https://twitter.com/daykemquynhon plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn HOÁ HỌC 12 – CHƯƠNG I: ESTE LIPIT
www.facebook.com/daykem.quynhon http://daykemquynhon.blogspot.com ThS. PHAN TẤT HOÀ Trang 1
ESTE
N
A. LÍ THUYẾT TRỌNG TÂM I. KHÁI NIỆM 1. Khái niệm: Khi thay nhóm –OH của axit cacboxylic (RCOOH) bằng nhóm OR’ ta được este. CTCT chung của este đơn chức: RCOOR’ (với R’ ≠ H, R có thể là H). - Este no, đơn chức, mạch hở: CnH2nO2 (n ≥ 2) 2. Danh pháp: Tên este = tên gốc R’ + tên gốc axit RCOO- + at
.Q
Í-
-L
o
TO
ÁN
H 2O, t RCOOR’ + NaOH → RCOONa + R’OH o H 2O, t VD: HCOOC2H5 + NaOH → HCOONa + C2H5OH H 2O, t o Đặc biệt: RCOOC6H5 + 2NaOH → RCOONa + C6H5ONa + H2O (tỉ lệ mol 1 : 2). H 2O, t o RCOOCH=CH2 + NaOH → RCOONa + CH3CHO (anđehit axetic).
https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/
TP
Đ
o
H ,t → CH3COOH + CH3OH VD: CH3COOCH3 + H2O ← b. Môi trường kiềm (phản ứng xà phòng hoá, xảy ra 1 chiều)
MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)
+
H
Ó
A
10 00
B
TR ẦN
H Ư
N
VD: HCOOCH3: metyl fomat; CH3COOC2H5: etyl axetat. 3. Đồng phân Số đồng phân este của CnH2nO2 là: 2n-2 (với 2 ≤ n ≤ 4). Số đồng phân axit của CnH2nO2 là: 2n-3 (với 3 ≤ n ≤ 6). II. TÍNH CHẤT VẬT LÍ - Este có nhiệt độ sôi thấp hơn axit và ancol cùng số C vì este không có liên kết hiđro. - Este thường là chất lỏng, nhẹ hơn nước, rất ít tan trong nước nhưng tan nhiều trong dung môi hữu cơ. - Este thường có mùi thơm dễ chịu: isoamylaxetat mùi chuối chín, etyl butirat mùi dứa, geranyl axetat có mùi hoa hồng...... III. TÍNH CHẤT HOÁ HỌC 1. Phản ứng thuỷ phân a. Môi trường axit (phản ứng thuận nghịch) H + , to → RCOOH + R’OH RCOOR’ + H2O ←
DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN
fomat axetat propionat acrylat metacrylat benzoat
H
HCOOCH3COOC2H5COOCH2=CH-COOCH2=C(CH3)-COOC6H5COO-
ẠO
metyl etyl propyl isopropyl vinyl phenyl benzyl anlyl
G
-CH3 -C2H5 -C3H7 (hay CH3CH2CH2-) -CH(CH3)2. -CH=CH2 -C6H5 C6H5CH2CH2=CH-CH2-
N
Tên gọi
U Y
Gốc RCOO-
Tên gọi
ÀN
Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định
http://daykemquynhon.ucoz.com
Gốc R’
Ơ
BảNG TÊN GọI CÁC GốC R’ VÀ GốC AXIT RCOO- THƯờNG GặP
D
IỄ N
Đ
Ghi nhớ - Este có khả năng tham gia phản ứng tráng gương: có dạng HCOOR’ - Este khi thuỷ phân cho sản phẩm có khả năng tham gia phản ứng tráng gương:
HCOOR’ RCOOCH=CH 2
Có dạng
- Xà phòng hoá este bằng dd NaOH, nếu mmuối > meste thì este có dạng: RCOOCH3. - Este đơn chức + NaOH tỉ lệ mol 1 : 2 hoặc chỉ tạo muối → este có dạng: RCOOC6H5. - Xà phòng hoá este → hỏi khối lượng chất rắn: mchất rắn = mmuối + mNaOH dư. 2. Phản ứng cháy: Khi đốt cháy este no, đơn chức, mạch hở CnH2nO2: o
t CnH2nO2 + (1,5n – 1)O2 → nCO2 + nH2O.
Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú
www.facebook.com/daykemquynhonofficial www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial