù chúng ta không muốn thì luôn luôn có một hàm lượng chì rất nhỏ nhất định vẫn thâm nhập vào cơ thể chúng ta qua các con đường chủ yếu là ăn uống và hô hấp. Vì thế nên uống sữa và ăn nhiều rau

xanh, các loại lương thực, thực phẩm có nhiều vitamin B1 và vitamin C như:

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

34 gạo, ngô, khoai, cam, rau cải… có lợi cho việc chống lại và hạn chế sự ảnh

N

H

cây lương thực. Trung bình hàm lượng chì do thức ăn, thức uống cung cấp

Ơ

Chì là nguyên tố không cần thiết đối với con người, động vật và các loại

N

hưởng của chì đối với cơ thể.

Y

cho khẩu phần ăn hàng ngày từ 0,0033 - 0,005 mg/kg thể trọng. Nghĩa là mỗi

TP

Với liều lượng đó hàm lượng chì tích lũy sẽ tăng dần theo thời gian, nhưng

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

G

Ngộ độc chì cấp tính thì thường ít gặp. Ngộ độc thường diễn ra là do ăn

H Ư

phải thức ăn có chứa một lượng chì, tuy ít nhưng liên tục hàng ngày. Chỉ cần

TR ẦN

hàng ngày cơ thể hấp thu 1mg chì trở lên, sau một vài năm sẽ có những triệu chứng như: hơi thở thối, sưng lợi với viềm đen ở lợi, da vàng, đau bụng dữ dội, táo bón, đau khớp xương, bại liệt chi trên (tay bị biến dạng), mạch yếu, 3.3. Nguyên tố Cu

Ó

A

3.3.1. Các dạng tồn tại của đồng trong tự nhiên và các nguồn gây ô nhiễm

-H

3.3.1.1 Dạng tồn tại của Cu trong đất

Ý

Trong vỏ trái đất hàm lượng đồng là 0,01%, tồn tại dưới dạng hợp chất

-L

hoá học và đồng kim loại tự sinh. Ion đồng có thể sẵn sàng tạo kết tủa với các

ÁN

anion cacbonat, sunfat, hiđroxit…Đồng hấp thụ các chất hữu cơ, polysilicat,

Đ

ÀN

TO

các oxit ngậm nước của nhôm, sắt, mangan. Các quặng đồng có ý nghĩa quan

IỄ N D

10 00

B

nước tiểu ít, trong nước tiểu có poephyrin, đối với phụ nữ dễ bị xẩy thai.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

lũy liều lượng trên có thể gây độc đối với người bình thường khỏe mạnh.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

cho đến nay chưa có nghiên cứu nào cho thấy chứng tỏ rằng lượng chì tích

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

U

ngày trung bình một người có lớn hấp thu vào cơ thể từ 0,25 - 0,35 mg chì.

trọng trong công nghiệp là: chancopirit CuFeS2, chancozit Cu2S, covelin CuS, malakhit CuCO3. Cu(OH)2, azurit 2Cu(OH)2… Tỷ lệ đồng trong quặng dao

động từ 0,5 đến 2%. Quặng đồng là nguyên liệu phức hợp của nhiều nguyên tố. Đồng được tách ra khỏi quặng bằng phương pháp hoả luyện hoặc thuỷ luyện.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

35 Đồng là một kim loại nặng tương đối ít di động trong đất, rất khó chiết đồng ở các tầng đất sâu. Mật độ Cu2+ trong dung dịch đất bị khống chế bởi sự

Ơ

N

H

đất. Sự di động của đồng xảy ra chủ yếu trong môi trường bề mặt và đồng

N

hấp thụ đồng với các tác nhân vô cơ và hữu cơ được giữ rất chặt chẽ trong

Y

được xem là cation có nhiều loại ion có thể xuất hiện trong đất như: Cu2+,

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Nhiều loại hợp chất hữu cơ tạo các phức tan và không tan với đồng, do

G

có thể liên kết được với axit humic và fulvic xấp xỉ bằng với nhóm chức axit.

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

Nhìn chung điều này tương ứng với tỉ lệ 48 → 160 mg Cu trong 1g axit humic. Theo Bloom và Mc Bride[29] và Bloom Field[32] cho biết các axit

TR ẦN

humic và than bùn làm cho Cu2+ khó di động trong sự phối trí trực tiếp với các oxi nhóm chức của hợp chất hữu cơ.

10 00

B

Tính tan toàn diện ở cả 2 dạng cation và anion của Cu giảm ở khoảng pH từ 7 → 8. Nó bị giới hạn bởi các sản phẩm thủy phân của Cu2+ ở dạng

A

Cu(OH)+ và Cu2(OH)22+ là các loại có ý nghĩa nhất dưới pH = 7 trong khi pH

-H

Ó

>8 các phức anion hyđroxyl của Cu trở nên quan trọng. Các dạng phức hữu

Ý

cơ của Cu hình thành trên một dải pH rộng.

-L

Tóm lại: Phần lớn đồng liên kết với các hợp chất vô cơ và hữu cơ.

ÁN

Nồng độ đồng trong dung dịch đất khoảng 0,01 µg[7] thường cây hấp thụ

TO

đồng dưới dạng Cu2+ và Cu(OH)+, khả năng hấp thụ bị ảnh hưởng một số yếu

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

trong đất. Theo Stevenson và Fitch (1981)[29] thì số lượng Cu2+ lớn nhất mà

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

vậy khả năng hòa tan đồng phụ thuốc rất lớn vào loại và số lượng chất hữu cơ

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

U

Cu+, CuOH+, Cu(OH)22+, Cu(OH)2, …

D

IỄ N

Đ

ÀN

tố nhưng chủ yếu là pH của môi trường. Trong đất ít chua, trung tính hoặc kiềm yếu thì độ tan và khả năng dễ tiêu của Cu bị giảm. Tính di động của Cu thấp là do trong đất có nhiều chất hữu cơ và hàm lượng mùn, đạm cao. Ngoài ra tính linh động và khả năng dễ tiêu của Cu tùy thuộc vào lượng mưa, nhiệt độ, nếu đất đủ độ ẩm thì tính linh động của Cu tăng còn khô hạn thì giảm xuống. Lượng Cu ở dạng dễ tiêu trong đất cỡ 0,05 →14 µg/kg đất[7]. Mức độ

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

36 linh động của Cu trong đất có thành phần cơ giới nhẹ lại thường cao còn trong đất thịt nặng thường thấp.

N

H

Ý nghĩa của đồng đối với cây trồng được phát hiện ra cách đây trên 30

Ơ

N

3.3.2 Chức năng sinh lý của Cu

Y

năm. Một số loài cây cần đồng một cách mạnh mẽ là các loại ngũ cốc như

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

quả. Đồng có vai trò đặc biệt trong đời sống thức vật nó không thể thay thế

G

trình trao đổi nitơ, thiếu Cu làm giảm quá trình tổng hợp protein, khi thừa nitơ

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

thì dấu hiệu thiếu Cu càng rõ. Trong cây, lượng Cu chiếm từ 1,3 → 8,1[8]

TR ẦN

mg/kg chất khô.

Vai trò sinh lý của đồng chủ yếu là tham gia vào quá trình oxi hóa khử trong cơ thể. Đồng là thành phần bắt buộc của nhiều hệ men oxi hóa khử quan

10 00

B

trọng như poliphenoloxidaza, uriccooxydaza, xytocromoxydaza,… và có thể biến đổi từ Cu2+ đến Cu+ khi trao đổi electron.

A

Ngoài ra, đồng cũng góp phần tích cực cho quá trình hình thành và bảo

-H

Ó

đảm độ bền vững của diệp lục. Trong lục lạp cũng như ti thể hàm lượng đồng

Ý

thường rất cao so với các thành phần khác của tế bào sống ( khoảng 70% tổng

-L

lượng đồng ở trong lá tập trung trong lục lạp) và hầu như một nửa số lượng

TO

ÁN

đó ở trong thành phần của plaxtioxiamin là chất mang electron. Đồng có ảnh hưởng mạnh mẽ với quá trình tổng hợp và chuyển hóa

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

trình oxi hóa, làm tăng cường độ quá trình hô hấp. Cu tham gia vào các quá

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

bằng một hoặc bằng tập hợp một số nguyên tố khác. Cu tham gia vào các quá

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

U

ngô, kê…, các loại đậu, các loại rau, lanh, củ cải đường và các loại cây ăn

D

IỄ N

Đ

ÀN

gluxit, photphatit, nucleoprotit, quá trình trao đổi protit, sinh tố, kích thích yếu tố sinh trưởng. Đồng có khả năng tạo phức rất lớn đối với các chất hữu cơ có trọng lượng phân tử thấp và với protein. Đồng xuất hiện trong nhiều enzim có chức năng sống trong sự trao đổi chất của thực vật. Đồng có vai trò quan trọng

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

37 trong nhiều quá trình sinh lý – quang hợp, thoát hơi nước, sự phân bố, sự ổn định và sự giảm nitơ, trao đổi chất protein và trao đổi vách tế bào.

Ơ

N

Đồng kiểm soát sự sản xuất ADN, ARN và sự thiếu hụt nó làm kìm

N

H

hãm sự sinh sản ở thực vật như sản xuất giống, tính bất thụ phấn.

Y

Đồng ảnh hưởng đến sự thảm thấu các ống Xilem bởi vậy nó kiểm soát

TP

G

là một yếu tố gián tiếp.

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

Vậy trong môi trường thiếu đồng ảnh hưởng đến sự sinh trưởng của cây

TR ẦN

cũng như hoạt tính của nhiều enzim. Davies và cộng sự 1978 đã nghiên cứu ảnh hưởng của đồng đến sự ra hoa và hoạt tính enzim ở cây chrisanthmum morifolium [10].

10 00

B

Bảng 1.2: Ảnh hưởng của kim loại Cu lên sự ra hoa và hoạt tính enzim của cây Chrysanthmum morifolium.

Ó

Cu (mg/g lá

-H

Xử lí

Số hoa Số hoa nở

A

Hàm lượng

Cây

-L

ÁN

+ Cu

IỄ N

Đ

ÀN

TO

- Cu

(tính tương đối 100%)

Cây

Ý

khô)

Hoạt tính enzim trong lá

Phenolase IAAoxidase Peroxidase

7,9

14,2

13,1

100

100

100

2,4

8,3

0,5

26

52

41

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Những hiện tượng này có thể chỉ định rằng vai trò của đồng trong kháng bệnh

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

chứng rằng thực vật có mật độ đồng cao thì nhạy cảm một vài loại bệnh.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

Đồng có liên quan đến cơ thể của sự kháng lại bệnh. Cũng có bằng

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

D

U

đến các mối quan hệ của nước.

Đồng tham gia tích cực trong nhiều quá trình trao đổi nitơ (như khử nitrat, cố định nitơ , tạo nốt sần ở cây họ đậu…), đồng hóa CO2. Điều này có thể thấy qua nghiên cứu của Botrill (1970)

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

38 Bảng 1.3: Ảnh hưởng của đồng lên sự sinh trưởng, hàm lượng protein,

thức

sau 20 ngày tuổi

(mg/g T.L

(mg/g T.L

CO2/mg diệp lục)

(g/cây)

tươi)

tươi)

+ Cu

17

2,2

546

- Cu

4

2,8

604

N

Cố định CO2 (mg

Ơ

Diệp lục

Y

N

H

N- protein

62

H Ư

3.3.3. Tính độc của Đồng (Cu)

TR ẦN

- Đối với cây trồng: Theo kết quả nghiên cứu nhiều công trình cho thấy Cu có vai trò rất quan trọng đối với sự phát triển của cây trồng. Cây trồng

B

thiếu Cu thường có tỷ lệ quang hợp bất thường, điều này cho thấy Cu có

10 00

liên quan đến mức phản ứng oxit hoá của cây. Lý do chính của điều này là trong cây thiếu chất Cu thì quá trình oxit hoá Acid Ascorbic bị chậm, Cu

Ó

A

hình thành một số lớn chất hữu cơ tổng hợp với protein, Acid amin và một

-H

số chất khác mà chúng ta thường gặp trong nước trái cây.

Ý

- Ngoài những ảnh hưởng do thiếu Cu, thì việc thừa Cu cũng xảy ra

-L

những biểu hiện ngộ độc mà chúng có thể dẫn tới tình trạng cây chết. Lý do

ÁN

của việc này là do dùng thuốc diệt nấm, thuốc trừ sâu, đã khiến cho chất

IỄ N

Đ

ÀN

TO

liệu Cu bị cặn lại trong đất từ năm này qua năm khác, ngay cả bón phân

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

N

G

thiếu Cu thì sự ra hoa và tạo quả bị ức chế ở cây ăn quả.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

triển cũng như tạo thành sản phẩm của cây, không những cây ngũ cốc mà

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

U

136

Từ các thí nghiệm trên thấy Cu có ảnh hưởng đến sự sinh trưởng, phát

http://daykemquynhon.ucoz.com

D

Công Trọng lượng tươi

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

diệp lục và quang hợp của cây cải xanh (Botrill, 1970) [10].

Sulfat Cu cũng gây tác hại tương tự.

- Đối với con người: Nguyên liệu dẫn đến ngộ độc Cu của con người có

thể là do: uống nước thông qua hệ thống ống dẫn nước bằng Cu, ăn thực phẩm có chứa lượng Cu cao như Chocolate, nho, nấm, tôm…, bơi trong các hồ bơi có sử dụng thuốc diệt tảo (Algaecides) có chứa Cu để làm vệ sinh hồ, uống bia hay rượu đế mà cả hai được lọc với Cu sulfides.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

39 Đây là một chất độc đối với động vật: Đối với người 1g/1kg thể trọng đã gây tử vong, từ 60 -100mg/1kg gây buồn nôn.

Ơ

Y

em đôi khi cũng được kết hợp với sự thiếu hụt Cu.

TP

3.4.1 Dạng tồn tại của Zn trong đất

G

nguyên tố khá phổ biến trong tự nhiên, chiếm khoảng 1,5.103% thành phần vỏ

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

trái đất. Kẽm tồn tại trong một số khoáng vật chứa kẽm như xphalerit (ZnS),

TR ẦN

zinkit (ZnO), xmixônit (ZnCO3)… Kẽm được tách ra khỏi quặng sunfua bằng phương pháp thủy luyện hay hỏa luyện.

Qua một số công trình nghiên cứu thấy kẽm giảm đáng kể trong đá axit

10 00

B

( từ 40 đến 60 ppm). Kẽm tập trung trong trầm tích đất pha sét và đất sét.

Trong lúc ở đá cát và đá chứa cacbon thì hàm lượng kẽm thấp chỉ từ 10 đến

A

30 ppm. Trong silicat kẽm chủ yếu ở dạng sunfua.

-H

Ó

Các nhân tố quyết định dẫn đến kẽm di động trong đất là rất tương tự

Ý

đồng nhưng kẽm xuất hiện nhiều hơn ở dạng tan.

-L

Sự hấp thụ Zn2+ có thể có thể bị giảm bởi pH thấp (<7) nên các loại axit

ÁN

nhẹ thì dễ chiết kẽm hơn, theo giá trị pH cao làm tăng rõ rệt lượng hợp chất

TO

hữu cơ trong dung dịch đất nên phức kẽm với phối tử hữu cơ có thể là một

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

pH. Kẽm thường ở dạng Zn2+, ZnOH+, ZnCl+ và một số ion khác. Kẽm là

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

Trong đất kẽm ở dạng liên kết, hàm lượng thấp và phụ thuộc vào độ

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

U

3.4.Nguyên tố kẽm Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

H

N

Cu thiết yếu cho việc sử dụng sắt (Fe), bệnh thiếu máu do thiếu hụt Fe ở trẻ

N

Cu ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ do sự thiếu hụt cũng như dư thừa.

Tóm lại: Khoáng sét, oxit ngậm nước và pH là các yếu tố quan trọng quyết định sự hòa tan của kẽm trong đất, còn các phức hữu cơ của kẽm và sự kết tủa kẽm hiđroxit, cacbonat, sunfit thì góp phần rất ít.

D

IỄ N

Đ

ÀN

nguyên nhân của sự hòa tan kim loại này.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

40 3.4.2 Chức năng sinh lí của kẽm Kẽm thể hiện vai trò sinh lí ở trong cây có nhiều mặt. Kẽm có vai trò

Ơ

N

H

động vật, nó tham gia vào thành phần nhiều men, tham gia quá trình trao đổi

N

quan trọng trong các quá trình oxi hóa khử xảy ra trong cơ thể thực vật và

Y

protein, hiđratcacbon, trao đổi P, vào quá trình tổng hợp vitamin và các chất

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

diphosphatase. Thiếu kẽm sẽ phá vỡ quá trình trao đổi hiđratcacbon, kìm hãm

G

chức năng hàng loạt enzim giúp cho quá trình trao đổi chất diễn ra mạnh mẽ,

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

trong một số phản ứng enzim thì Mg2+ và Mn2+ có thể thay thế Zn2+.

TR ẦN

Hodgson và cộng sự (1966). Để thấy rõ tầm quan trọng của Zn trong quá trình tổng hợp protein ta so sanh với các nguyên tố vi lượng khác như Mn, Cu được thống kê ở bảng sau:

10 00

B

Bảng 1.4: Ảnh hưởng của sự thiếu Zn, Mn và Cu lên hàm lượng amino

Ý

Trọng lượng khô

Đối chứng

Loại bỏ Zn

Mn

Cu

213,6

66,0

69,4

75,8

16,0

31,6

18,3

21,5

4,2

42,9

3,0

1,9

-L

(mg/cây)

Đ

ÀN

TO

ÁN

Amino axit (mg/mg TL

IỄ N D

Ó

-H

Chỉ tiêu

A

axit tự do và amit ở cây cà chua (possinyham, 1957). [10]

khô)

Amit (mg/mg TL khô)

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

những chỉ tham gia hình thành enzim mà còn là nhân tố điều hòa cấu trúc và

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

sự tạo đường saccaro, tinh bột và chất diệp lục. Kẽm đống vai trò không

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

U

sinh trưởng – các ausin, hoạt hóa một số enzim đặc biệt là enzim Fructo 1,6

Kẽm ảnh hưởng đến quá trình tổng hợp gluxit, thiếu kẽm hàm lượng đường giảm. Trong điều kiện thiếu kẽm trầm trọng có thể dẫn đến sự bài tiết đường qua bề mặt của lá (Rahimi và Russler, 1978). Thiếu kẽm quá trình quang hợp giảm rất mãnh liệt trong phản ứng Hill. Rất nhiều dẫn liệu thực

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

41 nghiệm đã quan sát được đối với sự chịu đựng của cây do thiếu kẽm gây ra đã làm thay đổi quá trình trao đổi hiđratcacbon, có liên quan đến quá trình sinh

Ơ

N

trưởng của cây. Cây sinh trưởng chậm do thiếu kẽm có thể nhìn thấy bằng

N

H

mắt thường.

Y

Đa số các loại cây rau, cây quả mọng và cây ăn quả, trong đất không đủ

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

những đốm úa vàng hoặc đỏ tím, còn lá có màu lục sáng và ở một số cây lá

G

cành sẽ bị chết, những cây như thế không ra quả hoặc quả rất nhỏ và hình

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

dạng kì dị…Đặc biệt đối với cam, quýt, bưởi. Vì vậy nếu đủ lượng kẽm cho

TR ẦN

cây ăn quả thì có tác dụng thúc quả chín sớm, tăng kích thước quả, tăng lượng đường, giảm độ chua của quả, kẽm còn có tác dụng kéo dài thời gian bảo quản của quả.

10 00

B

Tóm lại, kẽm rất cần cho các loại cây đặc biệt là cây ăn quả, cây lấy hạt. Kẽm cần cho quá trình phát triển của tế bào trứng, phôi, hạt phấn. Thiếu

A

kẽm ảnh hưởng đến sự ra hoa và tạo quả.

-H

Ó

3.4.3 . Tính độc của Kẽm (Zn)

Ý

- Đối với cây trồng: Sự dư thừa Zn cũng gây độc đối với cây trồng khi

-L

Zn tích tụ trong đất quá cao. Dư thừa Zn cũng gây ra bệnh mất diệp lục.

ÁN

Sự tích tụ Zn trong cây quả nhiều cũng gây một số mối liên hệ đến mức dư

TO

lượng Zn trong cơ thể người và góp phần phát triển thêm sự tích tụ Zn

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

thị, lá ở đầu cành nhỏ bé, đốt co ngắn lại. Sau một vài năm, ở các cây bệnh

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

gần như có màu trắng. Đối với cây ăn quả còn bắt gặp hiện tượng lá hình hoa

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

U

kẽm thì bệnh thiếu kẽm sẽ thể hiện ở các cây ăn quả, đầu tiên trên lá xuất hiện

D

IỄ N

Đ

ÀN

trong môi trường mà đặc biệt là môi trường đất.

- Đối với con người: Zn là dinh dưỡng thiết yếu và nó sẽ gây ra các

chứng bệnh nếu thiếu hụt cũng như dư thừa. Trong cơ thể con người, Zn thường tích trong cơ thể, khoảng 2g Zn được thận lọc mỗi ngày. Trong máu, 2/3 Zn được kết nối với Albumin và hầu hết các phần còn lại được tạo phức chất với l - macroglobin. Zn còn có khả năng gây ung thư đột

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

42 biến, gây ngộ độc hệ thần kinh, sự nhạy cảm, sự sinh sản, gây độc đến hệ miễn nhiễm. Sự thiếu hụt Zn trong cơ thể gây ra các triệu chứng như bệnh

Ơ

N

liệt dương, teo tinh hoàn, mù màu, viêm da, bệnh về gan và một số triệu

N

H

chứng khác.

Y

3.5. Nguyên tố As

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

bầu khí quyển 45.000 tấn Asen/năm, trong khi các nguồn nhân tạo đưa

TR ẦN

thêm vào bầu khí quyển khoảng 28.000 tấn Asen/năm. Asen tồn tại trong một chu trình kín: từ các quá trình phong hóa các đá chứa Asen, từ các hoạt động của con người sẽ thải một lượng Asen vào trong môi trường

10 00

B

đất, không khí và nước. Các dạng Asen trầm tích trong môi trường nước (dạng hòa tan, hấp thụ lơ lửng), một phần trở lại môi trường đất, không

A

khí, một phần đi vào các vi sinh vật thủy sinh, đi vào cơ thể con người.

-H

Ó

Sự ô nhiễm các đối tượng môi trường như đất, không khí, đại dương sẽ

Ý

dẫn đến sự ô nhiễm trong môi trường nước.

-L

3.5.1.1. Ô nhiễm Asen do quá trình tự nhiên:

ÁN

Quá trình nhiệt dịch, tạo quặng sulfur, đa kim, vàng; hoạt động núi

TO

lửa; quá trình phong hóa...diễn ra ở các vùng núi với các đá biến đổi

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

G

Sự tuần hoàn khắp toàn cầu của Asen cho thấy thiên nhiên đưa vào

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

3.5.1.Nguồn gốc ô nhiễm Asen

TP

không mùi, vị hơi ngọt và rất độc, ít tan trong nước.

Đ ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

tạp chất thì màu hơi hồng hoặc vàng. Ở dạng tinh khiết Arsen có màu trắng

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

U

Arsen (hay còn gọi là thạch tín) là một hợp chất vô cơ, nếu có lẫn

D

IỄ N

Đ

ÀN

nhiệt dịch, quặng vàng, đa kim, vỏ phong hóa cũng như đất phát triển trên chúng.

Quá trình xói mòn, phong hóa làm giàu Asen trong quặng oxyhydroxit sắt sau đó là những quá trình bồi đắp phù sa, trầm tích hóa dẫn tới hình thành trầm tích chứa Asen trong các địa tầng.

Người ta xác định nguồn gốc gây ô nhiễm chủ yếu của Asen đối với môi

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

43 trường nước là do quá trình khử hóa, hòa tan các khoáng chất giàu Asen trong đất vào nguồn nước ngầm. Do đó, những vùng có nhiều khoáng giàu

Ơ

N

Asen thì khả năng gây ô nhiễm nguồn nước càng cao.

N

H

3.5.1.2. Ô nhiễm Asen do hoạt động nhân sinh:

Y

Trong công nghiệp:

- Các quá trình xử lý quặng Asen, chiết xuất Asen từ các quặng chứa

G

nó; luyện kim màu Cu, Pb, Zn, Ca, Sb; chế tạo, sản xuất các hoá chất bảo vệ

N H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

thực vật.

TR ẦN

- Trong kỹ nghệ thuộc da, làm rụng lông ở da, xử lý các con thú nhồi rơm và bảo quản các sản phẩm thuộc da.

- Trong kỹ nghệ thủy tinh, một số hợp chất Asen được dùng để cải tiến

10 00

B

chất lượng sản phẩm.

Trong nông nghiệp:

A

Hợp chất của Asen được dùng làm chất diệt côn trùng, thuốc diệt cỏ như

-H

Ó

trioxid Asen; các hợp chất muối của Asen với Pb, Ca, Na: natri asenat,

Ý

canxi asenat, mononatri metan asenat, chất làm khô giúp cho bông vải

-L

được thu hoạch dễ dàng hơn sau khi rụng lá.

ÁN

Ước lượng trên thế giới khoảng 8.000 tấn Asen/năm được dùng làm

TO

thuốc diệt cỏ;12.000 tấn Asen/năm để làm khô bông vải và 16.000 tấn/năm

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Đ ẠO

thải rắn trong công nghiệp…

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

thải, xử lý các khoáng asen, sự đốt cháy các nhiên liệu hóa thạch, các chất

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

U

Asen xâm nhập vào môi trường qua nguồn nước thải công nghiệp, khí

D

IỄ N

Đ

ÀN

để bảo quản gỗ. Tỷ lệ dùng thuốc sát trùng từ 2 - 4kg Asen/ha, lượng

demethylasenic axit dùng gấp 3 lần. Một lượng nhỏ Asen hữu cơ dùng làm thức ăn thêm cho gia súc ở mức 10-50 mg/kg Asen, để thúc đẩy sự tăng trường của gà tây và heo.

Người ta đã phát hiện nhiều vùng ô nhiễm Asen trong đất, nước, thực vật trên thế giới như: ô nhiễm Asen trong đất ở Anh chiếm tỷ lệ khoảng

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

44 2%, ô nhiễm Asen trong nước ngầm tại Mỹ 8mg/l, Chilê 800 g/l, Gana 175 mg/l, Tây Bengan 2000g/l…Hàng trăm ngàn người ở Tây

Ơ

N

H

độc Asen. Theo ước tính có khoảng hàng chục triệu người trên thế giới

N

Bengan (Ấn Độ) và Bangladesh, thuộc lưu vực sông Hằng, đã bị nhiễm

Y

đang sống trong những môi trường giàu Asen có nguy cơ đe dọa đến sức

TP

G

môi trường. Theo ước tính hiện nay hàm lượng Asen trong không khí trung

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

bình khoảng 0,5 ng/m3, ở vùng ô nhiễm là 20ng/m3, khu vực Châu Âu và

TR ẦN

Bắc Mỹ 2,4 ng/m3, Nam Mỹ 0,9 –1,6 ng/m3, Nhật Bản 0,3 – 150 ng/m3.

Hàm lượng Asen trong nước mưa ở khu vực Thái Bình Dương khoảng

B

0,6µg/l. Hàm lượng Asen trong nước biển 3,7 µg/l. Trong nước sông ở Mỹ

10 00

là 1,5 µg/l, Đức 3,6µg/l, Thụy Điển 10µg/l, Anh 15 µg/l. Ở liên xô trước

Ó

Asen mỗi năm.

A

đây việc đốt than làm nhiên liệu đã thải vào không khí khoảng 5000 tấn

-H

3.5.2. Độc tính của asen

-L

Ý

- Asen tồn tại ở nồng độ thấp trong tự nhiên, ở dạng hóa trị 3 (asen

ÁN

trioxyd), hóa trị 5 (asen pentoxyd) hoặc dạng hữu cơ.

TO

- Biểu hiện lâm sàng khi ngộ độc là: rối loạn tiêu hóa, đau bụng dữ dội,

IỄ N

Đ

ÀN

nôn và tiêu chảy kéo theo mất nước nghiêm trọng à cái chết đột ngột trong

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

trường tự nhiên là những yếu tố làm gia tăng mức độ ô nhiễm Asen trong

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

sự khai thác nước ngầm một cách không khoa học và sự phá hủy môi

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

Quá trình phát triển công nghiệp, nông nghiệp và đô thị hóa cùng với

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

D

U

khỏe và tính mạng.

trạng thái sốc sau 12 – 48h. Nếu sống sót thì để lại cá di chứng: rối loạn ở da,

tổn thương da và thần kinh, loạn thần kinh. Dạng ngộ độc cục bộ là gây ăn da, viêm da (chai sừng gan bàn chân, bàn tay), loét da, hỏng niêm mạc mũi.

- Asen cũng có khả năng tác động vào gan à xơ gan

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

45 - Asen vô cơ có khả năng gây ung thư theo kết luận của WHO, 1983 (sử dụng nước uống nhiễm asen trong thời gian dài à ung thư da)

Ơ

N

- Asin (H3As) là tác nhân tiêu máu (gây ra vàng da, thiếu máu), kèm

N

H

theo triệu chứng buồn nôn, thở gấp, đau nhức đầu.

Y

- Một số hợp chất hữu cơ được sử dụng làm thuốc tăng lực (natri

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

3.5.3. Nguồn ô nhiễm asen

G

- Năm 1950, vụ ngộc độc asen tại Anh làm 70 người chết trong số 6000

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

nạn nhân do uống bia nhiễm asen (nhiễm từ H2SO4, sử dụng trong thủy phân

TR ẦN

tinh bột).

- Nồng độ asen trong máu là 1 – 4microgramme/l. Nếu vượt 50microgramme/l à tác động độc.

