Dạy học theo định hướng phát triển phẩm chất năng lực của học sinh thông qua bài 29: OXI – OZON

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MÔN HÓA HỌC

vectorstock.com/28062440

Ths Nguyễn Thanh Tú eBook Collection DẠY KÈM QUY NHƠN LESSON PLAN PHÁT TRIỂN NỘI DUNG

Dạy học theo định hướng phát triển phẩm chất năng lực của học sinh thông qua bài 29: OXI – OZON – Hóa học 10 cơ bản WORD VERSION | 2020 EDITION ORDER NOW / CHUYỂN GIAO QUA EMAIL TAILIEUCHUANTHAMKHAO@GMAIL.COM Tài liệu chuẩn tham khảo Phát triển kênh bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đơn vị tài trợ / phát hành / chia sẻ học thuật : Nguyen Thanh Tu Group Hỗ trợ trực tuyến Fb www.facebook.com/DayKemQuyNhon Mobi/Zalo 0905779594

T

SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO NINH BÌNH TRƯỜNG THPT NHO QUAN A

H

Ơ

N

O

FF IC IA L

===***===

N

TÊN SÁNG KIẾN: DẠY HỌC THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT

Y

TRIỂN PHẨM CHẤT, NĂNG LỰC CỦA HỌC SINH THÔNG QUA

Q

U

BÀI 29: OXI- OZON – HÓA HỌC 10 CƠ BẢN

MÔN: HÓA HỌC

D

ẠY

KÈ

M

Tác giả: ĐINH THỊ HỒNG

Năm học 2017 - 2018 ========== ========== 0

PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Lý do chọn đề tài.

Phẩm chất và năng lực là hai thành phần cơ bản trong cấu trúc nhân cách nói chung và là yếu tố nền tảng tạo nên nhân cách của một con người. Do vậy, trong mọi thời đ ại,

FF IC IA L

các chương trình giáo dục phát triển phẩm chất và năng lực đều được áp dụng, tuy có

khác nhau về cấu trúc, phương pháp và nội dung giáo dục... nhưng đều hướng tới mục

tiêu phát triển nhân cách con người. Trong đó việc hình thành phẩm chất và năng lực con người (đức, tài) được đặc biệt quan tâm và nhấn mạnh.

Giáo dục phổ thông nước ta đang thực hiện bước chuyển từ chương trình giáo dục

O

tiếp cận nội dung sang tiếp cận năng lực của người học – từ chỗ quan tâm tới việc học

N

sinh học được gì đến chỗ quan tâm tới việc học sinh học được cái gì qua việc học. Để thực

Ơ

hiện được điều đó, nhất định phải thực hiện thành công việc chuyển từ phương pháp dạy học theo lối “truyền thụ một chiều” sang dạy cách học, cách vận dụng kiến thức, rèn luyện

H

kỹ năng, hình thành năng lực và phẩm chất, đồng thời phải chuyển cách đánh giá kết quả

N

giáo dục từ nặng về kiểm tra trí nhớ sang kiểm tra, đánh giá năng lực vận dụng kiến thức

Y

giải quyết vấn đề, coi trọng kiểm tra đánh giá kết quả học tập với kiểm tra, đánh giá trong

Q

học và giáo dục.

U

quá trình học tập để có tác động kịp thời nhắm nâng cao chất lượng của hoạt động dạy

M

Trong dự thảo phát triển giáo dục của Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố ngày 05/8/2015 về đổi mới chương trình sách giáo khoa sau năm 2015 đã đưa ra một chương

KÈ

trình tổng thể gồm ba phẩm chất và tám năng lực như sau: Ba phẩm chất là: Sống yêu thương, sống tự chủ, sống trách nhiệm.

ẠY

Tám năng lực: Gồm có năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề năng lực sáng

tạo, năng lực tự quản lý, năng lực thẩm mỹ, năng lực thể chất, năng lực giao tiếp, năng

D

lực hợp tác, năng lực tính toán, năng lực công nghệ thông tin và truyền thông.

Thực hiện sự chỉ đạo của Bộ GDDT, Sở GDĐT Ninh Bình và Ban giám hiệu

trường THPT Nho Quan A về dạy học theo định hướng phát triển phẩm chất năng lực của học sinh. Phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động sáng tạo của học sinh cũng như 1

hình thành cho học sinh các kỹ năng các năng lực cần thiết mà học sinh cần đạt được thông qua quá trình học tập. Vì vậy tôi xây dựng chuyên đề: “Dạy học theo định hướng phát triển phẩm chất năng lực của học sinh thông qua bài 29: OXI – OZON -- Hóa học 10 cơ bản”. làm đối tượng nghiên cứu nhằm nâng cao chất lượng dạy học

FF IC IA L

của bản thân, từ đó đóng góp một phần nhỏ bé vào công cuộc đổi mới căn bản, toàn diện của ngành giáo dục nước nhà.

2. Mục đích nghiên cứu.

– Tìm hiểu, nghiên cứu những vấn đề cốt lõi trong dạy học theo định hướng phát triển năng lực.

O

– Vận dụng “Dạy học theo định hướng phát triển phẩm chất năng lực của học sinh

N

thông qua bài 29: OXI – OZON -- Hóa học 10 cơ bản”. Đối tượng nghiên cứu.

Ơ

3.

Trong phạm vi đề tài này, như tên gọi của nó, tôi tập trung nghiên cứu các vấn đề lí

H

luận về dạy học theo định hướng phát triển năng lực để vận dụng vào việc dạy – học một

N

bài học cụ thể: “bài 29: OXI – OZON - Hóa học 10 cơ bản”. Từ đó đưa ra những cách

Y

tiếp cận giảng dạy có hiệu quả làm tiền đề áp dụng rộng rãi hơn cho những năm sau.

Phạm vi nghiên cứu.

U

4.

Q

Đề tài được thực nghiệm đối với học sinh lớp 10.

Phương pháp nghiên cứu.

M

5.

Với sáng kiến này, tôi vận dụng các phương pháp nghiên cứu sau: Phương pháp nghiên cứu lí thuyết

•

Phương pháp phân tích, tổng kết kinh nghiệm.

•

Phương pháp so sánh

•

Phương pháp thực nghiệm khoa học.

D

ẠY

KÈ •

2

PHẦN II. NỘI DUNG CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA VIỆC VẬN DỤNG DẠY HỌC THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN PHẨM CHẤT NĂNG LỰC

FF IC IA L

CỦA HỌC SINH TRONG CHƯƠNG TRÌNH HÓA HỌC LỚP 10 A. Cơ sở lí luận

I. Khái niệm phẩm chất năng lực, chương trình giáo dục định hướng phát triển phẩm chất năng lực 1. Khái niệm phẩm chất, năng lực:

O

Khái niệm về phẩm chất: Phẩm chất là cái làm nên giá trị của người hay vật. Hay:

N

Phẩm chất là những yếu tố đạo đức, hành vi ứng xử, niềm tin, tình cảm, giá trị cuộc sống;

Ơ

ý thức pháp luật của con người được hình thành sau một quá trình giáo dục.

Khái niệm năng lực: Năng lực là khả năng thực hiện có hiệu quả và trách nhiệm các

H

hành động, giải quyết các nhiệm vụ, vấn đề thuộc các lĩnh vực nghề nghiệp, xã hội hay cá

Y

cũng như sẵn sàng hành động..

N

nhân trong các tình huống khác nhau trên cơ sở hiểu biết, kĩ năng, kĩ xảo và kinh nghiệm,

U

2. Chương trình giáo dục định hướng phát triển phẩm chất năng lực.

Q

Chương trình giáo dục định hướng phát triển phẩm chất năng lực (nay còn gọi là

M

dạy học định hướng kết quả đầu ra) được bàn đến nhiều từ những năm 90 của thế kỷ 20 và ngày nay đã trở thành xu hướng giáo dục quốc tế. Giáo dục định hướng phát triển phẩm

KÈ

chất năng lực nhằm mục tiêu phát triển năng lực người học.

Khác với chương trình định hướng nội dung, chương trình dạy học định hướng phát

ẠY

triển phẩm chất năng lực tập trung vào việc mô tả chất lượng đầu ra, có thể coi là ”sản phẩm cuối cùng” của quá trình dạy học. Việc quản lý chất lượng dạy học chuyển từ việc

D

điều khiển “đầu vào” sang điều khiển “đầu ra”, tức là kết quả học tập của HS.

3

II. Các năng lực trong dạy học theo định hướng phát triển phẩm chất năng lực nói chung và dạy học hóa học nói riêng.

II.1. Các phẩm chất năng lực chung Năng lực chung là những năng lực cơ bản, thiết yếu hoặc cốt lõi… làm nền tảng

FF IC IA L

cho mọi hoạt động của con người trong cuộc sống và lao động nghề nghiệp.

Dạy học theo định hướng phát triển năng lực nhằm bồi dưỡng và phát huy cho học sinh 8 năng lực chung sau đây: Năng lực tự học, Năng lực giải quyết vấn đề, Năng lực sáng tạo, Năng lực giao tiếp, Năng lực hợp tác, Năng lực sử dụng công nghệ thông tin và II.2. Các năng lực chuyên biệt trong môn Hóa học

O

truyền thông, Năng lực sử dụng ngôn ngữ, Năng lực tính toán

N

• Là những năng lực được hình thành và phát triển trên cơ sở các năng lực chung theo định

Ơ

hướng chuyên sâu, riêng biệt trong các loại hình hoạt động, công việc hoặc tình huống, môi trường đặc thù, cần thiết cho những hoạt động chuyên biệt, đáp ứng yêu cầu hạn hẹp hơn của

H

một hoạt động như : Năng lực thực hành thí nghiệm, năng lực tính toán, năng lực sử dụng ngôn

Y

kiến thức hóa học vào cuộc sống

N

ngữ hóa học, năng lực , năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn hóa học, năng lực vận dụng

Mô tả các

Các mức độ thể hiện

M

LỰC

Q

NĂNG

U

• Các năng lực chuyên biệt của môn Hóa học gồm 5 năng lực sau:

năng lực

KÈ

CHUYÊN BIỆT

ẠY

Năng lực sử a)Nghe và hiểu được nội dung các thuật ngữ hóa học,

D

1.Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học

dụng

biểu danh pháp hóa học và các biểu tượng hóa học (Kí hiệu,

tượng hóa học: hình vẽ, mô hình cấu trúc phân tử các chất, liên kết hóa học…)

Năng lực sử b) Viết và biểu diễn đúng công thức hóa học của các dụng thuật ngữ hợp chất vô cơ và hữu cơ, các dạng công thức (CTPT, hóa học;

CT CT, CT lập thể…),đồng đẳng,đồng phân….

4

Năng lực sử c) Hiểu và rút ra được các quy tắc đọc tên và đọc đúng tên theo các danh pháp khác nhau đối với các hợp chất dụng danh hữu cơ. pháp hóa học. d) Trình bày được các thuật ngữ hóa học, danh pháp hóa học và hiểu được ý nghĩa của chúng.

FF IC IA L

e) Vận dụng ngôn ngữ hóa học trong các tình huống mới.

- Năng lực tiến hành thí

- Lựa chọn các dụng cụ và hóa chất cần thiết chuẩn bị cho các TN.

- Lắp các bộ dụng cụ cần thiết cho từng TN, hiểu được

dụng TN an

tác dụng của từng bộ phận, biết phân tích sự đúng sai

N

trong cách lắp .

toàn;

O

nghiệm, sử

- Năng lực

thực hành

quan sát, mô

- Tiến hành có sự hỗ trợ của giáo viên một số thí nghiệm

hóa học bao

tả , giải thích

hóa học phức tạp.

Biết cách quan sát, nhận ra được các hiện tượng TN

Mô tả chính xác các hiện tượng thí nghiệm.

Y

TN và rút ra

H

các hiện tượng

N

gồm:

- Tiến hành độc lập một số TN hóa học đơn giản

Ơ

2.Năng lực

Giải thích một cách khoa học các hiện tượng thí nghiệm

U

kết luận.

Q

- Năng lực xử đã xảy ra, viết được các PTHH và rút ra những kết luận cần thiết.

M

lý thông tin

ẠY

KÈ

liên quan đến

D

3. Năng lực tính toán

TN

Tính toán theo khối lượng chất tham gia và tạo thành sau phản ứng.

Tính toán theo mol chất tham gia và tạo thành sau phản ứng

a)Vận dụng được thành thạo phương pháp bảo toàn ( bảo toàn khối lượng, bảo toàn điện tích, bảo toàn electron... trong việc tính toán giải các bài toán hóa học. c) Xác định mối tương quan giữa các chất hóa học tham gia vào phản ứng với các thuật toán để giải được với các dạng bài toán hóa học đơn giản.

5

c) Sử dụng được thành thạo phương pháp đại số trong toán học và mối liên hệ với các kiến thức hóa học để giải các bài toán hóa học. d) Sử dụng hiệu quả các thuật toán để biện luận và tính tình huống thực tiễn.

vấn

đề

thông

qua

môn

hóa

trong học tập, trong cuộc sống.

b) Thu thập và làm rõ các thông tin có liên quan đến vấn đề phát hiện trong các chủ đề hóa học ;

H

học

Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề

O

quyết

trong cuộc sống;

N

giải

a)Phân tích được tình huống trong học tập,

Ơ

4. Năng lực

a) Phân tích được tình huống trong học tập môn hóa học ; Phát hiện và nêu được tình huống có vấn đề trong học tập môn hóa học b) Xác định được và biết tìm hiểu các thông tin liên quan đến vấn đề phát hiện trong các chủ đề hóa học;

FF IC IA L

toán các dạng bài toán hóa học và áp dụng trong các

Q

U

Y

N

c) Đề xuất được giải c) Đề xuất được giả thuyết khoa học khác pháp giải quyết vấn đề đã nhau. phát hiện.

- Lập được kế hoạch để giải quyết vấn đề đặt - Lập được kế hoạch để ra trên cơ sở biết kết hợp các thao tác tư duy giải quyết một số vấn đề và các PP phán đoán, tự phân tích, tự giải đơn giản

KÈ

M

-Thực hiện được kế quyết đúng với những vấn đề mới. hoạch đã đề ra có sự hỗ - Thực hiện kế hoạch độc lập sáng tạo hoặc trợ của GV hợp tác trong nhóm.

D

ẠY

d) Thực hiện giải pháp d) Thực hiện và đánh giá giải pháp giải quyết giải quyết vấn đề và nhận vấn đề; suy ngẫm về cách thức và tiến trình ra sự phù hợp hay không giải quyết vấn đề để điều chỉnh và vận dụng phù hợp của giải pháp trong tình huống mới. thực hiện đó. Đưa ra kết luận chính xác và ngắn gọn nhất.

6

a) Có năng lực hệ a)Có năng lực hệ thống hóa kiến thức , phân loại thống hóa kiến thức.

kiến thức hóa học , hiểu rõ đặc điểm, nội dung, thuộc tính của loại kiến thức hóa học đó. Khi vận dụng kiến thức chính là việc lựa chọn kiến thức

FF IC IA L

một cách phù hợp với mỗi hiện tượng, tình huống cụ thể xảy ra trong cuộc sống, tự nhiên và xã hội.

b) Năng lực phân tích b) Định hướng được các kiến thức hóa học một

tổng hợp các kiến cách tổng hợp và khi vận dụng kiến thức hóa học

O

thức hóa học vận có ý thức rõ ràng về loại kiến thức hóa học đó

N

dụng vào cuộc sống được ứng dụng trong các lĩnh vực gì, ngành nghề

hoá học vào

thức hóa học được sức khỏe, KH thường thức, sản xuất công nghiệp, ứng dụng trong các nông nghiệp và môi trường. vấn để các lĩnh vực

U

cuộc sống

H

kiến thức

các nội dung kiến học trong các vấn đề thực phẩm, sinh hoạt, y học,

N

vận dụng

c) Năng lực phát hiện c) Phát hiện và hiểu rõ được các ứng dụng của hóa

Y

5) Năng lực

gì, trong cuộc sống, tự nhiên và xã hội.

Ơ

thực tiễn

Q

khác nhau

D

ẠY

KÈ

M

d) Năng lực phát hiện các vấn đề trong thực tiễn và sử dụng kiến thức hóa học để giải thích. e) Năng lực độc lập

d) Tìm mối liên hệ và giải thích được các hiện tượng trong tự nhiên và các ứng dụng của hóa học trong cuộc sống và trong các lính vực đã nêu trên dựa vào các kiến thức hóa học và các kiến thức liên môn khác. e) Chủ động sáng tạo lựa chọn phương pháp,

sáng tạo trong việc xử cách thức giải quyết vấn đề. Có năng lực hiểu lý các vấn đề thực biết và tham gia thảo luận về các vấn đề hóa học tiễn

liên quan đến cuộc sống thực tiễn và bước đầu biết tham gia NCKH để giải quyết các vấn đề đó.

7

III. Hai vấn đề cốt lõi trong dạy học theo định hướng phát triển năng lực III.1. Đổi mới phương pháp dạy học theo định hướng phát triển năng lực của học sinh Phương pháp dạy học theo quan điểm phát triển năng lực không chỉ chú ý tích cực hoá học sinh về hoạt động trí tuệ mà còn chú ý rèn luyện năng lực giải quyết vấn đề gắn

FF IC IA L

với những tình huống của cuộc sống và nghề nghiệp, đồng thời gắn hoạt động trí tuệ với

hoạt động thực hành, thực tiễn. Tăng cường việc học tập trong nhóm, đổi mới quan hệ

giáo viên – học sinh theo hướng cộng tác có ý nghĩa quan trọng nhằm phát triển năng lực xã hội. Bên cạnh việc học tập những tri thức và kỹ năng riêng lẻ của các môn học chuyên

môn cần bổ sung các chủ đề học tập phức hợp nhằm phát triển năng lực giải quyết các vấn

O

đề phức hợp.

N

III.2. Đổi mới kiểm tra, đánh giá theo định hướng phát triển năng lực

Ơ

Xu hướng đổi mới kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh tập trung vào các hướng sau:

H

Chuyển từ chủ yếu đánh giá kết quả học tập cuối môn học, khóa học sang đánh

N

giá toàn quá trình học, đánh giá của giáo viên dạy với tự đánh giá của người học.

Y

Chuyển từ chủ yếu đánh giá kiến thức, kỹ năng sang đánh giá năng lực của người

U

học. Tức là chuyển trọng tâm đánh giá chủ yếu từ ghi nhớ, hiểu kiến thức, … sang đánh

Q

giá năng lực vận dụng, giải quyết những vấn đề của thực tiễn, đặc biệt chú trọng đánh giá

M

các năng lực tư duy bậc cao như tư duy sáng tạo Chuyển đánh giá từ một hoạt động gần như độc lập với quá trình dạy học sang việc

KÈ

tích hợp đánh giá vào quá trình dạy học, xem đánh giá như là một phương pháp dạy học; Tăng cường sử dụng công nghệ thông tin trong kiểm tra, đánh giá: sử dụng các

ẠY

phần mềm thẩm định các đặc tính đo lường của công cụ (độ tin cậy, độ khó, độ phân biệt,

D

độ giá trị) và sử dụng các mô hình thống kê vào xử lý phân tích, lý giải kết quả đánh giá.

Với những xu hướng trên, đánh giá kết quả học tập các môn học, hoạt động giáo

dục của học sinh ở mỗi lớp và sau cấp học trong bối cảnh hiện nay cần phải:

8

- Dựa vào chuẩn kiến thức, kĩ năng (theo định hướng tiếp cận năng lực) từng môn học, hoạt động giáo dục từng môn, từng lớp; yêu cầu cơ bản cần đạt về kiến thức, kĩ năng, thái độ (theo định hướng tiếp cận năng lực) của học sinh của cấp học.

- Phối hợp giữa đánh giá thường xuyên và đánh giá định kì, giữa đánh giá của giáo cộng đồng.

FF IC IA L

viên và tự đánh giá của học sinh, giữa đánh giá của nhà trường và đánh giá của gia đình,

- Kết hợp giữa hình thức đánh giá bằng trắc nghiệm khách quan và tự luận nhằm phát huy những ưu điểm của mỗi hình thức đánh giá này.

- Có công cụ đánh giá thích hợp nhằm đánh giá toàn diện, công bằng, trung thực, có khả THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ

N

B.

O

năng phân loại, giúp giáo viên và học sinh điều chỉnh kịp thời việc dạy và học.

Ơ

1. Chương trình hóa học lớp 10.

Đối với bộ môn hóa học lớp nói chung chương trình hóa học lớp 10 nói riêng được

H

biên soạn theo mục tiêu đổi mới giáo dục nhằm cung cấp cho học sinh những kiến thức

N

cơ bản và phổ thông về hóa học gồm các kiến thức về hóa học đại cương và lý thuyết về

Y

phản ứng hóa học và đặc điểm cấu tạo và tính chất của các nguyên tố nhóm A

U

Với cấu trúc và nội dung chương trình hóa học lớp 10 như vậy rất thuận lợi cho việc

Q

dạy và học theo định hướng phát triển năng lực.

M

2. Việc vận dụng các phương pháp và kỹ thuật dạy học tích cực ở các trường THPT trên địa bàn tỉnh Ninh Bình nói chung và trường THPT Nho Quan A nói riêng.

KÈ

Trong những năm học vừa qua, nhận thức của đội ngũ giáo viên về tính cấp thiết

phải đổi mới phương pháp dạy học đã thay đổi và có nhiều chuyển biến. Việc áp dụng

ẠY

những phương pháp dạy học tích cực đã được thực hiện, song không thường xuyên và còn mang nặng tính hình thức vì thế tính hiệu quả khi sử dụng một số phương pháp còn nhiều

D

hạn chế. Dạy học vẫn nặng về truyền thụ kiến thức. Việc sử dụng các phương pháp, kĩ thuật dạy học tích cực nhằm rèn luyện các kỹ năng sống, kỹ năng giải quyết các t ình huống thực tiễn cho học sinh chưa được thực sự quan tâm. Việc ứng dụng côngnghệ thông tin,

9

sử dụng các phương tiện, thiết bị dạy chưa được thực hiện rộng rãi (chủ yếu khi có giáo viên dự giờ).

3. Thực trạng hoạt động kiểm tra, đánh giá ở các trường THPT nói chung và trường THPT Nho Quan A nói riêng.

FF IC IA L

Trong những năm gần đây thực hiện các công văn hướng dẫn của bộ giáo dục và đào

tạo về đổi mới hình thức và phương pháp tổ chức thi, đánh giá như : CV 8773/BGDĐT GDTrH về việc hướng dẫn biên soạn đề kiểm tra, công văn về việc sử dụng phần mềm Master Test Online, hoạt động kiểm tra, đánh giá ở các trường THPT nói chung và

trường THPT Nho Quan A nói riêng đã có nhiều chuyển biến tích cực, song vẫn còn một

O

số hạn chế sau:

N

- Việc kiểm tra, đánh giá vẫn chỉ chú trọng đến đánh giá kết quả cuối kỳ học mà

Ơ

chưa chú trọng đến việc đánh giá thường xuyên trong quá trình học.

- Quá trình đánh giá và kết quả đánh giá hoàn toàn là do giáo viên, chưa có sự kết

H

hợp giữa đánh giá của giáo viên với tự đánh giá của học sinh.

N

- Câu hỏi trong các đề kiểm tra còn nặng về kiểm tra ghi nhớ, tái hiện kiến thức, học

Y

thuộc máy móc, chưa có nhiều câu hỏi theo hướng mở, gắn với thực tế cuộc sống, các câu

D

ẠY

KÈ

M

Q

U

hỏi đánh giá năng lực vận dụng, giải quyết những vấn đề của thực tiễn của học sinh.

10

CHƯƠ NG II: THIẾT KẾ KẾ HOẠCH BÀI HỌC THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC HỌC SINH TRONG BÀI 29: “OXI - OZON” BÀI 29: “OXI - OZON”

FF IC IA L

I. Mục tiêu.

1. Mục tiêu về kiến thức, kĩ năng, thái độ 1.1. Kiến thức

D

ẠY

KÈ

M

Q

U

Y

N

H

Ơ

N

O

Học sinh biết: - Vị trí, cấu hình electron lớp ngoài cùng, cấu tạo phân tử oxi, ozon.

- Một số phương pháp điều chế oxi trong công nghiệp và trong phòng thí nghiệm.

- Những ứng dụng thực tế của oxi, ozon trong công nghiệp và trong cuộc sống.

• Học sinh hiểu: - Tính chất hóa học cơ bản của oxi ozon là tính oxi hóa mạnh.

- Nguyên nhân tính oxi hóa mạnh của oxi, ozon.

- Nguyên tắc điều chế oxi trong phòng thí nghiệm và trong công nghiệp.

• Học sinh vận dụng: - Viết một số phương trình hóa học có liên quan đến tính chất hóa học của oxi.

- Giải một số bài tập có liên quan như tính thành phần % thể tích các khí, nhận biết các khí .

- Giải thích một số hiện tượng trong tự nhiên liên quan đến oxi, ozon 1.2. Kĩ năng - Rèn kỹ năng giải quyết vấn đề trước tập thể.

- Kỹ năng thu thập thông tin SGK và các tài liệu liên quan; quan sát và trình bày 1 vấn đề.

- Kỹ năng lắng nghe, hoạt động nhóm.

- Rèn kỹ năng khai thác tranh, khai thác thông tin.

- Rèn kỹ năng thực hành hóa học.

- Rèn kĩ năng vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết các vấn đề về môi trường.

- Liên hệ thực tế về các vấn đề cấp thiết trong xã hội: Ô nhiễm môi trường đặc biệt là môi trường không khí, tầng ozon bị phá hủy, ý thức của con người trước biến đổi khí hậu….

1.3. Thái độ

- Liên hệ thực tế đất nước và suy nghĩ về hướng phát triển kinh tế – xã hội, môi

trường của nước ta.

- Nhận thức được tính tất yếu của toàn cầu hóa, khu vực hóa. Từ đó xác định trách nhiệm bản thân trong việc học tập và đóng góp vào việc thực hiện các nhiệm vụ kinh tế xã hội tại địa phương.

11

-Tích cực, chủ động; giáo dục học sinh ý thức bảo vệ môi trường, yêu quý và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên.

- Yêu thích môn Hóa học cũng như các môn khoa học khác - Năng lực tự học, năng lực hợp tác - Năng lực thực hành hóa học

FF IC IA L

2. Định hướng các năng lực có thể hình thành và phát triển:

- Năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề thông qua môn hóa học.

- Năng lực tính toán hóa học.

- Năng lực vận dụng kiến thức vào thực tế cuộc sống

O

II. Phương pháp

N

1. Phương pháp dạy học

Ơ

Phương pháp dạy học nêu vấn đề và giải quyết vấn đề, phương pháp đóng vai,phương pháp công não, phương pháp góc học tập , hoạt động nhóm, phương pháp bản đồ tư duy,

N

2. Phương pháp kiểm tra đánh giá

H

dạy học ứng dụng công nghệ thông tin.

Y

- Đánh giá kiến thức, kỹ năng và năng lực hoạt động của học sinh.

U

tiễn.

- Đánh giá năng lực vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết các vấn đề của thực

Q

- Đánh giá kết quả học tập theo ba công đoạn cơ bản: thu thập thông tin; phân tích

M

và xử lí thông tin; xác nhận kết quả học tập để điểu chỉnh hoạt động học.

KÈ

- Giáo viên đánh giá, học sinh tự đánh giá, học sinh đánh giá lẫn nhau.

ẠY

III. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh.

1. Giáo viên.

Dụng cụ thí nghiệm: Bình cầu, giá thí nghiệm, đèn cồn, ống dẫn khí, môi sắt, kẹp

D

sắt, chậu nước, phiếu học tập, bảng phụ, máy chiếu Hóa chất: KMnO4, than gỗ, bột lưu huỳnh, cồn, dây magie, dung dich hố tinh bột,

dung dịch KI. Giáo án word, powerpoint 2. Học sinh.

- Ôn lại các kiến thức về oxi không khí - ozon.

- Tư liệu về ô nhiễm môi trường, vở kịch ai quan trọng hơn 12

FF IC IA L

IV. Chuỗi các hoạt động học: A. Hoạt động khởi động (5 phút) a. Mục tiêu hoạt động.

Huy động các kiến thức đã được học của học sinh và tạo nhu cầu tiếp tục tìm hiểu kiến thức mới của học sinh Nội dung hoạt động: Tìm hiểu về vai trò của một số nguyên tố thường gặp trong đời sống hằng ngày của con người. b. Phương thức tổ chức hoạt động.

GV tổ chức cho HS theo dõi vở kịch ”Ai quan trọng hơn” do nhóm 1 thực hiện KỊCH : Ai Quan Trọng Hơn Có một hôm thế giới vật chất xung quanh chúng ta tranh luận về tầm quan trọng của mình đối với cuộc sống.

O

Au: đi ra sân khấu, vừa đi vừa hát “chưa có bao giờ đẹp như hôm nay, non nước mây

N

trời làm ta mê say”.

Ơ

Ta là một kim loại quý hiếm làm giàu cho đất nước, có ta thì mới có tiền, có đô la Đã bao giờ nghe câu: ”Tiền là tiên là phật

H

Là sức bật của lò xo

N

Là thước đo của lòng người

Y

Là nụ cười của tuổi trẻ

U

Là sức khoẻ của tuổi già ”

Q

Ta có thể làm điên đảo cuộc sống xã hội, vì ta mà con người có thể bán rẻ lương tâm,

M

tan nát cuộc sống gia đình. Điều này chứng tỏ ta quý giá nhất, ta là số 1. Đúng lúc đó Ag từ đâu đi tới: Đẹp dịu dàng mà không chói loá chính là họ Ag nhà ta

KÈ

Vừa nhìn thấy Au, Ag nói giọng mỉa mai: ‘ Đứng xa thì ngỡ Thuý Kiều

ẠY

Lại gần mới biết người yêu chí phèo’

Au: Ối giời, tự tin quá nhề, người ta thường nói “lấp lánh như vàng, sang như bạc”

D

Nhà ngươi có khoe mẽ thế nào cũng chỉ xếp sau ta thôi.

Ag: Ngươi đừng tự kiêu thế nhé, thế nhà ngươi không biết àh ‘Được Ag thì sang, được Au thì xui’ Au: Thế ngươi hỏi các bạn học sinh ở đây xem, thấy ta trên đường thì có nhặt không?

13

C: Vênh váo: haha Au, Ag thì đã là gì ta là kim cương còn quý hơn các ngươi nhá.

Au, Ag đồng thanh nói: À thì ra là họ nhà C, có gì mà khoe, khiếp một màu đen xì xì, xấu chứ có gì mà đẹp từ Quảng Ninh ra ah?

C: Các ngươi coi thường ta quá, ta là kim cương quý giá, rắn chắc. Nhiều quý cô xinh

FF IC IA L

đẹp lộng lẫy là nhờ có ta. Ta còn là nguyên liệu khí đốt, thế các ngươi có dùng năng lượng khí đốt không?

Au, Ag: Dùng tiền mua được hết

C: Ối giời, thế mà cũng nói, không có lấy đâu ra mà mua.

Oxi đi vào: Ú….tin khẩn cấp. Theo dự báo tầng ozon sắp bị thủng, không khí bị ô

O

nhiễm nghiêm trọng, khí CO 2 tăng làm cho trái đất đang nóng dần lên, sóng thần, lũ lụt

N

xảy ra liên tục. Cứ thử hỏi loài người đeo đầy Ag, Au kim cương mà không có ta thì có

Ơ

sống được không? Cuộc sống này có được là do ta đây này(vỗ ngực).

H

Au, Ag, C: nói một thôi một hồi cũng vậy thôi, bây giờ người ta chỉ quan trọng vẻ bè ngoài thôi.

N

O2: Ôi dào “tốt mã dẻ cùi” ta có thể oxi hoá các ngươi bất cứ lúc nào,các ngươi nghe

Y

đây này: ‘Đất thiếu oxi đất ngừng ngừng hơi thở”.

U

H2O: “Cây thiếu nước cây sống sống làm sao”.

Q

Các bác cứ tranh cãi nhau làm gì cho tốn nước bọt rồi lại cần đến tôi đây.

M

Các bác biết rồi đấy: nhịn đói 3 ngày chưa chết, nhưng nhịn nước 3 ngày là chết rồi đấy.., rồi “nhất nước nhì phân”.

KÈ

O2 xen vào: Nhưng thành phần cấu tạo nên ngươi lại có ta, tóm lại ta quang trọng nhất.

D

ẠY

Au, Ag, C đồng thanh: ta quan trọng nhất, ta quan trọng nhất….ta…..

Bỗng bầu trời đổi sắc, bụt hiện ra: Tất cả các con đều do trời sinh ra, mỗi con đều có tầm quan trong riêng để làm giàu đẹp cho cuộc sống. Các con có quan hệ chặt chẽ với nhau để trái đất ngày càng tươi đẹp hơn.

Tất cả cùng đồng thanh: Chúng con hiểu rồi ạ.

GV giới thiệu: Nguyên tố oxi chiếm 49% khối lượng trái đất, trong tự nhiên oxi tồn tại dưới dạng đơn chất O2 và O3. Vây oxi, ozon có CTCT như thế nào? Chúng có tính chất

14

và có ứng dụng, vai trò gì đối với sự sống trên trái đất? Hôm nay chúng ta sẽ cùng tìm hiểu Bài 29: OXI- OZON – HÓA HỌC LỚP 10- BAN CƠ BẢN

FF IC IA L

B. Hoạt động hình thành kiến thức Chia lớp thành 4 nhóm.

Các nhóm làm việc phân công nhiệm vụ cho các thành viên trong nhóm Giao nhiệm vụ cho từng nhóm học sinh hoạt động.

Hoạt động của giáo viên – học sinh

Nội dung kiến thức

Hoạt động 1: Vị trí và cấu tạo

Mục tiêu: Biết vị trí của oxi trong BTH, cấu tạo của phân tử oxi

Scheele

2

L avoisier

(THUÏ Y ÑI EÅ N)

D

ẠY

KÈ

M

Q

U

Y

N

H

Ơ

(PHA Ù P)

N

1

O

LỊCH SỬ TÌM RA NGUYÊN TỐ OXI

15

3

Pr iestley ( A NH)

FF IC IA L O N

GV:Giới thiệu lịch sử tìm ra nguyên tố oxi và chiếu bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa

Ơ

học

H

HS: Quan sát, theo dõi, hoạt động nhóm hoàn thành phiếu học tập sau:

N

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1

Y

Câu 1. Cấu hình electron của nguyên tử oxi: …………………………………….

U

Câu 2. Xác định vị trí của oxi trong BTH?............................................................

Q

............................................................................................................................ …………………………………………………………………………………..

M

Câu 3. Cho biết số electron lớp ngoài cùng của oxi: …………………………………

KÈ

Câu 4. Viết công thức e, công thức cấu tạo của oxi: Nhận xét loại liên kết trong phân tử oxi………………………………………………………………………………..

ẠY

……………………………………………………………………………………..

D

GV: Giao nhiệm vụ cho từng nhóm học

A. OXI

sinh Tìm hiểu vị trí cấu tạo của nguyên tố

I/ VỊ TRÍ VÀCẤU TẠO

oxi

1. Vị trí:

HS thảo luận nhóm 3 phút

Oxi thuộc: Ô thứ 8; chu kì 2; nhóm VIA. 16

2. Cấu tạo: HS: Các nhóm cử đại diện trình bày kết

- Cấu hình electron nguyên tử: O (Z =8 ): 1s2 2s22p4

quan sát nhận xét góp ý bổ xung.

 Có 6e lớp ngoài cùng.

Gv: chốt kiến thức

FF IC IA L

quả hoạt động của nhóm các nhóm khác

- CTPT : O2

CTCT: O = O

Hoạt động 2: Tính chất vật lí của oxi Mục tiêu: Biết tính chất vật lí của oxi PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2

O

Câu 1. Quan sát bình khí O 2 Hãy cho biết trạng thái, màu sắc, mùi vị của khí O 2

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

N

Tính tỉ khối của khí O 2 so với không khí

Ơ

Câu 2. Khí O2 có tan trong nước không? giải thích vì sao vào các buổi sáng mùa hè, cá

H

trong ao, hồ thường nổi lên mặt nước? Tại sao người bán cá giống phải thường xuyên

ẠY

KÈ

M

Q

U

Y

N

lắc thùng đựng cá giống?

D

- GV: Hướng dẫn HS nhóm 2 làm thí nghiệm điều chế oxi trong phong thí nghiệm.

- Cho các nhóm HS khác quan sát thí nghiệm Thực hành hóa học II/ TÍNH CHẤT VẬT LÍ 17

- Oxi là chất khí không màu, không mùi và không vị, hơi nặng hơn không khí.

d

O2

= KK

32 = 1.1 29

FF IC IA L

- Dưới áp suất của khí quyển, oxi hóa lỏng ở -1830C.

- Khí oxi ít tan trong nước.

- Giải thích : Do nhiệt độ ấm hơn làm thúc đẩy quá trình phát triển các đám

và lấy hết dưỡng khí của cá khiến cá nổi lên mặt nước lấy oxi.

Ơ

trong phòng thí nghiệm -

khiến chúng hấp thụ khí oxi nhiều hơn

N

Học sinh làm thí nghiệm điều chế oxi

O

tảo dưới nước với tốc độ nhanh hơn

GV: yêu cầu hs làm việc cá nhân quan

Mặt khác do ngày hè nhiệt độ tăng nên

H

sát thí nghiệm điều chế khí oxi trong phòng

N

thí nghiệm rồi hoàn thành phếu học tập số 2.

Y

- Hs hoạt động cá nhân rồi báo cáo kết

nên cá không đủ oxi nên cá nổi lên mặt nước lấy oxi.

U

quả theo phiếu học tập số 2.

khả năng tan của oxi trong nước giảm

Q

Hoạt động 3: Tính chất hoá học của oxi

M

Mục tiêu: Hiểu được oxi có tính oxi hoá rất mạnh

KÈ

*GV: Sử dụng phương pháp dạy học: “học theo góc” Giới thiệu mục tiêu và cách thực hiện nhiệm vụ theo góc

- Nêu tóm tắt mục tiêu, nhiệm vụ của các góc (dán ở các góc). Yêu cầu HS lựa chọn

ẠY

góc phù hợp theo phong cách học sở thích và năng lực của mình.

D

- Hướng dẫn HS về các góc xuất phát theo phong cách học. Nếu HS tập trung vào

các góc quá đông thì GV khéo léo động viên các em sang các góc còn lại.

- Quan sát và theo dõi hoạt động của các nhóm HS và hỗ trợ HS nếu HS yêu cầu: hướng dẫn thí nghiệm, hướng dẫn áp dụng bài tập...

- Nhắc nhở HS luân chuyển các góc theo nhóm.

18

Hướng dẫn hs báo cáo kết quả - Yêu cầu mỗi nhóm dán kết quả tại góc tương ứng, riêng kết quả ở nhóm cuối cùng dán kết quả lên bảng. dụng.

FF IC IA L

- Yêu cầu đại diện nhóm HS báo cáo kết quả trên bảng từ góc phân tích đến góc áp - Yêu cầu các nhóm cử đại diện theo dõi kết quả của nhóm mình ở mỗi góc tương

ứng. Nhận xét bổ sung ý kiến sau khi nghe báo cáo. Yêu cầu bổ sung nếu thấy đúng.

- Nêu câu hỏi (nếu có) - Chốt lại kiến thức và hướng dẫn HS cách học bài

O

*HS: - Lắng nghe để biết cách học tập

N

- Quan sát và suy nghĩ lựa chọn góc phù hợp với phong cách học của mình

Ơ

- Tại các góc HS phân công nhiệm vụ nhóm trưởng thư ký trong nhóm.

- Làm việc theo cặp, nhóm để tìm hiểu nhiệm vụ của các góc

N

H

- Rút ra được nhận xét và kết luận ghi kết quả vào phiếu học tập - HS luân chuyển qua các góc. Kết quả của góc cuối cùng ghi vào bảng giấy A0

Y

- Dán kết quả của nhóm tại góc tương ứng và kết quả ở góc cuối cùng lên bảng

U

- Mỗi nhóm cử một đại diện lên bảng báo cáo kết quả. Các nhóm còn lại cử một đại

Q

diện tương ứng theo dõi so sánh với kết quả của nhóm mình

M

- Đại diện nhóm lên báo cáo kết quả hoạt động của nhóm mình.

- Nhóm khác nêu câu hỏi, nhận xét, bổ sung.

KÈ

- Theo dõi, đánh giá, so sánh và sửa chữa kết quả của nhóm sau khi giáo viên đã nêu ý kiến hoàn thiện

D

ẠY

- Hoàn thành phiếu học tập theo các góc GÓC“PHÂN TÍCH”

* Mục tiêu: Nghiên cứu nội dung SGK Hóa học 10 , tìm ra tính chất hóa học cơ bản của Oxi, viết được các PTHH minh họa. * Nhiệm vụ: Nhiệm vụ cá nhân: HS nghiên cứu SGK phần III, tính chất hóa học trang 124-125.

19

Thảo luận trong nhóm ghi nội dung vào giấy A3.

Phiếu học tập góc phân tích Câu 1.

Từ cấu hình electron và độ âm điện của nguyên tử oxi hãy so sánh với độ âm điện của

FF IC IA L

các nguyên tố Cl, F?

 Từ đó, rút ra khả năng của oxi và mức độ tính chất của Oxi?

………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

O

…………………………………………

N

Câu 2. Hãy dự đoán các tính chất hóa học của oxi? Viết các phương trình phản ứng

Ơ

minh họa.

Xác định số oxi hóa và vai trò của oxi trong các PƯ đó?.

N

H

– Tác dụng với Mg ...................................................................

- Tác dụng với C……………………………………………………

Y

- Tác dụng với S……………………………………………………

Q

U

- – Tác dụng với C2H5OH……………………………………………

GÓC “TRẢI NGHIỆM”

M

* Mục tiêu: Tiến hành làm các thí nghiệm dưới sự hướng dẫn của giáo viên nhằm kiểm chứng lại một số tính chất hóa học của oxi

KÈ

* Nhiệm vụ: làm thí nghiệm chứng minh, quan sát các hiện tượng; hoàn thành vào ô trống trong phiếu học tập .

ẠY

Phiếu học tập số góc quan sát

D

STT Tên thí nghiệm 1

O 2 tác dụng với Mg.

2

O 2 tác dụng với than gỗ (C)

Hiện tượng PTHH

3 O2 tác dụng với Lưu huỳnh (S) 4

O 2 tác dụng với cồn (C2 H5 OH)

20

Vai trò của O2 trong pứ Ghi chú

Hãy rút ra tính chất hóa học đặc trưng của Oxi:………………

GÓC “ÁP DỤNG”

FF IC IA L

1.

Mục tiêu: Từ kiến thức đã chuẩn bị trước áp dụng hoàn thành các bài tập.

2.

Nhiệm vụ: Mỗi học sinh tự hoàn thành các nội dung trong phiếuu học tập 3.

Phiếu học tập góc áp dụng.

Bài tập 1: Dãy gồm các chất đều phản ứng với Oxi là: A. Mg, Al, C, Cl2, CH4

B. Na, Ag, S, P,C2H5OH

C. Mg, Cu, S, CO, C2H5OH

D. Fe, Au, Cl2, FeS, C2H4

Viết các phương trình phản ứng đó:

…………………………………………………………………………………………

O

……………………………………………………………………………………

N

Bài tập 2: Cho các nhận định sau:

Ơ

1. Oxi chỉ có số oxi hóa -2 trong mọi hợp chất

H

2. Oxi ở nhóm VI A nên oxi có thể có hóa trị 6 trong các hợp chất.

N

3. Phân tử oxi có liên kết cộng hóa trị không phân cực 4. Ở điều kiện thường oxi là chất khí, không màu, ít tan trong nước.

B. 2

C. 3

U

A. 1

Y

Số nhận định đúng là

D. 4

Q

Bài tập 3: Hoàn thành các phương trình phản ứng thực hiện dãy chuyển hóa sau (ghi rõ

M

điều kiện nếu có)

KÈ

(2) (1) → O2 ⎯⎯ → SO2 KMnO4 ⎯⎯

(3) CuO

(4) Fe2O3

ẠY

Sản phẩm: HS hoàn thành câu trả lời ở phiếu học tập

D

- HS các nhóm cử đại diện nhóm trình bày sản phẩm học tập các nhóm học sinh khác

chú ý theo dõi và đóng góp ý kiến bổ xung.

- Giáo viên trình chiếu đáp án để học sinh so sánh và tự đánh giá.

II. TÍNH CHẤT HOÁ HỌC CỦA OXI

21

- Nguyên tử oxi có 6e lớp ngoài cùng, dễ nhận thêm 2e (để đạt cấu hình e của khí hiếm). −2

0

O + 2e → O

 O = Cl< 3,44 <F = 3,98

FF IC IA L

Oxi có tính oxi hóa mạnh. *Vậy: Oxi là nguyên tố phi kim hoạt động mạnh, có tính oxi hóa mạnh 1. Tác dụng với kim loại ( trừ Au, Pt, Ag ở điều kiện thường, ...)

0

0

+2 −2

t VD: 2 Mg + O2 ⎯⎯→ 2 Mg O 0

0

0

+1

−2

+3

−2

t 4 Na+ O2 ⎯⎯→ 2 Na2 O 0

0

0

- 2. Tác dụng với phi kim ( trừ halogen) 0

0

0

0

0

0

+4 −2

Ơ

t C + O 2 ⎯⎯ → C O2

N

0

O

t 4 Al + 3 O2 ⎯⎯ → 2 Al2 O3

+4 −2

H

t S + O 2 ⎯⎯ → S O2

N

- GV hướng dẫn HS liên hệ vai trò và tác hại của phản ứng: đốt nhiên liêu hóa thạch

Y

(than..) Sinh ra lượng khí CO, CO 2.

U

Lưu ý: Phản ứng với C có sinh ra một lượng CO là khí độc nên khi sử dụng bếp than tổ

Q

ong cần chú ý để nơi thoáng gió.

Đốt cháy cồn để nướng cá khô (mực khô…) khá nguy hiểm (dễ bị bỏng cồn) nên phải

M

thận trọng.

KÈ

3. Tác dụng với hợp chất *Etanol cháy trong không khí:

ẠY

*CO cháy trong không khí −2

0

+4 −2

−2

D

t C 2 H 5OH + 3 O 2 ⎯⎯→ 2 C O 2 + 3H 2 O

+2

0

0

+4

t 2 C O + O2 ⎯⎯→ 2 C O2 +2 −1

0

0

+3

−2

+4

t 4 Fe S 2 + 11O 2 ⎯⎯ → 2 Fe 2 O 3 + 8 S O2 o

 Oxi là chất oxi hóa.

22

(Các quá trình oxi hóa đều tỏa nhiệt).

Tích hợp bảo vệ tài nguyên môi trường: Cùng chung tay bảo vệ môi trường xanh, sạch, đẹp GV lưu ý phản ứng đốt cháy nguồn nhiên liệu hóa thạch nói chung và than đá nói riêng

FF IC IA L

bên cạnh lợi ích đem lại nguồn nhiệt cho con người còn gây ra những thiệt hại gì đối

với sức khỏe con người cũng như tác hại đến thiên nhiên? Các biện pháp khắc phục, ý thức của con người nói chung của học sinh trường THPT Nho Quan A nói riêng.

Học sinh thuyết trình về ô nhiễm môi trường

D

ẠY

KÈ

M

Q

U

Y

N

H

Ơ

N

O

Học sinh: các nhóm chuẩn bị sẵn bài thuyết trình ở nhà cử đại diện nhóm báo cáo

TRÁI ĐẤT NÓNG DẦN LÊN

23

D

ẠY M

KÈ Y

U

Q H

N Ơ N

24

FF IC IA L

O

Hiệu ứng nhà kính

Ơ

N

O

FF IC IA L

Tác hại của ô nhiễm không khí và biến đổi khí hậu

KÈ

M

Q

U

Y

N

H

Ý thức của con người đối với môi trường sống

D

ẠY

Thày trò trường THPT Nho Quan a tham gia tết trông cây

25

FF IC IA L O N

KÈ

M

Q

U

Y

N

H

Ơ

HS Trường THPT Nho Quan A đi thực tế rừng Cúc Phương

giao tiếp với khách nước ngoài

D

ẠY

HS Trường THPT Nho Quan A đi thực tế rừng Cúc Phương

26

FF IC IA L

Ngoại khóa về tuyên truyền bảo vệ tài nguyên môi trường-trường THPT Nho QuanA

O

Hoạt động 4: Ứng dụng của oxi

Ơ

N

Mục tiêu: Biết ozon ứng dụng làm gì, vai trò đối với đời sống Qua thực tế và SGK  cho biết một số ứng IV/ ỨNG DỤNG dụng của oxi trong đời sống và trong CN?

- Oxi duy trì sự sống và sự cháy

H

- GV:Treo tranh vẽ ứng dụng của của oxi? Lấy - Oxi có vai trò quan trọng trong các

Y

- HS trả lời- Trò chơi:

N

vài ví dụ?

