Visie 13 januari

Regio Mechelen Vrijdag 13 januari 2017

Hoe maken we samen onze voeding duurzamer?

• Zeven voorstellen maken duurzame voeding het nieuwe normaal

> p. 3

• Hoe de sociale kruidenier voedseloverschotten nuttig besteedt > p. 2 • De strijd van Sven Pichal (Radio 2) om bewust te consumeren

verlaagt de regering pensioenen nog verder?

Teleblok, eerste hulp bij examenstress

Dossier

Wat verandert er in 2017 op werkgebied

Fien: ‘In mijn planning staan ook de leuke dingen’

>>p.p.614

ABONNEE

> p. 11

Hoe geeft Vlaanderen inspraak aan burgers en middenveld?

> p. 12

www.beweging.net

> p. 6

Hoeveel betaal je in 2017 bij de dokter?

Zo maak je je gezonde voornemens waar

Carlo trapt het jaar gezond af met Victor, de online gezondheids­coach van CM

> p. 6

> p. 9

www.cm.be

> p. 20

www.acv-online.be

> p. 5

jaargang 73 ¬ visie nummer 01 afgiftekantoor brussel x ¬ p806000 volgend nummer op 27 januari 2017

Regionieuws > p. 16

2

Visie ¬ vrijdag 13 januari 2017

Consumenten, supermarkten, voedselbanken, vrijwilligers: iedereen werkt mee

Duurzaam omgaan met voeding, het nieu ‘Er is meer bewustwording rond voedseloverschotten’ In plaats van wat te veel is in de vuilnisbak te kieperen, zijn er ook meer duurzame oplossingen zoals de voedselbanken en de sociale kruideniers waar mensen in armoede terechtkunnen.

Beweging.net Antwerpen zet in op een menswaardige aanpak en wil de relatie hulpverlener-hulpvrager veranderen.

ken. En we organiseren activiteiten zoals samen gezond en betaalbaar koken.’

De vzw Sociaal Winkelpunt is een initiatief van Beweging.net Antwerpen en draait volledig op vrijwilligers. De nadruk ligt op de armoedebestrijding, maar ook op het duurzaam omgaan met voedsel. ‘Op dat vlak is er veel in beweging’, zegt Catherine Evrard. ‘Er is meer bewustwording rond voedseloverschotten. Supermarkten willen er ook meer over nadenken, terwijl ze vroeger misschien nog vreesden dat wij concurrentie waren. Terwijl het ons vooral gaat om het helpen van mensen.’

P

aul Gillisjans is vrijwilliger bij sociale kruidenier ‘Sociaal Profijtje’ in Mechelen. Hij kroop in zijn pen voor een opiniestuk naar aanleiding van de verhalen die in de pers opdoken rond de voedselbanken. Een deel van de mensen bleek niet tevreden met het voedsel dat in het hulppakket zit, vaak omdat ze te veel van hetzelfde krijgen. ‘In de media werd heel hard gefocust op de ontevreden mensen, terwijl de meesten echt

Mensen in armoede dienen niet voor de overschot en het afval.

Catherine Evrard, Sociaal Winkelpunt

ver

WOORDING

wel tevreden zijn. Ik vind dat het uit zijn context werd getrokken’, zegt hij. ‘Ik wil het grotere verhaal tonen. Een structurele aanpak betekent dat mensen over een inkomen beschikken waardoor ze op een vol-

Belga

uuVoedselbanken krijgen vaak grote hoeveelheden voedseloverschotten die ze verdelen onder mensen in armoede. waardige manier kunnen deelnemen aan de samenleving en dat de voedseloverschotten worden verminderd. Want door te veel te produceren, verhogen we onze ecologische voetafdruk en dan komt er ook nog eens de prijs bij van het vernietigen van het voedsel.’

Maar tot nader order kampen heel wat winkels en andere instanties met voedseloverschotten en een oplossing is de voedselbank of de sociale kruidenier. ‘Een voedselbank speelt eerder in op de acute nood’, zegt Paul Gillisjans. ‘Zij krijgen grote hoeveelheden van bijvoorbeeld rijst of pasta, maar het aanbod is beperkt en dat is een probleem. Mensen voelen zich daar niet goed bij.’

Menswaardige aanpak Catherine Evrard, coördinator bij de vzw Sociaal Winkelpunt kent het probleem.

‘Mensen in armoede dienen niet voor de overschot en het afval. In een sociale kruidenier vinden ze het basisgamma tegen een lage prijs. Wij beschouwen hen als klanten, we gaan voor een menswaardige aanpak. Onze winkels zien eruit als een echte winkel, niets is gratis.’

‘Wij willen de relatie hulpverlener/hulpvrager veranderen en meer emancipatorisch werken. Wij zitten eigenlijk tussen de gewone winkel en de pure liefdadigheid in. Want wij hebben ook een onthaalfunctie. Mensen kunnen hier een koffie drin-

Sociale economie Die voedseloverschotten komen nu vooral van de grote distributeurs zoals Makro, Colruyt/Bio-planet of Carrefour en de groente- en fruitveilingen. ‘Maar er zijn nog veel bedrijven of instanties die de weg niet vinden en hun overschotten gewoon vernietigen’, zegt Paul Gillisjans. ‘Daar wringt het schoentje momenteel nog.

Daarnaast zijn de voedseloverschotten over het hele land verspreid, maar de voedselbanken en de sociale kruideniers bevinden zich vooral in de steden en aantal grotere gemeentes. De meesten draaien daarbij vooral op vrijwilligers. Nochtans liggen hier veel kansen voor de sociale economie. Ik denk dat er zowel economisch als maatschappelijk goede redenen zijn dat de overheid – op elke niveau – binnen dit geheel een actieve rol speelt, zeker op financieel vlak.’

Hilde Van Malderen

Witloof met hesp en kaassaus Naar de winkel gaan met honger, is geen goed idee. Er ligt zoveel verschillend eten in de rekken en de winkelkar laden we dan zo vol als mogelijk om thuis ook een volle koelkast te hebben waaruit we kunnen kiezen. Het is een evidentie geworden dat we een enorm uitgebreid aanbod hebben aan voeding, onder andere groenten, fruit en ander lekkers.

Een voorbeeld bij uitstek is een kerstdiner. We willen van alles wat: hapjes, soep, voorgerecht, hoofdgerecht, dessert en koekjes bij de koffie. Het kan niet stuk. We willen en verwachten een ruime keuze in de winkel en in onze koelkast. We gunnen

blijkbaar wel geen eenvoudige keuze aan de minderbedeelden, maar dit terzijde.

Als ik vandaag zin heb in asperges, dan verwacht ik die ook te kunnen kopen, ook al is het geen aspergeseizoen (maar dat weet ik niet). Als ik een boterham eet, dan wil ook keuze van beleg in mijn koelkast, vlees, vis of kaas. Als er veel keuze moet zijn in de winkel - al dan niet in het juiste seizoen - en in mijn koelkast, dan is het maar evident dat er ook (te) veel in de vuilbak belandt.

Het is niet alleen ecologisch interessant bewust te wachten op en te verlangen naar (rekening houdend met

import vanuit het buitenland en gedwongen kweken van groenten en fruit in een verkeerd seizoen), het is ook economisch zinvol (Belgisch overschot aan appelen en peren) en moreel zinvol (minder weggooien).

En vooral, het leert ook opnieuw de eenvoud wat meer te appreciëren.

Geef mij vanavond maar witloof met hesp en kaassaus.

Linde De Corte algemeen secretaris beweging.net

3

Visie ¬ vrijdag 13 januari 2017

uwe normaal?

In een ideale wereld koopt iedereen eten met een minimale impact op het milieu en het klimaat, en wordt de boer er correct voor vergoed. In een nog betere wereld denken we zo goed na over wat we doen met onze voedseloverschotten, dat we niets meer moeten weggooien. In die ideale wereld zijn we nog niet, maar verschillende actoren zoeken wel voor het eerst samen naar de beste manier om van duurzaam het nieuwe normaal te maken.

‘Hoe maken we duurzame voeding aantrekkelijk voor de massa’

H

oe kunnen we de gemiddelde con s u me nt , me t z ac hte hand, meer richting duurzame producten duwen? Met het project Citizens for the Foodture probeerden Vredeseilanden en Fairtrade Belgium daar de laatste maanden een antwoord op te zoeken. ‘Veel mensen willen graag zo bewust mogelijk eten kopen, maar slagen daar zeer moeilijk in’, zegt Jelle Goossens van Vredeseilanden. ‘Uit onderzoeken weten we dat 60 procent van de mensen het belang van duurzame voeding beseft, maar niet goed weet hoe ze dat moeten aanpakken.’

Beschikbaar Prijs speelt daarin een rol, want producten met een label zijn vaak duurder, maar ook beschikbaarheid en gemak zijn twee be-

langrijke factoren. ‘Als je vlug de supermarkt binnenspringt na je werk, wil je niet elk etiket beginnen te analyseren op zoek naar duurzame voeding. En je wil ook geen vijf verschillende winkels doen om alles te vinden. Om duurzame voeding het nieuwe normaal te maken, moet je er dus vooral voor zorgen dat het gemakkelijk beschikbaar is’, zegt Goossens.

Om dat te verwezenlijken, werd nu voor het eerst ook de consument zelf gemobiliseerd. ‘We zijn al langer bezig met dit thema, en werken daarvoor nauw samen met landbouworganisaties en retailers’, aldus Goossens. ‘Maar één speler ontbrak lang op het appel: de consument zelf. De afgelopen maanden gingen daarom in vier sessies 80 consumenten mee aan tafel zitten met de vijf grote supermarktketens, Lidl, Aldi, Delhaize, Carrefour en Colruyt, om na te denken hoe de klant vlotter duurzaam kan kopen.’

Belga

Eten kopen dat goed is voor de planeet, voor de boer en voor ons. Wie wil dat nu niet? En toch slagen we er niet in. De laatste maanden boog een panel van consumenten zich samen met experts van supermarkten over de vraag hoe duurzame voeding voor een breder publiek aantrekkelijk kan worden.

Ze formuleerden zeven concrete voorstellen.

uuEen van de voorstellen heet ‘Boer zoekt klant’: een coöperatief fonds waarmee supermarkten en klanten investeren in boeren die de overstap naar duurzame landbouw maken.

Enthousiasme Uit die cocreatie-sessies kwamen uiteindelijk zeven concrete voorstellen waar zowel consumenten als retailers brood inzagen.

Eind 2016 werden ze voorgesteld aan een publiek van middenveldorganisaties en experts uit de sector. ‘Er was veel enthousiasme. Zeker ook bij de supermarkten: we weten dat ze vaak in de marge al met be-

paalde zaken aan het experimenteren waren, voor hen is het interessant te weten dat er ook vanuit de consument een draagvlak voor is.’

ze voorstellen verder te werken. De samenwerking gaat dit jaar verder met een groot evenement waar de uiteindelijk uitgewerkte maatregelen aan het brede publiek zullen worden voorgesteld.

Citizens for the foodture plant nu een tour bij de vijf retailers en verschillende middenveldorganisaties om concreet rond de-

de zeven voorstellen product in de kijker in de supermarkt, bijvoorbeeld asperges van bij de boer om de hoek. Jij krijgt dan info over de productiewijze en de producent, en mag dan aan de weegschaal zelf bepalen hoeveel je betaalt.

Als je bedrag niet alle kosten dekt, waarschuwt de weegschaal. Betaal je meer, gaat dat naar de boer.

Wat vinden de experts? Mathias Bienstman: ‘Eerder een gimmick, maar wel een die mensen bewust doet nadenken over de echte prijs van producten.’

Het project Citizens for the foodture ziet zelf vooral toekomst in de volgende drie voorstellen:

1

2

Boer zoekt klant: Een coöperatief fonds waarmee supermarkten en klanten kunnen investeren in boeren die de overgang naar duurzame landbouw willen. Ze kunnen zo jonge boeren lanceren, die meteen ook het gezicht van het project worden.

De bedoeling is dat zijn verhaal ook tot bij de klanten geraakt.

Wat zegt de expert? Mathias Bienstman (Bond Beter Leefmilieu): ‘Dit is voor alle partijen goed: de winkel kan klanten aan zich binden en heeft een constantere aanvoer van producten, de boer krijgt financieel steun en de klant heeft inspraak in hoe duurzaam een product is.’

Pay what you want pricing: Elke 3 weken staat een ander duurzaam

3

Green card: Een soort klantenkaart die extra punten verzamelt als je duurzaam koopt. Ook op je kassaticket wordt vermeld welke producten duurzaam zijn, wat goed is voor de bewustmaking. Zo’n systeem zorgt ervoor dat je altijd beter wil doen, en ook beter dan je buur, of zus. Je zou ook competities tussen gemeenten of

supermarkten kunnen lanceren.

Wat vinden de experts? Pat Rooseleers (OKRA): ‘Hier ligt zeker een kans om een oudere doelgroep aan te spreken, we weten dat mensen graag sparen. Dit doet appel op de betrokkenheid van mensen en heeft de potentie om een nieuwe gewoonte te doen ontstaan.’

De vier andere?

4

5

Easy Pick: Duurzame alternatieven worden naast de standaardproducten in de rekken gelegd. Zo zal het veggie gehakt pal naast het gewone liggen, met een alternatief recept en wat info, bijvoorbeeld: ‘Dit vergt 1,5 badkuipen minder water dan vlees om te maken.’

Shop in a shop: Zet lokale of seizoensproducten in the picture in een mini-shop in de supermarkt.

Easy click: Wanneer je online shopt,

kan je op voorhand aangeven of je geïnteresseerd bent in duurzaam, en welke aspecten ervan. Vind jij seizoensgebonden groenten belangrijk? Dan krijg je in de winter bij de groenten als eerste pastinaak en raapjes te zien.