10 00

B

Con người là sinh vật dị dưỡng nên các nhu cầu về dinh dưỡng của mình thường được thỏa mãn bằng các thực phẩm từ nguồn động vật và thực

A

vật. Việc chọn lựa những loài động vật và thực vật làm thức ăn xuất phát từ

-H

Ó

khả năng cung cấp bởi một môi trường sinh thái xác định cùng là cách chế

Ý

biến tương hợp đã tạo nên nét văn hóa ẩm thực cho các cư dân ở từng vùng

-L

khác nhau. Tiêu chuẩn cho sự chọn lựa này, ngoài chất lượng cảm quan, khả

ÁN

năng cung cấp và bảo quản thì sự vắng mặt của các độc tính được coi là yếu

TO

tố quyết định. Trong quá trình này, những sản phẩm tuy có lợi ích nào đó về

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

- Thức ăn bị nhiễm chủ yếu là cá và các động vật nhuyễn thể (5mg/kg)

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

- Là 1 trong 20 nguyên tố phổ biến cấu tạo vỏ trái đất (1 – 2ppm)

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

U

metylasinat)

D

IỄ N

Đ

ÀN

mặt dinh dưỡng nhưng hàm chứa một độc tính nội tại cao thì thường bị loại

khỏi bộ sưu tập thực phẩm của con người. Có điều là không ai lại hão huyền mà tin rằng mọi nguy cơ gây độc hại trong các sản phẩm thực phẩm sử dụng hàng ngày đều có thể được loại bỏ. Thực ra bên cạnh các chất dinh dưỡng, một số thực phẩm thường dùng luôn chứa đựng

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

46 4. Các phương pháp nghiên cứu 4.1. Phương pháp chung

Ơ

N

H

phương pháp phân tích hóa lí được ứng dụng trong nghiên cứu phân tích đất,

N

Công nghệ ngày càng phát triển, trong các ngành nghiên cứu rất nhiều

Y

ngoài các phương pháp cổ điển còn có các phương pháp hiện đại như: phương

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

phổ hấp thụ nguyên tử, phương pháp cực chọn lọc ion, phương pháp quang kế

H Ư

- Phương pháp quang phổ hấp thụ nguyên tử (AAS): Sự hấp thụ năng

TR ẦN

lượng (bức xạ đơn sắc) của nguyên tử tự do ở trạng thái hơi khi chiếu chùm tia bức xạ qua đám hơi của nguyên tử bị kích thích trong môi trường hấp thụ.

B

Phương pháp này có độ nhạy và độ chọn lọc cao, được sử dụng rộng rãi, đặc

10 00

biệt được dùng để phân tích các nguyên tố vi lượng trong đất.

Ó

A

- Phương pháp cực phổ: Dựa trên phản ứng kết tủa chất cần phân tích

-H

dưới dạng kim loại hoặc hợp chất hòa tan trên cực làm việc đối với cực so

Ý

sánh (Calomen). Phương pháp này có độ nhạy và độ chọn lọc tương đối cao,

-L

được sử dụng rộng rãi để xác định các nguyên tố kim loại có nồng độ ppm,

IỄ N

Đ

ÀN

TO

ÁN

một số trường hợp ppb.

4.2. Một số đặc điểm phương pháp cực phổ

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

N

G

phương pháp nghiên cứu hiện đại:

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

đều có ưu nhược điểm riêng. Trong phạm vi đề tài này chúng tôi chọn 2

http://daykemquynhon.ucoz.com

D

Đ ẠO

ngọn lửa, phương pháp so màu quang điện. Đối với mỗi phương pháp chúng

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

U

pháp phân tích kích hoạt nơtron, phương pháp cực phổ, phương pháp quang

4.2.1. Cơ sở của phương pháp Phương pháp cực phổ cổ điển do nhà bác học Tiệp Khắc J.Heyrovský

phát minh ra năm 1892 là một trong những phương pháp nghiên cứu hoá lý phổ biến nhất hiện nay. Bằng phương pháp này có thể phân tích định tính và định lượng được hầu hết các ion vô cơ, hàng vạn chất hữu cơ một cách chính

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

47 xác, nhanh chóng và rẻ tiền khi nồng độ của chúng trong dung dịch nằm khoảng 10 - 3 - 10 - 5mol/l và có thể xác định đồng thời nhiều loại đồng phân

Ơ

N

H

hỏi phải phân tích định lượng chính xác với lượng cực nhỏ (cỡ ppb và cỡ nhỏ

N

của nhiều chất hữu cơ. Hiện nay việc nghiên cứu và bảo vệ môi trường đòi

Y

hơn nữa) đặc biệt các kim loại nặng thì phương pháp cổ điển chưa đáp ứng

TP

Trong điện hoá, điện phân là một phương pháp làm giàu tốt, bằng cách

N

G

tủa trên bề mặt cực trong tướng rắn đó trở nên vô cùng lớn, lớn hơn nồng độ

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

các ion đó trong dung dịch đến hàng trăm, hàng nghìn lần.

TR ẦN

Chỉ bằng một máy cực phổ tự ghi thông thường và một cực giọt thuỷ ngân treo hoặc một cực rắn đĩa quay bằng than thuỷ tinh có thể xác định được gần 30 kim loại bằng phương pháp Vôn - Ampe hoà tan (Ag, As, Au, Bi, Pd,

10 00

B

Cd, Se, Sn) trong khoảng từ nồng độ 10-9 - 10-6 mol/l với độ chính xác cao trong thời gian khoảng 20 phút.

Ó

A

4.2.2. Cơ sở của phương pháp Vôn - Ampe

-H

Người ta nhúng bình vào điện phân chứa dung dịch phân tích 3 cực:

-L

Ý

- Cực làm việc là cực trên đó xảy ra phản ứng kết tủa chất cần phân tích

ÁN

dưới dạng kim loại hoặc hợp chất hoà tan.

TO

- Cực so sánh thường là một cực loại II như cực Calomen hoặc cực bạc

IỄ N

Đ

ÀN

clorua.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

các kim loại nặng nồng độ nhỏ hơn 10-6 mol/l thì nồng độ kim loại được kết

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

này có thể tập trung một lượng chất lên bề mặt cực, thí dụ dung dịch các muối

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

D

U

được yêu cầu đó.

- Cực phù trợ thường là cực Pt. Cực làm việc có 3 loại chính: Là cực giọt Hg tĩnh dưới dạng giọt treo hoặc giọt ngồi, cực loại rắn hình đĩa và một cực làm việc rất tốt là cực màng thuỷ ngân được điều chế tại chỗ trên bề mặt của cực rắn đĩa.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

48 Đối với luận văn này chúng tôi sử dụng phương pháp Vôn - Ampe hoà tan xung vi phân, dùng cực giọt thuỷ ngân tĩnh dạng treo. Nguyên tắc tiến

Ơ

N

H

làm giàu ở thế không đổi khi khuấy dung dịch bằng máy khuấy với tốc độ

N

hành phân tích theo phương pháp này cũng tiến hành gồm 3 bước: điện phân

Y

khuấy không đổi, thời gian điện phân phụ thuộc vào thế điện phân và kích

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

G

giọt Hg được đồng đều.

H Ư

- Phân cực hoà tan bằng cách quét thế phân cực theo chiều ngược lại với

TR ẦN

phản ứng điện phân lam giàu.

Theo dõi quá trình hoà tan bằng phương pháp Vôn - Ampe hoà tan xung

B

vi phân. Trong phương pháp này các xung có biên độ như nhau được đặt

10 00

chồng lên nhau, thế phân cực anốt được quét với tốc độ đều, xung có biên độ 25 mV hoặc 50 mV và thời gian đặt xung khoảng 50 ms, tốc độ quét thế hoà

Ó

A

tan thường là 5 - 10 mV/s.

-H

Lund và Onshus đã thiết lập phương trình của Icđ và của Ep trong phương

Ý

pháp này khi dùng giọt Hg treo:

ÁN

-L

Icđ=k.n2.r. ∆ E.U1/2.t.C

IỄ N

Đ

ÀN

TO

Ep=E1/2 - 1,1[(RT/.nF) - (∆E/2)]

Trong đó: ∆ E: là biên độ xung

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

1 phút, thời gian này cần thiết để cho sự phân bố nồng độ của kim loại trên

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

- Thời gian nghỉ là thời gian ngừng khuấy dung dịch khoảng 10 giây đến

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

TP

những khoảng nồng độ khác nhau.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

D

.Q

U

thước giọt, thời gian điện phân thường được chọn bằng thực nghiệm cho

F: là điện tích Faraday n: là số electron trao đổi t: thời gian điện phân k: hằng số E1/2: thế bán sóng

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

49 C: nồng độ của ion kim loại.

Ep: thế của píc

N

H

Phương pháp này có độ nhạy cao hơn so với các phương pháp khác như:

Ơ

N

Icđ: chiều cao của píc

N

chất nghiên cứu tăng dần còn các điều kiện khác như nhau. Ghi cực phổ của

H Ư

kim loại cần phân tích trong điều kiện giống nhau. định hàng loạt các chất.

TR ẦN

Dùng đồ thị chuẩn xác định được Cx phương pháp này có ưu điểm xác

10 00

định theo công thức:

B

Hàm lượng chất nghiên cứu được xác

A

Cx=(x.C/V)(mg/l)

-H

Ó

Trong đó:

Ý

C: là nồng độ kim loại theo đường chuẩn.

-L

V: là thể tích mẫu cần lấy để phân tích (ml).

Hình 1: Đồ thị đường chuẩn

IỄ N

Đ

ÀN

TO

ÁN

X: là thể tích mẫu pha loãng (ml).

4.2.3.2. Phương pháp thêm chuẩn

Nguyên tắc của phương

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

G

quả khá nhanh. Chúng ta pha chế một dãy dung dịch có nồng độ (hàm lượng)

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

Là phương pháp được dùng trong phân tích hàng loạt mẫu, tính toán kết

http://daykemquynhon.ucoz.com

D

TP

4.2.3.1. Phương pháp đường chuẩn

.Q

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

4.2.3. Các phương pháp định lượng bằng cực phổ

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U

Y

Vôn - Ampe dòng 1 chiều.

pháp này là dùng ngay mẫu phân tích làm nền. Để chuẩn bị mẫu đầu bằng cách lấy một lượng mẫu phân tích nhất định (Cx) rồi thêm vào đó lượng chính xác nguyên tố cần xác định theo từng bậc nồng độ, chẳng hạn C1, C2, C3 … (tăng theo cấp số cộng) ta được dãy mẫu đầu là: Cx, Cx + C1, Cx + C2, Cx + C3.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

50 Chọn các điều kiện thí nghiệm thích hợp và tiến hành ghi cực phổ cho tất cả các mẫu và ta được các giá trị tương ứng: h1, h2, h3, …, hn. Từ đó tìm giá trị

N

H

Phương pháp có ưu điểm: Quá trình chuẩn bị mẫu rất dễ dàng và có thể

Ơ

N

của Cx.

Y

dùng phân tích lượng vết các kim loại và cũng dễ kiểm tra độ lặp lại và độ

N

G

nguyên tố hoá học khi nguyên tử ở trạng thái hơi. Nhận năng lượng và chuyển

H Ư

lên trạng thái kích thích. Sự hấp thụ năng lượng (bức xạ đơn sắc) của nguyên

TR ẦN

tử và phổ sinh ra trong quá trình này là phổ hấp thụ nguyên tử. Lý thuyết và thực nghiệm đã cho biết trong một vùng nồng độ (C) trong mẫu phân tích nhỏ

B

thì cường độ vạch phổ hấp thụ và nồng độ của nguyên tố cần phân tích trong

10 00

đám hơi tuân theo định luật Bughe – Lambe – Bia. Với D λ =a.Cb

Lg(Io/I) = D λ

Ó

A

Khi phân tích với nồng độ C bé (dạng vết) thì b=1. Khi đó phương trình

-H

cơ bản của phổ hấp thụ nguyên tử sẽ có dạng: D λ = a.C

-L

Ý

4.3.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến phương pháp phân tích phổ hấp thụ

ÁN

nguyên tử

IỄ N

Đ

ÀN

TO

- Các yếu tố ảnh hưởng đến phân tích phổ:

+ Phổ hấp thụ của nền, đặc biệt là vùng Vis.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Đây là một phương pháp dựa trên hiện tượng hấp thụ ánh sáng của

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

4.3.1. Cơ sở và nguyên lí của phương pháp phổ hấp thụ nguyên tử

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U TP

4.3. Phương pháp phổ hấp thụ nguyên tử

http://daykemquynhon.ucoz.com

D

.Q

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

chính xác.

+ Sự chen lấn của vạch phổ (nhất là các nguyên tố cơ sở). + Sự hấp thụ của hạt rắn (Khi C cháy không hoàn toàn) - Các yếu tố vật lý: + Độ nhớt và sức căng bề mặt của dung dịch khi phân tích.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

51 + Hiệu ứng lưu lại (Đặc biệt là nguyên tử hoá không dùng ngọn lửa như grafit).

Ơ

N

+ Sự ion hoá của nguyên tố phân tích.

N

H

+ Tốc độ dẫn dung dịch phân tích, nhiệt độ ngọn lửa.

.Q TP

+ Nồng độ axit và loại axit trong dung dịch.

G

+ Ảnh hưởng của các anion có trong mẫu.

N

+ Ảnh hưởng của dung môi hữu cơ.

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

+ Thành phần nền của mẫu.

TR ẦN

- Phương pháp định lượng: Tuỳ vào từng phương pháp mà có độ chính xác khác nhau. Thường sử dụng 4 phương pháp: phương pháp đường chuẩn, pháp một mẫu chuẩn.

10 00

B

phương pháp thêm chất chuẩn, phương pháp đồ thị chuẩn cố định, phương

A

5. Điều kiện khí hậu đất đai của đất nông nghiệp huyện Kiến Thụy –

-H

Ó

Hải Phòng

Ý

Nằm trong vành đai nhiệt đới gió mùa châu á, sát biển Đông nên Hải

-L

Phòng chịu ảnh hưởng của gió mùa. Mùa gió bấc (mùa đông) lạnh và khô kéo

ÁN

dài từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau. Gió mùa nồm (mùa hè) mát mẻ, nhiều

TO

mưa kéo dài từ tháng 5 đến tháng 10. Lượng mưa trung bình hàng năm từ

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Đ ẠO

+ Ảnh hưởng của các cation có trong mẫu.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

- Các yếu tố hoá học:

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U

Y

+ Sự phát xạ của các nguyên tố phân tích.

D

IỄ N

Đ

ÀN

1.600 - 1.800 mm. Bão thường xảy ra từ tháng 6 đến tháng 9.

Thời tiết của Hải Phòng có 2 mùa rõ rệt, mùa đông và mùa hè. Khí hậu

tương đối ôn hoà. Do nằm sát biển, về mùa đông, Hải Phòng ấm hơn 100C và về mùa hè mát hơn 10C so với Hà Nội. Nhiệt độ trung bình hàng tháng từ 20 230C, cao nhất có khi tới 400C, thấp nhất ít khi dưới 50C. Độ ẩm trung bình trong năm là 80% đến 85%, cao nhất là 100% vào những tháng 7, tháng 8,

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

52 tháng 9, thấp nhất là vào tháng 12 và tháng 1. Đất canh tác của Kiến Thụy nói riêng cũng như Hải Phòng nói chung, hình thành từ phù sa của hệ thống sông

Ơ

N

Thái Bình và nằm ven biển nên phần lớn mang tính chất đất phèn và phèn

N

H

mặn, địa hình cao thấp xen nhau và nhiều đồng trũng.

