Cooltura Issue 783

The Polish Weekly | No 12 (783) | 21.03.2019

cooltura.co.uk

19 października 2013

42 (500)

cooltura.co.uk

22 marca 2014

12 (522)

cooltura.co.uk

11 lipca 2015

28 (590)

cooltura.co.uk

DROGA JOHNSONA BEZ SZKŁA nie ma demokracji

22 sierpnia 2015

34 (596)

cooltura.co.uk

30 stycznia 2016

05 (619)

NOCNA ZMIANA

DZIESIĘĆ LAT po zamachach

W PRZESTĘPCÓ

tygodn� z Wam� W numerze dodatek promocyjny

500-cover.indd 1

15/10/2013 17:00:19

522-cover.indd 1

18/03/2014 15:45:26

cooltura.co.uk

21 maja 2016

590-COVER.indd 1

07/07/2015 14:24:28

21 (635)

cooltura.co.uk

17 września 2016

596-COVER.indd 1

18/08/2015 16:34:46

38 (652)

cooltura.co.uk

21 stycznia 2017

619-COVER.indd 2

03 (670)

TRUMP mówi cyrylicą

lat Cooltury DONALD TRUMP – sojusznik Putina

635-COVER.indd 2

cooltura.co.uk

17 czerwca 2017

24 (691)

cooltura.co.uk

01 września 2017

Theresa May

ŻYCIE w 2017 roku

17/05/2016 13:01:42

ROK DO BREXITU Czytaj na stronie

652-COVER.indd 1

13/09/2016 15:52:19

WYDARZENIA Osoby niepełnosprawne dostaną zaległe zasiłki | 18 TRANSPORT Angielskie drogi jak szwajcarski ser | 26 COOLTIME Rodzinna Wielkanoc w Londynie | 31 WIELKANOC 2018 Pisanki z artystycznie wydrapanymi motywami | 36 OBLICZA EMIGRACJI Ks. Bartek Rajewski: Kapłaństwo nie jest dla mięczaków | 40 #POLKA100 Jolanta Kutereba: Mam szczęście, że mam pasję | 44

35 (702)

Jeremy Corbyn

Brytyjski urząd statystyczny (Office for National Statistics) poinformował, że według szacunków za 2016 rok w Wielkiej Brytanii mieszkało wówczas ponad milion obywateli Polski

MORLINY COOLTURA FESTIVAL: tak się bawiliśmy!

670-COVER.indd 1

MUNDIAL 2018

P O L I S H W E E K LY o _

N 1 3 (7 3 2 ) 2 9 marca 2018

Zapraszamy do stref kibica Radia PRL

Gorące tematy w letniej ramówce

START!

l Polecamy najładniejsze brytyjskie wyspy l Quiz – sprawdź ile wiesz o Wielkiej Brytanii

691-COVER.indd 1

12/06/2017 14:41:56

702-COVER.indd 1

25/08/2017 18:41:54

732-MAKIETA 1 01-29 CC.indd 1

The Polish Weekly | No 40 (759) | 04.10.2018

Polish Weekly | nr 24 (743) | 14.06.2018

3... 2... 1...

14

16/01/2017 14:57:37

26/03/2018 17:46:41

743-MAKIETA 01-68 CC.indd 1

6/11/2018 6:01:04 PM

26/01/2016 13:29:53

2

KOMENTARZ TYGODNIA

Cooltura+ | Nº 783 |

Czas skończyć z tym cyrkiem Tymi słowami Carolyn Fairbairn przyjęła decyzję parlamentu z 12 marca, aby odrzucić większością 149 głosów warunki wyjścia z Unii Europejskiej, wynegocjowane przez rząd. Jako generalny dyrektor CBI, czyli Konfederacji Brytyjskiego Przemysłu, wybuchła: „Wystarczy! To musi być ostatni dzień nieudolnej polityki. Musi nastąpić nowe podejście ze wszystkich stron. Etaty i środki egzystencji uzależnione są od tego. Przedłużenie artykułu 50., aby zamknąć drzwi na marcowe wyjście bez umowy jest teraz sprawą pilną”.

Wiktor Moszczyński

N

ie jest to odosobniony głos ze strony świata biznesu.

Mike Cherry, przewodniczący Federacji Małych Przedsiębiorstw, przypomina, że „w czasie, gdy parlament dygocze, debatuje i odracza, małe przedsiębiorstwa są coraz bardziej sfrustrowane. W czasie tych politycznych gier, małe firmy cierpią – nie mogą inwestować, planować, zatrudniać czy rosnąć”. W dniu głosowania Nissan ogłosił, że w lipcu zamyka produkcję luksusowych samochodów marki Infiniti i zlikwiduje 250 etatów.

Wcześniej Honda podała, że zamyka fabrykę w Swindon z likwidacją 3,5 tys. miejsc pracy. Podobne głosy słychać było z BMW i Toyoty. Czy politycy brytyjscy słyszą te krzyki cierpienia?

Chyba nie rząd. Odrzucenie planu umowy Theresy May kończy etap, w którym jeszcze jej wewnętrznie skłócony rząd mógł kierować pracą parlamentu nad brexitem. Potem praktycznie kontrolę nad brexitem wydarł z jej drżących rąk parlament. W rosnącym chaosie, 13 marca parlament zdecydo-

© Ink Drop / Shutterstock.com

wanie odrzucił propozycję wyjścia bez umowy, uniemożliwiając nawet desperacką próbę jej rządu, aby zachować tę opcję dla celów negocjacyjnych. Pewni ministrowie nawet bezkarnie odmówili głosowania zgodnie z linią rządu. 14 marca parlament zagłosował za zwróceniem się do UE z propozycją przedłużenia terminu brexitu o 3 miesiące. Skowyt skrajnych brexitowców na skutek tego „aktu zdrady” został zagłuszony zdecydowanymi wyrazami aprobaty ze strony rzeczników gospodarki. I co dalej? Wiadomo, że państwa unijne zgodzą się na przedłu-

żenie artykułu 50. tylko jeżeli będzie realny alternatywny plan.

Opcje są następujące. Po pierwsze, Theresa May z uporem maniaka spróbuje jeszcze raz przedstawić swój plan, mimo że został tak dramatycznie odrzucony dwa razy. Będzie liczyć na to, że zmęczeni już parlamentarzyści wreszcie przyjmą go, szczególnie po odrzuceniu opcji „no deal”. Liczy na zastraszenie skrajnych brexitowców wizją ponownego referendum.

Z drugiej strony, szef Partii Pracy Jeremy Corbyn wspiera propozycję pozostania w unii celnej, ale jest

Nożownicy biją rekordy

W

ubiegłym roku policjanci zatrzymali najwyższą od dekady liczbę nożowników. Liczba popełnionych przestępstw z użyciem noży wzrosła do najwyższego poziomu od 10

lat. W Anglii i Walii odnotowano 21 tys. incydentów. Stało się tak mimo zaostrzenia kar i stanowiska sądów wobec tego rodzaju przestępstw. 37 proc. nożowników trafiło do więzienia. To wzrost o 14

proc. w porównaniu z 2009 rokiem.

O połowę spadła liczba orzeczonych kar grzywny i ostrzeżeń.

Tymczasem już trzeci mężczyzna został oskarżony o morderstwo 17-letniej Jodie Chesney z Romford na wschodzie Londynu. To 18-letni Svenson Ong-a-kwie z Romford.

Wcześniej oskarżeni o tę zbrodnię zostali także 20-letni Manuel Petrovic i 16-letni chłopiec, którego nazwiska nie podano. Zatrzymani pod zarzutem pomocy sprawcy 38-letnia kobieta oraz mężczyźni w wieku 17 i 50 lat zostali zwolnieni z aresztu do czasu dalszych ustaleń.

17-letnia Jodie została bez powodu ugodzona nożem w parku

mała szansa na jej przyjęcie, choćby dlatego że proponuje to szef opozycji, który też ma osłabiony autorytet, nawet wśród swoich własnych posłów.

Trzecim wariantem jest pozostanie w Europejskim Obszarze Gospodarczym (tzw. opcja norweska), gdzie de facto Wielka Brytania pozostaje w Unii Europejskiej, ale bez prawa głosu. Byłby to lepszy wariant niż obecny projekt Theresy May, choćby dlatego, że nie będzie już potrzebny kontrowersyjny tymczasowy „backstop”, gwarantujący otwartą granicę z Irlandią. Świat biznesu chętnie by ją przyjął, bo gwarantowałoby większą stabilność gospodarczą i prawną. Ale propozycja ta, wspierana przez część posłów konserwatywnych jak i większość Partii Pracy, miałaby małą szansę uzyskania poparcia rządu, dlatego że doprowadziłoby do ostatecznego rozłamu rządzącej partii konserwatywnej. Na to Theresa May nie zgodziłaby się.

Może jeszcze wrócić wniosek posła Hilary’ego Benna, aby parlament przejął harmonogram legislacyjny I zbadał, którą opcję popierałoby najwięcej posłów. Temu wnioskowi, tak upokarzającemu dla rządu, zabrakło do przyjęcia w ubiegłym tygodniu tylko dwóch głosów.

Wiemy, że parlament nie przyjmie propozycji rozwiązania się i rozpisania nowych wyborów, bo wymagałoby to 2/3 większości. A odwołanie się do społeczeństwa? Na razie było odrzucone bo Jeremy Corbyn kazał swoim posłom wstrzymać się od głosowania. Byłaby to niebezpieczna droga rozbudzająca negatywne emocje wśród dużej części elektoratu traktującej wynik referendum jako nieodwracalne demokratyczne zaklęcie. Uważam jednak, że obecny parlament, wybrany w roku 2017, ma nowszy mandat społeczny niż referendum z roku 2016. Ma prawo i obowiązek, o ile zdobędzie się na odwagę, aby w następnych 6 miesiącach zarządzić nowe referendum.

Cyrk jeszcze trwa. w Romford, gdy spędzała piątkowy wieczór z przyjaciółmi.

Napastnicy siedzieli w ich pobliżu, ale nie doszło do żadnej rozmowy, czy kłótni. W pewnym momencie jeden z bandytów bez słowa zadał dziewczynie śmiertelny cios w plecy. Tragedia wstrząsnęła Wielką Brytanią.

SZYBKI KONTAKT Chcesz się podzielić ciekawym tematem, pochwalić swoim sukcesem, zaprosić na wydarzenie w Wielkiej Brytanii lub podzielić ciekawym zdjęciem?

Napisz do nas:

redakcja@cooltura.co.uk

ADRES Unit 8, Odeon Parade 480 London Road, Isleworth, TW7 4RL Tel: 020 8846 3615 www.cooltura24.co.uk, info@cooltura.co.uk WYDAWCA POLISH MEDIA LONDON ISSN 1743-8489 DYREKTOR ZARZADZAJACY ARTUR KIERUZAL a.kieruzal@polishmedialondon.co.uk REDAKCJA MARCIN URBAN Redaktor naczelny DARIUSZ A. ZELLER Zastępca redaktora naczelnego MARIETTA PRZYBYŁEK ZUZANNA MUSZYŃSKA KAROLINA WIATROWSKA KOREKTA I REDAGOWANIE TEKSTÓW BEATA TOMCZYK DZIAŁ GRAFICZNY AGATA OLEWIŃSKA PRZEMYSŁAW GAJDA ART-SERWIS MARKETING I REKLAMA marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR MARKETINGU I REKLAMY JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 DZIAŁ MARKETINGU I REKLAMY KRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244 EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA ewa@cooltura.co.uk wew. 245 EWA MROCZEK e.mroczek@cooltura.co.uk, wew. 250 MAŁGORZATA SAS m.sas@cooltura.co.uk, wew. 263 AGNIESZKA GĄSIEWSKA a.gasiewska@cooltura.co.uk, wew. 229 MAGDALENA RUF m.ruf@cooltura.co.uk, wew. 250 KSIĘGOWOŚĆ RADOSŁAW STASZEWSKI KLAUDIA SENYK DYSTRYBUCJA MARLENA SIEJKA VEL DOMAŃSKA 020 88 46 3612, distribution@cooltura.co.uk Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń.

Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem.

Cooltura is regulated by IMPRESS: The Independent Monitor for the press CIC For complaints scheme see: IMPRESS, 16-18 New Bridge Street, London, EC4V 6AG T 020 3325 4288 W cooltura.co.uk Sprostowania prosimy kierować na adres: complaints@cooltura.co.uk Please make any complaints to: complaints@cooltura.co.uk

cooltura24uk @cooltura24uk

lub zadzwoń:

@cooltura24uk

020 8846 3615

cooltura

4

TYM ŻYJĄ WYSPY

Cooltura+ | Nº 783 |

TYM ŻYJĄ WYSPY

| Cooltura+ | Nº 783

5

20 lat Polski w NATO Wraca zagrożenie ze

W

tym roku mija 20 lat od przyjęcia Polski, Czech i Węgier w struktury NATO. Ambasadorowie trzech krajów spotkali się z tej okazji w National Army Museum w Chelsea. W przemówieniach podkreślali jak istotna dla bezpieczeństwa jest przynależność do największego sojuszu wojskowego na świecie. Zwracali także uwagę na poważne zagrożenia ze strony wrogich mocarstw, terrorystów i ataków w cyberprzestrzeni. Ambasador Arkady Rzegocki powiedział, że poświęcenie i udział Polski w misjach NATO uczyniły z naszego kraju wiarygodnego i aktywnego członka organizacji.

Zwracając się do gospodarzy dodał, że Wielka Brytania jest naszym kluczowym partnerem.

Fot. Ambasada RP w Londynie

Przygotowania do twardego brexitu

R

yzyko brexitu bez porozumienia jeszcze nigdy nie było tak poważne – powiedział główny negocjator Unii Europejskiej Michel Barnier.

– Jeśli do tego dojdzie utrzymamy zerowe cła na większość produktów – zapowiedział brytyjski minister handlu. George Hollingbery nazwał to zbalansowanym podejściem. Ma ono chronić z jednej strony

miejsca pracy na rynku brytyjskim, a z drugiej konsumentów przed wzrostem cen.

Ewentualne cło na import z Unii Europejskiej obejmie między innymi: wieprzowinę, wołowinę i część nabiału, nawozy rolnicze, samochody i części do nich, a także paliwa.

Jak podaje BBC, według rządowego planu zerowe cło ma obowiązywać po ewentualnym brexicie bez porozumienia na 87

strony IRA

I

rlandzka Armia Republikańska (IRA) przyznała się do wysłania paczek zawierających bomby, które wykryto na lotniskach Heathrow i London City, na dworcu Waterloo oraz na uniwersytecie w Glasgow. Anonimowy przedstawiciel organizacji terrorystycznej stwierdził, że nadano w sumie 5 przesyłek. Policja poszukuje brakującej i prosi wszystkich, szczególnie pracowników instytucji publicznych o zachowanie szczególnej ostrożności. Cztery paczki odkryto 5 i 6 marca.

Przesyłka dostarczona do biurowca na lotni-

sku Heathrow po otwarciu zaczęła się palić.

Nikomu jednak nic się nie stało. Sprawę prowadzi wydział angielskiej policji do walki z terroryzmem wspólnie z policją w Irlandii.

proc. importowanych produktów. Obecnie z cła jest zwolnionych 80 proc. produktów.

Chroniony cłami będzie przede wszystkim sektor rolnictwa.

Sklepy informują tymczasem o wzmożonym popycie na leki przeciwbólowe i papier toaletowy. Brytyjczycy kupują te produkty na zapas w obawie, że po brexicie może ich zabraknąć. Jak informuje w BBC szef supermarketów Morrisons, firma gromadzi zapasy różnych produktów na czarną godzinę. Nie chciał jednak podać jakie to produkty. Przyznał jednak, że papier toaletowy i paracetamol to obecnie chodliwy towar. Najwyraźniej brexit przy-

prawia o ból głowy i brzucha już nie tylko Theresę May. Z powodu brexitu poza Wielką Brytanię został wyprowadzony majątek banków i firm finansowych o wartości około 900 mld funtów. Z badania think tanku New Financial wynika, że co najmniej 275 firm wyprowadziło część lub całość swoich zasobów i działań. Kierunkiem przeprowadzki najczęściej był Dublin. A najbardziej dotknięty został Londyn. W ocenie New Financial Wielka Brytania straciła z powodu brexitu już prawie 5 tys. miejsc pracy w sektorze finansowym, który jest motorem gospodarki.

Fot. Met Police

NOWO OTWARTY Umów się na bezpłatne badania

20%

POLSKI DENTYSTA W ACTON Dr Klaudiusz Królikowski

DMD, MSc (Implant Dentistry)

zniżki na leczenie

NOWOCZESNY SPRZĘT KONKURENCYJNE CENY!

6

TYM ŻYJĄ WYSPY

Cooltura+ | Nº 783 |

Trwają zgłoszenia do festiwalu piosenki dziecięcej Aplauz

J

uż po raz trzeci ruszyły przygotowania do Polskiego Festiwalu Piosenki Dziecięcej i Młodzieżowej APLAUZ. To największe takie wydarzenie poza grani-

cami kraju. Jego celem jest promowanie polskiej kultury i muzyki wśród dzieci i młodzieży mieszkających Wielkiej Brytanii oraz promowanie wokalnych talentów.

Impreza skierowana jest do dzieci i młodzieży do 18. roku życia (włącznie). Aby wziąć udział należy nagrać dwie piosenki, z czego jedną w języku polskim

Patka Aparatka

oraz wypełnić formularz zgłoszeniowy na stronie www.aplauzfestiwal.co.uk w zakładce Zgłoszenia (te przyjmowane są do 20 kwietnia 2019 roku).

Finał festiwal APLAUZ odbędzie się 25-27 maja w Peterborough. Uczestnicy będą szkolić się oraz wezmą udział w gali finałowej. Gośćmi specjalnymi będą nauczyciel śpiewu Mariusz Urbaniak oraz profesjonalni muzycy

tała ntura s Rezyde

Korzystający programu Right to Buy zbijają majątek

od

0 0 .

0 2 1 £ 00 .

5 6 £ + płata urzędowa o

rezydentura stała

obywatelstwo brytyjskie rezydentura tymczasowa

profesjonalna pomoc w uzyskaniu BRYTYJSKIEJ REZYDENTURY STAŁEJ

0208 846 3610 w w w. s a r a i n t . c o. u k

jak Paweł Harańczyk, Marcin Chatys, Andrzej Jaworski i Maksymilian Pach, z którymi laureaci zaśpiewają finałowe piosenki.

Dla laureatów przewidziane zostały atrakcyjne nagrody pieniężne i rzeczowe. Grand Prix Festiwalu to 500 funtów oraz kryształowa statuetka.

Patronat medialny nad wydarzeniem objął tygodnik „Cooltura+” i Polskie Radio Londyn.

jeśli pracujesz legalnie ostatnie 5 lat, już teraz możesz się starać o REZYDENTURĘ STAŁĄ

Firma Sara-Int Ltd. zarejestrowana jest w OISC. Posiadamy akredytacje Home Office.

Unit 8, Odeon Parade 480 London Road Isleworth TW7 4RL

L

okatorzy mieszkań socjalnych zarabiają krocie wykorzystując program „Right to buy” – alarmuje telewizja BBC. Kupują domy i mieszkania z dużą zniżką, by następnie sprzedać je po cenie rynkowej. Jako przykład BBC podaje mieszkańca Solihull, który wykupił mieszkanie socjalne za 8 tys. funtów, a 9 dni później sprzedał za 285 tys. Takich przykładów BBC znalazło co najmniej 140.

Zwolennicy programu twierdzą, że pomaga on osobom mniej

zamożnym wyjść na prostą. The Chartered Institute of Housing wezwał do zawieszenia programu w całej Anglii. W styczniu zrobiła to Walia, a w Szkocji wstrzymano go już 3 lata temu.

Mieszkańcy lokali socjalnych mają prawo do pierwokupu zajmowanych nieruchomości z dużym rabatem. Jednak jeśli sprzedadzą je w ciągu 5 lat od zakupu muszą zwrócić część rabatu w wysokości zależnej od tego jak długo mieszkali pod danym adresem.

Kara za nieuczciwą sprzedaż ubezpieczeń

29

mln funtów kary musi zapłacić sieć sklepów z telefonami Carphone Warehouse za nieuczciwą sprzedaż ubezpieczenia klientom, którzy byli już ubezpieczeni. Jak ustalił nadzorujący rynek Financial Conduct Authority firma zarobiła na tym 445 mln funtów. Urząd zba-

dał sprawę po otrzymaniu donosu o stosowaniu nieuczciwej praktyki. Ubezpieczenie o nazwie Geek Squad sprzedawano od 2008 do 2015 roku. Jak ustalili kontrolerzy, sprzedawcy byli specjalnie szkoleni, by przekonać kupujących do zakupu usługi, nawet jeśli nie była im potrzebna.

MIEJSCE NA WEEKEND ????

| Cooltura+ | Nº 783

Nissan rezygnuje z produkcji kolejnych modeli w Wielkiej Brytanii

N

issan rezygnuje z produkcji w fabryce w Sunderland samochodów Infiniti Q30 i QX30. Zagrożonych jest 250 miejsc pracy. Koncern będzie negocjował zwolnienia ze związkami zawodowymi. Jak podaje BBC, marka Infiniti przeżywa poważny kryzys. W ubie-

głym roku sprzedaż spadła o połowę do niecałych 6 tys. sztuk. Fabryka w Sunderland wyprodukowała w sumie od 2015 roku 70 tys. samochodów spod znaku Infiniti. Wcześniej japoński koncern ogłosił decyzję o przeniesieniu z Wielkiej Brytanii do Japonii modelu X-Trail.

Agencje nieruchomości walczą o przetrwanie

O

d 6 miesięcy spada liczba transakcji na brytyjskim rynku nieruchomości.

Zdaniem branżowej organizacji Royal Institution of Chartered Surveyors, zarówno sprzedający jak i kupujący wstrzymują się z powodu niepewności związanej z brexitem.

Eksperci cytowani przez telewizję BBC przewi-

dują bardzo trudną wiosnę. Z badania firmy Moore Stephens wynika, że jedna czwarta agencji nieruchomości walczy o przetrwanie na rynku. Spowolnienie na rynku wyhamowało wzrost cen. W ciągu roku liczonego do stycznia średnia cena domu w Wielkiej Brytanii wzrosła o 0,1 proc. do 212 tys. funtów.

Jaguary i Land Rovery do poprawki

J

aguar Land Rover musi zmodyfikować 44 tys. samochodów, które już sprzedał. Właściciele będą wzywani do warsztatów. Regulator rynku wykrył, że 10 modeli emituje więcej dwutlenku węgla, niż dopuszczają certyfikaty. Producent musi to poprawić. Problem dotyczy samochodów

wyprodukowanych od 2016 roku, w tym popularnych w Wielkiej Brytanii modeli Land Rover Discovery i Evoque, których używa m.in. rodzina królewska. To kolejny cios dla koncernu, który walczy o utrzymanie na rynku po poważnym spadku sprzedaży.

© Yauhen_D / Shutterstock.com

7

8

RELACJA

Cooltura+ | Nº 783 |

Słowiański Dzień Kobiet w Walsall Polki z Walsall od 4 lat świętują Dzień Kobiet jako słowianki, ubrane w ludowe stroje i wianki. W 2016 roku było 110 uczestniczek, w 2017 roku 450, w 2018 ponad 800, a w tym roku już 1200! Na imprezę przylatują Polki także z innych państw. W ubiegłym roku gwiazdą wieczoru była Cleo, w tym roku panie bawiły się z gwiazdami muzyki disco polo Long & Junior i DJ Ankama. Dodatkową atrakcją było męskie show w wykonaniu polskiego striptizera Damiana. W trakcie imprezy przeprowadzono zbiórkę charytatywną dla walczącej z rakiem organizacji Cancer Research UK. W menu były polskie wędliny, chleb z polskiej piekarni i symboliczny kieliszek alkoholu.

Zdjęcia: Elvis Photography Birmingham

T

o jest dla nas naprawdę duże przedsięwzięcie, a świadomość, że zaprosiłyśmy 1200 kobiet jest mimo woli bardzo stresująca. Organizowany przez nas Słowiański Dzień Kobiet jest doskonałym dowodem na to, że my Polki umiemy się wspaniale

bawić i jednoczyć! – mówią organizatorki Monika Górniak-Ślaska i Sylwia Staniszek. – Zachęcamy wszystkie Polki mieszkające w innych krajach do organizowania i świętowania Dnia Kobiet właśnie w taki sposób – dodają.

Tegoroczny Słowiański Dzień Kobiet odbył się w dwóch salach bankietowych piłkarskiego stadionu Bescot Stadium w Walsall.

| Cooltura+ | Nº 783

TYM ŻYJĄ WYSPY

9

10

TYM ŻYJĄ WYSPY

Cooltura+ | Nº 783 |

Dar Młodzieży zawinął do Londynu

L

ondyn był ostatnim przed powrotem do Gdyni przystankiem największego polskiego żaglowca na trasie dookoła świata. Rozpoczęty 20 maja 2018 roku rejs upamiętnia 100. rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości.

Dar Młodzieży zacumował w Greenwich w niedzielę i otworzył swój pokład dla zwiedzających. W poniedziałek gościli na nim kombatanci i dziennikarze, a wieczorem komendant statku zaprosił przedstawicieli londyńskiej Polonii na przyjęcie „pod chmurką”.

Załoga żaglowca kilkakrotnie zmieniała się w trakcie trwającego wiele miesięcy rejsu. Jej znaczną część stanowią młodzi praktykanci przygotowujący się do zawodów w żegludze dalekomorskiej.

Na trasie dookoła świata Dar Młodzieży odwiedził 23 porty w 19 państwach świata. Zatrzymał się m.in. w Kopenhadze, Bordeaux, Dakarze, Kapsztadzie, Dżakarcie, Singapurze, Osace i Miami. Rejs zakończy się 28 marca w Gdyni

2p

Fot. Marcin Urban

za min

T-talk

na tel, komórkowy w

PROMOCJA!

JEDYNA POLSKA BETONIARNIA

10% EXTRA!

• Renomowany dostawca betonu • Kopanie fundamentów • Palowanie

NOWOŚĆ!

Wynajem grabów oraz wywrotek

Jedyna polska firma, która oferuje kompleksową usługę od wykopania poprzez wywiezienie ziemi, aż po zalanie

0 7775 590 599 0 7795 075 073

ecomix@jgsk.co.uk www.polskabetoniarnia.co.uk

Super sposó

2p

1.Wyślij SMS-a na num

Super sposób na

Twoje konto telefonu komórko min. na telefony konto T-Talk, które będzie doła stacjonarne „Dziękujemy T-Talk. Opłata 5GB Więcej info o serwisach 020849

7p

2. Wybierz numer 037

rozmowy z Polską

min.

*Koszt połączenia z numerem 03 na telefony komórkowe Jeśli posiadasz darmowe min. op

z Twojej komórkiAby dowiedzieć się więcej zadz

1. Wyślij SMS-a na numer 81616 o treści QPDN 2. Wybierz numer 03700 41 0041, a następnie 0048xx i numer docelowy do Polski

Service provided by

Aby dowiedzieć się więcej zadzwoń na polską infolinię 020 8497 4622 pn-pt 9.30-17.30

*T ch ca as the

| Cooltura+ | Nยบ 783

TEKST SPONSOROWANY

11

12

RELACJA

Cooltura+ | Nº 783 |

O!gry, czyli londyński konwent gier

Polonijny konwent fanów gier planszowych, karcianych i fabularnych odbył się w Lewisham Polish Centre.

Alex Sławiński

P

olonijne centrum położone w południowo wschodniej części Londynu gościło kilkuset miłośników gier, przybyłych nie tylko z różnych okolic brytyjskiej stolicy, ale i z prowincji. A nawet z tak odległych zakątków kraju jak Edynburg, znajdujący się ponad sześćset kilometrów od klubu.

To już kolejna tego typu impreza odbywająca się w tym miejscu. Zaledwie kilka tygodni wcześniej, podczas kolejnego finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy gracze mieli okazję usiąść razem przy stolikach i spróbować swoich sił. Jednakże O!GRY, bo tak nazwano niedawny konwent, były największym wydarzeniem tego typu. I bynajmniej, nie jedynym. Albowiem już teraz, widząc szerokie zainteresowanie przybyłych, organizatorzy planują kolejne spotkania.

Limited

Tipper 3,5t Hookloader 10t Skip Lorry 8 yard & 12 yard

Wywóz śmieci Londyn i okolice TANIO I SZYBKO Zabieramy śmieci:

budowlane

Jak twierdzą sami gracze, idea konwentów bardzo im odpowiada. Gdyż oprócz możliwości grania w domowym zaciszu przy komputerze, spotkania tego typu dają im możliwość bezpośredniego kontaktu z żywymi osobami i nie tylko prowadzenia z nimi rozgrywek, ale i wymiany pomysłów i idei. Dlatego już teraz z niecierpliwością czekają na kolejne tego typu spotkania.

ogrodowe

garażowe biurowe

Flota pojazdów do dyspozycji klienta w serwisie Wait & Load.

Wynajmujemy skipy oraz załatwiamy licencje na postawienie skipa w councilach. W naszej ofercie mamy skipy 8/12 yard.

UK READY MIX CONCRETE

NAJLEPSZY BETON W MIEŚCIE PŁAĆ TYLKO ZA TO CO ZUŻYŁES MAMY SZEROKI ZAKRES USŁUG SPRZEDAJEMY BETON, JASTRYCH, WYNAJMUJEMY CIĘŻARÓWKI TYPU GRAB ORAZ POMPY DO BETONU.

London UB6 0AL, Greenford Station Approach

TEL. 079 1612 2268

w w w. r u b b i s h - m a s t e r. c o. u k email: info@rubbish-mas t e r. c o. u k

• Kierowca pomaga przy załadunku • Nie pobieramy opłat za Congestion Charge • Oferujem y atrakcyjne ceny za wywóz: krzaków, gruzu, ziemi • Posiadam y certyfikat Environment Agency • Wystawiamy faktury VAT

ZADZWOŃ:

077 0346 4755 LUB 017 5366 4267

albo odwiedź naszą stronę już dziś !!!

www.betoniarnia.co.uk

RELACJA

| Cooltura+ | Nº 783

Wysokiej jakości usługi prawne od najlepszych polskojęzycznych adwokatów w Londynie

TWÓJ POLSKI ADWOKAT W UK Eksperci w zakresie prawa pracy

Usługi

DLA CIEBIE Prawo cywilne

Odszkodowania

Prawo rodzinne

Prawo pracy

Prawo spadkowe

Prawo karne

Prawo imigracyjne

Prawo polskie

Oferujemy również usługi dla firm.

Kontakt www.adwokat.co.uk (0044) 330 159 5973 Powołaj się na Magazyn Cooltura i uzyskaj zniżkę 5% na usługi IMD Solicitors!

Nasze biuro w centrum Londynu IMD Solicitors LLP 1st Floor, 63 St Mary Axe London, EC3A 8AA

Kancelaria IMD Solicitors LLP jest spółką Limited Liability Partnership zarejestrowaną w Anglii i Walii (nr spółki OC401804) oraz jest autoryzowana i regulowana przez Solicitors Regulation Authority (numer wpisu 625141).

13

14

WYDARZENIA

Cooltura+ | Nº 783 |

Hitowe 40-lecie Dżemu w Londynie i Manchesterze!

W ubiegły piątek sala O2 Ritz w Manchesterze oraz dzień później londyńska O2 Shepherd’s Bush Empire pękały w szwach. Uroczyste koncerty z okazji 40-lecia powstania zespołu przyciągnęły tam bowiem zarówno liczne grono fanów legendy polskiej sceny muzycznej – zespołu Dżem, jak też po prostu fanów polskiej muzyki bluesowo-rockowej w jej absolutnie najlepszym wydaniu.

Fot. Artur Grzanka, Artur Kieruzal

„P

aw”, „Wehikuł czasu”, „Harley mój”, „Do kołyski” czy też „Sen o Viktorii” z całą pewnością zna większość z nas, podczas jubileuszowych koncertów nie mogło obyć się zatem bez wspólnego odśpiewania największych szlagierów Dżemu. To były absolutnie magiczne chwile, które z pewnością pozostaną na długo w pamięci tych, którzy mieli okazję świętować Dżemowe urodziny!

Dziękujemy wam za fantastyczną atmosferę i do zobaczenia na kolejnych koncertach organizowanych przez „Coolturę+” oraz Polskie Radio Londyn!

TEKST SPONSOROWANY

| Cooltura+ | Nº 783

15

PRODUCENT I INSTALATOR Plastik Szkło Drewno Aluminium

OKNA DRZWI ŚWIETLIKI DRZWI PRZESUWNE I HARMONIJKOWE Fabryka i showroom: 1 Cumberland Avenue Park Royal London NW10 7RX 0208 963 9701

info@perfectcrystal.co.uk www.pwindows.co.uk

16

WYDARZENIA

Cooltura+ | Nยบ 783 |

| Cooltura+ | Nº 783

TYM ŻYJĄ WYSPY

NASZA KANCELARIA SPECJALIZUJE SIĘ W NASTĘPUJĄCYCH DZIEDZINACH:  Pomoc w uzyskaniu Rezydentury i Brytyjskiego

Obywatelstwa  Odszkodowania z tytułu wypadków drogowych i wypadków przy pracy  Prawo pracy – polubowne rozwiązanie umowy o pracę, niesłuszne zwolnienia, redukcje etatów, pomoc w postępowaniach dyscyplinarnych  Prawo rodzinne – rozwody  Nieruchomości – sprzedaż i kupno  PPI – odzyskiwanie bezprawnie pobranego ubezpieczenia

POTRZEBUJESZ PORADY PRAWNEJ OD SPECJALISTY? ZADZWOŃ DO NAS OFERUJEMY BEZPŁATNĄ KONSULTACJĘ W JĘZYKU POLSKIM

polska linia: 0208 347 2305

17

18

RODZICE NA WYSPACH

Cooltura+ | Nº 783 |

Dwujęzyczność to nie magia Każdego dnia rodzic dziecka dwujęzycznego zmierza się z mitem mówiącym, że dzieci niczym gąbki chłoną języki obce.

A to nie do końca prawda. Bo dwujęzyczność to nie magia i nie można stać się wielojęzycznym w przeciągu jednej nocy.

Oto historia Marty i Zosi z Londynu.

Karolina Wiatrowska Jesteście wielojęzyczną rodziną…

Tak, to prawda. Tata Zosi urodził się w Londynie, tu też się wychował, dlatego mówi głównie po angielsku. Jego rodzice są Bengalczykami, ale Anick rozmawia z nimi raczej po angielsku, zwłaszcza, że oni sami od wielu, wielu lat mieszkają w Londynie.

Ja natomiast urodziłam się i wychowałam w Polsce, kraju rodzimym mojej mamy. Mój tata jest Bułgarem, ale jego języka zaczęłam uczyć się dopiero, gdy skończyłam 32 lata!

Od 6 lat mieszkam w Londynie, więc obecnie na co dzień porozumiewam się i po polsku – ze względu na pracę, i po angielsku z uwagi na Zośkę, Anicka i otoczenie. Do Wielkiej Brytanii przyjechałam... z powodu miłości. Anicka poznałam na wakacjach w Afryce (zatrzymaliśmy się w tym samym hotelu) i wtedy już wiedziałam, że zrobię wszystko, by go kiedyś w tym wielkim Londynie odnaleźć. Pracowałam wtedy w korporacji we Wrocławiu jako analityk. Nie miałam zatem żadnych problemów ze znalezieniem pracy w Londynie – po kilku tygodniach rozmów kwalifikacyjnych zostałam zatrudniona w NHS, na stanowisku Performance Analyst.

Po dwóch latach pojawiła się Zosia i świat wywrócił się do góry nogami. Obecnie – mój mąż ma swoją firmę, zajmującą się projektowaniem stron internetowych, hostingiem, marketingiem oraz księgowością.

Ja natomiast mam swój sklep internetowy z ubraniami dla dzieci. Zosia chodzi do przedszkola, ma obecnie 3,5 roku.

Czy planując dziecko spodziewałaś się, że mogą wystąpić problemy związane z językiem?

Nigdy nie brałam tego pod uwagę.

Cieszyłam się, że nasze dziecko będzie dwujęzyczne od samego początku. Wszyscy przecież mówili, że to takie oczywiste, przecież dzieci do 5. roku życia chłoną języki jak gąbka...

Czy kiedykolwiek z mężem (jako dzieci) mieliście problemy językowe?

Nie, nigdy. A wręcz przeciwnie!

I ja i Anick jesteśmy raczej z kategorii tych osób, co to nigdy nie muszą się zbyt wiele uczyć. Nigdy nie mieliśmy żadnych problemów z nauką języków obcych, zatem z góry założyliśmy, że Zosia będzie taka sama i zacznie mówić w dwóch językach bardzo szybko. Niestety – jak się później okazało – byliśmy w błędzie.

Kiedy zaniepokoiłaś się brakiem rozwoju mowy u twojej córki?

Zosia miała wtedy półtora roku. Dzieci moich koleżanek już dawno naśladowały

dźwięki zwierzątek, a moje dziecko nawet nie potrafiło złapać ze mną kontaktu wzrokowego na dłużej niż dwie sekundy. Zero skupienia, zero powtarzania podstawowych dźwięków. Zaczęłam się zastanawiać, czy to czasem nie autyzm. W końcu tak dużo się o różnych aspektach tej choroby mówi...

Kto ci pomógł?

Znalazłam w internecie neurologopedę z Londynu. Zgodziła się przyjechać do nas na konsultację. To ona po raz pierwszy otworzyła mi oczy i zwróciła uwagę na to, że mamy w domu non stop włączony telewizor, a często kontakt dziecka z wyższą technologią może spowodować, że dziecko... zacznie wykazywać zachowania podobne właśnie do autystycznych. Poza tym, zapytała też o mój poród. Ten akurat był bardzo ciężki, rodziłam ponad 62 godziny, 4 godziny parcia. Poród zakończył się próżnociągiem i kleszczami. Nikt nigdy głośno tego nie powiedział, ale istnieje spora szansa, że Zosia urodziła się niedotleniona

i stąd również mógł wynikać fakt, że wszystko robiła mniej więcej pół roku później niż inne dzieci. Neurologopedka dała mi wtedy mnóstwo wskazówek, począwszy od wyłączenia telewizora, skończywszy na tym, w jaki dokładnie sposób mam mówić do Zosi, jakich słów lub dźwięków używać, jak poprawić jej koncentrację, w jakie zabawy się bawić. Od niej również po raz pierwszy usłyszałam o OPOL (one parent one language), czyli metodzie, która najlepiej sprawdza się w przypadku rodzin dwujęzycznych. Polega ona na tym, że każdy z rodziców ma mówić do dziecka wyłącznie w swoim języku. Wtedy dziecko w naturalny sposób nauczy się obu języków i nic mu się nie pomyli. W naszym przypadku jednak ta metoda zawiodła.

Jak to dziś wygląda? W jakim języku się porozumiewacie?

Tuż po wizycie Ani wprowadziliśmy w życie wszystkie wskazówki, zaczęliśmy też przywiązywać wagę do tego, by nie mieszać

języków. Telewizja poszła w odstawkę, koncentracja Zośki bardzo się poprawiła, tylko mowa wciąż bardzo kulała. Tuż przed 3. urodzinami, Zosia wciąż mówiła wyłącznie w swoim własnym języku. Buzia jej się nie zamykała, ale niestety – nikt nie był w stanie zrozumieć, co takiego Zośka ma na myśli. Wraz z brakiem zrozumienia pojawiła się też frustracja, która zaczęła powodować ataki histerii. Było bardzo ciężko, nie raz płakałam w poduszkę z bezsilności.

Podczas wakacji w Polsce zdecydowałam, że znów pójdę z Zośką do psychologa dziecięcego i neurologopedy. Tym razem trafiłam na bardzo miłą panią z Wrocławia.

Potwierdziła ona moje obawy, że niestety nie u każdego dziecka metoda OPOL będzie się sprawdzać. Metody nauki języków trzeba dobierać do dzieci indywidualnie, jak u krawca, na miarę. Pani doktor powiedziała mi wtedy, że mamy dwie opcje: albo kontynuujemy metodę OPOL i uzbrajamy się w cierpliwość, bo Zośka może nie zacząć mówić jeszcze nawet przez rok lub dwa, albo zaczynamy używać wyłącznie jednego języka i dopiero, gdy Zośka zacznie płynnie mówić po angielsku – zaczynamy uczyć ją polskiego – jako dodatkowego, języka obcego. Trochę było mi przykro, że musimy porzucić polski, ale z drugiej strony czułam też, że druga opcja będzie na ten moment najlepsza dla Zośki. Wiedziałam, że wtedy przynajmniej zaczniemy normalnie komunikować się z córką, dzięki czemu jej frustracja i histerie odejdą w niepamięć.

I tak też się stało. Już 2 miesiące po tym jak zaczęliśmy porozumiewać się z Zosią wyłącznie po angielsku – córeczka zaczęła budować swoje pierwsze zdania, których teraz jest chwilami aż za dużo. Buzia jej się nie zamyka! Dzisiaj wciąż mówimy do Zosi po angielsku, ale powoli zaczynam też ukradkiem wrzucać jakieś polskie zwroty, czytam jej polskie książki o Kici Koci, przed snem włączam polskie audiobooki. Niestety – Zosia bardzo często mówi, żebym przestała mówić po polsku. Czasem po prostu nie rozumie, więc prosi (wymaga wręcz!) żeby wszystko tłumaczyć jej na angielski.

Jakie są według ciebie wyzwania i korzyści dwujęzyczności?

Korzyści jest mnóstwo! Tym bardziej, gdy jednym z języków jest angielski, bo takie teraz czasy, że bez znajomości tegoż języka ani rusz. Wymagany w prawie każdym zawodzie, a nawet wyjazd na wakacje bez angielskiego może okazać się problematyczny. Poza tym mam wrażenie, że dwujęzyczne dzieci są jakby bardziej wyrozumiałe w kwestii, że każde dziecko jest inne i że każdy mówi po swojemu.

Zosia chodzi do angielsko-hiszpańskiego przedszkola i w ogóle nie przeszkadza jej

RODZICE NA WYSPACH

| Cooltura+ | Nº 783

to, że część dzieci mówi po hiszpańsku, część po francusku, a część po angielsku.

Dla niej to takie normalne, że każdy jest inny. W Polsce natomiast często widzę, że dzieci spoglądają na anglojęzyczną Zośkę jak na dziwoląga tylko dlatego, że jeszcze nie wiedzą, że ich język nie jest jedynym istniejącym językiem! Jeśli chodzi o wyzwania, to zdecydowanie trzeba

uzbroić się w cierpliwość i czujność. Trzeba wiedzieć, kiedy zareagować, by nie przegapić momentu, w którym mowa dziecka się zablokuje i zacznie się ono męczyć. Nikt mi nie wmówi, że dwujęzyczne dzieci nie mają bardziej pod górkę i zaczynają mówić tak samo szybko i sprawnie jak cała reszta. Tak nie jest, a nasza Zocha jest tego najlepszym przykładem.

Jakie rady mogłabyś przekazać rodzicom, którzy borykają się z podobnym problemem u swoich pociech?

Powiedziałabym, by w razie jakichkolwiek wątpliwości nie wstydzili się szukać dobrego specjalisty, kogoś, z kim można skonsultować ich indywidualny przypadek. By nie

tekst sponsorowany

szukali odpowiedzi w internecie, ani nie sugerowali się opowieściami ciotki czy sąsiadki, jak to „córka kuzynki też miała trzy lata i jeszcze nie mówiła”.

Bo dwujęzycznych dzieci naprawdę nie można zaniedbywać. Trzeba je podwójnie bacznie obserwować i mocno wspierać w tym – jakże trudnym samym w sobie – rozwoju mowy.

Gry komputerowe – kiedy zabawa zmienia się w problem Mgr Dagmara Kędzierska

W

swojej pracy zawodowej bardzo często spotykam się z problemem uzależnienia dzieci i nastolatków od gier i internetu. Choć naukowcy z całego świata wciąż spierają się, czy powinno się ten problem traktować w kategoriach zaburzenia, to nie zmiania to faktu, że dla pojedynczych rodzin zachowanie ich dziecka jest realną i uciążliwą codziennością. Dzieje się tak, gdyż rzeczywistość tych młodych ludzi staje się podporządkowana życiu wirtualnemu.

Czas spędzony przy komputerze zaczyna być ważniejszy od innych aktywności. Przegrana w grze lub niemożliwość zagrania powoduje ataki agresji lub silny smutek. Takie osoby nawet gdy nie przebywają przy komputerze, stale myślą o graniu. Pojawiają się problemy z koncentracją, zaniedbywanie obowiązków, a także może wystąpić problem z z bezsennością. Aby uchronić dziecko przed wystąpieniem tego problemu istotne jest, by od najmłodszych lat uczyć je mądrego korzystania z internetu i gier. Żadne dziecko nie jest w stanie samo kontrolować czasu spędzonego przy komputerze czy tablecie. Dlatego tak ważne jest ustalenie wspólnie z dzieckiem zasad, takich jak czas, długość i rodzaj gry oraz konsekwencji jakie poniesie w przypadku naruszenia ustalonych reguł. Zasady muszą być jasne i konsekwentnie przestrzegane przez obie strony, gdyż tylko taka postawa może zapewnić sukces.

0790 812 09 55 info@mychildtherapycentre.co.uk mychildtherapycentre.co.uk

19

20

JUBILEUSZ COOLTURY

Cooltura+ | Nº 783 |

15 lat z wami i dla Dokładnie 15 lat, czyli 180 miesięcy, 55 tysięcy nakładu oraz kilkusettysięczna rzesza czytelników...

Dariusz A. Zeller

P

anie i Panowie – „Cooltura”, największy polskojęzyczny tygodnik poza krajem – obchodzi dzięki wam wspaniały jubileusz!

W niedzielę, 21 marca 2004 roku ukazał się w Londynie, z inicjatywy Włodzimierza Wojciecha Witkowskiego, prezesa firmy Sara-Int, pierwszy numer tygodnika „Cooltura” o objętości 40 stron i w nakładzie

Danuta Michalska, I redaktor naczelna Cooltury:

Danuta Michalska & Joanna Rożek – Royal Albert Hall

Pierwsze wydanie Cooltury było niejako następstwem wspaniałego wydarzenia, jakim był koncert WOŚP w 2003 roku w londyńskim POSK-u. To wtedy poznałam wielu wartościowych ludzi i wówczas, na rok przed wejściem Polski do Unii okazało się, że kolejne pokolenia rodaków, a nie tylko powojenna emigracja, potrafią coś razem stworzyć. I chociaż początkowe założenie i idea różniły się nieco od ówczesnej rzeczywistości i potrzeb rynku, szybko okazało się, że zapotrzebowanie na profesjonalne i wszechstronne wydawnictwo dla Polonii jest ogromne.

Pierwsze miesiące w kilkuosobowym składzie (muszę w tym miejscu wspomnieć Rafała Sawickiego i Waldiego Dobosza dzięki za wspaniałą współpracę oraz Asię Rożek, która po dziś dzień jest gwiazdą, a obecnie dyrektorem marketingu – „my bestie”), oznaczały pracę 24/7 i wiązały się z nocami spędzanymi na redakcyjnej podłodze. Ale warto było, bo przez 15 lat Cooltura zadomowiła się na Wyspach, urosła i rozwinęła. I kolejnych, równie wspaniałych lat wszystkim „coolturalnym” i czytelnikom życzę...

Adriana Chodakowska, redaktor naczelna w latach 2005-2008:

Praca w Coolturze była moim pierwszym zajęciem po przyjeździe do Londynu w maju 2004 roku. Miałam to szczęście, że od razu udało mi się znaleźć pracę w zawodzie, który wykonuję od 1998 roku i od razu znalazłam wspólny język z ówczesną naczelną, Danką Michalską. Czas rozwijania gazety, gdy redakcja miała swoją siedzibę na Fulham, czyli lata 2004-2005, wspominam z sentymentem.

Najmilej jednak wspominam decyzję właściciela o tym, aby demokratycznie wybrać redaktora naczelnego po odejściu Danki.

Zorganizowaliśmy wtedy tajne głosowanie, w którym bezapelacyjnie wygrałam - takie poparcie i uznanie czyjejś pracy ze strony zespołu nie zdarza się często!

Cieszę się, że wiele pomysłów, które wprowadziłam, gazeta kontynuuje do dzisiaj i życzę jej wszystkiego najlepszego z okazji 15-lecia!

Dariusz A. Zeller, redaktor naczelny w latach 20082013, obecny z-ca redaktora naczelnego: Obejmując funkcję od Ady Chodakowskiej, która była moją poprzedniczką na tym stanowisku, nie dokonywałem rewolucji, ale bardziej ewolucji w pracy zespołu redakcyjnego. Przeprowadziliśmy w tym

10 tys. egzemplarzy. Debiut okrasił wówczas niezapomniany koncert zespołu Maanam w O2 Shepherd’s Bush Empire. Dodajmy, iż koncert ten zapoczątkował kolejne nasze przedsięwzięcia dla polskiej społeczności w Wielkiej Brytanii, jak choćby zorganizowane w miniony weekend w Manchesterze i Londynie koncerty legendarnego zespołu Dżem Zapotrzebowanie rynku, mającego 1 maja 2004 roku osiągnąć swoisty boom po otwarciu granic Wielkiej Brytanii na obywa-

teli nowych członków Unii Europejskiej, w tym jakże licznego grona Polaków, było tak duże, że trzeci numer liczył już 48 stron, a historyczny, z datą 1 maja 2004 – aż 64!

Wielka fala emigracji na Wyspy Brytyjskie, a wraz z nią szereg spraw z którymi należało się zmierzyć sprawiła, że „Cooltura” notowała stały, dynamiczny rozwój. W 2005 roku było już 80 stron i 35 tys. nakładu, a już dwa lata później 132 strony oraz 45 tys. nakładu. Obecny nakład, po zmianie for-

czasie wiele zmian bardziej lub mniej widocznych dla naszych czytelników, m.in. dzięki temu byliśmy jeszcze bardziej skuteczni na tutejszym rynku medialnym, będąc jego niekwestionowanym liderem.

Z tego okresu bardzo miło wspominam współpracę z ludźmi tworzącymi Coolturę „od środka” – Asię Biszewską, Gosię Gontarską, Kordiana Klaczyńskiego, Jarka Sępka, Tomka Woźniczkę i wiele, wiele innych osób, których wszystkich nie sposób jest wymienić - za co z miejsca przepraszam – a z których każda z nich dołożyła swoją cegiełkę do sukcesu Cooltury. Fantastyczne grono, dzięki któremu kolejne wyzwania podejmowane przez nas miały szansę realizacji.

Nasz sukces polegał przede wszystkim na odpowiednim dotarciu do czytelnika i tworzeniu produktu, który wyjdzie naprzeciw jego potrzebom. To zapewniało nam wspomnianą już skuteczność, z czego patrząc z perspektywy czasu jestem niezmiernie dumny.

Cieszę się, iż także dziś mogę wspierać swoim doświadczeniem obecne działania pisma. Rynek zmienił się diametralnie, ale kolejne wyzwania są w naszej branży czymś naturalnym. Damy radę!

Kordian Klaczyński, redaktor naczelny w latach 2013-2017:

Kiedy w marcu 2004 roku przygotowywaliśmy pierwszy numer tygodnika Cooltura, nawet przez myśl mi nie przeszło, że startujemy z czymś, co niebawem będzie największym polskojęzycznym magazynem poza granicami Polski. A jednak...

Początkowo wydawaliśmy 40-stronicową publikację w nakładzie 10 tys., którą rozprowadzaliśmy jedynie w kilku sklepach i biurach południowo-zachodniego Londynu, a ja w plecaku dowoziłem co tydzień na północ miasta po kilkadziesiąt sztuk do znajomego sklepu, żeby Polacy mieszkający w tamtej okolicy też mogli sobie poczytać.

Kilka lat później był to tygodnik w nakładzie nawet 50 tys., liczący 132 strony, który dystrybuowaliśmy w kilkuset punktach na terenie całej metropolii, a w Londynie nie było Polaka, który by nas nie znał.

Polska Biblia Londynu, jak nas powszechnie nazywano, z pewnością odcisnęła swój ślad w mieście, które wciąż nadaje bieg historii świata.

Od samego początku nie chcieliśmy być jedynie polonijnym tygodnikiem, piszącym o zamkniętym i nudnym świecie polskiej emigracji. Staraliśmy się nie zamykać w „polskim sosiku”, tylko integrować nas z miastem i krajem w którym mieszkamy.

Chcieliśmy być po prostu polską publikacją wydawaną na Wyspach i piszącą o Wyspach.

Przez te wszystkie lata staraliśmy się pokazać Polakom, którzy tu mieszkają, jakim wspaniałym i wielokulturowym

JUBILEUSZ COOLTURY

| Cooltura+ | Nº 783

was! matu pisma, co nastąpiło jesienią ubiegłego roku, wynosi już 55 tys. egzemplarzy i… dzięki naszym czytelnikom mamy apetyt na więcej, ponieważ jesteśmy z wami i dla was!

Na przestrzeni lat opinię publiczną poruszały informacje, które stały się swoistymi znakami czasu. Poruszały, szokowały, sprawiały radość lub wywoływały smutek.

Dzięki naszym publikacjom zawsze jednak zmuszały do refleksji lub reakcji. W tym miejscu obiecujemy wam zatem, iż nie będziemy zwalniać tempa, a wasze wsparcie zmusi nas do jeszcze bardziej wytężonej pracy. Dziękujemy!!! miastem jest Londyn, a także cała Wielka Brytania. Pokazywaliśmy też, kim są i jacy są londyńczycy i Brytyjczycy, którzy nas goszczą u siebie. Pisaliśmy o ich obyczajach, kulturze i historii, a przy okazji także sami uczyliśmy się o tym, gdzie mieszkamy i kim są nasi sąsiedzi.

Dzisiaj, po latach, widzę, że udało nam się zaistnieć, jako skromny kawałek tutejszej historii, a nasze wydawnictwo odcisnęło pewien ślad na medialnej mapie Londynu i Wielkiej Brytanii.

Nasza misja została wykonana.

Marcin Urban, obecny redaktor naczelny:

2018 był rokiem dużych zmian.

Powiększyliśmy format. Całkowicie zmieniliśmy logo i szatę graficzną.

Stworzyliśmy całkiem nowe stałe rubryki w ramach dwóch ramówek – letniej i jesienno-zimowej. Poważne zmiany dokonały się także na zapleczu niewidocznym dla czytelników. Zbudowaliśmy całkiem nowy zespół dziennikarzy i grafików. Zmieniliśmy styl pracy, by poświęcić więcej energii na produkcję własnych treści i materiałów reporterskich. Zrezygnowaliśmy z treści agencyjnych, które powiela wiele mediów.

Sami szukamy informacji, ciekawych historii i bohaterów. W tym samym czasie dokonały się zmiany na rynku, które wyeliminowały znaczną część naszej konkurencji.

Pozostaliśmy jednym bezpłatnym polskim tygodnikiem wydawanym w Londynie. To sytuacja, którą traktujemy bardziej jako wyzwanie niż komfort. Sami musimy podnosić sobie poprzeczkę, by utrzymać wysoki poziom treści. Na szczęście pomagają nam w tym czytelnicy, którzy dzielą się z nami swoimi problemami, ciekawymi historiami i sukcesami.

21

To wy nas kreujecie 15 lat Cooltury, czyli największego tygodnika polonijnego to w głównej mierze jego zasługa.

Z pismem jest od początku – jest jej pomysłodawcą, założycielem, jak i osobą, która jest z nią najbardziej utożsamiana. Bo Cooltura to przede wszystkim On.

R

do klienta i spełnienia jego potrzeb. Bowiem jeśli ktoś, dla przykładu, płaci za reklamę, chce mieć z tego wymierne korzyści. My to zapewniamy. Szanujemy odbiorców i wydaje się, że jesteśmy w tym względzie jedną z niewielu firm medialnych, dbających o nich tu i w tej chwili. Chociaż zarazem mam nadzieję, że będzie to się zmieniało na korzyść naszych rodaków.

A porażek nie rozpamiętuję. Trzeba zawsze patrzeć do przodu, nie cofając się do tego, co było i nie rozpamiętując rzeczy, które nie będą na przyszłość miały większego znaczenia dla nas. Może tylko edukacyjnie, wszak człowiek jest istotą omylną i uczy się na błędach.

ozmowa z Włodzimierzem Wojciechem Witkowskim, właścicielem grupy medialnej Polish Media Group, w skład której wchodzi m.in. Cooltura+.

Przyjmij gratulacje z okazji 15-lecia Cooltury. Zanim jednak porozmawiamy o dniu dzisiejszym, powiedz – pamiętasz jej pierwszy numer?

Tak, doskonale pamiętam to charakterystyczne, pierwsze wydanie Cooltury.

Ukazało się ono na rynku dokładnie 21 marca 2004 roku. Jakiś czas wcześniej uznałem, iż przy pomocy pana Roberta Czekalskiego stworzę gazetę. Pomysł ten wyniknął z potrzeby powołania do życia nowego pisma skierowanego przede wszystkim do nowoprzybyłych na Wyspy Brytyjskie Polaków. Choć oczywiście nie ograniczaliśmy się tylko do nich. Wspólnie zastanawialiśmy się, czy ma to być kwartalnik, miesięcznik, dwutygodnik czy może tygodnik.

A już po podjęciu tej decyzji, rozwijaliśmy kolejne idee związane z naszą nowopowstałą inicjatywą.

Koniec końców zaowocowało to właśnie pierwszym, historycznym już numerem pisma.

Od momentu ukazania się Cooltury na rynku minęło już 15 jubileuszowych lat. Od tamtego czasu diametralnie zmieniła się liczebność tutejszej Polonii i wpływ tutejszych mediów polonijnych na polską społeczność. Jak to przedstawia się w przypadku Cooltury?

Cooltura, a właściwie obecnie Cooltura+, jak na obecną fazę działalności, prezentuje się na tle innych tutejszych mediów niezwykle solidnie. A dzieje się tak przede wszystkim dzięki naszym czytelnikom, którzy to sami wytyczają nam drogę, którą podążamy wszyscy, zarówno my – tworzący ją niejako „od środka”, jak i oni – wpływający na nas i podejmowane przez nas działania „z zewnątrz”. Ten rynek wydawniczy jest szczególny. Do niedawna zadawaliśmy więc sobie pytanie: co dalej, w jaki sposób spełnić oczekiwania przebywających tu naszych rodaków? Przede wszystkim dlatego, że wszystko co robimy, robimy w sposób przemyślany i perfekcyjny. A robimy to dzięki naszym czytelnikom i dla naszych czytelników.

Jak ewoluowała Cooltura na przestrzeni tych lat?

Tak jak to sobie wyobraziłem, czyli stale rozwijając się i zdobywając zaufanie zdecydowanej większości tych, którzy się z nią zetknęli. Zawsze z uwagą śledziłem rynek medialny, ale przyznać muszę, iż media są dziedziną zgoła inną od tego, czym się wcześniej zajmowałem. Dlatego najtrudniejsze było, szczególnie na początku, z ludźmi z mediów współpracować i pracować. To w zdecydowanej większości indywidualiści, którzy dzięki temu mają inną niż większość osób perspektywę postrzegania świata. Odpowiedni dystans do

rzeczywistości. Bo media są właśnie taką sztuką. Trzeba „świeżego” spojrzenia, nowych doświadczeń, tak zwanej „świeżej krwi”. Taka jest specyfika tej pracy. Przez te lata pracowało dla nas wiele, bardziej lub mniej znanych osób.

My, jako firma, traktujemy się jako jedna, wielka rodzina, a Cooltura jest właśnie takim rodzinnym produktem i wszyscy, zarówno ci, którzy z nami współpracowali lub współpracują nadal, mogą czuć się współautorami tego sukcesu, jakim jest niewątpliwie 15 lat na rynku.

Generalnie więc te lata były przecieraniem szlaków, tworzeniem marki i ugruntowanej pozycji. Powiem krótko – ten czas był ciężkim kawałkiem chleba.

Obecnie zauważalna jest wyraźna stagnacja lokalnego rynku mediów polonijnych. Jak na tym tle, twoim zdaniem, wygląda Cooltura?

Jak najlepiej. Mamy ugruntowaną pozycję, jesteśmy liderem i wciąż tworzymy tutaj nową jakość. Wokół powstają nowe media, nowe struktury, ale jednocześnie inne zamykają się i jest to jak najbardziej normalne. Wielu, widząc pieniądz, wykonuje ruchy ku niemu, próbują swoich sił i możliwości na tym poletku medialnym. Ale praca w tej dziedzinie jest przede wszystkim misją na rzecz społeczeństwa, o czym często się nie pamięta. Szczególnie wśród nowych firm medialnych. A wiadomo, że to starzy i najbardziej rutynowani są najodporniejsi na konkurencję. Ale życzę wszystkim powodzenia i sukcesów na miarę Cooltury, żebyśmy mogli mieć w przyszłości na tym rynku porządną konkurencję.

Co uznajesz zatem za swój największy sukces, a co za porażkę?

Sukcesem jest z pewnością stworzenie od podstaw czegoś takiego jak tygodnik.

Nowej jakości, która wcześniej nie była obecna. Coolturę wydajemy obecnie także poza Londynem, na terenie niemal całej Wielkiej Brytanii. Wydaje się, że osiągnięcie takiej pozycji jest właśnie sukcesem. Żeby ktoś nam mógł dorównać, musiałby stworzyć markowy produkt, inwestując w niego naprawdę duże pieniądze.

A my jako firma medialna nie patrzymy na to pod względem wyciągania zysków, ale dotarcia

Wydaje się, iż obecnie coraz wyraźniejsza jest krystalizacja tutejszego rynku mediów polonijnych.

Zgodzisz się?

Tak, oczywiście. Porównując Coolturę do innych tutejszych pism, to wydajemy w stosunku do nich niemal podwójną ilość egzemplarzy.

Nasz profil, co przed chwilą powiedzieliśmy, jest coraz bardziej opiniotwórczy i czytelnicy to doceniają. Z kolei skuteczność naszych reklam jest nieporównywalna z innymi miejscowymi tytułami polonijnymi. Podobnie rzecz ma się z naszym słowem pisanym. Pośród nich zawsze znajdzie się co prawda materiał lepiej i gorzej napisany, ale my mamy samych materiałów pisanych zdecydowanie więcej od kogokolwiek innego na tym rynku. Każdy znajdzie coś ciekawego dla siebie. Czyli – dwa razy więcej pisania, dwa razy więcej reklam, dwa razy większy nakład, dwukrotnie większa jakość.

Zdradź ten sekret: jak będzie wyglądać Cooltura i jaka będzie jej pozycja przy okazji następnego, okrągłego jubileuszu?

Sam możesz to już sobie wyobrazić. Nasza ciężka, codzienna praca pokazuje nasz rozwój i prognozę na przyszłość. Wiadomo, że nie będzie to trwać w nieskończoność, że ta granica istnieje. Jednak obecny rynek bardzo potrzebuje takiego tygodnika jakim jest Cooltura i staramy się wychodzić naprzeciw jego oczekiwaniom.

I tego właśnie oraz kolejnych 15 lat życzę nam wszystkim!

W tym miejscu chciałbym podziękować wszystkim, którzy przyczynili się do naszego sukcesu. Szczególnie czytelnikom i reklamodawcom, dzięki którym możemy w ogóle istnieć. To wy nas kreujecie i wy pozwalacie nam być takimi, jakimi jesteśmy obecnie. Takimi, jakimi możemy być i dzięki waszej pomocy będziemy. Czytacie nasz tygodnik, pokazujecie nam potrzeby tego rynku i wasze oczekiwania. To jest bezcenne. I życzę nam wszystkim dalszej owocnej współpracy, żebyśmy się w dalszym ciągu wzajemnie uzupełniali i kreowali tygodnik Cooltura. Bo to my jesteśmy dla was i wy dla nas!

Rozmawiał Dariusz A. Zeller

22

JUBILEUSZ COOLTURY

Cooltura+ | Nº 783 |

Joanna Rożek, dyrektor marketingu i sprzedaży: Ogłoszenie o poszukiwanych osobach z doświadczeniem do pracy w mediach znalazłam w prasie na początku marca 2004. Już wtedy miałam czteroletnie doświadczenie w tej branży. Wysłałam CV, w poniedziałek 15.03.2004 - dokładnie tydzień przed ukazaniem się pierwszego egzemplarza na rynku rozpoczęłam pracę w dziale marketingu Cooltury.

Prezes Włodzimierz Wojciech Witkowski - właściciel i wydawca gazety, miał na celu stworzenie platformy dla kolejnych pokoleń Polonii. Zdawaliśmy sobie sprawę, że po wejściu Polski do Unii na Wyspy przyjadą rodacy i będą potrzebowali informacji, reklamy, porad, które pomogą przystosować się do życia w Londynie.

Przez pierwsze miesiące Coolturę tworzyło 6 osób. Główną funkcję pełniła redaktor naczelna Danuta Michalska, która wymyśliła nazwę naszego tygodnika. Ludzie spali w redakcji, pracowaliśmy niemalże bez przerwy, nie opłacało się niektórym wracać do domu. Ja bywałam tu i tam. Wszędzie... Sprzedałam reklamy do gazety, której nikt wcześniej nie widział :). Klienci mi ufali, wiedzieli, że jeżeli ja to rekomenduję, to na pewno to będzie coś dobrego. Po kilku tygodniach pracy podpisałam kontrakt z brytyjsko-australijską firmą na 70.000 funtów. Pamiętam jak słabo wtedy mówiłam po angielsku, a musiałam odbyć z nimi dwa długie spotkania, po których zainwestowali w reklamę i byli z nami przez wiele lat.

Po paru miesiącach dołączyło do nas sporo osób, specjalistów z branży. Tutaj chciałabym podziękować każdemu kto pracował i wciąż pracuje z nami. Wielki ukłon w stronę Krzysztofa Chowańca, który przez wiele lat pełnił funkcję dyrektora marketingu i który niemalże od początku dzieli ze mną biuro i dzielnie znosi moje chwilowe zmiany nastrojów. A ja jego... - on też je miewa :) - naprawdę! Nie jestem w stanie podziękować każdej osobie, bo było / jest nas naprawdę sporo, ale o każdej osobie pamiętam.

Jako najstarszy stażem pracownik mediów dziękuję raz jeszcze wszystkim byłym i obecnym koleżankom i kolegom, szczególny uścisk dla moich pań z działu marketingu, jesteście najlepsze. Panowie też byli cudowni, ale do dzisiaj przetrwał tylko jeden.

Wszystkie osoby pracujące w Coolturze zasługują na wyróżnienie - to dzięki wam kochani jesteśmy jedynym regularnie ukazującym się na tygodnikiem na tutejszym rynku.

Dziękuję wszystkim Czytelnikom i Klientom bez których nie bylibyśmy w stanie wydrukować 783 wydania przez 15 lat, co tydzień, bez tygodnia przerwy :) jak również zorganizować 15 festiwali Cooltury (nie liczę PRL Live Music) dla prawie 2.500 osób każdy.

Kochani, gazeta jest drukowana od 15 lat i będzie wydawana przez kolejne 15, 20, 25 lat, a pewnie jeszcze dłużej. Nigdy nie uwierzę, w to co mówią niektórzy: że gazeta za chwilę nie będzie miała prawa bytu, bo wyprze ją internet. Och, naprawdę?

Dlaczego zatem nasz tygodnik w nakładzie 55.000 egzemplarzy znika ze sklepów w dwa dni? Dlaczego każdy polski sklep sprzedaje z powodzeniem polską prasę? Dlaczego w wielu angielskich sklepach gazety są kupowane regularnie (sama nabywam parę w miesiącu). Dlaczego wszystkie angielskie gazety, rozdawane przed stacjami metra, znikają codziennie?

Ludzie czytali gazety i zawsze znajdą się tacy, którzy będę je czytać do końca. Bo czy każdy, kto ogląda telewizję, rezygnuje z kina? A czy każdy, kto słucha radia - nie chodzi na koncerty? Nie wydaje mi się :) Chodzę do kina, czytam książki i nie wyobrażam sobie życia bez gazet i jestem przekonana, że takich jak ja jest wielu...

Coolturę w twoim lokalnym sklepie w Londynie oraz w kilku miastach w Anglii znajdziesz w każdy czwartek - miłej lektury :)

sales@atdscaffolding.co.uk

www.atdscaffolding.co.uk

0026 Certificate Number 16090 ISO 9001 ISO 140010 OHSAS 18001

SKUP ZŁOMU I METALI KOLOROWYCH

23

| Cooltura+ | Nº 783

TEL. 07917300600 PŁATNOŚĆ OD RĘKI BEZPŁATNY ODBIÓR 7 DNI W TYGODNIU NAJLEPSZE CENY W LONDYNIE MIEDŹ (Copper) .......................... £3.70 - £4.40 MOSIĄDZ (Brass) ....................... £2.00 - £2.70 KABLE (Cable) ............................ £0.50 - £2.00 OŁÓW (Lead) .............................. £0.90 - £1.30 ALUMINIUM (Aluminum) .......... £0.40 - £1.00 KWASÓWKA (Stainless Steel) £0.40 - £0.70 ZŁOM STALOWY .................... £80 - £120 tona

OFERUJEMY SKIPY

20 YARD ORAZ

40 YARD

Fordwater Trading Estate, Unit 4, London KT16 8HG United Kingdom

SKUP ZŁOMU I METALI KOLOROWYCH Dojazd do klienta.

Najlepszy w Londynie!

NASZE CENY Miedź (Copper) ..................... £3.70 - £4.40 Mosiądz (Brass) .................... £2.00 - £2.70 Kable (Cable) ........................ £0.70 - £2.50 Ołów (Lead) .......................... £0.90 - £1.30 Aluminium (Aluminum)............ £0.50 - £1.20 Kwasówka (Stainless Steel) .... £0.50 - £1.00 Złom stalowy (Scrap Metal) .... £80 - £120/tona

Kupujemy każdą ilość.

Cena nie ulega zmianie po negocjacji.

Pracujemy 7 dni w tygodniu.

Ważymy na wagach elektronicznych do 300 kg.

ZAWSZE DAMY NAJLEPSZĄ CENĘ, DZWOŃCIE DO NAS

Tel. 07500522545

24

TOP 15

15

Cooltura+ | Nº 783 |

Historyczne okładki Cooltury

500. wydanie Cooltury ukazało się 19 października 2013 roku.

1 lutego 2013 roku stanowisko redaktora naczelnego objął Kordian Klaczyński. Tematem numeru była oczywiście historia gazety.

W listopadzie 2007 roku redakcję „Cooltury” i otwartego kilka tygodni wcześniej Polskiego Radia Londyn odwiedził Lech Wałęsa.

W wydaniu nr 191. znalazła się obszerna relacja z tego wydarzenia.

Pierwszy numer „Cooltury” ukazał się w 21 marca 2004 roku, czyli w pierwszy dzień wiosny.

Autorem okładki był Waldemar Dobosz, a redaktorką naczelną Danuta Michalska. Głównym tematem pierwszego wydania była twórczość polskiego kreatora mody Arkadiusa. Na rozkładówce znajdował się plakat zespołu Maanam. Opublikowaliśmy także petycję o wsparcie powstania pierwszej polskiej stacji radiowej w Wielkiej Brytanii – Polskiego Radia Londyn.

Gdy 19 grudnia 2009 roku ukazał się 300. numer „Cooltury”; tygodnik miał już nową szatę graficzną i nowego redaktora naczelnego.

Był nim wówczas Dariusz Zeller.

Gazeta donosiła m.in. o lądowaniu w Londynie pomalowanego na złoty kolor samolotu linii lotniczych LOT, którym przywieziono wystawę prac Pawła Althamera.

18 lutego 2006 roku ukazało się setne wydanie Cooltury. Tygodnik miał wówczas wyjątkowo aż 100 stron. Redaktorką naczelną była wówczas Adrianna Chodakowska – Grzesińska. Wydanie zawierało m.in. felieton Janusza Korwina – Mikke, rozmowę z prezenterką telewizyjną Moniką Richardson oraz instrukcję wypełnienia PIT-36.

Kolejna jubileuszowa okładka, tym razem poświęcona nie „Coolturze”, a 10. urodzinom Polskiego Radia Londyn. Wydanie ukazało się 17 grudnia 2016 rok i zawierało dodatek świąteczny.

To jedna z nielicznych czarnych okładek „Cooltury”. Wydanie z 17 kwietnia 2010 roku poruszało temat katastrofy lotniczej pod Smoleńskiem i ukazało się w czasie żałoby narodowej w Polsce.

Włodzimierz Cimoszewicz, ówczesny marszałek Sejmu RP, był głównym bohaterem wydania nr 71., które ukazało się 30 lipca 2005 roku. Pisaliśmy w nim również o tym, że londyńczycy przestali nosić plecaki po serii zamachów w środkach komunikacji publicznej, których sprawcy wnieśli bomby do metra i autobusów właśnie w torbach powieszonych na plecach.

13 października 2007 roku „Cooltura” poinformowała o uruchomieniu Polskiego Radia Londyn – pierwszej prywatnej stacji radiowej w Wielkiej Brytanii, nadającej cały program w języku polskim.

200. wydanie „Cooltury” ukazało się 19 stycznia 2008 roku w dwóch różnych odcieniach okładki. Oprócz prezentowanej tu niebieskiej, do części czytelników trafiła wersja burgundowa. W środku można było przeczytać m.in. wywiady z byłymi premierami Kazimierzem Marcinkiewiczem i Jarosławem Kaczyńskim.

To jedno w wydań, które niczym by się nie wyróżniało, gdyby nie fakt, że to właśnie w nim poinformowaliśmy o wyniku najnowszego badania brytyjskiego urzędu statystycznego ONS. Według niego liczba Polaków oficjalnie mieszkających w Wielkiej Brytanii po raz pierwszy w historii przekroczyła 1 mln.

10

Duży wybór sprzętu. Najlepsze ceny w Londynie Gwarantujemy profesjonalną obsługę Mówimy po polsku

4 października 2018. To data, która zapisała się w historii naszej redakcji jako dzień zmiany nazwy tygodnika na „Cooltura+” i powiększenia formatu do rozmiaru najpopularniejszych w Wielkiej Brytanii gazet codziennych. Zmieniły się też treści.

Proponujemy obecnie więcej rozrywki i pozytywnych wiadomości, inspirujących do rozwijania kariery zawodowej, pasji i kondycji fizycznej. Wprowadziliśmy autorskie rubryki poświęcone wychowaniu dzieci na Wyspach, rozwojowi osobistemu, aktywności fizycznej i zdrowiu. Piszemy też o najważniejszych wydarzeniach politycznych, społecznych i kulturalnych.

%

020 8992 2261

25

IŚ tu ! a” ba cja ltur DZ ra mo oo Ż o C Pr ło „ JU

www.mteevanhire.co.uk M. Teevan Hire Co Ltd, 35 Horn Ln., London W3 6NS, United Kingdom

2018 był rokiem dużych zmian. Redaktorem naczelnym został Marcin Urban. Zespół redakcyjny powiększył się o nowych dziennikarzy i grafików. Zaczęliśmy pracę nad kompleksową zmianą formatu, zawartości merytorycznej i szaty graficznej gazety. Zanim nastąpiły zmiany przez kilka miesięcy „Cooltura”ukazywała się ze zmienionym logo. Autorem tej wersji okładki był wieloletni grafik „Cooltury” Tomasz Woźniczka.

Krzyczący na okładce z radości Robert Lewandowski podkreślił zmianę logotypu „Cooltury” na projekt autorstwa nieżyjącego już Pawła Nickela. Logotyp jest dla nas szczególny, bo jest ostatnią pracą jaką Paweł wykonał przed tragiczną śmiercią. Zmieniły się także treści tygodnika. 14 czerwca 2018 roku po raz pierwszy w historii magazynu wprowadziliśmy letnią ramówkę, w której prezentowaliśmy więcej tematów podróżniczych, turystycznych, propozycji wypełnienia wolnego czasu i sylwetki ludzi realizujących letnie pasje.

s ha DŹ J na ZY

W nowej odsłonie „Cooltura” ukazywała się tylko przez 16 wydań.

Zaprezentowaliśmy w nich m.in. cykl Multicoolti, którego bohaterami byli obcokrajowcy z różnych kontynentów żyjący w Londynie, dużą popularnością cieszyła się także rubryka Cooltime, w której prezentowaliśmy wybitnych polskich artystów, a jednym z nich był Robert Górski. W redakcji trwały przygotowania do historycznej zmiany…

Wypożyczalnia narzędzi i urządzeń budowlanych

PR

| Cooltura+ | Nº 783

26

COOLTIME / ZAPOWIEDZI

Andy Warhol w polaroidach Przygotowała Marietta Przybyłek

Cooltura+ | Nº 783 |

wystawy

koncerty

Franz West

George Ezra

do 2.06, Tate Modern, Bankside, Londyn, SE1 9TG W Tate Modern postanowiono zrobić retrospektywę prac Franza Westa, który do konwencjonalnych przestrzeni galerii sztuki wprowadził punkową estetykę.

Jego abstrakcyjne rzeźby, meble, kolaże i dzieła są bardzo bezpośrednie, surowe, bezpretensjonalne. Artysta żyjący w latach 1947-2012 współpracował z wieloma artystami, muzykami, pisarzami i fotografami. Miał ogromny wpływ na młodszych twórców.

20.03, O2 Arena, Peninsula Square, East Greenwich, Londyn, SE10 0DX Brytyjski artysta pochodzący z Bristolu w 2018 roku wydał studyjny album „Staying at Tamara's”. Jeśli chcecie usłyszeć utwory z tego krążka oraz jego największe hity m.in. „Did you hear the rain?” czy „Budapest”, koniecznie wybierzcie się na koncert do O2 Arena.

Andy Warhol’s Polaroid Pictures do 13.04, Bastian Gallery, Bastian, 8 Davies St, Londyn, W1K 3DW Mistrz pop-artu, wizjoner, ekscentryk, który nadał nowy wymiar sztuce użytkowej, tak zwykło mówić się o jednym z najbardziej wpływowych amerykańskich artystów – Andym Warholu. W Bastian Gallery można zobaczyć wystawę przedstawiającą serię ponad 60 fotografii polaroid, na których odnajdziemy znanych aktorów, polityków i przyjaciół z otoczenia artysty. Jest to również intymny obraz Nowego Jorku lat 70. i 80. Czy dzięki tym kadrom uzyskamy odpowiedź na pytanie – kim był Andy Warhol.

Anne Imhof SEX - Live Amy Macdonald Exhibition do 31.03, Tate Modern, Bankside, Londyn, SE1 9TG

21.03, Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, Londyn, W6 9DZ

W ciągu dnia można bezpłatnie obejrzeć instalacje, obrazy i rzeźby Anny Imhof.

Wystawa ma również swoją nocną odsłonę, podczas której są biletowane imprezy, urozmaicone muzyką, światłami i występami na żywo.

Szkocka piosenkarka zaistniała w roku 2007 wydając album „This is the life”.

Obecnie ma na swoim koncie cztery albumy studyjne i sprzedała ponad 12 mln płyt. Warto zobaczyć artystkę podczas jej aktualnej trasy Woman of the World Tour 2019.

COOLTIME / ROZMOWA

| Cooltura+ | Nº 783

27

teatr

do 16.06, Playhouse Theatre, Northumberland Ave, Londyn, WC2N 5DE Dzięki reżyserowi Trevorowi Nunn na deski teatru powróci musicalowy klasyk.

Mowa o „Skrzypku na dachu”, którego fabuła była inspirowana powieścią „Dzieje Tewji Mleczarza”, autorstwa żydowskiego pisarza pochodzącego z Ukrainy Szolema Alejchema. Akcja rozgrywa się w 1905 roku na terenie Imperium Rosyjskiego, w tle rodzi się

komunizm, rozgrywa się rewolucja 1905 roku, wydarzenia te prowadzą do masowej emigracji ludności żydowskiej.

Tewje Mleczarz chce zgodnie z tradycją wydać za mąż swoje córki, te jednak nie zgadzają się z wolą ojca. Tak dochodzi do konfliktu, na szali którego ważą się tradycja i prawa, którymi rządzi się prawdziwa miłość.

Bristol

Come From Away Do 14.09, Phoenix Theatre, Charing Cross Rd, Londyn, WC2H 0JP Broadwayowski musical „Come from away” opiera się o prawdziwe wydarzenia jakie miały miejsce po ataku terrorystycznym 11 września na Amerykę, kiedy 38 samolotów otrzymało rozkaz lądowania w małym kanadyjskim mieście. Musical opowiada o niezwykłej solidarności międzyludzkiej, jaką wykazali się mieszkańcy Gander w momencie,

Tin Pigeons & Outlya 27.03, The Old England, 43 Bath Buildings, Bristol, BS6 5PT

kiedy niespodziewanie na ich ulicach znalazło się 7000 zrozpaczonych ludzi, niemogących wrócić do domu.

Jeśli macie ochotę na kameralne i klimatyczne granie, koniecznie wybierzcie się na koncert Tin Pigeons & Outlya w The Old England. Ten wieczór będzie hipnotyzującą mieszanką popu i indie rocka.

film

The White Crow

A Trip To The Moon

The Journey

Od 22.03, film biograficzny, dramat, Reż.

Ralph Fiennes, Wielka Brytania, Wyst. Ralph Fiennes, Oleg Ivenko, Adele Exarchopoulos, Chulpan Khamatova

Od 22.03, dramat, Reż. Joaquim Cambre, Argentyna, Wyst. Angelo Mutti Spinetta, Angela Torres

Losy Rudolfa Nuriejewa był jednym z najsłynniejszych tancerzy baletowych XX wieku. Film The White Crow opowiada o jego słynnej ucieczce z Rosji i próbach zatrzymania go przez KGB, w celu uniemożliwienia my kariery międzynarodowej.

Manchester

od 22.03, dramat, Reż. Mohamed Al-Jaberi, Irak, Wyst. Zahraa Ghandour, Ali Jabar Film w reżyserii i produkcji Mohameda Al-Jaberiego jest pierwszym filmem, który powstał w Iraku od 27 lat.

Główna bohaterka o imieniu Sara stoi u progu popełnienia strasznego czynu, nieprzewidziane spotkanie daje jej możliwość obserwowania potencjalnych konsekwencji jej destrukcyjnego działania. Czy wycofa się ze swoich zamiarów?

Mad Hatters Tea Party Tomas jest obsesyjnie zafascynowany kosmosem, spotyka się jednak z niezrozumieniem wśród rówieśników i rodziny. Rodzi się w nim potrzeba ucieczki, w związku z czym planuje podróż na księżyc. Rzeczywistość zaczyna mieszać się z fikcją.

22.03, Richmond Tearooms, 15 Richmond St, Manchester, M1 3HZ Wiadomo, że w Wielkiej Brytanii jest tradycja „tea time”. Wyobraźcie sobie, że macie okazję napić się aromatycznego naparu w towarzystwie Kapelusznika z „Alicji w Krainie Czarów”. Kuszące, i jak się okazuje – możliwe!

28

COOLTIME / ROZMOWA

Cooltura+ | Nº 783 |

17. edycja Kinoteka Polish Film Festival już w kwietniu!

W dniach 4-18 kwietnia w Londynie rozpocznie się święto polskiego kina i w ramach Kinoteka Polish Film Festival będzie można zobaczyć niezwykłe perełki polskiej kinematografii, zarówno tej współczesnej, jak i już uznanej w przeszłości. W rozmowie z dyrektor artystyczną festiwalu – Marleną Łukasiak, dowiedzieliśmy się co znajduje się w tegorocznym programie festiwalowym oraz na co warto wybrać się do kina!

Rozmawiała Marietta Przybyłek

reżyserów z robienia filmów czy pisania scenariuszy. Mieliśmy edycję festiwalu, w której zorganizowaliśmy konkurs na film krótkometrażowy inspirowany twórczością Romana Polańskiego, była edycja w której załączyliśmy wątek kulinarny, gdzie podczas festiwalu można było spróbować polskich potraw.

Eksperymentujemy!

Co przewiduje tegoroczna gala otwierająca festiwal?

Marlena Łukasiak, Head of Film & Theatre Polish Cultural Institute

Jaka jest historia Kinoteka Polish Film Festival? Jak to wszystko się zaczęło?

Pierwsza edycja festiwalu odbyła się 17 lat temu i była organizowana przez moją poprzedniczkę. Festiwal trwał na początku cztery dni w Riverside Studio. To był bardziej przegląd tego, co się działo w tamtym czasie w polskim kinie. Było to jeszcze przed powstaniem Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej, czyli przed skonstruowaniem formalnych możliwości finansowania filmów w Polsce. Rynek był wtedy jeszcze raczkujący, więc nie było co za bardzo pokazywać. Sytuacja drastycznie zmieniła się, kiedy w 2005 roku powstał Polski Instytut Sztuki Filmowej. Pojawiły się pieniądze, mobilizacja i energia do działania, została zbudowana cała infrastruktura.

Co zmieniło się na przestrzeni ostatnich lat?

W 2008 roku postanowiliśmy wynająć agencję brandingową, która wymyśliła logo, zrobiliśmy market research, chcąc dowiedzieć się, co tak naprawdę nasi widzowie chcą oglądać. Poszerzyliśmy program festiwalu o nowe wydarzenia okołofilmowe, np. galę zamykającą festiwal, która zazwyczaj jest wydarzeniem filmowo-muzycznym lub filmowo-teatralnym.

Dołączyliśmy do programu pokazy polskich videoartów w Tate Modern, zorganizowaliśmy warsztaty z projektowania plakatów filmowych, warsztaty dla młodych

Zaprezentujemy film animowany „Another day of life”, który jest adaptacją książki Ryszarda Kapuścińskiego pod tym samym tytułem. Dość długo zastanawialiśmy się, jakim filmem otworzyć festiwal. Chcieliśmy pokazać coś bardzo uniwersalnego.

Mieliśmy takie poczucie, że sytuacja polityczna Wielkiej Brytanii w związku z brexitem jest dość napięta, więc chcieliśmy otworzyć festiwal filmem, który jest ponad podziałami.

dyskusji na temat jego twórczości.

Co najważniejsze, każdy może wziąć udział w tym spotkaniu.

Na festiwalu pojawi się sekcja New Female Filmmakers, poświęcona kinu kobiecemu. Jak wyglądała selekcja filmów i co zostanie zaprezentowane?

Filmy, które się ukażą w ramach tego bloku zostały wybrane przez Maggi Hurt kuratorkę BFI. Byliśmy ciekawi co z tego naszego kina spodoba się najbardziej Brytyjczykom i co uznają za innowacyjne. Maggie była pod wrażeniem, że polskie reżyserki mają odwagę szukać nowych form, poruszać odważne tematy i każdy z tych filmów ma w sobie niebywałą świeżość.

Podczas festiwalu pokażemy film „Nina” w reżyserii Olgi Chajdas, który podczas premiery w Rotterdamie został świetnie przyjęty. Ogromną wartością

„Another day of life”

Film który wygraliśmy został wyreżyserowany przez Polaka Damiana Nenowa i Portugalczyka – Raula de la Fuente’a. Mówi o globalnym konflikcie w Angoli.

Został zrealizowany za europejskie pieniądze.

Gościem festiwalu będzie Victoria Brittain, dziennikarka „Guardiana”, która zrobili krótkie wprowadzenie do tematu, opowie również o swoich własnych doświadczeniach dziennikarskich jako korespondentka wojenna w Angoli. Dziennikarka dobrze zna twórczość Ryszarda Kapuścińskiego, będzie to więc świetna okazja do

tego filmu jest to, że jest zrobiony z kobiecą delikatnością i ogromnym wyczuciem. Głównym motywem w tym filmie jest miłość pomiędzy dwiema kobietami, porusza również kwestie pragnienia macierzyństwa, którego nie można osiągnąć.

Pokażemy także psychologiczny horror „Monument” Jagody Szelc, która w kuluarach postrzegana jest jako perełka polskiej kinematografii.

Postanowiliśmy pokazać również jej filmowy debiut „Wieża”, który narobił szumu. Po jego premierze wszyscy szeptali, że

takim kinem jest w stanie podbić międzynarodowe festiwale.

Zaprezentujemy także film „Fuga” Agnieszki Somczyk, który jest głębokim kinem psychologicznym, świetnie zagranym. Scenariusz do tego filmu napisała główna bohaterka filmu Gabriela Muskała. To jest film, który miał swoją premierę na festiwalu w Cannes i zebrał fantastyczne recenzje.

Czym kino kobiece wyróżnia się, że została mu dedykowana aż osobna kategoria?

Myślę, że to nie jest tak, że jeżeli film jest stworzony przez kobietę to od razu wpada do szufladki „kino kobiece”.

Postanowiliśmy wyszczególnić te filmy ponieważ dostrzegamy bardzo twórczą energię wśród kobiet w Polsce. Może wynika to z tego, że kobiety dopiero od kilku lat dostały szansę, żeby zaistnieć w kinie. Cały czas przy okazji różnych festiwali czy Oscarów, toczy się ta sama debata, dotycząca tego ile z filmów, które znalazły się w konkursie zostało wyreżyserowanych przez kobiety, ile kobiet dostało Oscara? Patrząc na statystyki, kobiety były w przeszłości na poboczu kinematografii. To się jednak zmienia. Jest dużo bardzo kreatywnych kobiet i przy tym bardzo odważnych. Kobiety biorą kamerę, robią filmy, wchodzą na scenę.

Jest mnóstwo tematów związanych z kobietami, o których nie powstały jeszcze filmy. W sferze psychiki kobiecej jest jeszcze bardzo dużo do eksplorowania.

Podczas festiwalu pojawią się pozycje, które na pewno ucieszą fanów Stanisława Lema.

Retrospektywa Lema jest częścią szerszego programu Barbicanu „Human Machines”, w ramach którego odbywają się pokazy filmowe, koncerty i wystawy. Jest to próba przyjrzenia się relacji między człowiekiem a technologią, maszynami, robotami, sztuczną inteligencją.

Lem świetnie wpisuje się jako prekursor tych wszystkich trendów.

„Silent Star”

Postanowiliśmy pokazać filmy, które nie były często pokazywane w Wielkiej Brytanii. Wyświetlimy dwa polskie filmy „Test pilota Pirxa” i „Przekładaniec” Andrzeja Wajdy.

Po raz pierwszy zostanie pokazany rosyjski „Solaris”, zrealizowany jako telewizyjna produkcja, pokażemy też polsko-niemiecką produkcję „Silent Star”.

Gościem festiwalu będzie Krzysztof Zanussi ze swoim nowym filmem. Możesz zdradzić coś więcej?

Film nosi nazwę „Ether” i miał międzynarodową premierę niedawno w Rzymie. To jest jeden z tych filmów, w których albo się zakochujemy albo je odrzucamy. Jest to konsekwencja poszukiwań pana Zanussiego, którego bardzo pociąga metafizyka, kwestie związane z religią. Film dzieje się na początku XX wieku, od reżysera słyszałam, że jego tematyka może wzbudzać duże kontrowersje. Żeby dowiedzieć się jakie, zapraszam na projekcję.

Co jeszcze pojawi się z retrospektyw?

Planujemy wyświetlić filmy Witolda Sobocińskiego, który był jedną z czołowych postaci polskiego kina, współpracował z większością polskich reżyserów m.in. Polańskim, Zanussim, Wajdą czy Żuławskim. Jak się popatrzy na panteon polskich reżyserów, to zdjęcia do prawie wszystkich ich pierwszych filmów robił właśnie Witold Sobociński.

Mamy takie poczucie, że jest on w pewnym sensie ojcem polskiej kinematografii. Planujemy więc pokazać m.in. film „Życie rodzinne” Krzysztofa Zanussiego. Reżyser

COOLTIME / ROZMOWA

| Cooltura+ | Nº 783

Na co warto wybrać się, jeśli ktoś lubi filmy dokumentalne?

opowie widzom o współpracy z Witoldem Sobocińskim podczas kręcenia tego filmu.

Na festiwalu będzie też sekcja poświęcona Andrzejowi Żuławskiemu.

Jakie filmy zostaną wyświetlone?

Twórczość Andrzeja Żuławskiego pokazujemy na naszym festiwalu mniej więcej co dwa lata i za każdym razem jestem zdziwiona, jak bardzo był niedocenianym reżyserem za życia, szczególnie w Polsce. Z roku na rok jest coraz większe zainteresowanie jego filmami. W tym roku wyświetlimy film „Na srebrnym globie” oraz zorganizujemy wystawę kostiumów z tego filmu.

Będzie można zobaczyć również „Trzecią część nocy”, do której zdjęcia robił Witold Sobociński.

Zostaną wyświetlone również polskie nowości filmowe. Co pojawi się w ramach bloku New Polish Cinema?

Co roku staramy się pokazać widzom to, co naszym zdaniem jest najciekawsze. Jest to mieszanka różnych gatunków, począwszy od filmów bardzo artystycznych, tak jak np. w tym

„My friend the polish girl”

„My friend the polish girl” w reżyserii Ewy Banaszkiewicz i Mateusza Dymka czy „Tower.

A bright day” Jagody Szelc.

Pokazujemy również filmy kostiumowe jak „Kamerdyner” Filipa Bajona. Nie zabraknie komedii, pokażemy m.in. „7 emotions” Marka Koterskiego czy „Panic attack” Pawła Maślona.

Z dramatu pojawi się film Piotra Domalewskiego „Silent night” oraz film „Playing hard” w reżyserii Kingi Dębskiej. Zobaczyć będzie można „Ułaskawienie” Jana Jakuba Kolskiego. Staramy się pokazywać różnorodność. Mamy naprawdę w czym wybierać jako widzowie. Powstaje bardzo dużo filmów w Polsce, dużo więcej niż w kinematografii czeskiej czy węgierskiej.

Gorąco polecam film „Diagnoza” Ewy Podgórskiej, który jest bardzo innowacyjny, to poetycki piękny dokument, esej poświęcony Łodzi. Jest to mocna rzecz dla odważnych widzów.

Wyświetlimy również film „Love express”, poświęcony Walerianowi Borowczykowi, a także „End of life” wyreżyserowany przez Johna Bruca i Pawła Wojtasika.

Na czym polega współpraca kinoteki z Belfast Film Festiwal w tym roku?

Belfast Film Festiwal jest jednym z najbardziej znanych festiwali w Irlandii Północnej, który w tym roku postanowił zrobić ukłon w stronę Polski. Wybrali 4 polskie filmy, które są pokazywane podczas ich festiwalu oraz w ramach Kinoteki.

Jakie dodatkowe wydarzenia są warte uwagi podczas festiwalu?

Bardzo fajnym wydarzeniem będzie Rave Culture And Art in 1990s Poland w Tate Modern, podczas którego odbędzie się pokaz videoartów polskich artystów z lat

90., kiedy rodziła się ta kultura. To jest wydarzenie, które jest częścią Uniqlo Tate Lates: 140 Beats Per Minute. Wstęp jest wolny, należy się jedynie zarejestrować. Podczas imprezy będą występować różni didżeje.

Planujemy seminarium poświęcone Łódzkiej Szkole Filmowej, w których udział wezmą Ewa Podgórska reżyserka filmu „Diagnoza” oraz polscy dokumentaliści m.in. Wojciech Staroń czy Paweł Łoziński. Rozmowa będzie dotyczyła estetyki wyniesione z Łódzkiej Szkoły Filmowej.

Wydarzeniem które gorąco polecam jest spotkanie w prestiżowym klubie The Frontline, który zrzesza dziennikarzy i korespondentów wojennych z całego świata. Pokażemy tam film „53 wojny” oparty o biograficzną książkę Grażyny Jagielskiej, w której autorka porusza temat posttraumatic stress disorder, na który sama zachorowała w wyniku stresu związanego z pracą swojego męża Wojtka Jagielskiego, jako korespondenta wojennego. Grażyna i Wojtek Jagielscy zdecydowali się przyjechać do Londynu, by opowiedzieć o trudnościach związanych z wykonywaniem tego zawodu.

„Zimna wojna”

Jaki film uświetni Closing Night Gala?

Oczywiście „Zimna wojna” Pawła Pawlikowskiego.

Najprawdopodobniej reżyser pojawi się podczas tego wieczoru.

Nie będzie jednak klasycznego Q&A, ponieważ tych rozmów było już bardzo dużo, szczególnie podczas promocji filmu w Stanach Zjednoczonych i w trakcie całej kampanii oscarowej. Odbędzie się jednak uroczysta kolacja oraz koncert Zbigniewa Namysłowskiego.

Wszystkich gorąco zapraszamy do wzięcia udziału w 17. edycji Kinoteka Polish Film Festival!

Więcej informacji o festiwalu na stronie www.kinoteka.org.uk

Filmowanie i fotografia

śluby, chrzciny, imprezy rodzinne konferencje, spoty i filmy promocyjne dla firm

0759 28 79 122 £ 22

www.urbanrec.eu

29

PIKNIK RODZINNY 18 maja, godz.t Pa 12-17 rk Ravenscour Hammersmith

POKAŻ SWOJĄ FIRMĘ!

Wesprzyj zbiórkę

www.spacehive.com/polish-heritage-day2019 info: anna@londonspark.org.uk tel. 0793 8902 663

Blue plaque

| Cooltura+ | Nº 783

31

Ostatni rok życia Freuda Zygmunt Freud był znanym austriackim psychiatrą żydowskiego pochodzenia, który specjalizował się w psychoanalizie. W Londynie na ulicy 20 Maresfield Gardens znajduje się dom, w którym lekarz spędził ostatni rok swojego życia. Ciekawe, co mu się w tamtym czasie śniło…

Marietta Przybyłek

F

reud przybył do Londynu w czerwcu 1938 roku tuż po inwazji niemieckiej na Austrię. Stało się jasne, że nie może dłużej mieszkać w Wiedniu, ze względu na szerzony przez Adolfa Hitlera antysemityzm. Ucieczka z Austrii nie była jednak taka łatwa. Udało się to dzięki pomocy amerykańskiego dyplomaty Williama Bullitta i Maxa Schura oraz dzięki uiszczonemu tzw. reichsfluchtsteuer, czyli lichwiarskiemu podatkowi od ucieczki z Rzeszy. Podobno należytą kwotę pokryła księżna Maria Bonaparte, wieloletnia pacjentka Freuda. Uznany lekarz wsiadł do Orient Expressu i przez Paryż dotarł do Londynu. Zanim to się jednak stało, musiał podpisać oświadczenie, że władze niemieckie, a w szczególności Gestapo, traktowały go z należnym szacunkiem, jako uczonego o światowej sławie. Freud zgodził się pod warunkiem, że będzie wolno mu pod swoim podpisem dodać jedno zdanie. Nie było sprzeciwu, więc Freud cynicznie zanotował „Z całego serca mogę polecić usługi Gestapo każdemu”. Niestety cztery siostry Freuda, ze względu na swoje żydowskie korzenie, zginęły w obozach koncentracyjnych.

O wybuchu II wojny światowej Freud dowiedział się z radia.

Londyński dom Freuda

Po krótkim okresie spędzonym w mieszkaniu przy 39 Elsworthy Road w Primrose Hill, Freud przeprowadził się do przestronnego domu z czerwonej cegły przy ulicy 20 Maresfield Gar-

dens. Chcąc czuć się jak u siebie, sprowadził do tego miejsca meble ze swojego gabinetu w Wiedniu, a także niezwykłą kolekcję antyków, imponującą bibliotekę i słynną kanapę, na której przyjął niezliczoną ilość pacjentów.

To tu Freud kontynuował swoje wielogodzinne sesje, podczas których pacjenci opowiadali mu o swoich snach i wspomnieniach. Dom posiada przepiękny ogród, w którym Freud przyjmował w tamtym czasie znakomite osobistości ze świata nauki.

To właśnie w domu przy Maresfield Gardens, jeden z najbardziej wpływowych myślicieli XX wieku starał się ukończyć swoje

ostatnie prace „Człowiek imieniem Mojżesz a religia monoteistyczna” oraz „Zarys psychoanalizy”, które zostało wydane jako dzieło niedokończone. Freud chorował już w tym czasie na nowotwór jamy ustnej. Ból doskwierał mu tak bardzo, że nie był w stanie normalnie funkcjonować, mimo to nie opuszczało go poczucie humoru. Na jego prośbę zaaplikowano mu trzy zastrzyki z morfiny i po dwóch dniach śpiączki zmarł w wieku 83 lat. Po jego śmierci w tym domu mieszkała najmłodsza córka słynnego lekarza – Anna Freud, która jako jedyna poszła w ślady ojca i stała się pionierką psychoanalizy dziecięcej. Doprowadziła

do zmiany w sposobie postrzegania, rozumienia i opieki nad dziećmi.

Dzisiaj na domu z czerwonej cegły wiszą dwie błękitne plakietki ku pamięci prekursora psychoanalizy Zygmunta Freuda i zasłużonej Anny Freud.

Od 1986 roku dom Freudów został otwarty dla zwiedzających i stał się jednym z najbardziej intrygujących muzeów w Londynie.

Freud Museum London 20 Maresfield Gardens, Hampstead, London, NW3 5SX

32

MOJA WYSPA

Cooltura+ | Nº 783 |

moja

Wyprowadziłbym się na prowincję do Walii

wyspa

Dariusz A. Zeller

Marcin Urban Redaktor naczelny tygodnika Cooltura i wydawca serwisów lokalnych w Polskim Radiu Londyn.

P

rzed przyjazdem do Londynu spędził pół roku na stażu w biurze prasowym Parlamentu Europejskiego w Brukseli. W Polsce pracował jako reporter TVP Info, videoreporter TVN Warszawa, sekretarz redakcji portalu niepelnosprawni.pl, a swoją karierę zaczynał jako reporter Telewizji MAX w Koszalinie.

W wolnym czasie zajmuje się fotografią i produkcją video. Angażuje się także w działalność społeczną.

Organizował w Londynie przeglądy filmów poświęconych osobom niepełnosprawnym. Jest wicepreze-

+ Mój pierwszy dzień

na Wyspach Brytyjskich:

2 listopada 2012. Przyjechałem na staż z programu Grundvig w Citizens Advice Bureau w Peckham. Zatrzymałem się w wynajętym domu w Newham, w którym mieszkałem przez pierwsze 2 miesiące pobytu. To, co utkwiło w pamięci z pierwszego dnia, to nowe, nieznane wcześniej zapachy z ulicznych restauracji.

+ Na Wyspach zajmuję się zawodowo: Dziennikarstwem. Prowadzę też firmę zajmującą się produkcją filmów i fotografią.

+ Najlepsze miejsce do życia:

W ciągu 5 lat pobytu w Londynie mieszkałem w Newham, Muswell Hill, Croydon, Isleworth i Hammersmith. Najlepiej czuję się w ostatniej z wymienionych dzielnic, a szczególnie w jej południowej części. Gdyby była taka możliwość wyprowadziłbym się na prowincję do Walii.

+ Na zakupy polecam:

ro po zl VA da icz e (L rej T tko ni im e w a s it tr e ed a Co cja m L pa TD

Wieś Dyffryn Ardudwy koło Barmouth w Walii. Szerokie piaszczyste plaże i góry w jednym miejscu. Do tego wiele innych atrakcji, tj. miniaturowe koleje, jaskinie i malownicze łąki z owcami. Kiedyś często jeździłem do Włoch, ale po pierwszej wizycie w Snowdonii zakochałem się w tym regionie.

Komunikacją miejską. Auto w Londynie jest niepraktyczne. Dużo miejsc postojowych jest jedynie w korkach. Gdziekolwiek indziej trudno zaparkować, a jeśli już znajdzie się miejsce to kosztuje fortunę. Z drugiej strony komunikacja miejska też mogłaby być tańsza, ale przynajmniej zdejmuje z głowy stres związany z szukaniem miejsca do zaparkowania i traceniem czasu na korki.

ny )

+ Miejsca, które lubię odwiedzać:

+ Przemieszczam się tu:

Najtańszy sklep, najbliżej domu lub pracy, by stracić na zakupy jak najmniej pieniędzy i czasu. Resztę można zamówić przez internet.

do przeciętnej system edukacji, przyjazne nastawienie lekarzy do pacjentów, krajobrazy.

+ Punkt gastronomiczny, który polecam:

+ Największą bolączką w Wielkiej Brytanii jest:

+ Gościom na Wyspach pokazuję:

+ Na Wyspach brakuje mi:

Moja kuchnia. Uwielbiam gotować i piec ciasta. Nieskromnie powiem, że jestem też dobry w robieniu kanapek.

W Londynie i okolicach Holland Park, Tate Modern, rezerwat przyrody w Barnes, muzeum RAF w Colindale, na Wielkanoc koniecznie Egg Hunt w Osterley Park, a także posiadłość i ogrody Cliveden koło Windsoru.

Na dłuższą wycieczkę polecam zwiedzanie łodzi podwodnej w muzeum Royal Navy w Portsmouth i wizytę w największym na świecie muzeum czołgów w Bovington.

+ Wyspy Brytyjskie lubię za:

Uprzejmość mieszkańców, otwartość na różnorodność pod każdym względem, elastyczność urzędów i prostotę, z jaką załatwia się tu różne sprawy, profesjonalizm Brytyjczyków, z którymi współpracuję, rozwijający mocne strony, a nie wyrównujący

Aktualnie brexit, a permanentnie zmienna pogoda, która najczęściej psuje się akurat przed weekendem.

Jazdy na rowerze. Do dzisiaj nie odważyłem się, by wyjechać rowerem na ulice Londynu.

+ Jeśli nie Wyspy Brytyjskie to:

Mieszkając w Polsce podróżowałem, by cieszyć oczy ładnymi widokami. Najczęstszym kierunkiem były Włochy – kraj słońca, pięknej architektury, plaż, ładnie ubranych ludzi i melodyjnych piosenek. Od kiedy przyjechałem do Londynu kompletnie straciłem jednak potrzebę wyjazdów za granicę. Chyba po prostu spełniłem marzenie o emigracji, które miałem od dzieciństwa, Dziś jeśli mógłbym wybierać miejsce do spokojnego i taniego życia, wybór padłby na Dyffryn Ardudwy w Walii, czyli jednak pozostałbym na Wyspach.

0208 846 3606 www.saraint.co.uk Unit 8, Odeon Parade, 480 London Road, Isleworth TW7 4RL

KOMPLEKSOWA

KSIĘGOWOŚĆ

se pa lfem rt em n pl er plo oy sh y m ip ed en t

Za każdym razem, gdy obiecuję sobie powrót do Włoch jakimś dziwnym splotem okoliczności i rodzinnych decyzji znowu ląduję między owcami w Dyffryn Ardudwy.

sem Stowarzyszenia APERTO, w którym zajmował się organizacją międzynarodowych warsztatów i wymian wolontariuszy. Miłośnik kotów.

| Cooltura+ | Nยบ 783

KLASYCZNA POLONIA

33

34

miejsce na WEEKEND

Cooltura+ | Nº 783 |

Malownicze nabrzeże w Plymouth

Na końcu świata. Plymouth Najbardziej wysunięte na południowy zachód hrabstwo Anglii, czyli Kornwalia, jest prawdziwą perłą na geograficzno-historycznej mapie Wielkiej Brytanii. Jednak być tam i nie zawitać do Plymouth, to jak być w Rzymie i nie wrzucić monety do fontanny di Trevi.

Po prostu nie wypada, a z całą pewnością warto.

Dariusz A. Zeller

P

ierwsze osady na terenie obecnego Półwyspu Kornwalijskiego, co wykazały badania archeologiczne, powstawały już w epoce brązu. Także w miejscu samego Plymouth, którego nazwa we wczesnym średniowieczu pochodziła od słów „mouth of the River Plym”, jako że miasto położone jest nad rzekami Plym i Tamar. Co ciekawe, jest to jedno z najstarszych brytyjskich miast, a we

wcześniejszych zapiskach historycznych znajdująca się na tym obszarze osada funkcjonowała jako Sutton i już wówczas była ważnym portem, co zresztą znacząco wpłynie później na rozwój miasta i jego okolic. Ma to swoje odzwierciedlenie m.in. w dokumentach Ministerstwa Skarbu z 1211 roku, tzw. pipe rolls.

Położenie strategiczne Plymouth powodowało, iż miasto z jego portem wielokrotnie było celem ataków zbrojnych. Tak było m.in. i w roku 1340, w czasie wojny stu-

Doki Marina

letniej i w roku 1403, kiedy nastąpił najazd Bretończyków. Efektem tego było zbudowanie za czasów panowania Tudorów fortyfikacji, które pomogły chronić miasto. W międzyczasie jednak prężnie rozwijający się port był głównym motorem rozwoju tej okolicy. Od XVI wieku na tych terenach prym zaczęła wieść produkcja wełny, która stała się na długie dziesięciolecia głównym towarem eksportowym Plymouth.

Ciekawostką jest, iż to właśnie stamtąd do Nowego Świata, czyli

współczesnej Ameryki Północnej, wyruszyła w 1620 roku wyprawa pielgrzymów, którzy założyli tam drugą angielską kolonię pod nazwą, nomen omen, Kolonia Plymouth. W następnym stuleciu port, z uwagi na wysokie koszty towarów do niego, nieco stracił na ważności. W tym okresie jego sytuację ratował głównie niechlubny handel niewolnikami.

Zarówno port, jak i samo Plymouth, ponownie zyskały na znaczeniu, gdy utworzono tam oraz w nieopodal znajdującym się Devonport bazę

Marynarki Królewskiej, co będzie miało istotne znaczenie w okresie obu wojen światowych. W czasie trwania pierwszej z nich w mieście stacjonowało i stale przypływało do niego wielu żołnierzy, a w dokach portu dokonywano napraw okrętów wojennych.

Z kolei w czasie II wojny światowej dowódca Marynarki Wojennej Wielkiej Brytanii obrał Plymouth za swoją siedzibę i m.in. z tego powodu miasto i jego doki były częstym celem zaciekłych ataków lotnictwa niemieckiego.

Stone House

miejsce na WEEKEND

| Cooltura+ | Nº 783

Warto zobaczyć: F ortyfikacje Royal Citadel Crownhill Fort l Monument Naval Memorial l Barbican Plymouth Hoe l Port Mayflower Steps l Pannier Market, czyli tzw. koszykowy rynek l Kościół St. Andrew’s Church l Plymouth Christian Centre l National Marine Aquarium l Restauracja The George Plympton l l

Monument Naval Memorial

Po wojnie miasto odbudowywało się, a do połowy lat 60. ubiegłego stulecia zbudowano w nim aż 20 tysięcy nowych domów! Co równie istotne – w roku 1971 Plymouth ostatecznie opuściła Marynarka Wojenna, aczkolwiek sam przemysł stoczniowy (oczywiście wraz z turystyką) wciąż jest główną gałęzią miejscowej gospodarki.

Warto również nadmienić, iż mieści się tam uniwersytet będący dziewiątym co do wielkości w Wielkiej Brytanii oraz Królewska Akademia Inżynierii Morskiej. Dzięki temu miejscowa baza naukowa jest niezwykle ważnym centrum badań, choćby miejscowej fauny i flory.

W mieście, szczególnie w jego centrum, znajduje się duża ilość zabytkowych kamienic oraz innych budowli o znaczeniu historycznym, zatem turyści, oprócz oczywiście miejscowych plaż słynących m.in. z wysokich fal pozwalających uprawiać tam windsurfing, znajdą czas i na zwie-

dzenie miasta i jego okolic, jak i na chwilę relaksu choćby na Pannier Market, czyli ukończonym w 1959 roku tzw. rynku koszykowym. Miejsc zakupowych jest jednak w mieście znacznie więcej, w szczególności w jego centrum.

Plymouth, oprócz tego, iż może być celem turystycznym samym w sobie, równie dobrze może być także jego niezwykle interesującym przystankiem. Stąd bowiem odpływają promy do Francji i Hiszpanii, a miasto posiada również port lotniczy.

Planując przyjazd do Plymouth i samej Kornwalii warto jeszcze wiedzieć, iż znajdują się one z zasięgu klimatu oceanicznego. Oznacza to, iż jest on jednocześnie łagodniejszy i bardziej wilgotny niż w innych miejscach Wysp Brytyjskich.

Z polskich akcentów miasta z pewnością warto jeszcze nadmienić, iż jednym z miast partnerskich Plymouth jest… Gdynia.

Stare doki

Cmentarzysko starych kutrów i łodzi rybackich

Zabytkowa część centrum

35

36

OGRODY

Cooltura+ | Nº 783 |

Projekt ogrodu na własny użytek – jak to zrobić Basia Olejnik architekt krajobrazu, www.81design.co.uk 81design.ltd

Dobry ogród powstaje najpierw w głowie, później na kartce, a dopiero na końcu w terenie. Czasami okazuje się, że to, co jest w naszej głowie, a jakie możliwości mamy na działce, to dwa różne światy. Jak okiełznać marzenia i urzeczywistnić je? Jak działać, kiedy – mimo wszystko – decydujemy się na samodzielne zaprojektowanie własnego ogrodu?

W

iele osób jest zdania, że projektowanie ogrodów to zbędna zachcianka, na którą nie warto wydawać pieniędzy. Powodów, dla których jednak warto poświęcić czas na zaprojektowanie, jest wiele.

Do najważniejszych należy między innymi ujęcie elementów, z których nie zdawaliśmy sobie sprawy, że mogą mieć wpływ na realizację ogrodu. Są to wszelkie światłowody, które przebiegają akurat w miejscu, gdzie zaplanowaliśmy wysokie drzewa, różnego typu przewężenia i nierówności terenu, czy też roślinność, której nie jesteśmy w stanie usunąć z działki. Wiele osób decydując się na samodzielne zaprojektowanie własnego ogrodu podchodzi do zadania „na skróty”, wybierając ulubione kwiaty i wsadzając je w miejsce wybrane przez siebie – niekoniecznie dostosowane do potrzeb wybranych roślin. Jest to błąd, który może zaważyć na niepowodzeniu całego przedsięwzięcia. Jeśli więc decydujesz się na samodzielne zaaranżowanie zielonej strefy, podejdź do tego z głową.

POROZMAWIAJ ZE SOBĄ I ZBADAJ PRZESTRZEŃ

Pierwszym działaniem powinna być szczera rozmowa z samym sobą. Pozyskanie wszystkich informacji, które kłębią ci się w głowie, zebranie je wszystkich razem i zapisanie na kartce. Określenie własnych oczekiwań, potrzeb, życzeń, wizji i preferencji. Takie rozwiązanie często prowadzi do spostrzeżenia, że sami siebie wielokrotnie wykluczamy. Poza tym powinieneś dokładnie zinwentaryzować teren – przeprowadzić pewnego rodzaju badania, które pokażą wszelkie

niewidoczne na pierwszy rzut oka przeszkody i ograniczenia – jak również zalety – twojego ogrodu. Skonfrontuj własną koncepcję ogrodu z przestrzenią, jaką dysponujesz.

Jeśli potrafisz choć trochę rysować i nie obca jest ci umiejętność wykonywania pomiarów w terenie, wykorzystaj to tworząc roboczy szkic planowanych zmian. Da to większy obraz tego, co w głowie. To nie jest prosty zabieg.

Wymaga on skoordynowania głowy i ręki, ale znacznie poprawia wizję przyszłego ogrodu.

OGRÓD TO TWOJE SACRUM

Skoncentruj się na podziale funkcjonalności przestrzeni, na kształtach ścieżek i rabat, ich rodzaju, na lokalizacji ważnych punktów w ogrodzie, na jego formie. Ogród to miejsce,

z którego powinniśmy korzystać przez cały rok, a nie tylko podczas sezonu letniego. I dobry projekt właśnie takie rozwiązanie uwzględnia i umożliwia. Użytkownicy ogrodu powinni czuć się w nim dobrze, ale aby to osiągnąć, niejednokrotnie potrzebne są kompromisy, zmiany i rezygnacje. Kiedy już jest ostateczny zarys, można go rozwijać o elementy wyposażenia, dekoracje, roślinność – udoskonalać i wzbogacać, tak aby był odzwierciedleniem oczekiwań i marzeń wszystkich członków rodziny.

Ale projekt ogrodu to również ogrodzenia, nawierzchnie utwardzone, oświetlenie, nawodnienie, kształtowanie terenu czy małe formy

architektoniczne typu pergole czy altany. Te wszystkie poszczególne elementy powinny być uwzględnione jednocześnie w całym założeniu ogrodowym – zaplanowane i zaprojektowane pod kątem nie tylko wizualnym ale również technicznym. Tylko takie kompleksowe planowanie zapewnia spójność terenu.

Podsumowując: jeśli czujesz się na siłach oraz masz podstawy i predyspozycje, aby zająć się ogrodem samemu, to jak najbardziej działaj. Jeśli jednak choć w minimalnym stopniu czujesz jakieś ograniczenia, to poproś o pomoc inne osoby, które zajmą się tym bardziej profesjonalnie i niekoniecznie zawsze odpłatnie.

Zarówno przy współpracy z architektem, jak i przy samodzielnym projektowaniu własnego ogrodu, warto abyś na wstępie odpowiedział sobie na poniższe pytania.

Pozwolą ci one na odkrycie obrazu ogrodu, jaki będzie dla ciebie odpowiedni i możliwy do zrealizowania.

1. Kto będzie korzystał z ogrodu (ile osób, dzieci, osoby starsze, zwierzęta)?

2. Jaką funkcję ma pełnić ogród (wypoczynkową, użytkową, mieszaną)?

3. Jakie elementy mają znaleźć się w ogrodzie (warzywnik, grill, altana, basen, rabaty etc.)?

4. W jakim stylu ma być ogród (naturalny, nowoczesny, wiejski, swobodny etc.)?

5. Jaką część procentową ma zajmować trawnik?

6. Jakie podłoże ma być zastosowane w rabatach i komunikacji?

7. Kto będzie zajmował się pielęgnacją i ile czasu tygodniowo może ta osoba poświęcić na prace w ogrodzie?

8. Jaką kwotą pieniędzy dysponujesz na realizację planu?

9. Czy potrzebujesz system nawadniania, nowe oświetlenie i powierzchnie utwardzone w ogrodzie?

10. Jakie są wymiary działki oraz jej wielkość?

11. Jakie elementy stałe już występują na działce i jakie powstaną w przyszłości?

12. Jaka roślinność występuje na działce?

13. Jakie warunki glebowe oraz wodne są na terenie oraz jakie jest nasłonecznienie?

14. Czy działka ma być terenem osłoniętym czy odkrytym?

15. Jakie ogrodzenie znajduje się na działce obecnie, a jakie ma być docelowo?

MOTYWACJA

| Cooltura+ | Nº 783

37

Nie komplikuj życia…

Czy można mieć łatwe życie? Czy życie może stać się prostsze? Oczywiście. Życie nie musi być skomplikowane! My jesteśmy kreatorami naszego życia, mamy dokładnie to, o co zabiegamy, to o co staramy się, a komplikacje w naszym życiu są bardzo często tworzone przez nas samych.

Marta Kiermacz-Abramek, trenerka motywacji, martak_a Discover Your Passion Within

C

o zrobić, aby życie było prostsze i piękniejsze? Wystarczy trzymać się swoich wartości i jasno wytyczonych zasad. Jak pisałam już wiele razy, warto mieć określony cel w życiu, opracowany plan działania, który konsekwentnie realizujemy. Warto podejmować decyzje z wyprzedzeniem – co oszczędza czas, eliminuje niepotrzebny stres, a co najważniejsze: sprawi, że nie będziesz szedł przez życie na oślep. Doceń to, co masz, gdzie aktualnie jesteś, co już osiągnąłeś. Bądź wdzięczny, bo codzienna praktyka wdzięczności to jeden ze sposobów na wspaniałe samopoczucie i lepszą jakość życia. Dzisiaj przedstawię ci kilka prostych zasad które możesz stosować, aby pozbyć się komplikacji i mieć bardziej udane życie.

ZACZNIJ ŻYĆ TU I TERAZ

Czas pożegnać się z przeszłością, odciąć worek niepotrzebnych wspomnień, które być może ciągną się za tobą, jak przysłowiowa kula u nogi. Twoja przeszłość nie definiuje twojej przyszłości. Nie jest ważne, jak chaotyczna była twoja przeszłość, ani ile razy się potknąłeś. Czas zamknąć stary rozdział i otworzyć drzwi na przypływ nowej energii, by zacząć żyć tu i teraz. Doceń i ciesz się życiem, tym co masz, swoimi dotychczasowymi sukcesami i osiągnięciami.

OCZYŚĆ SWOJĄ PRZESTRZEŃ

Rozejrzyj się dookoła. Jaka jest twoja przestrzeń? Czy utrzymujesz porządek, czy ją zaśmiecasz? Zrób generalne porządki i pozbądź się rzeczy, których nie używasz i zorganizuj te, które ci pozostaną. Bałagan w życiu codziennym lub w pracy może stresować i rozpraszać.

Wolna przestrzeń jest jak czyste płótno gotowe do stworzenia czegoś wielkiego. Dobra organizacja i pozbycie się bałaganu mogą znacznie usprawnić życie każdego z nas.

DOTRZYMUJ DANEGO SŁOWA

Rób to, co mówisz, że zrobisz.

Zapewne dobrze wiesz, że zaufanie budują nie puste słowa, ale spełnione obietnice.

Budując swoją reputację i zaufanie, pamiętaj: twoje słowa muszą pozostać spójne z twoimi działaniami. Kiedy mówisz, że coś zrobisz, to

po prostu to zrób. Tym samym zbudujesz szacunek do siebie samego, inni również będą darzyć cię szacunkiem i cenić za dotrzymanie słowa. Przestań składać obietnice, których nie możesz dotrzymać, zacznij obiecywać mniej, a robić więcej. Uprości to również twoje życie, bo nie będziesz musiał tłumaczyć się z tego co powiedziałeś, a czego nie zrobiłeś.

DZIAŁAJ UCZCIWIE I W ZGODZIE Z PRAWEM

Postępuj właściwie, w zgodzie z prawem i własnym sumieniem. Nie poddawaj się wpływom innych i przestań robić złe rzeczy tylko dlatego, że masz taką możliwość.

Bądź szczery w stosunku do siebie

i innych. Wiele osób ma moralność i deklaruje uczciwość, jednak gdy pojawiają się okazje do osobistych korzyści, uczciwość i moralność często schodzą na dalszy plan. Postępuj właściwie, bo to jest jedyny sposób na ułatwienie sobie życia. Uczciwość jest kluczem do sukcesu. Kiedy zrobisz dobry uczynek lub podejmiesz właściwą decyzję dla dobra innych, to dobro często do ciebie wróci.

POŚWIĘCAJ CZAS NA NAUKĘ

Ciesz się możliwością rozwoju i pracy nad sobą, bo „nauka to podróż, która trwa przez całe życie, a dla otwartych umysłów świat jest pełen pytań, na które warto poznać odpowiedzi”. Praca nad sobą nie oznacza, że nie jesteś wystarczająco dobry. Oznacza, że chcesz lepszego jutra, żeby móc żyć pełnią życia. Nie marnuj czasu na błahostki. Swój cenny czas przeznacz na przyswajanie wartościowych informacji i rozwój osobisty. Weź do ręki książkę i zacznij czytać przynajmniej kilka stron dziennie lub pomyśl o napisaniu swojej książki.

Rozwijaj swój umysł i pielęgnuj dary, którymi będziesz dzielić się z innymi. Pracuj nad sobą i ciesz się z tego każdego dnia!

NIE TRAĆ CZASU NA RELACJE Z NEGATYWNYMI LUDŹMI

Znasz to powiedzenie „z kim przystajesz takim się stajesz”? Jakie jest twoje grono znajomych i przyjaciół? Moja rada: nie warto tracić czasu na pożeraczy naszej pozytywnej energii i ludzi, którzy ciągle narzekają, obgadują, krytykują i uważają się za pępek świata. Otaczaj się więc ludźmi miłymi, inteligentnymi, zmotywowanymi i mającymi podobne nastawienie do życia. Relacje z ludźmi powinny cię wzmacniać, a nie ranić. Otaczaj się ludźmi, którzy odzwierciedlają cechy, jakie sam chciałbyś posiadać. Wybieraj przyjaciół, z których jesteś dumny, których podziwiasz, którzy cię szanują i kochają, ludzi, którzy samą obecnością rozjaśnią twój dzień i dodadzą skrzydeł do działania. Życie jest zbyt krótkie, żeby spędzać czas z ludźmi, którzy wysysają z ciebie radość życia.

OKREŚL SWÓJ CEL I WYZNACZ PLAN DZIAŁANIA

Co jest dla ciebie najważniejsze? Co cenisz najbardziej? Co chcesz osiągnąć w swoim życiu? Sporządź listę celów i zacznij pracować dla osiągnięcia konkretnych rezultatów.

Posiadanie planu, nawet najprostszego, jest lepsze niż brak planu. Przestań odkładać rzeczy na później, zacznij działać i dokonywać zmian, zbliżając się do celu.

PRACUJ NA SWÓJ SUKCES

Osiąganie celów nie jest prostą drogą. Wymaga ciężkiej pracy, zaangażowania, determinacji, samodyscypliny, więc jeśli jeszcze nie osiągnąłeś swoich celów, powinieneś dawać z siebie wszystko, aby uzyskać to, czego pragniesz. „Sukces to nie żadna magia – tylko zwykła ciężka praca”. Nie poddawaj się wymówkom i nie odpuszczaj. Bądź gotowy poświęcić swoje dziś dla lepszego jutra. A gdy osiągniesz swoje cele, będziesz spędzać czas, jak chcesz, z kim chcesz i gdzie chcesz. Do tego momentu nie odpuszczaj!

MÓW MNIEJ, A WIĘCEJ RÓB

Najlepszy sposób na rozpoczęcie czegoś nowego to przestać mówić i zacząć robić. Zamiast snuć plany i opowiadać co zamierzasz, po prostu zacznij działać. Niech twój sukces mówi sam za siebie. „Pracuj nad sukcesem w ciszy. Niech krzyczą za ciebie twoje osiągnięcia”. Postępuj zgodnie z powyższymi zasadami, pracuj i rób to, o czym mówisz. Nie trać czasu na rzeczy nieistotne, na porównywanie się, obgadywanie innych lub ciągłe chwalenie się. Przestrzegając powyższych zasad z pewnością poprawisz jakość swojego życia i szybciej osiągniesz zamierzone cele.

Biegaj z Chrisem

Skip Hire Wywรณz ล mieci Londyn i okolice

0844 800 8861 078 1308 7129

Civic Way HA4 0YP Ruislip www.bkltd.co.uk info@bkltd.co.uk

| Cooltura+ | Nº 783

Karolina Sobala – instruktorka fitness

AKTYWNY WEEKEND

39

Event fitness – body workout by Sobala

Zdjęcia Marcin Urban

Karolina Sobala Fitness Trainer Karolina Sobala Fitness Trainer

Za mną intensywna i pełna emocji niedziela, która na długo pozostanie w mojej pamięci.

Miałam wielki zaszczyt kolejny raz poprowadzić 2-godzinny trening w zachodnim Londynie.

P

rawie 100 osób przyszło do Lampton School w Hounslow. Jak na każdym takim wydarzeniu tak i tam starałam się zmotywować uczestników do pracy nad sobą i pokonania własnych słabości. Atmosfera była niesamowita: pełna sala uśmiechniętych osób, chcących wspólnie ćwiczyć, motywując się wzajemnie; tysiące uwolnionych endorfin, pot i zmaganie z sobą.

Trening zakończyliśmy konkursem. Zadaniem uczestników było jak najdłuższe utrzymanie pozycji plank. Wygrała Lidia Szostek z wynikiem 10 min. W takich momentach i z takimi ludźmi czuję satysfakcję z tego, co robię!

Marzyłam o tym, by wszyscy, którzy do mnie przychodzą, pokochali aktywny tryb życia i czerpali frajdę ze wspólnych treningów.

Mam nadzieję, że mi się to udało. Pasją staram się zarażać wszystkich ćwiczących ze mną, pokazując jak maksymalnie czerpać z życia i nie bać się przekraczać kolejnych granic swoich możliwości. Z treningiem jest jak z każdą zmianą – na początku się boisz, ale kiedy robisz pierwszy krok i okazuje się to prostsze niż można było przypuszczać – robisz kolejny, aż w pewnym momencie przyspieszasz i wiesz, że było warto.

W planach mam kolejne treningi, więc śledźcie informacje w tygodniku „Cooltura+” i Polskim Radiu Londyn.

Największa wytwórnia oraz hurtownia sztukaterii gipsowej w Londynie Nasza firma oferuje szeroką game produktów:  Listwy sufitowe (cornices & covings)  Rozety ozdobne (Ceiling roses)  Panele ścienne (Panels & Dado rails)  Łuki drzwiowe (Corbels)  oraz inne gipsowe ozdoby do domu Ponad to, oferujemy:  Dorabianie oraz odwzorowanie wszystkich gipsowych elementów  Montaż wszystkich naszych produktów  Dostawa do domu lub budowy  Darmowa wycena oraz pomiary z placu budowy  Darmowa wycena online oraz przez telefon  Darmowa wysyłka katalogu

Zapraszamy do naszej hurtowni Unit J, Field Way Greenford UB6 8UN 0208 578 1644 / 0208 578 8978 info@cornicescentre.co.uk

Tu Polacy kupują stal.

zostań fabrykatorem stali konstrukcyjnej! szkolenie

- fabrykacja elementów stalowych od a do z - oferta pracy dla najlepszych uczestników!

- wstęp £20 ZAPISY: szkolenie@steelo.co.uk

6 kwietnia 14:00-18:00 Londyn, TW4 www.stallondyn.co.uk

zdrowie

| Cooltura+ | Nº 783

Beata Wdowczyk Dip ION, terapeutka żywieniowa, www.nutriheaven.co.uk

Najlepsze witaminy dla mężczyzn Według badań, 77 procent mężczyzn nie przyjmuje wystarczającej ilości magnezu, a wielu ma niedobory witamin D i B12 oraz problemy z potasem i jodem.

W

chorobom serca. Niedobór witaminy K występuje częściej u mężczyzn, którzy nie spożywają regularnie warzyw lub produktów mlecznych, tych, którzy przyjmują antybiotyki lub leki przez dłuższy okres czasu, oraz mężczyzn cierpiących na problemy jelitowe.

Witamina K1 występuje w wielu zielonych warzywach, a witamina K2 występuje w produktach mlecznych. Najlepszym sposobem na zapobieganie niedoborowi witaminy K jest spożywanie wielu różnych warzyw, w tym zielonych warzyw liściastych, brokułów, kapusty, a także niektórych dzikich ryb i jajek.

iele osób zakłada, że niedobory witamin lub minerałów są głównie problemem państw afrykańskich, ale w rzeczywistości badania mówią nam, że nawet w krajach rozwiniętych mężczyźni nie spożywają ich w wystarczających ilościach.

Odpowiednia ilość składników odżywczych pomaga poprawić wiele aspektów ogólnego stanu zdrowia człowieka: lepszą siłę i przyrost mięśni, szybszy metabolizm i utratę tłuszczu, więcej energii, lepszy sen, lepszą sprawność seksualną i ochronę przed problemami zdrowotnymi, takimi jak na przykład rak prostaty.

Oto niektóre z najważniejszych i najlepszych witamin dla mężczyzn.

Magnez

Jest niezbędnym minerałem elektrolitowym, biorącym udział w ponad 300 różnych procesach chemicznych. Odgrywa rolę w regulacji poziomu wapnia, potasu i sodu, pomagając w zapobieganiu chorobom, takim jak wysokie ciśnienie krwi, skurcze mięśni, bóle głowy i choroby serca. Kiedy mężczyzna jest pod wpływem stresu, często ćwiczy, jest bardziej narażony na niski poziom magnezu. Objawy niedoboru magnezu to drgania mięśni, niepokój, trudności z zasypianiem. Pokarmy bogate w magnez to zielone warzywa liściaste, warzywa krzyżowe, warzywa morskie algi, fasola, orzechy i nasiona.

Witamina D3

Niedobór tej witaminy jest jednym z najczęstszych niedoborów zarówno u dorosłych mężczyzn, jak i kobiet. Szacuje się, że od 45 do 75 procent wszystkich dorosłych doświadcza przynajmniej pewnego stopnia niedoboru witaminy D, zwłaszcza tych, którzy żyją w zimnym klimacie i spędzają większość czasu w pomieszczeniach.

Mężczyźni potrzebują witaminy D3 do produkcji wystarczającej ilości testosteronu, utrzymania silnych kości, ochrony zdrowia mózgu, zapobiegania zaburzeniom nastroju, takim jak depresja, oraz by kontrolować poziom cholesterolu i ciśnienia krwi.

Witaminę D3 można uzyskać poprzez spożywanie niektórych pokarmów, takich jak jaja, niektóre produkty mleczne, a nawet niektóre grzyby, ale większość naszej witaminy D jest otrzymywano bezpośrednio ze słońca.

Oleje rybne omega-3

Badania wykazały, że spożywanie większej liczby dziko złowionych ryb, które zawierają dużo kwasów tłuszczowych omega-3, takich jak łosoś, sardynki, tuńczyk i halibut, przynosi wiele korzyści. Między innymi pomaga utrzymać stan zapalny na niskim poziomie i chronić serce, mózg oraz układ odpornościowy.

Witamina B12

Wielu mężczyzn i kobiet ma niską zawartość witaminy B12, choć z nieco innych powodów.

Badania pokazują, że większość mężczyzn zwykle spożywa codziennie witaminę B12 jedząc takie pokarmy jak wołowina, drób i jaja, ale często mają problemy z prawidłowym jej wchłanianiem z powodu zażywania leków. Zwłaszcza widoczne jest to u starszych mężczyzn, którzy biorą leki w celu kontrolowania ciśnienia krwi lub cukrzycy, mogą one zakłócać metabolizm witaminy B12 w organizmie.

Witaminy antyoksydacyjne – A, C i E

Spożywanie diety bogatej w wysoko przeciwutleniające pokarmy, takie jak owoce i warzywa, szczególnie ciemne liściaste warzywa, takie jak szpinak, jarmuż lub zielenina, to najlepszy sposób na uzyskanie ochronnych przeciwutleniaczy, takich jak witamina C i A. Te wita-

41

Potas

miny rozpuszczalne w tłuszczach nie mogą być wytwarzane przez ciało, więc muszą pochodzić z naszej diety. Ich największą korzyścią jest zwalczanie uszkodzeń wywołanych przez wolne rodniki (zwane również stresem oksydacyjnym), które przyspieszają proces starzenia się i narażają mężczyzn na większe ryzyko problemów, takich jak nowotwór, spadek funkcji poznawczych, utrata wzroku i choroby serca.

Gdy mężczyźni się starzeją, spożywanie witamin antyoksydacyjnych pomaga chronić zdrowe komórki, zapobiega mutacjom komórko-

wym, zanikowi mięśni oraz uszkodzeniom tętnic. Sucha, podrażniona skóra i słabe widzenie, mogą być oznaką niskiego poziomu witaminy A lub witaminy E, podczas gdy niedobór witaminy C może objawiać się osłabionym układem odpornościowym, osoby wtedy często chorują, mają opuchnięte dziąsła i pojawia się krwawienia z nosa.

Witamina K

Jest ważna dla budowania i utrzymywania silnych kości, krzepnięcia krwi i zapobiegania

Jego niedobór zwiększa ryzyko wystąpienia problemów sercowo-naczyniowych, zwłaszcza wysokiego ciśnienia krwi, które dotyka około jednego na trzech dorosłych mężczyzn.

Wiąże się to również ze słabym zdrowiem kości, powolnym metabolizmem, zmęczeniem, złym trawieniem i skurczami mięśni. Niedobór potasu występuje najczęściej u mężczyzn przyjmujących leki moczopędne w celu leczenia nadciśnienia tętniczego, cukrzycy lub choroby wieńcowej, a także u osób przyjmujących często środki przeczyszczające na zaparcia, mężczyzn z historią chorób nerek lub nadnerczy, alkoholików i mężczyzn, którzy ćwiczą więcej niż jedną do dwóch godzin dziennie. Można zaspokoić zapotrzebowanie na potas, jedząc produkty takie jak fasola, awokado, słodki ziemniak, banany, łosoś i wołowinę.

42

ZDROWIE

Cooltura+ | Nº 783 |

Ostatnia edycja Metamorphosis London

J

est mi niezmiernie miło, że mogłam dołączyć do tak wspaniałej grupy ludzi, która tworzy Metamorphosis London.

To wspaniałe uczucie mieć wokół siebie tylu zdolnych profesjonalistów. Ogrom wiedzy i dobroci jaki przekazują innym jest nieprawdopodobny – mówi Marta Białostocka-Krzaczek, właścicielka salonu, w którym zostały przeprowadzone zabiegi BB Glow oraz laminacja rzęs.

W salonie Marty w czasie trwania projektu V edycji Metamorphosis London uczestnicy mają wykonywane zabiegi na twarz, dobrane indywidualnie do potrzeb i rodzaju skóry. Po pierwszej wizycie każdy z nich miał rozplanowaną serię oraz typ zabiegów (takich jak mikrodermabrazja, peeling kawitacyjny, sonoforeza w połączeniu z odpowiednimi kosmetykami).

– Jestem bardzo szczęśliwa że mogę być częścią tego projektu i mieć szansę pomóc innym w spełnianiu marzeń oraz w budowaniu większej wiary w siebie – mówi Edyta, która zadba o makijaż uczestników podczas gali finałowej.

Ela Kazubska, jedna z uczestniczek 5. edycji Metamorphosis London przeszła laserową korekcję wzroku.

– Nad zabiegiem zastanawiałam się od kilku lat, ponieważ krótkowzroczność zmniejszała mój komfort życia – mówi Ela. Zaparowane okulary, robienie niektórych czynności „na czuja” oraz konieczność ciągłego noszenia okularów. Niestety demoniczny obraz tego zabiegu, jaki zobaczyłam w internecie, odwiódł mnie od tego pomysłu. Całe szczęście, że dzięki projektowi Metamorphosis stanęłam przed ofertą nie do odrzucenia i postanowiłam raz na zawsze pozbyć się ograniczenia, jakim były dla mnie okulary. Trafiłam do jednej z najlepszych klinik okulistycznych we Wrocławiu. Dziś jestem już ponad tydzień po zabiegu i radością w końcu odczytałam numer nadjeżdżającego autobusu – podsumowuje Ela. W projekcie biorą udział 4 panie i pan.

Uczestnicy dostali zabiegi warte nawet ponad 10 tys. funtów. W zespole specjalistów prowadzących metamorfozę są m.in. dentystka, dietetyczka, kosmetyczki, makijażystka, trenerzy fitness, okulista.

Kasia Pogoda i fryzjerka Małgorzata Robak

Kursy NVQ od L2 do L6 (NIEBIESKA, ZŁOTA ,CZARNA CSCS KARTA) w zakresie budownictwa - Malarz - Płytkarz - Stolarz - Fixer - Plastrarz - Handyman - Supervisor - Manager - Pipe Fitter i wiele innych

PODNIEŚ SWOJE KWALIFIKACJE , ZACZNIJ ZARABIAĆ WIĘCEJ!

Zainteresowanych proszę o kontakt na priv, telefoniczny 07832194695 lub 07701308066 email: beata@wataha.co.uk lub info@wataha.co.uk

NVQ Level 2

NVQ Level 4

(niebieska CSCS karta)

(złota CSCS karta)

- Koszt od £750 + vat w zależności od kwalifikacji, czas trwania 8-12 tyg

- Koszt od £1400 + vat w zależności od kwalifikacji, czas trwania od 10 tyg

NVQ Level 3

NVQ Level 6

(złota CSCS karta)

(czarna CSCS karta)

- Koszt od £1100 + vat w zależności od kwalifikacji, czas trwania od 10 tygodni

- Koszt od £1950 + vat w zależności od kwalifikacji, czas trwania od 15 tyg

PRZEPIS na weekend

| Cooltura+ | Nº 783

43

Syllabub. Deser kolonialny Brytyjski system kolonialny pozostawił po sobie rozbudowaną infrastrukturę, język oraz pewien typowy dla Brytyjczyków sposób zachowania. Konserwatywni mieszkańcy Wysp rzadko kiedy asymilowali się z mieszkańcami swoich kolonii. Zamykali się raczej w swoim towarzystwie, pielęgnując rodzime zwyczaje.

Dariusz A. Zeller

Z

kuchnią nie było tak do końca. Miejscowe przysmaki często gościły na stołach kolonizatorów, a najlepszym przykładem niech będzie tutaj curry, które w wyniku ewolucji stało się narodowym przysmakiem.

Dzisiaj opowiem wam o daniu, które swoje korzenie ma w XVI w. i choć może wydawać się niejadalne, to przetrwało do teraz. To syllabub.

Wersji tego deseru możemy znaleźć setki.

Ciężko o tę najbliższą oryginałowi, ale obawiam się, że kuchnia Tudorów nie przypadłaby nam do gustu tak czy inaczej. Prosty przepis na Syllabub w wersji polskiej to 300 ml przecieru z dowolnych owoców (ja uwielbiam mango) 200 ml greckiego jogurtu, 100 ml śmietany ubitej z wanilią i cukrem 15 g prażonych i rozdrobnionych migdałów. Do miski wlewamy przecier

z owoców, ubitą śmietanę mieszamy z jogurtem i dodajemy wszystko do przecieru. Mieszamy kilka razy energicznie, aby powstała marmurkowa konsystencja. Przekładamy do wysokich pucharków i dekorujemy migdałami i listkiem mięty lub bazylii.

Podaję wam również przepis na syllabub autorstwa Jamesa Martina.

Syllabub z kremu cytrynowego i szampana Składniki:

herbatników imbirowych 8 100ml szampana lub wina musującego l 285ml śmietany kremówki (48%) l 4 łyżki stołowe cukru pudru l 8 łyżek stołowych kremu cytrynowego l l

DEKORACJA: 2 łyżki stołowe podpieczonych płatków migdałowych l świeże truskawki l

Przygotowanie:

Pokrusz herbatniki na dno szklanego pucharka i zwilż je połową szampana lub wina musują-

cego. Ubij śmietanę z cukrem, lecz zanim ubijesz do końca, dodaj resztę szampana lub wina musującego i krem cytrynowy; teraz nie ubijaj długo – chodzi o to, żeby krem pozostawił w ubitej śmietanie żółte pasma.

Przełóż mieszaninę do pucharków z herbatnikami i posyp płatkami migdałów i truskawkami. Smacznego!

FIRMA Z 12-LETNIM DOŚWIADCZENIEM

Oferujemy profesjonalne usługi w zakresie montażu wszelkich rusztowań budowlanych.

NIE RYZYKUJ!!!

WSZYSTKO ZROBIMY ZA CIEBIE!!

- Najwyższa jakość wszystkich produktów w bardzo konkurencyjnej cenie - Okna Pvc REHAU oraz KOMMERLING Z OKUCIAMI ANTYWLAMANIOWYMI - ALUMINIOWE DRZWI PRZESUWNE ORAZ HARMONIJKOWE Z 25 LETNIA GWARANCJA PRODUCENTA!!!

Doradztwo, pomiary, DOWÓZ oraz wyceny bezpłatne Windows & Glass Solutions Ltd. 622 Greenford Road, Greenford UB6 8QT

Tel: 02085782281 Office, Mob: 077 0360 1325 Office, Mob: 079 1636 9230 Robert E-mail: sales@wgsltd.co.uk, windowsglasssolutions@gmail.com

• • • •

Bezpiecznie i solidnie Darmowa wycena na terenie Londynu Konkurencyjne ceny Wykwalifikowani pracownicy

SZYBKO TANIO IE SOLIDN



0759 333 1770 0208 438 0410 jpscaffoldingltd@yahoo.com

44

ROZRYWKA ROZRYWKA

Cooltura+ || Nº Nº 783 763 || Cooltura+

Stronę redaguje: redaguje Dariusz Strony Dariusz A. A. Zeller Zeller

Quiz:kulinarny Muzyka polska Quiz

Nowak d.a. Na Wyspach Owczych b. Wydrzycki c. Burzyński kiełbasa 2. Tradycyjna d. Sempoliński hiszpańska robiona

z wieprzowiny to: 3. „Nie dokazuj, miła nie a. Salami dokazuj b. Chorizo Przecież c. Tapasnie jest z Ciebie znowu taki cud d. Carpaccio Nie od razu, miła nie od razu 3.

Arepa – okrągła, ………………………………..” spłąszczona tortilla z mąki a. Nie od razutosięlokalny przebijesz kukurydzianej przez mój chłód! odpowiednik chleba w…

Nie od razu zniknie rejestr a.b. Etiopii Twoich szkód! b. Kamerunie c.

Nie od c. Iranie razu stopisz serca lód! d.mego Wenezueli d. Nie od razu się opłaci ten Twój trud! sojowy to: 4. Twarożek a. Yerba 4. Kto był pierwszym b. Feta wykonawcą utworu c. Tofu „Kolorowe jarmarki”? d. Miso a. Janusz Laskowski b. Irena –Santor 5. Kimchi potrawa ze c. Maryla Rodowiczwarzyw sfermentowanych d. Jerzy Połomski to kulinarny symbol… a. Japonii 5. Którego b. Korei zespołu jest to cytat: „Kocham cię c. Tajlandii kochanie moje, kocham cię d. Australii

a kochanie moje…”? a. Hey 6. Ful Medames – potrawa, b. Maanam której podstawą jest c. ONAbób i ciecierzyca, suszony d. Renata Przemyk to przysmak kuchni… a. Egipskiej

6. Kto to śpiewał: „Wolność b. Malezyjskiej kocham i rozumiem, c. Francuskiej wolności oddać nie d. Bałkańskiej umiem”? a. Breakout 7. Poutine to przekąska b. Andrzej z frytek i seraZaucha cheddar, c. Chłopcy z Placu Broni obficie polana sosem d.

Tilt pieczeniowym. Możesz je skosztować na wakacjach 7. Kombi – Słodkiego, …….. w… życia. a. Tunezji Błogiego b.a.Portugalii b.

Długiego c. Belgii Miłego d.c. Kanadzie d. Dobrego

8. Wyznawcy hinduizmu na 8. „A kiedy przyjdzie także pewno nie zjedzą: po a. mnie Wieprzowiny Zegarmistrz b. Baraninyświatła purpurowy c. Wołowiny By d. miKaczki zabełtać błękit w głowie …………………………………….”

9.

Babotie to smakowita a. To go zapytam, czy jest zapiekanka z mielonego zdrowy mięsa w polewie z jajek. b. Zawieje wreszcie W którym kraju jest wiatr odnowy podawana?

dodaj ogłoszenie na

cooltura24.co.uk

24

Stanę Zelandia się nagle fioletowy a.c. Nowa d.

To będę b. Maroko jasny i gotowy c. RPA 9. „Wehikuł d. Kenia czasu” to

przebój którego zespołu?

Dżem – sałatka 10. a.

Ceviche b.

Coma z owocami morza c. Perfect tradycyjnie i dodatkami, d. Lao Che z surowej przyrządzana ryby marynowanej w soku „Niechtożyje bal!” z10. limonki spcjalność śpiewa… kuchni…

informacje  wiadomości porady  brexit  sport  film książka  Londyn  Wielka Brytania  świat

Małgorzata Ostrowska a.a. Belgijskiej b.

Halina Kunicka b. Peruwiańskiej c.

Justyna Steczkowska c. Kanadyjskiej d.

Maryla Rodowicz d. Sycylijskiej

Odpowiedzi: 1a, 2b, 3d, 4c, 5b, 6a, 7d, 8c, 9c,1d, 10b.

Odpowiedzi: 2b, 3c, 4a, 5b, 6c, 7c, 8d, 9a, 10d.

1. Hakarl Dżem –to Czerwony jak 1. ciekawostka …….. kulinarna przyrządzana a. Piec ze sfermentowanego b. Komunista mięsa rekina polarnego. c. Krew Poszukiwacze d. Cegła ekstremalnych przysmaków znajdą ją w…

2. Jakie było prawdziwe a. Islandii nazwisko Czesława b. Norwegii Niemena? c. Danii

L

O l l l l l l

L

Profesor do studenta na egzaminie: Rozmowa podczas przyjmowania -doProszę pana, czy pan w ogóle pracy: chce skończyć studia?

- Ile ma pani lat?

Tak panie profesorze.

-- Bliżej mi do trzydziestki, niż do -dwudziestki.

No to właśnie pan skończył...

- To znaczy ile?

- Pięćdziesiąt....l l l Do banku w Szwajcarii wchodzi l l l klient z walizką i ściszonym Żona wyjechała w delegację.głosem Mąż mówi do bierze bankiera: rankiem dzieciaka i wiezie - Chciałbym wpłacić pieniądze, w tej do przedszkola. walizce jest cztery miliony euro.

- To nie nasze dziecko - mówi Na to bankier uśmiechnięty: przedszkolanka.

Jadą do drugiego.

Proszę nie ściszać głosu, bieda to -- Nie znamy pana synka - słyszy żaden wstyd. w drugim.

Jadą do trzeciego, czwartego, wszęl dzie tak samo. lNiel znają dzieciaka.

Zapytali Grzegorza Latę, czy repreW końcu młody nie wytrzymał: zentacja z 1974 pokonałaby - Tato, zaliczamy jeszcze tylkodzijedno siejszą kadrę. przedszkole i jedziemy do szkoły, bo - Tak, wygralibyśmy się w końcu na lekcję 1:0. spóźnię!

- Tylko tyle? l l l - No tak, proszę pamiętać Rozmowa w sprawie pracy.że większość z nas jest już po - Ile zna pan języków? 70.

- Cztery. l l l - Proszę wymienić.

Jasiu przychodzi ze szkoły i chwali - Węgierski, francuski, włoski się ojcu: i angielski.

Tato, dzisiaj na kartkówce nie -- Proszę powiedzieć coś po węgiersku. popełniłem żadnego błędu orto- Gutten tag.

-graficznego!

Ale to jest po niemiecku...

- To w takim razie znam pięć.

- Wspaniale synu, l l aljaki był temat?

-- Tabliczka mnożenia.

Kochanie, gdzie byłeś?

- Biegałem. l l l - A czemu koszulka sucha, -a Tatusiu, czy Ocean spodenki mokre? Spokojny zawsze jest spokojny?

- Nie dobiegłem.

- Co za dziwne pytanie? l l l Czy nie możesz pytać się Jasio do Małgosi:o coś mądrzejszego?

-- Mogę. umarło Morze Wiesz, Kiedy Małgosiu, świata za Martobą twe? nie widzę!

Małgosia: l l Al Jasio powie- Maaaaamoooo!!!!

Student pyta studenta: dział, że jestem gruba!!!

- Powtarzałeś lcośl przed egzamil nem?

Kelner, hej, kelner!

-- Tak. Słucham pana...

-- A Nieco? odpowiada mi ta zupa.

-- Będzie dobrze, będzie dobrze...

A o co ją pan pytał?

UZUPEŁNIJ OBRAZEK

SUDOKU DZIECIĘCE

ZNAJDŹ 10 RÓŻNIC

LABIRYNT

| Cooltura+ | Nº 783

PLAC ZABAW

45

46

OGŁOSZENIA DROBNE

Cooltura+ | Nº 783 |

MONTAŻ/NAPRAWA KLIMATYZACJI I WENTYLACJI

Doradztwo, projekt i wycena. montaż i serwis wszystkich urządzeń chłodniczych, klimatyzacyjnych, wentylacyjnych. Naprawy 24/7.

Służymy darmową poradą, Zadzwoń na 02089657612 lub 07545707457 HYDRAULIK NAPRAWA PIECÓW , BOILERÓW -24H-CERTYFIKATY

Naprawa tego samego dnia. Dojazd do klienta. Serwis wszystkich marek: Valiant, Aliant, Worcester, Viessmann, Baxi, Biasi, Main, Ideal, Glowwarm itd. Odbieram gotowe prace. Zapraszam do współpracy 07545707457 PRZEPROWADZKI I PRZEWOZY TAKŻE DO POLSKI

Przeprowadzki i przewozy lokalne, międzymiastowe oraz do Polski 7 dni w tyg. 24/h. Konkurencyjne ceny !!! Najtańsze w Londynie i okolicach.

Przyjmujemy wszystkie zlecenia małe i duże.

07722560744 mario.remtrans@gmail.com

CZYSZCZENIE CEGIEŁ, POINTIN

Wykonujemy odnawianie-odrestaurowywanie budynków z cegły, usuwamy farbę, tynki, pebble dash, czyścimy cegły na kilka różnych sposobów, piaskujemy. Szybki termin realizacji! Sprawdź nasza witrynę internetową www.paulbrickpointing.co.uk

POLSKA RESTAURACJA

odpowiedni kandydat musi być wykwalifikowany do samodzielnych napraw i diagnostyki pojazdów osobowych i ciężarowych .Praca stała. Kontakt: 07830455863

Zaprasza na pyszne obiady i kolacje

Dowozy

Naprawa: laptop, tablet, konsola, telefon, zmiana języka, wirusy, przegrzewanie się, wymiana ekranu, klawiatury, strony www, kamery CCTV, rok gwarancji. Laptop zastępczy. Dojazd do klienta tel. 07411123340, 02088865030

ZATRUDNIĘ MECHANIKA SAMOCHODOWEGO Z DOŚWIADCZENIEM

Rosemount Obiady na abonamenty

SERWIS KOMPUTEROWY

od £39

PRZEWOZY OSÓB I PACZEK £20

61-63 Staines Rd, TW3 3HW Hounslow, tel. 07405 172204 POWIĘKSZ DOM SZYBKO ŁATWO I ZYSKAJ.

Dodaj sypialnię, kuchnię, łazienkę, ganek, oddzielne biuro w ogrodzie Bezpłatna konsultacja: 07961856436,info@biggerhousedesign. co.uk ARCHITEKT W LONDYNIE

Wieloletnia praktyka w UK, extensions, loft conversions, listed buildings consent, Kontakt: 07903034463, szymon.dylewski@gmail. com

SERWIS KOMPUTEROWY H-TECH

Serwis i Naprawa Sprzętu Komputerowego.

Systemy, Zabezpieczenia, Odzyskiwanie Danych, Wymiana Ekranów i innych Podzespołów, CCTV, Dojazd do Klienta. Tel.: 07723012148, email: halskyt@yahoo.co.uk., www.halskytech.co.uk MIĘSO-WARZYWA-OWOCE-RYBY I WIĘCEJ DOBROCI

Zapraszam do zamówienia żywności z dostawą do domu! Obsługujemy klientów biznesowych i indywidualnych. Londyn, Birmingham, Bristol, Southampton, Nottingham, Peterborugh itd.

ZOBACZ TE CENY!!! www.londonmarket.pl

0752 650 6056, 077 788 788 46 www.uslugikurierskie.co.uk

+44 777 882 67 09 +44 777 882 56 80 ARCHITEKT-PROJEKTY DOMÓW

Rejestrowany w Anglii wykonuje projekty: lofts, extensions. Usługi: Planning Applications and Building Control mob: 07708696377 stasch@stasch.co.uk

Poczuj się bezpiecznie! Zabezpieczenia dochodów, wypadki, ubezpieczenia rodzinne, pomoc i doradztwo. Kontakt:07751154313

Szukasz transportu na lotniska w rozsądnej cenie ? Oferujemy przewozy z całego zachodniego Londynu na lotnisko Luton, Stansted, Gatwick i Heathrow. Tel:07788778853 lub www.PolishMiniCabs.com

Paczki już od £10

www.ja-eurobus.pl

NIE POZWÓL ODEBRAĆ SOBIE DOCHODU!

TANIE POLSKIE TAXI-TAKSÓWKI NA LOTNISKA W LONDYNIE

 przeprowadzki do/z Polski  przewóz mebli  motocykli, rowerów, quadów  silników, części samochodowych  sprzętu elektronicznego,  art. spożywczych i przemysłowych

ANGLIA-POLSKA POLSKA-ANGLIA

POLSKI ZAKŁAD POGRZEBOWY W ANGLII

 transport zmarłych do Polski  kremacje w Anglii i Polsce  pochówki tradycyjne

 załatwiamy wszystkie formalności

Tel: 07801766959, e-mail: jmnfuneral@gmail.com SZUKASZ POLSKIEGO PRAWNIKA W LONDYNIE?

Pomoc prawna dla klienta indywidualnego i firm z prawa: imigracyjnego, pracy, rodzinnego, cywilnego. Oferujmy również tłumaczenia certyfikowane i potwierdzanie dokumentów.

07927204212, info@trojansolicitors.com

OGŁOSZENIA DROBNE

| Cooltura+ | Nº 783

WYWÓZ ŚMIECI –KONKURENCYJNE CENY

KOMPLEKSOWE USŁUGI KSIĘGOWE DLA FIRM I OSÓB PRYWATNYCH

Naprawa laptopów, tabletów, Apple, PC,GPS, strony www. Z nami oszczędzisz czas i pieniądze. Dojazd do klienta. Gwarantujemy najniższe ceny .Zadzwoń Teraz: 07885421494.www. ictlaboratory.com

PRACA DLA SPRZEDAWCY

Branża budowlana (okna drzwi meble). Kontakt: 07958722342

RÓWNIEŻ SELF-EMPLOYED POLSKIKSIEGOWY.EU

STOLARZ OKIEN I DRZWI-DAM PRACĘ

Poszukujemy stolarza z doświadczeniem w pracy w UK i PL do produkcji. Oferujemy atrakcyjne warunki pracy i możliwość nadgodzin Marek Tel:07810808838, office@ greenmarkjoinery.co.uk

Wróżka Santina Wróży zz kart kart Tarota Tarota Zdejmuje Zdejmuje Wróży złe fatum fatum Odwraca Odwraca złe złe uroki uroki złe

NC+ Zestawy na umowę i kartę. Montaż anten Zapraszamy do punktu 49 Oldfields Circus UB54RR Northolt Sklep Northolt: 02082033162 Instalacje: 07779631401 www.polskatelewizja. co.uk

Wymagane doświadczenie w projektowaniu, dokonywaniu pomiarów i tworzeniu dokumentacji technicznej, bardzo dobrej znajomości programu Sketchup. Dodatkowym atutem będzie praca w programie AutoCad. Kontakt: wojtek@greenmarkjoinery.co.uk

POMOŻE CI POLSKI KSIĘGOWY!

PRAWDOPODOBNIE NAJLEPSZY SERWIS KOMPUTEROWY W LONDYNIE

POLSKA TELEWIZJA SATELITARNA-PRZEMYSŁĄW ZAJĄC

PROJEKTANT MEBLI -DAM PRACĘ

NIE PRZEJMUJ SIĘ PAPIERKOWĄ ROBOTĄ!

ogrodowych, budowlanych, biurowych i innych .

Pomagamy przy załadunku. Pracujemy na terenie całego Londynu. Usługa tego samego dnia. Dostępne samochody 16 yardowe Van 16 yardów. Atrakcyjne ceny. Zapraszamy do współpracy 07886253972

Nie czekaj! Zadzwoń!

Odmień swój los

075 8737 5316

TORTY ARTYSTYCZNE

Słodka Pasja Mai 07548 077720 Northolt UB54TH

Jak zamieścić ogłoszenie?

przez internet

DEKODERY NC+-SERVICE ANTEN INSTALACJA

www.cooltura24.co.uk

Dekodery NC+ Polsat cyfra+ na umowę lub bez, instalacja, naprawa telewizorów oraz kamer, cctv, alarmy, wszystkie akcesoria: anteny, piloty, uchwyty 07714308939

PROMOCJA INTERNETOWA-

Zamieść ogłoszenie Premium online na www. cooltura24.co.uk. Twoje ogłoszenie pojawi się na portalu cooltura24.co.uk oraz zostanie wydrukowane w najbliższym wydaniu Cooltury*

POMOCNIK INSTALATORA OKIEN I DRZWI

Wymagane doświadczenie i podstawowy angielski. Oferujemy atrakcyjne warunki pracy, transport(Van), narzędzia zapewnione, możliwość nadgodzin. Kontakt: Andrzej :office@greenmarkjoinery.co.uk,tel:02088107788

www.cooltura24.co.uk

1 tydzień ogłoszenia £14 2 tygodnie ogłoszenia £22 4 tygodnie ogłoszenia £36 * w tygodniku Cooltura zostanie wydrukowane maksymalnie do 25 słów danego ogłoszenia

SKIP HIRE PROMO!

RUBBISH CLEARANCE 8Y

SKIP

£210 + VAT

47

12Y

SKIP

£260 + VAT

F O R P O S T C O D E S : W1 · W2 · W3 · W4 · W5 · W6 · W7 W8 · W9 · W10 · W11 · W12 · W13 · W14 · NW1 · NW2 · NW3 NW4 · NW5 · NW6 · NW8 · NW9 · NW10 · NW11 · SW1 · SW3 SW5 · SW6 · SW7 · SW10 · TW8 · HA0 · HA9 · UB5 · UB6

07985 109 173

020 8961 6325

space.rubbish @ hotmail.co.uk www.spacerubbishltd.co.uk

020 8810 7788 07932 606 180 sales@greenmarkjoinery.co.uk www.greenmarkjoinery.co.uk GREENMARK Joinery Ltd. Unit W, 272 Abbeydale Road, HA0 1TW London