SỬ DỤNG SƠ ĐỒ TƯ DUY TRONG DẠY HỌC CHƯƠNG CARBOHYDRATE – HÓA HỌC 12 NHẰM PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC TỰ HỌC

SỬ DỤNG SƠ ĐỒ TƯ DUY TRONG DẠY HỌC

vectorstock.com/28062440

Ths Nguyễn Thanh Tú eBook Collection

SỬ DỤNG SƠ ĐỒ TƯ DUY TRONG DẠY HỌC CHƯƠNG CARBOHYDRATE – HÓA HỌC 12 NHẰM PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC TỰ HỌC CHO HỌC SINH (VNU - UED) WORD VERSION | 2021 EDITION ORDER NOW / CHUYỂN GIAO QUA EMAIL TAILIEUCHUANTHAMKHAO@GMAIL.COM

Tài liệu chuẩn tham khảo Phát triển kênh bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đơn vị tài trợ / phát hành / chia sẻ học thuật : Nguyen Thanh Tu Group Hỗ trợ trực tuyến Fb www.facebook.com/DayKemQuyNhon Mobi/Zalo 0905779594

CHƯƠNG 2: SỬ DỤNG SƠ ĐỒ TƯ DUY TRONG DẠY HỌC CHƯƠNG CARBOHYDRATE – HÓA HỌC 12 NHẰM PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC TỰ HỌC CHO HỌC SINH 2.1. Vị trí, cấu trúc, mục tiêu và những chú ý về nội dung và phương pháp dạy học chương Carbohydrate - Hóa học 12 2.1.1. Vị trí, cấu trúc, mục tiêu của chương Carbohydrate a. Vị trí của chương Carbohydrate Trong chương trình Hóa học lớp 9, các hợp chất carbohydrate được sắp xếp vào chương 5: Dẫn xuất của hidrocacbon (hydrocarbon) – polyme (polymer). Còn trong chương trình Hóa học 12, các hợp chất carbohydrate thuộc chương II: Carbohydrate, nghiên cứu sâu hơn về các hợp chất đã học trong chương trình Hóa học lớp 9. HS sẽ học chương này sau khi đã học xong chương I: Este – Lipit (Ester – Lipid) và trước khi học chương III: Amin, amino axit (Amine, amino acid) và protein của chương trình Hóa học 12 THPT. b. Cấu trúc của chương Carbohydrate Ở chương trình Hóa học 9, HS sẽ được học các hợp chất carbohydrate như glucozo (glucose), saccarozo (saccharose), tinh bột và xenlulozo (cellulose) cùng với các dẫn xuất của hydrocarbon khác như rượu etylic (ethanol); axit axetic (acetic acid); mối liên hệ giữa etilen, ethanol và acetic acid; protein; polymer. Còn đến với chương II thuộc chương trình Hóa học lớp 12, thì các hợp chất carbohydrate được sắp xếp thành một chương riêng lẻ và được phân bố như sau: -

Bài 5: Glucose (2 tiết)

-

Bài 6: Saccharose, tinh bột và cellulose (2 tiết)

-

Bài 7: Luyện tập cấu tạo và tính chất của carbohydrate (1 tiết)

-

Bài 8: Thực hành điều chế, tính chất hóa học của ester và carbohydrate (1 tiết)

Trong chương này, HS sẽ tìm hiểu về cấu tạo, cấu trúc phân tử, tính chất và ứng dụng hàng ngày của các hợp chất carbohydrate. c. Mục tiêu của chương Carbohydrate Chương Carbohydrate - Hóa học 12 đảm bảo cho HS một số kiến thức, kĩ năng, thái độ và phát triển NL theo đúng mục tiêu của chương trình Giáo dục phổ thông tổng thể đã quy định.

25

Thứ nhất, sau khi học xong chương này, HS có thể: - Nêu được cái khái niệm, phân loại được các loại carbohydrate.

- Mô tả được cấu tạo của từng loại carbohydrate.

- Trình bày được TCVL và TCHH của mỗi loại carbohydrate.

- Liệt kê được ứng dụng của mỗi loại carbohydrate đó trong thực tiễn.

Thứ hai, kĩ năng hình thành cho HS khi kết thúc chương Carbohydrate là: - Viết được CTCT của từng loại carbohydrate.

- Viết được các PTHH thể hiện TCHH của từng loại carbohydrate.

- Giải thích được các hiện tượng thực tiễn như sự chuyển hóa chất béo trong cơ thể hay cơ chế hoạt động của chất giặt rửa.

- Thực hành, quan sát thí nghiệm, giải thích các thí nghiệm về hợp chất carbohydrate.

- Xây dựng được mối liên hệ giữa: Cấu tạo – tính chất – điều chế – ứng dụng.

Thứ ba, thái độ của HS sau khi học xong chương này: - HS thấy được tầm quan trọng của các hợp chất carbohydrate trong sản xuất và đời sống.

- Tăng hứng thú học tập đối với môn hóa học, yêu thích môn học hơn.

Thứ tư, một số năng lực cần phát triển cho HS trong chương này là: - Năng lực tự học.

- Năng lực nhận thức kiến thức đã học.

- Năng lực vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học.

- Năng lực tìm hiểu thế giới tự nhiên dưới góc độ hóa học.

- Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo.

- Năng lực tính tóan.

- Năng lực giao tiếp và hợp tác.

2.1.2. Những chú ý về nội dung và phương pháp dạy học chương Carbohydrate Hóa học 12 Chương Carbohydrate - Hóa học 12 được nghiên cứu sau khi HS được trang bị các kiến thức chủ đạo về các hydrocarbon, dẫn xuất halogen của hydrocarbon, ancol (alcohol), phenol, carboxylic acid,... Kiến thức về carbohydrate là những tư liệu phong phú để hình thành, phát triển khái niệm cấu trúc phân tử carbohydrate, tính chất 26

đặc trưng được gây ra bởi nhóm chức trong phân tử carbohydrate, cơ chế của các dạng phản ứng hữu cơ cơ bản và qui luật chi phối nó. Các kiến thức về carbohydrate như thành phần, cấu trúc phân tử, trạng thái tự nhiên (TTTN), tính chất, ứng dụng, điều chế... đều là những kiến thức cơ sở để hình thành các qui luật nghiên cứu các phương pháp học tập hóa học hữu cơ cho HS. Carbohydrate phức tạp về cấu trúc phân tử nhưng có nhiều ứng dụng trong đời sống thực tiễn. Nguồn carbohydrate trong tự nhiên lại rất phong phú, có giá trị kinh tế lớn đối với nền kinh tế quốc dân và là nguồn nguyên liệu cho nhiều ngành công nghiệp có giá trị.

Về PPDH, với vị trí và ý nghĩa của chương Carbohydrate trong chương trình hóa học hữu cơ ở trường THPT. Khi giảng dạy phần này, cần chú ý về phương pháp giảng dạy nhằm hình thành ở HS những kiến thức đúng đắn về loại hợp chất hữu cơ. Cụ thể là: - Sử dụng triệt để các phương tiện trực quan, thí nghiệm hóa học, dùng chúng là nguồn kiến thức để tổ chức cho HS tìm tòi, khám phá về đặc điểm cấu trúc phân tử các loại carbohydrate và mối liên hệ biện chứng giữa cấu trúc phân tử và TCHH đặc trưng của chúng.

- Sử dụng phối hợp các PPDH tích cực để hỗ trợ hoạt động nhận thức cho HS, bắt đầu từ sự phân tích đặc điểm cấu trúc phân tử, dự đóan tính chất đặc trưng, dùng thí nghiệm hoặc các tư liệu thực nghiệm xác nhận dự đóan đúng, nhận xét, kết luận về tính chất của các loại carbohydrate. Đây cũng chính là con đường để hình thành cho HS phương pháp tư duy, phương pháp nghiên cứu, học tập hóa học.

- Khi tổ chức các hoạt động học tập cho HS, cần sử dụng triệt để để phương pháp so sánh trong các bài dạy. So sánh giữa các carbohydrate cùng loại như glucose, fructozo (fructose),... so sánh giữa các loại carbohydrate để tìm ra sự giống nhau, sự khác nhau, nguyên nhân của sự giống nhau và khác nhau đó. Đồng thời, qua so sánh còn làm rõ được mối quan hệ giữa cấu tạo và tính chất của các chất và cả mối quan hệ giữa các loại carbohydrate với nhau.

- GV cần đọc thêm các sách tham khảo để lựa chọn tài liệu bổ sung, làm phong phú và cập nhật kiến thức, làm tăng hứng thú học tập cho HS. GV nên tổ chức cho HS tham gia sưu tầm tư liệu, thông tin từ các nguồn thông tin khác và tạo điều kiện cho các em được chia sẻ các tư liệu về carbohydrate qua bài dạy, hoạt động ngoại khóa hoặc xây dựng thành các đề tài và tổ chức cho các nhóm HS thực hiện ngoài

27

giờ học theo PPDH dự án. Như vậy, người GV cần đa dạng các hoạt động học tập để HS tham gia hoạt động một cách tích cực, chủ động hơn.

Trong giảng dạy cần chú ý đến một số nội dung mới và khó của chương trình trong các bài cụ thể. Để xây dựng được một kế hoạch dạy học hiệu quả và phù hợp với từng đối tượng, người GV cần phải tìm hiểu rõ về HS cũng như điều kiện cơ sở vật chất, thiết bị dạy học, nhu cầu và yếu tố môi trường dạy học nhằm hỗ trợ cho dạy học sử dụng SĐTD trong dạy học chương Carbohydrate nhằm phát triển NLTH của HS. Trên cơ sở thông tin tìm hiểu được, người GV sẽ xác định mục tiêu dạy học, tiến trình, cách thức tổ chức nội dung môn học và PPDH phù hợp với điều kiện cơ sở vật chất, phương tiện hay đồ dùng dạy học. Từ đó xây dựng kế hoạch dạy học cũng như kiểm tra đánh giá cho cả môn học.

2.2. Thiết kế sơ đồ tư duy bài học chương Carbohydrate - Hóa học 12 2.2.1. Nguyên tắc và quy trình thiết kế sơ đồ tư duy 2.2.1.1. Nguyên tắc thiết kế sơ đồ tư duy Theo Nguyễn Như Ý [17], việc thiết kế SĐTD cần dựa trên các nguyên tắc sau: Nguyên tắc 1: Đảm bảo bám sát mục tiêu và nội dung bài học SĐTD phải thực hiện được mục tiêu kiến thức, kĩ năng của nội dung bài học.

Vì vậy khi thiết kế SĐTD, GV cần bám sát nội dung bài học trong sách giáo khoa (SGK) để HS dễ theo dõi tiến trình cũng như tái hiện và vận dụng kiến thức của bài học.

Nguyên tắc 2: Đảm bảo tính chính xác, khoa học và thực tiễn Khi thiết kế SĐTD các từ khóa cần được trình bày một cách ngắn gọn, xúc tích đảm bảo tính khoa học (đúng thuật ngữ danh pháp hóa học) và có tính thực tiễn.

Nguyên tắc 3: Đảm bảo tính hệ thống, khắc sâu kiến thức trọng tâm Với SĐTD, tất cả các nhánh cần được biểu thị rõ ràng, những ý nào trên cùng cấp, ý nào minh họa giải thích,... tạo nên một hệ thống toàn vẹn những kiến thức, kĩ năng cần hình thành phát triển cho HS. Nguyên tắc 4: Đảm bảo tính sư phạm, tính đặc trưng bộ môn Các từ khóa trong SĐTD phải đơn giản, dễ hiểu và gẫn gũi với HS. Mức độ diễn đạt phải đi từ cái cụ thể đến tổng quát. Đồng thời có thể kết nối với các video mô phỏng thí nghiệm, qui trình sản xuất hóa học,... với sự trợ giúp của CNTT.

28

Nguyên tắc 5: Đảm bảo khả năng phát triển tư duy cho HS Khi được làm việc với sơ đồ câm, tự xây dựng SĐTD, tự trình bày thì khả năng tự học và tư duy cũng như các NL phát hiện và giải quyết vấn đề, NL vận dụng kiến thức của HS cũng dần được phát triển.

Nguyên tắc 6: Đảm bảo tính thẩm mỹ, nghệ thuật Hình thức trình bày của SĐTD phải bắt mắt, có sự kết hợp hài hòa các màu sắc, hình ảnh minh họa thể hiện tính thẩm mỹ, năng khiếu nghệ thuật và nét riêng độc đáo của người xây dựng SĐTD. 2.2.1.2. Qui trình thiết kế sơ đồ tư duy cho bài dạy hóa học Thật vậy, quy trình thiết kế sơ đồ tư duy cho bài dạy hóa học là: Bước 1: Xác định mục tiêu và kiến thức trọng tâm của bài học Dựa vào nội dung bài dạy trong SGK về chuẩn kiến thức, kĩ năng để xác định mục tiêu và kiến thức trọng tâm của bài dạy. Từ đó xác định chủ đề của SĐTD. Bước 2: Chuẩn bị - Xác định chủ đề, các nhánh của SĐTD và chọn lựa các từ khóa của chủ đề, các nhánh cấp 1,2…các mối liên hệ phát triển ở các nhánh.

- Lựa chọn hình ảnh, tư liệu minh họa cho các nội dung ở các nhánh SĐTD. - Lựa chọn công cụ thiết kế SĐTD (vẽ trên máy tính hay vẽ trên giấy).

Bước 3: Thành lập sơ đồ tư duy - Sử dụng phần mềm i-Mindmap hoặc Mindjet 14 để vẽ SĐTD trên máy hoặc dùng bút màu vẽ trên giấy.

Bước 4: Trao đổi với đồng nghiệp về SĐTD đã thiết kế và sử dụng dạy thử nghiệm trên lớp.

- Bởi lẽ, con người thường tiếp thu và vận dụng kiến thức nhanh hơn nếu môi trường học của họ đáp ứng cả bốn bước: học kiến thức, có môi trường; cơ hội áp dụng để giải quyết các công việc thực tế; nhận được phản hồi và đánh giá kịp thời, sau cùng là sự tự nhận thức của bản thân về những gì họ vừa lĩnh hội được. Mô hình học hỏi từ đồng nghiệp, trao đổi với đồng nghiệp còn mang đến lợi ích đó là phát triển khả năng lãnh đạo và kĩ năng quản lý. Những cuộc thảo luận nhóm tạo điều kiện cho mọi người tự do bày tỏ quan điểm, chấp nhận những nhận xét phiến diện và biết đóng góp ý kiến.

29

Bước 5: Chỉnh sửa, hoàn thiện SĐTD và vận dụng trong dạy học.

- Cuối cùng, tùy thuộc vào khối lượng kiến thức cụ thể mà người GV có thể tự điều chỉnh, thời gian thiết kế kết hợp với các PPDH và kĩ thuật dạy học cho hợp lý với từng nội dung.

2.2.2. Thiết kế sơ đồ tư duy nội dung kiến thức một số bài dạy nghiên cứu kiến thức mới Dưới đây là mẫu SĐTD nội dung kiến thức bài dạy nghiên cứu kiến thức mới phần Carbohydrate được thiết kế trên phần mềm i-Mindmap

Hình 2.1. Sơ đồ tư duy bài 5: Glucose 2.2.3. Thiết kế sơ đồ tư duy nội dung kiến thức bài luyện tập Dưới đây là một số mẫu SĐTD nội dung kiến thức bài luyện tập chương Carbohydrate được thiết kế trên phần mềm i-Mindmap.

30

Hình 2.2. Sơ đồ tư duy số 1 bài 7: Luyện tập cấu tạo và tính chất của carbohydrate

Hình 2.3. Sơ đồ tư duy số 2 bài 7: Luyện tập cấu tạo và tính chất của carbohydrate

31

2.3. Một số biện pháp sử dụng sơ đồ tư duy trong dạy học chương Carbohydrate Hóa học 12 nhằm phát triển năng lực tự học cho học sinh 2.3.1. Sử dụng sơ đồ tư duy hướng dẫn học sinh tự học trong bài dạy nghiên cứu kiến thức mới Trong bài dạy hình thành kiến thức mới, GV có thể giúp HS làm quen với SĐTD và cách thiết lập bằng cách trình bày nội dung bài dạy dưới dạng SĐTD để HS hình dung được cách ghi chép nội dung bài học dưới dạng SĐTD. Cụ thể là: - Từ chủ đề của bài học, GV nêu các câu hỏi định hướng nội dung bài học và vẽ các nhánh cấp 1 của SĐTD. Sau đó, GV triển khai các hoạt động học tập tổ chức cho HS tìm hiểu các nội dung của từng nhánh (đọc tài liệu,trả lời câu hỏi, quan sát thí nghiệm, nêu nhận xét,...), GV tóm tắt các nhận xét rút ra từ HS và điền vào các nhánh của SĐTD. Kết thúc các hoạt động học tập là SĐTD hoàn chỉnh về nội dung bài học.

- GV cũng có thể tiến hành bài dạy theo giáo án đã thiết kế và sử dụng SĐTD ở khâu củng cố bài học. GV sử dụng hệ thống các câu hỏi để yêu cầu HS nhớ lại các nội dung chính của bài học. Từ các câu trả lời của HS, GV tóm tắt nội dung bài học dưới dạng SĐTD và hướng dẫn HS về nhà ôn tập và tự thiết lập lại SĐTD này một cách chi tiết.

- GV có thể sử dụng SĐTD ở khâu củng cố bài học bằng cách tổ chức cho HS tham gia và quá trình thiết lập và trình bày nội dung theo SĐTD: GV yêu cầu HS nêu các nội dung chính của bài học, phân công mỗi nhóm, tóm tắt một nội dung và thể hiện bằng 1 nhánh của SĐTD. Các nhóm trình bày nội dung các nhánh và ghi chép lại thành một SĐTD hoàn chỉnh của bài học.

Ngoài ra, để củng cố bài học GV cũng có thể đưa ra SĐTD “ câm” chỉ có chủ đề bài học, các nhánh của các tiểu chủ đề chưa có từ khóa hoặc hình ảnh mô tả nội dung.

HS dựa vào thông tin bài học điền từ khóa hoặc hình ảnh vào các nhánh của SĐTD. Với bài nghiên cứu kiến thức mới mà có một số nội dung tách biệt nhau như TTTN, ứng dụng, điều chế, GV nêu chủ đề, nội dung chính, câu hỏi định hướng yêu cầu các nhóm tự đọc tài liệu, tóm tắt nội dung dưới dạng SĐTD và trình bày.

32

Hình 2.4. Sơ đồ tư duy tóm tắt kiến thức trọng tâm bài 5: Glucose 2.3.2. Sử dụng sơ đồ tư duy hướng dẫn học sinh tự ôn tập hệ thống kiến thức trong bài luyện tập Khi tiến hành bài dạy ôn tập, luyện tập. GV có thể sử dụng nhiều PPDH kết hợp với SĐTD để giúp HS hệ thống hóa kiến thức đã học bằng cách: a. GV nêu chủ đề ôn tập, tổ chức cho các nhóm HS thảo luận trả lời câu hỏi trong phiếu học tập về từng nội dung của bài ôn tập. Mỗi nhóm trình bày về nội dung của nhóm mình, GV chỉnh lí và ghi tóm tắt thành một nhánh của SĐTD. Kết thúc phần trình bày của các nhóm được GV thể hiện trong một SĐTD hoàn chỉnh nội dung kiến thức cần ghi nhớ. b. Khi hướng dẫn HS chuẩn bị cho bài ôn tập, luyện tập GV nêu chủ đề ôn tập, trao đổi với HS về các nội dung chính của bài ôn tập và khung SĐTD “câm”, yêu cầu HS ôn lại kiến thức và hoàn thiện SĐTD ở nhà. Đến giờ ôn tập, GV tổ chức cho các nhóm HS trao đổi về phần chuẩn bị của cá nhân, thống nhất các nội dung thành 33

SĐTD của nhóm. Yêu cầu một số nhóm trình bày bằng SĐTD của nhóm mình và các nhóm khác bổ sung, nhận xét về nội dung, cách trình bày (màu sắc, phân bố các nhánh, hình ảnh, từ ngữ,...) thể hiện tính nghệ thuật, sáng tạo của nhóm. c. GV cũng tổ chức cho HS tự thiết lập SĐTD theo khả năng sáng tạo của bản thân.

GV nêu chủ đề ôn tập bằng câu hỏi khái quát và yêu cầu HS về nhà ôn tập, hệ thống kiến thức và thể hiện bằng SĐTD. Trong giờ ôn tập, GV yêu cầu một vài HS trình bày SĐTD đã chuẩn bị ở nhà, HS trong lớp nhận xét, đánh giá, chỉnh lí.

Hình 2.5. Sơ đồ tư duy bài 7: Luyện tập cấu tạo và tính chất của carbohydrate của tổ 1 lớp 12A4 trường THPT Phan Đình Phùng – Hà Nội (năm học 2019 – 2020) 2.3.3. Sử dụng sơ đồ tư duy hướng dẫn học sinh lập kế hoạch giải bài tập hóa học để phát triển năng lực tự học Bài tập hóa học (BTHH) là công cụ để HS luyện tập nhằm hình thành NL cho HS. Để phát triển NLTH GV sử dụng SĐTD tự lập kế hoạch giải bài tập. Để hướng dẫn HS, GV cần đưa ra SĐTD và kế hoạch chung khi giải các BTHH để giúp HS nắm được các bước giải BTHH và từ đó vận dụng để lập kế hoạch giải với BTHH cụ thể.

34

GV hướng dẫn các bước giải BTHH chung thông qua SĐTD.

Hình 2.6. Sơ đồ tư duy kế hoạch chung để giải BTHH GV yêu cầu HS sử dụng SĐTD lập kế hoạch giải cho một số dạng BTHH sau: 2.3.3.1. Dạng bài tập nhận biết, phân biệt các chất Ví dụ: Trình bày phương pháp hóa học để phân biệt ba chất: glyxerol, glucose, andehyd acetic. Viết phương trình hóa học minh họa.

Hình 2.7. Sơ đồ tư duy kế hoạch giải bài tập nhận biết của tổ 3 lớp 12A4 trường THPT Phan Đình Phùng – Hà Nội (năm học 2019 – 2020)

35

2.3.3.2. Dạng bài toán hóa học Ví dụ: Đề bài: Thuỷ phân hoàn toàn 3,42 gam saccharose trong môi trường acid, thu được dung dịch X. Cho toàn bộ dung dịch X phản ứng với lượng dư dung dịch AgNO3 trong NH3, đun nóng, thu được m gam Ag. Tính giá trị của m?

Hình 2.8. Sơ đồ tư duy kế hoạch giải bài tóan hóa học của bạn Nguyễn Thu Hà lớp 12A4 trường THPT Phan Đình Phùng – Hà Nội (năm học 2019 – 2020) 2.3.3.3. Dạng bài tập thực tiễn Ví dụ: Đề bài: Con người và động vật nhai lại (trâu, bò,...) đều cần thức ăn chứa polisaccarit (polysaccharide) gồm tinh bột và cellulose. Qua quá trình tiêu hóa, polysaccharide đều phân hủy tạo thành glucose cung cấp cho hoạt động sống của con người và động vật. Tuy nhiên, động vật nhai lại có thể ăn được lá cây hoặc thân cây (chứa chủ yếu cellulose) để sống còn con người thì không thể chỉ ăn lá cây để sống được mà cần thiết phải ăn cơm, bánh mì,... (chứa chủ yếu tinh bột). Em hãy giải thích nguyên nhân của sự khác biệt trên?

36

Hình 2.9. Sơ đồ tư duy kế hoạch giải bài tập thực tiễn của tổ 4 lớp 12A4 trường THPT Phan Đình Phùng – Hà Nội (năm học 2019 – 2020) 2.4. Xây dựng kế hoạch dạy học sử dụng sơ đồ tư duy và công cụ đánh giá năng lực tự học của học sinh 2.4.1. Xây dựng kế hoạch dạy học bài 5: Glucose I. Mục tiêu bài học 1. Kiến thức Sau khi học xong bài này HS có thể: -

Nêu được định nghĩa và phân loại được các loại carbohydrate.

-

Trình bày được CTCT dạng mạch hở, TCVL (trạng thái, màu sắc, tính tan...) và ứng dụng của glucose.

-

Chứng minh được TCHH của glucose gồm: Tính chất của alcohol đa chức và tính chất của aldehyd dựa vào đặc điểm cấu tạo dạng mạch hở.

2. Kỹ năng -

Viết được CTCT dạng mạch hở của glucose.

-

Dự đóan được TCHH của glucose dựa vào đặc điểm cấu tạo.

-

Viết được các phương trình hóa học thể hiện TCHH của glucose.

-

Phân biệt được glyxerol và glucose bằng PPHH. 37

3. Thái độ - Nhận biết vai trò quan trọng của glucose trong cuộc sống con người.

- Tích cực, hứng thú tham gia hoạt động học tập.

4. Phát triển năng lực Một số năng lực chính cần phát triển cho HS trong bài này là: - Năng lực tự học (NLTH): Đánh giá và điều chỉnh được kế hoạch học tập; Chọn lọc tài liệu phù hợp với chủ đề về glucose; Tóm tắt thông tin thu thập được bằng SĐTD thuận lợi cho việc ghi nhớ, sử dụng, bổ sung khi cần thiết; - Năng lực nhận thức kiến thức hóa học: HS trình bày được toàn bộ nội dung kiến thức của toàn bộ bài glucose.

- Năng lực tìm hiểu thế giới tự nhiên dưới góc độ hóa học: Vận dụng kiến thức bài glucose để giải thích các hiện tượng trong thực tế.

Ngoài ra, bài học còn phát triển một số NL khác.

II. Chuẩn bị 1. Giáo viên -

Giáo án, bài giảng PowerPoint, trò chơi ô chữ, hình ảnh, video thí nghiệm...

-

Sơ đồ tư duy bài 5: Glucose

-

Phiếu bài tập.

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1 Quan sát các thí nghiệm và trả lời các yêu cầu sau: Yêu cầu

Các thí nghiệm quan sát 1. Glucose tác dụng với

Cu(OH)2

ở -

nhiệt độ thường.

Quan sát sự biến đổi trạng thái, màu sắc của các chất trước và sau phản ứng.

2. Glucose tác dụng với dung dịch -

Từ các thí nghiệm trên dự đóan công

AgNO3/NH3 dư ở nhiệt độ cao.

thức cấu tạo dạng mạch hở của glucose có nhóm chức nào?

38

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2 Viết PTHH và nêu hiện tượng xảy ra khi cho glucose tác dụng với: Hiện tượng

Phản ứng a. Cu(OH)2 ở nhiệt độ thường b. (CH3CO)2O c. Cu(OH)2/NaOH ở nhiệt độ cao d. H2 (Ni/ to) 2. Học sinh -

Ôn lại tính chất của các dẫn xuất hydrocarbon: aldehyd, alcohol, ester.

-

Phác thảo trước sơ đồ tư duy bài 5: Glucose.

III. Phương pháp dạy học -

Đàm thoại tìm tòi kết hợp với sử dụng thí nghiệm và phương tiện trực quan (SĐTD).

-

Tổ chức các hoạt động độc lập cho HS theo cá nhân và theo nhóm.

IV. Tổ chức hoạt động dạy học 1. Kiểm tra bài cũ Yêu cầu HS lên bảng hoàn thành SĐTD khung đã chuẩn bị ở nhà về nội dung bài glucose.

2. Bài mới Sự tương tác,

Hoạt động của GV

phát triển NL

Hoạt động

Nội dung

của HS

vận dụng kiến thức

Hoạt động 1: Khởi động - GV cho HS xem - HS theo video vai trò của dõi và trả lời glucose đối với cơ câu hỏi. thể con người và yêu cầu HS trả lời các câu hỏi sau:

39

+ Video giới thiệu về

- Carbohydrate là chất hữu cơ

hợp chất nào?

tạp chức có CT chung:

+ Vai trò của hợp

Cn(H2O)m

chất đó với cơ thể

- Gồm 3 loại:

con người là gì?

+ Monosaccarit

- GV mời một số HS - HS nhận (monosaccharide C6H12O6): khác nhận xét và bổ xét và lắng Glucose, fructose sung.

nghe

phần + Disaccarit

- GV giới tiệu về tổng kết của (disaccharide C12H22O6): glucose và các loại hợp GV.

Saccharose, maltose .

chất carbohydrate.

+ Polisaccarit

- GV tổng kết.

(polysaccharide (C6H10O5)n): Tinh bột, cellulose.

-

GV đưa ra SĐTD khung giới thiệu các phần sẽ nghiên cứu trong bài glucose

Hình 2.10. Sơ đồ khung kiến thức bài 5 glucose Hoạt động 2: Tìm hiểu tính chất vật lí (TCVL) và trạng thái tự nhiên (TTTN) - GV: Đầu tiên chúng

BÀI 5: GLUCOSE

ta sẽ tìm hiểu TCVL và

I. Tính chất vật lí

TTTN của glucose.

và trạng thái tự nhiên của

- GV: Yêu cầu HS - HS quan sát glucose quan sát mẫu glucose mẫu và trả lời - Trạng thái: Kết tinh. và bằng trí tưởng câu hỏi

- Màu sắc: Không màu.

tượng trong thực tế

- Tính tan: Dễ tan trong nước.

và cho biết trạng thái, 40

màu sắc, tính tan,

- Mùi vị: Vị ngọt nhưng không

mùi vị của glucose?

bằng đường mía.

- GV nhận xét, bổ - HS trả lời sung thêm về một số và nhận xét. thông tin về TTTN: Glucose có nhiều trong quả chín và có trong máu người.

-

HS

đối

- GV yêu cầu HS đối chiếu SĐTD

- NLTH: Tóm tắt

chiếu và bổ sung với và

thông

SĐTD đã chuẩn bị ở chỉnh

hoàn vào

tin

thu

thập được bằng

nhà để hoàn chỉnh hơn. vở.

SĐTD thuận lợi

- Vậy theo các em,

cho việc ghi nhớ,

glucose

sử dụng, bổ sung

có

trong

những loại quả nào?

khi cần thiết.

- GV cho HS quan sát về một số hình - HS trả lời ảnh về các loại quả câu hỏi. chứa glucose.

- GV liên hệ: Như - HS: Chú ý chúng ta đã biết, tiểu để có biện đường là một bệnh pháp phòng

- NL tìm hiểu thế

rất phổ biến, đặc biệt tránh

giới

là ở người cao tuổi.

tiểu

tự

nhiên

dưới góc độ hóa

đường

Nếu nồng độ glucose

học: Từ TCVL

vượt quá khoảng 3,9-

của glucose HS

6,4 mmol/L thì mắc

nhận biết được

đường,

bệnh tiểu đường

trong khoảng đó thì

là bệnh như nào,

bình thường. Theo

cách nhận biết và

các em làm cách nào

dựa

để phát hiện bệnh

thức bài học để

bệnh

tiểu

41

vào

kiến

tiểu đường và biện

đề

pháp phòng tránh?

pháp

- GV mời HS khác

tránh.

xuất

biện phòng

nhận xét và tổng kết.

- GV: Tiếp theo, để tìm hiểu cấu trúc phân tử của glucose ta sang phần II. Hoạt động 3: Tìm hiểu cấu trúc phân tử của glucose - GV chia lớp hoạt

II. Cấu trúc phân tử của

động theo cặp.

glucose TN1: Glucose + dd Cu(OH)2 ở

- GV: Để nghiên cứu

nhiệt độ thường

cấu trúc phân tử của hở chúng ta cùng

TN2: Glucose + dd AgNO3/NH3 - NL nhận thức kiến thức hóa dư ở nhiệt độ cao.

nhau quan sát các

 Kết quả:

glucose dạng mạch

phản ứng hóa học

- TN1: Glucose hòa tan

sau và trả lời câu hỏi

Cu(OH)2 ở nhiệt độ thường

trong phiếu học tập `

học: HS dự đóan được cấu trúc phân tử glucose.

 Glucose là alcohol đa chức

số 1.

liền kề.

- GV: Chiếu 2 video - HS theo

TN2: Thấy ống nghiệm sau khi

video, nung nóng được tráng một lớp - GV: Quan sát, hỗ quan sát hiện bạc. trợ các nhóm thực tượng và làm  Có phản ứng tráng bạc thí nghiệm.

dõi

hiện nhiệm vụ.

phiếu

học  Trong cấu trúc phân tử của

tập.

glucose có nhóm aldehyd .

- GV: Yêu cầu 1 số - HS đại diện nhóm trình bày sản nhóm phẩm mình.

của

lên  Kết luận: Glucose cấu tạo nhóm trình bày kết mạch hở, không phân - NLTH: Tóm tắt quả. nhánh là hợp chất tạp chức thông tin thu 42

- GV gọi HS nhóm - HS nhận

có nhóm 5 nhóm OH liền kề thập được về cấu

khác nhận xét và bổ xét và đặt

và 1 nhóm CHO.

sung (nếu có).

câu hỏi .

trúc

phân

tử

 CTCT: +) CH2OH-CHOH- bằng SĐTD.

- GV nhận xét và - HS lắng CHOH-CHOH-CHOH-CHO tổng kết nghe kết (CH OH[CHOH] CHO) 2

- GV: Thực nghiệm luận của GV người ta thu được và kết hợp hexan

khi

khử kiến

4

+)

thức

glucose, theo các em SGK. glucose cấu tạo mạch - HS trả lời. gì? Bên cạnh đó, -

HS

lên +)

glucose còn tạo ester bảng

viết

chứa 5 gốc CH3COO-, CTCT

của

chứng tỏ trong phân tử glucose. chứa 5 nhóm OH.

- HS nhận

- GV yêu cầu HS viết xét.

CTCT glucose lên - HS hoàn chỉnh SĐTD

bảng.

- GV: gọi HS nhận khung phần xét và tổng kết.

cấu tạo phân tử.

Hoạt động 4: Tìm hiểu tính chất hóa học của glucose

- GV: Với đặc điểm - HS trả lời

III. Tính chất hóa học của glucose - NL nhận thức

CTCT mạch hở, theo

1. Tính chất của alcohol đa chức kiến thức hóa

em glucose có những

a. Tác dụng với Cu(OH)2

học: GV đưa ra

TCHH gì?

2C6H12O6 + Cu(OH)2

câu hỏi nhằm

 (C6H11O6)2Cu + 2H2O

khơi dậy những

- GV: Yêu cầu HS làm phiếu học tập số 2.

HS

làm => Phản ứng chứng minh kiến thức đã học

phiếu học tập glucose có nhiều nhóm OH trước số 2.

liền kề.

đó

về

những hợp chất

- GV gọi HS lên bảng - HS lên bảng

mạch hở, HS liên

viết PTHH.

hệ những kiến

viết PTHH.

thức đã biết để 43

- GV gọi HS nhận xét - HS nhận b. Phản ứng tạo ester và bổ sung.

xét và

bổ C6H12O6 + 5(CH3CO)2O

sung.

dự đóan TCHH của glucose.

5CH3COOH + C6H7O(OCOCH3)5 - NL tìm hiểu thế

=> Phản ứng chứng minh giới tự nhiên glucose có 5 nhóm OH. dưới góc độ hóa học: Khi câu hỏi - GV : Như chúng ta

2. Tính chất của aldehyd

đã biết, cả glucose và aldehyd đều có phản - HS trả lời.

a. Tác dụng với dung dịch phích, GV muốn AgNO3/NH3 dư ở nhiệt độ cao HS liên hệ thực

ứng tráng gương, vậy

(phản ứng tráng bạc)

tiễn vì đây là đồ

theo các em trong

RCHO + 2 AgNO3 + 3NH3 

dùng thân thuộc

công nghiệp người ta

RCOONH4 (amoni gluconat) + 2Ag

hằng

sẽ dùng chất nào để

+ 2NH4NO3

Thông qua đó HS

sản xuất gương và

b. Oxi hóa glucose bằng Cu(OH)2

cũng sẽ thấy hóa

ruột phích? Tại sao?

- HS chú ý

- Điều kiện: Môi trường kiềm -

theo dõi.

(OH ), t

học rất gần gũi với cuộc sống, có ứng dụng quan

RCHO + 2Cu(OH)2 + NaOH

nhận xét, góp ý và

ngày.

o

- PTHH:

- GV gọi HS khác

về gương và ruột

  RCOONa+Cu2O+ 3H2O

trọng và yêu thích

t0

tổng kết lại.

c. Khử glucose bằng hidro - Dựa vào sách giáo - HS hoàn

RCHO + H2  RCH2OH (sorbitol)

khoa, giới thiệu phản chỉnh SĐTD ứng lên men thông khung phần qua hình ảnh và ứng TCHH và ví

3. Phản ứng lên men C6H12O6

enzyme

2C2H5OH+2CO2

dụng của phản ứng dụ minh họa.

môn học.

- NLTH: Chọn lọc từ ngữ, tóm tắt thông tin về TCHH

bằng

SĐTD thuận lợi cho việc ghi nhớ.

đó.

Hoạt động 5: Tìm hiểu về điều chế, ứng dụng của glucose - GV cho HS nghiên - HS nghiên IV. Điều chế và ứng dụng

- NL nhận thức

cứu SGK và cho biết cứu và trả lời 1. Điều chế

kiến

phương pháp điều câu hỏi của

học: HS nhận biết

GV.

thức

hóa

vai trò quan trọng

44

chế glucose trong

- Thủy phân tinh bột nhờ xúc của glucose trong

công nghiệp.

tác acid HCl loãng hoặc cuộc sống con người.

enzyme.

- Thủy phân cellulose (vỏ bào, mùn cưa) nhờ xúc tác acid HCl - GV hướng dẫn HS

đặc.

nghiên cứu SGK để

2. Ứng dụng

biết những ứng dụng

- Dùng làm thuốc tăng lực.

của glucose.

- Tráng gương ruột phích.

- Sản xuất ethanol từ các nguyên liệu có chứa tinh bột hoặc cellulose.

Hoạt động 6: Tìm hiểu về fructose

- GV yêu cầu HS - HS nghiên V. Fructose

- NL nhận thức

nghiên cứu SGK và cứu SGK.

- Tính chất vật lí:

kiến thức hóa

cho biết đặc điểm

+ Trạng thái:Kết tinh.

học: HS trình

cấu tạo của fructose.

+ Màu sắc: Không màu.

bày được TCHH

- GV hỏi HS về

+ Tính tan: Dễ tan trong nước. của

TCVL

và

fructose.

TTTN, - HS trả lời + Mùi vị: Ngọt hơn đường Đồng thời cũng

CTCT của fructose.

câu hỏi.

mía.

sẽ có sự so sánh

- GV: Em hãy cho biết

- Cấu tạo phân tử:

với glucose và

fructose có TCHH nào

CH2OH-CHOH-CHOH-

giải

dựa trên cấu tạo phân

CHOH-CO-CH2OH

nguyên nhân tại

tử? Giải thích?

 Fructose có 5 nhóm OH và sao?

- GV nhận xét và

1 nhóm CO (ketone).

tổng kết lại.

- Tính chất hóa học: Tương tự như glucose và có sự chuyển

- GV cùng HS bổ - HS hoàn hóa giữa 2 dạng đồng phân sung

hoàn

chỉnh chỉnh SĐTD trong môi trường bazo:

SĐTD khung cho khung phần toàn bài học.

fructose.

OH-

Fructose 45

Glucose

thích

Hoạt động 7: Củng cố kiến thức - GV yêu cầu HS - HS trình

- NL vận dụng

quan sát và trình bày bày

kiến

sản

thức,

kĩ

hệ thống kiến thức cơ phẩm.

năng đã học: HS

bản bằng SĐTD cá

tương tác

nhân của mình.

GV, bạn học.

với

Vận dụng kiến - GV chiếu SĐTD nội -

HS

đối

thức

vừa

học

dung bài học- phần chiếu SĐTD

trong bài học để

ghép các nhánh SĐTD hoàn

giải thích và đưa

chỉnh

đã xây dựng trong bài của GV.

ra câu trả lời, đáp

để HS quan sát, đối

án ô chữ.

chiếu (Hình 2.1).

- GV tổ chức trò chơi ô chũ để củng cố kiến - HS tham thức với từ khóa:

gia trò chơi.

“TIỂU ĐƯỜNG” - GV giao bài tập về nhà và dặn dò HS chuẩn bị bài sau: Saccharose, tinh bột và cellulose.

46

TRÒ CHƠI Ô CHỮ Các nhóm sẽ lần lượt chọn ô chữ muốn trả lời, GV đọc câu hỏi tương ứng với hàng ngang đó. Nhóm nào giơ tay trước sẽ được trả lời trước, mỗi câu trả lời đúng sẽ được 1điểm. Nhóm nào nhiều điểm nhất sẽ được phần quà. Nhóm nào trả lời từ khóa trước 5 hàng sẽ được phần thưởng đặc biệt từ GV. Câu Chữ cái

Nội dung câu hỏi Tên gọi khác của carbohyrate là gì?

Đáp án GLUXIT

1

T

2

I

3

Ê

4

U

Đồng phân của glucose là chất nào?

FRUCTOSE

5

Đ

Tên gọi chung của saccharose và manose là gì?

DISACCHARIDE

6

Ư

Tác dụng của glucose trong y học là gì?

TĂNG LỰC

7

Ơ

8

N

9

G

(GLUCIDE)

Điền vào chỗ trống: Glucose có nhiều trong.... và TỰ NHIÊN

trong máu người.

Phản ứng điều chế rượu etylic từ glucose được gọi

LÊN MEN

là gì?

Trong công nghiệp, chất được sử dụng để tráng gương, ruột phích là gì? Ở điều kiện thường, glucose tồn tại ở dạng nào?

GLUCOSE KẾT TINH

Sản phẩm của phản ứng oxi hóa glucose bằng AMONI dung dịch AgNO3/NH3?

GLUCONAT

2.4.2. Xây dựng kế hoạch dạy học bài 7: Luyện tập cấu tạo và tính chất của carbohydrate I. Mục tiêu 1. Kiến thức -

HS trình bày và vận dụng được các kiến thức: Đặc điểm cấu tạo phân tử, TCVL, TCHH đặc trưng của glucose, fructose, saccharose, tinh bột và cellulose. Sự chuyển hóa giữa glucose và fructose.

2. Kĩ năng

-

HS viết được các PTHH minh học TCHH của glucose, fructose, saccharose, tinh bột và cellulose.

-

HS giải được các dạng BTHH: Nhận biết, xác định thành phần phần trăm các chất trong hỗn hợp, tính khối lượng các chất.

47

3. Thái độ -

HS có thái độ làm việc khoa học, nghiêm túc.

-

Xây dựng tính tích cực, chủ động, có kế hoạch, tạo cơ sở yêu thích môn hóa học.

4. Phát triển năng lực: Một số NL chính cần phát triển cho HS trong bài này là: Năng lực tự học (NLTH): HS tự lập được sơ đồ tư duy tổng hợp lại kiến thức

-

toàn chương Carbohydrate; xây dựng được kế hoạch giải bài tập cho từng dạng bài tập về các hợp chất carbohydrate cụ thể.

Năng lực giao tiếp và hợp tác: HS hợp tác với các thành viên trong nhóm để thiết

-

kế SĐTD tổng hợp kiến thức chương Carbohydrate và trình bày sản phẩm, đóng góp ý kiến với các nhóm còn lại.

Ngoài ra, bài học còn phát triển một số NL khác.

II. Chuẩn bị 1. Giáo viên -

Giáo án, bài giảng điện tử, máy tính, máy chiếu.

-

SĐTD tổng hợp kiến thức của chương Carbohydrate.

-

Phiếu học tập.

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1

Câu 1: Nêu công thức phân tử, đặc điểm cấu tạo của glucose, fructose, saccharose, tinh bột?

Câu 2: Nêu tính chất hóa học đặc trưng của glucose, fructose?

Câu 3: Nêu tính chất hóa học đặc trưng của saccharose, tinh bột và cellulose?

Câu 4: Lập sơ đồ chuyển hóa giữa glucose, fructose, saccharose, tinh bột, cellulose?

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2 Bài 1: Trình bày phương pháp hóa học để phân biệt giữa glyxerol, glucose, aldehyd acetic. Viết phương trình phản ứng minh họa?

Bài 2: Thuỷ phân hoàn toàn 3,42 gam saccharose trong môi trường acid, thu được dung dịch X. Cho toàn bộ dung dịch X phản ứng hết với lượng dư dung dịch AgNO3 trong NH3, đun nóng, thu được m gam Ag. Giá trị của m là bao nhiêu?

Bài 3: Một loại mùn cưa có chứa 60% cellulose. Dùng 1kg mùn cưa trên có thể sản xuất được V lít cồn 70° (biết hiệu suất của quá trình là 70%; khối lượng riêng của C2H5OH nguyên chất là 0,8 g/ml). Giá trị của V là bao nhiêu (làm tròn đến số thập phân số 3)?

Bài 4: Con người và động vật nhai lại (trâu, bò,...) đều cần thức ăn chưa polysaccharide (tinh bột và cellulose). Qua quá trình tiêu hóa, polysaccharide đều phân hủy tạo thành 48

glucose cung cấp cho hoạt động sống của con người và động vât. Tuy nhiên, động vật nhai lại có thể ăn được lá cây hoặc thân cây (chứa chủ yếu cellulose) để sống còn con người thì không thể chỉ ăn lá cây để sống được mà cần thiết phải ăn cơm, bánh mì,...(chứa chủ yếu tinh bột). Em hãy giải thích nguyên nhân của sự khác biệt trên?

2. Học sinh -

Ôn tập lại kiến thức bài 5,6 – SGK Hóa học 12.

III. Phương pháp dạy học -

Đàm thoại kết hợp với sử dụng SĐTD, mô hình cấu trúc phân tử của glucose, fructose, saccharose, tinh bột và cellulose.

-

Sử dụng các dạng BTHH có liên quan để hướng dẫn HS lập kế hoạch giải và rèn kĩ năng giải BTHH.

-

Hoạt động độc lập của HS với tài liệu học tập theo cá nhân và nhóm.

IV. Tiến trình dạy học 1. Kiểm tra bài cũ: Lồng ghép trong quá trình ôn tập.

2. Bài mới: GV giới thiệu chủ đề ôn tập: Khái quát nội dung bài học và xuất hiện vấn đề trung tâm của SĐTD. Hoạt động 1: Hệ thống hóa nội dung kiến thức chương Carbohydrate Biểu hiện của Hoạt động của GV

phát triển

Hoạt động của HS

NLTH - GV tổ chức cho HS thảo luận, - HS thảo luận nhóm hoàn thành - NLTH: Lựa hệ thống kiến thức theo phiếu phiếu học tập số 1. Các nhóm trình chọn từ ngữ, tóm học tập số 1.

bày bằng SĐTD về:

tắt

kiến

- GV: theo dõi hoạt động của - Nhóm 1 (câu 1): Công thức phân chương

thức bằng

các nhóm. Yêu cầu mỗi nhóm tử, đặc điểm cấu tạo của glucose, SĐTD. trình bày nội dung thành 1 fructose, saccharose, tinh bột.

- NL giao tiếp và

nhánh của SĐTD trong khổ - Nhóm 2 (câu 2): Tính chất hóa hợp tác: Thảo giấy A3, các nhóm ghép lại học thành SĐTD trên bảng

đặc

trưng

của

glucose, luận

về

sản

phẩm SĐTD của

fructose.

các nhóm và đưa

- GV cho HS bổ sung, nhận xét chéo giữa các nhóm với nhau.

49

- GV chỉnh sửa, bổ sung kiến - Nhóm 3 (câu 3): Tính chất hóa ra ý kiến đóng thức cho HS

học đặc trưng của saccharose, tinh góp. bột và cellulose.

- Nhóm 4 (câu 4): Sơ đồ chuyển hóa

giữa

glucose,

fructose,

saccharose, tinh bột, cellulose.

Hoạt động 2: Giải bài tập hóa học Biểu hiện của Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

phát triển NLTH

- GV: Phát phiếu học tập số 2. - HS thảo luận nhóm về các giải - NL giao tiếp và - GV yêu cầu các nhóm làm bài BTHH được chỉ định.

hợp tác: Thảo luận

tập được chỉ định trong phiếu

về kết quả bài làm

bài tập.

của các nhóm và

đưa ra ý kiến đóng - GV yêu cầu một thành viên - Các nhóm trình bày kết quả bài góp. bất kì trong nhóm trình bày làm và thảo luận. trên bảng, các thành viên khác theo dõi, bổ sung.

- Tổ chức thảo luận lớp về kết quả bài làm của các nhóm.

- GV theo dõi, hướng dẫn các nhóm hoàn thành bài tập của mình, nhận xét kết quả, chỉnh lí và nhấn mạnh các chú ý trong quá trình viết phương trình phản ứng.

50

Hoạt động 3: Củng cố kiến thức Biểu hiện của Hoạt động của GV

phát triển

Hoạt động của HS

NLTH - GV gợi ý HS lập kế hoạch - HS thảo luận nhóm và xây dựng giải BTHH bằng SĐTD và yêu kế hoạch giải bài tập bằng SĐTD cầu các nhóm lập kế hoạch giải ứng với từng dạng bài tập. và giải bài tập của nhóm mình. Nhóm 1: Bài 1- Phiếu học tập số 2 - NLTH: Xây (bài tập nhóm trong phiếu học Nhóm 2: Bài 2- Phiếu học tập số 2 dựng được kế tập số 2) Yêu cầu các nhóm Nhóm 3: Bài 3- Phiếu học tập số 2 hoạch giải bài trình bày trong khổ giấy A2. tập cho từng - GV yêu cầu HS khác theo dõi Nhóm 4: Bài 4- Phiếu học tập số 2 dạng bài tập về để nhận xét và bổ sung.

- Đại diện nhóm lên thuyết trình về các hợp chất bài làm của nhóm.

- GV nhận xét kết quả của các carbohydrate cụ nhóm, nhấn mạnh phương pháp giải dạng bài đưa ra.

thể.

- HS theo dõi và nhận xét.

3. Hướng dẫn HS tự học ở nhà -

GV: yêu cầu HS sử dụng SĐTD để hệ thống lại các dạng bài tập trong SGK.

-

Chuẩn bị bài 8: Thực hành điều chế, TCHH của ester và carbohydrate.

2.4.3. Thiết kế công cụ đánh giá năng lực tự học của học sinh Bộ công cụ đánh giá NLTH của HS cần đảm bảo đánh giá được các tiêu chí, biểu hiện của NL này. Do đó, ngoài các hình thức kiểm tra viết (đánh giá kiến thức kĩ năng) cần sử dụng thêm các công cụ khác nhau như bảng kiểm sóat, phiếu tự đánh giá của HS hoặc phiếu hỏi, phỏng vấn GV, HS trong những tình huống, bối cảnh cụ thể.

2.4.3.1. Xác định các tiêu chí và các mức độ đánh giá năng lực tự học Để thiết kế bộ công cụ đánh giá NLTH của HS cần dựa vào các thành tố cấu trúc NLTH và mức độ đạt được theo các tiêu chí đã được tổng quan ở các biểu hiện và kĩ năng tự học ở chương 1. Từ các thành tố và tiêu chí của NLTH đó, chúng tôi đã xây dựng các mức độ thể hiện các tiêu chí và trình bày ở bảng sau: 51

Bảng 2.1. Các tiêu chí và mức độ đánh giá NLTH của HS qua việc sử dụng SĐTD trong học tập chương Carbohydrate Thành tố

Mức độ đánh giá NLTH Tiêu chí

của NLTH

(biểu hiện)

Mức 1

Mức 2

Mức 3

(1 điểm)

(2 điểm)

(3 điểm)

1. Xác định Chưa

xác

định Xác định được Xác định được

nhiệm vụ học được nhiệm vụ nhiệm vụ học tập đầy đủ và hợp lí tập dựa trên học tập dựa trên dựa trên kết quả đã nhiệm vụ học tập kết quả đã kết quả đã đạt đạt được nhưng dựa trên kết quả đạt được

được.

chưa đầy đủ hoặc đã đạt được. chưa hợp lí.

NL xác định mục tiêu học tập

2. Đặt mục Chưa

đặt

được Đặt được mục Đặt ra được mục

tiêu học tập mục tiêu học tập tiêu học tập cụ tiêu học tập cụ chi tiết, cụ cụ thể và chưa thể nhưng chưa thể, thể,

khắc khắc phục những chi tiết đầy đủ. đúng

rõ

ràng, hướng.

phục những khía cạnh còn yếu Khắc phục được Khắc phục được khía

cạnh kém.

một số khía cạnh những khía cạnh

còn yếu kém

còn yếu kém.

3. Lập được kế Chưa lập được kế Lập hoạch học tập hoạch

học

được

còn yếu kém. kế Lập

được

kế

tập hoạch học tập hoạch học tập

khi học các trong các bài mới, trong

các

bài trong

các

bài

Năng lực

bài mới, bài bài luyện tập, giải mới, bài luyện mới, bài luyện

lập kế

luyện tập, giải các bài tập liên tập, giải các bài tập, giải các bài

hoạch và

các bài tập quan đến các hợp tập liên quan đến tập liên quan đến

thực hiện liên quan đến chất carbohydrate các cách học

hợp

chất các

các hợp chất hoặc kế hoạch học carbohydrate carbohydrate

hợp

chất

carbohydrate chi

tập sơ sài mang nhưng chưa chi tiết, cụ thể, hợp tính đối phó.

tiết, cụ thể, hợp lí lí.

52

4. Đánh giá Chưa đánh giá và Đánh giá và điều Đánh giá chi tiết và điều chỉnh điều kế hoạch học hoạch

chỉnh

kế chỉnh kế hoạch kế hoạch học tập

học

tập học tập nhưng và điều chỉnh

hoặc đánh giá và chưa hợp lí.

tập

hợp lí.

điều chỉnh chưa đầy đủ.

5. Hình thành Chưa hình thành Hình thành được Hình thành được cách học tập được cách học của cách

học

riêng của bản riêng mình, còn riêng thân

học

của cách

hứng, phong trào.

của

mình riêng mình, phù

cảm nhưng chưa thật hợp

theo

học

với

đặc

sự phù hợp với điểm môn học. các

môn

học

khác nhau.

6. Tìm nguồn Chưa tìm được Tìm được nguồn Tìm được nguồn tư liệu về các nguồn tư liệu về tư liệu về các hợp tư liệu về các hợp hợp

chất các

hợp

chất chất carbohydrate chất carbohydrate

carbohydrate carbohydrate cho cho các mục đích, có tính chọn lọc, cho các mục các

đích, nhiệm vụ học tập phù hợp với mục

mục

đích, nhiệm nhiệm vụ học tập khác nhau nhưng đích, nhiệm vụ vụ học tập khác nhau.

tài liệu chưa có học

khác nhau

tính chọn lọc.

tập

khác

nhau.

7. Thành thạo Chưa biết sử dụng Biết sử dụng tài Biết sử dụng thư sử dụng thư thư viện hoặc biết liệu, lựa chọn tài viện, lựa chọn viện, chọn các sử dụng tài liệu liệu về các hợp các tài liệu về tài liệu

và nhưng chưa biết chất

các

hợp

chất

làm thư mục lựa chọn tài liệu về carbohydrate và carbohydrate và cho từng chủ các

chất làm thư mục cho làm thư mục cho

hợp

đề học tập carbohydrate

và chủ đề học tập từng chủ đề học

liên quan đến làm thư mục cho nhưng chưa rõ tập các hợp chất chủ đề.

ràng đầy đủ.

carbohydrate 53

một

khoa học.

cách

8. Ghi chép Chưa biết cách ghi Biết

cách

ghi Ghi chép thông

các thông tin chép thông tin đọc chép thông tin tin đọc được về đọc được về được về các hợp đọc được về các hợp chất chất carbohydrate các carbohydrate

hợp

các

hợp

chất

chất carbohydrate rõ

và tự đặt vấn đề carbohydrate, bổ ràng, logic bằng

bằng các hình học tập.

sung và tự đặt các hình thức

thức phù hợp,

vấn đề học tập phù hợp, thuận

thuận lợi cho

nhưng chưa phù lợi cho việc ghi

việc ghi nhớ ,

hợp với chủ đề, nhớ , sử dụng,

sử dụng, bổ

chủ điểm.

bổ sung và tự đặt

sung và tự đặt

vấn đề học tập

vấn đề học

một cách khoa

tập

học phù hợp với chủ đề.

9. Tự nhận ra Chưa nhận ra và Nhận ra sai sót Tự nhận ra và và điều chỉnh điều chỉnh được trong quá trình điều chỉnh quá sai nhưng

những

sai

sót học tập chương trình học tập một

sót, hạn chế trong quá trình carbohydrate của cách hợp lí, có của bản thân học tập chương bản thân nhưng kết quả. trong Năng lực đánh giá và điều chỉnh việc học

chưa điều chỉnh

quá carbohydrate.

trình học tập

phù hợp.

chương carbohydrate 10. Suy ngẫm Suy ngẫm về cách Suy

ngẫm

cách học, rút học nhưng chưa cách học, kinh nghiệm rút

được

kinh được

về Suy ngẫm cách rút học,

rút

kinh

kinh nghiệm và điều

và điều chỉnh nghiệm và điều nghiệm và điều chỉnh cách học cách

học chỉnh

cách học chỉnh cách học phù hợp với tình

trong

các trong tình huống trong tình huống huống mới.

tình

huống mới hoặc có điều mới nhưng điều

mới

chỉnh nhưng chưa chỉnh chưa đầy hợp lí, đầy đủ.

54

đủ.