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Hiện nay môi trường nông nghiệp ở nhiều nơi đang bị ô nhiễm bởi sự

G

đất bị thoái hoá, làm giảm năng suất, chất lượng sản phẩm, đặc biệt là rau

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

xanh sản xuất trên khu vực đất bị ô nhiễm rất có thể trở thành độc hại cho

TR ẦN

người sử dụng. Vì vậy việc khảo sát đánh giá một số chỉ tiêu về KLN trong đất, nước nông nghiệp và trong rau đã được rất nhiều tác giả quan tâm.

Chúng tôi xin dẫn ra một số kết quả về việc khảo sát sự ô nhiễm kim loại

10 00

B

nặng trong rau ở khu vực huyện Đông Anh – Hà Nội và ở khu vực ngoại ô thành phố Hồ Chí Minh.

A

6.1 Khu vực huyện Đông Anh – Hà nội

-H

Ó

Kết quả phân tích KLN trong đất, nước và trong rau ở 29 địa điểm trên

-L

cho thấy:

Ý

14 xã thuộc huyện Đông Anh trong các năm 2001, 2002 và 2003 (bảng 2)

ÁN

-Với As: Trong 39 mẫu phân tích chỉ có duy nhất mẫu số 25 thuộc xã

TO

Vân Nội (phân tích năm 2003) có lượng As đồng thời ở cả mẫu đất và mẫu

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

nông nghiệp tồn dư đi vào nước, vào không khí rồi tích tụ trong đất, làm cho

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

gia tăng các phế thải. Phế thải công nghiệp, phế thải sinh hoạt, hoá chất

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U .Q

ô nhiễm các nguyên tố Zn, Cu, Pb, Cd và As trong rau xanh

Y

6. Một số thông tin kết quả nghiên cứu của các tác giả về tình trạng

D

IỄ N

Đ

ÀN

rau (cải làn) ở ngưỡng ô nhiễm. Đây có thể là mẫu cá biệt, mẫu này có liên

quan đến việc sử dụng hoá chất bảo vệ thực vật không rõ nguồn gốc của nông dân (một hiện tượng khá phổ biến trong thời gian này). Tuy nhiên để có thể có kết luận chính xác còn cần phải phải khảo sát thêm. Các mẫu còn lại đều có hàm lượng As trong cả 3 đối tượng (đất, nước, rau) thấp hơn nhiều so

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

53 với ngưỡng ô nhiễm. Qua đó có thể nhận định rằng: đất, nước, rau trên khu vực nghiên cứu chưa có biểu hiện bị ô hiễm As.

Ơ

N

H

nước đồng thời cùng bị ô nhiễm Hg. Tuy nhiên số điểm mẫu nước bị ô nhiễm

N

-Với Hg: Trong tất cả các mẫu phân tích không có trường hợp nào đất và

Y

Hg nhiều hơn mẫu đất: kết quả phân tích trên 29 điểm lấy mẫu trong 3 năm,

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

nguyên tố này. Đối với rau, đã có 4 mẫu rau bị ô nhiễm Hg, trong đó có 3

G

khi nước bị ô nhiễm Hg, nếu không tưới trực tiếp lên lá thì rau vẫn an toàn.

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

-Với Pb: Trong tổng 39 mẫu phân tích có 12 mẫu đất và 27 mẫu nước ô

TR ẦN

nhiễm Pb. Điều đáng chú ý là khi mẫu đất ô nhiễm Pb thì đồng thời nước cũng bị ô nhiễm nguyên tố này. Đã có 13 mẫu rau bị ô nhiễm Pb và hầu hết các mẫu rau ô nhiễm Pb đều thuộc vị trí có đất và nước đồng thời bị ô nhiễm

10 00

B

Pb.

6.2 . Khu vực ngoại ô Thành phố Hồ Chí Minh

A

Kết quả nghiên cứu các mẫu rau ở khu vực ngoại ô thành phố Hồ Chí

D

IỄ N

Đ

ÀN

TO

ÁN

-L

Ý

-H

Ó

Minh cho thấy hàm lượng kim loại nặng đều dưới mức cho phép theo TCVN

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

nhiễm Hg thì rau trồng trên đất này có khả năng bị ô nhiễm Hg cao. Ngược lại

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

mẫu gieo trồng trên đất bị ô nhiễm Hg. Điều này có thể cho rằng khi đất bị ô

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

U

chỉ có 3 mẫu đất bị ô nhiễm Hg, trong khi đó đã có 14 mẫu nước bị ô nhiễm

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

54

CHƯƠNG 2

N

KĨ THUẬT THỰC NGHIỆM

H

Ơ

2.1. Phương pháp lấy mẫu và xử lý mẫu

H Ư

Các mẫu nghiên cứu được lấy tại nơi trồng rau thuộc xã Tú Sơn (gồm 8

TR ẦN

mẫu, ký hiệu từ H1 đến H4 và từ K1 đến K4). Thời gian lấy mẫu tháng 5 năm 2011, nhiệt độ ngày lấy mẫu khoảng 29 – 300C, trời không mưa, những ngày

B

trước khi lấy mẫu thời tiết bình thường.

10 00

Đất được lấy trên 4 điểm khác nhau phân bố đều trên toàn diện tích vì mức độ phân bố theo không gian của kim loại nặng trên một cánh đồng có thể

Ó

A

biến đổi do quá trình sử dụng phân bón (phân hoá học và phân hữu cơ) và việc

-H

sử dụng nước nông nghiệp không đồng đều. Do đó, mẫu đất cần phải đại diện

-L

Ý

được cho tổng diện tích của ruộng đó.

ÁN

Ở mỗi điểm lấy hai mẫu theo chiều sâu khoảng 10 – 15 cm (các mẫu

TO

H), tầng đất cung cấp dinh dưỡng chủ yếu cho cây rau và theo chiều sâu

IỄ N

Đ

ÀN

khoảng 30-35cm (các mẫu K) so với bề mặt, mỗi mẫu lấy khoảng 300g đất

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

N

G

2.1.1. Phương pháp lấy mẫu đất

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

yêu cầu nghiên cứu.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

- Mẫu phải được xử lý và nghiền nhỏ đến độ mịn thích hợp đáp ứng được

http://daykemquynhon.ucoz.com

D

U

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

- Mẫu phải có tính đại diện cao cho vùng cần nghiên cứu.

.Q

nghiên cứu đất: Phương pháp này phải hội tụ hai tiêu chuẩn sau:

Y

N

Lấy mẫu và chuẩn bị mẫu là khâu cơ bản, quan trọng đầu tiên trong

(hình 2). Các mẫu riêng biệt thu được trên từng mảnh đất đem trộn lẫn với nhau được mẫu hỗn hợp. Từ mẫu hỗn hợp ta băm nhỏ đất, trộn đều và dàn mỏng trên một tờ giấy rộng, vạch 2 đường chéo của hình vuông, chia đất thành 4 phần bằng nhau, lấy 2 phần đối diện trộn lại với nhau thành hỗn hợp đại diện cho từng mẫu (hình 3).

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

.Q

-L

Ý

2.1.2. Xử lý mẫu

ÁN

Mẫu trung bình sau khi lấy được đem phơi khô ở chỗ mát, thoáng gió

TO

đập nhỏ, nhặt hết xác thực vật và rải đều trên khay nhựa, phơi nơi thoáng khí

IỄ N

Đ

ÀN

và tránh tiếp xúc với các khí HCl, H2S, NH3… các tạp chất khác. Đem nghiền

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

-H

Hình 4: Sơ đồ vị trí lây mẫu đất nghiên cứu tại xã Tú Sơn

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO G N Ó

A

10 00

B

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

D

Hình 3: Sơ đồ lấy mẫu trung bình

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Hình 2: Sơ đồ lấy mẫu tại các ruộng

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U

Y

N

H

Ơ

N

55

trong cối sứ và rây qua rây 0,2 mm. Sau đó cho vào các hộp nhựa và ghi nhãn.

2.2. Hóa chất và dụng cụ máy móc Hóa chất được dùng trong các phép phân tích là tinh khiết phân tích hoặc tinh khiết hóa học, nước cất hai lần.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

56 - Bình định mức, pipet, buret, bình tam giác, cốc thuỷ tinh, phểu, phểu chiết, ống nhỏ giọt, chỉ thị vạn năng, bếp điện, nồi cách thuỷ, lưới amiăng,

Ơ

N

chén sứ, óng đong.

N

H

- Cân phân tích độ chính xác ± 0,1mg.

TP

- Tủ sấy.

N

2.3.1. Pha chế các dung dịch cần cho phân tích

H Ư

2.3.1.1. Dung dịch K2Cr2O7 0,4N trong H2SO4 (1:1)

TR ẦN

Cân 1,960 (g) K2Cr2O7 tinh khiết trên cân phân tích sau khi nghiền bằng cối sứ, cho vào bình định mức 100 ml, hòa tan rồi định mức đến vạch mức.

10 00

B

Lấy 50ml dung dịch trên cho vào bình định mức 100 ml rồi rót từ từ H2SO4 đặc (d = 1,84 g/ml) vào, vừa rót vừa lắc nhẹ đến vạch định mức thu được

A

dung dịch K2Cr2O7 0,4N trong H2SO4 (1:1).

-H

Ó

2.3.1.2. Dung dịch muối Morh 0,2N

Ý

Cân 8,1620 gam (NH4)2Fe(SO4)2.6H2O hoà tan vào nước trong bình

-L

định mức 100ml, thêm 2 ml H2SO4 đặc và định mức đến vạch.

IỄ N

Đ

ÀN

TO

ÁN

2.3.1.3. Dung dịch MgCl2 1N

Cân 101,50 gam MgCl2.6H2O trên cân kỹ thuật và hoà tan vào nước

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

G

2.3. Quy trình thực nghiệm

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

- Thiết bị cực phổ 797 VA Computrace - Metrohm.

http://daykemquynhon.ucoz.com

D

.Q

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

- Máy đo pH - điện cực thuỷ tinh.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U

Y

- Máy khuấy từ.

trong bình định mức 1 lít đến vạch định mức ta được dung dịch MgCl2 1N. 2.3.1.4. Dung dịch Trilon B (hay EDTA) 0,1N Dùng cân phân tích cân chính xác 18,610 gam Trilon B: C10H14O8N2Na2.

2H2O, sau đó hòa tan bằng nước cất hai lần và định mức đến vạch 1 lít.

2.3.1.5. Dung dịch AgNO3 10%

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

57 Cân chính xác 10 gam tinh thể AgNO3 sau đó hòa tan vào 90 ml nước cất hai lần. Dung dịch thu được đựng trong bình màu nâu.

N

H

Cân chính xác 74,5 gam tinh thể KCl sau đó hòa tan bằng 1 lít nước cất

Ơ

N

2.3.1.6. Dung dịch KCl 1N

G

2.3.1.8. Dung dịch AgNO3 1%

N

Lấy 10ml dung dịch AgNO3 10% pha với 90ml nước cất, dung dịch thu

H Ư

được bảo quản trong bình màu nâu.

TR ẦN

2.3.1.9. Dung dịch NaOH 4M

Cân 40 gam tinh thể NaOH sau đó hòa tan bằng nước cất hai lần trong

10 00

B

bình định mức 250 ml cho đến vạch.

2.3.1.10. Dung dịch H2SO4 1N

A

Lấy 5 ml H2SO4 98% cho vào bình định mức 500 ml chứa sẵn 100ml

-H

Ó

nước cất sau đó pha loãng từ từ nước đến vạch định mức.

Ý

2.3.1.11. Dung dịch H2SO4 5%

-L

Lấy 5,1 ml H2SO4 98% cho vào bình định mức 100ml đã có sẵn 20ml

IỄ N

Đ

ÀN

TO

ÁN

nước cất, sau đó thêm nước cất đến vạch định mức.

2.3.1.12. Chỉ thị axit phenylanthranilic 0,2%

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Đ ẠO

nước cất và khuấy đều cho tan hết.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

TP

Cân chính xác 100 gam tinh thể Na2S2O3 sau đó hòa tan vào 100 ml

http://daykemquynhon.ucoz.com

D

.Q

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

2.3.1.7. Dung dịch Na2S2O3 50%

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U

Y

trong bình định mức thu được dung dịch KCl 1N.

Cân 3,0 gam axit này trên cân phân tích, sau đó hòa tan vào 22 ml dung

dịch NaOH 1N. Dung dịch thu được phải có phản ứng axit yếu, nếu cần thì thêm một ít axit, sau đó pha nước đến 100 ml rồi lọc. Dung dịch phải có màu hồng nhạt hoặc không màu.

2.3.1.13. Dung dịch đệm amoni axetat CH3COONH4, (pH = 4,6)

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

58 Cho 108 ml CH3COOH đặc (98%) cho vào bình định mức 1 lít pha bằng nước cất 2 lần đến khoảng 650 - 750ml sau đó thêm vào 75ml NH3 25%

Ơ

N

khuấy đều. Để nguội sau đó thêm nước cất đến vạch định mức. Kiểm tra pH

N

H

của dung dịch bằng pH - meter và điều chỉnh đến: pH = 4,6.

U

Y

2.3.1.14. Dung dịch gốc cadimi nitrat (1mg/ml) hay 1000ppm

TP

hoà tan vào bình định mức 1 lít bằng nước cất hai lần sau đó chuyển sang

TR ẦN

1lít ta được dung dịch Cd2+ 0,4ppm, sau đó chuyển sang bình polietilen sạch.

2.3.1.16. Dung dịch gốc chì nitrat (1mg/ml) hay1000ppm

B

Cân 1,5990 gam Pb(NO3)2 (PA) trên cân phân tích, sau đó hoà tan vào

10 00

bình định mức 1 lít bằng nước cất hai lần và chuyển sang bình polietilen sạch ta được dung dịch gốc, dùng để pha chế dung dịch chuẩn.

-H

Ó

A

2.3.1.17. Dung dịch chuẩn Pb2+ 0,4ppm Lấy 0,4 ml dung dịch gốc trên pha loãng với nước cất hai lần đến vạch

-L

Ý

định mức 1 lít ta được dung dịch Pb2+ 0,4ppm, sau đó chuyển sang bình

ÁN

polietilen sạch.

IỄ N

Đ

ÀN

TO

2.3.1.18. Dung dịch HNO3 1N

Lấy 69,73 ml dung dịch HNO3 65% (d = 1,39 kg/l) pha loãng với nước

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

H Ư

Lấy 0,4 ml dung dịch gốc trên pha loãng với nước cất hai lần đến vạch

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

N

2.3.1.15. Dung dịch chuẩn Cd2+ 0,4ppm

G

việc.

http://daykemquynhon.ucoz.com

D

Đ ẠO

bình polietilen, ta được dung dịch gốc, dùng để pha chế dung dịch chuẩn làm

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

Cân 27,510 gam muối Cd(NO3)2.4H2O (PA) trên cân phân tích, sau đó

cất hai lần trong bình định mức 1 lít và định mức đến vạch.

2.3.1.19. Dung dịch HNO3 0,1N Lấy 10 ml dung dịch HNO3 1N và pha loãng với nước cất hai lần trong bình định mức 100 ml.

2.3.1.20. Dung dịch Natri axetat 1N

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

59 Pha 136,06 gam CH3COONa.3H2O với nước cất hai lần thành 1 lít dung dịch. Kiểm tra pH của dung dịch bằng pH – meter đến pH = 8. Điều chỉnh độ

Ơ

N

pH của dung dịch bằng dung dịch CH3COOH 1N hay dung dịch NaOH 1N.

