Recycleren is de toekomst

‘Wij circuLeren’, zo heet het project waarmee de Schooltas in Zele 22 jongeren buiten de schooluren wil opleiden tot IPhone- en laptopherstellers. Twee vliegen in één klap: herstelling en hergebruik van materialen zit in de lift en jongeren krijgen de kans om heel praktisch bij een plaatselijke ondernemer – ver van hun klaslokaal – de knepen van het vak te leren.

¬ Tekst Jan Maertens ¬ Foto’s De Schooltas

De projectleider

De Schooltas uit Zele is al tien jaar actief in onderwijs, tewerkstelling en vorming van kinderen en volwassenen uit kansengroepen. Het werkt daarvoor samen met organisaties en bedrijven uit de regio. Het project ‘Wij circuLeren’ dat dit jaar van start ging, wil jongeren nieuwe technische vaardigheden laten ontwikkelen en die koppelen aan beroepen van de toekomst in de circulaire economie: smartphones, tablets en laptops herstellen en recycleren.

‘Wij sloegen de handen in elkaar met de iRepairshop in Zele. Zij zijn gespecialiseerd in de herstelling en het refurbishen van elektronica’, zegt Özgür Yurdaer die als vrijwilliger bij de Schooltas het project trekt. ‘Dit initiatief past perfect binnen de doelstelling van onze vereniging. Die is opgericht in 2010, het Europees jaar van de strijd tegen armoede. Omdat Zele op dat vlak jammer genoeg niet al te best scoorde, besloten we om in te zetten op vorming, tewerkstelling en onderwijs in de streek. Via een crowdfunding met de steun van het Streekfonds Oost-Vlaanderen konden we deze opleiding organiseren. De eerste van twee cursussen is net afgelopen. In september komen nog eens elf jongeren circuLeren.’

‘Ik wou heel graag een smartphone toen ik zestien was, maar een nieuw exemplaar vond ik te duur. Ik heb toen een kapot toestel met wat opzoekwerk zelf hersteld. Nadien vroegen mijn vrienden om voor hen hetzelfde te doen. Zo ging de bal aan het rollen’, zegt Koen De Lausnay, zaakvoerder van iRepairshop en lesgever. Intussen voert zijn zaak zo’n 200 herstellingen uit per maand.

‘Ik ben in dit project gestapt omdat ik mijn bijdrage aan de maatschappij wil leveren: jongeren uit de buurt iets van mijn kennis proberen over te brengen. Er is geen technische bagage vereist om deel te nemen. We willen ook jongeren aanspreken die nog niet van techniek hebben kunnen proeven, in de hoop dat ze de smaak te pakken krijgen. Ik ben alvast zeer aangenaam verrast door hun enthousiasme. Zo goed als elke les was iedereen aanwezig.

De lessen vinden plaats in een gemoedelijke sfeer en zijn vooral praktisch waardoor het niet aanvoelt als op school.

De motivatie en aandacht was enorm hoog, iets wat ik op voorhand niet had verwacht. Het kan voor ons als onderneming ook interessant zijn om potentiële werkkrachten te vinden. Dat kan beginnen als vakantiewerk om dan later eventueel vast in dienst te komen.’

De cursist

Jorg Dierens (22 jaar) volgt de cursus en heeft zich dat nog geen seconde beklaagd. ‘Ik had altijd al sterke interesse om te weten hoe je een smartphone zelf kan herstellen. Ik zag een artikel in de krant over deze gratis opleiding en ik heb niet lang getwijfeld om mij in te schrijven. Eerst leerden we de logische stappen die je telkens moet zetten voor het starten van de herstelling van gelijk welk toestel. Intussen hebben we al opgestoken hoe we een iPhone en een computer kunnen herstellen. Dit zowel theoretisch als praktisch. Omdat ik me in mijn vrije tijd meer bezighoud met mijn computer vond ik het leren herstellen van een PC het leukste tot nu toe. Ik ben graag met IT bezig, ik studeer in de hogeschool systeem- en netwerkbeheer, dus het ligt in dezelfde lijn.’

Jorg zou de cursus zeker aanbevelen bij andere jongeren. ‘De opleiding is leerrijk en niet al te moeilijk zodra je ervaring begint op te doen. De lessen vinden plaats in een gemoedelijke sfeer en zijn vooral praktisch waardoor het niet aanvoelt als op school. Aangezien ik nog aan het studeren ben, ga ik het eerder houden op een hobby zodat ik in mijn vrije tijd nog herstellingen kan uitvoeren, maar wie dat wil kan er later perfect zijn beroep van maken.’

Reclame om mensen bewust te laten kiezen voor iets duurzaam

We leven in een materialistische wereld: ‘Als ik dit of dat had, zou ik dit of dat zijn’. Geluk lijkt wel gelijk aan bezit. Dat is volgens mij helemaal te wijten aan de continue brainwashing op televisie, sociale media, je omgeving, … Europa zou een initiatief kunnen nemen om de consument te motiveren om lokaler en duurzamer te kopen. Iets zoals de slogan rond consumentenkrediet ‘Geld lenen, kost ook geld’. Eén van mijn voornemens van 2023 was om niks nieuws te kopen (kledij, gsm, …) tenzij iets echt versleten is. Tot nu toe hou ik het vol al heb ik het soms moeilijk als ik een schoenenetalage voorbijga.

Bernard (74)

Bernard CasteelsGrafisch vormgever uit Mariakerke, actief in pensioen en grootvader

Bij de aanschaf van een toestel neem ik als leidraad dat duur niet altijd de betere koop is, maar met goedkoop kopen is het altijd opletten geblazen. Je hoeft niet alles aan te schaffen. Enkele jaren geleden hoorde ik over het bestaan van deelplatformen waar je allerlei gereedschappen kan delen onder de buren zodat niet iedereen dezelfde materialen moet aankopen en stallen. Dit mag wat mij betreft meer algemeen ingang vinden. Ik vind dit bedachtzaam en duurzaam omgaan met toestellen en gereedschap.

Sofie (45)

Sofie DevogelaereTeamcoach, mama en sociale duizendpoot

Veel jongeren maken de combinatie van tweedehands en nieuwe spullen bij aankoop van kledij en toestellen. Kringwinkels zijn populair. Zij verschaffen werk aan een doelgroep die moeilijker de weg vindt op de arbeidsmarkt. Dus hier is al zeker een win-win. Dat tweedehands nu niet meer enkel voor mensen is die het financieel moeilijker hebben, neemt het taboe hier ook rond weg. Dus ik ga niet akkoord met de stelling dat we geprogrammeerd zijn om nieuwe dingen te kopen. Integendeel. Een evenwicht tussen nieuw en tweedehands is voor mij prima.