Từ tiêu chí và mức độ đạt đánh giá NLTH ở trên chúng tôi xây dựng bảng kiểm quan sát và đánh giá sự phát triển NLTH của HS qua quá trình sử dụng SĐTD trong DHHH (do GV thực hiện) và phiếu tự đánh giá của HS. 2.4.3.2. Thiết kế bảng kiểm quan sát (dành cho giáo viên)  Mục đích: Bảng kiểm quan sát giúp GV quan sát có chủ đích các tiêu chí của NLTH thông qua các hoạt động học tập của HS. Từ đó đánh giá được kiến thức, kĩ năng và NLTH theo các mục tiêu của quá trình dạy học đề ra.  Yêu cầu: Bảng kiểm quan sát phải rõ ràng, cụ thể, bám sát vào các tiêu chí của NLTH.  Quy trình thiết kế: + Bước 1: Xác định đối tượng, thời điểm, mục tiêu quan sát. + Bước 2: Xây dựng các tiêu chí và mức độ đánh giá cho mỗi tiêu chí. + Bước 3: Hoàn thiện các tiêu chí và mức độ đánh giá phù hợp trình bày ở dạng bảng 2.2.

Bảng 2.2. Bảng kiểm quan sát đánh giá năng lực tự học của HS trong dạy học hóa học chương Carbohydrate có sử dụng SĐTD (dành cho GV) Trường THPT: .............................................................

Ngày ............ tháng ............. năm 20........ Đối tượng quan sát: .....................................................

Tên bài học: .................................................................

Tên GV: ....................................................................... Đánh giá mức độ phát triển NLTH Tiêu chí thể hiện NLTH của HS

1. Xác định nhiệm vụ học tập dựa trên kết quả đã đạt được 2. Đặt mục tiêu học tập chi tiết, cụ thể, khắc phục những khía cạnh còn yếu kém

55

Mức 1

Mức 2

Mức 3

1 điểm

2 điểm

3 điểm

Tổng cộng

3. Lập được kế hoạch học tập khi học các bài mới, bài luyện tập, giải các bài tập liên quan đến các hợp chất carbohydrate 4. Đánh giá và điều chỉnh kế hoạch học tập 5. Hình thành cách học tập riêng của bản thân 6. Tìm nguồn tư liệu về các hợp chất carbohydrate cho các mục đích, nhiệm vụ học tập khác nhau 7. Thành thạo sử dụng thư viện, chọn các tài liệu và làm thư mục cho từng chủ đề học tập liên quan đến các hợp chất carbohydrate 8. Ghi chép các thông tin đọc được về các hợp chất carbohydrate bằng các hình thức phù hợp, thuận lợi cho việc ghi nhớ , sử dụng, bổ sung và tự đặt vấn đề học tập 9. Tự nhận ra và điều chỉnh những sai sót, hạn chế của bản thân trong quá trình học tập chương carbohydrate 10. Suy ngẫm cách học, rút kinh nghiệm và điều chỉnh cách học trong các tình huống mới

2.4.3.3. Thiết kế phiếu tự đánh giá năng lực tự học của học sinh Từ tiêu chí, mức độ thể hiện NLTH của HS chúng tôi thiết kế phiếu tự đánh giá NLTH của HS. Nội dung phiếu tự đánh giá NLTH được trình bày ở sảng sau: 56

Bảng 2.3. Phiếu tự đánh giá NLTH của học sinh trong việc sử dụng SĐTD chương Carbohydrate Trường THPT: .............................................................

Ngày ............ tháng ............. năm 20........ Đối tượng quan sát: .....................................................

Tên bài học: .................................................................

Tên học sinh: ...............................................................

Lớp: .......................... Đánh giá mức độ phát triển NLTH Tiêu chí thể hiện NLTH của HS

1. Xác định nhiệm vụ học tập dựa trên kết quả đã đạt được 2. Đặt mục tiêu học tập chi tiết, cụ thể, khắc phục những khía cạnh còn yếu kém 3. Lập được kế hoạch học tập khi học các bài mới, bài luyện tập, giải các bài tập liên quan đến các hợp chất carbohydrate 4. Đánh giá và điều chỉnh kế hoạch học tập 5. Hình thành cách học tập riêng của bản thân 6. Tìm nguồn tư liệu về các hợp chất carbohydrate cho các mục đích, nhiệm vụ học tập khác nhau 7. Thành thạo sử dụng thư viện, chọn các tài liệu và làm thư mục cho từng chủ đề học tập liên quan đến các hợp chất carbohydrate

57

Mức 1

Mức 2

Mức 3

1 điểm

2 điểm

3 điểm

Tổng cộng

8. Ghi chép các thông tin đọc được về các hợp chất carbohydrate bằng các hình thức phù hợp, thuận lợi cho việc ghi nhớ , sử dụng, bổ sung và tự đặt vấn đề học tập 9. Tự nhận ra và điều chỉnh những sai sót, hạn chế của bản thân trong quá trình học tập chương carbohydrate 10. Suy ngẫm cách học, rút kinh nghiệm và điều chỉnh cách học trong các tình huống mới 2.4.3.4. Thiết kế bài kiểm tra Cùng với bảng kiểm tra, Phiếu tự đánh giá sự phát triển NLTH do GV, HS thực hiện, chúng tôi xây dựng các bài kiểm tra đánh giá mức độ nắm vững kiến thức, kĩ năng và phát triển NLTH của HS trong bài học. Đề kiểm tra 15 phút – đề số 1 – chương 2 – Hóa học 12 Khoanh tròn vào đáp án đúng trong các câu hỏi sau: Câu 1: Nhận xét nào sau đây sai?

A. Các chất đường, chất bột, chất xơ có trong cơ thể sinh vật có công thức dạng Cn(H2O)n.

B. Phân tử glucide đều chứa nhiều nhóm OH và thường có nhóm carbonyl.

C. Các glucide đều no, nhiều đơn vị đường cấu tạo nên.

D. Các glucide đều thuộc loại hợp chất hữu cơ phức tạp.

Câu 2: Tính chất chung của glucide là gì?

A. Có vị ngọt.

C. Các phân tử nhóm –CHO.

B. Bị hóa than bởi nhiệt.

D. Có công thức chung là Cn(H2O)m.

Câu 3: Mật ong để lâu có cặn ở đáy chai. Thành phần chính của cặn đó là A. Protein.

C. Fructose.

B. Sáp ong.

D. Glucose và fructose.

58

Câu 4: Để chứng minh trong phân tử của glucose có nhiều nhóm hydroxyl, người ta cho dung dịch glucose phản ứng với A. Kim loại Na. B. AgNO3/ NH3, đun nóng.

C. Cu(OH)2 trong NaOH, đun nóng.

D. Cu(OH)2 ở nhiệt độ thường.

Câu 5: Tính chất nào đúng với cả glucose và fructose?

A. Phản ứng với H2/Ni. B. Phản ứng lên men.

C. Phản ứng thủy phân.

D. Phản ứng với nước bromine.

Câu 6: Để kiểm tra nước tiểu người ta cần chuẩn đóan bệnh tiểu đường có thể dùng thuốc thử nào sau đây?

A. Dung dịch AgNO3/NH3.

B. Giấy đo pH. C. CH3COOH, to.

D. Ag. Câu 7: Cho X, Y, Z, T là các chất hữu cơ khác nhau

T là chất nào trong các chất sau đây?

A. Sorbitol (C6H8(OH)6).

C. Amoni gluconat.

B. Tinh bột.

D. Rượu etylic.

Câu 8: Trong công nghiệp dược phẩm glucose được điều chế bằng cách nào?

A. Kiềm hóa dung dịch fructose.

B. Đun tinh bột xúc tác acid vô cơ.

C. Dùng phản ứng quang hợp.

D. Đun sợi bông xúc tác acid vô cơ.

59

Câu 9: Để tráng một tấm gương cần phải dùng 5,4 gam glucose. Biết hiệu suất phản ứng là 95%. Khối lượng bạc bám trên tấm gương là A. 6,156 gam.

C. 6,25 gam.

B. 6,35 gam.

D. 4,32 gam.

Câu 10: Khối lượng quả nho tươi (chứa 5% glucose) để điều chế 100 lít rượu vang 15 là bao nhiêu? Nếu hiệu suất quá trình sản xuất là 75%. Khối lượng riêng của rượu nguyên chất là 0,8 g/cm3.

A. 626,1 kg.

C. 352,2 kg.

B. 496,6 kg.

D. 414 kg.

Đáp án đề kiểm tra 15 phút – đề số 1 – chương 2 – Hóa học 12 Câu 1: Chọn C. Vì các glucide đều do một hay nhiều đơn vị đường cấu tạo nên.

Câu 2: Chọn B. Câu 3: Chọn D. Do để lâu nước bay hơi làm đường kết tinh, trong mật ong chứa 30% glucose và 40% fructose.

Câu 4: Chọn D. Vì phản ứng tạo dung dịch xanh làm giống glyxerol. Không dùng Na vì Na phản ứng với nước trong dung dịch.

Câu 5: Chọn A. C6H12O6 + H2  CH2OH[CHOH]4CH2OH `Câu 6: Chọn A. Glucose + 2AgNO3 + 3NH3 + H2O RCOONH4 + 2Ag + 2NH4NO3 Câu 7: Chọn C. X là tinh bột, Y là ethanol, Z là sorbitol.

Câu 8: Chọn B. Kiềm hóa fructose thu được glucose nhưng phản ứng không hoàn toàn và cũng khó tách riêng 2 chất. Phản ứng quang hợp thu được rất chậm và chỉ diễn ra trong tự nhiên (tế bào sinh vật tự dưỡng). Thủy phân sợi bông được sản phẩm có nhiều tạp chất.