N

H

2.3.1.21. Dung dịch NH4OH 3N

TP

2.3.1.22. Dung dịch Na2C2O4 1N

N

G

2.3.1.23. Dung dịch amoni clorua 1N

H Ư

Cân 53,5gam NH4Cl, sau đó hòa tan với nước cất hai lần đến vạch định

TR ẦN

mức trong bình 1 lít.

2.3.1.24. Dung dịch NaOH 1N

10 00

định mức trong bình 100 ml.

B

Cân chính xác 4 gam NaOH, sau đó hòa tan với nước cất 2 lần đến vạch

A

2.3.1.25. Dung dịch HCl 1N

-H

Ó

Lấy 43,0 ml HCl 37% đậm đặc pha với nước cất hai lần đến vạch định

Ý

mức trong bình 500 ml.

-L

2.3.1.26. Dung dịch HCl 0,1N

ÁN

Lấy 10 ml dung dịch HCl 1N pha loãng với nước cất hai lần đến vạch

IỄ N

Đ

ÀN

TO

định mức trong bình 100 ml.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

vạch định mức trong bình 250 ml.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

Cân 21,25 gam Na2C2O4.2H2O, sau đó hòa tan với nước cất hai lần đến

http://daykemquynhon.ucoz.com

D

.Q

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

cất hai lần đến vạch định mức trong bình 1 lít.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U

Y

Lấy 224,17 ml dung dịch NH3 25% (d = 0,91g/ml) pha loãng với nước

2.3.1.27. Dung dịch phenolphtalein 0,1% Cân chính xác 0,10 gam phenolphtalein sau đó pha với 100 ml cồn.

2.3.1.28. Một số hóa chất khác KCN 10%; KSCN 20%; HF 40%; Amoni xitrat 10%; HClO4 40 – 60% H3PO4 20%; NaF 10%; Chỉ thị Murexit; Chỉ thị Metyl da cam.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

60 - HNO3đ, , H2SO4 đ - Hyđroxylamin clorua: 100g/l

Ơ

N

- KI: 150g/100ml, hòa tan trong bình sẫm màu

N

H

- Zn bột, Zn hạt

Y

- CuSO4 15g/100ml

Các kết quả phân tích được tính trên cơ sở đất khô tuyệt đối (sau khi sấy). Vì vậy xác định hệ số khô kiệt của đất được dùng làm số liệu để tích các

10 00

B

phân tích thí nghiệm sau. Hệ số khô kiệt được xác định theo phương pháp nêu

Ó

Tiến hành xác định

A

trong TCVN 4048-85 và phù hợp với phương pháp nêu trong [23] .

-H

- Sấy cốc bằng thủy tinh ở 105oC đến khối lượng không đổi. Cho cốc

Ý

vào bình hút ẩm, để ở nhiệt độ phòng. Cân chính xác khối lượng cốc bằng cân

-L

phân tích (mo).

ÁN

- Cho vào cốc 10g đất đã hong khô không khí và đã rây qua rây qua rây

IỄ N

Đ

ÀN

TO

1mm. Cân khối lượng cốc đã sấy và đất (m2).

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TR ẦN

Nguyên tắc xác định:

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

2.3.2.1. Xác định hệ số khô kiệt của đất

N

2.3.2. Xác định các chỉ tiêu chung của đất

G

pyridin, pha loãng đến 20ml bằng pyridin.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

- Dung dịch hấp thụ asin: 1g bạc dietyldithiocacbonat, hòa tan trong

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

TP

mảnh Sn hoặc Sn hạt vào.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

D

.Q

U

- SnCl2 55g/100ml bình màu, pha bằng H2SO4 đ, nếu đục thì thêm vài

- Cho vào tủ sấy ở 105oC – 110oC trong 8h và lấy ra cho vào bình hút

ẩm để hạ nhiệt độ tới nhiệt độ phòng ( thông thường cốc thuỷ tinh để 30 phút).

- Cân khối lượng cốc và đất sau khi đã sấy (m3), tiếp tục sấy cốc và đất cho đến khi khối lượng m3 không đổi.

Tính kết quả phân tích.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

61 - Khi muốn chuyển kết quả phân tích từ đất khô không khí sang đất khô

Ơ

m0 : Khối lượng mẫu trước khi sấy

N

Trong đó:

H

m0 K= m0'

N

kiệt ta đem nhân kết quả với hệ số k tương ứng.

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

Các khoáng chất trong đất là thành phần chủ yếu tạo nên sự hình thành

H Ư

đất, hàm lượng khoáng trong đất tăng theo chiều sâu của đất, các khoáng chất

TR ẦN

tồn tại dưới dạng khoáng nguyên sinh và khoáng thứ sinh. Hàm lượng và thành phần của khoáng ảnh hưởng đến độ phì nhiêu của đất và khả năng chịu

10 00

trong [23]

A

Nguyên tắc xác định [23]

Ó

C©n 10,00g đất kh« kiệt trªn c©n ph©n tÝch cho vào chÐn nung kh«, nung

-H

trong lß nung đến 6000C ®Õn 1 giê. Trong qu¸ tr×nh nung c¸c chất mïn và

-L

Ý

hữu cơ ch¸y hết phần cßn lại của đất là tổng lượng kho¸ng. Lấy ra để nguội

ÁN

đến nhiệt độ phßng đem c©n, x¸c định được tổng lượng kho¸ng.

Đ

ÀN

TO

Tiến hành xác định

IỄ N D

B

tải ô nhiễm môi trường. Phương pháp xác định tổng lượng khoáng được nêu

- Sấy chén bằng sứ ở 1050C đến khối lượng không đổi. Cho chén vào

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

G

2.3.2.2. Xác định tổng lượng khoáng trong đất

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

thành phần hóa học của các mẫu

Đ ẠO

Hệ số khô kiệt của các mẫu được sử dụng để tính toán kết quả phân tích

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

U

Y

m’0: Khối lượng mẫu sau khi sấy

bình hút ẩm, để đến nhiệt độ phòng, cân chính xác khối lượng chén bằng cân phân tích, mc - Cho vào chén khoảng 10g (m0) đất đã hong khô không khí và sấy qua rây 1mm. Cân khối lượng chén đã sấy và đất, m2.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

62 - Đậy chén cho vào lò nung ở nhiệt độ 7200C trong 1h và lấy ra cho vào bình hút ẩm để hạ nhiệt độ tới nhiệt độ phòng.

Ơ

N

- Cân khối lượng chén và đất sau khi nung (m4) lặp lại đến khi m4

N

H

không đổi, m4-mc = m1 ( là khối lượng đất sau khi nung ).

Y

( Nung ở 7200C trong 1h đem cân, sau đó nung tiếp 1h thấy khối lượng

m0 k

G

m1 m ×100 = 1 × k ×100 ' m0 m0

10 00

m0: Khối lượng đất đã hong khô trong không khí, trước khi nung m1: Khối lượng đất sau khi nung và để đến t0 phòng

Ó

A

2.3.2.3. Xác định pHH 2 O và pHKCl của đất

-H

pHH 2 O là chỉ tiêu đơn giản đầu tiên về độ chua thường được xác định

-L

Ý

nhất, nó có ý nghĩa rất lớn trong việc đánh giá tính chất đất đai.

ÁN

Độ pH nước đánh giá mức độ rửa trôi các cation kiềm và kiềm thổ cũng

TO

như tích tụ các cation sắt, nhôm trong đất.

IỄ N

Đ

ÀN

Nguyên tắc xác định

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

⇒ m0' =

B

% khoáng =

N

m0 m0'

H Ư

k=

TR ẦN

http://daykemquynhon.ucoz.com

say nung ' m0  → m1 0 → m0  105 C 7200 C

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

Nung m0  → m1 7200 C

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

D

U

không đổi)

Cân một lượng đất khô xác định sau đó cho nước cất, khuấy trong thời gian nhất định, khi đó đất tác động với nước tạo ra hoạt độ các ion H+ trong môi trường đất. Sau đó để yên cho đất lắng xuống và dùng máy pH - meter xác định pH.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

63 Cân một lượng đất khô xác định sau đó cho dung dịch KCl 1M (pH=6,6), khuấy trong thời gian nhất định, khi đó đất tác động với muối trung

Ơ

N

tính. Sau đó để yên cho đất lắng xuống và dùng máy pH meter xác định pH.

N

H

Tiến hành xác định

U

Y

- Khuấy 10g mẫu đất trong 20 phút trên máy khuấy từ với 25ml KCl

TP

Sau đó để yên 2h, lắc 2,3 lần rồi đo pH ngay trong dung dịch huyền phù.

- Dùng 1 muối kiềm mạnh axít yếu (thường dùng CH3COONa) để trao đổi H+ và Al3+ từ keo đất.

10 00

B

{KĐ]Al3+H+ + 4 CH3COONa = {KĐ] 4Na++ CH3COOH + (CH3COO)3Al - Ngoài tác dụng trao đổi của Na+, iôn CH3COO- có khả năng liên kết với H+

Ó

A

và Al3+ làm tăng cường quá trình trao đổi. Quá trình thuỷ phân của

-H

(CH3COO)3Al làm tăng H+ của dung dịch.

Ý

(CH3COO)3Al + HOH = CH3COOH + Al(OH)3.

-L

- Độ chua thuỷ phân được tính bằng mgđl/100g đất.

ÁN

Cách tiến hành.

IỄ N

Đ

ÀN

TO

- Cân 20 gam đất (đã qua rây 1 mm) lắc với 50 ml dd CH3COONa 1N trong

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TR ẦN

Nguyên tắc:

H Ư

2. 3.2.4. Xác định độ chua thuỷ phân:

N

G

xác là 0,1 đơn vị pH.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

nước khoảng 2 cm. Chờ số đo ổn định rồi đọc giá trị pH trên máy, độ chính

http://daykemquynhon.ucoz.com

D

Đ ẠO

- Cách đo mẫu: Giữ cho điện cực cách mặt mẫu đất là 1 cm, và ngập

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

1N (xác định pH KCl) hoặc với 25 ml nước tinh khiết (xác định pH nước).

1h rồi lọc.

- Lấy 20 ml dung dịch lọc + 2 giọt pp rồi chẩn bằng NaOH 0.02N tới màu

hồng ( bền trong 1 phút),( Dung dịch NaOH này đã được chuẩn độ lại bằng HCl ống chẩn 0.1N với chỉ thị pp) Tính kết quả

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

64

V: Thể tích NaOH tiêu thụ (ml)

N H U .Q

N H Ư

H tp =

V × 0, 02 × 1, 75 × 2,5 × 100 = 0, 4375 × VNaOH 20

TR ẦN

http://daykemquynhon.ucoz.com

đất)

2.3.2.5. Xác định hàm lượng mùn

B

2.3.2.5.1. Thiết bị:

10 00

- Hệ thống đun khuấy đa vị trí

A

- Bình tam giác có nút 50 ml, 250ml,cốc thủy tinh.

Ó

- Phễu lọc, giấy lọc.

-H

- Buret 25ml, pipet 2ml, 5ml, 10ml, 25ml.

-L

Ý

2.3.2.5.2. Hóa chất.

ÁN

- dd K2Cr2O7 0,4N trong H2SO4(1:1):(dd K2Cr2O7 0,4N được pha từ ống

TO

chuẩn K2Cr2O7 1N)

IỄ N

Đ

ÀN

- dd H3PO4 đặc( 85%).

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Đ ẠO

V × 0, 02 × 1, 75 × 2,5 × 100 = 0, 4375 × VNaOH (mg đương lượng/100g 20

G

H tp =

TP

1,75: Hệ số thực nghiệm Thay số vào ta có

N

50 = 2,5 20

m: Khối lượng đất, m=20g

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

D

V

=

Y

dung VCH 3COOH

K: Hệ số pha loãng, k =

Ơ

N: Nồng độ NaOH, N = 0,02N

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Trong đó:

V × N ×1, 75 × k ×100 m

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

H tp = (mg đương lượng/100g đất)=

- dd muối Mo 0,2N(Fe2+) : Cân chính xác 78,428g muối Mo hòa tan trong 200ml H2O chứa 20ml H2SO4 đặc, định mức bằng nước cất 2 lần đến vạch 1lít. (Nồng độ của dd này được chuẩn độ lại bằng dd: lấy 10ml K2Cr2O7 0,4N trong H2SO4 (1:1) cho vào bình tam giác 250ml, thêm 2ml H3PO4 đặc, cho vào 15ml H2O thêm tiếp 2 giọt điphenylamin. Chuẩn độ dd này bằng dd

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

65 muối Mo đến khi dd chuyển từ màu lam tím sang xanh la cây.CFe2+ =CK2Cr2O7*V K2Cr2O7/ V Fe2+ ).

Ơ H

N

nước cất 2 lần, lắc đều( bảo quản dd này trong lọ thủy tinh màu sẫm).

N

- Thuốc thử điphenylamin: Cân 0,5g điphenylamin +100ml H2SO4 đặc,+ 20ml

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

Oxi hóa chất hữu cơ bằng dung dịch K2Cr2O7 N/3 trong H2SO4 25N tại nhiệt

N

- Dùng cân phân tích cân chính xác 0,2g đất khô trong không khí đã

H Ư

được rây qua rây đường kính 0,1mm( đất nghèo mùn –dưới 1% ,cân 0,4g; đất

TR ẦN

giàu mùn cân 0,1g). Cho vào bình tam giác có dung tích 50ml +10ml K2Cr2O7 0,4N trong H2SO4(1:1), lắc nhẹ cho ngấm đều. Đậy bình bằng 1 phễu nhỏ.

10 00

B

Đun trong 5 phút ở nhiệt độ 170 đến 1800C. Lấy ra để nguội, tráng và rửa đất trên thành bình bằng 15 ml nước cất 2 lần. Sau dó cho vào dd khoảng 2ml

A

H3PO4 đặc và 2 giọt điphenylamin. Chuẩn độ lại bằng dd muối Mo ở trên đến

-H

Ó

khi dd chuyển từ màu lam tím sang xanh la cây.

- Đồng thời với TN có mẫu đất ta tiến hành TN trắng: Lấy 1 bình tam

-L

Ý

giác 50ml cho vào đó 10ml K2Cr2O7 0,4N trong H2SO4(1:1). Đậy bình bằng 1

ÁN

phễu nhỏ. Đun trong 5 phút ở nhiệt độ 170 đến 1800C.Lấy ra để nguội,thêm

TO

vào 15 ml nước cất 2 lần. Sau dó cho vào dd khoảng 2ml H3PO4 đặc và 2 giọt

IỄ N

Đ

ÀN

điphenylamin. Chuẩn độ lại bằng dd muối Mo ở trên đến khi dd chuyển từ

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

G

2. 3.2.5.4. Cách tiến hành:

http://daykemquynhon.ucoz.com

D

Đ ẠO

K2Cr2O7 bằng dung dịch muối Fe3+.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

độ hòa tan H2SO4 đậm đặc vào dung dịch K2Cr2O7 1N. Chuẩn độ lượng dư

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U

Y

2.3.2.5.3. Nguyên tắc:

màu lam tím sang xanh la cây.

