Sử dụng kĩ thuật khăn phủ bàn trong dạy học vật lý chương chất khí - Vật lý 10 (2014)

TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÂY NGUYÊN KHOA KHTN&CN

CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP

SỬ DỤNG KỸ THUẬT “KHĂN PHỦ BÀN” TRONG DẠY HỌC CHƯƠNG “CHẤT KHÍ” VẬT LÍ 10

Sinh viên

:Trần Ngọc Hiếu Lý Thị Phương

Chuyên ngành :Sư phạm Vật Lý Khóa học

:2010 – 2014

Đắk Lắk, 05/2014 1

TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÂY NGUYÊN KHOA KHTN&CN

CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP

SỬ DỤNG KỸ THUẬT “KHĂN PHỦ BÀN” TRONG DẠY HỌC CHƯƠNG “CHẤT KHÍ” VẬT LÍ 10

Sinh viên

:Trần Ngọc Hiếu Lý Thị Phương

Chuyên ngành :Sư phạm Vật Lý Người hướng dẫn : Thạc sĩ Phùng Việt Hải

Đắk Lắk, 05/2014 2

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

MỤC LỤC MỤC LỤC ............................................................................................................................... I LỜI CẢM ƠN ......................................................................................................................... II

H

Ơ

DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU HÌNH ẢNH……………………………………………………………………………………III

N

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT......................................................................................... III

U Y

1.1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................................... 1

.Q

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

TP

PHẦN 2. CƠ SỞ LÝ LUẬN .................................................................................................... 4

Đ

2.1.1. Khái niệm....................................................................................................................... 4

G

2.1.2. Mục tiêu ......................................................................................................................... 4

H Ư

N

2.1.3. Tác dụng đối với học sinh ............................................................................................... 4 2.1.4. Các bước tiến hành ........................................................................................................ 4

TR ẦN

2.1.5. Ví dụ .............................................................................................................................. 6 2.1.6. Một số lưu ý khi tổ chức dạy học áp dụng kĩ thuật “khăn phủ bàn” ................................ 6 PHẦN 3. NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................................................... 8

10 00

B

3.1. Đối tượng nghiên cứu ....................................................................................................... 8 3.2. Địa điểm, thời gian nghiên cứu ......................................................................................... 8

A

3.3. Nội dung nghiên cứu ........................................................................................................ 8

H

Ó

3.4. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................................. 8

Í-

3.4.1. Nghiên cứu lý luận ......................................................................................................... 8

-L

3.4.2. Điều tra, khảo sát thực tế ................................................................................................ 8

ÁN

3.4.3.Thực nghiệm sư phạm:.................................................................................................. 11

TO

PHẦN 4. KẾT QUẢ .............................................................................................................. 10 4.1. Đặc điểm cấu trúc chương “chất khí”- Vật lý 10 .......................................................................................................................................................... 12

Skype : live:daykemquynhonbusiness https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

2.1. Kĩ thuật “khăn phủ bàn”.................................................................................................. 4

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

1.2. Mục tiêu nghiên cứu ......................................................................................................... 3

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

N

PHẦN 1. ĐẶT VẤN ĐỀ .......................................................................................................... 1

D

IỄ N

Đ

4.2. Thiết kế tiến trình dạy học có vận dụng kĩ thuật khăn phủ bàn trong tổ chức dạy học một số kiến thức chương “chất khí” .................................................................................................. 14 4.3. Thực nghiệm sư phạm ...........................................................................................................30 KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ ................................................................................................... 40

i Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành chuyên đề hoàn tốt nghiệp này chúng em xin chân thành cảm ơn:

H

Ơ

Học Tây Nguyên.

N

Ban giám hiệu trường Đại Học Tây Nguyên, khoa KHTN&CN trường Đại

TP

.Q

hiện và hoàn thành chuyên đề của mình.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

suốt thời gian thực hiện chuyên đề.

G

Đ

Cuối cùng xin cảm ơn gia đình và bạn bè đã động viên và giúp đỡ em hoàn

H Ư

N

thành chuyên đề này.

Do thời gian, kiến thức có hạn, đồng thời cũng là lần đầu tiên thực hiện đề tài

TR ẦN

nghiên cứu khoa học nên không tránh khỏi những thiếu sót. Rất mong nhận được sự

B

góp ý của quý thầy cô giáo và các bạn bè để chuyên đề được hoàn thiện hơn

10 00

Buôn Ma Thuột, tháng 5 năm 2014

Ó

A

Sinh viên

Í-

H

Lý Thị Phương

TO

ÁN

-L

Trần Ngọc Hiếu

D

IỄ N

Đ

Skype : live:daykemquynhonbusiness https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

Đặc biệt là Thầy Phùng Việt Hải, người đã chỉ bảo, hướng dẫn tận tình trong

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

suốt thời gian học tập, nhờ có những điều kiện đó mà em có đủ kiến thức để thực

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

N

Quý thầy cô trong bộ môn vật lý, khoa KHTN & CN đã hướng dẫn em trong

ii Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

PPDH

phương pháp dạy học

HS

học sinh

KHTN&CN

Khoa học tự nhiên và công nghệ

GV

giáo viên

SGK

sách giáo khoa

TN

thực nghiệm

TNSP

thực nghiệm sư phạm

N

Từ đầy đủ

TR ẦN

Hình 2.1. Cấu trúc một phiếu học tập của kĩ thuật khăn phủ bàn Hình ảnh minh họa tại trường THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm

D

IỄ N

Đ

ÀN

TO

ÁN

-L

Í-

H

Ó

A

10 00

B

Hình ảnh minh họa tại trường THPT Chu Văn An

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Đ G N

H Ư

DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU HÌNH ẢNH

Skype : live:daykemquynhonbusiness https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TP

.Q

U Y

N

H

Ơ

Từ viết tắt

ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

iii Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Phần 1. ĐẶT VẤN ĐỀ 1.1.Đặt vấn đề Sự phát triển mạnh mẽ của thế giới cả về kinh tế, văn hóa, công nghệ

N

thông tin…, Đặc biệt là sự phát triển của ngành giáo dục đòi hỏi nước ta

H

.Q

bồi dưỡng nhân tài. Nhưng muốn làm được những điều này thì trước hết ta

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

quốc sách hàng đầu” và đồng thời giao cho ngành nhiệm vụ ngày càng

G

Đ

quan trọng. Để làm được điều này chúng ta cần phải tuân thủ chặt chẽ mục

H Ư

N

tiêu của giáo dục là phải đào tạo ra những con người thông minh, có trí tuệ phát triển, giàu tính sáng tạo và tính nhân văn. Trong xu thế đó, nền giáo

TR ẦN

dục nước ta phải đổi mới về mọi mặt. Hiện nay chúng ta đang thực hiện đổi mới nội dung và PPDH ở tất cả các cấp học, bậc học. Việc đổi mới

B

phải hướng tới hoạt động học tập tích cực, chủ động, sáng tạo, tạo niềm

10 00

tin, niềm vui, hứng thú, tạo thói quen tự học, tự tìm tòi nghiên cứu chiếm lĩnh tri thức cho học sinh; khắc phục những yếu điểm của phương pháp

Ó

A

dạy học truyền thống. Tuy nhiên chỉ đổi mới phương pháp dạy học thôi thì

Í-

H

chưa đủ, vì tác dụng của phương pháp dạy học còn phụ thuộc nhiều vào kĩ

-L

thuật và kĩ năng dạy học của giáo viên. Ví dụ tác dụng của phương pháp

ÁN

vấn đáp phụ thuộc vào kĩ thuật đặt câu hỏi và kĩ năng hỏi của giáo viên.

TO

Nếu câu hỏi khó hoặc đa nghĩa, không rõ ràng thì học sinh sẽ khó trả lời, sẽ làm mất thời gian học tập của lớp, tạo không khí căng thẳng và ảnh

D

IỄ N

Đ

hưởng đến sự tiếp thu kiến thức của học sinh. Nếu câu hỏi quá dễ lại gây

Skype : live:daykemquynhonbusiness https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

phải đầu tư cho Giáo dục. Vì vậy mà Đảng ta đã xác định: “Giáo dục là

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

muốn đưa nền kinh tế đất nước phát triển thì phải ra sức đào tạo nhân lực,

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

N

U Y

nay. Để hội nhập với các nước trong khu vực và thế giới, đảng ta cho rằng

Ơ

phải có những thay đổi tích cực cho phù hợp với tình hình thế giới hiện

ra sự nhàm chán mất thời gian; hay câu hỏi lan man không đúng trọng tâm thì cũng ảnh hưởng đến hiệu quả học tập của học sinh, nếu câu hỏi tốt mà kĩ năng không tốt thì kết quả cũng không cao. Vì vậy giáo viên cần rèn luyện kĩ năng đặt câu hỏi và kĩ năng hỏi, đồng thời khi sử dụng để đạt hiệu quả của giờ học cần kết hợp với các phương pháp, kĩ thuật dạy học như kĩ thuật khăn phủ bàn, mảnh ghép hay sơ đồ tư duy … để thay đổi hoạt động 1

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

tăng cường sự tham gia của học sinh, tạo cảm giác thoải mái cho người học.

Trong chương trình Vật lý phổ thông hiện nay có thể vận dụng nhiều kĩ thuật dạy học khác nhau trong quá trình giảng dạy, nó không chỉ phát

N

huy cao độ tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo, độc lập, trách nhiệm,

H

.Q

vật lý trung học phổ thông khá đa dạng, do đó để giúp học sinh lĩnh hội

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

dụng các kĩ thuật dạy học khác nhau. Tùy thuộc vào từng loại nội dung

G

Đ

kiến thức mà đưa vào tiến trình dạy học các kĩ thuật phù hợp để phát huy

H Ư

N

hết tính tích cực trong dạy học. Chương “chất khí” vật lý lớp 10 nâng là phần kiến thức trình bày về cấu trúc phân tử của chất khí, ba định luật và

TR ẦN

phương trình trạng thái của chất khí, kiến thức này được xây dựng chủ yếu bằng con đường thực nghiệm, do đó đòi hỏi sự tư duy, sang tạo và làm

B

việc nhóm ở học sinh. Sử dụng kĩ thuật khăn phủ bàn là kĩ thuật tổ chức

10 00

hoạt động học tập mang tính hợp tác kết hợp giữa hoạt động cá nhân và nhóm nhằm phát huy cao độ tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo.

Ó

A

Đồng thời giúp học sinh tăng cường sự hợp tác, giao tiếp, học cách chia sẻ

Í-

H

kinh nghiệm và tôn trọng lẫn nhau.

-L

Qua việc nghiên cứu, tìm hiểu về lý luận và thực tiễn áp dụng hiện

ÁN

nay ở trường Đại Học Tây Nguyên chưa có đề tài nào nghiên cứu áp dụng kĩ thuật khăn phủ bàn vào tổ chức dạy học bộ môn vật lý ở trường phổ Từ những lí do trên, chúng tôi đã quyết định đi sâu nghiên cứu đề tài

“Sử dụng kĩ thuật khăn phủ bàn trong dạy học vật lý chương chất khí – Vật lý 10”.

D

IỄ N

Đ

ÀN

thông.

Skype : live:daykemquynhonbusiness https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

kiến thức một cách tốt nhất thì với mỗi loại kiến thức khác nhau nên áp

TO

http://daykemquynhon.ucoz.com

phương pháp ghi chép, thuyết trình, làm việc nhóm. Tuy nhiên kiến thức

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

N

U Y

trong đời sống mà còn giúp học sinh rèn luyện và hình thành các kĩ năng

Ơ

xây dựng niềm tin về bản chất khoa học, về ứng dụng các kĩ thuật vật lý

2 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

1.2. Mục tiêu nghiên cứu Nghiên cứu cơ sở lí luận của kĩ thuật khăn phủ bàn để tổ chức dạy học các kiến thức

Skype : live:daykemquynhonbusiness https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

D

IỄ N

Đ

ÀN

TO

ÁN

-L

Í-

H

Ó

A

10 00

B

TR ẦN

H Ư

N

G

Đ

ẠO

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

N

H

Ơ

N

trong chương “chất khí”- Vật Lý 10.

3 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Phần 2. CƠ SỞ LÝ LUẬN 2.1. Kĩ thuật “khăn phủ bàn” 2.1.1. Khái niệm Kĩ thuật khăn phủ bàn là kĩ thuật tổ chức hoạt động học tập mang

N

tính hợp tác kết hợp giữa hoạt động cá nhân và nhóm của học sinh thông

H

Ơ

qua sử dụng phiếu học tập được bố trí như khăn trải bàn.

TP

2.1.3. Các bước tiến hành

G

Đ

Bước 1: Giao nhiệm vụ học tập

H Ư

N

- Chia học sinh thành các nhóm, giao nhiệm vụ thảo luận có tính mở và phát cho mỗi nhóm một phiếu học tập (dạng một tờ giấy A0)

TR ẦN

- Sơ đồ phiếu học tập được thể hiện qua hình 2.1 Do phiếu học tập được bố trí như hình ảnh một chiếc khăn phủ bàn nên nó

Ý kiến cá nhân 1

Ý kiến cá nhân 2

-L ÁN TO ÀN Đ

Ý kiến chung của cả nhóm

Ý kiến cá nhân 4

Í-

H

Ó

A

10 00

B

có tên gọi là lĩ thuật “Khăn phủ bàn”

Skype : live:daykemquynhonbusiness https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

- Phát triển mô hình có sự tương tác giữa học sinh với học sinh.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

- Tăng cường tính độc lập, trách nhiệm của cá nhân học sinh.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

- Kích thích, thúc đẩy sự tham gia tích cực của học sinh.

U Y

N

2.1.2. Mục tiêu

D

IỄ N

Ý kiến cá nhân 3

Hình 2.1. Cấu trúc một phiếu học tập của kĩ thuật khăn phủ bàn

4 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Bước 2: Làm việc cá nhân - Mỗi cá nhân làm việc độc lập trong khoảng vài phút, ghi câu trả lời vào phần giấy của mình trên giấy A0.

Bước 3: Thảo luận, thống nhất ý kiến chung.

Ơ

N

- Trên cơ sở ý kiến cá nhân, các thành viên chia sẻ, thảo luận, thống nhất ý

H

kiến và viết vào phần chính giữa của phiếu học.

.Q

- Học sinh học đươc cách tiếp cận với nhiều giải pháp và chiến lược khác

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

- Rèn luyện kỹ năng làm việc độc lập, kĩ năng giải quyết vấn đề.

G

Đ

- Sự phối hợp làm việc giữa cá nhân và làm việc theo nhóm tạo cơ hội nhiều

H Ư

N

hơn cho học tập có sự phân hóa.

- Nâng cao mối quan hệ giữa học sinh. Tăng cường sự hợp tác, giao tiếp học

TR ẦN

cách chia sẻ kinh nghiệm và tôn trọng lẫn nhau vì học sinh được học hỏi lẫn nhau qua bước thảo luận thống nhất ý kiến chung.

B

Trong quá trình làm việc nhóm ở trường phổ thông hiện nay tồn tại những

10 00

hạn chế đó là: GV không kiểm soát được quá trình làm việc của cá nhân; không đánh giá được sự tham gia, đóng góp của cá nhân vào kết quả của

Ó

A

nhóm; tình trạng ỉ lại của số đông HS khi chỉ một vài HS của nhóm làm

Í-

H

việc…,

-L

Với kĩ thuật khăn phủ bàn được sử dụng vào hoạt động làm việc nhóm hoàn

ÁN

toàn khắc phục được những hạn chế trên. Cụ thể là: + Giáo viên kiểm soát được hoạt động của cá nhân qua “Vết” ghi lại tại

ÀN

phần ý kiến cá nhân

nhân và ý kiến chung. Đây là tác dụng quan trọng của kĩ thuật này

D

IỄ N

Đ

+ Giáo viên đánh giá được sự tham gia của học sinh qua so sánh ý kiến cá

Skype : live:daykemquynhonbusiness https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

nhau vì vấn đề đưa ra có tính mở, có nhiều cách giải quyết khác nhau.

TO

http://daykemquynhon.ucoz.com

Khi sử dụng kĩ thuật “Khăn phủ bàn” thì có tác dụng:

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

N

2.1.4. Tác dụng đối với học sinh

5 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

2.1.5. Ví dụ Trong quá trình dạy học về các kiến thức vật lý nói chung, các định luật vật lý nói riêng theo con đường thực nghiệm, hai giai đoạn đòi hỏi sự tư duy, sáng tạo nhiều nhất của HS là giai đoạn đề xuất dự đoán và giai

N

đoạn đề xuất phương án thí nghiệm kiểm tra. Do đó, nó cũng là điều kiện

H

Ơ

thuận lợi để GV đưa ra những vấn đề mở để vận dụng kĩ thuật khăn phủ

TP

.Q

kiểm tra định luật Bôi-Lơ-Ma-Ri-Ôt

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

liên hệ giữa p và V của khối lượng khí xác định ở trường hợp nhiệt độ

G

Đ

không đổi?

H Ư

N

Bước 2: Các cá nhân trong nhóm làm việc độc lập trong vài phút và ghi

Ó

Phương án có thể là:

A

10 00

B

TR ẦN

câu trả lời vào phần giấy của cá nhân đó trên phần giấy A0

Í-

H

Cần có một lượng khí xác định, cần thay đổi thể tích và đo áp suất tương ứng.

-L

Có thể dùng một xi lanh, trên đó đã có các vạch chia độ, đầu của xi lanh nối với áp

ÁN

kế để đo áp suất. Ấn pit-tông để thay đổi thể tích khí, đọc giá trị áp suất có thể xác

TO

định được mối quan hệ giữa thể tích và áo suất.

Bước 3: Các cá nhân thảo luận chia sẻ ý kiến của nhau và thống nhất ý kiến

D

IỄ N

Đ

và viết vào phần chính giữa

Skype : live:daykemquynhonbusiness https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

Bước 1: Câu hỏi đặt ra: Hãy thiết kế phương án thí nghiệm kiểm tra mối

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

Dùng kĩ thuật khăn phủ bàn trong bước đề xuất phương án thí nghiệm

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

N

bàn

Giáo viên cho học sinh trình bày kết quả trước lớp 2.1.6. Một số lưu ý khi tổ chức dạy học áp dụng kĩ thuật “khăn phủ bàn” - Câu hỏi thảo luận là câu hỏi mở.

- Nếu nhóm quá đông có thể phát cho học sinh những mảnh ghép nhỏ để học sinh ghi ý kiến cá nhân, sau đó đính vào phần xung quanh khăn phủ bàn.

6

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

- Trong quá trình thảo luận thống nhất ý kiến, đính những ý kiến thống nhất vào phần giữa “khăn phủ bàn”. Các ý kiến trùng nhau có thể đính chồng lên

Skype : live:daykemquynhonbusiness https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

D

IỄ N

Đ

ÀN

TO

ÁN

-L

Í-

H

Ó

A

10 00

B

TR ẦN

H Ư

N

G

Đ

ẠO

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

N

H

Ơ

N

nhau.

7 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Phần 3. NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 3.1. Đối tượng nghiên cứu - Đề tài nghiên cứu thực hiện trên học sinh lớp 10 theo chương trình nâng cao ở trường trung học phổ thông.

N

- Kiến thức chương chất khí – Vật Lý 10

H

Ơ

3.2. Địa điểm, thời gian nghiên cứu

Đ

và khả năng áp dụng của kĩ thuật khăn phủ bàn vào dạy học vật lí phổ

G

thông.

H Ư

N

- Nghiên cứu nội dung kiến thức chương “chất khí” - Vật Lý 10 làm cơ sở để lựa chọn nội dụng vận dụng áp dụng kĩ thuật “khăn phủ bàn”.

TR ẦN

- Soạn thảo được tiến trình dạy học có áp dụng kĩ thuật khản phủ bàn vào dạy học một số kiến thức chương “chất khí” - vật lý 10NC.

B

- Tiến hành thực nghiệm sư phạm để đánh giá khả thi của việc đưa kĩ

10 00

thuật “khăn phủ bàn” vào quá trình dạy học đối với việc lĩnh hội kiến thức mới và phát huy tính tích cực, tự lực học sinh và nâng cao hứng thú học

H

Í-

cho phù hợp.

Ó

A

tập của học sinh. Từ đó, tiến hành bổ sung và sửa đổi tiến trình dạy học

-L

3.4. Phương pháp nghiên cứu

ÁN

3.4.1. Nghiên cứu lý luận

TO

- Nghiên cứu lí thuyết: Nghiên cứu cơ sở lí luận của kĩ thuật “khăn phủ

ÀN

bàn” và cách tiến hành, áp dụng việc đưa kĩ thuật này vào dạy học ở

D

IỄ N

Đ

chương trình vật lý phổ thông.

Skype : live:daykemquynhonbusiness https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

- Nghiên cứu cơ sở lí luận của kĩ thuật khăn phủ bàn, quy trình tổ chức

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

TP

.Q

3.3. Nội dung nghiên cứu

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

Tại trường Đại Học Tây Nguyên (từ 10/2013 đến 05/2014). Trong đó, tại trường THPT Chu Văn An và trường THPT Krong Pak (từ 02/2014 đến 04/2014)

3.4.2. Điều tra, khảo sát thực tế 3.4.2.1 Tìm hiểu thực tế dạy học nội dung kiến thức chương “Chất khí”-Vật Lý 10 ở trường phổ thông Để soạn thảo được tiến trình dạy học nội dung kiến thức chương “Chất khí” phù hợp với mục đích của đề tài, chúng tôi nhận thấy cần thiết phải điều tra thực tế tình hình dạy học ở một số trường THPT. 8

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

3.4.2.2. Mục đích - Tìm hiểu thực tế phương pháp dạy và học các nội dung kiến thức chương “Chất khí”.

- Tìm hiểu thực trạng về các thiết bị thí nghiệm và việc sử dụng thí

N

nghiệm khi dạy học các nội dung kiến thức chương “Chất khí”.

H

.Q

Để thực hiện các mục đích trên, chúng tôi đã tiến hành:

ẠO

3.4.2.3. Phương pháp

G

Đ

- Điều tra trên GV: Nghiên cứu giáo án, dự giờ dạy và trao đổi trực tiếp.

H Ư

N

- Điều tra HS: Qua các bài kiểm tra, trao đổi trực tiếp.

3.4.3. Thực nghiệm sư phạm

D

IỄ N

Đ

ÀN

TO

ÁN

-L

Í-

H

Ó

A

10 00

B

(Trình bày tại mục 4.3.)

TR ẦN

- Tìm hiểu, khảo sát các thí nghiệm tại trường thực tập.

Skype : live:daykemquynhonbusiness https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TP

phục.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

cơ sở đó, đề xuất nguyên nhân của khó khăn, sai lầm và biện pháp khắc

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

N

U Y

và học sinh khi dạy và học các kiến thức thuộc chương “Chất khí”. Trên

Ơ

- Phát hiện những sai lầm phổ biến của học sinh, khó khăn của giáo viên

9 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Phần 4. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN 4.1. Kết quả về điều tra thực tế dạy học chương chất khí tại trường thực tập.

N

Chúng tôi đã tiến hành điều tra đối với giáo viên và học sinh ở

G

Đ

báo. Việc tiến hành bài dạy hầu như đều được diễn đạt bằng lời nói của

H Ư

N

GV: mô tả hiện tượng, đưa ra các khái niệm, công thức, giải thích công thức và nhấn mạnh các nội dung quan trọng để HS ghi nhớ. Khi dạy

TR ẦN

những kiến thức khó thì đa số GV đưa vào bài bằng cách thông báo.

- Qua điều tra chúng tôi thấy hầu hết GV không tiến hành thí nghiệm

B

theo yêu cầu của chương trình khi dạy học chương “Chất khí”. Nhìn

10 00

chung GV chỉ mô tả thí nghiệm trong SGK để qua đó HS thu nhận kiến thức.

Ó

A

- Những cố gắng của GV nhìn chung chỉ nhằm truyền đạt đủ các kiến

Í-

H

thức trọng tâm mà SGK và sách giáo viên đã nhấn mạnh. GV chưa tổ chức

ÁN

mới.

-L

được các hoạt động học tập giúp HS tự lực, tích cực chiếm lĩnh kiến thức

TO

- GV thường có tâm lí ngại làm thí nghiệm bởi sự không đảm bảo về

ÀN IỄ N

Đ

4.1.2. Về tình hình học tập của học sinh

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

- Phương pháp dạy học chủ yếu vẫn là phương pháp truyền thụ, thông

Skype : live:daykemquynhonbusiness https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

- Trong bài soạn của GV, chủ yếu là tóm tắt kiến thức trong SGK.

mặt thời gian, sự thành công khi tiến hành dạy học.

D

H

.Q TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

phân tích kết quả điều tra chúng tôi đi đến những nhận định sau: 4.1.1. Về nội dung, phương pháp dạy học của giáo viên.

N

U Y

Nguyễn Bỉnh Khiêm ở huyện Krông Pak của tỉnh Đăk Lăk. Trên cơ sở

Ơ

trường THPT Chu Văn An ở Thành phố Buôn Mê Thuột, trường THPT

Qua dự giờ trao đổi trực tiếp với HS các trường nêu trên, chúng tôi nhận thấy: - Nhiều HS rất thiếu tự tin khi trả lời, khi làm bài, không tự tin vào kiến thức mà mình đã có, không biết kiến thức đó là đúng hay sai, nhớ chính xác hay chưa.

- Đa số HS rất thụ động: Các em rất lười suy nghĩ, lười hoạt động, chỉ 10

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

ngồi nghe giảng, chờ thầy cô đọc chép, hiếm khi đặt câu hỏi với GV về vấn đề đã học.

- HS ít có khả năng vận dụng sáng tạo kiến thức đã học, chỉ quen vận dụng kiến thức đã học một cách máy móc vào các tình huống tương tự các

Ơ

N

em đã học.

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

- Trường đã được trang bị bộ thí nghiệm Vật lý lớp 10, nhưng một số bộ

dụng .

N

H Ư

học các kiến thức thuộc chương “Chất khí”

G

Đ

4.1.4. Những hạn chế, khó khăn và sai lầm của học sinh gặp phải khi - Nếu chỉ dạy bằng phương pháp truyền thụ - thông báo mà không tiến

TR ẦN

hành làm thực nghiệm nhiều HS sẽ không hiểu rõ được bản chất của các định luật trong chương chất khí, chỉ hiểu một cách lơ mơ.

B

- Học sinh chưa hiểu rõ được quá trình biến đổi của các thông số trạng

10 00

thái, cách xác định các thông số trạng thái p, V, T sau quá trình biến đổi.

- Học sinh chưa được làm quen với việc đưa ra đề xuất phương án thí

Ó

A

nghiệm kiểm tra và thiết kế phương án thí nghiệm kiểm tra nên học sinh

Í-

H

khó hình dung ra nhiệm vụ cần thực hiện.

-L

4.1.5. Nguyên nhân dẫn tới những hạn chế, khó khăn, sai lầm của HS.

ÁN

- Khả năng tưởng tượng của HS không cao.

TO

- Việc phân lớp thành lớp chọn, lớp thường làm cho trình độ nhận thức

ÀN

của HS không đồng đều, lớp quá giỏi, lớp quá yếu nên những lớp yếu khó

D

IỄ N

Đ

mà tiến bộ nếu không có những phương pháp học tập thích hợp, làm kiến

Skype : live:daykemquynhonbusiness https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

thí nghiệm bị hỏng, và một số bộ thí nghiệm thì chưa được đưa vào sử

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

này, GV chủ yếu là dạy chay.

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

U Y

- Chưa có thiết bị TN nào được sử dụng trong quá trình dạy học chương

H

4.1.3. Về thiết bị thí nghiệm

thức của các em bị hổng rất nhiều, khó khắc phục lại.

4.1.6. Biện pháp khắc phục - Trên cơ sở xác định rõ kiến thức xuất phát cần có ở HS, chúng tôi tiến hành kiểm tra và củng cố các kiến thức đó trước khi học bài mới.

- Soạn thảo tiến trình dạy học phù hợp với đối tượng HS. - Tăng cường tính tích cực, tự lực của HS trong học tập thông qua các 11

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

hoạt động thảo luận nhóm, trình bày kiến thức trước tập thể.

- Nâng cao kỹ năng thực hành: lắp ráp thí nghiệm, thực hiện TN… - Rèn luyện năng lực sáng tạo của HS: đề xuất dự đoán, giải pháp.

- Tăng cường tính trực quan: thông qua quan sát tranh ảnh, hình vẽ…

N

- Trong chương “Chất khí”, có nhiều vấn đề có thể tổ chức các hoạt động

G

Đ

4.2.1.1. Vị trí, tầm quan trọng kiến thức của chương trong chương trình vật lý phổ

H Ư

N

thông

TR ẦN

- Nghiên cứu các tính chất vật lý của hệ vĩ mô trên cơ sở phân tích những biến đổi năng lượng có thể có của hệ mà không tính đến các cấu trúc vi

B

mô của chúng. Cụ thể là nghiên cứu các hiện tượng nhiệt, các định luật

10 00

thực nghiệm chất khí, thuyết động học phân tử từ đó tạo một bước chuyển mới trong hoạt động nhận thức của học sinh.

Ó

A

- Chương này có thể xem như phần mở đầu của nhiệt học. Nội dung đề

Í-

H

cập đến cấu trúc phân tử cũng như cấu trúc nhiệt của chất ở trạng thái khí,

-L

đó là cấu trúc và tính chất tương đối đơn giản so với cấu trúc và tính chất

ÁN

của chất ở hai trạng thái kia.

TO

- Phương pháp nhiệt động lực học cũng sẽ được áp dụng để giải thích các

ÀN

hiện tượng nhiệt. Trên cơ sở của phương pháp thống kê, xuất phát từ cấu

IỄ N

Đ

trúc gián đoạn của vật chất, dựa vào thuyết động học phân tử để giải thích

D

H

4.2.1. Đặc điểm cấu trúc chương “chất khí”- Vật Lý 10

Skype : live:daykemquynhonbusiness https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

.Q

4.2. Thiết kế hoạt động dạy học vận dụng kĩ thuật “Khăn phủ bàn” vào chương “chất khí”- Vật Lý 10.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

hành và hình thành kiến thức một cách vững chắc

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

U Y

HS làm phát huy tính tích cực, tự lực đồng thời phát triển kỹ năng thực

Ơ

học tập (thảo luận và làm TN) theo nhóm tạo ra hứng thú trong học tập ở

hiện tượng. Các hiện tượng đó cũng được giải thích dựa vào các nguyên lý của nhiệt động lực học. Việc áp dụng tổng hợp phương pháp nhiệt động lực học và phương pháp thống kê có ý nghĩa sâu sắc trong dạy học và trong cả nghiên cứu khoa học.

12 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

4.2.1.2. Sơ đồ cấu trúc nội dung chương “Chất khí”

TR ẦN

10 00

B

Định luật Bôi-lơ-ma-ri-ốt

Quá trình đẳng áp

Quá trình đẳng tích

Định luật Gay Luy-xác

Định luật Sác - lơ

Ó

A

4.2.1.3 Kiến thức, kỹ năng học sinh cần đạt được, và thái độ tình cảm cần

Í-

H

hình thành khi học xong chương “Chất khí”

-L

4.2.1.3.1. Mục tiêu kiến thức

ÁN

Học sinh phải:

TO

-Hiểu được sơ bộ cấu trúc phân tử của chất khí và của vật chất.

-Trình bày được ba định luật Bôi-lơ-ma-ri-ôt, Sác-lơ, Gay Luy-xác về

D

IỄ N

Đ

chất khí và phương trình trạng thái.

Skype : live:daykemquynhonbusiness https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

N

Quá trình đẳng nhiệt

H Ư

Khí lí tưởng

G

Đ

ẠO

Phương trình trạng thái của khí lí tưởng PV/T = CONST

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

.Q TP

Thuyết động học phân tử

Cấu tạo chất

ÀN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

N

Các quá trình biến đổi trạng thái của khí lí tưởng

Cấu tạo chất, thuyết động lực học phân tử chất khí

http://daykemquynhon.ucoz.com

H

Ơ

N

Chất khí

-Suy ra được phương trình cla-pê-rôn – Men-đê-lê-ép từ phương trình

trạng thái và biết vận dụng các phương trình này.

-Nêu được khái niệm về khí lí tưởng, về nhiệt độ tuyệt đối 4.2.1.3.2. Mục tiêu kĩ năng Học sinh phải: -Vận dụng được các định luật để giải thích được một số hiện tượng 13

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

trong thực tế.

-Giải được một số bài tập đơn giản về chất khí.

-Vẽ được các đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc của các thông số trạng thái : Áp suất, nhiệt độ, thể tích.

Ơ

N

4.2.1.3.3. Mục tiêu thái độ

H

Học sinh phải:

ẠO

- Rèn luyện kĩ năng làm việc nhóm.

- Rèn luyện kĩ năng sử dụng ngôn ngữ vật lý.

G

Đ

- Rèn luyện kĩ năng trình bày và bảo vệ kết quả trước lớp.

H Ư

N

4.2.2. Xây dựng các phiếu học tập vận dụng kĩ thuật khăn trải bàn chương chất khí – Vật Lý 10:

TR ẦN

4.2.3. Thiết kế tiến trình dạy học có vận dụng kĩ thuật khăn phủ bàn trong tổ chức dạy học một số kiến thức chương “Chất khí”

B

- Ở đây, chúng tôi áp dụng kĩ thuật khăn phủ bàn trong chương chất khí

10 00

bao gồm: “bài 45: định luật Bôi-lơ – Ma-ri-ôt” ; “Bài 46: Định luật Sác-lơ.

Nhiệt độ tuyệt đối”; “Bài 47: Phương trình trạng thái của khí lí tưởng.

Ó

A

Định luật Gay Luy- Xác”

-L

Í-

H

4.2.3.1. Tiến trình dạy học bài “Định luật Bôi-Lơ-Ma-Ri-Ôt” Bài 45. ĐỊNH LUẬT BÔI-LƠ – MA-RI-ÔT

ÁN

A. MỤC TIÊU

TO

1. Kiến thức

ÀN

Học sinh phải:

D

IỄ N

Đ

- Nhận biết được “trạng thái” và “phương trình”.

Skype : live:daykemquynhonbusiness https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TP

.Q

được tính chủ động, tích cực sáng tạo.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

- Có niềm tin vào chân lí khoa học, hứng thú trong học tập, phát huy

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

N

- Có thái độ khách quan khi theo dõi thí nghiệm.

- Nêu được định nghĩa quá trình đẳng nhiệt.

- Phát biểu và viết được biểu thức của định luật Bôi-lơ – Ma-ri-ốt.

- Nhận biết và vẽ được dạng đường đẳng nhiệt trong hệ tọa độ (p,V) 2. Kỹ năng Học sinh phải:

14 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

- Xử lý được số liệu từ thực nghiệm và vận dụng vào việc xác định mối liên hệ giữa p và V trong quá trình đẳng nhiệt.

- Vận dụng được định luật để giải thích các hiện tượng thực tế và giải các bài toán - Vẽ được đồ thị biểu diễn quá trình đẳng nhiệt trên các hệ trục tọa độ khác nhau.

H

Ơ

3. Thái độ

ẠO

- Có tinh thần hợp tác, đoàn kết trong nhóm học tập.

Đ

- Có thái độ khách quan, kiên nhẫn khi theo dõi và tiến hành thí nghiệm.

G

B. CHUẨN BỊ

H Ư

N

1. Giáo viên: - Giấy A0 vẽ sẵn mô hình khăn phủ bàn. Bút lông

TR ẦN

- Dụng cụ thí nghiệm như hình 45.1 để dẫn tới định luật Bôi-lơ -Ma-ri-ôt.

2. Học sinh:

10 00

-Vẽ hình mô tả thí nghiệm.

B

- Đồ thị đường đẳng nhiệt.

Ó

A

C. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC

Í-

H

Hoạt động 1: Đặt vấn đề (5 phút)

-L

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

ÁN

- Phát cho mỗi HS một xi - Nén pittong trong xi lanh

Nội dung ghi bảng Bài 45. ĐỊNH LUẬT

TO

lanh. Yêu cầu HS nén đồng thời bịt đầu bên kia BÔI-LƠ – MA-RI-ÔT

ÀN IỄ N

Đ

thời bịt đầu bên kia lại và đẩy, tay bịt có cảm giác bị nêu hiện tượng.

Skype : live:daykemquynhonbusiness https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

- Có ý thức vận dụng những hiểu biết vật lý vào cuộc sống.

pittong trong xi lanh đồng lại, nêu hiện tượng: Khó

D

.Q

- Tích cực, chủ động tham gia xây dựng kiến thức.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

N

Học sinh phải

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

liên quan.

đẩy ra

- Nhận xét và đặt vấn đề: -Lắng nghe và đưa ra dự Khi ta đẩy pittong xuống, đoán về mối quan hệ giữa tức là đã thay đổi thể tích. áp suất và thể tích.

Khi đó khí trong ống xi lanh không thoát ra ngoài 15

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

được, nó sẽ bị nén lại, tức là áp suất đã thay đổi nên mới gây ra hiện tượng trên. Vậy liệu có quan hệ

Ơ

N

gì giữa áp suất của khí với

H

thể tích của nó khi nhiệt

.Q ẠO

chúng ta sẽ tìm hiểu trong bài học hôm nay.

Hoạt động của học

viên

sinh

TR ẦN

Hoạt động của giáo -GV đưa ra câu hỏi

10 00

Nội dung ghi bảng

1. Thí nghiệm: a) Bố trí thí nghịêm: Hình 45.1 SGK Lần1 Lần2 Lần3

A

kiểm tra mối liên hệ

B

thảo luận:Hãy thiết kế phương án thí nghiệm

N

H Ư

xác định khi nhiệt độ không thay đổi (25 phút)

G

Đ

Hoạt động 2: Nghiên cứu mối quan hệ giữa áp suất và thể tích của lượng khí

Ó

giữa p và V của khối

V(cm)

Í-

H

lượng khí xác định ở

P(cm)

-L

trường hợp nhiệt độ

b) Kết luận:

ÁN

không đổi?

- Lắng nghe, tiếp thu và

thuật “Khăn phủ bàn”

làm việc nhóm

ÀN

TO

GV cho HS áp dụng kĩ

D

IỄ N

Đ

để làm việc nhóm

- Các cá nhân ghi ý kiến vào phần của tờ giấy A0 Phương án có thể là: Cần có một lượng khí

Khi nhiệt độ khối khí không đổi thì ta có:

Skype : live:daykemquynhonbusiness https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TP

của bạn nào chính xác

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

- Để biết được dự đoán

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

N

độ của khí không đổi?

p1V1  p 2V2  p3V3

2. Định luật Bôi-lơ – Ma -riốt

xác định, cần thay đổi Ở nhiệt độ không đổi, tích của thể tích và đo áp suất áp suất p và thể tích V của một lượng khí xác định là một

tương ứng.

16 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Có thể dùng một xi hằng số. lanh, trên đó đã có các

pV = hằng số

vạch chia độ, đầu của xi lanh nối với áp kế để đo

Ơ

N

áp suất. Ấn pit-tông để

H

thay đổi thể tích khí,

-Các cá nhân thảo luận

H Ư

N

-GV yêu cầu các nhóm Đại diện nhóm lên trình

G

Đ

và thống nhất ý kiến đem kết quả trước lớp bày kết quả của nhóm

TR ẦN

trình bày GV nhận xét các kết quả

10 00

B

từng nhóm

- Giới thiệu với HS mục -Lắng nghe, quan sát.

Ó

dụng cụ thí nghiệm.

-Xác định thể tích ban

A

đích thí nghiệm và các

Í-

H

- Yêu cầu học sinh xác đầu và áp suất ban đầu.

-L

định thể tích ban đầu và - quan sát, hoàn thành

ÁN

áp suất ban đầu của khí

phiếu học tập

TO

- Giới thiệu tiến trình thí

ÀN IỄ N

Đ

nghiệm, hướng dẫn học sinh

quan

sát

Skype : live:daykemquynhonbusiness https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

áo suất.

nghiệm và tiến hành thí

D

.Q TP

quan hệ giữa thể tích và

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

thể xác định được mối

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

N

đọc giá trị áp suất có

thí - Cử đại diện lên bảng

nghiệm, sau đó lấy số trình bày kết quả liệu p, V và tính giá trị pV, rút ra mối liên hệ p, V và rút ra định luật - Phát biểu định luật Bôi-lơ.

Bôi-lơ-Ma-ri-ôt 17

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

- Sau khi các nhóm hoàn thành xong nhiệm vụ, yêu cầu các nhóm lên bảng trình bày kết quả

Ơ

N

- Thông báo: Mối quan

H

hệ đó chính là nội dung

.Q ẠO

định luật Bôi-lơ-Ma-riôt

G

N

Hoạt động của học sinh

Nội dung ghi bảng

H Ư

Hoạt động của giáo viên

Đ

Hoạt động 3: Bài tập vận dụng (12 phút)

- Phát phiếu học tập, yêu - Làm bài tập và nhận xét 3. Bài tập vận dụng

nhân, gọi một hs lên bảng

10 00

B

làm.

TR ẦN

cầu học sinh làm việc cá bài giải của bạn.

- Nhận xét bài làm của

A

HS.

H

Ó

Hoạt động 4: Hướng dẫn làm việc ở nhà(3 phút) Hoạt động của học sinh

Í-

Hoạt động của giáo viên

Nội dung ghi bảng

-L

- Yêu cầu học sinh nhắc - Nhắc lại định luật bôi- ‘

TO

ốt

ÁN

lại định luật bôi-lơ-ma-ri- lơ-ma-ri-ốt - Ghi nhớ

ÀN

- Làm hết bài tập trong

Skype : live:daykemquynhonbusiness https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TP

-Yêu cầu hs phát biểu

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Ma-ri-ôt.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

N

của định luật Bôi-lơ –

D

IỄ N

Đ

Sgk trang 225 và bài tập trong sbt - Yêu cầu HS đọc trước bài sau.

Nhóm: ..............................

PHIẾU HỌC TẬP (số 1) 18

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Câu 1: Quan sát thí nghiệm và điền kết quả vào bảng sau: Lần đo

V (cm3)

P (105 pa)

Biểu thức dự đoán

Ơ

N

1

.Q

ẠO

giá trị đó qua các lần đo

Skype : live:daykemquynhonbusiness https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TP

- Dự đoán mối quan hệ của p, V bằng biểu thức toán học rồi điền vào ô trống, tính

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Đ

.............................................................................................................................................

G

- Nhận xét về giá trị p, V qua các lần đo:

H Ư

N

.............................................................................................................................................

- Rút ra mối quan hệ của p, V:

Nhóm: ..............................

TR ẦN

.............................................................................................................................................

PHIẾU HỌC TẬP ( số 2)

B

Bài tập 1: Xét 0,1 mol khí trong điều kiện chuẩn : Áp suất p0 = 1 atm = 1,013.105

10 00

Pa, nhiệt độ t0 = 00C.

A

a, Tính thể tích V0 của khí. Vẽ trên đồ thị p – V điểm A biểu diễn trạng thái nói

Ó

trên.

Í-

H

b, Nén khí và giữ nhiệt độ không đổi (nén đẳng nhiệt). Khi thể tích của khí là V1 =

-L

0,5V0 thì áp suất p1 của khí bằng bao nhiêu? Vẽ trên cùng đồ thị điểm B biểu diễn

ÁN

trạng thái này.

c). Viết biểu thức của áp suất p theo thể tích V trong quá trình nén đẳng nhiệt ở câu

TO

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

3

4.2.3.2. Tiến trình dạy học bài “Quá trình đẳng tích. Định luật Sác-lơ”

D

IỄ N

Đ

ÀN

b). Vẽ đường biểu diễn. Đường biểu diễn có dạng gì?

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

N

H

2

Bài 46 : Quá trình đẳng tích. Định luật sác-lơ A.MỤC TIÊU 2. Kiến thức Học sinh phải: 19

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

- Nêu được định nghĩa quá trình đẳng tích.

- Phát biểu và viết được biểu thức của định luật Sac-lơ.

- Nhận biết và vẽ được dạng đường đẳng tích trong hệ tọa độ (p,T) 2. Kỹ năng

Ơ

H

- Xử lý được số liệu từ thực nghiệm và vận dụng vào việc xác định mối liên hệ

N

Học sinh phải:

.Q

liên quan.

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Đ

3. Thái độ

H Ư

N

- Tích cực, chủ động tham gia xây dựng kiến thức.

G

Học sinh phải

- Có ý thức vận dụng những hiểu biết vật lý vào cuộc sống.

TR ẦN

- Có tinh thần hợp tác, đoàn kết trong nhóm học tập.

- Có thái độ khách quan, kiên nhẫn khi theo dõi và tiến hành thí nghiệm.

B

B. CHUẨN BỊ

10 00

1. Giáo viên:

- Giấy A0 vẽ sẵn mô hình khăn phủ bàn. Bút lông

-L

2. Học sinh:

Í-

H

- Đồ thị đẳng tích.

Ó

A

- Dụng cụ thí nghiệm như hình SGK để dẫn tới định luật Sac-lơ.

ÁN

Vẽ hình mô tả thí nghiệm.

TO

C. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC

D

IỄ N

Đ

Hoạt động 1: Đặt vấn đề (5 phút) Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

-Kiểm tra bài cũ:

. -Trong quá trình đẳng nhiệt của một lượng khí Phát biểu nội dung định nhất định, áp suất tỉ lệ luật Bôilơ-Mariôt nghịch với thể tích.

-Đặt vấn đề:

Skype : live:daykemquynhonbusiness https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

- Vẽ được đồ thị biểu diễn quá trình đẳng tích trên các hệ trục tọa độ khác nhau.

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

- Vận dụng được định luật để giải thích các hiện tượng thực tế và giải các bài toán

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

N

giữa p và T trong quá trình đẳng tích.

Nội dung ghi bảng BÀI 30: QUÁ TRÌNH ĐẲNG TÍCH. ĐỊNH LUẬT SAC-LƠ

-Học sinh lắng nghe theo 20

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

H

Ơ

N

Chúng ta thường bắt gặp dõi các bánh xe bơm căng để -Nhiệt độ tăng nên áp ngoài nắng thường bị phát nổ. mà ta biết rằng suất tăng theo khi bơm căng thể tích bánh xe chứa một lượng khí xác định.

.Q TP

Khi thể tích của một

ẠO

lượng khí xác định không

G

Đ

đổi, nhiệt độ của chất khí

N

tăng thì áp suất cũng

10 00

Để tìm mối quan hệ này,

TR ẦN

giữa áp suất và nhiệt độ.

B

mối quan hệ định lượng

H Ư

tăng, nhưng chưa cho biết

chúng ta cùng nghiên cứu

H

Ó

A

bài học hôm nay

Í-

Hoạt động 2: Tìm hiểu quá trình đẳng tích( 10 phút)

-L

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

Nội dung ghi bảng

ÁN

-Dựa vào khái niệm đẳng -Quá trình biến đổi trạng I.QUÁ TRÌNH ĐẲNG TÍCH:

quá trình đẳng tích?

là quá trình đẳng tích

D

IỄ N

Đ

ÀN

TO

quá trình. Em nào có thể thái khi thể tích không đổi -Quá trình biến đổi trạng cho thầy biết thế nào là là quá trình đẳng tích thái khi thể tích không đổi

Skype : live:daykemquynhonbusiness https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Giáo viên nhận xét:

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

N

Vì sao có hiện tượng này?

21 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DấyKèmQuyNhƥn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Hoất đ᝙ng 3: Nghiên cᝊu mᝑi quan hᝇ giᝯa åp suẼt và nhiᝇt đ᝙ cᝧa lưᝣng khí Hoất đ᝙ng cᝧa h�c

viĂŞn

sinh

N᝙i dung ghi bảng

Ć

N

Hoất đ᝙ng cᝧa giåo

- Lắng nghe, tiếp thu và 1. Thí nghiᝇm:

thảo luận:Hãy thiết kế

thảo luáş­n nhĂłm Ä‘áťƒ Ä‘áť a) Báť‘ trĂ­ thĂ­ ngháť‹ĂŞm: HĂŹnh

phưƥng ån thí nghiᝇm

xuẼt cåc phưƥng ån thí trong SGK

kiáťƒm tra máť‘i liĂŞn hᝇ

nghiᝇm cĂł tháťƒ cĂł. VĂ

giᝯa p và T cᝧa khᝑi

thảo luận vᝠtính khả thi

lưᝣng khĂ­ xĂĄc Ä‘áť‹nh áť&#x;

cᝧa cåc phưƥng ån đã

T(K)

trĆ°áť?ng hᝣp tháťƒ tĂ­ch

Ä‘Ć°a ra.

P(cm)

khĂ´ng Ä‘áť•i?

PhĆ°ĆĄng ĂĄn cĂł tháťƒ lĂ :

GV cho HS là m viᝇc

Cần có m᝙t lưᝣng khí

nhĂłm theo kÄŠ thuáş­t

xåc đᝋnh, cần thay đ᝕i

“Khăn phᝧ bĂ nâ€?

nhiᝇt đ᝙ và đo åp suẼt

H ĆŻ

N

b) Káşżt luáş­n:

Ä‘áť•i thĂŹ ta cĂł: đ?‘?1 đ?‘?2 = đ?‘‡1 đ?‘‡2

10 00

B

tưƥng ᝊng.

Khi tháťƒ tĂ­ch kháť‘i khĂ­ khĂ´ng

CĂł tháťƒ dĂšng máť™t xi

D

Iáť„ N

Ä?

Ă€N

TO

Ă N

-L

Ă?-

H

Ă“

A

lanh, trĂŞn Ä‘Ăł Ä‘ĂŁ cĂł cĂĄc vấch chia Ä‘áť™, đầu cᝧa xi lanh náť‘i váť›i ĂĄp káşż Ä‘áťƒ Ä‘o

2.Ä?áť‹nh luáş­t Sac-lĆĄ:

-Náť™i dung: Trong quĂĄ trĂŹnh Ä‘áşłng tĂ­ch cᝧa máť™t lưᝣng khĂ­ Ä‘áť‹nh pittĂ´ng vĂ o ca nhẼt Ä‘áť‹nh, ĂĄp suẼt tᝉ lᝇ thuáş­n Ä‘áťąng nĆ°áť›c nĂłng dáťƒ thay váť›i nhiᝇt Ä‘áť™ tuyᝇt Ä‘áť‘i. ĂĄp suẼt. Cho xi lanh cáť‘

Ä‘áť•i nhiᝇt Ä‘áť™ vĂ dẍn táť›i ĂĄp suẼt thay Ä‘áť•i, Ä‘áť?c giĂĄ tráť‹ ĂĄp suẼt cĂł tháťƒ xĂĄc Ä‘áť‹nh đưᝣc máť‘i quan hᝇ

Hᝇ thᝊc:

Skype : live:daykemquynhonbusiness https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

G

Ä?

áş O

TP

Lần1 Lần2 Lần3

Dáş Y KĂˆM QUY NHĆ N OFFICIAL ST&GT : Ä?/C 1000B TRẌN HĆŻNG Ä?áş O TP.QUY NHĆ N

.Q

U Y

N

H

- GV đưa ra câu h�i

TR ẌN

NĆĄi báť“i dưᝥng kiáşżn thᝊc ToĂĄn - LĂ˝ - HĂła cho háť?c sinh cẼp 2+3 / Diáť…n Ä?Ă n ToĂĄn - LĂ˝ - HĂła 1000B Trần HĆ°ng Ä?ấo Tp.Quy NhĆĄn Tᝉnh BĂŹnh Ä?áť‹nh

http://daykemquynhon.ucoz.com

xĂĄc Ä‘áť‹nh khi tháťƒ tĂ­ch khĂ´ng thay Ä‘áť•i (15 phĂşt)

p~T đ?‘? đ?‘‡

= háşąng sáť‘

giᝯa nhiᝇt đ᝙ và åp

Náşżu chẼt khĂ­ áť&#x; trấng thĂĄi suẼt.

1(p1,T1) biến đ᝕i đẳng tích -Cåc cå nhân thảo luận sang trấng thåi 2(p2,T2) thÏ theo đᝋnh luật Sac-lƥ, ta có: và thᝑng nhẼt ý kiến 22

Ä?Ăłng gĂłp PDF báť&#x;i GV. Nguyáť…n Thanh TĂş

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DấyKèmQuyNhƥn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

đ?‘?1 đ?‘?2 = đ?‘‡1 đ?‘‡2

-GV yĂŞu cầu cĂĄc nhĂłm Ä?ấi diᝇn nhĂłm lĂŞn trĂŹnh Ä‘em káşżt quả trĆ°áť›c láť›p bĂ y káşżt quả cᝧa nhĂłm trĂŹnh bĂ y GV nháş­n xĂŠt cĂĄc káşżt quả

-Lắng nghe, quan såt.

H

- Gi᝛i thiᝇu v᝛i HS m᝼c

Ć

N

tᝍng nhóm

Ä?

b� xilanh và o ca nư᝛c phiếu h�c tập

G

nóng và åp suẼt b cᝧa

H ĆŻ

N

khí - Gi᝛i thiᝇu tiến trÏnh thí

TR ẌN

nghiᝇm và tiến hà nh thí - C᝭ đấi diᝇn lên bảng nghiᝇm, hư᝛ng dẍn h�c trÏnh bà y kết quả såt

thĂ­

nghiᝇm, sau đó lẼy sᝑ

B

quan

10 00

sinh

liᝇu p, T vĂ tĂ­nh giĂĄ tráť‹ - PhĂĄt biáťƒu Ä‘áť‹nh luáş­t

Ă“

A

p/T, rút ra mᝑi liên hᝇ p, Sac-lƥ

-L

Sac-lĆĄ.

Ă?-

H

T vĂ rĂşt ra Ä‘áť‹nh luáş­t

Ă N

- Sau khi cĂĄc nhĂłm hoĂ n

TO

thà nh xong nhiᝇm v᝼,

Ă€N Iáť„ N

Ä?

bảng trÏnh bà y kết quả

Skype : live:daykemquynhonbusiness https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

áş O

đᝋnh nhiᝇt đ᝙ khi vᝍa - quan såt, hoà n thà nh

yêu cầu cåc nhóm lên

D

TP

NĆĄi báť“i dưᝥng kiáşżn thᝊc ToĂĄn - LĂ˝ - HĂła cho háť?c sinh cẼp 2+3 / Diáť…n Ä?Ă n ToĂĄn - LĂ˝ - HĂła 1000B Trần HĆ°ng Ä?ấo Tp.Quy NhĆĄn Tᝉnh BĂŹnh Ä?áť‹nh

- Yêu cầu h�c sinh xåc åp suẼt .

Dáş Y KĂˆM QUY NHĆ N OFFICIAL ST&GT : Ä?/C 1000B TRẌN HĆŻNG Ä?áş O TP.QUY NHĆ N

.Q

-XĂĄc Ä‘áť‹nh nhiᝇt Ä‘áť™ vĂ

d᝼ng c᝼ thí nghiᝇm.

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

N

đích thí nghiᝇm và cåc

- Thông båo: Mᝑi quan hᝇ đó chính là n᝙i dung cᝧa đᝋnh luật Sac-lƥ.

-YĂŞu cầu hs phĂĄt biáťƒu Ä‘áť‹nh luáş­t Sac-lĆĄ

23 Ä?Ăłng gĂłp PDF báť&#x;i GV. Nguyáť…n Thanh TĂş

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Hoạt động 4: Tìm hiểu đường đẳng tích (10 phút) Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

Nội dung ghi bảng

Đường biểu diễn của áp III.ĐƯỜNG ĐẲNG TÍCH: suất theo nhiệt độ khi thể Đường đẳng tích là đường tích không đổi gọi là biểu diễn của áp suất theo đường đẳng tích nhiệt độ khi thể tích -Bây giờ các em hãy dựa Học sinh dựa vào bảng số không đổi vào bảng số liệu để vẽ liệu, vẽ đồ thị biểu diễn hình trên giấy nháp với mối quan hệ p và T

P(10 Pa)

N

G

Đ

+Độ dài trục hoành 1cm ứng vơi 50K

B

T(K) O

T(K)

Trong hệ tọa độ (p,T) đường đẳng tích là đường thẳng

Trong hệ tọa độ (p,T) đường đẳng tích là đường thẳng

TO

ÁN

-L

Í-

H

Ó

A

10 00

O

TR ẦN

H Ư

-Nhận xét hình dạng của đường vừa vẽ

D

IỄ N

Đ

ÀN

p(pa)

-Với chất khí này nếu tăng thể tích lên thì đồ thị sẽ có hình dạng như thế nào?

Skype : live:daykemquynhonbusiness https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

P(105Pa)

5

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

TP

+ Độ dài trục tung 1cm ứng với 0,25.105pa

ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

N

H

Ơ

N

-Dựa vào kiến thức đường đẳng nhiệt các em hãy cho thầy biết thế nào là đường đẳng tích?

V1 V2

Đường ở trên ứng với thể tích V1, đường ở dưới ứng

O

T(K)

24 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

với thể tích V2

H

Ơ

N

Ứng với các thê tích khác nhau của cùng một lượng khí ta có những đường đẳng tích khác nhau

TP ẠO Đ G N

B

TR ẦN

Đường đẳng tích

10 00

Học sinh lắng nghe

ÁN

-L

Í-

H

Ó

A

-Đọc chuẩn bị kiến thức bài phương trình trạng thái của khí lí tưởng

TO

Nhóm: ..............................

PHIẾU HỌC TẬP (số 1)

D

IỄ N

Đ

ÀN

Câu 1: Quan sát thí nghiệm và điền kết quả vào bảng sau: Lần đo

T (cm3)

P (105 pa)

Skype : live:daykemquynhonbusiness https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Phát biểu định luật sác-lơ

làm các bài tập sách giáo khoa

‘

H Ư

Trong bài này các em cần Học sinh lắng nghe nắm khái niệm đường đẳng tích

.Q

Nội dung ghi bảng

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

Hoạt động của học sinh

Giáo viên phát biểu học Học sinh làm bài tập

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Hoạt động của giáo viên

N

Hoạt động 5:Cũng cố và dặn dò (5 phút)

Biểu thức dự đoán

1 2 3 25

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

- Dự đoán mối quan hệ của p, T bằng biểu thức toán học rồi điền vào ô trống, tính giá trị đó qua các lần đo .............................................................................................................................................

Ơ

N

- Nhận xét về giá trị pT qua các lần đo:

H

.............................................................................................................................................

.Q Bài tập 1: Một bình chứa một lượng khí ở nhiệt độ 300c và áp suất 2 bar.( 1 bar =

H Ư

N

G

Đ

105 Pa). Hỏi phải tăng nhiệt độ lên tới bao nhiêu độ để áp suất tăng gấp đôi?

4.2.3.2. Tiến trình dạy học bài “Phương trình trạng thái của khí lí tưởng. Định luật

B

TR ẦN

Gay-Luy-Xác ”

10 00

BÀI 47: PHƯƠNG TRÌNH TRẠNG THÁI CỦA KHÍ LÍ TƯỞNG

A

ĐỊNH LUẬT GAY- LUY-XÁC

Ó

A. MỤC TIÊU

Í-

H

1. Mục tiêu kiến thức

-L

Học sinh phải:

ÁN

- Vận dụng được định luật Bôi-lơ-Ma-ri-ốt và Sác lơ để tìm ra phương trình trạng

TO

thái của khí lí tưởng.

ÀN

- Dựa vào phương trình trạng thái, suy ra được mối quan hệ giữa thể tích và nhiệt

D

IỄ N

Đ

độ của lượng khí xác định khi áp suất không đổi.

Skype : live:daykemquynhonbusiness https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

PHIẾU HỌC TẬP (số 2)

ẠO

Nhóm: ..............................

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

.............................................................................................................................................

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

N

- Rút ra mối quan hệ của p, T:

- Biểu diễn được bằng đồ thị mối quan hệ giữa thể tích và nhiệt độ trong quá trình

đẳng áp.

2. Mục tiêu kỹ năng Học sinh phải: - Biểu diễn được bằng đồ thị mối quan hệ giữa thể tích và nhiệt độ trong quá trình đẳng áp.

26

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

- Giải thích được một số hiện tượng và giải được các bài tập đơn giản 3. Mục tiêu thái độ Học sinh phải: - Nghiêm túc trong giờ học, tích cực tham gia xây dựng kiến thức.

Ơ

N

- Tích cực, tự giác, chủ động trong thực hiện nhiệm vụ, có tinh thần hợp tác

H

trong làm việc nhóm.

N

viết

Sác-lơ, viết biểu thức

TR ẦN

biểu thức + phát biểu định luật

10 00

B

- GV đặt vấn đề: Xét - HS nhận thức vấn đề một quả bóng bị xẹp, khi nghiên cứu.

A

phơi nắng thì quả bóng

Ó

được căng lên, khi phơi

Í-

H

nắng tức là ta đã thay

-L

đổi nhiệt độ của lượng

ÁN

khí bên trong quả bóng,

TO

quả bóng phồng lên là

ÀN

bóng căng lên là đã thay

Đ

.Q

G

TRÌNH TRẠNG THÁI

H Ư

Bôi-lơ-ma-ri-ốt,

Đ

+ phát biểu định luật GV.

IỄ N

Bài47:PHƯƠNG

- HS trả lời câu hỏi của

đã thay đổi thể tích, quả

D

Nội dung ghi bảng

CỦA KHÍ LÍ TƯỞNG. ĐỊNH

LUẬT

LUY-XÁC

GAY

Skype : live:daykemquynhonbusiness https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

- Yêu cầu HS :

Hoạt động của học sinh

ẠO

Hoạt động của giáo viên

TP

Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ, đặt vấn đề vào bài học (5 phút)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

2. Tiến trình tổ chức dạy học cụ thể

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

N

- Có sự thích thú khi dùng suy diễn tìm ra được một quy luật.

đổi áp suất. Như vậy cả ba đại lượng P, V, T biến đổi. Mối quan hệ của cả ba đại lượng ấy như thế nào? Chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu 27

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

trong bài học hôm nay.

Bài 47: Phương trình trạng thái của khí lí tưởng. Định luật Gay

H

Ơ

N

Luy-Xác

Nội dung ghi bảng 1.Phương trình trạng thái

thái 1 (p1, V1, T1) sau khi

khí lý tưởng:

G

Đ

-Một lượng khí ở Trạng - Ghi nhớ nhiệm vụ.

Trạng thái 1 (p1, V1, T1)

H Ư

N

thực hiện quá trình bất kì

cầu học sinh đi tìm mối liên hệ giữa các giá trị

Phát cho mỗi nhóm

Đây là phương trình trạng

Ó

một tờ giấy A0, Trên

H

thái của khí lý tưởng.

Í-

giấy A0 chia sẵn các

Đ

ÀN

TO

ÁN

-L

phần theo mô hình khăn phủ bàn.

Phương trình trạng thái:

pV  const T

A

-

10 00

đó

Trạng thái 2 (p2, V2, T2).

-Lắng nghe, tiếp thu.

B

thái 2 (p2, V2, T2). Yêu

TR ẦN

chuyển khí sang Trạng

Skype : live:daykemquynhonbusiness https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

viên

IỄ N D

.Q

Hoạt động của học sinh

TP

Hoạt động của giáo

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

lượng khí xác định (phương trình trạng thái) (20 phút)

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

N

Hoạt động 2: Nghiên cứu mối quan hệ giữa áp suất, thể tích và nhiệt độ của

- Hướng dẫn học sinh hoạt động nhóm theo kĩ - Hoạt động nhóm, tìm ra thuật khăn phủ bàn (từng mối liên hệ giữa các cá nhân viết ý kiến vào thông số trạng thái, sử phần giấy của mình trên dụng định luật bôi-lơgiấy A0 và trên cơ sở các ma-ri-ôt và định luật Sac28

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

ý kiến đó, học sinh thảo lơ để tìm ra mối liên hệ. luận để viết ý kiến thống Câu trả lời

của tờ giấy A0)

p1V1 p 2V2  T1 T2

Ơ

N

- Sau khi các nhóm hoàn

H

thành xong nhiệm vụ, - Cử đại diện lên bảng

U Y

N

yêu cầu các nhóm lên trình bày kết quả

.Q

Hoạt động của học sinh

Nội dung ghi bảng

Đ

Hoạt động của giáo viên

ẠO

xác định khi áp suất không đổi (3 phút)

G

- Đặt vấn đề: Nếu trong -Trả lời câu hỏi : từ pt 2. Định luật Gay Luy-

H Ư

N

quá trình biến đổi trạng trạng thái

Xác

thái của khí mà áp suất pV/T = const, nếu p=const Thể tích V của một lượng

TR ẦN

không đổi thì giữa thể tích thì có mqh:

khí có áp suất không đổi thì tỉ lệ với nhiệt độ tuyệt

quan hệ như thế nào?

đối của khí

10 00

B

và nhiệt độ của khí có mối V/T =const

- Kết luận: công thức V/T

V/T =const

A

=const là công thức nêu

Ó

lên mối quan hệ giữa thể

Í-

H

tích và nhiệt độ của chất

-L

khí trong quá trình biến

ÁN

đổi trạng thái khi áp suất

TO

không đổi( quá trình đẳng

ÀN

áp)

D

IỄ N

Đ

- Thông báo nội dung định

Skype : live:daykemquynhonbusiness https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TP

Hoạt động 3: nghiên cứu mối quan hệ giữa thể tích và nhiệt độ của lượng khí

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

bảng trình bày kết quả

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

nhất vào phần chính giữa

có thể là:

luật : Thể tích V của một lượng khí có áp suất không đổi thì tỉ lệ với nhiệt độ tuyệt đối của khí V/T =const Hoạt động 4: Vận dụng phương trình trạng thái để giải một số bài tập(5 phút) 29

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

Nội dung ghi bảng

- Yêu cầu học sinh làm - Hoàn thành phiếu học một số bài tập vận dụng tập trong phiếu học tập và lên

Ơ

N

bảng trình bày kết quả

N

Hoạt động của học sinh

.Q ẠO

Gay Luy-xác.

Đ

- Giao nhiệm vụ về nhà: - Lắng nghe, tiếp thu

G

làm bt 1,4 sgk(233) và làm

H Ư

N

hết bài tập trong sbt 4.3. Thực nghiệm sư phạm

TR ẦN

4.3.1. Mục tiêu TNSP

Chúng tôi tiến hành thực nghiệm sư phạm theo các giáo án đã soạn nhằm đánh giá

10 00

B

hiệu quả của tiến trình daỵ học có áp dụng kĩ thuật khăn phủ bàn thông qua các câu hỏi:

Giáo án đã soạn có phù hợp với thực tế giảng dạy hay chưa? (đảm bảo về mặt

A

-

Ứng dụng kĩ thuật khăn phủ bàn có làm cho HS hoạt động tích cực, chủ động

Í-

-

H

Ó

thời gian, khả năng của chương).

-L

và hứng thú hơn hay không?

ÁN

4.1.3.2. Các bước tiến hành

TO

- Chọn lớp thực nghiệm

ÀN

- Chia lớp thành 4 nhóm

D

IỄ N

Đ

- Phổ biến kĩ thuật khăn phủ bàn cho lớp

Skype : live:daykemquynhonbusiness https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TP

khí lí tưởng và định luật

nội dung chính bài học

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

- Yêu cầu HS tóm tắt lại - phát biểu pt trạng thái

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Nội dung ghi bảng

U Y

Hoạt động của giáo viên

H

Hoạt động 5: củng cố bài học, giao nhiệm vụ về nhà (2 phút)

- Giao nhiệm vụ cho các nhóm - Hướng dẫn, theo dõi hoạt động làm việc theo nhóm của học sinh - Hướng dẫn học sinh báo cáo kết quả - Nhận xét kết quả của các nhóm - Cùng học sinh chọn ra phương án thí nghiệm khả thi - Thực nghiệm sư phạm được tiến hành ba tiết tiết tại: 30

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

+ Trường THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm do Lý Thị Phương thực hiện. + Trường THPT Chu Văn An do Trần Ngọc Hiếu thực hiện.

4.1.3.3. Kết quả

N

- Phân tích diễn biến và đánh giá định tính

H

Ơ

+ Phân tích diễn biến TNSP tiết 1 tại trường THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm

ÀN

TO

ÁN

-L

Í-

H

Ó

A

10 00

B

TR ẦN

H Ư

N

G

Đ

ẠO

Hình ảnh minh họa:

D

IỄ N

Đ

- Sau khi nắm rõ nhiệm vụ, HS chia nhóm và sôi nổi tranh luận để tìm giải pháp giải

Skype : live:daykemquynhonbusiness https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TP

.Q

sinh đều nhận thức được vấn đề.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

theo kĩ thuật khăn phủ bàn. Chia lớp thành 4 nhóm hoạt động độc lập. Đa số học

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

N

GV đặt vấn đề vào bài, sau đó phổ biến nhiệm vụ và hướng dẫn hs hoạt động nhóm

quyết vấn đề. Đa số các em nghiêm túc và tích cực tham gia hoạt động nhóm. Trong quá trình HS thảo luận, giáo viên quan sát và hướng dẫn thêm.

Hình ảnh minh họa:

31 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

IỄ N

D

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

ÁN

TO

A

Ó

H B

10 00 TR ẦN G

N

H Ư

ẠO

Đ

Skype : live:daykemquynhonbusiness https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Í-

-L

TP

U Y

.Q

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ÀN

Đ

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

Ơ

H

N

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

32

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

B

kiến cá nhân đó, cả nhóm thảo luận thống nhất ý kiến cho ra sản phẩm chung và ghi

10 00

vào phần chính giữa của khăn phủ bàn.

D

IỄ N

Đ

ÀN

TO

ÁN

-L

Í-

H

Ó

A

Hình ảnh minh họa:

Skype : live:daykemquynhonbusiness https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

- Mỗi HS ghi ý kiến riêng vào phần giấy của mình trên giấy A0, trên cơ sở các ý

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q TR ẦN

H Ư

N

G

Đ

ẠO

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

N

H

Ơ

N

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

33 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

treo lên bảng và cử đại diện trình bày kết quả. Dựa trên sản phẩm của các nhóm, đã

Ó

A

cho thấy các em làm việc với một tinh thần sáng tạo cao, ngoài 2 nhóm cho ra kết

H

quả như dự kiến. Hai nhóm còn lại đưa ra kết quả ngoài dự kiến, khác sách giáo

-L

Í-

khoa, các em đưa ra dự đoán các dụng cụ để thực hiện thí nghiệm nghiên cứu mối

ÁN

quan hệ giữa P và V khi nhiệt độ không đổi gồm ruột xe đạp và ống bơm, nhóm còn

TO

lại thì sử dụng dụng cụ thí nghiệm là quả bóng bay.

D

IỄ N

Đ

ÀN

Hình ảnh minh họa:

Skype : live:daykemquynhonbusiness https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

10 00

- Hết thời gian thảo luận nhóm, GV hướng dẫn các nhóm đem sản phẩm của mình

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q B

TR ẦN

H Ư

N

G

Đ

ẠO

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

N

H

Ơ

N

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

34 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

TR ẦN

Có một số câu hỏi mà các em đặt ra cho các nhóm rất hay là: Đối với nhóm 3, dùng ruột xe để chứa khí và dùng ống bơm để thay đổi áp suất của khí trong ruột xe, vậy

10 00

B

làm thế nào để đo được sự thay đổi thể tích và áp suất tương ứng để tìm ra mối quan hệ của chúng?

A

Câu hỏi dành cho nhóm 2: Dùng xi lanh không có gắn thước đo như hình vẽ đã trình

H

Ó

bày thì làm sao đo được thể tích? Làm sao biết được sự thay đổi thể tích như thế

Í-

nào?

-L

Hoạt động tranh luận tìm ra phương án khả thi nhất diễn ra rất sôi nổi, mỗi nhóm

ÁN

đều cố gắng bảo vệ kết quả của mình nhưng cuối cùng các em đã tìm ra kết quả tốt

TO

nhất là sản phẩm của nhóm 1 và nhóm 2, nhóm 1 dùng dụng cụ là dùng một xi lanh,

ÀN

trên đó đã có các vạch chia độ, đầu của xi lanh nối với áp kế để đo áp suất. Ấn pit-

Skype : live:daykemquynhonbusiness https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

- Tiếp theo đó là hoạt động tranh luận, chất vấn phương án mà các nhóm đã đề xuất.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q H Ư

N

G

Đ

ẠO

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

N

H

Ơ

N

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

D

IỄ N

Đ

tông để thay đổi thể tích khí, đọc giá trị áp suất có thể xác định được mối quan hệ giữa thể tích và áo suất. Còn nhóm 2 thì không trình bày dưới dạng chữ như nhóm 1 mà biểu diễn bằng hình vẽ, tuy nhiên các em diễn giải khá rõ ràng và đầy đủ.

- Khả năng trình bày và bảo vệ kết quả của HS khá tốt, các em trình bày khoa học, ngắn gọn và xúc tích. Giữ vững lập trường, thể hiện tính quyết đoán khi các em bảo vệ sản phẩm của nhóm mình. Tuy nhiên, vẫn còn một số cá nhân trong lớp còn hơi rụt rè, khi GV gọi bất kì HS nhận xét ngoài các em có tinh thần xung phong thì các 35

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

em còn lúng túng, chưa nêu được quan điểm của mình.

Ó

A

- Đa số HS hiểu bài và có hứng thú với bài học. Các em đã thể hiện được tinh thần

H

làm việc độc lập cũng như làm việc nhóm.

-L

Í-

+ Phân tích diễn biến TNSP tại trường THPT Chu Văn An trong 2 tiết dạy bài

ÁN

“Định luật Bôi-Lơ-Ma-Ri-Ôt” và bài “Quá trình đẳng tích. Định luật sác-lơ”

TO

Ở các tiết, sau khi giáo viên kiễm tra bài cũ, GV đặt vấn đề vào bài để làm xuất hiện vấn đề của bài ở hoạt động này chúng tôi tiến hành trong thời gian 5 phút, sau đó

D

IỄ N

Đ

ÀN

GV cho học sinh vào bài học, trong phần xây dựng kiến thức GV phổ biến nhiệm vụ

Skype : live:daykemquynhonbusiness https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

- Hoạt động giảng dạy diễn ra theo đúng thời gian dự kiến.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q 10 00

B

TR ẦN

H Ư

N

G

Đ

ẠO

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

N

H

Ơ

N

Hình ảnh minh họa:

cho học sinh và hướng dẫn hs hoạt động nhóm theo kĩ thuật khăn phủ bàn. Chia lớp thành 4 nhóm hoạt động độc lập. Đa số học sinh đều nhận thức được vấn đề. Ở tiết đầu giáo viên giao nhiệm vụ và cho học sinh thảo luận nhóm để đưa ra phương án thí nghiệm kiểm tra mối quan hệ giữa áp suất và thể tích của khí khi nhiệt độ của nó không đổi Ở tiết thứ thứ hai giáo viên giao nhiệm vụ và cho học sinh thảo luận nhóm để 36

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

nghiên cứu mối quan hệ giữa áp suất, nhiệt độ của lượng khí khi thể tích không đổi - Sau khi nắm rõ nhiệm vụ, HS chia nhóm ban đầu từng cá nhân viết ý kiến thì ở hoạt động này các em làm khá nghiêm túc sau đó là phần thảo luận trao đổi ý kiến với nhau để tìm ra kết quả thì các em rất sôi nổi thảo luận để tìm giải pháp chung

N

nhất. Đa số các em nghiêm túc và tích cực tham gia hoạt động nhóm, các em cũng

H

Ơ

có tinh thần độc lập cao trong quá trình hoạt động nhóm để đưa ra ý kiến cá nhân

TP

.Q

động để kỹ thuật được tiến hành theo đúng như tiến trình của bài.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

kiến cá nhân đó, cả nhóm thảo luận thống nhất ý kiến cho ra sản phẩm chung và ghi

G

Đ

vào phần chính giữa của khăn phủ bàn.

TO

ÁN

-L

Í-

H

Ó

A

10 00

B

TR ẦN

H Ư

N

Hình ảnh minh họa:

D

IỄ N

Đ

Skype : live:daykemquynhonbusiness https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

- Mỗi HS ghi ý kiến riêng vào phần giấy của mình trên giấy A0, trên cơ sở các ý

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

luận, giáo viên cũng quan sát và hướng dẫn uốn nắn các em trong quá trình hoạt

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

N

trong phần hoạt động cá nhân của kỹ thuật khăn phủ bàn. Trong quá trình HS thảo

37 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

10 00

các nhóm đã trình bày, đã cho thấy các em làm việc với một tinh thần tích cực, nghiêm túc, hăng say, và ở kết quả của mỗi nhóm có sự sáng tạo riêng

Ó

A

- Tiếp theo đó là hoạt động nhận xét về phương án giữa các nhóm đã trình bày.

H

Hoạt động nhận xét tranh luận để tìm ra phương án khả thi nhất diễn ra rất sôi nổi

-L

Í-

và nhận được sự hứng thú khi các em được bày tỏ thái về các em nhận được giữa

ÁN

các nhóm, mỗi nhóm đều cố gắng bảo vệ kết quả của mình nhưng cuối cùng các em

TO

đã tìm ra kết quả tốt nhất cho bài học - Khả năng trình bày và bảo vệ kết quả của HS khá tốt, các em trình bày khoa học,

D

IỄ N

Đ

ÀN

ngắn gọn và xúc tích. Giữ vững lập trường, thể hiện tính quyết đoán khi các em bảo

Skype : live:daykemquynhonbusiness https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

B

- Hết thời gian thảo luận nhóm, cử đại diện trình bày kết quả. Dựa trên kết quả của

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q TR ẦN

H Ư

N

G

Đ

ẠO

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

N

H

Ơ

N

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

vệ sản phẩm của nhóm mình. Tuy nhiên, vẫn còn một số cá nhân trong lớp còn hơi rụt rè, khi GV gọi bất kì HS nhận xét ngoài các em có tinh thần xung phong thì các em còn lúng túng, chưa nêu được quan điểm của mình.

- Hoạt động giảng dạy diễn ra theo đúng thời gian dự kiến.

- Đa số HS hiểu bài và có hứng thú với bài học. Các em đã thể hiện được tinh thần làm việc độc lập cũng như làm việc nhóm.

38

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

Nhận xét: Qua thực nghiệm sư phạm đã trả trả lời cho những câu hỏi đã đặt ra, đó là: -

Giáo án đã soạn phù hợp với thực tế giảng dạy

-

Ứng dụng kĩ thuật khăn phủ bàn có làm cho HS hoạt động tích cực, chủ động

Skype : live:daykemquynhonbusiness https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

D

IỄ N

Đ

ÀN

TO

ÁN

-L

Í-

H

Ó

A

10 00

B

TR ẦN

H Ư

N

G

Đ

ẠO

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

N

H

Ơ

N

và hứng thú hơn trong giờ học

39 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon https://daykemquynhon.blogspot.com

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ Qua quá trình thực hiện chuyên đề nghiên cứu, đối chiếu với mục đích nghiên cứu và nhiệm vụ cần giải quyết của chuyên đề, chúng tôi đã đạt được một số kết quả

N

như sau:

H

Ơ

- Làm rõ cơ sở lí luận về kĩ thuật “Khăn phủ bàn” đặc biệt là khái niệm và quy trình

TP

.Q

“Chất khí”) áp dụng kĩ thuật “Khăn phủ bàn”

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

kế. Cụ thể là giáo án đã soạn phù hợp với thực tế giảng dạy và việc ứng dụng kĩ

G

Đ

thuật khăn phủ bàn đã làm cho HS hoạt động tích cực, chủ động và hứng thú hơn

H Ư

N

trong giờ học

-Trong giới hạn đề tài và do điều kiện về mặt thời gian chúng tôi chỉ thực nghiệm

TR ẦN

giảng dạy 3 tiết học thuộc chương “chất khí” tại trường THPT Chu Văn An và trường THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm. Vì vậy, việc đánh giá hiệu quả của thực nghiệm

B

chưa mang đầy đủ tính khách quan và tổng quát. Tuy nhiên từ kết quả thực nghiệm

10 00

và các kết luận rút ra từ chuyên đề vẫn được đóng góp phần nào trong việc nâng cao

TÀI LIỆU THAM KHẢO

TO

ÁN

-L

Í-

H

Ó

A

hiệu quả dạy học Vật lí ở trường THPT.

1. Sách giáo khoa vật lí 10 – Nhà xuất bản giáo dục.

D

IỄ N

Đ

2.

Skype : live:daykemquynhonbusiness https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

-Quá trình TNSP chứng tỏ tính khả thi của các tiến trình xây dựng kiến thức đã thiết

ÀN

http://daykemquynhon.ucoz.com

- Thiết kế tiến trình dạy học ba tiết cụ thể của chương trình lớp 10 (thuộc chương

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

N

thực hiện

40 Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial