CHUYÊN ĐỀ 2,3,4 HIĐROCACBON NO, HIĐROCACBON KHÔNG NO, HIĐROCACBON THƠM PHÁT TRIỂN TƯ DUY SÁNG TẠO

PHÁT TRIỂN TƯ DUY SÁNG TẠO GIẢI NHANH HÓA HỌC

vectorstock.com/10212088

Ths Nguyễn Thanh Tú eBook Collection DẠY KÈM QUY NHƠN EBOOK PHÁT TRIỂN NỘI DUNG

CHUYÊN ĐỀ 2,3,4 HIĐROCACBON NO, HIĐROCACBON KHÔNG NO, HIĐROCACBON THƠM PHÁT TRIỂN TƯ DUY SÁNG TẠO HÓA HỌC HỮU CƠ 11 WORD VERSION | 2020 EDITION ORDER NOW / CHUYỂN GIAO QUA EMAIL TAILIEUCHUANTHAMKHAO@GMAIL.COM Tài liệu chuẩn tham khảo Phát triển kênh bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đơn vị tài trợ / phát hành / chia sẻ học thuật : Nguyen Thanh Tu Group Hỗ trợ trực tuyến Fb www.facebook.com/DayKemQuyNhon Mobi/Zalo 0905779594

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

HIĐROCACBON NO

CHUYÊN ĐỀ 2 :

A. HỆ THỐNG CÂU HỎI CỦNG CỐ KIẾN THỨC Câu 1 : a. Nêu khái niệm về hiđrocacbon no và lấy ví dụ minh họa. b. Viết các đồng phân có công thức phân tử tương ứng là C4H10, C5H12, C6H14, C4H9Cl, C5H11Cl, C3H5Br3.

Câu 2 : a. Trình bày cách gọi tên ankan theo danh pháp quốc tế và danh pháp thường, lấy ví dụ minh họa. b. Cho các chất sau : CH3

CH2

CH2

CH3

CH3

CH3

CH CH3

CH3

CH

CH3

CH3

CH2

CH3

CH3

C

CH3

CH2

CH3

Hãy gọi tên từng chất theo danh pháp thường và danh pháp quốc tế. c. Viết công thức cấu tạo của các chất có tên như sau : iso-butan; neo-pentan; pentan; 2,3-đimetylbutan; 2,2,3,3tetrametylbutan; 2,4-đimetylheptan. d. Thế nào là gốc ankyl. Gọi tên các gốc ankyl và dẫn xuất halogen có cấu tạo như sau : CH3

CH

CH2

CH3

(1)

CH3

CH3

CH3

C

CH

(3)

CH3

(2)

CH3

CH3

CH

CH2

CH3

CH3

CH

CH2

Cl (6)

CH3

CH3

(4)

CH2

CH3 CH3

C

Cl

CH2

CH2

CH3

CH

(5) Br

(8)

CH3

(7)

CH3 CH3

CH

CH2

CH3

(9)

CH3

CH2

CH2

CH2

Cl (11)

CH3

CH2

CH

CH

CH3

Cl

Cl

(10)

Cl

CH3

CH CH3

CH2

CH2

CH3

(12)

Câu 3 : Điền từ hoặc cụm từ vào chỗ trống : - Các ankan có số nguyên tử C ...(1)... ở trạng thái khí, ...(2)... ở trạng thái lỏng, ...(3)... ở trạng thái rắn.

- Các ankan đều không tan trong ...(4)... nhưng tan nhiều trong ...(5)...

- Nhiệt độ nóng chảy, nhiệt độ sôi của ankan tăng dần khi ...(6)... tăng. Khi cấu trúc phân tử càng gọn thì ankan có nhiệt độ sôi ...(7)... và ngược lại.

Câu 4 : Viết phương trình hóa học ứng với các trường hợp sau : a. Clo hóa (as) propan; n-butan; neopentan; isopentan; 2,3-đimetylbutan tạo ra sản phẩm thế monoclo. b. Tách 1 phân tử H2 từ etan; propan; n-butan. c. Crackinh propan; iso-butan; n-butan; n-pentan. Tìm mối liên hệ giữa số mol sản phẩm và số mol ankan ban đầu khi phản ứng xảy ra hoàn toàn. d. Đốt cháy ankan ở dạng tổng quát. Tìm mối liên hệ giữa số mol CO2, H2O và số mol ankan tham gia phản ứng. e. Đốt cháy hiđrocacbon ở dạng tổng quát. Tìm mối liên hệ giữa số mol CO2, H2O và số mol hiđrocacbon tham gia phản ứng.

1

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

Câu 5 : Hoàn thành sơ đồ phản ứng sau : X Z CH 4

Y

T

HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI Câu 1 : a. Hiđrocacbon no là những hiđrocacbon mà trong phân tử chỉ có liên kết đơn (liên kết σ). Hiđrocacbon no có 2 loại là mạch hở (ankan) và mạch vòng (xicloankan). Ví dụ : Ankan Xicloankan CH3

CH2

CH2

CH3

CH3

CH3

CH

CH3

CH3 CH3 CH3

CH3 CH3

CH3

C CH3

CH3

CH

CH

CH3

CH3

CH3

H3C

CH3

b.

C4H10 CH3

CH2

CH2

CH3

CH3

CH3

CH CH3

C5H12 CH3

CH2

CH2

CH2

CH3

CH3

CH2

CH

CH3

CH3

CH3 CH3

C

CH3

CH3

C6H14 CH3

CH2

CH2

CH2

CH2

CH3 CH3

CH CH3

2

CH2

CH2

CH3

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

CH3

CH2

CH

CH2

CH3

CH3

CH3

CH3

CH

CH

CH3

CH3

CH3 CH3

C

CH3

CH2

CH3

C4H9Cl CH3

CH2

CH2

Cl

CH2

CH3

CH

CH2

CH3

Cl

CH3

CH

CH2

Cl

CH3

CH3

CH3

C

CH3

Cl

C5H11Cl CH3

CH2

CH2

CH2

CH2

Cl

CH3

CH2

CH

CH2

CH3

Cl CH3

CH2

CH

CH3

CH2

CH3

Cl

CH3

CH

CH2

CH2

Cl

CH3

CH

CH

CH3

Cl

Cl

CH3

C

CH3

CH3

CH2

CH3

CH2

CH

Cl

CH3

CH2

CH3

CH3 CH2

C

Cl

CH3

CH3

C3H5Br3 Br Br

C Br

Br C

C Br

C Br

C

Br C

Br

C

C

C

Br

3

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

Br Br

C

C

C

C

C

C

Br

Br

Br

Br

Câu 2 : a. ● Danh pháp quốc tế của ankan : Vò trí + Teân maïch nhaùnh ( teân goác ankyl ) + Teân maïch chính + an

Các bước gọi tên ankan mạch nhánh theo danh pháp quốc tế : Bước 1 : Chọn mạch cacbon dài nhất (có nhiều nguyên tử C nhất) làm mạch chính.

Bước 2 : Đánh số thứ tự (1, 2, 3,...) trên mạch chính từ phía gần nhánh hơn. Nếu có nhiều nhánh thì đánh số thự tự sao cho tổng chỉ số vị trí của các nhánh là nhỏ nhất.

Bước 3 : Gọi vị trí (2, 3,...) mạch nhánh + Tên mạch nhánh (metyl, etyl,...) + Tên mạch chính (prop, but, pent,...) + an. Nếu ankan có nhiều nhánh giống nhau thì thêm các từ đi, tri, tetra,.. ngay trước tên nhánh để chỉ số lượng nhánh. Ví dụ có 2 nhánh CH3- thì gọi là đimetyl; 3 nhánh CH3- thì gọi là trimetyl,…

Ví dụ : Ankan CH3

CH

CH2

CH

CH3

CH2

CH2

CH3

CH3

có tên gọi là 2,4-đimetylheptan.

Giải thích : Cách chọn mạch chính và đánh số thứ tự các nguyên tử C trên mạch chính như sau: 1

2

3

4

5

6

7

CH3

CH

CH2

CH

CH2

CH2

CH3

CH3

CH3

● Danh pháp thường của ankan Danh pháp thường chỉ dùng để gọi tên ankan có mạch C như sau : Đặc điểm mạch C Tên gọi Mạch không nhánh n-ankan Có 1 nhánh CH3- gắn vào nguyên tử C iso-ankan (tính cả nguyên tử C ở mạch số 2 trên mạch chính nhánh) Có 2 nhánh CH3- gắn vào nguyên tử C neo-ankan (tính cả nguyên tử C ở mạch số 2 trên mạch chính nhánh) Ví dụ : Công thức cấu tạo Tên thường n-pentan CH3 CH2 CH CH CH 2

CH3

2

CH3

CH2

CH

3

iso-pentan

CH3

neo-pentan

CH3 CH3

C

CH3

CH3

b.

Công thức cấu tạo CH3

4

CH2

CH2

CH3

Danh pháp quốc tế Butan

Danh pháp thường n-butan

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

CH3

2-metylpropan

iso-butan

2-metylbutan

iso-pentan

2,2-đimetylbutan

neo-hexan

CH3

CH CH3

CH3

CH2

CH

CH3

CH3

CH3 CH3

C

CH2

CH3

CH3

c.

Tên gọi iso-butan

Công thức cấu tạo CH3

CH3

CH CH3

neo-pentan

CH3 CH3

CH3

C CH3

pentan

CH3

2,3-đimetylbutan

CH2

CH3

CH2

CH2

CH

CH

CH3

CH3

2,2,3,3-tetrametylbutan

CH3

CH3

CH3 CH3 CH3

C

C

CH3

CH3 CH3

2,4-đimetylheptan

CH3

CH CH3

CH2

CH

CH2

CH2

CH3

CH3

d. Khi phân tử ankan mất đi một hay một vài nguyên từ H sẽ tạo thành gốc ankyl. Ankan mất 1 nguyên tử H sẽ tạo ra gốc ankyl hóa trị 1, mất 2 nguyên tử H sẽ tạo ra gốc ankyl hóa trị 2,...

Công thức Tên gọi iso-butyl CH3 CH CH2 (1) CH3

tert-butyl

CH3 CH3

C

(2)

CH3

CH3

CH

(3)

iso-propyl

CH3

5

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

CH3

CH

CH3

CH2

CH2

CH3

CH3

CH2

CH

CH2

CH2

sec-butyl

(4)

n-butyl

(5)

isobutyl clorua hoặc 1-clo-2-metylpropan

Cl (6)

CH3

tert-butyl clorua hoặc 2-clo-2-metylpropan

CH3 CH3

C

Cl

(7)

CH3 CH3

CH

Br

iso-propyl bromua hoặc 2-brompropan

(8)

CH3 CH3

CH

CH2

CH3

sec-butyl clorua hoặc 2-clobutan

(9)

Cl CH3

CH2

CH3

CH

CH2

CH2

CH2

CH2

Cl

Cl

n-butyl clorua hoặc 1-clobutan iso-pentyl clorua hoặc 1-clo-3-metylbutan

(10)

(11)

CH3

CH3

CH2

CH

CH

CH3

Cl

CH3

2-clo-3-metylpetan

(12)

Câu 3 : (1) : từ 1 đến 4 (2) : từ 5 đến 17 (3) : từ 18 trở lên (4) : không tan trong nước (5) : các dung môi hữu cơ (6) : số nguyên tử tăng (khối lượng mol tăng) (7) : càng thấp Câu 4 : Viết phương trình hóa học ứng với các trường hợp sau : a.

CH3 − CH 2 − CH3 + Cl 2

CH 2 Cl − CH 2 − CH3 + HCl

as

CH3 − CHCl − CH3 + HCl CH3 − CH2 − CH 2 − CH3 + Cl 2

as

CH2 Cl − CH2 − CH 2 − CH3 + HCl CH3 − CHCl − CH 2 − CH3 + HCl

CH3 CH3

C

CH3 CH3 +

Cl2

as

CH3

CH3

C

CHCl +

HCl

CH3 CH2Cl

CH CH3

6 Cl2, as

CH2

CH3 + HCl

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

CH3

CCl

CH2

CH3 + HCl

CHCl

CH3 + HCl

CH3

CH3

CH2

CH

CH3

CH3 CH3

CH CH3

CH3

CH2

CH

CH2Cl + HCl

CH3

CH3

CH3

CH

CH

CH3 + Cl2

CH3

CH3

as

CH3

CH

CCl

CH3

CH3

CH

CH

CH3

CH3

CH3 + HCl

CH2Cl + HCl

b. o

t , xt CH3 − CH3  → CH 2 = CH 2 + H2 o

t , xt CH3 − CH 2 − CH3  → CH3 − CH2 = CH 2 + H2

CH3 − CH 2 − CH2 − CH3

t o , xt

CH3 − CH2 − CH = CH2 + H 2 CH3 − CH = CH − CH3 + H2

crackinh CH3 − CH2 − CH3  → CH 4 + C2 H 6 crackinh CH3 − CH(CH3 ) − CH3  → CH 4 + C3 H 6

CH3 − CH2 − CH 2 − CH3

crackinh

CH 4 + C3 H 6 C2 H 6 + C2 H 4

c.

CH3 − CH2 − CH 2 − CH2 − CH3

crackinh

CH 4 + C4 H8 C2 H 6 + C3 H 6 C3 H8 + C2 H 4 crackinh

CH 4 C2 H 4 ● Khi crackinh hoàn toàn ankan có 3 hoặc 4 nguyên tử C thì

nsaûn phaåm = 2nankan ban ñaàu vaø n anken taïo thaønh = nankan taïo t haønh

● Khi crackinh hoàn toàn ankan có từ 5 nguyên tử C trở lên thì nsaûn phaåm ≥ 2n ankan ban ñaàu vaø n anken taïo thaønh = n ankan taïo t haønh

● Khi crackinh hoàn toàn hoặc không hoàn toàn ankan ta luôn có :

7

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

n ankan saûn phaåm = n ankan phaûn öùng

d.

Cn H2n + 2 + mol :

x

Suy ra : n C H n

2 n +2

3n + 1 to O2  → nCO2 + (n + 1)H 2 O 2 → → (n + 1)x nx = n H O − nCO 2

2

e.

Cn H 2n + 2 −2k + mol :

x

3n + 1 − k to O2  → nCO2 + (n + 1 − k)H 2 O 2 nx → → (n + 1 − k)x

Suy ra : (k − 1)n C H n

2 n +2 −2 k

• k = 0 (ankan) ⇒ (*) : n C H n

= n CO − n H O (*) 2

2 n +2

2

= n H O − n CO 2

2

• k = 1 (anken hoaë c xicloankan) ⇒ (*) : n CO − n H O = 0 2

• k = 2 (ankañien hoaë c ankin) ⇒ (*) : n C H n

2 n −2

2

= nCO − n H O 2

2

...

Câu 5 :

+ Choï n X laø Al 4 C3 , Y laø CH3 COONa, Z laø CH 2 (COONa)2 , T laø C4 H10 . + Phöông trình phaû n öùng : Al 4 C3 + 12HOH  → 4Al(OH)3 + 3CH 4 hoaë c Al 4 C3 + 12HCl  → 4AlCl3 + 3CH 4 o

CaO, t CH3 − COONa + NaO − H → CH 4 + Na2 CO3 o

CaO, t CH 2 (COONa)2 + 2NaOH → CH 4 + Na2 CO3 o

t C4 H10  → CH 4 + C3 H 6

B. HỆ THỐNG CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM 1. Mức độ nhận biết Câu 1: Ankan là những hiđrocacbon no, mạch hở, có công thức chung là A. CnH2n+2 (n ≥1).

B. CnH2n (n ≥2).

C. CnH2n-2 (n ≥2).

D. CnH2n-6 (n ≥6). (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 1 – THPT chuyên Nguyễn Chí Thanh – Đăk Nông, năm 2015) Câu 2: Trong các nhận xét dưới đây, nhận xét nào sai ?

A. Tất cả các ankan đều có công thức phân tử CnH2n+2.

B. Tất cả các chất có công thức phân tử CnH2n+2 đều là ankan.

C. Tất cả các ankan đều chỉ có liên kết đơn trong phân tử.

D. Tất cả các chất chỉ có liên kết đơn trong phân tử đều là ankan. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 1 – THPT chuyên Lê Quý Đôn, năm 2016) Câu 3: Ở điều kiện thường hiđrocacbon nào sau đây ở thể lỏng ?

A. C4H10.

B. C2H6.

C. C3H8.

D. C5H12.

Câu 4: Ankan hòa tan tốt trong dung môi nào sau đây ?

A. Nước.

B. Benzen.

C. Dung dịch axit HCl. D. Dung dịch NaOH. Câu 5: Phản ứng đặc trưng của hiđrocacbon no là : A. Phản ứng tách.

B. Phản ứng thế.

8

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

C. Phản ứng cộng.

D. Phản ứng oxi hóa.

Câu 6: Các ankan không tham gia loại phản ứng nào ?

A. Phản ứng thế.

B. Phản ứng cộng.

C. Phản ứng tách.

D. Phản ứng cháy.

Câu 7: Thành phần chính của “khí thiên nhiên” là : A. metan.

B. etan.

C. propan.

D. n-butan.

2. Mức độ thông hiểu Câu 8: Phân tử metan không tan trong nước vì lí do nào sau đây ?

A. Metan là chất khí.

B. Phân tử metan không phân cực.

C. Metan không có liên kết đôi.

D. Phân tử khối của metan nhỏ.

Câu 9: Trong các chất dưới đây, chất nào có nhiệt độ sôi thấp nhất ?

A. Butan.

B. Etan.

C. Metan.

D. Propan. (Đề thi kiểm tra 1 tiết – THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Thọ, năm 2016) Câu 10: Trong số các ankan đồng phân của nhau, đồng phân nào có nhiệt độ sôi cao nhất ?

A. Đồng phân mạch không nhánh.

B. Đồng phân mạch phân nhánh nhiều nhất.

C. Đồng phân isoankan.

D. Đồng phân tert-ankan.

Câu 11: Cho các chất sau : C2H6 (I); C3H8 (II); n-C4H10 (III); i-C4H10 (IV) Nhiệt độ sôi tăng dần theo dãy là : A. (III) < (IV) < (II) < (I).

B. (III) < (IV) < (II) < (I).

C. (I) < (II) < (IV) < (III).

D. (I) < (II) < (III) < (IV).

Câu 12: Cho các chất sau : CH3–CH2–CH2–CH2–CH3 (I) C H 3 − C H 2 − C H − C H 3 (II) | CH 3

CH3 |

C H 3 − C − C H 3 (III) | CH3

Thứ tự tăng dần nhiệt độ sôi của các chất là : A. I < II < III. B. II < I < III. C. III < II < I. D. II < III < I. Câu 13: Cho các chất : CH 3 − CH 2 − CH − CH 2 − CH 3 (I); | CH 3 CH 3 − CH 2 − CH − CH 3 (III) | CH 3

CH 3 | CH 3 − C − CH 3 (II) | CH 3

Thứ tự tăng dần nhiệt độ sôi của các chất là : A. (I) < (II) < (III).

B. (II) < (I) < (III).

C. (III) < (II) < (I).

D. (II) < (III) < (I).

Câu 14: Cho các chất sau : CH3–CH2–CH2–CH3 (I); CH3–CH2–CH2–CH2–CH2–CH3 (II) CH 3 − CH − CH − CH 3 (III); | | CH 3 CH 3

CH 3 − CH 2 − CH − CH 3 (IV) | CH 3

Thứ tự giảm dần nhiệt độ sôi của các chất là :

9

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

A. (I) > (II) > (III) > (IV).

B. (II) > (III) > (IV) > (I).

C. (III) > (IV) > (II) > (I).

D. (IV) > (II) > (III) > (I).

Câu 15: Có bao nhiêu đồng phân cấu tạo có công thức phân tử là C5H12 ?

A. 3 đồng phân. B. 4 đồng phân. C. 5 đồng phân. D. 6 đồng phân.

Câu 16: Có bao nhiêu đồng phân cấu tạo có công thức phân tử là C6H14 ?

A. 3 đồng phân. B. 4 đồng phân. C. 5 đồng phân. D. 6 đồng phân.

Câu 17: Có bao nhiêu đồng phân cấu tạo có công thức phân tử là C4H9Cl ?

A. 3 đồng phân. B. 4 đồng phân. C. 5 đồng phân. D. 6 đồng phân.

Câu 18: Có bao nhiêu đồng phân cấu tạo có công thức phân tử là C5H11Cl ?

A. 6 đồng phân.

B. 7 đồng phân.

C. 5 đồng phân.

D. 8 đồng phân.

Câu 19: Hợp chất X có công thức cấu tạo thu gọn nhất là : Hãy cho biết trong phân tử X các nguyên tử C dùng bao nhiêu electron hoá trị để tạo liên kết C–H. A. 10.

B. 16.

C. 14.

D. 12.

Câu 20: Phần trăm khối lượng cacbon trong phân tử ankan Y bằng 83,33%. Công thức phân tử của Y là : B. C3H8.

C. C4H10.

D. C5H12.

A. C2H6.

Câu 21: Cho các ankan sau : CH3

CH3

CH2

CH

CH3

(1)

CH3

CH3

CH3

C

(2)

CH3 CH3

CH

CH3

(3)

CH3

CH2

CH2

CH3

(4)

CH3

CH3 CH3

C

CH2

CH3

(5)

CH3

Tên thông thường của các ankan sau đây có tên tương ứng là : A. (1) : iso-pentan; (2) : tert-butan; (3) : iso-propan ; (4) : n-butan; (5) : neo-hexan.

B. (1) : iso-pentan; (2) : neo-pentan; (3) : iso-propan ; (4) : n-butan; (5) : neo-hexan.

C. (1) : iso-pentan; (2) : neo-pentan; (3) : sec-propan; (4) : n-butan; (5) : neo-hexan.

D. (1) : iso-pentan; (2) : neo-pentan; (3) : iso-butan; (4) : n-butan; (5) : neo-hexan.

Câu 22: Ankan X có công thức cấu tạo như sau : CH3

CH CH3

CH2

CH

CH2

CH2

CH3

CH3

Tên của X là A. 1,1,3-trimetylheptan.

B. 2,4-đimetylheptan.

C. 2-metyl-4-propylpentan.

D. 4,6-đimetylheptan.

Câu 23: Ankan X có công thức cấu tạo như sau :

10

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

CH3

CH

CH

CH3

C2H5

CH3

Tên gọi của X là : A. 3,4-đimetylpentan.

C. 2-metyl-3-etylbutan.

Câu 24: Ankan X có công thức cấu tạo như sau : CH3

CH2

CH CH

CH2

B. 2,3-đimetylpentan.

D. 2-etyl-3-metylbutan.

CH3

CH3

CH3

Tên gọi của X là : A. 3- isopropylpentan.

C. 3-etyl-2-metylpentan.

Câu 25: Ankan X có công thức cấu tạo như sau :

B. 2-metyl-3-etylpentan.

D. 3-etyl-4-metylpentan.

C2H5 CH3

C

CH2

CH3

CH

CH2

CH3

CH3

Tên gọi của X là : A. 2-metyl-2,4-đietylhexan.

B. 2,4-đietyl-2-metylhexan.

C. 3,3,5-trimetylheptan.

D. 3-etyl-5,5-đimetylheptan.

Câu 26: Hợp chất hữu cơ X có công thức cấu tạo như sau : CH3

CH

CH

C2H5

Cl

CH3

Tên của X là : A. 3-etyl-2-clobutan.

B. 2-clo-3-metylpetan.

C. 2-clo-3-etylpentan.

D. 3-metyl-2-clopentan.

Câu 27: Cho ankan có công thức cấu tạo như sau : (CH3)2CHCH2C(CH3)3.

Tên gọi của ankan là : A. 2,2,4-trimetylpentan.

B. 2,4-trimetylpetan.

C. 2,4,4-trimetylpentan.

D. 2-đimetyl-4-metylpentan.

Câu 28: Hợp chất hữu cơ X có tên gọi là: 2-clo-3-metylpentan. Công thức cấu tạo của X là: A. CH3CH2CH(Cl)CH(CH3)2.

B. CH3CH(Cl)CH(CH3)CH2CH3.

C. CH3CH2CH(CH3)CH2CH2Cl. D. CH3CH(Cl)CH3CH(CH3)CH3.

Câu 29: 2,2,3,3-tetrametylbutan có bao nhiêu nguyên tử C và H trong phân tử ?

A. 8C,16H. B. 8C,14H. C. 6C, 12H. D. 8C,18H. Câu 30: Hợp chất 2,2-đimetylpropan có thể tạo thành bao nhiêu gốc hóa trị I ?

A. 1 gốc.

B. 4 gốc.

C. 2 gốc.

D. 3 gốc.

Câu 31: Hợp chất 2,3-đimetylbutan có thể tạo thành bao nhiêu gốc hóa trị I ?

A. 6 gốc.

B. 4 gốc.

C. 2 gốc.

D. 5 gốc.

Câu 32: Số gốc ankyl hóa trị I tạo ra từ isopentan là : A. 3.

B. 4.

C. 5.

D. 6.

Câu 33: Các gốc ankyl sau đây có tên tương ứng là :

11

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

CH3

CH

CH2

CH3

(1)

CH3

CH3

C

CH3

CH

(3)

CH3

(2)

CH3 CH3

CH

CH2

CH3

CH3

(4)

CH2

CH2

CH2

(5)

A. (1) : iso-butyl; (2) : tert-butyl; (3) : sec-propyl; (4) : sec-butyl; (5) : n-butyl.

B. (1) : iso-butyl; (2) : neo-butyl; (3) : iso-propyl; (4) : sec-butyl; (5) : n-butyl.

C. (1) : sec-butyl; (2) : tert-butyl; (3) : iso-propyl; (4) : iso-butyl; (5) : n-butyl.

D. (1) : iso-butyl; (2) : tert-butyl; (3) : iso-propyl; (4) : sec-butyl; (5) : n-butyl.

Câu 34: Sản phẩm của phản ứng thế clo (1 : 1, ánh sáng) vào 2,2-đimetylpropan là: (1) CH3C(CH3)2CH2Cl (2) CH3C(CH2Cl)2CH3 (3) CH3ClC(CH3)3 A. (1); (2).

B. (2); (3).

C. (2).

D. (1).

Câu 35: Khi được chiếu sáng, hiđrocacbon nào sau đây tham gia phản ứng thế với clo theo tỉ lệ mol 1 : 1, thu được ba dẫn xuất monoclo là đồng phân cấu tạo của nhau?

A. isopentan.

B. neopentan.

C. pentan.

D. butan.

Câu 36: Cho iso-pentan tác dụng với Cl2 theo tỉ lệ số mol 1 : 1, số sản phẩm monoclo tối đa thu được là : A. 3.

B. 5.

C. 4.

D. 2. (Đề thi tuyển sinh Đại học khối A năm 2008) Câu 37: Trong điều kiện thích hợp, hiđrocacbon X phản ứng với khí Cl2 theo tỉ lệ mol 1 : 1, thu được tối đa bốn dẫn xuất monoclo là đồng phân cấu tạo của nhau. Hiđrocacbon X là chất nào sau đây?

A. pentan.

B. 2,2-đimetylpropan.

C. 2,2-đimetylbutan D. 2-metylbutan. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Minh Khai – Hà Tĩnh, năm 2014) Câu 38: Khi clo hóa C5H12 với tỉ lệ mol 1 : 1 thu được 3 sản phẩm thế monoclo. Danh pháp IUPAC của ankan đó là : A. 2,2-đimetylpropan.

B. 2-metylbutan.

D. 2-đimetylpropan.

C. pentan.

Câu 39: Khi clo hóa một ankan có công thức phân tử C6H14, người ta chỉ thu được 2 sản phẩm thế monoclo. Danh pháp IUPAC của ankan đó là : A. 2,2-đimetylbutan.

B. 2-metylpentan.

C. n-hexan.

D. 2,3-đimetylbutan.

Câu 40: Cho neo-pentan tác dụng với Cl2 theo tỉ lệ số mol 1 : 1, số sản phẩm monoclo tối đa thu được là : A. 2.

B. 3.

C. 5.

D. 1.

Câu 41: Hợp chất Y có công thức cấu tạo : CH3

CH

CH2

CH3

CH3

Y có thể tạo được bao nhiêu dẫn xuất monohalogen đồng phân của nhau ?

A. 3.

B. 4.

C. 5.

D. 6.

Câu 42: Iso-hexan tác dụng với clo (có chiếu sáng) có thể tạo tối đa bao nhiêu dẫn xuất monoclo ?

A. 3.

B. 4.

C. 5.

D. 6.

Câu 43: Khi được chiếu sáng, hiđrocacbon nào sau đây tham gia phản ứng thế với clo theo tỉ lệ mol 1:1, thu được nhiều dẫn xuất monoclo là đồng phân cấu tạo của nhau nhất?

A. butan.

B. neopentan.

C. pentan.

D. isopentan. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 2 – THPT Nguyễn Khuyến – TP.HCM, năm 2015)

12

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

Câu 44: Khi cho 2-metylbutan tác dụng với Cl2 theo tỉ lệ mol 1 : 1 thì tạo ra sản phẩm chính là A. 1-clo-2-metylbutan.

B. 2-clo-2-metylbutan.

C. 2-clo-3-metylbutan.

D. 1-clo-3-metylbutan.

Câu 45: Cho hỗn hợp iso-hexan và Cl2 theo tỉ lệ mol 1 : 1 để ngoài ánh sáng thì thu được sản phẩm chính monoclo có công thức cấu tạo là : A. CH3CH2CH2CCl(CH3)2.

B. CH3CH2CHClCH(CH3)2.

D. CH3CH2CH2CH(CH3)CH2Cl. C. (CH3)2CHCH2CH2CH2Cl. Câu 46: Cho iso-pentan tác dụng với Br2 theo tỉ lệ 1 : 1 về số mol trong điều kiện ánh sáng khuếch tán thu được sản phẩm chính monobrom có công thức cấu tạo là A. CH3CHBrCH(CH3)2.

B. (CH3)2CHCH2CH2Br. D. CH3CH(CH3)CH2Br. C. CH3CH2CBr(CH3)2.

Câu 47: Khi clo hóa hỗn hợp 2 ankan, người ta chỉ thu được 3 sản phẩm thế monoclo. Tên gọi của 2 ankan đó là : A. etan và propan.

B. propan và iso-butan.

C. iso-butan và n-pentan.

D. neo-pentan và etan.

Câu 48: Ankan X là chất khí ở nhiệt độ thường, khi cho X tác dụng với clo (as), thu được một dẫn xuất monoclo và 2 dẫn xuất điclo. Tên gọi của X là: A. metan.

B. etan.

C. propan.

D. isobutan. (Đề thi thử Đại học lần 4 – THPT chuyên KHTN Hà Nội, năm 2014) Câu 49: Thực hiện crackinh hoàn toàn a mol C6H14, thu được 2a mol anken và x mol ankan. Mối liên hệ giữa a và x là: C. a > x.

D. a = 2x.

A. a < x.

B. a = x.

Câu 50: Đây là thí nghiệm điều chế và thu khí gì ?

Hoãn hôïp

CH3COONa, CaO, NaOH

khí X

A. O2.

B. CH4.

C. C2H2.

D. H2.

Câu 51: Trong phòng thí nghiệm, khí metan được điều chế bằng cách nung nóng hỗn hợp natri axetat với vôi tôi xút. Hình vẽ nào sau đây lắp đúng?

A. (4).

B. (2) và (4). C. (3).

D. (1). (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 1 – THPT Quỳnh Lưu 1 – Nghệ An, năm 2015) Câu 52: Không thể điều chế CH4 bằng phản ứng nào ?

A. Nung muối natri malonat với vôi tôi xút.

B. Canxi cacbua tác dụng với nước.

C. Nung natri axetat với vôi tôi xút.

D. Nhôm cacbua tác dụng với nước.

Câu 53: Trong phòng thí nghiệm có thể điều chế metan bằng cách nào sau đây ?

13

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

A. Nhiệt phân natri axetat với vôi tôi xút.

B. Crackinh butan.

C. Cho nhôm cacbua tác dụng với nước.

D. Nhiệt phân natri axetat với vôi tôi xút hoặc cho nhôm cacbua tác dụng với nước.

Câu 54: Phản ứng nào sau đây điều chế được CH4 tinh khiết hơn ?

Al 4 C3 + 12H2 O  → 4Al(OH)3 + 3CH 4 ↑ Crackinh

C4 H10  → C3 H 6 ↑ + CH 4 ↑

(1) (2)

CaO, t o

CH3COONa raén + NaOH raén  → Na2 CO3 + CH 4 ↑

(3)

CaO, t o

CH2 (COONa)2 raén + 2NaOH raén  → 2Na2 CO3 + CH 4 ↑ (4) o

t C + 2H2  → CH 4 ↑

(5)

A. (1), (2), (3), (5), (4).

B. (3), (4), (5).

C. (1), (3), (4).

D. (3), (4).

3. Mức độ vận dụng Câu 55: Công thức đơn giản nhất của hiđrocacbon M là CnH2n+1. M thuộc dãy đồng đẳng nào ?

A. ankan.

B. không đủ dữ kiện để xác định.

C. ankan hoặc xicloankan.

D. xicloankan.

Câu 56: Hiđrocacbon X tác dụng với brom, thu được dẫn xuất monobrom duy nhất có tỉ khối hơi so với H2 bằng 75,5. Chất X là A. pentan.

B. 2,2-đimetylpropan.

C. 2-metylbutan.

D. but-1-en.

Câu 57: Hiđrocacbon mạch hở X trong phân tử chỉ chứa liên kết σ và có hai nguyên tử cacbon bậc ba trong một phân tử. Đốt cháy hoàn toàn 1 thể tích X sinh ra 6 thể tích CO2 (ở cùng điều kiện nhiệt độ, áp suất). Khi cho X tác dụng với Cl2 (theo tỉ lệ số mol 1 : 1), số dẫn xuất monoclo tối đa sinh ra là A. 3.

B. 4.

C. 2.

D. 5.

Câu 58: Hai hiđrocacbon X và Y có cùng công thức phân tử C5H12 tác dụng với Cl2 theo tỉ lệ mol 1 : 1, X tạo ra 1 dẫn xuất duy nhất, còn Y cho 4 dẫn xuất. Tên gọi của X và Y lần lượt là A. 2,2-đimetylpropan và 2-metylbutan. B. 2,2-đimetylpropan và pentan.

C. 2-metylbutan và 2,2-đimetylpropan. D. 2-metylbutan và pentan.

Câu 59: Ankan nào sau đây chỉ cho 1 sản phẩm thế duy nhất khi tác dụng với Cl2 (as) theo tỉ lệ mol (1 : 1): CH3CH2CH3 (a), CH4 (b), CH3C(CH3)2CH3 (c), CH3CH3 (d), CH3CH(CH3)CH3 (e) A. (a), (e), (d).

B. (b), (c), (d).

C. (c), (d), (e).

D. (a), (b), (c), (e), (d).

Câu 60: Có bao nhiêu ankan là chất khí ở điều kiện thường khi phản ứng với clo (có ánh sáng, tỉ lệ mol 1:1) tạo ra 2 dẫn xuất monoclo ?

A. 4.

B. 2.

C. 5.

D. 3.

Câu 61: Khi thực hiện phản ứng đề hiđro hóa C5H12 (X), thu được hỗn hợp 3 anken đồng phân cấu tạo của nhau.

Vậy tên của X là : A. 2,2-đimetylpentan.

B. 2-metylbutan.

C. 2,2-đimetylpropan.

D. pentan.

Câu 62: Dãy ankan nào sau đây thỏa mãn điều kiện: mỗi công thức phân tử có một đồng phân khi tác dụng với clo theo tỉ lệ mol 1 : 1 tạo ra 1 dẫn xuất monocloankan duy nhất?

A. CH4, C3H8, C4H10, C6H14.

B. CH4, C2H6, C5H12, C8H18.

C. CH4, C4H10, C5H12, C6H14.

D. CH4, C2H6, C5H12, C4H10. (Đề thi chọn học sinh giỏi tỉnh Phú Thọ, năm học 2015) 4. Vận dụng cao Câu 63: Cho C7H16 tác dụng với clo có chiếu sáng theo tỉ lệ mol 1 : 1, thu được hỗn hợp gồm 3 dẫn xuất monoclo.

Số công thức cấu tạo của C7H16 có thể có là A. 4.

B. 5.

C. 2.

D. 3.

14

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

(Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT chuyên Nguyễn Huệ – Hà Nội, năm học 2011 – 2012) Câu 64: Đốt cháy một hỗn hợp gồm nhiều hiđrocacbon trong cùng một dãy đồng đẳng nếu thu được số mol H2O > số mol CO2 thì CTPT chung của dãy là : A. CnHn, n ≥ 2.

B. CnH2n+2, n ≥1 (các giá trị n đều nguyên).

C. CnH2n-2, n≥ 2.

D. Tất cả đều sai.

Câu 65: Khi đốt cháy ankan thu được H2O và CO2 với tỉ lệ tương ứng biến đổi như sau : A. tăng từ 2 đến + ∞ .

B. giảm từ 2 đến 1.

C. tăng từ 1 đến 2.

D. giảm từ 1 đến 0.

Câu 66: Đốt cháy các hiđrocacbon của dãy đồng đẳng nào dưới đây thì tỉ lệ mol H2O : mol CO2 giảm khi số cacbon tăng.

A. ankan.

B. anken.

C. ankin.

D. aren.

Câu 67: Khi clo hóa một ankan thu được hỗn hợp 2 dẫn xuất monoclo và 4 dẫn xuất điclo. Công thức cấu tạo ankan là A. CH3CH2CH3.

B. (CH3)2CHCH2CH2CH3.

C. (CH3)2CHCH2CH3.

D. CH3CH2CH2CH3.

Câu 68*: Khi clo hóa một ankan thu được hỗn hợp 3 dẫn xuất monoclo và 7 dẫn xuất điclo. Công thức cấu tạo ankan là A. CH3CH2CH2CH2CH2CH3. B. (CH3)2CHCH2CH2CH3.

C. (CH3)3CCH2CH3.

D. (CH3)2CHCH(CH3)2.

Câu 69: Tiến hành nhiệt phân hexan (giả sử chỉ xảy ra phản ứng cracking ankan) thì thu được hỗn hợp X. Trong X có chứa tối đa bao nhiêu chất có công thức phân tử khác nhau?

C. 8.

D. 7.

A. 6.

B. 9.

C. PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP VỀ ANKAN I. Phản ứng thế Cl2, Br2 (phản ứng clo hóa, brom hóa) Ví dụ 1: Ankan Y phản ứng với clo tạo ra 2 dẫn xuất monoclo có tỉ khối hơi so với H2 bằng 39,25. Tên của Y là : A. butan.

B. propan.

C. iso-butan.

D. 2-metylbutan.

Ví dụ 2: Khi brom hóa một ankan X chỉ thu được một dẫn xuất monobrom duy nhất có tỉ khối hơi đối với hiđro là 75,5. Tên của ankan đó là: A. 2,2,3,3-tetrametylbutan.

B. 3,3-đimetylhecxan.

C. 2,2-đimetylpropan.

D. isopentan. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 1 – THPT Chuyên Hà Giang, năm 2015) Ví dụ 3: Khi cho ankan X (trong phân tử có phần trăm khối lượng hiđro bằng 16,28%) tác dụng với clo theo tỉ lệ số mol 1 : 1 (trong điều kiện chiếu sáng), chỉ thu được 2 dẫn xuất monoclo đồng phân của nhau. Tên của X là A. butan.

B. 2,3-đimetylbutan.

C. 3-metylpentan.

D. 2-metylpropan. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 1 – THPT Thị Xã Quảng Trị, năm 2015) Ví dụ 4: Khi clo hóa metan thu được một sản phẩm thế X chứa 89,12% clo về khối lượng. Công thức của sản phẩm là : A. CH3Cl. B. CH2Cl2.

C. CHCl3.

D. CCl4.

Ví dụ 5: Khi tiến hành phản ứng thế giữa ankan X với hơi brom có chiếu sáng người ta thu được hỗn hợp Y chỉ chứa hai chất sản phẩm. Tỉ khối hơi của Y so với không khí bằng 4. Tên của X là : A. 2,2-đimetylpropan.

B. 2-metylbutan.

C. pentan.

D. etan.

Ví dụ 6: Cho 8,0 gam một ankan X phản ứng hết với clo chiếu sáng, thu được 2 chất hữu cơ Y và Z (d Y < d Z < 43). Sản phẩm của phản ứng cho đi qua dung dịch AgNO3 dư, thu được 86,1 gam kết tủa. Tỉ lệ mol H2

H2

Y : Z là : A. 1 : 4.

B. 4 : 1.

C. 2 : 3.

D. 3 : 2.

Ví dụ 7: Cho ankan X tác dụng với clo (as), thu được 26,5 gam hỗn hợp các dẫn xuất clo (monoclo và điclo). Khí HCl bay ra được hấp thụ hoàn toàn bằng nước, sau đó trung hòa bằng dung dịch NaOH, thấy tốn hết 500 ml dung dịch NaOH 1M. Xác định công thức của X?

15

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

A. C2H6.

B. C4H10.

C. C3H8.

D. CH4.

(Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Chuyên Nguyễn Huệ – Hà Nội, năm 2012) II. Phản ứng tách (Phản ứng crackinh, tách H2) 1. Tính lượng chất trong phản ứng Ví dụ 1: Tiến hành crackinh 10 lít khí butan, sau phản ứng thu được 18 lít hỗn hợp khí X gồm etan, metan, eten, propilen, butan (các khí đo cùng điều kiện). Hiệu suất của quá trình crackinh là A. 60%.

B. 70%.

C. 80%.

D. 90%. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 1 – THPT Hương Khê – Hà Tĩnh, năm 2015) Ví dụ 2: Thực hiện crackinh V lít khí butan, thu được 1,75V lít hỗn hợp khí gồm 5 hiđrocacbon. Hiệu suất phản ứng crackinh butan là (biết các khí đo cùng điều kiện nhiệt độ và áp suất): A. 80%.

B. 25%.

C. 75%.

D. 50%. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Chuyên Nguyễn Trãi – Hải Dương, năm 2014) Ví dụ 3: Một bình kín chứa 3,584 lít một ankan (ở 0oC và 1,25atm). Đun nóng để xảy ra phản ứng cracking, rồi đưa nhiệt độ bình về 136,5oC thì áp suất đo được là 3atm. Hiệu suất của phản ứng crackinh là : A. 60%.

B. 20%.

C. 40%.

D. 80%. (Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên Hà Nội Amsterdam, năm 2014) Ví dụ 4: Crackinh C4H10 (A) thu được hỗn hợp sản phẩm B gồm 5 hiđrocacbon có khối lượng mol trung bình là 32,65 gam/mol. Hiệu suất phản ứng crackinh là : A. 77,64%.

B. 38,82%.

C. 17,76%.

D. 16,325%.

(Đề thi thử THPT Quốc Gia – THPT Thuận Thành 1 – Bắc Ninh lần 2, năm 2015) Ví dụ 5: Crackinh 8,8 gam propan thu được hỗn hợp A gồm H2, CH4, C2H4, C3H6 và một phần propan chưa bị crackinh. Biết hiệu suất phản ứng là 90%. Khối lượng phân tử trung bình của A là : A. 39,6.

B. 23,16.

C. 2,315.

D. 3,96.

Ví dụ 6: Crackinh n-butan thu được 35 mol hỗn hợp A gồm H2, CH4, C2H4, C2H6, C3H6, C4H8 và một phần butan chưa bị crackinh. Giả sử chỉ có các phản ứng tạo ra các sản phẩm trên. Cho A qua bình nước brom dư thấy còn lại 20 mol khí. Nếu đốt cháy hoàn toàn A thì thu được x mol CO2. a. Hiệu suất phản ứng tạo hỗn hợp A là : A. 57,14%.

B. 75,00%.

C. 42,86%.

D. 25,00%. b. Giá trị của x là : A. 140.

B. 70.

C. 80.

D. 40.

Ví dụ 7: Crackinh hoàn toàn 6,6 gam propan, thu được hỗn hợp X gồm hai hiđrocacbon. Dẫn toàn bộ X qua bình đựng 400 ml dung dịch brom a mol/l, thấy khí thoát ra khỏi bình có tỉ khối so metan là 1,1875. Giá trị a là : A. 0,5M. B. 0,25M. C. 0,175M. D. 0,1M. Ví dụ 8: Crackinh 4,4 gam propan được hỗn hợp X (gồm 3 hiđrocacbon). Dẫn X qua nước brom dư thấy khí thoát ra (Y) có tỉ khối so với H2 là 10,8. Hiệu suất crackinh là : A. 90%.

B. 80%.

C. 75%.

D. 60%.

Ví dụ 9*: Khi crackinh nhiệt đối với 1 mol octan, thu được hỗn hợp X gồm CH4 15%; C2H4 50%; C3H6 25% còn lại là C2H6, C3H8, C4H10 (theo thể tích). Thể tích dung dịch Br2 1M cần phản ứng vừa hỗn hợp X là A. 4 mol.

B. 1 mol.

C. 2 mol.

D. 3 mol. (Đề thi thử THPT Quốc Gia – THPT Chuyên Biên Hòa – Hà Nam lần 3, năm 2015) Ví dụ 10*: Crackinh hoàn toàn một thể tích ankan X thu được 5 thể tích hỗn hợp Y. Lấy 5,6 lít Y (đktc) làm mất màu vừa đủ dung dịch chứa a mol Br2. Giá trị của a là: A. 0,2.

B. 0,15.

C. 0,25.

D. 0,1. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Chuyên KHTN Huế, năm 2013) Ví dụ 11*: Cho etan qua xúc tác (ở nhiệt độ cao) thu được một hỗn hợp X gồm etan, etilen, axetilen và H2. Tỉ khối của hỗn hợp X đối với etan là 0,4. Hãy cho biết nếu cho 0,4 mol hỗn hợp X qua dung dịch Br2 dư thì số mol Br2 đã phản ứng là bao nhiêu ?

16

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

A. 0,24 mol.

B. 0,16 mol.

C. 0,40 mol.

D. 0,32 mol.

Ví dụ 12*: Cho một ankan X có công thức C7H16, crackinh hoàn toàn X thu được hỗn hợp khí Y chỉ gồm ankan và anken. Tỉ khối hơi của Y so với H2 có giá trị trong khoảng nào sau đây?

A. 12,5 đến 25,0.

B. 10,0 đến 12,5.

C. 10,0 đến 25,0.

D. 25,0 đến 50,0. (Đề thi chọn học sinh giỏi tỉnh Thái Bình, năm 2015) Ví dụ 13*: Tiến hành nhiệt phân hỗn hợp gồm pentan và octan (có tỉ lệ mol là 1 : 1) thu được hỗn hợp Y (Giả sử chỉ xảy ra phản ứng crackinh ankan với hiệu suất 100%). Khối lượng mol của hỗn hợp Y (MY) là: A. 26,57 ≤ M Y ≤ 46,5.

B. 23,25 ≤ M Y ≤ 46,5.

C. M Y = 46,5.

D. 23,5 ≤ M Y ≤ 26,57.

Ví dụ 14*: Thực hiện phản ứng crackinh m gam isobutan, thu được hỗn hợp X chỉ có các hiđrocacbon. Dẫn hỗn hợp X qua dung dịch chứa 6,4 gam brom, thấy brom phản ứng hết và có 4,704 lít hỗn hợp khí Y (đktc) thoát ra. Tỉ 117 khối hơi của Y so với H2 là . Giá trị của m là 7 A. 8,12.

B. 10,44.

C. 8,70.

D. 9,28. (Đề thi thử chọn HSG tỉnh Thái Bình, năm 2013) Ví dụ 15*: Thực hiện phản ứng crackinh m gam n-butan, thu được hỗn hợp X chỉ có các hiđrocacbon. Dẫn hỗn hợp X qua dung dịch chứa 6,4 gam brom, thấy brom phản ứng hết và có 4,704 lít hỗn hợp khí Y (đktc) thoát ra. Tỉ khối 117 hơi của Y so với H2 là . Giá trị của m là 7 A. 8,12.

B. 10,44.

C. 8,620.

D. 9,28.

2. Tìm công thức của ankan + Để tìm công thức của ankan ta có các hướng tư duy sau : Tìm chính xác số nguyên tử C hoặc tìm khoảng giới hạn số nguyên tử C của nó. Dưới đây là các ví dụ minh họa.

Ví dụ 16: Crackinh 1 ankan A thu được hỗn hợp sản phẩm B gồm 5 hiđrocacbon có khối lượng mol trung bình là 36,25 gam/mol, hiệu suất phản ứng là 60%. Công thức phân tử của A là (biết rằng số mol khí sinh ra khi crackinh ankan gấp đôi số mol của nó): A. C4H10.

B. C5H12.

C. C3H8.

D. C2H6.

Ví dụ 17: Hỗn hợp X gồm ankan A và H2, có tỉ khối hơi của X so với H2 là 29. Nung nóng X để crackinh hoàn toàn A, thu được hỗn hợp Y có tỉ khối hơi so với H2 là 145/9. Xác định công thức phân tử của A (biết rằng số mol khí sinh ra khi crackinh ankan gấp đôi số mol của nó).

A. C3H8.

B. C6H14.

C. C4H10.

D. C5H12. (Đề thi thử Đại học lần 3 – THPT Chuyên Vĩnh Phúc, năm 2014) Ví dụ 18*: Khi đun nóng một ankan A để tách một phân tử hiđro, thu được hỗn hợp X có tỉ khối so với hiđro bằng 12,57. Công thức phân tử của ankan A là: A. Chỉ C2H6.

B. Chỉ C4H10.

C. C2H6 hoặc C3H8.

D. C3H8 hoặc C4H10. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Chuyên Quốc Học Huế, năm 2013) III. Phản ứng oxi hóa ankan 1. Tính lượng chất trong phản ứng Ví dụ 1: Khi đốt cháy hoàn toàn 7,84 lít hỗn hợp khí gồm CH4, C2H6, C3H8 (đktc) thu được 16,8 lít khí CO2 (đktc) và a gam H2O. Giá trị của a là : A. 6,3.

B. 13,5.

C. 18,0.

D. 19,8.

Ví dụ 2: Đốt cháy hoàn toàn 6,72 lít hỗn hợp A (đktc) gồm CH4, C2H6, C3H8, C2H4 và C3H6, thu được 11,2 lít khí CO2 (đktc) và 12,6 gam H2O. Tổng thể tích của C2H4 và C3H6 (đktc) trong hỗn hợp A là : A. 5,60.

B. 3,36.

C. 4,48.

D. 2,24.

Ví dụ 3: Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp A gồm CH4, C2H6, C3H8, C2H2, C3H4, C4H6 thu được a mol CO2 và 18a gam H2O. Tổng phần trăm về thể tích của các ankan trong A là :

17

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

A. 30%.

B. 40%.

C. 50%.

D. 60%.

Ví dụ 4: Đốt cháy hoàn toàn một thể tích khí thiên nhiên gồm metan, etan, propan bằng oxi không khí (trong không khí, oxi chiếm 20% thể tích), thu được 7,84 lít khí CO2 (ở đktc) và 9,9 gam nước. Thể tích không khí (ở đktc) nhỏ nhất cần dùng để đốt cháy hoàn toàn lượng khí thiên nhiên trên là : A. 70,0 lít.

