Lý thuyết Hóa vô cơ 12 (Năm học 2017 - 2018) GV. Nguyễn Thị Ngọc Phương

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Lý thuyết Hóa vô cơ 12 – Năm học 2017 – 2018

1

CHƯƠNG 5: ĐẠI CƯƠNG KIM LOẠI.

N

Bài 17: VỊ TRÍ CỦA KIM LOẠI TRONG BTH. CẤU TẠO CỦA KIM LOẠI.

IIIA IVA VA VIA VIIA VIIIA

TP

B

C

N

O

F

Ne

IVB

VB

VIB

VIIB

VIIIB

Al

Si

P

S

Cl

Ar

Zn

Ga

Ge As

Se

Br

Kr

Ag

Cd

In

Sn

Sb

Te

I

Xe

Au

Hg

Tl

Pb

Bi

Po

At

Rn

IB

Sc

Ti

V

Cr

Mn

Fe

Co

Ni

Rb Sr

Y

Zr

Nb

Mo

Tc

Ru

Rh

Pd

Cs Ba

La

Hf

Ta

W

Re

Os

Ir

Pt

Fr Ra

Ac

104

105

106

107 108 109 110

Họ Lantan

Ce

Pr

Nd

Pm Sm

Eu

Gd

Tb

Dy

Ho

Er

Tm

Yb

Lu

Họ Actini

Th

Pa

U

Np

Am Cm

Bk

Cf

Es

Fm

Md

No

Lr

10 00

B

TR ẦN

H Ư

K Ca

Pu

H

Ó

A

Cu

IIB

N

Na Mg IIIB

G

Đ

Li Be

He

Í-

II. CẤU TẠO NGUYÊN TỬ KIM LOẠI

-L

1. Cấu tạo nguyên tử

D

IỄ N

Đ

ÀN

TO

ÁN

– Nguyên tử của hầu hết các nguyên tố kim loại đều có ít electron ở lớp ngoài cùng (1, 2 hoặc 3e).

– Trong cùng chu kỳ, nguyên tử kim loại có bán kính nguyên tử lớn hơn và điện tích hạt nhân nhỏ hơn (so với nguyên tử của nguyên tố phi kim)

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

ẠO

H

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

IA IIA

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

N

.Q

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

– Trong nhóm IA (trừ hidro), IIA, IIIA (trừ Bo) và một phần nhóm IVA, VA, VIA. – Trong toàn bộ nhóm B. – Họ Lantan, họ Actini

H

Ơ

I. VỊ TRÍ CỦA KIM LOẠI TRONG BẢNG TUẦN HOÀN

2. Cấu tạo tinh thể

– Ở nhiệt độ thường trừ Hg ở thể lỏng, các kim loại khác ở thể rắn và có cấu tạo tinh thể.

– Trong tinh thể kim loại, nguyên tử và ion kim loại nằm ở nút mạng tinh thể, electron hóa trị liên kết yếu với hạt nhân nên dễ tách khỏi nguyên tử và chuyển động tự do trong mạng tinh thể.

Có 3 kiểu mạng phổ biến: – Mạng tinh thể lục phương (26% là không gian trống): thường gặp ở kim loại Be, Mg, Zn,…

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

2

GV Nguyễn Thị Ngọc Phương

– Mạng tinh thể lập phương tâm diện (26% là không gian trống): thường gặp ở kim loại Cu, Ag, Au, Al,…

– Mạng tinh thể lập phương tâm khối (32% là không gian trống): thường gặp ở kim loại Li, Na, K, V, Mo,...

H

.Q

N

G

Đ

Có những electron chung của các nguyên tử

H Ư

Electron chung là của các nguyên tử Electron chung là của giữa 2 nguyên kim loại có mặt trong đơn chất. tử.

TR ẦN

Khác nhau

Liên kết ion: là liên kết được tạo thành do lực hút tĩnh điện giữa các ion mang điện tích trái dấu.

10 00

B

Liên kết kim loại Giống nhau

Liên kết ion

A

Do lực hút tĩnh điện giữa các phần tử tích điện trái dấu

H

Ó

Phần tử trái dấu là ion dương và các Phần tử trái dấu là ion dương và ion electron tự do âm.

-L

Í-

Khác nhau

ÁN

Bài 18: TÍNH CHẤT CỦA KIM LOẠI. DÃY ĐIỆN HÓA CỦA KIM LOẠI

ÀN

I. TÍNH CHẤT VẬT LÍ

Đ

1. Tính chất vật lí chung

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

Giống nhau

Liên kết cộng hóa trị

ẠO

Liên kết kim loại

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TP

Liên kết cộng hóa trị: là liên kết được hình thành giữa hai nguyên tử bằng một hay nhiều gặp electron chung.

TO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

• So sánh liên kết kim loại với liên kết ion và liên kết cộng hóa trị.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

N

Liên kết kim loại là liên kết hình thành giữa các nguyên tử và ion kim loại trong mạng tinh thể do sự tham gia của các electron tự do.

Ơ

N

3. Liên kết kim loại

D

IỄ N

a. Tính dẻo:

Kim loại có tính dẻo là vì các ion dương trong mạng tinh thể kim loại có thể trượt lên nhau dễ dàng mà không tách rời khỏi nhau nhờ những electron tự do chuyển động kết dính chúng lại.

Vàng là kim loại có tính dẻo cao. b. Tính dẫn điện

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com 3

H

Ơ

– Khi đặt một hiệu điện thế vào hai đầu dây kim loại, những electron chuyển động tự do trong kim loại sẽ chuyển động thành dòng có hướng từ cực âm đến cực dương tạo dòng điện.

– Ở nhiệt độ cao, các ion dương dao động mạnh cản trở dòng electron chuyển động → tính dẫn điện giảm.

– Tính dẫn điện của kim loại khác nhau. (Ag > Cu > Au > Al > Fe…)

N

Lý thuyết Hóa vô cơ 12 – Năm học 2017 – 2018

.Q

TR ẦN

H Ư

N

G

Do các electron tự do trong kim loại phản xạ hầu hết những tia sáng có bước sóng mà ta nhìn thấy được. → Những tính chất vật lý chung của kim loại là do các electron tự do trong kim loại gây ra.

2. Tính chất vật lí riêng

10 00

B

• Tỉ khối: Nhẹ nhất là Li (d = 0,5 g/cm3) ; Nặng nhất là Os (d = 22,6 g/cm3) • Nhiệt độ nóng chảy: Thấp nhất là Hg (–39oC) ; Cao nhất là W (3410oC) • Tính cứng: Mềm nhất là Cs (độ cứng là 0,2) ; Cứng nhất là Cr (độ cứng là 9)

A

II. TÍNH CHẤT HÓA HỌC

ÁN

-L

Í-

H

Ó

– Trong cùng chu kỳ, nguyên tử kim loại có bán kính nguyên tử lớn hơn và điện tích hạt nhân nhỏ hơn so với phi kim.

– Số electron hóa trị ít, lực liên kết với nhân của electron này tương đối yếu. → Nguyên tử kim loại dễ nhường electron → Tính chất hóa học chung của kim loại là tính khử (dễ bị oxi hóa): M → Mn+ + ne.

TO

I. Tác dụng với phi kim +n

0

D

IỄ N

Đ

ÀN

→ 2 M Cl n a. Clo (tác dụng hầu hết kim loại): 2 M + nCl 2 

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Đ

d. Ánh kim:

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

ẠO

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

Đốt nóng một đầu dây kim loại, những electron vùng có nhiệt độ cao có động năng lớn, chuyển động hỗn loạn và nhanh chóng sang vùng nhiệt độ thấp hơn, truyền năng lượng cho các ion dương vùng này nên nhiệt lan truyền từ vùng này sang vùng khác trong kim loại → kim loại dẫn nhiệt.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

N

c. Tính dẫn nhiệt:

o

2Na

+ Cl2

2Fe

t + 3Cl2 → 2FeCl3

Cu

+ Cl2

t → 2NaCl o

o

t → CuCl2 o

t 2M 2 O n b. Oxi (trừ Au, Ag, Pt): 4M + nO 2 →

4Al

o

t + 3O2 → 2Al2O3

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

4

GV Nguyễn Thị Ngọc Phương

o

3Fe

t + 2O2 → Fe3O4

2Cu

+ O2

o

t →

2CuO o

N

t M 2 Sn c. Lưu huỳnh (trừ Au, Ag, Pt): 2M + nS → t Al2S3 →

Fe

+ S

t → FeS

H

+ 3S

Ơ

o

2Al

thöôøng Hg + S t  → HgS (người ta dùng bột lưu huỳnh để thu gom thủy ngân bị rơi vãi)

U Y .Q

+ 3H2SO4 →

Al2(SO4)3 + 3H2↑

Fe

+ H2SO4 →

FeSO4 + H2↑

Fe

+ 2HCl

→

FeCl2 + H2↑

Cu

+ HCl

→

không phản ứng.

Cu

+ H2SO4 →

không phản ứng.

TR ẦN

B

10 00

b. Với H2SO4 đặc, HNO3 đặc, HNO3 loãng (trừ Au, Pt).

Ó

A

+4

+6

0

• H2SO4 đặc:

S O2

+n

Í-

H

M + H 2 S O4  → M 2 (SO 4 ) n +

+

2Ag +

H2 S

+

SO2

+

2H2O

→ Ag2SO4 +

SO2

+

H2O

2H2SO4 đặc → CuSO4 H2SO4 đặc

+4

N O2

IỄ N

Đ

+2

NO 0

+5

+n

M + H N O3  → M ( NO 3 ) n +

D

• HNO3:

+ H 2O

S −2

-L ÁN

Cu

TO

Ví dụ:

0

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

2Al

H Ư

+ 6HCl

G

2AlCl3 + 3H2↑

2Al

N

→

Đ

a. Với HCl, H2SO4 loãng (kim loại trước H): 2M + 2nH + → 2M n + + nH 2 ↑

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

ẠO

TP

2. Tác dụng với dung dịch axit

ÀN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

o

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

N

o

+1

N2 O

+ H 2O

0

N2

−3

N H 4 NO 3

Ví dụ:

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

→

AgNO3

+ NO2

+

H2O

Cu

+ 4HNO3 đặc

→

Cu(NO3)2

+ 2NO2

+

2H2O

3Cu + 8HNO3 loãng

→

3Cu(NO3)2 + 2NO

+

4H2O

8Al + 30HNO3 loãng

→

8Al(NO3)3 + 3N2O

+

15H2O

4Zn(NO3)2 + NH4NO3

+

3H2O

KL • Với HNO3 đặc +  → sản phẩm khử là NO2

.Q

KL • Với HNO3 loãng +  → thường cho sản phẩm khử là NO 3+ + HNO • Fe  → Fe • Al, Fe, Cr không tác dụng H2SO4 đặc nguội; HNO3 đặc nguội.

3

Ba + 2H2O → Ba(OH)2 + b. Ở nhiệt độ cao

H2↑

H Ư

+ ½ H2↑

TR ẦN

H2O → NaOH

Na +

N

G

Đ

a. Ở nhiệt độ thường: Kim loại có tính khử mạnh: nhóm IA và IIA (trừ Be, Mg) mới khử được H2O tạo hidroxit và giải phóng H2.

10 00

B

• Một số kim loại có tính khử trung bình (Zn, Fe...) tác dụng nước tạo oxit kim loại và giải phóng H2↑ o

570 C 3Fe + 4H2O <  → Fe3O4 + 4H2↑ o

570 C H2O >  → FeO

A

+

Ó

Fe

+

H2↑

Í-

H

• Những kim loại có tính khử yếu không khử được H2O: Ag, Au…

-L

4. TÁC DỤNG VỚI MUỐI

Mg + CuSO4 → MgSO4 + Cu↓ Mg + Cu2+ → Mg2+ + Cu↓ Cu + 2AgNO3 → Cu(NO3)2 + 2Ag↓ Cu + 2Ag+ → Cu2+ + 2Ag↓

D

IỄ N

Đ

ÀN

TO

ÁN

Kim loại mạnh (trừ kim loại kiềm và kiềm thổ) có thể khử ion kim loại yếu hơn trong dung dịch muối tạo thành kim loại tự do.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

3. Tác dụng với nước

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

ẠO

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

Lưu ý:

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

4Zn + 10HNO3 rất loãng →

Ơ

+ 2HNO3 đặc

N

Ag

N

5

H

Lý thuyết Hóa vô cơ 12 – Năm học 2017 – 2018

III. DÃY ĐIỆN HÓA CỦA KIM LOẠI 1. Cặp oxi hóa – khử của kim loại Nguyên tử kim loại có thể nhường electron trở thành ion kim loại.

Ion kim loại có thể nhận electron trở thành nguyên tử kim loại. Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

6

GV Nguyễn Thị Ngọc Phương

+

2e

Fe

Cu2+

+

2e

Cu

.Q

2Ag

Cu + 2Ag+ chất khử chất oxi hóa

→

Cu2+

+

2Ag↓

G

Cu khử được Ag+ thành Ag → Cu có tính khử mạnh hơn Ag.

H Ư

N

Ag+ oxi hóa được Cu thành Cu2+ → Ag+ có tính oxi hóa mạnh hơn Cu2+.

TR ẦN

3. Dãy điện hóa của kim loại

Tính oxi hóa của ion kim loại tăng dần Ba2+

Ca2+

Na+

Mg2+

Al3+

Mn2+

Zn2+

Cr3+

K

Ba

Ca

Na

Mg

Al

Mn

Zn

Cr

Fe2+

B

K+

10 00

Fe

Ni2+

Sn2+

Pb2+

H+

Cu2+

Fe3+

Ag+

Hg2+

Ni

Sn

Pb

H2

Cu

Fe2+

Ag

Hg

H

Ó

4. Ý nghĩa của dãy điện hóa

A

Tính khử của kim loại giảm dần

ÁN

-L

Í-

Cho phép dự đoán chiều của phản ứng: Giữa 2 cặp oxi hóa – khử sẽ xảy ra theo chiều : chất oxi hóa mạnh nhất sẽ oxi hóa chất khử mạnh nhất, sinh ra chất oxi hóa yếu hơn và chất khử yếu hơn.

Fe 2+

D

IỄ N

Đ

ÀN

Cu2+ + chất oxi hóa mạnh

Fe

Fe chất khử mạnh

Cu2+ →

Cu

Fe2+ chất oxi hóa yếu

+

Cu↓ ↓ chất khử yếu

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

+

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

Cu(NO3)2

TP

→

+

ẠO

2AgNO3

Cu

Đ

Ví dụ:

TO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

2. So sánh tính chất của các cặp oxi hóa khử

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

N

Ag+ + 1e Ag Dạng oxi hóa và dạng khử của cùng một nguyên tố kim loại tạo nên cặp oxi hóa – khử của kim loại Ví dụ: Fe2+/Fe ; Cu2+/Cu ; Ag+/Ag

Ơ

Fe2+

N

chất khử

H

chất oxi hóa

Bài 19: HỢP KIM

I. KHÁI NIỆM: Là vật liệu kim loại có chứa một kim loại cơ bản và một số kim loại hoặc phi kim khác.

II. TÍNH CHẤT:

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Ơ

.Q

Hợp kim được sử dụng nhiều hơn kim loại nguyên chất.

