BÀI TẬP CHUỖI PHẢN ỨNG HÓA HỌC HỮU CƠ 12 BÀI TẬP MINH HỌA, LUYỆN TẬP (MỨC ĐỘ 2, 3, 4)

CHUYÊN ĐỀ ÔN THI THPT QG MÔN HÓA HỌC

vectorstock.com/22606229

Ths Nguyễn Thanh Tú eBook Collection DẠY KÈM QUY NHƠN EBOOK PHÁT TRIỂN NỘI DUNG

BÀI TẬP CHUỖI PHẢN ỨNG HÓA HỌC HỮU CƠ 12 BÀI TẬP MINH HỌA (MỨC ĐỘ 2, 3, 4) BÀI TẬP LUYỆN TẬP (MỨC ĐỘ 2, 3, 4) WORD VERSION | 2021 EDITION ORDER NOW / CHUYỂN GIAO QUA EMAIL TAILIEUCHUANTHAMKHAO@GMAIL.COM

Tài liệu chuẩn tham khảo Phát triển kênh bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đơn vị tài trợ / phát hành / chia sẻ học thuật : Nguyen Thanh Tu Group Hỗ trợ trực tuyến Fb www.facebook.com/DayKemQuyNhon Mobi/Zalo 0905779594

MỤC LỤC A. LÝ DO CHỌN CHUYÊN ĐỀ THAM GIA HỘI THẢO……………………………..…1 B. NỘI DUNG……………………………………………………………………………..…..1 I. MỤC TIÊU………………………………………………………………………………..…1 II. NỘI DUNG……………………………………………………………………………...…1 1. MỘT SỐ KỸ NĂNG CẦN LƯU Ý KHI GIẢI BÀI TẬP CHUỖI PHẢN ỨNG………1 2. MỘT SỐ PHẢN ỨNG HỮU CƠ 12 THƯỜNG GẶP………………………………...…2 2.1. Một số phản ứng thường gặp khi giải bài tập chuỗi phản ứng este…………….…….2 2.1.1. Một số phản ứng thuỷ phân đặc biệt của este………………………………………..2 2.2. Một số phản ứng thường gặp khi giải bài tập chuỗi phản ứng gluxit……………..….3 2.3. Một số phản ứng thường gặp khi giải bài tập chuỗi phản ứng amin - amino axit…...4 2.4. Một số phản ứng thường gặp khi giải bài tập chuỗi phản ứng chứa polime…………5 2.4.1. Chất dẻo………………………………………………………………………………...5 2.4.2. Cao su…………………………………………………………………………………...5 2.4.3. Tơ………………………………………………………………………………………..6 3. BÀI TẬP MINH HỌA ………………………………………………………………….…7 3.1. Bài tập minh họa mức độ 2……………………………………………………………...7 3.2. Bài tập minh họa mức độ 3……………………………………………………………...8 3.2. Bài tập minh họa mức độ 4 ................................................................................... 10 4. HỆ THỐNG BÀI TẬP LUYỆN TẬP……………………………………………………12 4.1. Bài tập dãy chuyển hóa este……………………………………………………………12 4.1.1. Mức độ 2……………………………………………………………………………....12 4.1.2. Mức độ 3………………………………………………………………………………13 4.1.3. Mức độ 4 .......................................................................................................... 16 4.2. Bài tập dãy chuyển hóa gluxit…………………………………………………………18 4.2.1. Mức độ 2 ……………………………………………………………………………...18 4.2.2. Mức độ 3………………………………………………………………………………18 4.2.3. Mức độ 4………………………………………………......................………...…...20 4.3. Bài tập dãy chuyển hóa amin - amino axit……………………………………………20 4.3.1. Mức độ 2………….……………………………….………………….…….………...20 4.3.2. Mức độ 3………………………………………………………………………….…...21 4.3.3. Mức độ 4 .......................................................................................................... 22 4.4. Chuỗi phản ứng tổng hợp chứa polime……………………………………………….23 4.4.1. Mức độ 2……………………………………………………………………..………..23 4.4.2. Mức độ 3………………………………………………………………………………24

4.4.3. Mức độ 4………………………………………………………………………………24 C. KẾT LUẬN……………………………………………………………………………….26

BÀI TẬP CHUỖI PHẢN ỨNG HÓA HỌC HỮU CƠ 12

Đối tượng bồi dưỡng: HS lớp 12 Thời lượng: từ 2 đến 4 tiết

A. LÝ DO CHỌN CHUYÊN ĐỀ THAM GIA HỘI THẢO Có một thực tế không thể phủ nhận là: Nhiều học sinh coi Môn Hóa ở trường THCS là môn phụ, học cho qua, kiến thức rỗng nên vào THPT việc lấy lại kiến thức cơ bản môn Hóa mất khá nhiều thời gian và công sức của cả thầy và trò. Thêm vào đó, đề thi THPT QG hiện nay có 6 điểm lý thuyết; 4 điểm bài tập. Do vậy, việc nắm chắc lý thuyết là yếu tố quan trọng giúp học sinh giành điểm cao trong bài thi quyết định này.

Là giáo viên thường xuyên dạy 12, tôi thấy bài tập chuỗi phản ứng hóa học nói chung và chuỗi phản ứng hữu cơ 12 nói riêng là loại bài tập thường xuất hiện trong các đề thi THPT QG. Với loại bài tập này, có thể kiểm tra được sự nắm vững kiến thức của học sinh, tư duy tổng quát của học sinh về mối quan hệ giữa các chất. Mặt khác, nếu học sinh nắm vững loại bài tập này thì việc vận dụng linh hoạt kiến thức trong việc giải bài tập toán cũng thuận lợi hơn rất nhiều.

Chính vì vậy, tôi lựa chọn chuyên đề “Bài tập chuỗi phản ứng hữu cơ 12” tham gia hội thảo.

B. NỘI DUNG I. MỤC TIÊU 1. Nhận diện một số chìa khóa khi giải bài tập chuỗi phản ứng.

2. Tổng ôn lại các phản ứng hóa học hữu cơ lớp 12 thường gặp.

3. Rèn kỹ năng và tốc độ làm bài chuỗi phản ứng hữu cơ 12.

II. NỘI DUNG Chuyên đề được chia làm 4 nội dung 1. Một số kỹ năng cần lưu ý khi giải bài tập chuỗi phản ứng

2. Một số phản ứng hữu cơ 12 thường gặp 3. Bài tập minh họa (mức độ 2, 3, 4) 4. Bài tập luyên tập (mức độ 2, 3, 4)

Thời điểm sử dụng: Sau mỗi chương hữu cơ lớp 12, dạy đến đâu lấy nội dung đến đó cho học sinh luyện tập. Hoặc sau khi dạy xong chương trình hữu cơ 12 hoặc dạy xong toàn bộ chương trình 12, dùng để tổng ôn tập.

1. MỘT SỐ KỸ NĂNG CẦN LƯU Ý KHI GIẢI BÀI TẬP CHUỖI PHẢN ỨNG - Học sinh cần nắm vững tính chất hóa học của các hợp chất hữu cơ và lưu ý: mỗi mũi tên chỉ viết 1 phản ứng.

- Trong mỗi sơ đồ phản ứng cho ở dạng chữ thường có “chìa khóa” để tìm ra các chất: đó có thể là một CTCT, hoặc từ một điều kiện (t0; p; xúc tác..) của phản ứng hoặc một chất trong phương trình phản ứng (có thể là chất tham gia hoặc sản phẩm phản ứng), chính vì vậy không nhất thiết phải đi từ đầu sơ đồ, “chìa khóa” đó có thể ở đầu, giữa hay cuối sơ đồ.

- Phải xác định xem có phản ứng làm thay đổi mạch C không để từ đó dùng phương pháp thích hợp.

Kiểu 1:Sơ đồ cho sẵn chất dưới dạng CTCT - Dạng này ít gặp trong đề thi THPT QG. Với dạng sơ đồ này, HS cần học thuộc lý thuyết để dễ dàng hoàn thành phản ứng, từ đó nhanh chóng xác định được sản phẩm phản ứng. (chú ý điều kiện phản ứng và nhất thiết phải lấy sản phẩm chính) Kiểu 2:Sơ đồ vừa cho chất dưới dạng CTPT/CTCT, vừa cho ở dạng chữ (chưa biết rõ là chất nào) - Đây là dạng rất hay gặp trong các đề thi khảo sát và thi THPT QG. Với loại sơ đồ này, nên xuất phát từ các phản ứng có CTCT cụ thể hoặc chất tham gia phản ứng, sản phẩm đề cho để tìm chất có trong sơ đồ. Cũng có thể dựa vào điều kiện đặc biệt của một phản ứng nào đó trong sơ đồ Kiểu 3:Sơ đồ hoàn toàn bằng chữ - Dạng này xuất hiện khá thường xuyên trong đề thi THPT QG và đề thi tự luận, đặc biệt là đề thi chọn HSG. Với loại sơ đồ này, nên dựa vào điều kiện đặc biệt của một phản ứng nào đó trong sơ đồ để giải.

Sau đây, các ví dụ minh họa và bài tập luyện tập trong chuyên đề sẽ chỉ đề cập đến Kiểu 2 và kiểu 3.

2. MỘT SỐ PHẢN ỨNG HỮU CƠ 12 THƯỜNG GẶP Đặc trưng của hóa học là phương trình phản ứng và thí nghiệm. Học sinh không thể đạt kết quả cao trong các kỳ thi mà không thuộc phương trình phản ứng. Dưới đây là hệ thống các phương trình phản ứng hữu cơ 12 thường gặp.

2.1. Một số phản ứng thường gặp khi giải bài tập chuỗi phản ứng este 2.1.1. Một số phản ứng thuỷ phân đặc biệt của este Căn cứ vào sản phẩm của phản ứng thủy phân este ta có thể suy đoán cấu tạo của este ban đầu. o

t ● Este X + 2NaOH  → 2 muối + H2O Suy ra X là este của phenol. o

t VD:RCOOC6H5 + 2NaOH  → RCOONa + C6H5ONa + H2O o

t ● Este X + NaOH  → 1 muối + 1 anđehit Suy ra X là este đơn chức, có công thức là R–COO–CH=CH–R’ o

t VD:RCOOCH=CH2 + NaOH  → RCOONa + CH3CHO o

t ● Este X + NaOH  → 1 muối + 1 xeton Suy ra X là este đơn chức, có công thức là R’–COO–C(R)=C(R”)R’’’ o

t VD: RCOOC(CH3)=CH2 + NaOH  → RCOONa + CH3COCH3 o

t ● Este X + NaOH  → 1 muối + 1 ancol + H2O Suy ra X là este - axit, có công thức là HOOC–R–COOR’ o

t VD: HOOC–R–COOR’ + NaOH  → NaOOC–R–COONa + R’OH + H2O o

t ● Este X + NaOH  → 1 muối + anđehit + H2O Suy ra X hiđroxi - este, có công thức là RCOOCH(OH)–R’ o

t VD: RCOOCH(OH)–R’ + NaOH  → R–COONa + R’CHO + H2O o

t ● Este X + NaOH  → 1 muối + xeton + H2O Suy ra X hiđroxi - este, có công thức là RCOOC(R)(OH)–R’ o

t VD: RCOOC(R’)(OH)–R” + NaOH  → R–COONa + R’COR” + H2O Phản ứng của este 3 chức; chất béo +

o

H ,t  → 3C17H35COOH + C3H5(OH)3 VD: (C17H35COO)3C3H5 + H2O ← 

o

t C3H5(OOC R )3 + 3NaOH  → 3 R COONa + C3H5(OH)3

2.1.2. Một số phản ứng khác * Phản ứng điều chế este 0

t , xt, P 1. CH3COOH + CH≡CH  → CH3COOCH=CH2 +

o

H ,t  → Rb(COO)abR’a + abH2O 2. bR(COOH)a + aR’(OH)b ← 

* Phản ứng liên quan đến muối của axit cacboxylic o

CaO, t 3. RCOONa(r) + NaOH(r) → RH + Na2CO3

4. RCOONa + HCl (dd loãng) → RCOOH + NaCl

o

t 5. 2CH3COONa(r) + 4O2  → Na2CO3 + 3CO2↑ + 3H2O o

t 6. CxHy(COOM)a + O2  → M2CO3 + CO2 + H2O

(sơ đồ phản ứng đốt cháy muối cacboxylat).

2.2. Một số phản ứng thường gặp khi giải bài tập chuỗi phản ứng gluxit as,chaá t dieäp luïc 1. 6nCO2 + 5nH2O  → (C6H10O5)n+ 6n O2

2. CH2OH[CHOH]4CHO

+

H2

o

t , Ni  →

CH2OH[CHOH]4CH2OH

Sobit (Sobitol) o

t 3. CH2OH[CHOH]4CHO + 2Cu(OH)2+ NaOH  → CH2OH[CHOH]4COONa +Cu2O↓ +3H2O o

t 4. CH2OH[CHOH]4 CHO + 2[Ag(NH3 )2 ]OH  → CH2OH[CHOH]4 COONH4 + 2Ag ↓ +3NH3 + H2O

glucozơ

amoni gluconat

5. CH2OH[CHOH]4CHO + Br2 + H2O  → CH2OH[CHOH]4COOH + 2HBr axit gluconic men röôïu 6. C6H12O6  → 2C2H5OH + 2CO2↑ men lactic 7. C6H12O6  → 2CH3–CHOH–COOH (Axit lactic (axit sữa chua))

men 8. (C6H10O5)n + nH2O  → nC6H12O6 hoaëc H + ,t o

(Tinh bột)

(Glucozơ) o

+

t ,H 9. (C6H10O5)n + nH2O  → nC6H12O6

(Xenlulozơ)

(Glucozơ) −

OH  → CH2OH[CHOH]4CHO 10. CH2OH[CHOH]3COCH2OH ← 

Fructozo

glucozơ o

+

t ,H 11. C12H22O11 (saccarozơ) + H2O  → C6H12O6 (glucozơ) + C6H12O6 (fructozơ) o

H2 SO 4 ñaëc , t → [C6H7O2(ONO2)2(OH)]n + 2nH2O 13. [C6H7O2(OH)3]n + 2nHONO2 

xenlulozơ đinitrat o

H2 SO 4 ñaëc , t 14. [C6H7O2(OH)3]n + 3nHONO2  → [C6H7O2(ONO2)3]n + 3nH2O

xenlulozơ trinitrat o

t 15. [C6H7O2(OH)3]n+2n(CH3CO)2O  → [C6H7O2(OOCCH3)2(OH)]n+

+ 2nCH3COOH

xenlulozơ điaxetat

anhiđrit axetic

o

t 16. [C6H7O2(OH)3]n + 3n(CH3CO)2O  → [C6H7O2(OOCCH3)3]n +

+ 3nCH3COOH anhiđrit axetic

xenlulozơ triaxetat

2.3. Một số phản ứng thường gặp khi giải bài tập chuỗi phản ứng amin - amino axit * Amin 1. RNH2 + R’–COOH  → R’–COONH3CH3 2. CH3NH2 + HNO3  → CH3NH3NO3 3. C6H5NH2 + HCl  → C6H5NH3Cl phenylamoni clorua → CH3NH2 + NaCl + H2O 4. CH3NH3Cl + NaOH 

5. C6H5NH2 + CH3COOH  → CH3COONH3C6H5

6.

NH2

NH2 Br

(dd)

Br

+ 3HBr(dd)

+ 3Br2(dd) Br

Fe + HCl 7. C6H5–NO2 + 6 [H]   → C6H5–NH2 + 2H2O

Cũng có thể viết : 8. R–NO2 + 6HCl + 3Fe  → R–NH2 + 3FeCl2 + 2H2O 9. R–NH3Cl + NaOH  → R–NH2 + NaCl + H2O * Amino axit 10. H2NR(COOH)a + aNaOH  → H2N(COONa)a + aH2O HCl → 11. H2N–R–COOH + R’–OH ← H2N–R–COOR’ + H2O HCl → 12. H2N–R–COOH + R’–OH + HCl ← [H3N+–R–COOR’]Cl- + H2O

13. H2N–R–COOH + HCl  → ClH3N–R–COOH

14. ClH3N–R–COOH + 2NaOH  → H2N–R–COONa + NaCl + H2O

2.4. Một số phản ứng thường gặp khi giải bài tập chuỗi phản ứng chứa polime 2.4.1. Chất dẻo a. PE nCH2

CH2

xt, to, p

CH2

CH2 n polietilen(PE)

etilen

b. PVC nCH2

CH

xt, to, p

CH2

Cl

CH n Cl

poli(vinyl clorua) (PVC)

vinyl clorua

c. PS nCH

CH2

xt, to, p

CH CH2 n C6H5

C6H5

d. PVA nCH2

xt, to, p

CH OCOCH3

CH

CH2 n OCOCH3

Thuỷ phân PVA trong môi trường kiềm thu được poli vinylic: to

CH CH2 n + nNaOH OCOCH3

CH2 CH n + nCH3COONa OH

e. PMM (thuỷ tinh hữu cơ - plexiglas)

nCH2

CH

xt, to, p

COOCH3

CH3 metyl metacrylat

CH3 CH CH2 n COOCH3 poli(metyl metacrylat) (PMM)

2.4.2. Cao su a. Cao su buna 0

Na, t nCH2=CH−CH=CH2  →

buta-1,3-đien (butađien)

(

CH 2 CH = CH CH 2

polibutađien (cao su buna)

)n

b. Cao su isopren xt, to, p

nCH2

CH2

C CH CH2 n CH3 poliisopren (cao su isopren)

C CH CH2 CH3 2-metylbuta-1,3-dien (isopren) c. Cao su buna – S

o nCH2 CH CH CH2 + nCH CH2 t , p, xt

CH2 CH CH CH2 CH CH2 n C6H5

C6H5

d. Cao su buna – N nCH2

CH

CH

CH2 + nCH

o CH2 t , p, xt

CH2

CH

CH

CH2

CN

CN

e. Cao su clopren nCH2

CH

C

to, p, xt

CH2

CH2

CH

C

Cl

CH2 n

Cl

f. Cao su flopren nCH2

C F

CH

xt, to, p

CH2

CH2

C CH F

CH2 n

2.4.3. Tơ a. Tơ capron và nilon-6 nH2N[CH2]5COOH

xt, to, p

NH[CH2]5CO n + nH2O

Axit ε − a mino caproic n

CH2

CH2

CH2

CH2

CH2 C=O NH

Nilon-6 xt, to, p

NH[CH2]5CO n

Tơ capron

Caprolactam

b.Tơ enang (nilon-7) nH2N[CH2]6COOH

c. Tơ nilon-6,6

xt, to, p

CH

HN[CH2]6CO

n

+ nH2O

CH2

n

nNH2[CH2]6NH2 + nHOOC[CH2]4COOH

xt, to, p

NH[CH2]6NHCO[CH2]4CO n + 2nH2O

d. Tơ nitron (hay olon) o

t ,p, xt  → (–CH2–CH(CN)–)n

nCH2=CH–CN

e. Tơ Lapsan

n HOOC

COOH +

n HOCH2CH2OH

xt, t0

etilenglicol axit terephtalic

xt, t0

CO

COOCH2CH2 O

n

+ 2nH2O

3. BÀI TẬP MINH HỌA

Bài tập chuỗi phản ứng gắn kết kiến thức giữa các chất một cách chính xác, rõ ràng và logic nên hiếm khi thấy xuất hiện ở mức độ 1. Dưới đây là các bài tập minh họa cho các mức độ 2, 3, 4 tương ứng với 4 chương hóa học hữu cơ 12.

3.1. Bài tập minh họa mức độ 2

Ví dụ 1: Cho sơ đồ chuyển hóa: 0

+ AgNO3 / NH3 ,t + dd NaOH ,t C3H6O2(X)  . X là: → Y →↓ 0

A.HCOOC2H5@ B.CH3COOC2H5

C.CH3COOCH3

D.C2H5COOCH3

Giải: - Vì Y tráng được bạc nên X phải là este của axit fomic. Chọn A

Ví dụ 2: Cho sơ đồ chuyển hoá: ( Ni ;t 0 )

0

+ NaOH dö ;t C + HCl 2 Triolein → X  → Y  → Z Tên của Z là + H dö

A. axit linoleic.

B. axit oleic.

C. axit panmitic.

D.axit stearic.@

Giải: - Triolein: C17H33COOH; X no vì H2 dư; Z no, cùng số nguyên tử với triolein ⇒ Chọn D

Hoặc xác định lần lượt các chất trong sơ đồ: X là: C17H35COOH; Y: C17H35COONa; Z: C17H35COOH ⇒ Chọn D

Ví dụ 3: Este X (C4H8O2) thoả mãn các điều kiện : +

o

H 2 O, H , t X → Y1 + Y2 (1) O 2 , xt Y1  → Y2(1)

X có tên là :

A. isopropyl fomat. B. propyl fomat.

C. metyl propionat. D. etyl axetat.@

Giải: Từ (2) ⇒ Y1 và Y2 cùng số nguyên tử C ⇒ Chọn D + Ca (OH ) dö

0

men röôï u , 32 C ; −Y 2 → ↓ . Y là: → X  Ví dụ 4: Glucozơ 

A.C2H5OH.@

B. CH3COOH.

C. HCOOH.

D. CH3CHO.

Giải: Vì X tạo được kết tủa với dung dịch Ca(OH)2 dư nên X là CO2. Y là C2H5OH. Chọn A.

Ví dụ 5: Một gluxit X có có các phản ứng diễn ra theo sơ đồ sau: −

o

Cu ( OH )2 / OH (1) t (2) X  → dd xanh lam  → kết tủa đỏ gạch.

Vậy X không thể là chất nào trong các chất sau: A. Glucozơ

B.Frutozơ

C.Saccarozơ@

D.Mantozơ

Giải: - Từ (1) ⇒ X phải có nhiều nhóm OH kề nhau.

- Từ (2) ⇒ X phải có nhóm chức -CHO hoặc chuyển hóa được thành hợp chất chứa nhóm chức -CHO trong môi trường bazơ ⇒ Chọn C.

Ví dụ 6: Cho sơ đồ chuyển hóa: + HCl (1) + NaOH (2)  X  → X2 + H2O X1 ←

X là chất nào trong số các chất sau:

A.H2NCH(CH3)COOH. @

B. C2H5OH.

C.C6H5NH2.

D.CH3COOH.

Giải: Từ (1), (2) ⇒ X lưỡng tính ⇒ Chọn A.

Ví dụ 7: Cho sơ đồ phản ứng :(X) C3H9O2N + NaOH → CH3NH2 + (D) + H2O. CTCT của D là : A. CH3COONa.@

B. CH3CH2COONH2.

C. H2N–CH2COONa.

D. C2H5COONa.

Giải: Sản phẩm chứa CH3NH2 nên X phải là muối, chứa ion H3N+-CH3 ⇒ X là: CH3COOH3N-CH3.

Phản ứng: CH3COOH3N-CH3 + NaOH  → CH3NH2 + CH3COONa + H2O.

0

0

xt , t (1) xt ,t , P (2) Ví dụ 8. Ancol 2X  → Y  → Polime Z. Biết Z có tính đàn hồi. Y là:

A. Etylen.

C. butađien.@

B. Vinyl clrua.

D. isropren.

Giải + Vì Z có tính đàn hồi nên loại đáp án A, B. 0

xt , t + Vì 2X  → Y suy ra Y có số nguyên tử C chẵn. Loại D, chọn C. 0

xt , t → CH2=CH−CH=CH2+ 2H2O + H2 (1) 2C2H5OH  0

Na, t (2) nCH2=CH−CH=CH2  →

buta-1,3-đien (butađien)

(

CH 2 CH = CH CH 2

)n

polibutađien (cao su buna)

3.2. Bài tập minh họa mức độ 3

Ví dụ 9. Cho sơ đồ các phản ứng: 0

t X + NaOH  → Y + Z (1)

0

t , CaO Y + NaOH (rắn)  →

(2)

0

1500 C T → Q + H2.

0

t , xt Q + H2O  →

(3)

(4)

Trong sơ đồ trên, X và Z lần lượt là

A. HCOOCH=CH2 và HCHO

B. CH3COOC2H5 và CH3CHO

C. CH3COOCH=CH2 và CH3CHO@

D. CH3COOCH=CH2 và HCHO

Giải: + Từ (3) ⇒ T là CH4 ; Q là C2H2 + Từ (4) ⇒ Z là CH3CHO ⇒ loại D và A. Chọn C. o

t → CH3COONa + CH3CHO (1) CH3COOCH=CH2 + NaOH  CaO

, to

(r) (2) CH3COONa(r) + NaOH(r)  → CH4 + Na2CO3

0

1500 C , laø m laïnh nhanh (3) 2CH4  → CH ≡ CH + 3H2 o

HgSO4 ,80 C (4) CH ≡ CH + H2O  → CH3CHO

Ví dụ 10:(Chuyên Vinh năm 2019- lần 1) Cho sơ đồ phản ứng sau: (đúng tỷ lệ mol các chất) H SO 140o

o

t (1) Este X (C6H10O4) + 2NaOH →  → X1 +2X2

H SO 170o

o

CaO ,t (3) X1 + 2NaOH  → H2+2Na2CO3 Nhận định nào sau đây là chính xác A. X3 có hai nguyên tử C trong phân tử C. Trong X có một nhóm –CH2–

2 4, (2) X2 → X3 2 4, (4) X2 → X4

B. X4 có 4 nguyên tử H trong phân tử@ D. Trong X1 có một nhóm –CH2–

Giải + Từ (3) ⇒ X1 là natri oxalat ⇒ X là đietyl oxalat; X2 là C2H5OH COONa COOC2H5 COONa COOC2H5 Phương trình phản ứng: (1) COOC2H5 + 2NaOH COOC2H5

COONa

t0

COONa

H SO 140o

2 4, (2) 2C2H5OH → (C2H5)2O

(3)

COONa

+ H2 O

0

+ 2NaOH

t

COONa (4)

+ 2C2H5OH

H SO 170o

H2 + 2Na2CO3

2 4, C2H5OH → CH2 = CH2+ H2O

Ví dụ 11:Cho sơ đồ phản ứng :

xuc tac (a) X + H2O  → Y

(b) Y + AgNO3 + NH3 + H2O → amoni gluconat + Ag + NH4NO3 xuc tac (c) Y  → E+Z

anh sang (d) Z + H2O  → X+G chat diepluc

X, Y, Z lần lượt là:

A. Tinh bột, glucozơ, etanol.

B. Tinh bột, glucozơ, cacbon đioxit.@ C. Xenlulozơ, saccarozơ, cacbon đioxit.

D. Xenlulozơ, fructozơ, cacbon đioxit.

Giải: + Từ (b) ⇒ Y là glucozơ ⇒ loại C và D. + Từ (c), (d) ⇒ Z là CO2 ⇒ loại A. Chọn B. xuc tac (a) (C6H10O5)n + nH2O  → nC6H12O6 o

t (b) CH2OH[CHOH]4 CHO + 2[Ag(NH3 )2 ]OH  → CH2OH[CHOH]4 COONH4 + 2Ag ↓ +3NH3 + H2O men röôïu (c) C6H12O6  → 2C2H5OH + 2CO2↑

as,chaá t dieäp luïc (d) 6nCO2 + 5nH2O  → (C6H10O5)n+ 6n O2

Ví dụ 12.(Đề thi thử liên trường Nghệ An - lần 1 - năm 2019) Thực hiện sơ đồ phản ứng sau: + H O (xt , t ° )(1) H du ( Ni , t ° )( 2) + axit glutamic/ khí HCl du( 3) C2H2  → X  → Y  → Z. ti le mol 1 : 2 2

2

Nhận định nào sau đây là đúng?

A. Chất Z có công thức phân tử C9H18O4NCl. @ B. Chất Y tham gia phản ứng tráng bạc, chất X tác dụng được với Na. C. Nhiệt độ sôi của chất X cao hơn chất Y. D. Ở điều kiện thường, X là chất lỏng do có liên kết H liên phân tử.

Giải + Từ (1) ⇒ X là CH3CHO. + Từ (2) ⇒ Y là CH3CH2OH. + Từ (3) ⇒ Z là CH3CH2OOCCH2CH2CH(NH3Cl)COOCH2CH3. + H O ( xt , t ° ) (1) C2H2  → CH3CHO H du (Ni , t ° ) (2) CH3CHO + H2  → CH3CH2OH 2

2

HOOC (3)

CH2CH2CH COOH + 2C2H5OH + HCl

HCl, t 0

C2H5OOC

CH2CH2CH COOC2H5 NH3Cl

NH2

3.2. Bài tập minh họa mức độ 4 Ví dụ 13. (Đề thi THPTQG 2019-Mã 204)Cho sơ đồ phản ứng theo đúng tỉ lệ mol (a) X + 2NaOH  (c) X 2 + HCl  → X1 + X 2 + X 3 → X 5 + NaCl (b) X1 + HCl  → X 4 + NaCl

o

t (d) X 3 + CuO  → X 6 + Cu + H 2 O

Biết X có công thức phân tử C6H10O4 và chứa hai chức este; X1, X2 đều có hai nguyên tử cacbon trong phân tử và khối lượng mol của X1 nhỏ hơn khối lượng mol của X2. Phát biểu nào sau đây sai?

A. Phân tử khối của X4 là 60.

B. X5 là hợp chất hữu cơ tạp chức.

C. X6 là anđehit axetic.

D.Phân tử X2 có hai nguyên tử oxi.@

Giải + VìX là C6H10O4 và chứa hai chức este; X1, X2 đều có hai nguyên tử cacbon trong phân tử ⇒ X3 có 2 nguyên tử C. + Từ (b), (c) ⇒ X1, X2 là muối. + Từ (d) ⇒ X3 là rượu Vậy: X là: CH3COOCH2COOC2H5; X1: CH3COONa; X2: HOCH2COONa 0

t →CH3COONa + HOCH2COONa + CH3CH2OH (a) CH3COOCH2COOCH2CH3 + 2NaOH  (b) CH 3COONa + HCl  → CH 3COONa + NaCl

(c) HOCH 2 COONa + HCl  → HOCH 2 COOH + NaCl Từ (b) ⇒ X1 là muối; o

t (d) CH 3CH 2 OH + CuO  → CH 3CHO + Cu + H 2 O

Ví dụ 14:(Đề THPT Quốc Gia 2018-mã 203)Cho các sơ đồ phản ứng theo đúng tỉ lệ mol: 0

t (a) X + 2NaOH  → X1 + 2X 2

(b) X1 + H 2SO 4 → X 3 + Na 2SO 4

0

t , xt (c) nX 3 + nX 4  → poli(etylen terephtalat) + 2nH 2 O men giam (d) X 2 + O 2  → X 5 + H 2O 0

H 2SO4 dac, t  → X 6 + 2H 2O (e) X 4 + 2X5 ← 

Cho biết: X là este có công thức phân tử C12H14O4; X1, X2, X3, X4, X5, X6 là các hợp chất hữu cơ khác nhau. Phân tử khối của X6 là

A.146. @

B. 104.

C. 148.

D. 132.

Giải + Từ (b) ⇒ X1 là muối; X3 là axit. + Từ (c) ⇒ X3 là axit terephtalic; X4 là etilenglicol. Vậy X1 là đinatri terephtalat. + Từ (a): vì sản phẩm có H2O ⇒ X phải chứa chức axit. Vậy: X là:

HOOC

COOCH3 X

Phương trình phản ứng: (a) HOOC

t0

COOCH3 +2NaOH

NaOOC

COONa + CH3OH + H2O

X

HOOC

COONa + H2SO4

(b) NaOOC

(c) n HOOC

COOH +

n HOCH2CH2OH

COOH

+ Na2SO4

xt, t0

etilenglicol axit terephtalic

(d) HOOC

xt, t0

COOH + 2CH3OH

CO

H2SO4®Æc, t

COOCH2CH2 O

n

+ 2nH2O

0

CH3OOC

COOCH3 +2H2O

Ví dụ 15. (Sở GD Vĩnh Phúc - năm 2019 - lần 2):Cho các phản ứng sau theo đúng tỉ lệ số mol: (1) (X) C9H20N2O4 + 2NaOH →X1+ X2 +X3↑ +H2O (2) X1+ 3HCl→X4 + 2NaCl 170o C

→ C2H4 + H2O (3) X2  men →X + H O (4) X2 + O2  5 2

(5) X5 + X3→ X6 Biết X3 có cùng số nguyên tử cacbon với X2. Cho các phát biểu sau:

(a) X6 có công thức phân tử là C4H11NO2. (b) Đốt cháy hoàn toàn 1 mol X1 thu được 8 mol hỗn hợp khí và hơi gồm CO2, H2O và N2. (c) Tổng số nguyên tử trong phân tử X4 là 22. (d) Đốt cháy hoàn toàn 1 mol X1 cần dùng 5,5 mol khí oxi.

Số phát biểu đúng là A.1. @

B. 3.

C.4.

D. 2.

Giải + Từ (3) ⇒ X2 là C2H5OH ⇒ X chứa nhóm -COOC2H5 + Từ (4) ⇒ X5 là CH3COOH + Từ (2) thấy: X1 + HCl theo tỷ lệ 1:3, mà sản phẩm chỉ sinh ra 2NaCl ⇒ X1 chứa N. + Từ (1) thấy: X3 là khí chứa 2 nguyên tử C, sản phẩm có H2O ⇒ X3 là C2H5NH2 hoặc CH3NHCH3 ⇒ Xchứa nhóm -COONH3C2H5 hoặc -COONH2(CH3)2.

Xét trường hợp X chứa nhóm -COONH3C2H5 thì: COOC2H5

COOC2H5 X cã d¹ng H2N

hay X lµ H2N

R

C 3 H5

COONH3C2H5

COONH3C2H5

X1 là H2N-C3H5(COONa)2 + Từ (2) ⇒ X4 là ClH3N-C3H5(COOH)2 ⇒ (c) sai + Từ (5) ⇒ X6 là CH3COOH3NC2H5 ⇒ (a) đúng Phương trình phản ứng COOC2H5

(1)

H2N

COONa 0

C3H5

+ 2NaOH

t

H2N

COONH3C2H5

C3 H 5

+ C2H5OH + C2H5NH2 + H2O COONa

(2)H2N-C3H5(COONa)2 + 3HCl→ClH3N-C3H5(COOH)2 + 2NaCl 170o

H SO

2 4 ñaëc , (3) CH3CH2OH  → CH2=CH2 + H2O

men

(4) CH3CH2OH + O2 → CH3COOH + H2O (5) CH3COOH + C2H5NH2 →CH3COOH3NC2H5 - Đốt cháy X1 t0 H2N-C3H5(COONa)2 + aO2  → Na2CO3 + 4CO2 + 1 N2 + 7 H2O ( ⇒ (b) sai) 2 2

- Bảo toàn O ⇒ a = 5,25 ⇒ (d) sai. CHỌN A.

4. HỆ THỐNG BÀI TẬP LUYỆN TẬP 4.1. Bài tập dãy chuyển hóa este 4.1.1. Mức độ 2 Câu 1: Cho sơ đồ phản ứng : o

t Y (C4 H8O 2 ) + NaOH  → A1 + A 2 o

t A 2 + CuO  → Axeton + ...

CTCT của Y là :

A. HCOOC2H5.

B. CH3COOC2H5.

C. HCOOCH(CH3)2.@

D. C2H5COOCH3.

Câu 2: Chất hữu cơ X mạch thẳng có CTPT C4H6O2. Biết : o

NaOH, CaO, t + dd NaOH X  → A  → Etilen.

CTCT của X là :

A. CH2=CH–CH2–COOH.

B. CH2=CH–COOCH3.

C. HCOOCH2–CH=CH2.

D. CH3COOCH=CH2.

@

Câu 3: Từ chuỗi phản ứng sau : o

CH3OH, H2 SO 4 ñaëc , t C2H6O  → X  → Axit axetic  → Y

CTCT của X và Y lần lượt là :

A.CH3CHO, CH3COOCH3. @

B. CH3CHO, C2H5COOH.

C. CH3CHO, HCOOC2H5.

D. CH3CHO, HOCH2CH2CHO.

Câu 4. (Đê thi thử THPT tỉnh Kiên Giang - 2019)Cho chất X có công thức phân tử C4H6O2, biết: X + NaOH → Y + Z;

Y + H2SO4 → Na2SO4 + T.

Z và T đều có khả năng tham gia phản ứng tráng bạc. Công thức cấu tạo của X là

A.HCOOCH=CH-CH3.@

B.CH3COOCH=CH2.

C.HCOOCH2-CH=CH2.

D.HCOOC(CH3)=CH2.

Câu 5.Cho sơ đồ chuyển hoá sau: C3 H 4O2 + NaOH → X + Y ;

X + H 2 SO4loãng → Z + T

Biết Y và Z đều có phản ứng tráng gương. Hai chất Y, Z tương ứng là:

A. HCHO, CH3CHO.

B. CH3CHO, HCOOH.

C.HCOONa, CH3CHO.@

D. HCHO, HCOOH

4.1.2. Mức độ 3 Câu 6. Cho sơ đồ chuyển hóa sau : t0

→ (A) + (B) (1) C4H6O2 (M) + NaOH  t0

→ (F) + Ag↓ (2) (B) + AgNO3 + NH3 +H2O  t0

→ (A)↑ + NH 3 (3) (F) + NaOH 

+ NH4NO3

+ H2 O

Chất M là:

A. HCOO(CH2)=CH2

B.CH3COOCH=CH2@

C. HCOOCH=CHCH3

D. CH2=CHCOOCH3

Câu 7. (Đề thi thử THPT Thăng Long - lần 1 - 2019) Cho sơ đồ phản ứng sau: + dd HCl

A

+ dd NaOH

B

+ dd HCl

C

+ AgNO3/NH3

E

D + dd NaOH

F A là hợp chất hữa cơ mạch hở (chứa C, H và 2 nguyên tố oxi trong phân tử), có khối lượng phân tử bằng 86, A không phản ứng với Na. Công thức thu gọn của A là: A. CH3-COO-CH=CH2 B.H-COO-CH=CH-CH3 @ C. CH2=CH-COO-CH3 D. CH3-CO-CO-CH3 Câu 8: Cho sơ đồ phản ứng: + AgNO3 / NH3 + NaOH + NaOH → Z → Este X (C4HnO2) → Y  C2H3O2Na. t0 t0 t0

Công thức cấu tạo của X thỏa mãn sơ đồ đã cho là

A. CH2=CHCOOCH3.

B. CH3COOCH2CH3.

C. HCOOCH2CH2CH3.

D. CH3COOCH=CH2.@

Câu 9: Cho các phản ứng xảy ra theo sơ đồ sau: 0

t X + NaOH  → Y+Z CaO,t o Y (rắn) + NaOH (rắn)  → CH4 + Na2CO3 0

t Z + 2AgNO3 + 3NH3 + H2O  → CH3COONH4 + 2NH4NO3 + 2Ag. Chất X là A. etyl format B. metyl acrylat C. vinyl axetat @ D. etyl axetat

Câu 10: Cho chuỗi phản ứng sau đây : C2H2  → X  → Y  → Z  → CH3COOC2H5 X, Y, Z lần lượt là :

A. C2H4, CH3COOH, C2H5OH.

B. CH3CHO, C2H4, C2H5OH.

C. CH3CHO, CH3COOH, C2H5OH.

D.CH3CHO, C2H5OH, CH3COOH.@

Câu 11: Hợp chất hữu cơ mạch hở X có công thức phân tử C5H10O. Chất X không phản ứng với Na, thỏa mãn sơ đồ chuyển hóa sau: o

o

+ CH3 COOH (H2 SO4 ñaëc ,t ) + H 2 (xt:Ni,t ) X  → Y  → Este có mùi chuối chín.

Tên của X là

A. pentanal.

B. 2-metylbutanal.

C. 2,2-đimetylpropanal.

D. 3-metylbutanal.@

Câu 12: Cho sơ đồ phản ứng: o

+

+ H2 O, H ,t + O2 , mengiaám +X CH4  X4 → X  → X1  → X2  → X3 →

X4 có tên gọi là :

A. Natri axetat.

B.Vinyl axetat. @C. Metyl axetat.

D. Ety axetat.

Câu 13: Cho sơ đồ chuyển hóa: o

o

dd Br2 CH3OH, t , xt CuO, t O 2 , xt NaOH → X  C3H6  Z  → Y →  → T  → E (este đa chức).

Tên gọi của Y là:

A. propan-1,3-điol.@ B. propan-1,2-điol.

C. propan-2-ol. D. glixerol.

Câu 14: Cho sơ đồ phản ứng: (1) X (C5H8O2) + NaOH  → X1 (muối) + X2 (2) Y (C5H8O2) + NaOH  → Y1 (muối) + Y2 Biết X1 và Y1 có cùng số nguyên tử cacbon; X1 có phản ứng với nước brom, còn Y1 thì không. Tính chất hóa học nào giống nhau giữa X2 và Y2?

A. Tác dụng được với dung dịch AgNO3/NH3 (to).

B. Bị oxi hóa bởi O2 (xúc tác) thành axit cacboxylic.@ C. Bị khử bởi H2 (to, Ni).

D. Tác dụng được với Na. Câu 15: Cho sơ đồ phản ứng : A (C3H6O3) + KOH  → Muối + Etylen glicol.

CTCT của A là :

A. HO–CH2–COO–CH3.

C. CH3–CH(OH) –COOH.

B. CH3–COO–CH2–OH. D. HCOO–CH2–CH2–OH.@

Câu 16: Cho các phản ứng : o

t X + 3NaOH  → C6H5ONa + Y + CH3CHO + H2O o

CaO, t Y + 2NaOH  → T + 2Na2CO3 o

t → Z +…

CH3CHO + 2Cu(OH)2 + NaOH 

o

CaO, t Z + NaOH  → T + Na2CO3

Công thức phân tử của X là :

A. C12H20O6.

B. C12H14O4.

C.C11H10O4.@

D. C11H12O4.

Câu 17.(Đê thi thử THPT Chuyên Trần Phú - Hải Phòng - năm 2019) Cho các phản ứng sau: o

t (1) X + 2NaOH  → 2Y + H2O

(2) Y + HCl → Z + NaCl

Biết X là hợp chất hữu cơ có công thức phân tử là C4H6O5. Cho a molZ tác dụng với Na dư thì số mol khí H2 thu được là

A. 0,25a.

B. 0,5a.

C.a.@

D.1,25a.

Câu 18: Cho sơ đồ biến hóa sau : +

+H2O, xt H O2 , xt + Y1 , xt H 2 SO4 +Y2 , xtH2SO4 →X2 + Y1 + Y2 C4H6O2  → C4H6O4  → C7H12O4  →C10H18O4 

(X1)

(X2)

(X3)

(X4)

Biết X1 là một anđehit đa chức, mạch thẳng ; Y2 là ancol bậc 2. Phát biểu nào sau đây không đúng?

A. X1 vừa có tính oxi hóa, vừa có tính khử.

B. X3 chứa 2 chức este trong phân tử.@ C. X2 có tên là axit butanđioic.

D. X4 là este no, 2 chức, mạch hở.

Câu 19.(Đề KSCL THPT Phạm Công Bình - lần 1-Năm 2018)Cho sơ đồ phản ứng sau: + H2 + O2 + CuO X  → Y  → Z  → axit isobutiric xt,t 0C t 0C Mn 2 + Công thức cấu tạo thu gọn của X là A. (CH3)2C=CH−OH C. CH3−CH=CH−CHO

B. CH2=C(CH3)−CHO@ D. (CH3)2CH−CH2−OH

+ NaOH + O2 , xt + NaOH NaOH ,CaO ,t  → Y  Câu 20: Cho sơ đồ sau: C4H8O2 (X)  → Z   → T  → C2 H 6 . X có CTCT: o

A. C2H5COOCH(CH3)2 C.HCOOCH2CH2CH3

B. CH3COOCH2CH3 D. CH3CH2CH2COOH

@

Câu 21.(Đề thi thử THPT Chuyên Tuyên Quang - năm học 2017 - 2018)Cho sơ đồ phản ứng: 0

+ NaOH,t Este X  →Y + Z 0

+ AgNO3 / NH3 + NaOH,t Z  → T  →Y t0

Biết Y, Z, T đều là các chất hữu cơ. Chất X là A. CH3COOCH=CHCH3.

C.CH3COOCH=CH2.@

B. CH2=CHCOOCH3.

D. HCOOCH3.

Câu 22. Cho sơ đồ chuyển hóa sau : t0

→ (A) + (B) (1) C4H6O2 (M) + NaOH  t0

→ (F) + Ag↓ + NH4NO3 (2) (B) + AgNO3 + NH3 +H2O  t0

→ (A) + NH3 ↑ + H2O (3) (F) + NaOH  Chất M là

A. HCOOCH=CHCH3.

B. CH2=CHCOOCH3.

C. HCOOC(CH3)=CH2.

D.CH3COOCH=CH2.@

Câu 23.(Sở GD Vĩnh Phúc năm học 2019- lần 2) Cho các phản ứng theo sơ đồ sau: 0

xóc t¸c , t (1) X + O 2  → Y

0

xóc t¸c , t (2) Z + Y  → T +

0

xóc t¸c , t (3) Z + H 2 O  → G

0

H ,t (4) T + H 2 O  → Y + G

Biết X, Y, Z, T, G đềuphản ứng với dung dịch AgNO3 trong NH3 tạo kết tủa, G có 2 nguyên tử cacbon trong phân tử. Phần trăm khối lượng của nguyên tố oxi trong T là

A.44,44%@.

B. 37,21%.

C. 43,24%.

D. 53,33%.

Câu 24. Cho sơ đồ sau (các phản ứng đều có điều kiện và xúc tác thích hợp): (X) C5H8O4+ 2NaOH → 2X1 +X2 0

Cu , t X2 + O2  → X3

2X2+ Cu(OH)2 → Phức chất có màu xanh + 2H2O. Phát biểu nào sau đây sai:

A. X là este đa chức, có khả năng làm mất màu nước brom.

B. X1có phân tử khối là68.

C. X2là ancol 2 chức, có mạch C không phânnhánh.

D. X3là hợp chất hữu cơ đachức.@ Câu 25. Hợp chất hữu cơ X có công thức phân tử C3H4O4 tác dụng với dung dịch NaOH đun 0

t nóng theo sơ đồ phản ứng sau : X + 2NaOH  → Y + Z + H2O Biết Z là một ancol không có khả năng tác dụng với Cu(OH)2 ở điều kiện thường. Điều khẳng định nào sau đây là đúng ?

A. X có công thức cấu tạo là HCOO-CH2-COOH. B. X chứa hai nhóm –OH. C. Y có công thức phân tử là C2O4Na2. @ D. Đun nóng Z với H2SO4 đặc ở 1700C thu được anken.

Câu 26:Cho sơ đồ phản ứng hóa học sau (theo đúng hệ số tỷ lượng) 0

t (1) X + 2NaOH  → Y + CH3CHO + H2O. 0

t → C2H6 + 2Na2CO3.

(2) Yrắn + 2NaOHrắn 

Phát biểu nào sau đây sai: A. X là hợp chất tạp chức.

B. X có khả năng cộng Br2 theo tỷ lệ 1 : 1.

C. X có 8 nguyên tử H trong phân tử.

D.X có thể được diều chế từ axit và ancol tương ứng.@

4.1.3. Mức độ 4 Câu 27. (Sở GD Vĩnh Phúc năm học 2019- lần 2) Cho các phương trình phản ứng hóa học sau (theo đúng tỉ lệ mol, các phản ứng đều ở điều kiện và xúc tác thích hợp): (1) X + 2NaOH → X1 + X2 + H2O (2) X2 + CuO → X3 + Cu + H2O (3) X3 + 4AgNO3 + 6NH3 + H2O → (NH4)2CO3 + 4Ag + NH4NO3 (4) X1 + 2NaOH → X4 + 2Na2CO3 (5) 2X4 → X5 + 3H2 Phát biểu nào sau đây sai?

A.X có 8 nguyên tử H trong phân tử.

B. X2 rất độc không được sử dụng để pha vào đồ uống.

C. X1 tan trong nước tốt hơn so với X. D. X5 có phản ứng tạo kết tủa với AgNO3/NH3.

Câu 28. (Sở GD Vĩnh Phúc năm học 2019- lần 2) Hợp chất X có công thức C6H10O5 (trong phân tử không có nhóm –CH2–). Khi cho X tác dụng với NaHCO3 hoặc với Na thì số mol khí sinh ra luôn bằng số mol X đã phản ứng. Từ X thực hiện các phản ứng sau (theo đúng tỉ lệ mol, trong điều kiện xúc tác và nhiệt độ thích hợp): (1) X → Y + H2O

(4) 2Z + H2SO4 → 2P + Na2SO4

(2) X + 2NaOH → 2Z + H2O

CaO,t ° (5) T + NaOH  → Na2CO3 + Q

(3) Y + 2NaOH → Z + T + H2O Biết X, Y, Z, T, P, Q đều là các hợp chất hữu cơ mạch hở. Phát biểu nào sau đây đúng?

A.P có 6 nguyên tử H trong phân tử.@

B. Y có 2 nhóm CH3 trong phân tử.

C. Q là hợp chất hữu cơ no.

D. Hiđro hóa hoàn toàn T (Ni, to) thu được Z.

Câu 29. Este X hai chức mạch hở có công thức phân tử C7H10O4. Từ X thực hiện các phản ứng sau: 0

t → X1 + X2 + X3.

(1) X + NaOH dư  0

Ni ,t (2) X2 + H2  → X3.

0

t (3) X1 + H2SO4 loãng  → Y +Na2SO4.

- Phát biểu nào sau đây sai?

A. X và X2 đều làm mất màu nước Brom.

B.Nung nóng X1 với vôi tôi xút thu được C2H6.@ C. X3 là hợp chất hữu cơ no, đơn chức, mạch hở.

D. X1 có nhiệt độ nóng chảy cao nhất so với X2, X3.

Câu 30:Cho các phương trình hóa học sau (với hệ số tỉ lệ đã cho) 0

t X + 4NaOH  → Y + Z + T + 2NaCl + X1.

0

t → C2H4NO4Na + 2Ag↓ + 3NH3 + H2O. Y + 2[ Ag(NH3)2]OH  0

t Z + HC1  → C3H6O3 + NaCl 0

t T + Br2 + H2O  → C2H4O2 + 2X2.

Phân tử khối của X là A. 227. @ B. 231.

C. 220.

Câu 31.Cho sơ đồ phản ứng (theo đúng tỉ lệ mol):

H SO , t o

D. 225. xt, t o

2 4 HCOOH  → X+Y

X + Z  →T

H 2 SO 4 , t o

H SO , t o

 → G + H2 O T + C2H4(OH)2 ← 

2 4  → M + H2 O T + Z ← 

Nhận định nào sau đây là đúng?

A. Chất X là CO2.

B. Chất G có phân tử khối bằng 146.

C. Các chất Y, Z, T đều tác dụng được với Na. chức.@

D. Các chất G, M đều là este thuần

Câu 32:Hợp chất hữu cơ X mạch hở có công thức phân tử C6H8O4. Từ X thực hiện sơ đồ chuyể n hóa như sau (theo đúng tỉ lệ mol): 0

0

t (1) X+ 2NaOH  → X 1 + X2 + X3

xt, t (2) X2 + CO  → CH3COOH

o

xt, t (3) 2X3 + O2  → 2CH3COOH

(4) X1 + H2SO4  → X4 + Na2SO4

Phát biểu nào sau đây không đúng?

A.X2và X3 là các hợp chất no, mạch hở.

B.X có đồng phân hình học.@

C.X2 và X4 tác dụng với Na, giải phóng H2.

D. X3có tham gia phản ứng tráng gương.

Câu 33: Cho các sơ đồ phản ứng theo đúng tỉ lệ mol: o

t (1) X + 2NaOH  → X1 + X2 + X3 + H2O. o

Ni ,t (3) X3 + H2  → X4.

o

CaO ,t (2) X1 + NaOH  → CH4 + Na2CO3.

(4) X4 + CO  → X5.

→ X1 + H2O. (5) X5 + NaOH  Cho biết: X, X1, X2, X3, X4, X5 là những hợp chất hữu cơ khác nhau; X2, X3 có cùng số nguyên tử cacbon. Nhận định nào sau đây đúng?

A. X2, X4 đều có phản ứng tráng bạc.

B. X, X3 có cùng công thức đơn giản nhất.

C. % khối lượng H trong X < 5,12%@

D. X có 2 nhóm CH3.

Câu 34: Cho các sơ đồ phản ứng theo đúng tỉ lệ mol: o

o

t  → X1 + X2 + X3 + X4.

(1) X + 3H2O ←  H 2 SO4 o

Ni ,t (2) X1 + H2  → X3.

(4) 2X4 + 6Na  → 2X5 + 3H2.

Ni ,t (3) X2 + 2H2  → X3.

Cho biết: X là triglixerit có 57 nguyên tử cacbon; X1, X2, X3, X4, X5 là những hợp chất hữu cơ khác nhau. Nhận định nào sau đây không đúng?

B. X có 6 liên kết pi ( π ).

A. X4 là glixerol.

C. % khối lượng H trong X > 11,78%@ D. X1, X2, X3 đều có mạch cacbon không phân nhánh.

Câu 35: Cho các chất hữu cơ X, Y, Z, T, E thỏa mãn các phương trình hóa học sau: o

t → C6H5ONa + Y + CH3CHO + H2O X + 3NaOH  CaO, t o

Y + 2NaOH → T + 2Na2CO3

(1) (2)

to

→ Z +…

CH3CHO + AgNO3 + NH3 + H2O  t Z + NaOH → E + ...

(4) CaO, t o E + NaOH →T + Na2CO3 Công thức phân tử của X là A. C11H10O4.@ B. C11H12O4.

C. C12H14O4.

(3)

o

(5) D. C12H20O6.

4.2. Bài tập dãy chuyển hóa gluxit 4.2.1. Mức độ 2 Câu 1: Cho sơ đồ chuyển hóa sau: Tinh bột → X → Y → Etyl axetat. Các chất X và Y có thể lần lượt là: A. ancol etylic và anđehit axetic.

B. saccarozơ và glucozơ.

C. glucozơ và axit axetic.

D.glucozơ và ancol etylic.@

Câu 2: Một cacbohiđrat (Z) có phản ứng diễn ra theo sơ đồ chuyển hoá sau : o

t Cu (OH ) 2 / NaOH Z  → Dung dịch xanh lam  → Kết tủa đỏ gạch. Vậy (Z) không thể là :

A. glucozơ.

B. saccarozơ.@

C. fructozơ.

D. mantozơ.

Câu 3. Cho sơ đồ chuyển hóa: +

dd AgNO 3 / NH 3 du + H 2 O/H dd HCl Xenlulozơ  → X  → Y  →Z t0

Trong sơ đồ trên, các chất X, Y, Z lần lượt là A. glucozơ, amino gluconat,axitgluconic.B.glucozơ, amoni gluconat, axitgluconic.@ C. fructozơ, amino gluconat,axitgluconic.D. fructozơ, amoni gluconat, axitgluconic. +H 2 O +C 2 H 2 men r−îu men giÊm → X  → Y  → Z  → T. Câu 4: Cho sơ đồ sau: Xenluloz¬  H + ,t 0

Công thức của T là.

A. CH2 = CHCOOC2H5.

B. CH3COOCH=CH2.@

C. CH2 = CHCOOCH3.

D. CH3COOC2H5.

Câu 5: Cho sơ đồ chuyển hoá sau : Tinh bột → X → Y → Axit axetic. X và Y lần lượt là : A. glucozơ, ancol etylic.@

B. mantozơ, glucozơ.

C. glucozơ, etyl axetat.

D. ancol etylic, anđehit axetic.

Câu 6: Cho sơ đồ phản ứng : Thuốc súng không khói ← X → Y → Sobit (sobitol).

Tên gọi X, Y lần lượt là

A. xenlulozơ, glucozơ. @

B. tinh bột, etanol.

C. mantozơ, etanol.

D. saccarozơ, etanol.

Câu 7: (Đề thi thử THPT Đức Hòa - Long An - năm học 2017 - 2018) Cho sơ đồ phản ứng: Tinh bột → C6H12O6 → C2H6O → C2H4O → Axit axetic.

Số chất trong sơ đồ trên có khả năng tham gia phản ứng tráng gương là

A. 3

B. 1

C. 4

D.2@

Câu 8: (Đề thi thử THTP Chuyên Hạ Long - lần 1 - năm 2017) Sự chuyển hóa tinh bột trong cơ thể được biểu diễn trong sơ đồ A. Tinh bột → glucozơ → đextrin → mantozơ → CO2 + H2O B.Tinh bột → đextrin → mantozơ → glucozơ → CO2 + H2O@ C. Tinh bột → đextrin → glucozơ → mantozơ → CO2 + H2O D. Tinh bột → mantozơ → đextrin → mantozơ → CO2 + H2O 4.2.2. Mức độ 3 Câu 8. Cho các chuyển hóa sau: 0

xt , t X + H2O  →Y

Y + Br2 + H2O  → Axit gluconic + HBr Axit gluconic + NaHCO3  →  Z + Natri gluconat + H2O; as , clorophin X+E Z + H2O → Các chất X và Y lần lượt là A. saccarozơ và glucozơ.

C. xenlulozơ và fructozơ.

Câu 9 : Cho các chuyển hoá sau: o

xúc tác , t X + H 2 O  →Y o

Ni, t Y + H 2  → Sobitol

B. tinh bột và glucozơ. @ D. tinh bột và fructozơ

o

t Y + 2AgNO 3 + 3NH 3 + H 2 O  → Amoni gluconat + 2Ag + 2NH 4 NO 3

xúc tác Y  →E + Z aùnh saùng Z + H 2 O  →X+G chaát dieäp luïc

X, Y và Z lần lượt là :

A. tinh bột, glucozơ và ancol etylic B. tinh bột, glucozơ và khí cacbonic@ C. xenlulozơ, glucozơ và khí cacbon oxit D. xenlulozơ, frutozơ và khí cacbonic Câu 10: Cho sơ đồ chuyển hóa sau (mỗimũi tên là một phương trình phản ứng): Tinh bột →X → Y →Z → metylaxetat.

Các chất Y, Z trong sơ đồ trên lần lượt là:

A.C2H5OH,CH3COOH.

@

C. CH3COOH,C2H5OH.

B. CH3COOH,CH3OH D. C2H4,CH3COOH

Câu 11. Cho sơ đồ chuyển hóa sau: 0

0

0

Al2O3 ,450 C H ,t xt,P , t → Y  X   → glucozơ  → Z  → cao su buna. +

Các chất X, Y, Z trong sơ đồ trên lần lượt là: A. Xelulozơ, ancol etylic, buta-1,3-đien@

B. Saccarozơ, ancol etylic, buta-1,3-đien

C. Xelulozơ, ancol etylic, etyl axetat

D. Saccarozơ, ancol etylic, etyl axetat

Câu 12: Cho sơ đồ chuyển hóa sau : Tinh bột → A1 → A2 → A3 → A4 → CH3COOC2H5 A1, A2, A3, A4 có CTCT thu gọn lần lượt là :

A. C6H12O6, C2H5OH, CH3CHO, CH3COOH.

@

B. C12H22O11,C2H5OH, CH3CHO, CH3COOH. C. glicozen, C6H12O6 , CH3CHO , CH3COOH. D. C12H22O11 , C2H5OH , CH3CHO , CH3COOH. Câu 13: Cho sơ đồ sau: xenlulozơ→X1→X2→X3→ polime X. Biết rằng X chỉ chứa han nguyên tố. Số chất ứng với X3 là: A.2 @

B.1

C.3

D.4

Câu 14: Cho sơ đồ phản ứng sau: Men C6H12O6  → X + CO2;

X + O2 → Y + H2O;

+

0

H ,t X + Y  → Z + H2O.

Tên gọi của Z là A. Metylpropionat.

B. Axít butanoic.

C. Etyl axetat.@

D. Propylfomat.

Câu 15: Cho sơ đồ phản ứng: + CH 3COOH C6 H12 O 6  → X  → Y  → T  → C 6 H10 O 4

Nhận xét nào về các chất X, Y và T trong sơ đồ trên là đúng?

A. Chất X không tan trong H2O. B.Chất T phản ứng được với Cu(OH)2 ở điều kiện thường@ C. Chất Y phản ứng được với KHCO3tạo khí CO2 D. Nhiệt độ sôi của T nhỏ hơn nhiệt độ sôi của X. Câu 16:Cho các sơ đồ phản ứng sau: ezim → X1 + X2 X 

→ X + O2 X2 + H2O  ezim X1 + O2  → X3 + H2O

X3 + X4  → isoamyl axetat + H2O Phát biểu nào sau đây đúng?

A.X4 có mạch không phân nhánh

B.Nhiệt độ sôi của X3 cao hơn X1.@

C.Dung dịch X hóa hồng quỳ tím.

D.X là đisaccarit

4.2.3. Mức độ 4 Câu 17. Cho sơ đồ phản ứng sau:

→ 2X1 +2CO2 (1)Glucozơ  enzim

+

H  → X 3 +H 2 O (2)X1 +X 2 ← 0 t

H+

→ X1 + X 2 + X 4 ( 3) Y ( C7 H12 O4 ) + 2H 2O ← t 0

xt → X 4 + H 2O ( 4 ) X1 + O2 

Biết các phản ứng trên đều xảy ra theo đúng tỉ lệ mol. Phát biểu nào sau đây sai ?

A. Nhiệt độ sôi của X4 cao hơn của X1.

B.Hợp chất Y có 3 đồng phần cấu tạo.@

C. X3 là hợp chất hữu cơ tạp chức.

D. Phân tử X2 có 6 nguyên tử hiđro.

Câu 18.Thực hiện chuỗi phản ứng sau (đúng với tỉ lệ mol các chất):

to

(a) X + 2NaOH → X1 + 2X3.

CaO, t o

(b) X1 + 2NaOH  → X4 + 2Na2CO3. lªn men (c) C6H12O6 (glucozơ)  → 2X3 + 2CO2.

H SO , 170o C

2 4 (d) X3  → X4 + H2O.

Biết X có mạch cacbon không phân nhánh. Nhận định nào sau đây là đúng?

A.X1 hoà tan được Cu(OH)2 ở nhiệt độ thường.

B.X có công thức phân tử là C8H14O4.

C.X tác dụng với nước Br2 theo tỉ lệ mol 1 : 1.@ D. Nhiệ t độ sôi của X4 lớn hơn X3.

4.3. Bài tập dãy chuyển hóa amin - amino axit 4.3.1. Mức độ 2 Câu 1:(Đề thi thử THPT Yên Phong 2 - Bắc Ninh - lần 1 - năm 2017) + HCl

+ NaOH

Cho chuỗi phản ứng sau: X → Y  → X . Chất nào sau đây phù hợp:

A. H2N-CH2-COOH.

B. C6H5NH2.@

C. Ala-Gly.

D. HCOONH4.

Câu 2: Cho sơ đồ phản ứng : C3H7O2N + NaOH → (B) + CH3OH. CTCT của B là : A. CH3COONH4.

B. CH3CH2CONH2.

C.H2N–CH2–COONa.@

D. CH3COONH4

+ NaOH + HCl dö Câu 3: Cho các dãy chuyển hóa : Glyxin → X1  → X2. Vậy X2 là :

A.H2NCH2COOH. C.ClH3NCH2COOH. @

B. H2NCH2COONa. D. ClH3NCH2COONa

+ HCl + NaOH dö Câu 4: Cho các dãy chuyển hóa : Glyxin  → X1  → X2. Vậy X2 là :

A.H2NCH2COOH. C.ClH3NCH2COOH.

B. H2NCH2COONa.

@

D. ClH3NCH2COONa

Câu 5: Cho sơ đồ phản ứng sau : C6H6 → X → Y → C6H5NH2. Chất Y là : A. C6H5Cl.

B. C6H5NO2.

C. C6H5NH3Cl. @

D. C6H2Br3NH2.

Câu 6: Cho sơ đồ phản ứng : X → C6H6→ Y →Anilin. X, Y tương ứng là :

A. CH4, C6H5NO2.

B.C2H2, C6H5NO2.@

C. C6H12, C6H5CH3.

D. C2H2, C6H5CH3.

Câu 7: Cho sơ đồ sau: + CH 3 OH /HCl khan HCl NaOHdu alanin → X1  → X 2  → X3

Hãy cho biết trong sơ đồ trên có bao nhiêu chất (alanin, X1, X2, X3) có khả năng làm đổi màu quỳ tím?

A. 2

B. 4

C.3@

D. 1

Câu 8: Cho phản ứng : C4H11O2N + NaOH → A + CH3NH2 + H2O. CTCT của C4H11O2N là : A. CH3COOCH2CH2NH2.

B. C2H5COONH3CH3.@

C. C2H5COOCH2NH2.

D. C2H5COOCH2CH2NH2.

4.3.2. Mức độ 3 Câu 9:(Chuyên THPT Bắc Giang - năm 2017 - lần1)Cho các sơ đồ phản ứng sau (theo đúng tỉ lệ mol) C7H18O2N2 (X) +NaOH → X1+X2+H2O

X1+2HCl → X3+NaCl

X4+HCl → X3

X4 → tơ nilon-6 +H2O

Phát biểu nào sau đây đúng

A. Các chất X, X4 đều có tính lưỡng tính@

B. X2 làm quỳ tím hóa hồng

C. Phân tử khối của X lớn hơn so với X3

D. Nhiệt độ nóng chảy của X1 nhỏ hơn X4

Câu 10:(Đề thi thử THPT Chuyên Lương Văn Chánh - Phú Yên. Năm 2017) Cho sơ đồ sau : NaOH,t0

HCl(d−)

CH3OH,HCl(khan)

KOH

→ X1  →X2  → X3  → H2N-CH2COOK X (C4H9O2N) 

Vậy X2 là :

A.ClH3N-CH2COOH@

B. H2N-CH2-COOH

C. H2N-CH2-COONa

D. H2N-CH2COOC2H5 0

0

CH3OH/HCl,t C 2H5OH/HCl,t NaOH(d−) → Y  → Z  →T Câu 11: Cho sơ đồ chuyển hóa sau: X 

Biết X là axit glutamic, Y, Z, T là các chất hữu cơ chứa nitơ. Số nguyên tử hiđro của Y và T lần lượt là:

A. 12 và 7@

B. 14 và 7

C. 13 và 8.

D. 15 và 8.

Câu 12. Cho sơ đồ phản ứng sau: 0

t → X1 + Z + H 2 O (1) X (CH6O3N2) + NaOH  0

t → Y1 + Z + 2H2O (2) Y (C2H7O3N) + 2NaOH 

Nhận định nào sau đây là sai ?

A. X, Y đều tan tốt trong nước.

B. Z là một amin có tên thay thế là metanamin.

C. X, Y đều có tính lưỡng tính.@ D. X1, Y1 đều là hợp chất vô cơ.

Câu 13:(Đề minh họa - Bộ GD - năm 2017) 0

0

CH3OH/HCl, t C 2 H 5OH/HCl,t NaOH(d−) Cho sơ đồ chuyển hóa sau: X  → Y  → Z  →T

Biết X là axit glutamic, Y, Z, T là các chất hữu cơ chứa nitơ. Công thức phân tử của Y và T lần lượt là A. C6H12O4NCl và C5H7O4Na2N.@

B. C6H12O4N và C5H7O4Na2N.

C. C7H14O4NCl và C5H7O4Na2N.

D. C7H15O4NCl và C5H8O4Na2NCl.

Câu 14: Chất X có công thức phân tử C8H15O4N. Từ X, thực hiện biến hóa sau : o

t C8H15O4N + dung dịch NaOH dư  → Natri glutamat + CH4O + C2H6O

Hãy cho biết, X có thể có bao nhiêu công thức cấu tạo ?

A. 1

B. 2@

C. 3

D. 4

Câu 15: (Đề khảo sát Sở GD Vĩnh Phúc - năm 2019 - lần 1)Cho sơ đồ chuyển hóa sau: Biết X là axit glutamic; Y, Z, T là các chất hữu cơ chứa nitơ. Công thức phân tử của Y và T lần lượt là B. C6H12O4N và C5H7O4Na2N. A.C6H12O4NCl và C5H7O4Na2N.@ C. C7H14O4NCl và C5H7O4Na2N. D. C7H15O4NCl và C5H8O4Na2NCl. Câu 16:(Sở GD Vĩnh Phúc năm 2019 - lần 2)Cho các sơ đồ phản ứng sau (theo đúng tỉ lệ mol): o

t → X1 + X2 + H2O (1) C7H18O2N2 (X) + NaOH 

→ X3 + NaCl (2) X1 + 2HCl  → X3 (3) X4 + HCl  o

t → tơ nilon-6 + nH2O (4) nX4 

Phát biểu nào sau đây đúng?

A.Các chất X, X4 đều có tính lưỡng tính.@ B. Phân tử khối của X lớn hơn so với X3.

C. X1 tác dụng với cả dung dịch NaOH và dung dịch HCl. D. X2 làm quỳ tím hóa hồng.

Câu 17. (Đề thi thử THPT Phan Bội Châu - Nghệ An - năm học 2017- 2018) Cho sơ đồ phản ứng: X (C6H11O4N) + NaOH → Y + Z + H2O. Y + HCl → HOOC–CH(NH3Cl)–CH2–CH2–COOH + NaCl. Biết X, Y, Z là các hợp chất hữu cơ. Phát biểu nào sau đây đúng?

A. Y là axit glutamic.

B.X có hai cấu tạo thỏa mãn.@

C. Phân tử X có hai loại chức.

D. Z là ancol etylic.

Câu 18: Chất X có CTPT là C4H9O2N, biết :

→ Y + CH4O X + NaOH 

(1)

Y + HCl dư  → Z + NaCl

(2)

Biết Y có nguồn gốc thiên nhiên, CTCT của X, Z lần lượt là :

A.CH3CH(NH2)COOCH3 ; CH3CH(NH3Cl)COOH.@ B. H2NCH2CH2COOCH3 ; CH3CH(NH3Cl)COOH. C. CH3CH2CH2(NH2)COOH ; CH3CH2CH2(NH3Cl)COOH. D. H2NCH2CH2COOCH3 ; ClH3NCH2CH2COOH. 4.3.3. Mức độ 4 Câu 19: Cho các sơ đồ phản ứng theo đúng tỉ lệ mol: o

t (1) X + 2NaOH  → 2X1 + Y1 + 2H2O.

(2) Y1 + BaCl2  → BaSO4 + 2NaCl.

→ X3 + 2H2O. (3) X2 + 2NaOH 

CaO ,t (4) X3 + 2NaOH  → CH4 + 2Na2CO3

0

→ X4.

(5) 2X1 + X2  Cho biết: X là muối có công thức phân tử là C2H12O4N2S; X1, X2, X3, X4 là những hợp chất hữu cơ khác nhau. Phân tử khối của X4 là A. 236.

B. 218.

C. 166. @

D. 152.

Câu 20: Cho các sơ đồ phản ứng theo đúng tỉ lệ mol: o

t (1) X + 2NaOH  → X3 + 2H2O. → X1 + Y1 + Y2 + 2H2O. (2) X2 + 2NaOH 

0

(4) 2X1 + X2  → X4.

CaO ,t (3) X3 + 2NaOH  → CH4 + 2Y2.

Cho biết: X là muối có công thức phân tử là C3H12O3N2; X1, X2, X3, X4 là những hợp chất hữu cơ khác nhau; X1, Y1 đều làm quì tím ẩm hóa xanh. Phân tử khối của X4 là A. 236.

B. 218.

C. 194.@

D. 152.

4.4. Chuỗi phản ứng tổng hợp chứa polime 4.4.1. Mức độ 2 Câu 1: Cho sơ đồ chuyển hóa: 0

xt ,t , P 2 → Y  → Polistren. Số chất X thỏa mãn điều kiện đã cho là: Ancol thơm X 

−H O

A. 1.

B. 2.@

C. 3.

D. 4.

Câu 2. Cho sơ đồ chuyển hóa: 0

0

0

1500 C ; laøm laï nh nhanh + HCl; xt , t xt , t , P CH4  → Y  → Z  → Polime T. A. Poliacrilonitrin.

B. Polistiren.

C. Poli(vinyl clorua).@ D. Polietilen.

Câu 3. Cho sơ đồ chuyển hóa:

+ CH OH , xt , t 0

0

xt , t , P 3 Axit X  → Y  → thủy tinh hữu cơ.

Tên của X là: A. Axit acrylic

B. Axit metacrylic@

C. Axit axetic

D. Axit propionic

Câu 4: Cho sơ đồ chuyển hóa: 0

xt ,t , P 2 → Y  → Polime Z. Biết Z được dùng làm màng mỏng, bình chứa, túi Ancol X  đựng. Z là: −H O

A. Polistiren.

B. Poli(vinyl clorua).

C. Polietilen.@

D. Poli(metyl metacrylat).

0

+C 2 H2 xt, t Câu 5.Cho sơ đồ sau: Z  → T  → PVA .Z là:

A. Axit acrylic

B. Axit metacrylic

C. Axit axetic@

D. Axit propionic

Câu 6 : Cho sơ đồ phản ứng sau : o

+H O

men t ,p,xt xt: ZnO,MgO 2 Tinh bột  → A  → B  → E → D  H+ 500 o C

Chất E trong sơ đồ phản ứng trên là : A. Cao su buna @ B. polietilen

4.4.2. Mức độ 3

C. axit axetic

D. Buta-1,3-dien

Câu 7:(Đề thi thử THPT Chuyên Lương Văn Tụy - Ninh Bình. Năm 2017) Cho sơ đồ phản ứng sau : NaOH

X →

C 2 H 5OH  → Y  → Z  → CH 4 +F

T  → axit metacrylic  → Roli (metyl metacrylac)

Công thức cấu tạo c ủa X là

A. CH2 = C(CH3 )COOC 2 H5 @

B. CH2 = C(CH3 )COOCH3

C. CH2 = CHCOOC 2 H5

D. C 2 H5COOCH = CH2

Câu 8. Cho sơ đồ phản ứng: (a) X → Y + H2; (c) E + O2 → F (e) nG → polivinylaxetat.

Vậy X là: A. Etan B. ancoletylic

(b) Y + Z → E; (d) F + Y → G ;

C.metan@ D. andehit fomic → Y  → Z  → T¬ nilon-6,6 . X có công Câu 9: Cho sơ đồ phản ứng sau đây: X  thức phân tử C9H16O4. Số công thức cấu tạo của X thỏa mãn sơ đồ là H 2 O/OH -

A.3.@

B. 4.

C. 1.

D. 2.

4.4.3. Mức độ 4 Câu 10:(Đề THPT Quốc Gia 2018-mã 204) Cho các sơ đồ phản ứng theo đúng tỉ lệ mol: 0

t (a) X + 2NaOH  → X1 + X 2 + H 2O

(b) X1 + H 2SO 4 → X 3 + Na 2SO 4 0

t ,xt (c) nX 3 + nX 4  → poli(etylen terephtalat) + 2nH 2O 0

H2SO4 dac, t  → X5 + 2H 2O (d) X3 + 2X 2 ← 

Cho biết: X là hợp chất hữu cơ có công thức phân tử C9H8O4; X1, X2, X3, X4, X5 là các hợp chất hữu cơ khác nhau. Phân tử khối của X5 là

A.194. @

B. 222.

C. 118.

D. 90.

Câu 11. (Đề thi thử Sở GD Bắc Ninh - 2019) Cho các sơ đồ phản ứng sau: C8H14O 4+ NaOH → X1 + X2 + H2O X1+ H2SO4→ X3 + Na2SO4 X3+ X4→ Nilon-6,6 + H2O Phát biểu nào sau đây đúng?

A.Nhiệt độ nóng chảy của X1 cao hơn X3. @ B. Dung dịch X4 có thể làm quỳ tím chuyển màu hồng.

C. Nhiệt độ sôi của X2 cao hơn axit axetic.

D. Các chất X2, X3 và X4 đều có mạch cacbon phân nhánh.

Câu 12: Cho các sơ đồ phản ứng theo đúng tỉ lệ mol:

o

(2) Y1 + H2SO4  → Na2SO4 + H2O + CO2.

t (1) X + 2NaOH  → X1 + Y1 + 2H2O. o

(4) 2X1 + X3  → X4.

t (3) nX2 + nX3  → nilon-6,6 + nH2O.

Cho biết: X là muối có công thức phân tử là C3H9O3N; X1, X2, X3, X4 là những hợp chất hữu cơ khác nhau. Phân tử khối của X4 là A. 236.

@

B. 218.

C. 208.

D. 180.

Câu 13(Đề thi THPT QG năm 2018): Cho các sơ đồ phản ứng theo đúng tỉ lệ mol: 0

t (a) X + 2NaOH  → X1 + X 2 + H 2O

(b) X1 + H 2SO 4 → X 3 + Na 2SO 4

0

t ,xt (c) nX 3 + nX 4  → poli(etylen terephtalat) + 2nH 2O 0

H2SO4 dac, t  → X5 + 2H 2O (d) X3 + 2X 2 ← 

Cho biết: X là hợp chất hữu cơ có công thức phân tử C10H10O4; X1, X2, X3, X4, X5 là các hợp chất hữu cơ khác nhau. Phân tử khối của X5 là

A. 118.

B. 194.

C. 222. @

D. 202.

Câu 14 (Đề thi THPT QG năm 2018): Cho các sơ đồ phản ứng theo đúng tỉ lệ mol: 0

t (a) X + 2NaOH  → X1 + X 2 + H 2O

(b) X1 + H 2SO 4 → X 3 + Na 2SO 4

0

t ,xt (c) nX 3 + nX 4  → poli(etylen terephtalat) + 2nH 2O

H2SO4 dac, t 0

 → X5 + 2H 2O (d) X3 + 2X 2 ←  Cho biết: X là hợp chất hữu cơ có công thức phân tử C9H8O4; X1, X2, X3, X4, X5 là các hợp chất hữu cơ khác nhau. Phân tử khối của X5 là

A. 194.@

B. 222.

C. 118.

D. 90.

Câu 15 (Đề thi THPT QG năm 2018): Cho các sơ đồ phản ứng theo đúng tỉ lệ mol: 0

t (a) X + 2NaOH  → X1 + 2X 2

(b) X1 + H 2SO 4 → X 3 + Na 2SO 4

0

t ,xt (c) nX3 + nX 4  → poli(etylen terephtalat) + 2nH 2 O men giam (d) X 2 + O 2  → X 5 + H 2O 0

H 2SO4 dac, t  → X 6 + 2H 2O (e) X 4 + 2X5 ← 

Cho biết: X là este có công thức phân tử C12H14O4; X1, X2, X3, X4, X5, X6 là các hợp chất hữu cơ khác nhau. Phân tử khối của X6 là

A.146. @

B. 104.

C. 148.

D. 132.

Câu 16:(Đề thi thử THPT Lê Duẩn - năm 2017- lần 1)Cho các sơ đồ phản ứng sau: X1 + 2NaOH → X2 + 2X3 nX4 + nX5 → tơ lapsan + 2nH2O

X2 + 2HCl → X4 + 2NaCl CH3COOH + X3 → metyl axetat + H2O

Phát biểu đúng là:

A. Trong phân tử X1 có 10 nguyêntửH.@

B. X3có nhiệt độ nóng chảy cao hơnX4.

C. X5có nhiệt độ sôi thấphơnX3.

D. X1có phân tử lượng lớn hơn X4 là 30 đvC.

Câu 17: Thực hiện sơ đồ phản ứng (đúng với tỉ lệ mol các chất) sau: o

t (1) X (hë) +2NaOH  → X1 +X 2 +2H 2 O.

(2)X1 +H 2SO 4  → X 3 +Na 2SO 4 .

(3) nX 2 +nX 4  → Nilon-6,6 + 2nH 2 O. (4) nX 3 +nX 5  → Poli(etylen terephtalat) + 2nH 2 O. Nhận định nào sau đây là sai?

A. X2có tên thay thế là hexan-1,6-điamin.

B. X3và X4có cùng số nguyên tử cacbon.@ C. X2, X4và X5có mạch cacbon không phân nhánh.

D. X có công thức phân tử là C14H22O4N2.

Câu 18: Cho sơ đồ phản ứng sau: Y + NaOH → Z1 + Z 2 Z1 → A1 → B1 (axit picric)

Z 2 → A2 → B2 → C2 (poli metylacrylat)

Chất Y có đặc điểm là :

A. Tác dụng với NaOH theo tỉ lệ 1:2@ B. Điều chế trực tiếp từ axit và ancol tương ứng.

C. Tham gia phản ứng tráng gương.

D. Không thể tác dụng với nước Brom.

C. KẾT LUẬN So với các trường trong khu vực thành phố, trường THPT Vĩnh Yên là một trong những trường có chất lượng đầu vào thấp nhất, nhưng chúng tôi tự hào 5 năm trở lại đây đều đứng top 10 của tỉnh về chất lượng thi THPT môn Hóa. Có được kết quả như vậy là do chúng tôi đã xác định chính xác năng lực học sinh của mình đồng thời xây dựng các chuyên đề bồi dưỡng tương ứng với khả năng của học sinh mà lý thuyết Hóa đóng vai trò quan trọng, trong đó có chuyên đề “Chuỗi phản ứng hữu cơ 12”. Tôi luôn nhắc học sinh của mình: “Khi đi thi Hoá,

lý thuyết phải cố gắng đúng hết,vì điểm lý thuyết cao sẽ bù cho những câu toán khó nhất đề, đòi hỏi học sinh xuất sắc mới làm được.Với học sinh học lực trung bình thì chỉ cần học tốt lý thuyết và biết vận dụng những phương pháp cơ bản là sẽ có khả năng đạt 6, 7 điểm…”

Chuyên đề Chuỗi phản ứng hữu cơ 12 không chỉ đơn thuần là bài tập giao cho học sinh sau mỗi đơn vị kiến thức giáo viên đã dạy, mà nó còn là hệ thống kiến thức về mối quan hệ giữa các chất giúp học sinh khắc sâu kiến thức lý thuyết. Việc học tốt lý thuyết không những giúp học sinh giành tối đa số điểm lý thuyết mà còn là tiền đề để giải nhanh, chính xác các bài tập toán từ đơn giản đến phức tạp, từ đó giúp học sinh tự tin hơn với khả năng học hóa học của mình; từng bước tự tin chinh phục các kỳ thi khảo sát và thi THPTQG.