Als buurt en vakbond de handen in elkaar slaan

Mensen engageren zich niet meer, hoor je wel eens. Wim Vereeken, propagandist bij ACV Vlaams-Brabant, durft dat te betwijfelen. Hij vertelt over Buur&Bond, een project in Pepingen waarbij buren en vakbond samenwerken voor meer inspraak.

De basis is community building: je geeft een stem aan de buren. Hier is dat spontaan gegroeid rond een directe aanleiding: een bouwaanvraag voor een grote koeienstal op de grens van natuurgebied, vlak achter een woonwijk. Het begint met wat gesprekken onder buurtbewoners, en voor je het weet ben je vertrokken. Volgens ons rammelde de vergunningsaanvraag langs alle kanten. We hebben brieven gestuurd naar Demir en naar de députés van Vlaams-Brabant. Resultaat: het dossier is geblokkeerd.

Ook een bouwaanvraag voor een enorme geitenstal naast het dorp hebben we helpen blokkeren. Niet omdat we tegen ondernemende boeren zijn, maar omdat we tijdens onze research stootten op de link tussen geitenstallen en de toename van longontsteking bij buurtbewoners. Voor we het goed beseften werd ons bezwaarschrift door tal van buren gekopieerd. gaan. De kringloop sluiten, in feite. Broed is de eerste concrete realisatie van Closing the Cycle, en meteen een schot in de roos.

De mensen stelden vast dat het gemeentebestuur disproportioneel meer aandacht geeft aan landbouwers, dan aan de noden en de verzuchtingen van alle andere inwoners van de gemeente. Wij willen die inwoners verenigen en een stem geven.

Mensen willen praten met de gemeente om te vertellen wat zij willen dat er met hun belastinggeld gebeurt. Ze hebben recht op vertegenwoordiging in hun woonplaats. Anders krijg je niet-gehoorde en gefrustreerde mensen die sneller op extreme partijen zullen stemmen. Buur&Bond wil de mensen een onafhankelijk platvorm bieden voor overleg en inspraak.

Onze wekelijkse kroegentrocht in Halle levert emmers vol koffiedik op, met tongstrelende oesterzwammen tot gevolg. Korte keten ook: gisteren geplukt, vandaag kraakvers op je bord. De potjes die we gebruiken om te telen, zijn trouwens ook van gerecupereerd materiaal. En grote sausemmers van frituren worden door ons hergebruikt om het koffiedik op te halen. Onze werkwijze leverde ons in 2021 de titel van ‘duurzame held’ door de stad Halle op.

Jullie komen naar Allee Circulee, ons event over circulaire economie op 17 mei. Wat zullen jullie daar doen? We leren hoe je heerlijke oesterzwammen kan kweken op de afvalstroom van koffiedik. De toehoorders nemen hun eigen zwam mee naar huis, maar hopelijk nemen ze ook het idee mee om de Vlaamse en Brusselse afvalberg een (koffie)kopje klei-

Buur&Bond heeft ‘gedeelde waarden’ die gelijk lopen met die van het ACV. Het draait om solidariteit: zorgen dat zoveel mogelijk mensen mee kunnen in de samenleving, recht hebben om gelukkig te zijn en daar ook de faciliteiten voor hebben.

Het ACV verdedigde altijd al de werknemer in de werkplaats én in de woonplaats. Een klassieke ACV-kern onder de kerktoren is volgens velen niet meer van deze tijd. Maar buurtoverleg zal wel altijd nodig blijven! En dat werkt enkel goed als je structuur hebt. Structuur of organisatie is nodig als je je als groep vertegenwoordigd wil zien. Het grote verschil met de ACV-kern van vroeger is dat Buur&Bond niet enkel uit klassieke ‘militanten’ bestaat: álle buren zijn welkom. In fabrieken is het toch ook niet zo dat je alleen een CAO sluit voor de leden? Buur&Bond zegt precies wat we zijn: inspired by neighbors, empowered by ACV. De buren trekken het initiatief, het ACV ondersteunt het.

Burgerpanel.

ner te maken. Hoe meer mensen meedoen, hoe beter.

Hebben jullie in de toekomst plannen met andere champignons, of met ander ‘afval’?

Broed op zich focust zich voornamelijk op champignons, van de gewone grijze oesterzwam tot de golden Tamogitake (nvdr: champignonsoort). Maar we kijken ook naar andere afvalstromen om ons aanbod aan champignonsoorten uit te breiden. Met Broed zijn we spectaculair, circulair en culinair, en daar zijn we heel trots op.