6

Goodfoodscore: Een online game ontwikkelen die duurzame consumptie aanmoedigt. Je krijgt digitaal een boodschappenlijstje dat suggesties doet over wat je wil klaarmaken, duidelijk zichtbaar in de winkel is er een soort signalisatie die je bij de juiste rekken brengt, …

Wat is duurzame voeding? Dat kan biologische voeding zijn, lokaal, seizoensgebonden, fairtrade of met aandacht voor de ecologische en sociale aspecten van de productie. De definitie is met opzet ruim gelaten.

Het belangrijkste criterium is dat je bewust nadenkt over wat je koopt.

4

¬ post

Visie ¬ vrijdag 13 januari 2017

VACATURE m/v CM zoekt • Directeur interne audit • Departementsdirecteur finance • Aankoper • Change coördinator • Directie-assistent • HR-applicatiebeheerder • Interne auditor • Software Engineer JAVA • ICT Security Consultant

UW

GEDACHT

Kwetsbaar

Voltijds – onbepaalde duur – Schaarbeek Meer info over deze en andere vacatures op www.cmjobs.be

FALOS-SPORT+ en kwb zoeken • Bachelor of Master LO of Kinesist (of laatstejaarsstudent in deze richtingen) voor lessenreeks ‘Opgepast! Lichaam in Beweging’.

Vrijwilligersvergoeding of vergoeding als freelancer – Opleiding is voorzien Meer info: www.falos.be

Welzijnszorg zoekt • Medewerk Beweging maken en campagne met feeling voor armoede en media

Globaal medisch dossier

Ik vind het belangrijk dat mensen vertellen hoe ze na psychische problemen weer hun draai in het leven hebben gevonden. Want dat kan. Ik ben er zelf het bewijs van. In mijn studies voor psychiatrisch verpleegkundige heb ik evenwel geleerd dat de omgeving mensen die het ooit psychisch moeilijk hadden, dikwijls als kwetsbaar blijft beoordelen. Ik heb dat zelf ook ervaren. Ik vind dat jammer en het doet pijn. Mensen kunnen eruit geraken. Psychische problemen moeten je niet een heel leven blijven achtervolgen. Meer dan 10 jaar geleden ondernam ik een zelfmoordpoging. Dat is al een tijd geleden en ik ben er bijna zeker van dat dit niet weer zal gebeuren. Toch krijg ik geen levensverzekering. Bij CM kan ik gelukkig wel een hospitalisatieverzekering afsluiten. Het taboe rond psychische problemen moet doorbroken worden. De samenleving heeft daar overduidelijk veel nood aan.

Meer info: www.welzijnszorg.be

Het is mogelijk dat de huisarts de overname van het GMD nog niet administratief geregeld heeft waardoor het ziekenfonds nog niet op de hoogte is. Toch kan de huisarts je GMD wel al inkijken. In dat geval moet hij op het getuigschrift voor verstrekte hulp de letter G noteren. Dan heb je recht op remgeldvermindering.

••• Els Lambrecht via Facebook

Alleenstaande papa

Betalende derde

Ik heb onnoemelijk veel respect en bewondering voor de alleenstaande papa(visie 23 pg4) die zonder veel hulp, maar met heel veel liefde en toewijding,de zorg draagt voor zijn 2 kinderen! Ik kon me meteen met hem vereenzelvigen. Ben zelf ook manager van een mini-bedrijfje, zijnde mijn zoontje en ik. Dagelijks alle borden draaiende houden, zonder ondersteuning van derden......it’s hard stuff! En je weet nooit hoe sterk je bent, tot dat “sterk zijn” je enigste keuze is. Ik probeer krachtig te blijven door me te focussen op: - wat ik heb en niet op wat ontbreekt - wat ik kan en niet op wat onmogelijk is Misschien gaan we ook «anders» leven wanneer hulp niet op een gouden schoteltje wordt aangeboden. Bewuster en dankbaarder voor elke vorm van solidariteit.•••

De regeling betalende derde waarbij de zorgverlener rechtstreeks afrekent met het ziekenfonds, is een goede zaak. Maar het is spijtig dat je als patiënt geen overzicht meer hebt van wat je zelf hebt betaald en hoeveel het ziekenfonds wordt aangerekend. ••• Herman Driessens Als de zorgverlener een medische prestatie elektronisch via de regeling betalende derde afrekent, moet hij de patiënt een betalingsbewijs geven. Daarop staan het remgeld en eventuele supplementen vermeld. Het bedrag dat de zorgverlener aan het ziekenfonds aanrekent, is het afgesproken terugbetalingstarief. Je kunt aan het ziekenfonds altijd een overzicht vragen van de prestaties die via de regeling betalende derde zijn gefactureerd

Voltijds – onbepaalde duur – Brussel

Begin 2016 heeft mijn huisarts mijn globaal medisch dossier (GMD) vernieuwd. In de loop van vorig jaar ben ik van huisarts veranderd. Mijn vroegere huisarts had mijn GMD netjes doorgegeven. Maar voor het eerste consult bij mijn nieuwe huisarts kreeg ik toch minder terugbetaald. Ik moest 6 euro in de plaats van 4 euro opleggen. Wat is hier misgelopen? ••• Naam en adres bekend bij de redactie

Naam en adres bekend bij de redactie

Stuur je lezersbrief naar Redactie Visie, Postbus 20, 1031 Brussel of naar lezers@visieredactie.be. Vermeld je woonplaats.

De redactie kan de teksten inkorten of niet opnemen bij plaatsgebrek. Onder elke brief publiceren wij de volledige naam en woonplaats van de auteur. Als je je reactie liever zonder deze gegevens ziet verschijnen, vermeld dit dan uitdrukkelijk.

GECITEERD Streep op elke regel de letters weg, die samen het woord vormen dat overeenkomt met de omschrijving. De resterende letters vormen van boven naar beneden en van links naar rechts een citaat.

samen met

citaat 244&_citaat 244&.qxd 19-05-16 16:01 Pagina 1

1. Waterkering; 2. laster; 3. vouw; 4. keet; 5. hoffelijk; 6. slagwapen; 7. ondeugend; 8. afgescheiden bevolkingsgroep; 9. buitelende sprong; 10. fier; 11. ongeveer; 12. rivier in Frankrijk; 13. klassieke taal; 14. Europese taal.

Citaat 244

1

H S

L

2

S

T M U A W A D

3

P

L

4

B N A D R E A K S

I

L

A

L

A E B E

7 W S A T

I

V O IJ O A

5 G A N 6

E U B

S I

F

L

T O N U T

K

A S

Z

T IJ E

9

V S A E

L

R T O

10 T R T O E L

I

T

S

L

E R C N A I

R U E W

13 F

L

A O T U IJ N

14 F

T R A E N S N

Streep op elke regel de letters weg, die samen het woord vormen dat overeenkomt met de omschrijving.

De resterende letters vormen van boven naar beneden en van links

Maak je voornemens waar Klaar voor een fitte en gezonde start van het nieuwe jaar? Met een hometrainer of ergometer kan je aan je conditie werken wanneer je wil en op je eigen tempo.

Geniet in januari een korting van 12% en gratis levering en montage.

Kom naar Thuiszorgwinkel of bel 015 28 61 18. www.Thuiszorgwinkel.be Samen vinden we wat jij nodig hebt.

Advertentie_Visie_Fitness_V01_2017.indd 1

-12%

+ gratis montage en levering hometrainers en ergometers

JANUARI

12 L O U

Nergens fitter dan thuis

N T

8

11 C

Fit en gezond

1 tot en met 31 januari 2017

Deze bon is niet cumuleerbaar met andere kortingen.

Maximaal 1 bon per aankoop. Enkel geldig in je Thuiszorgwinkel.

09/01/2017 09:24

Het citaat is van Benjamin Franklin:“Hebt uw vijanden lief want zij vertellen u uw fouten”.

5

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 13 januari 2017

Online gezondheidscoach Victor helpt je met goede voornemens

‘Ik wil tien kilo afvallen’ Tien kilogram afvallen, dat is het goede voornemen van Carlo Depreytere (39) uit Brugge. Om te slagen in zijn opzet installeerde hij de gloednieuwe CM-gezondheidscoach Victor op zijn smartphone. ‘Dit jaar wil ik echt eens werk maken van gezonder leven.’

Hoe probeer jij je goede voornemens waar te maken? Laat het ons weten: lezers@visieredactie.be, Persdienst CM, PB 40, 1031 Brussel.

N

plaats van stress door de files, begin je de dag met een fris hoofd. Verder wil ik meer groenten en fruit eten en minder vlees.

Vlees helemaal schrappen is niets voor mij, maar wat minder vlees zie ik zeker zitten.

Op restaurant probeer ik nu al regelmatig voor een gerecht met vis te kiezen. Ook lekker en dikwijls een pak gezonder. Dan nog het zakje chips ’s avonds voor tv vervangen door een gezonder alternatief, en we zijn er helemaal.’

Jij hebt Victor al uitgeprobeerd?

Carlo: ‘Ik gebruik het programma sinds begin dit jaar, nog niet zo heel lang dus. Maar ik vind het alvast een prima hulpmiddel om gezonder te leven. Het is eenvoudig om te gebruiken, dat bevalt me wel. Na het werk heb ik geen zin om nog ingewikkelde dingen uit te pluizen. Je begint met een korte vragenlijst, en daarna kun je meteen aan de slag. Je kunt kiezen tussen acht verschillende levensdomeinen om aan te werken, zoals slaap, stress, stoppen met roken, enzovoort. Bij mij wordt het om te beginnen vooral meer bewegen en gezonder eten.’

Welke dingen heb je al veranderd door de app?

‘Als je dat wil, krijg je elke dag een uitdaging uit het domein waaraan je wil werken. Vorige week kreeg ik de uitdaging om een hele dag de trap te nemen in plaats van de lift. Gemakkelijk toe te passen, en het brengt meteen een stuk meer beweging in

Violet Corbett Brock

iet dat Carlo ongezond is. ‘Ik leef nu een pak gezonder dan toen ik achttien was.’ Maar met een veeleisende job en drie jonge kinderen in huis, vindt Carlo niet altijd de tijd en motivatie om met zijn gezondheid bezig te zijn. ‘Je zoekt altijd een excuus, natuurlijk. Ik heb heus geen hels leven. Als de kinderen in bed liggen, zou ik gerust nog een toertje kunnen gaan lopen. Alleen, ik doe het niet.’ Net zoals veel mensen heeft Carlo een extra duwtje in de rug nodig. Daarom ontwikkelde CM de gezondheidsapp Victor. Het online programma voor smartphones, tablets en computers ondersteunt mensen die aan hun gezondheid willen werken.

uuCarlo Depreytere: ‘Met de bakfiets naar de crèche, dat is niet alleen meer beweging maar ook minder stress.’ mijn werkdag. Ik ben het blijven doen, nu al een week lang. Het leuke is dat de app je de volgende dag ook vraagt of je geslaagd bent in de uitdaging. Aanvinken dat iets gelukt is, voelt altijd aan als een kleine overwinning. Op langere termijn kun je ook je evolutie bekijken.’

En hoe zit het met gezonder eten?

‘Deze week heb ik gekozen om daaraan te werken. Mijn uitdaging voor vandaag: zet een fles van een liter water op je bureau en zorg dat die tegen het einde van de werkdag op is. Ik heb nog wat drinkwerk voor de boeg, maar ook dat moet me wel lukken.

De voorbije dagen moest ik mezelf leren beperken tot één kopje koffie per dag of kiezen voor een vezelrijk tussendoortje.

Simpele dingen waarvan je zelf ook wel

weet dat ze gezond zijn, maar waar je op een drukke dag vaak te weinig aan denkt.

Dankzij de app doe ik dat nu wel. Op termijn hoop ik zo een aantal ongezonde gewoontes te vervangen door gezonde.’

Nog andere goede voornemens om die tien kilogram kwijt te raken?

‘In februari houden we met de collega’s een alcoholvrije maand, wat ik ook een heel toffe uitdaging vind. En verder zou ik graag eens Dwars door Brugge uitlopen. Al moet ik nog bekijken of dat haalbaar is. Overdrijven is ook niet goed, natuurlijk. Ik probeer al een tijdje meer te fietsen, en dat bevalt mij ook wel. Vroeger bracht mijn vrouw onze tweeling met de auto naar de crèche, tegenwoordig doe ik dat met de bakfiets. Het duurt even lang, maar in

Staan minder stress en beter slapen ook op je agenda?

‘Niet meteen, maar misschien wel later op het jaar. Het leuke aan de app is dat je zelf kunt kiezen waar je aan werkt. Het is geen programma om bij te houden hoe ver je fietst of hoeveel kilo je afvalt, daar zijn al andere programma’s voor. Met deze app kun je werken aan de levensdomeinen van jouw keuze, op het moment dat je er zelf klaar voor bent. Minder stress, je beter in je vel voelen, beter slapen, stoppen met roken, het kan allemaal. Een aantal jaar geleden ben ik van de ene dag op de andere gestopt met roken. Dat was een hele omslag, en ik voel dat ik nu klaar ben om nog eens zo’n omslag te maken richting meer bewegen en gezonder eten. Kom me aan het einde van het jaar maar vragen of het gelukt is, met die tien kilo (lacht).’

Nele Verheye

✔✔Victor, de online gezondheidscoach van CM is beschikbaar als app voor smartphone, tablet en computer.

Voor CM-leden is de app gratis te downloaden via www.cm.be/victor Je vindt er ook de nodige uitleg om met de app aan de slag te gaan.

