Xây dựng kế hoạch dạy học chương Halogen – Hóa học 10 nâng cao nhằm phát triển năng lực

DẠY HỌC HÓA HỌC PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC

vectorstock.com/28062440

Ths Nguyễn Thanh Tú eBook Collection

Xây dựng kế hoạch dạy học chương Halogen – Hóa học 10 nâng cao nhằm phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho HS (VNU - UED) WORD VERSION | 2021 EDITION ORDER NOW / CHUYỂN GIAO QUA EMAIL TAILIEUCHUANTHAMKHAO@GMAIL.COM

Tài liệu chuẩn tham khảo Phát triển kênh bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đơn vị tài trợ / phát hành / chia sẻ học thuật : Nguyen Thanh Tu Group Hỗ trợ trực tuyến Fb www.facebook.com/DayKemQuyNhon Mobi/Zalo 0905779594

Chương 2: Xây dựng kế hoạch dạy học chương Halogen – Hóa học 10 nâng cao nhằm phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho HS 2.1. Phân tích mục tiêu, nội dung và cấu trúc chương Halogen – Hóa học 10 nâng cao 2.1.1. Mục tiêu chương Halogen – Hóa học 10 nâng cao Theo bộ GD và ĐT công bố ngày 27/12/2018 về chương trình tổng thể và 27 chương trình môn học, hoạt động giáo dục trong chương trình giáo dục phổ thông mới, mục tiêu chương Halogen – Hóa học 10 – Nâng cao: 2.1.1.1. Về kiến thức - Phát biểu được trạng thái tự nhiên của các nguyên tố halogen.

- Mô tả được trạng thái, màu sắc, nhiệt độ nóng chảy, nhiệt độ sôi của các đơn chất halogen.

- Trình bày được xu hướng nhận thêm 1 electron (từ kim loại) hoặc dùng chung electron (với phi kim) để tạo hợp chất ion hoặc hợp chất cộng hóa trị dựa theo cấu hình electron.

- Nhận xét (từ bảng dữ liệu về nhiệt độ sôi) và giải thích được xu hướng biến đổi nhiệt độ sôi của HCl đến HI dựa vào tương tác van der Waals. Giải thích được sự bất thường về nhiệt độ sôi của HF so với các HX khác.

- Trình bày được xu hướng biến đổi tính axit của dãy.

- Trình bày được tính khử của các ion (Cl−, Br−, I−) thông qua phản ứng với chất oxi hóa như H2SO4.

- Nắm được ứng dụng của một số HX. 2.1.1.2. Về kỹ năng - Thực hiện được thí nghiệm phân biệt các ion F −, Cl−, Br−, I− bằng dung dịch bạc nitrat AgNO3.

- Thực hiện được (quan sát video) thí nghiệm chứng minh được xu hướng giảm dần tính oxi hóa của các halogen thông qua một số phản ứng: 31

thay thế halogen trong dung dịch muối bởi một halogen khác; halogen tác dụng với hiđro và với nước.

- Giải thích được xu hướng phản ứng của các đơn chất halogen với hiđro theo khả năng hoạt động của halogen và năng lượng liên kết H−X (điều kiện phản ứng, hiện tượng phản ứng và hỗn hợp chất có trong bình phản ứng).

- Viết được PTHH của phản ứng tự oxi hóa – khử của clo trong phản ứng với dung dịch natri hiđroxit ở nhiệt độ thường và khi đun nóng; ứng dụng của phản ứng này trong sản xuất chất tẩy rửa.

- Thực hiện được (quan sát được video) một số thí nghiệm chứng minh tính oxi hóa mạnh của các halogen và so sánh tính oxi hóa giữa chúng.

2.1.1.3. Về thái độ - Say mê, hưởng ứng tham gia các hoạt động của giờ học. Luôn có tinh thần tìm tòi nghiên cứu khoa học, luôn tư duy, xâu chuỗi kiến thức của cả chương.

- Cẩn thận, chính xác khi làm việc với hóa chất.

2.1.1.4. Phát triển năng lực - Hình thành và phát triển ở HS năng lực giải quyết vấn đề.

- Phát triển năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học.

- Phát triển năng lực thực nghiệm.

2.1.2. Nội dung, cấu trúc chương Halogen – Hóa học 10 nâng cao

Nhóm halogen

Clo

Hiđro clorua - Axit clohiđric

Flo

Hợp chất có oxi của clo

Brom Iot

32

2.1.3. Những lưu ý về nội dung và phương pháp dạy học chương * Lưu ý về nội dung - Bốn chương trước HS đã được tìm hiểu và nghiên cứu kỹ về các thuyết chủ đạo (cấu tạo nguyên tử, BTH, liên kết hóa học, phản ứng oxi hóa khử,...) nên từ định luật BTH và vị trí của các nguyên tố trong BTH để dự đoán về tính chất của nhóm halogen.

- Giải thích về sự giống và khác nhau về mặt tính chất của các halogen: ảnh hưởng của lớp electron ngoài cùng của các nguyên tử halogen, khoảng cách từ hạt nhân đến lớp electron hóa trị,...

- Khả năng tạo liên kết cộng hóa trị không cực trong phân tử đơn chất và lý thuyết về cấu tạo nguyên tử để giải thích về sự thay đổi tính chất vật lý, đặc biệt là sự đột biến về năng lượng liên kết giữa clo và flo.

- Tính chất hóa học cơ bản của các hợp chất của halogen với hiđro, sự giống nhau và khác nhau giữa các hợp chất đó. * Lưu ý về phương pháp dạy học: - Sử dụng các phần mềm mô phỏng thí nghiệm, máy chiếu, tranh ảnh trong các bài học.

- Sử dụng thí nghiệm để đối quan sát , kiểm chứng các lý thuyết mà HS đã được học, từ đó đặt ra những vấn đề và phương án giải quyết vấn đề, từ đó hình thành kiến thức mới hoặc có tình huống mang tính vấn đề.

- “Lấy HS làm trung tâm”, để HS tự chủ động tìm tòi, khám phá dưới sự quan sát, gợi ý của GV. - Áp dụng kiến thức bài học với các hiện tượng thực tế cuộc sống để bài học trở nên sinh động, dễ hiểu và gần gũi với HS hơn.

33

2.2. Một số biện pháp phát triển năng lực giải quyết vấn đề và thông qua dạy học Hóa học phổ thông 2.2.1. Biện pháp 1: Sử dụng phương pháp dạy học phát hiện và giải quyết vấn đề nhằm phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho HS Bảng 2.1. Các tình huống có vấn đề chương Halogen Chương 5: Nhóm Halogen

Bài 30: Clo

Nội

Tính huống có vấn

dung

đề

Tính

Vì sao khi sục khí

Giải quyết vấn đề

Sục khí clo vào dung dịch natri

chất hóa clo đi qua dung

bromua, ta thấy dung dịch có màu

học

vàng, do xảy ra phản ứng:

dịch natri bromua,

ta lại thấy xuất hiện Cl2 + 2NaBr → 2NaCl + Br2↑ dung dịch màu nâu

Brom tan trong nước tạo dung

đỏ, nếu tiếp tục sục

dịch có màu vàng.

khí clo dư vào thì

Khi tiếp tục sục khí clo dư vào, thì

dung dịch màu nâu

clo oxi hóa brom:

đỏ biến mất?

