GIÁO ÁN ĐỊA LÝ 11 CB NĂM 2020 ĐẦY ĐỦ DẠY HỌC THEO PHƯƠNG PHÁP MỚI PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC CHO HỌC SINH

GIÁO ÁN ĐỊA LÝ THEO PHƯƠNG PHÁP MỚI

vectorstock.com/20159066

Ths Nguyễn Thanh Tú eBook Collection DẠY KÈM QUY NHƠN LESSON PLAN PHÁT TRIỂN NỘI DUNG

GIÁO ÁN ĐỊA LÝ 11 CB NĂM 2020 ĐẦY ĐỦ DẠY HỌC THEO PHƯƠNG PHÁP MỚI PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC CHO HỌC SINH WORD VERSION | 2020 EDITION ORDER NOW / CHUYỂN GIAO QUA EMAIL TAILIEUCHUANTHAMKHAO@GMAIL.COM Tài liệu chuẩn tham khảo Phát triển kênh bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đơn vị tài trợ / phát hành / chia sẻ học thuật : Nguyen Thanh Tu Group Hỗ trợ trực tuyến Fb www.facebook.com/DayKemQuyNhon Mobi/Zalo 0905779594

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

A. KHÁI QUÁT NỀN KINH TẾ - XÃ HỘI THẾ GIỚI Tiết 1 - Bài 1. SỰ TƯƠNG PHẢN VỀ TRÌNH ĐỘ PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI CỦA CÁC NHÓM NƯỚC, CUỘC CÁCH MẠNG KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ HIỆN ĐẠI I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức * Biết sự tương phản về trình độ phát triển kinh tế- xã hội của các nhóm nước: phát triển, đang phát triển, nước công nghiệp mới (NIC): - Các nước khác nhau về đặc điểm tự nhiên, dân cư, xã hội, trình độ phát triển kinh tế.

Dựa vào trình độ phát triển, các nước được xếp trong nhóm nước phát triển và nhóm nước đang phát triển.

- Sự tương phản được thể hiện qua sự khác biệt lớn giữa hai nhóm nước phát triển và đang phát triển. + Đặc điểm phát triển dân số: nước phát triển: dân số tăng chậm, tuổi thọ cao; nước đang phát triển: dân số tăng nhanh, tuổi thọ thấp. + Bình quân GDP/người: nước phát triển: cao; Nước công nghiệp mới (NIC): khá cao; nước đang phát triển: thấp. + Cơ cấu kinh tế phân theo khu vực: nước phát triển: tỉ lệ GDP trong khu vực I rất thấp (một con số), khu vực III rất cao; nước đang phát triển: tỉ lệ GDP trong khu vực I còn khá cao và ngày càng giảm, khu vực II và III đang dần tăng.

- Nước công nghiệp mới (NIC): nước đang phát triển đã trải qua quá trình công nghiệp hoá, đạt được trình độ nhất định về phát triển công nghiệp. * Trình bày được đặc điểm nổi bật của cách mạng khoa học và công nghệ: Bùng nổ công nghệ cao dựa vào thành tựu khoa học mới với hàm lượng tri thức cao; 4 ngành công nghệ (CN) chính: - CN sinh học: tạo giống mới, tiến bộ trong chẩn đoán và điều trị bệnh.

- CN vật liệu: tạo vật liệu với tính năng mới - CN năng lượng: sử dụng dạng năng lượng mới - CN thông tin: tạo thiết bị mới nâng cao khả năng truyền tải, xử lí và lưu giữ thông tin. * Trình bày được tác động của cuộc cách mạng khoa học công nghệ hiện đại tới sự phát triển kinh tế: xuất hiện ngành kinh tế mới; chuyển dịch cơ cấu kinh tế; hình thành nền kinh tế tri thức - KHCN trực tiếp tham gia sản xuất, xuất hiện ngành công nghiệp mới, có hàm lượng kĩ thuật cao: sản xuất phần mềm, công nghệ gen; ngành dịch vụ nhiều kiến thức: bảo hiểm viễn thông.

- Thay đổi cơ cấu lao động, tăng số người lao động bằng trí óc trực tiếp làm ra sản phẩm; cơ cấu kinh tế chuyển đổi theo hướng tăng tỉ trọng của dịch vụ, giảm tỉ trọng của công nghiệp và nông nghiệp.

- Nền kinh tế tri thức: Nền kinh tế dựa trên tri thức, kĩ thuật, công nghệ cao; Đặc điểm: Khu vực dịch vụ chiếm tỷ trọng lớn trong GDP, ngành cần nhiều tri thức chiếm đa số, công nghệ thông tin giữ vai trò quyết định; công nhân phải có tri thức nên giáo dục có vai trò quan trọng.

- Nền kinh tế tri thức bắt đầu ở các nước phát triển.

2. Kĩ năng 1 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

- Dựa vào bản đồ (lược đồ) nhận xét sự phân bố của các nhóm nước, vùng lãnh thổ theo GDP/ người với các mức : Cao; Trung bình trên ;Trung bình dưới; Thấp.

- Phân tích bảng số liệu về kinh tế- xã hội của từng nhóm nước: + Bình quân GDP / người của các nước phát triển : cao và rất cao; nước đang phát triển : thấp + Cơ cấu GDP phân theo khu vực kinh tế: của các nước phát triển (GDP chủ yếu tập trung trong khu vực III), các nước đang phát triển (GDP của khu vực I còn khá lớn, các khu vực còn lại chiếm trên 3/4 GDP).

II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Đối với giáo viên - Hình 1. Phân bố các nước và vùng lãnh thổ trên thế giới theo mức bình quân đầu người (USD/người - năm 2004). (phóng to theo SGK).

- Bảng 1.1. Tỉ trọng GDP theo giá thực tế của các nhóm nước. (phóng to theo SGK).

- Bảng 1.2. Cơ cấu GDP phân theo khu vực kinh tế của các nhóm nước, năm 2004. (phóng to theo SGK).

- Bảng 1.3. Chỉ số HDI của thế giới và các nhóm nước. (phóng to theo SGK).

2. Đối với học sinh III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Ổn định lớp và kiểm tra bài cũ - GV tóm tắt sơ lược chương trình Địa lí 10 và giới thiệu đôi nét về chương trình Địa lí 11. Yêu cầu HS xem mục lục để xác định 2 phần chính trong chương trình Địa lí 11. GV giới thiệu phần A: Khái quát nền kinh tế - xã hội thế giới.

- GV hỏi và cho HS suy ngẫm: Có bao nhiêu quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới?

Trình độ kinh tế - xã hội của các quốc gia trên thế giới hiện nay chênh lệch hay đồng đều?

Nhân loại đã trải qua bao nhiêu cuộc cách mạng khoa học kĩ thuật? Cuộc cách mạng khoa học công nghệ ngày nay khác gì với các cuộc cách mạng khoa học kĩ thuật trước đây?

2. Tiến trình dạy học HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu sự phân chia thành các nhóm nước 1. Mục tiêu - Kiến thức: - Biết sự phân chia thành nhóm nước, các nước khác nhau về đặc điểm tự nhiên, dân cư, xã hội, trình độ phát triển kinh tế. Dựa vào trình độ phát triển, các nước được xếp trong nhóm nước phát triển và nhóm nước đang phát triển.

- Kĩ năng: Dựa vào bản đồ (lược đồ) nhận xét sự phân bố của các nhóm nước, vùng lãnh thổ theo GDP/ người với các mức : Cao; Trung bình trên ;Trung bình dưới; Thấp.

2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Sử dụng bản đồ - Đàm thoại gợi mở/ thuyết trình tích cực 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính GV tổ chức hoạt động cá nhân/cặp Bước 1: Yêu cầu mỗi HS tự đọc mục I trong SGK I. Sự phân chia thành các để có những hiểu biết khái quát về các nhóm nước. nhóm nước Sau đó từng cặp quan sát hình I và nhận xét sự 2 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

phân bố các nước và vùng lãnh thổ trên thế giới theo mức GDP bình quân đầu người (USD/người).

Hoặc có thể cho HS tiếp tục làm việc cá nhân, hoàn thành phiếu học tập 1 (phần phụ lục).

Bước 2: Đại diện HS trình bày. GV chuẩn xác kiến thức và giải thích các khái niệm: Bình quân đầu người (GDP - Gross domestic product), Đầu tư ra nước ngoài (FDI - Foreign direct investment), chỉ số phát triển con người (HDI - Human Development Index).

GV giảng thêm về các nước NIC. Có thể yêu cầu HS trả lời các câu hỏi sau: - Hãy kể tên một số nước NIC (New industrial countries)? Các nước này thuộc nhóm phát triển hay đang phát triển? Hãy nêu một số đặc điểm tiêu biểu của nước NIC. - Dựa vào đâu để phân biệt nhóm nước phát triển và đang phát triển?

- Dựa vào hình 1, em có thể kết luận người dân của khu vực nào giàu nhất, nghèo nhất?

Chuyển ý: Như ta đã biết nhóm nước phát triển và đang phát triển có sự cách biệt rất lớn về trình độ phát triển kinh tế - xã hội. Nhưng cụ thể như thế nào?  Vào phần 2

- Trên 200 quốc gia và vùng lãnh thổ khác nhau của thế giới được chia làm 2 nhóm nước: phát triển và đang phát triển.

- Các nước phát triển có GDP lớn, FDI nhiều, HDI cao.

- Các nước đang phát triển thì ngược lại.

HOẠT ĐỘNG 2: Tìm hiểu Sự tương phản về trình độ phát triển kinh tế - xã hội của các nhóm nước 1. Mục tiêu - Kiến thức: Học sinh biết được sự tương phản được về trình độ phát triển kinh tế - xã hội của các nhóm nước thể hiện qua sự khác biệt lớn giữa hai nhóm nước phát triển và đang phát triển: - Kĩ năng: Phân tích bảng số liệu về kinh tế- xã hội của từng nhóm nước: + Bình quân GDP / người của các nước phát triển : cao và rất cao; nước đang phát triển : thấp + Cơ cấu GDP phân theo khu vực kinh tế: của các nước phát triển (GDP chủ yếu tập trung trong khu vực III), các nước đang phát triển (GDP của khu vực I còn khá lớn, các khu vực còn lại chiếm trên 3/4 GDP).

2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Sử dụng bản đồ - Đàm thoại gợi mở - Kĩ thuật dạy học theo nhóm nhỏ - Thuyết trình theo hướng tích cực hóa 3. Các bước hoạt động 3 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

Hoạt động của giáo viên và học sinh GV tổ chức hoạt động nhóm Chia lớp thành các nhóm, mỗi nhóm khoảng 4 - 6 HS, được giao cho một trong những nhiệm vụ cụ thể sau: Nhóm 1: Làm việc với bảng 1.1, nhận xét tỉ trọng GDP của 2 nhóm nước: phát triển và đang phát triển.

Nhóm 2: Làm việc với bảng 1.2, nhận xét cơ cấu GDP phân theo khu vực kinh tế của các nhóm nước.

Nhóm 3: Làm việc với bảng 1.3, và bảng thông tin ở ô chữ, nhận xét sự khác biệt về chỉ số HDI và tuổi thọ bình quân giữa nhóm nước phát triển và đang phát triển.

Bước 1: Các nhóm thảo luận. Trong khi các nhóm thảo luận GV kẻ phiếu học tập 2 lên bảng.

Bước 2: Đại diện các nhóm lên bảng trình bày: mỗi nhóm cử 2 HS, một trình bày và một ghi ngắn gọn kết quả làm việc của nhóm vào ô tương ứng ở trên bảng. Các nhóm khác nhận xét bổ sung, GV kết luận các ý đúng của mỗi nhóm đồng thời bổ sung những phần còn thiếu hoặc sửa chữa các phần chưa chính xác.

GV tiểu kết: Dân số các nước phát triển chỉ chiếm khoảng 1/5 dân số thế giới nhưng tỉ trọng GDP lại chiếm đến gần 4/5 GDP của thế giới.

GDP ở nhóm nước phát triển rất cao ở khu vực III (> 70%) và thấp ở khu vực I và II (<30%), GDP ở các nước đang phát triển ở khu vực III cũng cao nhất trong tỉ trọng chung nhưng sự chênh lệch giữa các khu vực là không lớn (khu vực III > 40%, khu vực I và II < 60%). Sự chênh lệch về chất lượng cuộc sống thể hiện rất rõ ở tuổi thọ bình quân và chỉ số HDI. Năm 2005, tuổi thọ bình quân của nhóm nước phát triển là 76, của các nhóm nước đang phát triển là 65, thậm chí các nước ở Đông Phi và Tây Phi, tuổi thọ bình quân chỉ tới 47. Chỉ số HDI ở các nước phát triển và đang phát triển đều tăng qua các năm, tuy nhiên sự chênh lệch vẫn còn rất lớn và khoảng cách qua các năm hầu như không thay đổi.

Chuyển ý: Các em biết gì về nền kinh tế tri thức? Sự ra đời của nền kinh tế tri thức gắn liền với cuộc cách mạng khoa học và công nghệ hiện

Nội dung chính I. Sự tương phản về trình độ phát triển kinh tế - xã hội của các nhóm nước

Thông tin phản hồi phiếu học tập 2 (phần phụ lục)

4 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

đại. Cuộc cách mạng khoa học công nghệ hiện đại đã tác động đến kinh tế, xã hội thế giới như thế nào?  sang phần III. HOẠT ĐỘNG 3 : Tìm hiểu Cuộc cách mạng khoa học và công nghệ hiện đại 1. Mục tiêu - Kiến thức: Trình bày được tác động của cuộc cách mạng khoa học công nghệ hiện đại tới sự phát triển kinh tế: xuất hiện ngành kinh tế mới; chuyển dịch cơ cấu kinh tế; hình thành nền kinh tế tri thức - Kĩ năng: Liên hệ thực tiễn về tác động của cuộc cách mạng khoa học công nghệ tới gia đình, bản thân, địa phương 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Đàm thoại gợi mở - Thuyết trình theo hướng tích cực hóa 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính GV giảng giải về đặc trưng của cuộc cách III. Cuộc cách mạng khoa học mạng khoa học và công nghệ hiện đại. Giải và công nghệ hiện đại thích và làm sáng tỏ khái niệm công nghệ cao. Đồng thời làm rõ vai trò của bốn công nghệ trụ cột.

Lưu ý: - Cần so sánh sự khác nhau cơ bản giữa các cuộc cách mạng khoa học và kĩ thuật: + Cuộc cách mạng công nghiệp diễn ra vào cuối TK XVIII là giai đoạn quá độ từ nền sản xuất thủ công sang nền sản xuất cơ khí. + Cuộc cách mạng khoa học và kĩ thuật diễn ra từ nửa sau thế kỷ XIX đến đầu thế kỷ XX: từ sản xuất cơ khí chuyển sang sản xuất đại cơ khí và tự động hóa cục bộ  ra đời hệ thống công nghệ điện cơ khí.

- Xuất hiện vào cuối TK XX. + Cuộc cách mạng khoa học và công nghệ - Bùng nổ công nghệ cao. hiện đại diễn ra vào cuối thế kỷ XX, đầu thế kỷ XXI: làm xuất hiện và bùng nổ công nghệ cao.

- Bốn công nghệ trụ cột: Sinh - Phân tích vai trò của 4 công nghệ trụ cột của học, Vật liệu, Năng lượng, Thông cuộc cách mạng khoa học và công nghệ hiện đại. tin (Xem thông tin trang 17, 18 SGV) - Có thể bổ sung các câu hỏi sau: + Hãy so sánh cuộc cách mạng khoa học - Xuất hiện nhiều ngành mới, đặc công nghệ hiện đại với các cuộc cách mạng kĩ biệt trong lĩnh vực công nghệ và thuật trước đây? dịch vụ  chuyển dịch cơ cấu kinh + Nêu một số thành tựu do bốn công nghệ trụ cột tạo ra. tế mạnh mẽ  Nền kinh tế tri thức: + Hãy chứng minh cuộc cách mạng khoa nền kinh tế dựa trên tri thức, kĩ 5 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

học và công nghệ hiện đại đã làm xuất hiện nhiều ngành mới. + Kể tên một số ngành dịch vụ cần nhiều tri thức. + Em biết gì về nền kinh tế tri thức?

thuật, công nghệ cao.

HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP 1. Củng cố Đặc trưng và tác động của cuộc cách mạng khoa học công nghệ hiện đại đến nền kinh tế xã hội thế giới được thể hiện:

- Công nghệ sinh học - Công nghệ vật liệu - Công nghệ năng lượng

Vừa là sản phẩm, vừa giữ vai trò trụ cột của cuộc cách mạng khoa học và công nghệ hiện đại

- Công nghệ thông tin

Tác động:  Làm xuất hiện nhiều ngành sản xuất mới.  Tạo ra bước chuyển dịch cơ cấu kinh tế trên toàn cầu.  Nền kinh tế thế giới biến đổi: Từ nền kinh tế công nghiệp  chuyển sang nền kinh tế tri thức.

2. Kiểm tra, đánh giá Hãy chọn câu trả lời đúng.

1. Nhân tố tác động mạnh mẽ đến nền kinh tế thế giới, chuyển nền kinh tế thế giới sang giai đoạn phát triển nền kinh tế tri thức là A. cuộc cách mạng khoa học kĩ thuật.

B. cuộc cách mạng khoa học.

C. cuộc cách mạng công nghệ hiện đại.

D. cuộc cách mạng khoa học và công nghệ hiện đại 2. Các quốc gia trên thế giới được chia làm hai nhóm: phát triển và đang phát triển, dựa vào A. sự khác nhau về điều kiện tự nhiên.

B. sự khác nhau về tổng số dân của mỗi nước.

C. sự khác nhau về trình độ phát triển kinh tế - xã hội.

D. sự khác nhau về tổng thu nhập bình quân đầu người.

3. Kinh tế tri thức là loại hình kinh tế dựa trên 6 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

A. chất xám, kĩ thuật, công nghệ cao.

B. vốn, kĩ thuật cao, lao động dồi dào.

C. máy móc hiện đại, mặt bằng rộng lớn.

D. trình độ kĩ thuật và công nghệ cao.

3. Chuẩn bị bài học tiếp theo Làm bài tập 2 và 3 trong SGK PHỤ LỤC * Phiếu học tập 1 GDP/nguời Một số nước tiêu biểu Mức thấp: < 725 Trung Quốc, Việt Nam,......

Mức trung bình dưới: Liên bang Nga,...

725 - 2895 Braxin, Iran,…

Mức trung bình cao: 2896 - 8955 Mức cao: > 8955 Hoa Kì, Canađa,...

Các chỉ số GD P (2004 - %) Tỉ trọng GDP phân theo khu vực kinh tế (2004) Tuổi thọ bình quân (2005) HDI (2003)

* Phiếu học tập 2 Bảng ghi kết quả thảo luận của các nhóm Nhóm nước Nhóm nước phát triển đang phát triển 79,3 20,7

K VI

K V II

K V III

K VI

K V II

* Thông tin phản hồi phiếu học tập 1 GDP/nguời Một số nước tiêu biểu 7 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

K V III

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

Mức thấp: < 725

Trung Quốc, Việt Nam, Mông Cổ, Lào, Campuchia,...

LB Nga, Ucraina, Thái Lan, Malaixia, Angiêri,...…

Braxin, Paragoay, Nam Phi, Mêhicô, Libi,...

Hoa Kì, Canađa, Pháp, Đức, Ôxtrây-li-a, ...

Mức TB dưới: 725 - 2895 Mức trung bình cao: 2896 - 8955 Mức cao: > 8955

Thông tin phản hồi phiếu học tập 2 Bảng ghi kết quả thảo luận của các nhóm Các chỉ số GDP (2004 - %) Tỉ trọng GDP phân theo khu vực kinh tế (2004) Tuổi thọ bình quân (2005) HDI (2003)

Nhóm nước đang phát triển 20,7

Nhóm nước phát triển 79,3 KV I

KVII

KV III

KV I

KVII

KV III

2

27

71

25

32

43

76 0,855

65 0,694

Tiết 2 - Bài 2. XU HƯỚNG TOÀN CẦU HÓA, KHU VỰC HÓA KINH TẾ I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức - Trình bày được các biểu hiện của toàn cầu hoá - Trình bày được hệ quả của toàn cầu hoá.

- Trình bày được biểu hiện của khu vực hoá.

-Biết lí do hình thành tổ chức liên kết kinh tế khu vực và một số tổ chức liên kết kinh tế khu vực 2. Kĩ năng - Sử dụng bản đồ thế giới và bảng giới thiệu các liên kết kinh tế khu vực, nhận biết lãnh thổ của: Hiệp hội các nước Đông Nam Á (ASEAN), Hiệp ước tự do thương mại Bắc Mĩ (NAFTA), Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á- Thái Bình Dương (APEC); Liên minh Châu Âu (EU), Thị trường chung Nam Mĩ (MERCOSUR).

- Phân tích số liệu, tư liệu để nhận biết quy mô, vai trò đối với thị trường quốc tế của các liên kết kinh tế khu vực: phân tích số liệu về số lượng các nước thành viên, số dân, GDP của từng liên kết.

II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 8 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

1. Đối với giáo viên - Bản đồ các nước trên thế giới.

- Lược đồ trống thế giới, trên đó GV đã khoanh ranh giới các tổ chức: NAFTA, EU, ASEAN, APEC, MERCOUSUR, đánh số thứ tự từ 1 đến 5.

- Lược đồ trống thế giới trên khổ giấy A4 (để giao cho lớp trưởng photo cho cả lớp làm bài tập về nhà).

2. Đối với học sinh - Hoàn thành bài tập 2 và 3 của Bài 1 trong SGK III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Ổn định lớp và kiểm tra bài cũ GV hỏi: các công ti Honda, Coca Cola, Nokia, Sharp, Samsung,... thực chất là của nước nào mà hầu như có mặt trên toàn thế giới?

GV khẳng định đó là một dấu hiệu của toàn cầu hóa. GV hỏi tiếp: Vậy toàn cầu hóa là gì? Đặc trưng của toàn cầu hóa? Toàn cầu hóa và khu vực hóa có gì khác nhau?

2. Tiến trình dạy học HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu Xu hướng toàn cầu hóa kinh tế 1. Mục tiêu - Kiến thức: + Trình bày được các biểu hiện của toàn cầu hoá: + Trình bày được hệ quả của toàn cầu hoá.

- Kĩ năng: Liên hệ, tìm được các ví dụ chứng minh toàn cầu hóa đã ảnh hưởng tới nền kinh tế Việt Nam 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Đàm thoại gợi mở - Sử dụng bản đồ - Thuyết trình theo hướng tích cực hóa 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính GV nêu tác động của cuộc cách mạng khoa học và công nghệ hiện đại trên phạm vi toàn cầu  làm rõ nguyên nhân của toàn cầu hóa kinh tế. Sau đó dẫn dắt HS cùng phân tích các biểu hiện của toàn cầu hóa kinh tế và hệ quả của nó đối với nền kinh tế thế giới và của từng quốc gia. Có thể yêu cầu HS lần lượt trả lời các câu hỏi sau: - Nêu các biểu hiện rõ nét của toàn cầu hóa kinh tế?

- Hãy tìm ví dụ chứng minh các biểu hiện của toàn cầu hóa kinh tế. Liên hệ với Việt Nam. - Đối với các nước đang phát triển, trong đó có Việt Nam, theo em, toàn cầu hóa là cơ hội hay thách thức?

I. Xu hướng toàn cầu hóa kinh tế 1. Biểu hiện - Thương mại thế giới phát triển mạnh.

- Đầu tư nước ngoài tăng trưởng nhanh.

- Thị trường tài chính quốc tế mở rộng.

- Các công ti xuyên quốc gia có vai trò ngày càng lớn.

2. Hệ quả - Thúc đẩy sản xuất phát triển và

9 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

- Nêu và phân tích mặt tích cực và tiêu cực tăng trưởng kinh tế toàn cầu. của toàn cầu hóa kinh tế. * Trong quá trình giảng giải, GV có thể sử dụng các thông tin sau: - Đẩy nhanh đầu tư và khai thác - Toàn cầu hóa là xu thế của thời đại nhưng triệt để khoa học công nghệ, tăng xét đến cùng cũng do con người tạo ra, là kết cường sự hợp tác quốc tế. quả phức hợp của nhiều yếu tố, trong đó có thể kể đến 3 yếu tố chính: Cách mạng khoa học và công nghệ hiện đại; nền kinh tế thị trường hiện - Làm gia tăng nhanh chóng khoảng đại; chính sách có tính toán của của Mĩ, của cách giàu nghèo trong từng quốc gia các cường quốc khác và của mọi quốc gia lớn và giữa các nước. nhỏ trên toàn thế giới.

- Nền kinh tế thực sự toàn cầu hóa đã chiếm một nửa toàn bộ hoạt động kinh tế của loài người và đang tăng lên nhanh chóng, tác động trực tiếp và mạnh mẽ đến phần còn lại.

- Những thành tựu của công nghệ tin học và viễn thông đã làm tăng vọt các năng lực sản xuất và các luồng thông tin, kích thích cạnh tranh, thu hẹp khoảng cách không gian và thời gian tạo điều kiện cho quá trình toàn cầu hóa.

- Toàn cầu hóa về tài chính có khả năng mang lại nguồn vốn cho các nước đang phát triển nếu các nước này biết khai thác một cách khôn ngoan, tận dụng được những cơ hội và tránh được những hiểm họa.

- Với VN và các nước đang phát triển Toàn cầu hóa vừa là thách thức vừa là cơ hội lớn.

- Có thể nói, bản chất của toàn cầu hóa là một cuộc chơi, là một trận đấu, ai thông minh sáng suốt thì được nhiều hơn mất, ai dại khờ, sơ hở thì mất nhiều hơn được, có thể “được mất” rất to nhưng hầu như không thể được hết hoặc mất hết. Chỉ có một tình huống chắc chắn là mất hết, đó là khi co mình lại, đóng cửa, cự tuyệt toàn cầu hóa, khước từ hội nhập.

(Tổng hợp từ SGV) Chuyển ý: Xu hướng toàn cầu hóa và khu vực hóa kinh tế thế giới đang tồn tại song song.

Chúng có mối quan hệ với nhau như thế nào? chúng ta đi vào tìm hiểu phần II HOẠT ĐỘNG 2: Tìm hiểu xu hướng khu vực hóa kinh tế 1. Mục tiêu - Kiến thức: Trình bày được biểu hiện của khu vực hoá.

10 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

Hình thành các tổ chức liên kết kinh tế tại các khu vực Đông Nam Á, châu Âu, Bắc Mĩ *Biết lí do hình thành tổ chức liên kết kinh tế khu vực và một số tổ chức liên kết kinh tế khu vực - Lí do hình thành tổ chức liên kết kinh tế khu vực: các quốc gia có những nét tương đồng về địa lí (gần nhau), văn hoá, xã hội hoặc có chung mục tiêu, lợi ích phát triển liên kết đã tạo thành tổ chức riêng có thể cạnh tranh với các liên kết kinh tế khác (quốc gia lớn khác).

- Một số tổ chức liên kết kinh tế khu vực: Hiệp hội các nước Đông Nam Á (ASEAN), Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á- Thái Bình Dương (APEC); Liên minh Châu Âu (EU).

- Kĩ năng: Phân tích số liệu, tư liệu để nhận biết quy mô, vai trò đối với thị trường quốc tế của các liên kết kinh tế khu vực: phân tích số liệu về số lượng các nước thành viên, số dân, GDP của từng liên kết.

2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Sử dụng bản đồ - Đàm thoại gợi mở - Nghiên cứu tìm tòi bộ phận - Kĩ thuật dạy học theo cá nhân/nhóm/toàn lớp - Thuyết trình theo hướng tích cực hóa 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính 1. GV tổ chức hoạt động cả lớp/nhóm/cá nhân Bước 1: GV yêu cầu HS đọc phần kênh chữ trong SGK, tìm hiểu nguyên nhân xuất hiện các tổ chức liên kết kinh tế khu vực. Nêu ví dụ cụ thể.

Bước 2: Yêu cầu HS phân thành nhóm từ 4 đến 6 em, tham khảo bảng 2. Một số tổ chức liên kết kinh tế khu vực, dựa vào bản đồ các nước trên thế giới và lược đồ trống trên bảng, xác định các tổ chức liên kết kinh tế khu vực phù hợp với các số thứ tự ghi trên lược đồ trống (giới hạn trong 2 phút).

Bước 3: GV ra hiệu lệnh, đồng loạt chạy lên ghi tên các tổ chức kinh tế vào lược đồ, nhóm nào ghi được nhiều nhất và chính xác nhất là nhóm thắng cuộc.

(Nếu có điều kiện, chuẩn bị đủ lược đồ cho số nhóm trong lớp, mỗi nhóm hoàn thành một lược đồ trong 2 phút, sau đó GV đưa lược đồ hoàn chỉnh đã chuẩn bị sẵn ở nhà ra, HS tự đánh giá kết quả của nhóm và tự xác định nhóm thắng cuộc - nhanh nhất và chính xác nhất).

Bước 4: GV nhận xét, dựa trên bản đồ các nước trên thế giới và lược đồ các tổ chức liên

II. Xu hướng khu vực hóa kinh tế 1. Các tổ chức liên kết kinh tế khu vực a. Nguyên nhân hình thành - Do sự phát triển không đều và sức ép cạnh tranh trong khu vực và trên thế giới, các quốc gia có những nét tương đồng chung đã liên kết lại với nhau. b. Đặc điểm một số tổ chức liên kết kinh tế khu vực (Thông tin phản hồi phiếu học tập phần phụ lục).

11 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

kết kinh tế khu vực, khắc sâu biểu tượng bản đồ về các tổ chức liên kết kinh tế trong bảng 2 cho HS, sau đó yêu cầu từng em HS hoàn thành phiếu học tập 1.

2. GV tổ chức hoạt động cả lớp GV hướng dẫn HS cùng trao đổi trên cơ sở câu hỏi: - Khu vực hóa có những mặt tích cực nào và đặt ra những thách thức gì cho mỗi quốc gia?

- Khu vực hóa và toàn cầu hóa có mối liên hệ như thế nào?

- Liên hệ với VN trong mối quan hệ kinh tế với các nước ASEAN hiện nay.

(GV tham khảo thông tin trang 23, SGV)

2. Hệ quả của khu vực hóa kinh tế - Tích cực: + Thúc đẩy sự tăng trưởng và phát triển kinh tế. + Tăng cường tự do hóa thương mại, đầu tư dịch vụ. + Thúc đẩy quá trình mở của thị trường từng nước  tạo lập những thị trường khu vực rộng lớn  thúc đẩy quá trình toàn cầu hóa.

- Tiêu cực: Đặt ra nhiều vấn đề: tự chủ về kinh tế, quyền lực quốc gia,...…

HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP 1. Củng cố - Nêu ảnh hưởng của toàn cầu hóa kinh tế tới khu vực hóa kinh tế và ngược lại?

2. Kiểm tra, đánh giá a. Hãy chọn câu trả lời đúng.

(1) Toàn cầu hóa: A. Là quá trình liên kết một số quốc gia trên thế giới về nhiều mặt.

B. Là quá trình liên kết các nước phát triển trên thế giới về kinh tế, văn hóa, khoa học.

C. Tác động mạnh mẽ đến toàn bộ nền kinh tế - xã hội của các nước đang phát triển.

D. Là quá trình liên kết các quốc gia trên thế giới về kinh tế, văn hóa, khoa học.

(2). Các quốc gia có những nét tương đồng về địa lí, văn hóa, xã hội đã liên kết thành các tổ chức kinh tế đặc thù chủ yếu nhằm: A. Tăng cường khả năng cạnh tranh của khu vực và của các nước trong khu vực so với thế giới.

B. Làm cho đời sống văn hóa, xã hội của các nước thêm phong phú.

C. Trao đổi nguồn lao động và nguồn vốn giữa các nước trong khu vực.

D. Trao đổi hàng hóa giữa các nước nhằm phát triển ngành xuất nhập khẩu trong từng nước. b. Nối các ý ở cột bên trái với cột bên phải cho đúng với quá trình toàn cầu hóa nền kinh tế thế giới: a. Thương mại thế giới phát triển mạnh b. Thúc đẩy sản xuất phát triển và tăng A. Biểu hiện trưởng kinh tế toàn cầu c. Đầu tư nước ngoài tăng trưởng nhanh d. Khai thác triệt để khoa học công nghệ e. Thị trường tài chính quốc tế mở rộng f. Tăng cường sự hợp tác quốc tế B. Hệ quả g. Các công ti xuyên quốc gia có vai trò 12 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

ngày càng lớn h. Gia tăng nhanh chóng khoảng cách giàu nghèo 3. Chuẩn bị bài học tiếp theo a. HS về nhà dựa vào lược đồ trống thế giới trên khổ giấy A4, dựa vào bản đồ các nước trên thế giới, vạch ranh giới và tô màu các tổ chức liên kết kinh tế khu vực trong bảng 2. (màu cho từng khu vực do GV qui định). b. Xem chương trình thời sự, mục bản tin thế giới hàng ngày để tổng kết xem từ nay đến tiết học tới trên thế giới có những vấn đề gì diễn ra mà mọi người đều quan tâm PHỤ LỤC * Phiếu học tập (HĐ 2) Dựa vào bảng 2. Một số tổ chức liên kết kinh tế khu vực, hoàn thành bảng sau: Một số đặc điểm về các tổ chức liên kết kinh tế khu vực Các tổ chức có số dân đông từ cao nhất đến thấp nhất

APEC, ASEAN,...

Các tổ chức có GDP từ cao nhất đến thấp nhất Tổ chức có số thành viên cao nhất Tổ chức có số thành viên thấp nhất Tổ chức có đông dân nhất Tổ chức ít dân nhất Tổ chức được thành lập sớm nhất Tổ chức được thành lập muộn nhất Tổ chức có GDP cao nhất và số dân đông nhất Tổ chức có GDP bình quân đầu người cao nhất Tổ chức có GDP bình quân đầu người thấp nhất * Thông tin phản hồi phiếu học tập (HĐ2) Một số đặc điểm về các tổ chức liên kết kinh tế khu vực Các tổ chức có số dân đông từ cao nhất đến APEC, ASEAN, EU, thấp nhất NAFTA, MERCOSUR APEC, NAFTA, EU, Các tổ chức có GDP từ cao nhất đến thấp nhất ASEAN, MERCOSUR Tổ chức có số thành viên nhiều nhất EU Tổ chức có số thành viên ít nhất NAFTA APEC Tổ chức có số đông dân nhất MERCOSUR Tổ chức ít dân nhất Tổ chức được thành lập sớm nhất EU Tổ chức được thành lập muộn nhất NAFTA Tổ chức có GDP cao nhất và số dân đông nhất APEC NAFTA Tổ chức có GDP bình quân đầu người cao nhất Tổ chức có GDP bình quân đầu người thấp nhất ASEAN

13 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

Tiết 3 - Bài 3. MỘT SỐ VẤN ĐỀ MANG TÍNH TOÀN CẦU I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức * Giải thích được bùng nổ dân số ở các nước đang phát triển, già hoá dân số ở các nước phát triển. * Biết và giải thích được đặc điểm dân số của thế giới, của nhóm nước phát triển, nước đang phát triển và hệ quả của nó * Trình bày được một số biểu hiện, nguyên nhân và phân tích sự ô nhiễm và hậu quả của từng loại môi trường; nhận thức được sự cần thiết phải bảo vệ môi trường. * Hiểu được nguy cơ chiến tranh và sự cần thiết phải bảo vệ hoà bình.

2. Kĩ năng - Thu thập và xử lí thông tin, viết báo cáo ngắn gọn về một số vấn đề mang tính toàn cầu - Thu thập, xử lí thông tin, viết báo cáo ngắn về một trong các vấn đề: bùng nổ dân số, già hoá dân số thế giới, ô nhiễm môi trường không khí, ô nhiễm môi trường nước, suy giảm đa dạng sinh học.

- Trình bày báo cáo II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Đối với giáo viên - Một số ảnh về ô nhiễm môi trường trên thế giới và Việt Nam. - Bảng 3.1. Tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên thời kì 1960 - 2005. (phóng to theo SGK).

- Bảng 3.2. Cơ cấu dân số theo nhóm tuổi, thời kì 2000 - 2005. (phóng to theo SGK).

2. Đối với học sinh Tìm, sưu tầm một số ảnh về ô nhiễm môi trường trên thế giới và Việt Nam III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Ổn định lớp và kiểm tra bài cũ - GV hỏi HS đã tổng hợp được gì về thời sự quốc tế trong những ngày qua?

- GV tổng hợp lại: Ngày nay, bên cạnh những thành tựu vượt bậc về khoa học kĩ thuật, về kinh tế xã hội, nhân loại đang phải đối mặt với nhiều thách thức mang tính toàn cầu? Đó là những thách thức gì? Tại sao chúng lại mang tính toàn cầu? Chúng có ảnh hưởng như thế nào đối với sự phát triển kinh tế - hội trên toàn thế giới và trong từng nước?

2. Tiến trình dạy học HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu dân số thế giới 1. Mục tiêu - Kiến thức: - Giải thích được bùng nổ dân số ở các nước đang phát triển, già hoá dân số ở các nước phát triển.

- Biết và giải thích được đặc điểm dân số của thế giới, của nhóm nước phát triển, nước đang phát triển và hệ quả của nó - Kĩ năng: Thu thập, xử lí thông tin, viết báo cáo ngắn về một trong các vấn đề: bùng nổ dân số, già hoá dân số thế giới 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Đàm thoại gợi mở - Nghiên cứu tìm tòi bộ phận - Kĩ thuật dạy học theo nhóm 3. Các bước hoạt động 14 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

Hoạt động của giáo viên và học sinh Thực hiện theo nhóm Chia lớp thành 6 nhóm, đánh số thứ tự từ 1 đến 6 Bước 1: - Các nhóm 1, 2, 3 thực hiện nhiệm vụ: Tham khảo thông tin ở mục 1 và phân tích bảng 3.1, trả lời câu hỏi kèm theo bảng.

- Các nhóm 4, 5, 6 thực hiện nhiệm vụ: Tham khảo thông tin ở mục 2 và phân tích bảng 3.2, trả lời câu hỏi kèm theo bảng.

Gợi ý cho nhóm 1, 2, 3: Nhận xét về sự thay đổi của tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên qua các thời kì, đồng thời so sánh sự chênh lệch về tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên giữa hai nhóm nước trong từng thời kì  rút ra nhận định cần thiết.

Bước 2: Đại diện các nhóm lên trình bày. Các nhóm còn lại theo dõi (kết hợp với tham khảo SGK), trao đổi, chất vấn, bổ sung.

Bước 3: GV kết luận về đặc điểm của bùng nổ dân số, già hóa dân số và hệ quả của chúng, kết hợp liên hệ với chính sách dân số ở Việt Nam. Lưu ý: Khi phân tích tránh để HS hiểu sai, cho rằng người già trở thành người ăn bám xã hội. Các em cần hiểu đây là trách nhiệm của xã hội đối với người già, những người có nhiều đóng góp cho xã hội.

Chuyển ý: Sự bùng nổ dân số, sự phát triển kinh tế vượt bậc lại gây ra vấn đề toàn cầu thứ hai. Chúng ta cùng tìm hiểu phần II.

Nội dung chính I. Dân số 1. Bùng nổ dân số - Dân số thế giới tăng nhanh, 6477 triệu người năm 2005.

- Sự bùng nổ dân số thế giới hiện nay chủ yếu ở các nước đang phát triển (80% số dân, 95% số dân tăng hàng năm của thế giới) - Tỉ lệ gia tăng tự nhiên qua các thời kì giảm nhanh ở nhóm nước phát triển và giảm chậm ở nhóm nước đang phát triển.

- Chênh lệch về tỉ lệ gia tăng tự nhiên giữa 2 nhóm nước ngày càng lớn.

- Dân số nhóm đang phát triển vẫn tiếp tục tăng nhanh, nhóm nước phát triển đang có xu hướng chững lại.

- Dân số tăng nhanh gây sức ép nặng nề đối với tài nguyên môi trường, phát triển kinh tế và chất lượng cuộc sống.

2. Già hóa dân số Dân số thế giới ngày càng già đi a. Biểu hiện - Tỉ lệ trên 15 tuổi ngày càng thấp, tỉ lệ trên 65 tuổi ngày càng cao, tuổi thọ ngày càng tăng.

- Nhóm nước phát triển có cơ cấu dân số già.

- Nhóm nước đang phát triển có cơ cấu dân số trẻ. b. Hậu quả: - Thiếu lao động.

- Chi phí phục lợi cho người già lớn.

HOẠT ĐỘNG 2: Tìm hiểu môi trường và ô nhiễm môi trường 1. Mục tiêu - Kiến thức: Trình bày được một số biểu hiện, nguyên nhân và phân tích sự ô nhiễm và hậu quả của từng loại môi trường; nhận thức được sự cần thiết phải bảo vệ môi trường.

- Kĩ năng: Đọc, phân tích một số ảnh về ô nhiễm môi trường trên thế giới và Việt Nam - Thái độ: Bày tỏ nhận thức, quan điểm về bảo vệ môi trường 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học 15 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

- Đàm thoại gợi mở - Nghiên cứu tìm tòi bộ phận - Phát hiện vấn đề - Kĩ thuật dạy học cá nhân/cả lớp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Cá nhân/cả lớp - Yêu cầu HS ghi vào mảnh giấy tên các vấn đề môi trường toàn cầu mà các em biết. Sau đó một số em tuần tự đọc cho cả lớp cùng nghe, đồng thời GV ghi lên bảng. Khi thấy danh mục vừa phù hợp với các vấn đề môi trường trong SGK, GV dừng lại và yêu cầu HS xếp các vấn đề môi trường HS ghi trên bảng theo nhóm như trong SGK. Hoạt động theo cặp đôi Bước 1: Từng cặp HS nghiên cứu SGK, kết hợp với hiểu biết cá nhân, hoàn thành phiếu học tập 1.

Bước 2: Đại diện vài cặp lên trả lời.

Bước 3: GV kết luận và nhấn mạnh tính nghiêm trọng của các vấn đề về môi trường trên phạm vi toàn thế giới. Từ đó có thể hỏi tiếp: Thế giới đã có những hành động gì để bảo vệ môi trường? Trong khi hướng dẫn HS trả lời câu hỏi này, GV kết hợp làm rõ câu hỏi 2 ở phần câu hỏi và bài tập cuối bài của SGK. GV nhấn mạnh: Bảo vệ môi trường là vấn đề của toàn nhân loại, một môi trường phát triển bền vững là điều kiện lí tưởng cho con người và ngược lại. Bảo vệ môi trường không thể tách rời với cuộc đấu tranh xóa đói, giảm nghèo.

Chuyển ý: Kể một vài thông tin mới nhất về nạn khủng bố và hoạt động kinh tế ngầm của một vài nước trên thế giới. Chúng ta cùng tìm hiểu phần III.

Nội dung chính II. Môi trường (Thông tin phản hồi phiếu học tập, phần phụ lục) 1. Biến đổi khí hậu toàn cầu và suy giảm tầng ô dôn

2. Ô nhiễm nguồn nước ngọt, biển và đại dương

3. Suy giảm đa dạng sinh học

HOẠT ĐỘNG 3: Tìm hiểu một số vấn đề khác của thế giới 1. Mục tiêu - Kiến thức: Hiểu được nguy cơ chiến tranh và sự cần thiết phải bảo vệ hoà bình.

- Xung đột sắc tộc, tôn giáo, khủng bố gây mất ổn định xã hội, thiệt hại về người và của, nguy cơ dẫn đến chiến tranh.

- Các quốc gia và cộng đồng quốc tế cần phải hợp tác gìn giữ hoà bình của khu vực và thế giới.

16 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

- Kĩ năng: Thu thập, xử lí thông tin, viết báo cáo ngắn về một trong các vấn đề liên quan đến tệ nạn khủng bố hoặc các hoạt động kinh tế ngầm - Thái độ: Biểu đạt thái độ đối với các vấn đề tiêu cực của thế giới 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Sử dụng bản đồ - Thuyết trình tích cực 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính Hoạt động cả lớp Bước 1: GV thuyết trình (có sự tham gia tích cực của HS) về: chủ nghĩa khủng bố, hoạt động kinh tế ngầm. Kết hợp một số mẩu chuyện về hoạt động khủng bố diễn ra ở Nga, Mĩ, Inđônêxia, Tây Ban Nha, Anh,... và các hoạt động kinh tế ngầm (buôn lậu vũ khí, rửa tiền, sản xuất, vận chuyển, buôn bán ma túy,...) đang diễn ra ở nhiều nước trên thế giới (Nga, một số nước Đông Nam á,...). GV nhấn mạnh sự cấp thiết phải chống chủ nghĩa khủng bố và các hoạt động kinh tế ngầm.

Bước 2: Hướng dẫn HS trả lời câu hỏi cuối bài: “Tại sao nói chống khủng bố không phải là việc riêng của chính phủ, mà còn là nhiệm vụ của mỗi cá nhân”.

III. Một số vấn đề khác - Nạn khủng bố đã xuất hiện trên toàn thế giới.

- Các hoạt động kinh tế ngầm đã trở thành mối đe dọa đối với hòa bình và ổn định thế giới.

HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP 1. Củng cố Giải thích câu nói: Trong bảo vệ môi trường cần phải “tư duy toàn cầu, hành động địa phương” Trả lời: - Cần phải tư duy toàn cầu vì môi trường Trái Đất là ngôi nhà chung của tất cả mọi người. Môi trường tự nhiên là một thể thống nhất, hoàn chỉnh; hoạt động phá hoại môi trường ở nơi này sẽ ảnh hưởng nhiều đến nơi khác.

- Hành động địa phương: Bảo vệ môi trường phải được tiến hành ở từng nơi cụ thể gắn với cuộc sống của mỗi con người, không có bảo vệ môi trường một cách chung chung.

2. Kiểm tra, đánh giá (một số câu hỏi và bài tập) a. Chọn câu trả lời đúng nhất Câu 1:. Bùng nổ dân số trong mọi thời kì đều bắt nguồn từ A. các nước phát triển.

B. các nước đang phát triển.

C. đồng thời ở các nước phát triển và các nước đang phát triển.

D. cả nhóm nuớc phát triển và đang phát triển nhưng không cùng thời điểm.

Câu 2:. Trái Đất nóng dần lên là do A. mưa axít ở nhiều nơi trên thế giới.

17 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

B. tầng ôdôn bị thủng.

C. lượng CO2 tăng nhiều trong khí quyển.

D. băng tan ở hai cực. b. Chứng minh trên thế giới, sự bùng nổ dân số diễn ra chủ yếu ở nhóm nước đang phát triển, sự già hóa dân số diễn ra chủ yếu ở nhóm nước phát triển. c. Kể tên các vấn đề môi trường toàn cầu. Nêu nguyên nhân và đề xuất biện pháp giải quyết.

3. Chuẩn bị bài học tiếp theo GV phân lớp thành 2 nhóm, một nhóm tìm hiểu những cơ hội của Việt Nam trong phát triển kinh tế - xã hội khi toàn cầu hóa đang diễn ra, một nhóm tìm hiểu những thách thức của kinh tế, xã hội việt Nam trong bối cảnh toàn cầu hóa PHỤ LỤC * Phiếu học tập Dựa vào SGK khoa và hiểu biết của bản thân, trao đổi và hoàn thành phiếu học tập dưới đây: Một số vấn đề về môi trường toàn cầu Vấn đề môi trường Hiện trạng Nguyên nhân Hậu quả Giải pháp Biến đổi khí hậu toàn cầu Suy giảm tầng ô dôn Ô nhiễm biển và đại dương Suy giảm đa dạng sinh học * Thông tin phản hồi Một số vấn đề về môi trường toàn cầu Vấn đề Hiện trạng Nguyên nhân Hậu quả Giải pháp môi trường - Trái Đất - Lượng CO2 tăng - Băng tan Cắt giảm lượng nóng lên đáng kể trong khí - Mực nước CO2, SO2, NO2, CH4 trong SX và quyển  hiệu ứng biển tăng  sinh hoạt Biến đổi nhà kính ngập một số khí hậu - Chủ yếu từ ngành vùng đất thấp - Mưa axit. toàn cầu SX điện và các - ảnh hưởng ngành CN sử dụng đến sức khỏe, than đốt sinh hoạt và SX Hoạt động CN và ảnh hưởng đến Cắt giảm lượng - Tầng Ô dôn bị thủng và lỗ sức khỏe, mùa CFCs trong SX và sinh hoạt  một thủng ngày màng, sinh vật sinh hoạt Suy giảm lượng khí thải lớn càng lớn thủy sinh tầng ô dôn trong khí quyển - Ô nhiễm - Chất thải công - Thiếu nguồn - Tăng cường xây Ô nhiễm nghiêm trọng nghiệp, nông nghiệp nước sạch dựng các nhà máy nguồn nguồn nước và sinh hoạt - ảnh hưởng xử lí chất thải. nước ngọt, 18 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

biển và đại dương

ngọt.

- Ô nhiễm biển

- Việc vận chuyển dầu và các sản phẩm từ dầu mỏ

Suy giảm đa dạng sinh học

Nhiều loài sinh vật bị tuyệt chủng hoặc đứng trước nguy cơ tuyệt chủng

Khai thác thiên nhiên quá mức

đến sức khỏe - ảnh hưởng đến sinh vật thủy sinh - Mất đi nhiều loài sinh vật, nguồn thực phẩm, nguồn thuốc chữa bệnh, nguồn nguyên liệu,...

- Mất cân bằng sinh thái

- Đảm bảo an toàn hàng hải. …

- Toàn thế giới tham gia vào mạng lưới các trung tâm sinh vật, xây dựng các khu bảo vệ thiên nhiên…

Tiết 4 - Bài 4. THỰC HÀNH: TÌM HIỂU CƠ HỘI VÀ THÁCH THỨC CỦA TOÀN CẦU HÓA ĐỐI VỚI CÁC NƯỚC ĐANG PHÁT TRIỂN I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức Sau bài học, HS cần: - Biết được các cơ hội và thách thức đối với các nước đang phát triển trong bối cảnh toàn cầu hóa.

2. Kĩ năng - Rèn luyện được các kỹ năng thu thập, xử lí thông tin, thảo luận nhóm và viết báo cáo ngắn gọn về một số vấn đề mang tính toàn cầu.

3. Thái độ - Nhận thức rõ ràng, cụ thể những khó khăn mà Việt Nam phải đối mặt.

II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Đối với giáo viên - Các tài liệu tham khảo: Các bài báo, tranh ảnh, băng hình đề cập đến sự phát triển của các ngành công nghiệp hiện đại, các hội nghị về môi trường, các hoạt động bảo vệ môi trường, sự hoạt động của các công ty xuyên quốc gia, giới thiệu về các tổ chức hợp tác có qui mô thế giới (WTO...), các hiệp hội mang tính khu vực (ASEAN,...).

2. Đối với học sinh Các nhóm tìm hiểu những cơ hội của Việt Nam trong phát triển kinh tế - xã hội khi toàn cầu hóa đang diễn ra, và những thách thức của kinh tế, xã hội việt Nam trong bối cảnh toàn cầu hóa III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Ổn định lớp và kiểm tra bài cũ (1). Dân số Việt Nam hiện nay đang ở trạng thái bùng nổ dân số hay già hóa dân số?

(2). Kể tên các vấn đề môi trường toàn cầu. Nêu nguyên nhân và đề xuất biện pháp giải quyết.

2. Tiến trình dạy học I. HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu những cơ hội và thách thức của toàn cầu hóa đối với các nhước đang phát triển 19 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

1. Mục tiêu - Kiến thức: Biết những cơ hội và thách thức của toàn cầu hóa đối với các nhước đang phát triển - Kĩ năng: + Phân tích đoạn văn, tìm được ý chính và nêu được ý đối lập + Biết xây dựng, lập báo cáo và trình bày báo cáo 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Thực hành luyện tập - Kĩ thuật dạy học cá nhân/nhóm/cả lớp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính Cơ hội và thách thức đối với các nước đang phát triển cũng chính là của Việt Nam. Vì vậy, nghiên cứu bài thực hành này chúng ta sẽ có thêm kiến thức, hiểu rõ hơn những khó khăn Việt Nam sẽ phải đối mặt trong bối cảnh toàn cầu hoá để sau này xây đựng đất II. Những cơ hội và thách thức nước. của toàn cầu hóa đối với các nhước Hoạt động nhóm đang phát triển Bước 1: - GV nêu lên mục đích yêu cầu của tiết - Cơ hội thực hành.

- GV giới thiệu khái quát: Mỗi ô kiến thức trong SGK là nội dung về 1 cơ hội và thách thức của toàn cầu đối với các nước đang phát triển.

- Thách thức Bước 2: - HS đọc các ô kiến thức trong SGK, dựa vào các tài liệu tham khảo và kiến thức đã học để rút ra kết luận về các đặc điểm của nền kinh tế thế giới.

- Các nước đang phát triển phải - Các kết luận phải được diễn đạt rõ ràng, làm gì? đúng, đủ nội dung mà ô kiến thức đề cập đến. + Nắm bắt thời cơ trong cơ hội; - Sắp xếp các kết luận theo thứ tự của các + Hạn chế rủi ro trong thách thức và ô kiến thức: Ví dụ: chuyển hóa thách thức thành cơ hội + Kết luận 1 (sau ô 1): + Kết luận 2 (sau ô 2): - Kết luận chung về cơ hội đối với các nước đang phát triển….

- Kết luận chung về thách thức đối với các nước đang phát triển...

Bước 3: - Đại diện mỗi nhóm lên trình bày, các nhóm khác bổ sung, góp ý.

- GV chuẩn kiến thức, hướng dẫn HS cách 20 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

trình bày báo cáo thông qua nhận xét, phân tích cách báo cáo của HS HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP 1. Củng cố - Các nước đang phát triển phải làm gì trong thời đại thế giới đang diễn ra toàn cầu hóa?

2. Kiểm tra, đánh giá (một số câu hỏi và bài tập) (1). Câu nào dưới đây không chính xác: A. Toàn cầu hóa đem đến nhiều cơ hội cho các nước đang phát triển.

B. Toàn cầu hóa tạo nên nhiều thách thức lớn cho các nước đang phát triển.

C. Toàn cầu hóa chỉ tạo cơ hội đón đầu các công nghệ hiện đại cho các nước phát triển.

D. Trong bối cảnh toàn cầu hóa, khoa học và công nghệ đã có tác động sâu sắc đến mọi mặt đời sống kinh tế thế giới.

(2). Động lực chính của sự phát triển của kinh tế thế giới trong những thập kỉ đầu thế kỉ 21 là: A. Những thành tựu về khoa học - kĩ thuật.

B. Những thành tựu về di truyền học.

C. Những thành tựu về khoa học - công nghệ.

D. Những thành tựu vượt bậc về y học.

(3). Toàn cầu hóa gây áp lực nặng nề đối với tự nhiên vì: A. Tài nguyên thiên nhiên bị khai thác triệt để hơn.

B. Hàng rào thuế quan giữa các nước bị bãi bỏ.

C. Các ngành điện tử - tin học, công nghệ sinh học ngày càng phát triển.

D. Công nghệ hiện đại được áp dụng vào quá trình phát triển kinh tế xã hội.

(4). Hãy tìm ví dụ để chứng minh, trong thời đại ngày nay toàn cầu hóa đã tác động sâu sắc đến mọi mặt của đời sống kinh tế thế giới.

3. Chuẩn bị bài học tiếp theo - Về nhà tìm hiểu theo tiêu đề: “Em có hiểu biết gì về Châu Phi?”.

Tiết 5 - Bài 5. MỘT SỐ VẤN ĐỀ CỦA CHÂU LỤC VÀ KHU VỰC Tiết 1. CHÂU PHI I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức * Biết được tiềm năng phát triển kinh tế của các nước ở châu Phi, tiềm năng về tài nguyên khoáng sản, về nguồn lực con người. * Trình bày được một số vấn đề cần giải quyết để phát triển kinh tế- xã hội của các quốc gia ở châu Phi 2. Kĩ năng - Phân tích số liệu, tư liệu về một số vấn đề kinh tế- xã hội của châu Phi, 21 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

- Sử dụng bảng số liệu để so sánh tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên của châu Phi năm 2005 với các khu vực, châu lục khác của thế giới.

- Phân tích bảng số liệu để thấy được tốc độ tăng trưởng kinh tế của một số nước châu Phi. II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Đối với giáo viên - Bản đồ tự nhiên châu Phi. - Bản đồ kinh tế châu Phi. - Tranh ảnh về cảnh quan, con người và các hoạt động kinh tế ở châu Phi. 2. Đối với học sinh - Hiểu biết về châu Phi đã được giao chuẩn bị từ tiết học trước - Các hình ảnh của HS sưu tầm lien quan đến Châu Phi III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Ổn định lớp và kiểm tra bài cũ Nêu ví dụ minh hoạ về cơ hội và thách thức trong quá trình hội nhập toàn cầu hoá của Việt Nam vào ô trống trong bảng sau: Nội dung Ví dụ Tiếp cận với khoa học - công nghệ tiên tiến của thế giới Hàng hoá được lưu thông rộng rãi Tiếp cận với các tri thức về văn hoá, giáo dục tiên tiến Thúc đẩy sản xuất, tăng trưởng kinh tế, văn hoá, xã hội phát triển Do tiếp cận với khoa học - công nghệ tiên tiến nên có điều kiện để đánh giá và cải thiện môi trường Dễ tiếp cận các công nghệ lỗi thời, rẻ tiền Dễ bị áp đặt văn hoá và lối sống Môi trường bị ô nhiễm 2. Tiến trình dạy học HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu về tự nhiên của Châu Phi 1. Mục tiêu - Kiến thức: Biết được tiềm năng về tự nhiên, tài nguyên khoáng sản, và những vấn đề về tự nhiên liên quan đến phát triển kinh tế của các nước ở châu Phi - Kĩ năng: + Đọc và phân tích bản đồ, lược đồ Châu Phi + Quan sát và phân tích ảnh về cảnh quan Châu Phi 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Sử dụng bản đồ - Đàm thoại gợi mở - Nghiên cứu tìm tòi bộ phận - Kĩ thuật dạy học cá nhóm/cả lớp 3. Các bước hoạt động 22 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

Hoạt động của giáo viên và học sinh - GV khái quát về vị trí tiếp giáp và cung cấp cho HS toạ độ địa lí của châu Phi. GV tổ chức cho HS hoạt động nhóm: Bước 1: Dựa vào hình 5.1 SGK, hệ toạ độ, tranh ảnh GV cung cấp và vốn hiểu biết trả lời câu hỏi sau: - Đặc điểm khí hậu và cảnh quan châu Phi? Gợi ý: - Kể tên các hoang mạc ở châu Phi. - Nguyên nhân hình thành các hoang mạc.

Dựa vào kênh chữ trong SGK và hình 5.1 hãy: - Nhận xét sự phân bố và hiện trạng khai thác khoáng sản ở châu Phi? - Hậu quả việc khai thác tài nguyên rừng ở châu Phi? - Biện pháp khắc phục tình trạng khai thác quá mức các nguồn tài nguyên trên?

Bước 2: - Đại diện nhóm trình bày, GV chuẩn kiến thức - GV liên hệ cảnh quan bán hoang mạc ở Bình Thuận của Việt Nam - Khoáng sản vàng của châu Phi nhiều nhất thế giới.

Nội dung chính

I. Một số vấn đề về tự nhiên - Khí hậu đặc trưng: khô nóng - Cảnh quan chính: hoang mạc, xa van - Tài nguyên: Bị khai thác mạnh + Khoáng sản: cạn kiệt + Rừng ven hoang mạc bị khai thác mạnh  xa mạc hoá. * Biện pháp khắc phục: - Khai thác hợp lí tài nguyên thiên nhiên - Tăng cường thuỷ lợi hoá.

HOẠT ĐỘNG 2: Tìm hiểu Một số vấn đề về dân cư - xã hội của châu Phi 1. Mục tiêu - Kiến thức: Trình bày được một số vấn đề cần giải quyết để phát triển kinh tế- xã hội của các quốc gia ở châu Phi - Kĩ năng: - Phân tích số liệu, tư liệu về một số vấn đề kinh tế- xã hội của châu Phi, - Sử dụng bảng số liệu để so sánh tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên của châu Phi năm 2005 với các khu vực, châu lục khác của thế giới.

- Thái độ: Chia sẻ tình cảm với người dân châu Phi 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Đàm thoại gợi mở - Nghiên cứu tìm tòi bộ phận - Kĩ thuật dạy học cá nhân/cặp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính II. Một số vấn đề về dân cư - xã Hoạt động cá nhân/ cặp Bước 1: hội 23 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

HS dựa vào bảng 5.1, kênh chữ và thông tin bổ sung sau bài học trong SGK. - So sánh và nhận xét tình hình sinh tử, gia tăng dân số của châu Phi với thế giới và các châu lục khác?

- Dựa vào hình ảnh về cuộc sống của người dân châu Phi, kênh chữ và bảng thông tin trong SGK để nhận xét chung về tình hình xã hội châu Phi. Bước 2: HS trình bày GV chuẩn kiến thức GV liên hệ Việt Nam: Việt Nam đã, đang và sẽ tiếp tục giúp đỡ về y tế, giáo dục và nông nghiệp cho nhiều quốc gia ở Châu Phi

1. Dân cư

- Dân số tăng nhanh - Tỷ lệ sinh cao - Tuổi thọ trung bình thấp - Trình độ dân trí thấp 2. Xã hội - Xung đột sắc tộc - Tình trạng đói nghèo nặng nề - Bệnh tật hoành hành: HIV, sốt rét...

- Chỉ số HDI thấp * Nhiều tổ chức quốc tế giúp đỡ * Việt Nam: hỗ trợ về giảng dạy, tư vấn kĩ thuật

HOẠT ĐỘNG 3: Tìm hiểu Một số vấn đề về kinh tế 1. Mục tiêu - Kiến thức: Biết được nền kinh tế Châu Phi nghèo nàn, lạc hậu, còn nhiều khó khăn trong phát triển. Trong thập niên vừa qua kinh tế châu Phi đã có chuyển biến tích cực được thể hiện ở tốc độ tăng trưởng GDP khá cao. Cần sự giúp đỡ của các tổ chức quốc tế trong phát triển kinh tế.

- Kĩ năng: Phân tích bảng số liệu để thấy được tốc độ tăng trưởng kinh tế của một số nước châu Phi. 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Đàm thoại gợi mở - Phân tích bảng só liệu - Nghiên cứu tìm tòi bộ phận - Kĩ thuật dạy học cá nhân/cả lớp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính III. Một số vấn đề về kinh tế - Kinh tế kém phát triển GV tổ chức hoạt động cá nhân và cả lớp Dựa vào bảng 5.2 và kênh chữ trong SGK + Tỉ lệ tăng trưởng GDP gần đây tương đối cao hãy: + Tỉ lệ đóng góp vào GDP toàn cầu -Nhận xét về tình hình phát triển kinh tế thấp châu Phi? Gợi ý: + GDP/ người thấp + Cơ sở hạ tầng kém - So sánh tốc độ tăng trưởng kinh tế của 1 - Nguyên nhân: số khu vực thuộc châu Phi với thế giới và Mĩ + Từng bị thực dân thống trị tàn bạo La tinh + Xung đột sắc tộc - Đóng góp vào GDP toàn cầu của châu Phi cao + Khả năng quản lí kém hay thấp? + Dân số tăng nhanh - Những nguyên nhân làm cho nền kinh tế 24 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

châu Phi kém phát triển?

Bước 2: HS trình bày, GV chuẩn kiến thức HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP 1. Củng cố Nhận xét về sự thay đổi tỉ lệ dân số châu Phi so với các châu lục khác: - Cần lưu ý ba thời điểm: + Thời điểm xuất phát của yêu cầu so sánh: Năm 1985, tỉ lệ dân số của châu Phi đứng thứ mấy trong các châu lục so sánh? + Thời điểm cuối cùng: 2005, vị trí của châu Phi có gì thay đổi? + Thời điểm giữa: Nhận xét về quá trình, để thấy được các châu lục tăng, giảm đều hay có gì đột biến?

- Kết luận về sự thay đổi tỉ lệ dân số châu Phi so với các châu lục khác.

3. Kiểm tra, đánh giá Dựa vào biểu đồ sau: ChØ sè HDI n¨m 2003 cña mét sè quèc gia vµ trung b×nh cña thÕ giíi

1.2 0.963

1 0.8

0.741

0.944 0.704

0.6

0.722

0.721

0.658 0.508

0.627 0.445

0.495

0.4 0.2 0 ThÕ giíi

Na-uy ViÖt Nam Hoa k×

An-giª-ri U-gan- Nam Phi ¨ng-g«- Gi-bu-ti ®a la

Na-mibi-a

C¸p-ve

a. Em hãy tìm các nước châu Phi có chỉ số HDI tương đương với Việt Nam (khoảng 0,70 0,73). b. Em hãy tìm các nước châu Phi có chỉ số HDI tương đương với HDI trung bình của thế giới. c. GDP bình quân theo đầu người năm 2003 của Việt Nam thấp hơn một số nước châu Phi, nhưng chỉ số HDI của Việt Nam lại cao hơn các nước đó, em nhận xét gì về hiện tượng này?

3. Chuẩn bị bài học tiếp theo - Sưu tầm các hình ảnh, bản đồ, tư liệu liên quan đến khu vực Mĩ la tinh

25 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

Tiết 6 - Bài 5 MỘT SỐ VẤN ĐỀ CỦA CHÂU LỤC VÀ KHU VỰC Tiết 2. KHU VỰC MĨ LA TINH I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức * Biết được tiềm năng phát triển kinh tế của các nước ở châu Mĩ La- tinh. Tiềm năng về tài nguyên khoáng sản, về nguồn lực con người. * Trình bày được một số vấn đề cần giải quyết để phát triển kinh tế- xã hội của các quốc gia ở Mĩ La- tinh 2. Kĩ năng - Phân tích số liệu, tư liệu về một số vấn đề kinh tế- xã hội của châu Mĩ La tinh + Sử dụng bảng số liệu để so sánh tỉ trọng thu nhập GDP của các nhóm dân cư ở một số quốc gia; bảng số liệu về GDP và nợ nước ngoài của một số nước Mĩ La tinh.

- Đọc và phân tích biểu đồ tốc độ tăng GDP, tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên của châu Phi với các khu vực, châu lục khác của thế giới.

II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Đối với giáo viên - Bản đồ tự nhiên các nước Mĩ La tinh.

- Bản đồ kinh tế các nước Mĩ La tinh.

- Tranh ảnh về cảnh quan, con người và các hoạt động kinh tế tiêu biểu của Mĩ La tinh.

2. Đối với học sinh Sưu tầm các hình ảnh, bản đồ, tư liệu liên quan đến khu vực Mĩ la tinh III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Ổn định lớp và kiểm tra bài cũ Châu Phi cần giải quyết những vấn đề gì để phát triển?

2. Tiến trình dạy học HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu Một số vấn đề về tự nhiên, dân cư và xã hội 1. Mục tiêu - Kiến thức: Biết được tiềm năng phát triển kinh tế của các nước ở châu Mĩ La- tinh.

Tiềm năng về tài nguyên thiên nhiên, khoáng sản, về nguồn lực con người.

- Kĩ năng: + Đọc và phân tích bản đồ, lược đồ Mĩ la tinh + Quan sát và phân tích ảnh về cảnh quan Mĩ la tinh 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Sử dụng bản đồ/ phân tích bảng số liệu - Đàm thoại gợi mở/ thuyết trình tích cực 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính I. Một số vấn đề về tự nhiên, dân 1. GV khái quát về vị trí tiếp giáp và cung cư và xã hội cấp cho HS toạ độ địa lí của Mĩ La tinh.

1. Tự nhiên 2. GV tổ chức hoạt động cá nhân/cả lớp Bước 1: - Dựa vào hình 5.3 SGK, hệ toạ độ, tranh 26 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

ảnh GV cung cấp và vốn hiểu biết trả lời câu hỏi sau: - Đặc điểm khí hậu và cảnh quan của Mĩ La tinh?

Gợi ý: + Kể tên các đới khí hậu của Mĩ La tinh + Kể tên các đới cảnh quan của Mĩ La tinh - Nhận xét sự phân bố khoáng sản của Mĩ La tinh?

Bước 2: HS trình bày kết quả, GV chuẩn kiến thức 3. GV tổ chức hoạt động cá nhân/cặp đôi Bước 1: HS dựa vào bảng 5.3 phân tích và nhận xét tỉ trọng thu nhập của các nhóm dân cư trong GDP 4 nước?

Gợi ý: + Tính giá trị GDP của 10% dân số nghèo nhất + Tính giá trị GDP của 10% dân số giàu nhất + So sánh mức độ chênh lệch GDP của 2 nhóm dân ở mỗi nước + Nhận xét chung về mức độ chênh lệch.

- Dựa vào kênh chữ trong SGK và vốn hiểu biết của bản thân, giải thích vì sao có sự chênh lệch lớn giữa 2 nhóm?

Bước 2: HS trình bày, GV chuẩn kiến thức GV bổ sung thêm về tình trạng đô thị hoá tự phát và hậu quả của nó đến đời sống người dân.

- Giàu tài nguyên khoáng sản: kim loại màu, kim loại quí, nhiên liệu - Đất đai, khí hậu thuận lợi chăn nuôi gia súc lớn, trồng cây nhiệt đới

2. Dân cư - xã hội

- Cải cách ruộng đất không triệt để - Mức sống chênh lệch quá lớn - Đô thị hoá tự phát

HOẠT ĐỘNG 2: Tìm hiểu Một số vấn đề về kinh tế Mĩ la tinh 1. Mục tiêu - Kiến thức: Trình bày được một số vấn đề cần giải quyết để phát triển kinh tế của các quốc gia ở Mĩ La- tinh - Tốc độ phát triển kinh tế không đều bởi xã hội thiếu ổn định có nhiều nguy cơ, rủi ro.

- Hầu hết các nước Mĩ La tinh đều nợ nước ngoài nhiều; (Hoa Kì trở thành chủ nợ chính của khu vực). Các công ty tư bản nước ngoài có vai trò quan trọng đối với phát triển kinh tế các nước Mĩ La – tinh.

- Giải pháp: cải cách mô hình quản lí kinh tế -xã hội, tăng cường liên kết kinh tế khu vực, tăng cường tính độc lập, tự chủ của mỗi quốc gia nhưng vẫn mở rộng buôn bán với nước ngoài; Tốc độ phát triển kinh tế đang dần tăng góp phần giải quyết các vấn đề xã hội.

27 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

- Kĩ năng: Đọc và phân tích biểu đồ tốc độ tăng GDP, tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên của châu Phi với các khu vực, châu lục khác của thế giới.

2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Sử dụng bản đồ/ phân tích bảng số liệu/đọc biểu đồ - Đàm thoại gợi mở/ thuyết trình tích cực - Nghiên cứu tìm tòi bộ phận 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính 1. GV tổ chức hoạt động nhóm II. Một số vấn đề về kinh tế Bước 1: HS các nhóm dựa vào hình 5.4 trong SGK, giải thích ý nghĩa của biểu đồ và rút ra kết luận cần thiết?

Gợi ý - Kinh tế tăng trưởng không đều + Giải thích ý nghĩa trục tung, trục hoành.

- Tình hình chính trị thiếu ổn định + Giải thích các giá trị ở đầu 2 trục.

- Đầu tư nước ngoài giảm mạnh + Nhận xét giá trị cao nhất, thấp nhất và ý nghĩa của chúng + Kết luận chung về tình hình phát triển kinh tế của Mĩ La tinh.

Bước 2: HS trình bày, GV chuẩn kiến thức 2. GV tổ chức hoạt động cặp đôi Bước 1: Dựa vào bảng 5.4 trong SGK, nhận xét về tình trạng nợ nước ngoài của Mĩ La tinh?

Gợi ý: + Tính tổng số nợ nước ngoài so với tổng GDP của mỗi nước + Nhận xét tình trạng nợ của mỗi nước.

Bước 2: HS trình bày, GV chuẩn kiến thức 3. GV tổ chức hoạt động cả lớp Bước 1: Dựa vào kênh chữ trong SGK và hiểu biết của bản thân tìm hiểu nguyên nhân và các giải pháp của Mĩ La tinh?

Bước 2: HS trình bày, GV chuẩn kiến thức

- Nợ nước ngoài cao - Phụ thuộc vào tư bản nước ngoài

* Nguyên nhân: - Duy trì chế độ phong kiến lâu dài.

- Các thế lực Thiên chúa giáo cản trở - Đường lối phát triển kinh tế chưa đúng đắn. * Giải pháp: - Củng cố bộ máy nhà nước - Phát triển giáo dục - Quốc hữu hoá 1 số ngành kinh tế - Tiến hành công nghiệp hoá - Tăng cường và mở rộng buôn bán với nước ngoài.

HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP 1. Củng cố - Tốc độ phát triển kinh tế không đều bởi phải đối mặt với nhiều vấn đề chính trị, xã hội 28 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

thiếu ổn định nên nhiều nguy cơ, rủi ro.

- Hầu hết các nước Mĩ La tinh đều nợ nước ngoài nhiều; Hoa Kì chiếm trên 50% nguồn vốn đầu tư nên trở thành chủ nợ chính của khu vực.

- Trong những năm gần đây, xu hướng cải cách mô hình quản lí kinh tế -xã hội, tăng cường liên kết kinh tế khu vực, tăng cường tính độc lập, tự chủ của mỗi quốc gia nhưng vẫn mở rộng buôn bán với nước ngoài đã trở thành phổ biến trong khu vực và đã đạt nhiều kết quả đáng khích lệ về tốc độ phát triển kinh tế.

2. Kiểm tra, đánh giá (một số câu hỏi và bài tập) (1). Câu nào dưới đây không chính xác?

A. Khu vực Mĩ La tinh được gọi là “sân sau” của Hoa Kì.

B. Tình hình kinh tế các nước Mĩ La tinh đang được cải thiện.

C. Lạm phát đã được không chế ở nhiều nước.

D. Xuất khẩu tăng nhanh, tăng khoảng 30% năm 2004.

(2). Vì sao các nước Mĩ La tinh có điều kiện tự nhiên thuận lợi để phát triển kinh tế nhưng tỉ lệ người nghèo khổ ở khu vực này lại cao?

3. Chuẩn bị bài học tiếp theo Sưu tầm các hình ảnh, bản đồ, tư liệu liên quan đến khu vực Tây Nam Á và Khu vực Trung Á

Tiết 7 - Bài 5 MỘT SỐ VẤN ĐỀ CỦA CHÂU LỤC VÀ KHU VỰC Tiết 3. KHU VỰC TÂY NAM Á VÀ KHU VỰC TRUNG Á I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức * Biết được tiềm năng phát triển kinh tế của các nước ở khu vực Trung Á và Tây Nam Á.

Tiềm năng về tài nguyên khoáng sản, về nguồn lực con người. * Trình bày được một số vấn đề của Nhà nước I- xra- en và Nhà nước Pa- le- xtin ở khu vực Tây Nam Á. (mục này bổ sung ngoài chương trình- Xin ý kiến Hội đồng thẩm định tài liệu). * Trình bày được một số vấn đề kinh tế- xã hội của khu vực Tây Nam Á và khu vực Trung Á 2. Kĩ năng - Sử dụng bản đồ thế giới để phân tích ý nghĩa của vị trí địa lí các khu vực Trung Á và Tây Nam Á. + Dựa vào bản đồ phân tích, đánh giá ý nghĩa vị trí địa lí (vị trị chiến lược: nằm trên đường thông thương giữa 3 châu lục, tiếp giáp một số cường quốc) của Tây Nam Á, Trung Á.

- Phân tích số liệu, tư liệu về một số vấn đề kinh tế- xã hội khu vực Trung Á, Tây Nam Á. + Phân tích biểu đồ lượng dầu thô khai thác và tiêu dùng để rút ra nhận xét về vai trò cung cấp năng lượng cho thế giới của cả hai khu vực. + Phân tích được ảnh để thấy được hậu quả của chiến tranh.

II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Đối với giáo viên - Bản đồ hành chính thế giới 29 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

- Bản đồ địa lí tự nhiên châu á - Phóng to các biểu đồ, lược đồ trong SGK (nếu có thể).

2. Đối với học sinh Sưu tầm các hình ảnh, bản đồ, tư liệu liên quan đến khu vực Tây Nam Á và Khu vực Trung Á III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Ổn định lớp và kiểm tra bài cũ Khu vực Mĩ la tinh cần giải quyết những vấn đề gì để phát triển?

2. Tiến trình dạy học HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu đặc điểm của khu vực Tây Nam Á và khu vực Trung Á 1. Mục tiêu - Kiến thức: Biết được tiềm năng phát triển kinh tế của các nước ở khu vực Trung Á và Tây Nam Á. Tiềm năng về tài nguyên khoáng sản, về nguồn lực con người.

- Kĩ năng: - Sử dụng bản đồ thế giới để phân tích ý nghĩa của vị trí địa lí các khu vực Trung Á và Tây Nam Á. + Dựa vào bản đồ phân tích, đánh giá ý nghĩa vị trí địa lí (vị trị chiến lược: nằm trên đường thông thương giữa 3 châu lục, tiếp giáp một số cường quốc) của Tây Nam Á, Trung Á.

2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Sử dụng bản đồ - Đàm thoại gợi mở - Phân tích bảng só liệu - Nghiên cứu tìm tòi bộ phận - Kĩ thuật dạy học nhóm/cả lớp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính GV tổ chức làm việc theo nhóm I. Đặc điểm của khu vực Tây Nam Bước 1: GV chia lớp thành 2 nhóm và giao Ávà khu vực Trung Á nhiệm vụ: - Nhóm 1: Quan sát H. 5.4. và bản đồ Tự nhiên châu Á treo tường, hãy điền các thông tin vào phiếu học tập số 1.

- Nhóm 2: Quan sát H. 5.6. và bản đồ Tự nhiên châu Á treo tường, hãy điền các thông 1. Khu vực Tây Nam Á tin vào phiếu học tập số 1.

Bước 2: HS các nhóm làm việc Bước 3: Đại diện các nhóm lên trình bày 2. Khu vực Trung Á GV cần kẻ sẵn bảng (xem mẫu phiếu phản hồi thông tin số 1) để HS khi trình bày có thể 3. Hai khu vực có cùng điểm chung viết trên bảng. Đại diện các nhóm trình bày là: xong, GV cho nhận xét bổ sung.

- Cùng có vị trí địa lí - chính trị rất GV đặt câu hỏi củng cố và mở rộng kiến chiến lược. thức: - Cùng có nhiều dầu mỏ và các tài - Em hãy cho biết giữa hai khu vực có điểm nguyên khác. gì giống nhau?

- Tỉ lệ dân cư theo đạo Hồi cao.

30 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

Chuyển ý: Chúng ta đã tìm được những điểm chung của hai khu vực, chúng ta sẽ nghiên cứu tiếp để xem những điểm chung này có mối liên hệ gì với các sự kiện diễn ra tiếp theo hay không?

HOẠT ĐỘNG 2: Tìm hiểu một số vấn đề của khu vực Tây Nam Á và khu vực Trung á 1. Mục tiêu - Kiến thức: Trình bày được một số vấn đề của Nhà nước I- xra- en và Nhà nước Pa- le- xtin ở khu vực Tây Nam Á. (mục này bổ sung ngoài chương trình- Xin ý kiến Hội đồng thẩm định tài liệu).

- Nhà nước I- xra- en - Nhà nước Pa- le- xtin * Trình bày được một số vấn đề kinh tế- xã hội của khu vực Tây Nam Á và khu vực Trung Á - Vai trò cung cấp dầu mỏ - Xung đột sắc tộc, xung đột tôn giáo và nạn khủng bố - Kĩ năng: - Phân tích số liệu, tư liệu về một số vấn đề kinh tế- xã hội khu vực Trung Á, Tây Nam Á. + Phân tích biểu đồ lượng dầu thô khai thác và tiêu dùng để rút ra nhận xét về vai trò cung cấp năng lượng cho thế giới của cả hai khu vực. + Phân tích được ảnh để thấy được hậu quả của chiến tranh.

2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Sử dụng bản đồ - Đàm thoại gợi mở - Phân tích bảng só liệu - Nghiên cứu tìm tòi bộ phận - Kĩ thuật dạy học cÁ nhân/cặp/toàn lớp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính 1. GV tổ chức làm việc cÁ nhân/cặp II. Một số vấn đề của khu vực Bước 1: GV yêu cầu HS nghiên cứu cÁ nhân, Tây Nam Á và khu vực Trung á bảng 5.7, trao đổi với bạn cùng cặp để trả lời 1. Vai trò cung cấp dầu mỏ các câu hỏi sau: Khu vực nào khai thác được lượng dầu thô nhiều nhất, ít nhất?

Khu vực nào có lượng dầu thô tiêu dùng Giữ vai trò quan trọng trong việc cung cấp dầu mỏ cho thế giới. nhiều nhất, ít nhất?

Khu vực nào có khả năng vừa thoả mãn nhu cầu dầu thô của mình, vừa có thể cung cấp 2. Xung đột sắc tộc, tôn giáo và nạn dầu thô cho thế giới, tại sao?

Bước 2: HS trình bày kết quả, GV giúp HS khủng bố. chuẩn kiến thức.

31 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

2. GV tổ chức làm việc cÁ nhân/toàn lớp Bước 1: GV đặt câu hỏi: Dựa vào thông tin trong bài học và hiểu biết của bản thân, em hãy cho biết: - Cả hai khu vực Tây Nam Á và Trung Á vừa qua đang nổi lên những sự kiện chính trị gì đáng chú ý?

- Những sự kiện nào của khu vực Tây Nam Á được cho là diễn ra một cách dai dẳng nhất, cho đến nay vẫn chưa chấm dứt?

- Em giải thích như thế nào về nguyên nhân của các sự kiện đã xảy ra ở cả hai khu vực?

- Theo em, các sự kiện đó ảnh hưởng như thế nào đến đời sống người dân, đến sự phát triển kinh tế - xã hội của mỗi quốc gia và trong khu vực?

- Em có đề xuất gì trong việc xây dựng các giải pháp nhằm chấm dứt việc xung đột sắc tộc, xung đột tôn giáo và chấm dứt nạn khủng bố?

GV có thể cung cấp cho HS giấy viết có mặt dính để dính lên bảng các câu trả lời, yêu cầu mỗi em có thể viết nhiều tờ, nhưng mỗi tờ chỉ được viết một câu đơn nghĩa (để dễ tổng hợp kết quả).

Bước 2: HS hoàn thành câu hỏi Bước 3: GV chỉ định HS trả lời từng câu hỏi.

Tổng kết: Theo nội dung ghi ở cột bên.

a. Hiện tượng - Luôn xảy ra các cuộc chiến tranh, xung đột giữa các quốc gia, giữa các dân tộc, giữa các tôn giáo, giữa các giáo phái trong Hồi giáo, nạn khủng bố.

- Hình thành các phong trào li khai, tệ nạn khủng bố ở nhiều quốc gia. b. Nguyên nhân: - Do tranh chấp quyền lợi: Đất đai, tài nguyên, môi trường sống.

- Do khác biệt về tư tưởng, định kiến về tôn giáo, dân tộc có nguồn gốc từ lịch sử.

- Do các thế lực bên ngoài can thiệp nhằm vụ lợi. c. Hậu quả: - Gây mất ổn định ở mỗi quốc gia, trong khu vực và làm ảnh hưởng tới các khu vực khác.

- Đời sống nhân dân bị đe doạ và không được cải thiện, kinh tế bị huỷ hoại và chậm phát triển.

- ảnh hưởng tới giá dầu và phát triển kinh tế của thế giới

HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP 1. Củng cố Đánh mũi tên nối các ô sao cho hợp lí:

32 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

Khu vực Tây Nam Á và khu vực Trung Á

Mâu thuẫn về quyền lợi: Đất đai, nguồn nước, dầu mỏ, tài nguyên, môI trường sống

Định kiến về dân tộc, tôn giáo, văn hoá và các vấn đề thuộc lịch sử

Sự can thiệp vụ lợi của các thế lực bên ngoài

Xung đột tôn giáo

Tệ nạn khủng bố

Xung đột quốc gia, sắc tộc

Kinh tế quốc gia bị giảm sút, làm chậm, tốc độ tăng trưởng kinh tế

Đời sống nhân dân bị đe doạ

Môi trường bị ảnh hưởng, suy thoái

ảnh hưởng tới hoà bình, ổn định của khu vực, biến động của giá dầu làm ảnh hưởng tới KT thế giới

2. Kiểm tra, đánh giá (1). Nếu đề xuất giải pháp cho các vấn đề của khu vực Tây Nam Á và khu vực Trung á, giải pháp của em sẽ tác động vào tầng nào của sơ đồ trên, tại sao?

(2). Quan hệ giữa I-xra-en và Pa-le-xtin có ảnh hưởng như thế nào tới sự phát triển kinh tế - xã hội của hai quốc gia: Các em cần nêu được các ý: - Xung đột, chiến tranh sẽ cản trở tốc độ phát triển kinh tế của cả hai bên; - ảnh hưởng tới đời sống nhân dân; - Xáo trộn việc quản lí xã hội; - Cản trở các dòng vốn đầu tư và dòng người du lịch...

- Giải pháp: Cần hoà giải trên tinh thần mỗi bên đều thật sự tôn trọng quyền lợi của nhau, đều có những nhượng bộ hợp lí.

3. Chuẩn bị bài học tiếp theo - Tìm trên bản đồ thế giới vị trí của Hợp chủng quốc Hoa Kì - Sưu tầm tư liệu về Hoa Kì

Tiết 8: Ôn tập kiểm tra 1 tiết 33 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

Tiết 9: Kiểm tra 1 tiết

B. ĐỊA LÍ KHU VỰC VÀ QUÔC GIA Tiết 10 - Bài 6. HỢP CHỦNG QUỐC HOA KÌ Tiết 1. Tự nhiên và dân cư I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức * Biết được vị trí, phạm vi lãnh thổ Hoa Kì, ảnh hưởng đến phát triển kinh tế * Trình bày được đặc điểm tự nhiên, tài nguyên thiên nhiên và phân tích được thuận lợi, khó khăn của chúng đối với sự phát triển kinh tế. * Phân tích được đặc điểm dân cư và ảnh hưởng của chúng tới kinh tế; biết về sự bất bình đẳng giữa các dân tộc, chủng tộc, về sự đa dạng trong văn hoá.

2. Kĩ năng - Sử dụng bản đồ Hoa Kì để phân tích đặc điểm địa hình và sự phân bố khoáng sản, dân cư, các ngành kinh tế và các vùng kinh tế. + Dựa vào bản đồ tự nhiên châu Mĩ hoặc lược đồ Địa hình và khoáng sản phân tích, so sánh sự khác biệt về đặc điểm địa hình, sự phân bố khoáng sản ba vùng: phía Tây, phía Đông, và vùng Trung tâm + Dựa vào bản đồ/ lược đồ phân bố dân cư Hoa Kì để phân tích đặc điểm phân bố dân cư, các thành phố lớn.

II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Đối với giáo viên - Bản đồ tự nhiên Bắc Mĩ.

- Bản đồ các nước châu Mĩ.

- Tranh ảnh về tự nhiên, quần cư của hoa Kì.

2. Đối với học sinh - Đã xác định trên bản đồ thế giới vị trí của Hợp chủng quốc Hoa Kì - Sưu tầm tư liệu về Hoa Kì III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Ổn định lớp và kiểm tra bài cũ (1). Ý nào đúng nhất khi nói về vị trí địa lí của Tây Nam á?

A. Nơi tiếp giáp của hai đại lục và ba châu lục B. ở Tây Nam châu á, tiếp giáp với hai đại lục và ba châu lục C. Tiếp giáp với biển Ca-xpia và biển Đen D. Tiếp giáp với Địa Trung Hải (2). Nguyên nhân nào làm cho Tây Nam Á luôn luôn không ổn định?

2. Tiến trình dạy học HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu lãnh thổ và vị trí địa lí Hoa Kì 1. Mục tiêu - Kiến thức: Biết được vị trí, phạm vi lãnh thổ Hoa Kì, - Kĩ năng: Xác định Hoa Kì trên bản đồ thế giới với các giới hạn lãnh thổ 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Sử dụng bản đồ - Đàm thoại gợi mở 34 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

- Phân tích bảng só liệu - Nghiên cứu tìm tòi bộ phận - Kĩ thuật dạy học cÁ nhân/toàn lớp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Trong các bài trước, chúng ta đã tìm hiểu khái quát nền kinh tế - xã hội của thế giới.

Hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu sang một nội dung mới đó là Địa lí khu vực và quốc gia. Quốc gia đầu tiên được đề cập đến trong phần này là Hoa Kì.

Hoa Kì là quốc gia rộng lớn nằm ở trung tâm Bắc Mĩ, có nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú, dân cư được hình thành chủ yếu do quÁ trình nhập cư. Đất nước này đã khai thác thế mạnh của mình và tận dụng thời cơ như thế nào để trở thành cường quốc kinh tế đứng đầu thế giới hiện nay? Để biết được những điều này, chúng ta cùng nhau tìm hiểu những thế mạnh về vị trí địa lí, điệu kiện tự nhiên, tài nguyên thiên nhiên và dân cư của Hoa Kì trong bài học hôm nay.

1.

GV tổ chức hoạt động toàn lớp Bước 1: Treo bản đồ thế giới và bản đồ các nước châu Mĩ. Yêu cầu HS lên bảng xác định lãnh thổ Hoa Kì: Phần trung tâm Bắc Mĩ, bán đảo A-la-xca, quần đảo Ha-oai trên bản đồ thế giới và nêu nhận xét hình dạng lãnh thổ phần trung tâm của Hoa Kì trên bản đồ các nước Bắc Mĩ.

- HS dựa vào SGK đọc số liệu về diện tích và tìm vị trí của thủ đô Oa-sinh-tơn trên bản đồ.

Bước 2: GV xác định lại lãnh thổ Hoa Kì trên bản đồ thế giới. Sau đó mô tả một số đặc điểm phần ở trung tâm Bắc Mĩ về chiều dài, chiều rộng, những đặc điểm tự nhiên thay đổi từ ven biển vào nội địa, từ phía nam lên phía Bắc. Có thể bổ sung các câu hỏi sau trong lúc giảng: - Dựa vào SGK hãy nêu diện tích, chiều dài và chiều rộng của vùng trung tâm.

- Hãy nêu và giải thích sự phân hóa khí hậu theo chiều Bắc  Nam và từ ven biển vào nội địa.

Nội dung chính

Lãnh thổ và Vị trí địa lí: 1. Lãnh thổ - Phần rộng lớn ở trung tâm bắc Mĩ, bán đảo A-la-xca và quần đảo Ha-oai.

- Phần trung tâm: + Khu vực rộng lớn, cân đối, rộng hơn 8 triệu km2, Đông  Tây: 4500km, Bắc  Nam: 2500km. + Tự nhiên thay đổi từ Bắc xuống Nam, từ ven biển vào nội địa.

2. Vị trí địa lí

35 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

- ảnh hưởng của độ lớn và hình dạng lãnh thổ phần trung tâm đối với sự phân bố sản xuất và phát triển giao thông?

2.

GV tiếp tục tổ chức hoạt động - Nằm ở bán cầu Tây. toàn lớp Bước 1: GV hướng dẫn lại thật nhanh - Giữa Đại Tây Dương và Thái Bình cách xác định tọa độ địa lí của một khu vực, Dương. một lãnh thổ trên bản đồ thế giới.

- Giáp Ca-na-đa và Mê-hi-cô.

Bước 2: Yêu cầu HS lên bảng xác định - Gần các nước Mĩ La tinh. tọa độ địa lí của Hoa Kì. Trên cơ sở đó xác định các đới khí hậu chính.

Bước 3: GV dựa vào bản đồ thế giới và H 6.1. Địa hình và khoáng sản Hoa Kì mô tả những nét cơ bản về vị trí địa lí và hình dạng lãnh thổ Hoa Kì. Sau đó yêu cầu HS trả lời câu hỏi trong bài: Hãy cho biết vị trí của Hoa Kì có thuận lợi gì cho sự phát triển kinh tế?

GV có thể bổ sung thêm thông tin cho phần I. - Phần lớn lãnh thổ Hoa Kì nằm trong khoảng 250B đến 490B và đường bờ biển dài nên khí hậu ôn hòa, thuận lợi cho sản xuất và sinh hoạt.

- Hoa Kì nằm cách châu Âu bởi Đại Tây Dương nên hầu như không bị tàn phÁ trong các cuộc chiến tranh thế giới.

- Hoa Kì giáp Canađa và các nước Mĩ La tinh có nhiều tài nguyên nhưng kinh tế không phát triển bằng. Do vậy, Hoa Kì được cung cấp nguồn nguyên liệu phong phú và thuận lợi trong việc tiêu thụ hàng hoá.

- Hình dạng lãnh thổ Hoa Kì thuận lợi cho việc hình thành nhiều vùng kinh tế khác nhau.

- Do lãnh thổ rộng lớn và mang hình khối lớn nên khí hậu ở Hoa Kí phân hoÁ rất sâu sắc từ Bắc xuống Nam, từ Tây sang Đông, từ ven biển vào nội địa.

HOẠT ĐỘNG 2: Tìm hiểu điều kiện tự nhiên Hoa Kì 1. Mục tiêu - Kiến thức: Trình bày được đặc điểm tự nhiên, tài nguyên thiên nhiên và phân tích được thuận lợi, khó khăn của chúng đối với sự phát triển kinh tế.

- Kĩ năng: Dựa vào bản đồ tự nhiên châu Mĩ hoặc lược đồ Địa hình và khoáng sản phân tích, so sánh sự khác biệt về đặc điểm địa hình, sự phân bố khoáng sản ba vùng: phía Tây, phía Đông, và vùng Trung tâm 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học 36 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

- Sử dụng bản đồ - Đàm thoại gợi mở - Nghiên cứu tìm tòi bộ phận - Kĩ thuật dạy học cÁ nhân/cặp/toàn lớp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính GV tổ chức hoạt động cặp/cả lớp Bước 1: HS đọc SGK, phân tích H 6.1, bản II. Điều kiện tự nhiên đồ tự nhiên Bắc Mĩ thảo luận và hoàn thành phiếu học tập 1.

Bước 2: Đại diện HS lên trình bày, GV chuẩn xác kiến thức. (có thể chuẩn bị phần thông tin phản hồi để đối chiếu) Trong quÁ trình hướng dẫn HS thảo luận, GV có thể bổ sung các câu hỏi sau: - Dựa vào lược đồ địa hình và khoáng sản Hoa Kì em hãy: Phần trung tâm của lãnh thổ Hoa Kì + Xác định các vùng phía Tây, vùng trung phân hóa thành 3 vùng tự nhiên lớn tâm và vùng phía Đông của Hoa Kì?. (thông tin phản hồi phiếu học tập 1). + Kể tên các loại tài nguyên khoáng sản trong từng vùng. + Xác định trên bản đồ hệ thống sông Mi-xi-xi-pi và nêu giá trị kinh tế của nó. + Hãy chứng minh điều kiện tự nhiên của Hoa Kì là một trong những điều kiện tiên quyết dẫn đến vị trí kinh tế số 1 thế giới của Hoa Kì.

- Hãy phân tích những khó khăn do tự nhiên mang lại.

Có thể chốt lại các ý sau: Thuận lợi: - Quặng kim loại (sắt, vàng đồng, bô xít, chì,...) cho phép hình thành các nhà máy luyện kim lớn.

- Than đá, dầu mỏ (phát triển công nghiệp năng lượng).

- Diện tích rừng rộng lớn và nhiều ngư trường (phát triển ngành khai thác và chế biến lâm sản, thủy sản).

- Diện tích đất nông nghiệp rất lớn, khí hậu cận nhiệt, ôn đới... (sản xuất nhiều loại nông sản với sản lượng lớn).

Khó khăn: Thường xuyên xảy ra các thiên tai: lốc xoáy, bão, lũ lụt,...

HOẠT ĐỘNG 3: Tìm hiểu đặc điểm dân cư Hoa Kì 37 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

1. Mục tiêu - Kiến thức: Phân tích được đặc điểm dân cư và ảnh hưởng của chúng tới kinh tế; biết về sự bất bình đẳng giữa các dân tộc, chủng tộc, về sự đa dạng trong văn hoá.

- Kĩ năng: Dựa vào bản đồ/ lược đồ phân bố dân cư Hoa Kì để phân tích đặc điểm phân bố dân cư, các thành phố lớn.

2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Sử dụng bản đồ - Đàm thoại gợi mở - Nghiên cứu tìm tòi bộ phận - Kĩ thuật dạy học cÁ nhân/cặp/toàn lớp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính III. Dân cư Hoa Kì 1. GV tổ chức hoạt động cÁ nhân Bước 1: Yêu cầu HS làm phiếu học tập 2 1. Dân số Gợi ý cho câu 3: - Nhận xét chung: tăng hay giảm qua các năm - Nhận xét chi tiết: Năm đầu tiên và năm sau cùng cách nhau bao nhiêu lần? Bình quân số dân tăng hàng năm? Những năm cuối xu hướng tăng nhanh hay tăng chậm lại?

Gợi ý cho câu 4: - Nhận xét về sự thay đổi của tỉ lệ gia tăng tự nhiên (tăng/giảm bao nhiêu)?

- Nhận xét về tuổi thọ trung bình (tăng/giảm - Đứng thứ 3 thế giới sau ấn Độ và bao nhiêu).

Trung Quốc.

- Nhận xét về tỉ lệ nhóm tuổi dưới 15 - Tăng nhanh, chủ yếu do nhập cư  (tăng/giảm bao nhiêu). đem lại tri thức, nguồn vốn, lực lượng lao - Nhận xét tỉ lệ nhóm tuổi trên 65 động lớn. (tăng/giảm bao nhiêu).

- Có xu hướng già hóa.

- Từ những nhận xét trên, đối chiếu với bảng, rút ra kết luận.

Bước 2: Đại diện HS trình bày GV chuẩn xác kiến thức. Có thể chốt lại các vấn đề sau: - Dân số Hoa Kì tăng nhanh, đặc biệt tăng rất nhanh trong suốt thế kỉ 19. Hiện nay, Hoa Kì là nước có dân số đứng thứ ba trên thế giới.

- Dân số tăng nhanh đã cung cấp nguồn lao động dồi dào, góp phần thúc đẩy kinh tế Hoa Kì phát triển nhanh. Đặc biệt nguồn 2. Thành phần dân cư lao động bổ sung nhờ nhập cư nên không - Phức tạp: nguồn gốc Âu: 83%; Phi: tốn chi phí nuôi dưỡng và đào tạo. > 10%; Á và Mĩ La tinh: 6%, dân bản 38 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

- Dân số có sự thay đổi theo hướng già hóa: tuổi thọ trung bình tăng, tỉ lệ nhóm dưới 15 tuổi giảm, tỉ lệ nhóm trên 65 tuổi tăng  làm tăng chi phí xã hội.

2. GV tổ chức hoạt động toàn lớp - GV vẽ nhanh biểu đồ tròn biểu hiện cơ cấu dân cư Hoa Kì theo các số liệu sau: Dân có nguồn gốc Âu: 83%, Phi: 11%; á, Mĩ La tinh: 5%, bản địa: 1%.

GV hỏi: - Em có nhận xét gì về thành phần dân cư của Hoa Kì.

- Giải thích tại sao lại có thành phần như vậy. Nhắc lại ảnh hưởng của dân nhập cư đến sự phát triển kinh tế xã hội Hoa Kì (thuận lợi và khó khăn).

3. GV tổ chức hoạt động cÁ nhân/cặp Bước 1: + Yêu cầu HS quan sát lược đồ phân bố dân cư Hoa Kì năm 1998 nêu: - Các đô thị trên 10 triệu người.

- Các bang có mật độ dân cư cao (hơn 300, từ 100 - 300 người/km2).

- Các bang có phân bố dân cư trung bình (từ 50 - 59 và từ 25 - 49 ).

- Các bang có dân cư thưa thớt (từ 10 - 24 và dưới 10).

Bước 2: HS trình bày, chỉ bản đồ, GV chuẩn kiến thức Bổ sung thêm thông tin về nơi cư trú của người nhập cư, của dân bản địa, giải thích.

Giảng về xu hướng di chuyển của phân bố dân cư hiện nay, giải thích. Nêu lên nét đặc biệt về dân cư đô thị của Hoa Kì so với các nước khác: gần 92% dân cư đô thị sống ở các thành phố vừa và nhỏ dưới 500.000 dân, giải thích và nêu ý nghĩa.

địa: 1%  sự bất bình đẳng giữa các nhóm dân cư  nhiều khó khăn cho sự phát triển kinh tế xã hội.

3. Phân bố dân cư - Phân bố không đều: đông đúc ở vùng đông bắc, Ven biển và đại dương; Thưa thớt ở vùng trung tâm và vùng núi hiểm trở phía Tây.

- Xu hướng từ đông bắc chuyển về Nam và ven bờ Thái Bình Dương.

- Dân thành thị chiếm 79% (2004).

91,8% dân tập trung ở các thành phố vừa và nhỏ  hạn chế những mặt tiêu cực của đô thị.

HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP 1. Củng cố Vị trí địa lí, lãnh thổ, điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên của Hoa Kì có thuận lợi và khó khăn gì cho phát triển kinh tế?

2. Kiểm tra, đánh giá (một số câu hỏi và bài tập) (1). Phân bố dân cư của Hoa Kì đang thay đổi theo xu hướng nào?

39 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

A. Chuyển từ miền Tây sang miền Đông và Nam B. Chuyển từ miền Đông Bắc sang các bang phía Nam và ven bờ Thái Bình Dương C. Chuyển từ miền Đông Bắc sang các bang miền Tây D. Chuyển từ miền phía Đông và Nam sang vùng nội địa (2). Khoanh tròn chữ cái ở đầu ý em cho là đúng hoặc đúng nhất: a. Quần đảo Ha-oai nằm ở đại dương: A. Thái Bình Dương B. Đại Tây Dương C. ấn Độ Dương D. Bắc Băng Dương b. Phần lãnh thổ Hoa Kì ở trung tâm Bắc Mĩ nằm trong các đới khí hậu: A. Ôn đới, cận nhiệt B. Ôn đới, hàn đới C. Ôn đới, nhiệt đới, hàn đới D. Nhiệt đới, cận nhiệt, ôn đới, cận cực 3. Chuẩn bị bài học tiếp theo (1). Làm bài tập 2 trong SGK (2). Bằng hiểu biết của bản thân, em hãy liệt kê 03 sản phẩm em cho là tiêu biểu nhất của nền kinh tế Hoa Kì

B. ĐỊA LÍ KHU VỰC VÀ QUỐC GIA Tiết 11 - Bài 6. HỢP CHỦNG QUỐC HOA KÌ Tiết 2. Kinh tế I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức Trình bày và giải thích được đặc điểm kinh tế - xã hội của Hoa Kì, vai trò của một số ngành kinh tế chủ chốt, sự chuyển dịch cơ cấu ngành và sự phân hoÁ lãnh thổ của nền kinh tế Hoa Kì.

2. Kĩ năng + Dựa vào bản đồ/ lược đồ kinh tế Hoa Kì để nhận biết sự phân bố của các ngành công nghiệp, các sản phẩm nông nghiệp chính.

- Phân tích số liệu, tư liệu về đặc điểm kinh tế Hoa Kì; so sánh sự khác biệt giữa các vùng. + Sử dụng số liệu, tư liệu về một số ngành kinh tế để nhận xét, sa sánh kinh tế 3 vùng.

II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Đối với giáo viên - Bản đồ kinh tế Hoa Kì.

- Bảng 6.3 và 6.4 phóng to theo SGK. - Hình 6.6. Phân bố sản xuất nông nghiệp Hoa Kì, phóng to theo SGK. 40 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

- Tranh ảnh về các thành tựu của các ngành dịch vụ, công nghiệp và nông nghiệp Hoa Kì.

2. Đối với học sinh Mỗi học sinh liệt kê 03 sản phẩm em cho là tiêu biểu nhất của nền kinh tế Hoa Kì III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Ổn định lớp và kiểm tra bài cũ 2. Tiến trình dạy học HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu qui mô nền kinh tế Hoa Kì 1. Mục tiêu - Kiến thức: - Trình bày và giải thích được đặc điểm kinh tế - xã hội của Hoa Kì: + Nền kinh tế đứng đầu thế giới (tổng GDP lớn nhất), GDP bình quân đầu người cao vào loại nhất thế giới. + Giải thích đặc điểm trên: Nền kinh tế tư bản chủ nghĩa luôn cạnh tranh và phát triển; không bị chiến tranh thế giới tàn phá; có sẵn nguồn tài nguyên trong nước; nguồn lao động nhập cư có trình độ góp phần phát triển kinh tế- xã hội; bóc lột nguồn tài nguyên giàu có của các nước, các khu vực khác trên thế giới - Kĩ năng: Đọc bảng số liệu và so sách 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Phân tích bảng số liệu - Đàm thoại gợi mở kết hợp thuyết trình tích cực - Kĩ thuật dạy học cÁ nhân/cặp/toàn lớp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính GV nêu tổng GDP của Hoa Kì (11667,5 tỉ USD) và Nhật Bản (4848 tỉ USD), nhấn mạnh nền kinh tế Nhật Bản đứng thứ 3 thế giới sau Hoa Kì và Trung Quốc nhưng GDP chưa bằng 1/2 GDP của Hoa Kì. GV hỏi: Tầm vóc siêu cường của Hoa Kì được biểu hiện cụ thể trong các ngành kinh tế như thế nào?

GV tổ chức hoạt động cÁ nhân Bước 1: Yêu cầu HS hoàn thành phiếu học tập 1(phần phụ lục) Bước 2: Gọi 1 HS trả lời sau đó chuẩn xác kiến thức. Khẳng định lại một lần nữa vị trí của nền kinh tế của Hoa Kì so với thế giới. Đồng thời khẳng định Hoa Kì là một trong những quốc gia có thu nhập bình quân đầu người vào loại hàng đầu thế giới.

I. Qui mô nền kinh tế Hoa Kì - Giữ vị trí đứng đầu thế giới từ 1890 đến nay.

- GDP 11667,5 > 1/4 thế giới - GDP/người: 39739 USD

HOẠT ĐỘNG 2: Tìm hiểu các ngành kinh tế Hoa Kì 1. Mục tiêu 41 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

- Kiến thức: Trình bày và giải thích được vai trò một số ngành kinh tế chủ chốt của Hoa Kì - Kĩ năng: Dựa vào bản đồ/ lược đồ kinh tế Hoa Kì để nhận biết sự phân bố của các ngành kinh tế như dịch vụ, công nghiệp, các sản phẩm nông nghiệp chính của Hoa Kì 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Sử dụng bản đồ - Phân tích bảng số liệu - Đàm thoại gợi mở - Nghiên cứu tìm tòi bộ phận - Kĩ thuật dạy học cÁ nhân/cặp/toàn lớp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính GV tổ chức hoạt động cả lớp/Nhóm II. Các ngành kinh tế 1. Các ngành dịch vụ Bước 1: GV vẽ phác nhanh biểu đồ tròn về cơ cấu GDP phân theo khu vực kinh tế của Hoa Kì, năm 2001, nông nghiệp: 2%, CN: 26%, DV: 72%; năm 2005, nông nghiệp: 1%, CN: 20,7%, DV: 78,3%. Yêu cầu HS nhận xét.

(Phiếu thông tin phản hồi, phần phụ GV: từ năm 2001  2005 tỉ trọng nông lục) nghiệp, CN giảm và tăng mạnh ở khu vực dịch vụ  biểu hiện của nền kinh tế rất phát triển.

Bước 2: Chia lớp làm 6 nhóm 2. Công nghiệp Nhóm 1 & 2: Hoàn thành phiếu học tập 2a Nhóm 3 & 4: Hoàn thành phiếu học tập 2b Nhóm 5 & 6: Hoàn thành phiếu học tập 2c * Gợi ý: Các nhóm đọc SGK, trao đổi nhanh và hoàn thành phiếu học tập. Lưu ý: cần hết sức (Phiếu thông tin phản hồi, phần phụ ngắn gọn nhưng đầy đủ. Riêng hai nhóm cuối lục) cần gắn với bản đồ (bản đồ công nghiệp và nông nghiệp Hoa Kì, hoặc bản đồ kinh tế Hoa Kì) và bảng số liệu tham khảo.

Bước 3: Đại diện các nhóm lên trình bày. GV 3. Nông nghiệp chuẩn xác kiến thức qua phiếu thông tin phản (Phiếu thông tin phản hồi, phần phụ hồi. Trong quÁ trình các nhóm lên trình bày, lục) GV có thể bổ sung các câu hỏi sau: - Tại sao gần đây Hoa Kì luôn nhập siêu? Điều ấy có mâu thuẫn gì với nền kinh tế hàng đầu thế giới?

- Hãy chứng minh ngành ngân hàng và tài chính có mặt trên toàn thế giới đang tạo nguồn thu lớn và tạo nhiều ưu thế cho kinh tế Hoa Kì.

- Hãy chứng minh Hoa Kì có nền CN hàng đầu thế giới. (Yêu cầu khai thác bảng 6.4) - Dựa vào hình 6.6, trình bày sự phân bố một 42 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

số nông sản chính của Hoa Kì.

HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP 1. Củng cố Nhận xét xu hướng chuyển dịch cơ cấu ngành công nghiệp và giải thích nguyên nhân. (a. Nhận xét: - Cơ cấu ngành công nghiệp đang chuyển dịch theo hướng giảm tỉ trọng các ngành công nghiệp truyền thống như luyện kim, hoÁ chất, dệt,... tăng tỉ trọng của các ngành công nghiệp hiện đại như hàng không - vũ trụ, điện tử - tin học, trong tổng giá trị sản lượng toàn ngành công nghiệp. b. Nguyên nhân: - Các ngành công nghiệp truyền thống bị thu hẹp vì các ngành này cần nhiều lao động và bị cạnh tranh bởi các nước đang phát triển.

- Các ngành công nghiệp hiện đại tăng nhanh là do Hoa Kì đạt được nhiều thành tựu về vật liệu mới, công nghệ thông tin nên đã đầu tư phát triển các ngành này) 2. Kiểm tra, đánh giá (1). Ngành tạo nguồn hàng xuất khẩu chủ yếu của Hoa Kì là A. ngư nghiệp.

B. công nghiệp.

C. công nghiệp chế biến.

D. nông nghiệp.

(2). Hoa Kì là nước xuất khẩu nông sản lớn A. thứ 1 thế giới.

B. thứ 2 thế giới.

C. thứ 3 thế giới.

D. thứ 4 thế giới.

(3). Dựa vào lược đồ nông nghiệp hãy xác định nơi sản xuất lúa gạo và các nông sản nhiệt đới ở Hoa Kì: A. Đông Bắc B. Duyên hải vùng Tây Nam và Đông Nam C. Tây Bắc D. Đông Nam 3. Chuẩn bị bài học tiếp theo Đọc bản đồ 6.6 và 6.7 SGK, xác định các vùng nông nghiệp và công nghiệp của Hoa Kì

Tiết 12- Bài 6. HỢP CHỦNG QUỐC HOA KÌ Tiết 3. Thực hành: Tìm hiểu sự phân hóa lãnh thổ sản xuất của hoa kì I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức - Hiểu và trình bày được phân hóa lãnh thổ nông nghiệp Hoa Kì thông qua sự phân hóa lãnh thổ các loại nông sản chính: cây lương thực, cây công nghiệp và cây ăn quả và gia súc.

- Trình bày được sự phân hóa lãnh thổ công nghiệp Hoa Kì thông qua sự phân bố của trọng tâm công nghiệp, sự phân hóa lãnh thổ các ngành công nghiệp truyền thống và hiện đại.

2. Kĩ năng - Xác định trên bản đồ sự phân bố các loại nông sản chính của Hoa Kì, hoàn thành bảng hệ thống - Sự phân bố lãnh thổ nông nghiệp.

43 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

- Xác định sự phân bố các ngành công nghiệp của Hoa Kì trên bản đồ, hoàn thành bảng hệ thống - Sự phân bố lãnh thổ công nghiệp.

II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Đối với giáo viên - Bản đồ tự nhiên Hoa Kì hoặc tự nhiên Bắc Mĩ.

- Bản đồ kinh tế Hoa Kì.

- Tranh ảnh về các nhà máy, các sản phẩm nông nghiệp và công nghiệp nổi tiếng của Hoa Kì.

2. Đối với học sinh Đọc bản đồ 6.6 và 6.7 SGK, xác định các vùng nông nghiệp và công nghiệp của Hoa Kì III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Ổn định lớp và kiểm tra bài cũ Trình bày những nguyên nhân ảnh hưởng đến sự phân hoÁ lãnh thổ sản xuất nông nghiệp của Hoa Kì?

- Do có sự khác nhau về điều kiện tự nhiên và đặc điểm sinh thái của cây trồng, vật nuôi.

- Sản xuất nông nghiệp Hoa Kì mang tính hàng hoÁ được hình thành sớm và phát triển mạnh).

2. Tiến trình dạy học HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu sự phân hóa lãnh thổ nông nghiệp Hoa Kì 1. Mục tiêu - Kiến thức: - Hiểu và trình bày được phân hóa lãnh thổ nông nghiệp Hoa Kì thông qua sự phân hóa lãnh thổ các loại nông sản chính: cây lương thực, cây công nghiệp và cây ăn quả và gia súc.

- Kĩ năng: - Xác định trên bản đồ sự phân bố các loại nông sản chính của Hoa Kì, hoàn thành bảng hệ thống - Sự phân bố lãnh thổ nông nghiệp.

2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Luyện tập thực hành - Sử dụng bản đồ - Phân tích bảng số liệu - Nghiên cứu tìm tòi bộ phận - Kĩ thuật dạy học cÁ nhân/cặp/toàn lớp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính Khởi động: 1. Phân hóa lãnh thổ nông - GV yêu cầu HS trình bày đặc điểm phân bố nghiệp sản xuất công nghiệp Hoa Kì.

- GV nói: Bài hôm nay sẽ giúp các em hiểu rõ ( Xem nội dung bảng 1) hơn về sự phân hoÁ sản xuất công nghiệp và nông nghiệp của Hoa Kì. * Bài tập số 1: Lập bảng theo mẫu sau và điền vào bảng các loại nông sản chính GV tổ chức hoạt động cả lớp/cÁ nhân/cặp Bước 1: Yêu cầu HS đọc bài tập 1, kẻ bảng 44 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

trang 45 vào vở (Bảng 1).

Bước 2: Yêu cầu HS quan sát Hình 6.1 và 6.6 trong SGK và trên bảng, tự xác định trên Hình 6.6 các khu vực trong bảng 1.

Bước 3: Yêu cầu cả lớp quan sát Hình 6.6.

Phân bố sản xuất nông nghiệp Hoa Kì và Hình 6.1. Địa hình và khoáng sản Hoa Kì trên bảng, lần lượt gọi HS lên bảng xác định các khu vực trong bảng 1 trên bản đồ. Giáo viên chuẩn xác kiến thức. Có thể nhắc lại vài lần sao cho toàn lớp đều xác định được các khu vực: Đồng bằng ven biển Đông Bắc và phía nam Ngũ Hồ, Đồi núi A-pa-lat, Đồng bằng ven vịnh Mê-hicô, Đồng bằng trung tâm, Đồi núi Cooc-đi-e.

Bước 4: Dựa vào Hình 6.1 và 6.2 trong SGK và trên bảng, mỗi HS hoặc từng cặp hoàn thành bảng 1 - Lập bảng sự phân hóa lãnh thổ nông nghiệp Hoa Kì.

Trong khi HS làm bài tập, GV kẻ bảng 1 lên bảng.

Bước 5: Lần lượt gọi HS lên bảng điền các thông tin vào bảng 1. Giáo viên thể treo bảng thông tin phản hồi đã chuẩn bị từ trước để HS tự đối chiếu.

GV có thể yêu cầu HS dựa vào các lược đồ trên bảng lần lượt giải quyết các câu hỏi sau: - Xác định các vùng nông nghiệp Hoa Kì và các sản phẩm chính của từng vùng.

- Giải thích sự phân hóa lãnh thổ nông nghiệp Hoa Kì.

Cho HS xem tranh ảnh sản phẩm nông nghiệp Hoa Kì.

Bảng 1. Phân hóa lãnh thổ nông nghiệp Hoa Kì Nông sản chính

Cây lương thực

Khu vực

Trung tâm

Phía Đông

Lúa mì

Các bang phía Bắc

Lúa mạch

Các bang ở giữa

Lúa mì và ngô

Cây công nghiệp và cây ăn quả Đỗ tương, rau quả Củ cải đường Đỗ tương, bông, thuốc lá

Gia súc

Bò thịt, bò sữa Bò, lợn Bò

45 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

Các bang phía Nam

Lúa gạo

Nông sản nhiệt đới

Bò, lợn

Lâm nghiệp, Chăn nuôi bò, lợn đa canh HOẠT ĐỘNG 2: Tìm hiểu sự Phân hóa lãnh thổ công nghiệp Hoa Kì 1. Mục tiêu - Kiến thức: - Trình bày được sự phân hóa lãnh thổ công nghiệp Hoa Kì thông qua sự phân bố của trọng tâm công nghiệp, sự phân hóa lãnh thổ các ngành công nghiệp truyền thống và hiện đại.

- Kĩ năng: - Xác định sự phân bố các ngành công nghiệp của Hoa Kì trên bản đồ, hoàn thành bảng hệ thống - Sự phân bố lãnh thổ công nghiệp.

2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Sử dụng bản đồ - Phân tích bảng số liệu - Đàm thoại gợi mở - Nghiên cứu tìm tòi bộ phận - Kĩ thuật dạy học cÁ nhân/cặp/toàn lớp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính * Bài tập số 2: lập bảng theo mẫu và điền 2. Phân hóa lãnh thổ công vào bảng các ngành công nghiệp chính của Hoa nghiệp Kì. ( Xem bảng 2) 1. GV tổ chức hoạt động cÁ nhân Bước 1: Yêu cầu HS lên bảng xác định vùng Đông Bắc, Tây và Nam của Hoa Kì trên lược đồ “Các trung tâm công nghiệp chính của Hoa Kì”, sau đó hướng dẫn lớp hoàn thành phiếu học tập 1.

Bước 2: Đại diện HS lên trình bày. GV chuẩn xác kiến thức. GV xác định lại vùng Đông Bắc, phía Tây và phía Nam trên Hình 6.7 và các trung tâm công nghiệp của từng vùng. Khẳng định lại các trung tâm công nghiệp chính của Hoa Kì tập trung chủ yếu ở vùng Đông Bắc nhưng hiện đang chuyển dịch về phía Tây và phía Nam. 2. GV tổ chức hoạt động cả lớp/cÁ nhân Bước 1: Yêu cầu HS dựa vào bảng chú giải của Hình 6.7, sắp xếp các ngành công nghiệp Hoa Kì thành 2 nhóm: Các ngành công nghiệp truyền thống và các ngành công nghiệp hiện đại.

GV chuẩn xác kiến thức.

Ngành công nghiệp truyền thống: Luyện Phía Tây

Lúa mạch

46 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

kim đen, luyện kim màu, cơ khí, đóng tàu biển, hóa chất, dệt may, thực phẩm.

Ngành công nghiệp hiện đại: Điện tử, viễn thông, chế tạo tên lửa vũ trụ, chế tạo máy bay, sản xuất ô tô, hóa dầu.

GV có thể bổ sung các câu hỏi sau: - Kể tên các trung tâm công nghiệp của từng vùng.

- Kể tên các ngành công nghiệp của từng vùng  kết luận về nhóm ngành công nghiệp chính của từng vùng.

Bước 2: HS dựa vào Hình 6.7 làm việc cÁ nhân hoặc cặp, hoàn thành bảng 2.

Trong khi HS làm bài tập, GV kẻ bảng 2 lên bảng.

Bước 3: Lần lượt gọi HS lên bảng điền các thông tin vào bảng 2. Giáo viên thể treo bảng thông tin phản hồi đã chuẩn bị từ trước để HS tự đối chiếu.

Bảng 2. Sự phân hóa lãnh thổ công nghiệp Hoa Kì Vùng Vùng Các Vùng phía Nam Đông Bắc ngành CN chính Hóa chất, Các ngành công Đóng tàu, phẩm, thực phẩm, dệt,... nghiệp truyền thống thực luyện kim đen, luyện kim màu, đóng tàu biển, dệt, cơ khí Các ngành công Điện tử Chế tạo máy nghiệp hiện đại viễn thông, sản bay, chế tạo tên xuất ô tô lửa vũ trụ, hóa dầu, điện tử, viễn thông, sản xuất ô tô

Vùng phía Tây Đóng tàu, sản xuất, luyện kim màu

Điện tử, viễn thông, chế máy tạo sản bay, xuất ô tô

HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP 1. Củng cố (1). Dựa vào bảng 1. Hãy trình bày trên bản đồ sự phân bố lãnh thổ nông nghiệp Hoa Kì (2). Dựa vào bảng 2. Hãy trình bày trên bản đồ sự phân bố lãnh thổ công nghiệp Hoa Kì 2. Kiểm tra, đánh giá (một số câu hỏi và bài tập) (1). Dựa vào H. 6.4, sắp xếp ý ở cột A và B sao cho đúng: 47 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

A. Vùng công nghiệp Đông Bắc

Phía Tây

Phía Nam

B. Ngành công nghiệp a. Hóa dầu b. Điện nguyên tử c. Chế tạo tên lửa vũ trụ d. Luyện kim màu e. luyện kim đen f. Điện tử, viễn thông g. Đóng tàu biển h. Dệt may i. Thực phẩm k. Chế tạo máy bay l. Cơ khí m. Hóa chất n. Sản xuất ô tô

(2). Hãy chọn câu trả lời đúng. a. Câu nào sau đây không chính xác về nông nghiệp Hoa Kì?

A. Hoa Kì có nền nông nghiệp lớn nhất thế giới.

B. Giá trị nông nghiệp của Hoa Kì chỉ chiếm 1,2% trong tổng GDP (năm 2004) nhưng đứng đầu thề giới.

C. Số lượng trang trại và diện tích trang trại ngày càng tăng.

D. Ngày nay nông nghiệp Hoa Kì gồm các vùng chuyên canh và đa canh. b. Vùng chăn nuôi bò sữa tập trung ở A. đồi núi Apalat.

B. phía Nam Ngũ Hồ và đồng bằng ven biển Đông Bắc.

C. đồng bằng trung tâm.

D. đồi núi Cooc-đi-e. c. Nơi tập trung các trung tâm công nghiệp dày đặc nhất Hoa Kì là: A. Đông Bắc.

C. vùng phía Tây.

B. vùng phía Nam. D. vùng Đông Nam. (3). Dựa vào Hình 6.6, và 6.7 em hãy trình bày một số nét cơ bản về sự phân bố nông nghiệp và công nghiệp Hoa Kì.

3. Chuẩn bị bài học tiếp theo - Dựa vào hình 7.2 SGK, xác định các quốc gia thuộc Liên minh Châu Âu

Tiết 13 - Bài 7. LIÊN MINH CHÂU ÂU (EU) Tiết 1. EU - Liên minh khu vực lớn trên thế giới I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức * Trình bày được lí do hình thành và quy mô, vị trí, mục tiêu, thể chế hoạt động và biểu hiện của mối liên kết toàn diện giữa các nước trong EU. 48 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

2. Kĩ năng - Sử dụng bản đồ để nhận biết các nước thành viên EU, phân tích liên kết vùng ở châu Âu. + Dựa vào bản đồ các nước châu Âu hoặc lược đồ Liên minh châu Âu, để nhận biết các thành viên của EU và sơ đồ các liên kết kinh tế để phân tích liên kết vùng ở châu Âu.

II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Đối với giáo viên - Các bản đồ: Các nước châu Âu. QuÁ trình phát triển EU, sự phân hoÁ trong không gian kinh tế ở EU. - Các biểu đồ, các bảng số liệu có trong SGK (phóng to).

2. Đối với học sinh - Dựa vào hình 7.2 SGK, xác định các quốc gia thuộc Liên minh Châu Âu - Sưu tầm hình, ảnh liên quan đến Liên minh Châu Âu III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Ổn định lớp và kiểm tra bài cũ Dựa vào hình 6.7. Các trung tâm công nghiệp chính của Hoa Kì, hoàn thành bảng sau: Tên trung tâm công nghiệp

Vị trí (Vùng công nghiệp)

Quy mô

Các ngành công nghiệp

Niu-oóc Phi-la-đen-phi-a Đi-troi Si-ca-gô Đa-lat Hiu-xtơn Lôt-An-giơ-let 2. Tiến trình dạy học HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu QuÁ trình hình thành và phát triển EU 1. Mục tiêu - Kiến thức: Trình bày được lí do hình thành và quy mô, vị trí, mục tiêu, thể chế hoạt động của EU - Kĩ năng: Dựa vào bản đồ các nước châu Âu hoặc lược đồ Liên minh châu Âu, để nhận biết các thành viên của EU 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Sử dụng bản đồ - Phân tích bảng số liệu - Đàm thoại gợi mở - Nêu vấn đề - Kĩ thuật dạy học cÁ nhân/cặp/nhóm/toàn lớp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính

49 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

Khởi động - GV hỏi: Em có biết gì về Liên minh châu Âu.

- GV đặt vấn đề: Vì sao EU ngày nay nổi tiếng là một liên kết khu vực có nhiều thành công trên thế giới? Bài học hôm nay sẽ giúp các em hiểu rõ hơn về Liên minh châu Âu.

1. GV tổ chức hoạt động cÁ nhân/cặp * Bước 1: HS HS dựa vào kênh hình ở hình 7.2, kênh chữ trong SGK, hãy trình bày về sự ra đời và phát triển của EU? GV gợi ý: Chú ý các mốc thời gian: 1951, 1957, 1958 và hiện nay.

- Số lượng các thành viên.

- Mức độ liên kết. * Bước 2: HS trình bày, GV chuẩn kiến thức + EU mở rộng theo các hướng khác nhau: sang phía Tây; xuống phía Nam; sang phía Đông. + Mức độ liên kết: (ngày càng cao. Từ liên kết đơn thuần trong cộng đồng kinh tế châu Âu năm 1957 và cộng đồng châu Âu 1967 đến những liên kết toàn diện năm 1993).

- GV bổ sung: + Năm 1951: Thành lập cộng đồng kinh tế châu Âu (cộng đồng than thép) gồm 6 nước. + Năm 1967: Cộng đồng châu Âu thành lập trên cơ sở cộng đồng Than và thép châu Âu. + Năm 1993: Cộng đồng châu Âu đổi tên thành Liên minh châu Âu (EU) gồm 11 nước. + Năm 2007: Liên minh châu Âu (EU) có 27 thành viên.

2. GV tổ chức hoạt động cặp/nhóm * Bước 1: Dựa vào hình 7.3, kênh chữ trong SGK để trả lời các câu hỏi sau: - Mục đích của EU là gì? Xác định nền tảng cho việc thực hiện mục đích đó.

- Hãy nêu tên các cơ quan đầu não của EU. Các cơ quan đầu não có chức năng gì?

- Trình bày nội dung của 3 trụ cột của EU theo hiệp ước Ma-a-xtrich. * Bước 2: HS trả lời, bổ sung, GV chuẩn kiến thức.

I. QuÁ trình hình thành và phát triển 1. Sự ra đời và phát triển

- Số lượng các thành viên tăng liên tục. Năm 1957: 6 thành viên, đến năm 2007 là 27 thành viên.

- EU được mở rộng theo các hướng khác nhau của không gian địa lí.

- Mức độ liên kết thống nhất ngày càng cao.

2. Mục đích và thể chế

- Mục đích của EU: Xây dựng và phát triển một khu vực tự do lưu thông hàng hoá, dịch vụ, con người, tiền vốn giữa các nước thành viên và liên minh toàn diện.

- Các cơ quan đầu não của EU:

50 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

- Quốc hội châu Âu: + Là đại diện cho các dân tộc trong EU do các công dân EU trực tiếp bầu. + Chức năng: Tư vấn, kiểm tra, tham gia thảo luận, ban hành quyết định về ngân sách của EU. - Hội đồng châu Âu: + Gồm người đứng đầu nhà nước và chính phủ các nước thành viên. + Chức năng: Cơ quan quyền lực cao nhất EU; xác định đường lối, chính sách của EU; chỉ đạo, hướng dẫn các hoạt động của Hội đồng Bộ trưởng EU. - Hội đồng Bộ trưởng của EU:

+ Quốc hội châu Âu. + Hội đồng châu Âu. + Toà án châu Âu. + Ngân hàng trung ương châu Âu. + Các uỷ ban của EU. + Cơ quan kiểm toán châu Âu.

Những cơ quan này quyết định các vấn đề quan trọng về kinh tế và chính trị.

+ Là cơ quan lập pháp của EU, các nước thành viên tham gia Hội đồng thông qua các Bộ trưởng hoặc đại diện có thẩm quyền cho các ngành hoặc lĩnh vực. + Chức năng: Đưa ra các quyết định theo nguyên tắc đa số, đưa ra đường lối chỉ đạo.

- Uỷ ban châu Âu: + Tổ chức lãnh đạo liên quốc gia, gồm đại diện chính phủ của các nước thành viên bổ nhiệm. + Chức năng: Cơ quan lâm thời của EU hoạt động dựa trên các định ước pháp lí của Hội đồng Bộ trưởng, có thể tự ban hành các luật lệ quy định cách thức thi hành.

- Toà án châu Âu: + Có 15 chánh án và 8 tổng luật sư được chính phủ các nước bổ nhiệm. + Chức năng: Chịu trách nhiệm áp dụng và diễn giải luật pháp EU nhằm duy trì sự bảo vệ các quyền cơ bản của công dân và phát triển luật pháp EU. - Ngân hàng Trung ương châu Âu: HOẠT ĐỘNG 2: Tìm hiểu về EU - Liên kết khu vực lớn trên thế giới 1. Mục tiêu - Kiến thức: - Trình bày được một số biểu hiện liên kết kinh tế của EU : + Thị trường chung thống nhất (năm 1993): +Hợp tác trong sản xuất và dịch vụ: + Liên kết vùng châu Âu của EU - Kĩ năng: 51 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

Dựa vào bản đồ các nước châu Âu hoặc lược đồ Liên minh châu Âu, để nhận biết sơ đồ các liên kết kinh tế để phân tích liên kết vùng ở châu Âu.

2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Sử dụng bản đồ - Phân tích bảng số liệu/ biểu đồ/sơ đồ - Đàm thoại gợi mở - Kĩ thuật dạy học cÁ nhân/nhóm/toàn lớp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính GV tổ chức hoạt động nhóm * Bước 1: GV chia lớp thành các nhóm nhỏ (1, 2,…) và giao cho các nhóm nhiệm vụ cụ thể sau: - Nhóm 1: Dựa vào nội dung bài học phần II, phân tích bảng 7.1 và hình 7.5 tìm ý chứng minh EU là trung tâm kinh tế hàng đầu thế giới.

- Nhóm 2: Dựa vào SGK, bảng 7.1, hình 7.5 nêu bật vai trò chính sách EU trong thương mại quốc tế. * Bước 2: Các nhóm cử đại diện trình bày kết quả. Các nhóm khác bổ sung. GV giúp HS chuẩn kiến thức.

- GV bổ sung thêm về sự khác biệt kinh tế giữa các nước EU: + EU tồn tại những khu vực kinh tế phát triển mạnh, năng động, những vành đai công nghệ cao và cả những khu vực kinh tế phát triển chậm, những khu vực còn nhiều khó khăn. + Sự cách biệt giữa những khu vực giàu nhất và những khu vực nghèo nhất là rất lớn: Chỉ số trung bình của EU là 100 Chỉ số của khu vực giàu nhất là 187 Chỉ số của khu vực nghèo nhất là 24 - Nguyên nhân: Trình độ phát triển kinh tế giữa các nước EU còn cách biệt. Những nguồn lực cho phát triển kinh tế - xã hội của mỗi nước, mỗi khu vực không đồng nhất

II. EU - Liên kết khu vực lớn trên thế giới 1. EU - một trung tâm kinh tế lớn trên thế giới - EU là một trong 3 trung tâm kinh tế lớn nhất trên thế giới: - EU đứng đầu thế giới về GDP (2005) - Dân số chỉ chiếm 8% thế giới nhưng chiếm 26,5% tổng giá trị kinh tế của thế giới và tiêu thụ 19% năng lượng của thế giới (2004).

2. Tổ chức thương mại hàng đầu thế giới - EU chiếm 37,7% giá trị xuất khẩu của thế giới - Tỷ trọng của EU trong xuất khẩu thế giới và tỷ trọng xuất khẩu/GDP của EU đều đứng đầu thế giới, vượt xa Hoa Kì, Nhật Bản.

HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP 1. Củng cố Em hãy chứng minh EU là trung tâm kinh tế hàng đầu thế giới.

2. Kiểm tra, đánh giá (1). Trình bày tóm tắt quÁ trình hình thành và mục đích của liên minh châu Âu.

52 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

(2). Liên minh châu Âu mong muốn đạt được những liên minh và hợp tác gì trong quÁ trình phát triển?

(3). Liên minh châu Âu được thành lập năm nào?

A. 1951.

B. 1957 .

C. 1973.

D. 1993.

(4). Số lượng các nước thành viên EU khi mới thành lập là A. 6 nước.

B. 9 nước.

C. 10 nước.

D. 11 nước.

(5). Dựa vào bảng 7.1 SGK: Một số chỉ số cơ bản của các trung tâm kinh tế hàng đầu trên thế giới) trả lời câu hỏi sau: năm 2004, GDP của EU A. đứng đầu thế giới.

B. đứng thứ 2 thế giới.

C. đứng thứ 3 thế giới.

D. đứng thứ 4 thế giới.

3. Chuẩn bị bài học tiếp theo - Trả lời các câu hỏi 1, 2 trang 50 SGK. Tiết 14 - Bài 7. LIÊN MINH CHÂU ÂU (EU) Tiết 2. EU - Hợp tác, liên kết để cùng phát triển I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức Trình bày được một số biểu hiện liên kết kinh tế của EU: Thị trường chung thống nhất (năm 1993); hợp tác trong sản xuất và dịch vụ; liên kết vùng châu Âu của EU; Liên kết vùng Ma-xơ Rai-nơ tại khu vực biên giới của ba nước : Hà Lan, Đức và Bỉ.

2. Kĩ năng + Dựa vào bản đồ, các nước châu Âu hoặc lược đồ Liên minh châu Âu, để nhận biết các thành viên của EU và sơ đồ các liên kết kinh tế để phân tích liên kết vùng ở châu Âu.

3. Thái độ II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Đối với giáo viên - Lược đồ các tuyến vận chuyển trong quÁ trình sản xuất máy bay E-bớt và liên kết vùng Ma-xơ Rainơ.

- Phóng to các hình 7.6, 7.8, 7.9.

2. Đối với học sinh Trả lời các câu hỏi 1, 2 trang 50 SGK. III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Ổn định lớp và kiểm tra bài cũ Nêu ý nghĩa việc hình thành một EU thống nhất (Ý nghĩa: - Tăng cường tự do lưu thông hàng hoá, con người, dịch vụ và tiền tệ.

- Thúc đẩy và tăng cường quÁ trình nhất thể hoÁ ở EU và các mặt kinh tế xã hội.

- Tăng tiềm lực và khả năng cạnh tranh kinh tế của EU với các trung tâm kinh tế lớn trên 53 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

thế giới.

- Việc EU sử dụng một đồng tiền chung thống nhất có tác dụng thủ tiêu những rủi ro khi chuyển đổi tiền tệ tạo điều kiện thuận lợi cho kế toán của các doanh nghiệp đa quốc gia.)

2. Tiến trình dạy học HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu Thị trường chung châu Âu 1. Mục tiêu - Kiến thức: Trình bày được thị trường chung thống nhất (năm 1993): hàng hóa, con người, dịch vụ, tiền vốn được tự do lưu thông giữa các nước thành viên; sử dụng một đồng tiền chung; có chung một chính sách thương mại trong quan hệ buôn bán với nước ngoài khối.

- Kĩ năng: Dựa vào bản đồ, các nước châu Âu hoặc lược đồ Liên minh châu Âu, để nhận biết các thành viên của EU tham gia thi trường chung châu Âu.

- Thái độ: 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Sử dụng bản đồ - Đàm thoại gợi mở - Nghiên cứu tìm tòi bộ phận - Kĩ thuật dạy học cÁ nhân/cặp/toàn lớp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính * Khởi động GV yêu cầu HS trình bày mục đích và thể chế hoạt động và các thành công trong liên kết kinh tế của EU. GV hỏi: Các em biết gì về thị trường chung châu Âu, về đồng Ơ-rô? Việc hợp tác và liên minh trong EU diễn ra như thế nào? Để trả lời câu hỏi này, chúng ta cùng tìm hiểu tiếp về Liên minh châu Âu.

GV tổ chức hoạt động cÁ nhân/cặp * Bước 1: HS nghiên cứu mục 1 vốn hiểu biết, trả lời các câu hỏi sau: - EU thiết lập thị trường chung từ khi nào?

- Nội dung của 4 mặt lưu thông tự do là gì?

- Việc thực hiện lưu thông tự do có ý nghĩa như thế nào đối với phát triển EU? * Bước 2: HS phát biểu, bổ sung và GV chuẩn kiến thức Để HS hiểu rõ hơn nội dung ý nghĩa của bốn mặt tự do lưu thông, GV đưa ra các ví dụ cụ thể

I. Thị trường chung châu Âu 1. Tự do lưu chuyển EU thiết lập thị trường chung châu Âu từ 01/01/1993 * Bốn mặt tự do lưu thông là: + Tự do di chuyển. + Tự do lưu thông dịch vụ. + Tự do lưu thông hàng hoá. + Tự do lưu thông tiền vốn. * ý nghĩa của tự do lưu thông: - XoÁ bỏ những trở ngại trong phát triển kinh tế.

- Thực hiện một chính sách thương mại với các nước ngoài liên minh châu Âu.

54 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

- Tăng cường sức mạnh kinh tế và khả năng cạnh tranh của EU đối với các trung tâm kinh tế lớn trên thế giới.

2. Euro (ơrô) - Đồng tiền chung của châu Âu - Đồng tiền chung Ơ-rô được sử dụng từ năm 1999 đến nay ở EU. - Lợi thế: + Nâng cao sức cạnh tranh của thị trường nội địa châu Âu. + Thủ tiêu rủi ro khi chuyển đổi tiền tệ. + Tạo thuận lợi cho việc chuyển giao vốn trong EU + Đơn giản hoÁ công tác kế toán của các doanh nghiệp đa quốc gia

HOẠT ĐỘNG 2: Tìm hiểu việc hợp tác trong lĩnh vực sản xuất và dịch vụ 1. Mục tiêu - Kiến thức: Trình bày được hợp tác trong sản xuất và dịch vụ: các nước EU hợp tác chặt chẽ với nhau trong: Sản xuất tên lửa đẩy A-ri-an phục vụ Cơ quan hàng không, vũ trụ châu Âu, Hoa Kì; Sản xuất máy bay E-bớt; Xây dựng đường hầm giao thông dưới biển Măng-sơ nối liền nước Anh và châu Âu lục địa.

- Kĩ năng: Dựa vào bản đồ, các nước châu Âu hoặc lược đồ Liên minh châu Âu, để nhận biết sự hợp tác của EU ở một số dự án sản xuất, GTVT - Thái độ: 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Sử dụng bản đồ - Phân tích bảng số liệu/sơ đồ/tranh, ảnh - Đàm thoại gợi mở - Nghiên cứu tìm tòi bộ phận - Kĩ thuật dạy học cÁ nhân/cặp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính II. Hợp tác trong lĩnh vực sản 1. GV tổ chức hoạt động cÁ nhân/cặp Bước 1: Dựa vào mục II.1 và hình 7.5: xuất và dịch vụ - Cho biết trụ sở nước sáng lập ra tổ hợp 1. Dự án Airbus công nghiệp hàng không E-bớt.

- Tình hình phát triển và vị thế của tổ hợp - Trụ sở: Tu-lu-dơ (Pháp).

E-bớt.

- Cạnh tranh có hiệu quả với các - Mô tả về sự hợp tác giữa các nước EU hãng sản xuất máy bay hàng đầu của 55 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

trong sản xuất máy bay E-bớt.

Hoa Kì.

Bước 2: HS trình bày kết quả, chỉ bản đồ, GV giúp HS chuẩn kiến thức.

2. Đường hầm giao thông biển 2.

GV tổ chức hoạt động cÁ Măngsơ: nhân/cặp Bước 1: HS dựa vào hình 7.6 và kênh chữ - Vận chuyển hàng hoÁ thuận lợi trong SGK: từ Anh sang lục địa châu Âu và - Xác định vị trí đường hầm giao thông qua ngược lại. eo biển Măng-sơ.

- Nêu các thành phần cơ bản, cấu tạo bên trong của đường hầm.

- Cho biết năm hoàn thành và đi vào sử dụng đường hầm.

- Nêu vai trò và lợi ích của đường hầm.

Bước 2: HS trình bày, chỉ bản đồ về vị trí đường hầm. GV giúp HS chuẩn kiến thức. HS xem tranh về đường hầm (nếu có).

HOẠT ĐỘNG 3: Tìm hiểu liên kết vùng ở châu Âu (EURO REGION) 1. Mục tiêu - Kiến thức: Liên kết vùng châu Âu của EU: Khu vực biên giới của EU, nơi người dân các nước khác nhau tiến hành các hoạt động hợp tác, liên kết sâu rộng về kinh tế, xã hội và văn hóa trên cơ sở tự nguyện vì những lợi ích chung của các bên tham gia. Liên kết vùng có thể nằm hoàn toàn ở bên trong ranh giới EU hoặc có một phần nằm ngoài ranh giới EU; Liên kết vùng Ma-xơ Rai-nơ tại khu vực biên giới của ba nước : Hà Lan, Đức và Bỉ.

- Kĩ năng: + Sử dụng bản đồ + Phân tích sơ đồ - Thái độ: 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Sử dụng bản đồ - Phân tích bảng số liệu - Đàm thoại gợi mở - Nghiên cứu tìm tòi bộ phận - Kĩ thuật dạy học cÁ nhân/cặp/toàn lớp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh GV tổ chức hoạt động cÁ nhân/cặp Bước 1: HS dựa vào SGK - Tìm hiểu khái niệm, ý nghĩa liên kết vùng.

- Năm 2000 EU có bao nhiêu liên kết vùng?

- Phân tích lược đồ 7.7 “Liên kết vùng Ma-xơ

Nội dung chính III. Liên kết vùng ở châu Âu (EURO REGION) 1. Khái niệm - Khái niệm: Liên kết vùng châu Âu là khu vực biên giới ở châu Âu

56 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

Rai-nơ” và kênh chữ SGK: + Xác định vị trí, phạm vi của liên kết vùng Ma-xơ Rai-nơ. + Nêu lợi ích liên kết vùng Ma-xơ Rai-nơ Bước 2: GV cho ví dụ minh hoạ thêm và chuẩn kiến thức.

mà ở đó các hoạt động hợp tác liên kết về các mặt giữa các nước khác nhau được thực hiện và đem lại lợi ích cho các thành viên tham gia.

- ý nghĩa của liên kết vùng: + Tăng cường liên kết và nhất thể hoÁ thể chế ở châu Âu. + Chính quyền và nhân dân vùng biên giới cùng thực hiện các dự án chung trong kinh tế, văn hoá, giáo dục, an ninh nhằm tận dụng lợi thế của mỗi nước. + Tăng cường tính đoàn kết hữu nghị giữa nhân dân các nước trong khu vực biên giới.

2. Liên kết vùng Ma-xơ Rai-nơ - Vị trí: khu vực biên giới 3 nước Hà Lan, Đức, Bỉ.

- Lợi ích: + Có khoảng 30.000 người/ngày đi sang nước láng giềng làm việc. + Các trường Đại học tổ chức khoÁ đào tạo chung. + Các con đường xuyên biên giới được xây dựng.

HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP 1. Củng cố Liên kết vùng châu Âu là một khu vực biên giới của EU mà ở đó người dân các nước khác nhau tiến hành các hoạt động hợp tác liên kết sâu rộng về các mặt kinh tế, xã hội, văn hoÁ trên cơ sở tự nguyện vì những lợi ích chung của các bên tham gia.

- ý nghĩa + Tăng cường quÁ trình liên kết và nhất thể hoÁ ở EU. + Chính quyền và nhân dân ở vùng biên giới cùng nhau thực hiện các dự án chung trong kinh tế, văn hoÁ giáo dục, an ninh nhằm tận dụng những lợi thế của mỗi nước. + Tăng cường tình đoàn kết hữu nghị giữa nhân dân các nước trong khu vực biên giới.

2. Kiểm tra, đánh giá (một số câu hỏi và bài tập) (1). Vì sao EU thiết lập thị trường chung trong khối? Việc hình thành thị trường chung châu Âu và đưa vào sử dụng đồng tiền chung Ơ - rô có ý nghĩa như thế nào đối với việc phát triển EU? (2) ý nào không phải là lợi ích của việc sử dụng đồng tiền chung châu Âu? a. Nâng cao sức cạnh tranh của thị trường chung châu Âu. b. Trong buôn bán không phải chịu thuế giá trị giá tăng giữa các nước. c. Đơn giản hoÁ công tác kế toán của các doanh nghiệp đa quốc gia. d. Tạo thuận lợi cho việc chuyển giao vốn trong EU. (3). Lợi ích cơ bản của đường hầm giao thông qua biển Măng-sơ là 57 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

a. hàng hoÁ chuyển trực tiếp từ Anh sang châu Âu và ngược lại, không cần chung chuyển bằng phà. b. người dân có thể đi từ Anh sang Pháp và từ Pháp sang Anh. c. sử dụng được nhiều loại vận tải như đường biển, đường ôtô và đường sắt. d. các loại vận tải ôtô và đường sắt có thể cạnh tranh với đường hàng không và đường biển.

(4). Liên kết vùng Ma-xơ Rai-nơ có vị trí ở khu vực biên giới của các nước nào? a. Pháp, Đức, Italia. b. Hà Lan, Pháp, Đức. c. Đức, Bỉ, Hà Lan. d. Ba Lan, Đan Mạch, Bỉ.

3. Chuẩn bị bài học tiếp theo - Thực hiện bài tập 2, 3 trang 55 SGK

Tiết 15 - Bài 7. LIÊN MINH CHÂU ÂU Tiết 3. Thực hành: Tìm hiểu về Liên minh châu Âu I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức - Trình bày được ý nghĩa của việc hình thành thị trường chung châu Âu.

- Phân tích được vai trò của EU trong nền kinh tế thế giới 2. Kĩ năng - Vẽ, phân tích được biểu đồ, số liệu thống kê có trong bài và biết cách trình bày một vấn đề.

- Phân tích số liệu, tư liệu về dân số của EU, về cơ cấu GDP, về một số chỉ tiêu kinh tế để thấy vị trí kinh tế của EU trên trường quốc tế, 3. Thái độ II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Đối với giáo viên - Bản đồ các nước châu Âu.

- Lược đồ các nước sử dụng đồng tiền chung ơ-rô.

- Các bảng số liệu có trong bài.

2. Đối với học sinh Thực hiện bài tập 2, 3 trang 55 SGK III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Ổn định lớp và kiểm tra bài cũ Hãy phân tích nội dung và lợi ích của bốn mặt tự do lưu thông trong EU? 2. Tiến trình dạy học HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu ý nghĩa việc hình thành một EU thống nhất 1. Mục tiêu - Kiến thức: Trình bày được ý nghĩa của việc hình thành thị trường chung châu Âu.

58 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

- Kĩ năng: Phân tích đọa văn, rút ra các kết luận để thấy được ý nghĩa hình thành EU - Thái độ: 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Thực hành luyện tập 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học Nội dung chính sinh MỞ BÀI: GV nêu yêu cầu của bài thực hành và các công việc HS cần thực hiện: vẽ biểu đồ, phân tích các bảng số liệu và biểu đồ,... qua đó trình bày ý nghĩa việc thành lập thị trường chung châu Âu và chứng minh EU là một nền kinh tế hàng đầu thế giới.

I. Tìm hiểu ý nghĩa việc hình thành một HĐ 1: Cặp/nhóm EU thống nhất Bước 1: HS hoàn thành bài tập của mục I trong SGK. * Thuận lợi: Bước 2: HS trình bày kết quả, GV - Tăng cường tự do lưu thông: người, giúp HS chuẩn kiến thức. hàng hoá, tiền tệ và dịch vụ.

- Thúc đẩy và tăng cường quÁ trình nhất thể hoÁ EU về các mặt kinh tế xã hội.

- Tăng thêm tiềm lực và khả năng cạnh tranh kinh tế của toàn khối - Sử dụng đồng tiền chung có tác dụng thủ tiêu những rủi ro do chuyển đổi tiền tệ, tạo thuận lợi cho lưu chuyển vốn và đơn giản hoÁ công tác kế toán của các doanh nghiệp đa quốc gia. * Khó khăn: Việc chuyển đổi sang đồng ơ-rô có thể xảy ra tình trạng giá hàng tiêu dùng tăng cao và dẫn tới lạm phát.

HOẠT ĐỘNG 2: Tìm hiểu vai trò của EU trong nền kinh tế thế giới 1. Mục tiêu - Kiến thức: - Phân tích được vai trò của EU trong nền kinh tế thế giới - Kĩ năng: - Vẽ, phân tích được biểu đồ, số liệu thống kê có trong bài và biết cách trình bày một vấn đề.

- Thái độ: 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Thực hành mẫu 3. Các bước hoạt động 59 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung chính

HĐ 2: CÁ nhân II. Tìm hiểu vai trò của EU trong nền Bước 1: GV hướng dẫn HS vẽ biểu đồ điểm, với kinh tế thế giới 2 trục: 1. Vẽ biểu đồ + Trục tung biểu thị GDP. + Trục hoành biểu thị dân số.

Bước 2: GV gọi 1, 2 HS lên bảng vẽ, biểu đồ.

Các HS khác vẽ biểu đồ vào vở.

Bước 3: GV yêu cầu cả lớp cùng quan sát biểu đồ đã vẽ trên bảng, nêu nhận xét và chỉnh sửa.

- GV nêu câu hỏi. HS trình bày, GV chuẩn kiến thức.

HĐ 3: CÁ nhân/cặp Bước 1: HS làm câu hỏi b trong SGK. 2. Nhận xét Bước 2: HS trình bày kết quả, GV giúp HS chuẩn - EU chỉ chiếm 2,2% diện tích lục địa trên kiến thức.

Trái Đất và 7,1% dân số thế giới nhưng chiếm tới: + 30,9% GDP của thế giới (2004). + 26% sản lượng ô tô thế giới. + 37,7% xuất khẩu của thế giới. + 19,9% mức tiêu thụ năng lượng của toàn thế giới.

- Tỷ trọng của EU trọng xuất khẩu của thế giới và tỷ trọng xuất khẩu/GDP đứng đầu thế giới, vượt xa Hoa Kì và Nhật Bản.

- Xét về nhiều chỉ tiêu, EU đứng đầu thế giới, vượt trên Hoa Kì và Nhật Bản.

HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP 1. Củng cố Nhận xét về vị trí kinh tế của EU trên trường quốc tế?

(- EU chỉ chiếm 7,1% dân số thế giới và 2,2% diện tích lục địa của Trái Đất nhưng chiếm tới: + 31% GDP thế giới. + 26% sản lượng ôtô thế giới. + 37,7% xuất khẩu thế giới. + 19% mức tiêu thụ năng lượng của thế giới.

- So sánh với Hoa Kì và Nhật Bản là những trung tâm kinh tế vốn đứng hàng đầu thế giới thì EU đã vượt lên đứng đầu thế giới và tổng giá trị GDP (2004) vượt trên Hoa Kì và Nhật Bản về tỷ lệ % xuất khẩu trong GDP và tỷ lệ % trong xuất khẩu của thế giới.

- Xét về nhiều chỉ số kinh tế, EU đã trở thành trung tâm kinh tế lớn hàng đầu thế giới vượt qua cả Hoa Kì và Nhật Bản) 2. Kiểm tra, đánh giá (một số câu hỏi và bài tập) (1). Nêu ý nghĩa của việc hình thành một EU thống nhất.

60 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

(2). Hãy nêu 3 tiêu chí quan trọng để chứng tỏ EU là một trung tâm kinh tế lớn hàng đầu thế giới.

(GDP, xuất khẩu/GDP, % xuất khẩu thế giới).

(3). Ý nào không phải là thuận lợi của việc hình thành một EU thống nhất?

A. Tăng cường tự do lưu thông người, hàng hoá, tiền tệ và dịch vụ.

B. Thúc đẩy và tăng cường quÁ trình nhất thể hoÁ của EU về mặt kinh tế xã hội.

C. Tăng thêm tiềm lực và khả năng cạnh tranh kinh tế của toàn khối.

D. Việc sử dụng đồng tiền chung ơ-rô có thể gây tình trạng giá hàng tiêu dùng tăng cao và dần tới lạm phát.

3. Chuẩn bị bài học tiếp theo - Tìm hiểu vị trí, phạm vi lãnh thổ của Liên bang Nga trên bản đồ thế giới - Sưu tầm tranh, ảnh, tư liệu liên quan đến Liên bang Nga

Tiết 16 - Bài 8. Liên bang Nga Tiết 1. Tự nhiên, dân cư và xã hội I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức * Biết vị trí địa lí, phạm vi lãnh thổ LB Nga. * Trình bày được đặc điểm tự nhiên, tài nguyên thiên nhiên và phân tích được thuận lợi, khó khăn của chúng đối với sự phát triển kinh tế. * Phân tích được các đặc điểm dân cư và ảnh hưởng của chúng tới kinh tế.

2. Kĩ năng - Sử dụng bản đồ để nhận biết và phân tích đặc điểm tự nhiên, phân bố dân cư, một số ngành, vùng kinh tế của LB Nga. + Dựa vào bản đồ/ lược đồ tự nhiên LB Nga để nhận biết, phân tích đặc điểm địa hình, sông ngòi, khí hậu, tài nguyên khoáng sản của LB Nga. + Dựa vào bản đồ/ lược đồ phân bố dân cư LB Nga nhận xét sự phân bố dân cư, đô thị của LB Nga. 3. Thái độ Thể hiện được tình cảm đối với Liên bang Nga và nhân dân Nga II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Đối với giáo viên - Bản đồ địa lí tự nhiên LB Nga. - Lược đồ phân bố dân cư LB Nga. - Bảng số liệu về tài nguyên khoáng sản và dân số Nga. - Tranh ảnh về thiên nhiên, dân cư và xã hội LB Nga. 2. Đối với học sinh - Tìm hiểu vị trí, phạm vi lãnh thổ của Liên bang Nga trên bản đồ thế giới - Sưu tầm tranh, ảnh, tư liệu lien quan đến Liên bang Nga III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Ổn định lớp và kiểm tra bài cũ (1). Nêu ý nghĩa của việc hình thành một EU thống nhất.

61 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

(2). Hãy nêu 3 tiêu chí quan trọng để chứng tỏ EU là một trung tâm kinh tế lớn hàng đầu thế giới.

2. Tiến trình dạy học HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu vị trí địa lí, phạm vi lãnh thổ, đặc điểm tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên LB Nga 1. Mục tiêu - Kiến thức: - Biết vị trí địa lí, phạm vi lãnh thổ LB Nga. - Trình bày được đặc điểm tự nhiên, tài nguyên thiên nhiên và phân tích được thuận lợi, khó khăn của chúng đối với sự phát triển kinh tế.

- Kĩ năng: Sử dụng bản đồ tự nhiên LB Nga để nhận biết, phân tích đặc điểm địa hình, sông ngòi, khí hậu, tài nguyên khoáng sản của LB Nga., - Thái độ: 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Sử dụng bản đồ - Phân tích bảng số liệu/ ảnh - Đàm thoại gợi mở - Nghiên cứu tìm tòi bộ phận - Kĩ thuật dạy học cÁ nhân/cặp/toàn lớp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính Mở bài Trong cuộc kháng chiến chống Mĩ, nhân dân Việt Nam đã nhận được sự giúp đỡ vô cùng to lớn của nước Liên Xô cũ, trong đó có LB Nga về cả vật chất và tinh thần, góp phần đưa cuộc kháng chiến nhanh chóng giành thắng lợi. Ngày nay, quan hệ hai nước Nga Việt đang mở rộng và có nhiều triển vọng tốt đẹp. Đất nước Nga từ nền kinh tế bị khủng hoảng trong thập niên 90 của thế kỷ XX đang I. Tự nhiên phục hồi và vươn lên mạnh mẽ.

1. Vị trí địa lí, phạm vi lãnh thổ 1. GV tổ chức hoạt động cÁ nhân/cặp Bước 1: HS dựa vào hình 8.1 SGK, vốn hiểu biết trả lời các câu hỏi: - Diện tích: 17 triệu km2, lớn nhất - LB Nga có vị trí ở đâu? Xác định vị trí thế giới. của LB Nga trên bản đồ thế giới.

- Lãnh thổ trải dài ở phần Đông Âu - Nêu đặc điểm của diện tích lãnh thổ LB và Bắc á.

Nga. - Giao lưu thuận tiện với nhiều nước, - Đọc tên 14 nước láng giềng với LB Nga. - Kể tên một số biển và đại dương bao thiên nhiên đa dạng, giàu tài nguyên. quanh LB Nga. - Cho biết ý nghĩa của vị trí địa lí, diện tích lãnh thổ đối với việc phát triển kinh tế LB 62 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

Nga. Bước 2: HS phát biểu, bổ sung, chỉ vị trí địa lí của LB Nga trên bản đồ treo tường. GV giúp HS chuẩn kiến thức.

2. GV tổ chức hoạt động cặp/nhóm Phương án 1: Bước 1: HS dựa vào hình 8.1 và nội dung SGK, trả lời các câu hỏi: - Xác định trên bản đồ sông Ê-nit-xây, vị trí của phần phía Đông và phần phía Tây của LB Nga. - Tìm sự khác nhau cơ bản về địa hình của 2 phần Đông, Tây.

- Nêu đặc điểm tiêu biểu về khoáng sản, rừng, sông hồ, khí hậu của LB Nga và giá trị kinh tế của nó.

- Trình bày đặc điểm khoáng sản của LB Nga. Đặc điểm về tài nguyên khoáng sản tạo thuận lợi để phát triển những ngành công nghiệp nào?

- Trình bày những thuận lợi khó khăn của điều kiện tự nhiên với việc phát triển kinh tế?

Bước 2: HS trình bày kết quả, chỉ bản đồ, GV chốt lại những nội dung chính.

* GV yêu cầu HS đọc tên các sông lớn và giá trị kinh tế các sông đó. * GV cung cấp thêm một số thông tin: - Than 6.000 tỷ tấn, chiếm 40% trữ lượng than toàn thế giới.

- Trữ lượng dầu mỏ chiếm 23%, đứng thứ hai thế giới.

- Khí đốt chiếm 33%, đứng đầu thế giới.

- Kim loại đen, kim loại màu với trữ lượng lớn.

Mỏ kim cương I-a-cut, nguồn thu ngoại tệ đáng kể.

Phương án 2: Bước 1: HS làm việc theo phiếu học tập (phần phụ lục).

Phân việc: Các nhóm số lẻ tìm hiểu phần phía Tây, các nhóm số chẵn tìm hiểu phần phía Đông.

Bước 2: HS trình bày, chỉ bản đồ.

2. Đặc điểm tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên * Địa hình - Dòng sông Ê-nit-xây chia LB Nga thành hai phần: - Phía Tây: + Chủ yếu là đồng bằng, gồm đồng bằng Đông Âu cao, màu mỡ. Đồng bằng Tây Xi-bia nhiều đầm lầy, nhiều dầu mỏ, khí đốt. + Dãy U-ran giàu khoáng sản: Than, dầu mỏ, quặng sắt, kim loại màu,... thuận lợi cho phát triển công nghiệp.

- Phần phía Đông: - Chủ yếu là núi và cao nguyên, giàu tài nguyên khoáng sản, lâm sản. * Khoáng sản: Giàu khoáng sản (than đá, dầu mỏ, vàng, kim cương, sắt, kẽm, thiếc, vônfram… trữ lượng lớn nhất nhì thế giới. * Rừng: Có diện tích đứng đầu thế giới. * Sông hồ: Nhiều sông lớn có giá trị thuỷ điện, hồ Bai-can sâu nhất thế giới. * Khí hậu ôn đới lục địa chiếm phần lớn diện tích lãnh thổ, phía Bắc khí hậu hàn đới, phần phía Nam có khí hậu cận nhiệt. * Thuận lợi: Phát triển kinh tế đa ngành. * Khó khăn: - Nhiều vùng có khí hậu giá lạnh, khô hạn.

- Khoáng sản phân bố ở những nơi khó khai thác như vận chuyển.

63 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

GV giúp HS chuẩn kiến thức.

GV yêu cầu cả lớp cùng xem bảng 8.1 và trả lời câu hỏi giữa bài trong SGK.

HOẠT ĐỘNG 2: Tìm hiểu dân cư và xã hội Liên bang Nga 1. Mục tiêu - Kiến thức: Phân tích được các đặc điểm dân cư và ảnh hưởng của chúng tới kinh tế. + Nước đông dân nhưng dân số đang giảm do tỉ suất gia tăng dân số có chỉ số âm, dân di cư ra nước ngoài, dẫn đến thiếu nguồn lao động trẻ thay thế. + Đa số dân sống ở thành phố (70%), tập trung ở miền Tây, miền Đông có thiềm năng nguồn tài nguyên thiên nhiên lại thiếu lao động. + Trình độ văn hoÁ của dân cư cao tạo thuận lợi cho phát triển kinh tế.

- Kĩ năng: + Dựa vào bản đồ/ lược đồ phân bố dân cư LB Nga nhận xét sự phân bố dân cư, đô thị của LB Nga. - Thái độ: 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Sử dụng bản đồ - Phân tích bảng số liệu/biểu đồ - Đàm thoại gợi mở - Kĩ thuật dạy học cÁ nhân/cặp/toàn lớp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính II. Dân cư và xã hội * Hoạt động 3: CÁ nhân/cặp 1. Dân cư Bước 1: HS phân tích bảng 8.2, hình 8.3 (tháp dân số).

- Dân số đông: 143 triệu - Dựa vào kênh chữ, vốn hiểu biết, trình bày người (2005), đứng thứ 8 thế giới. đặc điểm thành phần dân tộc của LB Nga? - Dựa vào hình 8.4 và kênh chữ, trả lời câu - Dân số ngày càng giảm do hỏi giữa bài trong SGK hoặc trả lời các câu hỏi tỷ suất sinh giảm, nhiều người ra nước ngoài sinh sống nên thiếu sau: + Mật độ dân số trung bình của LB Nga là nguồn lao động. bao nhiêu?

- Dân cư phân bố không + Dân cư phân bố chủ yếu ở những vùng nào? đều: Tập trung ở phía Tây, 70% dân Điều đó có thuận lợi và khó khăn gì cho phát số sống ở thành phố. triển kinh tế?

Bước 2: HS trình bày và chỉ bản đồ.

GV thông tin thêm để minh hoạ cho phần II và chốt những ý quan trọng: GV bổ sung thông tin: + Chính phủ có giải pháp trợ cấp sinh con (1500 rúp/tháng cho bà mẹ sinh con đầu và 3000 rúp/tháng cho sinh con thứ hai, nhận con 64 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

nuôi trợ cấp 4000 rúp/tháng, khuyến khích nhập cư…). + Dân số giảm nhịp độ 700.000 người/năm.

Chính phủ có giải pháp giảm tỷ lệ tử vong, quan tâm tới người già, tăng lương hưu.

Dự án tăng dân số của Tổng thống V. Putin thực hiện trong 10 năm từ 2007, lên tới 1,1 tỷ USD. * Hoạt động 4: Cả lớp GV yêu cầu HS đọc mục II.2, kết hợp với vốn hiểu biết, tìm ý chứng minh LB Nga có tiềm lực văn hoÁ và khoa học lớn. * GV nêu thêm: - Các tác phẩm văn học nổi tiếng: Sông Đông êm đềm, Chiến tranh và hoà bình, Thép đã tôi thế đấy...; - Công trình kiến trúc: Cung điện Kremlin, Quảng trường Đỏ...

2. Xã hội - Nhiều công trình kiến trúc, tác phẩm văn học nghệ thuật, nhiều công trình khoa học lớn có giá trị.

- Đội ngũ khoa học, kĩ sư, kĩ thuật viên lành nghề đông đảo, nhiều chuyên gia giỏi.

- Trình độ học vấn cao. * Thuận lợi cho LB Nga tiếp thu thành tựu khoa học kĩ thuật thế giới và thu hút đầu tư nước ngoài.

HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP 1. Củng cố (1). Về tự nhiên, Liên bang Nga có khó khăn và thuận lợi gì trong phát triển kinh tế?

(Thuận lợi: Lãnh thổ rộng lớn, tài nguyên thiên nhiên đa dạng, giàu có là điều kiện thuận lợi để Liên bang Nga phát triển một nền kinh tế đa ngành. * Khó khăn: - Núi và cao nguyên chiếm diện tích lớn - Nhiều vùng băng giá hoặc khô hạn.

- Tài nguyên phong phú nhưng phân bố chủ yếu ở vùng núi hoặc vùng giá lạnh, khó khai thác và vận chuyển.)

(2). Về xã hội, Liên bang Nga có khó khăn và thuận lợi gì trong phát triển kinh tế?

(Là nước đông dân, đứng thứ 8 thế giới (năm 2005), nhưng số dân đang giảm do tỉ suất gia tăng tự nhiên âm và nhiều người Nga di cư ra nước ngoài.

- Dân tộc: Là nước có nhiều dân tộc (hơn 100 dân tộc), 80% dân số là người Nga. - là nước có tiềm lực văn hoá, khoa học lớn với nhiều công trình kiến trúc, tác phẩm văn học, nghệ thuật, công trình khoa học, nhiều bác học nổi tiếng thế giới,...…

- Liên bang Nga là quốc gia rất mạnh về các ngành khoa học cơ bản.)

2. Kiểm tra, đánh giá (một số câu hỏi và bài tập) (1). ý nào thể hiện đúng nhất về vị trí lãnh thổ của LB Nga? a. Diện tích lớn nhất thế giới, chiếm phần phía Bắc châu á. b. Diện tích rất lớn, chiếm phần lớn đồng bằng Đông Âu thuộc châu Âu. c. Nằm cả trên phần châu lục Á và Âu, có diện tích lớn nhất thế giới. d. Chiếm phần lớn đồng bằng Đông Âu và toàn bộ phần Bắc Á.

(2). Điều kiện tự nhiên của phần phía Đông của LB Nga thuận lợi cho phát triển a. công nghiệp khai khoáng, lâm nghiệp, thuỷ điện. b. nông nghiệp, lâm nghiệp và ngư nghiệp.

65 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

c. trồng cây lương thực, thực phẩm và chăn nuôi gia súc. d. cả công nghiệp và nông nghiệp.

3. Chuẩn bị bài học tiếp theo - Trả lời các câu hỏi cuối bài.

- Đọc trước bài Kinh tế LB Nga. PHỤ LỤC - Phiếu học tập cho hoạt động 2.

Dựa vào hình 8.1, bảng 8.1 kênh chữ trong SGK, vốn hiểu biết, hoàn thành bảng sau: Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên của LB Nga Yếu tố Phần Phần phía Tây phía Đông - Vị trí địa lí, giới hạn lãnh thổ - Địa hình - Khí hậu - Sông, hồ - Đất và rừng - Khoáng sản - Thuận lợi - Khó khăn Thông tin phản hồi phiếu học tập Hoạt động 2 Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên của LB Nga Yếu tố Phần phía Tây Phần phía Đông Phía Đông sông Ê-nit-xây.

- Vị trí địa Phía Tây sông Ê-nit-xây. lí, giới hạn lãnh thổ - Chủ yếu là đồng bằng: Chủ yếu là núi và cao - Địa hình ĐB Tây Xibia (chủ yếu là nguyên đầm lầy, nhiều dầu mỏ, khí đốt) và đồng bằng Đông Âu (địa hình cao, đất màu mỡ).

- Dãy U-ran giàu khoáng sản.

- Ôn đới lục địa là chủ - Ôn đới là chủ yếu - Khí hậu nhưng ôn hoà hơn phần yếu.

- Phía Bắc khí hậu cận phía đông - Phía Bắc khí hậu cận cực. cực, phía nam khí hậu cận - Phía Nam khí hậu cận nhiệt nhiệt.

Có sông Vônga - biểu - Nhiều sông lớn như Ê- Sông, hồ nit-xây, Ô-bi, Lê-na. tượng của nước Nga. - Hồ Bai-can: Hồ nước 66 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

- Đất rừng

và

- Đồng bằng Đông Âu có đất màu mỡ.

- Khoáng sản

Nhiều dầu mỏ, khí đốt, than đá, quặng sắt, quặng kim loại màu.

Phát triển kinh tế đa ngành: nông nghiệp, công nghiệp, giao thông vận tải,...

- Đồng bằng Tây Xi-bia chủ yếu là đầm lầy.

- Phía bắc khí hậu giá lạnh.

- Thuận lợi

- Khó khăn

ngọt sâu nhất thế giới.

- Nhiều rừng Taiga - góp phần làm cho LB Nga có diện tích rừng đứng đầu thế giới.

- Nhiều dầu mỏ, khí đốt, vàng, than đá, trữ năng thuỷ điện lớn.

Phát triển công nghiệp khai khoáng, thuỷ điện, lâm nghiệp.

- Khí hậu khô hạn, phía bắc giá lạnh, nhiều vùng băng giá.

- Núi và cao nguyên chiếm diện tích lớn, khó khai thác tài nguyên và vận chuyển.

Tiết 17 - Bài 8. LIÊN BANG NGA Tiết 2: Kinh tế I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức - Trình bày và giải thích được tình hình phát triển kinh tế của LB Nga: vai trò của LB Nga đối với Liên Xô trước đây, những khó khăn và những thành quả của sự chuyển đổi sang nền kinh tế thị trường; một số ngành kinh tế chủ chốt và sự phân hoÁ lãnh thổ kinh tế LB Nga. - Hiểu quan hệ đa dạng giữa LB Nga và Việt Nam. - So sánh được đặc trưng của một số vùng kinh tế tập trung của Nga: Vùng Trung ương, Trung tâm đất đen, Vùng U-ran, vùng Viễn Đông.

2. Kĩ năng + Dựa vào bản đồ kinh tế / lược đồ các trung tâm công nghiệp chính, lược đồ phân bố sản xuất nông nghiệp của LB Nga để phân tích phân bố một số ngành kinh tế của LB Nga. + Dựa vào biểu đồ GDP, vào giá trị sản lượng một số ngành công nghiêp, nông nghiệp, xuất nhập khẩu của LB Nga để nhận xét tình hình phát triển kinh tế của LB Nga. 3. Thái độ II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Đối với giáo viên - Bản đồ kinh tế LB Nga. - Một số tranh ảnh về hoạt động kinh tế của LB Nga. 2. Đối với học sinh - Trả lời các câu hỏi cuối bài.

- Đọc trước bài Kinh tế LB Nga. 67 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Ổn định lớp và kiểm tra bài cũ Sắp xếp các ý ở cột A với cột B sao cho phù hợp. .

A. Khu vực B. Đặc điểm chủ yếu 1. Đồng bằng Đông Âu a. Ranh giới hai châu lục Á và Âu, giàu khoáng sản (than đá, dầu mỏ, quặng sắt, quặng kim loại màu,...)

2. Đồng bằng Tây Xibia b. Giàu có về khoáng sản và trữ năng thuỷ điện 3. Dãy núi U-ran c. Tương đối cao, đất màu mỡ, thuận lợi trồng cây lương thực, thực phẩm và chăn nuôi d. Chủ yếu là đầm lầy, nhiều khoáng sản nhất là dầu mỏ, khí đốt

Tiến trình dạy học HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu quÁ trình phát triển kinh tế 1. Mục tiêu - Kiến thức: Trình bày và giải thích được tình hình phát triển kinh tế của LB Nga: vai trò của LB Nga đối với Liên Xô trước đây, những khó khăn và những thành quả của sự chuyển đổi sang nền kinh tế thị trường; một số ngành kinh tế chủ chốt và sự phân hoÁ lãnh thổ kinh tế LB Nga. - Kĩ năng: Đọc và phân tích biểu đồ tốc độ tăng trưởng GDP của Liên bang Nga - Thái độ: 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Sử dụng bản đồ - Phân tích bảng số liệu - Đàm thoại gợi mở/ thuyết trình tích cực - Nghiên cứu tìm tòi bộ phận - Kĩ thuật dạy học cÁ nhân/cặp/toàn lớp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính Khởi động - GV yêu cầu HS trình bày tóm tắt những thuận lợi, khó khăn về tự nhiên, dân cư, xã hội đối với phát triển kinh tế của LB Nga. - GV nói: LB Nga có rất nhiều thuận lợi về tự nhiên, dân cư, xã hội đối với phát triển kinh tế. Trong thực tế, nền kinh tế của LB Nga đã phát triển như thế nào? Vì sao?

GV ( thuyết trình): Sau Cách mạng tháng I. QuÁ trình phát triển kinh tế Mười Nga (1917), LB Xô viết được thành 1. Liên bang Nga từng là trụ cột của lập. LB Nga đã từng là một thành viên trong LB Xô viết đây. Từ khi là thành viên của Liên Xô 68 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

Liên Xô cũ cho đến nay, nền kinh tế, xã hội của LB Nga đã phát triển như thế nào, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu mục I - QuÁ trình phát triển kinh tế. Các em hãy dựa vào SGK cho biết quÁ trình phát triển kinh tế của LB Nga được chia làm mấy giai đoạn.

Sau khi HS trả lời, GV chia nhóm và yêu cầu HS làm việc theo cặp đôi hoặc theo nhóm.

GV tổ chức hoạt động theo cặp/nhóm Bước 1: Các nhóm có số chẵn nghiên cứu mục 1 và 2 theo gợi ý. + Phân tích bảng số liệu 8.3 để chứng tỏ vai trò trụ cột của LB Nga trong Liên Xô cũ. + Nêu những khó khăn và tình hình kinh tế, xã hội của LB Nga trong thập niên 90 của thế kỉ XX và nguyên nhân.

Các nhóm có số lẻ nghiên cứu mục 3 theo gợi ý: + Chiến lược kinh tế mới của LB Nga gồm những điểm cơ bản nào? + Phân tích hình 8.6, kết hợp kênh chữ để thấy được những thay đổi lớn lao trong nền kinh tế Nga sau năm 2000. Nguyên nhân thành công và những khó khăn cần khắc phục.

Bước 2: Đại diện các nhóm trả lời, các HS khác bổ sung. Sau đó, GV chuẩn kiến thức.

- Đóng vai trò chính trong việc tạo dựng Liên Xô thành siêu cường.

2. Thời kì đầy khó khăn, biến động (thập niên 90 thế kỉ XX) - Khủng hoảng kinh tế, chính trị, vị trí, vai trò cường quốc giảm.

- Tốc độ tăng trưởng kinh tế âm.

- Nợ nước ngoài nhiều.

- Đời sống nhân dân gặp nhiều khó khăn.

3. Nền kinh tế đang đi lên để trở lại cường quốc a. Chiến lược kinh tế mới - Đưa nền kinh tế từng bước thoát khỏi khủng hoảng.

- Tiếp tục xây dựng nền kinh tế thị trường.

- Mở rộng ngoại giao, coi trọng châu á.

- Nâng cao đời sống nhân dân.

- Khôi phục lại vị trí cường quốc. b. Thành tựu - Sản lượng các ngành kinh tế tăng.

- Tốc độ tăng trưởng cao.

- Giá trị xuất siêu tăng liên tục.

- Thanh toán xong nợ nước ngoài.

- Nằm trong 8 nước có nền công nghiệp hàng đầu thế giới (G8).

Chuyển ý: LB Nga có rất nhiều thuận lợi về tự nhiên, dân cư, xã hội để phát triển công, nông nghiệp, dịch vụ. Vậy các ngành này phát triển và phân bố như thế nào?

HOẠT ĐỘNG 2: Tìm hiểu các ngành kinh tế 1. Mục tiêu - Kiến thức: - Trình bày và giải thích được một số ngành kinh tế chủ chốt và sự phân hoÁ lãnh thổ kinh tế LB Nga. - Hiểu quan hệ đa dạng giữa LB Nga và Việt Nam. - So sánh được đặc trưng của một số vùng kinh tế tập trung của Nga: Vùng Trung ương, Trung tâm đất đen, Vùng U-ran, vùng Viễn Đông.

- Kĩ năng: 69 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

+ Dựa vào bản đồ kinh tế / lược đồ các trung tâm công nghiệp chính, lược đồ phân bố sản xuất nông nghiệp của LB Nga để phân tích phân bố một số ngành kinh tế của LB Nga. + Dựa vào biểu đồ GDP, vào giá trị sản lượng một số ngành công nghiêp, nông nghiệp, xuất nhập khẩu của LB Nga để nhận xét tình hình phát triển kinh tế của LB Nga. - Thái độ: 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Sử dụng bản đồ - Phân tích bảng số liệu/biểu đồ - Đàm thoại gợi mở/ thuyết trình tích cực - Nghiên cứu tìm tòi bộ phận - Kĩ thuật dạy học cÁ nhân/cặp/toàn lớp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính II. Các ngành kinh tế 1. Công nghiệp 1.

GV tổ chức hoạt động cÁ nhân/cặp Bước 1: HS dựa vào bảng 8.4, hình 8.6 và kênh - Vai trò: là ngành xương sống của chữ trong SGK trả lời các câu hỏi: nền kinh tế.

- Công nghiệp có vai trò như thế nào trong nền + Các ngành công nghiệp truyền kinh tế LB Nga? thống: khai thác dầu khí, điện, khai - Đặc điểm cơ cấu của công nghiệp. thác kim loại, luyện kim, cơ khí, - Tình hình phát triển của các ngành công đóng tàu biển, sản xuất gỗ... nghiệp. + Khai thác dầu khí là ngành mũi - Sự phân bố của các trung tâm công nghiệp có nhọn. đặc điểm gì? Vì sao? + Các ngành công nghiệp hiện đại: Bước 2: GV yêu cầu HS trình bày, chỉ bản đồ điện tử, tin học, hàng không... là về sự phân bố của công nghiệp, các HS khác bổ cường quốc công nghiệp vũ trụ. sung. GV chuẩn xác kiến thức.

- Phân bố: Tập trung chủ yếu ở Đông Âu và Tây Xi-bia, U-ran.

Chuyển ý: LB Nga có điều kiện nào để phát triển nông nghiệp?

2. GV tổ chức hoạt động cÁ nhân/cặp Bước 1: HS dựa vào SGK, vốn hiểu biết: - Kể tên các nông sản chính của LB Nga. - Nêu tình hình phát triển nông nghiệp LB Nga. - Nêu tình hình phát triển ngành dịch vụ của LB Nga? Bước 2: HS trả lời. GV chuẩn xác kiến thức.

3. GV tổ chức hoạt động thảo luận cả lớp - Liên Xô trước đây (trong đó Nga có vai trò

2. Nông nghiệp + Sản lượng nhiều ngành tăng, đặc biệt lương thực tăng nhanh. + Các nông sản chính: lúa mì, khoai tây, củ cải đường, hướng dương, rau quả.

3. Dịch vụ - Cơ sở hạ tầng phát triển với đủ loại hình.

- Kinh tế đối ngoại là ngành quan trọng; là nước xuất siêu.

- Các trung tâm dịch vụ lớn nhất: Mat-xcơ-va, Xanh Pê-téc-pua.

III. Quan hệ Việt - Nga trong bối cảnh quốc tế mới Quan hệ truyền thống ngày càng

70 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

chính) đã giúp đỡ nước ta những gì trong kinh tế, khoa học, kỹ thuật,...?

- Em biết gì về quan hệ Việt - Nga trong giai đoạn hiện nay?

GV nói thêm về hai chuyến thăm chính thức của tổng thống Pu-tin, tháng 3/2001 và tháng 11/2006 nhân dịp Hội nghị thượng đỉnh APEC tại Việt Nam, và nêu những ngành công nghiệp hợp tác Nga - Việt: cơ khí luyện kim, điện, dầu khí, hoÁ chất...…

mở rộng, hợp tác toàn diện, Việt Nam là đối tác chiến lược của LB Nga.

HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP 1. Củng cố (1). Vai trò của công nghiệp trong kinh tế của Liên bang Nga? (Công nghiệp có vị trí: - Là ngành xương sống của nền kinh tế Liên bang Nga. - Cơ cấu đa dạng, gồm các ngành công nghiệp truyền thống và hiện đại).

(2) Quan hệ Nga - Việt trong bối cảnh hiện nay?

(- Quan hệ Nga - Việt là quan hệ truyền thống, được hai nước đặc biệt quan tâm.

- Ngày nay, quan hệ Nga - Việt được nâng lên tầm cao mới về lợi ích của cả hai bên. Hợp tác diễn ra trên nhiều mặt, toàn diện, kinh tế chính trị, văn hoá, khoa học kỹ thuật) 2. Kiểm tra, đánh giá (một số câu hỏi và bài tập) (1). LB Nga có vai trò quan trọng như thế nào trong Liên Xô cũ? a. Là một thành viên trong LB Xô viết. b. Có vai trò quan trọng trong LB Xô viết. c. Đóng vai trò chính trong việc tạo dựng Liên Xô thành cường quốc. d. Có số dân đông nhất trong LB Xô viết.

(2). Sắp xếp các ý ở cột A với cột B sao cho hợp lí: A. Nhóm ngành B. Ngành công nghiệp công nghiệp 1. Các ngành truyền thống a. Hàng không, vũ trụ, nguyên tử, điện tử của LB Nga tin học 2. Các ngành công nghiệp b. Năng lượng, chế tạo máy, luyện kim, hiện đại của LB Nga hàng không, vũ trụ c. Năng lượng, luyện kim, khai thác khoáng sản, gỗ, chế tạo máy, sản xuất giấy (3). Các trung tâm công nghiệp chủ yếu của LB Nga tập trung ở đâu? a. Đồng bằng Đông Âu, dãy U-ran, đồng bằng Tây Xi-bi-a. b. Dọc các tuyến giao thông quan trọng. c. Phía Nam và vùng phía Đông của đất nước. d. Đồng bằng Tây Xi Bia. 3. Chuẩn bị bài học tiếp theo - Làm bài tập 3 trong SGK. 71 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

- Nghiên cứu hình 8.10 SGK

Tiết 18: Ôn tập kiểm tra học kỳ 1 Tiết 19: Kiểm tra học kỳ 1

Bài 8. LIÊN BANG NGA Tiết 3 Thực hành Tìm hiểu sự thay đổi kinh tế và phân bố nông nghiệp của Liên bang Nga I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức Sau bài học, HS cần: - Biết phân tích, tổng hợp các số liệu để hiểu rõ hơn sự thay đổi của nền kinh tế LB Nga từ sau năm 2000.

- Đánh giá được LB Nga vẫn là cường quốc kinh tế vì có nhiều lĩnh vực mạnh và nổi tiếng hiện đang phấn đấu lấy lại vị trí đó.

2. Kĩ năng - Vẽ biểu đồ và phân tích tình hình phát triển kinh tế của LB Nga. 3. Thái độ II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Đối với giáo viên - Lược đồ công nghiệp, nông nghiệp LB Nga. 2. Đối với học sinh - Làm bài tập 3 trong SGK. - Nghiên cứu hình 8.10 SGK III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Ổn định lớp và kiểm tra bài cũ 2. Tiến trình dạy học HOẠT ĐỘNG : Tìm hiểu sự thay đổi GDP của Liên bang Nga 1. Mục tiêu - Kiến thức: - Biết phân tích, tổng hợp các số liệu để hiểu rõ hơn sự thay đổi GDP của LB Nga từ sau năm 2000.

- Kĩ năng: Vẽ và phân tích biểu đồ GDP - Thái độ: 72 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Phân tích bảng số liệu/biểu đồ - Thựa hành mẫu - Kĩ thuật dạy học cÁ nhân/toàn lớp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh GV nêu yêu cầu của bài thực hành: - Vẽ biểu đồ về sự thay đổi kinh tế của LB Nga. Nhận xét và giải thích sự thay đổi trên.

- Nhận xét lược đồ nông nghiệp của LB Nga. GV tổ chức hoạt động cÁ nhân Bước 1: - GV nêu câu hỏi: Với số liệu đã cho ở SGK bảng 8.5 cần thể hiện những loại biểu đồ nào?

(Gợi ý: vẽ biểu đồ cột, hoặc biểu đồ hướng).

- HS vẽ biểu đồ vào vở.

- GV cho hai em đại diện lên bảng vẽ biểu đồ: Bước 2: - GV yêu cầu cả lớp cùng quan sát nhận xét 2 biểu đồ đã vẽ ở trên bảng, chỉnh sửa những chỗ chưa chính xác, rút kinh nghiệm về vẽ biểu đồ.

- HS nhận xét về sự thay đổi GDP của LB Nga.

Nội dung chính

1. Vẽ biểu đồ Biểu đồ tỉ trọng của ba khu vực kinh tế trong GDP từ năm 1997-2005 của LB Nga.

HOẠT ĐỘNG 2: Tìm hiểu lược đồ nông nghiệp của LB Nga 1. Mục tiêu (Viết thường, in đậm) - Kiến thức: Biết sự phân bố nông nghiệp của Liên bang Nga - Kĩ năng: Đọc và phân tích bản đồ phân bố sản cuất nông nghiệp - Thái độ: 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Sử dụng bản đồ - Phân tích bảng số liệu/biểu đồ - Đàm thoại gợi mở - Nghiên cứu tìm tòi bộ phận - Kĩ thuật dạy học cÁ nhân/cặp/toàn lớp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính 73 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

GV tổ chức hoạt động cặp/nhóm Bước 1: HS quan sát hình 8.7 và trả lời câu hỏi của mục 2 trong SGK. GV gợi ý: - Sự phân bố: nêu tên vùng/khu vực; - Giải thích sự phân bố nông nghiệp: dựa vào điều kiện khí hậu, đất đai, dân cư, thị trường, ...

Bước 2: HS trình bày, GV giúp HS chuẩn xác kiến thức.

2. Nhận xét lược đồ nông nghiệp của LB Nga: + Cây lương thực (lúa mì): phân bố chủ yếu ở đồng bằng Đông Âu, Nam đồng bằng Tây Xi-bia, nơi có khí hậu ôn hoà, đất đai màu mỡ, đông dân cư. + Cây công nghiệp (củ cải đường): Đông Nam đồng bằng Đông Âu, nơi có khí hậu ấm, đất tốt và có các ngành công nghiệp chế biến. + Rừng: tập trung ở phía đông (rừng Tai-ga), nơi có nhiều núi, cao nguyên, khí hậu ôn đới lục địa.

HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP 1. Củng cố Sự phân bố nông nghiệp của Liên bang Nga : - Quỹ đất nông nghiệp lớn (200 triệu ha), khí hậu ôn đới và cận nhiệt đới tạo điều kiện cho Liên bang Nga trồng được nhiều loại cây (cây lương thực, cây công nghiệp, cây ăn quả và rau), phát triển chăn nuôi.

- Cây lương thực được trồng nhiều ở phần lãnh thổ thuộc đồng bằng Đông Âu, nam đồng bằng Tây Xi-bia.

2. Kiểm tra, đánh giá (1). Cây lúa mì được trồng chủ yếu ở phần lãnh thổ thuộc đồng bằng Đông Âu vì nơi đây có: A. đất đai khÁ màu mỡ, khí hậu ôn đới.

B. đất đai màu mỡ, khí hậu giá lạnh.

C. địa hình thấp, trũng, có nguồn nước dồi dào.

D. địa hình cao xen lẫn đồi núi.

(2). Củ cải đường phân bố chủ yếu ở A. phần đất thuộc đồng bằng Đông Âu B. đồng bằng Tây Xi-bia.

C. phía Nam của phần đất thuộc đồng bằng Đông Âu.

D. phía Nam đồng bằng Tây Xi-bia.

(3). Ngành chăn nuôi của Liên bang Nga phát triển chủ yếu ở A. khắp đất nước Nga. B. đồng bằng Đông Âu, Nam đồng bằng Tây Xi-bia, Nam cao nguyên Trung Xi-bia.

C. đồng bằng Đông Âu, đồng bằng Tây Xi-bia.

D. miền núi và cao nguyên phía Đông sông Ê-nit-xây (4). Rừng của Liên bang Nga phân bố chủ yếu ở ?

A. Đồng bằng Đông Âu.

B. Đồng bằng Tây Xi-bia.

C. Vùng núi và cao nguyên phía đông sông Ê-nit-xây.

D. Miền phía Bắc của đất nước.

74 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

(5). Dựa vào hình 8.10 (Phân bố sản xuất nông nghiệp LB Nga) a. Hãy cho biết cây lương thực, cây công nghiệp của Liên bang Nga được trồng chủ yếu ở đâu? Tại sao? b. Rừng của Liên bang Nga phân bố nhiều ở đâu? Tại sao?

3. Chuẩn bị bài học tiếp theo - Hoàn thiện bài thực hành - Xác định vị trí của Nhật Bản trên bản đồ thế giới - Tìm, sưu tầm tư liệu liên quan đến Nhạt Bản

Bài 9. NHẬT BẢN Tiết 1. Tự nhiên, dân cư và tình hình phát triển kinh tế I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức - Biết vị trí địa lí, phạm vi lãnh thổ Nhật Bản.

- Trình bày được đặc điểm tự nhiên, tài nguyên thiên nhiên và phân tích được những thuận lợi, khó khăn của chúng đối với sự phát triển kinh tế. + Địa hình chủ yếu là núi trung bình và thấp, khí hậu gió mùa, nghèo tài nguyên, lắm thiên tai, ít đồng bằng, sông ngòi ngắn, dốc; nhiều núi lửa, động đất. + Nằm trong khu vực khí hậu gió mùa, mưa nhiều. Phía bắc có khí hậu ôn đới, phía nam có khí hậu cận nhiệt đới. + Nghèo khoáng sản. + Thuận lợi và khó khăn đối với phát triển kinh tế: - Phân tích được các đặc điểm dân cư và ảnh hưởng của chúng tới kinh tế. Đông dân, tốc độ tăng dân số hàng năm thấp và đang giảm dần, tỉ lệ người già trong dân cư ngày càng lớn (dân số đang già đi), tuổi thọ trung bình cao dẫn đến thiếu nhân công lao động.

- Trình bày và giải thích được sự phát triển qua các giai đoạn của kinh tế Nhật Bản o Giai đoạn sau chiến tranh thế giới thứ hai (1945- 1952). o Giai đoạn khôi phục ngang mức trước chiến tranh và phát triển với tốc độ cao (1955 – 1973). o Giai đoạn suy giảm do khủng hoảng dầu mỏ (những năm 1973 - 1974 và 1979 – 1980). o Nhờ điều chỉnh chiến lược phát triển kinh tế nên GDP lại tăng (1986- 1990) sau đó tốc độ tăng trưởng kinh tế đã chậm lại. o Hiện nay, Nhật Bản đứng thứ hai thế giới về kinh tế (tổng GDP), khoa học - kĩ thuật, tài chính (sau Hoa Kì).

2. Kĩ năng + Sử dụng bản đồ/ lược đồ tự nhiên để nhận biết và trình bày đặc điểm địa hình, tài nguyên khoáng sản của Nhật Bản. + Đọc và phan tích bảng số liệu để thấy được các giai đoạn phát triển kinh tế Nhật Bản 3. Thái độ II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Đối với giáo viên - Bản đồ tự nhiên Nhật Bản.

- Bảng 9.1. Xu hướng biến động dân số Nhật Bản, phóng to theo SGK. 75 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

- Tranh ảnh về núi Phú Sĩ, trang phục Kimônô, các võ sĩ Sumô, hoa anh đào,...

2. Đối với học sinh - Xác định vị trí của Nhật Bản trên bản đồ thế giới - Tìm, sưu tầm tư liệu lien quan đến Nhạt Bản III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Ổn định lớp và kiểm tra bài cũ (1). Dựa vào bảng 8.5 (GDP của Liên bang Nga qua các năm), SGK địa lí 11, nêu nhận xét về tốc độ tăng trưởng GDP của Liên bang Nga. (2). Tại sao từ năm 1990 đến năm 2004; GDP của Liên bang Nga liên tục tăng nhanh 2. Tiến trình dạy học HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu điều kiện tự nhiên của Nhật Bản 1. Mục tiêu - Kiến thức: - Biết vị trí địa lí, phạm vi lãnh thổ Nhật Bản.

- Trình bày được đặc điểm tự nhiên, tài nguyên thiên nhiên và phân tích được những thuận lợi, khó khăn của chúng đối với sự phát triển kinh tế.

- Kĩ năng: Sử dụng bản đồ/ lược đồ tự nhiên để nhận biết và trình bày đặc điểm địa hình, tài nguyên khoáng sản của Nhật Bản - Thái độ: 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Sử dụng bản đồ - Phân tích ảnh - Đàm thoại gợi mở/ thuyết trình tích cực/nêu vấn đề - Nghiên cứu tìm tòi bộ phận - Kĩ thuật dạy học cÁ nhân/toàn lớp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính Mở bài: Sau chiến tranh thế giới thứ hai, Nhật trở thành nước bại trận, phải xây dựng mọi thứ từ trên điêu tàn đổ nát, trên một đất nước quần đảo, nghèo tài nguyên khoáng sản, lại thường xuyên đối mặt với thiên tai. Thế nhưng chỉ hơn một thập niên sau, Nhật Bản đã trở thành một cường quốc về kinh tế. Điều kì diệu ấy có được từ đâu?

I. Điều kiện tự nhiên - Đất nước quần đảo, ở phía GV tổ chức hoạt động cÁ nhân Bước 1: Yêu cầu HS quan sát hình 9.2. Tự nhiên Đông châu á, dài trên 3800km.

Nhật Bản, kết hợp với bản đồ tự nhiên Nhật Bản treo - Gồm 4 đảo lớn và hàng tường và vốn hiểu biết trả lời các câu hỏi: nghìn đảo nhỏ.

- Xác định vị trí địa lí Nhật Bản.

- Có các dòng biển nóng và - Mô tả đặc điểm địa hình, sông ngòi của Nhật Bản. lạnh gặp nhau  nhiều ngư - Với vị trí địa lí đó, Nhật Bản có khí hậu gì? trường lớn.

- Hãy mô tả đặc điểm các dòng biển của Nhật Bản và hệ quả của chúng.

76 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

Thiên nhiên Nhật Bản có thuận lợi, khó khăn gì với sự phát triển kinh tế?

Bước 2: HS trình bày và chỉ bản đồ, các HS khác bổ - Địa hình chủ yếu đồi núi; sung và chuẩn kiến thức. GV tiểu kết và bổ sung kiến sông ngắn, dốc; bờ biển nhiều thức vũng, vịnh; đồng bằng ven biển - Toàn bộ quần đảo có khoảng 1040 đảo lớn nhỏ tạo nhỏ hẹp. thành một vòng cung đảo. Có 4 đảo chính là: Hô-cai-đô, - Khí hậu gió mùa, thay đổi từ Hôn-xu, Xi-cô-cư và Kiu-xiu. Là khu vực mà các hoạt Bắc xuống Nam (ôn đới và đới động kiến tạo vẫn còn tiếp diễn. Động đất núi lửa thường cận nhiệt). xuyên xảy ra, trên cả lục địa lẫn dưới biển. Có khoảng - Nghèo tài nguyên: sắt, than, 150 ngọn núi lửa, trong đó có tới 40 ngọn đang hoạt đồng,... động. Phú Sĩ là ngọn núi lửa đang hoạt động và là đỉnh cao nhất Nhật Bản (3776m). Trên đỉnh núi quanh năm tuyết phủ, phong cảnh đẹp, hùng vĩ, đã trở thành biểu tượng của nước Nhật, thu hút nhiều khách du lịch.

- Lãnh thổ Nhật Bản nằm trên các vĩ độ: 20025’ đến 45033’ (kể cả một số đảo nhỏ) kéo dài theo hướng Bắc Nam. Khí hậu và cảnh quan thiên nhiên thay đổi từ Bắc xuống Nam. Khí hậu ẩm ướt (1000-3000mm/năm).

- Sông ngắn, dốc, nước chảy xiết, có giá trị thủy điện và tưới tiêu. Bờ biển chia cắt mạnh tạo nhiều vũng, vịnh kín, thuận lợi cho tàu bè trú ngụ và xây dựng các hải cảng.

HOẠT ĐỘNG 2: Tìm hiểu dân cư Nhật Bản 1. Mục tiêu - Kiến thức: - Phân tích được các đặc điểm dân cư và ảnh hưởng của chúng tới kinh tế: Đông dân, tốc độ tăng dân số hàng năm thấp và đang giảm dần, tỉ lệ người già trong dân cư ngày càng lớn (dân số đang già đi), tuổi thọ trung bình cao dẫn đến thiếu nhân công lao động.

- Kĩ năng: + Phân tích bảng số liệu để thấy được tình hình phát triển dân số Nhạt Bản qua các thời kì - Thái độ: 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Sử dụng bản đồ - Phân tích bảng số liệu - Đàm thoại gợi mở/ thuyết trình tích cực - Nghiên cứu tìm tòi bộ phận - Kĩ thuật dạy học cÁ nhân/cặp/toàn lớp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính II. Dân cư GV tổ chức hoạt động cÁ nhân/cặp Bước 1: HS làm phiếu học tập 1 từ câu 1  - Là nước đông dân 9, sau đó từng cặp thảo luận câu 10.

77 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

GV treo phiếu học tập trên bảng - Tốc độ tăng dân số hàng năm Bước 2: Yêu cầu cả lớp lần lượt trả lời từ câu thấp và giảm dần (0,1%, 2005).

1 đến câu 9. Cho lớp thảo luận câu 10.

- Tỉ lệ người già trong dân cư ngày Bước 3: GV chuẩn xác kiến thức. Sau đó bổ càng lớn  thiếu nguồn lao động, sung thêm về đặc điểm của dân cư Nhật Bản và sức ép lớn đến KT-XH tác động của chúng đến phát triển kinh tế.

- Lao động cần cù, tính kỉ luật và GV kể cho HS nghe một số mẩu chuyện về tinh thần trách nhiệm cao, coi trọng dân cư Nhật Bản thể hiện rõ đặc tính cần cù, có giáo dục tinh thần trách nhiệm cao, ham học.

HOẠT ĐỘNG 2: Tìm hiểu Tình hình phát triển kinh tế 1. Mục tiêu (Viết thường, in đậm) - Kiến thức: Trình bày và giải thích được sự phát triển qua các giai đoạn của kinh tế Nhật Bản o Giai đoạn sau chiến tranh thế giới thứ hai (1945- 1952). o Giai đoạn khôi phục ngang mức trước chiến tranh và phát triển với tốc độ cao (1955 – 1973). o Giai đoạn suy giảm do khủng hoảng dầu mỏ (những năm 1973 - 1974 và 1979 – 1980). o Nhờ điều chỉnh chiến lược phát triển kinh tế nên GDP lại tăng (1986- 1990) sau đó tốc độ tăng trưởng kinh tế đã chậm lại. o Hiện nay, Nhật Bản đứng thứ hai thế giới về kinh tế (tổng GDP), khoa học - kĩ thuật, tài chính (sau Hoa Kì).

- Kĩ năng: + Đọc và phan tích bảng số liệu để thấy được các giai đoạn phát triển kinh tế Nhật Bản - Thái độ: 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Sử dụng bản đồ - Phân tích bảng số liệu - Đàm thoại gợi mở/ thuyết trình tích cực - Nghiên cứu tìm tòi bộ phận - Kĩ thuật dạy học cÁ nhân/cặp/toàn lớp 3. Các bước hoạt động Nội dung chính Hoạt động của giáo viên và học sinh 1. GV tổ chức hoạt động cả lớp Bước 1: GV đặt vấn đề: Tại sao từ một nền kinh tế suy sụp nghiêm trọng sau chiến tranh, từ 1950 đến 1973 Nhật Bản đã có tốc độ tăng trưởng kinh tế cao đến vậy?

Bước 2: GV phân tích các nguyên nhân chủ yếu, kèm ví dụ minh họa (phần phụ lục). Giải thích thuật ngữ: kinh tế 2 tầng.

III. Tình hình phát triển kinh tế 1. Giai đoạn 1950 - 1973 a. Tình hình - Nhanh chóng khôi phục nền kinh tế suy sụp nghiêm trọng sau chiến tranh (1952) và phát triển cao độ (1955 - 1973) - Tốc độ tăng trưởng cao. b. Nguyên nhân: - Chú trọng đầu tư hiện đại hóa công nghiệp, tăng vốn, áp dụng kĩ

78 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

2. GV tổ chức hoạt động cả lớp - GV nêu thông tin: Từ sau 1973, tốc độ tăng trưởng kinh tế Nhật Bản giảm xuống, đến năm 1980 chỉ đạt 2,6%.

- GV hỏi: Nguyên nhân nào làm cho nền kinh tế Nhật Bản giảm sút nhanh đến vậy? Chính phủ Nhật Bản đã có chính sách gì để khôi phục nền kinh tế?

GV giảng giải về các giải pháp điều chỉnh chiến lược phát triển và nêu kết quả đạt được.

3. GV tổ chức hoạt động cặp Bước 1: Các cặp nghiên cứu bảng 9.3, nhận xét về tình hình phát triển nền kinh tế Nhật Bản.

Gợi ý: - Nhận xét tốc độ tăng trưởng GDP giai đoạn 1990 - 2001.

- Nhận xét tốc độ tăng trưởng GDP giai đoạn 2003 - 2005.

- Rút ra kết luận.

Bước 2: Tiếp nối trả lời của HS, GV giảng giải nội dung cuối.

thuật mới.

- Tập trung cao độ phát triển các ngành then chốt, có trọng điểm theo từng giai đoạn.

- Duy trì cơ cấu kinh tế 2 tầng.

2. Giai đoạn 1973 - 2005 - 1973 -1974 và 1979 - 1980, tốc độ giảm (2,6%, 1980), lí do: khủng hoảng dầu mỏ.

- 1986 - 1980, tăng 5,3% do điều chỉnh chiến lược kinh tế.

- Từ năm 1991 tốc độ chậm lại.

HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP 1. Củng cố (1). Nêu đặc điểm phân bố dân cư của Nhật Bản (- Mật độ dân số cao, phân bố dân cư không đều, 90% dân cư tập trung ở các thành phố và đồng bằng ven biển.

- Tỉ lệ dân thành thị cao (79% năm 2004) - Người lao động có trình độ văn hoÁ cao, cần cù, tự giác và có tinh thần trách nhiệm cao.)

(2). Tại sao thời kỳ 1955 - 1973: kinh tế Nhật Bản tăng trưởng cao, GDP tăng từ 7,8%  18,8% một năm?

(Nguyên nhân: + Chú trọng hiện đại hoÁ công nghiệp, tăng vốn, áp dụng kỹ thuật mới. + Tập trung cao độ phát triển những ngành then chốt, trọng điểm theo từng giai đoạn. + Duy trì cơ cấu kinh tế hai tầng, vừa phát triển các xí nghiệp lớn, vừa duy trì những tổ chức nhỏ, thủ công) 2. Kiểm tra, đánh giá (1). Nhân tố chính làm cho khí hậu Nhật Bản phân hóa thành khí hậu ôn đới và khí hậu cận nhiệt đới là 79 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

A. Nhật Bản là một quần đảo.

B. Nhật Bản nằm trong khu vực gió mùa.

C. các dòng biển nóng và lạnh.

D. lãnh thổ trải dài theo hướng Bắc Nam. (2). Nhật Bản có khí hậu A. ôn đới và cận nhiệt đới.

B. ôn đới gió mùa và cận nhiệt gió mùa.

C. nhiệt đới và cận nhiệt đới.

D. nhiệt đới gió mùa và cận nhiệt gió mùa.

(3). Các vùng biển quanh Nhật Bản có nhiều cá là do A. Nhật Bản ở vùng khí hậu gió mùa.

B. biển Nhật Bản không bị đóng băng vào mùa đông.

C. Nhật Bản ở nơi có nhiều động đất, núi lửa.

D. Có các dòng hải lưu nóng và lạnh gặp nhau.

(4). Dân cư Nhật Bản tập trung chủ yếu ở đâu?

A. Các đảo Hô-cai-đô và Kiu-xiu.

B. Các thành phố lớn và vùng đồng bằng duyên hải.

C. Đảo Hôn-su và đảo Xi-cô-cư.

D. Các vùng núi có cảnh quan đẹp.

(5). Dựa vào bảng dưới đây: Tổng sản phẩm trong nước của Nhật Bản theo giá thực tế 1985 - 2004 1990 1995 2000 2002 2004 Năm 1985 Tổng sản 1343 2970 5217 4746 3972 4623 phẩm trong ,3 ,1 ,6 ,1 ,5 ,4 nước (Nguồn: Số liệu kinh tế các nước và vùng lãnh thổ trên thế giới - NXB Thống kê, Hà Nội 2006) Nêu nhận xét về sự thay đổi tổng sản phẩm trong nước của Nhật Bản ở giai đoạn trên.

3. Chuẩn bị bài học tiếp theo (1). Làm bài tập 3 trong phần Câu hỏi và bài tập, trang 75 SGK. (2). Tìm hiểu những thành tựu thần kì của nền kinh tế Nhật Bản (có thể lựa chọn một ngành nổi bật và một hãng nổi tiếng, tìm những tài liệu có liên quan đến ngành đó, hãng đó từ sách, báo, internet, TV, radio,...).

PHỤ LỤC * Phiếu học tập: Dựa vào bảng 9.1. Xu hướng biến động dân số Nhật Bản, hoàn thành bài tập sau:

80 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

1. Từ năm 1950 đến 2005, dân số Nhật Bản: A. Tăng B. Giảm 2. Từ năm 2005 đến 2025, dân số Nhật Bản: A. Tăng B. Giảm 3. Tỉ lệ trẻ em dưới 15 tuổi từ 1950 đến 2025: A. Tăng B. Giảm.

4. Tỉ lệ trẻ em dưới 15 tuổi năm 2025 kém năm 1950: A. 2 lần.

B. 3 lần.

5. Tỉ lệ người trong độ tuổi từ 15 - 39 từ năm 1950 đến 1970: A. Tăng.

B. Giảm.

6. Tỉ lệ người trong độ tuổi từ 15 - 39 từ năm 1970 đến 2025: A. Tăng.

B. Giảm.

7. Tỉ lệ người trong độ tuổi từ 40 - 64 từ năm 1950 đến 2025: A. Tăng.

B. Giảm.

8. Tỉ lệ người trên 65 từ năm 1950 đến 2025: A. Tăng.

B. Giảm.

9. Tỉ lệ người trên 65 tuổi năm 2025 gấp... so với năm 1950: A. 5 lần.

B. 5.65 lần 10. Dựa vào kết quả trên, em hãy cho biết dân số Nhật Bản đang diễn biến theo xu hướng nào? Điều ấy tác động như thế nào đến phát triển kinh tế xã hội?

Bài 9. NHẬT BẢN Tiết 2. Các ngành kinh tế và các vùng kinh tế I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức - Trình bày và giải thích được sự phát triển và sự phân bố của những ngành kinh tế chủ chốt: - Trình bày và giải thích được sự phân bố một số ngành sản xuất tại vùng kinh tế phát triển ở đảo Hôn- su và Kiu- xiu.

2. Kĩ năng - Sử dụng bản đồ kinh tế/ lược đồ các trung tâm công nghiệp chính, phân bố sản xuất nông nghiệp để nhận biết và trình bày đặc điểm phân bố một số ngành công nghiệp, nông nghiệp của Nhật Bản.

- Nhận xét các số liệu, tư liệu về thành tựu phát triển kinh tế của Nhật Bản.

81 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

3. Thái độ II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Đối với giáo viên - Bản đồ tự nhiên Nhật Bản - Bản đồ kinh tế Nhật Bản.

- Tranh ảnh một số sản phẩm công nghiệp, nông nghiệp Nhật Bản.

2. Đối với học sinh (1). Làm bài tập 3 trong phần Câu hỏi và bài tập, trang 75 SGK. (2). Tìm hiểu những thành tựu thần kì của nền kinh tế Nhật Bản (có thể lựa chọn một ngành nổi bật và một hãng nổi tiếng, tìm những tài liệu có liên quan đến ngành đó, hãng đó từ sách, báo, internet, TV, radio,...).

III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Ổn định lớp và kiểm tra bài cũ (1) Nêu những khó khăn và thuận lợi về điều kiện tự nhiên trong phát triển kinh tế của Nhạt Bản (2) Nêu những khó khăn và thuận lợi về điều kiện dân cư – xã hội trong phát triển kinh tế của Nhạt Bản 2. Tiến trình dạy học HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểusự phát triển các ngành kinh tế của Nhạt Bản 1. Mục tiêu - Kiến thức: - Trình bày và giải thích được sự phát triển và sự phân bố của những ngành kinh tế chủ chốt: + Dịch vụ: +Công nghiệp đứng thứ hai thế giới; Một số ngành đứng hàng đầu thế giới: Máy công nghiệp, thiết bị diện tử, người máy, tàu biển, ô tô, vô tuyến truyền hình, máy ảnh, sản phẩm tơ tằm và tơ sợi tổng hợp. rong cơ cấu công nghiệp: +Nông nghiệp: +Phân bố của các ngành kinh tế chủ chốt + Các thành phố lớn, các trung tâm kinh tế: Tô- ki- ô, Cô-bê, Hi-rô-si-ma,…

- Kĩ năng: - Sử dụng bản đồ kinh tế/ lược đồ các trung tâm công nghiệp chính, phân bố sản xuất nông nghiệp để nhận biết và trình bày đặc điểm phân bố một số ngành công nghiệp, nông nghiệp của Nhật Bản.

- Thái độ: 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Sử dụng bản đồ - Phân tích bảng số liệu/biểu đồ - Đàm thoại gợi mở/ thuyết trình tích cực - Nghiên cứu tìm tòi bộ phận - Kĩ thuật dạy học cÁ nhân/cặp/toàn lớp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính Mở bài: Bài học trước đã cho chúng ta biết những nguyên nhân cơ bản giúp Nhật Bản đạt 82 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

được những bước tiến diệu kì từ những điêu tàn đổ nát trong thế chiến thứ II. Hôm nay, chúng ta sẽ tìm hiểu thành quả cụ thể của nền kinh tế Nhật Bản.

1. GV tổ chức hoạt động toàn lớp GV yêu cầu HS đọc SGK trả lời nhanh các câu hỏi sau: - Vị trí của giá trị sản lượng công nghiệp Nhật Bản trên trường quốc tế.

- Em biết gì về những sản phẩm công nghiệp nổi tiếng của Nhật Bản?

GV kể một vài câu chuyện nhỏ về thành tựu kinh tế của Nhật Bản.

2. GV tổ chức hoạt động nhóm GV chia lớp thành nhiều nhóm nhỏ từ 4 đến 6 em tùy theo điều kiện của lớp.

Bước 1: Yêu cầu các nhóm đọc bảng 9.4, SGK, trang 79; Lược đồ Các trung tâm công nghiệp chính của Nhật Bản và dựa vào kiến thức bản thân, hãy trình bày những sản phẩm nổi tiếng của công nghiệp Nhật Bản. Lưu ý minh họa sự phân bố các ngành công nghiệp liên quan đến sản phẩm ấy trên lược đồ.

Bước 2: Đại diện các nhóm lên trình bày và chỉ bản đồ.

Gợi ý: Các nhóm lưu ý những vấn đề sau: - Xác định các ngành công nghiệp chính, những sản phẩm chính của từng ngành. Xác định mức độ tập trung và đặc điểm phân bố của công nghiệp Nhật Bản.

- Tìm những nét đặc trưng của từng sản phẩm: vị trí của chúng trên trường quốc tế, tỉ trọng của chúng trong sản lượng xuất khẩu của công nghiệp Nhật Bản, công nghiệp thế giới, tỉ trọng của chúng trong giá trị sản lượng công nghiệp Nhật Bản,...

- Các nhóm có thể bàn bạc, trao đổi, cử đại diện của nhóm lên trình bày với tư cách một HS hoặc đóng vai đại diện các hãng nổi tiếng lên tiếp thị cho các sản phẩm của hãng mình.

Bước 3: GV nhận xét cho từng nhóm và chuẩn xác kiến thức.

3. GV tổ chức hoạt động toàn lớp Bước 1: GV giảng thuật và giảng giải về thương mại, tài chính ngân hàng, GTVT biển

I. Các ngành kinh tế 1. Công nghiệp - Đứng thứ 2 thế giới sau Hoa Kì.

- Các ngành chính: (Bảng 9.4, SGK) - Mức độ tập trung cao, nhiều nhất là trên đảo Hônsu. Các trung tâm công nghiệp tập trung chủ yếu ở ven biển, đặc biệt phía Thái Bình Dương.

2. Dịch vụ - Cường quốc thương mại, tài chính.

- Đứng thứ 4 thế giới về thương mại.

- Bạn hàng khắp nơi trên thế giới nhưng quan trọng nhất là: Hoa Kì, Trung Quốc, EU, Đông Nam á.

- Ngành tài chính ngân hàng phát triển hàng đầu thế giới.

3. Nông nghiệp

83 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

của Nhật Bản. Nhấn mạnh các ý sau: - Xuất khẩu trở thành động lực của sự tăng trưởng kinh tế Nhật Bản. Trước đây đứng thứ ba thế giới, nhưng gần đây đã tụt lại sau Trung Quốc (sau Hoa Kì, CHLB Đức). Bạn hàng thương mại quan trọng nhất là: Hoa Kì, Trung Quốc, EU, Đông Nam á, Ô-xtrây-li-a. GTVT biển có vai trò vô cùng quan trọng.

- Kể một số mẫu chuyện về ngành dịch vụ Bước 2: Yêu cầu HS xác định trên bản đồ các cảng lớn của Nhật Bản: Cô-bê, I-ô-cô-hama, Tô-ki-ô, Ô-xa-ca. Giải thích tại sao GTVT biển có vị trí không thể thiếu đối với Nhật Bản.

4. GV tổ chức hoạt động cặp/cá nhân Bước 1: Đọc SGK, thảo luận, hoàn thành phiếu học tập Bước 2: Đại diện HS lên trình bày, GV chuẩn xác kiến thức.

a. Đặc điểm - Giữ vai trò thứ yếu (1% trong GDP) - Đất nông nghiệp ít (14% lãnh thổ).

- Phát triển theo hướng thâm canh.

- Đánh bắt và nuôi trồng thủy sản được chú trọng b. Phân loại - Trồng trọt: lúa gạo, chè, thuốc lá, dâu tằm.

- Chăn nuôi: bò, lợn, gà.

- Đánh bắt hải sản: cÁ thu, cÁ ngừ, tôm cua.

- Nuôi trồng hải sản: tôm, sò, ốc, rau câu, trai lấy ngọc.

HOẠT ĐỘNG 2: Tìm hiểu bốn vùng kinh tế gắn với bốn đảo lớn của Nhật Bản 1. Mục tiêu - Kiến thức: Trình bày và giải thích được sự phân bố một số ngành sản xuất tại vùng kinh tế phát triển ở đảo Hôn- su và Kiu- xiu.

- Kĩ năng: Sử dụng bản đồ kinh tế/ lược đồ kinh tế Nhật Bản - Thái độ: 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Sử dụng bản đồ - Phân tích bảng số liệu - Đàm thoại gợi mở/ thuyết trình tích cực - Kĩ thuật dạy học cá nhân/cặp/toàn lớp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính GV tổ chức hoạt động cÁ nhân II. Bốn vùng kinh tế gắn Bước 1: Yêu cầu HS lên xác định 4 đảo chính với bốn đảo lớn 84 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

của Nhật Bản. Dựa vào hình 9.4 xác định các trung tâm công nghiệp Tô-ki-ô, I-ô-cô-ha-ma, ô-xa-ca, Phu-cô, xa-pô-rô và các ngành công nghiệp của mỗi trung tâm Bước 2: Yêu cầu HS điền các 4 đảo chính và các TTCN ở Nhật Bản vào lược đồ trống (được phát từ giờ học trước).

- Hôn-su - Kiu-xiu - Xi-cô-cư - Hô-cai-đô

HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP 1. Củng cố (1). Nêu vai trò của ngành dịch vụ trong nền kinh tế Nhật Bản?

(2). Chứng minh Nhật Bản là quốc gia có trình độ phát triển công nghiệp cao?

2. Kiểm tra, đánh giá (1). Dựa vào hình 9.5 (Các trung tâm công nghiệp chính của Nhật Bản) và kiến thức đã học, nhận xét về sự phân bố các trung tâm công nghiệp của Nhật Bản và giải thích.

(2). Ngành công nghiệp chiếm 40% giá trị hàng công nghiệp xuất khẩu của Nhật Bản là A. công nghiệp điện tử.

B. công nghiệp chế tạo.

C. công nghiệp dệt.

D. xây dựng và công trình công cộng.

(3). Nhật Bản chiếm khoảng 60% tổng số A. tàu biển xuất khẩu của thế giới.

B. xe gắn máy, rô bốt sản xuất của thế giới.

C. sản phẩm công nghệ tin học của thế giới D. ô tô sản xuất của thế giới.

(4). Khó khăn lớn nhất trong sản xuất công nghiệp của Nhật Bản là A. thiếu lao động.

B. thiếu mặt bằng sản xuất.

C. thiếu tài nguyên.

D. thiếu tài chính .

(5). Năm 2004 dịch vụ chiếm tỉ lệ A. 65% giá trị GDP của Nhật Bản.

B. 66% giá trị GDP của Nhật Bản.

C. 67% giá trị GDP của Nhật Bản.

D. 68% giá trị GDP của Nhật Bản.

3. Chuẩn bị bài học tiếp theo (1). Làm bài tập 3, SGK Địa 11 (2). Tìm hiểu phong tục trà đạo của người Nhật Bản.

Bài 9. NHẬT BẢN Tiết 3. Thực hành Tìm hiểu về hoạt động kinh tế đối ngoại của nhật bản I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức - Hiểu và trình bày được đặc điểm của các hoạt động kinh tế đối ngoại của Nhật Bản: tình 85 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

hình xuất nhập khẩu, đầu tư trực tiếp nước ngoài.

2. Kĩ năng - Biết chọn và vẽ biểu đồ thích hợp thể hiện giá trị xuất-nhập khẩu qua các năm.

- Nhận xét, phân tích hoạt động xuất - nhập khẩu và đầu tư trực tiếp nước ngoài thông qua các bảng số liệu, bảng thông tin.

3. Thái độ II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Đối với giáo viên - Bảng 9.5. Giá trị xuất khẩu và nhập khẩu của Nhật Bản (phóng to theo SGK) - Các bảng thông tin (phóng to theo SGK) - Bản đồ các nước trên thế giới.

2. Đối với học sinh (1). Làm bài tập 3, SGK Địa 11 (2). Tìm hiểu phong tục trà đạo của người Nhật Bản.

III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Ổn định lớp và kiểm tra bài cũ 2. Tiến trình dạy học HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu… (gắn với đề mục trong SGK) 1. Mục tiêu - Kiến thức: Biết được giá trị xuất nhập khẩu của Nhật Bản qua các thời kì - Kĩ năng: Biết chọn và vẽ biểu đồ thích hợp thể hiện giá trị xuất-nhập khẩu qua các năm - Thái độ: 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Phân tích bảng số liệu - Làm mẫu - Đàm thoại gợi mở - Kĩ thuật dạy học cÁ nhân/cặp/toàn lớp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính Mở bài: GV hỏi: Nhật Bản đứng thứ mấy thế giới về thương mại? Sau các nước nào? Bài thực hành hôm nay sẽ giúp các em hiểu cụ thể hơn về ngành thương mại của nước Nhật qua 2 hoạt động cơ bản là Xuất nhập khẩu và Đầu tư trực tiếp nước ngoài.

GV yêu cầu HS đọc SGK và nêu hai nhiệm vụ chính của bài thực hành.

Vẽ biểu đồ I. Bài tập số 1: Vẽ biểu đồ Vẽ biểu đồ thể hiện giá trị xuất nhập khẩu của Nhật Bản: GV tổ chức hoạt động toàn lớp/ cÁ nhân - Cách tốt nhất là vẽ biểu đồ hình - HS đọc và phân tích yêu cầu của đề bài. Xác cột, mỗi năm có hai cột, một cột định các loại biểu đồ có thể vẽ để thể hiện nội thể hiện giá trị xuất khẩu, một cột dung trên. Sau đó thảo luận để chọn được dạng 86 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

biểu đồ thích hợp nhất. thể hiện giá trị nhập khẩu - GV tiểu kết: Có thể biểu thị nội dung trên bằng - Hoặc có thể lựa chọn biểu đồ nhiều dạng biểu đồ: tròn, cột ghép, cột chồng, miền. nhưng phù hợp hơn cả là biểu đồ cột.

(Lưu ý: Có thể hướng dẫn HS về nhà xử lí số liệu ở cuối tiết học trước) GV tổ chức hoạt động toàn lớp/ cÁ nhân Bước 1: GV hướng dẫn HS cách vẽ biểu đồ cột và yêu cầu HS vẽ ngay trên tờ giấy đã chuẩn bị sẵn ở nhà và một HS lên vẽ trên bảng.

Bước 2: Sau khi HS đã vẽ xong, yêu cầu cả lớp nhận xét biểu đồ vẽ trên bảng, GV chỉnh sửa nếu cần.

HOẠT ĐỘNG 2: Tìm hiểu hoạt động kinh tế đối ngoại của Nhật Bản 1. Mục tiêu - Kiến thức: Biết được hoạt động kinh tế đối ngoại của Nhật Bản rất phát triển, không chỉ bao gồm các hoạt động xuất, nhập khẩu hàng hóa mà còn có các hoạt động đầu tư trực tiếp ra nước ngoài, viện trợ phát triển chính thức cho các nước đang phát triển…

- Kĩ năng: Đọc thông tin để phân tích, rút ra nhận xét - Thái độ: 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Phân tích bảng thông tin - Đàm thoại gợi mở/ thuyết trình tích cực - Nghiên cứu tìm tòi bộ phận - Kĩ thuật dạy học cÁ nhân/nhóm 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính GV tổ chức hoạt động theo nhóm nhỏ Bước 1: Chia lớp ra thành các nhóm từ 4 đến 6 em tùy theo tình hình cụ thể của từng lớp. Các nhóm đọc các bản thông tin, bảng số liệu, kết hợp với biểu đồ đã vẽ, nêu các đặc điểm khái quát của hoạt động kinh tế đối ngoại của Nhật Bản thông qua việc hoàn thành phiếu học tập: - Đặc điểm xuất và nhập khẩu.

- Các bạn hàng chủ yếu.

- Đặc điểm của đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và viện trợ phát triển chính thức (ODA) Bước 2: Các nhóm thảo luận theo các gợi ý trên, sau đó cử đại diện lên trình bày.

Nhận xét hoạt động kinh tế đối ngoại của Nhật Bản 1. Hoạt động xuất, nhập khẩu - Nhìn chung giá trị xuất, nhập khẩu tăng, cán cân thương mại luôn dương.

- Bạn hàng xuất nhập khẩu của Nhật Bản có ở khắp các châu lục.

- Hàng xuất khẩu gồm: Sản phẩm công nghiệp chế biến (tàu biển, ô tô, xe gắn máy, sản phẩm tin học,...).

- Hàng nhập khẩu gồm: Nông sản, nhiên liệu, nguyên liệu cho công nghiệp.

2. Đầu tư trực tiếp ra nước ngoài - Nhật Bản đứng đầu thế giới về đầu tư trực tiếp ra nước ngoài.

II.

87 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

- Nhật Bản chiếm vị trí quan trọng trong đầu tư vào các nước ASEAN. 3. Viện trợ phát triển chính thức (ODA) - Nhật Bản đứng đầu thế giới về viện trợ chính thức (ODA).

- Nhật Bản chiếm 60% tổng viện trợ ODA quốc tế cho các nước ASEAN. - Từ năm 1991 đến năm 2004, Nhật Bản chiếm 40% nguồn vốn ODA các nước đầu tư vào Việt Nam. HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP 1. Củng cố - Nhận xét về hoạt động xuất nhập khẩu của Nhật Bản 2. Kiểm tra, đánh giá (một số câu hỏi và bài tập) (1). Khoảng 52% tổng giá trị mậu dịch của Nhật Bản được thực hiện với A. Hoa Kì và EU B. các nước phát triển C. các nước và lãnh thổ công nghiệp mới ở châu á D. các nước đang phát triển (2). Trên 45% tổng giá trị mậu dịch của Nhật Bản được thực hiện với A. Hoa Kì và EU B. các nước phát triển C. các nước và lãnh thổ công nghiệp mới ở châu á D. các nước đang phát triển (3).. Sản phẩm của nhóm ngành công nghiệp nào chiếm 99% giá trị xuất khẩu của Nhật Bản?

A. Công nghiệp khai thác.

B. Công nghiệp chế biến.

C. Công nghiệp xây dựng và công trình công cộng.

D. Công nghiệp truyền thống.

(4). Em biết gì về việc giao lưu buôn bán giữa Việt Nam và Nhật Bản?

3. Chuẩn bị bài học tiếp theo - Dựa vào bảng 9.5, tính cơ cấu giá trị xuất nhập khẩu của Nhật Bản qua các năm và nhật xét.

- Em có hiểu biết gì về nước cộng hòa nhân dân Trung Hoa? Bài 10. CỘNG HÒA NHÂN DÂN TRUNG HOA (TRUNG QUỐC) Tiết 1. Tự nhiên, dân cư và xã hội I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức - Biết được vị trí địa lí, phạm vi lãnh thổ Trung Quốc.

- Trình bày đặc điểm tự nhiên, tài nguyên thiên nhiên và phân tích được những thuận lợi, khó khăn của chúng đối với sự phát triển kinh tế-xã hội.

88 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

- Phân tích đặc điểm dân cư và ảnh hưởng của chúng tới sự phát triển kinh tế.

2. Kĩ năng + Sử dụng bản đồ/ lược đồ tự nhiên để nhận biết, phân tích, so sánh đặc điểm địa hình, khí hậu, thuỷ văn, nguồn tài nguyên thiên nhiên giữa hai miền Đông- Tây của Trung Quốc, + Sử dụng bản đồ/ lược đồ phân bố dân cư để nhận biết, phân tích sự khác biệt trong phân bố dân cư giữa hai miền Đông- Tây của Trung Quốc.

3. Thái độ II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Đối với giáo viên - Bản đồ Tự nhiên châu Á (hoặc bản đồ tự nhiên Trung Quốc).

- Bản đồ Các nước châu á.

- Một số tranh ảnh về cảnh quan tự nhiên tiêu biểu, các thành phố lớn, các công trình kiến trúc cổ của Trung Quốc.

- Biểu đồ diện tích mười nước rộng nhất thế giới (Liên bang Nga 17,1 triệu km2; Canađa 9,9 triệu km2; Trung Quốc 9,57 triệu km2; Hoa Kì 9,4 triệu km2; Braxin 8,5 triệu km2).

2. Đối với học sinh Trả lời câu hỏi: - Em có hiểu biết gì về nước cộng hòa nhân dân Trung Hoa? III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Ổn định lớp và kiểm tra bài cũ Nhật Bản có vai trò như thế nào trong hoạt động đầu tư trực tiếp ra nước ngoài và viện trợ chính thức ODA ở trên thế giới và đối với ASEAN, Việt Nam? 2. Tiến trình dạy học HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu Vị trí địa lí và lãnh thổ, điều kiện tự nhiên của Trung Quốc 1. Mục tiêu - Kiến thức: - Biết được vị trí địa lí, phạm vi lãnh thổ Trung Quốc.

- Trình bày đặc điểm tự nhiên, tài nguyên thiên nhiên và phân tích được những thuận lợi, khó khăn của chúng đối với sự phát triển kinh tế.

- Kĩ năng: Sử dụng bản đồ/ lược đồ tự nhiên để nhận biết, phân tích, so sánh đặc điểm địa hình, khí hậu, thuỷ văn, nguồn tài nguyên thiên nhiên giữa hai miền Đông- Tây của Trung Quốc, - Thái độ: 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Sử dụng bản đồ - Phân tích ảnh địa lí - Đàm thoại gợi mở/ thuyết trình tích cực - Nghiên cứu tìm tòi bộ phận - Kĩ thuật dạy học cÁ nhân/cặp/toàn lớp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính Mở bài: Trung Quốc là nước láng giềng lớn của Việt Nam, chúng ta rất cần tìm hiểu về 89 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

người láng giềng này. Trong bài học ngày hôm nay, các em cần nắm được những đặc điểm tự nhiên và dân cư Trung Quốc, từ đó đánh giá được những thuận lợi và khó khăn ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế.

1. GV tổ chức hoạt động cả lớp: Câu hỏi: Quan sát biểu đồ diện tích năm nước rộng nhất thế giới, hãy nhận xét diện tích của Trung quốc so với thế giới.

HS trả lời, GV nhận xét (diện tích Trung Quốc lớn hơn diện tích của châu Đại Dương 8,5 triệu km2 và gấp 32 lần diện tích Việt Nam).

Câu hỏi: Quan sát bản đồ các nước châu á, hãy trình bày đặc điểm vị trí địa lí của Trung Quốc theo dàn ý: - Nằm ở khu vực nào của châu á?

- Vĩ độ địa lí?

- Tiếp giáp? Qua đó đánh giá thuận lợi, khó khăn trong việc phát triển kinh tế - xã hội?

HS chỉ trên bản đồ để trả lời, các HS khác bổ sung.

GV nhận xét phần trình bày của học sinh và bổ sung kiến thức.

Chuyển ý: Trải dài qua nhiều vĩ độ và có diện tích rộng lớn đã làm cho thiên nhiên Trung Quốc rất phong phú và đa dạng.

GV yêu cầu HS quan sát bản đồ Tự nhiên châu Á để nhận biết sự phân hoÁ Tây - Đông của tự nhiên Trung Quốc. Khẳng định ranh giới hai miền tự nhiên là đường kinh tuyến 1050Đ.

2. GV tổ chức hoạt động nhóm Bước 1: Hướng dẫn học sinh cách xác định đường kinh tuyến 1050Đ. Yêu cầu HS dùng bút chì kẻ đường kinh tuyến 1050Đ vào lược đồ hình 10.1 trong SGK. Bước 2: GV chia nhóm và giao nhiệm vụ cho các nhóm (xem phiếu học tập phần phụ lục).

Nhóm 1, 2, 3: (xem phiếu học tập 1 phần phụ lục).

Nhóm 4, 5, 6: (xem phiếu học tập 2 phần phụ lục).

Bước 3: HS trong nhóm trao đổi, bổ sung cho nhau.

1. Vị trí địa lí và lãnh thổ - Diện tích: 9,57 triệu km2, rộng thứ 3 thế giới.

- Nằm ở phía Đông châu á, phía Nam giáp Việt Nam, tiếp giáp Thái Bình Dương và 14 nước.

- Vĩ độ khoảng 200B - 530B  Đánh giá: - Cảnh quan thiên nhiên đa dạng - Mở rộng quan hệ với các nước khác bằng đường bộ, đường biển...

- Khó khăn quản lý đất nước, bão lụt.…

2. Điều kiện tự nhiên (Xem thông tin phản hồi phần phụ lục).

90 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

Bước 4: Đại diện nhóm phát biểu, các nhóm khác bổ sung.

GV chuẩn kiến thức và đặt thêm câu hỏi cho các nhóm - Câu hỏi cho nhóm 2: Khí hậu mùa đông của Trung Quốc có gì khác so với Việt Nam? (So với Việt Nam thì mùa đông Trung Quốc lạnh hơn, nhiều vùng lãnh thổ bị băng tuyết bao phủ, không thể trồng trọt được. Việt Nam có thể xuất khẩu rau vụ đông sang Trung Quốc vì rau vụ đông ở Việt Nam rất đa dạng và phong phú).

- Câu hỏi cho nhóm 3: Nêu và giải thích chế độ nước của các dòng sông miền Đông Trung Quốc? Tại sao hệ thống sông của Trung Quốc lại có giá trị lớn về thuỷ điện?

Miền Đông Trung Quốc có khí hậu gió mùa nên chế độ nước sông có sự phân hoÁ theo mùa sâu sắc. Mùa hạ mưa nhiều nên sông thường có lũ lớn, mùa đông mực nước sông hạ xuống rất thấp do ít mưa. Đi từ Đông sang Tây, địa hình Trung Quốc là những bậc thang khổng lồ, làm thay đổi độ dốc lòng sông, nước sông chảy xiết có giá trị lớn về thuỷ điện.

Kết luận - chuyển ý: Thiên nhiên giàu có và đa dạng, đó là thuận lợi để Trung Quốc phát triển một nền kinh tế đa dạng. Tuy nhiên những khó khăn như: địa hình núi cao, nhiều hoang mạc, nhiều vùng khí hậu khắc nghiệt, lũ lụt, hạn hán thường xuyên xảy ra rất cần bàn tay, khối óc của con người.

HOẠT ĐỘNG 2: Tìm hiểu Dân cư và xã hội Trung Quốc 1. Mục tiêu - Kiến thức: Phân tích đặc điểm dân cư và ảnh hưởng của chúng tới kinh tế.

- Kĩ năng: Sử dụng bản đồ/ lược đồ phân bố dân cư để nhận biết, phân tích sự khác biệt trong phân bố dân cư giữa hai miền Đông- Tây của Trung Quốc.

- Thái độ: 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Sử dụng bản đồ - Phân tích biểu đồ/ ảnh địa lí - Đàm thoại gợi mở/ thuyết trình tích cực - Nghiên cứu tìm tòi bộ phận 91 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

- Kĩ thuật dạy học cÁ nhân/cặp/toàn lớp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh 1. GV tổ chức hoạt động theo cặp/nhóm Bước 1: GV chia nhóm và giao nhiệm vụ cho các nhóm (xem phiếu học tập số 3 phần phụ lục).

Bước 2: HS trong nhóm trao đổi, bổ sung cho nhau.

Bước 3: Đại diện nhóm phát biểu, các nhóm khác nhận xét, bổ sung.

GV chuẩn kiến thức (xem thông tin phản hồi phần phụ lục).

GV nhấn mạnh: Nguồn lao động rất dồi dào, giá nhân công rẻ đã tạo nên sức cạnh tranh mạnh mẽ của các sản phẩm Trung Quốc.

Trung Quốc đã đưa ra nhiều chính sách, biện pháp nghiêm khắc để giảm mức sinh và đã thành công trong việc thực hiện kế hoạch hoÁ gia đình, làm tỉ lệ gia tăng dân số giảm nhanh, song từ đó cũng nảy sinh nhiều vấn đề xã hội phức tạp. Em hãy kể các vấn đề xã hội phức tạp đó? (kết cấu giới tính nam nhiều hơn nữ (tỷ lệ: 52/48). Tính đến năm 2002 Trung Quốc thừa ra khoảng 40 triệu đàn ông).

2. GV tổ chức hoạt động toàn lớp Câu hỏi: Quan sát hình 10.3, 10.4 và kiến thức SGK, hãy nhận xét sự phân bố dân cư Trung Quốc giữa thành thị và nông thôn; giữa miền Tây và miền Đông. Phân tích ảnh hưởng của sự phân bố dân cư đến việc phát triển kinh tế - xã hội.

1 HS trả lời, các HS khác bổ sung.

GV nhận xét phần trình bày của HS và chuẩn kiến thức.

Câu hỏi: Năm 2005, dân số Trung Quốc là 1,3 tỷ người, dân số thành thị chiếm 37 %. Hãy tính số dân sống ở thành thị của Trung Quốc?

(481 triệu người, gấp 6 lần dân số Việt Nam). Đô thị hoÁ nhanh cũng ảnh hưởng lớn tới việc phát triển kinh tế - xã hội Trung Quốc.

Câu hỏi: Quan sát hình 10.4, hãy giải thích vì sao khu vực ven hoang mạc Taclamacan ở miền Tây Trung Quốc vẫn có mật độ dân số cao (hơn 50 người/km2)? (Đây là con đường tơ lụa xưa kia và hiện nay đã

Nội dung chính III. Dân cư và xã hội 1. Dân cư a. Dân số - Dân số đông nhất thế giới - Tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên của Trung Quốc giảm song số người tăng mỗi năm vẫn cao.  Nguồn nhân lực dồi dào, thị trường rộng.

Khó khăn: Gánh nặng cho kinh tế; thất nghiệp, chất lượng cuộc sống chưa cao; Ô nhiễm môi trường… * Giải pháp: Vận động nhân dân thực hiện chính sách kế hoạch hoÁ gia đình; xuất khẩu lao động.

- Có trên 50 dân tộc khác nhau, tạo nên sự đa dạng về bản sắc văn hoÁ và truyền thống dân tộc. b. Phân bố dân cư Dân cư phân bố không đều: + 63% dân sống ở nông thôn, dân thành thị chỉ chiếm 37%.

Tỉ lệ dân số thành thị đang tăng nhanh. + Dân cư tập trung đông ở miền Đông thưa thớt ở miền Tây  ở miền Đông, người dân bị thiếu việc làm, thiếu nhà ở, môi trường bị ô nhiễm. ở miền Tây lại thiếu lao động trầm trọng. * Giải pháp: Hỗ trợ vốn, phát triển kinh tế ở miền Tây.

92 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

có tuyến đường sắt quan trọng nối hai miền Tây Đông, vì vậy mật độ dân cư ở đây khÁ cao. Như vậy nhân tố quyết định sự phân bố dân cư của một khu vực chính là các điều kiện về kinh tế - xã hội).

3. GV tổ chức hoạt động toàn lớp Câu hỏi: Đọc SGK mục III.2, kết hợp hiểu biết của bản thân, hãy chứng minh Trung Quốc có nền văn minh lâu đời và nền giáo dục phát triển.

Bước 1: GV cho HS xem các hình ảnh về các công trình kiến trúc cổ của Trung Quốc.

Bước 2: 1 HS trả lời, các HS khác nhận xét, bổ sung.

GV nhận xét phần trình bày của học sinh và bổ sung kiến thức.

(GV giới thiệu thêm về các công trình kiến trúc cổ của Trung Quốc (Hình 10.4 a).

Trung Quốc rất chú ý đào tạo cán bộ quản lý và kỹ thuật. Nhà nước đề ra nhiều biện pháp nhằm phát huy tài năng của đất nước, coi trọng chất xám và khuyến khích Hoa kiều về xây dựng đất nước.

2. Xã hội - Phát triển giáo dục: Tỉ lệ người biết chữ từ 15 tuổi trở lên gần 90% (2005)  đội ngũ lao động có chất lượng cao.

- Một quốc gia có nền văn minh lâu đời: + Có nhiều công trình kiến trúc nổi tiếng: cung điện, lâu đài, đền chùa.… + Nhiều phát minh quý giá: lụa tơ tằm, chữ viết, giấy, la bàn…  Thuận lợi để phát triển kinh tế - xã hội (đặc biệt là du lịch).

HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP 1. Củng cố (1). Đặc điểm nổi bật về điều kiện tự nhiên của Trung Quốc? ( tự nhiên đa dạng, có sự phân hóa rõ nét giữa miền Đông và miền tây) (2).Đặc điểm nổi bật về điều kiện dân cư và xã hội của Trung Quốc? ( là nước đông dân, đa dạng về dân tộc và có dân số phân bố rất không đều giữa miền Đông và miền Tây) 2. Kiểm tra, đánh giá (1). Nối các ý ở cột bên trái với cột bên phải sao cho đúng.

Có nhiều dãy núi cao hùng vĩ, các cao nguyên đồ sộ, gây khó khăn cho giao thông.

Miền Đông Khí hậu ôn đới gió mùa và cận nhiệt đới gió mùa Trung Quốc Có nhiều hệ thống sông lớn, hay xảy ra lũ lụt.

Khí hậu lục địa khắc nghiệt Miền Tây Có các đồng bằng rộng lớn, đất đai màu mỡ, phì nhiêu.

Trung Quốc ít sông, sông ít nước.

(2). Miền Đông Trung Quốc có các loại địa hình nào là chủ yếu?

93 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

A. Núi và cao nguyên xen bồn địa B. Đồng bằng và đồi núi thấp C. Đồng bằng châu thổ các sông lớn D. Đồi núi và các bồn địa.

(3). Từ Bắc xuống Nam Trung Quốc lần lượt có các đồng bằng: A. Đông Bắc, Hoa Bắc, Hoa Trung, Hoa Nam B. Hoa Bắc, Đông Bắc, Hoa Nam, Hoa Trung C. Hoa Trung, Hoa Nam, Hoa Bắc, Đông Bắc D. Đông Bắc, Hoa Trung, Hoa Bắc, Hoa Nam (4). ý nào không phải là thuận lợi của dân cư Trung Quốc đối với phát triển kinh tế?

A. Lực lượng lao động dồi dào, chất lượng ngày càng cao B. Người lao động có truyền thống cần cù, sáng tạo C. Dân cư phân bố rất không đều giữa miền Đông và miền Tây D. Tỉ lệ dân số từ 15 tuổi trở lên biết chữ cao.

3. Chuẩn bị bài học tiếp theo Sưu tầm hình ảnh, tư liệu về một ngành kinh tế nào đó của Trung quốc PHỤ LỤC Phiếu học tập 1 Nhiệm vụ: Dựa vào lược đồ hình 12.1, hãy nêu đặc điểm địa hình, khoáng sản miền Đông và miền Tây Trung Quốc, đánh giá ý nghĩa của chúng trong việc phát triển kinh tế xã hội.

Miên Tây Miền Đông Đánh giá Địa * Thuận lợi hình * Khó khăn * Thuận lợi

Khoán g sản

Địa hình

Khoá ng sản

Phiếu học tập 2 làm tương tự phiếu học tập 1.

Thông tin phản hồi phiếu học tập 1 Miền Tây Miền Đông Gồm nhiều dãy Vùng núi thấp núi cao, hùng vĩ: và các đồng Hymalaya, Thiên bằng màu mỡ: cao Sơn,…các Đồng bằng Hoa Hoa nguyên đồ sộ và Bắc, Hoa các bồn địa.

Trung, Nam. Nhiều loại: than Khí đốt, dầu sắt, dầu mỏ, thiếc, mỏ, than, sắt… đồng…

Miền Tây

Thông tin phản hồi phiếu học tập 2 Miền Đông

Đánh giá * Thuận lợi: phát triển nông lâm nghiệp, nghiệp. * Khó khăn: giao thông Tây Đông.

Phát triển công nghiệp.

Đánh giá

94 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

Kh í hậu

Sô ng ngòi

Khí hậu lục địa khắc nghiệt, mưa ít.

- Phía Bắc hậu ôn đới mùa.

- Phía Nam hậu cận nhiệt gió mùa.

khí gió

Là nơi bắt nguồn của nhiều hệ thống sông lớn.

Nhiều sông lớn: Trường sông Giang, Hoàng Hà, Tây Giang…

khí đới

* Thuận lợi Phát triển nông nghiệp, cơ cấu cây trồng đa dạng. * Khó khăn: Lũ lụt, hạn hán, bão tố. Miền Tây hình thành các hoang mạc lớn. * Thuận lợi: sông của miền Đông có giá trị thuỷ lợi, thuỷ điện, giao thông và nghề cá. * Khó khăn: Lũ lụt, hạn hán.

Phiếu học tập 3 Nhiệm vụ: Đọc SGK, kết hợp quan sát hình 10.3, hãy trình bày đặc điểm cơ bản về dân số của Trung Quốc theo dàn ý: Dân số năm 2005:................................................ đứng thứ........... thế giới Tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên ngày càng ………………….., đạt……..% (năm 2005).

Từ năm 2005 đến 2006 dân số tăng thêm………… Dân số thành thị tăng ........................so với dân số nông thôn.  Thuận lợi:……………………………………………………………

Khó khăn:………………………………………………………………  Biện pháp khắc phục:………………………………………………….

Thông tin phản hồi phiếu học tập 3 - Dân số năm 2005: 1,3 tỉ người, đứng thứ nhất thế giới.

- Tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên ngày càng giảm, đạt 0,6 % (năm 2005). Từ năm 2005 đến 2006 dân số tăng thêm 7,8 triệu người.

- Dân số thành thị tăng nhanh hơn so với dân số nông thôn.

-> Thuận lợi: Nguồn nhân lực dồi dào, thị trường rộng.

Khó khăn: Gánh nặng cho kinh tế; tỉ lệ thất nghiệp cao, chất lượng cuộc sống thấp; ô nhiễm môi trường…

Biện pháp khắc phục: Vận động nhân dân thực hiện chính sách dân số, kế hoạch hoÁ gia đình; xuất khẩu lao động.

Bài 10. CỘNG HÒA NHÂN DÂN TRUNG HOA (TRUNG QUỐC) Tiết 2. Kinh tế I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức - Hiểu và phân tích được đặc điểm phát triển kinh tế, một số ngành kinh tế chủ chốt và vị thế của nền kinh tế Trung Quốc trên thế giới; Phân tích được nguyên nhân phát triển kinh tế.

- Giải thích được sự phân bố của kinh tế Trung Quốc; sự tập trung các đặc khu kinh tế tại vùng duyên hải.

- Hiểu được quan hệ đa dạng giữa Trung Quốc và Việt Nam. 2. Kĩ năng 95 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

- Sử dụng bản đồ kinh tế/ lược đồ các trung tâm công nghiệp và phân bố sản xuất nông nghiệp để nhận biết, phân tích sự khác biệt trong phân bố các ngành kinh tế giữa hai miền Đông- Tây của Trung Quốc.

- Phân tích các số liệu, tư liệu về thành tựu phát triển kinh tế của Trung Quốc.

3. Thái độ II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Đối với giáo viên - Bản đồ Kinh tế Trung Quốc.

- Bản đồ Tự nhiên Trung Quốc.

- Một số hình ảnh về sản xuất công nghiệp và nông nghiêp của Trung Quốc.

2. Đối với học sinh Sưu tầm hình ảnh, tư liệu về một ngành kinh tế nào đó của Trung quốc III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Ổn định lớp và kiểm tra bài cũ Phân tích những thuận lợi và khó khăn về mặt tự nhiên của miền Đông và miền Tây đối với sự phát triển nông nghiệp, công nghiệp Trung Quốc.

2. Tiến trình dạy học HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu khái quát chung nền kinh tế Trung Quốc 1. Mục tiêu - Kiến thức: Hiểu và phân tích được đặc điểm phát triển kinh tế và vị thế của nền kinh tế Trung Quốc trên thế giới; Phân tích được nguyên nhân phát triển - Kĩ năng: - Thái độ: 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Sử dụng bản đồ - Đàm thoại gợi mở/ thuyết trình tích cực - Kĩ thuật dạy học cÁ nhân/toàn lớp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính Mở bài: Trong SGK viết năm 2004, tổng GDP của Trung Quốc đã vươn lên vị trí thứ bày thế giới, thế nhưng năm 2011, chỉ số này lại tiếp tục vươn lên đứng vị trí thứ hai thế giới sau Hoa Kì. Chúng ta sẽ cùng xem xét, tìm nguyên nhân cho sự phát triển thần kì này.

I. Khái quát chung * Thành tựu: GV tổ chức hoạt động toàn lớp - Những năm qua Trung Quốc 1. Sự phát triển kinh tế Trung Quốc trong có tốc độ tăng trưởng GDP cao những năm qua có đặc điểm gì nổi bật? nhất thế giới trung bình đạt trên ( liên tục tăng trưởng với tốc độ cao) 8%/năm.

2. Nguyên nhân sự tăng trưởng liên tục của - Hiện nay GDP đứng thứ 2 nền kinh tế Trung Quốc? trên thế giới. ( Chính trị ổn định, chính sách hiện đại hóa - Đời sống nhân dân được cải kinh tế khởi đầu từ 1978 đã phát huy kết quả và thiện, thu nhập bình quân đầu liên tục đưa ra được các chính sách phát triển 96 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

kinh tế phù hợp, phát huy được thế mạnh nội lực và thu hút được vốn đầu tư, công nghệ của nước ngoài) GV chốt kiến thức: Tỉ lệ tăng trưởng GDP của Trung Quốc gấp 2 lần thế giới (thế giới: 3 4%). Hiện nay Trung Quốc có GDP đứng thứ hai trên thế giới sau Hoa Kì, đang thực hiện bước đi chiến lược thứ ba, từ năm 2000 đến giữa thế kỉ XXI, hoàn thành về cơ bản công cuộc hiện đại hoÁ công nghiệp và nông nghiệp.

Nâng cao vị thế của Trung quốc trên trường quốc tế và trở thành cường quốc kinh tế trong thế kỉ XXI.

người khoảng 5 lần trong hơn 20 năm qua. * Nguyên nhân: - Tiến hành công cuộc hiện đại hoÁ đất nước.

- Giữ vững ổn định xã hội.

- Mở rộng giao lưu buôn bán với nước ngoài.

HOẠT ĐỘNG 2: Tìm hiểu các ngành kinh tế 1. Mục tiêu - Kiến thức: - Hiểu và phân tích được đặc điểm phát triển một số ngành kinh tế chủ chốt và phân tích được nguyên nhân phát triển - Giải thích được sự phân bố của kinh tế Trung Quốc; sự tập trung các đặc khu kinh tế tại vùng duyên hải.

- Kĩ năng: - Sử dụng bản đồ kinh tế/ lược đồ các trung tâm công nghiệp và phân bố sản xuất nông nghiệp để nhận biết, phân tích sự khác biệt trong phân bố các ngành kinh tế giữa hai miền Đông- Tây của Trung Quốc.

- Phân tích các số liệu, tư liệu về thành tựu phát triển kinh tế của Trung Quốc.

- Thái độ: 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Sử dụng bản đồ/ thiết lập sơ đồ - Phân tích bảng số liệu - Đàm thoại gợi mở/ thuyết trình tích cực - Kĩ thuật dạy học cÁ nhân/nhóm/toàn lớp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính 1. GV tổ chức hoạt động nhóm Bước 1: GV chia nhóm và giao nhiệm vụ cho các nhóm.

Nhóm chẵn làm phiếu học tập 2.

Nhóm lẻ làm phiếu học tập 3. (xem phiếu học tập phần phụ lục).

Bước 2: HS trong nhóm trao đổi, bổ sung cho nhau.

Bước 3: Đại diện nhóm phát biểu (kết hợp chỉ trên bản đồ để nêu sự phân bố công, nông

II. Các ngành kinh tế 1. Công nghiệp a. Thành tựu của sản xuất công nghiệp - Cơ cấu ngành công nghiệp đa dạng: luyện kim, hoÁ chất, điện tử, hoÁ dầu, sản xuất ô tô...

- Sản lượng nhiều ngành công nghiệp đứng đầu thế giới như: than, xi măng, thép, phân bón,

97 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

nghiệp), các nhóm khác bổ sung hoặc tự đánh giá kết quả của mình.

GV bổ sung: Công nghiệp vũ trụ của Trung Quốc được đầu tư mạnh, không chỉ nhằm mục đích quốc phòng mà còn phục vụ dân sinh như dự báo thời tiết, nghiên cứu khoa học, thương mại. Ngày 20/10/2003 Trung Quốc đã phóng thành công tàu vũ trụ “Thần Châu V” có người lái trên quỹ đạo, trở về Trái Đất an toàn. Đó là niềm tự hào của người dân Trung Quốc và khẳng định vai trò, vị trí của Trung Quốc trong nền kinh tế tri thức hiện nay.

Câu hỏi: Giải thích sự khác biệt trong phân bố nông nghiệp giữa miền Đông và miền Tây?

(- Miền Đông mưa nhiều, lại có các đồng bằng rộng lớn nên phát triển trồng cây lương thực, cây công nghiệp ngắn ngày, nuôi lợn. Các cao nguyên núi thấp thuận lợi để nuôi bò, cừu, trâu.

- Miền Tây có các cao nguyên và vùng núi cao nên phát triển chăn nuôi gia súc lớn. Các bồn địa sa mạc khô cạn, không phát triển sản xuất nông nghiệp) .

- Trình bày những khó khăn mà ngành nông nghiệp Trung Quốc gặp phải. (Những khó khăn mà ngành nông nghiệp Trung Quốc gặp phải: bình quân diện tích đất nông nghiệp thấp, công nghệ lạc hậu, giá nông sản cao hơn giá thế giới nên khó cạnh tranh).

2. GV tổ chức hoạt động cÁ nhân/cả lớp Câu hỏi: Cho biết các hình thức hợp tác trao đổi của Việt Nam với Trung Quốc.

Việc mở rộng quan hệ với Trung Quốc có ý

sản xuất điện…

- Các trung tâm công nghiệp phân bố chủ yếu ở miền Đông và đang mở rộng sang miền Tây. b. Nguyên nhân của sự phát triển công nghiệp Chiến lược phát triển công nghiệp - Thay đổi cơ chế quản lý: các nhà máy được chủ động lập kế hoạch sản xuất và tìm thị trường tiêu thụ.

- Thực hiện chính sách mở cửa, thu hút vốn đầu tư nước ngoài.

- Hiện đại hoÁ trang thiết bị sản xuất công nghiệp, ứng dụng thành tựu khoa học công nghệ.

2. Nông nghiệp a. Biện pháp phát triển nông nghiệp - Giao quyền sử dụng đất cho nông dân.

- Xây dựng cơ sở hạ tầng ở nông thôn: đường giao thông, hệ thống thuỷ lợi…

- áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp, sử dụng giống mới, máy móc thiết bị hiện đại.… b. Thành tựu của sản xuất nông nghiệp - Một số sản phẩm nông nghiệp có sản lượng đứng hàng đầu thế giới như lương thực, bông, thịt lợn.

- Ngành trồng trọt đóng vai trò chủ đạo trong cơ cấu ngành nông nghiệp.

- Nông sản phong phú: lúa mì, ngô, khoai tây, củ cải đường, lúa gạo, chè, mía...

- Nông nghiệp tập trung ở các đồng bằng phía đông.

98 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

nghĩa như thế nào đối với sự phát triển kinh tế xã hội của nước ta?

1 HS trả lời, các HS khác nhận xét, bổ sung.

GV nhận xét phần trình bày của học sinh và bổ sung kiến thức.

. III. Quan hệ Trung Quốc Việt Nam Trung Quốc và Việt Nam tuy còn nhiều bất đồng về chủ quyền lãnh thổ ở Biển Đông song quan hệ về kinh tế và nhiều lĩnh vực khác ngày càng mở rộng, kim ngạch thương mại ngày càng phát triển nhanh, tạo điều kiện phát triển kinh tế của cả hai nước.

HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP 1. Củng cố Chính sách phát triển kinh tế nào của Trung Quốc em cho rằng Việt Nam có thể tiếp thu và học tập được?

2. Kiểm tra, đánh giá (1). Trong hơn 20 năm qua, GDP bình quân đầu người của Trung Quốc.

A. 3 lần, từ 300USD (năm 1985) lên 950USD (năm 2004) B. 4 lần, từ 250USD (năm 1985) lên 1050 (năm 2004) C. 5 lần, từ 276USD (năm 1985) lên 1269 (năm 2004) D. 6 lần, từ 250USD (năm 1985) lên 1469 (năm 2004) (2). Từ năm 1994, chính sách công nghiệp mới của Trung Quốc tập trung chủ yếu vào ngành: A. Chế tạo máy, điện tử, hoÁ dầu, sản xuất ô tô xây dựng.

B. Chế tạo máy, điện tử, cơ khí chính xác, sản xuất ô tô, điện.

C. Khai thác thanh, điện, luyện kim, điện tử, sản xuất ô tô.

D. Luyện kim, cơ khí chính xác, điện tử, hoÁ chất, chế tạo máy.

(3). Trung Quốc đứng đầu thế giới về sản lượng: A. Lúa mì, khoai tây, hướng dương B. Lương thực, bông, thịt lợn.

C. Lúa gạo, chè, lạc, bông.

D. Ngô, khoai tây, củ cải đường.

(4). Dựa vào hình 10.8, nhận xét và giải thích sự phân bố công nghiệp của Trung Quốc.

3. Chuẩn bị bài học tiếp theo Xem lại cách tính tỉ trọng và vẽ biểu đồ chuẩn bị cho nội dung thực hành PHỤ LỤC Phiếu học tập số 2 . Điền nội dung vào các ô của sơ đồ dưới đây sao cho phù hợp Chính sách, biện pháp phát triển công nghiệp của Trung Quốc

99 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

Phiếu học tập số 3 . Điền nội dung vào các ô của sơ đồ dưới đây sao cho phù hợp Chính sách, biện pháp phát triển nông nghiệp của

Thành tựu trong nông nghiệp

Bài 10. NƯỚC CỘNG HÒA NHÂN DÂN TRUNG HOA (TRUNG QUốC) Tiết 3. Thực hành: Tìm hiểu sự thay đổi của nền kinh tế Trung quốc Sản xuất

Phân bố

I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức Biết được sự thay đổi của nền kinh tế Trung Quốc thông qua sự thay đổi GDP, thay đổi sản lượng nông nghiệp và sự thay đổi trong cơ cấu giá trị xuất nhập khẩu 2. Kĩ năng - Tính tỉ trọng GDP - Phân tích số liệu thống kê - Vẽ biểu đồ cơ cấu xuất nhập khẩu của Trung Quốc.

3. Thái độ II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Đối với giáo viên - Biểu đồ cơ cấu xuất nhập khẩu của Trung Quốc (phóng to).

- Tư liệu về thành tựu kinh tế của Trung Quốc.

2. Đối với học sinh Xem lại cách tính tỉ trọng và vẽ biểu đồ III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Ổn định lớp và kiểm tra bài cũ Nêu đặc điểm phân bố công, nông nghiệp của Trung Quốc?

(Các trung tâm công nghiệp lớn tập trung ở miền Đông đặc biệt ở duyên hải, tại các đô thị lớn như: Bắc Kinh, Thượng Hải,...

Nông nghiệp: Đồng bằng châu thổ các sông lớn là những vùng nông nghiệp trù phú: các đồng bằng Đông Bắc, Hoa Bắc trồng nhiều lúa mì, ngô, khoai tây, củ cải đường, hướng dương; các đồng bằng Hoa Trung, Hoa Nam: Lúa gạo, mía, chè, lạc, bong) 100 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

2. Tiến trình dạy học HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu sự thay đổi trong giá trị GDP và trong sản lượng nông nghiệp 1. Mục tiêu - Kiến thức: Biết được sự thay đổi của nền kinh tế Trung Quốc thông qua sự thay đổi GDP, thay đổi sản lượng nông nghiệp - Kĩ năng: Tính tỉ trọng GDP - Phân tích số liệu thống kê - Thái độ: 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Làm mẫu/ tính toán - Phân tích bảng số liệu - Đàm thoại gợi mở - Kĩ thuật dạy học cÁ nhân/toàn lớp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính Mở bài: GV nêu nhiệm vụ của bài thực hành: - Nhận xét sự thay đổi tỉ trọng GDP và sản lượng nông sản của Trung Quốc so với thế giới.

- Vẽ và nhận xét biểu đồ cơ cấu xuất, nhập khẩu của Trung Quốc.

I. Thay đổi GV tổ chức hoạt động nhóm trong giá trị Nhóm 1. GV gợi ý qua phiếu học tập thực hiện các câu GDP - Từ năm 1985 hỏi, bài tập trong bài thực hành Dựa vào bảng 10.2 (GDP của Trung Quốc và thế giới), tính đến năm 2004, tỉ trọng GDP của Trung Quốc so với thế giới và nhận xét.

GDP của Trung Trả lời: Quốc liên tục a. Tính tỉ trọng GDP của Trung Quốc so với thế giới. tăng nhanh; dẫn Có thể lập bảng để thể hiện kết quả tính như sau: chứng.

Tỉ trọng GDP của Trung Quốc so với thế giới (đơn vị %) - Tỉ trọng GDP của Trung Quốc Năm 1985 1995 2004 Thế giới 100 100 100 so với thế giới Trung Quốc 1,9 2,3 4,3 ngày càng tăng; b. Nhận xét dẫn chứng.

- Từ năm 1985 đến năm 2004, GDP của Trung Quốc tăng hay giảm? dẫn chứng.

- Tỉ trọng GDP của Trung Quốc so với thế giới như thế nào?;dẫn chứng.

Nhóm 2.GV gợi ý qua phiếu học tập Dựa vào bảng 10.3 (Sản lượng một số nông sản của Trung Quốc), nhận xét chung về sản lượng một số nông sản của Trung Quốc.

II. Thay đổi 101 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

- Từ năm 1985 đến năm 2004, Sản lượng một số nông sản của Trung Quốc)tăng hay giảm?.

- Nông sản nào có lúc tăng, lúc giảm?, dẫn chứng bằng số liệu thô hoặc số liệu đã qua xử lí.

- Các loại nông sản có vị trí cao trên thế giới? ( sản lượng lương thực, bông, lạc, thịt lợn, thịt cừu đứng đầu thế giới; sản lượng mía đứng thứ 3 thế giới sau Bra-xin, ấn Độ; sản lượng thịt bò đứng thứ 3 thế giới sau Hoa Kì và Bra-xin.)

trong sản lượng nông nghiệp - Từ năm 1985 đến năm 2004, nhìn chung các nông sản có trong bảng đều tăng liên tục.

- Trừ lương thực, mía và bông có lúc tăng lúc giảm, dẫn chứng bằng số liệu thô hoặc số liệu đã qua xử lí.

- Một số loại nông sản có vị trí cao trên thế giới; sản lượng lương thực, bông, lạc, thịt lợn, thịt cừu đứng đầu thế giới; sản lượng mía đứng thứ 3 thế giới sau Braxin, ấn Độ; sản lượng thịt bò đứng thứ 3 thế giới sau Hoa Kì và Bra-xin.

HOẠT ĐỘNG 2: Tìm hiểu sự thay đổi trong cơ cấu của giá trị xuất, nhập khẩu 1. Mục tiêu - Kiến thức: Biết được sự thay đổi của nền kinh tế Trung Quốc thông qua sự thay đổi GDP, thay đổi sản lượng nông nghiệp và sự thay đổi trong cơ cấu giá trị xuất nhập khẩu - Kĩ năng: - Vẽ biểu đồ cơ cấu xuất nhập khẩu của Trung Quốc.

- Nhận xét và phân tích biểu đồ - Thái độ: 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Phân tích bảng số liệu - Đàm thoại gợi mở - Kĩ thuật dạy học cÁ nhân/toàn lớp 102 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung chính

GV tổ chức hoạt động cÁ nhân Xuất khẩu GVNhập giao khẩu nhiệm vụ

60.7

- Dựa vào bảng 10.4, vẽ biểu đồ thể hiện cơ cấu giá trị xuất, 39.3 của Trung Quốc. Nhận xét sự thay đổi trong cơ cấu nhập khẩu 46,5 xuất, nhập khẩu của nước này.

53,5 48.6 51. 4 - GV yêu cầu một vài HS lựa chọn cách vẽ biểu đồ - GV chốt lại và gợi ý cachs vẽ biểu đồ: a. Vẽ biểu đồ Vẽ biểu đồ hình tròn, mỗi năm một biểu đồ.

Năm 1985

Năm 1995

III. Thay đổi trong cơ cấu của giá trị xuất, nhập khẩu

Năm 2004

Cơ cấu giá trị xuất, nhập khẩu của Trung Quốc

b. Nhận xét - Từ năm 1985 đến năm 2004, tỉ trọng giá trị xuất nhập khẩu có xu hướng như thế nào?

- Cơ cấu giá trị xuất, nhập khẩu có gì đặc biệt?

- Từ năm 1985 đến năm 2004, tỉ trọng giá trị xuất khẩu có xu hướng tăng, tỉ trọng giá trị nhập khẩu có xu hướng giảm.

- Cán cân giá trị xuất, nhập khẩu dần cân đối và nghiêng về xuất dương.

HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP 1. Củng cố 103 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

Hãy chứng minh nền kinh tế Trung Quốc có rất nhiều thay đổi trong những năm gần đây?

2. Kiểm tra, đánh giá (1). Căn cứ vào bảng 10.2 (GDP của Trung Quốc và thế giới), trả lời các câu hỏi sau: a. Tốc độ tăng GDP của Trung Quốc trong các giai đoạn thể hiện như thế nào?

A. Tốc độ của giai đoạn 1985 - 1995 nhanh hơn giai đoạn 1995 - 2004 B. Tốc độ của giai đoạn 1985 - 1995 bằng giai đoạn 1995 - 2004 C. Tốc độ của giai đoạn 1985 - 1995 chậm hơn giai đoạn 1995 - 2004 b. Tỉ trọng GDP của Trung Quốc so với thế giới ngày càng tăng là do Trung Quốc có tốc độ tăng GDP: A. Chậm hơn tốc độ tăng GDP của thế giới.

B. Ngang bằng tốc độ tăng GDP của thế giới.

C. Nhanh hơn tốc độ tăng GDP của thế giới.

D. Vào loại nhanh nhất thế giới.

(2). Dựa vào bảng 10.3 (Sản lượng một số nông sản của Trung Quốc) trả lời các câu hỏi sau: Từ năm 1995 đến năm 2004: A. Sản lượng của tất cả các nông sản đều tăng B. Có loại tăng sản lượng, có loại giảm sản lượng C. Trừ lương thực, mía và bông lúc tăng lúc giảm, còn tất cả đều tăng sản lượng liên tục.

D. Sản lượng nông sản không tăng.

3. Chuẩn bị bài học tiếp theo - xác định vị trí khu vực Đông Nam Á trên bản đồ thế giới - Tìm tư liệu, hành ảnh lien quan đến các quốc gia Đông Nam Á Bài 11. KHU VỰC ĐÔNG NAM Á Tiết 1. Tự nhiên, dân cư và xã hội I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức - Biết được vị trí địa lí, phạm vi lãnh thổ khu vực Đông Nam Á.

- Trình bày được đặc điểm tự nhiên, tài nguyên thiên nhiên và phân tích được những thuận lợi và khó khăn của chúng đối với sự phát triển kinh tế.

- Phân tích đặc điểm dân cư và ảnh hưởng của chúng tới kinh tế.

2. Kĩ năng + Sử dụng bản đồ tự nhiên châu Á/ lược đồ tự nhiên Đông Nam Á để nhận biết và trình bày được vị trí từng nước thành viên ASEAN, đặc điểm chung về địa hình, khoáng sản của khu vực. + Đọc và nhận xét bản đồ dân cư + Ghi nhớ một số địa danh: Tên 11 quốc gia ở Đông Nam Á.

3. Thái độ II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Đối với giáo viên - Bản đồ địa lí tự nhiên Châu á - Bản đồ địa lí tự nhiên khu vực Đông Nam Á -+ Bản đồ dân cư Châu Á 104 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

Phóng to các biểu đồ, lược đồ trong SGK (nếu có thể) 2. Đối với học sinh Xác định vị trí Đông Nam Á trên bản đồ thế giới III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Ổn định lớp và kiểm tra bài cũ tỉ trọng giá trị xuất nhập khẩu từ năm 1985 đến năm 2004 của Trung Quốc có đặc điểm gì nổi bật?

(Từ năm 1985 đến năm 2004, tỉ trọng giá trị xuất khẩu có xu hướng tăng, tỉ trọng giá trị nhập khẩu có xu hướng giảm; cơ cấu giá trị xuất, nhập khẩu dần cân đối) 2. Tiến trình dạy học HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu vị trí địa lí và phạm vi lãnh thổ 1. Mục tiêu - Kiến thức: - Biết được vị trí địa lí, phạm vi lãnh thổ khu vực Đông Nam Á.

- Trình bày được đặc điểm tự nhiên, tài nguyên thiên nhiên và phân tích được những thuận lợi và khó khăn của chúng đối với sự phát triển kinh tế.

- Kĩ năng: + Sử dụng bản đồ tự nhiên châu Á/ lược đồ tự nhiên Đông Nam Á để nhận biết và trình bày được vị trí từng nước thành viên ASEAN, đặc điểm chung về địa hình, khoáng sản của khu vực. + Ghi nhớ một số địa danh: Tên 11 quốc gia ở Đông Nam Á.

- Thái độ: 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Sử dụng bản đồ - Đàm thoại gợi mở/ thuyết trình tích cực - Kĩ thuật dạy học cÁ nhân/toàn lớp/nhóm 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính Mở bài GV treo bản đồ Tự nhiên châu Á và giới thiệu: Chúng ta đã học qua nhiều quốc gia và khu vực trên thế giới. Có một khu vực rất thân thiết với chúng ta, hôm nay chúng ta sẽ nghiên cứu và I. Vị trí địa lí và đặc điểm tự tìm hiểu, đó là khu vực Đông Nam á. nhiên 1. Vị trí địa li và phạm vi lãnh 1. GV tổ chức hoạt động toàn lớp Bước 1: GV yêu cầu HS quan sát bản đồ giáo thổ khoa treo tường hoặc át lát Địa lí (XB 2007, - Nằm ở đông nam lục địa átrang 31) trả lời các câu hỏi sau: Âu, diện tích rộng, gồm 11 - Khu vực Đông Nam Á có bao nhiêu quốc quốc gia, trong đó có Việt Nam gia, đó là những quốc gia nào?

- Nằm trọn trong khu vực nội - Xác định vị trí địa lí và phạm vi lãnh thổ của chí tuyến khu vực.

- Có biển Bước 2: HS làm việc với câu hỏi - Cầu nối thông thương hàng Bước 3: HS trả lời, GV giúp HS chuẩn kiến hải thức.

- Tiếp giáp với hai nền văn 105 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

Chuyển ý: Với vị trí như trên, chúng ta cùng tìm hiểu ý nghĩa vị trí địa lí của khu vực.

GV yêu cầu HS làm việc cÁ nhân, quan sát bản đồ và thực hiện phiếu học tập số 1, sau đó gọi 1-2 HS trình bày trước lớp (GV có thể chiếu bản trong hoặc kẻ nhanh trên bảng phiếu học tập số 1) Chuyển ý: Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu đặc điểm tự nhiên của khu vực Đông Nam á.

minh lớn là Trung Quốc và ấn Độ.

2. GV tổ chức hoạt động nhóm Bước 1. GV yêu cầu HS nghiên cứu bài học trong SGK, bản đồ tự nhiên châu Á và chia lớp thành 2-4 nhóm thực hiện nhiệm vụ theo phiếu học tập số 2.

Bước 2. Các nhóm làm việc Bước 3. Đại diện các nhóm HS trình bày Đối với nhóm tìm hiểu về Đông Nam Á lục địa, GV cần đặt thêm câu hỏi trong SGK - Nếu phát triển giao thông theo hướng Đông Tây thì sẽ gặp thuận lợi và khó khăn gì?

GV gợi mở HS trả lời câu hỏi này để thấy được khó khăn trong xây dựng giao thông (do hướng địa hình) nhưng thuận lợi trong phát triển kinh tế ở các vùng núi và liên kết kinh tế giữa các quốc gia trong khu vực.

GV lưu ý HS: Đông Nam Á lục địa thiên về khí hậu nhiệt đới gió mùa, Đông Nam Á biển đảo có khí hậu thiên về khí hậu xích đạo; phần nhỏ lãnh thổ phía bắc của Đông Nam Á lục địa (bắc Mi-an-ma, bắc Việt Nam), tuy vẫn là khí hậu nhiệt đới gió mùa nhưng mùa đông có thời kì lạnh 3. GV tổ chức hoạt động nhóm Cách tiến hành: Bước 1: GV phát cho HS giấy dính, yêu cầu HS (theo nhóm) ghi vào giấy một câu (đơn nghĩa) thể hiện thuận lợi (hoặc khó khăn) về tự nhiên của khu vực Đông Nam á.

GV ghi trên bảng: Thuận lợi Khó khăn Yêu cầu HS sau khi ghi xong, lên bảng dán theo đúng vị trí.

Bước 2: Cử hai HS lên bảng tổng hợp kết quả của hai nhóm và ghi tóm tắt lên bảng

2. Đặc điểm tự nhiên khu vực Đông Nam Á a. Đông Nam Á lục địa - Nhiều núi, nhiều sông lớn nên nhiều đồng bằng phù sa màu mỡ - Khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa - Nhiều than đá, dầu mỏ, sắt, thiếc… b. Đông Nam Á biển đảo - Nhiều đảo với nhiều núi lửa, ít sông lớn nên ít đồng bằng lớn - Khí hậu xích đạo và nhiệt đới ẩm - Nhiều than đá, dầu mỏ, sắt, thiếc, đồng...

3. Thuận lợi và khó khăn về tự nhiên của Đông Nam Á a. Thuận lợi - Khí hậu nóng ẩm + đất phù sa màu mỡ  phát triển nông nghiệp nhiệt đới - Biển  phát triển ngư nghiệp, du lịch và có lượng mưa dồi dào - Giàu khoáng sản, rừng nhiệt đới phong phú và đa dạng b. Khó khăn

106 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

Bước 3: GV nhận xét, bổ sung, kết luận cho hoạt động, lưu ý HS vấn đề là cần khắc phục các khó khăn, tận dụng các thuận lợi trên cơ sở phát triển bền vững môi trường mới có thể phát triển kinh tế xã hội bền vững Chuyển ý: Chúng ta đã nghiên cứu xong đặc điểm tự nhiên, ta sẽ nghiên cứu tiếp các đặc điểm xã hội của khu vực Đông Nam á.

- Động đất, núi lửa, sóng thần - Bão, lụt, hạn hán - Rừng và khoáng sản giầu chủng loại nhưng hạn chế về tiềm năng khai thác

HOẠT ĐỘNG 2: Tìm hiểuđặc điểm xã hội khu vực Đông Nam Á 1. Mục tiêu - Kiến thức: Phân tích đặc điểm dân cư và ảnh hưởng của chúng tới kinh tế.

- Kĩ năng: Đọc và nhận xét bản đồ dân cư - Thái độ: 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Sử dụng bản đồ - Đàm thoại gợi mở/ thuyết trình tích cực - Kĩ thuật dạy học cÁ nhân/toàn lớp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính Đặchoạt điểmđộng XH cÁ nhân/cả lớp GV tổ chức Cách tiến hành Bước 1: GV kẻ lên bảng sơ đồ hình thành kiến thức: Dân tộc

Bước 2: GV yêu cầu HS nghiên cứu SGK và chuẩn bị ý để nối tiếp sơ đồ trên Bước 3: GV gọi 3 HS lên bảng để ghi tiếp vào sơ đồ.

Gọi các HS khác nhận xét, bổ sung Sau cùng, GV nhận xét, chốt lại kiến thức và hoàn thiện sơ đồ GV cần lưu ý, ở mỗi đặc điểm cần cho HS nêu ví dụ cụ thể về khó khăn, thuận lợi đối với phát triển kinh tế, xã hội để HS không có nhận thức sai lệch, một chiều.

II. Xã hội 1. Dân cư - Dân số đông, gia tăng tương đối nhanh, dân số trẻ; mật độ dân số cao, - Phân bố dân cư không đồng đều - Lực lượng lao động dồi dào nhưng trình độ kĩ thuật còn hạn chế; 2. Dân tộc - Đa dân tộc - Nhiều dân tộc phân bố ở nhiều quốc gia 3. Tôn giáo, văn hoá - Đa tôn giáo - Chịu ảnh hưởng bởi nhiều nền văn hoÁ lớn, nhưng vẫn giữ được bản sắc văn hoÁ ở mỗi dân tộc. * Ảnh hưởng của dân cư và xã hội tới ự phát triên kinh tế:

107 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

- Nguồn lao động dồi dào, thị trường tiêu thụ lớn tạo điều kiện tốt cho phát triển kinh tế.

- Tạo khả năng hội nhập kinh tế - Chất lượng lao động hạn chế, xã hội chưa thật ổn định gây khó khăn cho việc tạo việc làm và phát triển kinh tế của nhiều quốc gia trong khu vực.

HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP 1. Củng cố Phân tích, đánh giá vị trí địa lí của khu vực Đông Nam Á trên bản đồ và giải thích tại sao người ta nhận định trong thời gian gần đây, Biển Đông lại “dậy sóng”? ( vị trí địa chiến lược, tuyến đường hàng hải quan trọng, biển Đông giàu nhiên liệu...)

2. Kiểm tra, đánh giá (một số câu hỏi và bài tập) (1). Điền chữ T (thuận lợi) hoặc chữ K (khó khăn) vào ô trống trong các câu sau và giải thích (sau dấu ....) sự lựa chọn của em?

- Đông Nam Á có vị trí cầu nối giữa lục địa Á - âu và lục địa Ô-xtrây-li-a .....

- Đông Nam Á có khí hậu nhiệt đới gió mùa nóng ẩm ...........

- Đông Nam Á có nhiều loại khoáng sản, nhưng phần lớn có trữ lượng không cao .........

- Đông Nam Á nhiều thiên tai như bão lụt, động đất, núi lửa, sóng thần ..................

- Dân số khu vực Đông Nam Á đông, mật độ dân số cao ............

- Đông Nam Á là khu vực đa dân tộc, đa tôn giáo .....

2. Lấy ví dụ về một dân tộc sống ở nhiều quốc gia trong khu vực Đông Nam Á Lưu ý: Câu hỏi đánh giá là câu hỏi mở nên không có đáp án chính xác. HS có thể đánh chữ T (thuận lợi) hoặc chữ K (khó khăn) nếu như lập luận của HS là lôgic.

3. Chuẩn bị bài học tiếp theo Làm câu 2 SGK PHỤ LỤC 1. Phiếu học tập số 1 Vị trí Đông Nam á Yêu cầu phát hiện/trả lời - Tiếp giáp với biển và đại dương nào?

- Nằm trong các đới khí hậu nào?

- Tiếp giáp với các nước lớn và các nền văn minh nào?

Thông tin phản hồi cho Phiếu học tập số 1 Vị trí Đông Nam á Yêu cầu phát hiện/trả lời Thái Bình dương, ấn Độ dương - Tiếp giáp với biển và đại dương nào?

108 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

Nhiệt đới ẩm gió mùa, Xích đạo - Nằm trong các đới khí hậu nào?

Trung Quốc và ấn Độ - Tiếp giáp với các nước lớn và các nền văn minh nào?

2. Phiếu học tập số 2 Đông Nam Á lục địa Đông Nam Á biển đảo (nhiệm vụ của nhóm Yếu tố (nhiệm vụ của nhóm 2) 1) Địa hình và sông ngòi Khí hậu Tài nguyên khoáng sản Thông tin phản hồi cho Phiếu học tập số 2 Yếu tố Đông Nam Á lục địa Đông Nam Á biển đảo (nhiệm vụ của nhóm (nhiệm vụ của nhóm 1) 2) Địa hình và Nhiều đảo với nhiều núi Hướng địa hình chủ yếu là sông ngòi TB - ĐN hoặc B - N, nhiều núi, lửa, đảo hẹp, ít sông lớn nhiều sông lớn nên nhiều đồng nên ít đồng bằng lớn bằng lớn phù sa màu mỡ Nhiệt đới ẩm gió mùa Xích đạo và nhiệt đới Khí hậu ẩm Than đá, dầu mỏ, sắt, thiếc...

Than đá, dầu mỏ, sắt, Tài nguyên khoáng sản thiếc, đồng...

Bài 11. KHU VỰC ĐÔNG NAM Á Tiết 2. Kinh tế I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức - Trình bày và giải thích được một số đặc điểm kinh tế.

- Hiểu được mục tiêu của Hiệp hội các nước Đông Nam Á (ASEAN); cơ chế hoạt động, một số hợp tác cụ thể trong kinh tế, văn hoá; thành tựu và thách thức của các nước thành viên.

- Hiểu được sự hợp tác đa dạng của Việt Nam với các nước trong Hiệp hội.

2. Kĩ năng + Sử dụng bản đồ để nhận biết và trình bày về phân bố một số ngành công nghiệp chính, sản xuất nông nghiệp của các nước trong ASEAN. + Nhận xét các số liệu, tư liệu về kết quả phát triển kinh tế của các nước trong ASEAN. + Đọc, phân tích số liệu, biểu đồ về sự thay đổi cơ cấu kinh tế; phân tích và so sánh biểu đồ sản lượng một số cây công nghiệp chính của các nước Đông nam Á.

3. Thái độ II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Đối với giáo viên - Bản đồ địa lí kinh tế khu vực Đông Nam Á 109 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

- Bản đồ tự nhiên châu Á - Phóng to các biểu đồ, lược đồ trong SGK (nếu có thể) 2. Đối với học sinh - Xác định vị trí Đông Nam Á trên bản đồ thế giới - Thước kẻ (có chia cm, mm).

III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Ổn định lớp và kiểm tra bài cũ Đặc điểm tự nhiên nào chi phối làm cho Đông Nam Á trong thời gian gần đây trở thành “ nóng lên” khiến cả thế giới đều phải quan tâm? ( Vấn đề Biển Đông giàu dầu mỏ và là tuyến đường hàng hải quan trọng dẫn tới sự trành chấp chủ quyền biển đảo của một số quốc gia trong và ngoài khu vực) 2. Tiến trình dạy học HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu Cơ cấu kinh tế 1. Mục tiêu - Kiến thức: Trình bày và giải thích được đặc điểm về cơ cấu kinh tế - Kĩ năng: Phân tích, nhận xét biểu đồ 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Sử dụng bản đồ/biểu đồ - Đàm thoại gợi mở/ thuyết trình tích cực - Kĩ thuật dạy học cÁ nhân/nhóm/toàn lớp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính Mở bài: Đông Nam Á có nhiều thuận lợi, nhưng cũng không ít khó khăn trong sự phát triển kinh tế. Bài hôm nay giúp chúng ta tìm hiểu Đông Nam Á đã hạn chế các khó khăn, tận dụng được thuận lợi để phát triển kinh tế như thế nào.

(GV treo bản đồ kinh tế - xã hội khu vực Đông Nam á).

I. Cơ cấu kinh tế GV tổ chức hoạt động nhóm Cơ cấu kinh tế khu vực Đông Bước 1: GV yêu cầu HS nghiên cứu hình 11.2.

Nam Á có sự chuyển dịch theo Cơ cấu GDP phân theo khu vực kinh tế của một hướng: số nước Đông Nam á.

- GDP khu vực I giảm rõ rệt GV kẻ bảng, chia lớp thành ba nhóm: - GDP khu vực II tăng mạnh Nhóm 1. Nghiên cứu biến động của khu vực I - GDP khu vực III tăng ở tất Nhóm 2. Nghiên cứu biến động của khu vực II cả các nước Nhóm 3. Nghiên cứu biến động của khu vực III Mỗi nhóm nghiên cứu, kí hiệu bằng mũi tên  Thể hiện chuyển đổi từ thể hiện chiều biến động của GDP khu vực mình nền kinh tế thuần nông lạc hậu nghiên cứu giai đoạn 1991-2004 (Phiếu học tập sang nền kinh tế có nền công số 1) nghiệp và dịch vụ phát triển.

Bước 2: Các nhóm thực hiện bài tập Bước 3: Đại diện các nhóm lên trình bày và ghi trên bảng 110 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

GV yêu cầu đại diện HS nhận xét tổng quát về sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế chung của khu vực.

GV có thể đặt thêm câu hỏi: - Trong số các quốc gia trên, sự chuyển dịch GDP khu vực I của nước nào rõ nhất? (Việt Nam) - Sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế của khu vực nói nên điều gì?

Chuyển ý: chúng ta sẽ nghiên cứu tiếp xem Đông Nam Á chuyển hướng sang phát triển công nghiệp và dịch vụ trên những ngành nghề cụ thể nào?

HOẠT ĐỘNG 2: Tìm hiểu sự phát triển các ngành kinh tế 1. Mục tiêu - Kiến thức: Trình bày và giải thích được đặc điểm phát triển công nghiệp và dịch vụ - Kĩ năng: - Đọc bản đồ, lược đồ công nghiệp và dịch vụ + Phân tích biểu đồ cơ cấu kinh tế để vận dụng, nhận định về công gnhieepj và dịch vụ 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Sử dụng bản đồ/biểu đồ - Đàm thoại gợi mở/ thuyết trình tích cực - Kĩ thuật dạy học cÁ nhân/toàn lớp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính II. Sự phát triển các GV tổ chức hoạt động nhóm Bước 1: HS dựa vào bản đồ giáo khoa treo ngành kinh tế tường, nội dung trong SGK ghi vào phiếu học tập 1. Công nghiệp và dịch vụ a. Công nghiệp số 2 - Phát triển mạnh các Nhóm 1. Tìm hiểu về sự phát triển công nghiệp ngành: Nhóm 2. Tìm hiểu về sự phát triển ngành dịch + Chế biến và lắp ráp ô tô, vụ xe máy, điện tử (Xin-ga-po, Bước 2: Các nhóm làm việc với nhiệm vụ được Ma-lai-xi-a, Thái Lan, In-đôgiao nê-xi-a, Việt Nam. Bước 3: Đại diện nhóm lên trình bày trên bảng + Khai thác than, dầu (Việt (ghi bảng và thuyết minh trên bản đồ), toàn lớp Nam, In-đô-nê-xi-a, Bru-nây nhận xét và khoáng sản kim loại (Việt GV yêu cầu HS các nhóm cho ví dụ minh hoạ, Nam, In-đô-nê-xi-a, Ma-laitừ đó GV nhận xét, chốt lại kiến thức xi-a...)

