CHUYÊN ĐỀ KIM LOẠI KIỀM VÀ HỢP CHẤT CỦA KIM LOẠI KIỀM THEO HƯỚNG NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ÔN THI THPT

CHUYÊN ĐỀ ÔN THI THPT QG MÔN HÓA HỌC

vectorstock.com/22606229

Ths Nguyễn Thanh Tú eBook Collection DẠY KÈM QUY NHƠN EBOOK PHÁT TRIỂN NỘI DUNG

CHUYÊN ĐỀ KIM LOẠI KIỀM VÀ HỢP CHẤT CỦA KIM LOẠI KIỀM (HỆ THỐNG KIẾN THỨC VÀ PHÂN LOẠI BÀI TẬP KIM LOẠI KIỀM VÀ HỢP CHẤT THEO HƯỚNG NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ÔN THI THPT) WORD VERSION | 2021 EDITION ORDER NOW / CHUYỂN GIAO QUA EMAIL TAILIEUCHUANTHAMKHAO@GMAIL.COM Tài liệu chuẩn tham khảo Phát triển kênh bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đơn vị tài trợ / phát hành / chia sẻ học thuật : Nguyen Thanh Tu Group Hỗ trợ trực tuyến Fb www.facebook.com/DayKemQuyNhon Mobi/Zalo 0905779594

CHUYÊN ĐỀ: KIM LOẠI KIỀM VÀ HỢP CHẤT CỦA KIM LOẠI KIỀM PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Lý do chọn đề tài Kim loại Kiềm và hợp chất của Kim loại kiềm học sinh đã được làm quen từ Hóa học lớp 9. Tuy nhiên phần kiến thức kim loại kiềm liên quan rất nhiều với các loại hợp chất khác nên học sinh thường hay nhầm lẫn dẫn đến ngại học.Vì vậy trong chuyên đề:” Kim loại kiềm và hợp chất của kim loại kiềm” này tôi hệ thống kiến thức và phân loại các dạng bài tập để giải quyết những vấn đề khó khăn thường gặp của học sinh.

2. Mục đích nghiên cứu Hệ thống kiến thức và phân loại bài tập kim loại Kiềm và hợp chất theo hướng nâng cao chất lượng ôn thi THPT Quốc gia.

3. Đối tượng bồi dưỡng: Học sinh lớp 12.

4. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu Chương trình được thực hiện lồng ghép trong giờ dạy chính khóa trên lớp và trong dạy ôn thi đại học cho khối 12.

Thời gian thực hiên: 6 tiết.

1

PHẦN II. HỆ THỐNG KIẾN THỨC A. KIM LOẠI KIỀM I. Vị trí và cấu tạo nguyên tử 1. Vị trí của kim loại kiềm trong bảng tuần hoàn Sáu nguyên tố hoá học đứng sau các nguyên tố khí hiếm là liti (Li), natri (Na), kali (K), rubiđi (Rb), xesi (Cs), franxi (Fr) được gọi là các kim loại kiềm. Các kim loại kiềm thuộc nhóm IA, đứng ở đầu mỗi chu kì (trừ chu kì 1).

2. Cấu tạo và tính chất của nguyên tử kim loại kiềm Cấu hình electron : Kim loại kiềm là những nguyên tố s. Lớp electron ngoài cùng của nguyên tử chỉ có 1e, ở phân lớp ns1 (n là số thứ tự của chu kì). So với những electron khác trong nguyên tử thì electron ns1 ở xa hạt nhân nguyên tử nhất, do đó dễ tách khỏi nguyên tử.

Năng lượng ion hoá : Các nguyên tử kim loại kiềm có năng lượng ion hoá I1 nhỏ nhất so với các kim loại khác. Ví dụ : Kim loại : Na Mg Al Fe Zn I1 (kJ/mol): 497 738 578 759 906 Do vậy, các kim loại kiềm có tính khử rất mạnh : M → M+ + e Trong nhóm kim loại kiềm, năng lượng ion hoá I1 giảm dần từ Li đến Cs. Số oxi hoá : Trong các hợp chất, nguyên tố kim loại kiềm chỉ có số oxi hoá +1.

Thế điện cực chuẩn : Các cặp oxi hoá - khử M+/M của kim loại kiềm đều có thế điện cực chuẩn có giá trị rất âm.

II. Tính chất vật lí Bảng 1 : Một số hằng số vật lí của kim loại kiềm Nguyên tố Li Na K Rb Cs o Nhiệt độ sôi ( C) 1330 892 760 688 690 Nhiệt độ nóng chảy 180 98 64 39 29 o ( C) Khối lượng riêng 0,53 0,97 0,86 1,53 1,90 (g/cm3) Độ cứng (kim cương 0,6 0,4 0,5 0,3 0,2 có độ cứng là 10) Mạng tinh thể Lập phương tâm khối III. Tính chất hóa học

2

Bảng 2: Một số đại lượng đặc trưng của kim loại kiềm Nguyên tố Li Na K Rb Cs 1 1 1 1 Cấu hình electron [He]2s [Ne]3s [Ar]4s [Kr]5s [Xe]6s1 Bán kính nguyên tử 0,123 0,157 0,203 0,216 0,235 (nm) Năng lượng ion hoá 520 497 419 403 376 I1 (kJ/mol) Độ âm điện 0,98 0,93 0,82 0,82 0,79 - 2,71 - 2,93 - 2,92 - 2,92 Thế điện cực chuẩn - 3,05 o E M+ /M (V) Các nguyên tử kim loại kiềm đều có năng lượng ion hoá I1 thấp và thế điện cực chuẩn Eo có giá trị rất âm. Vì vậy kim loại kiềm có tính khử rất mạnh.

1. Tác dụng với phi kim Hầu hết các kim loại kiềm có thể khử được các phi kim. Ví dụ, kim loại Na cháy trong môi trường khí oxi khô tạo ra natri peoxit Na2O2. Trong hợp chất peoxit, oxi có số oxi hoá -1 : 2Na + O2 → Na2O2 (r) Natri tác dụng với oxi trong không khí khô ở nhiệt độ phòng, tạo ra Na2O : 4Na + O2 → 2Na2O (r) 2. Tác dụng với axit Do thế điện cực chuẩn của cặp oxi hoá - khử E o2H+ /H = 0,00 V, thế điện cực chuẩn của cặp 2

oxi hoá - khử của kim loại kiềm có giá trị từ –3,05 V đến –2,94 V, nên các kim loại kiềm đều có thể khử dễ dàng ion H+ của dung dịch axit (HCl, H2SO4 loãng) thành khí H2 (phản ứng gây nổ nguy hiểm) : 2M + 2H+ → 2M+ + H2↑ 3. Tác dụng với nước Vì thế điện cực chuẩn E oM + /M của kim loại kiềm nhỏ hơn nhiều so với thế điện cực chuẩn của nước ( E oH2O/H2 = -0,41 V) nên kim loại kiềm khử được nước dễ dàng, giải phóng khí hiđro : 2M + H2O → 2MOH + H2↑ Do vậy, các kim loại kiềm được bảo quản bằng cách ngâm chìm trong dầu hoả.

IV. Ứng dụng và điều chế 1. Ứng dụng của kim loại kiềm Kim loại kiềm có nhiều ứng dụng quan trọng : Chế tạo hợp kim có nhiệt độ nóng chảy thấp dùng trong thiết bị báo cháy,...

Các kim loại kali và natri dùng làm chất trao đổi nhiệt trong một vài loại lò phản ứng hạt nhân.

Kim loại xesi dùng chế tạo tế bào quang điện.

3

Kim loại kiềm được dùng để điều chế một số kim loại hiếm bằng phương pháp nhiệt luyện.

Kim loại kiềm được dùng làm chất xúc tác trong nhiều phản ứng hữu cơ.

2. Điều chế kim loại kiềm Kim loại kiềm dễ bị oxi hoá thành ion dương, do vậy trong tự nhiên kim loại kiềm chỉ tồn tại ở dạng hợp chất. Điều chế kim loại kiềm bằng cách khử ion của chúng : M+ + e → M Tuy nhiên, không có chất nào khử được ion kim loại kiềm.

Phương pháp duy nhất điều chế kim loại kiềm là điện phân nóng chảy hợp chất halogenua của kim loại kiềm.

Ví dụ, điện phân muối NaCl nóng chảy. Để hạ nhiệt độ nóng chảy của NaCl ở 800oC xuống nhiệt độ thấp hơn, người ta dùng hỗn hợp gồm 2 phần NaCl và 3 phần CaCl2 theo khối lượng. Hỗn hợp này có nhiệt độ nóng chảy dưới 600oC. Cực dương (anot) bằng than chì (graphit), cực âm (catot) bằng thép. Giữa hai cực có vách ngăn bằng thép.

Các phản ứng xảy ra ở các điện cực : Ở catot (cực âm) xảy ra sự khử ion Na+ thành kim loại Na : Na+ + e → Na Ở anot (cực dương) xảy ra sự oxi hoá ion Cl– thành Cl2 : 2Cl– → Cl2 + 2e ®pnc Phương trình điện phân : 2NaCl  → 2Na + Cl2↑ B. MỘT SỐ HỢP CHẤT QUAN TRỌNG CỦA KIM LOẠI KIỀM I. Natri hiđroxit, NaOH 1. Tính chất Natri hiđroxit là chất rắn, không màu, dễ hút ẩm, dễ nóng chảy (322oC), tan nhiều trong nước.

Natri hiđroxit là bazơ mạnh, khi tan trong nước nó phân li hoàn toàn thành ion : + OH– NaOH → Na+ Tác dụng với axit, oxit axit tạo thành muối và nước.