– Hơp kim nhẹ, bền, chịu nhiệt, áp suất cao: chế tạo tên lửa, tàu vũ trụ, máy bay, ôtô…

– Hợp kim có tính bền hóa học và cơ học: chế tạo thiết bị trong ngành dầu mỏ và công nghiệp hóa chất.

– Hợp kim cứng, bền: xây dựng nhà cửa, cầu cống…

– Hợp kim không gỉ: chế tạo dụng cụ y tế, dụng cụ làm bếp…

– Hợp kim của vàng với Ag, Cu đẹp và cứng: chế tạo trang sức.

I. KHÁI NIỆM:

A

10 00

B

Sự phá hủy kim loại hoặc hợp kim do tác dụng của các chất trong môi trường gọi là sự ăn mòn kim loại. Hậu quả là: kim loại bị oxi hóa thành ion dương bởi các quá trình hóa học hoặc điện hóa: M  → M n + + ne

H

Ó

II. CÁC DẠNG ĂN MÒN KIM LOẠI : Có hai dạng ăn mòn kim loại

Í-

1. Ăn mòn hóa học:

ÁN

-L

Là quá trình oxi – khử, trong đó các electron của kim loại được chuyển trực tiếp đến các chất trong môi trường.

D

IỄ N

Đ

ÀN

TO

Ví dụ: Chi tiết bằng kim loại của máy móc dùng trong nhà máy hóa chất, thiết bị của lò đốt, nồi hơi, các chi tiết của động cơ đốt trong bị ăn mòn do tác dụng trực tiếp với các hóa chất hoặc hơi nước ở nhiệt độ cao.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TR ẦN

Bài 20: SỰ ĂN MÒN KIM LOẠI.

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

H Ư

N

G

Đ

ẠO

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

III. ỨNG DỤNG

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

N

Phụ thuộc vào thành phần các đơn chất tham gia cấu tạo mạng tinh thể của hợp kim.

Tính chất hóa học: tương tự tính chất của đơn chất tham gia tạo hợp kim.

Tính chất vật lí và cơ học: khác nhiều so với tính chất các đơn chất.

• Hợp kim không bị ăn mòn: Fe–Cr–Mn (thép inox) • Hợp kim siêu cứng: W–Co, Co–Cr–W–Fe… • Hợp kim có to nóng chảy thấp: Sn–Pb (tonc=210oC), Bi–Sn–Pb (tonc=65oC) • Hợp kim nhẹ, cứng và bền: Al–Si, Al–Cu–Mn–Mg.

N

7

H

Lý thuyết Hóa vô cơ 12 – Năm học 2017 – 2018

2. Ăn mòn điện hóa học a. Khái niệm: Là quá trình oxi hóa khử, trong đó kim loại bị ăn mòn do tác dụng của dung dịch chất điện li và tạo nên dòng electron chuyển dời từ cực âm đến cực dương.

Thí nghiệm: 1. Nhúng thanh kẽm và thanh đồng (không tiếp xúc với nhau) vào cốc đựng dung dịch H2SO4 loãng. Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

8

GV Nguyễn Thị Ngọc Phương

Ơ H

TO

ÁN

D

IỄ N

Đ

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

-L

Í-

Ví dụ: Một vật bằng gang (hoặc thép) để trong không khí ẩm.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

N U Y .Q

TP ẠO Đ G N H Ư TR ẦN B 10 00 A

H

Ó

b. Ăn mòn điện hóa học của hợp kim sắt trong không khí ẩm.

ÀN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

2. Nối thanh kẽm với thanh đồng bằng dây dẫn cho đi qua một điện kế: Hiện tượng: Kim điện kế quay → chứng tỏ có dòng điện chạy qua.

Thanh kẽm mòn dần, bọt khí thoát ra ở cả thanh đồng.

Giải thích: Ở điện cực âm (anot), kẽm bị ăn mòn: Zn → Zn2+ + 2e.

Ion Zn2+ đi vào dung dịch, còn electron theo dây dẫn sang điện cực đồng. Ở điện cực dương (catot): 2H+ + 2e → H2↑

N

Hiện tượng: Bọt khí thoát ra ở thanh kẽm.

Giải thích: do kẽm tác dụng với H2SO4 loãng → kẽm bị ăn mòn hóa học.

– Gang (thép) là hợp kim Fe – C trong đó cực âm là những tinh thể Fe, cực dương là những tinh thể C. – Các điện cực này tiếp xúc trực tiếp với nhau.

– Các điện cực này cùng tiếp xúc với 1 dung dịch điện ly (trên bề mặt gang có lớp nước rất mỏng đã hòa tan O2 và khí CO2 tạo dung dịch chất điện li.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Lý thuyết Hóa vô cơ 12 – Năm học 2017 – 2018

9

Ở cực âm (anot): Nguyên tử Fe bị oxi hóa thành Fe2+ tan vào dung dịch chất điện li Fe → Fe2+ + 2e

U Y

II. CÁCH CHỐNG ĂN MÒN KIM LOẠI.

H Ư

N

• Các điện cực cùng tiếp xúc với một dung dịch điện li.

TR ẦN

1. Phương pháp bảo vệ bề mặt: Dùng chất bền vững đối với môi trường phủ ngoài mặt những đồ vật bằng kim loại.

10 00

B

Ví dụ: Bôi dầu mỡ, sơn, mạ, tráng men…, sắt tây (sắt tráng thiếc), tôn (sắt tráng kẽm), đồ vật bằng sắt được mạ Ni hay Cr

H

Ó

A

2. Phương pháp điện hóa: Nối kim loại cần bảo vệ với một tấm kim loại khác có tính khử mạnh hơn để tạo thành pin điện hóa. Kim loại có tính khử mạnh hơn bị ăn mòn, kim loại cần bảo vệ không bị ăn mòn.

Bài 21: ĐIỀU CHẾ KIM LOẠI

TO

ÁN

-L

Í-

Ví dụ: Để bảo vệ vỏ tàu biển người ta gắn vào mặt ngoài của vỏ tàu (phần chìm dưới nước) những khối kẽm. Kẽm bị nước biển ăn mòn thay cho thép.

D

IỄ N

Đ

ÀN

I. NGUYÊN TẮC ĐIỀU CHẾ KIM LOẠI Nguyên tắc điều chế kim loại là khử ion kim loại thành nguyên tử kim loại: Mn+ + ne → M

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

G

Đ

• Các điện cực phải tiếp xúc với nhau (trực tiếp hoặc gián tiếp qua dây dẫn)

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

ẠO

TP

.Q

• Các điện cực phải khác nhau về bản chất: Kim loại mạnh – Kim loại yếu Kim loại – Phi kim Kim loại – Hợp chất hóa học (Fe3C)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

c. Điều kiện ăn mòn điện hóa học

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

N

H

Ơ

2H2O + O2 + 4e → 4OH– Các ion Fe2+ tan vào dung dịch điện ly trong đó có hòa tan một lượng oxi, oxi hóa Fe2+ thành Fe3+, dưới tác dụng của OH– tạo gỉ sắt có thành phần chủ yếu là Fe2O3.nH2O.

N

Ở cực dương (catot): O2 hòa tan trong nước bị khử thành OH–

II. PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU CHẾ KIM LOẠI Tuỳ thuộc vào độ hoạt động của kim loại mà người ta chọn phương pháp điều chế phù hợp.

1. Phương pháp nhiệt luyện (điều chế kim loại sau Al)

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

10

GV Nguyễn Thị Ngọc Phương

Dùng chất khử như C, CO, H2 hay kim loại hoạt động (Al) khử ion kim loại trong oxit ở nhiệt độ cao. o

t CuO + H2 → Cu + H2O o

t Fe2O3 + 3C → 2Fe + 3CO

N

to

Riêng Al: điện phân nóng chảy Al2O3

N

B

2Al2O3 ñpnc  → 4Al + 3O2

TR ẦN

 → 2Na + Cl2 2NaCl ñpnc

H Ư

Kim loại trước Al: điện phân nóng chảy muối clorua

G

3. Phương pháp điện phân (điều chế hầu hết các kim loại)

10 00

Kim loại sau Al: điện phân dung dịch muối

A

CuCl2 ñpdd  → Cu + Cl2

H

Ó

III. SỰ ĐIỆN PHÂN

Í-

1. Sự điện phân

ÁN

-L

a. Khái niệm: Sự điện phân là quá trình oxi hóa – khử xảy ra trên bề mặt điện cực khi có dòng điện một chiều đi qua chất điện li nóng chảy hoặc dung dịch chất điện li.

TO

b. Phản ứng hóa học ở các điện cực trong thiết bị điện phân • Ở cực âm (catot): xảy ra sự khử.

Chất oxi hóa mạnh hơn sẽ bị khử trước: K+ < Ba2+ < … < Al3+ < H2O < …< H+ < Cu2+ < …

Cu2+ + 2e → Cu 2H+ + 2e → H2 2H2O +2e → H2 + 2OH–

D

IỄ N

Đ

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Đ

Cu + 2AgNO3 → Cu(NO3)2 + 2Ag↓

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

ẠO

Zn + CuSO4 → ZnSO4 + Cu↓

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TP

Dùng kim loại mạnh (trừ kiềm và kiềm thổ) khử ion kim loại trong dung dịch.

ÀN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

2. Phương pháp thủy luyện (điều chế kim loại sau Al)

.Q

U Y

N

Phương pháp này dùng sản xuất kim loại trong công nghiệp, chất khử hay được sử dụng là cacbon.

H

Ơ

Fe2O3 + 2Al → 2Fe + Al2O3

• Ở cực dương (anot): xảy ra sự oxi hóa.

Chất khử mạnh hơn sẽ bị oxi hóa trước theo thứ tự: I– > Br– > Cl– > OH– > H2O >>> SO42–, NO3–

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Lý thuyết Hóa vô cơ 12 – Năm học 2017 – 2018

11

2Cl– → Cl2 + 2e 2OH– → ½ O2 + H2O + 2e H2O → ½ O2 + 2H+ + 2e

N

2. Điện phân nóng chảy

H

10 00

NaOH

Anot (+) OH– 2OH– → ½ O2 + H2O + 2e

A

Catot (–) Na+ 2Na+ + 2.1e → 2Na

B

Điện phân NaOH nóng chảy

TR ẦN

ñpnc Phương trình điện phân: 2Al2O3  → 4Al + 3O2

H

Ó

ñpnc Phương trình điện phân: 2NaOH  → 2Na + ½ O2 + H2O

Í-

3. Điện phân dung dịch

-L

a. Điện cực trơ

ÁN

• Điện phân dung dịch muối

Đ

ÀN

TO

Điện phân dung dịch CuCl2 Catot (–) Cu2+, H2O Cu2+ +2e → Cu

CuCl2 H2O

Anot (+) Cl–, H2O 2Cl– → Cl2 + 2e

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

H Ư

Anot (+) O2– 3.2O2– → 3O2 + 3.4e

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

ẠO G

Al2O3

N

Catot (–) Al3+ 4Al3+ + 4.3e → 4Al

Đ

Điện phân Al2O3 nóng chảy

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

U Y

Anot (+) Cl– 2Cl– → Cl2 + 2e

ñpnc Phương trình điện phân: 2NaCl  → 2Na + Cl2

IỄ N D

NaCl

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Catot (–) Na+ 2Na+ + 2.1e → 2Na

N

Điện phân NaCl nóng chảy

http://daykemquynhon.ucoz.com

Ơ

Các chất điện phân nóng chảy được: Muối clorua, hidroxit (kiềm), oxit kim loại

ñpdd Phương trình điện phân: CuCl2  → Cu + Cl2

Điện phân dung dịch CuSO4 Catot (–) Cu2+, H2O Cu2+ +2e → Cu

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

CuSO4 H2O

Anot (+) SO42–, H2O H2O → ½ O2 + 2H+ + 2e

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

12

GV Nguyễn Thị Ngọc Phương

+ ñpdd Phương trình điện phân: Cu2+ + H2O  → Cu + ½ O2 + 2H

Hay

ñpdd → Cu + ½ O2 + H2SO4 CuSO4 + H2O 

10 00

B

• Điện phân dung dịch axit Axit có oxi (oxaxit)

Ó H

H2SO4 H2O

Anot (+) SO42–, H2O H2O → ½ O2 + 2H+ + 2e

-L

Í-

Catot (–) H+, H2O 2H+ + 2e → H2

A

Điện phân dung dịch H2SO4

ÁN

ñpdd Phương trình điện phân: H2O  → H2 + ½ O2

TO

Axit không có oxi (hidraxit) Điện phân dung dịch HCl Catot (–) H+, H2O 2H+ + 2e → H2

Đ

HCl H2O

Anot (+) Cl–, H2O 2Cl– → Cl2 + 2e

Ơ H

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ñpdd Phương trình điện phân: H2O  → H2 + ½ O2

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

N

Anot (+) OH–, H2O 2OH– → ½ O2 + H2O + 2e

H Ư

NaOH H2O

TR ẦN

Catot (–) Na+, H2O 2H2O + 2e → H2 + 2OH–

G

Đ

Điện phân dung dịch NaOH

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

ẠO

• Điện phân dung dịch kiềm

IỄ N D

TP

ñpdd Hay 2NaCl + 2H2O  → 2NaOH + H2 + Cl2

ÀN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

– ñpdd → H2 + 2OH + Cl2 Phương trình điện phân: 2H2O + 2Cl– 

N

Anot (+) Cl–, H2O 2Cl– → Cl2 + 2e

U Y

NaCl H2O

.Q

Catot (–) Na+, H2O 2H2O + 2e → H2 + 2OH–

N

Điện phân dung dịch NaCl

ñpdd Phương trình điện phân: 2HCl  → H2 + Cl2

b. Điện cực hòa tan: Thường điện cực bằng kim loại trong muối. Điện phân dung dịch CuSO4 với anot bằng đồng.

Catot (–) Cu2+, H2O

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

CuSO4 H2O

SO42–,

Anot (+) H2O, Cu

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Lý thuyết Hóa vô cơ 12 – Năm học 2017 – 2018

13

Cu2+ + 2e → Cu Cu → Cu2+ + 2e → Catot càng lúc càng dày lên trong khi đó anot càng lúc càng mỏng đi. Nồng độ của dung dịch muối CuSO4 không đổi.

