BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ TÍCH HỢP KIẾN THỨC LIÊN MÔN VÀO DẠY HỌC PHẦN TRỒNG TRỌT TRONG MÔN CÔNG NGHỆ LỚP 7

CHUYÊN ĐỀ TÍCH HỢP KIẾN THỨC LIÊN MÔN

vectorstock.com/20159034

Ths Nguyễn Thanh Tú eBook Collection DẠY KÈM QUY NHƠN LESSON PLAN PHÁT TRIỂN NỘI DUNG

BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ TÍCH HỢP KIẾN THỨC LIÊN MÔN VÀO DẠY HỌC PHẦN TRỒNG TRỌT TRONG MÔN CÔNG NGHỆ LỚP 7 WORD VERSION | 2021 EDITION ORDER NOW / CHUYỂN GIAO QUA EMAIL TAILIEUCHUANTHAMKHAO@GMAIL.COM

Tài liệu chuẩn tham khảo Phát triển kênh bởi Ths Nguyễn Thanh Tú Đơn vị tài trợ / phát hành / chia sẻ học thuật : Nguyen Thanh Tu Group Hỗ trợ trực tuyến Fb www.facebook.com/DayKemQuyNhon Mobi/Zalo 0905779594

CĐ: Tích hợp kiến thức liên môn vào dạy học phần trồng trọt trong môn Công nghệ 7

BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ TÍCH HỢP KIẾN THỨC LIÊN MÔN VÀO DẠY HỌC PHẦN TRỒNG TRỌT TRONG MÔN CÔNG NGHỆ LỚP 7 PHẦN I: MỞ ĐẦU I. Đặt vấn đề Cùng với sự phát triển của xã hội loài người, cuộc cách mạng khoa học công nghệ đã tác động tích cực vào nhiều lĩnh vực trong cuộc sống. Hơn bao giờ hết con người đang đứng trước những diễn biến thay đổi to lớn, phức tạp về lịch sử xã hội và khoa học- kỹ thuật.

Trong sự nghiệp đổi mới công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước hiện nay con người và nguồn nhân lực được coi là nhân tố quan trọng hàng đầu quyết định sự phát triển nhanh, hiệu quả và bền vững. Vì vậy việc đào tạo nguồn nhân lực, bồi dưỡng nhân tài vừa là đòi hỏi cấp bách của xã hội đối với ngành giáo dục, đặc biệt khi Việt Nam đã trở thành một thành viên của tổ chức thương mại thế giới (WTO).

Nhiệm vụ trên đây đã đặt ra cho người giáo viên, bên cạnh việc bồi dưỡng kiến thức chuyên môn còn phải cải tiến phương pháp dạy học, nâng cao chất lượng giáo dục để đáp ứng yêu cầu của tình hình mới. Như chúng ta đã biết, môn Công nghệ có vị trí và ý nghĩa quan trọng đối với việc giáo dục thế hệ trẻ.

Từ những hiểu biết đơn giản về trồng trọt sẽ giúp các em biết các công việc trong cuộc sống hằng ngày, giúp các em có thể định hướng nghề nghiệp trong tương lai.

Là một giáo viên có nhiều năm công tác tại một ngôi trường nhỏ nằm ven sông, nơi đất đai trù phú. Nơi đây là nơi tôi đặt chân vào ngành giáo dục với lòng nhiệt huyết cống hiến sức trẻ của mình cho sự nghiệp giáo dục của nước nhà. Nhìn các em ngây thơ và hồn nhiên qua từng bài giảng tôi càng thấy tự hào và yêu nghề dạy học hơn. Qua nhiều năm công tác, tôi nhận thấy rằng hiện nay quan điểm giáo dục của Đảng và nhà nước ta đang dần đổi mới với mong muốn đào tạo ra nguồn nhân lực phát triển toàn diện hơn.

Trọng trách đó đòi hỏi người giáo viên phải tư duy hơn, trăn trở hơn với sự nghiệp mà mình đã lựa chọn. Người giáo viên phải có phương pháp tích cực hơn để phát huy vai trò tích cực, chủ động của học sinh. Một trong những phương pháp để tích cực hoá hoạt động dạy và học đó là việc tích hợp dạy học liên môn vào trong các bài giảng của mình.

Dạy học liên môn là một trong những nguyên tắc quan trọng trong dạy học nói chung ở trường phổ thông. Dạy học liên môn thực chất là sự vận dụng những nội dung và phương pháp các lĩnh vực, các môn học có liên quan để nhằm làm tăng thêm hiệu quả dạy học. Dạy học liên môn là cho người học nhận thức được sự phát triển của các ngành khác nhau. Dạy học liên môn còn giúp các em hiểu sâu hơn về các môn học khác, thấy được mối liên hệ giữa các môn học và có hứng thú học tập bộ môn học khác, thấy được mối liên hệ giữa các môn học và có hứng thú học tập bộ môn hơn.

Chính vì vậy mà với các môn học tôi được giao nhiệm vụ giảng dạy tôi đã mạnh dạn áp dụng kiến thức liên môn vào các bài giảng. Trong các môn học đó

1

CĐ: Tích hợp kiến thức liên môn vào dạy học phần trồng trọt trong môn Công nghệ 7

môn được tôi áp dụng kiến thức liên môn đầu tiên là môn Công nghệ lớp 7 phần trồng trọt.

Kiến thức trong môn Công nghệ 7 nói chung và phần trồng trọt nói riêng là một trong những nội dung của môn học gắn liền với đời sống của các em, đặc biệt là các em học sinh ở vùng nông thôn. Kiến thức các em được học có thể sẽ được áp dụng vào trong đời sống hàng ngày.

Bên cạnh việc tích hợp kiến thức môn học giáo viên cũng cần tích hợp kiến thức bảo vệ môi trường vào trong bài học để giúp các em hình thành thói quen và ý thức bảo vệ môi trường từ những hành động nhỏ nhất.

Từ những lý do trên, để giúp học sinh có được nhiều kiến thức trong một giờ học, và kích thích tính tự học, tự tìm hiểu kiến thức bài học nên bản thân tôi đã chọn chuyên đề: "Tích hợp kiến thức liên môn vào dạy học phần trồng trọt trong môn Công nghệ 7" II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ: 1. Cơ sở lý luận: - Ở lứa tuổi THCS các em luôn muốn khám phá những điều mới lạ, muốn tự mình tìm ra những điều mình còn thắc mắc trong quá trình nhận thức. Các em có khả năng điều chỉnh các hoạt động của mình trong đó có hoạt động học tập, sẵn sàng tham gia các hoạt động khác nhau nhưng cần phải có sự hướng dẫn, điều chỉnh một cách khoa học và nghệ thuật của mỗi một giáo viên chúng ta.

- Sử dụng phương pháp dạy học tích hợp kiến thức liên môn giúp cho học sinh quan sát, tiếp cận được nhiều hơn với thực tế, củng cố các kiến thức, từ đó hình thành và phát triển tư duy tích cực, độc lập sáng tạo cho học sinh.

2. Cơ sở thực tiễn: a) Đặc điểm tình hình: - Được sự quan tâm của Ban giám hiệu, nhà trường có cơ sở vật chất phục vụ cho việc giảng dạy tương đối tốt, phòng học kiên cố, sạch sẽ, có đồ dùng tương đối đầy đủ cho bộ môn.

- Đội ngũ giáo viên có năng lực, nhiệt tình trong công tác giảng dạy nên việc tiếp cận với phương pháp dạy học mới được giáo viên ứng dụng có hiệu quả. b) Thực trạng: - Việc dạy và học môn Công nghệ ở cấp THCS nói chung và ở lớp 7 nói riêng còn gặp không ít khó khăn, theo điều tra khảo sát trong nhiều năm tôi nhận thấy nhiều em học sinh còn chưa thực sự thích học môn Công nghệ do nhận thức lệch lạc của các em và các bậc phụ huynh như: - Chưa thấy được vai trò của môn học, cho rằng đây là môn học “phụ”, không quan trọng nên không chú trọng quan tâm, các dự án giao về nhà nhiều em chỉ làm cho xong.

- Nhiều phụ huynh yêu cầu con mình chỉ tập trung vào các môn như Ngữ văn, Toán, Tiếng anh,….để chuẩn bị bước đệm cho thi vào cấp ba nên các em chỉ học theo kiểu đối phó.

- Về năng lực tư duy tổng hợp, năng lực vận dụng kiến thức vào thực tiễn…của học sinh còn hạn chế, dẫn đến nhiều học sinh không đạt điểm cao trong các câu hỏi vận dụng, liên hệ thực tế trong các bài kiểm tra.

2

CĐ: Tích hợp kiến thức liên môn vào dạy học phần trồng trọt trong môn Công nghệ 7

- Hiện nay giáo viên rất tích cực trong việc đổi mới phương pháp, vận dụng quan điểm dạy học liên môn vào giảng dạy các bộ môn để nâng cao hơn nữa hiệu quả giáo dục. Giáo viên đã nêu ra những thuận lợi cũng như khó khăn khi vận dụng quan niệm dạy học này là số học sinh có hứng thú tìm hiểu kiến thức các bộ môn nhất là các bộ tự nhiên ngày càng nhiều hơn, sách giáo khoa được trình bày theo hướng “ mở”.Tuy nhiên, việc vân dụng quan niệm dạy học này cũng gặp phải những khó khăn nhất định như điều kiện dạy học còn nhiều hạn chế, thiếu thốn, do lượng kiến thức nhiều song thời gian học cho các môn thì ít; đời sống của giáo viên còn thấp. Học sinh ít hứng thú với các môn xã hội.

Mặc dù, quan niệm dạy học liên môn đã được vận dụng vào giảng dạy các môn học, song hiệu quả đạt được là chưa cao. Do đó phần lớn học sinh hiện nay có thái độ bình thường, chưa phát huy được tính tích cực trong học tập.

Vì vậy với chuyên đề này, không tham vọng gì nhiều, tôi chỉ muốn đưa ra một số nội dung cơ bản, trong việc vận dụng kiến thức của các bộ môn cụ thể để giải quyết vấn đề nảy sinh trong quá trình dạy học. *. Nguyên nhân chính dẫn tới kết quả yếu kém: +) Do tư duy của học sinh còn hạn chế nên khả năng tiếp thu bài còn chậm, lúng túng từ đó không nắm chắc các kiến thức, kĩ năng cơ bản. +) Đa số các em chưa có định hướng chung về phương pháp học lý thuyết, chưa biết cách vận dụng kiến thức vào thực tiễn. +) Học sinh chưa nắm chắc được kiến thức của các môn học nên việc tích hợp kiến thức các môn đó vào học Công nghệ còn hạn chế. +) Do thiết bị tranh ảnh cũ, hỏng nhiều nên các tiết dạy có sử dụng thiết bị minh họa còn hạn chế, học sinh khó tư duy cho bài học. *) Thực trạng về việc rèn luyện kĩ năng tích hợp kiến thức liên môn trong học tập kĩ năng quan sát, phân tích, vận dụng kiến thức thực tiễn vào bài học. +. Thuận lợi: Cùng với công cuộc đổi mới nền kinh tế thì Đảng Nhà nước ta cũng đã tiến hành cải cách giáo dục với đổi mới phương pháp dạy học, trong đó tập trung vào phát triển năng lực của học sinh thông qua tích hợp kiến thức các môn học.

Học sinh đã được làm quen với phương pháp dạy học mới, bước đầu đã hình thành được kỹ năng thu thập thông tin, tổng hợp kiến thức cơ bản, tư duy tổng hợp theo chủ đề.

Nhà trường có đầy đủ trang thiết bị phục vụ cho giảng dạy như phòng học, máy tính, máy chiếu…. Địa bàn xã Trung Hà là xã thuần nông nên ít nhiều các em có kinh nghiệm về nghề trồng trọt.

Hiện nay mạng Internet rất phổ biến do đó việc tra cứu tìm hiểu thông tin trên mạng là rất dễ dàng.

Với phương pháp dạy học mới, dạy học theo dự án học sinh có nhiều thời gian để tra cứu thông tin và chủ động đưa ra kiến thức cũng như những ý kiến, quan điểm của bản thân về những vấn đề nêu ra. + Khó khăn: Trên thực tế, học sinh lớp 7 phần lớn đều yếu kỹ năng quan trọng này.

Thường thì các em không xác định được nội dung kiến thức nào cần tích hợp và 3

CĐ: Tích hợp kiến thức liên môn vào dạy học phần trồng trọt trong môn Công nghệ 7

tích hợp môn gì, chủ đề gì, khả năng vận dụng liên hệ thực tế, năng lực tư duy tổng hợp của các em còn hạn chế.

- Thông qua các phương pháp quan sát, điều tra, nghiên cứu sản phẩm thực hành, các dự án giao về nhà của các em học sinh, tôi thấy các em còn hay mắc một số lỗi sau: - Đa số các em học sinh chưa biết tìm nguồn tư liệu trên mạng Internet.

- Kĩ năng khai thác kiến thức qua các phương tiện trực quan của các em còn hạn chế, khả năng đọc kênh hình chưa chuẩn xác.

- Nhiều em học sinh còn ỷ nại, không chịu tư duy, tìm tòi, phát hiện và giải thích các hiện tượng liên quan đến kiến thức bài học và các kiến thức thực tế ở địa phương nơi các em sinh sống.

3. Những biện pháp thực hiện: 3.1. Giáo viên lựa chọn nêu ra những bài học có liên quan đến chủ đề tích hợp: Ngay từ đầu năm học giáo viên cần xây dựng kế hoạch cụ thể, rà soát chọn lọc ra những bài học có thể tích hợp kiến thức từ các môn khác, tích hợp giáo dục môi trường.

Tùy từng bài dạy và nội dung cụ thể, giáo viên có thể tích hợp các nội dung liên quan từ các môn học, tích hợp giáo dục môi trường cho bài học thêm phần sinh động.

Yêu cầu học sinh chuẩn bị sẵn nội dung ở nhà bằng cách phân công dự án dạy học theo nhóm.

3.2. Hướng dẫn học sinh thu thập thông tin, xử lí thông tin liên quan đến môn học, bài học: * Ngay từ đầu năm học giáo viên cần giới thiệu : - Nội dung chương trình năm học.

- Hướng dẫn học sinh nghiên cứu sách giáo khoa trước thông qua phần mục lục.

- Nắm được một số thông tin liên quan đến chương trình học môn công nghệ 7, các bài học để tự thu thập những vấn đề liên quan đến bộ môn thông qua sách, báo, đài , tivi, Internet ...và học sinh có thể ghi chép, in ra giấy, sưu tập tranh ảnh , mẫu vật , các câu ca dao, tục ngữ nói về các công việc trồng trọt, các hiện tượng của thời tiết, khí hậu ảnh hưởng tới trồng trọt... Tìm hiểu các công việc phải làm trong trồng trọt và giải thích các hiện tượng, nguyên nhân, kết quả của cây trồng xảy ra ở địa phương, xung quanh cuộc sống của chúng ta.

- Khi đã thu thập được thông tin các em cần phải kiểm tra cẩn thận nhất là số liệu, phải có mốc thời gian cụ thể và phân nhóm đối tượng . *) Hướng dẫn học sinh soạn bài mới ở nhà : - Trước hết các em phải đọc kĩ nội dung bài mới, chú ý: Tên bài và các đề mục lớn.

- Xác định nội dung chính của từng mục, đánh dấu những nội dung cần phải làm rõ .

- Nghiên cứu và xử lí bản số liệu, tranh ảnh trong sách giáo khoa .

- Tìm cách trả lời các câu hỏi giữa bài và cuối sách giáo khoa.

- Thu thập những thông tin liên qua đến bài học ...

4

CĐ: Tích hợp kiến thức liên môn vào dạy học phần trồng trọt trong môn Công nghệ 7

PHẦN II. NỘI DUNG. I. Một số phương pháp dạy học được sử dụng: - Phương pháp dạy học tích hợp trong môn Công nghệ 7 được tiến hành trong nhiều tiết học với các nội dung cụ thể và các phương pháp dạy học cụ thể. Trong phạm vi đề tài này, tôi sử dụng một số phương pháp dạy học tích cực cụ thể như sau: 1. Phương pháp trực quan: - Đối với nội dung đổi mới phương pháp dạy học theo chủ đề tích hợp, đòi hỏi học sinh có kiến thức thực tế, có khả năng tư duy tổng hợp thì phương pháp trực quan được xem là 1 trong những phương pháp hữu hiệu nhất. Phương tiện trực quan bao giờ cũng có hai chức năng: nguồn tri thức và đồ dùng minh hoạ.

Phương pháp trực quan là phương pháp mà giáo viên sử dụng các phương tiện trực quan như: tranh ảnh, băng hình, các mẫu vật thật..….để dạy học và tích hợp các kiến thức liên quan từ các môn học, tích hợp giáo dục môi trường. Hiệu quả của phương pháp này phụ thuộc vào mục đích và chức năng sử dụng của giáo viên trong quá trình dạy học. Để liên hệ kiến thức bài học chính với kiến thức thực tế thì việc sử dụng phương tiện trực quan là rất cần thiết và mang lại hiệu quả cao.

2. Phương pháp đàm thoại gợi mở: - Đối với việc liên hệ kiến thức giữa bài học chính với kiến thức tích hợp thì phương pháp đàm thoại gợi mở luôn được sử dụng rộng rãi và phổ biến. Đây là phương pháp dạy học vừa có tính truyền thống đồng thời cũng là phương có tính đổi mới, phát huy được năng lực sáng tạo của học sinh. Để mang lại hiệu quả thì hệ thống câu hỏi phải ở mức độ phát huy sự tìm tòi và sáng tạo của học sinh, câu hỏi cần gắn kiến thức các môn học đã biết và kiến thức môi trường mà có thể học sinh chưa biết, nên đòi hỏi học sinh phải tìm tòi, suy nghĩ, vận dụng nhiều thao tác tư duy mới tìm ra câu trả lời. Thường đối với phương pháp này cách hay nhất là giáo viên nên cho học sinh chuẩn bị sẵn nội dung dưới dạng dự án và cho các em hội thảo trên lớp. Do đó học sinh có thời gian tìm hiểu, nghiên cứu trong thực tiễn địa phương hoặc qua các phương tiện đại chúng, phát triển tư duy năng lực sáng tạo, quan sát, tổng hợp kiến thức.

3. Phương pháp mô tả, hoặc trích dẫn tài liệu: - Thông thường trong một tiết học, thời gian dành cho việc liên hệ đến những vấn đề tích hợp rất ít. Ở nhiều bài, do đặc trưng của nội dung và thời gian, giáo viên vẫn có thể sử dụng phương pháp mô tả hoặc trích dẫn một đoạn thơ, đoạn văn, một bài viết, một nội dung tích hợp nào đó để giúp học sinh khai thác những khía cạnh về những kiến thức liên quan đến bài học.

4. Phương pháp cho bài tập nghiên cứu: - Trong chương trình Công nghệ hầu hết các kiến thức đều liên quan tới thực tế đến đời sống hàng ngày, để có được những nội dung tích hợp giáo viên có thể cho học sinh các bài tập vận dụng, bài tập nghiên cứu giúp rèn kỹ năng tư duy tổng hợp. Các bài tập này tốt nhất là nên gắn liền với môi trường sống ở địa phương nơi học sinh đang sinh sống và học tập thì hiệu quả giáo dục sẽ cao hơn.

II. Lý luận về dạy học tích hợp, dạy học liên môn.

1. Thế nào là dạy học tích hợp?

5

CĐ: Tích hợp kiến thức liên môn vào dạy học phần trồng trọt trong môn Công nghệ 7

- Dạy học tích hợp có nghĩa là đưa những nội dung giáo dục có mối liên hệ vào quá trình giảng dạy các môn như: tích hợp giáo dục đạo đức, lối sống; giáo dục pháp luật; giáo dục chủ quyền quốc gia về biên giới, biển, đảo; giáo dục sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, bảo vệ môi trường, an toàn giao thông… vào các môn học như: địa lí, hóa học, giáo dục công dân, Anh văn, ngữ văn, sinh học….

- Dạy học liên môn là phải xác định các nội dung kiến thức có sự tương đồng đến hai hay nhiều môn học để dạy học, tránh việc học sinh phải học đi học lại nhiều lần một nội dung kiến thức ở nhiều môn học không giống nhau. Đối với những kiến thức liên môn nhưng có một môn học chiếm ưu thế thì có thể sắp xếp dạy trong chương trình của môn đó và không dạy lại ở các môn còn lại.

- Trường hợp nội dung kiến thức có tính liên môn cao hơn thì sẽ tách ra thành các chủ đề liên môn để tổ chức dạy học riêng vào một thời điểm phù hợp, song song với quá trình dạy học các bộ môn liên quan.

2. Quan niệm về dạy học liên môn: - Dạy học liên môn là một trong những nguyên tắc quan trọng trong dạy học. Đây được coi là một quan niệm dạy học hiện đại, nhằm phát huy tính tích cực của học sinh, đồng thời nâng cao chất lượng giáo dục trong các nhà trường.

- Dạy học liên môn là hình thức tìm tòi những nội dung giao thoa giữa các môn học với nhau, những khái niệm, tư tưởng chung giữa các môn học, tức là con đường tích hợp những nội dung từ một số môn học có liên hệ với nhau. Từ những năm 60 của thế kỉ XX, người ta đã đưa vào giáo dục ý tưởng tích hợp trong việc xây dựng chương trình dạy học. Tích hợp là một khái niệm của lí thuyết hệ thống, nó chỉ trạng thái liên kết các phần tử riêng rẽ thành cái toàn thể, cũng như quá trình dẫn đến trạng thái này.

- Dạy học theo quan điểm liên môn có ba mức độ: ở mức độ thấp, giáo viên nhắc lại tài liệu, sự kiện, kĩ năng các môn có liên quan, cao hơn đòi hỏi học sinh nhớ lại và vận dụng kiến thức đã học của các môn học khác, và cao nhất đòi hỏi học sinh phải độc lập giải quyết các bài toán nhận thức bằng vốn kiến thức đã biết, huy động các môn có liên quan theo phương pháp nghiên cứu.

- Dạy học vận dụng kiến thức liên môn giúp cho giờ học sẽ trở nên sinh động hơn, vì không chỉ có giáo viên là người trình bày mà học sinh cũng tham gia vào quá trình tiếp nhận kiến thức, từ đó phát huy tính tích cực của học sinh.

- Dạy học liên môn cũng góp phần phát triển tư duy liên hệ, liên tưởng ở học sinh. Tạo cho học sinh một thói quen trong tư duy, lập luận tức là khi xem xét một vấn đề phải đặt chúng trong một hệ quy chiếu, từ đó mời có thể nhận thức vấn đề một cách thấu đáo.

3. Sự khác nhau giữa chủ đề "đơn môn" và chủ đề "liên môn"?

Chủ đề đơn môn đề cập đến kiến thức thuộc về một môn học nào đó còn chủ đề liên môn đề cập đến kiến thức liên quan đến hai hay nhiều môn học.

Về phương pháp và hình thức tổ chức dạy học thì không có gì khác biệt. Đối với một chủ đề, dù đơn môn hay liên môn, thì vẫn phải chú trọng việc ứng dụng kiến thức của chủ đề ấy, bao gồm ứng dụng vào thực tiễn cũng như ứng dụng trong các môn học khác.

Do vậy, về mặt phương pháp dạy học thì không có phân biệt giữa dạy học một chủ đề đơn môn hay dạy học một chủ đề liên môn, tích hợp.

6

CĐ: Tích hợp kiến thức liên môn vào dạy học phần trồng trọt trong môn Công nghệ 7

Điều quan trọng là dạy học nhằm phát triển năng lực học sinh đòi hỏi phải tổ chức hoạt động học tích cực, tự lực và sáng tạo cho học sinh, mà các hoạt động ấy phải được tổ chức ở trong lớp, ngoài lớp, trong trường, ngoài trường, ở nhà và cộng đồng, đặc biệt quan tâm đến hoạt động thực hành và ứng dụng kiến thức vào giải quyết những vấn đề thực tiễn.

4. Ưu điểm và nhược điểm của việc dạy học tích hợp. a. Ưu điểm với học sinh Trước hết, các chủ đề liên môn, tích hợp có tính thực tiễn nên sinh động, hấp dẫn đối với học sinh, có ưu thế trong việc tạo ra động cơ, hứng thú học tập cho học sinh. Học các chủ đề tích hợp, liên môn, học sinh được tăng cường vận dụng kiến thức tổng hợp vào giải quyết các tình huống thực tiễn, ít phải ghi nhớ kiến thức một cách máy móc.

Những nội dung đã tích hợp còn tiết kiệm thời gian học cho các em tìm hiểu những kiến thức khác vì các em không phải học đi học lại một nội dung ở những môn khác nhau nữa. Điều đó không những tạo quá nhiều áp lực, gây tẻ nhạt trong việc học, làm chậm khả năng tư duy của các em, biến bộ não thành những cỗ máy lập trình sẵn nữa mà thay vào đó làm tăng khả năng tự giác, chủ động trong học tập, giúp các em tìm lại niềm hứng thú. b. Ưu điểm với giáo viên Đối với giáo viên thì ban đầu có thể có chút khó khăn do việc phải tìm hiểu sâu hơn những kiến thức thuộc các môn học khác. Tuy nhiên khó khăn này chỉ là bước đầu và có thể khắc phục dễ dàng bởi hai lý do: Một là, trong quá trình dạy học môn học của mình, giáo viên vẫn thường xuyên phải dạy những kiến thức có liên quan đến các môn học khác và vì vậy đã có sự am hiểu về những kiến thức liên môn đó; Hai là, với việc đổi mới phương pháp dạy học hiện nay, vai trò của giáo viên không còn là người truyền thụ kiến thức mà là người tổ chức, kiểm tra, định hướng hoạt động học của học sinh cả ở trong và ngoài lớp học; Vì vậy, giáo viên các bộ môn liên quan có điều kiện và chủ động hơn trong sự phối hợp, hỗ trợ nhau trong dạy học.

Như vậy, dạy học theo các chủ đề liên môn không những giảm tải cho giáo viên trong việc dạy các kiến thức liên môn trong môn học của mình mà còn có tác dụng bồi dưỡng, nâng cao kiến thức và kĩ năng sư phạm cho giáo viên, góp phần phát triển đội ngũ giáo viên bộ môn hiện nay thành đội ngũ giáo viên có đủ năng lực dạy học kiến thức liên môn, tích hợp. Thế hệ giáo viên tương lai sẽ được đào tạo về dạy học tích hợp, liên môn ngay trong quá trình đào tạo giáo viên ở các trường sư phạm. c. Khuyết điểm – khó khăn của dạy học tích hợp Thoạt đầu, những bước cần chuẩn bị để giảng dạy kiểu mới còn gặp nhiều trục trặc về việc thống nhất giáo án và phương thức dạy. Tuy nhiên, điều đó là có cơ sở để dễ dàng giải quyết vì giáo án và cách dạy được quyết định dựa trên kĩ năng chuyên môn sư phạm và có lộ trình từ Bộ Giáo dục & Đào tạo. Vấn đề bất cập lớn hơn chính là tâm lí giáo viên với sức ép liên môn vừa phải giảng dạy cho các em dễ tiếp thu mà vừa phải giúp các em ứng dụng được vào thực tiễn, không rời xa lí thuyết.

Giáo viên cần trang bị những gì?

7

CĐ: Tích hợp kiến thức liên môn vào dạy học phần trồng trọt trong môn Công nghệ 7

Giáo viên cũng không phải trang bị thêm nhiều về mặt kiến thức vì bản chất vẫn là dạy học môn học mà mình đang dạy. Mặt khác, trong những năm qua giáo viên cũng đã được trang bị thêm nhiều kiến thức mới về phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực.

Vấn đề bây giờ là phải vận dụng những kiến thức đó để: xây dựng các chủ đề dạy học; xác định những năng lực có thể phát triển cho học sinh trong mỗi chủ đề; biên soạn các câu hỏi, bài tập để đánh giá năng lực của học sinh trong dạy học; thiết kế tiến trình dạy học thành các hoạt động học của học sinh; tổ chức dạy học để dự giờ, phân tích, rút kinh nghiệm. Đó chính là nội dung trọng tâm sinh hoạt tổ/nhóm chuyên môn được nêu trong hướng dẫn nói trên.

III. Những vấn đề cụ thể áp dụng kiến thức liên môn vào các môn học: 1. Những vấn đề cụ thể áp dụng kiến thức liên môn vào các môn học: Trong quá trình học tập ở nhà trường, các em sẽ được học các môn học bao gồm các môn khoa học tự nhiên và khoa học xã hội. Giữa các bộ môn trong nhóm có quan hệ với nhau. Ví như giữa Văn Học và Lịch Sử có liên hệ, kiến thức môn này sẽ hỗ trợ cho môn kia, văn học sẽ cung cấp cho ta những tư liệu lịch sử mà nhờ đó học sinh có thể nhận thức một cách rõ ràng. Nguợc lại, Lịch sử cũng góp phần giúp học sinh hiểu sâu sắc hơn về Văn Học.

Hay như giữa môn Địa Lí và lịch sử chẳng hạn, điều kiện tự nhiên sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của lịch sử các nước, hiểu được vị trí địa lí, hiểu được quy luật lên, xuống của thủy triều thì ta sẽ giải thích được vì sao quân dân ta lại ba lần đánh thắng quân xâm lược trên sông Bạch Đằng.

Giữa khoa học tự nhiên và khoa học xã hội cũng có quan hệ gắn bó với nhau, như môn Vật Lí bằng phương pháp phóng xạ cacbon đã giúp xác định niên đại các di vật cổ xưa. Hóa Học, sinh học, toán học còn giúp cho môn ngữ văn giải quyết các vấn đề nảy sinh trong các văn bản nhật dụng.

Hoặc chúng ta có thể liên hệ các khái niệm vật lí liên quan đến môi trường như: tiết kiệm, hiệu suất, năng lượng, phân loại năng lượng, phân loại nguồn gốc năng lượng, năng lượng tái sinh và không tái sinh. Liên hệ kiến thức vật lí liên quan đến các yếu tố tác động đến sự suy thoái và ô nhiễm môi trường: Liên hệ kiến thức vật lí đến sự biến đổi khí hậu toàn cầu : hiệu ứng nhà kính, hiện tượng băng tan… Liên hệ các kiến thức vật lí đến các hành động bảo vệ môi trường như : các biện pháp chống ô nhiễm tiếng ồn (trong phần sóng âm), các biện pháp tiết kiệm năng lượng, các biện pháp chống thất thoát nhiệt lượng, năng lượng; các biện pháp tiết kiệm vật dụng, tăng hiệu suất và tuổi thọ của các thiết bị.

2. Thiết kế giáo án giờ học vận dụng kiến thức liên môn theo quan điểm tích hợp: Giáo án giờ học vận dụng kiến thức liên môn không phải là một bản đề cương kiến thức để giáo viên lên lớp giảng giải, truyền thụ áp đặt cho học sinh, mà là một bản thiết kế các hoạt động, thao tác nhằm tổ chức cho HS thực hiện trong giờ lên lớp để lĩnh hội tri thức, phát triển năng lực và nhân cách theo mục đích giáo dục và giáo dưỡng của bộ môn. Đó là bản thiết kế gồm hai phần hợp thành hữu cơ: Một là, hệ thống các tình huống dạy học được đặt ra từ nội dung khách quan của bài dạy, phù hợp với tính 8

CĐ: Tích hợp kiến thức liên môn vào dạy học phần trồng trọt trong môn Công nghệ 7

chất và trình độ tiếp nhận của học sinh. Hai là, một hệ thống các hoạt động, thao tác tương ứng với các tình huống trên do giáo viên sắp xếp, tổ chức hợp lí nhằm hướng dẫn HS từng bước tiếp cận, chiếm lĩnh bài học một cách tích cực và sáng tạo.

Thiết kế giáo án giờ học vận dụng kiến thức liên môn phải bám chặt vào những kiến thức các bộ môn có liên quan.

Thiết kế giáo án giờ học vận dụng kiến thức liên môn phải bảo đảm nội dung và cấu trúc đặc thù nhưng không gò ép vào một khuôn mẫu cứng nhắc mà cần tạo ra những chân trời mở cho sự tìm tòi sáng tạo trong các phương án tiếp nhận của học sinh , trên cơ sở bảo đảm được chủ đích, yêu cầu chung của giờ học.

Nội dung dạy học của thiết kế giáo án giờ học vận dụng kiến thức liên môn phải làm rõ những tri thức và kĩ năng cần hình thành, tích luỹ cho HS qua phân tích, chiếm lĩnh bài văn; mặt khác, phải chú trọng nội dung tích hợp giữa tri thức bộ môn mình dạy với các bộ môn khác.

Giáo án giờ học vận dụng kiến thức liên môn theo quan điểm tích hợp phải chú trọng thiết kế các tình huống tích hợp và tương ứng là các hoạt động phức hợp để học sinh vận dụng phối hợp các tri thức và kĩ năng của các phân môn vào xử lí các tình huống đặt ra, qua đó chẳng những lĩnh hội được những tri thức và kĩ năng riêng rẽ của từng phân môn mà còn chiếm lĩnh tri thức và phát triển năng lực tích hợp.

3. Tổ chức giờ học vận dụng kiến thức liên môn trên lớp: Tổ chức giờ học trên lớp là tiến trình thực thi bản kế hoạch phối hợp hữu cơ hoạt động của giáo viên và học sinh theo một cơ cấu sư phạm hợp lí, khoa học, trong đó giáo viên giữ vai trò, chức năng tổ chức, hướng dẫn, định hướng chứ không phải truyền thụ áp đặt một chiều. học sinh được đặt vào vị trí trung tâm của quá trình tiếp nhận, đóng vai trò chủ thể cảm thụ, nhận thức thẩm mĩ, trực tiếp tiến hành hoạt động tiếp cận, khám phá, chiếm lĩnh kiến thức. Ví dụ trong văn học, ta phải chuyển tác phẩm của nhà văn vào trong tư duy, cảm xúc của mình, biến tác phẩm thành thế giới tinh thần, tình cảm của riêng mình để tự nhận thức, tự giáo dục và phát triển theo mục đích định hướng giáo dục của giáo viên.

Tổ chức hoạt động vận dụng kiến thức liên môn trên lớp, giáo viên phải chú trọng mối quan hệ giữa học sinh và nội dung dạy học, phải coi đây là mối quan hệ cơ bản, quan trọng nhất trong cơ chế giờ học. Muốn vậy, giáo viên phải từ bỏ vai trò, chức năng truyền thống là truyền đạt kiến thức có sẵn cho học sinh, còn học sinh không thể duy trì thói quen nghe giảng, ghi chép, học thuộc, rồi sao chép, làm thui chột dần năng lực tư duy, khả năng tự đọc, tự tìm tòi, xử lí thông tin, tổ chức các kiến thức một cách sáng tạo của học sinh.

Quan điểm dạy học vận dụng kiến thức liên môn hay dạy cách học, dạy tự đọc, tự học không coi nhẹ việc cung cấp tri thức cho học sinh. Vấn đề là phải xử lí đúng đắn mối quan hệ giữa bồi dưỡng kiến thức, rèn luyện kĩ năng và hình thành, phát triển năng lực, tiềm lực cho học sinh. Đây thực chất là biến quá trình truyền thụ tri thức thành quá trình học sinh tự ý thức về phương pháp chiếm lĩnh tri thức, hình thành kĩ năng. Muốn vậy, chẳng những cần khắc phục khuynh hướng dạy tri thức hàn lâm thuần tuý và khắc phục khuynh hướng rèn luyện kĩ 9

CĐ: Tích hợp kiến thức liên môn vào dạy học phần trồng trọt trong môn Công nghệ 7

năng theo lối kinh nghiệm chủ nghĩa, coi nhẹ kiến thức, nhất là kiến thức phương pháp.

IV. Ứng dụng vào thực tiễn công tác giảng dạy tại khối 7 trường THCS Trung Hà Từ thực tế dạy và học môn Công nghệ tại trường THCS Trung Hà, với chuyên đề "Tích hợp kiến thức liên môn vào dạy học phần trồng trọt trong môn Công nghệ 7" tôi đã áp dụng vào một số bài dạy và đã đạt được một số kết quả nhất định.

VÍ DỤ 1: TIẾT 1 BÀI 2 – KHÁI NIỆM VỀ ĐẤT TRỒNG VÀ THÀNH PHẦN CỦA ĐẤT. - Khi nghiên cứu phần I - Khái niệm về đất trồng. + GV tích hợp kiến thức môn Địa lý lớp 6 , bài 26- Đất và các nhân tố hình thành Trái Đất. => GV cùng HS trao đổi thông tin tìm hiểu về đất trồng trong môn Địa lý lớp 6. (Đất là lớp vật chất mỏng, vụn bở, bao phủ trên bề mặt các lục địa. Đất là lớp vật chất tơi xốp, được sinh ra do quá trình phong hóa lớp đất đá trên mặt đất) Qua sự liên hệ với kiến thức địa lí các em sẽ nắm vững hơn về khái niệm đất trồng, đất trồng được sinh ra cùng với quá trình hình thành Trái Đất.

- Khi nghiên cứu phần II - Thành phần của đất trồng: + GV tích hợp kiến thức môn Địa lý lớp 6 , bài 26- Đất và các nhân tố hình thành Trái Đất. => Giới thiệu thành phần và đặc điểm của thổ nhưỡng: Đất có hai thành phần chính là khoáng và hữu cơ. Ngoài ra còn có nước và không khí.

Đất Bazan Đất pha cát Đất thịt (màu) => Giới thiệu về độ phì của đất: Là khả năng đất cung cấp cho thực vật nước, các chất dinh dưỡng để thực vật sinh trưởng và phát triển. + GV tích hợp kiến thức môn Sinh học lớp 6 , bài 11 “ Sự hút nước và muối khoáng của rễ ”. => Các thành phần của đất: Phần khí, phần rắn, phần lỏng đều chứa các chất dinh dưỡng, rễ cây sẽ hút các chất dinh dưỡng để nuôi cây.

VÍ DỤ 2: TIẾT 3 BÀI 6 – BIỆN PHÁP SỬ DỤNG, CẢI TẠO VÀ BẢO VỆ ĐẤT. - Khi nghiên cứu phần II – Biện pháp cải tạo và bảo vệ đất. + GV tích hợp kiến thức môn Địa lý lớp 6 , bài 26- Đất và các nhân tố hình thành Trái Đất. => Giới thiệu các nhân tố hình thành đât: Đá mẹ: Là nguồn gốc sinh ra thành phần khoáng. Gồm Đá mẹ granit, badan

CĐ: Tích hợp kiến thức liên môn vào dạy học phần trồng trọt trong môn Công nghệ 7

Sinh vật: Là nguồn gốc sinh ra thành phần hữu cơ cho đất.

Khí hậu: Giúp phân giải các chất hữu cơ dựa vào nhiệt độ, độ ẩm Địa hình: Ảnh hưởng tới tích lũy mùn của đất.

Con người: Tác động mạnh mẽ tới đất làm cho đất tốt lên hay xấu đi. + GV tích hợp kiến thức môn Địa lý lớp 7 , bài 7- Môi trường nhiệt đới gió mùa. => Giới thiệu nước ta nằm trong khu vực khí hậu nhiệt đới gió mùa, ảnh hưởng của mưa gió, lũ lụt, hạn hán có tác động rất to lớn đến đất trồng. => Mưa nhiều làm cho đất bị ngập, làm cho đất chua.

Hạn hán làm cho đất khô, bạc màu.

Lũ lụt mang lại nhiều phù sa màu mỡ, xong cũng làm cho xói mòn, rửa trôi lớp đất màu trên mặt. + GV tích hợp kiến thức môn Địa lý lớp 7 , bài 23- Môi trường vùng núi.

Trồng sắn trên đồi Trồng ngô trên đồi Ruộng bậc thang => Giới thiệu diện tích nước ta chủ yếu là đồi núi, ở các tỉnh vùng núi Bắc bộ, người dân phải thực hiện nhiều biện pháp cải tạo và bảo vệ đất đồi núi, tiến hành trồng cây lương thực trên các sườn đồi, sườn núi, làm ruộng bậc thang để cấy lúa, trồng ngô, khoai, sắn. => Do đồi núi dốc nên người dân phải có biện pháp cải tạo đất, trống xói mòn rửa trôi do mưa lũ. + GV tích hợp kiến thức Giáo dục bảo vệ môi trường: => Việc người dân chặt phá rừng, đốt nương làm rẫy đã có tác động xấu đến môi trường trồng trọt. Khi có mưa, lũ từ trên rừng, đồi núi làm cho đất bị xói mòn rửa trôi lớp đất màu mỡ, đất đồi bị bạc màu, cây trồng phát triển kém.

Khi có lũ từ đầu nguồn tràn về đồng bằng làm ngập lụt diện tích đất trồng, làm cho mất mùa, cây trồng không cho thu hoạch. => Vì vậy các em cần tham gia tuyên truyền cho người dân để nâng cao ý thức không chặt phá rừng, đốt nương rẫy để bảo vệ chính môi trường sống của chúng ta. + GV giao nhiệm vụ dự án cho các nhóm về nhà tìm hiểu trước: Nhóm 1: (nhóm green) – Tìm hiểu về nhu cầu cần muối khoáng của cây (môn Sinh học 6).

Nhóm 2: (nhóm orange) – Tìm hiểu về tác hại của việc bón phân hóa học quá nhiều cho cây trồng đối với môi trường nước.

Nhóm 3: (nhóm pink) – Tìm hiểu về tác hại của việc bón phân hóa học quá nhiều cho cây trồng đối với môi trường không khí.

VÍ DỤ 3: TIẾT 4 BÀI 7- TÁC DỤNG CỦA PHÂN BÓN TRONG TRỒNG TRỌT.

CĐ: Tích hợp kiến thức liên môn vào dạy học phần trồng trọt trong môn Công nghệ 7

- Khi nghiên cứu phần II – Tác dụng của phân bón. + GV tích hợp kiến thức môn Sinh học lớp 6 , bài 11- Sự hút nước và muối khoáng của rễ. => GV cho nhóm 1(nhóm green) – trình bày về nhu cầu cần muối khoáng của cây (đã chuẩn bị ở nhà) => GV tổng hợp: Giới thiệu nhu cầu cần muối khoáng của cây.

Muối khoáng rất cần thiết cho cây, cây cần các loại muối khoáng chính là đạm, lân, kali và các loại phân vi lượng khác như kẽm, mangan, sắt,….

Nhu cầu muối khoáng cũng khác nhau đối với từng loại cây, các bộ phận của cây, các giai đoạn khác nhau trong từng chu kỳ sống của cây. + GV tích hợp kiến thức Giáo dục bảo vệ môi trường: => GV cho nhóm 2 (nhóm green) và nhóm 3 (nhóm pink )– trình bày về tác hại của việc bón phân hóa học quá nhiều cho cây trồng đối với môi trường nước và không khí. (đã chuẩn bị ở nhà) => GV tổng hợp: Việc người dân bón phân không đúng như quá liều, sai chủng loại, không cân đối giữa các loại phân sẽ gây ảnh hưởng tới môi trường đất, năng suất và chất lượng nông sản không những không tăng mà còn bị giảm do cây bị chết.

Dư lượng phân bón thừa có thể sẽ thấm xuống mạch nước ngầm, làm ô nhiễm nguồn nước. Ngoài ra một số thành phần trong phân bón có thể bay vào không khí làm ô nhiễm môi trường không khí.

VÍ DỤ 4: TIẾT 6 BÀI 9 – CÁCH SỬ DỤNG VÀ BẢO QUẢN CÁC LOẠI PHÂN BÓN THÔNG THƯỜNG. - Khi nghiên cứu phần I – Cách bón phân. + GV tích hợp kiến thức môn Sinh học lớp 6 , bài 11- Sự hút nước và muối khoáng của rễ. => Gv hỏi: Vì sao cây hút được nước và muối khoáng? (Vì cấu tạo rễ cây có bộ phận lông hút. Lông hút là bộ phận chủ yếu của rễ, hút nước và muối khoáng hòa tan. ) + GV tích hợp kiến thức môn Địa lí 6, Sinh học 6 và Giáo dục công dân 6 =>GV: Khi sử dụng quá nhiều phân bón thì có tốt cho cây trồng không ? Đồng thời có ảnh hưởng gì tới môi trường? =>GV giải thích thêm: theo kiến thức địa lí lớp 6 các em đã học ta thấy khi lượng phân bón không được sử dụng hết nó sẽ thấm vào đất, theo mạch nước ngầm, chảy ra sông ngòi, kênh rạch, nguồn nước sinh hoạt gây ô nhiễm và ảnh hưởng tới con người và môi trường. + GV tích hợp kiến thức môn Sinh học lớp 7, GD BVMT. => GV: Dựa vào kiến thức môn sinh học cho biết vì sao dùng bùn ao để trát kín bên ngoài khi ủ phân chuồng? => Gv giải thích thêm: Các em đã được học môn Sinh học và đã biết nguyên nhân và con đường lây truyền của các bệnh về giun, sán, đặc biệt là bệnh Sán lá gan. Việc không ủ phân chuồng đúng cách là một trong các nguyên nhân gây ra bệnh này. Vì vậy cần tuyên truyền về ý thức cho người nông dân khi sử dụng phân chuồng tươi để không làm ảnh hưởng tới sức khỏe con người và gây ra ô nhiễm môi trường VÍ DỤ 5: TIẾT 9 BÀI 12 – SÂU, BỆNH HẠI CÂY TRỒNG. 12

CĐ: Tích hợp kiến thức liên môn vào dạy học phần trồng trọt trong môn Công nghệ 7

- Khi nghiên cứu phần I – Tác hại của sâu bệnh. + GV tích hợp kiến thức môn Sinh học lớp 7 , bài 27- Đa dạng và đặc điểm chung của lớp sâu bọ. => Gv hỏi: Em hãy kể tên các loại sâu bọ mà em biết ? (ong, bướm, sâu, ve,.. ) GV thông báo: Sâu bọ có khoảng gần 1 triệu loài.

Các loại sâu bọ => GV hỏi: Môi trường sống và lối sống của chúng như thế nào? (Chúng sống ở khắp mọi nơi: ở nước, trên cạn, sống ký sinh,.... + GV tích hợp kiến thức môn Địa lý lớp 7 , bài 7- Môi trường nhiệt đới gió mùa. => GV: Khí hậu nước ta có tác động như thế nào tới sâu, bệnh hại cây trồng?

(Nước ta nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới gó mùa, rất thuận lợi cho sâu bệnh phát triển) - Khi nghiên cứu phần II – Khái niệm về côn trùng và bệnh cây. + GV tích hợp kiến thức môn Sinh học lớp 7 , bài 27- Đa dạng và đặc điểm chung của lớp sâu bọ. => Gv hỏi: Em hãy nêu đặc điểm chung của côn trùng?

(Cơ thể gồm 3 phần là phần đầu có 1 đôi râu; phần ngực có 3 đôi chân và 2 đôi cánh; phần bụng có lỗ thở, hô hấp bằng ống khí.) => Gv giới thiệu thêm và kiểu biến thái hoàn toàn và biến thái không hoàn toàn của côn trùng.

+ GV tích hợp kiến thức môn Sinh học lớp 6 , bài 25- Biến dạng của lá. => Khi nghiên cứu về khái niệm bệnh cây, GV đưa ra câu hỏi và tích hợp kiến thức môn sinh 6, tìm hiểu về biến dạng của lá do bệnh cây gây ra.

CĐ: Tích hợp kiến thức liên môn vào dạy học phần trồng trọt trong môn Công nghệ 7

Lá bị biến dạng + GV tích hợp kiến thức môn Sinh học lớp 6 , bài 18- Biến dạng của rễ, thân. => Khi nghiên cứu về khái niệm bệnh cây, GV đưa ra câu hỏi và tích hợp kiến thức môn sinh 6, tìm hiểu về biến dạng của thân, rễ do bệnh cây gây ra.

Biến dạng của thân, rễ VÍ DỤ 6: BÀI 13: PHÒNG TRỪ SÂU, BỆNH HẠI , BÀI 14: THỰC HÀNH: NHẬN BIẾT MỘT SỐ LOẠI THUỐC VÀ NHÃN HIỆU CỦA THUỐC TRỪ SÂU, BỆNH HẠI - Khi nghiên cứu phần II – Các biện pháp phòng, trừ sâu, bệnh hại. + GV tích hợp kiến thức môn Sinh học lớp 7 , bài 27- Đa dạng và đặc điểm chung của lớp sâu bọ. => Gv thông báo: để phòng trừ sâu, bệnh hại cây trồng có hiệu quả, ta phải biết được quá trình phát triển của sâu, bệnh thông qua vòng đời của chúng.

- Khi nghiên cứu xong mỗi bài, GV tích hợp kiến thức bảo vệ môi trường => Do các loại thuốc BVTV thường là các chất hoá học có độc tính cao nên mặt trái của thuốc BVTV là rất độc hại với sức khoẻ cộng đồng và là một đối tượng có nguy cơ cao gây ô nhiễm môi trường sinh thái nếu không được quản lý chặt chẽ và sử dụng đúng cách. Dư lượng thuốc BVTV quá giới hạn cho phép trong nông sản, thực phẩm là mối đe dọa đối với sức khoẻ con người.

CĐ: Tích hợp kiến thức liên môn vào dạy học phần trồng trọt trong môn Công nghệ 7

Phun thuốc trừ sâu, bệnh Ngoài ra, việc không tuân thủ thời gian cách ly sau khi phun thuốc, tình trạng vứt bao bì thuốc BVTV bừa bãi sau sử dụng khá phổ biến. Thói quen rửa bình bơm và dụng cụ pha chế thuốc BVTV không đúng nơi quy định gây ô nhiễm nguồn nước, gây ngộ độc cho động vật thuỷ sinh cũng cần được cảnh báo và khắc phục ngay.

Vứt rác bừa bãi, ảnh hưởng tới môi trường - Nhà nước cần có chế độ ưu đãi, hỗ trợ cho các chương trình sản xuất và ứng dụng các sản phẩm hữu cơ, vi sinh vào công tác phòng trừ sinh vật gây hại tài nguyên thực vật. Chọn lọc các loại thuốc, dạng thuốc BVTV an toàn có tính chọn lọc cao, phân giải nhanh trong môi trường.

- Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra xử lý vi phạm trong lĩnh vực bảo vệ thực vật. Phối hợp các lực lượng liên ngành trong kiểm tra, kiểm soát việc nhập lậu thuốc BVTV.

CĐ: Tích hợp kiến thức liên môn vào dạy học phần trồng trọt trong môn Công nghệ 7

Thu gom bao, vỏ thuốc trừ sâu + GV giao nhiệm vụ dự án cho các nhóm về nhà tìm hiểu trước: Nhóm 1: (nhóm green) – Tìm hiểu về nghề trồng lúa nước của người Việt cổ (môn Lịch sử 6).

Nhóm 2: (nhóm orange) – Tìm hiểu thông tin về “Thực vật góp phần điều hòa khí hậu”. (môn Sinh học 6).

Nhóm 3: (nhóm pink) – Tìm hiểu thông tin về “ Thực vật bảo vệ đất và nguồn nước”. (môn Sinh học 6).

VÍ DỤ 7: TIẾT 13 BÀI 16 – GIEO TRỒNG CÂY NÔNG NGHIỆP. - Trước khi nghiên cứu phần I – Thời vụ gieo trồng. + GV cho nhóm 1 (nhóm green) – Trình bày thông tin về nghề trồng lúa nước của người Việt cổ (đã chuẩn bị sẵn) (Tích hợp kiến thức môn Lịch sử 6). => HS có thể trình bày: Nghề trồng lúa nước ở nước ta xuất hiện rất sớm, từ nền văn hóa Hòa Bình. Việt Nam là một trong những trung tâm lúa nước sớm nhất tại Đông Nam Á và vẫn còn lưu lại dấu tích trong các loại lúa dại ở Mường Thanh, di chỉ Xóm Trại... Rồi Lạc điền, Lạc dân canh tác theo thủy triều lên xuống trên ruộng Lạc thời Hùng Vương. Khảo cổ học cũng phát hiện các công trình tưới nước tự chảy ở Gio Linh (Quảng Trị) thời kỳ đá mới, những công cụ như rìu đồng, lưỡi cày đồng (Thanh Hóa, Sơn Tây), lưỡi hái (Gò Mun)... liên quan đến nghề trồng lúa thời kỳ Văn Lang... Các chức quan Hà đê sứ, Khuyến nông sứ thời nhà Lê, “Chiếu khuyến nông” của vua Quang Trung, Nguyễn Văn Thoại đào kênh Vĩnh Tế dưới triều Nguyễn... đều xuất phát từ những chủ trương mở rộng và canh tân nghề trồng lúa ở nước ta. Đi dần về phương Nam, Lê Quý Đôn từng viết “Người Nam Giao tiếp xúc với người Chiêm Thành nên trồng được nhiều thứ lúa...”. Suốt 4 ngàn năm lịch sử, các công trình đắp đê phòng lụt, đào kênh ngòi, xây dựng mương máng tưới tiêu... đã biến các đồng bằng thành những cánh đồng lúa lớn. Từ những cánh đồng bằng phẳng trải rộng tưởng chừng như vô tận cho đến những thửa ruộng bậc thang được hình thành từ bàn tay, khối óc của con người trên những quả đồi, quả núi miền Tây Bắc đều gợi lên muôn vàn cảm xúc. Việt Nam là cái nôi của nền văn minh lúa nước, hạt gạo gắn liền với sự phát triển dân tộc và việc sản xuất lúa gạo cho đến nay vẫn là nền kinh tế chủ yếu của đất nước. Cây lúa cho con người nguồn lương thực quý giá, làm trù phú thêm đất đai vốn chỉ phèn mặn, cỏ dại và đời người nông dân đổi thay từng ngày cũng từ cây lúa.

Ảnh trồng lúa nước - Khi nghiên cứu phần 2 – Các vụ gieo trồng. + GV Tích hợp kiến thức môn Địa lý lớp 7 , bài 7- Môi trường nhiệt đới gió mùa.

CĐ: Tích hợp kiến thức liên môn vào dạy học phần trồng trọt trong môn Công nghệ 7

=> GV thông tin: Khí hậu nước ta phân hóa theo vùng miền, theo mùa nên khi gieo trồng các loại cây cũng phải lựa chọn cho phù hợp. => Ở Miền Bắc: mùa đông thích hợp cho trồng rau su hào, bắp cải, cà chua; đậu tương, ngô …. ; mùa hè trồng rau cải, rau muống, bí….. => Ở Miền Nam: Do thời tiết quanh năm ấm áp cộng với thổ nhưỡng nên chủ yếu trồng cây lúa. => Ở Tây nguyên: Tại Đà Lạt ta trồng rau củ quanh năm do khí hậu ôn hòa.

Ảnh các cây trồng nông nghiệp - Khi nghiên cứu phần III – Phương pháp gieo trồng.

Sau khi nghiên cứu xong nội dung phần 2, Phương pháp gieo trồng. => GV cho nhóm 2 và nhóm 3 Trình bày thông tin đã tìm hiểu về “Thực vật góp phần điều hòa khí hậu”. và “ Thực vật bảo vệ đất và nguồn nước”. (nội dung đã được chuẩn bị ở nhà) + Tích hợp kiến thức môn Sinh học 6, bảo vệ môi trường Nhóm 2 nêu được: + Nhờ quá trình quang hợp thực vật lấy vào khí cacbonic, nhả ra khí oxi. + Thực vật giúp điều hòa khí hậu. + Thực vật làm giảm ô nhiễm môi trường.

Nhóm 3 nêu được: + Thực vật giúp giữ đất, chống xói mòn. + Thực vật góp phần hạn chế ngập lụt, hạn hán. + Thực vật góp phần bảo vệ nguồn nước.

Ảnh cây nông nghiệp VÍ DỤ 8: TIẾT 14 BÀI 17+18 – THỰC HÀNH: XỬ LÝ HẠT GIỐNG BẰNG NƯỚC ẤM. XÁC ĐỊNH SỨC NẢY MẦM VÀ TỶ LỆ NẢY MẦM CỦA HẠT GIỐNG => GV Tích hợp kiến thức môn Sinh học lớp 6 , bài 11- Những điều kiện cần cho hạt nảy mầm.

GV hỏi: Em hãy nêu những điều kiện cần cho hạt nảy mầm? (Hạt nảy mầm cần có đủ nước, đủ không khí, có điều kiện nhiệt độ thích hợp. Ngoài ra còn phụ thuộc vào chất lượng hạt giống, ) + GV Tích hợp kiến thức bảo vệ môi trường.

CĐ: Tích hợp kiến thức liên ên môn vào ddạy học phần trồng trọtt trong môn Công nghệ ngh 7

GV hỏi: Nếu ta sử ử lý hạ hạt giống không tốt thì gây ra tác hại gì? ì? (Khi ( ta xử lý hạt giống không tốt thì hạạt không thể nảy mầm được, hoặc nảyy mầ mầm không đều, thậm chí bị thối hạt giống, ống, ảnh hưởng tới thời vụ gieo trồng, làm àm ô nhiễm nhi môi trường, phát sinh mầm m bệnh,…… ) VÍ DỤ 9: BÀI 19 – CÁC BI BIỆN PHÁP CHĂM SÓC CÂY TRỒ ỒNG - Phần mở bài: Tích hợp ợp ki kiến thức môn Ngữ Văn Môn Công nghệ phầnn trồng tr trọt có liên quan mật thiết đếnn môn Văn Vă học bởi các kinh nghiệm m ông cha ta th thường đúc kết bằng các câu ca dao, tục ục ngữ ng rất gần gũi với con người, có vần, n, có điệu, đ dễ nghe, dễ thuộc. + Khi vào bài giáo viên có thể th mở bài bằng câu sau: Qua quá trình lao động ng sản sả xuất ông cha ta đã tích luỹ kinh nghiệm nghiệ qua một số câu tục ngữ như câu: “Công ccấy là công bỏ, công làm cỏ làà công ăn”. ă Bằng hiểu biết của bảnn thân cho biết câu tục t ngữ trên nói lên điều gì? Để hiểu rõ hơn ý nghĩa, ĩa, quy tr trình và nội dung các khâu kĩ thuật ật chăm ch sóc cây trồng cô cùng các em đi nghiên ccứu bài học hôm nay. + Trong phần III- Tướ ới, tiêu nước- mục 1.Tưới nước: giáo viên có thể th hỏi học sinh: H: Em hãy nêu mộtt câu tụ tục ngữ nói về vai trò của nước đối vớii cây trồng. tr HS: Trả lời: Nhất nước, ớc, nh nhì phân, tam cần, tứ giống.

H: Nước có vai trò như ư th thế nào đối với cây trồng.

HS: Trả lời câu tục ngữ ữ tr trên nhấn mạnh vai trò quan trọng nhất ất trong trồng tr trọt là cung cấp đủ nướcc cho cây tr trồng sau đó mới đến n phân bón, sự chăm chỉ và giống cây.

- Tích hợp kiến thứcc môn Sinh h học - Khi nghiên cứu phần I – Tỉa, dặm cây Giáo viên chiếu một số hình ình ảnh yêu cầu học sinh quan sát.

H: Cây trên ruộng đảm bả bảo mật độ và khoảng cách thì có ý nghĩĩa như thế nào với đời sống của cây?

HS: Trả lời Cây sẽ lấy được đủ ánh sáng, ch chất dinh dưỡng nên sinh trưởng vàà phát triển tri tốt.

GV: KL VD2: Khi dạy mục: Làm àm ccỏ và vun xới.

GV: Chiếu một số hình ảnh vvề làm cỏ và vun xới, yêu cầu họcc sinh quan sát:

CĐ: Tích hợp kiến thức liên môn vào dạy học phần trồng trọt trong môn Công nghệ 7

H: Tại sao phải diệt cỏ dại?

H: Khi diệt cỏ dại cần chú ý điều gì?

H: Đất tơi xốp có ý nghĩa gì với cây trồng HS: Loại bỏ cây hoang dại mọc xen với cây trồng và cạnh tranh chất dinh dưỡng với cây trồng để cây trồng phát triển tốt hơn. Diệt cỏ dại phải diệt tận gốc vì chúng sinh sản rất nhanh...Đất tơi xốp sẽ giữ được nước và rễ cây hô hấp tốt hơn làm cho cây sinh trưởng và phát triển nhanh hơn.

- Khi nghiên cứu phần III – Tưới, tiêu nước. + Khi nghiên cứu mục 1, Tưới nước: => Tích hợp kiến thức môn Sinh học lớp 6 , bài 11- Sự hút nước và muối khoáng của rễ.

GV đặt câu hỏi về sự hút nước của rễ cây, sau đó GV hướng dẫn HS một số nội dung có liên quan. (thông tin: Rễ mang các lông hút có chức năng hút nước và muối khoáng hòa tan trong đất, chuyển qua vỏ tới mạch gỗ đi lên các bộ phận của cây.

Các loại đất khác nhau cũng ảnh hưởng tới sự hút nước của rễ cây.

Thời tiết, khí hậu cũng ảnh hưởng lớn tới sự hút nước của rễ.) + Khi nghiên cứu mục 2, Phương pháp tưới nước: => Tích hợp kiến thức môn Vật lý lớp 6, bài 26- Sự bay hơi và ngưng tụ.

GV thông báo: khi ta tưới nước cho cây, dưới tác động của không khí như nắng, gió,… nước sẽ bốc hơi bay lên, làm cho nước trong đất cạn dần, cây thiếu nước sẽ không phát triển, có thể bị chết. Nhiệt độ càng cao thì tốc độ bay hơi của nước càng nhanh.

Ảnh tưới nước cho cây + Khi nghiên cứu mục 3, Tiêu nước: + GV tích hợp kiến thức môn Địa lý lớp 6 , bài 13- Địa hình bề mặt Trái đất

CĐ: Tích hợp kiến thức liên môn vào dạy học phần trồng trọt trong môn Công nghệ 7

Ngập lụt ở vùng trũng GV thông báo: Do địa hình các vùng miền nước ta khi có mưa lớn thường gây ra ngập úng cục bộ, một số vùng thấp trũng thường xuyên bị ngập lụt, làm cho cây trồng bị ngập, không phát triển được. vì vậy cần phải có biện pháp tiêu nước hợp lý, tránh để cây ngập lâu, bị thối và chết.

- Khi nghiên cứu phần IV – Bón thúc.. + GV tích hợp kiến thức môn Giáo dục công dân 6, BVMT =>GV: Ở bài 9 các em đã được học về cách sử dụng các loại phân bón. Hãy nhắc lại cho cô nếu sử dụng phân bón không hợp lý sẽ gây ảnh hưởng gì đến môi trường ? =>GV giải thích thêm: Theo kiến thức các em đã học ta thấy khi bón phân không hợp lý ( quá nhiều) lượng phân bón thừa sẽ thấm vào đất, theo mạch nước ngầm, chảy ra sông ngòi, kênh rạch, nguồn nước sinh hoạt gây ô nhiễm và ảnh hưởng tới con người và môi trường.

Ngoài ra một số thành phần trong phân bón có thể bay vào không khí làm ô nhiễm môi trường không khí.

Chính vì vậy chúng ta cần lưu ý trong việc chăm sóc cây trồng cần phải bón phân hợp lý để làm cây sinh trưởng phát triển tốt và không làm ảnh hưởng đến môi trường. + GV tích hợp kiến thức môn Âm nhạc Khi dạy phần củng cố giáo viên có thể sử dụng cách sau: H: Em hãy hát một bài bát nói về việc chăm sóc cây trồng của nhân dân ta.

HS: Có thể hát được hoặc không.

GV: Có thể gợi ý GV: Mở băng cho học sinh nghe bài hát: “ Tình đất đỏ miền Đông” của nhạc sĩ Trần Long Ẩn do nghệ sĩ Thanh Hoa trình bày.

H: Bài hát trên cho các em biết điều gì?

HS: Cho ta biết về việc chăm sóc cây trồng của người nông dân và tinh thần hăng say lao động của nhân dân ta.

GV: Đây cũng là kinh nghiệm của ông cha ta muốn truyền đạt kinh nghiệm của mình qua các bài hát để lại cho con cháu sau này về việc trồng cây và chăm sóc cây trồng.

VÍ DỤ 10: TIẾT 16 BÀI 20 – THU HOẠCH, BẢO QUẢN VÀ CHẾ BIẾN NÔNG SẢN. + Khi nghiên cứu phần I – Thu hoạch GV: Chiếu một số hình ảnh về thu hoạch nông sản, yêu cầu học sinh quan sát: H: Tại sao cần phải thu hoạch các loại đỗ trước khi chín?

HS: Vì đỗ thuộc loại quả khô nẻ nên khi chín vỏ tự tách ra làm bắn hạt ra ngoài nên cần phải thu hoạch trước khi quả chín.

CĐ: Tích hợp kiến thức liên môn vào dạy học phần trồng trọt trong môn Công nghệ 7

H: Tại sao cần phải thu hoạch các loại củ trước khi cây ra hoa, tạo quả?

HS: Vì khi cây ra hoa, tạo quả sẽ chuyển chất dinh dưỡng từ củ lên nuôi hoa và quả dẫn đến củ hết chất dinh dưỡng.

H: Ở địa phương em còn có phương pháp thu hoạch nào nữa?

HS: Hiện nay còn dùng máy để thu hoạch nông sản.

Thu hoạch sản phẩm => Tích hợp kiến thức môn Sinh học lớp 6 , bài 48- Vai trò của thực vật đối với động vật và đời sống con người. => GV hỏi: Thực vật có vai trò gì đối với động vật?

(Thực vật cung cấp oxi và làm thức ăn cho động vật Thực vật cung cấp nơi ở và nơi sinh sản cho động vật )

Thực vật cung cấp thức ăn cho động vật => GV hỏi: Thực vật có vai trò gì đối với đời sống con người?

(Thực vật cung cấp lương thực như ngô, lúa, khoai, sắn, Cung cấp thực phẩm cho con người như các loại rau, củ, quả.

Thực vật cung cấp các sản phẩm cho công nghiệp như cây mía, bông, đay, chè,..

Thực vật cung cấp các cây làm thuốc như tam thất, nhân sâm, tía tô, tỏi, …… )

Thực vật cung cấp thức ăn cho con người

CĐ: Tích hợp kiến thức liên môn vào dạy học phần trồng trọt trong môn Công nghệ 7

=> GV hỏi: Thực vật có vai trò gì đối với môi trường?

(Thực vật giúp làm cân bằng lượng khí cacbonic và ôxi, cung cấp ôxi cho động vật và con người, làm giảm ô nhiễm môi trường, hạn chế lũ lụt, chống xói mòn đất, ..… ) + Khi nghiên cứu phần II – Bảo quản + Tích hợp kiến thức môn Địa lý lớp 7 , bài 7- Môi trường nhiệt đới gió mùa. => GV thông tin: Nước ta nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa, thời tiết nóng ẩm quanh năm, đây là điều kiện rất thuận lợi cho vi khuẩn, mầm bệnh phát triển, nếu không có biện pháp bảo quản tốt, hợp lý thì sản phẩm sẽ bị hỏng, thối nát. + Tích hợp kiến thức BVMT: (Khi sản phẩm nông sản thu hoạch về, do môi trường không thuận lợi, sâu bệnh hại là cho sản phẩm bị thối nát, sẽ ảnh hưởng xấu đến môi trường, làm ô nhiễm nguồn nước, không khí, ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe con người, động vật. Đồng thời làm lây lan bệnh sang các cây trồng khác. )

Bảo quản và chế biến nông sản + Khi nghiên cứu phần III – Chế biến. => Tích hợp kiến thức môn Vật lý lớp 6, bài 26- Sự bay hơi và ngưng tụ.

Tích hợp kiến thức môn Sinh học.

GV thông báo: khi ta thu hoạch các sản phẩm nông sản về, để bảo quản tốt ta cần phải chế biến cho phù hợp, như có thể phơi nắng cho khô, sấy trong các lò sấy để làm giảm lượng nước trong sản phẩm. hoặc thực hiện muối chua cho lên men nhừ hoạt động của sinh vật.

3. Minh họa bài dạy.

Ngày giảng: ........

CHUYÊN ĐỀ DẠY HỌC TÍCH HỢP LIÊN MÔN PHẦN TRỒNG TRỌT

BÀI 19: CÁC BIỆN PHÁP CHĂM SÓC CÂY TRỒNG A. MỤC TIÊU 1. Kiến thức - Nêu được các công việc chăm sóc cây trồng.

- Nêu được nội dung và mục đích của các biện pháp chăm sóc cây trồng 2. Kĩ năng - Rèn năng quan sát, vận dụng việc chăm sóc cây trồng vào thực tế.

3. Thái độ - Tham gia cùng gia đình chăm sóc cây trồng ở vườn như tỉa, dặm cây, làm cỏ, vun xới gốc, tưới nước

CĐ: Tích hợp kiến thức liên môn vào dạy học phần trồng trọt trong môn Công nghệ 7

* Các kỹ năng sống cơ bản được giáo dục: - Tư duy: thu thập và xử lý thông tin qua các hiện tượng, bài viết để tìm hiểu về trồng trọt và các kiến thức liên quan.

- Giao tiếp: Trình bày suy nghĩ/ ý tưởng, lắng nghe/phản hồi tích cực, giao tiếp và hợp tác khi làm việc nhóm.

- Làm chủ bản thân, có trách nhiệm gìn giữ và bảo vệ môi trường sống, của quê hương đất nước.

- Tự nhận thức: Thể hiện sự tự tin khi trình bày.

4. Các năng lực có thể hình thành và phát triển: - Năng lực tự học - Năng lực hợp tác - Năng lực khám phá và giải quyết vấn đề - Năng lực vận dụng kiến thức đã học vào việc chăm sóc cây trồng.

B. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH. 1. Chuẩn bị của giáo viên: - Giáo án (word+ powerpoin), SGK, tranh ảnh, tài liệu tham khảo...

- Máy tính, máy chiếu.

2. Chuẩn bị của học sinh.

-HS: nghiên cứu nội dung bài học 19 trong SGK, dụng cụ học tập, xem trước những kiến thức có liên quan đến bài học,....

C. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1, Tổ chức: Sĩ số 7A: ………........

2, Kiểm tra: Kết hợp trong bài dạy.

3, Bài mới: Hoạt động 1 : Khởi động 1. Mục đích: - Hs giải thích được câu tục ngữ gắn liền với đời sống nông nghiệp của ông cha ta để từ đó thấy được vai trò của việc chăm sóc cây trồng.

2. Nội dung: - Hs hiểu được vai trò quan trọng của các biện pháp chăm sóc cây trồng qua câu tục ngữ “ Công cấy là công bỏ, công làm cỏ là công ăn”. “ Nhất nước nhì phân tam cần tứ giống” 3. Kỹ thuật tổ chức hoạt động: * Chuyển giao nhiệm vụ: GV yêu cầu hs tích hợp kiến thức ngữ văn để trả lời câu hỏi: Hãy giải thích câu tục ngữ: “ Công cấy là công bỏ, công làm cỏ là công ăn” “ Nhất nước nhì phân tam cần tứ giống” .(Tích hợp kiến thức văn học) * Thực hiện nhiệm vụ: - Hs suy nghĩ và dựa vào kiến thức môn ngữ văn để giải thích câu tục ngữ. * Báo cáo, trình bày kết quả thực hiện nhiệm vụ: 23

CĐ: Tích hợp kiến thức liên môn vào dạy học phần trồng trọt trong môn Công nghệ 7

- GV gọi 1-2 đại diện HS trả lời - Giải thích câu tục ngữ: “ Công cấy là công bỏ, công làm cỏ là công ăn” Công cấy là ở giai đoạn đầu, là công phải làm. Cây trồng chưa quyết định năng suất và chất lượng sản phẩm. Muốn cây trồng sinh trưởng phát triển tốt, đạt năng suất cao phải phụ thuộc vào quá trình chăm sóc cây trồng ở các công đoạn “công làm cỏ”. Câu tục ngữ muốn nhấn mạnh tác dụng của công việc chăm sóc cây trồng là rất lớn.

- Câu tục ngữ “ Nhất nước nhì phân tam cần tứ giống”: Đề cao vai trò quan trọng của các công đoạn chăm sóc cây trồng 4. Sản phẩm học tập: Báo cáo của cá nhân HS về kết quả tư duy suy nghĩ để giải thích câu tục ngữ.

Hoạt động 2 : Tiếp nhận kiến thức về nội dung và vai trò của các biện pháp chăm sóc cây trồng 1. Mục đích: - Tiếp thu những kiến thức mới về các biện pháp chăm sóc cây trồng: + Kể tên được các công việc chăm sóc cây trồng. + Biết được nội dung và mục đích của các biện pháp chăm sóc cây trồng.

2. Nội dung: a. Tìm hiểu các biện pháp chăm sóc cây trồng: - Biện pháp tỉa, dặm cây.

- Biện pháp làm cỏ, vun xới.

- Biện pháp tưới, tiêu nước.

- Biện pháp bón phân thúc. b. Tìm hiểu mục đích và vai trò từng biện pháp chăm sóc cây trồng.

3. Kỹ thuật tổ chức hoạt động: * Chuyển giao nhiệm vụ * Thực hiện nhiệm vụ: * Báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ: * Đánh giá kết quả thực hiện được Hoạt động của GV I. Nghiên cứu về biện pháp tỉa, dặm cây.

-Yêu cầu hs đọc và tìm hiểu thông tin sgk, liên hệ thực tế.

- GV chiếu một số hình ảnh về công việc tỉa, dặm cây của người nông dân.

-GV: đặt câu hỏi cho HS + Những người nông dân này đang làm gì? + Tỉa cây nhằm mục đích gì ? + Dặm cây nhằm mục đích gì ?

- GV hướng dẫn HS suy nghĩ để trả 24

Hoạt động của HS

- Hs đọc và tìm hiểu thông tin sgk, liên hệ thực tế - HS quan sát một số hình ảnh về công việc tỉa, dặm cây của người nông dân.

- Hs lắng nghe và tiếp nhận câu hỏi từ GV.

- HS làm việc cá nhân

CĐ: Tích hợp kiến thức liên môn vào dạy học phần trồng trọt trong môn Công nghệ 7

lời các câu hỏi.

-GV tổ chức cho HS trả lời, nhận xét, - HS lần lượt trả lời các câu hỏi.

- HS nghe nhận xét, đánh giá kết quả đánh giá kết quả của HS của GV. - Sau khi HS trả lời, GV nhận xét, - HS ghi nhớ các kiến thức cơ bản về đánh giá, bổ sung, chỉnh sửa sai sót và nội dung, mục đích của biện pháp tỉa, chốt lại kiến thức. dặm cây trồng và ghi vào vở. + Tỉa cây: Bỏ các cây yếu, bị sâu, bệnh, chỗ có cây mọc dày. + Dặm cây: Trồng vào chỗ hạt không mọc, cây bị chết, chỗ thưa. Đảm bảo mật độ cây trên ruộng, giúp cây khỏe mạnh, phát triển tốt.

-GV thông báo: Khi chúng ta tỉa và dặm cây đảm bảo mật độ phù hợp sẽ giúp cho cây có độ thông thoáng, có nhiều ánh sáng giúp cho cây quang hợp tốt và cây phát triển tốt (Tích hợp kién thức Sinh học) Hoạt động của GV II. Nghiên cứu về biện pháp làm cỏ, vun xới.

-Yêu cầu hs đọc và tìm hiểu thông tin sgk, liên hệ thực tế.

- GV chiếu một số hình ảnh về công việc làm cỏ, vun xới cây của người nông dân.

- GV: chia lớp thành 4 nhóm, mỗi nhóm 5 HS. - GV: hướng dẫn HS thảo luận nhóm và trả lời câu hỏi ra phiếu học tập Lựa chọn các đáp án phù hợp cho vào hai cột: a. Loại bỏ cỏ dại cạnh tranh dinh dưỡng và ánh sáng với cây trồng b. Làm cho đất tơi xốp c. Diệt sâu, bệnh hại d. Hạn chế bốc hơi nước, bốc mặn, bốc phèn. e. Chống đổ, giúp cây đứng vững

Hoạt động của HS

- Hs đọc và tìm hiểu thông tin sgk, liên hệ thực tế - HS quan sát một số hình ảnh về công việc làm cỏ,vun xới của người nông dân.

- Hs lắng nghe và tiếp nhận câu hỏi từ GV.

- HS thảo luận nhóm.

- Đại diện nhóm HS lần lượt trả lời câu hỏi.

Làm cỏ, vun xới nhằm mục đích: Làm cỏ Vun xới - HS nhận xét, đánh giá kết quả trả 25

CĐ: Tích hợp kiến thức liên môn vào dạy học phần trồng trọt trong môn Công nghệ 7

lời của các nhóm.

-Sau khi HS trả lời, GV nhận xét, đánh giá, bổ sung, chỉnh sửa sai sót và chốt lại kiến thức.

Làm cỏ, vun xới nhằm mục đích: Làm cỏ Vun xới a,c

b,d,e

- GV: Tại sao khi cây bắt đầu phát triển, phải tiến hành làm cỏ, vun xới kịp thời?

- GV thông báo: Để đáp ứng nhu cầu sinh trưởng, phát triển của cây trồng.

- GV: Làm cỏ, vun xới cho cây cần lưu ý gì ?

- GV thông báo: + Làm cỏ, vun xới phải kịp thời. + Không làm tổn thương cho cây và bộ rễ. + Cần kết hợp các biện pháp bón phân, bấm ngọn, tỉa cành, trừ sâu bệnh.

Hoạt động của GV III. Nghiên cứu về biện pháp tưới, tiêu nước.

-Yêu cầu hs đọc và tìm hiểu thông tin sgk, liên hệ thực tế.

- GV chiếu một số hình ảnh về công việc tưới nước cho cây và ảnh cây phát triển tốt.

- GV: Nước có vai trò gì đối với cây trồng?

- GV thông báo các kiến thức liên quan tới tác dụng của việc tưới nước: Sẽ cung cấp nước đầy đủ và kịp thời để giúp cây sinh trưởng và phát triển.

- HS ghi nhớ các kiến thức cơ bản về nội dung, mục đích của biện pháp làm cỏ, vun xới cây trồng và ghi vào vở.

- HS thảo luận và trả lời câu hỏi của GV - HS thảo luận và trả lời câu hỏi của GV

- HS ghi nhớ kiến thức và ghi vở.

Hoạt động của HS

- Hs đọc và tìm hiểu thông tin sgk, liên hệ thực tế - HS quan sát một số hình ảnh về công việc tưới nước cho cây và ảnh cây phát triển tốt.

- HS suy nghĩ và trả lời.

- Hs lắng nghe và tiếp nhận thông tin từ GV.

- Hs lắng nghe và tiếp nhận thông tin - GV thông báo: Tùy từng loại cây từ GV. trồng, từng thời kỳ sinh trưởng mà nhu cầu về nước của cây và phương pháp 26

CĐ: Tích hợp kiến thức liên môn vào dạy học phần trồng trọt trong môn Công nghệ 7

tưới khác nhau -Gv: trong kiến thức môn sinh học, các em đã được tìm hiểu về “sự hút nước - Hs lắng nghe và tiếp nhận thông tin từ GV. và muối khoáng của rễ” Rễ mang các lông hút có chức năng hút nước và muối khoáng hòa tan trong đất, chuyển qua vỏ tới mạch gỗ đi lên các bộ phận của cây.

Các loại đất khác nhau cũng ảnh hưởng tới sự hút nước của rễ cây.

Thời tiết, khí hậu cũng ảnh hưởng lớn tới sự hút nước của rễ.)

(Tích hợp kiến thức sinh học) -Gv thông báo: có rất nhiều phương pháp tưới cho cây đó là + Tưới theo hàng, vào gốc cây + Tưới thấm + Tưới ngập + Tưới phun mưa -GV chiếu hình ảnh về các phương pháp tưới, yêu cầu các nhóm thảo luận và trả lời câu hỏi: Quan sát hình ảnh và xác định phương pháp tưới phù hợp.

- HS chú ý nghe GV thông báo và tiếp nhận kiến thức

- HS thảo luận nhóm.

- Đại diện nhóm HS lần lượt trả lời câu hỏi. a, tưới ngập b, tưới theo hàng vào gốc cây c, tưới thấm -Sau khi HS trả lời, GV nhận xét, đánh d, tưới phun mưa giá, bổ sung, chỉnh sửa sai sót và chốt - HS nhận xét, đánh giá kết quả trả lại kiến thức. lời của các nhóm.

-GV chiếu và giới thiệu thêm về hình ảnh các phương pháp tưới trên đồng -HS quan sát. ruộng.

- GV thông báo: khi ta tưới nước cho cây, dưới tác động của không khí như nắng, gió,… nước sẽ bốc hơi bay lên, - HS chú ý nghe GV thông báo và làm cho nước trong đất cạn dần, cây tiếp nhận kiến thức thiếu nước sẽ không phát triển, có thể bị chết. Nhiệt độ càng cao thì tốc độ bay hơi của nước càng nhanh.

(Tích hợp kiến thức môn Vật lý) -GV: Em hãy quan sát hình và cho biết nước ngập như thế này sẽ gây ra hiện tượng gì?

-GV: Ta cần phải làm gì?

27

-HS trả lời câu hỏi (phương án có thể: Hiện tượng ngập úng) -HS trả lời câu hỏi (phương án có thể: tháo, tiêu nước)

CĐ: Tích hợp kiến thức liên môn vào dạy học phần trồng trọt trong môn Công nghệ 7

-GV: ta phải tiến hành tiêu nước.

-GV: Thừa nước sẽ có ảnh hưởng gì đến cây trồng?

-GV: + Thừa nước cây bị úng và có thể chết. + Cần tiến hành kịp thời và nhanh chóng -Gv chiếu hình ảnh các biện pháp tiêu nước.

- GV thông báo: Do địa hình các vùng miền nước ta khi có mưa lớn thường gây ra ngập úng cục bộ, một số vùng thấp trũng thường xuyên bị ngập lụt, làm cho cây trồng bị ngập, không phát triển được. vì vậy cần phải có biện pháp tiêu nước hợp lý, tránh để cây ngập lâu, bị thối và chết. (tích hợp kiến thức môn Địa lý)

Hoạt động của GV IV. Nghiên cứu về biện pháp bón phân thúc.

-Yêu cầu hs đọc và tìm hiểu thông tin sgk, liên hệ thực tế.

-GV: Bón thúc phân bằng loại phân gì?

Và bón ở giai đoạn nào?

- GV cho HS thảo luận và trả lời.

-GV nhận xét và đưa ra đáp án: Bón bằng phân hữu cơ (hoai mục) và phân hóa học - GV: Bón thúc phân theo theo quy trình như thế nào?

-GV: Quy trình: - Bón phân - Làm cỏ, vun xới, vùi phân vào đất -GV chiếu hình ảnh về các phương pháp bón phân,

-HS trả lời câu hỏi của GV

-HS quan sát các hình ảnh

- HS chú ý nghe GV thông báo và tiếp nhận kiến thức

Hoạt động của HS

- Hs đọc và tìm hiểu thông tin sgk, liên hệ thực tế

-HS: trả lời câu hỏi.

- HS thảo luận nhóm và trả lời.

- Hs lắng nghe và tiếp nhận thông tin từ GV. -HS quan sát.

-Sau khi HS trả lời, GV nhận xét, đánh giá, bổ sung, chỉnh sửa sai sót và chốt lại kiến thức. =>GV thông báo: Theo kiến thức các em đã học ta thấy khi bón phân không - Hs lắng nghe và tiếp nhận thông tin hợp lý ( quá nhiều) lượng phân bón từ GV. 28

CĐ: Tích hợp kiến thức liên môn vào dạy học phần trồng trọt trong môn Công nghệ 7

thừa sẽ thấm vào đất, theo mạch nước ngầm, chảy ra sông ngòi, kênh rạch, nguồn nước sinh hoạt gây ô nhiễm và ảnh hưởng tới con người và môi trường.

Ngoài ra một số thành phần trong phân bón có thể bay vào không khí làm ô nhiễm môi trường không khí.

Chính vì vậy chúng ta cần lưu ý trong việc chăm sóc cây trồng cần phải bón phân hợp lý để làm cây sinh trưởng phát triển tốt và không làm ảnh hưởng đến môi trường. (tích hợp kiến thức GDCD, BVMT)

4. Sản phẩm học tập: - Ghi chép kết quả học tập.

- Báo cáo của cá nhân, nhóm về các câu hỏi của Gv đưa ra sau khi đã được bổ sung, hoàn thiện.

Hoạt động 3 : Luyện tập 1. Mục đích: - HS vận dụng tổng hợp các kiến thức mới được hình thành vào hoạt động luyện tập.

Qua đó củng cố, kiêm nghiệm các kiến thức mới lĩnh hội được.

2. Nội dung: Làm các bài tập củng cố.

3. Kỹ thuật tổ chức hoạt động: * Chuyển giao nhiệm vụ.

- GV yêu cầu học sinh đọc các câu hỏi trong mỗi bài tập.

Bài 1: Mục đích của việc tỉa, dặm cây là gì?

A. Tỉa bỏ các cây yếu bị sâu bệnh B. Đảm bảo khoảng cách mật độ cây trên ruộng C. Diệt cỏ dại làm cho đất tơi xốp D. Giúp cây sinh trưởng và phát triển Bài 2: Nối nội dung cột A với cột B sao cho đúng.

Cột A Nối Cột A 1. Tưới theo hàng a. Tưới tràn trên mặt ruộng 2. Tưới phun nước b. Tưới vào gốc cây 3. Tưới thấm c. Tưới toả ra như mưa 4. Tưới ngập d. Nước đưa vào rãnh luống Bài 3: Em hãy khoanh tròn chữ cái đúng nhất: * Nhóm cây nào cần nhiều nước: A. lạc, khoai, cà, ớt, chè 29

CĐ: Tích hợp kiến thức liên môn vào dạy học phần trồng trọt trong môn Công nghệ 7

B. Sắn ,cà phê, cao su, ngô C. Rau muống, cải, lúa, xà lách D.Tràm,nhãn, khoai, sắn, lạc * Thực hiện nhiệm vụ.

- Làm việc cá nhân, làm việc nhóm thảo luận và đưa ra phương án trả lời, cá nhân hoặc đại diện nhóm trình bày sản phẩm của mình. * Báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ.

- Cá nhân hoặc đại diện các nhóm trình bày kết quả hoạt động của nhóm mình. * Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ.

- HS tự nhận xét và đánh giá chéo nhau, sau đó GV nhận xét và thống nhất phương án trả lời.

- HS ghi kết quả vào vở.

4. Sản phẩm học tập: - Kết quả trả lời cho mỗi câu hỏi.

Bài 1: B Bài 2: 1-b; 2-c; 3-d, 4-a Bài 3: C

Hoạt động 4 : Vận dụng, củng cố 1. Mục đích: - HS vận dụng các kiến thức đã học ở trên lớp để phân tích, đánh giá về mục đích, tác dụng của các biện pháp chăm sóc cây trồng ở gia đình và địa phương.

Qua đó củng cố, kiểm nghiệm lại các kiến thức đã học.

2. Nội dung: - Tìm hiểu các biện pháp chăm sóc cây trồng ở gia đình và địa phương.

- Đề xuất và đưa ra thêm các biện pháp chăm sóc cây trồng.

3. Kỹ thuật tổ chức hoạt động: - GV hướng dẫn HS về nhà đọc ghi nhớ và tìm hiểu thêm về các biện pháp chăm sóc cây trồng 4. Sản phẩm học tập: - Ghi chép kết thực hiện nhiệm vụ vận dụng.

Hoạt động 5 : Tìm tòi, mở rộng 1. Mục đích: - HS mở rộng hiểu biết về các biện pháp chăm sóc cây trồng ở gia đình và địa phương. Qua đó củng cố, kiểm nghiệm lại các kiến thức đã học.

2. Nội dung và kỹ thuật thực hiện: - HS tra cứu trên mạng internet, tìm đọc sách liên quan đến nội dung bài học để tìm hiểu thêm về các biện pháp chăm sóc cây trồng.

3. Sản phẩm học tập: - Ghi chép và lưu lại hình ảnh thu thập được về các biện pháp chăm sóc cây trồng.

--------------------------------PHẦN III. KẾT LUẬN. 30

CĐ: Tích hợp kiến thức liên môn vào dạy học phần trồng trọt trong môn Công nghệ 7

Trên đây là một vài kinh nghiệm của bản thân tôi đã rút ra được trong quá trình dạy môn công nghệ. Đối với việc tích hợp kiến thức liên môn cho học sinh chúng ta phải tiến hành thường xuyên, kết hợp với theo dõi, kiểm tra, động viên, nhắc nhở. Do trình độ của học sinh không đồng đều, ý thức của mỗi em cũng khác nhau nên không thể một sớm một chiều các em thay đổi được. Trong từng tiết dạy tùy nội dung bài học mà giáo viên lồng ghép tích hợp sao cho phù hợp. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện chúng ta không có tham vọng thực hiện tất cả các nội dung tích hợp trong tiết học. Giáo viên giảng dạy thông qua bộ môn tìm biện pháp lồng ghép linh hoạt, nhẹ nhàng, hiệu quả nhằm giáo dục cho học sinh mà không ảnh hưởng đến nội dung kiến thức của bài học. Đặc trưng bộ môn công nghệ là nhiều kiến thức liên quan tới thực tế hàng ngày nên việc thực hiện đề tài này mang tính khả thi. Sau một năm thực hiện các em học sinh có chuyển biến rõ rệt, các em yêu thích môn học, có thái độ hợp tác và hăng say học tập, góp phần vào giáo dục ý thức cho học sinh. Trong quá trình thực hiện đề tài tất nhiên không tránh khỏi thiếu sót rất mong được sự đóng góp ý kiến của quý thầy cô để chuyên đề hoàn thiện hơn .

Xin chân thành cảm ơn ! *) KIẾN NGHỊ VÀ ĐỀ XUẤT: - Đối với phòng giáo dục: Chỉ đạo các đợt sinh hoạt chuyên môn tập trung hoặc theo cụm chuyên môn theo chuyên đề tích hợp hợp để học sinh được hiểu sâu rộng hơn các kiến thức ở các bộ môn liên quan tới bài học.

- Đối với Giáo viên: + Luôn chú ý đến dạy học tích hợp nội dung liên môn trong từng bài. Phải thực hiện nội dung này như một hoạt động thường xuyên. + Luôn chủ động tích hợp từ khâu chuẩn bị bài cho đến khi lên lớp, kiểm tra đánh giá.

31