GV đặt câu hỏi: + Sản xuất giầy da, dệt - Quan sát H.11.2, em hãy cho biết năm 2004, tỉ 111 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

trọng GDP khu vực II của nước nào cao nước nào còn thấp, điều đó có ý nghĩa gì?

- Sau khi HS trả lời, GV lưu ý HS, ở thời kì đầu của công nghiệp hoá, Đông Nam Á cần chú trọng phát triển công nghiệp trên cơ sở ưu tiên phát triển dịch vụ phục vụ sản xuất đi trước một bước. Tỉ trọng GDP khu vực II của các nước Xin-ga-po, Ma-lai-xi-a, Thái Lan, In-đô-nê-xi-a đã thể hiện trình độ phát triển cao hơn các nước còn lại trong khu vực. Xét về cơ cấu GDP, Việt Nam cũng đã tiếp cận được với nhóm quốc gia này.

may, tiểu thủ công nghiệp, hàng tiêu dùng…

- Xu hướng phát triển: tăng cường liên doanh, liên kết với nước ngoài để tranh thủ nguồn vốn, công nghệ và phát triển thị trường. b. Dịch vụ - Hướng phát triển: + Phát triển cơ sở hạ tầng cho các khu CN + Xây dựng đường sá, phát triển giao thông Chuyển ý: Chúng ta sẽ nghiên cứu tiếp để cùng + Hiện đại hoÁ mạng lưới xem về trình độ phát triển nông nghiệp Đông Nam thông tin, dịch vụ ngân hàng, á tín dụng - Mục đích: Phục vụ đời sống, nhu cầu phát triển trong nước và thu hút các nhà đầu tư.

HOẠT ĐỘNG 3: Tìm hiểusự phát triển ngành nông nghiệp 1. Mục tiêu - Kiến thức: Trình bày và giải thích được đặc điểm phát triển nông nghiệp - Kĩ năng: + Sử dụng bản đồ để nhận biết và trình bày về phân bố một số ngành sản xuất nông nghiệp + Đọc, phân tích biểu đồ về sự thay đổi cơ cấu kinh tế; phân tích và so sánh biểu đồ sản lượng một số cây công nghiệp chính của các nước Đông nam Á.

2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Sử dụng bản đồ/ biểu đồ - Làm việc với bảng thông tin/ sơ đồ - Đàm thoại gợi mở/ thuyết trình tích cực - Kĩ thuật dạy học cÁ nhân/toàn lớp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính c. Nông nghiệp -. Trồng lúa nước 1. GV tổ chức hoạt động toàn lớp GV đặt câu hỏi: + Lúa nước là cây trồng lâu - Tại sao lại nói lúa nước là cây trồng truyền đời của cư dân khu vực (vì thống của Đông Nam á? phù hợp với nền nhiệt độ, ánh - Quan sát H11.2, và bản đồ tự nhiên châu á, em sáng, chế độ mưa và đất phù hãy cho biết lúa nước trồng nhiều ở đâu, tại sao lại sa màu mỡ) và trở thành cây trồng nhiều ở đó? lương thực chính - GV có thể đặt tiếp câu hỏi: Giải pháp nào để có + Được phát triển ở tất cả 112 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

thể vừa tăng được sản lượng lương thực, vừa có đất phát triển công nghiệp?

- HS: Cần áp dụng các biện pháp KHKT tác động vào giống cây trồng, tăng cường đầu tư,...

- GV bổ sung thêm: Và vẫn phải qui hoạch phát triển hợp lí quĩ đất, vì ở mỗi quốc gia, diện tích đất trống có thể còn nhiều nhưng diện tích đất có thể trồng lúa nước lại rất hạn chế.

2. GV tổ chức làm việc nhóm Bước 1: GV giáo nhiệm vụ cho các nhóm: HS nghiên cứu SGK, bản đồ tự nhiên châu Á và làm việc với phiếu học tập Nhóm 1. Tìm hiểu sự phát triển ngành trồng cây công nghiệp, cây ăn quả (phiếu học tập số 3) Nhóm 2. Tìm hiểu về sự phát triển các ngành chăn nuôi, khai thác và nuôi trồng thuỷ, hải sản (phiếu học tập số 4) Bước 2: Các nhóm làm việc theo nhiệm vụ được giao Bước 3: Đại diện các nhóm trình bày các nhóm khác nhận xét, GV chốt lại, ghi bảng và hỏi - Dựa vào H11.4, em có nhận xét gì về vai trò của Đông Nam Á trong việc cung cấp các sản phẩm cây công nghiệp cho thế giới?

- GV hỏi mở rộng kiến thức: - Đông Nam Á đã tận dụng hết tiềm năng để phát triển chăn nuôi và đánh bắt hải sản chưa?

các nước nhưng sản lượng nhiều nhất ở In-đô-nê-xi-a, Thái Lan, Việt Nam, Phi-líppin, Ma-lai-xi-a. + Do áp dụng tiến bộ KHKT, năng xuất lúa ngày càng tăng. + Vấn đề của các nước trong khu vực: Cần sử dụng hợp lí đất gieo trồng lúa nước, tránh tình trạng lẵng phí  đòi hỏi có qui hoạch phát triển dài hạn, phù hợp với chiến lược phát triển.

-. Trồng cây công nghiệp, cây ăn quả + Cao su, cà phê, hồ tiêu có nhiều ở Thái lan, Ma-lai-xi-a, In-đô-nê-xi-a, Việt Nam. - Cây ăn quả được trồng ở hầu hết các nước. + Đông Nam Á là nguồn cung cấp chính cho thế giới về cao su, cà phê, hồ tiêu.

Việt Nam là nước xuất khẩu hồ tiêu nhiều nhất thế giới d. Chăn nuôi, đánh bắt và nuôi trồng thuỷ, hải sản - Trâu, bò, lợn được nuôi nhiều - Đánh bắt và nuôi trồng thuỷ, hải sản phát triển  Chăn nuôi vẫn chưa trở thành ngành chính; sản lượng đánh bắt cÁ còn rất khiêm tốn so với các khu vực khác trên thế giới.

HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP 1. Củng cố Trình bày sự phát triển ngành trồng trọt của Đông Nam Á theo gợi ý của bảng sau: Sản Điều Các ngành nông nghiệp kiện phát phẩm, Phân bố sản chính chính triển/ trở ngại lượng 113 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

Trồ ng trọt

Lúa nước Cây công nghiệp Cây ăn quả

2. Kiểm tra, đánh giá (1). Lựa chọn câu đúng nhất và điền chữ Đ vào cuối một trong các câu sau: A. Phương hướng phát triển ngành dịch vụ của Đông Nam Á là cần tập trung phát triển dịch vụ du lịch.

B. Phương hướng phát triển ngành dịch vụ của Đông Nam Á là cần tập trung phát triển dịch vụ phục vụ sản xuất.

C. Phương hướng phát triển ngành dịch vụ của Đông Nam Á là cần ưu tiên phát triển các dịch vụ phục vụ sản xuất, nhưng vẫn phải chú trọng phát triển các dịch vụ đáp ứng nhu cầu sinh hoạt, tiêu dùng.

(2). Điền dấu gạch nối, mũi tên trong sơ đồ một cách hợp lí để thể hiện sự hạn chế của ngành đánh bắt cÁ ở khu vực Đông Nam á:

Ngành đánh bắt cá biển Đông Nam á

Phương tiện còn lạc hậu

Lao động thủ công Năng suất thấp

Phương thức đánh bắt gần bờ

Sản lương cá không cao Giảm giá trị thương phẩm

(3). Để chăn nuôi trở thành ngành sản xuất chính trong nông nghiệp, Đông Nam Á cần có những giải pháp gì, tại sao?

3. Chuẩn bị bài học tiếp theo Em có hiểu biết gì về hiệp hội các nước ASEAN Bài 11. KHU VỰC ĐÔNG NAM Á Tiết 3. Hiệp hội các nước Đông Nam Á ( ASEAN) I. MỤC TIÊU 114 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

1. Kiến thức - Hiểu được mục tiêu của Hiệp hội các nước Đông Nam Á (ASEAN); cơ chế hoạt động, một số hợp tác cụ thể trong kinh tế, văn hoá; thành tựu và thách thức của các nước thành viên.

- Hiểu được sự hợp tác đa dạng của Việt Nam với các nước trong Hiệp hội.

2. Kĩ năng Đọc, nhận xét sơ đồ về cơ chế hợp tác của ASEAN 3. Thái độ II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Đối với giáo viên - Máy chiếu, giấy trong - Các tư liệu, tài liệu, tranh ảnh về ASEAN 2. Đối với học sinh - Hiểu biết về ASEAN III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Ổn định lớp và kiểm tra bài cũ Cơ cấu kinh tế khu vực Đông Nam Á có sự chuyển dịch như thế nào? Nêu ví dụ về Việt Nam 2. Tiến trình dạy học HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu Mục tiêu và cơ chế hợp tác của ASEAN 1. Mục tiêu - Kiến thức: Hiểu được mục tiêu của Hiệp hội các nước Đông Nam Á (ASEAN); cơ chế hoạt động, một số hợp tác cụ thể trong kinh tế, văn hoá - Kĩ năng: Đọc, nhận xét sơ đồ về cơ chế hợp tác của ASEAN - Thái độ: 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Sử dụng bản đồ/ sơ đồ/làm việc với bảng thông tin - Đàm thoại gợi mở/ thuyết trình tích cực - Kĩ thuật dạy học cÁ nhân/toàn lớp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính Mở bài: Trên thế giới, EU được biết tới như một khối các quốc gia thành đạt cả về kinh tế, chính trị và xã hội. ở châu á, có một khối liên kết các quốc gia đang hướng tới mô hình phát triển của EU trong một vài chục năm tới, đó là Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á gọi tắt là ASEAN. Hôm nay, chúng ta cùng nhau tìm hiểu về Hiệp hội các nước Đông Nam Á (ASEAN) (GV treo bản đồ Kinh tế - xã hội khu vực Đông Nam á) I. Mục tiêu và cơ chế hợp 1. GV tổ chức hoạt động toàn lớp tác của ASEAN 115 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

GV đặt câu hỏi: - Em nào biết về lịch sử hình thành và phát triển của ASEAN: Ra đời vào năm nào, khi đó có bao nhiêu thành viên; quÁ trình phát triển ra sao, hiện nay có bao nhiêu thành viên?

- Việt Nam ra nhập ASEAN từ năm nào?

- Khu vực Đông Nam Á còn quốc gia nào chưa tham gia ASEAN ?

Chuyển ý: 10/11 quốc gia trong khu vực tham gia ASEAN, điều đó chứng tỏ ASEAN có sự hấp dẫn. Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về mục tiêu và cơ chế hợp tác của ASEAN 2. GV tổ chức hoạt động toàn lớp Bước 1: GV thông báo cho HS về mục tiêu và cơ chế hợp tác của ASEAN đã được thể hiện dạng sơ đồ hoÁ trong SGK, chúng ta cùng tìm hiểu thông điệp chính của sơ đồ.

GV hỏi - Các mục tiêu chính của ASEAN là gì?

- “Đoàn kết và hợp tác vì một ASEAN hoà bình, ổn định, cùng phát triển” có phải là mục tiêu chính không, tại sao mục tiêu của ASEAN lại nhấn mạnh đến hoà bình, ổn định?

HS trả lời, GV thông tin thêm: nhiều nước thành viên ASEAN đều đã trải qua xung đột, chiến tranh, mỗi cuộc chiến tranh, xung đột đều đều gây ra mất ổn định cho khu vực và làm chậm tốc phát triển kinh tế - xã hội của chính các nước đó, nên hoà bình, ổn định vừa là mục đích nhưng cũng là điều kiện tiên quyết cho sự phát triển.

Bước 2: GV yêu cầu HS nghiên cứu sơ đồ về cơ chế hợp tác của ASEAN. GV nêu các câu hỏi - Dựa vào sơ đồ trong SGK, nêu cơ chế hợp tác của ASEAN và cho các ví dụ cụ thể GV gọi lần lượt một số HS trình bày, HS khác nhận xét, bổ sung

1. Lịch sử hình thành và phát triển - Ra đời năm 1967, gồm 5 nước Thái Lan, In-đô-nê-xi-a, Ma-lai-xi-a, Phi-líp-pin và Xinga-po là thành viên sáng lập - Số lượng thành viên ngày càng tăng, đến nay đã có 10 quốc gia thành viên - Quốc gia chưa tham gia ASEAN là Đông-ti-mo 2. Mục tiêu chính của ASEAN - Có ba mục tiêu chính: + Thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của các nước thành viên. + Xây dựng khu vực có nền hoà bình, ổn định. + Giải quyết các mâu thuẫn, bất đồng trong nội bộ và bất đồng, khác biệt giữa nội bộ với bên ngoài.  Đích cuối cùng ASEAN hướng tới là “Đoàn kết và hợp tác vì một ASEAN hoà bình, ổn định, cùng phát triển”

3. Cơ chế hợp tác của ASEAN - Thông qua các hội nghị, các diễn đàn, các hoạt động chính trị, kinh tế, xã hội, văn hoá, thể thao...

- Thông qua kí kết các hiệp ước hai bên, nhiều bên hoặc các hiệp ước chung - Thông qua các dự án, chương trình phát triển - Xây dựng khu vực thương

116 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

mại tự do…  Thực hiện cơ chế hợp tác sẽ bảo đảm cho ASEAN đạt được các mục tiêu chính và mục đích cuối cùng là hoà bình, ổn định và cùng phát triển HOẠT ĐỘNG 2: Tìm hiểu thành tựu và thách thức của ASEAN 1. Mục tiêu - Kiến thức: Hiểu được thành tựu và thách thức của các nước thành viên. ASEAN 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Sử dụng bản đồ - Đàm thoại gợi mở/ nêu vấn đề/thuyết trình tích cực - Kĩ thuật dạy học cÁ nhân/nhóm/toàn lớp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính II. Thành tựu và thách GV tổ chức hoạt động nhóm/ toàn lớp thức của ASEAN Bước 1: GV chia lớp thành 2 nhóm và giao 1. Thành tựu 1: Tốc độ tăng nhiệm vụ: trưởng kinh tế của các nước Nhóm 1. Tìm hiểu về thành tựu ASEAN đã đạt trong khối khÁ cao được  Thách thức: tăng trưởng Nhóm 2. Tìm hiểu các thách thức của ASEAN không đều, trình độ phát triển trên chặng đường phát triển tiếp theo chênh lệch dẫn tới một số Bước 2: Các nhóm làm việc theo nhiệm vụ được nước có nguy cơ tụt hậu. giao  Giải pháp: tăng cường Bước 3: GV tổ chức HS chơi trò chơi theo trình các dự án, chương trình phát tự sau: triển cho các nước có tốc độ 1. Nhóm 1 trình bày mỗi lần 1 thành tựu phát triển kinh tế chậm hơn.

2. Nhóm 2 phải phản biện, phân tích được từ các 2. Thành tựu 2: Đời sống thành tựu đó sẽ có các thách thức, rủi ro ảnh nhân dân đã được cải thiện. hưởng tới sự phát triển như thế nào?  Thách thức: Còn một bộ 3. Nhóm 1 đề xuất giải pháp khắc phục các rủi phận dân chúng có mức sống ro đó thấp, còn tình trạng đói nghèo GV giữ vai trò trọng tài. Khi trò chơi kết thúc sẽ: GV cho toàn lớp đánh giá chấm điểm 2 nhóm trên - Là lực cản của sự phát từng câu trình bày/phản biện bằng cách giơ tay triển biểu quyết.

- Là nhân tố dễ gây ra mất ổn định xã hội  Giải pháp: chính sách riêng ở mỗi quốc gia thành viên để xoÁ đói, giảm nghèo (như chính sách của Đảng và 117 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

Nhà nước Việt Nam).

3. Thành tựu 3: Tạo dựng được môi trường hoà bình, ổn định trong khu vực.  Thách thức: Không còn chiến tranh, nhưng vẫn còn tình trạng bạo loạn, khủng bố ở một số quốc gia, gây lên mất ổn định cục bộ.

Chuyển ý: Chúng ta sẽ tìm hiểu tiếp một nội  Giải pháp: dung của bài học là cơ hội và thách thức của Việt - Tăng cường hợp tác về Nam trong quÁ trình hội nhập ASEAN chống bạo loạn, khủng bố.

- Nguyên tắc hợp tác nhưng không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau.

- Về cơ bản vẫn phải giải quyết tận gốc vấn đề bất bình đẳng xã hội và nâng cao đời sống nhân dân HOẠT ĐỘNG 3: Tìm hiểu Việt Nam trong quÁ trình hội nhập ASEAN 1. Mục tiêu - Kiến thức: Hiểu được sự hợp tác đa dạng của Việt Nam với các nước trong Hiệp hội.

- Kĩ năng: Liên hệ kiến thức thực tiễn 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Sử dụng bản đồ/ biểu đồ - Đàm thoại gợi mở/ thuyết trình tích cực - Kĩ thuật dạy học cÁ nhân/toàn lớp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung chính III. Việt Nam trong quÁ trình hội nhập ASEAN 1. Tham gia của Việt Nam GV tổ chức hoạt động toàn lớp GV nêu câu hỏi: - Về kinh tế, giao dịch - Dựa vào SGK và hiểu biết của bản thân, em thương mại của Việt nam hãy nêu ví dụ cho thấy Việt Nam đã tham gia tích trong khối đạt 30% - Tham gia hầu hết các hoạt cực vào hoạt dộng của ASEAN trên các lĩnh vực kinh tế - xã hội? động về chính trị, văn hoá, giáo dục, xã hội, thể thao...

- Vị trí của việt Nam ngày càng được nâng cao.

- Em có nhận xét gì về cơ hội và thách thức của Việt Nam khi ra nhập ASEAN 2. Cơ hội và thách thức - Cơ hội: Xuất được hàng trên thị trường rộng lớn ngót 118 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

nửa tỉ dân  Thách thức: Phải cạnh tranh với các thương hiệu có tên tuổi, uy tín hơn, các sản phẩm có trình độ công nghệ cao hơn  Giải pháp: Đón đầu đầu tư và áp dụng các công nghệ tiên tiến để tăng sức cạnh tranh của sản phẩm hàng hoá.

HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP 1. Củng cố Tìm ví dụ thực tiễn để chứng minh hội nhập ASEAN, Việt Nam có rất nhiều cơ hội và thách thức trong phát triển kinh tế 2. Kiểm tra, đánh giá (1). Mục tiêu của ASEAN là: A. Thông qua các hội nghị, các diễn đàn để phát triển.

B. Thông qua các hoạt động chính trị, kinh tế, xã hội, văn hoá, thể thao để phát triển.

C. Thông qua kí kết các hiệp ước hai bên, nhiều bên hoặc các hiệp ước chung.

D. Đoàn kết và hợp tác vì một ASEAN hoà bình, ổn định, cùng phát triển.

(2). Một trong các cơ chế hợp tác của ASEAN là: A. Xây dựng khu vực có nền hoà bình, ổn định B. Xây dựng khu vực thương mại tự do C. Thông qua các hội nghị, các diễn đàn để phát triển D. Giải quyết các mâu thuẫn, bất đồng trong nội bộ và bất đồng, khác biệt giữa nội bộ với bên ngoài (3). Phân tích nhận định “Trình độ phát triển còn chênh lệch giữa các quốc gia trong ASEAN là một trở ngại đáng kể trong việc hội nhập vì mục tiêu chung là Đoàn kết và hợp tác vì một ASEAN hoà bình, ổn định, cùng phát triển”.

3. Chuẩn bị bài học tiếp theo - Sưu tầm các thông tin liên quan đến hoạt động du lịch của Đông Nam Á PHỤ LỤC Ngoài cách dạy theo giáo án trình bày trên, có thể tiến hành dạy học theo hình thức tổ chức Hội thảo khoa học “Em biết gì về ASEAN ” 1. Chuẩn bị - Giao nhiệm vụ cho HS về nhà chuẩn bị cho bài học này trước từ 10 - 15 ngày với chủ đề: Em biết gì về ASEAN? - Gợi ý các đề tài tìm hiểu cho sát với nội dung bài học, gợi ý về các nguồn thông tin để HS có thể tiếp cận.

- Chia nhóm từ 4-6 HS một nhóm/đề tài, cũng có thể giao nhiệm vụ theo tổ học tập và nên cho HS ở mỗi nhóm/tổ tự trao đổi thảo luận để đăng kí đề tài tham luận, tránh áp đặt.

- Để hội thảo lôi cuốn, hấp dẫn, về hình thức cần trang trí lớp học đáp ứng yêu cầu hội thảo, về nội dung cần yêu cầu HS chuẩn bị chu đáo thành đề cương báo cáo bằng văn bản.

2. Thực hiện tiết dạy 119 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

- Giao cho HS chủ động thành lập Ban tổ chức (trưởng Ban tổ chức nên là cán bộ lớp hoặc cán sự bộ môn).

- GV dự ở tư cách cố vấn khoa học, chốt lại các yêu cầu, kiến thức của bài học khi tổng kết hội thảo. Phát biểu của GV cần nên động viên, khuyến khích các ý kiến, báo cáo hay.

QuÁ trình hội thảo, GV cần chú ý động viên các ý kiến bổ sung hoặc phản biện sẽ tạo điều kiện cho HS cởi mở, bộc lộ, qua đó GV cũng dễ dàng bổ sung hoặc uốn nắn kịp thời kiến thức, kĩ năng cho HS. Bài 11. KHU VỰC ĐÔNG NAM Á Tiết 4. Thực hành: Tìm hiểu về hoạt động kinh tế đối ngoại của Đông Nam Á I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức - Phân tích được một số chỉ tiêu kinh tế (về du lịch và xuất khẩu) của khu vực Đông Nam Á so với một số khu vực trên thế giới.

- Đánh giá được tương quan về một số chỉ tiêu kinh tế của khu vực Đông Nam Á so với một số khu vực khác trên thế giới.

2. Kĩ năng - Vẽ biểu đồ kinh tế.

- Phân tích biểu đồ để rút ra nhận định địa lí.

3. Thái độ II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Đối với giáo viên - Máy chiếu, bản trong chuẩn bị đáp án sẵn của giáo viên - Bản đồ các nước trên thế giới.

2. Đối với học sinh Sưu tầm các thông tin liên quan đến hoạt động du lịch của Đông Nam Á III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Ổn định lớp và kiểm tra bài cũ Lựa chọn, đánh dấu X vào ô trống sao cho hợp lí về các thành tựu của ASEAN đã đạt được và các thách thức, trở ngại mà ASEAN phải đối mặt: Thá Thà ch S Nội dung nh thức, TT tựu trở ngại Sau hơn 40 năm phát triển, đến nay 1 ASEAN đã có 10 thành viên trong tổng số 11 quốc gia khu vực Đông Nam Á 2 Trình độ phát triển giữa các quốc gia còn chênh lệch nhiều 3 Đời sống nhân dân ở mỗi quốc gia cũng như nhìn cả khu vực đã được cải thiện rất nhiều so với các năm trước đây Vẫn còn tình trạng đói nghèo ở hầu hết các 4 nước thành viên, mặc dù mức độ ở mỗi nước 120 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

ngh×n l­ît ng­êi

có khác nhau.

QuÁ trình đô thị hoÁ trong khu vực diễn 5 ra nhanh chóng làm nảy sinh nhiều tệ nạn xã hội, ô nhiễm môi trường, và đặc biệt càng làm gia tăng khoảng cách giàu, nghèo.

Tạo dựng được môi trường hoà bình, ổn 6 định trong khu vực 7 Giữa một số quốc gia thành viên vẫn còn tồn tại những bất đồng về lãnh thổ, quyền khai thác tài nguyên.

2. Tiến trình dạy học HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu sự phát triển của ngành du lịch 1. Mục tiêu - Kiến thức: Hiểu được sự phát triển của ngành du lịch Đông Nam Á so với một số khu vực khác - Kĩ năng: Vẽ và đọc biểu đồ 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Sử dụng bản đồ/ biểu đồ - Đàm thoại gợi mở/ thuyết trình tích cực/nêu vấn đề - Kĩ thuật dạy học cÁ nhân/toàn lớp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học Nội dung chính sinh Mở bài: GV cho HS khởi động I. Sự phát triển của ngành du lịch 1. Biểu đồ số khách du lịch quốc tế đến theo cách điểm danh từ trái qua một số khu vực của châu Á (nghìn lượt phải, hết trên xuống dưới lần lượt từ người).

1 đến hết. Tiếp đó GV yêu cầu HS 80000 từ số thứ tự của mình, xác định xem là số chẵn hay lẻ.

70000 GV nêu nhiệm vụ của bài thực 60000 §«ng hành: Vẽ và phân tích biểu đồ về ¸ 50000 một số chỉ tiêu kinh tế của khu vực 40000 Đông Nam á. §«ng 67230

62325

39126

41394 38468

33807

30000

Nam ¸

26035 21469

GV tổ chức hoạt động cÁ nhân/cặp Bước 1: GV hướng dẫn HS: 1. HS số lẻ thực hiện vẽ biểu đồ Biểu đồ số khách du lịch quốc tế đến một số khu vực của châu Á (nghìn lượt người).

HS số chẵn thực hiện vẽ biểu đồ Biểu đồ chi tiêu của khách du lịch quốc tế đến một số khu vực của châu Á (triệu USD).

20000

14215

T©y Nam ¸

10000 0 N¨m 1990 N¨m 2000 N¨m 2003

2. Biểu đồ chi tiêu của khách du lịch quốc tế đến một số khu vực của châu Á (triệu USD)

121 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản TriÖu USD

HS tự vẽ, sau khi vẽ xong sẽ đối 80000 chiếu và làm việc theo cặp để rút ra 70000 các nhận xét.

60000 §«ng 2. Khi vẽ cần lưu ý các điểm sau: ¸ 50000 - Nghiên cứu kĩ bảng số liệu (hai 40000 §«ng bảng số liệu) Nam ¸ 30000 - Đơn vị thể hiện của bảng số liệu: 20000 T©y Tại trục tung, một bảng đơn vị là Nam ¸ 10000 nghìn lượt người; một bảng đơn vị 0 là triệu USD N¨m 1990 N¨m 2000 N¨m 2003 Tại trục hoành, đơn vị là năm. GV 3. Nhận xét cần đạt được lưu ý HS nếu thể hiện đơn vị của - Số lượng khách du lịch ở khu vực Đông trục hoành là khu vực thì sẽ có một Nam Á tăng trưởng chậm hơn hai khu vực còn kiểu biểu đồ khác. Nếu 2 biểu đồ lại, từ vị trí đứng thứ hai (năm 1990) đã tụt của một cặp có trục hoành thể hiện xuống vị trí cuối (năm 2003) trong ba khu vực khác nhau thì sẽ khó so sánh - Tổng chi tiêu của khách du lịch quốc tế - Về tỉ lệ kích thước khung hình đến khu vực Đông Nam Á chỉ xấp xỉ khu biểu đồ của từng cặp nên có tỉ lệ vực Tây Nam á, nhưng thua nhiều lần so giống nhau với khu vực Đông á.

3. Khi nhận xét, cần lưu ý - Chi tiêu của khách du lịch bình quân - So sánh số lượng tuyệt đối khách theo đầu người khi đến các khu vực là: du lịch ở khu vực Đông Nam Á với Đông á: 1050USD/người; Đông Nam á: 477 hai khu vực còn lại USD/người; Tây Nam á: 445 USD/người.

- So sánh số lượng tuyệt đối tổng  Điều đó cho thấy các sản phẩm du lịch chi tiêu của khách du lịch quốc tế cũng như trình độ phát triển du lịch của khu đến khu vực Đông Nam Á với hai vực Đông Nam Á chỉ ngang bằng so với khu khu vực còn lại vực Tây Nam á, và còn thua xa so với khu - Cần đối chiếu giữa hai bảng số vực Đông á. Nếu tính tới khu vực Tây Nam Á liệu để thực hiện phép tính tìm chi còn chịu ảnh hưởng bởi chiến tranh, mất ổn tiêu của khách du lịch bình quân theo định do nạn khủng bố làm hạn chế sự phát đầu người khi đến các khu vực. Khi triển du lịch của khu vực trong nhiều năm thì có đáp số cụ thể, cần nhận xét về thực sự trong ba khu vực nêu trên, Đông Nam trình độ phát triển du lịch, các sản Á tuy giàu tiềm năng nhưng vẫn là khu vực phẩm du lịch của khu vực Đông Nam có các sản phẩm du lịch còn hạn chế. Á so với với hai khu vực còn lại Bước 2: HS thực hiện bầi tập thực hành, GV kiểm tra thực hiện, hỗ trợ HS yếu Bước 3: GV gọi một vài HS trình bày, GV đánh giá, cho điểm theo từng cặp chẵn, lẻ HOẠT ĐỘNG 2: Tìm hiểu tình hình xuất, nhập khẩu khu vực Đông Nam Á 1. Mục tiêu - Kiến thức: Hiểu tình hình xuất, nhập khẩu khu vực Đông Nam á - Kĩ năng: vẽ và đọc biểu đồ 718 32

70594

33 58 8

184 19 18 356

13 612543 53

5161 4 70 0

122 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Sử dụng biểu đồ - Đàm thoại gợi mở - Kĩ thuật dạy học cÁ nhân/toàn lớp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên và học sinh GV tổ chức hoạt động cÁ nhân Bước 1: GV hướng dẫn HS: - GV kẻ lên bảng theo phiếu học tập số 1 - Yêu cầu HS kẻ bảng vào vở, thực hiện đối chiếu từng cột xuất/nhập ở từng quốc gia, theo từng năm, đánh dấu + nếu cán cân thương mại dương; đánh dấu - nếu cán cân thương mại âm Bước 2: HS làm việc cÁ nhân Bước 3: Gọi một số HS đọc kết quả, lưu ý trường hợp của Mi-an-ma do cột của biểu đồ quÁ thấp vì số liệu nhỏ, GV có thể thông báo số liệu để HS tính toán cán cân thương mại Cho HS rút ra nhận xét về giá trị xuất/nhập khẩu và cán cân thương mại ở ba thời điểm.

Nội dung chính II. Tình hình xuất, nhập khẩu khu vực Đông Nam Á 200 TØ USD 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0

XK

NK

Xinh-ga-po N¨m 1990 52.7

NK

XK

Th¸I Lan 23.1

33

NK

ViÖt Nam 2.4

2.75

XK

NK

Mi-an-ma 0.33

0.27

N¨m 2000 138.4 134.7 68.7

61.9 14.48 15.64 1.19

2.22

N¨m 2004 179 163.3 97.4

95.3

1.93

N¨m 1990

60.8

XK

26.5 31.9

N¨m 2000

3.9

N¨m 2004

* Nhận xét cần đạt được: - Giá trị xuất, nhập khẩu của tất cả các nước đều tăng trong giai đoạn từ 19902004 - Thái Lan là nước duy nhất có cán cân thương mại dương và ngược lại, Việt Nam là nước duy nhất có cán cân thương mại âm ở cả ba thời điểm.

- Việt Nam là nước có tốc độ tăng trưởng giá trị xuất, nhập khẩu cao nhất trong khu vực (tăng hơn 10 lần trong 14 năm), mặc dù giá trị tuyệt đối ở mọi thời điểm đều thua xa so với Xin-ga-po và Thái lan.

- Xin-ga-po là nước có giá trị xuất/nhập khẩu cao nhất và Mi-an-ma có giá trị 123 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

xuất/nhập khẩu thấp nhất ở cả ba thời điểm trong số 4 quốc gia.

HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP 1. Củng cố - Đông Nam Á tuy có nhiều lợi thế về du lịch nhưng nếu so với các khu vực khác của Châu Á thì hoạt động du lịch của Đông Nam Á tính hiệu quả chưa cao (thể hiện ở việc khách du lịch chi tiêu chưa bằng 1/2 so với khu vực Đông Á).

- Đông Nam Á rất cần có các giải pháp để phát triển ngành du lịch theo hướng: + Tăng cường số lượng, nâng cao chất lượng các sản phẩm du lịch. + Tăng cường liên kết các sản phẩm du lịch khu vực để cạnh tranh với các khu vực khác của thế giới. + Hướng tới phát triển du lịch bền vững, bảo vệ các giá trị của cảnh quan thiên nhiên, cảnh quan văn hóa... + Nâng cao tính chuyên nghiệp trong dịch vụ du lịch. + Cần có chiến lược khuếch trương hình ảnh du lịch của khu vực.

2. Kiểm tra, đánh giá (1). Hãy chứng minh nhận định sau: “Đông Nam Á tuy có nhiều lợi thế về du lịch nhưng nếu so với các khu vực khác của châu Á thì hoạt động du lịch của Đông Nam Á tính hiệu quả chưa cao“ (2). Em có nhận xét gì về cán cân xuất, nhập khẩu của một số nước khu vực Đông Nam á.

(3). Sự tăng trưởng giá trị xuất nhập khẩu của một số nước trong khu vực Đông Nam Á nói lên điều gì, tại sao?

3. Chuẩn bị bài học tiếp theo GV hướng dẫn HS tìm tư liệu chuẩn bị cho bài học về Ô-xtrây-li-a Bài 12. ÔXTRÂYLIA Thực hành: Tìm hiểu khái quát về vị trí địa lí, đặc điểm tự nhiên và dân cư Ôxtrâylia I. MỤC TIÊU 1. Kiến thức - Biết phân tích bản đồ tự nhiên, phân bố dân cư, các số liệu thống kê và tư liệu về Ôxtrây-li-a.

2. Kĩ năng - Tổng hợp thông tin - Xây dựng và trình bày báo cáo, trình 3. Thái độ II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Đối với giáo viên - Các bản đồ tự nhiên, dân cư, kinh tế Ô-xtrây-li-a.

- Tranh ảnh về dân cư Ô-xtrây-li-a (nếu có).

2. Đối với học sinh Tìm tư liệu chuẩn bị cho bài học về Ô-xtrây-li-a III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Ổn định lớp và kiểm tra bài cũ 124 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

2. Tiến trình dạy học HOẠT ĐỘNG : Tìm hiểu khái quát về vị trí địa lí, đặc điểm tự nhiên, và dân cư ôxtrâylia 1. Mục tiêu - Kiến thức:Biết phân tích bản đồ tự nhiên, phân bố dân cư, các số liệu thống kê và tư liệu về Ô-xtrây-li-a.

- Kĩ năng : + Tổng hợp thông tin + Xây dựng và trình bày báo cáo, trình 2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học - Sử dụng bản đồ/ biểu đồ - Làm việc với bảng thông tin/ sơ đồ - Đàm thoại gợi mở/ thuyết trình tích cực - Kĩ thuật dạy học cÁ nhân/nhóm/toàn lớp 3. Các bước hoạt động Hoạt động của giáo viên Nội dung chính và học sinh 1. GV tổ chức hoạt động Gợi ý nội dung báo cáo: theo cặp/nhóm nhỏ Bước 1: GV chia nhóm và 1. Khái quát về vị trí địa lí, đặc điểm tự yêu cầu HS đọc phần đầu của nhiên, bài thực hành để nêu nhiệm - Có vị trí ở Nam bán cầu, có đường chí tuyến vụ cần hoàn thành. GV ghi Nam đi ngang qua giữa đất nước. dàn ý viết báo cáo lên bảng.

- Lãnh thổ chiếm cả một châu lục. Ô-xtrây-li-a Báo cáo cần làm rõ 4 vấn đề: đứng thứ 6 thế giới về diện tích lãnh thổ.

1. Khái quát về vị trí địa lí, - Khí hậu: Phân hoÁ từ Bắc xuống Nam và từ đặc điểm tự nhiên Đông sang Tây.

2. Số dân và quÁ trình 2. Số dân và quÁ trình phát triển dân số phát triển dân số.

- Số dân: 20,4 triệu người (2005).

3. Đặc điểm phân bố dân - QuÁ trình phát triển dân số. cư. + Gia tăng dân số chủ yếu dựa vào nhập cư.

4. Chất lượng dân cư và +Thành phần dân nhập cư: ảnh hưởng của nó đến sự Trước 1973: người da trắng là chủ yếu; Sau phát triển kinh tế - xã hội.

1973: thêm người châu Á (Nam á, Bắc á, Đông Bước 2: Các cặp hoặc Nam á); Gần đây: 40% dân nhập cư là người châu nhóm phân tích tài liệu, viết á. báo cáo theo dàn ý.

- Từ năm 1850 - 2005, số dân tăng lên 17 lần, tốc GV lưu ý HS: Chỗ cần độ tăng không đều giữa các giai đoạn, giai đoạn có gạch đầu dòng các ý, không tốc độ tăng nhanh nhất là 1939 - 1985 (trong 46 cần viết thành câu văn hoàn năm, dân số tăng nhanh 8,7 triệu người, trung bình chỉnh. tăng 0,2 triệu người/năm).

3. Sự phân bố dân cư - Phân bố theo không gian lãnh thổ: rất không đều.

2. GV tổ chức hoạt động + Dân cư tập trung đông đúc ở các đồng bằng toàn lớp 125 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

Các nhóm trình bày kết quả. Mỗi nhóm trình bày một vấn đề, các nhóm khác bổ sung, hoàn chỉnh nội dung báo cáo.

3. GV tổ chức nhận xét, đánh giá 4. GV chốt lại kiến thức và phương pháp thực hành

ven biển phía Đông, Đông Nam, Tây Nam. + Đại bộ phận lãnh thổ có dân cư thưa thớt.

- Có sự khác nhau về địa bàn cư trú của người bản địa và dân nhập cư.

- Người bản địa sống ở hoang mạc và phía Tây, Tây Bắc của đất nước. + Phía Đông, Đông Nam và Tây Nam là nơi tập trung của dân nhập cư.

- Về cơ cấu chủng tộc và tôn giáo: + Chủng tộc chủ yếu là người da trắng gốc Âu (chiếm 95%) người bản địa chỉ chiếm 1%. + Tôn giáo đa dạng, song chủ yếu là theo đạo Thiên chúa (26%) giáo phái Anh (26%) , Cơ Đốc giáo (24%), ngoài ra còn Hồi giáo, Do thái, Phật giáo.

- Phân bố lao động theo các khu vực kinh tế . + Khu vực III (dịch vụ) chiếm tỉ lệ cao nhất: khoảng 70%. + Khu vực II (công nghiệp và xây dựng): chiếm vị trí thứ 2. + Khu vực I (nông, lâm, ngư nghiệp) chiếm tỉ lệ thấp nhất: khoảng 3%.

Tỉ trọng lao động trong các khu vực đang có sự thay đổi: tăng tỉ trọng khu vực III, giảm tỉ trọng khu vực I và II. 4. Chất lượng dân cư - Trình độ học vấn cao, tỉ lệ phổ cập giáo dục và tốt nghiệp trung học đứng hàng đầu thế giới.

- Các chuyên gia công nghệ thông tin và tài chính có chất lượng cao.

- Là 1 trong 10 nước hàng đầu thế giới về lao động kĩ thuật cao.

- Nhiều nhà khoa học. Đó là những điều kiện hết sức thuận lợi cho việc phát triển kinh tế - xã hội của Ô-xtrây-li-a.

HOẠT ĐỘNG NỐI TIẾP 1. Củng cố (1). Phân bố dân cư và lao động - Dân cư không đều.

- Dân cư tập trung tới 90% trên khoảng 3% diện tích đất ở ven biển phía Đông, Đông Nam và Tây Nam. - 85% dân cư sống thành phố và thị trấn.

- Phần lớn lao động làm việc ở khu vực III, tiếp đến là khu vực II, tỉ lệ lao động ở khu vực I rất thấp.

126 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com

Giáo án Địa lí 11 – cơ bản

(2). Chất lượng dân cư - Dân cư Ô-xtrây-li-a có trình độ học vấn cao.

- Chỉ số phát triển con người ở thứ hạng cao thứ 3 thế giới.

- Là một trong 10 nước đứng hàng đầu thế giới về lao động kỹ thuật cao, chuyên gia tin học và tài chính chất lượng cao.

- Lực lượng khoa học có trình độ cao.

2. Kiểm tra, đánh giá (1). Gia tăng dân số của Ô-xtrây-li-a chủ yếu do: A. Tỉ suất gia tăng tự nhiên cao B. Tỉ suất tử thấp C. Nhập cư D. Nhập cư và gia tăng tự nhiên (2). Dựa vào hình 12.6 (Phân bố dân cư Ô-xtrây-li-a): a. Hoàn thành bảng sau: Mật độ dân số Phân bố (người/km2) - Dưới 1 - Từ 1 đến 10 - Trên 10 đến 25 - Trên 25 b. Nhận xét về sự phân bố dân cư của Ô-xtrây-li-a và giải thích.

3. Chuẩn bị bài học tiếp theo Chia lớp thành các nhóm mỗi nhóm có nhiệm vụ phác thảo đề cương ôn tập cho một bài của chương trình Địa lí 11.

127 Phát hành PDF bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đăng ký Word doc qua Zalo 0905779594 Email thanhtuqn88@gmail.com