cooltura.co.uk

22 lutego 2014

08 (518)

INDIE NA

WYSPACH Nienasycony LONDYN

Brytyjczycy W SŁUŻBIE SS

518-cover.indd 1

18/02/2014 15:17:10

Kontakt bez

ograniczeń

INTERNET BEZ

LIMITÓW W PAKIECIE

500

minut do dowolnej sieci krajowej połączenia w obrębie połączenia 3

Lebara NIEOGRANICZONE 3sieci SMS-y do dowolnej SMS-y

A TAKŻE

sieci krajowej

1p

za minutę na numery stacjonarne i komórkowe

£12 /30 dni*

W sprzedaży w ponad 95 000 sklepów:

Zawsze pod ręką

Kup wysyłając wiadomość SMS o treści „8885” na numer 65088 lub na witrynie lebara.co.uk

*Przedstawiona w ofercie promocyjna cena £12 obowiazywać będzie tylko przez ograniczony czas. Pakiet Lebara Plus 500 jest ważny przez 30 dni od aktywacji. Pakiet Lebara Data Plus 500 to nieograniczone połączenia z innymi numerami w sieci Lebara w Wielkiej Brytanii plus standardowe minuty na połączenia krajowe oraz Internet I SMSy bez limitów w Wielkiej Brytanii. Po upływie 30 dniowego okresu ważności pakiet Lebara Data Plus odnowi się automatycznie. Z pełnym regulaminem usługi możesz zapoznać się na stronie www.lebara.co.uk/passterms

UK4820P_28b_Cooltura Ad_177x243_POLISH_10-2-14.indd 1

518-MAKIETA 1 01-25.indd 2

10/02/2014 17:07

18/02/2014 15:41:20

4 17:07

518-MAKIETA 1 01-25.indd 3

18/02/2014 15:41:22

W NUMERZE 518.

POLISH WEEKLY

MAGAZINE

Unit 6, King Street Cloisters, Clifton Walk, London W6 0GY GODZINY OTWARCIA: 9.00 – 17.00 TEL: 020 8846 3615 FAX: 020 8741 9490 www.cooltura.co.uk, info@cooltura.co.uk REDAKTOR NACZELNY

KORDIAN KLACZYŃSKI kordian@cooltura.co.uk, wew. 256 DZIENNIKARZE

PIOTR DOBRONIAK dobroniak@cooltura.co.uk, wew. 261 SYLWIA MILAN sylwia@cooltura.co.uk MARCIN URBAN, wew. 248 m.urban@cooltura.co.uk KAROLINA ZAGRODNA karolina@cooltura.co.uk DARIUSZ A. ZELLER darek@cooltura.co.uk, wew. 255

010

DZIAŁ GRAFICZNY wew. 259 ADAM MARKIEWICZ adam@cooltura.co.uk JAREK JORDAN jj@cooltura.co.uk TOMEK WOŹNICZKA sergei@cooltura.co.uk WSPÓŁPRACOWNICY

AGNIESZKA BIELAMOWICZ / TOMASZ BOREJZA FILIP CUPRYCH / MAŁGORZATA DEMETRIOU / PIOTR GULBICKI SERGIUSZ HIERONIMCZAK / ŁUKASZ MARCZEWSKI JAKUB RYSZKO / ANDRZEJ ŚWIDLICKI / TOMASZ WILCZKIEWICZ RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI KOREKTA

MAGDALENA JORDAN m.jordan@cooltura.co.uk MARKETING I REKLAMA

marketing@cooltura.co.uk DYREKTOR DZIAŁU MARKETINGU I REKLAMY

KRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244 MENADŻER DZIAŁU MARKETINGU I REKLAMY

JOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246 SPECJALIŚCI ds MARKETINGU I REKLAMY

EWA CHMIEL evach@cooltura.co.uk, wew. 250 RAFAŁ LIZAKOWSKI r.lizakowski@cooltura.co.uk, wew. 252 GRZEGORZ URBANEK g.urbanek@cooltura.co.uk, wew. 249

012 006 W OBIEKTYWIE 008 NA WYSPACH

054 Wydarzenia nadchodzącego tygodnia

048 POLSKIE RADIO LONDYN

020 GOSPODARKA

054 MODA

Skąd na Wyspach wzięli się Hindusi?

032 KOMENTARZ TYGODNIA

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA drobne@cooltura.co.uk prenumerata@cooltura.co.uk ewa@cooltura.co.uk 0208 846 3614

044 CAFÉ COOLTURA

014 PRZEGLĄD PRASY BRYTYJSKIEJ

026 TEMAT NUMERU

DZIAŁ OGŁOSZEŃ I PRENUMERATA

…poleca!

Polacy w finale konkursu

KSIĘGOWOŚĆ

RADOSŁAW STASZEWSKI radek@cooltura.co.uk KATARZYNA CEGIEŁKA kate@cooltura.co.uk DYSTRYBUCJA distribution@cooltura.co.uk WYDAWCA Sara-Int Ltd. ISSN 1743-8489 Poglądy zawarte w felietonach i listach do redakcji są osobistymi przekonaniami ich autorów i nie zawsze pokrywają się z przekonaniami redakcji Cooltury. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie prawo do skracania i przeredagowywania tekstów. Publikowanie zamieszczonych tekstów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne z prawem. Strony depeszowe redagowane są w oparciu o materiały Polskiej Agencji Prasowej.

Top Model UK

056 GUEST ROOM

Okładka: TOMEĆ WOŹNICZKA

Wieczór twórczości wszelakiej

Nienasycony Londyn

036 WYDARZENIA 12. Kinoteka – Festiwal Polskich Filmów

038 KAWAŁ HISTORII Brytyjczycy w służbie SS

042 LUDZIE Ćwierć wieku w cieniu fatwy

518-MAKIETA 1 01-25.indd 4

058 WIELKA BRYTANIA OD KUCHNI Karnawałowy kac gigant

070 OGŁOSZENIA DROBNE 094 KRZYŻÓWKA 095 HOROSKOP 096 SPORT

coolturamagazine

#coolturaUK

issuu.com/cooltura

tablet / smartfon

18/02/2014 16:08:10

CS6_osb

MIAŁEŚ WYPADEK?

Wybierz kancelarię, której możesz zaufać! Kancelaria prawna Osbornes już od 40 lat pomaga poszkodowanym w ubieganiu się o ich prawa. Jeśli miałeś wypadek w przeciągu ostatnich 3 lat, skontaktuj się z nami już dziś, by dowiedzieć się, czy możesz otrzymać odszkodowanie. Osbornes to kancelaria z tradycjami, której możesz zaufać. Nie współpracujemy z pośrednikami. Teraz możesz także porozmawiać z nami online. Wejdź na „CZAT Z PRAWNIKIEM” na www. osbornes.pl

Pomogliśmy już niezliczonym osobom w następujących sprawach: } Wypadki w pracy } Wypadki na budowie } Potrącenia wózkiem widłowym } Upadki z drabiny/rusztowania

} Obrażenia głowy } Wypadki drogowe } Potknięcia/poślizgnięcia

Osbornes Solicitors Livery House 9 Pratt Street, London NW1 0AE Osbornes jest kancelarią prawną działającą już od 40 lat. Aby dowiedzieć się, czy możemy Ci pomóc, skontaktuj się z naszym polskim doradcą prawnym, absolwentką UAM, Ebru Mokhtarnią

www.osbornes.pl

02074828437 ebrumokhtarnia@osbornes.net

CS6_osbornes_a4_23-04-2013.indd 1 518-MAKIETA 1 01-25.indd 5

23/04/2013 18/02/2014 16:36:37 15:41:26

006

Zdjęcie tygodnia Taki jest Londyn

Moda dla puszystych Modelki spacerują podczas 2nd British Plus Size Fashion Weekend w Londynie. Pokaz BPSFW odbywał się w dniach 14-15 lutego z okazji londyńskiego Tygodnia Mody.

518-MAKIETA 1 01-25.indd 6

18/02/2014 16:01:53

Fot. PAP/EPA/Facundo Arrizabalaga 518-MAKIETA 1 01-25.indd 7

18/02/2014 15:41:29

008

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Jadąc z dzieckiem, nie zapalisz Jeszcze przed wyborami w 2015 r. w Anglii zacznie obowiązywać prawo zakazujące palenia w samochodach, w których znajdują się dzieci – zapowiedział w zeszły wtorek rząd Wielkiej Brytanii.

»

Dzień wcześniej, w poniedziałek, członkowie Izby Lordów zagłosowali za poprawką do ustawy o dzieciach i rodzinie, która ma na celu przeciwdziałanie skutkom biernego palenia u młodych ludzi. Projekt musi jeszcze być poddany pod głosowanie w Izbie Gmin. Zmiana umożliwia parlamentarzystom w Zjednoczonym Królestwie wprowadzenie zakazu palenia w samochodach podczas jazdy z dziećmi, ale nie nakłada takiego obowiązku. Zgodnie z wtorkowym oświadczeniem rządu w Londynie zakaz będzie obowiązywał w Anglii. Władze Walii czekają z decyzją na wyniki zleconych badań. W Szkocji przedstawienie projektu ustawy w tamtejszym parlamencie zapowiedział poseł Liberalnych Demokratów Jim Hume, a w Irlandii Północnej zostaną przeprowadzone społeczne konsultacje. Brytyjskie Towarzystwo Medyczne (BMA), które od kilku lat zabiega o zakaz palenia w samochodach z dziećmi, oceniło, że proponowane zmiany to „ważny krok naprzód w kierunku zmniejszenia szkodliwego wpływu tytoniu (na zdrowie)”. – Prawo, które ochroniłoby setki tysięcy dzieci przed biernym paleniem podczas jazdy samochodem, jest obecnie w zasięgu ręki – dodano.

Planowany zakaz został skrytykowany przez część parlamentarzystów i lobbystów koncernów tytoniowych jako „niepotrzebne ingerowanie władz w prawa jednostki”. Firma tytoniowa British American Tobacco zgodziła się, że dzieci nie powinny być narażone na dym tytoniowy w zamkniętych przestrzeniach, takich jak wnętrze samochodu. Wyraziła

PXPwÁ

jednak zaniepokojenie, czy w przyszłości zakaz nie zostanie rozszerzony, tak by w samochodzie nie można było palić nawet wtedy, gdy w środku nie będzie akurat przebywało dziecko. Szef organizacji reprezentującej palaczy Forest Simon Clark powiedział, że jest „rozczarowany, ale nie zaskoczony”, i oskarżył rząd o uległość wobec opozycji. «

Antyunijna partia druga w wyborach W wyborach uzupełniających do brytyjskiej Izby Gmin, przeprowadzonych w zeszły czwartek w okręgu wyborczym w północnej Anglii, drugie miejsce zajął kandydat wrogiej Unii Europejskiej Partii Niepodległości Zjednoczonego Królestwa (UKIP). W rezultacie wyborów w okręgu Wythenshawe and Sale East na obrzeżach aglomeracji Manchesteru mandat po zmarłym pośle laburzystowskim przejął również reprezentant Partii Pracy, uzyskując 13 261 głosów. Na drugim miejscu znalazł się z 4301 głosami przedstawiciel UKIP, a dopiero za nim kandydat rządzącej Partii Konserwatywnej, który zdobył 3479 głosów. Frekwencja wyborcza wyniosła tylko nieco ponad 28 proc. uprawnionych. UKIP opowiada się za wyjściem Wielkiej Brytanii z UE oraz rezygnacją z polityki „otwartych drzwi” w sprawach imigracji. Według sondaży ma szanse wyprzedzić konserwatystów także w majowych wyborach do Parlamentu Europejskiego.

Księgowość

 REJESTRACJA DZIAŁALNOŚCI - SELF-EMPLOYED/CIS  REJESTRACJA LTD COMPANY  PORADY BIZNESOWE  ROZLICZENIA SELF-EMPLOYED  ROZLICZENIA VAT  ROZLICZENIA FIRM  LTD COMPANY  LISTA PŁAC/PAYROLL  ROZLICZENIA KONTRAKTORSKIE

CZAS NA ROZLICZENIE! TERAZ NOWE, NIŻSZE CENY!

Rozliczenia

020 8846 3606

 ROZLICZENIA ROCZNE  ZWROT NADPŁACONEGO

PODATKU P60/P45

Godziny otwarcia: pon.,śr.,pt. - 8.00-18.00, wt.,czw. - 8.00-21.00, sob. 9.00-15.00

Unit 6, King Street Cloisters, Clifton Walk, London W6 0GY (144 King Street - w bramie)

518-MAKIETA 1 01-25.indd 8

18/02/2014 15:41:30

Miałeś

Zobacz ile wygraliśmy

dla naszych polskich klientĂłw: Pani M.

ƒ w pracy ƒ drogowy ƒ inny

Dowiedz siÄ™ jak moĹźemy Ci pomĂłc.

została potrącona przez samochód i doznała urazu karku oraz licznych zadrapań i posiniaczeń. Wypadek wywołał bóle głowy. Wygraliśmy dla niej £12, 5 tys. za obraşenia i inne straty.

Leszek doznał w pracy, wskutek przytrzaśnięcia, amputacji końcówki lewego kciuka. Wygraliśmy dla niego £23,5 tys. za obraşenia i inne straty.

Šukasz wskutek wypadku na motorze doznał pęknięcia śledziony, a takşe innych mniejszych urazów. Wygraliśmy dla niego £36 tys. za obraşenia i inne straty.

Wypadki przy pracy

Wypadki drogowe

Warto wiedzieć, şe jeşeli doznałeś uszkodzenia ciała w miejscu pracy, masz prawo wystąpić o odszkodowanie. Prawo to przysługuje Ci takşe, jeśli jesteś zatrudniony przez agencję pośrednictwa pracy.

Warto pamiętać, şe jeşeli doznałeś urazu podczas wypadku drogowego masz prawo wystąpić o odszkodowanie.

Zadzwoń do nas po pomoc, w szczególności gdy w pracy: t
TQBEÂ’FÇ´
[̓XZTPLPǴDJ t
QPǴMJ[HOnj’FǴ
TJÇ—
MVC
QPULOnj’FǴ t
[PTUBÂ’FÇ´
VEFS[POZ
TQBEBKÇŒDZN
przedmiotem, t
EP
5XPKFHP
VSB[V
QS[ZD[ZOJÂ’
TJÇ—
inny pracownik, t
NJBÂ’FÇ´
XZQBEFL
[̓VE[JB’FN
NFchanicznego pojazdu, np. wózka widłowego, paleciaka itp., t
EP
XZQBELV
EPT[Â’P
[̓VE[JB’FN
NBT[ZOZ
QJÂ’Z
XJSOJLB
MVC
JOOZDI
urządzeń. t
EP[OBÂ’FÇ´
VSB[V
HÂ’PXZ
MVC
QPQBS[FOJB

Piotr podczas pracy w magazynie doznał powaşnego urazu 3 palców lewej ręki. Wypadek był częściowo z jego winy. Wygraliśmy dla niego ponad £42 tys. za obraşenia i inne straty.

Rafał podczas pracy w fabryce doznał powaşnego urazu lewego oka, nie stracił jednak wzroku. Wygraliśmy dla niego £50 tys. za obraşenia i i nne straty.

Ireneusz spadł z drabiny na budowie. Doznał powaşnego urazu stopy. Wygraliśmy dla niego £100 tys. za obraşenia i inne straty.

WYPADEK?

Zadzwoń do nas po pomoc, jeśli doznałeś urazu jako: t
QBTBČˆFS
TBNPDIPEV
MVC
BVUPCVTV t
QJFT[Z
MVC
SPXFS[ZTUB t
LJFSPXDB
TBNPDIPEVNPUPDZLMB

która posiada ponad 75 lat doświadczenia. Naszym celem jest uzyskanie dla Ciebie jak najwyşszego odszkodowania oraz Twój powrót do zdrowia.

WaĹźne informacje

0GFSVKFNZ
CF[Q’BUOnj
LPOTVMUBDKÇ—
mającą na celu omówienie okoliczności wypadku, podczas, której dowiesz się jak moşemy uzyskać EMB
$JFCJF
PET[LPEPXBOJF

1S[Z
VCJFHBOJV
TJÇ—
P̓PET[LPEPXBOJF
XBČˆOF
KFTU
BCZ
[HÂ’PTJÇŽ
TJÇ—
do kancelarii adwokackiej, ktĂłra QSPGFTKPOBMOJF
QPQSPXBE[J
5XPKnj
TQSBXÇ—
P̓PET[LPEPXBOJF
5BLnj
kancelarią jest Slater & Gordon. Jest to kancelaria, wyspecjalizowana w uzyskiwaniu odszkodowań powypadkowych działająca na terenie całej Anglii i Walii,

JeĹ›li zatem w ostatnich 3 latach miaĹ‚eĹ› wypadek i doznaĹ‚eĹ› urazu ZADZWOĹƒ teraz i porozmawiaj z naszymi polskimi konsultantami prawnymi, ktĂłrzy podczas UFMFGPOJD[OFK
OJF[PCPXJnj[VKnjDFK
SP[NPXZ
PEQPXJFE[nj
OB
5XPKF
QZUBOJB
J̓SP[XJFKnj
5XPKF
XÇŒUQMJwoĹ›ci.

Telefoniczna konsultacja w Twojej sprawie nie będzie Cię nic kosztować!

Tel. komĂłrkowy czynny 7 dni w tygodniu:

079 64 975 059

Wyślij sms o treści WYPADEK na 079 64 975 059 - oddzwonimy Linia bezpłatna z tel. stacjonarnych i budek: 0800 916 9047 Zgłoś wypadek online na www.slatergordon.co.uk/pl

Więcej informacji na temat moşliwości uzyskania odszkodowania znajdziesz na stronie: www.slatergordon.co.uk/pl

Pamiętaj! Slater & Gordon to renomowana kancelaria adwokacka, a nie pośrednik.

518-MAKIETA 1 01-25.indd 9

18/02/2014 16:11:44

010

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Najlepsze filmy według Brytyjczyków

»

„Grawitacja” w tym roku zdobyła rekordową liczbę nagród. Wręczono je jeszcze w kategoriach: najlepszego reżysera (Cuaron), efektów specjalnych, muzyki, dźwięku i zdjęć. „Zniewolonemu” przypadło drugie wyróżnienie za najlepszą pierwszoplanową rolę męską; nagrodę otrzymał Chiwetel Ejiofor. Złotą Maskę za najlepszą pierwszoplanową rolę kobiecą jury przyznało Cate Blanchett, odtwórczyni głównej postaci w filmie „Blue Jasmine”. W kategoriach aktorów drugoplanowych nagrody otrzymali Barkhad Abdi za

Fot. PAP/EPA/Facundo Arrizabalaga

Brytyjska Akademia Sztuk Filmowych i Telewizyjnych (BAFTA), która wręczyła w ostatnią niedzielę swoje doroczne nagrody dla aktorów i reżyserów, uznała „Grawitację” Alonsa Cuarona za najlepszy film brytyjski. Obrazem roku został „Zniewolony. 12 years a slave”.

Angelina Jolie i Brad Pitt przybywają na ceremonię wręczenia nagród BAFTA.

rolę somalijskiego pirata Musy w filmie „Kapitan Phillips” oraz Jennifer Lawrence za występ w „American Hustle”. Nagrodę w imieniu Lawrence odebrał reżyser David Russel. Jego film otrzymał jeszcze wyróżnienia za najlepszy scenariusz oraz charakteryzację. Dwie nagrody – w kategoriach najlepsze kostiumy i najlepsza scenografia – zdobył „Wielki Gatsby”. Najlepszym filmem animowanym została „Kraina lodu”. Za montaż wyróżniono dramat sportowy „Wyścig”, opisujący rywalizację brytyjskiego rajdowca Jamesa Hunta

z austriackim kierowcą Formuły 1 Nikim Laudą. Nagrody BAFTA wręczane są w londyńskiej Royal Opera House. Wyróżnienia Brytyjskiej Akademii Sztuk Filmowych i Telewizyjnych uznaje się za wskazania faworytów przed amerykańskimi Oscarami, które zostaną rozdane za dwa tygodnie. Na czerwonym dywanie przed operą na Covent Garden nie zabrakło największych gwiazd filmowych. Poruszenie wzbudziło aktorskie małżeństwo Brad Pitt i Angelina Jolie, ubrane w identyczne fraki. Obecny był także książę William, pełniący obowiązki prezesa BAFTA. «

DFDS

518-MAKIETA 1 01-25.indd 10

18/02/2014 16:02:16

AUTO +9 W KAŻDĄ STRONĘ

24

£

W KAŻDĄ STRONĘ

REZERWUJ TERAZ, OSZCZĘDZAJ PRZEZ CAŁY ROK! Rezerwując wcześniej zaoszczędzisz 20% na przeprawach Dover - Francja Zaplanuj podróż do Francji wcześniej i otrzymaj 20% zniżki, korzystając z oferty ważnej do 6 marca. Możesz podróżować w dowolnych datach do grudnia 2014 roku, na obu naszych trasach Dover - Dunkierka oraz Dover - Calais, które są początkowymi etapami podróży do Polski. Rezerwuj teraz www.dfds.pl/cooltura. Podaj kod zniżkowy EPLC.

REZERWUJ WCZEŚNIEJ Ź ZAOSZCZĘD

20% World's Leading Ferry Operator

HOLANDIA NIEMCY LONDYN

Dover

DO POLSKI Dunkierka

BELGIA

Calais

FRANCE

DOVER � FRANCJA DFDS.PL�COOLTURA Ceny uzależnione są od dostępności. Obowiązują warunki i zasady sprzedaży oraz dodatkowe opłaty za płatność kartami kredytowymi. Zniżka 20% dotyczy podróży pomiędzy 3 marca a 19 grudnia 2014.

DFDS_Cooltura ad_Feb 14.indd 1

518-MAKIETA 1 01-25.indd 11

14/02/2014 13:01

18/02/2014 15:41:47

012

WIADOMOŚCI NA WYSPACH

Fot. PAP/EPA/Scott Heppell

George Osborne przemawia w Edynburgu na temat prawdopodobnych skutków szkockiego referendum.

Chcecie secesji? Pożegnacie się też z funtem! Brytyjski minister finansów George Osborne oświadczył w zeszły czwartek w Edynburgu, że niepodległość oznaczałaby dla Szkocji odejście od funta szterlinga. Powiedział, że nie mógłby poprzeć unii walutowej w razie secesji Szkocji.

518-MAKIETA 1 01-25.indd 12

»

Agencja Reutera określa wystąpienie Osborne’a jako „najnowszą salwę” w brytyjskiej kampanii mającej na celu utrzymanie Szkocji w Zjednoczonym Królestwie. Przed tygodniem premier David Cameron ostrzegał, że gdyby Szkocja zagłosowała we wrześniowym referendum za opuszczeniem Zjednoczonego Królestwa, zagrożona byłaby stabilność Wielka Brytanii i bezpośrednie inwestycje zagraniczne. Apelował do Szkotów o pozostanie w  Zjednoczonym Królestwie. Oczekuje się, iż wyrażone przez Osborne’a  stanowisko konserwaty-

18/02/2014 15:41:49

013 stów poprą zarówno laburzyści, jak i Liberalni Demokraci – podkreśla na swym portalu internetowym BBC. Osborne powołał się na oficjalną opinię doradczą urzędników resortu finansów. – Jest dla mnie jasne, że jako kanclerz nie mógłbym rekomendować możliwości dzielenia się przez nas funtem z niepodległą Szkocją. (…) Kosztowałoby to miejsca pracy i pieniądze. Nie zapewniłoby bezpieczeństwa ekonomicznego Szkocji ani reszcie Zjednoczonego Królestwa – powiedział. Rząd Szkocji chce zachować funta i nadal korzystać z usług Banku Anglii w ramach unii walutowej, jeśli w zaplanowanym na 18 września referen-

dum Szkoci opowiedzą się za niepodległością. Osborne podkreślił, że w razie wybrania przez Szkocję niepodległości funta szterlinga nie da się podzielić „jak kolekcji płyt CD”. – Jeśli Szkocja wyjdzie ze Zjednoczonego Królestwa, to odejdzie od funta – powiedział. Jego zdaniem „nie ma żadnego powodu natury prawnej, dla którego reszta Zjednoczonego Królestwa miałaby dzielić się swą walutą ze Szkocją”. Zaakcentował też, że „Zjednoczone Królestwo rośnie szybciej niż jakakolwiek inna rozwinięta gospodarka w  Europie i  wewnątrz Zjednoczonego Królestwa Szkocja rośnie szybciej niż reszta”.

Zdaniem Osborne’a bezpieczeństwu ekonomicznemu Szkocji nic nie mogłoby zaszkodzić bardziej niż podział Zjednoczonego Królestwa. Szef rządu Szkocji Alex Salmond jest zdania, że bez względu na retorykę poprzedzającą szkockie referendum Londyn może się okazać skłonny do zawarcia jakiegoś porozumienia w sprawie waluty, jeśli Szkoci wybiorą niepodległość. Reuters pisze, że jedną z  możliwości mogłoby być korzystanie przez niepodległą Szkocję z funta – podobnie jak Ekwador korzysta z  amerykańskiego dolara – do czasu ewentualnego przystąpienia do wspólnej waluty europejskiej. «

Europa albo niepodległość

»

Wiceszefowa autonomicznego rządu Szkocji Nicola Sturgeon nazwała „groteskowym” ostrzeżenie przewodniczącego Komisji Europejskiej Jose Manuela Barroso, według którego wejście Szkocji do UE „może być bardzo trudne, jeśli nie niemożliwe”. – To groteskowe twierdzenie – uznała Sturgeon w oświadczeniu opublikowanym w kilka godzin po wypowiedzi Barroso dla BBC. Przewodniczący KE w wywiadzie telewizyjnym dla BBC był pytany o to, czy niepodległa Szkocja byłaby mile widziana w Unii. Referendum w sprawie wyjścia Szkocji ze Zjednoczonego Królestwa zaplanowano na 18 września.

518-MAKIETA 1 01-25.indd 13

Zdaniem Barroso „niezwykle trudne byłoby uzyskanie zgody wszystkich krajów Unii Europejskiej na przyznanie członkostwa nowym krajom, które postanowią oderwać się od istniejącego państwa należącego do UE”. „Uważam, że byłoby to niezwykle trudne, jeśli nie niemożliwe” – dodał. – Faktem jest, że żaden z krajów członkowskich Unii nie powiedział, że zawetuje odnowienie członkostwa Szkocji w UE – zaznaczyła zastępczyni pierwszego ministra szkockiego rządu autonomicznego. – Wejście niezależnej Szkocji do UE to demokratyczna wola narodu szkockiego i  decyzja państw członkowskich Unii Europejskiej, a  nie

Komisji Europejskiej – podkreśliła. Jej zdaniem wejście Szkocji do Unii może być zagrożone jedynie wówczas, gdy – jak powiedziała – „nie staniemy się samodzielni lub jeśli Wielka Brytania zorganizuje referendum na temat ewentualnego opuszczenia Unii”. Szef rządu Szkocji Alex Salmond chciałby, aby niepodległa Szkocja pozostała w Unii Europejskiej oraz aby utrzymała dotychczasową walutę. W  szkockim referendum będzie mogło wziąć udział około 4 mln ludzi w wieku od 16 lat. Z sondaży wynika, że od około 20 lat tylko jedna trzecia wyborców popiera niepodległość. «

18/02/2014 15:41:50

014

WIADOMOŚCI Prasa na Wyspach

Brytyjczycy uwielbiają herbatę Przygotowała: Sylwia Milan Źródło: Daily Mail

»

Właśnie napisali jej encyklopedię.

A JAK ANTYOKSYDANTY

Złocisty napój je zawiera, dlatego jest tak cenny. Antyutleniacze to naturalne związki chemiczne, które wspierają mechanizmy obronne komórek człowieka.

kiego pisarza Giovanniego Battisty Ramusio w 1555 r.

K JAK KOREA

Koreańczycy znają 25 różnych ceremonii parzenia herbaty.

M JAK MINCING LANE

W 1662 r. Katarzyna Braganza, córka króla Portugalii, przybyła do Anglii, aby poślubić monarchę Karola II. To ona wprowadziła zwyczaj picia herbaty.

To nazwa ulicy znajdującej się pomiędzy Fenchurch Street i Great Tower Street, która zyskała przydomek „ulica herbaty”. To tam handlowano nią, a także przyprawami i opium, a słynna The East India Company przeprowadziła tam w 1669 r. pierwszą aukcję herbaty. W latach 50. XX wieku połowa wszystkich herbacianych transakcji na świecie odbywała się na Mincing Lane.

Najwcześniejsze wzmianki historyczne na Zachodzie na temat „medycznego napoju” pojawiły się w książce wenec-

Brytyjscy kupcy odkryli dla siebie nazwę „tea” podczas wizyty w Xiamen w Chinach. Tubylcy, rozmawiając w swoim

B JAK BRAGANZA

H JAK HISTORIA

518-MAKIETA 1 01-25.indd 14

N JAK NAZWA

dialekcie, na określenie herbaty używali słowa „tay”. Brytyjczycy, naśladując ich, mówili „tea”.

P JAK PREZYDENT

Pierwszym amerykańskim prezydentem, który był wielkim wielbicielem herbaty, był Jerzy Waszyngton. Na śniadanie wypijał trzy filiżanki.

T JAK TOREBKA

W 1908 r. Thomas Sullivan, nowojorski przedsiębiorca, rozpoczął sprzedaż próbek swojej herbaty w małych jedwabnych woreczkach. Klienci zamiast je opróżniać, topili w czajniczku. W ten sposób niechcący wynaleziono herbatę w torebkach.

Z JAK ZWYCZAJ

W czasach wiktoriańskich w porządnych angielskich domach pojawił się zwyczaj picia popołudniowej herbatki. « 18/02/2014 15:41:51

przegląd prasy »DAILY MAIL

Polka z najbogatszym Brytyjczykiem Adrian i Gillian Bayford trafili na loterii 148 mln funtów. Jedna z największych wygranych w historii przyczyniła się jednak do rozpadu małżeństwa 40-latków. Najpierw Gillian związała się z ogrodnikiem, teraz Adrian próbuje ułożyć sobie życie. Regualarnie widywany jest z 30-letnią Polką, Martą Jarosz, absolwentką wydziału ekonomii.

»DAILY EXPRESS

Miłość poszła sobie… 3 na 4 pary przyznają, że w ich związku nie iskrzy. Uczucie minęło po roku – mówi co dziesiąta, po kilku miesiącach – uważa 16 proc. Biorąc pod uwagę to, co mówiła większość z 2 tys. pytanych, wynika, że „najlepszy czas” przechodzi do historii po 3,5 roku wspólnego życia. Typowe objawy to: niecałowanie się na do widzenia, wybieranie snu zamiast czułości i seksu, wychodzenie na miasto za rzadko bądź wcale, nieprzytulanie się, niemówienie sobie „kocham”, chodzenie do łóżka o różnych porach, oglądanie telewizji w osobnych pokojach, zrzucenie wszystkich obowiązków domowych na jedną ze stron.

»THE SUN

Solarium codziennie przez godzinę Anna Taylor, prezenterka radiowa z Worthing w West Sussex, opalała się na solarium codziennie przez kilka lat. Zaczęło się od wypożyczenia łóżka opalającego przed wyjazdem na wakacje. Potem Anna zdecydowała się kupić własne. Uzależniła się. Przez 6 dni w tygodniu spędzała pół godziny, opalając przód, i pół godziny – tył. Godzina dziennie wystarczyła, żeby na twarzy pojawiło jej się znamię o charakterze nowotworowym. Szybka operacja uratowała 33-latce życie.

»DAILY MIRROR

Odchudzanie poprzez marznięcie Istnieją różne diety, ale ta jest wyjątkowo tania. Według naukowców podczas dreszczy wywołanych zimnem organizm wydziela ten sam hormon, który produkują mięśnie w trakcie ciężkich ćwiczeń. Wniosek: kalorie można spalać, nie nie tylko pocąc się na siłowni, ale również trzęsąc z zimna. (SM)

518-MAKIETA 1 01-25.indd 15

18/02/2014 16:02:36

Fot. PAP/EPA/Dmitris Legakis

016

WIADOMOŚCI na wyspach

Mężczyzna idzie przez Swansea w południowej Walii, nawiedzone przez wietrzną pogodę.

Żywioł pochłonął ofiary

»

Nawałnice, które szalały w zeszły piątek i w nocy z piątku na sobotę nad Wyspami Brytyjskimi, spowodowały śmierć dwóch osób oraz przerwy w dostawach energii elektrycznej, dodatkowo pogarszając sytuację w regionach nawiedzonych już wcześniej przez powodzie. Jak podała brytyjska służba meteorologiczna Met Office, południową Anglię i Walię nękały wichury o prędkości do 129 kilometrów na godzinę oraz silne deszcze. Wskutek zerwania przez żywioł przewodów wysokiego napięcia ponad 141 tys. ludzi pozbawionych jest elektryczności –

518-MAKIETA 1 01-25.indd 16

poinformowało reprezentujące dostawców prądu Stowarzyszenie Sieci Energetycznych. W piątek wieczorem w śródmiejskiej dzielnicy Londynu Holborn zginęła kierująca taksówką 49-letnia kobieta, gdy na dach jej pojazdu spadł zwalony przez burzę fragment budynku. Obrażenia odniosło także dwóch pasażerów taksówki oraz przechodzień. Wskutek uderzenia przez dużą sztormową falę płynącego przez kanał La Manche statku wycieczkowego „Marco Polo” nieszczęśliwie upadł i zmarł jego 85-letni pasa-

żer. Według źródeł brytyjskich masy wody wybiły jeden z iluminatorów statku. „Marco Polo” wracał do portu Tilbury w południowo-wschodniej Anglii z blisko 1100 pasażerami po trwającym 42 dni rejsie. Po najobfitszym w opady od niemal 250 lat styczniu i dalszych intensywnych deszczach w lutym znaczne tereny południowo-zachodniej Anglii od kilku tygodni są pod wodą. Co najmniej 5 tys. domów jest wciąż zalanych. W ostatnim czasie żywioł zaatakował obszary nad Tamizą na zachód od Londynu, powodując konieczność kolejnych ewakuacji powodzian. «

18/02/2014 15:41:55

518-MAKIETA 1 01-25.indd 17

18/02/2014 15:41:57

018 WIADOMOŚCI na wyspach

Fot. PAP/EPA/Facundo Arrizabalaga

Uczestnicy konferencji poświęconej nielegalnemu handlowi dzikimi zwierzętami. W środku: książę Karol wraz z synami – Williamem i Harrym.

Na pomoc zagrożonym gatunkom Przywódcy 40 krajów spotkali się w zeszły czwartek na konferencji w Londynie, poświęconej nielegalnemu handlowi dzikimi zwierzętami. Celem spotkania było zredagowanie globalnej deklaracji, zawierającej zobowiązania na rzecz walki z tym problemem.

»

Według Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów (IUCN) w 2013 r. w RPA zabito 1004 nosorożce, a w całej Afryce w 2012 r. z rąk kłusowników zginęło ponad 20 tys. słoni. Organizacja ochrony przyrody WWF szacuje, że zwierzęcy czarny rynek jest wart 19 mld dolarów rocznie. Kłusownicy grasują głównie w Afryce, ale większość upolowanych zwierząt trafia do Azji. Np. rogi nosorożca są tam wykorzystywane w tradycyjnej medycynie lub kupowane przez bogaczy jako trofea. Otwierając konferencję, szef brytyjskiej dyplomacji William Hague powiedział, że nielegalny handel dzikimi zwierzętami powinien być traktowany na równi z takimi poważnymi przestępstwami, jak handel ludźmi, narkotykami czy bronią. Zdaniem Hague’a deklaracja, która miała być przyjęta podczas spotkania, 518-MAKIETA 1 01-25.indd 18

będzie „ambitna i mocna”. Uczestnicy konferencji mieli zobowiązać się do rezygnacji z korzystania z jakichkolwiek produktów pochodzących od gatunków zagrożonych wyginięciem. W deklaracji obiecali, że ich kraje będą przestrzegać zakazu międzynarodowego handlu kością słoniową aż do ustabilizowania populacji słoni na świecie. W spotkaniu, zorganizowanym przez brytyjski rząd, wzięli też udział członkowie rodziny królewskiej: książę Karol oraz jego synowie – Harry i William. Ci ostatni znaleźli się niedawno w ogniu krytyki, gdyż tuż przed konferencją zapolowali w Hiszpanii na dzika i jelenia. Na konferencji przemówili też między innymi czterej szefowie państw afrykańskich. – W ubiegłym roku spaliliśmy całą partię kości słoniowej, by pokazać, że

w Gabonie kłusownictwo nie jest tolerowane – powiedział prezydent tego kraju Ali Bongo Ondimba. Dodał, że w jego kraju minimalna kara za kłusownictwo została podniesiona do trzech lat więzienia, a osobom uznanym za winne udziału w gangach, które nielegalnie zabijają zwierzęta, może grozić dożywocie. Na konferencji nie zabrali głosu przedstawiciele krajów azjatyckich, w tym Chin i Wietnamu, gdzie popyt jest największy. Zdaniem uczestników sympozjum, które odbyło się w zeszły wtorek i środę w Towarzystwie Zoologicznym w Londynie, z problemem kłusownictwa należy walczyć na kilku frontach. Konieczne są zmiany w prawie, strażnicy leśni potrzebują większego wsparcia w terenie, a rosnącemu popytowi należy zapobiegać poprzez edukowanie obywateli oraz przeprowadzanie kampanii marketingowych. « 18/02/2014 15:41:59

is

7H IL[ 7D VH

Polska komรณrki i stacjonarne

1

p

]DPLQXWฤ

Komรณrki i stacjonarne w UK

5

p/min

SMSy w UK

5

p/SMS

2000 minut albo SMSรณw ZHZQฤ…WU]VLHFL

Gratis

Karta SIM GRATIS na: talkhomemobile.com 'RรกDGRZDQLD GRVWฤŠSQHZ .OLHQFL7$/.+20(0RELOHPRJฤ…QLHE\รผZVWDQLHNRU]\VWDรผ]HOHNWURQLF]QHJRGRรกDGRZDQLDZHZV]\VWNLFKSXQNWDFKZNWyU\FKSRMDZLDVLฤŠ]LHORQHORJR7RS8S 7HUPV &RQGLWLRQV 3ULFLQJ2IIHUVFRUUHFWDVDWRQWKHยต<RXU5DWHVยถSODQ8.&DOOVDQG8.WH[WVDSSOLHVWRFDOOVWH[WVWRPRELOHQXPEHUVDOORFDWHGWR+*22UDQJH((DQG9RGDIRQHLQWKH8.RQO\DQGFDOOVPDGHLQWKH8.WR IL[HGOLQHQXPEHUVVWDUWLQJRUEXWH[FOXGHVFDOOVDQGWH[WVWR356UHYHUVHFKDUJHDQGUHYHQXHVKDUHQXPEHUVDQGWKRVHFDOOVWH[WVPDGHVHQWRUUHFHLYHGZKHQURDPLQJ )UHH&DOOVDQG7H[WV2IIHUPLQXWHVDQGWH[WV 7DON+RPHPRELOHWR7DON+RPHPRELOH$YDLODEOHRQWRSSLQJXSDPLQLPXPRIย…H[SLUHVVWGD\DIWHUODVWWRSXS3ULFLQJDQGRIIHUVFDQEHYDULHGRUZLWKGUDZQDWDQ\WLPH7KHVHWHUPVDUHLQDGGLWLRQWRRXUVWDQGDUGWHUPVDQGFRQGLWLRQV VHHZZZWDONKRPHPRELOHFRPIRUIXOOWHUPVDQGFRQGLWLRQVDQGIRUYDULDWLRQVDQGRUZLWKGUDZDOV

518-MAKIETA 1 01-25.indd 19

18/02/2014 15:41:59

020

WIADOMOŚCI gospodarka

Paliwo, które psuje samochody Według testów przeprowadzonych przez brytyjski magazyn motoryzacyjny „What Car?”, tankując paliwo E10, można pogorszyć wydajność samochodu nawet o ponad 11 proc. w stosunku do benzyny niezawierającej etanolu.

»

W Wielkiej Brytanii od marca zeszłego roku formalnie dopuszczone do sprzedaży jest paliwo E10, czyli mieszanka benzyny i maksymalnie 10 proc. etanolu. Do tej pory żaden z dystrybutorów paliwa nie zdecydował się jednak na jego wprowadzenie do sprzedaży. Eksperci z magazynu „What Car?” postanowili sprawdzić, jak stosowanie paliwa E10 może wpłynąć na ekonomikę użytkowania samochodów. Według danych rządowych ponad 92 proc. poruszających się po brytyjskich drogach pojazdów jest bowiem przystosowanych do tankowania paliwa z tak wysoką zawartością etanolu. To pierwsze tego typu testy w warunkach europejskich. Wyniki testów pokazały, że przeciętny spadek ekonomiki użytkowania samochodów wyniósł na skutek zmiany paliwa 8,4 proc., ale w przypadku niektórych aut sięgnął nawet 11,3 proc. Oznacza to równowartość 170 funtów przy założeniu jednakowej ceny paliwa E10 i stuprocentowej benzyny. Oczywiście należy pamiętać, że w całej Unii Europejskiej nie sprzedaje się

518-MAKIETA 1 01-25.indd 20

już benzyny niezawierającej etanolu. Jego standardowy udział wynosi obecnie 5 proc., choć niektóre kraje zdecydowały się już na wprowadzenie paliwa z 10-proc. zawartością biokomponentu. Zdaniem „What Car?” porównanie E10 do E5 wypada nieco korzystniej dla mieszanki z wyższą zawartością etanolu, ale spadek ekonomiki wciąż jest wyraźny. Z testów wynika również, że najbardziej odczują go właściciele samochodów wyposażonych w słabsze silniki. Różnica w ekonomice jazdy na paliwie E10 wynika przede wszystkim z jego niższej energetyczności (o około 30 proc. niższej niż w przypadku benzyny bez zawartości etanolu). Problemem jest również fakt, iż etanol dobrze wiąże tlen, co może powodować zmniejszanie liczby oktanowej paliwa. Z danych rządowych wynika również, że blisko 8 proc. zarejestrowanych w Wielkiej Brytanii samochodów nie jest przystosowanych do spalania paliwa E10. Może to być nawet 1,5 mln samochodów. W ich przypadku właściwości korodujące etanolu mogą doprowadzić do poważnych uszkodzeń silnika. Stąd

też rząd brytyjski postanowił, że przynajmniej do 2017 r. na stacjach benzynowych obok paliwa E10 będzie musiała być dostępna benzyna z 5-proc. zawartością etanolu. Przeciwni takiemu rozwiązaniu są z kolei dystrybutorzy, dla których wymóg ten oznacza konieczność posiadania osobnych zbiorników i instalacji wydawczych dla obu rodzajów benzyny, co powodować będzie wzrost kosztów działalności. W efekcie żadna z sieci detalicznych nie zdecydowała się na razie na wprowadzenie E10 do sprzedaży, choć nie ma raczej ryzyka powtórki sytuacji z Niemiec, gdzie po wprowadzeniu do sprzedaży E10 w 2011 r. paliwo to było masowo bojkotowane przez kierowców ze względu na obawy o bezpieczeństwo silników. Podobne testy przeprowadzone były w USA, gdzie wykazały one spadek ekonomiki jazdy o 3-4 proc. Eksperci z „What Car?” zwracają jednak uwagę na fakt, iż w USA znacznie wyższy jest udział samochodów o stosunkowo mocnych silnikach, które spadek ekonomiki dotyka w mniejszym stopniu. «

18/02/2014 15:56:55

Prowadzimy pełną obsługę:

021

 Self-employed,  Firm Limited,  VAT,  Lista plac/CIS

profesjonalne

biuro księgowe  rezydentura tymczasowa i stała  obywatelstwo brytyjskie  paszport brytyjski  paszport brytyjski dla dzieci urodzonych w UK

doradztwo

imigracyjne

Sara-Int Ltd Unit 6 King Street Cloisters, Clifton Walk, London, W6 0GY www.saraint.co.uk info@saraint.co.uk

518-MAKIETA 1 01-25.indd 21

Ł Y Ę G

tłumaczenia

U M A T Ł C

Z

P R Z Y S I

 przysięgłe  ekspresowe  specjalistyczne

0208 846 3606 Wszystkie usługi wykonujemy KORESPONDENCYJNIE/ELEKTRONICZNIE Konkurencyjne ceny!

18/02/2014 15:42:03

022

WIADOMOŚCI gospodarka

Drogie sprzątanie po elektrowni atomowej

»

Koszt oczyszczenia skażonego radioaktywnie terenu likwidowanej elektrowni atomowej Sellafield na północy Anglii przekroczy 70 mld funtów – poinformowała w raporcie komisja finansów publicznych Izby Gmin. W  2008 r. kontrakt na likwidację przestarzałej elektrowni, działającej od lat 50., jednej z  największych w  Europie, uzyskało konsorcjum NMP (The Nuclear Management Partners). W  październiku 2013 r. rządowa agencja odpowiedzialna za likwidację elektrowni nuklearnych NDA (Nuclear Decommissioning Authority), będąca właścicielem Sel-

lafield, przedłużyła go na dalsze 5 lat. Pierwotny kosztorys znacznie przekroczono, doszło też do opóźnień. Komisja finansów publicznych zażądała odebrania kontraktu konsorcjum NMP, o ile w krótkim czasie nie będzie mogło wykazać się zadowalającym postępem prac. Raport komisji uwypukla między innymi zaniedbania w  oczyszczaniu wielkiego silosu, w  którym składowano radioaktywne odpady. Zakładany wcześniej na 2017 r. termin zakończenia prac przesunięto na 2023 r. W 2012 r. zarząd NMP został negatywnie oceniony w raporcie Narodo-

wego Biura Audytu (odpowiednik NIK w Polsce). W 2013 r. konsorcjum skrytykowano za przyznanie premii dla zarządu w wys. 6,6 mln funtów i za nieuzasadnione wydatki (w tym 714 funtów za taksówkę, która przewiozła kota należącego do jednej z osób z kierownictwa). Według „Timesa” nowe sygnały, że konsorcjum nie radzi sobie z powierzonymi zadaniami, stawiają w niekorzystnym świetle NDA. Agencja będzie musiała uzasadnić, dlaczego przedłużyła umowę z NMP, zamiast ogłosić publiczny przetarg lub przejąć odpowiedzialność za odkażenie terenu. «

Barclays zwolni 12 tysięcy pracowników

»

Trzeci co do wielkości bank Wielkiej Brytanii, Barclays, ogłosił, że w ramach redukcji kosztów zwolni 12 tys. pracowników, z czego 7 tys. w kraju. Mimo niższych zysków za rok 2013 i  straty w  IV kwartale bank poinformował zarazem o podniesieniu premii pracowniczych. Naraziło to Barclays na oskarżenia, że nie wyciągnął żadnych wniosków z  kryzysu finansowego z  lat 2008-2009 w sektorze finansowym, który banki wywołały, podejmując zbyt wysokie ryzyko oraz zbyt hojnie płacąc pracownikom. Notowane na londyńskim parkiecie akcje Barclays straciły we wtorek na wartości 4 proc. Najwyższe roczne premie, średnio ponad 60 tys. funtów (54 tys. funtów w poprzednim roku), otrzymają pracownicy działu bankowości inwestycyjnej (Barclays Capital), który zatrudnia 26,2 tys. osób. Dla całego banku premie były średnio wyższe o 10 proc. 518-MAKIETA 1 01-25.indd 22

niż w roku ubiegłym, mimo że zysk za rok 2013 był niższy o 32 proc. Kierownictwo banku tłumaczy, że bank musi oferować konkurencyjne płace, ponieważ najlepsi pracownicy są rozchwytywani przez inne instytucje finansowe o globalnym zasięgu. Szef banku Antony Jenkins zrzekł się jednak tegorocznej premii. Ogółem na system motywacyjny bank wydał w  ubiegłym roku 2,48 mld funtów przy wyrównanym sezonowo zysku przed opodatkowaniem w wysokości 5,16 mld funtów. Negatywny wpływ na poziom zysków Barclays miały ubiegłoroczne koszty restrukturyzacji, wycofanie się z niektórych obszarów działalności i koszty sądowe. W ocenie specjalistów bank musi poprawić rentowność. 43,2 proc. jego przychodów przeznaczane jest na płace pracownicze (w  2012 r. – 40 proc.). Celem banku jest zmniejszenie tego wskaźnika do około 35 proc.

820 spośród 12 tys. pracowników, którzy zostaną zwolnieni, to wyżsi rangą menedżerowie i dyrektorzy, z czego 400 pracuje w bankowości inwestycyjnej. To drugi z rzędu rok zwolnień. W  2013 r. zatrudnienie zmniejszyło się o 7,6 tys. pracowników. Ogółem bank zatrudnia na całym świecie blisko 140 tys. osób. Ostatnio media doniosły, że bank ma w planach zamknięcie blisko 1/4 oddziałów i uruchomienie punktów obsługi klienta w  supermarketach. Wiele oddziałów ma być zautomatyzowanych. Usługi bankowe mają być dostępne za pomocą smartfonów dzięki specjalnej aplikacji. W 2012 r. bank musiał zapłacić w ramach ugody ponad 290 mln funtów za manipulowanie stopą kredytu międzybankowego Libor oraz wypłacić odszkodowania klientom, którym sprzedał bezwartościowe ubezpieczenia od pożyczek prywatnych. « 18/02/2014 15:42:03

023

518-MAKIETA 1 01-25.indd 23

18/02/2014 15:58:55

518-MAKIETA 1 01-25.indd 24

18/02/2014 15:59:07

025

518-MAKIETA 1 01-25.indd 25

18/02/2014 16:00:38

026

TEMAT NUMERU społeczeństwo

518-MAKIETA 2 26-43.indd 26

18/02/2014 15:34:44

027

Skąd na Wyspach wzięli się

Hindusi? Dziś w Wielkiej Brytanii żyje mniej więcej 4 mln ludzi pochodzących z subkontynentu indyjskiego i jest to najliczniejsza mniejszość etniczna. Skąd miliony Azjatów wzięły się na Wyspach? Mówiąc najprościej – z kolonii. Przyjechali do Europy za swoimi pieniędzmi, które przyjechały do niej przed nimi.

Tomasz Borejza

»

Kompanię Wschodnioindyjską powołano w Londynie w 1600 r. Miała budować relacje handlowe z Azją i czerpać z nich korzyści. W 12 lat później Kompania zbudowała pierwsze stanowisko handlowe w Suracie. 200 lat później objęła władzę nad całym subkontynentem, a Indie stały się „perłą” w imperialnej koronie. Przy czym korona korzystała

518-MAKIETA 2 26-43.indd 27

na tym bardziej niż Indie. Kolonią zarządzała niezwykle efektywna brytyjska administracja, która doskonale radziła sobie nie tylko w Indiach, ale na terenie całego „Imperium, w którym nigdy nie zachodziło słońce”. Dość powiedzieć, że był taki moment, w którym łączna powierzchnia terytoriów poddanych koronie brytyjskiej wynosiła 12,7 mln mil kwadratowych. 100 razy więcej niż same Wyspy. »

18/02/2014 15:34:46

028

TEMAT NUMERU społeczeństwo

Dziel, rządź i rozgrywaj Londynowi udawało się utrzymać władzę na tak olbrzymim terytorium dzięki umiejętnemu stosowaniu zasady „dziel i rządź”. Brytyjczycy nauczyli się tego w Irlandii oraz na błędach popełnionych

Mówiono, że Brytyjczycy niosą „brzemię białego człowieka” i cywilizują Azję oraz Afrykę.

w Stanach Zjednoczonych. Te bowiem stłamsili zbyt mocno i sprowokowali do skutecznej rebelii. Skorzystali z tego doświadczenia i później unikali strategii, która czyniła z nich stronę konfliktu. Zamiast stawać się nią samemu, woleli umiejętnie wygrywać lokalne interesy oraz animozje. Wykorzystywali też jedne narody do zarządzania innymi. Na przykład w afrykańskich koloniach można było naliczyć nawet 250 tys. pochodzących z Indii członków kolonialnej administracji. Z czasem doszli do mistrzostwa w stosowaniu takich metod, czego najlepszym przykładem są Indie. „W roku 1911, kiedy przeniesiono stolicę do Delhi, liczba Brytyjczyków zarządzających subkontynen-

518-MAKIETA 2 26-43.indd 28

tem liczącym ponad 200 mln dusz była mniejsza niż liczba austriackich urzędników w Pradze” – pisał Davies. Wszystko dzięki sieci zależności i interesów, którą budowano przez 300 lat. Początkowo za pośrednictem dyrektorów Kompanii Wschodnioindyjskiej, którzy sprawowali bezpośrednią władzę na części subkontynentu, gdzie indziej korzystając z zależności usłużnych maharadżów. A po stłumionym powstaniu sipajów i utworzeniu w 1858 r. tzw. Brytyjskiego Raju przestano udawać i na jego czele stanęła królowa Wiktoria, która w 1876 r. przyjęła tytuł cesarzowej Indii. Sama metoda zarządzania się jednak nie zmieniła. Brytyjczycy kierowali kolonią, dzieląc i rządząc, a także niejednokrotnie podburzając przedstawicieli różnych nacji i religii przeciwko sobie, co miało przynieść opłakane skutki w XX wieku, gdy Indie, Pakistan i Bangladesz zyskiwały niepodległość.

Pierwszy meczet w Londynie

Do wszystkiego dorabiano odpowiednią ideologię. Mówiono, że Brytyjczycy niosą „brzemię białego człowieka” i cywilizują Azję oraz Afrykę. Bo choć Imperium szczyciło się wielością ras zamieszkujących jego terytoria, to nie było tam mowy

18/02/2014 15:34:47

029 o jakiejkolwiek równości. Rządzili dumni Brytowie. Resztę zaliczano do gatunków pośledniejszych. „Jesteśmy pierwszą rasą świata i im większe obszary świata zajmiemy, tym lepiej dla rasy ludzkiej” – pisał Cecil Rhodes. W rzeczywistości lepiej było jednak przede wszystkim dla nich samych, bo wszystko stanowiło użyteczne wytłumaczenie. Kolonializm – oczywiście – nie opiera się na pomocy innym, tylko na pomocy sobie. Nie inaczej było też tutaj. A chodziło przede wszystkim o pieniądze. Kolonie – w tym Indie – były doskonałym źródłem półproduktów i surowców potrzebnych dla przeżywającego rewolucję przemysłu. Kolonie utrzymywano w stanie niskiego rozwoju, bo pieniądze miała na nich zarabiać Brytania. Zadaniem ich mieszkańców było służyć. „Czarni są stworzeni w celu służenia białym, dokładnie tak jak czarne mrówki są stworzone, by służyć czerwonym” – pisał „Spectator” w 1865 r.

Służące i marynarze

Ludzie należący do podbijanych ludów byli jedynie narzędziem i tak ich traktowano. Doskonale pokazuje to pierwsza znacząca, choć jeszcze wtedy nie tak liczna imigracja z Azji na Wyspy, która odbyła się w wieku XIX. Składały się na

518-MAKIETA 2 26-43.indd 29

nią dwie grupy ludzi. Jedną były… służące. Rodziny należące do administracji kolonialnej zatrudniały zwykle miejscowe opiekunki i gosposie. Kiedy kończył się ich okres pobytu poza krajem i decydowały się na powrót do domu, zabierały je ze sobą. Na ogół jednak nie po to, żeby dać im pracę w Londynie, Leeds lub innym Birmingham. Potrzebowano ich jedynie w czasie morskiej podróży i zwalniano zaraz po przypłynięciu do Wielkiej Brytanii. Te szukały innej pracy, ale to nie zawsze się udawało. Pierwszy przytułek dla porzuconych gospoś musiano stworzyć już w 1857 r. przy West India Dock Road. Kobiety czekały tam na kogoś, kto będzie potrzebował pomocy w drodze na Wschód. Bywało, że się doczekały. Drugą grupę – ta przybierała na liczebności zwłaszcza po przekopaniu Kanału Sueskiego – stanowili marynarze. Armatorzy woleli korzystać z tzw. lascars, ponieważ byli oni tańsi i pracowali ciężej niż ich biali koledzy. Sam system był zresztą półniewolniczy, ponieważ do pracy dostarczali ich pośrednicy – tzw. serangs – którzy zabierali im sporą część wynagrodzenia. Po przypłynięciu do Brytanii wielu z nich zostawało na lądzie i oczekiwało na nowy rejs, ale wielu czekanie zmieniało na „pobyt stały”. Okolice londyńskich doków stały się pod koniec XIX wieku ich dzielnicą. »

18/02/2014 15:34:48

030

TEMAT NUMERU SPOŁECZEŃSTWO

W czasie rządów kolonialnych udział Indii w światowym PKB spadł z 20 do 5 proc. Gdzie indziej było podobnie.

Liczono ich w tysiącach, ale nijak miało się to do fali imigracji, która miała się pojawić, kiedy imperium zaczęło się zwijać. Choć – i to trzeba podkreślić – wraz z innymi przybyszami (a do Anglii garnęła się też część arystokracji) było tych ludzi wystarczająco wielu, by w 1889 r. zbudować pierwszy meczet na Wyspach. Nazwano go na cześć budowniczego „Taj Mahal”.

IMPERIUM WRACA DO DOMU

Stosunek Anglików do kolonii widać jednak nie tylko w tym, jak traktowali służące. Doskonale oddają to statystyki gospodarcze. Subkontynent indyjski, który przyciągnął Europejczyków swoim bogactwem, ogromnie zbiedniał pod ich zarządem. Między 1880 a 1920 r. PKB rosło tam o 1 proc. rocznie. Ale tylko globalne, bo to per capita utrzymywało się na niezmienionym poziomie. W czasie rządów kolonialnych udział Indii w światowym PKB spadł z 20 do 5 proc. Gdzie indziej było podobnie. „W rzeczywistości jednym z powodów, dla których Brytania porzucała swoje dominia, było to, że wydoiła je już tak dokładnie, iż nadchodząca walka o ich utrzymanie nie opłacała się z ekonomicznego punktu widzenia” – pisał Robert Winder w „Bloody Foreigners”. Dlatego kiedy Imperium zaczęło się zwijać, wielu jego mieszkańców podążyło za nim. Na Wyspach widziało szansę na lepsze życie, a też wielu nie miało lepszych opcji. Subkontynent indyjski pogrążał się w problemach, które po części wynikały ze stosowanej przez Brytyjczyków strategii wyjścia, którą w skrócie nazywano „dziel i uciekaj”. Administracja kolonialna zostawiała za sobą konflikty etniczne i religijne. W ich wyniku ludzie tracili domy i musieli się przesiedlać. Wielu myślało, że skoro i tak mają się przenosić, to równie dobrze mogą spróbować dostać się do Wielkiej Brytanii. W 1949 r. w Birmingham mieszkało 100 Azjatów. W połowie lat 50. liczono ich w tysiącach. W sumie do 1955 r. przybyło ich na Wyspy 55 tys. Kolejną falą byli przesiedleńcy, których z Pakistanu wygnała budowa Mangla Dam. Oni bilety kupowali za uzyskane odszkodowania. „Część z nich znajdo-

518-MAKIETA 2 26-43.indd 30

18/02/2014 15:37:00

031 wała pracę w fabrykach razem z Polakami i Jamajczykami” – pisał Winder i dodawał: „inni starali się zakładać własne firmy”. Co było – i jest nadal – doskonale widać na ulicach. Zwarte i pomagające sobie społeczności – bo ci „Azjaci” to grupa mniej więcej tak zróżnicowana pod względem etnicznym, językowym i religijnym jak Europejczycy, więc trudno mówić o nich jako o jednej całości – szybko zaczęły osiągać małe i większe sukcesy. Zmonopolizowali np. rynek offlicence i dostaw do nich. Na początku lat 70. w Dewsbury było ich 37 i każdy prowadziła pakistańska rodzina. Rozwinęli własne systemy pożyczek, bo nie lubili banków. Wspierali się nawzajem i stworzyli państwa w państwie. Wielu z tych, którzy przybyli do Londynu, znalazło dom w Southall i nie stało się to przez to, że – jak żartują londyńczycy – wysiadali na Heathrow i prosili o kurs na Picadilly lub Oxford, a taksówkarz wiózł ich na przedmieście, wysadzał i mówił, że Oxford Circus jest zaraz za rogiem. Stało się tak dlatego, że była tam fabryka Woolf Rubber, która chętnie zatrudniała Azjatów. Pierwsi ściągali następnych, a wszyscy chcieli mieszkać blisko pracy. Tak się zaczęło, a dziś stanowią tam oni 97 proc. mieszkańców. Zaraz za nimi podążyli pracownicy kolonialnej administracji – najpierw z Kenii, a później też 30 tys. hindusów wypędzonych z Ugandy przez Idi Amina. Inną historią są sikhowie, którzy jeszcze przed wojną zaczęli przybywać do Leeds, gdzie najpierw przyjechał jeden – Darshan Singh, a później zaczął ściągać kolejnych. Ta postimperialna imigracja nabrała takiego tempa, że o ile w połowie lat 50. na całych Wyspach było kilkadziesiąt tysięcy ludzi pochodzących z subkontynentu indyjskiego, to w 1971 r. w samym Bradford 10 proc. populacji stanowili Pakistańczycy, a w 1985 tylko w tym jednym mieście było ich 50 tys. Spis powszechny z 1991 r. – do którego jeszcze wrócimy – pokazał nieco ponad 3 mln ludzi o takich korzeniach, a ostatni (z 2011 r.) już 4 mln. Nie ma tu zresztą co wymieniać. Wystarczy wspomnieć, że w 1970 r. naliczono w Wielkiej Brytanii… 2 tys. indyjskich restauracji prowadzonych przez Bengalczyków. Wszystko to stało się w zaledwie 50 lat i nie bez problemów.

518-MAKIETA 2 26-43.indd 31

PAKI-BASHING Niekiedy nieprzyjemnych, ale anegdotycznych. Tak było na przykład w jednej z fabryk w Midlands, w której pracowało sporo sikhów, a na przełomie lat 50. i 60. załoga zbuntowała się przeciwko wspólnym sanitariatom. Biali pracownicy uznali bowiem, że ich azjatyccy koledzy są powodem brudu, który w nich panował. Rzecz skończyła się tak, że zarząd zdecydował o zrobieniu odrębnych przyszniców oraz toalet dla sikhów. Jakież musiało być zdziwienie brytyjskich czyściochów, gdy okazało się, że u „brudasów” wszystko jest, jak należy, a u nich był taki sam syf jak wcześniej. Czasami – zwłaszcza w okresach, kiedy gospodarka miała się gorzej – bywało jednak znacznie nieprzyjemniej. W latach 70. i 80. na porządku dziennym był tzw. pakibashing. Dochodziło do pobić i morderstw. Popularność zyskiwały ruchy rasistowskie, a ich liderzy nie przebierali w środkach. W słowach zresztą też nie. Po jednym z takich morderstw John Kingsley Read komentował: „Jeden mniej. Milion do załatwienia”. Nie pomagała też policja, której postawę Winder podsumowuje, pisząc: „Kierowano się przekonaniem, że to wina ofiar, bo jakby ich nie było, to by ich nie bili”. Mimo to liczebność tej grupy etnicznej stale się powiększała. Z jednej strony do już osiadłych w Wielkiej Brytanii przybywali i nadal przybywają kolejni. Z drugiej coraz więcej jest też ludzi należących do tej grupy etnicznej, ale urodzonych w Wielkiej Brytanii. Statystyki pokazują zresztą, że dzieje się to dość szybko, bo – tu wrócę do spisu powszechnego z 1991 r. – przeciętna rodzina z Bengalu miała wtedy 5,3 dziecka, z Pakistanu 4,8, a hinduska 3,8. Ale ten spis pokazał też coś innego i bardzo interesującego. Wiele stereotypów można chyba schować do szafy i się do nich więcej nie przyznawać. Co czwarty z „azjatyckich” studentów powtarzał na studiach egzaminy tylko po to, żeby otrzymać lepszą ocenę. Jed-

nocześnie – co jest anegdotyczne – okazało się, że na liście milionerów jest siedem razy więcej Patelów niż Smithów. Choć w ogóle Smithów jest 10 razy tyle co Patelów. 10 proc. osób należących do tej grupy etnicznej pracowało w zawodach zaliczanych do tzw. professionals. W przypadku białych brytyjczyków było to o połowę mniej. Powodem być może jest to, że w społeczności azjatyckiej jest wiele osób, które diablo ciężko pracują. «

18/02/2014 15:58:22

032

KOMENTARZ TYGODNIA SPOŁECZEŃSTWO

Nienasycony Londyn Nabierająca rozpędu debata na temat niepodległości Szkocji przy okazji uzewnętrznia i podkreśla dominującą pozycję Londynu na ekonomicznej mapie Wielkiej Brytanii. Dzięki Szkotom reszta Zjednoczonego Królestwa dowiaduje się, że zarówno publiczne pieniądze, jak i prywatne bogactwo są konsumowane głównie przez stolicę.

518-MAKIETA 2 26-43.indd 32

18/02/2014 15:34:53

033

RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI

»

Przez długi czas w sprawie niepodległości Szkocji angielscy politycy wykazywali się daleko idącą powściągliwością. W kwestii sporów z liderem Szkockiej Partii Narodowej (SNP) Alexem Salmondem dominował polityczny letarg. Okładający siebie nawzajem retorycznymi piorunami londyńscy politycy w słowne szranki ze szkockimi nacjonalistami nie wchodzili w ogóle. Kampanie nawołujące Szkotów do głosowania we wrześniowym referendum za pozostaniem w Zjednoczonym Królestwie były apatyczne. Brytyjskie media, które w większości swoje siedziby mają w stolicy, również niespecjalnie zajmowały się szkockimi aspiracjami. Wyglądało to wszystko, jakby znużony Londyn patrzył na rozjuszony Edynburg z pobłażaniem i bez większego zainteresowania. Angielskie elity zachowywały się jak mąż, któremu żona od trzydziestu lat grozi roz-

518-MAKIETA 2 26-43.indd 33

wodem i dopiero kiedy zauważył spakowane w przedpokoju walizki, z wyraźną niechęcią zdecydował się na dialog. Dopiero teraz, zaledwie siedem miesięcy przed głosowaniem w sprawie odłączenia się Szkocji od Wielkiej Brytanii, premier postanowił się uaktywnić. Jednak ten długo trwający brak zainteresowania sąsiadami z północy skutkuje dziś nietrafionymi symbolami oraz błędnymi politycznymi gestami wykonywanymi przez 10 Downing Street. Bo w Szkocji panują nie tyle nacjonalistyczne nastroje, co niechęć do polityki prowadzonej przez gabinet Davida Camerona i pasożytniczej postawy Londynu wobec pozostałej części Wielkiej Brytanii.

SZKOLIMPIJCZYCY

David Cameron swoją referendalną ofensywę postanowił zainaugurować na olimpijskim welodromie. Wybór otoczenia był nieprzypadkowy. W końcu zorganizo-

wane 2 lata temu przez Wielką Brytanię letnie igrzyska olimpijskie miały promować „brytyjskość”. Polityczny cel na użytek wewnętrzny był prosty: przedstawienie wyspiarzom jedności Zjednoczonego Królestwa targanego politycznymi i separatystycznymi sporami. A także rozbudzenie poczucia narodowej dumy. I patrząc z perspektywy Londynu oraz państwowej telewizji, to się rzeczywiście udało. Wielka Brytania znów poczuła się wielka. Kraj sześćdziesięciomilionowy zdobył trzecie miejsce w klasyfikacji medalowej zaraz po światowych gigantach: Stanach Zjednoczonych i Chinach. Sukces sportowy kraju o liczbie ludności niemal dokładnie takiej samej jak Włochy czy Francja, znacznie mniejszego od Rosji, mniejszego i słabszego ekonomicznie od Niemiec, a na dodatek ogarniętego kryzysem i cierpiącego z powodu drastycznych cięć budżetowych wprawił w zdumienie świat. Zdumieli się także sami Brytyjczycy. Gorączka olimpijskiego złota rozpaliła przygasły wyspiarski patriotyzm, który do tej pory kojarzono z nacjonalizmem. Na Wyspach przez lata machanie flagą, śpiewanie hymnu i podkreślanie miłości do ojczyzny budziły podejrzenie o dziwactwo i były zarezerwowane dla członków BNP. Igrzyska olimpijskie to zmieniły. Fraza: „Jestem dumny z bycia Brytyjczykiem” na dobre zagościła w głównym nurcie społecznej debaty, tracąc, przynajmniej na chwilę, szowinistyczne zabarwienie. Ale ten optymistyczny, patriotyczny obraz przykrył odmienną rzeczywistość w innych regionach Wysp. Zwłaszcza w Szkocji. Szkoci na igrzyskach w Londynie zdobyli 11 z 48 medali Wielkiej Brytanii. Ich siedem złotych medali to tyle, ile mają Włosi i Niemcy. Dla lidera rządzących w Holyrood narodowców Alexa Salmonda sukces „Scolimpians” to powód do dumy. Dumy z bycia Szkotem, a nie Brytyjczykiem. Ten pogląd wplatał i wplata się idealnie w nastroje ulicy.

PORAŻKA PROPAGANDOWA

Pogrążony w samozadowoleniu i powszechnym aplauzie całego świata Londyn nie zauważył, że paradoksalnie sukces szkockich sportowców na igrzyskach olimpijskich stał się świetnym argumentem dla polityków w Holyrood, marzących o odłączeniu Szkocji od Zjednoczonego Królestwa. Impreza, która w zamyśle rządzących Wielką Brytanią konserwatystów miała być pokazem jedności Wysp, wzmocniła nastroje separatystyczne w Szkocji. »

18/02/2014 15:34:54

034

komentarz tygodnia społeczeństwo

Flaga brytyjska dla 44 proc. Szkotów symbolizuje angielski „ekstremizm i rasizm”. Igrzyska powszechnie uznane zostały tam za formę „dyktatury Londynu” i dalszego promowania „szkodliwej brytyjskości”. Według badań YouGov flaga brytyjska, czyli „Union Jack”, widniejąca na wszystkich koszulkach brytyjskich sportowców dla 44 proc. Szkotów symbolizuje angielski „ekstremizm i rasizm”. Trzy czwarte biletów na mecze piłki nożnej organizowane w ramach igrzysk na stadionie Hampden Park nie zostały sprzedane. Na wycieczki z okazji olimpiady do Londynu nie wybrał się prawie nikt. Do stacji radiowych masowo dzwonili słuchacze, prześcigając się w krytyce igrzysk, pomstując na astronomiczne wydatki rządowe i ironizując z samozadowolenia „snobów z południa”. Olimpiadę powszechnie oceniono jako elitarną, drogą i niepotrzebną zabawę dla garstki wybrańców. Trafnie podsumował to jeden z najbardziej elokwentnych republikanów i felietonista „The Herald” Ian Bell, pisząc: „Igrzyska nie mają żadnego znaczenia. To fikcja

518-MAKIETA 2 26-43.indd 34

i eskapizm. Masowa społeczna halucynacja i propagandowe tańce nad brytyjskością”. I kiedy 2 tygodnie temu David Cameron na scenografię do swojego wystąpienia wybrał olimpijski obiekt w Londynie, Alex Salmond i szkoccy nacjonaliści zacierali z zadowolenia ręce. Cameron dał bowiem wszystkim zwolennikom odłączenia Szkocji od Wielkiej Brytanii kolejną porcję propagandowych pocisków, przypominając o tym, że całe Zjednoczone Królestwo złożyło się na zabawę w stolicy, dając zarobić fortunę londyńskim firmom budowlanym, zwiększając zyski londyńskich deweloperów i lokalnych agentów nieruchomości.

Londyn – finansowy wampir

Politycy w Szkocji, jak i ci z północy Anglii właśnie od olimpiady próbują się dostać do głównego nurtu brytyjskiej debaty z przekazem mówiącym o tym, że Londyn absorbuje większość narodowego, finansowego tortu Wielkiej Brytanii. Żerując nie tylko na Szkocji, ale także na Newcastle, Midlands, Yorkshire i innych niezliczonych miejscach znajdujących się na północ od Tamizy. Według tej narracji cały współczesny model biznesowy Wielkiej Brytanii opiera się na absorbowaniu krajowego bogactwa przez wąską grupę finansistów i biznesmenów w City. Tę tezę wspierają również niezależne ośrodki badawcze. W 2011 r. IPPR North – Institute for Public Policy Research, think tank zajmujący się Północną Anglią, opublikował raport, w którym przedstawił rządowe wydatki na brytyjską infrastrukturę do 2015 r. Nierów-

nowaga jest dramatyczna. Londyn i Południowa Anglia otrzymały 84 proc. przewidzianych w budżecie środków, podczas gdy północ jako całość tylko 6 proc., a północno -wschodnia część Anglii jedynie 0,4 proc. Pisząc nieco inaczej: statystyczny londyńczyk otrzymał wsparcie państwa w wysokości 2731 funtów na głowę, podczas gdy mieszkaniec północno-wschodniej części kraju zaledwie 5 funtów. Kiepsko wygląda także program PFI/PPP – partnerstwa państwowo-prywatnego, którego celem jest budowa szpitali, szkół i inwestycje w transport na terenie całej Wielkiej Brytanii. Adam Leaver z Manchester Business School wziął pod lupę 657 firm uczestniczących w programie w latach 2004-2012 i stwierdził, że 75 proc. z nich ma swoje siedziby w Londynie. Do Londynu trafiło też 83 proc. państwowych dotacji. Firmy z północy dostały jedynie ochłapy. Ten mechanizm najlepiej obrazuje przypadek przebudowy i modernizacji obiektów służby zdrowia w Manchesterze, wart 500 mln funtów. Biznesmeni, prawnicy, architekci – wszyscy z Londynu. Z pięciu firm budowlanych tylko jedna z Manchesteru. Podobny trend można zaobserwować w kwestii budowy lotnisk czy modernizacji kolei. Państwowe pieniądze połyka głównie Londyn. To już nie jest stale obecny na Wyspach podział na bogate południe i biedującą północ. To podział na nienasyconą stolicę i niedożywioną całą resztę kraju. Alex Salmond i szkoccy nacjonaliści, wytaczając działa przeciwko Anglii, przy okazji uświadamiają, że separacja – głównie finansowa – z Londynem to dobre rozwiązanie nie tylko dla Szkocji. «

18/02/2014 15:34:55

035

518-MAKIETA 2 26-43.indd 35

18/02/2014 16:04:39

036 12. Kinoteka – Festiwal Polskich Filmów WYDARZENIA WIELKA BRYTANIA

Kinoteka powraca do stolicy Wielkiej Brytanii z 12. edycją, która tym razem gościć będzie w Londynie wyjątkowo przez cały miesiąc (24 kwietnia – 30 maja), jak zwykle łącząc to, co najlepsze w polskim kinie, z muzyką i sztukami wizualnymi. Tegoroczna edycja festiwalu prezentuje inspirujący i zróżnicowany program, bogaty w szeroki wybór projekcji filmowych, w tym wiele premier na rynku brytyjskim, wystawy, koncerty oraz interaktywne warsztaty.

»

KINOTEKA to projekt Instytutu Kultury Polskiej realizowany przy wsparciu Instytutu Sztuki Filmowej i Filmoteki Narodowej, z głównym sponsorem festiwalu MyFerryLink. Jak zwykle festiwal gości w najbardziej prestiżowych londyńskich lokalizacjach: The Barbican, Riverside Studios, BFI Southbank, ICA, The National Gallery, Dalston’s Café OTO and Islington’s Union Chapel. Główne wydarzenia tegorocznej KINOTEKI to m.in. dzieła artysty i filmowca Waleriana Borowczyka, które tworzą główny trzon tegorocznego programu, z restrospektywą szerokiego wyboru jego prac, filmów krótkometrażowych i animacji, z których wiele zostanie zaprezentowanych w Wielkiej Brytanii po raz pierwszy. Na całość twórczości Waleriana Borowczyka składają się wyjątkowe dzieła sztuki, które kładą szczególny nacisk na obrazy, dźwięki i zmysł dotyku oraz wywodzą się z przekonania Borowczyka o całkowitej wolności artystycznej podczas procesu tworzenia. Jego niezwykle nowatorskie podejście stało się inspiracją dla rzeszy artystów i pokoleń filmowców, w tym dla Terry’ego Gilliama czy braci Quay. Borowczyk został nazwany przez krytyka i historyka Davida Thomsona

518-MAKIETA 2 26-43.indd 36

„jednym z najważniejszych artystów współczesnego kina i prawdopodobnie największym talentem Europy Wschodniej”. Retrospektywa twórczości Waleriana Borowczyka będzie trwała przez cały maj zarówno w BFI Southbank, jak i w Instytucie Sztuki Współczesnej (ICA London). Najnowsze produkcje polskiej kinematografii zagoszczą tradycyjnie w Riverside Studios – z niezmiennie interesującym wyborem filmów. Zobaczyć będzie można między innymi „Drogówkę”, najlepiej sprzedający się film 2013 r., w reżyserii Wojciecha Smarzowskiego („Róża”, „Dom Zły”), który obrazem tym umacnia swoją pozycję jednego z najważniejszych współczesnych reżyserów europejskich. W filmie codziennością policji drogowej są alkohol, seks, imprezy i szemrane interesy. Wszystko zmienia się, gdy jeden z policjantów ginie. Mocnym punktem filmu jest również rewelacyjna obsada, w tym Bartłomiej Topa i Marcin Dorociński, którego można zobaczyć również w dwóch innych filmach wyświetlanych w ramach festiwalu: „Miłość” Sławomira Fabickiego oraz „Jack Strong” Władysława Pasikowskiego. W „Miłości” młodemu małżeństwu trauma z przeszłości staje

na przeszkodzie do szczęścia. „Jack Strong” to z kolei thriller szpiegowski (okrzyknięty polskim „Jamesem Bondem”) oparty na faktach i historii pułkownika Ryszarda Kuklińskiego, który decyduje się na współpracę z CIA. Podczas tegorocznej KINOTEKI pokazany zostanie także film „Chce się żyć” Macieja Pieprzycy, który zachwycił publiczność i jury festiwalu filmowego w Montrealu. Jest to niezwykle krzepiąca i poruszająca historia niepełnosprawnego Maćka, który toczy walkę o godność i prawo do normalnego życia, opowiedziana w sposób szczery i bez naiwności. Wcielający się w główną postać Dawid Ogrodnik zachwycił zarówno krytyków, jak i publiczność. Kinoteka rozpocznie się w tym roku 24 kwietnia w Riverside Studios pokazem wielokrotnie nagradzanego filmu „Papusza”, opowiadającego o romskiej poetce Bronisławie Wajs, znanej jako Papusza (1908-1987), oraz o jej przyjaźni z odkrywcą jej talentu Jerzym Ficowskim. Film w reżyserii Krzysztofa Krauze i Joanny Kos-Krauze („Dług”, „Plac Zbawiciela”) miał swoją premierę na festiwalu w Karlowych Warach. Po pokazie odbędzie się spotkanie z Joanną Kos-Krauze oraz Jowitą Budnik, odtwórczynią głównej roli. «

18/02/2014 15:34:58

037 Sybiracy z Bradford 10 lutego minęła 74. rocznica pierwszej z czterech masowych wywózek Polaków na Sybir. Pierwsza masowa deportacja przeprowadzona przez NKWD odbyła się w warunkach, które dla wielu okazały się wyrokiem śmierci. W czasie jej realizacji temperatura dochodziła nawet do minus 40 stopni. Na spakowanie się wywożonym dawano od kilkunastu do kilkudziesięciu minut, a czasem nie pozwalano zabrać ze sobą niczego. Ludzi przewożono w wagonach towarowych z zakratowanymi oknami. Podróż na miejsce zsyłki trwała niekiedy nawet kilka tygodni. Warunki panujące w czasie transportu były przerażające, ludzie umierali z zimna, głodu i wyczerpania. Po dotarciu na miejsce zesłańców czekała niewolnicza praca i nędza. W latach 1940-1941 władze radzieckie przeprowadziły cztery wielkie wywózki ze wschodniej Polski – w lutym, kwietniu i czerwcu 1940 r. oraz pod koniec maja 1941 r. – oficjalnie nazywane „przesiedleniem”. Ich celem było terroryzowanie społeczeństwa oraz rozbicie społecznej struktury Polski i jednocześnie dostarczenie ZSRR siły roboczej. Według danych NKWD łącznie zesłano około 330-340 tys. osób. Związek Sybiraków przyjmuje, że wywieziono w sumie 1 mln 350 tys. Polaków. Z okazji tej rocznicy Koło SPK nr 451 w Bradford 3 lutego 2014 zorganizowało uroczystości upamiętniające zesłańców syberyjskich. Wśród naszych członków są Sybiracy. Dla nich, którzy przeżyli i pamiętają syberyjskie piekło, ta uroczystość miała ogromne znaczenie. Uroczystość rozpoczęto mszą św. odprawioną przez ks. proboszcza W. Duracza w intencji Polaków zmarłych i pomordowanych oraz ocalałych i ich rodzin. Wierni w skupieniu i ze wzruszeniem, niektórzy za łzami, wysłuchali homilii. Następnie grono rodaków w liczbie 110 osób zebrało się w sali POK-u na uroczystym obiedzie. Była to bardzo podniosła uroczystość z bogatym programem słowno-muzycznym poświęconym Sybirakom. Mieliśmy zaszczyt gościć p. Dyrektor Ewę Szegiedewicz i p. Joannę Dudziec KRESY SYBERIA oraz śpiewaczkę Katy Carr. Katy Carr to brytyjska wokalistka polskiego pochodzenia zainteresowana polską historią. Swoim wystąpieniem uświetniła uroczystość, prezentując obok znanych polskich pieśni „Dziś do Ciebie przyjść nie mogę” czy „O mój rozmarynie” utwory oryginalne, nawiązujące do wydarzeń drugiej wojny światowej czy opowiadające o nich. Jednym z nich był utwór „Wojtek” opowiadający o niedźwiedziu. Ale nie o jakimś zwyczajnym niedźwiedziu, bo to było niezwykłe zwierzę. Był jak żołnierz: tak się zachowywał, tak był traktowany i otrzymał wszystkie żołnierskie szlify i honory. Miś został oficjalnie wciągnięty na stan ewidencyjny 22 Kompanii Zaopatrywania Artylerii, z którą to jednostką przeszedł cały szlak bojowy: z Iranu przez Irak, Syrię, Palestynę, Egipt do Włoch, a po demobilizacji do Wielkiej Brytanii. W tym dniu pamiętali o nas historycy z Centrum Dokumentacji Zsyłek i Przesiedleń w Krakowie, przesyłając wszystkim obecnym Serdeczne pozdrowienia Członkowie Koła SPK nr 451 PS Gazeta „TELGRAPH & ARGUS” w Bradford przez dwa dni umieszczała na swoich łamach obszerne reportaże poświęcone Sybirakom.

518-MAKIETA 2 26-43.indd 37



              

 

   

 



    







      

   

Zapraszaj:: Otton Hulacki, Weteran, ołnierz Armii Gen Andersa, obecnie Prezes Komitetu Odbudowy  Pomnika Powstaców Listopadowych w Portsmouth - tel: 01983 883340 i SOS Polonia Trust, centrum edukacji i rozwoju nowej polskiej emigracji, Portsmouth/Southampton/IoW www.sospolonia.net / Tel: 07803591680 e:mail barbara.storey@lingland.net:

18/02/2014 16:04:15

038

WIELKA BRYTANIA KAWAŁ HISTORII PIOTR DOBRONIAK

»

Esesmani Kenneth Berry oraz Alfred Minchin razem z niemieckimi oficerami, kwiecień 1944

Brytyjczycy w służbie SS Niemcy, podbijając Europę podczas II wojny światowej, tworzyli oddziały narodowe. Znane były jednostki ukraińskie czy łotewskie – wpisały się one tragicznie w dzieje narodu polskiego, ale czy zdawaliśmy sobie sprawę z tego, że pośród oddziałów SS znalazł się ten pochodzenia brytyjskiego?

518-MAKIETA 2 26-43.indd 38

Według konstytucji III Rzeszy Abwehra nie mogła przyjmować w swoje szeregi „kogo popadnie”. Hitler w miarę rozwoju wojny potrzebował jednak coraz więcej mięsa armatniego. Tego w III Rzeszy zaczynało powoli brakować, a Niemki, które miały rodzić dla Hitlera nowych żołnierzy, mimo że robiły to ofiarnie, natury oszukać nie mogły. W ten oto sposób armia SS – organizacja militarna, w której „nie matura, lecz chęć szczera” była ważniejsza od kompetencji – mogła i musiała powoływać coraz więcej żołnierzy. W momencie kiedy otworzył się front wschodni, nadarzyła się również okazja do stworzenia jednostek, które rekrutowałyby swoich żołnierzy w państwach podbitych przez Hitlera. Głównie w imię walki z komunizmem i bolszewizmem. Tak właśnie powstał między innymi Wolny Korpus Brytyjski (Britisches Freikorps). Niemcy do stworzenia brytyjskiego oddziału posłużyli się zdrajcą Johnem Amerym. Był to syn konserwatywnego ministra Indii w rządzie Winstona Churchilla – Leopolda Amery’ego. John od 1942 r. prowadził anglojęzyczne słuchowiska propagandowe. Kiedy Niemcy rozpoczęli realizację planu „Barbarossa” i zaatakowali ZSRR, z własnej inicjatywy zaproponował, żeby stworzyć jednostkę złożoną z Brytyjczyków, którzy walczyliby z komunistami. Plan podobno bardzo spodobał się samemu Hitlerowi, który chciał to wykorzystać również propagandowo. Jednostka miała być stworzona z żołnierzy przebywających w obozach jenieckich oraz ochotników z terenu Wielkiej Brytanii. Miała nosić nazwę Legionu św. Jerzego. Niestety, plan dosyć szybko okazał się niemożliwy do realizacji, ponieważ początkowo John Amery znalazł… tylko jednego ochotnika. Niemcy nie zasypiali jednak gruszek w popiele i postanowili trochę dopomóc w organizacji nowej jednostki. W tym celu stworzono dwa specjalne obozy jenieckie – po jednym dla oficerów i zwykłych żołnierzy, w których warunki bytowania były

18/02/2014 15:35:00

039 o niebo lepsze od innych obozów. Niestety, pomimo przywilejów, w tym i możliwości opuszczenia terenu obozu, ochotników znaleziono niewielu. Początkowo wymagania były dość duże – między innymi przynależność przed wojną do organizacji faszystowskich. Wyniki jednak wciąż były bardzo słabe – zaledwie kliku oficerów. Z począt-

SS-Unterscharführer Roy Courlander, podoficer w Brytyjskim Wolnym Korpusie

American Free Corps Niemcy próbowali zorganizować w ramach Waffen-SS także Wolny Korpus Amerykański (inna nazwa: Brygada Jerzego Waszyngtona). Jednostka początkowo działała jedynie na papierze i miała charakter propagandowy. Prawdą jest, że jeńcy amerykańscy nie garnęli się do nowej formacji, a oficjalnie wiadomo jedynie o ośmiu Amerykanach, którzy służyli w różnych jednostkach niemieckich. Amerykanie po wojnie nie byli zainteresowani śledztwem w sprawie rodaków walczących po stronie niemieckiej. Jedynym Amerykaninem, który doczekał się kary, był prawdopodobnie ppor. Martin James Monti, który służył w Waffen-SS w randze Untersturmführera (odpowiednik polskiego plutonowego) w jednostce korespondentów wojennych SS-Standarte Kurt Eggers. Z wyroku 25 lat więzienia odsiedział 15 lat. Wolny Korpus Amerykański został wspomniany w znanej książce Kurta Vonneguta pt. „Rzeźnia nr 5” oraz w „Złocie Himmlera” Leo Kesslera, kótra opowiada o losach grupy szturmowej „Edelweiss” (Strzelcy Alpejscy).

518-MAKIETA 2 26-43.indd 39

kowo wybranych przez Amery’ego 60 żołnierzy po selekcji przez służby SS (eliminowano awanturników i pijaków) pozostało zaledwie 30. Z planów 1-1,5 tys. żołnierzy powoli trzeba było zrezygnować. Pomimo fatalnego poboru jednostka tak czy siak miała wielkie znaczenie propagandowe. Służący w niej żołnierze składali przysięgę: „Ja, poddany Korony Brytyjskiej, uważam, że moim obowiązkiem jest służyć Europie w walce z komunizmem i w tym celu wstępuję w szeregi British Free Corps”. Tak właśnie ostatecznie w styczniu 1944 r. została nazwana jednostka brytyjska. Nazwy „Legion św. Jerzego” oraz „British Legion” (pomysł Himmlera) ostatecznie nie zostały zaakceptowane. Opiekę nad ochotnikami z Wielkiej Brytanii objął Himmler, a pierwszym dowódcą został SS-Haupsturmführer Johannes Roggenfeld z 5 Dywizji Pancernej SS „Wiking”. Ze względu na to, że mieszkał przez wiele lat w Stanach, znał angielski na tyle, że mógł bez problemu porozumieć się ze swoimi żołnierzami. Jednostka była przenoszona z miejsca na miejsce. Skończyło się to tragicznie dla jej żołnierzy, ponieważ trafili oni między innymi do Drezna, w momencie kiedy alianci zbombardowali to miasto. Życie straciło wtedy dwóch żołnierzy, a kilku kolejnych odniosło rany. Dla małej jednostki takie straty były bardzo duże. W końcu korpus dotarł do Berlina, gdzie został przeszkolony i uzbrojony – wcześniej Brytyjczycy nosili w kaburach pistolety bez amunicji. Oddział przydzielono do 11 Ochotniczej Dywizji Grenadierów Pancernych SS „Nordland”, w skład której wchodzili Szwedzi oraz niemieccy Szwajcarzy. Jednostka została przerzucona w okolice Szczecina, gdzie czekała na rozkazy. Wiadomo też, że „Nordland” nie miał być jednostką macierzystą Brytyjczyków. Szwedów i Szwajcarów wycofano, a Wolny Korpus Brytyjski czekał na dalsze rozkazy aż do kwietnia 1944, kiedy otrzymał rozkaz zajęcia pozycji obronnych wokół Berlina. Tutaj czekała na ochotników niespodzianka. Niemcy, obawiając się reakcji ze strony aliantów, rozwiązali Korpus Brytyjski. Na polu walki pozostali tylko najbar-

dziej zajadli przeciwnicy Sowietów i Armii Czerwonej, którzy podjęli walkę. Ci zostali rozdzieleni i przydzieleni odpowiednio do oddziałów w okolicy Berlina oraz Angermünde. Podczas walk o to ostatnie miasto udało się przeżyć tylko jednemu Brytyjczykowi, reszta zginęła albo dostała się do sowieckiej niewoli. Po wojnie wszyscy ci, którzy przeżyli walki i niewolę radziecką, zostali przekazani do Wielkiej Brytanii, gdzie otrzymali bardzo wysokie i surowe wyroki. John Amery został skazany na karę śmierci. Ostatecznie w Wolnym Korpusie Brytyjskim służyło 39 osób, w tym również niemieccy pomocnicy. W skali działań wojennych podczas II wojny światowej jednostka nie miała żadnego znaczenia militarnego – oprócz nadrzędnego dla Niemców efektu propagandowego. «

Replika kurtki mundurowej British Free Corps (Britisches Freikorps SS)

Brytyjska jednostka Brytyjska jednostka nie była jedyną narodową jednostką w SS. W wolnych korpusach znaleźli się między innymi: Rosjanie, Ukraińcy, Belgowie, Albańcy, Chorwaci, Łotysze, Węgrzy, Skandynawowie, a nawet Hindusi. Pod względem wielkości jednostek przodowali bez wątpienia Rosjanie i Ukraińcy, należy jednak zauważyć, że Belgowie mieli w swoich „niemieckich” oddziałach kilkadziesiąt tysięcy żołnierzy. Sporą grupę stanowili także Francuzi. W statystykach jednostek cudzoziemskich w służbie Hitlera nie liczy się tysięcy „Volksdeutschów” z terenu Polski z 1939 r.

18/02/2014 15:35:00

040

518-MAKIETA 2 26-43.indd 40

18/02/2014 15:35:04

041

518-MAKIETA 2 26-43.indd 41

18/02/2014 15:35:06

042

historia ludzie

Ćwierć wieku w cieniu fatwy 25 lat temu ajatollah Chomeini ogłosił, że każdy muzułmanin ma moralny obowiązek dążyć do zabicia Salmana Rushdiego, autora książki „Szatańskie wersety”. Wymieniany wśród kandydatów do Nagrody Nobla pisarz żyje w cieniu fatwy już ćwierć wieku.

»

Salman Rushdie

518-MAKIETA 2 26-43.indd 42

Kiedy Salman Rushdie jesienią 1988 roku opublikował „Szatańskie wersety”, był cenionym autorem trzech innych powieści, w tym dyptyku „Dzieci Północy” i „Wstyd”. Mijało sześć lat, odkąd uhonorowany został Bookerem, ale właściwie nadal szukał swojego miejsca w literackim świecie. Jego pozycję miała ugruntować czwarta powieść – „Szatańskie wersety” – w której zawarł swoje doświadczenia człowieka żyjącego na styku kultur – muzułmańskiego Hindusa, wychowywanego od 13. roku życia w brytyjskich szkołach. Jak pisze Rushdie w książce „Joseph Anton”, w „Szatańskich wersetach” próbował opisać pasjonującą go od dzieciństwa historię powstania najmłodszej z wielkich monoteistycznych religii – islamu. Wychowany w muzułmańskiej, choć niespecjalnie religijnej rodzinie, Rushdie przedstawił w „Szatańskich wersetach” Mahometa jako zwykłego człowieka, podlegającego wahaniom i emocjom. Tytułowe „szatańskie wersety” to apokryficzny fragment Koranu, dopuszczający oddawanie czci lokalnym boginiom z Mekki. Prorok miał

18/02/2014 15:35:09

043 wykreślić ten fragment z pierwotnej wersji tekstu jako podyktowany przez kuszącego go diabła. Książka ukazała się we wrześniu 1988 roku. Rząd Indii już tydzień po wydaniu książki wprowadził zakaz wwożenia jej do tego kraju, mimo to podczas demonstracji przeciwko książce Rushdiego zginęło kilkanaście osób. W kolejnych miesiącach kilka muzułmańskich krajów zakazało jej publikacji i rozpowszechniania. W Wielkiej Brytanii „Szatańskie wersety” otrzymały nagrodę Whitebred dla najlepszej powieści. Przez kilka miesięcy po publikacji książki w Wielkiej Brytanii doszło do kilku muzułmańskich demonstracji przeciwko powieści, ale pisarz zupełnie nie spodziewał się tego, co stało się w Walentynki 1989 roku. 14 lutego przywódca irańskiej rewolucji ajatollah Chomeini nakazał wiernym zabicie autora „Szatańskich wersetów” oraz wszystkich, którzy przyczynili się do wydania książki „obrażającej islam”. Irańska organizacja 15 Khordad Foundation ogłosiła nagrodę dla zabójcy Rushdiego – milion dolarów. O fatwie poinformowała Rushdiego telefonicznie reporterka BBC, pytając, co to za uczucie dowiedzieć się, że ciąży na nim wyrok śmierci. – Nie jest przyjemnie – odpowiedział pisarz, nie zdając sobie jeszcze sprawy, że jego życie właśnie nieodwracalnie się zmieniło. Pierwszą noc po ogłoszeniu wyroku Rushdie spędził jeszcze we własnym domu, ale następnego ranka wraz z żoną rozpoczęli wielomiesięczną tułaczkę po wynajętych domach-kryjówkach. Kontakty z byłą żoną, ukochanym synem i resztą rodziny zostały drastycznie ograniczone, podobnie jak spotkania z przyjaciółmi. Ochraniający go pracownicy Scotland Yardu stali się na dziesięć lat nieodłącznymi towarzyszami samotności pisarza. Wożono go pancernym samochodem, nie miał prawa samodzielnie zrobić kroku, wykonać telefonu. Musiał wymyślić nazwisko, pod którym zameldują go w przydrożnym motelu. Tytułowy Joseph Anton to kombinacja imion i nazwisk jego ulubionych pisarzy – Josepha Conrada i Antoniego Czechowa i pseudonim, pod którym Rushdie żył przez ponad 10 lat. Pisarz nie czuł się winny – uważał, że „posłużył się fikcją literacką do stworzenia swoistego dystansu od rzeczywistości, co (...) miało właśnie zapobiec obrazie uczuć religijnych”. Nie liczył na sprawiedliwą ocenę w Indiach i świecie islamskim, gdzie książka została zakazana i czytelnicy nie

518-MAKIETA 2 26-43.indd 43

Przywódca irańskiej rewolucji ajatollah Chomeini nakazał wiernym zabicie autora „Szatańskich wersetów” oraz wszystkich, którzy przyczynili się do wydania książki „obrażającej islam”

mogli się z nią zapoznać, ale był przekonany, że zsekularyzowany świat Zachodu stanie po jego stronie, w obronie wolności słowa. Po latach wspomina, że trafił ze swoimi oczekiwaniami w moment najgorszy z możliwych, apogeum poprawności politycznej wobec świata islamu, czas zabiegania o głosy rosnącej w siłę muzułmańskiej społeczności w Europie. Wielka Brytania, której był obywatelem, nie podjęła w jego obronie żadnych kroków dyplomatycznych, choć zapewniała mu ochronę, której koszty wypominały mu co jakiś czas brukowce. Rushdie przeciwko sobie miał nie tylko bulwarową prasę, ale też niektórych kolegów pisarzy. Przez wiele krajów przewaliły się islamskie demonstracje, których uczestnicy domagali się głowy pisarza, „Szatańskie wersety” palono na stosie, zastraszano wydawców powieści listami z pogróżkami. W większości krajów muzułmańskich wprowadzono kary za posiadanie książki.

Włoskiego tłumacza „Szatańskich wersetów” Ettore Capriolo kilkukrotnie pchnięto nożem, norweskiego wydawcę Williama Nygaarda postrzelono, japoński tłumacz książki – Hitoshi Igarashi – został zasztyletowany, w budynkach kilku wydawnictw podłożono bomby. Życie w ukryciu okazało się ciężką próbą, rozpadło się małżeństwo Rushdiego, on sam popadł w głęboką depresję, z której podniósł się dopiero w związku z kolejną partnerką, a potem żoną i matką jego drugiego syna – Elisabeth. Stopniowo, w miarę upływu lat, brytyjscy ochroniarze uznali, że zagrożenie się zmniejsza, możliwe stały się podróże, niezapowiedziane wystąpienia publiczne. Rushdie wydał kolejne książki: „Harun i morze opowieści”, „Ostatnie westchnienie Maura”, „Ziemia pod jej stopami”, które przyniosły mu nagrody i uznanie. Nowojorska promocja powieści „Furia” zaplanowana była na 11 września 2001 roku. – Zawsze powtarzałem, że to, co mnie spotykało, jest zaledwie prologiem, wstępem do nieszczęść, które dotkną wielu, wielu ludzi – podsumował Rushdie dzień ataku na WTC w rozmowie z „Daily Telegraph”. W lutym 2002 roku brytyjskie służby uznały, że pisarzowi nie jest już potrzebna stała obecność ochroniarzy. Od tamtej pory Rushdie nadal unika wystąpień publicznych, stara się jednak prowadzić tak normalne życie, jak to w jego sytuacji możliwe. Ajatollah Chomeini zmarł w 1989 roku, jednak fatwa to edykt, którego nie da się odwołać, nagroda za głowę pisarza wciąż oficjalnie obowiązuje. Niezależna od rządu w Teheranie religijna fundacja zwiększyła kwotę za głowę pisarza, obecnie wynosi ona około 3,3 mln dolarów. W 2012 roku ukazały się wspomnienia Rushdiego z okresu, gdy się ukrywał, zatytułowane „Joseph Anton”. (PAP) «

18/02/2014 15:35:10

044

CAFÉ COOLTURA wielka brytania

Soviet Posters Of The Silent Screen Galeria GRAD wspólnie z Antikbar prezentuje wystawę radzieckich plakatów, które przed niemal wiekiem reklamowały nieme filmy. Ekspozycja analizuje złote czasy plakacistów ze Związku Radzieckiego. Do 29.03. GRAD: Gallery for Russian Arts and Design, 3-4a Little Portland Street, Londyn, W1W 7JB. Stacja: Oxford Circus. Otwarte: pon. - pt. 11.00 – 19.00, sob. i niedz. 11.00 – 17.00. Wstęp wolny. www.grad-london.com W latach 20. ubiegłego wieku, równocześnie z pojawieniem się w kinach niemych filmów, w Związku Radzieckim ukształtował się

wystawy » THE GREAT WAR IN PORTRAITS Do 15.06. National Portrait Gallery, St Martin’s Place, Londyn, WC2H 0HE. Stacja: Charing Cross, Embankment. Otwarte codziennie 10.00 – 17.00, we wt. i pt. 10.00 – 20.00. Wstęp wolny. www.npg.org.uk Z okazji setnej rocznicy wybuchu I wojny światowej galeria prezentuje portrety osób uwikłanych w konflikt. Zobaczymy tu twarze zarówno anonimowych żołnierzy, jak

nowy kierunek w grafice. Tworzone wówczas plakaty filmowe śmiało można nazwać dziełami sztuki. Na wystawie zobaczymy 30 prac charakterystycznych dla tamtego okresu. Są wśród nich plakaty takich autorów jak bracia Georgii i Vladimir Stenberg, Yakov Ruklevsky, Aleksandr Naumov, Mikhail Dlugach oraz Nikolai Prusakov. Na miejscu można kupić reprodukcje wszystkich prezentowanych posterów.

i kluczowych postaci tego konfliktu, generałów: Haiga, Focha i Hindenburga. Wystawa składa się ze zdjęć, obrazów i filmów.

» URBAN VISTAS: ILLUSIONS OF NATURE Do 27.03. The Foundry Gallery, 39 Old Church Street, London, SW3 5BS. Stacja: Sloane Square, South Kensington, Fulham Broadway. Otwarte: pon. – pt. 10.00 – 17.00. Wstęp wolny. www.thefoundrygallery.org

w przestrzeni miejskiej. Kantonen żyje i pracuje w Londynie. Jest absolwentką The Royal College of Art. 11 marca o godz. 19.30 odbędzie się spotkanie z autorką.

Fińska fotografka Minna Kantonen przedstawia zdjęcia elementów przyrody

National Gallery, Trafalgar Square, Londyn, WC2N 5DN. Stacja: Charing Cross, Embankment. Otwarte codziennie 10.00 – 18.00, w pt. 10.00 – 21.00. Wstęp wolny. www.nationalgallery.org.uk

» NOWY NABYTEK NATIONAL GALLERY

Za 25 milionów dolarów National Gallery kupiła obraz „Mężczyzna z doków” George’a Bellowsa. Praca pochodzi z 1912 roku i jest to pierwszy obraz uznanego amerykańskiego malarza, który znalazł się w zbiorach publicznych w Wielkiej Brytanii. Symbolizuje też zwrot w polityce galerii, która dotychczas prezentowała dorobek artystów z zachodniej Europy. Teraz chce promować sztukę całej cywilizacji Zachodu. Obraz „Man of the docks” można oglądać w pokoju 43 obok prac najbardziej znanych europejskich impresjonistów - Moneta i Pissarro.

Fot. Minna Kantonen

teatr

518-MAKIETA 3 44-63.indd 44

» A TASTE OF HONEY

Fotografia z serii ‘Urban Vistas’

Do 11.05. National Theatre, Upper Ground, South Bank, Londyn, SE1 9PX. Stacja: Waterloo. Bilety: od £15. www.nationaltheatre.org.uk

18/02/2014 14:22:07

045 5FSB[ KVƆEPTUŖQOB OBUXPJN TNBSUGPOJF JUBCMFDJFȷ

ıDJʼnHBK $00-563ĕ OBUBCMFU JLPNÕSŖȷ COOLTUR POLECA A Lesley Sharp i Kate O’Flynn grają matkę i córkę w sztuce napisanej w latach 50. przez 19-letnią wówczas Shelagh Delaney. Spektakl został wtedy uznany za wyjątkowo odważny w łamaniu obyczajowych tematów tabu.

» THRILLER LIVE Do 28.09. Lyric Theatre, Shaftesbury Avenue, Londyn, W1D 7 ES. Stacja: Piccadilly

Circus. Bilety: od £27.50. www.nimaxtheatres.com/ lyric-theatre Sceniczny hołd złożony Michaelowi Jacksonowi i zespołowi The Jackson 5. Nie jest to typowy musical, w którym muzyka przelata się z dialogami aktorów. To raczej wielkie widowisko muzyczne. Michael Jackson zmarł 25 czerwca 2009 roku, mając 50 lat.

CZYTAJ MAGAZYN :&=(ģ1,(- :ZHUVMLQDDSOLNDFMĐ &RROWXUDGRVWĐSQD MHVWMXİZF]ZDUWNL

Men of the Docks 1912, George Bellows © The National Gallery, London

518-MAKIETA 3 44-63.indd 45

18/02/2014 14:22:08

046

CAFÉ COOLTURA wielka brytania

Non-Stop

kino

koncerty

» X-FACTOR LIVE!

» NON-STOP

» BEYONCE

Od. 28.02. Sensacyjny, USA. Reż. Juame Collet-Serra, wyst.: Liam Neeson, Julianne Moore, Michelle Dockery www.studiocanal.co.uk

28.02., 1-2.03, 4-6.03. Godz. 18.30. Godz. 18.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £64.

21.03. Godz. 18.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: £40.25.

Bill Marks jest wypalonym agentem ochrony na pokładach samolotów. Lot z Nowego Jorku do Londynu ma być kolejną nudną podróżą. Napięcie wzrasta, gdy Marks dostaje wiadomość z żądaniem 150 milionów dolarów okupu. W przeciwnym razie co 20 minut będzie ginąć jeden z pasażerów.

» ANNA MARIA STAŃCZYK 1.03. Godz. 19.30. St James’s Piccadilly, 197 Piccadilly, Londyn, W1J 9LL. Stacja: Piccadilly Circus. Bilety: £15.

» THE WANTED

» JUSTIN TIMBERLAKE

Od 28.02. Dokumentalny, USA. Reż. Don Argott, wyst.: Randy Blythe, Mark Morton, Willie Adler, John Capmbell, Chris Adler www.asthepalacesburn.com

518-MAKIETA 3 44-63.indd 46

27.03. Godz. 19.30. Royal Albert Hall, Kensington Gore, Kensington, SW7 2AP, Londyn. Stacja: Knightsbridge, High Street Kensington. Bilety: £25.

27.03. Godz. 18.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £33.50.

» AS THE PALACES BURN

Film dokumentalny o amerykańskiej grupie metalowej Lamb of God, do którego scenariusz napisało samo życie. Filmowcy, mieli początkowo towarzyszyć zespołowi, pokazując fanów na całym świecie. Plan trzeba było zmienić, gdy wokalista Randy Blythe został aresztowany i oskarżony o zabójstwo fana w Czechach.

» ONE REPUBLIC

1-2.04. Godz. 18.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £50.

» JAMES BLUNT »

ELLIE GOULDING

9.03. Godz. 18.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: £33.25.

19.04. Godz. 19.30. Royal Albert Hall, Kensington Gore, Kensington, SW7 2AP, Londyn. Stacja: Knightsbridge, High Street Kensington. Bilety: £32.50.

18/02/2014 14:22:11

047 w POSK-u

» ZAJĘCIA STAŁE

JAZZ CAFE POSK

Poniedziałki 19.30-22.30 Line Dancing 20.00-22.00 Salsa Cubana

» KONCERT JUBILEUSZOWY 22.02. Godz. 21.00. Bilety: £7. W ramach obchodów 50. powstania POSKu Jazz Cafe prezentuje specjalny koncert z udziałem wschodzących gwiazd jazzu. Zarówno Alice Zawadzki, jak i Trio Tomasza Żyrmonta znani są publiczności Jazz Cafe POSK, natomiast po raz pierwszy usłyszymy wokalistkę Luizę Staniec, od 5 lat mieszkającą w Londynie.

»

WILLIE GARNETT BIG BAND

28.02. Godz. 21.00. Bilety: £6 Jeden z najlepszych londyńskich big-bandów, kierowany przez weterana jazzu, saksofonistę Williego Garnetta. Jego kariera muzyczna trwa już ponad 50 lat. W Jazz Cafe POSK występuje w każdy ostatni piątek miesiąca, prezentując brawurowy program złożony ze znanych standardów jazzowych. Wokalistką zespołu jest znakomita Leslie Christianne.

Wtorki 18.30-22.30 Klub brydżowy Środy 11.30-13.30 Gimnastyka przy muzyce dla seniorów 19.30-20.30 Zumba po polsku Czwartki 16.30-20.00 Denart Art Theatre, zajęcia dla dzieci – balet, śpiew, tap dance, jazz Piątki 16.30-19.00 Denart Art Theatre, zajęcia dla dzieci – balet, śpiew, tap dance, jazz 19.30-20.30 Zumba po polsku Soboty 9.00-15.00 Denart Art Theatre, zajęcia dla dzieci – balet, śpiew, tap dance, jazz Niedziele 12.00-20.00 Kulinarne podróże przez centralną Polskę w klubowej restauracji

» GALERIA 15.02 - 28.02 Wystawa „Battle of Britain” - The Institute of National Remembrance KOMITET 70 8.03. Godz. 11.00 i 16.00. Bilety: £5, młodzież gratis. Spotkanie ze świadkami historii i widowisko pt. „Lata niespełnionych nadziei”.

w Klubie Orła Białego » DYSKOTEKA 22.02. Godz. 21.00–2.00. Zaprasza DJ Łukasz. Obowiązuje elegancki strój. Wstęp: £5.

»

OSTATKI DLA CZTERDZIESTOLATKÓW Z ZESPOŁEM „DUET SWAY”

28.02. Godz. 21.00–1.00. Wstep: £ 16.99 (kolacja w formie bufetu).

»

OSTATKI W RYTMIE DISCO.

1.03. Godz. 21.00–2.00 Zagra DJ Łukasz. Wstęp £16.99 (w cenie kolacja w formie bufetu). Przebranie mile widziane!

518-MAKIETA 3 44-63.indd 47

Ellie Goulding

18/02/2014 14:22:16

048

CAFÉ COOLTURA polskie radio londyn

wiadomości muzyczne Fot.: Łukasz Majkowski

N LOZ GNR Z DBO RYCH

O  GR E

ZAPRASZA

AL

T

TOP 20

01 02



 AN’T REMEMBER TO FORGET YOU C S ha ki r a f e a t . R i h a n na

Ten Typ Mes w Londynie

»

Jeden z najbardziej charakterystycznych polskich artystów hiphopowych, Ten Typ Mes, zawita do Londynu na jedyny na Wyspach koncert promujący najnowsze wydawnictwo rapera. Impreza odbędzie się 15 marca. Ten Typ Mes to niekonwencjonalny MC z siedmioma płytami na koncie. Jako autor tekstów Typ zawsze stawiał na kontrowersję i bezpośredniość (już od debiutu z Flexxipem w 2003 r.), jako MC – na technikę i rewolucyjną formę. Jego wokalne wycieczki w stronę g-funku i punk rocka dały mu miano najbardziej rozśpiewanego rapera w Polsce. Mes (wł. Piotr Szmidt, ur. 1982 r. w Warszawie) skomponował i wyprodukował też kilka swoich szlagierów, m.in. „List”, „Jak to?!” czy „Patrzę w rachunek”. Ten Typ często zmienia wizerunek sceniczny, intrygując żądnych zaskoczenia fanów i wprawiając w osłupienie sceptyków – z Flexxipem straszył łysą głową, przy promocji solowych płyt stawiał na marynarki i emploi przepitego poety, podczas prac nad g-funkowymi albumami formacji 2cztery7 inspirował się stylem kalifornijskich alfonsów. Kreatywność Szmidta wykracza poza studio i scenę – w 2008 r. nagrał 518-MAKIETA 3 44-63.indd 48

„My”, jeden ze swoich największych hitów. Pionierski w formie utwór w całości zarejestrowano na jednej z warszawskich ulic. „My” jako singiel – pomimo szumu samochodów w tle i surowego brzmienia – promował album „Zamach na przeciętność” (i stał się hitem portalu YouTube). Po przygodach z kilkoma wytwórniami Mes postawił na niezależność – wraz ze wspólnikami: Łukaszem Stasiakiem i Witkiem Michalakiem założył wydawnictwo Alkopoligamia.com. Ten Typ Mes to wciąż artysta, który mimo złotej płyty na koncie („Kandydaci na szaleńców”, 2011) nie „straszy z lodówki”; obrał ścieżkę przemyślanej promocji w wyselekcjonowanych mediach, a jego twórczość odkrywają dla siebie nowe pokolenia odbiorców. Koncert Mesa poprzedzą występy supportów. Na scenie zaprezentują się Maestro oraz trio Emen/Szefu/Yarkee. Wstęp na koncert od 18 lat (wymagane ID). W sobotę, 15 marca, o godzinie 19.30, w klubie Rhythm Factory na Whitechapel Road. Wejście od 18 lat. Bez względu na wiek trzeba mieć przy sobie dokument potwierdzający tożsamość. «

 N I , K T Ó R Y C H J E S Z CZE NIE D Z NA M Y B e d na r e k

03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14

 T A Y T H E NI G H T S Z e d d f e a t . H a y l e y William s  ARK HORSE D K a t y Pe r r y f e a t . J u ic y J  R Y I NG F O R NO R E ASON C Katy B  ATHER BE R Clean Bandit feat. Jess Glynne  O X B e y o nc é  O O D NE S S G R A C I O U S G E l l i e G o ul d i n g  OTRĘ DO CIEBIE D Łuka s z Z a g r o b e l ny

 H E M O NS T E R T E m i ne m f e a t . R i ha n na

 O O NS H I NE M B r uno Ma r s  K R Ę C E NI – NI E UF A J MI W Ig o r H e r b u t

 EART TO HEART H J a m e s B l u nt  CEAN O P a t r y c j a Ma r ko w s ka fe at. Ar t ur G a d o w s ki

15 16 17 18 19 20

 APPY H P h a r r e l l Wi l l i a m s  OWERLESS P R ud i m e nt a l f e a t . B e c k y Hill  IERZĘ W MIŁOŚĆ W V a r i u s Ma n x

 O UNG G I R L S Y B r u no Ma r s  IMBER T P i t b ul l f e a t . K e $ ha I NT O T H E B L UE K y l i e Mi no g ue

18/02/2014 14:22:17

049

518-MAKIETA 3 44-63.indd 49

18/02/2014 14:22:18

050

CAFÉ COOLTURA rozmowa

Polska rzeczywistość przypomina szlakę Z Krzysztofem „Grabażem” Grabowskim rozmawia Sławek Orwat.

»

Tomiki twoich wierszy osiągają na Allegro kosmiczne ceny. Myślę, że mówienie o tobie „autor tekstów” nie jest najszczęśliwszym określeniem. Czujesz się bardziej poetą czy człowiekiem sceny? Zdecydowanie człowiekiem sceny. Te teksty bez muzyki po prostu nie są pełne. One są sobą tylko wtedy, kiedy są zawarte i opakowane w piosence. Ja nie piszę wierszy, ja piszę piosenki. „Nikt tak pięknie nie mówił, że się boi miłości” z ostatniej płyty Pidżamy jest stylistycznie bardzo „strachowym” kawałkiem. Czy gdyby nie słynne zaproszenie cię przez Artura Bursztę na Literacki Port 2002 i twoja niewinna prowokacja, repertuar, jakiego posłuchamy wkrótce na żywo, nigdy by nie powstał czy może byłby wykonywany nadal przez Pidżamę? Każdy ma prawo do dorastania i im więcej lat mu na karku przybywa, zmienia się jego jakość myślenia. Coraz częściej łapię się na tym, że dla mnie nie ma podziału Pidżama – Strachy. To, że nazywam się teraz Strachy Na Lachy, a nie Pidżama Porno, to są jakieś historie interpersonalne, jakieś nierealne oczekiwania fanów. W pewnym momencie warto było zrobić coś innego i jak dzisiaj na to patrzę, nie widzę żadnej różnicy. Być może gdyby to była Pidżama, grałaby tak jak Strachy, natomiast ja chciałem w pewnym momencie przerwać pracę z niektórymi muzykami Pidżamy. Zresztą to nie jest istotne, bo PP, jak i SnL to ten sam ja i moja artystyczna wizja. Faktem jest, że w Strachach znalazłem osoby, którym mogę zaufać i które są dla mnie partnerami w realizacji moich zamierzeń. Kiedy przyjedziemy do Londynu, na potwierdzenie moich słów zagramy i kawałki Pidżamy, i Strachów. Pomimo ogromnego talentu do pisania tekstów sięgałeś od czasu do czasu do dorobku innych twórców („Wódka”, „Co się stało

518-MAKIETA 3 44-63.indd 50

z Magdą K”, „Czarny chleb i czarna kawa”, „Ballada o Tolku Bananie”), odgrzewając je na nowo w bardzo rozpoznawalnym „Grabażowym” sosie. Co takiego musi mieć w sobie utwór, aby zainteresował Krzysztofa Grabowskiego? Muszę się nim zajarać. Ha, ha, ha. Proste. Na początku Strachów, kiedy jeszcze nie mieliśmy w pełni skonkretyzowanego programu, były takie piosenki, które śpiewało się przy ogniskach. Pidżama też już grała przecież „Glorię” Van Morrisona, „Pasażera”… Wynikało to tak jakby po części z mojego lenistwa, bo nie chciało mi się uczyć po angielsku tekstów. Zawsze wydawało mi się, że jest łatwiej, jeżeli napiszę tekst polski i wtedy przynajmniej będę kumał, o czym śpiewam, i dam z siebie wszystko. Zupełnie inna historia była z coverami do tekstów Jacka Kaczmarskiego i z „Zakazanymi Piosenkami”, gdzie wybraliśmy sobie – naszym zdaniem – ważne dla nas utwory, które grały zespoły z lat 80.

Na ostatnim krążku pojechałeś praktycznie po wszystkich: po nas, Polakach, i po starych jak Polska wadach narodowych („Bloody Poland”), po zakompleksionych internetowych tchórzach zwanych hejterami oraz po pospolitych „zasysaczach” intelektualnej własności. Dołożyłeś nawet artystom, włączając w to samego siebie. Wierzysz w to, że można zmienić nasz polski charakter, czy po prostu zwyczajnie chciałeś sobie ulżyć? Tak. Zwyczajnie chciałem sobie ulżyć. Nie ma takiego śmiałka na świecie, nie ma takiego umysłu, który potrafiłby zmienić nas, Polaków, w  racjonalne i trzeźwo myślące jednostki.

Brytyjczycy – czego doświadczam od wielu lat – mają polityczną elitę, która jakoś ten kraj od wieków prowadzi tak, że jest on ciągle na światowym topie. W Polsce albo ta najmądrzejsza tkanka schowała się w skorupie wewnętrznej emigracji, albo wyjechała. Mądrych

polityków – moim zdaniem – już w Polsce nie ma. Jak ty na to patrzysz? Zaufałbyś jeszcze jakiemuś politykowi? To tak, jakbym zaufał złodziejowi, że już więcej nie ukradnie, a alkoholikowi, że nigdy nie wypije. Wiesz, wokół każdego, kto w Polsce mógł być uznawany za autorytet, bardzo szybko znajdowało się „sympatyczne stadko”, które zrobiło wszystko, a nawet i więcej, by kogoś takiego zohydzić, obnażyć i zdyskredytować. Szambonurkowanie to nasz narodowy sport. Natomiast Wielka Brytania… no sorry. My mieliśmy raptem dwa dwudziestoletnie kawałki historii z demokracją. Elity i najcenniejsze jednostki zgładzono podczas wojny i tuż po niej. Tam jest to wielowiekowa tradycja. Jest prawdziwa arystokracja, silna warstwa średnia i wszyscy są od nas bogatsi i mniej bojący się świata. Ta słynna angielska flegma i „chłodna głowa”… Oni zwyczajnie mają inne spojrzenie na świat i innych w tym świecie szukają możliwości. Ile razy grałeś w Londynie? A wiesz, że nie liczyłem.

Za każdym razem jest tak samo czy odkrywasz coś nowego, jeśli chodzi o odbiór? Wiesz, że nasza londyńska publiczność jest niezwykle żywiołowa i potrafi na bardzo różne sposoby okazywać swoje uwielbienie dla artysty (śmiech). Ostatni raz grałem siedem lat temu. Wybacz, mam luki w pamięci (śmiech). Pogadamy po koncercie. Nie chwalmy dnia przed zachodem słońca. Generalnie mam to do siebie, że nie boję się swojej publiczności. Spróbuję ją jakoś okiełznać. Nie, żebym się chwalił, ale patrząc na polskie realia, to raczej daję sobie z nimi radę (śmiech). Nieraz już było gęsto i mocno, ale wiesz… raz się gra w filharmonii, a raz w klubie, więc musisz mieć w zanadrzu gotowe różne scenariusze. « Pełna wersja wywiadu na

www.elondyn.co.uk

18/02/2014 14:22:19

051

518-MAKIETA 3 44-63.indd 51

18/02/2014 14:22:21

052

CAFÉ COOLTURA ANONSUJEMY

Joseph Conrad Society (UK)

Bilety - £10, młodzież szkolna i studenci - £8, grupy młodzieżowe powyżej 5 osób - £6 od osoby

518-MAKIETA 3 44-63.indd 52

18/02/2014 14:22:24

518-MAKIETA 3 44-63.indd 53

18/02/2014 14:22:27

054

CAFÉ COOLTURA moda

Polacy w finale konkursu Top Model UK Do tegorocznego finału konkursu Top Model UK wybrano 160 modelek i modeli z 4 tysięcy osób, które się zgłosiły. W tym elitarnym gronie znalazła się dwójka Polaków mieszkających w Wielkiej Brytanii – Ewelina Kisiel i Tomasz Wiśniewski.

Ewelina Kisiel

518-MAKIETA 3 44-63.indd 54

18/02/2014 14:22:29

055 MARCIN URBAN

»

Top Model UK jest profesjonalną kampanią wyszukiwania osób z talentem do modelingu. W tym roku odbywa się po raz ósmy. Dla młodych osób marzących o karierze modelki i modela to szansa na pokazanie się przed najbardziej popularnymi projektantami mody. Finaliści poprzednich edycji występowali na prestiżowych pokazach mody, w tym na London Fashion Week. Wielu z nich, tak jak Lizzie, która mając 15 lat, wygrała Top Model UK w 2010 r., miało sesje zdjęciowe dla popularnych na całym świecie magazynów mody. Lizzi pozowała do zdjęć dla stron internetowych Vogue.com i Elle.com. Podpisała też kontrakt z czołową londyńską agencją Zone Models. Choć liczy się tu wygląd i odpowiednie rozmiary, nie jest to konkurs piękności. Większe znaczenie ma umiejętność chodzenia na wybiegu, fotogeniczność, a także to „coś”, co przykuje uwagę. O zwycięstwie zdecydują specjaliści od pokazów mody i projektanci, którzy wskażą, na kim najlepiej będą prezentowały się ich stroje. Finaliści rywalizują w 6 kategoriach: Editorial, Men, Commercial, Over 25, Natural Beauty oraz Top Model Worldwide. Do pierwszej z wymie-

nionych została zakwalifikowana – jako jedyna Polka – Ewelina Kisiel, mieszkanka południowo-wschodniego Londynu. Jako pierwszy Polak w historii konkursu Top Model UK do finału dostał się Tomasz Wiśniewski. Tomek pochodzi z Wadowic. 8 lat temu przyjechał na Wyspy. Obecnie mieszka i pracuje w Nottingham. Marzy o karierze prezentera telewizyjnego, ale na razie chce spróbować swoich sił w świecie mody. – Jestem dumny, że jako pierwszy Polak będę reprezentować nasz kraj w prestiżowym konkursie Top Model UK. Czuję dużą odpowiedzialność, a jednocześnie dumę – opowiada Tomek. Tomasz Wiśniewski jest też pierwszym Polakiem, który wystąpił w siedmiu popularnych brytyjskich programach reality show. Wygrał programy Total Wipeout i Come Dine With Me. Uczestnicy konkursu Top Model intensywnie przygotowują się do finału, biorąc udział w sesjach treningowych i zdjęciowych w Londynie. Tomek nie stosuje żadnej diety. Intensywnie pracuje za to nad swoją sylwetką na siłowni. Ewelina w przerwach między ćwiczeniami chodzenia uzupełnia swoje portfolio o kolejne zdjęcia. Co ciekawe, za każdym razem gdy uczestnicy konkursu spotykają się w Londynie, są mierzeni i ważeni.

– Zgodnie z regulaminem konkursu musimy zachować takie same wymiary przez cały okres przygotowań, aż do finału – tłumaczy Tomasz Wiśniewski. – Nie możemy ani przytyć, ani schudnąć, bo to grozi dyskwalifikacją. Wielki finał Top Model UK 2014 odbędzie się 4 i 5 kwietnia w hotelu The Hilton Metropole w Londynie i będzie transmitowany przez kilka stacji telewizyjnych, w tym kanał Fashion TV. Zwycięzcy dostaną szansę wzięcia udziału w pokazach podczas London Fashion Week. To dla nich także wyjątkowa okazja do podpisania pierwszych kontraktów z domami mody i znanymi projektantami. Przed wielkim finałem trwa głosowanie w konkursie na nagrodę publiczności. Głosowanie jest wprawdzie płatne, ale dochód z niego zostanie przekazany na organizację Children with Cancer UK, zajmującą się pomocą dzieciom chorym na raka. 1 głos kosztuje 1 funta. W ubiegłym roku udało się w ten sposób zebrać 10 399 funtów.

Głosowanie trwa na stronie

topmodeluk.com

Tomasz Wiśniewski

518-MAKIETA 3 44-63.indd 55

18/02/2014 15:33:09

056

CAFÉ COOLTURA GUEST ROOM

Guest room

Wieczór twórczości wszelakiej

»

W ostatnim tygodniu odbyła się inauguracja „Guest roomu” w realu. Na IV piętrze Polskiego Ośrodka SpołecznoKulturalnego w POSKlubie Tadeusz Żyszkowicz prezentował swoje wiersze oraz swój pierwszy tomik poezji pt. „Z ziemi (nie)obiecanej do ziemi ukochanej”. W tym numerze prezentujemy kilka wierszy autorstwa pana Tadeusza. Wszystkich chętnych do zaprezentowania swojej twórczości prosimy o kontakt. «

CZYTELNICY! Jeśli jesteście twórczy i lubicie się dzielić swoją twórczością albo piszecie wiersze do szuflady, a chcielibyście pokazać je światu, to mamy dla Was rozwiązanie. Niniejszą stronę od teraz przeznaczamy tylko dla Was! Zrobiliście fajne zdjęcie? Napisaliście krótką historyjkę? Na tej stronie możecie zaprezentować swoje talenty. Swoje prace wysyłajcie na info@cooltura. co.uk, koniecznie z dopiskiem: „Guest Room”. REDAKCJA „COOLTURY”

518-MAKIETA 3 44-63.indd 56

Rozbitek Dryfuje tratwa Po mętnej toni. Brak steru Utrudnia, gmatwa. Bezradność. Jak dotrzeć do celu? Cisza. Wiatr nie pomaga. Znoszą nieznane prądy. Bezsilność. Niepokój wzmaga. Promyk nadziei wątły. Wreszcie! Powiewa! Wiatr! Łapać w żagle! Zaraz. Gdzie maszt? To tratwa Dociera nagle. Miłe chwile Studenckie dobre czasy Miło powspominam WAŻNIEJSZE POLA, LASY Z Warszawą się nie mijam. Ochota. Al. Krakowska. Knajpa. ,,Delfin” się nazwała. Drążyła kieszenie Dobry bryzol miała. Mokotów. ,, Kameralna” Róg Rakowieckiej i Niepodległości Ceną bardziej przyjazna Studenci jako goście. W parku niedaleko ,,Gęś””się rozsiadła

Dobre piwo, mleko Nie zamawialiśmy jadła. Dalej! Do ,,Stodoły”! ,,Stodoła”! ,, Warszawa”! Wszystkich do zabawy ,,Gęś” nastrajała. Ziemio polska Ziemio, ile jesteś warta, ile znaczysz Wie tylko serce, które potrafi marzyć. Łany zbóż zielone rozciągnięte szeroko Topole strzelające przy drogach wysoko. Pagórki łagodne ku strumykom schodzące Kaczeńce złotem mokre łąki kruszące. Wielkie lasy sosnowe szumiące łagodnie Wśród drzew ukryte błękitne oczka wodne. Zagrody chłopskie między polami zagubione Śliwami a czereśniami pięknie ozdobione.

18/02/2014 14:22:42

Wieczór Twórczości Wszelakiej POSKlub wraz z tygodnikiem Cooltura zapraszają wszystkich na nastrojowy WIECZÓR PRZY POEZJI I ŚPIEWIE. Jeśli chcesz posłuchać twórczości młodych poetów, literatów czy muzyków, koniecznie musisz nas odwiedzić. Zapraszamy również do współpracy wszystkich twórców chcących zaprezentować swoją twórczość.

„Wieczór Twórczości Wszelakiej” Pod Patronatem Tygodnika Cooltura w każdy czwartek, godz. 18.30, POSKlub, IV p. POSK, 238-246 King Street, Hammersmith, London W6 0RF

518-MAKIETA 3 44-63.indd 57

18/02/2014 15:53:45

058 Karnawałowy kac gigant CAFÉ COOLTURA Wielka Brytania od kuchni + bal polski

Sergiusz Hieronimczak sergiusch72@yahoo.co.uk

»

Kac to zmora każdego imprezowicza. Najczęściej dopada nad ranem, objawiając się potwornym bólem głowy, uczuciem niczym nieuzasadnionego lęku, bladością i ogólnym rozbiciem organizmu. Jak się go pozbyć? Oto pytanie godne końca karnawału. Co to jest kac? Ogólnie mówiąc, to zatrucie organizmu produktami metabolizmu alkoholu. Objawia się złym samopoczuciem, bólem głowy, bólem żołądka, wymiotami, drżeniem rąk, zmęczeniem fizycznym i psychicznym, uczuciem pragnienia, wrażliwością na światło i hałas. Alkohol, nazywany etanolem, jest głównym składnikiem trunków. Podlega on wielu złożonym reakcjom biochemicznym. Najpierw rozkłada się na toksyczny aldehyd octowy, ten następnie na skutek działania enzymów przekształcany jest w niegroźny już dla organizmu kwas octowy. Aldehyd octowy jest uważany przez naukowców za powód złego samopoczucia po spożyciu alkoholu.

Ból głowy i suszenie

Alkohol z krwią wędruje do mózgu. Jego częścią jest przysadka mózgowa produkująca hormon wazopresyny odpowiedzialny za gospodarkę wodną w naszym organizmie. Alkohol zaburza wytwarzanie tego hormonu i w efekcie częściej chodzimy do toalety. Oznacza to, że wydalamy więcej wody, niż powinniśmy. Nasz organizm pożycza więc sobie od organów wewnętrznych, w tym również od mózgu, który ma najwięcej wody w swoim składzie. W wyniku tego mózg kurczy się. Powoduje to naciąganie się przytwierdzającej go do czaszki błony, co wywołuje ból. Pamiętajmy zatem, aby razem z alkoholem dostarczać naszemu organizmowi wody, najlepiej zwykłej lub w postaci witaminizowanych soków.

Co pomaga na kaca?

Przekornie można powiedzieć, że najlepsza jest abstynencja. Jednak ten wariant jest mało realny, więc nie będziemy się nad 518-MAKIETA 3 44-63.indd 58

nim długo rozwodzić. Spróbujmy podzielić proces walki z kacem na trzy etapy: przed piciem, w trakcie picia i nazajutrz.

Przed

Nigdy nie pijmy alkoholu na pusty żołądek. Takie zachowanie właściwie przekreśla nasze szanse na sukces w walce z kacem. Starajmy się też zjeść coś bardziej tłustego niż zwykle. To ochroni nasz żołądek i spowolni wchłanianie alkoholu. Zanim wychylimy pierwszego kielicha, wypijmy najpierw szklankę wody i pamiętajmy, aby dużo pić w trakcie spożywania trunków. Dobrze jest łyknąć witaminę C. Wychwytuje ona wolne rodniki w organizmie, co ma wpływ na nasze samopoczucie.

W trakcie

Rozłóżmy picie w czasie. Jedzmy coś w jego trakcie, byle nie za dużo. Nie mieszajmy alkoholi, bo to jest najgorsze. Każde siusiu musi być uzupełnione dwoma szklankami wody.

Nazajutrz

Zjedz śniadanie składające się z jajka lub banana, który zawiera dużo potasu. Staraj się nie pić kawy, herbaty i napojów gazowanych. Odradzam używanie środków przeciwbólowych, szczególnie nad ranem. Reagują one niekorzystnie z alkoholem, który może być jeszcze w żołądku. Kilkanaście godzin po piciu i razem z posiłkiem tabletka może pomóc. Najbardziej sprawdzona metoda na kaca to klin. Polega ona

na tym, że po zatruciu metanolem podaje się niewielkie ilości etanolu jako odtrutkę. Etanol metabolizowany jest szybciej, co powoduje, że metanol rozkładany jest stopniowo, a dzięki temu łagodzi się objawy kaca. Co innego jeżeli pojawia się konieczność szybkiego wytrzeźwienia. Jest kilka domowych sposobów na taką okoliczność. Najlepiej zwymiotować i oczyścić żołądek z alkoholu, który jeszcze nie przedostał się do krwi. Szklanka soku z cytryny to drastyczna metoda, ale również skuteczna. Zimny prysznic rozjaśni nam umysł. Potem szklanka glukozy, która jest ogólnie dostępna w aptece lub na stoisku z artykułami dla dzieci. Później wysokoproteinowy posiłek i powinno być lepiej. Kac to integralna część każdej popijawy, dlatego nie można zakładać, że dzisiaj pijemy, a jutro się zobaczy. Uważajmy też, co pijemy, bo może być tak, że się nie zobaczy. Dzisiaj po polsku. « ŻUREK z ziemniakami

Składniki 1 marchewka, 1 pietruszka kawałek selera, 1 cebula liść laurowy i kilka ziaren ziela angielskiego 500 ml kwasu na żur 1,2 l wody 2-3 ziemniaki ząbek czosnku 1-2 suszone grzyby, 60 g boczku majeranek, sól, pieprz Sposób przyrządzenia: Obrane warzywa i namoczone grzyby zalać wodą i gotować około 40 minut. Wywar przecedzić, dodać cały kwas. Do gotującej się zupy dodać stopiony boczek, roztarty czosnek, majeranek. Podawać z osobno ugotowanymi ziemniakami lub ugotowanym jajkiem na twardo. Smacznego! Uwaga: do najlepszych lekko kwaskowatych zup należy staropolski żur, inaczej zwany białym barszczem. Żur przyrządza się na zakwasie, zabiela śmietaną, doprawia ziołami i roztartym czosnkiem. Najsmaczniejszy jest żur gotowany na białej kiełbasie.

18/02/2014 14:22:47

059 Rekordowa suma zebrana na cele dobroczynne na 43. Balu Polskim

»

Dzięki hojności Sponsorów, Darczyńców i Gości Balu oraz wsparciu Patronów Honorowych i Patronów Medialnych na 43. Balu Polskim została zebrana rekordowa suma 33 810 funtów! 950 funtów zostanie przekazane na Fundusz Zjednoczenia Polskiego – Polakom w  Potrzebie, 10 500 funtów na założenie polskojęzycznego telefonu zaufania dla ofiar przemocy domowej na terenie Anglii oraz 22 360 funtów na pomoc dla podopiecznych Fundacji Anny Dymnej „Mimo Wszystko”. «

Bal Polski 2014

Komitet Organizacyjny 43. Balu Polskiego: Ewa Butryn, Marlena Anderson, Misia Hewanicka, Ania Lichtarowicz-Piesakowska, Aleksandra Łaska i Malgorzata Zoric serdecznie dziękuje: Patronom honorowym Balu – Jego Ekscelencji Panu Ambasadorowi Witoldowi Sobkowowi i Jego Magnificencji Profesorowi Wojciechowi Nowakowi, Rektorowi Uniwersytetu Jagiellońskiego; gościom honorowym: Panu Ambasadorowi Witoldowi Sobkowowi z Małżonką, Pani Annie Dymnej, dr. Jerzemu Skucińskiemu reprezentującemu Rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego, Panu Radcy Ministrowi Dariuszowi Łasce z Małżonką oraz Panu Konsulowi Ireneuszowi Truszkowskiemu z małżonką, Pani Ewie Wilcock reprezentującej „Nowe Życie Bez Przemocy”; przedstawicielom Zjednoczenia Polskiego w Wielkiej Brytanii i Prezesowi Panu Tadeuszowi Stenzelowi; głównemu sponsorowi firmie Sami Swoi oraz sponsorom: MetLife, Bestfoods, Polish Movers, TMA, Fundacji Ivy Poland, Polish Cultural Institute, Voxta Dance oraz Hotelowi InterContinental;

518-MAKIETA 3 44-63.indd 59

patronom medialnym: Magazynowi „Cooltura” i Prezesowi Włodzimierzowi Witkowskiemu, Radiu PRL, „Dziennikowi Polskiemu” oraz TVP Polonia; The Really Useful Group za donację na cele charytatywne Balu; Maji Lewis i Hugh Edmeadesowi za prowadzenie wieczoru, zespołowi Promusic, Ryszardowi Szydło za zdjęcia, zespołowi folklorystycznemu Mazury, Małgorzacie Sztuce za opracowanie menu i artykułów o Balu, Joli Piesakowskiej-Jackson za animowany film, Jarkowi Jordanowi za projekt programu; ofiarodawcom cennych nagoród: Ambasadzie RP, Uniwersytetowi Jagiellońskiemu, Vice-Chancellorowi Uniwersytetu Cambridge Profesorowi Sir Leszkowi Borysiewiczowi, Prezydentowi Miasta Krakowa Jackowi Majchrowskiemu, Basi Kaczmarowskiej-Hamilton, Hugh Edmeadesowi, Marcinowi Rogalowi, Dorocie Hrycak-Krzyżanowskiej, Agnieszce Parys-Kozak, Annie Paschke, Oldze Sienko-Tutton, Annie Belej, Bahoma London, DFDS Seaways, Andrzejowi Pacakowi, Basi Zarzyckiej, Amber Centre, Kruszyńska Couture, Lay-

ana London, Philharmonia Orchestra, Royal Institution i dr. Zbigniewowi Szydło, Polskiemu Instytutowi Kulturalnemu, Revitacell UK, Natcare Cosmetics, Arkana, Krakowskiemu Kredensowi, Wawel SA, Financial Expert Accountants, szefowi Marcinowi Maryniakowi, drużynie piłkarskiej Wisła Kraków, Manifattura Donna, Allegra London, restauracjom: Ognisko, Łowiczanka, Daquise, Kuźnia Smaku, salonom piękności: Allure, Enzo, Goddess, Knightsbridge Nail & Beauty, Annie Nowe Hair Stylist, Medical Pedicure, Chiropody & Footcare Centre, Tesco Wines, Waipara West, Connoisseur Wine School, Gore Hotel, Baltic Treasure, Beauty of Flowers, Stanisławowi Reymerowi, Uli Jarosz, Polyanna Designs, dr. Elżbiecie Greiner-Wronie, Uli Rzeźnik, Joli Niemiec, zespołowi Golec; wolontaruszom: Uli Gudiens, Isi Acus, Izabelli Butryn, Sylwii Anderson, Ani Rożek, Hani Gudiens, Anusi Acus, Caroline Hale, Danielowi Best, Weronice Kucharskiej, Tomowi Rossowi; wszystkim Gospodyniom Stołów oraz Gościom za udział w Balu i hojne wsparcie celów charytatywnych Balu. «

18/02/2014 14:22:48

060

REKLAMA SKLEPY / RESTAURACJE

518-MAKIETA 3 44-63.indd 60

18/02/2014 14:22:52

PORADY zdrowie i uroda

518-MAKIETA 3 44-63.indd 61

061

18/02/2014 14:22:54

062

REKLAMA SKLEPY / RESTAURACJE + zdrowie i uroda

518-MAKIETA 3 44-63.indd 62

18/02/2014 14:22:55

063 32/6., 6./(3 .26(.

867 High Road Tottenham London, N17 8EY

020 3417 0104

High Road

3ROVNL 6NOHS .RVHN

A1010

EDMONTON GREEN

279, 259, 149 Brantwood Road

Northumberland Park

White Hart Lane White Hart Lane

279, 259, 149 SEVEN SISTERS

BEZPŁATNY PARKING DLA KLIENTÓW

518-MAKIETA 3 44-63.indd 63

12:<6./(3 :7:2-(-2.2/,&< -8‹27:$57< Konkurencyjne ceny! Otwarte 7 dni w tygodniu!

nabiał “ pieczywo “ wędliny “ mięso “ mrożonki “ ciasta “ produkty suche i wiele innych ARTYKUŁY DZIECIĘCE Świeże produkty ! Najlepsza jakość

5,$SU]HOHZ\JRWÏZNRZHGR3ROVNL

18/02/2014 16:22:06

064

REKLAMA ZDROWIE I URODA

Private Medical Centre

Iotw JR arci

Jkró ŝį

ew

124 Uxbridge Road W13 8QS

020 8992 7222

stomatologia i medycyna XXI wieku!

www.pmc-medic.com

tce!

PRAGNIESZ NOWEGO ZAWODU? 6=.2ĭ$ .260(7<&=1$0$6$ş8 %U\W\VNLH'\SROP\194

X KURSY KOSMETYCZNE X KURSY MASAŻU X KURSY PIELĘGNACJI PAZNOKCI

02085755547

07525900065 : : : . 8 5 6 <  .2 6 0 ( 7 <& = 1 (  &2  8 .

518-MAKIETA 3 44-63.indd 64

18/02/2014 14:22:58

065

Przychodnia na Tooting SUPER PROMOCJA ceny jak w Polsce w południowym Londynie. Korona porcelanowa: £250 Lekarze specjaliści, Stomatologia, Korona pełnoceramiczna na cyrkonie: £320 Laboratorium, Skin Clinic. www.polski-lekarz.co.uk 7 London Road / Links Road SW17 9JP 0208 767 8389, 0208 648 5111

518-MAKIETA 3 44-63.indd 65

18/02/2014 14:23:01

066

REKLAMA ZDROWIE I URODA

LOGOPEDA Nauczyciel dyplomowany języka polskiego Pedagog specjalny Qualified Teacher Status, Ref. 1032391

Zarejestrowana czasowo w Health Care Professions Council, temp 01878

WIOLETTA WIERZBICKA

077 9482 7886

info@wiolettawierzbicka.co.uk

www.WIOLETTAWIERZBICKA.co.uk

TANIE do Polski ROZMOWY

1p

tylko

/min.

z telefonu stacjonarnego na stacjonarny WYBIERZ

0 844 862 4141

5p

tylko

/min.

z telefonu stacjonarnego na komórkę WYBIERZ

0 844 545 4141 Ask bill payer’s permission. SMS costs £5 or £10 + std. SMS. Call charged per minute, from the time of connection to the service. The charge is incurred even if the destination number is engaged or the call is not answered. Please replace the handset after a short period if the calls are unanswered or engaged. Connection fee varies between 1.5p & 20p. Calls to 020 number cost std. rate to a landline or may be used as a part of bundled minutes. Text AUTOOFF to 81616 (std. SMS rate) to stop auto top-up, when the credit is low. Credit expires 90 days from the latest top-up. This service is provided by Auracall Ltd. Helpline: 0208 4974 622.

518-MAKIETA 4 64-89.indd 66

18/02/2014 16:21:15

REKLAMA KSIÄ&#x2DC;GOWOĹ&#x161;Ä&#x2020; / FINANSE / PRAWO

067

0DV]GÂ?XÂ&#x203A;QLND" 1LHFKFHSÂ?DFLĂ&#x201A;" 8NU\ZDVLĂ&#x2020;" 2QNCPI.VFĹżTOC\RQPCFNGVPKĂŚVTCF[ELĂŚRQOQÄžG %KPKGV[NMQIQQFU\WMCèCNGUMWVGE\PKGFQRTQYCF\KFQ QF\[UMCPKCFÄ&#x2018;WIW5RTCYF\KO[FNC%KGDKGLGIQLGLMQPVQ DCPMQYGUCOQEJĂ&#x17D;FFQOKVF

<CWHCLPCOĹ&#x152;RQPCFNCVPCT[PMW VQRQPCFV[UKĂşE[\CFQYQNQP[EJMNKGPVĂ&#x17D;Y

08 44 55 55 915, 020 8735 6550 Polang Ltd. Britannia House, 11 Glenthorne Road, Hammersmith London W6 0LH e-mail: info@polang.com www.polang.com

518-MAKIETA 4 64-89.indd 67

18/02/2014 14:02:12

068

OGŁOSZENIA DROBNE

wynajęcia Jak zamieścić ogłoszenie domieszkania

www.cooltura.co.uk

UWAGA! Ogłoszenia przyjmowane są do PONIEDZIAŁKU DO GODZ. 15.00. Ogłoszenia przesłane po godzinie 15.00 opublikowane będą w następnym wydaniu Cooltury (decyduje godzina otrzymania ogłoszenia przez redakcję, w związku z tym prosimy o wcześniejsze wysyłanie ogłoszeń).

sms 81616 Koszt ogłoszenia

£1

Jeśli masz problem z zamieszczeniem ogłoszenia drogą SMS – zadzwoń pod nr 020 8846 3614

+ standardowa opłata operatora

Wpisz: CL (spacja) kod (spacja) treść ogłoszenia. Przykład: CL 01 Wynajmę pokój... 079 111X111X Koniecznie podaj numer telefonu w treści smsa taki sam jak ten z którego wysyłasz! Kody działów: CL CL CL CL CL

0 1 mieszkania wynajmę 02 mieszkania szukam

03 praca dam 04 praca szukam 05 kupię

internet

CL CL CL CL

06 sprzedam 07 auto-moto 08 randka w ciemno 09 inne

www.cooltura.co.uk

Uwaga! Ogłoszenia drobne (£1) reklamujące jakąkolwiek działalność usługową lub handlową, nie będą zamieszczane. Ten typ ogłoszeń można zamieścić, jako ogłoszenie ramkowe (szczegóły poniżej), kontaktując się z DZIAŁEM MARKETINGU. Ogłoszenia zamieszczone w Coolturze pojawią się również na portalu elondyn.co.uk

ramkowe (usługi) Telefonicznie:

020 8846 3614 cooltura.co.uk lub online:

(postępuj według instrukcji) płatność Moneybookers

Warunki:

Ramka do 15 słów

£25 + vat

Ramka do 25 słów

£30 + vat

1. Wszystkie ogłoszenia drobne przyjmowane są do poniedziałku do godziny 15.00. Każde ogłoszenie wysłane po tej godzinie zostanie zamieszczone w następnym numerze. 2. Ogłoszenia wysłane z innego numeru niż podany w ogłoszeniu zostaną odrzucone, ogłoszenia napisane drukowanymi literami zostaną odrzucone (OPŁATA ZA OGŁOSZENIE NIE PODLEGA ZWROTOWI). 3. Dopuszczalna długość ogłoszeń drobnych to 160 znaków. 4. Gdy treść ogłoszenia jest obraźliwa lub przekracza zasady powszechnie przyjętych norm społecznych, redakcja zastrzega sobie prawo do nie umieszczania ogłoszeń. Prosimy o prawidłowe podawanie numerów telefonów. W przypadku podania niepełnego numeru (czyli zawierającego mniej niż 11 cyfr) ogłoszenie nie zostanie wydrukowane. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść ogłoszeń i zastrzega sobie prawo do ich skracania oraz do nie umieszczania bez podawania przyczyny. 5. Wszelkie ogłoszenie dot. usług towarzyskich nie będą zamieszczane. 6. Ogłoszenia (szczególnie te przesłane SMS-em) drukowane są w oryginalnej treści i pisowni.

518-MAKIETA 4 64-89.indd 68

SMS:

81616 KOD: 01

Agencja Nieruchomosci ETB PROPERTY SERVICES

Szukasz mieszkania,domu lub pokoju do wynajęcia w północnym Londynie?

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 67

020 7272 8615 Perivale / Alperton pokoj do wynajecia 07584134051

075 2145 2860 077 1567 7401 Paulina / Aneta info@etbproperty.co.uk

Szukasz mieszkania najnowsze oferty na portalu www.elondyn. co.uk

> Bounds Green, N22 8YR, £115/mies + energia i gaz do podzialu. Pokoj dwojka dla pary. 10 min od metra. Internet wliczony. Dostępne od 2 marca. 07825459367, 07756340316, 07436582103 > Canning Town Duzy: pary i 2ka . 120 -140 oraz miejsce w pokoju. Ładna okolica . Internet i rachunki wliczone. Czysto i spokojnie . Tel 07912641465 > City Airport pokoje do wynajęcia koło stacji City Airport drl 07980788543 > Earlsfield Mała dwójka z podwójnym łóżkiem dla jednej osoby 07828074554 > Enfield, EN3 5JX, £930 +energia, 1 bed na 1 pietrze, podwojna sypialnia, oddzielna sypialnia, lazienka z wanna. Dostepne od zaraz. 02072728615, 07825459367, 07756340316 > Greenford Wynajme 2 os pokój 1 dziewczynie w ładnym, czystym domu na Greenford 10min od stacji. W domu tylko 2 osoby. Wszelkie wygody. £120 / tydz. 07599666007. > Greenford Wynajme jedynke na Greenford dla 1 osoby, w spokojnym domu, w ktorym mieszka tylko rodzina. Dla osoby ceniacej spokoj, bez nalogow, cena £115 / tydz. 07737287026 > Haringey, N4 1BN, 1 bed flat –

895/mies. Mieszkanie 1 bed na poddaszu. Podwojna sypialnia, osobny salon, kuchnia z jadalnia. Umeblowane. Dostepne od 3 Marca. 02072728615, 07756340316, 07825459367

> Haringey, N4 1RJ, 2 bed flat z ogrodem, £1190/mies. Parter. 2

P O L S K A O B S Ł U G A , AT R A K C Y J N E C E N Y

w w w. e t b p r o p e r t y. c o . u k podwojne sypialnie, przechodni salon, lazienka z wanna. Umeblowane. Dostepne od 3 Marca. 02072728615, 07825459367, 07756340316

> Hounslow West. 1 lub 2 osobowy pokój w domu z ogrodem blisko komunikacji i sklepów. tel. 07523510272 > Isleworth. Duzy pokoj dla dziewczyny w domu z ogrodem. Preferowany wiek 25-40. Tylko 2 osoby w domu! Prywatne miejsce na samochod! Komfortowo. tel.07789474591 > Jedynka dla spokojnej osoby od 2.03 ogrod internet możliwość parkowania wymagane pot. to f80 2 tygodnie dep 07891168238 > Mitcham Dwójka z łazienką na Mitcham 160/tydz.-15 min.do stacji metra Colliers Wood,-10 min. do autobusow i sklepow. Od 01.03.14. Tel.07886101065 > Mitcham Dwójka z łazienką na Mitcham 160/tydz.-15 min.do stacji metra Colliers Wood,-10 min. do autobusow i sklepow. Od 01.03.14. Tel.07886101065 > Putney Vale Ladny 1 bed flat na poddaszu - Putney Vale dla pary bez dzieci i benefitow. Wyposazony, parking, internet etc. Blisko Asda, polski sklep £195 tyg. Tel 07984742185 > South Ealing / Brentford. wynajme jedynke, dostępna od zaraz. Tel.07973365782 > Stockwell, wynajme miejsce w pokoju dla mężczyzny we flacie czystym i spokojnym. Tel.07940186730 lub 07748348973 po 16-tej. > Stratford Wynajme pokój 2 osobowy na Stratford. Tel: 07553749628 > Streatham Common do

18/02/2014 14:02:12

OGŁOSZENIA DROBNE wynajecia duzy pokoj dla jednej osoby, 5 min od stacji, £110 na tydzien + 2 tyg dep, Natalia 07707494484

> Tottenham, N17 0BN, £850/

mies. 1 bed flat z ogrodem. Podwojna sypialnia, oddzielny salon, lazienka i ogrod. Dostepne od 21 lutego. - 02072728615, 07825459367, 07756340316

> Tottenham, N17 8DX-1 bed flat-950/mies. (council i woda wliczone). Przechodni salon, podwojna sypialnia. Dzielony ogrod. Od lutego. Mozliwy housing ben. 02072728615, 07756340316, 07825459367 > Turnpike Lane, N22 6AJ, Bedsit, £145/mies plus gaz i energia. Dom z z 3 lazienkami, ogrodem i kuchnia. Dostepny od zaraz. 07436582103, 07825459367, 07756340316 > Upton Park-E6- nieduży pokój

dla pary (1 lóżko) lub pojedynczy dep.tyg ,rach. wliczone, internet, dom polski z ogrodem tvp, darmowy parking .07935190016

> Walthamstow Pokój 1 I 2 osobowy blisko metra , Internet, spokojni mieszkańcy cena od £75 tel 07561888831 > Wembley / South Kenton. Duża jedynka dla spokojnej osoby. Living z kuchnia, ogród, parking. 3 min do stacji metra i overground.100 tyg, 2 tyg depozyt.07742748719 > Wood Green, N22 6EX, £1280/ mies + bills, 2 bed dom: 2 sypialnie, przechodni salon, recepcja, mala kuchnia, ogrod. Dostepne od zaraz. 02072728615, 07756340316, 07825459367 > Wood Green, N22 6UP, 1 bed

penthouse - £1195/mies. Bardzo duże 1 bed na 3 pietrze. Podwojna sypialnia,ogromny salon z

nowoczesna kuchnia, lazienka z wanna. Dla 1 osoby lub pary.02072728615

> Acton Town Bardzo duzy Pokoj dla spokojnej i niepalacej pary w cichym i przytulnym domu. 300m od stacji Acton Town. £160/ tydzien rachunki wliczone Tomek 07917425986. > Acton Vale pokoj przy Uxbridge

Road dla niepalacych i osob starszych. TV inter. 07875024389

> Barnes Pokój do wynajecia na Barnes. tel: 07455739539 > Batterrsea - 2 strefa, jedynka do wynajęcia, rachunki wszystkie wliczone. Spokojny, czysty dom Cena 110 GBP. Kontakt 07768643747 > Bounds Green, N22 8NN, 2 bed flat, £1125/mies. 1 pietro. 2 podwojne sypialnie, oddzielny salon. Plastikowe okna. Dostepny od 15 lutego. 02072728615, 07825459367, 07756340316 > Cheshunt, EN8 0UH, £1450/

mies. 4 bed dom z ogrodem i parkingiem, 3 podwojne sypialnie, 1 pojedyncza, przechodni salon, lazienka,. Od polowy lutego. 02072728615, 07825459367, 07756340316

> Do wynajęcia mała dwójka z podwójnym łóżkiem dla jednej osoby 07828074554 > Duża jedynka do wynajęcia. Umeblowana. Pólnocny Londyn N11 z szybkim internetem. Od zaraz. 077-8352-4096 > Edmonton Green pok do

wynajęcia duza 2-ka W czystym spokojnym rodzinnym domu z ogrodem rach. Wliczone internet miejsce parkingowe dla czystej osoby 07854021475

> Enfield, EN3 5JX, £930

+energia, 1 bed na 1 pietrze, podwojna sypialnia, oddzielna sypialnia, lazienka z wanna. Dostepne od zaraz. 02072728615, , 07756340316, 07825459367

> Greenford Jedynka dla osoby starszej, dbajacee o czystosc i pozadek 07884155281 > Haringey, N4 1BN, 1 bed flat – 895/mies. Mieszkanie 1 bed na poddaszu. Podwojna sypialnia, osobny salon, kuchnia z jadalnia. Umeblowane. Dostepne od 3 Marca. 02072728615, 07756340316, 07825459367 > Haringey, N4 1RJ, 2 bed flat z ogrodem, £1190/mies. Parter. 2 podwojne sypialnie, przechodni salon, lazienka z wanna. Umeblowane. Dostepne od 3 Marca. 02072728615, 07825459367, 07756340316 > Hounslow West. 1 lub 2 osobowy pokój w domu z ogrodem blisko komunikacji i sklepów. tel. 07523510272 > Hounslow West. 1 lub 2 osobowy pokój w domu z ogrodem blisko komunikacji i sklepów. tel. 07523510272 > Ilford pokoj 2 osobowy w czystym, wyremontowanym mieszkaniu 120f tyg. + tydzien depozytu. Rachunki wliczone, internet, polska tel. zapraszamy 07964537030 > Isleworth. Piekny pokoj w domu z ogrodem. Preferowany wiek 25-40. Najlepiej kobieta. Super warunki. Tylko 2 osoby w domu! Miejsce na samochód. tel. 07789474591

> Isleworth. Piekny pokoj w domu z ogrodem. Preferowany wiek 25-40.Najlepiej kobieta. Super warunki. Tylko 2 osoby w domu! Miejsce na samochod.

069

tel.07789474591

> Leyton 100 / tydz Duza dwójka dla 1 osoby w domu z ogrodem na Leyton E10 6lg. Od zaraz. 07450833470 Gosia > Mam do zaoferowania miejsce w pokoju dla spokojnej uczciwej dziewczyny 25-34lat jesli ci to nie przeszkadza ze będziesz mieszkała z chłopakiem tel 07858168131 > Mitcham Mila spokojna rodzina ma do wynajęcia pokój i poszukuje pary lub dziewczyny/ para 130£ / dziewczyna 100£ p.w Na Mitcham blisko tramwaju tel 07423595467 > N22 Wynajme dwojke za £140 jedynke za £130 Blisko metra. Czysty i zadbany dom. Internet i rach. wliczone. N22. 07793493743 Zapraszam > Northolt, pokoj dla spokojnego chłopaka bez nałogów w czystym domu z ogrodem. Internet, rachunki wliczone. tel.07821 358132. > Perivale Wynajme 3 pokoje 2 osobowe w domu po remoncie na Perivale. Internet i rachunki wliczone w cene Duzy ogrod, parking150£ tygodniow + 2 tyg depozytu. Kasia 07919118692

mieszkania

szukam

www.cooltura.co.uk SMS:

81616 KOD: 02

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 67

> Szukam pokoju w spokojnym domu okolicach Kingston, Wimbledon. Tel.07801996364 Marcin > Szukam mieszkania 1 2 lub 3 pokojowego na East Croydon od 20 kwietnia najlepiej z ogrodem 07939667281

ZNAJDŹ

PRACĘ z portalem Zawsze aktualne ogłoszenia!

518-MAKIETA 4 64-89.indd 69

18/02/2014 16:20:36

070

OGŁOSZENIA DROBNE / PRACA, KURSY

praca

dam

www.cooltura.co.uk SMS:

81616 KOD: 03

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 67

Kursy Makijażu, Fryzjerskie, Przedłużania Włosów, Manicure, Shellack, po polsku, certyfikat brytyjski. www. artworktraining.co.uk 07809220214 W5 5ED

Polskie Kursy Kosmetyczne; Stylizacja Paznokci, Przedłużanie rzęs, Przedłużanie, Włosów, masażu, MakeUpu – Akredytowane Certyfikaty 0784-920-3526 Szczegóły na www.PolskieKursy.co.uk

London’s top nudist relaxation spa requires staff; Shift Manager, masseuses and hostesses Must be reliable, cheerful and able to work various shifts friendly environment. Contact Trevor on 07771905362 or jobs@rios.co.uk

518-MAKIETA 4 64-89.indd 70

Kobiet i mężczyzn do pracy w ochronie, dostępne szkolenia zawodowe. Nie wymagamy NIN. Stawki £10/h-25/h zależnie od stanowiska. Tel: 020 8123 8322 Kom: 07825397161 www. symbiosec.co.uk/pl Staff Required for hand car wash Fulham area contact 07989035718 Polska piekarnia w zachodnim Londynie poszukuje cukierników. Prześlij CV na adres info@polishvillagebread.co.uk lub zadzwoń 07809432768 – Krzysztof.

> Poszukuję opiekunki do dziecka od poniedziałku do piątku, 6:30-9:00 rano. Płacę extra za wczesne godziny. Zainteresowanych proszę o kontakt pod 07850953677. > Potrzebuje malarzy w Londynie. M:07950049168, Email:info@markbuilding.co.uk , > Szukam Pani krawcowej z doswiadczeniem do szycia ubran w wysokiej jakosci. Musi dotrzymywac terminow, byc rzetelna oraz posiadac wlasna maszyne. 07429443925 > Praca. remonty. dobud. strychy. kuch. lazienki. Narzędzia / doswiadczenie konieczne! £500-£700 tydz. wyslij SMS z imie. wiek. fach, nr. 07827492749 oddzwonie

> Przedszkole Pinocchio Nursery (West Hampstead NW2) zatrudni Nursery Nurse(NVQ3), Nursery Assistant(NVQ2) Wymagane kwalif.,dosw. ,jez.angielski 07957966139 > Fryzjerka zatrudnię doświadczoną o odpowiedniej prezencji fryzjerkę do lat 50. j ang nie konieczny warunek doskonała znajomość branży fryzjerskiej 07947163752 > Zatrudnie do piekarni 1 samodzielnego piekarza lub cukiernika, Bexhill TN39 5AE 07415000895 > Full or part time hairdresser to

work in salon in tooting Neokutz 146 mitcham road tooting sw17 9nh telephone vera at salon 0208 672 5619 or mobile 07813484218

> Szukam firmy co wywiezie azbest z pokrycia garażu w zach. londynie na Ealingu tel. 07984613766 > Wanted 3 casual garden

labourers, own tools, West London, cash in hand, start February contact - jasbe@hotmail.com

praca

szukam

www.cooltura.co.uk SMS:

81616 KOD: 04

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 67

> Hydraulik z gas safe szuka pracy. Montaż boilerów, megaflo, underfloor heating, instalacje hydrauliczne, power flush, łazienki, kuchnie, certyfikaty. 07454452176 > Plastrarze duze dosw. Szukają

pracy. Posiadam własne narzedzia i transport, dotrzymuje słowa. Czysto tanio i Solidnie Pracuje Na Szczudlach 07946462164 Piotr

> Plastrarze z dlugoletnim doswiadczeniem szukaja ofert pracy. Gwarantujemy wysoka jakosc i czystosc, wlasne narzedzia. Jacek 07523550213 > Elektryk NICEIC Appoved Contractor, commercial, domestic, emergency lights, fire alarms, fuseboardy, rewirings, certyfikaty. pglondyn@yahoo.co.uk 07984199987 > Elektryk - Hydraulik z 10 letnim doświadczeniem w angielskiej firmie z własnymi narzędziami i vanem. Certyfikaty NICEIC i Gas Safety . 07707717053 > Malarz dekorator i nie tylko szuka pracy własne narzędzia i van wykonuje również drobna stolarke elektrykę hydraulike itp tel 07873608707 Daniel > Szukam pracy. Lofty, dachy, konstrukcje drewniane. tel. 07437013463 > Hydraulik. Glazurnik wykonuje łazienki kuchnie od A do Z takze inne prace remontowobudowlane. Wieloletnie doswiadczenie. Wlasne narzedzia szuka pracy 07925296104 > Plastrarze 7 lat doświadczenia w Londynie szukają pracy. Własne narzędzia i transport. Wysoka jakość wykonania. 07999963477 Andrzej > Malarz rzetelny, uczciwy, nie pijacy z 8 letnim dosw. w Londynie malarz szuka pracy. posiadam wszystkie narzędzia 07794599938 Pawel > Elektryk 11 lat w UK. Instalacje zgodne z 17 Edition. Fuseboxy.

18/02/2014 14:02:14

OGŁOSZENIA DROBNE

518-MAKIETA 4 64-89.indd 71

071

18/02/2014 14:02:15

072

OGŁOSZENIA DROBNE

Automatyka HW CH. Certyfikat NICEIC. Referencje. Insurance Policy. Szuka pracy. Pawel 07891730162

> Hydraulik (Gas Safe Register), szuka pracy. Montaż boilerow, mega-flo, power flush, central heating, ogrzewania podłogowe, certyfikaty. Tel. 07702267525 > Hydraulik narzędzia, samochód, boilery, megaflo, certyfikat. szuka pracy tel.07545159445 > Tapeciarz fachowiec poszukuje pracy cena /dniowki ,referencje (apartamenty harrods itp ) tylko poważne oferty tel 07889248061 > Solidna, uczciwa szuka pracy przy sprzątaniu, opiece do dziecka lub osoby starszej, pedicurzystka 07715896133 Eva > Elektryk z długoletnim

doświadczeniem zawodowym szukam pracy. pomogę przy awariach i problemach związanych z prądem. Tel.07883974669

> Hydraulik Corgi gas safe szuka

pracy naprawa serwis montaz boilerow, kominki megaflo central heating power flush Certyfikaty domestic commercial 07545707457

> Murarz stolarz przybudówki dachy pointing oraz inne prace budowlane +447403871736 > Malarz Dekorator podejmie prace własne narzędzia doświadczenie solidność 07591534894 Krzysiek > Plastrarze z własnymi narzędziami szukaja pracy wysoka jakość i czystość Marcin 07515464677 > Księgowa z długoletnim

doświadczeniem, ze znajomością języka angielskiego I włoskiego szuka pracy lub współpracy. Kontakt tel. 07522043231

> Szukam pracy w okolicach Croydon wszelkie prace budowlane duże doświadczenie 07939667281 > Doświadczony murarz tynkarz

8 lat w UK sumienny uczciwy , bez nałogów , wykonuje tez wiele innych prac budowlanych. 07928351183

> Plastrarz szuka pracy. Uczciwy i solidny. Gwarancja jakosci. 8 lat praktyki w UK. Tel. 07708613844 Grzegorz. > Malarz bez nalogow,uczciwy i solidny szuka pracy. Wysoki standard pracy. 7 lat doswiadczenia w UK. Pracuje dla firm i osob prywatnych.Rafal. 07545600591.

sprzedam

www.cooltura.co.uk SMS:

81616 KOD: 06

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 67

> Sprzedam biala suknie slubna z

C2Duo 3ghz. pam. 3gb. dysk 250gb. DVD.90f. Tel.07593298590

> Duzy słownik lekarski, dwujęzyczny, nowy. cena 45.00 tel. 07523510272

81616 KOD: 08

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 67

auto-moto

> Szukam normalnej dziewczyny. kawaler 38 lat.07770933889

www.cooltura.co.uk SMS:

81616 KOD: 07

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 67

> Mercedes klasy

E 2003 silnik 2.2 CDi disel automat 123 tys przebieg, skóra stan dobry cena do uzgodnienia lub zamiana pół roku tax i 10 miesiecy MOT 02035562392, 07985600960

> Ford S Max diesel 2 litry 7

> Laptop Toshiba L650 i3,15” LED, oryginalny Windows 7, stan bdb. Idealny do codziennej pracy i Internetu £230 tel 07910473675

> Audi A4 1,9 TDI, 2003, manual 5 biegow, sedan, srebrna, 162 tys. mil, zadbana, książka serwisowa i 2 kluczyki. Mot 04.2014 Tax 05.2014 Tel. 07702267525

> Laptop Dell.1.8ghz, pam.2gb, dysk60gb. Wi-Fi.DVD, win.xp.PL. Stan bdb.80f. Komputer DELL

SMS:

>Kawaler 31lat, katolik z Londynu.

osobowy przebieg 107 tys pali 6 litrów na 100 stan bardzo dobry cena do uzgodnienia lub zamiana 8 mc tax i MOT 02035562392, 07985600960

> Duzy słownik naukowo techniczny, dwujęzyczny, nowy, cena 45.00 tel.07523510272

www.cooltura.co.uk

> TomTom Europa i Polska,ALG,IQ Routes,mapa w wersji 920. Fotoradary-Premium.Rowniez wersja Truck 07910473675

bogatym dolem, bogato zdobionym, marszczonym z organzy. Rozmiar 10-12 z gorsetem zdobionym, sama dopasowuje sie do tali. 07737287026

> Sprzedam mieszkanie Opole 140m2,scisle centrum, pieciopokojowy, dwie piwnice, ogrod, do zrobienia 07791605727

randka

w ciemno

> Mazda 6 2002. 2,0 ben man 140 mil sre. Kombi Bagaznik 1 r mot 07840691562 > Mercedes Sprzedam Mercedesa klasy C 2002 2.2 CDI diesel automatic kombi, niebieski metalic, full opcja. Cena £2000. Tel 07828922861

Szczery z poczuciem humoru. Powaznie myslac o zyciu. Szuka kobiety, z ktora moglby sie zaprzyj. i stworzyć szczęśliwy związek 07772544347

> Poznam mila zadbana kobietę w wieku 45 lat w celu spotkań towarzyskich tel 07787249266 > Jesli jestes wysoka puszysta

kobieta bez zobowiazan masz ok 45 lat i pragniesz stalego normalnego zwiazku zadzwon po 21. dzieci nie sa przeszkoda 07947163752

> Witam was dziewczyny. Mam

na imie Daniel szczuply atrakcyjny blondyn 30 lat 178 cm i szukam dziewczyny w podobnym wieku niepalacej, najlepiej zachodni Londyn 07933929388

inne

www.cooltura.co.uk SMS:

81616 KOD: 09

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 67

Nauka gry na gitarze. Dzieci, dorośli. Git. akustyczna, elektryczna. TYLKO okolice Hounslow, Twickenham, Feltham, Kingston, Hampton. Tel. 079 382 111 55

UFSB[KVƆEPTUŖQOBOBUXPJN SMARTFONIE I TABLECIE!

Ściągnij COOLTURĘ i czytaj już we czwartki!

ı$*Ĉ("+$00-563ĕ OBUBCMFUJLPNÕSLŖȷ

518-MAKIETA 4 64-89.indd 72

18/02/2014 14:02:16

OGŁOSZENIA USŁUGI RÓŻNE / TELEWIZJA SAT. / KOMPUTERY

073

POLSKA TELEWIZJA SATELITARNA!! Dostępne na umowę z gwarancją na zakupiony sprzęt. Możliwość wymiany zesputych dekoderów.

telewizja bez umowy ORAZ TELEWIZJA BEZ ANTENY SATELITARNEJ

Serwis Satelitarny 24/7: * montaż anten satelitarnych * ustawienie sygnału *sprzedaż akcesorii

KAROL 07713358081

usługi różne

telewizja

satelitarna

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 67

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 67

Architekt rejestrowany w Anglii wykonuje projekty: lofts, extensions. Usługi: Planning Applications and Building Control mob.: 07708696377 stasch@stasch.co.uk

Tłumaczenia przysięgłe i certyfikowane w 24 godziny 7 dni w tygodniu. Tanio bezpośrednio u tłumacza www. tlumaczenia24.co.uk Wyślij scan na email: biuro@tlumaczenia24. co.uk 07770903430

Tłumaczenia przysięgłe 24/7 bezpośrednio nie przez google akceptowane wszędzie w UK i PL. Prawnicze i medyczne, dokumenty, świadectwa. Szybciej i taniej niż inni. Kontakt: slav. translations@gmail. com lub 07981753699

Słoneczna Wróżka wróży z kart Tarota, odwraca złe uroki, zdejmuje złe fatum. Pomoże Ci odnaleźć Twoją drogę. Przyjmuje na miejscu, 20 lat doświadczenia. Tel 07587375316, 02036094548

518-MAKIETA 4 64-89.indd 73

Anteny satelitarne. Montaż, fachowe ustawienie sygnału, akcesoria, Telewizja na kartę, nc+, polsat. 9 letnie doświadczenie Niskie ceny. Mariusz Domaradzki. 07523486296, mariusz-cyfra@wp.pl

Satelitarna Telewizja Najszybsze i najlepsze rozwiązanie wszystkich twoich problemów. Ustawienia, montaż, polskie zestawy TNK Andrzej 07840650509 07423602647

komputery

serwis

ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 67

HL-Computer Service; Profesjonalne naprawy; Reinstalacja Windows; Usuwanie wirusów; Instalacja Internetu; Technik-Informatyk; Olgierd 07961222932

H-Tech Serwis Komputerowy. Rozwiązywanie wszelkich problemów z Laptopami i PC. Odzyskiwanie Danych, Instalacje, Administracja, Zabezpieczanie Sieci, CCTV. Dojazd do Klienta. Tel.: 07723012148, email: halskyt@yahoo.co.uk www.halskitech.co.uk Serwis Komputerowy. Wgrywanie Windowsa, usuwanie wirusów. Odzyskiwanie danych. Wymiana screenów, Strony WWW. 07831756366 ,

Ogłoszenie drobne kosztuje tylko

£1

Naprawa: laptopy, tablety, konsole, telefony. Zmiana języka, wirusy, przegrzewanie się, wymiana ekranu / klawiatury, rok gwarancji na nowe części, oferujemy laptop zastępczy 07411123340

18/02/2014 14:02:17

074

REKLAMA PACZKI – TRANSPORT

518-MAKIETA 4 64-89.indd 74

18/02/2014 14:02:19

REKLAMA PACZKI – TRANSPORT

075

PACZKA DO 30 KG

(SFBU
1BSDFM
-5%

$PNQBOZ
/VNCFS


518-MAKIETA 4 64-89.indd 75

18/02/2014 14:02:20

076

REKLAMA PACZKI – TRANSPORT

transport przewozy, paczki ZASADY ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ – STR. 80

Tańsze przeprowadzki. Londyn i całe UK. Duzy Van pomoc kierowcy M&W Transport Ltd www.megwintransport. co.uk Wojciech 07447076814

Przeprowadzki , wywóz śmieci Londyn i cała Anglia, duży van z windą, profesjonalna obsługa. Przewóz na lotniska, dziewięcioosobowy van. Piotr, 07749174695

Tanio przeprowadzki (transport wszelkiego rodzaju). Największy VAN + winda do załadunku. Pomoc w załadunku i rozładunku. Cały Londyn i UK. www.goldeneagleremovals.co.uk Tel 07969629456 Daniel

TANIE do Polski ROZMOWY

1p

tylko

/min.

z telefonu stacjonarnego na stacjonarny WYBIERZ

0 844 862 4141

5p

tylko

/min.

z telefonu stacjonarnego na komórkę WYBIERZ

0 844 545 4141 Ask bill payer’s permission. SMS costs £5 or £10 + std. SMS. Call charged per minute, from the time of connection to the service. The charge is incurred even if the destination number is engaged or the call is not answered. Please replace the handset after a short period if the calls are unanswered or engaged. Connection fee varies between 1.5p & 20p. Calls to 020 number cost std. rate to a landline or may be used as a part of bundled minutes. Text AUTOOFF to 81616 (std. SMS rate) to stop auto top-up, when the credit is low. Credit expires 90 days from the latest top-up. This service is provided by Auracall Ltd. Helpline: 0208 4974 622.

518-MAKIETA 4 64-89.indd 76

Tani Transport od £15/h. Przeprowadzki od £30, odbiór, dostawa towarów od £20. Duzy Van Londyn i okolice 24h/7. Nasza Lokalizacja Tooting Broadway tel 07442287778

Lotniska Van 9 osobowy i Przeprowadzki – największy van Licencja PCO i ubezpieczenie. Odpowiedzialny kierowca. Taniej kontakt 07985600960

Potrzebna Firma Kurierska do regularnego transportu łatwo psującego się ładunku. Trasa Lublin-London/Essex CM16 6AX dostawy bezpośrednie w poniedziałki, wtorki albo środy kontakt john@prestopets.co.uk

Ogłoszenie drobne kosztuje tylko

£1

18/02/2014 14:02:21

REKLAMA PACZKI – TRANSPORT

077

PRZEWÓZ PROMOCJA OSÓB PACZKA 30 KG/£20 PRZEWÓZ Nowa trasa: Polska-Walia PACZEK „Firma z Podkarpacia”

www.przewozyoskar.com Tel. Polska +48 505 132 128, +48 536 373 099 Tel. Anglia 0 759 884 85 66, 0 777 869 05 30

e-mail: przewozyoskar@gmail.com

Dowóz pod adres na terenie całej Polski. Wystawiamy faktury VAT.

518-MAKIETA 4 64-89.indd 77

18/02/2014 15:29:48

078

OGŁOSZENIA SKUP ZŁOMU

518-MAKIETA 4 64-89.indd 78

18/02/2014 14:02:24

OGŁOSZENIA ROZWINIĘCIE

518-MAKIETA 4 64-89.indd 79

079

18/02/2014 14:02:26

080

REKLAMA WYWÓZ ŚMIECI

WYWÓZ ŚMIECI

PRZEPROWADZKI na terenie całego UK

Tel. 078 451 439 81 • 078 164 963 36

SKIP HIRE 8/12 YARD

Płatność gotówką lub kartą

UFSB[KVƆEPTUŖQOBOBUXPJN SMARTFONIE I TABLECIE! ı$*Ĉ("+$00-563ĕ OBUBCMFUJLPNÕSLŖȷ

518-MAKIETA 4 64-89.indd 80

18/02/2014 14:02:28

OGŁOSZENIA WYWÓZ ŚMIECI / BUDOWNICTWO I REMONTY

518-MAKIETA 4 64-89.indd 81

081

18/02/2014 14:02:30

082

OGŁOSZENIA BUDOWNICTWO I REMONTY

KLIMATYZACJE LODÓWKI SKLEPOWE CHŁODNIE WOLNOSTOJĄCE

I Naprawy oraz serwis urządzen chłodniczych I Instalacje klimatyzcji w sklepach, restauracjach, I I

mieszkaniach i w obiektach o podwyższonym standardzie (high end residence) Projektowanie systemów klimatyzacyjnych oraz wentylacyjnych Przeróbki chłodnicze

Świadczymy profesjonalny i rzetelny serwis, który przełożył się na olbrzymią liczbę zadowolonych klientów na przestrzeni wieloletniej obecności na rynku brytyjskim. Serdecznie zapraszamy na naszą stronę internetową, gdzie uzyskacie więcej informacji na temat naszych usług.

www.CHLODNICTWO.co.uk MTP Cooling Ltd Slough Trading Estate, Berkshire, Slough, SL1 4DX

518-MAKIETA 4 64-89.indd 82

T: +44(0)1753 701 013 F: +44(0)1753 701 014 M: +44(0)7515 391 382 email: info@mtpcooling.co.uk

18/02/2014 14:02:31

OGŁOSZENIA BUDOWNICTWO I REMONTY

518-MAKIETA 4 64-89.indd 83

083

18/02/2014 14:02:33

084

REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

Najwyższa jakość okien i drzwi firmy

Okna, drzwi, ganki, ogrody zimowe, szklane dachy, balustrady, prysznice, świetliki, drzwi rozsuwane

Wysokiej jakości podwójne szklenie w uPVC, Aluminium i Drewnie U NAS OKNA

A-RATED W STANDARDZIE

Drewniane okna typu SASH już od

£300/m2

Nowy salon firmowy

622 Greenford Road, UB6 8QT Greenford

Tel/Fax: 020 8578 2281

Biuro: 077 0360 1325 Mob: 079 1636 9230 Email: info@windowsglasssolutions.co.uk

518-MAKIETA 4 64-89.indd 84

18/02/2014 14:02:37

REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

518-MAKIETA 4 64-89.indd 85

085

18/02/2014 15:55:12

086

REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

NATHAN SCAFFOLDING LTD

owy!

Najlepszy serwis scaffolding

Gwarantujemy
t
XT[FMLJFHP
SPE[BKV
SVT[UPXBOJB t
EBSNPXF
XZDFOZ
t
T[ZCLJF
UFSNJOZ
SFBMJ[BDKJ t
CF[QJFD[FƏTUXP
J
TPMJEOPƙŲ
XZLXBMJmLPXBOZDI
QSBDPXOJLØX
t
QVCMJD
BOE
MJBCJMJUZ
JOTVSBODF t
BEWBODF
UJDLFUT

www.nathanscaffolding.co.uk

UFSB[KVƆEPTUŖQOBOBUXPJN SMARTFONIE I TABLECIE!

Zadzwoń (Robert): 07850691001 02030922124 lub wyślij e-mail: office@nathanscaffolding.co.uk

SCAFFOLDING

ı$*Ĉ("+$00-563ĕ OBUBCMFUJLPNÕSLŖȷ

PROPER SCAFFOLDING Ltd. Bezpieczne i solidne wykonywanie rusztowań.

T

Profesjonalny montaż. Szybki termin realizacji! Najtaniej w Londynie! Sebastian:

0787 14 24 077

properscaffolding@yahoo.co.uk

T-talk

2p 7 za min

na tel, komórkowy w Polsce

PROMOCJA!

10% EXTRA!

Super sposób na rozmowy

z Polską z twojej komórki 1.Wyślij SMS-a na numer 81616 o treści QPDN Twoje konto telefonu komórkowego zostanie obciążone kwotą £5. W tym samym czasie automatycznie utworzy się unikalne konto T-Talk, które będzie doładowane kwotą £5 kredytu na rozmowy międzynarodowe. Otrzymasz wiadomość zwrotną o treści: „Dziękujemy T-Talk. Opłata 5GBP. Aby zadzwonić za granicę wybierz 03700410041 i nr docelowy.”

2. Wybierz numer 03700 41 0041, a następnie 0048xx i numer docelowy do Polski *Koszt połączenia z numerem 03700 41 0041 to standardowy koszt poł. z numerem stacjonarnym w Wielkiej Brytanii. Jeśli posiadasz darmowe min. opłata będzie pobierana z darmowych minut. Infolinia po polsku 020 8497 4622

Aby dowiedzieć się więcej zadzwoń na polską infolinię 020 8497 4622 pn-pt 9.30-17.30

518-MAKIETA 4 64-89.indd 86

za

Załaduj konto za £10 wysyłając SMS-a na numer

81616 o treści QPDN1 a dostaniesz extra £1 kredytu!

Super sposób na rozmow

1.Wyślij SMS-a na numer 81616 o treści QPD

Twoje konto telefonu komórkowego zostanie obciążone kwo konto T-Talk, które będzie doładowane kwotą £5 kredytu na ro „Dziękujemy T-Talk. Opłata 5GBP. Aby zadzwonić za granicę w Ask bill payer’s permission before using the service. SMS costs or £10 02084974698.” Więcej info o£5 serwisach + standard sms. Calls billed per minute, include VAT & apply from the moment of connection. The charge is incurred even if the destination 2. Wybierz numer 03700 41 0041, a następn number is engaged or the call is not answered, please replace the handset after a short period if your calls are engaged or unanswered. *Koszt połączenia z numerem 03700 41 0041 to standardowy ko Connection fee varies between 0p & 25p dependingJeśli on the destination. posiadasz darmowe min. opłata będzie pobierana z darmow Calls to 03 number cost standard rate to a landline and can be used as part of the bundled minutes. To ensure that yourAby calldowiedzieć is not disconsię więcej zadzwoń na polską infolinię 020 849 nected, we will automatically top-up your T-Talk account with the initial top-up amount when you will have 3 minutes talk time remaining. To cancel Automatic Top-Up feature, text AUTOOFF *T&Cs: Ask bill payer’s permission. SMS cost Service provided by to 81616. Credit expires 90 days from the last charge is incurred even if the destination nu top-up. Rates are subject to change without calls are unanswered or engaged. Connectio as a part of bundled minutes. Text AUTOOFF prior notice. Prices correct at 17/04/2012. This the latest top-up. This service is provided by service is provided by Auracall Ltd.

18/02/2014 14:02:44

REKLAMA BUDOWNICTWO I REMONTY

7PVKVNGF

518-MAKIETA 4 64-89.indd 87

087



18/02/2014 15:34:57

088

OGŁOSZENIA ROZWINIĘCIE

518-MAKIETA 4 64-89.indd 88

18/02/2014 14:02:49

REKLAMA MOTORYZACJA

089

SERWIS MOTOCYKLI I SKUTERÓW SERWIS, MOT DIAGNOSTYKA NAPRAWY, MECHANICZNE I ELEKTRYCZNE

SPRZEDAŻ MOTOCYKLI I SKUTERÓW SPRZEDAŻ CZĘŚCI ORAZ AKCESORIÓW BLUE STAR MOTORS

SERWIS - NAPRAWA MOTOCYKLI I SKUTERÓW

259/A WATER ROAD, WEMBLEY, LONDON, HA0 1HX

T: 07 8842 55551 02089974508 OFFICE@BSWM.EU

www.bluestarmotors.co.uk

LAWETOWANIE 24/7

07 8842 55551 7 DNI W TYGODNIU 24 GODZINY NA DOBĘ. ZAPISZ TEN NUMER! ZAWSZE MOŻESZ NA NAS LICZYĆ!

SKUP

Skupujemy

używane auta i vany do złomowania

6$02&+2'Ð:

ZAŁATWIAMY FORMALNOŚCI DVLA

6$02&+2'Ð:

079 720 22515

25$==â202:$1,(

518-MAKIETA 4 64-89.indd 89

18/02/2014 14:02:50

090

REKLAMA MOTORYZACJA

518-MAKIETA 4 64-89.indd 90

18/02/2014 14:02:54

REKLAMA MOTORYZACJA

TANIE do Polski ROZMOWY

091

1p

tylko

/min.

z telefonu stacjonarnego na stacjonarny WYBIERZ

0 844 862 4141

5p

tylko

Najnowsze ogłoszenia

/min.

na portalu elondyn.co.uk

z telefonu stacjonarnego na komórkę WYBIERZ

Zawsze aktualne ogłoszenia ze wszystkich kategorii!

0 844 545 4141 Ask bill payer’s permission. SMS costs £5 or £10 + std. SMS. Call charged per minute, from the time of connection to the service. The charge is incurred even if the destination number is engaged or the call is not answered. Please replace the handset after a short period if the calls are unanswered or engaged. Connection fee varies between 1.5p & 20p. Calls to 020 number cost std. rate to a landline or may be used as a part of bundled minutes. Text AUTOOFF to 81616 (std. SMS rate) to stop auto top-up, when the credit is low. Credit expires 90 days from the latest top-up. This service is provided by Auracall Ltd. Helpline: 0208 4974 622.

WARSZTAT BLUE STAR MOTORS

SERWIS - NAPRAWA

SERWIS, MOT DIAGNOSTYKA NAPRAWY, MECHANICZNE I ELEKTRYCZNE AKUMULATORY BLACHARKA I LAKIERNICTWO

AUT OSOBOWYCH I VANÓW 259/A WATER ROAD, WEMBLEY, LONDON, HA0 1HX

T: 07 8842 55551 02089974508

PRACUJESZ DŁUŻEJ? ZAPRASZAMY! OTWARCI JESTEŚMY DO 21.00

REGENERACJA SKRZYŃ BIEGÓW

SPRZEDAŻ OPON UŻYWANYCH

ZPECJALIZUJEMY SIĘ W AUTACH GRUPY VAG!

CZĘŚCI SAMOCHODOWE I MOTOCYKLOWE POMOC DROGOWA – LAWETA TRANSPORT AUT I MOTOCYKLI DO UE

WWW.BLUESTARMOTORS.CO.UK

518-MAKIETA 4 64-89.indd 91

OFFICE@BSWM.EU

18/02/2014 14:02:57

092

518-MAKIETA 5 90-100.indd 92

18/02/2014 15:35:40

093

518-MAKIETA 5 90-100.indd 93

18/02/2014 15:35:42

094

WIADOMOŚCI KRZYŻÓWKA + HOROSKOP

CZYTAJ MAGAZYN :&=(ģ1,(- :ZHUVMLQDDSOLNDFMĐ &RROWXUDGRVWĐSQD MHVWMXİZF]ZDUWNL

UFSB[KVƆEPTUŖQOB OBUXPJNTNBSUGPOJF JUBCMFDJFȷ

ıDJʼnHBK $00-563ĕ OBUBCMFUJLPNÕSŖȷ

518-MAKIETA 5 90-100.indd 94

18/02/2014 15:35:43

095 RYBY

RAK

SKORPION

Możesz być teraz osłabiony. Uważaj, bo w takim stanie łatwo złapać jakąś infekcję. Spaceruj najczęściej, jak to możliwe. Dostarczaj organizmowi witaminy i mikroelementy. Powinieneś zwolnić tempo i odpoczywać, ale aktywnie i na świeżym powietrzu, a nie gnuśnieć przed telewizorem.

Koniecznie popraw swoją kondycję fizyczną. Zadbaj o stawy, wzmocnij mięśnie nóg i rąk. Wystarczy, jeśli poświęcisz 15 minut dziennie na gimnastykę lub szybki spacer. W diecie wykorzystuj dobroczynny wpływ kasz, suszonych owoców i orzechów.

W nadchodzących dniach powinieneś szczególnie zadbać o swój związek. Nawet nie zauważyłeś, jak bardzo oddaliłeś się ostatnio od swojego partnera. To ostatni dzwonek, abyście przypomnieli sobie dawne gorące uczucia, które kiedyś Was połączyły.

BARAN

LEW

STRZELEC

W najbliższych dniach możesz narzekać na zdrowie, możesz się przeziębić, dlatego powinieneś ubierać się ciepło bez względu na pogodę. W razie infekcji koniecznie idź do lekarza, zaniedbane przeziębienie łatwo może przerodzić się w poważną chorobę.

Będziesz miał więcej energii, siły przekonywania i oddziaływania na innych z pozytywnym dla Ciebie skutkiem. Dobry moment na poświęcenie czasu na pracę zawodową lub podjęcie się dodatkowych, nawet ryzykownych przedsięwzięć. Nie unikaj ryzyka.

Postaraj się spędzać więcej czasu ze swoim partnerem. Sam Ci o tym nie powie, ale będzie Cię potrzebował bardziej niż zwykle. To ważne, abyście poczuli, że jesteście ze sobą i dla siebie. Gwiazdy wesprą Twoje działania i sprawią, że bardzo się do siebie zbliżycie.

BYK

PANNA

KOZIOROŻEC

Zapowiada się udany czas! Układ planet będzie dla Ciebie bardzo korzystny. Będziesz mógł niepodzielnie rządzić! Niewiele osób będzie w stanie z Tobą rywalizować. Masz teraz wielką szansę na realizowanie swoich marzeń, pod warunkiem że będą realne.

Zapowiada się czas towarzyskich spotkań i karnawałowych szaleństw. Jeżeli jesteś samotny, przed Tobą niepowtarzalna okazja spotkania kogoś naprawdę wyjątkowego. Nie szukaj go, sam wpadniesz w sidła miłości. Korzystaj z życia i baw się dobrze, w końcu nieczęsto jest taka okazja.

Jeżeli jesteś samotny, bardzo silnie poczujesz potrzebę związania się z kimś na stałe. Rozejrzyj się dobrze dookoła, bo ktoś z Twojego otoczenia jest Tobą wyraźnie zainteresowany. Jeżeli jesteś w stałym związku, powinieneś więcej czasu poświęcić swoim najbliższym.

BLIŹNIĘTA

WAGA

WODNIK

Zapowiada się poprawa w sprawach finansowych. Możesz otrzymać dobre wiadomości: zwrot długu, przyznanie długo oczekiwanego kredytu lub wygrana w totolotka. Będziesz miał szczęśliwą rękę do udanych zakupów, zwłaszcza po okazyjnych cenach.

Najbliższe dni nie powinny przynieść problemów. Spokojnie będziesz mógł skupić się na realizacji planów zawodowych. Nie bój się odważnych pomysłów i radykalnych posunięć. Poprzez dynamiczne działania uda Ci się osiągnąć zamierzone cele.

Jeśli zwlekałeś z zimowym wyjazdem, koniecznie pomyśl o nim jak najszybciej. Jesteś już zmęczony, a Twój organizm domaga się odpoczynku. Zacznij też bardziej o siebie dbać, pomyśl o swoim zdrowiu i psychice. Zadbaj o kondycję i relaks po pracy.

(19.02–20.03)

(22.06–22.07)

(21.03–20.04)

(23.10–21.11)

(23.07–22.08)

(21.04–20.05)

(22.11–21.12)

(23.08–22.09)

(21.05–21.06)

(22.12–19.01)

(22.09–22.10)

(20.01–18.02)

COMMERCIAL OFFICE

CLEANING

SARA-INT Ltd Unit 6, King Street Cloisters, Clifton Walk, London W6 0GY

518-MAKIETA 5 90-100.indd 95




t




18/02/2014 15:35:43

Fot. PAP/Grzegorz Momot

096

sport Zimowe Igrzyska Olimpijskie

Pierwsza taka olimpiada! Sobota, 15 lutego, to dzień, który przejdzie do historii polskiego sportu. Po raz pierwszy biało-czerwoni jednego dnia zdobyli dwa złote medale zimowych igrzysk olimpijskich.

»

W Soczi tego dnia na najwyższym stopniu podium stanęli łyżwiarz szybki Zbigniew Bródka i skoczek narciarski Kamil Stoch. Doliczając do tego wcześniejsze złota Kamila Stocha (na normalnej skoczni) oraz Justyny Kowalczyk (bieg na 15 km stylem klasycznym), są to absolutnie najlepsze zimowe igrzyska w wykonaniu biało-czerwonych w całej historii. Stoch na dużym obiekcie powtórzył sukces z normalnej skoczni, a Bródka był najszybszy w wyścigu na 1500 m. Wywalczyli trzecie i czwarte złoto dla Polski w tegorocznych igrzyskach, dzięki czemu w tabeli medalowej biało-czerwoni awansowali na ósme miejsce. Łącznie w historii zimowych olimpiad 18 razy stanęli na podium, po 6 razy na każdym stopniu. Oprócz Stocha i Bródki w Soczi z olimpijskiego triumfu cieszyła się również biegaczka narciarska Justyna Kowalczyk, która w czwartek zwyciężyła w biegu na 10 km techniką klasyczną. W ubiegłą sobotę pierwszy do rywalizacji przystąpił Bródka. 1500 m to koronny dystans strażaka z Domaniewic, który w sezonie 2012/13 był najlepszy w Pucharze Świata. W Soczi wcześniej był 14. na 1000 m, ale jego pierwszy trener Mieczy518-MAKIETA 5 90-100.indd 96

sław Szymajda wierzył, że jeśli teraz założy „kochane i sprawdzone” płozy, to włączy się do walki o medale. Polak jechał w 17. parze, z Amerykaninem Shanim Davisem, który na tym dystansie na dwóch poprzednich olimpiadach wywalczył srebro. Tym razem był tłem dla Bródki, który rozkręcał się z każdym metrem. Gdy minął linię mety, zegar wyświetlił przy jego nazwisku czas 1.45,00 i „1”. Objął prowadzenie, a na start czekało ledwie sześciu zawodników. W dwóch kolejnych parach nikt nie zbliżył się do jego rezultatu i stało się jasne, że zostanie pierwszym polskim panczenistą, który zdobędzie olimpijski medal. Wcześniej były one dziełem wyłącznie łyżwiarek. W ostatniej parze świetnie spisał się Holender Koen Verweij. Wynik – 1.45,00. Identyczny jak Polaka. Główni zainteresowani, ich trenerzy i wszyscy kibice zamarli. Po chwili wszystko było jasne – Bródka był szybszy o 0,003, czyli… ok. 4,5 cm. „Pomarańczowi” po trzech złotych medalach musieli zadowolić się srebrem. Oczy polskich kibiców z Adler Areny przeniosły się na skocznię narciarską, gdzie o drugie złoto miał walczyć Stoch. W rozegraniu serii próbnej przeszkodził wiatr,

a konkurs rozpoczął się z kilkuminutowym opóźnieniem. Stoch zamykał stawkę, miał przegląd sytuacji. W pierwszej serii poszybował w świetnym stylu na 139 m. Tyle uzyskał tylko Japończyk Noriaki Kasai, ale otrzymał niższe noty. W walce o medal liczyli się jeszcze Niemiec Severin Freund i Słoweniec Peter Prevc. W finale najwyżej poprzeczkę postawił nestor światowych skoczni. Kasai osiągnął 133,5 m. Polak w podobnych warunkach wietrznych wylądował metr bliżej. Otrzymał niewiele wyższe noty za styl i o jego sukcesie zdecydowała przewaga z pierwszej serii. Po chwili oczekiwania na tablicy wyników to przy nim wyświetliła się „1”. 41-letniego Japończyka pokonał o 1,3 pkt. Brąz zdobył Prevc, wicemistrz z mniejszego obiektu. Reprezentacja Polski zajęła z kolei czwarte miejsce w konkursie drużynowym skoków narciarskich. Biało-czerwoni wystąpili w składzie: Maciej Kot, Piotr Żyła, Jan Ziobro i Kamil Stoch. Natomiast w rywalizacji biathlonistek najlepsza z Polek Monika Hojnisz była szósta w biegu na 12,5 km ze startu wspólnego. « 18/02/2014 15:35:45

097 Arsenal z Manchesterem United bez bramek

»

Arsenal Londyn z Wojciechem Szczęsnym w składzie bezbramkowo zremisował z Manchesterem United w najciekawiej zapowiadającym się spotkaniu 26. kolejki angielskiej ekstraklasy piłkarskiej. „Kanonierzy” nie wykorzystali szansy na objęcie pierwszego miejsca. Szczęsny poważny sprawdzian swojej dyspozycji miał już w pierwszych minutach spotkania. Stało się to za sprawą obrońcy „Kanonierów” Mikela Artety, który zagapił się i stracił piłkę przed polem karnym. Wykorzystał to Robin van Persie, ale jego zbyt lekki strzał obronił bramkarz reprezentacji Polski. W 80. minucie Holender ponownie musiał uznać wyższość golkipera Arsenalu. Tym razem napastnik dobrze strzelił głową po dośrodkowaniu Wayne’a Rooneya, ale świetnym refleksem popisał się Szczęsny, przenosząc piłkę nad poprzeczką. Szlagierowe spotkanie tej kolejki wyraźnie rozczarowało. Oba zespoły przyspieszyły dopiero w końcówce spo-

tkania, ale bramkarze obydwu drużyn skutecznie interweniowali. Tym samym „Kanonierzy” (56 pkt) nie wykorzystali szansy na ponowne objęcie pierwszego miejsca w tabeli, które zajmuje Chelsea (57 pkt).

We wtorek „The Blues” zremisowali na wyjeździe z West Bromwich Albion 1:1 i utrzymali jednopunktową przewagę nad lokalnym rywalem. Z kolei Southampton z Arturem Borucem w bramce wygrał na stadionie Hull City 1:0. W innym środowym spotkaniu Tottenham Hotspur rozbił na wyjeździe Newcastle United 4:0. Z kolei Steven Gerard w końcówce meczu z Fulham uratował trzy punkty dla Liverpoolu. Kapitan „The Reds” skutecznie wyegzekwował rzut karny, dzięki czemu jego drużyna wygrała 3:2. Dwa środowe mecze – Manchesteru City z Sunderlandem oraz Evertonu z Crystal Palace – zostały przełożone z powodu obfitych opadów deszczu i silnego wiatru. Natomiast walczący o utrzymanie w angielskiej ekstraklasie piłkarze Fulham Londyn mają nowego trenera. Został nim Niemiec Felix Magath, który zastąpił Holendra Rene Meulensteena – poinformowano na oficjalnej stronie internetowej „The Cottagers”. Magath podpisał 18-miesięczny kontrakt. «

W tym roku na razie bez remisów

»

W zakończonych meczach 22. kolejki piłkarskiej ekstraklasy w Polsce – pierwszej w tym roku – nie padł żaden wynik remisowy. Wysokiej porażki doznał wicelider Górnik Zabrze, który uległ w Lubinie Zagłębiu 0:3. Lubinianie potwierdzili, że mimo niskiej pozycji w tabeli (dopiero 14. miejsce) raczej nie będą kandydatem do spadku. Mocna kadrowo drużyna już do przerwy ustaliła wynik spotkania z Górnikiem. Dwie bramki zdobył David Abwo, a jedną Adrian Błąd. Świetną serię, rozpoczętą od czasu przyjścia we wrześniu trenera Jana Kociana, kontynuują piłkarze piątego Ruchu. W niedzielnym spotkaniu chorzowianie wygrali u siebie z Jagiellonią Białystok 1:0 po golu Marka Zień518-MAKIETA 5 90-100.indd 97

czuka z rzutu wolnego i w tabeli mają już 35 pkt. Prowadząca Legia Warszawa (46 pkt) pokonała na Łazienkowskiej Koronę Kielce 1:0. Nie zachwycili jednak ani piłkarze, ani kibice. Sukces warszawianom zapewnił dopiero gol z rzutu karnego Chorwata Ivicy Vrdoljaka w 83. minucie. To pierwszy oficjalny mecz mistrzów Polski pod wodzą norweskiego trenera Henninga Berga. Pięć goli padło w Gdańsku, gdzie Lechia uległa Pogoni Szczecin 2:3. Gospodarze dwukrotnie potrafili odpowiedzieć bramkami na prowadzenie „Portowców”, ale trafienie Jakuba Bąka w doliczonym czasie gry zapewniło trzy punkty zespołowi Dariusza Wdowczyka. To pierwsze od 30 paź-

dziernika ligowe zwycięstwo Pogoni, która kończyła mecz w osłabieniu po czerwonej kartce dla Adama Frączczaka w 80. minucie. Słabo rundę wiosenną zainaugurowali piłkarze Cracovii, którzy ulegli na własnym stadionie Zawiszy Bydgoszcz 0:2. Bramki zdobyli Kamil Drygas i – z  karnego – Portugalczyk Bernardo Vasconcelos (siódmy gol w sezonie). Z  kolei Piast Gliwice przegrał z  Wisłą Kraków w  meczu zamykającym 22. kolejkę piłkarskiej ekstraklasy. Wrześniowe spotkanie w Krakowie zakończyło się pewnym zwycięstwem gospodarzy 3:0. Wiślacy walczyli w poniedziałek o awans na fotel wicelidera i dopięli swego po rzucie karnym Łukasza Garguły. « 18/02/2014 15:35:46

518-MAKIETA 5 90-100.indd 98

18/02/2014 15:35:48

518-MAKIETA 5 90-100.indd 99

18/02/2014 15:35:51

518-MAKIETA 5 90-100.indd 100

18/02/2014 15:35:52