17 mei 2023

Hal5 in Leuven

Kom proeven van verschillende workshops (waaronder broed)

Meer info en inschrijvingen vbb@beweging.net

Simon (40)

Simon Steverlinck is zelfstandig business consultant en woont in Ganshoren.

Als het gaat over een nieuw leven geven aan bestaande – afgedankte – producten (smartphones, printers, speelgoed …), vind ik dat het aan de gebruiker is om te bepalen of hij een nieuw of een tweedehandsproduct aanschaft. Voor beide is een markt en het moet de consument vrij staan om te kiezen in een vrijemarkteconomie. Producenten mogen echter niet moedwillig producten laten falen na een bepaalde levensduur of gebruik. Bij recyclage van afval tot nieuwe grondstoffen doen we zeker al ons best.

In Pepingen ijveren we op dit moment voor een trage weg. Er zijn te weinig fietspaden en de lokale wegen worden gebruikt als sluipweg. Ook door zwaar vrachtverkeer. Er wordt veel te snel gereden. Daar wil je je kind niet laten fietsen. Wij stellen een oplossing voor: er is een grond van de gemeente, er is een erosiestrook die niet bewerkt wordt; daar kan een wegje door.

Buur&Bond is een partner van het gemeentebestuur, los van iedere partijpolitiek. We kunnen al eens kritisch zijn voor ons gemeentebestuur, maar we willen vooral oplossingen aanreiken voor lokale vragen. Zo denken we een gemeentebestuur te kunnen inspireren om beter te doen voor meer inwoners. Dat is gewoon gezonde democratie.

Geïnteresseerde lezers kunnen contact opnemen met Wim Vereeken (wim.vereeken@acv-csc.be, 0477 738 926).

Ria (69)

Ria Mattheus woont in Wilsele-Putkapel en houdt zich graag bezig met vrijwilligerswerk.

Als vrijwilliger bij Maakbar Textiellab moet ik deze stelling tegenspreken. Ok, er is nog wat werk aan de winkel maar het succes van de Repaircafés bewijst dat mensen meer begaan zijn om te herstellen, zowel elektro als textiel. En er is veel animo om gebruikt textiel te verwerken tot hedendaagse kleding of gebruiksgoederen, zoals pannenlappen, make-up pads of wasbaar maandverband. Cursussen als creatieve hersteltechnieken en upcycling van kleding hebben veel succes.

Bart (32)

Bart Thevelein is doctoraatsstudent, houdt van muurklimmen en woont in Herent.

Dat we geconditioneerd zijn om te consumeren is een feit, bedrijven spenderen daarvoor fortuinen en gebruiken elke mogelijke psychologische truc. Maar het toont ons ook dat er een uitweg is: door de hoeveelheid reclame in onze leefomgeving te beperken kunnen we ons consumptiegedrag wel degelijk veranderen. Het is dan ook duidelijk dat we moeten beginnen met een sterke regulering van reclame, zeker voor zaken waarvan we weten dat ze niet bijdragen tot een duurzame maatschappij.

UNIEK

De Limburgse Welzijnsincubator wordt dé katalysator om te experimenteren op het vlak van ‘welzijnstechnologie’. Het experimenteren met én het doorontwikkelen van nieuwe technologieën biedt niet alleen nieuwe kansen voor de welzijnssector in Limburg, zelfs Vlaanderen; het creëert daarnaast ook een nieuwe verbindingsplek voor social professionals. Welzijnsprofessionals, docenten, actoren uit het werkveld, onderzoekers en studenten zullen hier samenkomen om te bouwen aan welzijn in Limburg.

De idee van een Welzijnsincubator ontstond vanuit de opleidingen van hogeschool UCLL in nauwe samenwerking met enkele UCLL expertisecentra. Zo is UCLL al enkele jaren voorloper op vlak van hoogtechnologische initiatieven in de welzijnssector en lopen er al enkele projecten rond tech in zorg en welzijn. ‘Eclips’ draait rond omgaan met agressie in het gezin door gebruik van VR-technologie. ‘Conflicthelden.be’ biedt aan jongeren online informatie en oefeningen aan om op een goede manier met conflicten om te gaan. ‘Zora, de zorgrobot’ wordt ingezet voor de activering van ouderen in woonzorgcentra.