5Cl2 + Br2 + 6H2O → 2HBrO3 + 10HCl. Axit tạo thành không màu.

Ứng

1. Vì sao clo rất độc 1.Clo ở trong nước xảy ra phản

dụng

nhưng người ta lại ứng: dùng clo sục vào Cl2 + H2O → HCl + HClO trong nước để khử Axit hipoclorơ HClO không bền, trong bể bơi?

dễ dàng bị chuyển hóa: HClO → HCl + O O nguyên tử có tính oxi hóa rất mạnh, dễ dàng oxi hóa được các

34

ion kim loấi trong nư᝛c, do đó nư᝛c s᝼c khí clo sẽ sấch hƥn. Tuy nhiên clo là m᝙t chẼt khí đ᝙c, do vậy nếu trong nư᝛c chᝊa m᝙t lưᝣng clo nhẼt đᝋnh, trư᝛c khi s᝭ d᝼ng ta nên xả nư᝛c khoảng 2-3 phút cho lưᝣng clo bᝋ giᝯ lấi trong ᝑng nư᝛c thoåt hết ra ngoà i.

2. Tấi sao cĂĄc nhĂ 2. Do clo nạng hĆĄn khĂ´ng khĂ­ nĂŞn mĂĄy, dĂš Ä‘ĂŁ Ä‘áťƒ áť‘ng máť™t phần khĂ­ clo báť‹ lắng xuáť‘ng khĂłi rẼt cao, nhĆ°ng dĆ°áť›i, gây Ă´ nhiáť…m mĂ´i trĆ°áť?ng. hiᝇn tưᝣng clo thoĂĄt Máť™t sáť‘ biᝇn phĂĄp hiᝇn nay Ä‘áťƒ xáť­ ra

ngoĂ i

ô lý khí clo bᝋ rò rᝉ, hiᝇn nay như:

gây

nhiᝅm môi trư�ng lắp già n phun mưa, xây d᝹ng thung vôi l᝛n ngay dư᝛i trấm, xây

vẍn xảy ra?

dáťąng thĂĄp trung hòa clo,... Ä?iáť u

1. Tấi sao điᝠu chế

1. Ä?iᝇn phân muáť‘i natri clorua cĂł

cháşż

clo trong cĂ´ng

mĂ ng ngăn, Ä‘áťƒ ngăn cản khĂ­ clo

nghiᝇp, khi điᝇn

thoĂĄt ra áť&#x; anot tĂĄc d᝼ng váť›i dung

phân muᝑi natri

dáť‹ch natri clorua.

clorua cần có mà ng

2NaCl

ngăn?

Ä‘đ?‘–ᝇđ?‘› đ?‘?ℎâđ?‘›,đ?‘?Ăł đ?‘šĂ đ?‘›đ?‘” đ?‘›đ?‘”ăđ?‘›

+

2H2O

→

H2↑ + Cl2↑ + 2NaOH 2. CĂł tháťƒ thu khĂ­

2. KhĂ´ng tháťƒ thu khĂ­ clo báşąng

clo báşąng phĆ°ĆĄng

phưƥng phåp đầy nư᝛c do clo tan

phåp đẊy nư᝛c

trong nư᝛c. Ta nên thu clo bẹng

khĂ´ng?

phưƥng phåp đẊy không khí, do

35

clo không tác dụng với oxi và nặng hơn oxi, nên clo sẽ dần chiếm từ phía dưới và đẩy không khí ra ngoài.

Bài 31: Hiđro

Tính chất 1. Trong thí nghiệm 1. Do khí hiđro clorua tan rất

về tính tan của

nhiều vào nước làm giảm áp suất

hiđro clorua, khi

trong bình và nước theo đó bị hút

Axit

đưa bình đựng khí

vào bình.

clohiđric

hiđro clorua có ống

vật lý

clorua –

vuốt nhọn xuyên qua nhúng vào chậu nước, sau một lát, quan sát thấy nước theo ống phun vào bình. Tại sao lại có hiện tượng đó?

Tính chất 1. Vì sao khi cơ thể

1. Khi dịch dạ dày bị trào ngược

hóa học

mệt mỏi, dạ dày có

thực quản dẫn đến hiện tượng “ợ

hiện tượng “ợ

chua”.

chua”? Đề xuất

Axit clohiđric có tác dụng trung

biện pháp để ngăn

hòa lượng axit trong dạ dày:

chặn tình trạng đó?

NaHCO3 + HCl → NaCl + CO2 + H2O Ngoài ra, nó còn là chất xúc tác cho các phản ứng phân hủy các chất gluxit (chất đường, bột) và chất protein (đạm) thành các chất

36

đơn giản hơn để cơ thể có thể hấp thụ được.

Muối

1. Vì sao khi luộc Dưới áp suất khí quyển 1atm thì

của axit

rau, ta nên cho nhiệt độ sôi của nước là 100oC.

clohiđric muối để rau vẫn giữ Nếu cho thêm một ít muối ăn vào được độ tươi xanh?

nước thì nhiệt độ sôi tăng lên, do đó thời gian sôi sẽ được rút ngắn, rau sẽ mất ít vitamin hơn.

Bài 34:

Một số

Flo

hợp chất bình thủy tinh đựng đựng dung dịch axit flohiđric, do của flo

1. Có nên dùng Không nên dùng bình thủy tinh

dung

dịch

axit thành phần chủ yếu của thủy tinh

flohiđric?

là silic đioxit SiO2 nên khi cho dung dịch HF vào xảy ra phản ứng: SiO2 + 4HF → SiF4↑ + 2H2O

Ví dụ 1: Vì sao clo rất độc nhưng người ta lại dùng clo sục vào trong nước để khử bể bơi?

Phát hiện vấn đề: Do clo tan trong nước tạo axit hipoclorơ có tính oxi hóa mạnh.

GQVĐ: Clo ở trong nước xảy ra phản ứng: Cl2 + H2O → HCl + HClO Axit hipoclorơ HClO không bền, dễ dàng bị chuyển hóa: HClO → HCl + O O nguyên tử có tính oxi hóa rất mạnh, dễ dàng oxi hóa được các ion kim loại trong nước, do đó nước sục khí clo sẽ sạch hơn. Tuy nhiên clo là một chất khí độc, do vậy nếu trong nước chứa một lượng clo nhất định, trước khi

37

sử dụng ta nên xả nước khoảng 2-3 phút cho lượng clo bị giữ lại trong ống nước thoát hết ra ngoài.

Bài tập này giúp HS chứng minh được tính chất của clo tác dụng với nước và tính oxi hóa rất mạnh của axit hipoclorơ, từ đó áp dụng vào hiện tượng thực tế là sử dụng làm sạch nước hiện nay tại các nhà máy cung cấp nước. Khi học đến ứng dụng của clo, GV có thể sử dụng câu hỏi này.

Ví dụ 2: Tại sao các nhà máy, dù đã để ống khói rất cao, nhưng hiện tượng clo thoát ra ngoài gây ô nhiễm môi trường vẫn xảy ra?

Phát hiện vấn đề: do clo nặng hơn không khí.

GQVĐ: Do clo nặng hơn không khí nên một phần khí clo bị lắng xuống dưới, gây ô nhiễm môi trường. Một số biện pháp hiện nay để xử lý khí clo bị rò rỉ, hiện nay như: lắp giàn phun mưa, xây dựng thung vôi lớn ngay dưới trạm, xây dựng tháp trung hòa clo,...

Bài tập này giải thích hiện tượng tại sao ở gần các nhà máy, tuy cột ống thoát khói thải clo xây dựng rất cao so với mặt đất, nhưng mặt đất xung quanh các nhà máy vẫn có hiện tượng ô nhiễm do khí clo gây ra. Khi học đến ứng dụng của clo, GV có thể sử dụng câu hỏi này.

Ví dụ 3: Vì sao khi cơ thể mệt mỏi, dạ dày có hiện tượng “ợ chua”? Đề xuất biện pháp để ngăn chặn tình trạng đó?

Phát hiện vấn đề: Axit clohiđric tác dụng được với các muối axit.

GQVĐ: Khi dịch dạ dày bị trào ngược thực quản dẫn đến hiện tượng “ợ chua”.

Axit clohiđric có tác dụng trung hòa bớt lượng axit trong dạ dày: NaHCO3 + HCl → NaCl + CO2 + H2O 38

Ngoài ra, nó còn là chất xúc tác cho các phản ứng phân hủy các chất gluxit (chất đường, bột) và chất protein (đạm) thành các chất đơn giản hơn để cơ thể có thể hấp thụ được.

Khi học đến tính chất hóa học của axit clohiđric, GV có thể đưa ra TH này để HS vận dụng kiến thức đã học để GQVĐ, từ đó ghi nhớ và nắm vững kiến thức một cách chủ động và tích cực hơn.

Ví dụ 4: Vì sao khi luộc rau, ta nên cho muối để rau vẫn giữ được độ tươi xanh?

Phát hiện vấn đề: Nhiệt độ sôi của nước muối cao hơn nước.

GQVĐ: Dưới áp suất khí quyển 1atm thì nhiệt độ sôi của nước là 100oC. Nếu cho thêm một ít muối ăn vào nước thì nhiệt độ sôi tăng lên, do đó thời gian sôi sẽ được rút ngắn, rau sẽ mất ít vitamin hơn.

Khi phát hiện các hiện tượng thường ngày được giải thích bằng các kiến thức hóa học mà HS đã được học, từ đó đem lại sự hứng thú và mong muốn tìm tòi, khám phá trong bài học.

Ví dụ 5: Có nên dùng bình thủy tinh đựng dung dịch axit flohiđric?

Phát hiện vấn đề: Tính chất hóa học của axit flohiđric tác dụng với silic đioxit.

GQVĐ: Không nên dùng bình thủy tinh đựng dung dịch axit flohiđric, do thành phần chủ yếu của thủy tinh là silic đioxit SiO2 nên khi cho dung dịch HF vào xảy ra phản ứng: SiO2 + 4HF → SiF4↑ + 2H2O

39

Thông qua bài tập này, HS vừa ghi nhớ kiến thức về tính chất của dung dịch axit flohiđric, vừa áp dụng để tránh việc dùng bình thủy tinh để bảo quản dung dịch axit flohiđric trong các phòng thí nghiệm.

2.2.2. Biện pháp 2: Sử dụng bài tập hóa học nhằm phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho HS. BTHH được áp dụng khi GV tổ chức tạo tình huống có vấn đề trong dạy học bài mới, khi luyện tập củng cố kiến thức và giao bài tập về nhà cho HS. BTHH hình thành và khơi gợi hứng thú, mong muốn tìm hiểu vấn đề.

Thông qua bài tập hóa học, GV có thể tái hiện kiến thức đã học để áp dụng vào thực tiễn cuộc sống.

Tuy vậy, trong một tiết học, GV không có nhiều thời gian cho việc sử dụng BTHH, nên các bài tập được chọn phải phù hợp và đúng trọng tâm của bài, các bài tập tăng dần theo cấp độ từ dễ đến khó để đảm bảo năng lực cho HS. Ví dụ 1: Tại sao thông qua các cuộn phim, hình ảnh chụp từ máy ảnh có thể hiện và in lên cuộn phim đó?

Phát hiện vấn đề: Trong phim ảnh và giấy ảnh được phết một lớp mỏng huyền phù của AgBr trong gelatin (chất dính).

Giải quyết vấn đề: Khi chiếu ánh sáng lên phim thì phản ứng xảy ra: 2AgBr → 2Ag + Br2 Br2 tạo ra sẽ hóa hợp với gelatin còn Ag được tạo ra ở dạng mầm tinh thể, lúc này xuất hiện ảnh ẩn, muốn cho ảnh của vật rõ hơn, ta ngâm phim vào thuốc hiện hình, lúc này AgBr dư sẽ biến đổi về Ag. Sau đó người ta dùng thuốc định hình Na2S2O3 có khả năng hòa tan lớp AgBr dư còn sót lại trên phim ảnh do tạo phức, chỉ còn lại Ag bám trên đó tạo hình ảnh âm bản cho tấm phim: 40

AgBr + 2 Na2S2O3 → Na3[Ag(S2O3)2] + NaBr Ví d᝼ 2: VÏ sao quẚt que diêm lên v� bao lấi gây ra s᝹ chåy?

Phåt hiᝇn vẼn đᝠ: Do trên đầu que diêm có chᝊa gần 50% kaliclorat.

Giải quyáşżt vẼn Ä‘áť : Ä?ầu que diĂŞm cĂł chᝊa hĂ m lưᝣng chᝧ yáşżu KClO3.

Thân que diĂŞm báşąng gáť— thĂ´ng máť m hoạc gáť— bấch dĆ°ĆĄng. Váť? bao diĂŞm cĂł phᝧ máť™t láť›p photpho Ä‘áť? vĂ keo thᝧy tinh láť?ng. Khi quáşšt diĂŞm, đầu que diĂŞm chấm vĂ o láť›p photpho Ä‘áť?, do photpho Ä‘áť? khi báť‹ ma sĂĄt sinh nhiᝇt nĂŞn chĂĄy thĂ nh tia láť­a Ä‘iᝇn. KClO3 trĂŞn đầu que diĂŞm gạp nhiᝇt sáş˝ cho khĂ­ oxi thoĂĄt ra vĂ nhanh chĂłng duy trĂŹ sáťą chĂĄy. đ?‘€đ?‘›đ?‘‚2 ,đ?‘Ą đ?‘œ

2 KClO3 →

2KCl + 3O2

Ví d᝼ 3: Tấi sao dung dᝋch nư᝛c clo có tính tẊy trắng quần åo?