2. 3.2.5.5. Tính kết quả: Mùn % =

(V0 − Vx ) × N × 0, 03 ×1, 724 ×100 ×k m

V0 : Thể tích muối Morh dùng để chuyển độ mẫu trắng Vx : Thể tích muối Morh dùng để chuyển độ mẫu (ml)

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

66 N: Nồng độ đương lượng của muối Morh: 0,2N m: Khối lượng mẫu dùng để phân tích (g)

Ơ

N

K: Hệ số đất khô kiệt

N

H

1,724: Hệ số tính ra mùn

Y

0,003: 1mili đương lượng của dung dịch K2Cr2O7 : 0,4N ô xi hóa được

IỄ N

Đ

ÀN

TO

ÁN

-L

Ý

-H

Ó

A

10 00

B

2.3.2.6. Xác định khả năng trao đổi cation của đất (CEC) :( CEC: Cation Exchange Capicity ) Nguyên tắc: Áp dung phương pháp chuẩn độ tạo phức Cách tiến hành.

- Cho 5g đất khô không khí (kích thước hạt <=2mm) vào 90ml BaCl2 0,1M lắc 3h. Lọc, lấy bã đất cho vào 30ml BaCl2 0,0025M lắc 10h (qua đêm).

Sau đó lọc trên giấy lọc đã được thấm ướt bằng dung dịch BaCl2 0,0025M (KL giấy lọc + đất khô = m1) - Cân khối lượng giấy + đất sau khi lọc = m2 - Cho toàn bộ khối lượng đất trên giấy lọc (bã đất) vào cốc + 30ml MgSO4 0,02M lắc 10h (qua đêm). Sau đó, gạn lấy dung dịch phía trên lọc qua giấy lọc thô cho vào bình nén, hút 15ml dung dịch lọc + 5ml dung dịch đệm NH4Cl + NH3 (pH =10) + 3 giọt ETOO rồi chưng độ bằng dung dịch EDTA 0,1N - Mẫu trắng được tiến hành như sau: 2,5ml BaCl2 0,01M + 30ml MgSO4 0,02M lắc 10h (qua đêm) đem lọc, lấy 15ml dung dịch lọc + 5ml dung dịch đêm + 3 giọt ETOO rồi chuẩn độ bằng dung dịch EDTA 0,1N.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TR ẦN

Kết quả xác định % mùn: V0 (mẫu trắng) = 10,3ml

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

N

(V0 − Vx ) × 0, 2 × 0, 003 × 1, 724 ×100 = (V0 − Vx ) × 0, 2586 ∗ k 0, 4

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

⇒ % mùn =

G

+ Với N = 0,2N; m = 0,4g

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

(V0 − Vx ) × 0, 2 × 0, 003 × 1, 724 ×100 = (V0 − Vx ) × 0,5127 ∗ k 0, 2

Đ ẠO

⇒ % mùn =

TP

+ Với N = 0,2N; m = 0,2g

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

D

U

0,003g cacbon

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

67 VEDTA 0,1N dùng để chuẩn độ mẫu trắng là 6ml

Ơ

N

⇒ Cb1 = CMg2+ (trong mẫu trắng ) =0,04N =0,02M = 20mmol/l Từ kết quả thí nghiệm tính ra giá trị CEC, biểu thị bằng đơn vị mili

H

đương lượng điện tích trao đổi trên 100g mẫu, ký hiệu meq/100g.

Y

N

2.3.2.7. Xác định Cu,Zn ,Pb, Cd trong mẫu đất (H1 – H4, K1 – K4) và trong

TP

G

2.3.2.7.1. Mẫu đất.

N H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Xử lý mẫu

- Cân 2,5 g đất đã nghiền mịn cho vào bình tam giác 250ml thêm vào

TR ẦN

15ml dd HNO3 đặc và 3 giọt H2O2 .30%. Đậy bình bằng phễu thủy tinh cuống dài. Đun nóng nhẹ đền khi xuất hiện các oxit của nito. Để nguội bình rồi thêm

10 00

B

tiếp những lượng nhỏ HNO3 đặc và H2O2 (2ml HNO3 đặc + 1 giọt H2O2 ) rồi tiến hành đun cho đến khi mẫu đất trở nên trắng (phép thêm HNO3 đặc và

A

H2O2 được lặp lại 5 lần). Hòa tan mẫu bằng HCl đặc và lọc vào cốc thủy tinh

Ó

chịu nhiệt, chưng dung dịch lọc đến khô, thêm vào cốc HCl (1:1), đun 80 đến

-H

90oC, lọc và rửa phần không hòa tan của đất, cho dung dịch lọc vào bình định

-L

Ý

mức và định mức bằng nước cất 2 lần đến vạch.

IỄ N

Đ

ÀN

TO

ÁN

Tính kết quả Hàm lượng nguyên tố trong 1kg mẫu = C*V/1000/m*1000 Trong đó:

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

dụng chung một quy trình xử lý mẫu.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

cực phổ Vôn- Ampe hòa tan đều cho các pic tách rời nhau nên đều có thể sử

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

- Xác định Cu,Zn ,Pb, Cd trong một đối tượng mẫu bằng phương pháp

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

D

U

rau, hành, nước bằng phương pháp cực phổ Vôn- Ampe hòa tan.

C :hàm lượng nguyên tố trong 1l dd đem đo sau xử lý mãu.

V: thể tích dd sau xử lý mãu, V=100ml. m : khối lượng mẫu, m=2,5g.

Thay số vào ta có: Hàm lượng nguyên tố trong 1kg mẫu = C*0.1/2.5*1000 =C*40

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

68 2. 3.2.7.2. Mẫu nước Xử lý mẫu:

N

H

Sau khi lấy mẫu cần axit hóa ngay bằng 3-5 ml HNO3 đậm đặc/1l

Ơ

N

- Xử lý bảo quản mẫu:

Y

mẫu để tránh hấp phụ kim loại lên thành bình.

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Sau đó lấy 100ml mẫu vào bình tam giác 250ml, thêm vào 1ml

G

đến khi chỉ còn lại bã khô trong cốc, sau đó hòa tan bã khô trong một lượng

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

nước cất và lọc bằng giấy lọc định lượng rồi đem dd thu được đi xác định

TR ẦN

bằng pp tương ứng (Nếu muốn để mẫu trong 1 thời gian lâu thì phải axit hóa mẫu tới pH<=2: ta hòa tan bã khô trong 10ml dd HNO3 0.03N, cho vào bình định mức 50ml, rồi định mức bằng dd HNO3 0.03N đến vạch).

10 00

B

Tính kết quả

Hàm lượng nguyên tố trong 1l mẫu = C*V/1000/ V0*1000

A

Trong đó:

-H

Ó

C :hàm lượng nguyên tố trong 1l dd đem đo sau xử lý mãu.

Ý

V: thể tích dd sau xử lý mãu, V=50ml.

-L

V0: thể tích mẫu, V0 =100ml

ÁN

Thay số vào ta có:

TO

Hàm lượng nguyên tố trong l mẫu = C*50/1000/ 100*1000 =C/2

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

bếp cách thủy đến gần cạn khô, phép thêm HNO3 được thực hiện 3 lần cho

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

HNO3 đặc có độ tinh khiết cao, cắm vào bình 1 phễu lọc nhỏ, làm bay hơi trên

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

U

- Xử lý mẫu phân tích:

D

IỄ N

Đ

ÀN

2. 3.2.7.3. Mẫu rau, hành Xử lý mẫu: - Sấy rau và hành (sau khi đã rửa sạch, phơi khô) ở 105oC đến khối lượng không đổi.

- Cân chính xác một lượng mẫu (1 hoặc 2g) đã sâý và ngiền mịn, cho vào bình tam giác 250ml, thêm 50ml dd HNO3 đặc (65%)+ 3ml H2O2 lắc đều,

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

69 cắm vào bình 1 phễu lọc nhỏ, đun nhẹ cho mẫu phân hủy đến khi nào được được dung dịch không màu (khoảng 7-8 giờ). Chuyển hết mẫu sang cốc thủy

Ơ

N

H

nhỏ thêm từng giọt HNO3 đậm đặc và đun nhẹ cho cháy hết than đen, lặp lại

N

tinh 250ml làm bay hơi hết axit dư đến còn muối ẩm (nếu thấy còn bã đen thì

Y

cho đến khi nào chỉ còn lại muối ẩm) để nguội và định mức thành 25ml dd

H Ư

- 1 kg hành (sau khi đã được rửa sạch, để ráo nước) sấy ở 105oC trong

TR ẦN

8h (đến khối lượng không đổi), đem cân được 80,2g. Cân 2g hành khô đem xử lý theo quy trình trên rồi đo trên máy cực phổ.

B

a. Hàm lượng các nguyên tố trong 1kg mẫu khô

10 00

Hàm lượng nguyên tố trong 1kg mẫu = C*V/1000/m*1000

A

Trong đó:

-H

Ó

C: hàm lượng nguyên tố trong 1l dd đem đo sau xử lý mãu.

V: thể tích dd sau xử lý mãu, V=25 ml.

-L

Ý

m: khối lượng mẫu, Rau m=1g: hành m=2g

ÁN

Thay số vào ta có:

TO

- Hàm lượng nguyên tố trong 1kg mẫu rau khô = C*25/1000/1*1000=

IỄ N

Đ

ÀN

C*25

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

N

theo quy trình trên rồi đem do trên máy cực phổ.

G

(đến khối lượng không đổi), đem cân được 62g. Cân 1g rau khô đem xử lý

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Đ ẠO

Tính kết quả: - 1 kg rau (sau khi đã được rửa sạch, để ráo nước) sấy ở 105oC trong 8h

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

TP

ứng.

http://daykemquynhon.ucoz.com

D

.Q

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

U

HCl 2%, lắc đều, lọc bỏ cặn, đem dd lọc thu được đi xác định bằng pp tương

- Hàm lượng nguyên tố trong 1kg hành khô = C*25/1000/2*1000= C*12,5 b. Hàm lượng các nguyên tố trong 1kg mẫu tươi - Hàm lượng nguyên tố trong 1kg mẫu rau khô = C*25*62/1000 - Hàm lượng nguyên tố trong 1kg hành khô = C*12,5*80,2/1000

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

70 2. 3.2.8. Xác định hàm lượng As trong đất, nước và rau Quá trình phá mẫu và cất As trong đất:

N

H

Cân 0,5g đất khô, mịn, cho vào cốc chịu nhiệt. Thêm 5ml HNO3 và 2ml

Ơ

N

Quá trình phá mẫu được tiến hành song song với mẫu trắng.

Y

H2SO4, đun cách thủy trên bếp khoảng 1h. Đun trực tiếp trên bếp đến bốc

Chuyển mẫu sang bình tam giác, trong bình khoảng 20ml nước cất.

G

Thêm 10 -20 ml hyđroxylamin clorua. Ngâm bình trong chậu nước, thêm

N H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

10ml KI, thêm 1ml SnCl2.

Chuẩn bị dung dịch hấp thụ:

TR ẦN

Lấy 5ml dung dịch bạc dietyl dithiocacbonat cho vào ống đong (loại không mỏ). Thêm nhanh 1ml CuSO4 + 10-15g Zn vào bình tam giác, lắp

10 00

B

nhanh bình tam giác vào ống hấp thụ, kiểm tra sự sủi bọt khí thường xuyên.

Hệ thống được lắp trong chỗ tối, dùng giấy bọc ngoài ống đong. Quá trình

A

xảy ra trong 1,5h-2h thì dừng và đo mật độ quang A ở 510nm. Dung dịch so

-H

Ó

sánh là dung dịch thuốc thử bạc dietyl dithiocacbamat.

Ý

Tiến hành song song mẫu trắng.

-L

Quá trình phá mẫu xác định As trong nước

TO

ÁN

Phá mẫu: Lần lượt tiến hành song song mẫu trắng

Loại bỏ các hợp chất hữu cơ hoặc SO32-: 40ml mẫu vào bình tam giác,

D

IỄ N

Đ

ÀN

thêm 20ml dung dịch H2SO4 đ, 5ml KMnO4, 50ml K2S2O8. Đun sôi trong 2h

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Đ ẠO

Hấp thụ As và đo A:

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

để nguội.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

U

khói trắng, làm bốc hơi hết HNO3, dung dịch còn cỡ 1ml, không để khô mẫu,

trên nồi cách thủy.

Khử As(V) đến As(III) Đê nguội mẫu ở nhiệt độ phòng. Thêm 10-20ml hyđroxylamin clorua, thêm 10ml KI (ngâm bình mẫu trong chậu nước trước khi thêm KI); thêm 1ml SnCl2.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

IỄ N

D

ÀN

Đ

http://daykemquynhon.ucoz.com

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

A

Ó

-H B

10 00 TR ẦN G

N

H Ư

Đ ẠO

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Ý

-L

TP

Y

U

.Q

N

Ơ

H

N

Tạo asin và hấp thụ asin: được thực hiện như trên.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ÁN

TO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

71

Chuẩn bị dung dịch hấp thụ: 5mu.l bạc dietyl dithiocacbonat cho vào

ống đong không mỏ dung tích 10ml và đậy nắp.

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

72

CHƯƠNG 3

N

KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN

N

Tiến hành thí nghiệm trên 8 mẫu đất (H1 đến H4, K1 đến K4), 2 mẫu

H

Ơ

3.1. Các chỉ tiêu chung của đất

H2

H3

H4

K1

N

H1

K2

K3

K4

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Mẫu

G

Bảng 3.1. Hệ số khô kiệt của các mẫu đất.

1,0035 1,0053 1,0056 1,0057 1,0043 1,0043 1,0032 1,0034

TR ẦN

K

10 00 A -H

Ó

K

Ý

-L

1,006 1,0055 1,005 1,0045 1,004 1,0035 1,003 1,0025 1,002 1,0015

B

Kết quả được biểu diễn trên biểu đồ sau đây.

H2

H3

H4

K1

K2

K3

K4

IỄ N

Đ

ÀN

TO

ÁN

H1

Hình 3.1 Biểu đồ so sánh hệ số khô kiệt của các mẫu đất

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

mục 3.2.1

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

Tiến hành xác định hệ số khô kiệt của đất theo quy trình đã trình bày ở

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U TP

.Q

3.1.1. Xác định hệ số khô kiệt của đất

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

D

Y

rau (P1, P2) và một mẫu nước (T1).

Nhận xét: Qua kết quả ở bảng 3.1 và hình 3.1, ta thấy hệ số khô kiệt của các mẫu đất khác nhau dao động trong khoảng 1.0032 đến 1.0057, do sự khác nhau về độ ẩm của đất, mẫu K3 có hệ số khô kiệt nhỏ hơn so với các mẫu còn lại.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

73 Các kết quả phân tích được tính trên cơ sở đất khô tuyệt đối, do đó hệ số khô kiệt đã xác định trong bảng 4.1 được dùng làm số liệu để tính toán kết quả

Ơ

N

phân tích ở các thí nghiệm sau.

N

H

3.1.2. Tổng khoáng trong đất

H4

K1

% khoáng

99,1183

98,6073

98,5351

98,7824

99,0089

K2

K3

K4

99,1097

98,8863

99,2541

N H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

TR ẦN

Để so sánh thành phần khoáng trong các mẫu đất, kết quả ghi ở bảng 3.2

10 00 A -H

Ó

%khoáng

Ý

-L

99,4 99,2 99 98,8 98,6 98,4 98,2 98

B

được biểu diễn trên biểu đồ sau đây.