B. 78,4 lít.

C. 84,0 lít.

D. 56,0 lít.

Ví dụ 5: Cho 224,00 lít metan (đktc) qua hồ quang được V lít hỗn hợp A (đktc) chứa 12% C2H2; 10% CH4; 78% H2 (về thể tích). Giả sử chỉ xảy ra 2 phản ứng : 2CH4 → C2H2 + 3H2 (1) (2) CH4 → C + 2H2 Giá trị của V là : A. 407,27.

B. 448,00.

C. 520,18.

D. 472,64.

Ví dụ 7: Để đơn giản ta xem xăng là hỗn hợp các đồng phân của hexan và không khí gồm 80% N2 và 20% O2 (theo thể tích). Tỉ lệ thể tích xăng (hơi) và không khí cần lấy là bao nhiêu để xăng được cháy hoàn toàn trong các động cơ đốt trong ?

C. 1 : 48.

D. 1 : 50.

A. 1 : 9,5.

B. 1 : 47,5.

136 . Hỗn hợp B (gồm etan và propan) có tỉ khối so 7 với H2 bằng 18,5. Để đốt cháy hoàn toàn 0,2 mol B cần phải dùng V lít A (ở đktc). Giá trị của V là A. 13,44.

B. 11,2.

C. 15,68.

D. 31,36. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 1 – THPT Chuyên Nguyễn Chí Thanh – Đăk Nông, năm 2015) Ví dụ 9: Trộn 2 thể tích bằng nhau của C3H8 và O2 rồi bật tia lửa điện đốt cháy hỗn hợp. Sau phản ứng làm lạnh hỗn hợp (để hơi nước ngưng tụ) rồi đưa về điều kiện ban đầu. Thể tích hỗn hợp sản phẩm khi ấy (V2) so với thể tích hỗn hợp ban đầu (V1) là : A. V2 = V1.

B. V2 > V1.

C. V2 = 0,5V1.

D. V2 : V1 = 7 : 10.

Ví dụ 10: Đốt cháy 13,7 ml hỗn hợp A gồm metan, propan và cacbon (II) oxit, ta thu được 25,7 ml khí CO2 ở cùng điều kiện nhiệt độ và áp suất. Thành phần % thể tích propan trong hỗn hợp A và khối lượng phân tử trung bình của hỗn hợp A so với nitơ là : A. 43,8%; bằng 1.

B. 43,8%; nhỏ hơn 1.

C. 43,8%; lớn hơn 1.

D. 87,6%; nhỏ hơn 1.

Ví dụ 8: Hỗn hợp A (gồm O2 và O3) có tỉ khối so với H2 bằng

Ví dụ 11: Một loại xăng có chứa 4 ankan với thành phần về số mol như sau: 10% heptan, 50% octan, 30% nonan và 10% đecan. Cho nhiệt đốt cháy của xăng là 5337,8 kJ/mol, năng lượng giải phóng ra 20% thải vào môi trường, các thể tích khí đo ở 27,3oC và 1atm, các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Nếu một xe máy chạy 100 km tiêu thụ hết 2 kg loại xăng nói trên thì thể tích khí cacbonic và nhiệt lượng thải ra môi trường lần lượt là bao nhiêu ?

A. 3459 lít và 17852,16 kJ. B. 4359 lít và 18752,16 kJ. C. 3459 lít và 18752,16 kJ. D. 3495 lít và 17852,16 kJ. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 1 – THPT Hồng Lĩnh – Hà Tĩnh, năm 2015) 2. Tìm công thức của ankan a. Tìm công thức của một ankan Ví dụ 12: Đốt cháy hoàn toàn m gam hiđrocacbon X. Sản phẩm thu được hấp thụ vào nước vôi trong dư thì tạo ra 4 gam kết tủa. Lọc kết tủa, cân lại bình thấy khối lượng bình nước vôi trong giảm 1,376 gam. X có công thức phân tử là : A. CH4.

B. C5H12.

C. C3H8 .

D. C4H10.

Ví dụ 13: Đốt cháy hoàn toàn một hợp chất hữu cơ X cần 7,84 lít O2 (đktc). Sản phẩm cháy gồm cháy hấp thụ hết vào bình đựng dung dịch Ba(OH)2, thấy có 19,7 gam kết tủa xuất hiện và khối lượng dung dịch giảm 5,5 gam. Lọc bỏ kết tủa, đun nóng nước lọc lại thu được 9,85 gam kết tủa nữa. CTPT của X là : A. C2H6.

B. C2H6O. C. C2H6O2.

D. C3H8.

18

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

Ví dụ 14: Đốt cháy hoàn toàn một hiđrocacbon A. Sản phẩm thu được hấp thụ hoàn toàn vào 200 ml dung dịch Ca(OH)2 0,2M, thu được 3 gam kết tủa. Lọc bỏ kết tủa, cân lại phần dung dịch thấy khối lượng tăng lên so với ban đầu là 0,28 gam. Hiđrocacbon trên có CTPT là : A. C5H12.

B. C2H6.

C. C3H8 .

D. C4H10.

Ví dụ 15: Đốt cháy 1 lít hơi hiđrocacbon với một thể tích không khí (lượng dư). Hỗn hợp khí thu được sau khi hơi H2O ngưng tụ có thể tích là 18,5 lít, cho qua dung dịch KOH dư còn 16,5 lít, cho hỗn hợp khí đi qua ống đựng photpho dư thì còn lại 16 lít. Xác định CTPT của hợp chất trên biết các thể tích khí đo ở cùng điều kiện nhiệt độ, áp suất và O2 chiếm 1/5 không khí, còn lại là N2.

B. C2H4.

C. C3H8.

D. C2H2.

A. C2H6.

Ví dụ 16: Cho 400 ml một hỗn hợp gồm nitơ và một hiđrocacbon vào 900 ml oxi (dư) rồi đốt. Thể tích hỗn hợp thu được sau khi đốt là 1,4 lít. Sau khi cho nước ngưng tụ còn 800 ml hỗn hợp, người ta cho lội qua dung dịch KOH thấy còn 400 ml khí. Các thể tích khí đều đo ở cùng điều kiện nhiệt độ, áp suất. Công thức phân tử của chất hữu cơ là : A. C3H8.

B. C2H4.

C. C2H2.

D. C2H6.

Ví dụ 17: Nạp một hỗn hợp khí có 20% thể tích ankan A (CnH2n+2) và 80% thể tích O2 (dư) vào khí nhiên kế. Sau khi cho nổ rồi cho hơi nước ngưng tụ ở nhiệt độ ban đầu thì áp suất trong khí nhiên kế giảm đi 2 lần. Công thức phân tử của ankan A là: A. CH4.

B. C2H6.

C. C3H8 .

D. C4H10. b. Tìm công thức của hỗn hợp ankan Ví dụ 18: Hỗn hợp khí X gồm 2 hiđrocacbon no, mạch hở A và B là đồng đẳng kế tiếp. Đốt cháy X với 64 gam O2 (dư) rồi dẫn sản phẩm thu được qua bình đựng Ca(OH)2 dư thu được 100 gam kết tủa. Khí ra khỏi bình có thể tích 11,2 lít ở 0oC và 0,4 atm. Công thức phân tử của A và B là : A. CH4 và C2H6.

B. C2H6 và C3H8.

C. C3H8 và C4H10.

D. C4H10 và C5H12.

Ví dụ 19: Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp X gồm hai hiđrocacbon thuộc cùng dãy đồng đẳng rồi hấp thụ hết sản phẩm cháy vào bình đựng nước vôi trong dư thu được 25 gam kết tủa và khối lượng nước vôi trong giảm 7,7 gam. CTPT của hai hiđrocacon trong X là : A. CH4 và C2H6.

B. C2H6 và C3H8.

C. C3H8 và C4H10.

D. C4H10 và C5H12.

Ví dụ 20: X là hỗn hợp 2 ankan A và B ở thể khí ở điều kiện thường. Để đốt cháy hết 10,2 gam X cần 25,76 lít O2 (đktc). Hấp thụ toàn bộ sản phẩm cháy vào nước vôi trong dư được m gam kết tủa. a. Giá trị m là : A. 30,8 gam.

B. 70 gam.

C. 55 gam.

D. 15 gam b. Công thức phân tử của A và B không thể là : A. CH4 và C4H10.

B. C2H6 và C4H10.

C. C3H8 và C4H10.

D. C3H8 và C5H12.

Ví dụ 21*: Đốt cháy hoàn toàn a gam hỗn hợp 2 ankan X, Y (X kém Y k nguyên tử C) thì thu được b gam khí CO2.

Khoảng xác định của số nguyên tử C trong phân tử X theo a, b, k là : b − k.(22a − 7b) b b − k(22a − 7b) b A. <n< . B. <n< .

22a − 7b 22a − 7b 22a + 7b 22a + 7b C. n = 1,5a = 2,5b – k.

D. 1,5a – 2 < n < b+8.

IV. Bài tập liên quan đến nhiều loại phản ứng Ví dụ 1: Đốt cháy hoàn toàn một hiđrocacbon X, thu được 0,11 mol CO2 và 0,132 mol H2O. Khi X tác dụng với khí clo (theo tỉ lệ số mol 1 : 1), thu được một sản phẩm hữu cơ duy nhất. Tên gọi của X là: A. 2-metylpropan.

B. 2,2-đimetylpropan.

C. 2-metylbutan.

D. etan.

19

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

Ví dụ 2: Crackinh m gam butan thu được hỗn hợp khí X (gồm 5 hiđrocacbon). Cho toàn bộ X qua bình đựng dung dịch nước brom dư, thấy khối lượng bình brom tăng 5,32 gam và còn lại 4,48 lít (đktc) hỗn hợp khí Y không bị hấp thụ, tỉ khối hơi của Y so với metan bằng 1,9625. Để đốt cháy hoàn toàn m gam hỗn hợp X trên cần dùng V lít khí O2 (đktc). Giá trị của V là A. 29,12 lít.

B. 17,92 lít.

C. 13,36 lít.

D. 26,88 lít. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Đinh Chương Dương – Thanh Hóa, năm học 2013 – 2014) Ví dụ 3*: Crackinh pentan một thời gian, thu được 1,792 lít hỗn hợp X gồm 7 hiđrocacbon. Thêm 4,48 lít H2 vào X rồi nung với Ni đến phản ứng hoàn toàn thu, được 5,6 lít hỗn hợp khí Y (thể tích khí đều đo ở đktc). Đốt cháy hoàn toàn Y rồi cho sản phẩm cháy hấp thụ vào dung dịch nước vôi trong dư, khối lượng kết tủa tạo thành là: A. 25 gam.

B. 35 gam.

C. 30 gam.

D. 20 gam. (Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Đô Lương 1 – Nghệ Anh, năm 2014) Ví dụ 4*: Tiến hành crackinh 8,7 gam butan thu được hỗn hợp khí X gồm: C4H8, C2H6, C2H4, C3H6, CH4, C4H10, H2. Dẫn X qua bình đựng brom dư sau phản ứng thấy bình tăng a gam và thấy có V lít (đktc) hỗn hợp khí Y thoát ra. Đốt cháy hoàn toàn Y rồi dẫn sản phẩm cháy qua bình đựng dung dịch Ba(OH)2 dư thấy bình tăng 18,2 gam.

Giá trị của a là A. 3,2.

B. 5,6.

C. 3,4.

D. 4,9. (Đề thi thử Đại học lần 4 – THPT Trực Ninh B – Nam Định, năm 2014) Ví dụ 5*: Crackinh 4,48 lít butan (đktc), thu được hỗn hợp X gồm 6 chất H2, CH4, C2H6, C2H4, C3H6, C4H8. Dẫn hết hỗn hợp X vào bình dung dịch brom dư thì thấy khối lượng bình brom tăng 8,4 gam và bay ra khỏi bình brom là hỗn hợp khí Y. Thể tích oxi (đktc) cần đốt hết hỗn hợp Y là : A. 5,6 lít.

B. 8,96 lít.

C. 4,48 lít.

D. 6,72 lít. Đề thi thử Đại học – THPT Chuyên Quang Trung – Bình Phước, năm 2011 C. HỆ THỐNG BÀI TẬP VẬN DỤNG 1. Phản ứng thế Cl2, Br2 * Mức độ vận dụng Câu 1: 0,1 mol hiđrocacbon X tác dụng với tối đa 42,6 gam khí clo khi có ánh sáng mặt trời. Tên của X là : D. propilen.

A. metan.

B. but-2-in.

C. etan. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Hoàng Hoa Thám – Đà Nẵng, năm 2012) Câu 2: Cho propan tác dụng với Cl2 (askt), số sản phẩm thế có tỉ khối so với H2 bằng 56,5 tạo thành là : A. 3 B. 2 C. 4 D. 5 Câu 3: Ankan Y phản ứng với brom tạo ra 2 dẫn xuất monobrom có tỉ khối hơi so với H2 bằng 61,5. Tên của Y là : A. butan.

B. propan.

C. Iso-butan.

D. 2-metylbutan.

Câu 4: Khi clo hóa một ankan X chỉ thu được một dẫn xuất monoclo duy nhất có tỉ khối hơi đối với hiđro là 53,25.

Tên của ankan X là : A. 3,3-đimetylhecxan.

C. isopentan.

B. 2,2-đimetylpropan.

D. 2,2,3-trimetylpentan Câu 5: Cho một hiđrocacbon X tác dụng với Br2, thu được một sản phẩm hữu cơ duy nhất có tỉ khối hơi so với không khí là 5,207. Tên gọi của X là A. axetilen.

B. metan.

C. neo – pentan.

D. iso – butan. (Đề thi thử Đại học lần 8 – THPT Chuyên ĐHSP Hà Nội, năm 2014) Câu 6: Khi cho ankan X (trong phân tử có phần trăm khối lượng cacbon bằng 83,72%) tác dụng với clo theo tỉ lệ số mol 1 : 1 (trong điều kiện chiếu sáng) chỉ thu được 2 dẫn xuất monoclo đồng phân của nhau. Tên của X là : A. 3-metylpentan.

B. 2,3-đimetylbutan.

C. 2-metylpropan.

D. butan.

20

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

Câu 7: Khi cho ankan A (ở thể khí ở điều kiện thường) tác dụng với brom đun nóng, thu được một số dẫn xuất brom, trong đó dẫn xuất chứa nhiều brom nhất có tỉ khối so với hiđro là 101. Hỏi trong hỗn hợp sản phẩm có bao nhiêu dẫn xuất brom ?

A. 7. B. 6. C. 3.

D. 4. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Thuận Thành – Bắc Ninh, năm 2012) * Mức độ vận dụng cao Câu 8: Hiđrocacbon X có khối lượng mol bằng 100 gam, khi phản ứng với clo tạo ra hỗn hợp gồm 3 đồng phân monoclo của X. Số lượng hợp chất thỏa mãn tính chất trên của X là: A. 2 chất.

B. 3 chất.

C. 4 chất.

D. 5 chất. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Chuyên KHTN Hà Nội, năm 2012) Câu 9: Cho ankan X tác dụng với clo, thu được 53 gam hỗn hợp các dẫn xuất clo (mono và điclo). Khí HCl bay ra được hấp thụ hoàn toàn bằng nước, sau đó trung hòa bằng dung dịch NaOH, thấy tốn hết 500 ml dung dịch NaOH 2M. Xác định công thức của X? A. C4H10.

B. CH4. C. C2H6.

D. C3H8. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Chuyên Lương Thế Vinh – Đồng Nai, năm 2014) 2. Phản ứng crackinh và tách H2 * Mức độ vận dụng ● Dạng 1 : Tính lượng chất trong phản ứng Câu 1: Crackinh 40 lít n-butan, thu được 56 lít hỗn hợp A gồm H2, CH4, C2H4, C2H6, C3H6, C4H8 và một phần nbutan chưa bị crackinh (các thể tích khí đo ở cùng điều kiện nhiệt độ và áp suất). Hiệu suất phản ứng tạo ra hỗn hợp A là : A. 40%.

B. 20%.

C. 80%.

D. 20%.

Câu 2: Nung một lượng butan trong bình kín (có xúc tác thích hợp), thu được hỗn hợp khí X gồm ankan và anken.

Tỉ khối của X so với khí hiđro là 21,75. Phần trăm thể tích của butan trong X là A. 33,33%. B. 50,00%.

C. 66,67%.

D. 25,00%. (Đề thi tuyển sinh Cao đẳng năm 2012) (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Chuyên Phan Bội Châu – Nghệ An, năm 2012) Câu 4: Nung nóng propan để thực hiện phản ứng crackinh và đề hiđro hóa, sau phản ứng thu được hỗn hợp khí X gồm 5 khí (C3H8, C3H6, C2H4, CH4, H2). Tỉ khối của X đối với H2 bằng 17,6. Phần trăm propan phản ứng là: A. 50%.

B. 25%.

C. 75%.

D. 40%. (Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Đặng Thúc Hứa – Nghệ An, năm 2013) (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Chuyên Lê Quý Đôn – Đà Nẵng, năm 2012) Câu 6: Khi crackinh hoàn toàn 3,08 gam propan, thu được hỗn hợp khí X. Cho X sục chậm vào 250 ml dung dịch Br2, thấy dung dịch Br2 mất màu hoàn toàn và còn lại V lít khí (ở đktc) và có tỉ khối so với CH4 là 1,25. Nồng độ mol Br2 và V có giá trị là: A. 0,14M và 2,352 lít.

B. 0,04M và 1,568 lít.

C. 0,04M và 1,344 lít.

D. 0,14M và 1,344 lít. (Đề thi thử ĐH lần 4 – THPT Chuyên Nguyễn Huệ – Hà Nội, năm học 2010 – 2011) Câu 7: Crackinh hoàn toàn một thể tích ankan X, thu được 3 thể tích hỗn hợp Y. Lấy 6,72 lít Y (đktc) làm mất màu vừa đủ dung dịch chứa a mol Br2. Giá trị của a là: A. 0,6.

B. 0,2.

C. 0,3.

D. 0,1. (Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên KHTN Huế, năm 2012) Câu 8: Tiến hành phản ứng tách H2 từ butan (C4H10), sau một thời gian thu được hỗn hợp X gồm C4H6, C4H8, H2 và C4H10 dư, tỉ khối hơi của X so với không khí là 1.

Nếu cho 1 mol X vào dung dịch brom (dư) thì số mol brom tham gia phản ứng là: A. 0,4 mol.

B. 0,35 mol.

C. 0,5 mol.

D. 0,60 mol.

Câu 9: Crackinh V lít (đktc) butan, thu được hỗn hợp X gồm 5 hiđrocacbon. Phân tử khối trung bình của X là 36,25. Cho X tác dụng với dung dịch Br2 dư thấy làm mất màu 48 gam brom. Giá trị V là: A. 11,2 lít.

B. 4,2 lít.

C. 8,4 lít.

D. 6,72 lít. (Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên Nguyễn Trãi – Hải Dương, năm 2013)

21

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

Câu 10: Thực hiện phản ứng crackinh m gam iso-butan, thu được hỗn hợp A gồm các hiđrocacbon. Dẫn A qua bình đựng 250 ml dung dịch Br2 1M, thấy bình đựng brom mất màu và thoát ra 11,2 lít (đktc) hỗn hợp khí B. Tỉ khối của B so với hiđro là 15,6. Giá trị của m là: A. 21,75.

B. 23,20.

C. 29,00.

D. 26,10. (Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên KHTN Huế, năm 2013) ● Dạng 2 : Tìm công thức của ankan Câu 11: Khi crackinh hoàn toàn một thể tích ankan X, thu được ba thể tích hỗn hợp Y (các thể tích khí đo ở cùng điều kiện nhiệt độ và áp suất); tỉ khối của Y so với H2 bằng 12. Công thức phân tử của X là : A. C6H14.

B. C3H8.

C. C4H10.

D. C5H12.

Câu 12: Khi crackinh hoàn toàn một ankan X, thu được hỗn hợp Y (các thể tích khí đo ở cùng điều kiện nhiệt độ và áp suất); tỉ khối của Y so với H2 bằng 14,5. Công thức phân tử của X là (biết số mol sản phẩm bằng 2 lần số mol ankan phản ứng): B. C3H8.

C. C4H10.

D. C5H12 A. C6H14. * Mức độ vận dụng cao Câu 13: Cho hỗn hợp X ở trạng thái hơi gồm propan và heptan, có tỉ khối hơi đối với heli bằng 18. Crackinh hoàn toàn hỗn hợp X, thu được hỗn hợp khí Y có tỉ khối so với hiđro đạt giá trị nhỏ nhất bằng bao nhiêu?

A. 12.

B. 18. C. 6,0. D. 24.

Câu 14: Tiến hành nhiệt phân hỗn hợp X gồm butan và heptan (tỉ lệ 1 : 2 về số mol) thì thu được hỗn hợp Y (Giả sử chỉ xảy ra phản ứng crackinh ankan với hiệu suất 100%). Xác định khối lượng phân tử trung bình của Y ( M Y )?

A. M Y = 43.

B. 32 ≤ M Y ≤ 43.

C. 25,8 ≤ M Y ≤ 32.

D. 25,8 ≤ M Y ≤ 43.

(Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên Nguyễn Huệ – Hà Nội, năm 2013) Câu 15: Cho m gam butan qua xúc tác (ở nhiệt độ thích hợp), thu được hỗn hợp gồm 5 hiđrocacbon. Cho hỗn hợp khí này sục qua bình đựng dung dịch nước brom dư thì lượng brom tham gia phản ứng là 25,6 gam và sau thí nghiệm bình brom tăng 5,32 gam. Hỗn hợp khí còn lại sau khi qua dung dịch nước brom có tỉ khối so với metan là 1,9625. Giá trị của m là : A. 5,32.

B. 17,4.

C. 9,28.

D. 11,6.

Câu 16: Thực hiện phản ứng crackinh m gam n-butan, thu được hỗn hợp A gồm các hiđrocacbon. Dẫn A qua bình đựng 250 ml dung dịch Br2 1M thấy bình đựng brom mất màu và thoát ra 11,2 lít (đktc) hỗn hợp khí B. Tỉ khối của B so với hiđro là 15,6. Giá trị của m là: A. 21,75.

B. 23,20.

C. 29,00.

D. 26,10.

Câu 17: Thực hiện phản ứng crackinh hoàn toàn m gam pentan (giả sử chỉ xảy ra phản ứng crackinh ankan với hiệu suất là 100%), thu được hỗn hợp khí X. Dẫn X vào bình đựng dung dịch Br2 dư thấy khối lượng bình tăng 10,5 gam, đồng thời thể tích khí giảm 60%. Khí thoát ra khỏi bình có tỉ khối so với hiđro là 9,75. Giá trị của m là: A. 16,2.

B. 18,0.

C. 14,4.

D. 12,96. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Chuyên KHTN Huế, năm 2013) 3. Phản ứng oxi hóa hoàn toàn * Mức độ vận dụng ● Dạng 1 : Tính lượng chất trong phản ứng Câu 1: Đốt cháy hoàn toàn 40,0 ml hỗn hợp X gồm C3H6, CH4, CO (số mol CO gấp hai lần số mol CH4), thu được 48 ml CO2 (các thể tích khí được đo ở cùng điều kiện nhiệt độ và áp suất). Tỉ khối của X so với khí hiđro là: A. 12,9.

B. 25,8. C. 22,2.

D. 11,1. (Đề thi thử Đại học lần 4 – THPT Chuyên Vĩnh Phúc, năm 2013) Câu 2: Đốt cháy hoàn toàn 0,15 mol khí metan. Sản phẩm sinh ra cho hấp thụ hết vào bình đựng dung dịch Ca(OH)2 dư. Khối lượng dung dịch Ca(OH)2 thay đổi là: A. 3 gam.

B. 12 gam.

C. 9,6 gam.

D. 5,4 gam. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 2 – THPT Phan Bội Châu, năm 2015) Câu 3: Đốt cháy hoàn toàn 2,24 lít hỗn hợp A (đktc) gồm CH4, C2H6 và C3H8, thu được V lít khí CO2 (đktc) và 7,2 gam H2O. Giá trị của V là :

22

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

A. 5,60.

B. 6,72.

C. 4,48.

D. 2,24.

Câu 4: Khi đốt cháy hoàn toàn V lít hỗn hợp khí gồm CH4, C2H6, C3H8 (đktc), thu được 44 gam CO2 và 28,8 gam H2O. Giá trị của V là : A. 8,96.

B. 11,20.

C. 13,44.

D. 15,68.

Câu 5: Khi đốt cháy hoàn toàn 7,84 lít hỗn hợp khí gồm CH4, C2H6, C3H8 (đktc) thu được 16,8 lít khí CO2 (đktc) và x gam H2O. Giá trị của x là : A. 6,3.

B. 13,5.

C. 18,0.

D. 19,8.

Câu 6: Oxi hoá hoàn toàn 0,1 mol hỗn hợp X gồm 2 ankan. Sản phẩm thu được cho đi qua bình (1) đựng H2SO4 đặc, bình (2) đựng dung dịch Ba(OH)2 dư thì khối lượng của bình (1) tăng 6,3 gam và bình (2) có m gam kết tủa xuất hiện. Giá trị của m là : A. 68,95.

B. 59,1.

C. 49,25.

D. 60,3.

Câu 7: Đốt cháy hoàn toàn m gam hỗn hợp X gồm hai hiđrocacbon thuộc cùng dãy đồng đẳng cần dùng 6,16 lít O2 và thu được 3,36 lít CO2. Giá trị của m là : A. 2,3.

B. 23.

C. 3,2.

D. 32.

Câu 8: Đốt cháy một hỗn hợp hiđrocacbon, thu được 2,24 lít CO2 (đktc) và 2,7 gam H2O thì thể tích O2 đã tham gia phản ứng cháy (đktc) là : A. 5,6 lít.

B. 2,8 lít. C. 4,48 lít. D. 3,92 lít.

Câu 9: Khí gas là hỗn hợp hóa lỏng của butan và pentan. Đốt cháy một loại khí gas, thu được hỗn hợp CO2 và H2O với tỉ lệ thể tích tương ứng là 13 : 16. Phần trăm về khối lượng của butan trong hỗn hợp khí gas này là: A. 66,7%.

B. 61,7%.

C. 33,33%.

D. 54,6%.

Câu 10: Crackinh m gam n-butan thu được hợp A gồm H2, CH4, C2H4, C2H6, C3H6, C4H8 và một phần butan chưa bị crakinh. Đốt cháy hoàn toàn A thu được 9 gam H2O và 17,6 gam CO2. Giá trị của m là : A. 5,8.

B. 11,6.

C. 2,6.

D. 23,2.

Câu 11: Tiến hành crackinh 22,4 lít khí C4H10 (đktc), thu được hỗn hợp A gồm CH4, C2H6, C2H4, C3H6, C4H8, H2 và C4H10 dư. Đốt cháy hoàn toàn A thu được x gam CO2 và y gam H2O. Giá trị của x và y tương ứng là : A. 176 và 180.

B. 44 và 18.

C. 44 và 72.

D. 176 và 90.

Câu 12: Crackinh 0,1 mol C4H10 thu được hỗn hợp X gồm CH4, C2H6, C2H4, C3H6 và C4H10. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp X, sau đó cho sản phẩm cháy hấp thụ hết vào dung dịch nước vôi trong dư. Khối lượng dung dịch sau phản ứng thay đổi như thế nào ?

A. Khối lượng dung dịch tăng 35,6 gam.

B. Khối lượng dung dịch giảm 40 gam.

C. Khối lượng dung dịch tăng 13,4 gam.

D. Khối lượng dung dịch giảm 13,4 gam. (Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên Vĩnh Phúc, năm 2014) Câu 13: Khi crackinh hoàn toàn một thể tích ankan X, thu được hai thể tích hỗn hợp Y (các thể tích khí đo cùng điều kiện nhiệt độ và áp suất), tỉ khối của Y so với H2 bằng 14,5. Đốt cháy hoàn toàn 2,24 lít X (ở đktc), rồi hấp thụ toàn bộ sản phẩm cháy vào 300 ml dung dịch Ba(OH)2 1M thu được m gam kết tủa. Giá trị m là A. 59,1 gam. B. 78,8 gam. C. 19,7 gam. D. 39,4 gam. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Yên Lạc – Vĩnh Phúc, năm 2014) Câu 14: Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp gồm các hiđrocacbon, thu được 2,24 lít (đktc) CO2 và 2,7 gam H2O. Thể tích oxi đã tham gia phản ứng cháy ở điều kiện tiêu chuẩn là A. 5,6.

B. 2,8.

C. 4,48.

D. 3,92. (Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên Lê Quý Đôn – Đà Nẵng, năm 2015) Câu 15: Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp 2 ankan cần V lít hỗn hợp khí (O2 và O3) (đktc) có tỉ khối so với H2 là 19,2, thu được a gam CO2 và b gam H2O. Biểu thức liên hệ giữa V, a, b là: A. V = 2,44(a + b).

 a 2b  B. V = 5,6  + .  11 9 

23

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

 2a b  D. V = 7  +  .  33 27  (Đề thi thử Đại học lần 4 – THPT Hoàng Hoa Thám – Đà Nẵng, năm 2013) Câu 16: Crackinh V lít butan với hiệu suất 75%, thu được hỗn hợp X là 5 hiđrocacbon. Đốt cháy hoàn toàn X cần vừa đủ 2,6 mol O2. V (đktc) có giá trị là: A. 11,2.

B. 8,96.

C. 5,6.

D. 6,72.

Câu 17: Một loại xăng chứa hỗn hợp hexan, heptan và 2,2,4-trimetylpentan (còn gọi là isooctan). Hóa hơi lượng xăng này được hơi xăng có tỉ khối so với H2 là 54,9. Vậy tỉ lệ thể tích hơi xăng và không khí (20% thể tích O2, 80% thể tích N2) vừa đủ đốt cháy hết lượng xăng này là: A. 1 : 48,2.

B. 2 : 48,2.

C. 1 : 12,05.

D. 1 : 60,25. (Đề thi thử Đại học lần 3 – THPT Chuyên Nguyễn Trãi – Hải Dương, năm 2013) Câu 18: Hỗn hợp X gồm (O2 và O3) có tỉ khối so với H2 bằng 22. Hỗn hợp Y gồm metan và etan có tỉ khối so với H2 bằng 11,5. Để đốt cháy hoàn toàn 0,2 mol Y cần phải dùng V lít X (ở đktc). Giá trị của V là: A. 13,44.

B. 11,2.

C. 8,96.

D. 6,72. (Đề thi thử Đại học lần 3 – THPT Chuyên Lý Tự Trọng – Cần Thơ, năm 2013) Câu 19: X gồm O2 và O3 có tỉ khối so với He bằng 10. Thể tích của X để đốt hoàn toàn 25 lít Y là hỗn hợp 2 ankan kế tiếp có tỉ khối so với He bằng 11,875 là (thể tích khí đo cùng điều kiện) A. 107 lít.

B. 105 lít.

C. 105,7 lít.

D. 107,5 lít. (Đề thi thử Đại học lần 3 – THPT Chuyên Vĩnh Phúc, năm 2013) Câu 20: Hỗn hợp khí X gồm CH4 và C2H2 có tỉ khối so với hiđro là 10. Hỗn hợp khí Y gồm oxi và ozon có tỉ khối so với hiđro là 20. Để đốt cháy hoàn toàn 1,12 lít hỗn hợp khí X cần dùng vừa đủ V lít hỗn hợp khí Y (các khí đo ở đktc). Giá trị của V là: A. 1,9712.

B. 1,904.

C. 1,792.

D. 1,8368. (Đề thi thử Đại học lần 4 – THPT Chuyên ĐHSP Hà Nội, năm 2013) ● Dạng 2 : Tìm công thức của ankan Câu 21: Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp X gồm etilen và một hiđrocacbon X, thu được 8,96 lít khí CO2 (đktc) và 9 gam H2O. X thuộc dãy đồng đẳng nào?

A. ankin.

B. ankan.

C. ankađien. D. anken. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 1 – THPT Lương Ngọc Quyến – Thái Nguyên, năm 2015) Câu 22: Khi đốt cháy hoàn toàn 1,12 lít ankan X, thu được 5,6 lít khí CO2. Các thể tích đo ở đktc. Công thức phân tử của X là A. C3H8.

B. C5H10.

C. C4H10.

D. C5H12. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 2 – THPT Lương Ngọc Quyến – Thái Nguyên, năm 2015) Câu 23: Đốt cháy hoàn toàn một hiđrocacbon X, thu được 6,72 lít CO2 (đktc) và 7,2 gam nước. Công thức phân tử của X là : A. C2H6.

B. C3H8.

C. C4H10.

D. CH4.

Câu 24: Đốt cháy hoàn toàn 5,8 gam hiđrocacbon X bằng một lượng vừa đủ O2, thu được CO2 và 0,5 mol H2O. Công thức của X là A. C3H6.

B. C4H10.

C. C3H8.

D. C4H8. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 1 – THPT Chuyên Đại học Vinh, năm 2015) Câu 25: Để oxi hóa hoàn toàn m gam một hiđrocacbon X cần 17,92 lít O2 (đktc), thu được 11,2 lít CO2 (đktc).

Công thức phân tử của X là : A. C3H8.

B. C4H10.

C. C5H12.

D. C2H6.

Câu 26: Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp X gồm hơi của hiđrocacbon A và khí oxi lấy dư, thu được hỗn hợp khí và hơi. Làm lạnh hỗn hợp khí này thể tích giảm 50%. Nếu cho hỗn hợp còn lại qua dung dịch KOH dư, thể tích giảm 83,3% số còn lại. Công thức của hiđrocacbon A là?

A. C3H4.

B. C3H8.

C. C4H8.

D. C5H12.

Câu 27: Đốt cháy hoàn toàn một hiđrocacbon A, rồi dẫn toàn bộ sản phẩm cháy qua bình đựng chứa dung dịch nước vôi trong dư, thấy khối lượng dung dịch giảm 2,48 gam và có 7 gam kết tủa tạo ra. Công thức phân tử của A là

C. V =

24

14  a b   + .

3  11 9 

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

A. C8H18.

B. C6H14.

C. C7H8.

D. C7H16. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 1 – THPT Chuyên KHTN Huế, năm 2015) Câu 28: Đốt cháy hoàn toàn 0,2 mol hiđrocacbon X. Hấp thụ toàn bộ sản phẩm cháy vào nước vôi trong được 20 gam kết tủa. Lọc bỏ kết tủa rồi đun nóng phần nước lọc lại có 10 gam kết tủa nữa. Vậy X không thể là : A. C2H6.

B. C2H4.

C. CH4.

D. C2H2.

Câu 29: Đốt cháy hoàn toàn 2,24 lít (đktc) một ankan. Toàn bộ sản phẩm cháy được hấp thụ hết vào 2 lít dung dịch Ba(OH)2 0,2M, thu được 59,1 gam kết tủa. Công thức phân tử của X là: A. C3H8 hoặc C5H12. B. C3H8.

C. C3H8 hoặc C4H10.

D. C5H12. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT chuyên KHTN Huế, năm 2014) Câu 30: Đốt cháy hoàn toàn 4,872 gam một hiđrocacbon X, dẫn sản phẩm cháy qua bình đựng dung dịch nước vôi trong. Sau phản ứng thu được 27,93 gam kết tủa và thấy khối lượng dung dịch giảm 5,586 gam. Công thức phân tử của X là: A. CH4.

B. C4H8.

C. C3H6.

D. C4H10. (Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên Phan Bội Châu – Nghệ An, năm 2013) Câu 31: Cho hỗn hợp 2 ankan A và B ở thể khí, có tỉ lệ n A : n B = 1: 4 và khối lượng phân tử trung bình là 52,4.

Công thức phân tử của hai ankan A và B lần lượt là : A. C2H6 và C4H10.

B. C5H12 và C6H14.

C. C2H6 và C3H8.

D. C4H10 và C3H8 Câu 32: Một hỗn hợp 2 ankan liên tiếp trong dãy đồng đẳng có tỉ khối hơi với H2 là 24,8. a. Công thức phân tử của 2 ankan là : A. C2H6 và C3H8.

B. C4H10 và C5H12.

C. C3H8 và C4H10.

D. CH4 và C2H6. b. Thành phần phần trăm về thể tích của 2 ankan là : A. 30% và 70%.

B. 35% và 65%.

D. 50% và 50%.

C. 60% và 40%.

Câu 33: Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp X gồm hai ankan kế tiếp trong dãy đồng đẳng, thu được 24,2 gam CO2 và 12,6 gam H2O. Công thức phân tử 2 ankan là : A. CH4 và C2H6.

B. C2H6 và C3H8.

C. C3H8 và C4H10.

D. C4H10 và C5H12 Câu 34: Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp X gồm hai hiđrocacbon kế tiếp nhau trong dãy đồng đẳng, thu được 2,24 lít khí CO2 (đktc) và 3,24 gam H2O. Hai hiđrocacbon trong X là A. C2H2 và C3H4.

B. C2H4 và C3H6. C. CH4 và C2H6. D. C2H6 và C3H8 (Đề thi tuyển sinh Cao đẳng năm 2012) Câu 35: Khi đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp 2 ankan là đồng đẳng kế tiếp, thu được 7,84 lít khí CO2 (đktc) và 9,0 gam H2O. Công thức phân tử của 2 ankan là : A. CH4 và C2H6.

B. C2H6 và C3H8.

C. C3H8 và C4H10.

D. C4H10 và C5H12.

Câu 36: Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp khí X gồm 2 hiđrocacbon A và B là đồng đẳng kế tiếp cần dùng 85,12 lít O2 (đktc), thu được 96,8 gam CO2 và m gam H2O. Công thức phân tử của A và B là : A. CH4 và C2H6.

B. C2H6 và C3H8.

C. C3H8 và C4H10.

D. C4H10 và C5H12.

Câu 37: Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp X gồm 2 hiđrocacbon là đồng đẳng liên tiếp, sau phản ứng thu được VCO2 : VH2 O = 1:1,6 (đo cùng điều kiện). X gồm : A. CH4 và C2H6.

B. C2H4 và C3H6.

C. C2H2 và C3H6.

D. C3H8 và C4H10.

Câu 38: Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp gồm hai hiđrocacbon có phân tử lượng kém nhau 14 đvC được m gam H2O và 2m gam CO2. Hai hiđrocacbon là : A. 2 anken.

B. C4H10 và C5H12.

25

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

C. C2H2 và C3H4.

D. C6H6 và C7H8.

Câu 39: Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp hai hiđrocacbon đồng đẳng có khối lượng phân tử hơn kém nhau 28 đvC, thu được 4,48 lít CO2 (đktc) và 5,4 gam H2O. Công thức phân tử của 2 hiđrocacbon trên là : A. C2H4 và C4H8.

B. C2H2 và C4H6.

C. C3H4 và C5H8.

D. CH4 và C3H8.

Câu 40: Hỗn hợp khí gồm 2 hiđrocacbon no A và B thuộc cùng dãy đồng đẳng, có tỉ khối đối với H2 là 12. a. Khối lượng CO2 và hơi H2O sinh ra khi đốt cháy 15,68 lít hỗn hợp (ở đktc) là : A. 24,2 gam và 16,2 gam.

B. 48,4 gam và 32,4 gam.

C. 40 gam và 30 gam.

D. 24,2 gam và 30 gam. b. Công thức phân tử của A và B không thể là : A. CH4 và C2H6.

B. CH4 và C3H8.

C. CH4 và C4H10.

D. C2H6 và C3H8.

Câu 41: Hỗn hợp X gồm hai hiđrocacbon thuộc cùng dãy đồng đẳng. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp X, sản phẩm cháy thu được cho lội qua bình (1) đựng H2SO4 đặc, sau đó qua bình (2) đựng 250 ml dung dịch Ca(OH)2 1M. Khi kết thúc phản ứng, khối lượng bình (1) tăng 8,1 gam và bình (2) có 15 gam kết tủa xuất hiện. Công thức phân tử của hai hiđrocacbon trong X không thể là : A. CH4 và C4H10.

B. C2H6 và C4H10.

C. C3H8 và C4H10.

D. C2H6 và C3H8.

Câu 42: Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp 2 hiđrocacbon có khối lượng phân tử hơn kém nhau 28 đvC. Sản phẩm được hấp thụ toàn bộ vào nước vôi trong dư, thu được 65 gam kết tủa, lọc kết tủa thấy khối lượng dung dịch giảm so với ban đầu 22 gam. Hai hiđrocacbon đó thuộc họ : A. Ankađien. B. Anken.

C. Ankin.

D. Ankan.

Câu 43: Đốt cháy một số mol như nhau của 3 hiđrocacbon K, L, M, thu được lượng CO2 như nhau và tỉ lệ số mol H2O và CO2 đối với K, L, M tương ứng là 0,5 : 1 : 1,5. Công thức của K, L, M lần lượt là : A. C2H4, C2H6, C3H4.

B. C3H8, C3H4, C2H4.

C. C3H4, C3H6, C3H8.

D. C2H2, C2H4, C2H6.

Câu 44: Trộn 300 ml hỗn hợp X gồm hai hiđrocacbon đồng đẳng kế tiếp (ở thể tích trong điều kiện thường) và N2 với 950 ml O2, thu được hỗn hợp Y. Đốt cháy hỗn hợp Y, thu được 1400 ml hỗn hợp khí Z. Làm lạnh hỗn hợp khí Z, thu được 700 ml hỗn hợp khí R. Cho R đi qua bình đựng dung dịch nước vôi trong dư, thu được 200 ml hỗn hợp khí T. Các thể tích đo ở cùng điều kiện nhiệt độ và áp suất. Công thức phân tử của hai hiđrocacbon và thành phần phần trăm thể tích N2 trong X lần lượt là: A. CH4, C2H6 và 50%.

B. C2H6, C3H8 và 33,33%.

C. CH4, C2H6 và 33,33%.

D. C2H4, C3H6 và 50%. (Đề thi thử Đại học lần 3 – THPT Nam Đông Quan – Thái Bình, năm 2013) * Mức độ vận dụng cao ● Dạng 1 : Tính lượng chất trong phản ứng Câu 45: Một loại khí thiên nhiên (X) có thành phần phần trăm về thể tích như sau: 85,0% metan, 10,0% etan, 2,0% nitơ, 3,0% cacbon đioxit. Biết rằng: khi đốt cháy 1 mol metan, 1 mol etan thì lượng nhiệt thoát ra tương ứng là 880,0 kJ và 1560,0 kJ, để nâng 1 ml nước lên thêm 1oC cần 4,18 J. Thể tích khí X ở điều kiện tiêu chuẩn dùng để đun nóng 100,0 lít nước từ 20oC lên 100oC là: A. 828,6 lít.

B. 982,6 lít.

C. 896,0 lít.

D. 985,6 lít. (Đề thi chọn học sinh giỏi tỉnh Thái Bình, năm 2015) Câu 46: Một loại khí gas dùng trong sinh hoạt có hàm lượng phần trăm theo khối lượng như sau: butan 99,4% còn lại là pentan. Nhiệt độ cháy của các chất lần lượt là 2654 kJ và 3,6.106 J và để nâng nhiệt độ của 1 gam nước (D = 1 gam/ml) lên 1oC cần 4,16 kJ. Khối lượng gas cần dùng để đun sôi 1 lít nước nói trên từ 25oC – 100oC là A. 5,55 gam. B. 6,66 gam. C. 6,81 gam. D. 5,81 gam. ● Dạng 2 : Tìm công thức của ankan Câu 47: Đốt cháy hoàn toàn 4,4 gam hiđrocacbon X, thu được tổng thể tích khí CO2 và hơi nước tính về điều kiện tiêu chuẩn là 15,68 lít. Vậy X có thể tạo ra số lượng dẫn xuất điclo là: A. 1 chất.

B. 2 chất.

C. 3 chất.

D. 4 chất.

26

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

(Đề thi thử Đại học lần 6 – THPT Chuyên KHTN Hà Nội, năm 2012) Câu 48: Đốt cháy hoàn toàn một lượng hiđrocacbon X mạch không phân nhánh, thu được 17,6 gam CO2 và 9 gam H2O. Khi điclo hóa X sẽ thu được nhiều nhất bao nhiêu sản phẩm hữu cơ?

A. 9.

B. 3.

C. 5.

D. 6. (Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên ĐHSP Vinh – Nghệ An, năm 2010) Câu 49: Đốt cháy hoàn toàn A gồm 2 hiđrocacbon đồng đẳng kế tiếp nhau. Hấp thụ toàn bộ sản phẩm vào 3 lít dung dịch Ca(OH)2 0,01M, thu được kết tủa và khối lượng dung dịch tăng 2,46 gam. Tiếp tục cho dung dịch Ba(OH)2 vào lại thấy kết tủa xuất hiện. Tổng khối lượng kết tủa của 2 lần là 6,94 gam. Thành phần phần trăm khối lượng của hiđrocacbon có khối lượng phân tử nhỏ đã dùng là A. 40%.

B. 44,45%.

C. 40,54%.

D. 45,04%. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 2 – THPT Chuyên Nguyễn Quang Diêu – Đồng Tháp, năm 2015) Câu 50: Có một hỗn hợp X gồm hiđrocacbon Y và N2. Đốt 300 cm3 hỗn hợp Y và 725 cm3 O2 lấy dư trong một khí nhiên kế, thu được 1100 cm3 hỗn hợp khí. Cho hỗn hợp này làm lạnh thể tích còn lại 650 cm3 và sau đó tiếp tục lội qua KOH thì chỉ còn 200 cm3. Công thức phân tử Y là: A. C3H4.

B. C3H6.

C. C4H8.

D. C4H6.

Câu 51: Cho 0,5 lít hỗn hợp gồm hiđrocacbon và khí cacbonic vào 2,5 lít oxi (lấy dư) rồi đốt. Thể tích của hỗn hợp thu được sau khi đốt là 3,4 lít. Cho hỗn hợp qua thiết bị làm lạnh, thể tích hỗn hợp khí còn lại 1,8 lít và cho lội qua dung dịch KOH chỉ còn 0,5 lít khí. Thể tích các khí được đo trong cùng điều kiện. Tên gọi của hiđrocacbon là : A. propan.

B. butan.

C. propen.

D. etilen.

Câu 52: Nạp một hỗn hợp khí có 20% thể tích hiđrocacbon A và 80% thể tích O2 (dư) vào khí nhiên kế. Sau khi cho nổ, cho hơi nước ngưng tụ ở nhiệt độ ban đầu thì áp suất trong khí nhiên kế giảm 0,6 lần. Công thức phân tử của A là: A. CH4.

B. C3H8.

C. C2H6.

D. C4H10. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Chuyên Lê Quý Đôn – Quảng Trị, năm 2013) Câu 53: Trộn một hiđrocacbon X với lượng O2 vừa đủ để đốt cháy hết X, được hỗn hợp A ở 0oC và áp suất P1. Đốt cháy hoàn toàn X, thu được hỗn hợp sản phẩm B ở 218,4oC có áp suất P2 gấp 2 lần áp suất P1. Công thức phân tử của X là : A. C4H10.

B. C2H6.

C. C3H6.

D. C3H8.

4. Bài tập liên quan đến nhiều loại phản ứng * Mức độ vận dụng Câu 1: Hiđrocacbon X cháy cho thể tích hơi nước gấp 1,2 lần thể tích CO2 (đo cùng đk). Khi tác dụng với clo tạo một dẫn xuất monoclo duy nhất. X có tên là : A. isobutan.

B. propan.

C. etan.

D. 2,2- đimetylpropan.

Câu 2: Nung butan với xúc tác thích hợp, thu được hỗn hợp A gồm CH4, C3H6, C2H4, C2H6, C4H8, H2 và C4H10 dư. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp A, thu được 8,96 lít CO2 (đo ở đktc) và 9,0 gam H2O. Mặt khác, hỗn hợp A làm mất màu vừa hết 12 gam Br2 trong dung dịch nước brom. Hiệu suất phản ứng nung butan là: A. 75%.

B. 65%.

C. 50%.

D. 45%. (Đề thi thử Đại học lần 3 – THPT Chuyên Nguyễn Huệ Hà Nội, năm 2012) Câu 3: Nung butan ở nhiệt độ cao với xúc tác thích hợp, thu được hỗn hợp X gồm CH4, C2H6, C2H4, C3H6 và C4H10. Đốt cháy hoàn toàn 1/2 hỗn hợp X, thu được 35,2 gam CO2. Cho 1/2 hỗn hợp X còn lại vào dung dịch brom dư, thấy có 24 gam brom phản ứng. Hiệu suất phản ứng nung butan là A. 66,67%.

B. 50%.

C. 75%.

D. 80%. (Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Thanh Chương 1 – Nghệ An, năm 2015) Câu 4: Nung m gam hỗn hợp X gồm 3 muối natri của 3 axit hữu cơ no, đơn chức với NaOH dư, thu được chất rắn D và hỗn hợp Y gồm 3 ankan. Tỉ khối của Y so với H2 là 11,5. Cho D tác dụng với H2SO4 dư thu được 17,92 lít CO2 (đktc). a. Giá trị của m là : A. 42,0.

B. 84,8.

C. 42,4.

D. 71,2. b. Tên gọi của 1 trong 3 ankan thu được là : A. metan.

B. etan.

C. propan.

D. butan.

27

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

Câu 5: Crackinh pentan một thời gian, thu được 2,688 lít hỗn hợp X gồm 7 hiđrocacbon. Thêm 6,72 lít H2 vào X rồi nung với Ni đến phản ứng hoàn toàn, thu được 8,4 lít hỗn hợp khí Y (thể tích khí đều đo ở đktc). Đốt cháy hoàn toàn Y rồi cho sản phẩm cháy hấp thụ vào dung dịch nước vôi trong dư, khối lượng kết tủa tạo thành là: A. 25 gam.

B. 35 gam.

C. 37,5 gam.

D. 20 gam. (Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên Lương Văn Tụy – Ninh Bình, năm 2013) Câu 6: Crackinh butan một thời gian, thu được 1,792 lít hỗn hợp X chỉ gồm các hiđrocacbon. Thêm 4,48 lít H2 vào X rồi nung với Ni đến phản ứng hoàn toàn, thu được 5,6 lít hỗn hợp khí Y (thể tích khí đều đo ở đktc). Đốt cháy hoàn toàn Y rồi cho sản phẩm cháy hấp thụ vào dung dịch nước vôi trong dư, khối lượng kết tủa tạo thành và hiệu suất phản ứng crackinh lần lượt là: A. 35 gam và 50%.

B. 25 gam và 60%.

C. 20 gam và 60%.

D. 20 gam và 60%. (Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên Tuyên Quang, năm 2013) * Mức độ vận dụng cao Câu 7: Đốt cháy hoàn toàn 3,6 gam một hiđrocacbon X bằng O2 (dư). Toàn bộ sản phẩm cháy đem hấp thụ vào một lượng dung dịch Ba(OH)2, thu được 39,4 gam kết tủa và khối lượng dung dịch giảm 23 gam so với lượng Ba(OH)2 ban đầu. Biết X tác dụng với Cl2 (tỉ lệ 1 : 1, có ánh sáng) thu được 4 sản phẩm monoclo. Hiđro hóa hiđrocacbon Y mạch hở thì thu được X. Số chất của Y phù hợp là: A. 5.