Phåt hiᝇn vẼn đᝠ: Nư᝛c clo gᝓm h᝗n hᝣp muᝑi natri clorua HCl, natri hipoclorit HClO và nư᝛c.

Giải quyáşżt vẼn Ä‘áť : Trong dung dáť‹ch nĆ°áť›c clo cĂł chᝊa axit yáşżu HClO, nĂł dáť… dĂ ng báť‹ tĂĄch ra ngay cả khi áť&#x; Ä‘iáť u kiᝇn nhiᝇt Ä‘áť™ thĂ´ng thĆ°áť?ng tấo thĂ nh HCl vĂ [O] nguyĂŞn táť­.

HClO → HCl + [O] [O] nguyĂŞn táť­ cĂł khả năng oxy hĂła rẼt mấnh, do Ä‘Ăł cĂł tháťƒ lĂ m mẼt mĂ u cĂĄc loấi vải sᝣi, giẼy hoạc quĂ˝ tĂ­m,...

41

2.2.3. Biện pháp 3: Sử dụng dạy học theo góc nhằm phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho HS. Dạy học theo góc giúp HS có thể nghiên cứu nội dung cả bài thông qua các góc. Trong mỗi góc áp dụng các kỹ năng khác nhau như: quan sát, phân tích, trải nghiệm, áp dụng,…

Bảng 2.2. Nội dung các góc học tập Các góc Góc quan sát

Nội dung góc Từ kiến thức thực tế và thí nghiệm hóa học, HS trình bày được tính chất vật lý và tính chất hóa học của nhóm halogen.

Góc phân tích

Nắm được công thức cấu tạo, kiểu liên kết trong phân tử HCl, số oxi của clo trong phân tử từ đó trình bày tính chất hóa học của HCl.

Góc trải nghiệm

HS tiến hành làm các thí nghiệm về tính chất vật lý, tính chất hóa học của HCl.

Góc vận dụng

HS vận dụng giải các bài tập có liên quan đến các tính chất và phương pháp điều chế HCl.

2.3. Xây dựng bộ công cụ đánh giá sự phát triển năng lực giải quyết vấn đề của HS. 2.3.1. Cơ sở xây dựng bộ cung cụ đánh giá Để đánh giá được năng lực GQVĐ cho HS, ta cần đặt ra những mục tiêu, tiêu chí đánh giá phù hợp, do đó cần xây dựng bộ công cụ đánh giá và trình bày theo bảng dưới đây: 42

Bảng 2.3. Bộ công cụ đánh giá sự phát triển năng lực giải quyết vấn đề Biểu hiện

Tiêu chí

NL

đánh giá

1.Phát

Mức độ 0

Mức độ 1

Mức độ 2

Mức độ 3

(0 điểm)

(1 điểm)

(2 điểm)

(3 điểm)

- Xác định -

hiện được mức đề chính

vấn

Mức độ

Không - Chưa xác - Xác định - Xác định

độ tìm

thấy định

xác vấn

đề, độ

trong nội của vấn đề, tính bài tính

dung

đắn

học

mới.

-

tin tính

để

được tìm

của

đề, của thông vấn

đề,

tin phân

được, phân

tích nhưng

có vấn đề vừa chưa

hướng giải hướng giải tìm

tin

được - Phân tích vấn đề vừa có tìm

được hướng giải để

quyết phù quyết phù nhưng

được có

quyết phù hướng giải có hợp, độ tin quyết phù

hướng giải cậy

tin cậy cao. cậy thấp.

tích thông

của

vấn đề vừa mới.

tích mới.

hợp và độ hợp, độ tin chưa

tính đúng

của - Có hướng đắn

Không thông

có không

chính

đắn xác

vấn đề vừa vấn đề vừa - Có hướng tìm tìm

tính độ

đúng tin mới.

đắn

- Phân tích phân

vấn được mức

của đúng

của vấn

của thông tin mới.

chính đề,

đúng xác

đúng đắn

thông

mức được

chưa hợp và độ

quyết phù cao.

tin

hợp, độ tin

cao.

cậy

cậy thấp.

2.

Định - Tìm ra -

Không - Chưa tìm - Tìm ra - Tìm ra

hướng

nhiều

cách

hướng giải hướng giải giải quyết quyết khác hướng giải

GQVĐ

quyết khác quyết khác khác nhau, nhau, mới quyết khác

tìm

ra ra

43

hướng hướng giải nhiều

nhau, mới nhau, mới mới

mẻ, mẻ,

phù mẻ, không chưa

mẻ,

phù nhau, mới

phù hợp với nội mẻ,

hợp với nội phù

hợp hợp với nội dung

dung

nội dung

bài với

học.

dung

-

Các học.

-

quyết phải hướng giải quyết sát quyết

vào dung

thực

bám

Các

có hướng giải sát quyết phải sát

nội không bám sát vào nội dung

bài vào

nội

bài sát vào nội dung

tuy dung

bài

không bám vào

tuy nhiên chưa học, có áp

bài học

tế tính thực tế áp -

bài học

thiếu nhiên chưa áp

với học

cuộc sống.

-

dung

nội bám

học, có áp dung dụng

nội

Các bài học.

Các hướng giải quyết

bám

với

Các hướng giải -

-

hướng giải -

bài hợp

bài học.

bài học.

phù

dụng dụng

với

dụng với thực tế thực

tế

Hướng với thực tế cuộc sống.

Hướng giải quyết cuộc sống.

giải quyết mới không -

-

Hướng -

Hướng

Hướng giải quyết giải quyết

đi sâu giải đáp

ứng giải quyết mới

quyết được được

giải mới

vấn đề đã quyết được đáp phát hiện.

cuộc sống.

vấn đề đã được

chưa ứng

đáp đi sâu giải được quyết

ứng giải quyết được vấn giải được

vấn đề đã phát

quyết được đề đã phát hiện.

phát hiện.

vấn đề đã hiện. phát hiện.

3.

Xây - Tìm tòi -

Không - Có tìm tòi - Có tìm tòi - Tìm tòi

dựng các tài liệu, thu tìm tòi tài tài liệu, thu tài liệu, thu tài

liệu,

phương

thập

thập thông liệu,

thu thập thông thập thông thu

44

án

giải tin

để thập thông tin

quyết vấn chứng đề

nên chưa

tin

minh

các không

hướng

chứng

chứng

GQVĐ đã minh đặt ra.

nhưng tin

minh

chứng

minh các GQVĐ đã

đặt ra.

- Đưa ra

- Chưa các - Đưa ra các

Không phương án các

nhằm

đưa ra các nhằm

chống

lại phương án chống

rủi ro trong nhằm

phương án

phương án nhằm lại nhằm

chống lại

rủi ro trong chống

quá

trình chống

thực

hiện rủi ro trong thực

lại quá

lại rủi

ro

trình rủi ro trong trong quá hiện quá

hoặc do sự quá

trình hoặc do sự thực

thay

đổi thực

hiện thay

của

bối hoặc do sự của

cảnh.

các hướng

GQVĐ đã GQVĐ đã đặt ra.

đặt ra.

phương án -

để chứng

hướng

- Đưa ra GQVĐ đã đặt ra. các

tin

chưa

các minh

các hướng

hướng

nhưng thông

trình trình thực hiện hiện hoặc

đổi hoặc do sự do sự thay bối thay

thay

đổi cảnh.

của

của

bối

cảnh.

đổi đổi

của

bối bối cảnh.

cảnh.

4.

Thực -

Thực -

hiện

hiện

phương

pháp theo -

Không -

giải thực hiện.

Chưa - Có ý thức -

Thực

thực

hiện thực

hiện hiện

giải

Không giải

pháp giải

pháp pháp theo

án GQVĐ các

bước đánh

giá theo

các theo

các các

đã đề ra

dựng phương án bước

xây bước

xây xây dựng

đã dựng

đã đã đưa ra.

xây

đã đưa ra.

rủi ro trong dựng

- Đánh giá quá

trình đưa ra.

45

đưa ra.

bước

- Đánh giá

phương án thực

Chưa - Đánh giá phương án

hiện không đánh

rủi ro trong và

giá phương án rủi

dụng phương án rủi ro trong trong quá

quá

trình vận

thực

hiện trong

và

vận cảnh mới.

bối rủi ro trong quá trình thực

hiện hiện

dụng trong

thực

hiện và

vận vận dụng

bối

và

vận dụng

còn trong bối

cảnh

dụng trong lúng bối

Đánh - Chủ động -

năng GQVĐ

về trong

bối

cảnh mới.

Không - Có ý thức - Có ý thức -

tư chịu

các

ý ra

các

ý tư

mang tính mang tính sáng sáng

tạo, sáng

tạo, tuy

tạo, sáng

dễ dễ

dàng thuộc,

phụ thuộc,

các các nguồn nhận

nguồn thông

thông

tạo, mới mang

tin nguồn

tin chưa được thông

dễ tạo, không

dễ dàng chấp phụ thuộc,

dàng chấp chấp nhận dàng chấp nhận nhận

tưởng

nhiên không phụ tính sáng

không phụ phụ thuộc, còn thuộc,

duy,

ý tưởng mới tưởng mới đưa ra các

ý các

thông qua tưởng mới tưởng mới mang tính mang tính ý bài học

Chủ

tư tư duy, đưa tư duy, đưa động trong

lực duy, đưa ra duy, đưa ra ra các

và

túng cảnh mới.

cảnh trong

mới.

giá

trình trình thực

quá

mới.

5.

ro

các dễ

dàng

các nguồn

chấp nhận

thông

tin các nguồn

tin chưa được thông

tin

chưa được kiểm

chưa được kiểm

chưa được

kiểm

chứng.

kiểm

chứng.

kiểm

chứng.

- Lạc đề.

chứng.

- Đánh giá chứng.

- Đánh giá

- Đánh giá được

46

vấn - Đánh giá

vấn

đề

vấn

đề đề, không vấn

đề

đúng trọng

chưa đúng lạc đề.

đúng trọng

tâm, không

trọng tâm.

tâm,

lạc đề.

không lạc đề.

2.3.2. Thiết kế công cụ đánh giá 2.3.2.1. Bộ công cụ đánh giá năng lực GQVĐ của HS dành cho GV - Mục đích: GV căn cứ vào các tiêu chí để đánh giá năng lực GQVĐ cho HS, từ đó xây dựng mục tiêu về kiến thức, kỹ năng, thái độ bài học theo hướng GQVĐ.

- Yêu cầu: Bộ công cụ kiểm tra phải rõ ràng, dễ hiểu, bám sát vào các tiêu chí đã đặt ra.

- Các bước thực hiện: + Bước 1: Xác định mục tiêu, đối tượng, thời gian và địa điểm đánh giá. + Bước 2: Xây dựng mức độ đánh giá. + Bước 3: Tổng hợp và hoàn thiện các tiêu chí và mức độ đánh giá.

Bảng 2.4. Bộ công cụ kiểm tra đánh giá năng lực GQVĐ của HS dành cho GV Trường THPT:...........................................................................................

Lớp:............................................................................................................

Tên bài học:................................................................................................

Tên GV:...................................................................................................

47

Tiêu chí đánh giá

STT

Mức độ Mức

Mức

Mức

Mức

độ 0

độ 1

độ 2

độ 3

(0

(1

(2

(3

điểm) 1.

Xác định mức độ chính xác của vấn đề, tính đúng đắn của thông tin mới.

2.

Phân tích vấn đề vừa tìm được để có hướng giải quyết phù hợp và độ tin cậy cao.

3.

Tìm ra nhiều hướng giải quyết khác nhau, mới mẻ, phù hợp với nội dung bài học.

4.

Các hướng giải quyết phải bám sát vào nội dung bài học, có áp dụng với thực tế cuộc sống.

5.

Hướng giải quyết đi sâu giải quyết được vấn đề đã phát hiện.

6

Nhận

Tìm tòi tài liệu, thu thập thông tin để chứng minh các hướng GQVĐ đã đặt ra.

48

điểm) điểm) điểm)

xét

7.

Đưa ra các phương án nhằm chống lại rủi ro trong quá trình thực hiện hoặc do sự thay đổi của bối cảnh.

8.

Thực hiện giải pháp theo các bước xây dựng đã đưa ra.

9.

Đánh giá phương án rủi ro trong quá trình thực hiện và vận dụng trong bối cảnh mới.

10.

Chủ động trong tư duy, đưa ra các ý tưởng mới mang tính sáng tạo, không phụ thuộc, dễ dàng chấp nhận các nguồn thông tin chưa được kiểm chứng.

11.

Đánh giá vấn đề đúng trọng tâm, không lạc đề.

Tổng điềm:........../33 2.3.2.2. Bộ công cụ đánh giá năng lực GQVĐ của HS - Mục đích: HS tự đánh giá về năng lực GQVĐ của bản thân thông qua các tiêu chí đã đặt ra.

- Yêu cầu: Bộ công cụ kiểm tra phải rõ ràng, dễ hiểu, bám sát vào các tiêu chí đã đặt ra.

- Các bước thực hiện:

49

+ Bước 1: Xác định mục tiêu, đối tượng, thời gian và địa điểm phỏng vấn. + Bước 2: Xây dựng mức độ đánh giá, thiết kế các câu hỏi phù hợp và đáp ứng nhu cầu cần đánh giá về năng lực GQVĐ. + Bước 3: Tổng hợp và hoàn thiện các tiêu chí và mức độ đánh giá.