Tác dụng với một số dung dịch muối, tạo ra bazơ không tan. Ví dụ : Cu2+ + 2OH– → Cu(OH)2 ↓ 2. Điều chế Điện phân dung dịch NaCl (có vách ngăn) :

®iÖn ph©n 2NaCl + 2H2O   → H2↑ + Cl2↑ + 2NaOH cã v¸ch ng¨n

4

Dung dịch NaOH thu được có lẫn nhiều NaCl. Người ta cho dung dịch bay hơi nước nhiều lần, NaCl ít tan so với NaOH nên kết tinh trước. Tách NaCl ra khỏi dung dịch, còn lại là dung dịch NaOH. II. Natri hiđrocacbonat và natri cacbonat 1. Natri hiđrocacbonat, NaHCO3 a. Tính chất NaHCO3 ít tan trong nước.

Bị phân huỷ bởi nhiệt : o

t → Na2CO3 + H2O + CO2↑ 2NaHCO3  Tính lưỡng tính : - NaHCO3 là muối của axit yếu, tác dụng được với nhiều axit : NaHCO3 + HCl → NaCl + H2O + CO2↑ HCO3- + H+ → H2O + CO2↑ Trong phản ứng này, ion HCO3- nhận proton, thể hiện tính chất của bazơ.

- NaHCO3 là muối axit, tác dụng được với dung dịch bazơ tạo ra muối trung hoà : NaHCO3 + NaOH → Na2CO3 + H2O HCO3- + OH– → CO32- + H2O Trong phản ứng này, ion HCO3- nhường proton, thể hiện tính chất của axit. ● Nhận xét : Muối NaHCO3 có tính lưỡng tính, là tính chất của ion HCO3- : Khi tác dụng với axit, nó thể hiện tính bazơ ; khi tác dụng với bazơ, nó thể hiện tính axit. Tuy nhiên, tính bazơ chiếm ưu thế nên dung dịch NaHCO3 có tính bazơ. b. Ứng dụng Natri hiđrocacbonat được dùng trong y học, công nghệ thực phẩm, chế tạo nước giải khát,...

2. Natri cacbonat, Na2CO3 a. Tính chất Natri cacbonat dễ tan trong nước, nóng chảy ở 850oC. Na2CO3 là muối của axit yếu, tác dụng được với nhiều axit : Na2CO3 + 2HCl → 2NaCl + H2O + CO2↑ CO32- + 2H+ → H2O + CO2↑ Ion CO32- nhận proton, có tính chất của một bazơ. Muối Na2CO3 có tính bazơ. b. Ứng dụng Muối natri cacbonat là nguyên liệu trong công nghiệp sản xuất thuỷ tinh, xà phòng, giấy, dệt và điều chế nhiều muối khác. Dung dịch natri cacbonat dùng để tẩy sạch vết dầu mỡ bám trên chi tiết máy trước khi sơn, tráng kim loại. Natri cacbonat còn được dùng trong công nghiệp sản xuất chất tẩy rửa.

5

PHẦN III: BÀI TẬP A.CÁC DẠNG BÀI TẬP I. BÀI TẬP KIM LOẠI KIỀM TÁC DỤNG VỚI H2O, VỚI AXIT: Phương pháp giải ● Bản chất phản ứng của kim loại kiềm với nước, với dung dịch axit là phản ứng oxi hóa - khử.

Trong đó kim loại kiềm khử H+ của axit hoặc H+ của nước để giải phóng H2. Do tính oxi hóa của axit lớn hơn của nước nên khi cho kim loại kiềm dư (cho từng lượng nhỏ) vào dung dịch axit thì phản ứng xảy ra theo thứ tự ưu tiên như sau : 2M + 2H+ → 2M+ + H2 (1) + 2M + 2H2O → 2M + 2OH + H2 (2) Trong các phản ứng này: số mol Kim loại kiềm = 2 . số mol H2 Nếu kim loại kiềm tác dụng với H2O thì số mol OH- = 2. Số mol H2 ●Nếu Bài tập cho Kim loại kiềm phản ứng với HNO3 thì sản phẩm khử có thể có NH4NO3. Vì vậy sản phẩm khí có thể chứa H2 và NH3 do phản ứng của KLK với H2O tạo OH-. ● Phương pháp giải bài tập dạng này chủ yếu là tính toán theo phương trình phản ứng. Đối với hỗn hợp các kim loại kiềm thì nên sử dụng phương pháp trung bình, phương pháp đường chéo.

Khi gặp bài tập hỗn hợp kim loại kiềm phản ứng với các chất oxi hóa khác nhau thì nên sử dụng phương pháp bảo toàn electron.

1. Phản ứng với nước Ví dụ 1: Cho 3,9 gam kali vào 101,8 gam nước thu được dung dịch KOH có nồng độ % là bao nhiêu ?

A. 5,31%.

B. 5,20%.

C. 5,30%.

D. 5,50%.

Hướng dẫn giải Theo giả thiết ta có : n K = 0,1 mol.

Phương trình phản ứng : 2K + 2H2O → 2KOH + H2 (1) mol: 0,1 → 0,05 Theo (1) và áp dụng định luật bảo toàn khối lượng ta có : m dd sau phaûn öùng = m K + m H O − m H = 105,6 gam.

2

2

Nồng độ phần trăm của dung dịch KOH là : C%KOH =

0,1.56 .100 = 5,3%.

105,6

Đáp án C. Ví dụ 2: Cho m gam Na tan hết vào 500 ml dung dịch Ba(OH)2 0,04M được 500 ml dung dịch có pH = 13. Giá trị của m là : A. 0,23 gam.

B. 0,46 gam.

C. 1,15 gam.

D. 0,276 gam.

Hướng dẫn giải Gọi số mol của Na là x mol suy ra số mol NaOH tạo thành cũng là x mol.

6

Tổng số mol OH- = số mol của NaOH + 2.số mol của Ba(OH)2 = (x + 0,04) mol.

Dung dịch thu được có pH = 13 suy ra pOH = 1 suy ra [OH-] = 10-1 =0,1M. Vậy ta có : (x + 0,04) = 0,1.0,5 ⇒ x = 0,01 ⇒ Khối lượng của Na là 0,23 gam. Đáp án A. Ví dụ 3: Cho 4,017 gam một kim loại kiềm X hòa tan vào nước dư được dung dịch Y. Trung hòa dung dịch Y cần vừa đủ 0,103 mol HCl. Kim loại X là : A. Na. B. Li. C. Rb. D. K. Hướng dẫn giải Gọi kim loại cần tìm là M. Phương trình phản ứng : (1) 2M + 2H2O → 2MOH + H2 mol: 0,103 ← 0,103 MOH + HCl → MCl + H2O (2) mol: 0,103 ← 0,103 n M = n MOH = n HCl = 0,103 mol ⇒ M =

4, 017 = 39 gam / mol ⇒ M laø K. 0,103

Đáp án D. Ví dụ 4: Hỗn hợp X gồm hai kim loại A, B nằm kế tiếp nhau trong cùng nhóm IA. Lấy 6,2 gam X hoà tan hoàn toàn vào nước thu được 2,24 lít hiđro (đktc). A, B là : A. Li, Na. B. Na, K. C. K, Rb. D. Rb, Cs. Hướng dẫn giải Đặt công thức chung của A và B là R Phương trình phản ứng : 2R + 2H2O → 2ROH + H2 mol: 0,2 ← 0,1 ⇒M=

6, 2 0, 2

= 31 (g/mol). Vậy 2 kim loại là Na (23) và K (39).

Đáp án B. Ví dụ 5: Hòa tan hết một lượng Na vào dung dịch HCl 10% thu được 46,88 gam dung dịch gồm NaCl và NaOH và 1,568 lít H2 (đktc). Nồng độ % NaCl trong dung dịch thu được là : A. 14,97.

B. 12,48.

C. 12,68.

D. 15,38.

Hướng dẫn giải Phương trình phản ứng : 2Na + 2HCl → 2NaCl + H2 (1) x → x → 0,5y mol : x → 2Na + 2H2O → 2NaOH + H2 (2) mol : y → y → y → 0,5y 7

Theo các phản ứng và định luật bảo toàn khối lượng ta có : 23(x + y) +

36,5x – 2(0,5x + 0,5y) = 46,88 10%

(3)

Mặt khác số mol của hiđro là : 0,5x + 0,5y = 0,07 (4) Từ (3) và (4) ta có : x = 0,12 ; y = 0,02 Nồng độ % NaCl trong dung dịch thu được là :

0,12.58,5 .100% = 14,97% .

46,88

Đáp án A. II. BÀI TẬP VỀ HỢP CHẤT CỦA KIM LOẠI KIỀM 1. Pha chế dung dịch kiềm Đối với dạng bài tập này ta thường sử dụng phương pháp đường chéo hoặc tính toán đại số thông thường.

Ví dụ 6: Để thu được 500 gam dung dịch KOH 25% cần lấy m1 gam dung dịch KOH 35% pha với m2 gam dung dịch KOH 15%. Giá trị m1 và m2 lần lượt là : A. 400 và 100.

B. 325 và 175.

C. 300 và 200.

D. 250 và 250.

Hướng dẫn giải Áp dụng sơ đồ đường chéo ta có : m1 35 25 – 15 m1 10 1 ⇒ = = 25 m 2 10 1 m2 15 35 – 25 Mặt khác m1 + m2 = 500 nên suy ra m1 = m2 = 250. Đáp án D. Ví dụ 7: Từ 20 gam dung dịch NaOH 40% và nước cất pha chế dung dịch NaOH 16%. Khối lượng nước (gam) cần dùng là : A. 27.

B. 25,5.

C. 54.

D. 30.

Hướng dẫn giải Áp dụng sơ đồ đường chéo ta có : m1 = 20 40 16 – 0 20 16 ⇒ = ⇒ m 2 = 30 16 m 2 24 m2 0 40 – 16 Đáp án D. Ví dụ 8: Từ 300 ml dung dịch NaOH 2M và nước cất, pha chế dung dịch NaOH 0,75M. Thể tích nước cất (ml) cần dùng là : A. 150.

B. 500.

C. 250.

D. 350.

Hướng dẫn giải Áp dụng sơ đồ đường chéo ta có : 8

VHCl

0,75 – 0 = 0,75

2 0,75

VH O

300 0, 75 = ⇒ V = 500 V 1, 25

2 – 0,75 = 1,25

0

2

⇒

Đáp án B. 2. Dung dịch kiềm phản ứng với dung dịch axit Đối với dạng bài tập này ta thường sử dụng phương pháp đường chéo hoặc tính toán theo phương trình ion rút gọn.

Ví dụ 9: Trộn 3 dung dịch HNO3 0,3M; H2SO4 0,2M và H3PO4 0,1M với những thể tích bằng nhau thu được dung dịch X. Dung dịch Y gồm KOH 0,1M và Ba(OH)2 0,2M. Để trung hòa 300 ml dung dịch X cần vừa đủ V ml dung dịch Y. Giá trị của V là : A. 600.

B. 1000.

C. 333,3.

D. 200.

Hướng dẫn giải Thể tích của mỗi dung dịch axit ban đầu cần pha trộn với nhau để tạo ra 300 ml dung dịch X là 100 ml.

Số mol H+ trong 300 ml dung dịch X bằng tổng số mol H+ có trong các dung dịch axit ban đầu là : n H+ = n HNO3 + 2.n H2SO4 + 3.n H3PO4 = 0,1.(0,3 + 2.0, 2 + 3.0,1) = 0,1 mol.

Phương trình phản ứng : H + + OH − → H 2O

(1)

Theo (1) ta thấy để trung hòa hết 0,1 mol H+ thì cần 0,1 mol OH − . n OH = n KOH + 2.n Ba(OH) = 0,5V mol ⇒ 0,5V = 0,1 ⇒ V= 0,2 lít = 200 ml. −

2

Đáp án D. Ví dụ 10: Cho một mẫu hợp kim Na-Ba tác dụng với nước (dư), thu được dung dịch X và 3,36 lít H2 (đktc). Thể tích dung dịch axit H2SO4 2M cần dùng để trung hoà dung dịch X là : A. 150 ml.

B. 75 ml.

C. 60 ml.

D. 30 ml.

Hướng dẫn giải Phương trình phản ứng : 2Na + 2H2O → 2Na+ + 2OH- + H2 Ba + 2H2O → Ba2+ + 2OH- + H2 H+ + OH− → H2O Theo phương trình và giả thiết ta suy ra : n H = n OH (dd X) = 2n H = 0,3 mol ⇒ n H SO = 0,15 mol +

−

⇒ VH SO = 2

4

2

2

4

0,15 = 0,075 lít (75 ml).

2

Đáp án B. 9

Ví dụ 11: Trộn 100 ml dung dịch hỗn hợp gồm H2SO4 0,05M và HCl 0,1M với 100 ml dung dịch hỗn hợp gồm NaOH 0,2M và Ba(OH)2 0,1M thu được dung dịch X. Dung dịch X có pH là : A. 1,2.

B. 1,0.

C. 12,8.

D. 13,0.

Hướng dẫn giải n H = n HCl + 2.n H SO = 0, 02 mol ; n OH = n NaOH + 2.n Ba (OH) = 0, 04 mol . +

2

−

4

2

Phương trình phản ứng : H+

+

OH −

→

mol: 0,02 → 0,02 Suy ra sau phản ứng : n OH ⇒ OH −  =

H 2O

−

( d− )

(1)

= 0,04 − 0,02 = 0,02 mol.

0, 02 = 0,1 = 10−1 ⇒ pOH = 1 ⇒ pH = 13.

0, 2

Đáp án D. Ví dụ 12: Trộn 250 ml dung dịch chứa hỗn hợp HCl 0,08M và H2SO4 0,01M với 250 ml dung dịch NaOH aM thu được 500 ml dung dịch có pH = 12. Giá trị a là : A. 0,13M. B. 0,12M. C. 0,14M. D. 0.10M. Hướng dẫn giải Sử dụng phương trình ion rút gọn và tính toán đại số thông thường Tổng số mol ion H+ trong dung dịch axit là : n H + = n HCl + 2n H 2 SO4 = 0, 25.0, 08 + 2.0, 01.0, 25 = 0, 025 mol.

Tổng số mol ion OH- trong dung dịch bazơ là : n OH− = n NaOH = 0, 25a mol.

Dung dịch sau phản ứng có pH = 12, suy ra có pOH = 2, suy ra dung dịch sau phản ứng còn bazơ dư, [OH- dư] = 10-2M = 0,01M. Phương trình phản ứng : H+ + OH − → H 2O (1) mol: 0,025 → 0,025 Theo (1) và giả thiết ta thấy sau phản ứng số mol OH- dư là (0,5a – 0,025) mol.

Nồng độ OH- dư là :

0, 25a − 0, 025 = 0, 01 ⇒ a = 0,12.

0, 25 + 0, 25

3. Bài toán CO2 , SO2 tác dụng với NaOH, KOH Khi cho CO2 tác dụng với dung dịch KOH, NaOH có thể xảy ra các phản ứng sau: NaOH + CO2 → NaHCO3 (1) 2NaOH + CO2 → Na2CO3 + H2O (2) a. Bài toán thuận:Biết số mol các chất tham gia phản ứng,Tính khối lượng muối tạo thành 10

Khi bài toán cho biết số mol NaOH và CO2 tham gia phản ứng thì trước tiên phải lập tỉ lệ số mol T =

nNaOH . Sau đó kết luận phản ứng xảy ra và tính toán theo dữ kiện bài toán. nCO2

Nếu T ≤ 1: Chỉ xảy ra phản ứng (1), muối thu được chỉ có NaHCO3 Nếu 1 < T < 2: Xảy ra cả phản ứng (1) và (2), sản phẩm thu được có 2 muối là NaHCO3 và Na2CO3.

Nếu T ≥ 2: Chỉ xảy ra phản ứng (2), muối thu được chỉ có Na2CO3 1

(1)

2

(1) và (2)

(2)

T NaHCO3

NaHCO3 + Na2CO3

Na2CO3

Chú ý: Khi T < 1 thì CO2 còn dư, NaOH phản ứng hết Khi T = 1 hoặc T = 2 : Các chất tham gia phản ứng đều hết Khi T > 2: NaOH còn dư, CO2 phản ứng hết Ví dụ 13:: Hấp thụ hoàn toàn 1,12 lít khí CO2 (đktc) vào 200 ml dung dịch NaOH 0,2M thu được dung dịch X. Tính khối lượng muối tan trong dd X. Hướng dẫn giải nCO2

Xét tỉ lệ :

1,12 = = 0, 05mol 22, 4

nNaOH = 0, 2.0, 2 = 0,04mol

nNaOH 0, 04 = = 0,8 < 1 → CO2 dư, sản phẩm tạo thành là NaHCO3.

0, 05 nCO2

PTHH:

NaOH

+ CO2 → NaHCO3

(1)

Theo (1) → nNaHCO = nNaOH = 0, 04mol 3

→ mNaHCO = 0, 04.84 = 3,36 g 3

Ví dụ 14: Hấp thụ hoàn toàn 4,48 lít khí CO2 (đktc) vào dd chứa 450 ml dung dịch NaOH 1M thu được dung dịch X. Tính khối lượng muối tan trong dd X. Hướng dẫn giải nCO2 =

Xét tỉ lệ :

4, 48 = 0, 2mol 22, 4

nNaOH = 0, 45.1 = 0, 45mol

nNaOH 0, 45 = = 2, 25 > 2 → NaOH dư, sản phẩm tạo thành là Na2CO3. nCO2 0, 2

PTHH :

2NaOH + CO2 → Na2CO3 + H2O (1)

Theo (1) → nNa CO = nCO = 0, 2mol 2

3

2

11

→ mNa CO = 0, 2.106 = 21, 2 g 2

3

b. Bài toán nghịch : Đề cho số mol của 1 trong 2 chất chất tham gia phản ứng và khối lượng chất tan sau phản ứng.Tính số mol chất còn lại + Nếu đề bài cho số mol SO2, CO2 là x, ta có trục khối lượng rắn là: 84x 106x

Na2CO3 NaHCO3 So sánh khối lượng rắn để kết luận trường họp của bài toán: 84x < m chất tan < 106x. Tạo 2 muối.

106x < m chất tan có NaOH dư Ví dụ 15: Sục V lít CO2 vào 300ml dung dịch KOH 1M, sau phản ứng kết thúc thu được dung dịch có chứa 26,9 g muối. Tính V (đktc) Hướng dẫn giải nKOH = 0,3.1 = 0,3mol

PTHH :

KOH x

+ CO2 → KHCO3 x x mol

(1)

2KOH + CO2 → K2CO3 + H2O (2) 2y y y mol * Giả sử toàn bộ KOH chuyển hóa thành KHCO3 thì: Theo (1) ta có : →

nKHCO3 = nKOH = 0,3mol

→ mKHCO = 0,3.100 = 30 g > 26,9 g (loại) 3

* Giả sử toàn bộ KOH chuyển hóa thành K2CO3 thì: Theo (2) ta có : →

nK 2CO3 =

1 nKOH = 0,15mol 2

→ mK CO = 0,15.138 = 20, 7 g < 26,9 g (loại) 2

3

Như vậy, sau phản ứng muối tạo thành gồm K2CO3 và KHCO3. Đặt

nKHCO3 = xmol nK2CO3 = ymol

Theo đề ra kết hợp đề bài ta có: nKOH = x + 2 y = 0,3  mhh = 100 x + 138 y = 26,9 12

Giải hệ trên ta được :

x = 0,2 y = 0,05

∑n

Theo (1) và (2) ta có : →

CO2

= x + y = 0, 25mol

→ VCO = 0, 25.22, 4 = 5, 6 lít 2

c. Bài toán cho CO2 hấp thụ vào dung dịch hỗn hợp gồm: NaOH, Na2CO3 + Thứ tự xảy ra phản ứng: CO2 + 2NaOH → Na2CO3 + H2O CO2 + Na2CO3 + H2O → 2NaHCO3 Nếu dung dịch sau phản ứng tác dụng với BaCl2 có kết tủa thì Na2CO3 còn dư. Với dạng bài tập này hay sử dụng bảo toàn nguyên tố C và bảo toàn điện tích.

