18
Tomás Ó Fátharta
SALANN NA TALÚN…
Tríocha bliain ó shin, ba fheirmeoir beag an té a raibh feirm idir fiche cúig agus caoga acra talún aige. Sa lá atá inniu ann, is feirmeoir beag an té ag a bhfuil idir caoga agus a bhfuil céad acra talún aige. Tá caighdeán na talún go hiomlán éagsúil idir deisceart, oirthear and iarthar na tíre. Ní féidir comparáid a dhéanamh idir shaol an fheirmeora san iarthar le céad acra talún, agus feirmeoir i réigiún eile a bhfuil feirm den mhéid céanna aige. Aon duine a bhí ag feirmeoireacht tríocha bliain ó shin, ar fheirm idir caoga agus céad acra talún, ba phost lánaimseartha a bhí ann. Bhí an trealamh cuí acu i dtreo na hoibre ar an bhfeirm. Bhí sé seo fíor go háirithe dá mba i ndeisceart nó in oirthear na tíre a bhí siad, de bhrí go raibh caighdeán níos fearr talún sna ceantair sin, i gcomparáid le hiarthar na tíre. Sa lá atá inniu ann, tá an líon is mó feirmeoirí beaga lonnaithe san iarthar. San iarthar, tá caighdeán na talún lagmheasartha, agus is minic go mbíonn tailte an fheirmeora scartha amach óna chéile. Cruthaíonn sé seo fadhb ollmhór. Mar gheall ar dhroch-chaighdeán na talún agus tailte scartha óna chéile, is deacair d’fheirmeoirí a bheith páirteach in
Timire SPRING 2016.indd 18
earnáil an bhainne - córas atá i bhfad níos luachmhaire. De bharr na gcúinsí seo, tá tromlach na bhfeirmeoirí san iarthar ag brath ar fheirmeoireacht chaorach agus ar bhó ag tál ar a lao nó ar phéire bó agus níl á shaothrú acu ach ioncam íseal dá bharr. Tá cúis eile go bhfuil ioncam an-íseal le saothrú as feirmeoireacht chaorach nó as bó dhiúil - an tionchar ollmhór atá ag an earnáil phróiseála agus ag an miondíoltóir ar phraghas an bhia. Ach tá siad fhéin ag éirí níos saibhre gach lá! Le blianta beaga anuas, bhíodh na feirmeoirí seo ag cur lena gcuid ioncaim le hobair pháirtaimseartha. Is trua le rá, ach sa lá atá inniu ann, níl na deiseanna oibre seo ar fáil amuigh faoin tuath. Tá tromlach na ndeiseanna oibre lonnaithe in oirthear na tíre, tá sé seo ag cur brú mór ar fheirmeoirí beaga le hioncam íseal. An rud is measa atá ag tarlú ná go bhfuil clann óg na bhfeirmeoirí ag fágáil na tíre ag lorg oibre. Dá bhrí sin, ‘sí an cheist mhór ná cé aige/aici a bheas an talamh sna blianta amach anseo. Ní fheiceann muid iad siúd atá imithe ar imirce agus post maith acu thar lear, ag filleadh ar ais ar fheirm bheag bhocht amuigh faoin tír. Tá sé le feiceáil cheana féin, go háirithe
10/02/2016 11:18