Bảng 2.5. Bộ công cụ kiểm tra đánh giá năng lực GQVĐ của HS Trường THPT:...........................................................................................

Lớp:............................................................................................................

Tên bài học:................................................................................................

Tên HS:....................................................................................................

Xác định các mức độ đạt được của các tiêu chí đánh giá năng lực GQVĐ STT

1.

Tiêu chí đánh giá

Mức độ Mức

Mức

Mức

Mức

độ 0

độ 1

độ 2

độ 3

(0

(1

(2

(3

điểm)

điểm)

Xác định mức độ chính xác của vấn đề, tính đúng đắn của thông tin mới.

2.

Phân tích vấn đề vừa tìm được để có hướng giải quyết phù hợp và độ tin cậy cao.

3.

Nhận

Tìm ra nhiều hướng giải quyết khác nhau, mới mẻ,

50

điểm) điểm)

xét

phù hợp với nội dung bài học.

4.

Các hướng giải quyết phải bám sát vào nội dung bài học, có áp dụng với thực tế cuộc sống.

5.

Hướng giải quyết đi sâu giải quyết được vấn đề đã phát hiện.

6.

Tìm tòi tài liệu, thu thập thông tin để chứng minh các hướng GQVĐ đã đặt ra.

7.

Đưa ra các phương án nhằm chống lại rủi ro trong quá trình thực hiện hoặc do sự thay đổi của bối cảnh.

8.

Thực hiện giải pháp theo các bước xây dựng đã đưa ra.

9.

Đánh giá phương án rủi ro trong quá trình thực hiện và vận dụng trong bối cảnh mới.

10.

Chủ động trong tư duy, đưa ra các ý tưởng mới mang tính sáng tạo, không phụ thuộc, dễ dàng chấp nhận các nguồn thông tin chưa được kiểm chứng.

51

11.

Đánh giá vấn đề đúng trọng tâm, không lạc đề.

Tổng điểm:........../33 2.3.2.3. Phiếu kiểm tra dành cho HS Phiếu kiểm tra là công cụ đắc lực giúp GV đánh giá năng lực GQVĐ của HS thông qua những câu hỏi, bài toán lý thuyết và thực tiễn, nhờ đó giúp HS củng cố lại kiến thức đã học.

Phiếu kiểm tra được thiết kế theo mẫu phụ lục 4,5.

PHIẾU KIỂM TRA Họ và tên:............................................................................................................

HS:.......................................................................................................................

Lớp:.....................................................................................................................

Thời gian:............................................................................................................

Các bước tiến hành làm phiếu kiểm tra: 1. Nhận ra vấn đề của bài toán thông qua các dữ kiện, số liệu đề bài đã cho, hiểu rõ yêu cầu, câu hỏi của vấn đề.

2. Tiến hành GQVĐ, vận dụng các kỹ năng để tháo gỡ vấn đề.

3. Trình bày lời giải cho vấn đề.

4. Vận dụng vào tình huống trong tự nhiên.

2.4. Thiết kế một số kế hoạch bài dạy chương Halogen – Hóa học 10 nâng cao nhằm phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho HS Kế hoạch dạy học BÀI 30: CLO I. MỤC TIÊU DẠY HỌC 1. Kiến thức

52

−

HS trình bày được vị trí, đặc điểm cấu tạo nguyên tử, phân tử, cấu hình

electron lớp ngoài cùng. −

HS giải thích được tính chất vật lý, tính chất hóa học của clo.

−

HS dự đoán và chứng minh tính chất hóa học cơ bản của clo là tính oxi

hóa mạnh dựa vào đặc điểm cấu tạo của clo. −

HS trình bày được các phương pháp điều chế và ứng dụng của clo.

2. Kỹ năng −

Dự đoán tính chất, kiểm tra, kết luận được về tính chất hóa học của clo.

−

Quan sát, nhận xét, giải thích hiện tượng xảy ra khi thực hiện thí

nghiệm (clo tác dụng với kim loại, clo tác dụng với hiđro), từ đó giải thích các hiện tượng trong thực tiễn. −

Viết và cân bằng các phương trình hóa học thể hiện tính chất hóa học,

ứng dụng và điều chế. −

Vận dụng kiến thức vào thực tiễn: Từ tính chất vật lý và hóa học của

clo để suy ra được ứng dụng của chúng trong thực tiễn đời sống và dựa.

3. Thái độ -

Say mê, hưởng ứng tham gia các hoạt động của giờ học. Luôn có tinh

thần tìm tòi nghiên cứu khoa học, luôn tư duy, xâu chuỗi kiến thức của cả chương theo logic. −

Cẩn thận, chính xác khi làm việc với hóa chất.

4. Định hướng phát triển năng lực −

Hình thành và phát triển ở HS năng lực giải quyết vấn đề.

−

Phát triển năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học.

−

Phát triển năng lực thực nghiệm.

II. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC

53

PPDH chᝧ yếu là dấy h�c tÏnh huᝑng kết hᝣp là m viᝇc nhóm kết hᝣp cåc PPDH khåc như: dấy h�c hᝣp tåc, đà m thoấi tÏm tòi và phưƥng phåp tr᝹c quan (s᝭ d᝼ng thí nghiᝇm, tranh ảnh và thiết bᝋ dấy h�c).

III. CHUẨN Bᝊ 1. Ä?áť‘i váť›i GV: GiĂĄo ĂĄn, máť™t sáť‘ tranh ảnh váť trấng thĂĄi táťą nhiĂŞn vĂ Ä‘iáť u cháşż cᝧa clo, phiáşżu háť?c táş­p vĂ video váť tĂ­nh chẼt hĂła háť?c cᝧa clo.

2. Ä?áť‘i váť›i HS: Ä?áť?c trĆ°áť›c bĂ i áť&#x; nhĂ , nháť› lấi kiáşżn thᝊc khĂĄi quĂĄt váť nhĂłm halogen Ä‘ĂŁ đưᝣc háť?c áť&#x; bĂ i trĆ°áť›c.

IV. THIáşžT Káşž HOáş T Ä?áť˜NG Dáş Y HáťŒC Hoất Ä‘áť™ng cᝧa

N᝙i dung

GV – HS

Biáťƒu hiᝇn phĂĄt triáťƒn NLGQVD

Hoất Ä‘áť™ng 1: TĂŹm hiáťƒu váť tĂ­nh chẼt váş­t lĂ˝ cᝧa clo GV đạt câu háť?i:

- Trấng thåi: chẼt khí.

PhĂĄt

Nếu bᝋ ng᝙ đ᝙c

- Mà u sắc: và ng l᝼c.

vẼn đᝠ: VÏ

khĂ­ clo sáş˝ cĂł

- MĂši: mĂši xáť‘c.

sao khĂ­ clo

nhᝯng biáťƒu hiᝇn

- Nhiᝇt đ᝙ hóa l�ng: -33,6 oC.

đ᝙c, nhưng

nhĆ° tháşż nĂ o?

- Nhiᝇt đ᝙ hóa hƥi: - 101,0oC.

ngĆ°áť?i

HS: Dáťąa vĂ o sáťą

- đ?‘‘đ??śđ?‘™2/đ?‘˜đ?‘˜ =

tan tĂ­nh Ä‘áť™c tĂ­nh cᝧa clo Ä‘áťƒ trả láť?i.

71 29

≈ 2,5.

- Ä?áť™ tan: tan vᝍa phải trong nĆ°áť›c, tấo dung dáť‹ch mĂ u vĂ ng nhất gáť?i lĂ nĆ°áť›c clo, tan nhiáť u trong dung mĂ´i hᝯu cĆĄ.

- Tính đ᝙c: rẼt đ᝙c, nó phå hoấi niêm mấc đư�ng hô hẼp, cần phải cẊn thận khi tiếp xúc

vẍn

ta dĂšng

khĂ­ clo Ä‘áťƒ kháť­

trĂšng

báťƒ bĆĄi?

GQVÄ?: Trong nĆ°áť›c

v᝛i khí clo.

hiᝇn

bĆĄi

báťƒ chᝊa

hà m lưᝣng

54

clo

cho

phép ( < 0,02ppm), tuy

nhiên

khi đi bơi, ta vẫn có cảm giác bị rát da và mắt có hiện tượng cay xè Hoạt động 2: Dự đoán tính chất hóa học GV: Dựa vào cấu Cấu hình electron của clo: hình electron

- Phát hiện vấn đề: viết

[Ne]3s23p5

nguyên tử của

cấu

hình

clo, em hãy cho

electron

biết tính chất hóa

(Z= 17), từ

học đặc trưng và

đó dự đoán

dự đoán độ âm

tính

chất

điện của clo.

hóa

học

HS: Clo có 7

điển hình.

electron ở lớp

-GQVĐ:

ngoài cùng → là

dựa

vào

phi kim rất hoạt

kiến

thức được

động, là chất oxi

1. Tác dụng với kim loại.

đã

hóa mạnh.

2. Tác dụng với hiđro.

học

ở

- Clo có độ âm

3. Tác dụng với nước và với dung dịch kiềm.

chương

I:

55

điện lớn, chỉ

4. Tác dụng với muối của các halogen khác.

Nguyên tử

đứng sau flo và

5. Tác dụng với các chất khử khác.

dự

đoán

oxi.

tính

chất

GV:

hóa học.

+ Chia lớp thành

- Phát hiện

2 góc và thực

vấn đề: Clo

hiện nhiệm vụ

có

tương ứng trong

OXH, dựa

từng phiếu học

vào những

tập.

cơ sở nào

+ Hướng dẫn các

để tìm ra

nhóm thực hiện

dự đoán?

nhiệm vụ và

-GQVĐ:

trưng bày sản

dựa vào số

phẩm.

oxi hóa và

+ Quan sát theo

độ

dõi hoạt động của

điện.

các nhóm và hỗ trợ, nhắc nhở HS trong từng nhóm.

HS: + Thực hiện nhiệm vụ ở phiếu học tập. + Thuyết trình sản phẩm trước lớp.

56

tính

âm

- GV: Tại sao khi cho sắt tác dụng với clo lên muối sắt(III) clorua?

- HS: Do clo có tính oxi hóa mạnh.

Hoạt động 3. Giải thích về ứng dụng của clo - GV yêu cầu HS

- Dùng để sát trùng nước

- Phát hiện

giải thích hiện

- Sản xuất nhiều hợp chất vô cơ và hữu cơ

vấn đề: vì

tượng dùng khí

như: axit clohiđric, clorua vôi,...

sao khí clo

clo để khử trùng

- Những sản phẩm hữu cơ chứa clo có ý nghĩa

rất

nước sinh hoạt

to lớn.

nhưng

hàng ngày.

+ Đicloetan, cacbon, tetraclorua dùng để chiết

người ta lại

- HS giải thích

chất béo, khử dầu mỡ trên kim loại

dùng

clo

dựa vào tính tan

+ Một số làm thuốc diệt côn trùng bảo vệ thực

sục

vào

của clo trong

vật.

trong nước

nước.

+ Từ sản phẩm hữu cơ chứa clo, người ta chế

để

tạo được nhiều chất dẻo, sợi tổng hợp, cao su

trùng

tổng hợp, da giả,...

nước?

-

độc

khử

GQVĐ:

khí clo ở trong nước tạo

thành

axit clohiđric và axit

57

hipoclorĆĄ.

Axit hipoclorĆĄ cĂł tĂ­nh oxi hĂła

rẼt

mấnh, nháť? Ä&#x2018;Ăł

tẊy

trĂšng Ä&#x2018;ưᝣc nĆ°áť&#x203A;c.

Hoất Ä&#x2018;áť&#x2122;ng 4. TĂŹm hiáť&#x192;u váť trấng thĂĄi táťą nhiĂŞn GV: HĂŁy cho biáşżt - Trong láť&#x203A;p váť? TrĂĄi Ä&#x2018;Ẽt, clo Ä&#x2018;ᝊng thᝊ 11 trong váť&#x2039; trĂ­ cᝧa clo nguyĂŞn táť&#x2018; hĂła háť?c vĂ Ä&#x2018;ᝊng thᝊ nhẼt trong cĂĄc trong láť&#x203A;p váť? TrĂĄi halogen. Ä&#x2018;Ẽt ?

- Trong táťą nhiĂŞn, clo gáť&#x201C;m hai Ä&#x2018;áť&#x201C;ng váť&#x2039; báť n lĂ 35 17đ??śđ?&#x2018;&#x2122;

(75,77%) vĂ

37 17đ??śđ?&#x2018;&#x2122;

(24,23%) nên có phân t᝭

kháť&#x2018;i trung bĂŹnh lĂ 35,5.

GV: Phân loấi clo - Do hoất Ä&#x2018;áť&#x2122;ng mấnh nĂŞn clo cháť&#x2030; táť&#x201C;n tấi dĆ°áť&#x203A;i Ä&#x2018;ĆĄn chẼt cĂł mẼy dấng hᝣp chẼt, chᝧ yáşżu lĂ muáť&#x2018;i clorua. loấi?

+ Muáť&#x2018;i natri clorua lĂ hᝣp chẼt quan tráť?ng nhẼt cᝧa clo; chᝊa nhiáť u trong Ä&#x2018;ấi dĆ°ĆĄng vĂ trong muáť&#x2018;i biáť&#x192;n. áť&#x17E; dấng rắn Ä&#x2018;ưᝣc gáť?i lĂ muáť&#x2018;i máť?. + Muáť&#x2018;i kali clorua cĹŠng khĂĄ pháť&#x2022; biáşżn trong táťą

GV: Phân loấi clo nhiên, có trong cåc khoång vật như cacnalit, trong hᝣp chẼt có xinvinit. mẼy loấi?

Hoất Ä&#x2018;áť&#x2122;ng 5. TĂŹm hiáť&#x192;u váť cĂĄc phĆ°ĆĄng phĂĄp Ä&#x2018;iáť u cháşż clo GV:

Káť&#x192;

cĂĄc NguyĂŞn tắc chung Ä&#x2018;áť&#x192; Ä&#x2018;iáť u cháşż clo lĂ oxi hĂła ion PhĂĄt hiáť&#x2021;n

58

mᝊc oxi hóa cᝧa Cl- thà nh Cl2.

vẼn Ä&#x2018;áť :

clo?

VĂŹ sao quáşšt

1. Trong phòng thĂ­ nghiáť&#x2021;m

HS: Dáťąa vĂ o tĂ­nh chẼt Ä&#x2018;ĂŁ háť?c cᝧa clo Ä&#x2018;áť&#x192; trả láť?i.

GV: Ä?Ć°a ra tr᝼c cĂĄc sáť&#x2018; oxi hĂła cᝧa clo

MnO2 + 4HCl â&#x2020;&#x2019; MnCl2 + 2H2O + Cl2â&#x2020;&#x2018;

quå trÏnh tᝍ ion thà nh

Cl2

que

diĂŞm

lĂŞn váť? bao

Hoạc: 2KMnO4 + 16HCl â&#x2020;&#x2019; 2KCl + 2MnCl2 + 8H2O +

lấi gây ra

5Cl2â&#x2020;&#x2018;

sáťą chĂĄy?

GQVÄ?: Do

Hoạc:

trĂŞn

Ä&#x2018;ầu

que

diĂŞm

NguyĂŞn tắc: Ä&#x2018;iáť&#x2021;n phân dung dáť&#x2039;ch natri clorua bĂŁo

cĂł

chᝊa

hòa cĂł mĂ ng ngÄ&#x192;n.

gần

50%

KClO3 + 6HCl â&#x2020;&#x2019; KCl + 3H2O + 3Cl2â&#x2020;&#x2018; 2. Trong cĂ´ng nghiáť&#x2021;p

GV: Cho biáşżt Cl-

đ?&#x2018;Ąđ?&#x2018;&#x153;

Ä&#x2018;đ?&#x2018;?,đ?&#x2018;&#x161;Ă đ?&#x2018;&#x203A;đ?&#x2018;&#x201D; đ?&#x2018;&#x203A;đ?&#x2018;&#x201D;Ä&#x192;đ?&#x2018;&#x203A;

2NaCl + 2H2O â&#x2020;&#x2019;

2NaOH + H2â&#x2020;&#x2018; + Cl2â&#x2020;&#x2018;

kaliclorat.

Thân

que

Ä&#x2018;ưᝣc gáť?i lĂ gĂŹ?

diĂŞm báşąng

HS:

gáť&#x2014;

thĂ´ng

GV:

Cho

HS

mᝠm hoạc

theo

dĂľi

cĂĄc

gáť&#x2014;

bấch

video vĂ tranh

dĆ°ĆĄng. Váť?

ảnh vᝠquy trÏnh

bao

sản

cĂł phᝧ máť&#x2122;t

xuẼt

clo

diĂŞm

trong phòng thí

láť&#x203A;p

nghiáť&#x2021;m vĂ trong

photpho Ä&#x2018;áť?

cĂ´ng nghiáť&#x2021;p.

và keo thᝧy tinh

láť?ng.

Khi

quáşšt

diĂŞm,

Ä&#x2018;ầu

que

59

diĂŞm

chấm

vĂ o

láť&#x203A;p photpho Ä&#x2018;áť?, do photpho Ä&#x2018;áť? khi báť&#x2039; ma sĂĄt sinh nhiáť&#x2021;t

nĂŞn

chĂĄy thĂ nh tia láť­a Ä&#x2018;iáť&#x2021;n.

KClO3 trĂŞn Ä&#x2018;ầu

que

diĂŞm

gạp

nhiáť&#x2021;t sáş˝ cho khĂ­

oxi

thoĂĄt ra vĂ nhanh chĂłng duy trĂŹ sáťą chĂĄy.

2 KClO3 đ?&#x2018;&#x20AC;đ?&#x2018;&#x203A;đ?&#x2018;&#x201A;2 ,đ?&#x2018;Ą đ?&#x2018;&#x153;

â&#x2020;&#x2019;

2KCl + 3O2 - PhĂĄt hiáť&#x2021;n vẼn Ä&#x2018;áť : tấi sao trong cĂ´ng nghiáť&#x2021;p Ä&#x2018;áť&#x192; Ä&#x2018;iáť u cháşż

60

clo người ta điện phân dung dịch natri clorua phải chứa màng ngăn?

- GQVĐ: nếu không có màng ngăn, khí clo sinh ra ở anot sẽ tác dụng với dung dịch natri hiđroxit.

Hoạt động 4: Củng cố, dặn dò - Trình bày các tính chất hóa học của clo, lấy ví dụ PTHH cho mỗi tính chất.

- Cho biết các phương pháp điều chế clo (phòng thí nghiệm, công nghiệp).

V. RÚT KINH NGHIỆM ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………

61

Phiếu học tập 1 Mục tiêu HS vận dụng kiến thức hóa học về clo để quan sát và giải thích hiện tượng.

Nhiệm vụ Từ kiến thức và quan sát các video thí nghiệm của clo, hãy nêu các hiện tượng quan sát được.

Hiện tượng quan sát được

Thí nghiệm Đốt thìa natri trong bình đựng khí clo.

Sục khí H2 vào bình clo và hơ nóng.

Sục khí clo vào trong nước, sau đó thả một mẩu giấy màu vào trong bình đựng dung dịch nước clo.

Cho từ từ nước clo vào ống nghiệm chứa dung dịch natri bromua.

Phiếu học tập số 2 Mục tiêu: HS vận dụng kiến thức hóa học về clo để viết phương trình hóa học trong các hiện tượng.

Nhiệm vụ 62

Từ kiến thức và quan sát các video thí nghiệm của clo, hãy viết phương trình hóa học trong các hiện tượng quan sát được.

Phương trình hóa học

Thí nghiệm Đốt thìa natri trong bình đựng khí clo.

Sục khí H2 vào bình clo và hơ nóng.

Sục khí clo vào trong nước.

Cho từ từ nước clo vào ống nghiệm chứa dung dịch natri bromua.

63

Tiểu kết chương 2 Chương 2 nhằm phân tích về cấu trúc, nội dung chương Halogen Hóa học 10 nâng cao. Ngoài ra, tôi đã thiết kế và xây dựng công cụ và các tiêu chí đánh giá nhằm đánh giá NL GQVĐ của HS cho cả GV và tự bản thân HS đánh giá.

Tôi đề xuất 3 biện pháp và thiết kế kế hoạch dạy học: Sử dụng dạy học GQVĐ, Sử dụng BTHH, Dạy học theo góc trong việc tổ chức dạy học chương Halogen Hóa học 10 nâng cao.

64