Ví dụ 16: Hấp thụ hoàn toàn 2,24 lít CO2 (đktc) vào 100 ml dung dịch gồm K2CO3 0,2M và KOH x mol/lít, sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được dung dịch Y. Cho toàn bộ Y tác dụng với dung dịch BaCl2 (dư), thu được 11,82 gam kết tủa. Giá trị của x là : A. 1,0.

B. 1,4.

C. 1,2.

D. 1,6.

Hướng dẫn giải Nhận thấy : n CO + n CO > n BaCO nên suy ra trong dung dịch Y còn chứa cả muối HCO3-.

2

3

2−

3

Áp dụng định luật bảo toàn nguyên tố đối với C ta có : n CO + n CO 2− (trong K CO ) = n HCO − + n CO 2− (trong BaCO ) ⇒ n HCO − = 0, 06 mol.

2

3

2

3

3

3

Phương trình phản ứng : CO2 + OH- → HCO3← 0,06 mol: 0,06 ← 0,06 2CO2 + 2OH → CO3 mol: (0,1 – 0,06) → 0,08 Theo (1) và (2) ta thấy :

∑n

OH −

3

3

(1) (2)

= 0,06 + 0,08 = 1,4 mol ⇒ x = [KOH] = [OH − ] =

1,4 = 1,4M. 1

Đáp án B. Ví dụ 17:: Hấp thụ hoàn toàn 11,2 lít CO2 (đktc) vào dung dịch chứa x mol Ca(OH)2; y mol NaOH và x mol KOH. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được dung dịch chứa 32,3 gam muối (không có kiềm dư) và 15 gam kết tủa. Bỏ qua sự thủy phân của các ion, tỉ lệ x : y có thể là A. 2 : 3.

B. 8 : 3.

C. 49 : 33. D. 4 : 1.

Hướng dẫn giải  n CO = 0,5(mol) Ta có :  2

 n CaCO3 = 0,15(mol)

BTNT.C  → n HCO− = 0,35(mol) 3

+ Khi đó dung dịch có : 13

Ca 2 + : x − 0,15 BTDT  +  → 2(x − 0,15) + x + y = 0,35 +  Na + K : y + x →  BTKL  → 40(x − 0,15) + 23y + 39x + 61.0,35 = 32,3  −  HCO3 : 0,35 x = 0,2 x → → = 4 :1  y = 0,05 y

4. Bài tập về muối cacbonat tác dụng với dung dịch axit Dung dịch muối CO32- và HCO3- phản ứng từ từ với dung dịch axit hoặc ngược lại ● Lưu ý : Trong dạng bài tập này thì lượng H+ mà đề bài cho thường không đủ để chuyển hết các ion CO32- và HCO3- thành CO2 nên cho từ từ dung dịch chứa ion H+ (HCl, H2SO4, HNO3) vào dung dịch chứa các ion CO32- và HCO3- và làm ngược lại thì sẽ thu được lượng CO2 khác nhau a.Dạng 1: Cho từ từ dung dịch chứa ion H+ (HCl, H2SO4, HNO3) vào dung dịch chứa các ion CO32- và HCO3Phương pháp giải Khi cho từ từ dung dịch chứa ion H+ (HCl, H2SO4, HNO3) vào dung dịch chứa các ion 2CO3 và HCO3- thì phản ứng xảy ra theo thứ tự ưu tiên : CO32− + H + → HCO3− −

+

HCO3 + H → CO2 ↑ + H 2O

(1) (2)

Phản ứng (1) xảy ra trước, (2) xảy ra sau.

Chú ý: Nếu dung dịch ban đầu chứa OH- và CO32- thì xảy ra phản ứng trung hòa trước (1). Như vậy số mol H+ cần để bắt đầu tạo khí = nOH- + nCO3 2►Các ví dụ minh họa ◄ Ví dụ 18: Dung dịch X chứa hỗn hợp gồm Na2CO3 1,5M và KHCO3 1M. Nhỏ từ từ từng giọt cho đến hết 200 ml dung dịch HCl 1M vào 100 ml dung dịch X, sinh ra V lít khí (đktc). Cho dư dung dịch Ba(OH)2 vào dung dịch X, thu được m gam kết tủa. Giá trị của m và V là : A. 19,7 và 4,48.

B. 39,4 và 1,12.

C. 19,7 và 2,24.

D. 39,4 và 3,36.

Hướng dẫn giải Theo giả thiết ta có : n CO = n Na CO = 0,15 mol ; n HCO = n KHCO = 0,1 mol ; n H = n HCl = 0,2 mol.

3

2−

2

−

3

+

3

3

Phương trình phản ứng : H+ + CO 32− → HCO 3−

(1)

mol: 0,15 ← 0,15 → 0,15 ⇒ n H dö = 0,05 mol ; ∑ n HCO = 0,1 + 0,15 = 0, 25 mol −

+

3

Tiếp tục xảy ra phản ứng : H+ +

HCO 3− → H2O + CO2

mol: 0,05 → 0,05

→

(2)

0,05 14

⇒ n CO = n H 2

+

dö

= 0,05 mol ⇒ V = 0,05.22,4 = 1,12 lít.

Trong dung dịch X còn 0,2 mol HCO 3− Ba(OH)2 + HCO3- → BaCO3 + OHmol: 0,2 → 0,2 ⇒ m BaCO = 0,2.197 = 39,4 gam.

+ H2 O

(3)

3

Đáp án B. b. Dạng 2 : Cho từ từ dung dịch chứa các ion CO32- và HCO3- vào dung dịch chứa ion H+ (HCl, H2SO4, HNO3) Phương pháp giải Khi cho từ từ dung dịch chứa các ion CO32- và HCO3- vào dung dịch chứa ion H+ (HCl, H2SO4, HNO3) thì phản ứng xảy ra đồng thời theo đúng tỉ lệ mol của các ion CO32- và HCO3- có trong dung dịch.

CO32− + 2 H + → CO2 ↑ + H 2O

(1)

HCO3− + H + → CO2 ↑ + H 2O

(2)

Phản ứng (1) và (2) xảy ra đồng thời. ►Các ví dụ minh họa ◄ Ví dụ 19: Nhỏ rất tử từ 400ml dung dịch HCl 0,5M vào 100ml dung dịch hỗn hợp chứa NaHCO3 0,5M và Na2CO3 1M.Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn thấy có V lít khí thoát ra ở đktc.Giá trị của V là : A. 4,48 B. 3,36 C. 2,688 D. 2,24 Hướng dẫn giải +

+

H H :0,1 Ta có : n H = 0, 2 Na 2 CO3 → NaHCO → HCO3−  → CO 2 3 +

0,1 mol H +

→ V = 0,1.22,4 = 2,24(lit)

Ví dụ 20: Thêm từ từ đến hết dung dịch chứa 0,2 mol KHCO3 và 0,1 mol K2CO3 vào dung dịch chứa 0,3 mol HCl. Thể tích khí CO2 (đktc) thu được là : A. 4,48 lít.

B. 5,04 lít.

C. 3,36 lít.

D. 6,72 lít.

Hướng dẫn giải Để phản ứng hết với các muối KHCO3 và K2CO3 thì lượng HCl cần dùng là : 0,02 + 0,1.2= 0,4 mol > 0,3 mol ⇒ HCl thiếu, lượng CO2 tính theo HCl. Theo giả thiết ta có :

n HCO − 3

n CO 2− 3

=

2 1

Do đó ta gọi số mol của các ion HCO3- và CO32- tham gia phản ứng là 2x và x.

Khi cho từ từ dung dịch chứa các ion CO32- và HCO3- vào dung dịch chứa ion H+ thì phản ứng xảy ra đồng thời (1) và (2).

15

CO32− + 2H + → CO2 ↑ + H 2 O

(1)

mol : x → 2x → x HCO3− + H + → CO 2 ↑ + H 2O

(2)

mol : 2x → 2x → 2x ⇒ Toång soá mol H + laø : 4x = 0,3 ⇒ x = 0,075 ⇒ VCO = 3.0, 075.22, 4 = 5, 04 lít.

2

Đáp án B. Ví dụ 21: Cho rất từ từ 100 ml dung dịch HCl x mol/l vào 100 ml dung dịch Na2CO3 y mol/l thu được 1,12 lít CO2 (đktc). Nếu làm ngược lại thu được 2,24 lít CO2 (đktc). Giá trị x, y lần lượt là : A. 1,5M và 2M. B. 1M và 2M. C. 2M và 1,5M. D. 1,5M và 1,5M. Hướng dẫn giải - Cùng lượng HCl và Na2CO3 nhưng thao tác thí nghiệm khác nhau thì thu được lượng CO2 khác nhau, điều đó chứng tỏ lượng HCl không đủ để chuyển hết Na2CO3 thành CO2.

- Khi cho từ từ dung dịch Na2CO3 vào dung dịch HCl thì xảy ra phản ứng giải phóng ngay khí CO2 nên thông qua lượng CO2 ta tính được lượng HCl ban đầu : CO32− + 2H + → CO 2 ↑ + H 2 O

(1)

mol : 0,1 ← 0, 2 ← 0,1

⇒ nHCl = n H = 0,2 mol. +

- Khi cho từ từ dung dịch HCl vào dung dịch Na2CO3 thì phản ứng xảy ra theo thứ tự ưu tiên nên thông qua lượng CO2 giải phóng và lượng HCl phản ứng ta tính được lượng Na2CO3 ban đầu : CO32− + H +

→

HCO3−

(2)

mol : 0,15 ← (0, 2 − 0, 05) → 0,15 HCO3− + H + → CO 2 ↑ + H 2O

(3)

mol : 0, 05 ← 0, 05 ← 0, 05

Vì ở (2) n H = n CO = 0, 05 mol nên ở (1) số mol H+ phản ứng là 0,15 mol +

2

⇒ n CO 2− = n H+ (1) = 0,15 mol 3

Vậy ta có : Nồng độ mol của dung dịch HCl là

0, 2 = 2M .

0,1

Nồng độ mol của dung dịch Na2CO3 là

0,15 = 1, 5M .

0,1

Đáp án C. c.Dạng 3 : Khi đổ nhanh dung dịch chứa ion H+ vào dung dịch chứa các ion CO32- và HCO3- hoặc làm ngược lại Phương pháp giải 16

Khi đổ nhanh dung dịch chứa ion H+ vào dung dịch chứa các ion CO32- và HCO3- hoặc làm ngược lại mà H+ bị thiếu thì ta chỉ tìm được khoảng thể tích khí CO2 giải phóng chứ không tính được chính xác thể tích CO2.

- Tìm khoảng thể tích CO2 bằng cách xét 2 trường hợp : + Trường hợp 1: H+ phản ứng với CO32- trước, với HCO3- sau, suy ra VCO = V1 2

+

-

2-

+ Trường hợp 2: H phản ứng với HCO3 trước, với CO3 sau, suy ra VCO = V2 2

Từ hai trường hợp trên ta suy ra : V 1 ≤V CO ≤V 2 .

2

►Các ví dụ minh họa ◄ Ví dụ 22: Cho đồng thời 1 lít dung dịch HCl 2M vào 1 lít dung dịch hỗn hợp Na2CO3 1M và NaHCO3 1M. Đến phản ứng hoàn toàn thu được V lít khí (đktc). Giá trị của V là : A. V = 33,6.

B. 22,4 ≤ V ≤ 33,6.

C. V = 22,4.

D. Kết quả khác.

Hướng dẫn giải Theo giả thiết ta có : n H+ = n HCl = 2 mol, n CO 2− = n Na 2CO3 = 1 mol, n HCO − = n NaHCO3 = 1 mol.

3

3

2-

+

● Trường hợp 1 : Giả sử H phản ứng với CO3 trước Phương trình phản ứng : (1) 2H+ + CO32- → CO2 + H2O mol: 2 ← 1 → 1 + Theo (1) lượng H chỉ đủ phản ứng với CO32-.

Vậy thể tích CO2 là : VCO = 1.22, 4 = 22, 4 lít.

2

+

● Trường hợp 2 : Giả sử H phản ứng với HCO3- trước Phương trình phản ứng : H+ + HCO3- → CO2 + H2O (2) mol: 1 ← 1 → 1 + Theo (2) lượng H phản ứng với HCO3- là 1 mol, còn dư 1 mol sẽ phản ứng với CO32-.

(3) 2H+ + CO32- → CO2 + H2O mol: 1 → 0,5 → 0,5 Theo (2) và (3) ta thấy : VCO = (1 + 0,5).22, 4 = 3,36 lít.

2

Từ những điều trên suy ra : 22,4 ≤ VCO ≤ 33,6.

2

Đáp án B.

17

B. ĐỀ TỰ LUYỆN KIM LOẠI KIỀM VÀ HỢP CHẤT I. MA TRẬN Đề gồm 40 câu trắc nghiệm Thời gian: 50 Phút Nhận biết Thông hiểu 18

Vận dụng thấp

Vận dụng cao

TỔNG

Kim loại Kiềm và hợp chất 26 6 40 II. NỘI DUNG ĐỀ VÀ ĐÁP ÁN: Câu 1: Cấu hình electron lớp ngoài cùng của kim loại M là [Ar]4s1. M ứng với kim loại nào sau đây: A. Na B. Li C. Rb D. K Câu 2: Cho vài giọt phenolphtalein vào dung dịch NaOH thì dung dịch chuyển thành A. màu vàng.

B. màu cam.

C. màu hồng.

D. màu xanh.

Câu 3: Chất nào sau đây không tác dụng với dung dịch NaOH? A. FeCl2.

B. CuSO4.

C. MgCl2.

D. KNO3.

Câu 4: Khối lượng riêng của kim loại kiềm nhỏ là do : A. Bán kính nguyên tử lớn, cấu tạo mạng tinh thể kém đặc khít.

B. Bán kính nguyên tử nhỏ, cấu tạo mạng tinh thể đặc khít.

C. Bán kính nguyên tử nhỏ, cấu tạo mạng tinh thể kém đặc khít.

D. Bán kính nguyên tử lớn, cấu tạo mạng tinh thể đặc khít.

Câu 5: Cho các dung dịch sau : NaOH ; NaHCO3 ; Na2CO3 ; NaHSO4; Na2SO4. Dung dịch làm cho quỳ tím đổi màu xanh là : A. NaOH ; Na2SO4 ; Na2CO3.

B. NaHSO4 ; NaHCO3 ; Na2CO3.

C. NaOH ; NaHCO3 ; Na2CO3.

D. NaHSO4 ; NaOH ; NaHCO3.

Câu 6: Dịch vị dạ dày thường có pH trong khoảng từ 2 - 3. Những người nào bị mắc bệnh viêm loét dạ dày, tá tràng thường có pH < 2. Để chữa căn bệnh này, người bệnh thường uống trước bữa ăn chất nào sau đây ?

A. Dung dịch natri hiđrocacbonat.

B. Nước đun sôi để nguội.

C. Nước đường saccarozơ.

D. Một ít giấm ăn.

Câu 7: Có thể dùng NaOH (ở thể rắn) để làm khô các chất khí A. NH3, SO2, CO, Cl2.

B. N2, NO2, CO2, CH4, H2.

C. NH3, O2, N2, CH4, H2.

D. N2, Cl2, O2, CO2, H2.

Câu 8: Để tác dụng hết với dung dịch chứa 0,01 mol KCl và 0,02 mol NaCl thì thể tích dung dịch AgNO3 1M cần dùng là A. 10 ml.

B. 40 ml.

C. 30 ml.

D. 20 ml.

Câu 9: Nước muối sinh lí để sát trùng, rửa vết thương trong y học có nồng độ A. 0,9%.

B. 9%.

C. 5%.

D. 1%.

Câu 10: Hòa tan m gam Na vào nước được 100 ml dung dịch có pH = 13. Giá trị của m bằng A. 0,46.

B. 0,23.

C. 2,3.

D. 3,45.

18

Câu 11: Hoà tan hoàn toàn hỗn hợp gồm K và Na vào nước, thu được dung dịch X và V lít khí H2 (đktc). Trung hòa X cần 200 ml dung dịch H2SO4 0,1M. Giá trị của V là A. 0,112.

B. 0,224.

C. 0,448.

D. 0,896.

Câu 12: Người ta thường bảo quản kim loại kiềm bằng cách nào sau đây?

A. Ngâm trong giấm. B. Ngâm trong etanol. C. Ngâm trong nước. D. Ngâm trong dầu hỏa.

Câu 13: Cho dãy các kim loại kiềm: Na, Li, Cs, Rb. Kim loại có nhiệt độ nóng chảy thấp nhất là A. Na. B. Rb. C. Li. D. Cs. Câu 14: Chất nào sau đây tác dụng được với dung dịch KHCO3?

A. K2SO4.

B. KNO3.

C. HCl. D. KCl. Câu 15: Phản ứng hóa học nào sau đây đúng: A. 2NaCl + CO2 + H2O Na2CO3 + HCl. B. NaHCO3 + Ca(OH)2 CaCO3 + NaOH + H2O. C. 2Na + CuSO4 Na2SO4 + Cu. D. 2NaCl + K2SO4 2KCl + Na2SO4.

Câu 16. Trong công nghiệp, để điều chế kim loại Na người ta tiến hành : A. Điện phân NaCl nóng chảy.

B. Điện phân dung dịch NaCl có màn ngăn.

C. Điện phân dung dịch NaCl không màn ngăn.

D. Dùng CO để khử Na2O ở nhiệt độ cao.

Câu 17: Điện phân nóng chảy muối clorua của một kim loại kiềm , thu được 0,896lít khí(đ.k.c) ở anot và 1,84 gam kim loại ở catot. Công thức của muối đã điện phân là A. LiCl. B. KCl. C. CsCl. D. NaCl. Câu 18: Chỉ ra câu đúng trong số các câu sau: A. Ion kim loại kiềm có 1 electron ở lớp ngoài cùng.

B. Nguyên tử kim loại kiềm thổ có 2 electron ở lớp ngoài cùng.

C. Ion kim loại kiềm có tính khử mạnh.

D. Kim loại kiềm có mạng tinh thể lập phương tâm diện.

Câu 19: Phản ứng mà ion Na+ bị khử là A. NaOH tác dụng với HCl. B. NaOH tác dụng với CuCl2.

C. Phân huỷ NaHCO3 bằng nhiệt.

D. Điện phân NaCl nóng chảy.

Câu 20: Cho 1,17 gam một kim loại kiềm tác dụng với nước (dư). Sau phản ứng thu được 0,336 lít khí hiđro (ở đktc). Kim loại kiềm là A. Na. B. K. C. Rb. D. Li. Câu 21: Những đặc điểm nào sau đây phù hợp với tính chất của muối NaHCO3 : (1) Chất lưỡng tính ; (2) Kém bền với nhiệt ; (3) Thuỷ phân cho môi trường kiềm mạnh ; (4) Thuỷ phân cho môi trường kiềm yếu ; (5) Thuỷ phân cho môi trường axit ; (6) Chỉ tác dụng với axit mạnh.

A. 1, 2, 4.

B. 2, 4, 6.

C. 1, 2, 3.

D. 2, 5, 6.

Câu 22: Sục 3,36 lít khí CO2 (đktc) vào 200 ml dung dịch NaOH 1M. Tổng khối lượng muối thu được sau phản ứng là A. 10,6 gam.

B. 13,7 gam.

C. 12,7 gam.

D. 11,6 gam.

19

Câu 23: Cho 7,8 gam kali tác dụng với 1 lít dung dịch HCl 0,1M, sau phản ứng thu được dung dịch X và V lít H2 (đktc). Cô cạn dung dịch X thu được m gam chất rắn khan. Giá trị của V và m lần lượt là A. 2,24 và 7,45.

B. 1,12 và 3,725.

C. 1,12 và 11,35.

D. 2,24 và 13,05.

Câu 24: Chất Z có phản ứng với dung dịch HCl, còn khi phản ứng với dung dịch nước vôi trong tạo ra chất kết tủa. Chất Z là A. NaHCO3.

B. CaCO3.

C. AlCl3.

D. Ba(NO3)2.

Câu 25: Kim loại kiềm có nhiều ứng dụng quan trọng: (1) Chế tạo các hợp kim có nhiệt độ nóng chảy thấp; (2) Hợp kim Na - K dùng làm chất trao đổi nhiệt trong các lò phản ứng hạt nhân; (3) Kim loại xesi dùng làm tế bào quang điện; (4) Các kim loại Na, K dùng để điều chế các dung dịch bazơ; (5) Chế tạo hợp kim Li - Al siêu nhẹ, dùng trong kĩ thuật hàng không. Phát biểu đúng là: A. (1), (2), (3), (5). B. (1), (2), (3), (4).

C. (1), (3), (4), (5). D. (1), (2), (4), (5).

Câu 26: X, Y, Z là 3 hợp chất của 1 kim loại hoá trị I, khi đốt nóng ở nhiệt độ cao cho ngọn lửa màu vàng. X tác dụng với Y tạo thành Z. Nung nóng Y thu được chất Z và 1 chất khí làm đục nước vôi trong, nhưng không làm mất màu dung dịch nước Br2. X, Y, Z là: A. X là NaHCO3; Y là NaOH; Z là Na2CO3. B. X là K2CO3; Y là KOH; Z là KHCO3.

C. X là Na2CO3; Y là NaHCO3; Z là NaOH. D. X là NaOH; Y là NaHCO3; Z là Na2CO3.

Câu 27: Hoà tan m gam hỗn hợp gồm KHCO3 và CaCO3 trong lượng dư dung dịch HCl, thu được 11,2 lít khí CO2 (đktc). Giá trị của m là A. 40.

B. 60.

C. 100.

D. 50.

Câu 28: Cho sơ đồ phản ứng sau:

Biết rằng X là chất khí dùng nạp cho các bình cứu hỏa, Y là khoáng sản dùng để sản xuất vôi sống. Vậy Y, X, Z, T lần lượt là: A. CaCO3, CO2, Na2CO3, NaHCO3.

B. CaCO3, CO2, NaHCO3, Na2CO3.

C. CO2, CaO, NaHCO3, Na2CO3.

D. CO2, CaC2, Na2CO3, NaHCO3.

Câu 29: Cho V lít dung dịch chứa đồng thời Ba(OH)21M và NaOH 0,5M vào 200 ml dung dịch H2SO4 1M và HCl 1M. Sau khi các phản ứng xảy ra kết thúc, thu được dung dịch có pH=7. Giá trị V là A. 0,24.

B. 0,30.

C. 0,22.

D. 0,25.

Câu 30: Cho từ từ đến dư dung dịch NaOH loãng vào mỗi dung dịch sau: NaHCO3, Ba(HCO3)2, FeCl3, CuCl2, AlCl3, FeSO4. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, số trường hợp thu được kết tủa là 20

A. 4.

B. 2.

C. 5.

D. 1.

Câu 31: Điện phân dung dịch gồm NaCl và HCl (điện cực trơ, màng ngăn xốp). Trong quá trình điện phân, so với dung dịch ban đầu, giá trị pH của dung dịch thu được A. tăng lên.

B. không thay đổi.

C. giảm xuống.

D. tăng lên sau đó giảm xuống.

Câu 32: Nhỏ từ từ từng giọt đến hết 30 ml dung dịch HCl 1M vào 100 ml dung dịch chứa Na2CO3 0,2M và NaHCO3 0,2M. Sau khi phản ứng kết thúc, thể tích (đktc) khí CO2 thu được là A. 448 ml.

B. 672 ml.

C. 336 ml.

D. 224 ml.

Câu 33: Hoà tan hoàn toàn m gam Na vào 1 lít dung dịch HCl aM, thu được dung dịch X và a mol khí thoát ra. Dãy gồm các chất đều tác dụng với dung dịch X là B. FeSO4, Zn, Al2O3, NaHSO4.

A. Mg, ZnO, Na2CO3, NaOH. C. Al, BaCl2, NH4NO3, Na2HPO3.

D. AgNO3, Na2CO3, CaCO3.

Câu 33: Cho 17,82 gam hỗn hợp gồm Na, Na2O, Ba, BaO (trong đó oxi chiếm 12,57% về khối lượng) vào nước dư, thu được a mol khí H2 và dung dịch X. Cho dung dịch CuSO4 dư vào X, thu được 35,54 gam kết tủa. Giá trị của a là A. 0,10.

B. 0,08.

C. 0,12.

D. 0,06.

Câu 34: Cho m gam NaOH vào dung dịch chứa 0,04 mol H3PO4, sau phản ứng hoàn toàn thu được dung dịch Y. Cô cạn dung dịch Y thu được 1,22m gam chất rắn khan. Giá trị m là A. 4,0.

B. 2,0.

C. 6,0.

D. 8,0.

Câu 35: Cho 18 gam hỗn hợp X gồm R2CO3 và NaHCO3 (số mol bằng nhau) vào dung dịch chứa HCl dư, sau khi các phản ứng kết thúc thu được 4,48 lít CO2 (ở đktc). Mặt khác, nung 9 gam X đến khối lượng không đổi thu được m gam chất rắn. Giá trị của m là A. 2,65.

B. 7,45.

C. 6,25.

D. 3,45.

Câu 36: Cho 200 ml dung dịch Ba(OH)2 0,1M vào 300 ml dung dịch NaHCO3 0,1M, thu được dung dịch X và kết tủa Y. Cho từ từ dung dịch HCl 0,25M vào X đến khi bắt đầu có khí thoát ra thì hết V ml. Biết các phản ứng đều xảy ra hoàn toàn. Giá trị của V là A. 160.

B. 40.

C. 60.

D. 80.

Câu 37: Hấp thụ hoàn toàn 3,36 lít CO2 (đktc) vào dung dịch chứa a mol NaOH và b mol Na2CO3, thu được dung dịch X. Chia X thành hai phần bằng nhau. Cho từ từ phần một vào 120 ml dung dịch HCl 1M, thu được 2,016 lít CO2 (đktc). Cho phần hai phản ứng hết với dung dịch Ba(OH)2 dư, thu được 29,55 gam kết tủa. Tỉ lệ a : b tương ứng là A. 2 : 5.

B. 2 : 3.

C. 2 : 1.

D. 1 : 2 Câu 38:Lấy m gam kali cho tác dụng với 500 ml dung dịch HNO3 thu được dung dịch M và thoát ra 0,336 lít hỗn hợp (điều kiện tiêu chuẩn) gồm 2 khí X và Y. Cho thêm dung dịch KOH dư vào dung dịch M thì thấy thoát ra 0,224 lít khí Y ở điều kiện tiêu chuẩn. Biết rằng quá trình khử HNO3 chỉ tạo một sản phẩm duy nhất. Giá trị của m là A.6,63.

B. 12,48.

C. 3,12.

D. 7,80.

Câu 39: Cho sơ đồ biến hoá : Na → X → Y → Z → T → Na. Thứ tự đúng của các chất X, Y, Z, T là : A. Na2CO3 ; NaOH ; Na2SO4 ; NaCl. B. NaOH ; Na2SO4 ; Na2CO3 ; NaCl. C. NaOH ; Na2CO3 ; Na2SO4 ; NaCl. D. Na2SO4 ; Na2CO3 ; NaOH ; NaCl. 21

Câu 40: Khi nhiệt phân hoàn toàn từng muối X, Y thì đều tạo ra số mol khí nhỏ hơn số mol muối tương ứng. Đốt một lượng nhỏ tinh thể Y trên đèn khí không màu, thấy ngọn lửa có màu vàng. Hai muối X, Y lần lượt là : A. CaCO3, NaNO3.

B. KMnO4, NaNO3.

C. Cu(NO3)2, NaNO3.

D. NaNO3, KNO3.

III. KẾT QUẢ So sánh kết quả điểm thi của các lớp sau học xong phần Kim loại Kiềm và hợp chất nhận thấy lớp 12E cho kết quả xếp loại cao hơn lớp 12A Kết quả cụ thể theo bảng sau: Lớp

Sĩ số

Xếp loại Giỏi

Khá

SL

%

SL

12A

25

6

24

10

12E

26

8

30,8

14

Trung bình %

40 53,8

SL

%

9

36

4

15,4

Yếu SL

%

Đồng thời với việc tăng kết quả thi, học sinh lớp 12E còn có hứng thú hơn với bài giảng, với bài tập về nhà và tỉ lệ giải chính xác bài tập về nhà cao hơn so với học sinh lớp 12A.

22

IV. BÀI TẬP TỰ GIẢI Câu 1: Kim loại kiềm có nhiệt độ nóng chảy và nhiệt độ sôi thấp hơn kim loại khác là do : A. Lực liên kết trong mạng tinh thể kém bền vững.

B. Lớp ngoài cùng có một electron.

C. Độ cứng nhỏ hơn các kim loại khác.

D. Chúng là kim loại điển hình nằm ở đầu mỗi mỗi chu kì.

Câu 2: Nguyên tử của các kim loại trong trong nhóm IA khác nhau về A. số electron lớp ngoài cùng của nguyên tử.

B. cấu hình electron nguyên tử.

C. số oxi hoá của nguyên tử trong hợp chất.

D. kiểu mạng tinh thể của đơn chất.

Câu 3: Câu nào sau đây mô tả đúng sự biến đổi tính chất của các kim loại kiềm theo chiều điện tính hạt nhân tăng dần ?

A. Bán kính nguyên tử giảm dần.

B. Nhiệt độ nóng chảy tăng dần.

C. Năng lượng ion hoá I1 của nguyên tử giảm dần.

D. Khối lượng riêng của đơn chất giảm dần.

Câu 4: Các ion nào sau đây đều có cấu hình 1s22s22p6 ?

A. Na+, Ca2+, Al3+. B. K+, Ca2+, Mg2+. C. Na+, Mg2+, Al3+. D. Ca2+, Mg2+, Al3+.

Câu 5: Khi cắt miếng Na kim loại để ở ngoài không khí, bề mặt vừa cắt có ánh kim lập tức mờ đi, đó là do Na đã bị oxi hóa bởi những chất nào trong không khí ?

A. O2.

B. H2O. C. CO2.

D. Cả O2 và H2O. Câu 6: Nhóm các kim loại nào sau đây đều tác dụng được với nước lạnh tạo dung dịch kiềm ?

A. Na, K, Mg, Ca. B. Be, Mg, Ca, Ba. C. Ba, Na, K, Ca. D. K, Na, Ca, Zn. Câu 7: Để điều chế kim loại Na, người ta thực hiện phản ứng A. điện phân dung dịch NaOH. B. điện phân nóng chảy NaCl hoặc NaOH. C. cho dung dịch NaOH tác dụng với dung dịch HCl. D. cho dung dịch NaOH tác dụng với H2O. Câu 8: Kim loại kiềm có nhiều ứng dụng quan trọng : (1) Chế tạo các hợp kim có nhiệt độ nóng chảy thấp ; (2) Kim loại Na và K dùng làm chất trao đổi nhiệt trong các lò phản ứng hạt nhân ; (3) Kim loại xesi dùng làm tế bào quang điện ; (4) Các kim loại Na, K dùng để điều chế các ddung dịch bazơ ; (5) kim loại kiềm dùng để điều chế các kim loại hiếm bằng phương pháp nhiệt luyện. Phát biểu đúng là : A. 1, 2, 3, 5.

B. 1, 2, 3, 4.

C. 1, 3, 4, 5.

D. 1, 2, 4, 5.

Câu 9: Chất nào sau đây khi cho vào nước không làm thay đổi pH ?

A. NH4Cl. B. KCl. C. Na2CO3.

D. HCl. Câu 10: Sục từ từ khí CO2 vào dung dịch NaOH, tới một lúc nào đó tạo ra được hai muối. Thời điểm tạo ra 2 muối như thế nào ?

A. NaHCO3 tạo ra trước, Na2CO3 tạo ra sau.

B. Na2CO3 tạo ra trước, NaHCO3 tạo ra sau.

C. Cả 2 muối tạo ra cùng lúc.

D. Không xác định được.

23

Câu 11: Cho a mol NO2 hấp thụ hoàn toàn vào dung dịch chứa a mol NaOH. pH của dung dịch thu được có giá trị là ?

A. 7.

B. 0.

C. > 7.

D. < 7.

Câu 12: Tính chất nào nêu dưới đây sai khi nói về muối NaHCO3 và Na2CO3 ?

A. Cả 2 đều dễ bị nhiệt phân.

B. Cả 2 đều tác dụng với axit mạnh giải phóng khí CO2.

C. Cả 2 đều bị thủy phân tạo môi trường kiềm.

D. Chỉ có muối NaHCO3 tác dụng với dung dịch NaOH. Câu 13: Cho các chất rắn : Al2O3, ZnO, NaOH, Al, Zn, Na2O, K2O, Be, Ba. Chất rắn nào có thể tan hoàn toàn trong dung dịch KOH dư ?

A. Al, Zn, Be. B. ZnO, Al2O3, Na2O, KOH. C. Al, Zn, Be, ZnO, Al2O3.

D. Tất cả chất rắn đã cho.

Câu 14: X, Y, Z là 3 hợp chất của 1 kim loại hoá trị I, khi đốt nóng ở nhiệt độ cao cho ngọn lửa màu vàng. X tác dụng với Y tạo thành Z. Nung nóng Y thu được chất Z và 1 chất khí làm đục nước vôi trong, nhưng không làm mất màu dung dịch nước Br2. X, Y, Z là : A. X là K2CO3 ; Y là KOH ; Z là KHCO3.

B. X là NaHCO3 ; Y là NaOH ; Z là Na2CO3.

C. X là Na2CO3 ; Y là NaHCO3 ; Z là NaOH. D. X là NaOH ; Y là NaHCO3 ; Z là Na2CO3.

Câu 15: Phương trình 2Cl- + 2H2O → 2OH- + H2 + Cl2 xảy ra khi nào ?

A. Cho NaCl vào nước.

B. Điện phân dung dịch NaCl có màng ngăn xốp (điện cực trơ).

C. Điện phân dung dịch NaCl không có màng ngăn xốp (điện cực trơ).

D. A, B, C đều đúng.

Câu 16: Trong công nghiệp, natri hiđroxit được sản xuất bằng phương pháp A. điện phân dung dịch NaCl, không có màng ngăn điện cực.

B. điện phân dung dịch NaNO3, không có màng ngăn điện cực.

C. điện phân dung dịch NaCl, có màng ngăn điện cực.

D. điện phân NaCl nóng chảy.

Câu 17: Cách nào sau nay không điều chế được NaOH ?

A. Cho Na tác dụng với nước.

B. Cho dung dịch Ca(OH)2 tác dụng với dung dịch Na2CO3.

C. Điện phân dung dịch NaCl không có màng ngăn xốp (điện cực trơ).

D. Điện phân dung dịch NaCl có màng ngăn xốp (điện cực trơ).

Câu 18: Sau khi điện phân dung dịch NaCl có màng ngăn xốp thì thu được dung dịch NaOH có lẫn tạp chất NaCl. Người ta tách NaCl ra bằng phương pháp nào ?

A. Chưng cất phân đoạn.

B. Kết tinh phân đoạn.

C. Cô cạn.

D. Chiết.

Câu 19: Khi điện phân NaCl nóng chảy, ở catot xảy ra A. sự khử ion Na+. B. sự khử ion Cl − .

C. sự oxi hoá ion Cl − . D. sự oxi hoá ion Na+.

Câu 20: Nhôm không tan trong dung dịch A. HCl. B. NaHSO4.

C. Na2SO4.

D. NaOH. Câu 21: Chất nào sau đây là muối trung hòa?

A. K2HPO4.

B. NaHSO4.

C. NaHCO3.

D. KCl. 24

Câu 22: Cho vài giọt quỳ tím vào dung dịch NaOH thì dung dịch chuyển thành A. màu đỏ.

B. màu vàng.

C. màu xanh.

D. màu hồng.

Câu 23: Hợp chất nào sau đây có tính lưỡng tính?

A. CrCl3.

B. NaOH. C. KOH. D. NaHCO3 Câu 24: Dung dịch chất nào sau đây không phản ứng với Fe2O3?

A. NaOH. B. HCl. C. H2SO4.

D. HNO3.

Câu 25: Chất nào sau đây là muối axit?

A. KNO3.

B. NaHSO4.

C. NaCl. D. Na2SO4.

Câu 26: Khi làm thí nghiệm với HNO3 đặc, nóng thường sinh ra khí NO2. Để hạn chế tốt nhất khí NO2 thoát ra gây ô nhiễm môi trường, người ta nút ống nghiệm bằng bông tẩm dung dịch nào sau đây?

A. Muối ăn.

B. Cồn.

C. Xút.

D. Giấm ăn.

Câu 27: Cho dung dịch NaOH vào dung dịch muối clorua X, lúc đầu thấy xuất hiện kết tủa màu trắng hơi xanh, sau đó chuyển sang màu nâu đỏ. Công thức của X là A. FeCl3.

B. FeCl2.

C. CrCl3.

D. MgCl2.

Câu 28: Phân kali clorua sản xuất từ quặng xinvinit (chứa NaCl và KCl) thường chỉ có độ dinh dưỡng bằng 50%. Hàm lượng phần trăm của KCl trong phân bón đó là A. 75,5%.

B. 79,26%.

C. 47,55%.

D. 79,4%.

Câu 29: Để phân biệt các dung dịch riêng biệt: NaCl, MgCl2, AlCl3, FeCl3, có thể dùng dung dịch A. Na2SO4.

B. HCl. C. HNO3.

D. NaOH. Câu 30: Dãy gồm các ion có thể cùng tồn tại trong một dung dịch là A. Na+, OH-, HCO3-, K+.

B. K+, Ba2+, OH-, Cl-.

C. Al3+, SO42-, Cl-, Ba2+.

D. Ca2+, Cl-, Na+, CO32-.

Câu 32: Cho các phản ứng xảy ra theo sơ đồ sau: ñieän phaâ n 2X1 + 2H 2 O  → 2X 2 + X 3 ↑ + H 2 ↑ coù maøn g ngaê n

X 2 + Y1  → X 4 + Y2 + H 2 O 2X 2 + Y1  → X 5 + Y2 + 2H 2 O

Đốt cháy X2 trên ngọn lửa đèn khí không màu thấy xuất hiện ngọn lửa màu vàng tươi. X5 là chất nào dưới đây?

A. NaOH. B. NaCl. C. NaHCO3.

D. Na2CO3.

Câu 33: Cho các dung dịch: HCl, NaOH, HNO3 loãng, CuSO4. Fe không tác dụng được với dung dịch nào?

A. CuSO4.

B. HCl. C. NaOH. D. HNO3 loãng.

Câu 34: Cho 0,425 gam hỗn hợp X gồm Na và K vào nước dư, thu được 0,168 lít khí H2 (đktc). Khốilượng kim loại Na trong X là A. 0,115 gam.

B. 0,230 gam.

25

C. 0,276 gam.

D. 0,345 gam.

Câu 35: Trộn 50 ml dung dịch H3PO4 1M với V ml dung dịch KOH 1M, thu được muối trung hòa. Giá trị của V là A. 150 ml.

B. 200 ml.

C. 300 ml.

D. 170 ml.

Câu 36: Hòa tan hỗn hợp Na và K vào nước dư, thu được dung dịch X và 0,672 lít khí H2 (đktc). Thể tích dung dịch HCl 0,1M cần dùng để trung hòa X là A. 150 ml.

B. 300 ml.

C. 600 ml.

D. 900 ml.

Câu 37:Dung dịch X chứa hỗn hợp gồm Na2CO3 1,5M và KHCO3 1M. Nhỏ từ từ từng giọt cho đến hết 200 ml dung dịch HCl 1M vào 100 ml dung dịch X, sinh ra V lít khí (ở đktc). Giá trị của V là B. 1,12.

C. 2,24.

D. 3,36.

A. 4,48.

Câu 38: Nhỏ rất từ từ đến hết V lít dung dịch HCl 0,8M vào 200ml dung dịch chứa NaHCO3 0,8M và Na2CO3 1M thấy thoát ra 6,72 lít khí CO2 (đktc).Giá trị của V là : A. 0,56 B. 0,75 C. 0,625 D. 0,82 Câu 39: Nhỏ rất tử từ 400ml dung dịch HCl 0,5M vào 100ml dung dịch hỗn hợp chứa NaHCO3 0,5M và Na2CO3 1M.Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn thấy có V lít khí thoát ra ở đktc.Giá trị của V là : A. 4,48 B. 3,36 C. 2,688 D. 2,24 Câu 40: Nhỏ từ từ từng giọt đến hết 30 ml dung dịch HCl 1M vào 100 ml dung dịch hỗn hợp gồm Na2CO3 0,2M và NaHCO3 0,3M. Sau phản ứng thu được sốmol CO2 là B. 0,01 mol. C. 0,03 mol. D. 0,02 mol.

A. 0,015 mol.

Câu 41: Hấp thụ hoàn toàn 1,12 lít khí CO2 (đktc) vào 200ml dung dịch KOH 1M, thu được dung dịch X . Cho từ từ dung dịch HCl 2,5M vào X đến khi bắt đầu có khí sinh ra thì hết V ml.

Giá trị của V là: A. 80 B. 60 C. 40 D. 100 Câu 42:: Hấp thụ 3,36 lít CO2 vào 200,0 ml dung dịch hỗn hợp NaOH xM và Na2CO3 0,4M thu được dung dịch X có chứa 19,98 gam hỗn hợp muối khan. Nồng độ mol/l của NaOH trong dung dịch ban đầu là: A. 0,70M B. 0,75M C. 0,50M D. 0,60M Câu 43: X là dung dịch HCl nồng độ x mol/l. Y là dung dịch Na2CO3 nồng độ y mol/l. nhỏ từ từ 100ml X vào 100ml Y, sau các phản ứng thu được V1 lít CO2 (đktc). Nhỏ từ từ 100ml Y vào 100ml X, sau phản ứng thu được V2 lít CO2 (đktc). Biết tỉ lệ V1:V2 = 4 : 7. Tỉ lệ x:y bằng A. 7 : 5.

B. 11 : 4.

C. 11 : 7.

D. 7 : 3.

Câu 44: Cho 18 gam hỗn hợp X gồm R2CO3 và NaHCO3 (số mol bằng nhau) vào dung dịch chứa HCl dư, sau khi các phản ứng kết thúc thu được 4,48 lít CO2 (ở đktc). Mặt khác, nung 9 gam X đến khối lượng không đổi thu được m gam chất rắn. Giá trị của m là A. 3,45.

B. 2,65.

C. 7,45.

D. 6,25.

Câu 45: Hòa tan hoàn toàn hỗn hợp X gồm BaO, NH4HCO3, NaHCO3 (có tỉ lệ mol lần lượt là 5 : 4 : 2) vào nước dư, đun nóng. Đến khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được dung dịch Y chứa: A. Na2CO3.

B. NaHCO3.

26

C. NaHCO3 và (NH4)2CO3.

D. NaHCO3 và Ba(HCO3)2.

Câu 46: Cho 2,13 gam P2O5 vào dung dịch chứa x mol NaOH và 0,02 mol Na3PO4. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được dung dịch chứa 6,88 gam hai chất tan. Giá trị của x là A. 0,030.

B. 0,050.

C. 0,057.

D.0,139 Câu 47: Nung m gam hỗn hợp X gồm KHCO3 và CaCO3 ở nhiệt độ cao đến khối lượng không đổi, thu được chất rắn Y. Cho Y vào nước dư, thu được 0,2m gam chất rắn Z và dung dịch E. Nhỏ từ từ dung dịch HCl 1M vào E, khi khí bắt đầu thoát ra cần dùng V1 lít dung dịch HCl và đến khi khí thoát ra vừa hết thì thể tích dung dịch HCl đã dùng là V2 lít. Tỉ lệ V1 : V2 tương ứng là A. 1 : 3.

B. 3 : 4.

C. 5 : 6.

D. 1 : 2.

Câu 48: Hấp thụ hoàn toàn 8,96 lít CO2 (đktc) vào V ml dung dịch chứa NaOH 2,75M và K2CO3 1M. cô cạn dung dịch sau phản ứng ở nhiệt độ thường thu được 64,5 gam chất rắn khan gồm 4 muối. Giá trị của V là A. 140.

B. 200 C. 180 D. 150.

Câu 49: Hấp thụ hoàn toàn 2,24 lít CO2 (đktc) vào 100 ml dung dịch chứa K2CO3 0,2M và NaOH x mol/lít, sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được dung dịch Y. Cho toàn bộ Y tác dụng với dung dịch BaCl2 dư, thu được 11,82 gam kết tủa. Giá trị của x là: A. 1,6.

B. 1,4.

C. 1,0.

D. 1,2.

Câu 50: Hấp thụ hoàn toàn V lit CO2(ở đktc) vào bình đựng 200ml dung dịch NaOH 1M và Na2CO3 0,5M. Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được 19,9 gam chất rắn khan. Giá trị V là A. 1,12 B. 4,48 C. 2,24 D. 3,36 Câu 51: Dẫn từ từ 5,6 lít CO2 (đktc) vào 400ml dung dịch chứa đồng thời các chất NaOH 0,3M; KOH 0,2M; Na2CO3 0,1875M; K2CO3 0,125M thu được dung dịch X. Thêm dung dịch CaCl2 dư vào dung dịch X, số gam kết tủa thu được là: A. 7,5gam. B. 25gam. C. 12,5gam. D. 27,5gam.

Câu 52: Cho từ từ 100 ml dung dịch HCl 2M vào dung dịch X chứa NaHCO3 và Na2CO3. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được dung dịch Y và 1,12 lít CO2 thoát ra (ở đktc). Cho nước vôi trong dư vào dung dịch Y thu được tối đa 20 gam kết tủa. Tổng khối lượng chất tan có trong X là: A. 26,8.

B. 22,8.

C. 26,4.

D. 24,3.

27

PHẦN IV. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ I. KẾT LUẬN Từ kết quả thu được, có thể kết luận - Việc áp dụng chuyên đề “Kim loại Kiềm và hợp chất của Kim loại Kiềm” cho học sinh trường THPT DTNT Tỉnh đã đem lại hiệu quả cao trong dạy học chương Kim loại Kiềm, Kiềm Thổ và Nhôm giúp học sinh nắm chắc lí thuyết của chương và phương pháp giải các bài tập tương ứng trong đề thi đại học, cao đẳng.

- Chuyên đề “Kim loại Kiềm và hợp chất của Kim loại Kiềm” có thể áp dụng nhân rộng cho học sinh lớp 12 của trường THPT DTNT Tinh.

- Chuyên đề “Kim loại Kiềm và hợp chất của Kim loại Kiềm” là một tài liệu tham khảo có giá trị có thể đưa vào thư viện nhà trường.

II. KIẾN NGHỊ Với lãnh đạo trường THPT DTNT Tỉnh - Tăng cường tổ chức các hội thảo chuyên đề chuyên môn, giao trách nhiệm cho từng giáo viên viết các chuyên đề cụ thể lập thành tập tài liệu tham khảo chung cho mỗi bộ môn.

- Động viên tinh thần và vật chất cho giáo viên đầu tư thời gian, trí tuệ viết các chuyên đề chuyên môn.

Với lãnh đạo Sở GD&ĐT Vĩnh Phúc - Lựa chọn các chuyên đề có giá trị nhân rộng trong toàn tỉnh.

- Khen thưởng kịp thời khích lệ tinh thần giáo viên khi viết chuyên đề.

Người viết chuyên đề

Khổng Thị Xuân Thu

28