N

AIt nF

Ơ

4. Công thức Faraday: m =

10 00

B

I. VỊ TRÍ TRONG BẢNG TUẦN HOÀN, CẤU HÌNH ELECTRON NGUYÊN TỬ.

– Vị trí trong BTH

: thuộc nhóm IA trong bảng tuần hoàn.

H

Ó

A

– Gồm các nguyên tố : Li (Liti) ; Na (Natri) ; K (Kali) ; Rb (Rubidi) ; Cs (xesi) ; Fr (Franxi) : ns1.

-L

Í-

– Cấu hình electron nguyên tử

ÁN

II. TÍNH CHẤT VẬT LÍ

Đ

ÀN

TO

– Nhiệt độ nóng chảy – Nhiệt độ sôi – Khối lượng riêng – Tính cứng

: thấp (giảm dần từ Li đến Cs) : thấp (giảm dần từ Li đến Cs) : nhỏ (tăng dần từ Li đến Cs) : thấp (giảm dần từ Li đến Cs)

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

A. KIM LOẠI KIỀM

IỄ N D

TR ẦN

Bài 25: KIM LOẠI KIỀM VÀ HỢP CHẤT QUAN TRỌNG CỦA KIM LOẠI KIỀM

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

H Ư

N

CHƯƠNG 6: KIM LOẠI KIỀM, KIM LOẠI KIỀM THỔ, NHÔM.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

G

Đ

ẠO

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

N

H

Dựa vào công thức biểu diễn định luật Faraday, có thể xác định được khối lượng các chất thu được ở điện cực. m : số gam chất thoát ra ở điện cực A : khối lượng mol nguyên tử. n : hóa trị hay số electron 1 nguyên tử cho hoặc nhận.

I : cường độ dòng điện (Ampe). t : thời gian điện phân (giây) F : hằng số Faraday (F = 96.500)

• Giải thích: – Kim loại kiềm có nhiệt độ nóng chảy, nhiệt độ sôi thấp, độ cứng thấp do: Kim loại kiềm có mạng lập phương tâm khối, cấu trúc tương đối rỗng ; Trong tinh thể các nguyên tử và ion liên kết với nhau bằng liên kết kim loại yếu.

– Kim loại kiềm có khối lượng riêng nhỏ do: Kim loại kiềm có mạng lập phương tâm khối, cấu trúc tương đối rỗng

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

14

GV Nguyễn Thị Ngọc Phương

III. HÓA TÍNH

Ơ U Y

a. Tác dụng oxi:

.Q Đ

4Na + O2 → 2Na2O (natri oxit)

N

G

b. Tác dụng clo:

H Ư

+ Cl2 → 2KCl (kali clorua)

2Na + 2HCl → 2NaCl + H2↑

TR ẦN

2. Tác dụng axit:

Phản ứng rất mãnh liệt. Tất cả các kim loại kiềm đều nổ khi tiếp xúc với axit.

10 00

B

3. Tác dụng nước:

2K + 2H2O → 2KOH + H2↑

Ó

A

Từ Li đến Cs phản ứng với nước xảy ra ngày càng mãnh liệt

H

• Cách bảo quản kim loại kiềm:

ÁN

-L

Í-

Vì kim loại kiềm dễ tác dụng với nước, với oxi trong không khí nên để bảo quản người ta ngâm chìm các kim loại kiềm trong dầu hỏa.

IV. ỨNG DỤNG, TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN VÀ ĐIỀU CHẾ 1. Ứng dụng

D

IỄ N

Đ

ÀN

– Điều chế hợp kim có nhiệt độ thấp: hợp kim K–Na dùng làm chất trao đổi nhiệt trong các lò phản ứng hạt nhân…

– Hợp kim Li–Al siêu nhẹ, được dùng trong kĩ thuật hàng không.

– Xesi được dùng làm tế bào quang điện.

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

ẠO

– Đốt Na trong không khí khô tạo natri oxit

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TP

2Na + O2 → Na2O2 (natri peoxit)

TO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

– Đốt Na trong oxi khô tạo natri peoxit

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

N

H

1. Tác dụng phi kim

2K

N

Các nguyên tử kim loại kiềm có năng lượng ion hóa nhỏ → có tính khử rất mạnh và tăng dần từ Li đến Cs: M → M+ + 1e Trong hợp chất kim loại kiềm có số oxi hóa: +1

2. Trạng thái tự nhiên Trong tự nhiên, các kim loại kiềm chỉ tồn tại ở dạng hợp chất (lượng lớn muối NaCl có trong nuốc biển; silicat và aluminat có trong đất) 3. Điều chế: Khử ion kim loại kiềm: M+ + 1e → M

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Lý thuyết Hóa vô cơ 12 – Năm học 2017 – 2018

15

Vì ion kim loại kiềm rất khó bị khử nên phải dùng dòng điện (phương pháp điện phân) 2NaCl ñpnc  → 2Na + Cl2 B. MỘT SỐ HỢP CHẤT QUAN TRỌNG CỦA KIM LOẠI KIỀM

Ơ

N

I. NATRI HIDROXIT : NaOH (xút ăn da)

H

1. Tính chất vật lí

2NaOH + CO2

→ Na2CO3

+ H2O

→ NaCl

+ H2O

• Axit:

B

+ HCl

10 00

NaOH

H Ư

→ NaHCO3.

+ CO2

TR ẦN

NaOH

N

• Oxit axit:

• Oxit và hidroxit lưỡng tính:

Ó

+ Al(OH)3→ NaAlO2

+ 2H2O

H

NaOH

→ 2NaAlO2 + H2O

A

2NaOH + Al2O3

+ NH4Cl → NaCl

-L

NaOH

Í-

• Dung dịch muối (theo đúng định luật trao đổi: ↑,↓ ↓) + NH3↑ + H2O

ÁN

2NaOH + CuSO4 → Na2SO4 + Cu(OH)2↓

Đ

ÀN

TO

3. Điều chế:

2NaCl

+ 2H2O

maøng ngaên ñpdd,coù  → 2NaOH + H2↑ + Cl2↑

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

G

Đ

b. Tác dụng được với oxit axit, axit, oxit lưỡng tính, muối

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

TP

Na+ + OH–

→

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

NaOH

ẠO

a. Khi tan trong nước, NaOH phân li hoàn toàn

IỄ N D

.Q

2. Tính chất hóa học: NaOH là bazơ mạnh

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

NaOH là chất rắn, không màu, dễ nóng chảy, hút ẩm mạnh (dễ chảy rữa), tan nhiều trong nước và tỏa nhiệt lớn nên cần phải cẩn thận khi hòa tan NaOH trong nước.

4. Ứng dụng: NaOH dùng để nấu xà phòng, chế phẩm nhuộm, tơ nhân tạo, tinh chế quặng nhôm và dùng trong công nghiệp chế biến dầu mỏ...

II. NATRI HIDROCACBONAT: NaHCO3 1. Tính chất vật lí NaHCO3 là chất rắn màu trắng, ít tan trong nước, dễ bị nhiệt phân huỷ tạo ra Na2CO3 và khí CO2.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

16

GV Nguyễn Thị Ngọc Phương

o

t Na2CO3 + CO2↑ + H2O →

2NaHCO3

2. Tính chất hóa học: NaHCO3 có tính lưỡng tính.

• NaHCO3 là muối của axit yếu, tác dụng được với nhiều axit → NaCl

HCl

+ CO2

+

H2O

N

+

Ơ

NaHCO3

.Q

N

1. Tính chất vật lí

TR ẦN

H Ư

Na2CO3 là chất rắn màu trắng, tan nhiều trong nước. Ở nhiệt độ thường natri cacbonat tồn tại ở dạng muối ngậm nước Na2CO3.10H2O, ở nhiệt độ cao muối này mất dần nước kết tinh trở thành natri cacbonat khan.

2. Tính chất hóa học

10 00

B

a. Na2CO3 là muối của axit yếu, tác dụng được với nhiều axit Na2CO3 + 2HCl → 2NaCl

A

b. Có tính chất chung của muối

+ CO2↑ + H2O

→ MgCO3↓ +

2NaCl

H

2NaOH

-L

Í-

Na2CO3 + MgCl2

Ó

Na2CO3 + Ca(OH)2 → CaCO3↓ +

ÁN

c. Na2CO3 thủy phân cho dung dịch kiềm mạnh: Làm quỳ hóa xanh, phenolphtalein hóa hồng

TO

3. Ứng dụng: Na2CO3 là hóa chất quan trọng trong công nghiệp thủy tinh, bột giặt, phẩm nhuộm, giấy, sợi,…

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

G

Đ

III. NATRI CACBONAT: Na2CO3

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TP

ẠO

3. Ứng dụng: NaHCO3 được dùng trong công nghiệp dược phẩm (chế thuốc đau dạ dày,…) và công nghiệp thực phẩm (làm bột nở,…).

ÀN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

NaHCO3 + NaOH → Na2CO3+ H2O → Khi tác dụng axit, NaHCO3 thể hiện tính bazơ ; khi tác dụng bazơ NaHCO3 thể hiện tính axit. Tuy nhiên tính bazơ chiếm ưu thế. Dung dịch NaHCO3 có tính bazơ yếu.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

N

H

• NaHCO3 là muối axit, tác dụng được với dung dịch bazơ

Đ

IV. KALI NITRAT

D

IỄ N

1. Tính chất: KNO3 là những tinh thể không màu, bền trong không khí, tan nhiều trong nước. Khi đun nóng ở nhiệt độ cao hơn nhiệt độ nóng chảy, KNO3 bị phân huỷ thành KNO2 và O2.

2KNO3

o

t → 2KNO2 + O2

2. Ứng dụng: KNO3 được dùng làm phân bón (phân đạm, phân kali) và được dùng làm thuốc nổ.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Lý thuyết Hóa vô cơ 12 – Năm học 2017 – 2018

17

Thuốc nổ thông thường (68%KNO3, 15%S và 17%C) to

Ơ

Bài 26: KIM LOẠI KIỀM THỔ VÀ HỢP CHẤT QUAN TRỌNG CỦA KIM LOẠI KIỀM THỔ.

N

2KNO3 + 3C + S → N2↑ + 3CO2↑ + K2S.

TR ẦN

H Ư

– Nhiệt độ nóng chảy, nhiệt độ sôi : cao hơn kim loại kiềm nhưng vẫn tương đối thấp.

– Khối lượng riêng : tương đối nhỏ, nhẹ hơn nhôm (trừ Bari) – Tính cứng : cao hơn kim loại kiềm nhưng vẫn tương đối mềm.

10 00

B

• Nhiệt độ nóng chảy, nhiệt độ sôi, khối lượng riêng biến đổi không theo một quy luật nhất định do các kim loại kiềm thổ có kiểu mạng tinh thể không giống nhau.

III. HÓA TÍNH:

Í-

H

Ó

A

Các nguyên tử kim loại kiềm thổ có năng lượng ion hóa tương đối nhỏ → có tính khử mạnh và tăng dần từ Be đến Ba: M → M2+ + 2e Trong hợp chất kim loại kiềm thổ có số oxi hóa: +2

-L

1. Tác dụng phi kim

TO

ÁN

a. Tác dụng oxi: Khi đốt nóng, các kim loại kiềm thổ đều bốc cháy trong không khí tạo ra oxit to

2Mg + O2 → 2MgO

ÀN Đ IỄ N

Ca

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

N

II. TÍNH CHẤT VẬT LÍ (So sánh với kim loại kiềm)

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TP

Đ

: ns2.

G

– Cấu hình electron nguyên tử

ẠO

– Gồm các nguyên tố : Be (Beri); Mg (Magie); Ca (Canxi); Sr (Stronti); Ba (Bari); Ra (Rađi)

b. Tác dụng halogen

D

U Y

: thuộc nhóm IIA trong bảng tuần hoàn.

.Q

– Vị trí trong BTH

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

I. VỊ TRÍ TRONG BẢNG TUẦN HOÀN, CẤU HÌNH ELECTRON NGUYÊN TỬ.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

N

H

A. KIM LOẠI KIỀM THỔ

o

t + Cl2 → CaCl2

2. Tác dụng axit a. HCl, H2SO4 loãng: Mg Mg

+ 2HCl → MgCl2 + H2↑ + H2SO4 loãng → MgSO4 + H2↑

b. H2SO4 đặc, HNO3

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

18

GV Nguyễn Thị Ngọc Phương

– Với H2SO4 đặc: các kim loại kiềm thổ có thể khử S+6 → S–2 – Với HNO3 loãng: các kim loại kiềm thổ có thể khử N+5 → N–3 10HNO3 loãng → 4Mg(NO3)2 +

4Mg +

5H2SO4 đặc

−3

N H 4 NO 3 + 3H2O −2

→ 4MgSO4

+ 4H2O

Ơ

+ H2 S

N

4Mg +

H

3. Tác dụng nước o

.Q

+ H2↑

H Ư

N

G

Đ

Trong tự nhiên kim loại kiềm thổ chỉ tồn tại ở dạng ion M2+ trong các hợp chất.

Phương pháp cơ bản điều chế kim loại kiềm thổ là điện phân muối nóng chảy của chúng CaCl2 dpnc  → Ca + Cl2 dpnc MgCl2  → Mg + Cl2

I. CANXI HIDROXIT: Ca(OH)2

B

1. Tính chất

TR ẦN

B. MỘT SỐ HỢP CHẤT QUAN TRỌNG CỦA CANXI

10 00

a. Tính chất vật lí: Ca(OH)2 còn gọi là vôi tôi, là chất rắn màu trắng, ít tan trong nước.

Dung dịch Ca(OH)2 còn gọi là nước vôi trong.

H

Ó

A

b. Tính chất hóa học: Ca(OH)2 là một bazơ mạnh, hấp thụ dễ dàng CO2 Ca(OH)2 + CO2 → CaCO3↓ + H2O

ÁN

-L

Í-

2. Ứng dụng: Ca(OH)2 là bazơ mạnh, rẻ tiền nên được sử dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp: sản xuất NH3, clorua vôi (CaOCl2), vật liệu xây dựng…

II. CANXI CACBONAT: CaCO3 1. Tính chất

IỄ N

Đ

ÀN

a. Tính chất vật lí: CaCO3 là chất rắn, màu trắng, không tan trong nước, bị phân huỷ ở nhiệt độ khoảng 10000C. o

t CaCO3 →

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

ẠO

IV. ĐIỀU CHẾ KIM LOẠI KIỀM THỔ

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TP

– Ca, Sr, Ba khử mạnh nước: Ca + 2H2O  → Ca(OH)2

TO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

t – Mg khử chậm: Mg + 2H2O → Mg(OH)2 + H2↑

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

N

– Be không khử được nước.

