Zelfstandig gevestigde psychologen staan bekend om hun grote flexibiliteit, korte wachtlijsten en efficiënte (kosteneffectieve) zorg. Ze kennen de lokale situatie als geen ander. Verwijzers en cliënten weten van tevoren wie de behandelend psycholoog is en over welke kwaliteiten en mogelijkheden deze beschikt.
De laatste jaren hebben een aantal ingrijpende veranderingen in het zorgstelsel plaatsgevonden. De invoering van de Generalistische basis ggz in 2014 en de overheveling van de jeugd-ggz van het Rijk naar gemeenten per 2015 zijn van invloed op de manier waarop zelfstandig gevestigde psychologen hun zorg kunnen bieden. Zowel in de media als bij de beroepsverenigingen uiten zorgaanbieders hun zorgen over de toenemende administratie- en verantwoordingsverplichtingen, over de privacy van cliënten en het behoud van het beroepsgeheim, en het onder druk staan van de bovengenoemde unieke kenmerken van de vrijgevestigde praktijk.