GIÁO ÁN HÓA 12 6 BƯỚC 5 HOẠT ĐỘNG HK1 ĐỊNH HƯỚNG NĂNG LỰC MÔ TẢ KIẾN THỨC VÀ HỆ THỐNG BÀI TẬP (2018)

GIÁO ÁN HÓA 6 BƯỚC 5 HOẠT ĐỘNG

vectorstock.com/10212088

Ths Nguyễn Thanh Tú eBook Collection DẠY KÈM QUY NHƠN LESSON PLAN PHÁT TRIỂN NỘI DUNG

GIÁO ÁN HÓA 12 6 BƯỚC 5 HOẠT ĐỘNG HK1 ĐỊNH HƯỚNG NĂNG LỰC MÔ TẢ KIẾN THỨC VÀ HỆ THỐNG BÀI TẬP (2018) WORD VERSION | 2020 EDITION ORDER NOW / CHUYỂN GIAO QUA EMAIL TAILIEUCHUANTHAMKHAO@GMAIL.COM Tài liệu chuẩn tham khảo Phát triển kênh bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đơn vị tài trợ / phát hành / chia sẻ học thuật : Nguyen Thanh Tu Group Hỗ trợ trực tuyến Fb www.facebook.com/DayKemQuyNhon Mobi/Zalo 0905779594

Trường THPT ...

Ngày 20 tháng 08 năm 2018

Tổ Hóa - Sinh - CN

GV soạn:

---*--Tiết 1:

ÔN TẬP ĐẦU NĂM

I. Chuẩn kiến thức và kỹ năng 1. Kiến thức: Ôn tập, củng cố, hệ thống hóa kiến thức các chương hóa học đại cượng và vô cơ và các chương về hóa học hữu cơ (Đại cương về hóa hữu cơ, hiđrocacbon, ancol, phenol, anđehit, xeton, axit cacboxylic).

2. Kĩ năng: - Rèn kĩ năng dựa vào cấu tạo của chất để suy ra tính chất của chất và ứng dụng của chất.

Ngược lại, dựa vào tính chất của chất để dự đốn cấu tạo và ngược lại.

- Kĩ năng giải bài tập xác định công thức phân tử chất hữu cơ.

3. Thái độ: Thông qua việc rèn luyên tư duy biện chứng trong việc xét mối quan hệ giữa cấu tạo và tính chất của chất, làm cho học sinh hứng thú học tập và yêu thích môn Hóa học hơn 4. Định hướng năng lực cần đạt: 3.1. Năng lực tự học.

3.5. Năng lực làm việc độc lập, làm việc theo nhóm.

3.2. Năng lực giải quyết vấn đề.

3.6. Năng lực sử dụng CNTT và truyền thông.

3.3. Năng lực giao tiếp.

3.7. Năng lực sử dụng ngôn ngữ .

3.4. Năng lực vận dụng kiến thức vào cuộc sống.

3.8. Năng lực tính toán hóa học.

II. CHUẨN BỊ: 1) Giáo viên: lập bảng tổng kết kiến thức vào giấy khổ lớn hoặc bảng phụ.

2) Học sinh: ôn lại những kiến thức cơ bản đã học ở chương trình lớp 11 III. PHƯƠNG PHÁP: 1. Phương pháp: Phương pháp dạy học hợp đồng 2. Phương tiện, thiết bị: máy tính, sách bài tập Hóa Học 11 IV. HỆ THỐNG BÀI TẬP V. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1. Ổn định tổ chức: 2. Kiểm tra bài cũ: Kết hợp bài mới 3.Bài mới: Hoạt động 1(3 phút) : Hoạt động khởi động Mục tiêu: Tạo hứng thú và kích thích sự tò mò của học sinh vào chủ đề học tập. Học sinh tiếp nhận kiến thức chủ động, tích cực, hiệu quả.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập: * Thưc hiện nhiệm vụ học tập Hóa Học hữu cơ là một nghành hóa học nghiên cứu về các Tập trung, tái hiện kiến thức

hợp chất hữu cơ, Để học và hiểu về hợp chất hữu cơ thì * Báo cáo kết quả và thảo luận không thể bỏ qua các nội dung : Thuyết cấu tạo ; Đồng phân ; Đặc điểm cấu tạo và tính chất của mỗi loại hiđrocacbon …

Vậy các em hãy tái hiện lại những kiến thức đó bằng cách hoàn thành bản hợp đồng * Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về quá trình thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh; phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả; chốt kiến thức Hoạt động 2(30 phút) : II. Hình thành kiến thức Mục tiêu: Viết các phương trình hóa học mô tả tính chất hóa học Hoạt động của GV Hoạt động của HS GV: Chuyển giao nhiệm vụ học tập bằng HS: Kí biên bản hợp đồng cách cho hs kí biên bản hợp đồng (theo mẫu) GV: Quan sát quá trình thực hiện nhiệm vụ HS: Thực hiện nhiệm vụ học tập thông qua việc học tập của HS có thể giúp đỡ HS khi cần hoàn thành bản hợp đồng thiết HS:Trao đổi, chia sẻ kết quả học tập từ đó hoàn thành bản hợp đồng một cách tốt nhất HS:Báo cáo kết quả và thảo luận: GV: Có thể công khai đáp án của bản hợp HS nộp bản hợp đồng, thảo luận đồng(phía dưới) Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành bản hợp đồng chốt kiến thức.

HS nhận xét Văn bản hợp đồng Đại diện bên A: Giáo Viên Đại diện bên B: Học Sinh Thời gian thực hiện hợp đồng: Địa điểm: Lớp học Stt Bắt buộc Đáp án 1 + Hóa trị các nguyên tố: C, H, O, N trong HCHC? Thuyết cấu + Liên kết giữa các nguyên tử nguyên tố trong phân tử có tạo mối quan hệ như thế nào đến tính chất? + Liên kết chủ yếu trong hoá hữu cơ là liên kết gì?

2 +Các chất như thế nào thì được gọi là đồng phân? +Các chất sau chất nào là đồng phân của nhau? Đồng phân CH3-O-CH3 ; C2H5 –O-CH3 ; C2H5OH ; CH3OH ;

+ Hãy viết các đồng phân có thể có của các chất có công thức phân tử sau: C4H10?

3

Đặc điểm cấu tạo và chất tính đặc trưng của mỗi loại hiđrocacbon

+ An kan + An ken + An kin +Aren (Hi đrocacbon thơm)

Stt Tự chọn(A hoặc B) A. CH2 = CH- C≡CH cộng tối đa mấy phân tử H2?

1 B. CH ≡ CH- C≡CH cộng tối đa mấy phân tử Br2?

A. CH≡CH khi phản ứng dung dịch AgNO3 /NH3 theo tỷ lệ nào?

2 B. CH2 = CH- C≡CH có phản ứng được với dung dịch AgNO3 /NH3 không?

Hợp đồng được kết thúc vào hồi….Giờ ….phút

Đáp án

Bản hợp đồng Hoàn thiện Stt Bắt buộc Đáp án 1 + Hóa trị các nguyên tố: C, H, Cacbon luôn có hoá trị 4 Hiđro luôn có hoá trị 1 Thuyết O, N trong HCHC? cấu tạo Oxi luôn có hoá trị 2 Nitơ luôn có hoá trị 3... + Liên kết giữa các nguyên tử Liên kết giữa các nguyên tố là cố định, nếu nguyên tố trong phân tử có mối thay đổi thứ tự hay vị trí liên kết thì sẽ làm quan hệ như thế nào đến tính biến đổi thành chất khác đồng nghĩa tính chất chất? của nó cũng thay đổi theo + Liên kết chủ yếu trong hoá Trong hóa hữu cơ liên kết chủ yếu là liên kết hữu cơ là liên kết gì? cộng hoá trị 2 +Các chất như thế nào thì được Các chất có cùng công thức phân tử nhưng gọi là đồng phân? khác nhau về công thức cấu tạo được gọi là đồng phân của nhau Đồng +Các chất sau chất nào là đồng CH3-O-CH3 ; C2H5OH phân phân của nhau?

CH3-O-CH3 ; C2H5 –O-CH3 ; C2H5OH ; CH3OH ; + Hãy viết các đồng phân có thể CH3-CH2-CH2-CH3 có của các chất có công thức CH3- CH-CH3 phân tử sau: C4H10? .

3

+ Ankan Đặc điểm cấu tạo

CH3

- Ankan là hợp chất hữu cơ no mạch hở nên tính chất điển hình là dễ tham gia phản thế AS CH3-CH3 + Cl2 → CH3-CH2Cl + HCl

và tính + An ken chất đặc trưng của mỗi loại hiđroca + An kin cbon

+Aren (Hi đrocacbon thơm)

- Anken là hợp chất hữu cơ không no mạch hở có một liên kết đôi trong phân tử nên tính chất điển hình của nó là dẽ tham gia phản ứng cộng CH2=CH2 + Br2 → CH2Br-CH2Br - Ankin là hợp chất hữu cơ không no mạch hở có một liên kết ba trong phân tử nên tính chất hoá học điển hình của nó là dễ tham gia phản ứng cộng CH≡CH + Br2 → CHBr=CHBr CHBr=CHBr + Br2 → CHBr2-CHBr2 Ngoài ra nó còn có thể tham gia phản ứng thế nguyên tử kim loại vào H ở C nối ba.(Ag) 2CH3-C≡CH+Ag2O→2CH3C≡CAg↓+H2O Aren là hợp chất hữu cơ có dạng mạch vòng khép kín với ba liên kết đôi liên hợp với nhau cho nên nó vừa có tính chất không no vừa có tính chất no C6H6 + 3H2 → C6H12 C6H6 + 3Cl2 → C6H6Cl6 C6H6 + Br2 → C6H5Br + HBr

Stt Tự chọn(A hoặc B) Đáp án A. CH2 = CH- C≡CH cộng tối đa mấy phân tử H2?

1 3 B. CH ≡ CH- C≡CH cộng tối đa mấy phân tử Br2?

4 A. CH≡CH khi phản ứng dung dịch AgNO3 /NH3 theo tỷ lệ nào? 1:2 2 B. CH2 = CH- C≡CH có phản ứng được với Có dung dịch AgNO3 /NH3 không?

Hợp đồng được kết thúc vào hồi….Giờ ….phút 4. Củng cố * Hoạt động luyện tập, vận dụng, mở rộng - Mục tiêu: + Rèn luyện kĩ năng giải bài tập + Phát triển năng lực tính toán hóa học Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập * Thực hiện nhiệm vụ học tập Câu 1:Tìm điểm sai của CTCT sau: + Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ CH2 = CH- CH =CH ; + Chuẩn bị lên báo cáo CH2 = CH- CH ≡CH ; * Báo cáo kết quả và thảo luận CH ≡ CH- C≡CH2 HS báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ, Hs khác cùng tham gia thảo luận: Câu 2: Cho các chất: CH3- CHO ; Câu 1: CH2 = CH- CH =CH2 ; CH3- CH2- CHO ; CH3- CH2- OH ;

CH2= CH – CH2-OH CH2 = CH- C ≡CH ; Câu 3: Hoàn thành PTPƯ: CH ≡ CH- C≡CH CH2 = CH2 + HCl → Câu 2: CH3- CH2- CHO ; CH2 = CH2 + H2O → CH2= CH – CH2-OH CH ≡ CH + H2 → Câu 3: CH2 = CH2 + HCl →CH3 – CH2-Cl CH3 – CH3 + Cl2 (tỷ lệ 1:1) → CH2 = CH2 +H2O →CH3 –CH2- OH Xác định các chất là đồng phân của nhau?

CH ≡ CH + 2H2 →CH3 –CH3 - Bao quát, quan sát, giúp đỡ học sinh khi gặp khó CH3 – CH3 + Cl2 (tỷ lệ 1:1) → khăn.

CH3 –CH2-Cl + HCl - Gọi 1 học sinh bất kì của nhóm lên báo cáo kết quả Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức 3. Hoạt động luyện tập Bài tập. Viết các phương trình phản ứng theo sơ đồ sau: CH3CHO C2H4 PE CH4 C2H2

CH2 = CH – Cl PVC

C6H6 666 4. Hoạt động vận dụng/ mở rộng Câu hỏi 1. Thöïc nghieäm cho bieát phenol laøm maát maøu dung dòch nöôùc brom coøn toluen thì khoâng. Töø keát quaû thöïc nghieäm treân ruùt ra keát luaän gì ?

Câu hỏi 2. Viết đồng phân của a) C6H14 b) C5H10 c) C5H12O V. HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC 1. HD học bài cũ: - Nắm được khái niệm đồng đẳng, đồng phân - Nắm được tính chất hóa học đặc trưng của HC no, không no, thơm - Làm các bài tập dưới đây: Bài 1. Chất không tác dụng với dung dịch KMnO4 đun nóng: A. Benzen B. C2H4 C. SO2 D. Toluen Bài 2. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp hai hiđrocacbon là đồng đẳng của nhau, thu được 4,4 gam CO2 và 2,16 gam H2O. Dãy đồng đẳng của hiđrocacbon là: A. Ankan B. Anken C. Ankin D. Aren Bài 3. Trong các chất: CH2=CH2, CH ≡C−CH3, CH2=CH−C≡CH, CH2=CH−CH=CH2, CH3−C≡C−CH3, benzen, toluen. Số chất tác dụng với AgNO3/NH3 là: A. 1 B. 2 C. 3 D. 4 Bài 4. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp M gồm một ankan X và một ankin Y, thu được số mol CO2 bằng số mol H2O. Thành phần phần trăm số mol của X và Y trong hỗn hợp M lần lượt là A. 35% và 65% B. 75% và 25% C. 20% và 80% D. 50% và 50% VI. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY ........................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................

Trường THPT ...

Ngày 20 tháng 08 năm 2018

Tổ Hóa - Sinh - CN

GV soạn: ...

---*--CHƯƠNG 1: ESTE - LIPIT Tiết 2 – Bài 1: ESTE I. Chuẩn kiến thức và kỹ năng 1. Kiến thức Biết được : − Khái niệm, đặc điểm cấu tạo phân tử, danh pháp (gốc - chức) của este.

Hiểu được : Este không tan trong nước và có nhiệt độ sôi thấp hơn axit đồng phân.

2. Kĩ năng − Viết được công thức cấu tạo của este có tối đa 4 nguyên tử cacbon.

3. Thái độ:Rèn thái độ học tập bộ môn, lòng say mê nghiên cứu khoa học.

4. Định hướng năng lực cần đạt: 3.1. Năng lực tự học.

3.4. Năng lực hợp tác.

3.2. Năng lực giải quyết vấn đề.

3.5. Năng lực sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông.

3.3. Năng lực giao tiếp.

3.6. Năng lực sử dụng ngôn ngữ .

II. Trọng tâm − Đặc điểm cấu tạo phân tử và cách gọi tên theo danh pháp (gốc – chức) III. CHUẨN BỊ 1. Hóa chất: - Mua một số este mùi chuối, hoa hồng, táo…

- Nước, dung dịch H2SO4 loãng, dung dịch NaOH 2. Dụng cụ thí nghiệm: ống nghiệm, ống sinh hàn, đèn cồn…

3. Trình chiếu Power Point: hình ảnh, mô phỏng, phim thí nghiệm.

IV. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC Phương pháp dạy học Trực quan và Kỹ thuật đặt câu hỏi …

Học sinh thảo luận tổ nhóm.

V. MÔ TẢ KIẾN THƯC VÀ HỆ THỐNG BÀI TẬP 1. Bảng mô tả: Nội dung Este

Nhận biết

− Khái niệm, đặc điểm cấu tạo phân Câu tử, danh pháp hỏi/bài tập (gốc - chức) của đính tính este.

Bài tập Khái niệm este thực theo cách hiểu hành/thí dẫn xuất của axit nghiệm, cacboxylic (gốc

Thông hiểu

Vận dụng thấp

Vận dụng cao

Este không tan trong nước và có nhiệt độ sôi thấp hơn axit đồng phân.

- Viết được công - Viết các CTCT và thức cấu tạo của gọi tên của este no, este có tối đa 4 đơn chức. nguyên tử cacbon.

Biết cách gọi tên este theo danh pháp gốc – chức: tên gốc hiđrocacbon R’ + tên chức (anion

Gọi tên được các Viết CTCT và gọi este từ CTCT có tên este C4H8O2. sẵn Áp dụng viết công thức cấu tạo và gọi

thực nghiệm

R-CO của axit gốc axit) R-COO cacboxylic kết hợp với gốc OR’) phù hợp với một số phản ứng tạo este

tên một số este cụ  → thể (cấu tạo ←  tên gọi)

2. Hệ thống câu hỏi/ bài tập kiểm tra, đánh giá trong quá trình dạy học - Mức độ biết: Chất nào sau đây không phải là este?

A. C2H5Cl B. CH3–O–CH3 C. CH3COOC2H5 D. C2H5ONO2 Câu 2. Số lượng đồng phân este ứng với công thức phân tử C4H8O2 là A. 2.

B. 3.

C. 4.

D. 5.

Câu 3. Công thức tổng quát của este tạo bởi axit đơn chức no mạch hở và ancol đơn chức no mạch hở có dạng.

B. CnH2nO2 (n ≥ 2) C. CnH2nO2 (n ≥ 3) D. CnH2n-2O2 (n ≥ 4) A. CnH2n+2O2 (n ≥ 2) Câu 4. Hợp chất nào sau đây không phải là este?

C. HCOOCH3.

B. CH3CH2CH2COOCH3. D. C2H5COCH3.

A. C2H5COOC2H5 - Mức độ hiểu: Câu 1.

Câu 5. Cho các chất: axit propionic (X); axit axetic (Y); ancol etylic (Z) và metyl axetat (T). Dãy gồm các chất được sắp xếp theo chiều tăng dần nhiệt độ sôi là A. T, Z, Y, X. B. Z, T, Y, X. C. T, X, Y, Z. D. Y, T, X, Z. Câu 6. Nhận định nào sau đây không đúng?

A. Tên este RCOOR’ gồm: tên gốc hiđrocacbon R’ + tên anion gốc axit (đuôi “at“).

B. Khi thay nguyên tử H ở nhóm –COOH của axit cacboxylic bằng gốc hiđrocacbon thì được este.

C. Phản ứng thuỷ phân este trong môi trường kiềm là phản ứng 1 chiều và gọi là phản ứng xà phòng hoá.

D. Este có nhiệt độ sôi thấp hơn so với axit và ancol có cùng số nguyên tử C vì este có khối lượng phân tử nhỏ hơn.

Câu 7. Công thức phân tử tổng quát của este mạch hở tạo bởi ancol no, 3 chức và axit đơn chức có 1 nối đôi trong gốc hiđrocacbon là A. CnH2n-8O6.

B. CnH2n-10O6.

C. CnH2n - 6O6.

D. CnH2n – 4O6.

- Mức độ vận dụng:

so sánh nhiệt độ sôi các chất sau: CH3COOH; HCOOCH3; C2H5OH Câu 9. Este C4H8O2 có gốc ancol là metyl thì công thức cấu tạo của este đó là : A. CH3COOC2H5.

B. HCOOC3H7.

B. C2H5COOCH3.

D. C2H3COOCH3.

Câu 10. Cho este có công thức phân tử là C4H6O2 có gốc ancol là metyl thì tên gọi của axit tương ứng của nó là: A. Axit acrylic B. Axit axetic C. Axit propionic.

D. Axit oxalic.

Câu 8.

VI. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY 1. Ổn định tổ chức: 2. Kiểm tra bài cũ: Kết hợp bài mới 3.Bài mới:

Hoạt động 1(3 phút) : Hoạt động khởi động Mục tiêu: Tạo hứng thú và kích thích sự tò mò của học sinh vào chủ đề học tập. Học sinh tiếp nhận kiến thức chủ động, tích cực, hiệu quả.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập: * Thưc hiện nhiệm vụ học tập Trong cuộc sống các em gặp nhiều chất có mùi thơm Tập trung, tái hiện kiến thức như: mùi chuối chín, mùi hoa hồng… Vậy chúng * Báo cáo kết quả và thảo luận được điều chế như thế nào? Chúng ta tìm hiểu trong bài ngày hôm nay * Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về quá trình thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh; phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả; chốt kiến thức Hoạt động 2: Hoạt động hình thành kiến thức I.Tìm hiểu về khái niệm, danh pháp của este Mục tiêu: Trình bày được : − Khái niệm, đặc điểm cấu tạo phân tử, danh pháp (gốc - chức) của este.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS 1.Khái niệm: Gv : thông báo phản ứng giữa ancol etylic với * HS: axit cacboxylic tạo ra sản phẩm là một este.

H 2 SO 4;t Phản ứng được gọi là phản ứng este hoá.

C2H5OH+CH3COOH CH3COOC2H5+H2O Vậy Este là gì? Yêu cầu Hs viết PTPƯ Etyl axetat 0

H 2 SO 4;

C2H5OH + CH3COOH

t

0

H 2 SO 4;

CH3COOH + HO-[CH2]2-CH(CH3)2 H 2 SO 4;

CH3COOH+HO-[CH2]2CH(CH3)2

t

0

GV: Yêu cầu hs xây dựng khái niệm, CTTQ Tiêu chí phân loại este? (Dựa vào sgk)

GV: Chuyển giao nhiệm vụ học tập

t

0

CH3COO-[CH2]2-CH(CH3)2 + H2O Isoamyl axetat.

Khái niệm: Este của axit cacboxilic là sản phẩm thay thế nhóm –OH của axit bằng nhóm –OR’ với R’ là gốc hiđrocacbon) 2.CTCT: HS: Este của axit đơn chức và rượu đơn chức: R - C – O - R’ O R: gốc HC hoặc H R’ là gốc HC Este no đơn chức: CmH2mO2 hay CnH2n+1COOCn’H2n’+1 Với m ≥ 2; m = n + n’+1; n ≥ 0; n’ ≥ 1

Yêu cầu HS nghiên cứu SGK và thảo luận nhóm đôi: - Quy tắc gọi tên este theo danh pháp gốc – chức.

- Lấy ví dụ và gọi tên GV: Quan sát quá trình thực hiện nhiệm vụ của HS có thể giúp đỡ HS khi cần thiết

3.Danh pháp: HS: Hình thành các nhóm theo quy luật Rồi nhận nhiệm vụ học tập và làm việc theo nhóm HS: Thực hiện nhiệm vụ học tập thông qua làm việc nhóm + thỏa thuận quy tắc làm việc trong nhóm +Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ + Chuẩn bị báo cáo các kết quả HS:Báo cáo kết quả và thảo luận HS cử đại diện báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ, Hs nhóm khác cùng tham gia thảo luận Tên gốc hiđrocacbon(từ ancol) + tên gốc axit có đuôi at.

C2H5COOCH3 → Metyl propionat CH3COOCH3 → Metyl axetat HCOOC2H5→ Etyl fomat HCOOCH3→ Metyl fomat

Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức II. Tính chất vật lí Mục tiêu: Giải thích được : Este không tan trong nước và có nhiệt độ sôi thấp hơn axit đồng phân.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập * Thực hiện nhiệm vụ học tập Yêu cầu hs tìm hiểu sgk nêu lên một số Nghiên cứu SGK, thảo luận tính chất vật lý của este * Báo cáo và thảo luận - Các este thường có mùi đặc trưng?

- Este có mùi thơm trái cây.

Hướng dẫn HS tính nhiệt độ sôi thấp đó + isoamyl axetat có mùi dầu chuối; là do không có liên kết hiđro + etyl butirat và etyl propionat có mùi dứa; - Yêu cầu hs so sánh nhiệt độ sôi các + geranyl axetat có mùi hoa hồng chất sau: - Este có độ sôi thấp hơn so với axit tương ứng.

CH3COOH; HCOOCH3; C2H5OH - Chỉ nhứng este đơn giản tan được trong nước.

HS: Sắp xếp nhiệt độ sôi: HCOOCH3 < C2H5OH < CH3COOH; 4.Củng cố: * Hoạt động luyện tập - Mục tiêu: + Rèn luyện kĩ năng giải bài tập + Phát triển năng lực tính toán hóa học

Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập * Thực hiện nhiệm vụ học tập Cho hs làm bài tập + Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ + Bài 1 sgk + Chuẩn bị lên báo cáo + Bài 6 SGK * Báo cáo kết quả và thảo luận - Bao quát, quan sát, giúp đỡ học sinh khi gặp HS báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện khó khăn. nhiệm vụ, Hs khác cùng tham gia thảo luận: - Gọi 1 học sinh bất kì của nhóm lên báo cáo + bài tập 1 sgk : kết quả a) S b)S c)Đ d) Đ e) S + Bài tập 6 : a CTPT C3H6O2 Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức 5. Hướng dẫn về nhà: * Hoạt động vận dụng tìm tòi, mở rộng: - Mục tiêu: + Rèn luyện kĩ năng áp dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn + Phát triển năng lực giải quyết vấn đề Hoạt động của HS Hoạt động của GV * Chuyển giao nhiệm vụ học tập * Thực hiện nhiệm vụ học tập Câu 1. Tìm hiểu công thức của este có mùi bạc hà? + Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ Câu 2: Viết PTHH xảy ra giữa CH3COOC6H5 + NaOH? + Chuẩn bị lên báo cáo Cho biết tỉ lệ mol NaOH và mol este? * Báo cáo kết quả và thảo luận Câu 3: Viết PTHH điều chế este CH3COOCH=CH2?

HS báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện Câu 4: Viết PTHH xảy ra giữa CH3COOCH=CH2 + nhiệm vụ, Hs khác cùng tham gia thảo NaOH? luận: - Giúp đỡ học sinh khi gặp khó khăn. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức V. HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC 1. HD học bài cũ: - Nắm được CTTQ, CTCT của este đơn giản (đơn chức) - Làm Bài tập về nhà: 1 → 6 trang 7 (SGK) VI. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY ........................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................

Trường THPT ...

Ngày 20 tháng 08 năm 2018

Tổ Hóa - Sinh - CN

GV soạn: ...

---*--CHƯƠNG 1: ESTE - LIPIT Tiết 3 – Bài 1: ESTE I. Chuẩn kiến thức và kỹ năng 1. Kiến thức: Biết được : − Tính chất hóa học : Phản ứng thuỷ phân (xúc tác axit) và phản ứng với dung dịch kiềm (phản ứng xà phòng hóa). − Phương pháp điều chế bằng phản ứng este hóa. − ứng dụng của một số este tiêu biểu.

Hiểu được : Este không tan trong nước và có nhiệt độ sôi thấp hơn axit đồng phân.

2. Kĩ năng − Viết các phương trình hóa học minh hoạ tính chất hóa học của este no, đơn chức. − Phân biệt được este với các chất khác như ancol, axit, ... bằng phương pháp hóa học. − Tính khối lượng các chất trong phản ứng xà phòng hốa.

3. Thái độ:Rèn thái độ học tập bộ môn, lòng say mê nghiên cứu khoa học.

4. Định hướng năng lực cần đạt: 3.1. Năng lực tự học.

3.4. Năng lực hợp tác.

3.2. Năng lực giải quyết vấn đề.

3.5. Năng lực sử dụng CNTT và truyền thông.

3.3. Năng lực giao tiếp.

3.6. Năng lực sử dụng ngôn ngữ .

II. Trọng tâm − Phản ứng thủy phân este trong axit và kiềm.

III. CHUẨN BỊ 1. Hóa chất: Giáo viên: - Mua một số este mùi chuối, hoa hồng, táo…

- Nước, dung dịch H2SO4 loãng, CH3COOC2H5, dung dịch NaOH Học sinh: dầu, ..

2. Dụng cụ thí nghiệm: ống nghiệm, ống sinh hàn, đèn cồn…

3. Trình chiếu Power Point: hình ảnh, mô phỏng, phim thí nghiệm.

IV. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC Phương pháp dạy học Trực quan và Kỹ thuật đặt câu hỏi …

Học sinh thảo luận tổ nhóm.

Kĩ thuật dạy học nhóm V. MÔ TẢ KIẾN THƯC VÀ HỆ THỐNG BÀI TẬP 1. Bảng mô tả: Nội dung Este -

Nhận biết

Thông hiểu

Vận dụng thấp

Vận dụng cao

− Tính chất hóa − Viết các phương − Phân biệt được − Tính khối lượng Câu học : Phản ứng trình hóa học minh este với các chất các chất trong phản thuỷ phân (xúc tác hoạ tính chất hóa khác như ancol, ứng xà phòng hóa.

hỏi/bài tập axit) và phản ứng với dung dịch kiềm đính tính ứng xà (phản phòng hóa). − ứng dụng của một số este tiêu biểu.

Bài tập - TN về Phản ứng thực thuỷ phân hành/thí nghiệm, thực nghiệm

... bằng học của este no, đơn axit, phương pháp hóa chức. học. − Phương pháp điều chế bằng phản ứng este hóa.

Tính chất hóa học cơ bản của este là phản ứng thủy phân: + nếu môi trường axit: phản ứng thuận nghịch và sản phẩm là axit + ancol + nếu môi trường kiềm: phản ứng một chiều và sản phẩm là muối + ancol (xà phòng hóa)

- Chỉ ra được các điểm giống và khác nhau giữa este và các hợp chất bằng PP hóa học.

Từ ptpu học sinh có thể tính được khối lượng các sản phẩm hay chất tham gia trong phản ứng thủy phân.

Xác định cấu tạo este dựa vào phản ứng thủy phân (trong axit hoặc kiềm).

6. Hệ thống câu hỏi/ bài tập kiểm tra, đánh giá trong quá trình dạy học - Mức độ biết: Tên gọi của este có mạch cacbon không phân nhánh có công thức phân tử C4H8O2 có thể tham gia phản ứng tráng gương là A. propyl fomiat B.etyl axetat C. Isopropyl fomiat D. Metyl propionat Câu 2. Đốt cháy hỗn hợp các este no, đơn chức mạch hở có kết quả nào sau đây?

A. nCO < n H O B. nCO = n H O C. nCO > n H O D. Không xác định Câu 1.

2

2

2

2

2

2

Không thể phân biệt HCOOCH3 và CH3COOH bằng A. Na B. CaCO3 C. AgNO3/NH3 - Mức độ hiểu: Câu 3.

D. KCl

Câu 4. Có các chất mất nhãn riêng biệt sau: etyl axetat, fomanđehit, axit axetic và etanol. Để phân biệt chúng

dùng bộ thuốc thử nào sau đây?

A. AgNO3/NH3, dung dịch Br2, NaOH. B. Quỳ tím, AgNO3/NH3, Na. C. Quỳ tím, AgNO3/NH3, NaOH. D. Phenolphtalein, AgNO3/NH3, NaOH. Câu 5. Cho lần lượt các chất C6H5OH, CH3CH2Cl, CH3CH2OH, CH3COCH3, CH3COOCH3, CH3COOH tác dụng với dung dịch NaOH, đun nóng. Số phản ứng xảy ra là A. 2 B. 3 C. 4 D. 5 Câu 6. Thủy phân 1 mol este X cần 2 mol KOH. Hỗn hợp sản phẩm thu được gồm glixerol, axit axetic và axit propionic. Có bao nhiêu CTCT thỏa mãn với X? A. 2 B. 3 C. 4 D. 5 - Mức độ vận dụng: Câu 7. Đốt cháy xmol chất hữu cơ A tạp chức ta thu được 4xmol hổn hợp CO2 và H2O Vậy chất hữu cơ đem đốt cháy là: A. CH3COOH B. CHO-CH2OH C. CHO-COOH D. Tất cá đều đúng

Thủy phân hoàn toàn 1 mol este (có 1 loại nhóm chức) sinh ra 3 mol một axit và 1 mol ancol. Este đó có công thức dạng: A. R(COOR’)3 B. RCOOR’ C. R(COO)3R’ D. (RCOO)3R’ Câu 9. Cho 6 gam một este của axit cacboxylic no đơn chức và ancol no đơn chức phản ứng vừa hết với 100 ml dung dịch NaOH 1M. Tên gọi của este đó là A. etyl axetat.

B. propyl fomiat.

C. metyl axetat.

D. metyl fomiat.

Câu 10. Thuỷ phân hoàn toàn 11, 44 gam este no, đơn chức, mạch hở X với 100ml dung dịch NaOH 1, 3M (vừa đủ) thu được 5, 98 gam một ancol Y. Tên gọi của X là A. Etyl fomat B. Etyl axetat C. Etyl propionat D. Propyl axetat Câu 11. Xà phòng hoá hoàn toàn 22, 2 gam hỗn hợp 2 este HCOOC2H5 và CH3COOCH3 bằng dung dịch NaOH vừa đủ thu được 21, 8 gam muối. Số mol HCOOC2H5 và CH3COOCH3 lần lượt là A. 0, 15 và 0, 15.

B. 0, 2 và 0, 1.

C. 0, 1 và 0, 2.

D. 0, 25 và 0, 05.

VI. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY 1. Ổn định tổ chức: 2. Kiểm tra bài cũ: Kết hợp bài mới 3.Bài mới: Hoạt động 2: Hoạt động hình thành kiến thức III. Tính chất Hóa học: Mục tiêu: HS trình bày được : − Tính chất hoá học : Phản ứng thuỷ phân (xúc tác axit) và phản ứng với dung dịch kiềm (phản ứng xà phòng hoá).

Hoạt động của GV Hoạt động của HS GV:Chuyển giao nhiệm vụ học tập : HS: Hình thành các nhóm theo quy luật bằng cách chia hs thành 6 nhóm theo số Rồi nhận nhiệm vụ học tập và làm việc theo nhóm thứ tự bàn học trong lớp HS: Thực hiện nhiệm vụ học tập thông qua làm Nhóm 1, 4: Quan sát video thí nghiệm thủy việc nhóm phân este trong môi trường axit nêu hiện +thỏa thuận quy tắc làm việc trong nhóm tượng và viết ptpu? +Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ Yêu cầu Hs viết PTPƯ H+ + Chuẩn bị báo cáo các kết quả ’ R - C – O - R + H-OH HS:Báo cáo kết quả và thảo luận HS cử đại diện báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ, Hs nhóm khác cùng tham gia thảo O luận GV: yêu cầu hs hoàn thành một số PTPƯ 1.Thuỷ phân este: H+ HS: Quan sát và nhận xét HCOOCH3 + H-OH * Trong môi trường axit: H+ H+ CH3 COOCH3 + H-OH R - C – O - R’+ H-OH R - C – OH+ R’OH + H Câu 8.

CH3 COOC2H5 + H-OH O Nhóm 2, 5: GV: Quan sát video thí nghiệm Este thủy phân este trong môi trường kiềm nêu *HS hiện tượng và viết ptpu?

O axit

ancol

GV: yêu cầu hs hoàn thành 1 số PTPƯ H+ HCOOCH3 + Na-OH → HCOOCH3 + H-OH HCOOH + CH3OH + CH3 COOCH3 + K-OH→ H CH3 COOC2H5 + Na-OH→ CH3COOCH3+H-OH CH3COOH+CH3OH + Nhóm 3, 6: Yêu cầu Hs liên hệ các kiến H thức đã học của HC no, HC không no, HC CH3COOC2H5+HOH CH3COOH+C2H5OH thơm hãy viết ptpu minh họa của gốc HC? *Thuỷ phân trong môi trường kiềm: CH2=CH-COOCH3 + H2 → RCOOR’ + NaOH → RCOONa + R’-OH ……..

GV: Quan sát quá trình thực hiện nhiệm vụ HS: HCOOCH3 + NaOH→HCOONa + CH3OH của HS có thể giúp đỡ HS khi cần thiết CH3 COOCH3 + KOH→CH3COOK + CH3OH CH3COOC2H5+NaOH→CH3COONa+ C2H5OH 2. Phản ứng của gốc HC: Nếu gốc H.C không no có phản ứng cộng H2 và phản ứng trùng hợp. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức IV+ V. Điều chế- ứng dụng của este Mục tiêu: HS trình bày được : − Phương pháp điều chế bằng phản ứng este hoá. − ứng dụng của một số este tiêu biểu.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS GV: Cho hs tìm hiểu cách điều chế Điều chế:Dùng phản ứng este hoá. t 0 , H 2SO4 Các este thường được điều chế qua sgk bằng  → RCOOR’ + H2O RCOOH+R’OH ←  cách đun sôi hỗn hợp gồm ancol và axit cacboxylic, có axit H2SO4 đặc làm xúc tác ứng dụng: -Dùng làm dung môi tách, chiết vì : có khả năng (phản ứng este hoá).

GV: cho hs đọc sgk rút ra 1 số ứng dụng và hòa tan nhiều chất hữu cơ - sản xuất chất dẻo (polime) giải thích vì sao có ứng dụng đó , p, xt CH-CH2 n CH3COOCH=CH2 t │ CH3COO n , p, xt nCH2=C(CH3)-COOCH3 t

[CH 2 − C (CH 3) − COOCH3] n 4.Củng cố: * Hoạt động luyện tập - Mục tiêu:

+ Rèn luyện kĩ năng giải bài tập + Phát triển năng lực tính toán hóa học Hoạt động của GV * Chuyển giao nhiệm vụ học tập Yêu cầu HS làm bài tập số 02 trong SGK. - Bao quát, quan sát, giúp đỡ học sinh khi gặp khó khăn.

- Gọi 1 học sinh bất kì của nhóm lên báo cáo kết quả

Hoạt động của HS * Thực hiện nhiệm vụ học tập + Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ + Chuẩn bị lên báo cáo * Báo cáo kết quả và thảo luận HS báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ, Hs khác cùng tham gia thảo luận:

Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức 5. Hướng dẫn về nhà: * Hoạt động vận dụng tìm tòi, mở rộng: - Mục tiêu: + Rèn luyện kĩ năng áp dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn + Phát triển năng lực giải quyết vấn đề Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập * Thực hiện nhiệm vụ học tập Tìm cách điều chế xà phòng từ dầu ăn + Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ + Chuẩn bị lên báo cáo - Giúp đỡ học sinh khi gặp khó khăn. * Báo cáo kết quả và thảo luận HS báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ, Hs khác cùng tham gia thảo luận: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức V. HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC 1. HD học bài cũ: - Nắm được CTTQ, CTCT của este đơn giản (đơn chức) - Viết được Phản ứng thủy phân, xà phòng hóa của este đơn chức - Làm Bài tập về nhà: 1 → 6 trang 7 (SGK) 2. HD học bài mới: - Xem trước bài LIPIT. Liên hệ thực tiễn đời sống. Trả lời các câu hỏi sau: 1. Chất béo là gì? Biểu diễn CTTQ của chất béo?

2. Chất béo ở trạng thái nào? thường gặp ở đâu?

3. Viết các PTHH minh họa tính chất của chất béo?

4. Vai trò của chất béo trong cơ thể ?

VI. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY ........................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................

Trường THPT ...

Ngày 31 tháng 08 năm 2018

Tổ Hóa - Sinh - CN

GV soạn: ...

---*--Tiết 4:

Bài 2: LIPIT

I. Chuẩn kiến thức và kỹ năng 1.Kiến thức: Biêt được : − Khái niệm và phân loại lipit. − Khái niệm chất béo, tính chất vật lí, tính chất hoá học (tính chất chung của este và phản ứng hiđro hoá chất béo lỏng), ứng dụng của chất béo. − Cách chuyển hoá chất béo lỏng thành chất béo rắn, phản ứng oxi hoá chất béo bởi oxi không khí.

2. Kĩ năng − Viết được các phương trình hoá học minh hoạ tính chất hoá học của chất béo. − Phân biệt được dầu ăn và mỡ bôi trơn về thành phần hoá học. − Biết cách sử dụng, bảo quản được một số chất béo an toàn, hiệu quả. − Tính khối lượng chất béo trong phản ứng.

3. Thái độ:Rèn thái độ học tập bộ môn, lòng say mê nghiên cứu khoa học.

4. Định hướng năng lực cần hình thành - Năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề.

- Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học.

- Năng lực vận dụng kiến thức vào cuộc sống.

- Năng lực làm việc độc lập, làm việc theo nhóm - Năng lực tính toán hóa học.

II. Trọng tâm − Khái niệm và cấu tạo chất béo − Tính chất hóa học cơ bản của chất béo là phản ứng thủy phân (tương tự este) III. CHUẨN BỊ: 1. Mẫu chất: Dầu ăn, mỡ ăn, dầu mỡ bôi trơn.

2. Phương tiện, thiết bị Sách giáo khoa hoá 12 IV. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC: Nêu vấn đề - đàm thoại.

Phương pháp dạy học nhóm ;Kĩ thuật mảnh ghép V. MÔ TẢ KIẾN THƯC VÀ HỆ THỐNG BÀI TẬP 1. Bảng mô tả: Nội dung

Nhận biết

Câu − Khái niệm và phân hỏi/bài tập loại lipit. đính tính − Khái niệm chất béo, tính chất vật lí, tính chất hoá học,

Thông hiểu − Viết được phương trình học minh hoạ chất hoá học chất béo.

Vận dụng thấp các hoá tính của

Vận dụng cao

− Phân biệt được − Tính khối dầu ăn và mỡ bôi lượng chất béo trơn về thành phần trong phản ứng. hoá học. − Biết cách sử

ứng dụng của chất béo. − Cách chuyển hoá chất béo lỏng thành chất béo rắn, phản ứng oxi hoá chất béo bởi oxi không khí.

Bài tập Đặc điểm cấu tạo của chất béo: (trieste thực hành/thí của glixerol với axit béo hay còn gọi là nghiệm, triglixerit); gốc axit thực nghiệm béo (axit đơn chức có số C chẵn, mạch không phân nhánh) + gốc hiđrocacbon của glixerol

dụng, bảo quản được một số chất béo an toàn, hiệu quả.

Hiểu rõ khái niệm Lipit và thành phần cấu tạo của nó là các este phức tạp bao gồm chất béo, sáp, steroit, photpholipit...(khác với SGK cũ: Lipit còn gọi là chất béo...)

Cách viết phương trình biểu diễn phản ứng thủy phân chất béo tương tự este chỉ khác về hệ số của nước (kiềm) phản ứng và axit (muối) tạo ra luôn = 3 Nêu phản ứng cộng H2 vào chất béo lỏng chuyển thành chất béo rắn để phân biệt dầu thực vật và mỡ động vật.

+ Viết công thức cấu tạo một số chất béo và đồng phân có gốc axit khác nhau; gọi tên; + Viết phương trình hóa học cho phản ứng thủy phân chất béo (trong axit hoặc kiềm) áp dụng chỉ số axit và chỉ số xà phòng hóa của chất béo.

2. Hệ thống câu hỏi/ bài tập kiểm tra, đánh giá trong quá trình dạy học - Mức độ biết: Câu 1.

Dầu thực vật ở trạng thái lỏng vì:

A. chứa chủ yếu các gốc axit béo no.

B. chứa hàm lượng khá lớn các gốc axit béo không no.

C. chứa chủ yếu các gốc axit thơm.

D. một lí do khác Câu 2. Trong các chất sau, hợp chất nào thuộc loại lipit; A. (C17H31COO)3C3H5 B. (C16H33COO)3C3H5 C. (C6H5COO)3C3H5 D. (C2H5COO)3C3H5 Câu 3. Phát biểu nào sau đây không đúng?

A.Chất béo là trieste của glixerol với các axit monocacboxylic có mạch cacbon dài, không phân nhánh.

B.Chất béo chứa chủ yếu các gốc no của axit thường là chất rắn ở nhiệt độ phòng.

C.Chất béo chứa chủ yếu các gốc không nocủa axit thường là chất lỏng ở nhiệt độ phòng và được gọi là dầu.

D.Phản ứng thủy phân chất béo trong môi trường kiềm là phản ứng thuận nghịch.

Câu 4. Chất béo có đặc điểm chung nào sau đây?

A.Không tan trong nước, nặng hơn nước, có trong thành phần chính của dầu, mỡ động thực vật.

B.Không tan trong nước, nhẹ hơn nước, có trong thành phần chính của dầu, mỡ động thực vật.

C.Là chất lỏng, không tan trong nước, nhẹ hơn nước, có trong thành phần chính của dầu, mỡ động thực vật.

D.Là chất rắn, không tan trong nước, nhẹ hơn nước, có trong thành phần chính của dầu, mỡ động thực vật.

Câu 5. Chọn câu đúng trong các câu sau: A.Dầu ăn là este của glixerol.

B.Dầu ăn là một este của glixerol và axit béo.

D.Dầu ăn là hỗn hợp nhiều este của glixerol và các axit C.Dầu ăn là este. béo.

Câu 6. Khi cho một chất béo tác dụng với kiềm sẽ thu được glixerol và: A.Một muối của axit béo B.Hai muối của axit béo C.Ba muối của axit béo D.Một hh muối của axit béo.

Câu 7. Phản ứng thủy phân este trong dd bazơ còn gọi là: A.phản ứng este hóa B.phản ứng thủy phân hóa C.phản ứng xà phòng hóa D.phản ứng oxi hóa - Mức độ hiểu: Câu 8.

Trong các công thức sau đây công thức nào của chất béo?

A. C3H5(OCOC4H9)3 Câu 9.

B. C3H5(OCOC13H31)3 C. C3H5(COOC17H35)3 D. C3H5(OCOC17H33)3

Trioleoylglixerol (triolein) là công thức nào trong số các công thức sau đây?

A. (CH3[CH2]7CH=CH[CH2]7COO)3C3H5 B. (CH3[CH2]7CH2CH2[CH2]7COO)3C3H5 D. C. (CH3[CH2]16COO)3C3H5 (CH3[CH2]7CHCH[CH2]7COO)3C3H5 Câu 10. Phát biểu nào sau đây là không đúng?

A. Chất béo không tan trong nước.

B. Chất béo không tan trong nước, nhẹ hôn nước nhưng tan nhiều trong các dung môi hữu cô.

C. Dầu ăn và mỡ bôi trơn Có cùng thành phần nguyên tố.

D. Chất béo là este của gloxerol và axit cacboxylic mạch cacbon dài.

Câu 11. Muốn phân biệt dầu nhớt bôi trơn máy với dầu nhớt thực vật, người ta đề xuất 3 cách : 1. Đun nóng với dung dịch NaOH, để nguội cho sản phẩm tác dụng với Cu(OH)2 thấy chuyển sang dung dịch màu xanh thẫm là dầu thực vật.

2. Chất nào tan trong dung dịch HCl là dầu nhớt.

3. Cho và nước chất nào nhẹ nổi trên bề mặt là dầu thực vật.

Phương án đúng là A. 1, 2 và 3 B. Chỉ có 1 C. 1 và 2 D. 2 và 3 - Mức độ vận dụng: Câu 12. Khi thủy phân chất béo X trong dd NaOH, thu được glixerol và hỗn hợp hai muối C17H35COONa, C15H31COONa Có khối lượng hôn keùm nhau 1, 817 lần. Trong ptư X Có A. 3 gốc C17H35COO B. 2 gốc C17H35COO C. 2 gốc C15H31COO gốc C15H31COO Câu 13. Khối lượng olein cần để sản xuất 5 tấn stearin là

D. 3

A. 4966, 292 kg .

B. 49600 kg .

C. 49, 66 kg .

D. 496, 63 kg .

Câu 14. Thể tích H2 (đktc) cần để hiđrohoá hoàn toàn 1 tấn olein nhờ xúc tác Ni là A. 76018 lit.

B. 760, 18 lit.

C. 7, 6018 lit.

D. 7601, 8 lit.

Câu 15. Đốt cháy hoàn toàn 1 mol este của glixerol và axit stearic. Dẫn toàn bộ sản phẩm cháy vào dung dịch Ca(OH)2 dư, khối lượng kết tủa sinh ra là:

A. 5300g

B. 6500g

C. 5600g

D. 5700g

VI. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY 1. Ổn định tổ chức: 2. Kiểm tra bài cũ: Este? CTTQ? Tính chất hoá học của este? * Viết CTCT các đồng phân este ứng với CTPT là C4H8O2 3.Bài mới: Hoạt động 1(3 phút) : Hoạt động khởi động Mục tiêu: Tạo hứng thú và kích thích sự tò mò của học sinh vào chủ đề học tập. Học sinh tiếp nhận kiến thức chủ động, tích cực, hiệu quả.

- Trình bày được định nghĩa lipit Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập: * Thưc hiện nhiệm vụ học tập Vào đề bằng câu hỏi phát vấn Tập trung, tái hiện kiến thức Em hày tìm điểm giống về thành phần của : * Báo cáo kết quả và thảo luận Quả dừa ; củ lạc, con lợn...

Lipit là những hợp chất hữu cơ có trong tế bào sống, không hoà tan trong nước nhưng tan nhiều Điểm giống nhau giữa chúng là có chứa chất béo (Li pit).Vậy li pit là gì? Chất béo là gì ta trong các dung môi hữu cơ không cực. nghiên cứu bài học hôm nay - Cấu tạo: Phần lớn lipit là các este phức tạp, bao gồm chất béo (triglixerit), sáp, steroit và GV: yêu cầu hs trình bày khái niệm lipit photpholipit, … * Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về quá trình thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh; phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả; chốt kiến thức Hoạt động 2(40 phút) : II. Hình thành kiến thức Mục tiêu: − Khái niệm chất béo, tính chất vật lí, tính chất hoá học (tính chất chung của este và phản ứng hiđro hoá chất béo lỏng), ứng dụng của chất béo. − Cách chuyển hoá chất béo lỏng thành chất béo rắn, phản ứng oxi hoá chất béo bởi oxi không khí.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS GV:Chuyển giao nhiệm vụ học HS: Hình thành các nhóm theo quy luật tập : Rồi nhận nhiệm vụ học tập và làm việc theo nhóm bằng cách chia hs thành 6 nhóm HS: Thực hiện nhiệm vụ học tập thông qua làm việc nhóm theo thứ tự bàn học. +thỏa thuận quy tắc làm việc trong nhóm + Nhóm 1, 4: tìm hiểu khái niệm +Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ chất béo (SGK trang 8) + Chuẩn bị báo cáo các kết quả + Nhóm 2, 5: tìm hiểu tính chất vật lý và ứng dụng của chất béo HS:Báo cáo kết quả và thảo luận (SGK trang 8 + 11) + Nhóm 3, 6: tìm hiểu về tính HS cử đại diện báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ, Hs nhóm khác cùng tham gia thảo luận chất hóa học (SGK trang 8+ 9)

Nhóm 1 (4): GV: Quan sát quá trình thực hiện CTCT chung của chất béo: nhiệm vụ của HS có thể giúp đỡ R1COO CH 2 HS khi cần thiết R2COO CH R3COO CH2

GV: Cho các nhóm mới hình thành theo nguyên tắc mảnh ghép để hs được thảo luận Quá trình được lặp lại với nhóm mới cứ như vây đến khi các thành viên đều nắm được cả 3 dung trên

R1, R2, R3 là gốc hiđrocacbon của axit béo, có thể giống hoặc khác nhau Các axit béo hay gặp: C17H35COOH hay CH3[CH2]16COOH: axit stearic C17H33COOH hay cis-CH3[CH2]7CH=CH[CH2]7COOH: axit oleic C15H31COOH hay CH3[CH2]14COOH: axit panmitic Axit béo là những axit đơn chức có mạch cacbon dài, không phân nhánh, có thể no hoặc không no.

Thí dụ: (C17H35COO)3C3H5: tristearoylglixerol (tristearin) (C17H33COO)3C3H5: trioleoylglixerol (triolein) (C15H31COO)3C3H5: tripanmitoylglixerol (tripanmitin) + Nhóm 2 (5) Tính chất vật lý Ở điều kiện thường: Là chất lỏng hoặc chất rắn.

- R1, R2, R3: Chủ yếu là gốc hiđrocacbon no thì chất béo là chất rắn.

- R1, R2, R3: Chủ yếu là gốc hiđrocacbon không no thì chất béo là chất lỏng.

Không tan trong nước nhưng tan nhiều trong các dung môi hữu cơ không cực: benzen, clorofom, …

Nhẹ hơn nước, không tan trong nước. Ứng dụng - Là thức ăn quan trọng của con người . . .

- Là nguyên liệu để tổng hợp một số chất cần thiết khác trong cơ thể -Dùng điều chế xà phòng -Sản xuất thực phẩm + Nhóm 3 (6) Phản ứng thuỷ phân HS viết PTHH thuỷ phân este trong môi trường axit và phản ứng xà phòng hoá.

(CH3[CH2]16COO)3C3H5 + 3H2O tristearin

H+, t0

3CH3[CH2]16COOH + C3H5(OH)3 axit stearic glixerol

b. Phản ứng xà phòng hoá (CH 3[CH2]16COO) 3C3H5 + 3NaOH tristearin

t0

3CH3[CH2]16COONa + C3H5(OH)3 natri stearat glixerol

c. Phản ứng cộng hiđro của chất béo lỏng

(C17H33COO)3C3H5 + 3H2 (loûng)

Ni 175 - 1900C

(C17H35COO)3C3H5 (raén)

GV:Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức 4.Củng cố: * Hoạt động luyện tập - Mục tiêu: + Rèn luyện kĩ năng giải bài tập + Phát triển năng lực tính toán hóa học Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập * Thực hiện nhiệm vụ học tập Câu1: Chất nào sau đây là chất béo: + Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ + Chuẩn bị lên báo cáo CH3COOCH3 (HCOO)2C2H4 C17H33COO)3C3H5 Câu 2: Phản ứng nào sau đây gọi là phản ứng xaphong hóa → C17H33COO)3C3H5 +3 NaOH C17H33COONa+ C3H8O3 CH3COOH + NaOH → CH3COONa + H2O - Bao quát, quan sát, giúp đỡ học sinh khi gặp * Báo cáo kết quả và thảo luận khó khăn.

HS báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện - Gọi 1 học sinh bất kì của nhóm lên báo cáo kết nhiệm vụ, Hs khác cùng tham gia thảo luận: quả Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức 5. Hướng dẫn về nhà: * Hoạt động vận dụng tìm tòi, mở rộng: - Mục tiêu: + Rèn luyện kĩ năng áp dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn + Phát triển năng lực giải quyết vấn đề Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập * Thực hiện nhiệm vụ học tập Tại sao không nên sử dụng dầu ăn được + Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ đun đi đun lại? + Chuẩn bị lên báo cáo * Báo cáo kết quả và thảo luận HS báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ, - Giúp đỡ học sinh khi gặp khó khăn.

Hs khác cùng tham gia thảo luận:

Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức V. HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC 1. HD học bài cũ − Khái niệm lipít, chất béo. − Tính chất hóa học của chất béo là phản ứng thủy phân trong axit, phản ứng xà phòng hóa, phản ứng cộng hiđro của chất béo chưa no. − Ứng dụng của chất béo: là thức ăn quan trọng, là nguyên liệu sản xuất xà phòng, gilxerol,... − Cần phân biệt dầu bôi trơn máy và dầu mỡ (lipit).

- Làm bài tập về nhà: 1 → 5 trang 11-12 (SGK).

2. HD học bài mới: Làm các bài tập dưới đây chuẩn bị luyện tập este – chất béo Bài 1: Làm bay hôi 7,4g một este A no, đơn chức, mạch hở thu được thể tích hơi đúng bằng thể tích của 3,2g O2 (đo ở cùng điều kiện t0, p). a) Xác định CTPT của A. b) Thực hiện phản ứng xà phòng hóa 7,4g A với dung dịch NaOH đến khi phản ứng hoàn toànthu được 6,8g muối. Xác định CTCT và tên gọi của A. Bài 2: Khi thủy phân a gam este X thu được 0,92g glixerol, 3,02g natri linoleat C17H31COONa và m gam natri oleat C17H33COONa. Tính giá trị a, m. Viết CTCT có thể của X. Bài 3: Thủy phân hoàn toàn 8,8g este đơn, mạch hở X với 100 ml dung dịch KOH 1M (vừa đủ) thu được 4,6g một ancol Y. Tên của X là A. etyl fomat B. etyl propionat C. etyl axetat D. propyl axetat Bài 4: Đốt cháy hoàn toàn 3,7g một este đơn chức X thu được 3,36 lít CO2 (đkc) và 2,7g H2O. CTPT của X là: A. C2H4O2 B. C3H6O2 C. C4H8O2 D. C5H8O2 Bài 5: 10,4g hổn hợp X gồm axit axetic và etyl axetat tác dụng vừa đũ với 150 g dung dịch NaOH 4%. % khối lượng của etyl axetat trong hổn hợp là A. 22% B. 42,3% C. 57,7% D. 88% Bài 6: Hỗn hợp Z gồm hai este X, Y tạo bởi cùng một ancol và hai axit cacboxylic kế tiếp nhau trong dãy đồng đẳng (MX < MY). Đốt cháy hoàn toàn m gam Z cần dùng 6,16 lít khí O2, thu được 5,6 lít khí CO2 và 4,5 gam H2O. Công thức este X và giá trị m lần lượt là: A. HCOOCH3 và 6,7.

B. HCOOC3H7 và 6,6.

C. CH3COOCH3 và 6,7.

D. HCOOCH3 và 9,5.

VI. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY ............................................................................................................................................................... ...............................................................................................................................................................

Trường THPT ...

Ngày 04 tháng 09 năm 2018

Tổ Hóa - Sinh - CN

GV soạn: ...

---*--Tiết 5: LUYỆN TẬP VIẾT PHƯƠNG TRÌNH PHẢN ỨNG THỦY PHÂN ESTE VÀ CHẤT BÉO I. Chuẩn kiến thức và kỹ năng 1. Kiến thức − Khái niệm, đặc điểm cấu tạo phân tử, danh pháp (gốc - chức) của este. − Tính chất hóa học : Phản ứng thuỷ phân (xúc tác axit) và phản ứng với dung dịch kiềm (phản ứng xà phòng hóa). − Phương pháp điều chế bằng phản ứng este hố. − Khái niệm chất béo, tính chất vật lí, tính chất hóa học (tính chất chung của este và phản ứng hiđro hố chất béo lỏng), ứng dụng của chất béo.

2. Kĩ năng − Viết được công thức cấu tạo của este có tối đa 4 nguyên tử cacbon. − Viết các phương trình hóa học minh hoạ tính chất hóa học của este no, đơn chức, chất béo.. − Phân biệt được este với các chất khác như ancol, axit, ... bằng phương pháp hóa học. − Tính khối lượng các chất trong phản ứng xà phòng hóa 3. Thái độ:Rèn thái độ học tập bộ môn, lòng say mê nghiên cứu khoa học.

4. Định hướng năng lực cần hình thành - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học.

- Năng lực vận dụng kiến thức vào cuộc sống.

- Năng lực làm việc độc lập, làm việc theo nhóm - Năng lực tính toán hóa học.

II. Trọng tâm III. CHUẨN BỊ 1. Phương pháp Phương pháp dạy học Hợp đồng 2. Phương tiện, thiết bị Sách giáo khoa hoá 12 IV. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC • Nêu vấn đề - đàm thoại.

• Học sinh thảo luận tổ nhóm.

V. Mô tả kiến thức và hệ thống bài tập 1. Bảng mô tả: Nội dung Este -

Nhận biết

Thông hiểu

Vận dụng thấp

Vận dụng cao

− Khái niệm, đặc Este không tan trong - Viết được công - Viết các CTCT và Câu điểm cấu tạo phân nước và có nhiệt độ thức cấu tạo của gọi tên của este no, tử, danh pháp sôi thấp hơn axit đồng este có tối đa 4 đơn chức.

hỏi/bài tập (gốc - chức) của este. đính tính − Tính chất hóa học : Phản ứng thuỷ phân (xúc tác axit) và phản ứng với dung dịch kiềm (phản ứng xà phòng hóa). − ứng dụng của một số este tiêu biểu.

Bài tập - TN về Phản ứng thực thuỷ phân hành/thí nghiệm, thực nghiệm

lipit

− Khái niệm và loại lipit. phân Câu hỏi/bài tập − Khái niệm chất béo, tính chất vật đính tính lí, tính chất hoá học, ứng dụng của chất béo. − Cách chuyển hoá chất béo lỏng thành chất béo rắn, phản ứng oxi hoá chất béo bởi oxi không khí.

Bài tập Đặc điểm cấu tạo thực của chất béo: hành/thí (trieste của nghiệm, glixerol với axit thực béo hay còn gọi là nghiệm triglixerit); gốc axit béo (axit đơn chức có số C

phân.

nguyên tử cacbon.

− Viết các phương trình hóa học minh hoạ tính chất hóa học của este no, đơn chức. − Phương pháp điều chế bằng phản ứng este hóa.

− Phân biệt được este với các chất khác như ancol, axit, ... bằng phương pháp hóa học.

− Tính khối lượng các chất trong phản ứng xà phòng hóa.

Tính chất hóa học cơ bản của este là phản ứng thủy phân: + nếu môi trường axit: phản ứng thuận nghịch và sản phẩm là axit + ancol + nếu môi trường kiềm: phản ứng một chiều và sản phẩm là muối + ancol (xà phòng hóa)

- Chỉ ra được các điểm giống và khác nhau giữa este và các hợp chất bằng PP hóa học.

Từ ptpu học sinh có thể tính được khối lượng các sản phẩm hay chất tham gia trong phản ứng thủy phân.

− Viết được các phương trình hoá học minh hoạ tính chất hoá học của chất béo.

− Phân biệt được − Tính khối lượng dầu ăn và mỡ bôi chất béo trong trơn về thành phần phản ứng. hoá học. − Biết cách sử dụng, bảo quản được một số chất béo an toàn, hiệu quả.

Hiểu rõ khái niệm Lipit và thành phần cấu tạo của nó là các este phức tạp bao gồm chất béo, sáp, steroit, photpholipit...(khác với SGK cũ: Lipit còn

Nêu phản ứng cộng H2 vào chất béo lỏng chuyển thành chất béo rắn để phân biệt dầu thực vật và mỡ động vật.

Xác định cấu tạo este dựa vào phản ứng thủy phân (trong axit hoặc kiềm).

+ Viết công thức cấu tạo một số chất béo và đồng phân có gốc axit khác nhau; gọi tên; + Viết phương trình hóa học cho phản ứng thủy phân chất béo

chẵn, mạch không gọi là chất béo...) phân nhánh) + gốc hiđrocacbon của glixerol

(trong axit hoặc kiềm) áp dụng chỉ số axit và chỉ số xà phòng hóa của chất béo.