CaO + CO2

D

b. Tính chất hóa học: Ở nhiệt độ thường, CaCO3 tan dần trong nước có hòa tan CO2: CaCO3

+ CO2

+

H2O

Ca(HCO3)2

2. Trạng thái tự nhiên – Ứng dụng – Trong tự nhiên, CaCO3 tồn tại ở dạng đá vôi, đá hoa, đá phấn, là thành phần chính của vỏ và mai các loài ốc, sò, hến, mực… Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Lý thuyết Hóa vô cơ 12 – Năm học 2017 – 2018

19

– Đá vôi dùng làm vật liệu xây dựng, sản xuất vôi, thủy tinh… Đá hoa dùng trong mĩ thuật. Đá phấn dùng làm phụ gia của thuốc đánh răng.

III. CANXI SUNFAT

N Ơ

2H2O

.Q ẠO

1. Khái niệm

N

G

Đ

Nước chứa nhiều ion Ca2+ và Mg2+ được gọi là nước cứng.

Nước chứa ít hoặc không chứa các ion Ca2+ và Mg2+ được gọi là nước mềm.

H Ư

2. Phân loại

TR ẦN

– Tính cứng tạm thời: tính cứng gây nên bởi các muối Ca(HCO3)2 và Mg(HCO3)2.

– Tính cứng vĩnh cửu: tính cứng gây nên bởi các muối SO42–, Cl– của canxi và magie.

– Tính cứng toàn phần: gồm cả tính cứng tạm thời và tính cứng vĩnh cửu.

B

II. TÁC HẠI

-L

Í-

H

Ó

A

10 00

– Đun nước cứng lâu ngày trong nồi hơi → làm tốn nhiên liệu, thậm chí có thể gây nổ.

– Ống dẫn nước cứng lâu ngày → ống nước bị đóng cặn, làm giảm lưu lượng nước.

– Quần áo giặt bằng xà phòng trong nước cứng → tốn xà phòng, quần áo chóng hư.

– Pha trà bằng nước cứng → giảm hương vị trà.

– Nấu ăn bằng nước cứng → thực phẩm lâu chín, giảm mùi vị.

III. CÁCH LÀM MỀM NƯỚC CỨNG

ÁN

1. Nguyên tắc: Làm giảm nồng độ ion Ca2+, Mg2+ trong nước cứng.

TO

a. Phương pháp kết tủa

D

IỄ N

Đ

ÀN

• Đun sôi nước t Ca(HCO3)2 → CaCO3↓ +

o

CO2 +

H2O

o

CO2 +

H2O

t Mg(HCO3)2 → MgCO3↓ +

• Dùng Ca(OH)2.

Ca(HCO3)2 + Ca(OH)2 → 2CaCO3↓ +

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TP

I. KHÁI NIỆM

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

C. NƯỚC CỨNG

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

+

H

o

350 C CaSO4.2H2O  CaSO4  → thạch cao sống thạch cao khan

H2O

N

o

160 C CaSO4.2H2O  CaSO4.H2O +  → thạch cao sống thạch cao nung

2H2O

• Dùng Na2CO3 (Na3PO4) Ca(HCO3)2 + Na2CO3 → CaCO3↓

+

2NaHCO3

+ Na2CO3 → CaCO3↓

+

Na2SO4

CaSO4

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

20

GV Nguyễn Thị Ngọc Phương

b. Phương pháp trao đổi

N

Cho nước cứng đi qua cột chứa chất nhựa trao đổi ion, các ion Ca2+, Mg2+ có trong nước cứng đi vào lỗ trống trong cấu trúc polime thế chỗ cho các ion H+ hoặc Na+ của cationit đã đi vào dung dịch.

Ơ H

I. VỊ TRÍ TRONG BẢNG TUẦN HOÀN, CẤU HÌNH ELECTRON NGUYÊN TỬ. : ô 13, chu kì 3, nhóm IIIA : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p1

TR ẦN

– Vị trí trong BTH – Cấu hình electron nguyên tử

B

II. TÍNH CHẤT VẬT LÍ

10 00

– Màu trắng bạc, nóng chảy 6600C, khá mềm, dễ kéo sợi, dễ dát mỏng.

– Nhẹ, dẫn điện tốt, dẫn nhiệt tốt.

Ó

A

III. HÓA TÍNH

-L

Í-

H

Nhôm là kim loại có tính khử mạnh (chỉ sau kim loại kiềm và kiềm thổ): Al → Al3+ + 3e Trong hợp chất NHÔM có số oxi hóa: +3

ÁN

1. Tác dụng phi kim

TO

a. Tác dụng oxi: Bột nhôm cháy trong không khí cho ngọn lửa sáng chói, tỏa nhiều nhiệt. to

2Al + 3O2 → 2Al2O3

IỄ N

Đ

b. Tác dụng clo: Bột nhôm tự bốc cháy khi tiếp xúc với khí clo.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

H Ư

N

G

A. NHÔM

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Đ

Bài 27: NHÔM VÀ HỢP CHẤT CỦA NHÔM

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

ẠO

TP

.Q

U Y

N

Dùng muối chứa CO32–, sau đó sục khí CO2 dư vào dung dịch.

Hiện tượng: tạo kết tủa sau đó kết tủa tan.

Phương trình phản ứng: Ca2+ + CO32– → CaCO3↓ CaCO3 + CO2 + H2O → Ca(HCO3)2 (tan)

ÀN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

IV. NHẬN BIẾT ION Ca2+, Mg2+ TRONG DUNG DỊCH:

o

t 2Al + 3Cl2 → 2AlCl3

D

2. Tác dụng axit

a. HCl, H2SO4 loãng: 2Al + 6HCl → 2AlCl3 + 3H2 2Al + 3H2SO4 loãng → Al2(SO4)3 + 3H2 b. H2SO4 đặc, HNO3

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Lý thuyết Hóa vô cơ 12 – Năm học 2017 – 2018

21

o

+

t Al(NO3)3 + 3NO2 + 3H2O 6HNO3 đặc →

2Al +

t 6H2SO4 đặc → Al2(SO4)3 + 3SO2 + 6H2O

Al

o

Lưu ý: Al không tác dụng H2SO4 đặc nguội, HNO3 đặc nguội.

Ơ

N

3. Tác dụng với oxit kim loại

H

Ở nhiệt độ cao, Al khử được nhiều ion kim loại trong oxit o

.Q

2Al(OH)3 + 3H2

N

G

5. Tác dụng dung dịch kiềm

H Ư

Trên bề mặt nhôm có phủ kín lớp màng mỏng Al2O3. Khi cho tác dụng dung dịch kiềm thì:

TR ẦN

– Al2O3 tác dụng dung dịch kiềm tạo muối tan.

(1)

– Al(OH)3 tạo ra tác dụng tiếp với dung dịch kiềm: Al(OH)3 + NaOH → NaAlO2 + 2H2O

(2)

Nhôm tan trong dung dịch kiềm xảy ra theo (1) và (2): 2Al + 2NaOH + 2H2O → 2NaAlO2

+

H

Ó

A

10 00

B

– Al không còn màng bảo vệ sẽ tác dụng với H2O: 2Al + 3H2O → 2Al(OH)3 + 3H2

-L

Í-

Vậy Al có thể tan trong dung dịch kiềm và giải phóng H2.

ÁN

III. ỨNG DỤNG VÀ TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN

TO

1. Ứng dụng

– Nhôm và hợp kim của nhôm nhẹ và bền : dùng làm vật liệu chế tạo máy bay, ôtô, tên lửa…

– Nhôm và hợp kim của nhôm có màu trắng bạc, đẹp: dùng trong xây dựng nhà cửa, trang trí nội thất…

– Nhôm nhẹ dẫn điện tốt: làm dây dẫn điện.

– Nhôm dẫn nhiệt tốt, ít bị gỉ và không độc: làm dụng cụ nhà bếp.

– Bột nhôm trộn với bột sắt oxit: (hỗn hợp tecmit) thực hiện phản ứng nhiệt nhôm dùng hàn đường ray.

ÀN Đ IỄ N D

3H2

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Đ

ẠO

Nhôm không tác dụng với nước, dù ở nhiệt độ cao vì trên bề mặt nhôm được phủ kím lớp Al2O3 rất mỏng, bền, mịn, không cho nước và khí thấm qua.

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

2Al + 6H2O →

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

4. Tác dụng nước

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

N

t Al2O3 + 2Fe 2Al + Fe2O3 → Phản ứng trên gọi là phản ứng nhiệt nhôm

2. Trạng thái tự nhiên Trong tự nhiên, nhôm chỉ tồn tại ở dạng hợp chất như: Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

22

GV Nguyễn Thị Ngọc Phương

N

– Đất sét (Al2O3.2SiO2.2H2O) – Mica (K2O.Al2O3.6SiO2) – Boxit (Al2O3.2H2O) – Criolit (3NaF.AlF3)

H

Ó

A

10 00

B

Hòa tan Al2O3 trong criolit nóng chảy để hạ thấp nhiệt độ nóng chảy hỗn hợp xuống 9000C (Al2O3 nóng chảy ở 20500C) → – Tiết kiệm năng lượng.

– Tạo chất lỏng dẫn điện tốt.

– Bảo vệ nhôm nóng chảy không bị oxi hóa (do hỗn hợp này nhẹ hơn nhôm nổi lên trên)

ÁN

I. NHÔM OXIT

-L

Í-

B. MỘT SỐ HỢP CHẤT QUAN TRỌNG CỦA NHÔM

1. Tính chất vật lí: Al2O3 là chất rắn màu trắng, không tan trong nước, không tác dụng nước, nóng chảy ở 20500C.

ÀN

2. Tính chất hóa học: Là oxit lưỡng tính

Đ

a. Tác dụng dung dịch axit

: Al2O3 + 6HCl

→ 2AlCl3

+

D

IỄ N

b. Tác dụng dung dịch bazơ : Al2O3 + 2NaOH → 2NaAlO2 +

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

• Vai trò criolit trong quá trình điện phân:

TR ẦN

dpnc : 2Al2O3  → 4Al + 3O2.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Phương trình điện phân

G

: 2O2– → O2 + 4e

N

Anot

H Ư

: Al3+ + 3e → Al

Đ

: Al2O3 nóng chảy → 2Al3+ + 3O2–.

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

ẠO

• Quá trình điện phân

Catot

H

.Q TP

2. Điện phân nhôm oxit nóng chảy

TO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

1. Nguyên liệu: Quặng Boxit (Al2O3.2H2O thường lẫn tạp chất Fe2O3 và SiO2)

Phương trình điện li

N

U Y

Trong công nghiệp, nhôm được sản xuất bằng phương pháp điện phân nhôm oxit nóng chảy.

Ơ

IV. SẢN XUẤT NHÔM

3H2O H2O

II. NHÔM HIDROXIT 1. Tính chất vật lí: Chất rắn, màu trắng, kết tủa dạng keo 2. Tính chất hóa học: Al(OH)3 là hidroxit lưỡng tính (tính bazơ trội hơn tính axit)

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Dạng axit

Dạng bazơ

HAlO2.H2O (axit aluminic)

Al(OH)3

Al(OH)3 + 3HCl

→ AlCl3

+

3H2O

b. Tác dụng bazơ mạnh:

Al(OH)3 + NaOH

→ NaAlO2

+

2H2O

H

a. Tác dụng axit mạnh:

N

23

Ơ

Lý thuyết Hóa vô cơ 12 – Năm học 2017 – 2018

10 00

B

Bài 31: SẮT

I. VỊ TRÍ TRONG BẢNG TUẦN HOÀN, CẤU HÌNH ELECTRON NGUYÊN TỬ.

ÁN

-L

Í-

H

Ó

A

– Vị trí trong BTH : ô thứ 26, chu kì 4, nhóm VIIIB. – Cấu hình electron của • Nguyên tử Fe : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d6 4s2 • Ion Fe2+ : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d6 • Ion Fe3+ : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d5

TO

II. TÍNH CHẤT VẬT LÍ

D

IỄ N

Đ

ÀN

– Màu trắng, hơi xám, khối lượng riêng lớn (D=7,9g/cm3), nóng chảy ở 15400C. – Dẫn điện tốt, dẫn nhiệt tốt.

– Có tính nhiễm từ.

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

3NaCl 2H2O

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TP

ẠO

Đ

TR ẦN

H Ư

Dùng dung dịch NaOH cho vào từ từ đến dư.

Hiện tượng: xuất hiện kết tủa trắng keo rồi tan.

AlCl3 + 3NaOH → Al(OH)3 + Al(OH)3 + NaOH → NaAlO2 +

N

G

IV. CÁCH NHẬN BIẾT ION Al3+ TRONG DUNG DỊCH

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

• Muối nhôm sunfat khan tan trong nước tỏa nhiệt làm dung dịch nóng lên do bị hidrat hóa.

• Muối nhôm sunfat có nhiều ứng dụng nhất là muối sunfat kép của nhôm Phèn chua : K2SO4.Al2(SO4)3.24H2O (hay KAl(SO4)2.12H2O) Nếu thay K+ bằng Li+, Na+ hay NH4+ được các muối kép khác (gọi chung là phèn nhôm)

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

N

III. NHÔM SUNFAT

III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC Sắt là kim loại có tính khử trung bình – Khi tác dụng chất oxi hóa yếu, sắt bị oxi hóa đến số oxi hóa +2 Fe → Fe2+ + 2e – Khi tác dụng chất oxi hóa mạnh, sắt bị oxi hóa đến số oxi hóa +3 Fe → Fe3+ + 3e

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

24

GV Nguyễn Thị Ngọc Phương

1. Tác dụng phi kim a. Tác dụng lưu huỳnh: Fe bị oxi hóa đến số oxi hóa +2 o

FeS

t →

o

Fe3O4

Ơ

t 2O2 →

H

3Fe +

N

b. Tác dụng oxi: Fe bị oxi hóa đến số oxi hóa +2 và +3

o

t 3Cl2 →

2FeCl3

U Y

2Fe +

N

c. Tác dụng clo: Fe bị oxi hóa đến số oxi hóa +3

.Q TP

H2↑ H2

Đ

FeCl2 + FeSO4 +

ẠO

a. Với HCl, H2SO4 loãng: Fe + 2HCl → Fe + H2SO4 →

Fe

+

t →

o

Fe2(SO4)3 + 3SO2 + 6H2O

6HNO3đặc

o

Fe(NO3)3 + 3NO2 + 3H2O

N

6H2SO4đặc

t →

H Ư

2Fe +

G

b. Với H2SO4 đặc, HNO3 đặc, HNO3 loãng.

o

TR ẦN

t Fe + 4HNO3 loãng → Fe(NO3)3 + NO Lưu ý: Fe không tác dụng H2SO4 đặc nguội; HNO3 đặc nguội.

+

2H2O

B

3. Tác dụng với dung dịch muối

H

Ó

A

10 00

Fe có thể khử được ion của các kim loại đứng sau nó trong dãy điện hóa của kim loại.

Fe + CuSO4 → FeSO4 + Cu Fe + 2FeCl3 → 3FeCl2 Fe + 2AgNO3 → Fe(NO3)2 + 2Ag Fe + 3AgNO3 dư → Fe(NO3)3 + 3Ag

-L

Í-

4. Tác dụng H2O

Fe

ÁN

• Ở nhiệt độ thường: Fe không khử được H2O • Ở nhiệt độ cao: +

TO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

2. Tác dụng với dung dịch axit

H2O

o

o

t > 570 C   →

FeO

+ H2

t o < 570o C

IỄ N

Đ

ÀN

3Fe + 4H2O   → Fe3O4 + 4H2 • Trong không khí ẩm, Fe bị oxi hóa thành gỉ 4Fe +

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

S

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

+

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

Fe

6H2O + 3O2  → 4Fe(OH)3↓ đỏ nâu

D

IV. TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN Trong tự nhiên, sắt tồn tại chủ yếu ở dạng hợp chất: – Quặng manhetit (Fe3O4) (hiếm có trong tự nhiên) – Quặng hematit đỏ (Fe2O3) – Quặng hematit nâu (Fe2O3.nH2O) – Quặng xiđerit (FeCO3)

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

thường dùng để sản xuất gang

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Lý thuyết Hóa vô cơ 12 – Năm học 2017 – 2018

25

– Quặng pirit (FeS2) : dùng sản xuất H2SO4, không dùng để luyện gang vì chứa nhiều S

N

Bài 32: HỢP CHẤT CỦA SẮT

Đ

Tác dụng với chất oxi hóa mạnh tạo hợp chất sắt (III) o

FeO + 4HNO3 đặc

t Fe(NO3)3 →

+

o

o

TR ẦN

t 3FeO + 10HNO3 loãng → 3Fe(NO3)3 +

c. Điều chế: Fe2O3 + 3CO

t →

2Fe

NO + 5H2O

+ 3CO2

B

2. Fe(OH)2: sắt (II) hidroxit

NO2 + 2H2O

H Ư

o

SO2 + 4H2O

G

t Fe2(SO4)3 + →

N

2FeO + 4H2SO4 đặc

10 00

a. Lý tính: Chất rắn, màu trắng hơi xanh, không tan trong nước. b. Hóa tính: Trong không khí, Fe(OH)2 dễ bị oxi hóa thành Fe(OH)3 màu nâu đỏ.

H

Ó

A

Cho muối Fe2+ tác dụng dung dịch kiềm, ban đầu thấy có kết tủa trắng hơi xanh, sau đó chuyển dần sang màu nâu đỏ.

Í-

Fe2+

-L

+

ÁN

4Fe(OH)2 +

O2

+

→

Fe(OH)2↓

2H2O →

4Fe(OH)3↓

g coù khoâng khí + 2 OH − khoâ n  → Fe(OH)2↓

TO

c. Điều chế: Fe2+

2 OH −

D

IỄ N

Đ

ÀN

3. Muối sắt (II) a. Lý tính: Đa số muối Fe (II) tan trong nước, khi kết tinh ở dạng ngậm nước. Ví dụ: FeSO4.7H2O ; FeCl2.4H2O

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

ẠO

b. Hóa tính

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TP

a. Lý tính: Chất rắn, màu đen, không có trong tự nhiên.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

1. FeO: sắt (II) oxit

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

U Y

Trong các phản ứng hóa học, ion Fe2+ dễ nhường 1 electron để trở thành ion Fe3+ → Tính chất hóa học đặc trưng của hợp chất sắt (II) là tính khử

H

Ơ

I. HỢP CHẤT SẮT (II):

b. Hóa tính: Muối sắt (II) dễ bị oxi hóa thành muối sắt (III) 2FeCl2 + Cl2 → 2FeCl3 c. Điều chế: Cho Fe, FeO hay Fe(OH)2 tác dụng dung dịch HCl, H2SO4 loãng.

II. HỢP CHẤT SẮT (III)

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

26

GV Nguyễn Thị Ngọc Phương

Ơ H

1. Fe2O3: sắt (III) oxit

2FeCl3

+

o

H Ư

N

t c. Điều chế: 2Fe(OH)3 → Fe2O3 + 3H2O

2. Fe(OH)3: sắt (III) hidroxit

TR ẦN

a. Lý tính: Chất rắn, màu nâu đỏ, không tan trong nước. b. Hóa tính: Fe(OH)3 là bazơ:

10 00

B

Fe(OH)3 + 3HCl → FeCl3 + 3H2O → Fe(OH)3↓ c. Điều chế: Fe3+ + 3 OH − 

A

3. Muối sắt (III)

H

Ó

a. Lý tính: Muối Fe (III) tan trong nước, khi kết tinh thường ở dạng ngậm nước.

Í-

Ví dụ: FeCl3.6H2O ; Fe2(SO4)3.9H2O.

-L

b. Hóa tính: Có tính oxi hóa dễ bị khử thành muối sắt (II)

ÁN

+ 2FeCl3  → 3FeCl2 (dd màu vàng) (dd màu xanh nhạt)

ÀN

Cu + 2FeCl3  → CuCl2 + 2FeCl2 (dd màu vàng) (dd màu xanh)

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

+ 3H2O

t → 2Fe

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

Fe2O3 + 3H2

Đ

+ 3CO2

o

G

o

3H2O

ẠO

• Fe2O3 bị CO hoặc H2 khử thành Fe ở nhiệt độ cao t Fe2O3 + 3CO → 2Fe

.Q

6HCl →

Fe2O3 +

TP

• Fe2O3 là oxit bazơ:

TO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

b. Hóa tính

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

N

a. Lý tính: Chất rắn, màu nâu đỏ, không tan trong nước.

Fe

N

Trong các phản ứng hóa học, ion Fe3+ có khả năng nhận 1 hoặc 3 electron để trở thành ion Fe2+ hoặc Fe: Fe3+ + 1e → Fe2+ Fe3+ + 3e → Fe Tính chất hóa học đặc trưng của hợp chất sắt (III) là tính oxi hóa

Đ

Lưu ý: Với kim loại đứng trước sắt

D

IỄ N

Al + 3FeCl3  → AlCl3 + 3FeCl2 Al còn dư có khả năng đẩy Fe ra khỏi dung dịch muối sắt (II) 2Al +

3FeCl2  → 2AlCl3 + 3Fe↓

Bài 33: HỢP KIM CỦA SẮT I. GANG

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Lý thuyết Hóa vô cơ 12 – Năm học 2017 – 2018

27

1. Khái niệm: Gang là hợp kim của sắt với cacbon trong đó có từ 2 – 5% khối lượng cacbon, ngoài ra còn một lượng nhỏ các nguyên tố Si, Mn, S… 2. Phân loại: có 2 loại

500-600oC

Fe3O4 + CO → 3FeO + CO2

700-800oC

FeO + CO → Fe + CO2

Í-

H

Ó

A

10 00

Thân lò

1000oC

CaCO3 → CaO + CO2

1300oC

CaO + SiO2 → CaSiO3

o

1500 C 1800oC

ÀN

TO

ÁN

-L

Bụng lò

Đ

3Fe2O3 + CO → 2Fe3O4 + CO2

B

400oC

Khí lò cao

Nồi lò Cửa tháo gang

Xỉ Gang

C + CO2 → 2CO C + O2 → CO2 Không khí nóng Cửa tháo xỉ

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

200oC

Miệng lò

TR ẦN

H Ư

N

G

c. Các phản ứng hóa học xảy ra trong quá trình luyện quặng thành gang (Hình 7.2/trang 148GGK)

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

Đ

ẠO

– Quặng oxit sắt (thường là quặng hemantit đỏ) – Than cốc – Chất chảy (CaCO3 hoặc SiO2)

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TP

b. Nguyên liệu:

IỄ N D

.Q

a. Nguyên tắc: khử quặng oxit sắt bằng than cốc trong lò cao.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

Ơ

U Y

3. Sản xuất gang

http://daykemquynhon.ucoz.com

H N

b. Gang trắng: chứa ít cacbon hơn và cacbon chủ yếu ở dạng xementit (Fe3C)

N

a. Gang xám: chứa cacbon ở dạng than chì.

II. THÉP 1. Khái niệm: Thép là hợp kim của sắt chứa từ 0,01 – 2% khối lượng cacbon cùng một số nguyên tố khác (Si, Mn, Cr, Ni…) 2. Phân loại a. Thép thường (thép cacbon) – Thép cứng: > 0,09% C

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

28

GV Nguyễn Thị Ngọc Phương

– Thép mềm : ≤ 0,1% C b. Thép đặc biệt: Là thép chứa thêm một số ít nguyên tố: Mn, Cr, Ni, W ... làm cho thép có thêm một số tính chất đặc biệt.

Lò điện

H

– Vị trí trong BTH

Ó

A

I. VỊ TRÍ TRONG BẢNG TUẦN HOÀN, CẤU HÌNH ELECTRON NGUYÊN TỬ : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d5 4s1

-L

Í-

– Cấu hình electron nguyên tử

: ở ô số 24, nhóm VIB, chu kì 4.

ÁN

II. TÍNH CHẤT VẬT LÍ

Crom là kim loại màu trắng bạc, có khối lượng riêng lớn, là kim loại cứng nhất (có thể rạch được thủy tinh)

ÀN

III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC

Ơ https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

10 00

Bài 34: CROM VÀ HỢP CHẤT CỦA CROM

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

N

H Ư

TR ẦN

Khối lượng mỗi mẻ không lớn

B

Nhược điểm

H

TP

ẠO

Luyện được loại thép đặc biệt

Đ

– Tận dụng thép phế – Thời gian ngắn liệu – Thiết bị đơn giản – Thép chất lượng cao – Không cần nhiên – Khối lượng mỗi mẻ liệu lớn – Không luyện được thép có thành phần – Tiêu hao nhiên liệu theo ý muốn.

– Thời gian mỗi mẻ – Chất lượng thép dài không cao.

.Q

Mac–tanh

G

Ưu điểm

Bet–xơ–me

TO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Phương pháp

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

b. Các phương pháp luyện thép

U Y

N

a. Nguyên tắc: Giảm hàm lượng các tạp chất C, Si, Mn, S,… có trong gang bằng cách oxi hóa các tạp chất đó thành oxit rồi biến thành xỉ và tách ra khỏi thép.

N

3. Sản xuất thép

D

IỄ N

Đ

Cr có tính khử mạnh hơn Fe. Trong hợp chất, crom có các số oxi hóa: +1, +2, +3, +4, +5, +6 (thường gặp +2, +3, +6)

1. Tác dụng với phi kim

• Ở nhiệt độ thường, Cr chỉ tác dụng với flo • Ở nhiệt độ cao, Cr tác dụng với oxi, clo, lưu huỳnh…

4Cr

+

3O2

o

t →

2Cr2O3

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Lý thuyết Hóa vô cơ 12 – Năm học 2017 – 2018 o

2CrCl3

o

Cr2S3

2Cr

+

3Cl2

t →

2Cr

+

3S

t →

29

2. Tác dụng với nước

Ơ

N

Crom bền với nước và không khí do có màng oxit rất mỏng, bền bảo vệ.

.Q

N

G

1. Hợp chất crom (III)

H Ư

a. Crom (III) oxit: Cr2O3

o

B

t 3H2SO4 → Cr2(SO4)3 + 3H2O 2NaOH đặc  → 2NaCrO2 + H2O

10 00

Cr2O3 + Cr2O3 +

TR ẦN

• Là chất rắn, màu lục thẫm, không tan trong nước.

• Là oxit lưỡng tính: tan trong axit và kiềm đặc.

b. Crom (III) hidroxit

TO

ÁN

-L

Í-

H

Ó

A

• Là chất rắn, màu lục xám, không tan trong nước.

• Là một hidroxit lưỡng tính: tan được trong dung dịch axit và kiềm đặc.

Cr(OH)3 + NaOH → NaCrO2 + 2H2O Cr(OH)3 + 3HCl → CrCl3 + 3H2O 3+ Cr trong dung dịch vừa có tính oxi hóa (trong môi trường axit) vừa có tính khử (trong môi trường bazơ) CrCl3 + Zn → 2CrCl2 + ZnCl2 2NaCrO2 + 3Br2 + 8NaOH → 2NaCrO4 + 6NaBr + 4H2O

D

IỄ N

Đ

ÀN

2. Hợp chất crom (VI)

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Đ

IV. HỢP CHẤT CỦA CROM

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

ẠO

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

Crom không tan ngay trong dung dịch HCl, H2SO4 loãng và nguội vì có màng oxit crom bảo vệ. Khi đun nóng, màng oxit tan ra, crom tác dụng axit: Cr + 2HCl → CrCl2 + H2 Cr + H2SO4 → CrSO4 + H2 Crom không tác dụng HNO3 đặc nguội, H2SO4 đặc nguội.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

N

H

3. Tác dụng với axit

a. Crom (VI) oxit: CrO3

• CrO3 là chất rắn, màu đỏ thẫm.

• CrO3 là oxit axit: CrO3 + H2O → H2CrO4 (axit cromit) 2CrO3 + H2O → H2Cr2O7 (axit đicromit) Axit cromic và đicromic không tách ở dạng tự do mà chỉ tồn tại trong dung dịch.

• CrO3 có tính oxi hóa mạnh.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

30

GV Nguyễn Thị Ngọc Phương

b. Muối crom (VI)

• Muối cromat và đicromat là những hợp chất bền. + Muối cromat (Na2CrO4, K2CrO4) : màu vàng (màu của ion CrO42–).

H

Đ

Bài 35: ĐỒNG VÀ HỢP CHẤT CỦA ĐỒNG

H Ư

: ô số 29, chu kì 4, nhóm IB. : 1s2 2s22p6 3s23p63d10 4s1

TR ẦN

– Vị trí trong BTH – Cấu hình electron nguyên tử

N

G

I. VỊ TRÍ TRONG BẢNG TUẦN HOÀN, CẤU HÌNH ELECTRON NGUYÊN TỬ

Trong hợp chất, Cu có số oxi hóa +1 hoặc + 2 (do phân lớp 3d có 1electron ở phân lớp 4s chuyển sang → Cu dễ nhường electron ở lớp ngoài cùng và phân lớp sát ngoài cùng)

10 00

B

II. TÍNH CHẤT VẬT LÍ

H

Ó

A

– Kim loại màu đỏ, khối lượng riêng lớn.

– Đồng tinh khiết tương đối mềm, dễ kéo sợi, dễ dát mỏng.

– Dẫn điện dẫn nhiệt tốt (chỉ kém bạc)

Í-

III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC: Đồng là kim loại kém hoạt động, có tính khử yếu.

-L

1. Tác dụng với phi kim

ÁN

a. Với clo, brôm: phản ứng xảy ra ở nhiệt độ thường.

Cl2 Br2

TO

Cu + Cu +

→ CuCl2 → CuBr2

D

IỄ N

Đ

b. Với oxi: đồng không cháy trong khí oxi mà tạo thành màng CuO màu đen bảo vệ đồng không bị oxi hóa tiếp tục.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TP

(màu vàng)

ẠO

(màu da cam)

2H+

+

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

2 CrO 24−

H2O

U Y

+

.Q

Cr2 O 72 −

ÀN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

• Trong dung dịch của ion Cr2O72– luôn có cả ion CrO42– ở trạng thái cân bằng với nhau:

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

N

• Muối cromat và đicromat có tính oxi hóa mạnh K2Cr2O7 + 6FeSO4 + 7H2SO4 → 3Fe2(SO4)3 + Cr2(SO4)3 + K2SO4 + 7H2O.

Ơ

N

+ Muối đicromat (Na2Cr2O7, K2Cr2O7): màu da cam (màu của ion Cr2O72–)

2Cu +

O2

o

t 2CuO →

c. Với lưu huỳnh: phản ứng xảy ra khi đun nóng Cu +

S

o

t CuS →

2. Tác dụng với axit a. Với HCl, H2SO4 loãng: không phản ứng

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Lý thuyết Hóa vô cơ 12 – Năm học 2017 – 2018

31

b. Với H2SO4 đặc, HNO3 đặc, HNO3 loãng o

+ + +

SO2 2NO2 2NO

+ + +

2H2O 2H2O 4H2O

N

t CuSO4 2H2SO4 đặc → 4HNO3 đặc → Cu(NO3)2 8HNO3 loãng → 3Cu(NO3)2

H

Ơ

IV. HỢP CHẤT CỦA ĐỒNG

+

→

Cu

+

CO2

o

Cu

+

H2O

o

3Cu

+

t →

2NH3

t →

TP ẠO Đ

CO

G

+

N2

+

3H2O

A

10 00

B

• Cu(OH)2 là chất rắn, màu xanh, không tan trong nước.

• Cu(OH)2 là một bazơ: dễ tan trong axit Cu(OH)2 + 2HCl → CuCl2 + 2H2O • Cu(OH)2 dễ bị nhiệt phân o

H

Í-

3. Muối đồng (II)

Ó

t CuO + H2O Cu(OH)2 →

-L

– Dung dịch muối đồng có màu xanh.

ÁN

– Muối đồng thường gặp là muối Cu (II): CuCl2, CuSO4, Cu(NO3)2…

Đ

ÀN

TO

– Muối đồng (II) sunfat kết tinh ở dạng ngậm nước có màu xanh, dạng khan có màu trắng. o

t CuSO4.5H2O → CuSO4 + 5H2O màu xanh màu trắng

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

N H2

+

Cu

to

2. Đồng (II) hidroxit

IỄ N D

CO

o

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

3CuO

+

t →

N

CuO

C

H Ư

CuO

+

TR ẦN

CuO

.Q

• CuO là chất rắn màu đen, không tan trong nước.

• CuO là oxit bazơ: tác dụng được với axit, oxit axit CuO + H2SO4 → CuSO4 + H2O CuO + SO3 → CuSO4 • CuO có tính oxi hóa: dễ bị khử bởi C, CO, H2, NH3 …

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

1. Đồng (II) oxit

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

Cu + Cu + 3Cu +

4. Ứng dụng của đồng và hợp chất của đồng – Ứng dụng của đồng: 50% sản lượng đồng dùng làm dây điện, 30% làm hợp kim…

– Ứng dụng của hợp chất đồng: CuSO4 dùng trong nông nghiệp để chữa bệnh mốc sương cho cà chua, khoai tây ; CuSO4 khan dùng để phát hiện vết của nước trong các chất lỏng…

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

32

GV Nguyễn Thị Ngọc Phương

Bài 36: SƠ LƯỢC VỀ NIKEN, KẼM, CHÌ, THIẾC I. NIKEN

N

1. Vị trí trong bảng tuần hoàn: Ở ô số 28, nhóm VIIIB, chu kì 4.

Ơ

2. Tính chất và ứng dụng

.Q

o

Đ

ẠO

t Ni + Cl2 → NiCl2 – Ở nhiệt độ thường, Ni bền với không khí và nước.

N

G

• Ứng dụng: Dùng trong ngành luyện kim, mạ lên sắt để chống gỉ, dùng làm chất xúc tác.

H Ư

II. KẼM

TR ẦN

1. Vị trí trong bảng tuần hoàn: Ở ô số 30, nhóm IIB, chu kì 4.

2. Tính chất và ứng dụng

A

10 00

B

• Tính chất vật lí: – Là kim loại màu lam nhạt (trong không khí ẩm kẽm có màu xám do bị phủ 1 lớp oxit mỏng), khối lượng riêng lớn.

– Kẽm ở trạng thái rắn và hợp chất kẽm không độc, riêng hơi của ZnO thì rất độc.

2Zn +

O2

t 2ZnO →

Zn +

S

Í-

o

H

Ó

• Tính chất hóa học: Zn là kim loại hoạt động, có tính khử mạnh hơn sắt. o

-L

t ZnS →

TO

ÁN

• Ứng dụng – Mạ lên sắt để bảo vệ sắt khỏi gỉ, chế tạo hợp kim, sản xuất pin khô.

– Hợp chất của kẽm dùng trong y học như ZnO làm thuốc chữa đau dây thần kinh, chữa bệnh eczema, bệnh ngứa…

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

t → 2NiO

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TP

o

2Ni + O2

ÀN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

• Tính chất hóa học: – Ni có tính khử yếu hơn sắt, tác dụng với nhiều đơn chất và hợp chất nhưng không tác dụng với hidro.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

N

H

• Tính chất vật lí: Là kim loại màu trắng bạc, rất cứng, khối lượng riêng lớn.

Đ

III. CHÌ

D

IỄ N

1. Vị trí trong bảng tuần hoàn: Ở ô số 82, nhóm IVA, chu kì 6.

2. Tính chất và ứng dụng

• Tính chất vật lí: là kim loại màu trắng hơi xanh, có khối lượng riêng lớn, chì mềm dễ dát thành lá mỏng.

• Tính chất hóa học:

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Lý thuyết Hóa vô cơ 12 – Năm học 2017 – 2018

33

Với oxi: – Ở nhiệt độ thường: Pb tác dụng oxi của không khí tạo màng oxit bảo vệ kim loại không bị oxi hóa tiếp tục.

– Khi đun nóng: Pb bị oxi hóa dần đến hết. o

O2

N

t 2PbO →

Ơ N

H

Với lưu huỳnh: o

.Q

H Ư

N

• Tính chất vật lí:

TR ẦN

– Là kim loại màu trắng bạc (thường gọi thiếc trắng), khối lượng riêng lớn, mềm nên dễ dát mỏng.

– Thiếc tồn tại 2 dạng thù hình là thiếc trắng và thiếc xám, hai dạng này có thể biến đổi lẫn nhau phụ thuộc nhiệt độ.

10 00

B

• Tính chất hóa học:

– Sn tan chậm trong dung dịch HCl loãng

: Sn

A

– Khi đun nóng, Sn tác dụng oxi trong không khí : Sn

+ O2

SnCl2 + H2↑ o

t → SnO2

H

Ó

• Ứng dụng

+ 2HCl →

ÁN

-L

Í-

– Dùng để phủ lên bề mặt sắt để chống gỉ (sắt tây) dùng trong công nghiệp thực phẩm.

– Lá thiếc mỏng dùng làm tụ điện. Hợp kim Sn–Pb dùng để hàn.

– SnO2 dùng làm men trong công nghiệp gốm sứ, làm thủy tinh mờ.

Đ

ÀN

TO

CHƯƠNG 8: PHÂN BIỆT MỘT SỐ CHẤT VÔ CƠ

Bài 40: NHẬN BIẾT MỘT SỐ ION TRONG DUNG DỊCH

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

G

2. Tính chất và ứng dụng

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

Đ

1. Vị trí trong bảng tuần hoàn: ô số 50, nhóm IVA, chu kì 5.

ẠO

IV. THIẾC

IỄ N D

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

t PbS Pb + S → • Ứng dụng: chì được dùng chế tạo bản cực acquy, vỏ dât cáp, đầu đạn, chế tạo thiết bị bảo vệ khỏi các tia phóng xạ.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

2Pb +

I. NGUYÊN TẮC NHẬN BIẾT MỘT ION TRONG DUNG DỊCH Thêm vào dung dịch 1 thuốc thử tạo với ion đó một sản phẩm đặc trưng (kết tủa, một hợp chất có màu ; một chất khí khó tan sủi bọt ; một khí bay khỏi dung dịch…)

II. NHẬN BIẾT MỘT SỐ CATION TRONG DUNG DỊCH

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

34

Giải thích

Na +

Thử màu Ngọn lửa nhuộm ngọn lửa màu vàng tươi

NH +4

t Khí mùi khai, khí NH4+ + OH– → NH3↑ + H2O NaOH, đun này làm xanh quỳ nóng nhẹ ẩm.

Ba 2 +

H2SO4 loãng

Kết tủa trắng.

NaOH từ từ đến dư

Kết tủa trắng keo, Al3+ + 3OH– → Al(OH)3↓ kết tủa tan Al(OH)3 + OH– → AlO2– + 2H2O

NaOH

Kết tủa màu nâu Fe3+ + 3OH– → Fe(OH)3↓ đỏ

NaOH

Kết tủa trắng hơi Fe2+ + 2OH– → Fe(OH)2↓ xanh, chuyển dần 4Fe(OH) + O + 2H O → 4Fe(OH) ↓ 2 2 2 3 nâu đỏ

Ơ H N

U Y

.Q

ÁN

Hiện tượng

Giải thích

Cu và H2SO4 loãng

Tạo dung dịch màu 3Cu+ 8H+ +2NO3– xanh, có khí thoát ra, →3Cu2+ + 3NO + 4H2O khí này chuyển dần 2NO + O2 → 2NO2 sang nâu đỏ.

SO 24−

BaCl2

Kết tủa trắng

Ba2+ + SO42–→ BaSO4↓

Cl −

AgNO3

Kết tủa trắng

Ag+ + Cl– → AgCl↓

HCl

Sủi bọt khí, khí này CO32– + 2H+→ CO2 + H2O làm đục nước vôi CO + Ca(OH) → CaCO + H O 2 2 3 2 trong.

ÀN

Đ IỄ N

CO 32 −

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

Ó

H Í-

-L

Dung dịch thuốc thử

Anion

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TP

ẠO

• Kết tủa xanh, kết Cu2+ +2NH3 + 2H2O → Cu(OH)2 + tủa tan tạo dung 2NH4+ dịch màu xanh lam Cu(OH)2 + 4NH3 → [Cu(NH3)4](OH)2 đậm

III. NHẬN BIẾT MỘT SỐ ANION TRONG DUNG DỊCH

NO 3−

D

TR ẦN

• Hoặc NH3

B

• Kết tủa xanh.

A

Cu 2 +

màu Cu2+ + 2OH– → Cu(OH)2↓

• NaOH

10 00

Fe 2 +

H Ư

N

G

Fe 3+

Ba2+ + SO42– → BaSO4↓

Đ

Al

3+

TO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

o

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Hiện tượng

N

Dung dịch thuốc thử

Cation

GV Nguyễn Thị Ngọc Phương

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Lý thuyết Hóa vô cơ 12 – Năm học 2017 – 2018

35

Bài 41: NHẬN BIẾT MỘT SỐ CHẤT KHÍ I. NGUYÊN TẮC CHUNG ĐỂ NHẬN BIẾT MỘT CHẤT KHÍ Dựa vào tính chất vật lí hoặc tính chất hóa học đặc trưng của nó.

.Q

• Ca(OH)2

• Kết tủa SO2 trắng H2O

• Br2

• Nhạt màu SO2 + Br2 + 2H2O → H2SO4 + dd brom 2HBr

Ca(OH)2

Kết tủa trắng

Không mùi

H2 S

Mùi Pb(CH3COO)2 Kết tủa đen trứng thối

NH3

Mùi khai

A Ó H Í-L ÁN TO

N

hóa

Pb(CH3COO)2 + H2S

→ PbS↓ + 2CH3COOH

D

IỄ N

Đ

ÀN

H Ư

TR ẦN

B

Quỳ xanh

10 00

Quỳ ẩm

CO2 + Ca(OH)2 → CaCO3↓ + H2O

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Đ

G

CO2

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

Mùi hắc

+ Ca(OH)2 → CaSO3↓ +

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

N

Giải thích

U Y

Hiện tượng

TP

SO2

Dung dịch thuốc thử

Mùi

ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Khí

H

Ơ

N

II. NHẬN BIẾT MỘT SỐ CHẤT KHÍ

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

36

GV Nguyễn Thị Ngọc Phương

CHƯƠNG 9: HÓA HỌC VÀ VẤN ĐỀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ, XÃ HỘI, MÔI TRƯỜNG

N

Bài 43: HÓA HỌC VÀ VẤN ĐỀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ

H

ÁN

ÀN

II. VẤN ĐỀ VẬT LIỆU

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

-L

Í-

H

Ó

3. Hóa học góp phần giải quyết vấn đề năng lượng và nhiên liệu − Nghiên cứu sử dụng các nhiên liệu ít ảnh hưởng đến môi trường: dùng hiđro làm nhiên liệu. − Nâng cao hiệu quả của quy trình chế hóa, sử dụng nhiên liệu, quy trình tiết kiệm nhiên liệu. − Chế tạo vật liệu chất lượng cao cho ngành năng lượng. Hóa học đóng vai trò cơ bản trong việc tạo ra nhiên liệu hạt nhân.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

TP

ẠO

Đ

G

N

H Ư

TR ẦN

A

10 00

B

2. Những vấn đề đang đặt ra về năng lượng và nhiên liệu − Khai thác và sử dụng nhiên liệu ít gây ô nhiễm môi trường như: nhiên liệu hỗn hợp, than đá, than hóa học − Phát triển năng lượng hạt nhân, năng lượng nước, năng lượng mặt trời, dùng hiđro làm nhiên liệu, năng lượng gió.

TO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

N

1. Năng lượng và nhiên liệu − Các dạng năng lượng: nhiệt năng, hóa năng, điện năng, quang năng, ... − Nhiên liệu khi bị đốt cháy sinh ra năng lượng (nhiệt năng). Nguồn nhiên liệu chủ yếu: than đá, dầu mỏ, khí thiên nhiên, ... (gọi chung là nhiên liệu hóa thạch) → khai thác và sử dụng nguồn nhiên liệu hóa thạch: lún đất, ô nhiễm dầu trên đất, trên biển, ô nhiễm không khí. − Các nguồn năng lượng: + Nhiên liệu hóa thạch; + Năng lượng hạt nhân: nhà máy điện nguyên tử đòi hỏi kỹ thuật hiện đại, đầu tư lớn, đòi hỏi giải pháp an toàn cao; + Năng lượng nước (thủy năng): được xem là năng lượng sạch. Khi phát triển năng lượng thủy điện làm cho nhiều vùng canh tác và tài nguyên rừng ngập vĩnh viễn; + Năng lượng mặt trời: có thể tái sinh không bao giờ cạn kiệt; + Năng lượng gió (phong năng).

Ơ

I. VẤN ĐỀ NĂNG LƯỢNG VÀ NHIÊN LIỆU

D

IỄ N

Đ

1. Vai trò của vật liệu đối với sự phát triển kinh tế Vật liệu là một cơ sở quan trọng để phát triển nền kinh tế. Hóa học cùng các ngành khoa học khác đã tạo ra các loại vật liệu: đồ đá, đồ gốm, đồ đồng, đồ sắt, thủy tinh, gang thép, xi măng, vật liệu hữu cơ cao phân tử, vật liệu tinh thể, ...

2. Vấn đề vật liệu đang đặt ra cho nhân loại Yêu cầu của con người về vật liệu ngày càng to lớn, đa dạng: kết hợp giữa kết cấu và công dụng, loại hình có tính đa dạng, ít nhiễm bẩn, có thể tái sinh, tiết kiệm năng lượng, bền chắc, đẹp.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com 37

H

Ó

A

2. Những vấn đề đặt ra cho nhân loại về lương thực, thực phẩm Đảm bảo đủ lương thực, thực phẩm cho nhân loại là một vấn đề vô cùng khó khăn.

Thế giới đã có nhiều giải pháp như cuộc “cách mạng xanh:, phát triển công nghệ sinh học, ...

D

IỄ N

Đ

ÀN

TO

ÁN

-L

Í-

3. Hóa học góp phần giải quyết vấn đề lương thực, thực phẩm − Nghiên cứu sản xuất các loại phân bón; thuốc bảo vệ thực vật; các loại thuốc kích thích sự sinh trưởng, phát triển của cây trồng, vật nuôi; chất bảo quản lương thực, thực phẩm sau thu hoạch. − Chế biến thực phẩm theo công nghệ hóa học như: tổng hợp chất béo nhân tạo, chuyển hóa dầu thành mỡ. − Chế tạo các chất phụ gia thực phẩm. − Hướng dẫn mọi người sử dụng đúng quy trình vệ sinh an toàn thực phẩm cũng là vấn đề quan trọng để giải quyết vấn đề lương thực, thực phẩm.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

10 00

B

TR ẦN

H Ư

N

G

Đ

1. Vai trò của lương thực, thực phẩm đối với con người Lương thực, thực phẩm được con người sử dụng chứa nhiều chất hữu cơ: cacbohiđrat, protein, chất béo, vitamin, nước, khoáng chất, chất vi lượng. − Tỉ lệ protein tối ưu cho cơ thể: 70% có nguồn gốc thực vật và 30% có nguồn gốc động vật. − Vitamin: rau quả là nguồn vitamin quan trọng nhất: Vitamin A có nhiều trong cà chua, cà rốt, quả gấc (quả gấc chứa β caroten gấp 68 lần cà chua) − Chất vi lượng: chỉ thiếu một lượng nhỏ chất vi lượng cũng ảnh hưởng sức khỏe (Thiếu iot: gây kém phát triển trí nhớ và có thể đần độn; thiếu vitamin A: khô mắt và giảm sức đề kháng; thiếu sắt sẽ gây thiếu máu)

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

ẠO

I. VẤN ĐỀ LƯƠNG THỰC, THỰC PHẨM

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

.Q

TP

Bài 44: HÓA HỌC VÀ VẤN XÃ HỘI

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

N

H

Ơ

3. Hóa học góp phần giải quyết vấn đề vật liệu cho tương lai Hóa học kết hợp các ngành khoa học trong lĩnh vực kĩ thuật vật liệu đang nghiên cứu và khai thác những vật liệu mới như: − Vật liệu compozit (gồm chất nền là polime, chất độn và các phụ gia khác): có độ bền, chịu nhiệt cao hơn polime nguyên chất. − Vật liệu hỗn hợp vô cơ và hợp chất hữu cơ: dùng chất vô cơ bổ sung cho vật liệu cao phân tử làm thay đổi tính chất vật liệu. Ví dụ: kính thép. − Vật liệu hỗn hợp nano (được cấu tạo bằng hạt có kích thước cỡ nanomet): tạo độ rắn siêu cao của một số kim loại, tính siêu dẻo của gốm sứ, ...

N

Lý thuyết Hóa vô cơ 12 – Năm học 2017 – 2018

II. HÓA HỌC VÀ VẤN ĐỀ MAY MẶC 1. Vai trò của vấn đề may mặc với cuộc sống con người − Tơ tự nhiên: chế tạo từ bông, lông thú − Tơ nhân tạo: được sản xuất từ polime thiên nhiên như từ xenlulozơ chế biến bằng các con đường hóa học tạo thành tơ visco, tơ xenlulozơ axetat.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

38

GV Nguyễn Thị Ngọc Phương

− Tơ tổng hợp: do con người tổng hợp bằng phương pháp hóa học như tơ nilon, tơ capron, ...

Ơ H

-L

Í-

b. Phòng chống ma túy − Chúng ta cùng đấu tranh để ngăn chặn không cho ma túy xâm nhập vào nhà trường.

ÁN

Bài 45: HÓA HỌC VÀ VẤN MÔI TRƯỜNG

I. VẤN ĐỀ Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG

ÀN

1. Ô nhiễm môi trường không khí

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

H

Ó

A

a. Chất gây nghiện, chất ma túy − Chất ma túy: cocain, amphetamin, thuốc phiện, ... − Chất gây nghiện nhưng không phải ma túy: nicotin (có trong thuốc lá), cafein (có trong hạt café, lá chè, côca, ...)

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

B

10 00

2. Một số chất gây nghiện, chất ma túy

TR ẦN

H Ư

N

G

Đ

1. Dược phẩm − Dược phẩm có nguồn gốc từ động vật, thực vật và có nguồn gốc từ hợp chất hòa học do con người tổng hợp nên. − Dược phẩm bao gồm: thuốc kháng sinh, thuốc chữa bệnh, vacxin, vitamn, thuốc giảm đau, thuốc tăng cường thể lực. − Công nghiệp hóa được tạo ra hàng trăm chất phụ gia thực phẩm. Công nghiệp hóa mĩ phẩm chế tạo hàng nghìn loại mĩ phẩm. kem đánh răng, dầu gội đầu,...

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q

TP

ẠO

III. HÓA HỌC VỚI VIỆC BẢO VỆ SỨC KHỎE CON NGƯỜI

TO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

N

3. Hóa học góp phần giải quyết những vấn đề may mặc cho nhân loại − Nâng cao chất lượng, sản lượng các loại tơ hóa học, tơ tổng hợp. Nghiên cứu chế tạo nhiều loại tơ có tính năng đặc biệt đáp ứng nhu cầu ngày càng cao về may mặc của con người. − Nghiên cứu chế tạo các loại thuốc nhuôm, chất phụ gia làm cho màu sắc các loại vải thêm rực rỡ, đẹp, đa dạng tính năng.

N

2. Những vấn đề đang đặt ra về may mặc − Điều kiện sản xuất ra các tơ tự nhiên ngày càng khó khăn nên yêu cầu đối với công nghiệp chế tạo vải sợi ngày càng cao.

D

IỄ N

Đ

a. Nguyên nhân gây ô nhiễm − Có 2 nguồn gây ô nhiễm môi trường không khí là: do thiên nhiên và do hoạt động của con người − Nguồn gây ô nhiễm do con người: + Khí thải công nghiệp; + Khí thải do hoạt động giao thông vận tải; + Khí thải do sinh hoạt − Các chất gây ô nhiễm không khí như: CO, CO2, SO2, H2S, NOx, CFC (cloroflorocacbon), các chất bụi, ...

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Lý thuyết Hóa vô cơ 12 – Năm học 2017 – 2018

39

b. Tác hại của ô nhiễm không khí

N

Hiệu ứng nhà kính: CO2, CH4, ...

Phá hủy tâng ozon: CFC Mưa axit: SO2, NO2 Gây hại với lúa mạch, cây bông, cây thông, các loại hoa, cây ăn quả: SO2

Ơ

− − − −

.Q

H

Ó

A

10 00

B

3. Ô nhiễm môi trường đất − Nguồn gốc tự nhiên: núi lửa, ngập úng, đất bị mặn do thủy triều xâm nhập, đất bị vùi lấp do cát, ... − Nguồn gốc con người: tác nhân hóa học, tác nhân vật lí, tác nhân sinh học. − Tác nhân hóa học gây ô nhiễm môi trường đất: + Chất thải nông nghiệp (sử dụng phân bón hóa học, chất bảo vệ thực vật, chất kích thích sinh trưởng) + Chất thải sinh hoạt.

-L

Í-

II. HÓA HỌC VỚI VẤN ĐỀ PHÒNG CHỐNG Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG

D

IỄ N

Đ

ÀN

TO

ÁN

1. Nhận biết môi trường bị ô nhiễm − Quan sát: mùi, màu sắc. − Xác định bằng các thuốc thử độ pH, xác định nồng độ một số ion kim loại như Pb2+, Ca2+, Mg2+. − Xác định ô nhiễm môi trường bằng dụng cụ đo: dùng máy sắc kí, các phương tiện đo lường, ...

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TR ẦN

H Ư

N

b. Tác hại của ô nhiễm môi trường nước Các chất gây ô nhiễm có tác hại khác nhau đến sự sinh trưởng, phát triển của động thực vật, ảnh hưởng đến sức khỏe con người.

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

G

Đ

ẠO

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

U Y

a. Nguyên nhân gây ô nhiễm − Ô nhiễm môi trường nước có nguồn gốc tự nhiên: do mưa, tuyết tan, gió bão, lũ lụt.. − Ô nhiễm môi trường nước có nguồn gốc nhân tạo: nước thải từ vùng dân cư, khu công nghiệp, hoạt động giao thông, phân bón, thuốc trừ sâu, diệt cỏ vào môi trường nước. − Tác nhân hóa học gây ô nhiễm môi trường nước: + Các ion kim loại nặng như Hg, Pb, Sb, Cu, Mn, ... + Các anion NO3-, PO43-, SO42-, ... + Thuốc bảo vệ thực vật, phân bón hóa học.

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

N

H

2. Ô nhiễm môi trường nước

2. Vai trò của hóa học trong việc xử lí chất gây ô nhiễm môi trường − Trong sản xuất nông nghiệp: phải sử dụng phân hóa học, thuốc bảo vệ thực vật, chất kích thích đúng quy định. − Trong sản xuất công nghiệp: tuân thủ quy trình xử lí chất thải như xử lí khói bụi, nước thải của các nhà máy trước khi thải ra môi trường. − Cơ sở nghiên cứu, phòng thí nghiệm trường học: xử lí, phân loại các chất thải sau khi thí nghiệm trước khi thải ra môi trường.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Ơ

+

F2

→

.........................................................................................................................................................................

2.

Ba

+

F2

→

.........................................................................................................................................................................

3.

Mg

+

F2

→

.........................................................................................................................................................................

4.

Al

+

F2

→

.........................................................................................................................................................................

5.

Fe

+

F2

→

.........................................................................................................................................................................

6.

Cr

+

F2

→

.........................................................................................................................................................................

7.

Na

+

Cl2

→

8.

Ba

+

Cl2

→

9.

Mg

+

Cl2

10.

Al

+

11.

Fe

H Ư

TR ẦN

B

10 00

A

H

Ó

.........................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................

Cl2

→

.........................................................................................................................................................................

+

Cl2

→

.........................................................................................................................................................................

Cl2

→

.........................................................................................................................................................................

TO

→

ÁN

-L

Í-

.........................................................................................................................................................................

+

13.

Na

+

Br2

→

.........................................................................................................................................................................

14.

Ba

+

Br2

→

.........................................................................................................................................................................

15.

Mg

+

Br2

→

.........................................................................................................................................................................

16.

Al

+

Br2

→

.........................................................................................................................................................................

17.

Fe

+

Br2

→

.........................................................................................................................................................................

IỄ N

Đ

Cr

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Đ

G

Na

N

1.

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

o

t 2M + nX 2  → 2MX n (X là nguyên tố halogen: F ; Cl ; Br ; I)

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

.Q ẠO

1. Kim loại tác dụng halogen: (hầu hết kim loại)

12.

D

TP

I. KIM LOẠI TÁC DỤNG PHI KIM

ÀN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

ÔN TẬP PHẢN ỨNG OXI HÓA KHỬ CỦA KIM LOẠI

U Y

N

− Khu dân cư đô thị: rác thải phải thu gom, phân loại, xử lí để thu hồi, tái chế, chống ô nhiễm môi trường. − Một số phương pháp xử lí chất thải gây ô nhiễm môi trường: + Phương pháp hấp thụ + Phương pháp hấp thụ trong than bùn, phân rác, đất xốp, than hoạt tính. + Phương pháp oxi hóa khử: cho luồng khí thải qua H2SO4 để hấp thụ amin, amoniac, rồi cho luồng khí qua dd kiềm đểhấp thụ axit cacbooxylic, axit béo, phenol. Sau đó cho luồng khí qua NaClO để oxi hóa anđehit, H2S, xeton, ...

N

GV Nguyễn Thị Ngọc Phương

H

40

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Br2

→

.........................................................................................................................................................................

19. Na

+

I2

→

.........................................................................................................................................................................

20. Ba

+

I2

→

.........................................................................................................................................................................

21. Mg

+

I2

→

.........................................................................................................................................................................

22. Al

+

I2

→

.........................................................................................................................................................................

23. Fe

+

I2

→

.........................................................................................................................................................................

24. Cr

+

I2

→

.........................................................................................................................................................................

H

→

.........................................................................................................................................................................

26. Ca

+

O2

→

.........................................................................................................................................................................

27. Cu

+

O2

→

.........................................................................................................................................................................

28. Al

+

O2

→

.........................................................................................................................................................................

29. Fe

+

O2

→

.........................................................................................................................................................................

30. Cr

+

O2

→

.........................................................................................................................................................................

G

N

H Ư

TR ẦN

B

10 00

o

t 2M + nS  → M 2Sn

H

Ó

A

3. Kim loại tác dụng lưu huỳnh (trừ Au, Ag, Pt)

S

→

.........................................................................................................................................................................

+

S

→

.........................................................................................................................................................................

+

S

→

.........................................................................................................................................................................

34. Al

+

S

→

.........................................................................................................................................................................

35. Fe

+

S

→

.........................................................................................................................................................................

36. Cr

+

S

→

.........................................................................................................................................................................

37. Hg

+

S

→

.........................................................................................................................................................................

ÁN

-L

+

TO

32. Ba

ÀN

33. Mg

Đ

Í-

Viết phương trình phản ứng của K, Ba, Mg, Al, Fe, Cr, Hg lần lượt tác dụng S.

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

O2

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

ẠO

+

Đ

25. K

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

N

U Y

.Q

o

31. K

N

+

Ơ

18. Cr

t 2. Kim loại tác dụng oxi (trừ Au, Ag, Pt): 4M + nO 2  → 2M 2O n

IỄ N D

41

TP

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Lý thuyết Hóa vô cơ 12 – Năm học 2017 – 2018

II. KIM LOẠI TÁC DỤNG H2O: 2M + 2nH 2O  → 2M(OH) n + nH 2 (M là kim loại nhóm IA, IIA trừ Be và Mg)

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

H2O

→

.........................................................................................................................................................................

39.

Na

+

H2O

→

.........................................................................................................................................................................

40.

K

+

H2O

→

.........................................................................................................................................................................

41.

Rb

+

H2O

→

.........................................................................................................................................................................

42.

Cs

+

H2O

→

.........................................................................................................................................................................

43.

Ca

+

H2O

→

.........................................................................................................................................................................

44.

Sr

+

H2O

→

.........................................................................................................................................................................

45.

Ba

+

H2O

→

.........................................................................................................................................................................

Na

+

HCl

→

.........................................................................................................................................................................

47.

Mg

+

HCl

→

.........................................................................................................................................................................

48.

Al

+

HCl

→

.........................................................................................................................................................................

49.

Fe

+

HCl

→

.........................................................................................................................................................................

50.

Cr

+

HCl

→

51.

Cu

+

HCl

52.

Na

+

H2SO4 →

.........................................................................................................................................................................

53.

Mg

+

H2SO4 →

.........................................................................................................................................................................

54.

Al

+

H2SO4 →

.........................................................................................................................................................................

55.

Fe

+

H2SO4 →

.........................................................................................................................................................................

56.

Cr

+

H2SO4 →

.........................................................................................................................................................................

57.

Cu

+

H2SO4 →

.........................................................................................................................................................................

10 00

A Ó

.........................................................................................................................................................................

H

-L

ÁN

TO

ÀN

Đ D

B

46.

Í-

TR ẦN

(M là kim loại đứng trước hidđro → Các kim loại Pt, Au, Ag, Cu, Hg không tác dụng)

.........................................................................................................................................................................

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

H Ư

t 2M + 2nH + (HCl, H 2SO 4 )  → 2M n + + nH 2

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

o

N

1. Kim loại tác dụng HCl, H2SO4 loãng:

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

U Y

.Q

TP

ẠO

G

Đ

III. KIM LOẠI TÁC DỤNG AXIT

→

Ơ

+

H

Li

N

38.

N

GV Nguyễn Thị Ngọc Phương

IỄ N

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

42

2. Kim loại tác dụng H2SO4 đặc, HNO3 loãng, HNO3 đặc

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Lý thuyết Hóa vô cơ 12 – Năm học 2017 – 2018

43

+4

S O2

+6

0

a/ H2SO4 đặc:

+n

M + H2 S O4  → M 2 (SO 4 ) n +

0

+ H 2O

S −2

N

H2 S

H

Ơ

H2SO4 đặc → sản phẩm khử thường là SO2

U Y

+4

N O2

.Q N

G

N H 4 NO3

Đ

N2

−3

Mg

+

H2SO4 đặc

→

...............................................................................................................................................................

59.

Mg

+

H2SO4 đặc

→

...............................................................................................................................................................

60.

Mg

+

H2SO4 đặc

→

61.

Al

+

H2SO4 đặc

62.

Al

+

H2SO4 đặc

63.

Al

+

H2SO4 đặc

64.

Zn

10 00

B

58.

...............................................................................................................................................................

→

...............................................................................................................................................................

→

...............................................................................................................................................................

H2SO4 đặc

→

...............................................................................................................................................................

+

H2SO4 đặc

→

...............................................................................................................................................................

TO

+

ÁN

-L

Í-

H

Ó

A

→

...............................................................................................................................................................

Zn Zn

+

H2SO4 đặc

→

...............................................................................................................................................................

67.

Fe

+

H2SO4 đặc

→

...............................................................................................................................................................

68.

Cr

+

H2SO4 đặc

→

...............................................................................................................................................................

69.

Cu

+

H2SO4 đặc

→

...............................................................................................................................................................

70.

Ag

+

H2SO4 đặc

→

...............................................................................................................................................................

71.

Hg

+

H2SO4 đặc

→

...............................................................................................................................................................

72.

Mg

+

HNO3 đặc

→

...............................................................................................................................................................

65.

ÀN Đ IỄ N

TR ẦN

H Ư

HNO3 đặc → sản phẩm khử là NO2. + Mg, Al, Zn HNO3 loãng  → sản phẩm khử có thể là N2O, N2, NH4NO3.

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

+ H 2O

N2 O

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

+1

TP

+n

M + H N O3  → M ( NO 3 ) n +

0

66.

D

+5

0

b/ HNO3:

ẠO

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

+2

NO

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

N

+ Mg, Al, Zn H2SO4 đặc  → sản phẩm khử có thể là S, H2S

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

...............................................................................................................................................................

74.

Zn

+

HNO3 đặc

→

...............................................................................................................................................................

75.

Fe

+

HNO3 đặc

→

...............................................................................................................................................................

76.

Cr

+

HNO3 đặc

→

...............................................................................................................................................................

77.

Cu

+

HNO3 đặc

→

...............................................................................................................................................................

78.

Ag

+

HNO3 đặc

→

...............................................................................................................................................................

79.

Hg

+

HNO3 đặc

→

...............................................................................................................................................................

80.

Mg

+

HNO3 loãng →

...............................................................................................................................................................

81.

Mg

+

HNO3 loãng →

...............................................................................................................................................................

82.

Mg

+

HNO3 loãng →

...............................................................................................................................................................

83.

Mg

+

HNO3 loãng →

...............................................................................................................................................................

84.

Al

+

HNO3 loãng →

...............................................................................................................................................................

85.

Al

+

HNO3 loãng →

...............................................................................................................................................................

86.

Al

+

HNO3 loãng →

...............................................................................................................................................................

87.

Al

+

HNO3 loãng →

88.

Zn

+

HNO3 loãng →

...............................................................................................................................................................

89.

Zn

+

HNO3 loãng →

...............................................................................................................................................................

90.

Zn

+

HNO3 loãng →

...............................................................................................................................................................

91.

Zn

+

HNO3 loãng →

...............................................................................................................................................................

92.

Fe

+

TO

HNO3 loãng →

...............................................................................................................................................................

93.

Cr

+

HNO3 loãng →

...............................................................................................................................................................

94.

Đ

Cu

+

HNO3 loãng →

...............................................................................................................................................................

95.

Ag

+

HNO3 loãng →

...............................................................................................................................................................

96.

Hg

+

HNO3 loãng →

...............................................................................................................................................................

U Y

.Q

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

TP

ẠO

Đ

G

N H Ư

TR ẦN

B

10 00

ÁN

-L

Í-

H

Ó

A

...............................................................................................................................................................

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

ÀN

D

N

→

Ơ

HNO3 đặc

H

+

N

Al

IỄ N

GV Nguyễn Thị Ngọc Phương

73.

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

44

IV. KIM LOẠI TÁC DỤNG DUNG DỊCH MUỐI Kim loại đứng trước (không tan trong nước) đẩy kim loại đứng sau ra khỏi dung dịch muối. Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Lý thuyết Hóa vô cơ 12 – Năm học 2017 – 2018

45

ZnSO4

→

....................................................................................................................................................................

98.

Mg +

FeSO4

→

....................................................................................................................................................................

99.

Mg +

CuSO4

→

....................................................................................................................................................................

100.

Mg +

AgNO3

→

....................................................................................................................................................................

101.

Al

+

ZnSO4

→

....................................................................................................................................................................

102.

Al

+

FeSO4

→

....................................................................................................................................................................

103.

Al

+

CuSO4

→

....................................................................................................................................................................

104.

Al

+

AgNO3

→

....................................................................................................................................................................

105.

Zn +

Fe(NO3)2 →

....................................................................................................................................................................

106.

Zn +

Cu(NO3)2 →

....................................................................................................................................................................

107.

Zn +

AgNO3

→

....................................................................................................................................................................

108.

Fe

+

CuSO4

→

....................................................................................................................................................................

109.

Fe

+

AgNO3

→

....................................................................................................................................................................

110.

Cu +

AgNO3

H

ÁN

TO

Quá trình oxi hóa M:

Cl2 + 2e → 2Cl −

→ M n + + ne

a

n.a (mol)

n Cl2

n.a = 2.n Cl

Đ

ÀN

Quá trình khử Cl2 2. n Cl

2

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

Ó

H

Í-

-L

o

t 2M + nCl 2  → 2MCl n (X là nguyên tố halogen: F ; Cl ; Br ; I)

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

N

U Y

.Q

TP

ẠO

Đ

G

N H Ư

TR ẦN

B

10 00

....................................................................................................................................................................

1. Kim loại tác dụng clo:

IỄ N D

→

ÁP DỤNG ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN ELECTRON

M

N

Mg +

Ơ

97.

A

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

Viếtt phương trình phản ứng:

2

2. Kim loại tác dụng oxi: o

t 4M + nO 2  → 2M 2O n

Quá trình oxi hóa M: M

→ M n + + ne

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

Quá trình khử O2 O 2 + 4e → 2O 2 −

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

46

a

GV Nguyễn Thị Ngọc Phương

n.a

4. n O

n O2

n.a = 4.n O

2

2

N

3. Kim loại tác dụng lưu huỳnh: o

H

o

N

G

t 2M + 2nH + (HCl, H 2SO4 )  → 2M n + + nH 2

Quá trình khử H+

→ M n + + ne

2H +

n.a

TR ẦN

M

H Ư

Quá trình oxi hóa M: a

2e → H 2

2. n H

n H2

2

2

10 00

B

n.a = 2.n H

+

5. Kim loại tác dụng H2SO4 đặc, HNO3 loãng, HNO3 đặc

A

+

+ H 2O

Ó

0

M

-L

Í-

H

a/ H2SO4 đặc:

 +4  S O2 +6 +n 0 H 2 S O4  → M 2 (SO4 )n + S  −2 H 2 S 

→ M n + + ne

TO

M

ÁN

Quá trình oxi hóa M :

a

Quá trình khử S+6 : +6

S

+

2. n SO2

n.a +6

S

+6

S

n SO

2

0

+

6e → S 6. n S nS

+

8e → H 2 S

Đ IỄ N D Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

+4

2e → S O 2

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

Đ

4. Kim loại tác dụng HCl, H2SO4 loãng:

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

ẠO

n.a = 2.n S

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

N .Q

n.a

ÀN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

a

http://daykemquynhon.ucoz.com

S + 2e → S2 − nS 2. n S

→ M n + + ne

TP

M

Quá trình khử S

U Y

Quá trình oxi hóa M:

Ơ

t 2M + nS  → M 2Sn

−2

8. n H S 2

nH S 2

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

Lý thuyết Hóa vô cơ 12 – Năm học 2017 – 2018

47

n H SO = n SO + n S (spk ) → n H SO 2

2− 4

4

2

2.n SO  n.a = 6.nS 8.nH S ;

4

1.n SO  + 1.n S 1.n H S

1 = n.a 2

2

2

Ó H Í-L ÁN TO

+

+4

1.e → N O 2

1 +5

N

+

3.e → N O

3 +5

2N

+

2N

+1

N

2

1 0

+ 10.e → N 2

10 +5

1

8.e → N 2 O

8 +5

1 +2

+

1 −3

8.e → N H 4 NO 3

1

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

+5

N

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

N H 4 NO3

8

1.n NO  3.n NO n.a = 8.n N O ; 10.n N  8.n NH NO

Ơ

.Q TP ẠO

Đ

N2

−3

A

10 00

B

n.a

ÀN Đ IỄ N D

+ H 2O

N2 O

0

TR ẦN

→ M n + + ne

a

+1

Quá trình khử N+5 :

Quá trình oxi hóa M : M

+2

NO

G

+ H N O3

M

+4

N O2

N

+5

0

b/ HNO3:

    +n   → M(NO3 ) n +      

2

H Ư

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

2

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

4

2

H

2

N

2

1.n SO 1.n SO   = 3.n S + 1.n S  4.n H S 1.n H S

U Y

→ n H SO

2

N

2

2

2

4

3

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial

https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn

www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com

48

n HNO

GV Nguyễn Thị Ngọc Phương

= n NO + n N (spk) − 3

1.n NO 1.n NO 1.n NO    1.n 3.n  NO  NO 1.n NO = n.a + 2.n N O → n HNO = 8.n N O + 2.n N O 2.n N 10.n N 2.n N    2.n NH NO 8.n NH NO 2.n NH NO 2

2

2

2

3

4

3

4

3

U Y

4

2

2

Đ G

2

H Ư

n.a = 2.n H

2

TR ẦN

4. Kim loại tác dụng HCl, H2SO4 loãng:

N

n.a = 2.n S

3. Kim loại tác dụng lưu huỳnh:

2.n SO  5. Kim loại tác dụng H2SO4 đặc: n e(cho−nhan ) = n.a = 6.nS 8.nH S

H

Ó

A

10 00

B

2

Í-

n e(cho-nhan)

TO

ÁN

-L

6. Kim loại tác dụng HNO3:

n H SO 2

2

1.n NO  3.n NO = n.a = 8.n N O 10.n N  8.n NH NO 2

3

4

2.n NO  4.n NO = 10.n N O 12.n N  10.n NH NO 2

n HNO

3

2

2

4

3

D

IỄ N

Đ

4

2

2

2

2

2.n SO  = 4.n S 5.n H S

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/

n.a = 4.n O

.Q

2. Kim loại tác dụng oxi:

TP

n.a = 2.n Cl

ẠO

1. Kim loại tác dụng clo:

ÀN

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định

http://daykemquynhon.ucoz.com

GHI NHỚ:

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

3

N

2

Ơ

3

2

Skype Name : live:daykemquynhonbusiness Chat.Zalo.Me : +84905779594

→ n HNO

2

H

2

N

3

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú

www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial