INSIDE - grudzien 2011 by czytaj-inside

“Wypalenie się nie wchodzi w grę.”

ROBERT

JAROCIŃSKI W numerze:

UWOL N I J swoją wyobraźnię

jak sp dzi

SYLWESTRA?

UCIEKAJ CE

SŁOWA

WYPL TANY z sieci

FABRYKA SZTUKI nie musi zarabiać

Spis tre ci

nakład: 10 200 szt.

Technika Str. 40

Nowinki techniczne.

Str. 42

Mocne uderzenie.

Nowo ci ze wiata gad etów. Jak uzyska prawdziwe brzmienie?

Wywiad numeru Str. 4

Wypalenie si nie wchodzi w gr .

Wywiad z Robertem Jaroci skim.

Motoryzacja Str. 43

Zima w oczach kierowców.

Str. 44

SUV.

Tematy numeru Str. 7

Uciekaj ce słowa.

Str. 9

Jak sp dzi sylwestra?

Str. 10 Str. 13

Jak nie da si zaskoczy zimie, kilka praktycznych porad. Sport Utility Vehicle, historia miejskiego auta terenowego.

Dlaczego zapominamy słowa, które znamy?

Aktywność Str. 46

Sprawdzone rady na sylwestrow noc.

wi ta nie tylko po polsku

Str. 48

Bo e Narodzenie według Anglików.

Aktywno

z dusz .

Znajd krótk chwil dla siebie i swojej duszy.

nie na Pani.

Wycieczka po Karkonoszach.

Mydlarnie wrocławskie

Sklepy pełne magii i relaksuj cych aromatów.

Str. 14

Wypl tany z sieci.

Str. 21

Mi dzy wrocławskimi wskazówkami.

M ska anoreksja, historia Jarka.

Moda Str. 33

XMAS

Str. 38

Anna Wintour.

wi teczny romans POPu i klasyki.

Historia sukcesu najwi kszej ikony mody.

Tajemnice i uroki Wrocławia.

Trzymasz w r kach grudniowy numer INSIDE. Kolejny raz postarali my si o to, aby niczego w nim nie zabrakło. Listopad był dla nas bardzo ciekawym miesi cem. Mieli my przyjemno porozmawia z aktorem Robertem Jaroci skim, oraz obj li my patronat medialny nad autorskim pokazem kolekcji ubra Agnieszki wiatły. Aktualny numer INSIDE jest szczególny, gdy zbli aj si wi ta Bo ego Narodzenia. ycz Wam Kochani, aby ten czas, który powinni my sp dzi w rodzinnym gronie napawał Was rado ci i miło ci . Trzymam te kciuki za Wasze postanowienia noworoczne! Pami tajmy, e tylko poprzez wytrwało jeste my w stanie osi gn cel, który sobie wyznaczyli my. Jak zawsze zapraszam Was równie na nasz proﬁl facebook owy: www.facebook.com/czytaj.inside oraz do komentowania artykułów na naszej oﬁcjalnej stronie internetowej: www.czytaj-inside.pl ycz miłej lektury. Małgorzata Pietraszewska redaktor naczelna

www.czytaj-inside.pl

Redakcja ul. widnicka 39 50-029 Wrocław tel. 71 344 01 01 redakcja@czytaj-inside.pl

Skład redakcji Małgorzata Pietraszewska - red. naczelna Ewelina Goczling Ewa Han Adam Kaczmarek Marzena Kłos Rozalia Kozieł Katarzyna Kulesza Jakub Lepiorz Anna Mika Leon Nauka Alicja Pereczkowska Grzegorz Rogowski Patrycja Sobczyk Jakub Sosnowski Szymon Stoczek Ewa Szybi ska Bartosz Walat

Projekt graﬁczny/ Skład Izabela Popek

Wydawca Golden Gate Press s.c. ul. widnicka 39 50-029 Wrocław

Reklama reklama@czytaj-inside.pl

WYWIAD NUMERU

“W tak niespecjalnie zwanym showbiznesie

wypada powiedzieć:

spełniony.

jestem Choćby spadł na nas deszcz nagród ,

trzeba szukać potwierdzenia talentu w kolejnym projekcie

“

Robert

Jarociński INSIDE: Jak to si

Walpurg w „Kurce wodnej Witkacego, w re yserii Jana Englerta.

A w ﬁlmie jeszcze na roku dyplomowym szkoły teatralnej, zagrałem stało,

e wybrałe szkoł

marze z dzieci stwa?

R.J.: Jak

dorastasz

dziewi

fot. Stanisław Ekier

Bydgoszczy,

aktorsk ? Czy to spełnienie

u Juliusza Machulskiego w „Superprodukcji . To była dla mnie w ogóle osobna szkoła. Nie miałem adnego obycia z kamer . Wychodziłem

z kadru, mówiłem kwestie poza mikrofon, grałem poza planem, byłem mie cie

jedn

‒

latach

dziesi tych bardzo prowincjonaln - scen teatraln , i pojawia

si w tobie marzenie o aktorstwie, to zdajesz sobie spraw z tego, e eby je spełni trzeba zmieni wszystko. Porzuci dotychczasowe ycie,

porzuci swoje miasto, zerwa si ze smyczy. Dlatego pewnie tak długo z tym zwlekałem. Miałem 22 lata kiedy zdawałem do Akademii Teatralnej, byłem ju po trzech latach innych studiów, ale nie darowałbym sobie gdybym nie spróbował.

INSIDE:

Pami tasz swoj pierwsz rol ?

R.J.: Nie rób ze mnie nestora sceny! Pami tam wszystkie. W Teatrze Naro-

dowym debiutowałem zaraz po dyplomie, w 2002 roku jako Mieczysław

tak zielony, e miałem wra enie, e za moimi plecami ludzie z ekipy pytaj

si nawzajem: „Ej, co to w ogóle jest za kole ?! Na szcz cie Juliusz Machulski był tymi wybrykami niezra ony, wierzył we mnie niezachwianie, wszystko mi cierpliwie obja niał i brał pełn odpowiedzialno pierwsze ﬁlmowe kroki.

za moje

INSIDE:

Która posta była najtrudniejsza do zagrania?

R.J.:

W przedstawieniu „Marat/Sade w re yserii Mai Kleczewskiej grałem pacjenta szpitala psychiatrycznego. Przyznam, e nie bardzo wiedziałem

jak si do tego zabra . Czytałem blogi ludzi chorych na schizofreni , jak

literatur ‒ mało mi to dało. Potem teatr zorganizował nam sesj w

si zacz ło uruchamia . Próby przebiegały ju na zupełnie innym

o rodku dla osób psychicznie i nerwowo chorych. Po tej sesji faktycznie

WYWIAD NUMERU

fot. Marcin Szpak

Odpowiadaj c ci le na twoje pytanie - nie wiem czy to była najtru-

roku zbiera kapsle na pla ach Madery. A co z zakochaniem? Eee tam,

miesi cznik „Teatr

opowie

dniejsza rola, ale na pewno było z ni

najwi cej roboty. Notabene

docenił wysiłek aktorów w tym spektaklu i

uhonorował nas nagrod „za wybitne dzieło zbiorowe .

INSIDE:

W jakim gatunku ﬁlmowym czujesz si najlepiej?

R.J.:

Na takie pytanie mo e odpowiedzie Borys Szyc. Ja nie przebieram w scenariuszach, nie wybieram sobie gatunków ‒ gram tam gdzie mnie bior . Lubi komedi absurdu, od szkoły teatralnej przyja ni si

z Wojtkiem Solarzem, którego poczucie humoru przekłada si na ﬁlmy

offowe, które robimy wspólnymi siłami. Polecam wielokrotnie nagradzany na festiwalach filmowych debiutancki film Wojtka pt.: „Tajemnica

Alberta . Jest ju w sieci. Ostatnie nasze wspólne dzieło: „Norbert Juras i syn , równie zrodzone z pomysłu i w re yserii Wojtka, odgi te troch w stron surrealizmu, polecam równie .

INSIDE: Jak si czujesz w produkcjach tasiemcowych?

R.J.: Najwi kszym wrogiem aktora w produkcji tasiemcowej jest otwarty sce-

nariusz. „Otwarty w tym sensie, e nie wiem co b dzie dalej. Dzi gram pi

odcinków, e si zakochałem ale za dwa tygodnie dostan pi

kolejnych odcinków, w których mo e si okaza , e wyje d am na pół

ju nieistotne! Nikt tak na dłu sz met nie wie gdzie ta tasiemcowa

brnie, dlatego grania tam nie nazwałbym „prac na rol . To

jest raczej „granie scenek .

INSIDE:

Czy jest rola, która przywołuje u miech na Twojej twarzy, któr wspominasz szczególnie miło?

R.J.: Lubi próby, robot w teatrze, spektakle, lubi plan, lubi ludzi, lubi by

w ród ludzi i pracowa . Nie mam tu złych do wiadcze . Nawet nieudane spektakle wspominam bez alu. Ja robi w yciu to, co bardzo lubi , nie mam powodu do umartwiania si .

INSIDE:

W roku 2008 dostałe odznaczenie pa stwowe Pro Memoria za rol Generała Andersa. Opowiedz co o tym.

R.J.:

To jest najwi ksza rola jak zagrałem w ﬁlmie. I chyba ostatnia ﬁlmowa

rola Jana Machulskiego, który zagrał tam starego Andersa. Film jest dwucz ciow biograﬁczn opowie ci o yciu generała, tak zwanym

„fabularyzowanym dokumentem . Z samym Andersem problem miałem taki, e nie tylko był tym słynnym wielkim wodzem , ale tego wodza równie grał, tak po aktorsku. To było u niego wyra nie wystudiowane, na materiałach ródłowych dobrze to wida . Miał pełn

wiadomo

swojego gestu, mimiki, tonu w jakim mówił. Miałem obawy, e próbuj c

WYWIAD NUMERU noksi ników, magów, przywódców, albo rycerzy złej strony mocy - chyba b d miał si gdzie udziela .

INSIDE:

Nie słycha o Tobie adnych gor cych plotek ani nie uczestniczysz w adnych skandalach. Co s dzisz o promowaniu si w taki sposób?

R.J.:

Nie słycha plotek, bo ‒ umówmy si - nie jestem zbyt gor cym towarem. Oczywi cie, e cały ten histeryczny plotkarsko - celebrycki lans

to po ałowania godny cyrk, nie ma o czym mówi . Ale popkultura na-

rzuca takie standardy i nie sposób im si opiera . Cho jest osoba, która wietnie si w tym cyrku odnalazła, nie tylko si stworzyła i sprzedała,

ale i sama stała si

prestidigitatorem. To Kuba Wojewódzki. On jest

i troch towarem tego wiata celebryckiego, i równie

wietnie ongluje

jego atrybutami, a nawet wyznacza trendy. Pomijaj c niepotrzebne zaanga owanie polityczne Kuby, my l , e nikt w równie inteligentny sposób sobie z tym nie poradził.

INSIDE:

fot. Stanisław Ekier

“

Drogę

od biurka scenarzysty do

planu ﬁlmowego mierzy się niestety nie

“

w kilometrach, tylko

w latach

to odtworzy mog

posta zwyczajnie przerysowa , uczyni z niej

karykatur . W trakcie zdj

czułem jak balansuj . Raz dobrze, raz nie-

dobrze. Nie szło gładko. No ale medal dostałem ( miech). To nie jest codzienno , e aktor dostaje odznaczenie pa stwowe za rol w ﬁlmie.

Jakie cechy osobowo ci musi posiada aktor, eby zbyt szybko nie wypali si w swoim zawodzie?

R.J.:

W tak zwanym show-biznesie niespecjalnie wypada powiedzie : „Jest-

em spełniony . Cho by spadł na nas deszcz nagród ‒ trzeba szuka potwierdzenia talentu w kolejnym projekcie. To nakr ca drog zawodow .

I tak do upadłego. Zobacz jak niewielu aktorów przechodzi na emerytur . Poza tym aktorzy to straszni megalomanie, nie wiem czy znudzenie sob i wypalenie w ogóle wchodzi w gr .( miech)

INSIDE:

Potwierdzasz plotk o tym, e w du ym studiu produkcyjnym le y twój scenariusz ﬁlmowy i czeka na realizacj ?

R.J.:

Potwierdzam, cho słowa „le y i „czeka uwieraj mnie. Ale drog od biurka scenarzysty do planu ﬁlmowego mierzy si niestety nie w kilometrach, tylko w latach.

INSIDE:

Oczywi cie, e si ucieszyłem, ale te nie ma tu co przesadza . Był rym do Czyli rozmawiam nie tylko z aktorem, ale i scenarzyst ? tego ‒ był Rok Andersa, wi c były pozaﬁlmowe powody, eby rozdawa medale.

INSIDE:

Czy w najbli szym czasie b dzie mo na zobaczy Ci w jakim ﬁlmie?

R.J.:

Nakr cili my niedawno ﬁlm „Odwyk w re yserii Krzy ka Jankowskiego.

Film jest anegdot z ycia K. I. Gałczy skiego i opowiada o jego pobycie na odwyku alkoholowym w szpitalu psychiatrycznym. Gram tam jedn

z głównych ról. Film si podoba na festiwalach. Ostatnio zdobył Grand

Prix na Mi dzynarodowym Forum Niezale nych Filmów Fabularnych. Jest satysfakcja, bo mieli my skromne rodki na t produkcj , ale sił entuzjazmu udało si zrobi w pełni profesjonalny ﬁlm, który radzi sobie w konkurencji z mi dzynarodowym kinem.

INSIDE: Wiele razy podkładałe głos do ﬁlmów animowanych. Czy jest to praca trudniejsza ni w ﬁlmie czy teatrze?

R.J.:

Nie. Rozmawiasz z aktorem, który napisał scenariusz. To historia sensa-

cyjna, która dzieje si w stanie wojennym w mojej rodzinnej Bydgoszczy. Dopiero od niedawna robi si w Polsce ﬁlmy, które najnowszej historii nie opowiadaj

przeciwko komu , albo za kim , tylko po prostu j

opowiadaj . I mój scenariusz taki jest. Sensacyjno ‒ miłosna opowie . Wi cej nie powiem.

INSIDE:

Bydgoszcz Bydgoszcz , ale doszły mnie słuchy, e równie co szczególnego ł czy Ci z Wrocławiem.

R.J.:

Od pewnego czasu jest stale obecny w moim yciu. Z Wrocławia pochodzi moja

ona ‒ Monika W giel. Bywamy do

wodów - ju teraz - rodzinnych. Mam du

regularnie z po-

atencj do tego miasta.

INSIDE:

Skoro twierdzisz, e aktor nie jest w stanie si wypali zawodowo, to nie pozostaje mi nic innego, jak yczy Ci wytrwało ci w pozyskiwaniu coraz

Nie, w porównaniu z ﬁlmem, czy teatrem, praca głosem jest łatwa.

ciekawszych ról i tego, eby był zawsze tak szczery i otwarty jak teraz.

gier komputerowych. A dopóki b d si w nich pojawia postaci czar-

Dzi kuj Ci bardzo.

I rzeczywi cie powstaje bardzo du o bajek, ﬁlmów, seriali animowanych,

R.J.:

TEMATY NUMERU

Uciekające słowa Alicja Pereczkowska

Bardzo często zdarza się, że nie potraﬁmy przypomnieć sobie jakiegoś słowa. Wiemy z czym jest związane, z czym nam się kojarzy, znamy nawet literę, na którą się zaczyna. Nie możemy go jednak zwerbalizować. Kierujemy więc naszą rozmowę na inny temat, a tymczasem poszukiwane słowo samo wskakuje do głowy. Czy zastanawialiście się dlaczego tak się dzieje?

TEMATY NUMERU Z życia wzięte Każdemu z nas przytraﬁła się podobna historia – opowiadamy znajomemu jaką to piękną piosenkę słyszeliśmy w radiu. Stary, kultowy kawałek z lat 60. Potraﬁmy go zanucić, czasami nawet zaśpiewać. Tytuł też nie stanowi dla nas żadnego problemu. Kiedy jednak chcemy podać wykonawcę, okazuje się, że mimo tych wszystkich informacji, nie możemy sobie przypomnieć, jak się nazywa. A przecież jest taki znany. Po ciężkich trudach wyciągnięcia słowa z pamięci, poddajemy się, uznając ten fakt za mało istotny i zaczynamy rozmawiać o czymś innym. Po jakimś czasie jednak, nagle, bez konkretnej przyczyny, nazwisko samo wskakuje nam do głowy.

kandydujące. Doszli dzięki temu do wniosku, że

zapominanie o spotkaniach, na które nie chce-

słowa w pamięci zorganizowane są w grupy o

my pójść, o nazwiskach ludzi, których nie lubimy

podobnym znaczeniu lub podobnym brzmieniu.

i zdarzeniach, które zagrażają poczuciu naszego

Możliwość rozpoznania części informacji o po-

bezpieczeństwa nazywamy wyparciem.

szukiwanym słowie sugeruje, że nasza pamięć przechowuje słowa i ich deﬁnicje w sposób przypominający słownik. Słowa mogą być wydobywane bądź to na podstawie ich znaczenia, bądź brzmienia, natomiast przeszukiwanie pamięci nie musi przebiegać w porządku alfabetycznym. Inaczej twierdzi Antje Meyer i Kathryn Bock. Uważają, że ukryte słowa są jedynie konsekwencją zjawiska TOT, a ono samo spowodowane jest niewystarczającą i niekompletną aktywacją słowa docelowego. Może to mieć związek z zapamiętywaniem głównie znaczenia wyrazu przy niepełnej aktywacji reprezentacji

Z czym mamy do czynienia? Badacze opisywane zjawisko nazwali – TOT (ang. Tip-Of-The-Tongue), czyli tzw. „mam to

fonologicznej. Słowa znaczeniowo i fonologicznie podobne do słowa docelowego raczej ułatwiają niż utrudniają jego odkrycie, przy

O czym zapominamy? Jak

się

okazuje,

zjawisko

TOT

dotyczy

najczęściej imion osób (66 %) i terminów geograﬁcznych. Rzadziej mamy problem z przypomnieniem sobie nazwy pojęć abstrakcyjnych (21 %), nazwisk ludzi znanych (19 %), czy terminów politycznych (16 %). Najmniej intrygują nas słowa związane z telewizją, książką i ﬁlmem (8 %). Częstość występowania TOT wzrasta z wiekiem - u osób młodych występuje 1-2 razy na tydzień i zaczyna się nasilać począwszy od 30. roku życia. Częściej, bo dwa do czterech razy tygodniowo, doświadczają go ludzie starsi. Wydłuża się również czas, po którym przypominamy sobie dane słowo.

na końcu języka”. Polega ono, po prostu, na

Jak z tym walczyć?

niemożności przypomnienia sobie jakiejś na-

Okazuje się, że im dłużej staramy się odgadnąć

zwy, mając jednak świadomość, że jest ona

dane słowo, tym większa jest szansa, że

nam znana. Występuje znacznie częściej, gdy

nam się to uda. Co jednak, gdy nie potraﬁmy

działamy pod wpływem silnego stresu lub

przypomnieć

presji (np. podczas rozmowy kwaliﬁkacyjnej),

Badacze zgodnie proponują zwykłe przeszu-

a także w momencie zmęczenia ﬁzycznego,

kanie według alfabetu. „Przypomnienie sobie

choroby, czy zwykłego zmartwienia. Co cieka-

pierwszej litery poszukiwanego imienia jest

we,

częściej

dzięki temu skuteczniejsze i pozwala poradzić

i dłużej się utrzymuje, gdy staramy się jak naj-

sobie z TOT szybciej, niż na przykład zdoby-

szybciej przypomnieć sobie dane słowo. Wyniki

cie informacji znaczeniowej dotyczącej zawodu

różnego rodzaju eksperymentów pokazują,

danej osoby. Użyteczne może być również przy-

że raz na jakiś czas, każdy z nas doświadcza

pomnienie wcześniejszych sytuacji, w których

tego zjawiska, a jego częstotliwość bywa

spotkaliśmy tę osobę i kontekstu, w którym

zależna od naszego wieku. W od 50 do 71 %

używaliśmy jej imienia. Można uświadomić so-

przypadków potraﬁmy wskazać pierwszą literę

bie słowa podobne fonologicznie, które mogą

poszuki-wanego w pamięci słowa. W 60 %

okazać się wskazówką ułatwiającą odnalezienie

przypadków, zupełnie spontanicznie podajemy

słowa właściwego.”

zjawisko

występuje

sobie

imienia

znajomego?

poprawnie liczbę sylab. Bywa, że jesteśmy

Do celu

w stanie przypomnieć sobie także ostatnią literę poszukiwanego słowa.

czym wskazówka fonologiczna wywiera ko-

W końcu okazuje się, że po wielu nieudanych

rzystniejszy wpływ na przypomnienie sobie

próbach odnalezienia właściwego słowa, ono

słowa niż jakaś wskazówka semantyczna. Dla-

samo pojawia się w naszej głowie. W połowie

przyczyn

czego zapominamy nazwiska wielu kolegów

przypadków w ciągu minuty przypominamy so-

występowania tego zjawiska. Przedstawiają

ze szkoły, czy nauczycieli? Jedną z przyczyn

bie zaginiony wyraz. Wynika to z tego, że na

różne propozycje jego wytłumaczenia. Jedną

jest to, że kontekst społeczny, w którym up-

chwilę się relaksujemy i zwyczajnie przestajemy

z nich jest teoria blokowania Woodwortha,

rzednio spotykaliśmy tych ludzi zmienił się. Na

szukać w pamięci. Zwykle pomocne jest sku-

powstała w 1938 roku. Zaobserwował on, że

skutek tego, utraciliśmy informacje związane

pienie uwagi na czymś innym, zupełnie odległym

ludzie podają często słowo podobne, nie będąc

z tymi osobami, którymi posługiwaliśmy się

od naszego problemu. Łatwiej też je odnajduje-

w stanie przypomnieć sobie słowa docelowego.

tworząc przechowywane w pamięci informacje

my, gdy mamy niską motywację. Bowiem, gdy

Wywnioskował dzięki temu, że wyrazy pokrewne

ich dotyczące. W przypadkach amnezji spowo-

staramy się jak najszybciej znaleźć brakujące

mogą stanowić swego rodzaju blokadę, która

dowanej przez czynnik natury psychologicznej,

słowo, zjawisko TOT trwa o wiele dłużej. Warto

uniemożliwia przypomnienie nazwy właściwej.

zapomniany

przechowywany,

analizować wszystkie pojedyncze informacje,

Okazuje się, że jeżeli słowa są powiązane

lecz jego wydobycie zostało zablokowane.

które przychodzą nam do głowy, ponieważ

znaczeniowo, to ludzie później znajdują dobrą

Traumatyczne

do-

wiele z nich jest rzeczywistymi wskaźnikami

odpowiedź. Roger Brown i David McNeill z kolei

piero, gdy natraﬁmy na efektywną wskazówkę.

(podpowiedziami) szukanego słowa. Starajmy

zauważyli, że uczestnicy eksperymentu bardzo

Czasami zapominamy dlatego, że nie chcemy

się też ćwiczyć naszą pamięć – czytać książki,

często pamiętali pierwszą literę danego wyrazu,

pamiętać pewnych wspomnień, które są dla nas

rozwiązywać krzyżówki, po prostu używajmy

liczbę sylab, umiejscowienie akcentu, czy słowa

przerażające, bolesne lub upokarzające. Takie

więcej języka!

Dlaczego tak się dzieje? Badacze

nie

są

zgodni

materiał

jest

wspomnienia

powracają

TEMATY NUMERU

Katarzyna Kulesza

Okazja do świętowania Nowego Roku jest

Jeśli wszyscy uczestnicy przebral iby się np. za

jscu, np. we Wrocławiu jest to Rynek. Włodarze

z reguły czasem bardzo radosnym. Sylwestrową

piratów lub piłkarzy, na pewno byłoby o wiele

miasta, na tę noc, zapraszają gwiazdy estrady

zabawę

miesiąc

ciekawiej i weselej. Oczywiście w danym stylu

(nie tylko krajowej!). Bezpłatnie możemy więc

wcześniej, choć zdarza się, że robimy to nawet

należy też przyozdobić nasz „lokal” i dania,

na żywo posłuchać koncertów naszych idoli

i w wakacje. Chcemy w końcu spędzić tę noc w

które zamierza się podać, ale są to kwoty tak ni-

także zza granicy. Pamiętajmy o tym, aby na za-

jak najradośniejszy sposób. Musi być wesoło,

skie, że aż niezauważalne (zwłaszcza, że goście

bawy plenerowe ubrać się swobodnie i bardzo

zabawnie i odrobinę magicznie. Słowami „od

z reguły przynoszą także potrawy przygotow-

ciepło, eleganccy bądźmy swoim zachowaniem,

Nowego Roku” najczęściej składamy sami so-

ane przez siebie).

a nie strojem. W tę noc odbywają się w wielu

planujemy

najczęściej

miastach Polski darmowe koncerty, jest tłoczno,

bie obietnice („od Nowego Roku rzucę palenie”, „po Nowym Roku przechodzę na dietę” itd.),

Tanią i ciekawą alternatywą dla imprez orga-

głośno i wesoło, ale wszystko to… do czasu. Po

dlatego też, to właśnie ta noc ma dla nas aż

nizowanych w domu jest wyjście do klubu

północy musimy niestety o wiele bardziej na sie-

tak duże znaczenie. Zostawiamy za sobą stary

lub dyskoteki. Ten rodzaj spędzenia nocy syl-

bie uważać, ponieważ niektórzy pod wpływem

rok, a witamy coś, czego jeszcze nie znamy,

westrowej zdecydowanie preferują głównie

zbyt dużej ilości alkoholu robią się agresywni,a

za co odpowiedzialność tkwi przede wszyst-

osoby młode, ponieważ w ten sposób mogą

nigdy nie wiemy na kogo traﬁmy w tłumie.

kim w naszych rękach. Nowego roku trochę

naprawdę się wyszaleć i nikomu swoim za-

się obawiamy, ale uczucie to nie przeszkadza

chowaniem

Najczęściej

Pewnie każdemu z nas zdarzyło się przynaj-

nam w żadnym stopniu podczas zabawy syl-

imprezy takie odbywają się w dyskotekach,

mniej raz w życiu przesadzić z ilością spożytego

westrowej.

a w cenie biletu znajduje się np. kieliszek szam-

alkoholu. Co powinniśmy więc zrobić, aby

pana. Idąc jednak na sylwestra do klubu, musimy

uniknąć tego przykrego doświadczenia w noc

Najpopularniejszym miejscem na spędzenie syl-

pamiętać o tym, że w wybranym przez nas

poprzedzającą

westrowej nocy jest dom. Imprezy w domu są

lokalu może być wyjątkowo tłoczno – chaos na

Główna zasada picia alkoholu brzmi: „Nie

tanie i kameralne, możemy spędzić je w towar-

parkiecie, kolejki do baru i do toalety – te czyn-

mieszaj!” – zmieszanie kilku różnych alkoholi

zystwie najbliższej rodziny i naszych przyjaciół.

niki na pewno wielu osobom nie przypadłyby

na pewno nie polepszy naszego samopoczucia.

W większości przypadków nie musimy martwić

do gustu.Dobrą alternatywą jest udanie się

Zasada ta dotyczy zarówno rodzaju, koloru, jak

się tym, że zostaną podane potrawy, które nie-

i mocy danego trunku.

koniecznie traﬁają w nasz gust – tutaj przygo-

w sylwestra bardzo często organizują różnego

towujemy je sami. Oczywiście ma to także swo-

typu noce ﬁlmowe. Mamy możliwość porusza-

Co powinniśmy zrobić, gdy w Nowy Rok do-

je minusy – to przede wszystkim my będziemy

nia się pomiędzy salami kinowymi, ale możemy

padnie nas „niedyspozycja”? W celu wyleczenia

odpowiedzialni

noc

nie

przeszkadzać.

sylwestrową

kina.

Multipleksy

przywitanie

nowego

roku?

imprezy

także zdecydować się np. na oglądanie serii z

się musimy pamiętać o tym, aby pić duże ilości

oraz za sprzątanie po niej. Jeśli z kolei, to my

Jamesem Bondem w roli głównej. Wszystko

wody i soków. Witaminy są nam w tym dniu

jesteśmy zaproszeni do kogoś – możemy czuć

zależne jest od oferty kina, które wybraliśmy.

niezbędne, a ich działanie z pewnością postawi

się bezpieczni.

Czasami pokazywane są także transmisje kon-

nas z powrotem na nogi. Dobrym rozwiązaniem

przygotowanie

certów z różnych miejsc na całym świecie.W

jest również zjedzenie smażonej potrawy. Ruch

Pomysłem na dodanie ekstrawagancji takiej

dużych

jest

i świeże powietrze także dobrze nam zrobią,

zabawie, jest stworzenie imprezy tematycznej.

spędzenie nocy sylwestrowej w centralnym mie

a gorąca kąpiel pobudzi nasze ciało do życia.

miastach

bardzo

popularne

TEMATY NUMERU

Anna Mika

wi ta Bo ego Narodzenia kojarz nam si z wieczerz wigilijn , łamaniem si opłatkiem, yczeniami, prezentami od w. Mikołaja, choink , Pasterk . Wła nie tak te wi ta obchodzimy w Polsce, a jak jest w Anglii?

W języku angielskim Boże Narodzenie to znane

ski stół. W Szkocji gałązkę zawieszano nad

i uczcić przygodę pewnego studenta z Oxfordu.

wszystkim słowo Chirstmas. Jednak nie wszy-

drzwiami, by odpędzała elfy.

Pierwszego dnia świąt chłopaka napadł dzik. Ten, chcąc się bronić, wcisnął zwierzakowi do

scy wiedzą, że jest to skrót od Mass of Christ (Msza Chrystusa), odprawianej w nocy z 24 na

Dość interesująco przedstawia się także trady-

gardła księgę Arystotelesa, którą akurat miał

25 grudnia, czyli popularnej polskiej Pasterki.

cja związana z bluszczem. Roślina pnąca się

pod ręką. Bądź co bądź, było to dzieło bardzo

- Tutaj znane są przede wszystkim zwyczaje

po murze domu, nie pozwalała wiedźmom na

cenne dla studenta i stwierdził, że nie chce go

praktykowane na całym świecie, czyli prezenty

zuchwałość wobec mieszkańców tego budynku.

stracić. Odciął zatem głowę dzika i przyniósł

od św. Mikołaja czy choinka – mówi Angelina,

Jeśli gałązka bluszczu zostanie odcięta w wigilię,

do college’u. Przyrządzono ją w formie pie-

która w Londynie mieszka od czterech lat. -

położona na spodeczku z wodą i przetrwa do

czeni i podano na świątecznym stole. – Bardzo

Pierwsza choinka w Wielkiej Brytanii pojawiła

Trzech Króli – zapowiadała pomyślne zbiory.

to zabawna historia, a jednak przerażająca.

się w roku 1841 na zamku Windstor i bardzo

Żadnej z tych dwóch roślin nie wolno było

Potrawy z indyka są tutaj jednak najpowszech-

szybko znalazła wielbicieli. Początkowo byli to

przynosić do domu przed świętami, bowiem

niejsze. Często Anglicy pytają co Polacy jadają

bogaci arystokraci, z czasem jednak jodłowe

zapowiadało to pecha.

w święta i bardzo się dziwią, że u nas ozdobą

Rozmaryn to roślina przyjaźni, uznawana jest

czyna.

drzewko chciał mieć każdy - kontynuuje dziewczyna.

świątecznego stołu jest ryba – śmieje się dziewza symbol pamięci. Ziele to chroni przed złymi

bożonarodzeniowej

znane

są

także

tradycji

inne

angielskiej

zielone

duchami i podobno było ulubioną przyprawą

Każdy z nas na pewno zna też angielski przys-

drzew-

Matki Boskiej. W średniowieczu wiązkę rozma-

mak, jakim jest pudding. Jednak nie wszyscy

ka - ostrokrzew, bluszcz, jemioła i rozmaryn.

rynu wrzucano do środka głowy dzika. Po

wiemy, jak wygląda procedura powstania tego

W średniowieczu odganiały one złe moce, były

upieczeniu był to przysmak bogatych Anglików.

specyﬁku. A rozpoczyna się ona już w ostatnią

też symbolem nowego życia, rodzącego się na

Jemioła i zwyczaj całowania się pod nią, po-

niedzielę września. Do misy wrzucamy 13

wiosnę. Pierwsze z nich nazywane jest krzaki-

chodzi właśnie z Anglii. Jest również symbolem

składników, symbolizujących Jezusa Chrys-

em cierniowym - ostre liście symbolizują koronę

pojednania i przyjaźni.

tusa oraz dwunastu apostołów. Są to: mąka,

cierniową, czerwone jagody natomiast – krew

łój wołowy, migdały, trzy rodzaje rodzynków

Chrystusa. Najbardziej znana odmiana znajduje

- W Anglii najważniejszym posiłkiem jest obiad

(raisin, currant i sultana), bułka tarta, cukier,

się w Glastonbury, gdzie rzekomo zasadził ją

jedzony wczesnym południem pierwszego dnia

jajka, rum, utarta marchewka, kandyzowane

święty Józef z Arymatei. W niedługim czasie po

świąt. Dania główne to głowa dzika, gęś oraz

czereśnie i sok z cytryny. Wszystko mieszamy

ukrzyżowaniu Chrystusa miał on przybyć do An-

indyk – mówi Angela.

drewnianą łyżką, wykonując ruch ze wschodu

glii, aby rozpowszechnić tam chrześcijaństwo.

Według tutejszej legendy, głowa dzika pojawi-

na zachód - dla uczczenia Trzech Króli (zwanych

Rokrocznie gałązka tego krzewu zdobi królew-

ła się na świątecznym stole, aby upamiętnić

w tym kraju Trzema Mędrcami), którzy przybyli

TEMATY NUMERU

do Betlejem, by złożyć hołd Jezusowi. Masę

na półmisek, polewamy śmietaną i sherry lub

na prezenty! Pierwsza wzmianka o tym zwy-

musi zamieszać każdy z członków rodziny,

rumem,

ostrokrzewu

czaju pojawiła się w 1854 roku w Słowniku

nawet niemowlęta przy pomocy rodziców. Gwa-

i jeszcze gorący podajemy na stół. Trady-

Oxfordzkim. Przed świętami dzieci spisywały na

rantuje to powodzenie w nadchodzącym roku.

cja karze zgasić wtedy światło, a alkohol

kartce swoje prośby, po czym kartkę wrzucały

Najlepiej wypowiedzieć wtedy w myślach jakieś

i gałązkę podpalić. Za chwilę znów zapalamy

do ognia. Z kształtu dymu Mikołaj odczytywał

życzenie i nikomu go nie zdradzać. Zawartość

światło i dopiero wtedy możemy delektować

życzenia malców. Prezenty rozpakowywane są

misy zawija się w bawełniany materiał, go-

się smakołykiem. Do ciasta wrzuca się zawsze

na ogół rano w pierwszy dzień świąt. Pomimo,

tuje na parze 5-6 godzin, Po zdjęciu z ognia

monetę - najczęściej srebrną. Kto ją znajdzie,

że jest tyle pięknych zwyczajów angielskich,

wkładamy do spiżarki. Pudding mieszamy co

będzie miał udany rok.

moja rodzina wciąż pielęgnuje polskie tradycje,

przybieramy

gałązką

czyli zamiast indyka jest karp, a zamiast obi-

tydzień i dodajemy do niego trochę rumu. Po trzech miesiącach jest gotowy. Pierwszego dnia

- Chciałam jeszcze coś opowiedzieć o moim

adu - wieczerza wigilijna. Przejęliśmy zwyczaj

świąt, z samego rana, przez 2-3 godziny gotu-

ulubionym angielskim zwyczaju świątecznym,

ze skarpetą nad kominkiem, bo nam się bardzo

jemy przysmak na parze. Potem wkładamy go

mianowicie o wieszaniu przy kominku skarpet

spodobał - na zakończenie dodaje Angelika.

TEMATY NUMERU

Wrocławtomiastoszczególne-przyciąga

jak magnes swoją urodą, dynamiką rozwoju,

przytulne kawiarenki, oryginalne kluby skupiające młodych ludzi, tu spoglądają na przechodniów ﬁglarne krasnale. Są też sklepy, które młodością. Tu znajdziemy

szczególnie chętnie odwiedzamy. Należą do nich

Spacerując

wrocławskiej

starówce

odwiedźmy sklepy przy ul. Wita Stwosza i ul. Ruskiej. Ich witryny, eksponujące barwność i różnorodność asortymentu, zachęcają do

Mydlarnie Wrocławskie Małgorzata Pietraszewska

wejścia lecz dopiero gdy znajdziemy się

nam czas na relaks, wyciszenie emocji. Dobrze

w środku, otoczy nas szczególna magia. Tworzą

też wiemy, jak ważny jest zmysł powonienia

ją zapachy delikatne, ulotne i niezwykle kojarzące

- to on odgrywa znaczną rolę przy pierwszym

się z wonią natury, a także ciekawa ekspozy-

zetknięciu z nieznajomymi. Tu wychodzą nam

cja

porcelany

naprzeciw produkty z Mydlarni. Mydła, żele

i przeróżnych gadżetów. Nieodparcie nasuwa

i płyny do kąpieli oraz balsamy pielęgnacyjne

się porównanie do egzotycznego, przepojonego

, których delikatne zapachy wypływają z natu-

aromatami wschodniego bazarku. Mydlarnie

ry, zamienią nasze łazienki w wytworne SPA,

Wrocławskie są dobrze ugruntowane w świecie

a nasze ciała, oprócz doskonałego wyglądu,

handlowym. W listopadzie tego roku świętowały

zyskają delikatny zapach rozpoznawalny przez

swoje 10-lecie. Jubileusz, jak przystało tak

bliskie nam osoby. Dodatkowym atutem ofe-

przyjaznemu dla klientów miejscu, obchodzono

rowanych produktów jest sposób ich pako-

uroczyście, a każdy kto tego dnia odwiedził

wania - słoiczki i buteleczki są bardzo gustowne

Mydlarnie, mógł wypić kieliszek szampana za

i mogą być ozdobą każdej eleganckiej łazienki.

dalsze ich powodzenie.

Zbliża się obecnie okres, gdy szczególnie często

artykułów

kosmetycznych,

poszukujemy ciekawego upominku dla bliskich Te niezwykłe sklepy nieustannie poszerzają

osób. W Mydlarni znajdziemy go z pewnością.

swój

kosmetyków

Nie zawiedzie nas jakość kosmetyków, ich

naturalnych, a co za tym idzie bezpiecznych,

elegancki wygląd i atrakcyjny sposób pakow-

które dodadzą blasku i zdrowia naszemu

ania. Oprócz kosmetyków w zestawie prezen-

ciału, ale też, co jest równie ważne, ochronią

towym, mogą znaleźć się też świece aro-

nasze środowisko. Z pewnością Mydlarnie

matyczne (Yankee Candle), kominki i woski

Wrocławskie to miejsca w sercu miasta, gdzie

zapachowe, zapachy do szaf, aut i pomieszczeń,

znajdziemy największy wybór najzdrowszych

naturalne olejki eteryczne, szkło artystyczne,

kosmetyków do pielęgnacji ciała, dosłownie

obrazy (również na zamówienie), szlachetna

od stóp do głów. W dobie powracania do

ceramika użytkowa, porcelana australijska oraz

naturalnych

zastępy przepięknych aniołów.

asortyment

poszukując

materiałów,

zdrowej

żywności

i nieskażonej przestrzeni poszukujemy coraz

W sklepach czeka na nas profesjo-

chętniej kosmetyków na bazie ziół, olejów

nalna, przemiła obsługa, która służy fachowym

tłoczonych na zimno, produktów pochodzących

doradztwem, pomoże w wyborze odpowie-

z Morza Martwego. Zawrotne tempo życia,

dniego artykułu, skompletuje zestaw prezentowy

przyjednoczesnej

i gustownie go zapakuje. Do dyspozycji klientów

konieczności

zachowania

doskonałego wyglądu powoduje, że potrzebny

między innymi zestawy prezentowane obok.

TEMATY NUMERU

YPL TANY Z

S i E C i ,

czyli o m skiej anoreksji Ewa Szybińska

Nikt go nie słuchał, nawet wtedy, gdy tyle razy mówił, e nie zjadł wszystkich cukierków z choinki. Oni uwierzyli bratu. Nie tylko dlatego, e ten był szczupły.

szyscy wiemy, że anoreksja dotyka

bez szans u dziewczyn. Najgorsze było kon-

nie podobasz się innym. Tak właśnie jest teraz,

młode dziewczyny, które chcą być piękne (czytaj

trolne ważenie w szkole. Wszystko odbywało

jednak kiedyś było inaczej.

szczupłe) i akceptowane w swoim otoczeniu.

się w jednej sali, chłopcy czekali razem

- Często otyli chłopcy, którzy są wyśmiewani

A czy wiemy, że na tę chorobę zapadają również

z dziewczynami. Pielęgniarka mówiła na głos.

przez grupę, idą do domu i sięgają po jedzenie,

chłopcy?

Ja oczywiście byłem najcięższy.

żeby jakoś wynagrodzić sobie cierpienie, ja-

Jarek ma dwadzieścia lat, zachowuje się tak, jak

Powody, dla których Jarek zaczął się odchudzać

kiego doznali od innych. U ciebie tak nie było

większość chłopaków w tym wieku. Jego cele,

wydają się być podobne do tych, jakie kierują

- Ja należę do innej grupy ludzi. Psychiatra

plany i marzenia są podobnie do tych, które

również dziewczynami: brak akceptacji oto-

powiedział mi na jednej z sesji, że mam bardzo

mają rówieśnicy. Jednak sześć lat wcześniej

czenia, ciągłe poniżanie przez rówieśników, ale

silny charakter, że jak już sobie coś postanowię,

wszystko wyglądało zupełnie inaczej.

przede wszystkim, jak podkreśla bohater, za-

to tak będzie. Dlatego dzięki swojemu uporowi

– Byłem otyły, przy tym bardzo wyczulony na

chwiane

uwagi innych. Nie wiesz jak to jest w wiejskiej

– Kiedy jesteś silnym człowiekiem, znasz swoją

To właśnie tutaj tkwi prawdziwa przyczyna od-

podstawówce. W klasie tylko trzech chłopaków,

cenę (patrzy w trzymane w ręku owalne lusterko

chudzania się bohatera.

w tym ja – słabo grający w piłkę, wyśmiewany,

z ozdobną rączką), wtedy masz gdzieś, to że

poczucie

własnej

wartości.

zemściłem się na rodzicach.

TEMATY NUMERU Wasza wina!

propozycję konsultacji z psychologiem reagował

Chłopak chodził też na bardzo długie spa-

Pierwszą osobą, która powiedziała mu, że po-

krzykiem i agresją. W końcu poniósł pierwszą

cery. Codziennie przemaszerował ok. 4 kilo-

winien ważyć mniej, była jego mama.

porażkę.

metrów.

– Najbardziej zabolało mnie kiedy powiedziała,

– Matka i ojciec siłą wsadzili mnie do samo-

– Chciałem, żeby im nie przyszła za łatwo

że jeżeli dalej będę tyle jeść, to mi oczu nie

chodu i zawieźli do poradni. Psycholożka

będzie widać.

zapytała jak myślę, dlaczego tutaj jestem. Ja

na początku wyrzucałem, ale kiedyś matka

Jarek zawiódł swoją matkę, bo był za gruby.

odpowiedziałem, że nie wiem, że rodzice myślą,

zauważyła i później musiałem brać je przy niej.

Jeżeli nie schudnie, przestanie go kochać, przez

że mam anoreksję. Potem wyrecytowałem

niego popsują się relacje rodzinne.

jej deﬁnicję tej choroby. Lekarka nie miała

– Bo nie będzie tak, jak oni sobie tego życzą.

wątpliwości, od razu skierowała mnie do szpi-

Wiesz dlaczego naprawdę się odchudzałem?

tala psychiatrycznego. Poczułem, że zaczynam

Dzieci mi dokuczały? Też. Jednak przede

przegrywać.

– Zachowywał się jak robot, nastawiany przez

“

matkę, zero wsparcia. Jeżeli ona powiedziała, że zjadłem cukierki z choinki to tak było, mnie już nie prosił o wyjaśnienia. Trzeba było z tym skończyć, stwierdziłem, że mam już trzynaście

Jarek uważa, że człowiek walczący z anoreksją musi odbudować poczucie własnej wartości

– Ja zamierzam być policjantem, jak nie dostanę

Nie mogli zrobić nic. Po

raz pierwszy ja o sobie decydowałem,

pierwszą bitwę

bo uporu mi nie brakuje. Walkę z rodzicami Czym się różni anoreksja u dziewczyn od anoreksji u chłopców? Według bohatera niczym.

wygrałem

lat więc jestem dorosły. Czas walki nadszedł.

się za pierwszym razem, będę próbował dalej, zamienię na walkę z bandytami.

“

dużym autorytetem.

Męska anoreksja

wyraźnie określony cel.

Dla Jarka anoreksja, to oręże walki z rodzicami.

który powinien być dla swojego syna bardzo

też

ba nie wróci. Poza tym należy mieć w życiu

w ciągu tych trzynastu lat.

ich woli. W dodatku nie czuł wsparcia ojca,

psychotropowe

Jeżeli mu się to uda, prawdopodobnie choro-

zbuntować się, wyjść z sieci, którą mnie otoczyli

Przedtem zawsze musiał się podporządkować

Tabletki

i nauczyć się reagować na krytykę innych osób.

wszystkim chciałem zrobić na złość najbliższym,

O prawo głosu, o zwrócenie na siebie uwagi.

wygrana.

– Wszyscy chcemy czuć się dobrze i być akceptowani, bez względu na płeć. Z tych samych powodów chorujemy, w taki sam sposób ukrywamy jedzenie, kłamiemy, unikamy rozmów z bliskimi. U mnie najważniejsze było wygranie wojny, rozgrywałem bitwy z rodzicami, może

Wygrane bitwy, przegrana wojna

moje podejście było bardziej „męskie”.

W przypadku Jarka, choroba rozwijała się tak

Jak

samo jak u innych pacjentów. Początkowo

czba chłopców chorych na anoreksję jest zna

niegroźne ograniczanie kalorii i ćwiczenia,

-cznie mniejsza od liczby dziewcząt dotkniętych

donosi

portal

www.anoreksja.net,

li-

jadłowstrętem psychicznym. W pierwszym przy-

które przynosiły rezultaty. Jednak chłopakiem kierowała przede wszystkim chęć zemsty. Kiedy

Budyń, spacery, czyli uczymy się kompro-

padku wynosi ona milion zachorowań, w drugim

stracił pierwsze 5 kg jego cel wzrósł do 10 kg,

misu

aż 7 milionów. Tak duża różnica wynika głównie

ponieważ gdy waga będzie już niebezpiecznie

Jarek nie został na oddziale, miał przychodzić

z podejścia do wyglądu zewnętrznego, ale

niska, rodziców to zaniepokoi.

raz w miesiącu na sesję z psychiatrą.

ważne jest również, to jaki poziom odporności

– Nie mogli zrobić nic. Po raz pierwszy ja o so-

Z rodzicami też rozmawiał lekarz, ponieważ

psychicznej mają kobiety, a jaki mężczyźni. Ci

bie decydowałem, wygrałem pierwszą bitwę

w walce z anoreksją uczestniczą wszyscy

drudzy z reguły nie przejmują się krytyką ze

– podsumowuje Jarek, porównując swoje od-

członkowie rodziny, nie tylko sam pacjent.

strony innych ludzi. Uważają, że anoreksja

chudzanie do walki, a pojedyncze epizody z

– To było łamanie człowieka, rozbieranie na

wśród chłopców to oznaka ich słabości.

wyrzucaniem i chowaniem jedzenia – do bitew.

części pierwsze.

– Przecież ja się odchudzałem z chęci zemsty,

– Im mniejsze porcje, im więcej misek zupy

– Co ci mówił psychiatra na tych sesjach?

walczyłem z matką i z ojcem. Moim zdaniem

udaje się niepostrzeżenie wylać, tym większa

– Nie mogę ci powiedzieć co mówił, ale kiedyś

to nie słabość. Uporu jaki mi towarzyszył przez

przewaga. Czujesz, że z nimi wygrywasz.

kazał mi narysować siebie, matkę i ojca.

3 lata trwania choroby może mi pozazdrościć

Oszukiwanie ich przychodziło mi z satysfakcją,

Dziecinne zabawy, denerwowało mnie to. Jesz-

każdy „silny” facet. Słabe jest akceptowanie

chciałem ich ukarać za to, że przez tyle lat

cze pamiętam taki moment, kiedy rozmawialiśmy

zniewolenia przez rodziców.

nie miałem nic do powiedzenia. Nawet kiedy

we trójkę z doktorem. Zapytał mamę czy czuje

Relacje Jarka z najbliższymi są teraz dobre.

pierwszy raz odwiedziłem szpital psychiatryczny

się winna - ona powiedziała, że nie. Trudno było

Obie strony potraﬁą już ze sobą rozmawiać,

myślałem, że to wojna, nie choroba.

to znieść. Przecież to przez nich doprowadziłem

wiedzą na czym polega porozumienie. Jednak

Jadł w samotności. W pierwszym etapie anorek-

się do takiego stanu.

na odbudowanie więzi rodzinnych i pełne za-

sji trzy posiłki dziennie, potem już tylko jeden,

Na czwartym spotkaniu Jarek zrozumiał, że

ufanie trzeba jeszcze poczekać.

było to najczęściej jabłko. Małe, bo ma równo 64

jest chory. Od tego czasu wszystko zaczęło się

– Bardzo lubię mojego ojca, często rozmawia-

kalorie. Rodzice Jarka widząc, że chłopak coraz

zmieniać. Rodzice też musieli zdać sobie sprawę

my. Niedawno powiedział mi, że żałuje tego,

szybciej chudnie, a jego twarz z okrągłej zmieniła

z tego, że nie zawsze ich syn będzie wykonywał

że nie uwierzył w moją wersję historii z cu-

się w „wiewiórczą” postano-wili interweniować.

wszystkie polecenia. Chciał jeść budyń, oni

kierkami.

W rozumieniu bohatera, chcieli znowu owinąć go

nie mogli protestować, choć życzyliby sobie,

wysłuchać. Wtedy zrozumiałem, że wygrałem,

pajęczą siecią. Jednak w tej wojnie bohater nie

aby Jarek wrócił do normalnego tryby życia.

a właściwie wygraliśmy wszyscy. Topór wojenny

mógł sobie pozwolić na żadne straty. Na każdą

Ze śniadaniem, obiadem i kolacją.

został zakopany.

Przyznał,

że

powinien

mnie

UWO TEMATY NUMERU

SWOJ WYOBRA NI

Wyobra nia jest pocz tkiem tworzenia. Wyobra asz sobie to, czego pragniesz, chcesz tego, co sobie wyobraziłe i w ko cu tworzysz to, czego chcesz. George Bernard Shaw

Jakub Sosnowski

miejętne wykorzystanie wyobraźni

zwycięsko z ringu, wiedzą, że wszystko zaczęło

Należy zaznaczyć, że każdy człowiek ma

czyni z niej potężne narzędzie do

się od marzenia o tej chwili. Wystarczyło je-

predyspozycje do odniesienia sukcesu i czer-

zmiany rzeczywistości. Dzięki niej,

dynie je chwycić i szybować w stronę sukcesu.

pania przyjemności ze swojego życia. Jednak nie wszystkim to się udaje. Przyczyna porażki

możemy wspinać się po ścieżkach kariery zawodowej, wzmacniać więzy z bliskimi, rozwijać

Oczywiście, aby doświadczyć upragnionej saty-

tkwi tylko w jednym - braku uzmysłowienia,

pasje i odkrywać nowe zainteresowania. To

sfakcji, potrzebują sporego nakładu sił ﬁzy-

a następnie doświadczenia potęgi wyobraźni.

również klucz do zdobycia wielkich pieniędzy.

cznych, wytrzymałości psychicznej, wsparcia

Samo czytanie kolejnych książek i artykułów

Wystarczy tylko uruchomić pokłady wyobraźni.

ze strony innych osób, jak też odpowiednich

o rozwoju, wysłuchiwanie audycji, okazjo-

zasobów

wszystko,

nalne uczestnictwo w sympozjach trenerów

Zastanów się co łączy artystę, naukowca, bi-

bowiem potraﬁą „właściwie marzyć”. Posiadając

i coachów, pozwoli wyłącznie miło spędzić

znesmena, polityka i sportowca? To proste,

określone wyobrażenie, łatwiej jest im pozyt-

czas. Pożądany efekt możliwy jest wyłącznie

każda z tych osób przystępując do działania po-

ywnie myśleć, otwierać się na otoczenie,

gdy nastąpi zmiana sposobu myślenia, a uzys-

siada w swojej głowie określone idee oraz wizje

poszukiwać nowych rozwiązań, czyli nadawać

kana wiedza zostanie wcielona w życie. A do

upragnionego celu. Stając przed zamalowanym

przyśpieszony kurs ku wygranej. Seria obrazów,

tego potrzebna jest wyobraźnia.

płótnem,

odkrycie,

które nieustannie tworzą w swoim umyśle, staje

słysząc brawa szerokiego audytorium, schodząc

się dla nich mapą wskazującą kierunek działań.

publikując

nowatorskie

ﬁnansowych.

Znajdują

LNI J TEMATY NUMERU

Rusz głową ABY

ROZBUDZIĆ

ZMUSIĆ

JĄ

utrwalonych w pamięci, jak i twórczy, czyli WYOBRAŹNIĘ CZĘSTEGO,

NALEŻY

SOLIDNEGO

kreować nieistniejące wyobrażenia. Często

porównuję

wyobraźnię

nauki

TRENINGU.

chodzenia u małych dzieci. Najpierw raczkują,

Pod pojęciem wyobrażenie rozumiem złożony

następnie próbują zrobić kilka kroków na dwóch

proces poznawczy zachodzący w mózgu, pod-

nóżkach, a na koniec zaczynają samodzielnie iść

czas którego człowiek odtwarza doznania

w dowolnym kierunku. Podobnie jest z naszym

zmysłowe, czyli wszystko co może poczuć. To

procesem kreowania obrazów i sytuacji. Im

także umiejętność wykreowania dowolnych

bardziej udoskonalamy go, tym więcej działań

sytuacji. Ogromną rolę spełniają tu pamięć

możemy zrealizować.

i doświadczenie, niezbędne przy przywoływaniu

Podkreślmy, że praca nad wyobraźnią jest

„gotowych” i budowaniu „nowych” obrazów.

nieustannym, złożonym treningiem, którego

Natomiast pod pojęciem wyobraźni deﬁniu-

zaprzestanie prowadzi do obniżenia zdobytych

ję zdolność do przywoływania i tworzenia

sprawności.

w myślach określonych wyobrażeń. Może ona

systematyczności i odpowiednim ćwiczeniom,

mieć charakter odtwórczy - sięgać do zasobów

można szybko zauważyć zadowalające efekty.

Jednak dzięki systematyczności

TEMATY NUMERU

Poniżej zamieszczam kilka wskazówek, pomoc-

określonych czynników. Dzięki temu nauczysz

nych przy rozwoju odtwórczego oraz twórczego

się jak je rozpoznawać, a także w pewnym sto-

charakteru imaginacji. Na koniec zaś przejdę do

pniu kontrolować.

4 Dbaj o język

przedstawienia zestawu interesujących ćwiczeń,

które wykorzystuję w mojej pracy zawodowej.

Wskazanym jest tu również dokonywanie oceny

Ogromną

minionego dnia, na przykład poprzez chwilę

wysławiania się. Dbaj o staranność wypowiedzi,

analizy jego przebiegu. Przypomnij sobie co cię

dobór ciekawych słów oraz zwracaj uwagę na

ucieszyło, jakie odniosłeś małe i duże sukcesy.

język.

wagę

przywiązuj

sposobu

Obserwuj otoczenie

Wyznacz sobie skalę, dzięki której doko-

Współczesna nam rzeczywistość charaktery-

nasz ostatecznego podsumowania. Dzięki tej

Wyobraźnia zależy od zasobu naszych słów. Im

zuje się nieustannym pośpiechem. Atakowani

czynności, nie tylko zaczniesz dostrzegać dobre

więcej ich znamy, tym ciekawsze i dokładniejsze

setkami informacji z mediów, narzucający wza-

strony swojego życia, ale i szybko znajdziesz

są wyobrażenia. Stąd staraj się odkrywać nowe

jemnie zwiększenie efektywności w życiu zawo-

metody na jego ulepszenie.

słowa, a następnie używać ich w mowie potoc-

dowym, obarczający się co raz większą ilością

znej.

obowiązków, zwracamy baczną uwagę jedynie

Zachęcam Cię także do dzielenia się swoimi uc-

na te rzeczy, które uważamy za najistotniejsze.

zuciami z bliskimi. Staraj się zarówno słuchać

Kolejnym utrapieniem są wulgaryzmy. Ogran-

Stąd nasz język i sposób myślenia nieustannie

ludzi, jak i opowiadać im o swoich przeżyciach,

icz ich używanie do zera z trzech powodów.

dopasowują się do otoczenia, a co za tym idzie,

tych dobrych i złych. Jednak pamiętaj, by

Po pierwsze: niszczą język, czyniąc komunikat

dążą do skrócenia i lakoniczności, by usprawnić

odpychającym. Po drugie: człowiek używający

ludzką komunikację.

słów uznanych za niecenzuralne jest postrzegany negatywnie przez społeczeństwo. Po

Takie

życie

przynosi

trzecie: żaden wulgaryzm nie odda lepiej stanu

uczestnicy

emocjonalnego, np. zdenerwowania, niż trafne

„wyścigu szczurów” - mam na myśli zarówno

porównanie. Aby zacząć znajdywać tak owe,

sferę biznesową, jak i życia osobistego, myśląc

wystarczy jedynie uruchomić wyobraźnię.

zadowalających

pośpiechu, efektów.

nie

My,

o wygranej, bezpowrotnie tracimy cenne chwile swego życia. Po drugie, zwracając uwagę tylko na wybrane zagadnienia, dosłownie oduc-

Wyślij do boju szare komórki

zamy się bacznej obserwacji. A to właśnie ona jest kluczem do rozbudzenia wyobraźni.

Zmuszaj się do wysiłku umysłowego, dzięki

Stąd każdego dnia staraj się znaleźć chwilę

czemu wytrenujesz błyskotliwość i szybkość

czasu, by się zatrzymać, spojrzeć na otoczenie

skupić się w większości na pierwszym rodzaju

myślenia - tak bardzo potrzebne w każdej sfer-

i przeanalizować jego detale - kształty, kolory,

emocji. Przecież wszyscy wolą słuchać pozyty-

ze życia osobistego i zawodowego. Najlepiej

zapachy. Jeżeli wykonasz to sumiennie, niejed-

wnych wiadomości, niż zmagać się ze smutkami

służy ku temu rozstrzyganie zagadek, rebusów,

nokrotnie poczujesz się zaskoczony szczegółami

innych.

krzyżówek i szarad. Gorąco polecam ci sprawd-

miejsc, przedmiotów, ludzi, o istnieniu których nie zdawałeś sobie sprawy. Polecam ci, zaczynać każdy dzień od kilku minut takiej obserwacji,

zony sposób jakim jest rozwiązywanie sudoku starając się zrobić to w jak najszybszym czasie.

Obudź w sobie artystę

Nakręcić sprężynę wyobraźni

prezentuje się o tej porze twoja ulica, co robią

Na pewno masz jakieś zainteresowania arty-

POZNAJ KILKA ĆWICZEŃ ROZBUDZAJĄCYCH

i jak wyglądają znajdujący się na niej ludzie.

styczne. Być może lubisz rysować, śpiewać,

IMAGINACJĘ.

bądź łatwo przychodzi ci układanie poetyckich

Jak powiedziałem, osiągnięcie sukcesu jest

rymów. Staraj się jak najczęściej wykorzystywać

możliwe dzięki uprzednim jego wyobrażeniu.

tę zdolność, zarówno gdy pracujesz, czy też

Poniżej zamieszczam kilka ćwiczeń, dzięki

masz wolny czas.

którym wzmocnisz działanie swojej imagi-

np. pijąc poranną kawę spójrz przez okno jak

Opisz uczucia

Przyjrzyj się swojemu wnętrzu. W tym celu

nacji. O ich skuteczności wiem z własnego

staraj się jak najdokładniej opisywać emocje.

Staraj się również obcować z kulturą. Czyt-

doświadczenia, wykorzystuję je na co dzień w

Zwracaj uwagę na oddech, myśli - porównuj

anie książek, słuchanie muzyki klasycznej,

pracy oraz poza nią.

je (np. do kolorów) oraz szukaj słów, które na-

odwiedzenie raz na pół roku ﬁlharmonii, kina,

jlepiej oddadzą stan, w którym właśnie się zna-

teatru czy też muzeum, odkryje przed tobą

Oczywiście, jak szybko zadziałają i jakie

jdujesz. A to wszystko po to byś zauważył, że

zarówno świat sztuki, jak i zaznajomi cię z

przyniosą efekty, zależy tylko od ciebie. Jeżeli

poczucie radości, smutku, nostalgii, czy gniewu

odmiennymi, bądź zbliżonymi, sposobami od-

poświęcisz sumiennym ćwiczeniom kilkanaście

jest inne za każdym razem i zależy od wielu,

bioru rzeczywistości.

minut dziennie, możesz liczyć na wiele.

TEMATY NUMERU

Freewriting

dasz - owoce, słodycze, przekąski. Weź jeden

Technika dobrze znana osobom piszącym. Re-

lub dwa, postaw przed sobą i dokładnie się

Wystarczy tylko, że otworzysz gazetę, zaj-

welacyjnie sprawdza się w sytuacjach gdy si-

im przyjrzyj. Zwróć uwagę na kształt, barwę,

rzysz do portalu z informacjami, a już zyskujesz

adamy do komputera i potrzebujemy „rozpisać

strukturę. Następnie odłóż je i z zamkniętymi oc-

tysiące tematów do wykonania tego ćwiczenia.

się” lub gdy straciliśmy wenę. Jak wska-

zami odtwórz w wyobraźni wszystkie szczegóły.

Czytając artykuły stawiaj się na miejscu opisy-

zuje nazwa, polega ona na pisaniu w sposób

Rób to bez pośpiechu, dodając kolejne elemen-

wanych bohaterów. Kreuj wizję swoich reakcji i

bezpośredni, czyli bez kontrolowania znaków

ty. Teraz spróbuj każdego z nich i skup się na

zachowań na nowo powstały problem. Możesz

interpunkcyjnych, składni, a czasem nawet

smaku oraz aromacie. Po zakończeniu degus-

popuścić wodze fantazji dodając imaginacji nie-

i logiki tematu. Ćwiczenie polecam zarówno

tacji, zamknij oczy i ponownie dokonaj opisu

typowe atrybuty i właściwości. Możesz również

osobom szykującym się do stworzenia tek-

w myślach. Im dokładniej będziesz studiował

zmodyﬁkować ćwiczenie poprzez wypisanie 20-

stu, jak i tym pragnącym tylko pobudzić swoją

cechy przysmaków, tym lepiej odtworzysz je

30 różnych rozwiązań danego problemu. Jeżeli

wyobraźnię.

w myślach. Skup się na tym co widziałeś, nie

wybierzesz ten sposób, polecam byś po kilku

dodawaj nowych, nieistniejących elementów.

tygodniach wrócił do danego pytania i poszukał

Siadając przed kartką, czy też ekranem kom-

Dodatkowo, warto byś kilka godzin po wyko-

od nowa odpowiedzi. Gdy to zrobisz, porównaj

putera, należy usunąć wszystko co może

naniu ćwiczenia, powrócił znów do tego

obie wersje. Czy zauważyłeś jakieś zmiany?

przeszkodzić w pracy - wyłączyć facebooka,

wyobrażenia.

komunikatory, ściszyć muzykę, zabrać ze stołu herbatę i ciastka. Ćwiczenie wykonujemy w określonym czasie, maksymalnie poświęcając

Co by było gdyby...?

Kolor, zapach i smak

mu 20 minut. Piszemy szybko, ale ważne

Zacznij postrzegać świat w nietypowy sposób,

jest, by strumień zapisu nie został przerwany.

używając określonych kolorów. Nadawaj wszyst-

Odpoczynek i obejrzenie wyników zafundujemy

kiemu, na przykład poszczególnym miesiącom,

sobie na koniec. O czym piszemy? Najlepiej na

dniom

zadany temat, a w przypadku jego wyczerpania,

pracy lub w domu, czy też gatunkom książek

przechodzimy do następnego, który właśnie

stojącym na półce, określoną barwę. Niech to

pojawił się w głowie. Tu jakość ma mniejsze

będą kolory, które najbardziej pasują do opisy-

znaczenie, liczy się sam proces pisania.

wanego tematu. Uzasadniaj swój wybór. Możesz

tygodnia,

godzinom

spędzonym

również wzbogacić opisy o kolory i smaki ideTrenując w ten sposób zmusisz swój umysł

alnie odpowiadające danej treści. Nie obawiaj

do twórczego myślenia. Jednocześnie zyskasz

się „pomarańczowych poniedziałków o smaku

tekst, któremu warto się przyjrzeć. Jeżeli

bananów”, czy „kawowej dziewiątej trzydzieści

wprawiałeś się do dalszej pracy ze słowem pisa-

o smaku waniliowego cappuccino”.

nym, przeanalizuj go szukając słów i fragmentów zdań, które wykorzystasz w dalszych etapach pracy. Materiał jest również świadectwem zasobu posiadanego słownictwa, a więc dowiesz się

Pisz

z niego jakich wyrazów nadużywasz. Wypisz

Bardzo pomocne w ćwiczeniu wyobraźni okazują

wszystkie na kartce, znajdując w słowniku ich

się teksty literackie - wiersze, jak i opowiada-

synonimy. Zaglądaj często do sporządzonej notatki, aby utrwalić bliskoznaczniki.

wykonania

świat, dopasowywać do niego swoje uczucia, odkrywasz magię porównań. Natomiast pisząc

Pamięciówka

Znajdź obraz lub zdjęcie zawierające wiele

Zobacz, spróbuj, wyobraź

nia. W tych pierwszych uczysz się dostrzegać

tego

ćwiczenia

będziesz

potrzebował zajrzenia do kuchni. Na pewno znajdują się tam smakołyki, za którymi przepa-

szczegółów. Codziennie, przez cały tydzień, przyglądaj się mu o wyznaczonej porze przez 5-10 minut. Następnie po upływie kilku godzin, najlepiej tuż przed snem, przywołaj obraz w wyobraźni, a następnie tchnij w niego życie. Niech się pojawią zapachy, dodatkowe kolory, światłocienie, czy też ruch.

prozę, uczysz się kreacji artystycznej. Stworzony materiał nie musi być od razu publikowany, być może uznasz, że nie chcesz się nim dzielić z innymi. W takim przypadku pisz do szuﬂady. Pozostaje mi teraz życzyć Ci udanej przygody w świecie wyobraźni. Pamiętaj o czym wspomnieliśmy powyżej - częste i intensywne ćwiczenia szybko przyniosą zadowalające wyniki. Powodzenia!

KULTURA

Wrocław

Ewa Han

Wrocławska Starówka położona w ścisłym centrum miasta – zabytkowa architektura, klimatyczne knajpki i puby, ale także banki, urzędy, centra handlowe oraz bezustanne problemy z zaparkowaniem samochodu. Tak postrzegamy ją na co dzień. Bywają jednak sytuacje bądź okresy, kiedy historyczne centrum Wrocławia staje się miejscem magicznym.

Taki właśnie – poprzedzający święta

który wcześniej wytyczał sobie drogę para

Bożego Narodzenia - czas przed nami. Wyobraźmy

solem prowadzonym po szynach tramwajowych

sobie mroźny, grudniowy wieczór, zasnuty lekką

nieopodal rynku, a teraz wybrał inny kierunek.

mgiełką

srebrzystym

Może pragnie się udać na „otulone” przez

szronem latarnie i wyrazistą tarczę księżyca

sąsiadujące kamienice Wzgórze Partyzantów,

rynek,

przyprószone

w otoczeniu ratuszowych wież, rysujących się

a może – tak jak my - podążyć na Ostrów Tu-

na tle rozgwieżdżonego nieba. Nie, to nie bajka.

mski ku katedrze. O, już ją widać. Majestaty-

Tak może być naprawdę i tylko od nas zależy

czna wieża katedry przekomarza się z wiszącym

czy potraﬁmy uchwycić tę magiczną chwilę,

nad Odrą rogalem księżyca. Ich rozmowa

kiedy to nad Wrocławiem „rozpryskuje się”

spłoszyła zapewne kota, który czmychnął spod

– niczym choinkowa bombka – „bania poezji”.

świątyni i spod naszych nóg.

gwiazdkowy

Gadające wieże, uśmiechnięte tram-

prezent i – tropem urokliwych wrocławskich

waje, birbant sunący sobie tylko znaną ścieżką

pejzaży Emila Gosia, prezentowanych w galerii

w tajemniczą grudniową noc, czarny kot

Academia Nova, wyruszmy na spacer po Starów-

i „poetycka bania”, która ogarnęła nas i nasz

ce. Rozpocznijmy od pl. Solnego – gdzie mieści

ukochany Wrocław – magiczne miasto spotkań

Zróbmy

więc

sobie

się ta galeria – skąd rozpościera się znakomity widok na rynek. A w jego centrum oczywiście ratusz, którego nachylone ku sobie, skąpane w świetlistej mgle, wieże zdają się wieść jakiś tajemniczy dialog. Tej sekretnej rozmowie

sekunduje – wyróżniający niegdyś budynek dzisiejszego „Feniksa” – globus. A dalej pochylone z troską nad miastem wieże kościoła Św. Marii Magdaleny i przycupnięty niemal na środku skrzyżowania, nieco skulony i nieśmiały budynek kościoła Św. Krzysztofa. Widoki piękne, lecz chłód coraz bardziej doskwiera. Pora zatem na pokrzepiającego drinka w którymś ze zlokalizowanych wokół rynku lokali, a gdy poczujemy kojące ciepło, świat wyda nam się jeszcze piękniejszy. Rzeczywiście, szermierz na cokole przy pl. Uniwersyteckim wychyla ku cienistej bramie, z której – od strony ul. Grodzkiej – wytacza się „uśmiechnięty” tramwaj. Skąd tu tramwaj? A do tego jeszcze radosny? Nieważne, jest czy go nie ma, tym bardziej, że budynek hali targowej przy pl. Nankiera też „szepce” coś tramwajowi, z którego stopni zeskakuje tajemniczy cień. Chyba to ten sam mężczyzna w meloniku,

ludzi, kultur i różnych etapów historii. Czar przedświątecznej nocy dokonał się, pora zatem położyć głowę na miękkiej poduszce, a przebudziwszy się w Wigilię zapytać naszego kota o jego wrocławskie ścieżki.

TEMATY NUMERU

Chocia na co dzie nie zwracaj na siebie uwagi, b d c jedynie dystyngowanymi wiadkami mijaj cych zdarze , to jednak pewnej nocy graj w naszym yciu pierwsze skrzypce. Któ bowiem nie spojrzy na zegar tu przed północ 31 grudnia?

Między Wrocławskimi wskazówkami Grzegorz Rogowski

Zegar, proch i gilotyna

Historia wrocławskich klusek

Tu mieszka duch czasu

Mało, które miasto ma taki natłok legend

Niedaleko pl. Jana Pawła II znajduje się

Jak

wijących się wokoło statecznych tarcz zegarow-

malowniczy kościół pod wezwaniem Narodze-

średniowiecznych mechanizmów i barokowych

ych, jak stolica Dolnego Śląska. Pierwszy zegar

nia

dawniej

zdobień, by zegar mógł stać się legendą. Było

uruchomiono tam podobno już w roku 1362,

św. Barbary. Będący częścią dzielnicy Czte-

tak w przypadku czasomierza ustawionego

a jego doglądaniem zajmował się mistrz kowal-

rech Świątyń budynek, należał najpierw do

w połowie lat 70. XX wieku, w pobliżu dzisiej-

ski Petzold, który zapisał się na kartach historii

katolików, potem ewangelików, a obecnie

szego przejścia świdnickiego. Nie znaleźlibyśmy

jako pierwszy zegarmistrz śląski.

jest katedrą prawosławną. Jego niewątpliwą

wtenczas człowieka, który choć raz, by się

W 1550 roku południowa fasada wrocławskiego

i zarazem skrytą atrakcją jest zegar, który był

pod nim nie umówił. Stał się tym samym, czym

ratusza została ozdobiona Carillionem, czyli

od dawien dawna znany z tego, że spóźniał

dziś jest pręgierz,najbardziej oczywistym mie-

zegarem grającym. Co pół godziny płynęły

się o ok. 10-15 minut w stosunku do innych

jscem spotkań. Schodzili się przy nim również

z niego melodie pieśni: „Da pacem Domine”,

zegarów śródmieścia. Fakt ten stał się nawet

członkowie słynnej Pomarańczowej Alternaty-

„Veni Creator” oraz „Magniﬁcat”. Szybko jed-

przedmiotem powszechnej krytyki Rady Miejsk-

wy. Smukła sylwetka zegara widniała na nie-

nak mechanizm i tarczę przeniesiono do ko-

iej. Oﬁcjalnie twierdzono jednak, że powodem

jednej ulotce wrocławskich wywrotowców. Był

mory podatkowej ratusza, gdzie można było

opóźnienia była troska o uszy mieszkańców.

on także miejscem organizacji happeningów

podziwiać je jeszcze w 1779 roku. Osiem lat

Mniemano, że skoro w pobliżu znajdował się

jak np. „16:30 pod Zegarem”. Któregoś dnia,

po pojawieniu się grającego czasomierza,

zegar ratuszowy, elżbietański i Marii Magdaleny,

na podtrzymującym tarcze słupie pokrytym ka-

nad Piwnicą Świdnicką, zapada także decyzja

to o pełnych godzinach, hałas dzwonów może

felkami, ktoś namalował hasło: „tu mieszka Duch

o podwyższeniu wieży ratuszowej i ozdobieniu

być wręcz nie do zniesienia.

Czasu”. W ten sposób szacowny miejski zegar,

Przenajświętszej

Bogurodzicy,

jej hełmem. W planach jest również miejsce

się

okazuje,

nie

zawsze

potrzeba

otrzymał swoją nazwę, którą wielu pamięta do

na zegar, który ostatecznie zostaje zamonto-

Czego nie da się zmienić, trzeba wykorzystać.

dziś. Ze spokojem patrzył na łapanki milicji w

wany w 1569 roku. Już jedenaście lat później,

Na wrocławskich stołach, królują w tamtym

czasie „gorących” dni lat 80., odmierzył ostat-

dokonano w nim jednak znaczącej przeróbki

czasie kluski ziemniaczane. Danie syte i sma-

nie sekundy ustroju komunistycznego w Polsce

tarcz i mechanizmu, gdy Rada Miejska ogłosiła

czne, ale wymagające stałego zainteresowania.

i stał spokojnie, aż do połowy lat 90., kiedy to

przejście z rachuby czasu 24 godzin włoskich

Gospodynie domowe i kucharki, ułatwiły sobie

postanowiono zastąpić go nowocześniejszym

na system 2x12 godzin. Przy tej okazji, cza-

więc zadanie ich przygotowania, dzięki pomocy

mechanizmem, znanym m. in. z okolic Domu

somierz rozbudowano dodając mu dodatkową

zegara. Wystarczyło bowiem wrzucić kluski do

Handlowego „Renoma”. Zegar Ducha Czasu

tarczę z jedną wskazówką i kulą, pokazującą

wody, gdy zaczynały bić zegary w śródmieściu,

traﬁł na tereny ZDiUM-u, gdzie przeleżał 15 lat.

fazy księżyca. Kolejne lata to okres licznych

a wyciągnąć wtedy gdy odzywał się ten ze św.

Dziś zasłużony weteran walk o wolność, pod-

remontów, ulepszeń i przeróbek, dzięki czemu

Barbary. Dawało to gwarancję, że danie zaw-

dawany jest renowacji przez Muzeum Miejskie

możemy dziś oglądać cały wachlarz rozwiązań

sze będzie miało idealną konsystencję i się nie

Wrocławia, które widzi dla niego miejsce na

konstrukcyjnych, rozpiętych między rokiem

rozgotuje. Od tamtej pory feralny czasomierz

dziedzińcu pałacu Spaetgena. Warto na margi-

1569, a teraźniejszością. Zegar na wrocławskim

nazywany jest więc kluskowym. Jego życie

nesie dodać, że Duch Czasu nigdy nie opuścił

ratuszu, od samego początku cieszył się ogrom-

nie należało jednak do wyjątkowo udanych.

raz oﬁarowanego mu miejsca. W grudniu 2009

nym szacunkiem mieszkańców miasta. Szacu-

W 1807 roku do kościoła traﬁają polscy żołnierze,

roku, stanął bowiem, przy przejściu świdnickim,

nek ten sięgał nieraz tak daleko, że zdarzały

wchodzący w skład armii napoleońskiej. Niszczą

zegar odliczający czas pozostały do rozpoczęcia

się przypadki karania degradacją i grzywną

przy tej okazji organy i słynny zegar, który swe-

mistrzostw Europy w piłce nożnej. Nawiązująca

pijanych oﬁcerów austriackich strzelających do

go blasku nie odzyskał po dziś dzień. Została po

wyglądem do swojego poprzednika konstruk-

jego tarcz. Najsurowiej jednak, za znieważenie

nim jedynie zdemolowana tarcza, ale trwający

cja, ma aż 5 metrów wysokości, a jej wnętrze

zegara, ukarano pewnego Polaka, który w 1635

remont napawa optymizmem co do jego

w dniu uruchomienia wypełniały 1804 piłeczki,

roku został ścięty na wrocławskim rynku.

przyszłości.

podpisane m. in. przez Michaela Platiniego czy

TEMATY NUMERU

Andrzeja Szarmacha. Koncepcję i projekt nowej

i równoleżników. Przeszywająca zegar oś,

willi przy ul. Lipińskiego. Dom zaprojektował

siedziby Ducha Czasu wykonała nieodpłatnie

rzucała cień na tarczę, wskazując aktualną

wybitny architekt Adolf Reding – uczestnik

Pracownia Architektoniczna Neodesign Kiwiński

godzinę. Tak elegancki akcent ogrodów wy-

wystawy nowego budownictwa w Stuttgarcie

Machała architekci s.c. z Wrocławia.

stawowych pochłonęła niestety wojna. Do dziś

w 1927 roku, który prawdopodobnie był również

możemy jednak podziwiać rzeźbione dekoracje

pomysłodawcą ogrodowego czasomierza.

O tych co ukradli Słońce

zegarów słonecznych, zainstalowanych na kilku

Pomimo upływających lat, mieszkańcy stolicy

Wielkim sentymentem mieszkańcy dolnego

wrocławskich budynkach. Ogromne wrażenie

Dolnego Śląska nie odwrócili się od zegarów.

Śląska obdarzyli zegary słoneczne. Sporo takich

robi np. ten na VII Liceum Ogólnokształcącym

Cztery

obiektów powstało we Wrocławiu na początku

u zbiegu ul. Kruczej i Jemiołowej, Ośrodku Re-

Wrocławiu, Londynie, Nowym Yorku i Tokio

XX wieku. Najpiękniejszy z nich, ustawiono na

habilitacji Monaru przy Jarzębinowej, a także

spoglądają dumnie od 2007 roku z budynku

terenach wystawowych obecnego kompleksu

pięknie odnowiony zegar na budynku daw-

Arkad Wrocławskich. Trzy lata później powstaje

Hali Stulecia. Vis a vis Pawilonu Czterech Kopuł

nego liceum przy ul. Poznańskiej. O wartości

także ciekawy zegar słoneczny przed Aqua-

na niewielkim postumencie, przypominającym

tego typu przedmiotów, świadczyć może to,

parkiem, projektu prof. Leona Podsiadły. Czas

kolumnę, wzniesiono misterną konstrukcję kuli

że bywają kradzione. Taki los spotkał zegar

pokaże, czy otoczą je historie tak piękne, jak ich

ziemskiej, opierającą się na siatce południków

słoneczny ozdabiający ogród modernistycznej

starszych pobratymców.

nich,

wskazujące

godzinę

KULTURA

FABRYKA SZTUKI nie musi zarabiać

Bartosz Walat

Rewitalizacja obiektów poprzemysłowych - do tego sloganu można przyporządkować wszystkie tendencje rodzimych aktywistów, którzy postanowili przewartościować mit umęczonego robotnika. W rezultacie, surowa przestrzeń i poczucie wyobcowania stały się dziś respiratorami polskiej kultury.

„Uderza mnie wrażenie dewastacji. Surowa nagość

Posłużę się deﬁnicją Elżbiety Mączyńskiej: „Re-

dwórku, bo gdzie umieścić sztukę, jak nie w poko-

(...) budzi moje podejrzenie, że miał tu miejsce

witalizacja miast, rozumiana jest jako przywra-

munistycznych nieużytkach, jakich nie brakuje po

pożar” – tak pracownię Andy Warhola opisuje

canie ich do życia, poprzez wprowadzanie no-

okresie ustrojowych przemian.

Ultra Violet, czyli jedna z jego ekscentrycznych

wych funkcji na obszarach gdzie dotychczasowe

muz. Tak też czujemy się dziś, gdy pojawiamy się

funkcje wyczerpały się, zamarły, albo znalazły się

„Podróże dookoła świata, turystyka, miasteczka,

w miejscu udostępnionym sztuce. Na terenach za-

w głębokim kryzysie. Zwiększa nie tylko walory

parki rozrywki, zabawa, rekreacja, moda i kulinaria,

pomnianych dzielnic i w półmroku nieznanych

ekonomiczne, turystyczne i przestrzenne miast,

sport i zawody, hazard, muzyka, ﬁlm, telewizja,

podwórek, wyrastają kluby, galerie i pracownie

ale przede wszystkim społeczne. Rewitalizacja

seks, wirtualne światy w cyberprzestrzeni (...) stają

artystyczne. Nieużytki zaczynają być w cenie, bo

umożliwia realizację – obok celów ekonomi-

się ośrodkiem nowego kapitalizmu, w którym han-

publiczność nie chce już przepychu, blichtru i czer-

cznych – także tak ważnych celów społecznych,

dluje się dostępem do przeżyć kulturalnych” - ob-

wonych dywanów. Nadszedł czas na oswojenie się

jak tworzenie nowych miejsc pracy, zapobieganie

serwuje Kazimierz Krzysztofek z Instytutu Soc-

z surowością fabryk. Skąd ta moda?

wykluczeniu społecznemu i innych”.

jologii Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej

Postindustrialność, czyli rewitalizacja

Skala zjawiska spotęgowała się, gdy Unia Europe-

ralnym mechanizmem rozwoju miast jest obec-

Polskim prekursorem wspomnianych zmian, stało

jska przeznaczyła środki na doﬁnansowanie in-

nie sprostanie pozostałościom po minionej epoce.

się warszawskie Centrum Artystyczne Fabryka

westycji na terenach zdegradowanych. Projektem

„Wiele z takich obiektów przekształcono w muzea

Trzciny, które powstało w byłych zakładach Pol-

zainteresowało się tak wiele instytucji, że obecnie

przemysłowej historii miast. Ale z jeszcze większym

skiego Przemysłu Gumowego. Wśród betonu, stali

– pojęcie rewitalizacji - odnosi się w linii prostej

powodzeniem wykorzystuje się nieczynne obiekty

i maszyn, powstał salon dla uwrażliwionych. Kon-

do środowisk związanych ze światem kultury. In-

przemysłowe do organizowania w nich centrów

certy jazzowe, wystawy i prywatne schadzki cele-

westorów przekonały światowe doświadczenia.

i galerii sztuki nowoczesnej”.

brytów zagwarantowały sukces i były przyczynkiem

South Huoston-Soho w Nowym Yorku, Marais

do powstania nowego trendu. Rewitalizacja stała się

w Paryżu, El-Raval w Barcelonie, to tylko nie-

Do najpopularniejszych miejsc, jakie wykorzystują

wabikiem dla przedsięwzięć ze świata kultury.

liczne przykłady na to, że sztuka jest skutecznym

ten

narkotykiem dla obumarłych rejonów. Klimat

chociażby

W dobie postindustrialnej huty, fabryki i wysokie

wyobcowania i niskie ceny najmu, okazały się być

w Łodzi (dawniej: fabryka Karola Scheiblera), Teatr

kominy – świadczące o dobrobycie w epoce in-

wystarczającym magnesem, który przyciągnął li-

Łaźnia Nowa w Krakowie (teren Technikum Elek-

dustrializacji - stały się ﬁzyczną i mentalną barierą

czne bohemy artystyczne, architektów i designerów.

trycznego w Nowej Hucie) i kompleks Soho Factory

przed dalszym rozwojem miast. Współczesna

Ci natomiast, wykorzystując walory surowego kra-

w Warszawie (łącznie 42 pustostany po zakładach

tendencja do przekształceń, to tak naprawdę kon-

jobrazu, przekształcili pustostany w muzea, galerie

z branży metalowej). Nie inaczej jest we Wrocławiu,

sekwencja cywilizacyjna, która wymierzona jest

i indywidualne pracownie.

gdzie najwięcej słychać o komercyjnych działaniach

w Warszawie. Podkreśla równocześnie, że natu-

w świadomość mieszkańców, usilnie utożsamiających

mechanizm

swoim

działaniu,

należy

Międzynarodowe

Centrum

Sztuki

Browaru Mieszczańskiego. Nie brakuje tu jednak

się z przemysłowym krajobrazem. Tym samym mit

Wspomniana reorganizacja mentalności sprawiła,

i społecznych inicjatyw. W zajezdni tramwajowej

umęczonego robotnika zaczyna być skutecznie

że to dziedzictwo kulturowe stało się motorem do

przy ulicy Legnickiej powstaje sala koncertowa,

wypierany. Na jego miejscu pojawili się bowiem

ożywiania lokalnych społeczności, a artystyczne

scena teatralna, a także studio nagrań i inne pra-

uśmiechnięci przedstawiciele zawodów kreaty-

projekty stały się użyteczne społecznie. Ten kontekst

cownie. Projekt koordynowany jest przez Sto-

wnych.

wywarł szczególne piętno na biało- czerwonym po-

warzyszenie Tratwa.

KULTURA Anarchia i snobizm, czyli dwa bieguny elitarności

warunkami jakie stwarzają tak zwane niemie-

U podstaw opisanych zmian tkwią dwa – na pozór

Bezpański teren pozwala artystom na działania

– dychotomiczne źródła. Stabilny fundament

interdyscyplinarne, a co najważniejsze - uniwer-

stworzyły przyzwyczajenia polskich buntowników

salne, pozbawione lokalnego kontekstu i formal-

nych ograniczeń. Nie-miejsca istnieją bowiem poza

legendarny

już

eksperyment

zza

jsca (termin wprowadzony przez Marca Augé).

oceanu,

a dokładnie – „The Factory” Andy Warhola.

czasem i przestrzenią, są "wszędzie takie same" i nie mają regionalnego nacechowania. Dzięki ich

Jan Bińczycki, w raporcie „Kultura niezależna

symbolicznemu wymiarowi możliwe jest rozmy-

w Polsce 1989-2009”, przywołuje anegdotę z de-

cie granicy pomiędzy tym co bliskie i dalekie,

legacji do Lipska, która rozpoczyna jego rozważania

a także tym co indywidualne i zbiorowe. Osoby

nad przestrzeniami dla sztuki i w bardzo przewrotny

przebywające w nie-miejscu znajdują się wszędzie

sposób, obrazuje pierwsze ze zjawisk. „Oglądaliśmy

i nigdzie zarazem. Przykładem są supermarkety,

zakłady bawełniane przerobione na wielkie centrum

lotniska, wielkie hotele, autostrady, terminale kom-

sztuki, lofty, zieleń miejską, przestrzeń publiczną

puterowe, a także fabryki.

odzyskaną z NRD-owskich fabryk i szereg innych

Charakter wspomnianej działalności kieruje nas

rozwiązań, które w Polsce dopiero kiełkują, a na

w stronę motywacji rebelianckiej – nielegalnej, wy-

Zachodzie stanowią standard. Przez ten piękny kra-

obcowanej,

jobraz przetoczyła się grupa punków. Pomalowane

unikającej zysku i rozgłosu. Nie jest to jednak

skórzane kurtki, ćwieki, łańcuchy, butelki w rękach

jedyna motywacja. Wręcz przeciwnie. Drugim

i sfora psów dookoła – wyglądali, jakby wracali

źródłem opisywanych przemian jest bowiem mit

z festiwalu Jarocin ’84. – Widzicie państwo tę grupę

„The Factory”. W tym przypadku system znaczeń

nietypowych ludzi? – Tłumacz wydął wargi. – Otóż

jest odwrotny – mamy tu do czynienia z artysty-

gmina wspomaga ich „alternatywne projekty miesz-

cznym snobizmem, poczuciem wyższości i sztuką

kaniowe”, płacą za nie jedno euro miesięcznie.

jako formą bogacenia się.

tworzącej

obieg

alternatywny,

Byłem zachwycony mądrością i otwartością lipskich radnych, ale za chwilę dopadła mnie wątpliwość –

„Zarabiać pieniądze to sztuka, pracować to sztuka,

skoro ci załoganci są sponsorowani przez system, to

ale robić dobre interesy – to sztuka największa” –

kto z nim walczy?”

mawiał Andy Warhol, mistrz autokreacji i prowokator, który traktowany jest za symbol pop-artu. Swą

W Polsce nikt buntownikom nie dopłacał, a do walki

sławę zawdzięcza zdolnościom do manipulacji, ale

z systemem zawsze było wielu chętnych. Większość

także intuicji w zrozumieniu mechanizmów świata

działań artystycznych, jakie odcisnęły piętno na

reklamy i biznesu. Aura tajemniczości, ekstrawa-

polskiej kulturze, miała miejsce w squatach, czyli

ganckie zachowanie, a także sukcesy odnoszone

nie-legalnie zajmowanych nieużytkach. To tam

na polu działalności artystycznej tworzą z War-

powstał mechanizm współpracy jaki jest konieczny

hola postać kultową. Jego działalność twórcza była

w przypadku realizowania dużych przedsięwzięć.

wielowątkowa - z jednej strony podważała bowiem

Nie można zapominać, że generacja web 2.0 - oprócz

wartość sztuki, z drugiej zaś, wykorzystywała

aktywności w sieci – kontynuuje bogaty dorobek

prawa wolnego rynku do ukazania, że sztuką mogą

takich środków wyrazu, jak teatr uliczny, happe-

być nawet śmieci. Śmieci i kontekst ich powstania,

ning, a także ﬂash mob, akcje adbusterów i culture

a więc także przestrzeń, w której je wyprodukow-

jamming. Warto podkreślić, że takie działania mają

ano.

na celu edukację społeczną i zazwyczaj podejmują tematy tabu. Nieograniczona przestrzeń i poczucie

Nowatorstwo tego podejścia opierało się na prze-

wspólnoty stały się konieczne do funkcjonowania

konaniu, że skoro rzeczywistość jest perpetuum

wielu instytucji. Za sztandar traktuje się poznański

mobile popkultury, to popkultura musi stać się

Rozbrat, który już z założenia nie był tylko obiek-

perpetuum mobile rzeczywistości. Ze względu na

tem mieszkalnym, lecz także kolektywem osób,

to założenie – Andy Warhol pozbawił swoje dzieła

które zapragnęły głośno manifestować o swojej

nacechowania ekskluzywnego. Stał się maszyną

tożsamości i przekonaniach. Do najgłośniejszych akcji tej formacji należało rozdawanie posiłków pod

Andy Warhol

do seryjnej produkcji sztuki masowej. Tymczasem każda „produkcja” i „biznes” potrzebują swojej fa-

hasłem „Jedzenie zamiast bomb” oraz cykliczne

bryki. „Po sztuce następuje następny krok - sztuka

redagowanie biuletynu „Przegląd Anarchistyczny”.

komercjalna. Ja zacząłem jako artysta komercjalny

Organizację koncertów, wystaw i spotkań autor-

i chciałbym skończyć jako artysta - biznesmen lub

skich traktuję w tym przypadku jako normę.

artysta biznesu” – powiadał Andy.

Tendencja do wkomponowywania sztuki w obiekty

„Ceglany zaniedbany budynek, metalowe schody

poprzemysłowe, wiążę się w tym kontekście z wa-

przeciwpożarowe po stronie fasady pokrywa rdza.

KULTURA Przechodzę przez obłażącą z farby sień. Z pewnym wahaniem, bo robię to po raz pierwszy, wprawiam w

ruch

samoobsługową

rozklekotaną

windę,

tak obszerną, że pomieściłaby z powodzeniem ciężarówkę. Drzwi jej pomalowane są na srebrno (...) Wokół mnie srebrne rozpadające się ściany, rury opakowane folią aluminiową niczym gigantyczne prezenty świąteczne, pokryte srebrnym sprayem szafki na segregatory i sprzęt stereo dopełniają dekoracji hali” – tak Ultra Violet opisuje swoją wizytę w „The Factory”, czyli atelier i mieszkaniu Warhola, które mieściło się na 47. ulicy w Nowym Jorku. Fabryka była ucieczką od codzienności i konserwatyzmu. się

Każdy

dowartościowany

jej

uczestników

aprobatą

mistrza.

czuł Nie

obowiązywał tam podział na kulturę niską lub wysoką – wszyscy obracali się w trybach samo napędzającej się maszyny. Miejsce to funkcjonowało jako połączenie pracowni, undergroundowego klubu i salonu towarzyskiego. Kręcono tam ﬁlmy, grano muzykę, organizowano przyjęcia i orgie. Środowisko

„The

Factory”

prześcigało

się

w coraz odważniejszych i wyzywających postawach, by jak najszybciej skupić na sobie oczy i obiektywy całego świata. „Jedyną rzeczą, która nas wszystkich naprawdę łączy w Fabryce jest nie-

Browar Mieszczański

odparta, przemożna chęć bycia zauważonym. Sława jest celem, bunt jest stylem, narcyzm poświatą wokół supergwiazd, demi-gwiazd, pół-gwiazd, złych-gwiazd, żadnych-gwiazd, mężczyzn, kobiet, przeistoczeńców przekręconych seksualnie, wyłączonych seksualnie, przełączonych seksualnie, dekadentów, satanicznych przedstawicieli nowej utopii Warhola” – czytamy w książce „15 minut sławy: moje życie z Andy Warholem”. Oba schematy funkcjonowania – zarówno rebeliancki (dla idei), jak i ten snobistyczny (dla sławy) - mają na celu zaktywizowanie środowisk kultury (zarówno twórców jak i odbiorców) wokół miejsc, osób i koncepcji zapomnianych. W obu przypadkach chodzi o stworzenie warunków na tak zwane „drugie życie”. Czego państwu i sobie życzę.

Bartosz Walat Dziennikarz i autor materiałów multimedialnych. Pracował dla Antyradia i Mediów Regionalnych.

Fabryka Trzciny

KULTURA

Kalendarium / GRUDZIEŃ

3 g��dnia

g��dnia

Wrocławskie Promocje Dobr�ch Książek Parada wystar��je spod pomnika Bolesława Chrobrego o godz. 12.30

Konfrontacje Rockowe – wROCK 2011 Hala St�lecia

godz.16.00

5 g��dnia

Kabareton Mikołajkowy Aula im. Kardy�ała Stefana Wyszy�skiego Katolickiego Uniwersy�et� Lubelskiego

9 g��dnia

Wrocław Trippy Sounds PHONIQUE (Dessous,Poker Flat ) / Berlin Klub LOG:IN

14 g��dnia Slam Poet�� Night Wroclove Pub

g��dnia

Zakopower Hala St�lecia

15 g��dnia

Lening�ad, C.S. Impar�, godz.19.00

23 g��dnia

Owady i człowiek - wystawa stała Muzeum Przy�odnicze Uniwersy�et� Wrocławskiego, ul. Sienkiewicza 21

g��dnia

Mietek Szcześniak, Sala Koncer�owa Radia, godz. 19.00

17 g��dnia

Lenny Valentino, C.S. Impar� , godz.20.00

18 g��dnia

Sara Tavares , godz. 19.00 Sy�agoga Pod Biał�� Bocianem,

23 g��dnia

Broń biała żoł�ierza polskiego XVIII-XX w. - wystawa stała Arsenał

KULTURA

4 g��dnia

Lady Pank Sy�fonicznie Hala St�lecia

9 g��dnia

8 g��dnia

Emil Goś - wystawa malarst�a "Magiczny Wrocław" galeria-pracownia Academia Nova wer�isaż godz. 18.00

Wrocław Face The Music Mt Eden Klub Browar Mieszczański

g��dnia

Mikromusic - akust�cznie, Muzyka Świata. Sy�agoga Pod Biał�� Bocianem, godz.19.00

24 25 26

g��dnia Wigilia

g��dnia Boże Narodzenie g��dnia dr�gi dzień

Świąt Bożego Narodzenia

g��dnia

Women vs. the World - przegląd ﬁlmów o sy��acji kobiet na świecie Dolnośląskie Cent��m Filmowe, ul. Piłsudskiego 64a

31 1

13 g��dnia

Ocean Music Festival X urodziny zespoł� Ocean, Klub Alibi

g��dnia Sylwester

st�cznia 2012 Nowy Rok

KULTURA

Prokop Hołownia

zderzenie na poziomie. Jakub Lepiorz

Czy Jezus miał magiczny guzik, którym wyłączał swój popęd seksualny? Jak Jan Paweł II znalazł się na jednym balkonie z Pinochetem? Co jest niemoralnego w metodzie In vitro? Jak przejawia się służalczo-nienawistna sinusoida, która gnębi Polaków? To tylko niektóre z pytań, które w książce „Bóg, kasa i rock&roll” padają odważnie i gęsto.

Marcin Prokop i Szymon Hołownia - szerokiej publiczności znani jako duet prezenterów popularnego TVN-owskiego programu „Mam Talent”, prezentujący tamże nietuzinkowe poczucie humoru i (nie z metra) cięte komentarze. Podczas czterech edycji programu zbudowali swoją markę, której podstawą jest ich niepowtarzalny styl – ﬁluterne słowne przepychanki i utarczki mające na celu pozorne zdyskredytowanie przeciwnika.

Lęki i wątpliwości Osobowości szeroko pojętego show biznesu lubią ostatnio pisać – autobiografie, książki kucharskie, czy też nieokreślone zbiory luźnych przemyśleń. Masowe zapisywanie swoich wynurzeń, firmowanych świeżo wylansowanym, jeszcze ciepłym nazwiskiem, przez gwiazdy, gwiazdki i plankton medialnego przemysłu, nikogo już nie dziwi. Najwidoczniej wkręcając się w trybiki, tej obracającej się wokół własnej osi, maszynki należy prędzej czy później, liczyć się z koniecznością napisania i wydania książki. Bałem się, że ta książka podzieli los innych, wydawanych przez sławy, pseudofilozoficznych rozprawek, bez większej wartości i celu. Bałem się zbyt dużej czcionki i natłoku wzruszających zdjęć z dzieciństwa, z pierwszego dnia w harcerstwie i zza kulis „Mam talent”. Czyli po prostu przeładowania gwiazdorstwem obydwu panów, na szkodę wartości ich przemyśleń.

KULTURA Bałem się niepotrzebnie. Tak jakbym zapomniał, że Szymon Hołownia, to zdolny dziennikarz, publicysta i człowiek szczerej, głębokiej wiary, który potraﬁ o niej zajmująco opowiadać i z prawdziwą pasją i swobodą bronić, a Marcin Prokop głębokie publicystyczne pytania, lubi zadawać całkiem na serio, nie tylko używając ich jako werbla dla nowego żartu. Zdjęć nie ma, a czcionka jest normalnej wielkości. Jest za to rozmowa dwóch facetów, którzy dużo sobie w życiu przemyśleli, często swoje koncepcje budując na zupełnie innych podstawach i gdzie indziej szukając celu i sensu. Z tej odmienności zbudowali oś książki, wokół której zasadza się jej treść - czołowe zderzenie światopoglądów na wysokim poziomie. I nie ma to nic wspólnego z imponującym wzrostem interlokutorów.

Skąpany w popkulturze i ten, który już swoją prawdę znalazł Za

Marcinem

Prokopem

stoją

zdziwienie

i wątpliwości. Jak sam przyznaje, Szymona często traktuje jak egzotycznego owada w terrarium, którego tyka się patykiem i obserwuje jak zabawnie chodzi. Zadaje mu pytania, które pewnie większość z nas chciałaby zadać osobie, która zdecydowała się na radykalną zmianę swojego życia – wejście do zakonu. Prokop, którego duchową strawą są wytwory szeroko rozumianej popkultury, a stosunek

Obaj rozmówcy są w formie

czytaniu może pojawić się potrzeba wzięcia pod

do Boga idealnie streszczają słowa piosenki kul-

Są cięte komentarze, bardziej i mniej łagodne

lupę swojej wiary i zaklasyﬁkowania jej jako

towych raperów z Kalibra 44: „Dlaczego oczywiste

drwiny. Jak to Szymon z Marcinem zdążyli nas

prawdziwej lub też jako protezy, która ją udaje

dla mnie jest, że ciebie nie ma? Bądź, a klęknę!”,

przyzwyczaić. Cała rozmowa jest jedną wielką

i do tej pory jakoś „dawała radę”. Może zaistnieć też

jest Hołownią zafrapowany. Za to Szymon, który

przepychanką z rodzaju „ja mam swoją prawdę, ty

potrzeba określenia, po której jest się stronie – razem

ostrzem swojego pióra i siłą swojej wiary od lat

masz swoją prawdę”. Rozmówcy w wielu ważkich,

z Marcinem, mistykiem z popkulturowej tkanki,

broni sensu istnienia Kościoła i wiary w Boga,

fundamentalnych kwestiach znajdują się po przeci-

brnącym przez dżunglę wątpliwości własną ścieżką

już po kilku stronach stawia Marcinowi diagnozę:

wnych stronach barykady, ale nie przeszkadza im to

do nie do końca nieokreślonego sensu, czy razem

Twoja religia, to religia tęsknoty. Tęsknoty za Bo-

w kulturalnej dyskusji, w której jako broń wytaczane

z Szymonem, wyposażonym w cały zestaw narzędzi

giem, który stanie się sensem życia i je uporządkuje.

są nie banały i puste frazesy, ale rzeczowe argu-

młodego chrześcijanina – kościół, Pismo Święte

Tak mniej więcej toczy się ten spór – na zasadzie

menty, przemyślane opinie. Nie ma wrogości wobec

i przede wszystkim wiarę, która jest jego niezawo-

błyskawicznie i fachowo odbijanych piłeczek. Re-

„innego”, hodowanej na kompleksach i brakach w

dnym GPS-em do zbawienia.

ligia kontra popkultura, wiara kontra wątpliwości,

wykształceniu. Wiele tu odniesień do historii, ﬁlo-

sacrum kontra profanum.

zoﬁi, polityki. Przytacza się zjawiska socjologi-

Razem, ale na szczęście osobno

poszukujących,

czne, rozważa psychiczną kondycję współczesnego

Popularne medialne duety, u których wszystko gra

„nieczujących” wiary, rozczarowanych kierunkiem,

człowieka. Słowo klucz to otwartość – otwartość na

i buczy, narażone są na zachłyśnięcie się własnym

w którym zmierza Kościół, oburzonych jego wa-

trochę inne myślenie, na wiarę w inną drogę do celu,

sosem, ﬁksację na tle własnej więzi, która z czasem

dami, niedociągnięciami. Wszystkich domagających

sensu życia.

może przeobrazić się w zrost, niepozwalający swo-

się lepszej „obsługi” duchowej ze strony księży. Są

Czytając trudno się oderwać, choć nie czyta się jed-

bodnie i samodzielnie oddychać. Wydaje się jednak,

więc zarzuty pod adresem niesprawiedliwego Boga,

nym tchem – trzeba co jakiś czas nabierać powietrza,

że Marcinowi Prokopowi i Szymonowi Hołowni to

leniwego i archaicznego Kościoła, ale jest też ich

aby dotlenić szare komórki, przemyślenia bowiem

akurat nie grozi. Zbyt wyraziste mają osobowości.

pełna pasji obrona. Szymon dobrze wie, gdzie jest

biegną krętymi ścieżkami, nieraz pod górkę i przez

Każdy z nich ma wciąż swoje podwórko i swoje

jego wiara, jego rozum, jego serce. Dusza Mar-

ekstremalne myślowe skróty. Metafory śmieszą, ale

zabawki.

cina wciąż poszukuje – słów, które wyrażą, to co

i zastanawiają, realizm bez cienia wazeliny zmusza

Pełnokrwista dyskusja, celne riposty, występy

niewyrażalne, inspiracji, mistyki. Choć Szymon

do reﬂeksji. Obaj mężczyźni nie boją się mówić, jak

ramię w ramię w kilku edycjach bijącego re-

pod nos podtyka mu Kościół – cały ekwipunek na

jest i jakby sobie życzyli, żeby było. Na obwolucie

kordy popularności programu? Czemu nie. Jednak

podróż do Jezusa, ale za to z przygodami.

książki czytamy, że rozmowa elektryzuje. Moim

w gorącej atmosferze popularności Szymon i Marcin

Rozmowa podzielona została na siedem głównych

zdaniem raczej podłącza pod stałe napięcie – nie

nie stopili się w jedno. Z powodzeniem funkcjonują

tematów - Bóg, Kościół, Idole, Zakon, Modlitwa,

da się wyłączyć mózgu i czytać samych zabawnych

jako osobne jednostki, zachowując indywidu-

Pieniądze oraz ostatni: Bóg bawi się nami czy

komentarzy, licząc na miły upływ czasu. Trzeba się

alizm, w tej długiej rozmowie podkreślając swoją

z nami? Wątki jednak często się przenikają, niektóre

napinać, aby nadążyć i wyciągnąć z tej rozmowy

odmienność. Warto ją przeczytać, aby poszerzyć

kwestie sporne wracają niczym bumerang, w no-

coś dla siebie. Jednak warto - książka może bowiem

nieco perspektywę i razem z nimi wskoczyć na

wych odsłonach i nie dają rozmówcom spokoju.

wywołać szereg skutków ubocznych. Po jej prze-

wyższy poziom tolerancji.

Prokop

jest

głosem

KULTURA

W zamierzchłych czasach klasycznych wzorców, boga Dionizosa i palenia Rzymu, teatr stawiał swoje pierwsze poważne kroki. Wystarczy choćby spojrzeć na koncept Greków. To Tespis wprowadził pierwszego aktora, Ajschylos drugiego, a Sokrates, żeby nie być gorszym - dołożył trzeciego. To płócienne maski wyrażały wszelkiego rodzaju emocje - od panicznego strachu, po potok łez i przeraźliwy smutek. Nie było mowy o graniu „prawdziwą twarzą”. Zmiany w koncepcji dokonywały się w dość szybkim tempie, a lud grecki z ogromną ciekawością, przyglądał się wystawianym sztukom. Była to rozrywka dla mas o wiele bardziej inteligentna i wartościowa od wiszących chrześcijan w „teatrze Nerona”. Cofając się tak daleko w przeszłość, zastanawiam się ile tej inteligencji i rzeczywistej wartości ma jego współczesne oblicze. Nie jest on już bowiem tylko instytucją, to także niepochlebne określenie na pustą rozrywkę dla spragnionych kłótni i adrenaliny odbiorców. To słowo, które ukazuje głupotę aktorów jakimi stali się niektórzy jurorzy programów rozrywkowych.

Teatr jednego aktora Patrycja Sobczyk

Niemiecki ﬁlozof, Martin Heidegger, powiedział

ków tego spłyconego do granic możliwości

Niektórzy potraﬁą pójść jeszcze dalej. Nieod-

kiedyś - „ Ludzkie życie, to życie ku śmierci”.

cyrku. Odnoszę wrażenie, że istotny cel wszy-

gadniony wielbiciel polskiej piosenki, Andrzej

Gdyby nieco zmodyﬁkować jego myśl, wyszłoby

s-tkich tych projektów zostaje zagubiony na

Piasek Piaseczny, znany ostatnio jako juror THE

to mniej więcej tak - „Życie celebryty, to życie

samym początku. Jak zwykle bowiem ,toczy się

VOICE OF POLAND, sprawdza się nawet do-

ku śmierci medialnej”. Dlaczego tak ostro? Otóż

tu walka o śmierć i życie. Przecież wygraną jest

brze. Merytorycznie nie można mu przecież nic

każdy program, który odkrywa kolejną gwiazdę

wysoki słupek oglądalności, a co za tym idzie,

zarzucić (poza tym chodzący bóg). Tylko osta-

muzyki, tańca, chodzenia po wybiegu czy ska-

jeszcze wyższa pensja. Teraz już chyba za-

tnio szwankuje mu zasób cytatów w programie.

kania w powietrzu, nie przynosi pozytywnych

czynam rozumieć czemu Robert Kozyra gra tak

Chce być równie mądry, co (rzekomo) naczelny

rezultatów. Jest głównie po to, by zapewnić

realistycznie „dobrego glinę”, Natasza Urbańska

satanista tego kraju - Adam Darski. Jednak nie

nam - głodnym wrażeń i skandali widzom -

błyskotliwą prowadzącą, a Jolanta Fraszyńska

wychodzi mu to już na dobre. Bo ile można

udany wieczór. Już nie tylko uczestnicy bywają

znawczynię tańca towarzyskiego. Każda z tych

cytować Nabokova?

kiepskimi aktorami, ale także niestety, jurorzy.

osób ma coś wspólnego z aktorstwem, w mniejszym lub większym stopniu. Jednak wybaczcie

Jak widać, słychać i czuć, tenże cyrk zapewniają

Krystyna Janda jest niewątpliwie największym,

jurorzy - nie dostaniecie za swoje role Złotej

także uczestnicy. Są to często bezkrytyczni

współczesnym symbolem teatru w dobrym te-

Palmy w Cannes. Rozumiem brak środków na

wielbiciele własnych strun głosowych i pełnych

go słowa znaczeniu, alegorią dobrego smaku,

nowe Ferrari, na rachunki za prąd czy gaz,

siły płuc. Każda przyszła gwiazda muzyki jest

a sztuka w jej rękach jest jak rzeźby stworzone

ale brać udział w czymś o czym nie ma się

bowiem przekonana o swej gwiazdorskiej misji

przez Fidiasza - idealna. Niestety tego same-

pojęcia tylko dlatego, że telefony dzwonią po

i nieprzeciętnym talencie. Jednak wybitnie silny

go nie mogę przełożyć na „teatr telewizyjny”,

wielu miesiącach braku zainteresowania? To

egocentryzm dotyczy już także tych obytych ze

którym raczą mnie, prostego widza, co tydzień

istne samobójstwo (tak, tak - złe skutki takich

sceną. Czarny koń „Supermenki” (autorką hitu

na prawie każdym kanale. Obserwując wszys-

wybryków już widać). Brak wiedzy znacznie

nie kto inny jak Kayah), czyli Mateusz Kraut-

tkie dokonania zarówno sędziów, jak i uczestni-

obniża wartość intelektualną takich programów.

wurst jest tego idealnym przykładem.

KULTURA Udowodnił to bowiem w przedostatnim odcinku

nych, a nie parcie na szkło. Czasem jednak taki

man

programu THE VOICE OF POLAND. Zaczynam

program to dobra akcja PR-owa dla dawno za-

czny i błyskotliwy juror w THE VOICE OF PO-

już kojarzyć Mateusza nie z unikalnej barwy

pomnianego artysty. Do kogo to pasuje? Choćby

LAND. Przez media wykreowany na naczel-

głosu, ale z braku pokory i zbytniej pewności

do Christiny Aguilery. Blond piękność, która ma

nego satanistę, który gardzi wszelkimi zasa-

siebie. Jego rola w tym projekcie jest nadal

cztery oktawy w głosie (trzeba przyznać, że

dami społecznymi czy moralnymi. Idąc tokiem

ulepszana przez jego trenerkę w THE VOICE,

robi wrażenie). Biednej Krysi powodzi się coraz

myślenia księdza Natanka źle się dzieje, że

czyli byłą jurorkę „Fabryki Gwiazd” (przedpoto-

gorzej - płyta nie sprzedaje się w pożądanych

społeczeństwo go słucha, bo rock to bowiem

powy program muzyczny, który jest najlepszym

ilościach, a pomysłów na siebie ma coraz mniej.

zbyt piekielna estetyka. Na szczęście wszyscy ci,

exemplum na to jak zostać pożartą i wyplutą

Okazji do wielkiego powrotu było sporo – nowy

którzy posiadają własny, dobrze funkcjonujący

przez show-biznes gwiazdą muzyki). Miała

ﬁlm, nowa płyta. Niestety, BULESQUE okazał

mózg, zdążyli na pewno dostrzec, że Ner-

wokaliście zespołu The Positive troszkę utrudnić

się klapą, longplay BIONIC został dość kiepsko

gal na jest istnym zwierzęciem scenicznym

drogę w THE VOICE, a jednak mam wrażenie, że

oceniony przez krytyków, a Kryśka w kabare-

(death metal tego wymaga, tu nie ma miejsca

to ona głównie prowadzi dźwig, który zabiera Ma-

tkach nie kusi już tak mężczyzn, jak kiedyś.

na baletowe piruety). Poza nią jest zwyczaj-

teuszowi wszelkie kłody spod nóg. Wypo-minanie

Niestety, nie wszystkie występy robiły ogromne

nym człowiekiem, który pomaga chorym na

Ani Dąbrowskiej udziału w „Idolu” nie przyznaje

wrażenie, po nie każdym koncercie można

białaczkę, za co należą mu się oklaski. Historyk

mu racji, a od zbędnych nerwów można nabawić

było krzyknąć „dobra robota, Christina!”. To

grający bezbłędnie na gitarze z niesamowitym

się wrzodów żołądka. Ania wydała już kilka al-

jest mistrzyni budowania nastroju i tworzenia

intelektem? To jak widać dobre połączenie,

bumów, a zespół Mateusza wciąż znają tylko

gęsiej skórki na całym ciele - tego tytułu nikt

bo jego umiejętność oceniania innych, ko-

nieliczni. Rola buntownika z wyboru godna na-

jej nie zabierze. Chciała wrócić w wielkim stylu,

mentowania, nie wdawania się z uczestnikami

grody Amerykańskiej Akademii Filmowej. Taki

odzyskać swój dawny status - cóż, Lady Gaga

w „pyskówki” zasługuje na oklaski. W tego typu

teatr jednego aktora - raz gra sędzia, a raz u-

jest tylko jedna.

„cyrkowych projektach” zdarzają się kompeten-

czestnik. Tylko szkoda, że cierpi na tym, wciąż

zespołu

BEHEMOTH,

charyzmaty-

tni sędziowie, ale rzadko, który jest tak konkret-

niestety, prawdziwy koncept czy ludzie, którzy

W tym teatrze najlepiej odnajdują się za-

rzeczywiście chcą pokazać swój talent. Czy

tem ci, którym nie straszna krytyka, manipu-

zawsze trzeba grać tak, jak producent zagra?

lacja czy słupki oglądalności. Ludzie, którzy

Zastanawiam się czy gdyby Adam Darski zaczął

znajdują się w takim programie „czują się

grać country, to wielu zmieniłoby o nim zdanie?

Dobry juror zna się na tym co podlega jego

jak ryby w wodzie” - potraﬁą się zastosować do

Tu przynajmniej nie byłoby obawy, że zza rogu

ocenie, posiada kompetencje, bez których nie

zasad telewizyjnego show, ale pamiętają o zdro-

wyskoczy Lucyfer, a wokalista z pewnością nie

istnieje w danym programie. Nadrzędna powin-

wym rozsądku. Prócz Ani Dąbrowskiej, takim

zacznie śpiewać, niezrozumiałym dla wielu,

na być merytoryczna umiejętność oceniania in-

przy-kładem jest Adam Nergal Darski, front

growlem.

ny i wyluzowany. Tego brakuje wielu jurorom.

KULTURA

siążka

Ewelina Goczling

Tytuł: Oskar i Pani Róża Autor: Éric Emmanuel Schmitt Książka bardzo krótka, ale za to treściwa. Wystarczy poświecić na nią godzinę, aby móc już po pierwszych stronach wzruszyć się i zastanowić nad sensem swojego życia. Mały chłopiec Oscar jest nieuleczalnie chory na białaczkę. Jego jedyną przyjaciółką jest wolontariuszka - Pani Róża, która daje chłopcu pewne niecodzienne zadanie. Z pozoru może wydawać się błahe i dziwne. Już po kilku zdaniach widzimy jak świat widziany oczami małego chłopca, przerasta jakiekolwiek wyobrażenia. Warto podkreślić, że w tak małej książeczce, można zawrzeć tyle mądrych, racjonalnych i prawdziwych przesłań: Codziennie patrz na świat, jakbyś oglądał go po raz pierwszy. Wszystko to zawarte jest w listach do Boga pisanych przez 10 letniego chłopca…

Tytuł: Fatwa. Życie w nieustannym zagrożeniu Autor: Jacky Trevane

Pokaz kolekcji Agnieszki Światły 3 grudnia 2011r. we wrocławskim Teatrze Lalek odbył się autorski pokaz kolekcji ubrań Agnieszki Światły. Wśród wielu pięknych projektów na sezon jesień/zima 2012 przeważały zwiewne sukienki w kolorze bursztynowym, szarym oraz lila.

Nawet nie wiesz, w którym momencie może dopaść cię miłość. Strzała amora,

Cały premierowy pokaz oprawiony był klimatycznym podkładem muzycznym a

często jednak patrzy tylko na to co powierzchowne, zapominając o wielu innych,

gościom serwowane były napoje oraz drinki. Podczas eventu została przeprow-

dużo ważniejszych elementach życia. To spotkało naszą bohaterkę Jacky - młodą

adzona akcja charytatywna na rzecz podopiecznych Fundacji Pani Prezyden-

Angielkę, która wyjechała do Kairu na wycieczkę, nie spodziewając się jak

towej - Anny Dutkiewicz. Zapraszamy do obejrzenia kolekcji Agnieszki na jej

podróż może wszystko zmienić. Autorka napisała książkę biograﬁczną, w której

oﬁcjalnej stronie internetowej: http://www.a-swiatly.com/fashion_designer

to zawarła największą historię swojego życia. Podczas podróży skręca nogę w kostce - w taki sposób poznaje Omara, bajecznie przystojnego i szarmanckiego Egipcjanina, który jako jedyny udziela jej pomocy. Już po 10 dniach postanawia rzucić swoje dotychczasowe życie i wziąć z nim ślub. Chwile małżeństwa nie są takie kolorowe jak myślała, doznaje szoku kulturowego i obyczajowego. Jak się okazuje, to tylko początek cierpień psychicznych i ﬁzycznych jakie ją spotkają. Po złamaniu „zasad” zostaje obarczona Fatwą, czyli karą śmierci. Nie jest to klątwa, ale swojego rodzaju „pozwolenie” czy „nakaz” zabicia ją przez „wiernego”. Świetnie napisana książka z serii „ ku przestrodze”.

Tytuł: W objęciach chłodu Autor: Sandra Brown Kolejny rewelacyjny thriller psychologiczny amerykańskiej pisarki. W ciągu kilku tygodni w jednym z amerykańskich miasteczek w Nowej Karolinie ginie 5 kobiet. Nikt do końca nie wie czy zostały porwane, czy nie żyją. Jedynym śladem jaki po nich pozostał, jest niebieska wstążeczka, zostawiona w miejscu, w którym widziano zaginione po raz ostatni. Z tego też powodu porywacz został nazwany Chabrem. Autorka w fenomenalny sposób łączy wiele wątków, które tak naprawdę pod koniec cementują się w jedną zaskakującą całość. Przewracając stronice książki, czujemy napięcie razem z główną bohaterką Lilly Martin, która znalazła się w domu w górach ze znanym podróżnikiem. Wszystko wbrew pozorom wygląda normalnie, gdyby nienadciągająca straszna zamieć, która może zatrzymać ich na kilka dni, oraz znaleziona w plecaku błękitna wstążka. Czy Lilly spędzi kilka dni z groźnym mordercą?

MODA

MODA Zawsze idealnie wymodelowana fryzura na pazia, bardzo szczupła sylwetka, eleganckie, markowe ubrania i ciemne okulary – to jej znaki rozpoznawcze. Kiedy wysiada z limuzyny w okolicy Times Square nr 4, gdzie znajduje się redakcja amerykańskiego Vogue'a, nikt nie ma wątpliwości, że to właśnie ona – ikona stylu Anna Wintour.

AN NA WINTOUR w

p i e r w s z y m

r z ę d z i e

Alicja Pereczkowska

ISTNA DIABLICA kijaż. Wcielająca się w jej postać Meryl Streep

Dla większości Polaków rozpoznawalna stała się za sprawą ﬁlmu „Diabeł ubiera się u Prady”. Główna

stanowi dla nich wielki autorytet. Tworzy wokół sie-

jest charyzmatyczna, wyraﬁnowana, sadystyczna,

bohaterka – Miranda Priestly – okazała się bardzo

bie otoczkę ambitnej, pozbawionej wrażliwości pra-

a przy tym wygląda wspaniale. Tak naprawdę nie

podobna do Wintour, a redakcja ﬁlmowego Runway,

coholiczki. Nie lubi kontaktu wzrokowego, dlatego

musi zbyt wiele mówić – wystarczy, że zdecydowa-

do prowadzonego przez nią Vogue'a. Przedstawio-

chowa się za ciemnymi okularami. Kiedy wsiada do

nym ruchem ściągnie okulary, a od razu budzi pos-

na została w nim jako osoba, która budzi strach w

windy, inni opuszczają ją w milczeniu. Gdy pojawia

trach. Aż trudno uwierzyć, że taka postać istnieje

każdym kogo napotka na swojej drodze, ale zarazem

się w redakcji, pracownice szybko poprawiają ma-

naprawdę.

MODA OD CZEGO SIĘ ZACZĘŁO?

TWARDA KRÓLOWA

kiedy po prostu mówi „nie” i nie tłumacząc swojej

Urodziła się 3 listopada 1949 roku w brytyjskiej

Przez te wszystkie lata, stała się najbardziej

decyzji wychodzi z sali. Nie boi się żadnej krytyki –

rodzinie. Ojciec Anny był wydawcą pisma The

wpływową osobą w świecie mody, trendsetterką,

w końcu z roczną pensją wynoszącą 2 miliony dola-

Evening Standard, a matka córką profesora prawa

oraz odkrywczynią nowych projektantów. To

rów, nie musi się niczego bać.

na Uniwersytecie Harvarda. Jak się okazuje, zaw-

właśnie ona wykreowała Marca Jacobsa, Zac Posen

sze była przekorna – od nauki wolała wędrówki po

czy Proenz Schouler. Z jej zdaniem liczą się niemal

LICZNE KONFLIKTY

Londynie i wydawanie pieniędzy na coraz to mod-

wszyscy handlowcy i projektanci mody. Gdy spóźni

Anna przez cały czas krytykowana jest przez

niejsze ubrania. Jej fascynacja modą ujawniła się

się na pokaz mody, organizatorzy czekają na nią,

organizację PETA. Mimo ich sprzeciwu, ciągle nosi

już w szkole – była przeciwniczką noszenia mun-

nawet jeśli show miałoby się opóźnić o godzinę.

prawdziwe futra i promuje je w swoim czasopiśmie,

durków – zbyt długie spódnice szybko skracała.

Wystarczy jeden jej gest, jedno słowo, żeby czyjaś

umieszczając w licznych sesjach zdjęciowych.

W końcu, jako 15-latka, rzuciła szkołę i zatrudniła

kolekcja znalazła się na śmietniku albo przeciwnie

Kompletnie nie przejmuje się atakami słownymi

się w najmodniejszym butiku Biba, później w Har-

– w witrynach najlepszych domów mody. Kiedy

skierowanymi w jej stronę. Jednak w 2000 roku,

rodsie. Jednak i to przestało jej wystarczać. Dzięki

w Paryżu, na pokazie Chloé, została przez swoich

znajomościom ojca, zatrudniona została jako jedna

przeciwników, uderzona ciastem tofu. W ramach

z asystentek wydawcy w czasopiśmie Harper's &

rewanżu, w czasie świąt, zrzuciła z okna, wraz ze

Queen. Jak wspominają jej byłe koleżanki: „Była

swoim wydawcą, talerze ze świeżo usmażonymi

świetną organizatorką, miała wyczucie stylu i ge-

stekami, wprost na członków PETA. Jak się okazuje,

nialne pomysły na sesje. Już wtedy mówiła nam,

lepiej z nią nie zadzierać.

że będzie naczelną.” Niestety, po ostrej wymianie zdań z wydawcą H&Q wyjechała do Nowego Jorku,

IKONA STYLU

gdzie objęła stanowisko młodszego dyrektora

Wintour nie tylko poprzez swoją pracę kreuje

ds. mody. Jej trudny charakter i silna osobowość

modę – jej wizerunek dla wielu stał się wyrocznią

spowodowały

Wreszcie

mody. Mimo że jej styl wcale nie jest wyjątkowy,

w 1982 roku doszło do słynnej rozmowy, jaką z Anną

właśnie tak ubierają się bogate Amerykanki. Gdy

przeprowadziła ówczesna szefowa amerykańskiego

zaczęła pracować w Vogue, jej ulubionym stro-

Vogue'a. Na pytanie, jaka praca by jej odpowiadała,

jem były projekty Chanel. Mimo tego bardzo lubi

odpowiedziała: „Myślę o zajęciu pani miejsca” - od

nosić biały T-shirt oraz dopasowane dżinsy. Cechą

razu została wyrzucona za drzwi.

jej stylu jest konsekwencja i elegancja. Uwielbia

kolejne

zwolnienie.

żakiety, płaszcze wykończone futrem, nosi kaszmi-

NIGDY SIĘ NIE PODDAWAĆ

rowe sweterki, plisowane spódnice. Stara się, by

Dzięki licznym znajomościom i mimo sprzeciwu sze-

jej ubrania były nowoczesne, ale nie wyzywające.

fowej – Grace Mirabelli, Wintour, została zatrudniona

Kiedy znajdziemy jej zdjęcia sprzed kilkudziesięciu

jako dyrektor kreatywna właśnie w Vogue. Mając

lat, okaże się, że ciągle wygląda tak samo. Na temat

poparcie wydawców, pozwalała sobie wobec Mi-

jej ciemnym okularów plotkuje się do dziś – złośliwi

rabelli na zbyt wiele – bardzo często krytykowała

twierdzą nawet, że jest diabłem i ukrywa za nimi

jej pomysły, podejmowała za nią liczne decyzje.

swoje czerwone oczy. Z jej biograﬁi (Jerry Oppen-

W końcu konﬂikt zaostrzył się do takiego stopnia,

heimer „Królowa Vogue'a Anna Wintour. Zawsze

że Anna została odesłana do Londynu, by zostać

w pierwszym rzędzie”) dowiadujemy się, że jeden

naczelną tamtejszego Vogue’a. Nie dała jednak

z jej kolegów, pod nieobecność Anny, założył

za wygraną – na okładce styczniowego numeru

jej okulary. Po sekundzie dostał zawrotu głowy.

umieściła tą samą modelkę jaka gościła w wyda-

Okazało się, że ma ona bardzo poważną wadę

niu amerykańskim. Postawiła jednak na inny styl,

wzroku, która wymaga znaczącej korekty.

pozbawiony amerykańskiego blichtru i właśnie tym wiele wygrała. Pod koniec czerwca 1988 roku

BYĆ KIMŚ ZA WSZELKĄ CENĘ

bowiem, przejęła stery amerykańskiego czasopisma.

Jej osoba jest zagadką dla wielu. Niektórzy

Od tego momentu też, zyskała miano „nuklearnej

twierdzą, że jest chłodna i niedostępna, inni, że ma

Wintour”.

niezłe poczucie humoru i wśród bliskich czuje się naprawdę swobodnie. Oddziela swoje życie zawo-

UDANY DEBIUT

dzwoni do fotografów, ci nie pytają nawet o termin

dowe od prywatnego – jej pracownicy wiedzą o niej

Zaraz po awansie, na rynku pojawiła się nowa

i temat zdjęć, bowiem są gotowi zmienić wszyst-

tylko to, co sama chciałaby, żeby wiedzieli. Wintour

gazeta – ELLE. Przyszedł więc czas na zmiany.

kie swoje plany, by tylko móc dla niej pracować.

wie z kim chcę pracować, kogo promować i jakie

Na pierwszej okładce, Anna umieściła 19-letnią

Nikt jej nie odmawia. Gdy choć jedna rzecz nie

modelki pokazywać. Wie także jak je ubrać i gdzie

modelkę w koszulce za 10 tys. dolarów, z najnow-

odpowiada Annie w sesji zdjęciowej, każe od razu

sfotografować. Nie potrzebowała do tego żadnej

szej kolekcji Christiana Lacroix, i w zwykłych

wszystko wyrzucić do kosza, bez względu na po-

szkoły, żadnych warsztatów. Na początku swojej

jeansach za 50 dolarów. Jej pomysły jednak nie

niesione koszty. Znany jest fragment dokumentu

kariery, nie umiała nawet napisać kilka zdań pod

spodobały się pracownikom. Bez skrupułów więc,

o pracy redakcji Vogue'a, w którym widzimy ją pod-

zdjęciami, ani komunikować się z pracownikami.

zaczęła zwalniać starych i przyjmować nowych

czas zebrania redakcyjnego. W trakcie akceptowania

Zawsze tylko żądała i miała jasno wyznaczony

dziennikarzy. Liczył się dla niej przede wszystkim

materiałów do druku, z kamienną twarzą, wyrzuca

cel. Szła do niego po trupach. I nie bez powodu, to

profesjonalizm i kreatywność.

do śmieci materiały warte tysiące dolarów, bądź

właśnie ona zarabia dziś 2 miliony dolarów rocznie.

TECHNIKA

nowinki Park ana Ride Honda stworzyła mobilnego „Obcego”. Nowy „Park and Ride” jest połączeniem auta i roweru. Stworzony na rzecz szybkiego poruszania się po kampusie. Przyciąga uwagę swoją konstrukcją i wyglądem. Znajduje się w nim sporo miejsca na bagaż podręczny. Niestety zbyt prędko nie zagości w powszechnym użytku.

Dot Małe urządzenie dla tych, którzy uwielbiają robić zdjęcia i mają iPhon'a 4 i iPhone'a 4S. Dot to nakładka za sprawą, której kadr panoramiczny ma 360 stopni. Sprawia to, że warto w nią zainwestować. Dzięki niej można zrobić zdjęcia i nagrać ﬁlm w dużo lepszej jakości. Dodatkowy walor tego urządzenia - jest mniejszy niż aparat. Ponadto dostępny jest w czterech kolorach.

Vooma Peel PG920 Gdy twój iPhone ma tylko jedno gniazdo karty SIM, a ty pragniesz dwóch. Gdy twoja bateria nie jest wystarczająca i pragniesz być ubezpieczony, to jest urządzenie specjalnie dla ciebie. Vooma Peel PG920 spełnia wyżej wymienione funkcje. Jest to nakładka na iPhona 4 i niestety jest dopasowana tylko do tego modelu. W dodatku, by z niej w pełni korzystać potrzebny jest jailbreak (proces łamania systemu). Voom łączy się z urządzeniem i dzięki temu mamy możliwość szybkiego połączenia z drugą kartą SIM. Niestety jak z każdym produktem ułatwiającym i uprzyjemniającym życie, na możliwość skorzystania z niego, musimy jeszcze poczekać.

Robot chodzi po ścianach

Asus Zenbook UX31 i UX21

Projektanci z Simon Fraser University stworzyli robota, który porusza się

W listopadzie na rynku pojawiły się nowe Ultrabooki. Asus Zenbok UX31

po liniach prostych, nawet i po ścianach. Przymocowany do maszyny

i odrobinę tańsza wersja UX21 wyposażone w linie Intel Core i7-2677M.

zbiornik z klejem, uniemożliwia odczepienie się robota od powierzchni.

Procesory w obu wersjach różnią się od siebie. UX21 jest bogaty w Intel

Ten zaawansowany wyczyn technologiczny jest wynikiem pracy magis-

Core i5-2467M, a UX 31 w Intel Core i5-2557M. Dodatkowo wbudowane

terskiej Jeff'a Krahn'a. Przy współpracy z prof. Carlo Menon'em pomysł

mają 4 GB pamięci. Jakże zatem zaskakujący okazał się fakt, że nakład

nabrał kształtu i wyglądu. Robot przypomina mały czołg. W wielu kry-

produkcji tych małych „cudeniek” został zmniejszony z ponad 230 do ok.

tycznych sytuacjach na pewno zostanie wykorzystany jako pomoc me-

180 tys. egzemplarzy.

dyczna.

TECHNIKA Samsung Galaxy Skin Samsung stworzył telefon o giętkim ekranie. AMOLED SUPER WVGA” 4.0, obsługuje Android'a. Jest wyposażony w A-GPS, a dodatkowo można z niego spokojnie wysyłać e-maile, przeprowadzać wideokonferencje. Pamięć wynosi aż 32 GB/16GB. Ciężko uwierzyć, że korzystając z telefonu będziemy mogli obsługiwać Divix'a HD. Co więcej, prócz jakże powszechnych już kamer czy aparatów, tym telefonem będziemy nagrywać w jakości HD 720p. Nie można oprzeć się wrażeniu, że każdy kto spotkałby Samsunga Galaxy Skin na swojej drodze byłby pod wrażeniem. Przypominając największą niespodziankę - telefon ma giętki ekran. A to brzmi interesująco.

Tablet Asus Eee Slate B121 Tablet to gadżet, z którego skorzystać może każdy kto chce, może czy potrzebuje. Wśród wszystkich fanów tego urządzenia wyróżnieni przez ﬁrmę Asus zostali przedsiębiorcy. Dla nich głównie kierowany jest Tablet Asus Slate B 121. Obsługuje Windows 7 Proffesional dla ﬁrm. Rozdzielczość wynosi 1280/800 pikseli, przekątna mierzy 12.1 cala. Ogromną zaletą urządzenia, którego głównym atutem jest ekran, to wykonanie go z Gorrila Glas. Materiał ten jest odporny na wszelkiego typu wgniecenia, zarysowania itp. Tablet ma wbudowane gniazdo HDMI. Dzięki temu szybko prezentacja na naszym urządzeniu może być widoczna dla innych, na dodatkowym dużym ekranie. W biznesie jakże przydatny trik przy nagłych wystąpieniach o podwyżkę.

Chalkeeper Nauczyciele mogliby się nie brudzić, gdyby mieli Chalkeepare'a w klasie. Jest to cudowne urządzenie do ścierania tablicy. W dodatku z zebranego pyłu wytwarza się następny kawałek kredy. Jest ekologiczny i nie zajmuje dużo miejsca. Produkt stworzony przez Yonggu Do i Eunha Seo.

BlackBerry Smartphony, to już nie tylko super gadżet. Nowy BlackBerry, którego linie wzorowane są na samochodach marki Porsche, to już elegancja. Nie ma tu ani jednego szczegółu, który miałby podważać określenie go luksusem. Materiał, z którego jest wykonany, to stal nierdzewna wykończona skórą. Trzymać go w ręce, to jakby mieć złotą licencję na zabijanie. Pod tą maską kryje się 8 GB pamięci, szybki procesor. Wygodna i ułatwiająca szybkie pisanie klawiatura qwerty, dotykowy ekran tuż nad nią. Myślę, że to jeden z niewielu gadżetów, którego posiadanie naprawdę poprawia samopoczucie.

TECHNIKA

Szymon Stoczek.

Usłysz więcej, delektuj się brzmieniem. Postaraj się wyłapać instrumenty grające w tle, pojedyncze dźwięki nieuchwytne i piękne. Nie jesteś w stanie? Być może to wina zbyt słabego wzmacniacza. Za jakość dźwięku nie odpowiadają wyłącznie starannie wybrane ko-

przy wzmocnieniu sygnału porównują one efekt wyjściowy z końcowym

lumny i wymarzony odtwarzacz muzyczny. Bardzo ważny okazuje się

i uzupełniają straty w materiale tak, aby usunąć część zniekształceń

wzmacniacz, który jeśli tylko jest dobrej jakości, potraﬁ niemal bezstrat-

dźwięku. Istnieją dwa rodzaje wzmacniaczy hybrydowych: mogą to być

nie wzmocnić siłę dźwięku i nadać mu specyﬁczne brzmienie. Nim jednak

bądź wzmacniacze lampowe z końcówką tranzystorową, bądź też tran-

kojące dźwięki czy ostre rockowe granie dotrze do waszych uszu, sygnał

zystorowe z lampą na końcu. Jeśli zależy nam na wydajności sprzętu, do

musi pokonać długą drogę. Traﬁa on na wejście wzmacniacza skąd kiero-

brym rozwiązaniem mogą okazać się wzmacniacze cyfrowe. Nie zużywają

wany jest na przełącznik i przedwzmacniacz, który wstępnie wzmacnia

one zbyt wiele prądu, nie grzeją się zanadto, ale są one bardzo podatne

dźwięk. Umożliwia on wyregulowanie barwy (ilości tonów niskich i wyso-

na zakłócenia. W dobie Internetu, kiedy 27 procent zasobów światowej

kich), balansu, a także głośności. Sygnał jest następnie wzmacniany na

muzyki kupuje się za pośrednictwem sieci, bardzo wyraźne staje się za-

końcówce mocy i przesyłany do kolumn.

potrzebowanie na wzmacniacze, które będzie można bezproblemowo podłączać do sieci. Do części wzmacniaczy dodaje się więc dodatkowe

Wyśnić brzmienie

przetworniki z wejściem cyfrowym, takim jak na przykład USB. Coraz

Z początku jedynym dostępnym rodzajem wzmacniaczy był sprzęt lam-

większą popularnością cieszą się także urządzenia, które umożliwiają

powy, który na przedwzmacniaczu jak i na końcówce mocy wykorzystywał

podłączenie bardzo wielu (nawet do 16) różnych sprzętów.

lampy elektronowe. Dostarczały one bardzo charakte-rystycznego miękkiego i cieplejszego brzmienia, kojarzącego się niekiedy z londyńskimi

Od antykwariatów do statków kosmicznych

koncertami w małych klubach. Wzmacniacze tego rodzaju dobrze radzą

Producenci wzmacniaczy dbają nie tylko o dobrą jakość dźwięku, lecz

sobie ze średnimi tonami i głosami ludzkimi, dlatego też są one bardzo

również o wygląd sprzętu. Niektóre ﬁrmy podkreślają uniwersalny design

lubiane przez grono muzyków. Wzmacniacze tranzystorowe różnią się

pasujący do niemal każdego sprzętu, inne wręcz przeciwnie, starają się

od lampowych lepszą wydajnością. Posiadają one sporo dodatkowych

nadać wzmacniaczom jak najbardziej intrygujący wygląd. Wzmacnia-

udogodnień i ﬁltrów (basu, sopranu), dają jednak bardziej mechanic-

cze przypominać mogą walizkę, stare radio czy futurystyczne urządzenia

zny, suchy dźwięk. Wady te nie występują jednak w każdym sprzęcie

w kształcie piramid. Niektóre z nich posiadają podświetlane końcówki

tranzystorowym – drogi wzmacniacz tego rodzaju może dawać czystsze

mocy, lub specjalne uszy, które pomagają przenosić niekiedy bardzo

dźwięki od lamp. Nie zawsze wzmacniacz dostarczy takiego brzmienia,

ciężki sprzęt. Za wymyślny design trzeba jednak sporo zapłacić. Naj-

jakiego można by się spodziewać po danym rodzaju sprzętu. Wzmacniacz

oryginalniej wyglądające urządzenia nie powstają w ramach masowej

tranzystorowy japońskiej ﬁrmy Accuface, choć posiada bardzo klasyczny

produkcji, dlatego osiągają cenę nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych.

wygląd, charakteryzuje się raczej lampowym brzmieniem. Z kolei wzmac-

Może więc lepiej na początek zadowolić się tańszym, a lepszym technic-

niacz lampowy niemieckiej ﬁrmy Octave zachowuje się bardziej jak sprzęt

znie sprzętem - takim, który będzie jak najlepiej odpowiadał naszemu

tranzystorowy.

gustowi. Nie za-wsze przecież to co najdroższe musi okazać się najlepsze. Nawet najtańszy sprzęt może sprawdzić się świetnie, jeśli pasuje na

Hybrydy i cyfrowe hydry

przykład do brzmienia naszej kapeli. A design i opinie specjalistów? Mogą

Połączenie zalet jak i niestety wad urządzeń tranzystorowych i lampo-

być pomocne lecz nie będą zbyt wiele warte, jeśli sami nie będziemy

wych oferują wzmacniacze hybrydowe. Stosują one korektę analogową –

wiedzieć, jakie brzmienie pragniemy uzyskać.

MOTORYZACJA

ZIMA

Wielkimi krokami zbliża się zima. Jedna z najbardziej znienawidzonych pór roku przez kierowców. Ślisko, gładko, niewygodnie i niebezpiecznie - to tylko niektóre ze złych przymiotników, które ją charakteryzują. Aby je zneutralizować kierowcy wykonują szereg czynności. Wszystko po to, aby skutecznie przygotować się do nadejścia „białej pory roku”.

Ciepłota ciała, a potem ruch mechaniczny

Wulkanizator zaprasza

podobnych urządzeń, Polak dalej nie załamuje rąk. Wówczas bowiem

Długie kolejki, umazani smarem panowie, czasami nawet napisy 24h. To

z pomocą przychodzą zdolności manualne i walory techniczne. Znane

nie sceny z fabularnego ﬁlmu, a widoki przed polskimi zakładami wul-

są przecież sposoby rozgrzewania, poprzez tarcie przymarzłych do szyby

kanizacji. Szczególnie w okresie zbliżającej się zimy i pierwszych płatków

wycieraczek, a potem wykorzystania ich wraz z zimowym płynem do

śniegu. Wtedy to bowiem, jak co roku usłyszymy, że zima znowu zaskoczyła

spryskiwaczy, do usunięcia szronu oraz śniegu z szyb. Takie działania

drogowców. Trzeba się koniecznie zabezpieczyć przed taką sytuacją. Naj-

wymagają jednak znacznie więcej czasu oraz dokonania wcześniej jed-

lepszym wyjściem jest wczesna wymiana opon. Albowiem preferowane

nej kluczowej inwestycji. Mianowicie konieczna jest wymiana płynu do

przez kierowców letnie opony, zupełnie nie spełniają pokładanych w nich

spryskiwaczy z letniego na zimowy. Wszystko po to, aby móc z niego

nadziei podczas zimowej aury. Opony zimowe są więc koniecznością,

skorzystać. Tradycyjny letni płyn ulegnie bowiem zamarznięciu. Wydatek

a ich założenie stało się rytuałem przed każdą kolejną zimą. Gwarantem

nie za duży, aczkolwiek często popadający w niepamięć.

bezpieczeństwa jest bowiem wykorzystany w nich większy bieżnik, który

w oczach kierowców Adam Kaczmarek

Gdy pod ręką brak plastikowych kart, zmiotki, skrobaczki czy też innych

pozwala uzyskać znacznie lepszą przyczepność oraz niweluje wszystkie

Chłodnica i temperatura

elementy powodujące zagrożenie pod kołami. Również tak niebezpieczne

Bardzo ważnym aspektem przed okresem zimowym jest sprawdzenie ter-

błoto pośniegowe.

mostatu oraz chłodnicy. Ten pierwszy odpowiada za ogrzewanie, ciepło w samochodzie, druga zaś dba o odpowiednią temperaturę w chłodnicy.

Odśnieżanie i skrobanie

Bo choć w zimę wydaje się to mało prawdopodobne, to za wszelką cenę

Bezsprzecznie przed każdą zimą, we wszystkich sklepach, rośnie sprzedaż

nie można doprowadzić do przegrzania silnika. Nie ochroni go wtedy

dwóch produktów -zmiotek do odśnieżania samochodów oraz skrobaczek

nawet najlepszy olej.

do szyb. Wciąż są to bowiem najpopularniejsze produkty do usuwania zimowych „pozostałości” po mroźnej lub opadowej nocy. Co roku Polacy

Wymienione powyżej przygotowania do zimy, to swoisty niezbędnik

demonstrują do nich bardzo mocne przywiązanie i nie dają się namówić

każdego kierowcy. Niezależnie od tego czy jest nim kobieta czy mężczyzna.

na liczne produkty chemiczne, pozwalające na szybkie pozbycie się śniegu

Za kierownicą nie można bowiem prowadzić rozgraniczenia płci. Aczkol-

i szronu z szyb i karoserii. Natomiast gdy kierowca zapomni dokonać

wiek mimo wszystkich aspektów technicznych, konieczne jest spełnienie

niezbędnego zakupu lub utraci konieczny element, to bardzo szybko za-

jeszcze jednego, można nawet powiedzieć podstawowego, warunku.

mienia się Macgyver'a i wypełnia przysłowie - Polak potraﬁ. Powszechnie

Jest nim rozwaga ludzka. Ona nie może mieć żadnych granic przez

znane są bowiem dwa stwierdzenia mimo, że Macgyver nie był Polakiem.

cały rok, a w okresie zimowym przybiera jeszcze większego znaczenia.

Wówczas to w ruch idą wszystkie karty bankomatowe, dowody osobiste

Zapoznając się bardzo dokładnie z wszystkimi zimowymi zagrożeniami na

czy też jeszcze inne podobne „plastiki”, a gdy to zawiedzie pozostaje tylko

drodze i sposobami ich uniknięcia, jesteśmy w stanie w pełni bezpiecznie

jedno wyjście.

zachować się na drodze z korzyścią dla nas i innych użytkowników dróg.

MOTORYZACJA

V U S

Rozalia Kozieł

SUV. Krótka nazwa, pod którą kryje się ciekawa

historia, ale też wiele ciekawostek. Całkowicie podzielone zdania, które pojawiają się na temat samochodów typu SUV mogą poróżnić miłośników motoryzacji. Dla jednych są to pojazdy, które idealnie nadają się na obecny stan dróg, szczególnie w Polsce, pozwalając przetrwać również gorsze kolizje. Natomiast dla drugich - odbiegają w znacznym stopniu od aut osobowych, dzięki którym istnieje rzekomo wyższy standard jazdy i prowadzenia, a także sportowe zacięcie. Ich historia sięga lat sześćdziesiątych XX-wieku, kiedy to w USA zadebiutował Jeep Wagoneer i to właśnie on stał się pierwszym SUV-em. Natomiast takie samo miano w Europie otrzymał Range Rover, który pojawił się w 1970 roku. Mówi się, że pierwsze prawdziwe SUV-y powstawały z oszczędności. Kiedy pod koniec lat osiemdziesiątych zaczęła spadać sprzedaż samochodów terenowych, duże ﬁrmy nie chcąc tracić ogromnej ilości pieniędzy,

postanowiły zainwestować w przekształcenie terenówek w ciekawsze pozycje. Modyﬁkowano nadwozia, wyposażano w większą ilość elektroniki, dodając komfortu i klasy, jednakże tym samym odbiegając od miana samochodów terenowych, które mogły pokonywać wszelkie trudności na swojej drodze. Mimo wszystko SUV-y bardzo szybko znalazły nowych właścicieli. Głównie byli to młodzi, bogaci ludzie, którzy mieli ochotę na innowacyjność i uniwersalność, kupując pojawiające się na ulicach Fordy Explorery lub Grand Cherokee. Z biegiem lat budowano coraz bardziej zmodyﬁkowane SUV-y, które w swojej konstrukcji miały coraz mniej części samochodów terenowych. Inwestowano przede wszystkim w elementy lekkie, nowoczesne wnętrze, mocniejsze silniki, a przede wszystkim stawiano na komfort i radość z jazdy tego typu autem. Oczywiście wszystko to wiązało się również z coraz większą ceną, jaką trzeba było za takiego SUV-a zapłacić.

MOTORYZACJA Sport Utility Vehicle oznacza samochód sportowo-użytkowy. Czy fakty-

miała problem z dopracowaniem silnika, którym stało się 2.5 V6 TDI,

cznie rozwinięty skrót SUV odzwierciedla charakter tych pojazdów? Przyj-

doprowadzające do płaczu swoich właścicieli ciągłymi usterkami

rzyjmy się bliżej tym, które przede wszystkim zawojowały samochodowy

i zawodzącymi wałkami rozrządu. Jednakże rekompensatą stało się

rynek. Kiedy w 2005 roku pojawił się pierwszy SUV w ofercie Audi, wiele

zbudowanie mocniejszej jednostki, która w 5-litrowym dieslu osiągnęła

osób było ogromnie zaskoczonych efektem ich starań. Audi Q7, dzięki

moc 350 koni mechanicznych, a moment obrotowy uzyskał 1000 nm.

nowoczesnemu designowi i wyższemu zawieszeniu, jeszcze bardziej

Volkswagen Touareg został także świetnie wyposażony w elektronikę

zaczęła przyciągać wzrok, zarówno miłośników jak i przeciwników tej

oraz sprzęt grający. Nie dorównuje w tym Audi, ale jak na klasę tego

marki. Jego konstrukcja pozwala na ogromne zadowolenie z komfortu

samochodu - nie można narzekać. Stylistycznie również nie zadziwia.

jazdy, jednakże nie zadziwia swoją konserwatywną stylistyką. Zarówno

Kolor czerwony i niebieski już na dobre przyjął się w VW i podświetlenia

wnętrze jak i wygląd zewnętrzny, nie różni się wieloma elementami od

oczywiście mamy w tych właśnie odcieniach.

Audi A4 czy też A6. Stało się jednak doskonałym wyborem dla miłośników sprzętu nagłaśniającego. Zamontowany system Bose pozwala na czyste,

W ofercie BMW już w 1999 roku pojawił się pierwszy SUV, czyli BMW X5.

jak również głośne odtwarzanie muzyki z jak najlepszymi parametrami.

Wraz z Mercedesem ML zostało uznane za ojca tych pojazdów. Oprócz

Postarano się także o pneumatyczne zawieszenie, dzięki któremu sami

dostrzegalnych różnic w stylistyce samochodów X5 i X6, mniej jest od-

możemy decydować o wysokości samochodu. Jednakże taka możliwość

miennych elementów konstrukcyjnych. Oba modele posiadają stały

nie pomaga kierowcom w zimie, kiedy to system Quattro nieco zawodzi.

napęd na tył oraz możliwość załączenia dodatkowo dwóch przednich kół.

Audi Q7 nie posiada aktywnych blokad napędów, przez co kiedy zakop-

Niestety marka BMW nie posiada zbyt wielkiego doświadczenia w tworze-

iemy się w zimowych koleinach, istnieje duża szansa, że się z nich sami

niu napędu na cztery koła, który jest wyjątkowo często awaryjny w tych

nie wydostaniemy. Kolejnym błędem przy produkcji tych SUV-ów stały się

SUV-ach. X5 i X6 nadrabia przede wszystkim futurystycznym wyglądem

silniki 3.0 TDI, w których nagminna jest wymiana wtrysków. Jednakże

oraz wnętrzem, które nie jest stałe i konserwatywne, lecz zmieniające się

8-cylindrowe 4.2 TDI oraz 12-cylindrowe 6.0 TDI stało się gratką dla

w każdym modelu. Również zaskakuje nas dzięki rewelacyjnym i bardzo

miłośników szybkiej jazdy. Te ponad 300 oraz 500-konne diesle okazały

oszczędnym silnikom, które nie posiadają ukrytych wad, jak w przypadku

się mocnymi pozycjami w ofercie Audi. Moment obrotowy osiągający

Audi czy VW. Kiedy w 2009 roku pojawiło się X5 M z 555 koniami mecha-

nawet 1200nm pozwala na wielką frajdę z prowadzenia tej wersji Q7.

nicznymi i 4,7 s do 100 km/h, miłośnicy tej marki czekali tylko na możli-

W 2002 roku na Paris Motor Show zadebiutował Volkswagen Touareg,

wość przetestowania nowej M-ki, do tego na wyższym zawieszeniu i...

który został skonstruowany we współpracy z marką Porsche, produkującą

nie zawiedli się.

jego brata bliźniaka Porsche Cayenne. Ewidentnie pierwszy wymieniony model jest dużo tańszą i bardziej dostępną pozycją dla mniej zamożnych

Coraz częściej produkowane są nieco mniejszej wielkości SUV-y, takie jak

miłośników SUV-ów. Zarówno zakupienie, jak i utrzymanie Porsche Ca-

Toyota RAV4, Volkswagen Tiguan, czy też Nissan Qashqai. Jednakże są

yenne wiąże się z posiadaniem kieszeni pełnych pieniędzy. Jednakże to

słabo wyposażone, nieuterenowione, ale - bezawaryjne. Według badań

właśnie ten model stał się najbardziej usportowionym SUV-em. Ponad

okazało się, że spada zainteresowanie na kupowanie tego typu pojazdów,

500-konne i ważące lekko powyżej 2 ton samochody, o stylistyce typowej

przez coraz wyższe ceny paliw oraz zmiany w europejskich normach, co

dla modeli Porsche, również znalazły zakochanych w nich odbiorców.

wiąże się z zaprzestaniem tworzenia SUV-ów lub ich pomniejszaniem.

Natomiast VW Touareg stał się ewidentnym optimum dla użytkowników

Producenci także wycofują się z tworzenia nowych konceptów tego typu

SUV-ów, jednakże z jedną ogromną zaletą - możliwością znakomitego

aut i idą drogą aut bardziej usportowionych, futurystycznie wystylizo-

poruszania się w mieście, jak i w terenie. Touaregi, w przeciwieństwie

wanych lub bijących rekordy prędkości. Mimo to SUV-y wciąż odnajdują

do Audi Q7 czy Q5, posiadają blokadę napędów, dzięki czemu świetnie

nowych właścicieli i miłośników, dla których właśnie te samochody są

sprawdzają się w zimie. Aczkolwiek grupa VAG również i w tym przypadku

najlepszymi propozycjami.

AKTYWNOŚĆ Pochłonięci codziennymi obowiązkami, zdajemy się nie zauważać siebie. Poświęcamy się dla innych, dla partnera, dzieci, przyjaciół czy pracy. W wirze codzienności nie znajdujemy czasu na relaks i hobby. Warto od czasu do czasu zatrzymać się choć na chwilę, by wsłuchać się w siebie. Zastanów się nad sobą. Czy jesteś kobietą aktywną, cenisz duchowość, lubisz być z ludźmi, może chcesz tworzyć? Krótko mówiąc, co cię uszczęśliwia naprawdę. Jedno jest pewne, jeśli znajdziesz hobby, coś co pokochasz, czas także się znajdzie! Ty poznasz nowych ludzi, spełnisz się i będziesz szczęśliwsza. Wśród setek rodzajów aktywności można znaleźć takie, które mogą pasować do typu osobowości.

Aktywność z duszą Marzena Kłos

Dusza towarzystwa

mim-aktor czy aktor grający na scenie jest

Dusza aktywna

Dusza towarzystwa nie lubi być solo. W kontak-

nagi, w stu procentach autentyczny, w każdym

Osoba z duszą aktywną nie wyobraża sobie

tach z ludźmi czuje się jak ryba w wodzie. Często

geście, ruchu twarzy, rąk, nóg - widoczne są

weekendu spędzonego przed ekranem te-

ma wrodzony talent pedagogiczny. Lubi robić

emocje mu towarzyszące. Po ćwiczeniach na

lewizyjnym czy monitorem komputera. Nudzi

coś dla innych i z innymi. Ma poczucie humoru.

scenie jeszcze lepiej będziesz czuła się wśród

się w domu. Ma silną potrzebę bycia w ruchu,

Dba o dobre relacje z rodziną i przyjaciółmi.

ludzi, zapanujesz też nad swoim ciałem i głosem.

potrzebuje zmian. Jest ambitna, uparta, ma

Pasje, w których możesz się spełnić to takie, które umożliwią ci spędzanie wolnego czasu z rodziną, z przyjaciółmi i nawiązanie nowych znajomości.

potrzebę realizacji. Kocha wolność. Poczuje się

Kurs smaku ze świata szkoły kobiet Zostaniesz kulinarną boginią

szczęśliwa robiąc rzeczy, które dostarczą jej choć odrobinę adrenaliny i pozytywnej energii. Jeśli na co dzień masz podobne odczucia, to

Dobra kuchnia, to dla części z nas styl życia,

poniższe propozycje zajęć są odpowiednie dla

Podróżowanie Poznasz świat i ludzi

tworzenie domowego klimatu, relaks połączony

ciebie.

Towarzyszy podróży możesz znaleźć w Inter-

niejednego mężczyzny, a na pewno ciekawy

necie. Coraz więcej osób szuka w ten sposób

sposób na wspólne spędzanie czasu. Na warsz-

Nordic Walking Poczujesz się odprężona i dotleniona

ludzi, których pasją są podróże po Polsce

tatach poznasz sekrety lokalnych kuchni. Nau-

Nordic Walking jest bardzo przyjemną formą

i po świecie. W sieci powstały liczne portale

czysz się jakie są tajniki gotowania potraw eg-

aktywności. Polega na marszu ze specjalnie

społecznościowe, przez które można łączyć się

zotycznych kultur z całego świata. Dowiesz się,

do tego przystosowanymi kijami. Ten rodzaj

w przestrzeni wirtualnej. Ludzie wymieniają

jak wyczarować nastrój w domu na romantyczną

aktywności angażuje do wysiłku większość

między sobą doświadczenia, spotykają się oko

kolację z partnerem, spotkania rodzinne czy

mięśni ciała. Są bardziej wzmocnione, zwłaszcza

w oko, organizują wspólne wycieczki, wzajem-

na fantastyczną zabawę z przyjaciółmi. Kursy

ramiona, które stają się mocniejsze i bardziej

nie goszczą się, zapraszając pod swój dach

smaku organizowane są dla grupy osób lub na

wytrzymałe. Podczas takich spacerów dotlenia-

obieżyświatów z innych krajów. To bardzo do-

coachingach indywidualnych.

my cały organizm. W szkołach organizowane są

z ucztą dla zmysłów. To także klucz do serca

bra metoda, by podróżować bezpiecznie i nie

nie tylko nauki chodzenia z Nordic Walking, ale

czkami podróżnicy spotykają się, dzielą wspom-

Wolontariat Będziesz czuć się potrzebna

nieniami i doskonale się bawią.

Wolontariat to bezpłatna forma pomocy. Cen-

wydawać fortuny na hotele. Pomiędzy wycie-

także wędrówki grupowe na dłuższe dystanse.

tra wolontariatu organizują bezpłatne szkolenia

DogTrekking Bieg dla zdrowia

dla osób chętnych. Przy okazji tych warsztatów

DogTrekking

zyskasz kontakt z innymi ludźmi i wymienisz

wędrowaniem z psem. Jest sportem, w którym

Nie trzeba być aktorem, by lubić teatr. Warto

doświadczenia, a co najważniejsze - zyskasz

zależności człowieka i psa, w często skrajnych

zapisać się na warsztaty aktorskie, by przełamać

satysfakcję poprzez oﬁarowanie pomocy innym.

warunkach, służą ich wzajemnym zbliżeniom.

swój wstyd, nauczyć się mowy ciała i mimiki

Możesz zajmować się osobą niewidomą czy

Dzięki

twarzy. Teatr i pantomima doskonale rozwijają

starszą, uczestniczyć w terapii chorego dziecka,

czworonożnym

czy też pomóc spełnić jego marzenia.

nudne. Zyskamy zdrowie, kondycję. Z czasem,

Teatr i pantomima Obudź ciało i przełam swoje bariery

wyobraźnię i umiejętności gry ciałem. Bowiem

tej

jest

niczym

metodzie,

innym,

spacery

przyjacielem

jak

naszym

przestaną

być

AKTYWNOŚĆ gdy zapragniemy czegoś nowego, możemy

wziąć udział w biegu po torze przeszkód na

uzależniony od materiału z jakiego jest wyko-

swój

własny

potencjał

energetyczny,

czas, czyli tzw. agility. Udział w zawodach to

nany, koloru oraz kształtu jaki sobą prezentuje.

wyzwanie dla ciebie i twojego psa.

Wykorzystując Feng Shui stworzysz przyjazne

Technika decoupage Stworzysz oryginalne przedmioty

wnętrze pełne pozytywnej energii. To poprawi

Decoupage - słowo pochodzi z języka francus-

Wspinaczka skałkowa Poznasz smak wolności

samopoczucie tobie i domownikom.

kiego od czasownika „decouper” - wycinać. Jest

Wspinaczka skałkowa to dyscyplina sportu,

Taniec brzucha Dodaje energii

na przyklejaniu wzoru ze specjalnego papieru

która zyskuje coraz większą popularność. W każdym większym mieście powstają ściany

Taniec brzucha to hit klubów ﬁtness i szkół

wzór nie był wyczuwalny pod opuszkami palców.

do trenowania wspinaczek. Specjalne szkoły

tańca. Jest formą tańca i medytacji w jed-

Ozdobić możesz każdą powierzchnię: drewno,

przygotowują do wspinania po skałach i ścianie.

nym. Taniec ten jest źródłem radości, samo-

metal, szkło, plastik, ceramikę. Dzięki tej me-

Biorąc udział w takich treningach pokonujemy

akceptacji. Uczy płynności ruchów, kształtuje

todzie stworzysz nowe, oryginalne wnętrze,

własną słabość, zyskujemy satysfakcję, radość

sylwetkę. Obok walorów estetycznych relaksuje

zmienisz wygląd starych mebli. Motywy mogą

z kolejno zdobytych skał. Ćwiczymy mięśnie

ciało i umysł, daje energię seksualną i witalną.

być klasyczne, rustykalne oraz nowoczesne.

Dusza wrażliwa

Łagodne terapie Zyskasz spokój i zadbasz o urodę

Kurs makijażu Zadbasz o swój wizerunek

Dla wrażliwców ważne są emocje. Obdarzeni

Masaże relaksują, wyciszają negatywne emocje

Kursy makijażu dają podstawy kosmetologii

są też intuicją. Interesuje ich przede wszyst-

oraz napięcia w mięśniach wynikające ze stresu.

i inspirują, by pójść krok do przodu. Będziesz

kim człowiek, jego psychika i rozwój du-

Możesz nauczyć się sztuki masażu i automasażu

umiała

chowy, często również ﬁlozoﬁa życia. Irytuje

na specjalnych kursach. Poznasz tajniki masaży

niedoskonałości. Zapoznasz się z paletą barw

ich małostkowość. Osoby o wrażliwej duszy

relaksujących, ćwiczenia, metody lecznicze typu

pasujących do typu urody. Nauczysz się

odnajdą się w pasjach, w których znajdą coś

akupresura czy reﬂeksologia. Godne polecenia

wykonywać perfekcyjny makijaż, przyklejać

dla ciała i duszy.

są tradycyjne masaże hawajskie Lomi Lomi Nui

kępki rzęs, malować smoky eye.

to technika zdobienia przedmiotów, polegająca

i umysł.

i pokryciu go kilkoma warstwami lakieru, aby

podkreślić

atuty

urody,

ukrywać

i masaż gorącymi kamieniami wulkanicznymi.

Urządzanie wnętrz wg Feng Shui Stworzysz przyjazne wnętrze

Dusza artystyczna

Świat dla ciebie to dom i jego otoczenie.

Twórczy umysł, bogata wyobraźnia, precyzja,

Zatem myślmy także o sobie, dbajmy o sie-

Wnętrze powinno być przyjazne dla wszystkich

świetny gust i kreatywność to cechy charak-

bie. Uprawiajmy sport, rozwijajmy się i szu-

domowników i gości. Twój udział w urządzaniu

terystyczne artystycznej osobowości. Spełnisz

kajmy hobby zgodnych z naszą osobowością

domu może być znaczny. Warto zainteresować

się tworząc nietuzinkowe przedmioty albo

i oczekiwaniami. Inwestujmy w samorozwój.

się chińską sztuką aranżacji wnętrz Feng Shui.

upiększając siebie lub innych. Pasje, które

Spełniajmy swoje marzenia. Czynny styl życia

To co znajduje się wewnątrz, ma wpływ

współgrają z twoim typem osobowości odna-

sprawi, że poczujemy się kobietami zadbanymi,

na nasze zachowanie i odczucia. Każda rzecz

jdziesz w dziedzinach sztuki i kreacji wizerunku.

spełnionymi i szczęśliwymi.

AKTYWNOŚĆ

Karkonosze są celem popularnych i wspaniałych wycieczek nie tylko Dolnoślązaków, ale i przybyszów ze sporej części Europy. Wędrując ich szlakami, rzadko zdajemy sobie sprawę z turystycznej, bogatej przeszłości tych gór. Wędrowanie po nich ma bogatą przeszłość, jedną z dłuższych ze wszystkich pasm na terenie naszego kontynentu. Można zaryzykować stwierdzenie, że właśnie tu rodziło się spojrzenie na góry i ich pojmowanie charakterystyczne dla czasów współczesnych. Tu powstawała i zyskiwała swoje oblicze nowoczesna turystyka.

Leon Nauka Karkonoska „prehistoria” Ludzie w Karkonoszach pojawiali się od dawna.

jszym celem wędrówek w Karkonoszach była

Ruchowi

To właśnie te góry stanowiły granicę między

Śnieżka i źródła Łaby. Najstarsza znana nam

że ówcześni czeladnicy, przed wyzwoleniem

pielgrzymkowemu

południem i północą naszego kontynentu.

wyprawa na najwyższy szczyt całych Sude-

się

Pierwsze ścieżki tworzone przez poszukiwa

tów, odbyła się w połowie XVI wieku. W tych

z mi-ejsc pielgrzymkowych. Jedne z modnie-

czy skarbów i myśliwych, stosunkowo dawno

czasach co najmniej kilkakrotnie, czasami dwa

jszych znajdowały się właśnie w Karkonoszach.

zmieniły się w szlaki komunikacyjne.

razy do roku wchodził na Śnieżkę rektor szkoły

Na przełomie XVII i XVIII wieku dostępność

Najstarszym z nich jest tzw. „Śląska Dro-

łacińskiej z Jeleniej Góry - Krzysztof Schiling.

Śnieżki stawała się coraz większa. Właściciele

ga” – szlak wiodący z czeskiego Vrhlabi po-

Wprowadzał na nią także swoich uczniów. Ale

istniejących w górach, już od dłuższego czasu,

przez przełęcz Vyrovka i dalej w dół na Śląsk.

turystyka karkonoska ożywiła się znacznie do-

bud pasterskich zaczęli je powoli dostosowywać

Drugim szlakiem była tzw. „Czeska Droga”

piero w XVII wieku, kiedy to na szczycie Śnieżki

do potrzeb coraz liczniejszych wędrowców.

- prowadząca z Wlenia koło Szklarskiej Poręby

zbudowano Kaplicę i w 1684 roku poświęcono

Oczywiście warunki w nich panujące były dale-

i źródeł Łaby w kierunku Niziny Czeskiej. Oba

źródła Łaby. Od tego czasu ściągały w te

kie od tego, czego oczekujemy dziś po nawet

te szlaki, stanowiły podstawę rozwoju całej

miejsca setki pielgrzymów, a później ludzi,

najprymitywniejszych schroniskach, ale właśnie

sieci dzisiejszych szlaków komunikacyjnych

których nazwać możemy turystami. Na Śnieżce

te szałasy z czasem miały się nimi stać. Tak

i turystycznych w Karkonoszach. Od najdawniejszych czasów, najpopularniej-

odprawiano w ciągu roku pięć nabożeństw.

powstała Strzecha Akademicka, czy popularna

Uczestniczyło w nich nawet po kilkaset osób.

Samotnia.

na mistrza,

sprzyjał

fakt,

musieli odwiedzić któreś

AKTYWNOŚĆ

Turyści „u wód”

równin

Wśród ludzi wędrujących w Karkonoszach

wali zupełnie nieznane dla siebie krajobrazy.

przeważali, w XVII i do połowy XVIII wieku,

Najwyższe pasmo Sudetów, to góry wyjątkowe

pielgrzymi. Ale wśród nich coraz częściej zaczęli

dla turystyki polskiej. Na przełomie XVIII i XIX

Śnieżna Pani

się pojawiać ludzie ciekawi świata. Coraz liczniej

wieku, to właśnie tu tworzyły się nawyki tu-

Autorką pierwszego przewodnika górskiego

wędrowali w górach kuracjusze, leczący się

rystyczne, które zostały później przeniesione

w języku polskim była przebywająca na kura-

w cieplickich zdrojach znanych wówczas i mod-

w inne polskie góry. Okazuje się, że tu także

cji „u wód” w Cieplicach, Rozalia Saulssonowa.

nych w całej Europie. Wycieczki te cieszyły się

drukowane były pierwsze przewodniki górskie

Jako jedną z atrakcyjniejszych wypraw polecała

coraz bardziej rosnącą popularnością. Szczegól-

w naszym języku. Dolnośląskie zdroje były

wycieczkę na Śnieżkę.

nie częstym celem wypraw zaczęła być Śnieżka.

w tych czasach tak popularne w Wielkopolsce

„… śnieżne doły – dokąd skalistą ścieżką idzie-

Wchodzono na nią chętnie i nawet tłumnie.

i na Mazowszu, że drukowanie przewodników

my ciągle wyżej; przechodząc obok skały

prowadzących

dla naszych rodaków stało się po pros-

kształt ręki mającej, nazwanej rękawicą Ry-

w góry. Mieli specjalne odznaki, istniała hierar-

tu opłacalne. Pierwsze ukazały się opisy po-

becala, dostaniemy się w dzikie ustronie do

chia i podział ról. Niżej od przewodników stali

jedynczych

uzdrowiskowych,

skalistego skupienia, ambony Rybecala. Stąd

tragarze noszący chętnych w specjalnych lek-

a w 1777 roku w oﬁcynie Korna we Wrocławiu,

widok na obie śnieżne doły, stąd spojrzeć

tykach. Wkrótce później pojawiły się pierwsze

wydano pierwszy ogólny przewodnik w języku

możesz w te przepaściste głębiny, w których

przewodniki drukowane.

polskim „Uwiadomienie zdrojów zdrowotnych

wklęsłościach śnieg wieczny leży; tu sterczą

na Szląsku…”W 1850 roku w drukarni Korna

z przepaści wieżyc i obelisków kształt mające

Zaczęli

funkcjonować

pierwsi

docierając

Karkonoszy,

odkry-

w wycieczkach na Babią Górę, do Tatr i Pienin” Eugeniusza Janoty o 10 lat.

przewodnicy.

W ten sposób turystyka karkonoska wyprzedziła, to co zacząć się miało w Europie później. Można nawet powiedzieć, że to właśnie w Karkonoszach pojawiły się pierwsze zręby oraz sposoby funkcjonowania i organizacji turystyki górskiej. Karkonosze są jednymi z pierwszych gór na świecie, w których pojawili się zawodowi przewodnicy. Jedna z pierwszych organizacji przewodnickich, powstała pod Śnieżką w 1817 roku na mocy postanowienia starosty jeleniogórskiego. Wydane zostały pierwsze legitymacje,

określono

obowiązki

Polski ślad

miejscowości

ukazało się wydawnictwo „Warmbrunn i okolice

skały, a spośród rudawego granitu odróżniasz

liczną

jego…”. Miał szczególny walor, bowiem był to

szarawego bazaltu dziwne kształty; tu ściana

grupę stanowili Polacy. Pochodzili przeważnie

pierwszy przewodnik górski wydany w języku

tysiąc stóp prostopadle w głąb mierząca;

z Wielkopolski, Litwy i Mazowsza. Mieszkańcy

polskim. Wyprzedził następny – „Przewodnik

a gdy oko zmęczysz patrząc w przepaść, spójrz

Wśród

ówczesnych

turystów,

dość

AKTYWNOŚC Śnieżka ma wysokość 1602 m i wznosi się

wyładowania elektryczne w powietrze z wiatro-

ponad otaczające ją zrównane grzbiety o ponad

mierzy, piorunochronów lub nawet z podnie-

200 metrów. Znaczna wysokość bezwzględna

sionej ręki obserwatora. Ognie św. Elma noto-

i względna szczytu sprawia, iż wystawiona jest

wane są na Śnieżce przeciętnie ponad 22 dni

na szczególne oddziaływanie czynników atmo-

w ciągu roku.

sferycznych. Charakteryzuje się surowym kli-

Zdarzają się także zjawiska optyczne – halo

matem. Średnia roczna temperatura wynosi tu

słoneczne i księżycowe (kręgi otaczające słońce

zaledwie 0,4 stopnia C., a przez 218 dni spada

lub księżyc), tęcze, glorie oraz miraże. Śnieżka

poniżej 0. Jest to porównywalne z klimatem

jest miejscem, gdzie zobaczyć można „widmo

koła podbiegunowego. Liczba dni z opadem

Brockenu” – własny cień na ekranie z mgły, otoc-

śnieżnym wynosi średnio 122, na palcach rąk

zony często glorią – zamkniętym kołem tęczy.

policzyć można dni bez wiatru, a jeśli już wieje, to wiać potraﬁ potężnie – huraganowe wiatry

Śnieżka charakteryzuje się bardzo zmienną

przekraczają tu prędkość ponad 50 metrów na

i kapryśną pogodą. Jej załamania są tu zwykle

sekundę. Obserwatorzy meteorologiczni pracują

gwałtowne, zimą częste są oblodzenia zboczy.

w szczególnie trudnych warunkach. Dziś, gdy

Śnieżka staje się wówczas prawdziwą „szklaną

nie trzeba już wychodzić do klatki meteorolo-

górą”. Często zdarza się, że jej szczyt wynie-

gicznej umieszczonej na najwyższej platformie

siony jest ponad chmury.

„spodków”, jest łatwiej. Ale wcześniej pra-

w przestrzeń i napój duszę urokiem krajobrazu: co za mnóstwo wiosek i miast, bliższych i odległych okolic. (…) Wejście na samej Śnieżkę ułatwiają w skale wykute stopnie. Kto wolny od zawrotu niechaj stąd spojrzy w głębinę, gdzie 2000 stóp prawie pionowo pod nim, mnóstwo małych widać domków (…) Widok z tej wysokości obszerny bardzo.” Ten opis można przeczytać jako komentarz szerokiej panoramy ze szczytu i dziś. Śnieżka niezmiennie pozostaje miejscem najbardziej atrakcyjnych wycieczek ludzi przyjeżdżających na wędrówki w Karkonosze. Charakterystycznym widokiem na szczycie są „spodki” obserwatorium meteorologicznego – jednego z dwóch w naszym kraju. To miejsce szczególne. Mało jest miejsc na świecie, gdzie tak długo prowadzono by regularne i nieprzerwane obserwacje

meteorologiczne,

jak

właśnie

tu.

Pierwsze zorganizowane zostały w 1824 roku i do końca XIX wieku prowadzono je tylko latem. W 1900 roku wybudowano i oddano do użytku specjalny budynek obserwatorium meteorologicznego i od tej pory obserwacje pro-wadzone były już nieprzerwanie. Warto to sobie uświadomić: ponad 100 lat na Śnieżce bez względu na historię, burze dziejowe, przemiany polityczne, bez względu na wszystko, co godzinę, całą dobę, codziennie zapisywane są wyniki podstawowych obserwacji meteorologicznych, niezbędnych dla potrzeb służb pogody i klimatologii. Zapiski te nie zostały przerwane nawet podczas wojen.

cownicy obserwatorium opowiadali o swoistych

Wszystko to sprawia, że do wyprawy na

technikach jakich używali, aby wiatr nie zwiał

jej wierzchołek trzeba zawsze przygotować

ich podczas pomiarów.Są świadkami rzadkich

się bardzo starannie. Podobno prawdziwym

i ciekawych zjawisk. Do najbardziej osobli-

Dolnoślązakiem jest się dopiero po odwiedzi-

wych należą ognie św. Elma, czyli świecące

nach Śnieżnej Pani.