Câu 9: Chọn A. Glucose + 2AgNO3 +3NH3(dư) +H2O  CH2OH[CHOH]4COONH4 + 2Ag + 2NH4NO3 0,03

0,06 mol nAg thực tế=

0,06.95 100

= 0,057 mol  mAg= 108.0,057= 6,156 gam 60

Câu 10: Chọn A. Khối lượng rượu nguyên chất: 100.15%.0,8 = 12 kg Từ phương trình: C6H12O6  2C2H5OH + 2CO2 Giả sử H=100%. Cứ 180kg glucose tạo ra 46.2= 92 kg rượu  khối lượng glucose =

180.12 92

= 23,48 kg

mà H= 75%  m glucose =

23,48.100 75

= 31,31 kg  Khối lượng nho là : 31,31.

100 5

= 626 kg.

Đề kiểm tra 45 phút – đề số 1 – chương 2 – Hóa học 12 Phần I: Trắc nghiệm (6 điểm) Khoanh tròn vào phương án đúng : Câu 1: Khí CO2 chiếm 0,03% thể tích không khí. Cần bao nhiêu lít không khí (đktc) để cung cấp CO2 cho phản ứng quang hợp tạo ra 50 gam tinh bột?

A.138271,6 lít.

B. B. 145376,1 lít.

C. C. 12534,2 lít.

Câu 2: Phương trình: 6n CO2 + 5n H2O

asmt

D. D. 112465.8 lít.

(C6H10O5)n + 6n O2 là phản ứng hóa

học trong quá trình nào sau đây?

A. A. Quá trình hô hấp.

C. Quá trình quang hợp.

B. B. Quá trình khử.

C. D. Quá trình oxi hóa.

Câu 3: Để xác định nước tiểu của người bị tiểu đường có chứa một lượng nhỏ glucose, có thể dùng 2 phản ứng hóa học nào sau đây?

A. Phản ứng tráng gương, phản ứng cộng hidro.

B. Phản ứng tráng gương, phản ứng lên men rượu etylic.

C. Phản ứng tráng gương, phản ứng thủy phân.

D. Phản ứng tráng gương, phản ứng khử Cu(OH)2.

Câu 4: Khử glucose bằng hidro để tạp ra sorbitol. Vậy với hiệu suất 80% thì khối lượng glucose cần để tạo ra 1,82 gam sorbitol là A. 1,44 gam.

E. B. 22,5 gam.

F. C. 2,25 gam.

61

G. D. 14,4 gam.

Câu 5: Khi để rơi dung dịch acid sunfuric (sulfuric acid) loãng vào quần áo bằng vải sợi bông thì xảy ra hiện tượng nào sau đây?

A. Vải bị mủn ra.

C. Vải sẽ trở nên sạch hơn.

B. Vải sẽ hóa đen và mủn ra.

D. Vải bị hóa đen và mủn ra.

Câu 6: Ngày nay người ta sử dụng ethanol dùng làm nhiên liệu thay thế một phần xăng để bảo vệ môi trường. Điều chế ethanol để làm nhiên liệu bằng cách nào?

A. Lên men tinh bột, ngô, sắn.

C. Hydrat hóa etilen.

B. Chưng gỗ khô.

D. Thủy phân dẫn xuất halogen.

Câu 7: Trong công nghiệp, hóa chất được sử dụng để sản xuất gương, ruột phích là A. AgNO3/ NH3 và aldehyd fomic.

C. AgNO3/ NH3 và glucose.

B. AgNO3/ NH3 và saccharose.

D. AgNO3/ NH3 và axetylen.

Câu 8: Loại thực phẩm nào sau đây không chứa nhiều saccharose?

A. Đường phèn.

C. Đường kính.

B. Mật mía.

D. Mật ong.

Câu 9: Thành phần chính của thuốc súng không khói là gì?

A. Trinitrotoluen.

C. 2,4,6 - Trinitrophenol.

B. Glixerol trinitrat.

D. Cellulose trinitrat.

Câu 10: Thông qua đường mía chứa 13% saccharose. Vậy với hiệu suất 80% thì tinh chế 1 tấn nước mía trên sẽ thu được bao nhiêu kilogam khối lượng saccharose?

A. 105 kg.

B. 104 kg.

C. 110 kg.

D. 114 kg.

Câu 11: Nhận xét nào sau đây không đúng?

A. Nhỏ dung dịch iot lên miếng chuối xanh thấy màu xanh xuất hiện.

B. Khi ăn cơm, nếu nhai kĩ sẽ thấy vị ngọt.

C. Nước ép chuối chín cho phản ứng tráng bạc.

D. Ruột bánh mì ngọt hơn vỏ bánh.

Câu 12: Để phân biệt 4 ống nghiệm mất nhãn X, Y, Z, T đựng các dung dịch: glucose, fructose, saccharose, phenol được sắp xếp không theo thứ tự, một học sinh làm thí nghiệm với các thuốc thử được ghi ở bảng sau:

62

Thuốc thử AgNO3/ NH3

X

Y Ag



Z 

trắng

T Ag



sáng Cu(OH)2 Dung Br2

sáng 

dd xanh lam dd xanh lam dịch



trắng



dd xanh lam 

 trắng

Mất màu dd

X, Y, Z, T lần lượt là A. Saccharose, glucose, phenol, fructose.

B. Saccharose, phenol, glucose, fructose.

C. Phenol, fructose, saccharose, glucose.

D. Fructose, glucose, saccharose, phenol.

Câu 13: Khối lượng Ag bám trên một tấm gương khi sử dụng 5,4 gam glucose với hiệu suất 95% là bao nhiêu?

A. 6,35 g

B. 6,156 g

C. 6,56 g

D. 7,85 g

Câu 14: Để bảo quản mật ong được lâu và không bị biến chất, người ta thường đổ đầy mật ong vào chai sạch, khô, đậy nút thật chặt và để nơi khô ráo. Cần như vậy để A. Các chất trong mật ong không bị chuyển hóa bởi sự oxi hóa của oxi không khí.

B. Mật ong không bị bay hơi và kết tinh.

C. Hạn chế sự lên men của glucose trong mật ong và sự xâm nhập của vi khuẩn.

D. Tránh sự bay hơi của mật ong và sự xâm nhập của vi khuẩn.

Câu 15: Hãy cho biết hiện tượng nào sau đây không đúng?

A. Cho vài giọt dung dịch I2 vào nước cơm nóng thấy có màu xanh đậm.

B. Nhỏ dung dịch I2 vào mặt cắt mới quả chuối xanh thấy có màu xanh lục.

C. Miếng cơm cháy vàng ở đáy nồi sẽ ngọt hơn cơm ở phía trên.

D. Khi ăn cơm, nếu nhai kĩ sẽ thấy có vị ngọt.

Phần II: Tự luận (4 điểm) Câu 1: Em hãy giải thích tại sao khi ăn cơm, nếu nhai kĩ sẽ thấy có vị ngọt trong miệng?

Câu 2: Cho khối lượng riêng của cồn nguyên chất là D= 0,8 g/ml. Hỏi từ 10 tấn vỏ bào (chứa 80% cellulose) có thể điều chế được bao nhiêu lít cồn thực phẩm 40o (biết hiệu suất của toàn bộ quá trình điều chế là 64,8%)?

63

Câu 3: Trong quá trình quang hợp, để tạo thành 1 mol glucose thì cây xanh cần được cung cấp 2813 kJ năng lượng 6CO2 + 6H2O  C6H12O6 + 6O2 (H = 2813kJ) Vậy nếu một ngày nắng từ 6 giờ đến 17 giờ thì 1 m2 lá xanh sẽ tổng hợp được bao nhiêu gam glucose? Biết rằng, trong 1 phút 1 cm2 lá xanh nhận được khoảng 2,09J năng lượng mặt trời và chỉ có 10% năng lượng được sử dụng vào phản ứng tổng hợp glucose. Đáp án đề kiểm tra 45 phút – đề số 1 – chương 2 – Hóa học 12 Phần I: Trắc nghiệm (6 điểm) Bảng 2.4. Đáp án phần trắc nghiệm bài kiểm tra 45 phút chương 2: Carbohydrate 1–A

2–C

3–D

4–C

5–A

6–B

7–C

8–D

9–D

10 – B

11 – D

12 – A

13 – B

14 – C

15 – A

Phần II: Tự luận (4 điểm) Câu 1: (1 điểm): Do thành phần chính của cơm là tinh bột và trong nước bọt của con người có chứa enzyme. Vì vậy, khi chúng ta ăn cơm và nhai kĩ thì các enzyme sẽ thủy phân tinh bột tạo thành mantose và glucose, đó là lí do ta thấy có vị ngọt trong miệng.

Câu 2: (1 điểm): 920 lít.

Câu 3: (2 điểm): 88, 266 gam.

64

TIỂU KẾT CHƯƠNG 2 Trong chương 2 chúng tôi đã tiến hành: - Nghiên cứu chương trình, nội dung kiến thức chương Carbohydrate - Hóa học 12.

Từ đó rút ra được những lưu ý về PPDH chương Carbohydrate - Hóa học 12 THPT. - Xác định nguyên tắc và qui trình thiết kế SĐTD trong DHHH. Áp dụng xây dựng được các SĐTD cho bài hình thành kiến thức mới, bài luyện tập, ôn tập, lập kế hoạch giải BTHH. - Thiết kế SĐTD và đề xuất phương pháp sử dụng SĐTD trong việc tổ chức các hoạt động tự học cho HS trong các bài học chương Carbohydrate – Hóa học 12.

- Thiết kế một số kế hoạch bài dạy có sử dụng SĐTD và công cụ đánh giá sự phát triển NLTH của HS và thực nghiệm đánh giá theo các tiêu chí đã đề xuất.

Những vấn đề được cập nhật ở chương 2 sẽ được chúng tôi tiến hành thực nghiệm ở chương 3 để kiểm tra sự đúng đắn của giả thuyết mà đề tài khóa luận đã đưa ra.

65