De Welzijnsincubator van hogeschool

UCLL werd mee goedgekeurd door Limburg Sterk Merk (LSM). In 2025 start de bouw, om in 2026 te openen. Momenteel worden de nodige partnerschappen aangegaan en inhoudelijke projecten opgestart.

Ontstaan vanuit de UCLL-welzijnsopleidingen aan campus Hasselt Werken aan welzijn wil zeggen: ‘samen’ werken aan én projectmatige antwoorden bieden op grote uitdagingen inzake samenleven, wonen, burgerschap, werk en inkomen. In die zin bracht Hogeschool UCLL al haar Limburgse welzijnsopleidingen (bachelor Orthopedagogie en 3 graduaten) al samen op campus Hasselt, waardoor hier nu alle expertise inzake welzijn aanwezig is.

Vooral de inzet van digitale technologie, specifiek in het welzijnsdomein heeft namelijk nog een hele weg af te leggen, terwijl er net absoluut nood is aan de meest moderne educatieve technologie en experimenteer- en simulatieruimte, volledig op maat van deze sector.

HANNE LEIRS, projectontwikkelaar Limburgse Welzijnsincubator ¬ ‘Door de technologische en digitale mogelijkheden te omarmen, zoeken we naar innovatieve oplossingen om het individueel en maatschappelijk welzijn te verhogen. Niet alleen onze studenten leren met nieuwe technologieën om te gaan, ook welzijnsprofessionals uit het veld. We kunnen bijvoorbeeld nieuwe manieren helpen bedenken om het prangende tekort aan werkkrachten in de Welzijnssector op te vangen. De incubator staat open voor de wereld, zonder hekken of drempels!’

Best practices delen en doorontwikkelen mét de sector

Welzijn en technologie gaan zeker samen, maar er ligt nog veel onontgonnen terrein open. Denken we bijvoorbeeld aan de inzet van VR-technologie om hulpverleners te trainen in het omgaan met conflictsituaties in groep, of hoe het gebruik van robottechnologie en AI het welzijn van kwetsbare burgers kan bevorderen. Eigenlijk zijn er ontzettend veel mogelijke toepassingen. Maar de (meestal commerciële) ondernemingen, die vergelijkbare innovaties opstarten met deze technologieën, richten zich op de pure gezondheidssector. Met de Welzijnsincubator willen we nu een doorstart maken naar de psycho-sociale hulpverlening of welzijnszorg.

JOKE MAES, Programmadirecteur Welzijn hogeschool UCLL ¬ ‘Een geschikte inspirerende locatie en experimenteerruimte waarin we ook makkelijk partnerorganisaties kunnen uitnodigen, was nog een groot gebrek; om niet alleen de huidige welzijnsprofessionals maar ook de toekomstige (de studenten) meteen mee in het bad te trekken van technologie en digitalisering. Dat is ook het onderwijs van morgen: samen met professionals, onderzoekers en docenten praktijkgericht cocreëren en leren. Een win voor alle betrokkenen.’

Om tot succes te komen is een goede afstemming en samenwerking tussen alle partners.

BEN MESOTTEN, directeur Gezondheid, Welzijn en Participatie van CM Limburg ¬

‘Die afstemming en samenwerking tussen ondernemers, zorgaanbieders, zorgen welzijnsprofessionals, cliënten en patiënten is noodzakelijk voor het slagen van de implementatie van nieuwe technologieën. Alle gebruikers moeten in een vroeg stadium bij het ontwerp- en ontwikkelproces betrokken zijn. Cruciaal is dat de expertise van de medewerkers op het terrein als basis gebruikt wordt. Het uitdenken van de toepassing hoort bij zorgmedewerkers te liggen. En het is goed dat hulpverleners kunnen meewerken bij de ontwikkeling van technologieën die hun werk in de toekomst verlichten.’

~ Meer info: www.ucll.be/nl/limburgse-welzijnsincubator

UCLL is fier op de winnaar van de Social Work Award, kortweg de ‘SWA’. Student Shari Veekmans maakte en presenteerde tijdens de World Social Work Day op 21 maart de ‘meest sprekende’ poster. Via haar poster draagt sociale organisatie De Winning uit dat ze 174 mensen met diverse achtergronden via maatwerk hebben laten groeien en zo hebben bijgedragen aan een inclusieve samenleving. Hiermee ging ze tijdens de projectenmarkt op 27 april aan de haal met het wisselbeeldje ‘de SWA’, die voor het tweede jaar op rij wordt uitgereikt.

Burgerpanel.

¬ Tekst Bart Bynens