H2

H3

H4

K1

K2

K3

K4

IỄ N

Đ

ÀN

TO

ÁN

H1

Hình 3.2 Biểu đồ so sánh tổng lượng khoáng của các mẫu

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

H3

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

H2

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

H1

G

Mẫu

Đ ẠO

Bảng 3.2 Tổng hàm lượng khoáng trong đất

TP

.Q

3.2.2. Kết quả thu được thể hiện qua bảng 3.2.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

D

U

Y

Tổng khoáng trong đất được xác định theo quy trình đã trình bày ở mục

Nhận xét: Qua bảng tổng lượng khoáng ta thấy tổng lượng khoáng trong đất trồng rau xã Tú Sơn tương đối ổn định, dao động trong khoảng 98,5351 đến 99,2541% và có mức trung bình là 98,9128%. Lượng khoáng này là tương đối cao.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

74 Tuy nhiên lượng khoáng càng lớn thì hàm lượng của các hợp chất hữu cơ thấp, chất dinh dưỡng trong đất nghèo. Đất trồng rau xã Tú Sơn là loại đất

Ơ

N

tương đối kém phì nhiêu (theo TCVN 7376: 2004 Chất lượng đất).

N

H

3.1.3. Xác định pHH2O và pHKCl của đất

7,1

7,2

7,3

7,1

7

pHKCl

6,7

6,8

6,8

6,7

6,5

∆pH

0,4

0,4

0.5

0,4

0,5

K3

K4

7,1

7,5

7,1

6,6

6,9

6,4

0.5

0,4

0,7

TO ÀN Đ

A

Ó

6,8

6,8

-H

6,7

N

H Ư 7,5

7,3

7,2

7,1

7,1

7,1

7

7,1 6,9

6,7

6,6 6,4

Ý

6,5

-L

ÁN

7,6 7,4 7,2 7 6,8 6,6 6,4 6,2 6 5,8

10 00

B

pHKCl

H1

H2

H3

H4

K1

K2

K3

K4

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

pHH20

K2

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

K1

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

H4

TP

H3

Đ ẠO

H2

G

H1

pHH20

IỄ N D

Mẫu

TR ẦN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

Bảng 3.3. Giá trị pHH2O của các mẫu đất

U

Y

pHH2O và pHKCl của các mẫu đất được thể hiện qua các bảng 3.3 và 3.4

Hình 3.3 Biểu đồ so sánh pHH2O và pHKCl của các mẫu đất.

Nhận xét: Đất trồng rau ở khu vực xã Tú sơn có pHH2O dao động trong khoảng từ 7,0 đến 7,5 và pHKCl dao động trong khoảng từ 6,4 đến 6,9; pHKCl < pHH2O.Sự chênh lệch giữa pHH2O và pHKCl của các mẫu tương đối ổn định khoảng 0,4 và 0,5 chỉ có mẫu K4 là 0,7 cao hơn hẳn các mẫu còn lại. Qua các

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

75 giá trị pHH2O và pHKCl ta thấy đất trồng rau ở khu vực này có môi trường trung tính, phù hợp cho sự phát triển của cây trồng như xà lách, rau mùi, rau cải,

Ơ

N

húng, hành ....Đất trồng ở khu vực này không cần phải bón vôi để cải tạo.

H4

K1

Htp,

0,613 0,656 0,656 0,788 0,656 0,656 0,481 0,525

K3

K4

1

TR ẦN

0,8 0,6 0,4

10 00

B

0,2

Htp

0 H2

H3

H4

K1

K2

K3

K4

A

H1

-H

Ó

Hình 3.4 Biểu đồ so sánh độ chua thủy phân của các mẫu đất

Ý

Nhận xét: Độ chua thủy phân của đất trồng rau khu vực xã Tú Sơn- Kiến

-L

Thụy là tương đối đồng đều dao động từ 0,481 đến 0,788.

Bảng 3.5. Hàm lượng mùn của các mẫu đất

Mẫu

H1

H2

H3

H4

K1

K2

K3

K4

%mùn

0,67%

0,88%

0,73%

0,60%

0,31%

0,44%

0,23%

0,21%

D

IỄ N

Đ

ÀN

TO

ÁN

3.1.5. Xác định hàm lượng mùn trong đất

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

H Ư

N

Htp

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

G

Đ ẠO

(mgđl/100g đất)

http://daykemquynhon.ucoz.com

K2

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

H3

.Q

H2

Y

H1

U

Mẫu

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Bảng 3.4. Giá trị độ chua thủy phân của các mẫu đất.

N

H

3.1.4. Xác định độ chua thủy phân

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

76

1,00%

N

0,80%

Ơ

0,60% %mùn

N

H

0,40%

Y

0,20%

K1

K2

K3

K4

N

kém phì nhiêu (theo TCVN 7376: 2004 Chất lượng đất)

10 00

B

TR ẦN

H Ư

3.1.6 Xác định khả năng trao đổi cation của đất (CEC): (CEC: Cation Exchange capicity ) Dung lượng hấp thu của đất được quy định bởi sự có mặt các thành phần cation trao đổi được của đất, chủ yếu là các cation Na+, K+, Ca2+, Mg2+. Do đó người ta thường xác định khả năng trao đổi ion hay dung lượng trao đổi cation để biểu thị dung lượng hấp thu.

Bảng 3.6. Dung lượng trao đổi cation của các mẫu đất H2

H3

H4

K1

K2

K3

K4

6,3175

6,2955

6,2515

6,2088

6,2368

6,1808

6,1640

-H

6,2845

Ó

A

H1

CEC đất trồng rau

-L

Ý

Mẫu CEC

ÁN

6.35

IỄ N

Đ

ÀN

TO

6.3

6.25

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

G

khoáng rất cao. Đất khu vực này giàu khoáng và nghèo mùn đây là loại đất

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

Hàm lượng mùn trong đất trồng rau của xã Tú Sơn rất thấp, hàm lượng

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

H4

.Q

H3

Hình 3.5 Biểu đồ so sánh hàm lượng mùn trong các mẫu đất

http://daykemquynhon.ucoz.com

D

H2

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

H1

U

0,00%

6.2 6.15 6.1 6.05 1

2

3

4

5

6

7

8

Hình 3.6. Biểu đồ so sánh dung lượng trao đổi cation của các mẫu đất

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

77 Nhận xét: Đất trồng rau ở khu vực xã Tú sơn thuộc loại đất cát, nghèo dinh dưỡng, rất nghèo chất hữu cơ (mùn) và khoáng sét nên có giá trị CEC

Ơ

N

khá thấp, cỡ 6 meq/100g đất.

N

H

3.2. Các nguyên tố kim loại nặng

Y

3.2.1. Xác định Cu, Zn, Pb, Cd trong mẫu đất bằng phương pháp cực phổ

TP

Kết quả xác định hàm lượng các nguyên tố Zn, Pb, Cd, Cu bằng phương

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

các pic cực phổ có cấu trúc đối xứng, tách biệt nhau hoàn toàn. Các mẫu được

H Ư

thêm chuẩn có cực đại sóng cực phổ chất chuẩn trùng với cực đại sóng của

TR ẦN

mẫu phân tích, thể hiện việc xác định các pic cực phổ là chính xác.

Determination of Pb,Cu with HMDE MD13

B

Zn

1.00u

I (A)

800n

A

600n

400n

-H

Ó

I (A)

Zn

10 00

800n

Determination ofZn, Cd, Pb,Cu with HMDE MD14

-L

0

Ý

200n

-1.20

-1.00

-0.80

600n

Cu

400n

Pb

Pb

Cu 200n

Cd

Cd 0

-0.60

-0.40

U (V)

-0.20

0

H1

-1.00

-0.75

-0.50

-0.25

0

U (V)

D

IỄ N

Đ

ÀN

TO

ÁN

Hình 3.7. Cực phổ xung vi phân của Zn, Pb, Cd, Cu trong mẫu H1, H2

H2

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

G

Cực phổ xung vi phân của các mẫu đất, nước, rau được nêu sau đây, cho thấy

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

pháp cực phổ Vôn – ampe hòa tan được thể hiện qua bảng 3.7; 3.8; 3.9.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

U

Vôn- Ampe hòa tan.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

78

Determination ofZn, Cd, Pb,Cu with HMDE MD15

Determination ofZn, Cd, Pb,Cu with HMDE MD16

Zn

1.50u

Zn

1.50u

Ơ

N

1.25u

H N

750n

500n

Cu Pb

250n

Cd

.Q

0

-1.00

-0.75

-0.50

-0.25

0

-1.00

H3

U (V)

-0.75

-0.50

-0.25

U (V)

0

H4

Zn

N

G

Determination of Zn,Cd,Pb,Cu with HMDE MD18 Zn

H Ư

1.00u

800n

I (A)

I (A)

Cu

400n

TR ẦN

800n

600n

600n

400n

B

Pb

10 00

200n

Cd 0 -1.00

-0.75

-0.50

-0.25

0

A

U (V)

Cu

Pb

200n

Cd 0 -1.20

K1

-1.00

-0.80

-0.60

-0.40

-0.20

0

U (V)

K2

-H

Ó

Hình 3.9. Cực phổ xung vi phân của Zn, Pb, Cd, Cu trong mẫu K1, K2 Determination ofZn, Cd, Pb,Cu with HMDE MD19

1.00u

Zn

ÁN

2.00u

-L

Ý

Determination ofZn, Cd, Pb,Cu with HMDE MD20 Zn

800n

I (A)

600n

1.00u

400n

Cu

500n

IỄ N

Cu Pb

200n

Pb

Đ

ÀN

I (A)

TO

1.50u

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Determination ofZn, Cd, Pb,Cu with HMDE MD17

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

Hình 3.8. Cực phổ xung vi phân của Zn, Pb, Cd, Cu trong mẫu H3, H4

http://daykemquynhon.ucoz.com

D

Cd

0

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Cu

U

Pb

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

500n

Y

I (A)

I (A)

1.00u

1.00u

Cd

Cd

0

0

-1.00

-0.75

-0.50

U (V)

-0.25

0

K3

-1.00

-0.75

-0.50

-0.25

0

U (V)

K4

Hình 3.10. Cực phổ xung vi phân của Zn, Pb, Cd, Cu trong mẫu K3, K4

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

79

Determination ofZn, Cd, Pb,Cu with HMDE Trang- dat 600n

Zn

Ơ

N

500n

H

300n

N -0.50

-0.25

U

0

U (V)

G

Đ ẠO

Hình 3.11. Cực phổ xung vi phân của Zn, Pb, Cd, Cu trong mẫu trắng của đất.

Determination ofZn, Cd, Pb,Cu with HMDE nuoc

N

H Ư

500n

Determination ofZn, Cd, Pb,Cu with HMDE Trang nuoc

Zn

300n

400n

Zn

TR ẦN

250n 200n

I (A)

I (A)

300n

100n

Cu

0 -1.00

-0.75

-0.50

-0.25

0

A

U (V)

10 00

Pb

150n 100n

B

200n

Cu

Pb

50.0n 0 -1.00

nước

-0.75

-0.50

-0.25

0

T1

U (V)

-H

Ó

Hình 3.12. Cực phổ xung vi phân của Zn, Pb, Cd, Cu trong mẫu nước và mẫu trắng T1 tương ứng.

Determination ofZn, Cd, Pb,Cu with HMDE hanh

-L

Ý

Determination ofZn, Cd, Pb,Cu with HMDE Rau

Zn

2.00u

ÁN

1.00u

800n

1.50u

TO

600n

I (A)

I (A)

ÀN Đ IỄ N

Zn

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

-0.75

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

-1.00

TP

0

http://daykemquynhon.ucoz.com

D

.Q

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Cu

Pb

100n

Y

200n

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

I (A)

400n

1.00u

400n 500n

200n

Cd

Cu

Pb

Pb

-0.60

-0.40

Cu

0

0 -1.20

Cd

-1.00

-0.80

-0.60

U (V)

-0.40

-0.20

0

P1

-1.20

-1.00

-0.80

U (V)

-0.20

0

P2

Hình 3.13. Cực phổ xung vi phân của Zn, Pb, Cd, Cu trong mẫu rau P1, P2.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

80

Determination ofZn, Cd, Pb,Cu with HMDE trang Rau

N

Zn

H

Ơ

1.00u

N Y

600n

.Q Cu

-1.20

-1.00

-0.80

-0.60

-0.40

-0.20

0

U (V)

Đ ẠO

0

Rau

G

Hình 3.14. Cực phổ xung vi phân của Zn, Pb, Cd, Cu trong mẫu trắng của rau

H Ư

Ó

A

10 00

B

TR ẦN

Zn, mg/kg Cd, µg/kg Pb, µg/kg Cu, µg/kg As, mg/kg 38,24 206,12 59280,88 6016,40 3,517 174,76 8694,52 6731,00 14,6 6,99 131,08 7593,60 3749,48 26,00 5,34 5,80 14,16 6673,08 4230,96 3,92 11,32 153,32 5854,92 3712,08 3,43 28,04 342,84 20878,44 2525,64 5,76 18,60 265,72 2883,80 1756,28 2,78 2,75 24,60 160,84 17335,08 4398,76

Ý

Chỉ tiêu H1 H2 H3 H4 K1 K2 K3 K4 Trung bình

-H

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

Bảng 3.7. Hàm lượng các nguyên tố kim loại nặng trong đất

181,105

16149,23

4140,075

4,31

Zn, mg/kg

Cd, µg/kg

Pb, µg/kg

Cu, µg/kg

As, mg/kg

21,16

131,53

20560,52

5181,96

4,94

20,64

230,68

11738,06

3095,95

3,70

ÁN

-L

20,90

D

IỄ N

Đ

ÀN

TO

Chỉ tiêu Trung bình H Trung bình K

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Pb

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

200n

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

400n

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U

I (A)

800n

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

81 Nhận xét: - Hàm lượng Zn, Pb, Cu trung bình trong các mẫu H (ở độ sâu 10-

Ơ

N

15cm) cao hơn các mẫu K (độ sâu 30-35cm), đặc biệt mẫu H1 cao hơn hẳn

N

H

các mẫu khác.

Y

- Ở trên cùng một điểm lấy đất (mẫu H1 và K1 hoặc H2 và K2 hoặc H3

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Pb, Cu cao hơn mẫu K1, K2 (độ sâu 30-35cm). Ngược lại, mẫu H3, H4 (độ

G

hơn trong mẫu K (độ sâu 30-35cm), mẫu K2 cao hơn các mẫu còn lại. Ở trên

TR ẦN

thấp hơn các mẫu K2, K3, K4 tương ứng.

- Hàm lượng As trung bình trong mẫu H (độ sâu 10-15cm) cao hơn trong mẫu K (độ sâu 30-35cm) tương ứng trên cùng một điểm lấy mẫu đất;

10 00

B

Mẫu H2 cao hơn các mẫu còn lại.

Bảng 3.8. Hàm lượng các nguyên tố kim loại nặng trong nước

-H

Ó

A

Zn mg/l 0,256

Cd µg/l 0

Pb µg/l 55,3505

Cu µg/l 4,1875

As µg/l 0,0018

Ý

Chỉ tiêu Đơn vị Mẫu Nước

ÁN

-L

Bảng 3.9. Hàm lượng các nguyên tố kim loại nặng trong rau Zn, mg/kg Cd, µg/kg Pb, µg/kg Cu, µg/kg As, mg/kg Chỉ tiêu M Rau (khô) 80,275 320,7 3303,55 9865,4 KPH (tươi) 4,97705 19,8834 204,8201 611,6548 M Hành (khô) 36,00 246,6625 6870,638 5537,675 KPH (tươi) 2,8872 19,78233 551,0251 444,1215 Để so sánh và đánh giá chất lượng các mẫu đất nghiên cứu, dưới đây

TO ÀN Đ

IỄ N D

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

cùng một điểm lấy đất mẫu H1 cao hơn mẫu K1, còn các mẫu H2, H3, H4

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

- Hàm lượng Cd trung bình trong các mẫu H (độ sâu 10-15cm) thấp

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

sâu 10-15cm) có hàm lượng lại thấp hơn ở mẫu K3, K4 (độ sâu 30-35cm).

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

U

và K3 hoặc H4 và K4) thì mẫu H1, H2 (độ sâu 10- 15cm) có hàm lượng Zn,

dẫn ra các giá trị giới hạn về nồng độ một số kim loại nặng trong các loại đất dùng cho mục đích khác nhau, và trong nước dùng cho tưới tiêu nông nghiệp.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

82 Bảng 3.10. Giới hạn hàm lượng tổng số của một số kim loại nặng trong

Ơ H

N

Y

0,01 0,1 0,1

TR ẦN

10 00

B

Bảng 3.12: Mức giới hạn tối đa cho phép của một số hoá chất gây hại trong sản phẩm rau tươi Chỉ tiêu

-H

-L

1

Hàm lượng kim loại năng và độc tố Asen (As)

Ý

II

Ó

A

STT

1,0

TCVN 7601:2007; TCVN 5367:1991 TCVN 7602:2007 TCVN 7604:2007 TCVN 5368:1991; TCVN 6541:1999 TCVN 7603:2007

Chì (Pb) Thủy Ngân (Hg) Đồng (Cu)

1,0 0,3 30

5

Cadimi (Cd) - Rau ăn củ - Xà lách - Rau ăn lá - Rau khác Kẽm (Zn) Thiếc (Sn)

0,05 0,1 0,2 0,02 40 200

ÁN TO ÀN

Phương pháp thử

2 3 4

Đ IỄ N

Mức giới hạn tối đa cho phép mg/ kg

6 7

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Cadimi (Cd) Asen (As) Chì (Pb)

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

2 3 4

TCVN 5941:1995 TCVN 6665:2000 TCVN 6665:2000 TCVN 6665:2000 TCVN 6665:2000

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U

Thủy ngân

Phương pháp thử

G

1

Mức giới hạn tối đa cho phép (mg/lít) 0,001

N

Nguyên tố

H Ư

TT

Đ ẠO

Bảng 3.11: Mức giới hạn tối đa cho phép của một số chất trong nước tưới

http://daykemquynhon.ucoz.com

D

.Q

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

1. Asen (As) 2. Cadimi (Cd) 3. Đồng (Cu) 4. Chì (Pb) 5. Kẽm (Zn)

Đất nông Đất lâm Đất dân Đất thương Đất công nghiệp nghiệp sinh mại nghiệp 12 12 12 12 12 10 2 2 5 5 100 50 70 70 100 300 100 70 120 200 300 200 200 200 300

TP

Thông số

N

đất (theo TCVN 7209: 2002) của một số loại đất (Đơn vị tính: mg/kg đất khô)

TCVN 5487:1991 TCVN 5496:2007

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

83 Nhận xét: - Theo TCVN 7209: 2002: Hàm lượng Zn, Cd, Cu, Pb và As trong đất

Ơ

N

trồng rau xã Tú Sơn – Kiến Thụy – Hải Phòng là tương đối thấp. Như vậy đất

N

H

nông nghiệp ở khu vực này chưa bị ô nhiễm kim loại nặng.

Y

- Theo TCVN 6665:2000 thì nguồn nước tưới ở khu vực trồng rau xã

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

phép. Vậy nguồn nước tưới ở khu vực này chưa bị ô nhiễm kim loại nặng.

G

cải và hành được trồng ở khu vực đất nông nghiệp xã Tú sơn là không vượt

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

quá giới hạn cho phép. Vậy rau ở khu vực này chưa bị ô nhiễm kim loại nặng.

TR ẦN

- So sánh mức nồng độ của các nguyên tố trong đất với trong rau, có thể nhận thấy xu hướng tích lũy của Zn và Cu trong rau khá rõ rệt, còn các nguyên tố Cd, Pb, As không có xu hướng tích lũy đáng kể. Chúng tôi cho

10 00

B

rằng điều này là phù hợp với sinh lý thực vật vì các nguyên tố Zn và Cu tham gia vào các quá trình sinh hóa liên quan đến sự sinh trưởng của thực vật.

A

Nói chung, xét trên quan điểm độc học môi trường thì đất canh tác rau

-H

Ó

xanh được nghiên cứu ở đây hoàn toàn đảm bảo an toàn về các thông số kim

D

IỄ N

Đ

ÀN

TO

ÁN

-L

Ý

loại nặng Zn, Pb, Cd, Cu và As.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

6541:1999; 7603: 2007; 5487: 1991 thì hàm lượng Zn, Cu, Pb, Cd trong rau

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

- Theo TCVN 7601: 2007; 5367:1991; 7602:2007; 5368:1991;

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

U

Tú Sơn có hàm lượng kim loại nặng Zn, Cu, Pb, Cd và As dưới mức cho

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

84

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

N

H

1. Đã xác định một số chỉ tiêu thổ nhưỡng của đất trồng rau sạch (thuộc

Ơ

N

Từ các kết quả thu được chúng tôi rút ra một số kết luận sau đây:

Y

xã Tú Sơn, huyện Kiến Thụy, thành phố Hải Phòng) như: tổng lượng khoáng,

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

- Độ chua thủy phân:0,481 – 0.788mgđ/100g.

TR ẦN

- CEC tương đối thấp, khoảng 6 meq/100g.

- Hàm lượng mùn ở mức thấp, dao động từ 0.23 – 0.88%.

B

2. Đã xác định dạng tổng số hàm lượng các nguyên tố kim loại nặng :

10 00

Zn, Cu, Pb, Cd, As có trong đất trồng rau, trong nước tưới và trong rau thành phẩm ở xã Tú Sơn, huyện Kiến Thụy, Hải Phòng. Hàm lượng các nguyên tố

Ó

A

Zn, Cu, Pb, Cd, As tương đối thấp. Như vậy đất trồng rau ở khu vực này chưa

-H

bị nhiễm kim loại nặng

-L

Ý

3. Các số liệu mà đề tài thu được có thể giúp ích cho các nhà quản lý

ÁN

nông nghiệp cùng nông dân có định hướng cho việc nhân rộng diện tích trồng

D

IỄ N

Đ

ÀN

TO

rau sạch trong thời gian tới.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

G

- pHH2O và pHKCl trong khoảng từ. 7.0 – 7.5 và 6.4 – 6.9 tương ứng

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

Đ ẠO

- Tổng lượng khoáng dao động từ 98.5351- 99,2541%

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

hàm lượng mùn.

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

U

pH nước, pH muối trung tính, độ chua thủy phân, dung tích hấp thu caction,

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

85

TÀI LIỆU THAM KHẢO

5.

N H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

Khoa häc Tù nhiªn.

Hoµng Minh Ch©u (2003), C¬ së Ho¸ häc, NXB Khoa häc - Kü thuËt,

6.

TR ẦN

Hµ Néi.

Hïng BÝnh C«n, TrÇn Thïng, (2000), Hy thæ n«ng l©m nghiªn cøu

10 00

B

tõ øng dông, NXB C«ng nghiÖp luyÖn kim B¾c Kinh (tµi liÖu dÞch).

NguyÔn Tinh Dung (), Ho¸ ph©n tÝch, NXB Khoa häc - Kü thuËt.

8.

Dương Văn Đảm (1994), Nguyên tố vi lượng và phân vi lượng,

Ó

Lê Đức (2004), Nguyên tố vi lượng trong trồng trọt tập 2,

Ý

9.

-H

NXBKH-KT.

A

7.

-L

NXBKH-KT.

ÁN

10.

Hoàng Thị Hà (1996), Dinh dưỡng khoáng ở thực vật, NXB Đại

IỄ N

Đ

ÀN

TO

học Quốc Gia Hà Nội.

11.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

§Æng Kim Chi (2001), Hãa häc m«i tr−êng, NXB Khoa häc vµ

G

4.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

NXB Khoa häc - Kü thuËt.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

TP

NguyÔn Träng BiÓu, Tõ V¨n H¹c (1997), Thuèc thö h÷u c¬,

Đ ẠO

3.

.Q

Hµ Néi, Thµnh phè Hå ChÝ Minh.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

D

Lª Huy B¸ (2002), §éc häc m«i tr−êng, NXB §¹i häc Quèc gia

U

2.

Y

N

(1990), C¬ së lý thuyÕt cña mét sè ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch ®iÖn hãa hßa tan.

Ơ

Bé §¹i häc THCN vµ DN. Tr−êng §¹i häc tæng hîp Hµ Néi

H

1.

N

TIẾNG VIỆT

Hoµng V¨n Hu©y, Lª V¨n Khoa, Hïng V¨n ThÕ (1999), Ph−¬ng

ph¸p ph©n tÝch ho¸ häc ®Êt, Gi¸o tr×nh tr−êng §¹i häc Tæng hîp Hµ Néi.

12.

Lª V¨n Khoa (2000), Ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch ®Êt - n−íc - ph©n

bãn - c©y trång, NXB Gi¸o dôc.

13.

Lª V¨n Khoa (chñ biªn) – NguyÔn Xu©n Cù – Lª §øc – TrÇn

Kh¾c HiÖp – TrÇn CÈm V©n (2003), §Êt vµ m«i tr−êng, NXB Gi¸o dôc.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

86

14.

Ph¹m LuËn (2003), Ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch phæ nguyªn tö, NXB

NguyÔn Kh¾c Lam (2002), C¸c ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch ®iÖn hãa,

Ơ

15.

N

H

NXB V¨n Hãa - Th«ng Tin - Hµ Néi.

NguyÔn Kh¾c NghÜa (1999), Xö lý sè liÖu thùc nghiÖm, §¹i häc

NguyÔn §×nh M¹nh (1995), Bµi gi¶ng m«n ph©n tÝch ®Êt, ph©n

N

G

dông trong ho¸ häc, NXB Gi¸o dôc - §¹i häc Quèc gia Hµ Néi.

Hå ViÕt Quý (1998), ChiÕt t¸ch, ph©n chia, x¸c ®Þnh c¸c chÊt

H Ư

19.

20.

TR ẦN

b»ng dung m«i h÷u c¬, NXB §¹i häc Khoa häc Tù nhiªn.

Hå ViÕt Quý (1999), Ho¸ häc phøc chÊt, NXB §¹i häc S−

B

ph¹m Hµ Néi.

Hoµng V¨n S¬n(1999), Gi¸o tr×nh thæ nh−ìng häc, §¹i häc S−

10 00

21. ph¹m Vinh.

Ó

A

Lª V¨n TiÒm, TrÇn C«ng TÊu (1983), Ph©n tÝch ®Êt vµ c©y trång,

Ý

Sæ tay ph©n tÝch §Êt - N−íc - Ph©n bãn vµ c©y trång (1998), NXB

-L

23.

-H

NXB N«ng NghiÖp.

IỄ N

Đ

ÀN

TO

ÁN

N«ng NghiÖp.

24.

Tạp chí phát triển khoa học và công nghệ, tập 10, số 01 - 2007

25.

TCVN 6498:1999, Giíi h¹n tèi ®a cho phÐp mét sè kim lo¹i

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Hå ViÕt Quý (1998), C¸c ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch hiÖn ®¹i - øng

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

18.

Đ ẠO

bãn, c©y trång, §¹i häc n«ng nghiÖp Hµ Néi.

http://daykemquynhon.ucoz.com

D

.Q

17.

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

S− ph¹m Vinh.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U

Y

16.

22.

N

§¹i häc Quèc gia Hµ Néi.

nÆng trong ®Êt.

26.

TCVN 6665:2000, giới hạn tối đa cho phép một số kim loại nặng

trong nước tưới.

27.

TCVN 5367:1991, TCVN 7602:2007 giới hạn tối đa cho phép

một số kim loại nặng trong rau.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

87

28.

TrÇn Tø HiÕu (2000), Ho¸ ph©n tÝch, NXB §¹i häc Quèc gia, Hµ

Néi.

N

H

29. Alina Kabata – Pendias, Ph.D., D. and Henryk Pendias, PH.D

Ơ

N

TIẾNG NƯỚC NGOÀI

N

32. Bingham F.T., Page A.L., Mahler R.L., et al (1975), “Yield and

H Ư

cadmium accumulation of forage species in relation to cadmium content of

33.

TR ẦN

sludge - amended soil”, J.Enviroment Qual., Volume 5, page 57 Bingham F.T., Page A.L., and Strong J.E., (1980), “Yield and

B

cadmium content of rice grain in relation to addition rates of cadmium, Kitaghishi K. and Yamane I. (1980),”Heavy metal Pollution in

A

34.

10 00

copper, nickel, and zinc with sewage sludge and liming”, Soil Sciences, page 57.

35.

-H

Ó

soil of Japan”, Japan Sciences Society press, Tokyo, page 302.

Lindsay W.L. (1972), “Zinc in soils and plants nutrition”, Adv.

-L

Ý

Agron, 24 page 147.

McLaughlin M.J., Sinch B.R (1999), Cadmium in soils and plants,

ÁN

36.

IỄ N

Đ

ÀN

TO

Kluwer Academic Publishers.

37.

Roberts T.M., Gizyn W., Hutchinson T.C. (1979), “Lead

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

G

chemistry of soil processec Greenland. John.Wiley & Sons, New York, 463.

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

31. Bloomfield, C. (1981), “The translocation of metals in soil” , The

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

Đ ẠO

Chemistry, Spark, D.J.,Ed., CRC Press Poca Raton, FL, 179.

http://daykemquynhon.ucoz.com

D

Bartlett, R.J. (1986), “Soil redox behavior”, Soil Physical

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

30.

U

Y

(1992), Trace Elements in Soils and Plants, Boca Raton Ann Arbor London.

contamination of air, soil, vegetation nad people in the vicinity of secondary lead smelter, Trace Subst. Environ. Health”, Vol. 8, Hemphill, D.D., Ed., University of Missouri, Columbia, MO, page 104.

38.

Pongsakul P., Simmons R.W. and Nobuntou W (2002),

“Cadmium contamination in irrigater rice - based agricultural systems:

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

88

Implications for human health and management options”, Proceeding of UNESCAP - IWMI workshop on “Enviromental and Public Health Risks due

Ơ

N

H

Industrial and Natural Sources in South East Asia” - Hanoi, Vietnam

N

to Contamination of Soisl, Crops, Surface and Groundwater from Urban,

Y

December 10th - 12th 2002, Hosted by National Institute for Soil and Fertilizers

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)

D

IỄ N

Đ

ÀN

TO

ÁN

-L

Ý

-H

Ó

A

10 00

B

TR ẦN

H Ư

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

G

Đ ẠO

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

U

(NISF).

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial