DẠY HỌC THEO MÔ HÌNH LỚP HỌC ĐẢO NGƯỢC, CHƯƠNG 2 “KIM LOẠI” SGK HÓA HỌC 9 NHẰM PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC

DẠY HỌC THEO MÔ HÌNH LỚP HỌC ĐẢO NGƯỢC

vectorstock.com/28062440

Ths Nguyễn Thanh Tú eBook Collection

NGHIÊN CỨU DẠY HỌC THEO MÔ HÌNH LỚP HỌC ĐẢO NGƯỢC, CHƯƠNG 2 “KIM LOẠI” SGK HÓA HỌC 9 NHẰM PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC CHO HỌC SINH Ở TRƯỜNG THCS WORD VERSION | 2021 EDITION ORDER NOW / CHUYỂN GIAO QUA EMAIL TAILIEUCHUANTHAMKHAO@GMAIL.COM

Tài liệu chuẩn tham khảo Phát triển kênh bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đơn vị tài trợ / phát hành / chia sẻ học thuật : Nguyen Thanh Tu Group Hỗ trợ trực tuyến Fb www.facebook.com/DayKemQuyNhon Mobi/Zalo 0905779594

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM ĐÀ NẴNG ---------

PHAN THỊ NHI

NGHIÊN CỨU DẠY HỌC THEO MÔ HÌNH LỚP HỌC ĐẢO NGƯỢC CHƯƠNG 2 “KIM LOẠI” SGK HÓA HỌC 9 NHẰM PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC CHO HỌC SINH Ở TRƯỜNG THCS

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

Đà Nẵng, 2019

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM ĐÀ NẴNG ---------

PHAN THỊ NHI

NGHIÊN CỨU DẠY HỌC THEO MÔ HÌNH LỚP HỌC ĐẢO NGƯỢC CHƯƠNG 2 “KIM LOẠI” SGK HÓA HỌC 9 NHẰM PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC CHO HỌC SINH Ở TRƯỜNG THCS

Chuyên ngành: Sư phạm Hóa học GVHD: TS. Ngô Minh Đức

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

Đà Nẵng, 2019

ĐHSP-ĐHĐN

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

KHOA HÓA HỌC

Độc lập- Tự do- Hạnh phúc NHIỆM VỤ KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP

Họ và tên sinh viên : Phan Thị Nhi Lớp

: 15SHH

1. Tên đề tài: “Nghiên cứu dạy học theo mô hình lớp học đảo ngược chương 2 “Kim loại” SGK Hóa học 9 nhằm phát triển năng lực cho học sinh ở trường THCS”.

2. Nội dung nghiên cứu: - Nghiên cứu cơ sở lí luận và thực tiễn về việc sử dụng phần mềm iSpring Suite trong thiết kế bài giảng E- Learning và phương pháp dạy học đảo ngược.

- Tìm hiểu phần mềm iSpring Suite.

- Sử dụng phần mềm iSpring Suite thiết kế bài giảng E-Learning chương 2 “ Kim loại” SGK Hóa học 9”.

3. Giáo viên hướng dẫn: TS. Ngô Minh Đức 4. Ngày giao đề tài: 10/09/2018.

5. Ngày hoàn thành: 10/1/2019.

Chủ nhiệm Khoa

Giáo viên hướng dẫn

(Kí và ghi rõ họ, tên)

(Kí và ghi rõ họ, tên)

PGS. TS. Lê Tự Hải

TS. Ngô Minh Đức

Sinh viên đã hoàn thành và nộp báo cáo cho Khoa ngày 12 tháng 1 năm 2019 Kết quả điểm đánh giá ………… Đà Nẵng, ngày….tháng 01 năm 2019 CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG

(Ký và ghi rõ họ, tên)

LỜI CẢM ƠN Sau một thời gian học tại Khoa Hóa học trường Đại học Sư phạm – Đại học Đà Nẵng, bằng sự nổ lực của bản thân và sự giúp đỡ tận tình của Thầy, Cô và bạn bè, tôi đã hoàn thành luận văn tốt nghiệp này.

Tôi xin tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến thầy TS. Ngô Minh Đức đã tận tình hướng dẫn và giúp đỡ tôi trong quá trình nghiên cứu và hoàn thành luận văn này.

Tôi xin chân thành cảm ơn các Thầy, Cô giáo trong Khoa Hóa học trường Đại học Sư Phạm Đà Nẵng đã đào tạo và hướng dẫn tôi có đủ khả năng để thực hiện đề tài khoa học này.

Cuối cùng tôi xin cảm ơn gia đình, những người thường xuyên động viên, tạo mọi điều kiện thuận lợi để tôi có thể hoàn thành luận văn này. Đà Nẵng, ngày 03 tháng 12 năm 2018

Sinh viên

Phan Thị Nhi

CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG KHÓA LUẬN

TT

CÁC CHỮ VIẾT TẮT

Ý NGHĨA

1

GV

Giáo viên

2

HS

Học sinh

3

PP

Phương pháp

4

TH

Tự học

5

HD

Hướng dẫn

6

ND

Nội dung

7

GD

Giáo dục

8

HH

Hóa học

9

KN

Kỹ năng

10

ĐC

Đối chứng

11

TN

Thực nghiệm

12

VĐ

Vấn đề

13

ICT

Truyền thông

14

FCM

Mô hình lớp học đảo ngược

15

F2F

Dạy học giáp mặt trực tiếp

16

NL

Năng lực

17

PTDH

Phương tiện dạy học

18

THCS

Trung học cơ sở

19

PPDH

Phương pháp dạy học

20

CNTT

Công nghệ thông tin

21

HDTH

Hướng dẫn tự học

22

TNSP

Thực nghiệm sư phạm

23

GQVĐ

Giải quyết vấn đề

24

GD&ĐT

Giáo dục và đào tạo

25

DHGQVĐ

Dạy học giải quyết vấn đề

MỤC LỤC Trang MỞ ĐẦU .........................................................................................................................1 1. Lý do chọn đề tài........................................................................................................1 2. Mục đích nghiên cứu .................................................................................................1 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ............................................................................2 3.1. Đối tượng ..................................................................................................................2 3.2. Phạm vi nghiên cứu ..................................................................................................2 4. Giả thuyết khoa học...................................................................................................2 5. Nhiệm vụ và phạm vi nghiên cứu .............................................................................2 5.1. Nhiệm vụ nghiên cứu ...............................................................................................2 5.2. Phạm vi nghiên cứu ..................................................................................................2 6. Phương pháp nghiên cứu ..........................................................................................2 6.1. Nhóm các phương pháp nghiên cứu lý luận .............................................................2 6.2. Nhóm các phương pháp nghiên cứu thực tiễn ..........................................................3 6.3. Nhóm phương pháp thống kê toán học ....................................................................3 7. Đóng góp của khóa luận ............................................................................................3 8. Cấu trúc của khóa luận .............................................................................................3 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI .............................4 1.1. Tổng quan vấn đề nghiên cứu ...............................................................................4 1.2. Cơ sở lí luận về phương pháp dạy học .................................................................4 1.2.1. Phương pháp dạy học ............................................................................................4 1.2.1.1. Khái niệm phương pháp dạy học ........................................................................4 1.2.1.2. Đặc trưng của phương pháp dạy học ..................................................................5 1.2.2. Đổi mới phương pháp dạy học ..............................................................................5 1.2.2.1. Tầm quan trọng của đổi mới phương pháp dạy học ...........................................5 1.2.2.2. Định hướng đổi mới phương pháp dạy học ........................................................6 1.2.2.3. Một số xu hướng đổi mới phương pháp dạy học ...............................................6 1.2.3. Đổi mới phương pháp với sự hỗ trợ của CNTT ..................................................10 1.3. Phương pháp dạy học đảo ngược. .......................................................................12 1.3.1. Cơ sở khoa học PPDH đảo ngược .......................................................................12

1.3.2. Lợi điểm khi áp dụng mô hình dạy và học đảo ngược ........................................13 1.4. Cơ sở lý luận về bài giảng E-Learning ...............................................................14 1.4.1. Khái niệm về bài giảng E-Learning.....................................................................14 1.4.2. Tầm quan trọng của E-Learning ..........................................................................14 1.4.2.1. Lợi ích E-Learning ...........................................................................................14 1.4.2.2. Hạn chế của E-Learning ...................................................................................15 1.4.3. So sánh giữa các phương pháp học tập truyền thống với phương pháp ELearning .........................................................................................................................15 1.4.3.1. Các phương pháp học tập truyền thống ............................................................15 1.4.3.2. Phương pháp E-Learning..................................................................................16 1.4.4. Cấu trúc của bài giảng E-Learning ......................................................................16 1.4.5. Các kiểu bài giảng khi dạy môn hóa học ở trường THCS ..................................17 1.4.5.1. Bài giảng truyền thụ kiến thức mới ..................................................................17 1.4.5.2. Bài luyện tập .....................................................................................................18 1.4.5.3. Bài ôn tập ..........................................................................................................18 1.4.5.4. Bài thực hành ....................................................................................................18 1.4.5.5. Bài kiểm tra ......................................................................................................18 1.5. Phần mềm iSpring Suite ......................................................................................18 1.5.1. Khái quát về phần mềm .......................................................................................18 1.5.2. Cài đặt phần mềm ................................................................................................18 1.5.2.1. Cài đặt ...............................................................................................................19 1.5.2.2. Đăng kí sử dụng (crack) ...................................................................................20 1.5.3. Chức năng và các thuộc tính, hiệu ứng tương tác thường dùng trong iSpring Suite ...............................................................................................................................21 1.5.3.1 Hỗ trợ Powerpoint hoàn hảo ..............................................................................21 1.5.3.2. Hỗ trợ điện thoại di động ..................................................................................21 1.5.3.3. Hỗ trợ nhiều tương tác ......................................................................................21 1.5.3.4. Tạo câu hỏi khảo sát và kiểm tra (QuizMarker) ...............................................21 1.5.3.5. Hỗ trợ lời thuyết minh và đa phương tiện. .......................................................21 1.5.3.6. Tạo cấu trúc cho bài giảng................................................................................21 1.5.3.7.Quản lí bài giảng ...............................................................................................21 1.5.3.8 Thiết lập thông tin GV .......................................................................................21

1.5.3.9. Xuất bản bài giảng ............................................................................................22 1.5.4. Hướng dẫn sử dụng các chức năng của Ispring Suite .........................................22 1.5.4.1. Chèn Website ....................................................................................................22 1.5.4.2. Chèn YouTube ..................................................................................................23 1.5.4.3. Chèn sách điện tử .............................................................................................23 1.5.4.4. Chèn bài trắc nghiệm ........................................................................................24 1.5.4.5. Chức năng trong phần trắc nghiệm Quiz ..........................................................32 1.5.4.6. Các chức năng trong lời giảng (Narration) .......................................................34 1.5.4.8. Xuất bản bài giảng: Publish (Publish) ..............................................................36 CHƯƠNG 2: NGHIÊN CỨU DẠY HỌC ĐẢO NGƯỢC CHƯƠNG 2 “KIM LOẠI” SGK HÓA HỌC LỚP 9 NHẰM PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC CHO HỌC SINH THCS..................................................................................................................38 2.1. Phân tích đực điểm, mục tiêu dạy học chương 2 “Kim loại” SGK Hóa học lớp 9 THCS .........................................................................................................................38 2.1.1. Đặc điểm ..............................................................................................................38 2.1.2. Mục tiêu dạy học .................................................................................................38 2.1.2.1. Mục tiêu theo chuẩn kiến thức, kĩ năng hiện hành ...........................................38 2.1.2.2. Mục tiêu nâng cao theo định hướng nghiên cứu ..............................................39 2.2. Phân tích nội dung chương 2 “Kim loại” SGK Hóa học lớp 9 THCS .............40 2.3. Thiết kế E-learning hỗ trợ dạy – tự học các kiến thức chương 2 “Kim loại” SGK Hóa học 9 .............................................................................................................41 2.3.1. Xác định mục tiêu và đối tượng sử dụng E-learning ...........................................41 2.3.2. Xây dựng nội dung cho E-learning .....................................................................41 2.4. Phiếu hướng dẫn TH cá nhân ở nhà với E-learning .........................................42 2.4.1. Cấu trúc của phiếu hướng dẫn TH ở nhà với E-learning ....................................42 2.4.2. Mẫu phiếu hướng dẫn TH ở nhà với E-learning .................................................43 2.5. Tiến trình bài học trên lớp trong mô hình lớp học đảo ngược .........................43 2.5.1. Tiến trình chung ..................................................................................................43 2.5.2. Chuẩn bị ...............................................................................................................45 2.5.2.1. Giáo viên...........................................................................................................45 2.5.2.2. Học sinh ............................................................................................................45 2.6.3. Minh họa giáo án bài học trên lớp học đảo ngược ..............................................45

CHƯƠNG 3. THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM ..............................................................62 3.1. Mục đích của thực nghiệm sư phạm ...................................................................62 3.2. Nhiệm vụ thực nghiệm sư phạm .........................................................................62 3.3. Đối tượng thực nghiệm.........................................................................................62 3.4. Khảo sát tình hình ứng dụng CNTT và truyền thông trong dạy học hóa học ở Trường THCS ..............................................................................................................63 3.4.1. Thực trạng sử dụng Internet của HS ....................................................................63 3.4.2. Mức độ sử dụng thiết bị CNTT hỗ trợ dạy - tự học ............................................64 3.4.3. Đối với việc sử dụng các phần mềm soạn giảng .................................................65 3.4.4. Nhận xét ...............................................................................................................65 3.5 Tiến hành thực nghiệm .........................................................................................67 3.5.1. Chuẩn bị cho TNSP .............................................................................................67 3.5.2. Tổ chức thực hiện ................................................................................................67 3.6. Ý kiến của các giáo viên ở trường THCS ...........................................................67 3.6.1. Sử dụng các phương pháp dạy học ......................................................................67 3.6.2. Ý kiến về mô hình lớp học đảo ngược ................................................................68 3.6.3. Tính khả quan của mô hình dạy học đảo ngược ..................................................68 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .....................................................................................70 1. Kết luận ....................................................................................................................70 2. Kiến nghị ..................................................................................................................71 TÀI LIỆU THAM KHẢO...........................................................................................72 PHỤ LỤC .....................................................................................................................73

DANH MỤC CÁC BẢNG Trang Bảng 1.1. Đổi mới phương pháp dạy và học bằng CNTT............................................ 10 Bảng 3.1. Thực trạng sử dụng Internet ......................................................................... 63 Bảng 3.2. Mức độ ứng dụng CNTT vào dạy học ......................................................... 64

DANH MỤC CÁC BẢNG Trang Biểu đồ 3.1. Thực trạng sử dụng Internet của HS ........................................................ 64 Biểu đồ 3.2. Mức độ sử dụng các thiết bị CNTT dạy học ............................................ 65

DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ Trang Hình 1.1. Mô hình đổi mới PPDH bằng CNTT ........................................................... 11 Hình 1.2. Lớp học truyền thống và đảo ngược ............................................................. 12 Hình 1.3. Mô hình lớp học đảo ngược.......................................................................... 13 Hình 1.4. Cách cài đặt phần mềm E-Learning ............................................................. 19 Hình 1.5. Giao diện khi cài phần mềm ......................................................................... 19 Hình 1.6. Giao diện chương trình Powerpoint có tích hợp phần mềm iSpring Suite .. 20 Hình 1.7. Hộp thoại chèn Website................................................................................ 22 Hình 1.8. Giao diện của hộp thoại Chèn YouTube ...................................................... 23 Hình 1.9. Giao diện của hộp thoại chèn sách điện tử ................................................... 24 Hình 1.10. Giao diện của hộp thoại chèn bài trắc nghiệm ........................................... 25 Hình 1.11. Giao diện QuizMarker ................................................................................ 26 Hình 1.12. Hộp thoại các dạng câu hỏi Quiz ................................................................ 26 Hình 1.13. Giao diện dạng câu hỏi True/False ............................................................. 27 Hình 1.14. Giao diện dạng câu hỏi nhiều lựa chọn ...................................................... 27 Hình 1.15. Giao diện dạng câu hỏi đa đáp án ............................................................... 28 Hình 1.16. Giao diện dạng câu hỏi nhập dữ liệu vào ô trống ....................................... 29

Hình 1.17. Giao diện dạng câu hỏi ghép đôi ................................................................ 29 Hình 1.18. Giao diện dạng câu hỏi trình tự .................................................................. 30 Hình 1.19. Giao diện dạng câu hỏi điền khuyết ........................................................... 31 Hình 1.20. Giao diện dạng câu hỏi điền khuyết đa lựa chọn ....................................... 31 Hình 1.21. Hộp thoại Quiz trong Quiz Macker ............................................................ 32 Hình 1.22. Giao diện phần cài đặt trong Quiz Macker................................................. 33 Hình 1.23. Giao diện Quiz Preview trong Quiz Macker .............................................. 33 Hình 1.24. Giao diện xuất bản câu hỏi trong QuizMaker ............................................ 34 Hình 1.25. Hộp thoại lưu câu hỏi tương tác Quiz ........................................................ 34 Hình 1.26. Giao diện ghi âm lời giảng ......................................................................... 35 Hình 1.27. Giao diện ghi hình lời giảng ....................................................................... 35 Hình 1.28. Giao diện khi xuất bản bài giảng ................................................................ 36 Hình 2.1 Sơ đồ cấu trúc bài 15, 16, 17, 18 SGK Hóa học lớp 9 .................................. 30 Hình 2.2. Tiến trình bài học trên lớp theo mô hình lớp học đảo ngược. ...................... 43 Hình 2.3. Sơ đồ tư duy bài Tính chất vật lí của kim loại ............................................. 48 Hình 2.4. Sơ đồ tư duy bài Tính chất hóa học của kim loại ......................................... 52 Hình 2.5. Sơ đồ tư duy bài Dãy hoạt động hóa học của kim loại................................. 56 Hình 2.6. Sơ đồ tư duy bài Nhôm................................................................................. 60

MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Với sự phát triển của CNTT, các công cụ đa phương tiện (multimedia) với nhiều tính năng và hiệu ứng sinh động đã và đang được các giáo viên sử dụng vào thiết kế bài giảng của mình. Việc áp dụng các công cụ multimedia vào thiết kế bài giảng trên máy tính giúp giáo viên tiết kiệm được nhiều thời gian hơn so với phương pháp dạy học truyền thống, đồng thời chúng còn giúp cho các bài giảng trở nên sinh động và hấp dẫn với học sinh hơn, qua đó có thể thu hút được sự tập trung và tạo hứng thú cho học sinh với bài giảng. Việc áp dụng CNTT làm thúc đẩy nhanh việc đổi mới phương pháp dạy và học, giúp giáo viên thực hiện các phương pháp dạy học tích cực “lấy học sinh làm trung tâm”.

Việc minh họa bài giảng bằng các hình ảnh, video, các hiệu ứng sinh động làm cho học sinh tiếp thu bài giảng một cách dễ dàng. Học sinh sẽ chủ động hơn trong quá trình lĩnh hội kiến thức của mình, vai trò của giáo viên sẽ bị ẩn đi, vô hình chung người học sẽ trở thành trung tâm. Khi đó khả năng sáng tạo của người học sẽ được phát huy một cách tốt nhất. Vì các lý do trên mà việc áp dụng đa phương tiện vào trong bài giảng là rất cần thiết. Để có thể thực hiện được điều đó thì người giáo viên cần phải hiện được điều đó thì người giáo viên cần phải nâng cao khả năng sử dụng công nghệ thông tin của mình, để chủ động trong việc thiết kế bài giảng và sử dụng các thiết bị, phần mềm hỗ trợ giảng dạy.

Là một sinh viên của trường Đại Học Sư phạm- Đại học Đà Nẵng, một ngôi trường giàu kinh nghiệm, được trang bị cơ sở vật chất hiện đại và được lĩnh hội những kiến thức sử dụng công nghệ thông tin của mình, để chủ động trong việc thiết kế bài giảng và sử dụng các thiết bị, phần mềm hỗ trợ giảng dạy.chuyên sâu, bổ ích. Cùng với sự hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lời từ BGH nhà trường, các thầy cô giáo trong khoa hóa học, đặc biệt là thầy Ngô Minh Đức, em đã tích cực chủ động nghiên cứu phần mềm thiết kế đa phương tiện để xây dựng bài giảng, cụ thể là phần mềm Ispring, bước đầu đã có những kết quả khả quan.

Vì những lí do thiết thực như trên nên em chọn đề tài “Nghiên cứu dạy học theo mô hình lớp học đảo ngược chương 2 “Kim loại” SGK Hóa học 9 nhằm phát triển năng lực cho học sinh ở trường THCS”.

2. Mục đích nghiên cứu Nghiên cứu việc sử dụng công nghệ thông tin nói chung và việc sử dụng phần mềm iSpring Suite để thiết kế bài giảng điện tử cho bộ môn hóa học, qua đó - Giúp cho HS bước đầu tiếp cận với giáo án E-Learning, tiếp cận với cách dạy và học trực tuyến.

- Nâng cao tính tự học, tự nghiên cứu của HS gớp phần đổi mới phương pháp dạy và học.

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 1

SVTH: Phan Thị Nhi

- Chia sẻ công cụ hỗ trợ cho việc soạn giáo án E-Learning đó là dùng phần mềm iSpring Suite.

Xây dựng và sử dụng hệ thống E-learning các kiến thức chương 2 “Kim loại” SGK Hóa học lớp 9 theo mô hình lớp học đảo ngược (Flipped classroom) nhằm phát triển NL của học sinh, góp phần nâng cao chất lượng dạy học.

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng - Quá trình dạy học Hóa học ở Trường THCS. - E-learning với việc hỗ trợ phát triển NL trong môn Hóa học ở ở Trường THCS. 3.2. Phạm vi nghiên cứu - DH các kiến thức chương 2 “Kim loại” SGK Hóa học lớp 9 ở Trường THCS. 4. Giả thuyết khoa học - Nếu xây dựng và sử dụng hệ thống E-learning cho HS tự học ở nhà, tổ chức dạy học trên lớp theo mô hình lớp học đảo ngược thì sẽ phát triển năng lực tự học cho HS. 5. Nhiệm vụ và phạm vi nghiên cứu 5.1. Nhiệm vụ nghiên cứu - Nghiên cứu cơ sở lí luận về E-learning, vai trò phát triển của E-learning.

- Nghiên cứu mô hình lớp học đảo ngược, vai trò của mô hình lớp học đảo ngược đối với việc phát triển NL. - Nghiên cứu khả năng ứng dụng E-learning hỗ trợ phát triển NL Hóa học theo mô hình lớp học đảo ngược ở 1 số Trường THCS. - Nghiên cứu nội dung khoa học và nội dung dạy học các kiến thức chương 2 “Kim loại” SGK Hóa học lớp 9 ở Trường THCS. - Xây dựng hệ thống E-learning hỗ trợ phát triển NL các kiến thức chương 2 “Kim loại” SGK Hóa học lớp 9.

- Thiết kế tiến trình phát triển NL với hệ thống E-learning đã xậy dựng theo mô hình lớp học đảo ngược.

- Thực nghiệm sư phạm.

5.2. Phạm vi nghiên cứu - Kiến thức: chương 2 “Kim loại” sách giáo khoa lớp 9 môn Hóa học.

6. Phương pháp nghiên cứu 6.1. Nhóm các phương pháp nghiên cứu lý luận - Nghiên cứu lí luận về tự học, phát triển NLTH. GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 2

SVTH: Phan Thị Nhi

- Nghiên cứu tài liệu, SGK Hóa học 9 và các tài liệu tham khảo nội dung kiến thức chương 2 “Kim loại” SGK Hóa học lớp 9.

- Nghiên cứu chẩn kiến thức kĩ năng, chương trình.

6.2. Nhóm các phương pháp nghiên cứu thực tiễn * Phương pháp quan sát Thăm lớp, dự giờ, trò chuyện, trao đổi ý kiến với giáo viên và học sinh. * Phương pháp điều tra - Phỏng vấn một số giáo viên có kinh nghiệm giản dạy lâu năm.

- Điều tra bằng phiếu điều tra. * Tham khảo ý kiến chuyên gia. * Phương pháp thực nghiệm - Tiến trình dạy thực nghiệm ở Trường THCS theo quy định, phương pháp và hình thức tổ chức đã đề xuất.

- Phỏng vấn, quan sát, phiếu hỏi, chụp ảnh,... để xây dựng cơ sở thực tiễn của đề tài.

- Phân tích kết quả thu được trong quá trình thực nghiệm sư phạm từ việc so sánh kết quả định tính và định lượng trước và sau tác động, từ đó rút ra kết luận của đề tài.

6.3. Nhóm phương pháp thống kê toán học - Sử dụng thống kê toán học để phân tích kết quả thực nghiệm sư phạm và kiểm định giả thiết thống kê.

7. Đóng góp của khóa luận Qua nghiên cứu, điều tra thực tế đã bước đầu đánh giá được thực trạng việc ứng dụng CNTT nói chung và phần mềm iSpring Suite nói riêng trong thiết kế bài giảng hóa học ở trường phổ thông.

8. Cấu trúc của khóa luận - Phần mở đầu.

- Chương 1: Cơ sở lí luận và thực tiễn của đề tài - Chương 2: Nghiên cứu dạy học đảo ngược chương 2 “Kim loại” SGK hóa học lớp 9 nhằm phát triển năng lực cho học sinh.

- Chương 3: Thực nghiệm sư phạm.

- Kết luận và kiến nghị.

- Tài liệu tham khảo.

- Phụ lục.

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 3

SVTH: Phan Thị Nhi

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI 1.1. Tổng quan vấn đề nghiên cứu Ứng dụng CNTT trong hoạt động dạy học là xu thế tất yếu, là kĩ năng cần thiết của giáo viên trong thời đại công nghệ hiện nay. Ứng dụng CNTT trong giảng dạy và học tập không chỉ được hiểu theo nghĩa đơn giản là dùng máy tính vào các công việc như biên soạn rồi trình chiếu bài giảng điện tử ở trên lớp. Ứng dụng CNTT được hiểu là một giải pháp trong mọi hoạt động liên quan đến đào tạo; liên quan đến công việc của người làm công tác giáo dục; liên quan đến hoạt động nghiên cứu, soạn giảng, lưu trữ, tìm kiếm, trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm và tài nguyên học tập…

Với sự hỗ trợ của CNTT-TT thì hoạt động dạy và học ngày nay được diễn ra mọi lúc, mọi nơi. Ở nhà, ngay tại góc học tập của mình, người học vẫn có thể nghe thầy cô giảng, vẫn được giao bài và hướng dẫn làm bài tập, vẫn có thể nộp bài và trình bày ý kiến của mình,… Để làm được điều này thì ngoài những kĩ năng soạn giảng thông thường thì người giáo viên cần có kỹ năng xây dựng bài giảng điện tử và khai thác những dịch vụ truyền thông được cung cấp trên Internet như dịch vụ lưu trữ, chia sẻ, email, web…để ứng dụng vào công việc giảng dạy của mình. Kỹ năng xây dựng bài giảng điện tử e-Learning là một trong những kỹ năng rất cần thiết cho mỗi giáo viên. Điều này càng được khẳng định khi từ 2010, Cục CNTT bộ GD-ĐT đã tổ chức cuộc thi “Thiết kế hồ sơ bài giảng điện tử E-learning” trên toàn quốc Ngoài ra, cũng đã có nhiều đề tài nghiên cứu về bài giảng E-Learning như: - “Nghiên cứu sử dụng phần mềm Ispring thiết kế đa phươngtiện dạy học” của Trần Quốc Huy, SPKT trường Đại học Bách khoa Hà Nội.

- “Sáng kiến kinh nghiệm xây dựng bài giảng điện tử theo chuẩn e-learning” của Nguyễn Văn Nghiêm, trường THPT chuyên Quang Trung, tỉnh Bình Phước.

1.2. Cơ sở lí luận về phương pháp dạy học 1.2.1. Phương pháp dạy học Đối tượng của phương pháp dạy học gồm lí luận dạy học và phương pháp dạy học. Đó là một khoa học ngiên cứu quá trình dạy học hóa học ở trường phổ thông, tìm ra những qui luật của nó và xây dựng những cơ sở lí luận để nâng cao chất lượng của quá trình này, đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu phát triển nguồn nhân lực 1.2.1.1. Khái niệm phương pháp dạy học Theo Nguyễn Ngọc Quang, trong cuốn “ Lí luận dạy học hóa học”, tập 1, NXB Giáo dục Hà Nội, năm 1994, trang 69 có nêu “ Phương pháp dạy học là cách thức làm việc của thầy và trò trong sự phối hợp thống nhất dưới sự chỉ đạo của thầy làm cho trò tự giác, tích cực, tự lực đạt tới mục đích học tập.

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 4

SVTH: Phan Thị Nhi

Theo B. Meier thì phương pháp dạy học là những hình thức và cách thức hành động, thông qua đó và bằng cách đó GV và HS lĩnh hội được những hiện thực tự nhiên và xã hội xung quanh trong những điều kiện học tập cụ thể.

Theo tôi, phương pháp dạy học bao gồm phương pháp dạy và phương pháp học - Phương pháp dạy là cách thức hoạt động của thầy trong việc tổ chức, chỉ đạo các hoạt động nhận thức của trò.

- Phương pháp học là hoạt động của trò trong việc chủ động chiếm lĩnh kiến thức, kĩ năng.

Tóm lại, “Phương pháp dạy học là cách thức hoạt động của thầy trong việc tổ chức, chỉ đạo các hoạt động nhận thức của trò nhằm giúp trò chủ động đạt được các mục tiêu dạy học”.

1.2.1.2. Đặc trưng của phương pháp dạy học - PPDH là một khái niệm rất phức hợp, có nhiều bình diện, phương diện khác nhau.

PPDH có nhiều đặc trưng như: - PPDH được định hướng bởi mục đích dạy học - PPDH có sự thống nhất giữa phương pháp dạy và phương pháp học - PPDH thực hiện thống nhất chức năng đào tạo và giáo dục.

- PPDH có sự thống nhất của logic nội dung dạy học và logic tâm lí nhận thức.

- PPDH có mặt bên ngoài và bên trong, có mặt khách quan và chủ quan.

- PPDH có sự thống nhất của cách thức hành động và phương tiện dạy học.

1.2.2. Đổi mới phương pháp dạy học 1.2.2.1. Tầm quan trọng của đổi mới phương pháp dạy học Một thời gian dài chúng ta được trang bị phương pháp để truyền thụ tri thức cho HS theo quan hệ một chiều: thầy truyền đạt, trò tiếp nhận. Với phương pháp dạy học này, HS như một cái kho và thầy cô đem những điều tốt đẹp của khoa học để chất đầy cái kho đó. Kết quả là HS học tập một cách thụ động, thiếu tính độc lập sáng tạo trong quá trình học tập.

Theo quan điểm giáo dục hiện đại, dạy học là một quá trình tương tác (GV-HS, HSHS, HS-GV, HS với những người hiểu biết hơn…), trong đó, “học” là một hoạt động trung tâm. Người học- đối tượng của hoạt động “dạy”, là chủ thể của hoạt động “học” – được lôi cuốn vào các hoạt động học tập do GV tổ chức và chỉ đạo, thông qua đố tự lực khám phá những điều mình chưa rõ, chưa có chứ không phải thụ động tiếp nhận những tri thức do GV sắp đặt. Để đạt được điều ấy, trong quá trình dạy học, người thầy ần phải biết đánh thức trong tâm hồn HS tính ham muốn hiểu biết, dạy các em biết suy nghĩ, phân tích và GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 5

SVTH: Phan Thị Nhi

hành động tích cực. Vì thế, việc đổi mới phương pháp dạy học để HS chủ động, tích cực, sáng tạo trong học tập là một vấn đề cần thiết và không thể thiếu được. Bởi vì, chỉ có đổi mới PPDH, chúng ta mới góp phần khắc phục những biểu hiện trì trệ, nghiêm trọng trong giáo dục hiện nay; chỉ có đổi mới PPDH chúng ta mới góp phần quan trọng nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo và chỉ có đổi mới PPDH chúng ta mới tham gia được và “sân chơi” quốc tế trong việc nâng cao chất lượng giáo dục và tiếp cận phương pháp giáo dục mới theo quan điểm giáo dục hiện đại.

Vì những lẽ đó, việc đổi mới PPDH hiện nay không chỉ là phong trào mà còn là một yêu cầu bắt buộc đối với mỗi GV. 1.2.2.2. Định hướng đổi mới phương pháp dạy học Định hướng đổi mới phương pháp dạy và học đã được xác định trong Nghị quyết Trung ương 4 khóa VII (1/1993), Nghị quyết Trung ương 2 khóa VIII (12/1996), được thể chế hóa trong Luật Giáo dục (2005), được cụ thể hóa trong các chỉ thị của Bộ Giáo dục và Đào tạo, đặc biệt là chỉ thị số 14 (4-1999). Có thể nói cốt lõi của đổi mới dạy và học là hướng tới hoạt động học tập chủ động, chống lại thói quen học tập thụ động. Đổi mới PPDH ở trường phổ thông nên được thực hiện theo các định hướng sau: - Bám sát mục tiêu giáo dục PT. - Phù hợp với nội dung dạy học cụ thể.

- Phù hợp với đặc điểm lứa tuổi học sinh.

- Phù hợp với cơ sở vật chất, các điều kiện dạy học của nhà trường.

- Phù hợp với việc đổi mới kiểm tra, đánh giá kết quả dạy- học.

- Kết hợp giữa việc tiếp thu và sử dụng có chọn lọc, có hiệu quả các PPDH tiên tiến, hiện đại với việc khai thác những yếu tố tích cực của các PPDH truyền thống.

- Tăng cường sử dụng các phương tiện dạy học, thiết bị dạy học và đặc biệt lưu ý đến những ứng dụng của CNTT. Theo TS. Lê Trọng Tín: việc đổi mới PPDH hóa học cũng theo 7 hướng đổi mới của PPDH nói chung như đã nêu ở trên, nhưng trước hết tập trung vào hai hướng sau: - PPDH hóa học phải đặt người học vào đúng vị trí chủ thể hoạt động nhận thức, làm cho họ hoạt động trong giờ học, tập cho họ giải quyết các vấn đề của khoa học từ dễ đến khó, có như vậy họ mới có điều kiện tốt để tiếp thu và vận dụng kiến thức một cách chủ động và sáng tạo.

- Phương pháp nhận thức khoa học hóa học là thực nghiệm, nên PPDH hóa học phải tăng cường thí nghiệm thực hành và sử dụng thật tốt các thiết bị dạy học giúp mô hình hóa, giải thích, chứng minh các quá trình hóa học.

1.2.2.3. Một số xu hướng đổi mới phương pháp dạy học

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 6

SVTH: Phan Thị Nhi

Chiến lược phát triển giáo dục (2001-2005) đã chỉ rõ: Một trong những giải pháp thực hiện mục tiêu giáo dục là đổi mới phương pháp giáo dục “Đổi mới và hiện đại hóa phương pháp giáo dục, chuyển việc truyền đạt tri thức thụ động: Thầy giảng, trò ghi sang hướng người học chủ động tư duy trong quá trình tiếp cận tri thức, dạy cho người học phương pháp tự học, tự thu nhận thông tin một cách có hệ thống và có tư duy phân tích tổng hợp phát triển được năng lực của mỗi cá nhân, tăng cường tính chủ động, tính tự chủ của HS…”. Như chúng ta đã biết: “Tự học, tự đào tạo là một con đường phát triển suốt đời của mỗi con người trong điều kiện kinh tế, xã hội nước ta hiện nay và cả mai sau”. Đó cũng là giáo dục được hình thành trong quá trình giáo dục. a. Dạy học bằng hoạt động của người học Thực chất của dạy học bằng hoạt động của người học là chuyển từ lối dạy cũ (thầy nặng về truyền đạt, trò tiếp thu một cách thụ động) sang lối dạy mới, trong đó vai trò chủ yếu của thầy là tổ chức, hướng dẫn hoạt động, trò chủ động tìm hiểu,phát hiện ra kiến thức. * Ý nghĩa, tác dụng của dạy học bằng hoạt động của người học.

- Dạy học bằng hoạt động của người học là một nội dung của dạy học hướng vào người học. HS chỉ có thể phát triển tốt khả năng giải quyết vấn đề, thích ứng với cuộc sống…nếu như họ có cơ hội hoạt động.

- Đó là một trong những con đường dẫn đến thành công của người GV. - Có thể làm tăng hiệu quả dạy học. * Những biện pháp cơ bản để tăng cường hoạt động của HS trong giờ học - GV gợi mở, nêu vấn đề cho HS suy nghĩ, tìm hiểu kiến thức mới.

- Sử dụng nhiều câu hỏi dưới các dạng khác nhau từ thấp đến cao.

- GV yêu cầu HS nêu thắc mắc về những vấn đề mà bản thân HS chưa rõ - Đưa ra bài tập vận dụng hay yêu cầu HS hoàn thành một nhiệm vụ học tập trong giờ học.

- GV hướng dẫn HS làm việc với SGK và phiếu học tập (nếu có).

- Hướng dẫn cho HS làm một vài thí nghiệm nhỏ trong bài học.

- Thảo luận nhóm theo yêu cầu của GV. - Thuyết trình các nội dung do GV đưa ra cho từng bài học cụ thể.

- Tổ chức cho HS nhận xét, góp ý, tham gia bổ sung vào quá trình đánh giá lẫn nhau. b. Dạy học bằng sự đa dạng phương pháp

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 7

SVTH: Phan Thị Nhi

Dạy học bằng sự đa dạng phương pháp nghĩa là sử dụng một cách hợp lí nhiều phương pháp, phương tiện, hình thức tổ chức dạy học khác nhau trong một giờ, một buổi lên lớp hay trong một khóa học để đạt hệu quả dạy học cao. * Tác dụng của dạy học bằng sự đa dạng các phương pháp - Phát huy những mặt mạnh, khắc phục những mặt yếu của mỗi PPDH. - Thay đổi cách thức hoạt động tư duy của HS, thay đổi sự tác động vào các giác quan, giúp học sinh không thấy mệt mỏi.

- Tạo điều kiện thích ứng cao nhất giữa phương pháp dạy của GV với phương pháp học của trò, tạo sự tương tác tốt nhất giữa GV và HS cả lớp.

- Mỗi lần thay đổi phương pháp là GV đã một lần tạo ra “cái mới”, như thế sẽ tránh được sự đơn điệu, nhàm chán.

- Giờ học sẽ sinh động, hấp dẫn, HS sẽ hứng thú và có cơ hội hoạt động tích cực hơn.

- Góp phần đáng kể trong việc nâng cao hiệu quả dạy học. * Một số căn cứ để lựa chọn phương pháp dạy học Sử dụng PPDH với từng hoàn cảnh cụ thể. Mỗi PPDH chỉ phát huy tác dụng cao nhất khi được sử dụng phù hợp với thực tế dạy học. Một số căn cứ để lựa chọn PPDH: - Mục đích dạy học chung và mục tiêu môn học.

- Đặc trưng của môn học - Nội dung dạy học.

- Đặc điểm lứa tuổi và trình độ HS. - Điều kiện cơ sở vật chất (phòng ốc và trang thiết bị).

- Thời gian cho phép và thời điểm dạy học.

- Trình độ và năng lực của GV - Thế mạnh và hạn chế của phương pháp. c. Dạy học tương tác Hoạt động dạy học là sự tương tác giữa người dạy, người học và môi trường.

Dạy học tương tác cơ bản dựa trên mối quan hệ tương hỗ tồn tại giữa ba tác nhân: người dạy, người học và môi trường. Ba tác nhân này luôn quan hệ với nhau sao cho mỗi tác nhân hoạt động và phản ứng dưới ảnh hưởng của hai tác nhân kia.

- Người học trong phương pháp dạy học của mình, cung cấp đều đặn thông tin cho người dạy hoặc bằng lời, bằng bình luận, bằng suy nghĩ, câu hỏi hoặc bằng thái độ, cử chỉ hay cách ứng xử. Người dạy phản ứng bằng cách cung cấp cho người học thông tin phụ, câu trả lời cho câu hỏi do người học đặt ra hoặc động viên người học. Qua đó GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 8

SVTH: Phan Thị Nhi

người dạy nắm được thông tin của người học để có những điều chỉnh trong phương pháp dạy học. Như vậy người dạy và người học đã tác động qua lại, một mối liên hệ qua lại mà phương pháp sư phạm rất quan tâm.

- Người dạy, trong phương pháp sư phạm của mình, gợi ý cho người học hướng đi thuận lợi, các phương tiện cần sử dụng và kết quả cần đạt được. Nếu người học cảm thấy sung sướng và thỏa mãn, họ dễ dàng có cảm tình với người dạy, ngược lại họ sẽ cảm thấy nản lòng và thiếu hứng thú. Lúc này, chính người dạy đã hành động còn người học thì phản ứng. Sự tác động qua lại khá tinh tế giữa hai tác nhân này đã góp phần tạo nên mối quan hệ rất đáng chú ý của phương pháp dạy học tương tác. * Các dạng tương tác trong dạy học - Tương tác thầy- trò: Tương tác thầy – trò là tương tác thường gặp nhất và được nêu lên như một quy luật cơ bản của quá trình dạy học. Trong các tài liệu sư phạm, người ta đang tìm cách hoàn thiện mối quan hệ này theo hướng: + Giải phóng người học. + Hợp tác. + Lấy học sinh làm trung tâm. + Thầy thiết kế, trò thi công. + Tăng cường tính tích cực, chủ động của trò… + Giáo dục hiện đại đang cố gắng làm sao để hoạt động của trò giữ vai trò chủ yếu trong giờ học.

- Tương tác môi trường- trò: Tác dụng của môi trường đến HS là vô cùng quan trọng. Chất lượng giáo dục phụ thuộc rất lớn vào môi trường, trong nhiều trường hợp do môi trường quyết định.Về thời gian, môi trường tác động đến các em từng giây, từng phút, từng giờ. Về không gian, môi trường tác động đến các em ở mọi nơi. Môi trường tác động đến các em qua đủ mọi phương tiện, qua đủ năm giác quan… Nhưng trong thực tế, người ta quên đi tác dụng của môi trường đối với giáo dục. Vì vậy, việc đưa ra sơ đồ “Bộ ba Người dạy- Người hoc- Môi trường” của J. M. Denomme’ và M. Roy có ý nghĩa rất quan trọng.

- Tương tác môi trường- thầy- trò: Một ngày người thầy nhận ra rằng sự học phải là sự vận động nội tại. Nếu thầy tích cực mà học sinh thờ ơ thì dù có giảng giải thế nào cũng không có hiệu quả và rơi vào tình trạng “nước đổ lá khoai”. Vì vậy, họ phải thay đổi chiến lược, tổ chức cho các em tự học và nắm bắt kiến thức. Người thầy phải tìm hiểu môi trường dạy học và phải tìm cách phát huy thế mạnh của nó qua những tác động và xử lí khéo léo của mình. Hoạt động sáng tạo của người thầy đa dạng như: + Tổ chức cho học sinh hệ thống những kinh nghiệm đã có và đúc kết thành lý luận bằng cách ra những bài tập và tổ chức để họ báo cáo trước lớp. Đó là một dạng tương tác giữa môi trường và người học nhờ sự khơi dậy, tổ chức của giáo viên theo cơ chế: GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 9

SVTH: Phan Thị Nhi

môi trường- thầy- trò. Nếu không có vai trò của người thầy thì kinh nghiệm của họ không thể hệ thống hóa thành hệ thống kiến thức và không có gía trị phổ biến. + Tổ chức cho họ khai thác các nguồn thông tin thông qua: thư viện, mạng internet… + Giao cho người học tiến hành điều tra, khảo sát bằng cách trao đổi, tọa đàm, phỏng vấn…những vấn đề phù hợp với nội dung và điều kiện học tập của họ.

Tóm lại, nếu thầy giáo khéo léo tổ chức cho học sinh khai thác ảnh hưởng của môi trường nhằm nâng cao chất lượng dạy học thì đó là một nguồn tiềm năng vô tận và đa dạng. Việc dạy học sẽ trở nên gắn liền với cuộc sống, có khả năng nâng cao hứng thú học tập của học sinh và có kết quả khả quan.

1.2.3. Đổi mới phương pháp với sự hỗ trợ của CNTT Đổi mới PPDH bằng CNTT là truyền thông là một chủ đề lớn được UNESCO chính thức đưa ra thành chương trình của thế kỉ XXI. Hiện nay CNTT và truyền thông đã ảnh hưởng sâu sắc đến giáo dục và đào tạo nói chung, đến việc đổi mới PPDH nói riêng, góp phần phát triển giáo dục Việt Nam, đáp ứng nhu cầu đào tạo nhân lực cho một nền kinh tế tri thức như chỉ thị 58-CT/TW của Bộ chính trị đã khẳng định “Đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong công tác giáo dục và đào tạo ở các cấp học, bậc học, ngành học”. Trong báo cáo về “CNTT trong giáo dục” ngày 02/11/2005, Cục trưởng Cục CNTT Quách Tuấn Ngọc đã đưa ra một số vấn đề về đổi mới PPDH và dạy học với sự hỗ trợ của CNTT: Bảng 1.1. Đổi mới phương pháp dạy và học bằng CNTT CŨ

MỚI

Về phương pháp trình Từ ghi bảng, độc thoại, Sang trình chiếu điện tử, đối bày đọc- chép thoại, diễn giả, trình bày Về phương tiện trình Máy chiếu overhead Máy chiếu Multimedia chiếu (ảnh tĩnh) đơn giản Về bài thí nghiệm

Thí nghiệm ảo, sinh động, Thí nghiệm trên hiện không độc hại, đỡ tốn kém, cá vật trực quan thể hóa

Về phương tiện truyền Từ kênh chữ tải thông tin Từ SGK thuần chữ

Vai trò của GV

Sang multimedia với hình ảnh, video, tiếng nói, âm thanh…sinh động.

Sang vai trò hướng dẫn, tổ Từ độc thoại, người dạy chức các hoạt động để HS tự dỗ suy nghĩ, thảo luận…

Thầy soạn bài, giáo án bằng

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 10

SVTH: Phan Thị Nhi

máy tính…

Vai trò của HS

Chủ động, tự học, giao lưu quốc tế,…

Thụ động

Ta nói, phương tiện dạy học có sử dụng CNTT là một bước thay đổi về chất, làm thay đổi cách thức dạy học theo hướng “nhảy vọt”. Việc đổi mới phương pháp dạy học bằng CNTT nói chung và đổi mới bằng việc sử dụng bài giảng e-larning trong giảng dạy nói riêng là việc cần thiết trong thời đại CNTT phát triển. Phương pháp này gọi là phương pháp đảo ngược. Phương tiện dạy học lúc này được phân loại thành hai tầng cơ bản: tầng 1 là các đa phương tiện (multmedia) mang thông tin về nội dung học tập.

Tầng 2 là các dịch vụ Internet để truyền tải thông tin tới người học như Thư điện tử, trang web, diễn đàn, tin nhắn, xem phim trực tuyến, mạng xã hội, hội nghị trực tuyến… Nếu như trong dạy học truyền thống, người giáo viên sẽ truyền tải nội dung học tập trực tiếp thì theo phương pháp dạy học (PPDH) mới, phương tiện dạy học sẽ vừa chứa đựng nội dung học tập, vừa thay thế chức năng truyền tải nội dung của giáo viên tới người học như mô tả hình dưới đây.

Hình 1.1. Mô hình đổi mới PPDH bằng CNTT Trong hình trên, có thể thấy người học ở vị trí trung tâm, là chỗ giao nhau của mọi con đường kiến thức. Các kiến thức đến người học không chỉ trực tiếp từ các GV mà có thể từ hệ thống mạng máy tính, qua E-Learning, sách vở (sách điện tử), hoạt động nghệ thuật, môi trường tự nhiên, xã hội, gia đình, các phương tiện nghe nhìn. Đặc biệt bài giảng của GV có thể được quay thành video và thông qua hệ thống máy tính internet để đến người học. Như vậy, để có kiến thức, người học không nhất thiết phải đến lớp nghe GV giảng mà có thể thông qua các phương tiện khác nhau để thu nhận kiến thức.

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 11

SVTH: Phan Thị Nhi

1.3. Phương pháp dạy học đảo ngược.

1.3.1. Cơ sở khoa học PPDH đảo ngược

Hình 1.2. Lớp học truyền thống và đảo ngược Với cách dạy học truyền thống: 90% thời gian nghe giảng và 10% thời gian làm bài trên lớp. Với cách dạy này, bắt buộc HS đế n lớp nghe giảng, về nhà làm bài tâ ̣p và tấ t cả HS trong mô ̣t lớp phải tuân theo lich ̣ ho ̣c chung. Đối với GV, một buổi lên lớp sẽ bắt đầu với việc giáo viên chuẩn bị bài giảng lên lớp và học sinh chuẩn bị làm bài tập về nhà buổi trước. Bài mới sẽ được giảng trong giờ trên lớp và thừa một chút thời gian sẽ làm làm bài tập luyện tập tại lớp. Như vậy, hầu hết việc giảng và nghe giảng ước chừng đã ngốn 90% thời gian, 10% còn lại là luyện tập trên lớp của cả giáo viên và học sinh. Và khi ứng dụng lý thuyết làm bài tập hoặc các hoạt động học, học sinh sẽ ở trạng thái tư duy cấp độ cao. Nghĩa là khi người học đang bị động tiếp thu kiến thưc thì phần lớn sẽ khó suy nghĩ, tưởng tượng, đào sâu vào kiến thức ngay trong lúc nghe giảng. Vì vậy nên mỗi khi nghe giảng một kiến thức nào đó mà sử dụng nó đề giải quyết bài tập, hoặc nghĩ lan man các vấn đề khác ngay thì sẽ mất toàn bộ phần cô giáo giảng sau đó.

Nhờ CNTT, đặc biệt là phần mềm E-Larning, GV có thể thực hiện việc dạy học theo mô hình đảo ngược. Nghĩa là: GV sử dụng phần mềm thu bài giảng để thu video clip bài giảng, HS học ở nhà qua E-Learning và có thể thảo luận nhóm cùng bạn bè, còn việc thực hành và làm bài tập sẽ diễn ra trên lớp, từ đó hình thành phương pháp dạy học mới: các HS tự học thông qua các video do GV soạn (hoặc tự tìm hiểu qua các phương tiện nghe nhìn) và làm bài tâ ̣p ở nhà theo chỉ định của GV. Thời gian đến lớp thay vì nghe GV giảng bài, GV sẽ hướng dẫn HS thảo luận, giải bài tâ ̣p khó và giáo viên kiể m tra triǹ h đô ̣ tiế p thu của người ho ̣c để hướng dẫn nô ̣i dung ho ̣c tiế p. Về nhà, HS sẽ kiểm tra lại những kiến thức của mình và tự tìm hiểu mở rộng thêm. Tức là hin ̀ h thức tổ chức hoa ̣t đô ̣ng da ̣y ho ̣c thay đổ i: “Ho ̣c ở lớp, làm bài tâ ̣p ở nhà” chuyển thành GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 12

SVTH: Phan Thị Nhi

“Tự học ở nhà qua bài giảng trực tuyến cùng trao đổi qua internet, đến lớp làm bài tập, giải đáp thắc mắc và thảo luận”.

Như vậy, công việc trên lớp của thầy và trò sẽ chỉ còn ở dừng ở việc giải đáp các nghi vấn về bài học, thầy giáo hướng dẫn học sinh đào sâu kiến thức, thực hành, thực hiện các hoạt động nhóm phù hợp cũng như dành nhiều thời gian hơn trong việc luyện tập và tư duy… quá hấp dẫn và hứng thú cho cả thầy lẫn trò. Đây chính là phương pháp “Dạy học đảo ngược” đang được nghiên cứu ứng dụng trên thế giới.

Hình 1.3. Mô hình lớp học đảo ngược 1.3.2. Lợi điểm khi áp dụng mô hình dạy và học đảo ngược Với mô hình lớp học đảo ngược, có thể phân biệt rõ thời gian trên lớp chỉ luyện tập và ôn tập, hỏi đáp kiến thức, không bị lẫn với thời gian nghe giảng như phương pháp truyền thống. Giảm được thời gian dành cho những khái niệm mà học sinh dễ dàng nắm bắt để tập trung vào các vấn đề khó hơn, đào sâu hơn. Lý do này xuất phát từ việc đôi khi giáo viên khó xác định chính xác khái niệm nào học sinh dễ nắm bắt và khái niệm nào thì khó khăn. Đôi khi, giảng kĩ một khái niệm cho nhóm học sinh này sẽ lấy đi thời gian của các nhóm học sinh đã hiểu còn lại. Vậy cách để giải quyết là học sinh chỉ cần tua video xem lại đoạn chưa hiểu.

- Hướng vào dạy học cá thể. Giáo viên có nhiều thời gian trên lớp hơn để tiếp cận các học sinh yếu kém.

- Học sinh có thể thu lại hoặc xem đi xem lại đoạn video bài giảng chưa hiểu.

- Học sinh vắng mặt sẽ không bỏ lỡ bài giảng.

- Có được nhiều thời gian hơn cho các hoạt động học trên lớp.

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 13

SVTH: Phan Thị Nhi

- Phụ huynh có thể phối hợp cùng giáo viên trọng việc hướng dẫn học tập của học sinh.

Học sinh hiện tại vẫn thường sử dụng máy ảnh ghi lại những bài giảng của thầy cô để về xem lại, hoặc đơn giản chỉ là lười ghi chép. Đây cũng chính là cơ sở, có chút chủ quan để tin tưởng rằng phương pháp này khá phù hợp với điều kiện hiện nay, khi mà điều kiện tiếp cận với những ứng dụng công nghệ càng ngày càng dễ dàng và tiện lợi.

1.4. Cơ sở lý luận về bài giảng E-Learning 1.4.1. Khái niệm về bài giảng E-Learning Bài giảng E-Learning là sản phẩm được tạo ra từ các công cụ tạo bài giảng (iSpring Suite), có khả năng tích hợp đa phương tiện gồm phim (video), hình ảnh, đồ họa, âm thanh…

Bài giảng E-Learning khác hoàn toàn toàn với khái niệm giáo án điện tử, bài trình chiếu (powerpoint) thường gọi. Nếu ta soạn bài giảng bằng powerpoint thì phải sử dụng trực tiếp nó, còn bài giảng E-Learning là một bài giảng hoàn toàn phụ thuộc vào tác động người học. Bài giảng E-Learning có thể dùng để học ngoại tuyến, hoặc trực tuyến và có khả năng tương tác với người học, giúp cho người học có thể tự học mà không khi không đến trường, mất tiết.

Hiện nay, có rất nhiều phần mềm có thể dùng để soạn giáo án E-Learning. Tuy nhiên, iSpring Suite giúp chuyển đổi các bài trình chiếu powerpoint sang dạng tương tác multimedia, có lời thuyết minh (narration), có câu hỏi tương tác (quizze), tạo hoạt động điều khiển dẫn dắt chương trình (animation). Sau khi cài đặt lên máy tính, iSpring Suite sẽ được gắn vào phần mềm Microsoft powerpoint hỗ trợ cho powerpoint có tính năng biên soạn bài giảng nâng cao để tạo ra các bài giảng điện tử tuân thủ các chuẩn về E-Learning. Do vậy, việc sử dụng phần mềm Ispring Suite để soạn giáo án ELearning là tiện lợi nhất và được nhiều người sử dụng.

1.4.2. Tầm quan trọng của E-Learning Tại sao E-Learning lại trở nên quan trọng? Bởi vì đây chính là chất xúc tác đang làm thay đổi toàn bộ mô hình học tập trong thế kỉ này – cho học sinh, sinh viên, viên chức và cho nhiều loại đối tượng tiềm năng khác như bác sĩ, y tá và giáo viênthực tế là cho bất cứ ai mong muốn được học tập dù dưới hình thức chính thống hay không chính thống.

1.4.2.1. Lợi ích E-Learning - E-Learning đem đến một môi tường đào tạo năng động hơn với chi phí thấp.

- E-Learning uyển chuyển, nhanh và thuận lợi hơn - E-Learning giúp tiết kiệm thời gian, tài nguyên và mang lại kết quả tin cậy.

- E-Learning mang lại kiến thức cho bất kì ai cần đến GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 14

SVTH: Phan Thị Nhi

1.4.2.2. Hạn chế của E-Learning a. Về phía người học Tham gia học tập dựa trên E-Learning đòi hỏi người học phải có khả năng làm việc độc lập với ý thức tự giác cao độ. Bên cạnh đó, cũng cần thể hiện khả năng hợp tác, chia sẻ qua mạng một cách hiệu quả với giảng viên và các thành viên khác.

Người học cũng cần phải biết lập kế hoạch phù hợp với bản thân, tự định hướng trong học tập, thực hiện tốt kế hoạch học tập đã đề ra. b. Về phía nội dung học tập Trong nhiều trường hợp, không thể và không nên đưa ra các nội dung quá trừu tượng, quá phức tạp. Đặc biệt là nội dung liên quan tới thí nghiệm, thực hành mà Công nghệ thông tin không thể hiện được hay thể hiện kém hiệu quả.

Hệ thống E-Learning cũng không thể thay thế được các hoạt động liên quan tới việc rèn luyện và hình thành kỹ năng, đặc biệt là kỹ năng thao tác và vận động. c. Về yếu tố công nghệ Sự hạn chế về kỹ năng công nghệ của người học sẽ làm giảm đáng kể hiệu quả, chất lượng dạy học dựa trên E-Learning Bên cạnh đó, hạ tầng công nghệ thông tin (mạng internet, băng thông, chi phí…) cũng ảnh hưởng đảng kể tới tiến độ, chất lượng học tập 1.4.3. So sánh giữa các phương pháp học tập truyền thống với phương pháp ELearning 1.4.3.1. Các phương pháp học tập truyền thống SƠ ĐỒ CÁC CHỨC NĂNG CỦA GIÁO VIÊN TRONG DẠY HỌC TRUYỀN THỐNG

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 15

SVTH: Phan Thị Nhi

1.4.3.2. Phương pháp E-Learning Sự ra đời của E-Learning đã khắc phục được những hạn chế trên. Mô hình hệ thống E-Learning trong việc giảng dạy và học tập như sau: SƠ ĐỒ CÁC CHỨC NĂNG CỦA PHƯƠNG PHÁP E-LEARNING

1.4.4. Cấu trúc của bài giảng E-Learning Cấu trúc bài giảng là sự phân chia giờ học về mặt lí luận dạy học thành các đoạn các bước nối tiếp, gắn bó với nhau thành một chỉnh thể.

Muốn bài giảng đạt hiệu quả cao, người ta cần xác định cấu trúc bài học hợp lý, hoàn chỉnh, các bước hợp thành gắn bó chặt chẽ với nhau. Vì vậy, cấu trúc một bài giảng là mối quan hệ có qui luật, sự tương quan và trình tự hợp lý của các bước cấu thành.

- Trang mở đầu: Có tên bài và tên tác giả giống như trang đầu của bài giảng Powerpoint thường làm - Tạo trang mục tiêu bài học - Các trang thể hiện nội dung bài giảng: Trong các trang nội dung đó, phải chứa tất cả các kiến thức cần truyền đạt cho học sinh. Song song cần tạo các câu hỏi tương tác (quizze) giúp người học chủ động, hứng thú, theo dõi bài giảng (câu hỏi không nhất thiết phải cho điểm). Ngoài ra, còn phải sử dụng đa phương tiện để truyền tải bài giảng như âm thanh, video, hình ảnh, bài tập giao về nhà.

- Tài liệu tham khảo: có thể là tài liệu đọc, có thể là đường link tới một trang web hay hình ảnh, video nào đó. Thường thì phần tài liệu tham khảo này ở trang gần kết thúc bài giảng - Trang kết thúc: Trong trang này, người làm công tác giáo dục cần để lời cảm ơn và chúc các em học tập tốt.

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 16

SVTH: Phan Thị Nhi

Cấu trúc bài giảng là sự phân chia giờ học về mặt lí luận dạy học thành các đoạn các bước nối tiếp, gắn bó với nhau thành một chỉnh thể.

SƠ ĐỒ CẤU TRÚC BÀI GIẢNG E-LEARNING

1.4.5. Các kiểu bài giảng khi dạy môn hóa học ở trường THCS Có nhiều cách phân chia khác nhau. Tùy vào kiến thức mỗi chương, mà bài giảng được phân thành nhiều kiểu. Một trong các cách thông thường là theo tài liệu của Bộ giáo dục và Đào tạo, bài lên lớp được phân thành 5 kiểu sau: 1.4.5.1. Bài giảng truyền thụ kiến thức mới Trong kiểu bài này, là gồm những bài có kiến thức mới. Thường bài giảng truyền thụ kiến thức mới thường được thực hiện ở các bài mở đầu chương hoặc có nội dung lí thuyết phức tạp đòi hỏi có sự phân tích, giải thích cặn kẽ.

Có 6 trường hợp chính: - Giảng dạy về học thuyết cơ bản - Giảng dạy về khái niệm cơ bản GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 17

SVTH: Phan Thị Nhi

- Giảng dạy về cơ sở khoa học của sản xuất hóa học.

- Giảng dạy về lý thuyết phản ứng.

- Giảng dạy về chất hóa học.

- Kết hợp một số trường hợp trên.

1.4.5.2. Bài luyện tập Bài này là những bài mà ôn lại, củng cố kiến thức cho một bài hay một chương.

Thường thì sau một hoặc hai bài.

1.4.5.3. Bài ôn tập Bài ôn tập có điểm giống so với bài luyện tập là để củng cố, đầu sau, hoàn thiện kiến thức. Nhưng với mỗi kiểu bài lên lớp lại có đặc trưng riêng. Nếu đặc trưng của kiểu bài luyện tập là chú trọng rèn luyện kĩ năng thì bài ôn tập chú trọng hệ thống hóa kiến thức.

Thường thì kiểu bài này có trước bài kiểm tra.

1.4.5.4. Bài thực hành Trong hóa học, bài thực hành một phần để ôn tập kiến thức, chứng minh tính đúng đắn của lí thuyết. Hơn nữa, bài thực hành còn tạo điều kiện cho học sinh rèn luyện kĩ năng, kĩ xảo, an toàn trong khi làm thí nghiệm.

1.4.5.5. Bài kiểm tra Mục tiêu của bài kiểm tra là đánh giá kiến thức, kĩ năng của học sinh. Qua đó, GV thấy được những thiếu sót của học sinh, lỗ hổng trong kiến thức của mỗi học sinh để rồi GV có kế hoạch bổ sung trong quá trình giảng dạy.

1.5. Phần mềm iSpring Suite 1.5.1. Khái quát về phần mềm Phần mềm Ispring Suite là một phần mềm hổ trợ soạn bài giảng điện tử được phát hành bởi hãng Ispring Solution.

Phiên bản mới nhất hiện nay là Ispring Suite 9 Bộ sản phẩm Ispring Suite được tích hợp ba phần mềm gồm Ispring Pro – tích hợp nhiều công cụ hỗ trợ soạn bài giảng theo chuẩn E-Learning, Ispring QuizMaker- phần mềm chuyên dùng soạn bài thi trắc nghiệm và khảo sát trực tuyến, và Ispring Kinetics – phần mềm chuyên dùng biên tập sách điện tử.

1.5.2. Cài đặt phần mềm Trong quá trình ngiên cứu và sử dụng, tôi sử dụng phần mềm Ispring Suite phiên bảng 9.0.1. Phần mềm này gồm có 2 loại ứng với hai lọai máy: Window 64bit và Windows 32bit.

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 18

SVTH: Phan Thị Nhi

Sau đây, tôi sẽ giới thiệu cách cài đặt phần mềm Ispring Suite cho máy 64bit.

1.5.2.1. Cài đặt Sau khi tải phần mềm về máy tính của bạn, bạn vào thư mục chứa phần mềm để cài đặt.

Bước 1: Để tiến hành cài đặt, bạn mở file cài đặt tương ứng với window để cài đặt.

Chúng ta nhấp vào ispring_suite_x64_9_0_1.msi để tiến hành cài đặt.

Hình 1.4. Cách cài đặt phần mềm E-Learning Bước 2: Chọn Next các bước sau: - Trong bước này (Hình 2) chúng ta cần click chọn “ I accept the terms in the License Agreement” trước khi click Next để tiếp tục.

Sau đó, click Change nếu muốn thay đổi thư mục cài đặt phần mềm. Tuy nhiên, chúng ta nên để cài đặt mặc định (ổ đĩa C), chỉ thay đổi nếu thật sự cần thiết vì lý do nào đó mà bạn thật sự biết rõ.

- Chọn Install.

- Tiếp theo, chọn Finish để kết thúc cài đặt - Sau khi cài đặt xong, nó xuất hiện giao diện như sau:

Hình 1.5. Giao diện khi cài phần mềm GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 19

SVTH: Phan Thị Nhi

Trong giao diện Ispring có 3 phần chính: - E-Learning Authoring Made Easy: xây dựng bài giảng theo chuẩn E-Learning một cách đơn giản nhất với MS PowerPoint.

- Quizzes and Surveys: xây dựng bài trắc nghiệm và phiếu khảo sát trực tuyến.

- Interactions: tạo sách, tài liệu điện tử theo chuẩn Rich-media interactions để chèn vào bài giảng.

1.5.2.2. Đăng kí sử dụng (crack) Sau khi cài đặt xong, bạn hãy thoát giao diện bắt đầu crack bẽ khóa để đăng kí sử dụng.

- Bước 1: Copy foder Suite 9 ở phần mềm vừa giải nén, sau đó paste đè vào Suite 6 trong program file (ổ C  Program files Ispring  paste đè vào) và nhấn Ok. - Bước 2: Mở Power Point ra và bấm vào chữ Active bên trái trên giáo diện thanh công cụ Ispring Suite và click chọn Activate purchased lisence. Bấm next và sau đó nhập thông tin vào tên và mã khóa vào: Name: Key: - Bước 3: Tắt Powerpoint, sau đó mở lên và thấy phần mềm đã active (không còn hình chìa khoá nữa) tức là đã cài đặt thành công.

Hình 1.6. Giao diện chương trình Powerpoint có tích hợp phần mềm iSpring Suite

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 20

SVTH: Phan Thị Nhi

1.5.3. Chức năng và các thuộc tính, hiệu ứng tương tác thường dùng trong iSpring Suite Phần mềm iSpring Suite được tích hợp, có mặt trong phần mềm Powerpoint, gồm có các chức năng sau: 1.5.3.1 Hỗ trợ Powerpoint hoàn hảo - Tạo các hiệu ứng phức tạp tùy chỉnh trong Powerpoint.

- Bảo tồn tất cả các hiệu ứng mà bạn đã áp dụng một cách chính xác sau khi chuyển sang định dạng cross- platform, flash,…

1.5.3.2. Hỗ trợ điện thoại di động Với iSpring nội dung của bạn qua mobilewith chỉ cần nhấp chuột vào nút xuất bản mà không cần phải lập trình.

1.5.3.3. Hỗ trợ nhiều tương tác Chèn Website.

Chèn Youtube.

Chèn Sách điện tử.

Chèn bài trắc nghiệm.

1.5.3.4. Tạo câu hỏi khảo sát và kiểm tra (QuizMarker) Quiz Marker là một chức năng quan trọng của phần mềm Ispring Suite, giúp chúng ta xây dựng các câu hỏi tương tác nhằm tạo ra sự tự đánh giá độc lập kiến thức của người học sau mỗi buổi học. Trong quá trình thiết lập hệ thống bài kiểm tra hay câu hỏi tương tác thì chúng ta có thể thiết lập có qui định thời gian làm bài, bao nhiêu điểm là đạt yêu cầu.

Hệ thống điểm có thể được tùy chỉnh tùy thuộc vào mục đích của bài kiểm tra cụ thể.

1.5.3.5. Hỗ trợ lời thuyết minh và đa phương tiện.

Với chức năng này, chúng ta dễ dàng ghi âm, ghi hình và đồng bộ hóa âm thanh và video thuyết minh.

Thiết kế nội dung toàn diện và hấp dẫn hơn khi có sự hỗ trợ của video 1.5.3.6. Tạo cấu trúc cho bài giảng Tạo cấu trúc môn học tùy chỉnh cho học sinh, làm tăng hiệu quả cho bài học ELearning.

1.5.3.7.Quản lí bài giảng 1.5.3.8 Thiết lập thông tin GV GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 21

SVTH: Phan Thị Nhi

Có thể thiết lập thông tin của giáo viên như tên giáo viên, trường công tác, địa chỉ email…

1.5.3.9. Xuất bản bài giảng Sau khi hoàn thành xong công việc chèn âm thanh hay video, hình ảnh, câu hỏi ….thì cần phải xuất bảng bài giảng thành dạng CD. 1.5.4. Hướng dẫn sử dụng các chức năng của Ispring Suite 1.5.4.1. Chèn Website Cho phép nhúng một trang web bất kỳ vào Slide trong MS PowerPoint bằng cách nhập địa chỉ web vào khung Web Address

Bước 1: Trong Insert, nháy Web Object Bước 2: Hộp thoại Insert Web Object xuất hiện, ta copy địa chỉ dán vào khung Web Address

Hình 1.7. Hộp thoại chèn Website Bước 3: nhấp vào Preview Trong phần Thiết lập có các tùy chọn: - Mở trong slide: mở trang web trực tiếp trên slide. ở chế độ này chúng ta có thể điều chỉnh kích cỡ vùng hiển thị trang web. Chọn cả slide để hiển thị trên toàn slile.

- Mở trong cửa sổ trình duyệt khác: Mở trang web bằng một trình duyệt trên máy tính người dùng. Có thể là IE, Chrome hay Firefox…

- Thời gian (giây) website sẽ được hiển thị (hiển thị trang web trong bao lâu).

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 22

SVTH: Phan Thị Nhi

Bước 3: Click vào Preview.

1.5.4.2. Chèn YouTube Chức năng này cho phép chèn phim trực tiếp từ trang Youtube.com vào Slide trong MS PowerPoint bằng cách sao chép địa chỉ (đường dẫn trên thanh địa chỉ của trình duyệt) của clip trên trang youtube.com rồi dán vào Video link.

- Bước 1: Trong Insert, nháy YouTube - Bước 2: Hộp thoại Insert YouTube Video xuất hiện, copy địa chỉ link và dán vào khung Video link.

Hình 1.8. Giao diện của hộp thoại Chèn YouTube Lưu ý click chọn Turn off automatic Slide transition for this Slide để không bị chuyển Slide khi đang xem phim.

1.5.4.3. Chèn sách điện tử Ispring Kinetics là phần mềm chạy độc lập và được tích hợp vào bộ Suit để làm phong phú thêm cho bộ công cụ soạn giảng này. Phần này cho phép biên soạn và chèn vào Slide 4 kiểu sách tương tác sách gồm: - 3D Book: Dạng sách điện tử đơn giản với hiệu ứng lật sách 3D giúp người dùng có cảm giác như đang đọc sách thật. Với kiểu sách này người biên soạn có thể nhúng phim, ảnh, âm thanh, Flash… đặc biệt có tích hợp chức năng thu âm trực tiếp rất đơn giản và dễ sử dụng.

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 23

SVTH: Phan Thị Nhi

- Directory: Dạng sách với các chủ đề được gom nhóm và sắp xếp theo thứ tự từ điển A-Z. Ưu điểm của dạng sách này là người dùng dễ tìm kiếm, tra cứu nội dung. Có thể dùng để soạn từ điển, bảng chú giải thuật ngữ.

- FAQ: Định dạng chuyên dùng cho soạn thảo sách “hỏi – đáp” như đề cương ôn tập, các câu hỏi thường gặp trong một môn học hay lĩnh vực nào đó.

- Timeline: Dạng sách có giao diện theo “dòng thời gian”, thích hợp soạn thảo sách diễn đạt nội dung có cấu trúc, quá trình, diễn biến theo thời gian.

Các bước thực hiện

- Bước 1: Trong Insert, nháy Interaction - Bước 2: Hộp thoại iSpring Kinetics xuất hiện

Hình 1.9. Giao diện của hộp thoại chèn sách điện tử 1.5.4.4. Chèn bài trắc nghiệm Phần mềm iSpring QuizMaker cho phép soạn bài trắc nghiệm hoặc phiếu khảo sát.

Người dùng có thể chọn một bài trắc nghiệm đã soạn trước đó hoặc soạn mới từ giao diện khởi tạo. Đây là một ưu điểm rất mạnh của iSpring Suite. Chương trình soạn bài tập trắc nghiệm này cho phép soạn 11 kiểu câu hỏi trắc nghiệm và 12 kiểu câu khảo sát khác nhau như câu hỏi đúng/sai, đa lựa chọn, điền khuyết…. Sau khi làm bài chương trình sẽ chấm và hiển thị điểm số của người làm đồng thời gửi kết quả về email hoặc máy chủ của giáo viên nếu ứng dụng trực tuyến.

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 24

SVTH: Phan Thị Nhi

Giao diện thanh công cụ của trình soạn đề trắc nghiệm của iSpring Suite được thiết kế rất đơn giản, dễ sử dụng trong khi nếu chỉ dùng MS PowerPoint thì không thể soạn được bài kiểm tra trắc nghiệm theo chuẩn E-Learning được.

Các bước thực hiện:

- Bước 1: Trong Insert, nháy Quiz - Bước 2: Chương trình iSpring QuizMaker xuất hiện:

Hình 1.10. Giao diện của hộp thoại chèn bài trắc nghiệm Chương trình iSpring QuizMaker cho phép: + Tạo bài trắc nghiệm mới: Create a New Graded Quiz. + Tạo phiếu điều tra khảo sát mới: Create a New Survey Quiz Mở một bài soạn Quiz có sẵn trên máy: Open a Recent Quiz.

+

Khi muốn tạo một bài trắc nghiệm mới, nhấp vào Create a New Graded Quiz thì chương trình làm việc của iSpring Quiz sẽ xuất hiện:

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 25

SVTH: Phan Thị Nhi

Hình 1.11. Giao diện QuizMarker Chức năng này là một phần quan trọng nhất trong bài giảng E-larning. Với Ispring Suite ta có thể soạn bài kiểm tra một cách nhanh chóng với 11 loại câu hỏi trắc nghiệm sau:

Hình 1.12. Hộp thoại các dạng câu hỏi Quiz a. Câu hỏi dạng Đúng/Sai Biểu tượng: Trong khảo sát gọi là câu hỏi dạng “Có/Không”. Là loại câu hỏi đưa ra sự giải quyết nhanh chóng, hoặc đúng hoặc sai. Người học cần cân nhắc để có thể thực hiện chọn một trong hai đáp án. Thực hiện theo trình tự sau: + Nhấp vào mẫu bài tập True/False trên hộp thoại QuizMarker. + Nhập nội dung câu hỏi vào mục True/False Question. + Đánh dấu đáp án đúng trong mục correct

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 26

SVTH: Phan Thị Nhi

Hình 1.13. Giao diện dạng câu hỏi True/False + Thiết kế xong, nhấp Priview để chiếu thử câu hỏi b. Câu hỏi nhiều lựa chọn Biểu tượng: Trong khảo sát gọi là câu hỏi dạng “Chọn một” Là loại câu hỏi có nhiều lựa chọn để trả lời, trong đó chỉ có một đáp án là câu trả lời đúng nhất. + Chọn chức năng Multiple Choice. + Nhập nội dung câu hỏi vào mục Multiple Choice Question. + Đánh dấu đáp án đúng ở mục Correct. Nười soạn có thể thêm các phương án bằng cách nhấp chọn nút cong cụ Add Choice hoặc xóa bớt các gợi ý bằng nút Delete Choice

Hình 1.14. Giao diện dạng câu hỏi nhiều lựa chọn GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 27

SVTH: Phan Thị Nhi

c. Câu hỏi đa đáp án Biểu tượng: Trong khảo sát gọi là câu hỏi dạng “Chọn nhiều”. Là loại câu hỏi có nhiều lựa chọn để trả lời, trong đó có thể có nhiều đáp án đúng. + Chọn chức năng Multiple Response. + Nhập nội dung câu hỏi vào mục Multiple Response Question + Nhập phương án trả lời vào phần Answer. + Đánh dấu đáp án đúng ở mục Correct, có thể thêm phương án trả lời bằng cách sử dụng nút Add Answer.

Hình 1.15. Giao diện dạng câu hỏi đa đáp án d. Câu hỏi kiểu bài tập nhập dữ liệu vào ô trống Biểu tượng: Là loại câu hỏi mà người học có thể trả lời với ý kiến của mình. Trong đó người soạn câu hỏi có thể tạo ra những câu trả lời có thể chấp nhận. + Chọn chức năng Type In + Nhập nội dung câu hỏi vào khung Type In Question + Nhập các phương án trả lời đúng vào mục Acceptable Answer, dùng nút Add Answer để đưa ra thêm phương án trả lời mới Lưu ý: Các đáp án người soạn đưa vào dạng câu hỏi này đều là đáp án đúng, vì vậy khi trả lời người dùng chỉ cần nhập vào khung đáp án một trong những lời giải mà bạn đã thiết kế thì xem như trả lời đúng

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 28

SVTH: Phan Thị Nhi

Hình 1.16. Giao diện dạng câu hỏi nhập dữ liệu vào ô trống e. Câu hỏi ghép đôi Biểu tượng: Là loại câu hỏi có sự ghép giữa hai nhóm đối tượng để cho ra kết quả đúng nhất. + Chọn chức năng Matching +Nhập nội dung yêu cầu đề chính vào khung Matching Question. + Nhập các đề mục cần hỏi vào khung Premise – các phương án trả lời đúng tương ứng vào khung Response + Khi nhấp nút Question Preview sẽ tự động trộn ngẫu nhiên các phần Response và Premise.

Hình 1.17. Giao diện dạng câu hỏi ghép đôi f. Câu hỏi trình tự Biểu tượng: GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 29

SVTH: Phan Thị Nhi

Là loại câu hỏi yêu cầu thí sinh sắp xếp các đối tượng, các khái niệm theo một danh sách có thứ tự. Thường dùng kiểm tra kiến thức liên quan đến quy trình, cái nào trước, cái nào sau. + Chọ chức năng Sequence + Nhập nội dung câu hỏi vào khung Sequence Question, nhập gợi ý trả lời cần xếp theo thứ tự vào khung Correct Order. + Khi nhấp nút Question Preview sẽ tự động trộn ngẫu nhiên thứ tự các gợi ý mà bạn đx nhập vào Correct Order.

Hình 1.18. Giao diện dạng câu hỏi trình tự g. Câu hỏi số học Biểu tượng : Là loại câu hỏi chỉ trả lời bằng số. h. Câu hỏi điền khuyết Biểu tượng: Là loại câu hỏi mang nội dung điền vào chỗ trống. Người học sẽ hoàn thành bài tập này thông qua vấn đề điền được các nội dung thích hợp vào ô lựa chọn do người soạn câu hỏi đặt ra + Chọn chức năng Fill in the Blank. + Nhập nội dung câu hỏi vào khung Fill in the Blank Question, nên để các dấu “…” để người học nhận biết khi trả lời. + Ở vùng Detail, nhấp chuột vào Combox và nhập đáp án tương ứng.

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 30

SVTH: Phan Thị Nhi

Hình 1.19. Giao diện dạng câu hỏi điền khuyết i. Câu hỏi điền khuyết đa lựa chọn Biểu tượng: Là loại câu hỏi có nhiều lựa chọn để trả lời, trong đó chỉ có một đáp án là câu trả lời đúng nhất. Nhưng đặc biệt ở đây, danh sách đáp án sẽ có dạng drop-down menu.

Dạng này không thể trình bày trên giấy mà phải làm trực tiếp trên giấy + Chọn chức năng Multiple Choice Text + Nhập nội dung yêu cầu của câu hỏi vào khung Multiple Choice Text Question. + Nhập nội dung các câu hỏi tương ứng vào vùng Details. + Sử dụng nút Insert Lít để nhập trực tiếp gợi ý cho đán án + Người soạn phải nhấp chọn đáp án đúng nhất từ danh sách các gợi ý xổ xuống tương ứng với nội dung câu hỏi

Hình 1.20. Giao diện dạng câu hỏi điền khuyết đa lựa chọn GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 31

SVTH: Phan Thị Nhi

k. Câu hỏi dạng chọn từ Biểu tượng: Trong tiếng Anh gọi là dạng “word bank”, giống dạng điền khuyết nhưng các phương án đã được liệt kê sẵn, người làm chỉ cần chọn các phương án (từ) được đề xuất cho từng chỗ trống. l. Câu hỏi Hostpot Biểu tượng: Là dạng câu hỏi xác định vị trí trên hình ảnh. * Một số lưu ý Cần lưu ý thêm về một số thiết đặt khi soạn bài trắc nghiệm bằng cách chọn menu “Thiết đặt” và tùy chỉnh cho phù hợp như tự trộn thứ tự câu, trộn đáp án, số lần làm thử, điểm đạt tối thiểu, điểm số mỗi câu, định dạng thông báo.

Giao diện chính của chương trình như Hình 21.

Hình 1.21. Hộp thoại Quiz trong Quiz Macker 1.5.4.5. Chức năng trong phần trắc nghiệm Quiz

a. Settings: thiết đặt thông số Khi nhấp vào biểu tượng settings sẽ xuất hiện giao diện.

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 32

SVTH: Phan Thị Nhi

Hình 1.22. Giao diện phần cài đặt trong Quiz Macker Trong phần này, chúng ta sẽ cài đặt những gì mình muốn cài đặt cho câu hỏi.

b. Preview: xem trước Đây là chế độ xem trước thử câu hỏi xuất bản ra dạng như thế nào.

Hình 1.23. Giao diện Quiz Preview trong Quiz Macker Sau đó , nhấp Save để lưu c. Publish: xuất bản Sau khi tạo câu hỏi xong, ta xuất bảng câu hỏi ra dạng Web, tại đường dẫn Local folder, ta nhấp Browse để thay đổi vị trí publish. Tất cả đều lưu tại folder.

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 33

SVTH: Phan Thị Nhi

Hình 1.24. Giao diện xuất bản câu hỏi trong QuizMaker d. Save & Close: Lưu và đóng Khi khi thực hiện xong công việc với iSpring Quiz thì cần lưu và đóng, khi nhấp

chuột vào biểu tượng thì sẽ xuất hiện hộp thoại. Trong hộp thoại này ta cần lưu vào foder mà ta tạo ban đầu để tất cả những gì liên quan tới bài cần lưu trong một foder.

1.5.4.6. Các chức năng trong lời giảng (Narration)

Hình 1.25. Hộp thoại chức năng tạo lời giảng a. Ghi âm Thực hiện ghi âm lời giảng và tích hợp vào Slide. Chương trình cho phép người dùng thu âm từ micro của máy tính hoặc sử dụng micro rời để ghi âm lời giảng và tự động đồng bộ dữ liệu với hiệu ứng trên các Slide. Trong quá trình thu âm người dùng vẫn quan sát được các Slide trình chiếu với các hiệu ứng đã thiết đặt.

Các bước thực hiện

- Bước 1: Trong Narration, nháy Record Audio GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 34

SVTH: Phan Thị Nhi

- Bước 2: Hộp thoại Record Audio Narration xuất hiện

Hình 1.26. Giao diện ghi âm lời giảng - Bước 3: Nhấp nút Start Record để tiến hành ghi âm b. Ghi hình Chức năng ghi hình cho phép quay phim giáo viên giảng bài bằng webcam và tự động gắn vào Slide giúp bài học thêm sinh động. Tương tự như chức năng ghi âm, chức năng ghi hình cũng cho phép người dùng vừa trình chiếu bài giảng, vừa giảng bài.

Ghi hình giáo viên giảng bài cũng là một trong những tiêu chí cần thiết của một bài giảng theo chuẩn E-Learning.

Các bước thực hiện

- Bước 1: Trong Narration, nháy Record Video - Bước 2: Hộp thoại Record Audio Narration xuất hiện

Hình 1.27. Giao diện ghi hình lời giảng GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 35

SVTH: Phan Thị Nhi

- Bước 3: Nhấp nút Start Record để tiến hành ghi hình c. Quản lí lời giảng Đây là chức năng rất quan trọng giúp người soạn bài giảng dễ dàng đồng bộ (khớp) lời giảng của mình với những hiệu ứng trên Slide và cả bài giảng Các bước thực hiện:

- Bước 1: Trong Narration, nháy Manage Narration - Bước 2: Chương trình iSpring Narration Editor xuất hiện 1.5.4.8. Xuất bản bài giảng: Publish (Publish) Kết xuất bài giảng soạn trên MS PowerPoint thành bài giảng E-Learning theo chuẩn AICC, SCORM 1.2 và SCORM 2004 (2nd, 3rd, 4th edition).

- Xuất bản

: Cho phép thay đổi các thiết đặt như kiểu dữ liệu, chuẩn bài

giảng, giao diện, bảo mật, … iSpring suite có thể xuất bản thành nhiều định dạng đầu ra khác nhau.

Trong mỗi định dạng lại có nhiều tùy chọn cho phép người dùng chọn phương án phù hợp nhất cho bài giảng. Tùy theo nhu cầu và mục đích sử dụng mà chọn kiểu dữ liệu xuất ra cho phù hợp.

Hình 1.29. Giao diện khi xuất bản bài giảng Có các phương án xuất bản bài giảng như sau:

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 36

SVTH: Phan Thị Nhi

- Web: Bài giảng định dạng web trên máy tính cá nhân, cho máy chủ web (gửi qua FTP), web để chia sẻ qua email. Các định dạng này có dung lượng vừa phải nên chất lượng cũng tương đối tốt.

- CD: Bài giảng để lưu trên đĩa CD: Định dạng này có kích thước lớn và chất lượng âm thanh, hình ảnh tốt nhất.

- iSpring Online: Định dạng có chất lượng tương tự định dạng web và đòi hỏi phải có tài khoản trên iSpring Online để tải trực triếp lên máy chủ của iSpring.

- LMS: Định dạng chuẩn E-Learning, tương thích với các website eLearning theo chuẩn AICC, SCORM 1.2 và SCORM 2004. Tùy theo lựa chọn lưu cho trên máy tính cá nhân, web cho máy chủ web (gửi qua FTP), web để chia sẻ qua email mà dung lượng và chất lượng file sẽ thay đổi cho phù hợp.

Trong các phương án đó, ta nên chọn phương án xuát bản ra dạng CD hoặc Web, sau đó nhấp vào Genarate EXE.

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 37

SVTH: Phan Thị Nhi

CHƯƠNG 2: NGHIÊN CỨU MÔ HÌNH DẠY HỌC ĐẢO NGƯỢC CHƯƠNG 2 “KIM LOẠI” SGK HÓA HỌC LỚP 9 NHẰM PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC CHO HỌC SINH THCS 2.1. Phân tích đực điểm, mục tiêu dạy học chương 2 “Kim loại” SGK Hóa học lớp 9 THCS 2.1.1. Đặc điểm Chương 2 “Kim loại” SGK Hóa học lớp 9 THCS thuộc chương 2 kim loại, đi sâu vào nghiên cứu tính chất vật lí, tính chất hóa học, dãy hoạt động hóa học của kim loại và một số kim loại.

Những bài này rất quan trọng trong việc giúp HS nhận biết được tính chất vật lí, hóa học và ứng dụng của kim loại. Ứng dụng của kim loại rất quan trọng đối với cuộc sống con người và có mặt khắp mọi nơi.

Ngoài ra, nội dung của các bài thuộc chương kim loại này là kiến thức thuộc nọi dung thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh đại học.

2.1.2. Mục tiêu dạy học 2.1.2.1. Mục tiêu theo chuẩn kiến thức, kĩ năng hiện hành Chương 2 “Kim loại” SGK Hóa học lớp 9 THCS thuộc chương 2 kim loại đề cấp đến các vấn đề: tính chất vật lí của kim loại, tính chất hóa học của kim loại, dãy hoạt động hóa học của kim loại và kim loại nhôm. *Về kiến thức - Nêu được một số tính chất vật lí của kim loại: tính dẻo, tính dẫn điện, tính dẫn nhiệt, có ánh kim và một số ứng dụng của kim loại trong đời sống và sản xuất.

- Vận dụng các tính chất vật lí đã học của kim loại để giải thích một số vấn đề liên quan đến thực tiễn đời sống.

- Nêu được tính chất hóa học của kim loại nói chung: tác dụng với phi kim, với dung dịch axit, với dung dịch muối.

- Nêu được dãy hoa ̣t đô ̣ng hoá ho ̣c của kim loa ̣i K, Na, Mg, Al, Zn, Fe, Pb, (H), Cu, Ag, Au và ý nghiã của daỹ hoa ̣t đô ̣ng hoá ho ̣c của kim loa ̣i.

- Nêu được tính chất vật lí, tính chất hóa học, sản xuất và ứng dụng của kim loại nhôm.

Các khối lượng kiến thức được xác định với các mục tiêu HS cần đạt được sau khi học xong các chương 2 “Kim loại” SGK Hóa học lớp 9 THCS thuộc chương 2 kim loại (xem phụ lục 3, 4, 5, 6) * Về kỹ năng - Biết thực hiện các thí nghiệm đơn giản.

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 38

SVTH: Phan Thị Nhi

- Quan sát, mô tả hiện tượng, nhận xét và rút ra kết luận về từng tính chất vật lí của kim loại.

- Biết liên hệ giữa tính chất vật lí với một số ứng dụng của kim loại.

- Dự đoán, kiểm tra bằng thí nghiệm và kết luận được về tính chất hoá ho ̣c của kim loa ̣i.

- Quan sát hiê ̣n tươ ̣ng thí nghiê ̣m cu ̣ thể , rút ra đươ ̣c nhâ ̣n xét.

- Vận dụng đươ ̣c tính chất hoá ho ̣c của kim loa ̣i để tính khối lượng kim loại trong phản ứng, thành phần phần trăm về khối lượng của hỗn hợp hai kim loại.

- Dự đoán, kiểm tra bằng thí nghiệm và kết luận được về dãy hoa ̣t đô ̣ng hoá ho ̣c của kim loa ̣i.

- Quan sát hiê ̣n tươ ̣ng thí nghiê ̣m cu ̣ thể , rút ra đươ ̣c nhâ ̣n xét.

- Vận dụng đươ ̣c ý nghiã dãy hoa ̣t đô ̣ng hoá ho ̣c của kim loa ̣i để dự đoán kế t quả phản ứng của kim loa ̣i cu ̣ thể với dung dich ̣ axit, với nước và với dung dich ̣ muố i.

- Dự đoán, kiểm tra và kết luận về tính chất hoá học của nhôm.

- Viết các phương trình hoá học minh hoạ.

- Tính khối lượng nhôm tham gia phản ứng hoặc sản xuất được theo hiệu suất phản ứng. * Về thái độ - Có tinh thần tích cực, chủ động trong học tập.

- Tin tưởng vào tri thức khoa học, có niềm say mê, hứng thú với môn Hóa học.

- Vận dụng kiến thức đã học vào thực tiễn cuộc sống.

- Rèn luyện tính quan sát, cẩn thận, khéo léo.

2.1.2.2. Mục tiêu nâng cao theo định hướng nghiên cứu - Tự xác định được kiến thức, kĩ năng cần học và các bước chi tiết tiến trình thu nhận kiến thức, kĩ năng - Tự xác định toàn bộ kiến thức kĩ năng liên quan đã có, đã biết.

- Chỉ ra được các thao tác học tập phù hợp với phong cách học tập của mình.

- Tự lựa chọn phương pháp học tập tối ưu, phù hợp với nội dung học.

- Tự lập thời gian biểu TH chi tiết, khoa học, cụ thể, phân bố thời gian hợp lý.

- Làm việc với tài liệu: Liệt kê và lựa chọn được nguồn tài liệu hay, nguồn thông tin hữu ích, đáng tin cậy, có giá trị, hệ thống thông tin trong tài liệu dưới dạng sơ đồ tư duy, có sự phân tích đáng giá các nguồn thông tin, tự lực vận dụng các thông tin thu được để giải quyết vấn đề một cách chính xác.

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 39

SVTH: Phan Thị Nhi

- Tự tìm người hỗ trợ phù hợp với nội dung tự học.

- Biết sử dụng các phương tiện (sách, DVD, học liệu E-learning…) phục vụ việc học.

- Tự đánh giá được kết quả của bản thân: biết lựa chọn công cụ đánh giá và tự đánh giá phù hợp với mục tiêu học tập để tự xác định được trình độ của bản thân.

- Đánh giá điều chỉnh được kế hoạch học tập: Tự nhận ra những khâu tốt và chưa tốt trong quá trình tự học và có hành động điều chỉnh kịp thời.

Các mục tiêu này nhằm góp phần hình thành và phát triển NLTH cho HS 2.2. Phân tích nội dung chương 2 “Kim loại” SGK Hóa học lớp 9 THCS Chương 2 “Kim loại” thuộc chương 2 kim loại SGK Hóa học lớp 9 gồm 4 tiết. SGK đã cố gắn đưa vào những hình ảnh, thí nghiệm minh họa cụ thể để HS dễ dàng tiếp thu các kiến thức. Những bài này đề cập đến: - Tính chất vật lí của kim loại: tính dẻo, tính dẫn điện, tính dẫn nhiệt và ánh kim.

- Một số ứng dụng của kim loại trong đời sống và sản xuất.

- Các kim loại khác nhau có các tính chất vật lí khác nhau.

- Vận dụng các tính chất vật lí đã học của kim loại để giải thích một số vấn đề liên quan đến thực tiễn đời sống. Ví dụ: Dựa vào tính chất vật lí nào, kim loại đồng thường được dùng làm dây điện?,...

- Tính chất hóa học của hóa học: tác dụng với phi kim (tác dụng với oxi và tác dụng với một số phi kim khác); tác dụng với dung dịch axit; tác dụng với dung dịch muối.

- Dãy hoa ̣t đô ̣ng hoá ho ̣c của kim loa ̣i K, Na, Mg, Al, Zn, Fe, Pb, (H), Cu, Ag, Au và ý nghiã của dãy hoa ̣t đô ̣ng hoá ho ̣c của kim loa ̣i.

- Ý nghiã của dãy hoa ̣t đô ̣ng hoá ho ̣c của kim loa ̣i.

- Tính chất hóa học của nhôm: có những tính chất hóa hoch chung của kim loại; nhôm không phản ứng với H2SO4 đặc, nguội và HNO3 đặc nguội; nhôm phản ứng được với dung dịch kiềm.

- Phương pháp sản xuất nhôm bằng cách điện phân nhôm oxit nóng chảy.

Như vậy chương 2 “Kim loại” SGK Hóa học lớp 9 được tóm tắt bằng sơ đồ sau:

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 40

SVTH: Phan Thị Nhi

• • • •

• Tác dụng với phi kim.

• Tác dụng với dung dịch axit.

• Tác dụng với dung dịch muôi.

Tính dẻo.

Tính dẫn điện.

Tính dẫn nhiệt.

Tính ánh kim.

Bài 15: Tính chất vật lí của kim loại

Bài 16: Tính chất hóa học của kim loại

Bài 17: Dãy hoạt động hóa học của kim loại

Bài 18: Nhôm

• Dãy hoạt động hóa học được xây dựng như thế nào?

• Ý nghĩa của dãy hoạt động hóa học.

• • • •

Tính chất vật lí.

Tính chất hóa học Ứng dụng.

Sản xuất nhôm.

Hình 2.1. Sơ đồ cấu trúc bài 15, 16, 17, 18 SGK Hóa học lớp 9 2.3. Thiết kế E-learning hỗ trợ dạy – tự học các kiến thức chương 2 “Kim loại” SGK Hóa học 9 2.3.1. Xác định mục tiêu và đối tượng sử dụng E-learning Trong phạm vi luận án, với kiến thức về kim loại, chúng tôi tập trung nghiên cứu các yếu tố để HS tự học ở nhà gồm: - Các bài giảng đa phương tiện.

- Các bài giảng, bài tập điện tử.

- Các khóa học trực tuyến dạng phân nhánh.

- Hướng dẫn học tập: bao gồm hướng dẫn sử dụng, phương pháp TH. - Hệ thống tương tác: trao đổi thông tin giữa HS với HS, HS với GV. - Các tiện ích.

- Kiểm tra - đánh giá: các bài kiểm tra điều kiện, thi thử.

2.3.2. Xây dựng nội dung cho E-learning Khác với bài học truyền thống là đạt được các mục tiêu về kiến thức, KN và thái độ đã được quy định trong Chuẩn. Mục tiêu của bài học trong dạy - tự học với sự hỗ trợ GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 41

SVTH: Phan Thị Nhi

của E-learning là ngoài việc thực hiện các mục tiêu theo Chuẩn còn phải hướng tới mục tiêu hình thành và phát triển NLTH. Theo đó, tùy thuộc vào nội dung học, phương tiện học đã được tích hợp trong hệ thống E-learning mà GV xác định các chỉ số hành vi cụ thể cần rèn luyện cho HS trong từng bài học. Các hành vi cụ thể đó phải là những thành tố của NLTH nói chung, và được chia thành 3 nhóm cơ bản: - Lập kế hoạch hoạt động tự học: bao gồm các KN phân tích, xác định mục tiêu tự học, nội dung tự học, xác định thứ tự các công việc cần làm, xây dựng kế hoạch thực hiện hợp lí, phù hợp với phương tiện vật chất hiện có.

- Tổ chức thực hiện kế hoạch: bao gồm những KN như đọc các tài liệu điện tử, KN ghi chép, KN giải các bài tập nhận thức, KN thực hiện các thao tác trí tuệ (hệ thống hóa, khái quát hóa, trừu tượng hóa…)

- Tự kiểm tra, tự đánh giá: gồm các KN chọn cách thức tự kiểm tra, tự đánh giá, KN sử dụng các thao tác tự kiểm tra, tự đánh giá như so sánh, đối chiếu…

Sau nhiều năm nghiên cứu và ứng dụng E-learning dạy học, các nhà nghiên cứu giáo dục đều thống nhất với nhận định E-learning có thành công hay không phụ thuộc rất lớn chất lượng nội dung các khóa học của nó, “E-learning không là gì cả nếu không có nội dung tốt”. Một khóa học E-learning thành công chỉ khi nội dung học tập được thiết kế phù hợp và có chất lượng, bao hàm nhiều hoạt động đã được số hóa, tổ chức hướng dẫn cho HS biết cách tư duy, lập luận, tạo điều kiện cho HS được trải nghiệm các tình huống thực tiễn bằng các chương trình giả lập, mô phỏng. HS vận dụng kiến thức đã học, tương tác với nhau để thể hiện bản thân, nuôi dưỡng hứng thú, tự tin. Đó là cách hình thành và phát triển NL cho HS. Do đó, khi thiết kế các nội dung học tập của E-learning, chúng tôi đã tiến hành phân tích cấu trúc nội dung, các PPDH ứng với mỗi nội dung để xác định công cụ, phương tiện xây dựng phù hợp.

2.4. Phiếu hướng dẫn TH cá nhân ở nhà với E-learning 2.4.1. Cấu trúc của phiếu hướng dẫn TH ở nhà với E-learning Cấu trúc của phiếu hướng dẫn tự học gồm các nội dung: - Phần 1- Mở đầu: gồm các hướng dẫn giúp HS có thể tự học trên E-learning như cách đăng ký tài khoản, cách lựa chọn và tìm đến bài cần học trên E-learning.

- Phần 2- Thứ tự học trong bài: hướng dẫn cho HS cách tự học với E-learning.

- Phần 3- Các nhiệm vụ: dưới dạng các câu hỏi. HS phải tự học ở nhà với bài giảng Multimedia, trả lời các câu hỏi được giao.

- Phần 4- Nêu câu hỏi thắc mắc về bài học: việc đặt câu hỏi đóng vai trò quan trong trong việc phát triển tư duy của HS. Biết đặt câu hỏi liên quan đến nội dung học tức là HS đã có định hình về nội dung đó. Thời gian đầu, HS sẽ đưa ra những câu hỏi không phù hợp, vượt ra ngoài tầm hiểu biết hoặc chưa thể trả lời được nhưng HS sẽ dần quen và học được kĩ năng này. Sự thay đổi từ việc trả lời câu hỏi sang đặt câu hỏi sẽ không GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 42

SVTH: Phan Thị Nhi

xảy ra nhanh chóng hoặc sẽ gây khó khăn cho HS. Tuy nhiên, việc yêu cầu HS đặt câu hỏi một cách tự do về môn học, với GV và đặt câu hỏi với nhau đóng vai trò then chốt cho việc phát triển tư duy. Đó là lý do chúng tôi yêu cầu HS phải nêu câu hỏi thắc mắc, xem đó như một nhiệm vụ của các em.

2.4.2. Mẫu phiếu hướng dẫn TH ở nhà với E-learning Với những nhận định trên, chúng tôi đã xây dựng 4 phiếu HDTH ở nhà với Elearning cho các khóa học: Tính chất vật lí của kim loại; Tính chất hóa học của kim loại; Dãy hoạt động hóa học của kim loại; Nhôm theo đúng cấu trúc đã đề xuất.

Phiếu hướng dẫn tự học ở nhà trên E-learning bài Tính chất vật lí của kim loại; Tính chất hóa học của kim loại; Dãy hoạt động hóa học của kim loại; Nhôm được đăng ở phụ lục 1, 2, 3, 4.

2.5. Tiến trình bài học trên lớp trong mô hình lớp học đảo ngược 2.5.1. Tiến trình chung Dựa trên kết quả tồng hợp ở chương 2, chúng tôi đã thiết lập tiến trình chung của bài học trên lớp F2F trong mô hình lớp học đảo ngược gồm các bước sau: 1. Kiểm tra đánh giá kết quả tự học ở nhà của HS (10 phút) 2. Giải đáp thắc mắc và hợp thức hóa, hệ thống hóa kiến thức mới (10 phút) 3. HS giải bài tập vận dụng/GQVĐ theo nhóm (20 phút) 4. Giao phiếu hướng dẫn tự học cho bài hôm sau (5 phút) Với 4 bước xác định ở trên, khi dạy trên lớp F2F, tùy theo nội dung bài học mà GV có thể thay đổi linh động, đặc biệt ở các bước 3 và 4. Như vậy tiến trình bài học trên lớp theo mô hình lớp học đảo ngược có thể miêu tả ở hình 2.3.

Kiểm tra đánh giá kết quả TH ở nhà của HS

Giải đáp thắc mắc và hợp thức hóa kiến thức mới, tổng hợp KT bằng sơ đồ tư duy

HS giải bài tập vận dụng/giải quyết vấn đề theo nhóm

Giao phiếu hướng dẫn tự học tiết sau Hình 2.3. Tiến trình bài học trên lớp theo mô hình lớp học đảo ngược.

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 43

SVTH: Phan Thị Nhi

Bước 1- Kiểm tra đánh giá kết quả tự học ở nhà của HS: Đây là hoạt động tự học cá nhân. Vì vậy GV lựa chọn ở mỗi nhóm một em bất kỳ, thuyết trình nội dung phiếu HDTH đã chuẩn bị ở nhà HS theo thứ tự được chọn sẽ thuyết trình kết quả TH của mình. Phiếu HDTH của HS đang thuyết trình cũng đồng thời được trình chiếu lên bảng cho chính HS đó và cả lớp quan sát. HS sẽ trình bày trước lớp theo đặc điểm, phong cách cá nhân. GV không chỉ nhận xét nội dung câu trả lời mà phải nhận xét cả cách trình bày (có KN trình bày không, KN viết có tốt không, sạch sẽ hay cẩu thả,…), cách thuyết trình (KN thuyết trình có tốt không, có lưu loát, rõ ràng không,…). HS nào chưa tốt, cần khắc phục điểm nào? Khen ngợi HS có KN nói và viết tốt. Ở bước 1, HS sẽ được hướng dẫn, rèn luyện các KN nói- thuyết trình. Ngoài ra, các em còn có thể nhìn và học tập lẫn nhau, nhận ra thiếu sót và học cách để có KN này.

Bước 2 - Giải đáp thắc mắc và hợp thức hóa, hệ thống hóa kiến thức mới: GV chiếu đáp án của phiếu HDTH để HS tự đánh giá. Để trả lời các câu hỏi, HS phải xem video, phân tích, "xào nấu", tư duy,…lượng kiến thức vừa xem thì mới trả lời được câu hỏi. Với đáp án được trình chiếu, HS sẽ nhận ra những thiếu sót khi thao tác tư duy để hoàn thiện KN này. Ngoài ra, nhiệm vụ "nêu câu hỏi thắc mắc" cũng một lần nữa giúp HS tương tác với kiến thức vừa học, HS chỉ có thể có câu hỏi tốt, phù hợp khi đã tiếp thu nội dung kiến thức. Đặt câu hỏi giúp HS sắp xếp, liên hệ với những kiến thức đã có và hệ thống lại, nội dung thắc mắc chính là nội dung chưa có liên kết với các dữ liệu trước đây. Câu trả lời của GV chính là chìa khóa giúp HS sắp xếp phần nội dung này “đúng trật tự”. Để tránh tình trạng chép “câu hỏi thắc mắc" của nhau, GV nên trình chiếu bài làm cá nhân theo nhóm, có cùng câu hỏi đã chép của nhau, HS sẽ tự nhận ra sự "đối phó" của mình, lần sau chắc chắn đầu tư tự học hơn. Như vậy kiến thức HS thu nhận được là kiến thức có hệ thống chứ không rời rạc qua đó giúp HS nhớ lâu hơn, bền vững hơn. Trong bước 2, GV cũng đồng thời giải thích, hướng dẫn cách tổng hợp bằng bản đồ tư duy cho HS. Cách làm này vừa củng cố, hợp thức hóa kiến thức đồng thời dạy cho HS cách tổng hợp, cách học qua bản đồ tư duy. Sau thời gian rèn luyện, HS sẽ có thể tự vẽ được bản đồ tư duy chính xác, được rèn luyện cách tổng hợp, hệ thống kiến thức khoa học, hình thành các NLTH. Bước 3 - Tổ chức cho HS hoạt động nhóm: GV cần chú ý hướng dẫn và rèn luyện cho HS các KN làm việc nhóm, lắng nghe, chia sẻ, phát biểu ý kiến, các KN phản biện. Quá trình hoàn thành nhiệm vụ nhóm tạo điều kiện cho HS vận dụng, khắc sâu kiến thức. Cuối cùng, GV tổ chức cho các nhóm trình bày kết quả. Khi phát biểu trước lớp, bản thân HS phát biểu và các bạn còn lại đều được học các KN viết, trình bày. GV là "trọng tài", đưa ra nhận xét đúng sai, làm căn cứ để HS so sánh, đối chiếu và hoàn thiện những KN còn thiếu sót.

Bước 4 - Giao phiếu hướng dẫn TH cho bài hôm sau: Phiếu HDTH bài tiếp theo mà GV phát cho HS nhằm cung cấp và hướng dẫn cho HS bài cần học, nơi khai thác học liệu học tập, qua đó HS được học và rèn luyện các kĩ năng lựa chọn và khai thác

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 44

SVTH: Phan Thị Nhi

tài liệu, kĩ năng về CNTT. Ngoài ra HS được học và rèn luyện các KN lập kế hoạch thực hiện, lựa chọn và sử dụng kiến thức hóa học để thực hiện nhiệm vụ học tập.

2.5.2. Chuẩn bị 2.5.2.1. Giáo viên - Để chuẩn bị cho tiết học đầu tiên với E-learning, GV cần dành thời gian (tốt nhất là tiết học liền trước khi bài học theo mô hình lớp học đảo ngược diễn ra) phổ biến cho HS địa chỉ truy cập E-learning, cách tạo tài khoản và đăng nhập, cách truy vấn đến bài học cần phải tự học ở nhà. Điều này nhằm giúp HS có thông tin chính xác và biết cách học trên E-learning, học những kĩ năng học tập, tìm kiếm thông tin trên Internet cần thiết. Đây là 1 KN nhất thiết mà con người trong xã hội hiện đại cần có.

- Chia lớp học thành 2 nhóm: nhóm chuẩn bị ở nhà tốt và nhóm chưa chuẩn bị tốt, phổ biến (nếu cần) cách hoạt động nhóm, những dụng cụ mỗi nhóm cần phải chuẩn bị (1 tờ giấy khổ A2, 2 cây viết dạ).

- Thiết kế giáo án F2F trên nguyên lý hoạt động, tăng cường hoạt động của HS. - Phát phiếu HDTH ở nhà của bài học theo mô hình lớp học đảo ngược. Có thể hướng dẫn HS download trên E-learning nhưng nhất thiết phải in ra. Vì vậy thuận tiện nhất là GV in và phát cho HS trước.

2.5.2.2. Học sinh - Đọc và làm theo hướng dẫn trong phiếu HDTH để TH trên E-learning.

- Tự học với E-learning ở nhà trước khi đến lớp - Hoàn thành phiếu HDTH ở nhà và nộp cho GV vào đầu tiết học.

- Phân công các thành viên trong nhóm, chuẩn bị dụng cụ học tập của nhóm.

2.6.3. Minh họa giáo án bài học trên lớp học đảo ngược Dựa trên các cơ sở lí luận và thực tiễn đã tìm hiểu ở chương 1 và quy trình sử dụng E-learning hỗ trợ dạy - tự học, chúng tôi thiết kế minh họa bài học trên lớp trong mô hình lớp học đảo ngược. Các thiết kế bài học đáp ứng các yêu cầu sau: - Xác định rõ mục tiêu chung của từng bài.

- Chỉ dẫn các hoạt động của GV một cách rõ ràng, gọn, dễ thực hiện.

- Thiết kế các hoạt động dạy học tương ứng với quy trình dạy học đã đề xuất.

GIÁO ÁN MINH HỌA BÀI 15: TÍNH CHẤT VẬT LÍ CỦA KIM LOẠI I. Ý TƯỞNG SƯ PHẠM - Dạy – tự học là dạy nhằm hình thành và phát triển năng lực tự học, E-learning là phương tiện để học sinh tự học ở nhà với phiếu hướng dẫn, qua đó học sinh lĩnh hội GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 45

SVTH: Phan Thị Nhi

kiến thức mới ở mức độ biết (mức thấp nhất trong thang nhận thức Bloom); HS đến lớp với Phiếu tự học đã hoàn thành và những câu hỏi thắc mắc về bài học; Bài học trên lớp (face to face) sẽ tăng cường hoạt động vận dụng kiến thức lý thuyết bằng hợp tác giữa HS – HS (hoạt động nhóm), giữa HS – GV (nêu câu hỏi, giải đáp thắc mắc), nâng mức lĩnh hội kiến thức mới lên bậc hiểu, vận dụng; qua đó vừa bồi dưỡng các kỹ năng tự học vừa đào sâu mở rộng kiến thức: - Tự học cá nhân ở nhà với tài liệu điện tử (tự giác, tích cực, đúng kế hoạch…).

- Học bạn: trao đổi làm việc nhóm.

- Học thầy: hỏi thầy, lắng nghe, ghi chép.

- Viết, nói, thuyết trình…

Do vậy, bài học trên lớp thường có cấu trúc như sau: - Kiểm tra đánh giá kết quả tự học ở nhà của học sinh (10 phút).

- Giải đáp các thắc mắc và hợp thức hóa, hệ thống hóa kiến thức mới (10 phút).

- HS giải bài tập vận dụng theo nhóm (20 phút).

- Giao phiếu hướng dẫn tự học cho bài hôm sau (5 phút).

II. MỤC TIÊU 1. Nêu được một số tính chất vật lí của kim loại: tính dẻo, tính dẫn điện, tính dẫn nhiệt, có ánh kim.

2. Biết được một số ứng dụng của kim loại trong đời sống và sản xuất.

3. Hiêu được các kim loại khác nhau có các tính chất vật lí khác nhau.

4. Vận dụng các tính chất vật lí đã học của kim loại để giải thích một số vấn đề liên quan đến thực tiễn đời sống. Ví dụ: Dựa vào tính chất vật lí nào, kim loại đồng thường được dùng làm dây điện?,...

5. Tự học trên E-learning với phiếu hướng dẫn.

6. Nêu câu hỏi, trình bày ý kiến, xác định các kiến thức đã có để thực hiện nhiệm vụ.

Các mục tiêu này nhằm để HS đạt được các mục tiêu theo chuẩn vừa góp phần hình thành và phát triển năng lực tự học, năng lực sử dụng CNTT, năng lực hợp tác, năng lực ngôn ngữ, năng lực tính toán và năng lực khoa học.

III. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên: Bài giảng điện tử và bài giảng Powerpoint Bài 15: Tính chất vật lí của kim loại đã gửi cho lớp, phiếu hướng dẫn tự học bài 15; Sơ đồ tư duy nội dung dạy học bài Tính chất vật lí của kim loại; Laptop gắn camera, máy chiếu, màn chiếu...

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 46

SVTH: Phan Thị Nhi

2. Học sinh: Ôn lại phần “Chương 1: Các loại hợp chất vô cơ” đã được học, tự học ở nhà với phiếu hướng dẫn tự học và bài giảng điện tử Tính chất vật lí của kim loại đã gửi cho lớp; mang phiếu đã hoàn thành đến lớp.

IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC Hoạt động 1. Báo cáo kết quả tự học ở nhà với E-learning (10 phút)

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

- GV: Cô đã hướng dẫn cho các em TH ở nhà với bài học đa phương tiện trên Elearning. Như các em đã biết máy móc, dụng cụ thường được làm từ kim loại, vậy thì kim loại có tính chất như thế nào và ứng ra sao hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu BÀI 15 TÍNH CHẤT VẬT LÍ CỦA KIM LOẠI. - GV: Tiết trước thì cô đã phát phiếu tự học ở nhà, bây giờ cả lớp để trên bàn cô kiểm tra.

- GV: Bây giờ, cô sẽ mời 4 em của 4 tổ lên bảng vẽ sơ đồ tư duy.

- GV: Gọi 1 em vẽ sơ đồ tư duy đầy đủ nhất trình bày nội dung của bài học hôm nay.

- Yêu cầu HS nêu

- HS: Lắng nghe và ghi bài.

GVHD: Ngô Minh Đức

Nội dung

Năng lực phát triển

- Năng lực tự học.

- Năng lực hợp tác.

- Năng lực thẩm mĩ.

- Năng lực sử dụng BÀI 15 TÍNH CHẤT ngôn VẬT LÍ CỦA KIM - HS: Để phiếu tự học ở ngữ LOẠI. nhà lên bàn học. hóa học.

- Năng lực - HS: 4 em trình bày, các thẩm HS khác theo dõi, nhận mĩ và xét, bổ sung. thuyết trình.

- HS: Lắng nghe, theo dõi và bổ sung.

- Năng lực phát hiện - HS: Nêu câu hỏi thắc và giải Trang 47

SVTH: Phan Thị Nhi

các câu hỏi thắc mắc trong phiếu tự học. quyết mắc, ghi thứ tự tại vấn đề góc bảng.

- HS: Theo dõi. thông - GV: Ghi chú ở góc qua bảng các câu hỏi HS môn trả lời chưa đầy đủ hóa (đánh số thứ tự).

- Lắng nghe. học.

- Đánh giá, cho điểm HD tích cực.

Hoạt động 2: Giải đáp thắc mắc và hợp thức hóa kiến thức mới, tổng hợp KT bằng sơ dồ tư duy (10 phút)

Hoạt động của GV

- GV: Tóm tắt lại nội dung 1 cách chính xác nhất.

- GV: Trình chiếu nội dung chính dưới dạng bản đồ tư duy.

- GV: Giải đáp các thắc mắc của HS. - Yêu cầu học sinh thuyết minh nội dung. * SƠ ĐỒ TƯ DUY

Hoạt động của HS

Nội dung

Năng lực phát triển

1. Tóm tắt lý thuyết - Năng Ảnh sơ đồ tư duy tóm tắt bài lực học. thuyết - HS: Lắng nghe trình trình. bày theo yêu cầu.

- HS: Lắng nghe.

- HS: Lắng nghe.

- HS: Lên trình bày.

Hình 2.4. Sơ đồ tư duy bài Tính chất vật lí của kim loại GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 48

SVTH: Phan Thị Nhi

Hoạt động 3: HS giải bài tập vận dụng/GQVĐ theo nhóm (20 phút)

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

- GV: Chia lớp thành 2 nhóm + Nhóm 1: Chuẩn bị bài tốt. + Nhóm 2: Chuẩn bị bài sơ xài.

- GV: Phát bảng phụ, bút dạ.

- GV: Chiếu nội dung bài tập áp dụng lên màn chiếu.

- GV: Yêu cầu các nhóm giải bài tập áp dụng, trình bày trên bảng phụ, trong thời gian 10 phút.

- Hết thời gian làm bài, yêu cầu HS nhóm treo bảng phụ lên bảng.

- Gọi một bạn trong nhóm có lời giải tốt nhất thuyết trình trước lớp.

- Yêu cầu HS so sánh, nhận xét, bổ sung để có lời giải tốt nhất.

- Đánh giá, cho điểm HS. - Yêu cầu HS ghi lời giải tốt nhất vào vở nội dung.

- HS: nhóm.

Năng lực phát triển

Nội dung

Ngồi theo 2. Bài tập áp dụng Ở phiếu tự học ở nhà.

(Phụ lục1/Trang 71, 72)

- HS: Nhận bảng phụ, bút dạ.

- HS: Đọc đề bài tập áp dụng.

- HS: Giải bài tập theo nhóm.

- HS: Treo bảng phụ lên bảng.

- HS: Đại diện nhóm lên bảng thuyết trình bài làm.

- Các HS khác lắng nghe, theo dõi, so sánh, nhận xét - HS: Lắng nghe.

- Ghi lời giải hoàn chỉnh vào vở.

- Năng lực thuyết trình.

- Năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề thông qua môn hóa học.

- Năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn cuộc sống.

Hoạt động 4: Tổng kết bài học, Nhận phiếu tự học cho bài 16 (5 phút)

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 49

SVTH: Phan Thị Nhi

BÀI 16: TÍNH CHẤT HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI I. Ý TƯỞNG SƯ PHẠM - Dạy – tự học là dạy nhằm hình thành và phát triển năng lực tự học, E-learning là phương tiện để học sinh tự học ở nhà với phiếu hướng dẫn, qua đó học sinh lĩnh hội kiến thức mới ở mức độ biết (mức thấp nhất trong thang nhận thức Bloom); HS đến lớp với Phiếu tự học đã hoàn thành và những câu hỏi thắc mắc về bài học; Bài học trên lớp (face to face) sẽ tăng cường hoạt động vận dụng kiến thức lý thuyết bằng hợp tác giữa HS – HS (hoạt động nhóm), giữa HS – GV (nêu câu hỏi, giải đáp thắc mắc), nâng mức lĩnh hội kiến thức mới lên bậc hiểu, vận dụng; qua đó vừa bồi dưỡng các kỹ năng tự học vừa đào sâu mở rộng kiến thức: - Tự học cá nhân ở nhà với tài liệu điện tử (tự giác, tích cực, đúng kế hoạch…).

- Học bạn: trao đổi làm việc nhóm.

- Học thầy: hỏi thầy, lắng nghe, ghi chép.

- Viết, nói, thuyết trình…

Do vậy, bài học trên lớp thường có cấu trúc như sau: - Kiểm tra đánh giá kết quả tự học ở nhà của học sinh (10 phút).

- Giải đáp các thắc mắc và hợp thức hóa, hệ thống hóa kiến thức mới (10 phút).

- HS giải bài tập vận dụng theo nhóm (20 phút).

- Giao phiếu hướng dẫn tự học cho bài hôm sau (5 phút).

II. MỤC TIÊU 1. Tính chất hóa học của kim loại nói chung: tác dụng với phi kim, dung dịch axit, với dung dịch muối.

2. Vận dụng để giải một số bài tập.

3. Tự học trên E-learning với phiếu hướng dẫn.

4. Nêu câu hỏi, trình bày ý kiến, xác định các kiến thức đã có để thực hiện nhiệm vụ.

III. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên: Bài giảng điện tử và bài giảng Powerpoint Bài 16: Tính chất hóa học của kim loại đã gửi cho lớp, phiếu hướng dẫn tự học bài 16; Sơ đồ tư duy nội dung dạy học bài Tính chất hóa học của kim loại; Laptop gắn camera, máy chiếu, màn chiếu...

2. Học sinh: Ôn lại phần “Bài 15: Tính chất vật lí của kim loại” đã được học, tự học ở nhà với phiếu hướng dẫn tự học và bài giảng điện tử Tính chất hóa học của kim loại đã gửi cho lớp; mang phiếu đã hoàn thành đến lớp.

IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 50

SVTH: Phan Thị Nhi

Hoạt động 1. Báo cáo kết quả tự học ở nhà với E-learning (10 phút)

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

- GV: Cô đã hướng dẫn cho các em TH ở nhà với bài học đa phương tiện trên Elearning. Chúng ta đã đã biết TCVL của kim loại, hôm nay cô và các em sẽ tìm hiểu BÀI 16 TÍNH CHẤT HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI. - GV: Tiết trước thì cô đã phát phiếu tự học ở nhà, bây giờ cả lớp để trên bàn cô kiểm tra.

- GV: Bây giờ, cô sẽ mời 4 em của 4 tổ lên bảng vẽ sơ đồ tư duy.

- GV: Gọi 1 em vẽ sơ đồ tư duy đầy đủ nhất trình bày nội dung của bài học hôm nay.

- Yêu cầu HS nêu các câu hỏi thắc mắc, ghi thứ tự tại góc bảng.

- GV: Ghi chú ở góc bảng các câu hỏi HS trả lời chưa đầy đủ (đánh số thứ tự).

- Đánh giá, cho điểm HD tích cực.

- HS: Lắng nghe và ghi bài.

GVHD: Ngô Minh Đức

- HS: Để phiếu tự học ở nhà lên bàn học.

- HS: 4 em trình bày, các HS khác theo dõi, nhận xét, bổ sung.

- HS: Lắng nghe, theo dõi và bổ sung.

- HS: Nêu câu hỏi thắc mắc trong phiếu tự học.

- HS: Theo dõi.

- Lắng nghe.

Trang 51

Nội dung

Năng lực phát triển

- Năng lực tự học.

- Năng lực hợp tác.

- Năng lực thẩm mĩ.

- Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa BÀI 16: TÍNH CHẤT học.

HÓA HỌC CỦA - Năng KIM LOẠI. lực thẩm mĩ và thuyết trình.

- Năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề thông qua môn hóa học.

SVTH: Phan Thị Nhi

Hoạt động 2: Giải đáp thắc mắc và hợp thức hóa kiến thức mới, tổng hợp KT bằng sơ dồ tư duy (10 phút)

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

- GV: Tóm tắt lại nội dung 1 cách chính xác nhất.

- GV: Trình chiếu nội dung chính dưới dạng bản đồ tư duy.

- GV: Giải đáp các thắc mắc của HS. - Yêu cầu học sinh thuyết minh nội dung.

- HS: Lắng nghe.

Năng lực phát triển

Nội dung

1. Tóm tắt lý thuyết - Năng Ảnh sơ đồ tư duy tóm tắt bài lực học. thuyết - HS: Lắng nghe trình trình. bày theo yêu cầu.

- HS: Lắng nghe.

- HS: Lên trình bày.

* SƠ ĐỒ TƯ DUY

Hình 2.5. Sơ đồ tư duy bài Tính chất hóa học của kim loại

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 52

SVTH: Phan Thị Nhi

Hoạt động 3: HS giải bài tập vận dụng/giải quyết vấn đề theo nhóm (20 phút)

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

- GV: Chia lớp thành 2 nhóm + Nhóm 1: Chuẩn bị bài tốt. + Nhóm 2: Chuẩn bị bài sơ xài.

- GV: Phát bảng phụ, bút dạ.

- GV: Chiếu nội dung bài tập áp dụng lên màn chiếu.

- GV: Yêu cầu các nhóm giải bài tập áp dụng, trình bày trên bảng phụ, trong thời gian 10 phút.

- Hết thời gian làm bài, yêu cầu HS nhóm treo bảng phụ lên bảng.

- Gọi một bạn trong nhóm có lời giải tốt nhất thuyết trình trước lớp.

- Yêu cầu HS so sánh, nhận xét, bổ sung để có lời giải tốt nhất.

- Đánh giá, cho điểm HS. - Yêu cầu HS ghi lời giải tốt nhất vào vở nội dung.

- HS: nhóm.

Năng lực phát triển

Nội dung

Ngồi theo 2. Bài tập áp dụng Ở phiếu tự học ở nhà.

(Phụ lục 2/Trang 73, 74, 75)

- HS: Nhận bảng phụ, bút dạ.

- HS: Đọc đề bài tập áp dụng.

- HS: Giải bài tập theo nhóm.

- HS: Treo bảng phụ lên bảng.

- HS: Đại diện nhóm lên bảng thuyết trình bài làm.

- Các HS khác lắng nghe, theo dõi, so sánh, nhận xét - HS: Lắng nghe.

- Ghi lời giải hoàn chỉnh vào vở.

- Năng lực thuyết trình.

- Năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề thông qua môn hóa học.

- Năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn cuộc sống.

Hoạt động 4: Tổng kết bài học, Nhận phiếu tự học cho bài 17 (5 phút)

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 53

SVTH: Phan Thị Nhi

BÀI 17: DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI I. Ý TƯỞNG SƯ PHẠM - Dạy – tự học là dạy nhằm hình thành và phát triển năng lực tự học, E-learning là phương tiện để học sinh tự học ở nhà với phiếu hướng dẫn, qua đó học sinh lĩnh hội kiến thức mới ở mức độ biết (mức thấp nhất trong thang nhận thức Bloom); HS đến lớp với Phiếu tự học đã hoàn thành và những câu hỏi thắc mắc về bài học; Bài học trên lớp (face to face) sẽ tăng cường hoạt động vận dụng kiến thức lý thuyết bằng hợp tác giữa HS – HS (hoạt động nhóm), giữa HS – GV (nêu câu hỏi, giải đáp thắc mắc), nâng mức lĩnh hội kiến thức mới lên bậc hiểu, vận dụng; qua đó vừa bồi dưỡng các kỹ năng tự học vừa đào sâu mở rộng kiến thức: - Tự học cá nhân ở nhà với tài liệu điện tử (tự giác, tích cực, đúng kế hoạch…).

- Học bạn: trao đổi làm việc nhóm.

- Học thầy: hỏi thầy, lắng nghe, ghi chép.

- Viết, nói, thuyết trình…

Do vậy, bài học trên lớp thường có cấu trúc như sau: - Kiểm tra đánh giá kết quả tự học ở nhà của học sinh (10 phút).

- Giải đáp các thắc mắc và hợp thức hóa, hệ thống hóa kiến thức mới (10 phút).

- HS giải bài tập vận dụng theo nhóm (20 phút).

- Giao phiếu hướng dẫn tự học cho bài hôm sau (5 phút).

II. MỤC TIÊU 1. Dãy hoa ̣t đô ̣ng hoá ho ̣c của kim loa ̣i K, Na, Mg, Al, Zn, Fe, Pb, (H), Cu, Ag, Au. 2. Ý nghiã của dãy hoa ̣t đô ̣ng hoá ho ̣c của kim loa ̣i.

3. Vận dụng để giải một số bài tập.

4. Tự học trên E-learning với phiếu hướng dẫn.

5. Nêu câu hỏi, trình bày ý kiến, xác định các kiến thức đã có để thực hiện nhiệm vụ.

III. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên: Bài giảng điện tử và bài giảng Powerpoint Bài 17: Dãy hoạt động hóa học của kim loại đã gửi cho lớp, phiếu hướng dẫn tự học bài 17; Sơ đồ tư duy nội dung dạy học bài Dãy hoạt động hóa học của kim loại; Laptop gắn camera, máy chiếu, màn chiếu...

2. Học sinh: Ôn lại phần “Bài 16: Tính chất hóa học của kim loại” đã được học, tự học ở nhà với phiếu hướng dẫn tự học và bài giảng điện tử Dãy hoạt động hóa học của kim loại đã gửi cho lớp; mang phiếu đã hoàn thành đến lớp.

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 54

SVTH: Phan Thị Nhi

IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC Hoạt động 1. Báo cáo kết quả tự học ở nhà với E-learning (10 phút)

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

- GV: Cô đã hướng dẫn cho các em TH ở nhà với bài học đa phương tiện trên Elearning. Hôm nay cô và các em sẽ tìm hiểu BÀI 17: DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI. - GV: Tiết trước thì cô đã phát phiếu tự học ở nhà, bây giờ cả lớp để trên bàn cô kiểm tra.

- GV: Bây giờ, cô sẽ mời 4 em của 4 tổ lên bảng vẽ sơ đồ tư duy.

- GV: Gọi 1 em vẽ sơ đồ tư duy đầy đủ nhất trình bày nội dung của bài học hôm nay.

- Yêu cầu HS nêu các câu hỏi thắc mắc, ghi thứ tự tại góc bảng.

- GV: Ghi chú ở góc bảng các câu hỏi HS trả lời chưa đầy đủ - Đánh giá, cho điểm HD tích cực.

- HS: Lắng nghe và ghi bài.

GVHD: Ngô Minh Đức

- HS: Để phiếu tự học ở nhà lên bàn học.

- HS: 4 em trình bày, các HS khác theo dõi, nhận xét, bổ sung.

- HS: Lắng nghe, theo dõi và bổ sung.

- HS: Nêu câu hỏi thắc mắc trong phiếu tự học.

- HS: Theo dõi.

- Lắng nghe.

Trang 55

Nội dung

Năng lực phát triển

- Năng lực tự học.

- Năng lực hợp tác.

- Năng lực thẩm mĩ.

- Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa BÀI 17: DÃY HOẠT học. ĐỘNG HÓA HỌC - Năng CỦA KIM LOẠI. lực thẩm mĩ và thuyết trình.

- Năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề thông qua môn hóa học.

SVTH: Phan Thị Nhi

Hoạt động 2: Giải đáp thắc mắc và hợp thức hóa kiến thức mới, tổng hợp KT bằng sơ dồ tư duy (10 phút) Năng lực phát triển

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

- GV: Cho HS xem video thí nghiệm hoặc làm thí nghiệm cho các em quan sát.

- GV: Trình chiếu nội dung chính dưới dạng bản đồ tư duy.

- GV: Giải đáp các thắc mắc của HS. - Yêu cầu học sinh thuyết minh nội dung.

- HS: Lắng nghe và 1. Tóm tắt lý thuyết - Năng quan sát. Ảnh sơ đồ tư duy tóm tắt lực bài học. thuyết trình.

- HS: Lắng nghe trình bày theo yêu cầu.

Nội dung

- HS: Lắng nghe.

- HS: Lên trình bày.

* SƠ ĐỒ TƯ DUY

Hình 2.6. Sơ đồ tư duy bài Dãy hoạt động hóa học của kim loại

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 56

SVTH: Phan Thị Nhi

Hoạt động 3: HS giải bài tập vận dụng/giải quyết vấn đề theo nhóm (20 phút)

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

- GV: Chia lớp thành 2 nhóm + Nhóm 1: Chuẩn bị bài tốt. + Nhóm 2: Chuẩn bị bài sơ xài.

- GV: Phát bảng phụ, bút dạ.

- GV: Chiếu nội dung bài tập áp dụng lên màn chiếu.

- GV: Yêu cầu các nhóm giải bài tập áp dụng, trình bày trên bảng phụ, trong thời gian 10 phút.

- Hết thời gian làm bài, yêu cầu HS nhóm treo bảng phụ lên bảng.

- Gọi một bạn trong nhóm có lời giải tốt nhất thuyết trình trước lớp.

- Yêu cầu HS so sánh, nhận xét, bổ sung để có lời giải tốt nhất.

- Đánh giá, cho điểm HS. - Yêu cầu HS ghi lời giải tốt nhất vào vở nội dung.

- HS: nhóm.

Năng lực phát triển

Nội dung

Ngồi theo 2. Bài tập áp dụng Ở phiếu tự học ở nhà.

(Phụ lục 3/Trang 76, 77, 78)

- HS: Nhận bảng phụ, bút dạ.

- HS: Đọc đề bài tập áp dụng.

- HS: Giải bài tập theo nhóm.

- HS: Treo bảng phụ lên bảng.

- HS: Đại diện nhóm lên bảng thuyết trình bài làm.

- Các HS khác lắng nghe, theo dõi, so sánh, nhận xét - HS: Lắng nghe.

- Ghi lời giải hoàn chỉnh vào vở.

- Năng lực thuyết trình.

- Năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề thông qua môn hóa học.

- Năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn cuộc sống.

Hoạt động 4: Tổng kết bài học, Nhận phiếu tự học cho bài 18 (5 phút)

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 57

SVTH: Phan Thị Nhi

BÀI 18: NHÔM I. Ý TƯỞNG SƯ PHẠM - Dạy – tự học là dạy nhằm hình thành và phát triển năng lực tự học, E-learning là phương tiện để học sinh tự học ở nhà với phiếu hướng dẫn, qua đó học sinh lĩnh hội kiến thức mới ở mức độ biết (mức thấp nhất trong thang nhận thức Bloom); HS đến lớp với Phiếu tự học đã hoàn thành và những câu hỏi thắc mắc về bài học; Bài học trên lớp (face to face) sẽ tăng cường hoạt động vận dụng kiến thức lý thuyết bằng hợp tác giữa HS – HS (hoạt động nhóm), giữa HS – GV (nêu câu hỏi, giải đáp thắc mắc), nâng mức lĩnh hội kiến thức mới lên bậc hiểu, vận dụng; qua đó vừa bồi dưỡng các kỹ năng tự học vừa đào sâu mở rộng kiến thức: - Tự học cá nhân ở nhà với tài liệu điện tử (tự giác, tích cực, đúng kế hoạch…).

- Học bạn: trao đổi làm việc nhóm.

- Học thầy: hỏi thầy, lắng nghe, ghi chép.

- Viết, nói, thuyết trình…

Do vậy, bài học trên lớp thường có cấu trúc như sau: - Kiểm tra đánh giá kết quả tự học ở nhà của học sinh (10 phút).

- Giải đáp các thắc mắc và hợp thức hóa, hệ thống hóa kiến thức mới (10 phút).

- HS giải bài tập vận dụng theo nhóm (20 phút).

- Giao phiếu hướng dẫn tự học cho bài hôm sau (5 phút).

II. MỤC TIÊU 1. Tính chất hoá học của nhôm: có những tính chất hoá học chung của kim loại; nhôm không phản ứng với H2SO4 đặc, nguội và HNO3 đặc nguội; nhôm phản ứng được với dung dịch kiềm.

2. Phương pháp sản xuất nhôm bằng cách điện phân nhôm oxit nóng chảy.

3. Vận dụng để giải một số bài tập.

4. Tự học trên E-learning với phiếu hướng dẫn.

5. Nêu câu hỏi, trình bày ý kiến, xác định các kiến thức đã có để thực hiện nhiệm vụ.

III. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên: Bài giảng điện tử và bài giảng Powerpoint Bài 18: Nhôm đã gửi cho lớp, phiếu hướng dẫn tự học bài 18; Sơ đồ tư duy nội dung dạy học bài Nhôm; Laptop gắn camera, máy chiếu, màn chiếu...

2. Học sinh: Ôn lại phần “Bài 17: Dãy hoạt động hóa học của kim loại” đã được học, tự học ở nhà với phiếu hướng dẫn tự học và bài giảng điện tử Nhôm đã gửi cho lớp; mang phiếu đã hoàn thành đến lớp.

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 58

SVTH: Phan Thị Nhi

IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC Hoạt động 1. Báo cáo kết quả tự học ở nhà với E-learning (10 phút) Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

Nội dung

Năng lực phát triển

- GV: Cô đã hướng - HS: Lắng nghe và ghi - Năng lực dẫn cho các em TH ở bài. tự học. nhà với bài học đa - Năng lực phương tiện trên Ehợp tác. learning. Hôm nay cô - Năng lực và các em sẽ tìm hiểu thẩm mĩ.

BÀI 18: NHÔM. - Năng lực - GV: Tiết trước thì cô - HS: Để phiếu tự học sử dụng đã phát phiếu tự học ở ở nhà lên bàn học. ngôn ngữ nhà, bây giờ cả lớp để hóa học. trên bàn cô kiểm tra.

- Năng lực - GV: Bây giờ, cô sẽ - HS: 4 em trình bày, thẩm mĩ mời 4 em của 4 tổ lên các HS khác theo dõi, và thuyết bảng vẽ sơ đồ tư duy. nhận xét, bổ sung.

BÀI 18: NHÔM. trình.

- GV: Gọi 1 em vẽ sơ - HS: Lắng nghe, theo - Năng lực đồ tư duy đầy đủ nhất dõi và bổ sung. phát hiện trình bày nội dung của và giải bài học hôm nay. quyết vấn - Yêu cầu HS nêu các - HS: Nêu câu hỏi thắc đề thông câu hỏi thắc mắc, ghi mắc trong phiếu tự học. qua môn thứ tự tại góc bảng. hóa học.

- GV: Ghi chú ở góc - HS: Theo dõi. bảng các câu hỏi HS trả lời chưa đầy đủ (đánh số thứ tự).

- Đánh giá, cho điểm - Lắng nghe.

HD tích cực.

Hoạt động 2: Giải đáp thắc mắc và hợp thức hóa kiến thức mới, tổng hợp KT bằng sơ dồ tư duy (10 phút) Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

- GV: Tóm tắt lại nội - HS: Lắng nghe. dung 1 cách chính xác nhất.

GVHD: Ngô Minh Đức

Năng Nội dung lực phát triển 1. Tóm tắt lý thuyết - Năng Ảnh sơ đồ tư duy tóm tắt lực bài học. thuyết

Trang 59

SVTH: Phan Thị Nhi

- GV: Trình chiếu nội dung chính dưới dạng bản đồ tư duy.

- GV: Giải đáp các thắc mắc của HS. - Yêu cầu học sinh thuyết minh nội dung. * SƠ ĐỒ TƯ DUY

- HS: Lắng nghe trình bày theo yêu cầu.

trình.

- HS: Lắng nghe.

- HS: Lên trình bày.

Hình 2.7. Sơ đồ tư duy bài Nhôm Hoạt động 3: HS giải bài tập vận dụng/giải quyết vấn đề theo nhóm (20 phút)

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

- GV: Chia lớp thành 2 nhóm + Nhóm 1: Chuẩn bị bài tốt. + Nhóm 2: Chuẩn bị bài sơ xài.

- GV: Phát bảng phụ, bút dạ.

- GV: Chiếu nội dung bài tập áp dụng lên màn

- HS: nhóm.

GVHD: Ngô Minh Đức

Năng lực phát triển

Nội dung

Ngồi theo 2. Bài tập áp dụng Ở phiếu tự học ở nhà.

(Phụ lục 4/Trang 79, 80)

- HS: Nhận bảng phụ, bút dạ.

- HS: Đọc đề bài tập áp dụng.

Trang 60

- Năng lực thuyết trình.

- Năng lực phát hiện và giải

SVTH: Phan Thị Nhi

chiếu.

- GV: Yêu cầu các nhóm giải bài tập áp dụng, trình bày trên bảng phụ, trong thời gian 10 phút.

- Hết thời gian làm bài, yêu cầu HS nhóm treo bảng phụ lên bảng.

- Gọi một bạn trong nhóm có lời giải tốt nhất thuyết trình trước lớp.

- Yêu cầu HS so sánh, nhận xét, bổ sung để có lời giải tốt nhất.

- Đánh giá, cho điểm HS. - Yêu cầu HS ghi lời giải tốt nhất vào vở nội dung.

quyết vấn đề thông qua môn hóa học.

- HS: Giải bài tập theo nhóm.

- HS: Treo bảng phụ lên bảng.

- Năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn cuộc sống.

- HS: Đại diện nhóm lên bảng thuyết trình bài làm.

- Các HS khác lắng nghe, theo dõi, so sánh, nhận xét - HS: Lắng nghe.

- Ghi lời giải hoàn chỉnh vào vở.

Hoạt động 4: Tổng kết bài học, Nhận phiếu tự học cho bài 19 (5 phút)

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 61

SVTH: Phan Thị Nhi

CHƯƠNG 3. THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM 3.1. Mục đích của thực nghiệm sư phạm Chúng tôi tiến hành TNSP nhằm khẳng định hướng nghiên cứu đúng đắn và cần thiết của đề tài trên cơ sở lí luận và thực tiễn.

- Phân tích kết quả TNSP về định tính và định lượng, đánh giá tính hiệu quả và khả thi của tiến trình dạy học được tổ chức theo nhóm nhằm phát triển năng lực của HS ở chương 2 “Kim loại” SGK hóa học 9 ở THCS. -Nhằm kiểm tra giả thuyết khoa học của đề tài: "E-learning đã xây dựng hỗ trợ cho mô hình lớp học đảo ngược có bồi dưỡng cho HS năng lực tự học hay không?". Cụ thể, phần TNSP trả lời các câu hỏi sau: + Tiến trình dạy học đã xây dựng có hợp lý không? Các bài học video, đa phương tiện có định hướng tư duy, tạo điều kiện cho HS tự học và bồi dưỡng NLTH không? + Các hoạt động trên lớp F2F có hỗ trợ GV tăng cường tổ chức, hoạt động hóa học tập cho HS không? có phát huy tính tích cực, tự lực của HS không, có tác dụng nâng cao hiệu quả dạy học không? + Việc dạy học với sự hỗ trợ của hệ thống E –learning theo mô hình lớp học đảo ngược có góp phần phát triển NLTH hay không?

3.2. Nhiệm vụ thực nghiệm sư phạm 1. Đánh giá tính khả thi của E-learning và tiến trình dạy học trên cơ sở lí luận.

2. Chỉnh sửa, bổ sung, hoàn thiện E-learning và các tiến trình phù hợp thực tiễn.

3. Đánh giá sự tiến bộ về NLTH của HS tương ứng với các giai đoạn của tiến trình dạy học theo dự kiến.

4. Đánh giá hiệu quả của các tiến trình dạy học đã soạn thảo đối với việc bồi dưỡng NLTH của HS. 5. Đề xuất các ý kiến bổ sung cho lí luận.

3.3. Đối tượng thực nghiệm Đối tượng thực nghiệm: HS lớp 9.

Lớp thực nghiệm

Lớp đối chứng

Trường

9/1

9/5

Trường THCS Nguyễn Lương Bằng

9/2

9/4

Trường THCS Lương Thế Vinh

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 62

SVTH: Phan Thị Nhi

Chúng tôi lựa chọn các cặp lớp thực nghiệm và đối chứng theo yêu cầu tương đương nhau về: - Số lượng HS. - Trình độ học tập nói chung và môn hóa nói riêng.

- Cùng một GV dạy lớp TN và lớp ĐC. Ở lớp T.N, GV dạy theo giáo án mà tôi đã soạn; ở lớp ĐC, GV dạy theo phương pháp mà GV vẫn dạy hằng năm.

3.4. Khảo sát tình hình ứng dụng CNTT và truyền thông trong dạy học hóa học ở Trường THCS 3.4.1. Thực trạng sử dụng Internet của HS Khảo sát những hoạt động hàng ngày trên Internet của HS, theo bảng 3.1 Bảng 3.1. Thực trạng sử dụng Internet STT

Mục đích và mức độ sử dụng Internet

Thường xuyển 20

Mức độ Thỉnh Rất ít thoảng 20 5

Không sử dụng 0

1

Đọc tin tức, giải trí

2

Trao đổi mail, facebook…

30

10

5

0

3

Tra cứu tài liệu học tập

20

18

7

0

4

Tham gia khóa học trực tuyến

15

20

10

0

5

Tìm các tài liệu để mở rộng hiểu biết, những hiện tượng thực tế liên quan đến vấn đề đang học

10

15

15

5

Phân tích số liệu cho thấy có gần 75% HS thường xuyên truy cập Internet để đọc tin tức, xem phim ảnh giải trí. Có 77% HS thường xuyên trao đổi email, facebook, tán gẫu với bạn bè. HS sử dụng Internet phục vụ cho học tập rất hạn chế: cụ thể chỉ có 10% HS tra cứu tài liệu học tập trên Internet; 16% HS tham gia các khóa học trực tuyến; 59% HS chưa bao giờ sử dụng Internet tìm các tài liệu để mở rộng hiểu biết, tìm hiểu những hiện tượng thực tế liên quan đến vấn đề đang học. Hầu như giải trí, giao lưu bạn bè là mục tiêu chính khi HS sử dụng Internet.

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 63

SVTH: Phan Thị Nhi

Biểu đồ 3.1. Thực trạng sử dụng Internet của HS 30 25 20 Thường xuyển 15

Thỉnh thoảng Rất ít

10

Không sử dụng 5 0 Đọc tin tức, giải trí

Trao đổi mail, facebook…

Tra cứu tài liệu học tập

Tham gia khóa học trực tuyến

Tìm các tài liệu

3.4.2. Mức độ sử dụng thiết bị CNTT hỗ trợ dạy - tự học Bảng 3.2. Mức độ ứng dụng CNTT vào dạy học STT

Loại ần mềm

Thành thạo 7

Mức độ Trung Khá bình 8 5

Yếu

1

Phần mềm soạn bài giảng (word)

2

Phần mềm trình chiếu (Power point)

10

8

2

0

3

Phần mềm sử lí số liệu (Excel)

10

7

3

19

4

Phần mềm khác (đồ họa, lập trình…)

5

7

8

0

0

Kết quả khảo sát cho thấy: hầu hết các GV đều tự đánh giá sử dụng ở mức độ thành thạo và khá đối với những phương tiện điện tử thông dụng như máy tính, máy chiếu, phương tiện nghe nhìn (chiếm từ 73 - 94%), chỉ 0 - 5% tự đánh giá là sử dụng yếu. Đối với các hệ thống đa phương tiện, nhóm sử dụng thành thạo và khá còn thấp (chiếm từ 27 - 39 %), nguyên nhân do các hệ thống này chưa được trang bị phổ biến cho các trường. Kết quả thể hiện qua biểu đồ dưới đây:

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 64

SVTH: Phan Thị Nhi

Biểu đồ 3.2. Mức độ sử dụng các thiết bị CNTT dạy học 10 9

8 7 6

Thành thạo

5

Khá

4

Trung bình

3

Yếu

2 1 0 Phần mềm soạn bài giảng (word)

Phần mềm trình chiếu (Power point)

Phần mềm sử lí số liệu (Excel)

Phần mềm khác (đồ họa, lập trình…)

3.4.3. Đối với việc sử dụng các phần mềm soạn giảng Gần 78% GV tự đánh giá sử dụng thành thạo và khá các phần mềm soạn thảo, trình chiếu để chuẩn bị giáo án, bài giảng (word, powerpoint), các phần mềm sử lí số liệu (Excell) chỉ đạt 50%, đặc biệt, đối với các phần mềm đồ họa, lập trình… tỷ lệ thấp, chỉ đạt từ 11%.

Chỉ có 11% GV biết đồ họa, lập trình ở mức khá cho thấy rất khó khăn để tự GV xây dựng các học liệu điện tử dạng phần mềm, website trực tuyến cho HS học tập. GV chỉ mới tạo được các bài giảng điện tử dạng file trình chiếu với một số hiệu ứng đơn giản, chưa có tính tương tác, chưa giúp HS truy cập học tập qua Internet. Tuy nhiên, với kết quả toàn bộ GV đều có thể sử dụng các phần mềm soạn giảng đơn giản như word, powerpoint có thể cho chúng ta cái nhìn khả quan và yên tâm khi triển khai và cho GV sử dụng E-learning hỗ trợ dạy học.

3.4.4. Nhận xét - Đa số HS đều có máy tính tại nhà nhưng phần lớn sử dụng để chơi game, nghe nhạc, xem phim, tán gẫu với bạn bè. Cũng có em tìm kiếm các tài liệu tham khảo, tham gia thi thử, học trực tuyến nhưng chưa nhiều. Nguyên nhân một phần là vì các em chưa được định hướng, chỉ dẫn cách khai thác tài nguyên có ích trên mạng.

- Các GV hóa học đã có ứng dụng CNTT vào dạy học, tạo ra nhiều bài dạy hay, sáng tạo nhưng mức độ không đồng đều. Để tìm hiểu nguyên nhân, chúng tôi đã trao đổi trực tiếp với một số GV và được cho biết rằng nội dung thi (tốt nghiệp và tuyển sinh vào các trường đại học, cao đẳng) hiện nay vẫn nặng về kiểm tra lý thuyết và giải bài tập định lượng, chưa quan tâm nhiều đến kiểm tra kĩ năng của HS. Vì vậy, GV phải ưu tiên truyền tải đủ kiến thức SGK cho HS. Tổ chức các hoạt động học tập tích GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 65

SVTH: Phan Thị Nhi

cực như thảo luận nhóm, thuyết trình, dạy học nêu vấn đề… mất nhiều thời gian trên lớp, ảnh hưởng tới tiến độ bài giảng.

- Hiệu quả ứng dụng thành tựu CNTT vào DH đều được nhiều GV thừa nhận nhưng để thực hiện được thì cơ sở vật chất phải được trang bị đầy đủ.Thực tế hiện nay, các trường THPT tuy có trang bị phòng vi tính, có kết nối wifi nhưng hầu như chỉ có từ 2 đến 3 phòng, phần lớn để dạy các tiết Tin học. GV muốn sử dụng phòng máy vi tính cần đăng ký trước, có trường GV phải đăng ký từ đầu học kỳ.

- Trình độ CNTT của đại đa số GV chỉ ở mức nhận biết, thao tác đơn giản nên tuy có rất nhiều GV giỏi, có nhiều ý tưởng hay, ấp ủ nhiều tâm huyết tận dụng lợi thế từ công nghệ để tăng hiệu quả DH nhưng năng lực tin học có hạn nên đành theo cách cũ, tuy có đổi mới nhưng hiệu quả khai thác chưa được là bao.

- Thời lượng dành cho các tiết thực hành và bài tập trong phân phối chương trình ít nên GV thường cô đọng nội dung trong các tiết lý thuyết để có dư thời gian củng cố và hướng dẫn giải bài tập, ít quan tâm đến việc mở rộng kiến thức và liên hệ thực tế, đó cũng là tác nhân làm HS không cảm nhận được tầm quan trọng của môn học vật lí, không hứng thú với môn học.

Nhiều GV đã biết cách khai thác các tài liệu tham khảo để làm phong phú, sinh động và hấp dẫn HS học tập nhưng nguồn tài liệu trên Internet hầu như chưa được thẩm định nên phải có trình độ cao thực sự thì GV mới chọn lọc và sử dụng tốt được.

Việc khảo sát cho thấy có nhiều em HS thường xuyên nỗ lực trong học tập, chịu khó học hỏi bạn bè và thầy cô. Tuy nhiên, vẫn còn một lượng không nhỏ HS học thụ động, đối phó, chưa biết cách tự học tốt, chủ yếu là nghe giảng và ghi chép trong suốt thời gian học, ghi nhớ thuộc lòng kiến thức chứ chưa nắm được bản chất, thuộc tính của nội dung đã học.

Phương pháp dạy học được sử dụng còn nặng về thuyết trình, đơn thuần chỉ là truyền thụ kiến thức, chưa phát huy được tính tích cực học tập đặc biệt là rèn luyện kĩ năng tự học cho HS, định hướng cho các em tự cụ thể hóa kiến thức. Tuy nhận rõ tầm quan trọng phải rèn luyện các kĩ năng tự học cho HS nhưng nhiều GV chưa biết cách tổ chức cho HS tự học như thế nào và cách rèn luyện từng kĩ năng cụ thể cho HS. Số lượng HS biết khai thác và chia sẻ thông tin trên Internet ngày càng nhiều. Tuy nhiên để thu được hiệu quả tốt cho việc học tập của HS thì cần có sự hướng dẫn, định hướng của GV. Là môn khoa học thực nghiệm nên việc TH vật lí trên E-learning giúp HS hiểu bài sâu sắc hơn bởi sự đa dạng về hình ảnh, âm thanh, video clip mô phỏng...Từ đó khơi dậy niềm say mê, yêu thích bộ môn Vật lí nói riêng và các môn học khác nói chung.

Xuất phát từ tính cấp thiết và nhu cầu của xã hội, cần tạo một môi trường học tập để HS có thể TH và bồi dưỡng các NLTH, trong phạm vi luận án, chúng tôi đã nghiên cứu xây dựng và sử dụng E-learning hỗ trợ dạy học theo mô hình lớp học đảo ngược,

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 66

SVTH: Phan Thị Nhi

tổ chức cho HS tự khám phá ra những qui luật, thuộc tính mới của các vấn đề khoa học, tự học, tự nghiên cứu khoa học ngay từ khi còn ngồi trên ghế phổ thông.

3.5 Tiến hành thực nghiệm 3.5.1. Chuẩn bị cho TNSP Soạn các tài liệu thực nghiệm theo nội dung của luận văn, bao gồm: - Giáo án (phần 2.5.3) Tiết 1 - Bài 15: Tính chất vật lí của kim loại.

Tiết 2 - Bài 16: Tính chất hóa học của kim loại.

Tiết 3 - Bài 17: Dãy hoạt động hóa học của kim loại.

Tiết 4 - Bài 18: Nhôm.

- Các đề kiểm tra (phụ lục 6).

3.5.2. Tổ chức thực hiện - TNSP: Được thực hiện từ ngày 01/10/2018 đến 25/11/2018 - Tại trường THCS Nguyễn Lương Bằng.

- Năm học 2018 -2019. Đánh giá kết quả TN: Được đánh giá theo định tính (qua bảng kiểm đánh giá quan sát của GV và tự đánh giá của HS) và đánh giá định lượng (qua các bài kiểm tra).

Bước 1: Chọn lớp thực nghiệm và đối chứng.

Bước 2: Trao đổi với GV về cách tổ chức và phương pháp tiến hành thực nghiệm.

Bước 3: Tiến hành giảng dạy theo tài liệu thực nghiệm.

Bước 4: Kiểm tra và đánh giá chất lượng học tập của HS thông qua: + Các bài kiểm tra. + Ý kiến của GV giảng dạy.

Bước 5: Phân tích và xử lý kết quả thực nghiệm sư phạm để so sánh hiệu quả giảng dạy giữa cặp lớp ĐC-T.N. Qua đó khẳng định tính hiệu quả và khả thi của đề tài nghiên cứu.

3.6. Ý kiến của các giáo viên ở trường THCS 3.6.1. Sử dụng các phương pháp dạy học Đa phần GV vẫn ưa chuộng sử dụng các PPDH truyền thống, đánh giá dựa trên mức độ thuộc bài cũ của HS (94% ). Dạy học nặng về thuyết trình, có đến 61% GV thường xuyên sử dụng phương pháp này. Rất ít GV tổ chức cho HS tích cực hoạt động. Phần lớn GV chưa chú tâm đến tổ chức rèn luyện các kĩ năng tự học cho HS. Tỷ GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 67

SVTH: Phan Thị Nhi

lệ GV tổ chức cho HS hoạt động học tập, thảo luận nhóm, giúp HS tích cực, tự lực sáng tạo tham gia xây dựng bài chưa nhiều. Kiến thức HS nắm được chủ yếu thông qua hoạt động ghi nhớ, làm bài tập. Chỉ có 72% GV thỉnh thoảng sử dụng bài giảng điện tử và các phương tiện trực quan. Số lượng GV sử dụng phương pháp thực nghiệm trong giảng dạy còn ít (55%) chỉ ở mức độ không thường xuyên mặc dù hóa học là một môn khoa học thực nghiệm. Nhiều giáo viên đã mô tả lại thí nghiệm bằng hình vẽ hoặc hoặc dùng các video clip để thay thế làm thực nghiệm, dù đó là nội dung có thể tổ chức thực nghiệm được.

Tuy nhiên vẫn có một số GV chú ý tới "gợi mở" để HS tự tìm tòi, tự lực giải quyết vấn đề hoặc thảo luận đề xuất ý kiến xây dựng bài. Nhiều giáo viên trẻ đã áp dụng CNTT vào dạy học, áp dụng các hình thức dạy học tích cực nhưng đa phần chỉ ở mức trình chiếu 3.6.2. Ý kiến về mô hình lớp học đảo ngược Trong thời đại CNTT phát triển thì mô hình lớp học đảo ngược rất đang được phát triển và được nhiều thầy cô biết đến và đã áp dụng. Theo như khảo sát thì cho thấy 70% giáo viên trong trường THCS thấy rằng mô hình lớp học đảo ngược: - Chú trọng việc nâng cao ý thức tự giác học tập của người học bằng cách thay đổi phương pháp giảng dạy: chuyển từ lối giảng dạy theo cách truyền đạt kiến thức sang giảng dạy tích cực, bồi dưỡng năng lực người học. Việc này phải được áp dụng một cách tích cực và triệt để.

- Tổ chức các đợt tập huấn trên diện rộng cho giáo viên, giảng viên về cách ứng dụng CNTT vào việc thiết kế bài giảng.

- Các cơ sở giáo dục đầu tư trang thiết bị, cơ sở vật chất đáp ứng được nhu cầu của người dạy và người học. Hỗ trợ người dạy các công cụ để tạo bài giảng mô hình lớp học đảo ngược.

- Thay đổi cách đánh giá năng lực người học: người dạy có thể tạo bài tập, rà soát và cho điểm dễ dàng thông qua Google Drive.

- Các cơ sở giáo dục đại học và sau đại học phải tự nghiên cứu, tiến hành áp dụng mô hình lớp học đảo ngược trên một số học phần. Qua đó, tổ chức lấy ý kiến phản hồi từ phía người dạy, người học, cũng như đánh giá kết quả và rút kinh nghiệm.

3.6.3. Tính khả quan của mô hình dạy học đảo ngược Theo khảo sát ý kiến của giáo viên THCS có 80% thấy mô hình lớp học đảo ngược rất khả quan trong thời đại của sự phát triển CNTT. Sau khi trình bày và tham khảo về luận án tốt nghiệp này, các giáo viên rất đồng tình cho việc áp dụng mô hình lớp học đảo ngược trong dạy học. Sau khi tìm hiểu qua giáo án, cách tiến hành mô hình lớp học đảo ngược, giáo viên khuyến khích việc áp dụng và đánh giá khá tốt và đây cũng là điều kiên cho việc phát triển phương pháp dạy học trực tuyến sau này nhưng vài lý GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 68

SVTH: Phan Thị Nhi

do khách quan và điều kiện chưa đầy đủ nên trong chúng tôi chưa tiến hành thực nghiệm. Vì đây là một phương pháp dạy học rất tích cực và nếu có cơ hội trong tương lai sẽ áp dụng mô hình này một cách rộng rãi để phát triển năng lực của học sinh, phù hợp với thời đại CNTT hiện nay.

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 69

SVTH: Phan Thị Nhi

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 1. Kết luận Dạy học theo mô hình lớp học đảo ngược là phương pháp ngày càng được phát triển. Nguyên lý chung của phương pháp này là học sinh sẽ tự tìm hiểu nội dung bài học ở nhà qua mạng, sau đó tại lớp, học sinh sẽ tương tác cùng giáo viên và các bạn khác để củng cố nội dung kiến thức. Phương pháp này giúp học sinh có thêm sự hứng thú trong việc tìm hiểu bài, phát huy các kĩ năng, đồng thời cho phép giáo viên có thêm thời gian để củng cố kiến thức, đi sâu hơn vào nội dung bài học. Nghiên cứu này đã đề xuất được quy trình chung và quy trình thiết kế, sử dụng mô hình lớp học đảo ngược trong dạy học với sự hỗ trợ của công cụ iSpring Suite. Các giáo viên có thể tham khảo quy trình này để xây dựng những bài giảng theo mô hình lớp học đảo ngược nhằm đem lại hiệu quả cao trong dạy học, phát triển năng lực tự học của học sinh.

Sau thời gian nghiên cứu và thực hiện đề tài, chúng em đã hoàn thành được những mục đích và kết quả đạt được là: 1. Nghiên cứu về cơ sở lí luận và thực tiễn của đề tài bao gồm: - Cơ sở lí luận về PPDH: khái niệm, các xu hướng đổi mới, tầm quan trọng của việc đổi mới PPDH, đặc biệt đổi mới PPDH bằng việc sử dụng CNTT trong giảng dạy, mà cụ thể là sử dụng mô hình giảng dạy theo kiểu E-Learning.

- Cơ sở lí thuyết về bài giảng E-Learning: bao gồm khái niệm, các kiểu bài giảng và cấu trúc 2. Nghiên cứu và sử dụng phần mềm iSpring Suite để thiết kế được 4 bài giảng theo kiểu truyền thụ kiến thức mới của chương “kim loại” theo định hướng dạy học đảo ngược.

HS tự học ở nhà, bao gồm những bài sau: - Tính chất vật lí của kim loại.

- Tính chất hóa học của kim loại.

- Dãy hoạt động hóa học của kim loại.

- Nhôm.

3. Tạo được một số câu hỏi tương tác nhằm giúp cho HS có thể tự làm trên máy tính trong quá trình học tập.

Trên đây là những nội dung cơ bản đã hoàn thành của bài khóa luận. Em hi vọng, với đề tài này sẽ đóng góp vào sự đổi mới PPDH, từ đó nâng cao chất lượng dạy và học ở trường THCS. GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 70

SVTH: Phan Thị Nhi

2. Kiến nghị Qua một thời gian nghiên cứu, chúng tôi có một số đề nghị sau: - Mô hình lớp học đảo ngược với sự hỗ trợ của E-learning có thể sử dụng để giảng dạy bất kỳ nội dung nào của chương trình hóa học cơ sở vì vậy nên tiếp tục triển khai mô hình ở những nội dung kiến thức hóa học khác.

- Cần xây dựng nền tảng CNTT và triển khai bồi dưỡng, nâng cao trình độ CNTT cho GV, tạo điều kiện để đáp ứng tốt hơn cho quá trình DH theo định hướng phát triển năng lực như hiện nay.

- Việc tổ chức DH để phát triển NL và đánh giá sự phát triển NL của HS cần được tiếp tục triển khai nghiên cứu.

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 71

SVTH: Phan Thị Nhi

TÀI LIỆU THAM KHẢO [1] Phan Văn An, Giáo trình bài tập và thực hành giảng dạy bộ môn hóa học, trường Đại học Sư phạm - Đại học Đà Nẵng.

[2] Phan Văn An, Giáo trình Lý luận dạy học đại cương môn Hóa học, trường Đại học Sư phạm - Đại học Đà Nẵng.

[3] Bộ GD-ĐT, Sách giáo khoa Hóa học 10 cơ bản, NXB GD. [4] Bộ GD-ĐT, Sách giáo viên Hóa học 10 cơ bản, NXB GD. [5] Trần Quốc Huy, Nghiên cứu sử dụng phần mềm Ispring thiết kế đa phương tiện dạy học, Đồ án tốt nghiệp, Trường Đại học bách khoa Hà Nội, 2013.

[6] Nguyễn Văn Nghiêm, Sáng kiến kinh nghiệm xây dựng bài giảng điện tử theo chuẩn E-Learning, trường THPT chuyên Quang Trung, tỉnh Bình Phước, 2011.

[7] Nguyễn Ngọc Quang, Lý luận dạy học Hóa học. Tập 1 NXB Giáo dục Hà Nội, 1994.

[8] Trần Thị Sang, Ngiên cứu dạy học theo định hướng phát triển năng lực cho học sinh chương 5 – Halogen sách giáo khoa hóa họ 10 nâng cao, Trường Đại Học Sư phạm – Đại Học Đà Nẵng, 2011.

[9] Sở GD- ĐT Bình Phước, Tài liệu tập huấn xây dựng bài giảng điện tử theo chuẩn E - Learning, Chương trình tập huấn triển khai E-learning, 2013.

[10] PGS TS Ngô Thế Thành, “Dạy học đảo ngược”- phương pháp chữa bệnh “chán giảng đường” của sinh viên, Báo Nhân Dân điện tử, 2015.

[1] Lê Thị Thơ, Sử dụng phần mềm Activinspre thiết kế bài lên lớp phần hóa học vô lớp 11 chương trình nâng cao, luận văn thạc sĩ giáo dục học, trường ĐHSP TP. Hồ Chí Minh, 2011.

[12] Võ Thị Vân, Giới thiệu về Ispring Suite 6.2, trường Đại học Sư phạm TP. Hồ Chí Minh, 2015.

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 72

SVTH: Phan Thị Nhi

PHỤ LỤC Phụ lục 1 PHIẾU TỰ HỌC Ở NHÀ VỚI E-LEARNING BÀI 15: TÍNH CHẤT VẬT LÍ CỦA KIM LOẠI SƠ ĐỒ TƯ DUY ............................................................... ................................. . .

............................................................

.................................

TÍNH CHẤT VẬT LÍ CỦA KIM LOẠI

.................................................................. . ................................................................

............................................................... .................................

.............................................................. .................................

................................................................

BÀI TẬP CỦNG CỐ Câu 1: Kim loại được rèn, kéo sợi, dát mỏng tạo nên các đồ vật khác nhau nhờ tính chất nào sau đây: A. Tính dẫn nhiệt.

B. Tính dẫn điện.

C. Tính dẻo.

D. Có ánh kim.

Câu 2: Nhôm được dùng làm vật liệu chế tạo máy bay là do nhôm có A. Nhiệt độ nóng chảy cao.

B. Nhẹ và bền.

C. Dẫn điện tốt.

D. Có tính dẻo.

Câu 3: Trong các kim loại sau đây, kim loại nào dẫn điện tốt nhất GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 73

SVTH: Phan Thị Nhi

A. Nhôm (Al).

B. Bạc (Ag).

C. Đồng (Cu).

D. Sắt (Fe).

Câu 4: Trong các kim loại sau đây, kim loại nào có nhiệt độ nóng chảy cao nhất A. Vonfam (W) B. Đồng (Cu).

C. Sắt (Fe).

D. Kẽm (Zn).

Câu 5: Trong các kim loại sau, kim loại dẻo nhất là: A. Đồng (Cu).

B. Nhôm (Al).

C. Bạc (Ag).

D. Kẽm (Zn).

Câu 6: Hãy tính thể tích của mỗi kim loại (nhiệt độ, áp suất trong phòng thí nghiệm), biết khối lượng riêng (g/cm3) tương ứng là: DAl = 2,7; DK = 0,86; DCu = 8,94. ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................

Câu 7: Kể tên 3 kim loại được sử dụng để: a/ làm vật dụng gia đình. ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... b/ sản xuất dụng cụ, máy móc. ........................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 74

SVTH: Phan Thị Nhi

Phụ lục 2 PHIẾU TỰ HỌC Ở NHÀ VỚI E-LEARNING BÀI 16: TÍNH CHẤT HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI SƠ ĐỒ TƯ DUY ............................................. .................................................

TÍNH CHẤT HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI

.................................................

VD:....................................... ........... .........................................

.............................................. ....

VD:.................................... ............................................

............................................. .................................................

VD:....................................... . .............................................

BÀI TẬP CỦNG CỐ Câu 1: Tính chất hóa học chung của kim loại gồm: A. Tác dụng với phi kim, tác dụng với axit.

B. Tác dụng với phi kim, tác dụng với bazơ, tác dụng với muối.

C. Tác dụng với phi kim, tác dụng với axit, tác dụng với muối.

D. Tác dụng với oxit bazơ, tác dụng với axit.

Câu 2: Ghép các hiện tượng và thí nghiệm cho phù hợp: Thí nghiệm 1

Đốt dây sắt trong khí clo

2

Cho một dây dồng vào dd AgNO3

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 75

SVTH: Phan Thị Nhi

3

Cho một viên Zn vào dd CuSO4

Hiện tượng A

DD nhạt dần màu xanh, có kim loại màu nâu đỏ bám vào viên Zn.

B

Có khói màu nâu đỏ tạo thành.

C

Có kim loại màu xám bám ngoài dây đồng. DD ban đầu không màu chuyển sang màu xanh.

Câu 4: Axit H2SO4 loãng phản ứng với tất cả các chất trong dãy nào dưới đây?

A. FeCl3 , MgO, Cu, Ca(OH)2.

B. NaOH, CuO, Ag, Zn. C. NaOH, CuO, Ag, Zn. D. Al, Al2O3, Fe(OH)3, BaCl2.

Câu 5: Trong các cặp chất sau đây, cặp chất nào xảy ra phản ứng?

A. Cu + ZnSO4.

B. Ag + HCl. C. Ag + CuSO4.

D. Zn + Pb(NO3)2.

Câu 6: Cho các kim loại Fe, Cu, Ag, Al, Mg. Kết luận nào sau đây là SAI: A. Kim loại không tác dụng với H2SO4 đặc nguội: Al, Fe. B. Kim loại tác dụng với dung dịch H2SO4 loãng, HCl loãng: Cu, Ag. C. Kim loại tác dụng với dung dịch naOH là Al. D. Kim loại không tan trong nước ở nhiệt độ thường là: tất cả các kim loại trên.

Câu 7: Hòa tan hoàn toàn 18 gam một kim loại M cần dùng 800ml dung dịch HCl 2,5M. Kim loại M là kim loại nào sau đây? (biết hóa trị của kim loại trong khoảng từ I đến III).

A. Canxi (Ca).

B. Magie (Mg).

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 76

SVTH: Phan Thị Nhi

C. Nhôm (Fe).

D. Sắt (Fe).

Câu 8: Cho 1,2 gam một kim loại hóa trị II phản ứng hết với dung dịch HCl dư, thu được 1,12 lít H2 (đktc). Kim loại đó là A. Bari (Ba).

B. Magie (Mg).

C. Canxi (Ca).

D. Stronti (Sr).

Câu 9: Cho 4,8 gam Mg vào lượng dư dung dịch HCl. Sau phản ứng hoàn toàn thu được m gam muối. Giá trị của m tương ứng là ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................

Câu 10: Cho 8,8 gam hỗn hợp X gồm Fe và Cu phản ứng với dung dịch HCl loãng dư, đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được 3,36 lít khí H2 (đktc) và m gam muối khan. Giá trị của m là ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 77

SVTH: Phan Thị Nhi

Phụ lục 3 PHIẾU TỰ HỌC Ở NHÀ VỚI E-LEARNING BÀI 17: DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI SƠ ĐỒ TƯ DUY ..............................................................................................

DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI

.............................................................................. ..............................................................................

................. ..

.............................................................................. .............................................................................. .............................................................................. .............................................................................. .............................................................................. ..............................................................................

BÀI TẬP CỦNG CỐ Câu 1: Dãy các kim loại nào sau đây được sắp xếp theo chiều hoạt động hóa học tăng dần?

A. K, Mg, Cu, Al, Zn, Fe. B. Fe, Cu, K, Mg, Al, Zn. C. Cu, Fe, Zn, Al, Mg, K. D. Zn, K, Mg, Cu, Al, Fe. Câu 2: Với những kim loại nào sau đây có thể tác dụng với nước ở nhiệt độ thường?

A. Ba. B. Fe. C. Be. D. Zn. GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 78

SVTH: Phan Thị Nhi

Câu 3: Những kim loại nào sau đây tác dụng với dung dịch H2SO4 (loãng)?

A. Fe, Cu B. Zn, Ag C. Zn, Fe D. Cu, Ag Câu 4: Dựa vào dãy hoạt động hóa học của kim loại, cho biết phản ứng nào sau đây xảy ra? Bổ sung các PTHH xảy ra được?

Zn + HCl Ag + CuSO4.

Cu + HCl. Fe + CuCl2.

Fe + AlCl3.

Câu 5: Cho 12 gam hỗn hợp Fe và Cu vào dung dịch HCl dư thấy thoát ra 2,24 lít khí (đktc) và còn lại m gam chất rắn. Giá trị của m là A. 6.4 gam.

B . 3,2 gam.

C. 10,0 gam.

D. 5,6 gam.

Câu 6: Hãy cho biết hiện tượng và viết PTHH khi cho: a/ Kẽm vào dung dịch đồng clorua. ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... b/ Đồng vào dung dịch bạc nitrat. ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... c/ Kẽm vào dung dịch magie clorua. ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... d/ Nhôm vào dung dịch đồng clorua. ........................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 79

SVTH: Phan Thị Nhi

Câu 7: Ngâm một lá kẽm trong 20 gam dung dịch muối đồng sunfat 10% cho đến khi kẽm không tan được nữa. Tính khối lượng kẽm đã phản ứng với dung dịch trên và nồng độ phần trăm của dung dịch sau phản ứng. ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................

Câu 8: Ngâm một lá đồng trong 20 ml dung dịch bạc nitrat cho tới khi đồng không thể tan thêm được nữa. Lấy lá đồng ra, rửa nhẹ, làm khô và cân thấy lượng lá đồng tăng thêm 1,52 gam. Hãy xác định nồng độ mol của của dung dịch bạc nitrat đã dùng (giả thiết toàn bộ lượng bạc giải phóng bám hết vào lá đồng). ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 80

SVTH: Phan Thị Nhi

Phụ lục 4 PHIẾU TỰ HỌC Ở NHÀ VỚI E-LEARNING BÀI 18: NHÔM SƠ ĐỒ TƯ DUY

........................................ .

................................................................... ................................................................... ............

............................................. . .............................................................................. ......................... .

NHÔM

..............................................................................

..............................................................................

................................. .............................................................................. .............................................................................. .................................

..............................................................................

BÀI TẬP CỦNG CỐ Câu 1: Nhôm là kim loại A. dẫn điện và nhiệt tốt nhất trong số tất cả kim loại.

B. dẫn điện và nhiệt đều kém.

C. dẫn điện tốt nhưng dẫn nhiệt kém.

D. dẫn điện và dẫn nhiệt tốt nhưng kém hơn đồng.

Câu 2: Kim loại nào sau đây tác dụng được với dung dịch bazơ (kiềm)?

A. Fe.

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 81

SVTH: Phan Thị Nhi

B. Al. C. Ag. D. Cu. Câu 3: Kim loại nhôm KHÔNG phản ứng với dung dịch A. AlCl3.

B. Cu(NO3)2.

C. AgNO3.

D. FeCl2.

Câu 4: Dãy chất nào sau đây gồm các chất đều tác dụng được với nhôm?

A. Cl2, HCl, MgCl2, NaOH. B. O2, H2SO4(loãng), CuCl2, NaOH. C. Cl2, H2SO4(đặc, nguội), CuCl2, NaOH. D. O2, HNO3(đặc, nguội), CuCl2, NaOH. Câu 5: Chất dùng để loại tạp chất CuCl2 ra khỏi dung dịch AlCl3 là A. AgNO3.

B. Al. C. HCl. D. Mg. Câu 6. Chất KHÔNG phản ứng với Al tạo khí là: A. O2.

B. KOH. C. H2SO4 loãng.

D. HCl. Câu 7: Đốt cháy 7,8 gam hỗn hợp gồm Mg, Al O2 dư. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được 14,2 gam hỗn hợp oxit. Thể tích khí O2 (đktc) đã phản ứng là A. 8,96 lít.

B. 2,24 lít.

C. 4,48 lít.

D. 6,72 lít.

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 82

SVTH: Phan Thị Nhi

Phụ lục 5 PHIẾU KHẢO SÁT THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG TỰ HỌC CỦA HỌC SINH VÀ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN TRONG DẠY HỌC HÓA HỌC (Dành cho giáo viên Hóa học các trường THCS) Xin thầy (cô) vui lòng cho biết ý kiến cá nhân về những vấn đề nêu trong phiếu này.

Các nội dung trong phiếu chỉ nhằm mục đích khảo sát thực tế, thuần túy khoa học. Rất mong được sự hợp tác nhiệt tình của thầy (cô).

1. Kỹ năng sử dụng các thiết bị CNTT vào dạy học của thầy (cô) đạt mức độ nào?

STT

Loại phương tiện CNTT hỗ trợ DH

1

Máy vi tính

2

Máy chiếu projector

3 4 5

Thành thạo

Mức độ Trung Khá bình

Yếu

Phương tiện nghe nhìn (băng, đĩa…)

Thiết bị điện tử khác (camera, ghi âm, tablet, ebook,…)

Phòng học đa phương tiện

2. Kỹ năng sử dụng các phần mềm soạn giảng của thầy (cô) đạt mức độ nào?

STT

Loại ần mềm

Thành thạo

1

Phần mềm soạn bài giảng (word)

2

Phần mềm trình chiếu (Power point)

3

Phần mềm sử lí số liệu (Excel)

4

Phần mềm khác (đồ họa, lập trình…)

Mức độ Trung Khá bình

Yếu

3. Tần suất sử dụng các phương pháp dạy học sau đây của thầy (cô) như thế nào?

STT

1

Phương pháp dạy học

Thường xuyên

Mức độ Thỉnh thoảng

Không sử dụng

Phát phiếu học tập yêu cầu HS trả lời các câu hỏi chuẩn bị bài, có kiểm tra việc thực

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 83

SVTH: Phan Thị Nhi

hiện 2

Kiểm tra bài cũ

5

Sử dụng hầu hết là phương pháp diễn giảng và thuyết trình khi đứng lớp Cho HS xem các phim, ảnh trực quan…, có sử dụng bài giảng điện tử Sử dụng phương pháp thực nghiệm

6

Tổ chức hoạt động nhóm

3 4

4. Tần suất thầy (cô) rèn luyện cho HS các kỹ năng sau đây như thế nào?

STT

Kỹ năng

1

Kỹ năng nghe giảng và ghi chép

2

Kỹ năng hoạt động nhóm

3 4 5 6 7

Mức độ Thỉnh thoảng

Không sử dụng

Mức độ Thỉnh Rất ít thoảng

Không sử dụng

Thường xuyên

Kỹ năng trình bày và phát biểu ý kiến trước lớp Kỹ năng sử dụng CNTT để trao đổi với bạn bè và GV Kỹ năng tự kiểm tra, đánh giá trong quá trình học tập Kỹ năng khai thác tài liệu học tập bằng phương tiện CNTT&TT Kỹ năng lập kế hoạch học tập

5. Thầy (cô) sử dụng Internet để Loại ần mềm

STT

Thường xuyển

1

Đọc tin tức

2

Trao đổi mail

3

Tra cứu tài liệu soạn giảng

4

Hướng dẫn học tập trên mạng

5

Khác (up load, download tài liệu …)

Xin cảm ơn và chúc sức khỏe thầy cô!

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 84

SVTH: Phan Thị Nhi

Phụ lục 6 PHIẾU KHẢO SÁT Ý KIẾN CỦA GIÁO VIÊN VỀ ÁP DỤNG PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC THEO MÔ HÌNH LỚP HỌC ĐẢO NGƯỢC VÀO TRONG DẠY HỌC (Dành cho giáo viên Hóa học các trường THCS) Xin thầy (cô) vui lòng cho biết ý kiến cá nhân về những vấn đề nêu trong phiếu này.

Các nội dung trong phiếu chỉ nhằm mục đích khảo sát thực tế, thuần túy khoa học. Rất mong được sự hợp tác nhiệt tình của thầy (cô).

1. Tần suất sử dụng các phương pháp dạy học sau đây của thầy (cô) như thế nào?

Phương pháp dạy học

STT 1 2 3 4

Thường xuyên

Mức độ Thỉnh thoảng

Không sử dụng

Sử dụng hầu hết là phương pháp diễn giảng và thuyết trình khi đứng lớp Cho HS xem các phim, ảnh trực quan…, có sử dụng bài giảng điện tử Sử dụng phương pháp thực nghiệm Tổ chức hoạt động nhóm

2. Thầy (cô) hãy nêu ý kiến về mô hình lớp học đảo ngược hiện nay như thế nào? □ Rất phù hợp với thực trạng dạy học hiện nay. □ Không phù hợp với thực trạng dạy học hiện nay. Ý kiến khác: ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ........................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................

3. Theo thầy (cô) thì việc áp dụng phương pháp dạy học theo mô hình lớp học đảo ngược vào dạy học ở trường THCS có khả quan không? □ Rất khả quan. □ Có thể áp dụng. □ Không khả quan.

Xin cảm ơn và chúc sức khỏe thầy cô!

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 85

SVTH: Phan Thị Nhi

Phụ lục 7 MỘT SỐ ĐỀ KIỂM TRA THỰC NGHIỆM BÀI 16: TÍNH CHẤT HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI Thời lượng: 15 phút 1. Mục đích của đề kiểm tra Đánh giá mức độ nắm vững kiến thức, kĩ năng của học sinh qua bài “Tính chất hóa học của kim loại” để thu nhận thông tin phản hồi về kết quả học tập, những sai lầm, vướng mắc của học sinh.

2. Hình thức, thời gian làm bài của đề kiểm tra - Hình thức TNKQ 100% - Thời gian làm bài kiểm tra: 15 phút, 10 câu 3. Ma trận đề kiểm tra Nội dung kiến thức

Tính chất hóa học của kim loại

Số câu (điểm)

Mức độ nhận thức Nhận biết

Thông hiểu

- Kim loại tác dụng với phi kim (tác dụng với oxi, tác dụng với các phi kim khác)

- Xác định được và minh họa/chứng minh được tính chất hóa học của kim loại (tác dụng với phi kim, tác dụng với phi kim khác).

- Kim loại tác dụng với dung dịch axit.

Vận dụng bậc thấp

- Viết các PTHH dạng phân tử, ion rút gọn minh họa tính chất hóa học của - Xác định được và các kim loại minh họa/chứng minh - Dự đoán hiện được tính chất hóa học tượng một số của kim loại tác dụng phản ứng. với dung dịch axit.

- Giải được

- Kim loại tác dụng với dung dịch muối (Phản ứng của đồng với dung dịch bạc nitrat; phản ứng của - Xác định được và một số bài tập kẽm với dung dịch minh họa/chứng minh tính toán đơn được tính chất hóa học giản. đồng (II) sunfat) của kim loại tác dụng với dung dịch muối 4 (4 điểm)

GVHD: Ngô Minh Đức

3 (3 điểm)

Trang 86

2 (2 điểm)

Vận dụng bậc cao - Giải được một số bài tập tính toán phức tạp (tìm tên của nguyên tố; khối lượng tăng giảm).

- Giải thích một số hiện tượng thực tiễn liên quan.

1 (1 điểm)

SVTH: Phan Thị Nhi

4. Biên soạn câu hỏi theo ma trận Câu 1: Tính chất hóa học chung của kim loại gồm: A. Tác dụng với phi kim, tác dụng với axit.

B. Tác dụng với phi kim, tác dụng với bazơ, tác dụng với muối.

C. Tác dụng với phi kim, tác dụng với axit, tác dụng với muối.

D. Tác dụng với oxit bazơ, tác dụng với axit.

Câu 2: Axit H2SO4 loãng phản ứng với tất cả các chất trong dãy nào dưới đây?

A. FeCl3 , MgO, Cu, Ca(OH)2.

B. NaOH, CuO, Ag, Zn. C. NaOH, CuO, Ag, Zn. D. Al, Al2O3, Fe(OH)3, BaCl2.

Câu 3: Trong các cặp chất sau đây, cặp chất nào xảy ra phản ứng?

A. Cu + ZnSO4.

B. Ag + HCl. C. Ag + CuSO4.

D. Zn + Pb(NO3)2.

Câu 4: Cho các kim loại Fe, Cu, Ag, Al, Mg. Kết luận nào sau đây là SAI: A. Kim loại không tác dụng với H2SO4 đặc nguội: Al, Fe. B. Kim loại tác dụng với dung dịch H2SO4 loãng, HCl loãng: Cu, Ag. C. Kim loại tác dụng với dung dịch naOH là Al. D. Kim loại không tan trong nước ở nhiệt độ thường là: tất cả các kim loại trên.

Câu 5: Đồng có thể phản ứng được với A. Dung dịch HCl. B. Dung dịch H2SO4 loãng.

C. Dung dịch H2SO4 đặc, nóng.

D. Dung dịch NaOH. Câu 6: Mô tả hiện tượng khi thả một cây đinh sắt sạch vào dung dịch CuSO4.

A. Có bọt khí thoát ra, màu xanh của dung dịch nhạt dần.

B. Có một lớp đồng màu đỏ phủ lên đinh sắt, màu xanh của dung dịch nhạt dần.

C. Có một lớp đồng màu đỏ phủ lên đinh sắt, dung dịch không đổi màu.

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 87

SVTH: Phan Thị Nhi

D. Có bọt khí thoát ra, màu xanh của dung dịch đậm dần.

Câu 7: Để làm sạch mẫu chì bị lẫn kẽm, người ta ngâm mẫu chì này vào một lượng dư dung dịch A. ZnSO4.

B. Pb(NO3)2.

C. CuCl2.

D. Na2CO3.

Câu 8: Cho 1,2 gam một kim loại hóa trị II phản ứng hết với dung dịch HCl dư, thu được 1,12 lít H2 (đktc). Kim loại đó là A. Bari (Ba).

B. Magie (Mg).

C. Canxi (Ca).

D. Stronti (Sr).

Câu 9: Cho 4,8 gam Mg vào lượng dư dung dịch HCl. Sau phản ứng hoàn toàn thu được m gam muối. Giá trị của m tương ứng là A. 19 gam.

B. 9,5 gam.

C. 39 gam.

D. 20 gam.

Câu 10: Hòa tan hoàn toàn 18 gam một kim loại M cần dùng 800ml dung dịch HCl 2,5M. Kim loại M là kim loại nào sau đây? (biết hóa trị của kim loại trong khoảng từ I đến III).

A. Canxi (Ca).

B. Magie (Mg).

C. Nhôm (Fe).

D. Sắt (Fe).

5. Đáp án Câu 1 Đáp án C

2 D

GVHD: Ngô Minh Đức

3 D

4 B

5 C

6 B

Trang 88

7 A

8 B

9 A

10 C

SVTH: Phan Thị Nhi

Bài 17: Dãy hoạt động hóa học của kim loại Thời lượng: 15 phút 1. Mục đích của đề kiểm tra Đánh giá mức độ nắm vững kiến thức, kĩ năng của học sinh qua bài “Dãy hoạt động hóa học của kim loại” để thu nhận thông tin phản hồi về kết quả học tập, những sai lầm, vướng mắc của học sinh về dãy hoạt động hóa học ý nghĩa của dãy hóa học kim loại.

2. Hình thức, thời gian làm bài của đề kiểm tra - Hình thức TNKQ 100% - Thời gian làm bài kiểm tra: 15 phút, 10 câu 3. Ma trận đề kiểm tra Nội Mức độ nhận thức dung Vận dụng bậc Vận dụng kiến Nhận biết Thông hiểu thấp bậc cao thức - Dãy hoạt động hóa học của kim loại K, Na, Mg, Al, Zn, Fe, Pb, (H), Cu, Ag, Au.

Dãy hoạt động hóa học của kim loại

Số câu (điểm)

- Xác định được và minh họa/chứng minh được tính chất của kim loại đứng - Ý nghĩa của dãy hoạt trước đẩy kim loại động hóa học của kim đứng sau ra khỏi loại (mức độ hoạt dung dịch muối. động hóa học của - Xác định được và kimloaij giảm đần từ minh họa được các trái qua phải; kim loại hiện tượng hóa học đứng trước Mg phản xảy ra. ứng với nước ở điều kiện thường tạo thành kiềm và giải phóng khí H2; kim loại đứng trước H phản ứng với một số dung dịch axit; kim loại đứng trước (trừ na, k,..) đẩy kim loại đứng sau ra khỏi dung dịch muối) 4 (4 điểm)

GVHD: Ngô Minh Đức

3 (3 điểm)

Trang 89

- Giải được một số bài tập tính toán phức tạp (tìm tên của nguyên tố; khối - Dự đoán hiện lượng tăng tượng một số giảm). phản ứng.

- Giải thích - Giải được một số hiện một số bài tập tượng thực liên tính toán đơn tiễn quan. giản.

- Viết các PTHH dạng phân tử, ion rút gọn minh họa tính chất hóa học của các kim loại

2 (2 điểm)

1 (1 điểm)

SVTH: Phan Thị Nhi

4. Biên soạn câu hỏi theo ma trận Câu 1: Dãy các kim loại nào sau đây được sắp xếp theo chiều hoạt động hóa học tăng dần?

A. K, Mg, Cu, Al, Zn, Fe. B. Fe, Cu, K, Mg, Al, Zn. C. Cu, Fe, Zn, Al, Mg, K. D. Zn, K, Mg, Cu, Al, Fe. Câu 2: Với những kim loại nào sau đây có thể tác dụng với nước ở nhiệt độ thường?

A. Ba. B. Fe. C. Be. D. Zn. Câu 3: Những kim loại nào sau đây tác dụng với dung dịch H2SO4 (loãng)?

A. Fe, Cu B. Zn, Ag C. Zn, Fe D. Cu, Ag Câu 4: Dựa vào dãy hoạt động hóa học của kim loại, cho biết phản ứng nào sau đây xảy ra?

A. Fe + AlCl3.

B. Ag + CuSO4.

C. Cu + HCl. D. Zn + HCl. Câu 5: Dãy kim loại được sắp xếp theo chiều hoạt động hóa học giảm dần?

A. Na, Zn, Mg, Al. B. Na, Zn, Mg, Al..

C. Na, Mg, Al, Zn. D. Na, Al, Mg, Zn. Câu 6: Cho 12 gam hỗn hợp Fe và Cu vào dung dịch HCl dư thấy thoát ra 2,24 lít khí (đktc) và còn lại m gam chất rắn. Giá trị của m là

GVHD: Ngô Minh Đức

Trang 90

SVTH: Phan Thị Nhi

A. 3,2 gam.

B . 6,4 gam.

C. 10,0 gam.

D. 5,6 gam.

Câu 7: Khi cho Cu tác dụng với chất X thì tạo được muối CuSO4. Vậy X là chất nào trong các chất sau?

A. MgSO4.

B . Al2(SO4)3.

C. H2SO4 loãng.

D. H2SO4 đặc, nóng.

Câu 8: Có một mẫu dung dịch FeSO4 bị lần tạp chất là CuSO4, có thể làm sạch mẫu dung dịch này bằng kim loại nào?

A. Zb. B. Fe. C. Mg. D. Cu. Câu 9: Cho 5,4 gam nhôm vào dung dịch HCl dư, thể tích khí thoát ra (ở đktc) là A. 6,72 lít.

B . 4,48 lít.

C. 13,44 lít.

D. 8,96 lít.

Câu 10: Cho lá đồng vào dung dịch AgNO3, sau một thời gian lấy lá đồng ra cân lại khối lượng lá đồng thay đổi như thế nào?

A. Tăng so với khối lượng ban đầu.

B . Giảm so với khối lượng ban đầu.

C. Không thay đổi.

D. Không thể xác định được.

5. Đáp án 1 2 C A

3 C

GVHD: Ngô Minh Đức

4 D

5 D

6 B

Trang 91

7 D

8 B

9 A

10 A

SVTH: Phan Thị Nhi