B. 7.

C. 9.

D. 4.

Câu 8: Cho butan qua xúc tác (ở nhiệt độ cao), thu được hỗn hợp X gồm C4H10, C4H8, C4H6, H2. Tỉ khối của X so với butan là 0,4. Nếu cho 0,6 mol X vào dung dịch brom (dư) thì số mol brom tối đa phản ứng là : A. 0,48 mol.

B. 0,36 mol.

C. 0,60 mol. D. 0,24 mol.

Câu 9: Cho butan qua xúc tác (ở nhiệt độ cao) thu được hỗn hợp X gồm C4H10, C4H8, C4H6, H2. Tỉ khối của X so với butan là 0,4. Nếu cho 0,3 mol X vào dung dịch brom (dư) thì số mol brom tối đa phản ứng là: A. 0,3 mol.

B. 0,18 mol.

C. 0,24 mol.

D. 0,12 mol. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Phan Thúc Trực – Nghệ An, năm 2012) Câu 10*: Tiến hành crackinh 10,875 gam butan thu được hỗn hợp khí X gồm: C4H8, C2H6, C2H4, C3H6, CH4, C4H10, H2. Dẫn X qua bình đựng brom dư sau phản ứng thấy bình tăng a gam và thấy có V lít (đktc) hỗn hợp khí Y thoát ra. Đốt cháy hoàn toàn Y rồi dẫn sản phẩm cháy qua bình đựng dung dịch Ba(OH)2 dư thấy bình tăng 22,75 gam. Giá trị của a là A. 6,125.

B. 5,6.

C. 3,4.

D. 4,9.

Câu 11: Thực hiện phản ứng crackinh butan, thu được một hỗn hợp X gồm các ankan và các anken. Cho toàn bộ hỗn hợp X vào dung dịch Br2 dư, thấy thể tích khí Y thoát ra bằng 60% thể tích X, khối lượng dung dịch Br2 tăng 5,6 gam và có 25,6 gam brom đã tham gia phản ứng. Đốt cháy hoàn toàn khí bay ra thu được a mol CO2 và b mol H2O. Vậy a và b có giá trị là: A. a = 0,9 mol và b = 1,5 mol. B. a = 0,56 mol và b = 0,8 mol.

C. a = 1,2 mol và b = 1,6 mol. D. a = 1,2 mol và b = 2,0 mol. (Đề thi chọn HSG tỉnh Thái Bình, năm 2012) Câu 12: Đốt cháy hoàn toàn m gam hỗn hơp X gồm hai hiđrocacbon thuộc cùng dãy đồng đẳng, thấy tỉ lệ khối lượng hai sản phẩm cháy 17/9 và tỏa ra một năng lượng là 797,23 kJ. Hấp thụ toàn bộ sản phẩm cháy ở trên vào bình đựng 500 ml dung dịch Ba(OH)2 aM, thấy khối lượng dung dịch tăng 3,25 gam, năng lượng tỏa ra khi đốt cháy các hiđrocacbon này được cho bởi công thức Q = (612n + 197) kJ/mol với n là số cacbon trong hiđrocacbon.

Giá trị của (m + a) là A. 18,94.

B. 19,3.

C. 20,25.

D. 20,42. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 2 –ĐHSP Đà Lạt, năm 2015) Câu 13: Crackinh m gam hỗn hợp X gồm ba ankan sau một thời gian thu được hỗn hợp Y chỉ chứa các hiđrocacbon. Chia Y thành hai phần. Phần 1 dẫn qua dung dịch Br2 0,2M thấy mất màu tối đa 350 ml, khí thoát ra chiếm 44% thể tích phần 1. Phần 2 đốt cháy hoàn toàn, hấp thụ toàn bộ sản phẩm cháy vào 500 ml dung dịch Z gồm Ba(OH)2 0,5M và KOH 1,29M thì thu được 39,4 gam kết tủa, khối lượng dung dịch tăng 22,16 gam. Đốt cháy hoàn toàn m gam X rồi hấp thụ sản phẩm cháy vào 600 ml dung dịch Z thì thấy khối lượng dung dịch tăng m1 gam.

Giá trị (m + m1) gần nhất với A. 68.

B. 80.

C. 75.

D. 70. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 2 –ĐHSP Đà Lạt, năm 2015)

28

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

E. KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC TƯ DUY ĐỀ SỐ 01 (Thời gian làm bài : 90 phút) Câu 1: 2,2,3,3-tetrametylbutan có bao nhiêu nguyên tử C và H trong phân tử ?

A. 8C,18H. B. 8C,16H. C. 8C,14H. D. 6C, 12H. Câu 2: Khi tiến hành phản ứng thế giữa ankan X với hơi brom có chiếu sáng người ta thu được hỗn hợp Y chỉ chứa hai chất sản phẩm. Tỉ khối hơi của Y so với không khí bằng 4. Tên của X là : A. pentan.

B. etan.

C. 2,2-đimetylpropan.

D. 2-metylbutan.

Câu 3: Phản ứng đặc trưng của hiđrocacbon no là : A. Phản ứng thế.

B. Phản ứng tách.

C. Phản ứng oxi hóa.

D. Phản ứng cộng.

Câu 4: Ở điều kiện thường hiđrocacbon nào sau đây ở thể lỏng ?

A. C5H12.

B. C3H8.

C. C4H10.

D. C2H6.

Câu 5: Cho hỗn hợp iso-hexan và Cl2 theo tỉ lệ mol 1 : 1 để ngoài ánh sáng thì thu được sản phẩm chính monoclo có công thức cấu tạo là : A. CH3CH2CH2CCl(CH3)2.

B. (CH3)2CHCH2CH2CH2Cl. C. CH3CH2CH2CH(CH3)CH2Cl. D. CH3CH2CHClCH(CH3)2.

Câu 6: Cho 8,0 gam một ankan X phản ứng hết với clo chiếu sáng, thu được 2 chất hữu cơ Y và Z (d Y < d Z < 43). Sản phẩm của phản ứng cho đi qua dung dịch AgNO3 dư, thu được 86,1 gam kết tủa. Tỉ lệ mol H2

H2

Y : Z là : A. 2 : 3.

B. 1 : 4.

C. 3 : 2.

D. 4 : 1.

Câu 7: Có bao nhiêu đồng phân cấu tạo có công thức phân tử là C5H12 ?

A. 4 đồng phân.

B. 5 đồng phân.

C. 3 đồng phân.

D. 6 đồng phân.

Câu 8: Phần trăm khối lượng cacbon trong phân tử ankan Y bằng 83,33%. Công thức phân tử của Y là : A. C4H10.

B. C5H12.

C. C3H8.

D. C2H6.

Câu 9: Thực hiện crackinh hoàn toàn a mol C6H14, thu được 2a mol anken và x mol ankan. Mối liên hệ giữa a và x là: A. a > x.

B. a = 2x.

C. a < x.

D. a = x.

Câu 10: Cho các ankan sau : CH3

CH

CH2

CH3

CH3

(1) CH3

CH3

CH3

C

(2)

CH3 CH3

CH

CH3

CH3

(3)

CH2

CH2

CH3 (4)

CH3

CH3 CH3

C

CH2

CH3

(5)

CH3

29

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

Tên thông thường của các ankan sau đây có tên tương ứng là : A. (1) : iso-pentan; (2) : tert-butan; (3) : iso-propan ; (4) : n-butan; (5) : neo-hexan.

B. (1) : iso-pentan; (2) : neo-pentan; (3) : iso-propan ; (4) : n-butan; (5) : neo-hexan.

C. (1) : iso-pentan; (2) : neo-pentan; (3) : iso-butan; (4) : n-butan; (5) : neo-hexan.

D. (1) : iso-pentan; (2) : neo-pentan; (3) : sec-propan; (4) : n-butan; (5) : neo-hexan.

Câu 11: Một loại xăng có chứa 4 ankan với thành phần về số mol như sau: 10% heptan, 50% octan, 30% nonan và 10% đecan. Cho nhiệt đốt cháy của xăng là 5337,8 kJ/mol, năng lượng giải phóng ra 20% thải vào môi trường, các thể tích khí đo ở 27,3oC và 1atm, các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Nếu một xe máy chạy 100 km tiêu thụ hết 2 kg loại xăng nói trên thì thể tích khí cacbonic và nhiệt lượng thải ra môi trường lần lượt là bao nhiêu ?

B. 4359 lít và 18752,16 kJ. A. 3495 lít và 17852,16 kJ. C. 3459 lít và 18752,16 kJ. D. 3459 lít và 17852,16 kJ. Câu 12: Hai hiđrocacbon X và Y có cùng công thức phân tử C5H12 tác dụng với Cl2 theo tỉ lệ mol 1 : 1, X tạo ra 1 dẫn xuất duy nhất, còn Y cho 4 dẫn xuất. Tên gọi của X và Y lần lượt là A. 2-metylbutan và pentan.

B. 2,2-đimetylpropan và pentan.

C. 2,2-đimetylpropan và 2-metylbutan.

D. 2-metylbutan và 2,2-đimetylpropan.

Câu 13: Crackinh 4,48 lít butan (đktc), thu được hỗn hợp X gồm 6 chất H2, CH4, C2H6, C2H4, C3H6, C4H8. Dẫn hết hỗn hợp X vào bình dung dịch brom dư thì thấy khối lượng bình brom tăng 8,4 gam và bay ra khỏi bình brom là hỗn hợp khí Y. Thể tích oxi (đktc) cần đốt hết hỗn hợp Y là : A. 6,72 lít.

B. 4,48 lít.

C. 5,6 lít.

D. 8,96 lít.

Câu 14: Cho 224,00 lít metan (đktc) qua hồ quang được V lít hỗn hợp A (đktc) chứa 12% C2H2; 10% CH4; 78% H2 (về thể tích). Giả sử chỉ xảy ra 2 phản ứng : 2CH4 → C2H2 + 3H2 (1) CH4 → C + 2H2 (2) Giá trị của V là : A. 472,64.

B. 520,18.

C. 407,27.

D. 448,00.

Câu 15: Đốt cháy hoàn toàn m gam hiđrocacbon X. Sản phẩm thu được hấp thụ vào nước vôi trong dư thì tạo ra 4 gam kết tủa. Lọc kết tủa, cân lại bình thấy khối lượng bình nước vôi trong giảm 1,376 gam. X có công thức phân tử là : A. C5H12.

B. C4H10.

C. C3H8 .

D. CH4.

Câu 16: Công thức đơn giản nhất của hiđrocacbon M là CnH2n+1. M thuộc dãy đồng đẳng nào ?

A. không đủ dữ kiện để xác định.

B. ankan.

C. ankan hoặc xicloankan.

D. xicloankan.

Câu 17: Đốt cháy một hỗn hợp gồm nhiều hiđrocacbon trong cùng một dãy đồng đẳng nếu thu được số mol H2O > số mol CO2 thì CTPT chung của dãy là : A. Tất cả đều sai.

B. CnH2n+2, n ≥1 (các giá trị n đều nguyên).

C. CnH2n-2, n≥ 2.

D. CnHn, n ≥ 2.

Câu 18: Hợp chất X có công thức cấu tạo thu gọn nhất là : Hãy cho biết trong phân tử X các nguyên tử C dùng bao nhiêu electron hoá trị để tạo liên kết C–H. A. 16.

B. 12.

C. 14.

D. 10.

Câu 19: Thành phần chính của “khí thiên nhiên” là : A. n-butan.

B. etan.

C. metan.

D. propan.

Câu 20: Hợp chất 2,3-đimetylbutan có thể tạo thành bao nhiêu gốc hóa trị I ?

A. 6 gốc.

B. 2 gốc.

C. 5 gốc.

D. 4 gốc.

Câu 21: Đốt cháy hoàn toàn một thể tích khí thiên nhiên gồm metan, etan, propan bằng oxi không khí (trong không khí, oxi chiếm 20% thể tích), thu được 7,84 lít khí CO2 (ở đktc) và 9,9 gam nước. Thể tích không khí (ở đktc) nhỏ nhất cần dùng để đốt cháy hoàn toàn lượng khí thiên nhiên trên là : A. 78,4 lít.

B. 56,0 lít.

C. 70,0 lít.

D. 84,0 lít.

Câu 22: Khi đốt cháy ankan thu được H2O và CO2 với tỉ lệ tương ứng biến đổi như sau :

30

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

A. tăng từ 2 đến + ∞ .

B. giảm từ 1 đến 0.

C. giảm từ 2 đến 1.

D. tăng từ 1 đến 2.

Câu 23: Trong phòng thí nghiệm, khí metan được điều chế bằng cách nung nóng hỗn hợp natri axetat với vôi tôi xút. Hình vẽ nào sau đây lắp đúng?

A. (3).

B. (2) và (4).

C. (1).

D. (4).

Câu 24: Crackinh hoàn toàn 6,6 gam propan, thu được hỗn hợp X gồm hai hiđrocacbon. Dẫn toàn bộ X qua bình đựng 400 ml dung dịch brom a mol/l, thấy khí thoát ra khỏi bình có tỉ khối so metan là 1,1875. Giá trị a là : A. 0,1M. B. 0,175M. C. 0,25M. D. 0,5M. Câu 25: Cho C7H16 tác dụng với clo có chiếu sáng theo tỉ lệ mol 1 : 1, thu được hỗn hợp gồm 3 dẫn xuất monoclo.

Số công thức cấu tạo của C7H16 có thể có là A. 3.

B. 5.

C. 2.

D. 4.

Câu 26: Ankan là những hiđrocacbon no, mạch hở, có công thức chung là A. CnH2n (n ≥2).

B. CnH2n+2 (n ≥1).

C. CnH2n-6 (n ≥6).

D. CnH2n-2 (n ≥2).

Câu 27: Cho các chất : CH 3 − CH 2 − CH − CH 2 − CH 3 (I); | CH 3 CH 3 − CH 2 − CH − CH 3 (III) | CH 3

CH 3 | CH 3 − C − CH 3 (II) | CH 3

Thứ tự tăng dần nhiệt độ sôi của các chất là : A. (III) < (II) < (I).

B. (I) < (II) < (III).

C. (II) < (I) < (III).

D. (II) < (III) < (I).

Câu 28: Crackinh 1 ankan A thu được hỗn hợp sản phẩm B gồm 5 hiđrocacbon có khối lượng mol trung bình là 36,25 gam/mol, hiệu suất phản ứng là 60%. Công thức phân tử của A là (biết rằng số mol khí sinh ra khi crackinh ankan gấp đôi số mol của nó): A. C2H6.

B. C5H12.

C. C3H8.

D. C4H10.

Câu 29: Khi clo hóa metan thu được một sản phẩm thế X chứa 89,12% clo về khối lượng. Công thức của sản phẩm là : A. CCl4.

B. CH3Cl. C. CHCl3.

D. CH2Cl2.

Câu 30: Ankan Y phản ứng với clo tạo ra 2 dẫn xuất monoclo có tỉ khối hơi so với H2 bằng 39,25. Tên của Y là : A. 2-metylbutan.

B. iso-butan.

C. butan.

D. propan.

Câu 31: Một bình kín chứa 3,584 lít một ankan (ở 0oC và 1,25atm). Đun nóng để xảy ra phản ứng cracking, rồi đưa nhiệt độ bình về 136,5oC thì áp suất đo được là 3atm. Hiệu suất của phản ứng crackinh là : A. 20%.

B. 60%.

C. 40%.

D. 80%.

Câu 32: Hợp chất hữu cơ X có công thức cấu tạo như sau : CH3

CH

CH

C2H5

Cl

CH3

Tên của X là : A. 2-clo-3-etylpentan.

B. 3-etyl-2-clobutan.

C. 3-metyl-2-clopentan. D. 2-clo-3-metylpetan.

Câu 33: Phản ứng nào sau đây điều chế được CH4 tinh khiết hơn ?

31

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

Al 4 C3 + 12H 2 O  → 4Al(OH)3 + 3CH 4 ↑

(1)

Crackinh

C4 H10  → C3 H 6 ↑ +CH 4 ↑

(2)

o

CaO, t CH3COONa raén + NaOH raén  → Na2 CO3 + CH 4 ↑

(3)

o

CaO, t → 2Na2 CO3 + CH 4 ↑ (4) CH 2 (COONa)2 raén + 2NaOH raén  o

t → CH 4 ↑ C + 2H 2 

(5)

A. (3), (4), (5).

B. (1), (3), (4).

C. (1), (2), (3), (5), (4). D. (3), (4).

Câu 34: Có bao nhiêu đồng phân cấu tạo có công thức phân tử là C5H11Cl ?

A. 8 đồng phân.

B. 6 đồng phân.

C. 5 đồng phân.

D. 7 đồng phân.

Câu 35: Phân tử metan không tan trong nước vì lí do nào sau đây ?

A. Phân tử metan không phân cực.

B. Metan là chất khí.

C. Phân tử khối của metan nhỏ.

D. Metan không có liên kết đôi.

Câu 36: Sản phẩm của phản ứng thế clo (1 : 1, ánh sáng) vào 2,2-đimetylpropan là: (1) CH3C(CH3)2CH2Cl (2) CH3C(CH2Cl)2CH3 (3) CH3ClC(CH3)3 A. (2).

B. (1).

C. (2); (3).

D. (1); (2).

Câu 37: Tiến hành crackinh 10 lít khí butan, sau phản ứng thu được 18 lít hỗn hợp khí X gồm etan, metan, eten, propilen, butan (các khí đo cùng điều kiện). Hiệu suất của quá trình crackinh là A. 70%.

B. 80%.

C. 90%.

D. 60%.

Câu 38: Dãy ankan nào sau đây thỏa mãn điều kiện: mỗi công thức phân tử có một đồng phân khi tác dụng với clo theo tỉ lệ mol 1 : 1 tạo ra 1 dẫn xuất monocloankan duy nhất?

A. CH4, C2H6, C5H12, C4H10.

B. CH4, C2H6, C5H12, C8H18.

C. CH4, C4H10, C5H12, C6H14.

D. CH4, C3H8, C4H10, C6H14.

Câu 39: Hỗn hợp khí A gồm etan và propan. Đốt cháy hỗn hợp A thu được khí CO2 và hơi H2O theo tỉ lệ thể tích 11 : 15. Thành phần % theo thể tích của hỗn hợp là : A. 28,13%; 71,87%.

B. 18,52%; 81,48%.

C. 25%; 75%.

D. 45%; 55%.

Câu 40: Khi thực hiện phản ứng đề hiđro hóa C5H12 (X), thu được hỗn hợp 3 anken đồng phân cấu tạo của nhau.

Vậy tên của X là : A. 2,2-đimetylpentan.

B. 2-metylbutan.

C. pentan.

D. 2,2-đimetylpropan.

Câu 41: Khi đốt cháy hoàn toàn 7,84 lít hỗn hợp khí gồm CH4, C2H6, C3H8 (đktc) thu được 16,8 lít khí CO2 (đktc) và a gam H2O. Giá trị của a là : A. 19,8.

B. 13,5.

C. 6,3.

D. 18,0.

Câu 42: Các gốc ankyl sau đây có tên tương ứng là : CH3

CH

CH2

CH3

(1)

CH3

CH3

C

CH3

CH

(3

CH3

(2)

CH3 CH3

CH

CH2

CH3

(4)

CH3

CH2

CH2

CH2

(5)

A. (1) : iso-butyl; (2) : neo-butyl; (3) : iso-propyl; (4) : sec-butyl; (5) : n-butyl.

B. (1) : iso-butyl; (2) : tert-butyl; (3) : iso-propyl; (4) : sec-butyl; (5) : n-butyl.

C. (1) : sec-butyl; (2) : tert-butyl; (3) : iso-propyl; (4) : iso-butyl; (5) : n-butyl.

D. (1) : iso-butyl; (2) : tert-butyl; (3) : sec-propyl; (4) : sec-butyl; (5) : n-butyl.

Câu 43: Trong điều kiện thích hợp, hiđrocacbon X phản ứng với khí Cl2 theo tỉ lệ mol 1 : 1, thu được tối đa bốn dẫn xuất monoclo là đồng phân cấu tạo của nhau. Hiđrocacbon X là chất nào sau đây?

A. 2-metylbutan.

B. 2,2-đimetylpropan.

C. 2,2-đimetylbutan D. pentan.

32

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

Câu 44: Khi clo hóa một ankan thu được hỗn hợp 3 dẫn xuất monoclo và 7 dẫn xuất điclo. Công thức cấu tạo ankan là A. (CH3)3CCH2CH3.

B. (CH3)2CHCH(CH3)2.

C. CH3CH2CH2CH2CH2CH3.

D. (CH3)2CHCH2CH2CH3.

Câu 45: Cho iso-pentan tác dụng với Cl2 theo tỉ lệ số mol 1 : 1, số sản phẩm monoclo tối đa thu được là : A. 3.

B. 4.

C. 5.

D. 2.

Câu 46: Ankan X có công thức cấu tạo như sau : CH3

CH

CH2

CH3

CH

CH2

CH2

CH3

CH3

Tên của X là A. 1,1,3-trimetylheptan.

B. 2-metyl-4-propylpentan.

C. 4,6-đimetylheptan.

D. 2,4-đimetylheptan.

Câu 47: Khi crackinh nhiệt đối với 1 mol octan, thu được hỗn hợp X gồm CH4 15%; C2H4 50%; C3H6 25% còn lại là C2H6, C3H8, C4H10 (theo thể tích). Thể tích dung dịch Br2 1M cần phản ứng vừa hỗn hợp X là A. 3 mol.

B. 1 mol.

C. 2 mol.

D. 4 mol.

Câu 48: Tiến hành nhiệt phân hỗn hợp gồm pentan và octan (có tỉ lệ mol là 1 : 1) thu được hỗn hợp Y (Giả sử chỉ xảy ra phản ứng crackinh ankan với hiệu suất 100%). Khối lượng mol của hỗn hợp Y (MY) là:

A. 23,5 ≤ MY ≤ 26,57.

B. 23,25 ≤ M Y ≤ 46,5.

C. M Y = 46,5.

D. 26,57 ≤ M Y ≤ 46,5.

136 . Hỗn hợp B (gồm etan và propan) có tỉ khối so 7 với H2 bằng 18,5. Để đốt cháy hoàn toàn 0,2 mol B cần phải dùng V lít A (ở đktc). Giá trị của V là A. 31,36.

B. 15,68.

C. 13,44.

D. 11,2.

Câu 50: Thực hiện crackinh V lít khí butan, thu được 1,75V lít hỗn hợp khí gồm 5 hiđrocacbon. Hiệu suất phản ứng crackinh butan là (biết các khí đo cùng điều kiện nhiệt độ và áp suất): A. 75%.

B. 25%.

C. 50%.

D. 80%. Đa ĐỀ SỐ 02 (Thời gian làm bài : 90 phút) Câu 1: Số gốc ankyl hóa trị I tạo ra từ isopentan là : A. 6.

B. 3.

C. 4.

D. 5.

Câu 2: Crackinh C4H10 (A) thu được hỗn hợp sản phẩm B gồm 5 hiđrocacbon có khối lượng mol trung bình là 32,65 gam/mol. Hiệu suất phản ứng crackinh là : A. 17,76%.

B. 16,325%.

C. 77,64%.

D. 38,82%.

Câu 3: Ankan hòa tan tốt trong dung môi nào sau đây ?

A. Benzen.

B. Nước.

C. Dung dịch NaOH. D. Dung dịch axit HCl. Câu 4: Trong các nhận xét dưới đây, nhận xét nào sai ?

A. Tất cả các ankan đều chỉ có liên kết đơn trong phân tử.

B. Tất cả các chất có công thức phân tử CnH2n+2 đều là ankan.

C. Tất cả các ankan đều có công thức phân tử CnH2n+2.

D. Tất cả các chất chỉ có liên kết đơn trong phân tử đều là ankan.

Câu 5: Đây là thí nghiệm điều chế và thu khí gì ?

Câu 49: Hỗn hợp A (gồm O2 và O3) có tỉ khối so với H2 bằng

Hoãn hôïp

CH3COONa, CaO, NaOH

khí X

33

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

A. H2.

B. C2H2.

C. O2.

D. CH4.

Câu 6: Crackinh m gam hỗn hợp X gồm ba ankan sau một thời gian thu được hỗn hợp Y chỉ chứa các hiđrocacbon.

Chia Y thành hai phần. Phần 1 dẫn qua dung dịch Br2 0,2M thấy mất màu tối đa 350 ml, khí thoát ra chiếm 44% thể tích phần 1. Phần 2 đốt cháy hoàn toàn, hấp thụ toàn bộ sản phẩm cháy vào 500 ml dung dịch Z gồm Ba(OH)2 0,5M và KOH 1,29M thì thu được 39,4 gam kết tủa, khối lượng dung dịch tăng 22,16 gam. Đốt cháy hoàn toàn m gam X rồi hấp thụ sản phẩm cháy vào 600 ml dung dịch Z thì thấy khối lượng dung dịch tăng m1 gam. Giá trị (m + m1) gần nhất với A. 75.

B. 68.

C. 80.

D. 70.

Câu 7: Cho các chất :

(P) (Q) (X) (Y) Tên thông thường của các ankan sau đây có tên tương ứng là : A. (X) : iso-pentan ; (Y) : n-butan ; (P) : iso-propan ; (Q) : n-pentan.

B. (X) : iso-pentan ; (Y) : n-butan ; (P) : iso-butan ; (Q) : n-hexan.

C. (X) : iso-butan ; (Y) : n-butan ; (P) : iso-butan ; (Q) : n-pentan.

D. (X) : iso-pentan ; (Y) : n-butan ; (P) : iso-butan ; (Q) : n-pentan.

Câu 8: Có bao nhiêu ankan là chất khí ở điều kiện thường khi phản ứng với clo (có ánh sáng, tỉ lệ mol 1:1) tạo ra 2 dẫn xuất monoclo ?

A. 5.

B. 3.

C. 2.

D. 4.

Câu 9: Trong phòng thí nghiệm có thể điều chế metan bằng cách nào sau đây ?

A. Cho nhôm cacbua tác dụng với nước.

B. Nhiệt phân natri axetat với vôi tôi xút hoặc cho nhôm cacbua tác dụng với nước.

C. Nhiệt phân natri axetat với vôi tôi xút.

D. Crackinh butan.

Câu 10: Cho ankan có công thức cấu tạo như sau : (CH3)2CHCH2C(CH3)3.

Tên gọi của ankan là : A. 2,2,4-trimetylpentan.

B. 2,4-trimetylpetan.

C. 2-đimetyl-4-metylpentan.

D. 2,4,4-trimetylpentan.

Câu 11: Khi đun nóng một ankan A để tách một phân tử hiđro, thu được hỗn hợp X có tỉ khối so với hiđro bằng 12,57. Công thức phân tử của ankan A là: A. C3H8 hoặc C4H10.

B. Chỉ C2H6.

C. C2H6 hoặc C3H8.

D. Chỉ C4H10.

Câu 12: Đốt cháy các hiđrocacbon của dãy đồng đẳng nào dưới đây thì tỉ lệ mol H2O : mol CO2 giảm khi số cacbon tăng.

A. aren.

B. anken.

C. ankan.

D. ankin.

Câu 13: Thực hiện phản ứng crackinh m gam isobutan, thu được hỗn hợp X chỉ có các hiđrocacbon. Dẫn hỗn hợp X qua dung dịch chứa 6,4 gam brom, thấy brom phản ứng hết và có 4,704 lít hỗn hợp khí Y (đktc) thoát ra. Tỉ khối 117 hơi của Y so với H2 là . Giá trị của m là 7 A. 9,28.

B. 8,70.

C. 8,12.

D. 10,44.

Câu 14: Đốt cháy hoàn toàn một hiđrocacbon X, thu được 0,11 mol CO2 và 0,132 mol H2O. Khi X tác dụng với khí clo (theo tỉ lệ số mol 1 : 1), thu được một sản phẩm hữu cơ duy nhất. Tên gọi của X là: A. 2-metylpropan.

B. 2-metylbutan.

C. etan.

D. 2,2-đimetylpropan.

Câu 15: Crackinh m gam butan thu được hỗn hợp khí X (gồm 5 hiđrocacbon). Cho toàn bộ X qua bình đựng dung dịch nước brom dư, thấy khối lượng bình brom tăng 5,32 gam và còn lại 4,48 lít (đktc) hỗn hợp khí Y không bị hấp thụ, tỉ khối hơi của Y so với metan bằng 1,9625. Để đốt cháy hoàn toàn m gam hỗn hợp X trên cần dùng V lít khí O2 (đktc). Giá trị của V là A. 17,92 lít.

B. 26,88 lít.

C. 13,36 lít.

D. 29,12 lít.

Câu 16: Đốt cháy hoàn toàn 40,0 ml hỗn hợp X gồm C3H6, CH4, CO (số mol CO gấp hai lần số mol CH4), thu được 48 ml CO2 (các thể tích khí được đo ở cùng điều kiện nhiệt độ và áp suất). Tỉ khối của X so với khí hiđro là: A. 25,8.

B. 12,9.

C. 22,2.

D. 11,1.

34

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

Câu 17: Ankan nào sau đây chỉ cho 1 sản phẩm thế duy nhất khi tác dụng với Cl2 (as) theo tỉ lệ mol (1 : 1): CH3CH2CH3 (a), CH4 (b), CH3C(CH3)2CH3 (c), CH3CH3 (d), CH3CH(CH3)CH3 (e) A. (a), (b), (c), (e), (d). B. (b), (c), (d).

C. (c), (d), (e).

D. (a), (e), (d).

Câu 18: Ankan X có công thức cấu tạo như sau : C2H5 CH3

C CH3

CH2

CH

CH2

CH3

CH3

Tên gọi của X là : A. 2,4-đietyl-2-metylhexan.

B. 3-etyl-5,5-đimetylheptan.

C. 3,3,5-trimetylheptan.

D. 2-metyl-2,4-đietylhexan.

Câu 19: Các ankan không tham gia loại phản ứng nào ?

A. Phản ứng cháy.

B. Phản ứng cộng.

C. Phản ứng thế.

D. Phản ứng tách.

Câu 20: Khi được chiếu sáng, hiđrocacbon nào sau đây tham gia phản ứng thế với clo theo tỉ lệ mol 1:1, thu được nhiều dẫn xuất monoclo là đồng phân cấu tạo của nhau nhất?

A. butan.

B. pentan.

C. neopentan.

D. isopentan.

Câu 21: Nạp một hỗn hợp khí có 20% thể tích ankan A (CnH2n+2) và 80% thể tích O2 (dư) vào khí nhiên kế. Sau khi cho nổ rồi cho hơi nước ngưng tụ ở nhiệt độ ban đầu thì áp suất trong khí nhiên kế giảm đi 2 lần. Công thức phân tử của ankan A là: A. C2H6.

B. C4H10.

C. CH4.

D. C3H8 .

Câu 23: Không thể điều chế CH4 bằng phản ứng nào ?

A. Nung natri axetat với vôi tôi xút.

B. Canxi cacbua tác dụng với nước.

C. Nhôm cacbua tác dụng với nước.

D. Nung muối natri malonat với vôi tôi xút.

Câu 24: Trộn 2 thể tích bằng nhau của C3H8 và O2 rồi bật tia lửa điện đốt cháy hỗn hợp. Sau phản ứng làm lạnh hỗn hợp (để hơi nước ngưng tụ) rồi đưa về điều kiện ban đầu. Thể tích hỗn hợp sản phẩm khi ấy (V2) so với thể tích hỗn hợp ban đầu (V1) là : A. V2 : V1 = 7 : 10.

B. V2 = 0,5V1.

C. V2 > V1.

D. V2 = V1.

Câu 25: Tiến hành nhiệt phân hexan (giả sử chỉ xảy ra phản ứng cracking ankan) thì thu được hỗn hợp X. Trong X có chứa tối đa bao nhiêu chất có công thức phân tử khác nhau?

A. 9.

B. 7.

C. 8.

D. 6.

Câu 26: Thực hiện phản ứng crackinh hoàn toàn m gam pentan (giả sử chỉ xảy ra phản ứng crackinh ankan với hiệu suất là 100%), thu được hỗn hợp khí X. Dẫn X vào bình đựng dung dịch Br2 dư thấy khối lượng bình tăng 10,5 gam, đồng thời thể tích khí giảm 60%. Khí thoát ra khỏi bình có tỉ khối so với hiđro là 9,75. Giá trị của m là: A. 16,2.

B. 18,0.

C. 12,96.

D. 14,4.

Câu 27: Có bao nhiêu đồng phân cấu tạo có công thức phân tử là C4H9Cl ?

A. 5 đồng phân.

B. 6 đồng phân.

C. 4 đồng phân.

D. 3 đồng phân.

Câu 28: Đốt cháy hoàn toàn một hợp chất hữu cơ X cần 7,84 lít O2 (đktc). Sản phẩm cháy gồm cháy hấp thụ hết vào bình đựng dung dịch Ba(OH)2, thấy có 19,7 gam kết tủa xuất hiện và khối lượng dung dịch giảm 5,5 gam. Lọc bỏ kết tủa, đun nóng nước lọc lại thu được 9,85 gam kết tủa nữa. CTPT của X là : A. C3H8.

B. C2H6O. C. C2H6O2.

D. C2H6.

Câu 29: Ankan X là chất khí ở nhiệt độ thường, khi cho X tác dụng với clo (as), thu được một dẫn xuất monoclo và 2 dẫn xuất điclo. Tên gọi của X là: A. isobutan.

B. metan.

C. etan.

D. propan.

Câu 30: Hiđrocacbon X tác dụng với brom, thu được dẫn xuất monobrom duy nhất có tỉ khối hơi so với H2 bằng 75,5. Chất X là A. but-1-en.

B. 2-metylbutan.

C. 2,2-đimetylpropan.

D. pentan.

Câu 31: Để đơn giản ta xem xăng là hỗn hợp các đồng phân của hexan và không khí gồm 80% N2 và 20% O2 (theo thể tích). Tỉ lệ thể tích xăng (hơi) và không khí cần lấy là bao nhiêu để xăng được cháy hoàn toàn trong các động cơ đốt trong ?

A. 1 : 9,5.

B. 1 : 47,5.

C. 1 : 48.

D. 1 : 50.

Câu 32: Hợp chất 2,2-đimetylpropan có thể tạo thành bao nhiêu gốc hóa trị I ?

A. 2 gốc.

B. 3 gốc.

C. 1 gốc.

D. 4 gốc.

35

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

Câu 33: Cho iso-pentan tác dụng với Br2 theo tỉ lệ 1 : 1 về số mol trong điều kiện ánh sáng khuếch tán thu được sản phẩm chính monobrom có công thức cấu tạo là A. (CH3)2CHCH2CH2Br. B. CH3CH2CBr(CH3)2.

C. CH3CHBrCH(CH3)2.

D. CH3CH(CH3)CH2Br. Câu 34: Có bao nhiêu đồng phân cấu tạo có công thức phân tử là C6H14 ?

A. 6 đồng phân.

B. 3 đồng phân.

C. 5 đồng phân.

D. 4 đồng phân.

Câu 35: Cho các chất sau : C2H6 (I); C3H8 (II); n-C4H10 (III); i-C4H10 (IV) Nhiệt độ sôi tăng dần theo dãy là : A. (III) < (IV) < (II) < (I).

B. (III) < (IV) < (II) < (I).

C. (I) < (II) < (III) < (IV).

D. (I) < (II) < (IV) < (III).

Câu 36: Khi được chiếu sáng, hiđrocacbon nào sau đây tham gia phản ứng thế với clo theo tỉ lệ mol 1 : 1, thu được ba dẫn xuất monoclo là đồng phân cấu tạo của nhau?

A. isopentan.

B. pentan.

C. neopentan.

D. butan.

Câu 37: Crackinh 4,4 gam propan được hỗn hợp X (gồm 3 hiđrocacbon). Dẫn X qua nước brom dư thấy khí thoát ra (Y) có tỉ khối so với H2 là 10,8. Hiệu suất crackinh là : A. 80%.

B. 75%.

C. 60%.

D. 90%.

Câu 38: Khi clo hóa một ankan thu được hỗn hợp 2 dẫn xuất monoclo và 4 dẫn xuất điclo. Công thức cấu tạo ankan là A. (CH3)2CHCH2CH2CH3.

B. CH3CH2CH2CH3.

C. (CH3)2CHCH2CH3.

D. CH3CH2CH3.

Câu 39: Khi crackinh hoàn toàn một thể tích ankan X, thu được ba thể tích hỗn hợp Y (các thể tích khí đo ở cùng điều kiện nhiệt độ và áp suất); tỉ khối của Y so với H2 bằng 12. Công thức phân tử của X là : A. C5H12.

B. C6H14.

C. C4H10.

D. C3H8.

Câu 40: Trong các chất dưới đây, chất nào có nhiệt độ sôi thấp nhất ?

A. Butan.

B. Etan.

C. Propan.

D. Metan.

Câu 41: Crackinh 40 lít n-butan, thu được 56 lít hỗn hợp A gồm H2, CH4, C2H4, C2H6, C3H6, C4H8 và một phần nbutan chưa bị crackinh (các thể tích khí đo ở cùng điều kiện nhiệt độ và áp suất). Hiệu suất phản ứng tạo ra hỗn hợp A là : A. 20%.

B. 20%.

C. 40%.

D. 80%.

Câu 42: Sản phẩm của phản ứng thế clo (1 : 1, ánh sáng) vào 2,2-đimetylpropan là: (1) CH3C(CH3)2CH2Cl (2) CH3C(CH2Cl)2CH3 (3) CH3ClC(CH3)3 A. (2); (3).

B. (1).

C. (2).

D. (1); (2).

Câu 43: Khi cho 2-metylbutan tác dụng với Cl2 theo tỉ lệ mol 1 : 1 thì tạo ra sản phẩm chính là A. 2-clo-2-metylbutan. B. 2-clo-3-metylbutan. C. 1-clo-3-metylbutan. D. 1-clo-2-metylbutan.

Câu 44: Khi clo hóa hỗn hợp 2 ankan, người ta chỉ thu được 3 sản phẩm thế monoclo. Tên gọi của 2 ankan đó là : A. iso-butan và n-pentan.

B. neo-pentan và etan.

C. etan và propan.

D. propan và iso-butan.

Câu 45: Iso-hexan tác dụng với clo (có chiếu sáng) có thể tạo tối đa bao nhiêu dẫn xuất monoclo ?

A. 5.

B. 6.

C. 4.

D. 3.

Câu 46: Hợp chất hữu cơ X có tên gọi là: 2-clo-3-metylpentan. Công thức cấu tạo của X là: A. CH3CH2CH(Cl)CH(CH3)2.

B. CH3CH2CH(CH3)CH2CH2Cl. C. CH3CH(Cl)CH3CH(CH3)CH3.

D. CH3CH(Cl)CH(CH3)CH2CH3.

Câu 47: Đốt cháy hoàn toàn 3,6 gam một hiđrocacbon X bằng O2 (dư). Toàn bộ sản phẩm cháy đem hấp thụ vào một lượng dung dịch Ba(OH)2, thu được 39,4 gam kết tủa và khối lượng dung dịch giảm 23 gam so với lượng Ba(OH)2 ban đầu. Biết X tác dụng với Cl2 (tỉ lệ 1 : 1, có ánh sáng) thu được 4 sản phẩm monoclo. Hiđro hóa hiđrocacbon Y mạch hở thì thu được X. Số chất của Y phù hợp là: A. 4.

B. 5.

C. 9.

D. 7.

Câu 48: Trộn một hiđrocacbon X với lượng O2 vừa đủ để đốt cháy hết X, được hỗn hợp A ở 0oC và áp suất P1. Đốt cháy hoàn toàn X, thu được hỗn hợp sản phẩm B ở 218,4oC có áp suất P2 gấp 2 lần áp suất P1. Công thức phân tử của X là : A. C3H8.

B. C2H6.

C. C3H6.

D. C4H10.

36

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

Câu 49: Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp X gồm hai hiđrocacbon thuộc cùng dãy đồng đẳng rồi hấp thụ hết sản phẩm cháy vào bình đựng nước vôi trong dư thu được 25 gam kết tủa và khối lượng nước vôi trong giảm 7,7 gam. CTPT của hai hiđrocacon trong X là : A. C2H6 và C3H8.

B. C3H8 và C4H10.

C. CH4 và C2H6.

D. C4H10 và C5H12.

Câu 50: 0,1 mol hiđrocacbon X tác dụng với tối đa 42,6 gam khí clo khi có ánh sáng mặt trời. Tên của X là : A. etan.

B. but-2-in.

C. propilen.

D. metan.

1A 11D 21C 31B 41A

2C 12C 22C 32D 42B

3A 13D 23C 33D 43A

4A 14C 24C 34A 44A

5A 15A 25B 35A 45B

6D 16B 26B 36B 46D

ĐÁP ÁN ĐỀ SỐ 01 7C 8B 9D 17B 18B 19C 27D 28D 29C 37B 38B 39C 47A 48D 49B

10C 20B 30D 40B 50A

1C 11C 21A 31B 41C

2C 12C 22D 32C 42B

3A 13B 23C 33B 43A

4D 14D 24A 34C 44C

5D 15D 25A 35D 45C

6A 16B 26D 36B 46D

ĐÁP ÁN ĐỀ SỐ 02 7D 8B 9B 17B 18C 19B 27C 28D 29C 37A 38D 39A 47D 48B 49A

10A 20D 30C 40D 50A

37

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm Hóa học hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

HIĐROCACBON KHÔNG NO

CHUYÊN ĐỀ 3 :

A. HỆ THỐNG CÂU HỎI CỦNG CỐ KIẾN THỨC Câu 1 : a. Nêu khái niệm về hiđrocacbon không no và lấy ví dụ minh họa. b. Viết các đồng phân mạch hở, có công thức phân tử lần lượt là C4H8, C5H10, C4H6, C5H8, C6H10 (ankin).

Câu 2 : a. Trình bày cách gọi tên anken, ankađien, ankin theo danh pháp quốc tế, lấy ví dụ minh họa. b. Hoàn thành thông tin còn thiếu trong các bảng sau : Bảng 1 Công thức cấu tạo Danh pháp quốc tế Danh pháp thường CH 2 = CH 2 CH 2 = CH − CH3

Isobutilen CH ≡ CH

buta-1,3-đien Isopren but-1-en-3-in Bảng 2 Danh pháp quốc tế

Công thức cấu tạo CH2

CH

CH3

CH2

C

CH3

CH

CH3

CH3 CH2

CH

CH2

CH3

C

CH

C

CH2

CH2

CH3

CH3

C

C

CH2

CH3

3-metylbut-1-in

3-metylbut-2-en.

2,4,4-trimetylpent-2-en

1

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm Hóa học hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

3,3-đimetylbut-1-in

2-metylhex-3-in

Câu 3 : Cho các chất : (1) etilen; (2) propilen; (3) buta-1,3-đien; (4) isopren; (5) axetilen; (6) propin; (7) but-2-in.

Viết phương trình hóa học xảy ra khi : a. Các chất (1), (3), (5) phản ứng với H2 dư (to, Ni). b. Các chất (2), (4), (6) phản ứng với dung dịch Br2 dư. c. Các chất (1), (2), (5), (6) phản ứng với H2O (to, xt). d. Trùng hợp các chất (1), (4), (5). e. Các chất (5), (6), (7) phản ứng với AgNO3/NH3.

Câu 4 : Hoàn thành các phản ứng theo sơ đồ sau (viết phản ứng tạo ra sản phẩm chính, ghi rõ điều kiện phản ứng) : CH 4

C4 H 9 Cl

(19)

(16)

(18)

Cao su Buna (13)

(15)

C4 H 3 Ag (10)

(12)

C2 Ag2

C2 H 5 Cl

(4)

(1)

(9)

PE

(6)

(3)

(7)

C4 H10 ←  C4 H8 ←  C4 H 6 ←  C4 H 4 ←  C2 H2  → C2 H 4  → C2 H 6 (17)

(20)

C4 H 9 Cl

(14)

C4 H 9 OH

(11)

C4 H 6 Br4

C4 H 4 Br6

(2)

(8)

(5)

C6 H 6

C2 H 4 (OH)2 C2 H 4

Câu 5 : Cho các chất sau : CaC2, CH4, C2Ag2, Al4C3, C2H5OH, CH3CH2CH2CH3. Những chất nào có thể điều chế trực tiếp ra C2H2, C2H4, CH2=CH-CH=CH2? Viết phương trình phản ứng.

HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI Câu 1 : a. Hiđrocacbon không no là những hiđrocacbon trong phân tử có một hay nhiều liên kết π .

Ví dụ : CH 2 = CH 2 ; CH 2 = CH − CH = CH2 ; CH ≡ CH.

ankin anken

ankeñien

b.

C4H8 CH2

CH

CH2

CH3

CH3

H3C C

C cis

H

H

H3C

C

CH2

C

C H

CH3

H

trans

CH3

CH3

C5H10 CH2

CH

CH2

CH2

CH3

C2H5

H3C C

C

cis H

2

H

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm Hóa học hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

H3C

CH2

H

CH3

CH3

trans

CH3

CH2

C

C H

C

C

C2H5

CH

CH3

CH3

CH

CH3

CH

CH2

CH

CH2

C

CH3

CH3

C4H6 Ankađien CH2

C

CH

CH3

CH2

CH

CH3

C

Ankin C

CH

CH2

CH3

C5H8 Ankin C

CH

CH2

CH2

CH3

C

CH

CH3

C

CH

C

CH2

CH3

CH3

CH3

Ankađien CH2

CH2

C

C

CH3

C

C cis

H

H H3C

trans

CH3

CH2

CH

C

C H

CH2

CH

CH2

H

CH2

CH

H3C

CH

CH2

CH

CH

C

CH3

CH2

C

CH2

CH

CH3 CH3

C

C

CH2

CH3

C6H10 (ankin) CH CH3

C CH2

CH2 C

CH2

CH2

CH3

CH3

C

CH2

CH3

CH3

C

C

CH

CH2

CH2

CH2

CH3

C

CH

CH3

3

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm Hóa học hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

CH

CH3

C

CH3

C

CH

C

CH

CH2

CH3

CH3

CH3 CH3 C

CH3

C

CH

CH3

Câu 2 : a. Danh pháp quốc tế : * Đối với anken : Vò trí + Teân maïch nhaùnh (teân goác ankyl) + Teân maïch chính + Vò trí cuûa lieân keát ñoâi + en

* Đối với ankađien Vò trí + Teân maïchnhaùnh (teân goác ankyl) + Teân maïchchính+ a +Vò trí cuûa 2 lieân keát ñoâi + ñien

* Đối với ankin Vò trí + Teân maïch nhaùnh (teân goác ankyl) + Teân maïch chính + Vò trí cuûa lieân keát ba + in

Lưu ý : Thứ tự đánh số ưu tiên trên mạch chính : Liên kết đôi hoặc liên kết ba > mạch nhánh.

Ví dụ : Công thức cấu tạo Tên gọi 1 2 3 4 but-2-en CH3

CH

CH

CH3

penta-1,3-đien

1

2

3

4

5

CH2

CH

CH

CH

CH3

CH3 4

CH3

2

3

C

C

1

CH

3,3-đimetylbut-1-in

CH3

b.

Bảng 1 Công thức cấu tạo CH 2 = CH 2

Danh pháp quốc tế eten

Danh pháp thường etilen

CH2 = CH − CH3

propen

propilen

CH 2 = C(CH 3 ) − CH3

2-metylpropen

isobutilen

CH ≡ CH CH 2 = CH − CH = CH 2

etin buta-1,3-đien

axetilen butađien

CH 2 = C(CH3 ) − CH = CH 2

2-metylbuta-1,3-đien

isopren

CH ≡ C − CH = CH 2

But-1-en-3-in

vinylaxetilen

Công thức cấu tạo CH2

4

CH

CH2

CH3

Bảng 2 Danh pháp quốc tế but-1-en

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm Hóa học hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

CH3

C

CH

2-metylbut-2-en

CH3

CH3 CH2

CH

CH2

CH3

C

CH2

CH

3-metylbuta-1,2-đien

CH2

C

penta-1,4-đien

CH3 CH3

C

C

CH2

C

CH

CH

CH3

pent-2-in

CH3

3-metylbut-1-in CH3 5

CH2

1

3

2

C

CH

4

CH3

CH3

3-metylbut-2-en.

CH3

CH3 1

CH3

2

3

C

CH

4

CH3

2,4,4-trimetylpent-2-en

5

C

CH3

CH3 CH3

4

CH3

3

C

2

C

3,3-đimetylbut-1-in

1

CH

CH3 6

5

4

3

2

1

CH3

CH2

C

C

CH

CH3

2-metylhex-3-in

CH3

Câu 3 :

5

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm Hóa học hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn o

Ni, t a. CH 2 = CH 2 + H 2  → CH3 − CH3 o

Ni, t CH 2 = CH − CH = CH 2 + 2H 2  → CH3 − CH 2 − CH 2 − CH3 o

Ni, t CH ≡ CH + 2H 2  → CH3 − CH3

b. CH 2 = CH − CH3 + Br2  → CH 2 Br − CHBr − CH3 → CH 2 Br − CBr(CH3 ) − CHBr − CH2 Br CH 2 = C(CH3 ) − CH = CH 2 + 2Br2  → CHBr2 − CBr2 − CH3 CH ≡ C − CH3 + 2Br2  o

+

H ,t c. CH 2 = CH 2 + HOH  → CH3 − CH 2 − OH

CH3 − CHOH − CH3 (spc)

H+ , t o

CH 2 = CH − CH3 + HOH

CH 2 OH − CH 2 − CH3 (spp) 2+

+

o

Hg , H , t CH ≡ CH + HOH  → CH 2 = CH − OH  → CH3 − CHO

khoâng beà n

Hg2+ , H + , t o

CH ≡ C − CH3 + HOH  → CH2 = COH − CH 3

khoâng beà n

 → CH3 − CO − CH3 t o , p, xt

d. nCH 2 = CH 2 → ( CH 2 − CH 2 )n

polietilen

t o , p, xt

nCH2 = CH − CH = CH 2 → ( CH 2 − CH = CH − CH 2 )n

polibutañien hay cao su Buna

t o , p, xt

nCH2 = C(CH3 ) − CH = CH 2 → ( CH2 − C(CH3 ) = CH − CH 2 )n

poliisopren hay cao su isopren

to

e. CH ≡ CH + 2AgNO3 + 2NH3 → CAg ≡ CAg ↓ +2NH 4 NO3 o

t CH ≡ C − CH3 + AgNO3 + NH3  → CAg ≡ C − CH3 ↓ + NH 4 NO3

CH3 − C ≡ C − CH3 + AgNO3 + NH3  →

Câu 4 :

6

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm Hóa học hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn o

t (1) CH ≡ CH + 2AgNO3 + 2NH3  → CAg ≡ CAg ↓ +2NH 4 NO3 o

xt, t (2) 3CH ≡ CH  → C6 H 6 (benzen) Pd/ PbCO , t o

3 (3) CH ≡ CH + H 2  → CH 2 = CH 2 o

t , p, xt (4) nCH 2 = CH 2 → ( CH 2 − CH2 )n

polietilen hay PE

(5) 3CH 2 = CH 2 + 2KMnO 4 + 4H 2 O  → 3CH 2 OH − CH 2 OH + 2MnO2 + 2KOH o

t , Ni (6) CH 2 = CH 2 + H2  → CH3 − CH3 as (7) CH3 − CH3 + Cl2  → CH3 − CH2 Cl + HCl 1:1 o

t , xt (8) CH3 − CH3  → CH 2 = CH 2 + H 2 NH Cl, CuCl, t o

4 (9) 2CH ≡ CH  → CH ≡ C − CH = CH 2

(10) CH ≡ C − CH = CH 2 + AgNO3 + NH3 o

t  → CAg ≡ C − CH = CH 2 ↓ + NH 4 NO3

(11) CH ≡ C − CH = CH2 + 3Br2  → CHBr2 − CBr2 − CHBr − CH 2 Br Pd/ PbCO , t o

3 (12) CH ≡ C − CH = CH 2 + H 2  → CH 2 = CH − CH = CH2 o

p, xt, t (13) nCH 2 = CH − CH = CH 2 → ( CH 2 − CH = CH − CH 2 )n

polibutañien hay cao su Buna

(14) CH 2 = CH − CH = CH 2 + 2Br2  → CH 2 Br − CHBr − CHBr − CH 2 Br o

t , Ni (15) CH 2 = CH − CH = CH2 + H 2  → CH 2 = CH − CH 2 − CH3

(16) CH 2 = CH − CH2 − CH3 + HBr  → CH3 − CHBr − CH 2 − CH3 +

o

H ,t (17) CH 2 = CH − CH 2 − CH 3 + HOH  → CH3 − CHOH − CH 2 − CH 3 o

t , Ni (18) CH 2 = CH − CH 2 − CH3 + H 2  → CH3 − CH2 − CH 2 − CH3 o

xt, t (19) CH3 − CH 2 − CH 2 − CH3  → CH 4 + CH 2 = CH − CH3 as (20) CH3 − CH 2 − CH2 − CH3 + Cl 2  → CH3 − CHCl − CH 2 − CH 3 + HCl 1:1

Câu 5 : + Các chất có thể điều chế trực tiếp ra C2H2 là CaC2, CH4, C2Ag2. Phương trình phản ứng : → Ca(OH)2 + C2 H 2 ↑ CaC2 + 2HOH  o

1500 C 2CH 4  → C2 H 2 ↑ +3H 2 ↑ laøm laïnh nhanh

C2 Ag2 + 2HCl  → C2 H 2 ↑ +2AgCl ↓

+ Các chất có thể điều chế trực tiếp ra C2H4 là C2H5OH. Phương trình phản ứng : H SO ñaëc , t o

2 4 C2 H 5 OH  → CH 2 = CH 2 ↑ + H 2 O

+ Các chất có thể điều chế trực tiếp ra CH2=CH-CH=CH2 là C2H5OH, CH3CH2CH2CH3. Phương trình phản ứng : o

t , xt 2C2 H 5OH  → CH 2 = CH − CH = CH 2 + H 2 + 2H 2 O o

t , xt CH3 − CH 2 − CH 2 − CH3  → CH 2 = CH − CH = CH 2 + 2H2

B. HỆ THỐNG CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM 1. Mức độ nhận biết Câu 1: Chọn khái niệm đúng về anken : A. Những hiđrocacbon có 1 liên kết đôi trong phân tử là anken.

B. Những hiđrocacbon mạch hở, có 1 liên kết đôi trong phân tử là anken.

C. Anken là những hiđrocacbon có liên kết ba trong phân tử.

7

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm Hóa học hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

D. Anken là những hiđrocacbon mạch hở có liên kết ba trong phân tử.

Câu 2: Anken là những hiđrocacbon không no, mạch hở, có công thức chung là A. CnH2n+2 (n ≥1).

B. CnH2n (n ≥2).

C. CnH2n-2 (n ≥2).

D. CnH2n-6 (n ≥6).

Câu 3: Ankađien là : A. hiđrocacbon có 2 liên kết đôi C=C trong phân tử.

B. hiđrocacbon mạch hở, có 2 liên kết đôi C=C trong phân tử.

C. hiđrocacbon có công thức là CnH2n-2.

D. hiđrocacbon, mạch hở có công thức là CnH2n-2.

Câu 4: Ankađien liên hợp là : A. ankađien có 2 liên kết đôi C=C liền nhau.

B. ankađien có 2 liên kết đôi C=C cách nhau 2 nối đơn.

C. ankađien có 2 liên kết đôi C=C cách nhau 1 liên kết đơn.

D. ankađien có 2 liên kết đôi C=C cách xa nhau.

Câu 5: Ankin là những hiđrocacbon không no, mạch hở, có công thức chung là A. CnH2n+2 (n ≥1).

B. CnH2n (n ≥2).

D. CnH2n-6 (n ≥6).

C. CnH2n-2 (n ≥2). (Đề thi minh họa kì thi THPT Quốc Gia, năm 2015) Câu 6: Ankin là hiđrocacbon : A. có dạng CnH2n-2, mạch hở.

B. có dạng CnH2n, mạch hở.

C. mạch hở, có 1 liên kết ba trong phân tử.

D. mạch hở, có 2 liên kết đôi trong phân tử.

Câu 7: Câu nào sau đây sai ?

A. Ankin có số đồng phân ít hơn anken tương ứng.

B. Một số ankin có đồng phân hình học.

C. Hai ankin đầu dãy không có đồng phân.

D. C4H6 có 2 đồng phân về vị trí liên kết ba.

Câu 8: Hợp chất hữu cơ nào sau đây không có đồng phân cis-trans ?

A. CHCl=CHCl. B. CH3CH2CH=C(CH3)CH3.

C. CH3CH=CHCH3.

D. CH3CH2CH=CHCH3.

Câu 9: Chất nào sau đây có đồng phân hình học ?

A. CH3 − C ≡ C − CH3 .

B. CH3 − CH = CH − CH3 .

C. CH2 Cl − CH2 Cl.

D. CH2 = CCl − CH3 .

Câu 10: Những hợp chất nào sau đây có đồng phân hình học ?

(I) CH3C≡CH (II) CH3CH=CHCH3 (III) (CH3)2CHCH2CH3 (IV) CH3CBr=CHCH3 (V) CH3CH(OH)CH3 (VI) CHCl=CH2 A. (II).

B. (II) và (VI).

C. (II) và (IV).

D. (II), (III), (IV) và (V).

Câu 11: Trước những năm 50 của thế kỷ XX, công nghiệp tổng hợp hữu cơ dựa trên nguyên liệu chính là axetilen.

Ngày nay, nhờ sự phát triển vượt bậc của công nghệ khai thác và chế biến dầu mỏ, etilen trở thành nguyên liệu rẻ tiền, tiện lợi hơn nhiều so với axetilen. Công thức phân tử của etilen là A. C2H6.

B. C2H2.

C. C2H4.

D. CH4. (Đề thi THPT Quốc Gia năm 2016) Câu 12: Trong các chất sau, chất nào là axetilen?

A. C2H2.

B. C6H6.

C. C2H6.

D. C2H4.

8

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm Hóa học hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

(Đề thi thử THPT Quốc Gia 3 – THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Thọ, năm 2016) Câu 13: Trùng hợp eten, sản phẩm thu được có cấu tạo là : A.

( CH2 = CH 2 )n .

B.

( CH2 − CH2 )n .

C.

( CH = CH )n .

D.

( CH3 − CH3 )n .

Câu 14: Oxi hoá etilen bằng dung dịch KMnO4 thu được sản phẩm là : A. MnO2, C2H4(OH)2, KOH. C. K2CO3, H2O, MnO2.

B. C2H5OH, MnO2, KOH. D. C2H4(OH)2, K2CO3, MnO2.

2. Mức độ thông hiểu Câu 15: Trong phân tử axetilen, liên kết ba giữa 2 cacbon gồm : A. 1 liên kết pi (π) và 2 liên kết xích ma (σ ).

B. 2 liên kết pi (π) và 1 liên kết xích ma (σ ).

C. 3 liên kết pi (π).

D. 3 liên kết xích ma (σ ).

Câu 16: Số lượng đồng phân cấu tạo mạch hở ứng với công thức phân tử C4H8 là : A. 2.

B. 3.

C. 4.

D. 5.

Câu 17: Số lượng đồng phân cấu tạo mạch hở ứng với công thức phân tử C5H10 là : A. 2.

B. 3.

C. 4.

D. 5.

Câu 18: C4H6 có bao nhiêu đồng phân ankađien ?

A. 2.

B. 3.

C. 4.

D. 5.

Câu 19: Số đồng phân cấu tạo là ankađien ứng với công thức C5H8 là : A. 6.

B. 3.

C. 4.

D. 5.

Câu 20: Số đồng phân cấu tạo là ankađien liên hợp ứng với công thức C5H8 là : A. 2.

B. 3.

C. 4.

D. 5.

Câu 21: Các ankin có đồng phân vị trí liên kết ba khi số cacbon trong phân tử lớn hơn hoặc bằng A. 2.

B. 3.

C. 4.

D. 5.

Câu 22: Các ankin bắt đầu có đồng phân mạch C khi số C là : A. ≥ 2.

B. ≥ 3.

C. ≥ 4.

D. ≥ 5.

Câu 23: Số lượng đồng phân cấu tạo mạch hở ứng với công thức phân tử C4H6 là : A. 2.

B. 3.

C. 4.

D. 5.

Câu 24: Số lượng đồng phân cấu tạo mạch hở ứng với công thức phân tử C5H8 là : A. 9.

B. 10.

C. 6.

D. 3.

Câu 25: Chất nào sau đây có đồng phân hình học ?

A. CH2=CH–CH=CH2.

B. CH3–CH=CH–CH=CH2.

C. CH3–CH=C(CH3)2.

D. CH2=CH–CH2–CH3. (Đề thi thử THPT Quốc Gia – Sở GD & ĐT Thanh Hóa, năm 2015) Câu 26: Cho các chất: CH2=CH–CH=CH2; CH3–CH2–CH=C(CH3)2; CH3–CH=CH–CH=CH2; CH3–CH=CH2; CH3–CH=CH–COOH. Số chất có đồng phân hình học là : A. 4.

B. 3.

C. 2.

D. 1. (Đề thi tuyển sinh Cao đẳng năm 2009) Câu 27: Cho các chất sau: CH2=CH–CH2–CH2–CH=CH2, CH2=CH–CH=CH–CH2–CH3, CH3–C(CH3)=CH–CH3, CH2=CH–CH2–CH=CH2. Số chất có đồng phân hình học là : A. 4.

B. 1.

C. 2.

D. 3. (Đề thi tuyển sinh Đại học khối A năm 2008) Câu 28: Cho các chất sau :

9

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm Hóa học hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

(1) CH2=CHC≡CH (2) CH2=CHCl (3) CH3CH=C(CH3)2 (4) CH3CH=CHCH=CH2 (5) CH2=CHCH=CH2 (6) CH3CH=CHBr Chất nào sau đây có đồng phân hình học ?

A. (2), (4), (5), (6).

B. (4), (6).

D. (1), (3), (4).

C. (2), (4), (6).

Câu 29: Cho các chất: CH3–C(CH3)=CH–CH3 (1), CH3–CH=CH–COOH (2), CH3–CH=CH–C2H5 (3), CH2=CH–CH=CH–CH3 (4), CH≡C–CH3 (5), CH3–C≡C–CH3 (6). Các chất có đồng phân hình học (cis-trans) là: C. (3), (6).

D. (1), (3), (4).

A. (2), (3), (4).

B. (1), (2), (3), (4). (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 2 – THPT Phan Bội Châu, năm 2015) Câu 30: Hợp chất ClCH=CH–CH=CHBr có bao nhiêu đồng phân hình học A. 2.

B. 6.

C. 4.

D. 3. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 1 – THPT Chúc Động – Hà Nội, năm 2015) Câu 31: Công thức phân tử của buta-1,3-đien (đivinyl) và isopren (2-metylbuta-1,3-đien) lần lượt là : A. C4H6 và C5H10.

B. C4H4 và C5H8.

C. C4H6 và C5H8.

D. C4H8 và C5H10.

Câu 32: Anken X có công thức cấu tạo: CH3–CH2–C(CH3)=CH–CH3. Tên của X là: A. isohexan.

B. 3-metylpent-3-en.

C. 3-metylpent-2-en.

D. 2-etylbut-2-en.

Câu 33: Chất X có công thức : CH 3 − CH(CH 3 ) − CH = CH 2 . Tên thay thế của X là A. 2-metylbut-3-in.

B. 2-metylbut-3-en.

C. 3-metylbut-1-in.

D. 3-metylbut-1-en.

Câu 34: Hợp chất (CH3)2C=CH–C(CH3)3 có danh pháp IUPAC là A. 2,2,4- trimetylpent-3-en.

B. 2,4-trimetylpent-2-en.

C. 2,4,4-trimetylpent-2-en.

D. 2,4-trimetylpent-3-en. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 1 – THPT Chuyên Hà Giang, năm 2015) Câu 35: Hiđrocacbon X có công thức CH3–C(C2H5)=CH–CH(CH3)2. Tên gọi của X theo danh pháp IUPAC là A. 2-etyl-4-metylpent-2-en.

B. 4-etyl-2-metylpent-3-en.

C. 3,5-đimetylhex-3-en.

D. 2,4-đimetylhex-3-en. (Đề thi thử Đại học lần 4 – THPT Chuyên ĐHSP, năm 2014) Câu 36: Cho các chất sau : (1) 2-metylbut-1-en (2) 3,3-đimetylbut-1-en (3) 3-metylpent-1-en (4) 3-metylpent-2-en Những chất nào là đồng phân của nhau ?

A. (3) và (4).

B. (1), (2) và (3).

C. (1) và (2).

D. (2), (3) và (4).

Câu 37: Một chất có công thức cấu tạo : CH3−CH2−C≡C−CH(CH3)−CH3 Tên gọi của hợp chất theo danh pháp IUPAC là : A. 5-metylhex-3-in.

B. 2-metylhex-3-in.

C. etylisopropylaxetilen.

D. 4-metylhex-3-in.

Câu 38: Cho hợp chất sau : CH3−C≡C−CH(CH3)−CH3 Tên gọi của hợp chất theo danh pháp IUPAC là : A. 2-metylpent-3-in.

B. 2-metylpent-3-in.

C. 4-metylpent-2-in.

D. 3-metylpent-2-in.

Câu 39: Theo IUPAC ankin CH3−C ≡ C−CH2−CH3 có tên gọi là : A. etylmetylaxetilen.

B. pent-3-in.

10

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm Hóa học hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

C. pent-2-in.

Câu 40: Cho hợp chất sau :

D. pent-1-in.

CH3 CH3

C

C

CH

CH3

Tên gọi của hợp chất theo danh pháp IUPAC là : A. 2,2-đimetylbut-1-in.

B. 2,2-đimetylbut-3-in.

C. 3,3-đimetylbut-1-in.

D. 3,3-đimetylbut-2-in.

Câu 41: A, B là 2 ankin đồng đẳng ở thể khí, trong điều kiện thường. Tỉ khối hơi của B so với A bằng 1,35.Vậy A, B là : A. etin; propin.

B. etin; butin.

C. propin; butin.

D. propin; pentin.

Câu 42: Hiđrocacbon A thể tích ở điều kiện thường, công thức phân tử có dạng Cx+1H3x. Công thức phân tử của A là : B. C2H6.

C. C3H6.

D. C4H8.

A. CH4.

Câu 43: Ba hiđrocacbon X, Y, Z là đồng đẳng kế tiếp, khối lượng phân tử của Z bằng 2 lần khối lượng phân tử của X. Các chất X, Y, Z thuộc dãy đồng đẳng A. ankin.

B. ankan.

C. ankađien.

D. anken.

Câu 44: Ankin X có chứa 90%C về khối lượng, mạch thẳng, có phản ứng với AgNO3/NH3. Vậy X là : A. axetilen.

B. propin.

C. but-1-in.

D. but-2-in.

Câu 45: Trong phân tử ankin X, hiđro chiếm 11,111% khối lượng. Có bao nhiêu ankin phù hợp ?

A. 1.

B. 2.

C. 3.

D. 4.

Câu 46: A, B, C là 3 ankin kế tiếp nhau trong dãy đồng đẳng có tổng khối lượng 162 đvC. Công thức A, B, C lần lượt là : A. C2H2; C3H4; C4H6.

B. C3H4; C4H6; C5H8.

C. C4H6; C3H4; C5H8.

D. C4H6; C5H8; C6H10.

Câu 47: Trong phân tử propen có số liên kết xich ma (σ) là A. 7.

B. 6.

C. 8.

D. 9.

Câu 48: Số liên kết σ và liên kết π trong phân tử vinylaxetilen: CH ≡ C–CH=CH2 lần lượt là?

C. 3 và 3.

D. 3 và 2.

A. 7 và 2.

B. 7 và 3. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 1 – THPT Quỳnh Lưu 1 – Nghệ An, năm 2015) Câu 49: Tổng số liên kết π và liên kết σ trong phân tử vinylaxetilen?

A. 7.

B. 9.

C. 8.

D. 10. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 1 – THPT Phụ Dực – Thái Bình, năm 2015) Câu 50: Hợp chất nào trong số các chất sau có 9 liên kết σ và 2 liên kết π ?

A. Buta-1,3-đien.

B. Stiren.

C. Penta-1,3-đien.

D. Vinylaxetilen. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 2 – THPT Chuyên Nguyễn Quang Diệu – Đồng Tháp, năm 2015) Câu 51: Để chuyển hoá ankin thành anken ta thực hiện phản ứng cộng H2 trong điều kiện có xúc tác : A. Ni, to.

B. Mn, to.

C. Pd/PbCO3, to.

D. Fe, to.

Câu 52: Hiđrocacbon nào sau đây khi phản ứng với dung dịch brom thu được 1,2-đibrombutan?

A. But-1-en.

B. Butan.

C. But-1-in.

D. Buta-1,3-đien.

Câu 53: Cho buta-1,3-đien phản ứng cộng với Br2 theo tỉ lệ mol 1 : 1. Số dẫn xuất đibrom (đồng phân cấu tạo và đồng phân hình học) thu được là :

11

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm Hóa học hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

A. 3.

B. 1.

C. 2.

D. 4.

Câu 54: Có hai ống nghiệm, mỗi ống chứa 1 ml dung dịch brom trong nước có màu vàng nhạt. Thêm vào ống thứ nhất 1 ml hexan và ống thứ hai 1 ml hex-1-en. Lắc đều cả hai ống nghiệm, sau đó để yên hai ống nghiệm trong vài phút. Trong các kết luận dưới đây, kết luận nào đúng ?

(1) Có sự tách lớp các chất lỏng ở cả hai ống nghiệm.

(2) Màu vàng nhạt vẫn không đổi ở ống nghiệm thứ nhất.

(3) Ở ống nghiệm thứ hai xảy ra phản ứng, ống nghiệm thứ nhất không xảy ra phản ứng.

(4) Cả hai ống nghiệm đều xảy ra phản ứng.

A. (1), (2) và (4).

B. (2) và (3).

C. (1) và (3).

D. (1), (2) và (3).

Câu 55: Trong những đồng phân mạch hở của C4H6 có bao nhiêu chất khi cộng Br2 theo tỉ lệ mol 1 : 1 thì tạo thành cặp đồng phân cis-trans?

A. 3 chất.

B. 4 chất.

C. 5 chất.

D. 6 chất.

Câu 56: Quy tắc Macopnhicop áp dụng cho trường hợp nào sau đây ?

A. Phản ứng cộng brom vào anken đối xứng.

B. Phản ứng cộng brom vào anken bất đối xứng.

C. Phản ứng cộng HBr vào anken đối xứng.

D. Phản ứng cộng HBr vào anken bất đối xứng. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 2 – THPT Hồng Lĩnh – Hà Tĩnh, năm 2015) Câu 57: Khi cho but-1-en tác dụng với dung dịch HBr, theo quy tắc Maccopnhicop sản phẩm nào sau đây là sản phẩm chính ?

A. CH3–CH2–CHBr–CH2Br. C. CH3–CH2–CHBr–CH3.

B. CH2Br–CH2–CH2–CH2Br. D. CH3–CH2–CH2–CH2Br. Câu 58: Cho 3,3-đimetylbut-1-en tác dụng với HBr. Sản phẩm chính của phản ứng là: A. 2-brom-3,3-đimetylbutan.

B. 2-brom-2,3-đimetylbutan.

C. 2,2-đimetylbutan.

D. 3-brom-2,2-đimetylbutan.

Câu 59: Anken C4H8 có bao nhiêu đồng phân khi tác dụng với dung dịch HCl chỉ cho một sản phẩm hữu cơ duy nhất ?

B. 1.

C. 3.

D. 4.

A. 2.

Câu 60: Số anken khí (ở nhiệt độ thường) khi tác dụng với dung dịch HBr chỉ cho một sản phẩm cộng là A. 1.

B. 4.

C. 2.

D. 3. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 1 – THPT Hương Khê – Hà Tĩnh, năm 2015) Câu 61: Hiđrocacbon A mạch hở, có công thức phân tử C6H12. Khi cho A tác dụng với dung dịch HBr chỉ tạo ra 1 sản phẩm monobrom duy nhất. Số đồng phân cấu tạo của A thỏa mãn điều kiện trên là: A. 4.

B. 1.

C. 3.

D. 2. (Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên Phan Bội Châu – Nghệ An, năm 2014) Câu 62: Khi cho hiđrocacbon X mạch hở (có số nguyên tử C nhỏ hơn 7) tác dụng với HBr dư, thu được sản phẩm duy nhất là dẫn xuất monobrom có mạch C không phân nhánh. Số công thức cấu tạo thỏa mãn với điều kiện của X là A. 6.

B. 4.

C. 5.

D. 3.

Câu 63: Khi cho hiđrocacbon X mạch hở (có số nguyên tử C nhỏ hơn 7) tác dụng với HBr dư, thu được sản phẩm duy nhất là dẫn xuất monobrom. Số công thức cấu tạo thỏa mãn với điều kiện của X là A. 6.

B. 4.

C. 5.

D. 3. (Đề thi thử Đại học lần 3 – THPT Chuyên Đại học Vinh, năm 2009) Câu 64: Chất X mạch hở có công thức phân tử là C4H6. Khi cho X tác dụng với HBr theo tỉ lệ mol 1 : 1 thu được tối đa 3 sản phẩm cộng. Chất X là : A. buta-1,3-đien.

B. but-1-in.

C. butin-2.

D. vinylaxetilen.

Câu 65: Cho etilen tác dụng với dung dịch H2SO4 loãng, nóng, sản phẩm chính là :

12

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm Hóa học hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

A. CH3CH2OH. B. CH3CH2SO4H. C. CH3CH2SO3H. D. CH2=CHSO4H. Câu 66: Hiđrat hóa 2 anken chỉ tạo thành 2 ancol. Hai anken đó là : A. 2-metylpropen và but-1-en.

B. propen và but-2-en.

C. eten và but-2-en.

D. eten và but-1-en.

Câu 67: Hiđrat hóa 2 anken chỉ tạo thành 4 ancol. Hai anken đó là : A. 2-metylpropen và but-1-en.

B. propen và but-2-en.

C. eten và but-2-en.

D. eten và but-1-en. o

t , xt Câu 68: Cho phản ứng : C2H2 + H2O  → A A là chất nào dưới đây ?

A. CH2=CHOH. B. CH3CHO. C. CH3COOH. D. C2H5OH. Câu 69: Có bao nhiêu đồng phân ankin C5H8 tác dụng được với dung dịch AgNO3/NH3 tạo kết tủa?

A. 3.

B. 2.

C. 4.

D. 1.

Câu 70: Có bao nhiêu đồng phân ankin có công thức phân tử C6H10 tác dụng được với dung dịch AgNO3/NH3 tạo ra kết tủa màu vàng nhạt ?

A. 4.

B. 5.

C. 3.

D. 2.

Câu 71: Trùng hợp hiđrocacbon nào sau đây tạo ra polime dung để sản xuất cao su isopren?

A. Penta-1,3-đien.

B. But-2-en.

C. 2-metylbuta-1,3-đien.

D. Buta-1,3-đien. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 1 – THPT Đinh Chương Dương – Thanh Hóa, năm 2015) Câu 72: Làm thí nghiệm như hình vẽ: Hiện tượng xảy ra trong ống nghiệm (2) là A. Có kết tủa vàng nhạt.

B. Có kết tủa trắng.

C. Có bọt khí và kết tủa.

D. Có bọt khí.

Câu 73: Trong số các hiđrocacbon mạch hở sau : C4H10, C4H6, C4H8, C3H4, những hiđrocacbon nào có thể tạo kết tủa với dung dịch AgNO3/NH3 ?

A. C4H10 , C4H8.

B. C4H6, C3H4.

C. Chỉ có C4H6.

D. Chỉ có C3H4.

Câu 74: Cho các chất : but-1-en, but-1-in, buta-1,3-đien, vinylaxetilen, isobutilen. Có bao nhiêu chất trong số các chất trên khi phản ứng hoàn toàn với khí H2 dư (xúc tác Ni, đung nóng) tạo ra butan ?

A. 5.

B. 6. C. 3. D. 4.

Câu 75: X1, X2, X3 là 3 anken có công thức phân tử C4H8. Hiđro hóa hoàn toàn X1, X2, X3 thì X1 và X2 cho cùng một sản phẩm; X3 cho ankan khác. Mặt khác, cho X1, X2, X3 cùng tác dụng với HCl, thì X1 cho một sản phẩm; X2, X3 đều cho hai sản phẩm. Vậy X1, X2 và X3 tương ứng là: A. but-2-en, isobutilen và but-1-en.

B. but-2-en, but-1-en và isobutilen.

C. cis-but-2-en, trans-but-2-en và but-1-en.

D. cis-but-2-en, trans-but-2-en và isobutilen. (Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Thái Phiên – Hải Phòng, năm 2013) Câu 76: Chất nào trong 4 chất dưới đây có thể tham gia cả 4 phản ứng : Phản ứng cháy trong oxi, phản ứng cộng brom, phản ứng cộng hiđro (xúc tác Ni, to), phản ứng thế với dung dịch AgNO3 /NH3 ?

A. etan.

B. etilen.

C. axetilen.

D. isobutan.

13

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm Hóa học hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

Câu 77: Trong số các hiđrocacbon mạch hở có tỉ khối so với H2 bằng 20, thì số lượng chất làm mất màu dung dịch thuốc tím là: A. 1 chất.

B. 2 chất.

C. 3 chất.

D. 4 chất. (Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên KHTN Hà Nội, năm 2012) Câu 78: Cho các chất sau: đivinyl, toluen, etilen, stiren, vinylaxetilen, propilen, benzen. Số chất làm mất màu dung dịch KMnO4 ở nhiệt độ thường là: A. 4.

B. 5.

C. 7.

D. 6. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 1 – THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Thọ, năm 2015) Câu 79: Hiện tượng quan sát được khi sục khí etilen lần lượt vào ống nghiệm thứ (1) chứa dung dịch KMnO4; ống thứ (2) chứa dung dịch AgNO3 là: A. Ống nghiệm (1) mất màu và xuất hiện kết tủa màu đen, ống nghiệm (2) có kết tủa vàng.

B. Ống nghiệm (1) mất màu và xuất hiện kết tủa màu đen, ống nghiệm (2) không có hiện tượng.

C. Ống nghiệm (1) không có hiện tượng , ống nghiệm (2) có kết tủa vàng.

D. Cả 2 ống nghiệm đều không có hiện tượng (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 2 – THPT Trực Ninh – Nam Định, năm 2015) Câu 80: Cho các chất sau: metan, etilen, but-2-in và axetilen. Kết luận nào sau đây là đúng ?

A. Có 3 chất làm mất màu dung dịch Br2.

B. Có 2 chất tạo kết tủa với dung dịch AgNO3 trong NH3 đun nóng.

C. Cả 4 chất đều làm mất màu dung dịch Br2.

D. Không có chất nào làm mất màu dung dịch KMnO4. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 1 – THPT Hồng Lĩnh – Hà Tĩnh, năm 2015) Câu 81: Cho các phương trình hóa học : CH3−C≡CH + H2O CH3−C≡CH

2+

o

Hg , t CH3−CH2−CHO (spc) → to

+ AgNO3 + NH3  → CH3−C≡CAg ↓ + NH4NO3

CH3−C≡CH +

Ni,t o

2H2  →

CH3CH2CH3

(1) (2) (3)

CH3

3CH3−C≡CH

xt, t o , p

→

(4) H3C

CH3

Các phương trình hóa học viết sai là : A. (3).

B. (1).

C. (1), (3).

D. (3), (4).

Câu 82: Phương pháp nào sau đây là tốt nhất để phân biệt khí CH4 và khí C2H4 ?

A. Dựa vào tỉ lệ về thể tích khí O2 tham gia phản ứng cháy.

B. Sự thay đổi màu của nước brom.

C. So sánh khối lượng riêng.

D. Phân tích thành phần định lượng của các hợp chất.

Câu 83: Để phân biệt etan và eten, dùng phản ứng nào là thuận tiện nhất ?

A. Phản ứng đốt cháy.

B. Phản ứng với hiđro.

C. Phản ứng với nước brom.

D. Phản ứng trùng hợp.

Câu 84: Để làm sạch etilen có lẫn axetilen, ta cho hỗn hợp đi qua dung dịch nào sau đây ?

A. Dung dịch brom dư.

B. Dung dịch KMnO4 dư.

C. Dung dịch AgNO3/NH3 dư.

D. các cách trên đều đúng.

Câu 85: Để phân biệt but-1-in và but-2-in người ta dùng thuốc thử sau đây ?

A. Dung dịch KMnO4/H2SO4. B. Dung dịch AgNO3/NH3.

C. Dung dịch Br2.

D. Dung dịch H2SO4, HgsO4.

Câu 86: Để phân biệt 3 khí C2H4, C2H6, C2H2 người ta dùng các thuốc thử là :

14

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm Hóa học hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

A. dung dịch KMnO4.

B. dung dịch H2SO4.

C. dung dịch AgNO3/NH3, sau đó là dung dịch Br2.

D. Dung dịch AgNO3/NH3.

Câu 87: Để phân biệt các khí propen, propan, propin có thể dùng thuốc thử là : A. Dung dịnh KMnO4.

B. Dung dịch Br2.

C. Dung dịch AgNO3/NH3.

D. Dung dịch Br2, dung dịch AgNO3/NH3.

Câu 88: Phương pháp điều chế etilen trong phòng thí nghiệm là: A. Đun C2H5OH với H2SO4 đặc ở 170oC .

B. Crackinh ankan.

C. Tách H2 từ etan.

D. Cho C2H2 tác dụng với H2, xúc tác Pd/PbCO3. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Chuyên KHTN Huế, năm 2013) Câu 89: Trong phòng thí nghiệm, khi điều chế C2H4 từ C2H5OH và dung dịch H2SO4 đặc ở 170oC, khí sinh ra có lẫn SO2 và CO2. Dùng dung dịch nào sau đây có để loại bỏ tạp chất, thu C2H4 tinh khiết ?

A. dd KMnO4.

B. dd NaOH. C. dd Na2CO3.

D. dd Br2. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 1 – THPT Hồng Lĩnh – Hà Tĩnh, năm 2015) Câu 90: Chất nào sau đây không điều chế trực tiếp được axetilen ?

A. Ag2C2.

B. CH4.

C. Al4C3.

D. CaC2.

3. Mức độ vận dụng Câu 91: Tổng số liên kết đơn trong một phân tử anken (công thức chung CnH2n) là: A. 3n.

B. 3n – 1.

C. 3n – 2.

D. 4n.

Câu 92: Tổng số liên σ trong một phân tử anken (công thức chung CnH2n) là : A. 3n.

B. 3n – 1.

C. 3n – 2.

D. 4n.

Câu 93: X là hiđrocacbon có công thức phân tử là C3H6. Số công thức cấu tạo của X là: A. 1.

B. 3.

C. 2.

D. 4. (Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Lương Đắc Bằng – Thanh Hóa, năm học 2013 – 2014) Câu 94: Chất hữu cơ X mạch hở, có công thức phân tử C4H8. Số đồng phân của X là : A. 5.

B. 4.

C. 6.

D. 3.

Câu 95: Chất hữu cơ X mạch hở, có công thức phân tử C5H10. Số đồng phân của X là: A. 10.

B. 11.

C. 6.

D. 5.

Câu 96: Số lượng đồng phân cấu tạo ứng với công thức phân tử C5H10 là : A. 2.

B. 10.

C. 11.

D. 5.

Câu 97: Số đồng phân thuộc loại ankađien ứng với công thức phân tử C5H8 là : A. 4.

B. 5.

C. 6.

D. 7.

Câu 98: Có bao nhiêu đồng phân cấu tạo mạch hở của C5H8 khi tác dụng với H2 dư (Ni, to), thu được sản phẩm là isopentan?

A. 3.

B. 1.

C. 4.

D. 2. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Đông Hiếu – Nghệ An, năm 2012) Câu 99: X là anken, hiđro hóa hoàn toàn X cho ankan có 4 nguyên tử cacbon trong phân tử. Mặt khác, cho X tác dụng với HCl thì cho một sản phẩm duy nhất. X là A. isobutilen.

B. but-2-en.

C. but-2-en và but-1-en.

D. but-1-en. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 4 – THPT Việt Yên – Bắc Giang, năm 2015) Câu 100: Hỗn hợp X gồm hiđro và các hiđrocacbon no, không no. Cho X vào bình có niken xúc tác, đun nóng bình một thời gian, thu được hỗn hợp Y. Phát biểu nào sau đây sai ?

A. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp X cho số mol CO2 và số mol nước luôn bằng số mol CO2 và số mol nước khi đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp Y.

15

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm Hóa học hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

B. Số mol oxi tiêu tốn để đốt hoàn toàn hỗn hợp X luôn bằng số mol oxi tiêu tốn khi đốt hoàn toàn hỗn hợp Y. C. Số mol X – Số mol Y = Số mol H2 tham gia phản ứng.

D. Khối lượng phân tử trung bình của hỗn hợp X bằng khối lượng phân tử trung bình của hỗn hợp Y. Câu 101: Cho hỗn hợp tất cả các đồng phân mạch hở của C4H8 tác dụng với H2O (H+, to) thu được tối đa bao nhiêu sản phẩm cộng ?

A. 2.

B. 4.

C. 6.

D. 5.

Câu 102: Cho các đồng phân anken mạch nhánh của C5H10 hợp nước (xúc tác H+). Số sản phẩm hữu cơ thu được là A. 6.

B. 7.

C. 5.

D. 4.

Câu 103: Hiđrocacbon X có công thức phân tử C6H10. X tác dụng với dung dịch AgNO3 trong dung dịch NH3 tạo kết tủa vàng. Khi hiđro hoá hoàn toàn X thu được 2,2-đimetylbutan. X là B. 3,3-đimetylpent-1-in.

A. 3,3-đimetylbut-1-in.

C. 2,2-đimetylbut-3-in.

D. 2,2-đimetylbut-2-in. (Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên Lý Tự Trọng – Cần Thơ, năm 2014) Câu 104: X là hiđrocacbon có các tính chất sau: Tác dụng với dung dịch brom, tác dụng với dung dịch AgNO3/NH3, tác dụng với H2 có thể tạo ra buta-1,3-đien. X là: A. But -1-in.

B. Vinylaxetilen.

C. But-1-en.

D. But-2-in. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 1 – THPT Đặng Thúc Hứa – Nghệ An, năm 2015) Câu 105: Hợp chất hữu cơ X mạch hở có công thức phân tử C4Hx; X tác dụng với dung dịch AgNO3/NH3 tạo kết tủa màu vàng. Số công thức cấu tạo phù hợp với X là: A. 3.

B. 5.

C. 4.

D. 2. (Đề thi thử Đại học lần 7 – THPT Ngô Gia Tự – Vĩnh Phúc, năm 2013) Câu 106: Cho phản ứng: KMnO4 + CH3CH=CH2 + H2O → CH3CH(OH)-CH2OH + KOH + MnO2.

Tỉ lệ mol của chất bị oxi hóa và chất bị khử trong phương trình phản ứng trên là: A. 2 : 3.

B. 4 : 3.

C. 3 : 2.

D. 3 : 4. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 2 – THPT Chuyên Long An, năm 2015) Câu 107: Hợp chất mà không thể dùng 1 phản ứng hóa học để tạo ra butađien là: A. vinylaxetilen.

B. butan.

C. ancol etylic.

D. etilen (Đề thi thử Đại học lần 4 – THPT Chuyên Đại học Vinh, năm 2012) Câu 108: Một hỗn hợp A gồm một anken và một ankan. Đốt cháy A thu được a mol H2O và b mol CO2. Tỉ số T = a/b có giá trị trong khoảng nào ?

A. 0,5 < T < 2.

B. 1 < T < 1,5.

C. 1,5 < T < 2.

D. 1 < T < 2.

Câu 109: Để tinh chế C2H2 có lẫn tạp chất là CH4, SO2, C2H4 và CO2 thì người ta dùng những hóa chất nào sau đây?

A. KOH, HCl. B. Br2, HCl. C. AgNO3/NH3, HCl. D. KMnO4. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Thái Phiên – Đà Nẵng, năm 2013) Câu 110: Hỗn hợp X gồm 3 khí C2H4, C2H6, C2H2. Những dung dịch riêng biệt nào dưới đây có thể dùng để loại bỏ C2H2 và C2H4 ra khỏi hỗn hợp X? (1) dung dịch KMnO4; (2) nước brom; (3) dung dịch AgNO3/NH3; (4) dung dịch H2SO4 loãng (to); (5) dung dịch hỗn hợp H2SO4, HgSO4 (to).

A. (1), (2), (5).

B. (1); (2); (3); (4); (5).

C. (1); (2); (3); (4).

D. (1); (2); (4); (5).

Câu 111: Để nhận biết các bình riêng biệt đựng các khí không màu sau đây : SO2, C2H2, NH3 ta có thể dùng hoá chất nào sau đây ?

16

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm Hóa học hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

A. Dung dịch AgNO3/NH3.

B. Dung dịch HCl. C. Quỳ tím ẩm.

D. Dung dịch NaOH. 4. Mức độ vận dụng cao Câu 112: Chất hữu cơ X có công thức phân tử C3H5Cl. Số đồng phân của X là: A. 4.

B. 3.

C. 6.

D. 5. (Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên Bắc Ninh, năm học 2012 – 2013) Câu 113: Hợp chất hữu cơ X có công thức phân tử là C3H4ClBr. Số đồng phân mạch hở của X là: D. 12.

A. 8.

B. 10.

C. 13. (Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Thọ, năm học 2013 – 2014) Câu 114: Khi cho hiđrocacbon X mạch hở (có số nguyên tử C nhỏ hơn 7) tác dụng với HBr dư, thu được sản phẩm duy nhất là dẫn xuất monobrom. Số công thức thỏa mãn với điều kiện của X là A. 6.

B. 4.

C. 5.

D. 3. (Đề thi thử Đại học lần 3 – THPT Chuyên Đại học Vinh, năm 2009) Câu 115: Cho biết hiđrocacbon X mạch hở, có công thức Cn H 2n + 2 − 2k , thỏa mãn điều kiện sau : o

Ni, t Cn H2n + 2− 2k + kH 2  → iso − pen tan (k ≥ 2)

X có bao nhiêu công thức cấu tạo thỏa mãn điều kiện trên?

A. 3.

B. 1.

C. 4.

D. 2.

Câu 116: Hiđro hóa hoàn toàn hiđrocacbon mạch hở X thu được isopentan. Số công thức cấu tạo có thể có của X là A. 6.

B. 5.

C. 7.

D. 4.

Câu 117: Hiđrocacbon X mạch hở tác dụng được với H2 tạo ra butan. Số công thức cấu tạo của X thỏa mãn điều kiện trên là: A. 8.

B. 9.

C. 7.

D. 4.

Câu 118: Hiđro hóa hoàn toàn hiđrocacbon mạch hở X (kể cả đồng phân hình học) thu được butan. Số chất X thỏa mãn là: C. 7.

D. 6.

A. 9.

B. 10. (Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên Lê Quý Đôn – Quảng Trị, năm 2014) Câu 119: Cho isopren phản ứng cộng với HBr theo tỉ lệ mol 1:1. Số dẫn xuất monobrom tối đa thu được là D. 5.

A. 8.

B. 6.

C. 7.

Câu 120: Số cặp anken (chỉ tính đồng phân cấu tạo) ở thể khí (đkt) thoả mãn điều kiện: Khi hiđrat hoá tạo thành hỗn hợp gồm ba ancol là : A. 6.

B. 3.

C. 5.

D. 4.

Câu 121: Số cặp anken ở thể khí (đkt) thoả mãn điều kiện : Khi hiđrat hoá tạo thành hỗn hợp gồm ba ancol là : A. 6.

B. 7.

C. 5.

D. 8.

Câu 122: Cho phản ứng : CH ≡ CH + KMnO 4  → KOOC − COOK + MnO2 + KOH + H 2 O

Hệ số cân bằng trong phương trình hóa học của phản ứng trên lần lượt là : A. 3; 8; 3; 8; 2; 4.

B. 3; 8; 2; 3; 8; 8.

C. 3; 8; 8; 3; 8; 8.

D. 3; 8; 3; 8; 2; 2.

Câu 123: Cho phản ứng : R − C ≡ C − R'+ KMnO4 + H2SO4  →RCOOH + R'COOH + K2SO4 + MnSO4 + H2O

Hệ số cân bằng trong phương trình hóa học của phản ứng trên lần lượt là : A. 5; 6; 7; 5; 5; 6; 3; 4.

B. 5; 6; 9; 5; 5; 6; 3; 4.

C. 5; 6; 8; 5; 5; 6; 3; 4.

D. 5; 6; 9; 5; 5; 6; 3; 5.

Câu 124: Cho phản ứng : C6H5–CH=CH2 + KMnO4 → C6H5–COOK + K2CO3 + MnO2 + KOH + H2O Tổng hệ số (nguyên, tối giản) tất cả các chất trong phương trình hóa học của phản ứng trên là :

17

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm Hóa học hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

A. 27.

B. 31.

Câu 125: Cho sơ đồ chuyển hoá sau : o

C. 24.

D. 34.

o

+ H2 , t xt, t +Z C2 H 2  → X  → Y → Cao su buna − N Pd, PbCO3 t o , xt, p

Các chất X, Y, Z lần lượt là : A. benzen; xiclohexan; amoniac.

B. axetanđehit; ancol etylic; buta-1,3-đien.

C. vinylaxetilen; buta-1,3-đien; stiren.

D. vinylaxetilen; buta-1,3-đien; acrilonitrin.

C. PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP VỀ HIĐROCACBON KHÔNG NO I. Phản ứng cộng HBr, HCl, Br2 1. Bản chất phản ứng cộng HBr, Br2 Cn H2n + 2− 2k + kBr2  → Cn H 2n + 2 − 2k Br2k Cn H2n + 2− 2k + kHBr  → Cn H2n + 2− k Brk Cn H2n + 2− 2k + kHCl  → Cn H 2n + 2 − k Cl k

2. Phương pháp giải a. Tính lượng chất trong phản ứng Ví dụ 1: Cho hỗn hợp X gồm 0,1 mol C2H4 và 0,1 mol CH4 qua 100 gam dung dịch Br2 thấy thoát ra hỗn hợp khí Y có tỉ khối so với H2 là 9,2. Vậy nồng độ phần trăm của dung dịch Br2 là A. 12%.

B. 14%.

C. 10%.

D. 8%. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 1 – THPT Đoàn Thượng – Hải Dương, năm 2015) Ví dụ 2: Dung dịch chứa 0,15 mol brom tác dụng hết với axetilen chỉ thu được 2 chất M, N là đồng phân của nhau, trong đó M có khối lượng là 13,392 gam. Khối lượng của N là A. 14,508 gam.

B. 18,6 gam.

C. 13,392 gam. D. 26,988 gam.

Ví dụ 3: Hấp thụ hết 4,48 lít buta-1,3-đien (đktc) vào 250 ml dung dịch brom 1M, ở điều kiện thích hợp đến khi brom mất màu hoàn toàn, thu được hỗn hợp lỏng X (chỉ chứa dẫn xuất brom), trong đó khối lượng sản phẩm cộng 1,4 gấp 4 lần khối lượng sản phẩm cộng 1,2. Khối lượng sản phẩm cộng 1,2 trong X là: A. 6,42 gam. B. 12,84 gam.

C. 1,605 gam. D. 16,05 gam. (Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên Lê Quý Đôn – Quảng Trị, năm 2013) Ví dụ 4: Dẫn 2,24 lít hỗn hợp khí X gồm C2H2 và H2 (có tỉ lệ thể tích tương ứng là 2 : 3) đi qua Ni nung nóng thu được hỗn hợp Y, cho Y đi qua dung dịch Br2 dư thu được 896 ml hỗn hợp khí Z bay ra khỏi bình dung dịch Br2. Tỉ khối của Z đối với H2 bằng 4,5. Biết các khí đều đo ở đktc. Khối lượng bình Br2 tăng thêm là : A. 1,6 gam.

B. 0,8 gam.

C. 0,4 gam.

D. 0,6 gam. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 1 – THPT Tĩnh Gia 2 – Thanh Hóa, năm 2015) Ví dụ 5: Hỗn hợp X gồm C2H2 và H2 (có tỉ lệ số mol tương ứng là 1 : 2). Lấy 10,08 lít (đktc) hỗn hợp X nung nóng có xúc tác Ni, sau một thời gian thu được hỗn hợp khí Y. Dẫn hỗn hợp Y qua nước brom dư thấy bình brom tăng 3 gam và còn lại V lít (đktc) hỗn hợp khí Z không bị hấp thụ. Tỉ khối của Z so với hiđro bằng 20/6. Giá trị của V là: A. 2,80 lít.

B. 5,04 lít.

C. 8,96 lít.

D. 6,72 lít. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 2 – THPT Phan Bội Châu, năm 2015) Ví dụ 6: Hoà tan hết hỗn hợp rắn gồm CaC2, Al4C3 và Ca vào H2O thu được 3,36 lít hỗn hợp khí X có tỉ khối so với hiđro bằng 10. Dẫn X qua Ni đun nóng thu được hỗn hợp khí Y. Tiếp tục cho Y qua bình đựng nước brom dư thì thấy có 0,784 lít hỗn hợp khí Z bay ra, tỉ khối hơi so với He bằng 6,5. Các khí đo ở điều kiện tiêu chuẩn. Khối lượng bình brom tăng là A. 3,91 gam.

B. 3,45gam.

C. 2,09 gam.

D. 1,35 gam. (Đề thi chọn học sinh giỏi tỉnh Nam Định, năm 2012)

18

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm Hóa học hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

b. Tìm công thức của hiđrocacbon không no CnH2n+2-2k Ví dụ 7: Hiđrocacbon mạch hở X tác dụng với HCl theo tỉ lệ mol 1 : 1, thu được dẫn xuất Y duy nhất. Trong phân tử Y, clo chiếm 38,38% về khối lượng. Tên gọi của X là: A. etilen.

B. but-1-en.

C. but-2-en.

D. 2,3-đimetylbut-2-en. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Bắc Đông Quan – Thái Bình, năm 2013) Ví dụ 8: Cho 2,24 gam một anken X tác dụng với dung dịch Br2 dư, thu được 8,64 gam sản phẩm cộng. Công thức phân tử của anken là A. C3H6.

B. C4H8.

C. C2H4.

D. C5H10.

Ví dụ 9: Cho hiđrocacbon X phản ứng với brom (trong dung dịch) theo tỉ lệ mol 1 : 1, thu được chất hữu cơ Y (chứa 74,08% Br về khối lượng). Khi X phản ứng với HBr thì thu được hai sản phẩm hữu cơ khác nhau. Tên gọi của X là A. but-1-en.

B. but-2-en.

C. propilen.

D. propan. (Đề thi tuyển sinh Đại học khối B năm 2009) Ví dụ 10: X là một hiđrocacbon mạch hở. Cho 0,1 mol X làm mất màu vừa đủ 300 ml dung dịch Br2 1M, tạo dẫn xuất Y có chứa 90,22% Br về khối lượng. X tác dụng với dung dịch AgNO3/NH3 tạo kết tủa. Công thức cấu tạo phù hợp của X là : B. CH2=CH–CH2–C≡CH. A. CH3–CH=CH–C≡CH. C. CH2=CH–C≡CH. D. CH2=CH–CH2–CH2–C≡CH. (Đề thi thử THPT Quốc Gia – THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Thọ, năm 2016 ) Ví dụ 11: Cho hỗn hợp khí X gồm hai anken có cùng thể tích, lội chậm qua bình đựng dung dịch Br2 dư, thấy khối lượng bình tăng 12,6 gam và có 48 gam Br2 phản ứng. Số cặp chất thỏa mãn các điều kiện trên của X là A. 2.

B. 1.

C. 3.

D. 4. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 3 – THPT Chuyên Đại học Vinh – Nghệ An, năm 2015) Ví dụ 12*: Cho 0,42 lít hỗn hợp khí B gồm hai hiđrocacbon mạch hở đi chậm qua bình đựng nước brom dư. Sau phản ứng hoàn toàn thấy có 0,28 lít khí thoát ra khỏi bình và có 2 gam Br2 đã tham gia phản ứng. Biết tỉ khối hơi của B so với H2 bằng 19. Các thể tích khí đo ở đktc. Số hỗn hợp B thỏa mãn điều kiện trên là: A. 5.

B. 2.

C. 4.

D. 1.

II. Phản ứng cộng H2 2.1. Phản ứng xảy ra hoàn toàn a. Tính lượng chất trong phản ứng Ví dụ 1: Hỗn hợp X gồm C2H2 và H2, có tỉ khối so với H2 bằng 5,8. Dẫn X (đktc) qua bột Ni nung nóng cho đến khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được hỗn hợp Y. Tỉ khối của Y so với H2 là: A. 13,5.

B. 11,5.

C. 29.

D. 14,5. (Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên Nguyễn Trãi – Hải Dương, năm 2013) Ví dụ 2: Cho 10,08 lít (đktc) hỗn hợp khí X gồm C2H2 và H2 đi qua ống chứa xúc tác Ni, nung nóng thu được hỗn hợp Y chỉ chứa 3 hiđrocacbon. Tỉ khối của Y so với He là 7,125. Tính phần trăm thể tích của C2H2 trong hỗn hợp X: A. 36,73%.

B. 44,44%.

C. 62,25%.

D. 45,55%. (Đề thi thử Đại học lần 3 – THPT Chuyên Lê Quý Đôn – Quảng Trị, năm 2013) b. Tìm công thức của hiđrocacbon Ví dụ 3: Hỗn hợp X gồm hiđro và một hiđrocacbon. Nung nóng 14,56 lít hỗn hợp X (đktc) (có Ni xúc tác) đến khi phản ứng hoàn toàn, thu được hỗn hợp Y có khối lượng 10,8 gam. Biết tỉ khối của Y so với metan là 2,7 và Y có khả năng làm mất màu dung dịch brom. Công thức phân tử của hiđrocacbon là :

19

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm Hóa học hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

A. C3H6.

B. C4H6.

C. C3H4.

D. C4H8.

Ví dụ 4: Cho 3,12 gam ankin X phản ứng với 0,1 mol H2 (xúc tác Pd/PbCO3, to), thu được hỗn hợp Y chỉ có hai hiđrocacbon. Công thức phân tử của X là : A. C2H2.

B. C5H8.

C. C4H6.

D. C3H4. (Đề thi tuyển sinh Cao đẳng năm 2010) Ví dụ 5*: Hỗn hợp X gồm ankin Y và H2 có tỉ khối so với H2 là 6,7. Dẫn X đi qua bột Ni nung nóng cho đến khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được hỗn hợp Z có tỉ khối so với H2 là 16,75. Công thức phân tử của Y là: A. C4H6.

B. C5H8.

C. C3H4.

D. C2H2. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Quảng Xương 4 – Thanh Hóa, năm 2013) Ví dụ 6*: Hỗn hợp X là chất khí ở điều kiện thường gồm một hiđrocacbon Y mạch hở và H2; X có tỉ khối so với H2 bằng 4,8. Cho X qua ống chứa bột Ni rồi đun nóng để phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được hỗn hợp khí Z có tỉ khối hơi so với H2 bằng 8. Công thức phân tử của Y là : A. C4H6.

B. C3H6.

C. C3H4.

D. C4H8. (Đề thi thử Đại học lần 5 – THPT Chuyên KHTN Hà Nội, năm 2014) 2.2. Phản ứng xảy ra không hoàn toàn a. Tính lượng chất trong phản ứng Ví dụ 7: Hỗn hợp X gồm H2, C2H4 và C3H6 có tỉ khối so với H2 là 9,25. Cho 22,4 lít X (đktc) vào bình kín có sẵn một ít bột Ni. Đun nóng bình một thời gian, thu được hỗn hợp khí Y có tỉ khối so với H2 bằng 10. Tổng số mol H2 đã phản ứng là A. 0,070 mol. B. 0,015 mol. C. 0,075 mol. D. 0,050 mol. (Đề thi tuyển sinh Đại học khối A năm 2013) Ví dụ 8: Cho 22,4 lít hỗn hợp khí X (đktc) gồm CH4, C2H4, C2H2 và H2 có tỉ khối đối với H2 là 7,3 đi chậm qua ống sứ đựng bột Ni nung nóng, thu được hỗn hợp khí Y có tỉ khối đối với H2 là 73/6. Số mol H2 đã tham gia phản ứng là : A. 0,5 mol.

B. 0,4 mol.

C. 0,2 mol.

D. 0,6 mol.

Ví dụ 9: Trong một bình kín có thể tích không đổi là 2 lít, chứa hỗn hợp khí gồm 0,02 mol CH4, 0,01 mol C2H4, 0,015 mol C3H6 và 0,02 mol H2. Đun nóng bình với xúc tác Ni, các anken đều cộng hiđro với hiệu suất 60%. Sau phản ứng giữ bình ở 27,3oC, áp suất trong bình là: A. 0,702 atm. B. 0,6776 atm. C. 0,616 atm. D. 0,653 atm.

Ví dụ 10: Trộn một thể tích anken X với một thể tích H2, thu được hỗn hợp Y có tỉ khối so với H2 là 7,5. Cho Y vào bình kín có chứa sẵn một ít bột Ni (thể tích không đáng kể). Nung nóng bình một thời gian rồi đưa nhiệt độ ban đầu thì thu được hỗn hợp khí Z có tỉ khối so với H2 là 12,5. Phần trăm theo thể tích của H2 trong Z là A. 83,33%.

B. 66,67%.

C. 33,33%.

D. 16,67%. (Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Trần Phú – Thanh Hóa, năm 2014) Ví dụ 11: Một hỗn hợp gồm 2 ankin có thể tích 15,68 lít. Thêm H2 vào để được hỗn hợp có thể tích 54,88 lít. Nung X với xúc tác Ni, thu được hỗn hợp Y có thể tích giảm đi 4/7 lần so với thể tích của X. Hiệu suất phản ứng hiđro hóa là: A. 60%.

B. 75%.

C. 100%.

D. 80%. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Đức Thọ – Hà Tĩnh, năm 2013) Ví dụ 12: Trộn một thể tích H2 với một thể tích anken, thu được hỗn hợp X có tỉ khối so với He là 3,75. Đun nóng X với xúc tác Ni, thu được hỗn hợp Y có tỉ khối so với He là 4,6875. Biết các thể tích đo trong cùng một điều kiện.

Thành phần phần trăm về khối lượng của ankan trong Y là: A. 25%.

B. 40%.

C. 60%.

D. 20%. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Thuận Thành – Bắc Ninh, năm 2012)

20

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm Hóa học hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

Ví dụ 13: Hỗn hợp khí X gồm H2 và C2H4 có tỉ khối so với He là 3,75. Dẫn X qua Ni nung nóng, thu được hỗn hợp khí Y có tỉ khối so với He là 5. Hiệu suất của phản ứng hiđro hoá là A. 40%.

B. 25%.

C. 20%.

D. 50%.

Ví dụ 14: Trong một bình kín dung tích 2,24 lít chứa một ít bột Ni xúc tác và hỗn hợp khí X gồm H2, C2H4 và C3H6 (ở đktc); tỉ lệ số mol của C2H4 và C3H6 là 1 : 1. Nung nóng bình một thời gian sau đó làm lạnh tới 0oC, thu được hỗn hợp khí Y. Cho hỗn hợp Y qua bình chứa nước Br2 dư thấy khối lượng bình Br2 tăng 1,015 gam. Biết tỉ khối của X và Y so với H2 lần lượt là 7,6 và 8,445. Hiệu suất phản ứng của C2H4 là: A. 20%.

B. 25%.

C. 12,5%.

D. 40%. b. Tìm công thức của hiđrocacbon Ví dụ 15*: Hỗn hợp khí X gồm 1 anken và H2 có tỉ lệ số mol là 1 : 1, (đo ở 90oC và 1 atm). Nung nóng X với bột Ni một thời gian rồi đưa về điều kiện ban đầu được hỗn hợp khí Y có tỉ khối hơi so với H2 là 23,2. Xác định công thức phân tử của anken và hiệu suất phản ứng hiđro hóa: A. C4H8, H = 54,45%. B. C3H6, H = 75%.

C. C5H10, H = 44,83%. D. C6H12, H = 45%. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Quỳnh Lưu 1 – Nghệ An, năm 2013) III. Phản ứng thế Ag Ví dụ 1: Nhiệt phân nhanh 3,36 lít khí CH4 (đo ở đktc) ở 1500oC, thu được hỗn hợp khí T. Dẫn toàn bộ T qua dung dịch AgNO3 dư trong NH3 đến phản ứng hoàn toàn, thấy thể tích khí thu được giảm 20% so với T. Hiệu suất phản ứng nung CH4 là: A. 40,00%.

B. 20,00%.

C. 66,67%.

D. 50,00%. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Chuyên KHTN Huế, năm 2013) Ví dụ 2: Hỗn hợp X gồm propin và ankin A có tỉ lệ mol 1 : 1. Lấy 0,3 mol X tác dụng với dung dịch AgNO3/NH3 dư, thu được 46,2 gam kết tủa. Tên của A là A. Axetilen. B. But-2-in.

C. Pent-1-in. D. But-1-in. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 2 – THPT Cẩm Khê – Phú Thọ, năm 2016) Ví dụ 3: Hỗn hợp X gồm 2 ankin có số mol bằng nhau. Đốt cháy hoàn toàn 0,2 mol hỗn hợp X thu được 0,6 mol CO2. Mặt khác, cho 0,2 mol hỗn hợp X vào dung dịch AgNO3 trong NH3 dư, thu được 24,0 gam kết tủa. Vậy 2 ankin trong hỗn hợp X là : A. Propin và but-1-in.

B. axetilen và propin.

C. axetilen và but-2-in.

D. axetilen và but-1-in. (Đề thi thử Đại học lần 5 – THPT Chuyên KHTN Hà Nội, năm 2014) Ví dụ 4: Cho 1,12 lít khí hiđrocacbon X (đktc) phản ứng hoàn toàn với lượng dư dung dịch AgNO3 trong NH3, thu được 8,05 gam kết tủa. Công thức của X là A. CH3-CH2-C ≡ CH. B. CH3-C ≡ CH. C. CH ≡ CH. D. CH2=CH-C ≡ CH. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Minh Khai – Hà Tĩnh, năm 2014) Ví dụ 5: Đốt cháy hiđrocacbon A, thu được CO2 và H2O theo tỉ lệ mol 2 : 1. Lấy 1,95 gam A tác dụng với AgNO3/NH3 dư thấy xuất hiện 7,3 gam kết tủa. CTPT của A là A. C2H2.

B. C8H8.

C. C6H6.

D. C4H4. (Đề thi thử Đại học lần 3 – THPT Quỳnh Lưu 1 – Nghệ An, năm 2014) Ví dụ 6*: Đốt hoàn toàn 0,5 mol hỗn hợp 2 ankin đồng đẳng kế tiếp, sản phẩm cháy đem hấp thụ hoàn toàn vào bình đựng dung dịch chứa 0,846 mol Ca(OH)2 thì thu được kết tủa và thấy khối lượng dung dịch không thay đổi.

Mặt khác, cho 0,5 mol hỗn hợp vào dung dịch AgNO3 dư/ NH3 thì thu được m gam kết tủa. Giá trị của m là: A. 110,7 gam.

B. 96,75 gam.

C. 67,9 gam.

D. 92,1 gam. (Đề thi thử Đại học lần 3 – THPT Chuyên Nguyễn Trãi – Hải Dương, năm 2014) IV. Phản đốt cháy

21

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm Hóa học hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

2. Phương pháp giải 2.1. Sử dụng bảo toàn khối lượng, bảo toàn nguyên tố a. Tính lượng chất trong phản ứng Ví dụ 1: Đốt cháy hoàn toàn m gam hỗn hợp gồm C2H4, C3H6, C4H8, thu được 1,68 lít khí CO2 (đktc). Giá trị của m là: A. 1,15.

B. 1,05.

C. 0,95.

D. 1,25.

Ví dụ 2: Hỗn hợp X gồm metan, axetilen, propen có tỉ khối so với H2 là 13,1. Đốt cháy hoàn toàn 0,2 mol hỗn hợp X sau đó dẫn sản phẩm cháy vào bình đựng chứa dung dịch Ca(OH)2 dư, thu được 38 gam kết tủa trắng. Khối lượng dung dịch sau phản ứng thay đổi bao nhiêu gam so với dung dịch Ca(OH)2 là A. 22,84 gam.

B. 16,68 gam. C. 21,72 gam. D. 15,16 gam. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Chu Văn An – Thái Nguyên, năm 2013) Ví dụ 3: Hỗn hợp khí X gồm một ankan và một anken, hỗn hợp Y gồm O2 và O3. Tỉ khối của X và Y so với H2 tương ứng bằng 11,25 và 18. Đốt cháy hoàn toàn 4,48 lít hỗn hợp X cần dùng vừa đủ V lít hỗn hợp Y, thu được 6,72 lít CO2 (các thể tích đo ở đktc). Giá trị của V là A. 12,32.

B. 10,45.

C. 16,8.

D. 11,76.

Ví dụ 4: Dẫn hỗn hợp X gồm 0,05 mol C2H2, 0,1 mol C3H4 và 0,1 mol H2 qua ống chứa Ni nung nóng một thời gian, thu được hỗn hợp Y gồm 7 chất. Đốt cháy hoàn toàn Y rồi cho sản phẩm cháy hấp thụ hết vào 700 ml dung dịch NaOH 1M, thu được dung dịch Z. Tổng khối lượng chất tan trong Z là: A. 38,2.

B. 45,6.

C. 40,2.

D. 35,8. (Đề thi thử Đại học lần 3 – THPT Chuyên Lào Cai, năm 2012) b. Tìm công thức của hiđrocacbon Ví dụ 5: Đốt cháy hoàn toàn 0,336 lít một ankađien liên hợp X, sau đó tiếp tục dẫn sản phẩm cháy qua 400 ml dung dịch Ba(OH)2 0,15M, thu được 8,865 gam kết tủa. Công thức của X là: A. C3H4.

B. C4H6.

C. C5H8.

D. C3H4 hoặc C5H8. (Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên KHTN Huế, năm 2012) Ví dụ 6: Đốt cháy hoàn toàn 3,48 gam một hiđrocacbon X (chất khí ở điều kiện thường), đem toàn bộ sản phẩm cháy hấp thụ hết vào bình đựng dung dịch Ba(OH)2. Sau các phản ứng thu được 29,55 gam kết tủa và khối lượng dung dịch giảm bớt 13,59 gam. Công thức phân tử của X là: A. CH4.

B. C2H4 .

C. C3H4.

D. C4H10. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Chuyên Lê Quý Đôn – Quảng Trị, năm 2013) Ví dụ 7: Một hợp chất hữu cơ X chứa 2 nguyên tố. Đốt cháy hoàn toàn m gam X, thu được 9m/7 gam H2O. Tỉ khối của X so với không khí nằm trong khoảng 2,1 đến 2,5. CTPT của X là A. C4H8.

B. C5H10.

C. C6H12.

D. C6H6. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Chuyên Nguyễn Trãi – Hải Dương, năm 2014) Ví dụ 8*: Trong một bình kín dung tích không đổi chứa hỗn hợp A gồm etan và một ankin X (thể khí ở điều kiện thường) có tỉ lệ số mol là 1 : 1. Thêm oxi vào bình thì được hỗn hợp khí B có tỉ khối so với hidro là 18. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp B sau đó đưa bình về 0oC thấy hỗn hợp khí Z trong bình có tỉ khối so với hiđro là 21,4665. X là: A. C2H2.

B. C3H4 .

C. C4H6.

D. C5H8. (Đề thi thử Đại học lần 4 – THPT Chuyên ĐHSP Hà Nội, năm 2012) 2.2. Sử dụng phương pháp trung bình

22

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm Hóa học hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

Ví dụ 1: Hỗn hợp khí X gồm propen, etan, buta-1,3-đien, but-1-in có tỉ khối hơi so với SO2 là 0,75. Đốt cháy hoàn toàn 0,02 mol hỗn hợp X, cho hấp thụ toàn bộ sản phẩm cháy vào bình dung dịch Ca(OH)2 dư thì thu được m gam kết tủa. Giá trị của m là A. 8,3.

B. 7.

C. 7,3.

D. 10,4. Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 2 – THPT Hàn Thuyên – Bắc Ninh, năm 2015) Ví dụ 2: Hỗn hợp X gồm: C2H6, C2H2, C2H4 có tỉ khối so với H2 là 14,25. Đốt cháy hoàn toàn 11,4 gam X, cho sản phẩm vào bình đựng dung dịch Ca(OH)2 dư thấy khối lượng bình tăng m gam. Giá trị của m là: A. 62,4.

B. 73,12.

C. 68,50.

D. 51,4.

Ví dụ 3: Hỗn hợp Y gồm metan, etilen và propin có tỉ khối so với H2 là 13,2. Đốt cháy hoàn toàn 0,15 mol hỗn hợp Y, sau đó dẫn sản phẩm cháy vào dung dịch NaOH dư thì khối lượng bình tăng thêm m gam. Giá trị của m là: A. 16,88.

B. 17,56.

C. 18,64.

D. 17,72.

Ví dụ 4: Đốt cháy hoàn toàn 1 lít hỗn hợp khí gồm ankin X và hiđrocacbon Y cần dùng 2,25 lít khí O2, thu được 1,5 lít khí CO2 (các thể tích khí đo ở cùng điều kiện nhiệt độ, áp suất). Công thức phân tử của X và Y lần lượt là: A. C2H2 và C2H4.

B. C3H4 và CH4.

D. C3H4 và C2H6.

C. C2H2 và CH4. (Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên KHTN Huế, năm 2014) Ví dụ 5: Hỗn hợp X gồm 2 chất hữu cơ A và B khác dãy đồng đẳng, trong đó A hơn B 1 nguyên tử cacbon. Đốt cháy hoàn toàn 2,76 gam X, chỉ thu được nước và 9,24 gam CO2. Tỉ khối hơi của X đối với hiđro là 13,8. A, B đều làm mất màu dung dịch brom. Công thức của A, B là A. C2H4 và C3H6.

B. C2H2 và C3H8.

C. C3H6 và C2H2.

D. CH4 và C2H4.

Ví dụ 6*: Đốt cháy hoàn toàn 6,9 gam hỗn hợp X gồm 2 hiđrocacbon thể tích gồm 1 anken và 1 ankin có tỉ khối hơi so với H2 là 17,25. Toàn bộ sản phẩm cháy thu được dẫn qua bình đựng dung dịch nước vôi trong dư. Sau phản ứng thấy khối lượng bình tăng 30,1 gam. Công thức của 2 hiđrocacbon là: A. C2H4 và C3H4.

B.C3H6 và C3H4.

C. C2H4 và C4H6.

D.C4H8 và C2H2. Đề thi thử chọn HSG tỉnh Nam Định, năm 2015) 2.3 Sử dụng bảo toàn electron a. Tính lượng chất trong phản ứng Đối với bài tập tính lượng O2 tham gia phản ứng đốt cháy, cách thông thường là tính theo phương trình phản ứng. Tuy nhiên, cách hữu hiệu hơn là dùng bảo toàn electron.

Ví dụ 1: Hỗn hợp X gồm C2H2 và H2 có cùng số mol. Lấy một lượng hỗn hợp X cho qua chất xúc tác nung nóng, thu được hỗn hợp Y gồm C2H4, C2H6, C2H2 và H2. Sục Y vào dung dịch brom (dư) thì khối lượng bình brom tăng 19 gam và thoát ra 4,48 lít hỗn hợp khí Z (đktc) có tỉ khối so với H2 là 8,5. Thể tích O2 (đktc) cần để đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp Y là: A. 22,4 lít.

B. 26,88 lít.

C. 58,24 lít.

D. 53,76 lít. (Đề thi thử Đại học lần 3 – THPT Quỳnh Lưu 1 – Nghệ An, năm 2012) Ví dụ 2: Hỗn hợp X gồm C4H4, C4H2, C4H6, C4H8 và C4H10. Tỉ khối của X so với H2 là 27. Đốt cháy hoàn toàn X cần dùng vừa đủ V lít O2 (đktc), thu được CO2 và 0,03 mol H2O. Giá trị của V là A. 3,696.

B. 1,232.

C. 7,392.

D. 2,464. (Đề thi thử Đại học lần 3 – THPT Chuyên Đại học Vinh, năm 2014) b. Tìm công thức của hiđrocacbon Ví dụ 3: Một hỗn hợp gồm ankađien X và O2 lấy dư (O2 chiếm 90% thể tích) được nạp đầy vào một bình kín ở áp suất 2 atm. Bật tia lửa điện để đốt cháy hết X rồi đưa bình về nhiệt độ ban đầu cho hơi nước ngưng tụ hết thì áp suất giảm 0,5 atm. Công thức phân tử của X là:

23

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm Hóa học hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

A. C3H4.

B. C4H6 .

C. C5H8.

D. C6H10. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Thọ, năm 2012)

2.3. Sử dụng công thức (k − 1)n C H n

2 n + 2− 2 k

= n CO − n H O 2

2

Ví dụ 1: Đốt cháy hoàn toàn 0,2 mol hỗn hợp X gồm một ankan và một anken, thu được 0,35 mol CO2 và 0,4 mol H2O. Phần trăm số mol của anken trong X là A. 40%.

B. 50%.C. 25%.

D. 75%. (Đề thi tuyển sinh Đại học khối B năm 2014) Ví dụ 2: Đốt cháy hết hỗn hơp A gồm CH4, C2H2, C3H4, C4H6, thu được 3,36 lít CO2 (đktc) và 2,7 gam H2O. Phần trăm thể tích CH4 trong A là A. 30%.

B. 40%.

C. 50%.

D. 60%. (Đề thi chọn HSG tỉnh Thái Bình năm 2015) Ví dụ 3: Hỗn hợp A gồm C2H2, C3H6 và C4H10 (số mol C2H2 bằng số mol C4H10). Sản phẩm thu được do đốt cháy hoàn toàn m gam A được hấp thụ hết vào dung dịch Ba(OH)2 dư, sau phản ứng khối lượng dung dịch giảm 27 gam.

Giá trị của m là: A. 1,92.

B. 2,48.

C. 2,28.

D. 2,80. (Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Trần Phú – Thanh Hóa, năm 2011) Ví dụ 4: Hỗn hợp X gồm rất nhiều các ankan, anken, ankin trong X tổng số mol các ankan bằng tổng số mol các ankin. Đốt cháy hoàn toàn m gam X, sau đó hấp thụ hết sản phẩm vào bình chứa dung dịch Ca(OH)2, thu được có 30 gam kết tủa. Lọc kết tủa, đun sôi dung dịch lại thấy xuất hiện thêm tối đa 10 gam kết tủa nữa. Giá trị của m là A. 5,6.

B. 4,2.

C. 7.

D. 4,7. b. Tìm công thức của hiđrocacbon Ta cũng có thể sử dụng công thức (k − 1)nC H n

2 n +2 −2 k

= nCO − nH O trong bài tập tìm công thức của hiđrocacbon 2

2

khi biết đặc điểm cấu tạo của chúng và tính được số mol CO2, H2O trong phản ứng đốt cháy.

Ví dụ 5: Đốt cháy 2,14 gam hỗn hợp M gồm ankan X và anken Y (tỉ lệ mol tương ứng là 2 : 3), thu được 3,36 lít CO2 (đktc). Số nguyên tử cacbon có trong phân tử của X và Y tương ứng là : A. 3 và 4.

B. 3 và 3.

C. 2 và 4.

D. 4 và 3.

Ví dụ 6*: Trong bình kín chứa hỗn hợp X gồm hiđrocacbon A (thể khí ở điều kiện thường), mạch hở và 0,06 mol O2. Bật tia lửa điện để đốt X, thu được hỗn hợp Y. Cho Y đi qua bình đựng 3,5 lít dung dịch Ca(OH)2 0,01M, thu được 3 gam kết tủa. Khí duy nhất thoát ra khỏi bình có thể tích 0,224 lít (đktc). Biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn, nước bị ngưng tụ khi cho qua dung dịch. A có bao nhiêu CTPT thỏa mãn ?

A. 3.

B. 5.

C. 4.

D. 7. (Đề thi thử Đại học lần 3 – THPT Quỳnh Lưu 1 – Nghệ An, năm 2013) Ví dụ 7*: Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp Q gồm 2 ankin X, Y. Hấp thụ toàn bộ sản phẩm cháy vào 4,5 lít dung dịch Ca(OH)2 0,02M, thu được kết tủa và khối lượng dung dịch tăng 3,78 gam so với ban đầu. Tiếp tục thêm dung dịch Ba(OH)2 vừa đủ vào dung dịch lại thu được kết tủa. Tổng kết tủa 2 lần là 18,85 gam. Biết rằng số mol của X bằng 60% tổng số mol của X và Y có trong hỗn hợp Q. Các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Công thức của X, Y lần lượt là: B. C4H6 và C2H2.

A. C2H2 và C4H6.

C. C2H2 và C3H4.

D. C3H4 và C2H6. (Đề thi thử Đại học lần 3 – THPT Quỳnh Lưu 1 – Nghệ An, năm 2012) D. HỆ THỐNG BÀI TẬP VẬN DỤNG 1. Phản ứng cộng HBr, HCl, Br2 trong dung dịch * Mức độ vận dụng

24

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm Hóa học hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

Câu 1: Cho hiđrocacbon X phản ứng với HBr thì thu được hai sản phẩm hữu cơ khác nhau, trong đó tổng phần trăm khối lượng của Br trong hỗn hợp là 58,39%. Tên gọi của X là A. 3–metylbut–1–en.

B. pent–2–en.

C. but–2–en.

D. isobutilen. (Đề thi thử Đại học lần 4 – THPT Chuyên Bắc Ninh, năm 2011) Câu 2: Tiến hành trùng hợp 1 mol etilen ở điều kiện thích hợp, lượng etilen dư cho phản ứng vừa hết với 36 gam Br2 trong dung dịch. Hiệu suất phản ứng trùng hợp và khối lượng polietilen (PE) thu được là : A. 70% và 23,8 gam.

B. 77,5% và 21,7 gam.

C. 77,5 % và 22,4 gam.

D. 85% và 23,8 gam.

Câu 3: Đun nóng 5,8 gam hỗn hợp A gồm C2H2 và H2 trong bình kín với xúc tác thích hợp, sau phản ứng được hỗn hợp khí X. Dẫn hỗn hợp X qua bình đựng dung dịch Br2 dư thấy bình tăng lên 1,4 gam và còn lại hỗn hợp khí Y. Tính khối lượng của hỗn hợp Y. A. 5,4 gam.

B. 6,2 gam.

C. 3,4 gam.

D. 4,4 gam. (Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên Quảng Bình, năm 2013 ) Câu 4: Cho hiđrocacbon X mạch hở phản ứng hoàn toàn với lượng dư dung dịch brom, thu được hợp chất chứa 90,225% brom về khối lượng. Công thức phân tử của X là A. C4H4.

B. C4H6.

C. C3H4.

D. C2H2.

Câu 5: Cho 4,48 lít hỗn hợp X (ở đktc) gồm 2 hiđrocacbon mạch hở lội từ từ qua bình chứa 1,4 lít dung dịch Br2 0,5M. Sau khi phản ứng hoàn toàn, số mol Br2 giảm đi một nửa và khối lượng bình tăng thêm 6,7 gam. Công thức phân tử của 2 hiđrocacbon là : A. C2H2 và C4H6.

B. C2H2 và C4H8. C. C3H4 và C4H8. D. C2H2 và C3H8. (Đề thi tuyển sinh Đại học khối A năm 2007) Câu 6: Cho hỗn hợp X gồm 1 anken và 2 ankađien kế tiếp trong dãy đồng đẳng. Cho 0,3 mol hỗn hợp X qua dung dịch brom dư thấy 64 gam brom đã phản ứng và khối lượng dung dịch brom tăng 11,56 gam. Vậy công thức của hỗn hợp X là A. C2H4, C3H4, C4H6.

B. C3H6, C4H6, C5H8.

C. C2H4, C4H6, C5H8.

D. C4H8, C3H4, C4H6. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 3 – THPT Chuyên Biên Hòa – Hà Nam, năm 2015) * Mức độ vận dụng cao Câu 7*: Cho hỗn hợp khí X gồm hai anken có cùng thể tích, lội chậm qua bình đựng dung dịch Br2 dư, thấy khối lượng bình tăng 15,75 gam và có 60 gam Br2 phản ứng. Số cặp chất thỏa mãn các điều kiện trên của X là A. 2.

B. 3.

C. 1.

D. 4.

Câu 8*: Tỉ khối của một hỗn hợp khí B (gồm 2 hiđrocacbon mạch hở) so với hiđro là 17. Ở điều kiện tiêu chuẩn, trong bóng tối, 400 ml hỗn hợp B tác dụng vừa đủ với 71,4 cm3 dung dịch brom 0,2M. Sau phản ứng thể tích khí còn lại là 240 cm3. Công thức phân tử của 2 hiđrocacbon là: A. C2H2 và C3H8.

B. CH4 và C4H6.

C. C4H6 và C3H6.

D. C2H6 và C3H4. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Chuyên Nguyễn Huệ – Hà Nội, năm 2012) Câu 9*: Cho 0,42 lít hỗn hợp khí B gồm hai hiđrocacbon mạch hở (phân tử hơn kém nhau 1 nguyên tử cacbon) đi chậm qua bình đựng nước brom dư. Sau phản ứng hoàn toàn thấy có 0,28 lít khí thoát ra khỏi bình và có 2 gam Br2 đã tham gia phản ứng. Biết tỉ khối hơi của B so với H2 bằng 19. Các thể tích khí đo ở đktc. Công thức phân tử của hai hiđrocacbon trên là: A. CH4 và C2H2.

B. C3H8 và C2H2.

C. C2H6 và C3H4.

D. C3H8 và C4H6. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Chuyên Lê Quý Đôn – Quảng Trị, năm 2012) II. Phản ứng cộng H2 1. Phản ứng xảy ra hoàn toàn * Mức độ vận dụng Câu 1: Một hỗn hợp X gồm 1 ankan A và 1 ankin B có cùng số nguyên tử cacbon. Trộn X với H2 (vừa đủ) để được hỗn hợp Y. Khi cho Y qua Pt, xúc tác thì thu được khí Z có tỉ khối đối với CO2 bằng 1 (phản ứng cộng H2 hoàn

25

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm Hóa học hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

toàn). Biết rằng VX = 6,72 lít và VH = 4,48 lít . Xác định công thức phân tử và số mol của A, B trong hỗn hợp X. 2

Các thể tích khí được đo ở đktc.

A. C3H8, C3H4, 0,2 mol C3H8, 0,1 mol C3H4.

B. C3H8, C3H4, 0,1 mol C3H8, 0,2 mol C3H4.

C. C2H6, C2H2, 0,2 mol C2H6, 0,2 mol C2H2.

D. C2H6, C2H2, 0,1 mol C2H6, 0,2 mol C2H2.

Câu 2: Cho V lít (đktc) hỗn hợp khí X gồm C2H2 và H2 đi qua ống chứa xúc tác Ni đun nóng, thu được hỗn hợp gồm 3 hiđrocacbon có tỉ khối so với H2 bằng 13,5. Phần trăm thể tích khí C2H2 trong X là: A. 33,33%.

B. 60%.

C. 66,67%.

D. 40%.

Câu 3: Hỗn hợp A gồm C3H4 và H2. Cho A đi qua ống đựng bột Ni nung nóng, thu được hỗn hợp B gồm 3 hiđrocacbon có tỉ khối đối với H2 là 21,5. Tỉ khối của A so với H2 là: A. 10,4.

B. 9,2.

C. 7,2.

D. 8,6. (Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên Nguyễn Quang Diêu – Đồng Tháp, năm 2014) Câu 4: Trong bình kín dung dịch 17,92 lít (thể tích không đổi) chứa một ít bột Ni (thể tích không đáng kể) và hỗn hợp X gồm H2 và C2H2 (ở 0oC, 1 atm). Nung nóng bình một thời gian sau đó làm lạnh về 0oC thì áp suất trong bình là 0,5 atm và thu được hỗn hợp khí Y có tỉ khối hơi so với H2 bằng 14. Số mol H2 trong Y là A. 0.

B. 0,1.

C. 0,2.

D. 0,3. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 1 – THPT Phan Châu Trinh – Đà Nẵng, năm 2015) Câu 5: Cho hỗn hợp X gồm anken và hiđro có tỉ khối so với heli bằng

10 . Cho X đi qua bột niken nung nóng đến 3

khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được hỗn hợp Y có tỉ khối so với heli là 4. Công thức phân tử của X là: A. C2H4.

B. C3H6.

C. C4H8.

D. C5H10. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Chuyên Nguyễn Quang Diệu – Đồng Tháp, năm 2013) Câu 6: Hỗn hợp X gồm olefin Y và hiđro có tỉ khối so với He là 3,2. Dẫn X đi qua bột Ni nung nóng cho đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được hỗn hợp Z có tỉ khối so với H2 là 8. Vậy công thức phân tử của Y là A. C4H8.

B. C2H4.

C. C5H10.

D. C3H6. (Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên Quảng Bình, năm học 2013 – 2014) Câu 7: Cho hỗn hợp X gồm anken và hiđro có tỉ khối so với heli bằng 3,33. Cho X đi qua bột niken nung nóng đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được hỗn hợp Y có tỉ khối so với heli là 4. Công thức phân tử của X là : B. C3H6.

C. C4H8.

D. C5H10.

A. C2H4. * Mức độ vận dụng cao Câu 8*: Hỗn hợp khí X gồm H2 và một hiđrocacbon Y mạch hở. Tỉ khối của X đối với H2 bằng 3. Đun nóng X (với bột Ni xúc tác) tới phản ứng hoàn toàn, thu được hỗn hợp khí X1 có tỉ khối so với H2 bằng 4,5. Công thức phân tử của Y là: A. C2H2.

B. C2H4.

C. C3H6.

D. C3H4. Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 2 – THPT Đặng Thúc Hứa – Nghệ An, năm 2015) 2. Phản ứng xảy ra không hoàn toàn * Mức độ vận dụng Câu 9: Trong bình kín chứa hỗn hợp X gồm 1 ankin, 1 anken, 1 ankan và H2 với áp suất 4 atm. Đun nóng bình với Ni xúc tác để thực hiện phản ứng cộng, sau đó đưa bình về nhiệt độ ban đầu thu được hỗn hợp Y, thấy áp suất trong bình là 3 atm. Tỉ khối của hỗn hợp X và Y so với H2 lần lượt là 24 và x. Giá trị của x là: A. 18.

B. 34.

C. 24.

D. 32. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Chuyên Nguyễn Quang Diệu – Đồng Tháp, năm 2013) Câu 10: Hỗn hợp A gồm C2H4, C2H6, H2 có tỉ khối so với H2 là 10. Cho A vào bình kín có dung tích không đổi chứa một ít bột Ni làm xúc tác thì áp suất là 1,25 atm. Nung bình một thời gian sau đó đưa về nhiệt độ ban đầu, thu được hỗn hợp khí B có tỉ khối so với H2 là 12,5 và áp suất lúc này là P. Giá trị của P là : A. 1 atm.

B. 1,25 atm.

C. 1,5625 atm.

D. 1,375 atm. (Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên Hà Nội Amsterdam, năm 2014)

26

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm Hóa học hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

Câu 11: Một hỗn hợp khí X (ở 80oC, 1atm) gồm anken A và H2 có tỉ lệ mol 1 : 1. Nung nóng X với bột Ni một thời gian rồi đưa về điều kiện ban đầu được hỗn hợp khí Y (hiệu suất phản ứng hiđro hóa là 44,83%). Biết tỉ khối của Y so với O2 bằng 1,45. Công thức phân tử của A là: A. C4H8.

B. C3H6 .

C. C6H12.

D. C5H10. (Đề thi thử Đại học lần 3 – THPT Chuyên Lê Khiết – Quảng Ngãi, năm 2013) Câu 12: Trộn một thể tích H2 với một thể tích anken thu được hỗn hợp X. Tỉ khối của X so với H2 là 7,5. Dẫn X qua Ni nung nóng được hỗn hợp khí Y có tỉ khối hơi so với H2 là 9,375. Phần trăm khối lượng của ankan trong Y là : C. 60%.

D. 25%.

A. 20%.

B. 40%. (Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên Đại học Vinh – Nghệ An, năm 2011) Câu 13: Trộn một thể tích H2 với một thể tích anken X, thu được hỗn hợp Y có tỉ khối so với H2 là 11. Cho Y vào bình kín có chứa sẵn một ít bột Ni thể tích không đáng kể. Nung bình một thời gian rồi đưa về nhiệt độ ban đầu thì thu được hỗn hợp Z có tỉ khối so với H2 là 55/3. Phần trăm khối lượng của ankan trong Z là A. 66,67%.

B. 80%.

C. 60%.

D. 50%. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Chuyên Đại học Vinh – Nghệ An, năm 2013) Câu 14: Hỗn hợp X gồm hai anken có tỉ khối so với H2 bằng 16,625. Lấy hỗn hợp Y chứa 26,6 gam X và 2 gam H2. Cho Y vào bình kín có dung tích V lít (ở đktc) có chứa Ni xúc tác. Nung bình một thời gian thu được hỗn hợp Z có tỉ khối so với H2 bằng 143/14. Biết hiệu suất phản ứng hiđro hoá của các anken bằng nhau. Hiệu suất phản ứng hiđro hoá là A. 60%.

B. 55%.

C. 50%.

D. 40%.

Câu 15: Hỗn hợp X gồm hai anken có tỉ khối so với H2 bằng 16,625. Lấy hỗn hợp Y chứa 26,6 gam X và 2 gam H2. Cho Y vào bình kín có dung tích V lít (ở đktc) có chứa Ni xúc tác. Nung bình một thời gian sau đó đưa về 0oC, thấy áp suất trong bình bằng 7/9 at. Biết hiệu suất phản ứng hiđro hoá của các anken bằng nhau và thể tích của bình không đổi. Hiệu suất phản ứng hiđro hoá là A. 40%.

B. 50%.

C. 75%.

D. 77,77%. (Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên Quảng Bình, năm 2014) Câu 16: Hỗn hợp khí X gồm propilen và H2. Cho 6,5 gam hỗn hợp X vào một bình kín, có chứa một ít bột niken là xúc tác. Đun nóng bình một thời gian, thu được hỗn hợp khí Y. Dẫn hỗn hợp Y qua bình đựng dung dịch brom dư, thấy có 2,24 lít hỗn hợp khí Z thoát ra (đktc). Biết tỉ khối hơi của Z so với metan là 2,225. Hiệu suất phản ứng cộng giữa propilen với hiđro là: A. 53,3%.

B. 60%.

C. 75%.

D. 80%.

Câu 17: Trộn 0,8 mol hỗn hợp X gồm C2H4 và C3H6 theo tỉ lệ mol 5 : 3 với 2 gam H2 vào bình kín có dung tích V lít (đktc). Cho vào bình ít bột Ni và nung nóng sau một thời gian đưa về 0oC thì thấy áp suất trong bình là 7/9 atm và hỗn hợp khí Z. Biết phần trăm mỗi anken tác dụng với H2 là như nhau. Phần trăm số mol mỗi anken đã phản ứng là: A. 40%.

B. 60%.

C. 50%.

D. 75%.

Câu 18: Hỗn hợp X gồm H2 và C2H4 có tỉ khối so với H2 là 7,5. Dẫn X qua Ni nung nóng, thu được hỗn hợp Y có tỉ khối so với H2 là 12,5. Hiệu suất của phản ứng hiđro hóa là A. 70%.

B. 60%.

C. 50%.

D. 80%. (Đề thi tuyển sinh Đại học khối A năm 2012) Câu 19: Cho 11,2 lít (đktc) hỗn hợp X gồm eten, propen và hiđro có tỉ khối so với heli bằng 3,94. Trong X, tỉ lệ mol của eten và propen là 2 : 3. Dẫn X qua bột Ni (đun nóng) thu được hỗn hợp Y có tỉ khối so với hiđro bằng 12,3125 (giả sử hiệu suất phản ứng hiđro hóa hai anken là như nhau). Dẫn Y qua bình chứa dung dịch brom dư thấy khối lượng bình brom tăng m gam. Giá trị của m là: A. 0,728.

B. 3,2.

C. 6,4.

D. 1,456. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Thuận Thành – Bắc Ninh, năm 2012) Câu 20: Cho hỗn hợp X gồm 0,02 mol etilen, 0,02 mol propilen và 0,06 mol hiđro qua ống đựng bột Ni nung nóng, thu được hỗn hợp khí Y; tỉ khối hơi Y so với hiđro là 8,445. Cho Y qua dung dịch brom dư, thấy khối lượng dung dịch brom tăng 1,036 gam. Hiệu suất phản ứng cộng hiđro của C2H4 và C3H6 lần lượt là A. 20% và 30%.

B. 20% và 20%.

C. 50% và 50%.

D. 30% và 20%. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 1 – THPT Việt Yên – Bắc Giang, năm 2015)

27

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm Hóa học hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

* Mức độ vận dụng cao Câu 21*: Một hỗn hợp X gồm a mol axetilen, 2a mol etilen và 5a mol H2. Cho hỗn hợp X qua Ni nung nóng, thu được hỗn hợp Y (gồm 4 chất). Đặt k là tỉ khối của hỗn hợp Y so với hỗn hợp X. Khoảng giá trị của của k là : A. 2 > k > 1.

B. 2,5 > k > 2. C. 2,5 ≥ k ≥ 2. D. 2 ≥ k ≥ 1. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Thọ, năm học 2012 – 2013) Câu 22*: Hỗn hợp khí X gồm 1 anken và H2 có tỉ lệ số mol là 1 : 1, (đo ở 82oC và 1 atm). Nung nóng X với bột Ni một thời gian rồi đưa về điều kiện ban đầu, thu được hỗn hợp khí Y có tỉ khối hơi so với H2 là 23,2. Anken không thể là: B. C6H12.

C. C5H10.

D. C4H8.

A. C3H6. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Phan Châu Trinh – Đà Nẵng, năm 2013) III. Phản ứng thế Ag * Mức độ vận dụng Câu 1: Cho 13,8 gam chất hữu cơ X có công thức phân tử C7H8 tác dụng với một lượng dư dung dịch AgNO3 trong NH3, thu được 45,9 gam kết tủa. X có bao nhiêu đồng phân cấu tạo thỏa mãn tính chất trên ?

A. 5.

B. 4.

C. 6.

D. 2. (Đề thi tuyển sinh Đại học khối A năm 2011) Câu 2: Đốt cháy m gam hiđrocacbon A (là chất khí ở điều kiện thường), thu được CO2 và m gam H2O. Mặt khác, 2,7 gam A tác dụng với dung dịch AgNO3/NH3 dư, thu được m gam kết tủa. Giá trị m là : A. 8,05 gam.

B. 7,35 gam.

C. 16,1 gam.

D. 24 gam. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Yển Khê – Phú Thọ, năm học 2013 – 2014) Câu 3: Cho 1,12 lít khí hiđrocacbon X (đktc) phản ứng hoàn toàn với lượng dư dung dịch AgNO3 trong NH3, thu được 7,95 gam kết tủa. Công thức của X là A. CH3-CH2-C ≡ CH. B. CH3-C ≡ CH. C. CH ≡ CH. D. CH2=CH-C ≡ CH. Câu 4: Cho 0,336 lít khí hiđrocacbon X (đktc) phản ứng hoàn toàn với lượng dư dung dịch AgNO3 trong NH3, thu được 3,6 gam kết tủa. Công thức phân tử của X là : A. C4H4.

B. C2H2.

C. C4H6.

D. C3H4. (Đề thi thử Đại học lần 8 – THPT Chuyên ĐHSP Hà Nội, năm 2014) * Mức độ vận dụng cao Câu 5*: Cho 1,5 gam khí hiđrocacbon X tác dụng với lượng dư dung dịch AgNO3/NH3, thu được 7,92 gam kết tủa vàng nhạt. Mặt khác, 1,68 lít khí X (ở đktc) có thể làm mất màu tối đa V lít dung dịch Br2 1M. Giá trị V là A. 0,2.

B. 0,15.

C. 0,3.

D. 0,25.

IV. Phản ứng đốt cháy 1. Sử dụng bảo toàn khối lượng, bảo toàn nguyên tố a. Tính lượng chất trong phản ứng * Mức độ vận dụng Câu 1: Đốt cháy hoàn toàn 4,48 lít hỗn hợp C2H6 và C4H6, thu được m gam H2O. Giá trị của m là: A. 5,4 gam.

B. 10,8 gam. C. 21,6 gam. D. 7,2 gam. (Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Đặng Thúc Hứa – Nghệ An, năm 2013) Câu 2: Hỗn hợp X gồm 0,5 mol C2H4 và 0,7 mol H2. Nung nóng hỗn hợp X có Ni xúc tác một thời gian, thu được hỗn hợp Y. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp Y được bao nhiêu mol H2O ?

A. 1,2.

B. 1,7.

C. 0,9.

D. 0,6. (Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT chuyên Hùng Vương – Phú Thọ, năm học 2011 – 2012) Câu 3: Hỗn hợp X gồm CH4, C3H8, C2H4 và C3H4. Đem đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp X bằng không khí (chứa 80% N2 và 20% O2 về thể tích), sau phản ứng thu được một hỗn hợp gồm a mol N2, 0,2 mol O2, 0,4 mol CO2 và 0,5 mol H2O. Giá trị của a là : A. 2,4 mol.

B. 1,0 mol.

C. 3,4 mol.

D. 4,4 mol.

28

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm Hóa học hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

(Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên Hùng Vương – Phú Thọ, năm học 2010 – 2011) Câu 4: Hỗn hợp Y gồm ba hiđrocacbon có tỉ khối so với hiđro là 16,5. Khi đốt cháy hoàn toàn 0,20 mol hỗn hợp Y, sản phẩm cháy lần lượt cho qua bình 1 đựng H2SO4 đặc và bình 2 đựng dung dịch Ba(OH)2 dư. Sau phản ứng khối lượng bình 1 tăng 10,80 gam, bình 2 thu được m gam kết tủa. Giá trị của m là A. 98,50.

B. 78,80.

C. 59,10.

D. 88,65. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Việt Yên 1, năm học 2013 – 2014) Câu 5: Hỗn hợp Y gồm ba hiđrocacbon có tỉ khối so với hiđro là 16,5. Khi đốt cháy hoàn toàn 0,20 mol hỗn hợp Y, sản phẩm cháy lần lượt cho qua bình 1 đựng H2SO4 đặc và bình 2 đựng dung dịch Ba(OH)2 dư. Sau phản ứng khối lượng bình 1 tăng 10,80 gam, bình 2 thu được m gam kết tủa. Giá trị của m gần với giá trị nào sau đây nhất?

A. 98,5.

B. 59,1.

C. 88,7.

D. 78,8. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 4 – THPT Việt Yên – Bắc Giang, năm 2015) Câu 6: Ba hiđrocacbon X, Y, Z kế tiếp nhau trong dãy đồng đẳng, trong đó khối lượng phân tử Z gấp 1,667 khối lượng phân tử X. Đốt cháy 6,72 gam chất Y, sản phẩm khí hấp thụ hoàn toàn vào dung dịch Ca(OH)2 dư thì khối lượng kết tủa thu được là A. 12 gam.

B. 24 gam.

C. 48 gam.

D. 96 gam. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 1 – THPT Chuyên Lê Quý Đôn – Đà Nẵng, năm 2015) Câu 7: Hỗn hợp X gồm metan, axetilen và propen có tỉ khối so với H2 là 13,1. Đốt cháy hoàn toàn 0,2 mol hỗn hợp X, sau đó dẫn sản phẩm cháy vào bình chứa dung dịch Ca(OH)2 dư, thu được 38 gam kết tủa trắng và khối lượng bình tăng thêm m gam. Giá trị của m là : A. 21,72.

B. 16,68.

C. 22,84.

D. 16,72. (Đề thi thử Đại học lần 8 – THPT Chuyên ĐHSP Hà Nội, năm 2014) Câu 8: Đốt cháy hoàn toàn m gam hỗn hợp X gồm etilen, propilen và but-1-en thu được sản phẩm. Nếu dẫn toàn bộ sản phẩm cháy đó vào 100 ml dung dịch Ca(OH)2 1M, thu được 6 gam kết tủa và phần nước lọc Y, phần nước lọc Y cho tác dụng với dung dịch NaOH lại thu được thêm kết tủa. Mặt khác, nếu lấy m gam X trên đem trùng hợp thì khối lượng polime thu được là (biết hiệu suất phản ứng trùng hợp là 90%) A. 1,568.

B. 1,96.

C. 0,98.

D. 1,764.

Câu 9: Hỗn hợp X gồm etan, etilen, axetilen và butanđien-1,3. Đốt cháy hết m gam hỗn hợp X rồi cho sản phẩm cháy hấp thụ vào dung dịch nước vôi dư, thu được 20 gam kết tủa và khối lượng dung dịch nước vôi sau phản ứng giảm 7,96 gam. Giá trị của m là: A. 11,75.

B. 12,04.

C. 2,76.

D. 6,88. (Đề thi thử Đại học lần 4 – THPT Chuyên ĐHSP Hà Nội, năm 2012) Câu 10: Đun nóng hỗn hợp khí X gồm 0,06 mol C2H2, 0,05 mol C3H6 và 0,07 mol H2 với xúc tác Ni, sau một thời gian thu được hỗn hợp khí Y gồm C2H6, C2H4, C3H8, C2H2, C3H6 và H2. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp Y rồi cho sản phẩm hấp thụ hết vào dung dịch nước vôi trong dư. Khối lượng bình dung dịch nặng thêm là : A. 5,04 gam. B. 11,88 gam.

C. 16,92 gam.

D. 6,84 Câu 11: Đun nóng 7,6 gam hỗn hợp X gồm C2H2, C2H4 và H2 trong bình kín với xúc tác Ni, thu được hỗn hợp Y. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp Y, dẫn sản phẩm cháy thu được lần lượt qua bình 1 đựng H2SO4 đặc, bình 2 đựng Ca(OH)2 dư, thấy khối lượng bình 1 tăng 14,4 gam. Khối lượng tăng lên ở bình 2 là A. 22.

B. 35,2.

C. 6.

D. 9,6.

Câu 12: Đun nóng m gam hỗn hợp X gồm C2H2, C2H4 và H2 với xúc tác Ni đến phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được 8,96 lít (đktc) hỗn hợp Y (có tỉ khối so với hiđro bằng 8). Đốt cháy hoàn toàn cùng lượng hỗn hợp X trên, rồi cho sản phẩm cháy hấp thụ hoàn toàn trong dung dịch nước vôi trong dư thì khối lượng kết tủa thu được là A. 20 gam.

B. 40 gam.

C. 30 gam.

D. 50 gam. (Đề thi chọn HSG tỉnh Thái Bình, năm học 2009 – 2010) Câu 13: Cho hỗn hợp A gồm 1 anken và 2 ankan là đồng đẳng liên tiếp vào một bình có dung tích 5,6 lít chứa O2 ở 0oC và 2 atm. Bật tia lửa điện để đốt cháy hết hiđrocacbon, sau đó đưa bình về 273oC thì áp suất trong bình là p.

Nếu cho khí trong bình sau phản ứng lần lượt đi qua bình 1 đựng dung dịch H2SO4 đặc và bình 2 đựng dung dịch NaOH, thấy khối lượng bình 1 tăng 3,6 gam, bình 2 tăng 7,92 gam. Biết thể tích bình không đổi, giá trị p gần nhất là A. 3,04.

B. 4,8.

C. 5,0.

D. 5,2.

29

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm Hóa học hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

Câu 14: X là hỗn hợp 2 hiđrocacbon mạch hở, cùng dãy đồng đẳng. Để đốt cháy hết 2,8 gam X cần 6,72 lít O2 (đktc). Hấp thụ toàn bộ sản phẩm cháy vào nước vôi trong dư được m gam kết tủa. Giá trị m là: A. 30 gam.

B. 20 gam.

C. 25 gam.

D. 15 gam.

Câu 15: Đốt cháy hoàn toàn m gam hỗn hợp X gồm các hiđrocacbon cần vừa đúng V lít không khí (đktc). Hấp thụ toàn bộ sản phẩm cháy vào bình đựng nước vôi trong dư, thu được a gam kết tủa. Biết không khí gồm có 20% oxi và 80% nitơ theo thể tích. Biểu thức liên hệ giữa m với V và a là: A. m =

V a + .

8 25

B. m =

V 2a + .

28 25 (Đề thi thử Đại học lần 3 – THPT Nam Đông Quan – Thái Bình, năm 2013) Câu 16: Đốt cháy hoàn toàn V lít một hiđrocacbon khí X trong bình kín có dư O2, thu được 4V lít khí CO2 ở cùng điều kiện. Biết áp suất ban đầu bằng áp suất sau phản ứng đo ở 150oC. Vậy X có công thức phân tử là: A. C4H8.

B. C4H6.

C. C4H4.

D. C4H10. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Thái Phiên – Đà Nẵng, năm 2013) * Mức độ vận dụng cao Câu 17*: Cho hỗn hợp M gồm 3 hiđrocacbon khí X, Y, Z thuộc ba dãy đồng đẳng và hỗn hợp khí T gồm O3 và O2.

Trộn M với T theo tỉ lệ thể tích VM : VT = 1,5 : 3,2 rồi đốt cháy. Hỗn hợp thu được sau phản ứng chỉ gồm CO2 và

C. m =

V a + .

25 28

2V a + .

25 28

D. m =

hơi nước có tỉ lệ thể tích là VCO : VH O = 1,3 :1,2 . Biết tỉ khối của T so với H2 là 19. Tỉ khối của M so với hiđro là : 2

A. 24

2

D. 18. (Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Long Châu Sa – Phú Thọ, năm học 2013 – 2014) Câu 18*: Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol hỗn hợp khí X gồm C2H4 và C4H4 thì thu được số mol CO2 và số mol H2O lần lượt là : A. 0,25 và 0,15.

B. 0,15 và 0,2.

C. 0,3 và 0,2.

D. 0,4 và 0,2. (Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT chuyên Hùng Vương – Phú Thọ, năm học 2010 – 2011) Câu 19*: Đốt cháy 10,5 gam hỗn hợp A gồm CH4, C2H4, C2H2 trong oxi, thu được khí B. Dẫn khí B vào trong dung dịch nước vôi dư thì thấy có 75 gam kết tủa. Hỏi phần trăm khối lượng của CH4 tối đa là bao nhiêu?

A. 40,65%.

B. 30,48%.

C. 55,76%.

D. 60,27%.

Câu 20*: Hỗn hợp X gồm Na, Na2CO3, CaC2 có tỉ lệ mol số mol tương ứng là 1 : 2 : 3. Cho m gam hỗn hợp X vào nước dư, thu được (m - 17,025) gam kết tủa, V lít hỗn hợp khí Y (đktc) và dung dịch Z. Đốt cháy 0,4V lít hỗn hợp khí Y và hấp thụ sản phẩm cháy vào dung dịch Z, thu được p gam kết tủa và dung dịch T. Giá trị của p và khối lượng chất tan trong dung dịch T lần lượt là A. 7,5 và 14,84.

B. 8 và 17,73.

C. 8 và 14,84.

D. 7,5 và 17,73. b. Tìm công thức của hiđrocacbon * Mức độ vận dụng Câu 21: Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol hiđrocacbon CxH4, hấp thụ hoàn toàn sản phẩm tạo ra vào 200 ml dung dịch Ba(OH)2 1M, thu được 19,7 gam kết tủa. Công thức của hiđrocacbon là A. CH4 hoặc C3H4.

B. CH4 hoặc C4H4.

C. CH4.

D. C3H4. (Đề thi chọn HSG tỉnh Thái Bình năm 2015) Câu 22: Đốt cháy m gam hiđrocacbon A ở thể khí trong điều kiện thường, thu được CO2 và m gam H2O. Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol hiđrocacbon B là đồng đẳng kế tiếp của A rồi hấp thụ toàn bộ sản phẩm cháy vào bình nước vôi trong dư thấy khối lượng bình tăng x gam. Giá trị x là : A. 29,2 gam.

B. 31 gam.

C. 20,8 gam.

D. 16,2 gam.

30

B. 12.

C. 36.

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm Hóa học hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

Câu 23: Đốt cháy hoàn toàn 12,5 gam một hiđrocacbon X mạch hở (là chất khí ở điều kiện thường), rồi đem toàn bộ sản phẩm cháy hấp thụ hết vào bình đựng dung dịch Ba(OH)2. Sau các phản ứng thu được 108,35 gam kết tủa và phần dung dịch giảm 59,85 gam. Số nguyên tử hiđro trong phân tử X là: A. 2.

B. 8.

C. 6.

D. 4. (Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Trực Ninh B – Nam Định, năm 2013) Câu 24: Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol anken X thu được CO2 và hơi nước. Hấp thụ hoàn toàn sản phẩm bằng 100 gam dung dịch NaOH 21,62% thu được dung dịch mới trong đó nồng độ của NaOH chỉ còn 5%. Công thức phân tử đúng của X là : B. C3H6.

C. C4H8.

D. C5H10.

A. C2H4.

Câu 25: Đốt cháy hoàn toàn 0,01 mol một hiđrocacbon A rồi hấp thụ hết sản phẩm cháy vào 350 ml dung dịch Ba(OH)2 0,1M, thu được 5,91 gam kết tủa. Số công thức phân tử A thỏa mãn điều kiện trên là: A. 5.

B. 8.

C. 6.

D. 4.

Câu 26: Hỗn hợp A gồm 1 ankan, 1 anken và H2. Dẫn 100 ml hỗn hợp A qua Ni, (to) sau phản ứng chỉ thu được 70 ml một hiđrocacbon duy nhất. Còn đem đốt cháy hết 100 ml hỗn hợp A thì thu được 210 ml khí CO2. Biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn và các thể tích khí đo ở cùng điều kiện về nhiệt độ và áp suất. Công thức phân tử của anken trong A là: A. C2H4.

B. C4H8.

C. C3H6.

D. C5H10. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Hoàng Hoa Thám – Đà Nẵng, năm 2012) Câu 27: Đốt cháy hoàn toàn 7,8 gam một hiđrocacbon X (chất khí ở điều kiện thường), đem toàn bộ sản phẩm cháy hấp thụ hết vào bình đựng dung dịch nước vôi trong. Sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được 40 gam kết tủa, cho thêm tiếp dung dịch NaOH dư vào thu được them 10 gam kết tủa nữa. Số công thức phân tử X thỏa mãn điều kiện trên là A. 2.

B. 3. C. 1. D. 4. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Đức Thọ – Hà Tĩnh, năm 2013) Câu 28: Đốt cháy hoàn toàn 4,64 gam một hiđrocacbon X (chất khí ở điều kiện thường) rồi đem toàn bộ sản phẩm cháy hấp thụ hết vào bình đựng dung dịch Ba(OH)2. Sau các phản ứng thu được 39,4 gam kết tủa và khối lượng phần dung dịch giảm bớt 19,912 gam. Công thức phân tử của X là A. C3H4.

B. CH4.

C. C2H4.

D. C4H10. * Mức độ vận dụng cao Câu 29*: Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp X gồm x mol hiđrocacbon A và y mol hiđrocacbon B mạch hở có cùng số nguyên tử cacbon, sau phản ứng thu được 110 gam CO2 và 46,8 gam H2O. Thêm 0,5x mol A vào X rồi đốt cháy hoàn toàn, thu được 143 gam CO2 và 63 gam H2O. Số đồng phân cấu tạo của B là: A. 3.

B. 5.

C. 8.

D. 9.

2. Sử dụng phương pháp trung bình a. Tính lượng chất trong phản ứng * Mức độ vận dụng Câu 1: Hỗn hợp X gồm vinylaxetilen, eten và propin có tỉ khối với hiđro bằng 17. Đốt cháy hoàn toàn X, thu được CO2 và 3,6 gam H2O. Dẫn toàn bộ sản phẩm cháy qua dung dịch Ca(OH)2 dư, thu được m gam kết tủa. Giá trị của m là : A. 25.

B. 30.

C. 40.

D. 60.

Câu 2: Hỗn hợp X gồm etan, eten và axetilen có tỉ khối với hiđro bằng 14,25. Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol X thu được CO2 và H2O. Dẫn toàn bộ sản phẩm cháy qua bình đựng dung dịch Ca(OH)2 dư, thấy khối lượng bình tăng m gam. Giá trị của m là : A. 12,54.

B. 12,85.

C. 14,06.

D. 16,05.

Câu 3: Hỗn hợp X có tỉ khối so với hiđro là 21,2 gồm C3H8, C3H6, và C3H4. Khi đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol X, thì cần vừa đủ V lít oxi (đktc). Giá trị của V là A. 103,04.

B. 18,60.

C. 10,304.

D. 13,888. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 2 – THPT Chuyên Lý Tự Trọng – Cần Thơ, năm 2015) Câu 4: Trộn propilen với hỗn hợp B gồm 2 olefin khí ở điều kiện thường, thu được hỗn hợp X. Hỗn hợp X có tỉ khối so với hiđro là 21. Đốt cháy B cần một thể tích oxi gấp thể tích của B là (biết thể tích đo ở cùng nhiệt độ và áp suất)

31

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm Hóa học hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

A. 4,5.

C. 1,5.

D. 3. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 4 – THPT Việt Yên – Bắc Giang, năm 2015) Câu 5: Hỗn hợp X có tỉ khối so với H2 là 21,2 gồm propan, propen và propin. Khi đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol X, tổng khối lượng của CO2 và H2O thu được là : A. 18,60 gam.

B. 18,96 gam.

C. 20,40 gam.

D. 16,80 gam. (Đề thi tuyển sinh Đại học khối A năm 2008) Câu 6: Hỗn hợp X gồm C3H8, C3H4 và C3H6 có tỉ khối so với hiđro là 21,8. Đốt cháy hết 5,6 lít X (đktc) thì thu được khối lượng CO2 và H2O lần lượt là : A. 33 gam và 17,1 gam.

B. 2 gam và 9,9 gam.

C. 13,2 gam và 7,2 gam.

D. 33 gamvà 21,6 gam.

Câu 7: Hỗn hợp khí X gồm C2H6, C3H6 và C4H6. Tỉ khối của X so với H2 bằng 24. Đốt cháy hoàn toàn 0,96 gam X trong oxi dư rồi cho toàn bộ sản phẩm cháy vào 1 lít dung dịch Ba(OH)2 0,05M. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được m gam kết tủa. Giá trị của m là A. 9,85.

B. 5,91.

C. 13,79.

D. 7,88. (Đề thi tuyển sinh Cao đẳng năm 2013) Câu 8: Hỗn hợp khí X gồm etilen, metan, propin và vinylaxetilen có tỉ khối so với H2 là 17. Đốt cháy hoàn toàn 0,05 mol hỗn hợp X rồi hấp thụ toàn bộ sản phẩm cháy vào bình dung dịch Ca(OH)2 (dư) thì khối lượng bình tăng thêm m gam. Giá trị của m là : A. 5,85.

B. 3,39.

C. 6,6.

D. 7,3. (Đề thi tuyển sinh Đại học khối B năm 2011) Câu 9: Hỗn hợp X gồm C3H4, C3H6, C3H8 có tỉ khối so với H2 là 21. Đốt cháy hoàn toàn 1,12 lít hỗn hợp X (đktc), rồi hấp thụ toàn bộ sản phẩm cháy vào bình đựng nước vôi trong dư, lọc bỏ kết tủa, khối lượng dung dịch thu được so với khối lượng nước vôi trong ban đầu A. giảm 5,7 gam.

B. giảm 15 gam.

C. tăng 9,3 gam.

D. giảm 11,4 gam. (Đề thi thử ĐH lần 2 – THPT Chuyên – Đại học Vinh, năm học 2011 – 2012) Câu 10: Hỗn hợp X gồm propin, propan và propilen có tỉ khối so với hiđro là 21,2. Đốt cháy hoàn toàn 15,9 gam X, sau đó hấp thụ toàn bộ sản phẩm vào bình đựng 1 lít dung dịch Ba(OH)2 0,8M, thấy khối lượng bình tăng m gam và có a gam kết tủa. Giá trị của m và a lần lượt là: A. 42,4 gam và 157,6 gam.

B. 71,1 gam và 93,575 gam.

C. 42,4 gam và 63,04 gam.

D. 71,1 gam và 73,875 gam. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Chuyên Tuyên Quang, năm 2012) Câu 11: Đốt cháy hoàn toàn 0,5 mol hỗn hợp M gồm C4H6, C3H8 và CxHy, thu được 1,35 mol CO2 và 0,85 mol H2O. Hỗn hợp khí X chứa 0,1 mol H2 và 0,3 mol CxHy có tỉ khối so với H2 bằng A. 6,25.

B. 10.

C. 10,75.

D. 11,5. (Đề thi chọn học sinh giỏi tỉnh Nam Định, năm học 2013 – 2014) b. Tìm công thức của hiđrocacbon * Mức độ vận dụng Câu 12: Đốt cháy hoàn toàn 1 lít hỗn hợp khí gồm C2H2 và hiđrocacbon X sinh ra 2 lít khí CO2 và 2 lít hơi H2O (các thể tích khí và hơi đo ở cùng điều kiện nhiệt độ, áp suất). Công thức phân tử của X là : A. C2H6.

B. C2H4.

C. CH4.

D. C3H8. (Đề thi tuyển sinh Đại học khối B năm 2008) Câu 13: Đốt cháy hoàn toàn 6,72 lít (đktc) hỗn hợp gồm hai hiđrocacbon X và Y (MY > MX), thu được 11,2 lít CO2 (đktc) và 10,8 gam H2O. Công thức của X là: A. C2H6.

B. C2H4.

C. CH4.

D. C2H2. (Đề thi tuyển sinh Cao đẳng năm 2010) Câu 14: Đốt cháy hoàn toàn 6,72 lít (đktc) hỗn hợp gồm hai hiđrocacbon X và Y (MY > MX), thu được 11,2 lít CO2 (đktc) và 10,8 gam H2O. Y là chất nào sau đây?

B. C4H8.

C. CH4.

D. C2H2.

A. C2H4.

32

B. 2.

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm Hóa học hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

Câu 15: Một hỗn hợp Z gồm hai hiđrocacbon có công thức CnHx và XnHy mạch hở. Tỉ khối hơi của hỗn hợp đối với khí N2 là 1,5. Khi đốt cháy hoàn toàn 8,4 gam hỗn hợp Z thì thu được 10,8 gam H2O. Công thức phân tử của hai hiđrocacbon trên là: A. C3H4 và C3H8.

B. C2H6 và C2H4.

C. C3H6 và C3H8.

D. C2H2 và C2H4. (Đề thi thử Đại học lần 4 – THPT Ngô Gia Tự – Vĩnh Phúc, năm 2013) Câu 16: Đốt cháy hoàn toàn 2 lít hỗn hợp khí gồm ankin X và hiđrocacbon Y cần dùng 4,5 lít khí O2 sinh ra 3 lít khí CO2 (các thể tích khí đo ở cùng điều kiện nhiệt độ, áp suất). Công thức phân tử của X và Y lần lượt là A. C3H4 và CH4.

B. C2H2 và C2H4. C. C2H2 và CH4. D. C3H4 và C2H6. (Đề thi thử Đại học lần 4 – THPT Chuyên – Đại học Vinh, năm học 2010 – 2011) Câu 17: Hỗn hợp A gồm hai hiđrocacbon mạch hở có cùng số nguyên tử cacbon và cấu tạo phân tử hơn kém nhau một liên kết π. Đốt cháy hoàn toàn 0,6 mol A cần dùng 36,96 lít O2 (ở đktc), sau phản ứng thu được 16,2 gam H2O. Hỗn hợp A gồm A. C2H4 và C2H6.

B. C3H4 và C3H6.

C. C3H6 và C3H8.

D. C2H2 và C2H4. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 3 – THPT Yên Định 2 – Thanh Hóa, năm 2015) Câu 18: Khi đốt cháy hoàn toàn 0,2 mol hỗn hợp X gồm C3H4, C3H6, C4H4 và CxHy, thu được 25,3 gam CO2 và 6,75 gam H2O. Công thức của CxHy là A. C2H2.

B. C3H8.

C. C2H4.

D. CH4. Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 2 – THPT Chuyên Đại học Vinh, năm 2015) Câu 19: Hỗn hợp A gồm etilen và một hiđrocacbon X. Đốt cháy hoàn toàn 3,36 lít hỗn hợp A (đktc), thu được 8,4 lít CO2 (đktc) và 8,1 gam H2O. X có công thức phân tử là: A. C3H6.

B. C2H6 .

C. C3H8.

D. C4H8. (Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên Amsterdam Hà Nội, năm 2012) Câu 20: Hỗn hợp khí X gồm một ankan và một anken. Tỉ khối của X so với H2 bằng 11,25. Đốt cháy hoàn toàn 4,48 lít X, thu được 6,72 lít CO2 (các thể tích khí đo ở đktc). Công thức của ankan và anken lần lượt là A. CH4 và C2H4.

B. C2H6 và C2H4. C. CH4 và C3H6. D. CH4 và C4H8. (Đề thi tuyển sinh Đại học khối B năm 2010) Câu 21: Đốt cháy hoàn toàn V lít một hiđrocacbon mạch hở X cần 7V lít O2 và sinh ra 5V lít CO2 (ở cùng điều kiện nhiệt độ, áp suất). X cộng H2 dư (xúc tác Ni, đun nóng) sinh ra hiđrocacbon no, mạch nhánh. Số công thức cấu tạo thỏa mãn của X là A. 5.

B. 4.

C. 2.

D. 3.

Câu 22: Hỗn hợp khí X ở điều kiện tiêu chuẩn gồm hai olefin. Để đốt cháy 7 thể tích X cần 31 thể tích O2 (đktc).

Biết olefin chứa nhiều cacbon chiếm khoảng 40% – 50% thể tích hỗn hợp X. Công thức phân tử của hai elefin là A. C2H4 và C3H6.

B. C3H6 và C4H8.

C. C2H4 và C4H8.

D. C4H8 và C5H10.

Câu 23: Hỗn hợp khí A gồm ankan X và ankin Y (số nguyên tử cacbon trong Y lớn hơn trong X). Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp A, thu được 12,6 gam nước. Khối lượng oxi cần dùng cho phản ứng cháy là 36,8 gam. Ở cùng điều kiện về nhiệt độ, áp suất, thể tích CO2 tạo thành bằng 8/3 thể tích hỗn hợp khí bao đầu. Công thức phân tử của X và Y lần lượt là: A. CH4 và C2H2.

B. C2H6 và C3H4.

C. CH4 và C3H4.

D. C2H6 và C4H6. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Chuyên Lê Quý Đôn – Quảng Trị, năm 2012) * Mức độ vận dụng cao Câu 24*: Cho 0,2 mol hỗn hợp M gồm một ankan X và một anken Y có khối lượng 10,6 gam. Khi cho M tác dụng với H2 dư (Ni, to) được hỗn hợp hai ankan đồng đẳng kế tiếp. Đốt cháy hoàn toàn 0,2 mol M, thu được 16,8 lít CO2 (đktc) và 14,4 gam H2O. Công thức của X và Y lần lượt là: A. C3H6 và C4H10.

B. CH4 và C2H4.

C. C3H8 và C4H8.

D. C3H6 và C2H6. (Đề thi thử Đại học lần 8 – THPT Chuyên ĐHSP Hà Nội, năm 2012)

33

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm Hóa học hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

Câu 25*: Hỗn hợp X gồm một ankan và một anken. Khi cho 6,72 lít hỗn hợp X (đktc) qua dung dịch brom thấy dung dịch brom mất màu và khối lượng bình brom tăng 4,2 gam. Khí Y thoát ra khỏi bình đựng dung dịch brom có thể tích 4,48 lít (đktc). Đốt cháy hoàn toàn Y thu được 17,6 gam CO2. Ankan trong hỗn hợp X là: A. metan.

B. etan.

C. etan hoặc metan.

D. etan hoặc propan. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Chuyên Trần Phú – Hải Phòng, năm 2013) Câu 26*: Hỗn hợp khí A chứa hai hiđrocacbon, hỗn hợp khí B chứa O2 và O3 (tỉ khối của B so với H2 là 18,4).

Trộn A và B theo tỉ lệ 1 : 2 về thể tích rồi đốt cháy thì chỉ còn CO2 và hơi H2O theo tỉ lệ 8 : 7 về thể tích. Nếu dẫn 5 lít A qua nước brom dư thì thể tích khí còn lại 2 lít. Công thức phân tử của hai hiđrocacbon là (các thể tích khí đo cùng điều kiện nhiệt độ, áp suất) A. CH4 và C3H6.

B. CH4 và C4H2.

C. CH4 và C2H2.

D. CH4 và C3H4. (Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên Hà Tĩnh, năm 2012) Câu 27*: Đốt cháy hết 0,03 mol hỗn hợp khí X (ở điều kiện thường) gồm CH4 và hiđrocacbon Y mạch hở (CxH2x), trong đó CH4 dưới 50% về thể tích. Sản phẩm cháy được hấp thụ hoàn toàn vào 350 ml dung dịch Ba(OH)2 0,2M, thu được 9,85 gam kết tủa. Số công thức cấu tạo có thể có của Y là: A. 1.

B. 3.

C. 4.

D. 6. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Chuyên KHTN Hà Nội, năm 2012) 3. Sử dụng bảo toàn electron a. Tính lượng chất trong phản ứng * Mức độ vận dụng Câu 1: Hỗn hợp X gồm C2H2 và H2 có cùng số mol. Lấy một lượng hỗn hợp X cho qua chất xúc tác nung nóng, thu được hỗn hợp Y gồm C2H4, C2H6, C2H2 và H2. Sục Y vào dung dịch brom (dư) thì khối lượng bình brom tăng 10,8 gam và thoát ra 4,48 lít hỗn hợp khí Z (đktc) có tỉ khối so với H2 là 8. Thể tích O2 (đktc) cần để đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp Y là : A. 22,4 lít.

B. 44,8 lít.

C. 26,88 lít.

D. 33,6 lít. (Đề thi tuyển sinh Đại học khối A năm 2011) Câu 2: Hỗn hợp khí X gồm O2 và O3, tỉ khối của X so với H2 là 17,6. Hỗn hợp khí Y gồm C2H4 và CH4, tỉ khối của Y so với H2 là 11. Thể tích hỗn hợp khí X (đktc) tối thiểu cần dùng để đốt cháy hoàn toàn 0,044 mol hỗn hợp khí Y là A. 3,36 lít.

B. 2,24 lít.

C. 1,12 lít.

D. 4,48 lít. (Đề thi thử Đại học lần 1 – Trường THPT Chuyên – Đại học Vinh, năm học 2013 – 2014) Câu 3: Hỗn hợp gồm hiđrocacbon X và oxi có tỉ lệ số mol tương ứng là 1:10. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp trên thu được hỗn hợp khí Y. Cho Y qua dung dịch H2SO4 đặc, thu được hỗn hợp khí Z có tỉ khối đối với hiđro bằng 19. Công thức phân tử của X là : A. C3H8.

B. C3H6.

C. C4H8.

D. C3H4. (Đề thi tuyển sinh Đại học khối A năm 2007) Câu 4: Đốt cháy 1,12 lít một hiđrocacbon A cần 5,04 lít O2 ở cùng điều kiện. Số công thức phân tử của A thỏa mãn là : C. 3.

D. 4.

A. 1.

B. 2.

4. Sử dụng công thức (k − 1)n C H n

2 n + 2− 2 k

= n CO − n H O 2

2

a. Tính lượng chất trong phản ứng * Mức độ vận dụng Câu 1: Hỗn hợp khí X gồm hai anken. Lấy V lít X tác dụng với một lượng H2 vừa đủ (Ni, to), thu được hỗn hợp Y gồm hai ankan. Đốt cháy hoàn toàn Y, thu được H2O và 13,2 gam CO2. Khi đốt cháy hoàn toàn V lít hỗn hợp X, thu được CO2 và m gam H2O. Giá trị của m là A. 3,6.

B. 5,4.

C. 6,3.

D. 2,7. (Đề thi thử Đại học lần 5 – THPT Cẩm Khê – Phú Thọ, năm học 2013 – 2014)

34

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm Hóa học hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

Câu 2: Đốt cháy hoàn toàn m gam hỗn hợp gồm nhiều ankan, ankin và anken trong đó số mol ankan bằng số mol ankin. Hấp thụ toàn bộ sản phẩm cháy vào bình Ba(OH)2 dư, thấy khối lượng bình tăng 55,8 gam. Giá trị của m là A. 11,2.

B. 14. C. 11,9.

D. 12,6.

Câu 3: Hỗn hợp X gồm CH4, C2H4, C3H6 và C4H6 trong đó CH4 và C4H6 có cùng số mol. Đốt cháy m gam hỗn hợp X rồi hấp thụ toàn bộ sản phẩm vào dung dịch Ca(OH)2 dư thì khối lượng dung dịch giảm 7,6 gam. Giá trị của m là A. 3,6.

B. 4,2.

C. 3,2. D. 2,8. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 1 – THPT Chuyên Lê Quý Đôn – Quảng Trị, năm 2015) Câu 4: Đốt cháy hết hỗn hợp X gồm butan, but-2-en, pent-1-en và hex-3-en, thu được 0,375 mol CO2 và 0,40 mol H2O. Phần trăm khối lượng của butan có trong hỗn hợp X là : B. 26,41%.

C. 31,243%.

D. 26,13%.

A. 27,36%.

Câu 5: Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp X gồm axetilen, etilen và hiđrocacbon A, thu được CO2 và H2O theo tỉ lệ mol 1:1. Dẫn X đi qua bình đựng dung dịch brom dư, thấy khối lượng bình tăng lên 0,82 gam. Khí thoát ra khỏi bình đem đốt cháy hoàn toàn, thu được 1,32 gam CO2 và 0,72 gam H2O. Phần trăm về thể tích của A trong X là: A. 75.

B. 50.

C. 33,33.

D. 25. (Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên Nguyễn Huệ – Hà Nội, năm học 2012 – 2013) * Mức độ vận dụng cao Câu 6*: Hỗn hợp A gồm ankan X và anken Y (tỉ lệ mol tương ứng là 2 : 3) có tỉ khối so với H2 bằng 21,4. Đốt cháy 3,36 lít hỗn hợp A thì thu được a lít CO2 (đktc). Giá trị của a là : A. 9,86.

B. 8,96.

C. 10,08.

D. 4,48. b. Tìm công thức của hiđrocacbon * Mức độ vận dụng Câu 7: Có V lít khí X gồm H2 và 2 anken là đồng đẳng liên tiếp nhau, trong đó H2 chiếm 60% về thể tích. Dẫn hỗn hợp X qua bột Ni nung nóng được hỗn hợp khí Y. Đốt cháy hoàn toàn Y thu được 19,8 gam CO2 và 13,5 gam H2O. Công thức 2 anken là A. C5H10 và C6H12.

B. C3H6 và C4H8.

C. C2H4 và C3H6.

D. C4H8 và C5H10. (Đề thi thử THPT Quốc Gia lần 1 – THPT Đồng Lộc – Hà Tĩnh, năm 2015) Câu 8: Đốt cháy hoàn toàn một lượng hiđrocacbon X mạch hở, thu được CO2 và H2O với số mol bằng nhau. Mặt khác, hiđro hóa hoàn toàn X thu được butan. Số đồng phân của X là: A. 4.

B. 2.

C. 3.

D. 5. (Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Trần Phú – Thanh Hóa, năm 2013) Câu 9: Đốt cháy hoàn toàn một ankin X ở thể khí, thu được H2O và CO2 có tổng khối lượng là 23 gam. Nếu cho sản phẩm cháy đi qua dung dịch Ca(OH)2 dư, thu được 40 gam kết tủa. Công thức phân tử của X là : A. C3H4.

B. C2H2.

C. C4H6.

D. C5H8.

Câu 10: Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp X có số mol bằng nhau của 2 hiđrocacbon có cùng số nguyên tử cacbon trong phân tử, thu được 3,52 gam CO2 và 1,62 gam H2O. Công thức phân tử của 2 hiđrocacbon là: A. C2H4, C2H6.

B. C4H8, C4H10.

C. C3H6, C3H8.

D. C3H4, C3H8. (Đề thi thử Đại học lần 2 – THPT Chuyên Phan Bội Châu – Nghệ An, năm 2012) Câu 11: Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp X gồm hai hiđrocacbon (tỉ lệ số mol 1 : 1) có công thức đơn giản nhất khác nhau, thu được 2,2 gam CO2 và 0,9 gam H2O. Các chất trong X là A. một anken và một ankin.

B. hai ankađien.

C. hai anken.

D. một ankan và một ankin. (Đề thi tuyển sinh Đại học khối B năm 2012) Câu 12: Hỗn hợp X gồm 2 hiđrocacbon A, B thuộc loại ankan, anken, ankin. Đốt cháy hoàn toàn 6,72 lít (đktc) X và cho sản phẩm cháy hấp thụ hoàn toàn vào nước vôi trong dư thấy khối lượng bình tăng thêm 46,5 gam và có 75 gam kết tủa. Nếu tỉ lệ khối lượng A, B trong X là 22 : 13 thì công thức phân tử của A, B là : B. C2H6, C3H4.

A. C3H8, C2H2.

C. CH4 và C3H4.

D. CH4 và C4H6.

35

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm Hóa học hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

Câu 13: Đốt cháy hoàn toàn một lượng hỗn hợp khí X gồm một ankan và một anken cần dùng vừa đủ 0,7 mol O2, thu được 0,4 mol CO2. Công thức của ankan là A. C4H10.

B. C3H8.

C. C2H6.

D. CH4. (Đề thi thử Đại học lần 1 – THPT Chuyên Đại Học Vinh, năm 2011) * Mức độ vận dụng cao Câu 14*: Đốt cháy hoàn toàn 0,3 mol hỗn hợp X gồm 2 hiđrocacbon mạch hở có số mol bằng nhau thu được 0,75 mol CO2 và 0,9 mol H2O. Có bao nhiêu hỗn hợp X thỏa mãn ?

A. 3.

B. 5.

C. 6.

D. 4.

E. KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC TƯ DUY ĐỀ SỐ 01 (Thời gian làm bài : 90 phút) Câu 1: Hiđrocacbon A thể tích ở điều kiện thường, công thức phân tử có dạng Cx+1H3x. Công thức phân tử của A là : A. C4H8.

B. CH4.

C. C2H6.

D. C3H6.

Câu 2: Cho 10,08 lít (đktc) hỗn hợp khí X gồm C2H2 và H2 đi qua ống chứa xúc tác Ni, nung nóng thu được hỗn hợp Y chỉ chứa 3 hiđrocacbon. Tỉ khối của Y so với He là 7,125. Tính phần trăm thể tích của C2H2 trong hỗn hợp X: A. 62,25%.

B. 45,55%.

C. 36,73%.

D. 44,44%.

Câu 3: Ankin là hiđrocacbon : A. có dạng CnH2n, mạch hở.

B. có dạng CnH2n-2, mạch hở.

C. mạch hở, có 2 liên kết đôi trong phân tử.

D. mạch hở, có 1 liên kết ba trong phân tử.

Câu 4: Ankađien là : A. hiđrocacbon, mạch hở có công thức là CnH2n-2.

B. hiđrocacbon có công thức là CnH2n-2.

C. hiđrocacbon có 2 liên kết đôi C=C trong phân tử.

D. hiđrocacbon mạch hở, có 2 liên kết đôi C=C trong phân tử.

Câu 5: Có bao nhiêu đồng phân ankin có công thức phân tử C6H10 tác dụng được với dung dịch AgNO3/NH3 tạo ra kết tủa màu vàng nhạt ?

A. 2.

B. 4.

C. 3.

D. 5.

Câu 6: Cho 0,42 lít hỗn hợp khí B gồm hai hiđrocacbon mạch hở đi chậm qua bình đựng nước brom dư. Sau phản ứng hoàn toàn thấy có 0,28 lít khí thoát ra khỏi bình và có 2 gam Br2 đã tham gia phản ứng. Biết tỉ khối hơi của B so với H2 bằng 19. Các thể tích khí đo ở đktc. Số hỗn hợp B thỏa mãn điều kiện trên là: A. 4.

B. 5.

C. 2.

D. 1.

Câu 7: Số đồng phân cấu tạo là ankađien ứng với công thức C5H8 là : A. 3.

B. 4.

C. 6.

D. 5.

Câu 8: Ba hiđrocacbon X, Y, Z là đồng đẳng kế tiếp, khối lượng phân tử của Z bằng 2 lần khối lượng phân tử của X. Các chất X, Y, Z thuộc dãy đồng đẳng A. ankađien.

B. anken.

C. ankan.

D. ankin.

Câu 9: Trong phòng thí nghiệm, khi điều chế C2H4 từ C2H5OH và dung dịch H2SO4 đặc ở 170oC, khí sinh ra có lẫn SO2 và CO2. Dùng dung dịch nào sau đây có để loại bỏ tạp chất, thu C2H4 tinh khiết ?

A. dd Na2CO3.

B. dd Br2.

C. dd KMnO4.

D. dd NaOH. Câu 10: Cho các chất: CH2=CH–CH=CH2; CH3–CH2–CH=C(CH3)2; CH3–CH=CH–CH=CH2; CH3–CH=CH2; CH3–CH=CH–COOH. Số chất có đồng phân hình học là : A. 4.

B. 3.

C. 1.

D. 2.

Câu 11: Đốt hoàn toàn 0,5 mol hỗn hợp 2 ankin đồng đẳng kế tiếp, sản phẩm cháy đem hấp thụ hoàn toàn vào bình đựng dung dịch chứa 0,846 mol Ca(OH)2 thì thu được kết tủa và thấy khối lượng dung dịch không thay đổi. Mặt khác, cho 0,5 mol hỗn hợp vào dung dịch AgNO3 dư/ NH3 thì thu được m gam kết tủa. Giá trị của m là:

36

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm Hóa học hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

A. 92,1 gam.

B. 67,9 gam.

C. 110,7 gam.

D. 96,75 gam.

Câu 12: Hỗn hợp X gồm hiđro và các hiđrocacbon no, không no. Cho X vào bình có niken xúc tác, đun nóng bình một thời gian, thu được hỗn hợp Y. Phát biểu nào sau đây sai ?

A. Khối lượng phân tử trung bình của hỗn hợp X bằng khối lượng phân tử trung bình của hỗn hợp Y. B. Số mol oxi tiêu tốn để đốt hoàn toàn hỗn hợp X luôn bằng số mol oxi tiêu tốn khi đốt hoàn toàn hỗn hợp Y. C. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp X cho số mol CO2 và số mol nước luôn bằng số mol CO2 và số mol nước khi đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp Y. D. Số mol X – Số mol Y = Số mol H2 tham gia phản ứng.

Câu 13: Trong bình kín chứa hỗn hợp X gồm hiđrocacbon A (thể khí ở điều kiện thường), mạch hở và 0,06 mol O2. Bật tia lửa điện để đốt X, thu được hỗn hợp Y. Cho Y đi qua bình đựng 3,5 lít dung dịch Ca(OH)2 0,01M, thu được 3 gam kết tủa. Khí duy nhất thoát ra khỏi bình có thể tích 0,224 lít (đktc). Biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn, nước bị ngưng tụ khi cho qua dung dịch. A có bao nhiêu CTPT thỏa mãn ?

A. 7.

B. 4.

C. 3.

D. 5.

Câu 14: Một hỗn hợp gồm ankađien X và O2 lấy dư (O2 chiếm 90% thể tích) được nạp đầy vào một bình kín ở áp suất 2 atm. Bật tia lửa điện để đốt cháy hết X rồi đưa bình về nhiệt độ ban đầu cho hơi nước ngưng tụ hết thì áp suất giảm 0,5 atm. Công thức phân tử của X là: A. C3H4.

B. C6H10.

C. C4H6 .

D. C5H8.

Câu 15: Hỗn hợp X gồm C2H2 và H2 có cùng số mol. Lấy một lượng hỗn hợp X cho qua chất xúc tác nung nóng, thu được hỗn hợp Y gồm C2H4, C2H6, C2H2 và H2. Sục Y vào dung dịch brom (dư) thì khối lượng bình brom tăng 19 gam và thoát ra 4,48 lít hỗn hợp khí Z (đktc) có tỉ khối so với H2 là 8,5. Thể tích O2 (đktc) cần để đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp Y là: A. 26,88 lít.

B. 53,76 lít.

C. 58,24 lít.

D. 22,4 lít.

Câu 16: Có bao nhiêu đồng phân cấu tạo mạch hở của C5H8 khi tác dụng với H2 dư (Ni, to), thu được sản phẩm là isopentan?

A. 1.

B. 3.

C. 4.

D. 2.

Câu 17: Cho isopren phản ứng cộng với HBr theo tỉ lệ mol 1:1. Số dẫn xuất monobrom tối đa thu được là A. 5.

B. 6.

C. 7.

D. 8.

Câu 18: Các ankin bắt đầu có đồng phân mạch C khi số C là : A. ≥ 5.

B. ≥ 3.

C. ≥ 4.

D. ≥ 2.

Câu 19: Hợp chất hữu cơ nào sau đây không có đồng phân cis-trans ?

A. CH3CH2CH=CHCH3.

B. CH3CH2CH=C(CH3)CH3.

C. CHCl=CHCl. D. CH3CH=CHCH3.

Câu 20: Một hỗn hợp A gồm một anken và một ankan. Đốt cháy A thu được a mol H2O và b mol CO2. Tỉ số T = a/b có giá trị trong khoảng nào ?

A. 0,5 < T < 2.

B. 1,5 < T < 2.

C. 1 < T < 2.

D. 1 < T < 1,5.

Câu 21: Đốt cháy hoàn toàn 1 lít hỗn hợp khí gồm ankin X và hiđrocacbon Y cần dùng 2,25 lít khí O2, thu được 1,5 lít khí CO2 (các thể tích khí đo ở cùng điều kiện nhiệt độ, áp suất). Công thức phân tử của X và Y lần lượt là: A. C2H2 và CH4.

B. C3H4 và C2H6.

C. C2H2 và C2H4.

D. C3H4 và CH4.

Câu 22: Hiđrocacbon X có công thức phân tử C6H10. X tác dụng với dung dịch AgNO3 trong dung dịch NH3 tạo kết tủa vàng. Khi hiđro hoá hoàn toàn X thu được 2,2-đimetylbutan. X là A. 2,2-đimetylbut-3-in. B. 3,3-đimetylpent-1-in. C. 2,2-đimetylbut-2-in. D. 3,3-đimetylbut-1-in.

Câu 23: X1, X2, X3 là 3 anken có công thức phân tử C4H8. Hiđro hóa hoàn toàn X1, X2, X3 thì X1 và X2 cho cùng một sản phẩm; X3 cho ankan khác. Mặt khác, cho X1, X2, X3 cùng tác dụng với HCl, thì X1 cho một sản phẩm; X2, X3 đều cho hai sản phẩm. Vậy X1, X2 và X3 tương ứng là: A. cis-but-2-en, trans-but-2-en và but-1-en.

B. but-2-en, but-1-en và isobutilen.

C. cis-but-2-en, trans-but-2-en và isobutilen.

D. but-2-en, isobutilen và but-1-en.

Câu 24: Hỗn hợp X gồm metan, axetilen, propen có tỉ khối so với H2 là 13,1. Đốt cháy hoàn toàn 0,2 mol hỗn hợp X sau đó dẫn sản phẩm cháy vào bình đựng chứa dung dịch Ca(OH)2 dư, thu được 38 gam kết tủa trắng. Khối lượng dung dịch sau phản ứng thay đổi bao nhiêu gam so với dung dịch Ca(OH)2 là A. 22,84 gam.

B. 21,72 gam.

C. 16,68 gam.

D. 15,16 gam.

37

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm Hóa học hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

Câu 25: Khi cho hiđrocacbon X mạch hở (có số nguyên tử C nhỏ hơn 7) tác dụng với HBr dư, thu được sản phẩm duy nhất là dẫn xuất monobrom. Số công thức thỏa mãn với điều kiện của X là A. 3.

B. 4.

C. 5.

D. 6.

Câu 26: Chọn khái niệm đúng về anken : A. Những hiđrocacbon có 1 liên kết đôi trong phân tử là anken.

B. Những hiđrocacbon mạch hở, có 1 liên kết đôi trong phân tử là anken.

C. Anken là những hiđrocacbon mạch hở có liên kết ba trong phân tử.

D. Anken là những hiđrocacbon có liên kết ba trong phân tử.

Câu 27: Số lượng đồng phân cấu tạo mạch hở ứng với công thức phân tử C4H8 là : A. 4.

B. 5.

C. 3.

D. 2.

Câu 28: Một hợp chất hữu cơ X chứa 2 nguyên tố. Đốt cháy hoàn toàn m gam X, thu được 9m/7 gam H2O. Tỉ khối của X so với không khí nằm trong khoảng 2,1 đến 2,5. CTPT của X là A. C6H6.

B. C5H10.

C. C6H12.

D. C4H8.

Câu 29: X là một hiđrocacbon mạch hở. Cho 0,1 mol X làm mất màu vừa đủ 300 ml dung dịch Br2 1M, tạo dẫn xuất Y có chứa 90,22% Br về khối lượng. X tác dụng với dung dịch AgNO3/NH3 tạo kết tủa. Công thức cấu tạo phù hợp của X là : A. CH2=CH–CH2–CH2–C≡CH. B. CH3–CH=CH–C≡CH. C. CH2=CH–CH2–C≡CH. D. CH2=CH–C≡CH. Câu 30: Hiđrocacbon mạch hở X tác dụng với HCl theo tỉ lệ mol 1 : 1, thu được dẫn xuất Y duy nhất. Trong phân tử Y, clo chiếm 38,38% về khối lượng. Tên gọi của X là: A. 2,3-đimetylbut-2-en. B. etilen.

C. but-2-en.

D. but-1-en. o Câu 31: Nhiệt phân nhanh 3,36 lít khí CH4 (đo ở đktc) ở 1500 C, thu được hỗn hợp khí T. Dẫn toàn bộ T qua dung dịch AgNO3 dư trong NH3 đến phản ứng hoàn toàn, thấy thể tích khí thu được giảm 20% so với T. Hiệu suất phản ứng nung CH4 là: B. 40,00%.

C. 20,00%.

D. 50,00%.

A. 66,67%.

Câu 32: Hợp chất (CH3)2C=CH–C(CH3)3 có danh pháp IUPAC là A. 2,4,4-trimetylpent-2-en.

B. 2,2,4- trimetylpent-3-en.

C. 2,4-trimetylpent-3-en.

D. 2,4-trimetylpent-2-en.

Câu 33: Để nhận biết các bình riêng biệt đựng các khí không màu sau đây : SO2, C2H2, NH3 ta có thể dùng hoá chất nào sau đây ?

A. Dung dịch HCl. B. Dung dịch AgNO3/NH3.

C. Quỳ tím ẩm.

D. Dung dịch NaOH. Câu 34: Oxi hoá etilen bằng dung dịch KMnO4 thu được sản phẩm là : A. C2H4(OH)2, K2CO3, MnO2.

B. MnO2, C2H4(OH)2, KOH. C. K2CO3, H2O, MnO2.

D. C2H5OH, MnO2, KOH. Câu 35: Trước những năm 50 của thế kỷ XX, công nghiệp tổng hợp hữu cơ dựa trên nguyên liệu chính là axetilen.

Ngày nay, nhờ sự phát triển vượt bậc của công nghệ khai thác và chế biến dầu mỏ, etilen trở thành nguyên liệu rẻ tiền, tiện lợi hơn nhiều so với axetilen. Công thức phân tử của etilen là A. C2H2.

B. C2H6.

C. CH4.

D. C2H4.

Câu 36: Để chuyển hoá ankin thành anken ta thực hiện phản ứng cộng H2 trong điều kiện có xúc tác : A. Pd/PbCO3, to.

B. Ni, to.

C. Mn, to.

D. Fe, to.

Câu 37: Trong một bình kín có thể tích không đổi là 2 lít, chứa hỗn hợp khí gồm 0,02 mol CH4, 0,01 mol C2H4, 0,015 mol C3H6 và 0,02 mol H2. Đun nóng bình với xúc tác Ni, các anken đều cộng hiđro với hiệu suất 60%. Sau phản ứng giữ bình ở 27,3oC, áp suất trong bình là: A. 0,6776 atm.

B. 0,616 atm.

C. 0,653 atm.

D. 0,702 atm.

Câu 38: Chất hữu cơ X có công thức phân tử C3H5Cl. Số đồng phân của X là: A. 3.

B. 5.

C. 6.

D. 4.

Câu 39: Hỗn hợp Y gồm ba hiđrocacbon có tỉ khối so với hiđro là 16,5. Khi đốt cháy hoàn toàn 0,20 mol hỗn hợp Y, sản phẩm cháy lần lượt cho qua bình 1 đựng H2SO4 đặc và bình 2 đựng dung dịch Ba(OH)2 dư. Sau phản ứng khối lượng bình 1 tăng 10,80 gam, bình 2 thu được m gam kết tủa. Giá trị của m là

38

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm Hóa học hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

A. 88,65.

B. 98,50.

C. 59,10.

D. 78,80.

Câu 40: Cho phản ứng : C6H5–CH=CH2 + KMnO4 → C6H5–COOK + K2CO3 + MnO2 + KOH + H2O Tổng hệ số (nguyên, tối giản) tất cả các chất trong phương trình hóa học của phản ứng trên là : A. 27.

B. 31.

C. 34.

D. 24.

Câu 41: Đốt cháy hoàn toàn 4,48 lít hỗn hợp C2H6 và C4H6, thu được m gam H2O. Giá trị của m là: A. 10,8 gam.

B. 7,2 gam.

C. 5,4 gam.

D. 21,6 gam.

Câu 42: Trong phân tử propen có số liên kết xich ma (σ) là D. 7.

A. 6.

B. 9.

C. 8.

Câu 43: Cho 3,3-đimetylbut-1-en tác dụng với HBr. Sản phẩm chính của phản ứng là: A. 2-brom-3,3-đimetylbutan.

B. 2-brom-2,3-đimetylbutan.

C. 2,2-đimetylbutan.

D. 3-brom-2,2-đimetylbutan.

Câu 44: Số cặp anken (chỉ tính đồng phân cấu tạo) ở thể khí (đkt) thoả mãn điều kiện: Khi hiđrat hoá tạo thành hỗn hợp gồm ba ancol là : A. 4.

B. 5.

C. 6.

D. 3.

Câu 45: Quy tắc Macopnhicop áp dụng cho trường hợp nào sau đây ?

A. Phản ứng cộng brom vào anken đối xứng.

B. Phản ứng cộng HBr vào anken đối xứng.

C. Phản ứng cộng brom vào anken bất đối xứng.

D. Phản ứng cộng HBr vào anken bất đối xứng.

Câu 46: Công thức phân tử của buta-1,3-đien (đivinyl) và isopren (2-metylbuta-1,3-đien) lần lượt là : A. C4H6 và C5H10.

B. C4H6 và C5H8.

C. C4H8 và C5H10.

D. C4H4 và C5H8.

Câu 47: Hỗn hợp X gồm ankin Y và H2 có tỉ khối so với H2 là 6,7. Dẫn X đi qua bột Ni nung nóng cho đến khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được hỗn hợp Z có tỉ khối so với H2 là 16,75. Công thức phân tử của Y là: A. C2H2.

B. C5H8.

C. C3H4.

D. C4H6.

Câu 48: Hỗn hợp khí X gồm 1 anken và H2 có tỉ lệ số mol là 1 : 1, (đo ở 90oC và 1 atm). Nung nóng X với bột Ni một thời gian rồi đưa về điều kiện ban đầu được hỗn hợp khí Y có tỉ khối hơi so với H2 là 23,2. Xác định công thức phân tử của anken và hiệu suất phản ứng hiđro hóa: A. C6H12, H = 45%.

B. C5H10, H = 44,83%. C. C3H6, H = 75%.

D. C4H8, H = 54,45%.

Câu 49: Hỗn hợp A gồm C2H2, C3H6 và C4H10 (số mol C2H2 bằng số mol C4H10). Sản phẩm thu được do đốt cháy hoàn toàn m gam A được hấp thụ hết vào dung dịch Ba(OH)2 dư, sau phản ứng khối lượng dung dịch giảm 27 gam.

Giá trị của m là: A. 2,80.

B. 2,28.

C. 1,92.

D. 2,48.

Câu 50: Một hỗn hợp X gồm 1 ankan A và 1 ankin B có cùng số nguyên tử cacbon. Trộn X với H2 (vừa đủ) để được hỗn hợp Y. Khi cho Y qua Pt, xúc tác thì thu được khí Z có tỉ khối đối với CO2 bằng 1 (phản ứng cộng H2 hoàn toàn). Biết rằng VX = 6,72 lít và VH = 4,48 lít . Xác định công thức phân tử và số mol của A, B trong hỗn 2

hợp X. Các thể tích khí được đo ở đktc.

A. C3H8, C3H4, 0,2 mol C3H8, 0,1 mol C3H4.

C. C2H6, C2H2, 0,1 mol C2H6, 0,2 mol C2H2.

B. C3H8, C3H4, 0,1 mol C3H8, 0,2 mol C3H4.

D. C2H6, C2H2, 0,2 mol C2H6, 0,2 mol C2H2.

ĐỀ SỐ 02 (Thời gian làm bài : 90 phút) Câu 1: Khi cho but-1-en tác dụng với dung dịch HBr, theo quy tắc Maccopnhicop sản phẩm nào sau đây là sản phẩm chính ?

A. CH3–CH2–CH2–CH2Br. B. CH3–CH2–CHBr–CH2Br. C. CH2Br–CH2–CH2–CH2Br. D. CH3–CH2–CHBr–CH3.

Câu 2: Cho hiđrocacbon X mạch hở phản ứng hoàn toàn với lượng dư dung dịch brom, thu được hợp chất chứa 90,225% brom về khối lượng. Công thức phân tử của X là A. C4H4.

B. C2H2.

C. C3H4.

D. C4H6.

Câu 3: Ankin là những hiđrocacbon không no, mạch hở, có công thức chung là A. CnH2n (n ≥2).

B. CnH2n+2 (n ≥1).

C. CnH2n-6 (n ≥6).

D. CnH2n-2 (n ≥2).

39

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm Hóa học hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

Câu 4: Ankađien liên hợp là : A. ankađien có 2 liên kết đôi C=C cách xa nhau.

B. ankađien có 2 liên kết đôi C=C cách nhau 2 nối đơn.

C. ankađien có 2 liên kết đôi C=C liền nhau.

D. ankađien có 2 liên kết đôi C=C cách nhau 1 liên kết đơn.

Câu 5: Để làm sạch etilen có lẫn axetilen, ta cho hỗn hợp đi qua dung dịch nào sau đây ?

A. các cách trên đều đúng.

B. Dung dịch AgNO3/NH3 dư.

C. Dung dịch brom dư.

D. Dung dịch KMnO4 dư.

Câu 6: Đốt cháy hoàn toàn 0,3 mol hỗn hợp X gồm 2 hiđrocacbon mạch hở có số mol bằng nhau thu được 0,75 mol CO2 và 0,9 mol H2O. Có bao nhiêu hỗn hợp X thỏa mãn ?

A. 6.

B. 3.

C. 5.

D. 4.

Câu 7: Cho các chất: CH3–C(CH3)=CH–CH3 (1), CH3–CH=CH–COOH (2), CH3–CH=CH–C2H5 (3), CH2=CH–CH=CH–CH3 (4), CH≡C–CH3 (5), CH3–C≡C–CH3 (6). Các chất có đồng phân hình học (cis-trans) là: A. (1), (2), (3), (4).

B. (3), (6).

C. (2), (3), (4).

D. (1), (3), (4).

Câu 8: Ankin X có chứa 90%C về khối lượng, mạch thẳng, có phản ứng với AgNO3/NH3. Vậy X là : A. but-1-in.

B. but-2-in.

C. propin.

D. axetilen.

Câu 9: Tổng số liên kết đơn trong một phân tử anken (công thức chung CnH2n) là : A. 3n – 2.

B. 4n.

C. 3n.

D. 3n – 1.

Câu 10: Hợp chất nào trong số các chất sau có 9 liên kết σ và 2 liên kết π ?

A. Buta-1,3-đien.

B. Stiren.

C. Vinylaxetilen.

D. Penta-1,3-đien.

Câu 11: Cho 1,5 gam khí hiđrocacbon X tác dụng với lượng dư dung dịch AgNO3/NH3, thu được 7,92 gam kết tủa vàng nhạt. Mặt khác, 1,68 lít khí X (ở đktc) có thể làm mất màu tối đa V lít dung dịch Br2 1M. Giá trị V là A. 0,25.

B. 0,3.

C. 0,2.

D. 0,15.

Câu 12: Chất hữu cơ X mạch hở, có công thức phân tử C5H10. Số đồng phân của X là: A. 5.

B. 11.

C. 10.

D. 6.

Câu 13: Cho hỗn hợp khí X gồm hai anken có cùng thể tích, lội chậm qua bình đựng dung dịch Br2 dư, thấy khối lượng bình tăng 15,75 gam và có 60 gam Br2 phản ứng. Số cặp chất thỏa mãn các điều kiện trên của X là A. 4.

B. 1.

C. 2.

D. 3.

Câu 14: Đốt cháy hoàn toàn 0,5 mol hỗn hợp M gồm C4H6, C3H8 và CxHy, thu được 1,35 mol CO2 và 0,85 mol H2O. Hỗn hợp khí X chứa 0,1 mol H2 và 0,3 mol CxHy có tỉ khối so với H2 bằng A. 6,25.

B. 10.

C. 11,5.

D. 10,75.

Câu 15: Đốt cháy hoàn toàn một lượng hỗn hợp khí X gồm một ankan và một anken cần dùng vừa đủ 0,7 mol O2, thu được 0,4 mol CO2. Công thức của ankan là A. C3H8.

B. CH4.

C. C2H6 .

D. C4H10.

Câu 16: Số liên kết σ và liên kết π trong phân tử vinylaxetilen: CH ≡ C–CH=CH2 lần lượt là?

A. 7 và 3.

B. 7 và 2.

C. 3 và 3.

D. 3 và 2.

Câu 17: Số cặp anken ở thể khí (đkt) thoả mãn điều kiện : Khi hiđrat hoá tạo thành hỗn hợp gồm ba ancol là : A. 8.

B. 6.

C. 5.

D. 7.

Câu 18: Hiđrocacbon X có công thức CH3–C(C2H5)=CH–CH(CH3)2. Tên gọi của X theo danh pháp IUPAC là A. 4-etyl-2-metylpent-3-en.

B. 2,4-đimetylhex-3-en.

C. 3,5-đimetylhex-3-en.

D. 2-etyl-4-metylpent-2-en.

Câu 19: Trong các chất sau, chất nào là axetilen?

A. C2H4.

B. C6H6.

C. C2H2.

D. C2H6.

Câu 20: Hợp chất hữu cơ X mạch hở có công thức phân tử C4Hx; X tác dụng với dung dịch AgNO3/NH3 tạo kết tủa màu vàng. Số công thức cấu tạo phù hợp với X là: A. 2.

B. 4.

C. 3.

D. 5.

40

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm Hóa học hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

Câu 21: Đun nóng 7,6 gam hỗn hợp X gồm C2H2, C2H4 và H2 trong bình kín với xúc tác Ni, thu được hỗn hợp Y. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp Y, dẫn sản phẩm cháy thu được lần lượt qua bình 1 đựng H2SO4 đặc, bình 2 đựng Ca(OH)2 dư, thấy khối lượng bình 1 tăng 14,4 gam. Khối lượng tăng lên ở bình 2 là A. 35,2.

B. 9,6.

C. 22.

D. 6.

Câu 22: Cho hỗn hợp tất cả các đồng phân mạch hở của C4H8 tác dụng với H2O (H+, to) thu được tối đa bao nhiêu sản phẩm cộng ?

A. 2.

B. 4.

C. 5.

D. 6.

Câu 23: Phương pháp điều chế etilen trong phòng thí nghiệm là: A. Tách H2 từ etan.

B. Crackinh ankan.

D. Đun C2H5OH với H2SO4 đặc ở 170oC .

C. Cho C2H2 tác dụng với H2, xúc tác Pd/PbCO3.

Câu 24: Trong bình kín chứa hỗn hợp X gồm 1 ankin, 1 anken, 1 ankan và H2 với áp suất 4 atm. Đun nóng bình với Ni xúc tác để thực hiện phản ứng cộng, sau đó đưa bình về nhiệt độ ban đầu thu được hỗn hợp Y, thấy áp suất trong bình là 3 atm. Tỉ khối của hỗn hợp X và Y so với H2 lần lượt là 24 và x. Giá trị của x là: A. 32.

B. 24.

C. 34.

D. 18.

Câu 25: Cho phản ứng : R − C ≡ C − R'+ KMnO4 + H2SO4  →RCOOH + R'COOH + K2SO4 + MnSO4 + H2O

Hệ số cân bằng trong phương trình hóa học của phản ứng trên lần lượt là : A. 5; 6; 9; 5; 5; 6; 3; 5. B. 5; 6; 9; 5; 5; 6; 3; 4. C. 5; 6; 8; 5; 5; 6; 3; 4. D. 5; 6; 7; 5; 5; 6; 3; 4.

Câu 26: Anken là những hiđrocacbon không no, mạch hở, có công thức chung là A. CnH2n+2 (n ≥1).

B. CnH2n (n ≥2).

C. CnH2n-6 (n ≥6).

D. CnH2n-2 (n ≥2).

Câu 27: Số lượng đồng phân cấu tạo mạch hở ứng với công thức phân tử C5H10 là : A. 4.

B. 3.

C. 5.

D. 2.

Câu 28: Cho 0,336 lít khí hiđrocacbon X (đktc) phản ứng hoàn toàn với lượng dư dung dịch AgNO3 trong NH3, thu được 3,6 gam kết tủa. Công thức phân tử của X là : A. C3H4.

B. C2H2.

C. C4H6.

D. C4H4.

Câu 29: Đun nóng 5,8 gam hỗn hợp A gồm C2H2 và H2 trong bình kín với xúc tác thích hợp, sau phản ứng được hỗn hợp khí X. Dẫn hỗn hợp X qua bình đựng dung dịch Br2 dư thấy bình tăng lên 1,4 gam và còn lại hỗn hợp khí Y. Tính khối lượng của hỗn hợp Y. A. 4,4 gam.

B. 5,4 gam.

C. 6,2 gam.

D. 3,4 gam.

Câu 30: Cho hiđrocacbon X phản ứng với HBr thì thu được hai sản phẩm hữu cơ khác nhau, trong đó tổng phần trăm khối lượng của Br trong hỗn hợp là 58,39%. Tên gọi của X là A. 3–metylbut–1–en.

B. but–2–en.

C. isobutilen.

D. pent–2–en.

Câu 31: Hỗn hợp X gồm olefin Y và hiđro có tỉ khối so với He là 3,2. Dẫn X đi qua bột Ni nung nóng cho đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được hỗn hợp Z có tỉ khối so với H2 là 8. Vậy công thức phân tử của Y là A. C2H4.

B. C4H8.

C. C5H10.

D. C3H6.

Câu 32: Có hai ống nghiệm, mỗi ống chứa 1 ml dung dịch brom trong nước có màu vàng nhạt. Thêm vào ống thứ nhất 1 ml hexan và ống thứ hai 1 ml hex-1-en. Lắc đều cả hai ống nghiệm, sau đó để yên hai ống nghiệm trong vài phút. Trong các kết luận dưới đây, kết luận nào đúng ?

(1) Có sự tách lớp các chất lỏng ở cả hai ống nghiệm.

(2) Màu vàng nhạt vẫn không đổi ở ống nghiệm thứ nhất.

(3) Ở ống nghiệm thứ hai xảy ra phản ứng, ống nghiệm thứ nhất không xảy ra phản ứng.

(4) Cả hai ống nghiệm đều xảy ra phản ứng.

A. (1) và (3).

B. (1), (2) và (4).

C. (1), (2) và (3).

D. (2) và (3).

Câu 33: Cho phản ứng: KMnO4 + CH3CH=CH2 + H2O → CH3CH(OH)-CH2OH + KOH + MnO2.

Tỉ lệ mol của chất bị oxi hóa và chất bị khử trong phương trình phản ứng trên là: A. 4 : 3.

B. 3 : 2.

C. 2 : 3.

D. 3 : 4.

Câu 34: Trong phân tử axetilen, liên kết ba giữa 2 cacbon gồm : A. 3 liên kết xích ma (σ ).

B. 1 liên kết pi (π) và 2 liên kết xích ma (σ ).

41

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm Hóa học hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

C. 3 liên kết pi (π).

D. 2 liên kết pi (π) và 1 liên kết xích ma (σ ).

Câu 35: Trùng hợp eten, sản phẩm thu được có cấu tạo là : A.

( CH 2 − CH 2 )n .

B.

( CH2 = CH2 )n .

C.

( CH3 − CH3 )n .

D.

( CH = CH )n .

Câu 36: Hiđrat hóa 2 anken chỉ tạo thành 4 ancol. Hai anken đó là : A. eten và but-2-en.

B. eten và but-1-en.

C. propen và but-2-en.

D. 2-metylpropen và but-1-en.

Câu 37: Trong bình kín dung dịch 17,92 lít (thể tích không đổi) chứa một ít bột Ni (thể tích không đáng kể) và hỗn hợp X gồm H2 và C2H2 (ở 0oC, 1 atm). Nung nóng bình một thời gian sau đó làm lạnh về 0oC thì áp suất trong bình là 0,5 atm và thu được hỗn hợp khí Y có tỉ khối hơi so với H2 bằng 14. Số mol H2 trong Y là A. 0,1.

B. 0,2.

C. 0,3.

D. 0.

Câu 38: Cho sơ đồ chuyển hoá sau : o

o

+ H2 , t xt, t +Z C2 H 2  → X  → Y → Cao su buna − N Pd, PbCO t o , xt, p 3

Các chất X, Y, Z lần lượt là : A. vinylaxetilen; buta-1,3-đien; acrilonitrin.

B. axetanđehit; ancol etylic; buta-1,3-đien.

C. vinylaxetilen; buta-1,3-đien; stiren.

D. benzen; xiclohexan; amoniac.

Câu 39: Hỗn hợp X gồm CH4, C3H8, C2H4 và C3H4. Đem đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp X bằng không khí (chứa 80% N2 và 20% O2 về thể tích), sau phản ứng thu được một hỗn hợp gồm a mol N2, 0,2 mol O2, 0,4 mol CO2 và 0,5 mol H2O. Giá trị của a là : A. 4,4 mol.

B. 2,4 mol.

C. 3,4 mol.

D. 1,0 mol.

Câu 40: Cho biết hiđrocacbon X mạch hở, có công thức Cn H 2n + 2 − 2k , thỏa mãn điều kiện sau : o

Ni, t Cn H2n + 2−2k + kH2  → iso − pen tan (k ≥ 2)

X có bao nhiêu công thức cấu tạo thỏa mãn điều kiện trên?

A. 3.

B. 1.

C. 2.

D. 4.

Câu 41: Đốt cháy m gam hiđrocacbon A (là chất khí ở điều kiện thường), thu được CO2 và m gam H2O. Mặt khác, 2,7 gam A tác dụng với dung dịch AgNO3/NH3 dư, thu được m gam kết tủa. Giá trị m là : A. 24 gam.

B. 7,35 gam.

C. 8,05 gam.

D. 16,1 gam.

Câu 42: Khi cho hiđrocacbon X mạch hở (có số nguyên tử C nhỏ hơn 7) tác dụng với HBr dư, thu được sản phẩm duy nhất là dẫn xuất monobrom có mạch C không phân nhánh. Số công thức cấu tạo thỏa mãn với điều kiện của X là A. 3.

B. 4.

C. 5.

D. 6.

Câu 43: Cho các chất sau: đivinyl, toluen, etilen, stiren, vinylaxetilen, propilen, benzen. Số chất làm mất màu dung dịch KMnO4 ở nhiệt độ thường là: A. 6.

B. 4.

C. 7.

D. 5.

Câu 44: Hiđro hóa hoàn toàn hiđrocacbon mạch hở X (kể cả đồng phân hình học) thu được butan. Số chất X thỏa mãn là: A. 7.

B. 6.

C. 9.

D. 10.

Câu 45: Làm thí nghiệm như hình vẽ: Hiện tượng xảy ra trong ống nghiệm (2) là A. Có kết tủa vàng nhạt.

B. Có bọt khí và kết tủa.

C. Có kết tủa trắng.

D. Có bọt khí.

Câu 46: Cho buta-1,3-đien phản ứng cộng với Br2 theo tỉ lệ mol 1 : 1. Số dẫn xuất đibrom (đồng phân cấu tạo và đồng phân hình học) thu được là :

42

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm Hóa học hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

A. 1.

B. 2.

C. 3.

D. 4.

Câu 47: Đốt cháy hết 0,03 mol hỗn hợp khí X (ở điều kiện thường) gồm CH4 và hiđrocacbon Y mạch hở (CxH2x), trong đó CH4 dưới 50% về thể tích. Sản phẩm cháy được hấp thụ hoàn toàn vào 350 ml dung dịch Ba(OH)2 0,2M, thu được 9,85 gam kết tủa. Số công thức cấu tạo có thể có của Y là: A. 6.

B. 4.

C. 3.

D. 1.

Câu 48: Hỗn hợp X gồm Na, Na2CO3, CaC2 có tỉ lệ mol số mol tương ứng là 1 : 2 : 3. Cho m gam hỗn hợp X vào nước dư, thu được (m - 17,025) gam kết tủa, V lít hỗn hợp khí Y (đktc) và dung dịch Z. Đốt cháy 0,4V lít hỗn hợp khí Y và hấp thụ sản phẩm cháy vào dung dịch Z, thu được p gam kết tủa và dung dịch T. Giá trị của p và khối lượng chất tan trong dung dịch T lần lượt là A. 7,5 và 14,84.

B. 8 và 17,73.

C. 8 và 14,84.

D. 7,5 và 17,73.

Câu 49: Hỗn hợp A gồm ankan X và anken Y (tỉ lệ mol tương ứng là 2 : 3) có tỉ khối so với H2 bằng 21,4. Đốt cháy 3,36 lít hỗn hợp A thì thu được a lít CO2 (đktc). Giá trị của a là : A. 4,48.

B. 10,08.

C. 9,86.

D. 8,96.

Câu 50: Hỗn hợp A gồm C3H4 và H2. Cho A đi qua ống đựng bột Ni nung nóng, thu được hỗn hợp B gồm 3 hiđrocacbon có tỉ khối đối với H2 là 21,5. Tỉ khối của A so với H2 là: A. 7,2.

B. 9,2.

C. 8,6.

D. 10,4. ĐÁP ÁN ĐỀ SỐ 01 1D 2D 3D 4D 5B 6B 7C 8B 9D 10D 11C 12A 13A 14C 15B 16B 17C 18A 19B 20C 21A 22D 23B 24D 25D 26B 27C 28B 29D 30C 31A 32A 33C 34B 35D 36A 37C 38B 39A 40C 41A 42C 43A 44B 45D 46B 47C 48B 49A 50A

1D 11B 21C 31B 41C

2A 12D 22B 32C 42A

3D 13A 23D 33B 43D

4D 14B 24A 34D 44C

5B 15B 25B 35A 45A

ĐÁP ÁN ĐỀ SỐ 02 6A 7C 8C 9A 16A 17D 18C 19C 26B 27C 28B 29A 36D 37D 38A 39C 46C 47B 48D 49B

10A 20C 30C 40D 50C

43

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

CHUYÊN ĐỀ 4 : HIĐROCACBON THƠM A. HỆ THỐNG CÂU HỎI CỦNG CỐ KIẾN THỨC Câu 1 : a. Hiđrocacbon thơm (aren) là gì? Cho ví dụ. b. Ankylbenzen là gì? Cho biết công thức chung của dãy ankylbenzen. Viết công thức phân ttử cho ankylbenzen có 10 nguyên tử C. Câu 2: a. Trình bày cách viết đồng phân cấu tạo ankylbenzen và lấy ví dụ minh họa. b. Viết công thức cấu tạo các hiđrocacbon thơm và dẫn xuất hiđrocacbon thơm có công thức phân tử : C8H10, C6H4Cl2, C7H7Cl, C6H3(NO2)3.

Câu 3: a. Trình bày cách gọi tên ankylbenzen theo danh pháp quốc tế và lấy ví dụ minh họa. b. Cho các chất sau : CH3

H3C

CH

CH3

HC

H3C

CH3

CH3

CH2

CH3

H3C H3C

CH3

CH CH3

Hãy gọi tên từng chất theo danh pháp quốc tế và danh pháp thường (nếu có). c. Viết công thức cấu tạo của các chất có tên như sau : 1-etyl-4-isopropylbenzen, 2,4,6-trinitrobenzen, o-xilen, 1,2,4-trimetylbenzen, m-clo-nitrobenzen, vinylbenzen, phenylaxetilen, p-crezol.

Câu 3 : Cho bảng số liệu sau: Aren Công thức cấu Công thức tnc, 0C ts, 0C D, g/cm3 tạo phân tử Benzen C6H6 C6H6 5,5 80 0,879 Toluen C6H5CH3 C7H8 - 95, 0 111 0,867 Etylbenzen C6H5CH2CH3 C8H10 - 95,0 136 0,867 o-Xilen 1,2-(CH3)2C6H4 C8H10 - 25,2 144 0,880 m-Xilen 1,3-(CH3)2C6H4 C8H10 - 47,9 139 0,864 p-Xilen 1,4-(CH3)2C6H4 C8H10 13,2 138 0,861 n-propylbenzen CH3CH2CH2C6H5 C9H12 - 99,5 159 0,862 isopropylbenzen (CH3)2CHC6H5 C9H12 - 96,0 152 0,862 Điền từ hoặc cụm từ vào chỗ trống : - Các ankylbenzen trên đều ở trạng thái …(1)… (do nhiệt độ nóng chảy của chúng nhỏ hơn …(2) …, nhưng nhiệt độ sôi đều lớn hơn …(3)…)

- Các ankylbenzen trong bảng trên đều ...(4)... nhưng tan tốt trong ...(5)...

Câu 4 : Cho công thức cấu tạo của benzen như sau:

Hãy điền từ hoặc cụm từ vào chỗ trống : - Phân tử benzen có dạng hình …(1) …, các nguyên tử trong phân tử benzen…(2) ... Các liên kết …(3) … không định xứ mà …(4) …trên toàn bộ vòng tạo nên hệ liên kết …(5)… nên benzen là hợp chất hữu cơ mạch vòng khá bền.

1

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

- Benzen có tính chất đặc trưng là …(6)…, …(7) … với các axit, bazơ và các chất oxi hoá thông thường, dễ tham gia …(8) hơn là …(9)…

Câu 5: a. Nêu qui tắc thế trên vòng benzen, lấy ví dụ minh hoạ. b. Cách viết phản ứng oxi hoá không hoàn toàn khi đun nóng hiđrocacbon thơm đơn vòng với dung dịch KMnO4, lấy ví dụ minh hoạ .

Câu 6: a. Ankylbenzen và dẫn xuất của benzen có tính chất hóa học đặc trưng là gì? Phản ứng nào đặc trưng? b. Viết phương trình hóa học (nếu có) và gọi tên sản phẩm của phản ứng ứng với các trường hợp sau : b1. Benzen tác dụng lần lượt với clo (có bột Fe xúc tác, đun nóng, tỉ lệ mol 1: 1), HNO3 (có H2SO4 đặc, t0, tỉ lệ mol 1:1), H2 dư (Ni, t0), KMnO4 (t0). b2. Toluen tác dụng lần lượt với clo (có bột Fe xúc tác, đun nóng, tỉ lệ mol 1: 1), clo (askt, tỉ lệ mol 1: 1), HNO3 (có H2SO4 đặc, t0, tỉ lệ mol 1:1), HNO3 (có H2SO4 đặc, t0, tỉ lệ mol 1:3), H2 dư (Ni, t0), KMnO4 (t0), đun nóng với dung dịch KMnO4/H2SO4. b3. Nitrobenzen tác dụng lần lượt với clo (có bột Fe xúc tác, đun nóng, tỉ lệ mol 1: 1) , HNO3 (có H2SO4 đặc, t0, tỉ lệ mol 1:2), H2 dư (Ni, t0).

Câu 7: Cho công thức cấu tạo của stiren sau CH

CH2

Hãy nhận định đúng (Đ) hoặc sai (S) cho các phát biểu sau: Phát biểu

Nhận định

(1) Stiren còn có tên IUPAC là vinylbenzen.

(2) Stiren không làm mất màu dung dịch brom.

(3) Stiren không làm mất màu dung dịch KMnO4 ở điều kiện thường, chỉ làm mất màu khi đun nóng.

(4) Polistiren (PS) là chất dẻo được tạo thành từ phản ứng oxi hoá stiren.

(5) Stiren là hiđrocacbon không no.

(6) Stiren phản ứng tối đa với H2 theo tỉ lệ mol (1:1) tạo sản phẩm là hiđrocacbn thơm.

Câu 8: Đốt cháy ankylbenzen ở dạng tổng quát. Tìm mối liên hệ giữa số mol CO2, H2O và số mol ankylbenzen tham gia phản ứng.

3n − 3 to Cn H2n −6 + O2  → nCO2 + (n − 3)H2 O 2 mol : x nx → → (n − 3)x Suy ra : 3nC H n

2 n +2

= n H O − n CO 2

2

HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI Câu 1 : a. Hiđrocacbon thơm là những hiđrocacbon mà phân tử có chứa một hay nhiều vòng benzen. Ví dụ như: CH3

Benzen

2

Toluen

HC

Stiren

CH2

Naphtalen

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

b. Khi thay thế các nguyên tử hiđro trong phân tử benzen bằng các nhóm ankyl ta được ankylbenzen.

Công thức chung cho dãy đồng đẳng của benzen (∆= 4, gồm một vòng và ba liên kết π) là CnH2n-6 (n≥ 6).

Ankylbenzen có 10 nguyên tử C có công thức là C10H14.

Câu 2: a. Tính đối xứng của nhân benzen như sau: X Y

C 1, C 2

C2 giống C6

1

X

6

2

5

3

6

C 1, C 6

X 1 2

C3 giống C5

C 1, C 3 C 1, C 5

3

5 4

ortho

meta

Y

4

X

6 vị trí giống nhau

C 1, C 4

para

Y

Dựa trên tính đối xứng của vòng benzen, ta có cách viết đồng phân cấu tạo ankylbenzen như sau: Bước 1: Chia trường hợp theo số lượng nhánh trên nhân benzen.

Bước 2: Trong từng trường hợp ở bước 1 xét dần 2 loại đồng phân về mạch cacbon của nhánh và đồng phân về vị trí tương đối nhóm thế trên vòng benzen.

Ví dụ: Viết đồng phân ankylbenzen có CTPT là C9H12.

H2C CH2 CH3 1 nhánh

C6H5-C3H7

đồng phân mạch C

đồng phân vị trí tương đối

2 nhánh

C9H12

CH3-C6H5-C2H5

H3C CH CH3

H2C CH3 CH3

H2C CH3

H2C CH3

trên vòng benzen

CH3 CH3

CH3 3 nhánh

C6H3-(CH3)3

đồng phân vị trí tương đối

CH3

CH3

CH3 CH3

trên vòng benzen

CH3 CH3

CH3

H3C

b.

C8H10 H2C

CH3

CH3

CH3

CH3

CH3 CH3

CH3

C7H7Cl CH 2Cl

CH3

CH3

CH3 Cl Cl

Cl

C6H4Cl2

3

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

Cl

Cl

Cl

Cl

Cl Cl

C6H3(NO2)3 NO2

NO2

NO 2 NO 2

NO2 NO2

NO2

O 2N NO 2

Câu 3: a. ● Danh pháp quốc tế của ankylbenzen và dẫn xuất ankylbenzen : Vò trí + Teân maïch nhaùnh + Benzen

● Các bước gọi tên ankylbenzen mạch nhánh theo danh pháp quốc tế : Bước 1 : Chọn vòng benzen làm mạch chính.

Bước 2 : Đánh số thứ tự (1, 2, 3,...) trên vòng benzen sao cho tổng các số chỉ vị trí nhỏ nhất.

Bước 3 : Gọi vị trí (2, 3,...) mạch nhánh + Tên mạch nhánh (metyl, etyl,...) + Benzen.

Nếu chỉ có hai nhóm thế thì có thể dùng các tiền tố ortho-, meta- và para- (hoặc viết tắt o-, m-, p-) thay cho 1,2-; 1,3- và 1,4-.

Nếu ankylbenzen có hai hay nhiều nhóm ankyl khác nhau thì tên chúng được nêu theo thứ tự bảng chữ cái.

Ví dụ : H2C CH2 CH2 CH3 4

CH3

5

3

1

CH3 2

6 1

H2C

1,2-Đimeylbenzen o -Đimetylbenzen

2

CH3

CH3

4-Butyl-1etyl-2-metylbenzen

b.

Công thức cấu tạo

Danh pháp quốc tế

Danh pháp thường

metylbenzen

Toluen

Isopropylbenzen

Cumen

Vinylbenzen

Stiren

1,2-đimetylbenzen o-đimetylbenzen

o-Xilen

CH3

H3C

CH

HC

CH3

CH2

CH3 CH3

4

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

CH3

1-Metyl-4isopropylbenzen

p-Ximen

p-Isopropyltoluen H3C

CH CH3 CH3

1,3,5-trimetylbenzen H3C

Mesitylen

CH3

c.

Tên gọi

Công thức cấu tạo H3C

CH

CH3

1-etyl-4-isopropylbenzen

H2C CH3

o-đimetylbenzen

CH3

CH3

CH3

1,2,4-trimetylbenzen

CH3

CH3 NO 2

2,4,6-trinitrobenzen NO 2

O2 N

m-clonitrobenzen

Cl

vinylbenzen

CH

phenylaxetilen

C

NO2 CH2

CH

CH3

p-crezol

OH

Câu 3 : (1) : lỏng (2) : 250C (3) : 250C

5

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

(4) : không tan trong nước (5) : các dung môi hữu cơ Câu 4 : (1) lục giác đều.

(2) đồng phẳng.

(3) π (4) di chuyển (5) π bền vững (6) tính thơm.

(7) không tác dụng.

(8) phản ứng thế.

(9) phản ứng cộng.

Câu 5: a. Qui tắc thế trên vòng benzen: ● Khi vòng benzen có sẵn nhóm thế no ( ankyl, -OH, -NH2, -OCH3, …) thì phản ứng thế vào nhân benzen sẽ dễ dàng hơn và ưu tiên thế vào vị trí ortho hoặc para. Ví dụ: OH

OH Br

(1)

Br

+ 3HBr

+ 3Br2 Br

Phenol

2,4,6-tribromphenol

● Khi vòng benzen có sẵn nhóm thế không no ( -NO2, -COOH, -SO3H, -COOH, …) thì phản ứng thế vào nhân benzen sẽ khó khăn hơn và ưu tiên thế vào vị trí meta.

COOH

COOH

Fe, t0

(2)

Br

Br

+ 3H2O

+ 3Br2 Br

Axit benzoic

2,4,6-tribrombenzoic

● Riêng nhóm halogenua (-F, -Cl, -Br, -I) làm khả năng phản ứng thế của vòng kém hơn so với benzen nhưng lại định hướng nhóm thế mới vào vị trí ortho hoặc para.

Ví dụ: Br NO 2

+ H 2O

Br

(3)

+ HNO3

H2SO4 đặc, t0

1-Brom-2-nitrobenzen Br

Brombenzen

+ H 2O NO 2

1-Brom-4-nitrobenzen

b. Cách viết phản ứng oxi hoá không hoàn toàn khi đun nóng hiđrocacbon thơm đơn vòng với dung dịch KMnO4: ● Khác với etilen và axetilen, benzen không phản ứng với dung dịch KMnO4. ● Các ankylbenzen và hiđrocacbon thơm đơn vòng khi đun nóng với dung dịch KMnO4 (hoặc K2Cr2O7) sẽ bị oxi hoá ở mạch nhánh tại Cα tạo ra muối của axit hữu cơ. Ví dụ: α

COOK

CH3

t

+ KOH+ 2MnO2 + H2O

+ 2KMnO4

(1) Toluen

6

0

Kali benzoat

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

1x C −3 → C +3 + 6e 2x Mn +7 + 3e → Mn +4 α

COOK

CH3

t

0

+ 2KOH+ 4MnO2 + 2H2O

+ 4KMnO4

(2)

COOK

CH3 α

Kali benzenđicacboxylat

p-Xilen

1x 2C −3 → 2C +3 + 12e 4x Mn +7 + 3e → Mn +4 α

CH

H3C

COOK

CH3

t

0

+ KOH+ 6MnO2 + 3H2O+ 2K2CO3

+ 6KMnO4

(3)

Kali benzoat

Cumen

1x C −1 + 2C −3 → C +3 + 2C +4 + 18e 6x Mn +7 + 3e → Mn +4 CH

COOK

CH2

t0

(4) 3

3

+ 10KMnO4

Vinylbenzen −1

+ 3K2CO3+ KOH+ 10MnO2+ 4H2O

Kali benzoat −2

+3

3x C + C → C + C +4 + 10e 10x Mn +7 + 3e → Mn +4 Câu 6: a. Tính chất hoá học của ankylbenzen được quyết định với đặc điểm cấu tạo của ankylbenzen và dẫn xuất của benzen: ● Tính thơm: nhân benzen quyết định tính chất hoá học đặc trưng là tính thơm của hợp chất: dễ tham gia phản ứng thế, khó tham gia phản ứng cộng và khá bền với chất oxi hoá → phản ứng hoá học đặc trưng là phản ứng thế : thế halogen (bột Fe, t0) và thế nitro (+HNO3/H2SO4 đặc, t0). ● Tính chất nhóm R: nhánh R quyết định đến một số tính chất của các ankylbenzen và dẫn xuất như : phản ứng oxi hoá không hoàn toàn tại Cα và quyết định vị trí thế vào nhân benzen.

Sơ đồ hoá tính chất của ankylbenzen và dẫn xuất của benzen như sau: Tính chất + KMnO4 nhóm R t0

Oxi hoá không hoàn toàn tại Cα của gốc hiđrocacbon (làm mất màu nước brom) Thế vị trí 2, 4 hoặc 6 khi R là nhóm thế no (-OH, -NH2, -CnH2n+1,...) dễ hơn so với benzen

R 1 2

6

3

5

Phản ứng thế Tính chất vòng thơm

Thế vị trí 3 hoặc 5 khi R là nhóm thế không no (-NO2, -COOH, ,...) khó hơn so với benzen Thế vị trí 2, 4 hoặc 6 khi R là nhóm halogen (-Cl, -Br, ...) khó hơn so với benzen

4

Phản ứng cộng

Tương tự benzen, cộng vào 3 liên kết π của vòng

b.

7

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

b1. Benzen tác dụng lần lượt với clo (có bột Fe xúc tác, đun nóng, tỉ lệ mol 1: 1), HNO3 (có H2SO4 đặc, t0, tỉ lệ mol 1:1), H2 dư (Ni, t0), KMnO4 (t0).

- Phân tích cấu tạo: R là H : nhân benzen bền với chất oxi hoá -> Không tác dụng KMnO4

Tính chất nhóm R

6 vị trí đều như nhau

Phản ứng thế Tính chất vòng thơm

Tương tự benzen, cộng vào 3 liên kết π của vòng

Phản ứng cộng

- Phản ứng : Cl

(1)

+ Cl2

Fe, t0

+ HCl clobenzen NO 2

(2)

+ HNO3

H2SO4 đặc,

+ H2O

t0

nitrobenzen

(3)

Ni, t0

+ 3H2

xiclohexan

b2 .

- Phân tích cấu tạo: Oxi hoá không hoàn toàn tại Cα (tác dụng với dung dịch KMnO4, t0)

Tính chất nhóm CH3

Thế gốc no (tác dụng Cl2/askt)

quyết định vị trí thế trên vòng benzen

CH3 1 2

6

3

5

Phản ứng thế

Thế vị trí 2, 4 hoặc 6 do - CH3 là nhóm thế no

Phản ứng cộng

Tương tự benzen, cộng vào 3 liên kết π của vòng

Tính chất vòng thơm

4

- Phản ứng : CH3 Cl

+ HCl

CH3

(1)

+ Cl2

Fe, t0

o-clotoluen CH3

+ HCl Cl

p-clotoluen CH3

(2)

CH2Cl askt

+ Cl2

+ HCl benzyl clorua

8

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn CH3 NO 2

+ H2O

CH3

(3)

+ HNO3

o-nitrotoluen

H2SO4 đặc, t

0

CH3

+ H2O NO 2

p-nitrotoluen CH3

CH3 O 2N

(4)

+ 3HNO3

NO 2

H2SO4 đặc,

+ 3H2O

t0

NO 2

2,4,6-trinitrotoluen / Thuốc nổ TNT CH3

CH3

(5)

Ni, t0

+ 3H2

metylxiclohexan CH3

COOK t0

(6)

+ 2KMnO4

+ KOH+ 2MnO2+ H2O kali benzoat

COOH

CH3

+ 6KMnO4 + 9H2SO4

(7) 5

t0

+ 3K2SO4 + 6MnSO4+ 14H2O

5

b3 .

- Phân tích cấu tạo: quyết định vị trí thế trên vòng benzen

NO 2 1 2

6

3

5

Thế vị trí 3 hoặc 6 do - NO2 là nhóm thế không no

Phản ứng thế Tính chất vòng thơm Phản ứng cộng

4

Tương tự benzen, cộng vào 3 liên kết π của vòng

- Phản ứng : NO 2

(1)

NO 2

+ Cl2

Fe, t0

+ HCl Cl

1-clo-3-nitrobenzen NO 2

(2)

NO 2

+ 2HNO3

H2SO4 đặc,

+ 2H2O

t0

O 2N

NO 2

1,3,5-trinitrobenzen / TNB

9

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn NO 2

(3)

NO 2

+ 3H2

Ni, t0

nitroxiclohexan

Câu 7: (1) Đúng do nhóm -CH=CH2 là vinyl → tên IUPAC là vinylbenzen.

(2) Sai do -CH=CH2 có liên kết π kém bền → tính không no → tham gia phản ứng cộng Br2 làm mất màu dung dịch brom.

C6H5-CH=CH2+ Br2 (dd) → C6H5-CHBr-CH2Br (3) Sai do - Nhóm -CH=CH2 có liên kết π kém bền → tính không no → tham gia phản ứng oxi hoá dung dịch KMnO4 ở điều kiện thường.

CH

3

CH2

CHOH CH 2OH

+ 2KMnO4 + 4H2O

3

+ 2KOH+ 2MnO2

3x C −1 + C −2 → C 0 + C −1 + 2e 2x Mn +7 + 3e → Mn +4 - Nhánh -CH=CH2 là gốc hiđrocacbon liên kết với vòng benzen → tính oxi hoá tại Cα → tham gia phản ứng oxi hoá dung dịch KMnO4 ở điều kiện cao.

CH

COOK

CH2

t0 3

3

+ 10KMnO4

+ 3K2CO3+ KOH+ 10MnO2+ 4H2O

3x C −1 + C −2 → C +3 + C +4 + 10e 10x Mn +7 + 3e → Mn +4 (4) Polistiren là sản phẩm của phản ứng trùng hợp stiren CH

CH2

CH CH2

t0,p,xt

n

n

Stiren Polistiren (5) Stiren là hiđrocacbon thơm.

(6) Stiren có 4 liên kết π (1π nhánh + 3π ở vòng) → phản ứng H2 tỉ lệ mol tối đa là 1: 4 tạo hiđrocacbon no.

HC

(3)

CH2

+ 4H2

CH2 CH3 Ni, t0

Etylxiclohexan

Câu 8: Đốt cháy ankylbenzen ở dạng tổng quát. Tìm mối liên hệ giữa số mol CO2, H2O và số mol ankylbenzen tham gia phản ứng.

3n − 3 to Cn H2n −6 + O2  → nCO2 + (n − 3)H2 O 2 mol : x nx → → (n − 3)x Suy ra : 3nC H n

2 n +2

= n H O − n CO 2

2

B. HỆ THỐNG CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM 1. Mức độ nhận biết

10

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

Câu 1: Benzen có rất nhiều ứng dụng thực tế, là một hoá chất quan trọng trong hoá học, tuy nhiên khi benzen đi vào cơ thể, nhân thơm bị oxi hoá theo những cơ chế phức tạp tạo hợp chất có thể gây ung thư. Vì vậy, ngày nay người ta thay benzen bằng toluen làm dung môi trong các phòng thí nghiệm hữu cơ. Công thức của toluen là: A. C6H6.

B. C6H5CH3.

C. C6H5CH=CH2.

D. CH3-C6H4-CH3.

Câu 2: Công thức chung của ankylbenzen là: A. CnH2n+1C6H5.

B. CnH2n+6 với n ≥ 6.

C. CxHy với x ≥ 6.

D. CnH2n-6 với n ≥ 6.

Câu 3: Ankylbenzen là hiđrocacbon có chứa : A. vòng benzen.

B. gốc ankyl và vòng benzen.

C. gốc ankyl và 1 benzen.

D. gốc ankyl và 1 vòng benzen.

Câu 4: Gốc C6H5-CH2- và gốc C6H5- có tên gọi là: A. phenyl và benzyl.

B. vinyl và anlyl.

C. anlyl và Vinyl.

D. benzyl và phenyl.

Câu 5: Điều nào sau đâu không đúng khí nói về 2 vị trí trên 1 vòng benzen ?

A. vị trí 1, 2 gọi là ortho.

B. vị trí 1,4 gọi là para.

C. vị trí 1,3 gọi là meta.

D. vị trí 1,5 gọi là ortho.

Câu 6: Khi trên vòng benzen có sẵn nhóm thế -X, thì nhóm thứ hai sẽ ưu tiên thế vào vị trí o- và p- . Vậy -X là những nhóm thế nào ?

B. -OCH3, -NH2, -NO2.

A. -CnH2n+1, -OH, -NH2.

C. -CH3, -NH2, -COOH D. -NO2, -COOH, -SO3H. Câu 7: Xét một số nhóm thế trên vòng benzen: CH3-, -COOH, -OCH3, -NH2, -COCH3, -COOC2H5, -NO2, -Cl và SO3H. Trong số này có bao nhiêu nhóm định hướng trên nhân thơm vào vị trí meta?

A. 3.

B. 4.

C. 5.

D. 6.

Câu 8: Cho benzen + Cl2 (as) ta thu được dẫn xuất clo A. Vậy A là: A. C6H5Cl. B. p-C6H4Cl2. C. C6H6Cl6.

D. m-C6H4Cl2.

Câu 9: Tính chất nào không phải của benzen A. Tác dụng với Br2 (to, Fe).

B. Tác dụng với HNO3 (đ) /H2SO4(đ).

C. Tác dụng với dung dịch KMnO4.

D. Tác dụng với Cl2 (as).

2. Mức độ thông hiểu Câu 10: Cho các công thức : H

(1) (2) (3) Cấu tạo nào là của benzen ?

A. (1) và (2).

B. (1) và (3). C. (2) và (3).

D. (1) ; (2) và (3).

Câu 11: Xét các chất : (a) toluen; (b) o-xilen; (c) etylbenzen; (d) m-đimetylbenzen; (e) stiren. Đồng đẳng của benzen là: A. (a), (d).

B. (a), (e).

C. (a), (b), (c), (d).

D. (a), (b), (c), (e).

Câu 12: Chất CH3C6H4C2H5 có tên gọi là: A. etylmetylbenzen.

B. metyletylbenzen.

C. p-etylmetylbenzen.

D. p-metyletylbenzen.

Câu 13: (CH3)2CHC6H5 có tên gọi là: A. propylbenzen.

B. n-propylbenzen.

C. iso-propylbenzen.

D. đimetylbenzen.

Câu 14: iso-propylbenzen còn gọi là: A.Toluen.

B. Stiren.

C. Cumen.

D. Xilen.

Câu 15: Chât cấu tạo như sau có tên gọi là gì ?

CH3

CH3

A. o-xilen.

B. m-xilen.

C. p-xilen.

D. 1,5-đimetylbenzen.

11

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

Câu 16: Chất X có công thức cấu tạo : CH CH2

H3C

Tên gọi nào sau đây không phải của X? A. 3-metyl-1-vinylbenzen.

B. p-metylphenyleten.

C. p-vinyltoluen.

D. benzyleten.

Câu 17: Chất nào sau đây không thể chứa vòng benzen ?

A. C8H10.

B. C6H8.

C. C8H8.

D. C9H12.

Câu 18: Chất nào sau đây có thể chứa vòng benzen ?

A. C10H16.

B. C9H14BrCl. C. C8H6Cl2.

D. C7H12.

Câu 19: Ứng với công thức phân tử C7H8 có số đồng phân thơm là: A. 1.

B. 2.

C. 3.

D. 4.

Câu 20: Số đồng phân hiđrocacbon thơm ứng với công thức phân tử C8H10 là : A. 5.

B. 3.

C. 4.

D. 2.

Câu 21: Số hiđrocacbon thơm có cùng công thức phân tử C9H12 là: A. 7 B. 9 C. 5 D. 8 (Phan Thúc Trực Nghệ An lần 2 - 2012) Câu 22: Số đồng phân dẫn xuất aren có công thức phân tử C7H7Cl là: A. 2.

B. 3.

C. 4.

D. 5.

Câu 23: Sản phẩm chủ yếu trong hỗn hợp thu được khi cho toluen phản ứng với brom theo tỉ lệ số mol 1:1 (có mặt bột sắt) là : A. o-bromtoluen và m-bromtoluen.

B. benzyl bromua.

C. o-bromtoluen và p-bromtoluen.

D. p-bromtoluen và m-bromtoluen.

Câu 24: So với benzen, toluen + dung dịch HNO3(đ)/H2SO4 (đ): A. Dễ hơn, tạo ra o – nitro toluen và p – nitro toluen.

B. Khó hơn, tạo ra o – nitro toluen và p – nitro toluen.

C. Dễ hơn, tạo ra o – nitro toluen và m – nitro toluen.

D. Dễ hơn, tạo ra m – nitro toluen và p – nitro toluen.

Câu 25: Tiến hành thí nghiệm cho nitro benzen tác dụng với HNO3 (đ)/H2SO4 (đ), nóng ta thấy: A. Không có phản ứng xảy ra.

B. Phản ứng dễ hơn benzen, ưu tiên vị trí meta.

C. Phản ứng khó hơn benzen, ưu tiên vị trí meta.

D. Phản ứng khó hơn benzen, ưu tiên vị trí ortho.

Câu 26: Trong số các chất: clobenzen, toluen, nitrobenzen, aniline, phenol, axit benzoic, benzanđehit, p-xilen, cumen, p-crezol. Số chất tham gia phản ứng thế ở nhân thơm dễ hơn so với benzen là: A. 8 B. 9 C. 7 D. 6 Câu 27: Trường hợp nào dưới đây đã viết đúng sản phẩm chính?

Br

A.

Fe, t0

+ HBr

+ 2Br2 1:2

B.

Br NO 2 H2SO4

+ 2HNO3

+ H 2O

1:2

NO 2 SO3H

C.

+ 2H2SO4

+ H2O 1:2

SO 3H

Cl

D.

Fe, t0

+ HCl

+ 2Cl2 1:2

Cl

as Câu 28: 1 mol Toluen + 1 mol Cl2  → A + HCl . A là:

12

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

A. C6H5CH2Cl. B. p-ClC6H4CH3.

C. o-ClC6H4CH3.

D. m-ClC6H4CH3.

H 2 SO4 d Câu 29: 1 mol nitrobenzen + 1 mol HNO3 đ → B + H2O. B là: to A. m-đinitrobenzen.

B. o-đinitrobenzen.

C. p-đinitrobenzen.

D. B và C đều đúng.

Câu 30: Benzen → A → o-brom-nitrobenzen. Công thức của A là: A. nitrobenzen.

B. brombenzen.

C. aminobenzen.

D. o-đibrombenzen.

Câu 31: Hợp chất hữu cơ C9H12 có chứa vòng benzen khi phản ứng với clo có chiếu sáng tạo ra một dẫn xuất C9H11Cl. Số chất thỏa mãn tính chất đó là: B. 2 chất C. 3 chất D. 4 chất A. 1 chất (Chuyên Nguyễn Quang Diệu Đồng Tháp lần 2 - 2013) Câu 32: Thuốc nổ TNT được điều chế trực tiếp từ A. benzen.

B. metylbenzen.

C. vinylbenzen.

D. p-xilen.

Câu 33: Xét phản ứng : 0

t C6H5CH3+ KMnO4  → C6H5COOK+ MnO2↓+KOH+H2O .

Tổng hệ số các chất trong phương trình trên là: A. 10.

B. 9.

C. 12.

D. 8.

Câu 34: Cho phản ứng : C6H5–CH=CH2 + KMnO4 → C6H5–COOK + K2CO3 + MnO2 + KOH + H2O Tổng hệ số (nguyên, tối giản) tất cả các chất trong phương trình hóa học của phản ứng trên là : A. 27.

B. 31.

C. 24.

D. 34.

Câu 35: Chọn dãy chất làm mất màu thuốc tím: A. Toluen, benzen.

B. Toluen, stiren.

C. Stiren, hexan.

D. Toluen, stiren, hexan.

Câu 36: Ở điều kiện thích hợp (nhiệt độ, áp suất, chất xúc tác) , benzen tác dụng được với tất cả các chất trong dãy: A. HCl, HNO3, Cl2, H2.

B. HNO3, H2, Cl2, H2O. C. HNO3, Cl2, KMnO4, Br2.

D. HNO3, H2, Cl2, O2.

Câu 37: Toluen không phản ứng với chất nào sau đây?

A. Dung dịch Br2.

B. KMnO4/t0.

D. H2/Ni, t0.

C. HNO3/H2SO4 đặc.

3. Mức độ vận dụng Câu 38: A là đồng đẳng của benzen có công thức nguyên là: (C3H4)n. Công thức phân tử của A là: B. C6H8.

C. C9H12.

D. C12H16.

A. C3H4.

Câu 39: Cặp chất nào sau đây là đồng đẳng?

A. Propen và butan.

B. Buta-1,3-đien và propin.

C. Butan và isobutan.

D. Benzen và cumen.

Câu 40: Phát biểu nào không đúng về stiren A. Stiren làm mất màu dung dịch thuốc tím.

B. Sản phẩm trùng hợp của stiren có tên gọi tắt là PS. C. Các nguyên tử trong phân tử stiren không nằm trên một mặt phẳng.

D. Tên gọi khác của stiren là vinylbenzen.

Câu 41: Hiđro hóa hoàn toàn stiren và p-xilen được hai chất tương ứng là X và Y. Cho X, Y tác dụng với Cl2 trong điều kiện thích hợp được tương ứng n, m dẫn xuất monoclo. Giá trị của n và m lần lượt là: A. n = 6, m = 2 B. n = 5, m = 2 C. n = 2, m = 1 D. n = 6, m =3 (Sư Phạm Hà Nội lần 8 - 2012) Câu 42: Chất hữu cơ X có công thức phân tử C9H12. Khi cho X tác dụng với clo có mặt bột sắt hoặc tác dụng với clo khi chiếu sáng đều thu được 1 dẫn xuất monoclo duy nhất. Tên gọi của X là A. cumen B. propylbenzen C. 1,3,5-trimetylbenzen D. 1-etyl-3-metylbenzen (Minh Khai Hà Tĩnh lần 1 - 2014) Câu 43: Hiđrocacbon X là đồng đẳng của Benzen có công thức phân tử C8H10. Khi tác dụng với brom có mặt bột sắt hoặc không có mặt bột sắt, trong mỗi trường hợp đều tạo được một dẫn xuất monobrom. Tên gọi của X

13

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

A. 1,2-đimetylbenzen C. 1,3-đimetylbenzen

B. 1,4-đimetylbenzen D. etylbenzen

(Phan Đăng Lưu -Hồ Chí Minh - 2015) Câu 44: Cho dãy chuyển hoá sau: 1mol Br2 1mol Br2 1mol (A)  → (B)  → Br-C6H4-CBr(CH3)2 (sản phẩm chính).

Fe askt,t 0 Vậy (A) và (B) lần lượt là: A. C6H5-CH2-CH2-CH3 và p- Br-C6H4-CH2-CH2-CH3.

B. C6H5-CH2-CH2-CH3 và o- Br-C6H4-CH2-CH2-CH3.

C. C6H4-CH(CH3)2 và p-Br-C6H4-CH(CH3)2.

D. C6H4-CH(CH3)2 và o-Br-C6H4-CH(CH3)2.

Câu 45: Nếu phân biệt các hiđrocacbon thơm: benzen, toluen và stiren chỉ bằng một thuốc thử thì nên chọn thuốc thử nào dưới đây?

A. dung dịch KMnO4.

B. dung dịch Br2.

C. dung dịch HCl. D. dung dịch NaOH. Câu 46: Có thể dùng chất nào sau đây để phân biệt etylbenzen và stiren?

A. H2/Ni, t0.

B. KMnO4/t0.

C. Dung dịch Br2.

D. Cl2/Fe,t0.

Câu 47: Dung dịch brom có thể phân biệt cặp chất nào sau đây?

A. eten và propen.

B. etilen và stiren.

C. metan và propan.

D. toluen và stiren.

Câu 48: Dãy nào sau đây không phân biệt được từng chất khi chỉ có dung dịch KMnO4?

A. benzen, toluen và stiren.

B. benzen, etylbenzen và phenylaxetilen.

C. benzen, toluen và hexen.

D. benzen, toluen và hexan.

Câu 49: Một hiđrocacbon X có công thức C9H12. Oxi hoá mãnh liệt X tạo axit có công thức phân tử C8H6O4. Đun nóng với brom có mặt bột sắt, X cho hai sản phẩm monobrom. Tên gọi của X là: A. 1,2,3-trimetylbenzen.

B. p-etylmetylbenzen.

C. m-etylmetylbenzen.

D. isopropylbenzen.

Câu 50: Hiđrocacbon X có công thức phân tử C8H10 không làm mất màu dung dịch brom. Khi đun nóng X trong dung dịch thuốc tím tạo thành hợp chất C8H4K2O4 (Y). X có khả năng tạo ra 4 dẫn xuất monobrom. Tên của X là: A. 1,4-đimetylbenzen B. 1,3-đimetylbenzen C. 1,2-đimetylbenzen D. etylbenzen (Chuyên Long An lần 1 - 2012) Câu 51: Cặp chất nào không xảy ra phản ứng hoá học?

A. CH2=CH2+ H2O (xt, t0).

B. C6H6+ Cl2 (askt).

C. C6H5CH=CH2+ Br2.

D. C6H5CH3+ dung dịch KMnO4.

4. Vận dụng cao Câu 52: Số đồng phân (kể cả đồng phân hình học) chứa nhân benzen, có công thức phân tử C9H10 là: B. 4.

C. 5.

D. 6.

A. 7.

Câu 53*: Có bao nhiêu hợp chất thơm có công thức tổng quát C6H6-nCln với 0≤ n≤ 6?

A. 10.

B. 11.

C. 12.

D. 13.

Câu 54: Cho các hiđrocacbon thơm : benzen (1) ; toluen (2); p-xilen (3); nitrobenzen (4); m-đinitrobenzen (5). Trật tự tăng dần khả năng brom hoá vào nhân thơm của các chất là: A. (5), (4), (1), (2), (3).

B. (3), (2), (1), (4), (5).

C. (1), (2), (3), (4), (5).

D. (3), (2), (1), (5), (4).

Câu 55: Cho propilen tác dụng với HBr thu được sản phẩm X. Cho toluen tác dụng với Br2 bột Fe, t0 thu được sản phẩm Y. Thực hiện phản ứng tách nước 2-metylbutan-2-ol thu được sản phẩm Z. Biết X, Y, Z là sản phẩm chính.

Tên của X, Y, Z là A. 1-brompropan; 2-bromtoluen; 2-metylbut-2-en B. 2-brompropan; 4-bromtoluen; 2-metylbut-1-en C. 2-brompropan; 4-bromtoluen; 3-metylbut-2-en D. 2-brompropan; 4-bromtoluen; 2-metylbut-2-en (Đề Thi Thử Quốc Gia lần 5 - 2015) Câu 56*: Hiđrocacbon X có công thức phân tử C12H10 không làm mất màu dung dịch KMnO4 ở nhiệt độ thường và cả khi đun nóng. Cho X phản ứng với HNO3/H2SO4 thu được sản phẩm C12H9NO2. Số lượng chất C12H9NO2 có thể tạo ra là:

14

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

A. 1 chất

B. 2 chất

C. 3 chất

D. 4 chất

(Chuyên KHTN Hà Nội lần 1 - 2012) Câu 57: X là hợp chất thơm có công thức phân tử là C12H18. Biết X không tác dụng với Cl2 (xúc tác bột Fe, t0) nhưng X tác dụng Cl2 theo tỉ lệ mol 1: 1 (trong điều kiện chiếu sáng) thu được một sản phẩm hữu cơ duy nhất. Số đồng phân cấu tạo thoả mãn điều kiện trên của X là: A. 1.

B. 3.

C. 5.

D. 7.

Câu 58: Phản ứng nào dưới đây làm thay đổi cấu tạo của nhân thơm as A. Toluen + Cl2  B. Stiren + Br2  → → 0

as ,50 C C. Benzen + Cl2 →

D. Toluen + KMnO4 + H2SO4  →

(Trần Phú Hải Phòng lần 1 - 2015) Câu 59: Cho các chất lỏng đựng riêng rẽ trong từng lọ mất nhãn sau : nước, benzen, stiren, phenylaxetilen. Thuốc thử dùng để nhận biết các chất lỏng trên theo thứ tự là: A. Nước brom, dung dịch AgNO3.

B. Nước, dung dịch brom.

C. Quì tím, dung dịch AgNO3.

D. Dung dịch brom, dung dịch KMnO4.

Câu 60: Dãy chuyển hoá điều chế nào sau đây là đúng? + Br2 + HNO3 A. Benzen  m − bromnitrobenzen . → X1 → Fe H 2 SO 4 Cr2 O3 + KMnO4 B. n − hexan  → Y1  → axit benzoic .

H 2 SO 4 + HNO3 + Br2 C. Benzen → X1  → p − bromnitrobenzen .

H 2 SO 4 Fe

+ KMnO4 + HNO3 axit m − nitrobenzoic .

D. Toluen  → T1 → H 2 SO 4 H 2 SO 4

Câu 61: Cho các chất : H2SO4 loãng (1); Cl2/Fe, t0 (2); KMnO4, t0 (3); người ta có thể điều chế được axit 3clobenzoic từ toluen. Thứ tự tiến hành các phản ứng là: A. (1), (2), (3).

B. (2), (1), (3).

C. (3), (2), (1).

D. (3), (1), (2).

Câu 62*: Hiđrocacbon A chứa 1 vòng bezen, số nguyên tử tạo hợp chất không quá 30. Khi cho A tác dụng với Cl2 (as) thì thu được 1 dẫn xuất monoclo duy nhất, còn nếu cho A tác dụng với Br2/Fe,t0 thì cũng chỉ thu được một dẫn xuất monobrom duy nhất. A không làm mất màu nước brom. Số chất thỏa mãn điều kiện của A là: D. 1 A. 2 B. 4 C. 3 (Quỳnh Lưu Nghệ An lần 1 - 2013) Câu 63: Hai hiđrocacbon X và Y đều có công thức phân tử C6H6 và X có mạch cacbon không nhánh. X làm mất màu dung dịch nước brom và dung dịch thuốc tím ở điều kiện thường. Y không tác dụng với 2 dung dịch trên ở điều kiện thường nhưng tác dụng được với H2 dư tạo ra Z có công thức phân tử C6H12. X tác dụng với dung dịch AgNO3 trong NH3 dư tạo ra C6H4Ag2. X và Y là A. Benzen và Hex-1,5-điin B. Hex-1,5-điin và benzen C. Hex-1,4-điin và benzen D. Hex-1,4-điin và toluen (Chuyên Nguyễn Huệ Hà Nội lần 3 - 2014) Câu 64: Hiđrocacbon thơm C9H8 (X) làm mất màu nước brom, cộng hợp được với brom theo tỉ lệ mol 1:2, khi oxi hóa tạo thành axit benzoic, khi tác dụng với dung dịch AgNO3 trong NH3 tạo kết tủa đặc trưng. Phát biểu nào sau đây không đúng?

A. X có 3 công thức cấu tạo phù hợp B. X có tên gọi là benzyl axetilen C. X có độ bất bão hòa bằng 6 D. X có liên kết ba ở đầu mạch (Học Sinh Giỏi Thái Bình - 2013) Câu 65: Caroten (chất màu vàng da cam có trong củ cà rốt) có công thức phân tử C40H56 và không chứa liên kết ba.

Khi hiđro hóa hoàn toàn caroten thu được một hiđrocacbon có công thức phân tử C40H78. Số vòng và số liên kết đôi trong phân tử caroten là: A. 2 vòng và 13 nối đôi B. 1 vòng và 11 nối đôi C. 2 vòng và 11 nối đôi D. 1 vòng và 13 nối đôi (Chuyên KHTN Huế lần 2 - 2012) Câu 66: Cho các chất: isobutan, isobutilen, isopren, vinyl axetilen, đivinyl, stiren, toluen, xiclohexan, xiclohexen.

Trong số các chất trên, số chất phản ứng được với nước brom là: A. 7 B. 6 C. 4 D. 5 Câu 67: Phát biểu không đúng là:

15

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

A. Nếu một hiđrocacbon tác dụng với AgNO3/NH3 được kết tủa vàng, hiđrocacbon đó là ankin.

B. Anken C5H10 có 5 đồng phân cấu tạo.

C. Đốt cháy hoàn toàn một hiđrocacbon thì khối lượng CO2 thu được luôn lớn hơn khối lượng H2O. D. Để phân biệt toluene và stiren ta có thể dùng dung dịch KMnO4.

(Hoàng Hoa Thám Đà Nẵng lần 1 - 2013) Câu 68: Hợp chất X có công thức C9H8 có khả năng kết tủa với dung dịch AgNO3/NH3 và phản ứng với brom trong CCl4 theo tỉ lệ mol 1:2. Đun nóng X với dung dịch KMnO4 tới khi hết màu tím, rồi thêm lượng dư dung dịch HCl đặc vào hỗn hợp sau phản ứng thấy có kết tủa trắng là axit benzoic đồng thời giải phóng khí CO2 và Cl2. Số công thức cấu tạo phù hợp của X là: A. 1 B. 3 C. 2 D. 4 (Chuyên Lý Tự Trọng Cần Thơ lần 1 - 2013) Câu 69: Cho các chất sau: etilen, vinylaxetilen, isopren, toluene, metylaxetilen, stiren, butan, cumen, benzen, but1,3-đien. Nhận xét đúng về các chất trên: A. có 5 chất làm mất màu dung dịch KMnO4 B. có 6 chất làm mất màu dung dịch brom C. có 3 chất tác dụng với dung dịch AgNO3/NH3 D. có 6 chất tác dụng với H2 (Đặng Thúc Hứa Nghệ An lần 2 - 2012) Câu 70: Cho các chất sau: metan (1); etilen (2); axetilen (3); benzen (4); stiren (5); toluen (6). Các chất có khả năng làm mất màu dung dịch KMnO4 ở điều kiện thích hợp là A. 2, 3, 5, 6.

B. 3, 4, 5, 6.

C. 2, 3, 4, 5.

D. 1, 3, 4, 5, 6.

C. PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP VỀ HIĐROCACBON THƠM I. Phản ứng thế (phản ứng clo hóa, brom hóa, nitro hóa) Ví dụ 1: Khối lượng dung dịch HNO3 65% cần sử dụng để điều chế 1 tấn TNT , với hiệu suất 80% là: A. 0,53 tấn.

B. 0,83 tấn.

C. 1,04 tấn.

D. 1,60 tấn.

Ví dụ 2: Cho 6,9 gam một ankylbenzen X phản ứng với brom (xúc tác Fe) thu được 10,26 gam hỗn hợp 2 dẫn xuất monobrom là Y và Z. Biết mỗi dẫn xuất monobrom đều chứa 46,784% brom trong phân tử. a. X, Y, Z lần lượt là: A. toluen, p-bromtoluen và m-bromtoluen.

B. toluen, p-bromtoluen và o-bromtoluen.

C. etylbenzen, p-brometylbenzen và m-bromtoluen.

D. etylbenzen, p-brometylbenzen và o-bromtoluen. b. Hiệu suất chung của quá trình brom hoá là: A. 60%.

B. 70%.

C. 80%.

D. 85%.

HNO3 ®Æc Ví dụ 3: Cho sơ đồ: C6H6  → (X), (Y). Biết phân tử (X) chứa 11,382% nitơ; (Y) chứa 16,670% nitơ. Tên H 2 SO 4

gọi của X, Y lần lượt là: A. nitrobenzen, o-đinitrobenzen.

B. nitrobenzen, m-đinitrobenzen.

C. 1,2-đinitrobenzen; 1,3,5-trinitrobenzen.

D. 1,3-đinitrobenzen; 1,3,5-trinitrobenzen.

Ví dụ 4: Nitro hóa benzen được hỗn hợp hai chất nitro X, Y có khối lượng phân tử hơn kém nhau 45 đvC. Đốt cháy hoàn toàn 19,4 gam hỗn hợp X, Y thu được CO2, H2O và 2,24 lít N2 (đktc). Biết (MX < MY). a. Hai chất nitro đó là: A. C6H5NO2 và C6H4(NO2)2.

B. C6H4(NO2)2 và C6H3(NO2)3.

C. C6H3(NO2)3 và C6H2(NO2)4.

D. C6H2(NO2)4 và C6H(NO2)5. b. Phần trăm về số mol của X trong hỗn hợp là: A. 25%.

B. 75%.

C. 50%.

D. 60%.

Ví dụ 5: Hỗn hợp gồm 1 mol C6H6 và 3 mol Cl2. Trong bình kín có 0,5 mol bột Fe, to, hiệu suất 100%. Sau phản ứng thu được những chất hữu cơ gì ? bao nhiêu mol ?

16

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

A. 1 mol C6H5Cl ; 1 mol HCl ; 1 mol C6H4Cl2.

B. 1,5 mol C6H5Cl ; 1,5 mol HCl ; 0,5 mol C6H4Cl2.

C. 1 mol C6H5Cl ; 1,5 mol HCl ; 0,5 mol C6H4Cl2.

D. 0,5 mol C6H5Cl ; 1,5 mol HCl ; 0,5 mol C6H4Cl2. .

II. Phản ứng cộng và phản ứng trùng hợp Ví dụ 1: Đề hiđro hoá 13,25 gam etylbenzen thu được 10,4 gam stiren. Trùng hợp lượng stiren này thu được hỗn hợp A gồm polistiren và stiren dư. Lượng A thu được tác dụng đủ với 100 ml dung dịch brom 0,3M. a. Hiệu suất phản ứng đề hiđro hoá là: A. 75%.

B. 80%.

C. 85%.

D. 90%. b. Hiệu suất của phản ứng trùng hợp là: A. 60%.

B. 70%.

C. 75%.

D. 85%. c. Khối lượng polistiren thu được là: A. 6,825 gam. B. 7,28 gam. C. 8,16 gam. D. 9,36 gam. d. Biết khối lượng mol trung bình của polistiren bằng 312000 đvC. Hệ số trùng hợp của polistiren là: A. 2575.

B. 2750.

C. 3000.

D. 3500.

Ví dụ 2: Hiđro hoá hoàn toàn 12,64 gam hỗn hợp etylbenzen và stiren cần 8,96 lít H2 (đktc). Thành phần về khối lượng của etylbenzen trong hỗn hợp là: A. 32,9%.

B. 33,3%.

C. 66,7%.

D. 67,1%.

III. Phản ứng oxi hóa Ví dụ 1: Để oxi hoá hết 10,6 gam o-xylen (1,2-đimetylbenzen) cần bao nhiêu lít dung dịch KMnO4 0,5M trong môi trường H2SO4 loãng. Giả sử dùng dư 20% so với lượng phản ứng.

A. 0,48 lít.

B. 0,24 lít.

C. 0,12 lít.

D. 0,576 lít.

Ví dụ 2: Đốt cháy m gam một đồng đẳng của benzen thu được m gam H2O. Công thức phân tử của đồng đẳng đó là: A. C9H12.

B. C12H18.

C. C10H8.

D. C14H32.

Ví dụ 3: Đun nóng 3,18 gam hỗn hợp p-xilen và etylbenzen với dung dịch KMnO4 thu được 7,82 gam muối. Thành phần phần trăm về khối lượng của etylbenzen trong hỗn hợp là: A. 33,33%.

B. 44,65%.

C. 55,35%.

D. 66,67%.

Ví dụ 4: Đốt cháy hết 9,18 gam 2 đồng đẳng kế tiếp thuộc dãy của benzen A, B thu được H2O và 30,36 gam CO2.

Công thức phân tử của A và B lần lượt là: A. C6H6 ; C7H8.

B. C8H10 ; C9H12.

C. C7H8 ; C9H12.

D. C9H12 ; C10H14.

Ví dụ 5: Đốt cháy hoàn toàn 2,65 gam một ankylbenzen X cần 29,4 lít không khí (đktc). Oxi hoá X thu được axit benzoic. Giả thiết không khí chứa 20% O2 và 80% N2. Công thức cấu tạo X là: CH3

CH3

A.

B.

C2H5 CH3

C.

C2H5

D.

CH3

D. HỆ THỐNG BÀI TẬP VẬN DỤNG 1. Phản ứng thế (phản ứng clo hóa, brom hóa, nitro hóa) * Mức độ vận dụng

17

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

Câu 1: Lượng clobenzen thu được khi cho 15,6 gam C6H6 tác dụng hết với Cl2 (xúc tác bột Fe) với hiệu suất phản ứng đạt 80% là : A. 14 gam.

B. 16 gam.

C. 18 gam. D. 20 gam.

Câu 2: Các quá trình dưới đây được tiến hành với 1 mol benzen. Khi benzen phản ứng hết thì trường hợp nào khối lượng sản phẩm thơm thu được lớn nhất?

A. monobrom hoá.

B. monoclo hoá.

C. mononitro hoá.

D. điclo hoá.

Câu 3: Hiđrocacbon X là đồng đẳng của benzen có phần trăm khối lượng cacbon bằng 90,56%. Biết khi X tác dụng với brom có hoặc không có mặt bột sắt trong mỗi trường hợp chỉ thu được một dẫn xuất monobrom duy nhất.

Tên của X là : A. Toluen.

B. 1,3,5-trimetyl benzen.

C. 1,4-đimetylbenzen.

D. 1,2,5-trimetyl benzen.

Câu 4: Một hợp chất hữu cơ X có vòng benzen có CTĐGN là C3H2Br và M = 236. Gọi tên hợp chất này biết rằng hợp chất này là sản phẩm chính trong phản ứng giữa C6H6 và Br2 (xúc tác Fe).

A. o- hoặc p-đibrombenzen.

B. o- hoặc p-đibromuabenzen.

C. m-đibromuabenzen.

D. m-đibrombenzen.

Câu 5: Nitro hóa benzen được 14,1 gam hỗn hợp hai chất nitro có khối lượng phân tử hơn kém nhau 45 đvC. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp hai chất nitro này được 0,07 mol N2. Hai chất nitro đó là: A. C6H5NO2 và C6H4(NO2)2.

B. C6H4(NO2)2 và C6H3(NO2)3.

C. C6H3(NO2)3 và C6H2(NO2)4.

D. C6H2(NO2)4 và C6H(NO2)5.

Câu 6: Nitro hoá benzen bằng HNO3 thu được hai chất hữu cơ A, B hơn kém nhau một nhóm -NO2. Đốt cháy hoàn toàn 2,34 gam hỗn hợp A và B tạo thành CO2, H2O và 255,8 ml N2 (đo ở 270C và 740 mmHg). A và B là: A. nitrobenzen và o-đinitrobenzen.

B. nitrobenzen và m-đinitrobenzen.

C. m-đinitrobenzen và 1,3,5-trinitrobenzen.

D. o-đinitrobenzen và 1,2,4-trinitrobenzen.

Câu 7: Cho benzen tác dụng với hỗn hợp HNO3 và H2SO4 đặc thu được hỗn hợp A gồm nitrobenzen và mđinotrobenzen. Đốt cháy hoàn toàn 4,15 gam A trong oxi nguyên chất cho 511,6 cm3 khí N2 (ở 270C và 740 mmHg). Thành phần phần trăm về khối lượng của nitrobenzen và m-đinitrobenzen trong hỗn hợp A lần lượt là: A. 59,4% và 40,6%.

B. 29,7% và 70,3%.

C. 70,3% và 29,7%.

D. 44,56% và 55,44%. * Mức độ vận dụng cao Câu 8: X có công thức đơn giản nhất là C2H3 và 150 < MX < 170. X không làm mất màu dung dịch brom, không tác dụng với clo khi có bột sắt xúc tác, đun nóng, nhưng tác dụng với clo theo tỉ lệ mol 1 : 1 có chiếu sáng thì cho 1 sản phẩm hữu cơ duy nhất. Có bao nhiêu chất thỏa mãn điều kiện bài toán trên?

A. 4 B. 1 C. 3 D. 2 (Sư Phạm Vinh lần 2 - 2009) Câu 9: Người ta điều chế 2,4,6-trinitrotoluen qua sơ đồ sau: + HNO3 / H 2 SO 4 ®Æc t ,p Hep tan  → Toluen  → TNT 40% 70% Để điều chế được 1 tấn sản phẩm 2,4,6-trinitrotoluen dùng làm thuốc nổ TNT cần dùng khối lượng heptan là: A. 431,7 kg.

B. 616,7 kg.

C. 907,4 kg. D. 1573 kg.

Câu 10: Đun nóng nhẹ metylbenzen với hỗn hợp HNO3 trong H2SO4 đậm đặc thu được ba sản phẩm ortho, para và meta theo tỉ lệ phần trăm về khối lượng là 56%; 41% và 3%. Khả năng thế tương đối nguyên tử hiđro ở các vị trí ortho, para và meta có tỉ lệ theo thứ tự là: A. 18,7; 13,7; 1.

B. 1; 13,7; 18,7.

C. 18,7; 27,3; 1.

D. 13,7; 18,7; 1.

0

2. Phản ứng cộng và phản ứng trùng hợp * Mức độ vận dụng Câu 1: Cho 13 gam hỗn hợp gồm benzen và stiren làm mất màu vừa đủ dung dịch chứa 8 gam brom. Tỉ lệ mol benzen và stiren trong hỗn hợp ban đầu là: A. 1: 1.

B. 1: 2.

C. 2: 1.

D. 2: 3.

Câu 2: Biết khối lượng mol phân tử trung bình của một loại polistiren bằng 624000 đvC. Hệ số trùng hợp của loại polime này là:

18

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

A. 5150.

B. 5500.

C. 6000.

D. 7000.

Câu 3: Trùng hợp 83,2 gam stiren thu được hỗn hợp sản phẩm X. X có khả năng làm mất màu dung dịch chứa 16 gam brom. Polime thu được có phân tử khối bằng 111300 đvC. Hiệu suất phản ứng trùng hợp và hệ số trùng hợp của polime trên là: A. 12,5% và 1050.

B. 87,5% và 1060.

C. 87,5% và 1070.

D. 90% và 1080. * Mức độ vận dụng cao Câu 4: Đề hiđro hoá 10,6 gam etylbenzen thu được stiren với hiệu suất 80%. Trùng hợp lượng stiren này thu được hỗn hợp A. Biết A tác dụng vừa đủ với 80 ml dung dịch brom 0,3M. Khối lượng polistiren và hiệu suất của phản ứng trùng hợp thu được là: A. 7,25 gam và 60%.

B. 7,28 gam và 70%.

C. 6,825 gam và 60%.

D. 5,824 gam và 70%.

Câu 5: Hiđrocacbon X mạch hở có công thức CnH6 tác dụng với dung dịch Br2 trong CCl4 dư thu được chất Y trong đó brom chiếm 89,136% về khối lượng. Tổng số nguyên từ trong phân tử Y là A. 12 B. 20 C. 22 D. 16 (Phan Châu Trinh Đà Nẵng lần 1 - 2015) 3. Phản ứng oxi hóa * Mức độ vận dụng ● Dạng 1 : Tính lượng chất trong phản ứng Câu 1: Đốt cháy hoàn toàn m gam một ankylbenzen (X) thu được 0,35 mol CO2 và 0,2 mol H2O. Giá trị m và công thức phân tử của X là: B. 4,6 và C8H8.

A. 4,6 và C7H8.

C. 4,4 và C8H8.

D. 4,4 và C7H8.

Câu 2: Đốt cháy một ankylbenzen cần x mol O2 thu được 0,9 mol CO2 và 0,6 mol H2O. Giá trị của x là: A. 1,5.

B. 1.

C. 1,3.

D. 1,2.

Câu 3: Đốt cháy hoàn toàn m gam hỗn hợp benzen và toluen được 0,65 mol CO2 và 0,35 mol H2O. Thành phần phần trăm về số mol của benzen là: A. 40%.

B. 25%.

C. 50%.

D. 35%. ● Dạng 2 : Tìm công thức của ankylbenzen Câu 4: Đốt cháy hoàn toàn 0,02 mol một hiđrocacbon (X) là đồng đẳng của benzen thu được 7,04 gam CO2. (X) có công thức phân tử là: A. C6H6.

B. C7H8.

C. C8H10.

D. C8H8.

Câu 5: Đốt cháy hết 9,18 gam 2 đồng đẳng kế tiếp thuộc dãy của benzen A, B thu được H2O và 30,36 gam CO2.

Công thức phân tử của A và B lần lượt là : A. C6H6 ; C7H8.

B. C8H10 ; C9H12.

C. C7H8 ; C9H12.

D. C9H12 ; C10H14.

Câu 6: Đốt cháy hoàn toàn 1,04 gam hợp chất hữu cơ X cần vừa đủ 2,24 lít O2 (đktc), chỉ thu được khí CO2 và hơi H2O theo tỉ lệ thể tích là 2:1 (ở cùng điều kiện về nhiệt độ và áp suất). Xác định tên gọi của X. Biết tỉ khối của X so với H2 bằng 52, X có chứa vòng benzen và tác dụng với dung dịch brom.

A. Phenylaxetilen B. o-Metylsitren C. p-Metylstiren D. Stiren (Chuyên Lê Quý Đôn Vũng Tàu lần 4 - 2013) * Mức độ vận dụng cao ● Dạng 1 : Tính lượng chất trong phản ứng Câu 7: A, B, C là ba chất hữu cơ có %C, %H (theo khối lượng) lần lượt là 92,3% và 7,7%, tỉ lệ khối lượng mol tương ứng là 1: 2 : 3. Từ A có thể điều chế B hoặc C bằng một phản ứng. C không làm mất màu nước brom. Đốt 0,1 mol B rồi dẫn toàn bộ sản phẩm cháy qua bình đựng dung dịch nước vôi trong dư. a. Khối lượng bình tăng hoặc giảm bao nhiêu gam ?

A. Tăng 21,2 gam.

B. Tăng 40 gam.

C. Giảm 18,8 gam.

D. Giảm 21,2 gam. b. Khối lượng dung dịch tăng hoặc giảm bao nhiêu gam ?

A. Tăng 21,2 gam.

B. tăng 40 gam.

C. giảm 18,8 gam.

D. giảm 21,2 gam.

19

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

Câu 8: Trộn a gam hỗn hợp X gồm 2 hiđrocacbon C6H14 và C6H6 theo tỉ lệ số mol (1:1) với m gam một hiđrocacbon D rồi đốt cháy hoàn toàn thì thu được

94,5a 275a gam CO2 và gam H2O. 82 82

a. D thuộc loại hiđrocacbon nào ?

A. CnH2n+2.

B. CmH2m−2.

C. CnH2n.

D. CnHn. b. Giá trị m là : A. 2,75 gam. B. 3,75 gam.

C. 5 gam.

D. 3,5 gam.

Câu 9: Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp gồm một ankan và một ankylbenzen thấy số mol CO2 thu được bằng số mol nước. Phần trăm thể tích ankan trong hỗn hợp là: A. 75% B. 25% C. 33,33% D. 66,67% (Thuận Thành lần 2 - 2012) Câu 10: Đốt cháy hỗn hợp X gồm ba chất thuộc dãy đồng đẳng benzen cần dùng V lít không khí (chứa 20% O2 và 80% N2 ở đktc). Cho hấp thụ sản phẩm cháy vào bình đựng nước vôi, thu được 3,0 gam kết tủa, khối lượng dung dịch tăng 12,012 gam. Đun nóng dung dịch, thu được thêm 12,0 gam kết tủa nữa. Các phản ứng xảy ra hoàn toàn.

Trị số của V là: A. 39,9840 lít B. 7,9968 lít C. 26,5440 lít D. 5,3088 lít (Sư Phạm Hà Nội lần 8 - 2012) Câu 11: Hỗn hợp X gồm 2 hiđrocacbon A và B có khối lượng a gam. Nếu đem đốt cháy hoàn toàn X thì thu được

132a 45a gam CO2 và gam H2O. Nếu thêm vào X một nửa lượng A có trong X rồi đốt cháy hoàn toàn thì thu 41 41 165a 60, 75a được gam CO2 và gam H2O. Tìm công thức phân tử của A và B. Biết X không làm mất màu dung 41 41 dịch nước brom và A, B thuộc loại hiđrocacbon đã học. a. Công thức phân tử của A là : A. C2H2.

B. C2H6.

C. C6H12.

D. C6H14. b. Công thức phân tử của B là : A. C2H2.

B. C6H6.

C. C4H4.

D. C8H8.

Câu 12: Đốt cháy hoàn toàn một lượng hiđrocacbon X thu được 4,4 gam khí cacbonic và 0,9 gam nước. Biết 6< d X / CH 4 < 7. Khi cho X tác dụng với KMnO4 trong môi trường H2SO4 thu được axit benzoic C6H5COOH. Chất X là: A. Vinylbenzen.

B. Propylbenzen.

C. Cumen.

D. o-Xilen.

Câu 13: Đốt cháy hoàn toàn hiđrocacbon thơm X cho CO2 và H2O theo tỉ lệ mol 1,75 : 1. Cho bay hơi hoàn toàn 5,06 gam X thu được thể tịch hơi đúng bằng thể tích của 1,76 gam oxi trong cùng điều kiện. Nhận xét nào sau đây là đúng đối với X là: A. X không làm mất màu dung dịch brom nhưng làm mất màu dung dịch KMnO4 đun nóng B. X tác dụng với dung dịch brom tạo kết tủa C. X có thể trùng hợp thành PS D. X tan tốt trong nước (Hồng Lĩnh lần 2 - 2015) Câu 14: Đốt cháy hoàn toàn một ankylbenzen X rồi dẫn toàn bộ sản phẩm cháy qua bình đựng dung dịch Ca(OH)2 dư, thấy khối lượng bình tăng 42 gam và trong bình có 75 gam kết tủa. Đề hiđro hoá X được sản phẩm có đồng phân hình học. Tên gọi của X là: A. propylbenzen.

B. isopropylbenzen.

C. butylbenzen.

D. p-metylpropylbenzen.

4. Bài tập liên quan đến nhiều loại phản ứng * Mức độ vận dụng Câu 1: Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol hỗn hợp X gồm stiren và p-xilen thu được CO2 và H2O. Hấp thụ hoàn toàn sản phẩm cháy bằng 500 ml dung dịch NaOH 2M thấy khối lượng dung dịch tăng m gam. Khối lượng kết tủa thu được khi cho dung dịch BaCl2 dư vào dung dịch sau phản ứng trên là: A. 39,4 gam.

B. 59,1 gam.

C. 19,7 gam. D. 157,6 gam. * Mức độ vận dụng cao

20

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

Câu 2: Hiđrocacbon X có thể lỏng có d X / kk = 3,172, không làm mất màu dung dịch brom, tác dụng với dung dịch KMnO4 đun nóng cho axit benzoic. Đốt cháy X thu được CO2 và H2O tỉ lệ khối lượng 77:18. Cho 0,2 mol X tác dụng đủ với Br2/ánh sáng thu được chất hữu cơ Y và khí Z. Khí Z bị hấp thụ vừa đủ trong 200 ml dung dịch NaOH 1M. Giả thiết trong phản ứng chỉ thu được chất hữu cơ Y. Công thức cấu tạo của X, Y lần lượt là: CH3

CH3

CH 2Br

CH3 Br

A. CH3

C.

B.

,

, CH3

CHBr 2

D.

,

CHBrCH 3

,

Câu 3: Cho hỗn hợp hexan và heptan qua Cr2O3/Al2O3 ở khoảng 30-40 atm và 5000C thu được 5,38 gam hỗn hợp hai hiđrocacbon thơm và 5,376 lít H2 (đktc). Thành phần về khối lượng của hexan trong hỗn hợp là: A. 14,5%.

B. 14,68%.

C. 16,67%.

D. 83,33%.

Câu 4: Đốt cháy hoàn toàn một lượng chất X thuộc dãy đồng đẳng benzen rồi dẫn toàn bộ sản phẩm cháy qua bình (1) đựng H2SO4 đặc và bình (2) đựng dung dịch Ca(OH)2 dư thấy khối lượng bình (1) tăng 3 gam và bình (2) tạo 25 gam kết tủa. Oxi hoá X thu được axit benzoic. Đề hiđro hoá X được sản phẩm có đồng phân hình học. Công thức cấu tạo của X là: H2C CH2 CH3

A.

CH(CH 3)2

B. H2C CH2 CH3

H2C CH2 CH2 CH3

D.

C.

CH3

Câu 5: Cho hỗn hợp A gồm các hơi và khí: 0,1 mol Benzen; 0,2 mol Toluen; 0,3 mol Stiren và 1,4 mol Hiđro vào một bình kín, có chất xúc tác Ni. Đun nóng bình kín một thời gian, thu được hỗn hợp B gồm các chất: Xiclohexan, Metyl xiclohexan, Etyl xiclohexan, Benzen, Toluen, Etyl benzen và Hiđro. Đốt cháy hoàn toàn lượng hỗn hợp B trên, rồi cho hấp thụ hết sản phẩm cháy vào bình đựng dung dịch nước vôi có dư, để hấp thụ hết sản phẩm cháy. Độ tăng khối lượng bình đựng nước vôi là: A. 240,8 gam B. 260,2 gam C. 193,6 gam D. 202,6 gam (Dayhoahoc.com – AAA - 2012) Câu 6: Oxi hóa hoàn toàn m gam p-xilen (p-đimetylbenzen) bằng dung dịch KMnO4 đun nóng, vừa đủ thu được dung dịch X và chất rắn Y. Cho chất rắn Y phản ứng hết với dung dịch HCl đặc, dư thấy thoát ra x mol Cl2. Số mol HCl phản ứng vừa đủ với các chất có trong dung dịch X là: A. 0,25x mol B. 2x mol C. 0,5x mol D. x mol (Sư Phạm Vinh lần 2 - 2012) Câu 7: Đốt cháy hoàn toàn 11,6 gam chất hữu cơ A thì thu được 24,2 gam CO2; 4,5 gam H2O và 5,3 gam xôđa (soda). Xác định CTPT của A. Biết rằng A có chứa 1 nguyên tử O trong phân tử: A. C3H5ONa B. C2H5ONa C. C6H5ONa D. C6H4(CH3)ONa (Trường Học Số lần 4 - 2013)

E. KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC TƯ DUY ĐỀ BÀI Câu 1: Hai hiđrocacbon X và Y đều có công thức phân tử C6H6, X có mạch cacbon không nhánh. X làm mất màu dung dịch nước brom và dung dịch thuốc tím ở điều kiện thường. Y không tác dụng với 2 dung dịch trên ở điều kiện thường nhưng tác dụng được với H2 dư tạo ra Z có công thức phân tử C6H12. X tác dụng với dung dịch AgNO3 trong NH3 dư tạo ra C6H4Ag2. X và Y là : A. Hex-1,5-điin và benzen.

B. Hex-1,4-điin và benzen.

21

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

C. Hex-1,4-điin và toluen.

D. Benzen và Hex-1,5-điin.

Câu 2: Tiến hành trùng hợp 10,4 gam stiren được hỗn hợp X gồm polistiren và stiren (dư). Cho X tác dụng với 200 ml dung dịch Br2 0,15M, sau đó cho dung KI dư vào thấy xuất hiện 1,27 gam iot. Hiệu suất trùng hợp stiren là : A. 80%.

B. 83,33%.

C. 60%.

D. 75%.

Câu 3: Cho phản ứng sau: C6H5-CH2-CH2-CH3 + KMnO4 + H2SO4  → C6H5COOH + CH3COOH + K2SO4 + MnSO4 + H2O. Xác định tổng hệ số các chất trong phương trình phản ứng. Biết rằng chúng là các số nguyên tối giản với nhau.

A. 20.

B. 14.

C. 18.

D. 15.

Câu 4: Cho một hỗn hợp chứa benzen, toluen, stiren với nhiệt độ sôi tương ứng là 80oC, 110oC, 146oC. Để tách riêng các chất trên người ta dùng phương pháp D. sắc ký.

A. kết tinh.

B. chiết.

C. chưng cất.

Câu 5: Để phân biệt được các chất hex-1-in, toluen, benzen ta dùng 1 thuốc thử duy nhất là A. dd HCl. B. dd AgNO3/NH3.

C. dd Brom.

D. dd KMnO4.

Câu 6: Đốt cháy hoàn toàn a gam hiđrocacbon X thu được a gam H2O. Trong phân tử X có vòng benzen. X không tác dụng với brom khi có mặt bột Fe, còn khi tác dụng với brom đun nóng tạo thành dẫn xuất chứa 1 nguyên tử brom duy nhất. Tỉ khối hơi của X so với không khí có giá trị trong khoảng từ 5 đến 6. X là A. Toluen.

B. Hexan.

C. Hexametyl benzen.

D. Hex-2-en.

Câu 7: Chất nào sau đây không làm mất màu dung dịch KMnO4 ở điều kiện thường?

A. Stiren.

B. Toluen.

C. Propen.

D. Axetilen.

Câu 8: Stiren có công thức phân tử C8H8 và có công thức cấu tạo : C6H5–CH=CH2. Câu nào đúng khi nói về stiren ?

A. Stiren là hiđrocacbon thơm.

B. Stiren là hiđrocacbon không no.

C. Stiren là đồng đẳng của etilen.

D. Stiren là đồng đẳng của benzen.

Câu 9: Ankylbenzen là hiđrocacbon có chứa A. gốc ankyl và hai vòng benzen.

B. gốc ankyl và một vòng benzen.

C. vòng benzen.

D. gốc ankyl và vòng benzen.

Câu 10: Một ankyl benzen X (C9H12), tác dụng với HNO3 đặc (H2SO4 đặc) theo tỉ lệ mol 1 : 1 tạo ra 1 dẫn xuất mononitro duy nhất. Chất X là A. 1,3,5-trimetylbenzen. B. propylbenzen.

C. p-etylmetylbenzen.

D. isopropylbenzen.

Câu 11: Hiđrocacbon X là đồng đẳng của benzen có phần trăm khối lượng cacbon bằng 90,56%. Biết khi X tác dụng với brom có hoặc không có mặt bột sắt trong mỗi trường hợp chỉ thu được một dẫn xuất monobrom duy nhất.

Tên của X là : A. 1,2,5-trimetyl benzen.

B. 1,4-đimetylbenzen.

C. Toluen.

D. 1,3,5-trimetyl benzen.

Câu 12: Hoạt tính sinh học của benzen, toluen là : A. Tùy thuộc vào nhiệt độ có thể gây hại hoặc không gây hại.

B. Không gây hại cho sức khỏe.

C. Gây hại cho sức khỏe.

D. Gây ảnh hưởng tốt cho sức khỏe.

Câu 13: A, B, C là ba chất hữu cơ có %C, %H (theo khối lượng) lần lượt là 92,3% và 7,7%, tỉ lệ khối lượng mol tương ứng là 1: 2 : 3. Từ A có thể điều chế B hoặc C bằng một phản ứng. C không làm mất màu nước brom. Đốt 0,1 mol B rồi dẫn toàn bộ sản phẩm cháy qua bình đựng dung dịch nước vôi trong dư. Khối lượng dung dịch tăng hoặc giảm bao nhiêu gam ?

A. giảm 21,2 gam.

B. giảm 18,8 gam.

C. Tăng 21,2 gam.

D. tăng 40 gam.

Câu 14: Đốt cháy hết 2,295 gam 2 đồng đẳng của benzen A, B thu được CO2 và 2,025 gam H2O. Dẫn toàn bộ lượng CO2 vào 250 ml dung dịch NaOH 1M thu được m gam muối. Giá trị của m và thành phần của muối là : A. 16,195 (2 muối).

B. 7,98 (NaHCO3) C. 10,6 (Na2CO3).

D. 16,195 (Na2CO3).

22

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

Câu 15: Đốt cháy hoàn toàn hiđrocacbon X cho CO2 và H2O theo tỉ lệ mol 1,75 : 1 về thể tích. Cho bay hơi hoàn toàn 5,06 gam X thu được một thể tích hơi đúng bằng thể tích của 1,76 gam oxi trong cùng điều kiện. Nhận xét nào sau đây là đúng đối với X ?

A. X tác dụng với dung dịch Br2 tạo kết tủa trắng.

B. X tan tốt trong nước.

C. X có thể trùng hợp thành PS. D. X không làm mất màu dung dịch Br2 nhưng làm mất màu dung dịch KMnO4 đun nóng.

Câu 16: Iso-propylbenzen còn gọi là : A. Stiren.

B. Toluen.

C. Cumen.

D. Xilen.

Câu 17: Để oxi hoá hết 10,6 gam o-xylen (1,2-đimetylbenzen) cần bao nhiêu lít dung dịch KMnO4 0,5M trong môi trường H2SO4 loãng. Giả sử dùng dư 20% so với lượng phản ứng.

D. 0,48 lít.

A. 0,12 lít.

B. 0,24 lít.

C. 0,576 lít.

Câu 18: Cho các chất sau : etylbenzen; p-xilen; o-xilen; m-xilen; 1,3,5-trimetylbenzen; 1,2,4-trimetylbenzen. Số các chất đã cho khi tác dụng với clo (Fe, to) thu được tối đa 2 dẫn xuất monoclo là A. 4.

B. 3.

C. 2.

D. 1.

Câu 19: Cho các chất sau: etilen, vinylaxetilen, isopren, toluen, propin, stiren, butan, cumen, benzen, buta-1,3đien. Mệnh đề nào dưới đây là đúng khi nhận xét về các chất trên?

A. Có 3 chất tác dụng với dung dịch AgNO3/NH3, đun nóng.

B. Có 6 chất làm mất màu dung dịch brom.

C. Có 5 chất tác dụng với H2 (có xúc tác thích hợp và đun nóng).

D. Có 5 chất làm mất màu dung dịch KMnO4 ở nhiệt độ thường.

Câu 20: Khi trên vòng benzen có sẵn nhóm thế –X, thì nhóm thứ hai sẽ ưu tiên thế vào vị trí o- và p-. Vậy –X là những nhóm thế nào ?

A. –CnH2n+1, –OH, –NH2.

B. –CH3, –NH2, –COOH. C. –NO2, –COOH, –SO3H. D. –OCH3, –NH2, –NO2.

Câu 21: Đốt 0,13 gam mỗi chất A và B đều cùng thu được 0,01 mol CO2 và 0,09 gam H2O. Tỉ khối hơi của A so với B là 3; tỉ khối hơi của B so với H2 là 13. Công thức của A và B lần lượt là : A. C2H2 và C6H6.

B. C6H6 và C8H8.

C. C6H6 và C2H2.

D. C2H2 và C4H4.

Câu 22: Phản ứng chứng minh tính chất no; không no của benzen lần lượt là : A. thế, cộng.

B. cộng, nitro hoá.

C. cộng, brom hoá.

D. cháy, cộng.

Câu 23: Trong phân tử benzen : A. C. Chỉ có 6 nguyên tử C nằm trong cùng một mặt phẳng.

B. 6 nguyên tử H nằm trên cùng một mặt phẳng khác với mặt phẳng của 6 nguyên tử C. 6 nguyên tử H và 6 nguyên tử C đều nằm trên 1 mặt phẳng.

D. Chỉ có 6 nguyên tử H nằm trong cùng một mặt phẳng.

Câu 24: Thể tích không khí (đktc) cần dùng để đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol benzen là (biết trong không khí O2 chiếm 20% thể tích) : A. 83 lít.

B. 82 lít.

C. 74 lít.

D. 84 lít.

Câu 25: Đốt cháy hoàn toàn một thể tích hơi hợp chất hữu cơ A cần 10 thể tích oxi (đo cùng điều kiện nhiệt độ và áp suất), sản phẩm thu được chỉ gồm CO2 và H2O với m CO2 : m H2O = 44 : 9. Biết MA < 150. A có công thức phân tử là : A. C2H2.

B. C8H8O. C. C8H8.

D. C4H6O. Câu 26: Tổng số liên kết xích ma có trong phân tử aren có công thức CnH2n-6 là A. 3n - 7.

B. 2n - 6.

C. n - 1.

D. 3n - 6.

Câu 27: Cho các chất sau: isopren, stiren, xilen, axetilen, toluen, cumen. Có bao nhiêu chất không có khả năng tham gia phản ứng trùng hợp?

A. 4.

B. 3.

C. 2.

D. 5.

Câu 28: 1,3 gam chất hữu cơ A cháy hoàn toàn thu được 4,4 gam CO2 và 0,9 gam H2O. Tỉ khối hơi của A đối với oxi là d thỏa mãn điều kiện 3 < d < 3,5. Công thức phân tử của A là :

23

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

A. C6H6.

B. C8H8.

C. C4H4.

D. C2H2.

Câu 29: Một hỗn hợp X gồm 2 aren A, R đều có M < 120, tỉ khối của X đối với C2H6 là 3,067. CTPT và số đồng phân của A và R là : A. C6H6 (1 đồng phân) ; C8H10 (4 đồng phân).

B. C6H6 (1 đồng phân) ; C7H8 (1 đồng phân).

C. C7H8 (1 đồng phân) ; C8H10 (4 đồng phân).

D. C6H6 (1 đồng phân) ; C8H10 (2 đồng phân).

Câu 30: Chất nào sau đây không thể chứa vòng benzen ?

A. C9H12.

B. C8H10.

C. C8H10.

D. C6H8.

Câu 31: Dùng 39 gam C6H6 điều chế toluen. Khối lượng toluen tạo thành là : A. 78 gam.

B. 46 gam.

C. 92 gam.

D. 107 gam.

Câu 32: Cho dãy các chất: stiren, toluen, vinylaxetilen, đivinyl, axetilen. Số chất phản ứng được với dung dịch Br2 ở điều kiện thường là A. 3.

B. 1.

C. 4.

D. 2.

Câu 33: Thuốc nổ TNT được điều chế trực tiếp từ : A. metylbenzen (toluen).

B. vinyl benzen.

C. benzen.

D. p-xilen.

Câu 34: Cho các chất sau: đivinyl, toluen, etilen, stiren, vinylaxetilen, propilen, benzen. Số chất làm mất màu dung dịch KMnO4 ở nhiệt độ thường là: A. 5.

B. 4.

C. 7.

D. 6.

Câu 35: Cho dãy các chất: stiren, toluen, vinylaxetilen, đivinyl, axetilen. Số chất phản ứng được với dung dịch Br2 ở điều kiện thường là A. 2.

B. 3.

C. 4.

D. 1.

Câu 36: Cho 3 hiđrocacbon X, Y, Z lần lượt tác dụng với dung dịch kali pemanganat thì được kết quả: X chỉ làm mất màu dung dịch khi đun nóng, Y làm mất màu ngay ở nhiệt độ thường, Z không phản ứng. Dãy các chất X, Y, Z phù hợp là A. toluen, stiren, benzen.

B. stiren, toluen, benzen.

C. etilen, axitilen, metan.

D. axetilen, etilen, metan.

Câu 37: Đề hiđro hoá etylbenzen ta được stiren; trùng hợp stiren ta được polistiren với hiệu suất chung 80%. Khối lượng etylbenzen cần dùng để sản xuất 10,4 tấn polisitren là : A. 10,6 tấn.

B. 13,25 tấn.

C. 8,48 tấn.

D. 13,52 tấn.

Câu 38: Đốt cháy hết 9,18 gam 2 đồng đẳng của benzen A, B thu được 8,1 gam H2O và V lít CO2 (đktc). Giá trị của V là : A. 15,465.

B. 15,456.

C. 15,546.

D. 15,654.

Câu 39: Có 4 tên gọi : o-xilen; o-đimetylbenzen; 1,2-đimetylbenzen; etylbenzen. Đó là tên của mấy chất ?

A. 4 chất.

B. 1 chất.

C. 3 chất.

D. 2 chất.

Câu 40: TNT (2,4,6- trinitrotoluen) được điều chế bằng phản ứng của toluen với hỗn hợp gồm HNO3 đặc và H2SO4 đặc, trong điều kiện đun nóng. Biết hiệu suất của toàn bộ quá trình tổng hợp là 80%. Lượng TNT (2,4,6trinitrotoluen) tạo thành từ 230 gam toluen là A. 550,0 gam.

B. 687,5 gam.

C. 567,5 gam.

D. 454,0 gam.

Câu 41: Ứng với công thức C9H12 có bao nhiêu đồng phân có cấu tạo chứa vòng benzen ?

A. 9.

B. 7.

C. 6.

D. 8.

Câu 42: Chất nào sau đây không làm mất màu dung dịch KMnO4 ở điều kiện thường?

A. axetilen.

B. toluen.

C. propen.

D. stiren.

Câu 43: Cho các chất sau: CH3 C2H3

(1)

CH3

(2)

C2H5 C2H5

(3)

Có bao nhiêu chất là đồng đẳng của Benzen?

24

C2H5

(4)

C2H3

(5)

Phát triển tư duy sáng tạo giải nhanh bài tập trắc nghiệm hóa hữu cơ 11 - Nguyễn Minh Tuấn

A. 4.

B. 5.

C. 3.

D. 2.

Câu 44: Nitro hoá bezen thu được hỗn hợp 2 chất hữu cơ X và Y, trong đó Y nhiều hơn X một nhóm –NO2. Đốt cháy hoàn toàn 12,75 gam hỗn hợp X, Y thu được CO2, H2O và 1,232 lít N2 (đktc). Công thức phân tử và số mol X trong hỗn hợp là : A. C6H5NO2 và 0,09.

B. C6H5NO2 và 0,19.

C. C6H5NO2 và 0,9.

D. C6H4(NO2)2 và 0,1.

Câu 45: Cho các chất sau: metan (1); etilen (2); axetilen (3); benzen (4); stiren (5); toluen (6). Các chất có khả năng làm mất màu dung dịch KMnO4 ở điều kiện thích hợp là A. (1), (3), (4), (5), (6). B. (2), (3), (4), (5).

C. (3), (4), (5), (6).

D. (2), (3), (5), (6).

Câu 46: Hiđrocacbon nào dưới đây không làm mất màu dung dịch brom ở nhiệt độ thường?

A. etilen.

B. axetilen.

C. benzen.

D. stiren.

Câu 47: Một hợp chất hữu cơ X có vòng benzen có CTĐGN là C3H2Br và M = 236. Gọi tên hợp chất này biết rằng hợp chất này là sản phẩm chính trong phản ứng giữa C6H6 và Br2 (xúc tác Fe).

A. m-đibrombenzen.

B. o- hoặc p-đibromuabenzen.

C. m-đibromuabenzen.

D. o- hoặc p-đibrombenzen.

Câu 48: Hỗn hợp gồm 1 mol C6H6 và 1,5 mol Cl2. Trong điều kiện có xúc tác bột Fe, to, hiệu suất 100%. Sau phản ứng thu được chất gì ? bao nhiêu mol ?

A. 0,5 mol C6H5Cl ; 1,5 mol HCl ; 0,5 mol C6H4Cl2.

B. 1,5 mol C6H5Cl ; 1,5 mol HCl ; 0,5 mol C6H4Cl2.

C. 1 mol C6H5Cl ; 1,5 mol HCl ; 0,5 mol C6H4Cl2.

D. 1 mol C6H5Cl ; 1 mol HCl ; 1 mol C6H4Cl2.

Câu 49: Đốt cháy hết 9,18 gam 2 đồng đẳng kế tiếp thuộc dãy của benzen A, B thu được H2O và 30,36 gam CO2.

Công thức phân tử của A và B lần lượt là : A. C9H12; C10H14.

B. C7H8; C9H12.

C. C6H6; C7H8.

D. C8H10; C9H12.

Câu 50: Công thức tổng quát của hiđrocacbon là CnH2n+2-2a. Đối với stiren (C8H8), giá trị của n và a lần lượt là : A. 8 và 4.

B. 5 và 8.

C. 4 và 8.

D. 8 và 5.

1A 11B 21C 31B 41D

2D 12C 22A 32C 42B

3D 13B 23C 33A 43C

4C 14A 24D 34A 44A

5D 15D 25C 35C 45D

6C 16C 26D 36A 46C

ĐÁP ÁN 7B 8A 17C 18B 27B 28B 37B 38B 47D 48A

9B 19B 29A 39D 49D

10A 20A 30D 40D 50D

25