U

Chia nhóm kể tên ứng dụng của oxi trong 2

Q

phút ghi vào bảng phụ

M

- GV trình chiếu ứng dụng của oxi.

D

ẠY

KÈ

- GV cho HS nêu ứng dụng.

27

lĩnh vực: công nghiệp, luyện gang thép, y học, vũ trụ…

FF IC IA L O

Hoạt động 5: Điều chế oxi

N

Mục tiêu: Biết cách điều chế của oxi trong phòng thí nghiệm.

Ơ

-GV: Nêu phương pháp điều chế Oxi trong V/ ĐIỀU CHẾ OXI

H

PTN và trong CN?

1. Trong phòng thí nghiệm.

N

- GV: Người ta có thể điều chế oxi trong phòng *Nguyên tắc: phân hủy những hợp

Y

thí nghiệm bằng cách sử dụng những hóa chất chất giàu oxi và ít bền đối với nhiệt. nào? Yêu cầu HS viết phương trình.

MnO ,t ⎯ ⎯→ 2KCl + 3O2 Vd: 2KClO3 ⎯⎯ 0

U

2

- Trình chiếu kết luận và cho HS ghi bài

Q

MnO2 2 H 2O2 ⎯⎯ ⎯→ 2 H 2O + O2

- GV yêu cầu HS giải thích cách thu khí oxi

M

dựa trên tính chất vật lí của oxi.

t → K2MnO4 2KMnO4 ⎯⎯ 0

D

ẠY

KÈ

+2MnO2 +O2

Học sinh làm thí nghiệm điều chế oxi trong phòng thí nghiệm 28

t 2KNO3 ⎯⎯ → 2KNO2 + O2

FF IC IA L

0

Q

U

Y

N

H

Ơ

N

O

Giới thiệu sản xuất trong công nghiệp bằng hình ảnh.

HS quan sát hình ảnh và rút ra nhận xét 2. Trong công nghiệp. a. Từ không khí: Chưng cất phân đoạn không khí lòng.

KÈ

M

b. Từ nước. Điện phân nước có hòa tan ( H 2SO4 hay NaOH tăng tính dẫn điện của nước).

D

ẠY

đp 2H 2O ⎯⎯→ 2H 2 + O2

Hoạt động 6:Tính chất của ozon Mục tiêu: Biết tính chất vật lí của ozon, tính oxi hoá của ozon mạnh hơn oxi 29

*Ozon là dạng thù hình của oxi.

B. OZON. (O3)

- Cho biết công thức của ozon?

I. TÍNH CHẤT

- GV: Cho HS quan sát hình ảnh bầu trời 1. Tính chất vật lí trong xanh đồng thời dựa vào SGK hãy cho - O3 là chất khí, mùi đặc trưng, màu xanh nhạt;

FF IC IA L

biết những tính chất vật lí của ozon?

- Hóa lỏng -1120C.

- Tan trong nước nhiều hơn O 2 - Phân tử O3 kém bền hơn.

- Ozon cũng có thể phân hủy tạo thành

Ơ

N

O

oxi theo phản ứng:O 3 → O2 + O

H

Bầu trời trong xanh

N

- HS trả lời

Khí ozon màu xanh nhạt, mùi đặc trưng

U

Y

Tan trong nước nhiều hơn O 2.( 100ml H2O ở

Q

00C hòa tan 49 ml khí ozon)

- GV cho học sinh hoạt động nhóm:

2. Tính chất hóa học:

M

- Từ đặc điểm cấu tạo của ozon hãy dự doán - Ozon có tính oxi hóa rất mạnh.

- O3 có tính oxi hóa mạnh hơn O 2.

KÈ

tính chất hóa học của ozon.

- So sánh tính chất hóa học của ozon với oxi? *Tác dụng với kim loại (trừ Au và Pt): Ở

ẠY

- Hãy nêu các ví dụ tính chất của ozon? Viết nhiệt độ thường phương trình phản ứng minh họa.

Ag + O2 → Không phản ứng.

D

2Ag + O3 → Ag2O + O2

30

Hs: Làm thí nghiệm nhận biết khí ozon: Sục O2 +KI +H2O → không pư khí O3 vào dung dịch KI có hòa tan hồ tinh O3 +2KI +H2O → 2KOH + O2 + I2 (Làm bột.

hồ tinh bột chuyển thành màu xanh-

HS quan sát hiện tượng giải thích, viết Nhận biết ozon)

FF IC IA L

phương trình phản ứng từ đó rút ra phương pháp nhận biết khí O 3

Hoạt động 7: Ozon trong tự nhiên- Ứng dụng của ozon

Mục tiêu: Biết ozon trong tự nhiên được sinh ra như thế nào, từ đâu; ozon ứng dụng làm gì, vai trò đối với đời sống

O

II. OZON TRONG TỰ NHIÊN.

N

- Ozon được tạo thành từ oxi do ảnh hưởng của tia cực tím hoặc sự phóng điện trong cơn

Ơ

giông.

UV 3 O2 ⎯⎯ → 2 O3

H

- Tầng ozon hấp thụ tia tử ngoại từ tầng cao của không khí bảo vệ con người và các sinh

N

vật trên trái đất tránh được tác hại của tia này.

Y

-GV: Cho HS quan sát hình ảnh về ứng dụng III. ỨNG DỤNG CỦA OZON

Q

tế.Tẩy trắng trong công nghiệp và ngăn tia tử ngoại để bảo vệ trái đất.

KÈ

M

HS:

- Làm sạch không khí, khử trùng y

U

của ozon

Vận dụng liên môn: Đời sống hằng ngày, ngành y tế, công nghiệp…

-Làm sạch không khí, khử trùng y tế.

ẠY

-Tẩy trắng trong công nghiệp.

-Bảo vệ trái đất, ngăn tia tử ngoại

D

-GV: Tại sao vào các đồi thông thấy không khí trong lành hơn?

Gv bổ sung: không khí tại các đồi thông rất trong lành đó là do lá thông có khả năng sản sinh ra O3, là chất diệt khuẩn mạnh.

Hoạt động củng cố bài học: 31

O

FF IC IA L

Yêu cầu 4 nhóm học sinh tổng kết bài học bằng cách vẽ bản đồ tư duy bài oxi ozon

N

C. Luyện tập và mở rộng

Ơ

1. Hoạt động Luyện tập

H

- Vòng 1: GV chia lớp thành 2 nhóm lớn để tham gia thi đua với nhau trả lời nhanh và

N

chính xác các câu hỏi (khoảng 5 câu hỏi) mà GV đã chuẩn bị (chưa cho HS chuẩn bị

Y

trước). Ghi điểm cho 2 nhóm ở vòng 1.

U

Câu 1: Người ta thường dùng hóa chất nào để phân biệt oxi và ozon?

Q

Câu 2: Ozon chiếm lượng nhiều nhất ở tầng nào của khí quyển?

Câu 3: Tại sao cá sống dưới nước, nhưng sau một khoảng thời gian nhất định lại ngoi

M

lên khỏi mặt nước?

KÈ

Câu 4: Vì sao cuốc, xẻng và các dụng cụ bằng sắt để lâu ngày trong không khí sẽ thấy xuất hiện màu nâu trên bề mặt vật?

ẠY

Câu 5: Oxi được ứng dụng nhiều trong những lĩnh vực nào của đời sống và sản xuất ?

- Vòng 2: Trên cơ sở 2 nhóm, GV lại yêu cầu mỗi nhóm lại tiếp tục hoạt động cặp đôi

D

để giải quyết các yêu cầu đưa ra trong phiếu học tập. GV quan sát và giúp HS tháo gỡ những khó khăn mắc phải.

32

- HĐ chung cả lớp: GV mời 4 HS bất kì (mỗi nhóm 2 HS) lên bảng trình bày kết quả/bài giải. Cả lớp góp ý, bổ sung. GV tổng hợp các nội dung trình bày và kết luận chung. Ghi điểm cho mỗi nhóm.

- GV sử dụng các bài tập phù hợp với đối tượng HS, có mang tính thực tế, có mở rộng PHIẾU HỌC TẬP

FF IC IA L

và yêu cầu HS vận dụng kiến thức để tìm hiểu và giải quyết vấn đề.

Câu 1: Có thể thu được Oxi từ phản ứng nhiệt phân chất nào dưới đây?

A. CaCO3.

B. KMnO4.

C. (NH4)2SO4.

D. NaHCO3

Câu 2: Oxi là nguyên tố phi kim hoạt động, có tính oxi hoá mạnh là do B. Oxi tồn tại dạng phân tử.

C. Oxi có nhiều trong tự nhiên.

D. Oxi là chất khí.

N

O

A. Oxi có độ âm điện lớn .

A. đẩy không khí.

B. đẩy nước.

Ơ

Câu 3: Khi điều chế oxi trong PTN, người ta thường thu khí oxi bằng cách C. chưng cất.

D. chiết.

H

Câu 4: Phát biểu nào sau đây không đúng khi nói về khả năng phản ứng của oxi?

N

A. O2 phản ứng trực tiếp với hầu hết các kim loại.

Y

B. O2 phản ứng trực tiếp với tất cả các kim loại.

U

C. O2 tham gia vào quá trình cháy, gỉ, hô hấp.

Q

D. Những phản ứng mà O 2 tham gia đều là phản ứng oxi hoá - khử.

M

Câu 5: Điều chế oxi trong phòng thí nghiệm từ KMnO 4, KClO3, NaNO3, H2O2 (có số

KÈ

mol bằng nhau), lượng oxi thu được nhiều nhất từ A. KMnO4.

C. KClO3.

B. NaNO3.

D. H2O2.

Câu 6: Ozon có nhiều trên thượng tầng khí quyển, vai trò của ozon là

ẠY

A. hấp thụ các bức xạ tử ngoại (tia cực tím).

B. làm cho trái đất ấm hơn.

D

C. ngăn ngừa khí oxi thoát khỏi Trái Đất.

D. phản ứng với tia gamma từ ngoài không gian để tạo khí.

Câu 7: Chọn câu sai khi nói về ứng dụng của ozon?

33

A. Một lượng nhỏ ozon (10 -6 % về thể tích) trong không khí làm cho không khí trong lành hơn.

B. Không khí chứa lượng lớn ozon có lợi cho sức khoẻ.

C. Dùng ozon để tẩy trắng các loại bột, dầu ăn và nhiều chất khác.

FF IC IA L

D. Dùng ozon để tẩy trùng nước ăn, khử mùi, chữa sâu răng.

Câu 8: Không khí sau cơn mưa giông thường trong lành, ngoài việc mưa làm sạch bụi thì mưa giông còn tạo ra một lượng nhỏ khí nào sau đây?

A. O3

B. O2

C. N2

D. He

Câu 9: Sau khi chuyển 1 thể tích khí oxi thành ozon thì thấy thể tích giảm đi 5ml (biết B.16ml

C.17ml

D.15ml

N

A.14ml

O

các thể tích đo ở cùng điều kiện). Tính thể tích oxi đã tham gia phản ứng?

Ơ

Câu 10: Hoàn thành các phương trình hóa học dưới đây, xác định vai trò các chất tham gia phản ứng?

H

1) Mg + O2 

N

3) S + O2 

Y

5) Ag + O3 

2) P + O2  4) C2H5OH + O2  6) KI + O3 + H2O 

U

Câu 11: Dẫn 2,24 lít khí gồm oxi và ozon (đktc) qua dung dịch KI dư thấy có 12,7 gam

Q

chất rắn màu đen tím. Tính phần trăm theo thể tích của oxi trong hỗn hợp ban đầu?

M

Câu 12: Cho 11,2 lít (đktc) hỗn hợp khí A gồm clo và oxi tác dụng hết với 16,98 gam hỗn hợp B gồm magiê và nhôm tạo ra 42,34 gam hỗn hợp clorua và oxit của 2 kim loại.

KÈ

Tính thành phần phần trăm về thể tích của từng chất trong hỗn hợp A? Thành phần phần trăm về khối lượng của từng chất trong hỗn hợp B?

ẠY

2. Hoạt động Vận dụng và tìm tòi mở rộng

- Nội dung HĐ: yêu cầu HS tìm hiểu và giải quyết các câu hỏi/tình huống sau

D

1. Em hãy tìm hiểu thêm các ứng dụng của ozon trong thực tế?

2. Ở Việt Nam, phần lớn du khách chọn Đà Lạt để phục vụ cho mục đích nghỉ dưỡng.

Em hãy lí giải sự lựa chọn này.

34

3. Lỗ hổng tầng ozon tại Nam Cực được hình thành vào tháng 9 và tháng 10, nở rộng vào ngày 22 tháng 10 (21 triệu km vuông). Vào năm 2000, lỗ hổng đã nở rộng nhất, với diện tích lên đến 29,8 triệu km vuông. Nhưng cho tới gần đây, có một sự đáng mừng cho trái đất thân yêu là lỗ thủng tầng ozon đó đang dần hồi phục. Em hãy nêu những hiểu

FF IC IA L

biết của mình về vấn đề trên.

- GV giao việc và hướng dẫn HS tìm hiểu qua tài liệu, mạng internet,…để giải quyết các công việc được giao. (Địa chỉ link https://youtu.be/GaCJj2iQt5k) Kiểm tra, đánh giá kết quả HĐ

O

- GV yêu cầu HS nộp sản phẩm vào đầu buổi học tiếp theo.

N

- Căn cứ vào nội dung báo cáo, đánh giá hiệu quả thực hiện công việc của HS (cá nhân

Ơ

hay theo nhóm HĐ). Đồng thời động viên kết quả làm việc của HS. V.1. Mục đích kiểm tra, đánh giá:

H

V. KIỂM TRA , ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ :

N

• Đánh giá tính khả thi của dự án.

M

Q

U

Y

• Đánh giá khả năng tiếp thu kiến thức và vận dụng kiến thức giải quyết vấn đề của học sinh.

V.2. Chuẩn bị • Xác định trình độ học sinh • Lựa chọn đối tượng kiểm tra • Chuẩn bị phương tiện kĩ thuật

D

ẠY

KÈ

• Chuẩn bị đề kiểm tra kiến thức vận dụng liên quan đến bài “Oxi- Ozon” trong thời gian 15 phút. ĐỀ KIỂM TRA 15 PHÚT Câu 1: Tìm phát biểu sai trong các các phát biểu sau: A. Trong các phản ứng, O 2 đều thể hiện tính oxi hóa mạnh.

B. O2 phản ứng trực tiếp với hầu hết các kim loại.

C. O2 tham gia vào quá trình cháy, gỉ, hô hấp.

D. O2 có tính oxi hóa mạnh hơn O 3.

Câu 2: Có thể điều chế O 2 trong phòng thí nghiệm từ phản ứng nhiệt phân chất nào sau đây? A. CaCO3.

B. KMnO4.

C.(NH4)2SO4.

35

D. NaHCO3.

Câu 3: Nhờ bảo quản bằng nước ozon, mận Bắc Hà – Lao Cai, cam Hà Giang đã được bảo quản tốt hơn, nhờ đó bà con nông dân đã có thu nhập cao hơn. Nguyên nhân nào sau đây làm cho nước ozon có thể bảo quản hoa quả tươi lâu ngày?

FF IC IA L

A. Ozon là một khí độc.

B. Ozon độc và dễ tan trong nước hơn oxi.

C. Ozon có tính chất oxi hoá mạnh, khả năng sát trùng cao và dễ tan trong nước hơn oxi.

D. Ozon có tính tẩy màu.

Câu 4: O2 có vai trò quyết định đối với sự sống của con người và động vật. Mỗi người

mỗi ngày cần khoảng 25m3 không khí để thở. Nếu coi không khí có chứa khoảng 20% thể tích là O2 thì thể tích O2 cần dùng cho mỗi người trong một ngày là B. 125000 lít.

C. 500 lít.

D. 1250 lít.

O

A. 5000 lít.

H

quyển là do quá trình nào sau đây?

Ơ

N

Câu 5: Sục khí O3 vào dung dịch KI có sẵn vài giọt hồ tinh bột, hiện tượng quan sát được: A. Dung dịch có màu vàng nhạt.

B. Dung dịch có màu xanh.

C. Dung dịch trong suốt.

D. Dung dịch có mầu tím .

Câu 6: Sự hình thành tần ozon ở phía trên tần đối lưu và phía dưới tần bình lưu của khí

U

Y

N

A. Sự chuyển hóa của các phân tử oxi thành ozon nhờ tia tử ngoại của mặt trời.

B. Sự oxi hóa của một số hợp chất hữu cơ.

C. Sự phóng điện (tia chớp, sét) trong khí quyển.

D. Cả A và C đều đúng.

Q

Câu 7: Tầng ozon có tác dụng như một tấm lá chắn ngăn tia tử ngoại, bảo vệ cho sự sống tên Trái Đất. Nguyên nhân làm suy giảm (gây thủng) tầng ozon là:

M

A. Con người sử dụng chất CFC (cloflocacbon) như CCl2F2, CCl3F... trong công nghiệp

KÈ

làm lạnh, giặt tẩy, sơn...

B. Con người đốt nhiêu liệu hóa thạch, sử dụng phân bón có chứa gốc nitơ... sinh ra khí N 2O.

ẠY

C. Con người xả khói bụi và các chất hóa học (SO 2, CO, CO2 ..) vào bầu khí quyển.

D. Tất cả các nguyên nhân trên.

D

Câu 8: Cho hỗn hợp khí X gồm O 2 và O3 thực hiện phản ứng ozon hóa hoàn toàn thu được một chất khí duy nhất có thể tích của hỗn hợp giảm thêm 20% so với ban đầu. % khối lượng của O3 trong hỗn hợp X là: A. 50%.

B. 35%.

C. 75%.

D. 20%.

Câu 9: Hằng ngày con người và động vật cần rất nhiều oxi cho nhu cầu hô hấp nhưng lượng oxi trong không khí gần như không đổi là nhờ phản ứng nào sau dây?

36

UV A. 2O3 ⎯⎯ → 3O2. dienphan B. 2H2O ⎯⎯⎯⎯ → 2H2 + O2. axit anhsang C. 6nCO2 + 5nH2O ⎯⎯⎯→ (C6H10O5)n + 6nO2. diepluc

t D. 2KClO3 ⎯⎯⎯ → 2KCl + 3O2.

MnO Câu 10: Thêm 3,0 gam MnO2 vào 200 gam hỗn hợp gồm KCl và KClO 3 được hỗn hợp X 0

FF IC IA L

2

. Đun nóng hỗn hợp X đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được chất rắn nặng 145,4 gam. % khối lượng KClO 3 trong hỗn hợp X là A. 26,5%.

B. 73,5%.

C. 62,75%.

D. 37,25%.

D

ẠY

KÈ

M

Q

U

Y

N

H

Ơ

N

O

V.3. Tổ chức kiểm tra: • Đối tượng: Học sinh trường THPT Nho Quan A được học bài “Oxi- Ozon” Địa điểm: Tại trường THPT Nho Quan A- Nho Quan – Ninh Bình.

• Cách tiến hành: Sau tiết dạy chúng tôi sẽ phát đề kiểm tra 15 phút cho HS.

37

•

CHƯƠNG 3: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM

FF IC IA L

I. MỤC ĐÍCH, NHIỆM VỤ VÀ NGUYÊN TẮC THỰC NGHIỆM 1. Mục đích thực nghiệm

Thực nghiệm sư phạm là một khâu quan trọng nhằm kiểm chứng tính khả thi của

đề tài và khả năng áp dụng vào thực tế một cách có hiệu quả nhằm nâng cao chất lượng dạy và học bộ môn Hóa học ở nhà trường phổ thông.

O

2. Nhiệm vụ của thực nghiệm

N

Trong phạm vi thời gian và khả năng tiến hành thực nghiệm, tôi tập trung nhằm giải

Ơ

quyết những nhiệm vụ cơ bản sau:

U

Y

N

H

- Vận dụng các phương pháp, kĩ thuật dạy học tích cực theo định hướng phát triển năng lực vào một bài học cụ thể: Bài 29: OXI - OZON – Hóa học 10 cơ bản - Sau bài học, tiến hành bài kiểm tra ngắn 15’ theo định hướng phát triển năng lực. Rút ra các kết luận và đánh giá tính khả thi của đề tài.

II. TỔ CHỨC THỰC NGHIỆM 1. Chọn đối tượng thực nghiệm Quá trình thực nghiệm của tôi được tiến hành tại trường THPT Nho Quan A ở các

Q

lớp tôi đang tiến hành giảng dạy. Tôi đã chọn 2 lớp: 1 lớp đối chứng và 1 lớp thực nghiệm

M

để dạy. Cả hai lớp này đều được dạy cùng một bài: Bài 29: OXI - OZON – Hóa học 10 cơ bản

ẠY

KÈ

Lớp thực nghiệm

Lớp đối chứng

Lớp

Số học sinh

Lớp

Số học sinh

10A

39

10B

41

Bảng 1: Các lớp và số học sinh tham gia thực nghiệm

D

- Các lớp thực nghiệm: sử dụng phương pháp, kĩ thuật dạy học tích cực kết hợp với việc sử dụng các phương tiện, thiết bị dạy học hiện đại (máy tính, bảng tương tác thông minh) - Các lớp đối chứng: Sử dụng chủ yếu các phương pháp dạy học truyền thống (thuyết trình, đàm thoại gợi mở..) và dạy chỉ vơí phấn trắng, bảng đen.

2. Kết quả thực nghiệm 38

Sau khi dạy Bài 29: OXI - OZON – Hóa học 10 cơ bản, tôi đã cho học sinh làm một bài kiểm tra ngắn (thời gian 15 phút) ở cả lớp thực nghiệm và lớp đối chứng. Kết quả như sau: Sĩ

Điểm

số

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

FF IC IA L

Lớp Thực nghiệm

10A

39

0

0

0

0

0

1

6

11

9

8

4

Đối chứng

10B

41

0

0

0

1

3

6

9

11

7

3

1

Bảng 2: Điểm lớp thực nghiệm và đối chứng

%

%

Giỏi (9-10 điểm)

12

30.78

4

9.76

Khá (7-8 điểm)

20

51.28

18

43.9

Trung bình (5-6 điểm)

7

15

36.58

Yếu (<5 điểm)

0

4

9.76

O

Tổng

N

Tổng

H

17.94 0.0

N

Xếp loại

Lớp đối chứng 10B

Ơ

Lớp thực nghiệm 10A

Y

Bảng 3: Tổng hợp kết quả thực nghiệm

M

20

Q

40

U

60

ĐC

Y

Tb

TN K

G

ẠY

KÈ

0

D

Đồ thị hình cột biểu diễn kết quả kiểm tra 15 phút của lớp TN và ĐC Ý kiến của HS về giờ học có sử dụng PPDH phát triển Số HS năng lực của học sinh Rất thích 18 Thích 15 Bình thường

6 39

Tỉ lệ % 46,15 38,46 15,39

Không thích

0

0

3 . Nhận xét kết quả thực nghiệm

FF IC IA L

Trước tiên, tôi muốn nói về sự chuyển biến phong cách học tập của học sinh khi

các em tiếp nhận một sự trải nghiệm đầy thú vị trong chính lớp học của mình. Các em học

tập sôi nổi hơn, thảo luận nhiều hơn, hăng hái phát biểu hơn và chú ý vào bài giảng, nhất

là những em học sinh không quan tâm nhiều đến bộ môn Hóa học, các em thi môn KHXH. Kết quả kiểm tra đã chứng minh rằng, ở các lớp thực nghiệm số học sinh đạt tỉ lệ điểm

D

ẠY

KÈ

M

Q

U

Y

N

H

Ơ

N

O

khá và giỏi cao hơn nhiều so với tỉ lệ này ở các lớp đối chứng

40

PHẦN III. KẾT LUẬN

FF IC IA L

1. Kết luận

Từ việc nghiên cứu những vấn đề cơ bản về lí luận và thực trạng hoạt động dạy học theo định hướng phát triển năng, tôi rút ra một số kết luận cơ bản sau:

- Đổi mới phương pháp dạy học theo định hướng phát triển năng lực không có nghĩa

là chỉ sử dụng các phương pháp dạy học hiện đại, loại bỏ các phương pháp dạy học truyền

O

thống quen thuộc mà cần bắt đầu từ việc cải tiến để nâng cao hiệu quả và hạn chế nhược

N

điểm của chúng, phát huy tính tích cực, sáng tạo của học sinh. Điều đó đòi hỏi người giáo

Ơ

viên phải có năng lực chuyên môn, năng động, sáng tạo trong việc vận dụng linh hoạt các phương pháp dạy học một cách hiệu quả phù hợp với điều kiện dạy học của nhà trường,

H

của địa phương. Tuy nhiên, cho dù lựa chọn phương pháp dạy học nào thì vẫn phải tạo

N

điều kiện cho người học được khám phá, chủ động, sáng tạo tro ng việc tìm kiếm kiến

Y

thức, giải quyết các vấn đề, gắn kiến thức với thực tiễn…Thay cho học thiên về lí thuyết,

U

học sinh được trải nghiệm, khám phá kiến thức qua hành động, học qua “làm”, chỉ có như

Q

vậy kiến thức học mới được khắc sâu và bền vững.

M

- Để đào tạo những con người năng động, thích nghi tốt với đời sống xã hội thì việc kiểm tra, đánh giá không thể chỉ dừng lại ở yêu cầu tái hiện các kiến thức, lặp lại các kĩ

KÈ

năng đã học mà cần khuyến khích phát triển trí thông minh, óc sáng tạo trong việc giải quyết các tình huống thực tiễn. Thông qua việc đánh giá năng lực, học sinh không chỉ

ẠY

được rèn luyện kĩ năng xem xét, phân tích vấn đề mà trên cơ sở đó tự điều chỉnh cách học,

D

điều chỉnh hành vi phù hợp.

- Các điều kiện về cơ sở vật chất, thiết bị dạy học có ảnh hưởng lớn đến việc đổi mới

phương pháp dạy học, đổi mới kiểm tra đánh giá theo định hướng phát triển năng lực.

2. Khuyến nghị.

41

Để nâng cao chất lượng, hiệu quả của hoạt động dạy và học theo định hướng phát triển năng lực, tôi đề nghị: - Sở Giáo dục và Đào tạo, lãnh đạo nhà trường tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi để giáo viên được tham gia các lớp tập huấn, bồi dưỡng thường xuyên về chuyên môn, nghiệp

FF IC IA L

vụ.

- Đầu tư, trang bị tốt hơn về cơ sở vật chất, phương tiện, thiết bị dạy học hiện đại tạo điều kiện thuận lợi cho việc sử dụng các phương pháp, kĩ thuật dạy học tích cực.

Với mong muốn được góp phần nhỏ bé của mình vào sự nghiệp giáo dục nói chung,

tôi hy vọng sáng kiến sẽ là tài liệu tham khảo giúp ích cho các thầy cô trong quá trình dạy

O

học. Tuy nhiên sáng kiến không tránh khỏi những thiếu sót, tôi mong nhận được những ý kiến

Ơ

N

đóng góp để sáng kiến hoàn thiện hơn. Xin chân thành cảm ơn!

Tác giả:

U

Y

N

H

Nho Quan, ngày 15/5/2018

D

ẠY

KÈ

M

Q

Đinh Thị Hồng

42

FF IC IA L

O

TÀI LIỆU THAM KHẢO

N

1. Tài liệu tập huấn Dạy học và kiểm tra, đánh giá kết quả học tập theo định hướng phát

Ơ

triển năng lực học sinh môn Hóa học – Vụ giáo dục trung học

H

2. Nguyễn Duy Ái – Truyện kể các nhà bác hóa học (NXB Giáo Dục)

N

3. Nguyễn Cương – Thí nghiệm thực hành (NXB Đại Học Sư Phạm) 4. Hoàng Nhâm – Hóa học vô cơ (T1 – T2 – T3)- (NXB Giáo Dục)

Y

5. Nguyễn Xuân Trường – Vui cùng hóa học (NXB Khoa học và Giáo Dục)

U

6. Vũ Bội Tuyền – Hóa học thật diệu kì (T1- T2) - (NXB Thanh niên)

Q

7. Huỳnh Văn Út – Đố vui hóa học (NXB Giáo Dục)

M

8. Hóa học và ứng dụng số 10,11,12 (2008) và số 1,2,3,4 (2009)

KÈ

9. Sách giáo khoa hóa học 10,11,12 (NXB Giáo Dục) Một số trang web

ẠY

1. Hoahocvietnam.com 2. google.com

D

3. Thư viện trực tuyến violet 4. wikipedia

43

MỤC LỤC NỘI DUNG PHẦN I : ĐẶT VẤN ĐỀ 1 - LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI. 2 - MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU

FF IC IA L

Trang 1 2 2 2 2 3 3 3

B – THỰC TRẠNG CỦA ĐỀ TÀI CHƯƠNG II. THIẾT KẾ BÀI HỌC THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC HỌC SINH TRONG BÀI 29 – OXI- OZON CHƯƠNG III. THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM PHẦN III : KẾT LUẬN TÀI LIỆU KHAM KHẢO MỤC LỤC

9

D

ẠY

KÈ

M

Q

U

Y

N

H

Ơ

N

O

3 – ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU 4- PHẠM VI NGHIÊN CỨU 5- PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU. PHẦN II : NỘI DUNG CHƯƠNG I. CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TRẠNG CỦA ĐỀ TÀI A - CƠ SỞ LÝ LUẬN

44

11 37 40 42 43