Stefan Dewickere

Nochtans is het geen eenvoudige vraag. Want als we elkaar een gezond en gelukkig 2017 toewensen, wat bedoelen we daar dan mee?

Zijn we gezond als we toevallig geen griep hebben vandaag. Zijn we gelukkig als we toevallig vandaag tijd hebben om met de kinderen te spelen?

Nog te vaak bekijken we gezondheid als het afwezig zijn van ziektes. Wie niet ziek is,

is per definitie gezond. Maar hoe verklaren we dan dat zoveel mensen vandaag met zichzelf in de knoop zitten?

Dat zoveel mensen een mooi gezin hebben, een goede job en veel vrienden, maar toch … ongelukkig zijn.

Simpel, omdat gezondheid over veel meer gaat dan alleen maar over ziek of niet ziek zijn. Nieuwe, dynamische modellen over gezondheid gaan tegenwoordig uit van zes dimensies: fysieke gezondheid, mentaal welbevinden, zingeving, kwaliteit van leven, sociaal maatschappelijk participeren en dagelijks functioneren.

Gezondheid is altijd een samenspel van die zes dimensies. Wie zwak scoort voor een dimensie, kan zich toch heel gezond voelen omdat hij voor de andere wel een hoge score haalt. Iemand die een beenbreuk opgelopen heeft, zal zich voor fysieke gezondheid mogelijk geen hoog cijfer geven, maar hij kan wel goed in zijn vel zitten, veel sociale contacten hebben en een boeiende job.

www.twitter.com/CMziekenfonds

www.facebook.com/CMziekenfonds

Als gezondheidsfonds wil CM op alle aspecten van gezondheid inzetten. Wij zijn er niet alleen voor mensen die ziek zijn, maar ook voor hen die het elke maand moeilijk hebben om rond te komen, voor hen die geen uitgebreide vriendenkring hebben, voor hen die zich uitgesloten voelen omdat ze geen werk hebben, voor hen die het allemaal even niet meer weten, voor hen die het gevoel hebben dat ze buitengesloten zijn en ja, ook voor hen die zich vandaag heel gezond voelen. Voor elk van jullie willen wij de coach zijn doorheen het zorglandschap. Wat er ook gebeurt, ook in 2017 zullen wij aan jouw zijde staan.

Ik wens je dan ook een heel gezond 2017 toe, in alle betekenissen van het woord.

Luc Van Gorp, Voorzitter CM

VOORZET

Wat mag ik je wensen voor het nieuwe jaar? Het is een vraag die ik de voorbije dagen verschillende keren te horen kreeg. En toegegeven, ik heb ze zelf ook al gesteld.

de

Een gezond 2017, in al zijn dimensies

6

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 13 januari 2017

Teleblok, eerste hulp bij examenstress

Hoe hou ik mijn examenplanning vol?

Duizenden studenten buigen zich weer over hun cursussen. Voor wie een luisterend oor of goede moed nodig heeft, brengt Teleblok raad.

De anonieme en gratis hulplijn van CM is er voor studenten en hun omgeving. Enkele veelgestelde vragen en antwoorden zetten je alvast op weg.

‘Samen studeren motiveert’ Fien Van Bastelaere (21) uit Belsele studeert vastgoed-landmeten ‘Het is de eerste keer dat ik zo goed voorbereid ben. Ik combineer vakken uit het 1e en 2e jaar. Ik wil het 1e jaar volledig achter mij kunnen laten. In het begin heb ik enkele examens kort na elkaar, nadien is er meer ademruimte. Recht zie ik niet goed zitten. Het vak mobiliteit, wegenbouw en riolering komt wel goed.

Dat is concreet: hoe moet een bocht in de weg eruit zien om veilig te zijn?’

Het is laat, ik moet nog veel studeren. Blok ik de nacht door of ga ik het best slapen?

Studeren en omgaan met stress zijn topsport voor lichaam en geest. Door voldoende en regelmatig te slapen kun je ontspannen, op krachten komen en de info van de dag verwerken. Goede slaapgewoontes helpen je om de examenperiode vol te houden, leerstof te onthouden en je te concentreren.

Na een dag studeren is ‘s nachts blokken minder efficiënt. Je aandacht verslapt, informatie verwerken wordt moeilijker. Ga dus het best op tijd slapen en sta wat vroeger op.

‘In de routine van het studeren blijven, is moeilijk. Als je even minder gefocust bent, is je tempo weg. Dan ga je uitstellen. Ik heb niet snel stress en denk vaak, dat doe ik morgen wel.

Het gevolg is dat ik mijn planning vaak aanpaste. Geen goed idee. Ik pak het nu anders aan.’

‘Mijn gsm is de grootste afleider. Die leg ik weg. Ik studeer nu samen met vrienden op school. Zo stimuleer je elkaar. Tijdens de pauzes kun je echt ontspannen. En je kunt meteen je vragen stellen. Samen studeren zorgt voor de routine die ik nodig heb.

Thuis heb ik meer afleiding.’

‘Mijn tips: maak een planning, schrijf er ook de leuke dingen op. En slaap voldoende. Ik sta ’s morgens liever vroeger op dan ’s avonds langer te studeren.’

Een serie volgen is verslavend, dat doe je beter niet overdag. Het kan wel een fijne beloning zijn na een dag studeren. Maak eerst en vooral een realistische planning.

Voorzie tijd voor ontspanning, eten en slapen en hou rekening met je studeertempo en de hoeveelheid leerstof. Plan ook welke activiteit je als ontspanning gaat doen.

Goede ontspanning is iets helemaal anders doen dan studeren. Zorg voor actie, beweging en frisse lucht. En, splits je einddoel op. Zo zie je of je op schema zit en krijg je een boost als je een tussendoel haalt.

Stefaan Van Hul

In mijn pauze volg ik een serie.

Opnieuw in gang schieten is moeilijk. Hoe volg ik mijn planning?

Ik heb studie- en examen­ stress. Tips van mijn ouders en berichten van vrienden op Facebook geven nog meer stress. Hoe kom ik tot rust?

Als ouder, partner of vriend help je vooral met een luisterend oor, een babbel, een activiteit tijdens de pauze, een aanmoediging … Vermijd druk, hoge verwachtingen of adviezen. Ook aan clichés - het zal wel goed komen - heeft een student niet veel.

Blijf zelf rustig en geef de student vertrou-

Hoe voorkom je brandend maagzuur?

Bijna iedereen heeft wel eens last van reflux, bijvoorbeeld na een zware maaltijd. Dat kan geen kwaad. Maar als je langdurig zure oprispingen hebt, zoek je beter de huisarts op.

Wat is reflux?

Alles wat je inslikt, gaat via de slokdarm naar de maag. In de maag wordt het voed­ sel vermengd met maagsappen. Daarin zit een agressief zoutzuur. De kringspier onderaan de slokdarm en de middenrif­ spier zorgen ervoor dat de maaginhoud niet omhoog kan. Sluiten deze spieren niet goed, dan vloeit het maagzuur soms toch de slokdarm in.

Wat zijn de symptomen?

Sommige mensen merken niets van re­

flux, andere hebben oprispingen waarbij wat maagzuur in de mond komt. Vaak heb­ ben ze ook last van boeren of een bran­ dende pijn achter het borstbeen. Het zuur kan de keel irriteren en een hoestprikkel geven. Soms gaat slikken moeilijk en word je hees. De klachten zijn meestal van kor­ te duur en kunnen geen kwaad. Alleen als ze jarenlang aanslepen, kan de slokdarm aangetast raken.

Wat zijn de oorzaken?

Een zware maaltijd waarbij alcohol rijke­ lijk vloeit, geeft een zure nasmaak. Ook als je veel koffie of frisdrank drinkt of veel rookt, kun je last krijgen van maagzuur.

De oprispingen ontstaan vooral als je je bukt of gaat liggen. Of als de druk in de buik toeneemt, bijvoorbeeld door overge­ wicht, hoesten of strakke kleding. Bij ou­

dere mensen komt reflux vaker voor. Want met de jaren durft de kringspier al eens minder goed te werken. Soms is een in­ wendige breuk de oorzaak.

Wat kun je eraan doen?

Om reflux te voorkomen of te verlichten, eet je het best niet te veel, te vet en te zuur.

Drink voldoende, eet veel groenten en fruit en beweeg regelmatig. Eet ’s avonds niet te laat en vermijd voedingswaren waarvan je ondervindt dat ze de klachten verergeren. Verhoog het hoofdeinde van je bed een tiental centimeter, rook niet en draag kleding die los rond de taille zit.

Om het brandende gevoel te verzachten, kun je een maagzuurbinder innemen.

Vraag raad aan je apotheker en lees de bijsluiter.

Wanneer ga je naar de dokter?

Met brandend maagzuur moet je niet naar de dok­ ter, tenzij de klachten langer dan twee we­ ken duren of vererge­ ren. Hij kan je ster­ kere maagzuurrem­ mers voorschrijven of door ver wijzen naar een maagdarmspecia­ list.

Michiel Callens, preventie-arts CM www.cm.be/ dehuisdokter

Stefan Dewickere

HUIS dOKTER

Geloof in jezelf en durf te relativeren. Hindert de stress je? Pak de oorzaken aan. Praat

met je ouders of zet Facebook uit. Ben je onzeker? Een positieve kijk geeft minder stress. Bekijk alles eens door de ogen van iemand anders. Verwacht je niet te veel van jezelf? Praat, gevoelens delen helpt. En, probeer je bewuster te ontspannen. Ook een goede planning kan stress wegnemen.

7

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 13 januari 2017

Tom De Spiegeleer vertaalt wetgeving naar leden

‘Inspelen op noden van maatschappij’ Kom los van een vak en de spanning voor je aan het volgende begint. Ook al is dat examen er snel. Doe iets helemaal anders. Ga sporten of ruim op. Maak je werk overzichtelijk. Sorteer notities en noteer wat je nog moet doen. Jezelf belonen na een dag studeren is extra motiverend.

Ik twijfel over mijn relatie en kan me niet concentreren.

Is het slim om het nu uit te maken?

Als je piekert, kun je je niet concentreren. Praat met iemand. Dat kan opluchten. Misschien vind je zo een manier om met de problemen om te gaan.

Tijdens de examens mag je ruzies op on hold zetten: dit moet wachten tot na het laatste examen. Je kunt ook bij Teleblok terecht.

Anneleen Vermeire

De Teleblok-chat is van 9 tot en met 30 januari dagelijks bereikbaar tussen 18 en 23 uur op www.teleblok.be.

Op de website vind je ook kant-en-klare studeertips.

Veel hangt dus af van hoe de noden in onze maatschappij evolueren?

‘Inderdaad. Daarom is onze samenwerking met de ziekenfondsen zo belangrijk. Zij zijn onze antennes in het werkveld, die vaak nog voor ons de maatschappelijke evoluties op het terrein vaststellen, die op hun beurt een evolutie vragen binnen de ziekteverzekering. Het is dan aan ons om tot een oplossing te komen, via nieuwe proces-

Tom De Spiegeleer

uuTom De Spiegeleer: ‘We proberen binnen onze dienst de verbinding te maken tussen wat vastgesteld wordt op het terrein en wat de wetgever doet. Dat is tweerichtingsverkeer.’ sen en procedures. We streven daarbij het algemeen belang na, want iedere euro die we te veel uitgeven aan mensen die hem niet nodig hebben, is een euro minder om te geven aan zij die hem wel nodig hebben.

Wij zoeken steeds naar die balans.’

Is er een recent voorbeeld van jullie werk?

‘Een erg belangrijke evolutie van het afgelopen jaar is die van de verhoogde tegemoetkoming. Die zorgt ervoor dat personen met een beperkt inkomen een hogere terugbetaling van medische hulp krijgen. Nu krijgen we automatisch fiscale inkomsteninformatie die ons helpt te detecteren wie lage in-

recht op hebben. We kunnen helaas niet altijd alles automatisch geven. Soms moeten mensen zelf de eerste stap zetten. Maar wij willen die eerste stap zo laagdrempelig mogelijk maken.’

Een boeiende job dus?

‘Ik doe het werk al zestien jaar. Wij hebben binnen onze dienst de mogelijkheid om te doen wat wij echt graag willen doen: optreden als een organisatie die instaat voor het belang van de leden. Dat staat op de eerste plaats. We willen regelgeving die overeenstemt met de huidige maatschappij. Die staat nooit stil. De vele menselijke contacten, nieuwe inzichten van collega’s en het gevoel om in de realiteit een steentje te kunnen bijdragen tot verandering, maken van mijn werk een mooie job.’

Thomas Rosseel

✔✔Wil je graag een collega van Tom bij CM worden?

Surf naar www.cmjobs.be voor alle vacatures.

Hoe kunnen we je helpen? CM geeft raad.

HOE GAAT HET

?!

Beleidsmedewerker bij de dienst Support Ledenbeheer. Een stevige boterham, Tom. Tom De Spiegeleer: ‘Het houdt wel aardig wat in. Samen met mijn collega’s overleg ik op regelmatige basis met het Riziv (Rijksinstituut voor ziekte- en invaliditeitsverzekering), de andere ziekenfondsen en de Federale Overheidsdienst Sociale Zaken. We stellen onszelf de vraag: wie krijgt welke rechten op basis van welke voorwaarden? En dit op een manier dat de regelgeving in een gunstige sociale richting evolueert én praktisch uitvoerbaar is. Het is tweerichtingsverkeer.

Wij vertalen de complexe wetgeving en de wijzigingen naar begrijpelijke teksten en richtlijnen voor onze ziekenfondsen. Zij communiceren zo correct naar onze leden.

Anderzijds komt er informatie vanuit het werkveld tot bij de ziekenfondsen, en zo via ons tot bij de wetgever.’

Wij zorgen dat mensen krijgen waar ze recht op hebben.

Wat houdt de vernieuwing van de doktersbriefjes in?

Het getuigschrift voor verstrekte hulp, beter bekend als doktersbriefje, werd in oktober 2015 vernieuwd. Dokters konden nog tot eind vorig jaar hun oude voorraad opmaken. Sinds 1 januari mogen ze alleen het nieuwe model gebruiken. De nieuwe getuigschriften zijn wit. Er hangt een ontvangstbewijs aan waarop de arts noteert hoeveel je betaald hebt. Die strook mag je afscheuren en bijhouden.

Als vanouds kleef je een gele klever op het briefje en stop je het in de CM-brievenbus voor de terugbetaling. Ook je oude getuigschriften mag je nog tot twee jaar na je doktersbezoek aan CM bezorgen. Gebruikt je dokter ook dit jaar nog een oud getuigschrift, dan zal CM contact met hem opnemen om hem te herinneren aan de nieuwe regels. Je terugbetaling wordt gestort.

De grote verandering volgt volgend jaar, wanneer het doktersbriefje verdwijnt. Je dokter zal je dan alleen een betaalbewijs meegeven. Het getuigschrift stuurt hij digitaal naar het ziekenfonds dat het geld op je rekening stort.

✔✔www.cm.be/

terugbetaling-ziektekosten

MET U?

De oude getuigschriften voor verstrekte hulp zijn definitief vervangen door nieuwe modellen. Voor de patiënt heeft dat weinig gevolgen. In 2018 gaat het getuigschrift digitaal.

Onze reporter doorkruist het land op zoek naar wat jou bezighoudt.

‘Met de fiets door Italië’

‘In maart neem ik deel aan een wielerwedstrijd in Toscane met duizenden fietsers van alle niveaus’, vertelt Kristof Peiremans (32) uit Denderleeuw. ‘Zo’n uitdaging vergt veel voorbereiding. De combinatie met mijn gezin is niet altijd evident. Eind mei verwachten we een tweede kindje. Het worden drukke tijden.’

Wil ook jij je ervaringen delen? Reageer via bijzonder@cm.be of Persdienst CM, PB 40, 1031 Brussel.

Lieven Van Assche

Ik ben doodop, maar heb nog twee zware examens. Hoe vind ik mijn motivatie terug?

komsten heeft, maar nog geen verhoogde tegemoetkoming heeft. Zo zijn we nu in staat mensen nog gerichter te contacteren, om hen die sociale voordelen te kunnen bieden. Wij willen als sociale organisatie dat zoveel mogelijk mensen krijgen waar ze

Guy Puttemans

wen. Check niet de hele tijd of er geblokt wordt, vraag niet constant hoe het gaat.

En, focus op inzet, je best doen is het belangrijkste. Falen is oké. Ga samen op zoek naar oorzaken en oplossingen.

‘Zorgen dat leden krijgen waar ze recht op hebben.’ Zo vat Tom De Spiegeleer (44) zijn job als beleidsmedewerker bij CM samen.

‘Wij vormen de brug tussen de wetgever en het CM-lid. Aan de hand van maatschappelijke evoluties willen we helpen de taart van de ziekteverzekering te verdelen.’

8

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 13 januari 2017

Stoppen met roken kost je minder

knipsels Tegemoetkoming voor kraamzorg Steeds meer jonge ouders doen na een bevalling een beroep op kraamzorg. In 2015 schakelden 11 445 gezinnen in Vlaanderen hulp in het huishouden in na een bevalling. Jonge ouders vragen sneller ondersteuning na een geboorte.

Zeker nu mama’s korter in het ziekenhuis verblijven. Kraamverzorgers doen huishoudelijke taken en verzorgen ook de baby.

CM geeft een tegemoetkoming voor kraamzorg door een dienst voor gezinszorg en aanvullende thuiszorg, erkend door de overheid. De tegemoetkoming geldt voor 30 uur kraamzorg per kind en per ouder. Als beide ouders lid zijn van CM, kan de vergoeding tot 240 euro bedragen.

✔✔www.cm.be/kraamzorg

Voorzichtig met pijnstillers Jaarlijks krijgen meer dan een miljoen Belgen minstens één keer zware pijnstillers voorgeschreven. Tussen 2010 en 2014 is het aantal behandelde patiënten elk jaar met minstens twee procent gestegen. Het gaat niet om de klassieke middelen op basis van paracetamol maar om pijnstillers met opioïden. Dat zijn morfine-achtige stoffen. Deze pijnstillers zijn alleen op voorschrift te verkrijgen. Ze zijn krachtiger en verslavend als ze niet correct worden gebruikt. Centra voor drugsverslaafden waarschuwen voor de risico’s. Naar schatting acht procent van de mensen die de zware pijnstillers krijgen, blijft ze nemen als daar geen medische reden voor is. Al na een paar weken kan gewenning optreden. Om hetzelfde effect te krijgen, grijpen patiënten naar steeds grotere dosissen. Patiënten die zulke pijnstillers nemen, laten zich het best opvolgen door hun huisarts.

Eén agentschap voor beroepsrisico’s Sinds 1 januari zijn het Fonds voor Arbeidsongevallen en het Fonds voor Beroepsziekten gefuseerd tot Fedris, het Federaal agentschap voor beroepsrisico’s. Dat is voortaan je aanspreekpunt als je met een beroepsziekte of arbeidsongeval geconfronteerd wordt. Sociaal assistenten hebben zitdagen in heel Vlaanderen. Zij geven je uitleg over de regeling van je dossier en helpen je om de schadevergoeding te krijgen waarop je recht hebt. Op de website vind je de zitdagen in jouw regio.

✔✔www.fedris.be

Tel. 02 506 84 72

Wat brengt het nieuwe jaar?

Het nieuwe jaar luidt zoals altijd enkele grote en kleine wijzigingen in. Zo geeft CM voortaan een tegemoetkoming voor online sessies psychotherapie aan jongeren. Hulp om te stoppen met roken wordt beter terugbetaald. En er zijn nog een paar nuttige nieuwtjes.

Tegemoetkoming hulp aan bejaarden naar CM-Zorgkas Sinds 1 januari kent CM-Zorgkas de tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden toe.

Deze tegemoetkoming was tot vorig jaar federaal. Voortaan hoort ze bij de Vlaamse sociale bescherming. In Brussel en Wallonië keert de federale overheid ze wel nog uit.

De tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden is bestemd voor 65-plussers die zorgbehoevend zijn. Het bedrag hangt af van de zorgzwaarte, de gezinssamenstelling, het gezinsinkomen en het vermogen. Wie de tegemoetkoming al krijgt, hoeft niets te doen. Ook een lopende aanvraag moet je niet opnieuw indienen. De tegemoetkoming vraag je aan via www.vlaamsesocialebescherming.be/ethab.

✔✔www.cm.be/zorgkas Logopedie terugbetaald Heb je logopedie nodig, maar betaalt de ziekteverzekering die niet of niet meer terug? Dan krijg je van CM voortaan een tegemoetkoming van 10 euro per sessie of 15 euro als je recht hebt op de verhoogde tegemoetkoming. Als je jonger bent dan 19 jaar, krijg je maximaal veertig sessies terugbetaald. Ben je 19 jaar of ouder, dan betaalt CM maximaal tien sessies terug.

✔✔www.cm.be/voordeel-logopedie

Ook online psychotherapie vergoed Jongeren zijn een kwetsbare groep. CM vergoedt daarom al langer psychotherapie voor jongeren die recht hebben op kinderbijslag. Ze krijgen tot 360 euro terug voor twaalf zittingen bij een psychotherapeut die een overeenkomst sloot met CM. Of tot 540 euro als ze recht hebben op de verhoogde tegemoetkoming. Nieuw is dat de terugbetaling ook geldt voor online sessies via een beveiligd communicatiekanaal. Deze sessies moeten deel uitmaken van de therapie en afgewisseld worden met individuele zittingen.

✔✔www.cm.be/psychotherapie Mondzorgtraject voor alle volwassenen Voor volwassenen met de verhoogde tegemoetkoming startte op 1 januari het mondzorgtraject. Voor andere volwassenen was dat al sinds 1 juli van kracht. Door het mondzorgtraject krijg je voor sommige behandelingen een betere terugbetaling als je het jaar ervoor naar de tandarts ging.

Voorwaarde is dat je toen ook een behandeling kreeg die de ziekteverzekering vergoedt. De bedoeling is iedereen te overtuigen om jaarlijks naar de tandarts te gaan.

Want zo vermijd je ernstige tand- en mondproblemen met de bijhorende hoge kosten.

✔✔www.cm.be/tarieven-tandarts Beperkte bijdrage bij tabakoloog Wil je stoppen met roken? Dan kun je de hulp inroepen van een tabakoloog. Als inwoner van Vlaanderen betaal je voortaan een beperkte bijdrage. De rest rekent de tabakoloog af met de Vlaamse overheid. Je bijdrage is maximaal 7,50 euro per kwartier voor individuele begeleiding of 1 euro per kwartier voor groepsbegeleiding. Als je jonger bent dan 21 jaar of recht hebt op de verhoogde tegemoetkoming, is dat respectievelijk 1 euro of 0,50 euro. De regeling verloopt via een puntensysteem. Je hebt jaarlijks recht op 48 punten, goed voor vier uur individuele begeleiding of twaalf uur groepsbegeleiding.

Voor inwoners van Brussel en Wallonië blijft alles bij het oude. Zij krijgen gespreid over twee jaar acht zittingen rookstopbegeleiding terugbetaald.

✔✔www.cm.be/rookstopbegeleiding Tom Van Geertsom

Balkantour

Culturele rondreis Ga op ontdekkingstocht doorheen oude steden, kloosters, kastelen, indrukwekkende natuur en langs prachtige kusten.

Tijdens deze 15-daagse rondreis op het Balkanschiereiland leer je zowel Albanië, Bulgarije, Griekenland, Macedonië, Montenegro als Kroatië beter kennen. Je logeert steeds in drieen viersterrenhotels.

De prijs voor een volwassene in volpension, inclusief vervoer, bedraagt 2 002 euro.

Een single kamer kan mits supplement van 350 euro.

Boek snel via 070 233 119 of www.intersoc.be

Intersoc-werkvakanties Als vrijwilliger naar de zon

Elke zomer gaan bijna 2 000 vrijwilligers, jong en oud, mee op werkvakantie. In de animatiewerking of één van de hoteldiensten (keuken, bar, restaurant, schoonmaak) werken ze mee aan onvergetelijke vakanties. In ruil voor hun inzet bieden wij kosteloos transport, verblijf en een leuke vakantieomgeving.

Interesse? Meer info via www.intersocwerkvakanties.be, personeelsdienst@intersoc.be of 02 246 47 44.

PS: Inschrijven voor het zomerseizoen 2017 kan vanaf 1 februari.

LEGENDE GERIATER

9

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 13 januari 2017

e arts aan Dit rekent d m) (honorariu

Hoeveel betaal je in 2017?

39,30 €

Remgeld verhoogd e te gemoetko 12 € 3 € ming eindelijk kost Dit is wat het jou uit mgeld). (re na ter ugbetaling

Omdat CM ook in 2017 inzit met jouw gezondheidsbudget, vind je op deze overzichtspagina enkele veel voorkomende tarieven van zorgverleners.

Huisartsen

Raadplegingen in dokterspraktijk

HUISBEZOEK

MET GLOBAAL MEDISCH DOSSIER

VAN 8u tot 18u

25 € 4€

37,07 € 1€

12,97 €

49,29 €

25 €

15,98 € 4,52 €

1,50 €

OVERDAG ZAT., ZON. EN FEESTDAGEN

Raadpleging van 18u tot 21u (permanentietoeslag)

SPECIALISTEN

55,60 € 18,12 € 4,80 €

29 € 4€

2,89 €

VAN 18u tot 21u

ZONDER GLOBAAL MEDISCH DOSSIER

6€

Het kan voorkomen dat je meer moet betalen dan de bedragen op deze pagina. Naast zorgverleners die zich aan de tarieven houden (geconventioneerde zorgverleners) zijn er immers ook die zich daar niet aan houden en dus meer mogen vragen (niet-geconventioneerde zorgverleners). Om het nog ingewikkelder te maken, zijn er ook zorgverleners die zich enkel op vastgelegde uren houden aan de tarieven (gedeeltelijk geconventioneerde zorgverleners).

GYNAECOLOOG

1€

VAN 21u tot 8u Raadpleging bij dokter van wacht van 19u tot 21u (georganiseerde wachtdienst)

25 €

85,24 €

12 €

3€

28,62 € 6,74 €

29,09 € 4€

KINDERARTS

1€

37,35 € 4€

12 €

Opgelet, de vermelde bedragen gelden voor mensen met een Globaal Medisch Dossier (GMD) bij de huisarts die het GMD beheert of er toegang toe heeft.Je arts kan je 30 euro per jaar aanrekenen voor het bijhouden van dit dossier. Dat bedrag wordt volledig terugbetaald. Met een GMD betaal je 30 procent minder remgeld voor raadplegingen en krijg je ook meer terugbetaald voor een huisbezoek (behalve voor mensen met verhoogde tegemoetkoming, zij krijgen al meer terugbetaald voor een huisbezoek).

49,69 € 1€

Als je ingeschreven bent in een wijkgezondheidscentrum, dan betaal je niets voor een consultatie of een huisbezoek van een arts die verbonden is met je wijkgezondheidscentrum.

39,30 € 12 €

57,06 € 12 €

3,50 € 3,50 €

tandsteen verwijderen (4 kwadranten, elk kwadrant wordt één keer per jaar terugbetaald)

55,68 € 14 €

34,80 €

Vulling op één tandvlak (witte vulling)

41,47 € 8,50 € 15,50 €

3€

REUMATOLOOG

56,20 € 3€

PSYCHIATER

TANDARTSEN

62,05 €

3€

NEUROLOOG

12 €

mondonderzoek (wordt één keer per kalenderjaar terugbetaald, enkel terugbetaald tot de 67ste verjaardag)

3€

GERIATER

1€

Dringende raadpleging van 21u tot 8u

4€

37,48 €

De tarieven voor huisbezoek gelden enkel voor patiënten van 10 tot 75 jaar. Kinderen jonger dan 10, mensen ouder dan 75 en chronisch zieken krijgen iets meer terugbetaald voor huisbezoeken.

Dringende raadpleging overdag zat., zon. en feestdagen

47,08 € Tand trekken (enkel terugbetaald na 53ste verjaardag)

12 €

36,30 € 7€

3€

Rode bedragen: als je in het vorig kalenderjaar niet naar de tandarts bent geweest.

14 €

Deze bedragen gelden voor mensen vanaf 18 jaar.

Kinderen en jongeren onder de 18 betalen voor gewone tandzorg 0 euro remgeld.

Mensen met verhoogde tegemoetkoming betalen voor een mondonderzoek altijd 0 euro remgeld. Voor tandsteenverwijderingen en vullingen betalen ze enkel 0 euro remgeld als ze in het vorige kalenderjaar ook al langsgingen bij de tandarts. Deden ze dat niet, dan betalen ze 27,84 euro remgeld voor een volledige tandsteenverwijdering (4 kwadranten) en 1 euro remgeld voor een vulling of voor een tand te trekken.

Deze tarieven gelden enkel voor een raadpleging. Voor technische prestaties of specifieke onderzoeken kan de specialist een bijkomend bedrag aanrekenen.

Dit is slechts een greep uit de tarieven. Voor een overzicht van tarieven en nomenclatuurnummers, ga naar www.cm.be/tarieven

infografiek: Nele Verheye, Rutger Van Parys

10

¬ uw job, ons werk

DE VLOER

Visie ¬ vrijdag 13 januari 2017

Vakbondswerk in beschutte werkplaats is niet altijd evident

‘We verdienen het om gehoord te worden’ Wesley Van Verdegem (27) en Hannes De Paepe (33) werden goeie vrienden op de werkvloer in Beschutte Werkplaats Ryhove in Gent. Samen met nog enkele andere militanten komen ze op voor hun collega’s als afgevaardigden van ACV bouw, industrie & energie (ACV BIE).

voor een snelle en goede communicatie met de achterban.’

Hoe verloopt het sociaal overleg met de werkgever in jullie bedrijf?

Hannes en Wesley: ‘Dat kan beter. Onze overlegvergaderingen met de werkgever (OR / CPBW) worden meestal afgerond op een half uurtje... ‘ Kaat Vermeire (secretaris ACV BIE): ‘Je verwacht dat een werkgever in deze sector de communicatie aanpast aan de doelgroep, maar dat is niet altijd het geval. Zoals Hannes al zei, vergaderingen gaan vaak erg snel, soms is er amper tijd om vragen te stellen of met de achterban te overleggen.

Onze afgevaardigden werken bovendien volop mee in de productie en krijgen niet vaak modaliteiten om hun syndicale opdracht op de werkvloer uit te voeren.’

W

Hoe kwamen jullie terecht in het syndicaal werk?

Wesley Van Verdegem: ‘Twee jaar geleden spraken Hannes en Marnix, die jammer genoeg overleden is, me aan. Ik dacht: Waarom niet? Ik zag het wel zitten om iets te doen voor mijn collega’s. Hannes had me eerder al meegevraagd naar een betoging en zo is de bal aan het rollen gegaan. Die eerste kennismaking met syndicaal werk - op een betoging - was wel speciaal. Ik was erg onder de indruk en een beetje overdonderd. Maar uiteindelijk schrikt het me niet af om mijn vakbondswerk, ook op de werkvloer, verder te zetten.’

Hannes De Paepe: ‘Ik heb zelf de stap gezet om afgevaardigde te worden. Ik wou mijn engagement in praktijk brengen. In 2012 kwam ik voor het eerst op de ACV-jongerenlijst in Ryhove. Eerst bleef ik nogal stil op vergaderingen, ik durfde niet veel te zeggen. Op een bepaald moment hadden

Wouter Van Vooren

e werken allebei op de afdeling Mailings’, vertelt Wesley Van Verdegem.

‘Ik verstuur catalogussen en druk adressen op enveloppen of etiketten.’ ‘En ik verzend pakketjes, maar ga ook regelmatig op uit-werk bij Partena’, vult Hannes De Paepe aan. ‘Daar controleer ik of dienstencheques correct ingevuld zijn.

Soms ga ik ook op uit-werk naar De Merel, een andere afdeling van Ryhove in Merelbeke, waar voornamelijk snoep wordt verpakt.’ uuHannes De Paepe (links) introduceerde zijn collega Wesley Van Verdegem in het vakbondswerk.

Het is niet omdat we trager communiceren, dat we geen overtuigde mening hebben.

Wesley Van Verdegem

we te maken met een periode van economische werkloosheid. We stelden toen vast dat het vaak dezelfde arbeiders waren die werkloos werden gesteld (en daardoor dus ook inkomen verloren, red.). Wij hebben toen geijverd voor een meer eerlijke spreiding, en doen dat nog steeds. Intussen hebben we natuurlijk vorming en ervaring opgedaan, en we gaan nu ook mee naar vergaderingen van de sector in Gent of Brussel.

Daar wisselen we ervaringen uit met afge-

vaardigden uit andere bedrijven. Dat is heel interessant.’

Wat maakt het bijzonder om afgevaardigde te zijn in een maatwerkbedrijf?

Wesley: ‘Er is een grote diversiteit binnen onze achterban. Het is niet altijd gemakkelijk om voor iedereen goed te doen. Bijvoorbeeld als het gaat om aanpassingen aan de werkplek wordt het eigenlijk maatwerk. Maar tegelijkertijd maakt dit het net leuk om te doen, het is telkens iets anders.’

Hannes: ‘Communicatie met de achterban is bij ons ook niet altijd evident. Sommige collega’s kunnen moeilijker lezen, schrijven of met de computer werken. Dit, samen met het feit dat wij zelf als afgevaardigden mee in de productie aan de lijn staan, maakt dat er weinig mogelijkheden zijn

Het wordt jullie niet gemakkelijk gemaakt?

Wesley: ‘We hebben niet altijd het gevoel dat we door de werkgeversafgevaardigden als volwaardig worden aanzien. Sommige van onze voorstellen worden soms wel zeer snel van tafel geveegd. Dat komt hard aan.

Het is niet omdat wij soms minder snel communiceren, dat wij geen overtuigde mening hebben of willen vertolken wat leeft op de vloer!’

Ook al verloopt het soms moeizaam, jullie blijven zich inzetten voor jullie collega’s?

Hannes: ‘Zeker weten. We voelen ons hierin ook goed ondersteund door onze centrale ACV BIE en onze vakbondssecretaris Kaat Vermeire.’

Hannes en Wesley: ‘Algemeen gesproken willen we dat de werkgever de arbeiders met meer respect behandelt. Ook doelgroepwerknemers in een beschutte werkplaats werken hard en verdienen het om voor de volle 100 procent gehoord te worden.’

Amélie Janssens

Maatwerkbedrijven of beschutte (en sociale) werkplaatsen?

‘Nog tot 1 januari 2019 spreken we over Beschutte en Sociale Werkplaatsen’, vertelt Kaat Vermeire van ACV BIE. ‘De Vlaamse regering vormde in april 2015 de beschutte en sociale werkplaatsen om tot maatwerkbedrijven. Deze regeling werd echter vanuit enkele beschutte werkplaatsen juridisch aangevochten en is daarom vanaf februari 2016 geschorst.

In december 2016 werkte de regering een aangepast voorstel van regeling uit dat tegemoet komt aan de bekommernissen vanuit de werkgeverskoepels. Omdat die nieuwe regeling pas in voege treedt vanaf 1 januari 2019, spreken we vandaag nog

steeds van Beschutte en Sociale Werkplaatsen.’

‘Maar ook de vakbonden vragen aanpassingen aan de nieuwe regeling’, gaat Kaat Vermeire verder. Ze zet de aandachtspunten op een rij.

1 Maatwerkbedrijven moeten volgens de nieuwe regelgeving meer inzetten op doorstroming van doelgroepwerknemers naar de privésector. Ervaring leert dat dit een moeilijke oefening is. Wij wensen dan ook dat er werk gemaakt wordt van een ‘terugkeermogelijkheid’ voor die werknemers voor wie de door-

stroom niet het gewenste resultaat oplevert.

2 Beschutte werkplaatsen enerzijds en sociale werkplaatsen anderzijds hebben elk specifieke, sectoraal afgesproken loon- en arbeidsvoorwaarden. Nu minister Homans beide subsectoren (beschutte én sociale werkplaatsen) gelijkschakelt naar Maatwerkbedrijven, is het nodig dat er ook financiële middelen komen om de loon- en arbeidsvoorwaarden te kunnen harmoniseren.

3 Doelgroepwerknemers worden betaald aan het minimumloon. Dit lage loon, gecombineerd met regelmatige periodes van economische werkloosheid en

ziekteperiodes maakt dat velen in armoede terechtkomen. De minister doet inspanningen naar de bedrijven, wij hopen dat er óók tegemoetkomingen volgen voor deze werknemers.

4 Een belangrijke ACV BIE-bekommernis gaat uit naar de zogenaamde “zwakste” werknemers in de sector. Dat er ook voor hen voldoende duurzame tewerkstelling mogelijk blijft in de nieuwe maatwerkbedrijven. Aanwervingskansen, aangepaste werkvloer, voldoende begeleiding, evenredige tewerkstellingskansen bij economische werkloosheid zijn hier specifieke uitdagingen. Wij blijven dit dan ook van nabij opvolgen!

11

Visie ¬ vrijdag 13 januari 2017

Verlaagt de regering pensioen verder?

Wie meer dan een volledige loopbaan van 45 jaar heeft, dreigt precies door het langer werken minder pensioen te krijgen. Dat is het gevolg van een nieuwe pensioenmaatregel die de federale regering wil doorvoeren. Een andere maatregel van pensioenminister Bacquelaine, het beperken van gelijkgestelde periodes voor de pensioenberekening is onder druk van vakbondsacties wel al voor een stuk bijgestuurd. Maar ook dit zal voor een aantal toekomstige SWTers en werklozen toch nog leiden tot minder pensioen.

meest gunstige jaren, ongeacht wanneer die in de loopbaan vielen. ‘Door nu enkel de eerste 45 jaar te laten meetellen, tellen de laatste loopbaanjaren met doorgaans hoge lonen niet mee, terwijl de eerste jaren met doorgaans lagere starterslonen wel meetellen,’ zegt Anne Leonard van ACV. ‘Ook wie bijvoorbeeld 48 jaar beroepsactief was, maar midden in zijn carrière drie jaar werkloos was, krijgt zo geen pensioenberekening voor de beste 45 jaren van zijn carrière.’

Beperking gelijkstelling Als de regering de maatregel ‘beperking van gelijkstelling’ doorvoert, dan tellen

voortaan bepaalde periodes van inactiviteit zoals werkloosheid en SWT in de toekomst slechts voor een plafondbedrag mee, in plaats van de vroegere gelijkstelling op basis van het laatste jaarloon. Dat nieuwe plafondbedrag zou 23 374, 55 euro bedragen, het zogenoemde minimumjaarrecht.

Voor zo goed als alle werknemers is dat plafondbedrag lager dan het laatste jaarloon. Hoe meer periodes verrekend worden aan het lage minimumjaarrecht in plaats van aan gelijkgestelde jaarlonen, hoe lager het pensioenbedrag zal uitvallen.

Onder druk van de vakbonden is dit plan wel al stevig bijgestuurd. Dagen tijdelijke

Wat nu?

Samen met de andere vakbonden voerde het ACV al actie rond deze plannen van minister Bacquelaine. Dat leidde dus al tot een aantal bijsturingen inzake de gelijkstellingen. De sociale partners hebben nu ook aan de minister tijd gevraagd om zelf nog andere voorstellen over het dossier eenheid van loopbaan te mogen doen. Het antwoord van de minister op deze vraag is op het moment van het ter perse gaan van Visie nog niet bekend.

De twee voorgestelde maatregelen, ‘beperking van gelijkstelling’ en de ‘eenheid van loopbaan’ betekenen voor werknemers een minder gunstige pensioenberekening, waardoor het pensioenbedrag lager uitkomt.

Eenheid van loopbaan Met de ‘eenheid van loopbaan’, wil de regering bij carrières langer dan 45 jaar enkel de eerste 45 jaar laten meetellen, tegenover de 45 meest gunstige jaren vroeger. Een loopbaan van meer dan 45 jaar bestond dan voor de pensioenberekening uit de 45

de

werkloosheid, dagen werkloosheid van deeltijdsen met een inkomensgaratie-uitkering (IGU ) en bijzondere regimes (kunstenaars, havenarbeiders, zeelieden, vislossers…) blijven genieten van gunstigere gelijkstellingsregels. Ook de inschakelingsuitkeringen worden niet langer geviseerd.

En naast het SWT wegens onderneming in moeilijkheden/in herstructurering of zwaar beroep, zal ook het med isch SWT niet meer onder de nieuwe regels voor gelijkstelling vallen. En enkel SWT’s die beginnen na de inwerkingtreding van de nieuwe bepalingen zullen onder de nieuwe gelijkstellingsregels vallen.

Jurgen D’Ours

FOCUS Een bijkomende belasting voor de zwaksten

www.twitter.com/Acvonline

www.facebook.com/het.acv

In de Kamercommissie Sociale Zaken startte dinsdag de bespreking over het wetsontwerp ‘financiering van de sociale zekerheid’. Deze wet zal leiden tot een georganiseerde onderfinanciering van de sociale zekerheid.

Zo houdt deze regering onvoldoende rekening met het feit dat ze bij verlaging van sociale bijdragen elders compensaties moet zoeken.

Via ofwel belastingverhoging, ofwel uitgavenbesparing. En dus staan tegenover het positieve werkgelegenheidseffect van bijdrageverlaging ook negatieve effecten op groei en werkgele-

genheid omwille van die belastingverhogingen en besparingen. De regering houdt nu enkel rekening met de negatieve effecten van reeds besliste compensaties. Terwijl de Nationale Bank opmerkt dat de tax shift voor 58% onder gefinancierd is, met andere woorden dat er nog voor 6,6 miljard euro compensaties moeten komen. Waarvan het Planbureau de negatieve effecten nog niet kan berekenen, maar die zullen er zeker zijn.

Daarnaast houdt het Planbureau in de uitgaven van de sociale zekerheid alleen rekening met het wegvallen van een deel van de werkloosheidsuitkeringen door jobcreatie ingevolge de loonkostdaling. Terwijl jobcreatie ook extra uitgaven meebrengt voor de sociale zekerheid. Een simpel voorbeeld: stel dat de tax shift 10.000 jobs creëert,

waarvan 5.000 voor personen die nieuw op de arbeidsmarkt komen en 5.000 voor langdurig werklozen met de laagste werkloosheidsuitkering. Wel, dan heb je 5.000 personen die rechten beginnen opbouwen in de sociale zekerheid en 5.000 personen die meer rechten opbouwen. Dat kost geld aan de sociale zekerheid. Alleen is dat geld nu al boekhoudkundig opgesoupeerd.

Daarnaast voert het wetsontwerp de wettelijke verplichting in dat de regering bij elke begrotingsdiscussie een debat heeft over aanvullende maatregelen om de uitgaven in de sociale zekerheid te beperken en de sociale fraude te bestrijden. Is zo’n discussie ongewenst? Nee, het is goed dat men een oog op de centen houdt. Maar waarom hanteert de federale regering niet dezelfde responsabilisering voor zijn fiscale huishouding? Want ondertussen beseft zowat iedereen dat het kalf gebonden ligt bij de fiscale inkomsten, dat daar de budgettaire ontsporing zit. Deze week nog met de accijnzen op tabak.

Waar blijft de belastingwet met gelijkaardige responsabiliseringsvragen voor minister Van Overtveldt? Is vol-

doende gedaan tegen fiscale fraude?

Werd voldoende gedaan tegen oneigenlijk fiscaal gebruik? Werd voldoende gedaan voor meer fiscale rechtvaardigheid in het kader van de sanering?

Werd het stijgend gebruik van fiscale ontsnappingspoortjes voldoende tegengegaan? Kosten de fiscale rulings en andere akkoorden met bedrijven en lobbygroepen niet te veel? En brachten alle nieuwe fiscale maatregelen voldoende op? Op veel van deze vragen kennen we jammer genoeg het antwoord al. Met een vraag die de komende maanden nog sterk zal opspelen : welke verantwoordelijkheid neemt de regering als de hervorming van de vennootschapsbelasting, net als de tax shift, een groot gat in de begroting slaat?

Zolang deze fiscale responsabilisering ontbreekt, is de responsabilisering voor de sociale zekerheid vooral een afleidingsmaneuver voor het falen van de fiscale inkomsten en een bijkomende belasting voor de sociaal zwaksten.

Zo tart de onevenwichtige verhouding tussen sociale en fiscale eerlijkheid binnen dit regeringsbeleid stilaan alle grenzen van rechtvaardigheid en van fatsoen.

Marc Leemans, voorzitter ACV

Zolang deze fiscale respon­ sabilisering ontbreekt, is de responsabilisering voor de sociale zekerheid vooral een afleidingsmaneuver voor het falen van de fiscale inkomsten en een bijkomende belasting voor de sociaal zwaksten.

12

¬ uw job, ons werk

bondig

vak

Denk na over je studiekeuze in het Beroepenhuis Wat wil jij later worden? Die vraag is niet zo eenvoudig als je tussen 11 en 14 jaar oud bent. Het Beroepenhuis in Gent helpt jongeren op weg in het maken van hun studiekeuze voor het secundair onderwijs.

In de doe-tentoonstelling maak je kennis met ruim vijftig beroepen.

Vooral de technische en praktisch uitvoerende beroepen staan in de kijker. Zo kun je bijvoorbeeld als laborant aan de slag met een microscoop of je kunt een fiets ontwerpen als industrieel tekenaar. Ook kun je je eigen talenten in kaart brengen en ga je naar huis met een resem tips.

Gezinnen kunnen het Beroepenhuis bezoeken tijdens de open zondagen op 29 januari, 12 en 26 februari, 5 en 19 maart, 23 april en 7 en 28 mei. Het Beroepenhuis is open van 9.30 tot 16.30 uur. De toegangsprijs is 6 euro.

✔✔www.beroepenhuis.be

Loonindexering voedselnijverheid Op 1 januari 2017 werden de lonen in de voedingsnijverheid verhoogd.

De lonen werden geïndexeerd met 1,12%. Alle lonen worden op 1 januari aangepast. Zowel de minimumlonen, als de werkelijke lonen in ondernemingen waar hogere lonen gelden, werden geïndexeerd. De indexering van de lonen ligt lager dan de inflatie omdat de indexsprong van de regering ook in 2017 nog een impact heeft.

Visie ¬ vrijdag 13 januari 2017

Hoe geeft Vlaanderen inspraak aan burgers en middenveld?

‘In Vlaanderen geldt nog het primaat van de polit De Vlaamse overheid heeft haar goede voornemens voor 2017 gemaakt. In het Groenboek Bestuur beschrijft ze hoe ze haar werking wil vernieuwen door onder andere burgers online te bevragen over het beleid. ‘Dit kan een meerwaarde hebben, maar je moet er ook de nadelen van inzien.’

E

ind oktober stelde de Vlaamse overheid het Groenboek Bestuur voor. Hierin staan dertig voorstellen voor een vernieuwende overheid. Zo wil de Vlaamse overheid burgers, bedrijven en verenigingen beter betrekken bij het beleid. Daarvoor rekent ze op nieuwe vormen van inspraak, zoals digitale consultaties en burgerpanels. Tegelijk wil ze de rol van de zogenaamde strategische adviesraden (SAR’s), waarin het middenveld vertegenwoordigd is, herbekijken. Voorbeelden zijn de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV) en de Vlaamse Onderwijsraad (VLOR). Pascal Debruyne, politicoloog aan de Universiteit Gent, en Stijn Gryp, adviseur bij de ACVstudiedienst, hebben hier toch wel enkele bedenkingen bij.

‘Ik heb het Groenboek eigenlijk met verbazing gelezen’, zegt Pascal Debruyne. ‘Ik lees dat de Vlaamse overheid een open, flexibele netwerkorganisatie wil zijn die faciliteert. Dat is positief, maar het is wel een kloof met de huidige, dagdagelijkse praktijk. Er wordt weinig vertrouwen gegeven aan het middenveld, en burgerinitiatieven zoals Hart Boven Hard worden verdacht gemaakt. Vooralsnog geldt in Vlaanderen het primaat van de politiek.’

Wat vinden jullie van het idee om burgers online te raadplegen over het beleid?

uuDe Vlaamse overheid stelt weinig vertrouwen in het middenveld en burgerinitiatieven zoals Hart Boven Hard, vindt Pascal Debruyne van de Universiteit Gent.

Met een internetbevraging vat je moeilijk de mening van grote groepen van mensen.

Stijn Gryp, ACV-studiedienst

Pascal Debruyne: ‘Het is mij niet duidelijk wat het doel is van die online bevragingen.

Ik ben sowieso al geen fan van referenda, want hierbij is de campagne belangrijker dan de vraag. Bij een online consultatie

neem je ook de campagne weg, waardoor de werkelijkheid gereduceerd wordt tot een poll. Een online bevraging is voor mij dus geen participatie of inspraak, maar informatie-inwinning.’

Stijn Gryp: ‘Zo’n internetbevraging kan een meerwaarde hebben, bijvoorbeeld om nieuwe, innovatieve ideeën te verzamelen.

Maar je moet er ook de nadelen van inzien.

Je hebt weinig garantie dat je hiermee de mening van grote groepen van mensen vat. Bovendien moet je voor sommige beleidsmateries al een expert zijn om je mening te geven. En dan is er nog de vraag welk gewicht de uitkomst van zo’n bevraging krijgt. Als de overheid er geen reke-

Waarom inloggen via ‘Mijn ACV’ op acv-online.be?

Het ACV surft steeds intensiever mee op de digitale snelweg. Naast het ruime informatieaanbod zet de vakbond ook in op interactieve tools, denk aan de verschillende berekeningsmodules.

Inloggen op de site blijft een belangrijke voorwaarde om van al die extra’s te proeven. Dat doe je via de nieuwe knop Mijn ACV (rechtsboven op de website). Inloggen

maar ook voor ons! Daarnaast verschaf je jezelf toegang tot veel meer extra informatie en tools als je bent ingelogd op de site.

Voor militanten is er zelfs een speciale site: www.acv-militanten.be .

kan op drie manieren: met de gebruikersnaam en het paswoord van de oude site, via de combinatie postcode, geboortedatum en lidnummer of via e-ID.

Wat vind je onder Mijn ACV? Mijn ACV bevat je syndicaal dossier. Dat wil zeggen je persoonlijke en je tewerkstellingsgegevens zoals ze bij ons bekend zijn.

Aangevuld met je lidmaatschapsgegevens.

Je kunt dit dossier bekijken en desgewenst wijzigen. Als je inlogt met gebruikersnaam of lidnummer zullen aanpassingen van gegevens nog via formulieren gebeuren. Maar door in te loggen via e-ID, worden de persoonlijke gegevens direct verwerkt. Het verwerken van de tewerkstellingsgegevens vereist nog een extra vali-

Tools datie, maar zal ook snel zichtbaar zijn op de site. In Mijn ACV vind je ook je eventuele e-dossier werkloosheid. Dit dossier kan je alleen maar consulteren via e-ID.

Waarom Mijn ACV? Leden die met een e-ID inloggen op ACVonline.be openen de deur naar persoonlijke informatie op maat. Zo kunnen ze hun persoonlijke dossier consulteren en zelf wijzigen als dat nodig is. Handig voor hen,

Naast de tab Mijn ACV die het vroegere ‘inloggen’ vervangt, is ook de tab ‘e-services’ aangepast naar ‘Tools’. Onder het luik tools vind je allerlei webapplicaties en berekeningsmodules. Denk maar aan de brutonettocalculator of de pensioencalculator.

Een aantal zijn voor iedereen toegankelijk, maar sommige tools vereisen een log in (via Mijn ACV). Zeker eens proberen.

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 13 januari 2017

BELGA

ning mee houdt, dan kan niemand daartegen protesteren.’

Het Groenboek plaatst ook een vraagteken bij de strategische adviesraden.

Zijn die zinvol?

Gryp: ‘Ja, de strategische adviesraden zijn belangrijke fora waarop het Vlaamse middenveld in overleg treedt met de regering en de overheid, en dus inspraak krijgt in het beleid. Afhankelijk van de thema’s die ze behandelen zijn de raden samengesteld uit vakbonden, werkgeversorganisaties, milieuorganisaties, gezinsverenigingen,… Middenveldorganisaties dus, die de spreekbuis zijn van vaak aanzienlijke groepen in de samenleving.’

Debruyne: ‘Het is heel onduidelijk welke richting de overheid uit wil met de SAR’s.

Volgens één scenario zouden de adviesraden alleen agendabepalend mogen werken. Maar dat betekent helemaal niets.’

Gryp: ‘Er is veel argwaan over die hervormingsplannen. Voor ACV staat alleszins het belang van inspraak voor het middenveld, en dus van de SAR’s, buiten kijf.’

De overheid lijkt maar een koele minnaar te zijn van het middenveld.

Debruyne: ‘Daar heeft het alle schijn van.

Sommige regeringspartijen promoten een directe communicatie tussen de overheid en de burger. Zij zien het middenveld als een stoorzender. Maar het middenveld is net belangrijk, omdat burgers zo andere visies, andere lezingen van de feiten krijgen. Het middenveld probeert burgers ook te betrekken en wegwijs te maken in het beleid. Op die manier versterkt het middenveld de democratie.’

Leen Grevendonck

Internationale samenwerking tegen sociale dumping

‘Gelijke kansen en voorwaarden moeten centraal staan’ Om sociale dumping via detachering van werknemers tegen te gaan, lanceerden vier landen twee jaar geleden het project ‘Enacting’ (Enable cooperation and mutual learning for a fair posting of workers). Dit najaar stelden de partners de resultaten voor, en die zijn voorzichtig positief.

Dankzij het systeem van detachering kunnen werknemers in het buitenland tewerkgesteld worden en toch onder de sociale zekerheidsregels en arbeidswetgeving van hun eigen land vallen. Vaak wordt misbruik gemaakt van dit systeem om arbeiders goedkoop tewerk te stellen in het gastland. Daardoor vormen zij concurrentie voor de werknemers in het land van tewerkstelling. Een Slovaakse vrachtwagenchauffeur die gedetacheerd wordt naar een Belgische transportfirma moet minder betaald worden. Een Belgische vrachtwagenchauffeur ziet zo zijn kansen op tewerkstelling dalen.

Daarom keurde de Europese Commissie in 2014 de handhavingsrichtlijn goed.

Die ziet toe op een betere navolging van de detacheringsrichtlijn. Organisaties uit België, waaronder ACV-Transcom, Duitsland, Italië en Roemenië lanceerden toen ook het project ‘Enacting’. Dat moest de samenwerking tussen de landen verbeteren en zo ook de kennisuitwisseling stimuleren tussen de inspectiediensten en de sociale partners. Om uiteindelijk te komen tot een correct gebruik van de detacheringsrichtlijn en sociale dumping tegen te gaan.

Debora Giannini, de Italiaanse coördinator van het project Enacting, is voorzichtig tevreden over de resultaten. ‘Dankzij

ID/ Benoit De Freine

altijd tiek’

13

uuVorig jaar stonden honderden vrachtwagens geparkeerd in een Belgische weide. De Hongaarse chauffeurs vierden thuis eindejaar. Meer sociale dialoog en een eerlijke detachering van werknemers in Europa is meer dan nodig. dit project is er een betere kennis over hoe de Europese richtlijn is omgezet naar nationale wetgevingen en is er een echte uitwisseling van ervaringen tussen Europese sociale partners en controle-instanties.

Ook hebben we concrete richtlijnen opgesteld om de administratieve samenwerking en sociale dialoog te verbeteren voor een eerlijke detachering van werknemers.

Zo konden sociale partners hun kennis bijschaven over hoe zij werknemers en bedrijven informeren over een juiste detachering, met respect voor de rechten van werknemers en een eerlijke concurrentie tussen Europese werknemers. Toch is ons

werk nog niet gedaan.’ Dat vindt ook Jan Sannen van ACV-Transcom. ‘Praktijken zoals het opzetten van postbusfirma’s, creëren een ongelijke concurrentie en werknemers in Europa worden zo tegen elkaar opgezet. Dat kan niet de bedoeling zijn van het vrije verkeer van arbeid. Gelijke kansen en loon- en arbeidsvoorwaarden voor iedereen moeten centraal staan. We hopen dit binnenkort om te kunnen zetten naar wetgeving.’

(AJ)

Nieuwe wetgeving over studentenarbeid

Jobstudenten tellen ‘uren’ in plaats van ‘dagen’ Voor wie in 2017 een centje wil bijverdienen als jobstudent, gelden er nieuwe regels. Voortaan mag je 475 uren werken, in plaats van vijftig dagen. De nieuwe sociale zekerheidsbijdrage die je als jobstudent betaalt, is 2,71 procent.

Als jobstudent moet je drie keer tellen om in orde te zijn met je sociale zekerheidsbijdrage, je belastingen en je kinderbijslag.

1. Tel tot 475 voor je sociale zekerheidsbijdrage Vanaf 1 januari 2017 kan je 475 uren als student werken aan een sociale zekerheidsbijdrage van 2,71 procent. Je mag meer werken, maar dan betaal je een normale sociale zekerheidsbijdrage (13,07 procent). Hierbij horen wel alle voordelen van de sociale zekerheid (zoals vakantiegeld).

Op www.studentatwork.be vind je een persoonlijke 475-urenteller. Je kan er ook een app downloaden. Enkel de uren die je echt gewerkt hebt, tellen mee. Dus niet de uren voor feestdagen en betaalde ziektedagen.

Zijn jouw netto bestaansmiddelen op jaarbasis hoger dan 7 570 euro? Dan betaal ook jij belastingen.

2. Tel je centen voor de belastingen

3. Tel je uren voor je kinderbijslag

Het loon dat je verdient, kan gevolgen hebben voor de belastingen die je ouders en jijzelf moeten betalen. Tot een maximumbedrag aan eigen inkomsten ben je thuis fiscaal ten laste. Daarboven dus niet en dan betalen je ouders meer belastingen.

Om je kinderbijslag te behouden, moet je kijken naar het aantal gewerkte uren en de periode waarin je werkt. Tot 31 augustus van het jaar waarin je 18 wordt, heb je altijd recht op kinderbijslag. Ben je 18 jaar of ouder, dan geldt onderstaande tabel.

Voor het inkomstenjaar 2017 – aanslagjaar 2018 is het maximum: - Voor een kind van een gehuwd koppel: 3 200 euro netto belastbaar inkomen - Voor een kind van een alleenstaande:

1ste kwartaal (januari, februari, maart) 2de kwartaal (april, mei, juni) 3de kwartaal (juli, augustus, september) 4de kwartaal (oktober, november, december)

4 620 euro netto belastbaar inkomen

Proefperiode van drie dagen Een arbeidsovereenkomst voor studenten duurt maximaal twaalf maanden en heeft een proefperiode van drie werkdagen. Tijdens die proefperiode kan de jobstudent of werkgever het contract meteen beëindigen.

(LG)

✔✔Meer info vind je in de brochure

‘Lonend studentenwerk’ op www. acv-enter.be. Registreer je ook als ACV-Enter-lid, het gratis ACVlidmaatschap voor studenten en schoolverlaters.

Max. 240 uren Max. 240 uren Geen beperking uren Max. 240 uren

14

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 13 januari 2017

DOSSIER

Een nieuw jaar, dat betekent ook altijd een aantal nieuwe regeringsbeslissingen die in werking treden. Deze regering heeft ook in 2017 heel wat in petto, helaas vaak maatregelen die ingaan tegen de rechten van werknemers. Wij geven al een overzicht van een aantal zaken die we als vakbond mee blijven in de gaten houden.

Sneller ontslag na ziekte Elk jaar worden er in ons land 200.000 mensen ziek voor een periode langer dan 2 maanden. Het grootste deel daarvan kan daarna weer probleemloos aan de slag, denk aan iemand die veel typt met een gebroken pols. Maar omdat de groep langdurig zieken bleef stijgen, van 200.000 tot 335.000 in tien jaar tijd, beloofde de regering om die groep die nog kan werken beter te begeleiden terug naar een job. Door bijvoorbeeld deeltijds weer te beginnen of een andere functie te krijgen binnen hetzelfde bedrijf. Maar die inspanning brengt nu ook een voordeel voor de werkgevers mee.

‘De eerste stap in een re-integratieproject is een screening door een arbeidsgeneesheer. Die oordeelt of je weer aan het werk kan of zal aangepast werk voorstellen aan werkgever en werknemer. Heel dat pakket van maatregelen is op zich positief als dat op vrijwillige basis verloopt. Sinds dit jaar kan de werkgever nu zelf vragen aan de arbeidsgeneesheer om zijn zieke werknemer op te roepen voor zo’n screening. Dat was daarvoor verboden.

Het ACV vreest dat op deze manier een achterpoortje wordt opengezet om langdurig zieken te kunnen ontslaan. ‘Als de arbeidsgeneesheer vanaf 2017 een werknemer definitief arbeidsongeschikt verklaart, kan de werkgever hem vlotter ontslaan’, zegt Herman Fonck. ‘Tijdens de infosessies merken we dat werkgevers erg geïnteresseerd zijn in dit ontslag op basis van medische overmacht en er gericht vragen over stellen. Alsof ze grote kuis willen houden.’ Bij het kabinet Peeters klinkt het dat er ‘snel een eerste evaluatie zal worden gemaakt van de houding van de werkgevers.’

Werkbaar of onwerkbaar werk?

Vorig jaar kondigde de regering een nieuwe wet aan voor zogenaamd ‘wendbaar en werkbaar werk’ (WWW). Snel werd duidelijk dat het accent vooral zou liggen op flexibiliteit op maat van de werkgever, met weinig oog dus voor leef baar werk. Nu treedt de wet in werking, en er zijn nog steeds zware problemen mee zegt ACV. ‘Werknemers kunnen vrijwillig tot 100 overuren presteren zonder inhaalrust’, zegt nationaal secretaris Mathieu Verjans.

‘Werkgevers kunnen ook eenzijdig de arbeidsduur annualiseren, dat betekent dat ze zomaar de 38-uren week kunnen vervangen door een berekening van de arbeidsuren op jaarbasis.’ Dat betekent dus dat er een werkregeling kan komen met piek- en dalmomenten. Zo zullen werkgevers voortaan werknemers tijdens piekmomenten 45 uur (maximaal) per week en 9 uur (maximaal) per dag aan het werk kunnen stellen. In sommige sectoren kan dat zelfs oplopen tot 11 uur per dag en 50 uur per week. Op kalmere momenten kan dan een dalrooster gelden.

In principe kan zo’n systeem handig zijn voor wie bijvoorbeeld kinderen opvoedt in co-ouderschap, en de ene week dus meer wil werken dan de andere. ‘Maar hoeveel bedrijven zullen in de praktijk op de wensen van hun personeel kunnen of willen ingaan? Zo wordt het vooral de werkgever die bepaalt welke week hoeveel uren moet worden gewerkt.’ De regering schoof deze maatregel naar voor als manier om langer te werken in betere omstandigheden.

‘Maar hoe kan een verlenging van de wekelijkse arbeidsduur of meer patronaal opgelegde flexibilisering daartoe ook maar iets bijdragen? En hoe zal dit leiden tot meer jobkansen voor wie nu werk zoekt?’

gerenverantwoordelijke Tom Vrijens.

Momenteel ligt het bruto minimumloon voor een 21-jarige op 1.560 euro. Wie jonger is, zou voortaan minder krijgen. Per leeftijdscategorie komt daar zes procent bij. Concreet: een 16-jarige zou 70 procent van het minimumloon krijgen, een 17-jarige 76 procent, een 18-jarige 82 procent, een 19-jarige 88 procent en een 20-jarige 94 procent. ‘Lagere jeugdlonen creëren geen jobs. Ze leiden alleen tot meer concurrentie tussen werknemers die hard op zoek zijn naar een job. Jongeren hebben het vaak al lastig om hun huur en kosten te betalen, dat zal er niet op verbeteren met een lager minimumloon’, aldus Vrijens.

Minimumlonen voor jongeren omlaag

‘SWT-Brugpensioen’ wordt minder aantrekkelijk

De regering verlaagt de brutolonen voor min-21-jarigen, een maatregel die jongeren aantrekkelijker moet maken voor bedrijven. De regering is naar eigen zeggen op zoek naar manieren om de impact op de nettolonen zo klein mogelijk te houden, maar hoe ze dat dan precies wil aanpakken, is nog niet duidelijk. ‘Dit is een oude maatregel waar we ons vroeger sterk tegen verzet hebben en die nu zonder enige inspraak van onze kant opnieuw wordt geïntroduceerd. Dit is een zoveelste aanslag op het inkomen van jongeren, na de indexsprong die ze ook al hun volledige loopbaan zullen meesleuren’, zegt ACV-jon-

De federale regering wil mensen langer aan de slag houden en dus vervroegde uitt red ing u it de a rbeidsma rkt tegengaan. Om te ontmoedigen dat werkgevers hun personeel op SWT - werkloosheid met bedrijfstoeslag, het vroegere brugpensioen - sturen, wordt het systeem vanaf dit jaar voor hen duurder. Maar ook voor de werknemers wil de regering het stelsel minder aantrekkelijk maken door de leeftijd om in SWT te gaan te verhogen, alle SWT’ers beschikbaar te laten blijven voor de arbeidsmarkt tot de pensioenleeftijd en de gelijkstelling voor het pensioen sterk te verminderen. ‘Vele werknemers hebben het moeilijk op de werkvloer. Voor hen moeten er mogelijkheden blijven bestaan om op SWT te kunnen gaan of te kiezen voor een landingsbaan’, zegt Mathieu Verjans.

Belga

Wat heeft de regering in petto voor 2017?

gewikt en gewogen ¬

Visie ¬ vrijdag 13 januari 2017

ZEGT

15

Gezondheidsinfo beoordelen doe je zo

‘Kijk verder dan de eerste zoekresultaten’ Nu mag je brood eten, dan weer niet. De media verspreiden veel tegenstrijdige berichten. Die correct inschatten, is moeilijk.

Tijdens de Café Soiree Foute informatie schaadt de gezondheid toont dokter en journalist Marleen Finoulst hoe je met zeven vragen snel kunt checken welke informatie betrouwbaar is.

We lezen veel gezondheidsinfo, ook online. Wat is het probleem?

Marleen Finoulst: ‘Mensen gaan geregeld op zoek naar gezondheidsinfo. Over een gezonde levensstijl, ziektesymptomen, klachten of over de behandeling van een ziekte. Ze voelen iets, lezen iets, horen iets en geven zoektermen in. Zo botsen ze op uiteenlopende info. Die maakt hen vaak bang en is niet altijd betrouwbaar.

Veel mensen eten geen rood vlees meer omdat het kankerverwekkend zou zijn.

Maar je mag gerust een halve kilo per week eten. Sommige info kan je gezondheid zelfs schaden. Denk aan mensen die aarzelen om hun kind te laten vaccineren.’

Kritisch zijn is niet evident. Vaak staan commerciële webpagina’s bovenaan de zoekresultaten.

‘Commerciële sites betalen daarvoor. De meeste mensen klikken op de eerste resultaten. Naar de tiende link kijken ze niet, terwijl dat net een betrouwbare site kan zijn. Wij kunnen enkel waarschuwen: het is niet uuMarleen Finoulst: ‘Gebruik je gezond verstand en omdat iets bovenaan staat bespreek de info die je vindt.’ dat het beter is. Als een site vol reclame staat, dan wil die je mogelijk iets verkopen en je niet zoWe moeten informatie dus kritischer zeer correct informeren.’ benaderen.

‘We moeten ons vaker afvragen of info wel betrouwbaar is en wie de info ver- De bevraging van CM en UCL toont spreidt. De site Gezondheid en Weten- ook dat een derde na een zoektocht een schap wil gezondheidsinformatie duiden. consultatie bij een arts al eens uitstelt.