2. Hệ thống câu hỏi/ bài tập kiểm tra, đánh giá trong quá trình dạy học Câu 1: Thủy phân hoàn toàn chất béo E bằng dung dịch NaOH thu được 1, 84(g) glixerol và 18, 24g muối của axit béo duy nhất. Chất béo đó là D. (C15H29COO)3C3H5 A. (C17H33COO)3C3H5 B. (C17H35COO)3C3H5 C. (C15H31COO)3C3H5 Câu 2. Khi thuỷ phân (xt axit) một este thu được hỗn hợp axit stearic (C17H35COOH) và axit panmitic (C15H31COOH) theo tỉ lệ mol 2:1.Este có thể có CTCT nào sau đây B. C17H35COO CH2 C17H35COO CH2 C17H35COO CH2 C15H31COO CH C17H33COO CH C15H31COO CH C17H35COO CH2 C. C H COO CH D. C15H31COO CH2 15 31 2 COO C HX COO CH 0, 92g glixerol, 3, 02g natri linoleat C H COONa CâuC 3.HKhi thuỷCHphân a gam este thu được 17 31 A. C17H35COO CH2 C17H35COO CH C17H35COO CH2

và m gam natri oleat C17H33COONa. Tính giá trị a, m. Viết CTCT có thể của X Câu 4: Khi đốt cháy một este no đơn chức mạch hở thì số mol CO2 Và H2O có quan hệ như thế nào?

Câu 5: Một loại mỡ chứa 50% olein (glixerol trioleat), 30% panmitin (tức glixerol tri panmitat) và 20% stearin (glixerol tristearat).

Viết phương trình phản ứng điều chế xà phòng từ loại mở nêu trên. Tính khối lượng xà phòng và khối lượng glixerol thu được từ lượng mở nêu trên.

Vận dụng cao Bài 1: Làm bay hôi 7,4g một este A no, đơn chức, mạch hở thu được thể tích hơi đúng bằng thể tích của 3,2g O2 (đo ở cùng điều kiện t0, p). a) Xác định CTPT của A. b) Thực hiện phản ứng xà phòng hóa 7,4g A với dung dịch NaOH đến khi phản ứng hoàn toànthu được 6,8g muối. Xác định CTCT và tên gọi của A. Bài 2: Khi thủy phân a gam este X thu được 0,92g glixerol, 3,02g natri linoleat C17H31COONa và m gam natri oleat C17H33COONa. Tính giá trị a, m. Viết CTCT có thể của X. Bài 3: Thủy phân hoàn toàn 8,8g este đơn, mạch hở X với 100 ml dung dịch KOH 1M (vừa đủ) thu được 4,6g một ancol Y. Tên của X là A. etyl fomat B. etyl propionat C. etyl axetat D. propyl axetat Bài 4: Đốt cháy hoàn toàn 3,7g một este đơn chức X thu được 3,36 lít CO2 (đkc) và 2,7g H2O. CTPT của X là: B. C3H6O2 C. C4H8O2 D. C5H8O2 A. C2H4O2 Bài 5: 10,4g hổn hợp X gồm axit axetic và etyl axetat tác dụng vừa đũ với 150 g dung dịch NaOH 4%. % khối lượng của etyl axetat trong hổn hợp là A. 22% B. 42,3% C. 57,7% D. 88% Bài 6: Hỗn hợp Z gồm hai este X, Y tạo bởi cùng một ancol và hai axit cacboxylic kế tiếp nhau trong dãy đồng đẳng (MX < MY). Đốt cháy hoàn toàn m gam Z cần dùng 6,16 lít khí O2, thu được 5,6 lít khí CO2 và 4,5 gam H2O. Công thức este X và giá trị m lần lượt là: A. HCOOCH3 và 6,7. B. HCOOC3H7 và 6,6. C. CH3COOCH3 và 6,7.

D. HCOOCH3 và 9,5.

VI. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC: 1. Ổn định tổ chức: 2. Kiểm tra bài cũ: Kết hợp trong bài 3.Bài mới:

Hoạt động 1(3 phút) : Hoạt động khởi động Mục tiêu: Tạo hứng thú và kích thích sự tò mò của học sinh vào chủ đề học tập. Học sinh tiếp nhận kiến thức chủ động, tích cực, hiệu quả.

Khái niệm

Thành phần nguyên tố Đặc điểm cấu tạo phân tử Tính chất hóa học

Chất béo Este - Là Trieste của glixerol và các axit béo - Là sản phẩm thu được khi thay thế - Axit béo là axit đơn chức có mạch cacbon nhóm –OH của nhóm cacboxyl (dài, không phân nhánh COOH) bằng nhóm –OR’ (R’ là gốc hidrocacbon) Chứa C, H, O Là hợp chất este Trieste của glixerol với axit béo.

Là este thường tạo bởi ancol và axit.

- Phản ứng thủy phân trong môi trường axit - Phản ứng thủy phân trong môi - Phản ứng xà phòng hóa trường axit - Phản ứng xà phòng hóa

Hoạt động của GV * Chuyển giao nhiệm vụ học tập:

Hoạt động của HS * Thưc hiện nhiệm vụ học tập So sánh chất béo và este về: Thành phần nguyên tố, Tập trung, tái hiện kiến thức đặc điểm cấu tạo phân tử và tính chất hóa học. Điền * Báo cáo kết quả và thảo luận vào bảng theo phiếu học tập

* Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về quá trình thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh; phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả; chốt kiến thức Hoạt động 2(30 phút) : II. Hình thành kiến thức Mục tiêu: - Củng cố lí thuyết về este, lipit - Kĩ năng giải bài tập về este Hoạt động của GV Hoạt động của HS GV: Chuyển giao nhiệm vụ học tập bằng HS: Kí biên bản hợp đồng cách cho hs kí biên bản hợp đồng (theo mẫu) GV: Quan sát quá trình thực hiện nhiệm vụ HS: Thực hiện nhiệm vụ học tập thông qua việc học tập của HS có thể giúp đỡ HS khi cần hoàn thành bản hợp đồng thiết HS:Trao đổi, chia sẻ kết quả học tập từ đó hoàn GV: Có thể công khai đáp án của bản hợp thành bản hợp đồng một cách tốt nhất đồng(phía dưới) HS:Báo cáo kết quả và thảo luận: HS nộp bản hợp đồng, thảo luận Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành bản hợp đồng chốt kiến thức HỢP ĐỒNG BÀI “LUYỆN TẬP VỀ ESTE VÀ CHẤT BÉO ” Họ và tên học sinh: ……………………

Thời gian : 20 phút

Nhiệm vụ Nội dung

1

2

Câu 1: Thủy phân hoàn toàn chất béo E bằng dung dịch NaOH thu được 1, 84(g) glixerol và 18, 24g muối của axit béo duy nhất. Chất béo đó là A. (C17H33COO)3C3H5 B. (C17H35COO)3C3H5 C. (C15H31COO)3C3H5 D. (C15H29COO)3C3H5 Câu 2. Khi thuỷ phân (xt axit) một este thu được hỗn hợp axit stearic (C17H35COOH) và axit panmitic (C15H31COOH) theo tỉ lệ mol 2:1.Este có thể có CTCT nào sau đây

Lựa chọn

Đáp án Thờ i gia n

Hoà Đúng Chư sai n a thàn xon h g

Thự c hiện tốt

Kh Tự đánh ó giá thự c hiệ n

Bắt buộc

Bắt buộc

Câu 3. Khi thuỷ phân a gam este X thu được 0, 92g glixerol, 3, 02g natri linoleat Bắt C17H31COONa và m gam natri 3 buộc oleat C17H33COONa. Tính giá trị a, m. Viết CTCT có thể của X Câu 4: Khi đốt cháy một este no đơn chức mạch hở thì số Tự 4 mol CO2 Và H2O có quan hệ chọn như thế nào?

Câu 5. viết 1 phương trình về phản ứng thủy phân của axit Tự 5 trong môi trường axit khác chọn sgk Em xin cam kết thực hiện đúng những điều đã ghi trong hợp đồng.

Xác nhận của GV

PHỤ LỤC: ĐÁP ÁN CÂU HỎI TRONG HỢP ĐỒNG

Học sinh

Stt Nội dung Bắt buộc 1 Thủy phân hoàn toàn chất béo E bằng dung dịch NaOH thu được 1, 84(g) glixerol và 18, 24g muối của axit béo duy nhất. Chất béo đó là A. (C17H33COO)3C3H5 B. (C17H35COO)3C3H5 C. (C15H31COO)3C3H5 D. (C15H29COO)3C3H5 2 Khi thuỷ phân (xt axit) một este thu được hỗn hợp axit stearic (C17H35COOH) và axit panmitic (C15H31COOH) theo tỉ lệ mol 2:1.Este có thể có CTCT nào sau đây

3

Khi thuỷ phân a gam este X thu được 0, 92g glixerol, 3, 02g natri linoleat C17H31COONa và m gam natri oleat C17H33COONa. Tính giá trị a, m. Viết CTCT có thể của X

Đáp án nGlixerol =

GIẢI Chọn B.

1,84 = 0, 02 mol ; nMuối = 92

3 × 0, 02 = 0, 06 mol MMuối =

18, 24 = 304 ⇒ R + 67 =304 ⇒ R = 0, 06

273 là C17H35 – (C17H35COO)3C3H5.

⇒

Vậy chất béo là

Một HS chọn đáp án, một HS khác nhận xét về kết quả bài làm.

A. C17H35COO CH2 C17H35COO CH C17H35COO CH2

B. C17H35COO CH2 C15H31COO CH C17H35COO CH2

C17H35COO CH2 C17H33COO CH C. C15H31COO CH2

C17H35COO CH2 C15H31COO CH D. C15H31COO CH2

HS giải quyết bài toán trên cơ sở hướng dẫn của GV Giải nC3H5(OH)3 = 0, 01 (mol); nC17H31COONa = 0, 01 (mol) nC17H33COONa = 0, 02 (mol) m = 0, 02.304 = 6, 08g X là C17H31COO−C3H5(C17H33COO)2 nX = nC3H5(OH)3 = 0, 01 (mol) a = 0, 01.882 = 8, 82g

Stt Nôi dung Tự chọn(A hoặc B) Khi đốt cháy một este no đơn chức 4 mạch hở thì số mol CO2 Và H2O có quan hệ như thế nào?

A.viết 1 phương trình về phản ứng 5 thủy phân của axit trong môi trường axit khác sgk * Hoạt động luyện tập, vận dụng, mở rộng - Mục tiêu: + Rèn luyện kĩ năng giải bài tập + Phát triển năng lực tính toán hóa học Hoạt động của GV * Chuyển giao nhiệm vụ học tập

Đáp án nCO2 = nH2O HCOOC2H5 +C2H5OH

+

H2O

+ o

H ,t  → HCOOH ← 

Hoạt động của HS * Thực hiện nhiệm vụ học tập

Yêu cầu HS làm bài tập 4 (SGK18) - Bao quát, quan sát, giúp đỡ học sinh khi gặp khó khăn.

- Gọi 1 học sinh bất kì của nhóm lên báo cáo kết quả

+ Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ + Chuẩn bị lên báo cáo * Báo cáo kết quả và thảo luận HS báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ, Hs khác cùng tham gia thảo luận:

Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức 5. Hướng dẫn về nhà: Học bài cũ, trả lời câu hỏi SGK. Chuẩn bị bài mới V. HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC 1. HD học bài cũ : - Nắm được các phương pháp giải bài tập este, lipit 2. HD học bài mới : Xem bài Glucozơ, liên hệ thực tiễn đời sống. Trả lời các câu hỏi sau đây: + Trình bày các thí nghiệm xác định cấu trúc của Glucozơ? + Ứng dụng của glucozơ trong thực tiễn đời sống? + Nơi (khu vực) trồng nhiều cây nho ở nước ta? + So sánh Glucozơ và Fructozơ về cấu tạo? Thuốc thử để phân biệt Glucozơ và Fructozơ ?

VI. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY .................................................................................................................................................................. ........................................................................................................................................................................... ..............................................................................................................................................................

CHƯƠNG 2: CACBOHIĐRAT I – KHÁI NIỆM:

MỞ ĐẦU

Cacbohiđrat là những hợp chất hữu cơ tạp chứa và thường có công thức chung là Cn(H2O)m.

Thí dụ: Tinh bột: (C6H10O5)n hay [C6(H2O)5]n hay C6n(H2O)5n; Glucozơ: C6H12O6 hay C6(H2O)6

II – PHÂN LOẠI

Monosaccarit: Là nhóm cacbohiđrat đơn chức giản nhất, không thể thủy phân được.

Thí dụ: Glucozơ, fructozơ. Đisaccarit: Là nhóm cacbohiđrat mà khi thủy phân mổi phân tử sinh ra hai phân tử monosaccarit Thí dụ: Saccarozơ, mantozô.

Polisaccarit: Là nhóm cacbohiđrat phức tạp, khi thủy phân đến cùng mổi phân tử đều sinh ra nhiều phân tử monosaccarit.

Thí dụ: Tinh bột, xenlulzơ

Trường THPT ...

Tổ Hóa - Sinh - CN

Ngày 07 tháng 09 năm 2018 GV soạn: ...

---*--CHƯƠNG 2: CACBOHIĐRAT Tiết 6 –Bài 5: GLUCOZƠ I. Chuẩn kiến thức và kỹ năng 1. Kiến thức: Biết được: - Khái niệm, phân loại cacbohiđrat.

- Công thức cấu tạo dạng mạch hở, tính chất vật lí (trạng thái, màu, mùi, nhiệt độ nóng chảy, độ tan), ứng dụng của glucozơ.

Hiểu được: Tính chất hóa học của glucozơ: Tính chất của ancol đa chức, anđehit đơn chức; phản ứng lên men rượu.

2. Kĩ năng - Viết được công thức cấu tạo dạng mạch hở của glucozơ, fructozơ.

- Dự đốn được tính chất hóa học.

- Viết được các PTHH chứng minh tính chất hóa học của glucozơ.

- Phân biệt dung dịch glucozơ với glixerol bằng phương pháp hóa học.

- Tính khối lượng glucozơ trong phản ứng.

3. Thái độ - Tạo hứng thú học tập, lòng say mê khoa học - Rèn ý thức trách nhiệm của người công dân.

4. Định hướng năng lực được hình thành - Năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề.

- Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học.

- Năng lực vận dụng kiến thức vào cuộc sống. - Năng lực làm việc độc lập.

- Năng lực thực hành hóa học.

- Năng lực hợp tác, làm việc theo nhóm.

- Năng lực tính hóa hóa học.

5. Tích hợp bảo vệ môi trường + Giúp học sinh bảo quản đường, tinh bột và bảo quản một cách hợp lý, vệ sinh an toàn thực phẩm. + Biết cách chống ô nhiễm môi trường trong sản xuất đường, giấy, sản xuất rượu bia. + Có ý thức trồng và bảo vệ cây xanh để có quá trình quang hợp.

II. Trọng tâm − Công thức cấu tạo dạng mạch hở của glucozơ và fructozơ − Tính chất hóa học cơ bản của glucozơ (phản ứng của các nhóm chức và sự lên men) III. CHUẨN BỊ 1. Phương pháp Tích hợp linh hoạt các phương pháp : Giải quyết vấn đề; phương pháp dạy học nhóm; Kỹ thuật đặt câu hỏi, thuyết trình gợi mở…

2. Phương tiện, thiết bị: - Dụng cụ: ống nghiệm, đũa thuỷ tinh, đèn cồn, ... Hóa chất: glucozơ, các dung dịch AgNO3, NH3, CuSO4, NaOH - Mô hình, tranh ảnh liên quan bài học - Sách giáo khoa hoá 12 IV. PHƯƠNG PHÁP DẠY - Phương pháp; đàm thoại, dạy học nêu vấn đề.

- Khai thác các mô hình, các thí nghiệm chứng minh cấu trúc phân tử.

V. Xây dựng bảng mô tả các cấp độ tư duy Nội dung kiến Mức độ nhận thức thức Nhận biết Thông hiểu Biết được - Viết được các thành phần cấu công thức cấu tạo tạo cơ bản của cơ bản của các các hợp chất hợp chất glucozơ.

Phân loại, cấu glucozơ. trúc của cacbohidrat

Vận dụng thấp - Làm các bài tập định tính về cacbohiđrat vá các hợp chất hữu cơ đơn giản - Giải thích được mối quan hệ cơ bản của cấu tạo với tính chất rút ra các phản ứng

Vận dụng cao - Làm các bài tập định tính về cacbohiđrat vá các hợp chất hữu cơ phức tạp và tương tự cacbonhidrat - Giải thích được mối quan hệ cơ bản về cấu tạo với

đơn giản

- Mô tả được các thí nghiệm về tính chất của glucozo Biết được những tính chất hóa học cơ bản của các hợp chất Tính chất hóa glucozơ. học và ứng dụng Biết được những ứng dụng của các hợp chất glucozo

Tính chất vật lý và trạng thái tự của nhiên cacbohiđrat

- Giải thích được - Giải thích được các hiện tượng quá trình từ quả thí nghiệm xanh thành quá chín.

- Viết được các - Làm các bài tập phản ứng thể định tính về hiện tính chất hóa glucozo học của các loại glucozo - Giải thích được tính chất của các hợp chất glucozo dựa trên đặc điểm cấu tạo của chúng

tính chất rút ra các phản ứng phức tạp và tỷ lệ mol giữa các chất vận dụng làm btập - Làm được các thí nghiệm chứng minh được tính chất của glucozo.

- So sánh được tính chất hóa học giữa các hợp chất glucozo - Giải được các bài tập về glucozo

2. Xây dựng hệ thống câu hỏi bài tập HỆ THỐNG CÂU HỎI 1. Nhận biết : Câu 1: Glucozơ thuộc loại A. đisaccarit.

B. polisaccarit.

C. monosaccarit.

D. polime.

Câu 2: Cho biết Glucozơ có bao nhiêu nhóm OH trong phân tử A. 6 B. 3 C. 4 D. 5 Câu 3: Công thức phân tử nào cho dưới đây là của Glucozơ A. C6H12O6 B. C12H22O11 C. (C6H10O5)n D. C6H10O5 Câu 4: Cacbohiđrat nhất thiết phải chứa nhóm chức của A. xeton.

B. anđehit.

C. amin.

D. ancol.

2. Thông hiểu Câu 5: Chất nào sau đây không thuộc cacbohiđrat?

A. Glucozơ. B. Fructozơ.

C. Saccarozơ D. etyl fomat.

Câu 6: Thí nghiệm nào sau đây chứng tỏ trong phân tử glucozơ có 5 nhóm hiđroxyl?

A. Khử hoàn toàn glucozơ thành hexan.

B. Cho glucozơ tác dụng với Cu(OH)2.

C. Tiến hành phản ứng tạo este của glucozơ với anhiđrit axetic.

D. Thực hiện phản ứng tráng bạc.

Câu 7: Các dung dịch phản ứng được với Cu(OH)2 ở nhiệt độ thường là A. glixerol, axit axetic, glucozơ.

B. lòng trắng trứng, fructozơ, axeton.

C. anđehit axetic, saccarozơ, axit axetic. D. fructozơ, axit acrylic, ancol etylic.

Câu 8: Chất tác dụng với H2 tạo thành sobitol là

A. saccarozơ B. glucozơ C. xenlulozơ D. tinh bột Câu 9: Glucozơ và fructozơ đều A. có công thức phân tử C6H10O5.

B. có phản ứng tráng bạc.

C. thuộc loại đisaccarit.

D. có nhóm –CH=O trong phân tử.

3. Vận dụng Câu 10: Chất phản ứng được với AgNO3 trong dung dịch NH3, đun nóng tạo ra kim loại Ag là A. glucozơ.

B. saccarozơ.

C. xenlulozơ.

D. tinh bột.

Câu 11: Cho m gam glucozơ tác dụng với dung dịch AgNO3/NH3 lấy dư với hiệu suất 75%, thu được 21, 6 gam Ag. Giá trị của m là: B. 13, 5 gam.

C. 24 gam.

D. 36 gam.

A. 18 gam.

Câu 12: Thuỷ phân hoàn toàn tinh bột trong dung dịch axit vô cơ loãng, thu được chất hữu cơ X. Cho X phản ứng với khí H2 (xúc tác Ni, to), thu được chất hữu cơ Y. Các chất X, Y lần lượt là : A. glucozơ, saccarozơ.

B. glucozơ, sobitol. C. glucozơ, fructozơ.

D. glucozơ, etanol.

Câu 13: Để chứng minh trong phân tử của glucozơ có nhiều nhóm hiđroxyl, người ta cho dung dịch glucozơ phản ứng với A. kim loại Na. B. AgNO3 (hoặc Ag2O) trong dung dịch NH3, đun nóng. o C. H2 (Ni, t ).

D. Cu(OH)2 ở nhiệt độ thường.

Câu 14: Phản ứng không dùng để chứng minh đặc điểm cấu tạo phân tử của glucozơ là A. Hòa tan Cu(OH)2 để chứng minh phân tử có nhiều nhóm chức –OH. B. Phản ứng tráng gương để chứng tỏ trong phân tử glucozơ có nhóm chức –CHO. C. Phản ứng với 5 phân tử (CH3CO)2O để chứng minh có 5 nhóm –OH trong phân tử.

D. Tác dụng với Na để chứng minh phân tử có 5 nhóm –OH. VI. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: Kết hợp trong bài 3. Bài mới Hoạt động 1(3 phút) : Hoạt động khởi động Mục tiêu: Tạo hứng thú và kích thích sự tò mò của học sinh vào chủ đề học tập. Học sinh tiếp nhận kiến thức chủ động, tích cực, hiệu quả.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập: * Thưc hiện nhiệm GV giới thiệu cho HS xem qua một số hình ảnh về cacbonhidrat. Giới thiệu vụ học tập sơ lược về sản xuất lúa gạo ở Việt Nam, nghề trồng ngô, khoai, sắn, mía, Tập trung, tái hiện bông vải, tre nứa, rừng... Trả lời các câu hỏi kiến thức 1. Cacbonhidrat là gì? * Báo cáo kết quả 2. Cho biết tên, đặc điểm, chất tiêu biểu của ba loại cacbonhidrat thường và thảo luận gặp?

- Phiếu học tập của HS là graph nội dung khái niệm và phân loại cacbonhidrat. Thông qua hoạt động tham khảo SGK và trả lời câu hỏi của GV, HS hoàn thành được phiếu học tập.

- GV nêu mục đích, yêu cầu của bài học. Thông qua bài học, HS biết được cấu tạo dạng mạch hở của glucozơ. Từ đó suy ra tính chất và vận dụng để giải thích các hiện tượng hóa học có liên quan.

- GV cho 1 đến 2 HS chia sẻ với lớp về những điều em đã biết được và muốn biết thêm về glucozơ. Sau đó, GV giới thiệu những nội dung chính sẽ nghiên cứu trong bài. * Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về quá trình thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh; phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả; chốt kiến thức Hoạt động 2 : Hoạt động hình thành kiến thức I. Phân loại, cấu trúc của cacbohidrat Mục tiêu: Trình bày được: phân loại cacbohiđrat.

- Công thức cấu tạo dạng mạch hở - Công thức phân tử, đặc điểm cấu tạo Hoạt động của GV –HS Nội dung I. Phân loại, cấu trúc của cacbohidrat 1. Cấu trúc của cacbohidrat * Chuyển giao nhiệm vụ học tập GV:Chia 3 nhóm và phát phiếu học tập và tự nghiên cứu và rút ra các nội dụng theo yêu cầu sau (phiếu học tập)

I. Phân loại, cấu trúc của cacbohidrat CTPT: Glucozơ : C6H12O6 Fluctozơ : C6H12O6 Saccarozơ : C12H22O11 Tinh bột : (C6H10O5)n Xenlulozơ: (C6H10O5)n hay [C6H7O2(OH)3]n

*Thực hiện nhiệm vụ học tập HS: hoạt động nhóm, tìm hiểu sgk..để hoàn thành nội dung trong phiếu học tập theo yêu Công thức cấu tạo : câu Glucozơ GV: Bao quát lớp và Mạch hở: giúp đỡ các học sinh gặp khó khăn 6 5 4 3 2 1 CH2OH-CHOH-CHOH-CHOH-CHOH*Báo cáo kết quả và thảo luận: CH=O. GV: yêu cầu Mạch vòng Tổ 1 : Báo cáo về glucozơ, fluctozơ 6 6 6 CH2OH CH2OH Tổ 2: Báo cáo về saccarozơ CH2OH 5 H H OH H5 O H5 Tổ 3 : Báo cáo về tinh bột, xenlulozơ H H 1 H H 1 4 H C 4 OH H 4 OH Khi 1 tổ báo cáo thì tổ khác sẽ lắng nghe, tham HO 3 2 OH HO OH 1 HO 2 H 2 3 3 H OH luận H OH H OH α-Glucozơ

Glucozơ

β-Glucozơ

*Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập: Fluctozơ GV: Nhận xét về quá trình thực hiện nhiệm vụ Mạch hở của học sinh . phân tích, đánh giá kết quả thực CH2OH-CHOH-CHOH-CHOH-C-CH2OH

hiện nhiệm vụ cũng như các ý kiến tham luận || của học sinh O 2. Phân loại cacbohidrat 2. Phân loại cacbohidrat *Chuyển giao nhiệm vụ học tập GV: yêu cầu các nhóm học sinh tìm hiểu sự Tên chất Phân loại phân loại các bohidrat thông qua nghiên cứu Monosaccarit sgk !(điền vào phiếu học tập) Đisaccarit *Thực hiện nhiệm vụ học tập HS: các nhóm nghiên cứu hoàn thành phiếu học Polisaccarit tập GV: quan sát lớp có thể gợi ý hs khi gặp khó - Cacbohiđrat có CT chung Cn(H2O)m, được chia thành 3 nhóm: khăn (có thể có câu hỏi gợi ý) + Monosaccarit: glucozơ, fructozơ.

-1 vòng xếp vào mono saccarit + Đisaccarit: Saccarozơ, mantozơ.

-2 vòng xếp vào đi saccarit + Polisaccarit: Tinh bột, Xenlulozơ.

-nhiều vòng xếp vào poli saccarit *Báo cáo kết quả và thảo luận GV: yêu cầu đại diện các nhóm lên báo cáo kết quả HS: các nhóm khác thảo luận đóng góp *Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập: GV: Nhận xét về quá trình thực hiện nhiệm vụ của học sinh . phân tích, đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ cũng như các ý kiến tham luận của học sinh Hoạt động 2 : II. Hoạt động hình thành kiến thức Mục tiêu: Trình bày được: - Tính chất vật lí (trạng thái, màu, mùi, nhiệt độ nóng chảy, độ tan - Công thức phân tử, đặc điểm cấu tạo, tính chất vật lí (trạng thái, màu, mùi, vị, độ tan).

Hoạt động của GV –HS Nội dung I. Tính chất vật lý và trạng thái tự nhiên của glucozo * Chuyển giao nhiệm vụ học tập GV: Chia 3 nhóm và yêu cầu các nhóm nghiên cứu về tính chất vật lý và trạng thái tự nhiên, cấu tạo phân tử qua việc tìm hiểu sgk và thực tiễn *Thực hiện nhiệm vụ học tập HS: hoạt động nhóm, tìm hiểu sgk..để hoàn thành nội dung theo yêu cầu GV: Bao quát lớp và giúp đỡ các học sinh gặp khó khăn thông qua các câu hỏi phát vấn *Báo cáo kết quả và thảo luận:

I . Tính chất vật lý và trạng thái tự nhiên của glucozo Glucozơ là chất rắn, kết tinh không màu, nóng chảy ở 146 0 C(Dạng α)1500C(Dạng β), dễ tan trong nước và có vị ngọt - Glucozơ có hầu hết trong các bộ phận của cây…, có trong cơ thể người và động vật (trong máu người 0, 1%) Fructozơ Là chất kết tinh, không màu, dễ tan trong nước, có vị ngọt hơn đường mía .

- Có nhiều trong quả ngọt như dứa xoài, đặc biệt trong mật ong có tới 40 % fructozơ làm mật ong có vị ngọt sắc II/ Cấu tạo phân tử: Glucozơ có công thức phân tử là C6H12O6. Để xác định cấu tạo của glucozơ, người ta căn cứ vào các dữ kiện thí nghiệm sau :

GV: yêu cầu − Glucozơ có phản ứng tráng bạc và bị oxi hố bởi nước brom tạo thành axit gluconic, chứng tỏ phân tử glucozơ có nhóm Tổ 1 : Báo cáo về glucozơ, −CH=O. Tổ 2: Báo cáo về fluctozơ Tổ 3: báo cáo về cấu tạo phân tử − Glucozơ tác dụng với Cu(OH)2 cho dung dịch màu xanh của glucozo. lam chứng tỏ phân tử glucozơ có nhiều nhóm −OH ở vị trí Khi 1 tổ báo cáo thì tổ khác sẽ kề nhau. lắng nghe, tham luận − Glucozơ tạo este chứa 5 gốc axit CH3COO chứng tỏ phân tử có 5 nhóm −OH. − Khử hoàn toàn glucozơ cho hexan, chứng tỏ có 6 nguyên tử C trong phân tử glucozơ tạo thành một mạch dài không nhánh.

Vậy : Glucozơ là hợp chất tạp chức, phân tử có cấu tạo của anđehit đơn chức và ancol 5 chức. Công thức cấu tạo của glucozơ dạng mạch hở như sau : 6

2 1 CH 2 − 5CH −4CH −3CH − CH − CH = O I

OH

I

I

OH OH

I

I

OH OH

hoặc viết gọn hơn là CH2OH[CHOH]4CHO. Trong thực tế, glucozơ tồn tại chủ yếu ở hai dạng mạch vòng : α-glucozơ và β-glucozơ (xem phần tư liệu). *Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập: GV: Nhận xét về quá trình thực hiện nhiệm vụ của học sinh . phân tích, đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ cũng như các ý kiến tham luận của học sinh Hoạt động 2 : II. Hoạt động hình thành kiến thức III . Tính chất Hóa học và ứng dụng của glucozo Mục tiêu: Trình bày được: - ứng dụng của cacbohidrat - Tính chất hóa học của cacbohidrat.

Hoạt động của GV –HS Nội dung III. Tính chất Hóa học GV: làm thí nghiệm + glucozơ + ddAgNO3 /NH3 HS: Quan sát rút ra kết luận * Chuyển giao nhiệm vụ học tập GV: yêu cầu các nhóm nghiên cứu tính chất hóa học cacbohidrat và cho biết: + Hợp chất cacbohidrat nào có tính chất của poliancol? viết PTPƯ + Hợp chất cacbohidrat nào có tính chất của andehit? viết PTPƯ *Thực hiện nhiệm vụ học tập HS: hoạt động nhóm, tìm hiểu sgk..để hoàn

III. Tính chất Hóa học 1. Tính chất của poli ancol C6H11O6H + Cu(OH)2→(C6H11O6)2Cu + 2H2O 2. Tính chất của nhóm chức anđehit a/ Oxi hóa glucozơ: - Bằng dd AgNO3 trong NH3: amoni gluconat và Ag (nhận biết glucozơ) o

t HOCH2(CHOH)4CHO+2AgNO3+3NH3+H2O → 2Ag↓ + 2NH4NO3+ HOCH2(CHOH)4COONH4 Amoni gluconat

thành nội dung theo yêu cầu b/ Khử glucozơ bằng H2 sobitol GV: Bao quát lớp và giúp đỡ các học sinh t CH2OH(CHOH)4CHO + H2 Ni,   → gặp khó khăn thông qua các câu hỏi phát CH2OH (CHOH)4CH2OH vấn Sobitol *Báo cáo kết quả và thảo luận: Tổ 1 : Báo cáo về cacbohidrat có tính chất 3/ Phản ứng lên men: ancol etylic+CO2 của poliancol , 30 C −35 C Tổ 2: Báo cáo về cacbohidrat có tính chất C6H12O6 enzim  → 2CO2+2C2H5OH của andehit Khi 1 tổ báo cáo thì tổ khác sẽ lắng nghe, tham luận + GV lưu ý hs phản ứng tráng gương của fluctozơ III.2. Điều chế và ứng dụng GV yêu cầu HS nghiên cứu SGK và cho biết cách điều chế và những ứng dụng của III. Điều chế và ứng dụng các hợp chất cacbonhiđrat.

GV: Nhận xét, đánh giá năng lực tự hoàn - Thuỷ phân tinh bột nhờ xúc tác axit HCl loãng thiện yêu cầu các nhóm, bổ xung nếu cần hoặc enzim. thiết - Thuỷ phân xenlulozơ (vỏ bào, mùn cưa) nhờ xúc + Giúp học sinh bảo quản đường, tinh bột tác axit HCl đặc. và bảo quản một cách hợp lý, vệ sinh an Ứng dụng : toàn thực phẩm.

Dùng làm thuốc tăng lực, tráng gương ruột phích, + Biết cách chống ô nhiễm môi trường là sản phẩm trung gian đ sản xuất etanol từ các trong sản xuất đường, giấy, sản xuất nguyên liệu có chứa tinh bột hoặc xenlulozơ. rượu bia. + Có ý thức trồng và bảo vệ cây xanh để có quá trình quang hợp. *Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập: Nhận xét về quá trình thực hiện nhiệm vụ của học sinh . phân tích, đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ cũng như các ý kiến tham luận của học sinh 4. Củng cố: Củng cố chủ đề thông qua các bài tập luyện tập * Hoạt động luyện tập - Mục tiêu: + Rèn luyện kĩ năng giải bài tập + Phát triển năng lực tính toán hóa học Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập * Thực hiện nhiệm vụ học tập cho hs luyện tập các bài tập chủ đề cacbohidrat tùy + Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ thuộc năng lực học sinh + Chuẩn bị lên báo cáo Mà chọn cấp độ phù hợp - Bao quát, quan sát, giúp đỡ học sinh khi gặp khó * Báo cáo kết quả và thảo luận khăn.

HS báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện - Gọi 1 học sinh bất kì của nhóm lên báo cáo kết nhiệm vụ, Hs khác cùng tham gia thảo luận: quả o

o

o

Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức 5. Hướng dẫn về nhà: * Hoạt động vận dụng tìm tòi, mở rộng: - Mục tiêu: + Rèn luyện kĩ năng áp dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn + Phát triển năng lực giải quyết vấn đề Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập * Thực hiện nhiệm vụ học tập Tìm hiểu DẠNG MẠCH VÒNG của Glucozơ. + Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ GV nêu vấn đề: Tại sao glucozơ có 2nhiệt độ nóng chảy khác nhau? (biết trong thực tế glucozơ chủ yếu tồn tại ở + Chuẩn bị lên báo cáo dạng mạch vòng chiếm 99,1%). GV hướng dẫn HS giải quyết vấn đề. − Nên khái niệm đồng phân. − Từ hai giá trị nhiệt độ sôi có thể kết luận được điều gì? * Báo cáo kết quả và thảo luận GV giới thiệu: glucozơ mạch vòng có 2 dạng là α−glucozơ và β −glucozơ.

giới thiệu trong dạng vòng có nhiều nhóm OH nhưng nhóm OH số 1 có tính chất đặc biệt gọi là OH hemiaxetal. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức V. HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC 1. HD học bài cũ - Làm bài tập về nhà: 1 → 8 trang 32 - 33 (SGK).

- Trình bày được các thí nghiệm xác định cấu tạo của glucozơ.

- Viết các PTHH minh họa tính chất của glucozơ 2. HD học bài mới: Xem trước bài SACCAROZƠ VI. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY ..............................................................................................................................................................

Trường THPT ...

Tổ Hóa - Sinh - Công nghệ

Ngày 07 tháng 09 năm 2018 GV soạn: ....

---*--Bài 6:SACCAROZƠ – TINH BỘT VÀ XENLULOZƠ (Tiết 7) I. Chuẩn kiến thức và kỹ năng 1. Kiến thức: Biết được: - Công thức phân tử, đặc điểm cấu tạo, tính chất vật lí (trạng thái, màu, mùi, vị, độ tan), tính chất hóa học của saccarozơ, (thủy phân trong môi trường axit), quy trình sản xuất đường trắng (saccarozơ) trong công nghiệp.

2. Kĩ năng - Quan sát mẫu vật thật, mô hình phân tử, làm thí nghiệm rút ra nhận xét.

- Viết các PTHH minh hoạ cho tính chất hóa học.

- Phân biệt các dung dịch : saccarozơ, glucozơ, glixerol bằng phương pháp hóa học.

3. Thái độ - Tạo hứng thú học tập, lòng say mê khoa học - Rèn ý thức trách nhiệm của người công dân.

4. Định hướng năng lực được hình thành - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học.

- Năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề.

- Năng lực vận dụng kiến thức vào cuộc sống.

- Năng lực làm việc độc lập.

- Năng lực hợp tác, làm việc theo nhóm.

- Năng lực thực hành hóa học.

- Năng lực tính hóa hóa học.

5. Tích hợp bảo vệ môi trường + Giúp học sinh bảo quản đường, tinh bột và bảo quản một cách hợp lý, vệ sinh an toàn thực phẩm. + Biết cách chống ô nhiễm môi trường trong sản xuất đường, giấy, sản xuất rượu bia. + Có ý thức trồng và bảo vệ cây xanh để có quá trình quang hợp.

II. Trọng tâm − Đặc điểm cấu tạo phân tử của saccarozơ; − Tính chất hóa học cơ bản của saccarozơ.

III. CHUẨN BỊ 1. Phương pháp Tích hợp linh hoạt các phương pháp : Giải quyết vấn đề; phương pháp dạy học nhóm; Kỹ thuật đặt câu hỏi, thuyết trình gợi mở…

2. Phương tiện, thiết bị: - Dụng cụ: ống nghiệm, đũa thuỷ tinh, đèn cồn, ... Hóa chất: saccarozơ, CuSO4, NaOH - Mô hình, tranh ảnh liên quan bài học - Sách giáo khoa hoá 12 IV. PHƯƠNG PHÁP DẠY - Phương pháp; đàm thoại, dạy học nêu vấn đề.

- Tăng cường câu hỏi trên lớp. Liên hệ thực tế để tạo hứng thú cho HS.

- Học sinh thảo luận tổ nhóm.

- Học sinh thuyết trình theo tổ nhóm hoặc cá nhân - Khai thác các mô hình, các thí nghiệm chứng minh cấu trúc phân tử.

V. Xây dựng bảng mô tả các cấp độ tư duy Nội dung kiến Mức độ nhận thức thức Nhận biết Thông hiểu - Biết được thành - Viết được các phần cấu tạo cơ công thức cấu tạo bản của các hợp cơ bản của các chất saccrozơ. hợp chất saccrozơ.

- Biết được cách Phân loại, cấu phân loại các chất trúc của Mô tả được cấu cacbohidrat tạo cacbohiđrat

Vận dụng thấp - Làm các bài tập định tính về cacbohiđrat vá các hợp chất hữu cơ đơn giản - Giải thích được mối quan hệ cơ bản của cấu tạo với tính chất rút ra các phản ứng đơn giản

Vận dụng cao - Làm các bài tập định tính về cacbohiđrat vá các hợp chất hữu cơ phức tạp và tương tự cacbonhidrat - Giải thích được mối quan hệ cơ bản về cấu tạo với tính chất rút ra các phản ứng phức tạp và tỷ lệ mol giữa các chất vận dụng làm btập Tính chất vật - Mô tả được các - Giải thích được - Giải thích được - Làm được các thí lý và trạng thí nghiệm về tính các hiện tượng thí quá trình từ quả nghiệm chứng minh xanh thành quá được tính chất của của nghiệm thái tự nhiên chất cacbohđrat. cacbohiđrat chín. của cacbohiđrat Biết được - Viết được các - Làm các bài tập - Giải được các bài những tính chất phản ứng thể hiện định tính về tập về cacbohiđrat hóa học cơ bản tính chất hóa học saccarozo Tính chất hóa của các hợp chất của saccarozo học và ứng saccarozo - Giải thích được dụng - Biết được những tính chất của các ứng dụng của các saccarozo dựa hợp chất trên đặc điểm cấu saccarozo tạo của chúng

BƯỚC 5: Xây dựng hệ thống câu hỏi bài tập HỆ THỐNG CÂU HỎI 1. Nhận biết : Câu 1: Saccarozơ thuộc loại: A. monosaccarit.

B. đisaccarit.

C. polisaccarit.

Câu 2: Một phân tử saccarozơ có A. một gốc β-glucozơ và một gốc β-fructozơ.

B. một gốc β-glucozơ và một gốc α-fructozơ.

C. hai gốc α-glucozơ.

D. một gốc α-glucozơ và một gốc β-fructozơ.

Câu 3: Cặp chất nào sau đây không phải là đồng phân của nhau?

D. polime.

A. Ancol etylic và đimetyl ete.

B. Glucozơ và fructozơ.

C. Saccarozơ và xenlulozơ.

D. 2-metylpropan-1-ol và butan-2-ol.

Câu 4: Cacbohiđrat nào sau đây thuộc loại đisaccarit?

A. Xenlulozơ.

B. Glucozơ.

C. Saccarozơ.

D. Amilozơ.

2. Thông hiểu Câu 5: Các dung dịch phản ứng được với Cu(OH)2 ở nhiệt độ thường là A. glixerol, axit axetic, glucozơ.

B. lòng trắng trứng, fructozơ, axeton.

C. anđehit axetic, saccarozơ, axit axetic. D. fructozơ, axit acrylic, ancol etylic.

Câu 6: Dãy các chất nào dưới đây đều phản ứng được với Cu(OH)2 ở điều kiện thường?

A. Etylen glicol, glixerol và ancol etylic. B. Glixerol, glucozơ và etyl axetat.

D. Glucozơ, glixerol và metyl axetat.

C. Glucozơ, glixerol và saccarozơ.

Câu 7: Saccarozơ có tính chất nào trong số các tính chất sau : (1) polisaccarit.

(2) khối tinh thể không màu.

(3) khi thuỷ phân tạo thành glucozơ và frutozơ.

(4) tham gia phản ứng tráng gương.

(5) phản ứng với Cu(OH)2.

Những tính chất nào đúng?

A. (1), (2), (3), (5).

B. (3), (4), (5).

C. (1), (2), (3), (4).

D. (2), (3), (5).

3. Vận dụng Câu 8: Dãy các chất đều có khả năng tham gia phản ứng thủy phân trong dung dịch H2SO4 đun nóng là: A. fructozơ, saccarozơ và tinh bột B. saccarozơ, tinh bột và xenlulozơ C. glucozơ, saccarozơ và fructozơ D. glucozơ, tinh bột và xenlulozơ Câu 9: Dung dịch saccarozơ tinh khiết không có tính khử, nhưng khi đun nóng với H2SO4 loãng lại có phản ứng tráng gương, đó là do A. đã có sự tạo thành anđehit sau phản ứng.

B. Saccarozơ tráng gương được trong môi trường axit.

C. đã có sự thủy phân saccarozơ tạo ra glucozơ và fructozơ chúng đều tráng gương được trong môi trường bazơ D. đã có sự thủy phân tạo chỉ tạo ra glucozơ.

Câu 10. Cho m gam hỗn hợp Glucozơ, saccarozơ tác dụng hoàn toàn với dung dịch AgNO3/NH3 thu được 9,72 gam Ag. Cho m gam hỗn hợp trên vào dung dịch H2SO4 loãng đến khi thuỷ phân hoàn toàn. Trung hoà hết axit sau đó cho sản phẩm tác dụng hoàn toàn với dung dịch AgNO3/NH3 thu được 44,28 gam Ag. Giá trị m là B. 27,36 gam C. 54,72 gam D. 35,46 gam A. 69,66 gam Câu 11: Thuỷ phân 324 gam tinh bột với hiệu suất phản ứng là 75%, khối lượng glucozơ thu được là: A. 360 gam B. 480 gam C. 270 gam D. 300 gam Câu 12. CO2 chiếm 0,03% thể tích không khí. muốn có đủ lượng CO2 cho phản ứng quang hợp để tạo ra 500 g tinh bột thì cần một thể tích không khí là: A. 1382716,05 lit B. 1382600,0 lit C. 1402666,7 lit D. 1492600,0 lit

Câu 13. Nếu dùng 1 tấn khoai chứa 20% tinh bột thì thu được bao nhiêu kg glucozơ? Biết hiệu suất pứ là 70%.

A. 160,55 B. 150,64 C. 155,54 D.165,65 VI. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Ổn định lớp: 2.Kiểm tra bài cũ: Kết hợp trong bài 3. Bài mới Hoạt động 1(3 phút) : Hoạt động khởi động Mục tiêu: Tạo hứng thú và kích thích sự tò mò của học sinh vào chủ đề học tập. Học sinh tiếp nhận kiến thức chủ động, tích cực,hiệu quả.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập: * Thưc hiện nhiệm vụ học tập GV cho HS quan sát 1 mẩu đườngkính trắng làm thí Tập trung, tái hiện kiến thức nghiệm hòa tan vào nước ở nhiệt độ thường và đun * Báo cáo kết quả và thảo luận nóng. Yêu cầu HS nhận xét về: − Trạng thái. − Khả năng hòa tan. − Hiện tượng khi đun chảy saccarozơ.

GV cho HS nghiên cứu SGK và yêu cầu HS nhận xét về trạng thái tự nhiên của saccarozơ. Từ đó Gv tiến hành giới thiệu bài học nghiên cứu về Saccarozơ. Đồng thời bổ sung thêm một số tính chất vật lí cần thiết khác. * Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về quá trình thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh; phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả; chốt kiến thức Hoạt động 2 : Hoạt động hình thành kiến thức I. Phân loại, cấu trúc của cacbohidrat Mục tiêu: Trình bày được: phân loại Saccarozơ .

- Công thức cấu tạo dạng mạch hở - Công thức phân tử, đặc điểm cấu tạo Hoạt động của GV –HS Nội dung 1. Cấu trúc của cacbohidrat * Chuyển giao nhiệm vụ học tập GV: Phát phiếu học tập và tự nghiên cứu và rút ra các nội dụng theo yêu cầu sau (phiếu học tập) *Thực hiện nhiệm vụ học tập HS: hoạt động nhóm,tìm hiểu sgk..để hoàn thành nội dung trong phiếu học tập theo yêu câu GV: Bao quát lớp và

2. Công thức cấu tạo - Saccarozơ không có phản ứng tráng bạc, không làm mất màu nước Br2 phân tử saccarozơ không có nhóm –CHO. - Đun nóng dd saccarozơ với H2SO4 loãng thu được dd có phản ứng tráng bạc (dd này có chứa glucozơ và fructozơ).

Kết luận: Saccarozơ là một đisaccarit được cấu tạo từ một gốc glucozơ và một gốc fructozơ liên kết với nhau qua nguyên tử oxi

(liên kết glicocozit C1-O-C2). giúp đỡ các học sinh gặp khó khăn CTCT: C6H11O5 – C6H11O5 *Báo cáo kết quả và thảo luận: *Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập: Trong phân tử saccarozơ không có nhóm GV: Nhận xét về quá trình thực hiện nhiệm vụ anđehit, chỉ có các nhóm OH ancol. của học sinh . phân tích,đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ cũng như các ý kiến tham luận của học sinh *Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập: GV: Nhận xét về quá trình thực hiện nhiệm vụ của học sinh . phân tích,đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ cũng như các ý kiến tham luận của học sinh Hoạt động 2 : II. Hoạt động hình thành kiến thức Mục tiêu: Trình bày được: - Tính chất vật lí (trạng thái, màu, mùi, nhiệt độ nóng chảy, độ tan - Công thức phân tử, đặc điểm cấu tạo, tính chất vật lí (trạng thái, màu, mùi, vị, độ tan).

Hoạt động của GV –HS Nội dung II . Tính chất vật lý và trạng thái tự II . Tính chất vật lý và trạng thái tự nhiên của nhiên của Saccarozơ Saccarozơ * Chuyển giao nhiệm vụ học tập - Saccarozơ (còn gọi là đường ăn, nó có thể là GV:Chia 3 nhóm và yêu cầu các nhóm đường kính, đường phèn, đường mía, đường củ nghiên cứu về tính chất vật lý và trạng cải,...) là loại đường phổ biến nhất, có trong nhiều thái tự nhiên qua việc tìm hiểu sgk và loài thực vật, có nhiều nhất trong cây mía, củ cải đường và hoa thốt nốt. thực tiễn - Saccarozơ là chất rắn kết tinh, không màu, *Thực hiện nhiệm vụ học tập o HS: hoạt động nhóm,tìm hiểu sgk..để không mùi, vị ngọt, nóng chảy ở 185 C. Tan tốt trong nước, độ tan tăng nhanh theo nhiệt độ. hoàn thành nội dung theo yêu cầu GV: Bao quát lớp và giúp đỡ các học sinh gặp khó khăn thông qua các câu hỏi phát vấn *Báo cáo kết quả và thảo luận: Báo cáo và các tổ khác sẽ lắng nghe,tham luận *Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập: GV: Nhận xét về quá trình thực hiện nhiệm vụ của học sinh . phân tích,đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ cũng như các ý kiến tham luận của học sinh Hoạt động 2 : II. Hoạt động hình thành kiến thức III . Tính chất Hóa học và ứng dụng của cacbohiđrat Mục tiêu: Trình bày được: - ứng dụng của cacbohidrat - Tính chất hóa học của cacbohidrat.

Hoạt động của GV –HS Nội dung

III. Tính chất Hóa học III. Tính chất Hóa học GV: làm thí nghiệm 1. Tính chất của poli ancol +Saccazozơ + ddAgNO3 /NH3 + saccarozơ + dd Cu(OH)2 2C12H22O11+ Cu(OH)2→Cu(C12H21O11)2 + 2H2O HS: Quan sát rút ra kết luận * Chuyển giao nhiệm vụ học tập GV:Chia 4 nhóm và yêu cầu các nhóm nghiên cứu 2. Phản ứng thủy phân tính chất hóa học Saccarozơ và cho biết : C12H22O11+ H2O → C6H12O6 + C6H12O6 + Saccarozơ có tính chất của poliancol? viết PTPƯ Glucozơ Fructozơ + Saccarozơ có tính chất của andehit? viết PTPƯ + Saccarozơ có phản ứng thủy phân? viết PTPƯ *Thực hiện nhiệm vụ học tập III.2. Điều chế và ứng dụng HS: hoạt động nhóm,tìm hiểu sgk..để hoàn thành - Là thực phẩm quan trọng cho người. nội dung theo yêu cầu - Trong công nghiệp thực phẩm, GV: Bao quát lớp và giúp đỡ các học sinh gặp khó saccarozơ là nguyên liệu để sản xuất khăn thông qua các câu hỏi phát vấn bánh kẹo, nước gải khát, đồ hộp. *Báo cáo kết quả và thảo luận: - Trong công nghiệp dược phẩm, saccarozơ là nguyên liệu dùng để pha GV: yêu cầu Báo cáo về saccarozơ có tính chất của poliancol, thuốc. Saccarozơ còn là nguyên liệu để thuỷ phân thành glucozơ và fructozơ andehit, phản ứng thủy phân dùng trong kĩ thuật tráng gương, tráng Khi 1 tổ báo cáo thì tổ khác sẽ lắng nghe,tham luận ruột phích.

III.2. Điều chế và ứng dụng GV yêu cầu HS nghiên cứu SGK và cho biết cách điều chế và những ứng dụng của các hợp chất cacbonhiđrat.

GV: Nhận xét,đánh giá năng lực tự hoàn thiện yêu cầu các nhóm,bổ sung nếu cần thiết *Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập: Nhận xét về quá trình thực hiện nhiệm vụ của học sinh . phân tích,đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ cũng như các ý kiến tham luận của học sinh 4. Củng cố: Củng cố chủ đề thông qua các bài tập luyện tập * Hoạt động luyện tập - Mục tiêu: + Rèn luyện kĩ năng giải bài tập + Phát triển năng lực tính toán hóa học Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập * Thực hiện nhiệm vụ học tập cho hs luyện tập các bài tập chủ đề cacbohidrat tùy + Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ thuộc năng lực học sinh + Chuẩn bị lên báo cáo Mà chọn cấp độ phù hợp * Báo cáo kết quả và thảo luận - Bao quát, quan sát, giúp đỡ học sinh khi gặp khó HS báo cáo sản phẩm,kết quả thực hiện khăn. nhiệm vụ, Hs khác cùng tham gia thảo - Gọi 1 học sinh bất kì của nhóm lên báo cáo kết quả luận:

Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích,nhận xét,đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức 5. Hướng dẫn về nhà: * Hoạt động vận dụng tìm tòi, mở rộng: - Mục tiêu: + Rèn luyện kĩ năng áp dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn + Phát triển năng lực giải quyết vấn đề Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập * Thực hiện nhiệm vụ học tập Câu 1: Tìm hiểu về Mantozơ: + Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ + Chuẩn bị lên báo cáo Gợi ý− Công thức phân tử C12H12O11. − Cấu tạo gồm 2 gốc α−glucozơ liên kết * Báo cáo kết quả và thảo luận với nhau.

HS báo cáo sản phẩm,kết quả thực hiện − Mantozơ có tính chất hóa học giống nhiệm vụ, Hs khác cùng tham gia thảo luận: saccarozơ và tương tự glucozơ Câu 2. Có các cặp dung dịch sau: (1) Glucozơ và glixerol (2) Glucozơ và anđehit axetic (3) Saccarozơ và mantozơ (4) Mantozơ và fructozơ Chỉ dùng Cu(OH)2 có thể phân biệt được tối đa bao nhiêu cặp chất trên ?

A. 2 B. 3 C. 4 D. 5 Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích,nhận xét,đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức V. HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC 1. HD học bài cũ: Saccarozơ: − Công thức phân tử C12H12O11. − Cấu tạo gồm 1 gốc α−glucozơ và 1 gốc β−fructozơ. − Saccarozơ có tính chất của ancol đa chức và phản ứng thủy phân (tạo ra glucozơ và fructozơ).

- Bài tập về nhà: 1, 2, 3, 4, 5, 6 (SGK) 2. HD học bài mới: Xem trước phần XENLULOZƠ VI. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY .............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................. ..................

Trường THPT ...

Tổ Hóa - Sinh - Công nghệ

Ngày 07 tháng 09 năm 2018 GV soạn: ....

---*--Bài 6:SACCAROZƠ – TINH BỘT VÀ XENLULOZƠ (Tiết 8) I. Chuẩn kiến thức và kỹ năng 1. Kiến thức: Biết được: - Công thức phân tử, đặc điểm cấu tạo, tính chất vật lí ( trạng thái, màu, độ tan).

- Tính chất hóa học của tinh bột: Tính chất chung (thuỷ phân), tính chất riêng (phản ứng của hồ tinh bột với iot); ứng dụng .

2. Kĩ năng - Quan sát mẫu vật thật, mô hình phân tử, làm thí nghiệm rút ra nhận xét.

- Viết các PTHH minh hoạ cho tính chất hóa học.

- Tinh khối lượng glucozơ thu được từ phản ứng thuỷ phân các chất theo hiệu suất.

3. Thái độ - Tạo hứng thú học tập, lòng say mê khoa học - Rèn ý thức trách nhiệm của người công dân.

4. Định hướng năng lực được hình thành - Năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề.

- Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học.

- Năng lực vận dụng kiến thức vào cuộc sống.

- Năng lực làm việc độc lập.

- Năng lực hợp tác, làm việc theo nhóm.

- Năng lực thực hành hóa học.

- Năng lực tính hóa hóa học.

5. Tích hợp bảo vệ môi trường + Giúp học sinh bảo quản đường, tinh bột và bảo quản một cách hợp lý, vệ sinh an toàn thực phẩm. + Biết cách chống ô nhiễm môi trường trong sản xuất đường, giấy, sản xuất rượu bia. + Có ý thức trồng và bảo vệ cây xanh để có quá trình quang hợp.

II. Trọng tâm − Đặc điểm cấu tạo phân tử của tinh bột; − Tính chất hóa học cơ bản của tinh bột.

III. CHUẨN BỊ 1. Phương pháp Tích hợp linh hoạt các phương pháp : Giải quyết vấn đề; phương pháp dạy học nhóm; Kỹ thuật đặt câu hỏi, thuyết trình gợi mở…

2. Phương tiện, thiết bị: - Dụng cụ: ống nghiệm, đũa thuỷ tinh, đèn cồn, ... Hóa chất: saccarozơ, CuSO4, NaOH - Mô hình, tranh ảnh liên quan bài học - Sách giáo khoa hoá 12 IV. PHƯƠNG PHÁP DẠY - Phương pháp; đàm thoại, dạy học nêu vấn đề.

- Tăng cường câu hỏi trên lớp. Liên hệ thực tế để tạo hứng thú cho HS.

- Học sinh thảo luận tổ nhóm.

- Học sinh thuyết trình theo tổ nhóm hoặc cá nhân - Khai thác các mô hình, các thí nghiệm chứng minh cấu trúc phân tử.

V. Xây dựng bảng mô tả các cấp độ tư duy Nội dung kiến Mức độ nhận thức thức Nhận biết Thông hiểu - Biết được thành - Viết được các phần cấu tạo cơ công thức cấu tạo bản của tinh bột. cơ bản của các - Biết được cách hợp chất tinh bột.

Phân loại, cấu phân loại các chất trúc của Mô tả được cấu cacbohidrat tạo cacbohiđrat

Vận dụng thấp - Làm các bài tập định tính về vá cacbohiđrat các hợp chất hữu cơ đơn giản - Giải thích được mối quan hệ cơ bản của cấu tạo với tính chất rút ra các phản ứng đơn giản Tính chất vật lý - Mô tả được các - Giải thích được - Giải thích được và trạng thái tự thí nghiệm về các hiện tượng quá trình từ quả xanh thành quá nhiên của tính chất của tinh thí nghiệm bột chín. cacbohiđrat

Biết được những tính chất hóa học cơ bản Tính chất hóa của các hợp chất học và ứng dụng saccarozo Biết được những ứng dụng của các hợp chất tinh bột - Biết được thành phần cấu tạo cơ bản của các hợp chất saccrozơ.

- Biết được cách phân loại các chất Phân loại, cấu Mô tả được cấu trúc của tạo cacbohiđrat cacbohidrat

- Viết được các phản ứng thể hiện tính chất hóa học của tinh bột - Giải thích được tính chất của các tinh bột dựa trên đặc điểm cấu tạo của chúng - Viết được các công thức cấu tạo cơ bản của các hợp chất saccrozơ.

Vận dụng cao - Làm các bài tập định tính về tinh bột mối quan hệ cơ bản về cấu tạo với tính chất rút ra các phản ứng phức tạp và tỷ lệ mol giữa các chất vận dụng làm btập - Làm được các thí nghiệm chứng minh được tính chất của tinh bột.

- Làm các bài tập - Giải được các tập về định tính về tinh bài cacbohiđrat bột

- Làm các bài tập định tính về cacbohiđrat vá các hợp chất hữu cơ đơn giản - Giải thích được mối quan hệ cơ bản của cấu tạo với tính chất rút ra các phản ứng đơn giản

- Làm các bài tập định tính về vá cacbohiđrat các hợp chất hữu cơ phức tạp và tương tự cacbonhidrat - Giải thích được mối quan hệ cơ bản về cấu tạo với tính chất rút ra các phản ứng phức tạp và tỷ lệ mol giữa các chất vận dụng làm btập

Tính chất vật lý và trạng thái tự nhiên của cacbohiđrat

- Mô tả được các - Giải thích được thí nghiệm về các hiện tượng tính chất của thí nghiệm cacbohiđrat

Biết được những tính chất hóa học cơ bản của các hợp chất Tính chất hóa saccarozo học và ứng dụng Biết được những ứng dụng của các hợp chất saccarozo

- Giải thích được quá trình từ quả xanh thành quá chín.

- Làm được các thí nghiệm chứng minh được tính chất của cacbohđrat.

- Viết được các - Làm các bài tập - Giải được các tập về phản ứng thể định tính về bài hiện tính chất hóa saccarozo cacbohiđrat học của saccarozo - Giải thích được tính chất của các dựa saccarozo trên đặc điểm cấu tạo của chúng

BƯỚC 5: Xây dựng hệ thống câu hỏi bài tập HỆ THỐNG CÂU HỎI 1. Nhận biết : as → (C6H10O5)n + 6nO2, là phản ứng hoá học chính Câu 1: Phương trình : 6nCO2 + 5nH2O  clorophin của quá trình nào sau đây ?

A. quá trình hô hấp.

B. quá trình quang hợp.

C. quá trình khử.

D. quá trình oxi hoá.

2. Thông hiểu Câu 1: Cho các chất sau: Etyl Axetat; Glyxerol; Glucozơ; fructozơ; Etanol; Saccarozơ; Stiren.

Tính bột. Số chất thuộc loại monosacarit là : A. 2 B. 3 C. 4 D. 1 Câu 2: Phát biểu nào sau đây là đúng ?

A. Glucozơ bị khử bởi dung dịch AgNO3 trong NH3.

B. Xenlulozơ có cấu trúc mạch phân nhánh.

C. Amilopectin có cấu trúc mạch phân nhánh.

D. Saccarozơ có phản ứng tráng gương.

Câu 3: Cho các chất sau : Tinh bột; glucozơ ; saccarozơ; xenlulozơ; fructozơ. Số chất không tham gia phản ứng tráng gương là A. 2.

B. 1.

C. 4.

D. 3.

3. Vận dụng Câu 1: Thuỷ phân hoàn toàn tinh bột trong dung dịch axit vô cơ loãng, thu được chất hữu cơ X. Cho X phản ứng với khí H2 (xúc tác Ni, to), thu được chất hữu cơ Y. Các chất X, Y lần lượt là : A. glucozơ, saccarozơ.

B. glucozơ, sobitol. C. glucozơ, fructozơ.

D. glucozơ, etanol.

Câu 2: So sánh tính chất của glucozơ, tinh bột, saccarozơ, xenlulozơ.

(1) Cả 4 chất đều dễ tan trong nước và đều có các nhóm -OH. (2) Trừ xenlulozơ, còn lại glucozơ, tinh bột, saccarozơ đều có thể tham gia phản ứng tráng bạc.

(3) Cả 4 chất đều bị thủy phân trong môi trường axit.

(4) Khi đốt cháy hoàn toàn 4 chất trên đều thu được số mol CO2 và H2O bằng nhau.

(5) Cả 4 chất đều là các chất rắn, màu trắng.

Trong các so sánh trên, số so sánh không đúng là A. 5.

B. 3.

C. 2.

D. 4.

Câu 3: Chọn những câu đúng trong các câu sau : (1) Xenlulozơ không phản ứng với Cu(OH)2 nhưng tan được trong dung dịch [Cu(NH3)4](OH)2.

(2) Glucozơ được gọi là đường mía.

(3) Dẫn khí H2 vào dung dịch glucozơ, đun nóng, xúc tác Ni thu được poliancol.

(4) Glucozơ được điều chế bằng cách thủy phân tinh bột nhờ xúc tác HCl hoặc enzim.

(5) Dung dịch saccarozơ không có phản ứng tráng Ag, chứng tỏ phân tử saccarozơ không có nhóm –CHO. (6) Saccarozơ thuộc loại đisaccarit có tính oxi hóa và tính khử.

(7) Tinh bột là hỗn hợp của 2 polisaccarit là amilozơ và amilopectin.

A. (1), (2) , 5, 6, (7).

B. (1), (3), (4), (5), (6), (7).

C. (1), (3), (5), (6), (7).

D. (1), (2), (3), (6), (7).

VI. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Ổn định lớp: 2.Kiểm tra bài cũ: 1) Trình bày tính chất hóa học của saccarozơ. Viết ptpư?

2) Để tráng bạc một ruột phích, ngườita phải thủy phân 100g saccarozơ, sau đó tiến hành pư tráng bạc. Hãy viết các ptpư xảy ra, tính khối lượng AgNO3 cần dùng và khối lượng Ag tạo ra. Giả thiết rằng các pư xảy ra hoàn toàn. nC12 H 22O11 =

100 = a mol 342 +

o

,t C12H22O11+H2O H → C6H12O6 + C6H12O6 a mol a mol a mol −

CH2OH-[CHOH]3-CO-CH2OH OH  → CH2OH-[CHOH]4-CHO a mol a mol C5H11O5CH=O+2AgNO3 +3NH3+H2O → C5H11O5COONH4+2Ag+2NH4NO3 2a mol 4a mol 4a mol Từ các phương trình trên ta được: 4.100 .170 = 198,83g 342 4.100 = .108 = 126,31g 342

m AgNO3 = m Ag

3. Bài mới Hoạt động 1(3 phút) : Hoạt động khởi động Mục tiêu: Tạo hứng thú và kích thích sự tò mò của học sinh vào chủ đề học tập. Học sinh tiếp nhận kiến thức chủ động, tích cực ,hiệu quả.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập: * Thưc hiện nhiệm vụ học tập

- GV cho HS quan sát một vài hình ảnh về tinh bột (bột Tập trung, tái hiện kiến thức gạo, bột mì,…). Sau đó yêu cầu HS trình bày những hiểu * Báo cáo kết quả và thảo luận biết của mình về tinh bột. Sau đó Gv bổ sung, đồng thời giới thiệu bài học * Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về quá trình thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh; phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả; chốt kiến thức Hoạt động 2 : Hoạt động hình thành kiến thức I. Tính chất vật lí và Cấu trúc phân tử Mục tiêu: Trình bày được: - Tính chất vật lí (trạng thái, màu, mùi, nhiệt độ nóng chảy, độ tan - Công thức phân tử, đặc điểm cấu tạo, tính chất vật lí (trạng thái, màu, mùi, vị , độ tan).

Hoạt động của GV –HS Nội dung * Chuyển giao nhiệm vụ học tập GV:Chia 3 nhóm và phát phiếu học tập và tự nghiên cứu và rút ra các nội dụng theo yêu cầu sau (phiếu học tập) *Thực hiện nhiệm vụ học tập HS: hoạt động nhóm ,tìm hiểu sgk..để hoàn thành nội dung trong phiếu học tập theo yêu câu GV: Bao quát lớp và giúp đỡ các học sinh gặp khó khăn *Báo cáo kết quả và thảo luận: Khi 1 tổ báo cáo thì tổ khác sẽ lắng nghe,tham luận *Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập: GV: Nhận xét về quá trình thực hiện nhiệm vụ của học sinh . phân tích ,đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ cũng như các ý kiến tham luận của học sinh

II.TINH BỘT 1. Tính chất vật lí: - Tinh bột có nhiều trong các loại ngũ cốc.

- Tinh bột là chất rắn vô định hình, màu trắng, không tan trong nước lạnh. Trong nước nóng, tinh bột tạo thành dung dịch keo, gọi là hồ tinh bột.

2. Cấu trúc phân tử: 6

6

....

4

5

H

H H

OH 3

H 2

H OH

CH 2OH

CH 2OH

CH 2OH

H

1

O

4

5

H

H H

OH

H

1

O

2

3

H H

4

OH

H

H 4

1

H OH

6

H

H H

3

H 2

H OH

1

O

CH 2OH

CH 2OH

CH 2OH 5

OH

O

2

3

H OH

....

5

4

5

H

H H

OH 3

H 2

H OH

1

O

4

5

H H

OH 3

H 2

1

O

....

H OH

Phân tử tinh bột gồm các mắt xích glucozơ liên kết với nhau theo hai dạng: amilozơ amilopectin Dạng lò xo không phân Dạng lò xo –phân nhánh nhánh Được tạo th nh từ do các gốc α−glucozơ liên kết với nhau nên có amilozơ và thêm các mạch nhánh nên có phân tử khối lớn, vào phân tử khối rất lớn khoảng 200 000 khoảng 1 000 000

*Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập: GV: Nhận xét về quá trình thực hiện nhiệm vụ của học sinh . phân tích ,đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ cũng như các ý kiến tham luận của học sinh

Hoạt động 2 : II. Hoạt động hình thành kiến thức III . Tính chất Hóa học và ứng dụng Mục tiêu: Trình bày được:

- ứng dụng của Tinh bột - Tính chất hóa học của Tinh bột .

Hoạt động của GV –HS III . Tính chất Hóa học và ứng dụng của cacbohiđrat III.1 Tính chất Hóa học GV: làm thí nghiệm + Tinh bột + I2 HS: Quan sát rút ra kết luận * Chuyển giao nhiệm vụ học tập GV:Chia 4 nhóm và yêu cầu các nhóm nghiên cứu tính chất hóa học tinh bột và cho biết : + tinh bột có phản ứng thủy phân? viết PTPƯ + Tính chất riêng của tinh bột

Nội dung III.1 Tính chất Hóa học 1. Tính chất của poli ancol 2. Phản ứng thủy phân 0

HCl 40 . (C6H10O5)n + nH2O   → nC6H12O6 0

3. Một số tính chất riêng * (C6H10O5)n + I2 →dung dịch màu xanh 0

t→  ←  dung dịch mất màu xanh

*Thực hiện nhiệm vụ học tập HS: hoạt động nhóm ,tìm hiểu sgk..để hoàn thành nội dung theo yêu cầu GV: Bao quát lớp và giúp đỡ các học sinh gặp khó khăn thông qua các câu hỏi phát vấn *Báo cáo kết quả và thảo luận: III.2. Điều chế và ứng dụng Tạo thành hợp chất có màu xanh tím(do có GV yêu cầu HS nghiên cứu SGK và cho biết cách cấu tạo dạng mạch xoắn có lỗ rỗng). điều chế và những ứng dụng của các hợp chất III.2. Điều chế và ứng dụng cacbonhiđrat.

- Là chất dinh dưỡng cơ bản cho người và một số động vật.

GV: Nhận xét ,đánh giá năng lực tự hoàn thiện yêu - Trong công nghiệp, tinh bột được dùng để cầu các nhóm,bổ xung nếu cần thiết sản xuất bánh kẹo và hồ dán. + Giúp học sinh bảo quản đường, tinh bột và bảo - Trong cơ thể người, tinh bột bị thuỷ phân quản một cách hợp lý, vệ sinh an toàn thực thành glucozơ nhờ các enzim trong nước bọt phẩm. và ruột non. Phần lớn glucozơ được hấp thụ + Biết cách chống ô nhiễm môi trường trong sản trực tiếp qua thành ruột và đi vào máu nuôi cơ xuất đường, giấy, sản xuất rượu bia. thể ; phần còn dư được chuyển về gan. Ở gan, + Có ý thức trồng và bảo vệ cây xanh để có quá glucozơ được tổng hợp lai nhờ enzim thành glicogen dự trữ cho cơ thể. trình quang hợp. *Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập: Nhận xét về quá trình thực hiện nhiệm vụ của học sinh . phân tích ,đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ cũng như các ý kiến tham luận của học sinh GV liên hệ thực tiễn cuộc sống Câu hỏi 1: trong dân gian có câu: “Nhai kĩ no lâu, cày sâu tốt lúa”. Vì sao nhai kĩ no lâu?

Trả lời: Tiêu hóa là quá trình biến đổi thức ăn từ dạng phức tạp sang dạng đơn giản. Cơm có thành phần chính là tinh bột. khi ta ăn cơm, đầu tiên tinh bột sẽ bị thủy phân một phần bởi các ezim

trong tuyến nước bọt. Sau đó chúng lại bị thủy phân khi đi vào trong dạ dày và ruột. Vì vậy nếu nhai càng lâu, thì quá trình thủy phân bởi ezim của tuyến nước bọt càng triệt để, do đó năng lượng cung cấp càng nhiều, vì vậy cảm thấy no lâu hơn.

Câu hỏi 2: Vì sao những người đau dạ dày thì thường được khuyên nên ăn cơm cháy hoặc bánh mì?

Trả lời: Trong cơm cháy hoặc bánh mì, dưới tác dụng nhiệt một phần tinh bột đã chuyển hóa thành oligosaccarit nên khi ta ăn chúng sẽ dễ thủy phân thành saccarit bởi các enzim trong nước bọt, do vậy dạ dày sẽ làm việc tốt hơn.

4. Củng cố: Củng cố chủ đề thông qua các bài tập luyện tập * Hoạt động luyện tập - Mục tiêu: + Rèn luyện kĩ năng giải bài tập + Phát triển năng lực tính toán hóa học V. HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC 1. HD học bài cũ: Tinh bột: − Công thức phân tử (C6H10O5)n. − Cấu tạo gồm các gốc α−glucozơ liên kết với nhau. Có 2 dạng amilozơ và amilopectin.

Tinh bột có tính chất: + Bị thủy phân thành glucozơ. + Phản ứng màu với iot tạo thành dung dịch có màu xanh tím.

2. HD học bài mới - Bài tập về nhà: Các bài tập trong SGK có liên quan đến phần tinh bột.

- Xem trước phần XENLULOZO VI. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY .............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................. ..................

TỔ TRƯỞNG CM

Trường THPT ...

Tổ Hóa - Sinh - Công nghệ

Ngày 07 tháng 09 năm 2018 GV soạn: ....

---*--Bài 6:SACCAROZƠ – TINH BỘT VÀ XENLULOZƠ (Tiết 9) I. Chuẩn kiến thức và kỹ năng 1. Kiến thức: Biết được: - Công thức phân tử, đặc điểm cấu tạo, tính chất vật lí, ( trạng thái, màu, độ tan).

- Tính chất hóa học của xenlulozơ: Tính chất chung (thuỷ phân), tính chất riêng (phản ứng của xenlulozơ với axit HNO3); ứng dụng .

2. Kĩ năng - Quan sát mẫu vật thật, mô hình phân tử, làm thí nghiệm rút ra nhận xét.

- Viết các PTHH minh hoạ cho tính chất hóa học.

- Tinh khối lượng glucozơ thu được từ phản ứng thuỷ phân các chất theo hiệu suất.

3. Thái độ - Tạo hứng thú học tập, lòng say mê khoa học - Rèn ý thức trách nhiệm của người công dân.

4. Định hướng năng lực được hình thành - Năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề.

- Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học.

- Năng lực vận dụng kiến thức vào cuộc sống.

- Năng lực làm việc độc lập.

- Năng lực hợp tác, làm việc theo nhóm.

- Năng lực thực hành hóa học.

- Năng lực tính hóa hóa học.

5. Tích hợp bảo vệ môi trường + Giúp học sinh bảo quản đường, tinh bột và bảo quản một cách hợp lý, vệ sinh an toàn thực phẩm. + Biết cách chống ô nhiễm môi trường trong sản xuất đường, giấy, sản xuất rượu bia. + Có ý thức trồng và bảo vệ cây xanh để có quá trình quang hợp.

II. Trọng tâm − Đặc điểm cấu tạo phân tử của xenlulozơ; − Tính chất hóa học cơ bản của xenlulozơ.

III. CHUẨN BỊ 1. Phương pháp Tích hợp linh hoạt các phương pháp : Giải quyết vấn đề; phương pháp dạy học nhóm; Kỹ thuật đặt câu hỏi, thuyết trình gợi mở…

2. Phương tiện, thiết bị: - Dụng cụ: ống nghiệm, đũa thuỷ tinh, đèn cồn, ... Hóa chất: saccarozơ, CuSO4, NaOH - Mô hình, tranh ảnh liên quan bài học - Sách giáo khoa hoá 12 IV. PHƯƠNG PHÁP DẠY - Phương pháp; đàm thoại, dạy học nêu vấn đề.

- Tăng cường câu hỏi trên lớp. Liên hệ thực tế để tạo hứng thú cho HS.

- Học sinh thảo luận tổ nhóm.

- Học sinh thuyết trình theo tổ nhóm hoặc cá nhân - Khai thác các mô hình, các thí nghiệm chứng minh cấu trúc phân tử.

V. Xây dựng bảng mô tả các cấp độ tư duy Nội dung kiến Mức độ nhận thức thức Nhận biết Thông hiểu - Biết được thành - Viết được các phần cấu tạo cơ công thức cấu tạo bản của cơ bản của các xenlulozơ. hợp chất Phân loại, cấu - Biết được cách xenlulozơ. trúc của phân loại các chất cacbohidrat Mô tả được cấu tạo cacbohiđrat

Vận dụng thấp - Làm các bài tập định tính về cacbohiđrat vá các hợp chất hữu cơ đơn giản - Giải thích được mối quan hệ cơ bản của cấu tạo với tính chất rút ra các phản ứng đơn giản Tính chất vật lý - Mô tả được các - Giải thích được - Giải thích được và trạng thái tự thí nghiệm về các hiện tượng thí quá trình từ quả xanh thành quá nhiên của tính chất của nghiệm xenlulozơ chín. cacbohiđrat Biết được những tính chất hóa học cơ bản Tính chất hóa của các hợp chất học và ứng dụng saccarozo Biết được những ứng dụng của các hợp chất xenlulozơ

Vận dụng cao - Làm các bài tập định tính về xenlulozơ mối quan hệ cơ bản về cấu tạo với tính chất rút ra các phản ứng phức tạp và tỷ lệ mol giữa các chất vận dụng làm btập - Làm được các thí nghiệm chứng minh được tính chất của xenlulozơ.

- Viết được các - Làm các bài tập - Giải được các tập về phản ứng thể hiện định tính về bài tính chất hóa học xenlulozơ cacbohiđrat của xenlulozơGiải thích được tính chất của các xenlulozơ dựa trên đặc điểm cấu tạo của chúng

BƯỚC 5: Xây dựng hệ thống câu hỏi bài tập HỆ THỐNG CÂU HỎI 1. Nhận biết : 2. Thông hiểu Phát biểu nào sau đây đúng: A. Thủy phân tinh bột thu được Fructozơ và glucozơ.

B. Thủy phân xenlulozơ thu được glucozơ.

C. Cả xenlulozơ và tinh bột đều có phản ứng tráng gương.

D. Fructozơ có pư tráng bạc chứng tỏ ptử fructozơ có nhóm chức.

Phát biểu nào sao đây đúng: A. Saccarozơ, tinh bột và xenlulozơ đều cho phản ứng thủy phân.

B. Tinh bột và xenlulozơ có CTPT và CTCT giống nhau.

C. Các phản ứng thủy phân của saccarozơ, tinh bột và xenlulozơ đều có xúc tác H+ ,t0

D. Fructozơ có phản ứng tráng bạc, chứng tỏ phân tử saccarozơ có nhóm chức CHO 3. Vận dụng Câu 2: So sánh tính chất của glucozơ, tinh bột, saccarozơ, xenlulozơ.

(1) Cả 4 chất đều dễ tan trong nước và đều có các nhóm -OH. (2) Trừ xenlulozơ, còn lại glucozơ, tinh bột, saccarozơ đều có thể tham gia phản ứng tráng bạc.

(3) Cả 4 chất đều bị thủy phân trong môi trường axit.

(4) Khi đốt cháy hoàn toàn 4 chất trên đều thu được số mol CO2 và H2O bằng nhau.

(5) Cả 4 chất đều là các chất rắn, màu trắng.

Trong các so sánh trên, số so sánh không đúng là A. 5.

B. 3.

C. 2.

D. 4.

Câu 3: Chọn những câu đúng trong các câu sau : (1) Xenlulozơ không phản ứng với Cu(OH)2 nhưng tan được trong dung dịch [Cu(NH3)4](OH)2.

(2) Glucozơ được gọi là đường mía.

(3) Dẫn khí H2 vào dung dịch glucozơ, đun nóng, xúc tác Ni thu được poliancol.

(4) Glucozơ được điều chế bằng cách thủy phân tinh bột nhờ xúc tác HCl hoặc enzim.

(5) Dung dịch saccarozơ không có phản ứng tráng Ag, chứng tỏ phân tử saccarozơ không có nhóm –CHO. (6) Saccarozơ thuộc loại đisaccarit có tính oxi hóa và tính khử.

(7) Tinh bột là hỗn hợp của 2 polisaccarit là amilozơ và amilopectin.

A. (1), (2) , 5, 6, (7).

B. (1), (3), (4), (5), (6), (7).

C. (1), (3), (5), (6), (7).

D. (1), (2), (3), (6), (7).

VI. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. Ổn định lớp: 2. Vào bài: 1. Hoạt động khởi động/ tạo tình huống: Chào hỏi, kiểm diện.

Trình bày tính chất hóa học của saccarozơ. Viết các PTHH của phản ứng.

GV cho HS quan sát một vài mẫu xenlulozơ. Sau đó dùng bông và giới thiệu bông có thành phần chính là xenlulozơ. Sau đó làm thí nghiệm hòa tan xenlulozơ vào: − Nước ( nóng và lạnh). − Benzen. − Nước Svayde (Cu(OH)2 trong amoniac).

Yêu cầu HS quan sát, nhận xét về tính chất vật lí. Tính tan của xenlulozơ. Sau đó đi vào bài học bằng cách bổ sung thêm một vài tính chất vật lí. Giới thiệu các chủ đề tiếp theo của bài.

Hoạt động 2 : Hoạt động hình thành kiến thức I. Phân loại, cấu trúc của cacbohidrat Mục tiêu: Trình bày được: phân loại cacbohiđrat.

- Công thức cấu tạo dạng mạch hở - Công thức phân tử, đặc điểm cấu tạo

Hoạt động 2 : II. Hoạt động hình thành kiến thức Mục tiêu: Trình bày được: - Tính chất vật lí (trạng thái, màu, mùi, nhiệt độ nóng chảy, độ tan - Công thức phân tử, đặc điểm cấu tạo, tính chất vật lí (trạng thái, màu, mùi, vị , độ tan).

Hoạt động của GV –HS Nội dung Tính chất vật lý * Chuyển giao nhiệm vụ học tập GV:Chia 3 nhóm và yêu cầu các nhóm nghiên cứu về tính chất vật lý và trạng thái tự nhiên qua việc tìm hiểu sgk và thực tiễn *Thực hiện nhiệm vụ học tập HS: hoạt động nhóm ,tìm hiểu sgk..để hoàn thành nội dung theo yêu cầu GV: Bao quát lớp và giúp đỡ các học sinh gặp khó khăn thông qua các câu hỏi phát vấn

I . Tính chất vật lý.

- Chất rắn dạng sợi màu trắng, không có mùi vị; không tan trong nước và nhiều dung môi hữu cơ như etanol, ete, benzen,... nhưng tan trong nước Svayde (là dung dịch Cu(OH)2 trong dung dịch NH3).

- Xenlulozơ là thành phần chính tạo nên màng tế bào thực vật, tạo nên b khung của cây cối.

*Báo cáo kết quả và thảo luận: GV: yêu cầu Tổ 1 : Báo cáo về glucozơ, fluctozơ Tổ 2: Báo cáo về saccarozơ Tổ 3 : Báo cáo về tinh bột, xenlulozơ Khi 1 tổ báo cáo thì tổ khác sẽ lắng nghe,tham luận *Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập: GV: Nhận xét về quá trình thực hiện nhiệm vụ của học sinh . phân tích ,đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ cũng như các ý kiến tham luận của học sinh Hoạt động 2 : II. Hoạt động hình thành kiến thức III . Tính chất Hóa học và ứng dụng của cacbohiđrat Mục tiêu: Trình bày được: - ứng dụng của cacbohidrat - Tính chất hóa học của cacbohidrat.

Hoạt động của GV –HS Nội dung III . Tính chất Hóa học và ứng dụng của cacbohiđrat III.1 Tính chất Hóa học * Chuyển giao nhiệm vụ học tập GV: HS nghiên cứu SGK và cho biết điều kiện của phản ứng thủy phân xenlulozơ và viết PTHH của phản

III.1 Tính chất Hóa học 1. Phản ứng thủy phân HCl 40 . (C6H10O5)n + nH2O   → nC6H12O6 0

0

2. Một số tính chất riêng * [C6H7O2(OH)3]n+3nHNO3

ứng.HS: Quan sát rút ra kết luận H SO , t  → [C6H7O2(ONO2)3]n+ 3nH2O. *Thực hiện nhiệm vụ học tập *[C6H7O2(OH)3]n+2n(CH3CO)2O HS: hoạt động nhóm ,tìm hiểu sgk..để [C6H7O2(OCOCH3)2(OH)]n+ 2n CH3COOH hoàn thành nội dung theo yêu cầu *[C6H7O2(OH)3]n+3n(CH3CO)2O GV: Bao quát lớp và giúp đỡ các học [C6H7O2(OCOCH3)3]n+ 3n CH3COOH sinh gặp khó khăn thông qua các câu hỏi phát vấn *Báo cáo kết quả và thảo luận: GV: yêu cầu GV cho HS biết các nhóm OH trong phân tử xenlulozơ có khả năng tham gia phản ứng với axit HNO3 có H2SO4 đặc làm xúc tác tương tự như ancol đa chức.

Khi 1 tổ báo cáo thì tổ khác sẽ lắng nghe,tham luận III. Điều chế và ứng dụng III. Điều chế và ứng dụng GV yêu cầu HS nghiên cứu SGK và cho - Những nguyên liệu chứa xenlulozơ (bông, đay, biết cách điều chế và những ứng dụng gỗ,…) thường được dùng trực tiếp (kéo sợi dệt vải, của các hợp chất cacbonhiđrat. trong xây dựng, làm đồ gỗ,…) hoặc chế biến thành GV có thể liên hệ đến các sự kiện lịch giấy. sử như: chiến thắng Bạch Đằng,…

- Xenlulozơ là nguyên liệu để sản xuất tơ nhân tạo GV: Nhận xét ,đánh giá năng lực tự hoàn như tơ visco, tơ axetat, chế tạo thuốc súng không thiện yêu cầu các nhóm,bổ xung nếu cần khói và chế tạo phim ảnh. thiết + Giúp học sinh bảo quản đường, tinh bột và bảo quản một cách hợp lý, vệ sinh an toàn thực phẩm. + Biết cách chống ô nhiễm môi trường trong sản xuất đường, giấy, sản xuất rượu bia. + Có ý thức trồng và bảo vệ cây xanh để có quá trình quang hợp. *Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập: Nhận xét về quá trình thực hiện nhiệm vụ của học sinh . phân tích ,đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ cũng như các ý kiến tham luận của học sinh 2

4

o

4. Củng cố: Củng cố chủ đề thông qua các bài tập luyện tập * Hoạt động luyện tập - Mục tiêu: + Rèn luyện kĩ năng giải bài tập + Phát triển năng lực tính toán hóa học 5. Hoạt động vận dụng/ mở rộng Nghiên cứu và cho biết ứng dụng của phản ứng Gợi ý: − Xenlulozơ còn có thể phản ứng với anhiđrit axetic (CH3CO)2O theo phương trình phản ứng sau:

[C6H7O2(OH)3]n + 3n(CH3CO)2O →[C6H7O2(OCOCH3)3]n+ 3nCH3COOH Xenlulozơ triaxetat [C6H7O2(OH)3]n + 2n(CH3CO)2O → [C6H7O2(OCOCH3)2]n+ 2nCH3COOH Xenlulozơ điaxetat Sản phẩm của 2 phản ứng trên được dùng làm tơ axetat, chế tạo phim ảnh.

V. HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC 1.HD học bài cũ - Xenlulozơ: − Công thức phân tử (C6H10O5)n hay [C6H7O2(OH)3]n. − Cấu tạo từ các gốc β− glucozơ. − Là thành phần chính tạo nên màng tế bào thực vật. − Tính chất hóa học. + Phản ứng thủy phân tạo glucozơ.

-Làm Bài tập về nhà: Các câu hỏi và bài tập có liên quan đến xenlulozơ trong SGK. 2. HD học bài mới - Xem trước bài nội dung của phần KIẾN THỨC CẦN NHỚ trong bài LUYỆN TẬP: CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA CACBOHIĐRAT và ghi vào vở bài tập theo bảng sau: Hợp chất cacbohiđrat

Monosaccarit Glucozơ Fructozô

Đisaccarit Saccarozơ

Polisaccarit Tinhbột Xenlulozơ

CTPT Đặc điểm cấu tạo Tính chất hóa học VI. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY .............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................. ..................

TỔ TRƯỞNG CM

Trường THPT ...

Tổ Hóa - Sinh - Công nghệ

Ngày 21 tháng 09 năm 2018 GV soạn: ....

---*--Tiết 10 - Bài 7: LUYỆN TẬP CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA CACBOHIĐRAT I – MỤC TIÊU: 1) Kiến thức: học sinh cần biết - Cấu tạo của các loại cacbohiđrat điển hình.

- Các tính chất hóa học đặc trưng của các loại hợp chất cacbohiđrat và mối quan hệ giữa các hợp chất đó 2) Kĩ năng: - Bước đầu rèn luyện cho học sinh phương pháp tư duy trừu tượng, từ cấu tạo phưc tạp của các hợp chất cacbohiđrat, đặc biệt là các nhóm chức suy ra tính chất hóa học hoặc thông qua các bài tập luyện tập.

- Giải các bài tập hóa học về cacbohiđrat.

3) Thái độ: Giúp học sinh học tập tích cực hơn II. CHUẨN BỊ: 1. Phương tiện , thiết bị: Sách giáo khoa hoá 12 Phiếu học tập TÊN CHẤT Glucozo Fructozo Saccarozo Tinh bột Xenlulozo Cấu tạo Thành phần nguyên tố Công thức phân tử Viết công thức cấu tạo Nhận xét về số và loại nhóm chức: -OH,-CHO,-CO => dự đoán những tính chất hóa học các chất III. PHƯƠNG PHÁP: đàm thoại, diễn giảng.

Tích hợp linh hoạt các phương pháp : Giải quyết vấn đề;phương pháp dạy học nhóm; Kỹ thuật đặt câu hỏi, thuyết trình gợi mở…

IV. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: V. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: 1. Hoạt động khởi động/ tạo tình huống: Hs trả lời nhanh các câu hỏi: Câu 1. Tên gọi khác của đường nho?

Câu 2. Khi thủy phân hoàn toàn Saccarozơ, Xenlulozơ, tinh bột (xúc tác axit) thu được những monosaccarit nào?

Câu 3. Có thể dùng dung dịch AgNO3/NH3 để phân biệt dung dịch Glucozơ và fructozơ được không?

2. Kiểm tra bài cũ: Không kiểm tra.

3. Hoạt động hình thành kiến thức: HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ Hoạt động 1 GV ? Các chất glucozơ, saccarozơ và anđehit axetic có điểm gì giống và khác nhau về mặt cấu tao ?

HS phân biệt 3 dung dịch trên dựa vào các phản ứng hóa học đặc trưng của mổi chất.

NỘI DUNG KIẾN THỨC Bài 1: Để phân biệt các dung dịch glucozơ, saccarozơ và anđehit axetic có thể dùng dãy chất nào sau đây làm thuốc thử ?

A. Cu(OH)2 & AgNO3/NH3 B. Nước Br2 & NaOH C. HNO3 & AgNO3/NH3 D. AgNO3/NH3 & NaOH Bài 2: Khi đốt cháy một hợp chất hữu cơthu được hổn hợp khí CO2 và hôi nước có tỉ lệ mol Hoạt động 2 1:1.

Chất này có thể lên men rượu. Chất đó là HS dựa vào tỉ lệ mol CO2 và H2O cuõng như chất nào trong số các chất sau đây ? biết chất X có thể lên men rượu → Đáp án B A. Axit axetic B. Glucozơ D. Fructozơ C. Saccarozơ Bài 3: Trình bày PHƯƠNG PHÁP hóa học để Hoạt động 3 HS dựa vào tính chất riêng đặc trưng của mổi phân biệt các dung dịch riêng biệt trong mổi nhóm chất sau đây: chấ để phân biệt các dung dịch riêng biệt.

GV hướng dẫn HS giải quyết nếu HS không a) Glucozơ, glixerol, anđehit axetic tự giải quyết được. b) Glucozơ, saccarozơ, glixerol c) Saccarozơ, anđehit axetic, hồ tinh bột Bài 4: Từ 1 tấn tinh bột chứa 20% tạp chất trô Hoạt động 4 có thể sản xuất được bao nhiêu kg glucozơ, HS viết PTHH của phản ứng thủy phân tinh bột và vào hiệu suất phản ứng để tính khối lượng nếu hiệu suất của quá trình sản xuất là 75%. glucozơ thu được. Đáp án 666,67kg Bài 5: Tính khối lượng glucozơ thu được khi Hoạt động 5 HS tính khối lượng của tinh bột và xenlulozơ. thủy phân: a) 1 kg bột gạo có chứa 80% tinh bột.

Viết PTHH thủy phân các hợp chất, từ phương trình phản ứng tính khối lượng các chất b) 1 kg mùn cưa có chứa 50% xenlulozơ, còn có liên quan. lại là tạp chất trô. c) 1 kg saccarozơ.

Giả thiết các phản ứng xảy ra hồn tồn. Đáp số a) 0,8889 kg b) 0,556 kg c) 0,5263kg Bài 6: Đốt cháy hoàn toàn16,2g một Hoạt động 6 cacbohiđrat thu được 13,44 lít CO2 (đkc) và 9g Câu a HS tự giải quyết được trên cô sở của H2O. bài tóan xác định CTPT hợp chất hữu cơ. a) Xác định CTĐGN của X. X thuộc loại Câu b HS viết PTHH của phản ứng và tính cacbohiđrat đã học. khối lượng Ag thu được dựa vào phương trình phản ứng đó. b) Đun 16,2g X trong dung dịch axit thu được dung dịch Y. Cho Y tác dụng với lượng dư dd AgNO3/NH3 thu được bao nhiêu gam Ag ? Giả sử hiệu suất của quá trình là 80%.

Đáp án a) CTĐGN là C6H10O5 → CTPT là (C6H10O5)n, X là polisaccarit. b) mAg = 17,28g 4. Hoạt động vận dụng, mở rộng 1. Xenlulozơ không thuộc loại B. gluxit A. cacbohiđrat C. polisaccarit D. đisaccarit 2. Cho m gam tinh bột lên men thành ancol etylic với hiệu suất 81%. Toàn bộ lượng khí CO2 sinh ra được hấp thụ hoàn toàn vào dung dịch Ca(OH)2 dư, thu được 75g kết tủa. Giá trị m là: A. 75 B. 65 C. 8 D. 55 3. Xenlulozơ trinitrat được điều chế xenlulozơ và axit HNO3 đặc có xúc tác là H2SO4 đặc, nóng. Để có được 29,7kg xenlulozơ trinitrat, cần dùng dung dịch chứa m kg axit HNO3 (hiệu suất phản ứng 90%). Giá trò m là: B. 21 C. 42 D. 10 A. 30 4. Cho sơ đồ chuyển hóa sau: Tinh bột → X → Y → Axit axetic. X, Y lần lượt là: A. glucozơ, ancol etylic

B. mantozô, glucozơ C. glucozơ, etyl axetat D. ancol etylic, anđehit axetic 5. Chất lỏng hòa tan được xenlulozơ là A. benzen B. ete C. etanol D. nước Svayde 5. Hướng dẫn học bài : 1. Bài tập về nhà: Các câu hỏi và bài tập có liên quan đến xenlulozơ trong SGK. 2. Xem trước bài nội dung của bài thực hành: ĐIỀU CHẾ, TÍNH CHẤT HÓA HỌC CỦA ESTE VÀ GLUXIT V. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY .............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................. ....................................

Trường THPT ...

Tổ Hóa - Sinh - Công nghệ

Ngày 27 tháng 09 năm 2018 GV soạn: ....

---*--Tiết 11 THỰC HÀNH SỐ1: ĐIỀU CHẾ TÍNH CHẤT HOÁ HỌC CỦA ESTE VÀ CÁC BON HIĐRAT I. Mục tiêu bài học: 1.Kiến thức HS trình bày được : Mục đích, cách tiến hành, kĩ thuật thực hiện các thí nghiệm : a) − Điều chế etyl axetat. b) − Phản ứng xà phòng hoá chất béo. c) − Phản ứng của glucozơ với Cu(OH)2. − Phản ứng của hồ tinh bột với iot .Trọng tâm − Điều chế este; − Xà phòng hóa chất béo, glucozơ tác dụng với Cu(OH)2/NaOH và tinh bột tác dụng với I2.

2.Kĩ năng d) − Sử dụng dụng cụ hoá chất để tiến hành an toàn, thành công các thí nghiệm trên. − Quan sát, nêu hiện tượng thí nghiệm, giải thích và viết các phương trình hoá học, rút ra nhận xét. − Viết tường trình thí nghiệm.

3. Thái độ:Rèn thái độ học tập bộ môn, lòng say mê nghiên cứu khoa học.

II. Chuẩn bị: 1. Phương pháp Tích hợp linh hoạt các phương pháp : phương pháp dạy học nhóm; Phương pháp trực quan.

2. Phương tiện, thiết bị: - Sách giáo khoa hoá 12 - 1 bộ kết nối aMixer; 1 cảm biến pH ; ống nghiệm CH3COOC2H5 (bài 27 trong sách hướng dẫn TN) - C2H5OH, CH3COOH, H2SO4, NaCl, NaOH, CuSO4, glucozơ, tinh bột, cồn iôt, …

III. Tiến trình bài dạy: 1. Ổn định lớp: 2.Kiểm tra bài cũ: Kết hợp trong bài 3. Bài mới Hoạt động 1(3 phút) : Hoạt động khởi động Mục tiêu: Tạo hứng thú và kích thích sự tò mò nhận kiến thức chủ động, tích cực, hiệu quả.

Hoạt động của GV * Chuyển giao nhiệm vụ học tập: Các em đã được tìm hiểu về este; chất béo, các

của học sinh vào chủ đề học tập. Học sinh tiếp Hoạt động của HS * Thưc hiện nhiệm vụ học tập Tập trung, tái hiện kiến thức

bohidrat .hôm nay thầy trò ta sẽ đi thí nghiệm * Báo cáo kết quả và thảo luận kiểm chứng những điều đã học! * Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về quá trình thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh; phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả; chốt kiến thức Hoạt động 2(40 phút) : II. Hình thành kiến thức- Luyện tập Mục tiêu: HS tiến hành thực hiện các thí nghiệm : e) − Điều chế etyl axetat. f) − Phản ứng xà phòng hoá chất béo. g) − Phản ứng của glucozơ với Cu(OH)2. − Phản ứng của hồ tinh bột với iot Hoạt động của GV Hoạt động của HS GV:Chuyển giao nhiệm vụ học tập : HS: Hình thành các nhóm theo quy luật bằng cách chia hs thành 4 nhóm Rồi nhận nhiệm vụ học tập và làm việc theo nhóm theo số thứ tự bàn học trong lớp + Nhóm 1 làm Thí nghiệm 1: HS: Thực hiện nhiệm vụ học tập thông qua làm việc nhóm Điều chế etylaxetat + Nhóm 2 làm Thí nghiệm 2: +thỏa thuận quy tắc làm việc trong nhóm +Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ phản ứng xà phòng hóa + Nhóm 3 làm Thí nghiệm 3: + Chuẩn bị báo cáo các kết quả phản ứng của glucozo với Cu(OH)2 + Nhóm 4 làm Thí nghiệm 4: HS:Báo cáo kết quả và thảo luận phản ứng của hồ tinh bột với iot.

HS cử đại diện báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ, Hs nhóm khác cùng tham gia thảo luận 1.Thí nghiệm : Điều chế etylaxetat cách tiến hành : cho 1 ml ancol etylic, 1 ml axit GV: Quan sát quá trình thực hiện axetic và 1 giọt axit sunfuric đặc. Lắc đều, đồng thời nhiệm vụ của HS có thể giúp đỡ HS đun cách thủy 5-6 phút. khi cần thiết Làm lạnh, rót thêm vào ống nghiệm 2ml dd NaCl bão hòa.

Quan sát hiện tượng, giải thích hiện tượng.

GV: Cho các nhóm mới hình thành theo nguyên tắc mảnh ghép để hs CH3COOH + C2H5OH ↔ CH3COOC2H5 + H2O được thảo luận Lớp chất lỏng nhẹ hơn nước, nổi lên phía trên Quá trình được lặp lại với nhóm mới đó là este. cứ như vây đến khi các thành viên đều 2.Thí nghiệm 2 : phản ứng xà phòng hóa nắm được cả 2 bài tập *cách tiến hành : cho vào bát sứ khoảng 1g dầu thực vật và 2-3 ml dd NaOH 40%. Đun hh sôi nhẹ và liên tục khuấy đều bằng đũa thủy tinh trong 8- 10 phút, rót thêm 4-5 ml dd NaCl bão hòa nóng, khuấy nhẹ.

- để nguội và quan sát.

Quan sát hiện tượng, giải thích hiện tượng.

Xà phòng tách ra khỏi hh phản ứng 3.Thí nghiệm 3 : phản ứng của glucozo với Cu(OH)2 *cách tiến hành :Cho 2-3 giọt dd CuSO4 5% và khoảng 1 ml dd NaOH 10% vào ống nghiệm, thấy xuất hiện kết tủa. Lắc nhẹ, rồi gạn bỏ lớp dd, thêm vào đó 2 ml dd glucozo 1%, lắc nhẹ.

- đun nóng.

Quan sát hiện tượng, giải thích hiện tượng.

- Xuất hiện dd màu xanh da trời (tính chất của rượu đa chức) - đun nóng, thấy xuất hiện kết tủa màu đỏ gạch (tính chất của andehit đơn chức 4.Thí nghiệm 4 : phản ứng của hồ tinh bột với iot. *cách tiến hành : Cho vài giọt dd iot vào ống nghiệm đựng sẵn 1-2 ml dd hồ tinh bột.

- đun nóng dd rồi để nguyên quan sát.

Quan sát hiện tượng, giải thích hiện tượng.

- tạo ra dd màu xanh lam, đun nóng, mất màu để nguội lại thấy màu xanh lam. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức 4.Củng cố: Gv đánh giá chung buổi thực hành, nhận xét ưu khuyết điểm từng tổ 5. Hướng dẫn về nhà: Về nhà viết báo cáo thực hành theo mẫu BÁO CÁO KẾT QUẢ THỰC HÀNH 1.Họ và tên HS:…………………………………..Lớp……………………………...

2. Tên bài thực hanh:……………………………………………….

TT Tên TN Cách tiến hành TN Hiện tượng quan sát được Giải thích kết quả TN

Trường THPT ...

Ngày 01 tháng 10 năm 2018

Tổ Hóa - Sinh - Công nghệ

GV soạn: ....

---*--Tiết 12: KIỂM TRA 1 TIẾT I. Chuẩn kiến thức và kỹ năng 1) Kiến thức: - Kiểm tra kiến thức về este và lipit - Cấu tạo của các loại cacbohiđrat điển hình.

- Các tính chất hóa học đặc trưng của các loại hợp chất cacbohiđrat và mối quan hệ giữa các hợp chất đó 2) Kĩ năng: - Bước đầu rèn luyện cho học sinh phương pháp tư duy trừu tượng, từ cấu tạo phưc tạp của các hợp chất cacbohiđrat, đặc biệt là các nhóm chức suy ra tính chất hóa học hoặc thông qua các bài tập luyện tập.

- Giải các bài tập hóa học về cacbohiđrat.

3) Thái độ: Giúp học sinh học tập tích cực hơn II. Trọng tâm - Kiểm tra đánh giá năng lực học sinh định kỳ III. CHUẨN BỊ: 1) Giáo viên: Hệ thống bi tập v cu hỏi gợi ý , bảng phụ .

2) Học sinh: ôn tập và làm bài tập ở nhà.

IV. PHƯƠNG PHÁP: đàm thoại, diễn giảng.

HÌNH THỨC KIỂM TRA Vừa trắc nghiệm, vừa có tự luận V. KHUNG MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA I. Ma trận Biết Hiểu Vận dụng Vận dụng cao - Este không tan Chươn − Khái niệm, đặc điểm − Viết được công thức trong nước và có cấu tạo của este có tối đa g 1: cấu tạo phân tử, danh nhiệt độ sôi thấp Este – pháp (gốc - chức) của 4 nguyên tử cacbon. hơn axit đồng Lipit este, lipit. − Viết các phương trình phân. − Tính chất hoá học : hoá học minh hoạ tính Phản ứng thuỷ phân (xúc − Phân biệt được chất hoá học của este no, tác axit) và phản ứng với dầu ăn và mỡ bôi đơn chức, chất béo. dung dịch kiềm (phản ứng trơn về thành − Phân biệt được este phần hoá học. xà phòng hoá). với các chất khác như − Phương pháp điều chế ancol, axit,... bằng bằng phản ứng este hoá. phương pháp hoá học. − Ứng dụng của một số − Tính khối lượng các este tiêu biểu. chất trong phản ứng xà phòng hoá. − Khái niệm và phân loại

Số câu Số điểm Chươn g 2: Cacboh idrat

Số câu Số điểm Tổng hợp

Số câu Số điểm Tống số câu Tống số điểm

− Khái niệm chất béo, tính chất vật lí, tính chất hoá học (tính chất chung của este và phản ứng hiđro hoá chất béo lỏng), ứng dụng của chất béo. − Cách chuyển hoá chất béo lỏng thành chất béo rắn, phản ứng oxi hoá chất béo bởi oxi không khí.

4 1,3

− Biết cách sử dụng, bảo quản được một số chất béo an toàn, hiệu quả. − Tính khối lượng chất béo trong phản ứng.

4 1,3

3 1

- Khái niệm, phân loại cacbohiđrat.

- Công thức cấu tạo dạng mạch hở, tính chất vật lí (trạng thái, màu, mùi, nhiệt độ nóng chảy, độ tan), ứng dụng của glucozơ, saccarozơ, tinh bột, xenlulozơ.

- Ứng dụng của saccarozơ, tinh bột, xenlulozơ.

- Tính chất hóa học của glucozơ, saccarozơ, tinh bột và xenlulozơ.

- Tính chất chung (thuỷ phân), tính chất riêng (phản ứng của hồ tinh bột với iot, phản ứng của xenlulozơ với axit HNO3).

- Viết được các PTHH chứng minh tính chất hoá học của glucozơ, saccarozơ, tinh bột và xenlulozơ..

- Tính khối lượng glucozơ trong phản ứng.

- Phân biệt các dung dịch : saccarozơ, glucozơ, glixerol bằng phương pháp hoá học.

6 3,7

5

3

Khái niệm, phân loại, tính chất vật lí, ứng dụng của este, lipit, cacbohiđrat

Tính chất hóa học của este, lipit và cacbohiđrat

10

9

6

1

4

3

2

1

- Tinh khối lượng glucozơ thu được từ phản ứng thuỷ phân các chất theo hiệu suất.

- Bài tập tổng hợp về este liên quan đến ancol, axit cacboxylic.

- Bài tập đếm số chất thỏa mãn yêu cầu.

1 1

Trường THPT ...

Tổ Hóa - Sinh - Công nghệ

Ngày 01 tháng 10 năm 2018 GV soạn: ....

---*--CHƯƠNG 3: AMIN - AMINOAXIT VÀ PROTEIN Tiết 13: AMIN I. Chuẩn kiến thức và kỹ năng 1. Kiến thức:Biết được: - Khái niệm, phân loại, cách gọi tên (theo danh pháp thay thế và gốc - chức).

- Đặc điểm cấu tạo phân tử , tính chất vật lí (trạng thái, màu, mùi, độ tan) của amin.

Trọng tâm − Cấu tạo phân tử và cách gọi tên (theo danh pháp thay thế và gốc – chức) 2.Kĩ năng - Viết công thức cấu tạo của các amin đơn chức, xác định được bậc của amin theo công thức cấu tạo.

- Quan sát mô hình, thí nghiệm, ... rút ra được nhận xét về cấu tạo và tính chất.

3.Thái đô Rèn luyện tính cẩn thận, lòng yêu thích môn hóa và phương pháp học tập có hiệu quả.

4. Định hướng năng lực cần hình thành - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học.

- Năng lực làm việc độc lập.

- Năng lực tính toán hóa học.

- Năng lực thực hành hóa học - Năng lực hợp tác.

5. Tích hợp bảo vệ môi trường + Giúp học sinh biết được hợp chất amin rất độc, từ đó có ý thức giữ gìn cơ thể tránh tác động không tốt từ môi trường (không nên hút thuốc lá có hại cho cơ thể). + Giúp học sinh biết được, trong cá mè có nhiều amin có mùi tanh, từ đó biết cách xử lý.

II. CHUẨN BỊ: 1. Giáo viên - Dụng cụ: ống nghiệm, đũa thủy tinh, ống nhỏ giọt, kẹp thí nghiệm.

- Hóa chất : metylamin, quỳ tím, anilin, nước brom.

2. Học sinh: Xem trước bài amin và chuẩn bị một số Hình vẽ tranh ảnh liên quan đến bài học.

III. PHƯƠNG PHÁP: -Nêu vấn đề + đàm thoại - Hoạt động nhóm.

IV. BảNG MO Tả VA Hệ THốNG BAI TậP 1. Bảng mô tả : Nội dung Mức độ nhận thức kiến Nhận biết Thông hiểu Vận dụng Vận dụng cao thức thấp - Khái niệm, phân − Đặc điểm cấu tạo: nguyên tử + Viết cấu + Viết cấu tạo loại, cách gọi tên N liên kết với 1, 2 hoặc 3 gốc tạo các đồng và gọi tên một Amin (theo danh pháp HC phân amin số amin cụ thể thay thế và gốc - + thay thế nguyên tử H trong có số C ≤ 4  → (cấu tạo ← 

chức).

- Đặc điểm cấu tạo phân tử , tính chất vật lí (trạng thái, màu, mùi, độ tan) của amin.

NH3 bằng gốc HC ta được amin + số nguyên từ H bị thay thế bằng bậc của amin (bậc 1, bậc 2, bậc 3) − Gọi tên amin: + theo danh pháp gốc – chức: tên gốc HC + tên chức (amin) + theo danh pháp thay thế: tên HC + amin

và gọi tên; tên gọi) - Xác định được bậc của amin theo công thức cấu tạo.

2. Hệ thống bài tập : Câu 1. Một amin có công thức phân tử là C4H11N a. số đồng phân của amin đó là: A. 7 B. 8 C. 9 D. 10 b. mấy đồng phân mạch không phân nhánh?

A. 2 B. 3 C. 5 D. 6 c. số đồng phân amin bậc I là: A. 3 B. 4 C. 5 D. 6 Câu 2. Có bao nhiêu đồng phân amin ứng với công thức phân tử C3H7N? A. 1 đồng phân B. 5 đồng phân C. 4 đồng phân D. 3 đồng phân Câu 3. Cho amin có cấu tạo: CH3-CH(CH3)-NH2 . Tên gọi đúng của amin là trường hợp nào sau đây?

A. n-Propylamin B. etylamin C. Đimetylamin D. iso-Propylamin Câu 4. Tên gọi của chất có công thức cấu tạo C6H5NH2 là : A. Benzil amoni B. Benzyl amoni C. Hexyl amoni D. Anilin Câu 5. Số lượng đồng phân amin chứa vòng bezen ứng với công thức phân tử C7H9N là A. 3.

B. 4.

C. 5.

D. 6.

Câu 6. Chất nào sau đây là amin bậc 2?

A. H2NCH2 CH2NH2 B. CH3 NH C2H5 C. CH3-CH(NH2)-CH3 D. Cả B, C Câu 7. Ancol và amin nào sau đây cùng bậc?

A. (CH3)3COH và (CH3)3CNH2 B. C6H5NHCH3 và C6H5CHOHCH3 C. (CH3)2CHOH và (CH3)2CHNH2 D. (CH3)2CHOH và (CH3)2CHCH2NH2.

Câu 8. Cho các chất có cấu tạo như sau: (1) CH3 CH2 NH2 (2) CH3 NHCH3 (3) CH3 CONH2 (4) NH2 CONH2 (5) NH2 CH2 COOH (6) C6H5 NH2 (7) C6H5NH3Cl (8) C6H5 NHCH3 (9) CH2 = CH NH2. Chất nào là amin ?

A. (1); (2); (6); (7); (8) B. (1); (3); (4); (5); (6); (9) C. (3); (4); (5) D. (1); (2); (6); (8); (9).

Câu 9. Có các dung dịch: (1) Dung dịch HCl; (2) Dung dịch H2SO4 ; (3) Dung dịch NaOH; (4) Dung dịch brom (5) Dung dịch CH3 CH2 OH (6) Dung dịch CH3COOC2H5. Anilin tác dụng được với những dung dịch nào ?

A. (1), (2), (3) B. (4), (5), (6) C. (3), (4), (5) D. (1), (2), (4) V. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: 1. Ổn định lớp: 2.Kiểm tra bài cũ: Kết hợp trong bài 3. Bài mới

Hoạt động 1(3 phút) : Hoạt động khởi động Mục tiêu: Tạo hứng thú và kích thích sự tò mò của học sinh vào chủ đề học tập. Học sinh tiếp nhận kiến thức chủ động, tích cực, hiệu quả.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập: * Thưc hiện nhiệm vụ học tập Cá thường có mùi tanh? Vì sao lại như vậy? Đó là Tập trung, tái hiện kiến thức vì trên da cá có tuyến niêm dịch tiết ra chất nhờn * Báo cáo kết quả và thảo luận có mùi tanh. Chất nhờn trong cá chứa chất có gốc amin có mùi vị tanh. Vậy amin có tính chất như thế nào? Làm thế nào để khử được mùi tanh của cá? * Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về quá trình thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh; phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả; chốt kiến thức Hoạt động 2(35 phút): Hoạt động hình thành kiến thức I. định nghĩa, phân loại, danh pháp và đồng phân Mục tiêu : HS trình bày được: - Khái niệm, phân loại, cách gọi tên (theo danh pháp thay thế và gốc - chức).

Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Giao nhiệm vụ: 1. Định nghĩa 1. GV chiếu lên màn hình các công HS nghiên cứu các CTvà nêu mối liên quan giứa cấu tạo thức NH3, CH3NH2, của NH3 và các amin. Từ đó nêu định nghĩa tổng quát về CH3−NH−CH3, (CH3)3N. Yêu cầu amin.

HS: So sánh cấu tạo của NH3 với các Amin là những hợp chất hữu cơ được tạo ra khi thay thế chất còn lại. Biết các chất đó là amin một hoặc nhiều nguyên tử hiđro trong phân tử NH3 bằng từ đó nêu khái niệm amin? yêu cầu một hoặc nhiều gốc hiđrocacbon.

HS nghiên cứu kĩ cho biết mối liên Thí dụ: quan giứa cấu tạo của NH3 và các NH3 ; C6H5NH2 ; CH3NH2 amin. ; CH3-N-CH3 2. GV yêu cầu HS nêu cách phân loại CH3-NH-CH3 | amin CH3 * Báo cáo kết quả và thảo luận 2. Phân loại HS quan sát, thảo luận: HS trình bày cách phân loại và áp dụng phân loại các − So sánh amin trong thí dụ đã nêu ở trên. + Giống nhau: đều có N−3 Amin được phân loại theo 2 cách: (hóa trị III). + Khác nhau: NH3 có hiđro - Theo loại gốc hiđrocacbon. liên kết với N, các chất khác có gốc - Theo bậc của amin. hiđrocacbon liên kết với N của NH3 3. Đồng phân * GV lưu ý HS cách viết đồng phân HS viết các đồng phân amin của hợp chất hữu cơ có cấu amin theo bậc của amin theo thứ tự tạo phân tử C4H11N amin bậc1, bậc 2, bậc 3, các đồng Dùng quy luật gọi tên áp dụng cho 7 đồng phân vừa viết. phân hiđrocacbon Kết luận: Amin có các loại đồng phân:

GV:Chuyển giao nhiệm vụ học tập bằng cách chia hs thành 4 nhóm theo số thứ tự bàn học trong lớp * GV yêu cầu HS theo dõi bảng 2.1 SGK từ đó cho biết: - Quy luật gọi tên amin theo danh pháp gốc-chức.

- Quy luật gọi tên theo danh pháp thay thế.

- Đồng phân về mạch cacbon.

- Đồng phân vị trí nhóm chức.

- Đồng phân về bậc của amin.

4. Danh pháp HS: Hình thành các nhóm theo quy luật Rồi nhận nhiệm vụ học tập và làm việc theo nhóm HS: Thực hiện nhiệm vụ học tập thông qua làm việc nhóm +thỏa thuận quy tắc làm việc trong nhóm +Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ + Chuẩn bị báo cáo các kết quả HS:Báo cáo kết quả và thảo luận

GV: Quan sát quá trình thực hiện nhiệm vụ của HS có thể giúp đỡ HS khi cần thiết HS cử đại diện báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm GV: vụ, Hs nhóm khác cùng tham gia thảo luận Tên thông thường Nhóm 1 hoặc nhóm 4 báo cáo tên gốc chức Chỉ áp dụng cho một số amin như : Cách gọi tên theo danh pháp gốc-chức: C6H5NH2 Anilin Ank + vị trí + yl + amin Nhóm 2 hoặc nhóm 3 báo cáo danh pháp thay thế: Cách gọi tên theo danh pháp thay thế: Ankan+ vị trí+ amin C6H5-NH-CH3 N-Metylanilin Trên cơ sở quy luật trên, HS áp dụng đọc tên với một số thí dụ khác SGK Hợp chất Tên gốc chức Tên thay thế CH3NH2 Metanamin Metylamin C2H5NH2 Etanamin Etylamin Propan-1-amin Prop-1-ylamin CH3CH2CH2NH2 CH3CH(NH2)CH3 (n-propylamin) Propan-2-amin Prop-2-ylamin C6H5NH2 (isopropylamin) Benzenamin C6H5 -NH-CH3 Phenylamin Metylphenylamin N-Metylbenzenamin Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức II. Tính chất vật lí Mục tiêu: HS trình bày được:.

- Tính chất vật lí (trạng thái, màu, mùi, độ tan) của amin.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS

* Chuyển giao nhiệm vụ học tập yêu cầu HS nghiên cứu SGK và Cho HS xem mẫu anilin, hãy nêu tính chất vật lí amin?

* Thực hiện nhiệm vụ học tập HS nghiên cứu, thảo luận * Báo cáo và thảo luận HS nghiên cứu SGK, cho biết các tính chất vật lí đặc trưng của amin và chất tiêu biểu là anilin. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức V. HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC 1. HD học bài cũ: - Viết được đồng phân amin, gọi tên theo danh pháp gốc chức, thay thế - Nắm được TCHH cơ bản của amin (bazơ); phản ứng riêng của anilin - Làm bài tập về nhà: 1 → 6 trang 44 (SGK).

2. HD học bài mới VI. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY .............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................. ..................

Trường THPT ...

Tổ Hóa - Sinh - Công nghệ

Ngày 01 tháng 10 năm 2018 GV soạn: ....

---*--CHƯƠNG 3: AMIN - AMINOAXIT VÀ PROTEIN Tiết 14: AMIN I. Chuẩn kiến thức và kỹ năng 1. Kiến thức:Giải thích được: - Tính chất hóa học điển hình của amin là tính bazơ, anilin có phản ứng thế với brom trong nước..

Trọng tâm − Tính chất hóa học điển hình: tính bazơ và phản ứng thế brom vào nhân thơm .

2.Kĩ năng - Quan sát mô hình, thí nghiệm, ... rút ra được nhận xét về cấu tạo và tính chất.

- Dự đoán được tính chất hóa học của amin và anilin.

- Viết các PTHH minh họa tính chất. Phân biệt anilin và phenol bằng phương pháp hoá học.

- Xác định công thức phân tử theo số liệu đã cho.

3.Thái đô Rèn luyện tính cẩn thận, lòng yêu thích môn hóa và phương pháp học tập có hiệu quả.

4. Định hướng năng lực cần hình thành - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học.

- Năng lực làm việc độc lập.

- Năng lực tính toán hóa học.

- Năng lực thực hành hóa học

- Năng lực hợp tác.

5. Tích hợp bảo vệ môi trường + Giúp học sinh biết được hợp chất amin rất độc, từ đó có ý thức giữ gìn cơ thể tránh tác động không tốt từ môi trường (không nên hút thuốc lá có hại cho cơ thể). + Giúp học sinh biết được, trong cá mè có nhiều amin có mùi tanh, từ đó biết cách xử lý.

II. CHUẨN BỊ: 1. Giáo viên - Dụng cụ: ống nghiệm, đũa thủy tinh, ống nhỏ giọt, kẹp thí nghiệm.

- Hóa chất : metylamin, quỳ tím, anilin, nước brom.

2. Học sinh: Xem trước bài amin và chuẩn bị một số Hình vẽ tranh ảnh liên quan đến bài học.

III. PHƯƠNG PHÁP: -Nêu vấn đề + đàm thoại - Hoạt động nhóm.

IV. BảNG MO Tả VA Hệ THốNG BAI TậP 1. Bảng mô tả : Mức độ nhận thức Nội dung kiến Nhận biết Thông hiểu Vận dụng Vận dụng thức thấp cao + Tính khối - Tính chất hóa - Viết các PTHH minh họa tính + So sánh học điển hình của chất. Phân biệt anilin và phenol lượng amin tính bazơ amin là tính bazơ, bằng phương pháp hoá học trong phản của một số anilin có phản ứng − Tính chất hóa học điển hình của amin ứng với axit thế với brom amin là tính bazơ: + Nhận biết hoặc với trong nước. brom amin  → R-NH 3+ + R-NH2 + H2O ←  - Dự đoán được + Xác định Amin − tính chất hóa học OH (làm xanh quỳ tím) cấu tạo amin của amin và R-NH2 + H+ → R-NH 3+ (tác dựa vào phản anilin. ứng tạo muối. dụng với axit tạo muối) + Anilin Amin thơm có phản ứng thế brom vào nhân benzen (tác dụng với nước brom) 2. Hệ thống bài tập : Câu 1. Có 3 hóa chất sau đây: Etylamin, phenylamin và amoniac. Thứ tự tăng dần lực bazơ được sắp xếp theo dãy A. amoniac < etylamin < phenylamin B. etylamin < amoniac < phenylamin C. phenylamin < amoniac < etylamin D. phenylamin < etylamin < amoniac Câu 2. Có thể nhận biết lọ đựng dung dịch CH3NH2 bằng cách nào trong các cách sau ?

A. Nhận biết bằng mùi.

B. Thêm vài giọt dung dịch H2SO4 C. Thêm vài giọt dung dịch Na2CO3 D. Đưa đũa thủy tinh đã nhúng ddHCl đặc lên phía trên miệng lọ đựng dd CH3NH2 đặc.

Câu 3: Trung hoà 50 ml dd metylamin cần 30 ml dd HCl 0,1M. Giả sử thể tích không thay đổi.

Nồng độ mol/l của metylamin trong dd là

A. 0,01M. B. 0,04M. C. 0,05M. D. 0,06M. Câu 4: Cho 0,1 mol anilin tác dụng vừa đủ với axit HCl. Khối lượng muối phenylamoni clorua thu được là A. 12,950 gam.

B. 19,425 gam.

C. 25,900 gam.

D. 6,475 gam.

Câu 5: Để trung hoà 20 gam dd của một amin đơn chức X nồng độ 22,5% cần dùng 100ml dd HCl 1M. Công thức phân tử của X là A. C2H7N. B. CH5N. C. C3H5N. D. C3H7N. Câu 6: Trung hoà 11,8 gam một amin đơn chức cần 200 ml dd HCl 1M. Công thức phân tử của X là B. C3H9N. C. C3H7N. D. C2H5N. A. CH5N. Câu 7: Cho 5,9 gam amin đơn chức X tác dụng vừa đủ với dd HCl, sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được dd Y. Làm bay hơi dd Y được 9,55 gam muối khan. Số công thức cấu tạo ứng với công thức phân tử của X là A. 5.

2.

B. C. 3.

D. 4.

Câu 8: Tiến hành thí nghiệm trên hai chất phenol và anilin, hãy cho biết hiện tượng nào sau đây sai ?

A. Cho nước brom vào thì cả hai đều cho kết tủa trắng.

B. Cho 2 chất vào nước, với phenol tạo dd đục, với anilin hh phân hai lớp.

C. Cho dd NaOH vào thì phenol cho dd đồng nhất, còn anilin thì tách làm 2 lớp.

D. Cho dd HCl vào thì phenol cho dd đồng nhất, còn anilin thì tách làm 2 lớp.

Câu 9. Trình bày phương pháp hóa học để tách riêng từng chất trong mỗi hỗn hợp sau đây: a) Hổn hợp khí: CH4 và CH3NH2 b) Hổn hợp lỏng: C6H6, C6H5OH và C6H5NH2 Câu 10: Đốt cháy hh X gồm 2 amin no, đơn chức, mạch hở là đồng đẳng kế tiếp thu được CO2 và hơi H2O có tỉ lệ VCO : VH O = 7/13. Nếu cho 24,9 gam hh X tác dụng với dd HCl vừa đủ thu được bao nhiêu gam muối?

A. 43,15.

B. 39,5.

C. 46,8.

D. 52,275.

Câu 11*(ĐH-08): Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol một amin no, (đơn chức hoặc 2 chức) mạch hở X bằng oxi vừa đủ, thu được 0,5 mol hỗn hợp Y gồm khí và hơi. Cho 4,6 gam X tác dụng với dung dịch HCl dư, số mol HCl phản ứng là: A. 0,1 B. 0,4 C. 0,3 D. 0,2 2

2

V. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: 1. Ổn định lớp: 2.Kiểm tra bài cũ: Kết hợp trong bài 3. Bài mới 1. Hoạt động khởi động/tạo tình huống (10 phút) - Viết tất cả các đồng phân của amin C3H9N. Chỉ rõ bậc của các amin và gọi tên.

- Thông qua cấu tạo của các đồng phân amin trên, em hãy so sánh với cấu tạo phân tử NH3 đã học và dự đoán tính chất hóa học cơ bản của amin ?

2. Hoạt động hình thành kiến thức: III. Cấu tạo và tính chất hoá học (25 phút) Mục tiêu: HS trình bày được: - Đặc điểm cấu tạo phân tử

- Giải thích được: - Tính chất hóa học điển hình của amin là tính bazơ, anilin có phản ứng thế với brom trong nước..

Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Hoạt động chuyển giao nhiệm vụ học HS: Thực hiện nhiệm vụ học tập thông qua làm việc nhóm đôi tập * GV yêu cầu HS thảo luận theo nhóm đôi +Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ trong thời gian 3 phút + Chuẩn bị báo cáo các kết quả - Phân tích đặc điểm cấu tạo của anilin.

- Từ CTCT và nghiên cứu SGK, HS cho biết HS:Báo cáo kết quả và thảo luận anilin có những tính chất hoá học gì?

HS cử đại diện báo cáo sản phẩm, kết quả thực GV: Quan sát quá trình thực hiện nhiệm vụ hiện nhiệm vụ, Hs nhóm khác cùng tham gia của HS có thể giúp đỡ HS khi cần thiết thảo luận Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học HS phân tích: Do có đôi electron chưa liên kết ở tập nguyên tử nitơ mà amin có biểu hiện những tính Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học chất của nhóm amino như tính bazơ. Ngoài ra tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành anilin còn biểu hiện phản ứng thế rất dễ dàng yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận vào nhân thơm do ảnh hưởng của nhóm amino. xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý 1. Tính chất của nhóm -NH2 kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức HS đọc các câu hỏi trong phiếu học tập, quan * GV yêu cầu: sát thí nghiệm, giải thích và viết PTHH. - HS quan sát GV biểu diễn thí nghiệm tác a) Tính bazơ dụng của CH3NH2 với dd HCl, nêu các hiện * CH3NH2 + HCl → [CH3NH3]+Cltượng xảy ra. Viết PTHH. Metylamin Metylaminclorua - HS nghiên cứu SGK cho biết tác dụng của metylamin, anilin với quỳ tím hoặc * Tác dụng với quỳ hoặc phenolphtalein Metylamin Anilin phenolphtalein.

Xanh Không đổi - HS so sánh tính bazơ của metylamin, Quỳ tím màu amoniăc, anilin. Giải thích.

Phenolphtalein Hồng Không đổi màu * GV làm thí nghiệm cho etylamin tác dụng với axit nitrơ (NaOH + HCl ) * So sánh tính bazơ CH3-NH2 >NH3 > C6H5NH2 GV lưu ý muối điazoni có vai trò quan b) Phản ứng với axit nitrơ trọng trong tổng hợp hữu cơ và đặc biệt tổng HS nghiên cứu SGK cho biết hiện tượng xảy ra hợp phẩm nhuộm azo. khi cho etylamin tác dụng với axit nitrơ (NaOH + HCl ) * GV yêu cầu: *Ankylamin bậc 1 + HNO2→ Ancol+ N2+H2O - HS quan sát GV biểu diễn thí nghiệm tác C2H5NH2 + HO NO → C2H5OH + N2 + H2O dụng của anilin với nước Br2, nêu các hiện * Amin thơm bậc 1 + HONO (to thấp) → muối tượng xảy ra. điazoni.

- Viết PTHH. C6H5NH2+ HONO + HCl→ C6H5N2+Cl- + 2H2O - Giải thích tại sao nguyên tử Brom lại thế Phenylđiazoni clorua vào 3 vị trí 2, 4, 6 trong phân tử anilin.

2. Phản ứng thế ở nhân thơm của anilin: Phản - Nêu ý nghĩa của phản ứng. ứng với nước brom

NH2

NH2 + 3Br2

H2O

Br

Br + 3HBr Br

HS giải thích: Do ảnh hưởng của nhóm -NH2 nguyên tử Br dễ dàng thay thế các nguyên tử H ở vị trí 2, 4, 6 trong nhân thơm của phân tử anilin.

HS nêu ý nghĩa của pư: dùng để nhận biết anilin.

4.Củng cố: Hoạt động luyện tập (15 phút) * Hoạt động luyện tập - Mục tiêu: + Rèn luyện kĩ năng giải bài tập + Phát triển năng lực tính toán hóa học Câu 1: Amin đơn chức có 19,178% nitơ về khối lượng. CTPT của amin là A. C4H5N. B. C4H7N. C. C4H11N. D. C4H9N. Câu 2: Thành phần % khối lượng của nitơ trong amin CxHyN là 23,73%. Số đồng phân amin bậc một là A. 1.

B. 3.

C. 4.

D. 2.

Câu 3: Chất hữu cơ X đồng đẳng của alylamin có thành phần trăm khối lượng Hiđro là 12,94%.

B. C4H9N. C. Công thức phân tử của X là A. C2H5N. C6H13N. D. C5H11N. Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập Thực hiện nhiệm vụ học tập 1, 2, SGK + Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ - Vẽ sơ đồ tư duy bài Amin + Chuẩn bị lên báo cáo - Bao quát, quan sát, giúp đỡ học sinh khi gặp * Báo cáo kết quả và thảo luận khó khăn.

HS báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện - Gọi 1 học sinh bất kì của nhóm lên báo cáo kết nhiệm vụ, Hs khác cùng tham gia thảo luận: quả Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức 5. Hướng dẫn về nhà: * Hoạt động vận dụng tìm tòi, mở rộng: (5 phút) - Mục tiêu: + Rèn luyện kĩ năng áp dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn + Phát triển năng lực giải quyết vấn đề Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập * Thực hiện nhiệm vụ học tập - Tìm hiểu trên internet, sách báo và kiến thức + Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ

thực tế hãy cho biết: + Chuẩn bị lên báo cáo + Các phương pháp giảm mùi tanh của cá * Báo cáo kết quả và thảo luận + Chất DMT là gì? Tác dụng?

HS báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm Giúp đỡ học sinh khi gặp khó khăn. vụ, Hs khác cùng tham gia thảo luận: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức V. HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC 1. HD học bài cũ : - Cách phân loại amin - Bậc amin 2. HD học bài mới: Xem trước phần còn lại của bài AMIN Trường THPT ...

- Tên gọi amin

Ngày 11 tháng 10 năm 2018

Tổ Hóa - Sinh - Công nghệ

GV soạn: ....

---*--Tiết 15 - Bài 9:

AMINO AXIT

I. Chuẩn kiến thức và kỹ năng 1.Kiến thức Trình bày được: Định nghĩa, đặc điểm cấu tạo phân tử, ứng dụng quan trọng của amino axit.

Trọng tâm − Đặc điểm cấu tạo phân tử của amino axit 2.Kĩ năng - Dự đoán được tính lưỡng tính của amino axit, kiểm tra dự đoán và kết luận.

3.Thái đô Amino axit có tầm quan trọng trong việc tổng hợp ra protein, quyết định sự sống, khi nắm các tính chất cơ bản của nó (định nghĩa, danh pháp và các tính chất đặc trưng của nó) sẽ tạo hứng thú cho HS khi nghiên cứu bài này.

Mối quan hệ giữa hợp chất có hai nhóm chức (axit và bazơ) đối lập nhau lại tồn tại trong một hợp chất. Sẽ có những tính chất mới kích thích sự tò mò của HS tham gia khám phá.

4. Định hướng năng lực cần hình thành - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học.

- Năng lực làm việc độc lập.

- Năng lực tính toán hóa học.

- Năng lực thực hành hóa học II. Chuẩn bị: 1. Giáo viên: - Hình vẽ, tranh ảnh liên quan đến bài học. − Hệ thống các câu hỏi của bài học. − Hoá chất: Quỳ tím, glyxin, axit glutamic, lysin − Dụng cụ: ống nghiệm, cặp ống nghiệm, 1 bộ kết nối aMixer; 1 cảm biến pH ; ống nghiệm 2. Học sinh: Nghiên cứu trước bài aminoaxit

III. Phương pháp: Trực quan ; Kĩ thuật đặt câu hỏi…

IV. Bảng mô tả và hệ thống bài tập 1. Bảng mô tả : Nội dung Mức độ nhận thức kiến thức Nhận biết Thông hiểu - Dự đoán được tính chất của amino axit, kiểm tra dự đoán và kết luận.

- Cách gọi tên − các aminoaxit (đầu axit) (đầu bazơ) theo tên thay thế, - Ứng dụng quan trọng của amino tên thường, tên axit. bán hệ thống.

− Đặc điểm cấu tạo: là hợp chất hữu cơ tạp chức: phân tử chứa đồng thời nhóm NH2 và nhóm COOH + tồn tại dưới dạng ion lưỡng cực:  → H3N+-R-COO  Aminoaxit H2N-R-COOH ←

Vận dụng thấp - Nhận dạng các hợp chất amino axit.

- Viết cấu tạo các đồng phân amino axit có số C ≤ 3 và gọi tên;

Vận dụng cao - Viết cấu tạo và gọi tên một số amino axit cụ thể (cấu  → tạo ←  tên gọi)

2. Hệ thống bài tập : ứng với CTPT C4H9NO2 có bao nhiêu amino axit là đồng phân cấu tạo của nhau ?

A. 3 B. 4 C. 5 D. 6 Câu 2. Công thức đơn giản nhất của hợp chất hữu cơ A là: C2H7NO2. A có công thức phân tử là : Câu 1.

A. C2H7NO2 B. C4H14N2O4 C. C6H21N3O6 Câu 3. α- Aminoaxit là Aminoaxit mà nhóm amino gắn ở cacbon thứ

D. Kết quả khác

A. 1 B. 2 C. 3 Câu 4. Aminoaxit là những hợp chất hữu cơ có chứa các nhóm chức: A. Cacboxyl và hidroxyl B. Hidroxyl và amino D. Cacbonyl và amono Câu 5. Phát biểu nào dưới đây về amino axit là không đúng?

D. 4 C. Cacboxyl và amino

A. Amino axit là hợp chất hữu cơ tạp chức, phân tử chứa đồng thời nhóm amino và cacboxyl.

B. Hợp chất H2NCOOH là amino axit đơn giản nhất C. Amino axit ngoài dạng phân tử (H2NRCOOH) còn có dạng ion lưỡng cực (H3N+RCOO-).

D. Thông thường dạng ion lưỡng cực là dạng tồn tại chính của amino axit.

Câu 6. Hợp chất nào sau đây không phải là amino axit : A. CH3CONH2 C. CH3CH(NH2)COOH CH3CH(NH2)CH(NH2)COOH Câu 7.

B. HOOC CH(NH2)CH2COOH D.

Tên gọi của amino axit nào dưới đây là đúng?

A. H2N CH2 COOH (glixerin)

D. HOOC

[CH2]2 CH COOH

NH2 (axit glutaric)

B. CH 3 CH COOH(anilin) NH 2

C. CH 3 CH CH COOH(valin) CH 3 NH 2

Câu 8.

Tên gọi của hợp chất C6H5-CH2-CH(NH2)-COOH là :

A. Axit - Amino - phenylpropionic B. Axit 2 - Amino-3-phenylpropionic C. phenylAlanin D. Axit 2 - Amino-3-phenylpropanoic Câu 9. Trường hợp nào dưới đây không có sự phù hợp giữa cấu tạo và tên gọi?

A.

CH2 CH COOH

B.

CH3 NH2 axit 3-amino-2-metylbutanoic (valin)

NH2 axit 2-amino-3-phenylpropanoic (phenylalanin)

C.

CH3 CH CH2 CH COOH CH3 NH2 axit 2-amino-4-metylpentanoic (loxin)

Câu 10. Tên

CH3 CH CH COOH

D.

CH3 CH2 CH CH COOH CH3 NH2 axit 2-amino-3-metylpentanoic (isoloxin)

gọi nào sau đây cho peptit sau: H2NCH2CONHCHCONHCH2COOH CH3

A. Glixinalaninglyxin

B. Alanylglyxylalanin C. Glixylalanylglyxin

D. Alanylglyxylglyxyl

V. Tiến trình bài dạy: 1. Ổn định lớp: 2.Kiểm tra bài cũ: Thế nào là amin? Tính chất hoá học của amin no? amin thơm?

3. Bài mới Hoạt động 1(3 phút) : Hoạt động khởi động Mục tiêu: Tạo hứng thú và kích thích sự tò mò của học sinh vào chủ đề học tập. Học sinh tiếp nhận kiến thức chủ động, tích cực, hiệu quả.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập: * Thưc hiện nhiệm vụ học tập Các em có biết một trong những nhân tố rât cần thiết Tập trung, tái hiện kiến thức cho sự sống được hình thành trên trái đất là các axit * Báo cáo kết quả và thảo luận amin (aminoaxit) Vậy aminoaxit là gì? Chúng co thành phần hóa học ra làm sao mời các em nghiên cứu bài học aminoaxit * Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về quá trình thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh; phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả; chốt kiến thức Hoạt động 2(40 phút) :

II. Hình thành kiến thức A.Khái niệm Mục tiêu: Trình bày được: Định nghĩa, tên gọi amino axit Hoạt động của GV Hoạt động của HS

GV:Chuyển giao nhiệm vụ học tập : bằng cách chia hs thành 4 nhóm theo số thứ tự bàn học trong lớp GV Yêu cầu các nhóm nghiên cứu tài liệu và tìm hiểu các nội dung về aminoaxit theo yêu cầu : + Khái niệm + Tên gọi của aminoaxit (Tên thay thế) + Tên gọi của aminoaxit (Tên bán hệ thống) + Tên gọi của aminoaxit (Tên thường)

HS: Hình thành các nhóm theo quy luật Rồi nhận nhiệm vụ học tập và làm việc theo nhóm HS: Thực hiện nhiệm vụ học tập thông qua làm việc nhóm +thỏa thuận quy tắc làm việc trong nhóm +Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ + Chuẩn bị báo cáo các kết quả HS:Báo cáo kết quả và thảo luận HS cử đại diện báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ, Hs nhóm khác cùng tham gia thảo luận Nhóm 1 : Báo cáo về khái niệm Amino axit là những hợp chất hữu cơ mà phân tử chứa đồng thời nhóm cacboxyl (-COOH) và nhóm amino (-NH2).  → + Viết cấu tạo và gọi tên một số amino axit cụ thể (cấu tạo ←  tên gọi) + Viết cấu tạo các đồng phân amino axit có số C ≤ 3 và gọi tên;

CH 3 - CH -CH-COOH | | CH 3 NH 2

GV: Quan sát quá trình thực VD: Hoặc CH3- CH(NH2)-COOH hiện nhiệm vụ của HS có thể Nhóm 2 : Báo cáo về Tên gọi của aminoaxit (Tên thay thế) giúp đỡ HS khi cần thiết Tên thay thế axit + vị trí + tên axit cacboxylic tương ứng.

CH 3 - CH -CH-COOH | | CH 3 NH 2

VD: Tên thay thế: Axit 2-amino-3-metylbutanoic Hoặc CH3- CH(NH2)-COOH Axit 2-aminopropanoic Nhóm 3 : Báo cáo về Tên gọi của aminoaxit (Tên bán hệ thống) axit + vị trí chữ cái Hi Lạp + amino + tên thông thường của axit cacboxylic tương ứng.

- Thí dụ CH 3 - CH -CH-COOH | | CH 3 NH 2

Tên bán hệ thống: Axit α-aminoisovaleric Nhóm 4 : Báo cáo về Tên gọi của aminoaxit (Tên thường) Glyxin (Gly) Alani(ala) Valin(Val) Lysin(Lys) Axit glutamic(Glu) Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức

Hoạt động 2 : II. Hình thành kiến thức B.Cấu tạo phân tử và tính chất hóa học 1.Cấu tạo phân tử 1.Kiến thức Trình bày được đặc điểm cấu tạo phân tử Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập * Thực hiện nhiệm vụ học tập GV yêu cầu HS cho biết cấu tạo phân HS nghiên cứu SGK, thảo luận tử của aminoaxit và dự đoán tính chất * Báo cáo kết quả và thảo luận hóa học amino axit - Viết cân bằng giữa dạng ion lưỡng cực và dạng phân tử của amino axit mà phân tử chứa một nhóm -COOH, một nhóm -NH2.

Thí dụ: CH 3 -CH-COOH | NH 2

CH 3 -CH-COO | + NH 3

Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức 4.Củng cố: * Hoạt động luyện tập - Mục tiêu: + Rèn luyện kĩ năng giải bài tập + Phát triển năng lực tính toán hóa học Hoạt động của HS Hoạt động của GV * Chuyển giao nhiệm vụ học tập * Thực hiện nhiệm vụ học tập Yêu cầu HS làm bài tập số 5 sgk. + Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ - Bao quát, quan sát, giúp đỡ học sinh khi gặp + Chuẩn bị lên báo cáo khó khăn. * Báo cáo kết quả và thảo luận - Gọi 1 học sinh bất kì của nhóm lên báo cáo kết HS báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm quả vụ, Hs khác cùng tham gia thảo luận: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức 5. Hướng dẫn về nhà: * Hoạt động vận dụng tìm tòi, mở rộng: - Mục tiêu: + Rèn luyện kĩ năng áp dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn + Phát triển năng lực giải quyết vấn đề Hoạt động của GV Hoạt động của HS

* Chuyển giao nhiệm vụ học tập - Tìm hiểu ADN? Ung thư là gì

* Thực hiện nhiệm vụ học tập + Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ + Chuẩn bị lên báo cáo * Báo cáo kết quả và thảo luận HS báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ, khác cùng tham gia thảo luận: Hs - Giúp đỡ học sinh khi gặp khó khăn. vì trong đất luôn có H2O và O2 nên FeS2 bị oxi hóa thành Fe2O3 và SO2 sau đó thành H2SO4 2H+ + SO42- . H+ làm cho đất bị chua đồng thời Fe3+ sinh ra cũng làm cho đất bị chua. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức V. HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC 1. HD học bài cũ: - Viết được CTCT gọi tên 5 α-aminoaxit thường gặp gồm Gly, ala, val, axit glutamic, lysin.

- Nắm được tính axit-bazơ của A.a; tính lưỡng tính của A.a.

- Bài tập về nhà: 1 → 6 trang 48 (SGK).

2. HD học bài mới: Xem trước bài PEPTIT VÀ PROTEIN VI . RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY .............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................. ..................

Trường THPT ...

Tổ Hóa - Sinh - Công nghệ

Ngày 11 tháng 10 năm 2018 GV soạn: ....

---*--Tiết 16: AMINOAXIT I. Chuẩn kiến thức và kỹ năng 1. Kiến thức Giải thích được: Tính chất hóa học của amino axit (tính lưỡng tính; phản ứng este hoá; phản ứng trùng ngưng của ε và ω- amino axit).

Trọng tâm − Tính chất hóa học của amino axit: tính lưỡng tính; phản ứng este hoá; phản ứng trùng ngưng của ε và ω- amino axit.

2.Kĩ năng - Dự đoán được tính lưỡng tính của amino axit, kiểm tra dự đoán và kết luận.

- Viết các PTHH chứng minh tính chất của amino axit.

- Phân biệt dung dịch amino axit với dung dịch chất hữu cơ khác bằng phương pháp hoá học.

3.Thái đô Amino axit có tầm quan trọng trong việc tổng hợp ra protein, quyết định sự sống, khi nắm các tính chất cơ bản của nó (định nghĩa, danh pháp và các tính chất đặc trưng của nó) sẽ tạo hứng thú cho HS khi nghiên cứu bài này.

Mối quan hệ giữa hợp chất có hai nhóm chức (axit và bazơ) đối lập nhau lại tồn tại trong một hợp chất. Sẽ có những tính chất mới kích thích sự tò mò của HS tham gia khám phá.

4. Định hướng năng lực cần hình thành - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học.

- Năng lực làm việc độc lập.

- Năng lực tính toán hóa học.

- Năng lực thực hành hóa học II. Chuẩn bị: 1. Giáo viên: - Hình vẽ, tranh ảnh liên quan đến bài học. − Hệ thống các câu hỏi của bài học. − Hoá chất: Quỳ tím, glyxin, axit glutamic, lysin, Dung dịch HCl ; dung dịch NaOH (bài 28, 29 trong sách hướng dẫn TN) − Dụng cụ: ống nghiệm, cặp ống nghiệm, 1 bộ kết nối aMixer; 1 cảm biến pH ; ống nghiệm 2. Học sinh: Nghiên cứu trước bài aminoaxit III. Phương pháp: Trực quan ; Kĩ thuật đặt câu hỏi…

IV. Bảng mô tả và hệ thống bài tập 1. Bảng mô tả : Nội dung Mức độ nhận thức kiến thức Nhận biết Thông hiểu Vận dụng Vận dụng thấp cao + Xác định − Đặc điểm − Tính chất hóa học điển hình của amino axit + Nhận biết amino cấu tạo cấu tạo phân là tính lưỡng tính axit – bazơ Aminoaxit axit amino axit tử của + Tính axit: thể hiện khi tác dụng với bazơ dựa vào amino axit + Tính

- Phân biệt dung dịch amino axit với dung dịch chất hữu cơ khác bằng phương pháp hoá học.

kiềm + Tính bazơ: thể hiện khi tác dụng với axit + Tính axit – bazơ của dung dịch aminoaxit: Nếu số nhóm NH2 = số nhóm COOH ⇒ dung dịch có pH ≈ 7 Nếu số nhóm NH2 < số nhóm COOH ⇒ dung dịch có pH < 7 Nếu số nhóm NH2 > số nhóm COOH ⇒ dung dịch có pH > 7 + Phản ứng trùng ngưng giữa hai nhóm chức − Phản ứng este hóa của nhóm COOH với ancol - Viết các PTHH chứng minh tính chất

khối lượng amino axit trong phản ứng với axit hoặc với bazơ

phản ứng tạo muối hoặc sự đốt cháy.

2. Hệ thống bài tập : Câu 1. ứng với CTPT C4H9NO2 có bao nhiêu amino axit là đồng phân cấu tạo của nhau ?

A. 3 B. 4 C. 5 D. 6 Câu 2. Có 3 chất hữu cơ: H2NCH2COOH, CH3CH2COOH và CH3[CH2]3NH2. Để nhận ra dung dịch của các hợp chất trên, chỉ cần dùng thuốc thử nào sau đây ?

A. NaOH B. HCl C. CH3OH/HCl D. Quỳ tím Câu 3: Cho các nhận định sau: (1) Alanin làm quỳ tím hoá xanh; (2) Axit glutamic làm quỳ tím hoá đỏ; (3) Lysin làm quỳ tím hoá xanh; (4) Axit ε-aminocaporic là nguyên liệu để sản xuất nilon6. Số nhận định đúng là A. 1.

B. 4.

C. 2.

D. 3.

Câu 4: Cho 7,5 gam axit aminoaxetic (H2N-CH2-COOH) p/ư hết với dd NaOH. Sau p/ư, khối lượng muối thu được là A. 9,7 gam.

B. 9,6 gam.

C. 9,8 gam.

D. 9,9 gam.

Câu 5: Trung hoà 1 mol α-amino axit X cần 1 mol HCl tạo ra muối Y có hàm lượng clo là 28,286% về khối lượng. CTCT của X là A. H2N-CH2-CH(NH2)-COOH. B. H2N-CH2-COOH. C. CH3-CH(NH2)-COOH. D. H2N-CH2-CH2-COOH. Hoạt động vận dụng/ mở rộng Câu 1: Cho sơ đồ biến hoá sau: Alanin

+NaOH (vöøa ñuû)

X

+HCl dö

Y.

X, Y là những chất hữu cơ. CTCT của Y là A. CH3-CH(NH2)-COONa. B. H2N-CH2-CH2-COOH. C. CH3-CH(NH3Cl)COOH. D. CH3-CH(NH3Cl)COONa. Glyxin

Câu 2: Cho các dãy chuyển hoá: Glyxin X, Y lần lượt là chất nào ?

+ NaOH + HCl

A B

+ HCl dö + NaOH dö

X. Y.

A. ClH3NCH2COOH và H2NCH2COONa. B. ClH3NCH2COOH và ClH3NCH2COONa. C. đều là ClH3NCH2COONa. D. ClH3NCH2COONa và H2NCH2COONa. Câu 3: Hh X gồm 2 amino axit no, mạch hở. Lấy 8,9 gam X t/d với dd HCl dư được a gam muối.

Cũng lấy 8,9 gam X t/d với dd NaOH dư thì lượng muối thu được là (a - 1,45) gam. Hai amino axit đó là A. NH2C2H4COOH và NH2C3H6COOH. B. NH2CH2COOH và NH2C2H4COOH. C. NH2CH2COOH và NH2C3H6COOH. D. NH2C4H8COOH và NH2C3H6COOH. Câu 4: Hh X gồm hai α–aminoaxit mạch hở no, chứa 1 nhóm NH2 và 1 nhóm COOH đồng đẳng kế tiếp có phần trăm khối lượng oxi là 37,427%. Cho m gam X t/d với 600ml dd KOH 1M (dư) sau khi p/ư kết thúc cô cạn dd thu được 60,6gam chất rắn khan. m có giá trị là B.38,65 C. 26,7 D. 37,8 A. 34,2 Câu 5: Một amino axit A có chứa 2 nhóm chức amin, một nhóm chức axit. 100ml dd có chứa A với nồng độ 1M p/ư vừa đủ với 100ml dd HCl aM được dd X, dd X p/ư vừa đủ với 100ml dd NaOH bM. Giá trị của a, b lần lượt là A. 2, 1.

B. 1, 2.

C. 2, 2.

D. 2, 3.

V. Tiến trình bài dạy: 1. Ổn định lớp: 2.Kiểm tra bài cũ: Thế nào là aminoaxit? Viết CTCT gly ; Ala? 3. Bài mới Hoạt động 2(40 phút) : II. Hình thành kiến thức B.Cấu tạo phân tử và tính chất hóa học 2.Tính chất hóa học Mục tiêu: Giải thích được: Tính chất hóa học của amino axit (tính lưỡng tính; phản ứng este hoá; phản ứng trùng ngưng của ε và ω- amino axit).

Hoạt động của GV Hoạt động của HS GV:Làm thí nghiệm đo pH và HS: Theo dõi giải thích hiện tượng sự đổi màu chỉ thị của một số + Có tính axit aminoaxit : + Có tính bazơ Hình thành các nhóm theo quy luật GV: Chuyển giao nhiệm vụ Rồi nhận nhiệm vụ học tập và làm việc theo nhóm học tập: HS: Thực hiện nhiệm vụ học tập thông qua làm việc nhóm bằng cách chia hs thành 4 nhóm theo số thứ tự bàn học +thỏa thuận quy tắc làm việc trong nhóm +Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ trong lớp GV Yêu cầu các nhóm nghiên + Chuẩn bị báo cáo các kết quả cứu tài liệu và tìm hiểu các nội HS:Báo cáo kết quả và thảo luận dung về aminoaxit theo yêu HS cử đại diện báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ, cầu : Hs nhóm khác cùng tham gia thảo luận + Tính chất lưỡng tính Nhóm 1 : a. Tính chất lưỡng tính + Tính axit-bazơ của dung Minh chứng: dịch aminoaxit Phản ứng với axit mạnh +Phản ứng riêng của nhóm + H 2 N -CH2 -COOH + HCl H3 N -CH2 -COOH.Cl COOH

+ Phản ứng trùng ngưng

Phản ứng với bazơ mạnh H 2 N -CH2 -COOH + NaOH

H2 N -CH 2 -COONa + H2 O

Nhóm 2 : Báo cáo về b. Tính axit-bazơ Minh chứng: - Cho quỳ tím vào dung dịch glyxin (axit α-amino axetic) thấy màu quỳ tím không đổi.

- Cho giấy quỳ tím vào dung dịch axit glutamic thấy màu quỳ GV: Quan sát quá trình thực tím chuyển thành màu hồng. hiện nhiệm vụ của HS có thể Với (H2N)xR(COOH)y nếu giúp đỡ HS khi cần thiết x = y: không làm đổi màu quỳ tím amino axit trung tính x > y: quỳ tím hóa xanh amino axit có tính bazơ x < y: quỳ tím hóa đỏ amino axit có tính axit Nhóm 3 : Báo cáo về phản ứng riêng của nhóm -COOH HS viết phương trình hóa học: CH2 COOH NH2

C2H5OH

+

HCl khi

CH2 COOC2H5

+

H2O

NH2

Nhóm 4 : Báo cáo về Phản ứng trùng ngưng Trong phản ứng này, -OH của nhóm -COOH ở phân tử axit này kết hợp với H của nhóm -NH2 ở phân tử axit kia thành nước và sinh ra polime do các gốc amino axit kết hợp với nhau Ví dụ: nNH2

CH2

5

to

COOH

+

NH nH 2 O

CH2

5

C O

n

p o lic a p r o a m it

Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức C.Ứng dụng Mục tiêu: Trình bày được: ứng dụng quan trọng của amino axit.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học * Thực hiện nhiệm vụ học tập tập Nghiên cứu và thảo luận GV cho HS tự nghiên cứu ứng * Báo cáo kết quả và thảo luận dụng của các amino axit trong - Các amino axit thiên nhiên là những hợp chất cơ sở để kiến SGK kết hợp kiến thức thực tế tạo nên các loại protein của cơ thể sống. sau đó thuyết trình trước lớp.

- Một số amino axit được dùng phổ biến trong đời sống như muối mononatri của axit glutamic dùng làm gia vị thức ăn (gọi là mì chính hay bột ngọt), axit glutamic là thuốc thần kinh,

methionin là thuốc bổ gan.

- Các axit 6-aminohexanoic và 7-aminoheptanoic là nguyên liệu sản xuất tơ nilon như nilon-6, nilon-7. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức 4. Củng cố Hoạt động 3(5 phút) : III. Luyện tập - Mục tiêu: + Rèn luyện kĩ năng giải bài tập + Phát triển năng lực tính toán hóa học Hoạt động của GV Hoạt động của HS GV: Chuyển giao nhiệm vụ học tập: Hình thành các nhóm theo quy luật Rồi nhận nhiệm vụ học tập và làm việc theo Yêu cầu các nhóm học sinh hoàn thành nội nhóm dung bài tập sau: HS: Thực hiện nhiệm vụ học tập thông qua làm việc nhóm +thỏa thuận quy tắc làm việc trong nhóm ND Câu hỏi ĐA +Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ STT + Chuẩn bị báo cáo các kết quả 1 CH3 CH COOH HS:Báo cáo kết quả và thảo luận NH2 có HS cử đại diện báo cáo sản phẩm, kết quả tên gọi là gì? thực hiện nhiệm vụ, Hs nhóm khác cùng tham gia thảo luận 2 NH2-CH2-COOH có tên gọi là gì?

ND ĐA 3 Dung dịch Gly có đổi STT màu quỳ tím khôn ?

1 CH3 CH COOH 4 Dung dịch Lys có đổi NH2 màu quỳ tím không? có tên gọi là Alanin (Ala) 5 Công thức phân tử của Val 2 NH2-CH2-COOH có tên gọi là Glysin (Gly) 3 Dung dịch Gly có đổi màu quỳ tím không?

4 Dung dịch Lys có đổi màu quỳ tím san màu xanh 5 Công thức phân tử của Val là GV: Quan sát quá trình thực hiện nhiệm vụ C5H11NO2 của HS có thể giúp đỡ HS khi cần thiết GV:Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức 5. Hướng dẫn về nhà:

* Hoạt động vận dụng tìm tòi, mở rộng: - Mục tiêu: + Rèn luyện kĩ năng áp dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn + Phát triển năng lực giải quyết vấn đề Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Thực hiện nhiệm vụ học tập * Chuyển giao nhiệm vụ học tập - trong một số loại sữa bột trẻ em có chứa + Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ các axit amin (aminoaxit) em hãy vận dụng + Chuẩn bị lên báo cáo cho biết môi trường sữa có đổi màu chỉ thị * Báo cáo kết quả và thảo luận không?

HS báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ, - Người ta làm nâng cao độ đạm của sữa Hs khác cùng tham gia thảo luận: bột như thế nào em có biết? vì trong đất luôn có H2O và O2 nên FeS2 bị oxi hóa thành Fe2O3 và SO2 sau đó thành H2SO4 2H+ - Giúp đỡ học sinh khi gặp khó khăn. + SO42- . H+ làm cho đất bị chua đồng thời Fe3+ sinh ra cũng làm cho đất bị chua. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức Học bài cũ, trả lời câu hỏi SGK. Chuẩn bị bài mới.

IV. HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC 1. HD học bài cũ: - Bài tập về nhà: 1 → 6 trang 48 (SGK).

2. HD học bài mới: Xem trước bài PEPTIT VÀ PROTEIN V. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY ........................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................

Trường THPT ...

Ngày 15 tháng 10 năm 2018

Tổ Hóa - Sinh - Công nghệ

GV soạn: ....

---*--Tiết 17:

PEPTÍT VÀ PROTEIN

I. Chuẩn kiến thức và kỹ năng 1.Kiến thức: Trình bày được: - Định nghĩa, đặc điểm cấu tạo phân tử, tính chất hoá học của peptit (phản ứng thuỷ phân) Trọng tâm − Đặc điểm cấu tạo phân tử của peptit − Tính chất hóa học của peptit: phản ứng thủy phân; phản ứng màu biure 2.Kĩ năng - Viết các PTHH minh họa tính chất hóa học của peptit 3.Thái đô

Rèn luyện tính cẩn thận, lòng yêu thích môn hóa và phương pháp học tập có hiệu quả.

4. Định hướng năng lực cần đạt: 3.1. Năng lực tự học.

3.2. Năng lực giải quyết vấn đề. thông.

3.3. Năng lực giao tiếp.

3.4. Năng lực hợp tác.

3.5. Năng lực sử dụng công nghệ thông tin và truyền 3.6. Năng lực sử dụng ngôn ngữ .

II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh 1. Giáo viên: Hình vẽ, tranh ảnh có liên quan đến bài học.

Hệ thống câu hỏi cho bài dạy.

2. Học sinh: Ôn tập kiến thức lí thuyết, phương pháp giải bài tập về (amino axit) và xem trước bài (peptit và protein).

III. Phương pháp và kĩ thuật dạy học Nêu vấn đề + đàm thoại + hoạt động nhóm.

IV. Bảng mô tả và hệ thống bài tập 1. Bảng mô tả : Nội Mức độ nhận thức dung Nhận biết Thông hiểu Vận dụng Vận dụng kiến thấp cao thức Định - Viết các PTHH minh họa tính chất hóa + Viết cấu + Tính số mắt nghĩa, đặc học của peptit tạo một số xích α-amino điểm cấu − Đặc điểm cấu tạo: Peptit gồm 2 – 50 peptit, axit trong tạo phân tử, gốc α-amino axit liên kết với nhau bởi đipeptit, một phân tử tính chất các liên kết peptit (CO-NH) tripeptit peptit hoặc hoá học của protein + Viết − Tính chất hóa học điển hình của peptit peptit phương (phản ứng là phản ứng thủy phân tạo ra các peptit trình hóa Peptit ngắn hơn (đipeptit, tripeptit, thuỷ phân) học của tetrapeptit...) và cuối cùng là α-amino phản ứng axit thủy phân + Phản ứng màu biure: là phản ứng của các peptit peptit và protein (có từ 2 liên kết peptit vừa viết; CO-NH trở lên) tác dụng với Cu(OH)2 → màu tím

2. Hệ thống bài tập : Câu 1. Cho chất A: H2N−CH2−CONH−CH2CONH−CH2CH2CONHCH(CH3)CONHCH2COOH. Trong phân tử A có bao nhiêu liên kết peptit? A có phải là peptit không?

Câu 2. Hợp chất nào sau đây thuộc loại đipeptit ?

A. H2N−CH2−CONH−CH2CONH−CH2COOH B. H2N−CH2CONH−CH(CH3)−COOH C. H2N−CH2CH2−CONH−CH2CH2COOH D. H2N−CH2CH2CONH−CH2COOH Câu 3. Cho các dung dịch glucozơ, glixerol, etanol và lòng trắng trứng . Có bao nhiêu chất tác dụng được với Cu(OH)2?

Câu 4. Khi thủy phân không hoàn toàn pentapeptit X, ngoài các amino axit còn thu được: GlyAla; Ala-Gly-Gly; Ala-Gly-Val. Xác định công thức của X? * Hoạt động vận dụng/ mở rộng: Câu 1: Thủy phân hết m gam tetrapeptit Ala-Ala-Ala-Ala (mạch hở) thu được hỗn hợp gồm 28,48g Ala; 32g Ala-Ala và 27,72g Ala-Ala-Ala. Giá trị của m: A. 90,6 B. 81,54 C. 66,44 D. 111,74 Câu 2: X là một tetrapeptit được cấu tạo từ aa A no, mạch hở trong phân tử A có chứa một nhóm amino và một nhóm cacboxyl. Trong A, oxi chiếm 42,67% về khối lượng. Thủy phân m gam X trong môi trường axit thu được 28,35 gam tripeptit, 79,2g đipeptit và 101,25gam A. Giá trị của m: A. 202,95 B. 184,5 C. 258,3 D. 405,9 Câu 3: Thủy phân hoàn toàn 55,95 gam một peptit X thu được 66,75 gam alanin (amino axit duy nhất). X là A. tripeptit B. Tetrapeptit C.pentapeptit D. Đipeptit Câu 4: Thủy phân tripeptit X sản phẩm thu được chỉ có alanin. Đốt cháy m gam X được 1,05g N2. Giá trị m A. 4,725 B. 5,775 C. 5,125 D. 5,725 Câu 5: Thủy phân hết m gam tripeptit Gly-Gly-Gly (mạch hở) thu được hỗn hợp gồm 67,5g Gly và 79,2g Gly-Gly. Giá trị m là A. 132,3

B. 130,5

D. 135,9

D. 170,1

V. Tiến trình bài dạy: 1. Ổn định lớp: 2.Kiểm tra bài cũ: Trình bày tính chất hoá học của glyxin? viết PTPƯ chứng minh??

3. Bài mới Hoạt động 1(3 phút) : Hoạt động khởi động Mục tiêu: Tạo hứng thú và kích thích sự tò mò của học sinh vào chủ đề học tập. Học sinh tiếp nhận kiến thức chủ động, tích cực, hiệu quả.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập: * Thưc hiện nhiệm vụ học tập Yêu cầu HS viết phản ứng trùng ngưng của glyxin và alanin.

Tập trung, tái hiện kiến thức Từ đó GV giới thiệu liên kết -CO-NH- được tạo ra giữa * Báo cáo kết quả và thảo luận 2 đơn vị A.a là liên kết petit. Hợp chất được tạo ra bởi glyxin và alanin từ phản ứng trùng ngưng là peptit (đipeptit).

Protein là thành phần chính của cơ thể động vật, là cơ sở của sự sống...Protein được cấu tạo bởi các chuỗi polipeptit một trong những thành phần quan trọng cấu tạo nên tế bào và từ đó có sự sống trên hành tinh chúng ta là protein ;được tạo từ peptit .Vậy chúng có cấu tạo như thế nào ta sẽ nghiên cứu trong bài Peptit và protein. * Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về quá trình thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh; phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả; chốt kiến thức

Hoạt động 2(40 phút) :

II. Hình thành kiến thức A.PEPTIT

Mục tiêu: Trình bày được: - Định nghĩa, đặc điểm cấu tạo phân tử, tính chất hoá học của peptit (phản ứng thuỷ phân) Hoạt động của GV Hoạt động của HS GV:Chuyển giao nhiệm vụ học tập : bằng cách chia hs thành 4 nhóm theo số thứ tự bàn học trong lớp GV Yêu cầu các nhóm nghiên cứu tài liệu và tìm hiểu các nội dung về Peptit theo yêu cầu : + Khái niệm + Liên kết peptit là gì? +Đặc điểm đầu N; đầu C +Cách phân loại peptit + Cách biểu diễn cấu tạo peptit + Tính chất hóa học của peptit

HS: Hình thành các nhóm theo quy luật Rồi nhận nhiệm vụ học tập và làm việc theo nhóm HS: Thực hiện nhiệm vụ học tập thông qua làm việc nhóm +thỏa thuận quy tắc làm việc trong nhóm +Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ + Chuẩn bị báo cáo các kết quả HS:Báo cáo kết quả và thảo luận

HS cử đại diện báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ, Hs nhóm khác cùng tham gia thảo luận Nhóm 1 : Báo cáo về khái niệm Peptit là những hợp chất chứa từ 2 hay 50 gốc á–aminoaxit.

Liên kết với nhau bằng liên kết peptit Liên kết peptit : nhóm –CO –NH–.

HS theo dõi một thí dụ về mạch peptit và chỉ ra liên kết peptit.

Cho biết nguyên nhân hình thành mạch peptit trên.

H2N-CH-CO-(NH-CH-CO-)n-2NH-CH-COOH | | | ' GV: Quan sát quá trình thực R R R'' hiện nhiệm vụ của HS có thể Amino axit đầu Amino axit đuôi giúp đỡ HS khi cần thiết (Đầu N) (Đuôi C) Nhóm 2 : Báo cáo về phân loại peptit Tuỳ theo số lượng đơn vị aminoaxit chia ra : đipeptit, tripeptit và polipeptit.

HS cho biết số lượng đồng phân peptit tăng theo số lượng đơn vị amino axit n.

Khi số phân tử aminoaxit tạo ra peptit tăng lên n lần thì số lượng đồng phân tăng nhanh theo giai thừa của n (n!).

Nhóm 3 : Báo cáo về biểu diễn cấu tạo peptit Tên của các peptit được gọi bằng cách ghép tên các gốc axyl, bắt đầu từ aminoaxit đầu còn tên của aminoaxit đuôi C được giữ nguyên vẹn.

H2N-CH2-CO-NH-CH-CO-NH-CH-COOH | | CH3 CH2-CH(CH3)2

Glyxylalanylleuxin hay Gly-Ala-Leu Nhóm 4 : Báo cáo về tính chất hó học a) Phản ứng thuỷ phân Trong môi trường axit hoặc bazơ, peptit bị thuỷ phân thành các aminoaxit. ...-NH-CH-CO-NH-CH-CO-NH-CH-CO-... | | | 1 2 R R R3 +

o

,t + H2O H → ...-NH2 - CH-COOH + hay enzim

R1 + NH2-CH-COOH + NH2-CH-COOH + ... | | 2 R3 R b) Phản ứng màu biure Khi tác dụng với Cu(OH)2, protein tạo màu tím đặc trưng GV:Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức 4. Củng cố: * Hoạt động luyện tập - Mục tiêu: + Rèn luyện kĩ năng giải bài tập + Phát triển năng lực tính toán hóa học Hoạt động của GV * Chuyển giao nhiệm vụ học tập 1.Chất nào sau đây thuộc loại peptit?

A. H2NCH2COOCH2COONH4 B. CH3CONHCH2COOCH2CONH2 C. H2NCH(CH3)CONHCH2CH2COOH D. O3NH3NCH2COCH2COOH 2.Chất nào sau đây có phản ứng màu biure? (a) H2N-CH(CH3)-CO-NH-CH2CH2COOH; (b) H2N-CH2-CO-NH-CH2-CO-NH-CH2-COOH; (c) Ala−Glu−Val; (d) Ala−Gly ; (e) Ala−Glu−Val−Ala A. (a) ; (b) ; (c) B. (b) ; (c) ; (d) C. (b) ; (c) ; (e)

Hoạt động của HS

* Thực hiện nhiệm vụ học tập + Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ + Chuẩn bị lên báo cáo

D. (a) ; (c) ; (e). * Báo cáo kết quả và thảo luận - Bao quát, quan sát, giúp đỡ học sinh khi gặp khó HS báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ, Hs khác cùng tham gia thảo khăn. luận: - Gọi 1 học sinh bất kì của nhóm lên báo cáo kết quả Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức 5. Hướng dẫn về nhà: * Hoạt động vận dụng tìm tòi, mở rộng: - Mục tiêu: + Rèn luyện kĩ năng áp dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn + Phát triển năng lực giải quyết vấn đề Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Thực hiện nhiệm vụ học tập * Chuyển giao nhiệm vụ học tập - Tìm hiểu bệnh gây ra do biến đổi gen? + Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ + Chuẩn bị lên báo cáo * Báo cáo kết quả và thảo luận - Giúp đỡ học sinh khi gặp khó khăn.

HS báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ, Hs khác cùng tham gia thảo luận: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức V. HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC 1. HD học bài cũ: - Viết được các đồng phân peptit - Viết được PTHH minh họa phản ứng thủy phân peptit.

- Làm bài tập về nhà: 1 → 3 trang 55 (SGK).

2. HD học bài mới: Xem trước phần còn lại của bài bài PEPTIT VÀ PROTEIN

Trường THPT ...

Ngày 15 tháng 10 năm 2018

Tổ Hóa - Sinh - Công nghệ

GV soạn: ....

---*--Tiết 18: A. Mục tiêu bài học: 1.Kiến thức Trình bày được:

PEPTÍT VÀ PROTEIN

- Khái niệm, đặc điểm cấu tạo, tính chất của protein (sự đông tụ; phản ứng thuỷ phân, phản ứng màu của protein với Cu(OH)2). Vai trò của protein đối với sự sống - Khái niệm enzim và axit nucleic. (giảm tải) Trọng tâm − Đặc điểm cấu tạo phân tử của protein − Tính chất hóa học của protein: phản ứng thủy phân; phản ứng màu biure 2.Kĩ năng - Viết các PTHH minh họa tính chất hóa học của protein.

- Phân biệt dung dịch protein với chất lỏng khác.

3.Thái đô Qua nội dung bài, HS thấy khoa học có thể khám phá được những hợp chất cấu tạo nên cơ thể sống và thế giới xung quanh, củng cố cho HS niềm tin vào khoa học.

II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Giáo viên: Hình vẽ, tranh ảnh có liên quan đến bài học.

Hệ thống câu hỏi cho bài dạy, thí nghiệm sự đông tụ protein.

Hóa chất, dụng cụ: Lòng trắng trứng, dung dịch CuSO4, dung dịch NaOH, đèn cồn, cốc, giá đỡ, ống nghiệm, ống nhỏ giọt, nước cất 2. Học sinh: Ôn tập kiến thức lí thuyết, phương pháp giải bài tập về (amino axit) và xem trước bài (peptit và protein).

III. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC - Nêu vấn đề + đàm thoại - Hoạt động độc lập của HS theo cá nhân/nhóm.

- Thí nghiệm Trực quan IV. Bảng mô tả và hệ thống bài tập 1. Bảng mô tả : Nội dung Mức độ nhận thức kiến Nhận biết Thông hiểu Vận dụng Vận dụng thức thấp cao - Khái niệm, đặc − Đặc điểm cấu tạo phân tử của + Viết + Tính số mắt điểm cấu tạo, tính peptit và protein: phương xích α-amino chất của protein (sự Protein gồm > 50 gốc α-amino axit trình hóa axit trong một đông tụ; phản ứng liên kết với nhau bởi các liên kết học của phân tử peptit thuỷ phân, phản ứng peptit (CO-NH) (các protein khác phản ứng hoặc protein màu của protein với nhau bởi các gốc α-amino axit và thủy phân Cu(OH)2). Vai trò trật tự sắp xếp các gốc đó) các protein của protein đối với vừa viết; Ví dụ: tripeptit Ala-Gly-Val; Alasự sống Val-Gly; Gly-Ala-Val; Gly-Val- Phân biệt Ala... dung dịch Protein − Tính chất hóa học của protein: protein với phản ứng thủy phân; phản ứng màu chất lỏng biure. khác. − Ngoài ra protein còn dễ bị đông tụ khi đun nóng

2. Hệ thống bài tập : Câu 1. Phân biệt các khái niệm: a) Peptit và protein b) Protein phức tạp và protein đơn chức giản.

Câu 2. Tại sao khi nấu canh riêu cua lại thấy từng mảng riêu cua nổi lên trên?

Câu 3: Khi thủy phân hoàn toàn 1 mol một pentapeptit X thu được 3 mol Gly, 1 mol Ala và 1 mol Phe. Mặt khác thủy phân không hoàn toàn X thu được hỗn hợp gồm Ala-Gly; Gly-Ala; GlyAla-Phe và không thấy có sản phẩm Phe-Gly. CTCT của A? 4. Hoạt động vận dụng/ mở rộng Câu 1: Khi thủy phân 500 gam protein X thì thu được 170 gam alanin. Nếu khối lượng của phân tử protein là 50.000 đvC thì số mắt xích alanin trong X là A. 191 B. 200 C. 250 D. 181 Câu 2: Một protein chứa 0,5 % kẽm. Biết phân tử protein này có chứa 1 nguyên tử kẽm. Khi thủy phân 26 gam protein X thì thu được 15 gam glyxin. Nếu khối lượng của phân tử protein là 40000 đvC thì số mắt xích glyxin trong X là B. 240 C. 250 D. 308 A. 302 Câu 3: Thủy phân hết một lượng pentapeptit trong môi trường axit thu được 34,56g Ala-Gly-AlaAla; 10,15g Gly-Ala-Gly; 17,36g Gly-Ala-Ala; 26,28g Gly-Ala; 7,5g Gly còn lại là Ala-Ala và Ala. Tỉ lệ số mol của Ala-Ala và Ala là 1:3. Tổng khối lượng của Ala-Ala và Ala trong hỗn hợp sản phẩm A. 10,248g

B. 27,7g

C. 12,81g

D. 32,4g

V. Tiến trình bài dạy: 1. Ổn định lớp: 2. Bài cũ: Viết phương trình hóa học của phản ứng giữa:(10 phút) - Glyxin với NaOH và H2SO4 - Alanin với CH3OH (có mặt khí HCl bão hòa) - Trùng ngưng axit 7 - aminoheptanoic 3. Bài mới Hoạt động 1(3 phút) : Hoạt động khởi động Mục tiêu: Tạo hứng thú và kích thích sự tò mò của học sinh vào chủ đề học tập. Học sinh tiếp nhận kiến thức chủ động, tích cực, hiệu quả.

Giáo viên cho HS trả lời 4 câu hỏi liên quan để tìm ra từ chìa khóa: 1. Sử dụng phản ứng nào để phân biệt đipeptit với các peptit khác? (BIURE) 2. Khi thủy phân hoàn toàn peptit (môi trường axit hoặc bazơ) thu được sản phẩm là? (α-amino axit).

3. Sừng tê giác, móng tay, móng chân đều được cấu tạo từ chất này? (CHẤT SỪNG) 4. Thành phần chính tạo nên thịt, cá, đậu, trứng, sữa….(PROTEIN)

Từ chìa khóa SỰ SỐNG. GV giới thiệu: Protein có vai trò quan trọng hàng đầu đối với sự sống của con người và sinh vật. Ở đâu có sự sống, ở đó có protein và ngược lại. bài học hôm nay giúp chúng ta nghiên cứu kĩ hơn về protein và vai trò của nó. * Thưc hiện nhiệm vụ học tập Tập trung, tái hiện kiến thức * Báo cáo kết quả và thảo luận * Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về quá trình thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh; phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả; chốt kiến thức Hoạt động 2(40 phút) :

II. Hình thành kiến thức B. PROTEIN

Mục tiêu: Trình bày được: - Định nghĩa, đặc điểm cấu tạo phân tử, tính chất hoá học của peptit (phản ứng thuỷ phân) Hoạt động của GV Hoạt động của HS GV:Chuyển giao nhiệm vụ học tập : bằng cách chia hs thành 4 nhóm theo số thứ tự bàn học trong lớp GV Yêu cầu các nhóm nghiên cứu tài liệu và tìm hiểu các nội dung về Peptit theo yêu cầu : + Khái niệm + Liên kết peptit là gì? +Đặc điểm đầu N; đầu C +Cách phân loại peptit + Cách biểu diễn cấu tạo peptit + Tính chất hóa học của peptit

HS: Hình thành các nhóm theo quy luật Rồi nhận nhiệm vụ học tập và làm việc theo nhóm HS: Thực hiện nhiệm vụ học tập thông qua làm việc nhóm +thỏa thuận quy tắc làm việc trong nhóm +Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ + Chuẩn bị báo cáo các kết quả HS:Báo cáo kết quả và thảo luận HS cử đại diện báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ, Hs nhóm khác cùng tham gia thảo luận Nhóm 1 : Báo cáo về khái niệm Peptit là những hợp chất chứa từ 2 hay 50 gốc á–aminoaxit.

Liên kết với nhau bằng liên kết peptit Liên kết peptit : nhóm –CO –NH–.

HS theo dõi một thí dụ về mạch peptit và chỉ ra liên kết peptit.

Cho biết nguyên nhân hình thành mạch peptit trên.

H2N-CH-CO-(NH-CH-CO-)n-2NH-CH-COOH

| GV: Quan sát quá trình thực R hiện nhiệm vụ của HS có thể Amino axit đầu giúp đỡ HS khi cần thiết (Đầu N)

| R'

| R'' Amino axit đuôi (Đuôi C)

Nhóm 2 : Báo cáo về phân loại peptit Tuỳ theo số lượng đơn vị aminoaxit chia ra : đipeptit, tripeptit và polipeptit.

HS cho biết số lượng đồng phân peptit tăng theo số lượng đơn vị amino axit n.

Khi số phân tử aminoaxit tạo ra peptit tăng lên n lần thì số lượng đồng phân tăng nhanh theo giai thừa của n (n!).

Nhóm 3 : Báo cáo về biểu diễn cấu tạo peptit Tên của các peptit được gọi bằng cách ghép tên các gốc axyl, bắt đầu từ aminoaxit đầu còn tên của aminoaxit đuôi C được giữ nguyên vẹn.

H2N-CH2-CO-NH-CH-CO-NH-CH-COOH | | CH3 CH2-CH(CH3)2 Glyxylalanylleuxin hay Gly-Ala-Leu Nhóm 4 : Báo cáo về tính chất hó học a) Phản ứng thuỷ phân Trong môi trường axit hoặc bazơ, peptit bị thuỷ phân thành các aminoaxit. ...-NH-CH-CO-NH-CH-CO-NH-CH-CO-... | | | 1 2 R R R3 +

o

,t + H2O H → ...-NH2 - CH-COOH + hay enzim

R1 + NH2-CH-COOH + NH2-CH-COOH + ... | | 2 R R3 b) Phản ứng màu biure Khi tác dụng với Cu(OH)2, protein tạo màu tím đặc trưng GV:Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức * Hoạt động luyện tập - Mục tiêu:

+ Rèn luyện kĩ năng giải bài tập + Phát triển năng lực tính toán hóa học Hoạt động của HS Hoạt động của GV * Chuyển giao nhiệm vụ học tập 1.Chất nào sau đây thuộc loại peptit?

A. H2NCH2COOCH2COONH4 B. CH3CONHCH2COOCH2CONH2 C. H2NCH(CH3)CONHCH2CH2COOH * Thực hiện nhiệm vụ học tập D. O3NH3NCH2COCH2COOH + Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ 2.Chất nào sau đây có phản ứng màu biure? + Chuẩn bị lên báo cáo (a) H2N-CH(CH3)-CO-NH-CH2CH2COOH; (b) H2N-CH2-CO-NH-CH2-CO-NH-CH2-COOH; (c) Ala−Glu−Val; (d) Ala−Gly ; (e) Ala−Glu−Val−Ala A. (a) ; (b) ; (c) B. (b) ; (c) ; (d) C. (b) ; (c) ; (e) * Báo cáo kết quả và thảo luận D. (a) ; (c) ; (e).

- Bao quát, quan sát, giúp đỡ học sinh khi gặp khó HS báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ, Hs khác cùng tham gia thảo khăn. luận: - Gọi 1 học sinh bất kì của nhóm lên báo cáo kết quả Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức * Hoạt động vận dụng tìm tòi, mở rộng: - Mục tiêu: + Rèn luyện kĩ năng áp dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn + Phát triển năng lực giải quyết vấn đề HS nghiên cứu SGK để biết được tầm quan trọng của protein.

Gv liên hệ THỰC TIỄN: Câu hỏi 1: Sữa đậu nành rất bổ dưỡng cho sức khỏe nhưng cũng có thể trở nên vô dụng, thậm chí nếu dùng không đúng cách. Những lưu ý khi sử dụng sữa đậu nành là: a. Trước hoặc sau khi uống sữa đậu nành 1 giờ không nên ăn cam quýt. b. Không nên uống sữa đậu nành khi đói, tốt nhất là sau bữa ăn sáng 1-2 giờ. Hãy giải thích tại sao có những lưu ý như vậy.

Trả lời: a. Vì axit và vitamin trong cam quýt tác dụng lên protein trong sữa đậu nành kết tinh thành khối ở ruột non làm ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa gây đầy bụng, đau bụng. b. Uống sữa khi bụng đói không những làm sữa đào thả ra ngoài dạ dày mà còn làm các protein này bị tiêu hao phân giải thành nhiệt lượng, như thế không phát huy được tác dụng của protein.

Protein trong sữa qua dạ dày và đường ruột tiêu hóa phân giải thành các loại acid amin sau đó mới được hấp thụ, uống sữa khi bụng đói sẽ làm protein không được phân giải thành acid amin, thành phần acid amin này trong tiểu tràng không kịp hấp thụ và đẩy vào đại tràng tạo thành hợp chất độc hại.Vì thế không nên uống sữa vào buổi sáng đặc biệt lúc bụng đói, chỉ nên uống sữa sau bữa sáng 1 – 2 tiếng, trong dạ dày có chất chống lại những chất độc hại của sữa khi bụng đói, trước khi uống sữa nên ăn một chút thực phẩm chứa nhiều tinh bột, ví dụ như bánh bao, bánh tinh bột.

Câu hỏi 2: Tại sao khi làm việc với hóa chất chứa kim loại nặng người ta thường uống sữa?

Trả lời: Protein trong sữa giúp kết tủa các ion kim loại nặng ngay ở bộ máy tiêu hóa, ngăn cản chúng thâm nhập vào các cơ quan khác.

Hoạt động của GV * Chuyển giao nhiệm vụ học tập - Tìm hiểu bệnh gây ra do biến đổi gen?

- Giúp đỡ học sinh khi gặp khó khăn.

Hoạt động của HS * Thực hiện nhiệm vụ học tập + Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ + Chuẩn bị lên báo cáo * Báo cáo kết quả và thảo luận HS báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ, Hs khác cùng tham gia thảo luận:

Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức V. HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC 1. HD học bài cũ: - HS nắm vững tính chất hóa học của peptit-protein.

- Bài tập về nhà: 3 → 6 trang 55 (SGK).

2. HD học bài mới: HS hoàn thành nội dung phiếu học tập 1 sau: Chất Vấn đề Công thức chung

Amin bậc 1 RNH2

NH2

Amino axit

Protein

R CH COOH NH2

... HN CH CO NH CH CO ...

R1 R2

Tính chất hóa học

+ HCl + NaOH + R’OH/khí HCl + Br2 (dd)/H2O Trùng ngưng Phản ứng biure + Cu(OH)2 - Xem trước bài LUYỆN TẬP: CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA AMIN, AMINO AXIT VÀ PROTEIN - Chuẩn bị nội dung phiếu học tập 2:

Câu 1: Số đồng phân amin có công thức phân tử C4H11N A. 5.

B. 7.

C. 6.

D. 8.

Câu 2: Số đồng phân amin bậc một ứng với công thức phân tử C3H9N là A. 4.

B. 3.

C. 2.

D. 5.

Câu 3: Trong các tên gọi dưới đây, tên nào phù hợp với chất CH3–CH(CH3)–NH2?

A. Metyletylamin.

B. Etylmetylamin. C. Isopropanamin.

D. Isopropylamin Câu 4: Tính bazơ của các chất tăng dần theo thứ tự ở dãy nào sau đây A.NH3 < C6H5NH2 < CH3NHCH3 < CH3CH2NH2.

B.NH3 < CH3CH2NH2 < CH3NHCH3 < C6H5NH2.

C.C6H5NH2 < NH3 < CH3CH2NH2 < CH3NHCH3.

D.C6H5NH2 < NH3 < CH3NHCH3 < CH3CH2NH2.

Câu 5: Phát biểu nào sau đây KHÔNG đúng: A. Các amin đều có tính bazơ.

B. Tất cả các amin đơn chức đều chứa số lẻ nguyên tử H trong phân tử C. Phenylamin có tính bazơ yếu hơn NH3.

D. Tính bazơ của các amin đều mạnh hơn NH3.

Câu 6: Hãy sắp xếp các chất sau đây theo trật tự tăng dần tính bazơ: (1) anilin; (2) etylamin; (3) đietylamin; (4) natri hiđroxit; (5) amoniac.

A. (1) < (5) < (2) < (3) < (4) B. (1) < (2) < (5) < (3) < (4) C. (2) < (1) < (3) < (4) < (5) D. (2) < (5) < (4) < (3) < (1) Câu 7 : Amino axit là hợp chất hữu cơ trong phân tử A. chứa nhóm cacboxyl và nhóm amino.

B. chỉ chứa nhóm amino.

C. chỉ chứa nhóm cacboxyl.

D. chỉ chứa nitơ hoặc cacbon.

Câu 8: Trong các tên gọi dưới đây, tên nào không phù hợp với chất CH3–CH(NH2)–COOH ?

A. Axit 2-aminopropanoic.

C. Anilin. B. Axit α-aminopropionic.

D. Alanin.

Câu 9: Cho dãy các chất: C6H5NH2 (anilin), H2NCH2COOH, CH3CH2COOH, CH3CH2CH2NH2, C6H5OH (phenol). Số chất trong dãy tác dụng được với dung dịch HCl là A. 4.

B. 2.

C. 3.

D. 5 Câu 10: Cho các phát biểu sau đây: 1.Dung dịch amino axit đều làm quì tím đổi màu 2.Muối đinatri của axit glutamic dùng làm bột ngọt 3.Các amino axit có phản ứng trùng ngưng 4.Trùng ngưng axit 6- amino hexanoic tạo thành tơ nilon – 6 5. Các amino axit đều là chất rắn ở nhiệt độ thường.

6. HOOC-(CH2)2-CH(NH2)COOH có tên gọi là axit glutaric 7.CH3CH(CH3)CH(NH2) COOH có tên gọi là axit α- amino – 3 – metylbutanoic.

Số phát biểu sai là A. 2 B.3 C.4 D.5 Câu 11: Glixin không tác dụng với A. H2SO4 loãng.

B. CaCO3.

C. C2H5OH. D. NaCl.

HCl NaOH Câu 12: Cho sơ đồ sau: Glyxin   → A  → B. CTCT của B: A. H2NCH2COOH B. H2NCH2COONa C. ClH3NCH2COONa D. ClH3NCH2COOH NaOH HCl Câu 13: Cho sơ đồ sau: Glyxin → A  → B. CTCT của B: A. H2NCH2COOH B. H2NCH2COONa C. ClH3NCH2COONa D. ClH3NCH2COOH Câu 15: Khi nói về peptit và protein, phát biểu nào sau đây sai?

A. Tất cả các protein đều tan trong nước tạo thành dung dịch dạng keo B. Protein có phản ứng màu biure C. Liên kết của nhóm CO và NH giữa hai đơn vị α-amino axit được gọi là liên kết peptit D. Thủy phân hoàn toàn protein đơn giản thu được các α-amino axit Câu 16: Khi thủy phân hoàn toàn 1 mol một pentapeptit X thu được 3 mol Gly, 1 mol Ala và 1 mol Phe. Mặt khác thủy phân không hoàn toàn X thu được hỗn hợp gồm Ala-Gly; Gly-Ala; GlyGly và không thấy có sản phẩm Phe-Gly. CTCT của A: A. Phe-Gly-Gly-Ala-Ala B. Gly-Gly-Ala-Phe-Gly. C. Gly-Gly-Ala-Gly-Phe D. Ala-Gly-PheGly-Gly. Câu 17: Số đồng phân tripeptit có chứa gốc của cả glyxin và alanin là A. 6.

B. 3.

C. 5.

D. 4.

Câu 18: Phát biểu nào sau đây là sai?

A. Protein đơn giản được tạo thành từ các gốc α-amino axit.

B. Tất cảcác peptit đều có khả năng tham gia phản ứng thủy phân.

C. Trong phân tử đipeptit mạch hởcó hai liên kết peptit.

D. Tripeptit Gly–Ala–Gly có phản ứng màu biure với Cu(OH)2.

Câu 19: Số đồng phân tripeptit tạo thành từ 1 phân tử glyxin và 2 phân tử alanin là A. 2.

B. 3.

C. 5.

D. 4.

Câu 20: Thuốc thử nào dưới đây để nhận biết được tất cả các dung dịch các chất trong dãy sau: Lòng trắng trứng, glucozơ, Glixerol và hồ tinh bột.

A. Cu(OH)2/OH- đun nóng.

B. Dung dịch AgNO3/NH3.

C. Dung dịch HNO3 đặc. D. Dung dịch Iot. Câu 21. Cho 0,01 mol amino axit A tác dụng vừa đũ với 80 ml dung dịch HCl 0,125M; sau phản ứng đem cô cạn thì thu được 1,815g muối. Nếu trung hồ A bằng một lượng vừa đũ NaOH thì thấy tỉ lệ mol giữa A và NaOH là 1:1. a) Xác định CTPT và CTCT của A, biết rằng phân tử của A có mạch cacbon không phân nhánh và A thuộc loại α- amino axit b) Viết CTCT các đồng phân có thể của A vàgọi tên chúng theo danh pháp thế, khi - Thay đổi vị trí nhóm amino.

- Thay đổi cấu tạo gốc hiđrocacbon và nhóm amino vẫn ở vị trí α.

Câu 22. Cho 100 ml dung dịch amino axit A 0.2M tác dụng vừa đử với 80 ml dd NaOH 0.25M. Mặc khác 100 ml dd amino axit trên tác dụng vừa đử với 80 ml dd HCl 0.5M. Biết A có tỉ khối hơi so với H2 bằng 52. Công thức phân tử của A là: A/ (H2N)2CH-CH2-COOH B/ H2N-CH2-CH(COOH)2 C/ (H2N)2CH-CH(COOH)2 D/ H2N-CH2-CH2-CH(COOH)2 Câu 23. Cho 15,00 gam glyxin vào 300 ml dung dịch HCl, thu được dung dịch X. Cho X tác dụng vừa đủ với 250 ml dung dịch KOH 2M, thu được dung dịch Y. Cô cạn Y, thu được m gam chất rắn khan. Giá trị của m là

A. 53,95 B. 44,95.

C. 22,60.

D. 22,35.

Câu 24. Thủy phân hoàn toàn a gam Glu-Gly trong dung dịch NaOH dư thu được 17,28 gam hỗn hợp muối. Giá trị của a là: A. 12,24 B. 11,44 C. 13,25 D. 13,32

Trường THPT ...

Ngày 21 tháng 10 năm 2018

Tổ Hóa - Sinh - Công nghệ

GV soạn: ....

---*--Tiết 18 - Bài 12: LUYỆN TẬP CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA AMIN AMINO AXIT VÀ PROTEIN I. Chuẩn kiến thức và kỹ năng 1. Kiến thức: - So sánh ,củng cố kiến thức về cấu tạo cũng như tính chất của amino và amino axit Trọng tâm - So sánh, củng cố kiến thức về cấu tạo và tính chất của amin, amino axit, và protein.

- Rèn luyện kĩ năng viết phương trình hóa học và giải thích tính chất của amin, amino axit, protein.

2. Kỹ năng: - Làm bảng tổng kết về các hợp chất ttrong chương - Viết phương trình hóa học của pứ dưới dạng tổng quát cho các hợp chất amin ,amino axit - Giải các bài tập phần amin và amino axit 3. Thái độ: HS nắm được tầm quan trọng của các hợp chất amin và amino axit cùng với kiến thức về amin và amino axit được hiểu kĩ( cấu tạo, tính chất của các hợp chất) sẽ tạo hứng thú cho HS khi học bài luyện tập này 4. Định hướng năng lực cần đạt: 3.1. Năng lực tự học.

3.2. Năng lực giải quyết vấn đề. thông.

3.3. Năng lực giao tiếp.

3.4. Năng lực hợp tác.

3.5. Năng lực sử dụng công nghệ thông tin và truyền 3.6. Năng lực sử dụng ngôn ngữ .

II. PHƯƠNG PHÁP - Học sinh thảo luận tổ nhóm.

- Nêu vấn đề - đàm thoại.

III. CHUẨN BỊ: 1. Giáo viên: Chuẩn bị hệ thống câu hỏi cho bài luyện tập Phiếu học tập 1: Chất

Amin bậc 1

Amino axit

Protein

Vấn đề Công thức chung

RNH2

NH2

R CH COOH NH2

... HN CH CO NH CH CO ...

R1 R2

Tính chất hóa học + HCl + NaOH + R’OH/khí HCl + Br2 (dd)/H2O Trùng ngưng Phản ứng biure + Cu(OH)2 2. Học sinh: - Kẻ sẵn bảng tổng kết như sách giáo khoa nhưng chưa điền dữ liệu.

- Chuẩn bị một hệ thống câu hỏi, bài tập tự luận, trắc nghiệm bám sát nội dung luyện tập và một số bài tập giao trước cho học sinh.

- HS phải chuẩn bị các bài tập luyện tập trong SGK - HS phải hệ thống lại các kiến thức đã học và giải các bài tập mà giáo viên giao cho trước IV. MÔ TẢ VÀ HỆ THỐNG BÀI TẬP. 1. Bảng mô tả : Nội dung Mức độ nhận thức kiến thức Nhận biết Thông hiểu Vận dụng thấp Vận dụng cao - Khái niệm, phân − Đặc điểm cấu tạo: + Viết cấu tạo + Viết cấu tạo và loại, cách gọi tên nguyên tử N liên kết các đồng phân gọi tên một số (theo danh pháp thay với 1, 2 hoặc 3 gốc amin có số C ≤ 4 amin cụ thể thế và gốc - chức).

HC và gọi tên;  → (cấu tạo ←  - Đặc điểm cấu tạo − Gọi tên amin - Xác định được tên gọi) phân tử , tính chất bậc của amin vật lí (trạng thái, theo công thức màu, mùi, độ tan) cấu tạo. của amin.

Amin - Tính chất hóa học - Viết các PTHH minh + So sánh tính + Tính khối điển hình của amin họa tính chất. Phân bazơ của một số lượng amin trong là tính bazơ, anilin biệt anilin và phenol amin phản ứng với axit có phản ứng thế với bằng phương pháp hoá + Nhận biết amin hoặc với brom brom trong nước. học + Xác định cấu - Dự đoán được tính tạo amin dựa vào chất hóa học của phản ứng tạo amin và anilin. muối.

Aminoaxit − Đặc điểm cấu tạo: - Dự đoán được tính

- Nhận dạng các - Viết cấu tạo và

là hợp chất hữu cơ tạp chức: phân tử chứa đồng thời nhóm NH2 và nhóm COOH + tồn tại dưới dạng ion lưỡng cực: - Ứng dụng quan trọng của amino axit.

chất của amino axit, kiểm tra dự đoán và kết luận.

- Cách gọi tên các aminoaxit theo tên thay thế, tên thường, tên bán hệ thống.

hợp chất amino axit.

- Viết cấu tạo các đồng phân amino axit có số C ≤ 3 và gọi tên;

gọi tên một số amino axit cụ thể  → (cấu tạo ←  tên gọi)

− Đặc điểm cấu tạo phân tử của amino axit - Phân biệt dung dịch amino axit với dung dịch chất hữu cơ khác bằng phương pháp hoá học.

− Tính chất hóa học điển hình của amino axit là tính lưỡng tính axit – bazơ + Tính axit: thể hiện khi tác dụng với bazơ kiềm + Tính bazơ: thể hiện khi tác dụng với axit + Phản ứng trùng ngưng giữa hai nhóm chức − Phản ứng este hóa của nhóm COOH với ancol - Viết các PTHH minh họa tính chất hóa học của peptit − Tính chất hóa học điển hình của peptit là phản ứng thủy phân . + Phản ứng màu biure: là phản ứng của peptit và protein (có từ 2 liên kết peptit CO-NH trở lên) tác dụng với Cu(OH)2 → màu tím − Đặc điểm cấu tạo phân tử của peptit và protein − Tính chất hóa học của protein: phản ứng thủy phân; phản ứng màu biure. − Ngoài ra protein còn dễ bị đông tụ khi đun nóng

+ Nhận biết amino axit + Tính khối lượng amino axit trong phản ứng với axit hoặc với bazơ - Viết các PTHH chứng minh tính chất

+ Xác định cấu tạo amino axit dựa vào phản ứng tạo muối hoặc sự đốt cháy.

+ Viết cấu tạo một số peptit, đipeptit, tripeptit + Viết phương trình hóa học của phản ứng thủy phân các peptit vừa viết;

+ Tính số mắt α-amino xích axit trong một phân tử peptit hoặc protein

+ Viết phương trình hóa học của phản ứng thủy phân các protein vừa viết; - Phân biệt dung dịch protein với chất lỏng khác.

+ Tính số mắt xích α-amino axit trong một phân tử peptit hoặc protein

- Định nghĩa, đặc điểm cấu tạo phân tử, tính chất hoá học của peptit (phản ứng thuỷ phân) Peptit

Protein

- Khái niệm, đặc điểm cấu tạo, tính chất của protein (sự đông tụ; phản ứng thuỷ phân, phản ứng màu của protein với Cu(OH)2). Vai trò của protein đối với sự sống

2. Hệ thống bài tập : phiếu học tập 2: Câu 1: Số đồng phân amin có công thức phân tử C4H11N A. 5.

B. 7.

C. 6.

D. 8.

Câu 2: Số đồng phân amin bậc một ứng với công thức phân tử C3H9N là A. 4.

B. 3.

C. 2.

D. 5.

Câu 3: Trong các tên gọi dưới đây, tên nào phù hợp với chất CH3–CH(CH3)–NH2?

A. Metyletylamin.

B. Etylmetylamin. C. Isopropanamin.

D. Isopropylamin Câu 4: Tính bazơ của các chất tăng dần theo thứ tự ở dãy nào sau đây A.NH3 < C6H5NH2 < CH3NHCH3 < CH3CH2NH2.

B.NH3 < CH3CH2NH2 < CH3NHCH3 < C6H5NH2.

C.C6H5NH2 < NH3 < CH3CH2NH2 < CH3NHCH3.

D.C6H5NH2 < NH3 < CH3NHCH3 < CH3CH2NH2.

Câu 5: Phát biểu nào sau đây KHÔNG đúng: A. Các amin đều có tính bazơ.

B. Tất cả các amin đơn chức đều chứa số lẻ nguyên tử H trong phân tử C. Phenylamin có tính bazơ yếu hơn NH3.

D. Tính bazơ của các amin đều mạnh hơn NH3.

Câu 6: Hãy sắp xếp các chất sau đây theo trật tự tăng dần tính bazơ: (1) anilin; (2) etylamin; (3) đietylamin; (4) natri hiđroxit; (5) amoniac.

A. (1) < (5) < (2) < (3) < (4) B. (1) < (2) < (5) < (3) < (4) C. (2) < (1) < (3) < (4) < (5) D. (2) < (5) < (4) < (3) < (1) Câu 7 : Amino axit là hợp chất hữu cơ trong phân tử A. chứa nhóm cacboxyl và nhóm amino.

B. chỉ chứa nhóm amino.

C. chỉ chứa nhóm cacboxyl.

D. chỉ chứa nitơ hoặc cacbon.

Câu 8: Trong các tên gọi dưới đây, tên nào không phù hợp với chất CH3–CH(NH2)–COOH ?

A. Axit 2-aminopropanoic.

C. Anilin. B. Axit α-aminopropionic.

D. Alanin.

Câu 9: Cho dãy các chất: C6H5NH2 (anilin), H2NCH2COOH, CH3CH2COOH, CH3CH2CH2NH2, C6H5OH (phenol). Số chất trong dãy tác dụng được với dung dịch HCl là A. 4.

B. 2.

C. 3.

D. 5 Câu 10: Cho các phát biểu sau đây: 1.Dung dịch amino axit đều làm quì tím đổi màu 2.Muối đinatri của axit glutamic dùng làm bột ngọt 3.Các amino axit có phản ứng trùng ngưng 4.Trùng ngưng axit 6- amino hexanoic tạo thành tơ nilon – 6 5. Các amino axit đều là chất rắn ở nhiệt độ thường.

6. HOOC-(CH2)2-CH(NH2)COOH có tên gọi là axit glutaric 7.CH3CH(CH3)CH(NH2) COOH có tên gọi là axit α- amino – 3 – metylbutanoic.

Số phát biểu sai là

A. 2 B.3 C.4 D.5 Câu 11: Glixin không tác dụng với A. H2SO4 loãng.

B. CaCO3.

C. C2H5OH. D. NaCl. HCl NaOH Câu 12: Cho sơ đồ sau: Glyxin  → A → B. CTCT của B: A. H2NCH2COOH B. H2NCH2COONa C. ClH3NCH2COONa D. ClH3NCH2COOH NaOH HCl Câu 13: Cho sơ đồ sau: Glyxin  → A   → B. CTCT của B: A. H2NCH2COOH B. H2NCH2COONa C. ClH3NCH2COONa D. ClH3NCH2COOH Câu 15: Khi nói về peptit và protein, phát biểu nào sau đây sai?

A. Tất cả các protein đều tan trong nước tạo thành dung dịch dạng keo B. Protein có phản ứng màu biure C. Liên kết của nhóm CO và NH giữa hai đơn vị α-amino axit được gọi là liên kết peptit D. Thủy phân hoàn toàn protein đơn giản thu được các α-amino axit Câu 16: Khi thủy phân hoàn toàn 1 mol một pentapeptit X thu được 3 mol Gly, 1 mol Ala và 1 mol Phe. Mặt khác thủy phân không hoàn toàn X thu được hỗn hợp gồm Ala-Gly; Gly-Ala; GlyGly và không thấy có sản phẩm Phe-Gly. CTCT của A: A. Phe-Gly-Gly-Ala-Ala B. Gly-Gly-Ala-Phe-Gly. C. Gly-Gly-Ala-Gly-Phe D. Ala-Gly-PheGly-Gly. Câu 17: Số đồng phân tripeptit có chứa gốc của cả glyxin và alanin là A. 6.

B. 3.

C. 5.

D. 4.

Câu 18: Phát biểu nào sau đây là sai?

A. Protein đơn giản được tạo thành từ các gốc α-amino axit.

B. Tất cảcác peptit đều có khả năng tham gia phản ứng thủy phân.

C. Trong phân tử đipeptit mạch hởcó hai liên kết peptit.

D. Tripeptit Gly–Ala–Gly có phản ứng màu biure với Cu(OH)2.

Câu 19: Số đồng phân tripeptit tạo thành từ 1 phân tử glyxin và 2 phân tử alanin là A. 2.

B. 3.

C. 5.

D. 4.

Câu 20: Thuốc thử nào dưới đây để nhận biết được tất cả các dung dịch các chất trong dãy sau: Lòng trắng trứng, glucozơ, Glixerol và hồ tinh bột.

A. Cu(OH)2/OH- đun nóng.

B. Dung dịch AgNO3/NH3.

C. Dung dịch HNO3 đặc. D. Dung dịch Iot. Câu 21. Cho 0,01 mol amino axit A tác dụng vừa đũ với 80 ml dung dịch HCl 0,125M; sau phản ứng đem cô cạn thì thu được 1,815g muối. Nếu trung hồ A bằng một lượng vừa đũ NaOH thì thấy tỉ lệ mol giữa A và NaOH là 1:1. a) Xác định CTPT và CTCT của A, biết rằng phân tử của A có mạch cacbon không phân nhánh và A thuộc loại α- amino axit b) Viết CTCT các đồng phân có thể của A vàgọi tên chúng theo danh pháp thế, khi - Thay đổi vị trí nhóm amino.

- Thay đổi cấu tạo gốc hiđrocacbon và nhóm amino vẫn ở vị trí α.

Câu 22. Cho 100 ml dung dịch amino axit A 0.2M tác dụng vừa đử với 80 ml dd NaOH 0.25M. Mặc khác 100 ml dd amino axit trên tác dụng vừa đử với 80 ml dd HCl 0.5M. Biết A có tỉ khối hơi so với H2 bằng 52. Công thức phân tử của A là: A/ (H2N)2CH-CH2-COOH B/ H2N-CH2-CH(COOH)2 C/ (H2N)2CH-CH(COOH)2 D/ H2N-CH2-CH2-CH(COOH)2

Câu 23. Cho 15,00 gam glyxin vào 300 ml dung dịch HCl, thu được dung dịch X. Cho X tác dụng vừa đủ với 250 ml dung dịch KOH 2M, thu được dung dịch Y. Cô cạn Y, thu được m gam chất rắn khan. Giá trị của m là A. 53,95 B. 44,95.

C. 22,60.

D. 22,35.

Câu 24. Thủy phân hoàn toàn a gam Glu-Gly trong dung dịch NaOH dư thu được 17,28 gam hỗn hợp muối. Giá trị của a là: B. 11,44 C. 13,25 D. 13,32 A. 12,24

V. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: C. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC: 1. Ổn định lớp 2.Kiểm tra bài cũ: Trình bày tính chất hoá học của glyxin? viết PTPƯ chứng minh??

3. Bài mới: Hoạt động 1(3 phút) : Hoạt động khởi động Mục tiêu: Tạo hứng thú và kích thích sự tò mò của học sinh vào chủ đề học tập. Học sinh tiếp nhận kiến thức chủ động, tích cực, hiệu quả.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập: * Thưc hiện nhiệm vụ học tập Các em đã được học xong kiến thức cơ bản chương Tập trung, tái hiện kiến thức amin-aminoaxit-peptit. Vậy đọng lại trong ta được * Báo cáo kết quả và thảo luận những phần kiến thức như thế nao? Sư khác biệt giữa chúng ra sao .Để có cái nhìn tổng quát ta vào bài hôm nay * Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về quá trình thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh; phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả; chốt kiến thức

Hoạt động 2(40 phút) : II. Hình thành kiến thức Mục tiêu: củng cố kiến thức về cấu tạo, tính chất của amin, aminoaxit, protein.

- Phát triển năng lực hợp tác.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS GV:Chuyển giao nhiệm vụ HS: Hình thành các nhóm theo quy luật Rồi nhận nhiệm vụ học tập và làm việc theo nhóm Phiếu học tập số 1: Gv cho HS các nhóm hoàn HS: Thực hiện nhiệm vụ học tập thông qua làm việc nhóm thành bảng tổng kết kiến thức +thỏa thuận quy tắc làm việc trong nhóm đã giao về nhà ở tiết trước +Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ So sánh kết quả của các + Chuẩn bị báo cáo các kết quả nhóm.

HS:Báo cáo kết quả và thảo luận GV: Quan sát quá trình thực hiện nhiệm vụ của HS có thể HS cử đại diện báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ,

giúp đỡ HS khi cần thiết Hs nhóm khác cùng tham gia thảo luận Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức Chất Vấn đề Công thức chung

Amin bậc 1 NH2

RNH2

Amino axit

Protein

R CH COOH NH2

... HN CH CO NH CH CO ...

R1 R2

Tính chất hóa học + HCl

+ NaOH + R’OH/khí HCl + Br2 (dd)/H2O

tạo muối

tạo muối

tạo muối

-

-

tạo muối

tạo muối hoặc bị thủy phn khi nung nóng thủy phân khi nung nóng

-

-

-

ε - và ω aminoaxit tham gia phản ứng trùng ngưng

-

-

Trùng ngưng -

tạo kết tủa

Phản ứng tạo hợp chất màu tím biure (+ Cu(OH)2) 4. Củng cố Hoạt động 3 III. Hoạt động luyện tập Mục tiêu: + Rèn luyện kĩ năng giải bài tập + Phát triển năng lực tính toán hóa học Hoạt động của GV Hoạt động của HS GV chuyển giao học sinh làm một HS: Thực hiện nhiệm vụ học tập thông qua làm việc số bài tập phiếu số 2 nhóm +thỏa thuận quy tắc làm việc trong nhóm GV gọi HS lên bảng chữa bài. +Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ GV:Chuyển giao nhiệm vụ học + Chuẩn bị báo cáo các kết quả tập : Cả lớp HS:Báo cáo kết quả và thảo luận Bài tập 1: Dung dịch chất nào dưới đây làm đổi màu quỳ tím HS cử đại diện báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm thành xanh ? vụ, Hs nhóm khác cùng tham gia thảo luận A.C6H5NH2 Bài tập 1: C B.H2N-CH2-COOH

C.CH3CH2CH2NH2 D.H2N-CH-COOH CH2-CH2-COOH Bài tập 2: C2H5NH2 trong H2O không pứ với chất nào trong số các chất sau ?

B.H2SO4 A.HCl C.NaOH D.Quỳ tím Bài tập 3: Viết các phương trình hóa học của pứ giữa tirozin HOC6H4-CH2-CH-COOH Với các chất sau: NH2 a) HCl b) Nước brom c) NaOH d) CH3OH/HCl (hơi bão hồa) Bài tập 4: Trình bày pp hóa học phân biệt dd từng chất trong các nhóm sau: a) CH3NH2 (1), CH3COONa (2), NH2-CH2-COOH(3) b) CH3-CH(NH2)-COOH (1), CH2OH-CHOH-CH2OH (2), CH3CHO (3), C6H5NH2 (4).

Bài tập 2: C Bài tập 3: Giải a) HO-C6H4-CH2-CH-COOH +HCl NH2 HO-C6H5-CH2-CH-COOH NH 3+Cl

b) HO-C6H4-CH2-CH-COOH+ddBr2 NH2 HO-C6H2Br2 -CH2-CH-COOH NH2 c) HO-C6H4-CH2-CH-COOH+NaOH NH2 NaO- C6H4-CH2-CH-COONa NH2 d) HO-C6H4-CH2-CH-COOH + CH3OH/HCl NH2 HO-C6H4-CH2-CH-COOCH3 NH2 Bài tập 4: Giải a) 1 2 3 Bài tập 5: Cho 0,01 mol amino Qtím Xanh(1) xanh(2) Nhận ra axit A tác dụng vừa đủ với 80 ml glyxin dung dịch HCl 0,125M,sau đó đem Dd Khói Còn lại cô cạn thì được 1,815g muối .Nếu HCl trắng trung hồ A bằng một lượng vừa đủ  → CH3NH3+ + OHNaOH thì thấy tỉ lệ mol giữa A và (1) CH3NH2 + HOH ←  NaOH là 1:1  → CH3COOH+ OH(2) CH3COO- + HOH ←  a) Xđ CTPT và CTCT của A ,biết rằng phân tử A có mạch C không b) phân nhánh và A thuộc loại 1 2 3 4 α − a min oaxit .

Cu(OH)2, Dd b) Viết CTCT các đồng phân có lắc nhẹ xanh thể có của A và gọi tên chúng theo lam danh pháp thay thế ,khi Cu(OH)2 ↓ đoû - thay đổi vị trí nhóm amino o gạch t -thay đổi cấu tạo gốc hiđrocacbon Dd Br2 còn ↓ trắng và nhóm amino vẫn trí α .

Học sinh tự viết phương trình phản ứng

GV: Quan sát quá trình thực hiện nhiệm vụ của HS có thể giúp đỡ Bài tập 5: Giải HS khi cần thiết a) nHCl=0,08.0,125=0,01mol

ta có: 0,01 mol α − a min oaxit td vừa đủ 0,01 mol HCl 1,815g 1 mol α − a min oaxit tác dụng 1mol HCl 181,5g phân tử α − a min oaxit chỉ chứa 1 nhóm –NH2 ở vị trí α Mamino axit =181,5-36,5=145g khi trung hồ A bằng 1 lượng vừa đủ NaOH,na=nNaOH=1:1 A có một nhóm –COOH H2N-RCOOH MR=145-45-16=84g R:-C6H12VÌ A không phân nhánh nên CTCTA: CH3-CH2-CH2-CH2-CH2-CH-COOH NH2 b)Viết CTCT 7 6 5 4 3 2 1 CH3-CH2-CH2-CH2-CH2- CH-COOH NH2 ( Axit 2-aminoheptanoic) CH3-CH2-CH2-CH2-CH- CH-COOH NH2 (Axit 3-aminoheptanoic) CH3-CH2-CH2-CH-CH2- CH-COOH NH2 ( Axit 4-aminoheptanoic) CH3-CH2-CH-CH2-CH2- CH-COOH NH2 (Axit 5-aminoheptanoic) CH3-CH-CH2-CH2-CH2- CH2-COOH NH2 ( Axit 6-aminoheptanoic) NH2-CH2-CH2-CH2-CH2-CH2-CH2COOH ( Axit 7-aminoheptanoic) Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức cho điểm học sinh 5. Hướng dẫn về nhà : Học bài cũ, trả lời câu hỏi SGK, SBT. Chuẩn bị bài mới.

Trường THPT ...

Ngày 29 tháng 10 năm 2018

Tổ Hóa - Sinh - Công nghệ

GV soạn: ...

---*--CHƯƠNG 4:

POLIME VÀ VẬT LIỆU POLIME

Tiết 19 – Bài 13:

ĐẠI CƯƠNG VỀ POLIME

I. Chuẩn kiến thức và kỹ năng 1. Kiến thức Biết được: Khái niệm, đặc điểm cấu tạo, tính chất vật lí (trạng thái, nhiệt độ nóng chảy), cơ tính của polime.

2. Kĩ năng - Từ monome viết được công thức cấu tạo của polime và ngược lại.

- Phân biệt được polime thiên nhiên với polime tổng hợp hoặc nhân tạo.

- Quan sát thí nghiệm, nêu hiện tượng, giải thích và viết các phương trình hoá học. Rút ra nhận xét.

- Vận dụng kiến thức liên môn (vật lý, hóa học) để giải quyết các vấn đề thực tiễn 3. Định hướng năng lực cần đạt: 3.1. Năng lực tự học.

3.4. Năng lực hợp tác.

3.2. Năng lực giải quyết vấn đề. thông.

3.5. Năng lực sử dụng công nghệ thông tin và truyền

3.3. Năng lực giao tiếp.

3.6. Năng lực sử dụng ngôn ngữ .

4. Thái độ: - Một số hợp chất polime là những vật liệu, gần gũi trong cuộc sống, việc trang bị cho học sinh một cách nhìn tổng thể về các hợp chất polime sẽ gây hứng thú cho học sinh khi học bài này.

- Tích cực tham gia các hoạt động của tập thể - Sử dụng và bảo quản được một số vật liệu polime trong đời sống.

5. Xây dựng bảng mô tả Nội dung

Nhận biết

Đại cương về polime

- Nêu được khái niệm của polime

- Câu

- Phân loại

Thông hiểu

Vận dụng thấp

Vận dụng cao

− Đặc điểm cấu tạo: + có kích thước lớn và phân tử khối cao + Do nhiều mắt xích

- Biết cách sử dụng một số vật liệu polime

- Biết cách bảo quản một số vật liệu polime trong đời sống - Tìm hiểu một số đồ dùng

hỏi/bài tập đính tính

Bài tập thực hành/thí nghiệm, thực nghiệm

được một số polime thiên nhiên, tổng hợp, bán tổng hợp

nối với nhau theo kiểu mạch phân nhánh, không phân nhánh, mạng không gian. − Đặc tính vật lí chung: + không bay hơi - Gọi tên được + không có nhiệt một số polime độ nóng chảy cố định thông dụng + khó hòa tan - Nêu được tính + nhiều chất cách chất vật lý của điện, cách nhiệt ; một polime số có tính dẻo, tính đàn hồi...

- Phân biệt được polime thiên nhiên với polime tổng hợp hoặc nhân tạo Giải thích được các hiện tượng thí nghiệm liên quan đến tính chất vật lí, cơ học của một số vật liệu polime thông dụng

Mô tả và nhận biết được các hiện tượng TN liên quan đến tính chất vật lí, cơ học của một số vật liệu polime thông dụng

thông dụng trong đời sống - Giải thích một số đặc tính của một số vật liệu polime thông dụng dựa vào cấu trúc polime, cấu tạo phân tử

Giải thích được một số hiện tượng TN liên quan đến thực tiễn

hằng ngày được chế biến từ các vật liệu polime và cách đề xuất cách sử dụng an tòan, hiệu qủa.

- Phân biệt được các đồ dùng, vật dụng được làm từ da giả, da thật, lựa chọn tơ tằm, lụa nhân tạo, sợi tổng hợp,.... + Viết cấu tạo và gọi tên một số polime (cấu tạo  → tên gọi) ←  + Viết phương trình hóa học biểu diễn các phản ứng giữ nguyên mạch, cắt mạch, cộng mạch..

Phát hiện được một số hiện tượng trong thực tiễn và sử dụng kiến thức hóa học để giải thích.

6. Hệ thống câu hỏi/ bài tập kiểm tra, đánh giá trong quá trình dạy học - Mức độ biết: 1. Cho các vật liệu sau: tơ tằm, cao su Buna, tinh bột, nilon 6. Vật liệu nào sau đây là polime thiên nhiên: A. Tơ tằm, tinh bột tằm, cao su Buna

B. Tinh bột, nilon 6

C. Nilon 6, cao su Buna

D. Tơ

2. Nhận định nào sau đây là đúng khi nói về tính chất vật lí của polime ?

A. Polime là hợp chất có phân tử khối lớn, có nhiệt độ nóng chảy xác định B. Hầu hết các polime đều tan được trong nước,tan trong dung môi thích hợp C. Hầu hết polime là những chất rắn không bay hơi, không có nhiệt độ nóng chảy xác định D. Các polime dẫn điện kém, dẫn nhiệt tốt.

- Mức độ hiểu: 3. Tơ tằm và nilon -6,6 đều : A. có cùng phân tử khối

B. Thuộc loại tơ tổng hợp

C. Thuộc loại tơ thiên nhiên

D. Chứa các loại nguyên tố giống nhau ở trong phân tử

4. Phân tử khối trung bình của polietilen là 46312, của cao su thiên nhiên là 105000. Hãy tính số mắt xích ( trị số n) trong công thức phân tử của mỗi loại polime trên ?

5. Theo em loại polime nào sau đây có tính chất bền cơ học cao nhất?

A. Cao su thiên nhiên su Buna

B. Cao su lưu hóa

C. Cao su isopren

D. Cao

- Mức độ vận dụng thấp: 6. Bằng những hiểu biết của mình em hãy giải thích nhận định sau đây: Cùng một khối lượng gạo như nhau nhưng khi nấu cơm nếp lại cần ít nước hơn so với khi nấu cơm tẻ.

7. Vì sao quần áo được làm từ nilon, tơ tằm, len sẽ bền và lâu bị hỏng nếu giặt bằng sữa tắm, dầu gội?

- Vận dụng cao: 8. Vì sao đồ nhựa dùng lâu ngày bị biến màu và trở nên giòn ?

9. Dùng bao bì bằng chất dẻo để đựng thực phẩm có lợi và bất lợi như thế nào? Cách khắc phục những bất lợi đó?

II. Trọng tâm − Đặc điểm cấu tạo và một số đặc tính vật lí chung (trạng thái, nhiệt độ nóng chảy, tính cơ học) III. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên: - SGK và dụng cụ hóa chất để hs tiến hành thí nghiệm theo nhóm - Hóa chất: dd NaOH (10%), dd HNO3(20%), xăng.

- Dụng cụ: đèn cồn, ống nghiệm, kẹp sắt, - Hệ thống câu hỏi cho bài dạy 2. Học sinh: - Các mẫu vật liệu polime như chất dẻo ( ống nhựa, đồ dùng bằng nhựa, túi nilon, áo mưa…); tơ (sợi len, sợi vải, mạng nhện).. , cao su(quả bóng bay, găng tay) - Chuẩn bị theo yêu cầu của GV - Những bảng tổng kết, sơ đồ hình vẽ liên quan đến bài học.

- Hệ thống câu hỏi của bài.

IV. PHƯƠNG PHÁP – KĨ THUẬT DẠY HỌC: Đàm thoại, diễn giảng.

Kết hợp liên môn: Kĩ thuật mảnh ghép, khăn trải bàn.

V. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC. 1. Ổn định lớp (1 phút ). Kiểm tra sĩ số, vắng, phép.

2. Bài mới A – HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (dự kiến thời gian: 4 phút) (1) Mục tiêu:

- Tạo hứng thú và kích thích sự tò mò của học sinh vào chủ đề học tập. Học sinh tiếp nhận kiến thức chủ động, tích cực, hiệu quả.

(2) Phương pháp/Kĩ thuật: - Trực quan, đối thoại.

(3) Hình thức tổ chức hoạt động: - Học sinh quan sát video và trả lời câu hỏi.

(4) Phương tiện dạy học: vật liệu trực quan HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

NỘI DUNG CHÍNH

Bước 1. GV giao nhiệm vụ 1. Phân cả lớp thành 8 nhóm, mỗi nhóm từ 4-5 HS.

CHƯƠNG 4:

2. Yêu cầu học sinh báo cáo các vật liệu, đồ dùng đã được phân công chuẩn bị.

POLIME VÀ VẬT LIỆU POLIME

- Cho học sinh xem video và yêu cầu cho biết:

Tiết 20 – Bài 13: ĐẠI CƯƠNG VỀ POLIME

+ Video nói về điều gì? Nguyên nhân nào đã gây ra hiện tượng đó? + Loại vật liệu gì đã xuất hiện trong đoạn phim + Những vật liệu đó là gì? Có tính chất, công dụng và vai trò như thế nào mà nó được sử dụng phổ biến và gây ra những tác hại to lớn như vậy?

- HS: Quan sát, lắng nghe.

Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ - HS: Nghiên cứu, suy nghỉ.

- GV: Định hướng cho học sinh.

Bước 3. Thảo luận, trao đổi, báo cáo: báo cáo các vật liệu đã chuẩn bị.

Bước 4: Kiểm tra, đánh giá.

- GV nêu các vấn đề được tìm hiểu trong bài học.

B – HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC – LUYỆN TẬP Nội dung 1: Khái niệm (8 phút) (1) Mục tiêu: Học sinh nghiên cứu SGK để biết được: - Khái niệm, đặc điểm cấu tạo, tên gọi của polime .

Kĩ năng: Từ monome viết được công thức cấu tạo của polime và ngược lại.

(2) Phương pháp/Kĩ thuật: - Đàm thoại, vấn đáp - Kĩ thuật khăn trải bàn.

(3) Hình thức tổ chức hoạt động: - Hoạt động cá nhân kết hợp hoạt động nhóm (4) Phương tiện dạy học:

- Máy chiếu đa vật thể, tranh ảnh.

- Phiếu học tập số 1.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS Bước 1. Giao nhiệm vụ

NỘI DUNG CHÍNH I. KHÁI NIỆM

- GV: Tìm hiểu SGK cho biết khái niệm polime, 1. Polime là những hợp chất có phân tử monome, hệ số polime hóa, cách gọi tên polime và khối rất lớn do nhiều đơn vị cơ sở (gọi là hoàn thành phiếu học tập số 1 mắt xích) liên kết với nhau tạo nên.

- GV: Định hướng học sinh thảo luận.

Thí dụ: polietilen: (CH2 - CH2 )n,

+ mỗi học sinh sẽ tự nghiên cứu và ghi nhận kiến Nilon-6 : ( -NH[CH2]5- CO- ) n thức vào phần ghi bài cá nhân (1,2,3,4,5). n: hệ số polime (độ polime hóa ) + Sau khi hoàn thành nhiệm vụ cá nhân, nhóm - Các phân tử tạo nên polime gọi là trưởng tổng hợp ý kiến chung ghi vào phần chung monome (hình chữ nhật) 2. Tên polime bằng cách ghép từ poli trước - HS: Quan sát, lắng nghe.

Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ - HS: nghiên cứu sách giáo khoa để rút ra khái niệm polime, monome, hệ số polime hóa, cách gọi tên polime - GV: Bao quát, tìm hiểu khó khăn của học sinh để kịp thời giúp đỡ.

tên monome CH2 CH2

n polietilen

Ngoài ra polime còn có tên thường CH2

CH Cl

Bước 3. Thảo luận, trao đổi, báo cáo

n poli (vinyl clorua)

- HS: Đại diện các nhóm lên tình bày phần tìm hiểu của nhóm mình.

CF 2 CF 2

Bước 4. Phương án KTĐG

NH [ CH2 ] CO

GV nhận xét, bổ sung và chốt lại kiến thức cơ bản.

C6H10O5

Nội dung 2: phân loại (Dự kiến thời gian: 3 phút) (1) Mục tiêu: - HS biết được một số polime phổ biến trong đời sống.

- Phân loại một số polime theo nguồn gốc.

(2) Phương pháp/Kĩ thuật: - Hỏi đáp, tìm tòi bộ phận - Kĩ thuật “đọc 1 phút” (3) Hình thức tổ chức hoạt động: - Hoạt động nhóm, phiếu học tập số 2 - Hoạt động cá nhân

n : teflon

n : nilon – 6

n : xenlulozơ

(4) Phương tiện dạy học: Máy chiếu, tranh ảnh, phiếu học tập.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

NỘI DUNG CHÍNH

Bước 1. GV giao nhiệm vụ

3. Phân loại:

1. Nghiên cứu SGK tìm hiểu về cơ sở để phân loại polime trong thực tế. Sau đó hoàn thành câu hỏi 1 trong phiếu học tập 2.

2. Hoàn thành tiếp câu hỏi 2 trong phiếu học tập

+ Polime tổng hợp : polime trùng hợp: polipropilen. .. . . polime trùng ngưng: nilon 6,6 . . .

- HS: Lắng nghe và tiếp nhận nhiệm vụ.

Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ

+ Polime thiên nhiên: tinh - HS: Nghiên cứu SGK kết hợp với câu hỏi 1 phiếu học tập 2 để trao đổi với các bạn trong nhóm. Đồng thời hoàn thành phiếu học bột . . . tập 2 + Polime bán tổng hợp: tơ - GV: Bao quát, tìm hiểu khó khăn của học sinh để kịp thời giúp visco đỡ.

Bước 3. Thảo luận, trao đổi, báo cáo - GV: Định hướng học sinh thảo luận. Chọn nhóm bất kì lên báo cáo kết quả sau. Các nhóm còn lại lắng nghe và đặt câu hỏi.

Bước 4. Phương án KTĐG Hs hoàn thành tiếp câu hỏi 2 trong phiếu học tập 2 Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức Nội dung 3: cấu trúc của polime, dự kiến thời gian: 3 phút (1) Mục tiêu: - Biết được các cấu trúc cơ bản của polime.

(2) Phương pháp/Kĩ thuật: Thuyết trình, vấn đáp.

(3) Hình thức tổ chức hoạt động: Hỏi đáp (4) Phương tiện dạy: Máy chiếu HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS Bước 1. Giao nhiệm vụ

NỘI DUNG CHÍNH II. ĐẶC ĐIỂM CẤU TRÚC

- GV: Cho HS trình bày phần chuẩn bị tìm hiểu về cấu trúc Các mắt xích polime Có thể nối của polime. với nhau thành mạch: + Yêu cầu hoàn thành bài tập trên slide - HS: Lắng nghe.

Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ

- Không nhánh: amilozô,…

- Mạch phân nhánh : amilopectin, glicogen…

- Mạch không gian: cao su lưu hóa, - GV: Bao quát, tìm hiểu khó khăn của học sinh để kịp thời nhựa bakelit giúp đỡ.

- HS: Đai diện nhóm lên trình bày

Bước 3. Thảo luận, trao đổi, báo cáo

- GV: Định hướng học sinh thảo luận. + Chất vấn phần trình bày của nhóm bạn. + trình bày lí do không hiểu nội dung kiến thức và yêu cầu giải thích rõ hơn….

Bước 4. Phương án KTĐG - GV: + Yêu cầu hoàn thành bài tập trên slide Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức Nội dung 4: tính chất vật lý của polime, dự kiến thời gian: 15 phút (1) Mục tiêu: Từ các thí nghiệm học sinh kết luận được tính chất vật lí, hóa học của một số polime (2) Phương pháp/Kĩ thuật: Thuyết trình, vấn đáp.

Kĩ thuật dạy học mảnh ghép (3) Hình thức tổ chức hoạt động: Hỏi đáp, thực nghiệm bằng các thí nghiệm kiểm chứng (4) Phương tiện dạy: Máy chiếu, Hóa chất và các dụng cụ thí nghiệm: Đèn cồn, kẹp, nguyên liệu polime HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

NỘI DUNG CHÍNH

Bước 1. Giao nhiệm vụ

III.TÍNH CHẤT VẬT LÍ

- GV: chia lớp thành 4 tổ nghiên cứu và tiến hành thí nghiệm kiểm chứng. Đồng thời đặt ra các câu hỏi liên quan đến phần kiến thức cần nghiên cứu. Cụ thể:

- Hầu hết polime là những chất rắn, không bay hơi, không có nhiệt độ nóng chảy xác định.

1. Dựa vào thực tế và chương cacbohidrat lớp 12 hãy dự đoán tính chất vật lí của polime

- Đa số polime không tan trong các dung môi thông thường, một số tan trong dung môi thích hợp cho dung dịch nhớt, Ví dụ:polibutađien tan trong benzen,. . . .

2. Với các dụng cụ và hóa chất có sẵn hãy nêu cách tiến hành thí nghiệm để chứng minh các dự đóan của mình là đúng. Từ đó rút ra kết luận về tính chất vật lí 3. Ghi báo cáo tường trình thí nghiệm trên bảng nhóm theo mẫu báo cáo và học sinh di chuyển về các nhóm khác theo sự phân công của giáo viên để ghép các mảnh kiến thức với các nhóm khác nhằm hoàn thiện mục nghiên cứu.

- Polime khi nóng chảy cho chất lỏng nhớt, để nguội rắn lại gọi là chất nhiệt dẻo.

- Polime không nóng chảy khi đun mà bị phân hủy gọi là chất nhiệt rắn.

(có thể sử dụng phiếu hướng dẫn thí nghiệm để kiểm tra - Ngoài ra một số polime còn có tính

các tiến hành thí nghiệm của nhóm mình)

dẻo, đàn hồi, cách điện , …

- HS: Lắng nghe.

Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ - HS: Đai diện nhóm lên làm thí nghiệm, các thành viên ghi nhận hiện tượng.

- GV: Bao quát, tìm hiểu khó khăn của học sinh để kịp thời giúp đỡ.

Bước 3. Thảo luận, trao đổi, báo cáo - GV: Định hướng học sinh thảo luận. + Ghi nhận hiện tượng vào các phiếu khăn trải bàn để ghép với các nhóm còn lại. + trình chiếu bài tổng hợp các tính chất vật lý của polime.

Bước 4. Phương án KTĐG - GV: + Nhận xét phần trình bày. + Bổ sung: C – HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG dự kiến thời gian: 5 phút (1) Mục tiêu: - Xác định được thành phần chính, CTCT của monome tạo thành một số polime thường gặp - Phân biệt được polime thiên nhiên với polime tổng hợp hoặc nhân tạo - Giải thích một số đặc tính của một số vật liệu polime thông dụng dựa vào cấu trúc polime, cấu tạo phân tử (2) Phương pháp/Kĩ thuật: Hoạt động cá nhân (3) Hình thức tổ chức hoạt động: Kiểm tra lại kiến thức bằng hệ thống câu hỏi trắc nghiệm khách quan (phiếu học tập số 3) (4) Phương tiện dạy: Máy chiếu, D – HOẠT ĐỘNG TÌM TÒI, MỞ RỘNG. dự kiến thời gian: 3 phút (1) Mục tiêu: Từ các kiến thức đã được học, học sinh áp dụng mở rộng để giải thíchcác hiện tượng thực tế.

- Đề xuất xử lý rác thải làm bằng polime (2) Phương pháp/Kĩ thuật: Thuyết trình, vấn đáp.

Kĩ thuật dạy học mảnh ghép

(3) Hình thức tổ chức hoạt động: Hỏi đáp, thực nghiệm bằng các thí nghiệm kiểm chứng (4) Phương tiện dạy: Máy chiếu, Hóa chất và các dụng cụ thí nghiệm: Đèn cồn, kẹp, nguyên liệu polime Cã thÓ dïng chÊt polime lµm kÝnh quang häc kh«ng ?

Gi¸ trÞ cña m¸y ¶nh th−êng ®−îc x¸c ®Þnh b»ng gi¸ trÞ cña nh÷ng l¨ng kÝnh. ChÕ t¹o mét l¨ng kÝnh quang häc rÊt c«ng phu: Tr−íc hÕt, ph¶i nÊu ch¶y thuû tinh quang häc, c¾t, mµi ®¸nh bãng v.v… Tõ l©u, c¸c nhµ chuyªn m«n m¬ −íc thay thÕ thuû tinh b»ng chÊt dÎo trong suèt, xö lý ®¬n gi¶n h¬n vµ nhanh h¬n.

ViÖn nghiªn cøu Ho¸ h÷u c¬ ë §øc ®B ®¹t nh÷ng thµnh c«ng to lín trong lÜnh vùc nµy. Hä ®B tæng hîp ®−îc lét lo¹i p«lyme cøng, hoµn toµn cã thÓ thay thÕ thuû tinh. VËt liÖu nµy nhÑ h¬n thuû tinh 2,5 lÇn vµ rÎ h¬n ®Õn 3 lÇn. Tõ ®ã, ng−êi ta lµm kÝnh ®eo m¾t, èng nhßm, kÝnh cho m¸y ¶nh, m¸y quay vµ chiÕu phim, còng nh− mäi thø kÝnh quang häc kh¸c.

Kü thuËt lµm l¨ng kÝnh rÊt ®¬n gi¶n: chØ cÇn Ðp chÝnh x¸c, kh«ng cÇn mµi, ®¸nh nh½n, v× s¶n phÈm cã ngay mét ®é nh½n lý t−ëng. N¨ng suÊt chÕ t¹o cao h¬n vËt liÖu thñy tinh hµng chôc lÇn.

VI. TÀI LIỆU: 1. Sách giáo khoa 12 – Bộ GD-ĐT 2. Hình ảnh - https://www.google.com.vn/ 3. Hệ thống bài tập – cá nhân biên soạn và tham khảo internet 4. Phương pháp và kĩ thuật dạy học – Công văn 5555-bộ GD&ĐT. VII. PHÂN TÍCH, RÚT KINH NGHIỆM VÀ HƯỚNG DẪN HỌC TẬP 1.Tổng kết: Giáo viên tổng kết bài học, rút ra những nội dung trọng tâm của bài học 2. Hướng dẫn học tập: - Hướng dẫn học sinh sơ đồ hóa nội dung bài học.

- Hướng dẫn học ở nhà: + Về nhà học Bài và làm bài tập 1, 2 SGK/64 + Xem tiếp phần còn lại của bài: phương pháp điều chế và ứng dụng của polime.

PHỤ LỤC CÁC PHIẾU HỌC TẬP PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1 – Thời gian 5 phút Câu hỏi 1: 1.1. Tìm hiểu SGK cho biết khái niệm polime, monome, hệ số polime hóa, cách gọi tên polime.

– Polime: ...........................................................................................................................

– Monome: ........................................................................................................................

– Tên gọi polime: ..............................................................................................................

1.2. Xác định công thức công thức monome, công thức mắt xích, hệ số polime, công thức polime và gọi tên polime trong các phản ứng tạo polime sau (ghi vào bảng sau)

p,t,xt Phản ứng 1: nCH2=CH2 → –(CH2–CH2)n– etilen p,t,xt Phản ứng 2: nNH2[CH2]5COOH  → –(NH–[CH2]5–CO)n– +nH2O Axit ε–aminocaproic Công thức Hệ số polime Công thức mắt Công thức monome hóa xích polime Phản ứng 1 Phản ứng 2

Tên polime

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2 – Thời gian 3 phút Câu hỏi 1: a) Ghép tên gọi phù hợp với hình ảnh polime. Từ đó cho biết polime được phân loại theo cách nào, gồm những loại nào? (Gợi ý: căn cứ vào xuất xứ của các loại polime để phân loại). Nhựa tổng hợp PE (1), Cao su thiên nhiên (2), Cao su lưu hóa (3), Tơ tổng hợp (4), Tơ tằm (5).

(….) (….) (….) (….) (….)

Polime phân loại theo cách nào: ....................................................................................................

Gồm những loại: – ....................................................................................................................................................

– ....................................................................................................................................................

Câu hỏi 2: Cho các polime sau: sợi bông (xenlulozơ) (1); tơ tằm (2); poli etylen (3); sợi visco (4) (được chế tạo bằng cách cho xenlulozơ phản ứng với CS2 trong NaOH); tơ xenlulozơ axetat (4) (được chế tạo bằng cách cho xenlulozơ phản ứng với anhidrit axetic); poli (vinyl clorua) (5); tơ nilon – 6 (6). Hãy điền polime vào loại tương ứng trong bảng sau: Polime hóa học Polime thiên Theo nguồn gốc nhiên Polime bán tổng hợp Polime tổng hợp

PHIẾU HỨƠNG DẪN THÍ NGHIỆM TN1: (HS nhóm 1 thực hiện) Dùng kẹp sắt kẹp các mẫu PE, PVC đốt trên ngọn lửa đèn cồn, để nguội,quan sát ghi lại: Màu sắc ngọn lửa, mùi, trạng thái tồn tại khi mới đốt nóng và khi để nguội.

Rút ra kết luận TN2: (HS nhóm 2 thực hiện) Dùng kẹp sắt kẹp các mẫu Cao su, sợi len, tơ, Xenluloid (bóng bàn) đốt trên ngọn lửa đèn cồn, để nguội,quan sát ghi lại: Màu sắc ngọn lửa, mùi, trạng thái tồn tại khi mới đốt nóng và khi để nguội. Rút ra kết luận TN3: (HS nhóm 3 thực hiện) - Cho 10ml nứơc vào 3 ống nghiệm, sau đó lần lượt cho các mẫu : Cao su, PE ,sợi len vào 3 ống nghiệm. Quan sát hiện tượng hòa tan và thay đổi màu sắc của dung dịch. Ghi lại hiện tượng, giải thích hiện tượng, rút ra kết luận

- Cho 10ml xăng vào 3 ống nghiệm, sau đó lần lượt cho các mẫu : Cao su, PE ,sợi len vào 3 ống nghiệm. Quan sát hiện tượng hòa tan và thay đổi màu sắc của dung dịch. Ghi lại hiện tượng, giải thích hiện tượng, rút ra kết luận TN4: (HS nhóm 4 thực hiện) HS dùng lực tác dụng lên các mẫu vật làm bằng cao su, nhựa PE, tơ. Quan sát tính đàn hồi của các mẫu vật, ghi lại hiện tượng, rút ra kết luận PHIẾU HỌC TẬP SỐ 3 – Thời gian 4 phút Chọn phương án đúng nhất: 1. Cho các vật liệu sau: tơ tằm, cao su Buna, tinh bột, nilon 6. Vật liệu nào sau đây là polime thiên nhiên: A. Tơ tằm, tinh bột B. Tinh bột, nilon 6 C. Nilon 6, cao su Buna D. Tơ tằm, cao su Buna 2. Nhận định nào sau đây là đúng khi nói về tính chất vật lí của polime ?

A. Polime là hợp chất có phân tử khối lớn, có nhiệt độ nóng chảy xác định B. Hầu hết các polime đều tan được trong nước,tan trong dung môi thích hợp C. Hầu hết polime là những chất rắn không bay hơi, không có nhiệt độ nóng chảy xác định D. Các polime dẫn điện kém, dẫn nhiệt tốt.

3. Tơ tằm và nilon -6,6 đều : A. có cùng phân tử khối B. Thuộc loại tơ tổng hợp C. Thuộc loại tơ thiên nhiên D. Chứa các loại nguyên tố giống nhau ở trong phân tử 4. Theo em loại polime nào sau đây có tính chất bền cơ học cao nhất?

A. Cao su thiên nhiên B. Cao su lưu hóa C. Cao su isopren D. Cao su Buna 5. Cho các polime: polietilen, xenlulozô, polipeptit, tinh bột, nilon-6, nilon-6,6, polibutađien. Dãy các polime tổng hợp là: A. polietilen, xenlulozô, nilon-6, nilon-6,6. B. polietilen, tinh bột, nilon-6, nilon-6,6, polibutađien.

C. polietilen, tinh bột, nilon-6, nilon-6,6.

D. polietilen, xenlulozônilon-6, nilon-6,6.

HS: Học bài cũ, chuẩn bị bài mới.

Học bài cũ, trả lời câu hỏi SGK. Chuẩn bị bài mới.

Trường THPT ...

Tổ Hóa - Sinh - Công nghệ

Ngày 31 tháng 10 năm 2018 GV soạn: ....

---*--Tiết 20- Bài 13:

ĐẠI CƯƠNG VỀ POLIME

I. Chuẩn kiến thức và kỹ năng 1.Kiến thức Trình bày được: - Polime: Khái niệm, đặc điểm cấu tạo, tính chất vật lí(trạng thái, nhiệt độ nóng chảy, cơ tính, ứng dụng, một số phương pháp tổng hợp polime (trùng hợp, trùng ngưng).

. Trọng tâm − Đặc điểm cấu tạo và một số đặc tính vật lí chung (trạng thái, nhiệt độ nóng chảy, tính cơ học) − Tính chất hóa học : phản ứng giữ nguyên mạch, cắt mạch, cộng mạch... − Phương pháp điều chế: trùng hợp và trùng ngưng 2.Kĩ năng - Từ monome viết được công thức cấu tạo của polime và ngược lại.

- Viết được các PTHH tổng hợp một số polime thông dụng.

- Phân biệt được polime thiên nhiên với polime tổng hợp hoặc nhân tạo.

3.Thái đô Thấy được tầm quan trọng của hợp chất polime trong đời sống, sản xuất và phương pháp tổng hợp ra chúng, từ đó hứng thú tìm hiểu về polime.

Một số hợp chất polime là những vật liệu, gần gũi trong cuộc sống, việc trang bị cho Học sinh một cách nhìn tổng thể về các hợp chất polime sẽ gây hứng thú cho hs khi học bài này.

4. Định hướng năng lực đươc hình thành - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học.

- Năng lực vận dụng kiến thức vào cuộc sống.

- Năng lực làm việc độc lập.

- Năng lực hợp tác, làm việc theo nhóm.

- Năng lực tính toán hóa học.

II. Chuẩn bị 2. Phương tiện, thiết bị: .GV: Câu hỏi và bài tập vận dụng.

- Những bảng tổng kết, sơ đồ hình vẽ liên quan đến bài học.

- Hệ thống câu hỏi của bài.

HS: Học bài cũ, chuẩn bị bài mới.

III. Phương pháp: Phương pháp dạy học nhóm, Kĩ thuật đặt câu hỏi….

IV. Mô tả và hệ thống bài tập 1. Bảng mô tả Nội dung

Nhận biết

Thông hiểu

Vận dụng thấp

Vận dụng cao

Đại cương về polime

- Viết được các PTHH tổng hợp một số polime thông dụng.

- Phân biệt được polime thiên nhiên với polime tổng hợp hoặc nhân tạo.

− Phương pháp điều chế: + Phản ứng trùng hợp: nhiều phân tử nhỏ kết hợp thành 1 phân tử polime duy nhất (điều kiện đơn phân phải có ít nhất 1 liên kết bội hoặc 1 vòng kém bền) + Phản ứng trùng ngưng: nhiều phân tử nhỏ kết hợp thành 1 phân tử polime đồng thời giải phóng nhiều phân tử nhỏ khác

+ Viết phương trình hóa học biểu diễn các phản ứng điều chế một số polime

+ Tính khối lượng đơn phân hoặc polime tạo ra với hiệu suất phản ứng

(như H2O...) (điều kiện đơn phân phải có ít nhất 2 nhóm chức có khả năng phản ứng) 2. Hệ thống bài tập Câu 1: Cấu tạo của monome tham gia được phản ứng trùng ngưng là A. trong phân tử phải có liên kết chưa no hoặc vòng không bền.

B. thỏa điều kiện về nhiệt độ, áp suất, xúc tác thích hợp.

C. có ít nhất 2 nhóm chức có khả năng tham gia phản ứng.

D. các nhóm chức trong phân tử đều có chứa liên kết đôi.

Câu 2. Polime nào sau đây được tổng hợp bằng phản ứng trùng hợp ?

A. Poli(vinyl clorua) B. Polisaccarit C. Protein D. Nilon-6,6 Câu 3: Polime nào sau đây được tổng hợp bằng phản ứng trùng ngưng ?

B. Polistiren A. Nilon-6,6 C. Poli(vinyl clorua)D. Polipropilen Câu 4: Cho các polime sau: (-CH2-CH2-)n; (-CH2-CH=CH-CH2-)n; (-NH-CH2-CO-)n. Công thức của các monome để khi trùng hợp hoặc trùng ngưng tạo ra các polime trên lần lượt là: A. CH2=CH2, CH3-CH=C=CH2, NH2-CH2-COOH. B. CH2=CH2, CH2=CH-CH=CH2, NH2-CH2-COOH. C. CH2=CHCl, CH3-CH=CH-CH3, CH3-CH(NH2)-COOH. D. CH2=CH2, CH3-CH=CH-CH3, NH2-CH2-CH2-COOH. * Hoạt động vận dụng/ mở rộng : Câu 1. Từ các sản phẩm hóa dầu (C6H6 và CH2=CH2) có thể tổng hợp được polistiren, chất được dùng để sản xuất nhựa trao đổi ion. Hãy viết các PTHH của phản ứng xảy ra (có thể dùng thêm các hợp chất vô cô cần thiết).

Câu 2 : Để điều chế cao su buna người ta có thể thực theo sơ đồ chuyển hóa sau = 80% C 2 H 5 OH  H= 50%  → butadien − 1,3  H → Cao su buna

.

Từ 230 gam ancol etylic có thể điều chế được bao nhiêu gam cao su buna?

A. 108 B. 54 C. 27 D. 216 Câu 3: Cho sơ đồ chuyển hóa: CH4 → C2H2 → C2H3Cl → PVC. Để tổng hợp 250 kg PVC theo sơ đồ trên thì cần V m3 khí thiên nhiên (ở đktc). Giá trị của V là (biết CH4 chiếm 80% thể tích khí thiên nhiên và hiệu suất của cả quá trình là 50%) A. 358,4.

B. 448,0.

C. 286,7.

D. 224,0.

V. Tiến trình bài dạy 1. Ổn định lớp 2.Kiểm tra bài cũ: thế nào là polime? lấy ví dụ minh họa? trình bày cách gọi tên và phân loại polime 3. Bài mới: 1. Hoạt động khởi động/ tạo tình huống: Hệ số polime hóa là gì ? Có thể xác định chính xác hệ số polime hóa được không ?

Tính hệ số polime hóa của PE, PVC và xenlulozơ, biết rằng phân tử khối trung bình của chúng lần lượt là: 420.000, 250.000 và 1.620.000.

Phân biệt sự trùng hợp và trùng ngưng về các mặt: phản ứng, monome và phân tử khối của polime so với monome. Lấy thí dụ minh hoạ.

Từ đó GV dẫn dắt vào bài học để tìm hiểu phương pháp điều chế polime 2. Hoạt động hình thành kiến thức Hoạt động: Hoạt động của GV

II. Hình thành kiến thức Hoạt động của HS V.Phương pháp điều chế Mục tiêu: Trình bày được một số phương pháp tổng hợp polime (trùng hợp, trùng ngưng).

GV:Chuyển giao nhiệm vụ HS: Hình thành các nhóm theo quy luật học tập : Rồi nhận nhiệm vụ học tập và làm việc theo nhóm bằng cách chia hs thành 6 HS: Thực hiện nhiệm vụ học tập thông qua làm việc nhóm nhóm theo số thứ tự bàn học +thỏa thuận quy tắc làm việc trong nhóm trong lớp +Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ + Yêu cầu các nhóm : + Chuẩn bị báo cáo các kết quả + Thế nào là phản ứng trùng hợp? Điều kiện để có phản HS:Báo cáo kết quả và thảo luận ứng trùng hợp + Thế nào là phản ứng trùng HS cử đại diện báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ, Hs ngưng? Điều kiện để có phản nhóm khác cùng tham gia thảo luận Nhóm 1, 2 báo cáo ứng trùng ngưng?

Khái niệm phản ứng trùng hợp GV: Quan sát quá trình thực * Định nghĩa: trùng hợp là quá trình kết hợp nhiều phân tử nhỏ hiện nhiệm vụ của HS có thể (monome)giống nhau hay tương tự nhau thành phân tử lớn giúp đỡ HS khi cần thiết điều (polime) hành chung để hs lĩnh hội * Điều kiện cần về cấu tạo của monome tham gia phản ứng trùng được kiến thức về phản ứng hợp là trong phân tử phải có liên kết bội hoặc là vòng kém bền. trùng hợp, trùng ngưng xóc t¸c n CH 2 =CH o t ,p | Cl

n CH2

CH 2 -CH | Cl

n

CH2 - CH2 - C = O vÕt n−íc ( NH-[CH ] -CO ) | 2 5 n to CH2 - CH 2- NH

nCH 2 =CH-CH=CH2 + n CH=CH2 Na to | C 6H 5 CH 2 -CH=CH-CH 2 - CH-CH2 | C 6 H5 n

* Điều kiện cần : Về cấu tạo của monome tham gia phản ứng trùng ngưng là phân tử phải có ít nhất 2 nhóm chức có khả năng phản ứng.

OH

OH + CH 2 =O

n

CH 2 -OH

ChÊt ph¶n øng

Monome

OH

OH CH 2 -OH

CH2

+ nH2 O n

Ancol o-hi®roxibenzylic

Nhùa novolac

Nhóm 3, 4 báo cáo Khái niệm phản ứng trùngn gưng Tên của các polime xuất phát từ tên của monome hoặc tên của loại hợp chất cộng thêm tiền tố poli. Định nghĩa phản ứng trùng ngưng.

- Điều kiện của các monome tham gia phản ứng trùng ngưng. * Điều kiện cần : Về cấu tạo của monome tham gia phản ứng trùng ngưng là phân tử phải có ít nhất 2 nhóm chức có khả năng phản ứng. nH 2 N[CH2 ]5 COOH

Na to

( NH-[CH 2 ] 5 -CO )n + n H 2 O

nHOOC-C 6 H 4 COOH + nHOCH 2 -CH 2 OH Axit terephtalic Etylen glicol ( CO-C 6 H 4 CO-O-C 2 H 4 O ) + 2n H 2 O n poli(etylen terephtalat)

to

Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức VI.Ứng dụng Chuyển giao nhiệm vụ học tập: * Thực hiện nhiệm vụ học tập Yêu cầu hs hãy nghiên cứu Tiến hành giải quyết nhiệm vụ SGK kết hợp kiến thức thực tế * Báo cáo kết quả và thảo luận hãy cho biết ứng dụng của - Làm các vật liệu phục vụ đời sống: Chất dẻo, tơ sợi……. polime cho sản xuất và đời sống mà em biết. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức Hoạt động 3

III. Hoạt động luyện tập

Hoạt động của GV Hoạt động của HS GV:Chuyển giao nhiệm vụ học tập : HS: Thực hiện nhiệm vụ học tập thông qua làm việc nhóm Cả lớp +thỏa thuận quy tắc làm việc trong nhóm Bài tập 1 +Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ Một polime Y có cấu tạo mạch như sau: … - CH2 - CH2 - CH2 - CH2 - CH2 - CH2 - CH2 - + Chuẩn bị báo cáo các kết quả CH2 -…

Công thức một mắc xích của polime Y là HS:Báo cáo kết quả và thảo luận A. - CH2 - CH2 - CH2 -.

B. - CH2 - CH2 - CH2 - CH2 -.

HS cử đại diện báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ, Hs nhóm khác cùng C. - CH2 -. gia thảo luận tham D. - CH2 - CH2 -.

Bài tập 2: Cho các polime: polietylen, xenlulozơ, amilo, Bài tập 1 amilopectin, poli(vinyl clorua), tơ nilon -6, 6; Đáp án D poli(vinyl axetat). Những phân tử có cấu tạo mạch . - CH2 - CH2 phân nhánh là A. xenlulozơ, amilopectin, poli(vinyl clorua), Bài tập 2: poli(vinyl axetat). Đáp án A :xenlulozơ, amilopectin, B. amilopectin, poli(vinyl clorua), tơ nilon -6, 6; poli(vinyl clorua), poli(vinyl axetat). poli(vinyl axetat).

C. amilopectin, poli(vinyl clorua), poli(vinyl axetat).

D. amilopectin, xenlulozơ.

GV: Quan sát quá trình thực hiện nhiệm vụ của HS có thể giúp đỡ HS khi cần thiết GV:Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức cho điểm học sinh Hoạt động 4 IV. Hoạt động vận dụng Hoạt động của GV Hoạt động của HS Các em hãy liên hệ thực tiễn xem trong gia đình, địa phương các em có các loại polime nào Liên hệ thực tiễn ở địa phương

Như là chất dẻo, cao su…

Hoạt động 5 IV. Hoạt động tìm tòi mở rộng Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ngoài các polime đa biết trong sách giáo khoa.em Liên hệ thực tiễn ở địa phương còn biết thêm thông tin nào? Qua mạng internet Như là chất dẻo, cao su… các em hãy tìm hiểu 4.Củng cố:

Hệ thống bài. HS làm các bài tập 1, 2 SGK. V. HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC 1. HD học bài cũ : - Nắm vững 2 phương pháp điều chế polime. Đặc điểm của monome tham gia phản ứng trùng hợp và trùng ngưng ?

- Bài tập về nhà: 2 → 5 trang 64 (SGK).

2. HD học bài mới: Xem trước bài VẬT LIỆU POLIME VI. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY ……………………………………………………………………………………………………….

Trường THPT ...

Ngày 01 tháng 11 năm 2018

Tổ Hóa - Sinh - Công nghệ

GV soạn: ...

---*--Tiết 22

Bài 14:

VẬT LIỆU POLIME

I. Chuẩn kiến thức và kỹ năng 1. Kiến thức - Khái niệm, thành phần chính, sản xuất và ứng dụng của : chất dẻo, vật liệu compozit, tơ.

Trọng tâm − Thành phần chính và cách sản xuất của : chất dẻo, vật liệu compozit, tơ.

2. Kĩ năng - Viết các PTHH cụ thể điều chế một số chất dẻo, tơ - Sử dụng và bảo quản được một số vật liệu polime trong đời sống.

3.Thái đô Giáo viên truyền đạt để học sinh thấy được những ưu điểm và tầm quan trọng của các vật liệu polime trong đời sống và sản xuất, từ đó tạo cho học sinh lòng hứng thú và say mê học bài này.

4. Định hướng năng lực đươc hình thành - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học.

- Năng lực vận dụng kiến thức vào cuộc sống.

- Năng lực làm việc độc lập.

- Năng lực hợp tác, làm việc theo nhóm.

- Năng lực tính toán hóa học.

5. Tích hợp bảo vệ môi trường + Giúp học sinh có ý thức sử dụng, bảo quản, xử lý phế liệu từ vật liệu polime một cách hợp lý có hiệu quả. + Đề xuất sử dụng phế thải hoặc tiêu hủy một số vật liệu polime hợp lý.

II. Phương pháp

Phương pháp dạy học nhóm ; kĩ thuật khăn phủ bàn Tích hợp giáo dục môi trường, liên môn III. CHUẨN BỊ CỦA GV- HS 1. Giáo viên: - Các mẫu polime, cao su, tơ, …

- Các tranh ảnh, hình vẽ, tư liệu liên quan đến bài giảng 2. Học sinh: Một số mẩu vật polime như: ống nhựa, sợi dây thung, cái bông bống…

IV. Mô tả và hệ thống bài tập 1. Bảng mô tả Nội dung vật liệu polime

Nhận biết

Thông hiểu

Vận dụng thấp

- Khái niệm, thành phần chính, sản xuất và ứng dụng của : chất dẻo, vật liệu compozit, tơ, cao su, keo dán tổng hợp.

− Chất dẻo: là những vật liệu polime có tính dẻo + Polietilen (PE): thành phần phân tử và phản ứng trùng hợp + Poli(vinyl clorua) (PVC): thành phần phân tử và phản ứng trùng hợp + Poli(metyl metacrylat) : thành phần phân tử và phản ứng trùng hợp − Vật liệu compozit: là hỗn hợp có ít nhất 2 thành phần phân tán vào nhau nhưng không tan vào nhau − Tơ: là vật liệu hình sợi dài, bền, mạch không phân nhánh + Tơ tự nhiên: bông, sợi, len lông cừu, tơ tằm... + Tơ hóa học: tơ tổng hợp (nilon 6,6; capron; nitron hay olon ...) và tơ bán tổng hợp (visco, xenlulozơ axetat...)

- Viết các PTHH cụ thể điều chế một số chất dẻo, tơ thông dụng.

- Sử dụng và bảo quản được một số vật liệu polime trong đời sống. + Viết cấu tạo và gọi tên một số polime cụ thể  → (cấu tạo ←  tên gọi)

Vận dụng cao

2. Hệ thống bài tập 1. Trong các nhận xét dưới đây, nhận xét nào không đúng ?

A. Một số chất dẻo là polime nguyên chất.

B. Đa số chất dẻo, ngoài thành phần cơ bảnlà polime còn có các thành phần khác.

C. Một số vật liệu compozit chỉ là polime.

D. Vật liệu compozit chứa polime và các thành phần khác.

2. Tơ nilon-6,6 thuộc loại A. tơ nhân tạo B. tơ bán tổng hợp C. tơ thiên nhiên D. tơ tổng hợp 3. Tơ visco không thuộc loại A. tơ hóa học B. tơ tổng hợp C. tơ bán tổng hợp D. tơ nhân tạo 4. Nhựa phenol-fomanđehit được điều chế bằng cách đun nóng phenol với dung dịch A. CH3COOH trong môi trường axit.

B. CH3CHO trong môi trường axit.

C. HCOOH trong môi trường axit.

D. HCHO trong môi trường axit.

5. Khi clo hóa PVC, tính trung bình cứ k mắt xích trong mạch PVC phản ứng với một phân tử clo.

Sau khi clo hóa, thu được một polime chứa 63,96% clo về khối lượng. Giá trị của k là A. 3 B. 4 C. 5 D. 6 6. Trong các ý kiến dưới đây, ý kiến nào đúng ?

A. Đất sét nhào với nước rất dẻo, có thể ép thành gạch, ngói; vậy đất sét nhào với nước là chất dẻo.

B. Thạch cao nhào với nước rất dẻo, có thể nặn thành tượng; vậy đó là một chất dẻo.

C. Thủy tinh hữu cơ (plexiglas) rất cứng và bền đối với nhiệt; vậy đó không phải là chất dẻo.

D. Tính dẻo của chất dẻo chỉ thể hiện trong những điều kiện nhất định; ở các điều kiện khác, chất dẻo có thể không dẻo.

4. Hoạt động vận dụng / mở rộng Câu 1: Để phân biệt một mẫu da thật và da giả (làm bằng PVC), người ta thường dùng phương pháp đơn giản là A. đốt thử.

B. thuỷ phân.

C. ngửi.

D. cắt.

(Nếu là da thật, sẽ ngửi được mùi khét như mùi của tóc cháy. Còn da giả sẽ cho mùi nhựa cháy) Câu 2: Để giặt áo bằng len lông cừu nên dùng loại xà phòng có tính chất nào sau đây ?

A. Xà phòng có tính bazơ B. Xà phòng có tính axit C. Xà phòng trung tính D. Loại nào cũng được Câu 3: Không nên ủi (là) quá nóng quần áo bằng nilon; len (có nguồn gốc từ thiên nhiên); tơ tằm, vì: A. Len, tơ tằm, tơ nilon cách nhiệt kém.

B. Len, tơ tằm, tơ nilon có các nhóm (- CO - NH -) trong phân tử kém bền với nhiệt.

C. Len, tơ tằm, tơ nilon mềm mại.

D. Len, tơ tằm, tơ nilon dễ cháy.

Câu 4: Trong số các loại tơ sau : tơ tằm, tơ visco, tơ nilon- 6,6, tơ xenlulozo axetat, tơ lapsan, tơ olon , những loại tơ nào thuộc loại tơ nhân tạo ?

A. Tơ tằm và tơ olon.

B. Tơ visco và tơ nilon-6,6.

C. Tơ nilon-6,6 và tơ lapsan.

D. Tơ visco và tơ xenlulozo axetat.

Câu 5: Từ axit metacrylic (CH2=C(CH3)-COOH và metan(CH4), các chất vô cơ cần thiết có đủ có thể điều chế PMM(poli (metylmetacrylat) bằng ít nhất mấy giai đoạn?

A. 2 B. 3 C. 4 D. 5 V. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC: 1. Ổn định tổ chức: 2. Kiểm tra bài cũ: Kết hợp bài mới 3.Bài mới: Hoạt động 1(3 phút) : Hoạt động khởi động Mục tiêu: Tạo hứng thú và kích thích sự tò mò của học sinh vào chủ đề học tập. Học sinh tiếp nhận kiến thức chủ động, tích cực, hiệu quả. * Chuyển giao nhiệm vụ học tập:

nêu vấn đề hiện nay do tác dụng của môi trường xung quanh (không khí, nước, khí thải, ...) kim loại và hợp kim bị ăn mòn rất nhiều, trong khi đó khoáng sản khai thác ngày càng cạn kiệt. Vì vậy việc đi tìm các nguồn nguyên liệu mới là cần thiết. Một trong các giải pháp là điều chế vật liệu polime.

Phân biệt sự trùng hợp và trùng ngưng về các mặt: phản ứng, monome và phân tử khối của polime so với monome. Lấy thí dụ minh hoạ.

GV: chiếu 9 hình ảnh mẫu vật dụng polime sử dụng hàng ngày cho HS quan sát. Từ các vật dụng polime trên, hãy phân loại chúng dựa vào các đặc tính riêng? Giải thích cách phân loại?

GV: Kết luận cách phân loại hợp lí nhất.

Dựa trên cơ sở này, người ta chia các vật liệu polime thành các loại chất dẻo, tơ, cao su. Để giúp các em biết rõ về thành phần, tính chất, ứng dụng của chúng, hôm nay chúng ta nghiên cứu bài học "VẬT LIỆU POLIME".

GV: Giới thiệu cấu trúc bài học thông qua sơ đồ tư duy.

* Thưc hiện nhiệm vụ học tập Tập trung, tái hiện kiến thức * Báo cáo kết quả và thảo luận * Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về quá trình thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh; phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả; chốt kiến thức Hoạt động 2(40 phút) : Hoạt động của GV

II. Hình thành kiến thức Hoạt động của HS A.Chất dẻo

Mục tiêu: GV:Chuyển giao nhiệm vụ học tập : bằng cách chia hs thành 6 nhóm theo số thứ tự bàn học trong lớp + Yêu cầu các nhóm : + Tìm hiểu khái niệm chất dẻo và vật liệu compozit

HS: Hình thành các nhóm theo quy luật Rồi nhận nhiệm vụ học tập và làm việc theo nhóm HS: Thực hiện nhiệm vụ học tập thông qua làm việc nhóm +thỏa thuận quy tắc làm việc trong nhóm +Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ

+thế nào là tính dẻo + pplietilen +poli(vinylclorua) +Poli(metylmetacrylat) + poli(phenol-fomandehit)

+ Chuẩn bị báo cáo các kết quả

HS:Báo cáo kết quả và thảo luận HS cử đại diện báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ, Hs nhóm khác cùng tham gia thảo luận Nhóm 1, 2 báo cáo Chất dẻo : là vật liệu polime có tính dẻo GV: Quan sát quá trình thực hiện nhiệm Thành phần chất dẻo: Thành phần chủ yếu của chất vụ của HS có thể giúp đỡ HS khi cần dẻo là polime, ngoài ra còn có một số chất khác như : chất hoá dẻo, chất độn, chất phụ gia. thiết rồi chốt kiến thức Vật liệu compozit − Compozit là vật liệu hỗn hợp gồm ít nhất hai thành phần phân tán vào nhau mà không tan vào nhau.

Nhóm 3, 4 báo cáo Một số loại polime a- Polietilen (PE) nCH2 = CH2 → (-CH2 - CH2 -)n b- Polivinylclorua (PVC) HS viết phương trình hoá học của phản ứng trùng hợp tạo ra PVC nCH2 = CH → (-CH2 - CH -)n Cl Cl c- Polimetyl meta crylat (Thuỷ tinh hữu cơ) COOCH3 nCH2 = C - COOCH3 → (-CH2-C-)n CH3 CH3 d) Poli(phenol- fomanđehit) (PPF) hay Baketit GV:Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS B.TƠ GV cho HS quan sát một mẫu tơ tằm, *HS: yêu cầu các em nhận xét về đặc điểm bên 1.khái niệm ngoài(gồm những sợi dài, mãnh, bền, Tơ là những vật liệu polime hình sợi dài, mảnh và có độ đẹp…) bền nhất định ⇒Rút ra định nghĩa tơ (SGK) 2.Phân loại tơ 2.Phân loại tơ GV cho VD về một số tơ thuộc các nhóm a. Tơ tự nhiên

riêng biệt gồm: Nhóm 1: tơ tằm, tơ nhện Nhóm 2: tơ visco, tơ xenlulozơ axetat Nhóm 3: Tơ capron, tơ nilon Yêu cầu HS tìm hiểu về nguồn gốc của các nhóm tơ trên. Sau đó gợi ý để các em phân loại được các loại tơ

b. Tơ hóa học

3. Hoạt động luyện tập V. HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC 1. HD học bài cũ: - Nắm được khái niệm chất dẻo, một số polime dùng làm chất dẻo và ứng dụng của chúng.

- Nắm được khái niệm và phân loại Tơ Trả lời câu hỏi sau: Nêu những ưu điểm quan trọng của chất dẻo? Đồng thời bên cạnh những ưu điểm thì chất dẻo có những nhược điểm nào?

- Bài tập về nhà: 2, 4 trang 72 SGK 2. HD học bài mới: Xem trước phần còn lại của bài VẬT LIỆU POLIME. VI. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY ………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………….

Trường THPT ...

Ngày 01 tháng 11 năm 2018

Tổ Hóa - Sinh - Công nghệ

GV soạn: ...

---*--Tiết 23

Bài 14:

VẬT LIỆU POLIME

I. Chuẩn kiến thức và kỹ năng 1.Kiến thức - Khái niệm, thành phần chính, sản xuất và ứng dụng của : cao su, keo dán tổng hợp.

Trọng tâm − Thành phần chính và cách sản xuất của : cao su.

2.Kĩ năng - Viết các PTHH cụ thể điều chế một số chất dẻo, tơ, cao su - Sử dụng và bảo quản được một số vật liệu polime trong đời sống.

3.Thái đô Giáo viên truyền đạt để học sinh thấy được những ưu điểm và tầm quan trọng của các vật liệu polime trong đời sống và sản xuất, từ đó tạo cho học sinh lòng hứng thú và say mê học bài này.

- Nghiêm túc, tự giác và hợp tác tích cực

- Biết cách sử dụng các vật liệu polime và ý thức bảo vệ môi trường - Thấy được những ưu điểm và tầm quan trọng của các vật liệu polime trong đời sống và sản xuất.

4. Định hướng năng lực đươc hình thành - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học.

- Năng lực vận dụng kiến thức vào cuộc sống.

- Năng lực làm việc độc lập.

- Năng lực hợp tác, làm việc theo nhóm.

- Năng lực tính toán hóa học.

5. Tích hợp bảo vệ môi trường + Giúp học sinh có ý thức sử dụng, bảo quản, xử lý phế liệu từ vật liệu polime một cách hợp lý có hiệu quả. + Đề xuất sử dụng phế thải hoặc tiêu hủy một số vật liệu polime hợp lý.

II. Chuẩn bị: 1. Giáo viên: - Các mẫu polime, cao su, tơ, …

- Các tranh ảnh, hình vẽ, tư liệu liên quan đến bài giảng 2. Học sinh: Một số mẩu vật polime như: ống nhựa, sợi dây thung, cái bông bống…

III. Phương pháp: Trực quan, đàm thoại, diễn giảng Tích hợp giáo dục môi trường, liên môn IV. Mô tả và hệ thống bài tập IV. Mô tả và hệ thống bài tập 1. Bảng mô tả Nội dung vật liệu polime

Nhận biết - Khái niệm, thành phần chính, sản xuất và ứng dụng của cao su, keo dán tổng hợp.

- Sử dụng và bảo quản được một số vật liệu polime trong đời sống.

Thông hiểu − Cao su: là vật liệu polime có tính đàn hồi + Cao su tự nhiên: (C5H8)n với n ≈ 1500 – 15000 + Cao su tổng hợp: cao su buna, cao su buna – S, cao su buna – N

Vận dụng thấp

Vận dụng cao

- Viết các PTHH + Tính số cụ thể điều chế một mắt xích số cao su, keo dán trong polime tổng hợp + Viết cấu tạo và gọi tên một số polime cụ thể (cấu  → tên gọi) tạo ← 

2. Hệ thống bài tập Câu 1. Kết luận nào sau đây không hoàn toàn đúng ?

A. Cao su là những polime có tính đàn hồi. B. Vật liệu compozit có thành phần chính là polime.

C. Nilon-6,6 thuộc loại tơ tổng hợp.

D. Tơ tằm thuộc loại tơ thiên nhiên.

Câu 2. Tơ tằm và nilon-6,6 đều

A. có cùng phân tử khối.

C. thuộc loại tơ thiện nhiên.

B. thuộc loại tơ tổng hợp.

D. chứa các loại nguyên tố giống nhau trong phân

tử.

Câu 3. Phân tử khối trung bình của poli(hexametylen ađipamit) là 30.000, của sao su tự nhiên là 105.000.

Hãy tính số mắt xích (trị số n) gần đúng trong CTPT mổi loại polime trên.

Câu 4: Để điều chế cao su buna người ta có thể thực hiện theo các sơ đồ biến hóa sau: H = 50% H =80% C2H5OH → Buta−1,3−đien → Cao su buna Tính khối lượng ancol etylic cần lấy để có thể điều chế được 27 gam cao su buna theo sơ đồ trên?

B. 230 gam.

C. 115 gam D. 184 gam A. 92 gam Câu 5: Để điều chế cao su buna từ tinh bột theo sơ đồ sau: Tinh bột → Glucozơ → Ancol etylic → buta−1,3−đien → Cao su buna Từ 10 tấn khoai chứa 80% tinh bột điều chế được bao nhiêu tấn cao su buna? (biết hiệu suất cả quá trình là 60%) C. 2,5 tấn D. 1,6 tấn A. 3,1 tấn B. 2,0 tấn 4. Hoạt động vận dụng, mở rộng Câu 1: Phản ứng đồng trùng hợp giữa stiren và butadien – 1,3 thu được một polime A. Cứ 3,275 g A phản ứng hết với 2 gam brom. Tính tỉ lệ số mắt xích butadien và stiren trong polime trên A. 2/3 B. 4/5 C. 1/2 D. 3/7 Câu 2: Cho biết trong cao su buna-S tỷ lệ mắt xích butađien và stiren là bao nhiêu? Nếu biết rằng cứ 9,6356g loại cao su này phản ứng vừa hết với 5,8854g brom (tan trong CCl4) A. 1/2.

B. 1/3.

C. 2/3.

D. 3/5.

Câu 3: Cứ 5,668 g cao su buna-S phản ứng vừa hết với 3,462 g brom trong CCl4. Tỉ lệ mắt xích butađien và stiren trong cao su buna-S là: A. 1 : 3.

B. 1 : 2.

C. 2 : 3.

D. 3 : 5 Câu 4: khi tiến hành đồng trùng hợp buta- 1,3 –đien và acrilonnitrin thu được một loại cao su Buna –N chứa 8,69% nito. Tính tỉ lệ số mol Buna -1,3 –đien và acrilonnitrin trong cao su: A. 1: 2 B. 1:1 C. 2:1 D. 3:1 Câu 5: Cao su lưu hóa chứa 2% lưu huỳnh. Có khoảng bao nhiêu mắt xích isopren có một cầu nối lưu huỳnh -S-S- (giả sử lưu huỳnh đã thay thế H ở trong mạch cao su)?

V. Tiến trình bài học: 1. Ổn định tổ chức: 2. Kiểm tra bài cũ: Kết hợp bài mới 3.Bài mới: Hoạt động 1(2 phút) : Hoạt động khởi động Mục tiêu: Tạo hứng thú và kích thích sự tò mò của học sinh vào chủ đề học tập. Học sinh tiếp nhận kiến thức chủ động, tích cực, hiệu quả.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập: * Thưc hiện nhiệm vụ học tập Ở giờ học trước các em đã phần nào nắm được tầm quan trọng Tập trung, tái hiện kiến thức của vật liệu polime, ta đã tìm hiểu được chất dẻo; Tơ. Vậy một

số loại tơ thường được sử dụng là gì? Cao su có thành phần như * Báo cáo kết quả và thảo luận thế nào? tại sao người ta phải lưu hóa cao su ta tiếp tục nghiên cứu buổi học hôm nay * Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về quá trình thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh; phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả; chốt kiến thức Hoạt động 2(40 phút) : Hoạt động của GV

II. Hình thành kiến thức Hoạt động của HS B.Tơ 3. Một số loại tơ tổng hợp thường gặp Mục tiêu: Trình bày được : - Khái niệm, thành phần chính, sản xuất và ứng dụng của: tơ * Hoạt động chuyển giao HS: Rồi nhận nhiệm vụ học tập và làm việc nhiệm vụ học tập HS: Thực hiện nhiệm vụ học tập GV: Yêu cầu HS tự nghiên +Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ cứu SGK và trình bày tên gọi, + Chuẩn bị báo cáo các kết quả PTPƯ điều chế, tính chất và ứng dụng của các loại tơ được HS:Báo cáo kết quả và thảo luận nêu trong SGK HS: nghiên cứu trả lời Tơ Nilon-6, 6 0

t n H2N[CH2]6NH2 + nHOOC[CH2]4COOH → (HN[CH2]6NHOC[CH2]4CO )n + 2nH2O poli(hexametylen-añipamit)(nilon-6, 6) b.Tơ nitron 0

t (CH2-CH)n n CH2=CH → ǀ ǀ CN CN

Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức GV lưu ý HS: -Tơ poliamit nói chung kém bền với nhiệt, với axit, bozơ - Nhóm amit là nhóm –CO-NHC.Cao Su Mục tiêu: Trình bày được : - Khái niệm, thành phần chính, sản xuất và ứng dụng của : cao su.

GV:Chuyển giao nhiệm vụ HS: Hình thành các nhóm theo quy luật học tập : Rồi nhận nhiệm vụ học tập và làm việc theo nhóm bằng cách chia hs thành 4 HS: Thực hiện nhiệm vụ học tập thông qua làm việc nhóm

nhóm theo số thứ tự bàn học trong lớp + Yêu cầu các nhóm : + Tìm hiểu khái niệm cao su +Thế nào là tính đàn hồi + sự khác nhau giữa cao su thiên nhiên và cao su tổng hợp +Cao su bu na là gì? +Cao su buna-S ; cao su buna-N?

+thỏa thuận quy tắc làm việc trong nhóm +Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ + Chuẩn bị báo cáo các kết quả HS:Báo cáo kết quả và thảo luận HS cử đại diện báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ, Hs nhóm khác cùng tham gia thảo luận Nhóm 1, 2 báo cáo 1.Khái niệm: + Cao su là loại vật liệu polime có tính đàn hồi +Tính đàn hồi là tính bị biến dạng khi chịu lực tác dụng bên ngoài và trở lại dạng ban đầu khi thôi tác dụng Nhóm 3, 4 báo cáo a. Cao su thiên nhiên Cao su thiên nhiên là polime của isopren .Nghiên cứu nhiễu xạ tia X GV: Quan sát quá trình thực cho biết các mắt xích isopren đều có cấu hình cis như sau: hiện nhiệm vụ của HS có thể CH2 CH2 giúp đỡ HS khi cần thiết C= C

CH3

H

n

-Cao su thiên nhiên có tính chất đàn hồi .Không thấm khí và nước .không tan trong nươc, etanol nhưng tan trong xăng và benzen b. Cao su tổng hợp .Cao su bu na 0

Na , p ,t nCH2 = CH - CH = CH2  → (CH2 - CH = CH - CH2 )n Cao su bu na-S Là sản phẩm đồng trùng hợp giữa buta-1.3-đien và stiren Có tính đàn hồi cao Cao su bu na-N Là sản phẩm đồng trùng hợp giữa buta-1.3-đien và acrilonitrin Có tính chống dầu khá cao GV:Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức

4.Củng cố: * Hoạt động luyện tập - Mục tiêu: + Rèn luyện kĩ năng giải bài tập + Phát triển năng lực tính toán hóa học Hoạt động của GV * Chuyển giao nhiệm vụ học tập Yêu cầu HS làm bài tập

Hoạt động của HS * Thực hiện nhiệm vụ học tập + Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ

Câu 1: Clo hoá PVC được một loại tơ Clorin chứa 66, 6% Clo. Trung bình một phân tử Clo tác dụng với bao nhiêu mắc xích PVC? A. 1 B. 2 C. 3 D. 4 Câu 2: Khối lượng phân tử của tơ Capron là 15000 đvc. Số mắt xích trong của đoạn polime này là: A. 113 B. 133 C. 118 D. 226 Bao quát, quan sát, giúp đỡ học sinh khi gặp khó khăn.

- Gọi 1 học sinh bất kì của nhóm lên báo cáo kết quả

+ Chuẩn bị lên báo cáo

* Báo cáo kết quả và thảo luận HS báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ, Hs khác cùng tham gia thảo luận:

Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức 5. Hướng dẫn về nhà: * Hoạt động vận dụng tìm tòi, mở rộng: Tích hợp bảo vệ môi trường - Mục tiêu: + Rèn luyện kĩ năng áp dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn + Phát triển năng lực giải quyết vấn đề Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm * Thực hiện nhiệm vụ học tập vụ học tập + Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ theo em các vật liệu + Chuẩn bị lên báo cáo polime có ảnh hưởng * Báo cáo kết quả và thảo luận đến môi trường không? nếu ảnh hưởng thì ảnh HS báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ, Hs khác cùng tham gia hưởng như thế nào? ví thảo luận Vật liệu polime có ảnh hưởng đến môi trường dụ Vật liệu polime được làm từ polime rất bền, không bay hơi, khó phân hủy - Giúp đỡ học sinh khi nên sau khi sử dụng vào lòng đát sẽ gây yếm khí...ảnh hưởng đến môi trường đất/ gặp khó khăn.

Nếu đốt thì gây ô nhiễm môi trường không khí, rồi phá hủy tầng ozon VD. Đốt PVC sinh ra khí Cl2 gây ô nhiễm môi trường VD: đốt cháy cao su.được lưu hóa bởi S nên sinh ra S, hợp chất của luu huỳnh VD đốt cháy Tơ sinh ra hợp chất NOx gây hiệu ứng nhà kính... Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức Học bài cũ, trả lời câu hỏi SGK. Chuẩn bị bài mới.

Trường THPT ...

Ngày 05 tháng 11 năm 2018

Tổ Hóa - Sinh - Công nghệ

GV soạn: ...

---*--Bài 15: LUYỆN TẬP

Tiết 23

POLIME VÀ VẬT LIỆU POLIME I. Chuẩn kiến thức và kỹ năng 1. Kiến thức: học sinh cần biết - Củng cố những hiểu biết các phương pháp điều chế polime.

- Củng cố kiến thức về cấu tạo mạch polime - So sánh phản ứng trùng hợp và phản ứng trùng ngưng để điều chế polime.

2. Kĩ năng: - So sánh hai phản ứng trùng hợp và trùng ngưng Để điều chế polime (định nghĩa, sản phẩm, điều kiện).

- Giải các bài tập về polime.

3. Thái độ: Học sinh khẳng định tầm quan trọng của hợp chất polime trong cuộc sống, sản xuất và biết áp dụng sự hiểu biết về các hợp chất polime trong thực tế.

4. Định hướng năng lực đươc hình thành - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học.

- Năng lực làm việc độc lập.

- Năng lực hợp tác, làm việc theo nhóm.

- Năng lực tính toán hóa học.

II. Trọng tâm - So sánh hai phản ứng trùng hợp và trùng ngưng Để điều chế polime (định nghĩa, sản phẩm, điều kiện).

- Giải các Bài tận về hợp chất polime.

III. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên: bảng phụ ghi các bài tập 2. Học sinh: tóm tắt lý thuyết Bài luyện tập IV. PHƯƠNG PHÁP: - Đàm thoại, diễn giảng.

- Kết hợp liên môn.

V. Mô tả và hệ thống bài tập 1. Bảng mô tả

Nội dung

Polime:

Nhận biết

Thông hiểu

Vận dụng thấp

Vận dụng cao

- Khái niệm, phân loại, cách gọi tên (theo danh pháp thay thế và gốc chức).

- Đặc điểm cấu tạo phân tử , tính chất vật lí (trạng thái, màu, mùi, độ tan) của amin, aminoaxit, peptit và protein - Vai trò của protein đối với sự sống.

- Tính chất hóa học điển hình của amin là tính bazơ, anilin có phản ứng thế với brom trong nước.

- Tính chất hóa học của amino axit (tính lưỡng tính; phản ứng este hoá; phản ứng trùng ngưng của ε và ωamino axit).

- Viết công thức cấu tạo của các amin đơn chức, xác định được bậc của amin theo công thức cấu tạo.

- Viết các PTHH minh họa tính chất của amin, amino axit, peptit và protein.

- Phân biệt anilin và phenol; dung dịch amino axit với dung dịch chất hữu cơ khác bằng phương pháp hoá học.

- Bài tập đốt cháy kết hợp tác dụng với axit của amin.

- Bài tập nâng cao thủy phân peptit kết hợp đốt cháy peptit.

- Tính khối lượng amino axit trong phản ứng với axit hoặc với bazơ

- Khái niệm, đặc điểm cấu tạo, tính chất vật lí( trạng thái, nhiệt độ nóng chảy, cơ tính, tính chất hoá học (cắt mạch, giữ nguyên mạch, tăng mạch) ứng dụng, một số phương pháp tổng hợp polime (trùng hợp,

- Từ monome viết được công thức cấu tạo của polime và ngược lại.

- Viết được các PTHH tổng hợp một số polime thông dụng.

- Phân biệt được polime thiên nhiên với polime tổng hợp hoặc nhân tạo.

- Sử dụng và bảo quản được một số vật liệu polime trong đời sống.

- Tính số mắt xích trong polime

- Bài tập khối tính lượng của polime khi cho số liệu chất ban đầu thông qua chuỗi phản ứng hoặc ngược lại có hiệu suất.

2. Hệ thống bài tập 1) Trong các nhận xét dưới đây nhận xét nào không đúng?

A. Một số chất dẽo là polime nguyên chất B. Đa số chất dẽo, ngồi thành phần cô bản là polime còn Có các thành phần khác C. Một số vật liệu compozit chỉ là polime D. Vật liệu compozit chứa polime và các thành phần khác 2) Trong các ý kiến dưới đây yù, kiến nào đúng?

A. Đất sét nhào nước rất dẽo, Có thể ép thành gạch, ngói; vậy đất sét nhào nước là chất dẽo B. Thạch cao nhào nước rất dẽo, Có thể nặn thành tượng; vậy thạch cao nhào nước là chất dẽo C. Thủy tinh hữu cô (plexiglas) rất cứng và bền với nhiệt; vậy đó không phải là chất dẽo

D. Tính dẽo của chất dẽo chỉ thể hiện trong những điều kiện nhất đinh; ở các điều kiện khác, chất dẽo Có thể không dẽo 4) Dãy gồm các chất dũng Để tổng hợp cao su buna-S là: : A. CH2=CH-CH=CH2, C6H5-CH=CH2

B. CH2=C(CH3)-CH=CH2, C6H5-CH=CH2

C. CH2=CH-CH=CH2, lưu hùynh

D. CH2=CH-CH=CH2, CH3-CH=CH2

5) Cao su ống (hay cao su thô) là : A. cao su chưa lưu hóa su lưu hóa

B. Cao su thiên nhiên

C. cao su tổng hợp

D. Cao

8) Polime được điều chế bằng phản ứng trùng ngưng là A. Poli(metyl metacrylat) Polipeptit

B. Poliacrilonitrin

C. Polistiren

D.

C. Nilon-6,6

D. Tô tằm

C. Cao su tổng hợp

D. Keo

9) Trong các loại tô dưới đây tô nào là tô nhân tạo?

A. Tô visco

B. Tô capron

10) Teflon là tên của một polime dũng làm A. Chất dẽo dán

B. Tô tổng hợp

11) Nhóm vật liệu nào được chế tạo từ polime thiên nhiên?

A. Tô visco, tô tằm, cao su buna, keo dán goã

B. Tô visco, tô tằm, phim ảnh

C. Tô visco, nilon-6, cao su isopren, keo dán goã bakelit

D. Tô axetat, tô tằm, nhựa

Bài tập Câu 1: Tơ nilon – 6, 6 có công thức là A. NH[CH2]5CO n .

B. NH[CH2]6CO n .

C. NH[CH2]6NHCO[CH2]4CO n .

D. NHCH(CH3)CO n .

Câu 2: Polivinyl clorua có công thức là A. (-CH2-CHCl-)2. B. (-CH2-CH2-)n. C. (-CH2-CHBr-)n. D. (-CH2-CHF-)n.

Câu 3: Cho biết các monome được dũng Để điều chế các monome sau: a) … -CH2-CH-CH2-CH-…

Cl

b) …-CF2-CF2-CF2-CF2-…

Cl

c) (– CH2-C=CH-CH2-)n

d) (–NH-[CH2]6-CO-)n

CH3 e) (–CO-C6H4-COOCH2-C6H4-CH2-CO-)n

g) (–NH-[CH2]6-NH-CO-[CH2]4-CO-)n

Câu 4: trình bày cách phân biệt các vật liệu sau: a)

PVC ( làm vải giả da) và da thật.

b)

Tô tằm và tô axetat.

Câu 5: a) Viết pt hóa học của phản ứng điều chế các chất theo sô đồ sau: - Stiren → polistriren.

- Axit ω -aminoenantoic(H2N-[CH2]6COOH) → polienantamit (nilon-7 )

b) Để điều chế 1 tấn mỗi loại polime trên cần bao nhiêu monome mỗi loại, biết rằng hiệu suất của cả quá trình điều chế trên là 90% VI. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC: 1.Ổn định tổ chức: 2. Kiểm tra bài cũ: Kết hợp bài mới 3.Bài mới: Hoạt động 1(2 phút) : Hoạt động khởi động Mục tiêu: Tạo hứng thú và kích thích sự tò mò của học sinh vào chủ đề học tập. Học sinh tiếp nhận kiến thức chủ động, tích cực, hiệu quả.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập: * Thưc hiện nhiệm vụ học tập Các em đã được tìm hiểu về polime và vật liệu Tập trung, tái hiện kiến thức polime. Vậy đến thời điểm này đọng lại trong các em * Báo cáo kết quả và thảo luận được bao nhiêu phần kiến thức? . các em đã hình thành được những kĩ năng nào? để kiểm chứng điều này ta vào bài học hôm nay * Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về quá trình thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh; phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả; chốt kiến thức Hoạt động 2(35 phút) : II. Hình thành kiến thức- Luyện tập Mục tiêu: Củng cố kiến thức về cấu tạo mạch polime.

Phương pháp điều chế polime.

So sánh phản ứng trùng hợp và phản ứng trùng ngưng để điều chế polime.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS GV:Chuyển giao nhiệm vụ học HS: Hình thành các nhóm theo quy luật tập : Rồi nhận nhiệm vụ học tập và làm việc theo nhóm bằng cách chia hs thành 6 HS: Thực hiện nhiệm vụ học tập thông qua làm việc nhóm nhóm theo số thứ tự bàn học +thỏa thuận quy tắc làm việc trong nhóm trong lớp +Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ + Nhóm 1, 3 làm nhiệm vụ 1: + Sau khi hoàn thành nội dung các HS hình thành nhóm mới 1) khái niệm polime theo sự phân công của GV 2) cấu tạo mạch polime HS:Báo cáo kết quả và thảo luận 3) khái niệm về các loại vật HS cử đại diện báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm liệu polime vụ, Hs nhóm khác cùng tham gia thảo luận 4) so sánh hai loại phản ứng Nhóm 1 báo cáo điều chế polime 1)khái niệm + Nhóm 2, 4 làm nhiệm vụ 2: po li me là những hợp chất có phân tử khối lớn do nhiều đơn Bài tập 1, 2, 3, 4, 5 sách giáo vị cơ sở (gọi là mắt xích )liên kết với nhau tạo nên. khoa 2) cấu tạo mạch polime GV: Quan sát quá trình thực hiện nhiệm vụ của HS có thể - Mạch không nhánh

giúp đỡ HS khi cần thiết GV: Cho các nhóm mới hình thành theo nguyên tắc mảnh ghép để hs được thảo luận Quá trình được lặp lại với nhóm mới cứ như vây đến khi các thành viên đều nắm được cả 2 bài tập

- Mạch có nhánh - Mạch mang không gian 3) khái niệm về các loại vật liệu polime a) chất dẻo là vật liệu polime có tính dẻo b) cao su là vật liệu polime có tính đàn hồi c) tơ 4) so sánh hai loại phản ứng điều chế polime Nhóm 2 báo cáo Hướng dẫn giải bài tập trong SGK 1. B 2. B Bài 3:

Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức 4.Củng cố: * Hoạt động luyện tập, vận dụng, tìm tòi, mở rộng - Mục tiêu: + Rèn luyện kĩ năng giải bài tập + Phát triển năng lực tính toán hóa học Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập * Thực hiện nhiệm vụ học tập + Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ Yêu cầu HS làm bài tập Câu 1: Tơ nilon – 6, 6 có công thức là + Chuẩn bị lên báo cáo A. NH[CH2]5CO n .

B. NH[CH2]6CO n .

C. NH[CH2]6NHCO[CH2]4CO n .

D. NHCH(CH3)CO n .

Câu2: Polivinyl clorua có công thức là A. (-CH2-CHCl-)2. B. (-CH2-CH2-)n.

C. (-CH2-CHBr-)n. D. (-CH2-CHF-)n.

- Bao quát, quan sát, giúp đỡ học sinh khi gặp khó khăn.

- Gọi 1 học sinh bất kì của nhóm lên báo cáo kết quả Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

* Báo cáo kết quả và thảo luận HS báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ, Hs khác cùng tham gia thảo luận:

Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức 5. Hướng dẫn về nhà: Học bài cũ, trả lời câu hỏi SGK. Chuẩn bị bài mới.

Trường THPT ...

Ngày 05 tháng 11 năm 2018

Tổ Hóa - Sinh - Công nghệ

GV soạn: ...

---*--Tiết 24 – Bài 16:

THỰC HÀNH

MỘT SỐ TÍNH CHẤT CỦA PROTEIN VÀ VẬT LIỆU POLIME I. Chuẩn kiến thức và kỹ năng 1.Kiến thức Trình bày được : Mục đích, cách tiến hành, kĩ thuật thực hiện các thí nghiệm : − Phản ứng đông tụ của protein : đun nóng lòng trắng trứng hoặc tác dụng của axit, kiềm với lòng trắng trứng. − Phản ứng màu : lòng trắng trứng với HNO3. − Thử phản ứng của polietilen (PE), poli(vinyl clorua) (PVC), tơ sợi với axit, kiềm, nhiệt độ. − Phân biệt tơ tằm và tơ tổng hợp.

Trọng tâm − Sự đông tụ và phản ứng biure của protein; − Tính chất vật lí và một số phản ứng hóa học của vật liệu polime 2.Kĩ năng h) − Sử dụng dụng cụ hoá chất để tiến hành an toàn, thành công các thí nghiệm trên. − Quan sát thí nghiệm, nêu hiện tượng, giải thích và viết các phương trình hoá học. Rút ra nhận xét. − Viết tường trình thí nghiệm.

3.Thái đô Rèn luyện tính cẩn thận, lòng yêu thích môn hóa và phương pháp học tập có hiệu quả.

4. Định hướng năng lực đươc hình thành - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học.

- Năng lực vận dụng kiến thức vào cuộc sống.

- Năng lực làm việc độc lập.

- Năng lực hợp tác, làm việc theo nhóm.

- Năng lực tính toán hóa học.

- Năng lực thực hành hóa học.

III. CHUẨN BỊ: 1.Dụng cụ: - Ống nghiệm,ống nhổ giọt; Đèn cồn,kẹp gỗ,giá để ống nghiệm; Kẹp sắt.

2.Hóa chất: -Lòng trắng trứng; Dung dịch NaOH 30%,CuSO4 2%, AgNO3 1%, HNO3 20%.

-Mẫu nhỏ PE, PVC, sợi len,sợi xenlulozo.

IV. PHƯƠNG PHÁP: đàm thoại.

V. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: Kết hợp bài mới 3. Bài mới Hoạt động 1(3 phút) : Hoạt động khởi động Mục tiêu: Tạo hứng thú và kích thích sự tò mò của học sinh vào chủ đề học tập. Học sinh tiếp nhận kiến thức chủ động, tích cực, hiệu quả.

Trình bày được : Mục đích, cách tiến hành, kĩ thuật thực hiện các thí nghiệm : − Phản ứng đông tụ của protein : đun nóng lòng trắng trứng hoặc tác dụng của axit, kiềm với lòng trắng trứng. − Phản ứng màu : lòng trắng trứng với HNO3. − Thử phản ứng của polietilen (PE), poli(vinyl clorua) (PVC), tơ sợi với axit, kiềm, nhiệt độ. − Phân biệt tơ tằm và tơ tổng hợp.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập: * Thưc hiện nhiệm vụ học tập Giáo viên: Nêu mục tiêu, yêu cầu, nhấn mạnh những lưu ý Tập trung, tái hiện kiến thức trong buổi thực hành, nhấn mạnh yêu cầu an toàn trong khi làm * Báo cáo kết quả và thảo luận thí nghiệm với dung dịch axit, xút.

- Ôn tập một số kiến thức cơ bản cần nắm về tính chất của protein, polime.

- Hướng dẫn một số thao tác như dùng kẹp sắt (hoặc panh sắt) cặp các mẫu PVC, PE, sợi tơ gần ngọn lửa đèn cồn, quan sát hiện tượng. Sau đó mới đốt các vật liệu trên và quan sát. * Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về quá trình thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh; phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả; chốt kiến thức Hoạt động 2: Hoạt động hình thành kiến thức i) Mục tiêu: − Sử dụng dụng cụ hoá chất để tiến hành an toàn, thành công các thí nghiệm trên. − Quan sát thí nghiệm, nêu hiện tượng, giải thích và viết các phương trình hoá học. Rút ra nhận xét.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS GV:Chuyển giao nhiệm vụ học tập : bằng cách chia hs thành 6 nhóm theo số thứ Lắng nghe và nhận nhiệm vụ

tự bàn học trong lớp Nhóm 1, 4: Thí nghiệm đông tụ protein khi đun nóng Nhóm 2, 5: Thí nghiệm phản ứng màu của protein (màu biure) Nhóm 3, 6: Thí nghiệm tính chất của một số vật liệu protein khi đun nóng

* Hoạt động thực hiện nhiệm vụ học tập thông qua làm việc nhóm +thỏa thuận quy tắc làm việc trong nhóm +Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ + Sau khi hoàn thành nội dung các HS hình thành nhóm mới theo sự phân công của GV * Báo cáo kết quả và thảo luận - Nhóm 1, 4: Học sinh: Tiến hành thí nghiệm.

Dùng ống nhỏ giọt cho vào ống nghiệm 1ml lũng trắng trứng, sau đó cho từ 2 - 3ml nước cất, lắc nhẹ ống nghiệm tạo ra dung dịch protein. Đun nóng ống nghiệm (đến sôi).

Quan sát hiện tượng xảy ra, giải thích.

- Giáo viên: Quan sát, hướng dẫn HS thực - Nhóm 2, 5: Học sinh : Tiến hành thí nghiệm. hiện thí nghiệm Dùng ống nhỏ giọt cho vào ống nghiệm 0, 5ml protein, cho tiếp 1 - 2ml nước cất, lắc ống nghiệm tạo ra dung dịch protein, cho tiếp 1 - 2ml dung dịch NaOH 30% (đặc), 1 - 2 giọt CuSO4 2% lắc ống nghiệm. Quan sát và giải thích hiện tượng xảy ra.

- Nhóm 3, 6: Học sinh : - Làm thí nghiệm với từng vật liệu polime.

(Dùng kẹp sắt) - Hơ nóng gần ngọn lửa cồn: PE, PVC, sợi xenlulozơ.

- Đốt các vật liệu trên ngọn lửa.

Quan sát hiện tượng xảy ra, giải thích. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập: Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức 4. Củng cố: nhận xét, đánh giá tiết thực hành 5. Hướng dẫn về nhà: Viết bài tường trình

Trường THPT ...

Ngày 05 tháng 11 năm 2018

Tổ Hóa - Sinh - Công nghệ

GV soạn: ...

---*--KIỂM TRA VIẾT I – MỤC TIÊU: 1) Kiến thức: Củng cố lại kiến thức cô bản về amin. amino axit, protein và polime.

2) Kỹ năng:

Reøn luyện cho Học sinh Kỹ năng suy luận, viết phương trình phản ứng tính tốn, Giải nhanh các bài tập trắc nghiệm.

3) Thái độ: Giúp học Có hướng học tập tốt hôn.

III. CHUẨN BỊ: 1.Giáo viên: Đề kiểm tra 2. Học sinh: Xem lại kiến thức cô bản về amin. amino axit, protein và polime.

IV. PHƯƠNG PHÁP: Kiểm tra viết trên giấy.

V. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: Ma trận Nội dung kiến thức

1. Amin

Số câu hỏi Số điểm 2.

Aminoaxit

Số câu hỏi Số điểm

Nhận biết

-Cấu tạo, đồng phân, danh pháp - Tính chất vật lí 3 1,0 đ -Cấu tạo, đồng phân, danh pháp - Tính chất vật lí

2 2/3 đ

-Cấu tạo, đồng 3. Peptit & phân, danh pháp protein - Tính chất vật lí

Số câu hỏi Số điểm 4. Polime & vật liệu polime Số câu hỏi

1 1/3 đ - Cấu tạo, danh pháp - Phân loại

Cấp độ tư duy Thông hiểu Vận dụng - Tính chất hoá học - Phân biệt chất 3 1,0 đ - Tính chất hoá học - Phân biệt chất

2 2/3 đ - Tính chất hoá học - Phân biệt

- Tính khối lượng chất tham gia, thu được sau phản ứng - Xác định CTPT, CTCT 2 2/3 đ - Tính khối lượng chất tham gia, thu được sau phản ứng.

- Xác định CTPT, CTCT 3 1,0 đ - Xác định CTPT, CTCT

Cộng Vận dụng ở mức độ cao - Kiến thức tổng hợp 1 1/3 đ

9 3,0 đ

- Kiến thức tổng hợp

2 2/3 đ

9 3,0 đ

- Kiến thức tổng hợp

1 1 1/3 đ 1/3 đ - Sơ đồ điều chế - Tính khối lượng chất tham gia, thu - Tính chất hoá được sau phản ứng học - Tính hiệu suất

3 1,0 đ

3

3

3

9

Số điểm

1,0 đ

1,0 đ

1,0 đ

3,0 đ

Tổng số câu

9

9

9

3

30

Tổng số điểm

3,0 đ 30,0 %

3,0 đ 30,0%

3,0 đ 30,0%

1,0 đ 10,0%

10 đ (100%)

I. BIẾT Phát biểu không đúng là: A. Trong dung dịch, H2N-CH2-COOH còn tồn tại ở dạng ion lưỡng cực H3N+-CH2-COO-.

B. Aminoaxit là hợp chất hữu cơ tạp chức, phân tử chứa đồng thời nhóm amino và nhóm cacboxyl.

C. Aminoaxit là những chất rắn, kết tinh, tan tốt trong nước và có vị ngọt.

D. Hợp chất H2N-CH2-COOH3N-CH3 là este của glyxin (hay glixin). [<br>] Cho các chất sau: C6H5NH2 (1); C2H5NH2 (2); (C2H5)2NH2 (3); NaOH (4); NH3 (5) Trật tự tăng dần tính bazơ (từ trái qua phải) là: A. (1), (2), (5), (3), (4).

B. (1), (5), (3), (2), (4).

C. (1), (5), (2), (3), (4).

D. (2), (1), (3), (5), (4). [<br>] Trong các chất dưới đây, chất nào là glixin?

D. A. H2N-CH2-COOH B. CH3–CH(NH2)–COOH C. HOOC-CH2CH(NH2)COOH H2N–CH2-CH2–COOH [<br>] Sản phẩm cuối cùng của quá trình thuỷ phân các protein đơn giản nhờ xúc tác thích hợp là A. aminoaxit.

B. Axit cacboxylic. C. Este.

D. aminoaxit. [<br>] Cho dung dịch chứa các chất sau :X1 : C6H5 - NH2; X2 : CH3 - NH2; X3 : NH2 - CH2 – COOH; X4 : HOOC-CH2-CH2-CH(NH2)COOH; X5 : H2N- CH2-CH2-CH2-CH(NH2)COOH.Dung dịch nào làm quỳ tím hóa xanh ?

A. X2, X3, X4 B. X2, X5 C. X1, X3, X5 D. X1, X2, X5 [<br>] Loại tơ nào sau đây là tơ thiên nhiên.

A.Tơ nilon,capron B. Tơ tằm,bông C. Tơ visco D. Tơ xenlulozo axetat [<br>] Tên gọi các amin nào sau đây là không đúng?

A. CH3-CH2-CH2NH2 propylamin B. CH3CH(CH3)-NH2 isopropylamin C. C6H5NH2 alanin D. CH3-NH-CH3 đimetylamin [<br>] Chọn cụm từ thích hợp nhất điền vào khoảng trống trong câu dưới đây : Chất dẻo là ….(X)….có tính dẻo, có khả năng …(Y)….khi chịu tác dụng của nhiệt và áp suất mà vẫn giữ nguyên sự biến dạng đó khi ngừng tác dụng. X, Y lần lượt là : A. Những vật liệu polime, biến dạng B. Chất, thay đổi C. Hợp chất, biến dạng D. Loại chất, thay đổi mạch phân tử [<br>] Tên gọi nào sau đây là của peptit H2N-CH2-CO-NH-CH(CH3)-CO-NH-CH2-COOH.

A. Gly-gly-ala B. Gly-ala-gly C. Ala-gly-gly D. Ala-gly-ala [<br>] Quá trình kết hợp nhiều phân tử nhỏ (monome) thành phân tử lớn (polime) đồng thời giải phóng những phân tử nhỏ khác (thí dụ H2O) được gọi là phản ứng A. xà phòng hóa. B. trùng ngưng.

C. trùng hợp. D. thủy phân. [<br>] Chất nào sau đây vừa tác dụng được với H2NCH2COOH, vừa tác dụng được với CH3NH2?

B. HCl. C. CH3OH. D. NaOH. A. NaCl. [<br>] Ứng dụng nào của amino axit là sai ?

A. Axit glutamic là thuốc hỗ trợ thần kinh.

C. một số amino axit là nguyên liệu để sản xuất tơ nilon.

B. Aminoaxit thiên nhiên (hầu hết là - aminoaxit) là cơ sở để kiến tạo nên các loại protein của cơ thể sống.

D. Muối đinatri glutamat dùng làm gia vị thức ăn (gọi là mì chính hay bột ngọt). [<br>] Mùi tanh của Cá là hỗn hợp các amin và các tạp chất khác. Để khử mùi tanh của Cá trước khi nấu ta phải...

A.Rửa cá bằng cồn B. Rửa cá bằng axit HCl C. Rửa cá bằng nước vôi D. Rửa cá bằng giấm ăn [<br>] Phát biểu nào sau đây là sai?

A. Trong phân tử đipeptit mạch hở có hai liên kết peptit.

B. Protein đơn giản được tạo thành từ các gốc -amino axit.

C. Tất cả peptit đều có khả năng tham gia phản ứng thủy phân.

D. Tripeptit Gly-Ala-Gly có phản ứng biure với Cu(OH)¬2 [<br>] Ứng với công thức phân tử C4H9O2N có bao nhiêu α – aminoaxit A. 3 B. 2 C. 5 D. 4 [<br>] Phát biểu nào sau đây đúng?

1. Các aminoaxit thiên nhiên đều là các α-aminoaxit.

2. Các aminoaxit là các chất rắn, kết tinh và dễ tan trong nước do tồn tại dạng ion lưỡng cực.

3. Dung dịch các aminoaxit đều không làm đổi màu quỳ tím 4. Phản ứng trùng ngưng là phản ứng kết hợp nhiều phân tử nhỏ thành phân tử lớn (polime) 5. Aminoaxit dùng làm gia vị thức ăn thuốc bổ thần kinh, bổ gan, sản xuất tơ nilon, ...

Số phát biểu đúng là: A. 2. B. 4. C. 3. D. 5. [<br>] Thuỷ phân không hoàn toàn tetra peptit (X), ngoài các - amino axit còn thu được các đi petit: Gly-Ala; Phe-Vla; Ala-Phe. Cấu tạo nào sau đây là đúng của X. A. Ala-Val-Phe-Gly. B. Gly-Ala-Val-Phe C. Gly-Ala-Phe -Val. D. Val-Phe-Gly-Ala. [<br>]

Cho các loại hợp chất: aminoaxit (X), muối amoni của axit cacboxylic (Y), amin (Z), este của aminoaxit (T). Dãy gồm các loại hợp chất đều tác dụng với dung dịch NaOH và dung dịch HCl là A. Y, Z, T. B. X, Y, T. C. X, Y, Z, T. D. X, Y, Z. [<br>] Sản phẩm hữu cơ của phản ứng nào sau đây không dùng để chế tạo tơ tổng hợp?

A. Trùng hợp metyl metacrylat. B. Trùng ngưng axit -aminocaproic.

D. Trùng ngưng hexametylenđiamin với axit ađipic.

C. Trùng hợp vinyl xianua. [<br>] Trong các Polime sau: tơ tằm, sợi bông, len, tơ enang, tơ visco, tơ nilon 6 – 6, tơ axetat. Loại tơ có nguồn gốc xenlulozơ là: A. tơ tằm, sợi bông, nilon 6-6 B. sợi bông, len, nilon 6-6 C. sợi bông, len, tơ axetat, tơ visco D. tơ visdo, nilon 6-6, tơ axetat [<br>] Có hai mảnh lụa bề ngoài giống nhau, một mảnh làm bằng tơ tằm, một mảnh làm bằng sợi bông.

Chọn cách đơn giản để phân biệt chúng?

A. Ngâm vào nước, xem mảnh nào ngấm nước nhanh hơn là sợi bông.

B. Giặt rồi phơi, mảnh nào khô nhanh hơn mảnh đó làm bằng tơ tằm.

C. Đốt một mẫu, có mùi khét là tơ tằm.

D. Không thể phân biệt được. [<br>] X là hexapeptit Ala–Gly–Ala–Val–Gly–Val; Y là tripeptit Gly–Ala–Gly. Thủy phân m gam hỗn hợp gốm X và Y trong môi trường axit thu được 4 loại aminoaxit trong đó có 30 gam glixin và 28,48 gam alanin. m có giá trị là : A. B. 73,4 gam C. 77,6 gam D. 83,2 gam [<br>] Cho 5,9 gam amin đơn chức X tác dụng vừa đủ với dung dịch HCl, sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được dung dịch Y. Làm bay hơi dung dịch Y thu được 9,55 gam muối khan. Số công thức cấu tạo tương ứng với phân tử của X là.

A. 5 B. 4 C. 3 D. 2 [<br>] Cho 0,3 mol hỗn hợp axit glutamic và glyxin vào dung dịch 400 ml HCl 1M thu được dung dịch Y. Y tác dụng vừa đủ 800 ml dung dịch NaOH 1M thu được dung dịch Z. Làm bay hơi Z thu được m (g) rắn khan?

A. 55,2 gam B. 61,9 gam C. 31,8 gam D. 28,8 gam [<br>] TỰ LUẬN Câu 1: (1 điểm) Trình bày phương pháp hóa học để nhận biết các dung dịch chứa trong bình mất nhãn sau: Metylamin, glixin, natri axetat.

Câu 2: (1 điểm) Chất hữu cơ X mạch hở có dạng H 2 N − R − COOR ' (R, R’là các gốc hidrocacbon), thành phần % về khối lượng của Nito trong X là 15,73%. Cho m gam X phản ứng hoàn toàn với dung dịch NaOH, toàn bộ lượng ancol sinh ra cho tác dụng hết với CuO (đun nóng) được andehit Y (ancol chỉ bị oxi hóa thành andehit). Cho toàn bộ Y tác dụng với một lượng dư dung dịch AgNO3 trong NH 3 thu được 12,96 gam Ag kết tủa. Xác định giá trị của m?

TỔ TRƯỞNG

Trường THPT ...

Tổ Hóa - Sinh - Công nghệ

Ngày 15 tháng 11 năm 2018 GV soạn: ...

---*--CHƯƠNG 5: Tiết 26 - Bài 17:

ĐẠI CƯƠNG VỀ KIM LOẠI VỊ TRÍ CỦA KIM LOẠI TRONG BẢNG TUẦN HOÀN VÀ CẤU TẠO CỦA KIM LOẠI

I. Chuẩn kiến thức và kỹ năng 1.Kiến thức Trình bày được: - Vị trí, đặc điểm cấu hình lớp electron ngoài cùng, một số mạng tinh thể phổ biến, liên kết kim loại.

Trọng tâm Đặc điểm cấu tạo nguyên tử kim loại và cấu tạo mạng tinh thể kim loại 2.Kĩ năng - So sánh bản chất của liên kết kim loại với liên kết ion và cộng hoá trị.

- Quan sát mô hình cấu tạo mạng tinh thể kim loại, rút ra được nhận xét.

3. Thái độ: Rèn thái độ học tập bộ môn, lòng say mê nghiên cứu khoa học.

4. Định hướng năng lực đươc hình thành - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học.

- Năng lực vận dụng kiến thức vào cuộc sống.

- Năng lực làm việc độc lập.

- Năng lực hợp tác, làm việc theo nhóm.

- Năng lực tính toán hóa học.

III. CHUẨN BỊ: 1. Giáo viên: _ Bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học. _ Bảng phụ, bảng sơ đồ cấu tạo nguyên tử (có ghi bán kính nguyên tử) của các nguyên tố thuộc chu kì 2. _Tranh vẽ 3 kiểu mạng tinh thể (mạng tinh thể lục phương, lập phương tâm diện, lập phương tâm khối).

2. Học sinh: Bảng tuần hồn, CHUẨN BỊ Bài trước ở nhà.

IV. PHƯƠNG PHÁP: - Đàm thoại, nêu vấn đề, thảo luận - Kết hợp liên môn V. Mô tả và hệ thống bài tập 1. Bảng mô tả Nội dung

Nhận biết

Thông hiểu

VỊ TRÍ CỦA KIM LOẠI VÀ CẤU TẠO CỦA KIM LOẠI

- Vị trí, đặc điểm cấu hình lớp electron ngoài cùng, một số mạng tinh thể phổ biến, liên kết kim loại. − Đặc điểm cấu hình electron của kim loại: có 1, 2, 3 electron ở lớp ngoài cùng

- So sánh bản chất của liên kết kim loại với liên kết ion và cộng hoá trị. − Đặc điểm cấu tạo nguyên tử kim loại và cấu tạo mạng tinh thể kim loại − Liên kết kim loại: nguyên tử và ion kim loại ở nút mạng tinh thể và các electron tự do chuyển động trong mạng tinh thể liên kết với nhau bởi liên kết kim loại.

Vận dụng thấp

Vận dụng cao

+ Viết cấu + Bài toán hình electron xác định kim của một số loại. nguyên tử kim loại; + Xác định các yếu tố (cạnh, độ đặc khít, ...) của mạng tinh thể và khối lượng riêng

2. Hệ thống bài tập 1/ Kim loại Có các tính chất vật lí chung là: A.Tính dẽo, tính dẫn điện, tính khó nóng chảy, ánh kim B. Tính dẽo, tính dẫn điện, tính dẫn nhiệt, ánh kim.

C. Tính dẫn điện, tính dẫn nhiệt, ánh kim, tính đàn hồi D. Tính dẽo, tính dẫn điện, tính dẫn nhiệt, tính cứng 2/ Các tính chất vật lý chung của kim loại gây ra do : A. Có nhiều kiểu mạng tinh thể kim loại

B. Trong kim loại Có các electron hóa trò

C. Trong kim loại Có các electron tự do.

D. Các kim loại đều là chất rắn

3/ Kim loại nào sau đây Có tính dẫn điện tốt nhất trong tất cả các kim loại?

A. vàng

B. bạc

C. đồng

D. nhôm

4/ Kim loại nào sau đây dẽo nhất trong tất cả các kim loại?

A. bạc

B. vàng

C. nhôm

D. đồng

5/ Kim loại nào sau đây Có độ cứng lớn nhất trong tất cả các kim loại?

A. vonfram

B. crom

C. sắt

D. đồng.

6/ Kim loại nào sau đây là mềm nhất trong tất cả các kim loại?

A. liti

B. xesi

C. natri

D. kali

7/ Kim loại nào sau đây Có nhiệt độ nóng chảy cao nhất trong tất cả các kim loại?

A. Vonfram

B. Sắt

C. Đồng

D. Kẽm

8/ Kim loại nào sau đây nhẹ nhất (Có khối lượng riêng nhỏ nhất) trong tất cả các kim loại?

A. liti

B. natri

C. kali

D. rubiđi

9/ Tổng số hạt proton, nôtron, electron trong nguyên tử của một nguyên tố là 155. Số hạt mang điện nhiều hôn số hạt không mang điện là 33. Nguyên tố đó là?

A. bạc

B. đồng

C. chì

D. sắt

10/ Một nguyên tử Có tổng số hạt proton, nôtron, electron là 40. Đó là nguyên tử của nguyên tố nào sau đây?

A. canxi

B. bari

C. nhôm

D. sắt

V. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC: III. Tiến trình bài dạy: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: Kết hợp bài mới 3. Bài mới Hoạt động 1(3 phút) : Hoạt động khởi động Mục tiêu: Tạo hứng thú và kích thích sự tò mò của học sinh vào chủ đề học tập. Học sinh tiếp nhận kiến thức chủ động, tích cực, hiệu quả.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập: * Thưc hiện nhiệm vụ học tập Ở hóa học 10 các em đã được tìm hiểu về khái niệm kim Tập trung, tái hiện kiến thức loại, Phi kim. Em hãy nhắc lại những kiến thức về kim * Báo cáo kết quả và thảo luận loại mà em biết? * Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về quá trình thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh; phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả; chốt kiến thức Hoạt động 2(30 phút) : II. Hình thành kiến thức Mục tiêu: Trình bày được: - Vị trí, đặc điểm cấu hình lớp electron ngoài cùng, một số mạng tinh thể phổ biến, liên kết kim loại.

- So sánh bản chất của liên kết kim loại với liên kết ion và cộng hoá trị.

- Quan sát mô hình cấu tạo mạng tinh thể kim loại, rút ra được nhận xét.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS GV:Chuyển giao nhiệm vụ học tập : HS: Hình thành các nhóm theo quy luật GV thành lập 3 nhóm chuyên gia Rồi nhận nhiệm vụ học tập và làm việc theo nhóm cùng nghiên cứu về nội dung sau : I. Vị trí của kim loại trong bảng tuần hoàn HS: Thực hiện nhiệm vụ học tập thông qua làm việc II. Cấu tạo của kim loại nhóm chuyên gia 1.Cấu tạo nguyên tử +thỏa thuận quy tắc làm việc trong nhóm 2.Liên kết kim loại +Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ

GV: Quan sát quá trình thực hiện nhiệm vụ của HS có thể giúp đỡ HS khi cần thiết

GV:Bao quát chung, điều hành các bạn học sinh khác nghiên cứu đặt câu hỏi cho các nhóm chuyên gia

HS:Báo cáo kết quả và thảo luận Các nhóm chuyên gia dưới sự điều hành của giáo viên sẽ trả lời, giải đáp thắc mắc của các bạn khác trong lớp học I. Vị trí của kim loại trong bảng tuần hoàn - Bạn cho biết sự biến đổi tính chất các nguyên tố trong một chu kì, một nhóm A không?

-- Từ sự biến đổi tính chất các nguyên tố mà ta vừa ôn lại, em hãy xác định một cách tương đối vị trí của các nguyên tố kim loại trong bảng tuần hoàn.?

- Học sinh: Trong bảng tuần hoàn, các nguyên tố kim loại có mặt tập trung ở phía bên trái hay bên phải? phía trên hay phía dưới của BTH? - Học sinh đọc SGK để biết vị trí cụ thể của các nguyên tố kim loại trong bảng tuần hoàn II. Cấu tạo của kim loại 1.Cấu tạo nguyên tử - HS yêu cầu chuyên gia viết cấu hình electron nguyên tử của 19K, 20Ca, 26Fe, 30Zn. - HS Từ cấu hình electron nguyên tử của Na, Mg, Al trong SGK và K, Ca, Fe, Zn vừa viết, chuyên gia nhận xét về đặc điểm lớp electron ngoài cùng của nguyên tử các nguyên tố kim loại.?

HS: Hỏi chuyên gia sự biến đổi bán kính nguyên tử của các nguyên tố trong một chu kì?

2.Cấu tạo tinh thể 3.Liên kết kim loại HS: Hỏi chuyên gia thế nào là liên kết kim loại?

GV:Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức 4.Củng cố: * Hoạt động luyện tập - Mục tiêu: + Rèn luyện kĩ năng giải bài tập + Phát triển năng lực tính toán hóa học Hoạt động của GV * Chuyển giao nhiệm vụ học tập Yêu cầu hs làm các bài tập sau BT3 trang 82SGK:

Hoạt động của HS * Thực hiện nhiệm vụ học tập + Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ + Chuẩn bị lên báo cáo

So sánh liên kết kim loại với liên kết ion và liên kết cộng hóa trị * Báo cáo kết quả và thảo luận BT6 trang 82SGK: HS báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ, Cation R+ có cấu hình electron ở phân lớp Hs khác cùng tham gia thảo luận ngoài cùng là 2p6. Nguyên tử R là : + Liên kết ion được hình thành do lực hút tĩnh điện giữa các ion trái dấu A.F B. Na C.K D.Cl - Bao quát, quan sát, giúp đỡ học sinh khi + Liên kết cộng hóa trị hình thành do sự dùng chung gặp khó khăn. các electron - Gọi 1 học sinh bất kì của nhóm lên báo +Liên kết kim loại được hình thành do các electron tự do cáo kết quả Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức 5. Hướng dẫn về nhà: * Hoạt động vận dụng tìm tòi, mở rộng: - Mục tiêu: + Rèn luyện kĩ năng áp dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn + Phát triển năng lực giải quyết vấn đề Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập * Thực hiện nhiệm vụ học tập Tại sao Hg được sử dụng làm dụng + Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ cụ đo nhiệt độ(Nhiệt kế) + Chuẩn bị lên báo cáo * Báo cáo kết quả và thảo luận - Giúp đỡ học sinh khi gặp khó khăn. HS báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ, Hs khác cùng tham gia thảo luận: Thủy ngân là kim loại ở nhiệt độ thường và có sự thay đổi áp suất theo nhiệt độ nhạy Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức V. HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC 1. HD học bài cũ: - Nguyên nhân gây ra tính chất hóa học chung, tính chất hóa học riêng của kim loại?

- Bài tập về nhà: 1, 8 trang 88 (SGK).

2. HD học bài mới: Xem trước phần Tính chất của kim loại VI. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY …………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………

Trường THPT ...

Tổ Hóa - Sinh - Công nghệ

Ngày 20 tháng 11 năm 2018 GV soạn: ...

---*--Tiết 27 - Bài 18:

TÍNH CHẤT CỦA KIM LOẠI - DÃY ĐIỆN HÓA CỦA KIM LOẠI

I. Chuẩn kiến thức và kỹ năng

1. Kiến thức Hiểu được : - Tính chất vật lí chung: ánh kim, dẻo, dẫn điện và dẫn nhiệt tốt.

- Tính chất hoá học chung là tính khử (khử phi kim, ion H+ trong nước, dung dịch axit, ion kim loại trong dung dịch muối).

- Quy luật sắp xếp trong dãy điện hóa các kim loại (các nguyên tử được sắp xếp theo chiểu giảm dần tính khử, các ion kim loại được sắp xếp theo chiểu tăng dần tính oxi hoá) và ý nghĩa của nó.

Trọng tâm − Tính chất vật lí chung của kim loại và các phản ứng đặc trưng của kim loại − Dãy điện hóa của kim loại và ý nghĩa của nó 2.Kĩ năng - Dự đoán được chiều phản ứng oxi hóa - khử dựa vào dãy điện hoá .

- Viết được các PTHH phản ứng oxi hoá - khử chứng minh tính chất của kim loại.

- Tính % khối lượng kim loại trong hỗn hợp .3.Thái đô Rèn luyện tính cẩn thận, lòng yêu thích môn hóa và phương pháp học tập có hiệu quả.

4. Định hướng năng lực đươc hình thành - Năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề.

- Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học.

- Năng lực vận dụng kiến thức vào cuộc sống.

- Năng lực làm việc độc lập.

- Năng lực hợp tác, làm việc theo nhóm.

- Năng lực tính toán hóa học.

II Phương pháp: Dạy học nhóm, Kĩ thuật đặt câu hỏi III. CHUẨN BỊ: 1. Giáo viên: hệ thống câu hỏi dẫn dắt, máy tính, projector, chuẩn bị trước 1 bản đồ tư duy.

2. Học sinh: Xem trước phần tính chất vật lí của kim loại.

IV. Mô tả và hệ thống bài tập 1. Bảng mô tả Nội dung

Nhận biết

Thông hiểu

Vận dụng thấp

TÍNH CHẤT CỦA KIM LOẠI

- Quy luật sắp xếp trong dãy điện hóa các kim loại ( các tử nguyên được sắp xếp theo chiểu giảm dần tính khử, các ion kim loại được sắp xếp theo

- Tính chất vật lí chung: ánh kim, dẻo, dẫn điện và dẫn nhiệt tốt. + có ánh kim: các e tự do trong tinh thể có thể được coi là lớp “phân tử khí” electron, lớp này phản xạ hầu hết các tia sáng chiếu tới. + tính dẻo: các lớp tinh thể có thể trượt lên nhau mà không tách rời nhau nhờ các e tự do chuyển động liên kết các lớp tinh thể với nhau

+ Giải thích tính chất vật lí của kim loại bằng cấu tạo tinh thể kim loại;

Vận dụng cao

chiểu tăng dần tính oxi hoá) và ý nghĩa của nó.

+ dẫn điện: những e tự do chuyển động theo hướng của điện trường tạo nên dòng điện trong kim loại + dẫn nhiệt: các e ở vùng nhiệt độ cao có động năng lớn hơn, chuyển động nhanh hơn ⇒ số va chạm nhiều hơn ⇒ truyền động năng cho các ion dương hoặc nguyên tử từ vùng này đến vùng khác.

2. Hệ thống bài tập Câu 1. Nguyên nhân gây nên những tính chất vật lí chung của kim loại ? Giải thích.

Câu 2. Em hãy kể tên các vật dụng trong gia đình được làm bằng kim loại. Những ứng dụng của các đồ vật đó dựa trên tính chất vật lí nào của kim loại ?

Câu 3. Kim loại nào sau đây có độ cứng lớn nhất trong tất cả các kim loại?

A. Vonfam.

B. Crom C. Sắt D. Đồng Kim loại nào sau đây là kim loại mềm nhất trong tất cả các kim loại?

A. Liti.

B. Xesi.

C. Natri.

D. Kali.

Kim loại nào sau đây nhẹ nhất (có khối lượng riêng nhỏ nhất) trong tất cả các kim loại ?

A. Natri B. Liti C. Kali D. Rubidi Kim loại nào sau đây dẻo nhất trong tất cả các kim loại?

A. Vàng.

B. Bạc.

C. Đồng.

D. Nhôm.

Câu 4. Cho các kim loại: Cu, Al, Fe, Au, Ag. Dãy gồm các kim loại được sắp xếp theo chiều tăng dần tính dẫn điện của kim loại (tư trái sang phải) là: A. Fe, Au, Al, Cu, Ag B. Fe, Al, Au, Cu, Ag C. Fe, Al, Cu, Ag, Au D. Al, Fe, Au, Ag, Cu Câu 5. Thủy ngân dễ bay hôi và rất độc. Nếu chẳng may nhiệt kế thủy ngân bị vôõ thì dũng chất

nào trong các chất sau Để khử độc thủy ngân?

A. bột sắt

B. bột lưu hùynh

C. bột than

D. nước

V. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: cho biết vị trí của kim loại trong bảng HTTH? Thế nào là liên kết kim loại? đặc điểm cấu tạo của kim loại?

3. Bài mới Hoạt động 1(3 phút) : Hoạt động khởi động Mục tiêu: Tạo hứng thú và kích thích sự tò mò của học sinh vào chủ đề học tập. Học sinh tiếp nhận kiến thức chủ động, tích cực, hiệu quả.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập: * Thưc hiện nhiệm vụ học tập Kim loại là một trong các vật liệu được con người Tập trung, tái hiện kiến thức biết đến và sử dụng từ rất sớm.Ông cha ta đã rất * Báo cáo kết quả và thảo luận khôn khéo dựa vào tính chất của mỗi loại kim loại để sử dụng vào những mục đích khác nhau. Vậy kim loại có những tính chất lý hóa gì ta vào bài học ngày hôm nay * Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

Nhận xét về quá trình thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh; phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả; chốt kiến thức Hoạt động 2(30 phút) : II. Hình thành kiến thức Hoạt động của GV Hoạt động của HS 1.Tính chất chung của kim loại j) Mục tiêu: Trình bày được: - Tính chất vật lí chung: ánh kim, dẻo, dẫn điện và dẫn nhiệt tốt.

GV:thuyết trình nêu lên một số tính HS: Hình thành các nhóm theo quy luật chất vật lí chung của kim loại Rồi nhận nhiệm vụ học tập và làm việc theo nhóm Ở điều kiện thường, các kim loại đều HS: Thực hiện nhiệm vụ học tập thông qua làm việc ở trạng thái rắn(trừ Hg), có tínhdẻo, nhóm chuyên gia dẫnđiện, dẫnnhiệt và có ánh kim. +thỏa thuận quy tắc làm việc trong nhóm +Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ GV:Chuyển giao nhiệm vụ học tập : HS:Báo cáo kết quả và thảo luận GV thành lập 4 nhóm và giao nhiệm vụ cho các nhóm Nhóm 1 báo cáo tính dẻo: Nhóm 1: Khác với phi kim, kim loại có tính dẻo : dễ rèn, dễ dát Tìm hiểu về tính dẻo mỏng và dễ kéo sợi. Vàng là kim loại có tính dẻo cao, có Nhóm 2: thể dát thành lá mỏng đến mức ánh sáng có thể xuyên qua.

Tìm hiểu về tính dẫn điện Nhóm 3: Kim loại có tính dẻo là do các ion dương trong mạng tinh thể kim loại có thể trượt lên nhau dễ dàng mà không Tìm hiểu về tính dẫn nhiệt tách ra khỏi nhau nhờ những electron tự do chuyển động Nhóm 4: dính kết chúng với nhau.

Tìm hiểu về tính ánh kim

GV: Quan sát quá trình thực hiện nhiệm vụ của HS có thể giúp đỡ HS khi cần thiết * Tính dẻo: - Có thể cán lá vàng mỏng hơn 0, 0002 mm - Từ 1gam vàng có thể kéo thành sợi mảnh dài tới 3, 5 km

• : Electron tự do ; ⊕ : Ion dương kim loại Nhóm 2 báo cáo tính dẫn điện: Khi đặt một hiệu điện thế vào hai đầu dây kim loại, những electron tự do trong kim loại sẽ chuyển động thành dòng có hướng từ cực âm đến cực dương, tạo thành dòng điện.

Kim loại dẫn điện tốt nhất là Ag, sau đó đến Cu, Au, Al, Fe, ...

Nhiệt độ của kim loại càng cao thì tính dẫn điện của kim loại càng giảm do ở nhiệt độ cao, các ion dương dao động mạnh cản trở dòng electron chuyển động.

Nhóm 3 báo cáo tính dẫn nhiệt: Tính dẫnnhiệt của các kimloại cũng được giải thích bằng sự có mặt các electron tự do trong mạng tinhthể.

Các electron trong vùng nhiệt độ cao có động năng lớn, chuyển động hỗn loạn và nhanh chóng sang vùng có nhiệt độ thấp hơn, truyền năng lượng cho các ion dương ở vùng này nên nhiệt lan truyền được từ vùng này đến vùng khác trong khối kim loại.

Thường các kim loại dẫn điện tốt cũng dẫn nhiệt tốt. * Tính dẫn điện: Nhóm 4 báo cáo tính Ánh kim: - Dây dẫn điện là đồng có độ tinh Các electron tự do trong tinh thể kim loại phản xạ hầu hết khiết 99, 99% những tia sáng nhìn thấy được, do đó kim loại có vẻ sáng lấp lánh gọi là ánh kim. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức Tóm lại : Tính chất vật lí chung của kim loại như nói ở trên gây nên bởi sự có mặt của các electron tự do trong mạng tinh thể kim loại 3. Tính chất riêng Hoạt động của GV * Chuyển giao nhiệm vụ học tập Gv: Y/c HS nghiên cứu SGK và kết hợp kiến thức thực tế hãy cho biết - Tỉ khối?

- Nhiệt độ nóng chảy?

- Tính cứng?

GV: Quan sát quá trình thực hiện nhiệm vụ của HS có thể giúp đỡ HS khi cần thiết GV: Gọi HS bất kì lên báo cáo

Hoạt động của HS HS: Thực hiện nhiệm vụ học tập +Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ + Chuẩn bị báo cáo các kết quả HS:Báo cáo kết quả và thảo luận HS báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ, Hs khác cùng tham gia thảo luận a. Tỉ khối (SGK) b. Nhiệt độ nóng chảy (SGK) c. Tính cứng (SGK)

Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức GV kết kuận: - Kim loại có những TCVL chung (dẻo, dẫn điện, dẫn nhiệt, ánh kim) là do các e tự do trong kim loại gây ra.

- Kim loại có một số TCVL riêng (tỉ khối, nhiệt độ nóng chảy, tính cứng...) do ảnh hưởng của liên kết kim loại, KLNT, kiểu mạng tinh thể... gây ra.

4.Củng cố: * Hoạt động luyện tập - Mục tiêu: + Rèn luyện kĩ năng giải bài tập + Phát triển năng lực tính toán hóa học

Hoạt động của GV * Chuyển giao nhiệm vụ học tập Yêu cầu hs làm các bài tập sau BT1 : Trong các kim loại sau kim loại nào có tính dẻo cao nhất?

A.Au B. Na C.K D.Cu BT2 : Trong các kim loại sau kim loại nào có tính dẫn điện cao nhất?

B. Na C.K D.Cu A.Ag BT3 : Trong các kim loại sau kim loại nào có nhiệt độ nóng chảy cao nhất?

A.Ag B. Fe C.W D.Cr - Bao quát, quan sát, giúp đỡ học sinh khi gặp khó khăn.

- Gọi 1 học sinh bất kì của nhóm lên báo cáo kết quả

Hoạt động của HS * Thực hiện nhiệm vụ học tập + Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ + Chuẩn bị lên báo cáo * Báo cáo kết quả và thảo luận HS báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ, Hs khác cùng tham gia thảo luận: BT1 : Trong các kim loại sau kim loại nào có tính dẻo cao nhất?

A.Au B. Na C.K D.Cu BT2 : Trong các kim loại sau kim loại nào có tính dẫn điện cao nhất?

A.Ag B. Na C.K D.Cu BT3 : Trong các kim loại sau kim loại nào có nhiệt độ nóng chảy cao nhất?

A.Ag B. Fe C.W D.Cr Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức 5. Hướng dẫn về nhà: * Hoạt động vận dụng tìm tòi, mở rộng: - Mục tiêu: + Rèn luyện kĩ năng áp dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn + Phát triển năng lực giải quyết vấn đề Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập * Thực hiện nhiệm vụ học tập Tại sao Cu được sử dụng làm dây dẫn + Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ điện? Fe không ứng dụng làm dây dẫn điện + Chuẩn bị lên báo cáo * Báo cáo kết quả và thảo luận - Giúp đỡ học sinh khi gặp khó khăn.

HS báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ, Hs khác cùng tham gia thảo luận: Cu có tính dẫn điện cao.tránh nhiều hao phí trên đường dây tải điện Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức V. HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC

1. HD học bài cũ: - Nguyên nhân gây ra tính chất hóa học chung, tính chất hóa học riêng của kim loại?

- Bài tập về nhà: 1, 8 trang 88 (SGK).

2. HD học bài mới: Xem trước phần TÍNH CHẤT HÓA HỌC CHUNG CỦA KIM LOẠI VI. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY …………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………

Trường THPT ...

Tổ Hóa - Sinh - Công nghệ

Ngày 25 tháng 11 năm 2018 GV soạn: ...

---*--Tiết 28 - Bài 18:

TÍNH CHẤT CỦA KIM LOẠI (tt) DÃY ĐIỆN HÓA CỦA KIM LOẠI

I. Chuẩn kiến thức và kỹ năng 1. Kiến thứ: Trình bày được: - Tính chất vật lí chung: ánh kim, dẻo, dẫn điện và dẫn nhiệt tốt.

- Tính chất hoá học chung là tính khử (khử phi kim, ion H+ trong nước, dung dịch axit, ion kim loại trong dung dịch muối).

- Quy luật sắp xếp trong dãy điện hóa các kim loại (các nguyên tử được sắp xếp theo chiểu giảm dần tính khử, các ion kim loại được sắp xếp theo chiểu tăng dần tính oxi hoá) và ý nghĩa của nó. . Trọng tâm − Tính chất vật lí chung của kim loại và các phản ứng đặc trưng của kim loại − Dãy điện hóa của kim loại và ý nghĩa của nó 2.Kĩ năng - Dự đoán được chiều phản ứng oxi hóa - khử dựa vào dãy điện hoá .

- Viết được các PTHH phản ứng oxi hoá - khử chứng minh tính chất của kim loại.

- Tính % khối lượng kim loại trong hỗn hợp .3.Thái đô Rèn luyện tính cẩn thận, lòng yêu thích môn hóa và phương pháp học tập có hiệu quả.

4. Định hướng năng lực đươc hình thành - Năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề.

- Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học.

- Năng lực vận dụng kiến thức vào cuộc sống.

- Năng lực làm việc độc lập.

- Năng lực hợp tác, làm việc theo nhóm.

- Năng lực tính toán hóa học.

II. Phương pháp: Dạy học nhóm, Kĩ thuật đặt câu hỏi III. CHUẨN BỊ: GV: Bột nhôm, đèn cồn, Đinh sắt sạch, CuSO4, ống nghiệm, giá ống nghiệm…

HS : Học bài cũ, chuẩn bị bài mới.

III. CHUẨN BỊ 1.Phương pháp: Dạy học nhóm 2.Phương tiện, thiết bị: Sách giáo khoa hoá 12 IV. Mô tả và hệ thống bài tập 1. Bảng mô tả Nội dung

Nhận biết

Tính chất - Tính chất hoá của kim học chung là loại tính khử : M → Mn+ + ne

Thông hiểu

Vận dụng thấp

- Tính chất hoá học chung là tính khử: + Phản ứng với hầu hết các phi kim + Phản ứng với dung dịch axit (H+) và các axit oxi hóa + Phản ứng với ion H+ của nước + Phản ứng với ion kim loại trong dung dịch muối.

- Viết được các PTHH phản ứng oxi hoá - khử chứng minh tính chất của kim loại.

Vận dụng cao - Tính % khối lượng kim loại trong hỗn hợp.

2. Hệ thống bài tập Câu 1. Thủy ngân dễ bay hôi và rất độc. Nếu chaúng may nhiệt kế thủy ngân bị vỡ thì dùng chất nào trong các chất sau để khử độc thủy ngân ?

A. Bột sắt B. Bột lưu huỳnh C. Bột than D. Nước Câu 2. Dung dịch FeSO4 có lẫn tạp chất là CuSO4. Hãy giới thiệu phương pháp hóa học đơn giản để có thể loại được tạp chất. Giải thích việc làm và viết PTHH dạng phân tử và ion rút gọn.

Câu 3: Đốt cháy hoàn toàn m gam Fe trong khí Cl2 dư, thu được 6,5 gam FeCl3. Giá trị của m là A. 2,24.

B. 2,80.

C. 1,12.

D. 0,56.

Câu 4: Hòa tan hoàn toàn 6,5 gam Zn bằng dd H2SO4 loãng, thu được V lít H2 (đktc). Giá trị của V là A. 2,24.

B. 3,36.

C. 1,12.

D. 4,48.

Câu 5: Hoà tan m gam Fe vào dung dịch HNO3 loãng, dư thu được 0,448 lit khí NO duy nhất (đktc).

Giá trị của m là:

A. 1,12 gam.

B. 11,2 gam.

C. 0,56 gam.

D. 5,6 gam. * Hoạt động vận dụng, mở rộng Câu 1: Kim loại nào sau đây vừa phản ứng với dung dịch HCl, vừa phản ứng được với dung dịch NaOH? A. Fe B. Al C. Cu D. Ag Câu 2: Cho các dd: MgCl2, FeCl2, CuCl2, AlCl3. Kim loại nào đẩy được cả 4 kim loại ra khỏi 4 dd muối trên: A. Na B. Mg C. Al. D. Không có kim loại nào.

Câu 3: Đốt 1 lượng nhôm(Al) trong 6,72 lít O2. Chất rắn thu được sau phản ứng cho hoà tan hoàn toàn vào dd HCl thấy bay ra 6,72 lít H2 (các thể tích khí đo ở đkc). Khối lượng nhôm đã dùng là A. 8,1g.

B. 16,2g.

C. 18,4.

D. 24,3.

V. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC: C. Tiến trình bài dạy: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: cho biết tính chất vật lí chung của kim loai? giảI thích tại sao kim loại lại có những tính chất đó?

3. Bài mới Hoạt động 1(3 phút) : Hoạt động khởi động Mục tiêu: Tạo hứng thú và kích thích sự tò mò của học sinh vào chủ đề học tập. Học sinh tiếp nhận kiến thức chủ động, tích cực, hiệu quả.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập: * Thưc hiện nhiệm vụ học tập Ơ tiết trước các em đã được tìm hiểu về tính chất Tập trung, tái hiện kiến thức chung của kim loại.Vậy ngoài những tính chất trên thì * Báo cáo kết quả và thảo luận kim loại có tính chất hóa học ra sao nhằm giải quyết các vấn đề này ta vào bài ngày hôm nay * Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về quá trình thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh; phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả; chốt kiến thức

Hoạt động 2(30 phút) : II. Hình thành kiến thức Hoạt động của GV Hoạt động của HS 2.Tính chất hóa học của kim loại Mục tiêu: Trình bày được: - Tính chất hoá học chung là tính khử (khử phi kim, ion H+ trong nước, dung dịch axit, ion kim loại trong dung dịch muối).

GV:thuyết trình nêu lên tính HS: Hình thành các nhóm theo quy luật chất hóa học của kim loại Rồi nhận nhiệm vụ học tập và làm việc theo nhóm M → Mn+ + ne HS: Thực hiện nhiệm vụ học tập thông qua làm việc nhóm GV:Chuyển giao nhiệm vụ học chuyên gia tập : +thỏa thuận quy tắc làm việc trong nhóm GV thành lập 4 nhóm và giao +Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ nhiệm vụ cho các nhóm

Nhóm 1: Tìm hiểu Tác dụng với phi kim Nhóm 2: Tìm hiểu Tác dụng với axit Nhóm 3: Tìm hiểu Tác dụng với Nước Nhóm 4: Tìm hiểu Tác dụng với dung dịch muối

GV: Quan sát quá trình thực hiện nhiệm vụ của HS có thể giúp đỡ HS khi cần thiết GV hướng dẫn để HS làm TN nghiên cứu: * Kim loại tác dụng với phi kim: + Đốt dây Fe trong khí O2, khí Cl2 + Đốt bột Al trong không khí + Trộn bột Fe với bột S rồi đốt

HS:Báo cáo kết quả và thảo luận Nhóm 1 báo cáo Tác dụng với phi kim: 1. Tác dụng với phi kim Nhiều kim loại có thể khử được phi kim đến số oxi hoá âm, đồng thời nguyên tử kim loại bị oxi hoá đến số oxi hoá dương. a) Tác dụng với clo Hầu hết các kim loại đều có thể khử trực tiếp clo tạo ra muối clorua.

Thí dụ: Dây sắt nóng đỏ cháy mạnh trong khí clo tạo ra khói màu nâu là những hạt chất rắn sắt (III) clorua.

0

0

+3 −1

to

2 Fe + 3Cl 2 → 2 Fe Cl3 −1

0

Trong phản ứng này Fe đã khử từ C l2 xuống Cl. b) Tác dụng với oxi −2

0

Hầu hết các kim loại có thể khử từ O2 xuống O .

Thí dụ: Khi đốt, bột nhôm cháy mạnh trong không khí tạo ra nhôm oxit.

0

0

+3

to

−2

4 Al + 3O2 → 2 Al 2 O3

c) Tác dụng với lưu huỳnh −2

0

Nhiều kim loại có thể khử lưu huỳnh từ S xuống S . Phản ứng cần đun nóng (trừ Hg).

Thí dụ : 0

0

0

0

+2 −2

to

Fe + S → Fe S +2 −2

Hg + S → Hg S

Nhóm 2 báo cáo Tác dụng với axit a) Với dung dịch H2SO4 loãng, HCl - Từ K Ni: có phản ứng Nhiều kim loại có thể khử được ion H+ trong các dung dịch axit H2SO4 loãng, HCl thành hiđro.

0

Thí dụ :

+1

+2

0

Fe + 2 HCl → Fe Cl2 + H 2 ↑

b) Với dung dịch H2SO4 đặc, HNO3 α) Với dung dịch H2SO4 đặc +6

* Hầu hết kim loại (trừ Pt, Au) khử được S (trong H2SO4) xuống số oxi hoá thấp hơn (+4/SO2, 0/S, -2/H2S). * H2SO4 đặc, nguội làm thụ động hoá Al, Fe, Cr, ...

+6

0

to

+2

+4

Cu + 2H2 S O4 (®Æc) → CuSO4 + S O2 ↑ + 2H2O

Thí dụ:

β) Với dung dịchHNO3 +5

* Hầu hết kim loại (trừ Pt, Au) khử được N (trong HNO3) xuống số oxi hoá thấp hơn (+4/NO2, +2/NO, +1/N2O, 0/N2, 3/NH4NO3). * HNO3 đặc, nguội làm thụ động hoá Al, Fe, Cr, ...

Thí dụ: 0

+5

+2

+2

3Cu + 8HNO3(lo·ng) → 3Cu(NO3)2 + 2NO↑ + 4H2O

Nhóm 3 báo cáo Tác dụng với nước: Các kim loại ở nhóm IA và IIA của bảng tuần hoàn (trừ Be, Mg) do có tính khử mạnh nên có thể khử được H2O ở nhiệt độ thường thành hiđro. Các kim loại còn lại có tính khử yếu hơn nên chỉ khử được H2O ở nhiệt độ cao (thí dụ Fe, Zn, ...) hoặc không khử được H2O (thí dụ Ag, Au, ...).

Thí dụ : 0 +1 +1 0 2Na + 2H2O → 2NaOH + H2↑ Nhóm 4 báo cáo Tác dụng với dung dịch muối: Kim loại mạnh hơn có thể khử được ion của kim loại yếu hơn trong dung dịch muối thành kim loại tự do.

Thí dụ : Ngâm một đinh sắt (đã làm sạch lớp gỉ) vào dung dịch CuSO4, sau một thời gian màu xanh của dung dịch CuSO4 bị nhạt dần và trên đinh sắt có lớp đồng màu đỏ bám vào.

0

+2

+2

0

Fe + Cu SO4 → Fe SO4 + Cu ↓

Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức 4.Củng cố: * Hoạt động luyện tập - Mục tiêu: + Rèn luyện kĩ năng giải bài tập + Phát triển năng lực tính toán hóa học Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập * Thực hiện nhiệm vụ học tập Yêu cầu hs làm các bài tập sau + Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ BT1 : + Chuẩn bị lên báo cáo Trong các kim loại sau kim loại nào có thể * Báo cáo kết quả và thảo luận tác dụng với nước ở nhiệt độ thường?

HS báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ,

Hs khác cùng tham gia thảo luận: A.Au B. Na C.Fe D.Cu BT1 : BT2 : Trong các kim loại sau kim loại nào không Trong các kim loại sau kim loại nào có thể tác dụng với nước ở nhiệt độ thường? tác dụng với HNO3 đặc nguội?

A.Au B. Na C.Fe D.Cu A.Ag B. Na C.Fe D.Cu BT2 : BT3 : Trong các kim loại sau kim loại nào có tác Trong các kim loại sau kim loại nào không tác dụng với HNO3 đặc nguội? dụng với S ở nhiệt độ thường?

A.Ag B. Na C.Fe D.Cu B. Fe C.W D.Cr A.Hg - Bao quát, quan sát, giúp đỡ học sinh khi BT3 : gặp khó khăn.

Trong các kim loại sau kim loại nào có tác dụng với - Gọi 1 học sinh bất kì của nhóm lên báo S ở nhiệt độ thường? cáo kết quả A.Hg B. Fe C.W D.Cr Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức 5. Hướng dẫn về nhà: * Hoạt động vận dụng tìm tòi, mở rộng: - Mục tiêu: + Rèn luyện kĩ năng áp dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn + Phát triển năng lực giải quyết vấn đề Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập * Thực hiện nhiệm vụ học tập Tại sao người ta vẫn dùng bình làm từ Fe + Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ để đựng H2SO4 đặc nguội để chuyên chở + Chuẩn bị lên báo cáo vận chuyển * Báo cáo kết quả và thảo luận - Giúp đỡ học sinh khi gặp khó khăn.

HS báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ, Hs khác cùng tham gia thảo luận: Vì Fe thụ động với H2SO4 đặc nguội nên không có phản ứng xảy ra Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức V. HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC 1. HD học bài cũ: Bài tập về nhà: 2, 3, 4, 5 trang 88-89 (SGK).

2. HD học bài mới: Xem trước bài DÃY ĐIỆN HÓA CỦA KIM LOẠI VI. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY ……………………………………………………………………………………………………………

Trường THPT ...

Ngày 10 tháng 12 năm 2018

Tổ Hóa - Sinh - Công nghệ

GV soạn: ...

---*--Tiết 31:

LUYỆN TẬP TÍNH CHẤT CỦA KIM LOẠI

I. Chuẩn kiến thức và kỹ năng 1.Kiên thức: Củng cố tính chất vật lí, hoá học của kim loại.

2. Kĩ năng: Rèn kĩ năng làm bài tập về kim loại.

3. Thái độ: Rèn thái độ học tập bộ môn, lòng say mê nghiên cứu khoa học.

4. Định hướng năng lực đươc hình thành - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học.

- Năng lực vận dụng kiến thức vào cuộc sống.

- Năng lực làm việc độc lập.

- Năng lực hợp tác, làm việc theo nhóm.

- Năng lực tính toán hóa học.

B. Chuẩn bị: 1. Phương pháp: Dạy học nhóm 2. Phương tiện, thiết bị: HS : Học bài cũ, chuẩn bị bài mới.

III. CHUẨN BỊ 1.Phương pháp: Dạy học nhóm 2.Phương tiện, thiết bị: Sách giáo khoa hoá 12 IV. Mô tả và hệ thống bài tập 1. Bảng mô tả Nội dung

Nhận biết

Thông hiểu

Vận dụng thấp

Vận dụng cao

2. Hệ thống bài tập Câu 1: Ngâm một thanh kẽm vào 100ml dd AgNO3 0,1M đến khi AgNO3 tác dụng hết, Nếu giả thiết tất cả Ag sinh ra đều bám lên bề mặt kẽm khối lượng thanh kẽm sau phản ứng so với ban đầu sẽ:

A. giảm 0,755g B. tăng 1,08g C. tăng 0,755 D. giảm 3,25g .

Câu 2: Cho dần bột sắt vào 50 ml dd CuSO4 0,2M, khuấy nhẹ cho tới khi dd mất màu xanh. Lượng bột sắt đã dùng là: A. 5,6 gam B. 0,056gam C. 0,56gam D. 6,5gam.

Câu 3: Nhúng một thanh Al nặng 50g vào 400ml dd CuSO4 0,5M. Sau một thời gian lấy nhanh thanh Al ra cân nặng 51,38g. Khối lượng Cu bám vào là: A. 0,64g B. 1,28g C. 1,92g D. 2,56g Câu 4: Cho m gam bột Fe phản ứng với 600 ml dd AgNO3 1M. Sau khi phản ứng kết thúc thu được dd X và chất rắn Y. Dung dịch X phản ứng vừa đủ với 6,4 gam bột Cu. Giá trị của m là A. 16,8.

B. 2,8.

C. 11,2.

D. 5,6.

Câu 5: Cho 7,2 gam Mg vào dung dịch chứa 0,2 mol FeCl3, sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được dung dịch X, cô cạn dung dịch X được m gam muối khan. Giá trị của m là A. 34,9.

B. 44,4.

C. 25,4.

D. 28,5.

Câu 6(A-07): Cho m gam hỗn hợp bột Zn và Fe vào lượng dư dd CuSO4. Sau khi kết thúc các phản ứng, lọc bỏ phần dd thu được m gam bột rắn. Thành phần phần trăm theo khối lượng của Zn trong hỗn hợp bột ban đầu là A. 90,27%.

B. 85,30%.

C. 82,20%.

D. 12,67%.

Câu 7(A-08):Cho hỗn hợp bột gồm 2,7 gam Al và 5,6 gam Fe vào 550 ml dd AgNO3 1M. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được m gam chất rắn. Giá trị của m là A. 59,4.

B. 64,8.

C. 32,4.

D. 54,0.

Câu 8(B-09) Cho 2,24 gam bột sắt vào 200 ml dd chứa hỗn hợp gồm AgNO3 0,1M và Cu(NO3)2 0,5M. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được dd X và m gam chất rắn Y. Giá trị của m là A. 2,80.

B. 2,16.

C. 4,08.

D. 0,64.

Câu 5(B-09) Nhúng một thanh sắt nặng 100 gam vào 100 ml dd hỗn hợp gồm Cu(NO3)2 0,2M và AgNO3 0,2M. Sau một thời gian lấy thanh kim loại ra, rửa sạch làm khô cân được 101,72 gam (giả thiết các kim loại tạo thành đều bám hết vào thanh sắt). Khối lượng sắt đã phản ứng là A. 1,40 gam.

B. 2,16 gam.

C. 0,84 gam.

D. 1,72 gam.

V. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC: III. Tiến trình bài dạy: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: thế nào là cặp oxihoa khử? Lấy ví dụ minh hoạ? Trình bày quy tăc an pha?

3. Bài mới Hoạt động 1(3 phút) : Hoạt động khởi động Mục tiêu: Tạo hứng thú và kích thích sự tò mò của học sinh vào chủ đề học tập. Học sinh tiếp nhận kiến thức chủ động, tích cực, hiệu quả.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập: * Thưc hiện nhiệm vụ học tập C vàcác em cùng tìm hiểu về tính chất kim loại, ở tiết ngày Tập trung, tái hiện kiến thức hôm nay chung cùng nhau luyện tập các tính chất mà chúng * Báo cáo kết quả và thảo luận ta đã học * Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về quá trình thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh; phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả; chốt kiến thức

Hoạt động 2 (35 phút): Hình thành kiến thức Mục tiêu: Củng cố tính chất vật lí, hoá học của kim loại.

Hoạt động của GV GV/: Chuyển giao nhiệm vụ học tập Chia lớp thành 5 nhóm Nhóm 1, 3: Cấu tạo của kim loại Nhóm 2, 4: Tính chất vật lí chung của kim loại

Hoạt động của HS

* Thực hiện nhiệm vụ học tập - Phân công nhiệm vụ và thảo luận nhóm theo nhiệm vụ được phân công * Báo cáo kết quả và thảo luận Nhóm 1: Cấu tạo của kim loại - Treo bảng trắng đã vẽ sẵn theo mẫu (trên giấy khổ lớn hoặc ở 1 slide để trình chiếu Power Point) CẤU TẠO CỦA KIM LOẠI a) Cấu tạo nguyên tử kim loại b) Cấu tạo tinh thể của các kim loại c) Liên kết kim loại Giao việc cho các nhóm hoạt - Sau đó lần lượt mời các nhóm bạn lên điền vào chỗ trống: ghi nội dung động kiến thức một cách ngắn gọn.

- Cả lớp cùng theo dõi và nhận xét.

Nhóm 2: Tính chất vật lý chung của kim loại - Vẽ bảng rồi treo các tấm giấy ghi sẵn các nội dung kiến thức (hoặc dùng trình chiếu Power Point) - Yêu cầu nhóm bạn gỡ bỏ phần sai TÍNH CHẤT VẬT LÝ CHUNG CỦA KIM LOẠI Khối Tính Nhiệt Tính Ánh Tính dẫn Tính lượng dẫn độ nóng cứng dẻo kim nhiệt riêng điện chảy TÍNH CHẤT VẬT LÝ CHUNG CỦA KIM LOẠI Do sự có mặt của các ion dương Do sự có mặt của các electron tự do kim loại nằm ở các nút mạng trong mạng tinh thể kim loại gây ra gây ra Nhóm 3: Tính chất hóa học chung của kim loại - Đặt câu hỏi, yêu cầu nhóm bạn trả lời 1. Tính chất hóa học chung của kim loại là gì?

Viết bán phản ứng tổng quát biểu diễn tính chất đó.

Trả lời: Tính khử: M → Mn+ + ne 2. Vì sao các kim loại đều có tính khử?

Trả lời: Nguyên tử của hầu hết các nguyên tố kim loại có số electron ở lớp ngoài cùng ít (1e, 2e, 3e).

Nhóm 4: Dãy điện hóa của kim loại Ghi lên bảng một dãy các cặp oxi hóa - khử của các kim loại không theo trật

tự sự biến đổi tính chất rồi yêu cầu nhóm bạn sửa chữa.

Tính oxi hoá tăng VD: ...Fe3+...H+...Ag+... ...Fe2+...H2...Ag...

Tính khử giảm

Nhóm 5: Luyện tập xét chiều của phản ứng giữa các cặp oxi hóa - khử theo quy tắc anpha * Nêu quy tắc anpha: Chất khử mạnh nhất + Chất oxi hoá mạnh nhất

Chất oxi hoá yếu hơn + Chất khử yếu hơn

Mời từng nhóm bạn lên giải quyết vấn đề: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức 4. Củng cố * Hoạt động luyện tập, vận dụng. tìm tòi, mở rộng - Mục tiêu: + Rèn luyện kĩ năng giải bài tập + Phát triển năng lực tính toán hóa học Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập * Thực hiện nhiệm vụ học tập + Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ * Bài tập 1: - Nhúng một dây Ag trong dung dịch Cu(NO3)2 + Chuẩn bị lên báo cáo - Nhúng một dây Cu trong dung dịch AgNO3 Hãy cho biết trường hợp nào có phản ứng xảy ra? * Báo cáo kết quả và thảo luận Giải thích, viết PTHH của PƯ HS báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ, Hs khác cùng tham gia * Bài tập 2: thảo luận: - Ngâm một đinh Fe trong dung dịch CuSO4 - Ngâm một lá Cu trong dung dịch FeSO4 * Bài tập 1: Hãy cho biết trường hợp nào có phản ứng xảy ra?

Giải thích, viết PTHH của PƯ Ag + Cu2+ Không xảy ra phản ứng Cu + 2 Ag+ Cu2+ + 2 Ag * Bài tập 3: - Cho bột Cu vào dung dịch FeCl2 dư * Bài tập 2: - Cho bột Cu vào dung dịch FeCl3 dư Fe + Cu2+ Fe2+ + Cu Hãy cho biết trường hợp nào bột Cu tan hết? Giải Fe2+ + Cu không xảy ra phản ứng thích, viết PTHH của PƯ Bài tập 3: - Bao quát, quan sát, giúp đỡ học sinh khi gặp khó khăn. Cu + Fe2+ không xảy ra phản ứng - Gọi 1 học sinh bất kì của nhóm lên báo cáo kết quả Cu + Fe3+ Cu2+ + Fe2+ Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức V. HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC 1. HD học bài cũ: Bài tập về nhà: 2, 3, 4, 5 trang 88-89 (SGK).

2. HD học bài mới: Xem trước bài DÃY ĐIỆN HÓA CỦA KIM LOẠI VI. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY ……………………………………………………………………………………………………………

Trường THPT ...

Tổ Hóa - Sinh - Công nghệ ---*---

Ngày 10 tháng 12 năm 2018 GV soạn: ...

Tiết 30:

TÍNH CHẤT CỦA KIM LOẠI. DÃY ĐIỆN HÓA CỦA KIM LOẠI

I. Chuẩn kiến thức và kỹ năng 1.Kiến thức k) Trình bày được: - Tính chất vật lí chung: ánh kim, dẻo, dẫn điện và dẫn nhiệt tốt.

- Tính chất hoá học chung là tính khử (khử phi kim, ion H+ trong nước, dung dịch axit, ion kim loại trong dung dịch muối).

- Quy luật sắp xếp trong dãy điện hóa các kim loại (các nguyên tử được sắp xếp theo chiểu giảm dần tính khử, các ion kim loại được sắp xếp theo chiểu tăng dần tính oxi hoá) và ý nghĩa của nó. . Trọng tâm − Tính chất vật lí chung của kim loại và các phản ứng đặc trưng của kim loại − Dãy điện hóa của kim loại và ý nghĩa của nó 2.Kĩ năng - Dự đoán được chiều phản ứng oxi hóa - khử dựa vào dãy điện hoá .

- Viết được các PTHH phản ứng oxi hoá - khử chứng minh tính chất của kim loại.

- Tính % khối lượng kim loại trong hỗn hợp .3.Thái đô Rèn luyện tính cẩn thận, lòng yêu thích môn hóa và phương pháp học tập có hiệu quả.

4. Định hướng năng lực đươc hình thành - Năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề.

- Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học.

- Năng lực vận dụng kiến thức vào cuộc sống.

- Năng lực làm việc độc lập.

- Năng lực hợp tác, làm việc theo nhóm.

- Năng lực tính toán hóa học.

B. Chuẩn bị: 1. Phương pháp: Dạy học nhóm, Kĩ thuật đặt câu hỏi 2. Phương tiện, thiết bị: GV: Bột nhôm, đèn cồn, Đinh sắt sạch, CuSO4, ống nghiệm, giá ống nghiệm…

HS : Học bài cũ, chuẩn bị bài mới.

III. CHUẨN BỊ 1.Phương pháp: Dạy học nhóm 2.Phương tiện, thiết bị: Sách giáo khoa hoá 12 IV. Mô tả và hệ thống bài tập 1. Bảng mô tả Nội dung

Nhận biết − Dãy điện hóa của kim loại và ý

Thông hiểu Dãy điện hóa của kim loại: để so sánh mức độ khử của các kim loại

Vận dụng thấp + So sánh mức độ của các cặp oxi

Vận dụng cao + Bài toán xác định kim

nghĩa của nó - Dự đoán được chiều phản ứng oxi hóa - khử dựa vào dãy điện hoá .

n+ hóa – khử + Cặp oxi hóa – khử của kim loại Μ Μ + Dựa vào + Sắp xếp các cặp oxi hóa – khử của kim dãy điện hóa loại theo chiều tính oxi hóa của Mn+ tăng của kim loại dần và tính khử của M giảm dần ⇒ dãy (quy tắc α) điện hóa của kim loại để xét chiều + Dựa vào dãy điện hóa của kim loại (quy của phản tắc α) sẽ biết phản ứng giữa 2 cặp oxi hóa ứng – khử xảy ra theo chiều nào (chất oxi hóa . mạnh hơn tác dụng với chất khử mạnh hơn tạo ra các chất oxi hóa – khử yếu hơn)

loại

2. Hệ thống bài tập 1. Dựa vào dãy điện hóa của kim loại hãy cho biết: - Kim loại nào dễ bị oxi hóa nhất ?

- Kim loại nào có tính khử yếu nhất ?

- Ion kim loại nào có tính oxi hóa mạnh nhất.

- Ion kim loại nào khó bị khử nhất.

2. a) Hãy cho biết vị trí của cặp Mn2+/Mn trong dãy điện hóa. Biết rằng ion H+ oxi hóa được Mn. Viết phương trình ion rút gọn của phản ứng. b) Có thể dự đóan được điều gì xảy ra khi nhúng là Mn vào các dung dịch muối: AgNO3, MnSO4, CuSO4. Nếu có, hãy viết phương trình ion rút gọn của phản ứng.

3. So sánh tính chất của các cặp oxi hóa – khử sau: Cu2+/Cu và Ag+/Ag; Sn2+/Sn và Fe2+/Fe. 4. Kim loại đồng có tan được trong dung dịch FeCl3 hay không, biết trong dãy điện hóa cặp Cu2+/Cu đứng trước cặp Fe3+/Fe. Nếu có, viết PTHH dạng phân tử và ion rút gọn của phản ứng.

5. Hãy sắp xếp theo chiều giảm tính khử và chiều tăng tính oxi hóa của các nguyên tử và ion trong hai trường hợp sau đây: a) Fe, Fe2+, Fe3+, Zn, Zn2+, Ni, Ni2+, H, H+, Hg, Hg2+, Ag, Ag+ b) Cl, Cl−, Br, Br−, F, F−, I, I−. *. Hoạt động vận dụng, mở rộng Câu 1: Hỗn hợp X gồm 3 kim loại Fe, Ag, Cu. Ngâm hỗn hợp X trong dd chỉ chứa chất B. Sau khi Fe, Cu tan hết, lượng Ag còn lại đúng bằng lượng Ag có trong X. Chất B là: A. AgNO3 B. Fe(NO3)3 C. Cu(NO3)2 D. HNO3 Câu 2(B-14): Cho một ít bột Fe vào dd AgNO3 dư, sau khi kết thúc thí nghiệm thu được hỗn hợp dd gồm: A. Fe(NO3)2 B. Fe(NO3)2, AgNO3 dư C. Fe(NO3)3, AgNO3 dư D. Fe(NO3)3, Fe(NO3)2, AgNO3 Câu 3: Cho hỗn hợp Fe và Ag tác dụng với dd gồm ZnSO4 và CuSO4, phản ứng hoàn toàn và vừa đủ. Chất rắn thu được gồm những chất nào?

A. Zn, Cu. B. Cu, Ag. C. Zn, Cu, Ag. D. Zn, Ag. Câu 4: Cho 5,6 g Fe vào 200 ml dd AgNO3 1,2M cho tới khi phản ứng xảy ra hoàn toàn. Khối lượng chất rắn thu được là A. 21,6 g.

B. 10,8 g.

C. 25,92 g.

D. 12,96 g.

Câu 5: Nhúng một lá sắt nhỏ vào dung dịch chứa một trong những Hóa chất sau: FeCl3, AlCl3,

CuSO4, Pb(NO3)2, NaCl, HNO3, H2SO4(đặc nóng), NH4NO3. Số trường hợp phản ứng tạo ra muối Fe (II) là: A. 3

B. 4

C. 5

D. 6

Câu 6: Cho 5,5g một hoãn hợp bột Al và sắt (trong đó số mol Al gấp đôi số mol sắt) vào 300ml dd

AgNO3 1M. Khuấy kó cho phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được m g chất rắn . Giá trị của m là: A. 33,95 g

B. 35.2 g

C. 39,35 g

D. 35,39 g

Câu 7: Ngâm một đinh sắt trong 100ml dd CuCl2 1M, giả thiết Cu tạo ra bám hết vào đinh sắt. Sau

khi phản ứng kết thúc lấy đinh sắt ra, sấy khô, khối lượng đinh sắt tăng thêm: A. 15,5 g

B. 0,8 g

C. 2,7 g

D. 2,4 g

Câu 8: Nung nóng 16,8 g bột sắt và bột lưu hũynh ( không Có không khí) thu được sản phẩm X.

Cho X tác dụng với dd HCl dư thì Có V lít khí thốt ra (đktc). Các phản ứng xảy ra hồn tồn. Giá trị của V là: A. 2,24

B. 4.48

C. 6,72

D. 3,36

V. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC: C. Tiến trình bài dạy: 1. Ổn định lớp: 2.Kiểm tra bài cũ: Trình bày tính chất hoá học của kim loại? Lấy ví dụ minh hoạ?

3. Bài mới Hoạt động 1(3 phút) : Hoạt động khởi động Mục tiêu: Tạo hứng thú và kích thích sự tò mò của học sinh vào chủ đề học tập. Học sinh tiếp nhận kiến thức chủ động, tích cực, hiệu quả.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập: * Thưc hiện nhiệm vụ học tập Ơ THCS các em đã được tìm hiểu dãy hoạt động kim Tập trung, tái hiện kiến thức loại.Vậy bản chất của dãy hoạt động kim loại là gì? * Báo cáo kết quả và thảo luận ta sẽ tìm hiểu bài học hôm nay * Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về quá trình thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh; phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả; chốt kiến thức Hoạt động 2(30 phút) : II. Hình thành kiến thức Hoạt động của GV Hoạt động của HS 1. Khái niệm về cặp oxi hoá khử l) Mục tiêu: Trình bày được: - Quy luật sắp xếp trong dãy điện hóa các kim loại (các nguyên tử được sắp xếp theo chiểu giảm dần tính khử, các ion kim loại được sắp xếp theo chiểu tăng dần tính oxi hoá) và ý nghĩa của nó.

GV:Chuyển giao nhiệm vụ học tập HS: Hình thành các nhóm theo quy luật : Rồi nhận nhiệm vụ học tập và làm việc theo nhóm GV thành lập 4 nhóm và giao nhiệm vụ cho các nhóm hoàn thành HS: Thực hiện nhiệm vụ học tập thông qua làm việc nội dung sau? nhóm chuyên gia Nội dung 1: Hoàn thành phương

+thỏa thuận quy tắc làm việc trong nhóm +Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ

trình hoá học và viết sơ đồ quá trình oxi hoá- khử của phản ứng: a) Cu + AgNO3 → b) Fe + CuSO4 → Nội dung 2: Xác định chất oxi hoákhử từ đó rút ra nhận xét.

GV: Quan sát, bao quát chung giúp đỡ HS khi cần thiết

HS:Báo cáo kết quả và thảo luận Các nhóm lần lượt báo cáo và thảo luận Hoàn thành phương trình hoá học a) Cu + 2AgNO3 → Cu(NO3)2 + 2Ag Cu - 2e → Cu2+ Ag+ + 1e → Ag b) Fe + CuSO4 → FeSO4 + Cu Fe - 2e → Fe2+ Cu2+ + 2e → Cu Có thể biểu diễn theo cách sau: Cu → Cu2+ + 2e hoặc viết gộp 2e ↔ Cu Cu2+ + Chất oxh Chất khử Nhận xét: Cation KL nhận e →KL Nguyên tử KL ngường e → Cation KL ChÊt oxi ho¸ + ne

ChÊt khö

Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức * GV đưa ra sơ đồ tổng quát và giới thiệu cặp oxi hoá-khử.

Chất oxi hoá và chất khử của cùng 1 nguyên tố tạo nên cặp oxi hoá- khử. Cặp oxi hoá khử của các kim loại trên được viết như sau: Fe2+/Fe ; Cu2+/Cu ; Ag+/Ag ; 2. So sánh tính chất của các cặp oxi hoá khử: Mục tiêu: Thực hiện nhiệm vụ học tập thông qua làm việc độc lập * Chuyển giao nhiệm vụ học tập +Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ Yêu cầu HS làm bài tập số 2 (SGK) GV: Quan sát, bao quát chung giúp HS:Báo cáo kết quả và thảo luận đỡ HS khi cần thiết HS lần lượt báo cáo và thảo luận a) Zn là kim loại có tính khử mạnh. b) Cation Pb2+ có tính oxi hoá mạnh nhất. c) Sắp xếp các cặp oxi hoá-khử của những kim loại trên theo chiều tính oxi hoá của cation tăng dần.

2+

2+

2+

Zn Co Pb Zn Co Pb

d) Viết phương trình phản ứng hoá học xảy ra giữa các cặp oxi hoá-khử

Co2+ + Zn → Co + Zn2+ Pb2+ + Co → Pb + Co2+ Pb2+ + Zn → Pb + Zn2+ Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức - GV nhấn mạnh: “Dãy điện hóa của kim loại là dãy gồm những cặp oxi hóa-khử của kim loại được sắp xếp theo chiều tăng tính oxi hóa của ion dương kim loại và chiều giảm tính khử của nguyên tử kim loại”.

3. Dãy điện hoá của kim loại Mục tiêu: HS nêu được dãy điện hóa của kim loại Thực hiện nhiệm vụ học tập thông qua làm việc độc lập * Chuyển giao nhiệm vụ học tập Hãy nghiên cứu SGK và cho biết dãy +Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ điện hóa của kim loại HS:Báo cáo kết quả và thảo luận - hãy xác định Chất oxi hóa mạnh, HS lần lượt báo cáo và thảo luận yếu; chất khử mạnh yếu trong phản - HS đưa ra dãy ứng ở bài tập 2 Người ta đã so sánh tính chất của nhiều cặp oxi hoá GV: Quan sát, bao quát chung giúp khử và sắp xếp thành dãy điện hoá của kim loại : đỡ HS khi cần thiết K+ Na+ Mg2+Al3+ Zn2+ Fe2+ Ni2+Sn2+ Pb2+H+Cu2+Ag+Au3+ Tính oxi hoá của ion kim loại tăng K Na Mg Al Zn Fe Ni Sn Pb H2 Cu Ag Au Tính khử của kim loại giảm - Bài tập 2 Gọi HS lên báo cáo kết quả Fe tác dụng với dung dịch CuSO4 Cu tác dụng với dung dịch AgNO3 Fe tác dụng với dung dịch HCl + Theo dãy điện hóa: chiều của phản ứng: Fe2+ Cu2+ Chất oxi hóa Chất oxi hóa yếu hơn mạnh hơn Fe Cu Chất khử Chất khử mạnh hơn yếu hơn 2+ 2+ Fe + Cu Fe + Cu + Theo dãy điện hóa: chiều của phản ứng: Fe2+ H+ Chất oxi hóa Chất oxi hóa yếu hơn mạnh hơn Fe H2 Chất khử Chất khử

mạnh hơn yếu hơn + 2+ Fe + 2H Fe + H2 Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức 4. Ý nghĩa của dãy điện hoá của kim loại Mục tiêu: - Dự đoán được chiều phản ứng oxi hóa - khử dựa vào dãy điện hoá Thực hiện nhiệm vụ học tập thông qua làm việc độc lập * Chuyển giao nhiệm vụ học tập GV: Nghiên cứu SGK và cho biết ý +Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ nghĩa dãy điện hóa của kim loại HS:Báo cáo kết quả và thảo luận GV: Quan sát, bao quát chung giúp HS lần lượt báo cáo và thảo luận đỡ HS khi cần thiết Dãy điện hoá của kim loại cho phép dự đoán chiều của phản ứng giữa 2 cặp oxi hoá - khử theo quy tắc α (anpha) : Phản ứng giữa 2 cặp oxi hoá - khử sẽ xảy ra theo chiều, chất oxi hoá mạnh nhất sẽ oxi hoá chất khử mạnh nhất, sinh ra chất oxi hoá yếu hơn và chất khử yếu hơn.

Thí dụ : Phản ứng giữa 2 cặp Fe2+/Fe và Cu2+/Cu xảy ra Gọi HS lên báo cáo kết quả theo chiều ion Cu2+ oxi hoá Fe tạo ra ion Fe2+ và Cu.

Cu2+ + Fe → Fe2+ + Cu Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức 4.Củng cố: * Hoạt động luyện tập - Mục tiêu: + Rèn luyện kĩ năng giải bài tập + Phát triển năng lực tính toán hóa học Hoạt động của GV * Chuyển giao nhiệm vụ học tập Yêu cầu hs hoàn thành các PTPƯ sau: 1.

Fe + AgNO3 → 2. Al + CuSO4 → 3. Cu + H+ → 4. Zn + H+ → 5. Mg + FeSO4 →

Hoạt động của HS * Thực hiện nhiệm vụ học tập + Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ + Chuẩn bị lên báo cáo * Báo cáo kết quả và thảo luận HS báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ, Hs khác cùng tham gia thảo luận 1.

Fe + 2AgNO3 → Fe(NO3)2 + 2 Ag

- Bao quát, quan sát, giúp đỡ học sinh khi gặp khó khăn.

- Gọi 1 học sinh bất kì của nhóm lên báo cáo kết quả

2. 2Al + 3CuSO4 → Al2(SO4)3 + 3Cu 3. Cu + H+ → Không xảy ra 4. Zn + 2H+ → Zn2+ + H2↑ 5. Mg + FeSO4 → MgSO4 + Fe Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức 5. Hướng dẫn về nhà: * Hoạt động vận dụng tìm tòi, mở rộng: - Mục tiêu: + Rèn luyện kĩ năng áp dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn + Phát triển năng lực giải quyết vấn đề Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập * Thực hiện nhiệm vụ học tập Tại sao người ta khi ta đeo vàng (Au) vô + Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ tình để nước tranh tiếp xúc với Au nhưng + Chuẩn bị lên báo cáo Au không bị ăn mòn * Báo cáo kết quả và thảo luận - Giúp đỡ học sinh khi gặp khó khăn.

HS báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ, Hs khác cùng tham gia thảo luận: Au3+/Au đứng sau cặp H+/H2 Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức V.HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC 1. HD học bài cũ: - Nắm vững dãy điện hóa của kim loại 2. HD học bài mới: Xem trước bài HỢP KIM. VI. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY ………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………

Trường THPT ...

Ngày 01 tháng 12 năm 2018

Tổ Hóa - Sinh - Công nghệ

GV soạn: ...

---*--Tiết 30 - Bài 19:

HỢP KIM

I. Chuẩn kiến thức và kỹ năng 1. Kiến thức Trình bày được: Khái niệm hợp kim, tính chất (dẫn nhiệt, dẫn điện, nhiệt độ nóng chảy...), ứng dụng của một số hợp kim (thép không gỉ, đuyara).

Trọng tâm

− Khái niệm và ứng dụng của hợp kim 2.Kĩ năng - Sử dụng có hiệu quả một số đồ dùng bằng hợp kim dựa vào những đặc tính của chúng.

- Xác định % kim loại trong hợp kim. .3.Thái đô Rèn luyện tính cẩn thận, lòng yêu thích môn hóa và phương pháp học tập có hiệu quả 4. Định hướng năng lực đươc hình thành - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học.

- Năng lực vận dụng kiến thức vào cuộc sống.

- Năng lực làm việc độc lập.

- Năng lực hợp tác, làm việc theo nhóm.

- Năng lực tính toán hóa học.

B. Chuẩn bị: 1. Phương pháp: Dạy học nhóm, Kĩ thuật đặt câu hỏi 2. Phương tiện, thiết bị: HS : Học bài cũ, chuẩn bị bài mới.

III. CHUẨN BỊ 1.Phương pháp: Dạy học nhóm 2.Phương tiện, thiết bị: Sách giáo khoa hoá 12 IV. Mô tả và hệ thống bài tập 1. Bảng mô tả Nội dung HỢP KIM

Nhận biết

Thông hiểu

Vận dụng thấp

Vận dụng cao

− Khái niệm về hợp kim: là hỗn hợp của kim loại với kim loại hoặc phi kim khác được nấu nóng chảy rồi để nguội - Tính chất (dẫn nhiệt, dẫn điện, nhiệt độ nóng chảy...), ứng dụng của một số hợp kim (thép không gỉ, đuyara).

- Sử dụng có hiệu quả một số đồ dùng bằng hợp kim dựa vào những đặc tính của chúng.

- Xác định % kim loại trong hợp kim. − Tính chất của hợp kim: + Tính chất hóa học của hợp kim là tính chất của các đơn chất có trong hợp kim + Hợp kim có nhiệt độ nóng chảy thấp hơn kim loại nguyên chất + Hợp kim có khả năng dẫn điện và dẫn nhiệt kém hơn so với kim loại nguyên chất + Hợp kim có độ cứng và độ bền cao hơn kim loại nguyên chất

− Ứng dụng: tính siêu cứng, không bị ăn mòn, nhẹ, có nhiệt độ nóng chảy thấp... .

− Luyện tập: + Bài toán xác định thành phần của hợp kim

2. Hệ thống bài tập

1/ Một loại đồng thau Có chứa 59,63% Cu và 40,37% Zn. Hợp kim này Có cấu tạo tinh thể của hợp chất hóa học giữa đồng và kẽm. Công thứa hóa học của hợp chất là: A. Cu3Zn2

B. Cu2Zn3

C. Cu2Zn

D. CuZn2

2/ Trong hợp kim Al-Mg, cứ Có 9 mol Al thì Có 1 mol Mg. Thành phần % khối lượng của hợp kim là: A. 80% Al và 20% Mg Mg

B. 81% Al và 19% Mg C. 91% Al và 9% Mg D. 83% Al và 17%

3/ Nung một maãu gang Có khối lượng 10 g trong khí oxi dư thấy sinh ra 0,448 lit CO2 (đktc).

Thành phần % khối lượng cacbon trong maãu gang là: A. 4,8%

B. 2,2%

C. 2,4%

D. 3,6%

4/ Khi hòa tan 7,7 g hợp kim gồm natri và kali vào nước thấy thốt ra 3,36 lit H2 (đkktc). Thành phần % khối lượng các kim loại trong hợp kim là: A. 25,33% K và 74,67% Na

B. 26,33% K và 73,67% Na

C. 27,33% K và 72,67% Na

D. 28,33% K và 71,67% Na

5/ Trong hợp kim Al-Ni, cứ Có 10 mol Al thì Có 1 mol Ni. Thành phần % khối lượng của hợp kim là: A. 81% Al và 19% Ni

B. 82% Al và 18% Ni

C. 83% Al và 17% Ni D. 84% Al và 16% Ni

6/ Ngâm 2,33 g hợp kim Fe-Zn trong dd HCl dư đến khí phản ứng hòan tồn thấy Giải phóng 896 ml khí H2 (đktc). Thành phần % về khối lượng của hợp kim này là: A. 27,9% Zn và 72,1% Fe

B. 26,9% Zn và 73,1% Fe

C. 25,9% Zn và 74,1% Fe

D. 24,9% Zn và 75,1% Fe

V. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: thế nào là cặp oxihoa khử? Lấy ví dụ minh hoạ? Trình bày quy tăc an pha?

3. Bài mới Hoạt động 1(3 phút) : Hoạt động khởi động Mục tiêu: Tạo hứng thú và kích thích sự tò mò của học sinh vào chủ đề học tập. Học sinh tiếp nhận kiến thức chủ động, tích cực, hiệu quả.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập: * Thưc hiện nhiệm vụ học tập Vật liệu kim loại đã được nhân loại sử dụng rất lâu đời. Tập trung, tái hiện kiến thức Người xưa đã biết khai thác những mặt tích cực và hạn chế * Báo cáo kết quả và thảo luận những mặt tiêu cực của loại vật liệu này.Hợp kim là một trong những loại vật liệu con người đã khai thác và sử dụng. để hiểu sâu hơn về hợp kim ta vào bài hôm nay * Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về quá trình thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh; phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả; chốt kiến thức

Hoạt động 2(30 phút) :

II. Hình thành kiến thức

Mục tiêu: Trình bày được: Khái niệm hợp kim, tính chất (dẫn nhiệt, dẫn điện, nhiệt độ nóng chảy...), ứng dụng của một số hợp kim (thép không gỉ, đuyara).

Hoạt động của GV Hoạt động của HS HS: Hình thành các nhóm theo quy luật GV:Chuyển giao Rồi nhận nhiệm vụ học tập và làm việc theo nhóm nhiệm vụ học tập HS: Thực hiện nhiệm vụ học tập thông qua làm việc nhóm chuyên gia 9 +thỏa thuận quy tắc làm việc trong nhóm GV thành lập nhóm và giao nhiệm +Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ vụ cho các nhóm hoàn thành nội dung HS:Báo cáo kết quả và thảo luận Các nhóm lần lượt báo cáo và thảo luận sau?

Nhóm 1, 4, 7: báo cáo khái niệm hợp kim Nhóm 1, 4, 7: Tìm hiểu khái niệm Hợp kim là vật liệu kim loại có chứa thêm một hay nhiều nguyên tố. hợp kim • Nguyên tố trong hợp kim có thể là kim loại hoặc phi kim.

Nhóm 2, 5, 8: • VD:- Gang là hợp kim sắt-cacbon (2-5%) và một số n/tố khác: Si, Mn, P, S...

Tìm hiểu tính chất hợp kim - Thép là hợp kim sắt-cacbon (0, 01-2%) và một lượng rất ít các n/tố Si, Mn...

Nhóm 3, 6, 9: Tìm hiểu ứng dụng Nhóm 2, 5, 8: hợp kim Báo cáo tính chất hợp kim • Tính chất của hợp kim phụ thuộc vào thành phần đơn chất tham gia hợp GV: Quan sát, bao kim và cấu tạo mạng tinh thể của hợp kim. quát chung giúp đỡ • TCHH của hợp kim tương tự t/c của các chất tham gia tạo thành hợp HS khi cần thiết kim.

VD: ngâm hợp kim Zn-Cu trong dd h2SO4 loãng thì chỉ có Zn bị hoà tan, còn lại là Cu. • TCVL, tính chất cơ học của hợp kim khác nhiều so với t/c của đơn chất.

1. Trong đa số tinh thể hợp kim có liên kết kim loại, do đó hợp kim có những tính chất của kim loại : dẫn điện, dẫn nhiệt, có ánh kim, ...

2. Hợp kim dẫn điện và dẫn nhiệt kém hơn kim loại thành phần.

3. Độ cứng của hợp kim lớn hơn độ cứng của kim loại thành phần nhưng độ dẻo thỡ kém hơn. Thí dụ : Hợp kim Au−Cu (8 → 12% Cu) cứng hơn vàng, hợp kim Pb−Sb cứng hơn Pb. 4. Nhiệt độ nóng chảy của hợp kim thường thấp hơn nhiệt độ nóng chảy của các kim loại thành phần.

Thí dụ : Gang và thép là hợp kim Fe−C có nhiệt độ nóng chảy thấp hơn nhiệt độ nóng chảy của sắt nguyên chất.

Hợp kim không bị ăn mòn, không gỉ: Al-Mg; Cu- Zn ; Fe- Mn- Cr. -Hợp kim siêu cứng:W-Co; Co-Cr-W-Fe. - Hợp kim có nhiệt độ nóng chảy thấp: Sn-Pb (2100C) ; Bi-Pb-Sn-Sd (650C).

- Hợp kim nhẹ, cứng và bền: Al-Si; Al-Cu- Mn- Mg. Nhóm 3, 6, 9: Báo cáo ứng dụng hợp kim

-

Thép không gỉ (Fe(74%)-Ni(8%)-Cr(18%)): chế tạo dụng cụ y tế, nhà bếp.

Thép Mn rất bền, chịu được va đập mạnh, dùng để chế tạo đường ray xe lửa, máy nghiền đá.

Thép W-Mo-Cr rất cứng dù ở nhiệt độ cao, dùng chế tạo lưỡi dao cắt gọt kim loại cho máy tiện, máy phay. Đuyra hợp kim Al(95%), Cu(4%), Mn-Mg-Si(1%). Đuyra nhẹ gần như nhôm nhưng lại rất cứng, cứng gấp 4 lần nhôm tức gần bằng thép mà lại nhẹ bằng 1/3 thép. Đuyra bền. Dùng làm vật liệu chế tạo máy bay, ô tô Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức 4.Củng cố: * Hoạt động luyện tập - Mục tiêu: + Rèn luyện kĩ năng giải bài tập + Phát triển năng lực tính toán hóa học Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập * Thực hiện nhiệm vụ học tập Yêu cầu hs hoàn thành các bài tập 1. + Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ So sánh tính dẫn điện của Cu và hợp kim Cu-Al + Chuẩn bị lên báo cáo 2. So sánh tính độ cứng của Cu và hợp kim * Báo cáo kết quả và thảo luận Cu-Al HS báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện 3. Viết PTPƯ hợp kim Cu-Al phản ứng HCl nhiệm vụ, Hs khác cùng tham gia thảo luận: - Bao quát, quan sát, giúp đỡ học sinh khi gặp 1. Cu dẫn điện hơn hợp kim Cu-Al khó khăn.

2. độ cứng của Cu kém hơn hợp kim - Gọi 1 học sinh bất kì của nhóm lên báo cáo kết Cu-Al quả 3. 2Al + 6 HCl → 2AlCl3 + 3 H2 Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức 5. Hướng dẫn về nhà: * Hoạt động vận dụng tìm tòi, mở rộng: - Mục tiêu: + Rèn luyện kĩ năng áp dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn + Phát triển năng lực giải quyết vấn đề Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập * Thực hiện nhiệm vụ học tập - Tại sao người ta sản xuật ra loại vàng tây? + Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ - tìm hiểu thêm qua internet về hợp kim + Chuẩn bị lên báo cáo đối với cuộc sống con người * Báo cáo kết quả và thảo luận - Giúp đỡ học sinh khi gặp khó khăn.

HS báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ, Hs khác cùng tham gia thảo luận:

Do vàng tây vẫn có độ trang sức như vàng ta, nhưng tính cứng cao hơn, bền hơn Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức V. HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC 1. HD học bài cũ: Bài tập về nhà: 1 → 4 trang 91 (SGK).

2. HD học bài mới: Xem trước bài SỰ ĂN MÒN KIM LOẠI VI. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY ……………………………………………………………………………………………………………..

Trường THPT ...

Ngày 05 tháng 12 năm 2018

Tổ Hóa - Sinh - Công nghệ

GV soạn: ...

---*--Tiết 32 - Bài 20:

SỰ ĂN MÒN KIM LOẠI

I. Chuẩn kiến thức và kỹ năng 1.Kiến thức Giải thích được: - Các khái niệm: ăn mòn kim loại, ăn mòn hoá học, ăn mòn điện hoá.

- Điều kiện xảy ra sự ăn mòn kim loại.

Biết các biện pháp bảo vệ kim loại khỏi bị ăn mòn.

Trọng tâm − Ăn mòn điện hóa học .

2.Kĩ năng - Phân biệt được ăn mòn hoá học và ăn mòn điện hoá ở một số hiện tượng thực tế.

- Sử dụng và bảo quản hợp lí một số đồ dùng bằng kim loại và hợp kim dựa vào những đặc tính của chúng..

3. Thái độ: Rèn thái độ học tập bộ môn, lòng say mê nghiên cứu khoa học.

4. Định hướng năng lực đươc hình thành - Năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề.

- Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học.

- Năng lực vận dụng kiến thức vào cuộc sống.

- Năng lực làm việc độc lập.

- Năng lực hợp tác, làm việc theo nhóm.

- Năng lực tính toán hóa học.

5. Tích hợp bảo vệ môi trường + Giúp học sinh có ý thức sử dụng bảo quản hợp lý, hiệu quả đồ dùng bằng kim loại một cách khoa học. + Sử dụng phế liệu kim loại và chống ô nhiễm môi trường. + Nhận biết được tác động tới môi trường do điện phân, mạ điện và điều chế kim loại.

II. CHUẨN BỊ: 1. Giáo viên: - Dụng cụ và hóa chất cho thí nghiệm ăn mòn điện hóa: Thanh Zn, Cu, dây dẫn, ddH2SO4 loãng, cốc thuỷ tinh…

-Bảng mô tả và Giải thích hiện tượng thí nghiệm ăn mòn điện hóa, sô đồ cô chế ăn mòn điện hóa đối với sắt.

2. Học sinh: Tìm hiểu Bài trước theo sgk ; về kim loại bị ăn mòn.

III. Phương pháp: Kĩ thuật đặt câu hỏi. Lắng nghe và phản hồi tích cực…

IV. Mô tả và hệ thống bài tập 1. Bảng mô tả Nội Nhận dung biết

Thông hiểu

Vận dụng Vận dụng cao thấp

- Phân biệt được ăn mòn hoá học và ăn mòn điện hoá ở + Phân biệt được một số hiện tượng thực tế. ăn mòn + hai điện cực khác bản chất; tiếp xúc với nhau hoá học và + trong dung dịch chất điện li. ăn mòn (lưu ý ăn mòn điện hóa học xảy ra ở nhiệt độ thường, điện hoá còn ăn mòn hóa học thường xảy ra ở nhiệt độ cao có học trong sự tiếp xúc trực tiếp của kim loại, hợp kim với hóa thực tế. chất) − Cơ chế ăn mòn điện hóa học: + Tại cực âm: kim loại có tính khử mạnh hơn bị oxi hóa : M → Mn+ + ne (bị ăn mòn) + Các electron dịch chuyển từ cực âm sang cực dương tạo nên dòng điện + Tại cực dương: các ion trong dung dịch điện li di chuyển đến cực dương và bị khử: 2H+ + e → H2 ↑ O2 + 2H2O + 4e → 4OH− O2 + 4H+ + 4e → 2H2O 2. Hệ thống bài tập Câu 1: Một vật được chế tạo từ hợp kim Zn-Cu.Vật này để trong không khí ẩm.

SỰ ĂN MÒN KIM LOẠI

- Các khái niệm: ăn mòn kim loại, ăn mòn hoá học, ăn mòn điện hoá.

1) Vật bị ăn mòn theo kiểu:

B. điện hóa.

A. hóa học.

C. a,b đúng

+ Giải thích cơ chế ăn mòn điện hoá học trong thực tế

D. a,b sai.

2) Hiện tượng quan sát được sau một thời gian là A. Zn bị mòn dần.

B. Cu bị mòn dần.

C. Vật biến mất.

D. Zn và Cu mòn dần cho đến hết.

Câu 2: Fe bị ăn mòn ĐIỆN HÓA khi tiếp xúc với kim loại M, để ngồi không khí ẩm. Vậy M là

A. Cu.

B. Mg.

C. Al.

D. Zn

Câu 3: Khi hồ tan Zn vào dung dịch H2SO4 loãng thấy có bọt khí thốt ra. Thêm vài giọt dung dịch CuSO4 vào, thấy hiện tượng xảy ra: A. Không còn bọt khí thốt ra C. Sau khi Zn tan hết dung dịch có m àu xanh

B. Bọt khí thốt ra mạnh hơn D. A và C đúng.

Câu 4: Bản chất của ăn mòn kim loại là: A. Sự oxi hóa kim loại

B. Sự khử kim loại

B. Sự phá huỷ kim loại dưới tác dụng của dòng điện

D. Tất cả đều sai

Câu 5: Một dây phơi quần áo gồm một đoạn dây đồng nối với một đoạn dây thép> Hiện tượng nào sau đây xảy ra ở chỗ nối 2 đoạn dây khi để lâu ngày?

A.sắt bị ăn mòn C.Cả hai đều bị ăn mòn

B. Đồng bị ăn mòn D.Cả hai đều không bị ăn mòn

V. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC: C. Tiến trình bài dạy: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: thế nào là cặp oxihoa khử? Lấy ví dụ minh hoạ? Trình bày quy tăc an pha?

3. Bài mới Hoạt động 1(3 phút) : Hoạt động khởi động Mục tiêu: Tạo hứng thú và kích thích sự tò mò của học sinh vào chủ đề học tập. Học sinh tiếp nhận kiến thức chủ động, tích cực, hiệu quả.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập: * Thưc hiện nhiệm vụ học tập Trên thực tế, chúng ta quan sát thấy đinh sắt để ngoài không Tập trung, tái hiện kiến thức khí thấy bị gỉ, nồi gang để trong không khí ẩm thấy hiện * Báo cáo kết quả và thảo luận tượng sủi bọt. vậy đó là hiện tượng ji? * Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về quá trình thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh; phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả; chốt kiến thức Hoạt động 2: Hoạt động hình thành kiến thức I. Sự ăn mòn hoá học Mục tiêu: - Các khái niệm: ăn mòn kim loại, ăn mòn hoá học Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập: * Thực hiện nhiệm vụ học tập - Thế nào là sự ăn mòn kim loại? + Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ Bản chất của sự ăn mòn kim loại là gì? + Chuẩn bị lên báo cáo - Bản chất của sự ăn mòn hoá học là * Báo cáo kết quả và thảo luận gì?

HS báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ, Hs khác cùng tham gia thảo luận: - Sự ăn mòn hoá học thường xảy ra ở đâu?

- Sự ăn mòn kim loại là sự phá huỷ kim loại hoặc hợp -Dẫn ra các phản ứng hoá học kim do tác dụng của các chất trong môi trường. minh hoạ.

M → Mn+ + ne - Bao quát, quan sát, giúp đỡ học sinh 1. Sự ăn mòn hoá học khi gặp khó khăn.

- Bản chất của sự ăn mòn hoá học là quá trình oxi hoá - Gọi 1 học sinh bất kì của nhóm lên khử, trong đó các electron của kim loại được chuyển

báo cáo kết quả

trực tiếp đến các chất trong môi trường.

- Thí dụ: 3Fe + 4H2O→ Fe3O4 + 4 H2 2Fe + 3 Cl2 → 2 FeCl3 3 Fe + 2 O2 → Fe3O4 Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức Hoạt động 2 : I-Sự ăn mòn kim loại 2. Sự ăn mòn điện hóa - Các khái niệm: ăn mòn điện hoá.

- Điều kiện xảy ra sự ăn mòn kim loại.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập: 2. Sự ăn mòn điện hoá Gv chia lớp thành 3 nhóm, thời gian 7 * Thực hiện nhiệm vụ học tập phút + Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ Nhóm 1: thực hiện thí nghiệm về ăn mòn + Chuẩn bị lên báo cáo điện hoá (theo hình 4.11). * Báo cáo kết quả và thảo luận + Y/c hs quan sát và giải thích hiện tượng HS báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ, GV kết luận và lưu ý HS đến các yếu tố : Hs khác cùng tham gia thảo luận: khí oxi tan trong dung dịch chất điện li và a - Thí nghiệm về ăn mòn điện hoá sự phát sinh dòng điện.

Hiện tượng: HS quan sát các hiện tượng (bọt khí H2 thoát ra ở điện cực nào, điện cực nào bị ăn mòn, bóng điện sáng hoặc kim vôn-kế bị lệch).

Nhóm 2.

Thí nghiệm về các yếu tố gây ra ăn mòn Giải thích: HS vận dụng những hiểu biết của mình điện hoá : về pin điện hoá để giải thích các hiện tượng quan sát được. HS phát biểu nội dung khái niệm về ăn Ngắt dây dẫn nối 2 điện cực.

Thay lá Cu bằng lá Zn (2 điện cực cùng mòn điện hoá.

Vậy: Sự ăn mòn điện hoá là sự ăn mòn kim loại chất, có nghĩa là kim loại tinh khiết).

Không cho các điện cực tiếp xúc với dung do tác dụng của dd chất điện li và tạo nên dòng điện. dịch điện li (trong thí nghiệm này là dung dịch H2SO4). HS quan sát hiện tượng và b - Điều kiện xảy ra ăn mòn điện hoá * HS quan sát hiện tượng (không có bọt khí H2 nhận xét.

GV chính xác hoá về các yếu tố cần và đủ thoát ra từ lá đồng (cực +), bóng điện không sáng) và nhận xét (lá kẽm không bị ăn mòn). để xảy ra ăn mòn điện hoá. * HS quan sát hiện tượng và nhận xét.

Nhóm 3 * HS hệ thống hoá các yếu tố gây ra hiện tượng HS dùng tranh vẽ sẵn theo hình 4.12 SGK ăn mòn điện hoá. nhưng chỉ có một số chú thích sau : Lớp dung dịch chất điện li, vật bằng gang thép, c - Cơ chế của ăn mòn điện hoá * HS xác định : các tinh thể Fe và C. HS xác định : a) Các điện cực dương và âm. + Các điện cực dương và âm.

+ Những phản ứng xảy ra ở các điện cực. +yêu cầu HS phát biểu về bản chất của hiện tượng ăn mòn điện hoá.

- Bao quát, quan sát, giúp đỡ học sinh khi gặp khó khăn.

- Gọi 1 học sinh bất kì của nhóm lên báo cáo kết quả

b) Những phản ứng xảy ra ở các điện cực.

Cực dương

Cực âm

Xảy ra các pư khử

Xảy ra pư oxi hoá

+

2H + 2e → H2 O2+2H2O+4e→ 4OH-

Fe → Fe2+ + 2e

HS phát biểu về bản chất của hiện tượng ăn mòn điện hoá Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức 4. Củng cố * Hoạt động luyện tập - Mục tiêu: + Rèn luyện kĩ năng giải bài tập Hoạt động của GV * Chuyển giao nhiệm vụ học tập Câu 1. Khi để miếng gang (hợp kim Fe-C) ngoài không khí ẩm.

Hãy cho biết chất ăn mòn trong quá trình trên là gì?

A. H+ B. O2 (kk) C. H2O D. cacbon.

Câu 2. Các vỏ tầu (làm bằng thép) bị ăn mòn trong nước biển tạo thành gỉ sắt Fe(OH)3. Hãy cho biết quá trình ăn mòn nào đã xảy ra và chất ăn mòn là gì?

A. ăn mòn điện hoá và chất ăn mòn là O2 B. ăn mòn hoá học và chất ăn mòn là O2 .

C. ăn mòn điện hoá và chất ăn mòn là H+ D. cả A, C đều đúng.

Câu 3. Một chiếc chậu làm bằng sắt tây (sắt được tráng bằng thiếc) bị thủng rất nhanh khi bị một vết sước sâu tới lớp sắt phía trong.

Hãy cho biết quá trình nào đã xảy ra và Fe đóng vai trò gì?

A. ăn mòn điện hoá và Fe đóng vai trò cực âm.

B. ăn mòn hóa học C. ăn mòn điện hoá và Fe đóng vai trò cực dương.

D. cả ăn mòn điện hoá và hóa học.

Câu 4. Hãy so sánh tốc độ ăn mòn khi nhúng một thanh sắt tây (sắt được tráng bằng thiếc) và một thanh hợp kim Fe-Sn (thu được khi nung chảy Fe, Sn) cùng vào các dung dịch HCl cùng nồng độ.

A. sắt tây ăn mòn mạnh hơn

Hoạt động của HS * Thực hiện nhiệm vụ học tập + Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ + Chuẩn bị lên báo cáo * Báo cáo kết quả và thảo luận HS báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ, Hs khác cùng tham gia thảo luận:

B. thanh hợp kim bị ăn mòn nhanh hơn.

C. 2 thanh bị ăn mòn với tốc độ bằng nhau D. không xác định được - Bao quát, quan sát, giúp đỡ học sinh khi gặp khó khăn.

- Gọi 1 học sinh bất kì của nhóm lên báo cáo kết quả Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức 5. Hướng dẫn về nhà: * Hoạt động vận dụng tìm tòi, mở rộng: Tích hợp bảo vệ môi trường - Mục tiêu: + Rèn luyện kĩ năng áp dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn + Phát triển năng lực giải quyết vấn đề Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập * Thực hiện nhiệm vụ học tập Tìm hiểu trên internet y/c hs thảo luận + Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ về sự ảnh hưởng đến môi trường của + Chuẩn bị lên báo cáo ăn mòn kim loại * Báo cáo kết quả và thảo luận HS báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ, Hs - Giúp đỡ học sinh khi gặp khó khăn. khác cùng tham gia thảo luận: Trong các môi trường nước, không khí, đất sẽ bị ô nhiễm kim loại nặng nếu chúng ta không biết cách bảo vệ kim loại Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức V. HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC 1. HD học bài cũ 1. Ăn mòn kim loại là gì ? Có mấy dạng ăn mòn kim loại ? Dạng nào xảy ra phổ biến hơn ?

2. Cơ chế của quá trình ăn mòn điện hóa ?

3. Bài tập về nhà: 1,2 trang 95 (SGK).

2. HD học bài mới: Xem trước phần II.C cho đến hết bài SỰ ĂN MÒN KIM LOẠI V. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY ……………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………….

Trường THPT ...

Tổ Hóa - Sinh - Công nghệ

Ngày 05 tháng 12 năm 2018 GV soạn: ...

---*--Tiết 33 - Bài 20:

SỰ ĂN MÒN KIM LOẠI

I. Chuẩn kiến thức và kỹ năng 1. Kiến thức Hiểu được : - Các khái niệm : ăn mòn kim loại, ăn mòn hóa học, ăn mòn điện hóa.

- Điều kiện xảy ra sự ăn mòn kim loại.

- Biết các biện pháp bảo vệ kim loại khỏi bị ăn mòn.

Trọng tâm: Ăn mòn điện hóa học 2. Kĩ năng - Phân biệt được ăn mòn hóa học và ăn mòn ĐIỆN HÓA ở một số hiện tượng thực tế.

- Sử dụng và bảo quản hợp lí một số đồ dùng bằng kim loại và hợp kim dựa vào những đặc tính của chúng.

3. Định hướng năng lực cần đạt: 3.1. Năng lực tự học.

3.4. Năng lực hợp tác.

3.2. Năng lực giải quyết vấn đề. thông.

3.3. Năng lực giao tiếp.

3.5. Năng lực sử dụng công nghệ thông tin và truyền 3.6. Năng lực sử dụng ngôn ngữ .

II. CHUẨN BỊ: 1. Giáo viên: - Dụng cụ và hóa chất cho thí nghiệm ăn mòn điện hóa: Thanh Zn, Cu, dây dẫn, ddH2SO4 loãng, cốc thuỷ tinh…

-Bảng mô tả và Giải thích hiện tượng thí nghiệm ăn mòn điện hóa, sô đồ cô chế ăn mòn điện hóa đối với sắt.

2. Học sinh: Tìm hiểu Bài trước theo sgk ; về kim loại bị ăn mòn.

III. Phương pháp: Kĩ thuật đặt câu hỏi. Lắng nghe và phản hồi tích cực…

IV. Mô tả và hệ thống bài tập 1. Bảng mô tả Nội dung SỰ ĂN MÒN KIM LOẠI

Nhận biết

Thông hiểu

Biết các − Phân biệt ăn mòn điện hóa học với biện ăn mòn hóa học: dựa vào điều kiện ăn pháp bảo mòn điện hóa học vệ kim - Điều kiện xảy ra sự ăn mòn kim loại. loại khỏi − Chống ăn mòn kim loại: bảo vệ bề bị ăn mặt hoặc bảo vệ điện hóa... mòn.

2. Hệ thống bài tập

Vận dụng thấp - Sử dụng và bảo quản hợp lí một số đồ dùng bằng kim loại và hợp kim dựa vào những đặc tính của chúng.

1. Trong hai trường hợp sau đây, trường hợp nào vỏ tàu được bảo vệ ? Giải thích.

- Vỏ tàuthép được nối với thanh kẻm.

- Vỏ tàu thép được nối với thanh đồng.

2. Cho lá sắt vào a) dung dịch H2SO4 loãng. b) dung dịch H2SO4 loãng có thêm vài giọt dung dịch CuSO4.

Vận dụng cao + Đề xuất biện pháp bảo vệ kim loại trong thực tế

Nêu hiện tượng xảy ra, giải thích và viết PTHH của các phản ứng xảy ra trong mổi trường hợp.

3. Một dây phôi quần áo một một đoạn dây đồng nối với một đoạn dâythép. Hiện tượng nào sau đây xảy ra ở chổ nối 2 đoạn dây khi để lâu ngày ?

A. Sắt bị ăn mòn.

B. Đồng bị ăn mòn C. Sắt và đồng đều bị ăn mòn.

D. Sắt và đồng đều không bị ăn mòn.

4. Sự ăn mòn kim loại không phải là A. sự khử kim loại B. sự oxi hóa kim loại.

C. sự phá hủy kim loại hoặc hợp kim do tác dụng của các chất trong môi trường.

D. sự biến đơn chất kim loại thành hợp chất.

5. Đinh sắt bị ăn mòn nhanh nhất trong trường hợp nào sau đây ?

A. Ngâm trong dd HCl. B. Ngâm trong dd HgSO4.

C. Ngâm trong dd H2SO4 loãng.

D. Ngâm trong dd H2SO4 loãng có thêm vài giọt dd CuSO4.

6. Sắt tây là sắt tráng thiếc. Nếu lớp thiếc bị xước sâu tới lớp sắt thì kim loại bị ăn mòn trước là A. thiếc B. sắt C. cả hai đều bị ăn mòn như nhau. D. không kim loại bị ăn mòn.

V. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: Thế nào là ăn mòn kim loại? có mấy dạng ăn mòn kim loại? Phân biệt 3. Bài mới Hoạt động 2: Hoạt động hình thành kiến thức II- Chống ăn mòn kim loại.

Mục tiêu: Biết các biện pháp bảo vệ kim loại khỏi bị ăn mòn.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS 1 - Phương pháp bảo vệ bề mặt HS: Thực hiện nhiệm vụ học tập thông qua làm * Chuyển giao nhiệm vụ học tập GV thông báo cho HS một số thông tin việc nhóm về tổn thất do ăn mòn kim loại gây ra ở +thỏa thuận quy tắc làm việc trong nhóm trong nước, thế giới, địa phương ... +Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ GV yêu cầu HS trình bày : + Chuẩn bị báo cáo các kết quả Mục đích của phương pháp bảo vệ bề HS:Báo cáo kết quả và thảo luận mặt là gì?

HS cử đại diện báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện Giới thiệu một số chất được dùng làm nhiệm vụ, Hs nhóm khác cùng tham gia thảo luận chất bảo vệ bề mặt? Những chất này cần HS tìm hiểu trong SGK và dựa vào kiến thức thực tế có những đặc tính nào? để trình bày Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức 2 - Phương pháp điện hóa Hoạt động của GV * Hoạt động chuyển giao nhiệm vụ học tập: Yêu cầu HS thảo luận theo nhóm đôi tìm

Hoạt động của HS * Thực hiện nhiệm vụ học tập - Thảo luận nhóm đôi theo nhiệm vụ được phân công

hiểu : (thời gian 15 phút) Khái niệm về bảo vệ điện hoá.

Thí nghiệm về bảo vệ điện hoá : GV Yêu cầu 2 HS làm thí nghiệm dùng 2 cốc nhỏ hoặc 2 ống nghiệm đựng dung dịch H2SO4 loãng. Thả vào cốc thứ nhất một đinh sắt sạch, thả vào cốc thứ hai một đinh sắt sạch được quấn bên ngoài nhiều vòng bằng dây Zn hoặc Al. Sau đó, nhỏ vào mỗi cốc vài giọt dung dịch kali feroxianua.

Yêu cầu HS quan sát hiện tượng và nhận xét GV dùng hình 4.12, yêu cầu HS xác định : dấu của các điện cực kim loại, những phản ứng xảy ra ở các điện cực và viết phản ứng ăn mòn điện hoá xảy ra. Kim loại nào được dùng làm "vật hi sinh" ở đây?

* Báo cáo kết quả và thảo luận * HS trình bày về khái niệm bảo vệ điện hóa * HS quan sát hiện tượng và giải thích (trong cốc thứ nhất thấy xuất hiện màu xanh, chứng tỏ có ion Fe2+, nhận xét là Fe bị ăn mòn. Trong cốc thứ hai không xuất hiện màu xanh, không có ion Fe2+, Fe không bị ăn mòn.

* HS nghiên cứu hình vẽ để trình bày.

Cực dương Cực âm Oxi bị khử Zn bị oxi hoá O2+2H2O+4e→ Zn →Zn2+ + 2e 4OH Kết quả là vỏ tầu được bảo vệ, Zn là vật hi sinh, nó bị ăn mòn. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức 4. Củng cố * Hoạt động luyện tập - Mục tiêu: + Rèn luyện kĩ năng giải bài tập + Phát triển năng lực tính toán hóa học Hoạt động của HS Hoạt động của GV * Chuyển giao nhiệm vụ học tập * Thực hiện nhiệm vụ học tập Câu 1. Để bảo vệ kim loại, người ta nhúng kim loại vào dung + Tiến hành giải quyết các dịch H3PO4 để tạo muối photphat it tan bám trên bề mặt. Hãy nhiệm vụ cho biết cở sở của phương pháp bảo vệ kim loại trên? + Chuẩn bị lên báo cáo A. cách ly kim loại với môi trường * Báo cáo kết quả và thảo luận B. tạo hợp kim không gỉ.

HS báo cáo sản phẩm, kết quả C. dùng chất kìm hãm thực hiện nhiệm vụ, Hs khác cùng tham gia thảo luận: D. phương pháp sử dụng anot hi sinh.

Câu 2. Để bảo vệ vỏ tàu bằng thép, người ta gắn vào vỏ tàu các tấm Zn. Hãy cho biết cơ sở của phương pháp bảo vệ kim loại trên?

A. cách ly kim loại với môi trường B. tạo hợp kim không gỉ.

C. dùng chất kìm hãm D. phương pháp sử dụng anot hi sinh.

Câu 3. Để bảo vệ cácvật liêu kim loại, người ta thường tiến hành mạ crom lên bề mặt kim loại. Hãy cho biết cơ sở của phương pháp bảo vệ kim loại tên?

A. cách ly kim loại với môi trường

B. tạo hợp kim không gỉ.

C. dùng chất kìm hãm D. phương pháp sử dụng anot hi sinh.

- Bao quát, quan sát, giúp đỡ học sinh khi gặp khó khăn.

- Gọi 1 học sinh bất kì của nhóm lên báo cáo kết quả Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức 5. Hướng dẫn về nhà: * Hoạt động vận dụng tìm tòi, mở rộng Tích hợp bảo vệ môi trường - Mục tiêu: + Rèn luyện kĩ năng áp dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn + Phát triển năng lực giải quyết vấn đề Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập * Thực hiện nhiệm vụ học tập Theo em việc chống ăn mòn kim + Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ loại có ảnh hưởng đến môi trường + Chuẩn bị lên báo cáo không? * Báo cáo kết quả và thảo luận Nếu có thì ảnh hưởng như thế nào?

HS báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm vụ, Hs khác cùng tham gia thảo luận: - Giúp đỡ học sinh khi gặp khó Bảo vệ băng phương pháp điện hóa có ngu cơ thải vào môi khăn. trường nước một số kim loại nặng Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức V. HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC 1. HD học bài cũ: Bài tập về nhà: 3→6 trang 95 (SGK).

2. HD học bài mới: Xem lại các kiến thức về phần hóa hữu cơ đã học và hệ thống lại vào bảng sau, tiết sau ôn tập HKI ESTE – LIPIT Este Lipit Khái niệm Tính chất hóa học

Glucozơ CTPT CTCT thu gọn Tính chất hóa h ọc

CACBOHIĐRAT Saccarozơ

Tinh bột

Xenlulozơ

AMIN – AMINO AXIT – PROTEIN Amin Amino axit

Peptit và protein

Khái niệm CTPT Tính chất hóa học

POLIME VÀ VẬT LIỆU POLIME Polime

Vật liệu polime

Khái niệm Điều chế VI. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY ……………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………….

Trường THPT ...

Ngày 15 tháng 12 năm 2018

Tổ Hóa - Sinh - Công nghệ

GV soạn: ...

---*--Tiết 34:

ÔN TẬP HỌC KỲ I

I – MỤC TIÊU: 1.Kiến Thức -Ôn tập, cũng cố, hệ thống hố kiến thức các chương hóa học hữu cơ (Este-Lipit; Cacbohiđrat; Amin, amino axit và protein; Polime và vật liệu polime ) và một phần vô cơ (tính chất kim loại và hợp kim) 2.Kĩ năng - Phát triển kĩ năng dựa vào cấu tạo của chất để suy ra tính chất và ứng dụng của chất - Rèn luyện kĩ năng giải bài tập trắc nghiệm và bài tập tự luận thuộc các chương hóa học hữu cơ ở lớp 12.

Rèn ý thức làm bài tập trắc nghiệm 3. Thái độ: Rèn thái độ học tập bộ môn, lòng say mê nghiên cứu khoa học.

4. Năng lực hướng tới - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học.

- Năng lực làm việc độc lập.

- Năng lực hợp tác, làm việc theo nhóm.

- Năng lực tính tóan hóa học.

II. Phương pháp Dạy học nhóm, kĩ thuật sơ đồ tư duy III. Chuẩn bị: 1. Giáo viên: GV lập bảng tổng kết kiến thức của các chương vào giấy khổ lớn hoặc bảng phụ.

2. Học sinh: lập bảng tổng kết kiến thức của các chương hóa học hữu cô trước khi lên lớp Tiết ôn tập phần Hóa học hữu cô.

IV. Phương pháp: Đàm thoại, diễn giảng.

V. Hệ thống bài tập: Câu 1. Etyl axetat là tên gọi của hợp chất : A. HCOOC3H7 B. CH3COOC2H5 C. CH3COOCH3 D. C2H5COOH Câu 2: Số đồng phân este ứng với CTPT C4H8O2 là A. 4.

B. 2.

C. 5.

D. 3.

Câu 3: Đốt cháy hoàn toàn amin no đơn chức X, thu được 16,8 lít CO2; 2,8 lít N2 (đktc) và 20,25 gam H2O. CTPT của X là A. C2H7N. B. C3H7N. C. C4H9N. D. C3H9N. Câu 4: Để phân biệt dd H2NCH2COOH , CH3COOH và C2H5NH2 chỉ cần dùng một thuốc thử là A. dd HCl. B. dd NaOH C. quỳ tím.

D. natri kim loại.

Câu 5: Trung hòa hết m gam glyxin (NH2 – CH2 – COOH ) cần vừa đủ 200 ml dung dịch KOH 0,6M. Giá trị của m là: A. 8,90.

B. 9,00.

C. 7,50.

D. 10,68.

Câu 6: Đốt cháy hoàn toàn 6,0 gam một este no đơn chức thu được 4,48 lít khí CO2 (ở đktc). CTPT của este là A. C2H4O2.

B. C4H8O2.

C. C5H10O2.

D. C3H6O2.

Câu 7: Chất X vừa tác dụng với axit vừa tác dụng với bazơ. Chất X là A. CH3COOH B. CH3CHO. C. H2NCH2COOH D. CH3NH2.

Câu 8: Thủy phân hoàn toàn 7,4 gam este đơn chức, mạch hở X với 50,0 ml dd KOH 2M (vừa đủ) thu được 3,2 gam một ancol Y. Tên gọi của X là A. metyl axetat.

B. etyl axetat.

C. etyl fomat.

D. metyl fomat.

Cho 9. 10 gam amin đơn chức X phản ứng hoàn toàn với HCl (dư), thu được 15 gam muối. Số đồng phân cấu tạo của X là A. 8.

B. 7.

C. 5.

D. 4.

Câu 10: Thủy phân hoàn toàn m gam chất béo bằng dung dịch NaOH, đun nóng, thu được 9,2 gam glixerol và 91,8 gam muối. Giá trị của m là A. 89.

B. 101.

C. 85.

D. 93.

Câu 11: Cho m gam glucozơ lên men thành ancol etylic với hiệu suất 75%. Toàn bộ khí CO2 sinh ra được hấp thụ hết vào dd Ca(OH)2 (lấy dư), tạo ra 40,0 gam kết tủa. Giá trị của m là A. 48,0.

B. 72,0.

C. 96,0.

D. 54,0.

Câu 12: Trong các loại tơ sau đây: tơ tằm, tơ nilon -6,6, tơ capron, tơ vísco, tơ xenlulozơ axetat, tơ lapsan, tơ nitron. Có bao nhiêu chất thuộc loại tơ tổng hợp: A. 6 B. 4 C. 5 D. 3 Câu 13. Để chứng minh trong phân tử glucozơ có nhiều nhóm hydroxyl, người ta cho dd glucozơ phản ứng với A. Cu(OH)2 trong NaOH , đun nóng.

B. Cu(OH)2 ở nhiệt độ thường.

C. Natri hydroxit.

D. AgNO3 trong dd NH3 , đun nóng.

Câu 14. Glucozơ không có được tính chất nào dưới đây.

A. Tính chất của nhóm anđehit B. Tính chất của poliancol C. Tham gia phản ứng thủy phân D. Lên men tạo ancol etylic.

Câu 15. Saccarozơ có thể tác dụng với các chất nào sau đây : 1. Dd AgNO3/NH3 2. Cu(OH)2 3.H2O/H2SO4 4. Br2 A.1, 2 B.3, 4 C.1, 4 D. 2, 3

Câu 16. X là một aminoaxit no chỉ chứa 1 nhóm - NH2 và 1 nhóm COOH. Cho 0,89 gam X tác dụng với HCl vừa đủ tạo ra 1,255 gam muối. Công thức cấu tạo của X là công thức nào sau đây?

A. H2N- CH2-COOH B. CH3- CH(NH2)-COOH. C. CH3-CH(NH2)-CH2-COOH. D. C3H7-CH(NH2)-COOH Câu 17: Đốt cháy hoàn toàn 0,12 mol đipeptit tạo bởi glyxin trong O2 vừa đủ. Số mol O2 phản ứng là A. 0,12 mol B. 0,45 mol C. 1,08 mol D. 0,54 mol Câu 18: Cho m gam H2NCH2COOH phản ứng hết với dung dịch KOH, thu được dung dịch chứa 28,25 gam muối. Giá trị của m là:

A. 28,25 B. 18,75 C. 21,75 D. 37,50 Câu 19: Xà phòng hóa hoàn toàn 17,24g chất béo cần vừa đủ 0,06 mol NaOH. Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được khối lượng xà phòng là: A. 17,80g B. 18,24g C. 16,68g D. 18,38g

V. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC: 1.Ổn định tổ chức: 2. Kiểm tra bài cũ: Kết hợp bài mới 3. Bài mới: Hoạt động 1(2 phút) : Hoạt động khởi động Mục tiêu: Tạo hứng thú và kích thích sự tò mò của học sinh vào chủ đề học tập. Học sinh tiếp nhận kiến thức chủ động, tích cực, hiệu quả.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập: * Thưc hiện nhiệm vụ học tập GV : Yêu cầu HS trình bày hệ thống kiến thức về Tập trung, tái hiện kiến thức este và cacbohidrat, amin theo như phần chuẩn bị ở nhà. * Báo cáo kết quả và thảo luận HS : Cử đại diện trình bày phần chuẩn bị của nhóm.

Các nhóm khác đặt câu hỏi cho nhóm trình bày.

GV : Chỉnh lí, bổ sung.

* Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về quá trình thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh; phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả; chốt kiến thức Hoạt động 2(40 phút) : II. Hình thành kiến thức- Luyện tập Mục tiêu: Kiểm tra đánh giá nhận thức của học sinh phần hoá hữu cơ và đại cương về kim loại.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS GV:Chuyển giao nhiệm vụ học tập : HS: Hình thành các nhóm bằng cách chia hs thành 4 nhóm theo số thứ tự bàn học trong theo quy luật lớp Rồi nhận nhiệm vụ học tập và làm việc theo nhóm + Nhóm 1, 3 làm bài tập 1: Xà phòng hoá hoàn toàn 2, 22 gam hỗn hợp X hai este đồng phân cần vừa đủ 1, 20 gam NaOH. Khi đốt cháy hỗn hợp hai este trên, người ta thu được CO2 và hơi H2O có số mol bằng HS: Thực hiện nhiệm vụ học nhau. tập thông qua làm việc nhóm o a) Tìm công thức phân tử của hai este. +thỏa thuận quy tắc làm việc trong nhóm o b) Tìm công thức cấu tạo và gọi tên hai este. o

c) Cho 2, 22 gam hỗn hợp X phản ứng hoàn toàn với dung +Tiến hành giải quyết các dịch AgNO3 trong NH3 thu được 2, 16 gam bạc. Viết phương nhiệm vụ trình hoá học và tính % khối lượng của mỗi este. + Chuẩn bị báo cáo các kết quả + Nhóm 2, 4 làm bài tập 2: o Thủy phân hoàn toàn 2, 54 gam hỗn hợp X gồm saccarozơ và mantozơ thu được hỗn hợp Y. Biết rằng hỗn hợp Y làm mất màu vừa đủ 100ml nước brom 0, 15M. Tính khối lượng Ag tạo ra HS:Báo cáo kết quả và thảo nếu đem 2, 54 gam hỗn hợp X cho phản ứng lượng dư AgNO3 luận trong NH3.

HS cử đại diện báo cáo sản GV: Quan sát quá trình thực hiện nhiệm vụ của HS có thể giúp phẩm, kết quả thực hiện đỡ HS khi cần thiết nhiệm vụ, Hs nhóm khác cùng GV: Cho các nhóm mới hình thành theo nguyên tắc mảnh ghép tham gia thảo luận để hs được thảo luận Quá trình được lặp lại với nhóm mới cứ như vây đến khi các thành viên đều nắm được cả 2 bài tập Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức o

Hướng dẫn đáp án bài tập 1 a) n NaOH =

1, 20 = 0, 03 (mol) . Hỗn hợp este cháy thu được số mol CO2 bằng số 40

mol H2O ⇒ este thuộc loại đơn chức no mạch hở : CnH2nO2 Ta có : 1 mol este đơn chức phản ứng với 1 mol NaOH ⇒ n este = n NaOH = 0, 03 mol ⇒ M este =

2, 22 = 74 (g/mol) 0, 03

⇒14n + 32 = 74 → n = 3 ⇒ CTPT : C3H6O2 b) C3H6O2 có 2 đồng phân este CH3COOCH3 : metyl axetat ; c) n Ag =

HCOOCH2CH3 : etyl fomat

2,16 = 0, 02 (mol) 108

HCOOCH2CH3 + 2[Ag(NH3)2]OH → NH4OCOCH2CH3 + 2Ag + 3NH3 + H2O 0, 01 0, 02 Khối lượng etyl fomat = 0, 01.74 = 0, 74 gam ⇒ % m HCOOCH 2CH3 =

0, 74 × 100% = 33,33% ⇒ % m CH3COOCH3 = 66,67% 2, 22

Hướng dẫn đáp án bài tập 2 Số mol Br2 = 0, 1.0, 15 = 0, 015 mol C12H22O11 (Sac) + H2O → C6H12O6 (Glu) + C6H12O6 (Fruc) x x x C12H22O11 (Man) + H2O → 2C6H12O6 (Glu)

y 2y Chỉ có glucozơ phản ứng với Br2 : CH2OH[CHOH]4CHO + Br2 + H2O → CH2OH[CHOH]4COOH + 2HBr x + 2y x + 2y ⇒ x + 2y = 0, 015 mol (1) Theo đề : 254(x + y) = 2, 54 gam (2) Giải hệ phương trình (1) và (2) ta có : x = y = 0, 005 mol Một phân tử mantozơ chứa 1 nhóm –CHO nên : 1 mol mantozơ + phản ứng với 2 mol [Ag(NH3)2]OH → 2 mol Ag → 0, 005 mol mantozơ khi phản ứng tạo ra 0, 01 mol Ag Khối lượng Ag sinh ra là : 0, 01.108 = 1, 08 (gam) 4. Củng cố: * Hoạt động luyện tập - Mục tiêu: + Rèn luyện kĩ năng vẽ sơ đồ tư duy Hoạt động của HS Hoạt động của GV * Chuyển giao nhiệm vụ học tập * Thực hiện nhiệm vụ học tập + Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ Yêu cầu HS vẽ sơ đồ tư duy + Chuẩn bị lên báo cáo + bài este; + bài cacbohidrat * Báo cáo kết quả và thảo luận - Bao quát, quan sát, giúp đỡ học sinh khi gặp HS báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm khó khăn. vụ, Hs khác cùng tham gia thảo luận: - Gọi 1 học sinh bất kì của nhóm lên báo cáo kết quả Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức V. HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC 1. HD học bài cũ: Hệ thống hóa lí thuyết phần hữu cơ 2. HD học bài mới: TIẾT SAU THI HỌC KÌ.

VI. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY ……………………………………………………………………………………………………………

Trường THPT ...

Tổ Hóa - Sinh - Công nghệ

Ngày 15 tháng 12 năm 2018 GV soạn: ...

---*--Tiết 35:

ÔN TẬP HỌC KỲ I

I – MỤC TIÊU: 1.Kiến Thức Kiểm tra đánh giá nhận thức của học sinh phần hoá hữu cơ và đại cương về kim loại.

2.Kĩ năng

Rèn ý thức làm bài tập trắc nghiệm 3. Thái độ: Rèn thái độ học tập bộ môn, lòng say mê nghiên cứu khoa học 4. Định hướng năng lực cần hình thành - Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học.

- Năng lực làm việc độc lập.

- Năng lực hợp tác, làm việc theo nhóm.

- Năng lực tính tóan hóa học.

II. CHUẨN BỊ 1.Phương pháp Dạy học nhóm; kĩ thuật sơ đồ tư duy 2.Phương tiện, thiết bị GV: Câu hỏi gợi ý, bài tập vận dụng Sách giáo khoa hoá 12 III. Hệ thống bài tập 3. Hoạt động luyện tập: HS làm thêm các bài tập sau Câu 1. Có những cặp kim loại sau đây cùng tiếp xúc với dd chất điện li: a) Al – Fe; b) Cu – Fe; c) Fe – Sn. Câu 2. Vì sao khi nối một sợi dây điện bằng đồng với một sợi dây điện bằng nhôm thì chổ nối trở nên mau kém tiếp xúc.

Câu 3: Khi nối 2 dây kim loại Ni và Cu với nhau để trong không khí ẩm thì ở dây Cu xảy ra quá trình A. Cu → Cu2+ +2e B. 2H2O + 2e → H2 + 2OH-

→ H2 C. 2H2O + 4e + O2 → 4OHD. 2H+ + 2e  Câu 4 (A–14) Cho lá Al vào dung dịch HCl, có khí thoát ra. Thêm vài giọt dung dịch CuSO4 vào thì A. phản ứng ngừng lại .

B. tốc độ thoát khí tăng.

C. tốc độ thoát khí giảm.

D. tốc độ thoát khí không đổi.

4. Hoạt động vận dụng, mở rộng: Câu 1(B-08): Tiến hành 4 thí nghiệm: TN1: nhúng thanh Fe vào dd FeCl3 TN2: nhúng thanh Fe vào dd CuSO4 TN3: nhúng thanh Cu vào dd FeCl3 TN4: cho thanh Fe tiếp xúc với thanh Cu rồi nhúng vào dd HCl. Số trường hợp xuất hiện ăn mòn điện hóa là A. 3 B. 2 C. 4 D. 1 Câu 2: Thực hiện các thí nghiệm sau: (1) Thả một viên Fe vào dung dịch HCl. (2) Thả một viên Fe vào dung dịch Cu(NO3)2.

(3) Thả một viên Fe vào dung dịch FeCl3. (4) Nối một dây Ni với một dây Fe rồi để trong không khí ẩm.

(5) Đốt một dây Fe trong bình kín chứa đầy khí O2.

(6) Thả một viên Fe vào dung dịch chứa đồng thời CuSO4 và H2SO4 loãng.

Các thí nghiệm mà Fe không bị ăn mòn điện hóa học là A. (1), (3), (4), (5). B. (2), (3), (4), (6). C. (2), (4), (6).

D. (1), (3), (5).

IV. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC: 1.Ổn định tổ chức: 2. Kiểm tra bài cũ: Kết hợp bài mới 3.Bài mới: Hoạt động 1(3 phút) : Hoạt động khởi động

Mục tiêu: Tạo hứng thú và kích thích sự tò mò của học sinh vào chủ đề học tập. Học sinh tiếp nhận kiến thức chủ động, tích cực, hiệu quả.

Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập: * Thưc hiện nhiệm vụ học tập Ở giờ trước các em đã được ôn tập về este; cacbo Tập trung, tái hiện kiến thức hidrat. Hôm nay thầy cùng các em tiếp tục ôn tập về * Báo cáo kết quả và thảo luận amin-aminoaxit… * Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về quá trình thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh; phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả; chốt kiến thức Hoạt động 2(40 phút) : II. Hình thành kiến thức- Luyện tập Mục tiêu: Kiểm tra đánh giá nhận thức của học sinh phần hoá hữu cơ : Amin và aminoaxit - Phát triển năng lực tính toán hóa học cho học sinh Hoạt động của GV Hoạt động của HS GV:Chuyển giao nhiệm vụ học tập : HS: Hình thành các nhóm theo quy bằng cách chia hs thành 4 nhóm theo số thứ tự bàn học luật trong lớp Rồi nhận nhiệm vụ học tập và làm việc theo nhóm + Nhóm 1, 3 làm bài tập 1: Câu 1: Đốt cháy hoàn toàn một amin no, đơn chức, bậc 1 mạch hở thu được tỉ lệ mol CO2 và H2O là 4:7. Tên amin là?

A. Etyl amin B. Đimetyl amin C. Metyl amin D. Propyl amin C. Metyl amin D. Propyl amin HS: Thực hiện nhiệm vụ học tập thông qua làm việc nhóm +thỏa thuận quy tắc làm việc trong + Nhóm 2, 4 làm bài tập 2: Bài 1: X là một Tetrapeptit cấu tạo từ Aminoacid A, nhóm trong phân tử A có 1 nhóm(-NH2), 1 nhóm (-COOH), +Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ no, mạch hở. Trong A Oxi chiếm 42, 67% khối lượng. + Chuẩn bị báo cáo các kết quả Thủy phân m gam X trong môi trường acid thì thu được 28, 35(g) tripeptit; 79, 2(g) đipeptit và 101, 25(g) A. Giá HS:Báo cáo kết quả và thảo luận trị của m là?

A. 184, 5.

B. 258, 3.

HS cử đại diện báo cáo sản phẩm, kết C. 405, 9.

D. 202, 95 quả thực hiện nhiệm vụ, Hs nhóm GV: Quan sát quá trình thực hiện nhiệm vụ của HS có khác cùng tham gia thảo luận thể giúp đỡ HS khi cần thiết GV: Cho các nhóm mới hình thành theo nguyên tắc mảnh ghép để hs được thảo luận Quá trình được lặp lại với nhóm mới cứ như vây đến khi các thành viên đều nắm được cả 2 bài tập Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận

của HS rồi chốt kiến thức Hướng dẫn đáp án bài tập 1 Gọi CTPT amin là CnH2n+3N PTPƯ: CnH2n+3N + (1, 5 n + 0, 75) O2

→ n CO2 + (n+1, 5) H2O + ½ N2

n + 1, 5 7 = n 4

Theo bài ra ta dễ có giải ra ta được n = 2 Vậy CTPT amin là C2H7N Theo giả thiết là amin bậc 1 nên CTCT amin là C2H5NH2 (Etyl amin) chọn A Hướng dẫn đáp án bài tập 2 Từ % khối lượng Oxi trong A ta xác định được A là Gli (H2NCH2COOH) với M=75 Công thức của Tetrapeptit là H[NHCH2CO]4OH với M= 75x4 – 3x18 = 246g/mol Tính số mol: Tripeptit là : 28, 35: 189 = 0, 15(mol) Đipeptit là : 79, 2 : 132 = 0, 6 (mol) Glyxin(A) : 101, 25 : 75 = 1, 35(mol).

Giải gọn như sau: Đặt mắt xích NHCH2CO = X Ghi sơ đồ phản ứng : (X)4 (X)3 + X 0, 15 0, 15 0, 15 mol (X)4 2 (X)2 0, 3 0, 6 mol (X)4 4X 0, 3 1, 2 mol Từ sơ đồ trên ta tính được: Số mol X phản ứng là: (0, 15+0, 3+0, 3)=0, 75mol m = 0, 75.246 =184, 5(g) 4.Củng cố: * Hoạt động luyện tập, vận dụng, tìm tòi, mở rộng - Mục tiêu: + Rèn luyện kĩ năng vẽ sơ đồ tư duy Hoạt động của GV Hoạt động của HS * Chuyển giao nhiệm vụ học tập * Thực hiện nhiệm vụ học tập + Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ Yêu cầu HS vẽ sơ đồ tư duy + Chuẩn bị lên báo cáo + Nhóm 1, 3: bài amin, + Nhóm 2, 4: amino axit * Báo cáo kết quả và thảo luận - Bao quát, quan sát, giúp đỡ học sinh khi gặp HS báo cáo sản phẩm, kết quả thực hiện nhiệm khó khăn. vụ, Hs khác cùng tham gia thảo luận: - Gọi 1 học sinh bất kì của nhóm lên báo cáo kết quả Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích, nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của

HS rồi chốt kiến thức 5. Hướng dẫn về nhà: Làm các bài tập cùng dạng trong sách bài tập.chuẩn bị thi học kì 1