Iedere dag selecteren we een bericht en Een vijfde bespreekt gevonden inforbekijken we of het klopt. Zo stond er in matie nooit met een arts. de krant dat je door oude kaas te eten, lan- ‘Een BV zei ooit dat ze botox gebruikt teger leeft. Wat bleek? Er zit een stof in die gen migraine. Veel migrainepatiënten muizen een beetje langer doet leven. Voor vroegen nadien naar een botoxbehandeons betekent die niets. We willen mensen ling. Zoiets helpt enkel voor chronische naar de goede bronnen leiden. Van daar- migrainepatiënten bij wie normale mediuit krijg je links naar andere betrouwba- catie niet werkt. Of, zegt een BV dat brood re bronnen en kun je naar hartenlust ver- niet goed is, dan zijn mensen daar mee weg. der surfen.’

Gebruik je gezond verstand en bespreek de Guy Puttemans

E

en bevraging van CM en Université Catholique de Louvain (UCL) bij 3 431 Vlamingen toont dat vier op de tien Vlamingen beperkte gezondheidsvaardigheden hebben. ‘Gezondheidsinfo correct kunnen inschatten, maakt deel uit van die gezondheidsvaardigheden’, vertelt Marleen Finoulst, arts, hoofdredacteur van Bodytalk en coördinator van de website Gezondheid en Wetenschap. Vanaf februari organiseert CM de lezingenreeks Foute informatie schaadt de gezondheid. ‘Met zeven vragen leer je beoordelen wat betrouwbaar is en wat je het best met een korrel zout neemt.’

Hoe kunnen we dan kritischer zijn?

‘Met enkele vragen kun je snel beoordelen wat bet rouwbaa r is. De boodschappen tegen vaccinaties komen n iet va n wetenschappers. Een van de vragen is of een bericht van een betrouwbare bron komt: universiteiten, overheidsinstellingen, ziekenfondsen. Kijk dus wie achter een site zit. Ik toon welke bronnen betrouwbaar zijn.’

info. Enkel zo kun je zorg op maat krijgen.

Tijdens de lezing leer je hoe dat kan.’

Wat kunnen we nog verwachten van de Café Soiree?

‘We pakken het praktisch aan. Ik toon waar gezondheidsberichten vandaan komen en hoe je de stroom kunt filteren. Zo bekijken we een artikel dat zegt dat mensen die in een koor zingen, sneller genezen van kanker. Met de zeven vragen beoordelen we de betrouwbaarheid.’

Anneleen Vermeire

✔✔www.cm.be/foute-informatie

Slim lezen en klikken met zeven vragen 1. Wie is aan het woord? Is het een expert?

2. Wat is het echte nieuws? Laat je niet vangen door titels, foto’s …

3. Waar lees je de informatie?

Check wie de auteurs of initiatiefnemers zijn.

4. Wanneer werd de tekst geschreven? Is de info recent?

5. Waarom werd de tekst geschreven? Wil men correct informeren of reclame maken?

6. Hoe komt men tot de conclusie? Verwijst men naar een betrouwbare studie?

7. Geloofwaardig? Is iets te mooi om waar te zijn? Dan is het meestal niet waar.

UW VOLGENDE REIS BEGINT HIER...

nieuw e locatie!

Bij inlevering van deze bon aan de kassa

2 euro korting

za 18 & zo 19 feb 2017

Geldig voor één persoon en niet in combinatie met andere aanbiedingen.

*Bij afgifte van deze bon aan de kassa betaalt u slechts € 5 i.p.v. € 10 op uw toegangsticket voor het Vakantiesalon 2017. Geldig voor maximum 2 tickets. Dit aanbod is niet cumuleerbaar met andere acties of promoties.

3,50 euro online korting!

2 5 februari 2017 Meer info: www.vakantiesalon.be

Flanders Expo Gent za 18 & zo 19 feb 2017

onderdeel van

visie 1701

€ 5 KORTING*

Flanders Expo Gent

via fietsenwandelbeurs.be/ ticketshop/trps

Bestemd voor lezers Visie. Niet geldig in combinatie met andere aanbiedingen.

fietsenwandelbeurs.be

20 RADIO

Visie ¬ vrijdag 13 januari 2017

Radiomaker Sven Pichal en zijn strijd voor de consument

‘Als er geen vragen komen, doen bedrijven hun goesting’

Was je altijd al met consumentenzaken bezig?

‘Sinds ik Peeters en Pichal gemaakt heb, laat me dat niet meer los. In de bedrijfswereld zit de grootste macht ter wereld. Je hoort politici zich soms afvragen wat zij eigenlijk nog kunnen beslissen. Dat heeft te maken met de globalisering. Merken worden wereldwijd aangestuurd, maar hebben wel een invloed op onze jobs en ons leven.’

De kleine consument tegen de grote multinationals, is dat niet gevoel dat veel mensen hebben?

‘En dat is ook een moeilijk gegeven. Maar hoe meer vragen we als burgers stellen aan het systeem, hoe meer bedrijven weten dat ze het zo eerlijk mogelijk moeten spelen.

Als er geen vragen komen, kunnen ze gewoon hun goesting doen.’

Is de gewone consument zelf wel met duurzaamheid bezig?

‘We kunnen alleen maar blijven hopen dat steeds meer consumenten druk zetten zodat bedrijven daar in meegaan. Het is deels onze verantwoordelijkheid. Maar we kunnen niet constant alles weten. Er staan twintigduizend dingen in een supermarkt. Mensen zeggen misschien ook wat snel dat bijvoorbeeld biogroenten duurder zijn. Maar dat is niet altijd zo. En bovendien hebben onze boeren het toch ook niet makkelijk. Daar durf ik wel eens aan te denken in de supermarkt. Al voel me dan wel schuldig als ik toch eens frambozen uit Peru eet bij mijn havermout. Dat gebeurt, want ik ben ook niet heiliger dan de paus.’

Welke raad geef je aan consumenten die bedrijven ethisch willen prikkelen?

‘Wat Wereldsolidariteit al jaren doet met hun Schone Kleren-campagne. Blijven vragen aan de publieke opinie, dus ook aan de journalisten, om hier aandacht voor te hebben. Ik ben ooit nog voor Radio 1 met

colofon

VRT – Joost Joossen

Noem een consumentenprogramma en Sven Pichal (37) heeft eraan meegewerkt. Eerst was er Peeters en Pichal op Radio 1, dan het televisieprogramma Volt en nu is hij iedere morgen op Radio 2 te horen in De Inspecteur. Hij gooit zich in de strijd voor duurzaamheid, maar zijn engagement gaat verder. Ook als het over holebirechten en pleegouders gaat, laat hij graag van zich horen in de hoop iets positiefs teweeg te brengen.

uuSven Pichal: ‘Ik wil niet de grote barricademan zijn, maar ik kan niet zwijgen. Ik heb er altijd voor gezorgd dat ik een manier kon vinden om die ergernis in iets positiefs om te zetten.’

Benetton wil ons een geweten schoppen, maar is de slechtste leerling in de klas.

Sven Pichal

hen mee geweest naar Bangladesh. We kopen steeds meer kleren aan lage prijzen.

Wel, zo kan je aan de consument laten zien hoe die gemaakt worden. Een deel ligt daarvan wakker en dat beginnen bedrijven ook te voelen. Anders zouden JBC en Bel&Bo zich nooit aangesloten hebben bij de Fair Wear Foundation. Want zij betalen eigenlijk een ander bedrijf om hen te controleren. Er zullen altijd mensen zijn die zich daar allemaal niet aan storen, maar als je er wel mee bezig bent, kan je anderen aansteken, wat ook gebeurd is met biofruit en groenten. Vroeger maakten wij ons weinig zorgen over bestrijdingsmiddelen. Nu biedt zelfs Aldi biogroenten aan. Het komt vaak vanuit de klanten. Als die iets wil, zullen bedrijven het toch ook gaan aanbieden.’

Merk je dat bedrijven meer met duurzaamheid bezig zijn?

‘In de kledingsector wel, al is het jammer dat daarvoor eerst een ramp moest gebeuren zoals de instorting van Rana Plaza in Bangladash waarbij meer dan duizend textielarbeiders omkwamen. Ik zie ook veel goeds in start-ups. Veel jongeren beginnen bijvoorbeeld zelf een koffiebarretje en bij die mensen voel je toch de wil om dat heel authentiek te doen. Daar zit hoop in. Maar er is nog veel huichelarij. Green washing heet dat. Doen alsof je ecologisch bezig bent met een paar projectjes. Je had een

Ford Fiesta Eco met een groen blaadje bij het logo, zodat het leek alsof die ecologischer was. Tot je vaststelde dat het verbruik toch niet zoveel lager lag. Hun reactie was dat eco eigenlijk voor economisch stond. Dat is quatsch. Of Benetton met zijn reclamecampagnes waarbij de paus een imam kust om ons een geweten te schoppen. Maar wat arbeidsomstandigheden en transparantie betreft, is dat wel de slechtste leerling van de klas.’

Kan jij eigenlijk zelf nog wel relax inkopen doen of begin je bij alles kritisch na te denken?

‘Sinds ik in Bangladesh ben geweest, koop ik veel minder kleren. Maar het is niet altijd evident. De trui die ik nu draag, heb ik op Zalando gekocht. Ik had dringend truien nodig en raakte niet in de winkel. Ik heb wel gegoogeld om ecologische truien te zoeken, maar dan kom je uit bij wollen truien van 130 euro die wel in België worden geproduceerd, maar binnen de kortste keren heb ik die kapot gewassen. Of mijn man. Dus ik vond het wel praktisch dat mijn truien thuis aankwamen, maar dan zag ik dat ze in Bangladesh waren gemaakt en voelde ik me daar toch heel ambetant bij.’

Naast je professionele bezigheden als journalist ben je ook nog pleegouder en kom je op voor holebirechten. Van waar komt al dat engagement vandaan?

‘Door mijn opvoeding. Mijn ouders wilden niet thuis in de zetel blijven zitten. Maar ook door bijvoorbeeld het overlijden van mijn vader aan kanker. Ik was toen twaalf.

Later heeft mijn moeder een nieuwe partner gevonden. Een weduwnaar die zijn vrouw ook aan kanker verloren had. Zo

zijn wij met het hele gezin plantjes beginnen te verkopen voor Kom op tegen Kanker. Het was ons overkomen, maar we wilden er wel iets goeds mee doen. Toen het Vlaams Blok opkwam in Antwerpen was ik nog heel jong. Ik vond dat echt hatelijk, omdat ik zelf in een klas zat waar een Omar en een Naima naast me op de bank zaten.

Ik heb nooit gesnapt waarom mensen voor een racistische partij konden stemmen. En ik kan dan ook niet zwijgen. Ik heb er altijd voor gezorgd dat ik een manier kon vinden om die ergernis in iets positiefs om te zetten.’

Terwijl dat niet altijd simpel is. Want het gaat deels over je privéleven.

‘En toch begrijp ik niet dat bekende Vlamingen die homo zijn niet over hun man praten. Maar dan wel Sven Nys zitten te interviewen en vragen om over zijn nieuwe relatie te vertellen. Je hoeft niet met je privéleven in de boekjes te gaan staan. Ik doe dat ook niet. Er is nog nergens een foto verschenen van Kristof en ik. Maar je mag daar wel over praten. Want er zijn nog altijd mensen die twijfelen of ze er willen voor uitkomen. Misschien kan ik voor hen iets betekenen. En sommige mensen zullen dat ergerlijk vinden. Ik wil ook niet de grote barricademan zijn. Het enige wat ik kan doen, is woorden vinden. En dan hopen dat ik er iets mee kan doen.’

Hilde Van Malderen

OPROEP FOTO’S ORGANISATIES Volgend Visienummer staan verenigingen, sociale organisaties en middenveldorganisaties nog meer centraal dan anders. We willen doorheen het nummer in een foto-lint op alle pagina’s inspirerende foto’s van verenigingen en sociale organisaties publiceren. En daarvoor doen we heel graag een beroep op jou. Misschien denk je meteen aan die ene enthousiaste en dynamische foto, die in één oogopslag zegt waarvoor jullie organisatie staat. Misschien moet je even gaan grasduinen. Wat zeker is: iedere organisatie heeft leuke foto’s. En die foto’s willen wij. Graag met een kort woordje uitleg (1 à 2 zinnen, wat je op de foto ziet, geen missie van de organisatie). Foto’s zijn welkom bij betty.coppens@beweging.net, voor 19 januari 2017.

Visie is een tweewekelijks ledenblad, inbegrepen in het lidmaatschap van CM en ACV Voeding en Diensten, ACV-CSC METEA, ACV Bouw - industrie & energie en ACV Transcom • Verantw. Uitg. nat. pag.: Linde De Corte • Hoofdredacteur: Jurgen D’Ours • Redactie beweging.net en ACV: Kaatje De Coninck, Leen Grevendonck, Amélie Janssens, Hilde Van Malderen, Patrick Wirix, David Vanbellinghen, Karen Zelderloo, Kris Six, Gianni Greco, Marjan Cauwenberg • Redactie CM: Dieter Herregodts (coördinatie), Martine Creve, Eric De Maegd, Thomas Rosseel, Nele Verheye, Anneleen Vermeire • Vormgeving: Bart Gevaert, Rutger Van Parys • Redactie Visie: PB 20, 1031 Brussel, tel. 02 246 31 11 • lezers@visieredactie.be • Druk: Coldset Printing Partners, A.Gossetlaan 30, 1702 Groot-Bijgaarden • Artikels regionale bladzijden (20-27) vallen onder de resp. verantw. uitgevers. •